Μόνο σε περίπτωση νέας και παρατεταμένης κακοκαιρίας, ίσως πάρουν ξανά τα πάνω τους, αλλά και πάλι οι κοπές της νέας σεζόν πλησιάζουν.
Καθοδική τροχιά διαγράφουν οι τιμές στα βασικά είδη κτηνοτροφικών φυτών, που χρησιμοποιούνται ως ζωοτροφή, καθώς τα διαθέσιμα χρήματα των κτηνοτρόφων, είναι περιορισμένα. Το γεγονός αυτό όμως οδηγεί σε μείωση των αποδόσεων σε γάλα στα ζώα.
Ο κ. Αποστόλης Εκίζογλου τόνισε μιλώντας στον ΑγροΤύπο τα εξής: «οι τιμές για την πρώτη ποιότητα τριφυλλιού είναι σήμερα στα 30-32 λεπτά το κιλό. Αποθέματα δεν υπάρχουν πολλά στην αγορά, καθώς πλησιάζουμε στις πρώτες κοπές της επόμενης χρονιάς, που αναμένονται περί τις 15 με 20 Απριλίου. Αν μέχρι τότε πέσει πάλι κανένα χιόνι και αναγκαστούν οι κτηνοτρόφοι να κλείσουν μέσα τα ζώα τους και πάλι, τότε ίσως δημιουργηθεί πρόσθετη ζήτηση. Κατά τα άλλα, τώρα, η ζήτηση είναι σχετικά περιορισμένη λόγω της οικονομικής δυσπραγίας των κτηνοτροφικών μονάδων, που ζητάνε να πληρώνουν με επιταγές δίμηνες και τρίμηνες. Εμείς από την πλευρά μας ζητάμε μετρητά γιατί έχουμε ανάγκες και μεις να εξυπηρετήσουμε. Πριν την πρόσφατη κακοκαιρία και τον χιονιά, υπήρξαν συνάδελφοι, που έδωσαν καθαρά τριφύλλια ακόμα και με 26 λεπτά το κιλό. Είναι βέβαιο ωστόσο πως οι κητνοτροφικές μονάδες δεν έχουν ευχέρεια για να αγοράσουν πολύ τριφύλλι αυτή την περίοδο και γι' αυτό βγάζουν και τα ζώα για βοσκή περισσότερες ημέρες. Αυτό όμως, όπως μας λένε οι ίδιοι οι κτηνοτρόφοι, έχει επίπτωση στις αποδόσεις στο γάλα που έχουν τα ζώα. Όσον αφορά τέλος το άχυρο, η τιμή του από σιτάρι είναι στα 3,5 ευρώ ανά δέμα».
Ο κ. Γιάννης Βάγκος, παραγωγός από την περιοχή της Λιβαδειάς δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ότι: «η συντριπτική πλειοψηφία των πράξεων στο ανώτερο ποιοτικά τριφύλλι στην περιοχή της Βοιωτίας και της Φθιώτιδας αφορά στα 38 λεπτά το κιλό, όμως στις πιο κάτω ποιότητες, οι τιμές είναι πολύ χαμηλότερες και κυμαίνονται ακόμα και στα 25-26 λεπτά το κιλό. Τα 25-26 αυτά λεπτά αφορούν το χορταροτρίφυλλο και όχι το καθαρό προϊόν. Μεγάλο ρόλο παίζει η απόσταση βέβαια, καθώς στις πιο βόρειες περιοχές, από Καρδίτσα κι άνω, οι τιμές μπορεί να διαφέρουν. Όσον αφορά στο άχυρο το δέμα από κριθάρι έχει 4 ευρώ και το δέμα από σιτάρι 3 ευρώ. Η σανοβρώμη πιάνει 28 λεπτά το κιλό σήμερα, το δε καλαμπόκι από 32 στα αλώνια έχει τώρα 29 λεπτά. Το σακιασμένο ανάλογα το μαγαζί μπορεί να πιάνει και τα 40 λεπτά το κιλό».
«Η ζήτηση και οι τιμές των κτηνοτροφικών φυτών έχουν σημειώσει κάμψη το τελευταίο διάστημα. Τα τριφύλλια έχουν στον παραγωγό γύρω στα 30 λεπτά τα καλής ποιότητας, όμως δεν υπάρχουν και πολλά αποθέματα. Προσωπικά, μου έχουν τελειώσει τα αποθέματα τριφυλλιού και αναμένουμε τη συλλογή της νέας χρονιάς τους επόμενους μήνες. Στο άχυρο από σιτάρι οι τιμές είναι στα 10 λεπτά ανά κιλό», τόνισε από την πλευρά του ο παραγωγός κτηνοτροφικών φυτών από τον Αμπελώνα Λάρισας, κ. Θανάσης Φάκας.
Οι συνεχόμενες βροχοπτώσεις φέτος έχουν δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα σε πολλές αροτραίες καλλιέργειες σε πολλές περιοχές της χώρας. Όπως πάνε τα πράγματα οι παραγωγοί θα λένε ότι είναι τυχεροί αν καταφέρουν να κάνουν συγκομιδή.
Ο κ. Δημήτρης Παπαδάκης, παραγωγός από την Θεσσαλονίκη, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «τα κριθάρια είναι έτοιμα για συγκομιδή αλλά οι συνεχόμενες βροχοπτώσεις δεν μας αφήνουν να μπούμε στα χωράφια. Όσο βρέχει οι αποδόσεις θα μειώνονται. Αν συνεχιστούν οι βροχοπτώσεις και μετά την Πέμπτη θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα στην ποιότητα του κριθαριού. Επίσης προβλήματα υπάρχει με τα τριφύλλια που δεν μπορούμε να μπουν οι πρώτες μηχανές στα χωράφια».
Ο κ. Θωμάς Μόσχος, γεωργός και κτηνοτρόφος από την Καστοριά, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «σοβαρά προβλήματα υπάρχουν στα φασόλια. Τα χωράφια πλημμυρισμένα και υπάρχει ζημιά η οποία δεν αποζημιώνεται από τον ΕΛΓΑ. Ζημιά υπάρχει και στα καλαμπόκια που σε πολλά χωράφια θα πρέπει να γίνει επανασπορά. Αν συνεχιστούν οι βροχοπτώσεις το επόμενο διάστημα θα αρχίσουν να έχουν προβλήματα και τα σιτάρια. Τα τριφύλλια που σπάρθηκαν στις αρχές Μαΐου θα πρέπει οι παραγωγοί να κάνουν επανασπορά. Τα υπόλοιπα τριφύλλια δεν μπορούν να συγκομιστούν λόγω βροχής».
Ο κ. Χρήστος Σιδερόπουλος, παραγωγός από την Λάρισα, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «τα βαμβάκια έχουν πρόβλημα. Πολλοί παραγωγοί που είχαν κάνει επανασπορά θα πρέπει να ξανακάνουν. Είμαστε στα τέλη Μαΐου και ο ΕΛΓΑ λέει ότι μπορεί να γίνει επανασπορά (μέχρι 2 Ιουνίου), την οποία αποζημιώνει. Όμως είναι δεδομένο ότι θθα υπάρξει πρόβλημα με μειωμένες στρεμματικές αποδόσεις. Μέχρι χτες Κυριακή (28/5) δεν υπήρχε πρόβλημα στο σκληρό σιτάρι από τις βροχές. Αν συνεχιστούν όμως θα υπάρξει πρόβλημα και σε αυτή την καλλιέργεια».
Ο κ. Θανάσης Κούντριας, γεωπόνος από την Αγρομηχανική Βόλου, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «τα κριθάρια είναι έτοιμα για συγκομιδή αλλά με τις συνεχόμενες βροχές είναι αδύνατον να γίνει. Μέχρι στιγμής οι αποδόσεις είναι καλές και αναμένεται μια καλή παραγωγή. Κανείς όμως δεν γνωρίζει με τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν τι θα γίνει όσο περνάει ο καιρός. Κάποια χωράφια που δεν γίνεται αμειψισπορά λόγω υγρασίας υπάρχουν μυκητολογικά προβλήματα (φουζάριο). Αυτό συμβαίνει επειδή έχουμε αυξημένη υγρασία λόγω των συνεχόμενων βροχοπτώσεων της Άνοιξης».
Ο κ. Βαγγέλης Τασιούλης, παραγωγός το Ριζοβούνι Καρδίτσας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «στο βαμβάκι πολλοί αναγκαστήκαμε να κάνουμε επανασπορά. Πέρσι τέτοια εποχή το βαμβάκι είχε σχηματίσει τα πρώτα του χτένια, φέτος είναι ακόμη στα φυτρώματα. Πολλοί θα αναγκαστούν να κάνουν ξανά επανασπορά.
Στα τριφύλλια αυτή την εποχή έπρεπε να κόβουμε το δεύτερο χέρι αλλά δεν έχουμε κόψει ούτε πρώτο λόγω των συνεχόμενων βροχών. Οι κτηνοτρόφοι έχουν πολύ μεγάλο πρόβλημα γιατί δεν μπορούν να βρουν τριφύλλι για να ταΐσουν τα ζώα τους. Κανείς δεν το περίμενε τέτοια εποχή να μην έχουμε τριφύλλια. Από την άλλη τα σιτάρια είναι σίγουρο ότι φέτος θα έχουν ποιοτικά προβλήματα».
Βλέπουμε ότι οι καιρικές συνθήκες έχουν αρχίσει να δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στις καλλιέργειες. Άμεση προτεραιότητα θα πρέπει να είναι μια αλλαγή του Κανονισμού Ασφάλισης του ΕΛΓΑ αλλά και μια ανοικτή επικοινωνία με τους παραγωγούς για να δούμε τι θα πρέπει να αλλάξει για να μπορούμε να έχουμε βιώσιμες παραγωγές.
Η καθυστέρηση των δηλώσεων της ενιαίας ενίσχυσης (ΟΣΔΕ) δημιουργεί προβλήματατα έλλειψης ρευστότητας στον αγροτικό κλάδο. Μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι κτηνοτρόφοι που θα θέλουν να αγοράσουν ζωοτροφές σε λίγες ημέρες όταν θα ξεκινήσουν τα αλώνια.
Να θυμίσουμε ότι αν οι κτηνοτρόφοι δεν καταφέρουν να αγοράσουν στα αλώνια τότε τα σιτηρά θα τα πάρουν οι έμποροι και θα τα βάλουν στις αποθήκες για να πουλήσουν σε υψηλότερη τιμή και να έχουν κέρδος.
Στο παρελθόν κάθε χρόνο η κάρτα προέβλεπε την προείσπραξη του 80% της Βασικής και της Πράσινης Ενίσχυσης που θα εισέπρατταν το κάθε έτος ενίσχυσης οι αγρότες. Τα πράγµατα από φέτος αλλάζουν και η Πράσινη Ενίσχυση (πρασίνισµα), µε τον τρόπο που την γνώριζαν οι αγρότες, καταργήθηκε φέτος. Επίσης οι νεοεισερχόμενοι κτηνοτρόφοι δεν μπορούν να λάβουν την κάρτα αφού δεν γνωρίζουν οι τράπεζες το ποσό της ενίσχυσης που θα λάβουν.
