Ευθύνες ΑΑΔΕ και Γιάννη Καββαδά για τα λάθη στον ΕΦΚ πετρελαίου και την παύση πληρωμών ΟΠΕΚΕΠΕ

Συνάντηση θα έχει, την Παρασκευή (28/11) ο Διοικητής της ΑΑΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής, με τους εκπροσώπους των πρατηριούχων εμπόρων καυσίμων για τα προβλήματα που υπάρχουν με την πληρωμή της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στους αγρότες.

Όπως τόνισε ο κ. Πιτσιλής, η συνάντηση θα γίνει για να δούμε τι έχει συμβεί και πολλοί αγρότες δεν πληρώθηκαν τον ΕΦΚ του πετρελαίου. Όπως επισήμανε το μόνο που χρειάζεται από τους πρατηριούχους είναι το ΑΦΜ του αγρότη.

Θέλουμε να καταλάβουμε γιατί δεν φαίνεται η πώληση του πετρελαίου στην πλατφόρμα για τους δικαιούχους αγρότες που δεν κατάφεραν να πληρωθούν.

Θυμίζουμε ότι στην τρίτη φάση της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) για το αγροτικό πετρέλαιο, πληρώθηκαν 82.624 επαγγελματίες αγρότες, με συνολικό ποσό της επιστροφής ανέρχεται σε 18,63 εκατομμύρια ευρώ.

Υπολογίζεται από την ΑΑΔΕ ότι:
α) περίπου 25.000 αγρότες είδαν μειωμένο ποσό επιδότησης στην καταβολή του Νοεμβρίου και
β) επιπλέον 12.000 περίπου αγρότες που είχαν εξαντλήσει το όριο από την καταβολή της 2ης δόσης τον Ιούλιο και δεν έλαβαν επιστροφή.

Μέχρι στιγμής, για το 2025, έχουν πραγματοποιηθεί οι εξής πληρωμές ΕΦΚ αγροτικού πετρελαίου:

• 16 Απριλίου: 15.921.068,34 ευρώ σε 76.128 επαγγελματίες αγρότες
• 23 Ιουλίου: 21.733.770,98 ευρώ σε 82.392 επαγγελματίες αγρότες
• 6 Νοεμβρίου: 18.600.000 ευρώ σε 82.624 επαγγελματίες αγρότες

Απομένουν δύο ακόμη πληρωμές για το οικονομικό έτος 2025, μία έως 30 Δεκεμβρίου για τιμολόγια αγοράς που έχουν εκδοθεί έως 30 Νοεμβρίου και μία στις 31 Ιανουάριου για τιμολόγια που έχουν εκδοθεί έως 31 Δεκεμβρίου.

Δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η τροποποιητική Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) που αναφέρει τους όρους, προϋποθέσεις και διαδικασία χορήγησης της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (DIESEL) στους αγρότες.

Ισχύει για επιστροφές ΕΦΚ του έτους 2025, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που έχουν ήδη χορηγηθεί βάσει τιμολογίων αγοράς που εκδόθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2025 έως και την 30η Σεπτεμβρίου 2025

Με την τροποποιητική απόφαση αυξάνεται, κατά 50%, το ανώτατο όριο του πετρελαίου για το οποίο επιστρέφεται ο ΕΦΚ στους αγρότες.

Ειδικά για τα αγρότες που έχουν υποβάλλει Ε.Α.Ε. για το 2024 και για την ανάγκη των πρώτων δύο χρονικά καταβολών για τον υπολογισμό της μέγιστης δικαιούμενης ποσότητας λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία της Ε.Α.Ε. του προηγούμενου του τρέχοντος έτους.

Για το θέμα ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης, έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Λαμβάνοντας υπόψη ότι σε πολλούς δικαιούχους περιορίστηκε το ποσό της 3ης δόσης της επιστροφής του ΕΦΚ του αγροτικού πετρελαίου του Νοεμβρίου, λόγω του γεγονότος ότι τα λίτρα που αντιστοιχούν στα τιμολόγια πώλησης που έχουν εκδοθεί και διαβιβαστεί στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA και eSend, υπερβαίνουν τις μέγιστες δικαιούμενες ποσότητες βάση των δεικτών μηχανικής απασχόλησης (απαιτούμενης ενέργειας) ανά καλλιέργεια του Παραρτήματος της σχετικής ΚΥΑ Α.1173.2024, αυξάνεται σε μόνιμη βάση κατά 50% το μέγιστο όριο των λίτρων επιδότησης όπως αυτό υπολογίζεται από τους δείκτες μηχανικής απασχόλησης.

Με αυτόν τον τρόπο υπολογίζεται ότι:
α) περίπου 25.000 αγρότες των οποίων το ποσό επιδότησης περιορίστηκε στην καταβολή του Νοεμβρίου και
β) επιπλέον 12.000 περίπου αγρότες που είχαν εξαντλήσει το όριο από την καταβολή της 2ης δόσης τον Ιούλιο και δεν έλαβαν επιστροφή τον Νοέμβριο,
θα λάβουν επιπλέον ποσό τον Δεκέμβριο.

Υπενθυμίζεται ότι έως σήμερα με τις 3 πρώτες δόσεις έχουν καταβληθεί 56,3 εκατ. ευρώ σε περίπου 113.000 αγρότες που είχαν συναλλαγές αγοράς αγροτικού πετρελαίου.

Και απομένουν δύο ακόμη πληρωμές για το οικονομικό έτος 2025, μία έως 30 Δεκεμβρίου για τιμολόγια αγοράς που έχουν εκδοθεί έως 30 Νοεμβρίου και μία στις 31 Ιανουάριου για τιμολόγια που έχουν εκδοθεί έως 31 Δεκεμβρίου.

Σημειώνεται ότι η αύξηση κατά 50% των ορίων καταβολής του ΕΦΚ θα ισχύσει από το τρέχον έτος και σε μόνιμη βάση».

Διαβάστε το ΦΕΚ

Μεγάλες αντιδράσεις υπάρχουν από τους ελαιοπαραγωγούς όλης της χώρας γιατί εν μέσω συγκομιδής καλούνται να εφαρμόσουν το ψηφιακό δελτίο αποστολής.

Σύμφωνα με την σχετική νομοθεσία, από την 1η Δεκεμβρίου, θα είναι υποχρεωτική η διαβίβαση στην πλατφόρμα myDATA των δεδομένων που αφορούν τη διακίνηση αποθεμάτων για όλες τις υπόχρεες επιχειρηματικές οντότητες, συμπεριλαμβανομένων των αγροτών κανονικού καθεστώτος.

Ο κ. Γεώργιος Γωνιωτάκης, ελαιοπαραγωγός από τα Χανιά και μέλος της διοίκησης της ΕΘΕΑΣ, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι οι αγρότες ειδικού καθεστώτος παράγουν ελαιόλαδο όπως και οι αγρότες κανονικού καθεστώτος. Γιατί θα πρέπει να «τιμωρήσουμε» τους αγρότες κανονικού καθεστώτος με αυτή τη διαδικασία; Γιατί θέλουμε να κάνουμε ακόμη πιο δύσκολη τη ζωή του ελαιοπαραγωγού με τέτοια μέτρα;

Μιλάμε για ένα εθνικό προϊόν που πάμε να του δημιουργήσουμε πρόβλημα. Με την ελαιοκαλλιέργεια ασχολείται ένας μεγάλος αριθμός παραγωγών. Με το μέτρο αυτό θέλουν να τους αναγκάσουν να εγκαταλείψουν την καλλιέργεια.

Ήδη έχουμε μεγάλο πρόβλημα με τους εργάτες γης και δεν γνωρίζουμε αν θα καταφέρουμε να συγκομίσουμε τον ελαιώνα. Ο παραγωγός δεν γνωρίζει το βάρος των ελιών που θα φορτώσει στην πλατφόρμα. Πολλά χωράφια είναι μικρά αναγκάζεται να αποθηκεύει προσωρινά τις ελιές στο σπίτι του και μετά - όταν μαζέψει μια μεγάλη ποσότητα - θα τις μεταφέρει στο ελαιοτριβείο.

Επίσης οι περισσότεροι ελαιώνες δεν έχουν ίντερνετ και οι παραγωγοί δεν μπορούν να κάνουν την καταγραφή στις πλατφόρμες. Δεν μπορεί να έχουμε ένα λογιστή στο χωράφι να μας περνά το δελτίο αποστολής στην ΑΑΔΕ για να φύγει το φορτίο από το χωράφι.

Κάποιοι δεν γνωρίζουν πως γίνεται στο χωράφι η συγκομιδή και καλό είναι πριν αποφασίσουν για τέτοια μέτρα να έρχονται να δουν την εικόνα. Θέλουμε να γίνεται καταγραφή των ποσοτήτων και να κάνει ελέγχους η ΑΑΔΕ. Όμως όλα αυτά τα στοιχεία που ζητά αναγράφονται στο δελτίο αποστολής που εκδίδει το ελαιοτριβείο. Τις ελιές δεν τις πουλάμε στον καταναλωτή αλλά τις πάμε στο ελαιοτριβείο και εκεί παράγεται το ελαιόλαδο. Άρα δεν χρειάζεται να ταλαιπωρούν τον παραγωγό στο χωράφι».

Ανάγκη απλοποίησης της διαδικασίας

Η ΕΘΕΑΣ απέστειλε επιστολή προς τη Διοίκηση της ΑΑΔΕ και την πολιτική ηγεσία των Υπουργείων Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, περιγράφοντας τα προβλήματα που έχουν προκύψει με την υποχρεωτική εφαρμογή του Ψηφιακού Δελτίου Αποστολής από τους αγρότες, και προτείνει μία σειρά τροποποιήσεων για την ομαλότερη διεξαγωγή του μέτρου. Η επιστολή αναφέρει τα εξής:

«Αναφορικά με τη νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση, η οποία προβλέπει την υποχρεωτική διαβίβαση δεδομένων στην πλατφόρμα myDATA, θα θέλαμε να σας μεταφέρουμε τους προβληματισμούς μας. Τα δεδομένα αφορούν τη διακίνηση αποθεμάτων για όλες τις υπόχρεες επιχειρηματικές οντότητες, συμπεριλαμβανομένων και των αγροτών κανονικού καθεστώτος. Ύστερα από μηνιαίες συσκέψεις που έχουμε πραγματοποιήσει με τη συμμετοχή λογιστών των αγροτικών συνεταιρισμών, φοροτεχνικών, καθώς και τεχνικών λογισμικού και μηχανογράφησης, έχουμε συμπεράνει πως είναι πρακτικά δυσχερής η εφαρμογή στο χωράφι ή στις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις.

Α. Περιγραφή του προβλήματος

Για να γίνει κατανοητή η δυσκολία, σας παραθέτουμε την περίπτωση των ελαιοπαραγωγών, με ανάλογα ζητήματα άλλων επαγγελματιών αγροτών του πρωτογενή τομέα, όπου η εφαρμογή του ψηφιακού δελτίου είναι αδύνατη σε πραγματικές συνθήκες εργασίας στον αγρό.
Οι ελαιοπαραγωγοί, ορισμένες φορές, μπορεί να χρειαστεί να επισκεφθούν το ελαιοτριβείο, έως και τρεις φορές ημερησίως ή να μεταφέρουν προσωρινά τη σοδειά τους σε ιδιωτικό χώρο.
Συχνά, η μεταφορά γίνεται από εργάτες που δεν έχουν καμία εξοικείωση με χρήση ψηφιακών εργαλείων ή ακόμα και από μετακλητούς που δεν μιλούν την ελληνική γλώσσα.
Η έλλειψη δικτύου σε πολλά αγροκτήματα, υποχρεώνει τους παραγωγούς στην χειρόγραφη έκδοση των δελτίων και στη συνέχεια τη διαβίβαση τους στην ΑΑΔΕ.
Στην περίπτωση της επίμορτος αγροληψία (σιμισιακά), υποχρεώνεται ο ιδιοκτήτης, ο οποίος δεν βρίσκεται στο χωράφι, να εκδίδει δελτίο αποστολής χωρίς να έχει πραγματική εικόνα τι φορολογικό στοιχείο θα πρέπει να εκδώσει. Ο μαζωχτής εάν μεταφέρει με δικό του μέσο την παραγωγή με δύο δελτία αποστολής, είναι εκτεθειμένος σε πρόστιμα άλλων υπουργείων.

Β. Η επιβολή κυρώσεων που δημιουργούνται από τις δυσκολίες

Η νομοθεσία για τη διακίνηση αγαθών χωρίς ψηφιακό δελτίο αποστολής επιφέρει πολύ αυστηρά πρόστιμα. Συγκεκριμένα, ξεκινούν με 500 ευρώ ανά φορολογικό έλεγχο, αν τηρείται απλογραφικό, φτάνοντας τα 1.000 ευρώ για τήρηση διπλογραφικού συστήματος. Ελπίζουμε να μην νομοθετηθεί η ανακοίνωση του υπουργείου για πρόστιμα 5.000 και 10.000 ευρώ.
Όπως καταλαβαίνετε, η αναγγελία μίας νέας παράτασης δε θα φέρει λύση στο πρόβλημα, καθώς οι αγρότες καλούνται να προσαρμοστούν σε μια νέα, δαπανηρή και περίπλοκη διαδικασία. Επίσης, η εμπλοκή των φοροτεχνικών, εκ των πραγμάτων δεν θα διευκολύνει, αλλά θα επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τη διαδικασία.
Ως εκ τούτου και με βάση τα παραπάνω, πιστεύουμε ότι πρέπει να υπάρξουν τροποποιήσεις πριν την εφαρμογή της νέας ΚΥΑ, και ζητούμε από τους αρμόδιους φορείς να εξετάσουν:

• την εξαίρεση των αγροτών κανονικού καθεστώτος από την εφαρμογή του μέτρου,
• την πιθανότητα περιορισμού του στην έκδοση δελτίου παραλαβής ή έκδοση του δελτίου από τον παραλαβών ελαιουργό
• την απλούστευση όλων των παραμέτρων της ψηφιακής διαδικασίας».

Αντιδράσεις από κυβερνητικούς βουλευτές

Οι δυσκολίες που συνεπάγεται για τους ελαιοπαραγωγούς, η εφαρμογή του Ψηφιακού Δελτίου Αποστολής αποτελεί το κύριο θέμα ερώτησης προς τον υφυπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Γιώργο Κώτσηρα, από τον βουλευτή Λακωνίας, Νεοκλή Κρητικό.

«Ένας ελαιοπαραγωγός μπορεί να χρειάζεται να επισκεφθεί το ελαιοτριβείο ακόμη και τρεις φορές ημερησίως ή να μεταφέρει προσωρινά τη σοδειά του σε ιδιωτικό χώρο, κάτι που δεν επιτρέπει την άμεση ψηφιακή καταγραφή», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Παράλληλα, πολλοί παραγωγοί διαθέτουν πολλαπλά αγροτεμάχια, συχνά απομακρυσμένα μεταξύ τους, καθιστώντας ανέφικτη τη χρήση ζυγιστικών μηχανών ή άλλων μέσων τεκμηρίωσης σε κάθε χωράφι.

Ο Λάκωνας βουλευτής υπογραμμίζει ότι οι παρατάσεις δεν λύνουν το πρόβλημα, καθώς οι αγρότες καλούνται να προσαρμοστούν σε μια νέα, δαπανηρή και περίπλοκη διαδικασία. Επίσης, η εμπλοκή των φοροτεχνικών, σύμφωνα με τον ίδιο, δεν θα διευκολύνει αλλά θα επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τη διαδικασία. 

Ο κυβερνητικός βουλευτής ζητά από το υπουργείο να εξετάσει:

• την εξαίρεση των αγροτών κανονικού καθεστώτος από την εφαρμογή του μέτρου,
• την πιθανότητα περιορισμού του στην έκδοση δελτίου παραλαβής,
• ή, εφόσον αυτό δεν είναι εφικτό, την απλούστευση όλων των παραμέτρων της ψηφιακής διαδικασίας.

