Αμέσως μετά την ετήσια Γενική Συνέλευση του ΣΕΔΗΚ, που έγινε στις 26 Μαρτίου, στο Ρέθυμνο, οι 13 εκλεγέντες από την Γενική Συνέλευση Εκπρόσωποι Δήμων, ως Μέλη για το επόμενο ΔΣ, συνήλθαν σε ειδική συνεδρίαση για κατανομή αξιωμάτων.
Κατά την συνεδρίαση αυτή ομόφωνα αναδείχτηκε ως Πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ ο Γιάννης Μαλανδράκης, Δήμαρχος Πλατανιά, τον οποίο είχε ήδη προτείνει ως διάδοχο του στη ΓΣ ο απερχόμενος Πρόεδρος Γιώργος Μαρινάκης.
Τα αξιώματα του ΔΣ ομόφωνα κατανεμήθηκαν μεταξύ των εκλεγέντων ως εξής.
ΤΑΚΤΙΚΑ ΜΕΛΗ:
Πρόεδρος ΣΕΔΗΚ: Μαλανδράκης Ιωάννης, Δήμαρχος Δήμου Πλατανιά
Αντιπρόεδρος ΠΕ Ρεθύμνου: Μαρινάκης Γεώργιος, Δήμαρχος Δήμου Ρεθύμνου
Αντιπρόεδρος ΠΕ Ηρακλείου: Μποκέας Μενέλαος, Δήμαρχος Δήμου Μαλεβιζίου
Αντιπρόεδρος ΠΕ Λασιθίου: Φυγετάκης Νικόλαος, Αντιδήμαρχος Δήμου Σητείας
Γραμματέας Διοικητικών: Νικηφοράκης Ιωάννης, Αντιδήμαρχος Δήμου Χανίων
Γραμματέας Οικονομικών (Ταμίας): Σταυρουλάκης Σταύρος, Αντιδ. Δήμου Αποκορώνου
Γραμματέας Διάθεσης - Αφορδακός Κωνσταντίνος, Δημ. Σύμβουλος Δήμου Αγ. Νικολάου
Γραμματέας Παραγωγής - Κλάδος Βασίλειος, Αντιδήμαρχος Δήμου Αμαρίου
Γραμματέας Προγραμμάτων - Χαιρέτης Εμμανουήλ, Αντιδήμαρχος Δήμου Ηρακλείου
ΑΝΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΜΕΛΗ
Ατσαλάκης Στερεός, Αντιδήμαρχος Δήμου Αγίου Νικολάου
Βαβουράκης Εμμανουήλ, Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Αγίου Βασιλείου
Μαυροφοράκης Ιωάννης, Εντεταλμένος Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Χερσονήσου
Παυλάκης Εμμανουήλ, Εντεταλμένος Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Ρεθύμνου
Παράλληλα, ως Επιστημονικός Συμβουλος του ΣΕΔΗΚ, μετά από πρόταση του ΔΣ, εξακολουθεί να παραμένει ο Δρ. Γεωπόνος Νίκος Μιχελάκης, ο οποίος διαθέτει σημαντική εμπειρία, αφού υποστηρίζει όλες τις λειτουργίες και δράσεις του ΣΕΔΗΚ επί 23 χρονιά, από την ίδρυση του μέχρι σήμερα.
Όπως δήλωσε ο νέος Πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ κ. Μαλανδρακης, «η σφραγίδα και η παρακαταθήκη της προηγούμενης διοίκησης, είναι ο οδηγός του νέου ΔΣ του ΣΕΔΗΚ.
Το αποτύπωμα που αφήνει πίσω της, με την υποστήριξη του άμεσου επιστημονικού συνεργάτη, Νίκου Μιχελάκη, αλλά και όλων των μελών του Συμβουλίου είναι σημαντικό εφαλτήριο για την επόμενη μέρα του ΣΕΔΗΚ και θα πρέπει να τον βρει με προγραμματικές συνεργασίες και στρατηγικό σχεδιασμό με την Περιφέρεια Κρήτης και με τα επιστημονικά και ερευνητικά ιδρύματα και τους επιστημονικούς φορείς του νησιού, όπως το ΓΕΩΤΕΕ.
Παράλληλα, τόνισε ότι «πρέπει να υπάρξει μία πρόταση προς το Υπουργείο, αναφορικά με τις δενδρώδεις καλλιέργειες, την οποία θα πρέπει να την ενστερνιστεί κατ’ αρχήν το ιδιο και στη συνέχεια να την προτείνει σαν εθνική πολιτική σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Πριν απ’ αυτά, διευκρίνισε ο ίδιος, «απαιτείται η σύζευξη των δυνάμεων του Συνδέσμου με τους επιστημονικούς φορείς, ώστε η Κρήτη να έχει μία ενιαία θέση στον τρόπο με τον οποίο θα διεκδικήσει αναθεώρηση της ΚΑΠ για τις δενδρώδεις καλλιέργειες».
Την απαλλαγή των αγροτών από το μίσθωμα που καταβάλλουν για την καλλιέργεια αγροκτημάτων που έχουν πλημμυρίσει στην κύρια τάφρο της Κάρλας, καθώς είναι αδύνατη η αγροτική δραστηριότητα σε αυτά, ζητά ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημήτρης Κουρέτας, με επιστολή του προς τον ΓΟΕΒ.
Προτείνει δε τον Οκτώβριο του 2025 το θέμα να επανεξεταστεί και η λύση να εξαρτηθεί από την κατάσταση στην οποία θα βρίσκονται τα αγροκτήματα.
Σύμφωνα με την εισήγηση του περιφερειάρχη προς τον Οργανισμό Κοινής Ωφελείας ΓΟΕΒ και κατόπιν σχετικού αιτήματος αγροτών για «μη πληρωμή μισθώματος για τα αγροτεμάχια που έχουν εκμισθώσει στη Ζώνη του Συλλεκτήρα ΙΤ (κύριας τάφρου Κάρλας) από τον ΓΟΕΒ, όπως αυτό διατυπώθηκε με εξώδικη δήλωσή τους, καθόσον λόγω της πλημμύρας και των υδάτων που ακόμη δεν έχουν υποχωρήσει, έχουν περιέλθει σε πλήρη αδυναμία, λόγω ανωτέρας βίας, να τα χρησιμοποιήσουν», προτρέπει τον Οργανισμό για την εξεύρεσή της καλύτερης λύσης, προς όφελος των παραγωγών.
Ο περιφερειάρχης υπενθυμίζει ακόμη το οικονομικό πλήγμα που έχουν υποστεί οι παρακάρλιοι παραγωγοί λόγω της αδυναμίας τους να καλλιεργήσουν, μη λαμβάνοντας τις προβλεπόμενες ενισχύσεις, ενώ έχουν αποζημιωθεί με μικρά ποσά για την απώλεια παραγωγής.
Ερώτηση στην Βουλή
Ως «άδικη και νομικά αβάσιμη» χαρακτηρίζει την αναζήτηση των ενοικίων για τα παρακάρλια αγροτεμάχια, ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, με ερώτηση που κατέθεσε προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα.
Στην ερώτησή του ο κ. Κόκκαλης αναφέρει συγκεκριμένα τα εξής: «Με την υπ’ αριθ. ΥΑ 26/150398 (ΦΕΚ Β΄3028/2024) Υπουργική απόφαση, θεσπίζονται οι λεπτομέρειες χορήγησης της χρηματοδοτικής στήριξης έκτακτης ανάγκης για τους γεωργικούς τομείς που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές στην Ελλάδα βάσει του εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2023/2820 της Επιτροπής συνολικού προϋπολογισμού 43.082.500 €.
Δικαιούχοι της χρηματοδοτικής στήριξης έκτακτης ανάγκης είναι, μεταξύ άλλων, οι γεωργοί, που τα αγροτεμάχια τους βρίσκονται πλησίον της τεχνητής λίμνης Κάρλας λόγω της αδυναμίας καλλιέργειας των εκτάσεων αυτών. Μάλιστα, η περιοχή χορήγησης της στήριξης αφορά έκταση 119.159.97,32 στρεμμάτων, η οποία απαρτίζεται από πλημμυρισμένες γαίες των καταστροφικών κακοκαιριών Daniel και Elias, σύμφωνα με το χάρτη που απεικονίζει την περιοχή που επλήγη, ο οποίος προήλθε από το Τμήμα Τεκμηρίωσης και Χαρτογραφικής Υποστήριξης της Γενικής γραφικής Υποστήριξης της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.
Επίσης, ως Δικαιούχοι της χρηματοδοτικής στήριξης έκτακτης ανάγκης της παρούσας απόφασης ορίζονται, μεταξύ άλλων, οι γεωργοί που δραστηριοποιούνται στην καλλιέργεια των επιλέξιμων εκτάσεων που περιλαμβάνονται στον από 10/10/2023 χάρτη του Τμήματος Τεκμηρίωσης και Χαρτογραφικής Υποστήριξης της Γενικής γραφικής Υποστήριξης της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, οι οποίοι έχουν υποβάλει ενιαία αίτηση ενίσχυσης για το έτος 2023.
Σύμφωνα με την ίδια απόφαση, οι δικαιούχοι αγρότες των παρακάρλιων αγροτεμαχίων, εφαρμόζουν παύση της καλλιεργητικής τους δραστηριότητας για 2 έτη από τις καταστροφικές κακοκαιρίες Daniel και Elias, και δεν μπορούν να ενταχθούν σε άλλα εθελοντικά Μέτρα του ΠΑΑ 2014-2022 ή εθελοντικές παρεμβάσεις του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027 για τις εκτάσεις που χορηγείται στήριξη δυνάμει της παρούσας απόφασης. Ειδικότερα, οι δικαιούχοι της περ. α της παρ. 1 δεν δύνανται να υποβάλουν αίτηση για τα έτη 2024 και 2025 για τις παρεμβάσεις των οικολογικών σχημάτων και τις συνδεδεμένες ενισχύσεις.
Είναι ξεκάθαρο, από το ίδιο το περιεχόμενο της απόφασης, ότι οι γεωργοί, κρίνονται δικαιούχοι της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης και χρηματοδοτικής στήριξης, λόγω του γεγονότος ότι τα αγροτεμάχια που καλλιεργούν είτε ιδιόκτητα, είτε μισθωμένα, πλησίον της λίμνης Κάρλας, εμφανίζουν αδυναμία καλλιέργειας και για το λόγο αυτό, οι δικαιούχοι δεν δύνανται να υποβάλουν αίτηση για τα έτη 2024 και 2025 για τις παρεμβάσεις των οικολογικών σχημάτων και τις συνδεδεμένες ενισχύσεις, αφού δεν δύνανται τα αγροτεμάχια να καλλιεργηθούν.
Πλην όμως, πολλοί μισθωτές – καλλιεργητές αγροτεμαχίων πλησίον της τεχνητής λίμνης Κάρλας, ενώ αδυνατούν να καλλιεργήσουν τα αγροτεμάχια που έχουν μισθώσει από τον Γενικό Οργανισμό Εγγείων Βελτιώσεων (Γ.Ο.Ε.Β), και δεν υποβάλλουν καν δήλωση καλλιέργειας για τα επόμενα δύο έτη 2024, 2025, αποκλειόμενοι από τις ενισχύσεις και τα οικολογικά σχήματα, λαμβάνουν ειδοποιητήρια καταβολής μισθωμάτων από τον Γ.Ο.Ε.Β.
Όμως, δημιουργείται εύλογα το ερώτημα:
Γιατί, ενώ οι αγρότες ως μισθωτές έχουν απωλέσει για λόγο ανωτέρας βίας τη κατοχή του αγροτεμαχίου και δεν δύνανται ούτε να το καλλιεργήσουν, ούτε να λάβουν εισόδημα από αυτό, δηλαδή έχει εξαλειφθεί η αιτία της εκμίσθωσης, να εξακολουθεί να υφίσταται η υποχρέωση καταβολής του μισθώματος, για το έτος 2024;
Επειδή, αφενός είναι πολιτικά άδικο και επαχθές ο Γ.Ο.Ε.Β να ζητά με ειδοποιητήρια και δη θέτοντας καταληκτική προθεσμία πληρωμής μέχρι την 29η Ιουλίου, τα μισθώματα για την εκμίσθωση των αγροτεμαχίων πλησίον της τεχνητής λίμνης Κάρλας, ενώ οι αγρότες ακόμη δεν έχουν ορθοποδήσει από τις έντονες και με μακροχρόνιες καταστροφές από τα πλημμυρικά φαινόμενα του Σεπτεμβρίου 2023, αφετέρου είναι νομικά υπό αμφισβήτηση, κατά πόσο είναι ορθό νομικά, να υφίσταται η υποχρέωση καταβολής του μισθώματος από τον μισθωτή προς τον εκμισθωτή, εφόσον αποδεδειγμένα το μίσθιο είναι σε κατάσταση αχρησίας, δηλαδή μη δυνάμενο να καλλιεργηθεί και ο αγρότης έχει απωλέσει την κατοχή του μισθίου και δεν δύναται να κάνει την συμφωνημένη χρήση του μισθίου.
Ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός:
1. Προτίθεται να επιλύσει το πρόβλημα των αγροτών των παρακάρλιων περιοχών, ώστε να μην θεωρηθούν έκπτωτοι οι αγρότες, σύμφωνα με τα περιεχόμενο των ειδοποιητηρίων, από τον Γ.Ο.Ε.Β, μετά την καταληκτική προθεσμία καταβολής των ενοικίων;
2. Υπάρχει η πολιτική βούληση να διαγραφούν οι εν λόγω οφειλές από μισθώματα στον Γ.Ο.Ε.Β, εξαιτίας της συνδρομής λόγων ανωτέρας βίας ή της έκτακτης επιχορήγησης ώστε το Κράτος να καταβάλλει το σύνολο ή μέρος των οφειλόμενων μισθωμάτων για τα έτη 2024 και 2025, που έχει αποφασιστεί η αδυναμία καλλιέργειας;».
Στο πλαίσιο της FOOD & DRINKS Expo by Detrop την 1η Νοεμβρίου 2024 στη ΔΕΘ.
Στην Βόρεια Ελλάδα, η οποία φημίζεται για την εξαιρετική της κουζίνα αλλά όχι και τόσο για την ελαιοπαραγωγή της (με εξαίρεση περιοχές που πρόσφατα έχουν εξελιχθεί και αναπτυχθεί με μεγάλη επιτυχία), επεκτείνεται για το 2024 ο θεσμός της Λέσχης Φίλων Ελαιολάδου & Ελιάς ΦΙΛΑΙΟΣ με τίτλο «EVOO (Extra Virgin Olive Oil) IN GASTRONOMY» της επιβράβευσης των εστιατορίων τα οποία προβάλλουν τις διαφορετικές ποικιλίες ελαιολάδων και γενικά προάγουν την κουλτούρα του.
Στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης FOOD & DRINKS Expo by Detrop, η ΦΙΛΑΙΟΣ θα τιμήσει για 2η συνεχή χρονιά τα εστιατόρια εκείνα που συστηματικά εργάζονται προς την κατεύθυνση προβολής και ανάδειξης του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου, μέσα από τις εξειδικευμένες λίστες ή την ποικιλία των εμφιαλωμένων ελαιολάδων των εστιατορίων τους.
Κάθε εστιατόριο που θα πληροί τις προδιαγραφές, θα λάβει την τιμητική διάκριση της ΦΙΛΑΙΟΣ ως αναγνώριση της προσπάθειας που καταβάλει προκειμένου τα εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα του τόπου μας να αποκτήσουν τη θέση που αρμόζει στο χώρο της εκλεπτυσμένης γαστρονομίας.
Τα εστιατόρια (από την Περιφέρεια Θεσσαλίας και βορειότερα, καθώς και από το Ιόνιο και το Βόρειο Αιγαίο) τα οποία διαθέτουν εξειδικευμένη λίστα εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων, ή προσφέρουν ποικιλία εμφιαλωμένων ελαιολάδων, μπορούν να στείλουν συμμετοχή στη δράση μέχρι τις 18 Οκτωβρίου 2024, στο email [email protected] ή στο τηλέφωνο 2104132945.
Η συμμετοχή των εστιατορίων στον διαγωνισμό είναι δωρεάν.
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης απονομής των διακρίσεων, οι εκπρόσωποι των εστιατορίων και οι προσκεκλημένοι θα έχουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν διαφορετικά πρωτόλαδα της νέας ελαιοκομικής περιόδου 2024/25, τα οποία θα εκθέτουν οι παραγωγοί τους.
Η τελετή απονομής των διακρίσεων θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή (1 Νοεμβρίου 2024) και ώρα 3.30 μμ, στο χώρο της FOOD & DRINKS Expo by Detrop, (Εκθεσιακό & Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλονίκης, στο lounge του θεματικού σαλονιού Golden Olive, Περίπτερο 15).
Η Ισπανική Υπηρεσία Πληροφοριών και Ελέγχου Τροφίμων (AICA) έδωσε στη δημοσιότητα τα στοιχεία της αγοράς του κλάδου του ελαιολάδου που αντιστοιχούν στον μήνα Σεπτέμβριο.
Σύμφωνα με αυτά τα ισπανικά αποθέματα υπολογίζονται σε περίπου 271.970 τόνους ελαιολάδου.
Οι ποσότητες που διαθέτουν τα ελαιοτριβεία ανέρχονται στους 138.662 τόνους, στα συσκευαστήρια 131.741 τόνους, ενώ τα κοινοτικά αποθέματα (Olivarero Communal Heritage) ανέρχονται σε 1.564 τόνους.
Αν το εμπόριο ελαιολάδου στην Ισπανία τον μήνα Σεπτέμβριο έχει την εικόνα του Αυγούστου υπολογίζεται ότι στα τέλη μένα τα ισπανικά αποθέματα θα είναι περίπου 200.000 τόνοι.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, από τις 2 έως τις 8 Σεπτεμβρίου, η μέση τιμή παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν 7,3 ευρώ το κιλό, το παρθένο ελαιόλαδο 6,7 ευρώ και το λαμπάντε 6,6 ευρώ.
Τα ελαιοτριβεία της φοροδιαφυγής που έκρυβαν έσοδα πάνω από 80 εκατ. ευρώ.
Ένα γιγαντιαίο συνοθύλευμα υπαρκτών και ανύπαρκτων συναλλαγών, μεταξύ πραγματικών επιχειρήσεων και επιχειρήσεων που αποτελούν άδειο κέλυφος, διερευνά η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) μετά από καταγγελία πολίτη, η οποία καταδείκνυε ως διακινητές εικονικών τιμολογίων ελαιόλαδου έναν επιτηδευματία και ένα φυσικό πρόσωπο - διαχειριστή νομικών προσώπων (κυρίως ελαιοτριβείων).
Τι βρήκε η ΑΑΔΕ
Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με τη χρήση των στοιχείων του myDATA, αρχείων, που κατασχέθηκαν κατά τις εφόδους στις συγκεκριμένες επιχειρήσεις, καθώς και κινήσεων τραπεζικών λογαριασμών τους.
Από την έως τώρα έρευνα, έχει διαπιστωθεί ότι, στο δαιδαλώδες αυτό κύκλωμα, το 2022-2023, εμπλέκονται πάνω από 30 επιχειρήσεις, από τις οποίες τουλάχιστον 14 έχουν συσταθεί με σκοπό την έκδοση και τη λήψη εικονικών τιμολογίων, και κατ΄ επέκταση:
Α. Tη δημιουργία πιστωτικών υπολοίπων ΦΠΑ και την καταχρηστική επιστροφή φόρου, από υπαρκτές λήπτριες επιχειρήσεις
B. Την κάλυψη αγορών από αγρότες ειδικού ή κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ ή από ελαιοτριβεία χωρίς φορολογικά στοιχεία.
Τα βήματα της έρευνας:
Από την έρευνα διαπιστώθηκε ότι επιχείρηση με ημερομηνία έναρξης εργασιών το 2021, δεν είχε υποβάλει δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ, ενώ και από τα δεδομένα myDATA δεν προέκυπταν αγορές (δηλαδή δεν φαινόταν να έχουν δηλώσει έσοδα από πωλήσεις προς αυτήν τρίτοι προμηθευτές, ενώ παράλληλα δεν προέκυπτε από τους ανακεφαλαιωτικούς πίνακες (listing) η ύπαρξη ενδοκοινοτικών αποκτήσεων). Επομένως η ΙΚΕ δεν προκύπτει να έχει πραγματοποιήσει αγορές, ενώ δεν ανταποκρίθηκε σε πρόσκληση του ελέγχου για προσκόμιση λογιστικών αρχείων.
Ωστόσο, από το άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών της ΙΚΕ και από το MyDΑΤΑ, προκύπτει να έχουν εκδοθεί 15 φορολογικά στοιχεία προς ατομική επιχείρηση (μέλος του κυκλώματος απάτης), καθαρής αξίας 200.000 ευρώ.
Πραγματοποιήθηκε στη συνέχεια μερικός επιτόπιος έλεγχος στη λήπτρια ατομική επιχείρηση, με αντικείμενο δραστηριότητας το εμπόριο ελαιολάδου, όπου κατόπιν πρόσκλησης προσκομίσθηκαν στον έλεγχο επιπλέον φορολογικά στοιχεία, που είχαν εκδοθεί από την ΙΚΕ, με συνέπεια να προκύπτει ότι η λήπτρια εταιρεία έλαβε και καταχώρησε στα βιβλία της συνολικά 32 τιμολόγια, συνολικής καθαρής αξίας 700.000 ευρώ. Από το σύνολο των στοιχείων αυτών, στο MyData είχαν ανέβει ως έσοδα της ανύπαρκτης ΙΚΕ, και επομένως ως έξοδα της λήπτριας ατομικής επιχείρησης, 15 φορολογικά στοιχεία, συνολικής καθαρής αξίας 200.000 ευρώ.
Τα τιμολόγια αυτά εξοφλήθηκαν μέσω e-banking, ενώ τα φορολογικά στοιχεία, για τα οποία δεν έγινε ανάρτηση στο myDATA, εξοφλήθηκαν με επιταγές , όπου η είσπραξή τους έγινε από φυσικά πρόσωπα για τα οποία δεν προκύπτει σχέση τους ή συναλλαγές τους με την ΙΚΕ (καθώς πρόκειται για φυσικά πρόσωπα χωρίς έναρξη δραστηριότητας), τα οποία κλήθηκαν από τον έλεγχο εγγράφως για εξηγήσεις, χωρίς να ανταποκριθούν.
Οι 30 αυτές επιχειρήσεις έχουν συναλλαχθεί σε τουλάχιστον 60 συνδυασμούς, έχοντας εκδώσει πάνω από 1.700 εικονικά τιμολόγια, καθαρής αξίας άνω των 80 εκατ. ευρώ.
Από την έως τώρα έρευνα, προκύπτει ότι 4 εκδότες εξέδωσαν 1.632 φορολογικά στοιχεία, με καθαρή αξία 33,17 εκατ. ευρώ και ΦΠΑ 4,32 εκατ. ευρώ, τα οποία, στην πλειονότητά τους, εξοφλούνταν από τους λήπτες τους, ακόμη και μέσω τραπεζικού συστήματος, το οποίο… «ξεγελούσαν», διενεργώντας συστηματικές άμεσες αναλήψεις των χρηματικών ποσών.
Πέραν των φορολογικών επιβαρύνσεων, που θα προκύψουν κατά την ολοκλήρωση της συνολικής ελεγκτικής διαδικασίας, οι εμπλεκόμενοι κινδυνεύουν και με ποινική δίωξη, καθώς η έκδοση και η λήψη εικονικών φορολογικών στοιχείων συμπεριλαμβάνονται στα εγκλήματα φοροδιαφυγής.
Η έρευνα στους υπόλοιπους εκδότες και λήπτες συνεχίζεται.
«Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απέρριψε το ενδεχόμενο της μείωσης του ΦΠΑ στο ελαιόλαδο προκειμένου να μειωθεί η τιμή του, καθώς ισχυρίστηκε πως το συγκεκριμένο μέτρο δεν θα έφτανε στον καταναλωτή», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Τις δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου, Παύλου Μαρινάκη, για τις τιμές του ελαιόλαδου, σχολιάζει με ανακοίνωση του ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Συγκεκριμένα αναφέρει:
«Οι δηλώσεις του κ. Μαρινάκη αναφορικά με τον ΦΠΑ στο ελαιόλαδο κατέρριψαν κάθε έννοια κοινής λογικής. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απέρριψε το ενδεχόμενο της μείωσης του ΦΠΑ στο ελαιόλαδο προκειμένου να μειωθεί η τιμή του, καθώς ισχυρίστηκε πως το συγκεκριμένο μέτρο δεν θα έφτανε στον καταναλωτή.
Και την ίδια στιγμή, πανηγύρισε για τη μείωση του ΦΠΑ στον καφέ, που είχε λάβει η κυβέρνηση μόλις πριν δύο μήνες.
Από ό,τι φαίνεται, η αποδοτικότητα των φορολογικών μέτρων της κυβέρνησης εξαρτάται από το είδος των προϊόντων στα οποία επιλέγει να τα εφαρμόσει. Σύμφωνα λοιπόν με τον κ. Μαρινάκη, η μείωση του ΦΠΑ στον καφέ λειτουργεί, αλλά στο ελαιόλαδο δεν λειτουργεί».
Μεγάλη συμφωνία για πώληση ελαιολάδου έκλεισε αγροτικός συνεταιρισμός στην Λακωνία, ενώ φαίνεται ότι ζεστάθηκε το ενδιαφέρον των εμπόρων μετά την απραξία του καλοκαιριού.
Ο κ. Παναγιώτης Ντανάκας, Διευθυντής του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ελαιολάδου Μολάων – Πακίων, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «η συμφωνία αφορούσε 150 τόνοι έξτρα παρθένου ελαιόλαδου περσινής εσοδείας με τιμή στα 7,60 ευρώ το κιλό.
Tην Παρασκευή (30/8) έκλεισε η συμφωνία και τη Δευτέρα (2/9) ήρθε το φορτηγό και το πήραν.
Απομένουν ακόμη στις αποθήκες του συνεταιρισμού 250 τόνοι ελαιολάδου και θα δούμε πως θα πουληθεί μετά από τις 15 Σεπτεμβρίου».