Εδώ και ένα μήνα έχει υπογραφεί το νέο μνημόνιο συνεργασίας τραπεζών με το ΥπΑΑΤ για την προσφορά της «Κάρτας του Αγρότη» και στη νέα προγραμματική περίοδο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 2023-2027.
Ωστόσο επειδή υπάρχουν αλλαγές στις ενισχύσεις, λόγω της νέας ΚΑΠ, κάποιες τράπεζες που την ενεργοποίησαν είχαν όριο πίστωσης για το 2023 την βασική ενίσχυση, που λάµβαναν τα προηγούµενα έτη. Άλλες τράπεζες δεν έχουν ενεργοποιήση την «Κάρτα του Αγρότη» και αναμένουν να ολοκληρωθεί η διαδικασία του ΟΣΔΕ (δηλαδή από τέλη Σεπτεμβρίου όπως έχει πει το ΥπΑΑΤ).
Στην ουσία το 2023 έχουν λιγότερα ή και καθόλου χρήματα οι κτηνοτρόφοι από την κάρτα και αυτό τους δημιουργεί προβλήματα έλλειψης ρευστότητας για την αγορά ζωοτροφών. Από την άλλη οι γαλακτοβιομηχανίες περιμένουν την πτώση τιμών στις ζωοτροφές για να βρουν τη δικαιολογία που χρειάζονται ώστε να ρίξουν τις τιμές παραγωγού στο γάλα.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, μεγάλη γαλακτοβιομηχανία μείωσε τις τιμές στο αιγοπρόβειο γάλα στους κτηνοτρόφους που συνεργάζεται από όλη την χώρα και μάλιστα με αναδρομική ισχύ, από τον Οκτώβριο, χωρίς να έχει κάνει νωρίτερα καμιά ενημέρωση. Σαν δικαιολογία ανέφερε ότι υπήρξαν προβλήματα με τις λιποπρωτεΐνες στο γάλα που παράδιναν. Η μείωση αυτή - σύμφωνα με όσα αναφέρουν κτηνοτρόφοι στον ΑγροΤύπο - κυμαίνεται από 10 έως 20 λεπτά το κιλό. Θυμίζουμε ότι τέτοια εποχή πέρσι όταν η ενέργεια και οι τιμές ζωοτροφών είχαν φτάσει στα ύψη οι γαλακτοβιομηχανίες δεν έδιναν αύξηση στην τιμή του γάλακτος υποστηρίζοντας ότι οι εμπορικές συμφωνίες πρέπει να τηρηθούν. Φέτος δεν ισχύει το ίδιο. Πάντα χάνουν οι κτηνοτρόφοι γιατί δεν υπάρχει στην χώρα μας «νομική θωράκιση» για τις εμπορικές συμφωνίες που κάνουν και για αυτό υπάρχουν ευθύνες.
Δύσκολο αναμένεται το μέλλον των κτηνοτρόφων και κρίσιμες οι επόμενες ημέρες για την ηγεσία του ΥπΑΑΤ.
Αύξηση της παραγωγής των σιτηρών, ελαιούχων σπόρων και πρωτεϊνούχων καλλιεργειών (μπιζέλια, κουκιά κ.α.) για το 2023, παρά την ξηρασία, προβλέπουν οι Copa και Cogeca.
Οι ειδικοί και οι ομάδες εργασίες των αγροτοσυνδικαλιστικών οργανώσεων της ΕΕ προβλέπουν γενική αύξηση της παραγωγής δημητριακών, ελαιούχων σπόρων και πρωτεϊνών της ΕΕ το 2023, παρά την αναμενόμενη σοβαρή μείωση της παραγωγής στην Ισπανία (δικαιώνοντας σχετικό άρθρο του ΑγροΤύπου).
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασαν οι Copa και Cogeca, η φετινή παραγωγή δημητριακών της ΕΕ αναμένεται να φτάσει τους 277 εκατομμύρια τόνους (+4,6% σε σύγκριση με τη συγκομιδή του 2022). Παρόμοια αύξηση αναμένεται για τους ελαιούχους σπόρους (34,1 εκατ. τόνοι, +8,2%) και τις πρωτεϊνούχες καλλιέργειες (3,9 εκατ. τόνοι, +5%).
Παρά τη μείωση των εκτάσεων καλλιέργειας το 2023 (-3,8%), οι αναμενόμενες υψηλές στρεμματικές αποδόσεις για τα δημητριακά αναμένεται να εξασφαλίσουν καλύτερο αποτέλεσμα από αυτό του 2022. Αυτή η τάση οφείλεται εν μέρει στις υψηλότερες αποδόσεις που αναμένονται για τον αραβόσιτο με παραγωγή που θα πρέπει να φτάσει τους 62 εκατ. τόνους (+21,7% σε σύγκριση με το 2022). Η
Αντίθετα το κριθάρι και το σκληρό σιτάρι αναμένεται να σημειώσουν πτώση παραγωγής κατά -2,3% και -7,1% αντίστοιχα, ενώ το μαλακό σιτάρι αναμένεται να αυξηθεί στους 128 εκατομμύρια τόνους (+2,8%).
Η Ισπανία θα πληγεί σοβαρά από τη συνεχιζόμενη ξηρασία, με τη συνολική παραγωγή σιτηρών να μειώνεται κατά σχεδόν 9 εκατομμύρια τόνους.
Συνολικά, η συγκομιδή σιτηρών του 2023 στην ΕΕ εκτιμάται ότι θα είναι υψηλότερη από αυτή του 2022, αλλά θα εξακολουθεί να είναι λίγο χαμηλότερη από τον μέσο όρο παραγωγής σιτηρών των τελευταίων 5 ετών.
Η ποσότητα φέτος αναμένεται να αντισταθμίσει την μειωμένη, σε σχέση με πέρσι, τιμή των σιτηρών στα αλώνια.
Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για μια καλή φέτος παραγωγή σιτηρών σε Ευρώπη (με εξαίρεση της Ισπανία) και Καναδά. Υπάρχει όμως πρόβλημα με τα περσινά αποθέματα στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης (οι οποίες όμως κατάφεραν να πάρουν ενισχύσεις από την ΕΕ).
Η σπορά σιτηρών στον Καναδά καθυστέρησε λόγω της ξηρασίας αλλά στην συνέχεια ήρθαν βροχοπτώσεις και ξεκίνησαν. Η στατιστική υπηρεσία του Καναδά, δημοσίευσε τις προθέσεις σποράς των Καναδών αγροτών και κάνει λόγο για 9 εκατ. εκτάρια, μια αύξηση κατά 6,3% σε σχέση με το 2022. Στο σκληρό σιτάρι οι εκτάσεις αναμένεται να κυμανθούν στα 2,5 εκατ. εκτάρια (αύξηση 1% σε σχέση με το 2022).
Στο μεταξύ, στις 5 Μαΐου, έγινε ο τελευταίος διαγωνισµός αγοράς σκληρού της Τυνησίας που έκλεισε με τιμή στα 385 δολάρια ο τόνος (παράδοση στο λιμάνι).
Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Αλέξανδρος Μιχαηλίδης, γνώστης της διεθνούς αγοράς και υπεύθυνος σιτηρών στην ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΗ ΑΕ, «στη δυτική Ευρώπη (με εξαίρεση την Ισπανία) οι καιρικές συνθήκες βοηθούν την καλλιέργεια σιτηρών.
Εκτιμώ ότι ποσοτικά θα έχουμε καλές σοδειές στις κυριότερες χώρες παραγωγής σιτηρών στην ΕΕ. Η Ισπανία έχει πρόβλημα με την ξηρασία αλλά αποτελεί καταναλωτή και όχι εξαγωγέα σιτηρών.
Στον Καναδά οι σπορές, που γίνονται αυτή την εποχή, καθυστέρησαν να ξεκινήσουν λόγω ξηρασίας αλλά τώρα εξελίσσονται με καλούς ρυθμούς.
Στην χώρα μας οι βροχές δίνουν καλά ποσοτικά μεγέθη στη νέα σοδειά. Για την ποιότητα είναι ακόμη νωρίς να μιλήσουμε. Το σίγουρο είναι ότι αναμένουμε καλές στρεμματικές αποδόσεις.
Στην ανατολική Ευρώπη οι παραγωγοί έχουν περσινά αποθέματα γιατί δεν πούλησαν αν και οι τιμές ήταν σε πολύ υψηλά επίπεδα. Μόνο στη Βουλγαρία και την Ρουμανία στις αποθήκες υπάρχουν 4 εκατ. τόνοι σιτηρών. Αυτές οι ποσότητες αναμένεται να βγουν στην αγορά με τον αλωνισμό. Σε συνδιασμό με τις καλές ποσοτικά παραγωγές που αναμένουμε στην Ευρώπη θα φέρουν μια αύξηση της ποσότητας.
Τα αλώνια θα έπρεπε να ξεκινούσαν σε περίπου 10 ημέρες αλλά λόγω των συνεχόμενων βροχοπτώσεων θα καθυστερήσουν.
Η λογική λέει ότι όταν έχουμε μεγάλες ποσότητες θα υπάρξει «πίεση» των τιμών. Όπως φαίνεται οι κτηνοτρόφοι θα καταφέρουν να αγοράσουν σε μειωμένες σε σχέση με πέρσι τιμές τις ζωοτροφές. Από την άλλη οι παραγωγοί σιτηρών φέτος με τα πολλά κιλά θα μπορέσουν να αντισταθμίσουν την μείωση της τιμής στο χωράφι».
Από 11 έως 82,5 ευρώ το στρέμμα θα ενισχύονται οι παραγωγοί με τη νέα ΚΑΠ για την χρήση ανθεκτικών και προσαρμοσμένων ποικιλιών. Η ενίσχυση θα δίνεται ανάλογα με το είδος καλλιέργειας.
Με το οικολογικό σχήμα (eco-scheme) Π1-31.1 «Χρήση ανθεκτικών και προσαρμοσμένων ειδών και ποικιλιών» ενισχύονται οι παραγωγοί για την καλλιέργεια ποικιλιών χειμερινών σιτηρών και ψυχανθών μικρού βιολογικού κύκλου, σε αντικατάσταση υδροβόρων καλλιεργειών όπως αραβόσιτος, μηδική και βαμβάκι.
Επίσης, ενισχύονται οι παραγωγοί για την καλλιέργεια τοπικών ποικιλιών ετησίων ή και ειδών και ποικιλιών προσαρμοσμένων στις τοπικές συνθήκες ή/και άγριων συγγενών καλλιεργούμενων ειδών, για τροφή ή ζωοτροφές.
Τέλος, ενισχύεται και η εισαγωγή νέων ή και καινοτόμων καλλιεργειών, ανθεκτικών στις ξηροθερμικές συνθήκες και στις αναμενόμενες, λόγω της κλιματικής αλλαγής, μεταβολές.
Η παρέμβαση εφαρμόζεται στις εκτάσεις που καλλιεργούνται με αροτραίες καλλιέργειες.
Δικαιούχοι για την παρέμβαση μπορεί να είναι ενεργοί γεωργοί ή ομάδες ενεργών γεωργών.
