Οι βροχές έχουν βοηθήσει την καλλιέργεια σκληρού σιταριού στην χώρα μας. Από την άλλη η αγορά φαίνεται να είναι υποτονική, με τις τιμές να παραμένουν σε χαμηλά για την εποχή επίπεδα.

Ο κ. Θανάσης Κούντριας, γεωπόνος από την Αγρομηχανική Βόλου δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι πάει πολύ καλά η καλλιέργεια σιτηρών και σε αυτό βοηθάνε οι καιρικές συνθήκες που έχουν επικρατήσει μέχρι στιγμής. Οι παραγωγοί έχουν ολοκληρώσει την λίπανση και την ζιζανιοκτονία. Αυτή την εποχή είμαστε στο καλάμωμα. Η καλή λίπανση θα βοηθήσει στις καλές αποδόσεις αλλά και στα καλά ποιοτικά χαρακτηριστικά (πρωτεΐνες κ.α.) στα σιτάρια. Από τα τέλη Μαρτίου οι παραγωγοί θα ξεκινήσουν την μυκητοκτονία και τη διαφυλλική λίπανση, που λειτουργεί συνήθως συμπληρωματικά στη λίπανση της καλλιέργειας.
Το 2024 ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά για τα σιτάρια. Οι αποδόσεις ήταν μειωμένες και είχαμε προβλήματα με την ποιότητα. Επίσης είχαμε και χαμηλές τιμές, ξεκίνησαν από 23 λεπτά και αυτή την εποχή έχουν φτάσει στα 27 λεπτά. Μια μέση τιμή που πούλησαν οι παραγωγοί πέρυσι ήταν στα 25 λεπτά που είναι πολύ χαμηλή. Αυτό σημαίνει ότι φέτος έχουν πρόβλημα οικονομικής ρευστότητας οι παραγωγοί και θα πρέπει αυτό να το προσέξει η ηγεσία του ΥπΑΑΤ».

Ο Νίκος Τούτουζας, παραγωγός σκληρού σιταριού από την Θήβα, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «έχουμε σιτάρια δύο ταχυτήτων στην περιοχή. Όσοι έκαναν νωρίτερα σπορές τα σιτάρια έχουν μια εξαιρετική εικόνα λόγω των βροχοπτώσεων που είχαμε το προηγούμενο διάστημα. Όσοι περίμεναν τις βροχές για να μαλακώσει το χώμα και να μπουν στα χωράφια για να κάνουν τις σπορές τα σιτάρια έχουν μυκητολογικές προσβολές. Αρχές Μαρτίου ολοκληρώθηκε η λίπανση. Το επόμενο διάστημα οι παραγωγοί θα πρέπει να ρίξουν βάρος στην φυτοπροστασία. Πρόσφατα έκανα πώληση σιταριού και αυτή την εποχή έχει τιμή παραγωγού στα 27 λεπτά το κιλό. Με τα σημερινά δεδομένα στα αλώνια η τιμήοροφής αναμένεται να κυμανθεί στα 25 λεπτά, που είναι σε χαμηλά επίπεδα. Πέρσι η μέση τιμή που πούλησαν οι παραγωγοί το σκληρό σιτάρι ήταν στα 23 λεπτά το κιλό, που, σε συνδιασμό με τα μειωμένα κιλά, σημαίνει μειωμένο εισόδημα και μεγάλη έλλειψη ρευστότητας. Ακόμη θα πρέπει να τονίσουμε ότι οι συνάδελφοί μας στα άλλα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν ήδη πληρωθεί τις ενισχύσεις (συνδεδεμένη) από την ΚΑΠ. Εμείς ακόμη δεν έχουμε ξεκινήσει τις πληρωμές».

Ο κ. Γιάννης Μαργαριτίδης, παραγωγός από τον Έβρο, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος η καλλιέργεια σιταριού έχει πολύ καλύτερη εικόνα σε σχέση με πέρυσι και σε αυτό βοήθησαν οι καιρικές συνθήκες. Οι λίγες βοήθησαν την καλλιέργεια. Η λίπανση έχει ολοκληρωθεί και κάποιοι παραγωγοί προχώρησαν σε ζιζανιοκτονία. Μετά από τις βροχοπτώσεις θα πρέπει να ξαναγίνει ζιζανιοκτονία. Το επόμενο διάστημα όσοι έχουν οικονομική ρευστότητα θα κάνουν προληπτικά ραντίσματα για μυκητολογικές προσβολές. Πέρυσι ήταν μια δύσκολη χρονιά για το σκληρό σιτάρι. Η μέση τιμή που πούλησαν οι παραγωγοί ήταν στα 26 λεπτά το κιλό. Είχαμε και μειωμένες αποδόσεις και προβλήματα στην άρδευση και η μέση απόδοση ήταν στα 500 κιλά. Με αυτές τις αποδόσεις και τις τιμές δεν βγαίνει οικονομικά η καλλιέργεια».

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Τάσος Λιολιόπουλος, εκπρόσωπος του Αγροτικού Συλλόγου Αλεξάνδρειας, «στην περιοχή είχαμε προβλήματα στην σπορά λόγω των συνεχόμενων βροχοπτώσεων. Αυτό ανάγκασε πολλούς παραγωγούς στον κάμπο να προχωρήσουν σε επανασπορά. Αυτή την εποχή έχουμε κάνει την πρώτη επιφανειακή λίπανση και περιμένουμε τις βροχές για να κάνουμε τη δεύτερη. Πάντως η εικόνα της καλλιέργειας μέχρι στιγμής φαίνεται να είναι καλή. Το 2024 όμως ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά για τους παραγωγούς, με μειωμένες αποδόσεις και τιμές σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Από την άλλη έχουμε μια μεγάλη αύξηση του κόστους καλλιέργειας. Η πολιτεία θα πρέπει να στηρίξει τους παραγωγούς σιτηρών και να ενταχθεί η καλλιέργεια στο Μέτρο 23».

Οι ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, τον Ιανουάριο του 2025, αυξήθηκαν, κατά 15%, σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2024, με 1,005 δις ευρώ, που είναι το 24,97% των συνολικών εξαγωγών της χώρας.

Ειδικότερα τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, συνεχίζοντας την ανοδική τους πορεία του τελευταίου διμήνου 2024, αυξήθηκαν, κατά 24%, σε όγκο και 25,7% σε αξία, σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2024, φτάνοντας συνολικά 182,08 χιλιάδες τόνους και 151,04 εκατ. ευρώ.

Παράλληλα όμως αυξήθηκαν και οι εισαγωγές, κατά 7,2% σε όγκο και κατά 11,8% σε αξία, συνολικού ύψους 64.984 τόνους και 72,95 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που επεξεργάσθηκε ο Σύνδεσμός Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής, Διακίησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών, Incofruit-Hellas.

Οι εξαγωγές λαχανικών, τον Ιανουάριο του 2025, ανήλθαν σε 28.169 τόνους, 17,3% περισσότερες από τον Ιανουάριο του 2024, ενώ για αξία 33,86 εκατ. ευρώ (αύξηση +26,3%).

Σε ό,τι αφορά τα φρούτα, οι πωλήσεις στο εξωτερικό έχουν αυξηθεί, κατά 17,7% σε όγκο, συνολικά 152.215 τόνους, αξίας 171,23 εκατ. ευρώ, αναδεικνύοντας την αύξηση που είχαμε στα μανταρίνια με 19,1% και 25.763 τόνους, στα ακτινίδια 43% και στα πορτοκάλια 17,7%.

Όσον αφορά τις ελληνικές εισαγωγές, για τον μήνα Ιανουάριο, για τα λαχανικά αυξήθηκαν, κατά 3,9% σε όγκο και 6,8% σε αξία, συνολικού ύψους 31.572 τόνους και 31,07 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Ξεχωρίζουν οι εισαγωγές πατατών με 14.352 τόνους και κρεμμυδιών με 1.720 τόνους.

Στα φρούτα είχαμε αύξηση εισαγωγών, κατά 10,6% σε όγκο και κατά 16% σε αξία, με ιδιαίτερη μνεία στις εισαγωγές μπανανών, αχλαδιών και αβοκάντο.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «η ανταγωνιστικότητα του κλάδου έχει κλονισθεί τόσο από την αύξηση του κόστους (ενέργεια, εισροές παραγωγής), τις συνέπειες της έλλειψης εργατών γης (εποχικοί εργαζόμενοι, οδηγοί φορτηγών), όσο και από την επίδραση της κλιματικής αλλαγής (δυσμενείς καιρικές συνθήκες στην παραγωγή).

Εφιστάται η προσοχή και ευθύνη των αρμόδιων ελεγκτικών υπηρεσιών στην εντατικοποίηση των ελέγχων, για την αποφυγή των φαινομένων διακίνησης από «έλληνες, ιταλούς και βαλκάνιους εμπόρους» ατυποποίητων φρούτων και λαχανικών (απευθείας από τον αγρό), κυρίως προς τις γειτονικές αγορές και την τρέχουσα εμπορική περίοδο (χωρίς να πληρούν τις κατάλληλες απαιτήσεις που προβλέπεται από την ενωσιακή και εθνική νομοθεσία) ως και της διασφάλισης μη εξαγωγής προϊόντων τυχόν ελληνοποιημένων εισαγομένων για να μην πληγεί η φήμη των προϊόντων μας.

Αναγκαία είναι η στήριξη των αγροτών μας από την Πολιτεία, με ενίσχυση του αυξημένου κόστους, προς αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητάς τους και η επίλυση, έστω και με προσωρινά μέτρα, του προβλήματος των εργατών γης και της πρόσβασης σε χρηματοδότηση, άλλως θα οδηγηθούν σε μερική εγκατάλειψη καλλιεργειών.

Από δε την Κομισιόν ζητείται όπως οι εισαγωγές νωπών οπωροκηπευτικών, από τρίτες χώρες, να συμμορφώνονται στα περιβαλλοντικά και φυτουγειονομικά πρότυπα της ΕΕ γιατί παράγονται με πολύ χαμηλότερα από τα ευρωπαϊκά εσπεριδοειδή, γεγονός που διευκολύνει την παραγωγή τους πολύ φθηνά διαμορφώνοντας μια πιθανή εμπορική πρακτική ντάμπινγκ».

Έχουμε καταγγελίες για εισαγωγές πορτοκαλιών από την Αίγυπτο με στόχο την επανεξαγωγή τους σαν ελληνικά στις αγορές της ΕΕ ή την πώλησή τους στην εγχώρια αγορά.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «πληροφορίες μας αναφέρουν την επικείμενη άφιξη αιγυπτιακών πορτοκαλιών (σε μεγάλα Bins) στην χώρα μας, προς συσκευασία και επανεξαγωγή, προς τις αγορές των χωρών της ΕΕ.

Αναμένουμε τη δραστηριοποίηση των αρμοδίων κρατικών ελεγκτικών υπηρεσιών για την τήρηση των προδιαγραφών εμπορίας κατά την εισαγωγή (υποχρεωτική τυποποίηση κ.α.), καθώς και τη διαφύλαξη της μη ελληνοποίησής τους κατά την επανεξαγωγή ή τυχόν κυκλοφορία τους στην εγχώρια αγορά (σαν ελληνικά)».

Άνοιξε η Νότια Αφρική για εξαγωγές σταφυλιών

Στο μεταξύ άνοιξε η αγορά της Νότιας Αφρικής για τις εξαγωγές ελληνικών επιτραπέζιων σταφυλιών. Το σχετικό αίτημα είχε κατατεθεί στο ΥπΑΑΤ από το 2014.

Όπως επισημαίνει ο κ. Πολυχρονάκης, «οι ενδιαφερόμενοι εξαγωγικοί φορείς θα μπορούν να εξάγουν επιτραπέζιο σταφύλι από την φετινή εξαγωγική περίοδο. Για τις προϋποθέσεις και τις φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις που θα πρέπει να πληρούνται κατά την εξαγωγική διαδικασία, οι εξαγωγικοί φορείς θα ενημερωθούν από τις αρμόδιες φυτοϋγειονομικές υπηρεσίες της χώρας.

Χαιρετίζουμε την προσπάθεια της Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥπΑΑΤ και το άνοιγμα της αγοράς της Νότιας Αφρικής για το ελληνικό επιτραπέζιο σταφύλια. Αναμένουμε παρόμοια εξέλιξη στις εκκρεμούσες αιτήσεις για άνοιγμα των αγορών Μεξικού και Βιετνάμ στις εισαγωγές ελληνικών ακτινιδίων».

Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι αυτές τις ημέρες υπογράφηκε η εμπορική συμφωνία της Χιλής με το Βιετνάμ για να ξεκινήσουν οι εξαγωγές των χιλιανών ακτινιδίων στην χώρα της Ασίας.

Δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα, αξίας 26 δισεκατομμυρίων ευρώ, από τον επόμενο μήνα, αναμένεται να επιβάλει η ΕΕ, ως απάντηση στους δασμούς των ΗΠΑ σε χάλυβα και αλουμίνιο, όπως ανέφερε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η Επιτροπή δρομολογεί μια σειρά από αντίμετρα για την προστασία των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, των εργαζομένων και των καταναλωτών από τον αντίκτυπο των δασμών, έως και 25%, που ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου.

