Στα σημαντικά προβλήματα απορρόφησης κονδυλίων από την ΚΑΠ, αναφέρθηκαν οι εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στις εργασίες της 18ης συνεδρίασης της Επιτροπής Παρακολούθησης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014–2022 και της 6ης συνεδρίασης της Επιτροπής Παρακολούθησης του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ (ΣΣ ΚΑΠ) 2023–2027, που έγιναν στην Αλεξανδρούπολη.
Ο κ. Νίκος Καλλίνης, υπεύθυνος στην Επιτροπή για την διαχείριση της ΚΑΠ, επισήμανε στην ομιλία του ότι δεν έγινε μέγιστη απορρόφηση των κονδυλίων της ΚΑΠ. Για το έτος ενίσχυσης 2023 δεν πληρώθηκαν 85 εκατ. ευρώ. Από αυτά τα 25 εκατ. ευρώ αφορούσαν την ειδική ενίσχυση βάμβακος και είναι λόγω μείωσης των στρεμμάτων καλλιέργειας στην χώρα μας. Τα υπόλοιπα όμως 60 εκατ. ευρώ θα μπορούσαν να πληρωθούν στους αγρότες.
Για φέτος από τον Πρώτο Πυλώνα της ΚΑΠ έχουμε 125 εκατ. ευρώ τα οποία δεν πληρώθηκαν στους παραγωγούς. Πάλι έχουμε 25 εκατ. που χάθηκαν για βαμβάκι λόγω μειωμένων στρεμμάτων. Τα υπόλοιπα όμως 100 εκατ. ευρώ θα μπορούσαν να πληρωθούν στους παραγωγούς είτε σαν αυξημένη βασική ενίσχυση είτε σαν συνδεδεμένες ενισχύσεις είτε σαν οικολογικά σχήματα.
Εδώ θα πρέπει να επισημάνουμε ότι όπως έχει αναφέρει σε άρθρα του ο ΑγροΤύπος πολλά οικολογικά σχήματα πληρώθηκαν με μοναδιαία αξία μειωμένη κατά 60% - 70% από ότι προβλέπει ως μέσο όρο η ΚΑΠ. Χωρίς καμιά τροποποίηση θα μπορούσαν να πληρωθούν αυτά τα χρήματα στους παραγωγούς.
«Αυτά τα χρήματα που δεν πληρώθηκαν, μέχρι τις 15 Οκτωβρίου, χάθηκαν και πάνε στο προϋπολογισμό της Επιτροπής στις Βρυξέλλες», τόνισε ο κ. Καλίνης.
Και πρόσθεσε ότι για τον επόμενο χρόνο η Επιτροπή ζητά από το ΥπΑΑΤ την μεγιστοποίηση της απορρόφησης των κονδυλίων.
Στο Δεύτερο Πυλώνα υπάρχει κίνδυνος να μην έχουμε στο τέλος της χρονιάς τον στόχο ν+2 λόγω καθυστέρησης των προσκλήσεων των προγραμμά του ΠΑΑ. Αν και οι προδημοσιεύσεις ήταν στην ώρα τους τα προβλήματα στα πληροφοριακά συστήματα έφεραν καθυστέρηση στις δημοσιεύσεις των προσκλήσεων. Εδώ ο κ. Καλίνης έριξε ευθύνες στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ γιατί όπως είπε είχε πάρει την εγγύηση πριν από ένα χρόνο ότι θα δημοσιευθούν στην ώρα τους. Αυτό σημαίνει ότι χάνονται όλα αυτά διαθέσιμα χρήματα που θα πρέπει να πηγαίνουν στους παραγωγούς.
Τέλος για το 2026 ζητά η Επιτροπή το ΟΣΔΕ να ανοίξει στην ώρα τους για να μπορέσουν να γίνουν οι σωστοί έλεγχοι.
Από την πλευρά του ο Υπουργός ΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, στον χαιρετισμό του, υπογράμμισε τη σημασία τέτοιων συναντήσεων που «συμβάλλουν ουσιαστικά στην πληρέστερη ενημέρωση όλων των οικονομικών και κοινωνικών εταίρων για την πρόοδο και την αποτελεσματική υλοποίηση των σημαντικότερων χρηματοδοτικών εργαλείων που διαθέτει η χώρα μας για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα και την ανάπτυξη της υπαίθρου».
