Η Επιτροπή Ανταγωνισμού τονίζει ότι η νομοθεσία αναγνωρίζει τον ιδιαίτερο ρόλο που διαδραματίζουν οι Οργανώσεις Παραγωγών (ΟΠ).

Έτσι μπορούν να συνάψουν συμφωνίες με μεταποιητές και εμπόρους σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα («από το χωράφι στο πιάτο») ώστε να διασφαλίσουν την πρόσβαση των προϊόντων στην αγορά, την προσιτή τιμή στα προϊόντα τους, την ποιότητα και τη συνεχή βελτίωση των προϊόντων, την ενημέρωση για τις τρέχουσες εξελίξεις στην αγροτική παραγωγή και εμπορία, στην ανακύκλωση και τη βιώσιμη ανάπτυξη, αλλά και να συνεργαστούν με τις τοπικές αρχές για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αγροτικές περιοχές. Οι ΟΠ μπορούν να λάβουν διαφορετικές νομικές μορφές, συμπεριλαμβανομένων των γεωργικών συνεταιρισμών.

Οι αναγνωρισμένες ΟΠ επωφελούνται από:

• εξαιρέσεις από τους κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ για ορισμένες δραστηριότητες, όπως οι συλλογικές διαπραγματεύσεις για λογαριασμό των μελών τους, ο σχεδιασμός της παραγωγής ή ορισμένα μέτρα διαχείρισης προσφοράς,
• πρόσβαση στη χρηματοδότηση της ΕΕ στο πλαίσιο «επιχειρησιακών προγραμμάτων» στον τομέα των οπωροκηπευτικών, όπως εκείνα για τη στήριξη συλλογικών επενδύσεων στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας προς όφελος των μελών τους.

Εξαιρέσεις για οργανώσεις παραγωγών, ενώσεις γεωργών και γεωργούς

• Οι αναγνωρισμένες ΟΠ μπορούν, κατά παρέκκλιση των κανόνων ανταγωνισμού, να προγραμματίζουν την παραγωγή, να βελτιστοποιούν το κόστος παραγωγής, να διαθέτουν στην αγορά και να διαπραγματεύονται συμβάσεις για την προμήθεια γεωργικών προϊόντων, για λογαριασμό των μελών της για το σύνολο ή μέρος της συνολικής παραγωγής τους.
• Σε περιόδους σοβαρών ανισορροπιών στις αγορές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να εκδίδει ειδικές εκτελεστικές πράξεις παρέκκλισης των κανόνων ανταγωνισμού για συμφωνίες ή αποφάσεις αναγνωρισμένων ΟΠ που αφορούν, μεταξύ άλλων, απόσυρση από την αγορά ή δωρεάν διανομή προϊόντων, κοινά μέτρα προώθησης, κοινή αγορά εισροών, προσωρινό προγραμματισμό παραγωγής και αποσκοπούν αποκλειστικά στη σταθεροποίηση του οικείου τομέα χωρίς να υπονομεύουν την ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς
• Η δυνατότητα συνεργασίας, π.χ. για την παραγωγή ή την πώληση γεωργικών προϊόντων, κατά παρέκκλιση των κανόνων ανταγωνισμού επεκτείνεται σε όλους τους γεωργούς ή τις ενώσεις γεωργών με την προϋπόθεση τα συμβαλλόμενα μέρη να ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να γνωμοδοτήσει σχετικά με τη συμβατότητα των συμφωνιών τους.

Επίσης οι συμφωνίες, οι αποφάσεις και οι πρακτικές διεπαγγελματικών οργανώσεων δύναται να εξαιρεθούν από τους κανόνες ανταγωνισμού, αφού πρώτα κοινοποιηθούν και λάβουν έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Ειδικές εξαιρέσεις ανά τομέα:

• Υπάρχουν ειδικοί κανόνες για τις συμβατικές διαπραγματεύσεις από αναγνωρισμένες οργανώσεις παραγωγών στον τομέα του γάλακτος (άρθ. 149 Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013).
• Καθορίζονται όροι υπό τους οποίους οι οργανώσεις παραγωγών ή οι διεπαγγελματικές οργανώσεις μπορούν να διαχειρίζονται την προσφορά τυριού προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης ή προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης (άρθ. 150 Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013).
• Υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες εμπορίας για τη βελτίωση και τη σταθεροποίηση της λειτουργίας της κοινής αγοράς οίνου (άρθ. 167 Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013).
• Καθορίζονται όροι υπό τους οποίους οι οργανώσεις παραγωγών ή οι διεπαγγελματικές οργανώσεις μπορούν να διαχειρίζονται την προσφορά χοιρομεριού προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης ή προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης (άρθ. 172 Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013).

Οι υψηλές τιμές λιανικής στο ελαιόλαδο αναμένεται να μεταβάλλουν έως έναν βαθμό τη ζήτηση στην Ισπανία, ωστόσο η μείωση αυτή δεν αναμένεται να είναι μεγάλη.

Σύμφωνα με μελέτη που έκανε το Γραφείο ΟΕΥ της Ελληνικής Πρεσβείας στη Μαδρίτη, παρά την αύξηση των τιμών λιανικής που έχουμε το τελευταίο διάστημα στο ελαιόλαδο οι Ισπανοί καταναλωτές συνεχίζουν να το προτιμούν.

Ήδη, μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, η αύξηση των τιμών έκανε τα νοικοκυριά να μειώσουν την κατανάλωση, όχι όμως σε ανησυχητικό επίπεδο.
Παρατηρήθηκε μία μικρή αύξηση της χρήσης εναλλακτικών ελαίων όπως πυρηνέλαιο, σογιέλαιο και διάφορα σπορέλαια, σε συγκριτικά μικρότερες ωστόσο ποσότητες σε σχέση με τη συνολική ζήτηση για ελαιόλαδο.

Γεγονός είναι πάντως ότι κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών διεξάγεται μεγάλη συζήτηση και υπάρχει αρκετός προβληματισμός στην Ισπανία αναφορικά με το - απαράδεκτα όπως χαρακτηρίζεται - υψηλό επίπεδο των τιμών του ελαιολάδου, το οποίο μάλιστα επιδεινώνεται διαρκώς και με ιδιαίτερα ταχείς ρυθμούς το τελευταίο διάστημα.

Το 2024 εξαιτίας του πληθωρισμού, της μείωσης της καταναλωτικής εμπιστοσύνης και της μείωσης της προσφοράς, θεωρείται βέβαιο ότι οι αγορές ελαιολάδου θα μειωθούν, σε σύγκριση με το 2023.

Ωστόσο, παρατηρείται ότι τα νοικοκυριά δαπανούν 23,9% περισσότερο για την αγορά αυτού του προϊόντος από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια. Δαπανούν, δηλαδή, το 2,41% του προϋπολογισμού τους για την αγορά ελαιόλαδου, ποσοστό που έχει αυξηθεί το τελευταίο έτος, πράγμα που σημαίνει ότι τα νοικοκυριά αναγκάστηκαν να αυξήσουν τον προϋπολογισμό που διατίθεται για την αγορά ελαιολάδου προκειμένου να αποκτήσουν την ίδια ποσότητα.

Δεδομένης της σημασίας του προϊόντος στην ισπανική κουζίνα, δεν αναμένεται ιδιαίτερα μεγάλη μείωση στην κατανάλωση.

Πάντως για να καλύψουν την ζήτηση οι Ισπανοί κάνουν εισαγωγές ελαιολάδου και από την χώρα μας.

Στο επτάμηνο του 2023 η αξία των ελληνικών εξαγωγών ανήλθε στα 96,91 εκατ. ευρώ ( 7,3 εκατ. ευρώ έκαναν το 2019), γεγονός βέβαια που λογικά οφείλεται όχι τόσο στις αυξημένες ποσότητες όσο στην σημαντική αύξηση των τιμών του ελαιολάδου κατά το τρέχον έτος.  

Νέο ρεκόρ πώλησης ελαιολάδου είχαμε σήμερα Πέμπτη (30/11) από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Βλαχιώτη στην Λακωνία.

Ο κ. Παναγιώτης Βαρελάς, πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Βλαχιώτη, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «συμφωνήσαμε στην πώληση 1 βυτίου (27 τόνους) έξτρα παρθένου ελαιολάδου, εσοδείας  2023-2024 και οξύτητας 0,4, στην τιμή των 8,80 ευρώ το κιλό.

Το ελαιόλαδο το αγόρασε ντόπιος τυποποιητής. Αυτή την εποχή υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από την εγχώρια αγορά αλλά οι παραγωγοί φαίνονται διστακτικοί στο να πωλήσουν για φορολογικούς λόγους. Πάντως η περιοχή μας είναι όψιμη και αναμένεται να συνεχιστεί και μετά τις γιορτές η συγκομιδή».

Να θυμίσουμε ότι νωρίτερα, επίσης στην Λακωνία, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Φοινικίου συμφώνησε στην πώληση ενός βυτίου έξτρα παρθένου ελαιολάδου, εσοδείας 2023-2024, οξύτητας 0,35, στην τιμή των 8,65 ευρώ το κιλό.

Νέα πώληση ελαιολάδου φετινής εσοδείας είχαμε στην Λακωνία.

Ο διαχειριστής του Αγροτικού Συνεταιρισμού Φοινικίου της Λακωνίας κ. Γιώργος Κρητικός, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «ο συνεταιρισμός συμφώνησε για την πώληση ενός βυτίου έξτρα παρθένου ελαιολάδου, εσοδείας 2023-2024, με την εταιρεία Χελιώτης. Το έξτρα αυτό παρθένο ελαιόλαδο που ήταν οξύτητας 0,35 έπιασε τιμή 8,65 ευρώ το κιλό.

Πάντως η φετινή παραγωγή είναι αισθητά μειωμένη και η ζήτηση έχει ζεσταθεί τις τελευταίες ημέρες. Από την πλευρά τους οι παραγωγοί φαίνονται διστακτικοί στο να πουλήσουν για φορολογικούς λόγους. Μεγάλα προβλήματα από τον δάκο δεν έχει η περιοχή. Οι ισχυροί άνεμοι όμως που είχαμε τις προηγούμενες ημέρες έχουν ρίξει κάποιες ελιές».

Ιταλία
Στο μεταξύ η ιταλική οργάνωση αγροτών Coldiretti, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ελιάς (World Olive Tree Day), που γιορτάζεται με πρωτοβουλία της UNESCO στις 26 Νοεμβρίου, επισημαίνει ότι η κλιματική αλλαγή επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την ελαιοκαλλιέργεια.

Η μείωση της παγκόσμιας παραγωγής έχει προκαλέσει αύξηση τιμών. Στην Ιταλία η αύξηση της τιμής του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ξεπερνά το 50%, σύμφωνα με τα στοιχεία του Οκτωβρίου της Ιταλικής Στατιστικής Υπηρεσίας (Istat).