Στο μεταξύ ήδη κλιμάκιο του ΕΛΓΑ επισκέπτεται την περιοχή της Λακωνίας που επλήγηκε από την χαλαζόπτωση της 1ης Σεπτεμβρίου (Συκιά, Φοινίκι και Ασωπό).
Στο επόμενο διάστημα θα οριοθετηθούν επακριβώς οι περιοχές όπου σημειώθηκε ζημιά για να ξεκινήσει η διαδικασία δηλώσεων των πληγέντων παραγωγών.
Τιμές Ισπανίας
Στο μεταξύ στην Ισπανία στα 7,66 ευρώ το κιλό κυμάνθηκε η μέση τιμή παραγωγού για το ελαιόλαδο, κατά τη διάρκεια της εμπορικής περιόδου 2023/2024, σύμφωνα με τα στοιχεία από το Poolred.
Ο μέσος όρος των τιμών των τελευταίων έντεκα μηνών έδειξε ότι την υψηλότερη τιμή είχε τον Ιανουάριο που έφτασε στα 8,74 ευρώ το κιλό και την χαμηλότερη τον Ιούλιο που ήταν στα 6,72 ευρώ το κιλό.
Η αγροτοσυνδικαλιστική ισπανική οργάνωση ASAJA-Jaén αναφέρει ότι με αυτά τα δεδομένα η καμπάνια τιμολόγησης την φετινή περίοδο ήταν πολύ καλή για τους Ισπανούς ελαιοπαραγωγούς.
Συνεχίζεται η εμπορία ελαιολάδου στην Ισπανία, σε αντίθεση με την Ιταλία που έχουν παγώσει οι αγοραπωλησίες λόγω αδειών Αυγούστου.
Έτσι στην Ισπανία, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, από τις 19 έως τις 25 Αυγούστου, η μέση τιμή παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν 7,05 ευρώ το κιλό, το παρθένο ελαιόλαδο 6,73 ευρώ και το λαμπάντε 6,42 ευρώ.
Όσον αφορά τις μέσες τιμές παραγωγού που αφορούν την πρώιμη ποικιλία Picual (Χαέν), στις 26 Αυγούστου, είχαν ως εξής: το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είναι στα 7,09 ευρώ το κιλό, το παρθένο στα 6,73 ευρώ και το λαμπάντε στα 6,59 ευρώ.
Στο μεταξύ, μετά από μεγάλο διάστημα ξηρασίας, άρχισαν να δημιουργούν προβλήματα στην ελαιοκαλλιέργεια της Ισπανίας και οι χαλαζοπτώσεις.
Σε ενημέρωση του ΑγροΤύπου από την Ισπανία μας ανέφεραν ότι η πρώτη χαλαζόπτωση, που έγινε στις 21 Αυγούστου, έπληξε αρκετά μεγάλες περιοχές της επαρχίας Χαέν (στις δημοτικές περιφέρειες Pegalajar, Cambil, Cárcheles, Ibros, Ubeda, Torreperogil, Sabiote, Canena, Peal de Cercero).
Ακολούθησε νέα χαλαζόπτωση, στις 23 Αυγούστου, που έπληξε κυρίως την περιοχή Beas de Segura.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει οι αγροτοσυνδικαλιστικές οργανώσεις της περιοχής, το ποσοστό ζημιάς κυμαίνεται από 20% έως και 90% σε κάποιες περιοχές.
Οι Ισπανοί ξεκινούν προσπάθεια προώθησης της κατανάλωσης ελαιολάδου μετά από μια δύσκολη χρονιά που είχαμε αύξηση τιμών καταναλωτή.
Η προσπάθεια που κάνει η κυβέρνηση της Μαδρίτης έχει σαν στόχο να μειώσει το κόστος παραγωγής αλλά παράλληλα να αποτρέψει τους καταναλωτές να στραφούν σε άλλα πιο φτηνά λάδια (ηλιέλαια κ.α.).
Συγκεκριμένα, το Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων δημοσίευσε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως την σχετική διάταξη με την οποία η Διεπαγγελματική Οργάνωση Ισπανικού Ελαιόλαδου θα αναλάβει να πραγματοποιήσει δραστηριότητες προώθησης, ενημέρωσης για παραγωγές και αγορές και προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης κατά τα επόμενα πέντε έτη (2024-2029).
Τα προγράμματα θα ξεκινήσουν από τον προσεχή Οκτώβριο και για αυτό τον σκοπό θα καθιερωθεί η υποχρεωτική οικονομική συνεισφορά στη Διεπαγγελματική Οργάνωση Ισπανικού Ελαιόλαδου, η οποία θα ανέλθει συνολικά στα 6 ευρώ ανά τόνο ελαιόλαδου.
Θα διαιρεθεί σε δύο είδη εισφοράς που θα είναι η «υποχρεωτική οικονομική συνεισφορά για παραγωγή και μεταποίηση» και η «υποχρεωτική οικονομική εισφορά εμπορίας και συσκευασίας», που θα είναι στα 3 ευρώ ο τόνος για την καθεμία κατηγορία.
Από το ποσό που θα συγκεντρωθεί ποσοστό 80% θα διατεθεί για την προώθηση του ελαιολάδου στην κατανάλωσh και το 20% για πληροφορίες όσον αφορά την αγορά αλλά και μελέτες - ερευνητικά προγράμματα, με στόχο την τεχνολογική ανάπτυξη και καινοτομία.
Ακόμη ένα δείγμα ότι οι Ισπανοί έχουν μια μακροχρόνια στρατηγική στον ελαιοκομικό κλάδο. Εδώ στην χώρα μας ακόμη ασχολούμαστε με τις προβλέψεις.
Μετά από μεγάλες «πιέσεις» Τούρκων παραγωγών και εξαγωγέων το Υπουργείο Εμπορίου αποφάσισε να «χαλαρώσει» τα μέτρα απαγόρευσης εξαγωγής χύμα ελαιολάδου στην χώρα.
Έτσι έδωσε το «πράσινο φως» για την εξαγωγή έως και 50.000 τόνων τουρκικού ελαιολάδου έως την 1η Νοεμβρίου 2024.
Θυμίζουμε τέτοια εποχή πριν ένα χρόνο (Αύγουστος 2023) η Τουρκία ανακοίνωσε μια τρίμηνη απαγόρευση εξαγωγής ελαιολάδου (επιτρεπόταν η εξαγωγή συσκευασμένου μέχρι 18 λίτρα) λόγω της μειωμένης παραγωγής στις μεσογειακές χώρες και για να κρατήσει σε χαμηλά επίπεδα τις τιμές στην κατανάλωση. Η απόφαση αυτή παρατάθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2023 επ' αόριστον.
Μετά από μήνες αντιδράσεων από τους Τούρκους εξαγωγείς και παραγωγούς ελαιολάδου, τον Μάιο του 2024, υπογράφηκε κοινή δήλωση, από 20 οργανώσεις στον τομέα της ελιάς και του ελαιολάδου, οι οποίοι ζητούσαν την άμεση άρση της απαγόρευσης των εξαγωγών.
Όπως υποστήριζαν οι ελαιοκομικοί φορείς της χώρας, «αν και οι παγκόσμιες τιμές ελαιολάδου κυμαίνονται στα 10 ευρώ το λίτρο, οι Τούρκοι παραγωγοί χάνουν από την συγκεκριμένη απαγόρευση ένα καλό εισόδημα. Επίσης η αποθήκευση του ελαιολάδου για μεγάλο χρονικό διάστημα δημιουργεί προβλήματα ποιότητας. Οι απώλειες από τις εξαγωγές όλο αυτό το διάστημα υπολογίζεται ότι ανήλθαν σε περίπου 400 εκατ. ευρώ».
Μετά από αυτή την αντίδραση η Ένωση Εξαγωγέων Ελιάς και Ελαιόλαδου Αιγαίου (Aegean Olive and Olive Oil Exporters' Association) ανακοίνωσε την απόφαση του υπουργείου Εμπορίου για την άρση της απαγόρευσης.
Σύμφωνα με την Ένωση, «η απόφαση αυτή θα αυξήσει την αξία των εξαγωγών του τουρκικού ελαιολάδου κατά 274,58 εκ. δολάρια. Ο Νοέμβριος 2024 είναι η αρχή της νέας περιόδου συγκομιδής. Τότε θα γίνει νέα αξιολόγηση και ανάλογα με την κατάσταση της συγκομιδής, μπορεί να αρθεί εντελώς η απαγόρευση ή να εφαρμοστεί ξανά».
Η Aegean Olive and Olive Oil Exporters' Association υποστηρίζει ότι η Τουρκία έχει αυτή την στιγμή 200.000 τόνους αποθέματα ελαιολάδου.
Επίσης η επίσημη πρόβλεψη που κάνει για παραγωγή ελαιολάδου της νέας περιόδου (2024/2025) αναφέρει ότι θα φτάσει στους 400.000 τόνους, ελαφρώς χαμηλότερη από την υψηλή απόδοση ρεκόρ της καλλιεργητικής περιόδου 2022/2023, αλλά σημαντικά υψηλότερη από τη συγκομιδή του προηγούμενου έτους (2023/2024).
Αν ισχύουν αυτά τα νούμερα η Τουρκία αποτελεί πια έναν ακόμη μεγάλο παίκτη στη διεθνή αγορά ελαιολάδου.
Ψηφιακά από 1 Σεπτεμβρίου το αποδεικτικό ενημερότητας για χρέη σε δήμους και περιφέρειες.
Ψηφιακά θα ενημερώνεται, από 1/9, η Φορολογική Διοίκηση, για την ανάγκη δέσμευσης (ή αποδέσμευσης) αποδεικτικού ενημερότητας σε φορολογούμενους που έχουν (ή εξοφλούν αντίστοιχα) ληξιπρόθεσμες οφειλές σε Δήμους και Περιφέρειες, σύμφωνα με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργου Πιτσιλή.
Η νέα λειτουργικότητα διευκολύνει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις στις συναλλαγές τους, καθώς επιτρέπει την εύκολη και γρήγορη αποδέσμευση της φορολογικής τους ενημερότητας, μετά την εξόφληση των οφειλών στους Δήμους και Περιφέρειες, ενώ ταυτόχρονα εξυπηρετεί την ορθή και άμεση αποτύπωση της εικόνας των φορολογουμένων στο ψηφιακό σύστημα της ΑΑΔΕ, διασφαλίζοντας περαιτέρω τα δημόσια έσοδα.
Η ανωτέρω διαδικασία ενημέρωσης θα διενεργείται μέσω του Κέντρου Ελέγχου Διαλειτουργικότητας (ΚΕΔ) της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων & Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Δημοσιεύθηκε η τροποποιητική απόφαση στη Διαύγεια με την οποία δίνεται παράταση για την υποβολή αιτήσεων των Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων (ΟΕΦ).
Η τροποποιητική αναφέρει ότι κάθε Ο.Ε.Φ. μπορεί να υποβάλλει αίτηση στήριξης/συμμετοχής για ένα μόνο επιχειρησιακό πρόγραμμα και μόνο ψηφιακά στο πεδίο των Ψηφιακών Υπηρεσιών της ιστοσελίδας του ΥπΑΑΤ, έως και την 2α Αυγούστου 2024.
Θυμίζουμε ότι έκδοση της απόφασης για την υποβολή των προγραμμάτων ΟΕΦ έγινε στις 15/7/2024 και η κατάθεση των αιτήσεων θα ολοκληρωνόταν έως τα τέλη Ιουλίου.
Επίσης να αναφέρουμε ότι η ΕΘ.Ε.Α.Σ. με επιστολή της ζητούσε χορήγηση παράτασης προθεσμίας 10 εργάσιμων ημερών, ήτοι μέχρι τη Δευτέρα (12 Αυγούστου 2024), για την αποφυγή απώλειας κοινοτικών ενισχύσεων και ίσης μεταχείρισης όλων των ΟΕΦ.
Ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός (ΑΕΣ) Ασωπού στην Λακωνία προχώρησε σε πώληση έξτρα παρθένου ελαιολάδου μετά από διαπραγμάτευση.
Ο πρόεδρος ΑΕΣ Ασωπού, Χρήστος Τερζιώτης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «προχωρήσαμε μετά από διαπραγμάτευση στην πώληση δύο βυτίων έξτρα παρθένου ελαιολάδου, οξύτητας 0,36, στην τιμή των 7,40 ευρώ το κιλό. Ο αγοραστής είναι έμπορας από την Λακωνία.
Έχουμε ακόμη περσινό απόθεμα και θα κάνουμε νέα πώληση το επόμενο χρονικό διάστημα.
Όσον αφορά τη νέα παραγωγή έχουμε τις υψηλές θερμοκρασίες και δεν είναι εύκολο να γίνει σωστή πρόβλεψη. Εκτιμώ ότι θα έχουμε μια καλύτερη παραγωγή από την περσινή αλλά μειωμένη σε σχέση με την προπέρσινη».
Ανάγκη παράτασης τουλάχιστον 10 εργάσιμων ημερών για την υποβολή των προγραμμάτων ΟΕΦ ζητά η ΕΘΕΑΣ.
