Δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η τροποποιητική απόφαση με τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη χορήγηση, τη μεταβίβαση και την ανανέωση της άδειας παραγωγού και επαγγελματία πωλητή και των αντίστοιχων θέσεων ή δικαιωμάτων δραστηριοποίησης στο υπαίθριο εμπόριο.

Σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, για την έκδοση και τη χορήγηση, σε φυσικό πρόσωπο, άδειας παραγωγού πωλητή και απόδοσης θέσεων σε αγορά υπαίθριου εμπορίου ή δικαιώματος δραστηριοποίησης στο πλανόδιο εμπόριο κατόπιν έκδοσης προκήρυξης, απαιτείται η προσκόμιση των ακόλουθων δικαιολογητικών και στοιχείων:

Αίτηση του υποψηφίου στην οποία περιλαμβάνονται:
α) Τα στοιχεία ταυτότητας,
β) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) του υποψηφίου,
γ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του υποψηφίου,
δ) τα πωλούμενα είδη, ε) ο αριθμός κυκλοφορίας του προς χρήση οχήματος (ιδιόκτητου ή άλλου οχήματος),
στ) ο αριθμός μητρώου εμπόρων νωπών οπωροκηπευτικών για τους υπόχρεους εγγραφής σε αυτό και
ζ) οι θέσεις άσκησης δραστηριοποίησης για τους πωλητές σε λαϊκές αγορές και το στάσιμο ή οι περιοχές δραστηριοποίησης για τους πωλητές που δραστηριοποιούνται στο πλανόδιο εμπόριο,
η) υπεύθυνη δήλωση στην οποία δηλώνει ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου,

Τα δικαιολογητικά που καθορίζονται από την προκήρυξη για την απόδειξη της συνδρομής των κριτηρίων μοριοδότησης, σύμφωνα με τη μοριοδότηση της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 16 του ν. 4849/2021 (Α’ 207),

Αποδεικτικό έναρξης δραστηριότητας στην αρμόδια φορολογική αρχή και ταμειακής μηχανής δηλωμένης και συνδεδεμένης στο πληροφοριακό σύστημα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (TAXIS),

Βεβαίωση εγγραφής στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων του ν. 3874/2010 (Α’ 151), στην οποία αναγράφεται ότι ο ενδιαφερόμενος είναι επαγγελματίας αγρότης,

Τελευταία δήλωση στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης και της τελευταίας Ενιαίας Δήλωσης Καλλιέργειας/Εκτροφής ΕΛΓΑ,

Υπεύθυνη δήλωση για τις ποσότητες, που θα διαθέσει στο υπαίθριο εμπόριο, ανά προϊόν, για τα προϊόντα που περιλαμβάνονται στη δήλωση Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (Ο.Σ.Δ.Ε.) της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης και της τελευταίας Ενιαίας Δήλωσης Καλλιέργειας/Εκτροφής Ε.Λ.Γ.Α.,

Αν τα προϊόντα ανήκουν σε αυτά που δεν δηλώνονται στο Ο.Σ.Δ.Ε., υπεύθυνη δήλωση ότι τα προϊόντα αυτά προέρχονται από ίδια παραγωγή και την ποσότητα που θα διαθέσει στο υπαίθριο εμπόριο.

Άδεια κυκλοφορίας οχήματος σε ισχύ, καθώς και Δελτίο Καταλληλότητας Τεχνικού Ελέγχου (ΚΤΕΟ) σε ισχύ, του δηλούμενου προς χρήση οχήματος (ιδιόκτητου ή άλλου οχήματος),
α) πιστοποιητικό υγείας σε ισχύ, σύμφωνα με την υπό στοιχεία Υ1γ/Γ.Π./οικ. 35797/04.4.2012 (Β’ 1199) απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης,
β) των ειδικών δικαιολογητικών του άρθρου 7, κατά περίπτωση.

1. Στην περίπτωση μεταβίβασης της άδειας λόγω συνταξιοδότησης, παραίτησης ή αναπηρίας του κατόχου σε ποσοστό τουλάχιστο εξήντα επτά (67%) υποβάλλεται στην αρμόδια αρχή, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 19 και ιδίως της περίπτωσης του ν. 4849/2021, αίτηση από τον κάτοχο της άδειας συνοδευόμενη από τα από τα ακόλουθα στοιχεία και δικαιολογητικά:
α) Βεβαίωση συνταξιοδότησης του κατόχου της άδειας ή υπεύθυνη δήλωση οριστικής παύσης δραστηριοποίησης λόγω παραίτησης από την άδεια ή βεβαίωση που εκδίδεται από τις Υγειονομικές Επιτροπές των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (Κ.Ε.Π.Α.), στην οποία αναγράφεται το ποσοστό της αναπηρίας, κατά περίπτωση,
β) πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του κατόχου της άδειας,
γ) αίτηση του προσώπου στο οποίο μεταβιβάζεται η άδεια στην οποία αναφέρονται:
γα) Τα στοιχεία της ταυτότητας του,
γβ) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) του,
γγ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του,
δ) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75), στην οποία δηλώνει ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου, ε) τα δικαιολογητικά και τα στοιχεία των περ. αστ’ και γ’ έως και ιβ’ της παρ. 1 του άρθρου 1.

2. Στην περίπτωση μεταβίβασης της άδειας λόγω θανάτου, το πρόσωπο που δικαιούται να αποκτήσει την άδεια με τις αντίστοιχες θέσεις ή τα αντίστοιχα δικαιώματα δραστηριο-ποίησης στο πλανόδιο εμπόριο, υποβάλλει στις αρμόδιες αρχές, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 4849/2021, εντός προθεσμίας έξι (6) μηνών, από την ημερομηνία θανάτου του κατόχου της άδειας:
α) Αίτηση στην οποία αναφέρονται:
αα) Τα στοιχεία της ταυτότητάς του,
αβ) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) του,
αγ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του,
β) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75), στην οποία δηλώνει ότι αποδέχεται την άδεια και ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου,
γ) ληξιαρχική πράξη θανάτου του αδειούχου,
δ) πιστοποιητικό εγγύτερων συγγενών, 81260 ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ TΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ Τεύχος B’ 7590/31.12.2024
ε) έγγραφη παραίτηση των πιθανών υπόλοιπων δικαιούχων ή δημοσιευμένη διάταξη τελευταίας βούλησης με την οποία καθίσταται κληρονόμος της άδειας συνοδευόμενη από υπεύθυνη δήλωση ότι δεν αποποιήθηκε την κληρονομιά ή πρακτικό διενέργειας δημόσιας κλήρωσης από την αρμόδια αρχή,
στ) τα δικαιολογητικά και τα στοιχεία των περ. αστ και γ’ έως και ιβ’ της παρ. 1 του άρθρου 1.

3. Αν το φυσικό πρόσωπο στο οποίο μεταβιβάζεται η άδεια παραγωγού δεν έχει την ιδιότητα του αγρότη για το δικαιολογητικό της περ. ζ’ της παρ. 1 του άρθρου 1 προσκομίζεται υπεύθυνη δήλωση ότι το φυσικό πρόσωπο δεν είχε κατά το προηγούμενο έτος την ιδιότητα του αγρότη και ότι το δικαιολογητικό θα προσκομιστεί αμέσως μετά την πρώτη υποβολή της πρώτης δήλωσης Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (Ο.Σ.Δ.Ε.) της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης καθώς και η υπεύθυνη δήλωση προϊόντων και ποσοτήτων της περ. η’ της παρ. 1 του άρθρου 1.
Στην περίπτωση αυτή, η μεταβίβαση της άδειας παραγωγού είναι προσωρινή και αν παρέλθει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι (6) μηνών από την ημερομηνία προσωρινής μεταβίβασης χωρίς να έχει προσκομιστεί το δικαιολογητικό της περ. ζ’ της παρ. 1 του άρθρου 1 η μεταβίβαση είναι αυτοδικαίως άκυρη.
Η παρούσα καταλαμβάνει και μεταβιβάσεις για τις οποίες έχει υποβληθεί αίτηση από δικαιούχο από την 1η Μαΐου 2022 έως και την έναρξη ισχύος της παρούσας.

Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)

«Δίχτυ προστασίας», με κονδύλι 1 δις ευρώ, θα δημιουργήσει η ΕΕ για να αποζημιώσει τους αγρότες σε περίπτωση που θα ζημιωθούν από την εμπορική συμφωνία της ΕΕ με τα κράτη της Mercosur.

Όπως ανέφερε ο Επίτροπος Εμπορίου και Οικονομικής Ασφάλειας, Μάρος Σέφκοβιτς, στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Επιτροπή θα δημιουργήσει ένα νέο ταμείο, αποθεματικό αξίας τουλάχιστον ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, από το οποίο θα αποζημιωθεί ο αγροτικός τομέας στην Ευρώπη στην περίπτωση που θα επηρεαστεί αρνητικά μετά την εφαρμογή της εμπορικής συμφωνίας.

Όπως τόνισε «πιστεύουμε ότι η συμφωνία θα λειτουργήσει σωστά και δεν θα προκαλέσει διαταραχή της αγοράς. Ωστόσο, θέλουμε να εγγυηθούμε ότι δεν θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις για τους αγρότες και τις αγροτικές περιοχές. Αυτή η πρόσθετη «εγγύηση» χρησιμεύει ως σχέδιο έκτακτης ανάγκης, διασφαλίζοντας σταθερότητα για τους τομείς της ΕΕ ακόμη και σε εξαιρετικές περιστάσεις. Αν και είναι απίθανο να χρειαστεί, αυτό το δίχτυ ασφαλείας υπογραμμίζει τη δέσμευση της ΕΕ να προστατεύσει τον γεωργικό της τομέα».

Στην συνέχεια ο Επίτροπος, μιλώντας στους Ευρωβουλευτές, αναφέρθηκε στο θέμα των ποσοστώσεων που περιλαμβάνονται στην εμπορική συμφωνία και τόνισε:

«Ειδικότερα για το βόειο κρέας:
Το άνοιγμα της αγοράς για το βόειο κρέας θα είναι εντός λογικών ορίων. Η ποσόστωση των 99.000 τόνων αντιστοιχεί στην πραγματικότητα στο ήμισυ των όγκων που ήδη εισάγονται τώρα από τη Mercosur.
Αυτή η ποσόστωση με μειωμένο δασμολογικό συντελεστή 7,5% θα εφαρμοστεί σταδιακά σε μια περίοδο 7 ετών
Επιπλέον, η ποσόστωση αυτή κατανέμεται σε κατεψυγμένο (45%) και νωπό κρέας (55%).