Η δέσμευση των παραγωγών έγκειται στην επιλογή καλλιέργειας με βάση τις παρακάτω επιλογές:
Α. ποικιλίες χειμερινών σιτηρών και ψυχανθών μικρού βιολογικού κύκλου, αντικαθιστώντας υδροβόρες καλλιέργειες, όπως αραβόσιτος, μηδική και βαμβάκι,
Β. τοπικές ποικιλίες ετησίων καλλιεργειών ή και είδη και ποικιλίες προσαρμοσμένες στις τοπικές συνθήκες ή και άγριες συγγενείς ποικιλίες καλλιεργούμενων ειδών, για τροφή ή ζωοτροφές,
Γ. νέες ή και καινοτόμες ή και με καινοτόμο χρήση καλλιέργειες ανθεκτικές στις ξηροθερμικές συνθήκες και στις αναμενόμενες, λόγω της κλιματικής αλλαγής, μεταβολές. Τέτοιες καλλιέργειες ενδεικτικά είναι η Κινόα, η Τσία, το Τεφ, το Μαύρο Σινάπι, η Νιγκέλα, η Καμελίνα, η Μουκούνα, το Σιταροκρίθαρο, η Γλυκοπατάτα, η Τσουκνίδα για ίνα και το Λινάρι για λάδι ή και για ίνα.
Η φετινή συγκομιδή σιτηρών στην Τυνησία δεν θα υπερβαίνει το ένα τρίτο της περσινής παραγωγής.
Η Ένωση Γεωργίας και Αλιείας της Τυνησίας (UTAP) αναφέρει ότι η ξηρασία έχει καταστρέψει τις καλλιέργειες στις περισσότερες επαρχίες της χώρας, απειλώντας την επισιτιστική ασφάλεια την επόμενη σεζόν.
Φέτος, η Τυνησία βιώνει μια από τις πιο σκληρές περιόδους ξηρασίας, η οποία προκάλεσε ζημιές σε μεγάλο μέρος των εκτάσεων σιτηρών που σπάρθηκαν στην αρχή της σεζόν. Η έλλειψη βροχόπτωσης φέτος δεν βοήθησε να ολοκληρωθεί η βλάστηση των σιτηρών, με τις περισσότερες περιοχές από τα περίπου 8.000.000 στρέμματα καλλιέργειας της χώρας να έχουν πληγεί από την ξηρασία.
Οι σιτηροπαραγωγικές περιοχές του βορρά είναι οι κύριοι προμηθευτές ζωοτροφών της χώρας. Η ζημιά που θα προκληθεί στις εκμεταλλεύσεις σιτηρών θα οδηγήσει σε σημαντική μείωση των ζωοτροφών. Η μειωμένη παραγωγή θα φέρει άνοδο στις τιμές τους, με αποτέλεσμα να υπάρξουν προβλήματα στην κτηνοτροφία και στην παραγωγή γάλακτος.
Φέτος η χώρα θα αναγκαστεί να εισάγει μεγάλες ποσότητες σιτηρών για να εξασφαλίσει την προμήθεια βασικών προϊόντων. Οι σοδειές της περσινής παραγωγής ξεπέρασαν τα 7 εκατομμύρια quintal (10 quintal = 1 κιλό) και αφορούσαν κυρίως σκληρό σιτάρι. Φέτος η παραγωγή αναμένεται να είναι μειωμένη, κατά 70%, σε σχέση με την περσινή.
Η Τυνησία είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στον εφοδιασμό σιτηρών, αφού πέρυσι έκανε εισαγωγή το 60% των αναγκών της σε μαλακό σιτάρι και το 66% των αναγκών της σε κριθάρι από τη Ρωσική Ομοσπονδία και την Ουκρανία. Ο πόλεμος δημιουργεί προβλήματα στις εξαγωγές σιτηρών αυτών των δύο χωρών.
Οι βροχοπτώσεις σε πολλές περιοχές της χώρας πάνε πίσω τις σπορές καλαμποκιού κατά ένα μήνα αλλά και την συγκομιδή κτηνοτροφικών και σανοδοτικών ψυχανθών.
Επίσης σε πολλές περιπτώσεις κάνει δύσκολη και την βόσκηση, με αποτέλεσμα τα ζώα να παραμένουν στους στάβλους και να θέλουν ζωοτροφές.
Οι κτηνοτρόφοι αναγκάζονται να αγοράσουν ζωοτροφές από τους εμπόρους που αυτή την εποχή οι τιμές τους παραμένουν σε υψηλά επίπεδα.
Από την πλευρά του ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ) υποστηρίζει ότι το στρες που δημιουργείται στα ζώα (κυρίως αιγοπρόβατα), λόγο των μεγάλων εναλλαγών θερμοκρασιών, οδηγεί σε μείωση παραγωγής γάλακτος, η οποία δεν επανέρχεται. Για αυτό ζητά την καταγραφή των ζημιών και την ενίσχυση των κτηνοτρόφων με de minimis ή άλλα οικονομικά εργαλεία.
Συγκεκριμένα ο ΣΕΚ αναφέρει τα εξής:
«Η πρωτογενής παραγωγή διανύει την δυσκολότερη περίοδο της δεκαετίας, η μείωση που υπολογίζουμε αυτήν την στιγμή ξεπερνάει το 20% στις εκτροφές αιγοπροβάτων και περισσότερο από 15% στις αγελάδες κρεατοπαραγωγής.
Στην δυσκολότερη περίοδο για την κτηνοτροφική παραγωγή ήρθαν τώρα να προστεθούν και παρατεταμένες βροχοπτώσεις ειδικά στις περιοχές Κεντρικής - Δυτικής Μακεδονίας, Ηπείρου και Στερεάς Ελλάδας.
Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι το στρες που δημιουργείται στα ζώα λόγο μεγάλων εναλλαγών θερμοκρασιών οδηγεί σε μείωση παραγωγής η οποία δεν επανέρχεται ποτέ στα αρχικά στάδια με αποτέλεσμα η παραγωγή γάλακτος αυτήν την στιγμή να έχει υποστεί τεράστιο πλήγμα.
Λόγο των βροχοπτώσεων η καλλιέργεια αραβόσιτου έχει αργήσει ήδη έναν μήνα με αποτέλεσμα να αργήσει επιπλέον και η συγκομιδή του κάτι το οποίο δημιουργεί πολλά και σύνθετα προβλήματα στους κτηνοτρόφους για τις ανάγκες των εκτροφών τους.
Επίσης είναι αδύνατη εδώ και έναν μήνα η συγκομιδή παραγωγής σανοδετικών ψυχανθών για τις ανάγκες των κτηνοτροφικών μονάδων όπως επίσης και η βόσκηση, με αποτέλεσμα οι κτηνοτρόφοι να αναγκάζονται να αγοράσουν επιπλέον ζωοτροφές σε υψηλές τιμές αυξάνοντας έτσι το κόστος παραγωγής ενώ την ίδια στιγμή οι γαλακτοβιομηχανίες ανακοινώνουν μειώσεις στην τιμή γάλακτος αλλά και κρέατος στα σφαγεία.
Για τον λόγο αυτόν ο ΣΕΚ αιτείται από το ΥπΑΑΤ την άμεση καταγραφή των ζημιών και την άμεση αποζημίωση όλων των παραγωγών μέσω de minimis ή άλλων εργαλείων των προαναφερόμενων αλλά και άλλων περιοχών όπου έχουν πληγεί από παρατεταμένες βροχοπτώσεις.
Να υπενθυμίσουμε ότι οι κτηνοτρόφοι είναι ο μόνος κλάδος που πληρώνει ασφάλεια ΕΛΓΑ και σπάνια ή και ποτέ δεν αποζημιώνεται για μειωμένη παραγωγή κάτι το οποίο είναι όχι μόνο άδικο αλλά και δεν έχουν εισακουστεί τα αιτήματα μας για αλλαγή του κανονισμού.
Η στήριξη του κράτους κρίνεται αναγκαία για την επιβίωση του κλάδου αλλά και της επισιτιστικής ασφάλειας της χώρας μας».
Σχετικά με τη δυνατότητα λήψης συνδεδεμένης ενίσχυσης για κτηνοτροφικά φυτά: όπως αραβόσιτος, κριθάρι, ψυχανθή, μηδικής κλπ. και τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ενσίρωμα ως ζωοτροφή, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων διευκρινίζει τα ακόλουθα:
1) Κάθε καλλιέργεια φυτικής παραγωγής που προορίζεται για ζωοτροφή και προβλέπεται να λαμβάνει συνδεδεμένη ενίσχυση και αφορά ιδιοπαραγωγή και κατανάλωση από τους ίδιους τους κτηνοτρόφους, θα λαμβάνει συνδεδεμένη ενίσχυση με τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας που θα ισχύσουν.
2) Για τις περιπτώσεις που η φυτική παραγωγή των συγκεκριμένων καλλιεργειών γίνει ενσίρωμα ώστε να καταναλωθεί ως ζωοτροφή, θα τυγχάνει συνδεμένης ενίσχυσης με τον καθορισμό ελέγχου απόδειξης της χρήσης για επιλεξιμότητα.
Η ανακοίνωση του ΥπΑΑΤ ήρθε σε απάντηση σχετικής επιστολής της ΕΘΕΑΣ η οποία ανέφερε τα εξής:
«Μεγάλη αναστάτωση έχει προκληθεί ανάμεσα σε παραγωγούς και ειδικότερα στους κτηνοτρόφους που ιδιοπαράγουν ζωοτροφές με βάση τις καλλιέργειες, κριθαριού, μηδικής, αραβοσίτου, ψυχανθών κ.α., τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως ενσίρωμα πέρα από τη χρήση τους ως καρπός ή σανός. Το ενσίρωμα ως είδος ζωοτροφής έχει ιδιαίτερα ευεργετικά πλεονεκτήματα για τη διατροφή των ζώων, χαμηλότερο κόστος και καλύτερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Η αναστάτωση προκύπτει από τρία ζητήματα:
1. Ο αποκλεισμός π.χ. της ενσίρωσης αραβοσίτου για ζωοτροφή από την συνδεδεμένη ενίσχυση δεν εμποδίζεται από το κοινοτικό και εθνικό πλαίσιο, ούτε και αναφέρεται στο Στρατηγικό Σχέδιο Εφαρμογής.
2. Η ανακίνηση ενός τέτοιου σημαντικού θέματος για την κτηνοτροφία, που αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα κόστους ζωοτροφών, έγινε χωρίς καμία διαβούλευση και ενημέρωση της ΕΘΕΑΣ και των κτηνοτρόφων, οι οποίοι έχουν προβεί και προβαίνουν στην καλλιέργεια σημαντικών εκτάσεων που προορίζονται για ζωοτροφές και είναι επιλέξιμες για την καταβολή συνδεδεμένων ενισχύσεων.
3. Οι δικαιολογίες που προβάλλονται από τις υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ ότι «ο έλεγχος της σύστασης του ενσιρώματος, (ποσοστό καλαμποκιού στο ενσίρωμα), μπορεί να οδηγούσε σε προβλήματα πληρωμής της ενίσχυσης και αποκλεισμό αιτούντων από τη λήψη της» δεν αφορά τους παραγωγούς, είναι αβάσιμες. Είναι δε απορίας άξιο πριν βγει η εφαρμοστική για τη Νέα ΚΑΠ και υπάρξει διαβούλευση να αποκλείονται δικαιούχοι ενίσχυσης με πρόσχημα την αδυναμία ελέγχου από την υπηρεσία».