Στην καθημερινότητα του αγρότη, οι μικροζημιές στα μηχανήματα είναι τόσο συνηθισμένες όσο και το πότισμα. Μια χαμένη βίδα το πρωί, ένα παξιμάδι που «λύγισε» το μεσημέρι, μια ροδέλα που χάθηκε μέσα στη σκόνη. Κι έτσι, ο δρόμος προς τα σιδηρικά ή το συνεργείο γίνεται δεύτερη φύση. Μπαίνει ο παραγωγός, παίρνει ό,τι χρειάζεται, ο καταστηματάρχης το σημειώνει πρόχειρα «να μην ξεχαστεί» — και η ζωή συνεχίζεται.

Μόνο που αυτή η καθημερινή ευκολία γίνεται… παγίδα όταν φτάσει η ώρα του ελέγχου. Οι μικροαγορές είναι πραγματικές, όμως τα συνοδευτικά παραστατικά συχνά δεν περιγράφουν τίποτα: ούτε ποσότητες, ούτε είδη, ούτε ημερομηνίες παραλαβής. Και τότε, ο ελεγκτής έχει κάθε λόγο να τις «κόψει» ως αδικαιολόγητες. Η συναλλαγή έχει γίνει κανονικά, αλλά στα χαρτιά μοιάζει σαν να μην υπήρξε ποτέ. Και αυτό μπορεί να μετατραπεί σε λογιστική διαφορά, πρόσθετο φόρο και πολλές δυσάρεστες συνέπειες για τον παραγωγό.

Τα «ψιλά» έξοδα που γίνονται μεγάλος μπελάς 

Για τον αγρότη, οι μικροαγορές είναι καθημερινότητα. Μια στάση στα σιδηρικά για δυο βίδες, μια παράκαμψη στο συνεργείο για ένα παξιμάδι που λείπει, και πάει λέγοντας. Στις περισσότερες περιπτώσεις ο καταστηματάρχης σημειώνει πρόχειρα ό,τι πήρε ο πελάτης, με την υπόσχεση ότι «θα τα γράψει όλα μαζί» αργότερα. Κάπως έτσι, μαζεύονται δεκάδες μικρές παραλαβές που τελικά αποτυπώνονται σε ένα ενιαίο τιμολόγιο, μήνες μετά, με μια μοναδική περιγραφή τύπου: «Ανταλλακτικά – αξία 5.000 €». Κι ενώ ο παραγωγός γνωρίζει ότι όλα αυτά τα υλικά χρησιμοποιήθηκαν, στα μάτια του ελεγκτή δεν αποδεικνύεται τίποτα. Δεν υπάρχουν επιμέρους ποσότητες, είδη, ημερομηνίες ή διακριτές παραδόσεις. Το παραστατικό δείχνει μια χοντρική αγορά, χωρίς χαρακτήρα και χωρίς τεκμηρίωση.

Στους φορολογικούς ελέγχους, αυτού του τύπου τα «γενικά» τιμολόγια απορρίπτονται σχεδόν αυτόματα ως ατεκμηρίωτα, ακόμη κι αν η συναλλαγή έχει πραγματοποιηθεί κανονικά. Και από τη στιγμή που ένα τέτοιο παραστατικό δεν αναγνωριστεί, ο παραγωγός βλέπει τα έξοδά του να μειώνονται στα χαρτιά, τα κέρδη του να εμφανίζονται τεχνητά υψηλότερα και, τελικά, να επιβαρύνεται με πρόσθετους φόρους και προσαυξήσεις. Έτσι, οι πιο απλές και καθημερινές μικροαγορές καταλήγουν να είναι από τα πρώτα σημεία που ελέγχονται και αμφισβητούνται.

Πώς καταγράφονται σωστά οι μικροαγορές για να μη χαθούν στον έλεγχο

Η μόνη ουσιαστική άμυνα απέναντι στις απορρίψεις των μικροεξόδων είναι η ακριβής καταγραφή τους από την πρώτη στιγμή. Κάθε φορά που παραλαμβάνει ο αγρότης ακόμη και το πιο μικρό ανταλλακτικό, πρέπει να ζητά δελτίο αποστολής. Αργότερα, στο τέλος του μήνα, το κατάστημα οφείλει να εκδώσει ένα πλήρες και αναλυτικό τιμολόγιο που να αποτυπώνει όλα τα τεμάχια που παραδόθηκαν μέσα σε εκείνη την περίοδο, με σαφείς περιγραφές και ποσότητες.

Η διαδικασία αυτή δεν είναι πλέον χρονοβόρα. Τα περισσότερα καταστήματα διαθέτουν ηλεκτρονικά συστήματα τιμολόγησης και, μετά την αρχική καταχώρηση του πελάτη, η έκδοση κάθε παραστατικού γίνεται μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα. Παρ’ όλα αυτά, αρκετοί παραγωγοί εξακολουθούν να πιστεύουν ότι «δεν χρειάζεται» παραστατικό όταν η αξία είναι ελάχιστη — για παράδειγμα, ένα μικροέξοδο των 4–5 ευρώ ή και χαμηλότερο. Η πραγματικότητα, όμως, είναι ότι η παράλειψη ακόμη και των πιο μικρών αγορών μπορεί να οδηγήσει στην απόρριψη ολόκληρης της δαπάνης και τελικά σε μεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση. Σε τελική ανάλυση, η συστηματική τήρηση των παραστατικών δεν είναι τυπικότητα, είναι ο μόνος τρόπος ώστε τα καθημερινά έξοδα να μην κινδυνεύουν να «χαθούν» όταν έρθει η ώρα του ελέγχου.

Όταν η εργασία “μετράει” περισσότερο από το ανταλλακτικό

Συχνά θεωρούμε ότι το παραστατικό της αγοράς αρκεί για να στηρίξει μια δαπάνη. Στην πράξη, όμως, το κρίσιμο σημείο για τον έλεγχο δεν είναι μόνο το τι αγοράστηκε, αλλά το πώς και από ποιον τοποθετήθηκε. Κι εκεί ακριβώς αρχίζουν τα προβλήματα: ένα ανταλλακτικό χωρίς αποδεικτική εργασία μπορεί να θεωρηθεί «ορφανό» και να απορριφθεί. Υπάρχουν φυσικά περιπτώσεις όπου ο αγρότης έχει κάθε λόγο να κάνει τη δουλειά μόνος του. Η αλλαγή λαδιών, η αντικατάσταση ενός φίλτρου ή η τοποθέτηση μαχαιριών στην αλωνιστική είναι εργασίες που δεν απαιτούν επαγγελματία. Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν χρειάζεται παραστατικό υπηρεσίας, γιατί δεν παρέχεται υπηρεσία από τρίτο.

Από τη στιγμή όμως που μπαίνει στη μέση μηχανικός ή συνεργείο —είτε πρόκειται για σέρβις σε ΦΙΧ είτε για εργασία σε βαμβακοσυλλεκτική ή οποιαδήποτε τεχνική επέμβαση— τότε η εικόνα αλλάζει. Η απουσία Τ.Π.Υ. δίνει στον ελεγκτή το δικαίωμα να αμφισβητήσει συνολικά τη δαπάνη, ακόμη κι αν τα ανταλλακτικά αγοράστηκαν κανονικά. Η λύση είναι ξεκάθαρη: το συνεργείο πρέπει είτε να εκδίδει ξεχωριστό τιμολόγιο για την εργασία, είτε να αναγράφει μέσα στο τιμολόγιο πώλησης ότι η τιμή περιλαμβάνει και την τοποθέτηση. Μόνο έτσι δημιουργείται πλήρης εικόνα της συναλλαγής και η δαπάνη καλύπτεται.

Η λεπτομέρεια που προστατεύει τον παραγωγό

Ο αγρότης ζει με τις μικρές ανάγκες των μηχανημάτων του καθημερινά, ένα χαλασμένο εξάρτημα, μια γρήγορη επισκευή, μια διαδρομή μέχρι το συνεργείο. Κι ενώ όλα αυτά φαίνονται ασήμαντα μέσα στη ρουτίνα, στον έλεγχο αποκτούν άλλο βάρος. Ό,τι δεν έχει γραφτεί σωστά, αμφισβητείται. Και ό,τι αμφισβητείται, κοστίζει. Η προστασία δεν βρίσκεται σε περίπλοκες διαδικασίες, αλλά στην απλή συνήθεια να αφήνουμε πίσω μας διαδρομές που αποδεικνύονται. Ένα σωστό δελτίο αποστολής σήμερα, ένα αναλυτικό τιμολόγιο στο τέλος του μήνα, μια καθαρή εικόνα της εργασίας που έγινε – αυτά είναι που εξασφαλίζουν ότι ο παραγωγός δεν θα βρεθεί προ εκπλήξεων.

Γιατί πολλές φορές δεν είναι το μεγάλο σπάσιμο που φέρνει τον μπελά. Είναι εκείνη η μικρή αγορά της καθημερινότητας που, αν την αφήσουμε στην τύχη της, μπορεί να φέρει περισσότερα προβλήματα απ’ όσα περιμέναμε.

Την αντίδρασή της στην εφαρμογή του ηλεκτρονικού δελτίου αποστολής στις λαϊκές αγορές, εκφράζει με ανακοίνωσή της η Πανελλαδική Ομοσπονδία Συλλόγων Αγροτικών Προϊόντων Πωλητών Λαϊκών Αγορών.

Έπειτα από τηλεδιάσκεψη όπου συμμετείχαν οι σύλλογοι και ομοσπονδίες της χώρας, επιβεβαιώθηκε πως το μέτρο δεν μπορεί να λειτουργήσει στην πράξη. Μάλιστα, εκπρόσωποί του κλάδου ζητούν άμεσα συνάντηση με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκο Πιερρακάκη για να εξηγήσουν τις θέσεις τους.

Επίσης υπογραμμίζουν και την αντίδραση τους «στο νέο φορολογικό που επιβάλλει τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης», εξηγώντας πως αυτό έχει οδηγήσει μια μεγάλη μερίδα συναδέρφων τους να εγκαταλείψουν το επάγγελμα.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ανακοίνωσης:

«Μετά την τηλεδιάσκεψη της συνομοσπονδίας, με τη συμμετοχή όλων των συλλόγων και ομοσπονδιών της χώρας, επιβεβαιώθηκε ομόφωνα ότι το ηλεκτρονικό δελτίο αποστολής δεν μπορεί να εφαρμοστεί στις λαϊκές αγορές.

Οι ιδιαιτερότητες του κλάδου και η καθημερινή λειτουργία των αγορών αποδεικνύουν ότι το μέτρο δεν μπορεί να λειτουργήσει στην πράξη.

Ζητάμε άμεσα συνάντηση με τον υπουργό κ. Κυριάκο Πιερρακάκη, ώστε να παρουσιαστούν τεκμηριωμένα όλες οι ενστάσεις και οι ουσιαστικές δυσκολίες που προκαλεί το μέτρο.

Τονίζουμε ξανά την κατηγορηματική μας αντίθεση στο νέο φορολογικό που επιβάλλει τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης. Ένα σύστημα που έχει οδηγήσει σε οικονομική ασφυξία χιλιάδες επαγγελματίες των λαϊκών αγορών και αναγκάζει πολλούς να εγκαταλείπουν το επάγγελμα.

Παραγωγοί και επαγγελματίες παραμένουμε ενωμένοι. Η Συνομοσπονδία Λαϊκών Αγορών θα καθορίσει τα επόμενα βήματα του κλάδου».

Από την 1η Δεκεμβρίου 2025, το μέτρο για το ψηφιακό δελτίο αποστολής επεκτείνεται στο σύνολο των επιχειρήσεων.

Από την εφαρμογή της ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών εξαιρούνται αγρότες ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ και φυσικά πρόσωπα που πωλούν προϊόντα ή υπηρεσίες ευκαιριακά (συναλλαγές έως 10.000 ευρώ).

Σε σεμινάριο του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, σχετικά με το ψηφιακό δελτίο αποστολής, τονίστηκε ότι εφόσον ο εκδότης δεν γνωρίζει την ακριβή ποσότητα του προϊόντος (στο χωράφι) έχει στην πρώτη φάση προστεθεί σκοπός διακίνησης προς ζύγιση με συμπλήρωση της ποσότητας κατά προσέγγιση, ενώ η τελική ζυγιζόμενη ποσότητα θα προστεθεί στη 2η φάση ως υποχρέωση του λήπτη κατά τον ποιοτικό και ποσοτικό έλεγχο.

Επίσης, όπως υποστηρίζει η ΑΑΔΕ, θα επιτραπεί με σχετική εγκύκλιο η έκδοση χειρόγραφου δελτίου αποστολής μόνο στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει δίκτυο ή ρεύμα γιατί χωρίς δίκτυο δεν θα μπορείς να το εκδώσεις ούτε από το κινητό σου. Το χειρόγραφο θα μπορείς να το διαβιβάζει μετά ο αγρότης.

Η διακίνηση αγαθών χωρίς ψηφιακό δελτίο αποστολής επιφέρει αυστηρές πρόστιμο είναι 500 ευρώ ανά φορολογικό έλεγχο αν τηρείται απλογραφικό και 1.000 για τήρηση διπλογραφικού συστήματος. Η ανακοίνωση του υπουργείου για πρόστιμα 5.000 και 10.000 ευρώ ακόμη δεν έχει νομοθετηθεί.

Φάσεις εφαρμογής

• Α΄φάση: ψηφιακή έκδοση και διαβίβαση των σχετικών Τύπων Παραστατικών έναρξης της διακίνησης στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, καθώς και η ενημέρωση του λήπτη.
• Β΄φάση: διαδικασίες φόρτωσης, μεταφόρτωσης, παραλαβής, ποιοτικού και ποσοτικού ελέγχου, καθώς και λοιπές διαδικασίες της ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης.

Ειδικότερα από 1/12/2025 ισχύει η υποχρέωση ψηφιακής έκδοσης των παραστατικών διακίνησης και διαβίβασης των δεδομένων της πρώτης φάσης, για όσες επιχειρήσεις δεν έχουν ήδη ενταχθεί.

Από 1/5/2026 διαβιβάζονται υποχρεωτικά τα δεδομένα για τη δεύτερη φάση της ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αποθεμάτων.

Οι συναλλαγές πρέπει να παρακολουθούνται ψηφιακά από την ΑΑΔΕ, περιλαμβάνοντας:

• παρακολούθηση φορτώσεων και μεταφορτώσεων,
• παραλαβή αγαθών μέσω QR Code,
• ποσοτικό και ποιοτικό έλεγχο από τον παραλήπτη.

Η ΑΑΔΕ προχωρά σε ενίσχυση της διαλειτουργικότητας στις ψηφιακές συναλλαγές

Σε λειτουργία τέθηκε, από την Πέμπτη (13/11), η νέα έκδοση v1.0.12 της ψηφιακής πλατφόρμας myDATA.

Όπως αναφέρει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), η αναβάθμιση αυτή εντάσσεται στη συνεχή προσπάθεια για τη βελτίωση των ψηφιακών υπηρεσιών της προς τις επιχειρήσεις και στοχεύει στην περαιτέρω ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης.

Η νέα έκδοση v1.0.12 περιλαμβάνει σημαντικές προσθήκες και βελτιώσεις, οι οποίες εξασφαλίζουν ακόμη μεγαλύτερη διαλειτουργικότητα των συστημάτων και πλήρη διαφάνεια στις ψηφιακές συναλλαγές.

