Οι Μαροκινοί πουλάνε στην μισοτιμής τις ντομάτες τους αλλά η ισπανική κυβέρνηση θέλει να «βελτιώσει» το διμερές εμπόριο αγροτικό προϊόντων μεταξύ των δύο χωρών.

Μεγάλες αντιδράσεις ξεσήκωσε η πρόσφατη επίσκεψη του Ισπανού Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων κ. Luis Plana, στο Μαρόκο και η συνάντηση που είχε με τον ομόλογό του κ. Mohammed Sadiki.

Στόχος του Ισπανού υπουργού - όπως δήλωσε - ήταν η βελτίωση των διμερών εμπορικών συναλλαγών προϊόντων αγροδιατροφής.

Ο πρόεδρος της αγροτοσυνδικαλιστικής οργάνωσης ASAJA στην περιφέρεια της Málaga, Baldomero Bellido, σε δηλώσεις του τόνισε ότι «σε μια εποχή που υπάρχουν τόσο σημαντικά προβλήματα λόγω των καιρικών συνθηκών και του αθέμιτου ανταγωνισμού η επίσκεψη του υπουργού σε μια ανταγωνιστική χώρα είναι «ακατανόητη».

Οι Ισπανοί αγρότες πουλάνε τρόφιμα σε μια ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά, όπου έχουν πρόσβαση και αγρότες από τρίτες χώρες, οι οποίοι παράγουν με πολύ λιγότερους κανονισμούς και φιλοπεριβαλλοντικές υποχρεώσεις.

Στην χώρα μας - όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη - το κόστος παραγωγής θα είναι πάντα υψηλότερο από ό,τι στις τρίτες χώρες, που δεν υποχρεούνται να συμμορφώνονται με τους ίδιους κανόνες της ΚΓΠ.

Θα θέλαμε να μας απαντήσει ο υπουργός κ. Plana ποιες ντομάτες θα προτιμήσουν να αγοράσουν οι αλυσίδες διανομής, τις ισπανικές που λόγω κόστους πρέπει να έχουν ελάχιστη τιμή 60 λεπτά το κιλό ή τις μαροκινές που πωλούνται προς 30 λεπτά το κιλό;».

«Ορόσημο ουσιαστικών συνεργασιών Ελλάδας-Κίνας» χαρακτήρισε ο Υφυπουργός της Γενικής Διοίκησης Τελωνείων, κ. Zhao Zenglian, την επίσκεψη του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Λευτέρη Αυγενάκη.

Συμφωνα με το ΥπΑΑΤ, η συνάντηση διήρκησε πολύ περισσότερο από το προγραμματισμένο, με την παρουσία του Υφυπουργού, κ. Zhao Zenglian καθώς και υπηρεσιακών παραγόντων της Γενικής Διοίκησης Τελωνείων και διεξήχθη σε πολύ θετικό κλίμα έχοντας ως αποτέλεσμα να αντιμετωπιστούν προβλήματα και να επιλυθούν τεχνικές λεπτομέρειες που για μεγάλο χρονικό διάστημα παρέμεναν σε εκκρεμότητα.

Ήταν ξεκάθαρη η βούληση των δύο πλευρών να επιλυθούν προβλήματα τεχνικής φύσεως, να βελτιωθούν καθώς και να ενισχυθούν οι ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, όπως Κεράσια, Δαμάσκηνα, Ροδάκινα, Νεκταρίνια, Βερύκοκα Εσπεριδοειδή, Σταφύλια, Φράουλες και Μήλα στη μεγάλη αγορά της Κίνας.