Με μια καλή πορεία κλίνει φέτος η εμπορική περίοδο για τις μεσόσπερμες ποικιλίες στο ρύζι, ενώ αναμένεται τις επόμενες ημέρες να ξεκινήσουν οι σπορές.
Αντιθέτως τα μακρύσπερμα ρύζια (Bonnet) έχουν πρόβλημα και αυτό αναμένεται να έχει σαν αποτέλεσμα την μείωση των φετινών στρεμμάτων καλλιέργειες, με τους παραγωγούς να στρέφονται στο βαμβάκι και το καλαμπόκι.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Χρήστος Γκατζάρας, πρόεδρος του Συνεταιρισµού Α' Χαλάστρας και της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ελληνικού Ρυζιού (ΕΔΟΡΕΛ), «υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για το ελληνικό ρύζι από την Τουρκία και τις χώρες των Βαλκανίων. Οι συνθήκες που επικρατούν σε ευρωπαϊκό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, με τις μειωμένες παραγωγές, ευνόησαν το ελληνικό ρύζι.
Η εμπορική πορεία στα Ronaldo και Carolina ήταν πολύ καλή την τρέχουσα περίοδο 2022-2023. Οι τιμές αυτή την περίοδο κυμαίνονται για τα Ronaldo στα 540 ευρώ ο τόνος και για τα Carolina στα 700 ευρώ ο τόνος. Ήδη έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί οι πωλήσεις για τα Carolina (95% της παραγωγής) και πολύ καλά πάνε εμπορικά και τα Ronaldo (85% της παραγωγής).
Αντίθετα στα μακρύσπερμα η αγορά φαίνεται να είναι παγωμένη. Πολύ λίγες είναι οι εμπορικές πράξεις στα Bonnet με την τιμή τους να κυμαίνεται στα 440 ευρώ ο τόνος, ενώ έχει πωληθεί μέχρι σήμερα περίπου το 60% της παραγωγής τους.
Μπορεί η τιμή για τον παραγωγό να έχει αυξηθεί κατά 30 με 40%, όμως έχει αυξηθεί και το κόστος παραγωγής. Η συνάρτηση της τιμής με το κόστος παραγωγής είναι περίπου στα ίδια επίπεδα με τα 2 τελευταία χρόνια.
Απογοήτευση όμως υπάρχει για τα μακρύσπερμα ρύζια. Αυτό αναμένεται να οδηγήσει σε μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας στο ρύζι κατά 10 - 15 χιλιάδες στρέμματα. Οι παραγωγοί στρέφονται στις καλλιέργειες του βαμβακιού και του καλαμποκιού.
Γενικά θεωρώ ότι το 2022 ήταν μια σχετικά καλή χρονιά για την καλλιέργεια του ρυζιού. Οι σπορές θα ξεκινήσουν από την επόμενη εβδομάδα.
Το ελληνικό ρύζι, το οποίο είναι καθαρά εξαγώγιμο προϊόν, διατηρεί δυναμική παρουσία τόσο στην εγχώρια αγορά όσο και στο εξωτερικό, κατατάσσοντας την χώρας μας από τις κορυφαίες σε παραγωγή σε ευρωπαϊκό επίπεδο»
Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Επαρχίας Φαρσάλων «Ο Ενιπέας» και η ομάδα παραγωγών οσπρίων ανακοινώνουν ότι διατίθεται φασόλι τύπου Νόρτον.
Όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να επικοινωνούν με το γεωπονικό τμήμα του συνεταιρισμού, στο Ευύδριο Φαρσάλων, στο τηλέφωνο: 2491071098 ή στο email: agrisupport@enipeasagro.gr.
Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο η γεωπόνος του συνεταιρισμού κ. Χαρά Καρατοσίδου, «τα φασόλια είναι από την παραγωγή των μελών μας. Τα δίνει ο συνεταιρισμός για σπορά και για βρώση. Οι παραγωγοί φασολιών έχουν πάει πίσω τις φυτεύσεις λόγω των συνεχόμενων βροχοπτώσεων που έχουμε στην περιοχή».
Κονδύλι 100 εκατ. ευρώ μοιράζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε αγρότες πέντε χωρών της ανατολικής Ευρώπης, σε μια προσπάθεια στήριξης του εισοδήματος λόγω των προβλημάτων από τις αδασμολόγητες εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από την Ουκρανία.
Είναι το δεύτερο πακέτο στήριξης, αφού η ΕΕ ενέκρινε πριν ένα μήνα το πρώτο πακέτο ύψους 56,3 εκατομμυρίων ευρώ για τους αγρότες των χωρών αυτών. Η ενίσχυση δίνεται μετά από αίτημα που κατέθεσαν οι κυβερνήσεις των κρατών και μετά τα μέτρα που πήραν κατά των εξαγωγών από την Ουκρανία.
Μετά τη συμφωνία που επιτεύχθηκε με τη Βουλγαρία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία, στις 28 Απριλίου 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την πρότασή της για το μέτρο στήριξης, ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ, στους αγρότες αυτών των χωρών.
Το ποσό προέρχεται από το αποθεματικό του 2023, θα κατευθυνθεί στους αγρότες που παράγουν δημητριακά και ελαιούχους σπόρους σε αυτά τα πέντε κράτη μέλη.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, η στήριξη θα βοηθήσει τα κράτη μέλη που συνορεύουν με την Ουκρανία να αντισταθμίσουν εν μέρει τα ζητήματα που προκύπτουν από τις εισαγωγές αυτών των αγροδιατροφικών προϊόντων από την Ουκρανία.
Παράλληλα, η Βουλγαρία, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Σλοβακία έχουν δεσμευτεί να άρουν τα μονομερή μέτρα τους για το σιτάρι, τον αραβόσιτο, την ελαιοκράμβη και τον ηλιόσπορο και οποιαδήποτε άλλα προϊόντα προέρχονται από την Ουκρανία.
Η Επιτροπή προτείνει να διατεθούν 9,77 εκατ. ευρώ στη Βουλγαρία, 15,93 εκατ. ευρώ στην Ουγγαρία, 39,33 εκατ. ευρώ στην Πολωνία, 29,73 ευρώ στη Ρουμανία και 5,24 ευρώ στη Σλοβακία.
Οι χώρες μπορούν να συμπληρώσουν αυτή την ενίσχυση της ΕΕ έως και 200% με εθνικούς πόρους που θα ανέρχονται σε συνολική οικονομική βοήθεια 300 εκατομμυρίων ευρώ για τους πληγέντες αγρότες.
Η κατανομή λαμβάνει υπόψη το βάρος κάθε ενδιαφερόμενης χώρας στον γεωργικό τομέα της Ένωσης, με βάση το ποσό των άμεσων πληρωμών της ΚΑΠ, καθώς και τη σχετική αύξηση των ουκρανικών εισαγωγών σιτηρών και ελαιούχων σπόρων σε αυτά τα κράτη μέλη.
Εάν το μέτρο εγκριθεί από τα κράτη μέλη της ΕΕ η Επιτροπή θα δεσμεύσει τα κονδύλια. Στη συνέχεια θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα τεθεί σε ισχύ την επόμενη ημέρα από τη δημοσίευσή του, ώστε τα πέντε ενδιαφερόμενα κράτη μέλη να μπορούν να την εφαρμόσουν χωρίς καθυστέρηση.
Οι αρχές των πέντε κρατών μελών θα διανείμουν την ενίσχυση στους γεωργούς που καλλιεργούν σιτηρά και ελαιούχους σπόρους, λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική ζημιά τους και διασφαλίζοντας ότι αυτοί είναι οι τελικοί δικαιούχοι της χρηματοδοτικής στήριξης.
Οι πληρωμές θα πρέπει να πραγματοποιηθούν έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2023. Οι πέντε χώρες θα πρέπει να κοινοποιήσουν στην Επιτροπή τις λεπτομέρειες της εφαρμογής του μέτρου, ιδίως τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό της ενίσχυσης, τον προβλεπόμενο αντίκτυπο του μέτρου.
Συνεχίζονται οι αντιδράσεις των αγροτών στην Ανατολική Ευρώπη κατά των εισαγωγών ουκρανικών σιτηρών και αλεύρων.
Οι έμποροι τα αγοράζουν με χαμηλές τιμές και με αυτόν τον τρόπο παραμένουν στα αζήτητα τα ευρωπαϊκά προϊόντα, ενώ τα αποθέματα (οι αποθήκες των παραγωγών είναι γεμάτες) αναμένεται να δημιουργήσουν προβλήματα ενόψει του αλωνισμού της νέας σοδειάς.
Όμως εκτός από τις χαμηλές τιμές υπάρχουν και προβλήματα ποιότητας στα ουκρανικά σιτηρά, ενώ δεν γνωρίζουμε αν γίνονται καθόλου έλεγχοι.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο Δρ. Σταμάτης Σεκλιζιώτης, Γεωπόνος και πρώην Β' Ακόλουθος Γεωργικών υποθέσεων Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA), «η ΕΕ για μια ακόμη φορά για χάρη της «γεωπολιτικής» δεν φαίνεται να ακούει τον αγροτικό κόσμο της Ευρώπης.
Οι χώρες της ανατολικής ΕΕ καλλιεργούν σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι και ηλίανθο - ότι ακριβώς η Ουκρανία - αλλά με κανόνες καλλιέργειας, φυτοπροστασίας, περιβαλλοντικής προστασίας, εμπορίας, ελέγχων ασφάλειας τροφίμων, που επιβάλλονται από την ΕΕ και τους σχετικούς Κανονισμούς της.
Τα ουκρανικά σιτήρα, επειδή είναι κλειστά τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, έρχονται με φορτηγά και τρένα στην ΕΕ. Οι συνθήκες αποθήκευσης δεν είναι σωστές και δημιουργούν προβλήματα μυκητολογικά προβλήματα λόγω της υγρασίας.
Εκτός από τις μυκητιάσεις έχουμε και την χρήση απαγορευμένων φυτοπροστατευτικών στην ΕΕ (ζιζανιοκτόνων κ.α.) που ήδη έχουν αρχίσει ανιχνεύονται σε κάποιες χώρες.
Επιπλέον θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι και οι επιμολύνσεις των νερών, εδάφους και καλλιεργειών, στην Ουκρανία, είναι κατά πολύ χειρότερες σε σχέση με αυτές στην ΕΕ, αν ληφθούν υπόψη οι επί πλέον ρύπανση από τις πολεμικές επιχειρήσεις (μιλάνε κάποιοι και για χρήση όπλων με εμπλουτισμένο ουράνιο).
Δεν γνωρίζουμε αν γίνονται έλεγχοι σε αυτά τα εισαγόμενα προϊόντα και αν έχουμε μίξη ουκρανικών σιτηρών με ευρωπαϊκά.
Σε όλη αυτή την υπόθεση «διάχυσης» σιτηρών από την Ουκρανία προς χώρες της ΕΕ, θα ήταν χρήσιμο να διερευνηθεί εάν γίνονται κάποιες εισαγωγές και στη χώρα μας (ίσως ελάχιστες ή καθόλου, αλλά σπάνια δημοσιοποιούνται την ώρα συμβαίνουν, από την ΕΛΣΤΑΤ) και εάν συνοδεύονται από τα κατάλληλα πιστοποιητικά.
