Έρχεται πρόγραμμα ενίσχυσης βάσει μελέτης που διεξήχθη για το «αποτύπωμα άνθρακα στην παραγωγή βάμβακος» η οποία εκπονήθηκε από τον Καθηγητή του Γ.Π.Α. κ. Μπιλάλη σε συνεργασία με τη Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος (ΔΟΒ).
Με όσα έχουν γίνει γνωστά το εν λόγω πρόγραμμα θα προβλέπει στρεμματική αποζημίωση ύψους 31,7 ευρώ για την ανάληψη δράσεων που θα συμβάλλουν στον περιορισμό του ανθρακικού αποτυπώματος στις εκτάσεις βαμβακοκαλλιέργειας που θα ενταχθούν.
Θα προκηρυχθεί ως Γεωργοπεριβαλλοντικό Μέτρο στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) στο 2ο πυλώνα της ΚΑΠ.
Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο Ευθύμιος Φωτεινός, πρόεδρος στη ΔΟΒ, «το πρόγραμμα θα αφορά όλη την χώρα και θα στηρίζεται στη μελέτη για το αποτύπωμα άνθρακα στην παραγωγή βάμβακος που έχει εκπονηθεί από τον Καθηγητή του Γ.Π.Α. κ. Μπιλάλη σε συνεργασία με τη Διεπαγγελματική».
Η έννοια του Αποτυπώματος Άνθρακα αποκτά ολοένα και βαρύνουσα σημασία, καθώς αποτελεί αφενός βασικό εργαλείο προσδιορισμού των εκπομπών αεριών του θερμοκηπίου και αφετέρου επιτρέπει την αναγνώριση και εφαρμογή διαχειριστικών πρακτικών, που συμβάλλουν στη μείωση των παραγόμενων αερίων.
Η μέτρηση του Ανθρακικού Αποτυπώματος προκύπτει από τις διεργασίες παραγωγής ενός προϊόντος, από τον αγρό μέχρι και το σημείο παράδοσής για αποθήκευση, αποτελώντας ένα πολύ σημαντικό εργαλείο που μπορεί να βοηθήσει τόσο στην κατανόηση όσο και στην αντιμετώπισή του προβλήματος της κλιματικής αλλαγής.
Υπάρχει φόβος όμως ότι οι μειωμένες αποδόσεις θα αποτελέσουν «κόφτη» που θα αφήνει εκτός του προγράμματος του βαμβακοκαλλιεργητές επειδή δεν θα φτάνουν τα χρήματα του προγράμματος.
Ο βουλευτής Ροδόπης της ΝΔ, Ευριπίδης Στυλιανίδης, έστειλε επιστολή προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρη Αυγενάκη, στην οποία αναφέρει ότι «υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι στην πιθανή περίπτωση κατά την οποία οι πιστώσεις που θα διατεθούν για το μέτρο δεν θα επαρκούν για την κάλυψη της συνολικής έκτασης βαμβακοκαλλιέργειας στη χώρα (περί τα 2,2 εκατομμύρια στρέμματα), θα επιχειρηθεί με τεχνητό τρόπο ο εν τοις πράγμασι αποκλεισμός των βαμβακοκαλλιεργητών της Θράκης αξιοποιώντας ως πρόσχημα ή κριτήριο περιορισμού τις μικρότερες μέσες στρεμματικές αποδόσεις συγκριτικά με άλλες, δυναμικές περιοχές της χώρας.
Μετά τα παραπάνω ζητούμε την αμέριστη συνδρομή σας προκειμένου να μπορούν οι βαμβακοκαλλιεργητές της Θράκης να συμμετάσχουν ισότιμα στο συγκεκριμένο γεωργοπεριβαλλοντικό μέτρο και να αποφευχθεί το ενδεχόμενο αθέμιτου (τεχνητού) αποκλεισμού τους με κριτήριο τη χαμηλή μέση στρεμματική απόδοση».
Οι 7οι Μεσογειακοί Δρόμοι Βαμβακιού πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη, 28 Νοεμβρίου, στη Σμύρνη της Τουρκίας, με συνδιοργανωτές την Πανελλήνια Ένωση Εκκοκκιστών και Εξαγωγέων Βάμβακος (ΠΕΕΕΒ), το Izmir Commodity Exchange (Τουρκία) και το Centro Algodonero Nacional (Ισπανία). Κορυφαίοι εκπρόσωποι της βιομηχανίας βαμβακιού και κλωστοϋφαντουργίας συναντήθηκαν και μοιράστηκαν τα οράματά τους για το μέλλον της βιομηχανίας.
Στην εκδήλωση στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι του κλάδου από την Τουρκία, την Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιταλία και την Αίγυπτο, που είναι οι κορυφαίες χώρες στον τομέα του βαμβακιού της λεκάνης της Μεσογείου, συζητήθηκαν οι τελευταίες εξελίξεις στην παγκόσμια αγορά βαμβακιού με όλη την αλυσίδα αξίας, από την παραγωγή στο εμπόριο, από το βαμβάκι μέχρι τα υφάσματα και τα έτοιμα ρούχα, με τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές τους διαστάσεις.
Κατά την έναρξη των ομιλιών, ο Πρόεδρος της ΠΕΕΕΒ κ. Πρόδρομος Ουσουλτζόγλου δήλωσε ότι οι εμπορικές σχέσεις στον τομέα του βαμβακιού μεταξύ των μεσογειακών χωρών είναι καλά εδραιωμένες και συνεχίζουν να αναπτύσσονται και ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η καλλιέργεια βαμβακιού είναι βαθιά ριζωμένη στην παράδοσή μας, η εγγύτητα μεταξύ των χωρών μας, η πολιτιστική και εμπορική μας κληρονομιά γύρω από το βαμβάκι και η εταιρική κοινωνική ευθύνη που χαρακτηρίζει τη βιομηχανία βαμβακιού, αποτελούν χαρακτηριστικά που ενώνουν τις χώρες μας, δημιουργούν υγιή ανταγωνισμό και προωθούν το κοινό μας μέλλον».
Δηλώνοντας ότι τα τελευταία δύο χρόνια ήταν δύσκολα στο βαμβάκι και προβλέποντας ότι το 2025 δεν θα είναι εύκολο για τον κλάδο, ο κ. Ουσουλτζόγλου είπε ότι παρά τη μείωση των τιμών στην αγορά του βαμβακιού, καθώς και την κλιματική αλλαγή που επηρέασε την καλλιέργεια βαμβακιού τα τελευταία χρόνια, τα προβλήματα ζήτησης έχουν βλάψει τον κλάδο και ότι υπάρχει αδήριτη ανάγκη για προώθηση και διαφήμιση του βαμβακιού και των φυσικών ινών έναντι των συνθετικών ινών.
Η Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Χρηματιστηρίου της Σμύρνης, κα Işınsu Kestelli, δήλωσε: «Οι εκπρόσωποι του τομέα του βαμβακιού αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα, μειονεκτήματα και πλεονεκτήματα. Εκτός από τα κοινά μας σημεία, έχουμε επίσης διαφορετικές εμπειρίες που έχουμε αποκτήσει στις χώρες μας. Σε αυτή τη συνάντηση, επιθυμούμε όχι μόνο να δημιουργήσουμε νέες εμπορικές συνεργασίες, αλλά και να μοιραστούμε εμπειρίες σχετικά με το μέλλον και τη βιωσιμότητα του κλάδου. Και «το κάνουμε».
Μιλώντας για την ανάπτυξη του κλάδου παραγωγής βαμβακιού στην Ισπανία, η κα Paula Romero, Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Κέντρου Βαμβακιού της Ισπανίας, είπε ότι υπήρξε αύξηση στις εκτάσεις που φυτεύτηκαν σε βαμβάκι το 2024 και υπήρξε βελτίωση και σταθεροποίηση μετά το 2010 και φυτεύτηκαν 60-70 στρέμματα βαμβακιού. Η κα Romero ανέφερε, μεταξύ άλλων, πως «Υπήρχαν διαφορετικές αιχμές το 2014-2019, είδαμε την ανταπόκριση καλύτερων συνθηκών παραγωγής. Η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε το 2023. Αυτό οφείλεται στην έλλειψη νερού στη χώρα μας. Οι προβλέψεις μας για το 2024 δείχνουν ότι θα υπάρξει βελτίωση της παραγωγής, αλλά θα παραμείνουμε κάτω από τα όρια των προηγούμενων ετών».
Μιλώντας στο συνέδριο, το μέλος του διοικητικού συμβουλίου της International Cotton Association (ICA) κ. İsmail Nohutlu έκανε αναφορά στο γεγονός ότι υπάρχει ένας διεθνής συνασπισμός που ονομάζεται Make the Label Count, που εργάζεται για να διασφαλίσει ότι οι ισχυρισμοί βιωσιμότητας των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων στην ΕΕ είναι ακριβείς και αξιόπιστοι. Ο κ. Nohutlu δήλωσε ότι υποστηρίζεται από οργανισμούς που εκπροσωπούν φυσικές ίνες προκειμένου να αποτραπούν εσφαλμένες μεθοδολογίες μέτρησης στη νομοθεσία της ΕΕ. Είπε ότι οι παραγωγοί και οι καταναλωτές βαμβακιού της Μεσογείου θα πρέπει να είναι πιο ευαίσθητοι απέναντι στον κίνδυνο προώθησης των συνθετικών ινών.
Στην ομιλία του, ο κ. Onur Ucak, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ucak Tekstil, δήλωσε ότι «Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με διάφορες προκλήσεις και ευκαιρίες και ότι μπορούμε να διασφαλίσουμε την ανθεκτικότητα της παραγωγής βαμβακιού για τις μελλοντικές γενιές, μειώνοντας τα περιβαλλοντικά αποτυπώματα καθορίζοντας βιώσιμες, καινοτόμες γεωργικές πρακτικές και τεχνολογίες… Μπορούμε να δημιουργήσουμε ισχυρά συστήματα όπως δίκαιο εμπόριο, διασφάλιση ποιότητας και κοινή ανάπτυξη… Η βιομηχανία βαμβακιού είναι πάντα έτοιμη να είναι ηγέτης που θα ανταποκρίνεται στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των παγκόσμιων αγορών και θα δημιουργήσει πολύτιμα προϊόντα».
Ο Πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος κ. Ευθύμιος Φωτεινός, ανέφερε μεταξύ άλλων: «Σκοπός της ΔΟΒ είναι η αύξηση της αξίας της βαμβακοκαλλιέργειας, τόσο στην Ελλάδα όσο και έξω από τα σύνορά της, αλλά και η ενίσχυση των εξαγωγών του ελληνικού – ευρωπαϊκού βαμβακιού…Η ανάδειξη της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας του προϊόντος μας, σε όλες τις εκφάνσεις της αλυσίδας βάμβακος, ο υπεύθυνος τρόπος παραγωγής πρέπει να αποτελούν πρωταρχική επιδίωξη όλων μας αν θέλουμε να έχουμε ποιοτικό και ανταγωνιστικό προϊόν».
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στις εξελίξεις της εφοδιαστικής αλυσίδας καθώς και στη διεθνή διαιτησία. Οι ενότητες της εκδήλωσης επικεντρώθηκαν στις τρέχουσες αγορές των χωρών βαμβακιού στη Μεσόγειο καθώς και στις παγκόσμιες αγορές, στο μέλλον της βιομηχανίας βαμβακιού με άξονες αναφοράς τη βιωσιμότητα και τη ιχνηλασιμότητα, στην κλιματική αλλαγή και τις εξελίξεις για την ποιότητα του βαμβακιού ανά τον κόσμο.
Οι Μεσογειακοί Δρόμοι Βαμβακιού έχουν πλέον μετατραπεί σε σημαντικό διεθνές γεγονός, η βιομηχανία βαμβακιού συγκεντρώνεται σε παγκόσμια κλίμακα, ανταλλάσσει πληροφορίες και δημιουργεί συνεργασίες σε σύντομο χρονικό διάστημα. Δημιουργούνται ισχυρά συστήματα όπως η διασφάλιση ποιότητας δίκαιου εμπορίου και η κοινή ανάπτυξη, όλων όσων συμμετέχουν στην αλυσίδα βάμβακος.
Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία του ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στη Σμύρνη κ. Αλέξανδρος Κώνστας.
10 χρόνια συνεχόμενης προσπάθειας και συνεργασίας με στόχο την ανάδειξη του βαμβακιού που παράγεται από τις ποικιλίες FiberMax®, μέσα από κοινωνικά δίκαιο, οικονομικά βιώσιμο και περιβαλλοντικά προσαρμοσμένο τρόπο παραγωγής.
10 χρόνια ταξιδιού απο το σπόρο μέχρι το ρούχο, μέσα απο χιλιάδες παραγωγούς, συνεργάτες, διαφορετικούς αγρούς, γενιές και πρακτικές.
Οι παραγωγοί Γιώργος Φασούλας και Κώστας Σκουλαρίδης εκπροσωπούν την παλαιότερη και τη νεότερη γενιά του CSF και ενώνουν την φωνή τους για να ευχηθούν Χρόνια πολλά!
Το ταξίδι του CSF συνεχίζεται...
Προστιθέμενη αξία για τον παραγωγό
Το πρόγραμμα CSF είναι το πρώτο πρόγραμμα παραγωγής βιώσιμου βαμβακιού στην Ελλάδα, που δίνει προστιθέμενη αξία και πολλαπλά οφέλη στον παραγωγό.
Τα οφέλη που απολαμβάνουν οι παραγωγοί CSF συνδέονται με:
- Καλλιέργεια κορυφαίων ποικιλιών βαμβακιού FiberMax® και Stoneville®, αναγνωρισμένες για την υψηλή απόδοσή τους στο χωράφι, αλλά και τα ποιοτικά τους τεχνολογικά χαρακτηριστικά
- Επιβράβευση με διαφοροποιημένες τιμές από τα συνεργαζόμενα στο πρόγραμμα εκκοκιστήρια (Θρακικά Εκκοκιστήρια, Κ.Β. Μάρκου και Βιολάρ)
- Παραγωγή πιστοποιημένου προϊόντος που έχει τις προϋποθέσεις για την ένταξή του σε κάποια από τα υπό διαμόρφωση οικολογικά σχήματα
- Το τελικό προϊόν αυτής της διαδικασίας συνδέεται με τον αγρό, που συνάδει με τις απαιτήσεις της βιομηχανίας για ιχνηλασιμότητα.
Το CSF οδηγεί τις εξελίξεις προς ένα βιώσιμο μέλλον
Τα τελευταία δύο χρόνια, έχει μετρηθεί πιλοτικά το αποτύπωμα άνθρακα σε αγροτεμάχια και σε εκκοκιστήρια που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, προετοιμάζοντας έτσι τους παραγωγούς και την αλυσίδα αξίας για πιθανές μελλοντικές απαιτήσεις της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Επιπρόσθετα, στα πλαίσια του προγράμματος CSF και σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, πραγματοποιήθηκαν τα έτη 2020, 2022 και 2023 μελέτες που απέδειξαν ότι το βαμβάκι στην Ελλάδα μπορεί να καλλιεργηθεί και με αναγεννητικές, βιώσιμες πρακτικές.
Το βαμβάκι CSF, ως παραγόμενο σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πληροί όλες τις απαιτήσεις πιθανών ενδιαφερόμενων αγοραστών τόσο από την ευρωπαϊκή αγορά μεταποίησης, όσο και από την παγκόσμια αγορά.
“Πιστεύω ακράδαντα στην υπεύθυνη καλλιέργεια του βαμβακιού μου. Νοιάζομαι για το έδαφος, ώστε να διατηρούνται τα επίπεδα γονιμότητας υγιή και σταθερά. Καλλιεργώ βαμβάκι ακολουθώντας το βιώσιμο πρόγραμμα βαμβακιού CSF, σχεδόν 10 χρόνια! Είμαι περήφανος που παράγω βαμβάκι εξαιρετικής ποιότητας με υπεύθυνο και βιώσιμο τρόπο, ώστε να αφήσω τη γη στην επόμενη γενιά”.
Γιώργος Φασούλας, Παραγωγός CSF, Λάρισα
“Είμαι παραγωγός βαμβακιού στην Κομοτηνή και συμμετέχω στο πρόγραμμα CSF εδώ και λίγα χρόνια.
Η συμμετοχή μου στο CSF με βοήθησε να κατανοήσω την ανάγκη για βιώσιμες γεωργικές πρακτικές που όχι μόνο προστατεύουν το περιβάλλον, αλλά βελτιώνουν και την ποιότητα και την αποδοτικότητα της καλλιέργειας μου. Μου άνοιξε το δρόμο για συνεργασία με την αλυσίδα αξίας και δημιούργησε τις προϋποθέσεις για ένα πιστοποιημένο ταξίδι του βαμβακιού απο το χωράφι μου, μέχρι το τελικό προϊόν.
Η βιώσιμη γεωργία δεν είναι απλά μια επιλογή, αποτελεί ανάγκη για το μέλλον όλων μας. Είμαι πολύ χαρούμενος και περήφανος που είμαι μέλος της οικογένειας του CSF!”
Κώστας Σκουλαρίδης, παραγωγός CSF, Κομοτηνή
Προστιθέμενη αξία για όλη την αλυσίδα αξίας
«Για εμάς είναι σημαντικό να θέτουμε ως ύψιστη προτεραιότητα της επιχείρησής μας τη βιωσιμότητα. Συνεργαζόμαστε με τη BASF και το πρόγραμμα CSF από το ξεκίνημα του προγράμματος. Οι αξίες ενός τέτοιου προγράμματος μας βοήθησαν να καλύψουμε τις αυξανόμενες απαιτήσεις των πελατών μας, για υψηλή ποιότητα, ιχνηλασιμότητα και παραγωγή με βιώσιμες πρακτικές. Μόνο θετική συνεισφορά μπορεί να έχει αυτό το πρόγραμμα για όλους τους συμμετέχοντες. Γι' αυτό στηρίζουμε τους καλλιεργητές μας με όλες μας τις δυνάμεις, ώστε να εξασφαλίζουμε από αυτούς την εξαιρετική ποιότητα του βαμβακιού και επιβραβεύουμε την προσήλωσή τους στις καλλιεργητικές πρακτικές που απαιτεί το πρωτόκολλο CSF.»
Εμμανουέλα Κουρούδη, Sustainability Manager Θρακικά Εκκοκιστήρια
«Συνεργαζόμαστε με την BASF από την πρώτη χρονιά υλοποίησης του προγράμματος CSF. Για εμάς, το CSF αποτελεί μια ολοκληρωμένη πρόταση στις ανάγκες των αγορών, συνδυάζοντας την ποιότητα, τις βιώσιμες πρακτικές και την ιχνηλασιμότητα. Το βαμβάκι CSF είναι πλέον ένα επώνυμο προϊόν, που μας δίνει τη δυνατότητα διαφοροποίησης και μας επιτρέπει να προσεγγίσουμε ενδιαφερόμενους αγοραστές τόσο της ευρωπαϊκής όσο και της παγκόσμιας αγοράς. Βασική μας προτεραιότητα είναι να στηρίζουμε τους παραγωγούς βαμβακιού και να τους ωθούμε συνεχώς στη βελτίωση της καλλιέργειάς τους και στην παραγωγή ενός ποιοτικού προϊόντος, ακολουθώντας όλες τις σύγχρονες τάσεις της αγοράς. Όλα αυτά συνδυάζονται στο πρόγραμμα CSF.»