Αντιμετωπίστηκαν και οι τελευταίες εκκρεμότητες ώστε να είναι πλέον ορατή, σε σύντομο χρονικό διάστημα, η ημερομηνία υπογραφής των δύο πρωτοκόλλων συνεργασίας Ελλάδας-Κίνας στο τομέα αλιευμάτων. Πρόκειται για δύο «πρωτόκολλα συνεργασίας για τα αλιεύματα αλιείας και για τα εκτρεφόμενα αλιεύματα». Με την υπογραφή των δύο πρωτοκόλλων, θα είναι δυνατή η εξαγωγή από την χώρα μας όλων των άγριων αλιευμάτων και των προϊόντων τους ελληνικής παραγωγής, συμπεριλαμβανομένου του αυγοτάραχου και θα επεκταθεί ο κατάλογος των αλιευμάτων ιχθυοκαλλιέργειας και των προϊόντων τους, συμπεριλαμβανομένου και του σολομού.

Αναλύθηκαν σε μεγάλο βαθμό και με λεπτομέρειες οι χρόνιες εκκρεμότητες που κρατούσαν στάσιμη την εξαγωγή ελληνικών γαλακτοκομικών προϊόντων και μελιού. Με την συμβολή υπηρεσιακών παραγόντων και των δύο πρεσβειών των χωρών μας, προβλέπεται συντομότατα να επιλυθούν.

Αντίστοιχες απαντήσεις και διευκρινήσεις δόθηκαν στα ερωτήματα που είχαν δημιουργηθεί μετά την απαγόρευση εισαγωγών από Κίνα δερμάτων αιγοπροβάτων (το 2023), βοοειδών (το 2016) και χοιρινών.

Διαφάνηκε αισιοδοξία στην αντιμετώπιση συσσωρευμένων εκκρεμοτήτων που για πρώτη φορά απαντήθηκαν επαρκώς και από τις δυο πλευρές.

Αντίστοιχες εξηγήσεις δόθηκαν μετά από την αναλυτική συζήτηση που έγινε για την μεταποιημένη και κονσερβοποιημένη τροφή για ζώα συντροφιάς (petfood), το εργοστασιακά πλυμένο μαλλί προβάτου, ενώ μεγάλη συζήτηση έγινε για τις δυσκολίες που καταγράφονται από ελληνικής πλευράς στην εξαγωγική δραστηριότητα πυρηνόκαρπων (Κεράσια, Δαμάσκηνα, Ροδάκινα, Νεκταρίνια, Βερύκοκα, Εσπεριδοειδή, Σταφύλια, Φράουλες και Μήλα). Συζήτηση επίσης έγινε για το θέμα εξαγωγών του Μανταρινιού.

Όπως ειπώθηκε από την κινέζικη πλευρά «η σημερινή συνάντηση δημιουργεί μεγάλη προοπτική για ισχυρότερη εμπορική συνεργασία στις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων από την Ελλάδα στην Κίνα, σε ακτινίδια, χυμούς, αλιεύματα, δέρματα, γαλακτοκομικά, πτηνά, κρασί, μέλι, βοοειδή, αιγοπρόβατα, χοιρινά και ελαιόλαδο».

Κλείνοντας η κινέζικη πλευρά ζήτησε από τον Έλληνα Υπουργό να υπάρχουν εντατικές ανταλλαγές επισκέψεων και συνεργασιών μεταξύ στελεχών των δύο Υπουργείων και εκπροσώπων θεσμικών παραγωγικών φορέων του πρωτογενούς τομέα, κάτι που έγινε αποδεκτό από τον ΥπΑΑΤ.

Επίσης, ζητήθηκε από τον Κινέζο Υφυπουργό η υπογραφή «Μνημονίου Συνεργασίας Κτηνοτροφικών και Φυτουγειονομικών ζητημάτων» με την ισχυρή πεποίθηση ότι θα δώσει λύσεις στις επιμέρους δυσκολίες μεταξύ των δύο χωρών που απορρέουν από την ασθένεια της αφρικανικής πανώλης και της ευλογιάς των αιγοπροβάτων που δυσχέραιναν τις εξαγωγές στην Κίνα.

Ο Κινέζος Υφυπουργός δεσμεύτηκε, ότι σύντομα θα υπάρξει Επιτροπή Κινέζων Εμπειρογνωμόνων που θα επισκεφτούν αγροτικές μονάδες και κτηνιατρικές εγκαταστάσεις στη χώρα μας, θα συνομιλήσουν με τις αρμόδιες υπηρεσίες στην Ελλάδα και θα διευκρινιστούν θέματα που αφορούν την διατροφικά ασφαλή εισαγωγή ελληνικών αγροτικών προϊόντων στην Κίνα.

