Αυξάνουν οι αντιδράσεις των αγροτών στις χώρες της ΕΕ για την πράσινη πολιτική της ΚΑΠ την οποία θέλει να εφαρμόσει η Κομισιόν.

Μετά τις διαμαρτυρίες και τις κινητοποιήσεις που έκαναν το προηγούμενο χρονικό διάστημα οι αγρότες από την Γερμανία, Ιταλία και Ολλανδία, ξεσηκώνονται τώρα και στην Ισπανία.

Θυμίζουμε πριν λίγες ημέρες, στην Ολλανδία, το λεγόμενο Κίνημα Αγροτών Πολιτών (BBB), που αντιδρά στην υποχρεωτική μείωση των ρύπων αζώτου στην κτηνοτροφία, το οποίο δημιουργήθηκε το 2019, από την δημοσιογράφο του αγροτικού ρεπορτάζ κα Catolina Ann maria van der Plas (γεννημένη το 1967), κέρδισε ποσοστό 20% των ψήφων στις περιφερειακές εκλογές.

Στην Ισπανία ο πρόεδρος της ισπανικής Ένωσης Νέων Αγροτών (Asaja) στην περιοχή της Βαλένθια κ. Cristóbal Aguado, επικρίνει σκληρά την ισπανική κυβέρνηση «επειδή, σε αντίθεση με άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, δεν αντιτίθεται στην λεγόμενη πράσινη μετάβαση στη γεωργία και κτηνοτροφία και δεν υπολογίζει τον αρνητικό αντίκτυπο που θα έχει στους αγρότες της χώρας. Αντί να ζητήσει από την Κομισιόν να υπάρξει μια μεταβατική περίοδος στην εφαρμογή της Πράσινης Συμφωνίας θέλει να πάρει άμεσα μέτρα για την εφαρμογή της. 

Όπως φαίνεται οι Ισπανοί πολιτικοί θέλουν να είναι «πιο παπικοί και από τον Πάπα». Σχεδόν όλες οι κυβερνήσεις της ΕΕ αντιτάχθηκαν στην πρόταση της Επιτροπής για κανονισμό για μείωση κατά 50% στη βιώσιμη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, ενώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μόνο οι Πράσινοι υπερασπίζονται μια τόσο δραστική περικοπή.

Οι απαιτήσεις της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ που ζητούν μείωση στην λίπανση και στους ψεκασμούς με φυτοπροστατευτικά αναμένεται να μειώσουν την κερδοφορία των αγροτικών εκμεταλλεύσεων. Όλες αυτές οι «πράσινες» πολιτικές της νέας ΚΑΠ είναι παράλογες και θα αποτελέσουν την σταγόνα που θα ξεχειλίσει το ποτήρι της οργής σε πολλούς Ισπανούς παραγωγούς, ιδιαίτερα στους μικρομεσαίους γεωργούς και κτηνοτρόφους».

Σε δηλώσεις που έκανε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας κτηνοτρόφων και κτηνοτροφικών συλλόγων Θεσσαλίας κ. Ιωάννης Γκουρομπίνος, αναφέρει ότι συνεχίζεται η νοθεία στην Φέτα και η παραγωγή της από αγελαδινό γάλα, ενώ εκφράζει αμφιβολίες στο κατά πόσο γίνονται έλεγχοι και κάνει λόγο για κοροϊδία από ΥπΑΑΤ και ΕΛΓΟ.

Συγκεκριμένα αναφέρει τα εξής:

«Η ομοσπονδία κτηνοτρόφων Θεσσαλίας εκφράζει την έντονη ανησυχία της για το μέλλον της Φέτα, μετά και από το τελευταίο κρούσμα «νοθείας» με εμπλεκόμενο για ακόμη μία φορά γνωστή εταιρεία, που φωνάζει πως ή δεν γίνονται έλεγχοι ή αυτοί που γίνονται είναι αμελητέοι.

H γνωστή εταιρεία λοιπόν, φαίνεται πως εξακολουθεί να παραβιάζει τους κανόνες παραγωγής και διακίνησης της Φέτα ΠΟΠ και παρασκευάζει τυρί τύπου ΦΕΤΑΣ από αγελαδινό γάλα.

Για να ξεκαθαρίσουμε κάτι, η Φέτα είναι μία και φτιάχνεται από αιγοπρόβειο Ελληνικό γάλα. Δεν υπάρχει ούτε «τύπου φέτας», ούτε «στυλ φέτας», ούτε τίποτα άλλο παρεμφερή.

Η Φέτα ΠΟΠ είναι μία κι έχει συγκεκριμένους κανόνες παραγωγής και διακίνησης, οτιδήποτε άλλο δεν είναι Φέτα και αποσκοπεί στην παραπλάνηση του καταναλωτή και στην αισχροκέρδεια, ενώ αποτελεί και αθέμιτο ανταγωνισμό.

Αναρωτιόμαστε δε τι στο καλό γίνεται με τους ελέγχους του κράτους.

Δεν πέρασε ούτε ένας χρόνος που η συγκεκριμένη εταιρεία πιάστηκε στο εξωτερικό για νοθεία με αγελαδινό γάλα και μάλιστα τότε το τυρί είχε το θράσος να το ονομάζει μόνο Φέτα ΠΟΠ και τώρα την ξαναβρίσκουμε μπροστά μας να πρωταγωνιστεί σε ακόμη μια νοθεία.

Τελικά γίνονται έλεγχοι ή όχι;
Είναι λυπηρό και εξοργιστικό κάποιοι να πλουτίζουν στην πλάτη των κτηνοτρόφων και άλλων τυροκόμων που επιλέγουν τον δρόμο της νομιμότητας.
Είναι εξοργιστικό και απογοητευτικό να παραποιείται έτσι βάναυσα η ιστορία και ο πολιτισμός που φέρει μαζί του αυτό το τυρί που ονομάζεται ΦΕΤΑ ΠΟΠ κι έρχεται από τα βάθη της Αρχαίας Ελλάδας.

Απαιτούμαι αυστηρούς και συντονισμένους ελέγχους μαζί με αυστηρές ποινές στους παραβάτες. Εδώ και Τώρα.
Φτάνει πια η κοροϊδία από τον ΕΛΓΟ και το ΥπΑΑΤ». 

Το νέο θεσμικό πλαίσιο για τις αυτόχθονες φυλές αφήνει εκτός τις φυλές προβάτων και αιγών της Κρήτης. Αυτό τονίζει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του ΣΕΚ, Παναγιώτης Πεβερέτος.

Και προσθέτει: «μια φυλή όταν έχει κάτω από 10.000 ζώα τότε είναι σε κίνδυνο για εξαφάνιση. Οι φυλές των αιγοπροβάτων της Κρήτης είναι σε αυτή την κατηγορία και θα πρέπει να ενισχυθούν οι κτηνοτρόφοι που έχουν αυτά τα ζώα από τη «Διατήρηση απειλούμενων αυτόχθονων φυλών αγροτικών ζώων».

Όπως γνωρίζετε και φαίνεται και από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ η περιφέρεια της Κρήτης είναι μια από τις ισχυρότερες προβατοτροφικές και αιγοτροφικές περιοχές της Ελλάδος. 

Η αξιοποίηση των προγραμμάτων των Σχέδιων Βελτίωσης και των Νέων Αγροτών της ΚΑΠ, οπού η περιφέρεια βρίσκεται στις πρώτες θέσεις στην Ελλάδα, οδήγησε στον εκσυγχρονισμό και την δημιουργία σύγχρονων και αποδοτικών αιγο-προβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων σε ποσοστό μεγαλύτερο από 40%. Σήμερα οι εκμεταλλεύσεις αυτές, των οποίων ιδιοκτήτες είναι νέοι άνθρωποι αναζητούν απεγνωσμένα ζώα απαλλαγμένα νοσημάτων, παραγωγικών τα οποία θα βοηθούσαν στην μείωση του κόστους και στην αριστοποίηση της παραγωγής. 

Δυστυχώς και πάρα το ότι στην Κρήτη εκτρέφονται: 

• η Φυλή Σφακίων, ένα από τα καλύτερα ορεινά πρόβατα της Ευρώπης, 
• ένας μικρός αλλά, σημαντικός αριθμός προβάτων Αστερουσίων 
• ένας μικρός αριθμός προβάτων Ανωγείων και 
• η ντόπια αίγα της Κρήτης, έχει σταματήσει η όποια προσπάθεια γενετικής βελτίωσης είχε γίνει στον Σταθμό Γεωργικής Ερεύνης Ασωμάτων. 

Οι κτηνοτρόφοι προσπαθούν μονοί τους να βελτιώσουν τα ζώα τους και τελευταία έχει επεκταθεί η μόδα της Υπόλοιπης Ελλάδας να αγοράζονται ζώα από άλλες χώρες τα οποία έχουν τεράστια προβλήματα προσαρμοστικότητάς στο ξηροθερμικό περιβάλλον της Κρήτης. 

Επίσης τα ζώα αυτά είναι εντελώς ακατάλληλα για τό ημιεντατικό σύστημα εκτροφής, αλλά ελευθέρας βοσκής που δεσπόζει στην Κρήτη. Ενώ υπάρχει αυτή η τεράστια ανάγκη σε παραγωγικά ζώα και σε γενετική βελτίωση αλλά και διάσωση και των πολύτιμων γενετικών πόρων του τόπου μας, με μεγάλη μας έκπληξη διαπιστώσαμε ότι στον κατάλογο των αυτόχθονων φυλών δεν συμπεριλαμβάνεται η φυλή Σφακίων, το πρόβατο Αστερουσίων, το πρόβατο Ανωγείων και η αίγα της Κρήτης. 

Επειδή οι ευθύνες του Υπουργείου σας διαχρονικά είναι μεγάλες για την αναποτελεσματικότητα των όποιων προγραμμάτων γενετικής βελτίωσης έχει εφαρμόσει, ζητούμε: 
1. Την ένταξη στο κατάλογο των αυτόχθονων φυλών προβάτων Σφακίων, Αστερουσίων, Ανωγείων και της αίγας της Κρήτης. 
2. Την αξιοποίηση των Πόρων της ΚΑΠ για εφαρμογή αποτελεσματικών προγραμμάτων διάσωσης και γενετικής βελτίωσης των παραπάνω φυλών, με την εμπλοκή των ιδίων των κτηνοτροφών και των φορέων τους που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στην προσπάθεια αυτή».

Το Σερραϊκό πρόβατο είναι ένα εξαιρετικό ζώο με μεγάλη ικανότητα προσαρμογής σε κάθε περιβάλλον. Είναι εξίσου κατάλληλο για γαλακτοπαραγωγή και κρεατοπαραγωγή.

Λιτοδίαιτο και ανθεκτικό στο κρύο και την ζέστη. Ένα πρόβατο κατάλληλο τόσο για εντατική όσο και για ποιμενική εκτροφή.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που τηρούνται στο ΚΖΓΠ (Κέντρο Ζωικών Γενετικών Πόρων) Θεσσαλονίκης (2019), στο Συνεταιρισμό Προβατοτρόφων Φυλής Σερρών συμμετέχουν 21 εκτροφές, με συνολικά 4.604 θηλυκά και 196 αρσενικά ζώα. Η γαλακτοπαραγωγή του κυμαίνεται από 110 - 200 κιλά, ανάλογα το σύστημα εκτροφής. Η γαλακτική περίοδος είναι 165 - 185 ημερών. Το Σερραϊκό πρόβατο είναι κατάλληλο επίσης για μηχανική άλμεξη.

Ο κ. Νίκος Πίγκας, κτηνοτρόφος από την Βαμβακιά Σερρών και αντιπρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Προβατοτρόφων προβάτων Φυλής Σερρών «Ο ΣΤΡΥΜΩΝ», αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «είμαι 80 ετών και από το 1968 έχω κοπάδι που αποτελείται μόνο από αυτή την φυλή. Αγαπώ αυτά τα ζώα και τα γνωρίζω πολύ καλά. 

Ο αγώνας μου όλα αυτά τα χρόνια είναι να διατηρήσω την καθαρότητα αυτής της φυλής και συνεργάζομαι στενά για αυτό με το Κέντρο Ζωικών Γενετικών Πόρων στην Θεσσαλονίκη. 

Όταν έστησα το κοπάδι η προβατίνα έδινε 70 κιλά γάλα και την έφτασα στα 200 κιλά. Το γάλα που παράγεται έχει καλή λιποπεριεκτικότητα, ανώτερη από αυτή των περισσοτέρων ξένων φυλών. Η μέση λιποπεριεκτικότητα του γάλακτος είναι 7,5%. Καλοκαίρι και χειμώνα τα έχω σε ελεύθερη βοσκή.

Εκτός από γαλακτοπαραγωγή είναι κατάλληλα και για κρεατοπαραγωγή. Η προβατίνα φτάνει στα 40 κιλά καθαρό βάρος. Η φυλή είναι εύκολα παχυνόμενη. Το ζων βάρος του αρνιού στη γέννηση είναι κατά μέσο όρο στα 4 κιλά και απογαλακτίζονται σε ηλικία 45 - 60 ημερών, με βάρος που μπορεί να φτάσει 14 - 19 κιλά. Παράγονται άριστοι αμνοί γάλακτος.

Η παραγωγή μαλλιού κατά κουρά και προβατίνα είναι 1,25 - 2 κιλά, με απόδοση σε καθαρό μαλλί 62%.

Είχα μεγάλο κοπάδι αλλά τώρα πέρασαν τα χρόνια και κουράστηκα. Τώρα έχω 80 μάνες, 3 κριάρια και 70 αρνιά 35 ημερών στο κοπάδι. Όταν τα αρνιά φτάσουν 3 μηνών τα πουλάω. Υπάρχει μεγάλη ζήτηση από όλη την Ελλάδα για αυτή την φυλή.  