Βασίλης Μάρκου, Πρόεδρος της επιχείρησης Κ.Β. Μάρκου
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα CSF μπείτε στην ιστοσελίδα της BASF: www.certified-fibermax.basf.com
Συνάντηση με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κωνσταντίνο Τσιάρα, είχε ο βουλευτής Ημαθίας, Τάσος Μπαρτζώκας, στον οποίο έθεσε μετ' επιτάσεως το πρόβλημα που αρχίζει να παίρνει σοβαρές διαστάσεις στην Ημαθία - και κυρίως στην περιοχή της Αλεξάνδρειας - με την καταστροφή που έχουν υποστεί πολλές καλλιέργειες βάμβακος, εξαιτίας του ρόδινου σκουληκιού.
Ο βουλευτής της ΝΔ μετέφερε στον κ. Υπουργό την διάχυτη και έντονη ανησυχία των καλλιεργητών, ότι οι ζημιές θα οδηγήσουν σε μεγάλη μείωση της παραγωγής, πιθανώς σε ποσοστό που θα αγγίξει το 40%, με κίνδυνο να μην μπορέσουν να συγκομίσουν την ελάχιστη στρεμματική απόδοση που απαιτείται για να λάβουν την Ειδική Συνδεδεμένη Ενίσχυση, με βάση την υπ'αριθμ. 243/101146/12/04/2024 Υπουργική Απόφαση.
Ο Υπουργός από την πλευρά του, ανταποκρίθηκε στην έκκληση του Βουλευτή για παρέμβαση στο ζήτημα αυτό, και αντιλαμβανόμενος πλήρως την έκταση του προβλήματος, θα εξετάσει κάθε δυνατή λύση προκειμένου να καταστούν δικαιούχοι της Ειδικής Ενίσχυσης - Συνδεδεμένης, ενώ ανεμένει το κλείσιμο της εκκοκκιστικής περιόδου για να λάβει τις κατάλληλες αποφάσεις.
Επίσης, ο Τάσος Μπαρτζώκας έθεσε για ακόμη μία φορά στον Υπουργό το πρόβλημα - για το οποίο έχει καταθέσει και Κοινοβουλευτική Ερώτηση, και αφορά στις ζημίες σε καλλιέργειες ροδάκινου, αλλά και γενικά σε δενδροκαλλιέργειες, εξαιτίας των έντονων βροχοπτώσεων τον περασμένο Αύγουστο στην Ημαθία.
Ο κ. Υπουργός αναγνώρισε την ανάγκη να αποζημιωθούν οι καλλιεργητές που εξαιτίας της κλιματικής κρίσης έχουν υποστεί πολλαπλά πλήγματα στην παραγωγή τους.
Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζει φέτος η καλλιέργεια βαμβακιού στην χώρα μας.
Οι καιρικές συνθήκες δεν βοήθησαν τις αποδόσεις με αποτέλεσμα να κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα τα κιλά.
Επίσης και οι διεθνείς τιμές παραγωγού βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, ενώ αυτή την περίοδο στην χώρα μας είναι της τάξης των 49 έως 51 λεπτά το κιλό.
Οι βαμβακοπαραγωγοί ζητούν απο το ΥπΑΑΤ να μειωθεί το πλαφόν για να καταφέρουν τουλάχιστον να εισπράξουν την ειδική ενίσχυση των 73,3 ευρώ το στρέμμα.
Επιστολή ΔΟΒ
Η Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος (ΔΟΒ) απέστειλε επιστολή στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα εκφράζοντας την ανησυχία της σχετικά με τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί στη βαμβακοκαλλιέργεια, λόγω των έντονων καιρικών συνθηκών που επικράτησαν τους τελευταίους μήνες ανά την επικράτεια, με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής του προϊόντος.
Στην επιστολή αναφέρεται πως σύμφωνα με την ΚΥΑ «Μέτρα εφαρμογής του ειδικού καθεστώτος ενίσχυσης για το βαμβάκι και των διαδικασιών παραλαβής και εκκόκκισης του συσπόρου βαμβακιού» η ειδική ενίσχυση χορηγείται στους παραγωγούς βάμβακος που καλλιέργησαν και συγκόμισαν από τις δηλωθείσες εκτάσεις ποσότητα βαμβακιού τουλάχιστον ίση με εκείνη που αντιστοιχεί την ελάχιστη στρεμματική απόδοσης, της καλλιεργητικής ζώνης στην οποία ανήκουν. Η ελάχιστη στρεμματική απόδοση ανά καλλιεργητική ζώνη καθορίστηκε με βάση το μέσο όρο της πραγματικής στρεμματικής απόδοσης κάθε ζώνης (Μ.Ο. αποδόσεων 2016-2020) μειωμένο κατά 20%. Σε περιπτώσεις, όμως, που οι παραδοθείσες από τους παραγωγούς ποσότητες δεν καλύπτουν την ποσότητα που αντιστοιχεί στην ελάχιστη απόδοση της σχετικής ζώνη, δεν χορηγείται η συνδεδεμένη ενίσχυση.
Στην επιστολή τονίζεται ότι η συμβολή της βαμβακοκαλλιέργειας στην Εθνική Οικονομία είναι καταληκτική και καθορίζει τη βιωσιμότητα των αγροτικών εκμεταλλεύσεων ανά την Ελλάδα αλλά και χιλιάδες οικογένειες εξαρτώνται από την απόδοση του προϊόντος. Οι κλιματικές συνθήκες που επικράτησαν τη φετινή καλλιεργητική περίοδο – λόγω του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής – έχουν επηρεάσει αρνητικά και τον φυσιολογικό κύκλο παραγωγής των καλλιεργειών με χαρακτηριστικότερη συνέπεια την ακαρπία.
Ιδιαίτερα φέτος, σε ολόκληρη τη χώρα, υπήρξε ένα εξαιρετικά θερμό καλοκαίρι, με παρατεταμένη ανομβρία και καύσωνα, ενώ από τις 20 Αυγούστου μέχρι τις 10 Σεπτέμβρη υπήρχαν έντονες βροχοπτώσεις. Τα ανωτέρω καθώς και η μεγάλη προσβολή από πράσινο και ρόδινο σκουλήκι οδήγησαν σε αξιοσημείωτη μείωση της παραγωγής βάμβακος.
Απόρροια όλων αυτών, και σε συνάρτηση με τη δυσμενή χρηματιστηριακή συγκυρία για το προϊόν μας, είναι οι παραγωγοί να βρεθούν αντιμέτωποι με μία δυσμενέστατη κατάσταση, με αγωνία για την απώλεια εισοδήματος και αβεβαιότητα για τη δυνατότητα συνέχισης της παραγωγικής τους ικανότητας. Επιπλέον, τίθεται σοβαρό πρόβλημα για την κάλυψη της ηρτημένης παραγωγής και τη λήψη της συνδεδεμένης ενίσχυσης.
Όπως αντιλαμβάνεται κανείς η επικρατούσα κατάσταση επηρεάζει αρνητικά και την εύρυθμη λειτουργία όλης της αλυσίδας βάμβακος.
Στα πλαίσια αυτά η Διοίκηση της ΔΟΒ ζητά:
- να μη ζημιωθούν περαιτέρω οι ήδη πληγέντες αγρότες λόγω της χαμηλής απόδοσης, εξαιτίας των παραπάνω λόγων, καθώς δεν ευθύνονται οι ίδιοι για τη μη ορθή καλλιέργεια του βαμβακιού.
- τη μείωση του ελάχιστου πλαφόν (ηρτημένης) συγκομιδής του βαμβακιού κατά 30% για όλες τις Π.Ε. στις οποίες καλλιεργείται το βαμβάκι, προκειμένου να μην υπάρχει πρόβλημα στη λήψη της συνδεδεμένης ενίσχυσης βάμβακος 2024 και οι παραγωγοί να μπορέσουν να παραδώσουν τις όποιες ποσότητες κατέχουν και να μην χαθεί η καλλιεργητική περίοδος αλλά και ο κόπος τους.
Προτάσεις προς βαμβακοπαραγωγούς και εκκοκκιστές ενόψει της φετινής περιόδου συγκομιδής.
Η Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος, με κύριο στόχο την αναβάθμιση του προϊόντος και με σκοπό να επιτευχθούν υψηλότερες τιμές πώλησης, προτείνει τα ακόλουθα:
Στα μέλη βαμβακοπαραγωγούς:
1. Τη συνεργασία των βαμβακοπαραγωγών με γεωπόνους για τη σωστή αποφύλλωση της φυτείας
2. Τη συγκομιδή της καλλιέργειας με συμβατικές βαμβακοσυλλεκτικές μηχανές, ώστε το προϊόν να είναι καθαρό
3. Την παρουσία των βαμβακοπαραγωγών στα εκκοκκιστήρια κατά την παράδοση του προϊόντος, προκειμένου να διαπραγματεύονται την τιμή πώλησης του βαμβακιού αλλά και να υπογράφουν τις νέες συμβάσεις αγοραπωλησίας
4. Τη συνδρομή των βαμβακοπαραγωγών στην ποιοτική αναβάθμιση του βαμβακιού, με τη σωστή συγκομιδή, παραδίδοντας βαμβάκι με χαμηλή υγρασία και δημιουργώντας υπεραξία για το προϊόν και βιώσιμες προοπτικές για τον κλάδο.
Και στα μέλη εκκοκκιστές:
1. Οι εκκοκκιστικές επιχειρήσεις να παραλαμβάνουν το προϊόν, να διαχωρίζουν τις ποιότητες και να ανταμείβουν με δίκαιες τιμές τους παραγωγούς ανάλογα με την προσπάθειά τους για παράδοση ποιοτικού προϊόντος, με χαμηλή υγρασία και λίγες ξένες ύλες
2. Την τήρηση του αρχείου των συμβάσεων, σηματοδότηση των δεμάτων με την κωδικοποίηση που προβλέπεται και την αποστολή των στοιχείων εισαγωγής, παραγωγής και αποθεμάτων προς τον ΟΠΕΚΕΠΕ για την αξιοποίησή τους στην εμπορία του προϊόντος
3. Την αποστολή δεμάτων στο Εθνικό Κέντρο Ταξινόμησης Βάμβακος, σύμφωνα με τις προβλεπόμενες προδιαγραφές
4. Τη συνεργασία με τους παραγωγούς - πελάτες για την εφαρμογή προγραμμάτων ολοκληρωμένης διαχείρισης, με στόχο την πιστοποίηση του προϊόντος.
Στόχος της Διεπαγγελματικής Βάμβακος είναι η ανάδειξη των βέλτιστων πρακτικών που να εξασφαλίζουν την παραγωγή υψηλής ποιότητας προϊόντος για να επιβραβεύεται αναλόγως ο παραγωγός αλλά και για τη βελτίωση της θέσης του προϊόντος στην παγκόσμια αγορά. Ας «θωρακίσουμε» το προϊόν μας όπως του αξίζει.
Τα ανωτέρω προτείνονται όταν επικρατούν φυσιολογικές / κανονικές συνθήκες συγκομιδής.
ΟΠΕΚΕΠΕ για ειδική συνδεδεμένη ενίσχυση στο βαμβάκι
Σε σχετική εγκύκλιο του ΟΠΕΚΕΠΕ, καθορίζονται οι λεπτομέρειες για να δοθεί στους δικαιούχους παραγωγούς η ειδική συνδεδεμένη ενίσχυση στο βαμβάκι για την περίοδο 2024/2025.
Συγκεκριμένα προβλέπεται:
Η συνδεδεμένη ενίσχυση στο βαμβάκι ανέρχεται σε 733,98 € ανά εκτάριο εφόσον η επιλέξιμη προς ενίσχυση έκταση δεν ξεπεράσει τα 250.000 εκτάρια σύμφωνα με την παρ.3 του άρθρου 38 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2115.
Η ειδική ενίσχυση χορηγείται στους παραγωγούς που καλλιεργούν βαμβάκι σε επιλέξιμες εκτάσεις και έχει δηλωθεί η καλλιέργεια στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης.
Οι εκκοκκιστικές επιχειρήσεις, παραλαμβάνουν, επεξεργάζονται και αποστέλλουν τα στοιχεία των παραδόσεων βάμβακος στον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Η μέση απόδοση του εκκοκκιστηρίου στο οποίο έχουν παραδώσει οι παραγωγοί πρέπει να είναι άνω του 32% η οποία παρακολουθείται και επιβεβαιώνεται με τελικό ισοζύγιο.
Α. Υποχρεώσεις των παραγωγών βάμβακος
Οι παραγωγοί βάμβακος πρέπει να έχουν χρησιμοποιήσει για την καλλιέργειά τους αποκλειστικά πιστοποιημένο σπόρο με ελάχιστη ποσότητα δεκαέξι (16) κιλών ανά καλλιεργούμενο εκτάριο ή δεκατριών (13) κιλών ανά εκτάριο στην περίπτωση καλλιέργειας υβριδίων βάμβακος με καταληκτική ημερομηνία σποράς την 31η Μαΐου 2024 εκτός των περιπτώσεων ανωτέρας βίας που απαιτείται επανασπορά.
Η σπορά των επιλέξιμων εκτάσεων με βαμβάκι αποδεικνύεται με την προσκόμιση πρωτοτύπου τιμολογίου αγοράς ή τιμολογίου αγοράς- δελτίου αποστολής ή απόδειξη λιανικής πώλησης και των πρωτοτύπων επίσημων ετικετών που φέρουν οι συσκευασίες των σπόρων προς σπορά που αναγράφονται στα ανωτέρω παραστατικά.
Σε περίπτωση απώλειας των πρωτοτύπων των ανωτέρω παραστατικών ο παραγωγός μπορεί να προσκομίζει γνήσια ευκρινή αντίγραφα αυτών, σφραγισμένα και υπογεγραμμένα από τον εκδότη για την ακρίβεια των στοιχείων.
Κατά παρέκκλιση των ανωτέρω οι παραγωγοί μπορούν να χρησιμοποιούν σπόρο βελτιωτή για την παραγωγή προβασικού ή βασικού σπόρου προς σπορά και την παραγωγή για τον αναπολλαπλασιασμό του υλικού της διατηρούμενης ποικιλίας.
Οι παραγωγοί στην αίτηση της ενιαίας ενίσχυσης πρέπει να αναφέρουν το όνομα της ποικιλίας του χρησιμοποιούμενου σπόρου, το όνομα και τη διεύθυνση της εγκεκριμένης Διακλαδικής Οργάνωσης, εφόσον ο παραγωγός είναι μέλος, καθώς και ότι αιτούνται της ειδικής ενίσχυσης.
Να διατηρούν την καλλιέργεια τους υπό κανονικές συνθήκες ανάπτυξης των φυτών, λαμβάνοντας μέριμνα για την εκτέλεση των απαραίτητων καλλιεργητικών φροντίδων.
Να συγκομίζουν και να παραδίδουν τουλάχιστον την ελάχιστη στρεμματική απόδοση της καλλιεργητικής ζώνης στην οποία ανήκουν, σύμφωνα με τον Πίνακα ΙΙΙ της υπ’αριθμ. 243/101146/12/04/2024 Υπουργικής Απόφασης, υπογράφοντας πέραν των άλλων την προβλεπόμενη σύμβαση αγοραπωλησίας με την εκκοκκιστική επιχείρηση ή τη Συνεταιριστική Οργάνωση, εφόσον το επιλέξουν, που θα διαπραγματευτεί και θα πουλά την παραγωγή τους σε εκκοκκιστική επιχείρηση για λογαριασμό τους.
Να μην παραδίδουν σύσπορο βαμβάκι με ποσοστό ξένων υλών μεγαλύτερο του 10% διότι δεν θα λαμβάνεται υπόψη στον υπολογισμό της ελάχιστης στρεμματικής απόδοσης.
Οι παραδόσεις στα εκκοκκιστήρια για τους παραγωγούς που θέλουν να τύχουν της ενίσχυσης πρέπει να ολοκληρωθούν έως την 31η Ιανουαρίου 2025.
Παραγωγοί που για λόγους ανωτέρας βίας δεν παραδίδουν την παραγωγή τους μέχρι 31η Ιανουαρίου 2025 δηλώνουν στον ΟΠΕΚΕΠΕ την ποσότητα που παρήγαγαν και τον τόπο συγκέντρωσής της.
Β. Υποχρεώσεις Εκκοκκιστικών Επιχειρήσεων, Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Ομάδων Παραγωγών
Οι εκκοκκιστικές επιχειρήσεις γνωστοποιούν εγγράφως, προς την αρμόδια Περιφερειακή Δ/νση του ΟΠΕΚΕΠΕ, την πρόθεσή τους για έναρξη των παραλαβών, τουλάχιστον δύο εργάσιμες ημέρες νωρίτερα, αναγράφοντας κα τα στοιχεία αρμοδίου επικοινωνίας (τηλέφωνο, email) προκειμένου να επικοινωνεί ο ΟΠΕΚΕΠΕ μαζί τους για τη χορήγηση Κωδικού Πρόσβασης στο ηλεκτρονικό σύστημα ώστε να ενημερώνονται σχετικά από αυτό και να αποστέλλουν τα ζητούμενα στοιχεία.
Να έχουν αναρτημένη καθημερινά σε εμφανές σημείο την ισχύουσα διεθνή τιμή για την ενημέρωση των παραγωγών καθώς επίσης και τη διακύμανση της τιμής αγοράς του συσπόρου βάμβακος ανάλογα με την ποιοτική διαβάθμισή του.
Επίσης, να αναγράφουν στα δελτία ποιοτικής και ποσοτικής παραλαβής το ποσοστό υγρασίας για κάθε εισερχόμενη παρτίδα.
Οι εκκοκκιστικές επιχειρήσεις κατά τη διαδικασία της παράδοσης του προϊόντος από τον παραγωγό (παρτίδα) πρέπει:
Α. Να δίνουν αύξοντα αριθμό στην κάθε παρτίδα.
Β. Να καταχωρούν τουλάχιστον τον ΑΦΜ του παραγωγού ή της Συνεταιριστικής Οργάνωσης ή της Ομάδας Παραγωγών.
Γ. Το αργότερο κατά την είσοδο της ποσότητας (παρτίδας) στην εκκοκκιστική επιχείρηση συνάπτεται Σύμβαση μεταξύ παραγωγού και εκκοκκιστή υποχρεωτικά σύμφωνα με το υπόδειγμα που επισυνάπτεται στην Υπουργική Απόφαση. Η τιμή προσδιορίζεται λαμβάνοντας υπόψη τη διεθνή τιμή και την τυχόν θετική ή αρνητική πριμοδότηση που προκύπτει από απόφαση της ΔΟΒ.
Εάν η ΔΟΒ δεν έχει εκδώσει τέτοια απόφαση η τιμή διαμορφώνεται ελεύθερα.