Η επίσκεψη ολοκληρώθηκε με την συμβολική ανταλλαγή δώρων, σε θερμό και φιλικό κλίμα όπως αρμόζει στις διαχρονικά στενές σχέσεις των δύο χωρών. Η θετική έκβαση της συνάντησης αποτυπώθηκε από τον Κινέζο Υφυπουργό, ο οποίος χαρακτήρισε την επίσκεψη του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρη Αυγενάκη, ως «ορόσημο ουσιαστικών συνεργασιών μεταξύ Ελλάδας - Κίνας».

Σε δημόσια διαβούλευση θέτει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) το προσχέδιο της Απόφασης για την εκκίνηση και λειτουργία της ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών και τον ορισμό του μορφοτύπου του ηλεκτρονικού δελτίου αποστολής.

Θυμίζουμε ότι ο ΑγροΤύπος πρώτος είχε αναφερθεί σε άρθρο του για το ηλεκτρονικό δελτίο αποστολής στο χωράφι και ότι σε πραγµατικό χρόνο θα ελέγχεται η διακίνηση των αγροτικών προϊόντων.

Μέσω της διαβούλευσης η ΑΑΔΕ προσβλέπει στην άμεση συνεργασία με τους φορείς και τις επιχειρήσεις, ώστε από κοινού να διαμορφώσουν το νέο πλαίσιο στη διακίνηση αγαθών, που εμβαθύνει στη χρήση σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων για την αποτροπή της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου.

Στο προσχέδιο της απόφασης καθορίζεται το περιεχόμενο των παραστατικών διακίνησης, η διαδικασία για την ψηφιακή έκδοση και διαβίβασή τους στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, καθώς και η διαδικασία ψηφιακής παρακολούθησης της διακίνησης αγαθών.

Επίσης ορίζονται οι υπόχρεοι έκδοσης παραστατικών διακίνησης, ο χρόνος έκδοσης και ο χρόνος διαβίβασης των δεδομένων στο myDATA.

Η διαβίβαση των δεδομένων θα πραγματοποιείται ηλεκτρονικά στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA της ΑΑΔΕ.

Τα κανάλια διαβίβασης που μπορούν να χρησιμοποιούν οι παραγωγοί για τη διαβίβαση δεδομένων των ψηφιακών παραστατικών διακίνησης αγαθών είναι τα παρακάτω:

α) Πάροχος Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Έκδοσης Στοιχείων.

β) Προγράμματα διαχείρισης επιχειρήσεων (εμπορικό /λογιστικό, ERP), που χρησιμοποιούν οι οντότητες και διασυνδέονται με την ΑΑΔΕ μέσω σχετικής διεπαφής.

γ) Εφαρμογή Έκδοσης και Διαβίβασης Παραστατικών «timologio» που είναι προσβάσιμη μέσω του διαδικτυακού τόπου της ΑΑΔΕ

Η διαβούλευση θα διαρκέσει από τις 23/4 μέχρι τις 10/5, ενώ τα σχόλια, παρατηρήσεις και προτάσεις αποστέλλονται στην ηλεκτρονική διεύθυνση: deltioapostolis@aade.gr

Διαβάστε το κείμενο της διαβούλευσης (εδώ)

Όπως είχε γράψει πρώτος ο ΑγροΤύπος ο Έλληνας υπουργός ΑΑΤ, Λευτέρης Αυγενάκης, πήγε επίσκεψη στην Κίνα.

