Πραγματοποιήθηκε, σήμερα Τρίτη (18/7), στην Βέροια, η συνάντηση μεταξύ Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδος (ΕΚΕ) και της Εθνικής Επιτροπής Συμπύρηνου Ροδάκινου ΕΘΕΑΣ, όπως είχε προαναγγείλει ο ΑγροΤύπος.
Στην συνάντηση παρευρέθηκε και ο αρμόδιος υφυπουργός Διονύσιος Σταμενίτης, ο οποίος φάνηκε να γνωρίζει τα θέματα μιας και είναι βουλευτής Πέλλας. Είναι η πρώτη φορά που κάθονται σε ένα τραπέζι συνεταιρισμοί και μεταποίηση κονσέρβας με παρουσία εκπροσώπου του ΥπΑΑΤ.
Στην συνάντηση αποφασίστηκε από κοινού ΕΚΕ και ΕΘΕΑΣ να προσφύγουν στην Επιτροπή Ανταγωνισμού για να αποφασίσει με ποιές προϋποθέσεις θα πρέπει να υπογράφονται οι συμβάσεις μεταξύ των παραγωγών και της μεταποίησης.
Η ΕΚΕ υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να αναφέρονται τιμές γιατί δεν θα λειτουργεί έτσι ο ανταγωνισμός.
Το θέμα είναι γιατί σε άλλα προϊόντα - όπως π.χ. η βιομηχαντική ντομάτα - υπογράφει η μεταποίηση συμβόλαια με τους παραγωγούς πριν την συγκομιδή με την αναγραφή τιμοκαταλόγων.
Ο πρόεδρος της Κοινοπραξίας Συνεταιρισμών Ομάδων Παραγωγών Ημαθίας, Χρήστος Γιαννακάκης, που παρευρέθηκε στην συνάντηση, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «ζητάμε από την Επιτροπή Ανταγωνισμού τις προϋποθέσεις με τις οποίες θα πρέπει να υπογράφονται συμβάσεις μεταξύ παραγωγών και μεταποίησης στα συμπύρηνα ροδάκινα.
Η θέση μας είναι ότι οι συμβάσεις θα πρέπει να υπογράφονται πριν την έναρξη της συγκομιδής και με προσδιορισμό τιμής παραγωγού.
Επίσης να καταγράψουμε το πλαίσιο των φορέων από το οποίο θα γίνεται η προμήθεια της πρώτης ύλης (συμπύρηνα ροδάκινα) από την βιομηχανία και να μην υπάρχουν ανεξέλεγκτα στέκια.
Οι τιμές παραγωγού παραμένουν καθηλωμένες επί σειρά ετών, ενώ το κόστος της πρωτογενούς παραγωγής εκτοξεύτηκε σε υψηλότατα επίπεδα, οδηγώντας σε αδιέξοδο τους αγρότες. Αντίστοιχα οι τιμές πώλησης της κομπόστας αυξήθηκαν χωρίς να ωφεληθεί ο παραγωγός».
Ο ΑγροΤύπος πάντως θέτει ερώτημα προς το Υπουργείο Οικονομικών, πως οι παραγωγοί συμπύρηνου ροδάκινου μπορούν να επωφεληθούν την μείωση φορολογίας λόγω συμβολαιακής αφού δεν υπογράφουν συμβόλαια με την μεταποίηση. Επίσης γίνεται να υπογράφονται συμβόλαια χωρίς τιμή και ποιοτικά χαρακτηριστικά του προϊόντος; Βέβαια αν υπάρξει λύση σε αυτά τα ερωτήματα τότε δεν θα έχουν λόγο ύπαρξης τα «στέκια». Στο θέμα θα πρέπει να πάρει θέση και η ΑΑΔΕ.
Δελτίο τύπου της Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδας:
Πραγματοποιήθηκε στο Pelotas της Βραζιλίας το 15ο Παγκόσμιο Συνέδριο των παραγωγών και μεταποιητών φρούτων – κομπόστας ροδακίνου, CanCon15, από 29 Οκτωβρίου μέχρι 01 Νοεμβρίου. Στο συνέδριο μετείχαν εκπρόσωποι των οκτώ βασικών χωρών παραγωγής κομπόστας, χυμού και κατεψυγμένων ροδακίνων. Οι χώρες που έλαβαν μέρος είναι η Αργεντινή, η Βραζιλία, η Ελλάδα, οι Η.Π.Α., η Κίνα, η Ισπανία, η Νότια Αφρική και η Χιλή. Τη χώρα μας εκπροσώπησε η Ε.Κ.Ε. (Ένωση Κονσερβοποιών Ελλάδας), με τον Πρόεδρό της, κ. Κωνσταντίνο Αποστόλου, την κ. Σοφία Κονοπισοπούλου από την εταιρεία ΔΑΝΑΙΣ και τους κ.κ. Νίκο και Αλέξανδρο Χριστοδούλου της εταιρείας CHB. Το συνέδριο πραγματοποιείται ανά διετία, αυτή τη φορά όμως λόγω ειδικών συνθηκών (COVID-19) μεσολάβησαν πέντε χρόνια από το τελευταίο. Χρονιές που χαρακτηρίστηκαν από σημαντικές αλλαγές στην ισορροπία του κλάδου. Οι μεγάλοι παραγωγοί, όπως η Κίνα και η Ελλάδα, διατήρησαν τις θέσεις τους. Η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι με απόσταση πρώτος εξαγωγέας κομπόστας ροδακίνων παγκοσμίως και δεύτερος παραγωγός. Αντίστροφα η Κίνα είναι με απόσταση πρώτος παραγωγός και δεύτερος εξαγωγέας. Οι λοιπές χώρες είτε μείωσαν την έκταση που καλλιεργούν με αντίστοιχη μείωση της παραγωγής, είτε παρότι μείωσαν την καλλιεργούμενη έκταση, διατήρησαν το επίπεδο της τελικής παραγωγής βελτιώνοντας τις καλλιεργητικές φροντίδες και χρησιμοποιώντας νέες παραγωγικότερες ποικιλίες.
Πιο συγκεκριμένα κατά τη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας:
1. Η Ελλάδα διατήρησε στο ίδιο περίπου επίπεδο την καλλιέργεια συμπύρηνου ροδακίνου (±190.000 στρέμματα). Η παραγωγή όμως εμφανίζει θεαματικές αυξομειώσεις λόγω των κλιματολογικών συνθηκών (χαμηλότερη χρονιά το 2021 με 275.000tons και καλύτερη το 2022 με 450.000tons).
2. Η Κίνα πραγματοποίησε σταθερές παραγωγές όγκου ±750.000tons. Χρησιμοποιούν για τη μεταποίηση κυρίως βάζα και λιγότερο μεταλλικά κουτιά. Εξάγουν περί τους 150.000tons κυρίως σε Η.Π.Α. και Ιαπωνία. Ενδιαφέρον εδώ να σημειωθεί ότι η Κίνα είναι ο σημαντικότερος παραγωγός επιτραπέζιου ροδακίνου παγκοσμίως με επίπεδα παραγωγής που ξεπερνούν τους 15.000.000tons.
3. Η Αργεντινή μείωσε την καλλιεργούμενη έκταση κατά 20%. Εντούτοις η παραγωγική της δυνατότητα ήταν σταθερή στις 110-120.000tons. Οφείλεται στην συγκέντρωση της καλλιέργειας και την χρήση νέων ποικιλιών. Αναφέρθηκε ότι οι νέες ποικιλίες που χρησιμοποιούν αποδίδουν περί τους 8-9tons το στρέμμα. Η μέση απόδοση όλων των ποικιλιών ανέρχεται σε 5tons/στρέμμα.
4. Η Βραζιλία έχει ελαφρά μειωμένη καλλιεργούμενη έκταση και παραγωγή. Εξαιρετικά μικρές στρεμματικές αποδόσεις και μείωση της κομπόστας κατά 20% περίπου. Θα είναι και πάλι ένας σημαντικός προορισμός για την ελληνική κομπόστα αν υπογραφεί η εμπορική συμφωνία Ε.Ε. – MERCOSUR.
5. Η Ισπανία εμφανίζει μείωση της μεταποιούμενης ποσότητας σε ποσοστό 10%. Η τελική της παραγωγή είναι σταθερά κάτω από τα 3.000.000 χ/κ ενώ οι εξαγωγές της περιορίζονται κάτω από 1.000.000 χ/κ. Είχε ιδιαίτερες ζημίες το 2022.
6. Στις Η.Π.Α. έχουμε μείωση καλλιεργούμενης έκτασης και παραγωγής περίπου 17% την τελευταία πενταετία. Μεγάλες εισαγωγές περίπου 5.000.000χ/κ κυρίως από Κίνα και Ελλάδα. Το κόστος εργασίας είναι εξαιρετικά υψηλό, προσεγγίζει τα 20USD/ώρα.
7. Στην Νότια Αφρική η καλλιεργούμενη έκταση μειώθηκε κατά 20%, όχι όμως και η παραγωγή που τα τελευταία χρόνια ανέρχεται περίπου σε 150.000tons. Από αυτούς ένα σταθερό μέγεθος περίπου 80.000 χρησιμοποιούνται για κομπόστα. η παραγωγή της οποίας την τελευταία χρονιά ανήλθε στα 2.300.000 χ/κ και 85% από αυτήν εξάγεται. Επίσης σημαντικό μέρος της παραγωγής (40.000tons) διατίθεται ως νωπά.
8. Τέλος, στην Χιλή η καλλιεργούμενη έκταση μειώθηκε κατά 25%. Η δε παραγωγή κυμαίνεται σταθερά περί τους 150.000tons έναντι περισσότερων από 200.000 στην αρχή της πενταετίας. Η παραγωγή κομπόστας επίσης μειώθηκε κατά 25% αλλά οι εξαγωγές είναι σταθερά στο επίπεδο των 2.000.000 χ/κ ετησίως. Μεγάλη φυσικά είναι η παραγωγή συμπυκνωμένου χυμού που ανέρχεται σε επίπεδο 27-30.000tons.
Διαπιστώνεται από τα παραπάνω ο σημαντικός – κομβικός ρόλος της ελληνικής παραγωγής στην παγκόσμια αγορά. Απαραίτητη είναι βέβαια η διατήρηση της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων μας με την βελτίωση των αποδόσεων και των επιδόσεων σε όλο το εύρος της αλυσίδας παραγωγής – διακίνησης και εμπορίου. Το συμπύρηνο ροδάκινο ήταν, είναι, και θα συνεχίσει να είναι βασικό στήριγμα της οικονομίας της Πέλλας και της Ημαθίας αλλά και των γειτονικών περιοχών. Το επόμενο CanCon θα φιλοξενήσει η Κίνα το 2025.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε νέους ευρωπαϊκούς κανόνες για τις συσκευασίες με στόχο την αύξηση της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης.
Οι ευρωβουλευτές υπερψήφισαν την έκθεση, η οποία αποτελεί την εντολή του Κοινοβουλίου για διαπραγματεύσεις με τις κυβερνήσεις των κρατών μελών, με 426 ψήφους υπέρ, 125 κατά και 74 αποχές.
Η νέα νομοθεσία θα απαιτεί όλες οι συσκευασίες να είναι ανακυκλώσιμες και να πληρούν αυστηρά κριτήρια που θα καθοριστούν μέσω των επακόλουθων κανόνων για την εφαρμογή της. Προβλέπονται ορισμένες προσωρινές εξαιρέσεις, για παράδειγμα για ξύλινες συσκευασίες τροφίμων.
Οι ευρωβουλευτές θέλουν οι χώρες της ΕΕ να διασφαλίσουν ότι το 90% των υλικών που περιέχονται στις συσκευασίες (πλαστικά, ξύλο, σιδηρούχα μέταλλα, αλουμίνιο, γυαλί, χαρτί και χαρτόνι) συλλέγονται ξεχωριστά έως το 2029.
Η εισηγήτρια Ευρωβουλευτής, Frédérique Ries (Βέλγιο), δήλωσε: «Το Κοινοβούλιο στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα υπέρ της πλήρους μεταρρύθμισης της αγοράς συσκευασιών και απορριμμάτων συσκευασίας στην ΕΕ. Η νομοθεσία αυτή είναι απαραίτητη για την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα και καινοτομία και ευθυγραμμίζει τις περιβαλλοντικές φιλοδοξίες με τη βιομηχανική πραγματικότητα. Σε συνδυασμό με αποτελεσματικές πολιτικές επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης, διασφαλίζουμε ότι οι συσκευασίες είναι ασφαλείς για τους καταναλωτές, προσθέτοντας την απαγόρευση των επιβλαβών χημικών ουσιών στις συσκευασίες τροφίμων, ιδίως των PFAS».
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι έτοιμο να αρχίσει συνομιλίες με τις εθνικές κυβερνήσεις σχετικά με την τελική μορφή της νομοθεσίας, μόλις το Συμβούλιο εγκρίνει τη θέση του. Θυμίζουμε την ίδια ημέρα οι Ευρωβουλευτές απέρριψαν ουσιαστικά την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μείωση της χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απέρριψε την πρόταση της Επιτροπής για την δραστική μείωση χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων και ενέκρινε την πρόταση σχετικά με νέους κανόνες σε επίπεδο ΕΕ για τις συσκευασίες.
Την Τετάρτη (22 Νοεμβρίου), πραγματοποιήθηκε, στο Στρασβούργο, η δεύτερη σύνοδος ολομέλειας του Νοεμβρίου με σημαντικές ψηφοφορίες για δύο σημαντικά θέματα για τον τομέα των οπωροκηπευτικών. Η πρόταση για την δραστική μείωση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων απορρίφθηκε από το Κοινοβούλιο. Από την άλλη, το Κοινοβούλιο ενέκρινε την θέση του σχετικά με την πρόταση της νομοθεσία της ΕΕ για τις συσκευασίες, με σχετικές βελτιώσεις για τον τομέα μας, όπως η απαγόρευση των περιττών συσκευασιών και οι στόχοι επαναχρησιμοποίησης.
Χαιρετίζουμε την έγκριση του σχεδίου κανονισμού για τη συσκευασία χωρίς τους περιορισμούς που είχαν αρχικά προγραμματιστεί για τον τομέα των οπωροκηπευτικών. Το Κοινοβούλιο διάγραψε το παράρτημα V σημείο 2 σχετικά με τις συσκευασίες μίας χρήσης για νωπά οπωροκηπευτικά βάρους μικροτέρου του 1,5 κιλών.
Είμαστε πραγματικά ικανοποιημένοι με αυτήν την ψηφοφορία.
Τώρα έχουμε έναν μη δεσμευτικό ευρωπαϊκό κανονισμό που θα επιτρέψει την επίτευξη συγκεκριμένων και σημαντικών έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των απορριμμάτων συσκευασίας και συσκευασίας, χωρίς ανεπιθύμητες παρενέργειες στα απορρίμματα τροφίμων και στην ασφάλεια των προϊόντων. Οι εξαγωγείς μας θα μπορούν να λειτουργούν με σαφείς κανόνες, κάτι που είναι πολύ σημαντικό.
Η συσκευασία, παρέχει θετικά χαρακτηριστικά στα φρέσκα φρούτα και λαχανικά που κυκλοφορούν, όπως ασφάλεια, ιχνηλασιμότητα, ποιότητα, διατροφικές πληροφορίες, προέλευση, πληροφορίες για τη μέθοδο παραγωγής και διαφοροποίηση από τον ανταγωνισμό.
Παράλληλα η Ευρωβουλή απέρριψε το σχέδιο κανονισμού για τη βιώσιμη χρήση φυτοϋγειονομικών προϊόντων, που πρότεινε δραστική μείωση της χρήσης τους στην ΕΕ, είναι ένα γεγονός που δείχνει, την ρεαλιστική αντιμετώπιση της υφιστάμενης πραγματικότητας της παραγωγής των αγροδιατροφικών προϊόντων μεταξύ των οποίων και των φρούτων και λαχανικών. Η πρόταση κανονισμού για τη βιώσιμη χρήση φυτοϋγειονομικών προϊόντων, η οποία απορρίφθηκε από τους ευρωπαίους βουλευτές , αποτελούσε πολύ σοβαρή απειλή για την παραγωγή στην ΕΕ, για τον Σύνδεσμό μας στην αντιμετώπιση παρασίτων και φυτικών ασθενειών, χωρίς αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις, που θα εξασφαλίζουν ότι όλοι οι άνθρωποι θα έχουν πρόσβαση σε επαρκή προμήθεια υγιεινών τροφίμων σε προσιτές τιμές».