Η παραγωγή ιταλικού έξτρα παρθένου ελαιολάδου φέτος υπολογίζεται σε περίπου 290 χιλιάδες τόνους, κάτω από τον μέσο όρο των τελευταίων τεσσάρων ετών. Ευτυχώς που οι περιοχές του νότου εμφανίζουν μια αύξηση της παραγωγής κατά 34% σε σχέση με πέρυσι και αντισταθμίζουν τις απώλειες της παραγωγής στο βορά.

Πάντως η ιταλική παραγωγή, επισημαίνει η Coldiretti, δεν επαρκεί για να ικανοποιήσει τη ζήτηση για κατανάλωση και εξαγωγές.

Τρεις στις τέσσερις φιάλες ελαιολάδου που καταναλώνονται στην Ιταλία είναι εισαγόμενες (κυρίως από Ελάδα). Οι ιταλικές εισαγωγές ελαιολάδου σημείωσαν το «ρεκόρ αιώνα» το 2022, με αξία πάνω από 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ είχαμε επίσης μεγάλη αύξηση, κατά 20%, το πρώτο εξάμηνο του 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία του Istat.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε νέους ευρωπαϊκούς κανόνες για τις συσκευασίες με στόχο την αύξηση της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης.

Οι ευρωβουλευτές υπερψήφισαν την έκθεση, η οποία αποτελεί την εντολή του Κοινοβουλίου για διαπραγματεύσεις με τις κυβερνήσεις των κρατών μελών, με 426 ψήφους υπέρ, 125 κατά και 74 αποχές.

Η νέα νομοθεσία θα απαιτεί όλες οι συσκευασίες να είναι ανακυκλώσιμες και να πληρούν αυστηρά κριτήρια που θα καθοριστούν μέσω των επακόλουθων κανόνων για την εφαρμογή της. Προβλέπονται ορισμένες προσωρινές εξαιρέσεις, για παράδειγμα για ξύλινες συσκευασίες τροφίμων.

Οι ευρωβουλευτές θέλουν οι χώρες της ΕΕ να διασφαλίσουν ότι το 90% των υλικών που περιέχονται στις συσκευασίες (πλαστικά, ξύλο, σιδηρούχα μέταλλα, αλουμίνιο, γυαλί, χαρτί και χαρτόνι) συλλέγονται ξεχωριστά έως το 2029.

Η εισηγήτρια Ευρωβουλευτής, Frédérique Ries (Βέλγιο), δήλωσε: «Το Κοινοβούλιο στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα υπέρ της πλήρους μεταρρύθμισης της αγοράς συσκευασιών και απορριμμάτων συσκευασίας στην ΕΕ. Η νομοθεσία αυτή είναι απαραίτητη για την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα και καινοτομία και ευθυγραμμίζει τις περιβαλλοντικές φιλοδοξίες με τη βιομηχανική πραγματικότητα. Σε συνδυασμό με αποτελεσματικές πολιτικές επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης, διασφαλίζουμε ότι οι συσκευασίες είναι ασφαλείς για τους καταναλωτές, προσθέτοντας την απαγόρευση των επιβλαβών χημικών ουσιών στις συσκευασίες τροφίμων, ιδίως των PFAS».

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι έτοιμο να αρχίσει συνομιλίες με τις εθνικές κυβερνήσεις σχετικά με την τελική μορφή της νομοθεσίας, μόλις το Συμβούλιο εγκρίνει τη θέση του. Θυμίζουμε την ίδια ημέρα οι Ευρωβουλευτές απέρριψαν ουσιαστικά την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μείωση της χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων. 

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απέρριψε την πρόταση της Επιτροπής για την δραστική μείωση χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων και ενέκρινε την πρόταση σχετικά με νέους κανόνες σε επίπεδο ΕΕ για τις συσκευασίες.

Την Τετάρτη (22 Νοεμβρίου), πραγματοποιήθηκε, στο Στρασβούργο, η δεύτερη σύνοδος ολομέλειας του Νοεμβρίου με σημαντικές ψηφοφορίες για δύο σημαντικά θέματα για τον τομέα των οπωροκηπευτικών. Η πρόταση για την δραστική μείωση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων απορρίφθηκε από το Κοινοβούλιο. Από την άλλη, το Κοινοβούλιο ενέκρινε την θέση του σχετικά με την πρόταση της νομοθεσία της ΕΕ για τις συσκευασίες, με σχετικές βελτιώσεις για τον τομέα μας, όπως η απαγόρευση των περιττών συσκευασιών και οι στόχοι επαναχρησιμοποίησης.  

Χαιρετίζουμε την έγκριση του σχεδίου κανονισμού για τη συσκευασία χωρίς τους περιορισμούς που είχαν αρχικά προγραμματιστεί για τον τομέα των οπωροκηπευτικών. Το Κοινοβούλιο διάγραψε το παράρτημα V σημείο 2 σχετικά με τις συσκευασίες μίας χρήσης για νωπά οπωροκηπευτικά βάρους μικροτέρου του 1,5 κιλών.
Είμαστε πραγματικά ικανοποιημένοι με αυτήν την ψηφοφορία.

Τώρα έχουμε έναν μη δεσμευτικό ευρωπαϊκό κανονισμό που θα επιτρέψει την επίτευξη συγκεκριμένων και σημαντικών έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των απορριμμάτων συσκευασίας και συσκευασίας, χωρίς ανεπιθύμητες παρενέργειες στα απορρίμματα τροφίμων και στην ασφάλεια των προϊόντων. Οι εξαγωγείς μας θα μπορούν να λειτουργούν με σαφείς κανόνες, κάτι που είναι πολύ σημαντικό.

Η συσκευασία, παρέχει θετικά χαρακτηριστικά στα φρέσκα φρούτα και λαχανικά που κυκλοφορούν, όπως ασφάλεια, ιχνηλασιμότητα, ποιότητα, διατροφικές πληροφορίες, προέλευση, πληροφορίες για τη μέθοδο παραγωγής και διαφοροποίηση από τον ανταγωνισμό.

Παράλληλα η Ευρωβουλή απέρριψε το σχέδιο κανονισμού για τη βιώσιμη χρήση φυτοϋγειονομικών προϊόντων, που πρότεινε δραστική μείωση της χρήσης τους στην ΕΕ, είναι ένα γεγονός που δείχνει, την ρεαλιστική αντιμετώπιση της υφιστάμενης πραγματικότητας της παραγωγής των αγροδιατροφικών προϊόντων μεταξύ των οποίων και των φρούτων και λαχανικών. Η πρόταση κανονισμού για τη βιώσιμη χρήση φυτοϋγειονομικών προϊόντων, η οποία απορρίφθηκε από τους ευρωπαίους βουλευτές , αποτελούσε πολύ σοβαρή απειλή για την παραγωγή στην ΕΕ, για τον Σύνδεσμό μας  στην αντιμετώπιση  παρασίτων και φυτικών ασθενειών, χωρίς αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις, που θα εξασφαλίζουν ότι όλοι οι άνθρωποι θα έχουν πρόσβαση σε επαρκή προμήθεια υγιεινών τροφίμων σε προσιτές τιμές».  

Η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) και ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Εξαγωγέων Incofruit - Hellas σε κοινή τους επιστολή καταθέτουν τις απόψεις τους, τόσο για την έκθεση του σχεδίου κανονισμού μείωση χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων όσο και για την έκθεση για συσκευασίες και απορρίμματα συσκευασίας.

Η επιστολή αναφέρει τα εξής:

«Η ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που πραγματοποιείται από τη Δευτέρα 20/11 έως και την Πέμπτη 23/11/2023, στο Στρασβούργο, θα συζητήσει και θα ψηφίσει την έκθεση του σχεδίου κανονισμού για τη μείωση χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων και θα συζητήσει την έκθεση για συσκευασίες και απορρίμματα συσκευασίας.

Τα εν λόγω σχέδια έχουν επικριθεί έντονα από πολλούς φορείς παραγωγής και εμπορίου διαφορετικών κρατών μελών, θεωρώντας ότι δεν λαμβάνουν υπόψη την πραγματικότητα της παραγωγής και εμπορίας φρούτων και λαχανικών. Εντούτοις, προωθούνται για τελική ψήφιση.

Την Τρίτη, 21 Νοεμβρίου, θα συζητηθεί η έκθεση σχετικά με το σχέδιο κανονισμού για την βιώσιμη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, που εκπονήθηκε από την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και προβλέπεται να ψηφισθεί την επομένη ημέρα 22/11/2023 Οι στόχοι μείωσης της χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων σύμφωνα με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG SANTE) για κανονισμό σχετικά με την βιώσιμη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων απειλούν την κοινοτική παραγωγή, με κίνδυνο να καταβαραθρωθεί ποσοτικά και να υποβαθμισθεί ποιοτικά, επειδή ρυθμίζεται η εξάλειψη των χημικών εργαλείων φυτοπροστασίας στην ΕΕ, χωρίς να υπάρχουν αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις για την αντικατάστασή τους. Οι γεωργικοί τομείς των κρατών μελών της ΕΕ πλήττονται επίσης, επειδή οι περιορισμοί επηρεάζουν την κοινοτική παραγωγή, αλλά όχι την παραγωγή σε τρίτες χώρες που θα συνεχίσουν να παράγουν ανταγωνιστικότερα.

Όσον αφορά την πρόταση κανονισμού για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας, η έκθεση του Κοινοβουλίου έχει επίσης προετοιμαστεί από την ίδια Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και θα συζητηθεί κι αυτή την ίδια μέρα 21/11/2023. 

Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Επιχειρήσεων «Incofruit - Hellas» και η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών «ΈΘΕΑΣ» απορρίπτουμε κυρίως ένα από τα σημεία που περιλαμβάνονται στον προτεινόμενο κανονισμό και στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και αυτό είναι ο περιορισμός στην εμπορία φρούτων και λαχανικών σε παρτίδες (μονάδες) κάτω του 1,5 κιλού, σε κάθε τύπο συσκευασίας μιας χρήσης.

Θεωρείται ότι αυτό θα βλάψει τη στρατηγική της διαφοροποίησης ανά καταγωγή και ποιότητα, γεγονός που θα οδηγούσε σε απώλεια προστιθέμενης αξίας στις κοινοτικές παραγωγές.

Ζητείται από τους Έλληνες Ευρωβουλευτές:

α) για τον Κανονισμό η διάταξη για τη μείωση χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων η εφαρμογή της να περιλαμβάνει υποχρεωτικά περίοδο προσαρμογής (adaptation) να αρχίσει να ισχύει μετά την εξεύρεση εναλλακτικών αποτελεσματικών και οικονομικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων και

β) για δε τον Κανονισμό συσκευασιών να απαλειφθεί η διάταξη της κατάργησης της κυκλοφορίας κάτω του 1,5 κιλού χύμα, χωρίς ταυτοποίηση των πωλούμενων προϊόντων».

