Σοβαρά προβλήματα αντιμετώπισε και φέτος η παραγωγή σταφυλιών, σύμφωνα με το δελτίο τρύγου που εξέδωσε η ΚΕΟΣΟΕ.

Ο περονόσπορος, που έπληξε τους αμπελώνες το 2023 στην μεγάλη πλειοψηφία των αμπελουργικών περιοχών της χώρας (Τύρναβος, Νεμέα, Ηράκλειο, κλπ.) και η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά ξηρασίας, συνοδευόμενη από τις παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες του περασμένου Ιουλίου, είναι τα γενικά αίτια, μιας αναμενόμενης για δεύτερη χρονιά, μικρής συγκομιδής σταφυλιών και κατ' επέκταση παραγωγής οίνου, το 2024.

Ο περονόσπορος του 2023, ευθύνεται για την δημιουργία μικρού αριθμού αναπαραγωγικών οφθαλμών, με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής σταφυλιών, καθώς επίσης οι παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες επηρέασαν την καρπόδεση και την ομοιογένεια στην ωρίμαση, με αποτέλεσμα τα σταφύλια να είναι αφυδατωμένα, ελλιποβαρή και σε πολλές περιπτώσεις να παρατηρείται ακαρπία στο μεγαλύτερο μέρος των πρέμνων.

Κοινός παρανομαστής που αφορά την εισκόμιση σταφυλιών σε ολόκληρη τη χώρα, είναι η δυνατότητα ή όχι άρδευσης των αμπελώνων, που εξελίσσεται πλέον σε κριτήριο βιωσιμότητας του αμπελώνα, ενώ οι πιθανές λύσεις αντιμετώπισης του φαινομένου της λειψυδρίας, έχουν καθυστερήσει δραματικά.

Παρ' όλα αυτά οι ξηροθερμικές συνθήκες συνέβαλλαν στην απουσία γενικά μυκητολογικών προσβολών, με αποτέλεσμα η εναπομείνασα σταφυλική παραγωγή να χαρακτηρίζεται εξαιρετική από άποψη ποιότητας.

Είναι γεγονός ότι πολλά οινοποιεία προβληματίζονται για την επάρκεια της οινοπαραγωγής, ακόμη και για να εφοδιάσουν το παραδοσιακό πελατολόγιό τους, ενώ ήδη οι εισαγωγές οίνων σε άκρως ανταγωνιστικές τιμές από τη γείτονα Ιταλία είναι γεγονός και μάλιστα για λευκούς οίνους 12,50 vol στην τιμή των 0,63 € συμπεριλαμβανομένων των μεταφορικών, είτε 11,50 vol στην τιμή των 0,56 € χωρίς μεταφορικά, τιμές οι οποίες θα επιδράσουν αρνητικά στις αντίστοιχες εγχώριες τιμές.

Τέλος οι τιμές των σταφυλιών, ήδη καταβάλλονται αυξημένες, χωρίς όμως να αναπληρώνουν το εισόδημα των αμπελουργών, εξαιτίας των μειωμένων ποσοτήτων που εισκομίζονται , ενώ πλέον αυξάνονται με γρήγορο ρυθμό οι περιπτώσεις αμπελουργών που δεν προβαίνουν σε τρύγο λόγω του ασύμφορου της καλλιέργειας, με πρωταγωνίστρια την περιοχή της Ανατολικής Αττικής, όπου παρατηρούνται για πρώτη φορά και φαινόμενα εγκατάλειψης από νέους αμπελουργούς.

Αναλυτικά ανά περιοχή, η εικόνα είναι η ακόλουθη:

Αμύνταιο
Στο Αμύνταιο ο τρύγος ξεκίνησε πρώιμα κατά 15 ημέρες. Στις πρώιμες λευκές ποικιλίες όπως το Sauvignon Blanc και το Traminer η παραγωγή προβλέπεται μειωμένη κατά τουλάχιστον 40% , δεδομένων και των παρατεταμένων υψηλών θερμοκρασιών του Ιουλίου. Στις ερυθρές ποικιλίες Merlot αλλά και στο Ξινόμαυρο η μείωση προβλέπεται να κυμανθεί σε χαμηλότερα επίπεδα αν και οι αποδόσεις φαίνεται ότι είναι μικρότερες σε σχέση με προηγούμενες χρονιές.
Οι αμπελουργοί που δεν ξεφύλλισαν νωρίς και είχαν τη δυνατότητα να προβούν σε ποτίσματα, δεν θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα σε σχέση με τον όγκο παραγωγής.
Οι τιμές σταφυλιών θα κυμανθούν στα περσινά επίπεδα μεταξύ 0,60 € και 0,90€.

Νάουσα
Ο τρύγος ξεκίνησε πρώιμα κατά 22-23 ημέρες με τις λευκές ποικιλίες και τις ερυθρές ποικιλίες, Syrah και Merlot στις οποίες δεν παρατηρείται μεγάλη μείωση. Αντίθετα στις λευκές ποικιλίες παρατηρείται το φαινόμενο της ακαρπίας και η μείωση προβλέπεται να είναι της τάξης του 40%.
Η κύρια ποικιλία της περιοχής το Ξινόμαυρο δεν θα παρουσιάσει μεγάλη πτώση κατά τη συγκομιδή της, αν και είναι νωρίς δεδομένων των άγνωστων κλιματολογικών συνθηκών που θα επικρατήσουν μέχρι τον τρύγο.
Γενικός κανόνας της περιοχής, αλλά κανόνας που ισχύει και για την υπόλοιπη Ελλάδα, είναι η δυνατότητα άρδευσης των αμπελώνων (και για τις λευκές και για τις ερυθρές ποικιλίες), δυνατότητα που αποτελεί τη συνθήκη για κανονική ή ελαφρά μειωμένη συγκομιδή, σε σχέση με τους μη αρδευόμενους αμπελώνες των οποίων στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων η παραγωγή έχει καταστραφεί.
Οι τιμές θα κυμανθούν στα περσινά επίπεδα, με τη βασική ποικιλία της περιοχής το Ξινόμαυρο να πληρώνεται στα 0,70€.

Ιωάννινα
Για πρώτη φορά στα χρονικά της περιοχής, ο τρύγος ξεκίνησε πρώιμα από τις 20 Αυγούστου με τη βασική ποικιλία της περιοχής Ντεμπίνα . Οι αυξημένες θερμοκρασίες έχουν ανεβάσει τα σάκχαρα των σταφυλιών, αλλά και η οξύτητά τους κυμαίνεται σε άριστα επίπεδα. Η κλιματολογικές συνθήκες της προηγούμενης του τρύγου περιόδου, θα επηρεάσουν αρνητικά την παραγωγή σταφυλιών, η οποία προβλέπεται μειωμένη κατά 20% - 30%. Οι τιμές σταφυλιών που θα καταβληθούν θα είναι ελαφρά αυξημένες σε σχέση με την περσινή περίοδο.

Τύρναβος
Ο τρύγος ξεκίνησε πρώιμα κατά 15 ημέρες, με τις λευκές ποικιλίες να τρυγούνται πριν το δεκαπενταύγουστο, γεγονός πρωτοφανές για την περιοχή. Η ποιότητα είναι εξαιρετική και για τις λευκές ποικιλίες, αλλά και για το μοσχάτο Τυρνάβου. Στις λευκές ποικιλίες παρατηρείται πτώση της παραγωγής σταφυλιών κατά 40% , ενώ στο μοσχάτο Τυρνάβου η πτώση θα είναι άνω του 50%.
Ο συνεταιρισμός προσκάλεσε την κυρία Μπινιάρη από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, προκειμένου να μελετήσει τις αιτίες μείωσης της παραγωγής.
Σύμφωνα με πόρισμα που εξέδωσε το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, η μείωση οφείλεται στην ακαρπία που δημιούργησε η προσβολή του περονόσπορου κατά την περσινή χρονιά, η οποία επηρέασε την ανθοφορία και στις παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες κατά τον Ιούλιο, οι οποίες επηρέασαν την ανάπτυξη των ραγών.
Οι τιμές για το μοσχάτο Τυρνάβου θα ξεκινήσουν από τη βάση των 0,48€/κιλό σταφυλιού, ενώ αυξημένες καταβάλλονται οι τιμές και για τις υπόλοιπες οινοποιήσιμες ποικιλίες (Ροδίτης 0,37€).

Βοιωτία
Ο τρύγος ξεκίνησε πρώιμα και στη Βοιωτία και γενικά οι συνθήκες ακαρπίας και μειωμένων αποδόσεων που παρατηρούνται στην Ελλάδα από τη Θεσσαλία και νοτιότερα, παρατηρούνται και στο νόμο Βοιωτίας. Η παραγωγή σταφυλιών αναμένεται μειωμένη σε ποσοστό 50% και για το Σαββατιανό και για τις ξενικές ποικιλίες.
Οι τιμές για το Σαββατιανό ξεκινούν φέτος από τα 40 λεπτά ενώ αντίστοιχα πέρυσι καταβάλλονταν 33 λεπτά. Οι τιμές στις ξενικές ποικιλίες ξεκινούν από τα 0,55 λεπτά και είναι οι ίδιες με τις περσινές.

Μέγαρα
Πρώιμος είναι ο τρύγος και στα Μέγαρα. Παρατηρείται σοβαρή μείωση της παραγωγής της τάξεως του 50% λόγω και εδώ των φαινομένων ακαρπίας και μειωμένων αποδόσεων. Ιδιαίτερα μεγάλο πρόβλημα παρατηρείται στους μη αρδευόμενους αμπελώνες των οποίων καταστράφηκε ολοσχερώς η σταφυλική παραγωγή. Πρόβλημα επίσης παρατηρείται από τις καταστροφές που προκαλούν αγριογούρουνα.
Οι τιμές που θα καταβληθούν για το Σαββατιανό έχουν καθοριστεί μέχρι σήμερα στα 40 λεπτά.

Ανατολική Αττική
Η πραγματικότητα στην περιοχή της Ανατολικής Αττικής διαψεύδει και τις πιο αισιόδοξες προσδοκίες. Πέραν της πρωιμότητας του τρύγου, παρατηρείται πρωτοφανής μείωση της παραγωγής η οποία αναμένεται μειωμένη κατά 40 έως 50% συγκριτικά με την περσινή παραγωγή. Οι αποδόσεις των ξερικών αμπελώνων, κυμαίνονται από 150 έως 200 kg ανά στρέμμα , ενώ στους ποτιστικούς αμπελώνες οι αποδόσεις κυμαίνονται στα 1000 kg ανά στρέμμα αντί της κανονικής απόδοσης των 1.500 κιλών ανά στρέμμα που είναι συνήθης για την περιοχή.
Οι τιμές ξεκινούν από τα 40 και 42 λεπτά ανά κιλό σταφυλιού για το Σαββατιανό.
Οι παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες και η ξηρασία έχουν προκαλέσει θερμικό σοκ στο 10% των αμπελώνων με αποτέλεσμα την ολοσχερή καταστροφή τους. Η κλιματολογικές συνθήκες μετά από 2 χρόνια ξηρασίας, θα έχουν σοβαρές επιπτώσεις στο φυτικό κεφάλαιο και το ύψος της παραγωγής σταφυλιών και τα επόμενα χρόνια.

Αχαΐα
Παρόμοια κατάσταση παρατηρείται στο νομό Αχαΐας για τις ποικιλίες μαυροδάφνη και μοσχάτο με την παραγωγή να αναμένετε μειωμένη κατά 50%. Οι τιμές των παραπάνω ποικιλιών παραμένουν στα ίδια επίπεδα με την περσινή περίοδο και κυμαίνονται από 60 λεπτά και πάνω. Το ίδιο ισχύει και για τις ποικιλίες που παράγουν ποικιλιακούς οίνους, για τις οποίες καταβάλλονται τιμές που ξεκινούν από τα 55 λεπτά.
Για τον Ροδίτη αναμένεται μικρή μείωση της παραγωγής λόγω κυρίως της δυνατότητας άρδευσης των αμπελώνων. Η περιοχή της Αχαΐας, έχει προσελκύσει αγοραστές σταφυλιών από όλη τη χώρα και η τιμή εκκίνησης ενώ αρχικά προβλεπόταν στα 33 λεπτά ξεκινά από τα 40 λεπτά με την προϋπόθεση παράδοσης από τον αμπελουργό και Μαυροδάφνης ή Μοσχάτου , ενώ μόνο για παράδοση Ροδίτη η τιμή ξεκίνησε από τα 38 λεπτά και σήμερα έχει φτάσει τα 45 λεπτά και μάλιστα τοις μετρητοίς.

Νεμέα
Παρά τις αρχικές προβλέψεις παραγωγή Αγιωργίτικου προβλέπεται και στη Νεμέα μειωμένη σε σχέση ακόμη και με την περσινή παραγωγή. Οι αποδόσεις των αμπελώνων κυμαίνονται από 300 έως 500 kg το στρέμμα, εξαιτίας της ακαρπίας που προκάλεσε η προσβολή του περονόσπορου την περσινή περίοδο και των παρατεταμένων θερμοκρασιών που κατέστησαν τα σταφύλια ελλιποβαρή. Η ποιότητα του αγιωργίτικου είναι εξαιρετική και οι τιμές που έχουν ανακοινώσει τα μεγάλα οινοποιεία ξεκινούν από 65 έως 75 λεπτά.
Η παραγωγή σουλτανίνας και κορινθιακής σταφίδας είναι εξαιρετικά μειωμένες και ποιοτικά μη εμπορεύσιμες. Οι τιμές για τις ποικιλίες αυτές πού οδεύουν παράνομα στα οινοποιεία ξεκίνησαν στα 23 λεπτά και σήμερα έχουν φτάσει στα 41 λεπτά ανά κιλό.