Η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) και ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Εξαγωγέων Incofruit - Hellas σε κοινή τους επιστολή καταθέτουν τις απόψεις τους, τόσο για την έκθεση του σχεδίου κανονισμού μείωση χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων όσο και για την έκθεση για συσκευασίες και απορρίμματα συσκευασίας.
Η επιστολή αναφέρει τα εξής:
«Η ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που πραγματοποιείται από τη Δευτέρα 20/11 έως και την Πέμπτη 23/11/2023, στο Στρασβούργο, θα συζητήσει και θα ψηφίσει την έκθεση του σχεδίου κανονισμού για τη μείωση χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων και θα συζητήσει την έκθεση για συσκευασίες και απορρίμματα συσκευασίας.
Τα εν λόγω σχέδια έχουν επικριθεί έντονα από πολλούς φορείς παραγωγής και εμπορίου διαφορετικών κρατών μελών, θεωρώντας ότι δεν λαμβάνουν υπόψη την πραγματικότητα της παραγωγής και εμπορίας φρούτων και λαχανικών. Εντούτοις, προωθούνται για τελική ψήφιση.
Την Τρίτη, 21 Νοεμβρίου, θα συζητηθεί η έκθεση σχετικά με το σχέδιο κανονισμού για την βιώσιμη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, που εκπονήθηκε από την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και προβλέπεται να ψηφισθεί την επομένη ημέρα 22/11/2023 Οι στόχοι μείωσης της χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων σύμφωνα με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG SANTE) για κανονισμό σχετικά με την βιώσιμη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων απειλούν την κοινοτική παραγωγή, με κίνδυνο να καταβαραθρωθεί ποσοτικά και να υποβαθμισθεί ποιοτικά, επειδή ρυθμίζεται η εξάλειψη των χημικών εργαλείων φυτοπροστασίας στην ΕΕ, χωρίς να υπάρχουν αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις για την αντικατάστασή τους. Οι γεωργικοί τομείς των κρατών μελών της ΕΕ πλήττονται επίσης, επειδή οι περιορισμοί επηρεάζουν την κοινοτική παραγωγή, αλλά όχι την παραγωγή σε τρίτες χώρες που θα συνεχίσουν να παράγουν ανταγωνιστικότερα.
Όσον αφορά την πρόταση κανονισμού για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας, η έκθεση του Κοινοβουλίου έχει επίσης προετοιμαστεί από την ίδια Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και θα συζητηθεί κι αυτή την ίδια μέρα 21/11/2023.
Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Επιχειρήσεων «Incofruit - Hellas» και η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών «ΈΘΕΑΣ» απορρίπτουμε κυρίως ένα από τα σημεία που περιλαμβάνονται στον προτεινόμενο κανονισμό και στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και αυτό είναι ο περιορισμός στην εμπορία φρούτων και λαχανικών σε παρτίδες (μονάδες) κάτω του 1,5 κιλού, σε κάθε τύπο συσκευασίας μιας χρήσης.
Θεωρείται ότι αυτό θα βλάψει τη στρατηγική της διαφοροποίησης ανά καταγωγή και ποιότητα, γεγονός που θα οδηγούσε σε απώλεια προστιθέμενης αξίας στις κοινοτικές παραγωγές.
Ζητείται από τους Έλληνες Ευρωβουλευτές:
α) για τον Κανονισμό η διάταξη για τη μείωση χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων η εφαρμογή της να περιλαμβάνει υποχρεωτικά περίοδο προσαρμογής (adaptation) να αρχίσει να ισχύει μετά την εξεύρεση εναλλακτικών αποτελεσματικών και οικονομικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων και
β) για δε τον Κανονισμό συσκευασιών να απαλειφθεί η διάταξη της κατάργησης της κυκλοφορίας κάτω του 1,5 κιλού χύμα, χωρίς ταυτοποίηση των πωλούμενων προϊόντων».
Να δοθεί η δυνατότητα να ξαναπάρουν την άδειά τους οι 300 και πλέον παραγωγοί και πωλητές, που διαγράφηκαν και απώλεσαν τις άδειες τους λόγω οφειλής δύο μηνών Ημερησίου Δικαιώματος.
Αυτό ζητά με ανακοίνωσή της η Πανελλαδική Ομοσπονδία Συλλόγων Παραγωγών Αγροτικών Προϊόντων Πωλητών Λαϊκών Αγoρών.
Όπως επισημαίνει η Ομοσπονδία «να τους δοθεί η δυνατότητα εξοφλώντας όλη την οφειλή τους να επανέρχονται σε ισχύ οι Άδειες τους, για να ζήσουν τις οικογένειες τους, ασκώντας το επάγγελμα που κάνουν τόσα χρόνια. Πουθενά στον κόσμο και σε κανένα άλλο κλάδο εργασίας δεν αφαιρείται η άδεια άσκησης Επαγγέλματος για χρηματική οφειλή. Οι οφειλές κυμαίνονται από 80 έως 150 ευρώ ως επί το πλείστον, και οι περισσότερες οφείλονται στην δυσλειτουργία του συστήματος».
Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας, Παντελής Μόσχος, «είχαμε από την πρώτη στιγμή δηλώσει την αντίθεσή μας στο Νόμο 4849/2021 γιατί περιέχει εξοντωτικές ποινές σε παραγωγούς και πωλητές λαϊκών αγορών που οδηγούν σε απώλειες αδειών. Επίσης ζητάμε την απρόσκοπτη είσοδο νέων παραγωγών στις λαϊκές αγορές της χώρας».
ΣΥΡΙΖΑ
Στη δέσμευση πως ο ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία θα φέρει τροπολογία για να αλλάξει το εξοντωτικό και άδικο πλαίσιο σε βάρος των παραγωγών και πωλητών στις λαϊκές αγορές, προχωρά με δήλωσή του, ο τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και βουλευτής Λάρισας κ. Βασίλης Κόκκαλης.
Αναλυτικότερα η δήλωση του κ. Κόκκαλη: «Το 2021 η Κυβέρνηση ψήφισε το ν. 4849/2021, επιχειρώντας τότε, σύμφωνα με τις εξαγγελίες της, την πλήρη αναμόρφωση και εκσυγχρονισμό του ρυθμιστικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας του υπαίθριου εμπορίου (λαϊκές αγορές, εμποροπανηγύρεις, στάσιμο και πλανόδιο εμπόριο, άλλες υπαίθριες αγορές).
Η αξιωματική αντιπολίτευση από την πρώτη στιγμή ανέδειξε επί του συγκεκριμένου νομοσχεδίου τον αληθινό σκοπό της Κυβέρνησης, που δεν ήταν ο δήθεν εκσυγχρονισμός του πλαισίου λειτουργίας των λαϊκών αγορών, αλλά ο αφανισμός του κοινωνικού χαρακτήρα των λαϊκών αγορών, μέσω της διαδικασίας απόδοσης θέσεων στις αγορές, και περαιτέρω μέσω των εξοντωτικών κυρώσεων που προβλέπει ο νόμος, ώστε σε περίπτωση παραβάσεων εύκολα και γρήγορα να οδηγείται ο παραγωγός σε απώλεια των αδειών θέσεων.
Δύο χρόνια μετά, αποδεικνύεται η αλήθεια, αδιάψευστος μάρτυρας της οποίας, είναι ο αριθμός των 300 και πλέον παραγωγών και πωλητών, που μέσα σε λίγο διάστημα διαγράφηκαν και απώλεσαν τις άδειες τους, εξαιτίας οφειλής μόλις 2 μηνών ημερησίου Δικαιώματος, το ύψος των οποίων (οφειλών) των διαγραφέντων πωλητών κυμαίνονται στο πενιχρό ποσό των 80 έως 150 ευρώ.
Σε ποιο κράτος δικαίου, σε ποια κοινωνία και δη εν μέσω μιας μακράς κρίσης ακρίβειας και αισχροκέρδειας, 300 οικογένειες μένουν χωρίς εισόδημα, 300 άνθρωποι χάνουν την εργασία τους, επειδή οφείλουν 80, 100 ή 150 ευρώ.
Άμεσα θα προτείνουμε τροπολογία, ώστε το Υπουργείο Ανάπτυξης, αφενός να επαναφέρει το δικαίωμα θέσεως στους διαγραφέντες, εφόσον εξοφληθεί η ελάχιστη οφειλή τους, αφετέρου, να τροποποιηθεί το ρυθμιστικό πλαίσιο εξοντωτικών κυρώσεων του άρθρου 21. 4849/2021, κατά τρόπο δίκαιο που θα υπάρχει αναλογία των παραβάσεων και των αντίστοιχων κυρώσεων», καταλήγει ο κ. Κόκκαλης.
Ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Incofruit - Hellas κοινοποίησε έγγραφο της ΔΑΟΚ Αργολίδας με θέμα: «Προδιαγραφές εσπεριδοειδών». Το έγγραφο περιγράφει σαφώς ότι:
1) Απαγορεύεται η διακίνηση εσπεριδοειδών προς τις αγορές απευθείας απ’ το χωράφι, χωρίς να έχουν υποστεί τυποποίηση και συσκευασία. Έλεγχοι θα γίνονται από τις Αρμόδιες αρχές σε όλα τα στάδια διακίνησης και θα επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις.
2) Πριν την έναρξη της συγκομιδής, οι ενδιαφερόμενοι έμποροι θα πρέπει να αποστείλουν αντιπροσωπευτικά δείγματα εσπεριδοειδών στο ΠΚΠΦ&ΠΕ Ναυπλίου και να λάβουν θετική απάντηση την οποία θα επιδεικνύουν στον αρμόδιο ελεγκτή της Υπηρεσίας μας.
3) Για τα εσπεριδοειδή που θα υποστούν την τεχνική του αποπρασινισμού θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή…
4) Απαγορεύεται η χρήση χρωστικών ουσιών ή άλλων ουσιών που μπορούν να αλλάξουν το χρώμα των καρπών είτε ξεχωριστά, είτε σε μίγμα με το κερί. Οι καρποί εσπεριδοειδών που θα έχουν πρόσθετες χρωστικές ουσίες θα αντιμετωπίζονται ως νοθευμένα τρόφιμα, θα δεσμεύονται και θα επιβάλλονται διοικητικές (πρόστιμο 500-30.000 ευρώ) και ποινικές κυρώσεις (φυλάκιση τουλάχιστον 3 μηνών), σύμφωνα με το νόμο 4235/2014
5) Διευκρινίζεται ότι, η διακίνηση εσπεριδοειδών με φύλλα και ποδίσκους, χωρίς συνοδεία Φυτοϋγειονομικού Διαβατηρίου, αποτελεί παράβαση της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας και τα φορτία που θα εντοπίζονται, θα δεσμεύονται και θα επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, δηλώνει ότι «χαιρετίζουμε αυτή την πρωτοβουλία με σαφείς οδηγίες για την διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας ως και την προσαρμογή του εμπορίου στις προδιαγραφές εμπορίας. Συνιστούμε την πιστή εφαρμογή των συγκεκριμένων οδηγιών που προβλέπονται από την Ενωσιακή και Εθνική Νομοθεσία και για τυχόν παραβιάσεις που θα υποπέσουν στην αντίληψή σας απευθυνθείτε στα Γραφεία του Συνδέσμου».
Διαβάστε το έγγραφο (εδώ)
Οι παραγωγοί ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι ζητούν να εφαρμοστεί και στην χώρα μας η ισπανική νομοθεσία που απαγορεύει τις τιμές παραγωγού κάτω του κόστους.
Στο μεταξύ συνεχίζεται η συγκομιδή ελιάς Καλαμών με τους εμπόρους να φαίνονται διστακτικοί να ανακοινώσουν επίσημα τιμές παραγωγού για τις επιτραπέζιες ελιές Καλαμών εσοδείας 2023/2024. Βέβαια οι τιμές θα εξαρτηθούν και από την ποιότητα και το μέγεθος.
Για το κόστος καλλιέργειας ο κ. Γιάννης Ξαγοράκης, παραγωγός και αυτός ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι τα τελευταία χρόνια το κόστος καλλιέργειας είναι τουλάχιστον 1 ευρώ. Φέτος που έχουμε μειωμένη παραγωγή είναι ακόμη πιο αυξημένο. Μόνο για την συγκομιδή και διαλογή του καρπού το κόστος είναι στα 30 λεπτά το κιλό».
Σε δηλώσεις που έκαναν στον ΑγροΤύπο οι παραγωγοί ζήτησαν να γίνει νόμος και στην χώρα μας ότι έκανε, από το 2020, η Ισπανία.
Με την ισπανική νομοθεσία εισάγεται το κόστος παραγωγής στην τιµή ως «ελάχιστο στοιχείο» (ρήτρα) στις συµβάσεις αγρότη και µεταποιητή.
Για να εξασφαλιστεί η «αντικειµενικότητα» του µέτρου, το πρότυπο σύµβασης περιλαµβάνει έναν «ενδεικτικό κατάλογο στοιχείων» που πρέπει να λαµβάνονται υπόψη όπως λιπάσµατα, φυτοπροστατευτικά, ενέργεια και µηχανήµατα.
Απαιτείται από κάθε επιχειρηµατία που εµπλέκεται στην αλυσίδα γεωργικών προϊόντων διατροφής να καταβάλλει «τιµή ίση ή µεγαλύτερη από το κόστος παραγωγής» του προηγούµενου κρίκου, ώστε να µην µπορεί να διατεθεί στο εµπόριο το προϊόν σε εξευτελιστικές τιµές
Απαγορεύεται στον τελικό λιανοπωλητή να «µεταβιβάζει σε όποιον από τους προηγούµενους κρίκους τον επιχειρηµατικό κίνδυνο» που απορρέει από την εµπορική τους πολιτική για τις τιµές που προσφέρει στο κοινό.
Περιορίζονται οι προωθητικές δραστηριότητες (συνήθεις σε σούπερ µάρκετ και µεγάλη διανοµή), υποχρεώνοντας τον λιανοπωλητή να προσδιορίζει «σαφώς» την τιµή στις διαφηµιστικές πληροφορίες, στις αφίσες και στις αποδείξεις, ώστε ο καταναλωτής να έχει «ακριβή γνώση του πεδίου διαφηµιστικής εκστρατείας».
Οι λιανοπωλητές και οι χονδρέμποροι που πωλούν γεωργικά προϊόντα σε τιμές κάτω του κόστους θα αντιμετωπίσουν πρόστιμα ύψους έως 1 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με το σχετικό Βασιλικό Διάταγμα.
Τις Υπουργικές αποφάσεις για την εφαρμογή των μέτρων κατά της ακρίβειας υπέγραψε ο Υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών για την προστασία των καταναλωτών από τις έντονες πληθωριστικές πιέσεις.
Ειδικότερα, ο Υπουργός Ανάπτυξης προχώρησε στην υπογραφή τριών Υπουργικών Αποφάσεων:
1) Πρωτοβουλία «Μόνιμη μείωση τιμής» με ειδική σήμανση
Στη σχετική Υπουργική Απόφαση περιγράφεται η διαδικασία αποστολής των εγγράφων δεσμεύσεων από τις επιχειρήσεις παραγωγής ή χονδρικής εμπορίας καταναλωτικών προϊόντων στο Υπουργείο Ανάπτυξης καθώς και η ειδική σήμανση των προϊόντων που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία.
Οι επιχειρήσεις παραγωγής ή χονδρικής εμπορίας καταναλωτικών προϊόντων που θα συμμετέχουν στην πρωτοβουλία «Μόνιμη Μείωση Τιμής» θα πρέπει να αποστείλουν μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2023 την έγγραφη δέσμευση στο Υπουργείο Ανάπτυξης. Ως τιμή αναφοράς για τον υπολογισμό της μείωσης θα λαμβάνεται η τιμή ραφιού στις 19/9/23.