Προσπαθώ να διατηρήσω καθαρή την φυλή και να την προωθήσω σε όλη την χώρα. Στο κοπάδι μου όλα τα ζώα έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά.

Με τον συνεταιρισμό φτιάξαμε γενεαλογικό μητρώο και κάναμε μεγάλη προσπάθεια να διατηρήσουμε και να προωθήσουμε αυτή την φυλή».

Ανακοίνωση και από τον Σύνδεσμο Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ), με την οποία ζητά επιπλέον 160 εκατ. ευρώ.

Κατά την συνεδρίαση του ΔΣ του ΣΕΚ που πραγματοποιήθηκε στις 9/3/2023, αναπτύχθηκε πλούσιος διάλογος και ανάλυση της σημερινής κατάστασης της Ελληνικής Κτηνοτροφίας, των προβλημάτων βιωσιμότητας που αντιμετωπίζει και τις μέχρι σήμερα παρεμβάσεις του ΣΕΚ για την επίλυσή τους.

Επί πλέον συζητήθηκαν οι αναγκαίες πρωτοβουλίες που πρέπει να αναληφθούν από το Διοικητικού Συμβούλιου, στην κατεύθυνση των προτεραιοτήτων του Εθνικού Σχεδίου που έχει εκπονήσει ο ΣΕΚ, για την ανάπτυξη της Ελληνικής Κτηνοτροφίας, τονίζεται στην σχετική ανακοίνωση του Συνδέσμου.

Στα πλαίσια της προσπάθειας του ΣΕΚ για την προστασία και ανάπτυξη της κτηνοτροφίας, αποφασίσθηκε η ένταση της προβολής και προώθησης των αιτημάτων των παραγωγών που αποσκοπούν στην ενίσχυση της βιωσιμότητας. Αυτό προϋποθέτει:

• Αντιμετώπιση του αυξημένου κόστους παραγωγής (ζωοτροφές, λιπάσματα, κτηνιατρικά φάρμακα, ανταλλακτικά, ενέργεια, αγροτικό πετρέλαιο.
• Απαιτείται διόρθωση των κριτηρίων ενίσχυσης των παραγωγών για τις ζωοτροφές, που άφησαν χιλιάδες παραγωγούς χωρίς ενίσχυση. Θα πρέπει να υπάρξει επί πλέον ενίσχυση με τουλάχιστον άλλα 160 εκατ ευρώ δεδομένου ότι η τάση σφαγών ζωϊκού κεφαλαίου, που σήμερα αφοπλίζει την κτηνοτροφία μας, κοστίζει πολύ περισσότερα στην Ελληνική οικονομία,
• Ενίσχυση της θέσης του πρωτογενής τομέα στην διατροφική αλυσίδα με μέτρα προστασίας των παραγωγών από αθέμητες εμπορικές πρακτικές. (ελληνοποιήσεις, πιέσεις μείωσης τιμών παραγωγού κ.λπ.),
• Να ενισχυθούν άμεσα οι έλεγχοι κατά της κερδοσκοπίας σε βάρος των παραγωγών και των καταναλωτών και επιτέλους να ολοκληρώσει το ΥΠΑΑΤ την διαδικασία των ελεγκτικών μηχανισμών με το «ΑΡΤΕΜΙΣ 2».

Ούτε για ένα μήνα δεν φθάνει η ενίσχυση, λέει η Παγώνα Λιανού, αιγοτρόφος από την Καβάλα

Με οικογενειακή αιγοτροφική μονάδα 400 ζώων η Παγώνα Λιανού από την περιοχή της Καβάλας μίλησε στον ΑγροΤύπο για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει με βασικό αυτό της ρευστότητας. Όπως χαρακτηριστικά είπε στον ΑγροΤύπο πήρε γύρω στα 2.00 ευρώ ενίσχυση, τα οποία καλά-καλά δεν φθάνουν για ένα μήνα, από τη στιγμή που χρειάζεται πάνω από 500 ευρώ τη βδομάδα για καλαμπόκι, κριθάρι και σιτάρι, προκειμένου να ταίσει τα ζώα της. Εκτός αυτών λέει πως δεν υπάρχει άλλου είδους βοήθεια, κι ενώ υπάρχουν και πρόσθετες ανάγκες, όπως τα έξοδα για τον κτηνίατρο, τα καύσιμα κ.λπ. με αποτέλεσμα τα έσοδα από το γάλα, να μην μπορεί να καλύψουν τα κόστη.

Σάρκα και οστά παίρνει ένας νέος συνεταιρισμός, ο Πανελλήνιος Αγροτικός Κτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Εκτροφέων Βοοειδών Αναπαραγωγής/Πάχυνσης Αγελαίας Μορφής.

Πρόκειται, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του Συνεταιρισμού, για μια ομάδα εκτροφέων βοοειδών αναπαραγωγής/πάχυνσης ελευθέρας βοσκής, που με χαρακτηριστικά παρέας και γνώμονα το μεράκι και την αγάπη για το επάγγελμα του βοοτρόφου που επέλεξαν συνειδητά να ακολουθήσουν αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να δημιουργήσουν τον Πανελλήνιο Αγροτικό Κτηνοτροφικό Συνεταιρισμό Εκτροφέων Βοοειδών Αναπαραγωγής/Πάχυνσης Αγελαίας Μορφής.

Ο Συνεταιρισμός έχει προσωρινό συμβούλιο με πρόεδρο τον κ. Θανάση Κουτίνα, ο οποίος μίλησε στον ΑγροΤύπο, τονίζοντας ότι το σχήμα ξεκίνησε με 11 μέλη, τα οποία ήδη έχουν φτάσει τα 30 με 40 από διάφορες περιοχές της χώρας, ενώ το ενδιαφέρον για εγγραφή στον Συνεταιρισμό ολοένα και μεγαλώνει με αποτέλεσμα ήδη να εκπροσωπούνται φάρμες με πάνω από 3.500 μάνες σε όλη την Ελλάδα.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, με ορμητήριο τα ορεινά βοσκοτόπια της Πίνδου, του Όλυμπου, του Γράμμου, τις Μπέλλες, του Μενοίκιου και του Βέρμιου, τα πεδινά βοσκοτόπια της Θεσσαλίας αλλά και τα παραθαλάσσια της Βόνιτσας και του Αλμυρού και έδρα στον Τύρναβο, ο Βοῦς ΕΛΛΑΣ (Π.Α.Κ.Σ.Ε.Β.Α.Π.Α.Μ.) φιλοδοξεί να ενώσει τους εκτροφείς βοοειδών σε όλη την Ελλάδα και να δώσει λύσεις, φωνή και στήριξη και στην πιο απόμερη εκτροφή και στον πιο απομακρυσμένο κτηνοτρόφο.

Στόχος μας, προσθέτει ο κ. Κουτίνας είναι η ανταλλαγή γνώσεων, η αύξηση της Ελληνικής παραγωγής μοσχαριών, η μεγιστοποίηση του κέρδους του παραγωγού, η μείωση του κόστους παραγωγής, η βελτίωση της συνολικής ευημερίας των μελών και όλα αυτά επιτυγχάνονται με την εκπαίδευση των μελών του, την άμεση, έγκυρη και έγκαιρη πληροφόρηση, τη αγαστή συνεργασία όλων των μελών, την εθελοντική και ελεύθερη συμμετοχή αλλά και την Δημοκρατική Διοίκηση. Σύμφωνα με τον ίδιο, απώτερος σκοπός είναι αύξηση της εγχώριας παραγωγής που σήμερα δεν καλύπτει σε μοσχάρι πάνω από το 8% των αναγκών της Ελλάδας, αλλά και η πιστοποίηση του τελικού προϊόντος, δηλαδή του μοσχαρίσιου κρέατος.

Εν κατακλείδι, όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο προσωρινός πρόεδρος του Συνεταιρισμού, οι τιμές στο μοσχαρίσιο κρέας έχουν ανέβει το τελευταίο διάστημα και κυμαίνονται μεταξύ 6,20 και 6,50 ευρώ το κιλό.

Τις προγραμματικές συμβάσεις για τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης σε πέντε περιφέρειες ενέκρινε πριν περίπου ένα μήνα ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γιώργος Γεωργαντάς.

Συγκεκριμένα, ανατίθεται η εκπόνηση των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης στις περιφέρειες: Κρήτης, Δυτικής Μακεδονίας, Ηπείρου, Στερεάς Ελλάδας και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, με προγραμματική σύμβαση.

Oι πέντε αυτές περιφέρειες έχουν περάσει από τα περιφερειακά συμβούλια την έγκριση. Μέσα στον Μάρτιο θα πραγματοποιηθούν οι διαγωνισμοί με τους οποίους θα γίνουν τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης σε αυτές.

Για τις υπόλοιπες οκτώ περιφέρειες, που δεν έδειξαν ενδιαφέρον για την υπογραφή συμβάσεων, το έργο θα το αναλάβει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξει καθυστέρηση στην υλοποίηση του έργου. 

Το συγκεκριμένο έργο αφορά στη σύνταξη μελετών διαχείρισης των βοσκήσιμων γαιών (βοσκοτόπων), οι οποίες θα έχουν ως επιδίωξη την αειφορική αξιοποίηση τους, προς όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης της κτηνοτροφίας και της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα επιδιώκεται η πλήρης και αντικειμενική καταγραφή της φυσιογνωμίας, του καθεστώτος χρήσης και του παραγωγικού δυναμικού των βοσκήσιμων γαιών σε πανελλαδική κλίμακα με σύγχρονες τεχνολογίες, προκειμένου να γίνει ο χωρικός προσδιορισμός, να είναι γνωστή η ακριβής έκτασή τους, η εκτίμηση της βοσκοϊκανότητας τους, η λιβαδική κατάσταση και να καταστεί δυνατή η διαίρεσή τους σε λιβαδικές μονάδες, προκειμένου να κατανεμηθούν στη συνέχεια στους κτηνοτρόφους, ώστε να εξατομικευτεί η χρήση τους.

Επιπλέον, καθορίζονται τα έργα υποδομής και οι βελτιώσεις βλάστησης που θεωρούνται απαραίτητες για την ανάπτυξη των βοσκήσιμων γαιών και την αύξηση της βοσκοϊκανότητάς τους. Το διαχειριστικό σχέδιο βόσκησης ολοκληρώνεται με τον υπολογισμό του κόστους ανάπτυξης και την οργάνωση της διαχείρισης των βοσκήσιμων γαιών και του ζωικού κεφαλαίου.

Οι πόροι χρηματοδότησης του έργου θα προέλθουν από τα εισπραχθέντα μισθώματα για τα δικαιώματα χρήσης της βοσκής (τέλη βόσκησης) που κατατίθενται υπέρ της περιφέρειας.

Κινητικότητα υπήρξε την περασμένη εβδομάδα από τον ΟΠΕΚΕΠΕ ο οποίος ζήτησε στοιχεία από τα Κέντρα Ζωικών Γενετικών Πόρων για να προχωρήσει η πληρωμή στις αυτόχθονες φυλές.

Οι πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι μέχρι τα τέλη της εβδομάδας αναμένεται να γίνει η πληρωμή της δράσης 10.1.09 «Διατήρηση απειλούμενων αυτόχθονων φυλών αγροτικών ζώων».

Το ΥπΑΑΤ δήλωνε ότι η πληρωμή θα γινόταν μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου. Φτάσαμε 7 Μαρτίου όμως και ακόμη οι δικαιούχοι δεν είδαν τα χρήματα.

Το θετικό είναι ότι έχει εγκριθεί η επέκταση της δράσης 10.1.09 «Διατήρηση απειλούμενων αυτόχθονων φυλών αγροτικών ζώων» για ένα χρόνο. 

Επίσης, ο υπουργός κ. Γεωργαντάς, όσον αφορά την «ξεχασμένη» ενίσχυση de minimis στις αυτόχθονες φυλές, είχε δηλώσει ότι θα ανακοινώσει αν θα καταβληθεί ή όχι στις 10 Φεβρουαρίου. Φτάνουμε 10 Μαρτίου και ακόμη δεν έκανε καμιά επίσημη ενημέρωση για το θέμα.

Δεκτό έκανε το ΥπΑΑΤ το αίτημα άτυπης ομάδας παραγωγών για το Τσαλαφούτι.

Στο μητρώο Προστατευόμενων Ονομασιών Προέλευσης (ΠΟΠ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης περνά το Τσαλαφούτι, το κρεμώδες τυρί, που παράγεται με μια παραδοσιακή συνταγή και έρχεται να ανταγωνιστεί ξένα, αλλά και Ελληνικά brands και να ανοίξει νέους δρόμους εξαγωγικούς για τη χώρα μας, αλλά και την κτηνοτροφία.

Οριστικά στο Μητρώο ΠΟΠ

Όπως αναφέρεται στην σχετική απόφαση (δείτε εδώ) του ΥπΑΑΤ: «Αποδέχεται το με αριθ. πρωτ. 1298/158166/8-6-2022 τελικό αίτημα της άτυπης ομάδας παραγωγών ΤΣΑΛΑΦΟΥΤΙ, για καταχώριση στο Μητρώο Προστατευόμενων Ονομασιών Προέλευσης (ΠΟΠ), Προστατευόμενων Γεωγραφικών Ενδείξεων (ΠΓΕ) και Εγγυημένων Παραδοσιακών Ιδιότυπων Προϊόντων (ΕΠΙΠ) της Ε. Ένωσης, της ονομασίας «ΤΣΑΛΑΦΟΥΤΙ», για προϊόν τυριού, ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ), στο πλαίσιο του Κανονισμού (ΕΕ) 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Νοεμβρίου 2012, για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων». Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, στο πλαίσιο της αίτησης είχαν κατατεθεί και δυο ενστάσεις, οι οποίες καθώς φαίνεται και από την απόφαση δεν έγιναν δεκτές.