Συνελήφθησαν, την Πέμπτη (16/11), σε περιοχή της Δυτικής Αχαΐας, από αστυνομικούς του Τμήματος Ασφάλειας Δυτικής Αχαίας, τρεις ημεδαποί άνδρες, σε βάρος των οποίων, σχηματίστηκε δικογραφία, για κλοπή κατά συναυτουργία.

Ειδικότερα, όπως αναφέρει η αστυνομία οι τρεις κατηγορούμενοι, από την 15/11/2023 έως την 16/11/2023, ενεργώντας από κοινού με ακόμα πέντε άγνωστους συνεργούς τους, προέβησαν στην συγκομιδή (10) τόνων και (500) κιλών ελαιοκάρπου, από αγροτεμάχια ιδιοκτησίας δυο ημεδαπών, σε περιοχή της Δυτικής Αχαίας.

Στη συνέχεια οι κατηγορούμενοι μετέφεραν τον συγκεντρωμένο ελαιοκαρπό, με αυτοκίνητο ιδιοκτησίας του ενός κατηγορούμενου, σε δυο ελαιοτριβεία, όπου εξήγαγαν και πούλησαν στους ιδιοκτήτες των ελαιοτριβείων, 1.355 λίτρα ελαιολάδου, συνολικής αξίας 10.840 ευρώ, τα οποία αποκόμισαν ως παράνομο περιουσιακό όφελος.

Σε έρευνες που πραγματοποίησαν οι αστυνομικοί του Τμήματος Ασφάλειας Δυτικής Αχαίας στα ελαιοτριβεία βρήκαν και κατέσχεσαν συνολικά 652 λίτρα ελαιολάδου και 800 κιλά ελαιοκάρπου, τα οποία αποδόθηκαν στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους, ενώ κατασχέθηκε και το όχημα του ενός κατηγορούμενου ως μέσο τέλεσης αξιόποινης πράξης.

Οι συλληφθέντες οδηγήθηκαν στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Πατρών, ενώ συνεχίζονται οι έρευνες για να διαπιστωθεί τυχόν εμπλοκή τους και σε άλλες αξιόποινες πράξεις.

Στο μεταξύ, μετά από εμπεριστατωμένη και αναλυτική έρευνα των αστυνομικών του Τμήματος Ασφάλειας Πολυγύρου, σχηματίστηκε δικογραφία για τα αδικήματα της κακουργηματικής υπεξαίρεσης, της απάτης και παράβαση της νομοθεσίας για την προστασία του περιβάλλοντος, σε αγροτικό συνεταιρισμό σε περιοχή της Χαλκιδικής.

Ειδικότερα, τον Οκτώβριο του 2023, στο Τμήμα Ασφάλειας Πολυγύρου, καταγγέλθηκε κλοπή μεγάλης ποσότητας ελαιολάδου, από τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης του εν λόγω συνεταιρισμού.

Στο πλαίσιο διερεύνησης της καταγγελίας, δεν προέκυψε η τέλεση κλοπής, ωστόσο διαπιστώθηκαν τα ανωτέρω αδικήματα, με χρόνο τέλεσης που προσδιορίζεται από την Άνοιξη του 2022 έως το Καλοκαίρι του 2023, ενώ η έρευνα συνεχίζεται και για παρελθόντα έτη.

Η συνολική ποσότητα του ελαιολάδου, για το οποίο διερευνάται η αφαίρεσή του, υπερβαίνει τους 80 τόνους.

Επίσης διερευνάται η νόθευση και παράτυπη διάθεση ποσοτήτων ελαιολάδου.

Κατόπιν ενεργειών του Τμήματος Ασφάλειας Πολύγυρου, η μονάδα του Αγροτικού Συνεταιρισμού έχει σφραγισθεί από τις αρμόδιες Αρχές.

Η δικογραφία που σχηματίστηκε υποβλήθηκε στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Χαλκιδικής.

Ανακοινώθηκε η καταχώριση των εξαιρετικά παρθένων ελαιολάδων «ΠΟΠ Σητείας» και «ΠΟΠ Καλαμάτα» ως προϊόντα προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης στην Ινδία.

Όπως εξήγησε στον ΑγροΤύπο ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Ένωσης Μεσσηνίας κ. Γιάννης Πάζιος, «μετά την αποτυχημένη πρωτοβουλία της ΕΕ το 2018 ο συνεταιρισμός μας μαζί με την ΕΑΣ Σητείας προχωρήσαμε την όλη διαδικασία. 

Στις 31 Οκτωβρίου 2023, δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα Γεωγραφικών Ενδείξεων της Κυβέρνησης της Ινδίας η καταχώριση της προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης.

Η Ινδία είναι η επόμενη μεγάλη αγορά στην οποία ο Αγροτικός Συνεταιρισμός «Ένωση Μεσσηνίας» κατάφερε, μετά από μια πολυετή και απαιτητική διαδικασία, το εξαιρετικό παρθένο Ελαιόλαδο ΠΟΠ Καλαμάτα να προστατεύεται έναντι απομιμήσεων και να απαιτούνται οι εγκεκριμένες προδιαγραφές που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων το όνομα (Καλαμάτα) και την περιοχή προέλευσης (Μεσσηνία).

Αυτή η προστασία έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς η Ινδική αγορά θα αποτελέσει στο μέλλον στόχο των ελληνικών εξαγωγών μιας και αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη χώρα παγκοσμίως σε πληθυσμό μετά την Κίνα, με 1,36 δισεκατομμύρια κατοίκους. Συνεπώς, είναι ένα παράθυρο στο μέλλον. Η Ινδία είναι μια δύσκολη αγορά που δεν γνωρίζει γαστρονομικά το προϊόν. Υπάρχει όμως ένας μεγάλος αριθμός πολιτών με μεγάλο εισόδημα που γνωρίζει την Μεσογειακή διατροφή και σε αυτόν θα πρέπει να στοχεύσουν οι Έλληνες εξαγωγείς. 

Σειρά το επόμενο διάστημα έχει και η ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας» μετά από μια σειρά χωρών στις οποίες έχουμε πετύχει την προστασία της. Έχουμε καταφέρει ήδη να προστατέψουμε την ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας» στην Κίνα και την Ιαπωνία. 

Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε για τον καταλυτικό τους ρόλο, την καθοδήγηση και την υποστήριξη, την Προϊσταμένη και τα στελέχη του Τμήματος ΠΟΠ-ΠΓΕ-ΕΠΙΠ του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τον Πρέσβη της Ελλάδας στο Νέο Δελχί και τα στελέχη του Γραφείου Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων της Ελληνικής Πρεσβείας, την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ινδία.

Έντονη ανησυχία υπάρχει για τα περιστατικά νοθείας ελαιολάδου, ενώ έχουν αυξηθεί οι αριθμοί των αναφορών και καταγγελιών που υποβάλλονται το τελευταίο διάστημα σύμφωνα με τον ΕΦΕΤ. 

Συνελήφθη άτομο στην Πέλλα που διέθετε προς πώληση ελαιόλαδο αμφιβόλου ποιότητας από αστυνομικούς του Τμήματος Ασφάλειας Έδεσσας.

Ειδικότερα, χθες (9 Νοεμβρίου 2023) το πρωί σε περιοχή της Πέλλας, συνελήφθη ημεδαπή γυναίκα, η οποία διαπιστώθηκε να ασκεί υπαίθριο εμπόριο, διαθέτοντας προς πώληση 31 πλαστικά δοχεία χωρητικότητας 5 λίτρων το καθένα, που περιείχαν έλαιο αμφιβόλου ποιότητας και προελεύσεως, ως εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο και τα οποία απέκρυπτε σε όχημα ιδιοκτησίας της.

Σε έρευνα που ακολούθησε στην οικία της ημεδαπής, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν 668 πανομοιότυπα δοχεία των 5 λίτρων, που έφεραν ετικέτα με την ένδειξη «Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο» και περιείχαν έλαιο αμφιβόλου ποιότητας και προελεύσεως, για τα οποία δεν διέθετε τα νόμιμα παραστατικά έγγραφα.

Συνολικά κατασχέθηκαν 699 δοχεία που περιείχαν 3.495 λίτρα ελαίου, δείγμα των οποίων θα αποσταλεί στην αρμόδια Χημική Υπηρεσία για εργαστηριακή εξέταση. Επίσης κατασχέθηκε το όχημα που χρησιμοποιούσε.

Η συλληφθείσα, με τη δικογραφία που σχηματίστηκε σε βάρος της, θα οδηγηθεί στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Έδεσσας.

Οδηγίες ΕΦΕΤ για νοθεία στο ελαιόλαδο
Με αφορμή την έντονη ανησυχία για την εμφάνιση περιπτώσεων νοθείας του ελαιολάδου σε συνδυασμό με την αύξηση του αριθμού των αναφορών/καταγγελιών που υποβάλλονται τελευταία στον ΕΦΕΤ, επισημαίνεται ότι νοθεία του ελαιολάδου συνιστά απάτη που επιφέρει οικονομικές απώλειες στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις και ενδέχεται να εγκυμονεί κινδύνους για τη δημόσια υγεία.

Η απάτη κλονίζει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, απειλεί την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και έχει σοβαρές επιπτώσεις στο νόμιμο εμπόριο και τις νόμιμα λειτουργούσες επιχειρήσεις.

Οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις μπορούν να προστατευθούν από την απάτη ακολουθώντας τα εξής:
Να προμηθεύονται ελαιόλαδο μόνο από νόμιμα άρα και ελεγχόμενα σημεία πώλησης.
Να εξετάζουν με ιδιαίτερη προσοχή την ετικέτα του ελαιολάδου που πρόκειται να αγοράσουν η οποία πρέπει να περιέχει τουλάχιστον:την κατηγορία πώλησης του ελαιολάδου (ΕΞΤΡΑ ΠΑΡΘΈΝΟ, ΠΑΡΘΕΝΟ, ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ).
τον αλφαριθμητικό αριθμό έγκρισης της μονάδας τυποποίησης (EL-40-_ _ _).
τα στοιχεία του υπευθύνου της επιχείρησης.
Να αποφεύγουν την αγορά ελαιολάδου από πλανόδιους (χωρίς την απαραίτητη άδεια) και ανώνυμους πωλητές.
Να επιλέγουν με ιδιαίτερη προσοχή την προμήθεια ελαιολάδου μέσω του ηλεκτρονικού εμπορίου, από ιστοσελίδες παραγωγικών ή εμπορικών επιχειρήσεων που διαθέτουν όλες τις εγγυήσεις για την διάθεση επώνυμου ελαιολάδου.
Οι καταναλωτές να προμηθεύονται επώνυμο ελαιόλαδο σε προσυσκευασμένες συσκευασίες, μέγιστης χωρητικότητας 5 λίτρων.
Οι επιχειρήσεις (εστιατόρια, νοσοκομεία, καντίνες ή άλλες παρόμοιες εγκαταστάσεις) να προμηθεύονται επώνυμο ελαιόλαδο σε προσυσκευασμένες συσκευασίες των 5, 10, 20, 25, έως και 50 λίτρων. .
Να μεριμνούν ώστε με την παραλαβή του ελαιολάδου να παραλαμβάνουν τις νόμιμες φορολογικές αποδείξεις αγοράς του.
Να επιλέγουν με προσοχή τους προμηθευτές τους μεταξύ αυτών που διαθέτουν στοιχεία που εγγυόνται την αξιοπιστία τους (διεύθυνση επιχείρησης, εγκαταστάσεις παραγωγής, εγκυρότητα τιμολογίων και άλλων παραστατικών) και τη νομιμότητα της διαδικασίας αγοραπωλησίας.
Να επικοινωνούν άμεσα με τον ΕΦΕΤ στο τηλέφωνο 11717 ή μέσω της ιστοσελίδας του ΕΦΕΤ (εδώ)

Μετά από κάποιες ημέρες που είχαμε έλλειψη εμπορικού ενδιαφέροντος για το ελαιόλαδο έχουν αρχίσει οι έμποροι να δίνουν ξανά τιμές.