Σάμος
Ο τρύγος στο νησί ξεκίνησε πρώιμα και η συγκομιδή του μοσχάτου αναμένεται μειωμένη εξαιτίας των παραγόντων που προκαλούν μείωση και στις άλλες περιοχές της Ελλάδας, δηλαδή των επιπτώσεων της προσβολής του περονόσπορου της περσινής περιόδου και των παρατεταμένων θερμοκρασιών. Η μείωση αναμένεται να είναι της τάξης του 50%, ενώ οι τιμές είναι σταθερές με ελαφρά αυξητική τάση. Μεγάλο πρόβλημα για τη σταφυλική παραγωγή του νησιού αποτελούν οι επιδρομές στους αμπελώνες των αγριογούρουνων.

Λήμνος
Όμοια εικόνα επικρατεί και στο νησί της Λήμνου σχετικά με την ποσότητα παραγωγής σταφυλιών η οποία φέτος είναι μειωμένη κατά 30% σύγκριση συγκριτικά με την περσινή παραγωγή και κατά 55% μειωμένη σε σχέση με την κανονική παραγωγή. Η ποιότητα των σταφυλιών είναι πολύ καλή εξαιτίας της μειωμένης σταφυλικής παραγωγής, ενώ αναμένεται αύξηση των τιμών σταφυλιού, η οποία θα επηρεάσει και τις τιμές των εμφιαλωμένων ινών στα ράφια των σούπερ μάρκετ.

Σαντορίνη
Γενικά ήταν μια χρονιά συνέχεια της περσινής, με όλα τα κακά που θα μπορούσαν να συμβούν στον αμπελώνα της Σαντορίνης. Τα χαρακτηριστικά της χρονιάς πριν τον τρύγο:

• Ανομβρία τον χειμώνα.
• Ισχυροί νοτιάδες όταν άνοιγαν οι ταξιανθίες
• Χαλαζόπτωση στις 4 Μαΐου που έπληξε πάλι τη νοτιοανατολική πλευρά, την περιοχή δηλαδή με τους καλύτερους αμπελώνες του νησιού.
• Καύσωνες παρά τα μελτέμια το καλοκαίρι.

Τα σταφύλια, παρά το γεγονός ότι δοκιμάστηκαν στις πολύ υψηλές θερμοκρασίες του προηγούμενου διαστήματος και ο τρύγος τους ξεκίνησε νωρίτερα, αναπτύχθηκαν σωστά, χωρίς ασθένειες με αποτέλεσμα να δώσουν άριστη ποιότητα μούστου.
Η μείωση της σταφυλικής παραγωγής, ήταν πρωτοφανής και αφού το ποσοστό μείωσης σε σχέση με την κανονική παραγωγή του νησιού ξεπέρασε το 80%.
Αποτέλεσμα της μικρής συγκομιδής σταφυλιών, ήταν ο διπλασιασμός των τιμών του Ασύρτικου που έφτασε να πωλείται στα 9-10€ το κιλό.

Πάρος
Πρώιμος τρύγος και μειωμένη παραγωγή κατά 50% στην Πάρο. Ανοδική τάση των τιμών των σταφυλιών για τα οποία καταβλήθηκαν 1,80€ ανά κιλό.

Ρόδος
Το φαινόμενο της ακαρπίας με κύρια αίτια τον περσυνό περονόσπορο και τις παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες , παρατηρήθηκε και στην Ρόδο. Σε πολλούς αμπελώνες τα σταφύλια αφυδατωμένα δεν τρυγήθηκαν από τους αμπελουργούς, με γενικό αποτέλεσμα η μείωση της παραγωγής να ανέλθει άνω του 60%.
Η έλλειψη σταφυλιών για τις βασικές ανάγκες των οινοποιείων (Αθήρι για την παρασκευή αφρωδών οίνων), οδήγησε σε αύξηση των τιμών κατά 50%, από 0,55€/kg.

Ηράκλειο Κρήτης
Οι υψηλές θερμοκρασίες κατά την καρπόδεση, σε συνδυασμό με την ανομβρία και τους συνεχόμενους καύσωνες, είχαν σαν αποτέλεσμα την μειωμένη παραγωγή σταφυλιών, κατά 70%, καταγράφοντας ιστορικό χαμηλό για το νομό. Αν και οι τιμές παρουσιάζουν ανοδική τάση τα σταφύλια είναι λιγοστά, δεν καλύπτουν τις ανάγκες των οινοποιείων και υπάρχουν πληροφορίες για εισαγωγές οίνων, 12,5 % vol από Ιταλία, στα 0,62€/lt (περιλαμβανομένων των μεταφορικών).

Ζάκυνθος
Καταστροφική θεωρείται η χρονιά και στην Ζάκυνθο, αφού η μείωση της συγκομιδής σταφυλιών ξεπέρασε το 70%, λόγω του καύσωνα και της ανομβρίας.
Οι τιμές σταφυλιών αυξήθηκαν, κατά 0,05€/kg.

Κεφαλλονιά
Εξαίρεση από τη γενική εικόνα φέτος η Κεφαλλονιά, ενώ η χρονιά είχε πολλές προκλήσεις. Αμπελουργικά ήταν μια απαιτητική χρονιά και χρειάστηκε πολλή προσπάθεια από τους παραγωγούς, καθώς η έντονη ξηρασία και οι διαδοχικοί καύσωνες με θερμοκρασίες που ξεπέρασαν τους 40 βαθμούς Κελσίου για συνεχόμενες ημέρες, σε συνδυασμό με την έλλειψη βροχοπτώσεων, έφεραν αφυδάτωση των αμπελιών, προκαλώντας ζημιές στους αμπελώνες που βρίσκονται στις πλαγιές, με απώλειες στο 20%.
Στο τέλος όμως η εξαιρετική ποιότητα των σταφυλιών αποζημίωσε τους παραγωγούς, του κάμπου των Ομαλών, που είδαν φέτος τους κόπους τους να αμείβονται με καλό προϊόν, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά.

Ένας ακόμη δύσκολος τρύγος για τον Σαντορινιό αμπελώνα φέτος οδήγησε στη χαμηλότερη παραγωγή ιστορικά στο νησί. Ως «δυο κοφίνια τρύγος» χαρακτήρισε ο Στέλλιος Μπουτάρης τη φετινή συγκομιδή, υπογραμμίζοντας το γεγονός ότι η ποιότητα των σταφυλιών ήταν σε εξαιρετικά υψηλό επίπεδο, παρά ταύτα η παραγόμενη ποσότητα δεν μπορεί παρά να προβληματίσει σοβαρά τους παραγωγούς. Μάλιστα ο 5ης γενιάς οινοποιός και Διευθύνων Σύμβουλος του Κτήματος Σιγάλα, ζωγράφισε ο ίδιος τα δύο κοφίνια για το αναμνηστικό μπλουζάκι του τρύγου.

«Η κλιματική αλλαγή απαιτεί αλλαγή τρόπου σκέψης και απαγκίστρωση από αγκιλώσεις και στερεοτυπικά αφηγήματα» συνέχισε ο Στέλλιος Μπουτάρης. «Στο Κτήμα Σιγάλα έχουμε επιταχύνει την επένδυση προς αυτή την κατεύθυνση, με έμφαση στην επιστημονική γνώση και την έρευνα. Όταν λέμε ότι η τεράστια αμπελοοινική κληρονομιά της Σαντορίνης πρέπει να διαφυλαχθεί, δεν εννοούμε να γίνει «μουσειακή» αλλά βιώσιμη. Δουλεύουμε για ένα δυναμικό μέλλον που θα αναδεικνύει, τόσο τη μοναδικότητα του Σαντορινιού αμπελώνα όσο και την ικανότητά του να προσαρμόζεται και να αναδημιουργείται όταν απαιτείται. Η ανθεκτικότητα είναι από τα σπουδαιότερα κληροδοτήματα, καθώς και από τα ισχυρότερα κίνητρα και για τις επόμενες γενιές των ντόπιων αμπελουργών να συνεχίσουν».

Όπως τόνισε ο Κώστας Τέλλης, γεωπόνος του Κτήματος Σιγάλα, «οι κλιματολογικές συνθήκες που καταγράφηκαν κατά την καλλιεργητική περίοδο 2023-2024 ήταν μια σύνθεση και αλληλουχία αντίξοων σεναρίων. Η επιπλέον επιβάρυνση όμως προήλθε από το γεγονός ότι οι συνθήκες αυτές ακολούθησαν και λειτούργησαν συσσωρευτικά της εξίσου δύσκολης περσινής χρονιάς. Αυτή είναι η κρίσιμη παράμετρος που αυξάνει την πολυπλοκότητα των προκλήσεων που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε, υπερβαίνοντας το πλαίσιο που έως σήμερα περιγράφαμε ως ηρωική αμπελουργία».

ΟΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΣΤΗΝ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2023-2024

Θερμοκρασία

Θερμός χειμώνας με μέση θερμοκρασία στους 14οC που συνετέλεσε στη διακοπή του λήθαργου των κλημάτων και την ανομοιόμορφη έκπτυξη των οφθαλμών που έλαβε χώρα 15 μέρες νωρίτερα από πέρσι και 7 μέρες από τον μέσο όρο.
Κατά την περίοδο βλαστικής ανάπτυξης του αμπελιού οι υψηλές για τα δεδομένα του νησιού θερμοκρασίες συνεχίστηκαν με τη μέση θερμοκρασία υψηλότερη κατά 2 βαθμούς Κελσίου από την περσινή χρονιά. Ταυτόχρονα, οι παρατεταμένες περίοδοι με θερμοκρασίες πάνω από τους 36οC τον Ιούνιο και τον Ιούλιο στρέσαραν τα φυτά με αποτέλεσμα να παρατηρηθεί μερική φυλλόπτωση σε αρκετούς αμπελώνες του νησιού. Σημαντική ήταν και η απουσία της χαρακτηριστικής για τη Σαντορίνη υγρασίας που δροσίζει κατά τις βραδινές ώρες τα αμπέλια.

Βροχή

Για τρίτη χρονιά, οι βροχοπτώσεις που καταγράφηκαν ήταν αρκετά κάτω από τον μέσο όρο, με σοβαρές επιπτώσεις στην παραγωγή αλλά και τη βιωσιμότητα του αμπελώνα στο μέλλον.
Πιο συγκεκριμένα κατά την καλλιεργητική περίοδο Σεπτεμβρίου 2023 – Αυγούστου 2024 καταγράφηκαν 206 mm βροχής, 80 χιλιοστά χαμηλότερα από τον μέσο όρο των τελευταίων 15 ετών (2010-2024). Όπως φαίνεται και στον πίνακα, και στις δύο περιόδους (2024 και μέσος όρος 15ετιας), η βροχή κατανεμήθηκε με παρόμοιο τρόπο μέσα στον χρόνο (Οκτώβριος με Μάρτιος). Η κρίσιμη διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι φέτος οι περισσότερες βροχοπτώσεις ήταν της τάξης των 10mm ή και μικρότερες, καθιστώντας τες μη-αποδοτικές καθώς το νερό εξατμιζόταν και δεν διηθούταν στα βαθύτερα στρώματα του εδάφους ώστε να αποθηκευτεί.

Άνεμοι

Οι άνεμοι έπνεαν κυρίως από βόρειες διευθύνσεις, που δεν ευνοούν την εμφάνιση της πρωϊνής δροσιάς («ανεδοσά») συγκρατώντας τη σχετική υγρασία σε χαμηλά για το νησί επίπεδα και εντείνοντας το πρόβλημα της ξηρασίας. Επιπλέον, καταγράφηκαν δύο περιστατικά ανεμοθύελλας. Το πρώτο στις τελευταίες μέρες του Μαρτίου, με ριπές ανέμου της τάξης των 90km/h που ζημίωσε την ηρτημένη παραγωγή κατά 5-10%. Το δεύτερο, ηπιότερης έντασης, στο τέλος Μαΐου, προκάλεσε ζημιές στην τρυφερή ακόμη βλάστηση των αμπελιών, αλλά όχι στα σταφύλια, μιας και ήταν σε προχωρημένο στάδιο.

Ακραία καιρικά φαινόμενα

Στις 4 Μαΐου, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, χαλάζι έπληξε μέρος του αμπελώνα της Σαντορίνης, στις περιοχές του Μεγαλοχωρίου και του Ακρωτηρίου. Το φαινόμενο δεν είχε μεγάλη έκταση ευτυχώς, αλλά οι ζημιές στις περιοχές του επίκεντρου ήταν άνω του 30% στην ήδη μικρή παραγωγή.
Όλες οι παραπάνω συνθήκες συνετέλεσαν στη μείωση της συνολικής παραγωγής κατά 30-40% ανάλογα με την περιοχή. Ως επακόλουθο, οι τιμές των σταφυλιών αυξήθηκαν 20-30% σε σχέση με πέρσι, καταγράφοντας την υψηλότερη τιμή ιστορικά για τον αμπελώνα της Σαντορίνης.

