Στα 8,50 και 8,60 ευρώ το κιλό πουλήθηκαν ελαιόλαδα της Λακωνίας σε πρόσφατες εμπορικές συμφωνίες που έκανε ο  Συνεταιρισμό Συκεάς.

Ο κ. Σωτήρης Μπατσάκης, διευθυντής στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Συκεάς, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «την προηγούμενη εβδομάδα πουλήσαμε 15 τόνους ελαιόλαδου περσινής χρονιάς με τιμή στα 8,60 ευρώ το κιλό. Επίσης την περασμένη Παρασκευή (22/9) πουλήσαμε 58 τόνους ελαιολάδου στην τιμή των 8,50 ευρώ το κιλό. Από τα τέλη Οκτωβρίου αναμένεται να ξεκινήσει η νέα συγκομιδή ελιάς, με τις ποσότητες να παρουσιάζουν μείωση κατά περίπου 50% σε σχέση με τις περσινές».

Μεγάλος αριθμός ελαιοπαραγωγών δεν φαίνεται πάντως διατεθειμένος να πουλήσει ελαιόλαδο αυτή την εποχή. Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Εμπάρου, Γιώργος Περογιαννάκης, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «οι τιμές παραγωγού κυμαίνονται στα 8,5 ευρώ το κιλό. Υπάρχουν μειωμένα περυσινά αποθέματα. Όμως οι συνεταιρισμοί στην Κρήτη που έχουν ελαιόλαδο δεν είναι εύκολο να πουλήσουν γιατί αντιδρούν τα μέλη τους. Εκτιμώ όμως ότι οι τιμές είναι καλές και θα πρέπει να πουληθεί το περσινό ελαιόλαδο γιατί θα πρέπει να αδειάσουν οι δεξαμενές για τη νέα σοδειά. Πρέπει να φύγει το περσινό για να μπορέσουμε να αποθηκεύσουμε το φετινό. Όσον αφορά τη νέα παραγωγή στην περιοχή μας θα είναι πολύ μειωμένη. Αρκεί να σας αναφέρω ότι από 1.200 τόνους που είχαμε παραγωγή στην περιοχή ζήτημα φέτος να έχουμε γύρω στους 70 τόνους».

Στο μεταξύ η ισπανική Υπηρεσία Πληροφοριών και Ελέγχου Τροφίμων (AICA), σε ανακοίνωσή της αναφέρει ότι αυτή τη στιγμή έχουμε 321.183 τόνους, εκ των οποίων οι 195.848 τόνοι βρίσκονται σε συσκευαστήρια, οι 116.821 τόνοι στα ελαιουργεία και 8.514 τόνοι τα αποθέματα του οργανισμού Patrimonio. 

Οι τιμές ελαιολάδου ανεβαίνουν από τότε που φάνηκε η έκταση της φετινής μειωμένης σοδειάς, τονίζει σε έκθεσή του το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA).

Πάντως η αναστάτωση στη διεθνή αγορά έχει και ευκαιρίες γιατί υπάρχουν θετικές προοπτικές φέτος για τις εξαγωγές ελληνικού ελαιολάδου στις ΗΠΑ. 

Το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ τονίζει ότι οι ανησυχίες σχετικά με την μειωμένη φετινή παραγωγή στην Ισπανία (χώρα που κάνει το 45% των παγκόσμιων εξαγωγών) οδήγησαν τις τιμές στα ύψη και αναμένεται να παραμείνουν σε αυτά τα επίπεδα.

Τον Σεπτέμβριο το UDSA αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις για την παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου του 2022/2023, που εκτιμά ότι θα ανέλθουν στους 2,5 εκατομμύρια τόνους, μια παραγωγή που είναι μειωμένη τόσο σε σχέση με το περσινό έτος όσο και με τον μέσο της τελευταίας 5ετίας.

Όπως αναφέρει το USDA, η παγκόσμια κατανάλωση ελαιολάδου προβλέπεται να είναι μειωμένη το 2022/2023 στις χώρες παραγωγής, εκτός από την Τουρκία όπου η κυβέρνηση απαγόρευσε πρόσφατα τις εξαγωγές χύμα ελαιολάδου για να διασφαλίσει τον εγχώριο εφοδιασμό και να μετριάσει την αύξηση των τιμών. 

Πάντως τονίζεται ότι αν και οι αυξήσεις στις τιμές έχουν μειώσει κάπως την κατανάλωση, οι καταναλωτικές προτιμήσεις για το ελαιόλαδο θα παραμείνουν και στα επόμενα χρόνια στις χώρες παραγωγής (Μεσόγειο) γιατί οι διατροφικές συνήθειες που έχουν οι καταναλωτές καθιστούν δύσκολη την υποκατάστασή του από άλλα φυτικά έλαια.

Οι φτωχές χώρες στη βόρεια Αφρική τείνουν να μειώσουν την κατανάλωση ελαιολάδου με στόχο να αυξήσουν τις εξαγωγές τους (που έχουν αυξημένες τιμές) για να καλύψουν τη διεθνή ζήτηση. 

Αντίθετα η κατανάλωση στις ΗΠΑ προβλέπεται να αυξηθεί. Τα προηγούμενα χρόνια οι Αμερικάνικες εισαγωγές αποτελούν περίπου το 30 τοις εκατό του παγκόσμιου εμπορίου ελαιολάδου, αλλά προβλέπεται να αυξηθούν και να φτάσουν στο 35 - 37% για την περίοδο 2023/2024.

Μετά τα ακτινίδια νέα προϊόντα της χώρας μας θα μπορούν να εξάγονται στην αγορά του Ισραήλ.

Με έγγραφό της η Δ/νση Προστασίας Φυτικής παραγωγής του Υπ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων γνωστοποίησε ότι: «Οι Έλληνες εξαγωγείς φρέσκων καρπών τομάτας (Solanum lycopersicon), καρπουζιού (Citrullus lanatus) και κολοκυθιού (Cucurbita pepo), έχουν την δυνατότητα να εξάγουν τα ανωτέρω είδη στο Ισραήλ, από την Παρασκευή (15/9), σύμφωνα με τις επίσημες φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις της χώρας.

Όπως επισήμανε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «οι υπηρεσίες φυτοϋγειονομικού ελέγχου κοινοποιούν υποχρεωτικά το πιστοποιητικό φυτοϋγείας και τα στοιχεία της αποστολής των καρπών τομάτας, καρπουζιού και κολοκυθιού, στην Δ/νση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής - Τμήμα Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου μέσω ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου (charampatzis@minagric.gr, stioannidou@minagric.gr, mpatsou@minagric.gr ) πριν την αναχώρηση του φορτίου από τη χώρα μας. Οι φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις της χώρας υπάρχουν στα γραφεία του Συνδέσμου».

Ο ΣΕΒΙΤΕΛ (Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποιήσεως Ελαιολάδου) με ανακοίνωσή του ζητά από τους καταναλωτές να παραμείνουν στην χρήση του ελαιολάδου.

Βέβαια η ανοδική πορεία των τιμών έχει δημιουργήσει πρόβλημα στην εγχώρια αγορά. Το ελληνικό κράτος όμως παραμένει απλός παρατηρητής.

Όμως δεν αρκεί μόνο μια ανακοίνωση για την ποιοτική υπεροχή του ελαιολάδου από την οργάνωση των τυποποιητών αλλά και η κυβέρνηση θα πρέπει να πάρει μέτρα για να μην έχουμε μείωση της κατανάλωσης στην χώρα μας αλλά και για να προστατέψει την ποιότητα του ελληνικού προϊόντος.

Ήδη θα πρέπει να επισημάνουμε ότι σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου η Ελλάδα έχει τον υψηλότερο ΦΠΑ μεταξύ των ελαιοπαραγωγικών χωρών της ΕΕ. Συγκεκριμένα η χώρα μας έχει ΦΠΑ στο ελαιόλαδο 13%, όταν η Γαλλία έχει 5,5%, η Ισπανία 5%, η Ιταλία 4% και η Πορτογαλία 0%. Την μείωση του ΦΠΑ στο ελαιόλαδο η Ελλάδα έπρεπε να την είχε πάρει εδώ και μήνες.

Επίσης υπάρχει ο κίνδυνος από τις προσμίξεις του ελαιολάδου με σπορέλαια. Κανένα μέτρο δεν έχει πάρει η χώρα μας για αυτόν τον κίνδυνο αδιαφορώντας εντελώς για τους Έλληνες καταναλωτές. Θυμίζει ο ΑγροΤύπος ότι μόνο οι ελαιοπαραγωγικές χώρες στην ΕΕ έχουν επιβάλλει απαγορεύσεις στην ανάμιξη του ελαιολάδου με σπορέλαια (ηλιέλαιο, αραβοσιτέλαιο, κραμβέλαιο κ.α.) με στόχο να προστατέψουν την εγχώρια παραγωγή τους. Η γειτονική Βουλγαρία όμως που έχει μεγάλες ποσότητες ηλιέλαιο έχει τη δυνατότητα να το αναμιγνύει με ελαιόλαδο και στην συνέχεια να το εξάγει στην χώρα μας σαν έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Ποιος θα το ελέγξει; Το ίδιο μπορεί να κάνει και το Βέλγιο αλλά και οποιαδήποτε χώρα της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης. Άρα θα πρέπει άμεσα να πάρει μέτρα η χώρα μας για να προφυλάξει τους καταναλωτές από τους κερδοσκόπους.    

Η ανακοίνωση του ΣΕΒΙΤΕΛ αναφέρει τα εξής:
«O ΣΕΒΙΤΕΛ εκπροσωπώντας το 85% των Εταιριών Τυποποίησης Ελαιολάδου του Επώνυμου προϊόντος, που διακινείται εντός της ελληνικής αγοράς αλλά και το σύνολο σχεδόν των ελληνικών εξαγωγών Επώνυμου Ελαιολάδου, παρακολουθεί με προσοχή την κατάσταση, που έχει διαμορφωθεί στην διεθνή αλλά και την εγχώρια αγορά. 

Οι επιπτώσεις από την κλιματική κρίση (μειωμένες βροχοπτώσεις, υψηλές θερμοκρασίες, καύσωνες, ασθένειες των ελαιόδενδρων) στις μεγαλύτερες ελαιοπαραγωγές χώρες της Ε.Ε (Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα) επηρέασαν την ελαιοκαλλιέργεια και τις παραγόμενες ποσότητες ελαιολάδου σε παγκόσμιο επίπεδο (μείωση μεταξύ 2022 και 2023 κατά 11% στην παγκόσμια αγορά, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας - ΔΣΕ και πάνω από 40% στην Ε.Ε.).

Οι πρωτοφανείς και συνεχείς αυξητικές τάσεις στις τιμές των τελευταίων μηνών, δημιούργησαν αστάθεια στην αγορά και ανησυχία στους καταναλωτές, ωστόσο σημειώνεται ότι η χώρα μας, ως πλεονασματική στον ελαιοκομικό τομέα αλλά και λόγω της δομής και διάρθρωσής της, δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα επάρκειας. 