Σε σχετική ανακοίνωση, που εξέδωσε η Οργάνωση, με θέμα τη δημοσιοποίηση της απόφασης για την υποβολή αιτήσεων συμμετοχής των επιχειρησιακών προγραμμάτων των Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων (ΟΕΦ), είχε επισημανθεί το εξαιρετικά ασφυκτικό και πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα των μόλις 10 εργάσιμων ημερών, που έχουν στη διάθεσή τους οι Ελαιοκομικοί Φορείς για τη σύνταξη και την υποβολή των προγραμμάτων.
Θυμίζουμε ότι έκδοση της απόφασης έγινε 15/7/2024 και η κατάθεση των αιτήσεων γίνεται έως τα τέλη Ιουλίου.
Σήμερα, Δευτέρα (29/07), η ΕΘ.Ε.Α.Σ. επαναφέρει το εν λόγω θέμα, αποστέλλοντας επιστολή προς την πολιτική ηγεσία του ΥπΑΑΤ, ενόψει εκπνοής της προθεσμίας.
Στην επιστολή αναφέρει τα εξής:
Λαμβάνοντας υπόψη, πως δεν είχε προηγηθεί καμία προκαταρκτική διαδικασία ενημέρωσης για το περιεχόμενο της απόφασης, ούτε υπήρξε και καμία διαβούλευση, καθίσταται σαφές πως οι ενδιαφερόμενοι ήταν αδύνατον, εντός 10 εργάσιμων ημερών και εν μέσω αδειών των εταιρειών προμηθευτών κ.λ.π. να επιλέξουν ένα μόνο επιχειρησιακό πρόγραμμα και να προβούν στην ανάλογη κατάθεση της πρότασης, συνοδευόμενη από τεχνικά στοιχεία και ακριβείς προσφορές.
Επίσης, η απόφαση με τους όρους συμμετοχής που περιέχει, δεν διευκολύνει τους φορείς ορεινών και νησιωτικών περιοχών, ενώ δεν έχει καμία πρόνοια για τους νεοσύστατους φορείς ή τη συνεργασία μικρών φορέων για την κατάθεση από κοινού προγράμματος.
Ως εκ τούτου, με γνώμονα τη στήριξη των Ελαιοκομικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Παραγωγών, η ΕΘ.Ε.Α.Σ. κρίνει απαραίτητη τη χορήγηση παράτασης προθεσμίας 10 εργάσιμων ημερών, ήτοι μέχρι τη Δευτέρα (12 Αυγούστου 2024) για την αποφυγή απώλειας κοινοτικών ενισχύσεων και ίσης μεταχείρισης όλων των ΟΕΦ.
Στα σοβαρά προβλήματα του ελαιοκομικού τομέα στην χώρα μας, αναφέρεται σε συνέντευξη, που έδωσε στον ΑγροΤύπο, ο κ. Γιώργος Οικονόμου, Διευθυντής ΣΕΒΙΤΕΛ (Σύνδεσμος Βιομηχανιών Τυποποίησης Ελαιολάδου).
Μεταξύ άλλων χαρακτηρίζει σαν «απασφαλισμένη βόμβα μεγατόνων» τα νέα όρια για τους αρωματικούς υδρογονάνθρακες παραφινελαίων (ΜΟΑΗ) στα ελαιόλαδα. Για το μέλλον αναφέρει ποιοί αναμένεται να είναι οι ελαιοπαραγωγοί που θα καταφέρουν, μέσα σε αυτό το δύσκολο διεθνές περιβάλλον, να παραμείνουν βιώσιμοι.
Ειδικότερα ο κ. Γιώργος Οικονόμου αναφέρει τα εξής:
«Το ελαιόλαδο αποτελεί σύμβολο για την χώρα μας, δημιουργεί απασχόληση, εισόδημα, ευημερία και συμβάλει σε έναν υγιεινό και βιώσιμο τρόπο ζωής.
Για να υπερασπιστούμε αυτό το προϊόν μας, ιδιαίτερα σε περιόδους ανόδου των τιμών και καταναλωτικής κρίσης όπως αυτή που βιώνουμε αυτή την περίοδο, πρέπει να αποτελεί προτεραιότητά μας η οικοδόμηση μιας προοπτική ανάπτυξης, βιωσιμότητας, ανθεκτικότητας και ενίσχυσης, ολόκληρου του ελαιοκομικού τομέα και της συνδεόμενης μαζί του εφοδιαστικής αλυσίδας.
Οι θετικές επιδράσεις του ελαιολάδου είναι γνωστές σε όλους μας αλλά θα πρέπει διαρκώς να τις υπενθυμίζουμε ώστε ως καταναλωτές να μην έχουμε κανέναν δισταγμό ότι αυτή η υπερτροφή, σε συνδυασμό με την τήρηση της πυραμίδας της Μεσογειακής Διατροφής, δρα θετικά και σε όλα τα απαραίτητα για την υγεία μας όργανα. Στην καρδιά και το καρδιαγγειακό σύστημα, στην εξουδετέρωση της φλεγμονής των αρτηριών, στη γνωστική υγεία, στον εγκέφαλο κλπ. Παράλληλα λειτουργεί ως πρεβιοτικό και αντιβακτηριακό στο εντερικό μικροβίωμα, βοηθά στη μείωση του σακχάρου στο αίμα μας κλπ.
Αυτός ο υγειονομικός, γαστρονομικός, οικονομικός, βιομηχανικός, πολιτιστικός θησαυρός, βλέπει την περίοδο αυτή αρκετά σύννεφα στον ορίζοντα, καθώς η ξηρασία, που έπληξε τις μεσογειακές χώρες, τα τελευταία δύο χρόνια, είχε προκαλέσει σημαντική πτώση της παραγωγής, η οποία στη συνέχεια είχε προκάλεσε αύξηση του κόστους και των τιμών στην διεθνή αγορά.
Αν σε αυτά προσθέσουμε και τις λοιπές αυξήσεις, της ενέργειας, των εργατικών, των βοηθητικών υλών κλπ, καθώς και τις διεθνείς εντάσεις, είναι αναμενόμενο το πως είχε επιδεινωθεί το γενικό οικονομικό πλαίσιο και στον τομέα μας.
Από την πανδημία του COVID-19 αλλά και την μακροχρόνια οικονομική κρίση - ύφεση στη χώρα μας, έχει αποκαλυφθεί εντονότερα, η ευθραυστότητα πολλών εταιρειών-ανεξαρτήτως μεγέθους, οργανισμών, επαγγελματικών εκμεταλλεύσεων και άλλων παραγόντων στον ελαιοκομικό τομέα, που εκτίθενται σε μια συντριπτική κατάσταση ευπάθειας, κυρίως λόγω της έλλειψης προσαρμογής τους στο οικονομικό εξωτερικό περιβάλλον.
Η ελαιοκαλλιέργεια, όπως και άλλες δραστηριότητες, έχει επηρεαστεί από την ένταση που προκαλεί ο συνδυασμός παγκοσμιοποίησης και διαρκούς εξέλιξης της καταναλωτικής συμπεριφοράς, των αλλαγών στην τεχνολογία, τον τρόπο ζωής μας κλπ.
Ο καιρός για προκατασκευασμένες και κληρονομημένες ιδέες τελείωσε. Τώρα είναι η ώρα να δώσουμε προσοχή στην αναστάτωση της καθημερινής μας διαχείρισης.
Τελείωσε επίσης ο χρόνος του να θεωρούμε οτιδήποτε δεδομένο. Πρέπει να γνωρίζουμε και να παρακολουθούμε το περιβάλλον και να κάνουμε τους κατάλληλους ελιγμούς ακριβείας στον σωστό χρόνο.
Υπάρχει αδήριτη ανάγκη παραγωγικότητας, αποτελεσματικότητας και καινοτομίας, συνεργασίας, εξωστρέφειας.
Επέκταση της γκάμας των προϊόντων και υπηρεσιών μας, η αναζήτηση νέων αγορών, η διαφοροποίηση, οι συνέργειες και συγχωνεύσεις, η ίδρυση νέων σύγχρονων μονάδων κλπ, είναι στοιχεία που πρέπει κανείς να έχει στην φαρέτρα του.
Έχουμε παράλληλα και τομείς που οφείλουμε να αναπτύξουμε, όπως η γαστρονομία, η ευρύτερη χρήση του ελαιολάδου στην μαζική εστίαση και στις τουριστικές μονάδες, ο ελαιοτουρισμός κλπ.
Πρέπει να δημιουργήσουμε, εθνικά και συλλογικά, ένα ποιοτικό τουριστικό προϊόν που να προσελκύει τους επισκέπτες να μάθουν για την κουλτούρα του λαδιού και της ελιάς.
Επίσης, σημαντικό είναι να κερδίσουμε νέους καταναλωτές. Το μέλλον της κατανάλωσης ελαιολάδου βρίσκεται στα παιδιά αλλά και στους εφήβους. Σε αυτούς κινδυνεύουμε να χάσουμε τον πόλεμο, μιας και από έρευνες η κατανάλωση ελαιολάδου συγκεντρώνεται ολοένα και περισσότερο στους ηλικιωμένους και αυτό σημαίνει ότι οι καταναλωτές πεθαίνουν.
Το μυστικό για την κατανάλωση εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου και την εκτίμηση της ποιότητας είναι η γνώση και η κουλτούρα αυτού του προϊόντος και πρέπει όλοι και διαρκώς να δουλέψουμε πάνω σε αυτό.
Για να πάμε και λίγο στη διεθνή σκηνή.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το σημαντικότερο φαινόμενο που γνώρισε ο ελαιοκομικός τομέας τα τελευταία 30 χρόνια, ήταν η θεαματική αύξηση της ζήτησης.
Σύμφωνα με το Διεθνές Ελαιοκομικό Συμβούλιο, από τα μέσα της δεκαετίας του '90 του περασμένου αιώνα, η κατανάλωση αυξήθηκε κατά ένα εκατομμύριο τόνους, (από 2 εκατομμύρια σε 3 εκατομμύρια σήμερα), αύξηση που σε κανένα άλλο αγροδιατροφικό προϊόν δεν έχει υπάρξει θετική μεταβολή κατά 50%.
Είμαστε αισιόδοξοι ότι η παγκόσμια κατανάλωση θα συνεχίσει να αυξάνεται και στα επόμενα χρόνια, καθώς το ελαιόλαδο (χρήση, οφέλη, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σε σύγκριση με άλλα λάδια και λίπη κ.λπ.) γίνεται όλο και πιο γνωστό.
Οι αποδεδειγμένα θετικές επιπτώσεις της κατανάλωσης ελαιολάδου στην υγεία, ήταν και παραμένει ο σημαντικότερος (αν και όχι ο μοναδικός) λόγος αυτής της εξαιρετικής συμπεριφοράς στην αυξητική ζήτηση. Συνέβαλαν φυσικά η υψηλή γαστρονομία αλλά και οι κατά καιρούς καμπάνιες επικοινωνίας διεθνών και όχι μόνο Οργανισμών, ιδρυμάτων, φορέων, επαγγελματικών οργανώσεων, εταιριών.
Από τις γενικές προσεγγίσεις και τα ευχολόγια, ας περάσουμε στην σκληρή πραγματικότητα του σήμερα στην Ελλάδα «με το καλύτερο ελαιόλαδο στον κόσμο και το υγρό χρυσάφι και το εθνικό μας προϊόν».
1. Υπάρχει άραγε προστασία του επώνυμου-τυποποιημένου ελαιολάδου;
Η ισχύουσα ενωσιακή και εθνική νομοθεσία για τη διακίνηση του ελαιόλαδου με απαγόρευση πώλησης χύμα και ανεξέλεγκτου προϊόντος, δεν εφαρμόζεται επί δεκαετίες.
2. Οι έλεγχοι σε σημεία διακίνησης (λιμάνι Πειραιά, διόδια, ΚΤΕΛ, μεταφορικές εταιρίες, ελαιουργεία) είναι όχι μόνο ελλείπεις αλλά ανύπαρκτοι.
3. Ανύπαρκτος και ο έλεγχος στην μαζική εστίαση για την υποχρέωση παρουσίας μη επαναχρησιμοποιούμενων συσκευασιών και αντίστοιχα της ποιότητας στα χαμηλής τιμής επώνυμα ελαιόλαδα.
4.Το σύνολο του τομέα, δια της Διεπαγγελματικής μας Οργάνωσης - ΕΔΟΕ έχει αιτηθεί την εφαρμογή ολοκληρωμένου ηλεκτρονικού Μητρώου καταγραφής της παραγωγής και διακίνησης των ελαιολάδων, από τα ελαιουργεία μέχρι και τα σημεία τελικής κατανάλωσης και εξαγωγής.
5. Επί σειρά ετών ζητάμε την μελέτη και καταγραφή των ελληνικών ποικιλιών και των ποιοτικών τους δεικτών (φυσικοχημικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά) σε όλη την επικράτεια (χαρτογράφηση), προκειμένου να θωρακισθεί η εγχώρια παραγωγή μας για την ανώτερη ποιοτική κατηγορία του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου.
6. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια απασφαλισμένη βόμβα μεγατόνων με τα νέα όρια για τους αρωματικούς υδρογονάνθρακες παραφινελαίων (ΜΟΑΗ) στα ελαιόλαδα, που θα εφαρμοστούν και θα αλλάξουν την γεωγραφία σε μεγάλη ποσότητα των ελληνικών και άλλων χωρών ελαιόλαδα και δυστυχώς δεν έχει υπάρξει ακόμα ενημέρωση των ελαιοπαραγωγών για την τήρηση των ορθών καλλιεργητικών πρακτικών (ιδίως στην συλλογή του ελαιόκαρπου με βενζινοκίνητα ελαιοραβδιστικά), των ελαιουργών για την υπεύθυνη και συνεπή διαδικασία ελαιοποίησης και τέλος την αυξημένη προσοχή όλων των ενδιάμεσων κλάδων σε θέματα ποιότητας, γνησιότητας και ασφάλειας.
7. Ο ισχύον μηχανισμός δακοκτονίας χρήζει άμεσων βελτιώσεων.
8. Η επιστροφή ΦΠΑ των εξαγωγικών επιχειρήσεων πρέπει να γίνεται άμεσα και με συνοπτικές και όχι χρονοβόρες διαδικασίες.
9. Να υπάρξει στήριξη των εξαγωγών και σοβαρότερη ενασχόληση του ENTERPISE GREECE και των ΟΕΥ με τα ελαιοκομικά προϊόντα.
10. Άμεση στήριξη της ΕΔΟΕ - Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ελαιολάδου, για τον κάθετο συντονισμό των δράσεων όλου του τομέα. Ένταξή της στα Προγράμματα των ΟΕΦ (από τα οποία δυστυχώς δεν μπορεί να επωφεληθεί), καθιέρωση της «Ανταποδοτικής Συνεισφοράς» για την συγκέντρωση των απαραίτητων πόρων για την προβολή και την προώθηση του ελληνικού ελαιολάδου.
11. Εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής για το ελαιόλαδο
12. Εκπαίδευση - ενημέρωση των ελαιοπαραγωγών και ελαιουργών
13. Ενημέρωση των καταναλωτών για την αξία του ελαιολάδου και την διαφορετικότητα των ποιοτικών κατηγοριών.
Συνοψίζοντας, δύο τύποι ελαιοπαραγωγών και επιχειρήσεων του τομέα θα είναι βιώσιμες: αυτές που ανταγωνίζονται στην τιμή και εκείνες που στηρίζονται σε προστιθέμενες αξίες.
Προσωπικά πάντα βλέπω το μέλλον του ελαιοκομικού τομέα με αισιοδοξία, για έναν πολύ απλό λόγο: γιατί παράγουμε ίσως την πιο υγιεινή και πλούσια τροφή, η οποία παράγεται στο μεγαλύτερο καλλιεργούμενο δάσος της Μεσογείου.
Έχει στο πακέτο της την υγεία, γαστρονομία, ιστορία, πολιτισμό, περιβάλλον, οπότε είναι τουλάχιστον απίθανο να μην της πρέπει ένα πολύ ελπιδοφόρο μέλλον.
Η περιουσία των ελαιόλαδων και κυρίως των εξαιρετικών παρθένων, εδράζεται στην ποιότητα και συνεπώς οφείλουμε να ενθαρρύνουμε και να πείσουμε τους ελαιοπαραγωγούς μας ότι το μέλλον ανήκει σε όσους από αυτούς παράγουν ποιότητα.
Και, παράλληλα αλλά εξίσου σημαντικό, να κοινοποιήσουμε όλα αυτά που οι επιστήμονες αλλά και το φωτισμένο μας παρελθόν έχει αποδείξει για το ελαιόλαδο, στους καταναλωτές. Να βοηθήσουμε αγόρια και κορίτσια, πατέρες και μητέρες, παππούδες και γιαγιάδες να γνωρίσουν την κουλτούρα του ελαιολάδου, να το απορροφήσουν και να τους πείσουμε ότι είμαστε τυχεροί που έχουμε το καλύτερο λιπαρό και εμείς οι Έλληνες ένα από τα καλύτερα στον κόσμο».
Ο Πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ (Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης), Γιάννης Μαλανδράκης, σε υπόμνημά του, το οποίο υποβάλλεται στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ και συγχρόνως κοινοποιείται στους Βουλευτές και τοπικούς φορείς της Κρήτης, ζητά αποζημιώσεις για τις ζημίες της ελαιοπαραγωγής, από την ανομβρία και ξηρασία.
Ειδικότερα στο υπόμνημα αναφέρονται τα εξής:
«Έχοντας υπόψη τις πρόσφατες σημαντικές ζημίες που προκλήθηκαν στην περσινή και ερχόμενη ελαιοπαραγωγή από ανομβρία (μειωμένες βροχοπτώσεις) και ασυνήθιστους καύσωνες που έπληξαν την Κρήτη κατά την περίοδο της άνθησης –καρπόδεσης της ελιάς καθώς και την «Διαβούλευση για το νέο Θεσμικό Πλαίσιο Ασφαλίσεων ΕΛΓΑ» που έχει ανοίξει, το ΔΣ του ΣΕΔΗΚ στην συνεδρίαση του 2-7-2024 αποφάσισε ομόφωνα να θέσει υπόψη σας τα παρακάτω, με την παράκληση να τα εξετάσετε με την δέουσα προσοχή.
H ελαιοκαλλιέργεια στην Κρήτη, που αποτελούσε διαχρονικά έναν από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας και απασχόλησης του νησιού, δέχεται τα τελευταία χρόνια αλλεπάλληλα ισχυρά πλήγματα από διάφορες ακραίες καιρικές και αγρονομικές συνθήκες, με συνέπεια να οδεύει σε μη αντιστρεπτή κατάρρευση.
Είναι γνωστές οι απώλειες της τάξεως του 40% σε σχέση με τον μέσο όρο που προκλήθηκαν στην περσινή ελαιοπαραγωγή αλλά και οι απώλειες παρόμοιου ύψους, που έχει ήδη δεχτεί η ερχόμενη ελαιοπαραγωγή, λόγω συνθηκών ακραίας ανομβρίας και παρατεταμένων καυσώνων, που επεκράτησαν κατά την κρίσιμη περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης
Ωστόσο, ενώ αποζημιώσεις από ΕΛΓΑ για τις περσινές ζημίες 2023-2024 δεν δόθηκαν, όπως έγινε και για τις παρόμοιες ζημίες του 2013/14 και 2016/17 για τις οποίες έγιναν υπομνήματα μας, το ίδιο φαίνεται θα ισχύσει και για τις ζημίες τις φετινής περιόδου.
Όμως, όλες οι ζημιές αυτές, που μάλλον λανθασμένα ονομάζονται από διάφορους «ακαρπία», πρόεκυψαν από ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και χαμηλές βροχοπτώσεις (ανομβρία), κατά την κρίσιμη για την ελαιοπαραγωγή περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης και σύμφωνα με τις ερμηνείες που κατά καιρούς δίδονται από τον ΕΛΓΑ, «πριν από το δέσιμο του καρπού» οπότε δεν είναι αποζημιώσιμες.
Πράγματι, ο Κανονισμός ΕΛΓΑ (Απ.157502/27-7-2011) στο άρθρο 6, παρ.4. αναφέρει ότι δεν αποζημιώνονται «ζημιές που προξενούνται από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια πριν από το δέσιμο του καρπού, εκτός του παγετού στα καρποφόρα δέντρα»,
Όμως κ. Υπουργέ και κ. Πρόεδρε του ΕΛΓΑ, όπως και με παλαιότερα υπομνήματα του ΣΕΔΗΚ (αρ.πρ.34/15-07-2013, αρ.27/27-7-2020), έχουμε τεκμηριώσει η πρόβλεψη αυτή δεν έχει ούτε επιστημονική, ούτε λογική, ούτε ηθική βάση.
Και δεν έχει επιστημονική βάση γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι, τα άνθη η και οι νεοδημιουργηθέντες μικροί καρποί, δεν αποτελούν μέρος και μάλιστα βασικό της ερχομένης παραγωγής και επομένως η καταστροφή τους από καιρικά αίτια ανομβρία η και ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, αποτελεί στάδιο που πρέπει να υπαχθεί στα μη αποζημιώσιμα αίτια!
Όμως δεν έχει ούτε λογική βάση, αφού ζημιές στα ίδια βλαστικά στάδια (προ της καρπόδεσης) όταν προκαλούνται από παγετό καλύπτονται ασφαλιστικά! Επομένως υπάρχει λογική αντίφαση ως προς την αξιολόγηση των αιτίων.
Αλλά δεν έχει ούτε ηθική βάση όταν είναι γνωστό ότι οι ελαιοκαλλιεργητές, ενώ με τις εισφορές που καταβάλλουν ανελλιπώς μέσω των επιδοτήσεων, καλύπτουν ένα σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού του ΕΛΓΑ, σχεδόν ποτέ δεν τυγχάνουν αποζημιώσεων.
Ανάγκη αποζημιώσεων και τροποιήσεων του Κανονισμού
Με βάση τα προαναφερθέντα, είναι φανερό ότι πρέπει να δρομολογηθούν τα έξης:
α) Άμεση έναρξη διαδικασιών χορήγησης αποζημιώσεων για τις ζημιές που προκλήθηκαν στην περσινή και φετινή ελαιοπαραγωγή της Κρήτης από ακραίες συνθήκες ανομβρίας η υψηλών θερμοκρασιών που επεκράτησαν κατά την περσινή και φετινή περίοδο άνθησης - καρπόδεσης.
Οι αποζημιώσεις αυτές μπορούν να χορηγηθούν είτε με άμεση τροποποίηση του Κανονισμού ΕΛΓΑ, είτε από πιστώσεις «de minimiς», η σε έσχατη περίπτωση από Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις (ΠΣΕΑ).
β) Τροποποίηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να καλύπτει όλες τις ζημιές που μπορούν να προκληθούν στην ελαιοπαραγωγή από ακραία και ασυνήθιστα καιρικά αίτια, τα οποία δεν μπορούν να προληφθούν ή αποτραπούν από τους παραγωγούς.
Ειδικότερα, για τις ζημιές από καύσωνες πρέπει να ισχύουν ότι και για τις ζημιές από παγετούς με σχετική τροποποίηση του Κανονισμού στο άρθρο 6 παρ. 4 .
Επίσης, στο άρθρο 3, παρ. 8 ε, θα πρέπει να απαλειφθεί η προϋπόθεση του χαρακτηρισμού ως ζημιών απο καύσωνες εκείνων που συμβαίνουν «από καταγεγραμμένες θερμοκρασίες άνω 40 βαθμών». Και αυτό γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι ζημιές από καύσωνες συμβαίνουν μονο υπό θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών, αφού είναι γνωστό ότι ζημιές απο αφυδάτωση ανθέων η καρπών μπορούν να συμβούν και υπό χαμηλότερες θερμοκρασίες εάν αυτές συνοδεύονται απο ξηρούς θερμούς ανέμους».
Οι ποσότητες ελαιολάδου που έχουν απομείνει δεν δικαιολογούν μείωση τιμής πριν την έναρξη της νέας συγκομιδής, τονίζουν οι αγροτοσυνδικαλιστικές οργανώσεις της Ισπανίας.
Όπως υποστηρίζει η ASAJA-Jaén, η Ισπανία, στα τέλη Ιουνίου, είχε παραγωγή 415.022 τόνων ελαιολάδου, εκ των οποίων οι 251.521 θα ήταν στα χέρια των ελαιουργείων και 162.179 στα χέρια των συσκευαστηρίων (8.360 τόνοι λιγότεροι από τον προηγούμενο μήνα).
Και προσθέτει: «Κάνοντας απλά μαθηματικά με αυτές τις ποσότητες και βλέποντας ότι απομένουν 3 μήνες για την ολοκλήρωση της φετινής εκστρατείας και στην πραγματικότητα 3,5 μήνες μέχρι να αρχίσουν να βγαίνουν τα νέα ελαιόλαδα στην χώρα, προβλέπεται στο τέλος της φετινής περιόδου να υπάρχουν μηδενικά αποθέματα σε ελαιουργεία και θα έμεναν μόνο ό,τι θα έχουν αποθηκεύσει οι συσκευαστές για διανομή.
Άρα δεν υπάρχει λόγος για μείωση της τιμής του ελαιολάδου που παρατηρούμε να γίνεται το τελευταίο διάστημα.
Όμως δεν είναι μόνο η έλλειψη αποθεμάτων στην Ισπανία, αφού μειώνονται τα αποθέματα και σε άλλες παραγωγικές χώρες με μεγάλη κατανάλωση, όπως η Ιταλία, που αυτή την περίοδο δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου αποθέματα, με αποτέλεσμα να πρέπει να εισάγουν στην χώρα περίπου 140.000 τόνους, μέχρι το τέλος της περιόδου, για να καλύψουν την ζήτηση».
Η ASAJA-Jaén ζητά από τους παραγωγούς να οργανωθούν, για να αποφύγουν τις σοβαρές διακυμάνσεις των τιμών αυτής της δύσκολης περιόδου, που δημιουργούν άσχημη ψυχολογία στην αγορά.
Με τα νέα όρια υπολειμμάτων για αρωματικούς υδρογονάνθρακες, που θέλει να βάλει η Κομισιόν, το 40% του έξτρα παρθένου ελαιόλαδου της χώρας μας θα είναι μη βρώσιμο.