Ο ΤΡΥΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΤΗΜΑ ΣΙΓΑΛΑ

Ένας από τους κορυφαίους τρύγους σε επιπέδο ποιότητας ήταν ο φετινός για το Κτήμα Σιγάλα.
Η περιοχή της Οίας από όπου προέρχεται το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής μας, αντιμετώπισε ηπιότερο θερμικό στρες (3-4οC χαμηλότερα) κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού σε σχέση με τα ενδότερα του νησιού. Σε αυτό βοήθησε το μεσο-κλίμα της περιοχής που βρίσκεται στο βορειότερο άκρο του νησιού, σε συνδυασμό με την εγγύτητα των αμπελώνων με τη θάλασσα και τους βόρειους ανέμους που έρχονται απευθείας από την θάλασσα, μην έχοντας άλλα γεωγραφικά εμπόδια.
Η πορεία ωρίμασης των σταφυλιών ήταν φυσιολογική, γεγονός που δείχνει ότι τα φυτά ανταπεξήλθαν στις δύσκολες συνθήκες. Παράλληλα, η φυτουγεία ήταν άριστη σε όλες τις περιοχές του νησιού, λόγω του ξερού καιρού, των συνεχόμενων ανέμων και της περιορισμένης βλαστικής ανάπτυξης των φυτών.
Οι κλιματικές συνθήκες οδήγησαν σε έναν από τους πρωιμότερους τρύγους των τελευταίων ετών. Ξεκινήσαμε με το Μαυροτράγανο στις 29 Ιουλίου, και Μανδηλαριά λίγες μέρες μετά. Συνεχίσαμε με το Ασύρτικο και το Αθήρι από τις πρώιμες περιοχές και φτάσαμε έως και τις 16 Αυγούστου όταν παραλάβαμε την πιο όψιμη ποικιλία της ζώνης, το Αηδάνι.

ΠΡΩΤΕΣ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΣΟΔΕΙΑ 2024 ΤΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΣ ΣΙΓΑΛΑ

Σύμφωνα με την οινοποιό του Κτήματος, Σάρα Ιακωβίδου, διαφαίνεται μια εξαιρετική ποιοτικά χρονιά. Ενώ σιγά-σιγά ολοκληρώνεται το στάδιο αποζύμωσης για τους περισσότερους μούστους, οι πρώτες εντυπώσεις είναι άριστες. «Ασύρτικα με σώμα και δομή, οξύτητες που κυμαίνονται σε πολύ καλά επίπεδα, και έντονο φρούτο. Ιδιαίτερα αρωματικά Μαυροτράγανα, με καλές οξύτητες και πλούσιο χρώμα. Αν κάτι θα λείψει σε όλους τους οινόφιλους που αγαπούν τη Σαντορίνη» σημειώνει η Σάρα Ιακωβίδου, «αυτό σίγουρα θα είναι η ποσότητα».

Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά έχουμε μειωμένη παραγωγή στην κορινθιακή σταφίδα, όπως έδειξε και το σχετικό ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου.

Oι σταφιδοπαραγωγοί για να εισπράξουν τη συνδεδεμένη ενίσχυση κορινθιακής σταφίδας θα πρέπει το ΥπΑΑΤ να μειώσει το όριο των 150 κιλών ανά στρέμμα.

Για το θέμα έκανε ερώτηση στη Βουλή ο βουλευτής Μεσσηνίας κ. Περικλής Μαντάς.

Όπως σημειώνει στην ερώτησή του ο κ. Μαντάς, η φετινή παραγωγή «δέχεται συνεχή και αλλεπάλληλα πλήγματα από τον παρατεταμένο καύσωνα», γεγονός που «μειώνει σε μεγάλο βαθμό τις παραγόμενες ποσότητες και πλήττει καίρια το αγροτικό εισόδημα».

Παράλληλα με βάση τα έως τώρα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους παραγωγοί και αγροτικοί συνεταιρισμοί, τα φετινά προβλήματα θα είναι ακόμη μεγαλύτερα κυρίως λόγω των ζημιών που έχουν προκαλέσει σε πολλές καλλιέργειες αγριόχοιροι και άλλα ζώα, καταστροφές οι οποίες όπως είναι γνωστό δεν αποζημιώνονται από τον ΕΛΓΑ.

Υπό τις συνθήκες αυτές, ο βουλευτής κρούει τον κώδωνα του κινδύνου προς την πλευρά του υπουργείου, σημειώνοντας ότι το όριο των 150 κιλών ξηρού προϊόντος ανά στρέμμα για την παροχή της συνδεδεμένης ενίσχυσης σε πάρα πολλές περιπτώσεις είναι ιδιαίτερα δύσκολο να καλυφθεί, με αποτέλεσμα να «υφίσταται πλέον υψηλός κίνδυνος ώστε πολλοί παραγωγοί ειδικά στη Μεσσηνία να απολέσουν την ενίσχυση ολοκληρωτικά».

Ταυτόχρονα τονίζει ότι πρόκειται για ένα «σημαντικό μέτρο ανακούφισης» το οποίο είναι αναγκαίο να διατηρηθεί, καθώς και ότι αποτελεί «ένα πολύτιμο βοήθημα που γίνεται ακόμα πιο απαραίτητο απέναντι στις τρέχουσες προκλήσεις», γεγονός που καθιστά την ανάγκη αναπροσαρμογής του παραπάνω ορίου ως άμεση και επιτακτική.

Συνεχίζεται η συγκομιδή στο κελυφωτό φιστίκι σε όλη την χώρα, με την παραγωγή να είναι μειωμένη σε μεγάλο βαθμό λόγω των καιρικών συνθηκών.

Ο κ. Ηλίας Καλαθάς, παραγωγός από το Αρχάνι Φθιώτιδας, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «ξεκινήσαμε την συγκομιδή πριν τις 15 Αυγούστου και αναμένεται να ολοκληρωθεί σε περίπου μια εβδομάδα.

Φέτος η παραγωγή είναι μειωμένη πάνω από 20% λόγω των καιρικών συνθηκών. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι παραγωγοί κελυφωτού φιστικιού να προχωρήσουν σε αποθήκευση και να περιμένουν να ανέβουν οι τιμές για να πουλήσουν.

Μόνο όσοι έχουν έλλειψη οικονομικής ρευστότητας πουλάνε αυτή την εποχή σε εμπόρους. Εκτιμώ ότι το επόμενο διάστημα η τιμή παραγωγού θα πάει πάνω από 10 ευρώ το κιλό».

Όπως τόνισε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Μάκης Μπούργος, από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Φιστικοπαραγωγών Μάκρης, «ο ήπιος φετινός χειμώνας έχει προκαλέσει προβλήματα στην καρποφορία της φιστικιάς. Αν και το 2024 περιμέναμε μια ικανοποιητική παραγωγή τελικά φαίνεται ότι θα είναι μειωμένη εκτιμώ κατά 30%.

Η συγκομιδή ξεκίνησε από τις 8 Αυγούστου και θα συνεχιστεί ακόμη για μια εβδομάδα. Αυτό οφείλεται στον ήπιο χειμώνα και τις συνεχόμενες υψηλές θερμοκρασίες του φετινού καλοκαιριού. Τα δέντρα έχουν στρεσαριστεί λόγω της ζέστης και θέλουν κάθε πέντε ημέρες πότισμα.

Μπορεί να μην έχουμε μυκητολογικά προβλήματα στην καλλιέργεια αλλά έχουμε πολύ σοβαρά εντομολογικά. Η Ψύλλα έχει μεγάλους πληθυσμούς και οι παραγωγοί κάνουν ψεκασμούς για να κατάφεραν να την αντιμετωπίσουν. Άρδευση και φυτοπροστασία έχουν αυξήσει φέτος το κόστος καλλιέργειας.

Έχει ολοκληρωθεί το πρώτο χέρι στην περιοχή και ξεκινά το δεύτερο.

Έχουμε ανοικτά φιστίκια αλλά ο καρπός έχει μικρό μέγεθος και ειδικό βάρος (αυτό σημαίνει λίγα κιλά για τον παραγωγό).

Αυτή την εποχή υπάρχει ζήτηση κυρίως από ντόπιους μικροεμπόρους που πουλάνε στην εγχώρια αγορά και δεν έχουν αποθέματα.

Οι Ιταλοί έχουν κάνει την εμφάνισή τους αλλά μελετούν τις παραγωγές και δεν έχουν ακόμη κλείσει κάποια εμπορική συμφωνία.

Από την μέχρι στιγμής εικόνα φαίνεται ότι οι τιμές παραγωγού θα παραμείνουν στα ίδια με τα περσινά επίπεδα αν και αναμένονται υψηλές παραγωγές σε Τουρκία, Ιράν και Συρία».

Ο κ. Γεώργιος Παπαβασίλης, παραγωγός κελυφωτού φιστικιού από τα Μέγαρα, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος υπάρχει απώλεια παραγωγής λόγω των καιρικών συνθηκών και των προσβολών από την Ψύλλα που έχει μεγάλους πληθυσμούς.

Είμαστε ακόμη στο πρώτο χέρι και βλέπουμε μεγάλο αριθμό κλειστών φιστικιών.

Η ζήτηση αναμένεται να είναι αυξημένη και οι παραγωγοί θα πάνε σε αποθήκευση για να πουλήσουν σε υψηλή τιμή.

Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα από την έλλειψη εργατών γης. Για αυτό αναγκάστηκα να προχωρήσω σε μηχανική συγκομιδή που μειώνει τα εργατικά. Αν δεν γινόταν αυτό περίπου το 50% της παραγωγής μου θα έμενε ασυγκόμιστο στα δέντρα».

Ανακοινώθηκε για το 2024 η τιμή παραγωγού στην κορινθιακή σταφίδα στα 1,80 ευρώ το κιλό. Αυτό αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο σταφιδοπαραγωγός από την Μεσσηνία και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Χανδρινού, Κώστας Αποστολόπουλος.

Να θυμίσουμε ότι το 2023 η τιμή παραγωγού ήταν στα 1,40 ευρώ το κιλό.

«Είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που έχουμε μειωμένη παραγωγή στην κορινθιακή σταφίδα», δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Κώστας Αποστολόπουλος και προσθέτει:

«Ο τρύγος ξεκίνησε πρόωρα στην περιοχή μας μετά την παρατεταμένη ξηρασία και τον συνεχόμενο καύσωνα του φετινού καλοκαιριού. Φέτος έχουμε μεγάλη μείωση της παραγωγής κορινθιακής σταφίδας λόγω της ξηρασίας, ενώ πέρσι είχαμε μείωση της παραγωγής λόγω του περονόσπορου.

Μιλάμε για δύο χρονιές με μια μέση παραγωγή περίπου 10.000 τόνους η καθεμία, όταν στο παρελθόν είχαμε μια καλή παραγωγή στους 25.000 τόνους (τότε που είχαμε τα αποθέματα).

Θυμίζω ότι πέρυσι μας είχαν υποσχεθεί αποζημιώσεις για τις ζημιές από τον περονόσπορο (δεν είναι στον Κανονισμό Ασφάλισης του ΕΛΓΑ) αλλά τελικά δεν πήραμε ούτε ένα ευρώ.

Τα αμπέλια πάντως φέτος πάντως αν και έχουν λίγη παραγωγή έχουν πολύ καλή ποιότητα. Η τιμή στα 1,80 ευρώ δεν ικανοποιεί τους σταφιδοπαραγωγούς.

Έχουμε ένα αυξημένο κόστος παραγωγής αλλά και 4 - 5 χρόνια κρίσης στην σταφίδα με τις χαμηλές τιμές. Υπάρχει απώλεια εισοδήματος όλα αυτά τα χρόνια.

Θα πρέπει να στηριχθεί ο κλάδος για να μπορέσει να συνεχίσει να παράγει ο σταφιδοπαραγωγός και για αυτό ζητάμε μια τιμή στα 2,50 ευρώ το κιλό.

Υπάρχει όμως ακόμη ένα ερώτημα προς το ΥπΑΑΤ που θα θέλαμε να μας απαντήσει. Πέρυσι είδαμε μειωμένο πριμ στην συνδεδεμένη της σταφίδας εξαιτίας των επιλέξιμων στρεμμάτων (ενώ θα περιμέναμε μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας και αύξηση της ενίσχυσης). Από από 56,1 ευρώ το στρέμμα έφτασε σε 36,93 ευρώ το στρέμμα.

Αυτό πως μπορεί να συμβαίνει με τις περσινές ζημιές από τον περονόσπορο και την μειωμένη παραγωγή αλλά και τις εκριζώσεις που έχουμε όλα τα προηγούμενα χρόνια; Δηλαδή έγινε κάτι αντίστοιχο με ότι είχαμε στα πορτοκάλια για χυμοποίηση».

Στις 22 Αυγούστου πραγματοποιήθηκε, στην Αθήνα, συνάντηση της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ) και των δύο μελών του (Σ.Ε.Ο. και ΚΕΟΣΟΕ) με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κ. Τσιάρα.

Την ΕΔΟΑΟ εκπροσώπησε η Πρόεδρος της κα Κ. Σπυροπούλου, μέλος του Δ.Σ. του Σ.Ε.Ο., ο Αντιπρόεδρος κ. Κ. Ευθυμίου και η Διευθύντρια κα Μαρία Τριανταφύλλου.

Ο Σ.Ε.Ο. εκπροσωπήθηκε από τον Διευθυντή του Θ. Γεωργόπουλο, ενώ η ΚΕΟΣΟΕ από τον Διευθυντή της κ. Π. Κορδοπάτη.

Οι εκπρόσωποι των φορέων ανέλυσαν τα προβλήματα του κλάδου, τόσο τα δομικά όσο και εκείνα που σχετίζονται με τον φετινό τρύγο.