Για τα πουλερικά:
Η αγορά πουλερικών της ΕΕ αυξάνεται ετησίως κατά μέσο όρο κατά 1,8 % ετησίως τα τελευταία 10 χρόνια. Επιπλέον, η ΕΕ είναι καθαρός εξαγωγέας πουλερικών.
Χορηγήσαμε αδασμολόγητη ποσόστωση 180.000 τόνων που ανοίχτηκε για τις χώρες της Mercosur. Αυτό είναι τα τρία τέταρτα αυτού που ήδη εισάγουμε ετησίως από τη Mercosur. Αυτό ισοδυναμεί λίγο πολύ με την ετήσια αύξηση της κατανάλωσης πουλερικών στην ΕΕ. Επιπλέον, μόνο το ήμισυ αυτής της ποσόστωσης αφορά κοτόπουλο υψηλής ποιότητας (χωρίς κόκαλα).

Επίσης η Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης περιέχει διμερείς διασφαλίσεις για την προστασία του γεωργικού τομέα σε περίπτωση που η αύξηση των εισαγωγών προκαλέσει ή κινδυνεύει να προκαλέσει σοβαρή οικονομική ζημία σε κάποιο κλάδο».

Απογοήτευση υπάρχει στους μηλοπαραγωγούς της χώρας επειδή μόνο στην Λάρισα καταβλήθηκαν οι ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis) για την αποκατάσταση εισοδήματος από ζημιές με ακραία καιρικά φαινόμενα και φυσικές καταστροφές κατά το 2024.

Σύμφωνα με την σχετική απόφαση καταβλήθηκε στους μηλοπαραγωγούς της Λάρισας ενίσχυση 320 €/στρ. με συνολικό ποσό 3,84 εκατ. ευρώ.

Να θυμίσουμε ότι για το 2023 είχαν εγκριθεί αλλά δεν είχαν πληρωθεί ΚΟΕ (πρώην ΠΣΕΑ) για απώλειες εισοδήματος λόγω ζημιών που είχαν προκληθεί από το φουζικλάδιο. Αυτό είχε συμβεί επειδή πληρώθηκαν εκείνη την χρονιά την ενίσχυση λόγω της Ουκρανίας (Ουκρανόμετρο).

Πάντως η κυβέρνηση έχει υποσχεθεί ότι θα καταβληθούν τα ΚΟΕ για τους μηλοπαραγωγούς μέχρι τον Μάρτιο. Πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι θα αφορά ποσό της τάξης των 15 εκ. ευρώ, για περιοχές Πέλλας, Κοζάνης, Ημαθία και Καστοριάς, που θα δίνει μια στρεμματική ενίσχυση περίπου 200 ευρώ το στρέμμα.

Υπάρχουν όμως και οι ζημιές από την χαλαζόπτωση του 2024 (Ιούλιος), με τους μηλοπαραγωγούς να τονίζουν στον ΑγροΤύπο ότι πρέπει άμεσα να πληρωθούν τις αποζημιώσεις για να καταφέρουν να προχωρήσουν στις αναγκαίες λιπάνσεις της καλλιέργειας.

Έτσι και αλλιώς πολλά από τα χρήματα που θα πληρώσει ο ΕΛΓΑ θα επιστραφούν στον Οργανισμό με την πληρωμή των ασφαλιστικών εισφορών.

Οι μηλοπαραγωγοί ζητούν άμεσα οικονομική στήριξη για την απώλεια εισοδήματος δύο συνεχόμενων ετών και σκέφτονται να προχωρήσουν το επόμενο διάστημα σε κινητοποιήσεις έξω από τα κτίρια της Περιφέρειας.

Το 2024 τελείωσε με αύξηση και καταγραφή ρεκόρ, για άλλη μια χρονιά, των ελληνικών εξαγωγών νωπών φρούτων και λαχανικών κατά 8,2%, και θα ξεπεράσει τα 1,861 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Συνδέσμου Incofruit-Hellas.

Έτος κατά το οποίο και οι εισαγωγές εκτιμάται ότι αυξήθηκαν κατακόρυφα, 13,6% βάσει επισήμων στοιχείων ενδεκαμήνου 2024 και προσωρινών στοιχείων για τον Δεκέμβριο.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει ότι «οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών το 2024 θα είναι αυξημένες κατά 8,2% σε αξία σε σύγκριση με το 2023, σύμφωνα με εκτιμήσεις μας με βάση τα επίσημα στοιχεία από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο και των προσωρινών για τον Δεκέμβριο. Ο όγκος θα αυξηθεί επίσης, γύρω στο 1,7% και θα ξεπεράσει τους 1,78 εκατ. τόνους.

Οι ελληνικές εξαγωγές φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ ανήλθαν σε 1,24 εκατ. τόνους και 1,26 δισεκατομμύρια ευρώ το πρώτο ενδεκάμηνο του 2024, που αντιπροσώπευαν το 78,34% του όγκου των εξαγωγών εκείνη την περίοδο, ο οποίος ανήλθε σε 1,582 εκατ. τόνους και στο 76,92% της αξίας που αποκτήθηκε, που ανήλθε στα 1,638 δισ. ευρώ.

Η Ρουμανία καταλαμβάνει την πρώτη θέση στην αγορά της ΕΕ, όπου 296,59 χιλιάδες τόνοι φρέσκων φρούτων και λαχανικών προορίζονταν, από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο, έναντι αξίας 222,252 εκατ. ευρώ, με μεσοσταθμική τιμή ανά μονάδα 0,75 ευρώ/κιλό.

Η Βουλγαρία διατήρησε επίσης τη θέση της ως η δεύτερη αγορά του ελληνικού τομέα στην ΕΕ, με 248,2 χιλιάδες τόνους, αξίας 132,215 εκατ. ευρώ, με μεσοσταθμική τιμή 0,53 ευρώ/κιλό (ατυποποίητων και υποτιμολογημένων; ποιοτικά υποβαθμισμένων; κ.α με τις διαμορφούμενες συνθήκες ελευθέρων συνόρων το φαινόμενο να μεγενθύνεται).

Οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών στη Γερμανία αυξήθηκαν σε όγκο σε 161,27 χιλιάδες τόνους, τρίτη αγορά στην ΕΕ ως προς τον όγκο, και πρώτη σε αξία, φθάνοντας τα 249,04 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, με μεσοσταθμική τιμή στα 1,54 ευρώ/κιλό.

Ακολουθούν: Πολωνία, Ιταλία, Ισπανία, με 142,43, 79,93, 45,45 χιλιάδες τόνους και 143,59, 118,98, 62,97 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα.

Οι εξαγωγές εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελούν 22% του συνόλου και ανέρχονται στους 342,7 χιλ.τόνους και 377,96 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία ενδεκαμήνου ΕΛΣΤΑΤ.

Η «γάγραινα» του ελληνικού εξαγωγικού εμπορίου είναι η δραστηριοποίηση «Ελλήνων, Βαλκάνιων, Ιταλών κ.α. εμπόρων» που διακινούν ατυποποίητα, χωρίς ταυτότητα (απευθείας από τον αγρό) προϊόντα, με συνέπεια να μην καρπούται η χώρα την μετασυλλεκτική αξία τους και να πλήτεται η φήμη και η ποιότητα τους στις διεθνείς αγορές.

Οι σχετικοί έλεγχοι για την τήρηση των κοινοτικών και εθνικών προδιαγραφών εμπορίας είναι ελλιπείς (εκτιμάται ότι τα εξαχθέντα φορτία το 2024 ανέρχονται σε 320 χιλιάδες, από αυτά 65 χιλιάδες προς τρίτες χώρες και τα εκδοθέντα πιστοποιητικά ελέγχου για τρίτες χώρες σε 45 χιλιάδες, με τα αντίστοιχα φυτουγειονομικά να είναι περισσότερα παρά το ότι δεν είναι υποχρεωτικά).

Οι εισαγωγές θα διατηρήσουν την υψηλή ανάπτυξη των τελευταίων ετών και βάσει επισήμων στοιχείων ΕΛΣΤΑΤ ενδεκαμήνου 2024 και αυξήθηκαν, κατά 6,2% κατ όγκο σε σύγκριση με το 2023, φτάνοντας συνολικά τους 866 χιλιάδες τόνους, αυξάνοντας την αξία τους υπερδιπλάσια, 13,2%, φτάνοντας στα 805 εκατ. ευρώ.

Η αξία των ελληνικών εισαγωγών νωπών φρούτων και λαχανικών από τρίτες χώρες διαμορφώθηκε, από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 2024, σε 321,6 εκατ. ευρώ, το 43,8% του συνόλου, ενώ όσα εισήχθησαν από την ΕΕ ανήλθαν σε 433,3 εκατ. ευρώ, 56,2% του συνόλου.

Η Αίγυπτος είναι ο πρώτος προμηθευτής στην εθνική αγορά, με 80,91 εκατ. ευρώ, έως τον Νοέμβριο 2024.

Ακολουθεί η Τουρκία με 53,7 εκατ. ευρώ και την τρίτη θέση καταλαμβάνει η Β. Μακεδονία με 17,68 εκατ. ευρώ.

Η αξία των συνολικών εισαγωγών φρούτων και λαχανικών στην Ελλάδα, μέχρι το Νοέμβριο 2024, διαμορφώθηκε στα 804,935 εκατ. ευρώ, ενώ ο όγκος διαμορφώθηκε σε 715 χιλιάδες τόνους.

Σχετική έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Ισπανία, για τις αγοραστικές και καταναλωτικές συνήθειες του 2024, μεταξύ των άλλων καταγράφει ότι η επιλογή προϊόντος καθορίζεται από την τιμή (με ποσοστό 35%) λόγω της επίδρασης του πληθωρισμού, ακολουθούμενη από την ποιότητα (28%), τις προσφορές (19%), τις προσωπικές προτιμήσεις (16%) και το εμπορικό σήμα (2%), τάσεις που σε συνδυασμό με την αύξηση του τουρισμού εξηγεί και την αύξηση των φθηνότερων εισαγομένων φρούτων και λαχανικών.

Οι σχετικοί έλεγχοι στα εισαγόμενα φρούτα και λαχανικά για την τήρηση των κοινοτικών και εθνικών προδιαγραφών εμπορίας και υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων είναι ελλιπείς (εκτιμάται ότι τα εισαχθέντα φορτία το 2024 ανέρχονται σε 120 χιλιάδες και τα εκδοθέντα πιστοποιητικά ελέγχου σε 5 χιλιάδες).

Το 2024, η ανησυχία αυξήθηκε επίσης για παράγοντες που επηρεάζουν καθοριστικά την παραγωγή: η έλλειψη υδάτινων πόρων, η έλλειψη εργαζομένων και η αύξηση του κόστους εργασίας, η αύξηση ενέργειας και λιπασμάτων - φυτοφαρμάκων, σε έναν τομέα στον οποίο η εργασία μπορεί να αντιπροσωπεύει έως και το 45% του κόστους σε ορισμένες καλλιέργειες και τρίτον η έλλειψη φθηνών φυτοϋγειονομικών προϊόντων, η οποία μειώνει ολοένα και περισσότερο την ικανότητα παραγωγής σε επαρκείς ποσότητες και με αποτελεσματικό και ασφαλή τρόπο.