Στο πακέτο των μέτρων θα περιλαμβάνονται και δασμοί στις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τις ΗΠΑ

Συγκεκριμένα η Επιτροπή έχει δρομολογήσει μια ταχεία απάντηση μέσω δύο αντιμέτρων:

1) Την εκ νέου επιβολή των μέτρων εξισορρόπησης που ανεστάλησαν το 2018 και το 2020

2) την επιβολή νέας δέσμης πρόσθετων μέτρων.

Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι η συνολική αξία των μέτρων της ΕΕ αντιστοιχεί στην αξία του εμπορίου που επηρεάζεται από τους νέους δασμούς των ΗΠΑ.\

Το πρώτο βήμα στη διαδικασία αυτή είναι η έναρξη διαβουλεύσεων διάρκειας δύο εβδομάδων με τους ενδιαφερόμενους φορείς της ΕΕ.

12 Μαρτίου - Ξεκινούν οι διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη:

Ο κατάλογος των στοχευμένων προϊόντων που προτείνει η Επιτροπή δημοσιεύεται στον δικτυακό τόπο της ΓΔ Εμπορίου. Τα προτεινόμενα προϊόντα-στόχοι περιλαμβάνουν ένα μείγμα βιομηχανικών και γεωργικών προϊόντων:

Τα βιομηχανικά προϊόντα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, δερμάτινα είδη, οικιακές συσκευές, οικιακά εργαλεία, πλαστικά, προϊόντα ξύλου.

Τα γεωργικά προϊόντα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, πουλερικά, βοδινό κρέας, ορισμένα θαλασσινά, ξηρούς καρπούς, αυγά, γαλακτοκομικά, ζάχαρη και λαχανικά.

26 Μαρτίου - Ολοκληρώνεται η διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Η Επιτροπή ενοποιεί και αξιολογεί τις εισηγήσεις των ενδιαφερομένων μερών.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα κληθούν να εγκρίνουν τα προτεινόμενα μέτρα πριν από την έγκρισή τους.

Από τα μέσα Απριλίου ολοκληρώνεται η διαδικασία έγκρισης και τίθεται σε ισχύ η νομοθετική πράξη που επιβάλλει τα μέτρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ανάγκη αυστηρών ελέγχων στην αγορά, ώστε να εξαλειφθούν φαινόμενα ελληνοποιήσεων και αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, τα οποία πλήττουν τόσο τους καταναλωτές όσο και τους Έλληνες παραγωγούς.

Αυτό τονίστηκε στην κοινή εκδήλωση του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ), με θέμα την Αναγεννητική Γεωργία, στα πλαίσια της «Agrothessaly 2025».

Συγκεκριμένα στον χαιρετισμό του ο Πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, Παύλος Σατολιάς, τόνισε ότι η αυστηρή εποπτεία αποτελεί προτεραιότητα για την προστασία της ελληνικής παραγωγής και τη διατήρηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στα εγχώρια προϊόντα.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε και στην αναγκαιότητα αυστηρών ελέγχων στη διακίνηση του κρέατος, καθώς τα πρόσφατα κρούσματα ευλογιάς και πανώλης των αιγοπροβάτων είχαν σοβαρές επιπτώσεις στον κτηνοτροφικό κλάδο.

Ο κ. Σατολιάς υπενθύμισε ότι η ΕΘΕΑΣ είχε καταθέσει μηνυτήρια αναφορά τον περασμένο Αύγουστο, ζητώντας τη διερεύνηση των ευθυνών για την εμφάνιση της νόσου, τον εντοπισμό της χώρας προέλευσης και την εξέταση της τήρησης των προβλεπόμενων διαδικασιών. Όπως δήλωσε, είναι επιτακτική ανάγκη να ληφθούν αυστηρά μέτρα πρόληψης και ελέγχου, ώστε να αποτραπούν παρόμοια φαινόμενα στο μέλλον και να διασφαλιστεί η προστασία του κτηνοτροφικού τομέα.

Στην συνέχεια αναφέρθηκε στη σημασία της συνεργασίας μεταξύ της ΕΘΕΑΣ, ως θεσμικού εκπροσώπου των Αγροτικών Συνεταιρισμών, και του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, ως κύριου φορέα αγροτικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, για την παροχή εξειδικευμένων συμβουλευτικών υπηρεσιών στους παραγωγούς. Αυτή η διασύνδεση, όπως τόνισε, μπορεί να ενισχύσει την πρόσβαση των αγροτών στην τεχνογνωσία και τις καινοτόμες πρακτικές, βελτιώνοντας τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητά τους.

Επιπλέον 3 λεπτά εκκαθάριση έδωσε ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Βόλου για τα καλαμπόκια που παρέλαβε το προηγούμενο διάστημα καταβάλλοντας 20 λεπτά ανοιχτή τιμή τότε στους παραγωγούς.

Συγκεκριμένα, στην συνεδρίαση της Πέμπτης (6/3/2025), το Διοικητικό Συμβούλιο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Βόλου, αποφάσισε τη χορήγηση συμπληρωματικής τιμής στους παραγωγούς που παρέδωσαν καλαμπόκι εσοδείας 2024 στο Συνεταιρισμό, η οποία θα ανέρχεται στο ποσό των 0,03 ευρώ το κιλό.

Έτσι η τελική τιμή παραγωγού για το καλαμπόκι, μετά και την ήδη χορηγηθείσα προκαταβολή των 0,20 ευρώ το κιλό, κατά την παράδοση, διαμορφώνεται στο ποσό των 0,23 ευρώ το κιλό (23 λεπτά το κιλό).

Οι παραγωγοί θα μπορούν να προσέρχονται στα γραφεία του Αγροτικού Συνεταιρισμού Βόλου, στην Α’ ΒΙ.ΠΕ. Βόλου, για την εξόφληση, από την Τρίτη (11/03/2025), προσκομίζοντας και τα σχετικά παραστατικά.

Στα χέρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκεται ο φάκελος του ΥπΑΑΤ, που προβλέπει την σχετική διαδικασία με την οποία η χώρα μας θα πάρει άδεια προκειμένου να εφαρμόσει τις ενισχύσεις του Μέτρου 23 του ΠΑΑ.

Σύμφωνα με όσα είχε αναφέρει, στην Αλεξάνδρεια της Ημαθίας, ο Υφυπουργός ΑΑΤ, Διονύσιος Σταμενίτης, σε περίπου 142 εκ. ευρώ ανέρχονται τα υπόλοιπα του ΠΑΑ για την περίοδο 2021-2022 που θα κατευθυνθούν στο Μέτρο 23. Το µέγιστο ποσό στήριξης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 42.000 ευρώ ανά δικαιούχο.

Το ποιες καλλιέργειες περιλαμβάνονται στον φάκελο δε μπορεί να είναι γνωστό, όμως θα αφορούν μια μείωση της παραγωγής, κατά µέσο όρο 30%, που οφείλεται σε καιρικά φαινόμενα για την περίοδο μεταξύ Σεπτεμβρίου 2023 και Αυγούστου 2024.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, μέσα στις επιλέξιμες καλλιέργειες θα είναι και τα σιτηρά.

Η στήριξη λαµβάνει την µορφή κατ’ αποκοπή ποσού, που πρέπει να καταβληθεί έως τις 31 ∆εκεµβρίου 2025, βάσει των αιτήσεων παροχής στήριξης που εγκρίνονται από την αρµόδια αρχή έως τις 30 Ιουνίου 2025.

«Διαχρονικά τα σιτηρά στην χώρα μας μειώνονται σε επικίνδυνα επίπεδα για την επισιτιστική ασφάλεια, ως συνέπεια του ολοένα και πιο μειωμένου εισοδήματος, σε μόλις 7 εκατ. στρέμματα την διετία 2021-22 από 12 εκατ. στρέμματα που ήταν την τριετία 2008-2010. Ειδικά για φέτος η κατάρρευση των τιμών του κριθαριού στα 18 λεπτά του μαλακού στα 20 λεπτά και του σκληρού σιταριού στα 25 λεπτά, σε συνδιασμό με τις χαμηλές αποδόσεις και το υψηλό κόστος,είχαν σαν αποτέλεσμα ,να καταγραφεί πρωτοφανή οικονομική ζημία που ξεπερνά τα 40 ευρώ το στρέμμα», τονίζει στον ΑγροΤύπο ο κ. Τάσος Λιολιόπουλος, εκπρόσωπος του Αγροτικού Συλλόγου Αλεξάνδρειας.

Η μείωση της παραγωγής στα σιτηρά θα φανεί από τις παραδόσεις των τιμολογίων από το Υπουργείο Οικονομικών.

Το σίγουρο είναι ότι θα εξαιρεθούν κάποιες εκτάσεις που είναι επιλέξιμες σε άλλα μέτρα (νιτρικά, Κάρλα κ.α.). Επίσης συνήθως η έκτακτη ενίσχυση για την απώλεια εισοδήματος δίνεται σε κατά επάγγελμα αγρότες, που σημαίνει ότι μειώνονται οι δικαιούχοι.

Υπολογίζεται ότι από το Μέτρο 23 θα πάνε για τα σιτηρά γύρω στα 25 εκ. ευρώ, με μια στρεμματική ενίσχυση της τάξης των 17 ευρώ το στρέμμα. Τα νούμερα είναι εφικτά και η κυβέρνηση φαίνεται ότι μπορεί να τα υποστηρίξει στην ΕΕ.

Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί καλαμποκιού με την συνδεδεμένη ενίσχυση του 2024.

Αν και το ΥπΑΑΤ έχει υποσχεθεί την μείωση του αναγκαίου πλαφόν για τη χορήγηση της συνδεδεμένης ενίσχυσης στο καλαμπόκι ακόμη δεν έχει ανακοινώσει κάτι επίσημα. Την ίδια στιγμή οι παραγωγοί κάνουν αγώνα δρόμου για να βρουν τιμολόγια για να τα καταθέσουν στο σύστημα μέχρι 15/3 και να μην χάσουν την στρεμματική ενίσχυση.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιάννης Καλογρίτσας, αγροκτηνοτρόφος από την Καρδίτσα, «φέτος λόγω των καιρικών συνθηκών είχα μια μέση απόδοση 750 κιλά το στρέμμα. Άλλοι παραγωγοί είχαν ακόμη πιο χαμηλές αποδόσεις. Που θα βρω ποσότητες για να ακλύψω το πλαφόν των 900 κιλών το στρέμμα για να τις πουλήσω ώστε να πάρω την συνδεδεμένη ενίσχυση του 2024. Όλη η Ελλάδα είχε μειωμένες αποδόσεις και θα πρέπει το ΥπΑΑΤ να έκανε τις απαραίτητες ενέργειες για να μην χαθεί η ενίσχυση».

Δικαιούχοι συνδεδεμένης

Να θυμίσουμε ότι δικαιούχοι της συνδεδεμένης ενίσχυσης αραβόσιτου είναι οι ενεργοί γεωργοί που πληρούν τους παρακάτω όρους επιλεξιμότητας:
1. Να χρησιμοποιούν τουλάχιστον 25 κιλά σπόρου αραβοσίτου ανά εκτάριο ή 70.000 σπόρους ανά εκτάριο, δηλαδή η απαιτούμενη ελάχιστη ποσότητα σπόρου προς σπορά ποικιλιών (υβριδίων) αραβοσίτου να είναι 2,5 κιλά/στρέμμα ή 7.000 σπόροι/στρέμμα, για τον οποίο πρέπει να προσκομίζουν αντίστοιχο τιμολόγιο αγοράς.
2. Να καλλιεργούν αραβόσιτο σε επιλέξιμες εκτάσεις. Οι επιλέξιμες αυτές εκτάσεις πρέπει να βρίσκονται σε περιοχές με υδατικά συστήματα των οποίων τα ύδατα είναι σε καλή κατάσταση από ποσοτικής και ποιοτικής πλευράς.
3. Να παραδίδουν κατ’ ελάχιστον 9 τόνους προϊόν ανά εκτάριο ή 40 τόνους ενσίρωμα ανά εκτάριο, από 15/07 του έτους ενίσχυσης έως τις 28/02 του επόμενου έτους. Προϋπόθεση για τη χορήγηση της ενίσχυσης είναι η προσκόμιση τιμολογίου αγοράς ή πώλησης του προϊόντος σε μεταποιητική μονάδα, κτηνοτρόφο ή έμπορο του προϊόντος.

Αγορά ζώων

Στην περίπτωση που οι δικαιούχοι διατηρούν παράλληλα κτηνοτροφική εκμετάλλευση, απαιτείται η προσκόμιση τιμολογίου αγοράς σπόρου για το μέρος της παραγωγής που προορίζεται για ζωοτροφή και αυτό υπολογίζεται σε συνάρτηση με τον αριθμό, το είδος και τις διατροφικές απαιτήσεις εκάστου ζώου σε αραβόσιτο. Δεν απαιτείται η προσκόμιση τιμολογίου αγοράς ή πώλησης για το μέρος της ζωοτροφής που προορίζεται για τα ζώα της
εκμετάλλευσής τους, το οποίο θα υπολογίζεται σε συνάρτηση με τον αριθμό, το είδος και τις διατροφικές απαιτήσεις εκάστου ζώου σε αραβόσιτο.
Εδώ όμως υπάρχει ένα πρόβλημα με τους κτηνοτρόφους που αγόρασαν ζώα το 2024.