Στην Μεσσηνία το περσινό ελαιόλαδο πουλήθηκε πριν λίγες ημέρες στα 7,90 +ΦΠΑ ευρώ. Τα φετινά ελαιόλαδα ξεκίνησαν από τα 8 ευρώ το κιλό τιμή παραγωγού. Ακολούθησε μια παύση εμπορίου και εμφανίστηκαν ξανά με τιμή στα 7,20 ευρώ το κιλό.

Πολλοί παραγωγοί βέβαια δεν έχουν ελαιόλαδο και όσοι έχουν περιμένουν να δουν καλύτερες τιμές. Το πρόβλημα το έχουν όσοι έχουν οικονομικές υποχρεώσεις και πρέπει άμεσα να πουλήσουν. Στο μεταξύ συνεχίζεται ο βομβαρδισμός για το «ακριβό» για τους καταναλωτές ελαιόλαδο που δεν έχει καμιά σχέση με τους παραγωγούς.

Ο κ. Νικόλαος Αθανασόπουλος, πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Ελαιώνας από τους Γαργαλιάνους, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος είναι μειωμένη η παραγωγή στην χώρα μας. Σε ένα μήνα εκτιμώ ότι θα έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή.

Οι Ιταλοί αυτή την εποχή δεν αγοράζουν και προσπαθούν να δουν την δική τους παραγωγή. Από την άλλη η Ισπανία με τις βροχές που είχε τις προηγούμενες ημέρες περιμένει να δει πως θα εξελιχθεί η επόμενη παραγωγή, ενώ κοιτά να δει και πόσο θα μειωθεί η καταμάλωση. Σε περίπου 20 ημέρες αναμένεται να αλλάξει η εικόνα για την εγχώρια αγορά ελαιολάδου, αφού θα έχουμε εικόνα για τις φετινές ποσότητες ελαιολάδου.

Αυτό που θα ήθελα να επισημάνω είναι ότι τελευταία κάνουν λόγο πολλοί για ακριβές τιμές ελαιολάδου στον καταναλωτή. Έχουμε μια μέση ετήσια κατανάλωση στα 18 - 12 κιλά στην χώρα μας. Αν πούμε για τιμή λιανικής στα 15 ευρώ το λίτρο θα έχουμε στα 12 κιλά μια τιμή γύρω στα 180 ευρώ. Αυτό μας δείχνει ότι ο μέσος Έλληνας ξοδεύει για το ελαιόλαδο που θα καταναλώσει 50 λεπτά την ημέρα».  

Για την μεγάλη μείωση της φετινής παραγωγής αναφέρεται στον ΑγροΤύπο ο κ. Βασίλειος Κατσάς, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Γλυφάδας στην Πύλο. Όπως τονίζει «η ποσότητα φέτος είναι μειωμένη κατά 80% σε σχέση με πέρυσι. Αρχή του συνεταιρισμού μας είναι να πουλάμε το ελαιόλαδο με δημοπρασίες. Όμως με τόσο μικρές ποσότητες φέτος είναι δύσκολο να γίνει δημοπρασία».

Ο κ. Σωτήρης Κρητικός, πρόεδρος στον Αγροτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Αγίου Δημητρίου Μονεμβασίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «η ποικιλία Αθηνολιά έχει φέτος μεγάλη μείωση παραγωγής. Επίσης μεγάλο είναι και το πρόβλημα με το δάκο. Κάποιοι παραγωγοί που δεν έχουν οικονομικό πρόβλημα έχουν κρατήσει περυσινά ελαιόλαδα και περιμένουν αύξηση της τιμής. Για φετινό ελαιόλαδο οι έμποροι προσφέρουν αυτή την περίοδο 7,5 έως 8 ευρώ το κιλό αλλά οι ελαιοπαραγωγοί δεν δέχονται να πουλήσουν σε αυτή την τιμή».

Να δοθεί η δυνατότητα να ξαναπάρουν την άδειά τους οι 300 και πλέον παραγωγοί και πωλητές, που διαγράφηκαν και απώλεσαν τις άδειες τους λόγω οφειλής δύο μηνών Ημερησίου Δικαιώματος.

Αυτό ζητά με ανακοίνωσή της η Πανελλαδική Ομοσπονδία Συλλόγων Παραγωγών Αγροτικών Προϊόντων Πωλητών Λαϊκών Αγoρών.

Όπως επισημαίνει η Ομοσπονδία «να τους δοθεί η δυνατότητα εξοφλώντας όλη την οφειλή τους να επανέρχονται σε ισχύ οι Άδειες τους, για να ζήσουν τις οικογένειες τους, ασκώντας το επάγγελμα που κάνουν τόσα χρόνια. Πουθενά στον κόσμο και σε κανένα άλλο κλάδο εργασίας δεν αφαιρείται η άδεια άσκησης Επαγγέλματος για χρηματική οφειλή. Οι οφειλές κυμαίνονται από 80 έως 150 ευρώ ως επί το πλείστον, και οι περισσότερες οφείλονται στην δυσλειτουργία του συστήματος».

Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας, Παντελής Μόσχος, «είχαμε από την πρώτη στιγμή δηλώσει την αντίθεσή μας στο Νόμο 4849/2021 γιατί περιέχει εξοντωτικές ποινές σε παραγωγούς και πωλητές λαϊκών αγορών που οδηγούν σε απώλειες αδειών. Επίσης ζητάμε την απρόσκοπτη είσοδο νέων παραγωγών στις λαϊκές αγορές της χώρας».

ΣΥΡΙΖΑ
Στη δέσμευση πως ο ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία θα φέρει τροπολογία για να αλλάξει το εξοντωτικό και άδικο πλαίσιο σε βάρος των παραγωγών και πωλητών στις λαϊκές αγορές, προχωρά με δήλωσή του, ο τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και βουλευτής Λάρισας κ. Βασίλης Κόκκαλης.

Αναλυτικότερα η δήλωση του κ. Κόκκαλη: «Το 2021 η Κυβέρνηση ψήφισε το ν. 4849/2021, επιχειρώντας τότε, σύμφωνα με τις εξαγγελίες της, την πλήρη αναμόρφωση και εκσυγχρονισμό του ρυθμιστικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας του υπαίθριου εμπορίου (λαϊκές αγορές,  εμποροπανηγύρεις, στάσιμο και πλανόδιο εμπόριο, άλλες υπαίθριες αγορές).

Η αξιωματική αντιπολίτευση από την πρώτη στιγμή ανέδειξε επί του συγκεκριμένου νομοσχεδίου τον αληθινό σκοπό της Κυβέρνησης, που δεν ήταν ο δήθεν εκσυγχρονισμός του πλαισίου λειτουργίας των λαϊκών αγορών, αλλά ο αφανισμός του κοινωνικού χαρακτήρα των λαϊκών αγορών, μέσω της διαδικασίας απόδοσης θέσεων στις αγορές, και περαιτέρω μέσω των εξοντωτικών κυρώσεων που προβλέπει ο νόμος, ώστε σε περίπτωση παραβάσεων εύκολα και γρήγορα να οδηγείται ο παραγωγός σε απώλεια των αδειών θέσεων.

Δύο χρόνια μετά, αποδεικνύεται η αλήθεια, αδιάψευστος μάρτυρας της οποίας, είναι ο αριθμός των 300 και πλέον παραγωγών και πωλητών, που μέσα σε λίγο διάστημα διαγράφηκαν και απώλεσαν τις άδειες τους, εξαιτίας οφειλής μόλις 2 μηνών ημερησίου Δικαιώματος, το ύψος των οποίων (οφειλών) των διαγραφέντων πωλητών κυμαίνονται στο πενιχρό ποσό των 80 έως 150 ευρώ.

Σε ποιο κράτος δικαίου, σε ποια κοινωνία και δη εν μέσω μιας μακράς κρίσης ακρίβειας και αισχροκέρδειας, 300 οικογένειες μένουν χωρίς εισόδημα, 300 άνθρωποι χάνουν την εργασία τους, επειδή οφείλουν 80, 100 ή 150 ευρώ.

Άμεσα θα προτείνουμε τροπολογία, ώστε το Υπουργείο Ανάπτυξης, αφενός να επαναφέρει το δικαίωμα θέσεως στους διαγραφέντες, εφόσον εξοφληθεί η ελάχιστη οφειλή τους, αφετέρου, να τροποποιηθεί το ρυθμιστικό πλαίσιο εξοντωτικών κυρώσεων του άρθρου 21. 4849/2021, κατά τρόπο δίκαιο που θα υπάρχει αναλογία των παραβάσεων και των αντίστοιχων κυρώσεων», καταλήγει ο κ. Κόκκαλης.

Είναι αλήθεια ότι η ποιότητα του ελαιολάδου είναι άμεσα συνδεδεμένη με: 
- Την ποικιλία
- Τις εδαφο-κλιματικές συνθήκες
- Τις καλλιεργητικές πρακτικές (κλάδεμα, λίπανση, άρδευση)
- Την ορθή εφαρμογή της φυτοπροστασίας (για να μην υπάρχουν υπολείμματα φυτοφαρμάκων)
- Το βαθμό ωριμότητας του καρπού (όταν η επιδερμίδα αλλάζει χρώμα από πρασινο-κίτρινο σε μελανο-ϊώδες).
- Τον τρόπο συγκομιδής (να αποφεύγεται ο τραυματισμός του καρπού)
- Το χρόνο μεταξύ της συγκομιδής και της έκθλιψης (ελαχιστοποίηση του χρόνου μεταφορά και η έκθλιψη να γίνεται μέσα σε 12 ώρες)
- Τη σωστή λειτουργία του ελαιουργείου (συνθήκες HACCP και ποιότητας ISO, θερμοκρασία < 28 βαθμούς C, χρόνος μάλαξης όχι πάνω από 30-40 λεπτά για Κορωνέϊκη.