Η υφιστάμενη διαφορά μεταξύ των φυτοϋγειονομικών, εργασιακών, κοινωνικών προτύπων, που απαιτούνται στην ΕΕ, τα οποία δεν απαιτούνται στις τρίτες χώρες προέλευσης των κοινοτικών εισαγωγών, καθιστά τους παραγωγούς στα κράτη μέλη ολοένα και λιγότερο ανταγωνιστικούς.

Προτεραιότητα, ενόψει της αυξανόμενης απειλής από χώρες, που είναι σαφώς εξαγωγικά προσανατολισμένες στην αγορά της ΕΕ (όπως το Μαρόκο ή ορισμένα μέλη της Mercosur) προτείνονται συγκεκριμένα μέτρα για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, μεταξύ των οποίων είναι η μείωση της γραφειοκρατία και οι υπερ-ρυθμίσεις.

Στην εμπορική πολιτική, απαιτείται η αναζωογόνηση της κοινοτικής προτίμησης, με βάση την εφαρμογή μέτρων διασφάλισης, όταν οι εισαγωγές φθάνουν σε όγκους που προκαλούν σοβαρές διαταραχές στις αγορές ή σοβαρή ζημιά στην κοινοτική παραγωγή. Και, από την άλλη, ότι οι εμπορικές συμφωνίες με τρίτες χώρες θεσπίζουν μέτρα αμοιβαιότητας στους πιο ευαίσθητους τομείς, όπως φυτοϋγειονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα.

Προτείνονται τα ακόλουθα μέτρα για την αντιμετώπιση των διαταραχών στις αγορές ήτοι

• Τη διευκόλυνση αφενός της προσαρμογής του κλάδου στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζοντας τη σημασία της ενίσχυσης της έρευνας και των επενδύσεων, και αφ ετέρου την ανάληψη διαφόρων πρωτοβουλιών για την προώθηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών.
• Να ισχύσουν κατοπτρικές ρήτρες, στο πλαίσιο διεθνών εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ με τρίτες χώρες, που είναι συμβατικές διατάξεις απαιτούμενες για τα εισαγόμενα προϊόντα, ήτοι να συμμορφώνονται στα ίδια ρυθμιστικά πρότυπα που ισχύουν για τα εγχώρια προϊόντα της χώρας εισαγωγής της ΕΕ. Η αμοιβαιότητα των προτύπων έχει προταθεί τα τελευταία χρόνια, χωρίς να έχει ακόμη επιτευχθεί.
• Απαιτείται σε εθνικό επίπεδο χάραξη ζωνών καλλιέργειας φρούτων και λαχανικών κατά είδος, εμπλουτισμός τους με νέες ποικιλίες και επέκταση ημερολογιακά της συγκομιδής, της μεταποίησης και εμπορίας τους».

Μπορεί να παρουσιάζεται μια αύξηση στις εξαγωγές μήλων της χώρας μας αλλά έχουμε και μια σημαντική αύξηση στις εισαγωγές, κάτι που θα έπρεπε να μας προβληματίζει.

Χωρίς να υπάρχει έλεγχος στην χώρα μας κανείς δεν γνωρίζει που καταναλώνονται ή διακινούνται τα εισαγόμενα μήλα, όταν η εγχώρια παραγωγή μένει απούλητη ή έχει πολύ χαμηλές τιμές παραγωγού.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «με χαμηλούς ρυθμούς γίνονται οι εξαγωγές μήλων.

Από την αρχή της φετινής εμπορικής περιόδου μέχρι σήμερα (1/9/2024 - 10/1/2025) οι εξαγωγές μήλων ανέρχονται σε 28.503 τόνους, αυξημένες κατά 48%, σε σχέση με τους 19.153 τόνους που είχαμε το αντίστοιχο περσινό διάστημα.

Με έκπληξη όμως παρατηρούμε εισαγωγές μήλων στην Ελλάδα και τον Ιανουάριο, από Πολωνία και Βόρεια Μακεδονία.

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία, από τις αρχές του 2025 (δηλαδή μέσα σε 10 ημέρες) έχουν εισαχθεί στην χώρα μας συνολικά 135 τόνοι μήλων.

Όσον αφορά τις εισαγωγές μήλων που είχαμε όλο το 2024, ανήλθαν σε 20.221 τόνους, σαφώς αυξημένες ποσότητες σε σχέση με τις εισαγωγές που είχαμε κάνει το 2023 και είχαν ανέλθει στους 17.500 τόνους.

Για τις ελληνικές εξαγωγές μήλων - αν και συνεχίζονται τα προβλήματα με την Αίγυπτο - ανέρχονται κατά μέσο όριο σε 54.000 τόνους ετησίως.

Δηλαδή για το 2024 είχαμε στην χώρα μας εισαγωγές 20.221 τόνων και εξαγωγές 54.000 τόνους μήλων».

Από αυτά τα νούμερα φαίνεται ότι είτε οι Έλληνες καταναλώνουν ξένα μήλα είτε κάποιοι τα «βαφτίζουν» ελληνικά και τα επανεξάγουν.

Τα μεγάλα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν, παρουσίασαν οι συνεταιριστές της ευρύτερης περιοχής Τυρνάβου στον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Χρήστο Κέλλα, σε συνάντηση που είχαν στις 3/1/2025.

Στο τραπέζι τέθηκαν οι αποζημιώσεις για τις ζημιές που υπέστησαν αχλάδια, σταφύλια και ροδάκινα, καθώς και η ανάγκη για επιπλέον ενισχύσεις στους παραγωγούς, οι οποίοι πλήττονται από τις δύσκολες συνθήκες της αγοράς και των καιρικών φαινομένων.

Οι συνεταιριστές επέμεναν στην ανάγκη εξεύρεσης τρόπων αποζημίωσης των αχλαδιών στο Δήμο Τυρνάβου, για την μικροκαρπία και την κακή ποιότητα λόγω καιρικών συνθηκών.

Επίσης τονίστηκε η αναγκαιότητα αντιμετώπισης του προβλήματος της μη καταβολής ενισχύσεων για τον περονόσπορο στα αμπέλια (οινοποιήσιμα και επιτραπέζια) του Τυρνάβου.

Από την πλευρά του ο κ. Κέλλας τόνισε την αναγκαιότητα συνέχισης της στενής συνεργασίας με τους αγρότες.

Ο κ. Λάμπρος Ντέλας, πρόεδρος του ΑΣΕΠΟΠ Τυρνάβου, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «οι τιμές στα αχλάδια είναι μειωμένες λόγω ποιότητας και μικροκαρπίας. Οι τιμές πώλησης φτάνουν έως και 40% κάτω από τα περσινά επίπεδα. Ζητάμε να αποζημιωθεί η καλλιέργεια της αχλαδιάς. Μειωμένη παραγωγή έχουμε και στα αμπέλια λόγω του περονόσπορου. Περιμένουμε απάντηση από την ΕΕ για τις αποζημιώσεις στα αμπέλια».

Στη συνάντηση παρευρέθηκαν οι Συνεταιρισμοί: Α.Σ. Δένδρων – Ο.Π. Γαία Φρούιτ, Α.Σ. Δένδρων – Ο.Π. Άργισσα, Αγροτικός Οινοποιητικός Συνεταιρισμός Τυρνάβου, Α.Σ. Πλατανουλίων – Φρουτοπηγή, ΑΣΕΠΟΠ Τυρνάβου, Α.Σ. Αργυροπουλίου, Α.Σ. Αμπελώνας, Α.Σ. Δαμασίου και Α.Σ. Γιάννουλης.

Στο υπουργείο Οικονομικών προς υπογραφή τα de minimis για μήλα και κάστανα.

«Η πληρωμή των ενισχύσεων στους παραγωγούς μήλων και κάστανων τις επόμενες μέρες θα αποκαταστήσει το αίσθημα αδικίας που υπήρχε στην επαρχία Αγιάς και θα τονώσει την τοπική οικονομία –που στηρίζεται στην αγροτική παραγωγή. Ήμουν εξ αυτών που επέμεναν ότι θα πρέπει να αποκατασταθεί η αδικία που υφίσταντο οι Αγιώτες σε σχέση με τους παραγωγούς της Μαγνησίας και χαίρομαι γιατί η κυβέρνηση ανταποκρίθηκε στις εύλογες διαμαρτυρίες των αγροτών και των εκπροσώπων τους, προχωρώντας σε αντίστοιχες ενισχύσεις για να τους ανακουφίσει από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σε αυτές τις βασικές καλλιέργειες της περιοχής». Τα παραπάνω τόνισε ο βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος, στην συνάντηση που είχε με πολίτες της Αγιάς με αφορμή την ανταλλαγή ευχών για το νέο έτος.

Θέμα ημερών οι πληρωμές

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος δεχόμενος καταιγισμό ερωτημάτων από τους αγρότες σχετικά με την περίοδο πληρωμής των ενισχύσεων de minimis που έχουν εξαγγελθεί από το ΥπΑΑΤ, επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Κώστα Τσιάρα και τον υφυπουργό Οικονομικών κ. Θάνο Πετραλιά και έλαβε την διαβεβαίωση ότι η περάτωση των σχετικών αποφάσεων - ήδη έχει βγει η απόφαση για την πίστωση των χρημάτων για το de minimis σε μήλα και κάστανα στον τακτικό προϋπολογισμό του ΥπΑΑΤ, στις 24/12/2024 - θα ολοκληρωθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες και κατόπιν θα πραγματοποιηθεί η πληρωμή του de minimis. Όπως τόνισε στους παριστάμενους αγρότες «στάθηκα στον αγώνα σας και το δίκαιο των αιτημάτων σας αναγνωρίστηκε με τις αποφάσεις για ενίσχυση μήλων και κάστανων στην Αγιά. Στην πολιτική σημασία έχει να είμαστε χρήσιμοι στον τόπο και τους πολίτες -ακόμη κι αν κάποιες φορές γινόμαστε δυσάρεστοι, λέγοντας πικρές αλήθειες».