Στην περίπτωση περισσοτέρων της μιας παράδοσης από παραγωγό σε εκκοκκιστική επιχείρηση, υπογράφεται μία μόνο σύμβαση που περιλαμβάνει το σύνολο των προς παράδοση ποσοτήτων.
Τα στοιχεία των παραγωγών που αναγράφονται στη σύμβαση πρέπει να είναι σύμφωνα με τα αναγραφόμενα στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης όπως αυτή υπάρχει καταχωρημένη στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Σε περίπτωση μη σύναψης σύμβασης ή σε τυχόν άλλες παραβάσεις της Υπουργικής Απόφασης, επιβάλλονται κυρώσεις σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Υπουργική Απόφαση.
Στις περιπτώσεις Συνεταιριστικών Οργανώσεων ή Ομάδων Παραγωγών η αντίστοιχη Σύμβαση αγοραπωλησίας με συνημμένο κατάλογο των μελών, πρέπει να υπογράφεται, κατόπιν εξουσιοδότησης, πριν την έναρξη της περιόδου παραδόσεων και να κατατίθεται εντός δέκα (10) ημερών από την υπογραφή της στην αρμόδια Περιφερειακή Διεύθυνση του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Οι Συνεταιριστικές Οργανώσεις και οι Ομάδες Παραγωγών οφείλουν να εγγραφούν ως χρήστες στην ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ ΠΟΣΟΤΗΤΩΝ για τα συνδεδεμένα καθεστώτα Άμεσων Ενισχύσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ και να καταχωρούν τις παραδοθείσες ποσότητες ανά παραγωγό –μέλος της Ομάδας ή του Συνεταιρισμού, σύμφωνα με τις οδηγίες που θα σταλούν ηλεκτρονικά.
Επίσης, θα πρέπει να καταθέσουν στην αρμόδια Περιφερειακή Δ/νση του ΟΠΕΚΕΠΕ το Καταστατικό, την Έγκριση Λειτουργίας της Ομάδας ή του Συνεταιρισμού καθώς και τα πλήρη στοιχεία των υπευθύνων επικοινωνίας.
Επισημαίνεται ότι οι παραδόσεις που πραγματοποιούνται από τις Συνεταιριστικές Οργανώσεις ή τις Ομάδες Παραγωγών θα καταχωρούνται από τις εκκοκκιστικές επιχειρήσεις στους ΑΦΜ του Συνεταιρισμού ή της Ομάδας.
Οι εκκοκκιστικές επιχειρήσεις υποχρεούνται να αποστέλλουν στον ΟΠΕΚΕΠΕ, μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος στο τέλος της ημέρας κατάσταση ημερησίων παραλαβών συσπόρου βάμβακος.
Στο τέλος δε της εκκοκκιστικής περιόδου τα κάτωθι δεδομένα:
α. στοιχεία ποιοτικής κατάταξης εκκοκκισμένου βάμβακος
β. στοιχεία για το ποσοστό απόδοσης συσπόρου σε ίνες
γ. δήλωση αποθεμάτων εκκοκκισμένου σε δέματα και κιλά ιδίας παραγωγής και εμπορίας καθώς και βαμβακοσπόρου.
Σε περίπτωση αγοράς συσπόρου βάμβακος από χώρες της Ε.Ε ή τρίτες χώρες, να ενημερώνουν την αρμόδια Περιφερειακή Δ/νση του ΟΠΕΚΕΠΕ πριν την εισαγωγή του στο εκκοκκιστήριο.
Να τηρούν βιβλίο αποθήκης και βιβλίο παραγωγής κοστολογίου όπως περιγράφεται στην υπ’ αριθμ. 1102586/677/0015/21-10-2007 απόφαση του Υφυπουργού Οικονομίας και Οικονομικών καθώς και τα προβλεπόμενα παραστατικά του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων.
Να τηρούν τις παρακάτω προδιαγραφές σήμανσης – ταυτότητας δεμάτων εκκοκκισμένου βάμβακος.
Επιπλέον από την έναρξη της εκκοκκιστικής περιόδου μέχρι τη λήξη αυτής σε τακτά χρονικά διαστήματα θα γίνεται δειγματοληπτικός έλεγχος σε ποσοστό τουλάχιστον 0,5% των παραδιδόμενων στα εκκοκκιστήρια παρτίδων συσπόρου, ώστε να διαπιστωθεί η περιεκτικότητά τους σε ξένες ύλες σύμφωνα με τις οδηγίες του Εθνικού Κέντρου Ταξινόμησης Βάμβακος.
Στο τέλος της εκκοκκιστικής περιόδου διεξάγεται διοικητικός έλεγχος στο 10% των εκκοκκιστικών επιχειρήσεων για την εξακρίβωση και επαλήθευση των στοιχείων παραδόσεων και σε ποσοστό τουλάχιστον 1% επί του συνόλου των παραγωγών που παρέδωσαν βαμβάκι στην εν λόγω επιχείρηση.
Τυχόν προφανή λάθη κατά την καταχώρηση των παρτίδων στο ηλεκτρονικό σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ και μέχρι τη λήξη της περιόδου (λάθος καταχώρηση ΑΦΜ, ονοματεπώνυμα κλπ) δύναται να διορθωθούν, με την προσκόμιση ορθών παραστατικών, χωρίς όμως να επηρεάζεται η μοναδικότητα και το βάρος της παρτίδας. Οι παραγωγοί βάμβακος πρέπει να τηρούν όλες τις ανωτέρω προϋποθέσεις για να λάβουν την ειδική στρεμματική ενίσχυση για το βαμβάκι.
Σε περίπτωση που η απόδοση μιας εκκοκκιστικής επιχείρησης σε εκκοκκισμένο βαμβάκι είναι μικρότερη του 32%, και εκτός περιπτώσεων ανωτέρας βίας, δεν θα χορηγείται στους παραγωγούς η συνδεδεμένη ενίσχυση που αντιστοιχεί στην έκταση από την οποία παράχθηκε το σύσπορο βαμβάκι που παραδόθηκε στην εκκοκκιστική επιχείρηση.
Για τις εκκοκκιστικές επιχειρήσεις που δεν τηρούν τις προβλεπόμενες προϋποθέσεις της ΥΑ ή βρίσκονται στο όριο απόδοσης του 32% θα ενημερώνονται οι παραγωγοί με κάθε πρόσφορο μέσο, ώστε να γνωρίζουν πως δεν θα τύχουν της συνδεδεμένης ενίσχυσης αναλογικά, για τις ποσότητες που θα εξακολουθήσουν να παραδίδουν σε αυτές.
Η Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε. Λάρισας της Περιφέρειας Θεσσαλίας, σε συνεργασία με το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου (ΠΚΠΦΠ & ΦΕ Βόλου), ενημερώνει τους βαμβακοπαραγωγούς της Π.Ε. Λάρισας για τις απαραίτητες ενέργειες αποτελεσματικής φυτοπροστασίας της βαμβακοκαλλιέργειας.
1. Στόχοι
1.1. Η ενημέρωση των βαμβακοπαραγωγών για την αποτελεσματική φυτοπροστασία στον πραγματικό καλλιεργητικό χρόνο.
1.2. Η έγκαιρη ενημέρωση κατά την περίοδο μέχρι την εμφάνιση των πρώτων χτενιών και την οργάνωση αποτελεσματικής αυτοάμυνας κάθε βαμβακοφυτείας για όλη την καλλιεργητική περίοδο.
1.3. Η τακτική παρακολούθηση κάθε βαμβακοχώραφου και σύμφωνα με τα πραγματικά δεδομένα, να εφαρμόζονται οι συγκεκριμένες καλλιεργητικές πρακτικές φυτοπροστασίας στο σωστό χρόνο, όπως παρακάτω περιγράφονται κατά περίπτωση.
2. Διαπιστώσεις
Οι υψηλές θερμοκρασίες εδάφους και ατμόσφαιρας που επικράτησαν το πρώτο 15νθήμερο του Απριλίου οδήγησαν σε πρώιμη σπορά των βαμβακοκαλλιεργειών, με την πλειοψηφία της σποράς να ολοκληρώνεται στο τέλος Απριλίου. Οι μεγάλες μεταβολές της θερμοκρασίας και τα χαμηλά επίπεδα των ελάχιστων θερμοκρασιών, σε συνδυασμό με τις βροχοπτώσεις που επικράτησαν μετά τη σπορά, προκάλεσαν έντονα φαινόμενα σηψιρριζιών στις καλλιέργειες, με ξηράνσεις και σημαντικές απώλειες νεαρών φυτών και χαμηλής πυκνότητας βαμβακοφυτείες. Για αυτό τον λόγο, πραγματοποιήθηκαν επανασπορές σε αρκετές περιοχές της Π.Ε. Λάρισας και κυρίως στον Δήμο Φαρσάλων, με συνέπεια την καθυστερημένη πρώτη ανάπτυξη των νεαρών βαμβακοφύτων και την οψίμηση της παραγωγής.
Από επιτόπιους ελέγχους υπαλλήλων της Υπηρεσίας μας σε βαμβακοκαλλιέργειες, διαπιστώθηκε – κατά τόπους – έντονη δραστηριότητα από θρίπα, η οποία αναμένεται να ανασταλεί και εξαλειφθεί από τη βαθμιαία αύξηση της θερμοκρασίας.
3. Συστάσεις - καλλιεργητικές πρακτικές
Επειδή η φετινή χρονιά κρίνεται ιδιαίτερη, εξαιτίας της σημαντικής οψίμησης της παραγωγής, η Υπηρεσία μας συστήνει στους βαμβακοπαραγωγούς να εφαρμόζουν ορθολογική αζωτούχο λίπανση και άρδευση (ποσότητα νερού και αριθμός αρδεύσεων) και να εφαρμόζουν καλλιεργητικά μέτρα που αποσκοπούν στην πρωίμιση της παραγωγής.
Έχει αποδειχθεί στην πράξη ότι υπερβολικές αζωτούχες λιπάνσεις και αρδεύσεις έχουν ως συνέπεια την υπερβολική βλάστηση των φυτών, οψίμηση της παραγωγής και κυρίως τη δημιουργία υδαρών φυτικών ιστών οι οποίοι προσελκύουν τους επιβλαβείς οργανισμούς.
Ειδικότερα, οι εχθροί που απασχολούν τους βαμβακοκαλλιεργητές στο παρόν φαινολογικό στάδιο του βαμβακιού είναι:
ΑΦΙΔΕΣ:
Η υπηρεσία μας ενημερώνει τους βαμβακοπαραγωγούς ότι στα πρώτα στάδια ανάπτυξης των φυτών πολλές φορές αναπτύσσονται υψηλοί πληθυσμοί αφίδων (μελίγκρων) που απομυζούν τις θρεπτικές ουσίες από τα φύλλα και τους τρυφερούς βλαστούς, προκαλώντας κατσάρωμα των φύλλων (σε προχωρημένα στάδια τα φύλλα κιτρινίζουν) και δυσχεραίνοντας την ομαλή ανάπτυξή τους. Χαρακτηριστικό γνώρισμα των φύλλων που έχουν προσβληθεί από αφίδες είναι το γυάλισμα που προκαλείται από τις μελιτώδεις ουσίες που εκκρίνουν οι αφίδες. Κατώτερο όριο επέμβασης είναι η ύπαρξη είκοσι πέντε (25) ατόμων κατά μέσο όρο ανά φύλλο σε δείγμα 100 φύλλων. Οι βαμβακοπαραγωγοί θα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι αφίδες έχουν πολλούς φυσικούς εχθρούς (ωφέλιμα) οι οποίοι συνήθως ελέγχουν τους πληθυσμούς τους και τους κρατούν κάτω από τα επίπεδα οικονομικής ζημίας. Επιπρόσθετα, η βαθμιαία αύξηση της θερμοκρασίας το καλοκαίρι αναστέλλει και εξαλείφει τη δραστηριοποίησή τους.
ΘΡΙΠΕΣ:
Στα πρώτα στάδια ανάπτυξης των φυτών δραστηριοποιούνται και οι θρίπες οι οποίοι απομυζούν τους χυμούς από τα βαμβακόφυτα, προκαλώντας έναν αργυρό αποχρωματισμό των φύλλων, τα οποία κατσαρώνουν, σχίζονται και πολλές φορές νεκρώνουν. Η χημική επέμβαση για τον θρίπα κατά κανόνα δεν απαιτείται και δικαιολογείται παρά μόνο στις περιπτώσεις που η παρατεταμένη προσβολή καταστρέφει τους ακραίους οφθαλμούς του βαμβακόφυτου. Το κατώτερο όριο επέμβασης είναι τα 200 άτομα θρίπα κατά μέσο όρο ανά δείγμα 100 φύλλων. Επισημαίνεται ότι η βαθμιαία αύξηση της θερμοκρασίας το καλοκαίρι αναστέλλει και εξαλείφει την δραστηριοποίηση του θρίπα, όπως συμβαίνει ακριβώς και στην περίπτωση των αφίδων.
ΛΥΓΚΟΣ:
Η υπηρεσία μας συνιστά στους παραγωγούς να ελέγχουν τις καλλιέργειές τους σε εβδομαδιαία βάση για τυχόν προσβολές από λύγκο που προσβάλει τα νεαρά χτένια, τα οποία φέρουν μικρά μαύρα στίγματα, συρρικνώνονται, καφετιάζουν και τελικά πέφτουν, ενώ τα μεγάλα προσβεβλημένα χτένια δίνουν λουλούδια που δύσκολα γονιμοποιούνται. Επίσης, ο λύγκος τρέφεται και καταστρέφει τους ακραίους οφθαλμούς των βαμβακοφύτων, δημιουργώντας θαμνώδη φυτά και ευνοώντας τη βλαστική ανάπτυξη που οδηγεί σε οψίμηση και μείωση της παραγωγής.
Ο έλεγχος συνιστάται να είναι πιο συχνός στα αγροτεμάχια που γειτνιάζουν με καλλιέργειες μηδικής, καθώς η πιθανότητα μετανάστευσης του λύγκου από τη συγκομισμένη μηδική προς το βαμβάκι είναι πολύ μεγαλύτερη σε σχέση με άλλες καλλιέργειες. Το κατώτερο όριο επέμβασης για τον λύγκο είναι τα 5 άτομα κατά μέσο όρο ανά 100 φυτά.
Ενημερώνουμε τους παραγωγούς ότι η αντιμετώπιση του λύγκου κατά κανόνα δεν απαιτείται, καθώς η πρόωρη απώλεια καρποφόρων οργάνων (κυρίως μικρών χτενιών) την οποία πολλοί παραγωγοί την αποδίδουν στον λύγκο, τις περισσότερες φορές οφείλεται σε φυσιολογικά αίτια που έχουν σχέση με τη θρέψη του φυτού και τις κλιματικές συνθήκες (χαμηλές θερμοκρασίες, μεγάλες αυξοµειώσεις της θερµοκρασίας ή της εδαφικής υγρασίας) κατά την περίοδο σχηματισμού των καρποφόρων οργάνων κ.ά.. Στις ελάχιστες περιπτώσεις που απαιτηθεί χημική καταπολέμηση, τότε αυτή πρέπει να διενεργείται με εγκεκριμένα εντομοκτόνα εκλεκτικής δράσης που είναι φιλικότερα προς τα ωφέλιμα έντομα.
Η Υπηρεσία μας ενημερώνει τους βαμβακοπαραγωγούς ότι τον Ιούνιο πραγματοποιείται η εγκατάσταση των ωφελίµων εντόµων στις βαµβακοφυτείες όπου γεννούν και πολλαπλασιάζονται. Για τον παραπάνω λόγο, είναι σημαντικό να αποφεύγονται οι άσκοποι και «προληπτικοί» χημικοί ψεκασμοί προκειμένου να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη εγκατάσταση των ωφελίμων εντόμων που θα είναι «σύμμαχοι» των βαμβακοπαραγωγών στην αντιμετώπιση του σημαντικότερου εχθρού του βαμβακιού, δηλαδή του πράσινου σκουληκιού και κυρίως εκείνου της 2ης γενιάς περί τα τέλη Ιουλίου με αρχές Αυγούστου.
Επισημαίνεται στους βαμβακοκαλλιεργητές ότι στα αρχικά στάδια, οι εντομολογικές προσβολές είναι συνήθως τοπικές και περιορισμένης έκτασης, με συνέπεια ακόμη και στο ίδιο βαμβακοχώραφο το ποσοστό προσβολής από κάποιο εχθρό μπορεί να διαφέρει σημαντικά από σημείο σε σημείο, για αυτό και η ανάγκη για χημική επέμβαση πρέπει να εκτιμάται προσεκτικά σε επίπεδο κάθε χωραφιού.
Για αυτόν τον λόγο και επειδή πολλοί παραγωγοί καταφεύγουν από νωρίς σε χημικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση των προαναφερόμενων εχθρών του βαμβακιού, η υπηρεσία μας συστήνει να μην προβαίνουν σε βεβιασμένες επεμβάσεις με χημικά σκευάσματα, αφενός μεν διότι τα προσβεβλημένα φυτά αναλαμβάνουν από την προσβολή, αφετέρου δε η εφαρμογή εντομοκτόνων μπορεί να προκαλέσει δευτερογενείς εξάρσεις τετράνυχου, αφίδων ή άλλων εχθρών, εξαιτίας της θανάτωσης των ωφέλιμων εντόμων που εγκαθίστανται αυτή την εποχή στις καλλιέργειες. Είναι επιτακτική η ανάγκη να προστατευθούν τα ωφέλιμα έντομα προκειμένου να αναπτυχθούν και να προστατέψουν τις βαμβακοκαλλιέργειες στις επόμενες και πιο καταστρεπτικές γενεές.
Παρακαλούνται οι συνάδελφοι Γεωπόνοι (Καταστήματα Γεωργικών Εφοδίων, Γραφεία Αγροτικής Οικονομίας κ.α.) και οι βαμβακοπαραγωγοί που πιθανόν εντοπίσουν σημαντική εντομολογική προσβολή ή οποιοδήποτε άλλο ανησυχητικό σύμπτωμα σε βαμβακοκαλλιέργειες, να επικοινωνήσουν άμεσα με την Υπηρεσία μας και με το ΠΚΠΦΠ & ΦΕ Βόλου, έτσι ώστε να εκδοθεί προειδοποίηση για την ευρύτερη περιοχή.
4. Εφαρμογή ψεκασμών με Φυτοπροστατευτικά Προϊόντα
Η Υπηρεσία μας ενημερώνει ότι οι βαμβακοπαραγωγοί είναι αποκλειστικά και μόνο υπεύθυνοι για τη λήψη της τελικής απόφασης εφαρμογής χημικών σκευασμάτων, του είδους των σκευασμάτων που θα επιλέξουν, καθώς και του τρόπου και χρόνου χρησιμοποίησης αυτών, τα οποία συμβάλουν στις ποσοτικές και ποιοτικές αποδόσεις της καλλιέργειας.