Είναι μύθος ότι η ελαιοπεριεκτικότητα του ελαιοκάρπου αυξάνεται σημαντικά μέχρι και το Δεκέμβριο.
Η λανθασμένη εντύπωση προέρχεται από το γεγονός ότι η απόδοση (ελαιοππεριεκτικότητα) στο ελαιουργείο υπολογίζεται επί νωπού βάρους και συνήθως ο ελαιόκαρπος λόγω καιρικών συνθηκών χάνει μέρος της υγρασίας.
Η αλήθεια είναι ότι η μέγιστη περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι (επί ξηρού βάρους) επιτυγχάνεται σε 170-185 μέρες μετά την καρπόδεση και για την Κορωνέϊκη και παραμένει σταθερή.

Είναι μύθος ότι η καθυστέρηση της συγκομιδής δεν επηρεάζει την ποιότητα του ελαιολάδου;
Ναι. η αλήθεια είναι ότι επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα, αφού η συγκέντρωση πολυφαινολών (αντιοξειδωτικών) μειώνεται σημαντικά με την αλλαγή του χρώματος σε μώβ.

Είναι αλήθεια ή μύθος ότι η καθυστερημένη συγκομιδή επηρεάζει την παραγωγή του επόμενου έτους;
Είναι αλήθεια ότι επηρεάζεται η παραγωγή της επόμενης χρονιά, που μπορεί να φτάσει και μέχρι και 80%, αν η καθυστέρηση είναι 11 εβδομάδες μετά την επίτευξη της μέγιστης ελαιοπεριεκτικότητας,

Κ. Χαρτζουλάκης,
Γεωπόνος-Ερευνητής

Ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Incofruit - Hellas κοινοποίησε έγγραφο της ΔΑΟΚ Αργολίδας με θέμα: «Προδιαγραφές εσπεριδοειδών». Το έγγραφο περιγράφει σαφώς ότι:

1) Απαγορεύεται η διακίνηση εσπεριδοειδών προς τις αγορές απευθείας απ’ το χωράφι, χωρίς να έχουν υποστεί τυποποίηση και συσκευασία. Έλεγχοι θα γίνονται από τις Αρμόδιες αρχές σε όλα τα στάδια διακίνησης και θα επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις.

2) Πριν την έναρξη της συγκομιδής, οι ενδιαφερόμενοι έμποροι θα πρέπει να αποστείλουν αντιπροσωπευτικά δείγματα εσπεριδοειδών στο ΠΚΠΦ&ΠΕ Ναυπλίου και να λάβουν θετική απάντηση την οποία θα επιδεικνύουν στον αρμόδιο ελεγκτή της Υπηρεσίας μας.

3) Για τα εσπεριδοειδή που θα υποστούν την τεχνική του αποπρασινισμού θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή…

4) Απαγορεύεται η χρήση χρωστικών ουσιών ή άλλων ουσιών που μπορούν να αλλάξουν το χρώμα των καρπών είτε ξεχωριστά, είτε σε μίγμα με το κερί. Οι καρποί εσπεριδοειδών που θα έχουν πρόσθετες χρωστικές ουσίες θα αντιμετωπίζονται ως νοθευμένα τρόφιμα, θα δεσμεύονται και θα επιβάλλονται διοικητικές (πρόστιμο 500-30.000 ευρώ) και ποινικές κυρώσεις (φυλάκιση τουλάχιστον 3 μηνών), σύμφωνα με το νόμο 4235/2014

5) Διευκρινίζεται ότι, η διακίνηση εσπεριδοειδών με φύλλα και ποδίσκους, χωρίς συνοδεία Φυτοϋγειονομικού Διαβατηρίου, αποτελεί παράβαση της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας και τα φορτία που θα εντοπίζονται, θα δεσμεύονται και θα επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, δηλώνει ότι «χαιρετίζουμε αυτή την πρωτοβουλία με σαφείς οδηγίες για την διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας ως και την προσαρμογή του εμπορίου στις προδιαγραφές εμπορίας. Συνιστούμε την πιστή εφαρμογή των συγκεκριμένων οδηγιών που προβλέπονται από την Ενωσιακή και Εθνική Νομοθεσία και για τυχόν παραβιάσεις που θα υποπέσουν στην αντίληψή σας απευθυνθείτε στα Γραφεία του Συνδέσμου».

Διαβάστε το έγγραφο (εδώ)

Οι παραγωγοί ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι ζητούν να εφαρμοστεί και στην χώρα μας η ισπανική νομοθεσία που απαγορεύει τις τιμές παραγωγού κάτω του κόστους.

Στο μεταξύ συνεχίζεται η συγκομιδή ελιάς Καλαμών με τους εμπόρους να φαίνονται διστακτικοί να ανακοινώσουν επίσημα τιμές παραγωγού για τις επιτραπέζιες ελιές Καλαμών εσοδείας 2023/2024. Βέβαια οι τιμές θα εξαρτηθούν και από την ποιότητα και το μέγεθος.

Για το κόστος καλλιέργειας ο κ. Γιάννης Ξαγοράκης, παραγωγός και αυτός ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι τα τελευταία χρόνια το κόστος καλλιέργειας είναι τουλάχιστον 1 ευρώ. Φέτος που έχουμε μειωμένη παραγωγή είναι ακόμη πιο αυξημένο. Μόνο για την συγκομιδή και διαλογή του καρπού το κόστος είναι στα 30 λεπτά το κιλό». 

Σε δηλώσεις που έκαναν στον ΑγροΤύπο οι παραγωγοί ζήτησαν να γίνει νόμος και στην χώρα μας ότι έκανε, από το 2020, η Ισπανία.

Με την ισπανική νομοθεσία εισάγεται το κόστος παραγωγής στην τιµή ως «ελάχιστο στοιχείο» (ρήτρα) στις συµβάσεις αγρότη και µεταποιητή.

Για να εξασφαλιστεί η «αντικειµενικότητα» του µέτρου, το πρότυπο σύµβασης περιλαµβάνει έναν «ενδεικτικό κατάλογο στοιχείων» που πρέπει να λαµβάνονται υπόψη όπως λιπάσµατα, φυτοπροστατευτικά, ενέργεια και µηχανήµατα.

Απαιτείται από κάθε επιχειρηµατία που εµπλέκεται στην αλυσίδα γεωργικών προϊόντων διατροφής να καταβάλλει «τιµή ίση ή µεγαλύτερη από το κόστος παραγωγής» του προηγούµενου κρίκου, ώστε να µην µπορεί να διατεθεί στο εµπόριο το προϊόν σε εξευτελιστικές τιµές

Απαγορεύεται στον τελικό λιανοπωλητή να «µεταβιβάζει σε όποιον από τους προηγούµενους κρίκους τον επιχειρηµατικό κίνδυνο» που απορρέει από την εµπορική τους πολιτική για τις τιµές που προσφέρει στο κοινό.

Περιορίζονται οι προωθητικές δραστηριότητες (συνήθεις σε σούπερ µάρκετ και µεγάλη διανοµή), υποχρεώνοντας τον λιανοπωλητή να προσδιορίζει «σαφώς» την τιµή στις διαφηµιστικές πληροφορίες, στις αφίσες και στις αποδείξεις, ώστε ο καταναλωτής να έχει «ακριβή γνώση του πεδίου διαφηµιστικής εκστρατείας».

Οι λιανοπωλητές και οι χονδρέμποροι που πωλούν γεωργικά προϊόντα σε τιμές κάτω του κόστους θα αντιμετωπίσουν πρόστιμα ύψους έως 1 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με το σχετικό Βασιλικό Διάταγμα.

O προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) Τριφυλλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, εν όψει της επικείμενης έναρξης συγκομιδής του ελαιόκαρπου στην περιοχή και προκειμένου να διασφαλιστεί η άριστη ποιότητα του ελαιόλαδου, ενημερώνει του ελαιοκαλλιεργητές και τους ελαιοτριβείς για τα παρακάτω:

«Οι ελαιοκαλλιεργητές, καθώς και τα ελαιοτριβεία που έχουν ήδη ή προτίθενται να ενταχθούν στο Σύστημα Ελέγχου και Πιστοποίησης του AGROCERT για την παραγωγή «εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου «ΚΑΛΑΜΑΤΑ» - ΠΟΠ» θα πρέπει να τηρούν με προσοχή τις προϋποθέσεις, σε όλα τα στάδια παραγωγής, ώστε να εξασφαλίζονται οι προδιαγραφές του παραγόμενου προϊόντος.

Για την παραγωγή συμβατικού, εξαιρετικά παρθένου ελαιόλαδου θα πρέπει:

Στον Αγρό
1. Εφόσον απαιτηθεί χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, με σκοπό την αποφυγή παρουσίας υπολειμμάτων στο παραγόμενο ελαιόλαδο, οι ελαιοκαλλιεργητές θα πρέπει να χρησιμοποιούν εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα κατά τις επεμβάσεις και να τηρούν με ακρίβεια τα οριζόμενα στην ετικέτα ή τη συσκευασία αυτών, όσον αφορά στη δόση, στο χρόνο εφαρμογής, στο χρονικό διάστημα μεταξύ της τελευταίας επέμβασης και της συγκομιδής, κ.α.
2.Η ελαιοσυλλογή θα πρέπει να προγραμματίζεται να γίνεται στο κατάλληλο στάδιο ωριμότητας του καρπού της κάθε ποικιλίας, έτσι ώστε να εξασφαλίζονται οι βέλτιστες συνθήκες ποιότητας (οργανοληπτικά και άλλα ποιοτικά χαρακτηριστικά) και απόδοσης ελαιολάδου.
3. Να αποφεύγεται κάθε είδους τραυματισμός του καρπού (χτυπήματα, πατήματα) και οι επιμολύνσεις από το έδαφος κατά τη συγκομιδή.
4. Κατά τη συγκομιδή να χρησιμοποιούνται δίχτυα συλλογής, ελαιόπανα και πλαστικά εξαρτήματα των ελαιοραβδιστικών που πληρούν τα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία όρια για τα υλικά σε επαφή με τρόφιμα, ιδιαίτερα σε ότι αφορά τους πλαστικοποιητές (φθαλικοί εστέρες).
5. Να δίνεται προσοχή στην απομάκρυνση πλαστικών εξαρτημάτων ή τμημάτων αυτών (π.χ. δακτύλιοι) των ελαιοραβδιστικών, από τον ελαιόκαρπο, ενώ στα ελαιοτριβεία να τοποθετείται κατάλληλη σίτα μετά το πλυντήριο και πριν τον σπαστήρα ώστε αυτά να «παγιδεύονται».
6. ΠΡΟΣΟΧΗ! Τα αλυσοπρίονα και οι ελαιοσυλλεκτικές μηχανές πρέπει να λιπαίνονται με κατάλληλα λιπαντικά φυτικής προέλευσης (food grade). Τα συμβατικά λιπαντικά ορυκτέλαια πετρελαίου είναι πιθανό να επιμολύνουν τον ελαιόκαρπο με υδρογονάνθρακες ορυκτελαίων (MOSH-MOAH) και να καταστήσουν το παραγόμενο ελαιόλαδο ακατάλληλο προς βρώση. Επίσης, θα πρέπει να αποφεύγεται διαρροή λιπαντικών και πιθανή επαφή τους με τον ελαιόκαρπο, τα δίχτυα ελαιοσυλλογής και τα σακιά.
7. Μετά τη συγκομιδή, ο ελαιόκαρπος πρέπει να τοποθετείται σε καθαρά διάτρητα πλαστικά τελάρα, στα οποία δεν τραυματίζεται, ενώ παράλληλα διευκολύνεται ο αερισμός του και αποφεύγεται η αύξηση της θερμοκρασίας. Εάν χρησιμοποιούνται σακιά, να είναι πλεκτά, αεροπερατά και κατάλληλα για επαφή με τρόφιμα.
Συνιστάται η αποφυγή χρήσης σακιών καθόσον ο ελαιόκαρπος δεν αερίζεται και υφίσταται επιβλαβείς για την ποιότητα του ελαιόλαδου ζυμώσεις με αποτέλεσμα την υποβάθμιση της ποιότητας του, γεγονός που επιδεινώνεται και με το στοίβαγμα των σακιών αυτών στο χωράφι και κατά τη μεταφορά.
8. Η μεταφορά του ελαιόκαρπου από το χωράφι στο ελαιουργείο πρέπει να γίνεται το συντομότερο δυνατό, διότι η παραμονή του σε θερμό και υγρό περιβάλλον για μεγάλο χρονικό διάστημα προκαλεί σημαντική υποβάθμιση του ελαιόλαδου. Τα οχήματα μεταφοράς (π.χ. αυτοκίνητα, τρακτέρ) πρέπει να είναι καθαρά και απαλλαγμένα από υπολείμματα λιπασμάτων ή γεωργικών φαρμάκων.
9. Να αποφεύγεται το κάψιμο των ελαιοκλαδεμάτων εντός των ελαιώνων. Στην περίπτωση που δεν μπορεί να αποφευχθεί (καταπολέμηση εχθρών και ασθενειών ελιάς), να πραγματοποιείται όταν τα δέντρα δεν έχουν καρπό.