Πώς παράγεται το Τσαλαφούτι

Το Τσαλαφούτι παράγεται εδώ και αρκετά χρόνια με τον παραδοσιακό τρόπο στην οροσειρά των Αγράφων, ενώ από το 2014, όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο, ο κ. Ηλίας Κουτρομάνος, που διατηρεί παραδοσιακό τυροκομείο στο κέντρο του Καρπενησίου, ξεκίνησε ο ίδιος να το παράγει εμπορικά. Λίγα χρόνια μετά, το Τσαλαφούτι γίνεται ΠΟΠ με τον ίδιο να σημειώνει: «Το συγκεκριμένο άλλειμμα το παρασκευάζουμε πλέον όλο το χρόνο. Ουσιαστικά, παντρεύουμε γευστικά το γιαούρτι και το βούτυρο, με την μυστική παραδοσιακή συνταγή που κληρονομήσαμε από τους παππούδες μας και το εξαιρετικής ποιότητας πρόβειο γάλα, για να κάνουμε την παραγωγή στις σύγχρονες εγκαταστάσεις, πάντοτε με τον παραδοσιακό μας τρόπο. Το κρεμώδες αυτό τυρί με την πλούσια και δροσερή του γεύση χρησιμοποιείται ως άλλειμα σε σαλάτες και συνδυάζεται υπέροχα με κρεατικά και αλλαντικά ή ακόμα και σε απολαυστικά επιδόρπια. Την πρωτοβουλία για το ΠΟΠ την πήραμε ως άτυπη ομάδα παραγωγών από τους ορεινούς όγκους των Αγράφων, του Ορεινού Βάλτου Αιτωλοακαρνανίας, της Αργιθέας, του Ασπροποτάμου και των Τζουμέρκων και παρακείμενες σε αυτές περιοχές. Η εξέλιξη με το ΠΟΠ δίνει νέα πνοή στη προσπάθεια που κάνουμε να δώσουμε υπεραξία στην πρώτη ύλη, αλλά και να αναδείξουμε ακόμα περισσότερο την πόλη του Καρπενησίου και την Ευρυτανία γενικότερα».

Σε μεγάλη αλυσίδα, αρτοποιεία, εστιατόρια

Από το 2014 που πρωτοξεκίνησε ο Ηλίας Κουτρομάνος να παράγει εμπορικά το προϊόν, έχει κάνει... χιλιόμετρα για να προωθήσει το προϊόν του στην αγορά, με αποτέλεσμα σήμερα το Τσαλαφούτι του τυροκομείου του, να μπορεί να το βρίσκει ο καταναλωτής και σε μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ, εκτός από το ιδιόκτητο κατάστημα λιανικής, που διατηρεί ο ίδιος στην πρωτεύουσα της Ευρυτανίας. Παράλληλα, όπως μας ανέφερε το προϊόν έχει μεγάλη ζήτηση και από εστιατόρια, φούρνους, ξενοδοχεία κ.λπ. που το χρησιμοποιούν κατά κόρον.

Σταθερή πορεία για την κτηνοτροφία στην Ευρυτανία

Σε σχετικά σταθερή πορεία βρίσκεται η κτηνοτροφία στην πανέμορφη, ορεινή Ευρυτανία, εκτιμά ο κ. Κουτρομάνος, ο οποίος συνεργάζεται για τις ανάγκες τις επιχείρησής του, με αρκετούς κτηνοτρόφους. Το 2022 απορρόφησε περί τους 300 τόνους γάλα από το νομό Ευρυτανίας, όπως χαρακτηριστικά μας ανέφερε, ενώ την εφετινή χρονιά, η τιμή παραγωγού στο πρόβειο γάλα, όπως λέει κυμαίνεται μεταξύ 1,40 και 1,67 ευρώ το κιλό.

Σύμφωνα με έγγραφο του γενικού γραμματέα Εμπορίου, που διαβιβάστηκε στη βουλή, έπειτα από ερώτηση - παρέμβαση του ΚΚΕ.

«Σε απάντηση της με αριθμό 2091/03-02-2022 Ερώτησης των βουλευτών της κοινοβουλευτικής Ομάδας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος με θέμα «Αναγκαία μέτρα στήριξης της εγχώριας παραγωγής αγελαδινού γάλακτος», σας γνωρίζουμε, σχετικά με το ερώτημα 3, περί εξασφάλισης εγγυημένων τιμών στους παραγωγούς γάλακτος με ταυτόχρονη εξασφάλιση προσιτών τιμών γάλακτος στους καταναλωτές, ότι οι δύο αναφερόμενες επιδιώξεις είναι αντιφατικές. Ειδικότερα η εξασφάλιση ελάχιστων εγγυημένων τιμών παραγωγού γάλακτος, με διάταξη νόμου, θα δημιουργούσε σημαντικά προβλήματα στην παραγωγή και στη διάθεση του εγχωρίως παραγόμενου γάλακτος στην περίπτωση που οι βιομηχανίες του κλάδου δεν επιθυμούσαν να αγοράσουν γάλα σε αυτήν την ελάχιστη τιμή ή επέλεγαν να εισάγουν γάλα σε χαμηλότερη τιμή από αγορές του εξωτερικού. Στην περίπτωση αυτή, οι Έλληνες παραγωγοί γάλακτος δεν θα μπορούσαν να διαθέσουν την παραγωγή τους στη βιομηχανία και θα οδηγούνταν, με μαθηματική ακρίβεια, σε οικονομική καταστροφή. Παράλληλα, η εφαρμογή με διάταξη νόμου ελάχιστης εγγυημένης τιμής παραγωγού γάλακτος θα οδηγούσε σε μετακύλιση της διαφοράς, μεταξύ της ελάχιστης εγγυημένης τιμής και της πραγματικής τιμής αγοράς του γάλακτος, στην τελική τιμή των προϊόντων γάλακτος επιβαρύνοντας απευθείας τον καταναλωτή», τονίζεται στο σχετικό έγγραφο.

Δείτε εδώ την απάντηση

Ο έμπειρος αιγοπροβατοτρόφος από το δήμο Τοπείρου Ξάνθης αναλύει τα δεδομένα της εφετινής αγοράς.

Στην τελική ευθεία για την εορταστική περίοδο του Πάσχα που γιορτάζεται φέτος στις 16 Απριλίου, τα κομπιουτεράκια των κτηνοτρόφων, που ετοιμάζονται να διαθέσουν την παραγωγή τους στην αγορά... παίρνουν φωτιά. Κι αυτό γιατί πρέπει να συνυπολογιστούν όλα τα κόστη που φέτος είναι λόγω ζωοτροφών και... γάλακτος εξαιρετικά αυξημένα.

Ο κ. Σάκης Λουκμακιάς είναι έμπειρος αιγοπροβατοτρόφος από το δήμο Τοπείρου Ξάνθης και στη διοίκηση του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ). Μιλώντας στον ΑγροΤύπο, αναλύει τα πραγματικά κόστη που έχει ο παραγωγός, προκειμένου να ετοιμάσει το αρνί για να το γευτεί μετέπειτα ο καταναλωτής.

Όπως λοιπόν αναφέρει στον ΑγροΤύπο: «Πριν τις Απόκριες το αρνί έφευγε από τον παραγωγό στα 4,70 ευρώ το κιλό ζων βάρος και σήμερα στα 4,50 ευρώ το κιλό. Αυτά τα δεδομένα αφορούν την περιοχή της Ξάνθης. Για να ετοιμάσουμε ένα αρνί 20 κιλών (ζων βάρος) σε διάστημα κατά προσέγγιση δυο μηνών, χρειαζόμαστε φέτος 70 κιλά γάλα πρόβειο, το οποίο στοιχίζει (με τιμή παραγωγού στα 1,60 ευρώ) 112 ευρώ. Επίσης, 20 κιλά τροφή, που σήμερα στοιχίζει 80 λεπτά κατά μέσο όρο στο κιλό, άρα συν 16 ευρώ. Αμέσως-αμέσως φτάσαμε στα 128 ευρώ κόστος. Μετά είναι τα εργατικά-πετρέλαιο και λοιπά κόστη συν 12 ευρώ, δηλαδή είμαστε στα 140 ευρώ. Πάνω σε αυτό πρέπει να βάλουμε την αμοιβή για τις εργατοώρες μας και το κέρδος μας, που δεν πρέπει να είναι κάτω από 20 ευρώ. Άρα φτάσαμε σε ένα λογιαριασμό στα 160 ευρώ για ένα αρνί 20 κιλά (ζων βάρος). Δηλαδή πρέπει ο παραγωγός αντί για 4,50 και 4,70 που ήταν μέχρι πρότινος και είναι σήμερα η τιμή, να πουλήσει ζων βάρος 8 ευρώ το κιλό με τα τρέχοντα κόστη, για να βγει κάποιο κέρδος. Σε όλα αυτά πρέπει να συνυπολογίσουμε ότι στα 20 κιλά ζων βάρος, τα 12 κιλά αντιστοιχούν στο σφάγιο, δηλαδή υπάρχει απόδοση 60%. Άρα η τιμή παραγωγού στο σφάγιο πρέπει να είναι στα 13,3 ευρώ για να έχουμε κέρδος, όπερ σημαίνει ότι σε μια εποχή όπως η σημερινή, ο παραγωγός πρέπει να διαθέτει το κρέας του σε τιμή... κρεοπώλη για να βγει. Αν κάνουμε εκπτώσεις θα ζημιωθούμε οικονομικά, αυτό είναι το μόνο σίγουρο...».

Σημειωτέον ότι σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, έχουν αρχίσει ήδη και ακούγονται οι πρώτες φωνές για συμπερίληψη του αρνιού και του κατσικιού στο... καλάθι της νοικοκυράς, κάτι που αν συμβεί, δεν θα αφήσει κανένα περιθώριο κέρδους, στον πιο ευαίσθητο κρίκο της αλυσίδας, δηλαδή τον Έλληνα κτηνοτρόφο. Όπως μάλιστα σημειώνουν έμπειροι κτηνοτρόφοι «μια φορά αγοράζει ο Έλληνας αρνί το χρόνο για το Πάσχα, οπότε ας το πληρώσει και ακριβά μια φορά».

Διαρκώς μειούμενος βαίνει ο πληθυσμός του Καλαρρύτικου προβάτου, μιας ράτσας με ιστορικό 300 ετών, που διατηρεί καθαρό το DNA της παρά το πέρασμα των αιώνων.

Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για τις ξενικές φυλές αιγοπροβάτων, ωστόσο υπάρχουν και οι ντόπιες, οι αυτόχθονες, που με λίγη προσοχή από το κράτος, αλλά και τους ίδιους τους παραγωγούς συνειδητοποιημένους, θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε σημαντική διέξοδο για του επαγγελματίες κτηνοτρόφους, οδηγώντας σε premium προϊόντα, με υψηλές αποδόσεις σε χρήμα.

Ο Νίκος Κέλλας ασχολείται εδώ και αρκετά χρόνια με την εκτροφή του Καλαρρύτικου προβάτου και γνωρίζει πολύ καλά, τι πρέπει να γίνει για να αναγνωριστεί ακόμα παραπάνω η αξία της συγκεκριμένης φυλής, να διασωθεί και αποκτήσει και περαιτέρω προστιθέμενη αξία το τελικό προϊόν. Πάνω απ' όλα, όπως χαρακτηριστικά τονίζει, απαιτείται στήριξη από το κράτος, κονδύλια για έρευνα, αλλά και οργάνωση-συνεννόηση των παραγωγών.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο παραδοσιακός αυτός κτηνοτρόφος, τα συγκεκριμένα πρόβατα έχουν το πλεονέκτημα του καθαρού γενετικού υλικού τους εδώ και 300 χρόνια περίπου, αλλά ο πληθυσμός τους σε επίπεδο Ελλάδας δεν ξεπερνά τα 6.000. Σύμφωνα με τον κ. Κέλλα, που είναι μετακινούμενος κτηνοτρόφος, μονάδες με την ευρύτερη έννοια εκτροφής Καλαρρύτικου, συναντούμε κατά βάση στις περιοχές της Πίνδου, άσχετα αν σύμφωνα με τον ίδιο, το τελευταίο διάστημα παρατηρούνται περιπτώσεις παραγωγών που κάνουν πάχυνση και έχουν στραφεί στη σταβλισμένη κτηνοτροφία με Καλαρρύτικο. «Το βασικό πλεονέκτημα της φυλής είναι ότι μιλάμε για 100% αβελτίωτα ζώα, με υψηλή προσαρμοστικότητα και υψηλούς δείκτες υγείας, καθότι καθαρά σε θέμα DNA», συμπληρώνει.

«Καλαρρύτικο μόνο για κρεοπαραγωγή»

Ο κ. Κέλλας έχει επιλέξει αυστηρά την κατεύθυνση της κρεοπαραγωγής, σφάζοντας ένα μεγάλο μέρους του έτους και διαθέτοντας στην αγορά, όχι μεγάλες ποσότητες, αλλά πιο ακριβές από το μέσο όρο. «Δεν πάω για γαλακτοπαραγωγή γιατί οι αποδόσεις σε γάλα δεν είναι μεγάλες. Θεωρώ λάθος τακτική να προσπαθείς να έχεις ως κτηνοτρόφος με Καλαρρύτικο τέτοια κατεύθυνση. Για γαλακτοπαραγωγή θα μπορούσα να το κάνω μόνο αν επέλεγα να κάνω ταυτόχρονα τυροκόμηση, για παράδειγμα να κάνω ένα ξεχωριστό τυρί (π.χ. Φέτα από Καλαρρύτικο) από καλοκαιρικό γάλα, το οποίο θα πωλούνταν και πολύ ακριβά στην αγορά. Σήμερα αυτό δεν γίνεται και είναι πολλοί οι λόγοι».