Με το πέρας της συνάντησης, ο Σ.Ε.Ο. επέδωσε στον Υπουργό την ολοκληρωμένη πρότασή του για κρίσιμα θέματα που αφορούν στο μέλλον του ελληνικού κρασιού, όπως έχουν αποτυπωθεί στα τρία Ψηφίσματα που υιοθετήθηκαν ομοφώνως κατά την ετήσια Γενική Συνέλευσή του στο Ηράκλειο, την 1η Ιουλίου 2024.

Υπενθυμίζεται ότι τα εν λόγω Ψηφίσματα αφορούν στα εξής θέματα:

1. Αναγκαιότητα θέσπισης καθεστώτος αναγνωρισμένων ομάδων παραγωγών για του οίνους ΠΟΠ/ΠΓΕ

2. Θέσπιση Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την Βιωσιμότητα του Ελληνικού Αμπελώνα σε συνθήκες κλιματικής κρίσης

3. Στρατηγικό σχέδιο για τη διάσωση του ελληνικού αμπελώνα στις αστικές, περιαστικές και τουριστικές περιοχές

Ο Σ.Ε.Ο. ζήτησε να ληφθούν σοβαρά και άμεσα υπόψη οι συγκεκριμένες προτάσεις για τη διάσωση και ανάπτυξη του αμπελοοινικού τομέα και έλαβε τη διαβεβαίωση από τον Υπουργό ότι θα μελετηθούν δεόντως και ότι θα ληφθούν όσα θεσμικά μέτρα είναι αναγκαία για τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας.

Σε εξέλιξη βρίσκεται ο τρύγος για τα οινοποιήσιμα σταφύλια στις ζώνες καλλιέργειας της χώρας. Οι υψηλές θερμοκρασίες έχουν επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την φετινή παραγωγή.

Πολύ γρήγορα τέλειωσε ο φετινός τρύγος στη Σαντορίνη λόγω των μειωμένων ποσοτήτων σταφυλιών που τρυγήθηκαν. Για μείωση περισσότερο από 30% σε σχέση με την ήδη χαμηλή παραγωγή της περσινής χρονιάς μιλούν οι οινοπαραγωγοί. Μετά την παρατεταμένη ανομβρία που επικράτησε στο νησί, τα αμπέλια είναι αδύναμα και δεν αναμένεται να υπάρχει ικανή ποσότητα σταφυλιών ούτε στον επόμενο τρύγο.

Ο κ. Μάρκος Καφούρος, πρόεδρος του συνεταιρισμού Santo Wines και βουλευτής Κυκλάδων με τη ΝΔ, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος ήταν μια καταστροφική χρονιά για τον αμπελώνα της Σαντορίνης. Αν το 2023 είχαμε μια μείωση των σταφυλιών κατά 65 - 70% σε σχέση με τον μέσο όρο παραγωγής, το 2024 έχουμε μια περαιτέρω μείωση κατά 41%. Να σας αναφέρω για παράδειγμα η Ένωση Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων - Santo Wines το 2023 παρέλαβε 260 τόνους σταφυλιών και το 2024 καταφέραμε να παραλάβουμε μόλις 155 τόνους. Δεν υπάρχει καμιά στήριξη στην αμπελοκαλλιέργεια και είναι πολύ δύσκολα για τους αμπελουργούς. Ο ΕΛΓΑ δεν καλύπτει την απώλεια της παραγωγής και αναγκάζονται οι οινοποιοί να αυξήσουν τις τιμές. Φέτος η τιμή παραγωγού διπλασιάστηκε σε σχέση με τα περσινά επίπεδα».

Πρώιμος χρονικά (από τις 22 Ιουλίου) αλλά εξαιρετικής ποιότητας είναι ο τρύγος του Σαμιώτικου μοσχάτου σταφυλιού. Η συγκομιδή αναμένεται να διαρκέσει ως το Σεπτέμβιο. Όπως ανακοίνωσε ο ΕΟΣ Σάμου, εκτάκτως για τον φετινό τρύγο, σταφύλια που θα παραδοθούν ως ΣΑΜΑΙΝΑ τις ημέρες παραλαβής και με απόδοση μέχρι 1.000 κιλά/στρέμμα, θα πληρωθούν ως εκλεκτά (0,77 €/κιλό), όπως και όσα έχουν μέχρι σήμερα παραδοθεί ως τέτοια. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Οινοποιητικού Συνεταιρισμού, η παραλαβή σταφυλιών στο οινοποιείο του Καρλοβάσου θα συνεχιστεί από 26 ως 31 Αυγούστου.

Πριν καλά καλά αρχίσει τελείωσε φέτος ο τρύγος στο νομό Ηρακλείου, μιας και η παρατεταμένη λειψυδρία και οι υψηλές θερμοκρασίες αποτελείωσαν την παραγωγή οινοστάφυλων, που φέτος καταγράφει ιστορικό χαμηλό ρεκόρ.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοκαλλιεργητών Κρήτης και περιφερειακό σύμβουλο, Πρίαμο Ιερωνυμάκη, «φέτος έχουμε μεγάλη μείωση της παραγωγής σταφυλιών - μεγαλύτερη από αυτή που περιμέναμε - και αυτό θα φανεί από τα στοιχεία που θα ανακοινώσουν οι ΔΑΟΚ. Ήδη έχει σχεδόν ολοκληρωθεί ο τρύγος στο Ηράκλειο και πολλές δεξαμενές των οινοποιιών παρέμειναν άδειες γιατί δεν κατάφεραν να μαζέψουν σταφύλια. Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος για ελληνοποιήσεις το επόμενο διάστημα».

Ο τιμές ανά ποικιλία σταφυλιών, εσοδείας 2024, που ανακοίνωσε η Ένωσης Ηρακλείου, είναι οι εξής:
Ασύρτικο - 0,90€
Λευκές ποικιλίες (Μοσχάτο, Θραψαθήρι, Sauvignon Blanc, Chardonnay, Μαλβαζία Αρωμάτικα, Αθήρι, Πλυτό) - 0,85€
Βιδιανό - 0,75€
Ερυθρές Ποικιλίες (Merlot, Cabernet) - 0,70€
Λιάτικο - 0,65€
Βηλάνα - 0,65€
Syrah - 0,60€
Κοτσιφάλι - 0,60€
Μαντηλάρι - 0,60€
Κοτσιφολιάτικο - 0,60€
Λευκά Οινοστάφυλα με οινοποιήσιμο κωδικό - 0,60€

Στη ζώνη της Νεμέας ο τρύγος είναι πρώιμος κατά δέκα έως και δεκαπέντε ημέρες, αναλόγως την περιοχή, ενώ η παραγωγή είναι μειωμένη σχεδόν στο μισό μιας κανονικής χρονιάς, αν και η ποιότητα των σταφυλιών είναι καλή.

Μειωμένη σε ποσοστό 10% με 15% αναμένεται να είναι η φετινή παραγωγή της οινοποίησιμης ποικιλίας ξινόμαυρο στην αμπελουργική ζώνη Οίνου Ονομασίας Προέλευσης Νάουσας, λόγω της παρατεταμένης ζέστης, του καύσωνα και της ανομβρίας. Παρατηρείται μια πρωιμότητα στην παραγωγή κατά 20 μέρες. Έτσι, ο φετινός τρύγος αναμένεται να ξεκινήσει στις αρχές Σεπτεμβρίου, σε αντίθεση με πέρυσι που η έναρξη του τρύγου έγινε στις 25 Σεπτεμβρίου.

Με μiα πρώτη εκτίμηση προβλέπεται πρώιμος τρύγος (10-15 μέρες νωρίτερα από το 2023) για το Μοσχοφίλερο στον αμπελώνα της Μαντινείας, με ικανοποιητικές αποδόσεις και εξαιρετική ποιότητα. Ο τρύγος αναμένεται να ξεκινήσει από τα μέσα Σεπτεμβρίου, ενώ πέρσυσι είχε ξεκινήσει από αρχές Οκτωβρίου.

Από 1 Αυγούστου 2024 υποβάλλονται οι δηλώσεις συγκομιδής αμπελουργικών προϊόντων, από τους υπόχρεους αμπελουργούς οινοποιήσιμων ποικιλιών αμπέλου.

Η υποβολή πραγματοποιείται, μόνο ηλεκτρονικά, μέσω της ψηφιακής υπηρεσίας «Δήλωση Συγκομιδής Αμπελουργικών Προϊόντων», στην επίσημη ιστοσελίδα του ΥπΑΑΤ.

Η ημερομηνία λήξης της υποβολής των Δηλώσεων Συγκομιδής είναι η 15η Δεκεμβρίου 2024.

Όπως προβλέπεται από την ισχύουσα, εθνική και ενωσιακή νομοθεσία η δήλωση συγκομιδής αφορά την πραγματική ποσότητα που συγκομίσθηκε και τον ακριβή προορισμό της παραγόμενης ποσότητας με παραστατικά-δικαιολογητικά που τεκμηριώνουν τα δηλωθέντα στοιχεία.

Υπενθυμίζεται ότι πρόκειται για υπεύθυνη δήλωση στοιχείων, η οποία συμπληρώνεται με ατομική ευθύνη του υπόχρεου αμπελουργού οινοποιήσιμων ποικιλιών και σε περιπτώσεις δήλωσης ψευδών στοιχείων ή απόκρυψης των πραγματικών στοιχείων, προβλέπονται κυρώσεις.

Για την υποβολή των δηλώσεων συγκομιδής αμπελοοινικών προϊόντων, μεταξύ άλλων, ισχύουν τα εξής:

Α) Οι αμπελουργοί μέλη συνεταιριστικών οινοποιείων, διατηρούν το δικαίωμα παρασκευής ποσότητας οίνου μικρότερης από 10 εκατόλιτρα με οινοποίηση για οικογενειακή κατανάλωση. Στην περίπτωση αυτή και μόνο, συμπληρώνεται στο πεδίο «ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ» η ένδειξη «ΙΔΙΟΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ – ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΟ ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ».

Β) Αμπελουργοί (μη μέλη συνεταιριστικών οινοποιείων/ομάδων παραγωγών) που επιθυμούν να παράξουν οίνο, από αμπελοτεμάχια της δικής τους εκμετάλλευσης, στο οινοποιείο που διαθέτουν ή με τη χρήση εγκαταστάσεων άλλου οινοποιείου (φασόν), θα πρέπει να είναι καταγεγραμμένοι στην ψηφιακή υπηρεσία των «Δηλώσεων παραγωγής οίνου» ως «οινοποιοί» ή ως «οινοποιοί - χωρίς εγκατάσταση» αντίστοιχα. Στην περίπτωση αυτή, στο πεδίο «ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ» οι αμπελουργοί – οινοποιοί συμπληρώνουν την ένδειξη «ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΛΟΥΝΤΑ» και οι αμπελουργοί – οινοποιοί χωρίς εγκατάσταση συμπληρώνουν την ένδειξη «ΦΑΣΟΝ».

Γ) Μόνο οι αμπελουργοί με συνολική αμπελουργική εκμετάλλευση έως και του ενός (1) στρέμματος και ανώτατο όριο παραγωγής τα 1.700 κιλά σταφυλιών συμπληρώνουν:

• Όταν παράγουν οίνο, στο πεδίο «ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ» την ένδειξη «ΙΔΙΑ ΧΡΗΣΗ» και στο πεδίο «ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΣΤΑΦΥΛΙΩΝ» πληκτρολογούν την ένδειξη «ΟΙΝΟΣ».
• Όταν οδηγούν την ποσότητα τους για απόσταξη στο πεδίο «ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ» την ένδειξη «ΙΔΙΑ ΧΡΗΣΗ» και στο πεδίο «ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΣΤΑΦΥΛΙΩΝ» πληκτρολογούν την ένδειξη «ΑΠΟΣΤΑΞΗ».

Δ) Οι αμπελουργοί με συνολική αμπελουργική εκμετάλλευση μεγαλύτερη του ενός (1) στρέμματος δύνανται να οδηγήσουν ποσότητα σταφυλιών για απόσταξη συμπληρώνοντας στο πεδίο «ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ» την ένδειξη «ΑΠΟΣΤΑΞΗ». Κατά τα λοιπά ισχύουν οι εθνικές διατάξεις του Υπουργείου Οικονομικών.

Οι παραγωγοί είναι υποχρεωμένοι να υποβάλλουν δήλωση συγκομιδής για όλα τα αγροτεμάχια, ακόμη και αν είχαν μηδενική παραγωγή.

Η μηδενική δήλωση παραγωγής δικαιολογείται όταν υπάρχει ολοκληρωτική καταστροφή της ετήσιας σταφυλικής παραγωγής εξαιτίας ακραίων καιρικών φαινομένων ή άλλων μεμονωμένων περιπτώσεων και στις περιπτώσεις νέων αμπελώνων που δεν είναι ακόμη παραγωγικοί.

Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να επιλεχθεί το αντίστοιχο πεδίο (π.χ. αναδιάρθρωση, ζημιά από παγετό, χαλάζι, περονόσπορο, καύσωνα, ανωτέρα βία, οικονομικοί λόγοι κλπ., επισημαίνεται ότι οι εν λόγω δηλώσεις θα διασταυρωθούν από αρχεία, όπως τις αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ).

Λαμβάνοντας υπόψη το άρθρο 15 παρ. 5 της απόφασης 2454/235853/20-9-2019 (ΦΕΚ 3645/Β/1-10-2019) και την τροποποίηση αυτής, στις περιπτώσεις όπου δεν έχει υποβληθεί η δήλωση συγκομιδής από τον υπόχρεο ή υπέρβαση της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής της δήλωσης συγκομιδής κατά 15 εργάσιμες ημέρες το μέγιστο (εκτός περιπτώσεων ανωτέρας βίας ή εξαιρετικών περιπτώσεων άρθρο 2 παρ. 2 του καν. 1306/2013) προκύπτουν κυρώσεις που έχουν τη μορφή χρηματικού προστίμου.