Οι Επιχειρήσεις της Τυποποίησης και των Επώνυμων Εξαγωγών Ελαιολάδου, προσπαθούν να απορροφούν τις αυξήσεις των υπόλοιπων συντελεστών κόστους (καύσιμα, υλικά συσκευασίας, εργατικά, κλπ) και να συμπιέζουν τα περιθώρια τους, προκειμένου, να εξελίσσονται ομαλότερα οι τιμές των προϊόντων, για να διατηρείται η εμπιστοσύνη του καταναλωτή, στο επώνυμο ελαιόλαδο και καλούν όλους τους κρίκους της Εφοδιαστικής Αλυσίδας, να υποστηρίξουν αντίστοιχα, τον κλάδο του ελαιολάδου, προς την ίδια κατεύθυνση. 

Θεωρούμε χρήσιμο, να διευκρινιστεί επίσης, ότι οι Εταιρίες Τυποποίησης Ελαιολάδου, διαχειρίζονται τις προμήθειες αγορών τους, σταδιακά και ανάλογα με την ζήτηση, από την εκκίνηση κάθε ελαιοκομικής περιόδου (Νοέμβριο) μέχρι την έναρξη της επόμενης (Οκτώβριο) και λειτουργούν σύμφωνα με το αυστηρό πλαίσιο της Εθνικής και Ενωσιακής Νομοθεσίας. 

Κατά συνέπεια, η διαμόρφωση της τιμής του τελικού επώνυμου ελαιολάδου είναι κατά το μεγαλύτερο ποσοστό, αποτέλεσμα του κόστους πρώτης ύλης που προμηθεύονται από τους παραγωγούς. Προσβλέποντας, στην σύντομη ομαλοποίηση της αγοράς του εθνικού μας προϊόντος, ελπίζουμε οι καταναλωτές να παραμείνουν πιστοί στην ποιοτική υπεροχή του ελαιολάδου και να διατηρήσουν την αυξημένη ευαισθητοποίηση τους, για τις ευεργετικές ιδιότητες και τα οφέλη του στην υγεία».

Ένα νέο ρεκόρ πώλησης ελαιολάδου είχαμε την Τετάρτη (6/9) από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Βλαχιώτη στην Λακωνία.

Ο κ. Χαράλαμπος Μυλωνάς, Γραμματέας στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Βλαχιώτη, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «συμφωνήσαμε στην πώληση 58 τόνων έξτρα παρθένου ελαιολάδου, εσοδείας 2022/2023, στην τιμή παραγωγού των 8,50 ευρώ το κιλό. Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο πήγε για εξαγωγή στην Ιταλία». Πάντως ο συνεταιρισμός διαθέτει ακόμη περσινό απόθεμα ελαιολάδου στις αποθήκες του.

Πάντως το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου σε απολογισμό της χρονιάς ανέφερε ότι η παραγωγή ελαιολάδου, την περίοδο 2022-2023, στην Ισπανία και την Ιταλία, τους σημαντικότερους παραγωγούς στον κόσμο, μειώθηκε κατά 20% λόγω της ξηρασίας. Τα πράγματα θα είναι άσχημα και για την φετινή περίοδο.

Θυμίζουμε επίσης ότι η Τουρκία προχώρησε σε απαγόρευση στις εξαγωγές χύμα ελαιολάδου μέχρι την περίοδο συγκομιδής τον Νοέμβριο.

Στην Ιταλία η τιμή του ελαιολάδου έχει αυξηθεί κατά μέσο όρο 50% από πέρυσι, ενώ το τελικό κόστος για τον καταναλωτή είναι ήδη περίπου 10 ευρώ στην Ιταλία.

Με οδηγό τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας, η ΜΠΑΡΜΠΑ ΣΤΑΘΗΣ επενδύει διαρκώς σε τεχνολογία αιχμής και πράσινες πρακτικές που στόχο έχουν να μειώσουν το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα. Σε αυτό το πλαίσιο, η εταιρεία επενδύει στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μέσα από την ολοκλήρωση της εγκατάστασης  φωτοβολταϊκού σταθμού στις εγκαταστάσεις της μονάδας παραγωγής φρέσκων σαλατών και την ταυτόχρονη επέκταση του αντίστοιχου έργου στη μονάδα καταψυγμένων λαχανικών στη ΒΙ.ΠΕ.Θ. στη Σίνδο.  Με την ολοκλήρωση αυτού του σημαντικού περιβαλλοντικού έργου, η συνολική ισχύς και των δύο σταθμών υπολογίζεται αθροιστικά στα 2.926 kW, με την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια να ανέρχεται ετησίως στα 3.800 MWh, επιτυγχάνοντας μείωση εκπομπών  CO2  ίση με 2.693 τόνους ετησίως.

Η ΜΠΑΡΜΠΑ ΣΤΑΘΗΣ συνεχίζει με αμείωτη ένταση να ηγείται της προσπάθειας για την προστασία του πλανήτη από τις επιπτώσεις της κλιματική αλλαγής μέσα από ποικίλες δράσεις. Η αξιοποίηση του φωτοβολταϊκού σταθμού έρχεται να ενδυναμώσει περαιτέρω την προσπάθεια της εταιρείας για διαρκή εκσυγχρονισμό στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εταιρεία την τελευταία τριετία (2019-2022) έχει πετύχει ισοδύναμη μείωση της συνολικής κατανάλωσης  ηλεκτρικής ενέργειας κατά 32%, της θερμικής ενέργειας κατά 37%, καθώς και σημαντική μείωση στην κατανάλωση νερού κατά 42%, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Αύξηση είχαμε στις εισαγωγές τομάτας στην χώρα μας το πρώτο οκτάμηνο 2023 σε σχέση με πέρσι. Εισήχθησαν 13.866 τόνοι τομάτες, έναντι 10.993 τόνων το 2022 (αύξηση κατά 26,1%).

Όπως επισήμανε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «οι ντομάτες, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου, σε ποσοστό 23,7% προέρχονταν από Αλβανία και ακολουθούν Τουρκία και Ολλανδία.

Μόνο τον Αύγουστο του 2023 εισάγαμε από Τουρκία 3.500 τόνους τομάτας. Ο μέσος όρος αξίας των τομάτων που εισήγαγε η χώρα μας ήταν στα 1,96 ευρώ το κιλό.

Όμως οι εισαγωγές της Ελλάδας δεν περιορίστηκαν μόνο στις τομάτες. Εισήχθησαν από Ιράν 119 τόνοι ακτινίδια με μέση τιμή 0,13 ευρώ/κιλό και 241 τόνοι καρπούζια με 0,14 ευρώ/κιλό.

Το πρώτο οκτάμηνο 2023 έχουν εισαχθεί συνολικά 455,1 χιλιάδες τόνοι φρούτα και λαχανικά, έναντι 402,1 χιλιάδων τόνων το αντίστοιχο διάστημα 2022. Οι εισαγωγές είναι αυξημένες κατά 13,2% και προερχόμενες κατά 74,4% από τρίτες χώρες εκτός ΕΕ. 

Αναλυτικά, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία του Συνδέσμου, στα κυριότερα προϊόντα οι εισαγωγές αφορούσαν:  
α) 174.004 τόνοι πατάτες έναντι 148.456 το 2022, αύξηση +17,2% (χωρίς ουσιαστικές εισαγωγές τον Αύγουστο) προερχόμενες (βάσει στοιχείων ΕΛΣΤΑΤ) κατά 82% από Αίγυπτο και ακολουθούν Κύπρος και Γαλλία.

β) 154.979 τόνοι μπανάνες έναντι 138.303 τόνων το 2022, αύξηση + 12,6%, προερχόμενες κατά 92% από Ισημεριινό και ακολουθούν Κόστα Ρίκα και Γουατεμάλα

γ) 23.688.τόνοι  κρεμμύδια, έναντι 6.313 τόνων πέρσι + 275,2% (χωρίς ουσιαστικές εισαγωγές τον Αύγουστο) προερχόμενα κατά 41% από Ινδία και ακολουθούν Αίγυπτος και Αυστρία

δ) 2.828.τόνοι πιπεριές γλυκοπιπεριές έναντι 3.233 τόνων το 2022, μειωμένες -12,5%, προερχόμενες κατά 29,8% από Ιορδανία και ακολουθούν Ισραήλ και Ολλανδία

ε) 19.162 τόνοι λεμονιών έναντι 22,341 τόνων το 2022, μειωμένες -14,2%, προερχόμενα κατά 35,7% από Αργεντινή και ακολουθούν Νοτ. Αφρική  και Αίγυπτος 

στ) 5.023 τόνοι μήλων έναντι 8.260 πέρσι μειωμένες -39,2% (χωρίς ουσιαστικές εισαγωγές τον Αύγουστο) προερχόμενα κατά 38,5% από Ιταλία και ακολουθούν Πολωνία και Γερμανία, με την μέση τιμή αυξημένη κατά 32% και 

ζ) 4.242 τόνοι αβοκάντο έναντι 5.276 πέρσι μειωμένες -19,6% προερχόμενα κατά 45,2 % από Ολλανδία και ακολουθούν Ισπανία και Γαλλία 
η) 1.386 τόνοι ακτινίδια έναντι 918 πέρσι αυξημένες +51%, προερχόμενα κατά 23,7% από Ιταλία και ακολουθούν Ισπανία και Ολλανδία.

Η εισαγωγή νωπών φρούτων και λαχανικών δείχνει τη συνεχή ανάπτυξη του ξένου ανταγωνισμού, τόσο στην χώρα μας όσο και στις λοιπές κοινοτικές αγορές και οφείλεται σε λιγότερο απαιτητικούς κανονισμούς στους τόπους παραγωγής, σε διάφορους τομείς, όπως ο φυτοϋγειονομικός και ο περιβαλλοντολογικός, καθιστώντας το κοινοτικό μοντέλο παραγωγής στις καταναλωτικές αγορές όλο και λιγότερο ανταγωνιστικό.

Ζητείται η ευρωπαϊκή παραγωγή να έχει την ίδια μεταχείριση που έχουν οι τρίτες χώρες από την ΕΕ. Είναι απαραίτητο τα τρόφιμα που προέρχονται από τρίτες χώρες να πληρούν τις ίδιες ποιοτικές προδιαγραφές που απαιτούνται για τους παραγωγούς (γεωργούς και κτηνοτρόφους) της ΕΕ, με ίσες συνθήκες εργασίας και ίδια χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων.

Επίσης να  επιδιωχθεί όπως οι ελληνικές ελεγκτικές αρχές ξεκινήσουν αυστηρούς ελέγχους στα εισαγόμενα προϊόντα για ύπαρξη υπολειμμάτων στην ελληνική αγορά, με διασφάλιση της μη ελληνοποίησης των εισαγομένων αλλά και στα εξαγόμενα οπωροκηπευτικά προϊόντα, προς διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας που θα συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών τους».

Η βρετανική κυβέρνηση ανέβαλε εκ νέου τους συνοριακούς ελέγχους στα ζωικά και φυτικά προϊόντα που εισάγονται από την ΕΕ. 