Την εποχή του Τσερνόμπιλ, το 1986, γίνονταν αυστηροί έλεγχοι σε όλα τα αγροτικά προϊόντα που εισάγονταν από την Ουκρανία.
Υπάρχουν δύο είδη πιστοποιητικών στις εισαγωγές από τρίτες χώρες, το ένα είναι φυτοϋγείας και το άλλο δημόσιας υγείας. Έχουν τα ουκρανικά σιτηρά αυτά τα πιστοποιητικά; Παίρνονται δείγματα στα σημεία εισόδου στη χώρα από Γεωπόνους των Τελωνείων και στέλνονται για ανάλυση; Οι δειγματοληψίες γίνονται συχνά ή αραιά και τυχαία (randomly);
Αυτό που γνωρίζουμε σίγουρα είναι ότι αν έχουμε ανάμιξη σιτηρών της Ευρώπης με της Ουκρανίας και «βαφτίσια» τότε μπορούν να διακινηθούν ελεύθερα σε όλη την ΕΕ. Οι αλευροβιομήχανοι της χώρας μας ή οι έμποροι ζωοτροφών μπορούν να γνωρίζουν την πραγματική προέλευση των σιτηρών που έρχονται από τις χώρες της Ευρώπης.
Το γεγονός ότι έχει επιβληθεί στην ΕΕ μια «προτίμηση» σε οτιδήποτε ουκρανικό, και με δεδομένο ότι αυτό επεκτείνεται σε ζητήματα αγροτικών προϊόντων της χώρας αυτής - με τα σιτηρά στην πρώτη γραμμή προστασίας και ανοχής - εγείρουν ζητήματα δημόσιας υγείας για τα οποία δεν φαίνεται να κινητοποιούνται οι μηχανισμοί στην ΕΕ».
Είμαστε Απρίλιο του 2023 και ακόμη δεν έχουν δώσει διευκρινήσεις για την συνδεδεμένη στο καλαμπόκι από το ΥπΑΑΤ και το ΥΠΕΝ.
Ο χάρτης Υδάτων της χώρας που θα επηρεάσει άµεσα την επιλεξιµότητα των αγροτεµαχίων για τη λήψη συνδεδεµένης ενίσχυσης καλαµποκιού, διαδικασία που θα έπρεπε να έχει τελειώσει ήδη από το 2022 ώστε να υπάρξει πλήρη εικόνα για τα επιλέξιμες εκτάσεις. Αποτέλεσμα πολλές εκτάσεις μένουν εκτός συνδεδεμένης εφόσον βρίσκονται σε υδατικά συστήµατα µε κακή ποιοτική ή ποσοτική κατάσταση, σύμφωνα με τον χάρτη που ισχύει από το 2015.
Τα Σχέδια Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) αναθεωρούνται και ενημερώνονται ανά εξαετία.
Τα πρώτα Σχέδια Διαχείρισης, που έχουν εγκριθεί, αφορούν στο 1ο Κύκλο (2009-2015) και ισχύουν μέχρι την αναθεώρησή τους.
Τα Σχέδια Διαχείρισης στην 1η Αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών των 14 Υδατικών Διαμερισμάτων της χώρας, σύμφωνα με τις προδιαγραφές της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ, αφορούν την περίοδο 2016-2021. Δηλαδή θα έπρεπε να είχαν διορθωθεί από το 2022 για να συμπεριληφθούν στις αποφάσεις της νέας ΚΑΠ.
Όπως ανέφερε στην Βουλή ο υπουργός κ. Γεωργαντάς, απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτής Ροδόπης κ. Ιλχάν Αχμέτ, τον Μάρτιο του 2023, «προκειμένου να μην αποκλειστεί συνολικά ο τομέας της καλλιέργειας αραβοσίτου, αλλά και να τηρηθούν οι κανονιστικές απαιτήσεις όσον αφορά στα ύδατα, στο Στρατηγικό Σχέδιο της Ελλάδας, που εγκρίθηκε στις 21/11/2022, προβλέπεται ότι η συγκεκριμένη συνδεδεμένη στήριξη θα χορηγηθεί υπό την προϋπόθεση ότι, εκτός από τη συμβατότητα με την Οδηγία-πλαίσιο για τα νερά, θα τηρηθεί και η εθνική νομοθεσία σχετικά με την προστασία και διαχείριση των υδατικών πόρων.
Όπως αναφέρεται στο Στρατηγικό Σχέδιο της Ελλάδας, στόχος της στήριξης για κάθε έτος της περιόδου 2023-2027 είναι μία έκταση 770.000 στρέμματα, στην οποία δεν υπάρχει πρόβλημα επάρκειας ή ποιότητας νερού άρδευσης.
Η στήριξη αφορά σε καρπό καλαμποκιού, καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό παραγωγής αραβοσίτου είναι σε καρπό, ενώ ενσιρώματα παράγονται και από άλλες καλλιέργειες, π.χ. μηδική, βίκος.
Επιπλέον, ο έλεγχος της σύστασης του ενσιρώματος, προκειμένου να βεβαιωθεί ο όρος επιλεξιμότητας της ενίσχυσης (ποσοστό καλαμποκιού στο ενσίρωμα), μπορεί να οδηγούσε σε προβλήματα πληρωμής της ενίσχυσης και αποκλεισμό αιτούντων από τη λήψη της.
Οι λεπτομέρειες εφαρμογής της συγκεκριμένης παρέμβασης, μετά από συνεργασία των εμπλεκόμενων υπηρεσιών, θα συμπεριληφθούν σε σχετική υπουργική απόφαση».
Η σχετική απόφαση ωστόσο ακόμη δεν έχει δημοσιευθεί από το ΥπΑΑΤ.
Από την πλευρά του το ΥΠΕΝ υποστηρίζει ότι μέχρι τέλος του 2023 θα έχει γίνει η αναθεώρηση στα Σχέδια Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών, κάτι που θα μπορούσε να εντάξει νέες επιλέξιμες εκτάσεις.
Η απάντηση της προϊσταµένη της ∆ιεύθυνσης Υδάτων του ΥΠΕΝ, Σπυριδούλας Λιάκου, σε σχετική ερώτηση στη Βουλή για την επικαιροποίηση του χάρτη Υδάτων της χώρας, τόνιζε ότι όλα θα γίνει έως το τέλος του 2023.
«Επισηµαίνεται ότι η 2η Αναθεώρηση των ΣΔΛΑΠ (Σχεδίο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών) και των αντίστοιχων ΣΜΠΕ (Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων) είναι υπό κατάρτιση και αναµένεται να ολοκληρωθεί έως τα τέλη του 2023 µε τις αρµόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να είναι σχετικά ενήµερες.
Αντίστοιχα, οι άδειες χρήσης ύδατος των υφιστάµενων σηµείων υδροληψίας παραµένουν σε ισχύ έως ένα έτος µετά την έγκριση της 2ης Αναθεώρησης των Σ∆ΛΑΠ.
Στο πλαίσιο της ως άνω Αναθεώρησης και προκειµένου να καταρτιστούν οι αντίστοιχοι χάρτες ποιοτικής (οικολογικής και χηµικής) και ποσοτικής κατάστασης των επιφανειακών και υπόγειων υδατικών συστηµάτων γίνεται συστηµατική παρακολούθηση των παραµέτρων και ουσιών βάσει της σχετικής ΚΥΑ (ΦΕΚ 5384/Β/19.11.2021) του Εθνικού ∆ικτύου Παρακολούθησης (ΕΔΠ) αποβλέποντας στη δηµιουργία µιας ολοκληρωµένης εικόνας της κατάστασης των υδάτων σε κάθε Λεκάνη Απορροής Ποταµού (ΛΑΠ).
Στο πλαίσιο λειτουργίας του ΕΔΠ, πραγµατοποιούνται µετρήσεις στις ευπρόσβλητες περιοχές, ώστε να αξιολογηθεί η υφιστάµενη κατάσταση σε σύγκριση µε παλαιότερες και να αποτιµηθεί η δυναµική του φαινοµένου της νιτρορύπανσης. Επιπρόσθετα, έχει προβλεφθεί, κατά τόπους και όπου κρίνεται απαραίτητο, η προσθήκη σταθµών παρατήρησης προκειµένου να αυξηθεί η πρωτογενής πληροφορία και η αντιπροσωπευτικότητα των µετρήσεων και δεδοµένων και συνεπώς, να επανεκτιµηθεί και επαναπροσδιοριστεί η ποιοτική και ποσοτική τους κατάσταση κατά τη διαδικασία κατάρτισης της 2ης Αναθεώρησης των ΣΔΛΑΠ», τονίζει.
Οι αγρότες στην Ανατολική Ευρώπη διαμαρτύρονται για την πτώση στις τιμές των σιτηρών λόγω των αποθεμάτων που έχουν δημιουργηθεί από τις εισαγωγές από την Ουκρανία.
Μετά την Πολωνία και την Ουγγαρία ήρθε η σειρά της Βουλγαρίας να αποφασίσει, από την Τετάρτη (19/4), την προσωρινή απαγόρευση στις εισαγωγές ουκρανικών σιτηρών. Την απόφαση μάλιστα έλαβε η υπηρεσιακή κυβέρνηση (είχαμε εκλογές στην γειτονική μας χώρα πριν λίγες ημέρες).
Το προηγούμενο χρονικό διάστημα Βαρσοβία και Βουδαπέστη είχαν ανακοινώσει πως κλείνουν τα σύνορά τους στα σιτηρά της Ουκρανίας, καθώς και σε άλλα γεωργικά προϊόντα, υποστηρίζοντας ότι οι αδασμολόγητες εισαγωγές τους συνιστούν αθέμιτο ανταγωνισμό προς την εγχώρια παραγωγή τους. Η Πολωνία αρχικά απαγόρευσε και τη διέλευση φορτίων με σιτηρά που πηγαίνουν σε άλλες χώρες αλλά μετά από διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση του Κιέβου ανακοίνωσε ότι θα την επιτρέψει τις προσεχείς ημέρες.
Η Ουγγαρία εξακολουθεί να επιτρέπει τη διαμετακόμιση των ουκρανικών σιτηρών, όμως θα εφαρμοστούν πολύ αυστηρές διαδικασίες στα σύνορα προκειμένου να διασφαλιστεί η ηλεκτρονική παρακολούθησή τους κατά τη διέλευσή τους από το ουγγρικό έδαφος. Η δε Σλοβακία έλαβε επίσης ένα παρόμοιο μέτρο απαγόρευσης εισαγωγών επικαλούμενη όμως ανησυχίες περί χρήσης φυτοφαρμάκων.
Την Τετάρτη (19/4) ήρθε η σειρά της Ρουμανίας να ανακοινώσει ότι τις επόμενες ημέρες θα σφραγίσει και θα παρακολουθεί τα ουκρανικά φορτία σιτηρών και ελαιούχων σπόρων που διέρχονται από τη χώρα και θα διεξάγει ποιοτικό έλεγχο στα προϊόντα τροφίμων στα συνοριακά σημεία ελέγχου της χώρας. Παράλληλα ζήτησε από την Ουκρανία να βρει γρήγορα λύσεις για τον περιορισμό των εξαγωγών της.