Σε κάθε περίπτωση πρέπει να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των παρασκευαστών οίκων για την αναλογία χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, την συνδυαστικότητά τους, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, καθώς και για τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης. Τα αγροχημικά πρέπει να χρησιμοποιούνται πάντοτε σύμφωνα με την ετικέτα. Σύμφωνα με τα άρθρα 9&3 και 10&3 του ν.4036/2012 (ΦΕΚ8Α) όποιος χρησιμοποιεί μη εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα υπόκειται σε διοικητικές και ποινικές κυρώσεις.
Επιπλέον, πρέπει να αποφεύγονται οι ψεκασμοί με μελισσοτοξικά φυτοπροστατευτικά προϊόντα, ενώ όπου κρίνεται αναγκαίο, οι ψεκασμοί πρέπει να πραγματοποιούνται την ώρα που δεν δραστηριοποιούνται οι μέλισσες, δηλαδή κατά τις απογευματινές ώρες κυρίως και μετά τη δύση του ηλίου. Οι βαμβακοπαραγωγοί οφείλουν να προειδοποιούν τους μελισσοκόμους ώστε να απομακρύνουν τα μελίσσια τους από την περιοχή του ψεκασμού. Για τον σκοπό αυτό, οι μελισσοκόμοι θα πρέπει απαραιτήτως να αναγράφουν στις κυψέλες τον κωδικό τους, το τηλέφωνο και τη διεύθυνσή τους ώστε να είναι δυνατή η έγκαιρη ειδοποίησή τους.
Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Επαρχίας Φαρσάλων «Ο Ενιπέας» ζητά στήριξη των παραγωγών που προχώρησαν στην επανασπορά βάμβακος.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Αθανάσιος Καραΐσκος, πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Επαρχίας Φαρσάλων «Ο Ενιπέας», τα μέλη του συνεταιρισμού καλλιεργούν στην περιοχή περίπου 4.000 στρέμματα με βαμβάκι.
Από αυτή την έκταση το 60 έως 70% έχει γίνει επανασπορά. Υπάρχη σημαντική επιβάρυνση του εδάφους εξαιτίας του φαινομένου DANIEL - ELIAS, κάτι που το περιμέναμε.
Επίσης είχαμε πρωτοφανείς καιρικές συνθήκες να επικρατούν στην περιοχή μας τόσο σε ύψη βροχής 100 έως 200 χιλιοστά στην βροχόπτωση της 18 - 20 Απριλίου, όσο και στις αυξομειώσεις της θερμοκρασίας, με μέγιστες 30 βαθμούς Κελσίου κατά την ημέρα και ελάχιστες το βράδυ - όπως επίσης και τις πρωινές ώρες - που πλησίαζαν τους 5 με 6 βαθμούς Κελσίου.
Όλα τα παραπάνω είχαν σαν συνέπεια τη δημιουργία δυσμενών συνθηκών για το φύτρωμα του βαμβακιού και την επανάληψη της σποράς για δύο και σε πολλές περιπτώσεις τρεις φορές.
Το γεγονός των επανασπορών έχει σαν συνέπεια την μεγάλη οικονομική οικονομική επιβάρυνση της παραγωγής βαμβακιού.
Αξίζει επίσης να αναφέρουμε ότι κατά την φετινή χρονιά το κόστος ήταν ιδιαίτερα αυξημένο.
Όλα αυτά οδηγούν σε μείωση του εισοδήματος των βαμβακοπαραγωγών λόγω αυξημένου κόστους.
Επίσης οι αποδόσεις φέτος αναμένεται να είναι μειωμένες, ενώ η καλλιέργεια θα είναι ευαίσθητη σε φυτοπροσβολές.
Ένα ακόμη πρόβλημα είναι η οψίμιση της καλλιέργειας κάτι που μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες ειδικά κατά την συγκομιδή (κίνδυνος βροχοπτώσεων).
Ζητάμε από την ηγεσία του ΥπΑΑΤ να στηρίξει τους παραγωγούς γιατί ως γνωστόν ο ΕΛΓΑ αποζημιώσει επανασπορές μόνο μετά την 16η Μαΐου. Είναι μια πολιτική απόφαση που μπορεί να πάρει ο υπουργός.
Την κάλυψη του κόστους επανασποράς βάμβακος στις καλλιέργειες της Θεσσαλίας, ζητούν οι Ενωτικές Ομοσπονδίες Λάρισας, Καρδίτσας και Τρικάλων.
Για το λόγο αυτό πραγματοποίησαν, σήμερα Πέμπτη (16/5), παράσταση διαμαρτυρίας στον ΕΛΓΑ της Λάρισας.
Σε δηλώσεις του στος ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της πρόεδρος της Ενωτική Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Καρδίτσας, Κώστας Τζέλλας, τόνισε ότι «οι βαμβακοπαραγωγοί που έσπειραν πριν τις 20 του Απριλίου αναγκάζονται να προχωρήσουν σε επανασπορές, αφού τα βαμβάκια, λόγω των κλιματολογικών συνθηκών δεν φύτρωσαν.
Μιλάμε για ένα κόστος επανασποράς που ανέρχεται σε 30 - 35 ευρώ το στρέμμα.
Οι βαμβακοπαραγωγοί αυτή την περίοδο βρίσκονται χωρίς ρευστότητα για την αγορά νέου σπόρου, αφού ακόμη δεν έχουν εξοφληθεί και από τις αποζημιώσεις για τις ζημιές από τον «Ντάνιελ».
Ο ΕΛΓΑ οφείλει να ικανοποιήσει το αίτημα των παραγωγών που έχουν πληγεί και από τις θεομηνίες του περασμένου Σεπτέμβρη και να αποζημιώσει τις επανασπορές, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν, κατά παρέκκλιση μιας και ο Κανονισμός του δεν τις καλύπτει.
Είναι μια πολιτική απόφαση που θα πρέπει να την αποφασίσει από κοινού ΕΛΓΑ και ΥπΑΑΤ».
Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ η τροποποιητική απόφαση «Καθορισμός των απαιτήσεων για τη χορήγηση της ειδικής ενίσχυσης για το βαμβάκι στα πλαίσια του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023 - 2027».
Όπως αναφέρει η τροποποιητική, για την καλλιεργητική περίοδο 2023, η ελάχιστη στρεμματική απόδοση, ορίζεται με βάση το μέσο όρο της πραγματικής στρεμματικής απόδοσης της πενταετίας 2016-2020 κάθε περιφερειακής ενότητας, μειωμένο κατά 20% της ελάχιστης απόδοσης κιλών σύσπορου βαμβακιού ανά στρέμμα.
Κατά παρέκκλιση, λόγω των ιδιαίτερων καιρικών συνθηκών που αντιμετώπισε η χώρα, για την καλλιεργητική περίοδο 2023:
Α. Οι Περιφέρειες Θεσσαλίας και η Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδας, εξαιρούνται από την εφαρμογή των όρων επιλεξιμότητας των σημείων γ και δ της παρ. 6 του άρθρου 2 και παρ. 2 του άρθρου 3 της υπ’ αρ. 472/158760/25-5-2023 (Β’ 3523), για τη χορήγηση της ειδικής ενίσχυσης.
Β. Στις Περιφερειακές Ενότητες Αιτωλοακαρνανίας, Βοιωτίας, Δράμας, Δυτ. Αττικής, Έβρου, Εύβοιας, Ημαθίας, Θεσσαλονίκης, Κιλκίς, Ξάνθης, Πέλλης, Πιερίας, Πρεβέζης, Ροδόπης, Σερρών, Φλωρίνης και Χαλκιδικής, η ελάχιστη στρεμματική απόδοση, μειώνεται επιπλέον 30% και ως εκ τούτου ορίζεται με βάση το μέσο όρο της πραγματικής στρεμματικής απόδοσης της πενταετίας 2016-2020 κάθε περιφερειακής ενότητας μειωμένο κατά 44%.
Από την καλλιεργητική περίοδο 2024, η ελάχιστη στρεμματική απόδοση ορίζεται σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας (νομός), με βάση το μέσο όρο της πραγματικής στρεμματικής απόδοσης της πενταετίας 2016- 2020 κάθε περιφερειακής ενότητας, μειωμένο κατά 30%.
Η ανωτέρω απόδοση μπορεί να μειωθεί εφόσον υπάρχουν λόγοι ανωτέρας βίας και αυτοί επιβεβαιωθούν από τους αρμόδιους φορείς.
Αν διαπιστωθεί ότι η παραδοθείσα από τον παραγωγό ποσότητα έχει ποσοστό ξένων υλών μεγαλύτερο του 10%, η ποσότητα που αντιστοιχεί στο συγκεκριμένο ποσοστό δεν προσμετράται για τον υπολογισμό της τελική ποσότητας του παραγωγού».
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Με απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρη Αυγενάκη, συγκροτείται Ομάδα Εργασίας, υπό τον ΓΓ του ΥΠΑΑΤ, Γιώργο Στρατάκο, με αντικείμενο τον τομέα του βάμβακος. Έργο της Ομάδας Εργασίας είναι:
α) η ανάλυση και εξέταση όλων των προβλημάτων που αφορούν στην αλυσίδα παραγωγής βάμβακος, στη βελτίωση της ποιότητας, στην ταξινόμηση - τυποποίηση, μεταποίηση και βιομηχανική του επεξεργασία, στη στήριξη του τομέα και στη λειτουργία της Δ.Ο.Β. και
β) η κατάθεση προτάσεων για την επίλυση των εν λόγω προβλημάτων.
Η Ομάδα Εργασίας αποτελείται από τους:
α. Γεώργιο Στρατάκο, Γενικό Γραμματέα Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως Πρόεδρο, χωρίς αναπληρωτή/τρια.
β. Απόστολο Πολύμερο, προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών, ειδικότητας ΠΕ Γεωπόνων, με βαθμό A΄, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια.
γ. Γεωργία Κωστοπούλου, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών, ειδικότητας ΠΕ Γεωπόνων, με βαθμό A΄, προϊσταμένη της Διεύθυνσης Συστημάτων Καλλιέργειας και Προϊόντων Φυτικής Παραγωγής, ως τακτικό μέλος, με αναπληρώτρια τη Βασιλική Λαϊνά, υπάλληλο του ίδιου κλάδου, ειδικότητας, βαθμού και Διεύθυνσης προϊσταμένη κατ’ αναπλήρωση του Τμήματος Βιομηχανικών Φυτών(Βαμβάκι & Λοιπά Κλωστικά Φυτά, Καπνός, Ζαχαρότευτλα, Ενεργειακές Καλλιέργειες).
δ. Βασιλική Λαϊνά, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών, ειδικότητας ΠΕ Γεωπόνων, με βαθμό A΄, προϊσταμένη κατ’ αναπλήρωση του Τμήματος Βιομηχανικών Φυτών (Βαμβάκι & Λοιπά Κλωστικά Φυτά, Καπνός, Ζαχαρότευτλα, Ενεργειακές Καλλιέργειες) της Διεύθυνσης Συστημάτων Καλλιέργειας και Προϊόντων Φυτικής Παραγωγής, ως τακτικό μέλος, με αναπληρώτρια την Αγγελική Δεβάρη, υπάλληλο του ίδιου κλάδου, ειδικότητας, βαθμού και Διεύθυνσης.
ε. Σωτήριο Κοσμά, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών, ειδικότητας ΠΕ Γεωπόνων, με βαθμό A΄, προϊστάμενο της Διεύθυνσης Πολλαπλασιαστικού Υλικού Καλλιεργούμενων Φυτικών Ειδών και Φυτογενετικών Πόρων, ως τακτικό μέλος, με αναπληρωτή τον Πέτρο Καστάνη, υπάλληλο ιδίου κλάδου, ειδικότητας, βαθμού και Διεύθυνσης, προϊστάμενο κατ’ αναπλήρωση του Τμήματος Πολλαπλασιαστικού Υλικού, Φυτών Μεγάλης Καλλιέργειας, Κηπευτικών, Καλλωπιστικών, Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών.
στ. Αθανάσιο Ζούνο, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών, ειδικότητας ΠΕ Γεωπόνων, με βαθμό A΄, προϊστάμενο κατ’ αναπλήρωση του Τμήματος Προστασίας Φυτών, της Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής, ως τακτικό μέλος, με αναπληρώτρια την Εμμανουέλλα Καπόγια, υπάλληλο του ίδιου κλάδου, ειδικότητας, βαθμού και Διεύθυνσης.
ζ. Ελένη Τζαβάρα, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών, ειδικότητας ΠΕ Γεωπόνων, μεβαθμό A΄, προϊσταμένη της Διεύθυνσης Συστημάτων Ποιότητας και Βιολογικής Γεωργίας, ως τακτικό μέλος, με αναπληρώτρια την Αικατερίνη Μαρτίνη, υπάλληλο του ίδιου κλάδου, ειδικότητας και Διεύθυνσης, με βαθμό Β΄.
η. Χαράλαμπο Μουλκιώτη, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών, ειδικότητας ΠΕ Γεωπόνων, με βαθμό Α΄, που υπηρετεί με απόσπαση στην Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής Άμεσων Ενισχύσεων και Τομεακών Παρεμβάσεων, ως τακτικό μέλος, με αναπληρώτρια την Σοφία Χατζηπαντελή, υπάλληλο του ίδιου κλάδου και ειδικότητας, με σχέση εργασίαςιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, που υπηρετεί με απόσπαση στην Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Σ.Σ. ΚΑΠ.
θ. Παναγιώτη Κονδύλη, υπάλληλο με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου,του κλάδου ΔΕ Διοικητικού - Λογιστικού, ειδικότητας ΔΕ Διοικητικού - Λογιστικού της Διεύθυνσης Άμεσων Ενισχύσεων και Αγοράς του ΟΠΕΚΕΠΕ, ως τακτικό μέλος, με αναπληρώτρια την Μαρίνα Ηλιάδου, υπάλληλο με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, του κλάδου ΠΕ Μηχανικών, ειδικότητας ΠΕ Αγρονόμων, Τοπογράφων Μηχανικών, προϊσταμένη του Τμήματος Τηλεπισκόπισης και Γεωπληροφοριακών Συστημάτων της Διεύθυνσης Τεχνικών Ελέγχων του ίδιου Οργανισμού.
ι. Δημήτριο Μπεσλεμπέ, Εντεταλμένο Ερευνητή του Εθνικού Κέντρου Ποιοτικού Ελέγχου Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού «ΔΗΜΗΤΡΑ», ως τακτικό μέλος, με αναπληρωτή τον Δημήτριο Βλαχοστέργιο, Κύριο Ερευνητή, Διευθυντή του Ινστιτούτου Βιομηχανικών και Κτηνοτροφικών Φυτών του ίδιου Οργανισμού.
ια. Χρήστο Αυγουλά, Ομότιμο Καθηγητή του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/αναπληρώτρια.
ιβ. Αντώνιο Σιάρκο, Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου της Πανελλήνιας Ένωσης Εκκοκκιστών και Εξαγωγέων Βάμβακος (ΠΕΕΕΒ), ως τακτικό μέλος, με αναπληρωτή τον Πρόδρομο Ουσουλτζόγλου, Αντιπρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου της ίδιας Ένωσης.
ιγ. Ευθύμιο Φωτεινό, Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος (Δ.Ο.Β.), ως τακτικό μέλος, με αναπληρωτή το Βασίλειο Γιαννάκο, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ίδιας Ένωσης.
ιδ. Ευριπίδη Δοντά, Αντιπρόεδρο του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων Κλωστοϋφαντουργών (Σ.Ε.Β.Κ.), με αναπληρωτή τον Δημήτριο Πολύχρονο, μέλος του ιδίου Συνδέσμου.
ιε. Αθανάσιο Τσούτσα, Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πολλαπλασιαστικού Υλικού (ΣΕΠΥ), ως τακτικό μέλος, με αναπληρωτή τον Ευθύμη Ευθυμιάδη, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ίδιου Συνδέσμου.
Η θητεία του προέδρου και των μελών της ομάδας εργασίας ορίζεται διετής.
Η Ομάδα Εργασίας είναι μη αμειβόμενη.
Νέοι δρόμοι συνεργασίας Ελλάδας με Ουζμπεκιστάν
Σε θερμό κλίμα συνεργασίας πραγματοποιήθηκε η συνάντηση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρη Αυγενάκη, με τον Ουζμπέκο ομόλογό του, Ibrohim Abdurakhmonov, στο πλαίσιο της Υπουργικής Ημερίδας για τα 100 χρόνια του Διεθνούς Οργανισμού Αμπέλου και Οίνου, στην Μπρέσια της Ιταλίας.
Οι Υπουργοί των δύο χωρών συμφώνησαν, μεταξύ άλλων, να συσταθεί το συντομότερο ομάδα εργασίας από στελέχη των δύο υπουργείων, προκειμένου να υπάρξει ατζέντα που θα διευκολύνει το πεδίο σύμπραξης, θέτοντας παράλληλα κοινούς στόχους αλλά και μελλοντικές δράσεις συνεργασίας στον πρωτογενή τομέα.
Απώτερος στόχος αυτής της πρωτοβουλίας είναι να επιτευχθεί σύντομα η υπογραφή ενός Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ των δύο μερών.
Ο Ουζμπέκος υπουργός απηύθυνε επίσημη πρόσκληση στον Έλληνα υπουργό να επισκεφτεί τη χώρα του το καλοκαίρι στο πλαίσιο των ενεργειών για διεύρυνση της συνεργασίας των δύο κρατών, αλλά και τον Οκτώβριο στο Παγκόσμιο Συνέδριο για το Βαμβάκι που διοργανώνει το Ουζμπεκιστάν. Ο Έλληνας ΥπΑΑΤ αποδέχθηκε τις προσκλήσεις.
Άλλωστε, όπως τόνισε ο ΥπΑΑΤ, πέραν της προσπάθειας που διενεργείται από πλευράς ΥΠΕΞ για την σύσφιξη των διμερών σχέσεων με το Ουζμπεκιστάν, με την συνάντηση αυτή εγκαινιάζεται μια ακόμη σπουδαία συνεργασία στο πλαίσιο της γεωργικής διπλωματίας που αναπτύσσει η Ελλάδα.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Λευτέρης Αυγενάκης, επισήμανε: «Χαιρόμαστε που ξεκινάμε μια συνεργασία με το Ουζμπεκιστάν, το οποίο αποτελεί μια χώρα δυναμική, αλλά και μία χώρα που καταβάλλει μία αξιοσημείωτη προσπάθεια μεταρρυθμίσεων και εκσυγχρονισμού». «Ο βαθύς πολιτισμός του Ουζμπεκιστάν είναι άλλωστε αυτός που το ενώνει με την Ελλάδα», σημείωσε.
Επισημαίνεται ότι οι διπλωματικές σχέσεις Ελλάδας - Ουζμπεκιστάν βρίσκονται σε καλό επίπεδο, ενώ γίνονται εκατέρωθεν προσπάθειες για την ίδρυση Πρεσβειών στην Τασκένδη και στην Αθήνα αντίστοιχα.
Μια από τις βασικές επιδιώξεις της Ελλάδας αποτελεί και η ανάπτυξη των εμπορικών συνεργασιών με την ουζμπεκική πλευρά, με στόχο την ενίσχυση των ευρύτερων οικονομικών σχέσεων, πάντα στο πλαίσιο της βούλησης των δύο χωρών να συσφίξουν περαιτέρω τις σχέσεις τους.