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Σύνδεσμου Incofruit - Hellas, «οι Ευρωπαίοι εξαγωγείς μπορούν να συνεχίσουν να στέλνουν τα προϊόντα τους στο Ηνωμένο Βασίλειο ανεμπόδιστα για αρκετούς μήνες μετά τον Οκτώβριο. Είναι η πέμπτη φορά που οι Βρετανοί αναβάλλουν τους ελέγχους του Brexit. Αυτή τη φορά είναι μια σχετικά μικρή καθυστέρηση. Οι πρώτες νέες διατυπώσεις στα σύνορα θα εισαχθούν στις 31 Ιανουαρίου 2024.

Στο πλαίσιο αυτό, δημοσιεύτηκε το οριστικό Μοντέλο Επιχειρήσεων Συνόρων της Μεγάλης Βρετανίας. Αυτό το μοντέλο περιγράφει τους ελέγχους ασφαλείας που θα εφαρμόζονται σε όλες τις εισαγωγές και τους υγειονομικούς και φυτοϋγειονομικούς ελέγχους φυτών και φυτικών προϊόντων στα σύνορα. Περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο θα απλοποιηθούν και θα ψηφιοποιηθούν οι έλεγχοι και για τη νέα ενιαία εμπορική θυρίδα του Ηνωμένου Βασιλείου που θα τεθεί σταδιακά από τα τέλη Ιανουαρίου 2024.

Ελπίζοντας ότι δεν θα υπάρξει περαιτέρω καθυστέρηση, οι Ευρωπαίοι εξαγωγείς θα πρέπει να φροντίζουν ότι τα αποστελλόμενα φορτία, από τις 31 Ιανουαρίου 2024, θα συνοδεύονται από υγειονομικά πιστοποιητικά. Οι φυσικοί έλεγχοι θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από τις 30 Απριλίου 2024 και τέλος υποχρεωτικές δηλώσεις ασφαλείας στις 31 Οκτωβρίου 2024. 

Ωστόσο, μέχρι τον Ιανουάριο 2024 οι κοινοτικοί εξαγωγείς θα πρέπει να συνεχίσουν να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις εισαγωγής που έχει ήδη επιβάλει το Ηνωμένο Βασίλειο μετά την αποχώρησή του από την ΕΕ και οι οποίες, έχουν οδηγήσει σε υψηλότερο διοικητικό κόστος διαχείρισης αποστολών αλλά και περισσότερες διατυπώσεις τεκμηρίωσης. Υπό αυτή την έννοια, τα περισσότερα φρέσκα φρούτα και λαχανικά πρέπει να συνεχίσουν να υποβάλλουν την τελωνειακή διασάφηση (DUA) και το πιστοποιητικό συμμόρφωσης εμπορικών προδιαγραφών (ποιότητος). Και οι δύο προϋποθέσεις είναι υποχρεωτικές από τον Ιανουάριο του 2021». 

Από τα 8,20 ευρώ το κιλό ξεκίνησαν να κλείνουν εμπορικές συμφωνίες για τα ελαιόλαδα νέας σοδειάς στην Ισπανία, την Τρίτη (29 Αυγούστου 2023).

Η Ισπανία, που παράγει περίπου το 45% της παγκόσμιας παραγωγής, αναμένεται να έχει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά μειωμένη παραγωγή λόγω της ξηρασίας.

Θυμίζουμε ότι την περίοδο 2022/2023, η Ισπανία παρήγαγε περίπου 662.000 τόνους ελαιόλαδου, σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας της Ισπανίας. Πρόκειται για μείωση 54% σε σχέση τον μέσο όρο παραγωγής της τελευταίας τετραετίας.

Αντίστοιχη μείωση αναμένουν οι ελαιοπαραγωγοί της χώρας και για το 2023/2024. Όπως αναφέρουν οι ισπανικές οργανώσεις παραγωγών, η φετινή ισπανική παραγωγή αναμένεται να κυμανθεί στα ίδια με τα περσινά επίπεδα. Από την άλλη στην λιανική αγορά οι τιμές του ελαιολάδου έχουν διπλασιαστεί, ενώ η κατανάλωση στην ισπανική αγορά έχει μειωθεί κατά 50%, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Χαέν.

Το διεθνές εμπόριο όμως οργανώνεται και υπάρχουν κάποιες επιφυλάξεις και ανησυχίες για την φετινή πορεία των τιμών παραγωγού στο ελαιόλαδο. Μερικά πράγματα δεν είναι όπως κάποιοι θέλουν να τα παρουσιάσουν.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιώργος Κόκκινος, πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών Νηλέας, από την Χώρα της Τριφυλλίας, «πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί για την φετινή πορεία των τιμών ελαιολάδου.

Πέρυσι ήταν μια χρονιά που οι Ισπανοί είχαν υπογράψει μεγάλα συμβόλαια με ρήτρες και έπρεπε να καλύψουν τις ανάγκες των πελατών τους. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να αγοράζουν με κάθε τρόπο ελαιόλαδο από τις χώρες του εξωτερικού και κυρίως, από την Ελλάδα που είχε μια καλή παραγωγή. Οι Ιταλοί δεν μπορούσαν να βρουν ελαιόλαδο στην χώρα μας. Όλα αυτά είχαν σαν αποτέλεσμα να έχουμε το περσινό ράλι τιμών.

Φέτος όμως γνώριζαν από καιρό ότι θα είχαν μειωμένη ισπανική παραγωγή και το περσινό πάθημα τους έγινε μάθημα. Έτσι στις εμπορικές τους συμφωνίες με τους πελάτες δεν πρόκειται να επαναλάβουν το ίδιο λάθος. Αυτό μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα να μην έχουμε την εξέλιξη των τιμών που αναμένουμε».

Εντυπωσιακή είναι η απότομη αύξηση των γερμανικών εισαγωγών ντομάτας από το Μαρόκο. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε ο Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, η Γερμανία από 27.000 τόνους ντομάτας που έκανε εισαγωγή από το Μαρόκο, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021, έφτασε σε 40.000 τόνους πέρυσι και σε 43.000 τόνους το πρώτο εξάμηνο του 2023.

Για να καταλάβουμε το μέγεθος των μαροκινών εξαγωγών ντομάτας αρκεί να αναφέρουμε ότι οι συνολικές ελληνικές εξαγωγές ντομάτας το πρώτο εξάμηνο του 2023 ανήλθαν σε 32.500 τόνους, από τους οποίους μόλις 209 τόνοι εξήχθησαν στην γερμανική αγορά.  

Στο μεταξύ η δημοσιευθείσα έκθεση της Γερμανικής Στατιστικής Υπηρεσίας SBA (Statistisches Bundesambt) αναφέρει ότι οι γερμανικές εισαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών συνέχισαν να μειώνονται και στο πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους. 

Όμως, μετά την απότομη μείωση των τελευταίων ετών, η πτώση περιορίστηκε περίπου στο 3%. 

Ποσοτικά, η Γερμανία εισήγαγε 650.000 τόνους λιγότερα φρέσκα φρούτα και λαχανικά το πρώτο εξάμηνο του 2023. Αυτό θα διαμορφωθεί σε επίπεδο έτους 1,2 εκατομμύρια τόνους λιγότερες εισαγωγές για το 2023 (συνολικά 4,2 εκατομμύρια τόνους).

Η εικόνα της αξίας των εισαγωγών όμως είναι διαφορετική. Τους πρώτους έξι μήνες του 2023, οι εισαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών στη Γερμανία ανήλθαν σε αξία 7,34 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτό είναι 8% περισσότερο από τα δύο προηγούμενα χρόνια. Η μέση τιμή το πρώτο εξάμηνο του 2023 ήταν, επομένως, πάνω από δέκα τοις εκατό υψηλότερη από την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Ιδιαίτερα οι πιπεριές και τα πορτοκάλια, είχαν πολύ υψηλότερες τιμές.

Όλα τα κύρια προϊόντα εισαγωγής φρέσκων φρούτων και λαχανικών παρουσίασαν πτωτική τάση στη Γερμανία τα τελευταία χρόνια. Σταθερές παρέμειναν και οι εισαγωγές αγγουριού το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους.

Η Γερμανία εισήγαγε ακόμη λιγότερες ντομάτες το πρώτο εξάμηνο του 2023. Η πτώση 4% ωστόσο δεν είναι τόσο κακή σε σχέση με την μείωση κατά 14% και 9% στις εισαγωγές μήλων και πορτοκαλιών, αντίστοιχα. Οι εισαγωγές πιπεριάς μειώθηκαν επίσης απότομα κατά 12%. Ελάχιστα προϊόντα παρουσίασαν αυξημένες εισαγωγές, κυρίως αβοκάντο και μάνγκο.

Μεταξύ των μεγαλύτερων χωρών προμηθευτών οπωροκηπευτικών της Γερμανίας περιλαμβάνονται η Νότια Αφρική, το Μαρόκο και το Περού.

Η άνοδος των τιμών ελαιολάδου στο ράφι των σούπερ μάρκετ οφείλεται στο γεγονός υπάρχει έλλειψη αποθεμάτων, ωστόσο δεν βελτιώνει την κερδοφορία του Ισπανού παραγωγού. Αυτό υποστηρίζουν οι ισπανικές αγροτοσυνδικαλιστικές οργανώσεις.

Η ξηρασία επηρεάζει αρνητικά την ελαιοκαλλιέργεια σε όλη την Ισπανία. Η μόνη ελπίδα για την ισπανική παραγωγή είναι ένα πολύ βροχερό φθινόπωρο. 

Η αναμενόμενη μειωμένη παραγωγή σε συνδιασμό με τα χαμηλά αποθέματα λόγω της καταστροφικής περσινής χρονιάς, έφεραν τις λιανικές τιμές του ελαιολάδου να εκτοξεύονται στα ράφια των σούπερ μάρκετ, με αύξηση, σε ποσοστό 86,4%, σε σχέση με τις αντίστοιχες τιμές της περιόδου του 2022. Μάλιστα η ASAJA (Ένωση Νέων Αγροτών) της επαρχίας Alicante θεωρεί ότι η τιμή θα συνεχίσει να αυξάνεται και τους επόμενους μήνες.

Όπως αναφέρει  ο πρόεδρος της ASAJA Alicante, José Vicente Andreu, «η αύξηση της τιμής του ελαιολάδου είναι φυσιολογική όταν υπάρχει τόσο σημαντική μείωση της παραγωγής. Ωστόσο οι αλυσίδες εφοδιασμού λόγω του πληθωρισμού ενδέχεται να ωφεληθούν από την αύξηση και όχι οι ελαιοπαραγωγοί της Ισπανίας. Επιπλέον, οι ελαιοπαραγωγοί έχουν να αντιμετωπίσουν την αύξηση του κόστους που υφίσταται ο αγροτικός τομέας. Δεν μπορούμε να μιλάμε για αποφυγή της ερήμωσης, δεν μπορούμε να μιλάμε για ενσωμάτωση νέων αγροτών στην παραγωγή, εάν δεν είναι εγγυημένη μια τιμή που να μας επιτρέπει να κάνουμε τα αγροκτήματα μας κερδοφόρα».