Στις βελτιώσεις περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων:

1. Ηλεκτρονική Τιμολόγηση B2B, B2C, B2G μέσω Παρόχου Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης (Α.1128/2025)
Ενσωματώνεται νέο πεδίο downloadingInvoiceUrl στον μορφότυπο των παραστατικών, το οποίο επιτρέπει στον λήπτη να λαμβάνει το παραστατικό μέσω URL, με δυνατότητα επιλογής μορφής:

• /pdf: Λήψη σε μορφή PDF
• /myDATA: Λήψη σε αναλυτικό μορφότυπο myDATA
• /EN16931: Λήψη σε Ευρωπαϊκό Πρότυπο (ΕΛΟΤ EN 16931)

2. Δελτίο Αποστολής – Αντίστροφη Διακίνηση
Προστίθεται η δυνατότητα έκδοσης παραστατικού τύπου 9.3 Δελτίο Αποστολής με ένδειξη «Αντίστροφη Διακίνηση», μέσω της συμπλήρωσης της Αιτίας Έκδοσης:

• 1: Μη Υπόχρεος Έκδοσης
• 2: Άρνηση Έκδοσης / Εκ Παραδρομής Μη Έκδοση
• 3: Ενδοκοινοτική Απόκτηση
• 4: Απόκτηση από Τρίτη Χώρα
• 5: Αντιστροφή Υποχρέωσης

Διαβάστε την ανακοίνωση της ΑΑΔΕ

Καθώς πλησιάζει η έναρξη της δεύτερης φάσης για την ψηφιακή έκδοση των Δελτίων Αποστολής, οι αγρότες προσπαθούν να ξεκαθαρίσουν τι ακριβώς ισχύει. Η υποχρέωση ηλεκτρονικής έκδοσης έχει ήδη ξεκινήσει από τον Ιούνιο για τις επιχειρήσεις με τζίρο άνω των 200.000 ευρώ, ωστόσο το πλαίσιο για τον πρωτογενή τομέα παραμένει μεταβατικό. Πολλοί παραγωγοί αναρωτιούνται αν πρέπει ήδη να εκδίδουν ψηφιακά δελτία ή αν εξαιρούνται έως την 1η Δεκεμβρίου 2025 — ημερομηνία που σηματοδοτεί τη δεύτερη φάση εφαρμογής για όλους.

Τι είναι το Δελτίο Αποστολής και ποιοι το εκδίδουν

Το Δελτίο Αποστολής είναι το έγγραφο που συνοδεύει κάθε μεταφορά προϊόντων ή αγαθών από τον προμηθευτή προς τον αγοραστή. Αποτελεί απόδειξη της μεταφοράς, όχι της πληρωμής — δηλαδή δεν περιλαμβάνει στοιχεία τιμολόγησης ή φόρων, αλλά καταγράφει ποια προϊόντα διακινούνται, από πού και προς τα πού. Υποχρέωση έκδοσης έχουν όσοι πωλούν εμπορεύματα ή προϊόντα και τηρούν λογιστικά βιβλία, ανεξαρτήτως αν αυτά είναι απλογραφικά ή διπλογραφικά. Παρά τη συχνή σύγχυσή του με το τιμολόγιο, το δελτίο αποστολής εξυπηρετεί διαφορετικό σκοπό, καθώς πιστοποιεί απλώς τη διακίνηση των αγαθών.

Η ψηφιακή έκδοση των Δελτίων Αποστολής εντάσσεται στο σχέδιο εκσυγχρονισμού της ΑΑΔΕ, στο πλαίσιο του TAXISnet και των ηλεκτρονικών βιβλίων MyDATA, με στόχο τη διαφάνεια και τον περιορισμό της φοροδιαφυγής.

Οι δύο φάσεις της ψηφιακής μετάβασης

Η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή γίνεται σταδιακά, μέσα από δύο φάσεις που έχουν ήδη καθοριστεί από την ΑΑΔΕ:

Α΄ φάση – από 2 Ιουνίου 2025:
Υποχρεωτική για επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο άνω των 200.000 ευρώ.

Β΄ φάση – από 1 Δεκεμβρίου 2025:
Εντάσσονται όλες οι υπόλοιπες επιχειρήσεις και οι αγρότες, ανεξαρτήτως καθεστώτος.

Μέχρι τότε, οι παραγωγοί μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν όπως μέχρι σήμερα, εκδίδοντας χειρόγραφα δελτία αποστολής ή αξιοποιώντας τα δελτία που εκδίδει ο έμπορος, ανάλογα με την περίπτωση.

Τι ισχύει σήμερα για τους αγρότες – και πού χρειάζεται προσοχή

Παραδοσιακά, ο παραγωγός είχε υποχρέωση να εκδίδει Δελτίο Αποστολής για τη μεταφορά της παραγωγής του από το χωράφι στον έμπορο. Ωστόσο, στην πράξη υπήρχε (και συνεχίζει να υπάρχει) η δυνατότητα ο έμπορος να εκδίδει το δελτίο, διευκολύνοντας και τα δύο μέρη. Αυτό παραμένει νόμιμο έως τις 30 Νοεμβρίου 2025, αρκεί το φορτηγό του εμπόρου να βρίσκεται στο χωράφι του παραγωγού, όπου γίνεται η απευθείας φόρτωση των προϊόντων.

Η σύγχυση προκύπτει όταν η μεταφορά δεν γίνεται απευθείας στον έμπορο, αλλά σε σημείο συγκέντρωσης — όπως μια πλατεία, αποθήκη ή αλάνα στο χωριό. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο παραγωγός οφείλει να εκδώσει ο ίδιος χειρόγραφο Δελτίο Αποστολής, με κατ’ εκτίμηση ποσότητες των προϊόντων που μεταφέρει.

Επιπλέον, αν πρόκειται για παραγωγό κανονικού καθεστώτος που είχε το 2022 τζίρο άνω των 200.000 ευρώ, τότε υπάγεται ήδη στην πρώτη φάση και υποχρεούται σε ψηφιακή έκδοση και διαβίβαση μέσω MyDATA, ακόμη και πριν την 1η Δεκεμβρίου 2025. Η αναφορά στο 2022 γίνεται επειδή η ΑΑΔΕ χρησιμοποιεί τα οικονομικά στοιχεία εκείνης της χρονιάς για να προσδιορίσει ποιοι εντάσσονται στη συγκεκριμένη φάση εφαρμογής.

Έλεγχοι, πρόστιμα και η αγωνία των παραγωγών

Η ασάφεια γύρω από το ποιοι υπόκεινται σήμερα στην υποχρέωση ψηφιακής έκδοσης έχει δημιουργήσει ανησυχία και φόβο για ενδεχόμενα πρόστιμα στους παραγωγούς. Σε πολλές περιπτώσεις, εκφράζεται ο προβληματισμός ότι ενδέχεται να υπάρξουν διαφορετικές ερμηνείες των διατάξεων από τις ελεγκτικές αρχές, ιδίως όταν η μεταφορά των προϊόντων δεν γίνεται απευθείας από το χωράφι. Το ζητούμενο είναι οι έλεγχοι να επικεντρώνονται εκεί όπου πράγματι υπάρχει αδήλωτη διακίνηση, και όχι να ταλαιπωρούνται οι συνεπείς παραγωγοί μέσα σε ένα πλαίσιο που παραμένει ασαφές.

Η ψηφιακή μετάβαση των δελτίων αποστολής παρουσιάζεται ως βήμα προς τη φορολογική διαφάνεια και τον εκσυγχρονισμό. Ωστόσο, για τον αγροτικό κόσμο, μέχρι στιγμής μοιάζει περισσότερο με νέα γραφειοκρατική πρόκληση παρά με διευκόλυνση. Το κόστος εφαρμογής, η έλλειψη ενημέρωσης και οι έλεγχοι δημιουργούν εύλογη ανησυχία για το αν η «ψηφιακή πρόοδος» θα μεταφραστεί τελικά σε πραγματική διευκόλυνση ή σε νέα ταλαιπωρία.

Να μη χαθεί η ουσία πίσω από την τεχνολογία

Η ψηφιακή μετάβαση είναι αναπόφευκτη και, με σωστό σχεδιασμό, μπορεί να φέρει απλούστευση και διαφάνεια στις συναλλαγές. Για να γίνει όμως πραγματικά χρήσιμη, χρειάζεται ξεκάθαρους κανόνες, ενημέρωση και πρακτική υποστήριξη προς τους παραγωγούς που καλούνται να την εφαρμόσουν. Ο αγροτικός κόσμος δεν αντιστέκεται στην εξέλιξη, ζητά να γίνει σύμμαχος, όχι θεατής, σε μια διαδικασία που αλλάζει την καθημερινότητά του.

Από την Ροδόπη, όπου πραγματοποιεί επίσκεψη ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφέρθηκε στην αύξηση του ανώτατου ορίου για το αγροτικό πετρέλαιο, λέγοντας χαρακτηριστικά «αυξάνεται 50% το ανώτατο όριο του πετρελαίου για το οποίο επιστρέφεται ο ΕΦΚ στους αγρότες μας». 

Ειδικότερα, μετά από συνεννόηση με τα Υπουργεία Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, κ. Κωστής Χατζηδάκης, έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Λαμβάνοντας υπόψη ότι σε πολλούς δικαιούχους περιορίστηκε το ποσό της 3ης δόσης της επιστροφής του ΕΦΚ του αγροτικού πετρελαίου του Νοεμβρίου, λόγω του γεγονότος ότι τα λίτρα που αντιστοιχούν στα τιμολόγια πώλησης που έχουν εκδοθεί και διαβιβαστεί στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA και eSend, υπερβαίνουν τις μέγιστες δικαιούμενες ποσότητες βάση των δεικτών μηχανικής απασχόλησης (απαιτούμενης ενέργειας) ανά καλλιέργεια του Παραρτήματος της σχετικής ΚΥΑ Α.1173.2024, αυξάνεται σε μόνιμη βάση κατά 50% το μέγιστο όριο των λίτρων επιδότησης όπως αυτό υπολογίζεται από τους δείκτες μηχανικής απασχόλησης.

Με αυτόν τον τρόπο υπολογίζεται ότι:
α) περίπου 25.000 αγρότες των οποίων το ποσό επιδότησης περιορίστηκε στην καταβολή του Νοεμβρίου και
β) επιπλέον 12.000 περίπου αγρότες που είχαν εξαντλήσει το όριο από την καταβολή της 2ης δόσης τον Ιούλιο και δεν έλαβαν επιστροφή τον Νοέμβριο,
θα λάβουν επιπλέον ποσό τον Δεκέμβριο.

Υπενθυμίζεται ότι έως σήμερα με τις 3 πρώτες δόσεις έχουν καταβληθεί 56,3 εκατ. ευρώ σε περίπου 113.000 αγρότες που είχαν συναλλαγές αγοράς αγροτικού πετρελαίου.

Και απομένουν δύο ακόμη πληρωμές για το οικονομικό έτος 2025, μία έως 30 Δεκεμβρίου για τιμολόγια αγοράς που έχουν εκδοθεί έως 30 Νοεμβρίου και μία στις 31 Ιανουάριου για τιμολόγια που έχουν εκδοθεί έως 31 Δεκεμβρίου.

Σημειώνεται ότι η αύξηση κατά 50% των ορίων καταβολής του ΕΦΚ θα ισχύσει από το τρέχον έτος και σε μόνιμη βάση».

Σχολιάζοντας τις ανακοινώσεις των Υπουργείων Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο κ. Μητσοτάκης πρόσθεσε ότι «ήταν αίτημα το οποίο ικανοποιήθηκε. Να γνωρίζουν οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι ότι στο σχέδιό μας για την ανάπτυξη της πατρίδας μας έχουν έναν κεντρικό ρόλο».

Εχθές, 6 Νοεμβρίου, ολοκληρώθηκε η τρίτη φάση της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) για το αγροτικό πετρέλαιο, με 82.624 επαγγελματίες αγρότες να βλέπουν τα ποσά να πιστώνονται αυτόματα στους λογαριασμούς τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), το συνολικό ποσό της επιστροφής ανέρχεται σε 18,63 εκατομμύρια ευρώ.

Η πληρωμή αφορά αγορές πετρελαίου κινητήρων που χρησιμοποιήθηκαν αποκλειστικά για γεωργικές εργασίες, με τιμολόγια εκδομένα και διαβιβασμένα στα ηλεκτρονικά συστήματα myDATA και eSend της ΑΑΔΕ από την 1η Ιανουαρίου έως και την 30ή Σεπτεμβρίου 2025.

Η διαδικασία πραγματοποιήθηκε αυτόματα, χωρίς να απαιτείται καμία ενέργεια ή αίτηση από τους δικαιούχους, στο πλαίσιο της νέας απλοποιημένης διαδικασίας πληρωμής που εφαρμόζει η ΑΑΔΕ. Η καταβολή αυτή αποτελεί την τρίτη από τις συνολικά πέντε προγραμματισμένες για το τρέχον έτος, με τις επόμενες δόσεις να ακολουθούν στο ίδιο πρότυπο.

Υπενθυμίζεται ότι μέχρι στιγμής, για το 2025, έχουν πραγματοποιηθεί οι εξής πληρωμές ΕΦΚ αγροτικού πετρελαίου:

16 Απριλίου: 15.921.068,34 ευρώ σε 76.128 επαγγελματίες αγρότες

23 Ιουλίου: 21.733.770,98 ευρώ σε 82.392 επαγγελματίες αγρότες

6 Νοεμβρίου: 18.600.000 ευρώ σε 82.624 επαγγελματίες αγρότες

Πηγή: ΑΑΔΕ – Δελτίο Τύπου, 06/11/2025

Σε λειτουργία τέθηκε η πλατφόρμα myCAR της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) για την πληρωμή των Τελών Κυκλοφορίας 2026. Οι ιδιοκτήτες οχημάτων μπορούν να εκτυπώσουν ή να αποθηκεύσουν το ειδοποιητήριο μέσω της εφαρμογής myCAR, χρησιμοποιώντας τους προσωπικούς κωδικούς TAXISnet.

Η προθεσμία πληρωμής ορίζεται φέτος αυστηρά έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025, χωρίς να προβλέπεται παράταση, όπως συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια. Η έγκαιρη ανάρτηση των ειδοποιητηρίων δίνει στους πολίτες περισσότερο χρόνο για τον οικονομικό τους προγραμματισμό.

Η πληρωμή μπορεί να γίνει μέσω web ή mobile banking, στα ΕΛΤΑ ή στις τράπεζες, χρησιμοποιώντας τον QR code ή τον κωδικό πληρωμής που αναγράφεται στο ειδοποιητήριο.

Σε περίπτωση καθυστέρησης, επιβάλλεται πρόστιμο 25% για πληρωμή έως τις 31 Ιανουαρίου 2026, 50% έως το τέλος Φεβρουαρίου, ενώ μετά την 1η Μαρτίου 2026 τα τέλη διπλασιάζονται (100%).

Η συμβολαιακή γεωργία έχει εδραιωθεί ως ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία συνεργασίας ανάμεσα σε παραγωγούς και επιχειρήσεις. Δεν πρόκειται απλώς για μια εμπορική συμφωνία, αλλά για έναν θεσμό που μπορεί να εξασφαλίσει σταθερότητα στην αγορά και σημαντικά φορολογικά οφέλη — εφόσον τηρηθούν σωστά οι διαδικασίες. Σήμερα, σχεδόν κάθε παραγωγός έχει ακούσει για τη συμβολαιακή. Λίγοι, όμως, γνωρίζουν επακριβώς τις προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος για να ισχύσουν οι φορολογικές εκπτώσεις που τη συνοδεύουν.

Σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο (Ν. 4935/2022), οι επαγγελματίες αγρότες δικαιούνται μείωση φόρου κατά 50%, ενώ οι ετεροεπαγγελματίες και τα νομικά πρόσωπα της αγροτικής παραγωγής έκπτωση 30%, για διάστημα έως και εννέα έτη. Όμως, για να φτάσουν αυτά τα οφέλη στην πράξη, χρειάζεται να υπάρχει κάτι πολύ πιο βασικό: έγκαιρη υπογραφή και καταχώριση των συμβάσεων. Γιατί, όπως δείχνει η εμπειρία των τελευταίων ετών, η καθυστέρηση μπορεί να κοστίσει ακριβά.

Ποιοι δικαιούνται και τι υποχρεώσεις έχουν

Δικαιούχοι των φορολογικών εκπτώσεων είναι οι επαγγελματίες αγρότες, καθώς και οι ετεροεπαγγελματίες και τα νομικά πρόσωπα της αγροτικής παραγωγής. Για να μπορέσει ένας παραγωγός να επωφεληθεί από τη φορολογική έκπτωση, πρέπει να πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο:

Οι επαγγελματίες αγρότες οφείλουν να παραδίδουν, μέσω σύμβασης συμβολαιακής γεωργίας, τουλάχιστον το 75% της ετήσιας παραγωγής τους. Οι ετεροεπαγγελματίες ή τα νομικά πρόσωπα, αντίστοιχα, το 40%.