Επίσης πριν λίγες ημέρες είχαμε και την παραίτηση του Πολωνού υπουργού Γεωργίας, Χένρικ Κόβαλτσικ, λόγω της χαμηλής τιμής σιτηρών.
Από την πλευρά του ο υπουργός Γεωργίας της Ουγγαρίας, Ίστβαν Νάγκι, δήλωσε ότι θα χρησιμοποιήσει όλα τα δυνατά μέσα για να προστατεύσει τους αγρότες της χώρας του από τα προβλήματα στην αγορά που προκαλούνται με τις τεράστιες εισαγωγές φτηνών σιτηρών από την Ουκρανία. «Στην πραγματικότητα, σημαντικό ποσοστό των προϊόντων δεν φθάνει σε τρίτες χώρες, αλλά πωλείται σε μειωμένες τιμές εντός της ΕΕ», τόνισε.
Όπως φαίνεται το εμπόριο σιτηρών στην ΕΕ βρήκε τρόπο για να κάνει αναπροσαρμογή προς τα κάτω της τιμής των σιτηρών, μετά τις αυξήσεις του περυσινού καλοκαιριού. Όμως και η Κομισιόν φαίνεται να γνωρίζει το πρόβλημα, αφού στις πρόσφατες προβλέψεις της έκανε λόγο για χαμηλότερες τιμές στα δημητριακά για το 2023/2024 (σε σχέση με πέρυσι). Όλα αυτά αυξάνουν την αγωνία των παραγωγών της Ευρώπης αλλά και της χώρας μας για την επερχόµενη σοδειά. Οι έμποροι διαθέτουν τις ποσότητες και μπορούν να διαμορφώσουν ανά πάσα στιγμή το κλίμα που θέλουν στην αγορά. Οι κυβερνήσεις και η Κομισιόν θα πρέπει να πάρουν μέτρα πριν ξεκινήσουν τα αλώνια.
Θυμίζουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ανέστειλε, τον Μάιο του 2022, τους δασμούς σε όλα τα προϊόντα που εισάγονται από την Ουκρανία μετά το κλείσιμο των θαλασσίων οδών μέσω της Μαύρης Θάλασσας εξαιτίας της ρωσικής εισβολής. Όμως αντί για μια απλή διαμετακόμιση αυτών των προϊόντων και εξαγωγή τους στις αγορές Αφρικής και Ασίας, οι γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες είδαν να αποθηκεύονται στα σιλό στο έδαφός τους τα ουκρανικά προϊόντα (καλαμπόκι, σιτάρι, ηλιέλαιο κ.α.), με αποτέλεσμα να πέσουν οι εγχώριες τιμές παραγωγού. Και βέβαια όλα αυτά πριν ξεκινήσει η συγκομιδή στα αλώνια της νέας παραγωγής.
Ο Επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ, Βάλντις Ντομπρόφσκις, συζήτησε νέα δέσμη μέτρων με τις κυβερνήσεις των χωρών της ομάδας του Βίσεγκραντ, την Τετάρτη (19 Απριλίου), που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την στήριξη με 100 εκατ. ευρώ στους πληγέντες αγρότες. Τον περασμένο μήνα η ΕΕ ενέκρινε ένα πρώτο πακέτο, ύψους 56,3 εκατομμυρίων ευρώ, για να στηρίξει τους αγρότες στη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και την Πολωνία.
Μετά την δημοσίευση της απόφασης στο ΦΕΚ ξεκίνησε, από την Τρίτη, 11 Απριλίου, η σταδιακή πίστωση στους λογαριασμούς των δικαιούχων παραγωγών συνδεδεμένων ενισχύσεων για προϊόντα φυτικής παραγωγής.
Το ύψος της συνδεδεμένης στήριξης στην καλλιέργεια σκληρού σίτου για το έτος ενίσχυσης 2022, καθορίζεται στα 5,8 ευρώ τo στρέμμα, σύμφωνα με την απόφαση που εκδόθηκε στο ΦΕΚ νωρίς το πρωί της Μεγάλης Τρίτης.
Ακολούθησαν οι συνδεδεμένες στα κτηνοτροφικά και σανοδοτικά ψυχανθή.
Το ύψος της συνδεδεμένης στήριξης στην καλλιέργεια των πρωτεϊνούχων σανοδοτικών ψυχανθών, για το έτος ενίσχυσης 2022, καθορίζεται στα 121,53 ευρώ/εκτάριο (12,153 ευρώ/στρέμμα).
Το ύψος της συνδεδεμένης στήριξης στην καλλιέργεια πρωτεϊνούχων κτηνοτροφικών ψυχανθών για το έτος ενίσχυσης 2022, καθορίζεται στα 75,60 ευρώ/εκτάριο (7,56 ευρώ/στρέμμα).
Μέχρι Μεγάλη Πέμπτη αναμένεται να συνεχιστούν οι πληρωμές συνδεδεμένων ενισχύσεων για τη φυτική παραγωγή. Από τον Μάιο θα γίνει η πληρωμή των συνδεδεμένων στην ζωική παραγωγή.
Δημοσιεύθηκαν σε ΦΕΚ οι τιμές για τις συνδεδεμένες στην φυτική παραγωγή σε κάποια προϊόντα.
Σύμφωνα με την απόφαση, οι τιμές ανά στρέμμα θα είναι: στο σκληρό σιτάρι στα 5,830 ευρώ, πρωτεϊνούχα σανοδοτικά ψυχανθή στα 12,153 ευρώ, μήλα στα 40,598 ευρώ, πρωτεϊνούχα κτηνοτροφικά ψυχανθή στα 7,560 ευρώ, καρποί με κέλυφος στα 8,886 ευρώ και όσπρια για ανθρώπινη κατανάλωση στα 18,126 ευρώ.
Μετά την δημοσίευση των αποφάσεων στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης αναμένεται να ξεκινήσουν οι πληρωμές στα συγκεκριμένα προϊόντα, αρχής γενόμενης με το σκληρό σιτάρι.
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Από αστυνομικούς της Υποδιεύθυνσης Οικονομικής Αστυνομίας Βορείου Ελλάδος συνελήφθη, την περασμένη Πέμπτη, 6 Απριλίου 2023, ημεδαπός κατηγορούμενος για κατάρτιση και διακίνηση πλαστών ετικετών πιστοποίησης σπόρων βαμβακιού, σιταριού και κριθαριού.
Πρόκειται για ιδιοκτήτη εταιρίας εμπορίας σπόρων, η οποία έχει διαγραφεί από τα μητρώα σποροπαραγωγικών επιχειρήσεων και επιχειρήσεων εμπορίας πολλαπλασιαστικού υλικού από το 2018, διότι είχε απασχολήσει για παρόμοιο αδίκημα στο παρελθόν.
Όπως προέκυψε, εξέδιδε τιμολόγια πώλησης μέσω της εταιρίας και προμήθευε σε αγρότες τις πλαστές ετικέτες πιστοποίησης σπόρων, οι οποίοι τις υπέβαλαν στον Οργανισμό Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ), προκειμένου να λάβουν οικονομική ενίσχυση.
Οι οικονομικές ενισχύσεις που θα λάμβαναν οι αγρότες με την υποβολή των πλαστών ετικετών πιστοποίησης υπερβαίνει το ποσό των 472.000 ευρώ, ποσό που θα προερχόταν από τον κοινοτικό προϋπολογισμό.
Επίσης, η ζημία των νομίμων εταιριών εμπορίας πολλαπλασιαστικού υλικού στις οποίες αντιστοιχούσαν οι κατασχεθείσες ετικέτες, υπολογίζεται στο ποσό των 68.000 ευρώ.
Σε έρευνες που πραγματοποιήθηκαν με τη συνδρομή της Διεύθυνσης Αποκεντρωμένων Υπηρεσιών Κεντρικής Μακεδονίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν:
- 759 ετικέτες πιστοποίησης σπόρων σίτου, που αντιστοιχούν σε 30.345 κιλά σπόρων σίτου,
- 692 ετικέτες πιστοποίησης σπόρων βάμβακος, που αντιστοιχούν σε 13.840 κιλά σπόρων βάμβακος,
- 74 ετικέτες πιστοποίησης σπόρων κριθαριού, που αντιστοιχούν σε 2.590 κιλά σπόρων κριθαριού,
- 7 σφραγίδες, εκ των οποίων 3 δημόσιων φορέων, παραστατικά και χειρόγραφες σημειώσεις και φορητή συσκευή σφράγισης σάκων.
Ο συλληφθείς, με τη δικογραφία που σχηματίσθηκε σε βάρος του για πλαστογραφία, οδηγήθηκε στην αρμόδια εισαγγελική Αρχή.
Ολοκληρώθηκαν οι σπορές οσπρίων στην Λάρισα, ενώ τις επόμενες και μετά από το Πάσχα αναμένεται να ξεκινήσουν οι σπορές φασολιών σε Καστοριά και Φλώρινα.
Ο κ. Κώστας Ναλμπαντίδης, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Φασουλοπαραγωγών Πρεσπών «Πελεκάνος», δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος οι σπορές θα ξεκινήσουν μετά τις 20 Απριλίου με αρχές Μαΐου. Το κόστος καλλιέργειας έχει αυξηθεί, με την άρδευση να φτάνει στα 28 - 42 ευρώ το στρέμμα. Τα λιπάσματα δεν έχουν μειωθεί με εξαίρεση το Άζωτο.
Πέρυσι οι τιμές παραγωγού παρουσίασαν μια αύξηση της τάξης του 2%. Ειδικότερα οι τιμές για τα φασόλια μεγαλόσπερμα πλακέ από 3,90 ευρώ το κιλό έφτασαν στα 4 ευρώ, οι γίγαντες από 4,20 ευρώ έφτασαν στα 4,30 ευρώ, οι ελέφαντες από 4,40 ευρώ έφτασαν στα 4,50 ευρώ. Ωστόσο υπάρχει στην περιοχή απόθεμα από την περυσινή παραγωγή και μια μείωση τιμών που έχουν φτάσει κάτω του κόστους καλλιέργειας. Η εικόνα της καλλιέργειας δεν είναι καλή και έχουμε μια μείωση στρεμμάτων σε ποσοστό 10%.
Επίσης υπάρχουν προβλήματα στην καλλιέργεια με τις καιρικές συνθήκες. Αρκεί να σας αναφέρω ότι πέρυσι είχαμε την 1η Οκτωβρίου, λίγο πριν την συγκομιδή χαλάζι σε μια περιοχή που έκανε μεγάλες ζημιές. Επίσης φέτος δεν είχαμε καθόλου χιόνια στην περιοχή».
Ο κ. Θωμάς Μόσχος, παραγωγός και πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Καστοριάς Μακεδνός, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «οι σπορές των φασολιών στην Καστοριά αναμένεται να ξεκινήσουν μετά το Πάσχα. Πέρυσι η μέση τιμή παραγωγού κυμάνθηκε στα 4 ευρώ το κιλό. Τα τελευταία χρόνια έχουμε μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας φασολιών στην περιοχή. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΣΔΕ του 2022 η καλλιέργεια φασολιών ανήλθε σε 9.000 στρέμματα. Πολλοί παραγωγοί προτίμησαν να στραφούν στην καλλιέργεια καλαμποκιού λόγω της υψηλής ζήτησης και της τιμής. Το ίδιο αναμένεται να κάνουν και φέτος».