Επίσης η ΕΕ έχει επιβάλλει διαφορετικούς κανόνες παιχνιδιού στους παραγωγούς της Ευρώπης σε σχέση αυτούς των τρίτων χωρών. Ο José Vicente Andreu υπενθυμίζει ότι τον Οκτώβριο του 2022 η ισπανική κυβέρνηση έβαλε την υπογραφή της (όπως έκανε και η ελληνική) για να χορηγήσει η ΕΕ στο Μαρόκο 115 εκατομμύρια ευρώ για να προωθήσει την ελαιοκαλλιέργεια. Αυτά τα χρήματα θα χρησιμοποιηθούν για την φύτευση 600.000 νέων ελαιόδεντρων στην χώρα της Αφρικής.

Η τουρκική κυβέρνηση μελετά την απαγόρευση εξαγωγών χύμα ελαιολάδου της χώρας.

Σύμφωνα με πληροφορίες από τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, οι εξαγωγές ελαιολάδου στην γειτονική χώρα, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023, ξεπέρασαν σε ποσότητα τις εξαγωγές που έκανε ολόκληρο τον χρόνο. Αυτό οφείλεται στην υψηλή ζήτηση που υπήρχε από τις αγορές της Ιταλίας και Ισπανίας.

Όμως η αύξηση των εξαγωγών έφερε μείωση της προσφοράς στην τουρκική αγορά και αύξηση των τιμών. Η κυβέρνηση της Άγκυρας σε μια προσπάθεια να συγκρατηθεί η άνοδος των τιμών στην εγχώρια αγορά μελετά να απαγορεύσει τις εξαγωγές μέχρι τον Οκτώβριο που θα αρχίσει η συγκομιδή της νέας παραγωγής.

Πάντως θα επιτρέπεται η εξαγωγή συσκευασμένου ελαιολάδου μέχρι 18 λίτρα.

Το τουρκικό υπουργείο εμπορίου υποστηρίζει ότι οι τιμές του ελαιολάδου στην αγορά αυξήθηκαν κατά 77% μέσα σε δύο μήνες, από 90 λίρες σε 160 λίρες.

Πάντως, μειωμένη προβλέπεται να είναι η φετινή τουρκική παραγωγή ελαιολάδου σε σχέση με το ρεκόρ που είχε την περσινή περίοδο. Οι προβλέψεις του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA) η παραγωγή ελαιολάδου αναμένεται να ανέλθει στους 280.000 τόνους το 2023/2024, από τους 380.000 τόνους που ήταν το 2022/2023. Όμως παρά την μείωση της παραγωγής εξακολουθεί να είναι, σχεδόν 14%, πάνω από τον μέσο όρο της τελευταίας 5ετίας (246.000 τόνους).

Θυμίσουζε ότι η Κομισιόν πόνταρε στην παραγωγή ελαιολάδου της Τουρκίας, που λόγω των υψηλών τιμών στην ΕΕ, θα είχε ενδιαφέρον για την ευρωπαϊκή αγορά. Αν εφαρμοστεί η απόφαση αυτή από την τουρκική κυβέρνηση θα ανατρέψει αυτά τα σχέδια και θα φέρει νέα αναταραχή στην αγορά.

Πάντως παρά τα αρνητικά σχόλια που θα υπάρξουν για αυτή την απόφαση ένα είναι δεδομένο, η κυβέρνηση της Άγκυρας θέλησε να προστατεύσει τους Τούρκους καταναλωτές για να μην έχουν έλλειψη του προϊόντος και να το αγοράζουν σε λογικές τιμές. Αυτό δεν το έκαναν οι χώρες της ΕΕ (μεταξύ αυτών και η Ελλάδα) γιατί έχουν ιδεολογικές παρωπίδες και δεν βλέπουν τα προβλήματα με τις αυξημένες τιμές των τροφίμων. Καλή η ελεύθερη αγορά αλλά να τρώνε και οι πολίτες της χώρας σε λογικές τιμές.

Η τελευταία εκτίμηση της Κομισιόν για την παραγωγή ελαιολάδου της ΕΕ, την περίοδο 2022/2023, κάνει λόγο για μια μείωση, σχεδόν κατά -40%, σε σχέση με την περσινή (2021/2022). 

Η μειωμένη διαθεσιμότητα θα κρατήσει σε υψηλά επίπεδα τις τιμές. Αυτό θα επηρεάσει ιδιαίτερα αρνητικά την κατανάλωση ελαιολάδου στις κύριες χώρες παραγωγής της ΕΕ.

Πολλά προβλήματα στην παραγωγή δημιουργεί η ξηρασία στην Ιβηρική χερσόνησο.

Όπως υποστηρίζει η Κομισιόν, στα μέσα Ιουλίου, οι μέσες τιμές παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου στην ΕΕ κυμαίνονταν από 600 ευρώ/100 κιλά (6 ευρώ/κιλό).

Στην Ελλάδα - που έχει ακόμη προϊόν - οι τιμές έξτρα παρθένου ελαιολάδου στον παραγωγό έφτασαν στα 720 ευρώ/100 κιλά (7,2 ευρώ/κιλό) με συνεχόμενη ανοδική πορεία.

Την μεγαλύτερη αύξηση της μέσης τιμής, σε σύγκριση με τον μέσο όρο 5ετίας, εμφανίζει η Ισπανία, κατά 3,65 ευρώ το κιλό, ποσοστό 133% (έφτασε στα 6,4 ευρώ το κιλό).

Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει η Κομισιόν, είναι πιθανό ότι η κατανάλωση να είναι ακόμη πιο χαμηλότερη από όσα ανέφεραν οι εαρινές προοπτικές του 2023 (κατά -16% σε σχέση με πέρσι).

Υπάρχουν ελπίδες την ζήτηση στην ΕΕ να την καλύψη η παραγωγή της Τουρκίας, που λόγω των υψηλών τιμών, βλέπει με ενδιαφέρον την ευρωπαϊκή αγορά. Ωστόσο οι προβλέψεις για τις ευρωπαϊκές εισαγωγές ελαιολάδου κάνουν λόγο για μια ποσότητα της τάξης των 170.000 τόνων (μειωμένες κατά 30.000 τόνους σε σχέση με τις προηγούμενες εκτιμήσεις της Κομισιόν). Πάντως τα αποθέματα μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να είναι πολύ μειωμένα.

Η Κομισιόν τονίζει ότι με την αβεβαιότητα που κυριαρχεί όσον αφορά τη νέα παραγωγή ελαιολάδου στην ΕΕ δεν είναι ακόμη δυνατό να προβλεφθεί το ύψος των τιμών ή της ζήτησης στην Ευρώπη.

Το Συμβούλιο εξέδωσε κανονισμό ο οποίος ανανεώνει και επεκτείνει την προσωρινή αναστολή όλων των υφιστάμενων δασμών και του συστήματος τιμών εισόδου που εξακολουθούν να ισχύουν για επτά γεωργικά προϊόντα για ένα επιπλέον έτος, έως τις 24 Ιουλίου 2024.

Σύμφωνα με την Κομισιόν, σκοπός της ανανέωσης και της επέκτασης των μέτρων είναι να διασφαλίσουν ότι οι υφιστάμενες εμπορικές ροές, από τη Μολδαβία προς την ΕΕ, μπορούν να συνεχιστούν, κάτι που θα στηρίξει την οικονομία της Μολδαβίας. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, λόγω της συνεχιζόμενης στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και των συνεχιζόμενων επιπτώσεων στη Μολδαβία και λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Μολδαβία χορηγήθηκε καθεστώς υποψήφιας χώρας τον Ιούνιο του 2022.

Όπως δήλωσε ο κ. Héctor Gómez Hernández, υπουργός Βιομηχανίας, Εμπορίου και Τουρισμού της Ισπανίας, «τα μέτρα εξακολουθούν να καλύπτουν και τα επτά γεωργικά προϊόντα των οποίων οι εξαγωγές από τη Μολδαβία στην ΕΕ δεν έχουν ακόμη πλήρως ελευθερωθεί στο πλαίσιο της σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελεύθερων συναλλαγών, καθώς υπόκεινται σε ποσοστώσεις δασμολογικής ατέλειας: ντομάτες, σκόρδα, επιτραπέζια σταφύλια, μήλα, κεράσια, δαμάσκηνα και χυμούς σταφυλιών.

Η διαφορά στην κάλυψη, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, συνίσταται στην πλήρη ελευθέρωση των εισαγωγών στην ΕΕ, καθώς η ισχύουσα νομοθεσία αναστέλλει όλες τις δασμολογικές ποσοστώσεις που παρέμεναν σε ισχύ».

Ο κανονισμός περιλαμβάνει επίσης αυστηρότερες υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων της Επιτροπής και προβλέπει τη συμμετοχή της επιτροπής μέτρων διασφάλισης (αντί της επιτροπής τελωνειακού κώδικα) στην εφαρμογή του μηχανισμού διασφάλισης. Προτείνεται ένας ταχύτερος μηχανισμός διασφάλισης, ο οποίος αναμένεται να είναι αποτελεσματικότερος εάν οι εισαγωγές έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην αγορά της ΕΕ.

Όπως και πέρυσι, αναμένεται απώλεια τελωνειακών εσόδων της ΕΕ περίπου 0,3 εκατ. ευρώ ετησίως, με αποτέλεσμα ο αντίκτυπος στους ιδίους πόρους της ΕΕ να είναι πολύ περιορισμένος.

Αυτό όμως δεν ισχύει για τους Ευρωπαίους αλλά και Έλληνες αγρότες που καλούνται να ανταγωνιστούν τα προϊόντα της Μολδαβίας που έχουν χαμηλό κόστος καλλιέργειας αλλά και εργατικών. Αυτό όμως δεν ενδιαφέρει τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών.

Με αμοιβή 5 ευρώ την ώρα, χιλιομετρική αποζημίωση 15 λεπτά το χιλιόμετρο, πλαφόν 198 ευρώ το μήνα στο ποσό αποζημίωσης και καταβολή των δεδουλευμένων μετά από 2 χρόνια, είναι απαγορευτικές οι εισαγωγές - εξαγωγές από και προς τρίτες χώρες εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών.

Αυτό δηλώνει σε συνέντευξη τύπου στον ΑγροΤύπο ο κ. Αναστάσιος Γεωργιάδης, Γεωπόνος ΔΑΟΑ ΜΕ Θεσσαλονίκης, Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου, Γραφείο Ελέγχου εξαγωγών, στην οποία αναφέρεται στο αναχρονιστικό πλαίσιο αμοιβής των ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελεγκτών που παρέχουν πρόσθετη εργασία τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα, τις εξαιρέσιμες και τις αργίες.