Επιδοτούμενη αναδιάρθρωση

Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε και η αναδιάρθρωση των δενδροκαλλιεργειών, θέμα για το οποίο ο Θεσσαλός πολιτικός έχει εκφράσει σε κάθε ευκαιρία δημόσια, μέσω του κοινοβουλευτικού ελέγχου, άλλα και σε συναντήσεις του με τις ηγεσίες του ΥπΑΑΤ, την αναγκαιότητα να «τρέξουν» ευέλικτα και γενναία χρηματοδοτικά προγράμματα, σε αντιδιαστολή με την αποτυχημένη τελευταία επιδοτούμενη δράση που εφαρμόστηκε το 2022 μέσω συνεταιρισμών που δεν είχε την απορρόφηση που έπρεπε. Τον περασμένο Οκτώβριο, σε συνάντηση με τον επικεφαλής της αντιπολίτευσης στον Δήμο Αγιάς κ. Θεόδωρο Ριζούλη, είχε υπογραμμίσει την αναγκαιότητα ενεργοποίησης επιδοτούμενων προγραμμάτων για αναδιάρθρωση δενδροκαλλιεργειών, ώστε να αμβλυνθούν οι συνέπειες που υφίστανται οι μηλοπαραγωγοί της Αγιάς από το κλείσιμο παραδοσιακών αγορών, το κόστος παραγωγής κ.α.

Το πρόγραμμα LIFE PureAgroH2O με συντονιστή το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο πραγματοποίησε ημερίδα σε συνεργασία με τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Ζαγοράς και το πρόγραμμα AFOOT, με θέμα «Καλλιέργεια και Διαχείριση Μήλων Ζαγοράς στην εποχή της πράσινης μετάβασης και της κλιματικής κρίσης», στην Ζαγορά Πηλίου, στις 9 Δεκεμβρίου.

Στόχος της ημερίδας ήταν η ανάδειξη της σημασίας προστασίας του περιβάλλοντος την εποχή της κλιματικής αλλαγής, η οποία αποτελεί πρωταρχικό στόχο ενός από τους δυναμικότερους συνεταιρισμούς της χώρας μας με μακροχρόνια ιστορία και παράδοση στην πρωτογενή παραγωγή μήλων.

Αντικείμενο του προγράμματος LIFE PureAgroH2O αποτέλεσε η ανάπτυξη ενός καινοτόμου συστήματος που συνδυάζει συνεργιστικά τις διεργασίες της Φωτοκατάλυσης και της Νανοδιήθησης.

Το σύστημα έχει εγκατασταθεί και λειτουργεί στον Α.Σ. Ζαγοράς για την επεξεργασία υγρών αποβλήτων μετά το πλύσιμο των μήλων, με σκοπό την επαναχρησιμοποίηση του νερού είτε ως αρδευτικού ή σε χώρους του συσκευαστηρίου. Με αυτόν τον τρόπο συμβάλει στην μείωση των πιέσεων στους υδάτινους πόρους της περιοχής και εξασφαλίζει την αειφόρο ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής του.

Στην ημερίδα παραβρέθηκαν κορυφαίοι επιστήμονες από την Ελλάδα και Ισπανία, εκπρόσωποι παραγωγικών φορέων, παραγωγοί αγροτικών προϊόντων, και εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης και της πολιτικής ηγεσίας.

Τα θέματα διαχείρισης νερού συζητήθηκαν στο πλαίσιο Στρογγυλής Τράπεζας παρουσία του Υφυπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κ. Χρ. Τριαντόπουλου και του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας κ. Δ. Κουρέτα.

Την εκδήλωση χαιρέτισαν ο Πρόεδρος του Α.Σ. ΖΑΓΟΡΑΣ κ. Ι. Κράββαρης, ο Δήμαρχος ΖαγοράςΜουρεσίου κ. Κ. Καραγεωργίου, ο Αντιπεριφερειάρχης Ψηφιακής Διακυβέρνησης & Εξυπηρέτησης του Πολίτη κ. Ι. Αναστασίου, ο Γενικός Διευθυντής του Συνδέσμου Βιομηχάνων Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας κ. Β. Κλειτσογιάννης, ενώ τίμησε την ημερίδα με χαιρετισμό και η Υφυπουργός Παιδείας κα. Ζ. Μακρή.

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει στοχευμένες τροποποιήσεις του ισχύοντος νομικού πλαισίου που ορίζεται στον κανονισμό για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης της αγοράς γεωργικών προϊόντων (ΚΟΑ) και ένα νέο κανονισμό για τη διασυνοριακή επιβολή της νομοθεσίας κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών.

Οι προτάσεις αυτές αποσκοπούν στην ενίσχυση της θέσης των γεωργών και στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ των παραγόντων της αλυσίδας εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής. Και οι δύο προτάσεις αντικατοπτρίζουν άμεσα διάφορες συστάσεις του στρατηγικού διαλόγου για το μέλλον της γεωργίας της ΕΕ και ανταποκρίνονται σε ορισμένες από τις πιο πιεστικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο γεωργικός τομέας.

Η βελτίωση της θέσης των γεωργών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής και η στήριξη του εισοδήματός τους αποτελούν σημαντικούς στόχους της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ).

Οι σημερινές στοχευμένες τροποποιήσεις αποσκοπούν συγκεκριμένα στην ενίσχυση της θέσης των γεωργών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής και στην επίτευξη υψηλότερου βαθμού εμπιστοσύνης μεταξύ των παραγόντων:

• ενίσχυση των κανόνων για τις συμβάσεις μεταξύ γεωργών και αγοραστών, καθιστώντας τις γραπτές συμβάσεις γενική υποχρέωση και βελτιώνοντας τον τρόπο με τον οποίο οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις λαμβάνουν υπόψη τις εξελίξεις της αγοράς και τις διακυμάνσεις του κόστους και των οικονομικών συνθηκών·
• να καταστήσει υποχρεωτική τη θέσπιση μηχανισμών διαμεσολάβησης μεταξύ των γεωργών και των αγοραστών τους·
• ενίσχυση των οργανώσεων παραγωγών και των ενώσεών τους μέσω της βελτίωσης της διαπραγματευτικής τους δύναμης, της παροχής στα κράτη μέλη μεγαλύτερης χρηματοδοτικής στήριξης στο πλαίσιο των τομεακών παρεμβάσεων της ΚΓΠ και της απλούστευσης των κανόνων σχετικά με τη νομική τους αναγνώριση·
• παροχή στην ΕΕ της δυνατότητας να στηρίζει οικονομικά τις οργανώσεις παραγωγών που θα αναλάβουν ιδιωτικές πρωτοβουλίες για τη διαχείριση κρίσεων·
• ο ορισμός των προαιρετικών όρων όπως «δίκαιες», «δίκαιες» και «σύντομες αλυσίδες εφοδιασμού» μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την περιγραφή της οργάνωσης της αλυσίδας εφοδιασμού κατά την εμπορία γεωργικών προϊόντων·
• επέκταση της δυνατότητας των γεωργών και άλλων παραγόντων να συμφωνήσουν σε πρωτοβουλίες βιωσιμότητας με ορισμένες κοινωνικές διαστάσεις, όπως η στήριξη της ανανέωσης των γενεών, η διατήρηση της βιωσιμότητας των μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων ή η βελτίωση των συνθηκών εργασίας των γεωργών και των εργαζομένων σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις.

Παράλληλα, η Επιτροπή προτείνει νέους κανόνες για τη διασυνοριακή επιβολή κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων που απαγορεύονται από τη λεγόμενη οδηγία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Κατά μέσο όρο, περίπου το 20 % των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων που καταναλώνονται σε ένα κράτος μέλος προέρχονται από άλλο κράτος μέλος. Είναι αναγκαίο να ενισχυθεί η συνεργασία των εθνικών αρχών επιβολής, ιδίως με τη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών, των ερευνών και της είσπραξης κυρώσεων.

Η σημερινή πρόταση σχετικά με τη διασυνοριακή επιβολή κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών θα ενισχύσει περαιτέρω την επιβολή κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στις σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, υποστηρίζοντας τη διακρατική επιβολή. Η πρόταση εισάγει διαδικαστικούς κανόνες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα υλοποιηθεί και θα επιτευχθεί αυτή η συνεργασία σε διασυνοριακές υποθέσεις. Με τη δημιουργία ενός μηχανισμού αμοιβαίας συνδρομής, οι εθνικές αρχές επιβολής θα έχουν τη δυνατότητα να ζητούν και να ανταλλάσσουν πληροφορίες και να ζητούν από άλλη αρχή επιβολής να λαμβάνει μέτρα επιβολής εξ ονόματός τους. Η προσέγγιση αυτή επιτρέπει στις αρχές επιβολής του νόμου να συμφωνήσουν για την ανάληψη συντονισμένης δράσης όταν υπάρχουν εύλογες υποψίες για εκτεταμένες αθέμιτες εμπορικές πρακτικές με διασυνοριακή διάσταση. Οι έρευνες αυτές ενισχύουν την προστασία σε επίπεδο ΕΕ για τους γεωργούς και τους μικρούς και μεσαίους προμηθευτές έναντι των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής.

Η πρόεδρος κ. φον ντερ Λάιεν δήλωσε: «Καθώς πλησιάζει η εορταστική περίοδος και οι οικογένειες συγκεντρώνονται για να μοιραστούν τα γεύματα, μας υπενθυμίζουν την αφοσίωση των αγροτών που κάνουν δυνατές αυτές τις στιγμές γύρω από το τραπέζι. Η δικαιοσύνη για τους γεωργούς αποτελεί βασική προτεραιότητα. Αξιοπρεπές εισόδημα, δίκαιες τιμές, ισχυρότερη διαπραγματευτική θέση στην τροφική αλυσίδα και καλύτερη προστασία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, ως ένα από τα πρώτα μέτρα αυτής της εντολής, είμαι υπερήφανος που ανακοινώνω προτάσεις που θα ενισχύσουν την ανταγωνιστική τους θέση».

Το πρόγραμμα Ad hoc για την αποζημίωση των μηλοπαραγωγών, ύψους 16 εκατ. ευρώ, που ανακοίνωσε ο υπουργός ΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, στην Καστοριά, αφορά όλη την Ελλάδα.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, τα χρήματα θα καταβληθούν σε όλους τους νομούς που υπάρχει μηλοκαλλιέργεια. Με βάση τα στοιχεία του ΥπΑΑΤ, μιλάμε για περίπου 75.000 στρέμματα καλλιέργειας μήλων στην χώρα, οπότε έχουμε μια στρεμματική ενίσχυση γύρω στα 200 ευρώ το στρέμμα.

Ο υπουργός ΑΑΤ ανέφερε ότι τα χρήματα αναμένεται να πληρωθούν τον Απρίλιο του 2025. Μιλάμε για Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις (ΚΟΕ) οπότε θα πρέπει να αναζητηθούν από το ταμείο του κρατικού προϋπολογισμού.

Όσον αφορά τις ενισχύσεις λόγω του πολέμου της Ουκρανίας (χρήματα για Ουκρανόμετρο), όπως είχαμε αναφέρει στον ΑγροΤύπο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την πληρωμή των αποζημιώσεων, τον Απρίλιο του 2023, συνολικού ύψους 25.145.430 ευρώ (150 €/στρ. για κάστανα και 250 €/στρ για μήλα).