Ορίζεται ότι τα σούπερ μάρκετ θα πρέπει να τοποθετήσουν στο ράφι με τα προϊόντα μειωμένης τιμής ειδικό σήμα που φέρει συγκεκριμένες επισημάνσεις και προδιαγραφές, όπως περιγράφονται στη νέα Υπουργική Απόφαση.
Η Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου της Αγοράς (Δ.Ι.Μ.Ε.Α.) είναι η αρμόδια υπηρεσία για την επιβολή κυρώσεων, σε περίπτωση που κάποια εταιρεία δηλώσει ψευδώς ότι προχώρησε σε μείωση τιμής.
2) Υποχρέωση ανακοίνωσης από τα σούπερ μάρκετ στο Υπουργείο Ανάπτυξης των ανατιμήσεων σε προϊόντα απαραίτητα για την αξιοπρεπή διαβίωση ή προϊόντα υψηλής ζήτησης
Στην Υπουργική Απόφαση καθορίζονται οι κατηγορίες των προϊόντων για τα οποία προβλέπεται ανακοίνωση ανατιμήσεων από τα σούπερ μάρκετ που ο συνολικός ετήσιος κύκλος εργασιών υπερβαίνει τα 90.000.000 ευρώ και περιγράφεται η διαδικασία αποστολής τους στο Υπουργείο Ανάπτυξης.
Οι ανακοινώσεις για οποιαδήποτε αύξηση τιμής σε προϊόντα που είναι απαραίτητα για την αξιοπρεπή διαβίωση ή προϊόντα υψηλής ζήτησης θα αποστέλλονται στο Υπουργείο Ανάπτυξης κάθε Τρίτη, έως τις 15:00.
Σε περίπτωση που ο υπόχρεος αποκρύπτει, παραποιεί ή δεν προσκομίζει τα στοιχεία επιβάλλεται πρόστιμο ύψους 50.000 ευρώ από τη Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου της Αγοράς (Δ.Ι.Μ.Ε.Α.).
Α/Α Κατηγορία Προϊόντων
1 Ρύζι
2 Ψωμί για τoστ
3 Ψωμί φραντζόλα
4 Φρυγανιές
5 Μακαρόνια τύπου σπαγγέτι
6 Αλεύρι
7 Όσπρια
8 Πάριζα
9 Γαλοπούλα (αλλαντικά)
10 Κατεψυγμένα ψάρια
11 Νωπό χοιρινό
12 Νωπό κοτόπουλο και μέρη κοτόπουλου
13 Νωπό μοσχάρι
14 Γάλα φρέσκο πλήρες
15 Γάλα φρέσκο με χαμηλά λιπαρά
16 Γάλα υψηλής παστερίωσης (μακράς διάρκειας) πλήρες
17 Γάλα υψηλής παστερίωσης (μακράς διάρκειας) με χαμηλά λιπαρά
18 Γάλα εβαπορέ
19 Γιαούρτι από γάλα αγελάδος χωρίς γεύσεις
20 Γιαούρτι από γάλα αγελάδος χωρίς γεύσεις με χαμηλά λιπαρά
21 Τυρί φέτα
22 Λευκό τυρί
23 Τυρί γκούντα
24 Τυρί με χαμηλά λιπαρά
25 Χυμός τομάτας διατηρημένος
26 Αυγά
27 Μαργαρίνες
28 Βούτυρο
29 Ελαιόλαδο
30 Ηλιέλαιο
30 Κατεψυγμένα λαχανικά
31 Λευκή ζάχαρη
32 Γλυκαντικές ουσίες κατάλληλες για διαβητικούς (π.χ. στέβια)
33 Προϊόντα βρώμης
34 Κρέμα βρεφικής ηλικίας
35 Γάλα βρεφικής ηλικίας
36 Ελληνικός καφές
37 Στιγμιαίος καφές
38 Γαλλικός καφές
39 Χυμός πορτοκάλι
40 Αναψυκτικά
41 Μπύρα
42 Νερό
43 Σοκολάτες
44 Καύσιμες ύλες (καυσόξυλα, pellets, μπρικέτες)
45 Απορρυπαντικά πλυντηρίου ρούχων (υγρά και σε σκόνη – όχι ταμπλέτες)
46 Απορρυπαντικά για σφουγγάρισμα και καθαρισμού επιφανειών – χλωρίνες
47 Απορρυπαντικά πιάτων για πλύσιμο στο χέρι
48 Χαρτί κουζίνας
49 Χαρτί υγείας
50 Οδοντόκρεμες
51 Σερβιέτες ή ταμπόν
52 Σαμπουάν
53 Σαπούνια σε στερεή κατάσταση
54 Πάνες ακράτειας
55 Πάνες για μωρά
56 Μωρομάντηλα
57 Σαμπουάν για μωρά
58 Τροφές για σκύλους
59 Τροφές για γάτες
3) Υποχρέωση ανακοίνωσης λιανικών τιμών πώλησης οπωροκηπευτικών προϊόντων
Στην Υπουργική Απόφαση καθορίζονται οι κατηγορίες των οπωροκηπευτικών προϊόντων για τις οποίες προβλέπεται ανακοίνωση λιανικών τιμών πώλησης στο Υπουργείο Ανάπτυξης
Οι ανακοινώσεις των ενδεικτικών λιανικών τιμών πώλησης των οπωροκηπευτικών προϊόντων θα αποστέλλονται κάθε Τρίτη, στις 09:00 μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας e-katanalotis.gr.
Το Υπουργείο Ανάπτυξης μπορεί να ανακοινώνει το εύρος των τιμών που επικρατούν στα καταστήματα είτε μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας e-katanalotis, είτε στη σελίδας της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου.
Α/Α Κατηγορία Προϊόντων
ΦΡΟΥΤΑ
1 Σταφύλια
2 Λεμόνια
3 Μπανάνες
4 Πορτοκάλια Βαλέντσια
5 Μανταρίνια
6 Αχλάδια
7 Μήλα
7.1 Μήλα Golden Delicious
7.2 Μήλα Granny Smith
7.3 Μήλα Starkin Delicious
7.4 Μήλα Gala
8 Ρόδια
ΛΑΧΑΝΙΚΑ
9 Μανιτάρια
10 Αγκινάρες
11 Τομάτες
12 Τοματίνια
13 Αγγούρια
14 Κολοκύθια
15 Μαρούλια
16 Ρόκα
17 Πατάτες
17.1 Πατάτες Κύπρου
17.2 Πατάτες εγχώριες
17.3 Πατάτες εισαγωγής
18 Σκόρδα (κομμάτι)
19 Κρεμμύδια ξερά
20 Κρεμμύδια φρέσκα
21 Σπανάκι
22 Παντζάρια
23 Καρότα
24 Ραπανάκια
25 Λάχανα
26 Κουνουπίδια
27 Μπρόκολο
28 Πιπεριές
28.1 Πιπεριές χονδρές
28.2 Πιπεριές μακριές
29 Μελιτζάνες
30 Μαϊντανός
31 Άνιθος
32 Σέλινο
33 Φασολάκια
Ο Υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, δήλωσε: «H Κυβέρνηση προωθεί τρία νέα μέτρα στη μάχη κατά της ακρίβειας. Από το τέλος Οκτωβρίου, οι καταναλωτές θα μπορούν να εντοπίζουν στα ράφια των σούπερ μάρκετ τις ειδικές σημάνσεις στα προϊόντα που οι προμηθευτές μείωσαν την τιμή τους κατά τουλάχιστον 5% και για τουλάχιστον 6 μήνες, στηρίζοντας το καταναλωτικό κοινό σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία. Ταυτόχρονα, συνεπείς στη δέσμευσή μας για εξονυχιστικούς ελέγχους σε όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας, συγκεντρώνουμε τακτικές ενημερώσεις από τα σούπερ μάρκετ για πιθανές ανατιμήσεις σε βασικά καταναλωτικά προϊόντα. Υψώνουμε τείχος προστασίας απέναντι στο κύμα της ακρίβειας που πλήττει την κοινωνία, λαμβάνοντας πρωτοποριακά μέτρα που καμία άλλη χώρα στην Ευρώπη δεν έχει λάβει. Στηρίζουμε και θα συνεχίζουμε να στηρίζουμε την ελληνική οικογένεια, και ειδικά τους πιο ευάλωτους, με κάθε δυνατό τρόπο».
«Όποιος παρανομήσει θα το πληρώσει ακριβά», τόνισε ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, στην συνέντευξη τύπου που έδωσε παρουσιάζοντας τα νέα μέτρα για την προστασία των καταναλωτών.
Και πρόσθεσε: «Η ακρίβεια είναι αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ελληνική οικογένεια. Ένα πρόβλημα παγκόσμιο και πανευρωπαϊκό απέναντι στο οποίο, η μάχη θα είναι συνεχής και σκληρή μέχρι να αντιμετωπισθεί».
Τα νέα μέτρα που ανέφερε ο υπουργός είναι τα εξής:
Μέτρο 1ο: Εξασφαλίζουμε μόνιμη μείωση τιμής στο ράφι με ειδική σήμανση
Με ειδική πινακίδα αναδεικνύουμε στο ράφι των σούπερ μάρκετ τα προϊόντα, στα οποία οι προμηθευτές θα προχωρούν σε μείωση κατά τουλάχιστον 5% στην τιμή, για χρονικό διάστημα κατ’ ελάχιστον 6 μηνών.
Η μείωση τιμής θα είναι πάνω και πέρα των όποιων ειδικών προωθητικών προσφορών κάνουν ήδη.
Ως τιμή αναφοράς για τον υπολογισμό της μείωσης θα λαμβάνεται η τιμή ραφιού πριν της 20/9/23 όπου ανακοινώνονται τα μέτρα.
Σε περίπτωση που κάποια εταιρεία δηλώσει ψευδώς ότι προχώρησε σε μείωση, θα επιβάλλεται πρόστιμο τουλάχιστον 20.000 ευρώ/κωδικό προϊόντος.
Στόχος μας είναι σε βασικά προϊόντα για τη διαβίωση του νοικοκυριού:
- η μόνιμη και ορατή μείωση τιμής στο ράφι
- και η τόνωση του ανταγωνισμού.
Μέτρο 2ο: Ελέγχουμε αυστηρά τους προμηθευτές, όπως και όλη την εφοδιαστική αλυσίδα.
Από την ψήφιση της αντίστοιχης διάταξης τα σούπερ μάρκετ, με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 90.000.000 ευρώ, υποχρεούνται να κοινοποιούν στο Υπουργείο Ανάπτυξης τους τιμοκαταλόγους των προμηθευτών τους και τις μεταβολές αυτών, προκειμένου να εντοπίζονται αμέσως τα προϊόντα στα οποία προωθούνται αυξήσεις και να διενεργούνται άμεσοι και εστιασμένοι έλεγχοι από τη ΔΙΜΕΑ για πιθανή παραβίαση του νόμου για την αισχροκέρδεια.
Μέτρο 3ο: Διαφάνεια στις τιμές για τα οπωροκηπευτικά
Τα σούπερ μάρκετ με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 90.000.000 ευρώ υποχρεούνται να κοινοποιούν στο Υπουργείο Ανάπτυξης τις τιμές λιανικής στα βασικότερα φρούτα και λαχανικά.
Οι τιμές θα αναρτώνται στον ιστότοπο e-katanalotis και θα δημοσιοποιούνται από το Υπουργείο Ανάπτυξης για την ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τις επικρατούσες τιμές στα οπωροκηπευτικά.
Στόχος μας είναι:
- η τόνωση του ανταγωνισμού
- και η ενίσχυση της διαφάνειας στις τιμές των οπωροκηπευτικών
Μέτρο 4ο: Αποφασιστική ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών - ο καταναλωτής σύμμαχος στη μάχη κατά της ακρίβειας
Ενδυναμώνουμε τον καταναλωτή και τον καθιστούμε σύμμαχό μας στη μάχη κατά της ακρίβειας.
Αναβαθμίζουμε το σύστημα υποβολής και διαχείρισης καταγγελιών όσον αφορά:
- τόσο την τηλεφωνική γραμμή 1520
- όσο και τον ειδικό ιστότοπο για τις καταγγελίες.
Σχεδιάζουμε και ενεργοποιούμε ειδική εφαρμογή (app) για την υποβολή καταγγελιών και μέσω κινητού τηλεφώνου.
Μετά τα ακτινίδια νέα προϊόντα της χώρας μας θα μπορούν να εξάγονται στην αγορά του Ισραήλ.
Με έγγραφό της η Δ/νση Προστασίας Φυτικής παραγωγής του Υπ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων γνωστοποίησε ότι: «Οι Έλληνες εξαγωγείς φρέσκων καρπών τομάτας (Solanum lycopersicon), καρπουζιού (Citrullus lanatus) και κολοκυθιού (Cucurbita pepo), έχουν την δυνατότητα να εξάγουν τα ανωτέρω είδη στο Ισραήλ, από την Παρασκευή (15/9), σύμφωνα με τις επίσημες φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις της χώρας.
Όπως επισήμανε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «οι υπηρεσίες φυτοϋγειονομικού ελέγχου κοινοποιούν υποχρεωτικά το πιστοποιητικό φυτοϋγείας και τα στοιχεία της αποστολής των καρπών τομάτας, καρπουζιού και κολοκυθιού, στην Δ/νση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής - Τμήμα Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου μέσω ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου (charampatzis@minagric.gr, stioannidou@minagric.gr, mpatsou@minagric.gr ) πριν την αναχώρηση του φορτίου από τη χώρα μας. Οι φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις της χώρας υπάρχουν στα γραφεία του Συνδέσμου».
Έντονες είναι οι καταστροφές στα ροδάκινα και τα νεκταρίνια, μετά την τριήμερη βροχόπτωση στις αρχές Σεπτεμβρίου, στις περιοχές της Ημαθίας, Πέλλας, Βεγορίτιδας και Βελβεντού.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος Αγροτοκτηνοτροφικού Συλλόγου Ανατολικής Εορδαίας και Νότιας Λεκάνης Βεγορίτιδας, Αναστάσιος Αϊβαζίδης, «η βροχόπτωση βρήκε τα ροδάκινα και τα νεκταρίνια κατά την διάρκεια της συγκομιδής με αποτέλεσμα να σαπίζουν και να πέφτουν στο έδαφος. Κλιμάκιο του ΕΛΓΑ ήρθε στην περιοχή και είδε την ζημιά.
Ήδη από τις έντονες βροχοπτώσεις του Ιουνίου οι καλλιεργητικές επεμβάσεις ήταν περισσότερες από άλλες χρονιές και τώρα ήρθαν και οι βροχοπτώσεις πάνω στο στάδιο της συγκομιδής. Επομένως υπάρχει αυξημένο κόστος παραγωγής και απώλεια εισοδήματος.
Παρακαλούμε την άμεση ανταπόκριση από τους αρμόδιους φορείς και του ΕΛΓΑ ώστε να βρεθεί λύση και να αναπληρωθεί το χαμένο εισόδημα».
Από την πλευρά του ο γενικός διευθυντής του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού, Ευθύμης Μπαλάνης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «έχουμε ζημιές σε ποικιλίες ροδακινιάς και νεκταρινιάς από τις βροχοπτώσεις του τετραημέρου, 4 έως και 7 Σεπτεμβρίου 2023.
Υπάρχουν στοιχεία του Αγροτικού Συλλόγου Βελβεντού, από τα οποία προκύπτει επαρκής τεκμηρίωση ως προς το μέγεθος της ζημιάς. Επίσης κλιμάκιο του ΕΛΓΑ ήρθε στην περιοχή και είχε την εικόνα της ζημιάς. Δεν αποζημιώνεται από τον Κανονισμό του ΕΛΓΑ και ζητάμε έκτακτη στήριξη του εισοδήματος των παραγωγών».