Ερ. Παραμένει το πρόβλημα στο καθεστώς πρόσθετης ανταποδοτικής εργασίας για τις ανάγκες του εξαγωγικού-εισαγωγικού εμπορίου εξαιτίας του αναχρονιστικού πλαισίου αμοιβής των ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελέγχων εκτός κανονικού ωραρίου;

Απ. Μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης της Χώρας από την νέα κυβέρνηση που προέκυψε από τις εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023, επανέρχεται εκ νέου και πιο επίκαιρο από ποτέ το θέμα του επανακαθορισμού της αμοιβής απασχόλησης (οικονομικών απολαβών) των γεωπόνων ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελεγκτών από την πρόσθετη ανταποδοτική εργασία που προσφέρουν εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών, για τις ανάγκες κάλυψης, πρώτον, του κρίσιμου εξαγωγικού εμπορίου γεωργικών προϊόντων με τις τρίτες χώρες, δεύτερον, του ποιοτικού και φυτοϋγειονομικού ελέγχου εισαγωγών τροφίμων (βασικών επισιτιστικών αγαθών) για τη διατροφική επάρκεια, την ομαλή τροφοδοσία της αγοράς και τη συγκράτηση των τιμών, καθώς και για την προστασία της υγείας του Έλληνα και Ευρωπαίου καταναλωτή (υπολείμματα φυτοφαρμάκων, αφλατοξίνες κλπ) και την προστασία του φυτικού κεφαλαίου της Χώρας και της ΕΕ από την εισαγωγή επικίνδυνων επιβλαβών οργανισμών από τρίτες χώρες.
Αδιαμφησβήτητα, το συγκεκριμένο καθεστώς παρασχεθείσας δημόσιας υπηρεσίας αποτελεί για  πολλούς παράγοντες του γεωπονικού κλάδου, της αγοράς και του επιχειρηματικού κόσμου, μια από τις «διαχρονικές παθογένειες» της ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης ή καλύτερα «εστία αναχρονισμού και αναξιοκρατίας» καθώς τόσο το ύψος της αμοιβής της ωριαίας απασχόλησης ανά γεωπόνο ελεγκτή (περίπου 5 € καθαρά/ώρα) όσο και η επιβολή πλαφόν στην μηνιαία αποζημίωση ανά ελεγκτή (198 € καθαρά/μήνα/ελεγκτή), συμπεριλαμβανόμενης και της τεράστιας καθυστέρησης (που έχει παγιωθεί πια) για την καταβολή των δεδουλευμένων, με μέσο χρόνο αναμονής τα 2 χρόνια και άνω για την πληρωμή-εξόφληση των δικαιούχων, αποτελούν όλα μαζί σωρευτικά ένα σοβαρό αντικίνητρο για τη συμμετοχή των δημοσίων λειτουργών, σε μια τόσο σημαντική για την ελληνική οικονομία και την αγροδιατροφική επάρκεια, εργασία για ελέγχους ποιότητας και φυτοϋγείας πέραν του ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών.
Η στρέβλωση, όμως, είναι ακόμη μεγαλύτερη αν αναλογισθεί κανείς ότι τα ανταποδοτικά αυτά τέλη που προκαταβάλλονται από τους ιδιώτες συναλλασσόμενους προς εξυπηρέτηση των εισαγωγών-εξαγωγών, δεν βαρύνουν σε καμία περίπτωση τον κρατικό προϋπολογισμό και ενώ θα έπρεπε να καταλήγουν, βάσει νόμου, εξολοκλήρου στον δικαιούχο-υπάλληλο, με παρέμβαση-χειραγώγηση της ίδιας της πολιτείας αποφασίστηκε (με ΚΥΑ του 2016) να διανέμονται μεταξύ κράτους και ελεγκτή καταστρατηγώντας έτσι τη συνταγματική έννοια της ανταποδοτικότητας αλλά και τους κρατικούς νόμους θεμέλιο για τους ελέγχους εκτός ωραρίου οι οποίοι υπερισχύουν μιας ΚΥΑ (μεγαλύτερη νομική ισχύ).
Επιπρόσθετα, η επιβολή πλαφόν στο μηνιαίο ποσό αποζημίωσης μεταφράζεται επί της ουσίας σ'ένα ανώτατο επιτρεπόμενο όριο 37,5 πληρωτέων ωρών το μήνα για κάθε ελεγκτή, το οποίο σε περιοχές με μεγάλο όγκο διακίνησης φορτίων (είτε πρόκειται για εξαγωγές είτε για εισαγωγές) καλύπτεται ήδη από την 1η εβδομάδα του μήνα. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα, οι γεωπόνοι να εργάζονται άνευ αμοιβής τις εναπομείνασες 3 εβδομάδες του μήνα αφού, αφενός όλες οι ΔΑΟΚ της Χώρας είναι υποστελεχωμένες και δεν υπάρχει γεωπονικό προσωπικό για να καλύψει τις επιπλέον ώρες και αφετέρου, παρατηρείται μεγάλη απροθυμία από πολλούς συναδέλφους, και δικαιολογημένα, να εμπλακούν σε τέτοιου είδους ελέγχους και να «θυσιάσουν» τα Σαββατοκύριακα τους και τις αργίες για ένα παράσχουν πρόσθετη εργασία, για τις ανάγκες του Δημοσίου και των ιδιωτών, χωρίς να υπάρχει το ανάλογο οικονομικό αντίκρισμα ή για να καταλήξουν σε σημείο «να επιδοτούν τις εξαγωγές-εισαγωγές από την τσέπη τους» μιας και η καταβολή των αποζημιώσεων από την Ελληνική πολιτεία ολοκληρώνεται σταθερά με καθυστέρηση 2 χρόνων και άνω. Για να σημειώσω και κάτι άλλο: Για να οριστεί κάποιος "Επίσημος Υπάλληλος Φυτοϋγειονομικών Υπηρεσιών (ή φυτοϋγειονομικός ελεγκτής αλλιώς), θα πρέπει να πληροί κάποιες βασικές προϋποθέσεις ενώ ταυτόχρονα ο ορισμός του υπέχει και σημαντικές υποχρεώσεις για τον ίδιο ως προς την Κεντρική Αρχή (Συνεχή επιμόρφωση, πολύ καλή γνώση της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας σε διεθνές, ενωσιακό και εθνικό επίπεδο,κλπ). Άρα και από πλευράς πολιτείας, δεν είναι εύκολη η ανεύρεση τέτοιων στελεχών πλέον.

Ερ. Σε ποια σημεία έχουμε εξαγωγική δραστηριότητα ώστε είναι αναγκαίο να γίνονται έλεγχοι;

Απ. Από τις 69 ΔΑΟΚ ανά την επικράτεια, διαχρονικά μόνο στις 16 (23%) παρατηρείται εξαγωγική ή εισαγωγική δραστηριότητα τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα, τις εξαιρέσιμες και τις αργίες ενώ παρόμοια είναι η κατάσταση και στα Π.Κ.Π.Φ.Π. & Φ.Ε του ΥπΑΑΤ, όπου μόνο στα 2 από τα 8 καταγράφεται απασχόληση των ελεγκτών εκτός του κανονικού ωραρίου, και αυτό κυρίως για την κάλυψη εποχικών αναγκών εφοδιασμού της αγοράς με εισαγωγές συγκεκριμένων ειδών τροφίμων (πατάτες, λεμόνια από τρίτες χώρες).
Πάντως, ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το εξής παράδοξο ότι μέχρι και το 2010 (πριν τη θέσπιση του νόμου Σαχινίδη), οι πληρωμές των ελεγκτών με την απαρχαιωμένη διαδικασία των διπλοτύπων είσπραξης τύπου Β και της κατάθεσης των τελών με φυσική παρουσία στα Δημόσια Ταμεία της Χώρας, ολοκληρώνονταν στην ώρα τους (εντός διμήνου), σε εφαρμογή νόμου που ίσχυε από το 1981, ενώ από το 2010 και έπειτα αλλά πολύ περισσότερο σήμερα με τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους και την διασύνδεση των μητρώων, η αναμονή για καταβολή των δεδουλευμένων υπερβαίνει τα 2 χρόνια με ορατό τον κίνδυνο της παραγραφής πολλές φορές!

Ερ. Δηλαδή θεωρείται αναγκαίο να αλλάξει το νομοθετικό πλαίσιο για τους ελέγχους;