Για το 2024 η χώρα μας έστειλε νέο φάκελο αλλά δεν έγινε σωστή ανάλυση των στοιχείων και έτσι δεν εγκρίθηκε από την ΕΕ. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δώσει το «πράσινο φως» για πληρωμή του ποσού 237.839 ευρώ, που είναι το υπόλοπο των 25.145.430 ευρώ που δεν είχαν καταβληθεί για το 2023.

Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκου, καταργείται η υποχρέωση των πωλητών λαϊκών αγορών να προσκομίζουν αποδεικτικό φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας κατά την ανανέωση της άδειας τους ή για τη χορήγηση νέας άδειας.

Σύμφωνα με το Υπουργείο Ανάπτυξης, με τη ρύθμιση αυτή, μειώνεται η γραφειοκρατία κατά τη διαδικασία ανανέωσης των αδειών λαϊκών αγορών ενώ, παράλληλα, οι πωλητές λαϊκών αγορών δεν κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά τους λόγω χρεών.

Ικανοποιείται έτσι ακόμα ένα αίτημα των παραγωγών και των επαγγελματιών πωλητών λαϊκών αγορών που πρόσφερει ταχύτερες διαδικασίες ανανέωσης αδειών και, κυρίως, εργασιακή ασφάλεια στους πωλητές.

Πάντως η υποχρέωση τήρησης των ασφαλιστικών και φορολογικών υποχρεώσεων των πωλητών λαϊκών αγορών συνεχίζει να υφίσταται και να ελέγχεται από τις αρμόδιες αρχές (ΑΑΔΕ και e-ΕΦΚΑ).

Ad hoc πρόγραμμα αποζημίωσης των μηλοπαραγωγών ύψους 16 εκατ. ευρώ, ανακοίνωσε ο υπουργός ΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, στην εκδήλωση: «Εθνική Στρατηγική για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη-Συζητάμε, Αποφασίζουμε, Προχωράμε, ΜΑΖΙ για την Καστοριά».

Έργα και δράσεις ύψους 180 εκατ. ευρώ βρίσκονται σε εξέλιξη, από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στο νομό Καστοριάς, με στόχο την αναβάθμιση του πρωτογενούς τομέα στην περιοχή. Όπως ανακοίνωσε ο ΥπΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης «Εθνική Στρατηγική για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη- Συζητάμε, Αποφασίζουμε, Προχωράμε, ΜΑΖΙ για την Καστοριά», τα ποσά αυτά αφορούν χρηματοδοτήσεις από το ΠΑΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης και αποζημιώσεις από τον ΕΛΓΑ.

Ο κ. Τσιάρας τόνισε ότι υπάρχει συντονισμένη κυβερνητική δράση για την υλοποίηση της εθνικής στρατηγικής που αφορά στην ανάπτυξη της Καστοριάς και πρόσθεσε ότι η στρατηγική αυτή δίνει απάντηση στην κραυγή αγωνίας που εκπέμπουν οι τοπικοί φορείς για συγκράτηση του πληθυσμού στην περιοχή. Όπως υπογράμμισε ο υπουργός η μεγαλύτερη συμβολή που έχει ο πρωτογενής τομέας στη χώρα είναι η διατήρηση και ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, συμπληρώνοντας ότι οι υποδομές και τα έργα που έχουν προγραμματισθεί συμβάλλουν, αφενός προς την κατεύθυνση αυτή και αφετέρου προς την πραγματική ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας.

Αναφερόμενος στο αίτημα των τοπικών θεσμικών παραγόντων για αποζημίωση των μηλοπαραγωγών, ο κ. Τσιάρας διευκρίνισε ότι αν και η ζημιά που υπέστησαν δεν προβλεπόταν από τον κανονισμό του ΕΛΓΑ, θα υπάρξει ένα ad hoc πρόγραμμα, ύψους 16 εκατ. ευρώ, που θα αφορά στους μηλοπαραγωγούς, το οποίο αναμένεται να πληρωθεί έως τον Απρίλιο.

Ο Υπουργός ανέδειξε, ακόμη, τον αναπτυξιακό ρόλο του ΥΠΑΑΤ και αναφέρθηκε στα έργα που προωθούνται μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων στα οποία συμμετέχει το υπουργείο.

Τα προγραμματισμένα έργα

Τα 180 εκατ. ευρώ κατανέμονται ως εξής:
Από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης έχουν καταβληθεί περίπου 71,8 εκατ. ευρώ σε 6.497 δικαιούχους γεωργούς και κτηνοτρόφους.
Για τη βελτίωση των καλλιεργειών έχουν ξεκινήσει εγγειοβελτιωτικά έργα, φράγματα και αρδευτικά Δίκτυα προϋπολογισμού 87 εκατ. ευρώ.
Επίσης υλοποιούνται 9 έργα αγροτικής οδοποιίας, προϋπολογισμού 4,3 εκατ. ευρώ.
Με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας χρηματοδοτούνται 5 ιδιωτικά επενδυτικά σχέδια με προϋπολογιζόμενη δημόσια δαπάνη 5 εκατ. ευρώ και 1 επενδυτικό σχέδιο βρίσκεται σε στάδιο αξιολόγησης, με προϋπολογιζόμενη δημόσια δαπάνη 3 εκατ. ευρώ.
Επίσης, το 2024 καταβλήθηκαν από τον ΕΛΓΑ, αποζημιώσεις ύψους 8,4 εκατ. ευρώ σε 1.289 δικαιούχους.
Συγκεκριμένα, όπως είπε ο κ. Τσιάρας:
Από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2022, μέχρι σήμερα 6.497 δικαιούχοι έχουν λάβει, 71,8 εκατ. ευρώ.
Ενδεικτικά:
Εξισωτική αποζημίωση (ενίσχυση γεωργών σε μειονεκτικές περιοχές για την αντιστάθμιση του επιπλέον κόστους λόγω των γεωγραφικών περιορισμών) 19,2 εκατ. ευρώ και 4.498 ωφελούμενοι
Σχέδια Βελτίωσης: 13,2 εκατ. ευρώ και 252 ωφελούμενοι
Βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία: 7,1 εκατ. ευρώ και 381 ωφελούμενοι
Εκκίνηση επιχείρησης για νέους γεωργούς: 9,8 εκατ. ευρώ και 355 ωφελούμενοι
Υλοποίηση δράσεων της στρατηγικής ανάπτυξης CLLD/LEADER: 7,3 εκατ. ευρώ και 62 ωφελούμενοι

Σε ό,τι αφορά στα εγγειοβελτιωτικά έργα:

Κατασκευή Φράγματος Νεστορίου: Προϋπολογισμός 49.000.000 ευρώ. Αφορά την Κατασκευή φράγματος, ύψους 75 μ., επί του ποταμού Αλιάκμονα, στο Νεστόριο Καστοριάς και δημιουργία τεχνητής λίμνης 823 στρεμμάτων. Η άρδευση θα αφορά 000 στρέμματα και θα δώσει τη δυνατότητα για αναδιάρθρωση των ξερικών καλλιεργειών με νέες δυναμικές με έμφαση στα φασόλια, ενώ το αρδευτικό του δίκτυο που είναι υπό μελέτη θα αλλάξει τον παραγωγικό χάρτη ιδιαίτερα μετά την κρίση στη γουνοποιία και τις επιπτώσεις της επίθεσης της Ρωσίας στην Ουκρανία, καθώς θα ανοίξει νέες δυνατότητες για την αγροτική παραγωγή σε όλη την Καστοριά.
Αρδευτικό δίκτυο Γέρμας: προϋπολογισμός 5.000.000 ευρώ. Το έργο καλύπτει συνολική καλλιεργήσιμη έκταση 3.278 στρ. και περιλαμβάνει:
Τον κεντρικό αγωγό μεταφοράς του νερού από τη θέση του υφιστάμενου φρεατίου του αγωγού υδροληψίας του φράγματος στην προς άρδευση περιοχή.
Το δίκτυο διανομής με τις απαιτούμενες υδροληψίες και
Μικρά τεχνικά και φρεάτια ελέγχου του δικτύου
Φράγμα και αρδευτικά δίκτυα Διποταμιάς στο Δήμο Νεστορίου: Προϋπολογισμός 33.000.000 ευρώ. έργο αφορά φράγμα ύψους 30 μ. Με αργιλικό πυρήνα με ταμιευτήρα 900.000 μ3. Τα αρδευτικά δίκτυα είναι σε έκταση 500 στρεμμάτων.

Έργα Αγροτικής Οδοποιίας

Βελτίωση προσβασιμότητας στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις των αγροκτημάτων του Δήμου Άργους Ορεστικού. Προϋπολογισμός: 2,62 εκατ. ευρώ για 5 έργα, με δικαιούχο τον Δήμο Άργους Ορεστικού
Βελτίωση αγροτικής οδοποιίας κτηματικής περιοχής Καστοριάς και Καλοχωρίου-Τσαρτίστας. Προϋπολογισμός: 1 εκατ. ευρώ για 2 έργα, με δικαιούχο τον Δήμο Καστοριάς
Βελτίωση υφιστάμενης αγροτικής οδοποιίας Δήμου Νεστορίου. Προϋπολογισμός: 686.000 ευρώ για 2 έργα, με δικαιούχο τον Δήμο Νεστορίου.

Ιδιωτικές Επενδύσεις με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας

Άξονες:
Πράσινος αγροτουρισμός
Εκσυγχρονισμός του πρωτογενούς τομέα
Καινοτομία και πράσινη μετάβαση στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων
Ενίσχυση υδατοκαλλιεργειών
Άξονας: Πράσινος Αγροτουρισμός
α) Υλοποιείται 1 επενδυτικό έργο, με δημόσια δαπάνη ύψους 3,5 εκατ. ευρώ και συνολικού προϋπολογισμού 7 εκατ. ευρώ.
β) Σε στάδιο αξιολόγησης 3 επενδυτικά έργα, με δημόσια δαπάνη ύψους 1,5 εκατ. ευρώ και συνολικού προϋπολογισμού 3 εκατ. ευρώ.

Αποζημιώσεις ΕΛΓΑ

Το τρέχον έτος:
Έχουν καταβληθεί αποζημιώσεις συνολικού ύψους 8,4 εκατ. ευρώ σε 289 δικαιούχους για ζημιές που σημειώθηκαν το 2023, κυρίως σε καλλιέργειας φασολιών και μήλων.
Έχουν υποβληθεί 113 αναγγελίες ζημιάς και 199 δηλώσεις ζημιάς, με κυριότερα ζημιογόνα αίτια:

• τις βροχοπτώσεις Μαΐου, που έπληξαν σανοδοτικές καλλιέργειες,
• τον καύσωνα Ιουλίου, που έπληξε κυρίως καλλιέργειες φασολιών,
• τις χαλαζοπτώσεις Αυγούστου – Σεπτεμβρίου, που έπληξαν κυρίως κηπευτικά και δενδρώδεις καλλιέργειες (κυρίως μήλα).