Ο κ. Μάκης Αντωνιάδης, παραγωγός πυρηνόκαρπων από τη Νάουσα, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «και στην Ημαθία οι τελευταίες ποικιλίες έπαθαν πολύ μεγάλες ζημιές. Ενημέρωσα την προϊσταμένη στο υποκατάστημα του ΕΛΓΑ στη Βέροια για το μέγεθος της ζημιάς. Ο κανονισμός δεν καλύπτει τις συγκεκριμένες ζημιές. Αλλά οι ζημιές είναι μεγάλες και πρέπει να στηριχθούν όλοι αυτοί που τις έχουν υποστεί».
Πολλοί παραγωγοί εγκαταλείπουν τα δέντρα μετά τη συγκομιδή των καρπών και περιμένουν τον χειμώνα για να κάνουν το κλάδεμα. Το φθινόπωρο, όμως, ενδείκνυται ως εποχή, για μερικές εργασίες στον οπωρώνα, που βοηθούν τα δέντρα, να προετοιμαστούν καλύτερα για τον χειμώνα και την επόμενη άνοιξη. Διαβάστε παρακάτω το σχετικό άρθρο από παλαιότερο τεύχος του περιοδικού Γεωργία - Κτηνοτροφία, με συγγραφέα τον κ. Γ. Νάνο (καθηγητής δενδροκομίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας):
Με οδηγό τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας, η ΜΠΑΡΜΠΑ ΣΤΑΘΗΣ επενδύει διαρκώς σε τεχνολογία αιχμής και πράσινες πρακτικές που στόχο έχουν να μειώσουν το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα. Σε αυτό το πλαίσιο, η εταιρεία επενδύει στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μέσα από την ολοκλήρωση της εγκατάστασης φωτοβολταϊκού σταθμού στις εγκαταστάσεις της μονάδας παραγωγής φρέσκων σαλατών και την ταυτόχρονη επέκταση του αντίστοιχου έργου στη μονάδα καταψυγμένων λαχανικών στη ΒΙ.ΠΕ.Θ. στη Σίνδο. Με την ολοκλήρωση αυτού του σημαντικού περιβαλλοντικού έργου, η συνολική ισχύς και των δύο σταθμών υπολογίζεται αθροιστικά στα 2.926 kW, με την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια να ανέρχεται ετησίως στα 3.800 MWh, επιτυγχάνοντας μείωση εκπομπών CO2 ίση με 2.693 τόνους ετησίως.
Η ΜΠΑΡΜΠΑ ΣΤΑΘΗΣ συνεχίζει με αμείωτη ένταση να ηγείται της προσπάθειας για την προστασία του πλανήτη από τις επιπτώσεις της κλιματική αλλαγής μέσα από ποικίλες δράσεις. Η αξιοποίηση του φωτοβολταϊκού σταθμού έρχεται να ενδυναμώσει περαιτέρω την προσπάθεια της εταιρείας για διαρκή εκσυγχρονισμό στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εταιρεία την τελευταία τριετία (2019-2022) έχει πετύχει ισοδύναμη μείωση της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας κατά 32%, της θερμικής ενέργειας κατά 37%, καθώς και σημαντική μείωση στην κατανάλωση νερού κατά 42%, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Μεγάλες είναι οι καταστροφές στις δενδρώδεις καλλιέργειες στον κάμπο του Βελβεντού της Κοζάνης από τις συνεχιζόμενες βροχοπτώσεις σε ροδάκινα και νεκταρίνια.
Λίγο πριν την συγκομιδή των τελευταίων ποικιλιών και με την ζημιά να είναι σχεδόν ολική στις καλλιέργειες φέρνει για μια ακόμη φορά σε απόγνωση τους ροδακινοπαραγωγούς.
Σε απόγνωση βρίσκονται μετά τα έντονα καιρικά φαινόμενα και οι αγρότες του Τυρνάβου. Οι πρώτες εικόνες δείχνουν τεράστιες καταστροφές, καθώς η διάρκεια και το μέγεθος των βροχοπτώσεων δεν έχουν προηγούμενο.
Τις δυο τελευταίες μέρες οι βροχοπτώσεις καταστρεφουν συνεχώς καλλιέργειες της περιοχής, ενώ παραλληλα αυξάνουν τα καλλιέργητικά έξοδα σε όλα τα αγροτικά προϊόντα. Στο Δαμάσι Τυρνάβου το ρέμα που περνά το χωριό ξεχείλισε και κατέστρεψε σπίτια και καλλιέργειες.
Άμεσα ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Τυρνάβου και Γραμματέας της ΕΟΑΣΝΛ, Στέλιος Τσικριτσής, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον προϊστάμενο του ΕΛΓΑ Θεσσαλίας, Σπύρο Σπυρόπουλο και τον Επόπτη του Νόμου Λάρισας Γιώργο Σαμαρα και αναμένεται τις επόμενες μέρες περιοδεία με κλιμάκιο της διοίκησης του οργανισμού.
Τα μέλη του Αγροτικού Συλλόγου Τυρνάβου ζητούν:
- Αλλαγή του κανονισμού του ΕΛΓΑ ώστε οι παραγωγοί να αποζημιώνονται στο 100% για όλα τα ζημιογόνα αίτια στην παραγωγή και στο κεφάλαιο.
- Άμεσες εκτιμήσεις και γρήγορη πληρωμή αποζημιώσεων στους παραγωγούς καθώς το τεράστιο κόστος παραγωγής την φετινή χρονιά δημιουργεί ζητήματα ρευστότητας.
- Αναπλήρωση χαμένου εισοδήματος των παραγωγών των οποίων οι καλλιέργειες έχουν υποστεί ζημιά.
- Ενίσχυση όλων των αγροτών της περιοχής λόγω των επιπλέον καλλιεργητικων εξόδων.
Επιπλέον αντιπλημμυρικά μέτρα προστασίας ειδικά σε περιοχές οι οποίες τα τελευταία χρόνια πλήττονται από ακραία καιρικά φαινόμενα και πλέον έχει αποδειχτεί στην πράξη ότι η προστασία δεν επαρκεί.
Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής γίνονται χρόνο με τον χρόνο εντονότερες και θα πρέπει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να βρει τρόπους ώστε να περιοριστούν οι συνέπειες αυτής στις καλλιέργειες αλλα και την άμεση ενισχυση των αγροτων που πλήττονται.
Αύξηση είχαμε στις εισαγωγές τομάτας στην χώρα μας το πρώτο οκτάμηνο 2023 σε σχέση με πέρσι. Εισήχθησαν 13.866 τόνοι τομάτες, έναντι 10.993 τόνων το 2022 (αύξηση κατά 26,1%).
Όπως επισήμανε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «οι ντομάτες, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου, σε ποσοστό 23,7% προέρχονταν από Αλβανία και ακολουθούν Τουρκία και Ολλανδία.
Μόνο τον Αύγουστο του 2023 εισάγαμε από Τουρκία 3.500 τόνους τομάτας. Ο μέσος όρος αξίας των τομάτων που εισήγαγε η χώρα μας ήταν στα 1,96 ευρώ το κιλό.
Όμως οι εισαγωγές της Ελλάδας δεν περιορίστηκαν μόνο στις τομάτες. Εισήχθησαν από Ιράν 119 τόνοι ακτινίδια με μέση τιμή 0,13 ευρώ/κιλό και 241 τόνοι καρπούζια με 0,14 ευρώ/κιλό.
Το πρώτο οκτάμηνο 2023 έχουν εισαχθεί συνολικά 455,1 χιλιάδες τόνοι φρούτα και λαχανικά, έναντι 402,1 χιλιάδων τόνων το αντίστοιχο διάστημα 2022. Οι εισαγωγές είναι αυξημένες κατά 13,2% και προερχόμενες κατά 74,4% από τρίτες χώρες εκτός ΕΕ.
Αναλυτικά, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία του Συνδέσμου, στα κυριότερα προϊόντα οι εισαγωγές αφορούσαν:
α) 174.004 τόνοι πατάτες έναντι 148.456 το 2022, αύξηση +17,2% (χωρίς ουσιαστικές εισαγωγές τον Αύγουστο) προερχόμενες (βάσει στοιχείων ΕΛΣΤΑΤ) κατά 82% από Αίγυπτο και ακολουθούν Κύπρος και Γαλλία.
β) 154.979 τόνοι μπανάνες έναντι 138.303 τόνων το 2022, αύξηση + 12,6%, προερχόμενες κατά 92% από Ισημεριινό και ακολουθούν Κόστα Ρίκα και Γουατεμάλα
γ) 23.688.τόνοι κρεμμύδια, έναντι 6.313 τόνων πέρσι + 275,2% (χωρίς ουσιαστικές εισαγωγές τον Αύγουστο) προερχόμενα κατά 41% από Ινδία και ακολουθούν Αίγυπτος και Αυστρία
δ) 2.828.τόνοι πιπεριές γλυκοπιπεριές έναντι 3.233 τόνων το 2022, μειωμένες -12,5%, προερχόμενες κατά 29,8% από Ιορδανία και ακολουθούν Ισραήλ και Ολλανδία
ε) 19.162 τόνοι λεμονιών έναντι 22,341 τόνων το 2022, μειωμένες -14,2%, προερχόμενα κατά 35,7% από Αργεντινή και ακολουθούν Νοτ. Αφρική και Αίγυπτος
στ) 5.023 τόνοι μήλων έναντι 8.260 πέρσι μειωμένες -39,2% (χωρίς ουσιαστικές εισαγωγές τον Αύγουστο) προερχόμενα κατά 38,5% από Ιταλία και ακολουθούν Πολωνία και Γερμανία, με την μέση τιμή αυξημένη κατά 32% και
ζ) 4.242 τόνοι αβοκάντο έναντι 5.276 πέρσι μειωμένες -19,6% προερχόμενα κατά 45,2 % από Ολλανδία και ακολουθούν Ισπανία και Γαλλία
η) 1.386 τόνοι ακτινίδια έναντι 918 πέρσι αυξημένες +51%, προερχόμενα κατά 23,7% από Ιταλία και ακολουθούν Ισπανία και Ολλανδία.
Η εισαγωγή νωπών φρούτων και λαχανικών δείχνει τη συνεχή ανάπτυξη του ξένου ανταγωνισμού, τόσο στην χώρα μας όσο και στις λοιπές κοινοτικές αγορές και οφείλεται σε λιγότερο απαιτητικούς κανονισμούς στους τόπους παραγωγής, σε διάφορους τομείς, όπως ο φυτοϋγειονομικός και ο περιβαλλοντολογικός, καθιστώντας το κοινοτικό μοντέλο παραγωγής στις καταναλωτικές αγορές όλο και λιγότερο ανταγωνιστικό.
Ζητείται η ευρωπαϊκή παραγωγή να έχει την ίδια μεταχείριση που έχουν οι τρίτες χώρες από την ΕΕ. Είναι απαραίτητο τα τρόφιμα που προέρχονται από τρίτες χώρες να πληρούν τις ίδιες ποιοτικές προδιαγραφές που απαιτούνται για τους παραγωγούς (γεωργούς και κτηνοτρόφους) της ΕΕ, με ίσες συνθήκες εργασίας και ίδια χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
Επίσης να επιδιωχθεί όπως οι ελληνικές ελεγκτικές αρχές ξεκινήσουν αυστηρούς ελέγχους στα εισαγόμενα προϊόντα για ύπαρξη υπολειμμάτων στην ελληνική αγορά, με διασφάλιση της μη ελληνοποίησης των εισαγομένων αλλά και στα εξαγόμενα οπωροκηπευτικά προϊόντα, προς διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας που θα συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών τους».
Η βρετανική κυβέρνηση ανέβαλε εκ νέου τους συνοριακούς ελέγχους στα ζωικά και φυτικά προϊόντα που εισάγονται από την ΕΕ.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Σύνδεσμου Incofruit - Hellas, «οι Ευρωπαίοι εξαγωγείς μπορούν να συνεχίσουν να στέλνουν τα προϊόντα τους στο Ηνωμένο Βασίλειο ανεμπόδιστα για αρκετούς μήνες μετά τον Οκτώβριο. Είναι η πέμπτη φορά που οι Βρετανοί αναβάλλουν τους ελέγχους του Brexit. Αυτή τη φορά είναι μια σχετικά μικρή καθυστέρηση. Οι πρώτες νέες διατυπώσεις στα σύνορα θα εισαχθούν στις 31 Ιανουαρίου 2024.
Στο πλαίσιο αυτό, δημοσιεύτηκε το οριστικό Μοντέλο Επιχειρήσεων Συνόρων της Μεγάλης Βρετανίας. Αυτό το μοντέλο περιγράφει τους ελέγχους ασφαλείας που θα εφαρμόζονται σε όλες τις εισαγωγές και τους υγειονομικούς και φυτοϋγειονομικούς ελέγχους φυτών και φυτικών προϊόντων στα σύνορα. Περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο θα απλοποιηθούν και θα ψηφιοποιηθούν οι έλεγχοι και για τη νέα ενιαία εμπορική θυρίδα του Ηνωμένου Βασιλείου που θα τεθεί σταδιακά από τα τέλη Ιανουαρίου 2024.
Ελπίζοντας ότι δεν θα υπάρξει περαιτέρω καθυστέρηση, οι Ευρωπαίοι εξαγωγείς θα πρέπει να φροντίζουν ότι τα αποστελλόμενα φορτία, από τις 31 Ιανουαρίου 2024, θα συνοδεύονται από υγειονομικά πιστοποιητικά. Οι φυσικοί έλεγχοι θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από τις 30 Απριλίου 2024 και τέλος υποχρεωτικές δηλώσεις ασφαλείας στις 31 Οκτωβρίου 2024.
Ωστόσο, μέχρι τον Ιανουάριο 2024 οι κοινοτικοί εξαγωγείς θα πρέπει να συνεχίσουν να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις εισαγωγής που έχει ήδη επιβάλει το Ηνωμένο Βασίλειο μετά την αποχώρησή του από την ΕΕ και οι οποίες, έχουν οδηγήσει σε υψηλότερο διοικητικό κόστος διαχείρισης αποστολών αλλά και περισσότερες διατυπώσεις τεκμηρίωσης. Υπό αυτή την έννοια, τα περισσότερα φρέσκα φρούτα και λαχανικά πρέπει να συνεχίσουν να υποβάλλουν την τελωνειακή διασάφηση (DUA) και το πιστοποιητικό συμμόρφωσης εμπορικών προδιαγραφών (ποιότητος). Και οι δύο προϋποθέσεις είναι υποχρεωτικές από τον Ιανουάριο του 2021».
Εντυπωσιακή είναι η απότομη αύξηση των γερμανικών εισαγωγών ντομάτας από το Μαρόκο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε ο Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, η Γερμανία από 27.000 τόνους ντομάτας που έκανε εισαγωγή από το Μαρόκο, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021, έφτασε σε 40.000 τόνους πέρυσι και σε 43.000 τόνους το πρώτο εξάμηνο του 2023.
Για να καταλάβουμε το μέγεθος των μαροκινών εξαγωγών ντομάτας αρκεί να αναφέρουμε ότι οι συνολικές ελληνικές εξαγωγές ντομάτας το πρώτο εξάμηνο του 2023 ανήλθαν σε 32.500 τόνους, από τους οποίους μόλις 209 τόνοι εξήχθησαν στην γερμανική αγορά.
Στο μεταξύ η δημοσιευθείσα έκθεση της Γερμανικής Στατιστικής Υπηρεσίας SBA (Statistisches Bundesambt) αναφέρει ότι οι γερμανικές εισαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών συνέχισαν να μειώνονται και στο πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους.
Όμως, μετά την απότομη μείωση των τελευταίων ετών, η πτώση περιορίστηκε περίπου στο 3%.
Ποσοτικά, η Γερμανία εισήγαγε 650.000 τόνους λιγότερα φρέσκα φρούτα και λαχανικά το πρώτο εξάμηνο του 2023. Αυτό θα διαμορφωθεί σε επίπεδο έτους 1,2 εκατομμύρια τόνους λιγότερες εισαγωγές για το 2023 (συνολικά 4,2 εκατομμύρια τόνους).