Απ.Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο (από το 2006 και 2008 αντίστοιχα) που διέπει τη διενέργεια των ελέγχων ποιότητας και φυτοϋγείας πέραν του κανονικού ωραρίου για εξυπηρέτηση των εμπορικών απαιτήσεων των εξαγωγικών και εισαγωγικών επιχειρήσεων, είναι αναχρονιστικό και δεν μπορεί πια να ανταποκριθεί στις σημερινές ανάγκες των δημοσίων υπαλλήλων όπως αυτές διαμορφώνονται μέσα σε ένα δυσμενές οικονομικό περιβάλλον από τις διαδοχικές κρίσεις (οικονομική, υγειονομική) αλλά και από την συνεχώς αυξανόμενη πίεση του πληθωριστικού κύματος ακρίβειας. Οι γεωπόνοι, όμως, του Δημοσίου και «πλάτη έβαλαν» στα δύσκολα χρόνια των μνημονίων όταν υπέστησαν κατακρεούργηση του εισοδήματος τους κατά 40% ή όταν παρέμειναν απλήρωτοι τέσσερα ολόκληρα χρόνια για αυτά τα ίδια ανταποδοτικά τέλη (2011-2014) σε μια πρωτοφανή στάση πληρωμών της πολιτείας, αλλά και συνεισφορά σημαντική είχαν στην ενδυνάμωση του εξαγωγικού εμπορίου και στη βελτίωση του εμπορικού ελλείμματος κατά τη διάρκεια της πανδημίας από τον covid-19, προσφέροντας τις υπηρεσίες τους αδιάλειπτα (σε οργανικές μονάδες πλήρους λειτουργίας) και επιδεικνύοντας με αυτόν τον τρόπο υψηλό αίσθημα ευθύνης.
Για να γίνει αντιληπτή η τάξη μεγέθους της αστοχίας (σφάλματα) της ισχύουσας νομοθεσίας, αρκεί να αναφερθεί ότι ο ελεγκτής, ενόσω δεν γνωρίζει ακόμη τον πραγματικό όγκο διακινούμενων φορτίων που θα κληθεί να διεκπεραιώσει την ημέρα της βάρδιάς του, συντάσσει εκ των προτέρων και με βάση τις υποβληθείσες αιτήσεις, ειδικό σημείωμα υπολογισμού των τελών για τους ελέγχους αυτούς (με στοιχεία για τις ώρες απασχόλησης, τα διανυθέντα χιλιόμετρα, τα προϊόντα και τις διακινηθείσες ποσότητες, τη δαπάνη σε € που βαρύνει τον συναλλασσόμενο) και μετά εκδίδεται από τον Προϊστάμενό του έγγραφη εντολή πραγματοποίησης του ελέγχου». Εκτός, βέβαια, αν διαθέτει μαντικές ικανότητες και γνωρίζει a  priori τον διακινούμενο όγκο φορτίων όποτε και εξηγούνται όλα.
Η στήριξη των ελληνικών εξαγωγών αποτελεί τη δεδομένη χρονική περίοδο, βασικό πυλώνα στήριξης της ελληνικής οικονομίας. Επίσης, όσον αφορά τις εισαγωγές, πολύ συχνά βρισκόμαστε στο μικροσκόπιο κλιμακίων ελέγχου της ΕΕ προκειμένου να εξακριβώνεται η τήρηση του Ενωσιακού Νομοθετικού Πλαισίου. Με τις υπάρχουσες, όμως, συνθήκες (πχ η χιλιομετρική αποζημίωση για τις μετακινήσεις των ελεγκτών η οποία βαρύνει τους ιδιώτες και όχι τον κρατικό προϋπολογισμό, ειδικά για τους ελέγχους εκτός ωραρίου, παραμένει «κολλημένη» στα 0,15 €/km εν αντιθέσει με την τρέχουσα τιμή της βενζίνης στη Χώρα μας που κατά καιρούς «φλερτάρει» με τα 2€/λίτρο) ο θεσμός της εκτός ωραρίου εργασίας για την κάλυψη των αναγκών του εξαγωγικού-εισαγωγικού εμπορίου, είναι «μεταξύ αυτών που μας κρατάνε πίσω», αν μας επιτραπεί η υιοθέτηση της συγκεκριμένης φράσης που ειπώθηκε προεκλογικά από τον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη. Ως εκ τούτου, η αναμόρφωση και ο εκσυγχρονισμός του καθεστώτος των ελέγχων αυτών αποτελεί από τη μια, ηθικό χρέος της πολιτείας και είναι μεταξύ «όσων πρέπει να γίνουν από εδώ και στο εξής» όπως επίσης ανέφερε χαρακτηριστικά ο Πρωθυπουργός για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και αλλαγές των διαδικασιών «που θα πάνε την Ελλάδα μπροστά». Από την άλλη, η οριστική διευθέτηση του ζητήματος δεν μπορεί να μην εκληφθεί και ως επιβεβαίωση των προσδοκιών της κοινωνικής κατηγορίας των δημοσίων υπαλλήλων, στο ευρύτερο πλαίσιο των εξαγγελιών της νέας κυβέρνησης, για ενίσχυση-βελτίωση του εισοδήματός τους μέσα στην επόμενη τετραετία.
Ωστόσο, για να πάει η Ελλάδα πιο μπροστά και πιο ψηλά, θα πρέπει σύσσωμη η πολιτική ηγεσία (ΥπΑΑΤ, Υπουργείο Οικονομικών, Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Περιφερειάρχες) να «σκύψει» πάνω από τέτοιου είδους προβληματικές διαδικασίες και να πατάξει, με την εφαρμογή κατάλληλων πολιτικών και ριζικών αλλαγών, τις εστίες αναχρονισμού και αναξιοκρατίας της Δημόσιας Διοίκησης. Για παράδειγμα, ακόμη και η ίδια η διαλειτουργικότητα εμφανίζεται να έχει επιλεκτική εφαρμογή στη Χώρα μας καθώς μπορεί να χρησιμοποιείται για την απευθείας καταβολή των τελών υπέρ του κράτους μέσω της ψηφιακής εφαρμογής του e-παραβόλου που πληρώνουν οι ιδιώτες, αλλά την ίδια στιγμή δεν έχει υπάρξει μέριμνα από πλευράς πολιτείας για μια αναλογική αντιμετώπιση των υπαλλήλων-ελεγκτών προκειμένου να μπορούν να αποζημιωθούν άμεσα και όχι μετά από βασανιστική καθυστέρηση, με χρήση των αναβαθμισμένων ψηφιακών υπηρεσιών και μητρώων του κράτους.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να σημειωθεί ότι και ο επιχειρηματικός κόσμος έχει σοβαρά παράπονα από την πολιτεία για την απαράδεκτη αυτή κατάσταση που τον υποχρέωνει να προπληρώνει τα τέλη προς το κράτος και τους ελεγκτές (οικονομικές υποχρεώσεις) αλλά, την ίδια στιγμή, οι επιχειρήσεις καταλήγουν να γίνονται μάρτυρες της δυσμενούς θέσης στην οποία βρίσκονται οι μόνιμα απλήρωτοι ελεγκτές (με τα επακόλουθα προβλήματα όπως η απουσία κινήτρου για εκτέλεση εργασίας εκτός ωραρίου, η δυσαρέσκεια από την πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση για τις μετακινήσεις από και προς τα σημεία εξαγωγής-εισαγωγής κλπ).

Ερ. Πάντως οι ελληνικές εξαγωγές συνεχίζουν να κρατούν τα σκήπτρα της αναπτυξιακής πορείας της χώρας;

Απ. Είναι γνωστό ότι η ανάπτυξη και η ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας οφείλονται, μεταξύ άλλων, στην εξωστρέφεια και στις επενδύσεις. Υπάρχουν εκτιμήσεις ότι οι εξαγωγές το 2023 μπορούν να φτάσουν τα 70 δισ.€ όταν ήδη το 2022 σημείωσαν νέο ιστορικό ρεκόρ, καθώς διαμορφώθηκαν σε 54,68 δισ.€ από 40 δισ. το 2021. Στον αγροτικό τομέα, μια ανάσα πριν το φράγμα των 10 δισ. € βρέθηκε η αξία των ελληνικών εξαγωγών αγροτικών προϊόντων το 2022. Βαρύ πυροβολικό για τον κλάδο αποτελούν οι εξαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών, οι οποίες πέρυσι (2022) αυξήθηκαν κατά 7,6% σε αξία και μαζί με τα μεταποιημένα προϊόντα έφτασαν στα 2,85 δισ.€.
Η Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, έχει εισέλθει σε μια δυναμική αναπτυξιακή πορεία. Η βελτίωση των προοπτικών της ελληνικής οικονομίας είναι δραστική με τη Χώρα να πετυχαίνει την μεγαλύτερη, πανευρωπαϊκή δημοσιονομική βελτίωση το 2022. Στο άκουσμα τέτοιων ευχάριστων οικονομικών αποτελεσμάτων, δεν μπορεί η πολιτεία να γυρίζει την πλάτη σε μια μερίδα σημαντικών συντελεστών της ενίσχυσης της πίστης του εξαγωγικού εμπορίου και της εξασφάλισης της εγχώριας αγροδιατροφικής επάρκειας που εργάζονται τις δύσκολες ώρες, συνεισφέροντας στην επίτευξη ολοένα και μεγαλύτερων επιδόσεων στις διεθνείς πωλήσεις της Χώρας, προς όφελος πάντα της εθνικής οικονομίας και της εξομάλυνσης των πιέσεων για ομαλή τροφοδοσία και λειτουργία της ελληνικής αγοράς.

Ερ. Ποιο το αποτύπωμα της Κεντρικής Μακεδονίας στις ελληνικές εξαγωγές τροφίμων;

Απ. Ακολουθώντας το συμπαθητικό μότο «η Κεντρική Μακεδονία παράγει και εξάγει», σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη Περιφέρεια καταγράφει υψηλές πτήσεις οι οποίες την κατατάσσουν ως την 2η πιο εξωστρεφή Περιφέρεια της χώρας. Αναφορικά με τα προϊόντα που εξάγει, τη μερίδα του λέοντος καταλαμβάνουν τα τρόφιμα με 32,1 % και μετά έρχονται οι υπόλοιπες κατηγορίες αγαθών (πετρελαιοειδή, πλαστικά, χημικά κλπ.). Στην παρούσα φάση, το 80 % του συνόλου των εξαγωγών μας γίνονται από το 20 % των ελληνικών επιχειρήσεων. Αν αποκτήσουν εξωστρέφεια και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τότε εκτιμάται ότι η ελληνική οικονομία θα εκτοξευτεί (πηγή ΣΕΒΕ). Αυτό είναι, επίσης, ένα από τα ενθαρρυντικά στοιχεία του τοπικού εξαγωγικού μοντέλου της ΠΚΜ όπου πολυάριθμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις τροφίμων έχουν καταφέρει να δώσουν μια ανοδική ώθηση στις ελληνικές εξαγωγές.

Ερ. Στις γειτονικές χώρες υπάρχουν παρόμοια προβλήματα;

Απ. Δεν δικαιολογείται χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ (Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Πολωνία) να έχουν προβεί σε ρύθμιση τέτοιων θεμάτων, με ευνοικές επιπτώσεις για τους δημοσίους υπαλλήλους τους (μπορούμε να σας παραθέσουμε στοιχεία), αναγνωρίζοντας το σημαντικό έργο που επιτελούν και η ελληνική πολιτεία, την ίδια στιγμή, να παραμένει αμέτοχη χωρίς κανένα αντανακλαστικό και χωρίς ουσιαστικές προτάσεις για την εξεύρεση μιας εποικοδομητικής και αμοιβαία επωφελούς λύσης για το ζήτημα της εκτός ωραρίου εργασίας. Μέχρι πότε, λοιπόν, θα διαιωνίζεται αυτή η κατάσταση; Ας ενδιαφερθεί επιτέλους κάποιος από την νέα πολιτική ηγεσία για το χτίσιμο μιας σύγχρονης Δημόσιας Διοίκησης σε ένα ευνομούμενο κράτος.

Ερ. Πείτε μας την θέση σας για την λύση του προβλήματος;

Απ. Η αποκατάσταση της απαξίωσης του θεσμού της πρόσθετης εργασίας των γεωπόνων - ελεγκτών του Δημοσίου μπορεί να επιτευχθεί με την ανάληψη δράσης από πλευράς πολιτείας και ειδικότερα με τις παρακάτω επείγουσες παρεμβάσεις:
1. Με τη λειτουργική αξιοποίηση των ψηφιακών υπηρεσιών, της διαλειτουργικότητας και την περαιτέρω χρήση των δεδομένων προκειμένου να θεσπιστεί, με νομοθετική ρύθμιση, ένας σύγχρονος τρόπος καταβολής των δεδουλευμένων στους δικαιούχους με άμεση εξόφλησή τους εντός διμήνου από την ημερομηνία υποβολής των δικαιολογητικών (καταστάσεων αποζημίωσης)
2. Αναπροσαρμογή του ύψους της ωριαίας αποζημίωσης/ελεγκτή στα 13,33€ ή και παραπάνω και απόδοση του συνόλου των ανταποδοτικών τελών υπέρ του απασχολούμενου ελεγκτή
3. Κατάργηση του ανώτατου ορίου των 300€ μεικτά (198€ καθαρά) στο μηνιαίο ποσό αποζημίωσης (πλαφόν) από πρόσθετη εργασία ή, στη χειρότερη περίπτωση, αύξηση του ορίου αμοιβής στα 500 € καθαρά
4. Αύξηση της χιλιομετρικής αποζημίωσης για τις μετακινήσεις των ελεγκτών για παροχή πρόσθετης εργασίας σε τουλάχιστον 0,40 €/Km η οποία, ούτως ή άλλως, βαρύνει τους ιδιώτες συναλλασσόμενους και όχι τον κρατικό προϋπολογισμό
5. Άμεση εξόφληση των υπαλλήλων - δικαιούχων για τα έτη 2020 και 2021 (ΔΑΟΚ Έβρου), για ολόκληρο το 2022 και για τους μήνες του τρέχοντος έτους.
Και κάτι τελευταίο αλλά πολύ σημαντικό: 
Όλα τα παραπάνω αιτήματα, δεν εντάσσονται στο συνολικό πλαίσιο της οικονομικής πολιτικής για τα επόμενα 4 χρόνια, κυρίως για τον απλούστατο λόγο ότι δεν χρειάζεται «δημοσιονομικός χώρος» για την κάλυψή τους και δεν επηρεάζουν τον κυβερνητικό στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 2% μιας και η συνολική δαπάνη προέρχεται από ανταποδοτικά τέλη που καταβάλουν οι ιδιώτες - επιχειρηματίες (εξαγωγείς - εισαγωγείς), δηλαδή μια πηγή εσόδων δεν μπορεί να προϋπολογιστεί υπό την έννοια ότι εξαρτάται από τον συνολικό διακινούμενο όγκο φορτίων ανά έτος.