«Απελπισία με τις καθυστερήσεις πληρωμών και τις τιμές των ζωοτροφών»

Έχοντας τα ζώα του για αρκετό καιρό να βόσκουν στο ύπαιθρο έχει μικρότερη έκθεση στον κίνδυνο της αύξησης κόστους, όμως όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο κ. Κέλλας: «εμείς χρειαζόμαστε πρώτο χέρι τριφύλλι και η τιμή του πέρσι ήταν απαγορευτική, τουλάχιστον 10 λεπτά πάνω σε σχέση με ένα χρόνο πριν. Επίσης, δίνουμε βίκο και βρώμη, όπου επίσης είναι πολύ δύσκολη η κατάσταση με τις τιμές. Μέσα σε όλα αυτά, έχουμε να αντιμετωπίσουμε και την ασυνέπεια στις πληρωμές. Πάρτε παράδειγμα το πρόγραμμα αυτόχθονων, που άλλες χρονιές το παίρναμε τέλος Νοεμβρίου και τώρα αρχές Μαρτίου, δεν έχουμε πάρει ούτε ένα ευρώ. Αυτό είναι... απελπισία, αν σκεφτεί κανείς ότι το βασικό μας έσοδο είναι αυτό και συγκεκριμένα 35 ευρώ/πρόβατο».

Δεν μπορεί να πιστοποιήσει κανείς ότι αγοράζει Καλαρρύτικο κρέας

Διαθέτοντας μόνος του το προϊόν του στον κόσμο, γνωρίζει από την καλή και την... ανάποδη, τι συμβαίνει στην αγορά. «Αυτή τη στιγμή οι μονάδες που έχουμε Καλαρρύητικα πρόβατα μπορεί να έχουμε πιστοποίηση από το Κέντρο Γενετικής Βελτίωσης για τα ζώα μας, ωστόσο στον τελικό καταναλωτή και στα σημεία διάθεσης είναι δύσκολο για κάποιον που δεν ξέρει να γνωρίζει τι κρέας παίρνει. Υπάρχει πάντως το προϊόν μας στην επαρχία αλλά και στην Αθήνα και πιάνει και πολύ καλές τιμές», σημειώνει.

Το κράτος να βοηθήσει στην έρευνα

Ρωτήσαμε τον κ. Κέλλα, τι κατά τη γνώμη του πρέπει να γίνει για να διασωθεί η συγκεκριμένη ράτσα, αλλά και να αναδειχθεί περισσότερο. Μας απάντησε ότι πρέπει να γίνει έρευνα από το κράτος, όπως έγινε για παράδειγμα με το Χιώτικο, πριν λίγα χρόνια και πρέπει επίσης να καταδειχθεί για ποιό λόγο το Καλαρρύτικο εμφανίζει αυτές τις υψηλές αντοχές, ώστε να τεκμηριωθεί επιστημονικά και αναλόγως να αξιοποιηθεί. Τέλος, πρέπει και οι παραγωγοί από μόνοι τους να οργανωθούν σε σχήματα.

Σε ποσοστό 80 με 90% οι μονάδες οι κτηνοτροφικές στο νησί ασχολούνται με την εκτροφή του ντόπιου προβάτου.

Με πλεονέκτημα έναντι άλλων φυλών διανύει την εποχή των ανατιμήσεων στις τιμές των ζωοτροφών, το πρόβατο φυλής Λέσβου, το οποίο εκτρέφεται ως επί το πλείστον στο συγκεκριμένο νησί, αλλά όχι μόνον. Μια από τις φάρμες που εκτρέφει το συγκεκριμένο πρόβατο είναι η Φάρμα Μανάβη στη Στύψη Λέσβου, ένα χωριό στα βόρεια του νησιού, με μακρά παράδοση στην πρωτογενή παραγωγή.

Ο Στρατής Μανάβης, νέος σε ηλικία, είναι κτηνοτρόφος πέμπτης γενιάς και ασχολείται αποκλειστικά με τη μονάδα του, η οποία έχει καθαρά οικογενειακή μορφή. Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο: «στην κτηνοτροφική μονάδα κρατάμε την παράδοση και ασχολούμαστε οικογενειακά, γονείς και αδέρφια. Ο πατέρας μου, Ιγνάτιος Μανάβης, είναι κτηνοτρόφος τέταρτης γενιάς και γνωρίζει πολύ καλά τα της κτηνοτροφίας. Έχουμε επιλέξει και ασχολούμαστε αποκλειστικά με το πρόβατο της τοπικής φυλής Λέσβου και στη μονάδα έχουμε 600 πρόβατα αρμεγόμενα».

Στα 300-350 κιλά ετησίως η παραγωγή σε γάλα

Σύμφωνα με τον κ. Μανάβη, κάθε πρόβατο της φάρμας, η οποία έχει εκσυγχονιστεί με σχέδιο βελτίωσης το 2015, παράγει γύρω στα 300 με 350 κιλά γάλα το χρόνο. Το πλεονέκτημα, το βασικό της φυλής, όμως, όπως σημειώνει ο Στρατής, είναι πως τα ζώα αυτά είναι σαφώς πιο λιτοδίαιτα από άλλες φυλές (κυρίως ξενικές), με αποτέλεσμα να έχουν ανταγωνιστικό αβαντάζ, ειδικά τα τελευταία δυο έτη, που οι τιμές των ζωοτροφών έχουν πάει στα ύψη. «Τα πρόβατα για να είναι παραγωγικά πρέπει να περάσει 1 έτος ή και 18 μήνες. Το κόστος την περίοδο αυτή για την εκτροφή ενός προβάτου Λέσβου είναι ίσως 40-50% κάτω από το κόστος για την εκτροφή μιας π.χ. ξένης φυλής. Αλλά και μετέπειτα, που θα βγάζει γάλα πάλι το κόστος είναι πολύ χαμηλότερο. Αυτό έχει να κάνει με το γεγονός ότι πρόκειται για μικρόσωμο ζώο, που έχει χαμηλότερες ανάγκες σε τροφή, ενώ έχει και μεγάλες αντοχές σε ασθένειες. Ο συγκεκριμένος παράγοντας είναι εξαιρετικά σημαντικός για την βιωσιμότητα μιας εκμετάλλευσης, ειδικά σε μια περιοχή όπως η δική μας, που οι ζωοτροφές είναι πιο ακριβές από την υπόλοιπη Ελλάδα λόγω των μεταφορικών, ενώ και το γάλα, αλλά και το αρνί είχε παραδοσιακά και έχει, σαφώς χαμηλότερες τιμές. Στο νησί μας το 80-90% των εκμεταλλεύσεων αφορούν πρόβαστα φυλής Λέσβου, ενώ υπάρχουν και σε άλλες περιοχές της χώρας», αναφέρει ο ίδιος.

Γύρω στα 1,50-1,60 οι τιμές στο γάλα, κάτω 1-2 ευρώ το κρέας από την υπόλοιπη Ελλάδα

Τα τελευταία δυο χρόνια η τιμή παραγωγού στο γάλα στο νησί έχει αυξηθεί και υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός καθώς μπήκαν εταιρείες και από την υπόλοιπη Ελλάδα. Σύμφωνα με τον Στρατή Μανάβη οι τιμές τώρα είναι γύρω στα 1,50 με 1,60 ευρώ, σαφώς υψηλότερες από άλλες χρονιές, όμως ψηλά είναι και τα κόστη εκτροφής. Σύμφωνα με τον ίδιο, φθηνότερο είναι και το κρέας στη Λέσβο, ίσως και 1-2 ευρώ από τις τιμές που ισχύουν στην υπόλοιπη Ελλάδα.

Η Ένωση Κτηνοτρόφων Προβάτου Φυλής Λέσβου

Στο νησί δραστηριοποιείται ένα Σωματείο, η Ένωση Κτηνοτρόφων Προβάτου Φυλής Λέσβου, που έχει ως σκοπό τη γενικότερη ανάπτυξη της συγκεκριμένης φυλής. Σύμφωνα με την συγκεκριμένη Ένωση και τον υπεύθυνο επικοινωνίας της, Δρ. Ιωάννη Μαστρανεστάση, MSc, τεχνολόγο γεωπόνο τα κύρια χαρακτηριστικά της φυλής είναι:

• Ο λιτοδίαιτος χαρακτήρας, η υψηλή ανθεκτικότητα σε εκτατικές συνθήκες εκτροφής και η ικανότητα αξιοποίησης ορεινών και φτωχών σε βλάστηση περιοχών
• Πολύ καλές αποδόσεις γαλακτοπαραγωγής, με μέσο όρο κοπαδιού που μπορεί να ξεπεράσει τα 250 κιλά ανά γαλακτική περίοδο, εφόσον τα ζώα έχουν διατραφεί ορθολογικά. Ωστόσο υπάρχουν περιπτώσεις που η γαλακτοπαραγωγή ενός κοπαδιού ξεπερνά μέσο όρο τα 300 κιλά
• Μεγάλη προσαρμοστικότητα στην Ελλάδα
• Μητέρες με ιδιαίτερα ανεπτυγμένο το μητρικό ένστικτο
• Μακροζωία προβάτων με διατήρηση της γαλακτοπαραγωγής ακόμα και σε μεγάλη ηλικία
• Δυνατότητα εκτροφής υπό ποικίλα συστήματα εκτροφής (εκτατικά, ημιεντατικά και μετακινούμενα)
• Υψηλή ανθεκτικότητα σε αρκετές ασθένειες κ.λπ.

Συνάντηση είχαν ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με το ΔΣ της Ένωσης Φυλής Χολστάιν Ελλάδας (ΕΦΧΕ) με επικεφαλής τον πρόεδρο, Ηλία Κοτόπουλο, στα γραφεία του ΥπΑΑΤ, επί της οδού Αχαρνών στην Αθήνα, την Τετάρτη (1/3/2023).

Στη συνάντηση συμμετείχαν από την πλευρά της ΕΦΧΕ, ο πρόεδρος Ηλίας Κοτόπουλος, ο αντιπεριφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Γιώργος Κεφαλάς, ο επίτιμος πρόεδρος της ΕΦΧΕ, Θανάσης Βασιλέκας, τα μέλη Χρήστος Βουλγαρίδης και Θανάσης Παπαπαναγιώτου.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, που κράτησε περίπου 40 λεπτά τέθηκε ξανά επί τάπητος το ζήτημα αλλαγής του άρθρου 82 του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών, που προβλέπει γιαούρτι, όχι μόνο από νωπό γάλα.

Από την πλευρά των παραγωγών ζητήθηκε η επάνοδος της αναγραφής της χώρας αρμεγής ευκρινώς στη συσκευασία, ακόμη κι αν είναι πάνω από μία. 

Ζητήθηκε, επίσης να εξεταστεί το θέμα με τις παραπλανητικές ετικέτες σε ό,τι αφορά στα τοπωνύμια και να γίνονται έλεγχοι στα ράφια.

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς, υποσχέθηκε πως θα ενημερώσει εκ νέου την ερχόμενη εβδομάδα για τα ζητήματα, στα οποία μπορούν να δοθούν άμεσα λύσεις. Έδωσε εντολή για εκτεταμένους ελέγχους σε ό,τι αφορά στο αγελαδινό γάλα και τα παράγωγά του. 

«Συναντηθήκαμε σήμερα με τον κύριο υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και μας υποσχέθηκε ότι θα κοιτάξει τα θέματά μας πολύ θετικά και πως θα έχουμε απαντήσεις μέσα στην επόμενη εβδομάδα», ανέφερε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος της ΕΦΧΕ, Ηλίας Κοτόπουλος.

Όπως ανέφεραν οι εκπρόσωποι των αγελαδοτρόφων στον ΑγροΤύπο, ο υπουργός μελετά το ζήτημα αλλαγής του άρθρου 82 του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών, που προβλέπει γιαούρτι, όχι μόνο από νωπό γάλα. Επίσης επειδή υπάρχουν καταγγελίες θα ζητήσει την αύξηση των ελέγχων στο αγελαδινό γάλα, ενώ βλέπει θετικά και την αναγραφή της πρώτης ύλης (γάλακτος) στα μεταποιημένα τρόφιμα. 

Το Χωριό της Κάρλας είναι το brand που επέλεξαν τρία αδέρφια που ασχολούνται με την κτηνοτροφία και τη γαλακτοπαραγωγή για τα προϊόντα τους.