Ο κ. Γιάννης Καλογρίτσας τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «λόγω της θεομηνίας Ντάνιελ έχασε τα πρόβατά του. Αγόρασε αρνάδες αλλά όταν πήγε να τα δηλώσει του ανέφεραν ότι μόνο όσοι μέχρι 15/5 μπόρεσαν να τα δηλώσουν στο ΟΣΔΕ. Μετά από την συγκεκριμένη ημερομηνία τα ζώα έμειναν αδήλωτα. Το καλαμπόκι δεν φτάνει να ταΐσω τα ζώα μου και μου ζητούν τιμολόγια πώλησης». Αυτό σημαίνει ότι θα έχανε την συνδεδεμένη στο καλαμπόκι.

Αυτό που θα πρέπει να κάνουν οι κτηνοτρόφοι είναι να προχωρήσουν σε συμπληρωματική δήλωση ΟΣΔΕ για να δηλώσουν τα ζώα που αγόρασαν αλλά και αυτά που γεννήθηκαν. Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει να τα έχουν δηλώσει τον περασμένο Δεκέμβριο και στην βάση του ΥπΑΑΤ για τον αριθμό αιγοπροβάτων.

Η κλιματική αλλαγή, ο ανταγωνισμός από τρίτες χώρες και οι επιβαρύνσεις κόστους, σηματοδοτούν τις εξαγωγές φρούτων και λαχανικών το 2024.

Πιστεύουμε ότι θα συνεχισθούν με αυξητικούς ρυθμούς οι εξαγωγές των νωπών οπωροκηπευτικών και το 2025

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι οι ελληνικές εξαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών επιβεβαίωσαν την πρόβλεψή μας και έκλεισαν, το 2024, με αύξηση 7,9% σε αξία, φθάνοντας 1.855 εκατομμυρίων ευρώ, έναντι 1.720 εκατ.το 2023, καταγράφοντας ρεκόρ, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που επεξεργάσθηκε ο Σύνδεσμός μας.

Και αυτό σε μια χρονιά που χαρακτηρίζεται από δυσμενείς καιρικές συνθήκες και ιδιαίτερα από ξηρασία, αυξανόμενο ανταγωνισμό από τρίτες χώρες και προσαρμογή στο αυξημένο κόστος της παραγωγικής και εμπορικής δραστηριότητας, τόσο σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό επίπεδο.

Επίσης και ο όγκος των εξαχθέντων προϊόντων μας αυξήθηκε, κατά 2,4%, σε 1,790 εκατομμύρια τόνους, έναντι των 1,720 εκατ. του 2023.

Επισημαίνεται ότι η μεσοσταθμική τιμή εξαγωγής διαμορφώθηκε στο +5,3%.

Παρά την κλιματική αλλαγή, τον ανταγωνισμό τρίτων χωρών και τις επιβαρύνσεις του κόστους, οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών και το 2024 καταγράφουν ρεκόρ

Η φετινή χρονιά χαρακτηρίστηκε επίσης από δυσμενείς καιρικές συνθήκες και ιδιαίτερα από ξηρασία, η οποία έχει επιδεινώσει το πρόβλημα της έλλειψης υδάτινων πόρων στις κύριες περιοχές παραγωγής οπωροκηπευτικών που επηρέασαν σοβαρά την παραγωγή και την μεταφορά αγαθών. Για το λόγο αυτό, ο Incofruit-Hellas θεωρεί ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί καθοριστική μεταβλητή για το μέλλον της παραγωγής και των εξαγωγών.

Η αναθεώρηση του ισχύοντος ρυθμιστικού πλαισίου, τόσο σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό, θεωρείται επίσης καθοριστική για το μέλλον, το οποίο δίνει προτεραιότητα στον έλεγχο της διαχείρισης των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και των περιβαλλοντικών διατριβών, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά της παραγωγής φρούτων και λαχανικών και η ικανότητά της να συνεισφέρει αξία στην οικονομία και την κοινωνία.

Μετά τις αυξήσεις του κόστους τα προηγούμενα έτη, οι τιμές των λιπασμάτων μειώθηκαν το 2024. Ταυτόχρονα, ωστόσο, οι δαπάνες για μηχανήματα, συντήρηση και μισθούς αυξήθηκαν.

Υπό αυτή την έννοια, στον τομέα της παραγωγής, η έλλειψη εργατών γης προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία, η οποία αυξάνει το κόστος εργασίας σε έναν τομέα στον οποίο η εργασία μπορεί να αντιπροσωπεύει έως και το 45% του κόστους παραγωγής σε ορισμένες καλλιέργειες και παρά το ότι το λειτουργικό κόστος γενικά υποχώρησε εντούτοις δεν υπήρξε θετική επίπτωση στην εισοδηματική κατάσταση πολλών εκμεταλλεύσεωων

Εξίσου ανησυχητική είναι η προοδευτική μείωση των φυτοϋγειονομικών προϊόντων, η οποία επηρεάζει τις αποδόσεις, την ποιότητα και την ασφάλεια των τροφίμων. Και όσον αφορά το εμπόριο, ο Incofruit-Hellas εκτιμά ότι ο κοινοτικός κανονισμός, για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας, που θα απαιτεί χύμα πωλήσεις όταν θα είναι μικρότερα από 1,5 κιλό, ο οποίος απορρίφθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μέχρι στιγμής, αλλά του οποίου η επεξεργασία δεν ολοκληρώθηκε, πρέπει να ληφθεί υπόψη από τις εθνικές και ενωσιακές αρχές η αντίθεση του κλάδου, γιατί η υποχρέωση χύμα πωλήσεων καθιστά πρακτικά μη βιώσιμη τη στρατηγική της διαφοροποίησης ανά καταγωγή και ποιότητα.

Οι εισαγωγές συνέχισαν την ανοδική πορεία, σύμφωνα με όσα συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια συνεπικουρώντας και της αύξησης των τουριστών. Και αυξήθηκαν κατά 5,6% σε όγκο και 11,9% σε αξία, φτάνοντας τους 861 χιλιάδες. τόνους και 877 εκατ. ευρώ.

Η συνεχής αύξηση των εισαγωγών στην εθνική αγορά αλλά και στην κοινοτική αγορά είναι ακριβώς ένα από τα γεγονότα που σηματοδοτούν την εξέλιξη του κλάδου των οπωροκηπευτικών

Οι συγκρούσεις στην Ουκρανία και τη Γάζα έχουν επηρεάσει έντονα τον τομέα των φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ. Εντούτοις, θέματα όπως η δράση για το κλίμα και η βιωσιμότητα αποκτούν έλξη με τους υπεύθυνους χάραξης γεωργικής πολιτικής της ΕΕ.

Τα δεδομένα αυτά χρήζουν περαιτέρω προσοχής και φροντίδας του τομέα των φρούτων και λαχανικών με:

Χάραξη στρατηγικής: Βασικό πρόβλημα αναδεικνύεται η έλλειψη στρατηγικής στα αγροτικά προϊόντα και η ανάγκη χάραξης της τόσο στην παραγωγή και στο εμπόριο όσο και στις εξαγωγές της χώρας μας που έχουν σχεδόν τριπλασιαστεί τα τελευταία 20 χρόνια, με δεδομένο ότι η ζήτηση έχει υπερβεί την προσφορά από τη στιγμή που αποκαταστήθηκε η εγχώρια κατανάλωση, ήτοι:

• Αύξηση όγκου παραγωγής και νέες καλλιεργητικές ποικιλίες
• Σχεδιασμό καλλιεργειών
• Δομή Εμπορίου Οπωροκηπευτικών
• Εκσυγχρονισμό εφοδιαστικής αλυσίδας
• Ενίσχυση και ενδυνάμωση των Ομάδων Παραγωγών

Πιστεύουμε ότι οι υφιστάμενοι κοινοτικοί κανόνες για την αντιμετώπιση κρίσεων και αυτοί για τις συναλλαγές και ιδίως τις εισαγωγές της ΕΕ χρειάζονται βελτίωση για την αποκατάσταση της αρχής της κοινοτικής προτίμησης στα παραγόμενα φρούτα και λαχανικά θα πρέπει να αναθεωρηθούν σύντομα για αποκατάσταση ισορροπίας στην κοινοτική αγορά.

Επανεξέταση των εισαγωγών από τρίτες χώρες στην ΕΕ

Θα πρέπει να επιστρέψει η ΕΕ στις αρχικές της δομές και αξίες που πρόκριναν την κοινοτική προτίμηση στα προϊόντα των χωρών-μελών. Εάν αυτό επιτευχθεί, θέτοντας ίδιες προοπτικές και απαιτήσεις από πλευράς καλλιέργειας και κατανάλωσης σε κάθε χώρα-μέλος, η κοινότητα θα απορροφά με πιο ικανοποιητικούς ρυθμούς την ίδια της την παραγωγή και σε υψηλότερες τιμές.

Προβληματισμός υπάρχει στους Ισπανούς παραγωγούς και εξαγωγείς από την ανοδική πορεία που παρουσιάζουν οι εισαγωγές φρούτων και λαχανικών τα τελευταία χρόνια.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Τμήματος Τελωνείων και Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης, οι ισπανικές εισαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών από την ΕΕ αυξήθηκαν, κατά 12%, φτάνοντας συνολικά τους 1,9 εκατ. τόνους και οι εισαγωγές από χώρες εκτός ΕΕ αυξήθηκαν, κατά 1%, φτάνοντας τους 2 εκατ. τόνους, κατά την εμπορική περίοδο του 11μήνου του 2024 (από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 2024) σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μήνες του 2023.

Ειδικότερα οι εισαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών από τη Γαλλία, τον κύριο προμηθευτή φρούτων και λαχανικών της ισπανικής αγοράς, αυξήθηκαν, κατά 20%, από αρχές Ιανουαρίου έως τέλη Νοεμβρίου του 2024, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2023, φτάνοντας τους 989.263 τόνους.

Ο δεύτερος προμηθευτής της ισπανικής αγοράς είναι το Μαρόκο, από όπου για την ίδια περίοδο εισήχθησαν 398.826 τόνοι, εμφανίζοντας μια αύξηση κατά 1%.

Πάντως η Ομοσπονδία Ισπανικών Ενώσεων Παραγωγών και Εξαγωγέων Φρούτων, Λαχανικών και Φυτών (FEPEX), ζητά από την κυβέρνηση της Μαδρίτη τον σχεδιασμό μιας Εθνικής Στρατηγικής για τα τρόφιμα και την ενσωμάτωση συγκεκριμένων ρήτρων στις διαπραγματεύσεις της ΕΕ με τρίτες χώρες, που θα έχουν σαν στόχο να υπάρξουν ίδιες απαιτήσεις στην υγεία των φυτών και την ασφάλεια των τροφίμων με αυτές που έχει θεσπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τον τομέα παραγωγής και εξαγωγής φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ.

Η πρόταση αυτή, σύμφωνα με την FEPEX, θεωρείται πολύ σημαντική για τον τομέα, διότι η αύξηση των απαιτήσεων στην κοινοτική παραγωγή και εμπορία οδηγεί σε απώλεια ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής παραγωγής, σε σύγκριση με τα προϊόντα που εισάγονται από τις τρίτες χώρες. Ωστόσο, η FEPEX παραδέχεται ότι εφαρμογή αυτής της στρατηγικής εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία είναι υπεύθυνη για τη διαπραγμάτευση εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ με τις τρίτες χώρες.

Από την άλλη ζητά την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας είναι η προώθηση της πρόσβασης των ισπανικών αγροτικών προϊόντων στις αγορές τρίτων χωρών, ένα μέτρο που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον και για τον τομέα των οπωροκηπευτικών. Και για να επιτευχθεί αυτό, προτείνονται «η μείωση στους δασμολογικούς φραγμούς που επιβάλλονται από τρίτες χώρες» και «η απλούστευση των πρωτοκόλλων φυτοϋγείας και η υπογραφή των εμπορικών διμερών συμφωνιών».

Την Πέμπτη (13/2), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα επανεξετάσει τη συμφωνία ΕΕ-Mercosur, εν μέσω ανησυχιών για τον αντίκτυπο της συμφωνίας στην ευρωπαϊκή γεωργία.

Στις 6 Δεκεμβρίου 2024, η Επιτροπή και οι ιδρυτικές χώρες της Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη και Ουρουγουάη) κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία για εταιρική σχέση ΕΕ-Mercosur, η οποία χρειάζεται την έγκριση του Κοινοβουλίου για να τεθεί σε ισχύ. Οι αρμόδιοι ευρωβουλευτές χαιρέτισαν τη συμφωνία, η οποία ολοκληρώθηκε μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων, ενώ άλλοι εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με τη διαφάνεια όσον αφορά τη συμφωνία και τον πιθανό αντίκτυπό της στους γεωργούς της ΕΕ.