Έχουν ολοκληρωθεί οι εκτιμήσεις
Έχει ξεκινήσει η διατύπωση των πορισμάτων εκτίμησης.

Πρόγραμμα Αλιεία, Υδατοκαλλιέργεια και Θάλασσα 2021-2027

Περιοχή Στρατηγικής Τοπικής Ανάπτυξης (Αλιευτικές Ζώνες): Εσωτερικών Υδάτων
Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.
Προϋπολογισμός: 4.300.000 ευρώ.

Φυσικά στις προαναφερόμενες δράσεις θα πρέπει να συνυπολογισθεί η δυνατότητα ανάπτυξης θερμοκηπιακών καλλιεργειών που προσφέρει το πρόγραμμα των 600 εκατ. ευρώ με χρηματοδότηση 50% από το ΣΣ ΚΑΠ, 35% από τραπεζικό δανεισμό και 15% από ίδια κεφάλαια.

Για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες της περιοχής ισχύουν τα μέτρα για επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο, καθώς και οι ρυθμίσεις για τα κόκκινα δάνεια που σύντομα θα έλθουν προς ψήφιση στη Βουλή.

Μέσα, τέλος, από την υλοποίηση των δράσεων του ΣΣ ΚΑΠ για την περίοδο 2023-2027 θα απορροφηθούν στον πρωτογενή τομέα 14 δις ευρώ σε ολόκληρη τη χώρα.

Κάλεσμα για νέο συλλαλητήριο με τρακτέρ και αγροτικά αυτοκίνητα στην πλατεία της Αγιάς Λάρισας, την Τετάρτη (4 Δεκέμβρη), από την Ενωτική Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Νομού Λάρισας και τους Αγροτικούς Συλλόγους και Συνεταιρισμούς της Αγιάς, διεκδικώντας την αποζημίωση των μηλοπαραγωγών και καστανοπαραγωγών του Δήμου έπειτα από τις καταστροφικές πλημμύρες του «Daniel».

Όπως σημειώνουν στην κοινή τους ανακοίνωση η Ομοσπονδία και οι Σύλλογοι:

«Οι αγρότες της Αγιάς που είδαν την παραγωγή τους να καταστρέφεται και να έχουν μειωμένο εισόδημα, δεν έχουν άλλα έσοδα πέρα από τις αποζημιώσεις που έχουν δοθεί σε όλους τους πληγέντες αγρότες της Θεσσαλίας εκτός από την Αγιά.

Δώσαμε ως δείγμα καλής θέλησης περιθώριο στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να ανακοινώσει το χρονοδιάγραμμα πληρωμής και το ποσό αποζημίωσης ως τέλος του Νοεμβρίου, ως τώρα δεν έχουμε πάρει απάντηση.

Με δικές μας έρευνες γνωρίζουμε τον αριθμό των παραγωγικών στρεμμάτων που πρέπει να αποζημιωθούν και το ποσό για τα μήλα ανέρχεται στα 380 €/στρέμμα, ενώ για τα κάστανα έχει ανακοινωθεί ποσό 200 €/στρέμμα.

Απαιτούμε από το υπουργείο να μας απαντήσει για το χρονοδιάγραμμα πληρωμής και να αποζημιώσει άμεσα τους δικαιούχους παραγωγούς μήλων και κάστανων με το αντίστοιχο ποσό αποζημίωσης.

Απαιτούμε και διεκδικούμε άμεσα να ολοκληρωθούν και να δοθούν τα πορίσματα για την χαλαζόπτωση που έπληξε το καλοκαίρι εκτάσεις του Δήμου Αγιάς καθώς και τα πορίσματα από τον παγετό σε κεράσια και άλλες εκκρεμότητες από τον ΕΛΓΑ.

Να υπάρχει κάλυψη του χαμένου εισοδήματος από τις καιρικές συνθήκες που έπληξαν τον Δήμο Αγιάς και δεν καλύπτονται από τον ΕΛΓΑ.

Απευθύνουμε κάλεσμα στους παραγωγούς της Αγιάς να βρίσκονται σε αγωνιστική ετοιμότητα εφόσον δεν υπάρξει δέσμευση από το Υπουργείο ως τέλος του μήνα.

Γνωρίζουμε πολύ καλά την δύναμη του συλλογικού αγώνα, της ενότητας μας και της αποφασιστικότητας μας, της μαζικής συμμετοχής στις αγωνιστικές κινητοποιήσεις.

Αυτά ήταν τα καθοριστικά στοιχεία που ανάγκασαν δυο φορές την Κυβέρνηση να ικανοποιήσει τα δίκαια αιτήματα μας και να προχωρήσει σε αποζημιώσεις που δίνουν μια ανάσα στην οικονομική και κοινωνική ζωή όλου του Δήμου».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την χρηματοδότηση για το 2024 των προγραμμάτων προώθησης αγροτικών προϊόντων τόσο στην ΕΕ όσο και στην παγκόσμια αγορά.

Οι εκστρατείες προώθησης θα λάβουν χρηματοδότηση από την ΕΕ ύψους 142,6 εκατ. ευρώ έως το τέλος του 2024.

Η φετινή πρόσκληση χρηματοδότησης συγκέντρωσε 162 προτάσεις εκστρατειών, οι οποίες περιλάμβαναν μια σειρά θεμάτων, συμπεριλαμβανομένων των βιολογικών προϊόντων, των φρέσκων προϊόντων και των συστημάτων πιστοποίησης ποιότητας της ΕΕ.

Μετά από τις αξιολογήσεις ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να συγχρηματοδοτήσει 75 εκστρατείες εκ των οποίων:

• 58 είναι τα λεγόμενα «απλά» προγράμματα που υλοποιούνται από έναν ή περισσότερους οργανισμούς από την ίδια χώρα της ΕΕ, και
• 17 είναι τα λεγόμενα προγράμματα «σύνθετα» που υλοποιούνται από τουλάχιστον δύο εθνικές οργανώσεις από τουλάχιστον δύο κράτη μέλη, ή από έναν ή περισσότερους ευρωπαϊκούς οργανισμούς.

Οι επιλεγμένες προτάσεις αποσκοπούν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του αγροδιατροφικού τομέα της ΕΕ, ενώ παράλληλα ευθυγραμμίζονται με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο». Επιπλέον, οι εκστρατείες θα υλοποιηθούν σύμφωνα με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τη βιολογική παραγωγή, διασφαλίζοντας την τήρηση αυστηρών προτύπων ασφάλειας και ποιότητας.

Η συγχρηματοδότηση της ΕΕ για τα «απλά» προγράμματα θα ανέλθει σε 94 εκατομμύρια ευρώ. Περισσότερες από τις μισές εκστρατείες θα επικεντρωθούν σε χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Κίνα, η Ιαπωνία και ο Καναδάς.

Τα «σύνθετα» προγράμματα θα συγχρηματοδοτηθούν με 48,6 εκατ. ευρώ. Οι επιτυχόντες προέρχονται από 13 κράτη μέλη. Οι αιτήσεις που θα γίνουν δεκτές θα επικεντρωθούν τόσο στην εσωτερική όσο και στην αγορά εκτός ΕΕ. Το 59% του προϋπολογισμού θα διατεθεί σε χώρες της ΕΕ, στις οποίες περιλαμβάνονται η Γερμανία, η Γαλλία και η Ισπανία.

Τα προγράμματα που επιλέχθηκαν θα αρχίσουν να υπογράφουν τις συμφωνίες επιχορήγησης τον Δεκέμβριο του 2024, ξεκινώντας τη δραστηριότητά τους από τον Ιανουάριο του 2025.

Δείτε τα προγράμματα (εδώ)

Νέες ευκαιρίες χρηματοδότησης το 2025

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει ότι οι ενδιαφερόμενοι να προωθήσουν τα προϊόντα τους και να υποβάλουν αίτηση για χρηματοδότηση, πρέπει να παραμείνουν ενημερωμένοι ακολουθώντας τη σελίδα για την προώθηση των γεωργικών προϊόντων της ΕΕ (εδώ)

Η Ελλάδα έχει μια αρνητική παράδοση όταν είναι να πληρώσει αποζημιώσεις ή ενισχύσεις σε αγρότες γιατί πάντα το κάνει με μεγάλη καθυστέρηση.

Μέχρι το τέλος του 2024 θα πρέπει να καταβληθούν οι κρατικές ενισχύσεις σε παραγωγούς μήλων και κάστανων, σύμφωνα με τροποποιητική απόφαση που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, η πληρωμή αφορά κάποια υπόλοιπα του Ουκρανόμετρου που δόθηκαν το 2023.

Θυμίζουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την πληρωμή των αποζημιώσεων καλλιεργειών στους παραγωγούς μήλων και καστάνων της χώρας από τον Απρίλιο του 2023.

Σύμφωνα με το ΦΕΚ, το ύψος της ενίσχυσης ανέρχεται σε 25.145.430 ευρώ και θα βαρύνει τις πιστώσεις του ΠΔΕ και συγκεκριμένα του Τομεακού Προγράμματος Ανάπτυξης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Η ενίσχυση για τα κάστανα αφορά σε 57.332 παραγωγικά στρέμματα καστανιάς και 4.885 δικαιούχους, με ύψος ενίσχυσης 150 €/στρ και συνολικό ποσό ενίσχυσης 7.438.750 ευρώ.

Η ενίσχυση για τα μήλα αφορά σε 74.950 παραγωγικά στρέμματα μηλιάς και 6.710 δικαιούχους, με ύψος ενίσχυσης 250 €/στρ και συνολικό ποσό ενίσχυσης 17.706.680 ευρώ.

Όπως αναφέρει η απόφαση στο ΦΕΚ, η ενίσχυση δίνεται για στήριξη των παραγωγών μήλων και κάστανων της χώρας, που επλήγησαν από την αύξηση του κόστους παραγωγής (και ιδίως από την αύξηση του κόστους ενέργειας, φυτοπροστασίας, θρέψης φυτών) με συνακόλουθη τη μείωση του εισοδήματός τους, ως αποτέλεσμα της Ρωσικής Εισβολής στην Ουκρανία και της διαταραχής της εφοδιαστικής αλυσίδας και παράλληλα της αναγκαιότητας κάλυψης της ρευστότητας των ανωτέρω παραγωγών.

Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)

Η απόφαση της ΕΕ για την έγκριση της πληρωμής αναφέρει ότι θα καταβληθούν από την Ελλάδα κρατικές ενισχύσεις ύψους 250 ευρώ το στρέμμα στα μήλα και 150 ευρώ το στρέμμα για τα κάστανα. Το συνολικό ποσό θα ανέρχεται σε 237.839 ευρώ.

Διαβάστε την απόφαση της ΕΕ (εδώ)

Οι εξαγωγές σιτηρών της Ουκρανίας αναμένεται να μειωθούν την περίοδο εμπορίας 2024/25 λόγω μειωμένων παραγωγών, λιγότερων αποθεμάτων και των συνεχιζόμενων προβλημάτων της ναυτιλίας στην Μαύρη Θάλασσα. Αυτό αναφέρει η υπηρεσία του USDA (Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ) από το γραφείο του Κιέβου.

Σύμφωνα με αυτές τις προβλέψεις, οι συνολικές εξαγωγές καλαμποκιού της Ουκρανίας, την περίοδο 2024/2025, προβλέπεται τώρα να μειωθούν κατά 38% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, σε 17,8 εκατομμύρια τόνους.

Η υπηρεσία του USDA υπολόγισε τις εξαγωγές σιταριού το 2024/2025 σε 15,2 εκατομμύρια τόνους, οι οποίες φαίνεται να είναι μειωμένες κατά 18%.

Οι εξαγωγές κριθαριού προβλέπεται να μειωθούν κατά 19% στους 2 εκατ. τόνους.

Επίσης το USDA προσδιόρισε την φετινή παραγωγή ουκρανικού καλαμποκιού στους 23,3 εκατομμύρια τόνους, η οποία ήταν μειωμένη κατά 25% σε σχέση με την παραγωγή που υπήρξε το 2023/2024.

Η παραγωγή κριθαριού μειώθηκε, κατά 5%, σε σχέση με πέρυσι, στους 5,5 εκατομμύρια τόνους, ενώ το ουκρανικό σιτάρι παρέμεινε σταθερό στους 22,3 εκατομμύρια τόνους.

Πάντως ήδη έχουν παρουσιαστεί προβλήματα στις εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών.

Σύμφωνα με τα στοιχεία από τον Ιανουάριο μέχρι Οκτώβριο του 2024, από το λιμάνι της Κωνστάντζας στη Ρουμανία έγιναν εξαγωγές 5,6 εκατομμύρια τόνους ουκρανικών σιτηρών, μειωμένες κατά 52% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2023. Μόνο τον μήνα Οκτώβριο έγιναν εξαγωγές της τάξης των 490.000 τόνων ουκρανικών σιτηρών μέσω της Κωνστάντζας.

Πάντως, λόγω της ρωσικής εισβολής και του ναυτικού αποκλεισμού της Οδησσού και άλλων ουκρανικών λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας, η δυνατότητα εξαγωγών της Ουκρανίας έχει μειωθεί τους τελευταίους μήνες.

Αλλαγές ετοιμάζει η αλβανική κυβέρνηση στα υγειονομικά πιστοποιητικά που χρησιμοποιούνται για τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης και ζώντων ζώων τα οποία εισάγει από την Ελλάδα.

Συγκεκριμένα, όσον αφορά τη διαδικασία ελληνικών εξαγωγών τροφίμων ζωϊκής προέλευσης και ζώντων ζώων στην Αλβανία σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα, ισχύουν και χρησιμοποιούνται τα υγειονομικά πιστοποιητικά για τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης και ζώντων ζώων που εκδίδονται επίσημα από τις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές στην Ελλάδα και τα οποία έχουν συμφωνηθεί αμοιβαία από τις δύο χώρες.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, η αρμόδια αλβανική αρχή πρότεινε νέα υγειονομικά κτηνιατρικά πιστοποιητικά με τις εξής τεχνικές λεπτομέρειες:

• Επίσημο έμβλημα της χώρας
• Επίσημη μετάφραση στην ελληνική

Ωστόσο, επειδή η όλη διαδικασία, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης των νέων πιστοποιητικών, της μετάφρασής τους και της διάχυσης της πληροφορίας σε όλες τις κτηνιατρικές μονάδες πιστοποίησης και τα εμπλεκόμενα μέρη, είναι αρκετά χρονοβόρα, καθίσταται δύσκολη η άμεση εφαρμογή του.

Για το λόγο αυτό και μέχρι να οριστικοποιηθούν όλες οι ρυθμίσεις μεταξύ των δύο αρμόδιων αρχών, προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν καθυστερήσεις και αρνητικές επιπτώσεις σε συνθήκες μεταφοράς ζώων ζητήθηκε από ελληνικής πλευράς μία μεταβατική περίοδος.

Οι αλβανικές αρχές βρίσκονται σε άμεση και συνεχή επικοινωνία με την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στην Ελλάδα, προκειμένου να διασφαλισθεί η ομαλή και απρόσκοπτη διέλευση των εμπορευμάτων από τα σύνορα.

Η αρμόδια αλβανική Υπηρεσία διευκρίνισε ότι προκειμένου αποφευχθούν καθυστερήσεις, αρκεί επί του παρόντος όπως ελληνικές αρχές συμπεριλάβουν το επίσημο έμβλημα της αρμόδιας Υπηρεσίας, ενώ η μετάφραση στην ελληνική μπορεί να ακολουθήσει σε δεύτερη φάση.

Διήμερη επίσημη επίσκεψη, στην Αθήνα, πραγματοποιεί η Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Κύπρου, Δρ. Μαρία Παναγιώτου, κατά τη διάρκεια της οποίας θα συναντηθεί με τον Έλληνα Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα.

Να θυμίσουμε πάντως ότι η η Κύπρος έχει εισαγάγει μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ σε είδη πρώτης ανάγκης, όπως βρεφικό γάλα, πάνες για βρέφη και ενήλικες, προϊόντα γυναικείας υγιεινής και επιλεγμένα φρούτα και λαχανικά, με ισχύ έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.

Το Τμήμα Φορολογίας της χώρας ανακοίνωσε ότι ο μηδενικός συντελεστής ΦΠΑ θα ισχύει για τις κατηγορίες βασικών αγαθών όπως ορίζεται στο Υπουργικό Διάταγμα (ΚΔΠ 349/2024).

Τα φρέσκα ή διατηρημένα με απλή ψύξη λαχανικά που περιλαμβάνονται στην κατηγορία μηδενικού συντελεστή περιλαμβάνουν πατάτες, ντομάτες, κρεμμύδια, ασκαλώνια, σκόρδο, πράσα, λάχανα, κουνουπίδι, μπρόκολο, μαρούλι, καρότα, γογγύλια, παντζάρια, αγγούρια και όσπρια όπως μπιζέλια και φασόλια.

Η κατηγορία φρούτων περιλαμβάνει μπανάνες, σύκα, εσπεριδοειδή, όπως πορτοκάλια, μανταρίνια, κλημεντίνες, γκρέιπφρουτ και λεμόνια, σταφύλια, πεπόνια, καρπούζια, μήλα, αχλάδια, βερίκοκα, ροδάκινα, κεράσια, νεκταρίνια, δαμάσκηνα, φράουλες και ακτινίδια.

Η φορολογική απαλλαγή ισχύει για συγκεκριμένους κωδικούς εμπορευμάτων, όπως περιγράφεται στο διάταγμα τόσο για τις κατηγορίες φρούτων όσο και λαχανικών.

Η χώρα μας έκανε εισαγωγές 3.000 τόνων μήλων μόνο κατά τον Οκτώβριο του 2024 και ενώ ακόμη δεν είχε ολοκληρωθεί η συγκομιδή της εγχώριας παραγωγής.

Από την άλλη σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, από 1/9/2024 έως 1/11/2024, εξήχθησαν από την χώρα μας συνολικά 22.000 τόνοι μήλων, από τους οποίους περίπου 4.000 τόνοι πήγαν προς την Αίγυπτο.

Πάντως η κατάσταση όσον αφορά τη δυνατότητα εξαγωγής στην Αίγυπτο δεν άλλαξε. Η κυβέρνηση της Αιγύπτου απαιτεί από τις εισαγωγικές εταιρείες της χώρας να έχουν εξαγωγική δραστηριότητα που τους επιτρέπει να αποκτούν ξένο νόμισμα.

Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού (Α.Σ.) Άρνισσας, Γιώργος Παπαδόπουλος, «η ελληνική παραγωγή μήλων έχει δεσμευτεί με την αιγυπτιακή αγορά, η οποία λόγω των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ζητάει μήλα με μειωμένες τιμές.

Μόλις το 10% της ελληνικής παραγωγής διακινείται στην εγχώρια αγορά ενώ το υπόλοιπο πάει για εξαγωγή.

Τις προηγούμενες ημέρες ολοκληρώθηκε η συγκομιδή της ποικιλίας Φούτζι που έχει ζήτηση στην αγορά αλλά είναι μειωμένες ποσότητες. Αντίθετα οι κόκκινες ποικιλίες μήλων δεν έχουν ζήτηση στην αγορά.

Η χώρα μας έχει το υψηλότερο κόστος παραγωγής μήλων στην ΕΕ και αυτό θα πρέπει να το εξετάσει η πολιτεία.

Φέτος λόγω των καιρικών συνθηκών αλλά και των χαλαζοπτώσεων που έπληξαν την περιοχή η παραγωγή έχει πολλά ποιοτικά προβλήματα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα πολλές ποσότητες μήλων να έχουν οδηγηθεί στην χυμοποίηση, με τις τιμές να έχουν ξεκινήσει από 7 λεπτά και τώρα να είναι στα 16 λεπτά το κιλό.

Φέτος η τιμή παραγωγού στα μήλα δεν πρόκειται να ξεπεράσει τα 38 λεπτά το κιλό για τα καλής ποιότητας.

Τα προγράμματα δωρεάν διανομής φρούτων στα σχολεία και επισιτιστικής βοήθειας θα πρέπει να τρέξουν στην χώρα μας ξανά γιατί βοηθούσαν στην απορρόφηση της παραγωγής μήλων».

Ο κ. Γιώργος Ζέικος, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Ο Κίσσαβος», δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «είμαστε στο τελείωμα της συγκομιδής μήλων Φούτζι με την παραγωγή να έχει εξαχθεί κυρίως στην Αίγυπτο.

Αντίθετα οι κόκκινες ποικιλίες μήλων δεν έχουν καλή απορρόφηση από την αγορά. Μικρό ενδιαφέρον υπάρχει και για τα πράσινα μήλα σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια.

Είμαστε ακόμη στο ξεκίνημα της εμπορικής περιόδου με τα προβλήματα να παραμένουν στις εξαγωγές προς την Αίγυπτο. Δεν καταφέραμε να βρούμε νέες αγορές για την εξαγωγή. Κάπως καλύτερα πάνε τα πράγματα στην εγχώρια αγορά αλλά δεν είναι δυνατόν να απορροφήση την ελληνική παραγωγή.

