Προηγούμενες ηγεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων δεν έλαβαν σχεδόν καθόλου υπόψη τους τον αναπτυξιακό ρόλο του υπουργείου, παρά το γεγονός ότι η κυβέρνησή τους ήταν εκείνη που άλλαξε το όνομα από «Γεωργίας» σε «Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων» θέλοντας προφανώς να δείξει ότι θα δώσει έμφαση στην ανάπτυξη. Δίκαια λοιπόν κατηγορήθηκαν ότι η αλλαγή του ονόματος ήταν «κατ’ εφημισμόν» αφού τα τελευταία χρόνια το υπουργείο περιορίσθηκε στο ρόλο του διαχειριστή των επιδοτήσεων, ο οποίος μπορεί να είναι πολιτικά ελκυστικός αλλά είναι πολύ λίγος μπροστά στις προσδοκίες του αγροτικού και όχι μόνο κόσμου.
Καλωσορίζουμε λοιπόν τη νέα πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, η οποία πιστεύουμε ότι δεν θα ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο. Ευχόμαστε καλή επιτυχία στο δύσκολο έργο που αναλαμβάνουν. Η κ. Κατερίνα Μπατζελή είναι ιστορικά η πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνει καθήκοντα υπουργού γεωργίας στην Ελλάδα, γεγονός που ίσως δημιουργεί επιπλέον προσδοκίες αλλά και ευνοϊκές συνθήκες σ’ αυτήν για να γράψει ιστορία με τη θητεία της. Η γνωστή μαχητικότητα του κ. Μιχάλη Καρχιμάκη δημιουργεί ανάλογες προσδοκίες και προϋποθέσεις επιτυχίας.
Η σημερινή συγκυρία είναι για τη νέα πολιτική ηγεσία μια μεγάλη πρόκληση. Είναι αφενός τα τρέχοντα προβλήματα που περιμένουν την επίλυσή τους, αλλά είναι ακόμα περισσότερο η προσδοκία του αγροτικού κόσμου για ριζική αλλαγή, για μια νέα καλύτερη αρχή την οποία το ΠΑΣΟΚ υποσχέθηκε. Και θέλουμε να τονίσουμε ότι δεν υπάρχουν πια περιθώρια για ημίμετρα ούτε για αποτυχημένες ενέργειες, αφού ο αγροτικός κόσμος βρίσκεται σήμερα σε κακή οικονομική κατάσταση, το αγροτικό επάγγελμα έχει απαξιωθεί και η γεωργία μας είναι μάλλον σε εγκατάλειψη.
Πρωταρχικής σημασίας βήμα, προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης, είναι κατά την άποψή μας να προσδιορισθεί η εικόνα της σύγχρονης ελληνικής γεωργίας, αυτής δηλαδή που θα μπορούσαμε και θα οφείλαμε σαν χώρα (παραδοσιακά αγροτική) να δημιουργήσουμε, για μας αλλά και για τα παιδιά μας. Μιλάμε βέβαια για μια γεωργία που θα είναι βιώσιμη, ανταγωνιστική, με αειφορική χρήση των φυσικών πόρων (έδαφος και κυρίως νερό) και με προστασία του περιβάλλοντος. Η εικόνα αυτή της μελλοντικής γεωργίας μας θα πρέπει να προκύψει από μια ευρύτατη διαβούλευση ώστε να είναι αποδεκτή και να υποστηρίζεται απ’ όλους, τα πολιτικά κόμματα, τους φορείς και τις κοινωνικές ομάδες. Όλοι θα πρέπει να γνωρίζουν και να αποδέχονται ότι ο αγρότης προσφέρει στο κοινωνικό σύνολο αξιοποιώντας κάτω από αντίξοες συνθήκες τους φυσικούς πόρους και συμβάλλει ουσιαστικά στην προστασία του περιβάλλοντος και στην αποφυγή της ερημοποίησης, γι’ αυτό χρειάζεται στήριξη, έχει υποχρεώσεις αλλά και δικαιώματα.
Ενώ θα έχει ανοίξει ο δρόμος και θα προχωράμε προς την κατεύθυνση της χάραξης της εικόνας της σύγχρονης γεωργίας μας, η οποία σημειωτέον θα αρχίσει να είναι ελκυστική στους νέους μας και να αντιστρέφεται το σημερινό κλίμα απαξίωσης του αγροτικού επαγγέλματος, το υπουργείο θα πρέπει να πάρει μέτρα για μια σειρά άλλα θέματα άμεσου ενδιαφέροντος.