Η συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης εταιρικής σχέσης με τη Mercosur που καλύπτει τον πολιτικό διάλογο και τη συνεργασία.

Οι διαπραγματεύσεις που ολοκληρώθηκαν αρχικά το 2019 άρχισαν εκ νέου για την ενίσχυση των δεσμεύσεων βιωσιμότητας. Εάν επικυρωθεί, η συμφωνία που επιτεύχθηκε τον Δεκέμβριο θα καταργήσει σταδιακά τους δασμούς στο 91% των εξαγωγών της ΕΕ προς τη Mercosur και στο 92% των εξαγωγών της Mercosur προς την ΕΕ.

Όπως υποστηρίζει η Επιτροπή, οι «ευαίσθητες» γεωργικές εισαγωγές θα ελέγχονται μέσω ποσοστώσεων, δασμών εντός ποσόστωσης, παρατεταμένων περιόδων σταδιακής εισαγωγής και διασφαλίσεων για την αντιμετώπιση πιθανών διαταραχών της αγοράς.

Η συμφωνία βρίσκεται επί του παρόντος σε φάση νομικού ελέγχου. Μόλις μεταφραστεί σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ, η Επιτροπή θα την υποβάλει προς έγκριση στο Κοινοβούλιο και στις κυβερνήσεις της ΕΕ.

Όπως συμβαίνει με κάθε εμπορική συμφωνία, το Κοινοβούλιο πρέπει να δώσει τη συγκατάθεσή του πριν από τη σύναψή της και την έναρξη ισχύος της.

Η Αλγερία εισάγει σήμερα το 100% των αναγκών της σε καλαμπόκι και ελαιούχους σπόρους. Συνολικά διαθέτει 3,24 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως για την εισαγωγή αυτών των προϊόντων.

Για να μειώσει αυτή την εξάρτηση από τις εισαγωγές η αλγερινή κυβέρνηση ξεκίνησε ένα στρατηγικό πρόγραμμα ανάπτυξης αυτών των καλλιεργειών στην χώρα.

Το πρόγραμμα, που θα ξεκινήσει τον Μάρτιο του 2025, προβλέπει την ανάπτυξη, σε συνολική έκταση 5.200.000 στρεμμάτων, της καλλιέργειας καλαμποκιού και ελαιούχων σπόρων (ηλίανθου, ελαιοκράμβης και σόγιας), μέχρι το 2028.

Σε δηλώσεις της η κα η Hanane Labiad, Διευθύντρια Ανάπτυξης και Προώθησης Αγροτικών Προϊόντων στο Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Αλιείας, τόνισε ότι η χώρα «διαθέτει τους γεωργούς, την αγροτική γη και τους υδάτινους πόρους, που είναι απαραίτητοι, για να αναπτύξει τις συγκεκριμένες καλλιέργειες». Το πρόγραμμα στρατηγικής ανάπτυξης καλλιεργειών το χαρακτήρισε ένα «φιλόδοξο έργο» που στοχεύει στη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας της χώρας.

Για να το επιτύχει αυτό, η Αλγερία έχει θέσει ως στόχο να καλλιεργήσει συνολικά 2.200.000 στρέμματα με καλαμπόκι και μια έκταση 3.000.000 στρέμματα με ελαιούχους σπόρους, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε η εκπρόσωπος του Υπουργείου Γεωργίας.

Επίσης επισήμανε στους ενδιαφερόμενους αγρότες και επενδυτές, την ανάγκη τήρησης του στρατηγικού προγράμματος ανάπτυξης αυτών των καλλιεργειών. Ήδη τον ερχόμενο Μάρτιο προγραμματίζεται η καλλιέργεια καλαμποκιού σε 300.000 στρέμματα και ελαιούχων σπόρων σε 600.000 στρέμματα.

Παραγωγοί δημητριακών από όλη την χώρα συμφώνησαν να συντάξουν υπόμνημα προ το ΥπΑΑΤ, στο οποίο να ζητούν την οικονομική στήριξη για ζημιά στην καλλιέργεια που είχαν τις προηγούμενες δύο χρονιές.

Αυτό αποφασίστηκε στην συνάντηση, που έγινε, την Πέμπτη (7/2), στο Αιγίνιο της Πιερίας.

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Τάσος Λιολιόπουλος, εκπρόσωπος του Αγροτικού Συλλόγου Αλεξάνδρειας, «τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε στα σιτηρά μειωμένες αποδόσεις και χαμηλές τιμές. Αυτό συμβαίνει ενώ έχουμε μια μεγάλη αύξηση του κόστους καλλιέργειας.

Από την άλλη έχουμε μια διαχρονική πολιτική του ΥπΑΑΤ με την οποία μεταφέρονται πόροι της ΚΑΠ από τα σιτηρά σε άλλες καλλιέργειες. Αυτή την πολιτική ζητάμε να την αλλάξει και να στηρίξει την καλλιέργεια γιατί την έχει ανάγκη.

Ένα τρίτο θέμα που αποφασίσαμε, το οποίο βέβαια είναι πιο μακροχρόνιο, είναι η σύσταση Διεπαγγελματικής Δημητριακών, όπως έχει γίνει και σε άλλες καλλιέργειες».

Πάντως το πρώτο θέμα της συνάντησης που αφορά την οικονομική στήριξη των παραγωγών σιτηρών φαίνεται να έχει προχωρήσει.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, το ΥπΑΑΤ έχει καταθέσει φάκελο στην ΕΕ για στήριξη της καλλιέργειας λόγω καιρικών συνθηκών.

Να θυμίσουμε ότι η ρουμανική κυβέρνηση κατέθεσε φάκελο και κέρδισε τις αποζημιώσεις (περιλάμβαναν και την καλλιέργεια σιτηρών) από την ΕΕ. Συγκεκριμένα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το καθεστώς κρατικής ενίσχυσης της Ρουμανίας, ύψους 400 εκατομμυρίων ευρώ, για την αποζημίωση των αγροτών που επλήγησαν από σοβαρή ξηρασία, για την περίοδο μεταξύ Σεπτεμβρίου 2023 και Αυγούστου 2024.

Μια καλή εικόνα έχει μέχρι στιγμής η καλλιέργεια σκληρού σιταριού στην χώρα μας. Οι βροχές βοήθησαν και έχουμε καλά φυτρώματα στις περισσότερες περιοχές της χώρας.

Πρόβλημα στην καλλιέργεια είναι η έλλειψη ρευστότητας των παραγωγών μετά από μια δύσκολη περσινή χρονιά.

Ο Νίκος Τούτουζας, παραγωγός σκληρού σιταριού από την Θήβα, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «οι βροχές βοήθησαν την καλλιέργεια και έχουμε καλά φυτρώματα. Οι σπορές έγιναν σε δύο δόσεις γιατί πολλοί περίμεναν τις βροχές για να μαλακώσει το χώμα και να μπουν στα χωράφια. Ακόμη είμαστε σε μικρό στάδιο η καλλιέργεια και δεν έχει εμφανίσει κάποιο πρόβλημα φυτοπροστασίας. Τις επόμενες ημέρες, από τέλη Φεβρουαρίου μέχρι αρχές Μαρτίου αναμένεται θα γίνει η λίπανση.
Πέρυσι ήταν μια δύσκολη χρονιά για τους παραγωγούς με μειωμένες αποδόσεις λόγω ξηρασίας και χαμηλές τιμές. Η μέση τιμή που πούλησαν οι παραγωγοί το σκληρό σιτάρι ήταν στα 23 λεπτά το κιλό, που, σε συνδιασμό με τα μειωμένα κιλά, σημαίνει μειωμένο εισόδημα και μεγάλη έλλειψη ρευστότητας.
Και τα πράγματα δεν φαίνεται να βελτιώνονται τα επόμενα χρόνια για μια καλλιέργεια που έχει αυξηθεί το κόστος της. Έχουμε μια στροφή των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης και της Ρωσίας από το μαλακό στο σκληρό σιτάρι. Στο παρελθόν όλοι βλέπαμε την καλλιέργεια στον Καναδά. Τώρα έχουν αυξηθεί οι ανταγωνιστές μας που έχουν πολύ μειωμένο κόστος καλλιέργειας. Επίσης με τις αυξημένες τιμές ηλεκτρικού ρεύματος και αρδευόμενο χωράφι να έχει κάνεις λιγότερα ποτίσματα με αποτέλεσμα να μειώνονται τα κιλά».

Ο κ. Θανάσης Κούντριας, γεωπόνος από την Αγρομηχανική Βόλου δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή έχουμε καλά φυτρώματα. Σε άλλες περιοχές που επλήγησαν από τον Daniel είχαμε προβλήματα στα φυτρώματα και σε κάποιες περιπτώσεις αναγκάστηκαν οι παραγωγοί να κάνουν επανασπορές.
Οι παραγωγοί ετοιμάζονται σε περίπου 15 ημέρες να κάνουν τις επιφανειακές λιπάνσεις. Αυτές θα γίνουν είτε σε μια δόση είτε σε δύο. Τα στρεσαρισμένα φυτά θα χρειαστούν κάποιους βιοδιεγέρτες για να επανέλθουν και να μπορέσουν να προσλάβουν τα θρεπτικά στοιχεία μέσω της λίπανσης.
Αυτή την περίοδο οι σιτοπαραγωγοί θα πρέπει να προσέχουν πολύ για τους μύκητες λόγω της αυξημένης υγρασίας. Επειδή δεν μπορεί ο παραγωγός να είναι συνεχώς στο χωράφι προτείνω να γίνουν και κάποιες προληπτικές εφαρμογές με μυκητοκτόνα, αν έχουν την οικονομική δυνατότητα οι παραγωγοί. Αν εμφανιστεί ο μύκητας στο φυτό θα είναι πολύ αργά. Είναι πολύ βασικό να μην έχουμε προσβολή από μύκητα για να έχουμε μια αυξημένη παραγωγή.
Είναι γεγονός ότι αυτή την εποχή έχουμε χαμηλές θερμοκρασίες λόγω χειμώνα. Προτιμώ να υπάρχουν τώρα τα κρύα παρά αργότερα να έχουμε παγετούς που θα δημιουργήσουν προβλήματα στην καλλιέργεια.
Το 2024 ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά για τα σιτάρια. Οι αποδόσεις ήταν μειωμένες και είχαμε προβλήματα με την ποιότητα. Επίσης είχαμε και χαμηλές τιμές, ξεκίνησαν από 23 λεπτά και αυτή την εποχή έχουν φτάσει στα 27 λεπτά. Μια μέση τιμή που πούλησαν οι παραγωγοί πέρυσι ήταν στα 25 λεπτά που είναι πολύ χαμηλή. Αυτό σημαίνει ότι φέτος έχουμε πρόβλημα οικονομικής ρευστότητας στους παραγωγούς, με ότι αυτό σημαίνει για τις οφειλές που έχουν στα μαγαζιά εφοδίων και στις άλλες υποχρεώσεις τους. Όσον αφορά τα στρέμματα καλλιέργειας εκτιμώ ότι μπορεί να αυξήθηκαν σε πανελλαδικό επίπεδο, μιας και δεν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις, αφού και οι υπόλοιπες καλλιέργειες έφεραν μειωμένα εισοδηματα (βαμβάκια, καλαμπόκια κ.α.)».

Ο κ. Δημήτρης Παπαδάκης, γεωργοκτηνοτρόφος που καλλιεργεί σιτηρά στην Χαλκιδική, «η καλλιέργεια φέτος πάει μέχρι στιγμής πολύ καλά σε όλη την χώρα. Οι βροχές βοήθησαν την καλλιέργεια και δεν φαίνεται να έχουμε προβλήματα φυτοπροστασίας. Ήδη στα πρώιμα σιτάρια έγινε η επιφανειακή λίπανση και θα ακολουθήσει σε λίγες ημέρες και στα υπόλοιπα. Το πρόβλημα στην καλλιέργεια είναι το υψηλό ρίσκο. Υπάρχει μια μεγάλη αύξηση του κόστους στα δημητριακά λόγω της αύξησης των εφοδίων. Στο παρελθόν με αποδόσεις 200 κιλά το στρέμμα θα έφερνα εισόδημα στον παραγωγό. Σήμερα χρειαζόμαστε 400 κιλά το στρέμμα για να καλύψουμε το κόστος και να έχουμε εισόδημα.
Η Τουρκία που είναι μια μεγάλη δύναμη στην παραγωγή σκληρού σιταριού έχει κόστος για τη ζιζανιοκτονία γύρω στο 1,5 ευρώ το στρέμμα. Στην χώρα μας το κόστος είναι δεκαπλάσιο και κυμαίνεται στα 9 έως 10 ευρώ. Αυτό μας βγάζει εκτός ανταγωνισμού. Επίσης στην Τουρκία αναγράφουν τις τιμές λιανικής στην συσκευασία των φυτοπροστατευτικών κάτι που δεν συμβαίνει στην χώρα μας.
Πέρυσι χαμηλές αποδόσεις και μειωμένες τιμές στο σκληρό σιτάρι, από 23 έως 25 λεπτά το κιλό, έφεραν μια έλλειψη ρευστότητας στους παραγωγούς. Θα πρέπει το ΥπΑΑΤ να στηρίξει την καλλιέργεια. Γενικά στην Ελλάδα δεν συμφέρει να κάνεις καλλιέργεια δημητριακών σε μικρές εκτάσεις. Έχουν μείνει μόνο οι μεγάλοι παραγωγοί και τα πράγματα θα πάνε ακόμη χειρότερα αν δεν υπάρξουν μέτρα στήριξης της καλλιέργειας. Θα πρέπει να υπάρξει σχεδιασμός στην αγροτική πολιτική της χώρας μας.
Επενδύουμε 100 ευρώ το στρέμμα για να βγάλουμε 110 ευρώ το στρέμμα. Δεν αφήνει εισόδημα η καλλιέργεια. Η μόνη εναλλακτική λύση για τους παραγωγούς σιτηρών είναι να στραφούν στη δενδροκαλλιέργεια».