Στα «σκουπίδια» στέλνει η κυβέρνηση το master plan για την Θεσσαλία, αν και βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 12 Απριλίου.
Διαβεβαιώσεις πως η κυβέρνηση θα συνεχίσει να στηρίζει τη βαμβακοκαλλιέργεια στη Θεσσαλία, παρά τις ενστάσεις που θέτει το Ολλανδικό master plan που εκπονήθηκε με αφορμή τις καταστροφικές πλημμύρες του περασμένου Σεπτεμβρίου, έδωσε ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Διονύσης Σταμενίτης, απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του Τομεάρχη Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτή Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλη Κόκκαλη.
Ο κ. Κόκκαλης ρώτησε τον κ. Σταμενίτη αν «αποδέχεται η Κυβέρνηση την πρόταση της Ολλανδικής Εταιρείας για σταδιακή αντικατάσταση του βαμβακιού στη Θεσσαλία», ενώ σε περίπτωση που δεν την αποδέχεται «ποια είναι ακριβώς η πολιτική να στηρίξει το βαμβάκι, στα πλαίσια πάντα της κλιματικής αλλαγής;»
«Γιατί, συνέχισε ο Λαρισαίος πολιτικός, εδώ απαιτούνται συγκεκριμένες αποφάσεις. Και ποιο είναι το συνολικό σχέδιο -δεν το έχουμε δει επτά μήνες μετά. Και αυτό δεν είναι αντιπολιτευτική τακτική- ανασυγκρότησης του πρωτογενούς τομέα στη Θεσσαλία, είτε αφορά το βαμβάκι είτε αφορά άλλα προϊόντα, με συγκεκριμένους άξονες; Αυτό δεν έχει παρουσιαστεί μέχρι σήμερα στον κόσμο τον οποίο τον απασχολεί».
Στην απάντησή του ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είπε χαρακτηριστικά ότι «δεν είναι απαραίτητο να εγκαταλείψουμε το βαμβάκι», για να συμπληρώσει στη δευτερολογία του πως «για το βαμβάκι, θα συνεχίσουμε να το στηρίζουμε μέσα από την κοινή ευρωπαϊκή πολιτική και τις εθνικές στρατηγικές».
Απαιτείται επικαιροποίηση της εθνικής στρατηγικής
Στην δευτερολογία του ο κ. Κόκκαλης στάθηκε στις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τη Θεσσαλία, μεταξύ αυτών η επικαιροποίηση του εδαφολογικού χάρτη της Θεσσαλίας και η δημιουργία αγρο-οικολογικών ζωνών πλέον στη Θεσσαλία, επισημαίνοντας πως αυτά δεν περιλαμβάνονται ανάμεσα στις προτάσεις των Ολλανδών. Σημείωσε δε με νόημα, πως «έχει βγει μπροστά το master plan των Ολλανδών και η Κυβέρνηση από πίσω περιμένει να δει τις αντιδράσεις».
Για το βαμβάκι πρότεινε «άμεσα την εκ νέου σύσταση της Ομάδας Βάμβακος, προκειμένου να επικαιροποιηθεί η Εθνική Στρατηγική για το Βαμβάκι, μια εθνική στρατηγική, η οποία εκπονήθηκε το 2018 και υιοθετήθηκε αυτούσια από τη δική σας την Κυβέρνηση. Και καλά έκανε. Υιοθετήθηκε αυτούσια η Εθνική Στρατηγική για το Βαμβάκι. Πλην, όμως, τα δεδομένα λόγω των πλημμυρών έχουν αλλάξει.
Γι’ αυτό απαιτείται νέα επικαιροποίηση της εθνικής στρατηγικής, με στόχους που θα βάλει πλέον η Κυβέρνηση για το βαμβάκι, στους οποίους στόχους πρέπει να είναι: Πρώτον, να μην βγαίνει έξω η προστιθέμενη αξία του βαμβακιού, να μην πηγαίνει στην Τουρκία. Το βαμβάκι το ελληνικό το παίρνουν από την Τουρκία. Να μένει εδώ. Αυτή είναι η εθνική στρατηγική για το βαμβάκι. Δεύτερον, στάγδην άρδευση σε όλες τις καλλιέργειες στη Θεσσαλία.
Βλέπετε, ότι εκτός από την κριτική την οποία σας κάνουμε και η οποία έχει να κάνει με το γεγονός ότι οχυρώνεστε πίσω από το master plan των Ολλανδών, προτείνουμε συγκεκριμένα μέτρα τα οποία έχουν να κάνουν με την ανασυγκρότηση του πρωτογενούς τομέα. Διότι τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Τα εδάφη δεν είναι τα ίδια, κύριε Υπουργέ. Πρέπει επειγόντως να γίνει επικαιροποίηση του εδαφολογικού χάρτη και δημιουργία πλέον αγρο-οικολογικών ζωνών».
Να καταβληθεί άμεσα η συνδεδεμένη (ειδική) ενίσχυση βάμβακος σε όλους τους πληττόμενους βαμβακοπαραγωγούς, ζητά ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, με ερώτησή του προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Λευτέρη Αυγενάκη. Θυμίζουμε για το θέμα έχουμε αναφερθεί σε σειρά άρθρων του ΑγροΤύπου.
Αναλυτικά η ερώτηση του κ. Κόκκαλη: «Σύμφωνα με την αριθμ. 472/158760/25-5-2023 Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) «Καθορισμός των απαιτήσεων για τη χορήγηση της ειδικής ενίσχυσης για το βαμβάκι, στα πλαίσια του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023 – 2027» (Β’3523), η ελάχιστη στρεμματική απόδοση, από το έτος 2023, ορίζεται σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας (νομός) με βάση τον μέσο όρο της πραγματικής στρεμματικής απόδοσης της πενταετίας 2016-2020 κάθε Περιφερειακής Ενότητας, μειωμένο κατά 20%. Για το 2023 το ποσό της ειδικής ενίσχυσης καθορίζεται στα 73,398 €/στρέμμα επιλέξιμης έκτασης για βασική έκταση καλλιέργειας 2.500.000 στρεμμάτων ενώ για το Νομό Λάρισας, σύμφωνα με τον πίνακα ελάχιστης απόδοσης κιλών σύσπορου βαμβακιού, η ελάχιστη στρεμματική απόδοση ανέρχεται στα 334 κιλά.
Δεδομένης της σχεδόν ολοκληρωτικής καταστροφής της βαμβακοκαλλιέργειας στις περιοχές που επλήγησαν από την κακοκαιρία DANIEL, με την υπ αρ 425/25-10-2023 αναφορά, αναδείξαμε και θέσαμε το θέμα της μείωσης του ελαχίστου πλαφόν (ηρτημένης) συγκομιδής του βαμβακιού και την κατάργηση του για τους πλημμυροπαθείς βαμβακοπαραγωγούς Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας. Στην απάντηση του αρμόδιου Υπουργείου, αναφέρεται ότι «η περαιτέρω μείωση της ελάχιστης στρεμματικής απόδοσης έρχεται σε αντίθεση με τα όσα ορίζονται στο Στρατηγικό Σχέδιο Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) 2023 – 2027 της χώρας. Παρά ταύτα, στα πλαίσια της 1ης τροποποίησης του ΣΣ ΚΑΠ, η οποία έχει υποβληθεί προς διαβούλευση και έγκριση στην ΕΕ, ενσωματώθηκε πρόταση αλλαγής της ελάχιστης στρεμματικής απόδοσης, η οποία θα ορίζεται σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας (νομός) με βάση τον μέσο όρο της πραγματικής στρεμματικής απόδοσης της πενταετίας 2016- 2020 κάθε Περιφερειακής Ενότητας, μειωμένο κατά 30%, αντί για 20%.»\
Με βάση την ανωτέρω απόφαση στην Π..Ε. Λάρισας, οι βαμβακοκαλλιεργητές θα πρέπει να έχουν παραδώσει τουλάχιστον 234 κιλά ανά στρέμμα,. προκειμένου να καταστούν δικαιούχος της ειδικής στρεμματικής ενίσχυσης.
Παρόλο που από αυτό το πλαφόν εξαιρέθηκαν τα πλημμυρισμένα χωράφια με ζημιά 100% και θα καταβληθεί κανονικά στους παραγωγούς το ποσό της ειδικής ενίσχυσης, αγνοήθηκαν εντελώς και δεν λήφθηκε ανάλογη μέριμνα για τις περιπτώσεις όπου λόγω αποδεδειγμένων ζημιών από την κακοκαιρία DANIEL δεν κατέστη δυνατή η ελάχιστη στρεμματική απόδοση των 234 κιλών βαμβακιού. Μάλιστα σε αυτές τις περιπτώσεις, καταβλήθηκε στους παραγωγούς προκαταβολή αποζημίωσης 50 ευρώ ανά στρέμμα και ακολούθησαν οι προβλεπόμενες εκτιμήσεις από τον ΕΛΓΑ με βάση τους μάρτυρες της καλλιέργειας που υπήρχαν στα χωράφια ενώ η απόδοση τους ήταν κατώτερη του ελάχιστου πλαφόν των 234 κιλών βαμβακιού.
Επειδή όλες τις προηγούμενες χρονιές είχε ολοκληρωθεί μέχρι τον Μάρτιο η πληρωμή ειδικής συνδεδεμένης ενίσχυσης στο βαμβάκι και φέτος που υπάρχει μεγαλύτερη οικονομική ανάγκη από ποτέ στους βαμβακοπαραγωγούς, καθυστερεί σημαντικά.
Επειδή οι βαμβακοπαραγωγοί βρίσκονται στην έναρξη της καλλιεργητικής περιόδου και απαιτούνται σημαντικά κεφάλαια για την προμήθεια εφοδίων και την πραγματοποίηση καλλιεργητικών εργασιών.
Επειδή οι πληττόμενοι βαμβακοπαραγωγοί αδυνατούν να ανταποκριθούν στην κάλυψη των απαιτούμενων εξόδων και η έλλειψη ρευστότητας τους εξαναγκάζει στη λήψη υψηλών εντόκων χρηματοδοτήσεων.
Επειδή υπάρχει μεγάλος αριθμός πληττομένων βαμβακοπαραγωγών που έχουν συγκομίσει από 100 εώς 200 κιλά ανά στρέμμα - πολύ λιγότερα από το προβλεπόμενο ελάχιστο πλαφόν των 234 κιλών για την καταβολή της ειδικής συνδεδεμένης ενίσχυσης και κινδυνεύουν να μην τη λάβουν.
Επειδή για να γίνει η πληρωμή απαιτείται η ολοκλήρωση των πορισμάτων ζημιάς από τον ΕΛΓΑ, διαδικασία η οποία καθυστερεί, δεν υπάρχει σχετικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της και προκαλείται μεγάλη καθυστέρηση στην πληρωμή της ενίσχυσης αλλά και σημαντική απώλεια της ειδικής συνδεδεμένης ενίσχυσης για πολλούς.
Επειδή προκειμένου να καταστεί εφικτή η εξασφάλιση της ειδικής συνδεδεμένης ενίσχυσης βάμβακος για όλους τους παραγωγούς που αποδεδειγμένα έχουν πληγεί από θεομηνίες, η περαιτέρω μείωση της ελάχιστης στρεμματικής απόδοσης είναι μονόδρομος.
Επειδή για να πληρωθούν όλοι οι βαμβακοπαραγωγοί στις περιοχές που επλήγησαν από την θεομηνία λόγω ανωτέρας βίας έπρεπε να έχει ήδη προηγηθεί η κατάθεση σχετικού αιτήματος της χώρας μας στην ΕΕ.
Επειδή παρόλο που η εξασφάλιση της καταβολής της ειδικής ενίσχυσης είναι καθοριστικής σημασίας για την ύπαρξη και συνέχιση της βαμβακοκαλλιέργεις, οι αρμόδιες Υπηρεσίες κωλυσιεργούν και δεν διευκρινίζουν για το αν θα πληρωθούν την ειδική συνδεδεμένη ενίσχυση όλοι οι πληττόμενοι βαμβακοπαραγωγοί.
Ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός: Σε ποια μέτρα προτίθεται να προβεί προκειμένου να καταστεί δυνατή η καταβολή της ειδικής συνδεδεμένης ενίσχυσης βάμβακος σε όλους τους βαμβακοπαραγωγούς που αποδεδειγμένα έχουν πληγεί από θεομηνίες και έχουν στρεμματική απόδοση κατώτερη του ελαχίστου πλαφόν και ποιο είναι το ακριβές χρονοδιάγραμμα καταβολής της;».
Πολλοί βαμβακοπαραγωγοί κινδυνεύουν να μην πάρουν την ειδική ενίσχυση βάμβακος στις περιοχές που επλήγησαν από την θεομηνία λόγω της ολιγωρίας των διοικούντων.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Φώτης Παπαδόπουλος, πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Λαρισαίων Αγροτών, «με βάση τον μέσο όρο των αποδόσεων την τριετία είχαμε μια αύξηση του πλαφόν της ειδικής ενίσχυσης στο βαμβάκι κατά 20% που αυτό σημαίνει ότι ο παραγωγός θα έπρεπε να είχε στην Λάρισα μια απόδοση στα 334 κιλά το στρέμμα για να εισπράξει την ενίσχυση (από τα 265 κιλά).
Ήρθε όμως το 2023 η θεομηνία με αποτέλεσμα να προτείνει η Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος και να γίνει αποδεκτό από την ΕΕ να μειωθεί το πλαφόν κατά 30%, δηλαδή το πλαφόν μειώθηκε στα 234 κιλά το στρέμμα.
Αυτό σημαίνει ότι στην Λάρισα για να μπορέσει να εισπράξει ο παραγωγός την στρεμματική ενίσχυση θα έπρεπε να παραδώσει τουλάχιστον 234 κιλά το στρέμμα για να πάρει την ενίσχυση.
Αυτό αυτό το πλαφόν εξαιρέθηκαν τα πλημμυρισμένα χωράφια με ζημιά 100% και οι παραγωγοί θα πάρουν την ειδική ενίσχυση.
Όμως υπάρχουν και ζημιές σε μη πλημμυρισμένα χωράφια και αυτές δεν τις έχουν λάβει υπόψιν οι υπεύθυνοι και δημιουργούν προβλήματα στους βαμβακοπαραγωγούς.
Σε πολλές περιοχές στα βαμβάκια είχαμε ζημιές λόγω των βροχοπτώσεων και οι παραγωγοί εισέπραξαν προκαταβολή αποζημίωσης 50 ευρώ το στρέμμα.
Αυτό σημαίνει ότι στα συγκεκριμένα χωράφια υπήρχαν μάρτυρες και έγιναν εκτιμήσεις από τον ΕΛΓΑ και καταβλήθηκε η αποζημίωση στους βαμβακοπαραγωγούς.
Σε αυτά τα χωράφια λόγω της ζημιάς δεν κατάφεραν να πιάσουν το πλαφόν των 234 κιλών το στρέμμα.
Για αυτό θα έπρεπε ήδη να είχε κινηθεί η διαδικασία για να υπάρξει περαιτέρω μείωση του πλαφόν για τους βαμβακοπαραγωγούς που με αποδείξεις έχουν πάθει ζημιά (αφού εισέπραξαν την προκαταβολή το κράτος αναγνωρίζει το πρόβλημα).
Υπάρχουν βαμβακοπαραγωγοί που είχαν απόδοση 100 - 200 κιλά το στρέμμα και θα χάσουν τα χρήματα και αυτό είναι μεγάλο πρόβλημα σε όλη την Θεσσαλία.
Αυτή την περίοδο υπάρχει μεγάλη έλλειψη ρευστότητας και οι σπορές στα βαμβάκια θα πρέπει να ξεκινήσουν το πρώτο 10ήμερο του Απριλίου.
Για να μπει στο χωράφι ο παραγωγός θα πρέπει να έχει χρήματα για τα πετρέλαια, τα σπόρια, την λίπανση και τα άλλα έξοδα.
Αν πιστωθεί για να πάρει τα εφόδια θα πρέπει πληρώσει έως και 30% τόκο.
Εκτιμώ ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να επαναφέρει το καθεστώς με τα καλλιεργητικά δάνεια, που να είναι χαμηλότοκα ή ακόμη και άτοκα, για να μπορούν οι αγρότες να ξεκινήσουν τη νέα καλλιεργητική περίοδο.
Παρά τις ανακοινώσεις από την κυβέρνηση, σήμερα στις περιοχές που χτυπήθηκαν από τις θεομηνίες υπάρχει μεγάλη έλλειψη ρευστότητας και μιλάμε για όλον τον κάμπο της Θεσσαλίας».
Το πρόβλημα του νερού στη Θεσσαλία είναι γνωστό εδώ και πολλά χρόνια, δεν προέκυψε τώρα με τη μελέτη των Ολλανδών, τονίζει στον ΑγροΤύπο ο Δρ. Μωχάμεντ Νταράουσε.
Και προσθέτει: Ορισμένες επισημάνσεις είναι σωστές σχετικά με ορισμένα μέτρα για τον προσδιορισμό του προβλήματος, που αφορούν τη διαθεσιμότητα του νερού, τη σημαντική πτώση του υδροφόρου ορίζοντα και τους κινδύνους των πλημμυρών.
Σχετικά με την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών και τον περιορισμό ή εγκατάλειψη ορισμένων καλλιεργειών, όπως το βαμβάκι και το καλαμπόκι και η αντικατάσταση τους με κηπευτικές καλλιέργειες ή άλλες που απαιτούν λιγότερο νερό που μπορεί να δώσουν καλύτερο εισόδημα στο παραγωγό είναι πολύ σχετικό.
Σχετικά με το βαμβάκι, οι Θεσσαλοί και οι βαμβακοπαραγωγοί έχουν θέσει εδώ και χρόνια το πρόβλημα με το νερό, χωρίς η πολιτεία να δώσει την ανάλογη σημασία για να δώσει λύσεις. Από το 2000 ως σήμερα η βαμβακοκαλλιέργεια έχει μειωθεί στη Θεσσαλία στο 47-48%, από 1.740.000 στρέμματα τότε, τα τελευταία χρόνια έχει σταθεροποιηθεί στα 800.000 στρέμματα περίπου. Συγκεκριμένα, στην Καρδίτσα μειώθηκε κατά 61%, στη Λάρισα 38%, στα Τρίκαλα 51% και στη Μαγνησία 28%.
Μειώθηκε για δύο λόγους ο ένας είναι το υψηλό κόστος παραγωγής και ο δεύτερος η διαθεσιμότητα του νερού που οδήγησε σε αύξηση του κόστους άρδευσης. Οι παραγωγοί έχουν στραφεί σε άλλες καλλιέργειες, όμως χωρίς καμία στρατηγική. Έτσι, ορισμένες από τις αυτές δεν έδωσαν το αναμενόμενο αποτέλεσμα στους παραγωγούς.