Ακόμα και ο προ-παππούς των τριών αδερφών από τα Κανάλια Βόλου, μια παρακάρλια περιοχή με πλούσια βοσκοτόπια που ξεχωρίζουν, ασχολούνταν με την κτηνοτροφία. Από γενιά σε γενιά το DNA έμεινε αναλλοίωτο κι αυτό φαίνεται από τη μετέπειτα πορεία της οικογένειας. Τι κι αν ο πατέρας των παιδιών, του Νίκου, του Θανάση, αλλά και του Δημήτρη, που μίλησε στον ΑγροΤύπο, για την κτηνοτροφία, αλλά και τη γενικότερη επιχειρηματική δραστηριότητα της οικογένειας, ασχολούνταν με την αγελαδοτροφία... Αυτό δεν εμπόδισε καθόλου τη μετάβαση στην αιγοπροβατοτροφία και κυρίως την αιγοτροφία. «Ο πατέρας μας, είχε μέχρι και κάποια χρόνια πριν από το 2000 μια μεγάλη μονάδα με αγελάδες γαλακτοπαραγωγής. Τότε οι καιροί δεν ήταν τόσο χαλεποί, όσο μετέπειτα για την αγελαδοτροφία, όμως αποτέλεσε για μας στρατηγική επιλογή και όχι τυχαίο γεγονός, να κάνουμε στροφή στην αιγοπροβατροφία, με έμφαση στην αιγοτροφία. Η στροφή αυτή άρχισε πριν το 2000 και ολοκληρώθηκε το 2004, όταν και είχαν πωληθεί όλες οι αγελάδες», ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο Δημήτρης Τσιούκας, ο ένας από τα τρία αδέρφια-ιδιοκτήτες της επιχείρησης. Σύμφωνα με τον ίδιο, η οικογένεια διείδε ευκαιρίες στο χώρο των γαλακτοκομικών και δη του κατσικίσιου γάλακτος, ενώ μετέπειτα μπήκε και στη μεταποίηση. Αφορμή για να γίνει αυτό, ήταν (τι άλλο;) η κρίση στην αγορά του γάλακτος γύρω στο 2010, που ανάγκασε την οικογένεια να διευρύνει το πεδίο της.

«Μέσα σε μια μέρα μας κατέβασαν αυθαίρετα 15% την τιμή του γάλακτος και γι' αυτό μπήκαμε στη μεταποίηση»

«Μέσα σε μια μέρα, κοντά στο 2010, μας επέβαλαν μείωση τιμής στο γάλα 15%, παρά τη σύμβαση που είχαμε τότε με μεταποιητική εταιρεία. Μετέπειτα η κατάσταση δυσκόλεψε ακόμα περισσότερο και η παραγωγή έμενε στα αζήτητα. Όλο αυτό, αποτέλεσε εφαλτήριο για μας, να μπούμε σε νέα μονοπάτια και να μεταποιήσουμε την πρώτη μας ύλη, δηλαδή το φρέσκο γάλα», προσθέτει ο Δημήτρης Τσιούκας, τονίζοντας όμως ταυτόχρονα, ότι όλα έγιναν βάσει σχεδιασμού και με πολλή δουλειά από όλα τα μέλη της οικογένειας. «Απευθυνθήκαμε στους ειδικούς και πήγαμε για δυο κύκλων σεμινάρια για τη γαλακτοκομία στο ΑΠΘ, ώστε να πάρουμε τεχνογνωσία. Ταυτόχρονα με πολλές επενδύσεις και ίδια κεφάλαια, επεκτείναμε και εκσυγχρονίσαμε τους στάβλους μας, ενώ κάναμε και το τυροκομείο-μεταποιητική μονάδα. Όλα αυτά έγιναν με σκληρή εργασία από όλη την οικογένεια. Ακόμα και σήμερα απαιτείται από όλους μας 15ωρη εργασία ημερησίως για να τα ελέγχουμε όλα», δηλώνει ο κ. Τσιούκας.

«Επιχειρηματίας από την Αθήνα μας προέτρεψε να ασχοληθούμε με το κεφίρ»

Σήμερα, το Χωριό της Κάρλας και ξεκινώντας λίγο μετά το 2010 τη δραστηριότητά του, λειτουργεί δυο καταστήματα-γαλακτοπωλεία, το ένα στο Βόλο και το άλλο στην Αθήνα και συγκεκριμένα, κοντά στο σταθμό Μετρό Πανόρμου, στους Αμπελόκηπους. «Τα καταστήματα έχουν βιολογικά προϊόντα από γίδινο κυρίως γάλα, γλυκά, πίτες και πολλούς άλλους κωδικούς. Συνεχώς μπαίνουμε σε νέα προϊόντα. Αιχμή για μας είναι το γιαούρτι το κατσικίσιο και κυρίως το κεφίρ. Με το κεφίρ ασχοληθήκαμε, έπειτα από παρότρυνση συγκεκριμένου επιχειρηματία-καταστηματάρχη από το κέντρο της Αθήνας, που μας ενθάρρυνε να το δούμε πιο ζεστά. Τότε κυκλοφορούσε στην αγορά μόνο ένα κεφίρ και αυτό εισαγόμενο ήταν. Μπαίνουμε και θα μπούμε και το επόμενο διάστημα σε νέα προϊόντα. Τελευταίο που λανσάραμε είναι το Πρωινό, ένα προϊόν με βάση το κεφίρ και ξηρούς καρπούς, που μπορεί να καταναλωθεί όλη την ημέρα. Εκτός από τα δικά μας γαλακτοπωλεία, διαθέτουμε τα προϊόντα μας, συνολικά σε 150 σημεία διάθεσης κυρίως στην Αθήνα. Δεν θα μας ενδιέφερε να μπούμε σε ράφια μεγάλων σούπερ μάρκετ. Ο προσανατολισμός μας είναι σαφής. Δίνουμε βάρος στην αγορά και σε ανθρώπους που αναζητούν βιολογικά προϊόντα, υψηλής ποιότητας», εξηγεί.

«Το κοπάδι μας είναι προσανατολισμένο στην ποιότητα»

Σύμφωνα με τον κ. Τσιούκα, τις περισσότερες απαιτήσεις, από άποψη εργατοωρών και όχι μόνο, έχει το κοπάδι. «Το 2001 ξεκινήσαμε τα έργα για τους στάβλους και την ίδια χρονιά πήραμε και τα πρώτα γίδια. Σήμερα έχουμε 700 αιγοπρόβατα, εκ των οποίων τα 500 είναι γίδια, που είναι βελτιωμένα. Συγκεκριμένα έχουμε τις ράτσες Δαμασκού και Anglo-nubian. Τα ζώα όλα γεννιούνται εδώ και ζευγαρώνουν με δικά μας ζώα. Κάνουμε και ανανέωση του κοπαδιού και δίνουμε λίγα για κρέας. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι το τονάζ των 100 τόνων γίδινου που έχουμε σε ετήσια βάση, να καλύπτει τις ανάγκες για τα γαλακτοκομικά μας προϊόντα. Δεν παίρνουμε από άλλους κτηνοτρόφους πρώτη ύλη, για να έχουμε και να διατηρούμε τον απόλυτο έλεγχο των ποιοτικών χαρακτηριστικών του γάλακτος, το οποίο είναι βιολογικό. Σημασία για μας δεν έχει τόσο η ποσότητα, όσο η διατήρηση της ποιότητας της παραγωγής μας σε υψηλά επίπεδα. Συνολικά στη μονάδα, στα γαλακτοπωλεία, αλλά και στο τυροκομείο μας, που τώρα επεκτείνουμε (μέσω ένταξης στον Αναπτυξιακό Νόμο), απασχολούμαστε συνολικά 14 άτομα. Το πιο δύσκολο κομμάτι είναι ο στάβλος και το κοπάδι μας. Τίποτα δεν γίνεται εύκολα και τυχαία», πρόσθεσε ο έμπειρος κτηνοτρόφος.

«Να δώσει έμφαση στην καταπολέμηση των ελληνοποιήσεων το κράτος»

Πέραν των δυσκολιών που ενέχει η ενασχόληση με καθετί άγνωστο, ο κ. Τσιούκας, επιμένει: «εκτός των καθημερινών δυσκολιών που αντιμετωπίζουμε στην προσπάθεια που κάνουμε για να έχουμε ποσότητα, αλλά και σταθερή ποιότητα, υπάρχουν δυσκολίες, καθώς μιλάμε για πολύ ευπαθή προϊόντα. Ως κτηνοτρόφος αυτό που θα ήθελα να επισημάνω, είναι πως το κράτος και οι υπεύθυνοι φορείς, θα πρέπει να ρίξουν το βάρος στην καταπολέμηση των ελληνοποιήσεων. Από αυτό έχει ανάγκη κυρίως ο χώρος της κτηνοτροφίας».

Γαλακτοκομικά και παραγωγή αμυγδάλων

Γύρω από τις 3 κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις που διαθέτει σήμερα η οικογένεια Τσιούκα, καλλιεργεί τα τελευταία χρόνια και αμυγδαλιές. Άλλωστε, η περιοχή, όπως μας λέει ο Δημήτρης Τσιούκας, έχει ισχυρή παρουσία και μεγάλη παράδοση στην καλλιέργεια αμυγδάλου, οπότε δεν θα μπορούσαμε να είμαστε εκτός. «Έχουμε Τέξας και κάποια Ιταλικά αμύγδαλα. Όλες τις ποσότητες τις τυποποιούμε. Έχουμε συσκευασίες των 150 και 200 γραμμαρίων, τις οποίες διαθέτουμε μέσω των καταστημάτων μας», σημειώνει καταλήγοντας ο κ. Τσιούκας, ενώ υπόσχεται σύντομα, νέα και μάλιστα αρκετά ποιοτικά προϊόντα στο καταναλωτικό κοινό.

Για όλους τους κατόχους αγροτικής γης προβλέπεται από το 2023 η υποχρέωση ακαλλιέργητης ζώνης γύρω από τους υδάτινους πόρους. Αποτελεί βασική υποχρέωση για την καταβολή της ενιαίας ενίσχυσης και αφορά την προστασία των υδάτων (3.10.2.1 ΚΓΠΚ - Καλή Γεωργική και Περιβαλλοντική Κατάσταση αναγράφεται στο Στρατηγικό Σχέδιο της νέας ΚΑΠ).

Σε αυτή την ζώνη ανάσχεσης (buffer strip) δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται λιπάσματα, ανόργανα ή οργανικά, κοπριά και φυτοπροστατευτικά προϊόντα.

Το ελάχιστο πλάτος της ζώνης ορίζεται σε τρία (3) μέτρα κατά μήκος φυσικών επιφανειακών υδάτινων σωμάτων (ποτάμι, υδατόρεμα, λίμνη, διώρυγες, τάφροι, κανάλια).

Σε αγροτεμάχια με κλίση εδάφους μεγαλύτερη του 8%, οι παραγωγοί απαγορεύεται να εφαρμόζουν λιπάσματα σε μια ζώνη ελάχιστου πλάτους έξι (6) μέτρων κατά μήκος των επιφανειακών υδάτινων σωμάτων. 

Η εφαρμογή κοπριάς δεν επιτρέπεται σε αποστάσεις 10 μ. και 20 μ. για στερεή και υγρή κοπριά αντιστοίχως, από επιφανειακά υδάτινα σώματα.

Όπως αναφέρει η νέα ΚΑΠ, υπόχρεοι της δημιουργίας αυτής της ζώνης είναι όλοι οι γεωργοί που κατέχουν γη σε παρόχθιες περιοχές υδατικών συστηµάτων.

Με την εφαρμογή των συγκεκριμένων περιορισμών συμπληρώνεται το πλέγμα προστασίας που υπάρχει με την εφαρμογή του Κώδικα Ορθής Γεωργικής Πρακτικής για την προστασία των νερών από τη Νιτρορύπανση Γεωργικής Προέλευσης και των σχεδίων δράσης για τις περιοχές που είναι ευπρόσβλητες στα νιτρικά γεωργικής προέλευσης (στην προηγούμενη ΚΑΠ οι συγκεκριμένες δράσεις χρηματοδοτούνταν από το πρόγραμμα νιτρικών του ΠΑΑ).

Όσον αφορά τις πρακτικές γεωργικής εκμετάλλευσης για τη μείωση του κινδύνου υποβάθμισης και διάβρωσης του εδάφους (3.10.3.1.1 ΚΓΠΚ), θα πρέπει:

1. Σε αγροτεμάχια αρόσιμων καλλιεργειών με κλίση πάνω από 6% και έως 12%, που κινδυνεύουν από διάβρωση, η άροση γίνεται κατά τις ισοϋψείς ή διαγώνια.

2. Σε αγροτεμάχια αρόσιμων καλλιεργειών με κλίση πάνω από 12% οι παραγωγοί υποχρεούνται να αφήνουν κάθετα στην κλίση ακαλλιέργητες ζώνες ανάσχεσης πλάτους 5 μέτρων σε απόσταση 40 μέτρων μεταξύ τους. Οι περιφερειακές αρχές δύνανται με αιτιολογημένη απόφαση τους να μεταβάλλουν τους παραπάνω όρους. Στην απόφαση θα πρέπει να τεκμηριώνεται ότι οι μεταβολές θα έχουν μηδενική ή θετική επίπτωση στην προστασία των εδαφών από τη διάβρωση. Οι υποχρεώσεις αυτές είναι δυνατόν να εφαρμόζονται συλλογικά, φτάνει τα αγροτεμάχια να εφάπτονται. Μπορούν δε να καλύπτονται εν όλω ή εν μέρει από ήδη υπάρχουσες αναβαθμίδες ή και αναχώματα.

3. Η άρδευση δεν γίνεται με τη μέθοδο της κατάκλυσης.

4. Δεν καταστρέφονται οι ξερολιθιές, τα αναχώματα και τα φυσικά πρανή στα όρια των αγροτεμαχίων.

5. Σε αγροτεμάχια με αροτραίες καλλιέργειες και κλίση μεγαλύτερη του 15% απαγορεύεται ή άροση των αγροτεμαχίων, από τις 1/11 έως και την 15/3, κάθε έτους.

6. Τα αγροτεμάχια με αναβαθμίδες εξαιρούνται από την εφαρμογή του μέτρου καθώς δεν διατρέχουν κίνδυνο διάβρωσης.

Το άνοιγμα του ΟΣΔΕ αναμένουν οι αιγοπροβατοτρόφοι για να καταθέσουν τις τροποποιητικές δηλώσεις για τις ποσότητες γάλακτος και ζώων ώστε να μπορέσουν να πληρωθούν την συνδεδεμένη ενίσχυση.