Ο κ. Γιάννης Μαργαριτίδης, παραγωγός από τον Έβρο, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι φέτος η καλλιέργεια έχει μια καλύτερη εικόνα σε σχέση με πέρυσι. Οι λίγες βροχές βοήθησαν και έχουμε καλά φυτρώματα. Η βασική λίπανση έγινε με την σπορά. Τις επόμενες ημέρες προς τα τέλη του μήνα θα γίνει η επιφανειακή λίπανση. Ακόμη είναι μικρά τα σιτάρια και δεν έχουμε κάποια προβλήματα. Η ζιζανιοκτονία θα γίνει κατά τον Μάρτιο.
Πέρυσι ήταν μια δύσκολη χρονιά για το σκληρό σιτάρι. Η μέση τιμή που πούλησαν οι παραγωγοί ήταν στα 26 λεπτά το κιλό. Είχαμε και μειωμένες αποδόσεις, σε αρδευόμενο μια μέση απόδοση ήταν στα 500 κιλά. Με αυτές τις αποδόσεις και τις τιμές δεν βγαίνει οικονομικά η καλλιέργεια. Έχουμε και το πρόβλημα στην άρδευση λόγω της Βουλγαρίας. Για όλα αυτά τα προβλήματα οι αγρότες βρίσκονται εδώ και μέρες στο μπλόκο στις Καστανιές του Έβρου και ζητάμε στήριξη του εισοδήματος».

Στασιμότητα παρατηρείται αυτή την περίοδο για τις ελληνικές εξαγωγές εσπεριδοειδών λόγω της εμφάνισης των πορτοκαλιών της Αιγύπτου στις αγορές της ΕΕ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, από την αρχή της εμπορικής περιόδου έως τις 31/1/2025 οι εξαγωγές πορτοκαλιών ανέρχονται σε 163.076 τόνους (έναντι 146.074 τόνων την αντίστοιχη περσινή περίοδο) και μανταρινιών σε 140.435 τόνους (έναντι 116.642 τόνων την αντίστοιχη περσινή περίοδο). Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, αυτή την περίοδο, παρατηρείται επιβράδυνση στη δυναμική των εξαγωγών μας εσπεριδοειδών λόγω μαζικής εισαγωγή φθηνών αιγυπτιακών πορτοκαλιών, τονίζει ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas.

Στο μεταξύ, σύμφωνα με τις προβλέψεις του USDA, αναμένεται μια μείωση (-12%) της φετινής παραγωγής πορτοκαλιών στην Αίγυπτο λόγω των καιρικών συνθηκών. Από την άλλη όμως έχουμε μια αύξηση της έκτασης καλλιέργειας (νέες φυτεύσεις) λόγω αυξημένων κερδών που είχαν οι παραγωγοί πορτοκαλιών τα προηγούμενα χρόνια. Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για μια παραγωγή της τάξης των σε 3,7 εκατομμύρια τόνων.

Παρά την μείωση φέτος των εξαγωγών - λόγω χαμηλότερης παραγωγής - η Αίγυπτος αναμένεται να διατηρήσει την ηγετική θέση του προμηθευτή της ΕΕ στα νωπά πορτοκάλια.

Επίσης, αξίζει να αναφέρουμε ότι αύξηση αναμένεται το 2024-2025, στην χρήση πορτοκαλιών που θα πάνε στην μεταποίηση για χυμοποίηση, κατά 50%, σε 600.000 τόνους.

Φέτος οι Αιγύπτιοι παραγωγοί θα προσπαθήσουν να κερδίσουν το στοίχημα της τιμής. Οι μικρότερες αποδοσεις έχουν σαν αποτέλεσμα καλύτερα μεγέθη και καλύτερες συνθήκες διαλογής καρπού.

Πάντως πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι και φέτος οι αιγυπτιακές εξαγωγές συνεχίζουν να υφίστανται τις επιπτώσεις της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα και τις δυσκολίες εφοδιασμού των ασιατικών αγορών. Αυτό φάνηκε στις εξαγωγές προς τις αγορές της Σαουδικής Αραβίας, που το περασμένο Δεκέμβριο είχαν σημαντική αύξηση του κόστους μεταφοράς (με αποτέλεσμα σχεδόν διπλασιασμό των τιμών).

Οι προβλέψεις αναφέρουν ότι οι φέτος οι συνολικές εξαγωγές πορτοκαλίων της Αιγύπτου αναμένεται να ανέλθουν σε 1.950.000 τόνους (από 2.300.000 τόνους που έκαναν την περσινή εμπορική περίοδο). Βέβαια αν και μειωμένες μιλάμε για τεράστιες ποσότητες, πολλές από τις οποίες θα καταλήξουν στις αγορές της Ευρώπης.

Το επόμενο διάστημα αναμένεται να υπογραφεί η παράταση της εμπορικής συμφωνίας της ΕΕ με τις χώρες της Μεσογείου, που περιλαμβάνει και την Αίγυπτο. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε την στάση της ελληνικής κυβέρνησης.

Από 22 Ιανουαρίου ξεκίνησαν οι αιτήσεις για τα προγράμματα προώθησης αγροτικών προϊόντων της ΕΕ για το 2025.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διαθέσει 132 εκατ. ευρώ για τη συγχρηματοδότηση δραστηριοτήτων προώθησης βιώσιμων και υψηλής ποιότητας γεωργικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ στην εσωτερική αγορά και στην παγκόσμια αγορά.

Η προθεσμία της υποβολής λήγει στις 23 Απριλίου 2025.

Τα ποσά για τα προγράμματα που θα επιλεγούν φέτος θα κατανεμηθούν ως εξής: 63,4 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για την προώθηση σε τρίτες χώρες και 58,6 εκατ. ευρώ για την προώθηση στην εσωτερική αγορά της ΕΕ.

Ο προϋπολογισμός για την εσωτερική αγορά της ΕΕ κατανέμεται ως εξής:

Οι εκστρατείες που στοχεύουν στην εσωτερική αγορά θα περιλαμβάνουν μέτρα ενημέρωσης και προώθησης που εστιάζονται στα συστήματα ποιότητας της ΕΕ, ιδίως στις γεωγραφικές ενδείξεις [προστατευόμενη ονομασία προέλευσης (ΠΟΠ), προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη (ΠΓΕ) και εγγυημένα παραδοσιακά ιδιότυπα προϊόντα (ΕΠΙΠ)], με ειδικό προϋπολογισμό 17,1 εκατ. ευρώ.

Προϋπολογισμός ύψους 28,8 εκατ. ευρώ διατίθεται σε προγράμματα που αποσκοπούν στην αύξηση της ευαισθητοποίησης και της αναγνώρισης ή σε προϊόντα που εκτρέφονται βιολογικά και βιώσιμα, μεταξύ άλλων με υψηλότερα πρότυπα καλής μεταχείρισης των ζώων.

Ποσό 12,7 εκατ. ευρώ προορίζονται για την τόνωση της κατανάλωσης νωπών οπωροκηπευτικών στο πλαίσιο της ισορροπημένης διατροφής.

Επιπλέον 10 εκατ. ευρώ διατίθενται για δράσεις σε περίπτωση σοβαρής διατάραξης της αγοράς, απώλειας της εμπιστοσύνης των καταναλωτών ή άλλων προβλημάτων. Ο προϋπολογισμός αυτός ανακατανέμεται σε προγράμματα σε τρίτες χώρες εάν δεν χρησιμοποιηθεί.

«Ο αγροδιατροφικός τομέας της ΕΕ αποτελεί παγκόσμια εξαγωγική δύναμη. Τα προϊόντα μας και η γαστρονομική μας κληρονομιά είναι γνωστά σ’ ολόκληρο τον κόσμο και δικαίως. Χαίρομαι που μπορούμε να συνεχίσουμε την προώθησή τους την επόμενη χρονιά με προϋπολογισμό 132 εκατ. ευρώ. Μπορούμε να είμαστε περήφανοι για το πώς παράγουμε τρόφιμα εδώ, εντός της ΕΕ. Το λογότυπο «Enjoy, it’ s from Europe» είναι δικό μας και πρέπει να διασφαλίσουμε την αναγνώριση και την κατανόησή του σε παγκόσμιο επίπεδο, προκειμένου να πετύχουμε την καλύτερη σχέση ποιότητας/τιμής για τους γεωργούς και τους παραγωγούς μας», δήλωσε σχετικά ο Επίτροπος Γεωργίας και Τροφίμων της ΕΕ κ. Κριστόφ Χάνσεν.

Για να κάνετε την αίτηση πατήστε (εδώ)

Σύμφωνα με εγκύκλιο του ΟΠΕΚΕΠΕ, δικαιούχοι της συνδεδεμένης ενίσχυσης αραβόσιτου είναι οι ενεργοί γεωργοί που πληρούν τους παρακάτω όρους επιλεξιμότητας:

1. Να χρησιμοποιούν τουλάχιστον 25 κιλά σπόρου αραβοσίτου ανά εκτάριο ή 70.000 σπόρους ανά εκτάριο, δηλαδή η απαιτούμενη ελάχιστη ποσότητα σπόρου προς σπορά ποικιλιών (υβριδίων) αραβοσίτου να είναι 2,5 κιλά/στρέμμα ή 7.000 σπόροι/στρέμμα, για τον οποίο πρέπει να προσκομίζουν αντίστοιχο τιμολόγιο αγοράς.

2. Να καλλιεργούν αραβόσιτο σε επιλέξιμες εκτάσεις. Οι επιλέξιμες αυτές εκτάσεις πρέπει να βρίσκονται σε περιοχές με υδατικά συστήματα των οποίων τα ύδατα είναι σε καλή κατάσταση από ποσοτικής και ποιοτικής πλευράς.

3. Να παραδίδουν κατ’ ελάχιστον 9 τόνους προϊόν ανά εκτάριο ή 40 τόνους ενσίρωμα ανά εκτάριο από 15/07 του έτους ενίσχυσης έως τις 28/02 του επόμενου έτους. Προϋπόθεση για τη χορήγηση της ενίσχυσης είναι η προσκόμιση τιμολογίου αγοράς ή πώλησης του προϊόντος σε μεταποιητική μονάδα, κτηνοτρόφο ή έμπορο του προϊόντος.
Στην περίπτωση που οι δικαιούχοι διατηρούν παράλληλα κτηνοτροφική εκμετάλλευση, απαιτείται η προσκόμιση τιμολογίου αγοράς σπόρου για το μέρος της παραγωγής που προορίζεται για ζωοτροφή και αυτό υπολογίζεται σε συνάρτηση με τον αριθμό, το είδος και τις διατροφικές απαιτήσεις εκάστου ζώου σε αραβόσιτο. Δεν απαιτείται η προσκόμιση τιμολογίου αγοράς ή πώλησης για το μέρος της ζωοτροφής που προορίζεται για τα ζώα της
εκμετάλλευσής τους, το οποίο θα υπολογίζεται σε συνάρτηση με τον αριθμό, το είδος και τις διατροφικές απαιτήσεις εκάστου ζώου σε αραβόσιτο.

4. Επίσης, η συνδεδεμένη αυτή ενίσχυση χορηγείται υπό την προϋπόθεση ότι, εκτός από την συμβατότητα με την Οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα (δηλ. 2000/60/ΕΚ), τηρείται και η Εθνική νομοθεσία σχετικά με την προστασία και διαχείριση των υδατικών πόρων δηλαδή ο ν. 3199/2003 (Α’ 280), τα Σχέδια Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών των 14 Υδατικών Διαμερισμάτων της χώρας, η Εθνική Στρατηγική Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή και το π.δ. 51/2007 (Α’ 54).
Οι Λεκάνες Απορροής Ποταμών και τα Υδατικά Διαμερίσματα έχουν καθορισθεί με την απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων της 16/07/2010. Στα αναθεωρημένα ΣΔΛΑΠ όπως ισχύουν υπάρχουν για κάθε Υδατικό Διαμέρισμα επικαιροποιημένα προγράμματα βασικών και συμπληρωματικών μέτρων για την προστασία και την αποκατάσταση των υδατικών πόρων. Επίσης, στην Εθνική Στρατηγική Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή περιλαμβάνεται πλαίσιο για δράσεις και μέτρα που αφορούν και τους γεωργικούς υδατικούς πόρους.