Στις περιπτώσεις μη υποβολής της δήλωσης συγκομιδής καθώς και της υποβολής της με καθυστέρηση μεγαλύτερης των 15 εργάσιμων ημερών, εκτός από τα χρηματικά πρόστιμα ισχύουν και οι κυρώσεις της παρ. 6 του άρθρου 15 της παραπάνω απόφασης.

Όσοι αμπελουργοί έχουν αμπελουργική άδεια (αμπελουργικό μητρώο), άσχετα αν το αμπέλι είναι μικρότερο ή μεγαλύτερο από 1 στρέμμα πρέπει να υποβάλλουν ηλεκτρονική δήλωση συγκομιδής, ενώ δεν θα χορηγεί πλέον βεβαίωση ο οικείος Δήμος για την απόσταξη, γιατί για τα αμπελοτεμάχια για τα οποία δεν έχουν υποβληθεί δηλώσεις συγκομιδής έως και πέντε (5) αμπελοοινικές περιόδους θα υπόκεινται σε έλεγχο μέσω του μητρώου, για τον χαρακτηρισμό τους σύμφωνα με το άρθρο 2 της παρ. 1 του στοιχείου δ) του Καν. (ΕΕ) 2018/273 ως «εγκαταλειμμένη καλλιεργούμενη έκταση»: αμπελουργική έκταση στην οποία δεν εκτελούνται πλέον τακτικές καλλιεργητικές εργασίες με σκοπό τη λήψη εμπορεύσιμου προϊόντος, και της οποίας η εκρίζωση έχει ως αποτέλεσμα να μην δικαιούται ο παραγωγός να λάβει άδεια για αναφύτευση.

Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν οι αμυγδαλοπαραγωγοί στην περιοχή της Λάρισας που έχει σχεδόν το 90% της παραγωγής της χώρας.

Ο κ. Κώστας Σπανούλης, αμυγδαλοπαραγωγός από την Λάρισα, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «οι συνεχόμενες υψηλές θερμοκρασίες δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στην παραγωγή αμυγδάλων.

Στην περιοχή του Συκουρίου και της Ελασσόνας έχουμε πολλά δέντρα που ξεραίνονται και έχουμε ζημιά στο φυτικό κεφάλαιο λόγω της φόμοψης αμυγδαλιάς, μιας σοβαρής ασθένειας που οφείλεται σε υψηλές θερμοκρασίες.

Ένα άλλο πρόβλημα που έχουμε στην Λάρισα είναι ότι σε αγροκτήματα με ξηρικές καλλιέργειες ή με ελλιπή άρδευση οι καρποί παθαίνουν «μουμιοποίηση» και σε πολλές περιπτώσεις οι παραγωγοί αναγκάζονται να τους ρίξουν στο χώμα για να σώσουν το δέντρο.

Ακόμη έχουμε και τις περιοχές που πλημμύρισαν λόγω της θεομηνίας και τα δέντρα έμειναν για μεγάλο διάστημα με υγρασία που και εκεί έχουμε πρόβλημα στο φυτικό κεφάλαιο.

Πρέπει η πολιτεία να στηρίξει την καλλιέργεια και να γίνουν νέες φυτεύσεις όπου υπάρχει ανάγκη.

Επίσης το ΥπΑΑΤ θα πρέπει να πάρει μέτρα για να μην επεκταθεί η φόμοψη (Φουζίκοκο) και να έχουμε νέες φυτεύσεις με ανθεκτικές ποικιλίες.

Φέτος η παραγωγή αμυγδάλων θα είναι μειωμένη και ποιοτικά υποβαθμισμένη λόγω όλων αυτών των προβλημάτων».

Στη Βουλή το θέμα της «μουμιοποίησης» των αμυγδάλων

«Έντονη αναστάτωση και απογοήτευση επικρατεί στους αμυγδαλοπαραγωγούς του νομού Λάρισας, καθώς διαπιστώνουν ότι ενέσκυψε «μουμιοποίηση» σε μεγάλο μέρος της παραγωγής τους, γι αυτό και ζητούν την ενεργοποίηση της πολιτείας για την εξέταση του προβλήματος και την αποζημίωσή τους». Τα παραπάνω τονίζει ο βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος σε ερώτησή του στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Κώστα Τσιάρα.

Ο Θεσσαλός πολιτικός, στην παρέμβασή του υπογραμμίζει ότι σύμφωνα με τους αμυγδαλοπαραγωγούς «σημαντικό ποσοστό της ηρτημένης παραγωγής είναι ήδη ακατάλληλο για συγκομιδή, καθώς τα αμύγδαλα δεν αναπτύσσονται κανονικά εντός του κελύφους με τον καρπό να εμφανίζεται ως μουμιοποιημένος πάνω στα δένδρα.

Όπως υποστηρίζουν, κάποιες ποικιλίες (tuono, φυρανιές) παρουσιάζουν μεγαλύτερο ποσοστό ζημιάς, ακόμα και μέχρι 50% της ηρτημένης παραγωγής. Το γεγονός αυτό έχει προκαλέσει έκδηλη απαισιοδοξία για την παραγωγή που θα συγκομιστεί, την πρόσοδο από την καλλιέργεια και την αντιμετώπιση των βιοποριστικών τους αναγκών.

Τα τελευταία χρόνια η αμυγδαλοκαλλιέργεια αντιμετωπίζει αλλεπάλληλες δοκιμασίες με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να καταγράφουν διαρκώς απώλειες στην παραγωγή και να προσβλέπουν στην στήριξη της πολιτείας.

Οι αιτίες του προβλήματος δεν είναι ξεκάθαρες αλλά έχουν επιδράσει καταλυτικά στην μείωση της φετινής παραγωγής. Και επειδή οι παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού είναι αδιαμφισβήτητα ένας παράγοντας που επηρεάζει σχεδόν το σύνολο των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων, εύλογα οι καλλιεργητές αμυγδάλου ζητούν από την πολιτεία και τις υπηρεσίες της να διαπιστώσουν τις απώλειές τους, να διερευνήσουν τα αίτια και να προχωρήσουν στις δέουσες ενέργειες για αποζημιώσεις για την χαμένη τους παραγωγή».

Κατόπιν τούτων ο κυβερνητικός βουλευτής ρωτά τον αρμόδιο υπουργό τι προτίθεται να πράξει για την στήριξη των αμυγδαλοπαραγωγών που, άνευ υπαιτιότητάς τους, αντιμετωπίζουν δραματική συρρίκνωση του εισοδήματός τους εξαιτίας της «μουμιοποίησης» της σοδειάς τους.

Σε εξέλιξη βρίσκεται η συγκομιδή επιτραπέζιων σταφυλιών, κυρίως ποικιλίας σουλτανίνας αυτή την περίοδο, με τις ποσότητες να είναι μειωμένες αλλά και την τιμή παραγωγού καθηλωμένη.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Νικόλαος Γιαννιδάκης, παραγωγός και ιδιοκτήτης της MinoanFruit στην Κρήτη, «φέτος είχαμε μια πρωίμηση της καλλιέργειας σε σχέση με τις άλλες χρονιές στις πρώιμες ποικιλίες επιστραπέζιων σταφυλιών αλλά και στην σουλτανίνα.

Αυτή την περίοδο είμαστε στο 50% της συγκομιδής σουλτανίνα. Η παραγωγή φέτος είναι μειωμένη λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που επικράτησαν στο νησί όλο το προηγούμενο διάστημα. Εκτιμώ ότι η εμπορική περίοδος θα έχει σχεδόν ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του Αυγούστου.

Η εγχώρια αγορά έχει σταθερή ζήτηση λόγω του τουρισμού αλλά υπάρχει και καλή ζήτηση για σταφύλια στις διεθνείς αγορές. Ωστόσο οι ευρωπαϊκές αγορές γνωρίζουν ότι δεν έχουμε φέτος καλή παραγωγή επιτραπέζιων σταφυλιών και στρέφεται σε άλλες χώρες παραγωγής. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα αν και έχουμε μειωμένη παραγωγή να μην έχουμε υψηλές τιμές.

Ενδεικτικά να σας αναφέρω ότι αυτή την περίοδο οι τιμές παραγωγού κυμαίνονται από 80 λεπτά έως 1 ευρώ το κιλό.

Επειδή τα προηγούμενα χρόνια είχαμε μια μεγάλη αύξηση του κόστους καλλιέργειας πολλοί αμπελουργοί αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το επάγγελμα. Επίσης μεγάλο πρόβλημα, που δεν απασχολεί την κυβέρνηση, είναι η έλλειψη εργατών γης. Ακούμε από τους υπεύθυνους ότι θέλουν να εξαλειφθεί η μαύρη εργασία στην χώρα μας αλλά δεν βλέπουμε εργάτες για την άσπρη εργασία.

Πρέπει να καταλάβουν στην κυβέρνηση ότι τα πράγματα είναι οριακά για τον κλάδο επιτραπέζιων σταφυλιών».

Από την πλευρά του ο κ. Νάκος Ιωάννης, παραγωγός και πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Βέλου - Βόχας της Κορινθίας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «εδώ και περίπου μια εβδομάδα έχει ξεκινήσει στην περιοχή η συγκομιδή σουλτανίνας.

Φέτος είχαμε μια πρωίμιση κατά 15 - 20 ημέρες της καλλιέργειας σε όλες τις περιοχές. Αρκεί να σας αναφέρω ότι και στις ορεινές περιοχές της Κορινθίας ξεκίνησαν οι κοπές.

Πάντως η παραγωγή είναι μειωμένη και η συγκομιδή αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί στην περιοχή σε μια εβδομάδα. Αυτό σημαίνει μειωμένο εισόδημα για τους σταφυλοπαραγωγούς.

Αλλά αν και δεν έχουμε παραγωγή οι τιμές στον παραγωγό φτάνουν έως 1 ευρώ το κιλό για την καλή ποιότητα σταφυλιών.

Οι παραγωγοί λόγω των συνεχόμενων υψηλών θερμοκρασιών προσπαθούν να μαζέψουν όση παραγωγή μπορούν πριν σταφιδιάσουν τα σταφύλια. Από την άλλη ο ΕΛΓΑ έχει αναγγελία ζημιών λόγω καύσωνα μέχρι τις 2 Αυγούστου.

Ένα σοβαρό πρόβλημα στην Κόρινθο είναι η έλλειψη νερού για άρδευση. Βέβαια και νερό να είχαμε με τόσο υψηλές θερμοκρασίες φέτος δεν θα μπορούσαμε να σώσουμε την παραγωγή μας».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρατείνει κατά ένα έτος την ισχύ των αδειών φύτευσης και αναφύτευσης, που λήγουν το 2024, σε περιοχές που πλήττονται από ξηρασία ή από υπερβολικές βροχοπτώσεις.

Αυτή η απόφαση αφορά ιδιαίτερα περιφέρειες της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Γαλλίας.

Η πρόταση της Επιτροπής έγινε δεκτή, στις 24 Ιουλίου, από τα κράτη μέλη και θα εγκριθεί τις προσεχείς εβδομάδες.

Θα βιοηθήσει τους αμπελοκαλλιεργητές να μην χάσουν την άδειά τους λόγω ακραίων καιρικών φαινομένων και θα τους επιτρέψει να φυτέψουν τα αμπέλια το 2025.

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (άρθρο 62 του κανονισμού 1308/2013), οι άδειες φύτευσης και αναφύτευσης αμπέλου ισχύουν γενικά για 3 έτη από την ημερομηνία χορήγησής τους. Εντός της περιόδου ισχύος κάθε άδειας, οι αμπελοκαλλιεργητές λαμβάνουν συνήθως τις αποφάσεις σχετικά με τις ποικιλίες και τον τύπο οίνου που θα παράγουν στους νέους αμπελώνες, θα προετοιμάζουν το έδαφος το φθινόπωρο ή το χειμώνα και θα προμηθεύονται τα νέα αμπέλια, τα οποία στη συνέχεια φυτεύονται κατά τη διάρκεια της άνοιξης από την άνοιξη είναι η καταλληλότερη περίοδος του έτους για φύτευση.

Ωστόσο, η Ισπανία και η νότια Ιταλία υποφέρουν από επίμονη ξηρασία, ενώ οι υπερβολικές και συνεχείς βροχοπτώσεις έπληξαν τη βόρεια Ιταλία και τη Γαλλία.

Λόγω αυτών των εξαιρετικών καιρικών συνθηκών, οι αμπελοκαλλιεργητές δεν μπόρεσαν να εκτελέσουν εγκαίρως ορισμένες εργασίες – π.χ. προετοιμασία του εδάφους - οι οποίες είναι αναγκαίες για τη φύτευση των αμπελώνων και, ως εκ τούτου, ενδέχεται να διακινδυνεύσουν να χάσουν τις σύντομα εναπομένουσες άδειες τους.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Επιτροπή αποφάσισε ότι η ισχύς των αδειών φύτευσης και αναφύτευσης θα παραταθεί, για 12 επιπλέον μήνες, από την τρέχουσα ημερομηνία λήξης τους το 2024.

Μειωμένη παραγωγή αναμένεται φέτος για τα οινοστάφυλα στο Ηράκλειο.

Όπως αναφέρουν στον ΑγροΤύπο γεωπόνοι της Ένωσης Ηρακλείου, φέτος οι υψηλές θερμοκρασίες που είχαμε στην καρπόδεση, σε συνδυασμό με την ανομβρία και τους συνεχόμενους καύσωνες, είχαν σαν αποτέλεσμα να έχουμε μειωμένη παραγωγή σταφυλιών.