Ο καιρός περνά και οι κτηνοτρόφοι ανησυχούν. Τα προηγούμενα χρόνια οι ΚΥΔ άνοιγαν το σύστημα στο τέλος κάθε έτους. Πολλοί φοβούνται ότι η καθυστέρηση αυτή θα πάει πίσω την πληρωμή της συνδεδεμένης ενίσχυσης, η οποία δινόταν συνήθως πριν τις ημέρες του Πάσχα.

Θυμίζουμε ότι δικαιούχοι της συνδεδεμένης ενίσχυσης αιγοπροβείου κρέατος είναι οι ενεργοί γεωργοί που πληρούν τους παρακάτω όρους επιλεξιμότητας:
1. Είναι κάτοχοι αιγοπροβατοτροφικής εκμετάλλευσης στη χώρα.
2. Παραδίδουν το γάλα που παράγουν σε εγκεκριμένες μονάδες μεταποίησης γάλακτος, είτε απευθείας (με προσκόμιση τιμολογίου αγοράς ή πώλησης του προϊόντος), είτε μέσω φορέων συγκέντρωσης γάλακτος (π.χ. οργανώσεις παραγωγών, φυσικά ή νομικά πρόσωπα). 
Οι κτηνοτρόφοι με καθετοποιημένες μονάδες μεταποίησης γάλακτος της κτηνοτροφικής τους εκμετάλλευσης, εφόσον πληρούν την έννοια του εγκεκριμένου μεταποιητή και οι κτηνοτρόφοι που είναι ενταγμένοι στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο (ΚΗΜΟ), οι οποίοι ιδιοπαράγουν και διαθέτουν οι ίδιοι τα γαλακτοκομικά τους προϊόντα, συμμετέχουν στο καθεστώς εφόσον έχουν δηλώσει ηλεκτρονικά, μέσω της διαδικτυακής σύνδεσης «ΑΡΤΕΜΙΣ» στον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, τις ποσότητες γάλακτος που μεταποίησαν.
3. Έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία της ετήσιας απογραφής της εκμετάλλευσής τους για το έτος ενίσχυσης. Αυτό διαπιστώνεται από την καταχώρηση στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Κτηνιατρικής (ΟΠΣΚ) της εν λόγω ετήσιας απογραφής.

Προσδιορισμός αριθμού επιλέξιμων αιγοπροβάτων:
Ως επιλέξιμα για πληρωμή θεωρούνται τα αιγοπρόβατα τα οποία πληρούν τους όρους επιλεξιμότητας.
Για τον υπολογισμό των επιλέξιμων αιγοπροβάτων λαμβάνεται υπόψη η ελάχιστη αναλογία ποσότητας γάλακτος-αριθμού επιλέξιμων προβατίνων ή/και αιγών η οποία πρέπει να είναι 100:1.
Ο συνολικός αριθμός προβατίνων ή αιγών της εκμετάλλευσης του δικαιούχου που θα πληρωθεί, προκύπτει λαμβάνοντας υπόψη τα επιλέξιμα δηλωθέντα αιγοπρόβατα στην ενιαία αίτηση ενίσχυσης (κατοχή κατά την υποβολή της αίτησης και πρόθεση διατήρησης), την ελάχιστη αναλογία ποσότητας γάλακτος - αριθμού επιλέξιμων προβατίνων ή και αιγών και τα ευρεθέντα επιλέξιμα αιγοπρόβατα κατά τους διοικητικούς και επιτόπιους ελέγχους.

Η ενίσχυση χορηγείται ανά επιλέξιμο ενήλικο ζώο, που είναι καταγεγραμμένο στην κτηνιατρική βάση δεδομένων και για το οποίο παραδίδεται γάλα τουλάχιστον 100 λίτρα/έτος, με βάση τα στοιχεία του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ (ΕΛΟΓΑΚ).

Στη νέα ΚΑΠ η εκτιμώμενη τιμή ενίσχυσης είναι στα 12 ευρώ ανά επιλέξιμη προβατίνα ή αίγα.

Η συνδεδεμένη ενίσχυση για κάθε έτος της ΚΑΠ για την περίοδο 2023-2027 αφορά 5.405.206 αιγοπρόβατα. Επομένως ο ετήσιος προϋπολογισμός της συνδεδεμένης ενίσχυσης είναι στα 64.862.467 ευρώ.

Η κτηνοτροφική μονάδα από τον Παρνασσό έχει πλάνο και χαράσσει πορεία ανάπτυξης από το 2010 έως σήμερα και μάλιστα με ίδια κεφάλαια.

Ο κ. Γιάννης Παπανικολάου έχει κάνει αρκετά πράγματα στη ζωή του, όμως από το 2010, μαζί με τον αδερφό του, έχουν κάνει επάγγελμα την ενσταβλισμένη αιγοτροφία και την παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων, τυποποιημένων και μη. Η πορεία μόνο εύκολη δεν ήταν, όπως εξομολογείται μιλώντας στον ΑγροΤύπο, ο εμπνευστής της προσπάθειας, δεδομένου ότι η κατανάλωση της πρώτης ύλης της μονάδας, το κατσικίσιο γάλα δηλαδή, ήταν μέχρι πρότινος... παρεξηγημένη. Σήμερα, η αιγοτροφική μονάδα έχει 400 κατσίκια, με κύρια ράτσα τα Μούρθια, αναβαθμίζεται, πάει σε νέο χώρο και σύντομα και σε νέα γαλακτοκομικά προϊόντα ιδίας παραγωγής, αφού η ζήτηση είναι εξαιρετικά μεγάλη.

Κε Παπανικολάου, πως επιλέξατε τα κατσίκια Μούρθια και ποια είναι τα βασικά τους χαρακτηριστικά, ως ζώα;

Στη μονάδα μας έχουμε 400 κατσίκια, από τα οποία τα 250 είναι καθαρόαιμα κατσίκια Μούρθια, από Ισπανία. Είχαμε κάνει κι άλλα πράγματα, αλλά πριν από 13 χρόνια και συγκεκριμένα το 2010 αποφασίσαμε από κοινού με τον αδελφό μου να κάνουμε κάτι πάνω στο γίδινο γάλα. Έτσι φτιάξαμε μια μονάδα, αρχικά με λίγα ζώα και μετά την επεκτείναμε, αφού βλέπαμε ότι υπάρχει μέλλον. Σίγουρα, κάθε φυλή, έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Εμείς επιλέξαμε να ασχοληθούμε με τα Μούρθια. Πήγαμε γι' αυτό το λόγο στο εξωτερικό, ρωτήσαμε ειδικούς, το ψάξαμε πολύ και φέραμε τα πρώτα ζώα, για να δοκιμάσουμε. Μετέπειτα αυξήσαμε τη δυναμικότητα της μονάδας και σήμερα έχουμε 400 ζώα. Τα συγκεκριμένα κατσίκια είναι ζώα Μεσογειακά, μικρόσωμα, ευπροσάρμοστα στην Ελληνική πραγματικότητα. Τα έχουμε σχεδόν απολύτως σταβλισμένα, καθώς βγαίνουν μόνο στην αυλή του στάβλου. Παραγωγή δίνουν από τον 1,5 μήνα έως τους 5 μήνες, με μέσο όρο στα 700 κιλά γάλα το καθένα στις 250 ημέρες αρμεγής. Υπάρχουν ζώα που δίνουν απόδοση έως και 1 τόνο ή ακόμα περισσότερο. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο απογαλακτισμός να γίνει άμεσα και η αρμεγή να φτάσει στις 300 ημέρες το χρόνο. Σε λιποπρωτεΐνες φθάνουμε αυτές του πρόβειου γάλακτος, δηλαδή έως και 13,5%, με προϋπόθεση το καλό αυστηρά σιτηρέσιό μας, που είναι φουλ ενεργειακό. Σημειωτέον ότι η κατανάλωση νερού από το ζώο έχει επίδραση στην περιεκτικότητα. Στην παραγωγή γάλακτος υπάρχει καμπύλη. Δεν είναι όλο το χρόνο σταθερή. Πιο ψηλά είναι στην 60η ημέρα από τη γέννα, με νορμάλ πάντα τροφή και χωρίς εξάρσεις στον καιρό, ο οποίος επίσης επηρεάζει πολύ τα ζώα.

Πείτε μας λίγα λόγια για το σιτηρέσιο που ακολουθείτε για καλές αποδόσεις και ποιότητα...

Από χονδροειδείς τροφές, δίνουμε ενσίρωμα τριφυλλιού και καλαμποκιού, ξερό τριφύλλι και άχυρο, κατά βούληση. Πιο συγκεκριμένα, δίνουμε 1,8 κιλά ενσίρωμα τριφυλλιού, μισό κιλό ενσίρωμα καλαμποκιού, μισό κιλό ξερό τριφύλλι και άχυρο κατά βούληση, όπως προείπαμε, καθώς είναι λίαν απαραίτητο για σκληρό μηρυκασμό που φέρνει καλύτερη ποιότητα στο γάλα. Μετά δίνουμε μίγμα δημητριακών (κριθάρι, καλαμπόκι, σόγια, ηλιόπιτα ή βαμβακόπιτα, σιτάρι ανάλογα την τιμή και πίτουρο) και ισορροπιστή (σόδα, φυτικό λίπος, μαγιά). Το σιτηρέσιο είναι φουλ ενεργειακό και δημιουργήθηκε σε συνεργασία με ζωοτέχνες από το εξωτερικό και με δοκιμή ένα χρόνο σε λιγότερα ζώα.

Με το σημερινό κόστος εκτροφής και τις ισχύουσες τιμές, μένει κέρδος στον παραγωγό;

Παίζει μεγάλο ρόλο η διαχείριση. Είναι καλό να έχεις ιδιοπαραγόμενες τροφές. Εμείς αγοράζουμε τα πάντα, αλλά και πάλι υπάρχει περιθώριο κέρδους, δεδομένου ότι μιλάμε για τιμές παραγωγού που κυμαίνονται στο 1 ευρώ το κιλό κι άνω. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να έχει διαθεσιμότητα σε γάλα, περιόδους π.χ. όπως το καλοκαίρι, που ιδίως οι μικρές τυποποιητικές/τυροκόμοι συνήθως ξεμένουν.

Τι πρέπει να προσέξει ένας κτηνοτρόφος που θέλει να φέρει τέτοια ζώα στην Ελλάδα, αλλά και μετέπειτα όταν τα εκτρέφει;

Καταρχήν ο κτηνοτρόφος που ενδιαφέρεται να φέρει τέτοια ζώα στην Ελλάδα, πρέπει να κάνει σοβαρή έρευνα, τι και πόσα θέλει και τι επίσης θέλει να κάνει στη μονάδα του. Για παράδειγμα, αν θα δώσει το βάρος στις αποδόσεις ή στην ποιότητα. Ο κτηνοτρόφος που θα πάει στο εξωτερικό, επειδή θα κληθεί να δαπανήσει αρκετά χρήματα, ακόμα και 350-400 ευρώ για κάθε ζώο, καλό είναι εκτός από τα απαραίτητα πιστοποιητικά, να ζητήσει και στοιχεία παραγωγής γάλακτος προηγούμενης χρονιάς, από τα συγκεκριμένα ζώα. Επίσης, όταν τα φέρει και αρχίσει την εκτροφή, πρέπει να δώσει μεγάλo βάρος στον εμβολιασμό σε συνεργασία με κτηνιάτρους, να προσέχει τις αιμομιξίες και να έχει όσο μπορεί τον κατάλληλο μηχανολογικό εξοπλισμό και τα απαραίτητα μηχανήματα, ώστε να μειώνει τις ανάγκες για τα (δυσεύρετα) χέρια.

Πείτε μας λίγα λόγια για τα προϊόντα σας...

Εμπορευόμαστε γίδινο γάλα στην χονδρική, αλλά κάνουμε και δικά μας, τυποποιημένα προϊόντα με το brand Φάρμα Παπανικολάου (Παρνασσού). Έχουμε συνολικά 11 κωδικούς προϊόντων, με βασικό το εμφιαλωμένο γίδινο γάλα των 7 ημερών, κρέμες, γιαουρτάκια, ρυζόγαλο και απώτερος στόχος μας είναι να κάνουμε κι άλλα, όπως για παράδειγμα, την παραδοσιακή υγρή γιαούρτη, όπως ήταν παλιά. Τα προϊόντα με βάση το γίδινο γάλα ήταν μέχρι πρότινος... παρεξηγημένα μπορώ να πω, αλλά όσο υπάρχει καλή ενημέρωση και ο κόσμος μαθαίνει τι οφέλη έχουν τα συγκεκριμένα προϊόντα για τον οργανισμό, αναστρέφεται η τάση. Ήδη μπορώ να πω ότι έχει γίνει μόδα και τάση. Στην δε Αμερική γιατροί συστήνουν σε ασθενείς για αποκατάσταση το γίδινο γάλα. Τα τυποιημένα προϊόντα μας, τα διαθέτουμε στη γύρω περιοχή Φωκίδας - Βοιωτίας, αλλά και σε διάφορα καταστήματα τροφίμων των Αθηνών και σύντομα θα είναι σε ακόμα περισσότερα.