5. Εάν διαπιστωθεί τυχόν μη συμμόρφωση κατά τη διάρκεια των ελέγχων τήρησης της αιρεσιμότητας, επιβάλλεται η αντίστοιχη κύρωση, όπως προβλέπεται στο άρθρο 10 της υπ’ αρ. 1313/178948/9-6-2023 υπουργικής απόφασης. Η εν λόγω αστοχία κοινοποιείται στην αρμόδια αρχή ελέγχου εφαρμογής της Οδηγίας - πλαίσιο για τα νερά, προκειμένου να διαπιστώσει εάν όντως λαμβάνει χώρα παράνομη χρήση αυτού του πόρου.
Επιπλέον, εκτός από τα παραπάνω στοιχεία που εφαρμόζονται άμεσα στην Κοινοτική νομοθεσία, θα γίνονται αναφορές που θα προκύπτουν από διασταυρωτικούς ελέγχους μεταξύ των αρχών ελέγχων των απαιτήσεων και προτύπων που σχετίζονται με την αιρεσιμότητα και των αρχών ελέγχου χρήσης νερού (φορείς λεκάνης απορροής).
Εάν, ως αποτέλεσμα αυτών των κοινοποιήσεων, στους αιτούντες ενίσχυσης έχουν επιβληθεί οριστικά κυρώσεις από την αρμόδια υδατική αρχή για παράνομη χρήση αυτού του πόρου, αυτοί οι γεωργοί δεν θα λάβουν κανένα ποσό για τα αρδευόμενα εκτάρια, για τα οποία έχουν υποβάλει αίτηση για συνδεδεμένη ενίσχυση.

6. Στην περίπτωση που υπάρχουν διαπιστωμένες εξατομικευμένες ζημιές ανά δικαιούχο από τον Ελληνικό Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ) δύναται οι ποσότητες αυτές να προσμετρούνται στην συνολική επιλέξιμη ποσότητα. Ο ΕΛΓΑ, υποχρεούται στην καταχώρηση των αποτελεσμάτων εκτιμήσεων ζημιών στη σχετική εφαρμογή του ΟΠΕΚΕΠΕ, το αργότερο ως το τέλος Φεβρουαρίου του επόμενου έτους από το έτος υποβολής ΕΑΕ.

Υποχρεώσεις Δικαιούχων

Οι γεωργοί προκειμένου να τύχουν της συνδεδεμένης ενίσχυσης αραβόσιτου υποχρεούνται:
1. Να τηρούν στο σύνολο της εκμετάλλευσης τους τα πρότυπα της Ε.Ε. για την καλή γεωργική και περιβαλλοντική κατάσταση της γης (ΚΓΠΚ), με βάση τον υπ ́αρ. 2115/2021 Κανονισμό (Ε.Ε.), τον υπ ́αρ. 126/2022 κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμό (Ε.Ε , τον υπ ́αρ. 2022/1317 εκτελεστικό κανονισμό (Ε.Ε.) και σύμφωνα με την υπουργική απόφαση που αφορά την αιρεσιμότητα.
2. Να δέχονται και να διευκολύνουν τους προβλεπόμενους ελέγχους από τις αρμόδιες Εθνικές και Ενωσιακές αρχές ελέγχου παρέχοντας οποιοδήποτε συμπληρωματικό στοιχείο ή πληροφορία τους ζητηθεί.
3. Να υποβάλλουν αίτημα λήψης συνδεδεμένης ενίσχυσης. Το αίτημα λήψης της εν λόγω συνδεδεμένης ενίσχυσης γίνεται σε ειδική θέση του εντύπου της δήλωσης καλλιέργειας - ενιαίας αίτησης ενίσχυσης (επιλογή του κωδικού καθεστώτος 0114: «ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΑΡΑΒΟΣΙΤΟΥ»), ανεξάρτητα αν οι ενδιαφερόμενοι είναι δικαιούχοι ή όχι της βασικής ενίσχυσης.
Για την εν λόγω δήλωση συμμετοχής ισχύουν τα οριζόμενα από τις σχετικές αποφάσεις για τη βασική ενίσχυση συμπεριλαμβανομένων και των προθεσμιών υποβολής της. Η δήλωση συμμετοχής του γεωργού συνεπάγεται ότι ο/η γεωργός αποδέχεται τα οριζόμενα στην σχετική απόφαση σχετικά με τη διαδικασία χορήγησης της ενίσχυσης, τους ισχύοντες όρους και τις προϋποθέσεις, καθώς και την κοινοποίηση των στοιχείων του.
4. Να διατηρούν τα επίσημα παραστατικά τα οποία τεκμηριώνουν την παράδοση της πρώτης ύλης στις μεταποιητικές επιχειρήσεις ή τους φορείς ή και οποιαδήποτε άλλα στοιχεία απαιτούνται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ τουλάχιστον για 3 έτη.

Υποχρεώσεις Φορέων

Οι φορείς, στους οποίους οι γεωργοί παραδίδουν το προϊόν υποχρεούνται:
1. Να έχουν υποβάλλει αίτηση ένταξης το αργότερο πριν την έναρξη των παραδόσεων στο σχετικό μητρώο του ΟΠΕΚΕΠΕ, προσκομίζοντας κατά περίπτωση:

• Απόφαση αναγνώρισης (για τις ΑΣΟ)
• Έναρξη επιτηδεύματος και/ή
• Βεβαίωση Γ.Ε.ΜΗ. (για εμπόρους).

Οι φορείς μπορούν να απεντάσσονται από το σχετικό μητρώο με αίτηση διαγραφής στα ανωτέρω διαστήματα, από το επόμενο έτος της ένταξής τους.

2. Εφόσον εντάσσονται στο ανωτέρω μητρώο, να καταχωρούν στην ηλεκτρονική εφαρμογή του ΟΠΕΚΕΠΕ τα απαιτούμενα στοιχεία για κάθε γεωργό. Τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνουν τουλάχιστον το ΑΦΜ του γεωργού, τη συνολική παραλαμβανομένη ποσότητα προϊόντος και τα αναλυτικά στοιχεία του Δελτίου ποσοτικής παραλαβής - τιμολογίου. Τα τιμολόγια αγοράς υποβάλλονται σε ηλεκτρονική μορφή στην εφαρμογή, προκειμένου να είναι διαθέσιμα σε κάθε έλεγχο.

3. Να τηρούν αρχείο όλων των απαραίτητων δικαιολογητικών εγγράφων και παραστατικών τα οποία απαιτούνται για τους οποιουσδήποτε διοικητικούς ή λογιστικούς ελέγχους

4. Να συνεργάζονται και να διευκολύνουν τις αρμόδιες αρχές κατά την πραγματοποίηση των ελέγχων.

Διαδικασία χορήγησης ενίσχυσης

Οι δικαιούχοι γεωργοί υποχρεούνται να υποβάλλουν τα τιμολόγια αγοράς σπόρου κατά την επιλογή της ενίσχυσης καθώς και να συμπληρώνουν τα αντίστοιχα απαιτούμενα πεδία. Η δήλωση των σπόρων προς σπορά μπορεί να γίνεται είτε σε κιλά είτε σε αριθμό σπόρων ανάλογα με την περίπτωση αγοράς. Επιπλέον:
Για την περίπτωση ιδιοκατανάλωσης του προϊόντος, οι δικαιούχοι υποχρεούνται επιπλέον:

• να υποβάλλον ηλεκτρονικά το αντίστοιχο τιμολόγιο αγοράς σπόρου για το μέρος της παραγωγής που προορίζεται για ζωοτροφή
• να επιλέγεται το πεδίο «Ιδιοκατανάλωση» στην αίτηση με την υποχρεωτική συμπλήρωση του πεδίου «Κιλά Προϊόντος για Ιδιοκατανάλωση»

Για την περίπτωση παραδόσεων σε κτηνοτρόφους, οι δικαιούχοι υποχρεούνται επιπλέον:

• να συμπληρώνουν τα πεδία «ΑΦΜ Αγοραστή Κτηνοτρόφου», «Κιλά Προϊόντος προς Πώληση» και «Ημερομηνία Τιμολογίου»
• να υποβάλλουν ηλεκτρονικά το σχετικό παραστατικό (Κωδικός δικαιολογητικού 194: Τιμολόγιο αγοράς ή πώλησης του προϊόντος σε κτηνοτρόφο - Αραβόσιτος).

Σε περίπτωση απώλειας ή άλλης επίσημης χρήσης των πρωτότυπων τιμολογίων, ο παραγωγός πρέπει να προσκομίσει γνήσια αντίγραφα τους, από το στέλεχος του τιμολογίου του προμηθευτή σπόρου, σφραγισμένα και υπογεγραμμένα από τον εκδότη.
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ διενεργεί τους προβλεπόμενους ελέγχους επαλήθευσης των όρων επιλεξιμότητας και πριν την πληρωμή του καθεστώτος, προχωρά σε μηχανογραφικούς διασταυρωτικούς ελέγχους προκειμένου:
- Να καθοριστούν οι δικαιούχοι γεωργοί που τηρούν τους όρους επιλεξιμότητας, δηλαδή όσοι:

• έχουν υποβάλλει αίτημα λήψης της συνδεδεμένης ενίσχυσης
• έχουν χρησιμοποιήσει σπόρο σποράς τουλάχιστον 25 κιλά ή 70.000 σπόρους ανά εκτάριο στα αγροτεμάχια με αραβόσιτο, σύμφωνα με τα ανωτέρω παραστατικά
• έχουν παραδώσει τουλάχιστον 9 τόνους προϊόν ή 40 τόνους ενσίρωμα ανά εκτάριο σε μεταποιητική μονάδα/έμπορο του προϊόντος ή σε κτηνοτρόφο από 15/07 του έτους ενίσχυσης έως 28/02 του επόμενου έτους και έχουν συμπληρώσει τα απαραίτητα πεδία ή διατηρούν κτηνοτροφική εκμετάλλευση και έχουν επιλέξει το πεδίο της ιδιοκατανάλωσης

- Να υπολογιστούν οι προσδιορισθείσες επιλέξιμες εκτάσεις αραβόσιτου προκειμένου να καθοριστεί η μοναδιαία τιμή.
- Να πραγματοποιηθεί η χορήγηση της συνδεδεμένης ενίσχυσης.
- Nα κοινοποιηθούν τα προκύπτοντα στατιστικά στοιχεία στη Δ/νση Συστημάτων Καλλιέργειας & Π.Φ.Π. του ΥπΑΑΤ

Σημειώνεται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ ότι γεωργοί που δεν τηρούν το σύνολο των ανωτέρω όρων επιλεξιμότητας, δεν λαμβάνουν τη συνδεδεμένη ενίσχυση.

Δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η τροποποιητική απόφαση με τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη χορήγηση, τη μεταβίβαση και την ανανέωση της άδειας παραγωγού και επαγγελματία πωλητή και των αντίστοιχων θέσεων ή δικαιωμάτων δραστηριοποίησης στο υπαίθριο εμπόριο.

Σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, για την έκδοση και τη χορήγηση, σε φυσικό πρόσωπο, άδειας παραγωγού πωλητή και απόδοσης θέσεων σε αγορά υπαίθριου εμπορίου ή δικαιώματος δραστηριοποίησης στο πλανόδιο εμπόριο κατόπιν έκδοσης προκήρυξης, απαιτείται η προσκόμιση των ακόλουθων δικαιολογητικών και στοιχείων:

Αίτηση του υποψηφίου στην οποία περιλαμβάνονται:
α) Τα στοιχεία ταυτότητας,
β) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) του υποψηφίου,
γ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του υποψηφίου,
δ) τα πωλούμενα είδη, ε) ο αριθμός κυκλοφορίας του προς χρήση οχήματος (ιδιόκτητου ή άλλου οχήματος),
στ) ο αριθμός μητρώου εμπόρων νωπών οπωροκηπευτικών για τους υπόχρεους εγγραφής σε αυτό και
ζ) οι θέσεις άσκησης δραστηριοποίησης για τους πωλητές σε λαϊκές αγορές και το στάσιμο ή οι περιοχές δραστηριοποίησης για τους πωλητές που δραστηριοποιούνται στο πλανόδιο εμπόριο,
η) υπεύθυνη δήλωση στην οποία δηλώνει ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου,

Τα δικαιολογητικά που καθορίζονται από την προκήρυξη για την απόδειξη της συνδρομής των κριτηρίων μοριοδότησης, σύμφωνα με τη μοριοδότηση της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 16 του ν. 4849/2021 (Α’ 207),

Αποδεικτικό έναρξης δραστηριότητας στην αρμόδια φορολογική αρχή και ταμειακής μηχανής δηλωμένης και συνδεδεμένης στο πληροφοριακό σύστημα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (TAXIS),

Βεβαίωση εγγραφής στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων του ν. 3874/2010 (Α’ 151), στην οποία αναγράφεται ότι ο ενδιαφερόμενος είναι επαγγελματίας αγρότης,

Τελευταία δήλωση στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης και της τελευταίας Ενιαίας Δήλωσης Καλλιέργειας/Εκτροφής ΕΛΓΑ,

Υπεύθυνη δήλωση για τις ποσότητες, που θα διαθέσει στο υπαίθριο εμπόριο, ανά προϊόν, για τα προϊόντα που περιλαμβάνονται στη δήλωση Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (Ο.Σ.Δ.Ε.) της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης και της τελευταίας Ενιαίας Δήλωσης Καλλιέργειας/Εκτροφής Ε.Λ.Γ.Α.,

Αν τα προϊόντα ανήκουν σε αυτά που δεν δηλώνονται στο Ο.Σ.Δ.Ε., υπεύθυνη δήλωση ότι τα προϊόντα αυτά προέρχονται από ίδια παραγωγή και την ποσότητα που θα διαθέσει στο υπαίθριο εμπόριο.