Η σύμβαση πρέπει να υπογράφεται πριν ή το αργότερο κατά την πρώτη πώληση και να καταχωρείται στην εφαρμογή της ΑΑΔΕ έως το τέλος του επόμενου μήνα από την υπογραφή της. Παράλληλα, κάθε παραγωγός χρειάζεται να διαθέτει ξεχωριστή σύμβαση για κάθε προϊόν που δεν θεωρείται ομοειδές. Για παράδειγμα, το γάλα και το κρέας απαιτούν διαφορετικές συμβάσεις, ενώ πορτοκάλια και μανταρίνια μπορούν να καλύπτονται από μία ενιαία, εφόσον ανήκουν στην ίδια οικογένεια προϊόντων.

Εκπρόθεσμες συμβάσεις και ευθύνες

Η εμπειρία των τελευταίων ετών έχει δείξει ότι μεγάλο μέρος των συμβάσεων συμβολαιακής γεωργίας υποβάλλεται εκπρόθεσμα, γεγονός που μπορεί να στερήσει από τους παραγωγούς το σημαντικό φορολογικό όφελος που προβλέπει ο νόμος. Σε αρκετές περιπτώσεις, οι αγοραστικές εταιρείες καθυστερούν να παραδώσουν τα συμφωνητικά, προβάλλοντας τη γνωστή δικαιολογία ότι «θα δοθούν αργότερα». Ωστόσο, όταν φτάνει η ώρα του ελέγχου, η ευθύνη βαραίνει τον ίδιο τον παραγωγό, καθώς αυτός είναι ο δικαιούχος της έκπτωσης και οφείλει να διασφαλίσει ότι όλα τα δικαιολογητικά του είναι εμπρόθεσμα και πλήρη.

Η καθυστέρηση μπορεί να κοστίσει ακριβά: χωρίς εγκαίρως καταχωρημένη σύμβαση, η έκπτωση φόρου χάνεται για το σύνολο των καθαρών κερδών. Η ενεργή στάση του αγρότη —να ζητά, να ελέγχει και να απαιτεί τη σύμβαση— αποτελεί την πιο αποτελεσματική του άμυνα απέναντι στη γραφειοκρατία.

Τι πρέπει να γνωρίζουν οι παραγωγοί

Η σύμβαση συμβολαιακής πρέπει να υπογράφεται πριν από την πρώτη πώληση και να καταχωρείται έως το τέλος του επόμενου μήνα από την ημερομηνία υπογραφής. Επιπλέον, κάθε παραγωγός θα πρέπει να ελέγχει ότι η συμφωνία του καλύπτει όλα τα προϊόντα που διακινεί και ότι οι ποσότητες που δηλώνονται συμβαδίζουν με την πραγματική του παραγωγή.

Ακόμη κι αν η αγοράστρια εταιρεία καθυστερεί, ο παραγωγός οφείλει να επιμένει να παραλάβει το συμφωνητικό εγκαίρως — γιατί η ευθύνη της φορολογικής κατοχύρωσης ανήκει αποκλειστικά σε αυτόν. Η σωστή τήρηση των προθεσμιών και των διαδικασιών δεν είναι απλώς γραφειοκρατία∙ είναι το κλειδί για να διατηρηθούν τα οφέλη που δίνει ο νόμος σε όσους τηρούν τις υποχρεώσεις τους.

Το αγκάθι του ιδιωτικού συμφωνητικού

Ένα από τα σημεία που συνεχίζουν να προκαλούν προβληματισμό αφορά την προκαταβολική υπογραφή των συμφωνιών ανάμεσα σε παραγωγούς και αγοραστές. Η πρακτική αυτή έχει αποδειχθεί πολλές φορές παγίδα για τους αγρότες, οι οποίοι δεσμεύονται σε τιμές πριν ξεκινήσει η εμπορική περίοδος, χάνοντας ενδεχομένως το όφελος από τις μεταγενέστερες αυξήσεις της αγοράς.

Για τον λόγο αυτό, έχει τεθεί το ζήτημα να επαναξιολογηθεί η υποχρέωση υπογραφής προκαταβολικά, ώστε να διασφαλιστεί μεγαλύτερη ευελιξία και προστασία των παραγωγών. Η συμβολαιακή γεωργία μπορεί να λειτουργήσει ως εργαλείο σταθερότητας — όχι όμως σε βάρος εκείνων που τη στηρίζουν στην πράξη.

Η ευθύνη και η δύναμη στους ίδιους τους παραγωγούς

Η συμβολαιακή γεωργία μπορεί να αποτελέσει εργαλείο σταθερότητας και ανάπτυξης για τον πρωτογενή τομέα — αρκεί να λειτουργεί με διαφάνεια, συνέπεια και αμοιβαία εμπιστοσύνη ανάμεσα σε παραγωγούς και επιχειρήσεις. Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι δεν πρέπει να περιμένουν παθητικά τις εταιρείες, αλλά να διεκδικούν ενεργά τις συμβάσεις που κατοχυρώνουν τη δουλειά και τα δικαιώματά τους.

Η σωστή ενημέρωση και η έγκαιρη δράση είναι οι πραγματικοί τους σύμμαχοι. Μόνο έτσι η συμβολαιακή θα λειτουργήσει όπως σχεδιάστηκε: ως μέσο σιγουριάς, προβλεψιμότητας και δίκαιης συνεργασίας για κάθε παραγωγό που στηρίζει την ελληνική γη.

Σε διαφορετικό μήκος κύματος οι δηλώσεις του Επίτροπου Γεωργίας και της κυβέρνησης όσον αφορά τις πληρωμές των αγροτικών ενισχύσεων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.

Ο εκπρόσωπος της Επιτροπής δεν συνδέει τις πληρωμές με το Action Plan 2, ενώ η κυβέρνηση αναφέρει ότι αναμένει την έγκριση της Επιτροπής για να προχωρήσει στις πληρωμές.

Από την πλευρά τους οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι παραμένουν απλήρωτοι και αντιμετωπίζουν μεγάλη έλλειψης ρευστότητας και δεν γνωρίζουν την αιτία. 

Στην Αθήνα θα βρίσκεται Πέμπτη και Παρασκευή (6 και 7 Νοεμβρίου) ο Επίτροπος Γεωργίας, Κρίστοφερ Χάνσεν, για να συζητήσει για το νέο σχέδιο δράσης (Action Plan 2) για τον ΟΣΔΕ και για τις απόψεις της Ελλάδας πάνω στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο του 2028-2034, που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Λίγο πριν έρθει στην Αθήνα ο Επίτροπος Γεωργίας σε δηλώσεις του ανέφερε ότι «δεν συνδέεται άμεσα το σχέδιο δράσης για τον ΟΠΕΚΕΠΕ που κατέθεσε η Ελλάδα στην Κομισιόν με τις πληρωμές των αγροτών» και πρόσθετε ότι « η μεταρρύθμιση που πρέπει να κάνει η χώρα μας είναι αρκετά δύσκολη». Επίσης ανέφερε ότι η καταβολή και ο έλεγχος των ενισχύσεων αποτελούν πρωτίστως ευθύνη των κρατών-μελών της ΕΕ.

Όσον αφορά το Σχέδιο Δράσης που κατάθεσε η χώρα μας προβλέπει τα εξής:
1) Δημιουργία νέου ψηφιακού γεωχωρικού χάρτη της χώρας
2) Νέος τρόπος καταγραφής των αιγοπροβάτων
3) Περισσότεροι και πιο αποτελεσματικοί έλεγχοι
4) Έλεγχος του ιδιοκτησιακού καθεστώτος και πάταξη των εικονικών μισθωτηρίων

Τι είχε πει ο Τσιάρας για τις πληρωμές στην Βουλή

Στο δεύτερο μισό του Νοεμβρίου αναμένεται να πληρωθούν οι αγρότες, καθώς ο ΟΠΕΚΕΠΕ προγραμματίζει την καταβολή της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης – ένα ποσό που υπολογίζεται κοντά στα 500 έως 600 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, στόχος είναι να τρέξει και η πληρωμή του Μέτρου 23, το οποίο αντιστοιχεί σε ακόμη περίπου 178 εκατ. ευρώ. Τις πληροφορίες αυτές έδωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Τσιάρας, μιλώντας στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής σχετικά με τις εκκρεμότητες γύρω από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο υπουργός ΑΑΤ εξήγησε ότι όλα αυτά «ξεκλειδώνουν» με την ολοκλήρωση της διαδικασίας έγκρισης του Action plan 2 – κάτι που αναμένεται σε λίγες ημέρες. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, εφόσον υπάρξει το τυπικό πράσινο φως, ο σχεδιασμός του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι να πιστωθούν οι ενισχύσεις πριν εκπνεύσει ο μήνας – και εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες, να συμπεριληφθεί σε αυτό το πακέτο και το Μέτρο 23.

Νοέμβριο θα γίνουν πληρωμές λέει τώρα η κυβέρνηση

«Όπως φαίνεται με τα έως τώρα δεδομένα, ο Νοέμβριος θα είναι μήνας πληρωμών για τους αγρότες. Στόχος της κυβέρνησης είναι η μετάβαση στην ΑΑΔΕ, καθώς και η ανάκτηση των κλεμμένων από τους μπαταχτσήδες» σημείωσε ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, στον απόηχο της έλευσης στην Ελλάδα του Επιτρόπου Γεωργίας, Κριστόφ Χάνσεν. Στόχος της κυβέρνησης είναι η μετάβαση στην ΑΑΔΕ, καθώς και η ανάκτηση των κλεμμένων από τους μπαταχτσήδες» σημείωσε ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ.

Ανακοίνωση που εξέδωσε το ΥπΑΑΤ για συνάντηση Τσιάρα - Χάνσεν

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων της Ελλάδας, Κώστας Τσιάρας και ο Ευρωπαίος Επίτροπος Γεωργίας και Τροφίμων, Κρίστοφ Χάνσεν, συναντήθηκαν σήμερα στην Αθήνα, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψης του Ευρωπαίου Επιτρόπου στην Ελλάδα.

Οι δύο πλευρές είχαν μια ουσιαστική και εποικοδομητική ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τις τρέχουσες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο ευρωπαϊκός αγροδιατροφικός τομέας, καθώς και για τις προτεραιότητες της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).

Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκαν:

• η ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της βιωσιμότητας του πρωτογενούς τομέα,
• η ανάγκη για στήριξη των νέων και πραγματικών παραγωγών,
• οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης και τα νέα εργαλεία της ΕΕ για την αντιμετώπισή της, καθώς και η αντιμετώπιση των ζωονόσων,
• η διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής και ισόρροπης ανάπτυξης της υπαίθρου.

Ο Υπουργός Τσιάρας και ο Επίτροπος Χάνσεν επανέλαβαν την κοινή τους πεποίθηση ότι η Κοινή Αγροτική Πολιτική πρέπει να παραμείνει ισχυρή, μέσα από στοχευμένες και δίκαιες πολιτικές.

Σε κοινό τους μήνυμα υπογράμμισαν: «Η ευρωπαϊκή γεωργία και κτηνοτροφία αντιμετωπίζουν σύνθετες προκλήσεις, αλλά και σημαντικές ευκαιρίες. Είναι καθήκον μας να διασφαλίσουμε ότι η νέα ΚΑΠ θα παραμείνει εργαλείο ανάπτυξης, καινοτομίας και κοινωνικής συνοχής. Εργαζόμαστε από κοινού για να ενισχύσουμε την ανθεκτικότητα του πρωτογενούς τομέα και να στηρίξουμε έμπρακτα τους ανθρώπους της υπαίθρου».

Ο Υπουργός και ο Επίτροπος συμφώνησαν να συνεχίσουν τη στενή συνεργασία Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αποτελεσματική εφαρμογή των πολιτικών της ΚΑΠ, την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων και την προώθηση ενός πιο δίκαιου και βιώσιμου μοντέλου αγροτικής ανάπτυξης.

Μετά την ολοκλήρωση των συζητήσεων που έγιναν στο Ινστιτούτο Γεωπονικών Ερευνών, οι κ.κ. Χάνσεν και Τσιάρας επισκέφθηκαν το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, το οποίο υλοποιεί συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της ΕΕ.

Με την έναρξη της ελαιοκομιδής, τα ελαιοτριβεία γεμίζουν ξανά με δραστηριότητα και οι παραγωγοί προγραμματίζουν τη μεταφορά του καρπού. Μαζί όμως με τη δουλειά στο χωράφι και τη φροντίδα της παραγωγής, έρχεται κάθε χρόνο στο προσκήνιο κι ένα επαναλαμβανόμενο ερώτημα: «Πώς πρέπει να δηλωθεί σωστά η αμοιβή του ελαιοτριβείου;»

Σε πολλές περιπτώσεις, το ελαιοτριβείο δεν πληρώνεται με χρήματα, αλλά με ποσοστό από το ελαιόλαδο που παράγει για λογαριασμό του παραγωγού — μια πρακτική γνωστή ως πληρωμή σε είδος. Υπάρχουν βέβαια και συναλλαγές που γίνονται κανονικά με μετρητά, κυρίως όταν πρόκειται για μικρές ποσότητες ή λάδι για προσωπική χρήση. Η πληρωμή σε είδος όμως παραμένει η συνηθέστερη και είναι αυτή που συχνά δημιουργεί τα περισσότερα ερωτήματα γύρω από το πώς πρέπει να αποτυπώνεται σωστά στα παραστατικά.

Αν και το νομοθετικό πλαίσιο είναι σαφές, στην πράξη εξακολουθούν να υπάρχουν «γκρίζες ζώνες». Μικρές αστοχίες στα παραστατικά ή λανθασμένες πρακτικές πληρωμής μπορεί να οδηγήσουν σε φορολογικά προβλήματα, τόσο για το ελαιοτριβείο όσο και για τον ίδιο τον παραγωγό.

Το θεσμικό πλαίσιο

Όταν η αμοιβή του ελαιοτριβείου δεν δίνεται σε χρήμα αλλά με ποσοστό από το ελαιόλαδο που παράγει για τον παραγωγό, η διαδικασία θεωρείται ανταλλαγή προϊόντος με υπηρεσία. Με απλά λόγια, το ελαιοτριβείο παρέχει την υπηρεσία της έκθλιψης και, αντί για μετρητά, λαμβάνει ως αμοιβή ένα μέρος από το παραγόμενο λάδι.

Σύμφωνα με τον νόμο 4308/2014, το ελαιοτριβείο σε αυτή την περίπτωση εκδίδει το παραστατικό που αντιστοιχεί στην υπηρεσία του, ενώ παράλληλα θεωρείται ότι αγοράζει την ποσότητα του προϊόντος που λαμβάνει ως αντάλλαγμα. Με αυτόν τον τρόπο, και οι δύο πλευρές —ελαιοτριβείο και παραγωγός— καλύπτουν πλήρως τις υποχρεώσεις τους, αποτυπώνοντας τη συναλλαγή με τρόπο καθαρό, διαφανή και σύμφωνο με τη νομοθεσία.

Οι υποχρεώσεις των παραγωγών

Οι παραγωγοί που ανήκουν στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. έχουν την υποχρέωση να εκδίδουν παραστατικό πώλησης (τιμολόγιο) για την ποσότητα ελαιολάδου ή ελαιοπυρήνα που διαθέτουν σε άλλες επιχειρήσεις, όπως είναι τα ελαιοτριβεία. Η υποχρέωση αυτή ισχύει ακόμη κι αν δεν τηρούν πλήρη λογιστικά βιβλία, όπως προβλέπεται από τη σχετική εγκύκλιο της ΑΑΔΕ.

Επιπλέον, όταν ο παραγωγός ανήκει στο κανονικό καθεστώς, αποδίδει ο ίδιος την εισφορά δακοκτονίας — επομένως, δεν χρειάζεται να αναγράφεται στο τιμολόγιο που εκδίδει προς το ελαιοτριβείο. Με τον τρόπο αυτό, η διαδικασία παραμένει ξεκάθαρη και δεν δημιουργούνται φορολογικές ασάφειες.

Τι ισχύει για τα ελαιοτριβεία

Για τις υπηρεσίες που παρέχουν στους παραγωγούς και αμείβονται σε είδος, τα ελαιοτριβεία εκδίδουν παραστατικό παροχής υπηρεσιών προς τον παραγωγό — είτε αυτός βρίσκεται στο ειδικό, είτε στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α.