Πρώτο στη σειρά θέμα, κατά τη γνώμη μας, είναι η ανάγκη για σταδιακή βελτίωση του αγροτικού εισοδήματος, το οποίο έχει στη χώρα μας συρρικνωθεί τα τελευταία χρόνια κατά τουλάχιστον 20%, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ε.Ε. Οι άμεσες ενισχύσεις, με τη χορήγηση έκτακτων επιδοτήσεων μετά από κινητοποιήσεις των αγροτών κ.λπ. όπως έγινε συχνά τα τελευταία χρόνια, δεν είναι σοβαρή ενέργεια και δεν έχει κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα άλλο πέρα από την πρόσκαιρη αναστολή των κινητοποιήσεων. Πιστεύω ότι αυτό δεν είναι στα σχέδια της νέας κυβέρνησης και η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου είναι έτοιμη να αγωνισθεί για να διασφαλίσει άλλα πολύ σημαντικότερα, τα οποία δρώντας συνεργιστικά θα οδηγήσουν στην επιθυμητή βελτίωση και σταθεροποίηση του αγροτικού εισοδήματος, όπως:
- Στήριξη των αγροτών, αξιοποιώντας πολλά κίνητρα που παρέχει η Ε.Ε., για να οργανωθούν σε ισχυρές Οργανώσεις Παραγωγών ικανές να αναλάβουν οι ίδιες την προώθηση και εμπορία των προϊόντων τους, αποφεύγοντας τους μεσάζοντες.
- Εξυγίανση των αγορών, το οποίο προϋποθέτει αναδιοργάνωση των υπηρεσιών ελέγχου ώστε να γίνονται με αποτελεσματικότητα οι προβλεπόμενοι έλεγχοι και να είναι αδιάβλητοι. Εξασφάλιση πλήρους διαφάνειας στην αγορά που θα αποτρέπει το παρεμπόριο, τις ελληνοποιήσεις και τον αθέμιτο ανταγωνισμό.
- Εκσυγχρονισμός και επάνδρωση των υπηρεσιών σε κεντρικό και νομαρχιακό επίπεδο που ασχολούνται με τις γεωργικές εφαρμογές, τις γεωργικές προειδοποιήσεις και την αγροτική έρευνα ώστε να είναι δίπλα στις οργανώσεις των παραγωγών έτοιμες να τους παράσχουν την απαιτούμενη τεχνική υποστήριξη για την άμεση επίλυση των προβλημάτων, δωρεάν, όπως γίνεται σ’ όλες τις άλλες χώρες που μας ανταγωνίζονται στην αγορά.
- Απλούστευση των διαδικασιών και διευκόλυνση των αγροτών για τη συμμετοχή τους στα αναπτυξιακά προγράμματα τα οποία θα πρέπει να προκηρύσσονται έγκαιρα και οι διαδικασίες αξιολόγησης να γίνονται με πλήρη διαφάνεια.
- Εκσυγχρονισμός του ΟΠΕΚΕΠΕ και του ΟΣΔΕ ώστε να γίνεται γρήγορη πληρωμή των επιδοτήσεων, της επιστροφής ΦΠΑ και του ΕΦΚ, με απλουστευμένες διαδικασίες και πλήρη διαφάνεια. Η έγκαιρη πληρωμή έχει ιδιαίτερη σημασία σε περιόδους οικονομικής ύφεσης.
Ανέφερα τα παραπάνω σαν παραδείγματα γιατί βέβαια υπάρχουν και πολλά άλλα που μπορούν να γίνουν και που θα πρέπει η ηγεσία του υπουργείου να τα λάβει υπόψη της και να τα ιεραρχήσει.
Καιρός, λοιπόν, να εκδηλωθεί η αναπτυξιακή προσπάθεια του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και αυτό θα πρέπει να γίνει σε συνδυασμό με ένα συνεχή ειλικρινή διάλογο που θα πρέπει το υπουργείο να ανοίξει με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ένα διάλογο που θα καταστήσει όλους κοινωνούς και συμμετόχους στην όλη προσπάθεια.
Κ.Ν. Γιαννοπολίτης
editor@agrotypos.gr