Στο μεταξύ αυξημένες σε σχέση με το 2023, είναι οι τιμές που ανακοίνωσε η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου ανά ποικιλία σταφυλιών για τη φετινή χρονιά. Η παραλαβή των οινοσταφύλων θα ξεκινήσει την Τετάρτη, 31 Ιουλίου, στο Οινοποιείο της Παλιανής.

Ο τιμές ανά ποικιλία σταφυλιών, εσοδείας 2024, είναι οι εξής:
Ασύρτικο - 0,90€
Λευκές ποικιλίες (Μοσχάτο, Θραψαθήρι, Sauvignon Blanc, Chardonnay, Μαλβαζία Αρωμάτικα, Αθήρι, Πλυτό) - 0,85€
Βιδιανό - 0,75€
Ερυθρές Ποικιλίες (Merlot, Cabernet) - 0,70€
Λιάτικο - 0,65€
Βηλάνα - 0,65€
Syrah - 0,60€
Κοτσιφάλι - 0,60€
Μαντηλάρι - 0,60€
Κοτσιφολιάτικο - 0,60€
Λευκά Οινοστάφυλα με οινοποιήσιμο κωδικό - 0,60€

Απαραίτητη προϋπόθεση για την παραλαβή των οινοσταφύλων είναι η προσκόμιση από τους παραγωγούς της Δήλωσης Αμπελοκαλλιέργειας.

Επίσης με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης, όπως επισημαίνεται, στο πλαίσιο της αλληλοϋποστήριξης Οργάνωσης και παραγωγών, από τις φετινές τιμές που ανακοινώθηκαν, το 30% ανά κιλό αξίας του προϊόντος, θα δίδεται με την μορφή κουπονιού για αγορά αγροτικών εφοδίων από τα Καταστήματα Γεωργικών Εφοδίων της Ένωσης Ηρακλείου.

Με στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας του παραγόμενου κρασιού, η Οργάνωση συνιστά στους παραγωγούς-μέλη της, τα οινοστάφυλα να προσκομίζονται σε πλαστικά κιβώτια (κλούβες) την ίδια μέρα της κοπής τους και απαρέγκλιτα να τηρούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:
α. Να έχουν ικανοποιητικό βαθμό ωριμότητας τουλάχιστον 12,5 Be για τις ερυθρές ποικιλίες και 12 Be για τις λευκές.
β. Να μην έχουν μυκητολογική προσβολή (σάπισμα) και ηλιοεγκαύματα.

Ο ήπιος χειμώνας με τις υψηλές θερμοκρασίες έχουν προκαλέσει χαμηλά επίπεδα καρποφορίας στο κελυφωτό φιστίκι σε όλη την χώρα.

Όπως τόνισε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Μάκης Μπούργος, από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Φιστικοπαραγωγών Μάκρης, «ο ήπιος φετινός χειμώνας έχει προκαλέσει προβλήματα στην καρποφορία της φιστικιάς.

Αν και το 2024 περιμέναμε μια καλή παραγωγή τελικά φαίνεται ότι θα είναι μειωμένη. Η εκτίμησή μου είναι ότι θα έχουμε μια μείωση κατά 30 - 40%.

Από την άλλη η ξηρασία που είχαμε την άνοιξη και το καλοκαίρι βοήθησε και δεν έχουμε μυκητολογικά προβλήματα στην καλλιέργεια.

Αυτή την εποχή έκανε την εμφάνισή της η Ψύλλα με μεγάλους πληθυσμούς αλλά οι παραγωγοί με τους κατάλληλους ψεκασμούς κατάφεραν να την αντιμετωπίσουν.

Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα φαίνεται ότι η συγκομιδή κελυφωτού φιστικιού θα ξεκινήσει κατά το πρώτο 10ήμερο του Αυγούστου.

Μεγάλο πρόβλημα είναι η έλλειψη εργατών γης. Ακολούθησα τη διαδικασία για να καλέσω εργάτες από το Πακιστάν και πλήρωσα τα σχετικά παράβολα. Όταν όμως ήρθε η ώρα να τους καλέσω να έρθουν Ελλάδα με ενημέρωσαν ότι επειδή το Πακιστάν ακολουθεί φιλορώσικη πολιτική διακόπηκε η διακρατική συμφωνία που είχαμε υπογράψει. Το πρόβλημα με τους εργάτες δεν αφορά μόνο την περίοδο της συγκομιδής αλλά και όλες τις εργασίες που κάνουμε στην καλλιέργεια.

Οι διεθνείς προβλέψεις αναφέρουν ότι η Τουρκία αναμένει φέτος μια καλή παραγωγή. Ήδη έχουν πάει στην γειτονική χώρα έμποροι για να διαπραγματευτούν εμπορικές συμφωνίες. Οι Έλληνες πάντως δεν μπορούν να ανταγωνιστούν το τουρκικό φιστίκι που εισάγεται στην ΕΕ χωρίς δασμούς.

Θετικό είναι ότι στην χώρα μας κρατάνε οι τιμές στα 13 ευρώ το κιλό για τα λίγα αποθέματα που υπάρχουν.

Επίσης η ζήτηση είναι αυξημένη και ήδη έχουν κάνει την εμφάνισή τους στην χώρα μας έμποροι από Ιταλία, Ισραήλ και Γερμανία.

Ελπίδα των παραγωγών είναι οι τιμές να παραμείνουν σε καλά επιπεδα και στην περίοδο της συγκομιδής».

Τον τελευταίο χρόνο η πατρίδα μας βρέθηκε να αντιμετωπίζει όλο και συχνότερα ένα νέο περιβάλλον πρωτόγνωρων θεομηνιών, αδυσώπητων φυσικών φαινομένων, πολύπλευρων κρίσεων και σύνθετων προκλήσεων, με επιπτώσεις που επηρεάζουν άμεσα και με τον χειρότερο τρόπο, τις ζωές χιλιάδων συμπολιτών μας στον πρωτογενή τομέα.
Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Μαρκοπούλου με επιστολή του προς τους αρμόδιους φορείς ενημερώνει για τα προβλήματα που απασχολούν την φετινή καλλιεργητική περίοδο τους παραγωγούς του, σε δυναμικές καλλιέργειες όπως τα σύκα (βασιλικά και μαύρα) και τα φιστίκια.
Η παρατεταμένη ανομβρία, συνέπεια της κλιματικής κρίσης, οδήγησε αρχικά σε προβληματική ανάπτυξη της βλάστησης στην αρχή της άνοιξης με κυριότερα συμπτώματα την έλλειψη ανθοφορίας και κακής εικόνας των κύριων καλλιεργειών (σύκα και φιστίκια).

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΥΚΙΑΣ στην περιοχή του Μαρκοπούλου

• Οι παραγωγοί σύκων αναγκάστηκαν να προχωρήσουν σε προμήθεια φυτικού υλικού κατάλληλου για την επικονίαση (ερινεασμό) από άλλες περιοχές της χώρας με τεράστιο κόστος, κάτι που τις προηγούμενες χρονιές δεν συνέβαινε ή συνέβαινε αλλά για πολύ μικρές ποσότητες.
• Ενώ οι παραγωγοί, είχαν προβεί στις κατάλληλες καλλιεργητικές τεχνικές και η παραγωγή εξελισσόταν ομαλά για την καλλιέργεια, βρέθηκαν αντιμέτωποι με ένα ΠΡΩΤΟΦΑΝΕΣ κύμα παρατεταμένων υψηλών θερμοκρασιών (καύσωνα) τον μήνα Ιούνιο. Ο συγκεκριμένος μήνας θεωρείται κομβικός για την ορθή ανάπτυξη του καρπού και σύμφωνα με τα στοιχεία της μετεωρολογικής υπηρεσίας ο φετινός Ιούνιος ήταν ο πιο θερμός όλων των εποχών.
• Το αποτέλεσμα είναι ότι υπήρξε καρπόπτωση που έφθασε σε ορισμένες περιοχές στο 85%
• Τα υψηλά επίπεδα καρποπτώσεων συνεχίζονται και θα οδηγηθούμε σε ποσοστά ΟΛΙΚΗΣ απώλειας της παραγωγής.

Δεδομένου ότι η εν λόγω καλλιέργεια είναι πολύ δυναμική, προσφέρει την κύρια πηγή εισοδήματος για δεκάδες παραγωγούς της περιοχής, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Μαρκοπούλου προτρέπει τους αρμοδίους να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες για την καταγραφή και αποζημίωση των ζημιών στο ακέραιο ώστε να μην εγκαταλειφθεί μια τόσο σημαντική καλλιέργεια για την χώρα και τον τόπο μας.
Ενδεικτικά, στο Μαρκόπουλο καλλιεργούνται περίπου 10.800 δένδρα ποικιλιών Βασιλικά, Μαύρα, ΣΥΚΑ ΒΡΑΥΡΩΝΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΠΓΕ. Σύνολο καλλιεργούμενης έκτασης: 1.100 στρέμματα περίπου.
Το συγκεκριμένο προϊόν, κατά 80% εξάγεται στο εξωτερικό και λόγω εισροής συναλλάγματος προσφέρει στο ΑΕΠ της χώρας και συμβάλλει στο εμπορικό της ισοζύγιο τα μέγιστα, γιατί είναι προϊόν με υπεραξία, εξαγώγιμο και αναγνωρίσιμο για τα υψηλής ποιότητας χαρακτηριστικά του.

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΦΙΣΤΙΚΙΑΣ στην περιοχή του Μαρκοπούλου

Η παρατεταμένη ανομβρία σε συνδυασμό με τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες έχουν προκαλέσει πολύ χαμηλά έως και ανύπαρκτα επίπεδα καρποφορίας μιας πολύ δυναμικής και αποδοτικής καλλιέργειας στην περιοχή του Μαρκοπούλου όπως αυτή της φιστικιάς. Οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες δεν επέτρεψαν στα φυτά να υποστούν διαφοροποίηση των οφθαλμών τους κατά την διάρκεια του χειμώνα, συνέπεια της έκθεσής τους σε θερμοκρασίες πολύ υψηλότερες από αυτές που ορίζονται για να προκύψουν καρποφόροι βλαστοί.

• Τα ποσοστά ανθοφορίας στις περισσότερες περιοχές ήταν μηδενικά.
• Η παρατεταμένη ανομβρία, θέτει σε κίνδυνο την ορθή ανάπτυξη των ξερικών καλλιεργειών της φιστικιάς στην περιοχή μας που αποτελεί και αυτή μεγάλο μέρος της καλλιεργούμενης έκτασης του συγκεκριμένου είδους.
• Δεδομένου των καιρικών συνθηκών, υπάρχουν περιοχές όπου το φαινόμενο της παρενιαυτοφορίας συνεχίζετε για τρίτη συνεχόμενη χρονιά με απώλεια εισοδήματος για τους παραγωγούς.

Ενδεικτικά, στο Μαρκόπουλο καλλιεργούνται περίπου 22.000 δένδρα με σύνολο καλλιεργούμενης έκτασης: 1.600 στρέμματα περίπου και πλέον.
Ενόσω συντασσόταν η συγκεκριμένη επιστολή από τον Αγροτικό συνεταιρισμό Μαρκοπούλου (Πέμπτη 4 Ιουλίου) το απόγευμα της ίδιας μέρας υπήρξε σφοδρή βροχόπτωση στην περιοχή της Βραυρώνος η οποία συνοδεύτηκε και από χαλαζόπτωση, επηρεάζοντας περαιτέρω τις καλλιέργειες.
Τα μέλη του Αγροτικού Συνεταιρισμού ζητούν την άμεση αποστολή κλιμακίου για την καταγραφή των ζημιών.

Φωτεινή Νάσσου
ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ, ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑΣ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
ΔΗΜΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ

Οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν τον Μάιο στην Ισπανία φέρνουν νέες εκτιμήσεις για την ισπανική παραγωγή αμυγδάλων.

H ένωση αγροτών (ASAJA), η συντονιστική επιτροπή αγροτικών και κτηνοτροφικών οργανώσεων (COAG), οι συνεταιριστικές οργανώσεις Αγροδιατροφής (Cooperativas Agro-alimentarias) και η Ένωση Παραγωγών ξηρών και αποξηραμένων καρπών (AEOFRUSE), ανακοίνωσαν από κοινού τις νεότερες εκτιμήσεις που δείχνουν μια μείωση της προβλεπόμενης παραγωγής κατά -2,2%.

Αυτό σημαίνει ότι για το 2024 η παραγωγή της Ισπανίας αναμένεται να ανέλθει στους 122.304 τόνους.

Τα νέα δεδομένα - σε σύγκριση με εκείνα του Μαΐου - δείχνουν μια μείωση της παραγωγής κατά σχεδόν 3.000 τόνους λόγω της ξηρασίας.

Όπως αναφέρουν οι ισπανικές αγροτικές οργανώσεις, οι βροχοπτώσεις των τελευταίων εβδομάδων δεν ήταν αρκετές ούτε έφτασαν εγκαίρως για να μετριάσουν τη δραματική κατάσταση και το στρεσάρισμα που έχουν τα δέντρα λόγω της ξηρασίας.

Τα μεγαλύτερα προβλήματα ξηρασίας αντιμετωπίζουν οι αμυγδαλιές στις περιοχές της Μούρθιας και στην Καστίλλη-Λα Μάντσα.