Στο Ελαιουργείο
Διαδικασία Εξαγωγής Ελαιολάδου από Ελαιόκαρπο
Οι εγκαταστάσεις και οι πρακτικές που εφαρμόζονται από το προσωπικό στο ελαιουργείο επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελαιόλαδου.

Α. Κατά την παραλαβή συνιστάται:
1. Η παραλαβή του ελαιόκαρπου να γίνεται εκτός του χώρου του ελαιουργείου. Τα οχήματα μεταφοράς ελαιόκαρπου να μην προσεγγίζουν το χώρο παραγωγής ελαιολάδου, διότι τα καυσαέριά τους περιέχουν ουσίες που απορροφώνται από το ελαιόλαδο και το επιμολύνουν.
2. Ο χώρος παραμονής του ελαιόκαρπου να είναι καθαρός, ψυχρός, ξηρός και αεριζόμενος. Ο ελαιόκαρπος να μην έρχεται σε επαφή με οξειδωμένα μεταλλικά σκεύη ή τμήματα μηχανημάτων, ούτε με γράσα ή ορυκτέλαια μηχανής, διότι το παραγόμενο ελαιόλαδο επιμολύνεται.
3. Η παρτίδα κάθε παραγωγού θα πρέπει να καταγράφεται στο Ημερολόγιο Παραλαβής Ελαιοκάρπου, να σημαίνεται και να τοποθετείται ξεχωριστά. Τυχόν σακιά να τοποθετούνται πάνω σε ξύλινες παλέτες, όχι περισσότερα από τρία καθ΄ ύψος. Η παραμονή του ελαιόκαρπου μέχρι την έκθλιψη δεν πρέπει να υπερβαίνει τη μία ημέρα.
4. Η τροφοδοσία του ελαιόκαρπου, στη γραμμή παραγωγής, να γίνεται με τη χρήση μεταφορικής ταινίας για την αποφυγή τραυματισμών.
5. Για τον έλεγχο της ποιότητας του ελαιόκαρπου, να γίνεται προσεκτική επιλογή διαδοχής των παρτίδων ελαιόκαρπου προς έκθλιψη, ώστε να διαδέχονται στα ίδια μηχανήματα παρόμοιες ποιότητες.
6. Το πλύσιμο του ελαιόκαρπου να γίνεται με άφθονο, πόσιμο νερό, το οποίο να αλλάζει τακτικά.

Β. Κατά την άλεση του ελαιοκάρπου συνιστάται:
1. Προσθήκη πόσιμου νερού.
2. Καθαρισμός του εξοπλισμού σε περίπτωση που έχει διακοπεί η λειτουργία του για περισσότερο από 4 ώρες και πριν την έναρξη παραγωγής.

Γ. Κατά τη μάλαξη συνιστάται:
1. Χρήση πόσιμου νερού και έλεγχος της θερμοκρασίας στη μάζα η οποία ποτέ δε θα πρέπει να ξεπερνάει τους 35°C.
2. Κατά τη διαδικασία έκθλιψης, θα πρέπει η θερμοκρασία στα επί μέρους στάδια, να διατηρείται στο κατάλληλο επίπεδο. Επισημαίνεται ότι υψηλές θερμοκρασίες υποβαθμίζουν την ποιότητα του ελαιολάδου.
3. Η θερμοκρασία της ελαιοζύμης κατά την μάλαξη να μην ξεπερνά τους 27ο C γιατί καταστρέφονται τα πτητικά χαρακτηριστικά του ελαιολάδου στα οποία οφείλεται το χαρακτηριστικό του άρωμα και αυξάνεται η περιεκτικότητά του σε κηρούς. Οι υψηλές θερμοκρασίες και ο πλημμελής καθαρισμός του διαχωριστήρα οδηγούν στην υποβάθμιση της ποιότητας του ελαιολάδου.
4. Η θερμοκρασία περιβάλλοντος των χώρων αποθήκευσης ελαιολάδου πάντα εντός ανοξείδωτων περιεκτών, δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 24ο C.
5. Η διάρκεια της μάλαξης να μην ξεπερνά τα 30 λεπτά.
6. Η ταχύτητα περιστροφής των πτερυγίων του μαλακτήρα να είναι μικρότερη από 19 στροφές το λεπτό γιατί στις υψηλές στροφές υποβαθμίζεται η ποιότητα.
7. Να πραγματοποιείται έλεγχος της θερμοκρασίας, τουλάχιστον 2 φορές την ημέρα και διόρθωση της θερμοκρασίας στην περίπτωση που υπερβαίνει την επιθυμητή τιμή.
8. Στα κλασσικά (πιεστικά) ελαιουργεία η κατανομή της ελαιοζύμης να είναι ομοιόμορφη για ομοιόμορφη εξάντληση της μάζας. Οι ελαιοσπυρίδες ή τα ελαιόπανα να τυχαίνουν ιδιαίτερης φροντίδας και καθαρισμού, διαφορετικά προσδίδονται στο παραγόμενο ελαιόλαδο δυσάρεστοι οργανοληπτικοί χαρακτήρες.

Δ. Στον διαχωριστήρα συνιστάται:
Απομάκρυνση του ελαιοπυρήνα και της πάστας που παραμένουν μετά τη συμπίεση και καθημερινός διεξοδικός καθαρισμός ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε ζύμωση.
Οι υψηλές θερμοκρασίες και ο πλημμελής καθαρισμός του διαχωριστήρα οδηγούν στην υποβάθμιση της ποιότητας του ελαιόλαδου.

Αποθήκευση
1. Να απομακρύνεται η μούργα με μετάγγιση και φιλτράρισμα.
2. Κατά τη μετάγγιση, το ελαιόλαδο να προφυλάσσεται από το φως και τον αέρα και να αποφεύγεται η χρησιμοποίηση αντλιών που ενσωματώνουν αέρα στη μάζα του ελαιόλαδου και σχηματίζουν γαλακτώματα. Η μούργα να αφαιρείται με μία στρόφιγγα από τον πυθμένα του δοχείου ή της δεξαμενής και η εκροή του ελαιόλαδου να γίνεται από τον πυθμένα της καθαρής δεξαμενής και όχι από πάνω.
3. Ο χώρος αποθήκευσης να έχει θερμοκρασία χαμηλότερη των 20°C, να είναι σκιερός, καθαρός, απαλλαγμένος από οσμές, έντομα και τρωκτικά.
4. Οι δεξαμενές αποθήκευσης πρέπει να είναι ανοξείδωτες και κλειστές. Στον κενό χώρο που δημιουργείται κατά το γέμισμα η άδειασμά τους, πρέπει να διοχετεύεται αδρανές αέριο (άζωτο), ώστε να προστατεύεται το ελαιόλαδο από την οξειδωτική αλλοίωση, που οφείλεται στο οξυγόνο του αέρα.