Όσον αφορά τον αριθμό των γεωπόνων που κάνουν ελέγχους ο κ. Γεωργιάδης τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι δεν είναι εύκολο να υπολογιστεί διότι δεν έχουμε εικόνα για τον αριθμό των υπαλλήλων που ανήκουν στο Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου σε καθεμιά από τις 16 ΔΑΟΚ ή στα 2 Περιφερειακά Κέντρα (π.χ. στη Θεσσαλονίκη είμαστε 5, στην Ημαθία έχει εμπλακεί όλη η Υπηρεσία ανεξαρτήτως αν ανήκουν στο Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου ή στο Φυτικής & Ζωικής, στο Γραφείο της Σκύδρας 5, στο ΠΚΠΦΠ&ΦΕ Θεσσαλονίκης 5 κλπ). Αν βάζαμε έναν μέσο όρο εμπλεκόμενων υπαλλήλων 5, τότε θα είχαμε περίπου 90 ελεγκτές + 10 από τα 2 Περιφερειακά, άρα 100 άτομα.

Ερ. Περίπου σε πόσα φορτία καλείται ένας γεωπόνος-ελεγκτής, δημόσιος λειτουργός, την ημέρα Κυριακή να πραγματοποιεί ελέγχους

Απ. Με βάση την εικόνα από την Υπηρεσία μας, ένας γεωπόνος μπορεί να χρειαστεί να ελέγξει από ένα min 8-10 φορτίων μέχρι max 30 φορτία (για ένα συνολικό tonnage 600 περίπου tn), με νωπά οπωρ/κά από όλη την Ελλάδα (η Λαχαναγορά της Θεσσαλονίκης έχει εξελιχτεί στο σημαντικότερο διαμετακομιστικό κέντρο της Χώρας για τα φορτία νωπών οπωρ/κών). Το χειρότερο όμως είναι κάτι άλλο. Ότι δηλ. από τα 30 φορτία, στα οποία διενεργείται και ποιοτικός και φυτοϋγειονομικός έλεγχος, μόνο για τα 18 θα πληρωθεί διότι υπάρχει το πλαφόν των 37,5 ωρών το μήνα (300 € μεικτά / 8 €  που είναι η ωριαία αμοιβή χωρίς τις κρατήσεις = 37,5). Τα τέλη για τα υπόλοιπα 12 καταλήγουν στην "μαύρη τρύπα". Νομίζω ότι η περίπτωση αυτή προσομοιάζει σε κουμουνιστικού τύπου παραγωγικά μοντέλα και αυτό πρέπει να ακουστεί κ.Παϊσιάδη.

Ερ. Οι περισσότεροι έλεγχοι γίνονται σε φορτία που πάνε προς εξαγωγή ή που εισάγονται

Απ. Σίγουρα υπερτερούν αριθμητικά τα προς εξαγωγή φορτία. Σημαντικός όγκος εισαγόμενων φορτίων ελέγχεται εκτός του κανονικού ωραρίου στον Συνοριακό Σταθμό Ελέγχου των Κήπων (ΔΑΟΚ Έβρου) κάθε Σαββατοκύριακο και απογεύματα, καθώς και στις ΔΑΟΚ Πιερίας και Σκύδρας για τις οδικές εισαγωγές από τρίτες χώρες των Βαλκανίων. Μεγάλες ποσότητες πατάτας Αιγύπτου και λεμονιών Αργεντινής εκτελωνίζονται στο λιμάνι Θεσσαλονίκης, μετά από εποχιακούς ελέγχους εκτός ωραρίου του ΠΚΠΦΠ & ΦΕ Θεσσαλονίκης. Από την άλλη στον Πειραιά για παράδειγμα (το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας με COSCO κλπ), δεν είναι άξιο απορίας που οι συνάδελφοι του ΠΚΠΦΠ & ΦΕ Πειραιά δεν εργάζονται εκτός του κανονικού ωραρίου; Προσοχή δεν το λέω ως μομφή για τους συναδέλφους, προφανώς και έχουν καταλάβει εδώ και χρόνια ότι δεν αξίζει τον κόπο να κάνουν κάτι τέτοιο.

Ο ΣΕΒΙΤΕΛ επισημαίνει ότι η δραστική ουσία phosmet, μία ευρέως χρησιμοποιούμενη ουσία κατά το παρελθόν, δεν είναι πλέον εγκεκριμένη για χρήση ως φυτοπροστατευτικό προϊόν, σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία (Κανονισμός (ΕΕ) 2022/94). 

Και προσθέτει: Όλες οι άδειες διάθεσης στην αγορά των φυτοπροστατευτικών προϊόντων που περιείχαν τη δραστική ουσία phosmet έχουν ανακληθεί, ενώ η καταληκτική ημερομηνία χρήσης αποθεμάτων από τον τελικό χρήστη έληξε την 1 Νοεμβρίου 2022. 

Σε συνέχεια της μη ανανέωσης της έγκρισης της δραστικής ουσίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τα ανώτατα όρια υπολειμμάτων αναθεωρήθηκαν με βάση τον Κανονισμό (ΕΕ) 2023/1029, ο οποίος εφαρμόζεται από τις 15 Σεπτεμβρίου 2023 και θα ισχύει για όλα τα προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά ανεξάρτητα από την ημερομηνία παραγωγής τους. 

• Για τις επιτραπέζιες ελιές (κωδικός 0161030 στην ομάδα καρπών με βρώσιμο φλοιό́) το νέο ανώτατο όριο καταλοίπων ανέρχεται στα 0,01 mg/kg (κατώτατο όριο αναλυτικού προσδιορισμού). 
• Για τις ελιές παραγωγής ελαιολάδου (κωδικός 0402010 στην ομάδα ελαιούχων καρπών) το νέο ανώτατο όριο καταλοίπων ανέρχεται επίσης στα 0,01 mg/kg (κατώτατο όριο αναλυτικού προσδιορισμού).

Ο ΣΕΒΙΤΕΛ, προκειμένου να προστατευθούν οι καταναλωτές και να ενημερωθούν οι τυποποιητικές επιχειρήσεις ελαιολάδου, τονίζει ότι λόγω των νέων πολύ χαμηλών τιμών αναφοράς (ARfD/ADI) της δραστικής ουσίας phosmet καθώς και της έλλειψης τοξικολογικών δεδομένων του μεταβολίτη phosmet-oxon, μη συμμορφώσεις αγροτικών προϊόντων με τα ανώτατα όρια υπολειμμάτων, μεταξύ άλλων ενεργειών (κυρώσεις, απόσυρση προϊόντων από την αγορά κ.α.), δύναται να οδηγήσουν και σε ανακοινώσεις στο Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές (RASFF), ένα σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των Κρατών Μελών αλλά και αξιολόγησης των προϊόντων ως προς την ασφάλειά τους με βάση τη χώρα προέλευσης. 

Αρμόδιος φορέας ελέγχου είναι το τμήμα Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων, της Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής, της Γεν. Διεύθυνσης Γεωργίας του Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης (έγγραφο υπ'αριθμ.7656/214113/6-7-23). 

Με βάση τα πιο πάνω, ενημερώνουμε όλους τους εμπλεκόμενους συνεργάτες - προμηθευτές  και κυρίως τους ελαιοπαραγωγούς, ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωση του παραγόμενου και διακινούμενου ελαιολάδου με τα νέα (μειωμένα) Μrls και να αποφευχθούν προβλήματα αποσύρσεων, κυρώσεων και επιστροφών σε όλες τις συναλλαγές, εντός και εκτός της χώρας μας.

Νέα ρεκόρ τιμής στην πώληση ελαιολάδου είχαμε σήμερα Τετάρτη (19/7/2023). Οι τιμές φαίνεται ότι σταθεροποιούνται σε υψηλά επίπεδα στην χώρα μας και ακόμη βρισκόμαστε στον Ιούλιο.

Συγκεκριμένα ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Μολάων - Πακίων συμφώνησε για την πώληση 30 τόνων έξτρα παρθένου ελαιολάδου, οξύτητας 0,3, στην Λακωνική εταιρεία Χελιώτης ΑΕ, με τιμή 8,40 ευρώ ανά κιλό.

Η τιμή αυτή είναι μέχρι στιγμής η υψηλότερη στην χώρα μας.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, είχε προγηγηθεί, στις 14 Ιουλίου 2023, ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Ζάκρου, ο οποίος πούλησε με τιμή 8,326 ευρώ το κιλό, δύο φορτία (60 συν 60 τόνοι), που αφορούσαν έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ΠΟΠ Σητείας Λασιθίου.

Πραγματοποιήθηκε, σήμερα Τρίτη (18/7), στην Βέροια, η συνάντηση μεταξύ Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδος (ΕΚΕ) και της Εθνικής Επιτροπής Συμπύρηνου Ροδάκινου ΕΘΕΑΣ, όπως είχε προαναγγείλει ο ΑγροΤύπος.

Στην συνάντηση παρευρέθηκε και ο αρμόδιος υφυπουργός Διονύσιος Σταμενίτης, ο οποίος φάνηκε να γνωρίζει τα θέματα μιας και είναι βουλευτής Πέλλας. Είναι η πρώτη φορά που κάθονται σε ένα τραπέζι συνεταιρισμοί και μεταποίηση κονσέρβας με παρουσία εκπροσώπου του ΥπΑΑΤ.

Στην συνάντηση αποφασίστηκε από κοινού ΕΚΕ και ΕΘΕΑΣ να προσφύγουν στην Επιτροπή Ανταγωνισμού για να αποφασίσει με ποιές προϋποθέσεις θα πρέπει να υπογράφονται οι συμβάσεις μεταξύ των παραγωγών και της μεταποίησης.

Η ΕΚΕ υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να αναφέρονται τιμές γιατί δεν θα λειτουργεί έτσι ο ανταγωνισμός.

Το θέμα είναι γιατί σε άλλα προϊόντα - όπως π.χ. η βιομηχαντική ντομάτα - υπογράφει η μεταποίηση συμβόλαια με τους παραγωγούς πριν την συγκομιδή με την αναγραφή τιμοκαταλόγων.

Ο πρόεδρος της Κοινοπραξίας Συνεταιρισμών Ομάδων Παραγωγών Ημαθίας, Χρήστος Γιαννακάκης, που παρευρέθηκε στην συνάντηση, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «ζητάμε από την Επιτροπή Ανταγωνισμού τις προϋποθέσεις με τις οποίες θα πρέπει να υπογράφονται συμβάσεις μεταξύ παραγωγών και μεταποίησης στα συμπύρηνα ροδάκινα.