Η εικόνα της αξίας των εισαγωγών όμως είναι διαφορετική. Τους πρώτους έξι μήνες του 2023, οι εισαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών στη Γερμανία ανήλθαν σε αξία 7,34 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτό είναι 8% περισσότερο από τα δύο προηγούμενα χρόνια. Η μέση τιμή το πρώτο εξάμηνο του 2023 ήταν, επομένως, πάνω από δέκα τοις εκατό υψηλότερη από την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Ιδιαίτερα οι πιπεριές και τα πορτοκάλια, είχαν πολύ υψηλότερες τιμές.
Όλα τα κύρια προϊόντα εισαγωγής φρέσκων φρούτων και λαχανικών παρουσίασαν πτωτική τάση στη Γερμανία τα τελευταία χρόνια. Σταθερές παρέμειναν και οι εισαγωγές αγγουριού το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους.
Η Γερμανία εισήγαγε ακόμη λιγότερες ντομάτες το πρώτο εξάμηνο του 2023. Η πτώση 4% ωστόσο δεν είναι τόσο κακή σε σχέση με την μείωση κατά 14% και 9% στις εισαγωγές μήλων και πορτοκαλιών, αντίστοιχα. Οι εισαγωγές πιπεριάς μειώθηκαν επίσης απότομα κατά 12%. Ελάχιστα προϊόντα παρουσίασαν αυξημένες εισαγωγές, κυρίως αβοκάντο και μάνγκο.
Μεταξύ των μεγαλύτερων χωρών προμηθευτών οπωροκηπευτικών της Γερμανίας περιλαμβάνονται η Νότια Αφρική, το Μαρόκο και το Περού.
Παράδειγμα συνεταιριστικής δράσης, αειφόρου καλλιέργειας, εξαγωγικής και εμπορικής επιτυχίας αποτελεί ο ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού.
Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού κ. Νικόλαος Κουτλιάμπας, «πουλάμε εδώ και 9 χρόνια στις αγορές το επώνυμο ροδάκινο «velvita». Μιλάμε για το πρώτο ροδάκινο στην χώρα μας με brand name. Αυτό σημαίνει σταθερή και υψηλή ποιότητα στο προϊόν και αυστηροί έλεγχοι στους παραγωγούς στο χωράφι αλλά και κατά την παραλαβή των φορτίων στον συνεταιρισμό. Σημαίνει όμως και διπλάσια τιμή παραγωγού. Καταφέραμε επίσης να παράγουμε το «κλαρίσιο ροδάκινο» που έχει τελική ωρίμανση στο δέντρο και συσκευάζεται στο χωράφι. Δίνουμε προστιθέμενη αξία σε ένα προϊόν και έτσι καταφέρνουμε να έχουμε αυξημένη ζήτηση σε μια εποχή που έχουμε σε επίπεδο ΕΕ μεγάλη μείωση της κατανάλωσης στα ροδάκινα. Το ροδάκινο του Βελβεντού έχει κερδίσει την καρδιά των καταναλωτών αλλά και φέρνει εισόδημα στους παραγωγούς μέλη μας στην περιοχή. Ο ετήσιος τζίρος μας είναι στα 12 - 15 εκ. ευρώ και έχουμε βάλει στόχο να διπλασιαστεί. Τα επόμενα βήματα είναι μια πρότυπη μονάδα μεταποίησης που σχεδιάζουμε να γίνει μέχρι το 2027 και αποθηκευτικοί θάλαμοι και συσκευαστήριο ακτινιδίων».
Επενδύσεις ύψους 30 εκατ. ευρώ, με στόχο τον διπλασιασμό του κύκλου εργασιών έως το 2030, με την κατάκτηση νέων αγορών στο εξωτερικό, την ανάδειξη της ποιοτικής υπεροχής των ροδάκινων Κοζάνης και την αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων που εξασφαλίζει για παραγωγούς και καταναλωτές το υγιές συνεταιριστικό κίνημα, ανακοίνωσε ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Επεξεργασίας και Πωλήσεως Οπωροκηπευτικών Προϊόντων Βελβεντού, σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή (5 Αυγούστου).
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο Οινοποιείο Βογιατζή, στο Βελβεντό Κοζάνης με αφορμή την ένταξη του Συνεταιρισμού στο τρίτο κατά σειρά συγχρηματοδοτούμενο από την ΕΕ πρόγραμμα εμπορικής προώθησης των προϊόντων «FRUIT UP!», τριετούς διάρκειας και ύψους 1,8 εκατ. ευρώ που αφορά τις αγορές της Ελλάδας και της Γαλλίας. Είχαν προηγηθεί, κατά την περίοδο 2017-2020, τα προγράμματα προώθησης σε Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το 2020-2023 για τη Σερβία και τη Νορβηγία ενώ το τρέχον πρόγραμμα – όπως επισημάνθηκε – αποκτά ιδιαίτερη σημασία μετά τα πλήγματα που υπέστησαν οι αγορές της Ρωσίας και της Ουκρανίας.
Παρουσιάζοντας το επενδυτικό πλάνο του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού, ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού κ. Νικόλαος Κουτλιάμπας και ο γενικός διευθυντής κ. Ευθύμιος Μπαλάνης επεσήμαναν ότι ο Συνεταιρισμός πραγματοποίησε ακόμη και κατά την περίοδο της κρίσης σημαντικές επενδύσεις ύψους 15,9 εκατ. ευρώ στο διάστημα 2011 - 2022 μεταξύ άλλων σε προγράμματα προώθησης των προϊόντων, επέκταση - εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων, καθώς και εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Ακολουθούν επενδύσεις ύψους:
- 12,3 εκατ. ευρώ στην τετραετία 2024 – 2027 για Κατασκευή Νέου Συσκευαστηρίου Ακτινιδίων, Συλλογικά Σχέδια Βελτίωσης Παραγωγών – Αναδιάρθρωση καλλιεργειών, Συστήματα Αυτοματισμού Υφιστάμενου Συσκευαστηρίου και Ετήσια Επιχειρησιακά Προγράμματα.
- 17 εκατ. ευρώ στην περίοδο 2027 – 2030 με την κατασκευή πρότυπης μονάδας μεταποίησης η οποία θα δώσει νέα ώθηση στο Συνεταιρισμό.
Στόχος του επενδυτικού πλάνου είναι ο διπλασιασμός του κύκλου εργασιών, στα 30 εκατ. ευρώ ως το 2030 από 15 εκατ. σήμερα αλλά και η περαιτέρω ενίσχυση της συνεταιριστικής ιδέας που μπορεί να εξασφαλίσει:
- Καλύτερης ποιότητας και ανταγωνιστικότερα, σε διεθνές επίπεδο ελληνικά αγροτικά προϊόντα.
- Εξασφάλιση υψηλότερων εισοδημάτων για τους Έλληνες αγρότες, μέσω καλύτερων διαπραγματεύσεων με πελάτες και προμηθευτές.
- Συρρίκνωση της μαύρης οικονομίας, η οποία λειτουργεί σε βάρος των κρατικών εσόδων, της ανταγωνιστικότητας και της ποιότητας των ελληνικών προϊόντων αλλά και των υγιών συνεταιρισμών.
- Συγκράτηση του κόσμου στην ελληνική περιφέρεια, σε χωριά και μικρές κωμοπόλεις.
Χαιρετισμούς στην εκδήλωση απηύθυναν:
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, ο οποίος σημείωσε μεταξύ άλλων: «Σας συγχαίρω θερμά, διότι χάρη στο μεράκι σας, έχετε αναγάγει τη Γιορτή Ροδάκινου Βελβεντού σε ετήσιο θεσμό για την περιοχή. Τα οφέλη και οι ευεργετικές ιδιότητες του ροδάκινου, ως προϊόντος με αναγνωρισμένη αντιοξειδωτική δράση, είναι αδιαμφισβήτητα για την ανθρώπινη υγεία. Επιπλέον, συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής αποτελώντας αναπόσπαστο κομμάτι της τοπικής κουλτούρας. Στόχος μας στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είναι να εργαστούμε συστηματικά για να καταστήσουμε τον πρωτογενή τομέα βασικό πυλώνα ανάπτυξης της χώρας μας και να δώσουμε ώθηση στα τοπικά προϊόντα από όλη την Ελλάδα. Η συμβολή σας είναι σημαντική και συνάμα απαραίτητη».
Η βουλευτής Κοζάνης του ΣΥΡΙΖΑ Καλλιόπη Βέττα υπογράμμισε ότι ο ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού έχει αποδείξει διαχρονικά ότι πρωτοπορεί, τόσο σε επίπεδο παραγωγής ποιοτικών προϊόντων, υποδομών και προάσπισης των συμφερόντων των μελών του, αλλά και σε τομείς όπως η καινοτομία και πρόσθεσε: «Η περιοχή μας μπορεί και πρέπει να είναι το εκκολαπτήριο της αγροτικής δημιουργίας και του νεωτερισμού στην χώρα μας. Το πλούσιο έδαφος, το μικροκλίμα και η κεκτημένη ανθρώπινη γνώση πρέπει να παντρευτούν με τα απαραίτητα χρηματοδοτικά εργαλεία και τις επικοινωνιακές καμπάνιες ώστε, αφενός να υπάρξει ενίσχυση της Π.Ε. Κοζάνης που πλήττεται από τη μεγάλη ανεργία και τη μετανάστευση και αφετέρου, να επιτευχθεί, συνολικά για την χώρα, μια ανάπτυξη στον τομέα των αγροτικών προϊόντων».
Ο υφυπουργός Εσωτερικών, αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας – Θράκης κ. Ευστάθιος Κωνσταντινίδης ο οποίος συνεχάρη τον πρόεδρο και τα μέλη του Συνεταιρισμού για την δραστηριότητα που επιδεικνύουν στη διασφάλιση της αγροτικής παραγωγής, την εκπαίδευση και την εισαγωγή νέων τεχνολογιών στο χωράφι. «Χαίρομαι, πρόσθεσε, που επενδύετε στην εξωστρέφεια, την συνεργασία και την συλλογικότητα. Αυτά, σε συνδυασμό με τα άριστα ποιοτικά προϊόντα είναι το κλειδί της διαχρονικής επιτυχίας σας και σας καθιστούν έναν σημαντικό μοχλό οικονομικής ανάπτυξης για την περιοχή Βελβεντού Κοζάνης και για την ελληνική οικονομία. Έχετε καταφέρει να γίνετε γνωστοί εντός και εκτός συνόρων και συνεχίζετε να εξελίσσεστε με αμείωτο ρυθμό, επενδύοντας σε σύγχρονες μεθόδους καλλιέργειας, ενεργειακής αναβάθμισης των εγκαταστάσεων και σύγχρονες τεχνικές μάρκετινγκ». Εξέφρασε δε ευχαριστίες «για την ουσιώδη προσφορά στον τόπο μας, στον τομέα των εξαγωγών και την ισχυροποίηση των ελληνικών προϊόντων στις αγορές του εξωτερικού».
Ο βουλευτής Κοζάνης και πρώην υπουργός κ. Πάρις Κουκουλόπουλος, τόνισε την ανάγκη να στηριχθεί ο πρωτογενής τομέας και η μεταποίηση προκειμένου να αντιμετωπισθεί ο μεγάλος ασθενής της ελληνικής οικονομίας, που είναι διαχρονικά το ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών. «Έχουμε εδώ έναν φορέα που εξάγει τουλάχιστον το 50 % της παραγωγής και βαθμολογείται με άριστα στην παραγωγή, την συνεταιριστική ιδέα και την εξαγωγική δραστηριότητα», πρόσθεσε αναφερόμενος στον ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού. «Αυτές είναι δραστηριότητες που πρέπει να αναδειχθούν και να στηριχθούν έμπρακτα».
Ο Δήμαρχος Βελβεντού κ. Μανώλης Στεργίου επεσήμανε: «Ανοίγεται μια προοπτική για μια καινούργια αγορά, τη Γαλλία, την οποία δικαίως θα κατακτήσετε γιατί παράγετε σωστά προϊόντα. Από την πλευρά του Δήμου στεκόμαστε αρωγοί στις δραστηριότητες του Συνεταιρισμού, με έργα υποδομής που διευκολύνουν τον Συνεταιρισμό και τα μέλη του».
Ο Πρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘ.Ε.Α.Σ.), κ. Παύλος Σατολιάς τόνισε ότι η περίπτωση του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού δείχνει πως οι Συνεταιρισμοί έχουν παρελθόν, παρόν και μέλλον και ότι το συνεταιριστικό κίνημα, απαλλαγμένο από τις παθογένειες και τα προβλήματα του παρελθόντος μπορεί να γίνει οδηγός για δίκαιη και ισόρροπη ανάπτυξη του πρωτογενή τομέα ώστε ο παραγωγός και ο κτηνοτρόφος να εξασφαλίσουν ένα μίνιμουμ εισόδημα και ο καταναλωτής να πάρει σωστά προϊόντα σε σωστές τιμές. Ανήγγειλε δε ότι η ΕΘΕΑΣ διερευνά την προοπτική δημιουργίας κεντρικής εξαγωγικής συνεταιριστικής εταιρείας στα πρότυπα της Ιταλίας και της Ισπανίας αλλά και με οδηγό το επιτυχημένο παράδειγμα του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού.
Ο Καθηγητής του Τμήματος Γεωπονίας διευθυντής του εργαστηρίου Δενδροκομίας του ΑΠΘ, Αθανάσιος Μολασιώτης, αναφέρθηκε στην ποιότητα του κλαρίσιου ροδάκινου. Επεσήμανε ότι οι συντελεστές της επιτυχίας του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού που κάνουν την ποιοτική διαφορά για τα ροδάκινα του Συνεταιρισμού είναι αφενός το μικροκλίμα της περιοχής και αφετέρου η ωρίμανση του καρπού πάνω στο δέντρο, η σωστή συγκομιδή σε ώριμο στάδιο και η συσκευασία με τις προδιαγραφές που θέτει ο Συνεταιρισμός. «Ο ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού παράγει ροδάκινα υψηλής ποιότητας αξιοποιώντας στο έπακρο τις τοπικές ιδιαιτερότητες και εδραιώνοντας ένα πρωτοποριακό παραγωγικό μοντέλο. Βρίσκεται στην κορυφή της παραγωγής φρούτων στην Ελλάδα. Άκουσα με χαρά από τη διοίκηση του Συνεταιρισμού για τις προκλήσεις και το πλάνο για τα επόμενα χρόνια γιατί ο διαχειριστικός ρόλος πρέπει να συνδυάζεται με όραμα και σχέδιο, ιδιαίτερα σήμερα που η παραγωγή έχει να αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις, όπως αυτή της κλιματικής κρίσης», υπογράμμισε ο κ. Μολασιώτης.
Ο ΑΣΕΠΟΠ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ, µε κύρια προϊόντα το ροδάκινο και το νεκταρίνι, αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους αγροτικούς συνεταιρισμούς της χώρας μας και σημαντικό μοχλό οικονομικής ανάπτυξης για την περιοχή του Βελβεντού Κοζάνης, αλλά και για την ελληνική οικονομία. Αριθμεί περίπου 400 παραγωγούς ενεργά µέλη που καλλιεργούν σήμερα περίπου 6.500 στρέμματα. Έχει καταφέρει να είναι γνωστός και εκτός των συνόρων, χάρη στα άριστα ποιοτικά προϊόντα που παράγει και όλες τις σύγχρονες μεθόδους καλλιέργειας που εφαρμόζει.
Ο Συνεταιρισμός εξάγει ελληνικά φρούτα σε περισσότερες από 15 χώρες και επιπλέον:
- Περιλαμβάνεται στους πρώτους Συνεταιρισμούς της χώρας που εφαρμόζουν Σύστημα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης με ελαχιστοποίηση της χρήσης Φυτοπροστατευτικών Σκευασμάτων εφαρμογή Συστημάτων Βιολογικής Καταπολέμησης.