Για την ποσότητα λαδιού που λαμβάνουν ως αμοιβή:

Αν ο παραγωγός είναι στο ειδικό καθεστώς, το ελαιοτριβείο εκδίδει τιμολόγιο αγοράς, το οποίο μπορεί να συνενωθεί με το παραστατικό της υπηρεσίας, αρκεί οι πληροφορίες να διακρίνονται καθαρά.

Αν ο παραγωγός είναι στο κανονικό καθεστώς, το ελαιοτριβείο λαμβάνει τιμολόγιο πώλησης από τον παραγωγό.

Εναλλακτικά, μπορεί να επιλέξει τη διαδικασία της αυτοτιμολόγησης, εκδίδοντας το παραστατικό για λογαριασμό του παραγωγού, εφόσον υπάρχει σχετική συμφωνία μεταξύ τους.

Προσοχή στις πληρωμές “σε είδος”

Ένα από τα συχνότερα λάθη που γίνονται κάθε χρόνο αφορά τους ιδιώτες παραγωγούς που πηγαίνουν τις ελιές τους στο ελαιοτριβείο μόνο για προσωπική χρήση, αλλά επιλέγουν να πληρώσουν «σε είδος». Η πρακτική αυτή δεν επιτρέπεται, γιατί θεωρείται εμπορική συναλλαγή και μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στη φορολογική εικόνα του παραγωγού.

Αν το ελαιοτριβείο δεχτεί πληρωμή με λάδι, είναι υποχρεωμένο να εκδώσει τίτλο κτήσης, δηλαδή να καταγράψει αγορά προϊόντος. Έτσι όμως, ο ιδιώτης φαίνεται στα φορολογικά στοιχεία να πραγματοποιεί πώληση, κάτι που μπορεί να τον κατατάξει λανθασμένα ως αγρότη ειδικού καθεστώτος, με επιπλέον υποχρεώσεις σε Φ.Π.Α. και ΕΦΚΑ. Για τον λόγο αυτό, όποιος παραδίδει ελιές για ίδια, οικογενειακή χρήση, πρέπει να πληρώνει μόνο με μετρητά, ώστε να αποφευχθούν φορολογικές παρεξηγήσεις.

Και αν ο παραγωγός δεν είναι ενεργός;

Ένα ακόμη ζήτημα που συναντούν συχνά τα ελαιοτριβεία αφορά παραγωγούς που έχουν σταματήσει να καλλιεργούν, αλλά συνεχίζουν να εμφανίζονται στο σύστημα ως αγρότες του ειδικού καθεστώτος. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα ελαιοτριβεία —βλέποντας την ένδειξη— εκδίδουν κανονικά Τιμολόγιο Παροχής Υπηρεσιών (Τ.Π.Υ.), κάτι που μπορεί να είναι σωστό λογιστικά, αλλά στην πράξη δημιουργεί προβλήματα για τον ίδιο τον παραγωγό.

Η λύση είναι απλή και πρακτική:

Όσοι έχουν σταματήσει να καλλιεργούν, θα πρέπει να κάνουν διακοπή στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., ώστε να μην εμφανίζονται ως ενεργοί. Παράλληλα, καλό είναι να ενημερώνουν το Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (ΜΑΑΕ), ώστε τα στοιχεία τους να είναι επικαιροποιημένα και να μην προκύπτουν ασυμφωνίες με τα ελαιοτριβεία.

Καθαρές συναλλαγές για καθαρό λάδι

Η πληρωμή σε είδος στο ελαιοτριβείο προβλέπεται ξεκάθαρα από τη νομοθεσία, όμως στην πράξη χρειάζεται προσοχή. Ένα λάθος παραστατικό ή μια πληρωμή που γίνεται “όπως παλιά” μπορεί να δημιουργήσει περιττά φορολογικά ζητήματα. Η σωστή έκδοση τιμολογίων, η πληρωμή με μετρητά όταν πρόκειται για ίδια χρήση και η ενημέρωση του καθεστώτος για όσους έχουν σταματήσει να καλλιεργούν, εξασφαλίζουν νομιμότητα και ηρεμία για όλους.

Τελικά, η διαφάνεια στη συναλλαγή είναι και θέμα σεβασμού – προς τον κόπο του παραγωγού και τη συνεργασία που κρατά ζωντανή την ελαιοκομική περίοδο.

Κατά τις περιόδους συγκομιδής, όταν η ανάγκη για εργατικά χέρια αυξάνεται, οι έλεγχοι από την Επιθεώρηση Εργασίας στα χωράφια έρχονται ξανά στο προσκήνιο. Η διαδικασία, που προβλέπει επιτόπιες επισκέψεις σε αγροκτήματα για την καταγραφή εργαζομένων και τον έλεγχο ασφαλιστικών υποχρεώσεων, έχει στο παρελθόν προκαλέσει έντονο προβληματισμό μεταξύ των παραγωγών. Οι επιθεωρητές του ΣΕΠΕ – το οποίο λειτουργεί ως Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή βάσει του Ν. 4808/2021 – πραγματοποιούν τέτοιους ελέγχους σε διάφορες περιοχές της χώρας, συνήθως αιφνιδιαστικά και με αυστηρή τήρηση των διαδικασιών.

Τι ελέγχουν και ποιοι στοχοποιούνται

Οι έλεγχοι της Επιθεώρησης Εργασίας στα αγροκτήματα αφορούν κυρίως την τήρηση της νομοθεσίας σχετικά με την απασχόληση και την ασφάλιση των εργατών γης. Κατά τις επιτόπιες επισκέψεις, οι επιθεωρητές προχωρούν σε καταγραφή εργαζομένων που απασχολούνται εποχιακά, συχνά σε περιόδους αιχμής όπως η συγκομιδή, προκειμένου να διαπιστώσουν εάν οι απασχολούμενοι είναι δηλωμένοι και ασφαλισμένοι σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

Η διαδικασία πραγματοποιείται αιφνιδιαστικά, χωρίς προηγούμενη ειδοποίηση, και συνοδεύεται σε ορισμένες περιπτώσεις από αστυνομικό, όπως προβλέπει η νομοθεσία. Οι έλεγχοι αφορούν τόσο μεγάλες αγροτικές εκμεταλλεύσεις όσο και μικρούς παραγωγούς ειδικού καθεστώτος, των οποίων ο ετήσιος τζίρος δεν ξεπερνά τα 15.000 ευρώ.

Αν και το πλαίσιο των ελέγχων αποσκοπεί στη διασφάλιση της νομιμότητας, πολλοί αγρότες εκφράζουν την ανησυχία ότι η εφαρμογή του ίδιου κανονιστικού πλαισίου με τις αστικές επιχειρήσεις δεν λαμβάνει υπόψη τη φύση της αγροτικής εργασίας, η οποία χαρακτηρίζεται από εποχικότητα, μεταβλητό ωράριο και συνεχή εξάρτηση από τις καιρικές συνθήκες.

Η καθημερινότητα της υπαίθρου και το παράδοξο των δηλώσεων

Οι περισσότεροι αγρότες δεν υποβάλλουν πίνακα προσωπικού, κάτι που –όπως υποστηρίζεται από τον αγροτικό κόσμο– δεν οφείλεται σε πρόθεση παρανομίας, αλλά στη φύση της αγροτικής εργασίας. Η καθημερινότητα στην ύπαιθρο εξαρτάται από πλήθος παραγόντων, όπως οι καιρικές συνθήκες, η εποχικότητα και η διαθεσιμότητα εργατικών χεριών.

Μια ξαφνική μεταβολή του καιρού μπορεί να διακόψει προσωρινά τη δουλειά και, λίγες ώρες αργότερα, να την επιτρέψει ξανά — γεγονός που καθιστά δύσκολη τη δήλωση συγκεκριμένου ωραρίου ή ημερών εργασίας, όπως υποστηρίζει ελαιοπαραγωγός από την περιοχή της Φωκίδας. Η υφιστάμενη ηλεκτρονική φόρμα δεν επιτρέπει την αποτύπωση αυτής της μεταβλητότητας, ενώ ακόμη και οι επιθεωρητές φαίνεται να αναγνωρίζουν τη δυσκολία, χωρίς ωστόσο να υπάρχει θεσμική πρόβλεψη που να καλύπτει το κενό.

Απορίες και πρόστιμα

Οι έλεγχοι της Επιθεώρησης Εργασίας στα αγροκτήματα αποτελούν ένα ζήτημα που επανέρχεται περιοδικά, δημιουργώντας ερωτήματα στον αγροτικό κόσμο για το σκοπό και το εύρος της διαδικασίας. Πολλοί παραγωγοί εκφράζουν την άποψη ότι η αυστηρή εφαρμογή των κανόνων, χωρίς προσαρμογή στις ιδιαιτερότητες του πρωτογενούς τομέα, οδηγεί συχνά σε αδικίες.

Η απουσία σαφούς καθοδήγησης για το πώς πρέπει να δηλώνονται οι εργάτες γης και να εφαρμόζεται το εργόσημο έχει αποτελέσει διαχρονικά πηγή ανασφάλειας, καθώς μπορεί να επιβληθούν πρόστιμα ακόμη και σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει πρόθεση παραβίασης της νομοθεσίας.

Αν και η διαδικασία πληρωμής μέσω εργοσήμου αποτελεί θεσμοθετημένο εργαλείο για τη νόμιμη απασχόληση, στην πράξη δεν καλύπτει πάντα τις πραγματικές ανάγκες της αγροτικής εργασίας, γεγονός που εντείνει τον προβληματισμό των παραγωγών για το πώς μπορούν να είναι πλήρως συνεπείς απέναντι στο ισχύον πλαίσιο.

Το άλυτο ζήτημα του εργοσήμου

Παρά τις συζητήσεις και τις προτάσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, το πλαίσιο γύρω από τη χρήση του εργοσήμου στην αγροτική εργασία παραμένει δυσλειτουργικό. Έχει επανειλημμένα προταθεί η δυνατότητα αγοράς προκαταβλητικού εργοσήμου — κάτι σαν «μπλοκ» πολλών εργοσήμων — ώστε ο αγρότης να μπορεί να πληρώνει κάθε μέρα τον εργάτη του με νόμιμο και πρακτικό τρόπο. Μια πρόταση που, αν και θα μπορούσε να περιορίσει την αδήλωτη εργασία χωρίς να αυξάνει τη γραφειοκρατία, δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί.

Η Ομάδα Εργασίας Εργοσήμου, που συγκροτήθηκε με την απόφαση 44116/Δ1.14687/2019 για να επεξεργαστεί προτάσεις αναδιοργάνωσης του θεσμικού πλαισίου, φαίνεται να παραμένει ανενεργή. Έτσι, το θέμα παραμένει ανοιχτό, αφήνοντας τους παραγωγούς εκτεθειμένους σε ένα σύστημα που ζητά συμμόρφωση χωρίς να προσφέρει πρακτικά εργαλεία προσαρμοσμένα στην πραγματικότητα της υπαίθρου.

Ανάγκη για συντονισμό και λογική

Η εμπειρία των τελευταίων ετών δείχνει πως, παρότι υπάρχουν τα θεσμικά εργαλεία για τη ρύθμιση της αγροτικής εργασίας, η πολυδιάσπαση αρμοδιοτήτων και η έλλειψη συντονισμού οδηγούν συχνά σε αδιέξοδο. Οι επιθεωρητές καλούνται να εφαρμόσουν ένα πλαίσιο που έχει σχεδιαστεί για αστικές μορφές απασχόλησης, ενώ η αγροτική πραγματικότητα λειτουργεί με διαφορετικούς ρυθμούς και ανάγκες.

Αντί για πρακτική καθοδήγηση και προσαρμογή του συστήματος στις ιδιαιτερότητες του πρωτογενούς τομέα, επικρατεί ασάφεια — και το βάρος της ευθύνης μεταφέρεται αποκλειστικά στον παραγωγό. Όπως καταδεικνύουν και οι ίδιες οι συζητήσεις γύρω από το εργόσημο, λύσεις υπάρχουν∙ αυτό που λείπει είναι ο συντονισμός και η κοινή λογική στην εφαρμογή τους.

Ο άνθρωπος πίσω από τον κανόνα

Οι πυκνοί έλεγχοι στα χωράφια αναδεικνύουν ένα χρόνιο θεσμικό κενό: η αγροτική εργασία δεν μπορεί να «χωρέσει» σε πίνακες προσωπικού και ωράρια γραφείου. Το αποτέλεσμα είναι ένα σύστημα που ζητά συμμόρφωση χωρίς να παρέχει τα κατάλληλα εργαλεία.

Οι παραγωγοί δεν αμφισβητούν την ανάγκη για νομιμότητα∙ ζητούν, όμως, ρεαλιστικές λύσεις και ξεκάθαρη ενημέρωση, ώστε να αποφευχθούν αδικίες και παρεξηγήσεις. Από την πλευρά του, το κράτος καλείται να βρει τη χρυσή τομή: να διασφαλίσει την τήρηση των κανόνων, χωρίς να επιβαρύνει δυσανάλογα εκείνους που εργάζονται καθημερινά στην ύπαιθρο και προσπαθούν να μείνουν εντός ενός πλαισίου που δεν έχει φτιαχτεί γι’ αυτούς.

Γιατί πίσω από κάθε «παράβαση» υπάρχει συνήθως ένας άνθρωπος που απλώς προσπαθεί να κάνει τη δουλειά του — και εκεί ακριβώς χρειάζεται να αρχίσει ο διάλογος.

Καθώς πλησιάζει το τέλος της χρονιάς, πολλοί αγρότες αρχίζουν να σκέφτονται την περίοδο των ελέγχων που φέρνει ο Ιανουάριος — και μαζί της, τα γνωστά σημειώματα της ΑΑΔΕ που ενημερώνουν όσους δεν εντάχθηκαν στα βιβλία, ενώ όφειλαν. Πρόκειται για ένα ζήτημα που επανέρχεται κάθε χρόνο, δημιουργώντας σύγχυση κυρίως σε όσους βρίσκονται στο ειδικό καθεστώς ΦΠΑ και δεν είναι βέβαιοι πότε πρέπει να περάσουν στο κανονικό καθεστώς.

Η κρίσιμη περίοδος είναι πάντα οι πρώτες 30 ημέρες του νέου έτους (1 έως 30 Ιανουαρίου). Μέσα σε αυτό το διάστημα, οι αγρότες οφείλουν να ελέγχουν το σύνολο των επιδοτήσεων που έλαβαν το προηγούμενο έτος. Αν το ποσό ξεπερνά τις 5.000 ευρώ, πρέπει να προχωρήσουν σε μετάταξη και ένταξη στα βιβλία.

Αντίθετα, όσοι είναι ήδη στο κανονικό καθεστώς αλλά έλαβαν επιδοτήσεις κάτω από αυτό το όριο, μπορούν να επιστρέψουν στο ειδικό καθεστώς. Η υποχρέωση αυτή καθορίζεται από το άρθρο 48 παρ.1 του νόμου 5144/2024, το οποίο αντικατέστησε το άρθρο 41 του ν. 2859/2000 και αποτελεί σήμερα τη βασική νομοθετική αναφορά για τον τρόπο φορολόγησης των αγροτών.

Ειδοποιήσεις της ΑΑΔΕ σε αγρότες εκτός βιβλίων

Τους τελευταίους μήνες, αρκετοί παραγωγοί έχουν λάβει επιστολές από την ΑΑΔΕ, οι οποίες τους ενημερώνουν ότι δεν εντάχθηκαν στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ, παρότι οι επιδοτήσεις που εισέπραξαν ξεπέρασαν το όριο των 5.000 ευρώ. Οι ειδοποιήσεις αυτές δεν είναι τυπικές υπενθυμίσεις, αλλά προσκλήσεις συμμόρφωσης, με συγκεκριμένες οδηγίες για μετάταξη, υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ και διόρθωση παραστατικών.

Ο έλεγχος γίνεται πλέον αυτόματα, μέσα από τη διασύνδεση ΑΑΔΕ – ΟΠΕΚΕΠΕ, που επιτρέπει τη γρήγορη διασταύρωση των ποσών επιδοτήσεων. Έτσι, εντοπίζονται εύκολα όσοι παραγωγοί όφειλαν να ενταχθούν στα βιβλία αλλά δεν το έπραξαν.