Όλα αυτά τα χρόνια έχετε κάνει αρκετές επενδύσεις. Αλήθεια, έχετε επωφεληθεί από κάποια επιδοτούμενα προγράμματα;

Ό, τι έχουμε κάνει, το έχουμε κάνει αποκλειστικά με ίδια κεφάλαια. Από την αγορά των ζώων, ως τα μηχανήματα και τον λοιπό εξοπλισμό μας. Το ίδιο συνεχίζουμε να κάνουμε και σήμερα, που μεταφέρουμε τη μονάδα μας σε νέο σημείο. Σιγά, σιγά όμως μπαίνουν και τα παιδιά μας στο επάγγελμα, που έχουν ενταχθεί στα προγράμματα νεών γεωργών και ενδεχομένως να μπούμε και σε κάποιο σχέδιο βελτίωσης ή σε άλλο πρόγραμμα. Είναι σημαντικό όταν επιχειρείς, ακόμα και στον πρωτογενή τομέα, να επενδύσεις για να καλύψεις πραγματικές ανάγκες της μονάδας σου.

Επιστολή απέστειλε η ΕΘΕΑΣ προς τους υπουργούς, κ. Άδωνη Γεωργιάδη, κ. Νίκο Παπαθανάση, κ. Γεώργιο Γεωργαντά και κ. Χρήστο Σταϊκούρα, με θέμα την «Αδικαιολόγητη εξαίρεση πρωτογενούς τομέα στο Σχέδιο Προκήρυξης Καθεστώτος Ενισχύσεων Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση».

Όπως επισημαίνει δεν μπορεί να υπάρξει πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης χωρίς τη συμβολή του πρωτογενούς τομέα, τόσο από άποψη παραγωγής και γεωργικών εκμεταλλεύσεων, όσο και λόγω της παραγωγής ΑΠΕ από τους αγρότες.

Συγκεκριμένα στην επιστολή αναφέρονται τα εξής:

«Αξιότιμοι κύριοι Υπουργοί,

Στις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης Πελοποννήσου στις οποίες λόγω της απολιγνιτοποίησης θα εφαρμοσθεί ειδικό πρόγραμμα «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση» υπάρχει σημαντική παραγωγική δραστηριότητα στον πρωτογενή τομέα που στηρίζει την τοπική ανάπτυξη, οικονομία και κοινωνική συνοχή. Με τη δημοσιοποίηση στοιχείων του προγράμματος «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση» από το 2020 υπήρχε πρόβλεψη για την ενίσχυση δραστηριοτήτων του πρωτογενούς τομέα και μάλιστα μέσα από συλλογικά σχήματα Συνεταιρισμών και Ομάδων Παραγωγών.

Όμως, αυτό φαίνεται ότι αγνοήθηκε στην από 13 Φεβρουαρίου 2023 ανακοίνωση του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, όπου δημοσιεύθηκε για διαβούλευση το Σχέδιο της Προκήρυξης του Καθεστώτος Ενισχύσεων «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση» του Αναπτυξιακού Νόμου 4887/2022.

Σύμφωνα με το Σχέδιο που δόθηκε στη δημοσιότητα, είναι σαφές ότι απουσιάζει ο γεωργικός τομέας. Ειδικότερα στο άρθρο 13 υπάρχει η αδικαιολόγητη από κάθε πλευρά ρητή εξαίρεση και αναφέρεται ως εξής: «Από τις ενισχύσεις του παρόντος καθεστώτος εξαιρούνται Συνεταιρισμοί, Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.), Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ΑΣ), Ομάδες Παραγωγών (Ομ. Π.) Οργανώσεις Παραγωγών (Ο.Π.), Αστικοί Συνεταιρισμοί, Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (Α.Ε.Σ.), Κοινοπραξίες που ασκούν εμπορική δραστηριότητα, Δημόσιες και Δημοτικές Επιχειρήσεις και θυγατρικές τους, Ατομικές Επιχειρήσεις».

H Δίκαιη Μετάβαση δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τη συμβολή του πρωτογενούς τομέα, τόσο από άποψη παραγωγής και γεωργικών εκμεταλλεύσεων, όσο και λόγω της παραγωγής ΑΠΕ από τους αγρότες και της δημιουργίας Ενεργειακών Κοινοτήτων ή συμμετοχής τους σε αυτές.

Παρακαλούμε, όπως προβείτε στην άμεση εξέταση του θέματος και στην ενσωμάτωση όλων των παραπάνω φορέων των αγροτών και των Συνεταιρισμών στους επιλέξιμους δικαιούχους για να έχει νόημα το ολοκληρωμένο σχέδιο για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση.

Είμαστε στην διάθεσή σας για οποιαδήποτε πληροφορία ή διευκρίνιση σας είναι αναγκαία».

Την επαναφορά του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών στο προηγούμενο καθεστώς, όπου το ελληνικό γιαούρτι παρασκευαζόταν αποκλειστικά και μόνο με ελληνικής προέλευσης φρέσκο γάλα, ζητούν οι αγελαδοτρόφοι μέλη της Ένωσης Φυλής Χολστάιν Ελλάδας (ΕΦΧΕ). 

Ακόμη ζητούν την στήριξη των καταναλωτών στην σύγκρουση κατά των γαλακτοβιομηχανιών που θέλουν να μειώσουν την τιμή παραγωγού. 

Επίσης τονίζουν ότι θα κινηθούν νομικά ενάντια σε κάθε περίπτωση που επιχειρείται εξαπάτηση του καταναλωτικού κοινού από τις γαλακτοβιομηχανίες και τα market, που χρησιμοποιούν ελληνικά τοπωνύμια για να δείξουν ότι παράγουν ελληνικό γιαούρτι από γάλα που είναι εισαγωγής.  

Η ανακοίνωση της ΕΦΧΕ αναφέρει τα εξής:
«Είναι γεγονός ότι κάποτε, τέλη δεκαετίας ‘80 και δεκαετία ‘90, οι γαλακτοβιομηχανίες (η ΔΕΛΤΑ του κ. Δασκαλόπουλου, η ΦΑΓΕ των Αφών Φιλίππου, η ΜΕΒΓΑΛ του κ. Χατζάκου κ.λ.π.) μαζί και κάποιες ακμάζουσες τότε συνεταιριστικές, συνετέλεσαν τα μέγιστα και χρηματοδότησαν την ανάπτυξη της γαλακτοπαραγωγού αγελαδοτροφίας. Κι αυτό βέβαια οφείλεται κατά τη γνώμη μας και στο ό,τι τότε το φρέσκο γάλα ήταν όντως από φρέσκο γάλα ελληνικό. Το γιαούρτι ήταν όντως γιαούρτι ελληνικό και δεν είχε ακόμα εξαπλωθεί η μόδα με τα γάλατα μακράς διάρκειας ζωής, τα οποία μαζί με τον Κώδικα Τροφίμων και Ποτών που ισχύει σήμερα αποτελούν τον «φερετζέ» πίσω από τον οποίο κρύβονται όλες οι εισαγωγές συμπυκνωμάτων, κυρίως από τις χώρες της ΕΕ.

Επίσης σημαντικό ρόλο έπαιξε ότι όλοι οι προαναφερόμενοι γαλακτοβιομήχανοι ήταν αυτοδημιούργητοι και άνθρωποι, που είχαν στενές επαφές με τον χώρο και τους παραγωγούς. Άρα λοιπόν αντιλαμβάνονταν πολύ καλύτερα από τον καθένα τα προβλήματα των Ελλήνων αγελαδοτρόφων, καθώς και την ανάγκη ανάπτυξης της γαλακτοπαραγωγού αγελαδοτροφίας. 

Και ερχόμαστε στο σήμερα.
Η γαλακτοβιομηχανία ΟΛΥΜΠΟΣ, που οι ιδιοκτήτες της, επίσης βοήθησαν στην ανάπτυξη του κλάδου, πρωτοστατεί στις μειώσεις και αποτελεί τον μπροστάρη στην προσπάθεια να οδηγηθεί η τιμή του γάλακτος στον παραγωγό περίπου στα 50 λεπτά. Δηλαδή μεσοσταθμικά επιχειρείται μία μείωση της τιμής της τάξης του 18 – 20%. 

Τι άλλαξε όμως στο κόστος παραγωγής; 
Αν εξαιρέσουμε μία μείωση στο κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος, δεν έχει αλλάξει απολύτως τίποτε. 
Αντιθέτως, εφόδια, ζωοτροφές, αναλώσιμα κτλ, βρίσκονται σε φάση ανόδου σταθερά, αντί για μείωση. Άρα λοιπόν για μια μείωση του ηλεκτρικού που αντιστοιχεί στο 1,5 – 2% του συνολικού κόστους λειτουργίας μιας μονάδας, ρίχνουμε την τιμή του γάλακτος κατά το 18 – 20%. Δηλαδή μειώνουμε τα έσοδα μιας μονάδας κατά 18 – 20%. 

Η εξίσωση μπορεί να φαίνεται ιδεατή στα μάτια ενός στυγνού επαγγελματία αλλά δεν είναι το ίδιο για τους Έλληνες παραγωγούς, για την εθνική μας παραγωγή (πολλές μονάδες δεν θα αντέξουν και θα κλείσουν), για την εθνική μας οικονομία και κατά συνέπεια και για το ισοζύγιο εισαγωγών – εξαγωγών.

Για να μην το κουράζουμε το πράγμα, είναι καθαρά θέμα πολιτείας, όπως έχουμε ξαναπεί, να αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο κινείται η αγορά, το οποίο αυτή τη στιγμή γέρνει εντελώς μονόπαντα προς την πλευρά των ελληνικών γαλακτοβιομηχανιών. 

Να αλλάξει επιτέλους χωρίς άλλη καθυστέρηση ο Κώδικας Τροφίμων και Ποτών και η Επιτροπή Ανταγωνισμού καλό θα είναι να φροντίσει ούτως ώστε ο κλάδος να μην περάσει σε 2 με 3 χέρια επιχειρηματιών. Αυτό και με δεδομένο ότι η εταιρεία ΦΑΓΕ έχει εδώ και καιρό αποστασιοποιηθεί από τα ελληνικά δρώμενα έχει καταστροφικές συνέπειες επίσης για τους Έλληνες κτηνοτρόφους.
Είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο οι μεγάλες εταιρείες να θέλουν τον παραγωγό μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Να επιβιώνει αλλά να μην κερδίζει. Να τον ωθούν να μπαινοβγαίνει στην εντατική. Βέβαια στην πορεία κάποιοι δεν τα καταφέρνουν, κάποιοι χάνονται. Είτε επιχειρηματικά είτε βιολογικά (π.χ αυτοκτονίες παραγωγών στην Αμερική). 

Να το πούμε καθαρά. Θα παλέψουμε με νύχια και με δόντια για τη διατήρηση ενός minimum επιπέδου ζωής για τις οικογένειές μας. 
Κοντολογίς, το Δ.Σ. της Ένωσης Φυλής Χολστάιν Ελλάδας, το οποίο συνεδρίασε εκτάκτως στις 15 Φεβρουαρίου, αποφάσισε να συγκρουστεί μετωπικά ο κλάδος με όλους όσους επιβουλεύονται το μέλλον των παιδιών μας. 
Στη σύγκρουσή μας αυτή ζητάμε τη συμπαράσταση των Ελλήνων καταναλωτών και του ελληνικού λαού. 

Επίσης το Δ.Σ. αποφάσισε η ΕΦΧΕ σε συνεργασία με επιφανείς νομικούς να κινηθεί ενάντια σε κάθε περίπτωση που επιχειρείται εξαπάτηση του ελληνικού καταναλωτικού κοινού από τις γαλακτοβιομηχανίες και τα market, να κινηθεί νομικά μήπως και υπάρξει τελικά μία απάντηση πώς χρησιμοποιούνται τα τοπωνύμια, τί συνιστά εξαπάτηση και τι όχι και επίσης να κινηθεί νομικά φτάνοντας μέχρι και τα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια για το ποιο προϊόν μπορεί να ονομάζεται ελληνικό γιαούρτι και ποιο όχι. 

Όπως μας εξέφρασε και ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Γιώργος Γεωργαντάς, σε πρόσφατη συνάντηση που είχε με εκπροσώπους του Δ.Σ. της ΕΦΧΕ, το ΥπΑΑΤ αντιμετωπίζει θετικά την πρόταση των παραγωγών για επαναφορά του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών στο προηγούμενο καθεστώς, όπου το ελληνικό γιαούρτι παρασκευαζόταν αποκλειστικά και μόνο με ελληνικής προέλευσης φρέσκο γάλα. 

Επίσης, θα ζητήσουμε την εφαρμογή του νόμου περί υποχρεωτικής αναγραφής προέλευσης της πρώτης ύλης στη συσκευασία των προϊόντων, όπως εγκρίθηκε από τις Βρυξέλες, κατόπιν αιτήματος του πρώην αν. υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, Μάρκου Μπόλαρη, σε συνεργασία με την ΕΦΧΕ και όχι όπως το έφερε για ψήφιση στη Βουλή ο κ. Αποστόλου, μήπως τυχόν και θιγούν τα συμφέροντα των γαλακτοβομηχανιών.

Τελειώνοντας, ελπίζουμε τις μειώσεις που επιχειρούν στον παραγωγό να τις δούμε και στο ράφι λαμβάνοντας πάντα υπόψη ότι στο νωπό γάλα ο παραγωγός πληρώνεται το 1/3 της τελικής τιμής στο ράφι των markets. Άρα λοιπόν κόβοντας 10 λεπτά περίπου από τον παραγωγό θα πρέπει και οι άλλοι συμμετέχοντες (εργοστάσια, markets) να αφαιρέσουν από τα κέρδη τους 10 λεπτά για κάθε λίτρο. Εκτός και αν, όπως είναι πασιφανές, ο πόνος τους για την τιμή στο ράφι αφορά μόνο στην τιμή, που πληρώνεται για τον μόχθο του και την επιβίωση του ο Έλληνας παραγωγός». 

Ζητούμενο είναι όμως να αυξηθούν τα κοπάδια, καθώς λόγω και της Φέτας, η διαθεσιμότητα δεν επαρκεί.