Η θέση μας είναι ότι οι συμβάσεις θα πρέπει να υπογράφονται πριν την έναρξη της συγκομιδής και με προσδιορισμό τιμής παραγωγού.

Επίσης να καταγράψουμε το πλαίσιο των φορέων από το οποίο θα γίνεται η προμήθεια της πρώτης ύλης (συμπύρηνα ροδάκινα) από την βιομηχανία και να μην υπάρχουν ανεξέλεγκτα στέκια.

Οι τιμές παραγωγού παραμένουν καθηλωμένες επί σειρά ετών, ενώ το κόστος της πρωτογενούς παραγωγής εκτοξεύτηκε σε υψηλότατα επίπεδα, οδηγώντας σε αδιέξοδο τους αγρότες. Αντίστοιχα οι τιμές πώλησης της κομπόστας αυξήθηκαν χωρίς να ωφεληθεί ο παραγωγός».

Ο ΑγροΤύπος πάντως θέτει ερώτημα προς το Υπουργείο Οικονομικών, πως οι παραγωγοί συμπύρηνου ροδάκινου μπορούν να επωφεληθούν την μείωση φορολογίας λόγω συμβολαιακής αφού δεν υπογράφουν συμβόλαια με την μεταποίηση. Επίσης γίνεται να υπογράφονται συμβόλαια χωρίς τιμή και ποιοτικά χαρακτηριστικά του προϊόντος; Βέβαια αν υπάρξει λύση σε αυτά τα ερωτήματα τότε δεν θα έχουν λόγο ύπαρξης τα «στέκια». Στο θέμα θα πρέπει να πάρει θέση και η ΑΑΔΕ.

Έφυγε από την ζωή ο Ιωάννης Χριστοδούλου, τέως Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών & Χυμών Incofruit - Hellas. 

Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων, ο εκλιπών, ενενήντα επτά ετών, προσέφερε τα μέγιστα στην θεμελίωση και εξέλιξη της μεταποιητικής βιομηχανίας παραγωγής και εξαγωγής χυμών εσπεριδοειδών και συνέβαλε στην ανάπτυξη και βελτίωση της ανταγωνιστικότητος της ελληνικής γεωργίας με την  θετική πορεία της μεταποίησης των φρούτων της χώρας μας, δημιουργώντας δια της εταιρείας ΑΦΟΙ Χριστοδούλου Α.Ε σε πρώτη φάση και του Ομίλου Χριστοδούλου (CHB), με την απόκτηση και δευτέρου εργοστασίου της ΒΙΤΟΜ ΑΕ, την παραγωγή και εμπορία μιας ολοκληρωμένης γκάμας προϊόντων.

Ο Ιωάννης Χριστοδούλου διετέλεσε με συνέπεια επί σειρά ετών Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου μας. 

Η εξόδιος ακολουθία του Ιωάννη Χριστοδούλου θα γίνει την Τετάρτη (19/7/2023) και ώρα 11:00 πρωινή, στον Ιερό Ναό Αγία Τριάδας στην Αγία Τριάδα Αργολίδος. 

Το Δ.Σ. του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών Incofruit - Hellas και τα μέλη του  εκφράζουν στους οικείους του τα συλλυπητήριά τους για τον χαμό του Ι. Χριστοδούλου.

Ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Ζάκρου προχώρησε σε διαγωνισμό πώλησης έξτρα παρθένου ελαιολάδου, οξύτητας 0,37% και 0,32%, την Παρασκευή (14 Ιουλίου 2023).

Η ζήτηση ήταν αυξημένη και είχαμε συμφωνία τελικά με Έλληνα τυποποιητή, σε μια ενιαία τιμή 8,326 ευρώ το κιλό και για τα δύο φορτία (60 συν 60 τόνοι), που αφορούσαν έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ΠΟΠ Σητείας Λασιθίου.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Κωνσταντίνος Κεκερίδης, πρόεδρος του Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Ζάκρου, «μας απομένουν λίγες ποσότητες που τις κρατάμε για τυποποίηση για τις ανάγκες του συνεταιρισμού. Αν έχουμε κάποιες ποσότητες θα δούμε πως θα τις διαθέσουμε από τον Σεπτέμβριο.

Για την ερχόμενη παραγωγή, αν και περιμέναμε να είναι αυξημένη κάποια προβλήματα στην καρπόδεση θα έχουν σαν αποτέλεσμα να κυμανθεί περίπου στα ίδια με τα περσινά επίπεδα. 

Έχει γίνει ήδη μια δακοκτονία από τη ΔΑΟΚ στην περιοχή αλλά οι υψηλές θερμοκρασίες των τελευταίων ημερών βοηθάνε στην αντιμετώπιση του δάκου. Θα δούμε τι θα δείξουν οι παγίδες τις επόμενες ημέρες για να αποφασίουμε αν θα προχωρήσουμε ή όχι σε νέα».

Είδε τα προβλήματα στην παραγωγή ελαιολάδου και την αυξημένη ζήτηση η Τυνησία και θέλει να μπει δυναμικά για να καλύψει τα κενά της ευρωπαϊκής αγοράς.

Ο πρόεδρος της Τυνησίας κ. Κάις Σαγιέντ και η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κα Ούρσουλα, φον ντερ Λάιεν, υπέγραψαν μια συμφωνία «στρατηγικής συνεργασίας».

Το μνημόνιο κατανόησης καλύπτει πέντε πυλώνες: μακροοικονομική σταθερότητα, εμπόριο και επενδύσεις, μετάβαση στην πράσινη ενέργεια, επαφές μεταξύ των λαών και μετανάστευση. Θα υλοποιηθεί μέσω των διαφόρων μορφών συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Τυνησίας, ακολουθώντας τους σχετικούς κανονισμούς και τις ισχύουσες διαδικασίες.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαιρέτισε τη συμφωνία η οποία, όπως είπε, «επενδύει στην κοινή ευημερία» των δύο χωρών.

Όσον αφορά τον αγροτικό τομέα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει ότι τα δύο μέρη εργάζονται για να ενισχύσουν τη συνεργασία τους στον τομέα της βιώσιμης διαχείρισης των υδάτων για να εγγυηθούν την πρόσβαση σε ποιοτικό πόσιμο νερό, να εργαστούν για τη βιώσιμη γεωργική άρδευση, μεταξύ άλλων μέσω της χρήσης ύδατος χωρίς νερό (βρόχινο νερό, υφάλμυρο νερό και επεξεργασμένα λύματα) και να αναπτύξουν στρατηγικής υποδομής για τη διαχείριση και μεταφορά υδάτων. 

Επίσης ΕΕ και Τυνησία θα προσπαθήσουν να ενισχύσουν τη συνεργασία τους στους τομείς της βιώσιμης γεωργίας, της ανθεκτικότητας των συστημάτων τροφίμων και της επισιτιστικής ασφάλειας, μεταξύ άλλων προς όφελος της ενίσχυσης του εμπορίου δημητριακών και ορισμένων γεωργικών προϊόντων (ελαιολάδου), αναφέρει η ΕΕ.

Εν όψει της έναρξης συγκομιδής και εξαγωγής ελληνικών μήλων, που το 57% εξάγεται προς την Αίγυπτο, χρειάζεται η παρέμβαση της Ελληνικής Πολιτείας στις Αιγυπτιακές Αρχές για την εξαίρεση, τουλάχιστον των μήλων, από το νέο φόρο (10% της αξίας του τιμολογίου). Αυτό αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas.

Θυμίζουμε ότι στις 28 Μαΐου 2023 το κοινοβούλιο της Αιγύπτου ενέκρινε νέους φόρους, μεταξύ των οποίων και τέλος 10% της αξίας του τιμολογίου - επιπλέον του τελωνειακού φόρου - για τα ακόλουθα εισαγόμενα υλικά: ψάρι σολομού, φιλέτα σολομού, γαρίδες, αστακός, τυριά, γαύρος, χαβιάρι, φρέσκα ή αποξηραμένα φρούτα, καβουρδισμένος καφές, σοκολάτα, μύλοι, μπλέντερ, ηλεκτρικά μηχανήματα ξυρίσματος, πιστολάκια για τα μαλλιά, καφετιέρες και τσαγιέρες, τοστιέρες για οικιακή χρήση, ακουστικά, ακουστικά, ρολόγια καρπού και τσέπης, τρίκυκλα, σκούτερ, πεντάλ καροτσιών, και αναπτήρες.

Σημειώνεται ότι από 1/1 μέχρι 14/7, βάσει επισήμων στοιχείων ΕΛΣΤΑΤ και προσωρινών ΜΕΝΟ, οι εξαγωγές ελληνικών φρούτων και λαχανικών προς την Αίγυπτο ανέρχονται σε 17.910 τόνους, εκ των οποίων 14.153 τόνους είναι τα μήλα. Από την άλλη οι εισαγωγές της Ελλάδας από την Αίγυπτο, για το ίδιο διάστημα, ανέρχονται σε 154.416 τόνους, με κυριότερα εισαγόμενα προϊόντα πατάτες 138.098 τόνους, κρεμμύδια 8.122 τόνους, μαρούλια 1.244 τόνους και πορτοκάλια 1.496 τόνους.

Στο μεταξύ επανήλθε το θετικό πρόσημο στο εμπορικό ισοζύγιο της εξαγωγής – εισαγωγής των αγροτικών μας προϊόντων.

Όπως τονίζει ο κ. Πολυχρονάκης, «είναι γνωστό ότι το 2020  το πλεόνασμα του ισοζυγίου αγροτικών προϊόντων διαμορφώθηκε στα 510,953 εκατ. ευρώ, με κυρίαρχη την συμμετοχή του τομέα μας (φρούτων λαχανικών και παρασκευασμάτων τους) στην διαμόρφωσή του (1,608 δις ευρώ). Αυτά τα χαρακτηριστικά του πλεονασματικού ισοζυγίου διατηρήθηκαν και το 2021. Όμως αντεστράφησαν σε αρνητικό ισοζύγιο το 2022 με έλλειμμα που έφτασε τα 330,61 εκατ. ευρώ. 

Όμως κατά το πρώτο πεντάμηνο του 2023 επανήλθε το θετικό πρόσημο, με ένα πλεόνασμα ύψους +604,462 εκατ. ευρώ έναντι ελλείμματος -45,681 εκ ευρώ του αντίστοιχου πενταμήνου του 2022 (κυρίαρχη και πάλι συμμετοχή του τομέα φρούτων και λαχανικών). Οι εναπομείναντες μήνες του 2023 είναι μεν οι κύριοι μήνες εισαγωγής στην χώρα μας (και λόγω τουρισμού), προβλέπεται όμως ότι δεν θα εξαλειφτεί το δημιουργηθέν πλεόνασμα, παρά το ότι οι εισαγωγές τον Ιούνιο εκτιμώνται ότι είναι αυξημένες, κατά 40%, σε σχέση με τον Ιούνιο 2022».