Πάντως η εκτιμώμενη αυτή παραγωγή είναι κατά 38% πάνω από τον μέσο όρο των τελευταίων τεσσάρων ετών και 8% αυξημένη σε σύγκριση με την περσινή χρονιά (2023).

Η αυξημένη φέτος παραγωγή οφείλεται στις νέες φυτεύσεις αμυγδαλιών (οι οποίες μπήκαν σε παραγωγική διαδικασία), που έγιναν σε περίπου 140.000 στρέμματα, τα οποία είναι αρδευόμενα, κυρίως στις περιοχές της Εξτρεμαδούρα, Καστίλλης-Λα Μάντσα και Ανδαλουσίας.

Ο καύσωνας της προηγούμενης εβδομάδας με το θερμόμετρο να φτάνει έως και τους 43 βαθμούς Κελσίου σε ορισμένες περιοχές της Κρήτης έφερε πολλές ζημιές στα αμπέλια.

Ήδη έχει ανοίξει το σύστημα του ΕΛΓΑ για την καταγραφή των ζημιών από τους αμπελοκαλλιεργητές.

Το πρωί της περασμένης Δευτέρας έγινε σύσκεψη με τον τοπικό διευθυντή του ΕΛΓΑ Κρήτης, Νίκο Δασκαλάκη, στην οποία συμμετείχαν, αμπελουργοί, εξαγωγείς καθώς και ο Εντεταλμένος Περιφερειακός Σύμβουλος της Περιφέρειας, αρμόδιος για θέματα ποιότητας ζωής της υπαίθρου, Πρίαμος Ιερωνυμάκης.

Κατά σύσκεψη επισημάνθηκε η ανάγκη να αποζημιωθούν πραγματικά οι αμπελουργοί, που πληρώνουν σημαντικά ποσά για ασφάλιστρα στον ΕΛΓΑ που φθάνουν έως και 100 ευρώ το στρέμμα.

Δήλωσαν μάλιστα αγανακτισμένοι οι παραγωγοί καθώς τον περασμένο Οκτώβριο, μέσω του προγράμματος Daniel, είχαν ενταχθεί και αποζημιώθηκαν όλες οι καλλιέργειες – εκτός της Κρήτης – για ζημιές από παρόμοια καιρικά φαινόμενα αλλά και από τον περονόσπορο.

Ο αμπελουργός και Εντεταλμένος Περιφερειακός Σύμβουλος, Πρίαμος Ιερωνυμάκης, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «το σύστημα άνοιξε και οι παραγωγοί δηλώνουν την ζημιά στα αμπέλια τους. Εκτός από τις ζημιές λόγω του καύσωνα τα σταφύλια - επιτραπέζια και οινοποιήσιμα - έχουν σταφιδιάσει.

Μετά τις δηλώσεις ζημιάς θα πρέπει ο τοπικός ΕΛΓΑ να κάνει προσλήψεις εποχικών γεωπόνων για να κάνουν τις εκτιμήσεις. Αυτό θα πρέπει να γίνει άμεσα.

Από την πλευρά τους οι αμπελουργοί θα πρέπει να προσέξουν να τοποθετήσουν τους μάρτυρες γιατι αλλιώς δεν θα γίνουν εκτιμήσεις.

Πάντως αυτό που παρατηρείται στην ύπαιθρο είναι αρκετοί αμπελώνες να εγκαταλείπονται από τους παραγωγούς καθώς δεν υπάρχει δυνατότητα συντήρησής τους».

Ξεκίνησε η συγκομιδή για τις πρώιμες ποικιλίες επιτραπέζιων σταφυλιών από τις περιοχές της Κρήτης.

Φέτος είχαμε μια πρωίμηση της καλλιέργειας κατά 25 ημέρες σε σχέση με τις άλλες χρονιές.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Νικόλαος Γιαννιδάκης, παραγωγός και ιδιοκτήτης της MinoanFruit, «οι υψηλές θερμοκρασίες που επικράτησαν στο νησί όλο το προηγούμενο διάστημα έφεραν πρωιμότητα αλλά και μειωμένες αποδόσεις.

Έτσι ξεκίνησε εδώ και δύο ημέρες η συγκομιδή για την πρώιμη ποικιλία Prime και από την ερχόμενη Δευτέρα θα ξεκινήσει ο τρύγος για τα Star Light.

Από τα τέλη της ερχόμενης εβδομάδας θα ξεκινήσουν τα Σουπέριορ (Superior seedless) και θα ακολουθήσουν τα Ralli.

Τα συγκεκριμένα σταφύλια πηγαίνουν κυρίως στην εγχώρια αγορά. Η σουλτανίνα που θα ακολολουθήσει πάει και για εξαγωγή.

Το σταφύλι είναι καλοκαιρινό φρούτο και εκτιμώ ότι θα έχει καλή ζήτηση. Βέβαια αυτή την εποχή έχει να ανταγωνιστεί και τα άλλα φρούτα, όπως κεράσια, ροδάκινα, καρπούζια και πεπόνια.

Πάντως δεν νομίζω ότι φέτος θα υπάρξει πρόβλημα με την απορρόφηση του προϊόντος μιας και φέτος η παραγωγή επιτραπέζιων σταφυλιών είναι μειωμένη, κατά 50%, σε σχέση με πέρυσι.

Επειδή τα προηγούμενα χρόνια είχαμε μια μεγάλη αύξηση του κόστους καλλιέργειας πολλοί αμπελουργοί αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το επάγγελμα. Και φέτος πάντως παραμένει το μεγάλο πρόβλημα της έλλειψης εργατών στα χωράφια και στα τυποποιητήρια. Όλοι οι ξένοι πάνε στην εστίαση και στον τουρισμό».

Από την πλευρά του ο Αντιπρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου (ΕΑΣΗ) και πρόεδρος της μικρής ΕΘΕΑΣ Κ. Μύρων Χιλετζάκης, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος δεν είχαμε κρύο χειμώνα και επίσης οι καύσωνες ταλαιπώρησαν τα αμπέλια.

Έχουμε μια μεγάλη πρωιμότητα αλλά και μείωση της παραγωγής. Οι μικρές ποσότητες πρώιμων επιτραπέζιων ποικιλιών θα πάνε στην εγχώρια αγορα. Δεν συμφέρει τους εξαγωγείς να ανοίξουν τα τυποποιητήρια για τόσο μειωμένες ποσότητες.

Εκτιμώ ότι όταν ξεκινήσει ο τρύγος στην Σουλτανίνα - γύρω στις αρχές Αυγούστου με τα μέχρι στιγμής δεδομένα - τότε θα ξεκινήσουν και οι εξαγωγές επιτραπέζιων σταφυλιών.

Οι τιμές που ξεκίνησαν τα Prime φέτος είναι στα 1,40 ευρώ το κιλό. Πάντως, λόγω της θέσης μου στην ΕΘΕΑΣ, έχω μια πανελλαδική εικόνα της παραγωγής και θέλω να επισημάνω ότι η φετινή χρονιά είναι πολύ δύσκολη για τους αμπελουργούς όλης της χώρας.

Τα πράγματα είναι οριακά για τον κλάδο επιτραπέζιων αλλά και οινοποιήσιμων σταφυλιών. Αν με τα τόσα προβλήματα που έχουν φέτος οι αμπελουργοί δεν δούμε «άλμα» προς τα πάνω των τιμών παραγωγού τότε πάμε για μεγάλη εγκατάλειψη του ελληνικού αμπελώνα».

H Ένωση Αγροτών (ASAJA), η συντονιστική επιτροπή αγροτικών και κτηνοτροφικών οργανώσεων (COAG), οι συνεταιριστικές οργανώσεις Αγροδιατροφής (Cooperativas Agro-alimentarias) και η Ένωση Παραγωγών ξηρών και αποξηραμένων καρπών (AEOFRUSE), ανακοίνωσαν από κοινού τις εκτιμήσεις τους για την ισπανική παραγωγή αμυγδάλων.

Σύμφωνα με αυτές, για το 2024 η παραγωγή της Ισπανίας αναμένεται να ανέλθει στους 125.633 τόνους.

Η παραγωγή αυτή είναι κατά 41% πάνω από τον μέσο όρο των τελευταίων τεσσάρων ετών και 10% αυξημένη σε σύγκριση με την περσινή χρονιά (2023).

Επίσης οι ισπανικές οργανώσεις υποστηρίζουν ότι φέτος είχαμε νέες φυτεύσεις και αύξηση των στρεμμάτων καλλιέργειας (3% σε σχέση με πέρσι) η οποία ανέρχεται συνολικά σε 5.527.480 στρέμματα.

Οι νέες φυτεύσεις αμυγδαλιών έγιναν σε 140.000 στρέμματα, που είναι αρδευόμενα, κυρίως στις περιοχές της Εξτρεμαδούρα, Καστίλλης-Λα Μάντσα και Ανδαλουσίας.

Οι νέες αρδευόμενες φυτείες των τελευταίων ετών σε συνδιασμό με τις ανοιξιάτικες βροχοπτώσεις και την απουσία παγετών, μείωσαν τον αρνητικό αντίκτυπο των επιπτώσεων στην παραγωγή από την ξηρασία στις κύριες παραγωγικές περιοχές της χώρας, κυρίως στη νότια ζώνη καλλιέργειας, οι οποίες είναι βασικά ξηρικές.

Επίσης οι βροχοπτώσεις εκτός από την παραγωγή αναμένεται να επηρεάσουν θετικά και τα μεγέθη του καρπού (την περσινή χρονιά είχαμε προβλήματα μικροκαρπίας).

Η έκταση βιολογικής καλλιέργειας με αμυγδαλιές στην χώρα ξεπερνά τα 1.370.000 στρέμματα, που αντιπροσωπεύει το 25% της συνολικής έκτασης και έχει αυξηθεί, κατά 310.000 στρέμματα, σε σύγκριση με το 2023.

Να γίνει άμεσα καταγραφή των καταστροφών στα αμπέλια από τον ΕΛΓΑ και να αποζημιωθούν οι αγρότες ζητά ο Πανσαμιακός Αγροτικός Σύλλογος.

Με φαινόμενα ισχυρών ανέμων ήρθαν αντιμέτωποι, χθες και προχθές, οι αμπελοκαλλιεργητές στη Σάμο με αποτέλεσμα πολλά αμπέλια να υποστούν μεγάλες καταστροφές ιδιαίτερα στις περιοχές Πλάτανου, Υδρούσσα, Κοντακέικα, Βουρλιώτες, Άμπελο.

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Πανσαμιακού Αγροτικού Συλλλογου από την πρώτη στιγμή ήρθε σε επαφή με συναδέλφους αμπελοκαλλιεργητές, ούτως ώστε να σχηματίσει εικόνα για τις καταστροφές.

Επίσης, επικοινώνησε με τον ανταποκριτή του ΕΛΓΑ για να έχουμε ενημέρωση πώς θα προχωρήσουν οι διαδικασίες. Αναμένεται ανακοίνωση από την υπηρεσία όπως και από την ΕΟΣΣ.

Ο κ. Γιώργος Λάφης, πρόεδρος στον Πανσαμιακό Αγροτικό Σύλλογο, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «οι ισχυροί άνεμοι στην περιοχή είχαν σαν αποτέλεσμα να πέσουν στο έδαφος πολλά αμπέλια. Ζητάμε να γίνει εδώ και τώρα η καταγραφή των ζημιών και να αποζημιωθούν έγκαιρα και στο 100% της ζημιάς οι παραγωγοί.

Ο ανταποκριτής του ΕΛΓΑ μας δήλωσε ότι πρόκειται για φυσική καταστροφή και αποζημιώνονται από τον Κανονισμό.

Περιμένουμε τις επόμενες ημέρες να ξεκινήσει η καταγραφή των ζημιών από τους γεωπόνους του ΕΛΓΑ.

Πάγιο αίτημα του Συλλόγου μας είναι να αποζημιώνονται οι παραγωγοί σε όλες τις καταστροφές που έρχονται αντιμέτωποι, γιατί πληρώνουμε πολύ μεγάλα ποσά στον ΕΛΓΑ.

Θυμίζουμε την περσινή χρονιά στην Σάμο είχαμε ζημιές στα αμπέλια από περονόσπορο και στην ελιά ποικιλίας Θρούμπα που είχε ακαρπία. Και για τις δύο καλλιέργειες δεν λάβαμε καμιά αποζημίωση».

Διαβούλευση για την υποβολή φακέλου κατοχύρωσης ΠΟΠ στα Κάστανα Πηλίου προγραμματίζεται για την ερχόμενη Πέμπτη (25/4/2024), στη Ζαγορά.

Την πρωτοβουλία έχει αναλάβει ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ζαγοράς Πηλίου, ωστόσο η ενέργεια αφορά όλο το Πήλιο, παρότι ο Συνεταιρισμός δραστηριοποιείται με τα κάστανα από τη Δημοτική Ενότητα Ζαγοράς, ήτοι τα χωριά Ζαγορά, Πουρί και Μακρυράχη.

Για τη κατοχύρωση των καστάνων του Πηλίου ο Συνεταιρισμός είχε καλέσει σε μια πρώτη συζήτηση εκπροσώπους διαφόρων χωριών του Πηλίου, κυρίως του Ανατολικού όπου βρίσκεται το 80% της παραγωγής, αλλά και του Δυτικού όπως η Δράκεια, ενώ η ενέργειά του είχε θεωρηθεί από όλους τους παραγωγούς πολύ σημαντικό βήμα για την εμπορική θωράκιση του προϊόντος.