Σε αρκετές περιπτώσεις, οι αγρότες γνώριζαν την υποχρέωση, όμως επέλεξαν να μην προβούν σε μετάταξη, θεωρώντας ότι δεν θα υπάρξουν συνέπειες. Πλέον, το σύστημα εντοπίζει αυτόματα τις εκκρεμότητες και ζητά διορθωτικές ενέργειες εντός προθεσμιών, ώστε να αποφευχθούν πρόστιμα και καθυστερήσεις.

Τι σημαίνει στην πράξη για τον αγρότη

Όταν ένας αγρότης δεν εντάσσεται στα βιβλία ενώ έχει ξεπεράσει το όριο των 5.000 ευρώ, το λάθος αυτό μεταφράζεται σε συγκεκριμένες οικονομικές συνέπειες. Για παράδειγμα, αν οι επιδοτήσεις του 2023 ξεπέρασαν το όριο και δεν έγινε η ένταξη την 1η Ιανουαρίου 2024, ο παραγωγός καλείται να προχωρήσει αναδρομικά σε μετάταξη — με διοικητικό πρόστιμο περίπου 102 ευρώ και την υποβολή τεσσάρων περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ (250 ευρώ η καθεμία).

Αν επιπλέον έχει εκδώσει παραστατικά πώλησης μέσω αγοραστή, θα χρειαστεί να αντικαταστήσει ή να συμπληρώσει τα τιμολόγια, προσθέτοντας τον αναλογούντα ΦΠΑ. Σε περίπτωση μεταβίβασης δικαιωμάτων, η διαδικασία γίνεται ακόμη πιο σύνθετη, αφού απαιτείται ένταξη με προγενέστερη ημερομηνία (π.χ. 01/01/2023) και νέα διακοπή εργασιών κατά την πώληση.

Το κόστος όμως εκτοξεύεται όταν το πρόβλημα εντοπιστεί από τη ΔΟΥ και όχι από τον ίδιο τον παραγωγό: σε τέτοια περίπτωση, το πρόστιμο μπορεί να φτάσει τις 2.500 ευρώ, ιδίως όταν έχει υποβληθεί αίτημα επιστροφής ΦΠΑ. Με λίγα λόγια, η πρόληψη είναι πάντα φθηνότερη από τη διόρθωση — και στις φορολογικές εκκρεμότητες, η καθυστέρηση κοστίζει πολλαπλάσια.

Βεβαίωση επιδοτήσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ

Η βεβαίωση επιδοτήσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ εκδίδεται κάθε χρόνο — φέτος τον Μάρτιο — και αποτυπώνει όλες τις ενισχύσεις που εισέπραξε κάθε παραγωγός μέσα στο προηγούμενο έτος. Πρόκειται για το βασικό έγγραφο που χρησιμοποιεί η ΑΑΔΕ, προκειμένου να ελέγξει ποιοι αγρότες ξεπέρασαν το όριο των 5.000 ευρώ και επομένως υποχρεούνται να ενταχθούν στα βιβλία.

Ωστόσο, η λανθασμένη ερμηνεία των ποσών αυτής της βεβαίωσης έχει φέρει σε δύσκολη θέση αρκετούς παραγωγούς. Ειδικά μετά τις αποζημιώσεις του “Daniel”, που εμφανίζονται στον κωδικό 17 της βεβαίωσης, μαζί με τις ενισχύσεις που δόθηκαν λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.

Η διαφορά, όμως, είναι ουσιαστική:

Οι ενισχύσεις πολέμου προσμετρώνται στο όριο των 5.000 €, ενώ οι αποζημιώσεις φυσικών καταστροφών (όπως ο “Daniel”) εξαιρούνται.

Η κοινή καταχώρηση αυτών των ποσών έχει προκαλέσει σύγχυση: πολλοί αγρότες έλαβαν λανθασμένα μηνύματα από την ΑΑΔΕ, τα οποία τους καλούσαν να ενταχθούν στα βιβλία, ενώ στην πραγματικότητα δεν είχαν τέτοια υποχρέωση.

Γι’ αυτό, πριν προχωρήσει κάποιος σε οποιαδήποτε ενέργεια, καλό είναι να συμβουλευτεί τον λογιστή του και να ελέγξει προσεκτικά τη βεβαίωση επιδοτήσεων — ιδίως σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν ποσά με κωδικό 17 ή άλλες ειδικές ενισχύσεις.

Εντατικοποίηση των ελέγχων 

Οι φορολογικοί έλεγχοι γίνονται πλέον πιο αυστηροί και στοχευμένοι, με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης στα συστήματα της ΑΑΔΕ. Οι παραγωγοί οφείλουν να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με τα παραστατικά δαπανών, εξασφαλίζοντας ότι αφορούν πράγματι τη γεωργική τους δραστηριότητα και όχι προσωπικές αγορές. Κάθε έξοδο πρέπει να συνοδεύεται από τιμολόγιο, ακόμη και μικρής αξίας. Αποδείξεις λιανικής δεν γίνονται δεκτές για επαγγελματικές δαπάνες.

Το μήνυμα προς τους αγρότες

Η εμπειρία δείχνει ότι όποιος αγρότης προνοεί, γλιτώνει και χρήματα και ταλαιπωρία. Ένας γρήγορος έλεγχος στη βεβαίωση επιδοτήσεων και μια κουβέντα με τον λογιστή του αρκούν για να αποφευχθούν μεγάλα πρόστιμα και μπλοκαρίσματα. Στην πράξη, η πρόληψη κοστίζει λίγα ευρώ, η αμέλεια, όμως, μπορεί να κοστίσει πολλαπλάσια.

Χιλιάδες παραγωγοί δηλώνουν ακόμη απλήρωτοι από την επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο αγροτικό πετρέλαιο, παρά τις διαβεβαιώσεις για ομαλή και αυτόματη διαδικασία. Την ίδια στιγμή, η ΑΑΔΕ είχε ανακοινώσει στα τέλη Ιουλίου ότι ολοκληρώθηκε η καταβολή της δεύτερης δόσης για το 2025, παρουσιάζοντας το σύστημα ως «πλήρως ψηφιακό» και χωρίς καμία ενέργεια από τους δικαιούχους. Ωστόσο, η εικόνα στο πεδίο διαφέρει σημαντικά, καθώς πληθώρα αγροτών εξακολουθούν να μην βλέπουν τα ποσά στους λογαριασμούς τους — προκαλώντας ανησυχία και σύγχυση στον κλάδο.

Η «αυτόματη» διαδικασία και οι υποχρεώσεις πρατηρίων

Η διαδικασία βασίζεται στη διαβίβαση των παραστατικών στις πλατφόρμες myDATA και eSend, με στόχο την αυτόματη επιστροφή του φόρου χωρίς αίτηση από τον δικαιούχο.

Η νέα απλοποιημένη διαδικασία, όπως προβλέπεται στην απόφαση Ε.2079/2024, εφαρμόζεται πλήρως αυτοματοποιημένα, χωρίς καμία ενέργεια από τους δικαιούχους. Οι κάτοχοι αδειών λειτουργίας πρατηρίων υποχρεούνται να διαβιβάζουν έγκαιρα τα στοιχεία πωλήσεων στις πλατφόρμες της ΑΑΔΕ, ενώ οι παραγωγοί οφείλουν να ζητούν έκδοση τιμολογίου για κάθε αγορά καυσίμου — προϋπόθεση απαραίτητη για να λάβουν την επιστροφή του φόρου.

Παράπονα από το πεδίο και επιστολή της ΕΘ.Ε.Α.Σ.

Από τις αρχές Αυγούστου, πολλοί αγρότες αναφέρουν ότι δεν έχουν δει καμία πίστωση στους λογαριασμούς τους, παρότι τα τιμολόγιά τους έχουν εκδοθεί και διαβιβαστεί κανονικά.

Για το ζήτημα αυτό, η ΕΘ.Ε.Α.Σ. απέστειλε επιστολή προς τα υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης, Εθνικής Οικονομίας και τη διοίκηση της ΑΑΔΕ, ζητώντας συνάντηση για την επίλυση του προβλήματος που χαρακτηρίζεται «τεράστιο και εκτεταμένο».

Κοινοβουλευτική παρέμβαση και ευρήματα των ελέγχων

Ακολούθησε κοινοβουλευτική παρέμβαση με ερώτηση που κατατέθηκε στη Βουλή την 1η Σεπτεμβρίου 2025, στην οποία απάντησε στις 26 Σεπτεμβρίου το γραφείο του υφυπουργού Χρήστου Κέλλα. Όπως προκύπτει, εντοπίστηκαν αποκλίσεις μεταξύ των δικαιούχων που περιλαμβάνονταν στα αρχεία του ΥΠΑΑΤ και όσων τελικά πληρώθηκαν.

Οι υπηρεσίες προχώρησαν σε ελέγχους και διασταυρώσεις, καταλήγοντας ότι τα περισσότερα προβλήματα οφείλονται σε:

ελλιπή ή λανθασμένη καταχώριση ΑΦΜ στα τιμολόγια αγοράς,

μη διαβίβαση στοιχείων (είδος και ποσότητα καυσίμου) από τα πρατήρια,

λανθασμένη επιλογή είδους καυσίμου, και

μη δήλωση ΙΒΑΝ στην ΑΑΔΕ.

Το σημείο που «κολλάει» η διαδικασία

Η Αρχή διευκρινίζει ότι κανένα τιμολόγιο δεν αποζημιώνεται εάν δεν έχει περάσει ηλεκτρονικά στα myDATA και eSend. Γι’ αυτό ζητείται από τους αγρότες να απευθυνθούν στα πρατήρια με τα οποία συνεργάζονται, ώστε να ελεγχθεί αν έγινε σωστά η διαβίβαση. Στην πράξη, κάθε φορά που ολοκληρώνεται η πώληση καυσίμου, το σύστημα εισροών–εκροών εκδίδει αυτόματα απόδειξη, την οποία ο πρατηριούχος αντικαθιστά στη συνέχεια με το τιμολόγιο. Αν σε αυτό το στάδιο υπάρξει παράλειψη ή λάθος πεδίο, η πληρωμή «παγώνει». Συνεπώς, το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στη διαβίβαση των στοιχείων από τα πρατήρια, γεγονός που εξηγεί τις μεγάλες αποκλίσεις στις πληρωμές.

Από την πλευρά του Μητρώου Αγροτών και Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΜΑΑΕ), έχει ήδη αποσταλεί στην ΑΑΔΕ το μεγαλύτερο μέρος του αρχείου των επαγγελματιών αγροτών —περίπου το 90% των ΑΦΜ— ενώ απομένει ένα μικρό ποσοστό, λίγο πάνω από 10%, που δεν έχει ακόμη διαβιβαστεί. Έτσι, σε διοικητικό επίπεδο, το ΥΠΑΑΤ έχει ολοκληρώσει τις υποχρεώσεις του και το επόμενο βήμα ανήκει στην ΑΑΔΕ.

Καθυστερήσεις και αβεβαιότητα για την επόμενη δόση

Πολλοί παραγωγοί εξακολουθούν να αναζητούν απαντήσεις, καθώς ούτε τα ΚΥΔ ούτε οι υπηρεσίες του ΜΑΑΕ μπορούν να δώσουν σαφή ενημέρωση για το πότε θα πιστωθούν τα ποσά. Η εκκαθάριση της επόμενης δόσης αναμένεται να καθυστερήσει, λόγω της παράτασης υποβολής δηλώσεων ΟΣΔΕ έως τις 27 Οκτωβρίου.

Η ουσία του προβλήματος

Παρότι η διαδικασία επιστροφής του ΕΦΚ πετρελαίου παρουσιάζεται ως πλήρως αυτοματοποιημένη, η ψηφιακή αλυσίδα «σπάει» στα πρατήρια καυσίμων — εκεί όπου τα δεδομένα εισάγονται ή διαβιβάζονται με καθυστέρηση ή λάθη. Μέχρι να διορθωθούν αυτά τα ζητήματα, οι επιστροφές θα συνεχίσουν να μένουν «στα χαρτιά» και οι αγρότες χωρίς τα χρήματα που δικαιούνται.

Η ΕΘΕΑΣ απέστειλε επιστολή προς τα Υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και Οικονομικών, με θέμα τα προβλήματα που έχουν προκύψει στην καταβολή της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) πετρελαίου σε αγρότες οι οποίοι επλήγησαν από την κακοκαιρία «Daniel».

Όπως επισημαίνεται στην επιστολή, αρκετοί κατά κύριο επάγγελμα αγρότες που αποζημιώθηκαν για τις εκτεταμένες ζημιές στις εκμεταλλεύσεις τους, εμφανίζονται προσωρινά μη επιλέξιμοι για την επιστροφή του ΕΦΚ πετρελαίου, καθώς οι αποζημιώσεις που έλαβαν υπολογίζονται ως μη αγροτικό εισόδημα.

Η ΕΘΕΑΣ ζητά από τα συναρμόδια Υπουργεία άμεση ρύθμιση του προβλήματος, ώστε οι αποζημιώσεις από φυσικές καταστροφές να μην αλλοιώνουν την επαγγελματική ιδιότητα των παραγωγών ώστε να μην αποκλείονται από ενισχύσεις που δικαιούνται λόγω της επαγγελματικής τους δραστηριότητας.

Η επιστολή αναφέρει τα εξής:

Η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών επιθυμεί να σας ενημερώσει για ένα σοβαρό ζήτημα που έχει ανακύψει σχετικά με την καταβολή της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) πετρελαίου σε κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, οι οποίοι επλήγησαν από τα ακραία καιρικά φαινόμενα της κακοκαιρίας Daniel.

Πρόκειται για παραγωγούς που υπέστησαν σοβαρές ζημιές σε αγροτικές εκμεταλλεύσεις, κτίρια, υποδομές, αγροτικά μηχανήματα και καλλιέργειες, και για τον λόγο αυτό αποζημιώθηκαν μέσω κρατικών ενισχύσεων και σχετικών προγραμμάτων αποκατάστασης ζημιών. Ωστόσο, οι αποζημιώσεις αυτές, όπως προβλέπεται σήμερα από το φορολογικό σύστημα, προσμετρώνται ως μη αγροτικό εισόδημα, με αποτέλεσμα να αλλοιώνεται συγκυριακά η ιδιότητα του κατά κύριο επάγγελμα αγρότη.

Ως συνέπεια, πολλοί από τους δικαιούχους αγρότες δεν κρίνονται πλέον επιλέξιμοι για την επιστροφή του ΕΦΚ πετρελαίου, παρά το γεγονός ότι παραμένουν ενεργοί και αποκλειστικά απασχολούμενοι στην αγροτική δραστηριότητα, και οι έκτακτες αυτές ενισχύσεις αφορούν αποκατάσταση ζημιών και όχι εισόδημα από άλλη επαγγελματική δραστηριότητα.

Η ΕΘΕΑΣ θεωρεί ότι πρόκειται για προσωρινή στρέβλωση που πρέπει να αντιμετωπιστεί με άμεση ρύθμιση, προκειμένου οι ενισχύσεις και αποζημιώσεις ένεκα φυσικών καταστροφών να μην επηρεάζουν την ιδιότητα του κατά κύριο επάγγελμα αγρότη.

Είναι αναγκαίο να ληφθεί άμεσα πρωτοβουλία ώστε οι συγκεκριμένοι παραγωγοί να μην αποκλείονται από την καταβολή της επιστροφής ΕΦΚ πετρελαίου, την οποία δικαιούνται βάσει της πραγματικής τους επαγγελματικής δραστηριότητας.

Ζητούμε, επομένως, την παρέμβαση των συναρμόδιων Υπουργείων για τη διόρθωση του προβλήματος και την εξασφάλιση της ισότιμης μεταχείρισης όλων των κατά κύριο επάγγελμα αγροτών, ανεξάρτητα από το αν έλαβαν αποζημιώσεις λόγω καταστροφών.

Όπως είχαμε αναφέρει στον ΑγροΤύπο γίνονται συνεχόμενοι έλεγχοι από την ΑΑΔΕ και επιβάλλονται πρόστιμα και λουκέτα στα ΚΥΔ.