Άδεια κυκλοφορίας οχήματος σε ισχύ, καθώς και Δελτίο Καταλληλότητας Τεχνικού Ελέγχου (ΚΤΕΟ) σε ισχύ, του δηλούμενου προς χρήση οχήματος (ιδιόκτητου ή άλλου οχήματος),
α) πιστοποιητικό υγείας σε ισχύ, σύμφωνα με την υπό στοιχεία Υ1γ/Γ.Π./οικ. 35797/04.4.2012 (Β’ 1199) απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης,
β) των ειδικών δικαιολογητικών του άρθρου 7, κατά περίπτωση.

1. Στην περίπτωση μεταβίβασης της άδειας λόγω συνταξιοδότησης, παραίτησης ή αναπηρίας του κατόχου σε ποσοστό τουλάχιστο εξήντα επτά (67%) υποβάλλεται στην αρμόδια αρχή, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 19 και ιδίως της περίπτωσης του ν. 4849/2021, αίτηση από τον κάτοχο της άδειας συνοδευόμενη από τα από τα ακόλουθα στοιχεία και δικαιολογητικά:
α) Βεβαίωση συνταξιοδότησης του κατόχου της άδειας ή υπεύθυνη δήλωση οριστικής παύσης δραστηριοποίησης λόγω παραίτησης από την άδεια ή βεβαίωση που εκδίδεται από τις Υγειονομικές Επιτροπές των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (Κ.Ε.Π.Α.), στην οποία αναγράφεται το ποσοστό της αναπηρίας, κατά περίπτωση,
β) πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του κατόχου της άδειας,
γ) αίτηση του προσώπου στο οποίο μεταβιβάζεται η άδεια στην οποία αναφέρονται:
γα) Τα στοιχεία της ταυτότητας του,
γβ) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) του,
γγ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του,
δ) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75), στην οποία δηλώνει ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου, ε) τα δικαιολογητικά και τα στοιχεία των περ. αστ’ και γ’ έως και ιβ’ της παρ. 1 του άρθρου 1.

2. Στην περίπτωση μεταβίβασης της άδειας λόγω θανάτου, το πρόσωπο που δικαιούται να αποκτήσει την άδεια με τις αντίστοιχες θέσεις ή τα αντίστοιχα δικαιώματα δραστηριο-ποίησης στο πλανόδιο εμπόριο, υποβάλλει στις αρμόδιες αρχές, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 4849/2021, εντός προθεσμίας έξι (6) μηνών, από την ημερομηνία θανάτου του κατόχου της άδειας:
α) Αίτηση στην οποία αναφέρονται:
αα) Τα στοιχεία της ταυτότητάς του,
αβ) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) του,
αγ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του,
β) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75), στην οποία δηλώνει ότι αποδέχεται την άδεια και ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου,
γ) ληξιαρχική πράξη θανάτου του αδειούχου,
δ) πιστοποιητικό εγγύτερων συγγενών, 81260 ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ TΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ Τεύχος B’ 7590/31.12.2024
ε) έγγραφη παραίτηση των πιθανών υπόλοιπων δικαιούχων ή δημοσιευμένη διάταξη τελευταίας βούλησης με την οποία καθίσταται κληρονόμος της άδειας συνοδευόμενη από υπεύθυνη δήλωση ότι δεν αποποιήθηκε την κληρονομιά ή πρακτικό διενέργειας δημόσιας κλήρωσης από την αρμόδια αρχή,
στ) τα δικαιολογητικά και τα στοιχεία των περ. αστ και γ’ έως και ιβ’ της παρ. 1 του άρθρου 1.

3. Αν το φυσικό πρόσωπο στο οποίο μεταβιβάζεται η άδεια παραγωγού δεν έχει την ιδιότητα του αγρότη για το δικαιολογητικό της περ. ζ’ της παρ. 1 του άρθρου 1 προσκομίζεται υπεύθυνη δήλωση ότι το φυσικό πρόσωπο δεν είχε κατά το προηγούμενο έτος την ιδιότητα του αγρότη και ότι το δικαιολογητικό θα προσκομιστεί αμέσως μετά την πρώτη υποβολή της πρώτης δήλωσης Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (Ο.Σ.Δ.Ε.) της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης καθώς και η υπεύθυνη δήλωση προϊόντων και ποσοτήτων της περ. η’ της παρ. 1 του άρθρου 1.
Στην περίπτωση αυτή, η μεταβίβαση της άδειας παραγωγού είναι προσωρινή και αν παρέλθει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι (6) μηνών από την ημερομηνία προσωρινής μεταβίβασης χωρίς να έχει προσκομιστεί το δικαιολογητικό της περ. ζ’ της παρ. 1 του άρθρου 1 η μεταβίβαση είναι αυτοδικαίως άκυρη.
Η παρούσα καταλαμβάνει και μεταβιβάσεις για τις οποίες έχει υποβληθεί αίτηση από δικαιούχο από την 1η Μαΐου 2022 έως και την έναρξη ισχύος της παρούσας.

Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)

«Δίχτυ προστασίας», με κονδύλι 1 δις ευρώ, θα δημιουργήσει η ΕΕ για να αποζημιώσει τους αγρότες σε περίπτωση που θα ζημιωθούν από την εμπορική συμφωνία της ΕΕ με τα κράτη της Mercosur.

Όπως ανέφερε ο Επίτροπος Εμπορίου και Οικονομικής Ασφάλειας, Μάρος Σέφκοβιτς, στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Επιτροπή θα δημιουργήσει ένα νέο ταμείο, αποθεματικό αξίας τουλάχιστον ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, από το οποίο θα αποζημιωθεί ο αγροτικός τομέας στην Ευρώπη στην περίπτωση που θα επηρεαστεί αρνητικά μετά την εφαρμογή της εμπορικής συμφωνίας.

Όπως τόνισε «πιστεύουμε ότι η συμφωνία θα λειτουργήσει σωστά και δεν θα προκαλέσει διαταραχή της αγοράς. Ωστόσο, θέλουμε να εγγυηθούμε ότι δεν θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις για τους αγρότες και τις αγροτικές περιοχές. Αυτή η πρόσθετη «εγγύηση» χρησιμεύει ως σχέδιο έκτακτης ανάγκης, διασφαλίζοντας σταθερότητα για τους τομείς της ΕΕ ακόμη και σε εξαιρετικές περιστάσεις. Αν και είναι απίθανο να χρειαστεί, αυτό το δίχτυ ασφαλείας υπογραμμίζει τη δέσμευση της ΕΕ να προστατεύσει τον γεωργικό της τομέα».

Στην συνέχεια ο Επίτροπος, μιλώντας στους Ευρωβουλευτές, αναφέρθηκε στο θέμα των ποσοστώσεων που περιλαμβάνονται στην εμπορική συμφωνία και τόνισε:

«Ειδικότερα για το βόειο κρέας:
Το άνοιγμα της αγοράς για το βόειο κρέας θα είναι εντός λογικών ορίων. Η ποσόστωση των 99.000 τόνων αντιστοιχεί στην πραγματικότητα στο ήμισυ των όγκων που ήδη εισάγονται τώρα από τη Mercosur.
Αυτή η ποσόστωση με μειωμένο δασμολογικό συντελεστή 7,5% θα εφαρμοστεί σταδιακά σε μια περίοδο 7 ετών
Επιπλέον, η ποσόστωση αυτή κατανέμεται σε κατεψυγμένο (45%) και νωπό κρέας (55%).

Για τα πουλερικά:
Η αγορά πουλερικών της ΕΕ αυξάνεται ετησίως κατά μέσο όρο κατά 1,8 % ετησίως τα τελευταία 10 χρόνια. Επιπλέον, η ΕΕ είναι καθαρός εξαγωγέας πουλερικών.
Χορηγήσαμε αδασμολόγητη ποσόστωση 180.000 τόνων που ανοίχτηκε για τις χώρες της Mercosur. Αυτό είναι τα τρία τέταρτα αυτού που ήδη εισάγουμε ετησίως από τη Mercosur. Αυτό ισοδυναμεί λίγο πολύ με την ετήσια αύξηση της κατανάλωσης πουλερικών στην ΕΕ. Επιπλέον, μόνο το ήμισυ αυτής της ποσόστωσης αφορά κοτόπουλο υψηλής ποιότητας (χωρίς κόκαλα).

Επίσης η Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης περιέχει διμερείς διασφαλίσεις για την προστασία του γεωργικού τομέα σε περίπτωση που η αύξηση των εισαγωγών προκαλέσει ή κινδυνεύει να προκαλέσει σοβαρή οικονομική ζημία σε κάποιο κλάδο».

Το 2024 τελείωσε με αύξηση και καταγραφή ρεκόρ, για άλλη μια χρονιά, των ελληνικών εξαγωγών νωπών φρούτων και λαχανικών κατά 8,2%, και θα ξεπεράσει τα 1,861 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Συνδέσμου Incofruit-Hellas.

Έτος κατά το οποίο και οι εισαγωγές εκτιμάται ότι αυξήθηκαν κατακόρυφα, 13,6% βάσει επισήμων στοιχείων ενδεκαμήνου 2024 και προσωρινών στοιχείων για τον Δεκέμβριο.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει ότι «οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών το 2024 θα είναι αυξημένες κατά 8,2% σε αξία σε σύγκριση με το 2023, σύμφωνα με εκτιμήσεις μας με βάση τα επίσημα στοιχεία από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο και των προσωρινών για τον Δεκέμβριο. Ο όγκος θα αυξηθεί επίσης, γύρω στο 1,7% και θα ξεπεράσει τους 1,78 εκατ. τόνους.

Οι ελληνικές εξαγωγές φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ ανήλθαν σε 1,24 εκατ. τόνους και 1,26 δισεκατομμύρια ευρώ το πρώτο ενδεκάμηνο του 2024, που αντιπροσώπευαν το 78,34% του όγκου των εξαγωγών εκείνη την περίοδο, ο οποίος ανήλθε σε 1,582 εκατ. τόνους και στο 76,92% της αξίας που αποκτήθηκε, που ανήλθε στα 1,638 δισ. ευρώ.

Η Ρουμανία καταλαμβάνει την πρώτη θέση στην αγορά της ΕΕ, όπου 296,59 χιλιάδες τόνοι φρέσκων φρούτων και λαχανικών προορίζονταν, από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο, έναντι αξίας 222,252 εκατ. ευρώ, με μεσοσταθμική τιμή ανά μονάδα 0,75 ευρώ/κιλό.

Η Βουλγαρία διατήρησε επίσης τη θέση της ως η δεύτερη αγορά του ελληνικού τομέα στην ΕΕ, με 248,2 χιλιάδες τόνους, αξίας 132,215 εκατ. ευρώ, με μεσοσταθμική τιμή 0,53 ευρώ/κιλό (ατυποποίητων και υποτιμολογημένων; ποιοτικά υποβαθμισμένων; κ.α με τις διαμορφούμενες συνθήκες ελευθέρων συνόρων το φαινόμενο να μεγενθύνεται).

Οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών στη Γερμανία αυξήθηκαν σε όγκο σε 161,27 χιλιάδες τόνους, τρίτη αγορά στην ΕΕ ως προς τον όγκο, και πρώτη σε αξία, φθάνοντας τα 249,04 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, με μεσοσταθμική τιμή στα 1,54 ευρώ/κιλό.

Ακολουθούν: Πολωνία, Ιταλία, Ισπανία, με 142,43, 79,93, 45,45 χιλιάδες τόνους και 143,59, 118,98, 62,97 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα.

Οι εξαγωγές εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελούν 22% του συνόλου και ανέρχονται στους 342,7 χιλ.τόνους και 377,96 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία ενδεκαμήνου ΕΛΣΤΑΤ.

Η «γάγραινα» του ελληνικού εξαγωγικού εμπορίου είναι η δραστηριοποίηση «Ελλήνων, Βαλκάνιων, Ιταλών κ.α. εμπόρων» που διακινούν ατυποποίητα, χωρίς ταυτότητα (απευθείας από τον αγρό) προϊόντα, με συνέπεια να μην καρπούται η χώρα την μετασυλλεκτική αξία τους και να πλήτεται η φήμη και η ποιότητα τους στις διεθνείς αγορές.