Αυτό δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιώργος Οικονόμου, Γενικός Διευθυντής του ΣΕΒΙΤΕΛ. «Το πρόβλημα αφορά τα βενζινοκίνητα ελαιοραβδιστικά και αλυσοπρίονα που αφήνουν υπολείμματα στον καρπό», προσθέτει.
Επείγουσα συνάντηση με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα, ζητούν με υπόμνημα τους οι κεντρικοί φορείς του ελαιοκομικού τομέα, ΕΔΟΕ και ΣΕΒΙΤΕΛ δια των Προέδρων τους Μανώλη Γιαννούλη και Κώστα Κουτσιούμπη αντίστοιχα, τονίζοντας την ανάγκη για την λήψη μέτρων για τα προβλήματα που επηρεάζουν την συνολική παραγωγή, εμπορία και εξαγωγή του εθνικού μας προϊόντος.
Τα βασικά ζητήματα, που αντιμετωπίζει την τρέχουσα περίοδο ο τομέας του ελαιολάδου είναι τα νέα όρια για αρωματικούς υδρογονάνθρακες παραφινελαίων (ΜΟΑΗ) τα οποίο πρόκειται να ισχύσουν (και ήδη εφαρμόζονται σε μεγάλες εισαγωγικές χώρες), ύψους 2 ppm (10 ppm για το πυρηνέλαιο) και τα οποία κινδυνεύουν να αποκλείσουν πολλά από τα ελληνικά ελαιόλαδα (εξαιρετικά παρθένα, παρθένα και μειονεκτικά καθώς και τα πυρηνέλαια) από την αγορά των καταναλωτών, εντός και εκτός της χώρας μας.
Το θέμα αυτό απαιτεί άμεσα την ενημέρωση των ελαιοπαραγωγών για την τήρηση των ορθών πρακτικών κατά την συγκομιδή του ελαιοκάρπου, με την μη χρήση ακατάλληλων λιπαντικών στα μηχανήματα ελαιοσυλλογής και γιούτινων σακιών συλλογής του καρπού και με πιθανή καθιέρωση ηλεκτρικών ελαιοραβδιστικών.
Για το εν λόγω θέμα οι φορείς θεωρούν ως επιβεβλημένη την ανάγκη άμεσης συνεργασίας του ΥπΑΑΤ με τον ΕΦΕΤ και το ΓΧΚ, για την ενιαία παρακολούθηση του θέματος, παράλληλα με την εκπροσώπηση μέσω της ΜΕΑ Βρυξελλών και την δημιουργία κοινού μετώπου με τις λοιπές ελαιοπαραγωγικές χώρες για την ανάγκη επιπλέον μελετών και την ορθολογικοποίηση των προς θέσπιση ορίων.
Εξίσου αναγκαία είναι η άμεση ενημέρωση των ελαιοπαραγωγών για την τήρηση των ορθών καλλιεργητικών πρακτικών (ιδίως κατά την συλλογή του ελαιόκαρπου με βενζινοκίνητα ελαιοραβδιστικά και το κλάδεμα των ελαιόδεντρων με λιπαινόμενα αλυσοπρίονα), των ελαιουργών για την υπεύθυνη και συνεπή διαδικασία ελαιοποίησης και τέλος την αυξημένη προσοχή όλων των ενδιάμεσων κλάδων σε θέματα ποιότητας, γνησιότητας και ασφάλειας.
Για μια ακόμα φορά παραμένει ως πάγιο αίτημα η ανάγκη προστασίας του επώνυμου-τυποποιημένου ελαιολάδου, με την εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας για τη διακίνησή του. Τα άρθρα 4,5,6,9 του Καν. ΕΕ 2022/2014 είναι ξεκάθαρα αλλά δεν εφαρμόζονται ενώ θα έπρεπε να εφαρμοστεί απαγόρευση πώλησης χύμα και ανεξέλεγκτου προϊόντος (αφορά περίπου το 34-37% ή 34.000-39.000 τόνους της εσωτερικής κατανάλωσης ελαιόλαδου), απαγόρευση πώλησης κενών προτυπωμμένων μεταλλικών δοχείων ελαιολάδου στην ελεύθερη αγορά και αντικατάστασής αυτών με ατύπωτα δοχεία που θα φέρουν ειδική σήμανση με στόχο την προστασία της υγείας των καταναλωτών και την αποφυγή εξαπάτησής του.
Άμεσο αποτέλεσμα μπορεί να προκύψει με την εφαρμογή του προταθέντος από την ΕΔΟΕ, ηλεκτρονικού Μητρώου καταγραφής (ιχνηλασιμότητα) της παραγωγής και διακίνησης ελαιολάδων σε όλα τα στάδια, από τα ελαιουργεία μέχρι και τα σημεία κατανάλωσης. Σχετική πλατφόρμα έχει ήδη αναπτυχθεί από την ΕΔΟΕ, παρέχεται δωρεάν και έχει παρουσιαστεί στην ΑΑΔΕ, η οποία έχει σαφώς τοποθετηθεί υπέρ της, ωστόσο για άγνωστους σε εμάς λόγους, η υιοθέτηση και εφαρμογή της, έχει παγώσει.
Οι αυστηροί έλεγχοι για την κυκλοφορία παράνομων φυτοπροστατευτικών ουσιών είναι το επόμενο θέμα που θίγεται στο υπόμνημα της ΕΔΟΕ και του ΣΕΒΙΤΕΛ. Τελευταία έχουν αυξηθεί οι περιπτώσεις παρουσίας μη εγκεκριμένων ουσιών σε ελαιόλαδα, γεγονός το οποίο απειλεί την εικόνα του εθνικού μας προϊόντος σε διεθνές επίπεδο.
Παράλληλα με τις περιπτώσεις της απαγορευμένης ουσίας phosmet, αλλά και της δραστικής chlorpyrifos, έχουν εμφανισθεί και άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις ουσιών όπως το etofenprox κλπ. Οι επιχειρήσεις τυποποίησης οι οποίες και ως τελικός αποδέκτης πρώτης ύλης, είναι απολύτως απαραίτητο να γνωρίζουν τα ανώτατα όρια (MRLs) ανίχνευσης υπολειμμάτων για όλες τις φυτοδραστικές ουσίες στο ελαιόλαδο και μέσω της ΕΔΟΕ & του ΣΕΒΙΤΕΛ να συμβάλουν στην προσπάθεια να βρεθεί η καλύτερη δυνατή λύση εξάλειψης αυτών των φαινομένων.
Τέλος τονίζεται η ανάγκη διαμόρφωσης εθνικής στρατηγικής για τον τομέα, αίτημα δεκαετιών καθώς και η εκ νέου αναγνώριση και στήριξη της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ελαιολάδου (ΕΔΟΕ), για τον κάθετο συντονισμό των δράσεων όλου του τομέα.
Στα προγράμματα ΟΕΦ και καθυστέρησαν την προκήρυξη αλλά υπάρχουν και σοβαρά προβλήματα στην εφαρμογή της. Όπως φαίνεται αναμένεταιο να υπάρχει δυσκολία απορρόφησης της κοινοτικής χρηματοδότησης από όσα προγράμματα τύχουν έγκρισης.
Ειδικότερα, μετά από μήνες αδικαιολόγητης καθυστέρησης και χωρίς να προηγηθεί καμία διαβούλευση από τον αρμόδιο γι’ αυτό Γενικό Γραμματέα Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, εκδόθηκε στις 15.7.2024 η απόφαση για την υποβολή των προγραμμάτων ΟΕΦ. Αν και υπήρξε καθυστέρηση τουλάχιστον 15 μηνών, οι Ελαιοκομικοί Φορείς καλούνται να συντάξουν και να υποβάλουν τα προγράμματα, που αφορούν νέες δράσεις για μια τετραετία, μέσα σε 15 ημέρες.
Όπως επισημαίνει η ΕΘΕΑΣ, αντί οι fast-track διαδικασίες να αφορούν τις υπηρεσίες για την καλύτερη εξυπηρέτηση των δικαιούχων, έχουμε ακριβώς την αντίθετη συμπεριφορά. Οι υπεύθυνοι, δηλαδή, να διαθέτουν τον χρόνο που νομίζουν για την έκδοση των αποφάσεων εφαρμογής, επιβάλλοντας στους διοικουμένους καταληκτικές ημερομηνίες, που ακόμα και με ταχείες διαδικασίες, δεν μπορούν να ικανοποιηθούν.
Χαρακτηριστικά αγνοούν ότι από την έκδοση της απόφασης (15-07-2024) έως τα τέλη Ιουλίου είναι η κύρια περίοδος λήψης αδειών και οι ενδιαφερόμενοι αδυνατούν να εξυπηρετηθούν από τεχνικούς συμβούλους, τράπεζες και άλλες υπηρεσίες του Δημοσίου που υπολειτουργούν.
Σταχυολογούμε ορισμένα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην απόφαση και δημιουργούν προβλήματα, εμπόδια, καθώς και αδυναμίες εφαρμογής, που πρέπει επειγόντως, να «θεραπευθούν».
Καταληκτική ημερομηνία κατάθεσης:
Ορίζεται πως «κάθε Ο.Ε.Φ. μπορεί να υποβάλει αίτηση στήριξης/συμμετοχής για ένα μόνο επιχειρησιακό πρόγραμμα και μόνο ψηφιακά στο πεδίο των Ψηφιακών Υπηρεσιών της ιστοσελίδας του ΥΠΑΑΤ, έως και την 15η ημέρα από τη δημοσίευση της παρούσας», δηλαδή έως τα τέλη Ιουλίου. Για πρώτη φορά χωρίς προδημοσίευση, όπως είχε ζητηθεί για ένα τέτοιο πρόγραμμα, εφαρμόζεται 15νθημερη προθεσμία που πρέπει να αλλάξει. Ένας τέτοιος δραματικός χρονικός περιορισμός δεν θέλουμε να εικάσουμε «ότι χρησιμοποιήθηκε επωφελώς από ορισμένους γιατί κάποια γραφεία είχαν προνομιακή ενημέρωση, όπως μας αναφέρθηκε από Οργανώσεις μας, για προετοιμασία». Η παράταση είναι απαραίτητη.
Στοιχειοθέτηση ύψους οικονομικής δραστηριότητας των Ομάδων Παραγωγών:
Ειδικότερα, στον τομέα του ελαιολάδου, το 2023, εξαιτίας της κλιματικής κρίσης και συγκεκριμένα λόγω των άκαιρων για την εποχή καιρικών φαινομένων, οι ελαιοκαλλιέργειες επλήγησαν από τον δάκο, όπως συνέβη στις περιοχές της Πελοποννήσου, ενώ στο βόρειο τμήμα της χώρας, (π.χ. Χαλκιδική), οι παραγωγοί ήρθαν αντιμέτωποι με την ακαρπία, ζητήματα που παρά το ότι είχαν επισημανθεί, αγνοήθηκαν παντελώς.
Ο κύκλος εργασιών των 800.000 €, αν και μειώθηκε από το 1.000.000 €, παραμένει πολύ υψηλός για ορεινές και νησιωτικές περιοχές: Για την άμβλυνση αυτής της δυσκολίας δεν υπήρξε κινητροδότηση και βαθμολογική ενίσχυση για τις συνενώσεις Ελαιοκομικών Φορέων με μικρό κύκλο εργασιών. Η απόφαση κάνει δεκτές μόνο «αναγνωρισμένες Οργανώσεις Παραγωγών και Ενώσεις Οργανώσεων Παραγωγών του τομέα Ελαιολάδου και Επιτραπέζιων Ελιών ….. με έτος αναφοράς 2023». Αυτό καθιστά πολλές Οργανώσεις Παραγωγών που πληρούν τις προϋποθέσεις αναγνώρισης μη επιλέξιμες, ενώ παράλληλα βγάζει πολλούς παραγωγούς αναγνωρισμένων
Οργανώσεων Παραγωγών, εκτός των μέτρων στήριξης της ελαιοκαλλιέργειας στο πλαίσιο της Νέας ΚΑΠ:
Αγνοείται δηλαδή, πως το ελαιόλαδο είναι ένα προϊόν που δεν έχει σταθερή απόδοση σε ετήσια βάση, καθώς αυτή επηρεάζεται, τόσο από ασθένειες που προκύπτουν λόγω των κλιματικών συνθηκών, όσο και από το ίδιο το είδος της καλλιέργειας, η οποία υπό τις πλήρη κατάλληλες κλιματολογικές συνθήκες και καλλιεργητικές τεχνικές αποδίδει ιδανικά τις μέγιστες ποσότητες κάθε δύο με τρία χρόνια.
Δυσκολία απορρόφησης της κοινοτικής χρηματοδότησης από όσα προγράμματα τύχουν έγκρισης:
Με τον ορισμό ελάχιστου ορίου Κοινοτικής Συμμετοχής τις 500.000 € για την Ηπειρωτική Ελλάδα, την Πελοπόννησο, την Εύβοια και την Κρήτη, (ισοδυναμεί ελάχιστος προϋπολογισμό τις 800.000 €) σε συνδυασμό με τον περιορισμό που έχει τεθεί στο ποσοστό Κοινοτικής Συμμετοχής, η οποία θα περιορίζεται στο 30% το έτος 2024, στο 15% το έτος 2025 & 2026 και στο 10% το έτος 2027 της αξίας παραγωγής που διατέθηκε στο εμπόριο από τα προϊόντα της Οργάνωσης Παραγωγών ή Ένωσης Οργανώσεων Παραγωγών βάσει του έτους αναφοράς 2023, προκύπτει αυξανόμενο ποσό ιδίας συμμετοχής ανά έτος που λόγω της αστάθειας της παραγωγής, οι οργανώσεις δεν θα πληρούν.