Γενικές Απαιτήσεις για το Ελαιουργείο
1. Το ελαιόλαδο πολύ εύκολα απορροφά και κατακρατεί δύσοσμες ουσίες που αναδύονται στο χώρο και για το λόγο αυτό πρέπει να διατηρούνται όλοι οι χώροι καθαροί με σχολαστικότητα και αυστηρότητα.
2. Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο χώρο της παραγωγής, παρά μόνο στο προσωπικό της επιχείρησης.
3. Υλικά (π.χ λιπαντικά, πλαστικά) που δε χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία θα πρέπει να απομακρύνονται από τον χώρο της παραγωγής και να τοποθετούνται σε ξεχωριστό χώρο.
4. Να υπάρχει και να τηρείται πρόγραμμα Μυοκτονίας – Εντομοκτονίας.
5. Να υπάρχει και να τηρείται πρόγραμμα Καθαρισμού και Απολύμανσης. Τα σκευάσματα (για καθαρισμό/απολύμανση) που χρησιμοποιούνται θα πρέπει να είναι σύμφωνα με την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.
6. Το νερό που χρησιμοποιείται στα ελαιουργεία πρέπει να είναι πόσιμο, εκτός των περιπτώσεων που χρησιμοποιείται για άλλους σκοπούς (π.χ. λέβητες). Όταν υπάρχει νερό από ιδιωτική ύδρευση (γεώτρηση, πηγάδι), θα πρέπει να ελέγχεται ως προς την ποιότητα και την υγιεινή του.
7. Οι καυστήρες για την παραγωγή ζεστού νερού να βρίσκονται σε κλειστό και απομακρυσμένο χώρο, μακριά από τον χώρο παραγωγής του ελαιόλαδου και με την καπνοδόχο όσο το δυνατό ψηλότερα και σε τέτοια θέση ώστε η κατεύθυνση των επικρατέστερων τοπικών ανέμων κατά το χειμώνα να οδηγούν τους καπνούς μακριά από το χώρο ελαιοποίησης.
8. Η δεξαμενή συλλογής των απόνερων να διαχωρίζεται από τον χώρο παραγωγής.
9. Τα λιπαντικά του μηχανολογικού εξοπλισμού πρέπει να είναι κατάλληλα για επιχειρήσεις τροφίμων (food grade).
10. Να μην επιτρέπονται κράματα χαλκού σε τμήματα του μηχανολογικού εξοπλισμού, σε διάφορες θέσεις της παραγωγικής διαδικασίας και της διαδικασίας του φιλτραρίσματος του ελαιόλαδου (π.χ. σύνδεσμοι αντλιών, σύνδεσμοι των σωλήνων μεταφοράς ελαιόλαδου).
11. Να μην επιτρέπεται η είσοδος πετρελαιοκίνητων κλάρκ, το κάπνισμα και εστίες καύσης (π.χ. τζάκι) εντός του ελαιουργείου.
12. Να λαμβάνεται μέριμνα για την προστασία του ελαιοπυρήνα από φυσικούς κινδύνους και οποιαδήποτε χημική επιμόλυνση κατά τη συγκέντρωσή του, εφόσον αποτελέσει πρώτη ύλη για την παραγωγή πυρηνέλαιου.
13. Συμμόρφωση με την υφιστάμενη νομοθεσία αναφορικά με τα υλικά και αντικείμενα σε επαφή με τρόφιμα. Αυτό αφορά:
α) Στα πλαστικά, με κυριότερο κίνδυνο τη μετανάστευση των φθαλικών εστέρων στο ελαιόλαδο. Όταν χρησιμοποιούνται εύκαμπτοι σωλήνες μεταφοράς ελαιόλαδου, περιέκτες (βαρέλια, δοχεία) και υλικά συσκευασίας-παρεμβύσματα από πλαστικά, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να κατέχουν τις σχετικές δηλώσεις συμμόρφωσης.
β) Στα δοχεία και στις δεξαμενές, οι οποίες κατά προτίμηση θα πρέπει να είναι από ανοξείδωτο χάλυβα για να προφυλάσσεται το ελαιόλαδο από το φως και τον αέρα.
14. Εκπαίδευση προσωπικού: Το προσωπικό, αν και εποχιακό, θα πρέπει να εκπαιδεύεται σε θέματα υγιεινής (κατάλληλος ιματισμός, πλύσιμο χεριών, χειρισμοί που διενεργεί στο χώρο παραγωγής) και ασφάλειας στην εργασία.
15. Η τήρηση αρχείου εισροών- εκροών (ημερομηνία, στοιχεία παραγωγών, ποσότητες εισερχόμενου ελαιόκαρπου και στοιχεία αποδεκτών και ποσοτήτων παραγόμενου ελαιόλαδου) είναι υποχρεωτική και απαραίτητη για τον εντοπισμό μιας παρτίδας που τυχόν προκάλεσε πρόβλημα.

Ξεκίνησε η συγκομιδή ελιάς Καλαμών με την παραγωγή φέτος να είναι μειωμένη, ενώ άρχισαν και οι «ελαιοποιήσεις» λόγω υψηλών τιμών ελαιολάδου.

Ο κ. Κώστας Τσιριμώκος, παραγωγός ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι, που έχει 10.000 ρίζες ελαιόδεντρα, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος όλη η περιοχή έχει μειωμένη παραγωγή στις ελιές Καλαμών. Υπάρχουν ελαιοχώραφα που δεν έχουν καθόλου ελιά.

Η δική μου παραγωγή φέτος είναι μειωμένη κατά 60% σε σχέση με πέρυσι. Επίσης έχουμε μεγάλα προβλήματα με το δάκο που έχει «τσακίσει» τις λίγες ελιές που υπάρχουν.

Αυτό οφείλεται στις καιρικές συνθήκες αλλά και στην μειωμένη παραγωγή, ενώ είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστεί.

Πριν 3 - 4 ημέρες ξεκίνησα να συγκομίζω τις ελιές. Σε 5 ημέρες οι Καλαμών θα μαυρίσουν και θα είναι έτοιμες για συγκομιδή αλλά τιμή δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί από τους έμπορους της περιοχής. Εγώ δεν μπορώ να περιμένω και ήδη έχω πάει δύο φορτία στο ελαιοτριβείο. Το πρώτο έδωσε ελαιοποίηση 16% και το δεύτερο 17%. Η τιμή παραγωγού αυτή την εποχή είναι στα 7,5 έως 8 ευρώ το κιλό».

Από την πλευρά του ο Γιάννης Ξαγοράκης, παραγωγός και αυτός ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «είναι δύσκολο για έναν παραγωγό να πηγαίνει 130άρι μέγεθος ελιάς στο ελαιοτριβείο. Σήμερα Τετάρτη (25/10) ξεκίνησα την συγκομιδή Καλαμών και τις πήγα απευθείας για ελαιοποίηση, με τιμή 8 ευρώ το κιλό. Μιλάμε «σκούπα» όλα τα μεγέθη, μαύρες και πράσινες ελιές. Φέτος επειδή έχουμε λίγες ποσότητες οι ελιές είναι κυρίως μεγάλα μεγέθη».

Θυμίζουμε ότι η συγκομιδή ελιάς για ελαιοποίηση δεν έχει διαλογή και αυτό σημαίνει χαμηλότερο κόστος. Πάντως οι πρώτες ανεπίσημες τιμές που κυκλοφόρησαν στην περιοχή κάνουν λόγο για το 200άρι στα 1,60 ευρώ το κιλό. Αυτή την τιμή έδιναν και την περίοδο 2018/2019 για μια κανονική όμως παραγωγή (199 χιλιάδες τόνους) και δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτή από τους παραγωγούς.

Ανακοινώθηκαν οι πρώτες επίσημες προβλέψεις για την φετινή παραγωγή ελαιολάδου στην Ιταλία.

Οι εκτιμήσεις, που ανακοίνωσε το ISMEA (Ινστιτούτο Ενημέρωσης Αγροδιατροφικού Εμπορίου), σε συνεργασία με την Italia Olivicola (Ένωση Ιταλών Ελαιοπαραγωγών) και την Unaprol - Consorzio Olivicolo Italiano, κάνουν λόγο για μια αύξηση της παραγωγής ιταλικού ελαιολάδου, για την περίοδο 2023/2024, παρά τα προβλήματα λόγω των καιρικών συνθηκών, λόγω της ξηρασίας του χειμώνα και των βροχών της άνοιξης, που δημιούργησαν προβλήματα στην ανθοφορία και την καρπόδεση σε πολλές περιοχές.

Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για μια παραγωγή της τάξης των 290 χιλιάδων τόνων ελαιολάδου, που είναι αυξημένη, κατά 20%, σε σχέση με την περσινή αλλά μειωμένη σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας 4ετίας.

Η αύξηση της παραγωγής οφείλεται κυρίως στην μεγαλύτερη παραγωγή του νότου (αύξηση κατά +34%), χάρη στις καλές αποδόσεις που αναμένονται στην Απουλία και στην Καλαβρία, περιοχές που αντιπροσωπεύουν αντίστοιχα το 50% και το 13% της ιταλικής παραγωγής ελαιολάδου. Στην Σικελία η παραγωγή εκτιμάται ότι θα είναι ουσιαστικά ίδια σε σχέση με την ήδη χαμηλή παραγωγή του περασμένου έτους.

Αντίθετα μείωση της παραγωγής αναμένεται να υπάρξει στις περιοχές της κεντρικής και βόρειας Ιταλίας, η οποία θα είναι πάνω από 30% σε σχέση με πέρσι (μείωση κατά 33% στις βόρειες και κατά 31% στις κεντρικές περιοχές).

Πάντως οι φετινές υψηλές τιμές του ελαιολάδου στην χώρα είναι σίγουρο ότι θα οδηγήσουν πολλούς παραγωγούς που έχουν ελιές διπλής χρήσης (βρώσιμες και λαδοελιές) να πάνε τον ελαιόκαρπο στα ελαιοτριβεία για ελαιοποίηση, τονίζει το ISMEA.

«Οι καταναλωτές και οι αγρότες παραμένουν οι αδύναμοι κρίκοι της μεγάλης αισχροκέρδειας που επικρατεί με το λάδι, την ώρα που η κυβέρνηση κινείται ξανά με δημιουργική ασάφεια, ανίκανη να αντιμετωπίσει το τεράστιο πρόβλημα», τονίζει ο τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης.

Στη δήλωσή του, ο κ. Κόκκαλης αναφέρει αναλυτικά τα εξής: «Δυστυχώς η τιμή του λαδιού απογειώνεται με ευθύνη της Κυβέρνησης διότι απουσιάζουν ουσιαστικοί έλεγχοι σε όλη την αλυσίδα από το χωράφι μέχρι το ράφι. Οι  ποσότητες λαδιού που πωλούνται σήμερα στην τιμή των 10 και 12 ευρώ/λίτρο είναι αγορασμένες με 4 ευρώ/λίτρο.

Ενδεικτικά ο παραγωγός πούλησε με 0,60-0,70 ευρώ την ελιά καλαμών (με κόστος 1 ευρώ) και η ελιά καλαμών πωλείται 5 ευρώ στον καταναλωτή.

Ουδέποτε εφάρμοσε η Κυβέρνηση την ψηφισμένη Ευρωπαϊκή Οδηγία περί αθέμιτων εμπορικών πρακτικών.

Προτείναμε εγκαίρως στην Βουλή κατά την συζήτηση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας την εξ’ ολοκλήρου εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας η οποία προστατεύει και τον αγρότη παραγωγό και τον καταναλωτή.

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ παραμένει προσηλωμένος και θα είναι αρωγός σε πολιτικές στήριξης της τιμής του ελαιόλαδου και του εισοδήματος των  ελαιοπαραγωγών της χώρας μας, με όλα τα πρόσφορα μέσα και τους πόρους που μπορούν να διατεθούν.  Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μπορεί να μένει απαθής και να μην ζητά να ληφθούν άμεσα και δραστικά μέτρα για την εκτόξευση της τιμής του ελαιολάδου για τον καταναλωτή, αποδεχόμενος τις κυβερνητικές παρόλες για «το παγκόσμιο φαινόμενο αύξησης της τιμής του ελαιολάδου» και τους «νόμους ζήτησης και προσφοράς», καθώς και τα πρωθυπουργικά φληναφήματα για το ότι «αυτό που είναι πρόβλημα για τον καταναλωτή είναι όφελος για τον παραγωγό»!

Δυστυχώς, η κυβέρνηση της ΝΔ επιστρατεύει για άλλη μια φορά τη δημιουργική ασάφεια, τον κοινωνικό αυτοματισμό και την κατευθυνόμενη προπαγάνδα για να αποσείσει τις τεράστιες ευθύνες της και την απουσία ουσιαστικών πολιτικών, τόσο στο επίπεδο του παραγωγού, όσο και στο επίπεδο του καταναλωτή. Και βέβαια αυτό αποτελεί έμπρακτη απόδειξη ότι δεν πιστεύει πως ο πρωτογενής τομέας θα αποτελέσει το βασικό εργαλείο για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας και την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και ταυτόχρονα ότι η προστασία του καταναλωτή συνιστά βασική αρχή και αξία κάθε ευνομούμενης Πολιτείας».