Η αντικατάσταση της βαμβακοκαλλιέργειας δεν είναι απλή υπόθεση. Πέρα από τις μεγάλες εκτάσεις που δεν μπορούν να καλυφθούν από κηπευτικά, ο παραγωγός έχει επενδύσει μεγάλα κεφάλαια σε γεωργικό εξοπλισμό και υποδομές, έχει ως τώρα μια διασφαλισμένη αγορά, ο παραγωγός γνωρίζει πολύ καλά την καλλιέργεια, είναι μια πλήρως μηχανοποιημένη καλλιέργεια και απαιτεί ελάχιστα εργατικά χέρια (εργάτες) που δεν υπάρχου, Πέρα από αυτά, στηρίζει πολλές εκκοκκιστικές επιχειρήσεις που έχουν επενδύσει στον τομέα αυτό, έχει μεγάλο κύκλο εργασιών και στηρίζει την εργασία, στον πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή τομέα. Επίσης όλα αυτά τα χρόνια στηρίζει την τοπική και εθνική οικονομία με τις πολλές εισροές από εξαγωγές, ενισχύσεις και ευρωπαϊκά προγράμματα που αγγίζουν τα 1,2 δισεκατομμύρια €.
Συνεπώς, το θέμα έχει να κάνει και με την οικονομία και με την εργασία. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά καθιστούν πολύ δύσκολη την αντικατάστασή της. Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι η διαθεσιμότητα του νερού και ο περιορισμός της χρήσης του είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα για το παρόν και το μέλλον και θα πρέπει να συζητηθεί. Όμως όχι με τον τρόπο που τέθηκε για τις καλλιέργειες, χωρίς να τεθούν επί τάπητος και πιο σημαντικά θέματα.
Θα ήταν πιο γόνιμη η συζήτηση αν είχε στραφεί σε άλλα θέματα που έχουν σχέση με την εξοικονόμηση του νερού όπως: οι μεγάλες απώλειες από τα δίκτυα άρδευσης, το έλλειμα στα έργα υποδομών για αξιοποίηση του νερού από διάφορες πηγές ακόμη και των βροχών, τα συστήματα άρδευσης, όπως η κατάκλιση, που έχουν μεγάλες απώλειες, η σπατάλη στην άρδευση λόγω της έλλειψης στην ενημέρωση και στην εκπαίδευση των παραγωγών στη σωστή διαχείριση της άρδευσης, η μη υιοθέτηση περιβαλλοντικών συστημάτων στις καλλιέργειες, τα οποία μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στη μείωση της κατανάλωσης του νερού, και τέλος η καθυστέρηση στη υιοθέτηση της νέας τεχνολογίας στη διαχείριση της άρδευσης για μείωση της σπατάλης.
Αν κάνουμε όλα αυτά πρώτα, που αφορούν τη σωστή διαχείριση του νερού και τη μείωση της χρήσης του, τα περισσότερα από τα οποία αφορούν τις αδυναμίες της πολιτείας, τότε θα είμαστε σε πιο πλεονεκτική θέση να αποφασίσουμε τί πρέπει να κάνουμε και πώς θα κάνουμε κατανομή των καλλιεργειών, σύμφωνα με τη διαθεσιμότητα του νερού. Έτσι, οι αποφάσεις μας θα είναι πιο ασφαλείς.
Το βαμβάκι είναι η πιο ανεκτική καλλιέργεια στην έλλειψη νερού. Κατά την περίοδο της λειψυδρίας στη Θεσσαλία, νομίζω 2007 και 2008, η μόνη καλλιέργεια στο Παλαμά - Καρδίτσας που άντεξε από 12 καλλιέργειες, ήταν το βαμβάκι. Έχει το πλεονέκτημα ότι μπορεί να παράγει μικρή παραγωγή με ελάχιστο νερό ή ξερική καλλιέργεια και συγχρόνως μπορεί να παράγει μεγάλη παραγωγή σε επάρκεια νερού. Η ανάγκη της καλλιέργειας σε νερό δεν είναι αυτή που περιγράφεται από κάποιους, που δεν γνωρίζουν την καλλιέργεια, ούτε έχουν ασχοληθεί ουσιαστικά.
Ορισμένοι μπερδεύουν τις ανάγκες σε άρδευση με τη συνολική κατανάλωση νερού και άλλοι μπερδεύουν την ανάγκη της καλλιέργειας με τη σπατάλη που γίνεται κατά κόρον στο βαμβάκι. Η σπατάλη είναι μια τακτική που ακολουθείται επιδιώκοντας κάποιος μια μεγάλη παραγωγή, χρησιμοποιώντας πρόσθετα χημικά για έλεγχο της καλλιέργειας, όπως οι ρυθμιστές ανάπτυξης, αυξάνοντας έτσι τις εισροές και το κόστος παραγωγής, χωρίς αποτέλεσμα. Η μείωση της κατανάλωσης νερού θα πρέπει να γίνεται με χρήση της στάγδην άρδευση (κίνητρα), με υιοθέτηση της νέας τεχνολογίας στην άρδευση, χρήση νέων περιβαλλοντικών συστημάτων, με χρήση στενότερων γραμμών σποράς και με στόχευση πάντα σε μια οικονομική και όχι μέγιστη παραγωγή, διότι στη μέγιστη παραγωγή, πέρα από τη σπατάλη του νερού, το κόστος παραγωγής αυξάνεται γεωμετρικά με αρνητικό οικονομικό αποτέλεσμα.
Η Ελλάδα, σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες που παράγουν βαμβάκι, καταλαμβάνει την 5η (πέμπτη) καλύτερη θέση στη συνολική κατανάλωση νερού (εξατμισοδιαπνοή), λόγω κλίματος. Η προστασία του περιβάλλοντας έχει ένα κόστος που δεν μπορεί να το επιβαρυνθεί ο παραγωγός με τη σημερινή κατάσταση της γεωργίας.
Δρ. Νταράουσε Μωχάμεντ
Τέως Προϊστάμενος του Εθνικού Κέντρου Ταξινόμησης Βάμβακος
Σε προηγούμενο άρθρο του ΑγροΤύπου μιλήσαμε για την καθυστέρηση στην πληρωμή ειδικής συνδεδεμένης ενίσχυσης στο βαμβάκι, που άλλες χρονιές είχε ολοκληρωθεί μέχρι τον Μάρτιο.
Τώρα όμως βλέπουμε ότι υπάρχει κίνδυνος να μην πληρωθούν την ενίσχυση οι πληγέντες από την θεομηνία στην Θεσσαλία.
Όπως αναφέρει ο ΟΠΕΚΕΠΕ για το 2023 το ποσό της ειδικής ενίσχυσης καθορίζεται στα 73,398 €/στρέμμα επιλέξιμης έκτασης για βασική έκταση καλλιέργειας 2.500.000 στρεμμάτων.
Στις δύο συναντήσεις που έγιναν στο Μαξίμου με εκπροσώπους των αγροτών το θέμα της πληρωμής στους βαμβακοπαραγωγούς μπήκε στο τραπέζι αλλά δεν υπήρξε θετική απάντηση από το ΥπΑΑΤ.
Το θέμα συζητήθηκε και στην συνάντηση που έγινε με τους φορείς από την πλευρά της Διεπαγγελματικής βάμβακος χωρίς όμως ο Υπουργός ΑΑΤ να ανοίξει τα χαρτιά του.
Η αγωνία για τους πληγέντες βαμβακοπαραγωγούς είναι μεγάλη και διαβάζοντας το σχέδιο των Ολλανδών για εγκατάλειψη της βαμβακοκαλλιέργειας στην Θεσσαλία γίνεται κύμα οργής.
Υπάρχουν δύο λύσεις που είναι εφικτές για να πάρουν οι παραγωγοί τα χρήματα.
Η μια να καταθέσει αίτημα η χώρα μας στην ΕΕ για να πληρωθούν όλοι οι βαμβακοπαραγωγοί στις περιοχές που επλήγησαν από την θεομηνία λόγω ανωτέρας βίας. Έτσι θα μπορέσουν να πάροπυν την ενίσχυση και όσοι είχαν μηδενική παραγωγή. Για να γίνει όμως αυτό θα έπρεπε ήδη να έχει κατατεθεί το αίτημα από την χώρα μας στις Βρυξέλλες.
Η άλλη λύση είναι να ολοκληρωθούν τα πορίσματα ζημιάς από τον ΕΛΓΑ για να πάει η δισκέτα στον ΟΠΕΚΕΠΕ και να γίνει η πληρωμή. Αυτό όμως μέχρι σήμερα έχει ξεκαθαρίσει ο ΕΛΓΑ ότι δεν έχει γίνει. Αν ακολουθήσει το ΥπΑΑΤ αυτή την λύση θα σημάνει μεγάλη καθυστέρηση στην πληρωμή της ενίσχυσης στους πληγέντες. Δηλαδή θα πρέπει να ξεκινήσουν σπορές χωρίς να έχουν χρήματα στην τσέπη οι παραγωγοί.
Επιτέλους αυτό που θέλουν οι αγρότες πριν μπούνε (αν μπορούν) στα χωράφια τους για τη νέα καλλιεργητική περίοδο είναι να γνωρίζουν αν θα πληρωθούν την συνδεδεμένη. Σε αυτή την χώρα οι υπεύθυνοι θα πρέπει να μάθουν ότι κάθε εργασία χρειάζεται και τον προγραμματισμό της.
Το ΥπΑΑΤ περιμένουμε να μην κάνει διαρροές αλλά να προχωρήσει σε μια επίσημη ενημέρωση για το θέμα.
Από την πρώτη στιγμή είπαμε ότι η θεομηνία DANIEL που έπληξε την Θεσσαλία έφερε τεράστιες καταστροφές. Μάλιστα ήρθαν και υπουργοί κρατών της ΕΕ και Επίτροποι της Κομισιόν, οι οποίοι πέταξαν με ελικόπτερα πάνω από τις πληγέντες περιοχές και είδαν με τα μάτια τους το μέγεθος της ζημιάς.
Μια από τις βασικές καλλιέργειες της Θεσσαλίας είναι το βαμβάκι.
Όπως αναφέρει ο ΟΠΕΚΕΠΕ για το 2023 το ποσό της ειδικής ενίσχυσης καθορίζεται στα 73,398 €/στρέμμα επιλέξιμης έκτασης για βασική έκταση καλλιέργειας 2.500.000 στρεμμάτων.
Ο Κώστας Τζέλας, παραγωγός και πρόεδρος Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Καρδίτσας, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «η διαδικασία που ακολούθησαν στον ΙΑΝΟ ήταν να βγουν τα πορίσματα του ΕΛΓΑ και να πάνε τη δισκέτα στον ΟΠΕΚΕΠΕ για να πληρωθεί η ειδική ενίσχυση στο βαμβάκι. Το μέγεθος της ζημιάς όμως με την θεομηνία DANIEL είναι τεράστιο και δεν μπορούν να υπάρξουν πορίσματα της ζημιάς. Για αυτό ζητάμε από την πρώτη στιγμή να καταβληθεί η συνδεδεμένη στο βαμβάκι σε όλους τους βαμβακοπαραγωγούς και μετά να γίνει έλεγχος. Το θέμα αυτό το θέσαμε και στις συναντήσεις που κάναμε με τον πρωθυπουργό παρουσία του ΥπΑΑΤ αλλά πήραμε αρνητική απάντηση».
Από την πλευρά του ο Αντώνιος Σιάρκος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Εκκοκκιστών και Εξαγωγέων Βάμβακος (ΠΕΕΕΒ), αναφερόμενος στις ολέθριες συνέπειες του DANIEL τονίζει ότι «αυτά που συνέβησαν στην Θεσσαλία αποτελούν αναμφίβολα περίπτωβση ανωτέρας βίας για την χώρα έχοντας δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στην τοπική οικονομία. Η εκδήλωση του φαινομένου λίγο πριν την συγκομιδή του προϊόντος και ενώ είχε διαμορφωθεί σχεδόν το σύνολο του κοστολογίου παραγωγής από τους καλλιεργητές μεγέθυνε την ζημιά για τους αγρότες».
Το κονδύλι για την ειδική συνδεδεμένη ενίσχυση στο βαμβάκι ανέρχεται στα 183.996.000 ευρώ ανά έτος, σύμφωνα με το υποβληθέν Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ 2023 -2027. Τα χρήματα υπάρχουν και είναι από την ΕΕ. Υπάρχει περίπτωση η Κομισιόν να αρνηθεί το μέγεθος της ζημιάς; Γιατί δεν προχωρά άμεσα στις πληρωμές της ενίσχυσης ο ΟΠΕΚΕΠΕ για να μπορέσουν οι πληγέντες να ξεκινήσουν τη νέα καλλιεργητική περίοδο; Λένε ότι θα πληρώσουν τις συνδεδεμένες τον Μάιο και τότε πότε θα γίνουν οι σπορές;
Εκτός και αν δεν θέλουν να συνεχιστεί η καλλιέργεια βαμβακιού στην Θεσσαλία και έχουν ... άλλα σχέδια.
Αναφορικά με το Σύστημα Παρακολούθησης Εκτάσεων (monitoring), ο ΟΠΕΚΕΠΕ ενημερώνει τα ΚΥΔ ότι έχει αναρτηθεί στην εφαρμογή διεπαφής η 5η έκδοση των αποτελεσμάτων ελέγχων, τα οποία αφορούν στα αγροτεμάχια που αιτούνται ειδική ενίσχυση βάμβακος.
Ο έλεγχος έχει πραγματοποιηθεί στις αιτήσεις όπως αυτές ήταν διαμορφωμένες μέχρι 4/1/2024. Αλλαγές που προέκυψαν μετά από αυτή την ημερομηνία, θα ληφθούν υπόψιν σε επόμενο χρονικό διάστημα (θα υπάρξει νεότερη ενημέρωση).
Συγκεκριμένα έχουν αναρτηθεί στην εφαρμογή διεπαφής οι εξής κατηγορίες:
Α) Πράσινα αγροτεμάχια: τα αγροτεμάχια αυτά κρίθηκαν επιλέξιμα για την ειδική ενίσχυση βάμβακος και δεν χρήζουν περαιτέρω ενεργειών και αναρτήθηκαν για τη δική σας ενημέρωση.
Β) Κίτρινα αγροτεμάχια:
Βα) Ετερογένεια (Λάθος σχεδίαση-ψηφοποίηση). Στο αγροτεμάχιο εντοπίζεται τμήμα επιλέξιμο για ειδική Ενίσχυση Βάμβακος και τμήμα με άλλη καλλιέργεια ή μη επιλέξιμο τμήμα.
Απαιτείται αλλαγή σχεδίασης ή μείωση έκτασης ή κατάτμηση του αγροτεμαχίου αυτού. Σημειώνουμε ότι αυτή η δυνατότητα θα δοθεί και μετά το πέρας του κλεισίματος της ΕΑΕ 2023 για όσα αγροτεμάχια δεν έχουν προλάβει οι παραγωγοί να κάνουν τις απαραίτητες διορθώσεις.
Ββ) Μη επιλέξιμο για ειδικό καθεστώς βάμβακος ή άλλη καλλιέργεια /κάλυψη γης. Το αγροτεμάχιο δεν πληροί τις προδιαγραφές για την ειδική Ενίσχυση Βάμβακος.
Απαιτείται η αφαίρεση αιτήματος ή αλλαγή της καλλιέργειας όπου υπάρχει η σχετική παρατήρηση. Εάν διαπιστωθεί λάθος θέση είναι δυνατή η αλλαγή ψηφιοποίησης μία φορά και θα πραγματοποιηθεί εκ νέου έλεγχος. Σε περίπτωση αλλαγής της ψηφιοποίησης, θα πρέπει στην εφαρμογή διεπαφής στο πεδίο «ενέργεια» να συμπληρωθεί «μεταβολή δήλωσης» μέχρι 24/3/2024 για να ανοίξουν εν συνεχεία τα αγροτεμάχια για αλλαγές. Για το άνοιγμα και την εκ νέου καταληκτική ημερομηνία θα υπάρξει νεότερη ανακοίνωση.
Γ) Αστικό / Χέρσο – σε όλο ή σε μέρος του αγροτεμαχίου εντοπίζεται μη επιλέξιμο στοιχείο. Το αγροτεμάχιο δεν είναι επιλέξιμο για βασική εισοδηματική στήριξη και κατ’ επέκταση ούτε για την ειδική Ενίσχυση Βάμβακος.
Εάν διαπιστωθεί λάθος θέση είναι δυνατή η αλλαγή ψηφιοποίησης μία φορά και θα πραγματοποιηθεί εκ νέου έλεγχος ή η αφαίρεση αιτήματος. Σε περίπτωση που αιτείται αλλαγή ψηφιοποίησης, θα πρέπει να συμπληρωθεί η «μεταβολή δήλωσης» στην εφαρμογή διεπαφής αυστηρά μέχρι 24/3/2024 για να ανοίξουν εν συνεχεία τα αγροτεμάχια για αλλαγές. Για το άνοιγμα και την εκ νέου καταληκτική ημερομηνία θα υπάρξει νεότερη ενημέρωση.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν απαιτούνται και δεν ζητούνται φωτογραφίες με γεωσήμανση. Για το λόγο αυτό δεν έχει συμπληρωθεί το πεδίο «κωδικός agrisnap».
ΤΟΝΙΖΕΤΑΙ στους παραγωγούς ότι εκτός από τον έλεγχο παρακολούθησης (monitoring), ο ΟΠΕΠΕΠΕ ενεργοποίησε τους εσωτερικούς μηχανισμούς ελέγχου και προέβη στο διάστημα Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2023, αφ’ ενός στον έλεγχο ένα προς ένα των αγροτεμαχίων με χρήση δορυφορικών εικόνων και αφ’ ετέρου, σε όσα υπήρχε αμφισβήτηση, σε γρήγορες επιτόπιες επισκέψεις των αγροτεμαχίων για να διαπιστωθεί η καλλιέργεια ακόμα και με την ύπαρξη υπολοιμάτων, αποθηκεύοντας στο εσωτερικό σύστημα του Οργανισμού αρχείο φωτογραφιών που ελήφθησαν επιτοπίως στα υπό έλεγχο αγροτεμάχια, από τους ελεγκτές του Οργανισμού.
Στην περίπτωση που κατόπιν του ελέγχου της θέσης του αγροτεμαχίου, ο παραγωγός επιμένει ότι η θέση του αγροτεμαχίου του είναι η σωστή και έχει καλλιέργεια βάμβακος, ή ότι η καλλιέργειά του καταστράφηκε λόγω ανωτέρας βίας, έχει δικαίωμα υποβολής αντιρρήσεων με τον ακόλουθο τρόπο: θα πρέπει να συμπληρωθεί το πεδίο «καμία ενέργεια» και στο λόγο να επιλεχθεί «καταστροφή καλλιέργειας/ανωτέρα βία» προκειμένου να πραγματοποιηθεί επανέλεγχος από τους ελεγκτές του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ίδια θέση του αγροτεμαχίου.
Η εφαρμογή διεπαφής θα μείνει ανοιχτή μέχρι τις 24/3/2024.
Εν συνεχεία θα κλείσει και θα είναι εφικτή μόνο η αφαίρεση αιτήματος της ειδικής ενίσχυσης βάμβακος.
Παρακαλούμε για τις πιθανές ενέργειες μέχρι την καταληκτική ημερομηνία που ορίζεται.