Νεοσύστατες Οργανώσεις Παραγωγών:
Τα βαθμολογικά κριτήρια που έχουν τεθεί είναι απαγορευτικά και δεν διαθέτουν παραγωγικές δομές και κύκλο εργασιών μικρότερο των 800.000 €, καθώς δεν δύναται να πετύχουν ούτε την ελάχιστη απαιτούμενη βαθμολογία των 50 βαθμών.
Η ΕΘΕΑΣ είναι σε επαφή με τα μέλη της, ειδικά με τους Ελαιοκομικούς Συνεταιρισμούς και τις Οργανώσεις Παραγωγών και θα επανέλθει, πριν τη λήξη της καταληκτικής ημερομηνίας, για την αξιολόγηση της κατάστασης και την αποφυγή απώλειας κοινοτικών ενισχύσεων που τόσο ανάγκη έχουν οι ελαιοπαραγωγοί στις δυσκολίες, που αντιμετωπίζουν.
Ολοκληρώθηκε η αποστολή δύο τεχνικών εκθέσεων, που αφορούν ζημιές από χαλαζόπτωση και παραμόρφωση των καρπών ροδακινιάς και νεκταρινιάς, από τον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ.
Συγκεκριμένα ολοκληρώθηκαν τις προηγούμενες ημέρες και έχουν αποσταλεί ήδη από τον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας κ. Ιορδάνη Τζαμτζή, στην πολιτική ηγεσία του αρμόδιου Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, δύο εμπεριστατωμένες τεχνικές εκθέσεις οι οποίες εκπονήθηκαν από την ΔΑΟΚ Πέλλας, με επικεφαλής τον Προϊστάμενο Φυτοπαθολογικού και Ποιοτικού Ελέγχου Δρ. κ. Συμεών Μαρνασίδη, με όλα τα στοιχεία τεκμηρίωσης και τις προτάσεις για την κατάλληλη διαχείριση στα δένδρα, των καταστροφών που έπληξαν τις αγροτικές παραγωγές της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας.
Η πρώτη τεχνική έκθεση αφορά τις ζημίες που προκλήθηκαν σε καλλιέργειες των περιοχών των Δήμων Έδεσσας και Αλμωπίας, μετά από την έντονη χαλαζόπτωση της 2ας Ιουλίου 2024.
Στην έκθεση αποτυπώνονται οι περιοχές που επλήγησαν, καθώς και στοιχεία που επιβεβαιώνουν το μέγεθος της καταστροφής. Το χαλάζι, έχει προκαλέσει καθολική καταστροφή των καρπών στα αγροκτήματα ενώ, σε αρκετές περιπτώσεις, κυρίως νεαρών δέντρων και φυτεύσεις δέντρων σε μονόκλωνα σχήματα, υπάρχει αμφιβολία ακόμη και για τη δυνατότητα ανάκαμψης των πληγέντων δέντρων που χτυπήθηκαν από τη σφοδρή χαλαζόπτωση.
Οι παραγωγές που επλήγησαν, αφορούν ένα μεγάλο εύρος διαφορετικών ποικιλιών όπως: κεράσια, μήλα, αχλάδια, ροδάκινα, βερίκοκα, δαμάσκηνα, ελιές, ακτινίδια, καρύδια, καστανιές, αμυγδαλιές, αλλά και άλλες καλλιέργειες όπως πατάτα, τομάτες, αμπέλια, σπανάκι, σιτηρά, τριφύλλι, κ.ά.
Η δεύτερη τεχνική έκθεση, αφορά τη διερεύνηση του προβλήματος παραμόρφωσης των καρπών οπωρώνων ροδακινιάς και νεκταρινιάς στην Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, από τον ιολογικό έλεγχο των ετών 2023 και 2024, που διενέργησε το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο με χρηματοδότηση της ΠΕ Πέλλας, ανιχνεύτηκαν και ποσοτικοποιήθηκαν παθογόνοι ιοί και ιδιαίτερα ο ιός ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) PPV και το ιοειδές peach latent mosaic viroid (PLMVd), που ενδέχεται να προκαλούν παραμορφώσεις καρπών.
Το γεγονός όμως ότι οι παθογόνοι μικροοργανισμοί ανιχνεύτηκαν τόσο σε συμπωματικά όσο και σε μη συμπτωματικά δείγματα, ενισχύει την άποψη, ότι μπορεί να μην οφείλεται η ασθένεια των ροδακίνων αποκλειστικά σε ιολογική/ές προσβολή/ές.
Όμοια, τα αποτελέσματα των πρόσφατων αναλύσεων (τελευταία δείγματα Ιούνιος 2024) δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων.
Επίσης, σύμφωνα με το δελτίο αποτελεσμάτων του Μ.Φ.Ι., η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.
Επίσης, από τον ακαρεολογικό έλεγχο όλων των νέων δειγμάτων (Ιούνιος και Ιούλιος 2024), εντοπίστηκαν ακάρεα του γένους eriophyes τα οποία ενδέχεται να προκαλούν τις παραμορφώσεις.
Σε ένα δείγμα από αγρό με έντονα συμπτώματα στην περιοχή της Αλμωπίας, τα eriophyes εντοπίστηκαν όχι μόνο επάνω στους καρπούς αλλά και εντός των οφθαλμών των κλάδων που έφεραν παραμορφωμένους καρπούς.
Περισσότερες λεπτομέρειες για τα eriophyes και τη συμμετοχή τους στη δημιουργία του προβλήματος, θα έχουμε μετά από επόμενες δειγματοληψίες, το Φθινόπωρο του 2024 και όλο το έτος 2025.
Μετά από την ολοκληρωμένη και απόλυτα τεκμηριωμένη παρουσίαση των ζημιών σε αγροτικές παραγωγές της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας και την υπηρεσιακή διαβίβασή τους στην πολιτική ηγεσία του αρμόδιου Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Δάνης Τζαμτζής διεκδικεί και συνεργάζεται με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και πρόσωπα, για τη δίκαιη και άμεση αποζημίωση των πληγέντων αγροτών.
Στόχος του κ. Τζαμτζή ακόμη είναι, οι συγκεκριμένες ζημιές, να μην έχουν σοβαρές επιπτώσεις στον τομέα της εμπορίας και μεταποίησης.
Για τον σκοπό αυτό ο κ. Τζαμτζής, έχει ορίσει επιτροπή που παρακολουθεί τα αποτελέσματα των αναλύσεων και με βάση αυτά, συντονίζει τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν. Θα ακολουθήσουν συμπληρωματικές ενέργειες από τον κ. Αντιπεριφερειάρχη και συνάντηση εκ νέου με τον Υπουργό ΑΑΤ κ. Κώστα Τσιάρα και τον Υφυπουργό κ. Σταμενίτη.
Με την σύσταση μιας κοινής Εταιρείας η οποία θα αποκτήσει το πλειοψηφικό πακέτο των Εταιρειών «Λατζιμάς Α.Ε.», «Έλαια Σητείας-LASITIA Α.Ε.» και «Olympian Green International Α.Ε.», δημιουργείται ένας νέος ισχυρός όμιλος στα προϊόντα ελαιολάδου.
Μέσω της ένωσης των εταιρειών θα διαμορφωθούν σημαντικές συνέργειες τόσο σε επίπεδο διαμόρφωσης κόστους, όσο και στην ευέλικτη εμπορική πολιτική μιας μεγάλης γκάμας προϊόντων.
Ο νέος όμιλος διαθέτει πολυετείς συμφωνίες που εξασφαλίζουν πρόσβαση στις ποιοτικότερες και σημαντικότερες παραγωγές ελαιολάδου της Κρήτης (Ρέθυμνο, Σητεία) και της Πελοποννήσου.
Κύριος στόχος του νέου ομίλου είναι η επέκταση της επώνυμης ετικέτας στην ελληνική και ευρωπαϊκή αγορά αλλά και η περαιτέρω ανάπτυξη στις αγορές της Βόρειας Αμερικής (Η.Π.Α., Καναδά), της Νότιας Αμερικής (Βραζιλία), της Ασίας (Ιαπωνία) και της Ωκεανίας, που είναι και οι περιοχές με τις μεγαλύτερες παγκοσμίως εισαγωγές ελαιολάδου.
Η συνολική επένδυση ανέρχεται σε 10 εκ.€. Η δύναμη των νέων κεφαλαίων και των επιπρόσθετων τραπεζικών χρηματοδοτήσεων θα υποστηρίξει μια αναπτυξιακή εμπορική πολιτική για την επίτευξη των στρατηγικών στόχων του ομίλου. Οι στόχοι αυτοί αφορούν στη γεωγραφική εξάπλωσή του, στην ανάπτυξη συμπληρωματικών προϊόντων και στην καθετοποίησή του με συνεργασίες και επενδύσεις στις στοχευόμενες αγορές και εταιρείες για την αύξηση του κύκλου εργασιών και της κερδοφορίας.
Ο κ. Νικόλαος Καραμούζης, Πρόεδρος του SMERemediumCap δήλωσε: «Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι και αισιόδοξοι για την είσοδό μας σε έναν κλάδο, στον οποίο η χώρα μας έχει σταθερή και σημαντική παγκόσμια παρουσία, καθώς και για την προσπάθειά μας για τη χρηματοοικονομική εξυγίανση εταιρειών με δυναμική προοπτική με οφέλη για τις τοπικές οικονομίες, τους εργαζόμενους και τη χώρα. Το ελληνικό ελαιόλαδο έχει μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης και χρειάζεται μεγαλύτερες, πιο ισχυρές και πιο εξωστρεφείς επιχειρήσεις. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τις εμπλεκόμενες τράπεζες και τους servicers για τη συνεργασία μας και για την αποδοχή των προτάσεών μας για τη χρηματοδότηση και την απομείωση των συνολικών υποχρεώσεων της εταιρείας».
Ο κ. Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος, Πρόεδρος και CEO της Inspiring Earth, δήλωσε: «Με την δεκαετή εμπειρία μας στο χώρο του ελαιόλαδου, βλέπουμε πως σε μια περίοδο αναταραχών στην παγκόσμια παραγωγή, η συνεργασία αυτή είναι το κατάλληλο βήμα για την ανάδειξη ενός νέου σχήματος με ηγετικό ρόλο, που θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις μεγάλες προκλήσεις και ευκαιρίες στη διεθνή αγορά. Στην προσπάθεια αυτή, σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσουν τα στελέχη των εταιρειών, ιδιαίτερα της «ΛΑΤΖΙΜΑΣ Α.Ε.» που αποτελεί τη μεγαλύτερη Εταιρεία του νέου ομίλου στην οποία οι αδελφοί Κοτζαμπασάκη έχουν κάνει εξαιρετική δουλειά».
Η «Λατζιμάς Α. Ε.», είναι από τις σημαντικότερες ελληνικές εταιρείες του κλάδου με ιδιαίτερη παρουσία στην ελληνική και την ευρωπαϊκή αγορά. Έχει έδρα το Ρέθυμνο και διαθέτει πλήρη και καθετοποιημένη παραγωγική υποδομή ενώ παράλληλα έχει πρόσβαση σε ιδιόκτητους ελαιώνες, γεγονός που συντείνει στην ανταγωνιστικότητα των προϊόντων της.
Η «Έλαια Σητείας-LASITIA Α.Ε.» ιδρύθηκε πριν από τέσσερα χρόνια, τυποποιεί και εμπορεύεται το διεθνώς αναγνωρισμένο και περιζήτητο ελαιόλαδο Π.Ο.Π. Σητείας από τους αγροτικούς συνεταιρισμούς της περιοχής και διαθέτει εγκαταστάσεις εμφιάλωσης με δυνατότητα τυποποίησης 90 τόνων ημερησίως.
Η «Olympian Green International Α.Ε.» τυποποιεί εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο από τη Δυτική Πελοπόννησο με έμφαση στο ελαιόλαδο Π.Γ.Ε. Ολυμπίας. Η Εταιρεία είναι μεταξύ των πέντε ελληνικών brands με τις περισσότερες βραβεύσεις και διακρίσεις κύρους, έχοντας αποσπάσει πάνω από 60 διεθνή βραβεία.
To SMERemediumCap ως πλειοψηφών μέτοχος της κοινής Εταιρείας θα συμβάλει στην χρηματοοικονομική αναδιάρθρωση των Εταιρειών του ομίλου και θα διασφαλίσει την πρόσβαση σε νέα χρηματοδοτικά εργαλεία και δανειακά κεφάλαια.
Το management του νέου ομίλου θα αναλάβουν τα στελέχη της «Ιnspiring Εarth» με Διευθύνοντα Σύμβουλο τον κ. Κωνσταντίνο Αντωνόπουλο. Πρόκειται για μια ομάδα που διαθέτει πολυετή εμπειρία στην αγορά του επώνυμου εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου.