- Διασφαλίζει την υιοθέτηση των επιστημονικά ενδεδειγμένων τεχνικών καλλιέργειας από τους παραγωγούς – μέλη του για τους οποίους εξασφαλίζει ανταγωνιστικές τιμές πρώτων υλών και πρόσβαση στις αγορές του εξωτερικού.
- Συμμετέχει σε διεθνείς εκθέσεις και διαθέτει μέσω ιδιόκτητου καταστήματος στην κεντρική λαχαναγορά της Αθήνας τα προϊόντα του Συνεταιρισμού σε όλη τη χώρα και ιδίως τις τουριστικές περιοχές.
- Εφαρμόζει προγράμματα προβολής των προϊόντων στο εξωτερικό με τη συμμετοχή σε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα που ανοίγουν νέες αγορές για τους αγρότες του Βελβεντού Κοζάνης.
Ολοκληρώθηκε η συγκομιδή στην πρώιμη ποικιλία συμπύρηνου ροδάκινου της ποικιλίας Κατερίνα και της Α37, ενώ αυτές τις ημέρες συγκομίζονται τα Μιρέλ. Τις επόμενες ημέρες θα ξεκινήσει η Άνδρος που έχει και τα περισσότερα στρέμματα.
Κάθε χρόνο οι πρώιμες ποικιλίες συγκομίζονται με ανοικτές τιμές. Και αφού πάρει η μεταποίηση το προϊόν θα δώσει την τιμή που θέλει στον παραγωγό και εκείνος θα αναγκαστεί να την πάρει, αφού δεν μπορεί πια να κάνει κάποια διαπραγμάτευση. Το συμπύρηνο δεν πάει για νωπή κατανάλωση οπότε δεν έχει σχέση με την αγορά επιτραπέζιου.
Για να δούμε φέτος όμως παραγωγή και τιμές. Μεταποίηση και παραγωγοί συμφωνούν ότι πέρυσι είχαμε μια μεγάλη παραγωγή, ενώ φέτος έχουμε μειωμένη παραγωγή σε σχέση πέρυσι. Διαφωνούν για το ποσοστό της μείωσης αλλά είναι δεδομένη και για τις δύο πλευρές.
Όσον αφορά τα αποθέματα, σύμφωνα με δηλώσεις του προέδρου της Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδος (ΕΚΕ), Κώστας Αποστόλου, πέρυσι τιμολογήθηκαν περίπου 450.000 τόνοι συμπύρηνου ροδάκινου. Όμως από τα περίπου 14 εκατ. χαρτοκιβώτια κομπόστας που παράγαμε συνήθως πέσαμε πέρυσι στα 11 εκατ. χαρτοκιβώτια.
Αυτό οφείλεται στην μειωμένη παραγωγή της Ισπανίας και την απουσία της από την παγκόσμια αγορά αλλά και την μειωμένη προσφορά από την πλευρά της Χιλής, που είχε σαν αποτέλεσμα να υπάρξει έντονη ζήτηση για χυμό ροδάκινου.
Επίσης σύμφωνα με το κ. Αποστόλου στον χυμό λόγω της αυξημένης ζήτησης τα αποθέματα είναι αυτήν τη στιγμή ελάχιστα. Στην κομπόστα, παρά τις μειωμένες ποσότητες, υπάρχει ένα μικρό στοκ αλλά δεν προβληματίζει την μεταποίηση.
Άρα συμπέρασμα φέτος έχουμε μειωμένη παραγωγή και λίγα αποθέματα. Θα περιμέναμε από αυτό να έχουμε αύξηση της τιμής. Όμως οι δηλώσεις λένε άλλα.
Δεν περιμένουμε σε συσκέψεις να αποφασιστούν τιμές γιατί είναι παράνομο. Περιμένουμε όμως να αναρτηθούν τιμές στις εισόδους του κάθε εργοστασίου (όπως συμβαίνει σε όλα τα άλλα βιομηχανικά προϊόντα).
Οι δηλώσεις της ΕΚΕ είναι ότι φέτος η τάση των τιμών είναι στα περσινά επίπεδα με αφετηρία τα 33 λεπτά το κιλό. Θυμίζουμε ότι το 2021 (πρόπερσι) η τιμή παραγωγού κυμάνθηκε στα 42 - 45 λεπτά.
Πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι η τιμή παραγωγού που θέλει να δώσει φέτος η μεταποίηση για τα ροδάκινα που θα παραδοθούν μέχρι 6 Αυγούστου είναι στα 35 λεπτά το κιλό. Μετά τις 7 Αυγούστου είναι στα 37 λεπτά το κιλό και στις όψιμες ποικιλίες και ορεινές περιοχές θα δώσει 38 λεπτά. Μιλάμε τελικά για τιμές που δεν αφήνουν περιθώρια κέρδους για τους παραγωγούς.
Αυτό που θα πρέπει να αναζητήσει το ΥπΑΑΤ είναι με ποια τιμή πουλά το χαρτοκιβώτιο την κομπόστα το εργοστάσιο για να γίνει σύγκριση των τιμών παραγωγού με μεταποίηση. Επίσης καλό είναι να πει το Υπουργείο αν θα πρέπει τα τιμολόγια, με αξία πάνω από 500 ευρώ, να συνοδεύονται με ιδιωτικά συμφωνητικά, που θα κατατεθούν στην εφορία, στα οποία θα αναγράφουν τιμή πώλησης παραγωγού.
Πάντως με αυτή την τακτική είναι σίγουρο ότι θα έχουμε μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας, αφού κανένας παραγωγός δεν μπορεί να καλλιεργεί αν δεν έχει εισόδημα. Επίσης όταν έχεις μειωμένη παραγωγή και δεν έχεις τιμές δεν κερδίζει προστιθέμενη αξία η ποιότητα στο προϊόν, αφού τώρα όλα μαζί πάνε στην παράδοση. Χαμένοι αυτοί που ξόδεψαν χρήματα για την καλλιέργεια. Μάθαμε ότι αυξηθήκαν οι πωλήσεις στα αλυσοπρίονα σε περιοχές καλλιέργειας συμπύρηνων. Καλό είναι το ΥπΑΑΤ να ξεκινήσει νέο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης καλλιεργειών γιατί αναμένεται ρεκόρ αιτήσεων.
Μειωμένη αναμένεται να είναι η φετινή παραγωγή συμπύρηνου ροδάκινου, δηλαδή μια πολύ διαφορετική εικόνα σε σχέση με πέρυσι που τα εργοστάσια κάνανε «στάση παραλαβών».
Πάντως, ακολουθώντας την «παράδοση» των προηγούμενων ετών, οι βιομηχανίες ακόμη δεν έχουν ανακοινώσει επίσημα τιμοκαταλόγους. Μιλάμε βέβαια για τους παίκτες που απορροφούν τις μεγάλες ποσότητες.
Μένουμε στις δηλώσεις της Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδος (ΕΚΕ) για τιμή στα περσινά επίπεδα, στα 33 λεπτά την καλή ποιότητα και 10 λεπτά χαμηλότερα τα κλαρίσια. Αυτές οι τιμές βέβαια είναι απαγορευτικές για το κόστος παραγωγής και δεν τις δέχονται οι παραγωγοί.
Επίσης δεν μπορούν να έχουν σχέση με την προσφορά και ζήτηση αν δεχτούμε την φετινή μείωση της παραγωγής. Η αρχική εκτίμηση έκανε λόγο για μείωση, κατά 15%-20% σε σχέση με πέρυσι. Τώρα μιλάνε για πάνω από 40% μείωση.
Στην πράξη αν δεν βρεθούν ποσότητες θα αναγκαστούν οι μεταποιητές να ανεβάσουν την τιμή.
Βλέπουμε να επαναλαμβάνεται το φαινόμενο που παρατηρείται και σε άλλους κλάδους (ελιές Καλαμών, αιγοπρόβειο κ.α.). Η μεταποίηση χαμηλώνει υπερβολικά τον πήχη των τιμών και όταν δεν βρίσκει πρώτη ύλη τον ανεβάζει. Έτσι όμως στην τελική απαξιώνεται το προϊόν και εξουθενώνονται οικονομικά τους παραγωγούς.
Αναμένουμε να πάρει θέση το ΥπΑΑΤ και να ανοίξουν όλοι τα χαρτιά τους. Ο ρόλος του είναι να έχει στοιχεία για το πόσες ποσότητες συμπύρηνου μπορούν να απορροφούν οι βιομηχανίες και τι εξαγωγές κομπόστας κάνουν, πόσες ποσότητες παράγει η χώρα και πόσες εκτάσεις θα πρέπει να αλλάξουν καλλιέργεια γιατί δεν είναι βιώσιμες. Χωρίς εισόδημα κανείς δεν μπορεί να συνεχίσει να παράγει και αυτό το γνωρίζει το εμπόριο.
Στο μεταξύ πραγματοποιήθηκε συνεδρίαση της ΕΘΕΑΣ, το πρωί της Πέμπτης (27/7), στην Μελίκη της Ημαθίας, με πρωτοβουλία της Εθνικής Επιτροπής Συμπύρηνου Ροδάκινου, με σκοπό να εξετάσει την κατάσταση που επικρατεί στην παραγωγή και τη διάθεση του συμπύρηνου ροδακίνου στους μεταποιητές της κονσερβοποιίας, εστιάζοντας κυρίως στο θέμα των τιμών.
Ο κ. Μιχάλης Φαρμάκης, πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Πέλλας και στην Εθνική Επιτροπή Συμπύρηνων Ροδακίνων της ΕΘΕΑΣ, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «υπάρχει μείωση της παραγωγής φέτος πάνω από 40% και αυξημένο κόστος που ξεπερνά τα 43 λεπτά».
Η ανακοίνωση της Εθνικής Επιτροπής Βιομηχανικού Ροδάκινου, αναφέρει τα εξής:
«Σήμερα, 27 Ιουλίου 2023, συνεδρίασε η επιτροπή στα γραφεία του Α.Σ. Μελίκης. Mετά την ενημέρωση του προέδρου κου Φαρμάκη για τις εξελίξεις των επαφών με την Ένωση Κονσερβοποιών Ελλάδος (ΕΚΕ).
Συζητήθηκε και αναλύθηκαν οι νέες συνθήκες που επιβεβαιώνουν τις πολύ μειωμένες ποσότητες βιομηχανικών ροδακίνων.
Αναθεωρούνται όλες οι προηγούμενες προβλέψεις για μείωση παραγωγής με νέα υπόθεση πρόβλεψης για μείωση πλέον του 40%.
Επίσης, εξετάστηκε το υπέρογκο κόστος παραγωγής, το οποίο εκτοξεύτηκε, κατά 40% με 50% τα τελευταία δύο χρόνια για τους παραγωγούς.
Οι τελικές ποσότητες, που θα μεταποιηθούν το 2023, προβλέπουμε ότι θα είναι μικρότερες από το 2021.
Πιστεύουμε ακράδαντα ότι οι επιχειρήσεις του κλάδου έχουν όλα τα περιθώρια να διεκδικήσουν από την αγορά ανάλογες αξίες τιμών όπως το 2021. Συμπερασματικά καταλήξαμε ότι οι τιμές για φέτος της αγοράς της πρώτης ύλης πρέπει να κυμανθούν στα επίπεδα των τιμών τουλάχιστον του 2021.
Η βιομηχανία αναλογιζόμενη με μεγάλη ευθύνη το παρόν και μέλλον της καλλιέργειας πρέπει να δημιουργήσει συνθήκες τιμών για την συνέχεια της καλλιέργειας. Πρέπει να κατανοήσει την αναγκαιότητα της χρονιάς προκειμένου να υπάρξει ελπίδα».
Το Συμβούλιο εξέδωσε κανονισμό ο οποίος ανανεώνει και επεκτείνει την προσωρινή αναστολή όλων των υφιστάμενων δασμών και του συστήματος τιμών εισόδου που εξακολουθούν να ισχύουν για επτά γεωργικά προϊόντα για ένα επιπλέον έτος, έως τις 24 Ιουλίου 2024.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, σκοπός της ανανέωσης και της επέκτασης των μέτρων είναι να διασφαλίσουν ότι οι υφιστάμενες εμπορικές ροές, από τη Μολδαβία προς την ΕΕ, μπορούν να συνεχιστούν, κάτι που θα στηρίξει την οικονομία της Μολδαβίας. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, λόγω της συνεχιζόμενης στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και των συνεχιζόμενων επιπτώσεων στη Μολδαβία και λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Μολδαβία χορηγήθηκε καθεστώς υποψήφιας χώρας τον Ιούνιο του 2022.
Όπως δήλωσε ο κ. Héctor Gómez Hernández, υπουργός Βιομηχανίας, Εμπορίου και Τουρισμού της Ισπανίας, «τα μέτρα εξακολουθούν να καλύπτουν και τα επτά γεωργικά προϊόντα των οποίων οι εξαγωγές από τη Μολδαβία στην ΕΕ δεν έχουν ακόμη πλήρως ελευθερωθεί στο πλαίσιο της σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελεύθερων συναλλαγών, καθώς υπόκεινται σε ποσοστώσεις δασμολογικής ατέλειας: ντομάτες, σκόρδα, επιτραπέζια σταφύλια, μήλα, κεράσια, δαμάσκηνα και χυμούς σταφυλιών.
Η διαφορά στην κάλυψη, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, συνίσταται στην πλήρη ελευθέρωση των εισαγωγών στην ΕΕ, καθώς η ισχύουσα νομοθεσία αναστέλλει όλες τις δασμολογικές ποσοστώσεις που παρέμεναν σε ισχύ».
Ο κανονισμός περιλαμβάνει επίσης αυστηρότερες υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων της Επιτροπής και προβλέπει τη συμμετοχή της επιτροπής μέτρων διασφάλισης (αντί της επιτροπής τελωνειακού κώδικα) στην εφαρμογή του μηχανισμού διασφάλισης. Προτείνεται ένας ταχύτερος μηχανισμός διασφάλισης, ο οποίος αναμένεται να είναι αποτελεσματικότερος εάν οι εισαγωγές έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην αγορά της ΕΕ.
Όπως και πέρυσι, αναμένεται απώλεια τελωνειακών εσόδων της ΕΕ περίπου 0,3 εκατ. ευρώ ετησίως, με αποτέλεσμα ο αντίκτυπος στους ιδίους πόρους της ΕΕ να είναι πολύ περιορισμένος.
Αυτό όμως δεν ισχύει για τους Ευρωπαίους αλλά και Έλληνες αγρότες που καλούνται να ανταγωνιστούν τα προϊόντα της Μολδαβίας που έχουν χαμηλό κόστος καλλιέργειας αλλά και εργατικών. Αυτό όμως δεν ενδιαφέρει τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών.
Με αμοιβή 5 ευρώ την ώρα, χιλιομετρική αποζημίωση 15 λεπτά το χιλιόμετρο, πλαφόν 198 ευρώ το μήνα στο ποσό αποζημίωσης και καταβολή των δεδουλευμένων μετά από 2 χρόνια, είναι απαγορευτικές οι εισαγωγές - εξαγωγές από και προς τρίτες χώρες εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών.
Αυτό δηλώνει σε συνέντευξη τύπου στον ΑγροΤύπο ο κ. Αναστάσιος Γεωργιάδης, Γεωπόνος ΔΑΟΑ ΜΕ Θεσσαλονίκης, Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου, Γραφείο Ελέγχου εξαγωγών, στην οποία αναφέρεται στο αναχρονιστικό πλαίσιο αμοιβής των ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελεγκτών που παρέχουν πρόσθετη εργασία τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα, τις εξαιρέσιμες και τις αργίες.