Σταθερή δυναμική ανάπτυξης φαίνεται να διατηρεί το γίδινο γάλα στην αγορά, κάτι που αποτυπώνεται και στις τιμές, που εισπράττει εν τέλει ο παραγωγός και οι οποίες ξεπερνούν ακόμα και τα 1-1,05 ευρώ το κιλό. Υπάρχουν περιοχές και με χαμηλότερες τιμές, ωστόσο, η ζήτηση είναι μεγάλη από τις μεταποιητικές, μεγάλες και μικρές, που επιτρέπει στους παραγωγούς, να... αισιοδοξούν.

Μεγάλη δυναμική έχουν τα προϊόντα με γίδινο γάλα

Τα Τυροκομικά Μόρνου Γρατσάνης δραστηριοποιούνται στο χώρο της γαλακτοβιομηχανίας από το 1973, ενώ τα τελευταία χρόνια η εταιρεία διαθέτει και εργαστήριο παραγωγής παραδοσιακών ζυμαρικών, αλλά και τέσσερα συνολικά καταστήματα πώλησης των προϊόντων της (1 στην Αθήνα και 3 στη Ναύπακτο), όπως μας είπε ο ιδιοκτήτης της εταιρείας, που έχει έδρα δίπλα από τον ποταμό Μόρνο, στο χωριό Καστράκι Φωκίδας, στα σύνορα με Αιτωλοακαρνανία. Όπως μας εξομολογείται ο ίδιος: «Υπάρχουν περιοχές με καλή παραγωγή σε γίδινο και κάποιες με μικρή παραγωγή. Σίγουρα με την κατανάλωση και τη ζήτηση που έχει το συγκεκριμένο προϊόν, θα πρέπει να ενισχυθούν τα κοπάδια πανελλαδικά για να αντεπεξέλθουμε στη ζήτηση. Εμείς δίνουμε στους παραγωγούς για το γίδινο γάλα 95 λεπτά το κιλό, αλλά η τιμή μπορεί να κυμαίνεται ανάλογα την περιοχή αυτή την περίοδο από τα 75 έως και τα 1,05 ευρώ το κιλό. Σίγουρα δεν υπάρχει μεγάλη διαθέσιμη ποσότητα για εμφιάλωση, από τη στιγμή που και η Φέτα χρειάζεται γίδινο γάλα. Προσωπικά ήμουνα από τους πρώτους που έκανα τα προϊόντα από γίδινο γάλα, όπως το γιαούρτι στην Αθήνα, αλλά και το εμφιαλωμένο, οπότε τώρα πάει πολύ καλά και έχει μεγάλη ζήτηση και στη λιανική που το δουλεύουμε, αλλά και στη χονδρική». Συνολικά, η εν λόγω εταιρεία συνεργάζεται με 80 αιγοπροβατοτρόφους από τρεις νομούς της χώρας.

Ο κ. Κωνσταντίνος Τόπας, κτηνοτρόφος από τον Αλμυρό Μαγνησίας και αντιπρόεδρος στην Ομοσπονδία Κτηνοτρόφων και Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας λέει στον ΑγροΤύπο πως το γίδινο γάλα είναι γενικά σε έλλειψη και οι τιμές έχουν φτάσει ή πάει και παραπάνω από 1 ευρώ το κιλό. Σύμφωνα με τον κ. Τόπα: «ο μεγάλος όγκος παραγωγής κατσικίσιου γάλακτος στην Ελλάδα, αφορά κτηνοτρόφους παραδοσιακούς. Τα τελευταία χρόνια όμως υπάρχουν νέοι κτηνοτρόφοι που φέρνουν βελτιωμένες ράτσες από το εξωτερικό για να επιτύχουν καλύτερες αποδόσεις. Σίγουρα οι τιμές δεν είναι παντού στα ίδια επίπεδα, αλλά είναι βέβαιο πως είναι ικανοποιητικές».

Ακριβότερο το προϊόν για εμφιάλωση

Ανήσυχος για την κατάσταση που επικρατεί στην κτηνοτροφία, αλλά και στα γαλακτοκομικά εμφανίζεται ο ιδιοκτήτης - διευθυντής της εταιρείας Ολυμπία Φέτα από το Καπελέτο Ηλείας, κ. Γιάννης Λιανάκης, ο οποίος ζητά επιτέλους να λάβει σοβαρά μέτρα για έλεγχο της αγοράς τυροκομικών. «Η εταιρεία μας εξάγει την παραγωγή της κατά 90% κι ένα 10% των προϊόντων πάει στην εσωτερική αγορά. Μας ζητάνε Φέτα από το εξωτερικό τα 200 γραμμάρια συσκευασία με 7 ευρώ το κιλό. Το κόστος είναι στα 8 ευρώ το κιλό με το πρόβειο γάλα στα 1,60 στον παραγωγό και δεν μπορούμε να αντεπεξέλθουμε.. Αλλά και οι κτηνοτρόφοι έχουν δυσκολία με τα κόστη εκτροφής. Το πρόβλημα είναι μεγάλο με τις ζωοτροφές και τα καύσιμα για παράδειγμα. Πρέπει το κράτος να κάνει ελέγχους στα γαλακτοκομικά γιατί η κατάσταση είναι οριακή», ισχυρίζεται. Αναφορικά με το γίδινο γάλα, τονίζει, ότι η τιμή που πληρώνεται ο παραγωγός είναι για το γάλα που πάει για τυροκόμηση στα 80-90 λεπτά και έως 1 ευρώ για το γίδινο που προορίζεται για εμφιάλωση.

Η κα Μαρία Καραντάνη, τέλος, αιγοτρόφος από την περιοχή των Καλαβρύτων τόνισε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ότι οι τιμές στο κατσικίσιο, παρά τη γενικότερη έλλειψη δεν ήταν ιδιαίτερα υψηλές, σε όλες τις περιοχές, αν και σύμφωνα με πληροφορίες από συναδέλφους δίνεται μια τιμή γύρω στο 1 ευρώ το κιλό. Ενδεικτικά, όπως λέει η ίδια, μόλις 76 λεπτά έκοψε η ίδια, τιμολόγιο την 1η Νοέμβρη για το γάλα που παρέδωσε, ενώ τον Οκτώβριο ήταν ακόμα παρακάτω και συγκεκριμένα στα 72 λεπτά το κιλό.

Οδηγίες για τους δασικούς χάρτες περιέχει σχετική εγκύκλιος του γενικού γραμματέα Δασών, κ. Κωνσταντίνου Αραβώση.

Με την εγκύκλιο, επεκτείνεται σε όλη τη χώρα η διάταξη, σύμφωνα με την οποία, το Eλληνικό δημόσιο για να χαρακτηρίσει δάσος μια ιδιωτική έκταση, θα πρέπει το αυτό να το αποδεικνύει με κάποια χαρτιά και δεν θα εναπόκειται στο γεωργό ή τον κτηνοτρόφο, να αποδείξει ότι κατέχει νόμιμα μια έκταση.

Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο: «Με τη διάταξη του άρθρου 67 του ν. 998/1979, όπως ισχύει μετά την πρόσφατη αντικατάσταση της με το ν. 4915/2022 ρυθμίζεται η διαχείριση και το ιδιοκτησιακό καθεστώς των εκτάσεων, οι οποίες αποδεδειγμένα στο παρελθόν είχαν αγροτική μορφή και δασώθηκαν λόγω εγκατάλειψης. Ειδικότερα δε όσον αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς των εν λόγω εκτάσεων με τον ανωτέρω τροποποιητικό νόμο καταργήθηκε η μέχρι τούδε προβλεπόμενη στο άρθρο 67 ειδική διοικητική διαδικασία για την αναγνώριση των εν λόγω εκτάσεων ως ιδιωτικών επί τη βάσει τίτλων ιδιοκτησίας οι οποίοι ανάγονται πριν από την 23η Φεβρουαρίου 1946 (ημερομηνία εισαγωγής του Αστικού Κώδικα) και ορίστηκε ρητά ότι οι εν λόγω εκτάσεις θεωρούνται ιδιωτικές, εφόσον το Δημόσιο δεν θεμελιώνει δικαιώματα κυριότητας επ’ αυτών βάσει τίτλου.

Ακολούθως σύμφωνα με διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 40 με τίτλο « Ειδικότερες ρυθμίσεις κτηματογράφησης και Εθνικού Κτηματολογίου στις εκτάσεις του άρθρου 67 του ν. 998/1979» του ν. 4936/2022 «1. Δηλώσεις εγγραπτέου δικαιώματος του άρθρου 2, αιτήσεις διόρθωσης της παρ. 4α του άρθρου 6 και του άρθρου 6Α και ενστάσεις του άρθρου 7 του ν. 2308/1995 (Α` 114), που έχουν υποβληθεί από το Ελληνικό Δημόσιο με αντικείμενο το δικαίωμα κυριότητάς του σε ακίνητα που εμφανίζονται ως δάση στους Α. Π.: ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/16683/995 αναρτημένους ή κυρωμένους δασικούς χάρτες, όπως είχαν διαμορφωθεί σύμφωνα με το άρθρο 67 του ν. 998/1979 (Α` 289), πριν την αντικατάστασή του με το άρθρο 93 του ν. 4915/2022 (Α` 63), το οποίο δικαίωμα θεμελιώνεται μόνο στο τεκμήριο κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου επί των δασικών εκτάσεων και όχι σε άλλον λόγο κτήσης, ανακαλούνται από το Ελληνικό Δημόσιο ή απορρίπτονται οίκοθεν από το αρμόδιο Γραφείο Κτηματογράφησης, την αρμόδια Επιτροπή Εξέτασης Υποθέσεων Κτηματογράφησης και την αρμόδια Επιτροπή Ενστάσεων, αντίστοιχα. Το Γραφείο Κτηματογράφησης, μετά την απόρριψη ή ανάκληση των δηλώσεων, αιτήσεων διόρθωσης και ενστάσεων, προβαίνει οίκοθεν στις απαραίτητες διορθώσεις των οικείων κτηματολογικών πινάκων καταχωρίζοντας ως κυρίους επί των παραπάνω ακινήτων τους ιδιώτες που έχουν υποβάλεισχετική δήλωση εγγραπτέου δικαιώματος κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 2 του ν. 2308/1995».

Kατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι οικείες Δ/σεις Δασών θα προβαίνουν, κατά την κτηματογράφηση σε υποβολή δήλωσης του ν. 2308/1995, για τα πολύγωνα ΑΔ του δασικού χάρτη (δασωμένοι αγροί), μόνο στην περίπτωση που το Δημόσιο θεμελιώνει δικαίωμα κυριότητας επί των ανωτέρω εκτάσεων βάσει τίτλου (από διαθήκη, δωρεά, δικαστική απόφαση κ.λπ.), ή εφόσον πρόκειται για κοινόχρηστες ή διαθέσιμες εποικιστικές εκτάσεις».

Θετική εκ πρώτης όψης χαρακτηρίζει την συγκεκριμένη εγκύκλιο εκ μέρους του ΣΕΚ, ο κ. Μανώλης Πατεράκης, που έχει ασχοληθεί αρκετά με το ζήτημα των δασικών χαρτών, τονίζοντας στον ΑγροΤύπο ότι η εγκύκλιος ουσιαστικά επισφραγίζει την απόφαση του ΣτΕ, βάσει της οποίας όταν το δημόσιο δεν έχει αποδεικτικά κυριότητας για ιδιωτικές εκτάσεις, δεν μπορεί να εγείρει αξιώσεις σε βάρος των ιδιωτών, κάτι που γλιτώνει τα πατρογονικά χωράφια των αγροτών και των κτηνοτρόφων στην Κρήτη. «Συνεχίζουμε να ψάχνουμε το θέμα της εγκυκλίου ωστόσο για να βεβαιωθούμε για όσα αναφέρει και θα είμαστε σε θέση να την αξιολογήσοηυμε 100% στο επόμενο διάστημα».

Σύμφωνα με τον Κώστα Βλαβή, πρόεδρο του Συνεταιρισμού Μεταγγιτσίου, που έχει ασχοληθεί πολύ επίσης με το θέμα των δασικών χαρτών: «οι δασικοί χάρτες, έχουν και εδώ, όπως και σε άλλες περιοχές προκαλέσει τεράστια προβλήματα ακόμα και στην καθημερινότητά μας. Υπάρχουν περιπτώσεις που ζητάμε άδεια για γεώτρηση στα χωράφια μας, που από τη δεκαετία του '70 με απόφαση δικαστηρίου και σφραγίδα δασαρχείου, κατέχουμε και καλλιεργούμε κανονικά, αλλά οι αρμόδιες Αρχές δεν μας την χορηγούν, επειδή φαίνονται τα χωράφια μας στους δασικούς ως ΔΔ. Αν για ένα χαρτί, μια άδεια, πρέπει να αναμένουμε τρία και τέσσερα χρόνια, όπως στην προκειμένη περίπτωση, δεν αξίζει να ασχολούμαστε και να κάνουμε τίποτα. Υπό το πρίσμα αυτό, μπορώ να πω ότι η νέα αυτή εγκύκλιος, είναι θετική, γιατί αναφέρει πως πρέπει το δημόσιο και όχι ο πολίτης (αγρότης, κτηνοτρόφος) να έχει και να αποδεικνύει το τεκμήριο ιδιοκτησίας σε μια έκταση. Επειδή όμως μιλάμε για μια απλή εγκύκλιο, θεωρώ πως πρέπει να γίνει Νόμος με αυτή την πρόβλεψη, γιατί αλλιώς υπάρχει κίνδυνος να μην την εφαρμόσουν».

Δείτε εδώ όλη την εγκύκλιο