Οι σχετικοί έλεγχοι για την τήρηση των κοινοτικών και εθνικών προδιαγραφών εμπορίας είναι ελλιπείς (εκτιμάται ότι τα εξαχθέντα φορτία το 2024 ανέρχονται σε 320 χιλιάδες, από αυτά 65 χιλιάδες προς τρίτες χώρες και τα εκδοθέντα πιστοποιητικά ελέγχου για τρίτες χώρες σε 45 χιλιάδες, με τα αντίστοιχα φυτουγειονομικά να είναι περισσότερα παρά το ότι δεν είναι υποχρεωτικά).

Οι εισαγωγές θα διατηρήσουν την υψηλή ανάπτυξη των τελευταίων ετών και βάσει επισήμων στοιχείων ΕΛΣΤΑΤ ενδεκαμήνου 2024 και αυξήθηκαν, κατά 6,2% κατ όγκο σε σύγκριση με το 2023, φτάνοντας συνολικά τους 866 χιλιάδες τόνους, αυξάνοντας την αξία τους υπερδιπλάσια, 13,2%, φτάνοντας στα 805 εκατ. ευρώ.

Η αξία των ελληνικών εισαγωγών νωπών φρούτων και λαχανικών από τρίτες χώρες διαμορφώθηκε, από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 2024, σε 321,6 εκατ. ευρώ, το 43,8% του συνόλου, ενώ όσα εισήχθησαν από την ΕΕ ανήλθαν σε 433,3 εκατ. ευρώ, 56,2% του συνόλου.

Η Αίγυπτος είναι ο πρώτος προμηθευτής στην εθνική αγορά, με 80,91 εκατ. ευρώ, έως τον Νοέμβριο 2024.

Ακολουθεί η Τουρκία με 53,7 εκατ. ευρώ και την τρίτη θέση καταλαμβάνει η Β. Μακεδονία με 17,68 εκατ. ευρώ.

Η αξία των συνολικών εισαγωγών φρούτων και λαχανικών στην Ελλάδα, μέχρι το Νοέμβριο 2024, διαμορφώθηκε στα 804,935 εκατ. ευρώ, ενώ ο όγκος διαμορφώθηκε σε 715 χιλιάδες τόνους.

Σχετική έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Ισπανία, για τις αγοραστικές και καταναλωτικές συνήθειες του 2024, μεταξύ των άλλων καταγράφει ότι η επιλογή προϊόντος καθορίζεται από την τιμή (με ποσοστό 35%) λόγω της επίδρασης του πληθωρισμού, ακολουθούμενη από την ποιότητα (28%), τις προσφορές (19%), τις προσωπικές προτιμήσεις (16%) και το εμπορικό σήμα (2%), τάσεις που σε συνδυασμό με την αύξηση του τουρισμού εξηγεί και την αύξηση των φθηνότερων εισαγομένων φρούτων και λαχανικών.

Οι σχετικοί έλεγχοι στα εισαγόμενα φρούτα και λαχανικά για την τήρηση των κοινοτικών και εθνικών προδιαγραφών εμπορίας και υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων είναι ελλιπείς (εκτιμάται ότι τα εισαχθέντα φορτία το 2024 ανέρχονται σε 120 χιλιάδες και τα εκδοθέντα πιστοποιητικά ελέγχου σε 5 χιλιάδες).

Το 2024, η ανησυχία αυξήθηκε επίσης για παράγοντες που επηρεάζουν καθοριστικά την παραγωγή: η έλλειψη υδάτινων πόρων, η έλλειψη εργαζομένων και η αύξηση του κόστους εργασίας, η αύξηση ενέργειας και λιπασμάτων - φυτοφαρμάκων, σε έναν τομέα στον οποίο η εργασία μπορεί να αντιπροσωπεύει έως και το 45% του κόστους σε ορισμένες καλλιέργειες και τρίτον η έλλειψη φθηνών φυτοϋγειονομικών προϊόντων, η οποία μειώνει ολοένα και περισσότερο την ικανότητα παραγωγής σε επαρκείς ποσότητες και με αποτελεσματικό και ασφαλή τρόπο.

Η υφιστάμενη διαφορά μεταξύ των φυτοϋγειονομικών, εργασιακών, κοινωνικών προτύπων, που απαιτούνται στην ΕΕ, τα οποία δεν απαιτούνται στις τρίτες χώρες προέλευσης των κοινοτικών εισαγωγών, καθιστά τους παραγωγούς στα κράτη μέλη ολοένα και λιγότερο ανταγωνιστικούς.

Προτεραιότητα, ενόψει της αυξανόμενης απειλής από χώρες, που είναι σαφώς εξαγωγικά προσανατολισμένες στην αγορά της ΕΕ (όπως το Μαρόκο ή ορισμένα μέλη της Mercosur) προτείνονται συγκεκριμένα μέτρα για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, μεταξύ των οποίων είναι η μείωση της γραφειοκρατία και οι υπερ-ρυθμίσεις.

Στην εμπορική πολιτική, απαιτείται η αναζωογόνηση της κοινοτικής προτίμησης, με βάση την εφαρμογή μέτρων διασφάλισης, όταν οι εισαγωγές φθάνουν σε όγκους που προκαλούν σοβαρές διαταραχές στις αγορές ή σοβαρή ζημιά στην κοινοτική παραγωγή. Και, από την άλλη, ότι οι εμπορικές συμφωνίες με τρίτες χώρες θεσπίζουν μέτρα αμοιβαιότητας στους πιο ευαίσθητους τομείς, όπως φυτοϋγειονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα.

Προτείνονται τα ακόλουθα μέτρα για την αντιμετώπιση των διαταραχών στις αγορές ήτοι

• Τη διευκόλυνση αφενός της προσαρμογής του κλάδου στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζοντας τη σημασία της ενίσχυσης της έρευνας και των επενδύσεων, και αφ ετέρου την ανάληψη διαφόρων πρωτοβουλιών για την προώθηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών.
• Να ισχύσουν κατοπτρικές ρήτρες, στο πλαίσιο διεθνών εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ με τρίτες χώρες, που είναι συμβατικές διατάξεις απαιτούμενες για τα εισαγόμενα προϊόντα, ήτοι να συμμορφώνονται στα ίδια ρυθμιστικά πρότυπα που ισχύουν για τα εγχώρια προϊόντα της χώρας εισαγωγής της ΕΕ. Η αμοιβαιότητα των προτύπων έχει προταθεί τα τελευταία χρόνια, χωρίς να έχει ακόμη επιτευχθεί.
• Απαιτείται σε εθνικό επίπεδο χάραξη ζωνών καλλιέργειας φρούτων και λαχανικών κατά είδος, εμπλουτισμός τους με νέες ποικιλίες και επέκταση ημερολογιακά της συγκομιδής, της μεταποίησης και εμπορίας τους».

Απολογισμό του 2024 και σχεδιασμό του επόμενου έτους κάνει η τουρκική αγορά σκληρού σιταριού.

Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο ότι στις αρχές του 2025 υπάρχει στην χώρα μια ποσότητα περίπου 2,5 εκατομμύρια τόνους σκληρού σίτου, με τις ανάγκες της τουρκικής αγοράς, για τους επόμενους 6 μήνες, να ανέρχονται σε περίπου 2 εκατομμύρια τόνους και τον Ιούνιο του 2025 (στα αλώνια) θα πρέπει να υπάρχει ένα απόθεμα στους 600 χιλιάδες τόνους, που είναι ο μέσος όρος των τελευταίων ετών.

Θυμίζουμε ότι η Τουρκική Επιτροπή Σιτηρών (TMO) πραγματοποίησε, το 2024, διεθνή διαγωνισμό για την πώληση 100.000 τόνων σκληρού σίτου για εξαγωγή σε τιμή FOB. Στον διαγωνισμό δεν υπήρξαν εμπορικές συμφωνίες επειδή οι τιμές που προσέφεραν οι συμμετέχοντες για το σιτάρι ήταν πολύ χαμηλές. Η Τουρκία είχε στόχο τιμή πώλησης στα 315,19 έως 320,03 ευρώ ο τόνος αλλά δεν έγινε εφικτός.

Αυτή την περίοδο οι τιμές σκληρού στην τουρκική αγορά παραμένουν σε σταθερά υψηλά επίπεδα και κυμαίνονται από 329,73 έως 344,28 ευρώ ο τόνος, ανάλογα με την ποιότητα και την τοποθεσία.

Οι τιμές σκληρού σίτου που δίνει η TMO, το Δεκέμβριο του 2024, κυμαίνονται από 300,64 έως 329,73 ευρώ ο τόνος. Η αγορά δεν αναμένει κάποια σημαντική αύξηση τιμών για τον Ιανουάριο του 2025.

Οι τιμές του τουρκικού σκληρού σίτου δεν είναι καθόλου ανταγωνιστικές σε αυτά τα επίπεδα και δεν αναμένεται να γίνουν εξαγωγές, υποστηρίζουν οι κύκλοι της αγοράς. Για να εξαχθεί το τουρκικό σκληρό σιτάρι πρέπει να έχει τιμές CIF από 368,52 έως 387,92 ευρώ ο τόνος στα λιμάνια της Ιταλίας ή τη Βόρεια Αφρική.

Όμως οι υψηλές τιμές φέρνουν προβλήματα και στις βιομηχανίες ζυμαρικών επειδή δεν τους δίνουν κέρδη, με αποτέλεσμα να έχουν πρόβλημα στις εξαγωγές.

Πάντως αυτή την εποχή το μεγαλύτερο μέρος του σκληρού σίτου βρίσκεται στα χέρια της κυβέρνησης (TMO) και εκείνη θα αποφασίσει για το αν μείνει στην τουρκική αγορά ή θα πάει για εξαγωγές.

Η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελληνικού Ρυζιού (ΕΔΟΡΕΛ) εκφράζει την έντονη ανησυχία και την κατηγορηματική αντίθεσή της απέναντι στη συμφωνία της ΕΕ με τις χώρες Mercosur.

Όπως αναφέρει σε επιστολή του προς το ΥπΑΑΤ, ο πρόεδρος της ΕΔΟΡΕΛ, Ιωάννης Αρναουτέλης, η συμφωνία αυτή θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τόσο τον τομέα της παραγωγής ρυζιού, όσο και τον τομέα της μεταποίησης στη χώρα μας, απειλώντας άμεσα τη βιωσιμότητα του κλάδου μας.

Ειδικότερα, οι ανησυχίες μας εστιάζονται στα εξής σημεία:

Αθέμιτος Ανταγωνισμός:
Οι χώρες του Mercosur έχουν χαμηλότερα κόστη παραγωγής λόγω διαφορετικών προδιαγραφών, συχνά κατώτερων από τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Η εισαγωγή φθηνών προϊόντων ρυζιού από τις περιοχές αυτές θα δημιουργήσει ασφυκτικές συνθήκες για τους Έλληνες παραγωγούς και μεταποιητές, οι οποίοι καλούνται να λειτουργήσουν σε περιβάλλον αυστηρών κανονισμών και αυξημένων λειτουργικών δαπανών.

Κίνδυνος για την Εγχώρια Παραγωγή:
Το ρύζι είναι μια στρατηγική καλλιέργεια για την Ελλάδα, με σημαντική παραγωγική βάση, ιδιαίτερα σε περιοχές όπως η Χαλάστρα, το Δέλτα του Αξιού και άλλες περιοχές της Ελλάδας. Η μαζική εισαγωγή ρυζιού από τις χώρες Mercosur θα οδηγήσει στη συρρίκνωση της καλλιέργειας, με ανυπολόγιστες συνέπειες για την αγροτική οικονομία και την κοινωνική συνοχή στις τοπικές κοινότητες.

Απειλή για τον Τομέα Μεταποίησης:
Η εγχώρια βιομηχανία μεταποίησης ρυζιού, η οποία προσφέρει σημαντική προστιθέμενη αξία και απασχόληση, θα υποστεί πλήγμα από την εισροή φθηνών εισαγόμενων προϊόντων. Οι ελληνικές επιχειρήσεις, που επενδύουν σε ποιότητα και καινοτομία, δεν θα μπορέσουν να ανταγωνιστούν την ανισότητα στις συνθήκες παραγωγής και κόστους.

Περιβαλλοντικά και Ποιοτικά Ζητήματα:
Οι αγροτικές πρακτικές στις χώρες του Mercosur δεν συμμορφώνονται πάντα με τα υψηλά ευρωπαϊκά περιβαλλοντικά και ποιοτικά πρότυπα. Η εισαγωγή ρυζιού που ενδέχεται να μην πληροί τα ίδια πρότυπα διατροφικής ασφάλειας μπορεί να πλήξει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και τη φήμη των ευρωπαϊκών προϊόντων.

Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις:
Η ενίσχυση της εμπορικής συνεργασίας με χώρες που εμπλέκονται στην αποψίλωση δασών, όπως το τροπικό δάσος του Αμαζονίου, αντίκειται στους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και στην προστασία του περιβάλλοντος.

Κίνδυνος Υποβάθμισης της Αγροτικής Παραγωγής:
Η μαζική εισαγωγή φθηνών αγροτικών προϊόντων από τις χώρες Mercosur απειλεί τη βιωσιμότητα των τοπικών καλλιεργητών και κτηνοτρόφων, οδηγώντας σε περαιτέρω ερήμωση της υπαίθρου.