Υπενθυμίζεται ότι έχουν αναρτηθεί στα εγχειρίδια στην ΕΑΕ 2023:
- Οδηγίες εφαρμογής διεπαφής
- Οδηγίες ψηφιοποίησης
- Παραδείγματα ψηφιοποίησης
Την Τετάρτη, 6 Μαρτίου 2024, πραγματοποιήθηκαν οι εργασίες του 4ου Πανελλήνιου Συνεδρίου για το Βαμβάκι, που διοργανώθηκε από τη Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος (ΔΟΒ) και τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, στη Θεσσαλονίκη.
Κατά τις εργασίες του συνεδρίου, εκπρόσωποι της πολιτικής ηγεσίας, θεσμικοί φορείς, εκπρόσωποι φορέων και αγροτικών συνεταιρισμών, παραγωγοί και εκκοκκιστές, συζήτησαν καίρια θέματα που απασχολούν την ελληνική βαμβακοκαλλιέργεια, ενώ τις εργασίες του συνεδρίου κήρυξε ο κ. Αυγενάκης Ελευθέριος, Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων.
Χαιρετισμό απηύθυναν οι κ. Ευθύμιος Φωτεινός - Πρόεδρος ΔΟΒ, Σέρκος Χαρουτουνιάν - Πρόεδρος ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, Κεφαλάς Γεώργιος - Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Οικονομίας.
Στην εναρκτήρια ομιλία του ο κ. Αυγενάκης Ελευθέριος, ανήγγειλε τα 7 μέτρα που πρόκειται να λάβει το Υπουργείο για να ενισχυθεί ο κλάδος, αποσκοπώντας στην περαιτέρω ενίσχυση και βελτίωση της καλλιέργειας και της ποιότητας του ελληνικού βαμβακιού, έτσι ώστε το ελληνικό βαμβάκι να κατακτήσει τις διεθνείς αγορές. Μάλιστα, τόνισε ότι το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων στέκεται αρωγός στους βαμβακοκαλλιεργητές της χώρας, μιας και η Ελλάδα αποτελεί κυρίαρχη βαμβακοπαραγωγός χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ βρίσκεται στην 6η θέση παγκοσμίως.
Κατά την έναρξη του συνεδρίου, αναπτύχθηκε ένας γόνιμος και ουσιαστικός διάλογος γύρω από θεματικούς άξονες σχετικούς με την Κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις στην καλλιέργεια του βαμβακιού.
Στον πυρήνα των ομιλιών συζητήθηκε η θεματική ενότητα για τις ενισχύσεις της ΚΑΠ στον τομέα του βαμβακιού: ευκαιρίες και προοπτικές για τους παραγωγούς.
Παράλληλα, συζητήθηκε το ελληνικό – ευρωπαϊκό βαμβάκι στις διεθνείς αγορές: η πορεία και οι προοπτικές του. Έντονο ενδιαφέρον προσέλκυσε ο διάλογος στην τελευταία θεματική ενότητα ΔΟΒ – ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ: Μια διαχρονική συνεργασία, εκπαίδευση παραγωγών στις σύγχρονες καλλιεργητικές πρακτικές / Προσαρμογή στις απαιτήσεις της πράσινης συμφωνίας.
Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν με επιτυχία και οι Πρόεδροι της ΔΟΒ και του ΕΛΓΟ Δήμητρα ανανέωσαν το ραντεβού για τις ετήσιες εσπερίδες της ΔΟΒ, που θα γίνουν στο Διδυμότειχο (11/3) και στα Φάρσαλα (14/3).
Το συνέδριο τέλεσε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Την πεποίθηση ότι η ελληνική βαμβακοκαλλιέργεια μπορεί να ξεχωρίσει και με την ανώτερη ποιότητά της και εξωστρέφεια, να κατακτήσει τις διεθνείς αγορές, διατύπωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, στο συνέδριο της Διεπαγγελματικής Βάμβακος που γίνεται στη Θεσσαλονίκη, επισημαίνοντας ότι το βαμβάκι θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην επόμενη μέρα του αγροτικού τομέα στη χώρα μας.
Ενισχύοντας αυτόν τον στόχο το ΥΠΑΑΤ επενδύει στην ποιότητα του ελληνικού βαμβακιού, το οποίο, λόγω των δυνατοτήτων που έχει, αποκαλείται «λευκός χρυσός» και λαμβάνει συγκεκριμένες αποφάσεις τις οποίες ανακοίνωσε ο υπουργός:
1. Αναγνωρίζοντας το έλλειμμα που υπάρχει σε βαμβακόσπορο, μετά τη θεομηνία Daniel, στη Θεσσαλία, ανακοίνωσε ότι υπέγραψε χθες απόφαση για ειδική χορήγηση κατά παρέκκλιση άδειας σκευάσματος συγκεκριμένης δραστικής ως προς την περίοδο διάθεσης του βαμβακόσπορου σποράς που επενδύθηκε το έτος 2023. Όπως είπε ο ΥπΑΑΤ, «η απόφαση αυτή στηρίζεται στην ανάγκη προστασίας της βιωσιμότητας και λειτουργίας του τομέα παραγωγής βαμβακόσπορου στη χώρα μας. Σε αντίθετη περίπτωση δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί λόγω της επικάλυψης που έχουν. Οι ελληνικές ποικιλίες είναι υπερπολύτιμες, καθώς είναι προσαρμοσμένες στο κλίμα και τις συνθήκες της χώρας μας και σε καμία περίπτωση η χρήση ξένων ποικιλιών δεν μπορεί να τις υποκαταστήσει. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με γρήγορα αντανακλαστικά, πράττει το βέλτιστο για την στήριξη της ελληνικής βαμβακοκαλλιέργειας».
2. Στο στρατηγικό σχέδιο της ΚΑΠ 2023-2027, περιλαμβάνεται η παροχή ειδικής συνδεδεμένης ενίσχυσης για το βαμβάκι με 919 εκατ. ευρώ.
3. Στα οικολογικά σχήματα περιλαμβάνονται και δράσεις για το βαμβάκι.
4. Εντός του πρώτου εξαμήνου του χρόνου αναμένεται η έκδοση πρόσκλησης για την εφαρμογή εναλλακτικών μεθόδων φυτοπροστασίας σε καλλιέργειες, μεταξύ των οποίων και του βαμβακιού, το λεγόμενο ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ.
5. Οι τροποποιήσεις του εθνικού σχεδίου που έχουν ήδη εγκριθεί από την επιτροπή αλλά και οι δομικές αλλαγές που διεκδικούμε για την καλύτερη εφαρμογή της, γίνονται με αποκλειστικό γνώμονα το όφελος του κάθε αγρότη της ελληνικής υπαίθρου. Μια από αυτές τις τροποποιήσεις έχει ιδιαίτερη αξία για τους βαμβακοπαραγωγούς. Καταφέραμε να υπάρχει παρέκκλιση. Η απόκλιση αναφορικά με την παραγόμενη ποσότητα από 20%, αυξήθηκε σε 30%, προκειμένου οι παραγωγοί να έχουν δικαίωμα να λάβουν την ειδική συνδεδεμένη ενίσχυση.
6. Επαναλειτουργεί στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων η Ομάδα Βάμβακος, όπως το ζήτησε η Διεπαγγελματική.
7. Εξετάζεται πιλοτική παρέμβαση από το ΥΠΑΑΤ, η οποία θα στηρίζεται στη μελέτη για το αποτύπωμα άνθρακα στην παραγωγή βάμβακος που έχει εκπονηθεί σε συνεργασία με τη Διεπαγγελματική.
Όπως ανακοίνωσε ο Υπουργός, σύντομα θα έρθει νέο νομοσχέδιο από το Υπουργείο μας, στο οποίο κεντρικό ρόλο θα έχουν οι διεπαγγελματικές οργανώσεις και η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας τους, βελτιώνοντας περαιτέρω τόσο τη λειτουργία τους όσο και την συνεργασία τους με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Ο ΥπΑΑΤ τόνισε ότι «η Διεπαγγελματική Βάμβακος με την πολύπλευρη δράση της συμβάλλει στην ενίσχυση της καλλιέργειας αλλά και στην μετέπειτα διαχείριση και προώθηση και βελτίωση του προϊόντος». Σημείωσε ότι «η Ελλάδα αποτελεί με διαφορά την κυρίαρχο βαμβακοπαραγωγό χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς διαθέτουμε το 80% των καλλιεργούμενων εκτάσεων βαμβακοκαλλιέργειας, ενώ αποτελούμε την 6η χώρα παγκοσμίως. Η δυναμική που έχουμε, λαμβάνοντας υπ’ όψιν και το μέγεθος της χώρας, είναι μοναδική. Επισήμανε, όμως, ότι ενώ –πριν τις πλημμύρες- κάναμε συναντήσεις συζητώντας την επόμενη μέρα του κλάδου, βρεθήκαμε από τη μια στιγμή στην άλλη να κάνουμε διαχείριση της ζημιάς, δείγμα της νέας πραγματικότητας που δημιουργεί η κλιματική κρίση».
Τέλος, επισήμανε, το σημαντικό έργο της Διεπαγγελματικής Βάμβακος αναφέρθηκε στην εκπόνηση μελέτης στρατηγικού σχεδιασμού με την βοήθεια του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην καλλιέργεια. Και πρόσθεσε ότι «παραλλήλως σε συνεργασία με τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ εκπονείται πολυετές πρόγραμμα βελτίωσης ποιότητας και ποσότητας του παραγόμενου προϊόντος, με ταυτόχρονη μείωση των εισροών με χρήση καινοτόμων μεθόδων γεωργίας ακριβείας σε πραγματικούς αγρούς. Με το βλέμμα στο μέλλον, αντιμετωπίζετε σήμερα τις προκλήσεις του αύριο», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Θεσσαλία: Οργανωμένη ανασυγκρότηση
Σε παρέμβασή του, αναφερόμενος στη Θεσσαλία, υπενθύμισε ότι το σύνολο της ηγεσίας του ΥΠΑΑΤ ήταν από την πρώτη στιγμή παρόντες και πρόσθεσε ότι το project Θεσσαλία είναι απαιτητικό, υπάρχει πολύς δρόμος ακόμα και τίποτα δεν έχει τελειώσει.
«Γι' αυτό χτες βρέθηκα σε μια σύσκεψη υπό τον Πρωθυπουργό, όπου παρέδωσε η ολλανδική εταιρεία HVA το masterplan για την ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας, γι αυτό θα γίνουν και τη Δευτέρα σχετικές συσκέψεις παρουσία και του Πρωθυπουργού και με θεσμικούς εκπροσώπους του πρωτογενή τομέα για να ξεκινήσει η συζήτηση όπως είχε δεσμευτεί ο πρωθυπουργός έγκαιρα με τους τοπικούς φορείς για τα επόμενα βήματα για μια οργανωμένη ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας, γι αυτό είναι απαραίτητη η συμμετοχή όλων».
ΕΛΓΑ: Θέλουμε οργανισμό πρότυπο στην Ευρώπη
Αναφερόμενος στον Κανονισμό του ΕΛΓΑ κάλεσε τη Διεπαγγελματική να συμμετάσχει στη διαβούλευση. Να συνδιαμορφώσουμε τον νέο κανονισμό μαζί με εσάς, όχι χωρίς εσάς», είπε και πρόσθεσε ότι «Θέλουμε έναν Οργανισμό πρότυπο στην Ευρώπη που θα λειτουργεί με δικαιοσύνη κα ταχύτητα και θα προσφέρει ασφάλεια στους παραγωγούς. Πάμε στην υποχρεωτική ασφάλιση και στους προαιρετικούς κινδύνους ώστε να νιώθει ο αγρότης, ο κτηνοτρόφος, ο αλιέας, ο μελισσοκόμος ότι έχει το δικαίωμα να επιλέξει. Έχουμε δουλέψει ώστε να λειτουργήσει ταυτόχρονα το αγροτικό 112. θα κατευθύνεται απευθείας στους αγρότες συγκεκριμένης περιοχής που έρχεται πχ παγετός, πλημμύρα κλπ. Αυτά θα γίνουν οργανωμένα, θέλουμε αυτό το σύστημα να δουλέψει παράλληλα με τον νέο κανονισμό του ΕΛΓΑ. Πρόληψη, σωστή λειτουργία του Οργανισμού και δικαιοσύνη ώστε να νιώθει ο κάθε ασφαλισμένος ότι αυτός ο φορέας είναι το δίχτυ προστασίας για τον ίδιο».
Διαμόρφωση συμμαχιών για αλλαγές στην ΚΑΠ
Μιλώντας για την κλιματική κρίση έκανε αναφορά στις πρωτοβουλίες που έλαβε έγκαιρα η χώρα μας για τη διαμόρφωση συμμαχιών σε όλα τα ευρωπαϊκά fora. Θύμισε ότι οι συνεδριάσεις της ομάδας των χωρών του Νότου, δηλαδή της EUMED-9, είναι αποτέλεσμα ελληνικής πρωτοβουλίας.
«Από την πρώτη στιγμή τους είπαμε ότι το θέμα της Θεσσαλίας είναι ευρωπαϊκό πρόβλημα γιατί μια άλλη στιγμή μπορεί να συμβεί σε μια άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Γι αυτό με κοινή δήλωση των 9 χωρών είπαμε ότι πρέπει να αυξηθεί το ποσό που διαθέτει το Γεωργικό Αποθεματικό της ΕΕ 450 εκατομμύρια ευρώ δίνονται αυτή την ώρα για όλη την Ευρώπη. Μόνο εμείς ως Ελλάδα, διεκδικήσαμε και πήραμε για το 2024 περίπου 50 εκατομμύρια. Επιμείναμε να δημιουργηθεί ένας ξεχωριστός ειδικός μηχανισμός αντιμετώπισης τέτοιων περιστατικών, όχι σπασμωδικά και ευκαιριακά. Έχει ήδη ξεκινήσει να συζητιέται, είναι μια διαδικασία χρονοβόρα παρ΄ όλα αυτά άνοιξε η συζήτηση και γι' αυτό». Υπενθύμισε ότι ως χώρα στηρίζουμε την πρόταση ώστε το 2% της ΚΑΠ κάθε χώρας να μπορεί να διατεθεί άμεσα, για αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης στον πρωτογενή τομέα και πρόσθεσε ότι η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα που είχε εγκαίρως προετοιμασθεί και κατέθεσε 19 προτάσεις για τεχνικές βελτιώσεις στην ΚΑΠ, οι 4 εξ αυτών είναι και θεσμικές.
Κλείνοντας την παρέμβασή του τόνισε: «Δεν έχουμε χρόνο να καθυστερήσουμε. Η κλιματική κρίση έχει έρθει για τα καλά και θα μείνει, πρέπει να αλλάξουμε τρόπο σκέψης. Να βάζουμε πλάτη γιατί η χώρα πρέπει να πάει μπροστά και ο πρωτογενής τομέας έχει κεντρικότατο ρόλο στην προσπάθεια ανασυγκρότησης της χώρας μας».
Με την μείωση της ελάχιστης στρεμματικής απόδοσης θα είναι εφικτή φέτος η εξασφάλιση της ειδικής ενίσχυσης βάμβακος για τους παραγωγούς.
Στην 1η τροποποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ (ΣΣ ΚΑΠ), η οποία έχει υποβληθεί προς διαβούλευση και έγκριση στην ΕΕ, ενσωματώθηκε πρόταση αλλαγής της ελάχιστης στρεμματικής απόδοσης, η οποία θα ορίζεται σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας (νομός) με βάση τον μέσο όρο της πραγματικής στρεμματικής απόδοσης της πενταετίας 2016- 2020 κάθε Περιφερειακής Ενότητας, μειωμένο κατά 30%, αντί για 20%.
Αυτό αναφέρει η επιστολή του ΥπΑΑΤ που κοινοποιήθηκε στην Βουλή, η οποία απαντά σε αναφορά του βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ, Βασίλη Κόκκαλη.
Όσον αφορά την Θεσσαλία, θα ληφθούν υπόψιν από τον ΟΠΕΚΕΠΕ οι ζημιές από ανωτέρα βία που έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση της αναμενόμενης απόδοσης και συγκομιδής του βαμβακιού, ώστε να καταβληθεί στους παραγωγούς η συνδεδεμένη ενίσχυση.
Θυμίζουμε ότι για τον καθορισμό της ελάχιστης παραγωγής και τη χορήγηση της συνδεδεμένης ενίσχυσης αρμόδιος φορέας είναι ο ΟΠΕΚΕΠΕ. Μετά την λήξη κάθε εκκοκκιστικής περιόδου ο ΟΠΕΚΕΠΕ ζητά στοιχεία από τον ΕΛΓΑ, προκειμένου να συνυπολογίσει τυχόν ζημιές που υπέστησαν οι βαμβακοκαλλιέργειες στις διάφορες περιοχές της χώρας.
Ειδικότερα η επιστολή ΥπΑΑΤ για την συνδεδεμένη στο βαμβάκι που κατατέθηκε στη Βουλή αναφέρει τα εξής:
Σχετικά με την παραπάνω Αναφορά που κατέθεσε ο Βουλευτής κ. Β. Κόκκαλης, σας πληροφορούμε τα εξής: Σύμφωνα με την αριθμ. 472/158760/25-5-2023 Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) «Καθορισμός των απαιτήσεων για τη χορήγηση της ειδικής ενίσχυσης για το βαμβάκι, στα πλαίσια του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023 – 2027» (Β’3523), η ελάχιστη στρεμματική απόδοση, από το έτος 2023, ορίζεται σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας (νομός) με βάση τον μέσο όρο της πραγματικής στρεμματικής απόδοσης της πενταετίας 2016-2020 κάθε Περιφερειακής Ενότητας, μειωμένο κατά 20%.
Όσον αφορά στον έλεγχο της τήρησης των όρων χορήγησης της συνδεδεμένης ενίσχυσης για το βαμβάκι, σημειώνεται ότι λαμβάνεται υπόψη και η ελάχιστη στρεμματική απόδοση. Σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 2 της αναφερόμενης ΥΑ, η απόδοση αυτή μπορεί να μειωθεί, εφόσον υπάρχουν λόγοι ανωτέρας βίας και αυτοί επιβεβαιωθούν από τους αρμόδιους φορείς (ΕΛΓΑ-ΠΣΕΑ).
Στην περίπτωση διαπιστωμένων από τις αρμόδιες υπηρεσίες ζημιών από ανωτέρα βία που έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση της αναμενόμενης απόδοσης και συγκομιδής του βαμβακιού, αυτές θα ληφθούν υπόψη (ΟΠΕΚΕΠΕ), ώστε να καταβληθεί στους παραγωγούς η συνδεδεμένη ενίσχυση με δίκαιο τρόπο.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με το ενωσιακό κανονιστικό πλαίσιο [άρθρο 3 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 2116/2021], αναγνωρίζεται, ως ανωτέρα βία, μεταξύ άλλων, και η σοβαρή φυσική καταστροφή ή το σοβαρό καιρικό φαινόμενο που πλήττει βαριά την εκμετάλλευση. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αύξηση του κόστους των εισροών (ενέργεια, λιπάσματα), καθώς και οι ακραίες καιρικές συνθήκες του τελευταίου έτους, δυσχεραίνουν τις συνθήκες καλλιέργειας στον τομέα του βαμβακιού.
Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι η περαιτέρω μείωση της ελάχιστης στρεμματικής απόδοσης έρχεται σε αντίθεση με τα όσα ορίζονται στο Στρατηγικό Σχέδιο Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) 2023 – 2027 της χώρας. Παρά ταύτα, στα πλαίσια της 1ης τροποποίησης του ΣΣ ΚΑΠ, η οποία έχει υποβληθεί προς διαβούλευση και έγκριση στην ΕΕ, ενσωματώθηκε πρόταση αλλαγής της ελάχιστης στρεμματικής απόδοσης, η οποία θα ορίζεται σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας (νομός) με βάση τον μέσο όρο της πραγματικής στρεμματικής απόδοσης της πενταετίας 2016- 2020 κάθε Περιφερειακής Ενότητας, μειωμένο κατά 30%, αντί για 20%.
Για 6η χρονιά διοργανώθηκαν οι «Μεσογειακοί Δρόμοι Βαμβακιού» τη Δευτέρα, 20 Νοεμβρίου, στη Θεσσαλονίκη, με οικοδεσπότη την Πανελλήνια Ένωση Εκκοκκιστών και Εξαγωγέων Βάμβακος (ΠΕΕΕΒ) και συνδιοργανωτές το Izmir Commodity Exchange και το Centro Algodonero Nacional, με την υποστήριξη του Συνδέσμου Θεσσαλικών Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών.
Ο Πρόεδρος της ΠΕΕΕΒ κ. Αντώνης Σιάρκος καλωσορίζοντας τους παρισταμένους παρουσίασε την όλη προσπάθεια που πραγματοποιείται στον κλάδο της εκκόκκισης και του βαμβακιού γενικότερα στην Ελλάδα, τονίζοντας μεταξύ άλλων, την 10ετή θέσπιση εθνικής στρατηγικής για το βαμβάκι, τη δημιουργία εθνικού φακέλου ποιότητας για τη χώρα, την εκπαίδευση των βαμβακοπαραγωγών και στελεχών εκκοκκιστικών επιχειρήσεων στις σύγχρονες καλλιεργητικές τεχνικές και σε θέματα ποιότητας του προϊόντος, την αύξηση της ποσότητας της πιστοποιημένης παραγωγής βαμβακιού σύμφωνα με τα πρότυπα του Εθνικού συστήματος ποιότητας και ολοκληρωμένης διαχείρισης καλλιεργειών AGRO 2, την εναρμόνιση του AGRO2 με το BCI, την εισαγωγή το συλλογικού ευρωπαϊκού σήματος EUCOTTON κ.α.
Στη συνέχεια ο Πρόεδρος του Izmir Commodity Exhcange κ. Baris Kocagoz αναφέρθηκε στη συνεργασία των φορέων για την ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των χωρών στον τομέα του βαμβακιού που είναι άρρηκτα δεμένες και θα συνεχίσουν να υφίστανται, μέσα σε οιοδήποτε συνθήκες που καλούνται να αντιμετωπίσουν, όπως η κλιματική αλλαγή που επηρεάζει έντονα πλέον την ποιότητα της παραγωγής βαμβακιού, και οι επιπτώσεις της είναι ήδη εμφανείς.
Στο σύντομο χαιρετισμό του ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Διονύσης Σταμενίτης, ανέφερε: «Το ελληνικό βαμβάκι, ο «λευκός χρυσός» όπως συνηθίζουμε να το αποκαλούμε, αποτελεί ένα εθνικό εμβληματικό προϊόν και μέσα από τη συνεργασία όλων μας πρέπει να εργαστούμε ώστε να γίνουμε ακόμα πιο ανταγωνιστικοί, να προσελκύσουμε νέους καλλιεργητές, να αναπτύξουμε ακόμα περισσότερο την καλλιέργεια και να πετύχουμε καλύτερα αποτελέσματα».
Στην 1η ενότητα ο επικεφαλής του τομέα βάμβακος του εμπορικού οίκου VITERRA κ. Colin Iles ανέλυσε την παγκόσμια αγορά βάμβακος καθώς και τις δεσμεύσεις των εμπόρων απέναντι στο προϊόν. Χαρακτηριστικά είπε πως αρκετές ποσότητες βαμβακιού δεν καταναλώθηκαν λόγω ακυρώσεων παραγγελιών εξαιτίας της οικονομικής αστάθειας που επικρατεί σε παγκόσμιο επίπεδο καθώς και στο υψηλό ενεργειακό κόστος ιδιαίτερα ύστερα από το πόλεμο στην Ουκρανία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα και τη συρρίκνωση της ζήτησης των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων.
Οι εκπρόσωποι από την Ελλάδα, την Τουρκία, την Ισπανία και την Αίγυπτο αναφέρθηκαν στις εξελίξεις μέσα στο 2023 για το βαμβάκι στη λεκάνη της Μεσογείου. Όσον αφορά την Ελλάδα η κα Έφη Βουδούρη, από την εταιρία ΒΑΜΒΑΚΙ ΕΠΕ, ανέφερε ότι λόγω των πρόσφατων πλημμύρων από τις κακοκαιρίες στην περιοχή της Θεσσαλίας η εγχώρια παραγωγή βαμβακιού έχει μειωθεί κατά 1/3 περίπου ενώ η μέχρι τώρα πορεία των τιμών δεν είναι ικανοποιητική ώστε να προκαλέσει αισιοδοξία τόσο στους παραγωγούς όσο και στους εκκοκκιστές. Σίγουρα το ελληνικό βαμβάκι επηρεάστηκε τόσο από τον πόλεμο στην Ουκρανία όσο και από την κλιματική αλλαγή, τα αποτελέσματα των οποίων είχαν αρνητικό αντίκτυπο και στις προπωλήσεις, που κυμάνθηκαν σε χαμηλό επίπεδο.
Επιπρόσθετα, ο κλωστοϋφαντουργός κ. Δημήτρης Πολύχρονος προβληματίστηκε για την πορεία της κατανάλωσης, η οποία όσον αφορά τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα είναι τόσο μειωμένη που δημιουργεί πρόβλημα σε στοκ όχι μόνο του βαμβακιού αλλά και των επώνυμων ρούχων.
Οι Τούρκοι εκπρόσωποι σημείωσαν τις καταστροφικές συνέπειες που είχε για την τουρκική κλωστοϋφαντουργία ο σεισμός τον περασμένο Φεβρουάριο και ενδεχομένως η ετήσια παραγωγή να μειωθεί στους 650.000 τόνους λόγω των καιρικών συνθηκών. Η Τουρκία «παλεύει» με τον πληθωρισμό στη χώρας της και το ισχυρό δολάριο ενώ είναι δύσκολο να ανταγωνιστεί χώρες όπως η Ινδία και το Μπαγκλαντές. Ο κ. Alper Deniz, της εταιρίας BOSSA, τόνισε πως είναι δύσκολο να προβλεφθούν οι ανάγκες για την επόμενη χρονιά ενώ για φέτος είπε πως η κατανάλωση θα ανέλθει στους 1,3 με 1,5 εκατ. τόνους.
Στον αντίποδα, ο κ. Mohamed Negm, ερευνητής του Ινστιτούτου Έρευνας για το βαμβάκι, σημείωσε πως η Αίγυπτος ετοιμάζεται για επενδύσεις σε κλωστήρια καθώς και την πρόθεσή της να χρησιμοποιήσει σημαντικές ποσότητες της εγχώριας αγοράς καθώς τόσο ο ιδιωτικός όσο και ο δημόσιος τομέας ζητούν βαμβάκι ενώ παράλληλα θα χρειαστεί εισαγωγή 50.000 τόνων.
Τέλος, το μέλος του Δ.Σ. του Centro Algodonero Nacional κα Paula Romero σημείωσε πως η παρατεταμένη ξηρασία έχει οδηγήσει σε μείωση των αποδόσεων και της παραγωγής βαμβακιού την τρέχουσα περίοδο, πράγμα που σημαίνει ότι, παρά το γεγονός ότι τα εκτάρια που φυτεύτηκαν ήταν πρακτικά ίδια με την περασμένη σεζόν, ορισμένα αγροτεμάχια δεν συγκομίστηκαν καθώς δεν καλύφθηκαν τα έξοδα συγκομιδής, επομένως η παραγωγή έπεσε δραστικά.
Στη 2η ενότητα η Διευθύντρια Πιστοποίησης και Τυποποίησης του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ κα Μαίρη Σπέντζου αναφέρθηκε στα οφέλη από τη χρήση του προτύπου AGRO το οποίο είναι μια μέθοδος εξάσκησης της γεωργίας με τρόπο φιλικό προς το περιβάλλον που διασφαλίζει την ορθολογική χρήση των διαφόρων καλλιεργητικών εισροών, την περιορισμένη χρήση χημικών σκευασμάτων και τη συνετή χρήση καλλιεργητικών παρεμβάσεων.
Η κα Paula Lum Young Bautil, Διευθύντρια Εφοδιαστικής Αλυσίδας του Better Cotton Initiative παρουσίασε το πρότυπο BCI δηλώνοντας: «…Για να επιτευχθεί θετικός αντίκτυπος για τους αγρότες, η ζήτηση σε κλίμακα είναι απολύτως σημαντική. Η αλλαγή πρέπει να είναι βαθιά, γρήγορη και εκτεταμένη αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε διαφαινόμενα ζητήματα βιωσιμότητας, όπως η άνοδος της θερμοκρασίας και η κλιματική αλλαγή, μια κρίση νερού, η απώλεια βιοποικιλότητας και η υποβάθμιση των εδαφών, αλλά και ζητήματα βιοπορισμού των αγροτών και ενδυνάμωσης των γυναικών».
Η κα Φραγκίσκη Συμπούρα, από την COSMOCERT, αναφέρθηκε στην Αναγεννητική Γεωργία η οποία μπορεί να αποτελέσει ένα βασικό εργαλείο για την υποστήριξη μακροπρόθεσμων στόχων γύρω από τη βιωσιμότητα και τη μείωση των εκπομπών άνθρακα έως το 2030.
Τέλος, από την πλευρά της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος, ο Σύμβουλός της κ. Δημήτρης Μελάς, σημείωσε πως η ενσωμάτωση με ισορροπημένο τρόπο των στόχων για οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική ανάπτυξη σίγουρα αποτελεί σοβαρή επιδίωξη για την Ελλάδα, στα πλαίσια της νέας ΚΑΠ, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα κοινό μέλλον πολιτικής της Ευρώπης για τον αγροτικό τομέα.
Τις ενότητες συντόνισαν οι agents βαμβακιού κ. Γιάννης Ψαρόπουλος (NICOT) και ο κ. Κωνσταντίνος Δημητρίου (ΒΑΜΒΑΚΙ ΕΠΕ).
Στα πλαίσια της εκδήλωσης τιμήθηκε ο συνεργάτης – σύμβουλος της ΠΕΕΕΒ κ. Παναγιώτης Κεμπέσης ως αναγνώριση της πολύτιμης προσφοράς του και υπηρεσιών του προς την Ένωση Εκκοκκιστών, τον κλάδο εκκόκκισης και εν γένει της ανάπτυξης της ελληνικής βαμβακοκαλλιέργειας.
Όλοι οι συμμετέχοντες έκλεισαν ραντεβού για την επόμενη εκδήλωση, που θα πραγματοποιηθεί το 2024, στη Σμύρνη της Τουρκίας.
Οι προκαταβολές του ΕΛΓΑ που κατατέθηκαν στους λογαριασμούς των δικαιούχων πλημμυροπαθών αγροτών της Θεσσαλίας και του νομού Λάρισας, για κάποια προϊόντα, για μια ακόμη φορά αφήνουν την πικρή γεύση της αδικίας σε πολλούς συναδέλφους μας, τονίζει ανακοίνωση της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Νομού Λάρισας (ΕΟΑΣΝΛ).
Και προσθέτει: «Θεωρούμε ότι είναι απαράδεκτο το γεγονός και δείχνει την προχειρότητα του Υπουργείου και του ΕΛΓΑ αφού οι προκαταβολές δόθηκαν 2,5 μήνες μετά τις πλημμύρες και υπήρχε επαρκής χρόνος για διασταύρωση των στοιχείων και των δικαιούχων. Άμεσα πρέπει να αποκατασταθούν οι αδικίες και ο καθένας να πάρει αυτό που δικαιούται από τις προκαταβολές με βάση την καλλιέργεια του και την ζημιά που είχε.
Το χειρότερο όμως είναι ότι το ΦΕΚ της 6ης Νοεμβρίου για τις αποζημιώσεις αποκαλύπτει ότι η τελική τιμή των αποζημιώσεων στους πληγέντες αγρότες, είναι πολύ μικρή και απέχει πάρα πολύ από αυτό που ζητάει το αγροτικό κίνημα.
Τίθεται θέμα επιβίωσης για χιλιάδες αγρότες του Νομού μας και η Θεσσαλία πρέπει να στηριχτεί αν θέλουμε να παραμείνουν ζωντανά τα χωριά μας που συνεχώς ερημώνουν και οι πληγέντες αγρότες να παραμείνουν στο επάγγελμα και όχι να βγουν στην ανεργία.
Με τους αγώνες μας το προηγούμενο διάστημα, την οργή και την δικαιολογημένη αγανάκτηση μας αναγκάσαμε την Κυβέρνηση να καταργήσει τους διάφορους «κόφτες» που βάζει ο αναχρονιστικός κανονισμός του ΕΛΓΑ για να μειώσει τις αντιδράσεις. Ήταν ξεκάθαρα αποτέλεσμα των κινητοποιήσεων μας και της πίεσης που ασκήσαμε!
Όμως στο ΦΕΚ φαίνεται ξεκάθαρα ότι η πρόθεση του Υπουργείου είναι να αποζημιώσει με βάση όχι την πραγματική ζημιά στο 100% αλλά με βάση την ασφαλιστική αξία του προϊόντος.
Παράδειγμα για το Βαμβάκι που είναι η μεγαλύτερη καλλιέργεια που πλήγηκε, η ασφαλιστική αξία του προϊόντος στον ΕΛΓΑ είναι 380 κιλά/στρέμμα για τον Νομό Λάρισας. Αυτή θα είναι η τελική παραγωγή που θα αποζημιωθεί ανεξάρτητα από την παραγωγή που κάποιος αγρότης είχε. Ο μέσος όρος της τιμής του Βαμβακιού στην τριετία και με αφαίρεση της περυσινής χρονιάς όπως ισχύει στον κανονισμό είναι 53 λεπτά το κιλό. Αυτό δίνει ως τελικό ποσό αποζημίωσης για το 100% της ζημιάς που θα καλύψει ο ΕΛΓΑ, 201,40 €/στρέμμα.
Αντίστοιχες θα είναι οι αποζημιώσεις σε όλα τα προϊόντα που έχουν πληγεί. Ότι άλλο ακούγεται είναι εκ του πονηρού και στόχο έχει απλά να καθησυχάσει τις αγωνιστικές διαθέσεις των πλημμυροπαθών αγροτών.
Οι αγρότες, κτηνοτρόφοι, μελισσοκόμοι, όλοι όσοι έχουν πληγεί από τις καταστροφικές πλημμύρες με δικαιολογημένη ανησυχία και οργή να ξεχειλίζει, χρειάζεται να συνειδητοποιήσουν όπως έδειξε η εμπειρία δεκάδων χρόνων πως οι κατακτήσεις μας ήρθαν όταν δώσαμε ανυποχώρητο αγώνα, ενωμένοι, αποφασισμένοι, και με μαζική συμμετοχή.
Ποτέ τέτοιου μεγέθους προβλήματα δεν λύθηκαν με συνεχόμενες συσκέψεις, με δημόσιες σχέσεις, με χτύπημα στην πλάτη και καθησυχαστικές δηλώσεις, με συνεχόμενες συναντήσεις στις οποίες ακούμε λόγια παρηγοριάς.
Η Θεσσαλία και ο Νομός μας πρέπει να «πλημμυρίσει» με τρακτέρ στους δρόμους και με την συμπαράσταση όλων των φορέων καθώς η αγροτική παραγωγή και το εισόδημα καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την οικονομική και κοινωνική ζωή της Θεσσαλίας. Σε αυτή την κατεύθυνση κινούμαστε και θα οργανώσουμε τον αγώνα μας το επόμενο διάστημα.
Είναι ώρα ευθύνης! Ενωμένοι και αποφασισμένοι θα τα καταφέρουμε! Όλοι στον αγώνα για να παραμείνουμε στα χωριά και τα χωράφια μας».
Για 6η χρονιά διοργανώνονται οι «Μεσογειακοί Δρόμοι Βαμβακιού», τη Δευτέρα, 20 Νοεμβρίου, στην Θεσσαλονίκη.
Η Ετήσια Εκδήλωση αποτελεί κορυφαίο γεγονός, στην οποία συμμετέχει το σύνολο των εκπροσώπων της αλυσίδας βάμβακος, παραγωγοί, εκκοκκιστές, κλωστοϋφαντουργοί, έμποροι εκκοκκισμένου βάμβακος, μεταφορείς κ.α.
Φέτος οι ενότητες εστιάζουν στις τρέχουσες εξελίξεις στον τομέα του βάμβακος στις χώρες της Μεσογείου, στις προοπτικές της αγοράς βαμβακιού σε παγκόσμιο επίπεδο, στο εθνικό σύστημα ποιότητας Agro2, στην Αναγεννητική Καλλιέργεια κ.α.
Ποιες ήταν οι εξελίξεις μέσα στο 2023 για το βαμβάκι στη λεκάνη της Μεσογείου;
Τί γίνεται στην παγκόσμια αγορά του βαμβακιού;
Ποιες οι δεσμεύσεις των εμπόρων απέναντι στο προϊόν;
Τί είναι η αναγεννητική γεωργία και ποια τα κίνητρα για τους παραγωγούς;
Τί είναι ολοκληρωμένη διαχείριση και πως μπορεί το σύστημα πιστοποίησης Agro2 να διασφαλίσει την εφαρμογή περιβαλλοντικών, κοινωνικών και ποιοτικών κανόνων;
Και πολλές άλλες ενδιαφέρουσες ομιλίες και παρουσιάσεις.
Υπενθυμίζεται ότι η ετήσια εκδήλωση είναι μια πρωτοβουλία της Πανελλήνιας Ένωσης Εκκοκκιστών και Εξαγωγέων Βάμβακος (ΠΕΕΕΒ) που ξεκίνησε το 2014 με μεγάλη απήχηση τόσο σε Ευρώπη όσο και εκτός αυτής.
Και φέτος συνδιοργανωτές είναι το Izmir Commodity Exchange και το Centro Algodonero Nacional.
Στην εκδήλωση θα παραστούν και εκπρόσωποι του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σημειώνοντας τη σημασία του βαμβακιού για την οικονομία της χώρας μας.
Για περισσότερες πληροφορίες (εδώ)