Τα κλιμάκια της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προχωρούν σε συντονισμένους εφόδους, με στοχευμένους ελέγχους σε όλα τα Κέντρα Υποδοχής Δηλώσεων (ΚΥΔ) για φορολογικές παραβάσεις, ενώ ο έλεγχος αφορά κυρίως τις αιτήσεις στο ΟΣΔΕ.

Συγκεκριμένα, έλεγχος έγινε σε ΚΥΔ που λειτουργούν σε Θεσσαλονίκη Δράμα, Κιλκίς, Σέρρες, Κοζάνη, Καβάλα, Χαλκιδική Φλώρινα, Νομό Ηρακλείου, ‘Αργος, Τρίπολη, Γρεβενά, Ορεστιάδα, Αλεξανδρούπολη, Φερές, Ζάκυνθο, Κεφαλονιά, Σπάρτη, Λάρισα, Σάμο, Τρίκαλα, Κομοτηνή και Ξανθή.

Διαπιστώθηκε ότι δεν είχαν εκδοθεί 45.200 αποδείξεις ή τιμολόγια τιμολογίων, για ποσά 3,2 εκατ. ευρώ, με συνέπεια να επιβληθούν στους παραβάτες συνολικά πρόστιμα 414.000 ευρώ συνολικά.

Επιπλέον, σε 42 περιπτώσεις επιβλήθηκε 48ωρο λουκέτο. Και συγκεκριμένα:

• 8 ΚΥΔ στο Ηράκλειο
• 7 κέντρα στο Κιλκίς
• 4 κέντρα στη Λάρισα
• από 2 ΚΥΔ σε Τρίκαλα, Κεφαλλονιά, Γρεβενά, Θεσσαλονίκη και Δράμα
• από 1 ΚΥΔ σε Σάμο, Σπάρτη, Ζάκυνθο, ‘Αργος, Αγρίνιο, Έδεσσα, Ξάνθη, Σέρρες, Κομοτηνή, Φλώρινα, Κοζάνη, Χαλκιδική και Κατερίνη.

Δηλώσεις Χατζηδάκη

«Άλλη μια σημαντική είδηση για τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τις αγροτικές επιδοτήσεις που αποδεικνύει ότι πλέον μπαίνει βαθιά το μαχαίρι στις καταχρηστικές πρακτικές και στα φαινόμενα διαφθοράς δεκαετιών. Η ΑΑΔΕ προχώρησε σε ελέγχους σε 58 ΚΥΔ σε όλη τη χώρα, στα κέντρα δηλαδή που οι αγρότες υποβάλλουν τις αιτήσεις τους για αποζημιώσεις από τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Οι έλεγχοι αποκάλυψαν φοροδιαφυγή που αγγίζει το 100%. Θυμίζω ότι έχουν ξεκινήσει, επίσης, οι έλεγχοι της Οικονομικής Αστυνομίας και ήδη έχουν καταλογιστεί 22,6 εκατ. ευρώ για 1.036 παραβάσεις», αναφέρει σε ανάρτησή του ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης.

Όπως γράφει ο κ. Χατζηδάκης: «Δεν αρνούμαστε τις ευθύνες μας στον ΟΠΕΚΕΠΕ, αλλά είμαστε αποφασισμένοι να βάλουμε τάξη. Και για αυτό εργαζόμαστε καθημερινά για να περάσει ο ΟΠΕΚΕΠΕ σε μια εποχή διαφάνειας και αποτελεσματικότητας. Γι' αυτό ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποφάσισε τη μετάβαση του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ. Παράλληλα, εξελίσσεται ένα σχέδιο δράσης που συμφωνήθηκε με την Κομισιόν για να εξασφαλισθεί ότι οι επιδοτήσεις θα καταβάλλονται κανονικά. Ενώ πλέον πραγματοποιούνται αυστηροί διασταυρωτικοί έλεγχοι πριν από τις πληρωμές.

Οι πρώτες μάλιστα πληρωμές έχουν πραγματοποιηθεί και συνολικά 8 πληρωμές θα γίνουν μέσα στον Οκτώβριο. Στη συνέχεια, θα ακολουθήσει η βασική ενίσχυση του 2025 αφού ολοκληρωθούν η υποβολή των αιτήσεων και οι αναγκαίοι έλεγχοι. Η Κομισιόν έχει ξεκαθαρίσει, άλλωστε, ότι, αν δεν τηρήσουμε τους ευρωπαϊκούς κανόνες, θα κινδυνεύαμε με αναστολή και νέα πρόστιμα. Αυτή θα ήταν μια εξέλιξη επιζήμια πρωτίστως για τους αγρότες».

Στην παρουσία της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) στον ΟΠΕΚΕΠΕ και στις επιπτώσεις που έχει αυτό στην πορεία των πληρωμών προς τους αγρότες, αναφέρθηκε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας.

Όπως σημείωσε, «η παρουσία της OLAF προκαλεί προσωρινά μια δυσκολία στη διεκπεραίωση των πληρωμών», ωστόσο διαβεβαίωσε ότι «υπάρχει υπηρεσιακή ετοιμότητα για να ξεκινήσουν οι πληρωμές. Έχουν γίνει οι απαραίτητοι έλεγχοι και βρισκόμαστε στο σημείο για να πατήσουμε το κουμπί, ώστε να ξεκινήσουν οι πληρωμές για τα παλιά βιολογικά, τη γεωργία και τη μελισσοκομία», ανέφερε.

Επιβεβαίωσε πάντως ότι «οι πληρωμές των παλαιών βιολογικών είναι έτοιμες να πραγματοποιηθούν», ενώ «εντός Νοεμβρίου θα δοθεί η βασική ενίσχυση».

Ακόμη ο Υπουργός ανακοίνωσε ότι έρχεται προς ψήφιση ρύθμιση για την αναστολή φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων για όσους κτηνοτρόφους έχουν χάσει τα ζώα τους, τονίζοντας πως πρόκειται για «άμεση και στοχευμένη ανακούφιση των πληγέντων».

Παράλληλα, ειδική μνεία έκανε στο πρόγραμμα ανασύστασης φυτικού κεφαλαίου ύψους 80 εκατομμυρίων ευρώ, η προκαταβολή του οποίου θα δοθεί μέχρι το τέλος του χρόνου και το 2026 θα προχωρήσει η εξόφληση.

Όπως ανέφερε, «ήδη έχουν διατεθεί 150 κτηνίατροι και κτηνιατρικό προσωπικό, που αντιστοιχούν στους μισούς διαθέσιμους κτηνιάτρους της χώρας, για την ενίσχυση των ελέγχων και των επιχειρησιακών αναγκών». Ωστόσο, υπογράμμισε ότι «οι Περιφέρειες δεν έχουν ακόμη καλύψει πλήρως τις θέσεις που τους προσφέρθηκαν».

«Τις επόμενες ημέρες θα καταβληθούν οι αποζημιώσεις για τα ζώα που θανατώθηκαν, στο πλαίσιο της προσπάθειας να στηριχθούν άμεσα οι πληγέντες κτηνοτρόφοι», πρόσθεσε.

Εντός Οκτωβρίου αναμένεται να γίνει η καταβολή της τρίτης δόσης επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) για το αγροτικό πετρέλαιο.

Αρμόδιος φορέας για την διεκπεραίωση των πληρωμών στο αγροτικό πετρέλαιο αποτελεί η ΑΑΔΕ.

Έχουν προηγηθεί οι πληρωμές:

• Πρώτη δόση (Απρίλιος 2025): 15.921.068,34 ευρώ σε 76.128 δικαιούχους
• Δεύτερη δόση (Ιούλιος 2025): 21.733.770,98 ευρώ σε 82.392 επαγγελματίες αγρότες.

Σύμφωνα με το ΥπΑΑΤ, στις 10 Ιουλίου, διαβίβασε στην τεχνική υπηρεσία της ΑΑΔΕ 263.000 ΑΦΜ δικαιούχων προς πληρωμή. 

Πάντως, όπως φαίνεται από το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, αναμένεται να συνεχιστούν τα προβλήματα με την πληρωμή και τον μικρό αριθμό δικαιούχων. Όπως έχουμε επισημάνει στο παρελθόν υπάρχει πρόβλημα με τα τιμολόγια που καταθέτουν τα πρατήρια καυσίμων. Το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και η ΑΑΔΕ δεν δείχνουν ενδιαφέρον να λύσουν το πρόβλημα και οι αγρότες είναι σε «πίεση» γιατί περιμένουν τα χρήματα για να προχωρήσουν σε αγορές καυσίμων.

Αγρότες πάντως που δεν έχουν υποβάλλει ΟΣΔΕ το 2024 και κατάθεσαν για το 2025, θα πρέπει στην τρίτη δόση να πληρωθούν χρήματα για τις αγορές πετρελαίου κινητήρων για τις οποίες τα οικεία τιμολόγια πώλησης έχουν εκδοθεί και διαβιβαστεί στην ψηφιακή πλατφόρμα myData και e-send από την 1η Ιανουαρίου έως και την 30η Σεπτεμβρίου. Αυτό σημαίνει ότι θα έχουμε μια αύξηση των δικαιούχων.

Δικαιούχοι

Η ΚΥΑ με αριθμό Α.1173.2024 αναφέρει τους όρους, τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία χορήγησης της επιστροφής του ειδικού φόρου κατανάλωσης του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (DIESEL) στους αγρότες.

Δικαιούχοι επιστροφής του ειδικού φόρου κατανάλωσης πετρελαίου εσωτερικής καύσης (DIESEL) κινητήρων, που χρησιμοποιείται αποκλειστικά στη γεωργία, είναι τα φυσικά πρόσωπα τα οποία έχουν υποβάλλει Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης (Ε.Α.Ε.) για το εκάστοτε τρέχον ή το προηγούμενο του τρέχοντος έτος, είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (Μ.Α.Α.Ε.) κατά την 1η Μαρτίου ή κατά την 1η Σεπτεμβρίου του εκάστοτε τρέχοντος έτους και τους έχει αποδοθεί η ιδιότητα του «επαγγελματία αγρότη» ή του «επαγγελματία αγρότη ως νεοεισερχόμενου στον αγροτικό τομέα.

Η πληρωμή του ΕΦΚ πετρελαίου γίνεται:
α) στους επαγγελματίες αγρότες και
β) μόνο επί των ποσών που προκύπτουν από τιμολόγια.

Δηλαδή όσες αποδείξεις λιανικής και αν συγκεντρώσει ένας αγρότης, επιστροφή δεν πρόκειται να πάρει.

Οι κάτοχοι άδειας λειτουργίας πρατηρίων παροχής καυσίμων δημόσιας χρήσης, οφείλουν να τηρούν τις υποχρεώσεις τους ως προς την ηλεκτρονική διαβίβαση των δεδομένων εντός των τιθέμενων προθεσμιών, στις ψηφιακές πλατφόρμες myData και eSend της ΑΑΔΕ και οι αγρότες για να ωφεληθούν από την επιστροφή του ΕΦΚ, πρέπει να ζητούν την έκδοση τιμολογίου από τα πρατήρια παροχής καυσίμων δημόσιας χρήσης.

Διαδικασία και χρόνος καταβολής της επιστροφής του Ε.Φ.Κ.

Με το νέο σύστημα, που ανακοίνωσε η ΑΑΔΕ, οι πληρωμές θα πραγματοποιούνται σε πέντε δόσεις κατά τη διάρκεια του έτους, με την τελευταία δόση να καταβάλλεται έως τις 31 Ιανουαρίου του επόμενου έτους. Συγκεκριμένα:

α. Για πρόσωπα τα οποία έχουν υποβάλλει Ε.Α.Ε. για το προηγούμενο του τρέχοντος έτους:
αα. Έως τις 30 Απριλίου εκάστου έτους, για τις αγορές πετρελαίου κινητήρων για τις οποίες τα οικεία τιμολόγια πώλησης έχουν εκδοθεί και διαβιβαστεί στην ψηφιακή πλατφόρμα myData και esend της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) από την 1η Ιανουαρίου έως την 31η Μαρτίου του ίδιου έτους,
αβ. έως τις 31 Ιουλίου εκάστου έτους, για τις αγορές πετρελαίου κινητήρων για τις οποίες τα οικεία τιμολόγια πώλησης έχουν εκδοθεί και διαβιβαστεί στην ψηφιακή πλατφόρμα myData και esend της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) από την 1η Ιανουαρίου έως την 30η Ιουνίου του ίδιου έτους, αφαιρουμένου του ποσού που έχει καταβληθεί σύμφωνα με την περ. αα΄
αγ. έως τις 31 Οκτωβρίου εκάστου έτους, για τις αγορές πετρελαίου κινητήρων για τις οποίες τα οικεία τιμολόγια πώλησης έχουν εκδοθεί και διαβιβαστεί στην ψηφιακή πλατφόρμα myData και esend από την 1η Ιανουαρίου έως την 30η Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους, αφαιρουμένου του ποσού που έχει καταβληθεί σύμφωνα με τις περ. αα' και αβ'
αδ. έως τις 30 Δεκεμβρίου εκάστου έτους, για τις αγορές πετρελαίου κινητήρων για τις οποίες τα οικεία τιμολόγια πώλησης έχουν εκδοθεί και διαβιβαστεί στην ψηφιακή πλατφόρμα myData και esend από την 1η Ιανουαρίου έως την 30η Νοεμβρίου του ίδιου έτους, αφαι-ρουμένων των ποσών που έχουν καταβληθεί σύμφωνα με τις περ. αα; αβ' και αγ' και
αε. έως τις 31 Ιανουαρίου του εκάστοτε επομένου έτους, για τις αγορές πετρελαίου κινητήρων για τις οποίες τα οικεία τιμολόγια πώλησης έχουν εκδοθεί και διαβιβαστεί στην ψηφιακή πλατφόρμα myData και esend από την 1η Ιανουαρίου έως την 31η Δεκεμβρίου του προηγουμένου έτους, αφαιρουμένων των ποσών που έχουν καταβληθεί σύμφωνα με τις περ. αα', αβ', αγ' και αδ'.

β. Για πρόσωπα τα οποία δεν έχουν υποβάλλει Ε.Α.Ε. για το προηγούμενο του τρέχοντος έτους και έχουν υποβάλλει Ε.Α.Ε. για το τρέχον έτος:
βα. έως τις 31 Οκτωβρίου εκάστου έτους, για τις αγορές πετρελαίου κινητήρων για τις οποίες τα οικεία τιμολόγια πώλησης έχουν εκδοθεί και διαβιβαστεί στην ψηφιακή πλατφόρμα myData και esend από την 1η Ιανουαρίου έως την 30η Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους,
ββ. έως τις 30 Δεκεμβρίου εκάστου έτους, για τις αγορές πετρελαίου κινητήρων για τις οποίες τα οικεία τιμολόγια πώλησης έχουν εκδοθεί και διαβιβαστεί στην ψηφιακή πλατφόρμα myData και esend από την 1η Ιανουαρίου έως την 30η Νοεμβρίου του ίδιου έτους, αφαιρουμένων των ποσών που έχουν καταβληθεί σύμφωνα με την περ. βα' και
βγ. έως τις 31 Ιανουαρίου του εκάστοτε επομένου έτους, για τις αγορές πετρελαίου κινητήρων για τις οποίες τα οικεία τιμολόγια πώλησης έχουν εκδοθεί και διαβιβαστεί στην ψηφιακή πλατφόρμα myData και esend από την 1η Ιανουαρίου έως την 31η Δεκεμβρίου του προηγουμένου έτους, αφαιρουμένων των ποσών που έχουν καταβληθεί σύμφωνα με τις περ. βα' και ββ'.

Ολοκληρώθηκαν οι πρώτοι διασταυρωτικοί έλεγχοι και στάλθηκαν ειδοποιήσεις σε ιδιοκτήτες οχημάτων που είναι ανασφάλιστα ή δεν έχουν καταβάλει τέλη κυκλοφορίας.

Σε κοινή ανακοίνωση, που εξέδωσαν τα Υπουργεία Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Υποδομών και Μεταφορών και Προστασίας του Πολίτη και της Ανεξάρτητης Αρχής Δημόσιων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), τονίζεται ότι οι διασταυρωτικοί έλεγχοι αφορούν στον εντοπισμό των οχημάτων, που κυκλοφορούν ανασφάλιστα, χωρίς να έχουν καταβάλει τέλη κυκλοφορίας ή χωρίς να έχουν ολοκληρώσει τους τυπικούς ελέγχους ΚΤΕΟ.

Πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του Ν. 5113/2024 και της συνολικής δράσης για τη διαμόρφωση ενιαίας εικόνας με τα στοιχεία οχημάτων και τη συμμόρφωση των ιδιοκτητών οχημάτων ως προς τις νόμιμες υποχρεώσεις τους, με βάση τα στοιχεία των αρμόδιων φορέων.

Σε πρώτη φάση αποστέλλονται ειδοποιήσεις για μη συμμόρφωση ασφάλισης και καταβολής τελών κυκλοφορίας. Πιο συγκεκριμένα αποστέλλονται άμεσα:  
α) 100.971 ειδοποιήσεις σε πολίτες και 7.810 σε νομικά πρόσωπα, συνολικά 108.781 για μη συμμόρφωση ασφάλισης.
β) 101.721 ειδοποιήσεις σε πολίτες και 8.316 σε νομικά πρόσωπα, συνολικά 110.037, που αφορούν σε μη συμμόρφωση καταβολής τελών κυκλοφορίας.

Οι πολίτες και οι εκπρόσωποι των νομικών προσώπων ενημερώνονται μέσω SMS, email ή ταχυδρομείου, ανάλογα με τα διαθέσιμα στοιχεία επικοινωνίας που τηρούνται στα μητρώα του Δημοσίου. Συγκεκριμένα, οι πολίτες που έχουν καταχωρίσει στο Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας (emep.gov.gr) τα στοιχεία επικοινωνίας τους, θα λάβουν sms και email από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ενώ οι υπόλοιποι θα ειδοποιηθούν με email από την ΑΑΔΕ. Στις ελάχιστες περιπτώσεις που δεν είναι εφικτή η επικοινωνία με κάποιον από τους προαναφερόμενους τρόπους, θα αποστέλλονται  ειδοποιήσεις μέσω ταχυδρομείου.

Σκοπός της πρώτης φάσης είναι οι πολίτες να ενημερωθούν για τις παραλείψεις συμμόρφωσης που έχουν εντοπιστεί με ημερομηνία αναφοράς την 25η Αυγούστου 2025, ώστε να συμμορφωθούν με την υποχρέωση καταβολής τελών κυκλοφορίας και την ασφάλιση οχήματος, εντός 15 ημερών.

Με την παρέλευση του χρονικού διαστήματος των 15 ημερών και την ολοκλήρωση εκ νέου διασταυρωτικών ελέγχων, οι πολίτες και τα νομικά πρόσωπα που δε συμμορφώθηκαν θα λάβουν  τις ειδοποιήσεις με τα βεβαιωμένα πρόστιμα μέσω των προαναφερόμενων τρόπων (SMS, mail, ταχυδρομείο).

Στην περίπτωση ανασφάλιστου οχήματος τα πρόστιμα θα κυμαίνονται  από 250 έως 1.000 ευρώ αναλόγως τον τύπο του οχήματος. Το ύψος των προστίμων  σε περιπτώσεις μη πληρωμής τελών κυκλοφορίας κυμαίνεται βάσει της κατηγορίας του οχήματος.

Το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών έθεσε σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο με τίτλο «Φορολογική Μεταρρύθμιση για το Δημογραφικό και τη Μεσαία Τάξη - Μέτρα στήριξης για την κοινωνία και την οικονομία», το οποίο περιλαμβάνει το σύνολο των μέτρων που εξαγγέλθηκαν στη ΔΕΘ.

Το νέο φορολογικό πλαίσιο εντάσσεται στη συνολική κυβερνητική στρατηγική για ενίσχυση της μεσαίας τάξης, στήριξη των οικογενειών με παιδιά, αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος και δημιουργία ισχυρών κινήτρων ανάπτυξης και επενδύσεων.

Η δημόσια διαβούλευση θα παραμείνει ανοιχτή, έως τις 22 Οκτωβρίου, στην ηλεκτρονική πλατφόρμα opengov, προκειμένου πολίτες και φορείς να συμμετάσχουν ενεργά με προτάσεις και σχόλια.

Οι κύριοι άξονες του νομοσχεδίου είναι:

Νέα φορολογική κλίμακα εισοδήματος με έμφαση στη μεσαία τάξη και τις οικογένειες:
Μείωση κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες των συντελεστών για εισοδήματα από 10.000 έως 40.000 ευρώ και νέα κλίμακα έως 60.000 ευρώ.
Ειδικές μειώσεις για οικογένειες με παιδιά και μηδενισμός φόρου για πολύτεκνες οικογένειες.
Μηδενισμός φόρου για νέους έως 25 ετών και συντελεστής 9% για νέους έως 30 ετών.

Σταδιακή κατάργηση ΕΝΦΙΑ για κύριες κατοικίες σε μικρούς οικισμούς
Από το 2026 μείωση κατά 50% και πλήρης απαλλαγή από το 2027 για οικισμούς έως 1.500 κατοίκους (και έως 1.700 στον Έβρο).

Νέος ενδιάμεσος συντελεστής φορολόγησης ενοικίων
Εισαγωγή συντελεστή 25% για εισόδημα από ενοίκια 12.000–24.000 ευρώ, ωφελώντας πάνω από 160.000 ιδιοκτήτες.
Το εισόδημα από ακίνητη περιουσία φορολογείται αυτοτελώς, σύμφωνα με την ακόλουθη κλίμακα:
Εισόδημα από ακίνητη περιουσία (ευρώ) Συντελεστής %
0-12.000 με 15%
12.000,01-24.000 με 25%
24.000,01-36.000 με 35%
>36.000 με 45%

Μείωση ΦΠΑ κατά 30% στα ακριτικά νησιά
Από 1/1/2026 στα νησιά του Βόρειου Αιγαίου, της Σαμοθράκης και των Δωδεκανήσων με έως 20.000 κατοίκους.

Μείωση τεκμηρίων διαβίωσης
Μείωση 30–35% για κατοικίες και αναπροσαρμογή με βάση τους ρύπους για οχήματα μετά το 2010.
Επέκταση φορολογικών κινήτρων για μακροχρόνια μίσθωση
Παράταση έως το 2026 της απαλλαγής φόρου για κενές κατοικίες που μισθώνονται, με ευνοϊκές ρυθμίσεις για πολύτεκνες οικογένειες, εκπαιδευτικούς και ένστολους.

Κατάργηση τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης
Από τον Ιανουάριο του 2026 καταργείται ο φόρος 10% επί των λογαριασμών συνδρομητικής τηλεόρασης.

Μείωση κατά 50% του ελάχιστου εισοδήματος για οικισμούς έως 1.500 κατοίκους, καθώς και για σχολικά κυλικεία πανελλαδικά.

Εξαίρεση από το τεκμαρτό εισόδημα για νέες μητέρες επί τριετία μετά τη γέννηση τέκνου.

Δείτε τη διαβούλευση (εδώ)

Τα τελευταία δύο χρόνια, ο αγρότης χρειάζεται περισσότερο πληκτρολόγιο παρά φακέλους, αφού σχεδόν όλα τα απαραίτητα έγγραφα βρίσκονται πλέον στο διαδίκτυο, προσβάσιμα με τους προσωπικούς του κωδικούς Taxisnet.

Η ψηφιοποίηση των αγροτικών διαδικασιών έχει αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο ο παραγωγός ενημερώνεται και συναλλάσσεται με το Δημόσιο. Πολλά από τα έγγραφα που παλαιότερα απαιτούσαν επίσκεψη σε υπηρεσίες ή μεσολάβηση τρίτων, τώρα εκδίδονται μόνο ηλεκτρονικά.
Για τον παραγωγό, αυτό σημαίνει λιγότερες καθυστερήσεις, άμεση ενημέρωση και καλύτερο έλεγχο των οικονομικών και επαγγελματικών του δεδομένων.

Ακολουθεί μια πρακτική επισκόπηση των βασικών εγγράφων που εκδίδονται σήμερα αποκλειστικά ψηφιακά.

Βεβαίωση φορολογικής χρήσης ΟΠΕΚΕΠΕ

Η βεβαίωση φορολογικής χρήσης είναι το πιο γνώριμο ηλεκτρονικό έγγραφο για κάθε παραγωγό. Εκδίδεται αποκλειστικά μέσω της ειδικής πλατφόρμας  με είσοδο μέσω Taxisnet και αποτυπώνει αναλυτικά τα ποσά ενισχύσεων (βασική, πράσινη, συνδεδεμένη, αποζημιώσεις κ.ά.) που έλαβε ο αγρότης σε συγκεκριμένο έτος. Χρησιμοποιείται για τη σωστή συμπλήρωση του Ε3, τη διασταύρωση με την ΑΑΔΕ και την ορθή καταχώριση των ποσών στο myDATA, χωρίς να απαιτείται καμία επιπλέον ενέργεια από το ΚΥΔ.

Βεβαίωση εγγραφής στο ΜΑΑΕ

Η απόδειξη εγγραφής στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (ΜΑΑΕ) εκδίδεται πλέον αποκλειστικά ψηφιακά μέσω της αυτής πλατφόρμας.

Πιστοποιεί επίσημα την ιδιότητα του επαγγελματία ή ενεργού αγρότη και χρησιμοποιείται σε προγράμματα, αιτήσεις ή μεταβιβάσεις. Η ηλεκτρονική μορφή έχει πλήρη ισχύ, καθώς φέρει μοναδικό αριθμό ταυτοποίησης και σήμανση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.

 Φορολογική ενημερότητα (ΑΑΔΕ)

Η φορολογική ενημερότητα εκδίδεται αποκλειστικά μέσω της πλατφόρμας της ΑΑΔΕ.  Αποτελεί το επίσημο έγγραφο που αποδεικνύει ότι ο παραγωγός δεν έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο και χρησιμοποιείται σε συναλλαγές με τράπεζες, για πληρωμές επιδοτήσεων ή για χρήση σε δημόσιες υπηρεσίες. Συνοδεύεται από QR code για έλεγχο γνησιότητας και έχει ισχύ περίπου δύο μηνών.

Η πρόσβαση γίνεται με τους προσωπικούς κωδικούς Taxisnet. Αφού συνδεθείς, επιλέγεις «Εφαρμογές ➜ Φορολογική Ενημερότητα ➜ Έκδοση» και,μπορείς να κατεβάσεις άμεσα το αρχείο PDF, έτοιμο για χρήση ή αποστολή.

 Ασφαλιστική ενημερότητα (ΕΦΚΑ)

Η ασφαλιστική ενημερότητα εκδίδεται αποκλειστικά μέσω της πλατφόρμας του ΕΦΚΑ, με είσοδο μέσω Taxisnet.
Αποδεικνύει ότι ο παραγωγός είναι ασφαλιστικά ενήμερος και δεν έχει οφειλές προς τον ΕΦΚΑ, ενώ απαιτείται σε προγράμματα, πληρωμές ή μεταβιβάσεις εκμεταλλεύσεων.
Ο αγρότης μπορεί να επιλέξει τον λόγο χορήγησης και να κατεβάσει το έγγραφο σε PDF, με ισχύ που συνήθως διαρκεί έναν μήνα.

Στοιχεία πληρωμών και δικαιωμάτων ΟΠΕΚΕΠΕ

Μέσω του πληροφοριακού συστήματος του ΟΠΕΚΕΠΕ, κάθε παραγωγός έχει πρόσβαση στα αναλυτικά στοιχεία των πληρωμών, των δικαιωμάτων και των επιλέξιμων εκτάσεών του. Η πλατφόρμα λέγεται Δημοσιοποίηση Πληρωμών και βρίσκεται εδώ.
Η πλατφόρμα ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο με όλες τις καταβληθείσες ενισχύσεις — βασική, πράσινη, συνδεδεμένη ή οικολογική — και παρέχει επίσημα, διασταυρωμένα δεδομένα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για δηλώσεις, ελέγχους ή ενημέρωση του λογιστή.

Ποιες διαδικασίες παραμένουν με φυσική παρουσία

Παρότι οι περισσότερες βεβαιώσεις και πιστοποιητικά εκδίδονται πλέον ψηφιακά, ορισμένες διαδικασίες εξακολουθούν να απαιτούν φυσική παρουσία. Οι μεταβιβάσεις δικαιωμάτων και οι δηλώσεις ΟΣΔΕ γίνονται ακόμη μέσω των ΚΥΔ, καθώς χρειάζεται έλεγχος εγγράφων και εξουσιοδοτήσεις.
Αντίστοιχα, η επικαιροποίηση στοιχείων στο ΜΑΑΕ (όπως αλλαγές ΑΦΜ ή εκμετάλλευσης) απαιτεί επίσκεψη στη ΔΑΟΚ. Το ίδιο ισχύει για αιτήσεις που σχετίζονται με προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης ή άδειες γεωτρήσεων, όπου η κατάθεση φυσικού φακέλου παραμένει αναγκαία. Με λίγα λόγια, η ψηφιοποίηση έχει προχωρήσει σημαντικά, αλλά ορισμένα βήματα συνεχίζουν να χρειάζονται το “χαρτί” και την παρουσία του παραγωγού.

Τι κερδίζει ο παραγωγός

Η μετάβαση στις ηλεκτρονικές διαδικασίες δεν αυξάνει τη γραφειοκρατία· την μειώνει ουσιαστικά. Ο αγρότης αποκτά άμεση πρόσβαση στα δεδομένα του, εξοικονομεί χρόνο και αποφεύγει λάθη που παλαιότερα οφείλονταν σε χειρόγραφες ή καθυστερημένες ενημερώσεις.
Η συνεργασία με τον λογιστή ή το ΚΥΔ παραμένει σημαντική, αλλά πλέον στηρίζεται σε πιο ακριβή και ενημερωμένα ψηφιακά στοιχεία.

Συχνές ερωτήσεις

Αν δεν εκδώσω τη βεβαίωση ΟΠΕΚΕΠΕ, υπάρχει πρόβλημα;

Όχι άμεσα, αλλά μπορεί να προκύψουν έμμεσες επιπτώσεις. Χωρίς τη βεβαίωση, ο λογιστής δεν έχει τα ακριβή ποσά των ενισχύσεων και ενδέχεται να υπάρξουν ασυμφωνίες με την ΑΑΔΕ ή το myDATA.

Μπορεί ο λογιστής μου να εκδώσει όλα αυτά τα έγγραφα;

Ναι, εφόσον υπάρχει εξουσιοδότηση μέσω της ΑΑΔΕ ή γνωρίζει τους κωδικούς Taxisnet. Στην πράξη, οι περισσότεροι λογιστές αναλαμβάνουν να εκδίδουν τη βεβαίωση ΟΠΕΚΕΠΕ και τις ενημερότητες για λογαριασμό του πελάτη.

Οι αγρότες που δεν έχουν υπολογιστή ή e-mail τι μπορούν να κάνουν;

Μπορούν να εξυπηρετηθούν από τον λογιστή τους ή το ΚΥΔ με εξουσιοδότηση. Οι πλατφόρμες λειτουργούν πλήρως διαδικτυακά, επομένως δεν απαιτείται επίσκεψη σε υπηρεσίες.

Οι παλιές έντυπες βεβαιώσεις ισχύουν ακόμα;

Όχι. Από το 2023 και μετά, όλες οι φορολογικές και ασφαλιστικές βεβαιώσεις εκδίδονται αποκλειστικά ηλεκτρονικά και αναγνωρίζονται μόνο μέσω QR ή κωδικού επαλήθευσης.

Με ένα κλικ

Η μετάβαση στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες έχει απλοποιήσει σημαντικά τις διαδικασίες για τους αγρότες. Με λίγα κλικ και τους προσωπικούς κωδικούς Taxisnet, ο κάθε παραγωγός μπορεί να εκδίδει όλα τα απαραίτητα έγγραφα, χωρίς ουρές και καθυστερήσεις. Η συνεργασία με τον λογιστή ή το ΚΥΔ παραμένει σημαντική, αλλά πλέον η πρόσβαση στα δεδομένα είναι προσωπική, άμεση και ασφαλής.