Η συγκρότηση του φακέλου πραγματοποιήθηκε από τον Συνεταιρισμό στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενου προγράμματος της Περιφέρειας Θεσσαλίας, που έχει θέσει τα κάστανα Πηλίου ως ένα από τα υπέρ των δέκα προϊόντων που προτείνεται να ενισχύσουν τη φαρέτρα του καλαθιού των πιστοποιημένων θεσσαλικών ειδών αγροδιατροφής.

Η τελική διαβούλευση, που συγκαλείται τη Πέμπτη, πριν την υποβολή του φακέλου για τα ΠΟΠ Κάστανα Πηλίου στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, θα γίνει παρουσία των αρμοδίων υπηρεσιών της Περιφέρειας Θεσσαλίας.

Τα κάστανα Πηλίου συνδέονται με το Πήλιο από τα αρχαία χρόνια, σύμφωνα με πολλές ιστορικές πηγές ξεκινούν από την εποχή του Ηρόδοτου και συνδέουν ονομασίες αρχαίων οικισμών στη περιοχή με τις καστανιές.

Την κατάθεση στην Βουλή των πορισμάτων από τον παγετό 2023 στις καλλιέργειες αμυγδαλοπαραγωγών της Π.Ε. Λάρισας, ζητά ο βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης.

Συγκεκριμένα πλήρη διαφάνεια σε ότι αφορά τις αποζημιώσεις προς τους αμυγδαλοπαραγωγούς της περιοχής της Λάρισας για τον παγετό του 2023, που έχουν ξεσπάσει θύελλα διαμαρτυριών, ζητά ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Βασίλης Κόκκαλης. Και το πράττει ζητώντας από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Λευτέρη Αυγενάκη να κατατεθούν στη Βουλή, τα αναλυτικά πορίσματα του ΕΛΓΑ για όλες τις περιπτώσεις.

Αναλυτικότερα, στην αίτηση κατάθεσης εγγράφων, ο κ. Κόκκαλης αναφέρει τα εξής:

«Στην περίπτωση των ζημιών των αμυγδαλοκαλλιεργειών στην Π.Ε. Λάρισας που προκλήθηκαν από τον παγετό του 2023, εφαρμόσθηκε η παρ. 2 του άρθρου 11 του κανονισμού του ΕΛΓΑ «ειδικές διατάξεις ασφαλιστικής κάλυψης» σύμφωνα με την οποία προβλέπεται ότι «σε περίπτωση εξαιρετικά μεγάλων ζημιών, από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια, οι οποίες δεν μπορούν να καλυφθούν με τα ποσά που έχουν προϋπολογιστεί ή όταν συντρέχουν άλλοι ειδικοί λόγοι "ιδία" τεχνικές δυσχέρειες διενέργειας ατομικών εκτιμήσεων, απλούστευση και συντόμευση των διαδικασιών, εξυγίανση και απαλλαγή των αγορών από ποιοτικά υποβαθμισμένα προϊόντα εξαιτίας των ζημιών από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια, διατήρηση των τιμών του παραγωγού σε ικανοποιητικά επίπεδα, προστασία καταναλωτών, μπορεί κατά παρέκκλιση της τυπικής διαδικασίας που ορίζεται με τις διατάξεις του Κανονισμού, να αποφασίζεται από το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΛΓΑ διενέργεια συνολικής εκτίμησης της ζημιάς κατ' είδος καλλιέργειας και γεωγραφική ζώνη που πλήγηκε, από Επιτροπή η οποία αποτελείται από τρεις (3) τουλάχιστον εκτιμητές που θα ορίζονται από τον ΕΛΓΑ. Η συνολική αυτή εκτίμηση αφορά όλα τα αγροτεμάχια της γεωγραφικής ζώνης που πλήγηκε κατά είδος καλλιέργειας εκτός εκείνων που ρητά αναφέρονται και εξαιρούνται στο πρακτικό πραγματογνωμοσύνης. Το πόρισμα της Επιτροπής αυτής δεσμεύει τόσο τον ΕΛΓΑ όσο και τους ασφαλισμένους και είναι οριστικό και τελεσίδικο. Με βάση το πόρισμα της κατά τα παραπάνω συνολικής αυτής εκτίμησης, το Δ.Σ. του ΕΛΓΑ ορίζει το χρηματικό ποσό της αποζημίωσης και τον τρόπο διανομής του στους δικαιούχους».

Πράγματι στους πληττόμενους αμυγδαλοπαραγωγούς επιδόθηκε Πρακτικό Συνολικής Εκτίμησης Ζημιών Τριμελούς Επιτροπής στο οποίο περιγράφονται «τα στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν για τη διατύπωση των πορισμάτων συνολικής εκτίμησης, τα οποία είναι οριστικά και τελεσίδικα για το ΕΛΓΑ και τους παραγωγούς και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του πίνακα εκτίμησης, τον οποίο και συνοδεύει».

Η γνωστοποίηση όμως των πολυαναμενόμενων σχετικών πορισμάτων, προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων και διαμαρτυριών στους αμυγδαλοπαραγωγούς της Π.Ε Λάρισας, εξαιτίας της άδικης και μεροληπτικής αντιμετώπισης τους.

Σύμφωνα με τους πληττόμενους αμυγδαλοπαραγωγούς, διαπιστώθηκε η «επιλεκτική» εκτίμηση ζημιών αυξημένου ποσοστού ζημίας σε συγκεκριμένες περιοχές αλλά και πλήθος περιπτώσεων όπου κτήματα αμυγδαλοκαλλιέργειας εμφανίζουν ζημία 100% και όμορα τους μόνο 10%.

Οι πληττόμενοι αμυγδαλοπαραγωγοί αντιδρούν και ισχυρίζονται ότι η έλλειψη της εξατομίκευσης των ζημιών και η αδυναμία υποβολής ενστάσεων, αδικεί τους περισσότερους καθώς τα πορίσματα δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική κατάσταση.

Επειδή εμφανίζεται τεράστια απόκλιση μεταξύ των πορισμάτων ζημίας όμορων κτημάτων και είναι οφθαλμοφανής και προκλητική η αδικία των μεταξύ των αμυγδαλοκαλλιεργητών.
Επειδή οι παραγωγοί στερούνται του δικαιώματος ένστασης, αδυνατούν να προβούν σε οποιαδήποτε ενέργεια αποκατάστασης της αδικίας και παραμένουν εγκλωβισμένοι σε μια ατέρμονη και αδιέξοδη κατάσταση που συνεχώς επιδεινώνεται.
Επειδή, η τελεσιδικία των συνολικών πορισμάτων και η έλλειψη του δικαιώματος υποβολής ενστάσεων εκ μέρους των παραγωγών, αντίκειται στο αίσθημα δικαίου, καθώς παράγει και δημιουργεί εις βάρος των παραγωγών, ανεπιεικείς και δογματικές καταστάσεις, βλάπτοντας τα συμφέροντά τους και αποστερώντας το δικαίωμα να αντικρούσουν αυτές, να διατυπώσουν τις απόψεις τους και να προασπίσουν τα εν γένει συμφέροντά τους.
Επειδή, πρόκειται για ζήτημα γενικού ενδιαφέροντος, το οποίο επηρεάζει την οικονομική κατάσταση μιας ευρείας επαγγελματικής - κοινωνικής ομάδας πολιτών - καλλιεργητών, ενώ η αποστέρηση του δικαιώματος προσβολής ατομικών πορισμάτων, επιτάσσει την γενική και εν συνόλω επίλυση του ζητήματος και την άρση των αδικιών που περιγράφονται ανωτέρω.

Κατόπιν τούτων: Αιτούμεθα την κατάθεση των αναλυτικών πινάκων κοινοποίησης πορισμάτων από το ζημιογόνο αίτιο Παγετός 2023 στις καλλιέργειες αμυγδαλοπαραγωγών της Π.Ε. Λάρισας».

Ψυχρολουσία έφεραν τα πορίσματα ΕΛΓΑ στους αμυγδαλοπαραγωγούς.

Η κ. Ειρήνη Σπανούλη, αμυγδαλοπαραγωγός από την Λάρισα τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «μιλάμε για τις ζημιές από τον παγετό που είχαμε τον Μάρτιο του 2023. Τότε σας είχαμε αναφέρει ότι καταβλήθηκε μια προκαταβολή 150 ευρώ το στρέμμα.

Τώρα ήρθαν βγήκαν τα πορίσματα της ζημιάς από τον ΕΛΓΑ και βλέπουμε ότι δεν έχουν καμιά σχέση με την πραγματικότητα.

Η παραγωγή αμυγδάλων που έπαθε ζημιά είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή που αναφέρουν τα πορίσματα.

Μιλάμε για δέντρα που είχαν 100% ζημιά και αναφέρουν ότι είναι στο 60%.

Τα πορίσματα ζημιάς έχουν μια οριζόντια αντιμετώπιση του μεγέθους ζημιάς.

Εκτιμώ ότι επειδή δεν έχει κονδύλια ο ΕΛΓΑ προσπαθεί να μειώσει το μέγεθος ζημιάς για να μπορέσει να πληρώσει μικρότερες αποζημιώσεις, δηλαδή ψίχουλα.

Όσον αφορά την επερχόμενη παραγωγή φέτος δεν είχαμε παγετό και αυτό ειναι θετικό.

Άρχισαν όμως να φαίνονται τα προβλήματα σε πολλά χωράφια από την θεομηνία με την αυξημένη υγρασία που έχει αποτέλεσμα να έχουν πτώση ανθέων.

Οι βασικές παραγωγικές ζώνες της Λάρισας αναμένεται να έχουν μειωμένη παραγωγή.

Από την άλλη αυτή την περίοδο στην αγορά φαίνεται να υπάρχουν αποθέματα σε αμύγδαλα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι τιμές να παραμένουν στα ίδια με τα περσινά επίπεδα γύρω στα 4,5 έως 5,5 ευρώ το κιλό η ψίχα, ενώ για το κόκκαλο, που δίνουν οι περισσότεροι παραγωγοί, είναι κάτω από 1,5 ευρώ».

Ερώτηση στην Βουλή για πορίσματα του ΕΛΓΑ

«Ανάστατοι είναι οι αμυγδαλοπαραγωγοί της επαρχίας Ελασσόνας, αλλά και άλλων περιοχών του νομού Λάρισας, για τις αποζημιώσεις του περυσινού παγετού στα δένδρα τους, μετά την κοινοποίηση των πορισμάτων από τον ΕΛΓΑ -τα οποία θεωρούν αναντίστοιχα των πραγματικής ζημιάς - και ζητούν να υπάρξουν άμεσα διορθωτικές ενέργειες από την πολιτεία». Τα παραπάνω τονίζει ο βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος σε ερώτησή του στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Λευτέρη Αυγενάκη.

Ο Θεσσαλός πολιτικός προχώρησε στην άμεση άσκηση κοινοβουλευτικού ελέγχου μετά τις οχλήσεις που είχε από αμυγδαλοπαραγωγούς του νομού που υπέστησαν «ψυχρολουσία» με την κοινοποίηση των πορισμάτων του ΕΛΓΑ.

Όπως υπογραμμίζει Μάξιμος Χαρακόπουλος «σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι αμυγδαλοπαραγωγοί, ο περυσινός παγετός επέδρασε αρνητικά στην παραγωγή τους με αποτέλεσμα η σοδειά τους να είναι πενιχρή. Δεδομένης αυτής της κατάστασης, ανέμεναν ότι με τις δηλώσεις ζημιάς που είχαν υποβάλει θα μπορούσαν να αποζημιωθούν δίκαια για την χαμένη τους παραγωγή και να αναπληρώσουν το απολεσθέν τους εισόδημα.

Ωστόσο, η κοινοποίηση των πρισμάτων από τον ΕΛΓΑ πρόσφατα, τους εξέπληξε δυσάρεστα και προκάλεσε τις διαμαρτυρίες τους για δύο κυρίως λόγους:

Πρώτον, διότι θεωρούν ότι τα αποτελέσματα των εκτιμήσεων δεν είναι αντιπροσωπευτικά της ζημιάς που υπέστησαν από τον παγετό, αλλά πολύ χαμηλότερα, με αποτέλεσμα τον αποκλεισμό της πλειονότητάς τους από τις αποζημιώσεις.

Δεύτερον, διότι δεν έχουν δικαίωμα να υποβάλλουν ενστάσεις για τις περιπτώσεις που διαφωνούν με τα ανακοινωθέντα πορίσματα, καθώς, σύμφωνα με ενημέρωση που έχουν από τον ΕΛΓΑ, η διαδικασία που ακολουθήθηκε για την διαπίστωση των ζημιών στις δενδροκαλλιέργειές τους ήταν αυτή των συλλογικών εκτιμήσεων και δεν προβλέπει την δυνατότητα ένστασης για επανεκτίμηση.

Το ζητούμενο για τους διαμαρτυρόμενους αμυγδαλοπαραγωγούς αυτή τη στιγμή είναι να δρομολογηθούν άμεσα ενέργειες από πλευράς της πολιτείας, ώστε να δοθεί η δυνατότητα επανεξέτασης των ζημιών που ανακοινώθηκαν μέσω των πορισμάτων εκτίμησης για να υπάρξουν διορθώσεις».

Κατόπιν τούτων ο κυβερνητικός βουλευτής ρωτά τον αρμόδιο υπουργό σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί προκειμένου να ικανοποιηθεί το αίτημα των αμυγδαλοπαραγωγών της Λάρισας για επανεξέταση των ζημιών που υπέστησαν από τον παγετό του 2023, ώστε να τύχουν δίκαιων αποζημιώσεων.