Ερ. Παραμένει το πρόβλημα στο καθεστώς πρόσθετης ανταποδοτικής εργασίας για τις ανάγκες του εξαγωγικού-εισαγωγικού εμπορίου εξαιτίας του αναχρονιστικού πλαισίου αμοιβής των ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελέγχων εκτός κανονικού ωραρίου;
Απ. Μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης της Χώρας από την νέα κυβέρνηση που προέκυψε από τις εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023, επανέρχεται εκ νέου και πιο επίκαιρο από ποτέ το θέμα του επανακαθορισμού της αμοιβής απασχόλησης (οικονομικών απολαβών) των γεωπόνων ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελεγκτών από την πρόσθετη ανταποδοτική εργασία που προσφέρουν εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών, για τις ανάγκες κάλυψης, πρώτον, του κρίσιμου εξαγωγικού εμπορίου γεωργικών προϊόντων με τις τρίτες χώρες, δεύτερον, του ποιοτικού και φυτοϋγειονομικού ελέγχου εισαγωγών τροφίμων (βασικών επισιτιστικών αγαθών) για τη διατροφική επάρκεια, την ομαλή τροφοδοσία της αγοράς και τη συγκράτηση των τιμών, καθώς και για την προστασία της υγείας του Έλληνα και Ευρωπαίου καταναλωτή (υπολείμματα φυτοφαρμάκων, αφλατοξίνες κλπ) και την προστασία του φυτικού κεφαλαίου της Χώρας και της ΕΕ από την εισαγωγή επικίνδυνων επιβλαβών οργανισμών από τρίτες χώρες.
Αδιαμφησβήτητα, το συγκεκριμένο καθεστώς παρασχεθείσας δημόσιας υπηρεσίας αποτελεί για πολλούς παράγοντες του γεωπονικού κλάδου, της αγοράς και του επιχειρηματικού κόσμου, μια από τις «διαχρονικές παθογένειες» της ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης ή καλύτερα «εστία αναχρονισμού και αναξιοκρατίας» καθώς τόσο το ύψος της αμοιβής της ωριαίας απασχόλησης ανά γεωπόνο ελεγκτή (περίπου 5 € καθαρά/ώρα) όσο και η επιβολή πλαφόν στην μηνιαία αποζημίωση ανά ελεγκτή (198 € καθαρά/μήνα/ελεγκτή), συμπεριλαμβανόμενης και της τεράστιας καθυστέρησης (που έχει παγιωθεί πια) για την καταβολή των δεδουλευμένων, με μέσο χρόνο αναμονής τα 2 χρόνια και άνω για την πληρωμή-εξόφληση των δικαιούχων, αποτελούν όλα μαζί σωρευτικά ένα σοβαρό αντικίνητρο για τη συμμετοχή των δημοσίων λειτουργών, σε μια τόσο σημαντική για την ελληνική οικονομία και την αγροδιατροφική επάρκεια, εργασία για ελέγχους ποιότητας και φυτοϋγείας πέραν του ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών.
Η στρέβλωση, όμως, είναι ακόμη μεγαλύτερη αν αναλογισθεί κανείς ότι τα ανταποδοτικά αυτά τέλη που προκαταβάλλονται από τους ιδιώτες συναλλασσόμενους προς εξυπηρέτηση των εισαγωγών-εξαγωγών, δεν βαρύνουν σε καμία περίπτωση τον κρατικό προϋπολογισμό και ενώ θα έπρεπε να καταλήγουν, βάσει νόμου, εξολοκλήρου στον δικαιούχο-υπάλληλο, με παρέμβαση-χειραγώγηση της ίδιας της πολιτείας αποφασίστηκε (με ΚΥΑ του 2016) να διανέμονται μεταξύ κράτους και ελεγκτή καταστρατηγώντας έτσι τη συνταγματική έννοια της ανταποδοτικότητας αλλά και τους κρατικούς νόμους θεμέλιο για τους ελέγχους εκτός ωραρίου οι οποίοι υπερισχύουν μιας ΚΥΑ (μεγαλύτερη νομική ισχύ).
Επιπρόσθετα, η επιβολή πλαφόν στο μηνιαίο ποσό αποζημίωσης μεταφράζεται επί της ουσίας σ'ένα ανώτατο επιτρεπόμενο όριο 37,5 πληρωτέων ωρών το μήνα για κάθε ελεγκτή, το οποίο σε περιοχές με μεγάλο όγκο διακίνησης φορτίων (είτε πρόκειται για εξαγωγές είτε για εισαγωγές) καλύπτεται ήδη από την 1η εβδομάδα του μήνα. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα, οι γεωπόνοι να εργάζονται άνευ αμοιβής τις εναπομείνασες 3 εβδομάδες του μήνα αφού, αφενός όλες οι ΔΑΟΚ της Χώρας είναι υποστελεχωμένες και δεν υπάρχει γεωπονικό προσωπικό για να καλύψει τις επιπλέον ώρες και αφετέρου, παρατηρείται μεγάλη απροθυμία από πολλούς συναδέλφους, και δικαιολογημένα, να εμπλακούν σε τέτοιου είδους ελέγχους και να «θυσιάσουν» τα Σαββατοκύριακα τους και τις αργίες για ένα παράσχουν πρόσθετη εργασία, για τις ανάγκες του Δημοσίου και των ιδιωτών, χωρίς να υπάρχει το ανάλογο οικονομικό αντίκρισμα ή για να καταλήξουν σε σημείο «να επιδοτούν τις εξαγωγές-εισαγωγές από την τσέπη τους» μιας και η καταβολή των αποζημιώσεων από την Ελληνική πολιτεία ολοκληρώνεται σταθερά με καθυστέρηση 2 χρόνων και άνω. Για να σημειώσω και κάτι άλλο: Για να οριστεί κάποιος "Επίσημος Υπάλληλος Φυτοϋγειονομικών Υπηρεσιών (ή φυτοϋγειονομικός ελεγκτής αλλιώς), θα πρέπει να πληροί κάποιες βασικές προϋποθέσεις ενώ ταυτόχρονα ο ορισμός του υπέχει και σημαντικές υποχρεώσεις για τον ίδιο ως προς την Κεντρική Αρχή (Συνεχή επιμόρφωση, πολύ καλή γνώση της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας σε διεθνές, ενωσιακό και εθνικό επίπεδο,κλπ). Άρα και από πλευράς πολιτείας, δεν είναι εύκολη η ανεύρεση τέτοιων στελεχών πλέον.
Ερ. Σε ποια σημεία έχουμε εξαγωγική δραστηριότητα ώστε είναι αναγκαίο να γίνονται έλεγχοι;
Απ. Από τις 69 ΔΑΟΚ ανά την επικράτεια, διαχρονικά μόνο στις 16 (23%) παρατηρείται εξαγωγική ή εισαγωγική δραστηριότητα τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα, τις εξαιρέσιμες και τις αργίες ενώ παρόμοια είναι η κατάσταση και στα Π.Κ.Π.Φ.Π. & Φ.Ε του ΥπΑΑΤ, όπου μόνο στα 2 από τα 8 καταγράφεται απασχόληση των ελεγκτών εκτός του κανονικού ωραρίου, και αυτό κυρίως για την κάλυψη εποχικών αναγκών εφοδιασμού της αγοράς με εισαγωγές συγκεκριμένων ειδών τροφίμων (πατάτες, λεμόνια από τρίτες χώρες).
Πάντως, ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το εξής παράδοξο ότι μέχρι και το 2010 (πριν τη θέσπιση του νόμου Σαχινίδη), οι πληρωμές των ελεγκτών με την απαρχαιωμένη διαδικασία των διπλοτύπων είσπραξης τύπου Β και της κατάθεσης των τελών με φυσική παρουσία στα Δημόσια Ταμεία της Χώρας, ολοκληρώνονταν στην ώρα τους (εντός διμήνου), σε εφαρμογή νόμου που ίσχυε από το 1981, ενώ από το 2010 και έπειτα αλλά πολύ περισσότερο σήμερα με τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους και την διασύνδεση των μητρώων, η αναμονή για καταβολή των δεδουλευμένων υπερβαίνει τα 2 χρόνια με ορατό τον κίνδυνο της παραγραφής πολλές φορές!
Ερ. Δηλαδή θεωρείται αναγκαίο να αλλάξει το νομοθετικό πλαίσιο για τους ελέγχους;
Απ.Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο (από το 2006 και 2008 αντίστοιχα) που διέπει τη διενέργεια των ελέγχων ποιότητας και φυτοϋγείας πέραν του κανονικού ωραρίου για εξυπηρέτηση των εμπορικών απαιτήσεων των εξαγωγικών και εισαγωγικών επιχειρήσεων, είναι αναχρονιστικό και δεν μπορεί πια να ανταποκριθεί στις σημερινές ανάγκες των δημοσίων υπαλλήλων όπως αυτές διαμορφώνονται μέσα σε ένα δυσμενές οικονομικό περιβάλλον από τις διαδοχικές κρίσεις (οικονομική, υγειονομική) αλλά και από την συνεχώς αυξανόμενη πίεση του πληθωριστικού κύματος ακρίβειας. Οι γεωπόνοι, όμως, του Δημοσίου και «πλάτη έβαλαν» στα δύσκολα χρόνια των μνημονίων όταν υπέστησαν κατακρεούργηση του εισοδήματος τους κατά 40% ή όταν παρέμειναν απλήρωτοι τέσσερα ολόκληρα χρόνια για αυτά τα ίδια ανταποδοτικά τέλη (2011-2014) σε μια πρωτοφανή στάση πληρωμών της πολιτείας, αλλά και συνεισφορά σημαντική είχαν στην ενδυνάμωση του εξαγωγικού εμπορίου και στη βελτίωση του εμπορικού ελλείμματος κατά τη διάρκεια της πανδημίας από τον covid-19, προσφέροντας τις υπηρεσίες τους αδιάλειπτα (σε οργανικές μονάδες πλήρους λειτουργίας) και επιδεικνύοντας με αυτόν τον τρόπο υψηλό αίσθημα ευθύνης.
Για να γίνει αντιληπτή η τάξη μεγέθους της αστοχίας (σφάλματα) της ισχύουσας νομοθεσίας, αρκεί να αναφερθεί ότι ο ελεγκτής, ενόσω δεν γνωρίζει ακόμη τον πραγματικό όγκο διακινούμενων φορτίων που θα κληθεί να διεκπεραιώσει την ημέρα της βάρδιάς του, συντάσσει εκ των προτέρων και με βάση τις υποβληθείσες αιτήσεις, ειδικό σημείωμα υπολογισμού των τελών για τους ελέγχους αυτούς (με στοιχεία για τις ώρες απασχόλησης, τα διανυθέντα χιλιόμετρα, τα προϊόντα και τις διακινηθείσες ποσότητες, τη δαπάνη σε € που βαρύνει τον συναλλασσόμενο) και μετά εκδίδεται από τον Προϊστάμενό του έγγραφη εντολή πραγματοποίησης του ελέγχου». Εκτός, βέβαια, αν διαθέτει μαντικές ικανότητες και γνωρίζει a priori τον διακινούμενο όγκο φορτίων όποτε και εξηγούνται όλα.
Η στήριξη των ελληνικών εξαγωγών αποτελεί τη δεδομένη χρονική περίοδο, βασικό πυλώνα στήριξης της ελληνικής οικονομίας. Επίσης, όσον αφορά τις εισαγωγές, πολύ συχνά βρισκόμαστε στο μικροσκόπιο κλιμακίων ελέγχου της ΕΕ προκειμένου να εξακριβώνεται η τήρηση του Ενωσιακού Νομοθετικού Πλαισίου. Με τις υπάρχουσες, όμως, συνθήκες (πχ η χιλιομετρική αποζημίωση για τις μετακινήσεις των ελεγκτών η οποία βαρύνει τους ιδιώτες και όχι τον κρατικό προϋπολογισμό, ειδικά για τους ελέγχους εκτός ωραρίου, παραμένει «κολλημένη» στα 0,15 €/km εν αντιθέσει με την τρέχουσα τιμή της βενζίνης στη Χώρα μας που κατά καιρούς «φλερτάρει» με τα 2€/λίτρο) ο θεσμός της εκτός ωραρίου εργασίας για την κάλυψη των αναγκών του εξαγωγικού-εισαγωγικού εμπορίου, είναι «μεταξύ αυτών που μας κρατάνε πίσω», αν μας επιτραπεί η υιοθέτηση της συγκεκριμένης φράσης που ειπώθηκε προεκλογικά από τον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη. Ως εκ τούτου, η αναμόρφωση και ο εκσυγχρονισμός του καθεστώτος των ελέγχων αυτών αποτελεί από τη μια, ηθικό χρέος της πολιτείας και είναι μεταξύ «όσων πρέπει να γίνουν από εδώ και στο εξής» όπως επίσης ανέφερε χαρακτηριστικά ο Πρωθυπουργός για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και αλλαγές των διαδικασιών «που θα πάνε την Ελλάδα μπροστά». Από την άλλη, η οριστική διευθέτηση του ζητήματος δεν μπορεί να μην εκληφθεί και ως επιβεβαίωση των προσδοκιών της κοινωνικής κατηγορίας των δημοσίων υπαλλήλων, στο ευρύτερο πλαίσιο των εξαγγελιών της νέας κυβέρνησης, για ενίσχυση-βελτίωση του εισοδήματός τους μέσα στην επόμενη τετραετία.
Ωστόσο, για να πάει η Ελλάδα πιο μπροστά και πιο ψηλά, θα πρέπει σύσσωμη η πολιτική ηγεσία (ΥπΑΑΤ, Υπουργείο Οικονομικών, Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Περιφερειάρχες) να «σκύψει» πάνω από τέτοιου είδους προβληματικές διαδικασίες και να πατάξει, με την εφαρμογή κατάλληλων πολιτικών και ριζικών αλλαγών, τις εστίες αναχρονισμού και αναξιοκρατίας της Δημόσιας Διοίκησης. Για παράδειγμα, ακόμη και η ίδια η διαλειτουργικότητα εμφανίζεται να έχει επιλεκτική εφαρμογή στη Χώρα μας καθώς μπορεί να χρησιμοποιείται για την απευθείας καταβολή των τελών υπέρ του κράτους μέσω της ψηφιακής εφαρμογής του e-παραβόλου που πληρώνουν οι ιδιώτες, αλλά την ίδια στιγμή δεν έχει υπάρξει μέριμνα από πλευράς πολιτείας για μια αναλογική αντιμετώπιση των υπαλλήλων-ελεγκτών προκειμένου να μπορούν να αποζημιωθούν άμεσα και όχι μετά από βασανιστική καθυστέρηση, με χρήση των αναβαθμισμένων ψηφιακών υπηρεσιών και μητρώων του κράτους.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να σημειωθεί ότι και ο επιχειρηματικός κόσμος έχει σοβαρά παράπονα από την πολιτεία για την απαράδεκτη αυτή κατάσταση που τον υποχρέωνει να προπληρώνει τα τέλη προς το κράτος και τους ελεγκτές (οικονομικές υποχρεώσεις) αλλά, την ίδια στιγμή, οι επιχειρήσεις καταλήγουν να γίνονται μάρτυρες της δυσμενούς θέσης στην οποία βρίσκονται οι μόνιμα απλήρωτοι ελεγκτές (με τα επακόλουθα προβλήματα όπως η απουσία κινήτρου για εκτέλεση εργασίας εκτός ωραρίου, η δυσαρέσκεια από την πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση για τις μετακινήσεις από και προς τα σημεία εξαγωγής-εισαγωγής κλπ).
Ερ. Πάντως οι ελληνικές εξαγωγές συνεχίζουν να κρατούν τα σκήπτρα της αναπτυξιακής πορείας της χώρας;
Απ. Είναι γνωστό ότι η ανάπτυξη και η ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας οφείλονται, μεταξύ άλλων, στην εξωστρέφεια και στις επενδύσεις. Υπάρχουν εκτιμήσεις ότι οι εξαγωγές το 2023 μπορούν να φτάσουν τα 70 δισ.€ όταν ήδη το 2022 σημείωσαν νέο ιστορικό ρεκόρ, καθώς διαμορφώθηκαν σε 54,68 δισ.€ από 40 δισ. το 2021. Στον αγροτικό τομέα, μια ανάσα πριν το φράγμα των 10 δισ. € βρέθηκε η αξία των ελληνικών εξαγωγών αγροτικών προϊόντων το 2022. Βαρύ πυροβολικό για τον κλάδο αποτελούν οι εξαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών, οι οποίες πέρυσι (2022) αυξήθηκαν κατά 7,6% σε αξία και μαζί με τα μεταποιημένα προϊόντα έφτασαν στα 2,85 δισ.€.