Τόνισε ότι προτεραιότητα του Υπουργείου αποτελεί η μέγιστη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων και η μετάβαση σε μια νέα εποχή εκσυγχρονισμού του αγροδιατροφικού μοντέλου, στη βάση των διεθνών προκλήσεων και του νέου στρατηγικού προσανατολισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως ανέφερε, η Ελλάδα διεκδικεί ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση της ΚΑΠ μετά το 2027, η οποία πρέπει να παραμείνει ισχυρή και δίκαιη, με πολιτικές που εστιάζουν:
- στην ανθεκτικότητα και βιωσιμότητα του πρωτογενούς τομέα,
- στη στήριξη των νέων και πραγματικών παραγωγών,
- και στη διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής και της ισόρροπης ανάπτυξης της υπαίθρου.
Ο Υπουργός παρουσίασε τρεις στρατηγικούς άξονες για τη νέα ΚΑΠ μετά το 2027:
- Επαρκής χρηματοδότηση των πολιτικών της Ε.Ε. για τον αγροδιατροφικό τομέα.
- Βελτίωση του κανονιστικού πλαισίου χορήγησης των ενισχύσεων.
- Απλοποίηση διαδικασιών και μείωση γραφειοκρατίας για διοικήσεις και παραγωγούς.
Ο κ. Τσιάρας σημείωσε ότι η Ελλάδα πέτυχε την αναθεώρηση της τρέχουσας ΚΑΠ με ένα τεκμηριωμένο πακέτο προτάσεων που κατατέθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αξιοποιώντας τη στενή συνεργασία με τις μεσογειακές χώρες και τις πολιτικές συμμαχίες της χώρας. Κάλεσε, τέλος, όλους τους εμπλεκόμενους φορείς «να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την πλήρη απορρόφηση των διαθέσιμων πόρων», υπογραμμίζοντας ότι «η φετινή χρονιά είναι κρίσιμη για την επίτευξη των στόχων πληρωμών τόσο στο ΠΑΑ όσο και στο ΣΣ ΚΑΠ».
Η Πρόεδρος της Επιτροπής Παρακολούθησης, Αργυρώ Ζέρβα, στην εισήγησή της, αναφέρθηκε στην ιδιαίτερα ικανοποιητική πορεία του ΠΑΑ 2014–2022, επισημαίνοντας ότι τα χρονοδιαγράμματα και οι στόχοι πληρωμών τηρούνται σε μεγάλο βαθμό ενόψει της ολοκλήρωσης της προγραμματικής περιόδου στο τέλος του 2025. Όσον αφορά στο ΣΣ ΚΑΠ 2023–2027, τόνισε τη σημαντική προσπάθεια για ενεργοποίηση της πλειοψηφίας των παρεμβάσεων, ύψους άνω των 2 δισ. ευρώ, και την ανάγκη επίσπευσης των πληρωμών για την επίτευξη των ετήσιων στόχων απορρόφησης.
Ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Filip Busz αναφέρθηκε στη στενή συνεργασία με τη Διαχειριστική Αρχή και τόνισε ότι το ΠΑΑ παρουσιάζει ικανοποιητική πρόοδο υλοποίησης, εκτιμώντας πως μπορεί να φτάσει σε πλήρη απορρόφηση (100%). Για το ΣΣ ΚΑΠ επεσήμανε την ανάγκη εντατικοποίησης των προσπαθειών για την επίτευξη των στόχων απορρόφησης και τη διασφάλιση του κανόνα ν+2, ενώ υπογράμμισε τη σημασία των πληροφοριακών συστημάτων για έγκαιρες πληρωμές και της τεκμηριωμένης σύνδεσης των ενισχύσεων με την αγροτική δραστηριότητα.
Τέλος, τα μέλη των δύο Επιτροπών ενημερώθηκαν μέσω αναλυτικών παρουσιάσεων για:
- την πορεία υλοποίησης και το κλείσιμο του ΠΑΑ 2014–2022,
- την πορεία υλοποίησης και την 3η τροποποίηση του ΣΣ ΚΑΠ 2023–2027,
- το ψηφιακό εργαλείο ανάλυσης κινδύνων και καταπολέμησης απάτης στα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της ΕΕ
- τον σχεδιασμό της νέας ΚΑΠ μετά το 2027.