Το Ελαιοτριβείο Παπαδόπουλος ανακοίνωσε αυτήν την εβδομάδα τα 9,25 ευρώ το κιλό, ως τιμές αγοράς εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου από τους παραγωγούς της Ηλείας. 

Ο κ. Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος ανέφερε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε και να εξελίσσουμε την παροχή ελαιόλαδου υψηλής ποιότητας και να δίνουμε επιλογές τόσο στους παραγωγούς όσο και στους καταναλωτές πάντα με στόχο το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Το 9,25 ευρώ αποτελεί την υψηλότερη τιμή που έχει δοθεί ποτέ για Ελληνικό Ελαιόλαδο και αφορά αγουρέλαια με αυστηρά υψηλές προδιαγραφές ποιότητας. 

Το Ελαιοτριβείο Παπαδόπουλος έχοντας κερδίσει την εμπιστοσύνη της αγοράς, με πάνω από 400 διεθνείς βραβεύσεις τα τελευταία χρόνια κατάφερε σε συνεργασία με τους ελαιοπαραγωγούς της Ηλείας να αναδείξει το ηλειακό ελαιόλαδο σε ένα από τα καλύτερα ελαιόλαδα της Μεσογείου και να επιτύχει αυτή την ιστορική τιμή».

Πάντως η ελληνική αγορά την περίοδο αυτή παρουσιάζει μια αρκετά χαμηλή κινητικότητα και οι αγοραπωλησίες που πραγματοποιούνται είναι λίγες έως ελάχιστες.

Την προδημοσίευση της προκήρυξης των προγραμμάτων των Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων (ΟΕΦ) της περιόδου 2024-2027 ζητά η ΕΘΕΑΣ.

Τα νέα προγράμματα ΟΕΦ είναι ετήσια και θα έπρεπε να έχουν προκηρυχθεί ήδη από τους πρώτους μήνες του 2023. Έχουμε φτάσει λίγους μήνες πριν το τέλος του έτους και ακόμη δεν είναι γνωστά τα κριτήρια για την προετοιμασία των οργανώσεων των ελαιοπαραγωγών. Πρέπει άμεσα να γίνει η προδημοσίευση γιατί υπάρχει κίνδυνος απώλειας των αντίστοιχων ενισχύσεων και για το 2024, όπως, δυστυχώς έγινε για το 2023.

Η επιστολή της ΕΘΕΑΣ προς το ΥπΑΑΤ αναφέρει τα εξής:

Σε συνέχεια των επιστολών μας με τις προτάσεις μας για βελτίωση των επιχειρησιακών προγραμμάτων των ΟΕΦ και την έγκαιρη προκήρυξή τους, ώστε με την εφαρμογή των νέων προϋποθέσεων που περιέχει το ΣΣ ΚΑΠ να μην υπάρξει απώλεια πόρων για τους ελαιοπαραγωγούς και τους φορείς τους, παρατηρούμε μεγάλη καθυστέρηση στην έκδοση της Υπουργικής Απόφασης για την προκήρυξη των προγραμμάτων Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων (ΟΕΦ) της περιόδου 2024-2027, με κίνδυνο την απώλεια των αντίστοιχων ενισχύσεων και για το 2024, όπως, δυστυχώς έγινε για το 2023.

Είναι επιτακτικής ανάγκης η Υπουργική Απόφαση Ένταξης των προγραμμάτων ΟΕΦ για υλοποίηση να εκδοθεί με ημερομηνία εντός του 2023, ώστε να μη διακυβευθούν οι ενωσιακοί πόροι. Έτσι, τα χρονικά περιθώρια για την προετοιμασία των οργανώσεων των ελαιοπαραγωγών (ΟΕΦ), την αναγνώρισή τους, την κατάστρωση και την υποβολή των επιχειρησιακών τους σχεδίων είναι ιδιαίτερα ασφυκτικά, ιδιαίτερα αν συνυπολογίσουμε και τον χρόνο αξιολόγησης αυτών. Ενδεικτικά, το ανωτέρω χρονικό περιθώριο σε προγράμματα 20ετίας, όπως τα ΟΕΦ, πάντοτε ήταν τουλάχιστον 3 μήνες.

Ήδη, οι ελαιοκομικοί και ελαιουργικοί συνεταιρισμοί μέλη μας ανησυχούν σοβαρά για τα προγράμματα ΟΕΦ, που υπενθυμίζουμε είναι τομεακά – Πυλώνας I – Άμεσες Ενισχύσεις- και για αυτό τον λόγο δεν μπόρεσαν οι προβλεπόμενες διαθέσιμες πιστώσεις να μεταφερθούν από το 2023 στο 2024, λόγω μη προκήρυξης των προγραμμάτων έγκαιρα και με αποτέλεσμα να χαθεί η περίοδος 2023 και οι αντίστοιχοι πόροι.

Για βελτιώσεις, που είναι αναγκαίες, σημειώνουμε ότι είναι δυνατή η προδημοσίευση προκήρυξης της προκήρυξης του τομεακού προγράμματος ελαιολάδου, που θα περιλαμβάνει τις κύριες βελτιώσεις, που εστάλησαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για την τροποποίηση του στρατηγικού σχεδίου για αυτό το θέμα, ώστε να κερδηθεί πολύτιμος χρόνος μέχρι την τυπική γραπτή απάντηση. Συνημμένα αποστέλλουμε την επιστολή των βελτιωτικών προτάσεων της ΕΘ.Ε.Α.Σ. για τα προγράμματα ΟΕΦ με αριθμό πρωτ. 123, από 28 Ιουνίου 2023, καθώς και την επιστολή τεκμηρίωσης και απρόσκοπτης εφαρμογής τους με αριθμό πρωτ. 132, από 13 Ιουλίου 2023.

Η ποικιλία ελιών για ελαιοποίηση αντιπροσωπεύει το 81,71% της συνολικής παραγωγής ελιάς στην Αλβανία, ενώ η ποικιλία επιτραπέζιων ελιών το 18,29%.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της αλβανικής Στατιστικής Υπηρεσίας (INSTAT), για το 2022 η παραγωγή επιτραπέζιων ελιών ανήλθε σε 28.848 τόνους, ενώ η παραγωγή ελιών που οδηγήθηκαν προς ελαιοποίηση στους 128.861 τόνους.  

Ο Νοέμβριος θεωρείται ο καλύτερος μήνας για την ελαιοπαραγωγή στην Αλβανία. Τα Τίρανα, το Δυρράχιο, η Αυλώνα, το Μπεράτι, οι Άγιοι Σαράντα είναι οι νομοί με τη μεγαλύτερη παραγωγή ελαιόλαδου στη χώρα. 

Σύμφωνα με το Γραφείο Ο.Ε.Υ. της Ελληνικής Πρεσβείας στα Τίρανα, σχετικά με την ελαιοπαραγωγή στην Αλβανία, κατά το 2022, παρήχθησαν 157.710 τόνοι ελιών, σημειώνοντας αύξηση 43,16% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ενώ το υψηλότερο επίπεδο παραγωγής σημειώθηκε στο Φιέρι με 43.827 τόνους. Επίσης η ελαιοπαραγωγή στο Μπεράτι αυξήθηκε κατά 186,68%.

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, η Αλβανία διαθέτει περί τα 450 εργοστάσια επεξεργασίας ελαιόλαδου με το 90% αυτών να επεξεργάζονται την ελιά που τους φέρνει ο αγρότης, ο οποίος, στη συνέχεια, παίρνει το τελικό προϊόν (το ελαιόλαδο) και το χρησιμοποιεί για ιδία κατανάλωσή ή το πουλάει. Με αυτόν τον τρόπο, το μεγαλύτερο μέρος του ελαιόλαδου που παράγεται στην Αλβανία πηγαίνει κατευθείαν από τον αγρότη στους καταναλωτές. 

Η Αλβανία εξάγει το ελαιόλαδο της σε γειτονικές χώρες (το Κόσοβο και το Μαυροβούνιο) αλλά και μέχρι την Κένυα και τις ΗΠΑ, ενώ οι χώρες που η Αλβανία εισάγει περισσότερο ελαιόλαδο είναι η Ιταλία και η Ελλάδα. Σε γενικές γραμμές, κυριαρχούν οι εισαγωγές ελαιόλαδου με ποσοστό 70% έναντι 30% των εξαγωγών.

Οι εξαγωγές ελαιόλαδου της Αλβανίας τετραπλασιάστηκαν το α’ τετράμηνο του 2023 σε σύγκριση με το 2022. Συγκεκριμένα, κατά το α’ τετράμηνο 2023, οι αλβανικές εξαγωγές ελαιόλαδου έφτασαν τους 1.258 τόνους, έναντι μόλις 326 τόνων που είχαμε κατά το α΄ τετράμηνο 2022.

Σε αυτή την αύξηση υποστηρίζεται ότι συνέβαλε κυρίως η μείωση της προσφοράς ελαιόλαδου από τις χώρες της Μεσογείου, λόγω χαμηλής παραγωγής εξαιτίας της ξηρασίας. 

Επιπρόσθετα, το Μάιο του 2023, άνοιξε η αγορά για εξαγωγές ελαιόλαδου στην Ιταλία, κυρίως λόγω της προαναφερόμενης ξηρασίας.

Αναφορικά με την τιμή πώλησης του αλβανικού ελαιόλαδου, αυτή ξεκίνησε από 400 λεκ/λίτρο (3,98 ευρώ/λίτρο), ενώ λόγω υψηλής ζήτησης στη συνέχεια υπήρξε αύξηση και έφτασε να εξάγεται στην τιμή των 600 λεκ/λίτρο (6 ευρώ/λίτρο).

Πρώτη εμπορική πράξη για ελαιόλαδο νέας εσοδείας με τιμή στα 9,25 ευρώ το κιλό στη Λακωνία.

Ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Αγίων Αποστόλων, ανακοίνωσε ότι μετά από διαπραγμάτευση και κατάθεση προσφορών, προχώρησε σε εμπορική συμφωνία με την ιταλική Alta Maremma από την Τοσκάνη, για πώληση ενός βυτίου έξτρα παρθένου ελαιολάδου (αγουρέλαιο), εσοδείας 2023/2024, στην τιμή των 9,25 ευρώ το κιλό.

Στο μεταξύ σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε πρόσφατα η Κομισιόν, στην ΕΕ την μεγαλύτερη αύξηση στην τιμή του ελαιολάδου την είχε η Ισπανία, που έφτασε σε ποσοστό 133% σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας 5ετίας (από 365 σε 640 ευρώ/100 κιλά).