Η παραμονή ιδρυτικών στελεχών των «Λατζιμάς» και στελεχών της «ΕΑΣ Σητείας» στο νέο σχήμα, είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντική για την παρουσία και τον ισχυρό ρόλο του νέου ομίλου στις τοπικές κοινωνίες όπου δραστηριοποιούνται οι εταιρείες, αφού πρωταρχικός στόχος του ομίλου είναι να εργαστεί για την ενίσχυση και την ενδυνάμωση των τοπικών παραγωγών.
Δημοσιεύθηκε στη Διαύγεια η απόφαση για τον καθορισμό αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων για τα Επιχειρησιακά Προγράμματα Εργασίας Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων (Ο.Ε.Φ.).
Όπως αναφέρει η χρονική διάρκεια των επιχειρησιακών Προγραμμάτων θα είναι τέσσερα έτη με πρώτο έτος εφαρμογής το 2024. Η συνδρομή της Ε.Ε για την περίοδο 2024-2027 ανέρχεται σε 10.666.000 ευρώ για κάθε οικονομικό έτος.
Οι ενδιαφερόμενοι Ο.Ε.Φ. μπορούν να υποβάλλουν αίτηση στήριξης/συμμετοχής για ένα μόνο επιχειρησιακό πρόγραμμα και μόνο ψηφιακά στο πεδίο των Ψηφιακών Υπηρεσιών της ιστοσελίδας του ΥπΑΑΤ «έως και την 15η ημέρα από τη δημοσίευση» της απόφασης, δηλαδή έως το τέλος Ιουλίου.
Επιλέξιμα για χρηματοδότηση είναι επιχειρησιακά προγράμματα:
α) που υποβάλλονται από Οργανώσεις Ελαιουργικών Φορέων (Ο.Ε.Φ.),όπου ως ΟΕΦ ορίζονται όλες οι οργανώσεις παραγωγών (Ο.Π) αναγνωρισμένες βάσει του άρθρου 152 και οι ενώσεις οργανώσεων παραγωγών (Ε.Ο.Π.) αναγνωρισμένες βάσει του άρθρου 156 που υποβάλλουν επιχειρησιακό πρόγραμμα με τους όρους και προϋποθέσεις έγκρισης της παρούσας και της υπ΄ αριθ. 397/18235/2017 Υπουργικής Απόφασης (Β’ 601) όπως ισχύει κάθε φορά και με τους περιορισμούς που αναφέρονται στο άρθρο 3 της παρούσας .
β) με ελάχιστο αιτούμενο προϋπολογισμό συνολικής ενωσιακής χρηματοδότησης ανά πρόγραμμα, το ποσό των 500.000 Ευρώ και μέγιστο αιτούμενο προϋπολογισμό συνολικής ενωσιακής χρηματοδότησης ανά πρόγραμμα το ποσό των 2.500.000 Ευρώ.
Για τα Νησιά ως ελάχιστος αιτούμενος προϋπολογισμός συνολικής ενωσιακής χρηματοδότησης ανά πρόγραμμα ορίζεται το ποσό των 150.000 Ευρώ και ως μέγιστος αιτούμενος προϋπολογισμός συνολικής ενωσιακής χρηματοδότησης ανά πρόγραμμα το ποσό των 2.500.000 Ευρώ.
γ) που διαθέτουν το 55% του προϋπολογισμού του επιχειρησιακού προγράμματος στις ακόλουθες κατηγορίες Παρεμβάσεων:
1. Τουλάχιστον το 20% του προϋπολογισμού του επιχειρησιακού προγράμματος στις ακόλουθες κατηγορίες επενδύσεων της Π2-47.1α σχετικά με υλικά και άυλα περιουσιακά στοιχεία, έρευνα και πειραματικές και καινοτόμες μεθόδους παραγωγής και άλλες δράσεις, σε τομείς όπως:
47.1α (ii) σχετικά με τη βελτίωση της χρήσης και ορθή διαχείριση των υδάτων, συμπεριλαμβανομένων της εξοικονόμησης νερού, της διατήρησης των υδάτινων πόρων και της αποστράγγισης.
47.1α (iv) σχετικά με την αύξηση της εξοικονόμησης ενέργειας, της ενεργειακής απόδοσης και της χρήσης ανανεώσιμης ενέργειας,
47.1α (vii) σχετικά με τη μείωση εκπομπών και αποβλήτων, βελτίωση της χρήσης υποπροϊόντων, συμπεριλαμβανομένων της επαναχρησιμοποίησης και αξιοποίησής τους και της διαχείρισης των αποβλήτων.
47.1α (viii) σχετικά με τη βελτίωση της ανθεκτικότητας έναντι των επιβλαβών οργανισμών και μείωση των κινδύνων και των επιπτώσεων από τη χρήση γεωργικών φαρμάκων, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής τεχνικών ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας,
47.1α (x) σχετικά με τη δημιουργία και διατήρηση οικοτόπων ευνοϊκών για τη βιοποικιλότητα
Η οικονομική ενίσχυση της E.E περιορίζεται στο 30% της αξίας της παραγωγής που διατίθεται στο εμπόριο από την κάθε Οργάνωση Παραγωγών ή Ένωση Οργανώσεων Παραγωγών το 2024, στο 15% το 2025 και 2026 και 10% από το 2027. Επιλέξιμα προς αξιολόγηση είναι μόνο τα επιχειρησιακά προγράμματα που έχουν συνυπολογίσει και καταγράψει τα παραπάνω ποσοστά ανά έτος της οικονομικής ενίσχυσης της E.E. Ως περίοδος αναφοράς για την αξία παραγωγής θεωρείται το έτος 2023. Για τις ανάγκες της παρούσας η αξία παραγωγής:
(α) στο στάδιο του νωπού προϊόντος υπολογίζεται από την εμπορική αξία των νωπών ελιών,
(β) για το στάδιο πρώτης μεταποίησης αθροίζεται η αξία του ελαιολάδου που διατίθεται χύδην και η αξία των επιτραπέζιων ελιών (ετοίμων προς βρώση αλλά όχι περεταίρω μεταποιημένων/τροποποιημένων). Η αξία της παραγωγής που διατίθεται στο εμπόριο από μια οργάνωση παραγωγών ή ένωση οργανώσεων παραγωγών, υπολογίζεται με βάση την παραγωγή της ίδιας της οργάνωσης παραγωγών ή της ένωσης οργανώσεων παραγωγών και περιλαμβάνει μόνο την παραγωγή των προϊόντων για τα οποία έχει αναγνωριστεί η οργάνωση παραγωγών ή η ένωση οργανώσεων παραγωγών.
Διαβάστε την απόφαση (εδώ)
Την Κυριακή (14/7), στα γράφεια του ΑΣ Γλυφάδας, στην Μεσσηνία, πραγματοποιήθηκε δημοπρασία ελαιολάδου από τον συνεταιρισμό.
Ο κ. Βασίλειος Κατσάς, πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Γλυφάδας, από την Πύλο, μιλώντας στον ΑγροΤύπο δηλώνει τα εξής: «η δημοπρασία αφορούσε 14,5 τόνοι ελαιολάδου ΠΟΠ Καλαμάτας και 7 τόνοι έξτρα παρθένου ελαιολάδου.
Τα ελαιόλαδα ήταν πολύ καλής ποιότητας και οξύτητας, χωρίς υπολείμματα ορυκτελαίων και φυτοφαρμάκων.
Ο αγοραστής ήταν έμπορος από την Μεσσηνία. Η τιμή που έδωσε στον συνεταιρισμό ήταν 7,50 (συν ΦΠΑ) για το ΠΟΠ Καλαμάτας και 7,30 ευρώ το κιλό (συν ΦΠΑ) για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο.
Μετά από αυτή την πώληση δεν υπάρχουν άλλα αποθέματα ελαιολάδου στον συνεταιρισμό και τώρα αναμένουμε τη νέα συγκομιδή».
Κοινή ανακοίνωση εξέδωσαν ο Περιφερειάρχης Ηπείρου και υπεύθυνος για τον πρωτογενή τομέα της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) κ. Αλέξανδρος Καχριμάνης και ο Πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, κ. Παύλος Σατολιάς, για το θέμα του ΟΣΔΕ.
Η ανακοίνωση αναφέρει τα εξής:
«Οι Περιφέρειες της χώρας και οι Συνεταιρισμοί αποτελούν τα ουσιαστικά και κύρια στηρίγματα της πρωτογενούς παραγωγής για τους αγρότες της χώρας. Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι αποτελούν την πρώτη προτεραιότητά μας και με την παραμονή τους στην ύπαιθρο με την παραγωγή, την κρατούν ζωντανή. Στηρίζουμε αυτούς που παράγουν και όλοι οι πόροι μας οδηγούνται σε αυτούς.
Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με την αδιαφανή διαχείριση στοιχείων των ενισχύσεων μέσω του ΟΣΔΕ, που χειρίζεται ο ΟΠΕΚΕΠΕ με συνιδιοκτήτη τεχνικό σύμβουλο ή συμβούλους. Ενώ συλλέγει τα στοιχεία για όλους και τους 660.000 αγρότες της χώρας, κανένας Συνεταιρισμός και καμία Περιφέρεια της χώρας δεν έχει πρόσβαση στα παραγωγικά δεδομένα για να σχεδιάσει δράσεις για τον πρωτογενή τομέα της περιοχής του. Αντίθετα, με όχημα τα κλειστά δεδομένα του ΟΣΔΕ, οι ενισχύσεις πηγαίνουν σε άτομα που δεν έχουν καμία παραγωγική δραστηριότητα και έτσι φτάσαμε πολλές ενισχύσεις μέσω της τεχνικής λύσης να πηγαίνουν σε βοσκοτόπια χωρίς ζώα και σε κτήματα χωρίς άροτρο.
Την δε πρώτη χρονιά εφαρμογής της νέας ΚΑΠ με αφορμή τα οικολογικά σχήματα, προστέθηκε και η καταχρηστική μεταφορά ενισχύσεων μέσω ανύπαρκτων υπηρεσιών και συμβουλών σε τρίτους, που καμία παραγωγική βοήθεια δεν προσφέρουν στους αγρότες.
Αυτά συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια, γιατί ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει χάσει το κύρος του, τόσο εντός, όσο και εκτός της χώρας, γι’ αυτό όλοι μας πρέπει να συμβάλουμε στην εξέλιξη ενός ισχυρού οργανισμού που θα υπηρετεί μόνο τους αγρότες.
Η μόνη θετική προσπάθεια για να αλλάξει αυτό, ήταν τα δεδομένα των αγροτών και το ΟΣΔΕ να μεταβούν στο gov.gr, ώστε να έχουν πρόσβαση όσοι χρειάζεται με χαμηλό κόστος. Ενέργεια που χαιρετίσαμε και στηρίξαμε από κοινού, τόσο οι Περιφέρειες, όσο και οι Συνεταιρισμοί.
Σήμερα, το ΟΣΔΕ 2024 δεν έχει ξεκινήσει, ενώ είμαστε στα μέσα Ιουλίου. Με ευφυή τεχνάσματα για το ποιο λογισμικό συμβούλου είναι το κατάλληλο για το ΟΣΔΕ, φθάσαμε πάλι κάποιοι να αναθαρρήσουν και να ζητούν την κατάργηση της κατάκτησης του gov.gr, όπου όλοι οι αγρότες χωρίς διαμεσολαβητές και επιπλέον κόστος έχουν πρόσβαση ως ισότιμοι πολίτες. Μεθοδεύουν, αγνοώντας τις αναπτυξιακές ανάγκες της χώρας τη διαφάνεια στις ενισχύσεις και την επαναφορά των δεδομένων των αγροτών σε αδιαφανή υπόγεια.
Έτσι, φέτος αν και η εφαρμογή δουλεύει από την 1η Απριλίου στην online σύνδεση, δεν λειτουργεί για ανεξήγητο λόγο δια μέσου των ΚΥΔ.
Μπροστά σε αυτή παρελκυστική τακτική από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τους τεχνικούς συμβούλους που αδιαφορούν για τους αγρότες, η ΕΘΕΑΣ ανέλαβε την πρωτοβουλία για να γίνουν οι δηλώσεις ΟΣΔΕ 2024 online μέσω των συνεταιριστικών ΚΥΔ.
Ως Περιφέρειες της χώρας και ως Συνεταιρισμοί στηρίζουμε την παραμονή του ΟΣΔΕ στο gov.gr, το άνοιγμα των δεδομένων της εφαρμογής και τη χρήση τους από τις Περιφέρειες και τους Συνεταιρισμούς χωρίς κόστος.
Προειδοποιούμε ότι εάν υπάρξει η παραμικρή απόκλιση από αυτό, θα μας βρουν απέναντι και τότε θα ειπωθούν όλα με το όνομά τους».
Και η ΠΟΓΕΔΥ στην ίδια γραμμή
Ο πρόεδρος της ΠΟΓΕΔΥ, Νίκος Κακαβάς, σχολιάζοντας την ανακοίνωση ανέφερε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «χαιρόμαστε που δύο θεσμικοί παράγοντες όπως είναι ο Περιφερειάρχης Ηπείρου και ο πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ ουσιαστικά υιοθετούν τις θέσεις για το ΟΣΔΕ που έχει εκφράσει η ΠΟΓΕΔΥ. Παραμένει η θέση μας ότι το ΟΣΔΕ πρέπει να μείνει στον λαό και μέσα στο gov.gr».