Την μείωση της έκτασης καλλιέργειας επιβεβαιώνει και ο κ. Θωμάς Μάνος, παραγωγός οσπρίων από την Καστοριά και πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Φυτικής Παραγωγής Άργους Ορεστικού. Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο «το καλαµωτό φασόλι στην ευρύτερη περιοχή της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, έχει χάσει περίπου 35% των εκτάσεών του, µε ανάλογη επίπτωση και στον όγκο παραγωγής. Μόνο στην Καστοριά από τα 14.500 στρέµµατα που ήταν πριν από τρία χρόνια έπεσαν στα 8.400 στρέµµατα. Εγώ προσωπικά καλλιεργούσα 210 στρέμματα με φασόλια και πέρυσι τα μείωσα στα 110 στρέμματα. Και η μείωση αναμένεται να συνεχιστεί όσο υπάρχει ασυδοσία στην αγορά οσπρίων.
Οι καιρικές συνθήκες δεν βοήθησαν να ξεκινήσει η σπορά των φασολιών. Αναμένεται να ξεκινήσει σταδιακά μετά το Πάσχα. Το κόστος καλλιέργειας έχει μεγάλη αύξηση και για το 2022 έφτασε στα 750 ευρώ το στρέµµα, ενώ πρόβληµα υπάρχει και µε την έλλειψη εργατών γης. Μέση τιμή παραγωγού πέρυσι ήταν στα 4 ευρώ το κιλό. Η τιμή στην λιανική έφτασε στα 12 ευρώ που είναι πολύ υψηλή για τον καταναλωτή.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως είναι οι «ελληνοποιήσεις» στα όσπρια. Εισάγουμε φασόλια γίγαντες από την Κίνα και τα πουλάμε σαν φασόλια Καστοριάς. Δεν υπάρχει κανένας έλεγχος στην αγορά. Επίσης η ποιότητα των κινέζικων φασολιών είναι πολύ χαμηλή και προκαλεί μεγάλη δυσφήμιση στα δικά μας προϊόντα. Οι ελληνοποιήσεις που γίνονται έχουν σαν αποτέλεσμα να μην μπορούμε να πουλήσουμε τα δικά μας προϊόντα. Υπάρχουν ακόμη απούλητα περσινά φασόλια στην Καστοριά».
Από την άλλη αρκετές εκτάσεις κερδίζουν φέτος τα όσπρια στην περιοχή της Λάρισας, όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Αστέριος Σαπουνάς, διευθυντής στον Αγροτικό Συνεταιρισμό ΘΕΣΤΟ. Σύμφωνα με τον κ. Σαπουνά, «η περσινή χρονιά είχε αυξημένη ζήτηση και έφερε καλές πωλήσεις στα όσπρια και σε επίπεδο Συνεταιρισμού και σε επίπεδο παραγωγού, για αυτό και υπάρχει ενθουσιασμός στους παραγωγούς. Αυτή την περίοδο έχουν ολοκληρωθεί οι σπορές. Γενικά έχουν μπει και θα μπουν περισσότερες εκτάσεις από πέρυσι όσον αφορά το ρεβίθι, που είναι και το βασικό προϊόν της ομάδας παραγωγών με 100 μέλη, όπως στη φακή και το λαθούρι. Οι καιρικές συνθήκες δεν δημιούργησαν κάποιο πρόβλημα στις σπορές. Υπάρχει όμως κάποιος προβληματισμός φέτος όσον αφορά την ζήτηση».
Για την ενίσχυση των αγροτών σιτηρών η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα χορηγήσει 57 εκατομμύρια ευρώ στη Ρουμανία, Βουλγαρία και Πολωνία, δήλωσε ο Επίτροπος Γεωργίας κ. Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, στο Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ, που έγινε τον Μάρτιο του 2023.
Ο Επίτροπος Γεωργίας ενημέρωσε τους υπουργούς σχετικά με την απόφαση της Επιτροπής για την παροχή στήριξης μέσω του αποθεματικού ταμείου σε αγρότες αυτών των χωρών, οι οποίοι έχουν επηρεαστεί από τις εισαγωγές χωρίς δασμούς προϊόντων δημητριακών και ηλίανθου από την Ουκρανία.
Η Ρουμανία θα λάβει 10 εκατ. ευρώ, η Βουλγαρία περίπου 17 εκατ. ευρώ και η Πολωνία 30 εκατ. ευρώ. Το ποσό μπορεί να διπλασιαστεί με συγχρηματοδότηση από τους προϋπολογισμούς των κρατών μελών λέει η Επιτροπή.
Οι παραγωγοί που αποθήκευσαν την παραγωγή τους το 2022 προσδοκώντας υψηλότερες τιμές βλέπουν να μένει απούλητη. Η παγκόσμια ύφεση έχει αντίθετα ωθήσει τις τιμές προς τα κάτω, αφήνοντας τους αγρότες στην Πολωνία, τη Ρουμανία, τη Σλοβακία, την Ουγγαρία και τη Βουλγαρία να αντιμετωπίζουν απώλεια εισοδήματος και να αγωνίζονται να αδειάσουν τα αποθέματά τους πριν από την έναρξη της νέας συγκομιδής το καλοκαίρι.
Κατά την πρόσφατη ομιλία του στην επιτροπή γεωργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τη Δευτέρα (4 Απριλίου), ο Επίτροπος κ. Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, ανέφερε ότι η ενεργοποίησε για πρώτη φορά το αποθεματικό της ταμείο για την αντιμετώπιση της κρίσης, εγκρίνοντας έκτακτα μέτρα στήριξης, ύψους 500 εκατ. ευρώ, για την άμεση ενίσχυση των γεωργών που πλήττονται περισσότερο από το υψηλότερο κόστος εισαγωγών και το κλείσιμο των εξαγωγικών αγορών.
«Τα κράτη μέλη μπορούν κατ’ εξαίρεση να επιλέξουν να συμπληρώσουν αυτή τη στήριξη της ΕΕ έως και 200% με εθνικά κονδύλια. Η Επιτροπή θα επιτρέψει επίσης στα κράτη μέλη να καταβάλλουν προκαταβολικά τις άμεσες ενισχύσεις της ΚΑΠ, για να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι γεωργοί», τόνισε.
Αύξηση των στρεμμάτων καλλιέργειας στα χειμερινά σιτηρά προβλέπει η Κομισιόν για την φετινή περίοδο (2023/2024).
Ειδικότερα στο σιτάρι (σκληρό - μαλακό) οι εκτάσεις αναμένεται να κυμανθούν στα ίδια με τα περσινά επίπεδα (208 εκατ. στρέμματα).
Στο κριθάρι έχουμε μια αύξηση κατά 1,5% και να ανέλθουν στα 50 εκατ. στρέμματα.
Μετά την περυσινή πτώση η σίκαλη, κατά 10%, φέτος αναμένεται να ανακάμψει μερικών η καλλιέργεια με μια αύξηση της τάξης του 4,6% στα στρέμματα.
Λιγότερα στρέμματα προβλέπονται για τον αραβόσιτο. Τα προβλήματα της ξηρασίας τον χειμώνα σε πολλές χώρες της ΕΕ (μειωμένη διαθεσιμότητα νερού για την καλοκαιρινή άρδευση) σε συνδιασμό με μια μείωση των τιμών σε σχέση με πέρυσι αναμένεται μεγάλος αριθμός παραγωγών να στραφούν στην καλλιέργεια ηλίανθου. Η πρόβλεψη της Κομισιόν κάνει λόγο για μια μείωση των στεμμάτων με αραβόσιτο στην ΕΕ κατά -4% (εκτιμάται ότι θα ανέλθουν στα 85 εκατ. στρέμματα).
Όσον αφορά την συνολική παραγωγή δημητριακών στην ΕΕ αναμένεται να ανέλθει στους 288 τόνους (παρουσιάζοντας αύξηση κατά 8,4% σε σχέση με πέρυσι).
Ειδικότερα η παραγωγή του 2023/2024 στο μαλακό σιτάρι προβλέπεται να ανέλθει στους 130,9 εκατ. τόνους, στο κριθάρι σε 54,2 εκατ. τόνους και στο καλαμπόκι σε 65 εκατ. τόνους.
Λόγω της υψηλότερης παραγωγής δημητριακών στην ΕΕ οι εξαγωγές θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 8% (σε 48 εκατ. τόνους), ενώ οι εισαγωγές προβλέπεται να μειωθούν κατά 25% (σε 26 εκατ. τόνους).
Οι χαμηλότερες τιμές των δημητριακών που προβλέπονται για το 2023/2024 (σε σχέση με πέρυσι) αναμένεται να σταθεροποιηθούν την ζήτηση για ζωοτροφές στο επίπεδο 156,5 εκατ. τόνων, ενώ μικρή αύξηση της ζήτησης προβλέπεται να έχει η χρήση τους για τρόφιμα (59,6 εκατ. τόνους).
Καλά εξελίσσεται η καλλιέργεια των σιτηρών στην χώρα. Όπου είχαμε βροχές το προηγούμενο διάστημα βοήθησαν την καλλιέργεια αν και χρειάζονται και άλλες. Έγινε η επιφανειακή λίπανση και η ζιζανιοκτονία. Αν βοηθήσει ο καιρός αναμένεται να έχουμε καλές αποδόσεις στα αλώνια.
Ο κ. Βασίλης Γιαννάκος, παραγωγός και πρόεδρος στον ΤΟΕΒ Τιτανίου Καρδίτσας τόνισε στον ΑγροΤύπο «ο χειμώνας δεν είχε χαμηλές θερμοκρασίες αλλά τώρα έχουν επανέλθει σε κανονικές για την εποχή επίπεδα. Είχαμε κάποιες βροχές που βοήθησαν την καλλιέργεια αλλά μέχρι στιγμής είναι λίγες. Ελπίζουμε και το επόμενο διάστημα να συνεχιστούν οι βροχοπτώσεις. Στην περιοχή μας έχουμε μια αύξηση των στρεμμάτων στο σκληρό σιτάρι και στο κριθάρι. Φέτος υπήρξε ενδιαφέρον και για κτηνοτροφικά φυτά λόγω των υψηλών τιμών που έχουν οι ζωοτροφές. Η καλλιέργεια εξελίσσεται ομαλά και δεν φαίνεται να υπάρχουν μυκητολογικές προσβολές. Η επιφανειακή λίπανση έχει γίνει αλλά μπορεί κάποιοι παραγωγοί να έχουν προγραμματίσει να κάνουν και δεύτερη».
Ο κ. Χρήστος Τσιχήτας, παραγωγός σιτηρών και πρόεδρος Αγροτικής Εταιρικής Σύμπραξης Θεσσαλονίκης - ΕΑΣΘ, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «σε όλη την χώρα εξελίσσεται χωρίς προβλήματα η καλλιέργεια σιτηρών. Από την εικόνα που έχω από πολλές περιοχές τα σιτάρια αναπτύσσονται χωρίς προβλήματα. Είχαμε βροχοπτώσεις και η επιφανειακή λίπανση έγινε από τους παραγωγούς. Σε αυτό βοήθησε και η περυσινή τιμή που είχε το σκληρό στα αλώνια που κυμάνθηκε από 48 έως 50 λεπτά το κιλό. Βέβαια αυτή την εποχή οι τιμές στο σκληρό έχουν μειωθεί και είναι από 32 έως 35 λεπτά στον παραγωγό. Από την άλλη έχουμε και μια πτώση στα αζωτούχα λιπάσματα που όπως φαίνεται θα συνεχιστεί και το επόμενο χρονικό διάστημα».