Η Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, έχει εισέλθει σε μια δυναμική αναπτυξιακή πορεία. Η βελτίωση των προοπτικών της ελληνικής οικονομίας είναι δραστική με τη Χώρα να πετυχαίνει την μεγαλύτερη, πανευρωπαϊκή δημοσιονομική βελτίωση το 2022. Στο άκουσμα τέτοιων ευχάριστων οικονομικών αποτελεσμάτων, δεν μπορεί η πολιτεία να γυρίζει την πλάτη σε μια μερίδα σημαντικών συντελεστών της ενίσχυσης της πίστης του εξαγωγικού εμπορίου και της εξασφάλισης της εγχώριας αγροδιατροφικής επάρκειας που εργάζονται τις δύσκολες ώρες, συνεισφέροντας στην επίτευξη ολοένα και μεγαλύτερων επιδόσεων στις διεθνείς πωλήσεις της Χώρας, προς όφελος πάντα της εθνικής οικονομίας και της εξομάλυνσης των πιέσεων για ομαλή τροφοδοσία και λειτουργία της ελληνικής αγοράς.
Ερ. Ποιο το αποτύπωμα της Κεντρικής Μακεδονίας στις ελληνικές εξαγωγές τροφίμων;
Απ. Ακολουθώντας το συμπαθητικό μότο «η Κεντρική Μακεδονία παράγει και εξάγει», σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη Περιφέρεια καταγράφει υψηλές πτήσεις οι οποίες την κατατάσσουν ως την 2η πιο εξωστρεφή Περιφέρεια της χώρας. Αναφορικά με τα προϊόντα που εξάγει, τη μερίδα του λέοντος καταλαμβάνουν τα τρόφιμα με 32,1 % και μετά έρχονται οι υπόλοιπες κατηγορίες αγαθών (πετρελαιοειδή, πλαστικά, χημικά κλπ.). Στην παρούσα φάση, το 80 % του συνόλου των εξαγωγών μας γίνονται από το 20 % των ελληνικών επιχειρήσεων. Αν αποκτήσουν εξωστρέφεια και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τότε εκτιμάται ότι η ελληνική οικονομία θα εκτοξευτεί (πηγή ΣΕΒΕ). Αυτό είναι, επίσης, ένα από τα ενθαρρυντικά στοιχεία του τοπικού εξαγωγικού μοντέλου της ΠΚΜ όπου πολυάριθμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις τροφίμων έχουν καταφέρει να δώσουν μια ανοδική ώθηση στις ελληνικές εξαγωγές.
Ερ. Στις γειτονικές χώρες υπάρχουν παρόμοια προβλήματα;
Απ. Δεν δικαιολογείται χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ (Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Πολωνία) να έχουν προβεί σε ρύθμιση τέτοιων θεμάτων, με ευνοικές επιπτώσεις για τους δημοσίους υπαλλήλους τους (μπορούμε να σας παραθέσουμε στοιχεία), αναγνωρίζοντας το σημαντικό έργο που επιτελούν και η ελληνική πολιτεία, την ίδια στιγμή, να παραμένει αμέτοχη χωρίς κανένα αντανακλαστικό και χωρίς ουσιαστικές προτάσεις για την εξεύρεση μιας εποικοδομητικής και αμοιβαία επωφελούς λύσης για το ζήτημα της εκτός ωραρίου εργασίας. Μέχρι πότε, λοιπόν, θα διαιωνίζεται αυτή η κατάσταση; Ας ενδιαφερθεί επιτέλους κάποιος από την νέα πολιτική ηγεσία για το χτίσιμο μιας σύγχρονης Δημόσιας Διοίκησης σε ένα ευνομούμενο κράτος.
Ερ. Πείτε μας την θέση σας για την λύση του προβλήματος;
Απ. Η αποκατάσταση της απαξίωσης του θεσμού της πρόσθετης εργασίας των γεωπόνων - ελεγκτών του Δημοσίου μπορεί να επιτευχθεί με την ανάληψη δράσης από πλευράς πολιτείας και ειδικότερα με τις παρακάτω επείγουσες παρεμβάσεις:
1. Με τη λειτουργική αξιοποίηση των ψηφιακών υπηρεσιών, της διαλειτουργικότητας και την περαιτέρω χρήση των δεδομένων προκειμένου να θεσπιστεί, με νομοθετική ρύθμιση, ένας σύγχρονος τρόπος καταβολής των δεδουλευμένων στους δικαιούχους με άμεση εξόφλησή τους εντός διμήνου από την ημερομηνία υποβολής των δικαιολογητικών (καταστάσεων αποζημίωσης)
2. Αναπροσαρμογή του ύψους της ωριαίας αποζημίωσης/ελεγκτή στα 13,33€ ή και παραπάνω και απόδοση του συνόλου των ανταποδοτικών τελών υπέρ του απασχολούμενου ελεγκτή
3. Κατάργηση του ανώτατου ορίου των 300€ μεικτά (198€ καθαρά) στο μηνιαίο ποσό αποζημίωσης (πλαφόν) από πρόσθετη εργασία ή, στη χειρότερη περίπτωση, αύξηση του ορίου αμοιβής στα 500 € καθαρά
4. Αύξηση της χιλιομετρικής αποζημίωσης για τις μετακινήσεις των ελεγκτών για παροχή πρόσθετης εργασίας σε τουλάχιστον 0,40 €/Km η οποία, ούτως ή άλλως, βαρύνει τους ιδιώτες συναλλασσόμενους και όχι τον κρατικό προϋπολογισμό
5. Άμεση εξόφληση των υπαλλήλων - δικαιούχων για τα έτη 2020 και 2021 (ΔΑΟΚ Έβρου), για ολόκληρο το 2022 και για τους μήνες του τρέχοντος έτους.
Και κάτι τελευταίο αλλά πολύ σημαντικό:
Όλα τα παραπάνω αιτήματα, δεν εντάσσονται στο συνολικό πλαίσιο της οικονομικής πολιτικής για τα επόμενα 4 χρόνια, κυρίως για τον απλούστατο λόγο ότι δεν χρειάζεται «δημοσιονομικός χώρος» για την κάλυψή τους και δεν επηρεάζουν τον κυβερνητικό στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 2% μιας και η συνολική δαπάνη προέρχεται από ανταποδοτικά τέλη που καταβάλουν οι ιδιώτες - επιχειρηματίες (εξαγωγείς - εισαγωγείς), δηλαδή μια πηγή εσόδων δεν μπορεί να προϋπολογιστεί υπό την έννοια ότι εξαρτάται από τον συνολικό διακινούμενο όγκο φορτίων ανά έτος.
Όσον αφορά τον αριθμό των γεωπόνων που κάνουν ελέγχους ο κ. Γεωργιάδης τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι δεν είναι εύκολο να υπολογιστεί διότι δεν έχουμε εικόνα για τον αριθμό των υπαλλήλων που ανήκουν στο Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου σε καθεμιά από τις 16 ΔΑΟΚ ή στα 2 Περιφερειακά Κέντρα (π.χ. στη Θεσσαλονίκη είμαστε 5, στην Ημαθία έχει εμπλακεί όλη η Υπηρεσία ανεξαρτήτως αν ανήκουν στο Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου ή στο Φυτικής & Ζωικής, στο Γραφείο της Σκύδρας 5, στο ΠΚΠΦΠ&ΦΕ Θεσσαλονίκης 5 κλπ). Αν βάζαμε έναν μέσο όρο εμπλεκόμενων υπαλλήλων 5, τότε θα είχαμε περίπου 90 ελεγκτές + 10 από τα 2 Περιφερειακά, άρα 100 άτομα.
Ερ. Περίπου σε πόσα φορτία καλείται ένας γεωπόνος-ελεγκτής, δημόσιος λειτουργός, την ημέρα Κυριακή να πραγματοποιεί ελέγχους
Απ. Με βάση την εικόνα από την Υπηρεσία μας, ένας γεωπόνος μπορεί να χρειαστεί να ελέγξει από ένα min 8-10 φορτίων μέχρι max 30 φορτία (για ένα συνολικό tonnage 600 περίπου tn), με νωπά οπωρ/κά από όλη την Ελλάδα (η Λαχαναγορά της Θεσσαλονίκης έχει εξελιχτεί στο σημαντικότερο διαμετακομιστικό κέντρο της Χώρας για τα φορτία νωπών οπωρ/κών). Το χειρότερο όμως είναι κάτι άλλο. Ότι δηλ. από τα 30 φορτία, στα οποία διενεργείται και ποιοτικός και φυτοϋγειονομικός έλεγχος, μόνο για τα 18 θα πληρωθεί διότι υπάρχει το πλαφόν των 37,5 ωρών το μήνα (300 € μεικτά / 8 € που είναι η ωριαία αμοιβή χωρίς τις κρατήσεις = 37,5). Τα τέλη για τα υπόλοιπα 12 καταλήγουν στην "μαύρη τρύπα". Νομίζω ότι η περίπτωση αυτή προσομοιάζει σε κουμουνιστικού τύπου παραγωγικά μοντέλα και αυτό πρέπει να ακουστεί κ.Παϊσιάδη.
Ερ. Οι περισσότεροι έλεγχοι γίνονται σε φορτία που πάνε προς εξαγωγή ή που εισάγονται
Απ. Σίγουρα υπερτερούν αριθμητικά τα προς εξαγωγή φορτία. Σημαντικός όγκος εισαγόμενων φορτίων ελέγχεται εκτός του κανονικού ωραρίου στον Συνοριακό Σταθμό Ελέγχου των Κήπων (ΔΑΟΚ Έβρου) κάθε Σαββατοκύριακο και απογεύματα, καθώς και στις ΔΑΟΚ Πιερίας και Σκύδρας για τις οδικές εισαγωγές από τρίτες χώρες των Βαλκανίων. Μεγάλες ποσότητες πατάτας Αιγύπτου και λεμονιών Αργεντινής εκτελωνίζονται στο λιμάνι Θεσσαλονίκης, μετά από εποχιακούς ελέγχους εκτός ωραρίου του ΠΚΠΦΠ & ΦΕ Θεσσαλονίκης. Από την άλλη στον Πειραιά για παράδειγμα (το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας με COSCO κλπ), δεν είναι άξιο απορίας που οι συνάδελφοι του ΠΚΠΦΠ & ΦΕ Πειραιά δεν εργάζονται εκτός του κανονικού ωραρίου; Προσοχή δεν το λέω ως μομφή για τους συναδέλφους, προφανώς και έχουν καταλάβει εδώ και χρόνια ότι δεν αξίζει τον κόπο να κάνουν κάτι τέτοιο.
Η κυβέρνηση μελετά την οικονομική στήριξη των παραγωγών κερασιών και επιτραπέζιων σταφυλιών ποικιλίας Crimson.
Συνάντηση της Υφυπουργού Ανάπτυξης, Άννας Μάνη - Παπαδημητρίου, με τον Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Διονύση Σταμενίτη, πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη (20 Ιουλίου), με επίκεντρο τις παραγωγές κερασιών και σταφυλιών Crimson.
Μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης, η κα Μάνη δήλωσε: «Στο επίκεντρο των επαφών μας βρέθηκαν οι παραγωγείς και ο τρόπος ενίσχυσης και στήριξής τους. Μεταξύ άλλων, με τον Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Σταμενίτη συζητήσαμε για τις καλλιέργειες σταφυλιών ποικιλίας Crimson και τις καλλιέργειες κερασιών.
Συμφωνήσαμε πως θα είμαστε σε συνεχή επικοινωνία για τον συντονισμό των μέτρων στήριξης των αγροτών, τόσο για τις συγκεκριμένες, όσο και για τις άλλες αγροτικές παραγωγές. Ο πρωτογενής τομέας αποτελεί σημαντικό πυλώνα της ελληνικής οικονομίας και δεσμευόμαστε ότι με τις απαραίτητες πρωτοβουλίες και ενέργειες θα διαδραματίσει κομβικό ρόλο στην ανάπτυξη της χώρας».
Μεγάλος προβληματισμός υπάρχει σε ροδακινοπαραγωγούς της Πέλλας λόγω της παραμόρφωσης των καρπών που παρουσιάστηκε σε αγροκτήματα των Γιαννιτσών, η οποία ακόμη κανείς δεν γνωρίζει που οφείλεται. Το πρόβλημα, που ξεκίνησε από πέρυσι αλλά επεκτάθηκε φέτος, έχει σαν αποτέλεσμα οι καρποί να είναι μη εμπορεύσιμοι αλλά ούτε να μπορούν να πάνε για χυμοποίηση.
«Μια άγνωστης μέχρι στιγμής ασθένεια εμφανίσθηκε σε αγροκτήματα ροδάκινων στην περιοχή του Κάμπου των Γιαννιτσών, προκαλώντας συμπτώματα που η έκταση και η ένταση αυτών δεν υπήρχαν έως το 2021, όπου και εντοπίσθηκε για πρώτη φορά», τονίζει στον ΑγροΤύπο ο κ. Σάββας Παστόπουλος, Γεωπόνος MSc Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Και προσθέτει: «Η ασθένεια κατά το πρώτο έτος εμφανίζει συμπτώματα παραμόρφωσης των καρπών σε βαθμό που δεν εμπορεύσιμοι ούτε για χυμοποίηση. Το δεύτερο έτος εμφανίζει έντονη οφθαλμόπτωση φυλλοφόρων και ανθοφόρων οφθαλμών ενώ όσοι καρποί μείνουν επάνω στα δένδρα είναι παντελώς παραμορφωμένοι.
Μέχρι στιγμής φαίνεται ότι προσβάλλονται όλες οι ποικιλίες βιομηχανικού ροδάκινου, ενώ έχει εντοπισθεί και σε επιτραπέζιες ποικιλίες.
Η άγνωστη ασθένεια φαίνεται ότι επεκτείνεται ραγδαία, καθώς δεκάδες κτήματα πέριξ των πρώτων όπου εμφανίσθηκε, έχουν εμφανίσει συμπτώματα σε μία έκταση που μπορεί να ξεπερνάει τα 500 στρέμματα.
Το τμήμα ποιοτικού και φυτουγειονομικού ελέγχου της ΠΕ Πέλλας ενημερώθηκε άμεσα από τους τοπικούς Γεωπόνους μετά τις σχετικές απαντήσεις από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο και δρώντας άμεσα προχωράει σε περεταίρω εξετάσεις, προκειμένου να διαπιστωθεί το αίτιο που προκαλεί την ασθένεια.
Ακόμη, δεν είναι σαφές αν πρόκειται για κάποιο καινούργιο ιό ή συνδυασμό κάποιων παλαιότερων. Το σίγουρο είναι ότι πολλά κτήματα έχουν καταστραφεί φέρνοντας σε απόγνωση τους παραγωγούς.
Ταυτόχρονα, δεν είναι γνωστό αν το φαινόμενο θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια και αν θα συνεχίσει να επεκτείνεται με αυτή την ένταση.
Φυσικά, δεν πρέπει να συγχέονται μεμονωμένοι παραμορφωμένοι καρποί σε άλλα κτήματα και άλλες περιοχές με την άγνωστη αυτή ασθένεια. Πολλές φορές παραμορφωμένοι καρποί εμφανίζονται από εντομολογικές προσβολές ή από κακή γονιμοποίηση στην άνθιση.
Τέλος, οι παραγωγοί που αντιμετωπίζουν το συγκεκριμένο πρόβλημα ζητούν από την πολιτεία να τους βοηθήσει άμεσα, καθώς έχουν μείνει χωρίς εισόδημα, αφού τα ροδάκινα τους είναι πλέον άχρηστα. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα επιβεβαιωθούν οι φόβοι ότι πρόκειται για κάποια νέα ίωση η οποία θα απειλήσει την εγχώρια παραγωγή ροδακίνων».
Ο ΑγροΤύπος επικοινώνησε με το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο και μας ανέφεραν ότι γίνεται ενδελεχής έλεγχος για να εξακριβωθεί αν είναι ιολογικό το πρόβλημα.