Όσον αφορά τις αποζημιώσεις που θα καταβληθούν στους μηλοπαραγωγούς της Αγιάς λόγω της θεομηνίας, μας είπαν για ένα ποσό της τάξης των 4 εκατ. ευρώ αλλά ακόμη δεν γνωρίζουμε πόση θα είναι η στρεμματική ενίσχυση».

O κ. Κωνσταντίνος Ελευθεριάδης, μηλοπαραγωγός και πρόεδρος στον Αγροτικό Σύλλογο Βερμίου, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «ολοκληρώθηκε η συγκομιδή στην περιοχή στα μήλα Φούτζι, που έχουν καλή ζήτηση, με τιμές που κυμαίνονται από 50 έως και 65 λεπτά το κιλό.

Αντίθετα υποτονική είναι η ζήτηση στα κόκκινα μήλα με τις τιμές παραγωγού να κυμαίνονται από 15 έως 35 λεπτά το κιλό.

Παραμένει το πρόβλημα της ακαρπίας για δεύτερη συνεχή χρονιά στην περιοχή και όπως φαίνεται από την εικόνα που έχει το μικροκλίμα της περιοχής θα το έχουμε και τα επόμενα χρόνια. Επίσης πολλά μήλα λόγω των υψηλών θερμοκρασιών έχουν εγκαύματα και είναι μη εμπορεύσιμα».

Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Παγκόσμιας Ένωσης Μήλων και Αχλαδιών (World Apple and Pear Association – WAPA), η φετινή ελληνική παραγωγή μήλων αναμένεται να είναι αυξημένη, κατά 56,4%, σε σχέση με το 2023, ανερχόμενη στους 287.000 τόνους, καθώς και κατά 14,8% αυξημένη σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας τριετίας.

Μεγάλο άλμα έκαναν οι τουρκικές εξαγωγές φρούτων και λαχανικών το πρώτο 9μηνο του 2024.

Όπως ανέφερε ο κ. Mustafa Gültepe, πρόεδρος της Ένωσης Εξαγωγέων Τουρκίας (TİM), «κατά τους πρώτους 9 μήνες του 2024, η Τουρκία σημείωσε εντυπωσιακή επιτυχία στις εξαγωγές φρούτων, παραδίδοντας προϊόντα αξίας άνω του 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων ΗΠΑ (924 εκατ. ευρώ) σε 115 χώρες. Το επόμενο διάστημα θα επικεντρωθούμε κυρίως σε μεγάλες αγορές με υψηλές εισαγωγικές δυνατότητες. Αυτή η αύξηση των τουρκικών εξαγωγών δείχνει την στρατηγική σημασία της τουρκικής γεωργίας και την αυξανόμενη ζήτηση για γεωργικά προϊόντα στην παγκόσμια αγορά. Μέσα σε οκτώ μήνες, οργανώσαμε 91 εμπορικές αποστολές με τις εξαγωγικές ενώσεις μας και στοχεύουμε να αυξήσουμε αυτόν τον αριθμό σε 150 μέχρι το τέλος του έτους».

Τα κύρια φρούτα που εξάγει η Τουρκία είναι τα εσπεριδοειδή, τα μήλα, τα ρόδια, τα κεράσια κ.α.

Βασικοί προμηθευτές των τουρκικών αγροτικών προϊόντων είναι οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (δεν έχουν δασμούς), η Μέση Ανατολή και η Ρωσία. Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται αξιοσημείωτη αύξηση των εξαγωγών σε ασιατικές χώρες, ιδιαίτερα στην Κίνα και τη Νότια Κορέα. Επίσης έχει κερδίσει μεγάλο μερίδιο στις αγροτές των χωρών της Αφρικής.

Η Τουρκία συνεχίζει να θέτει φιλόδοξους στόχους για την περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών φρούτων. Οι αρχές της χώρας σκοπεύουν να ενισχύσουν τις θέσεις τους στις ήδη ανεπτυγμένες αγορές (π.χ. BRICS).

Αναμένεται επίσης ότι η ανάπτυξη σύγχρονων συστημάτων logistics και η εισαγωγή νέων τεχνολογιών στον αγροτοβιομηχανικό τομέα θα συμβάλουν στην περαιτέρω αύξηση του όγκου των εξαγωγών στο άμεσο μέλλον.

Οι συνεχόμενες απεργιακές κινητοποίησεις σε όλες τις κατηγορίες πλοίων της ακτοπλοΐας, που ανακοίνωσε η διοίκηση της Πανελλήνιας Ναυτικής Ομοσπονδίας (ΠΝΟ), έχουν δημιουργήσει προβλήματα στο εμπόριο αγροτικών προϊόντων της Κρήτης.

Σημειώνεται ότι η ΠΝΟ ζητά την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων εργασίας για το 2025, με αυξήσεις 12%, ενώ οι ακτοπλόοι αντιπρότειναν 3%.

Από την πλευρά του ο Ενιαίος Αγροτικός Σύλλογος Ιεράπετρας σε επιστολή του προς τον Πρωθυπουργό και την κυβέρνηση ζητά την απρόσκοπτη μετακίνηση για την Περιφέρεια Κρήτης.

Η επιστολή αναφέρει τα εξής:

«Με την παρούσα επιστολή θα θέλαμε να σας εκφράσουμε την έντονη δυσαρέσκεια μας καθώς τις τελευταίες μέρες, οι κάτοικοι της Κρήτης δεν έχουν το δικαίωμα στην ελεύθερη μετακίνηση προς την ηπειρωτική Ελλάδα.

Το γεγονός αυτό από μόνο του δεν συνάδει καθόλου με το μοντέλο ανάπτυξης το οποίο παρουσιάζει και υλοποιεί η Κυβέρνηση, αφού η ελάχιστη υποχρέωση και καθήκον της Πολιτείας είναι να εξασφαλίζει την απρόσκοπτη μετακίνηση των πολιτών της εντός της χώρας.

Επειδή στην Κρήτη πέραν της ανάγκης μετακίνησης των κατοίκων, υπάρχει και η ανάγκη μεταφοράς στα αγροτικά προϊόντα, τα οποία συμβάλλουν σημαντικά στο εξαγωγικό ισοζύγιο της χώρας.

Επειδή η αγροτική οικονομία και γενικότερα οικονομία της Κρήτης εξαρτάται από την ελεύθερη έλευση πολιτών και εμπορευμάτων προς την υπόλοιπη Ελλάδα και Ευρώπη.

Επειδή ως αγρότες στην Περιφέρεια Κρήτης αισθανόμαστε ΜΗ ασφαλής με την ισχύουσα κατάστασης και επειδή δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό

Σας ενημερώνουμε ότι ήδη έχουν κινηθεί νομικές διαδικασίες με αποδέκτες όλους τους εμπλεκόμενους που δημιουργούν, συντηρούν και δεν αποτρέπουν αυτή την κατάσταση και που έχει σαν συνέπεια την τεράστια οικονομική καταστροφή στους αγρότες της Κρήτης.

Αναμένουμε τις ενέργειες σας για την αντιστροφή αυτής της θλιβερής εικόνας στην Ελλάδα του 2024».

Συνεχίζονται οι αντιδράσεις για τις αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να υπάρξουν από την εμπορική συμφωνία μεταξύ ΕΕ και Mercosur, που ετοιμάζεται να ολοκληρωθεί στη συνεδρίαση της G20, η οποία θα γίνει στο Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας, στις 18-19 Νοεμβρίου.

Η ομάδα κρατών Mercosur αφορά τις αγορές της Αργεντινής, της Βραζιλίας, της Παραγουάης, της Ουρουγουάης και της Βολιβίας.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεξεργάζεται αυτή την περίοδο ένα νέο «ταμείο» στον προϋπολογισμό της για την αποζημίωση των γεωργών και των κτηνοτρόφων για τυχόν αρνητικές επιπτώσεις από την συμφωνία ΕΕ-Mercosur.

Όμως σε αυτό το μέτρο αντιδρούν οι αγροτοσυνδικαλιστικές ευρωπαϊκές οργανώσεις Copa και Cogeca, που υποστηρίζουν ότι η σύσταση ενός «ταμείου αποζημίωσης» είναι μια γρήγορη αλλά όχι γνήσια λύση στα προβλήματα που θα φέρει η συμφωνία.

Και προσθέτουν: «η προοπτική μιας εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-Mercosur αντιτίθεται σθεναρά από τους ευρωπαϊκούς τομείς αγροτικών προϊόντων διατροφής μας, οι οποίοι την καταγγέλλουν ως ξεπερασμένη και ασυνάρτητη.

Αυτή η συμφωνία θα διευκόλυνε την εισαγωγή αγροδιατροφικών προϊόντων στην ευρωπαϊκή αγορά που απέχουν πολύ από τα πρότυπα που επιβάλλονται στους ευρωπαίους παραγωγούς και κατασκευαστές (καλή μεταχείριση των ζώων, εργατική νομοθεσία κ.α.), με αποτέλεσμα έναν αθέμιτο ανταγωνισμό για τους κλάδους της αγροτικής παραγωγής της ΕΕ.

Απαντώντας σε αυτούς τους επικριτές, φαίνεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τώρα τη δημιουργία «ταμείου αποζημίωσης» για τους αγρότες της ΕΕ. Αυτό μόνο ως πρόκληση θα μπορούσε να εκληφθεί από την πλευρά μας.

Μια «αποζημίωση» δεν επιλύει τα προβλήματα αυτής της εμπορικής συμφωνίας, όπως τέθηκαν από τους κλάδους μας και από μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης, συμπεριλαμβανομένων εκπροσώπων καταναλωτών, συνδικαλιστικών οργανώσεων και περιβαλλοντικών οργανώσεων, σχετικά με την ανάγκη για πραγματική αμοιβαιότητα μεταξύ των δύο πλευρών, όσον αφορά τα πρότυπα παραγωγής και τους κινδύνους για την τόνωση της υποβάθμισης του περιβάλλοντος και της απώλειας βιοποικιλότητας

Αντί να κάνει τέτοιες προτάσεις, η Επιτροπή θα πρέπει αντ' αυτού να λάβει σοβαρά υπόψη της τα συμπεράσματα για το εμπόριο γεωργικών προϊόντων διατροφής που προέκυψαν από την έκθεση για τον «Στρατηγικό Διάλογο και το Μέλλον της Γεωργίας της ΕΕ», η οποία υπογραμμίζει την ανάγκη η Επιτροπή «να αναλάβει μια ολοκληρωμένη αναθεώρηση των διαπραγματευτικών στρατηγικών της» καθώς και την ανάγκη για υψηλότερο επίπεδο αμοιβαιότητας».