Ο κ. Χρήστος Σιδερόπουλος, πρώην πρόεδρος του ΑΣ Λαρισαίων Αγροτών και παραγωγός σιτηρών δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «τα σιτάρια και τα κριθάρια στην περιοχή μας μπήκαν σε δυο φάσεις, δηλαδή από το Νοέμβριο και μετά, αλλά και τον Ιανουάριο. Πολλοί παραγωγοί περίμεναν να δουν πώς θα εξελιχθεί η τιμή στο βαμβάκι και επειδή αυτή παραμεινε σε χαμηλά επίπεδα, έκαναν σπορά ακόμα και τον Ιανουάριο. Ο καιρός πάντως έχει βοηθήσει και μέχρι στιγμής τα σιτάρια έχουν πολύ καλή εικόνα. Αν έχουμε ακόμη μια βροχή τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο θα έχουμε πολύ καλή ποιότητα. Οι παραγωγοί έκαναν την λίπανση και αυτή την εποχή έκαναν και την ζιζανιοκτονία και φάνηκε ότι όσα σπάρθηκαν σωστά και είχαν καλές καλλιεργητικές φροντίδες έχουν μια πολύ καλή εικόνα. Οι καλές αποδόσεις έρχονται με τις κατάλληλες καλλιεργητικές φροντίδες. Όσον αφορά τις τιμές στην Θεσσαλία έχουν υπογραφεί συμβόλαια από από τη Μέλισσα – Κίκιζας στα 35 και 37 λεπτά το κιλό για συγκεκριμένες ποικιλίες».
Ο κ. Θανάσης Κούντριας, από την Αγρομηχανική Βόλου, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή φέτος υπογράφηκαν πολλά συμβόλαια για κριθάρια που πάνε για βυνοποίηση αλλά και για το ζωοτροφικό υπάρχει ενδιαφέρον λόγω τιμών. Φέτος σπάρθηκαν και κάποια στρέμματα με μαλακό λόγω της συνδεδεμένης που έχουμε για πρώτη χρονιά. Επειδή οι παραγωγοί απογοητεύτηκαν από τις χαμηλές τιμές στο βαμβάκι είχαμε μια στροφή στην καλλιέργεια σκληρού σιταριού που αναμένεται φέτος να έχει αυξημένα στρέμματα. Πάντως οι παραγωγοί έκαναν καλή λίπανση και φυτοπροστασία. Σε αυτό έχει βοηθήσει η διόρθωση τιμών και η καλή ψυχολογία. Εκτιμώ ότι το επόμενο διάστημα θα φανεί στην αγορά η μείωση στις τιμές λίπανσης. Παγετούς δεν φαίνεται να έχουμε τον Μάρτιο. Αν βοηθήσει και ο καιρός και επειδή έχουν κάνει καλές καλλιεργητικές φροντίδες οι παραγωγοί αναμένουμε φέτος να έχουμε καλές αποδόσεις».
Η ροβίτσα ή ψιλοφάσουλο είναι ένα πολύ λεπτό πράσινο φασολάκι στο μέγεθος της φακής. Είναι μια καλλιέργεια η οποία στην Μεσσηνία κατάφερε να ξαναγεννηθεί χάρις στις προσπάθειες του παραγωγού κ. Παναγιώτη Περρωτή από την Σπερχογεία.
Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο «η απόφαση πάρθηκε μετά από συνεννόηση με τον φίλο παραγωγό κ. Παναγιώτη Ξυνό από τη Μεσσήνη, που μελέτησε πως πρέπει να κάνουμε την καλλιέργεια μηχανικά έναντι των παλιών χρόνων, που γινόταν χειρωνακτικά.
Η καλλιέργεια αυτού του όσπριου είχε σταματήσει στην περιοχή της Μεσσηνίας από τα μέσα της δεκαετίας του 70.
Εγώ καλλιεργώ ρύζι στην περιοχή της Σπερχογείας. Έκανα μια πρώτη δοκιμή πριν από 7 χρόνια αλλά δεν έφερε καλά αποτελέσματα. Επαναλάβαμε την προσπάθεια το 2020 και προχωρήσαμε στην καλλιέργεια μιας έκτασης 80 στρεμμάτων. Εκεί έβαζα ρύζι αλλά θέλησα να προχωρήσω σε αμειψισπορά του χωραφιού μου. Αγόρασα τους σπόρους από το εξωτερικό.
Πριν ξεκινήσει η σπορά γίνεται η απαραίτητη κατεργασία του εδάφους, ένα καλό φρεζάρισμα και κατάκλυση νερού. Όταν στη συνέχεια στεγνώσει το έδαφος κάνουμε την σπορά, η οποία θα πρέπει να γίνεται μέχρι τέλος Μαΐου το αργότερο, ενώ η συγκομιδή ξεκινά τον Σεπτέμβριο. Η φύτευση γίνεται γραμμικά όπως και στο καλαμπόκι.
Στην περιοχή και στα εδάφη μας είναι μια ξηρική καλλιέργεια. Η απόδοση φτάνει στα 200 κιλά το στρέμμα. Είναι πολύ εύκολη καλλιέργεια δεν έχει ανάγκες λίπανσης ούτε φυτοπροστασίας. Μοιάζει με την καλλιέργεια του μαυρομάτικου φασολιού αλλά δεν θέλει άρδευση.
Στο παρελθόν η καλλιέργεια είχε σταματήσει γιατί ήταν δύσκολη η συγκομιδή από τους εργάτες γης. Τώρα γίνεται με αλωνιστική μηχανή όπως και στα άλλα όσπρια. Αυτό είναι και το μόνο έξοδο της καλλιέργειας.
Στα σούπερ μάρκετ μπορείς να βρεις εισαγόμενη ροβίτσα. Εμείς πουλάμε εγχώρια. Ζήτηση υπάρχει κυρίως από τους καταναλωτές στην Μεσσηνία που γνωρίζουν το προϊόν. Στην Αθήνα δεν είναι τόσο ευρέως γνωστή. Η τιμή παραγωγού είναι στα 2,5 ευρώ το κιλό. Έχει αυξηθεί το ενδιαφέρον για την καλλιέργεια, το 2022 και τρίτος παραγωγός αποφάσισε να καλλιεργήσει ροβίτσα στην περιοχή της Μεσσηνίας».
Οι τιμές των εμπορευμάτων στην Ιταλία μειώνονται μετά την κλιμάκωση των τελευταίων μηνών, που τροφοδοτήθηκε από την ενεργειακή κρίση και τη γεωπολιτική αστάθεια ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης στην Ουκρανία.
Ένα χρόνο μετά τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, το Ινστιτούτο Ismea δημοσίευσε στοιχεία για τις αγορές αγροδιατροφής. Η πτώση της τιμής του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, η ανατίμηση του ευρώ έναντι του αμερικανικού νομίσματος καθώς και οι περιοριστικές νομισματικές πολιτικές που εφαρμόζουν η Federal Reserve και η ΕΚΤ συνέβαλαν στον περιορισμό της πορείας του πληθωρισμού, σημειώνει το Ismea.
Τον Ιανουάριο του 2023, όπως επισημαίνει το Ismea, ο συνολικός δείκτης συνεχίζει να καταγράφει μειώσεις στις τιμές των βασικών εμπορευμάτων. Ειδικότερα, οι τιμές των φυτικών ελαίων (ηλιέλαια) συνεχίζουν να πέφτουν σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (με -24% σε σχέση με τον Ιανουάριο 2022), ενώ τα δημητριακά σταθεροποιούνται τον Ιανουάριο, στα ίδια επίπεδα με το τέλος του 2022, με τον δείκτη να παραμένει μόλις 5% υψηλότερος από τον Ιανουάριο του 2022.
Στις εθνικές αγροτικές αγορές, μετά την έξαρση των τιμών, που χαρακτήρισαν χρονικά μεγάλο τμήμα του 2022, εντοπίζονται τα πρώτα σημάδια ομαλοποίησης του εμπορίου, σημειώνει το Ινστιτούτο. Ενδεικτικά, την τρίτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου, οι τιμές που καταγράφηκαν στην Ιταλία στους κύριους τόπους διαπραγμάτευσης παρουσίασαν πτωτική τάση. Ειδικότερα, η τιμή του σκληρού σίτου διαμορφώθηκε στα 414,53 ευρώ τον τόνο, μειωμένη κατά 16,5% σε σύγκριση με το Μάρτιο του 2022, παραμένοντας ωστόσο 16% υψηλότερη από τη μέση τιμή του 2021. Σχετικά με τη δυναμική του σκληρού σίτου, σημειώνει το Ismea, σε σχέση με την οποία η συνεχιζόμενη σύγκρουση στην Ουκρανία, δεν έχει άμεση σχέση, όπως έχει επανειλημμένα επαναληφθεί, η ανάκαμψη της Καναδικής παραγωγής (+79% σε 5,4 εκατομμύρια τόνους το 2022), επηρέασε μετά την κάμψη κατά 50% που υπέστη το 2021.
Στην περίπτωση του μαλακού σίτου, οι τιμές ήταν 324,47 ευρώ τον τόνο το Φεβρουάριο του 2023, ήτοι 17% λιγότερο από ό,τι στην αρχή της σύγκρουσης στην Ουκρανία. Η σταδιακή πτώση των τιμών σχετίζεται κυρίως από τη συμφωνία που επέτρεψε τη διέλευση πλοίων Ρωσικής και Ουκρανικής παραγωγής από τη Μαύρη Θάλασσα, σε ένα πλαίσιο παγκόσμιων εσοδειών, σε επίπεδα ρεκόρ το 2022 (796 εκατομμύρια τόνους).
Ακόμη και η αγορά καλαμποκιού, που υπέστη αναταράξεις από τον πόλεμο, καθότι η Ουκρανία είναι ο τρίτος προμηθευτής παγκοσμίως, κατέγραψε πτώση των τιμών (-19% τον Φεβρουάριο του 2023 σε σύγκριση με το ρεκόρ των 382,05 ευρώ/τόνο το Μάρτιο του 2022). Η πτώση της προσφοράς και τα αποθέματα το 2022 οδηγούν, λέει το Ismea, στην πρόβλεψη για σταθερές τιμές και τους επόμενους μήνες.
Αναφορικά με τα πρωτεϊνούχα που προορίζονται για ζωοτροφές, αναφέρει το Ismea, είναι αξιοσημείωτη η πτώση των τιμών της σόγιας (-138% το Μάρτιο του 2022). Σε ό,τι αφορά στις εμπορικές συναλλαγές, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δεν προκάλεσε τις φοβερές αναταραχές και παρόλο που οι ροές προϊόντων από τη Ρωσία περιορίστηκαν, έχουν πράγματι καταγράψει σημαντική επιβράδυνση. Ωστόσο, οι ροές από την Ουκρανία έχουν αναδειχτεί χρήσιμες, χάρη στην πρωτοβουλία Black Sea Grains που ισχύει για το Μάρτιο.