Στόχος του ΥπΑΑΤ είναι η αύξηση των ελληνικών εξαγωγών. Αίτημα της Ελλάδας είναι να ισχύει η απαγόρευση εισαγωγών από την χώρα μας μη επεξεργασμένων και επεξεργασμένων προϊόντων, μετά από κρούσματα ευλογιάς, μόνο για τις περιοχές που εμφανίζεται κρούσμα και όχι για το σύνολο της χώρας. Σύμφωνα με το ΥπΑΑΤ έγινε δεκτή από την πλευρά της Κίνας η «αρχή της περιφερειοποίησης» για τις ελληνικές εξαγωγές ζωικής παραγωγής και επίσης αποφασίστηκε να υπάρξει επιτόπια επίσκεψη Κινεζικής αντιπροσωπείας σε παραγωγικές μονάδες της Ελλάδος.

Από την άλλη όμως οι ελληνικές εξαγωγές φυτικής παραγωγής - και ειδικότερα νωπών οπωροκηπευτικών - πάνε από το κακό στο χειρότερο. Το μόνο προϊόν που μπορεί η χώρα μας να εξάγει στην Κίνα είναι το ακτινίδιο. Αν και υπήρχαν αιτήσεις και για άλλα προϊόντα (όπως σταφύλια, πορτοκάλια, κ.α.) ακόμη δεν έχουν προχωρήσει οι σχετικές διμερείς διαπραγματεύσεις. Αλλά και για τα ακτινίδια κάθε χρόνο έχουμε συνεχή μείωση των ποσοτήτων που εξάγονται στην κινέζικη αγορά. Επίσης εντύπωση έχει κάνει ότι ο υπουργός δεν πήρε μαζί του εκπρόσωπο της ΕΘΕΑΣ που προχωρά και στη δημιουργία εταιρείας εξαγωγών αγροτικών προϊόντων.

Η ανακοίνωση του ΥπΑΑΤ αναφέρει τα εξής:

Σε θερμό κλίμα συνεργασίας πραγματοποιήθηκε, σήμερα Δευτέρα (22/4), η συνάντηση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Λευτέρη Αυγενάκη με τον Κινέζο ομόλογό του κ. Tang Renjian στο Υπουργείο Γεωργίας και Αγροτικών Υποθέσεων της Κίνας.

Ο Έλληνας υπουργός ευχαρίστησε εκ μέρους της χώρας μας την κινεζική πλευρά για την παρουσία της σε υψηλό επίπεδο στο Συνέδριο «our Ocean Conference» που έλαβε χώρα στην Αθήνα 15-17 Απριλίου, για την υποστήριξη στην υποψηφιότητα της Ελλάδος για την εκλογή ως μη μόνιμο μέλος στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για το διάστημα 2025-2026, καθώς και για τη στήριξη που προσφέρει στην προσπάθεια που κάνει η Ελλάδα για τον επαναπατρισμό των γλυπτών του Παρθενώνα.
Η Κινεζική πλευρά ευχαρίστησε την Ελληνική Κυβέρνηση για την υποστήριξη της, στην πρωτοβουλία «Belt and Road», μια στρατηγική ανάπτυξης που υιοθέτησε η Κινεζική Κυβέρνηση το 2013 συνδέοντας την Ασία, με την Ευρώπη και την Αφρική στη βάση της οποίας οι δύο χώρες έχουν υπογράψει Μνημόνιο Κατανόησης.

Ο Κινέζος υπουργός ευχαρίστησε τον Έλληνα ομόλογό του για τη συμμετοχή της χώρας μας στην Πρωτοβουλία συνεργασίας Κίνας-Χωρών Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, καθώς και για την ελληνική στήριξη στην επανεκλογή του Κινέζου Γενικού Διευθυντή κ. Qu Dongyu στον Παγκόσμιο Οργανισμό Τροφίμων (η Ελλάδα είναι ιδρυτικό μέλος του FAO).

Ο Έλληνας Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έθεσε μια σειρά από ζητήματα που σχετίζονται με την αντιμετώπιση των χαμηλού επιπέδου εμπορικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας - Κίνας στα αγροτικά προϊόντα.

Συμφωνήθηκε απευθείας επικοινωνία μεταξύ των δυο Υπουργείων, με στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών συνεργασίας σε όλα τα επίπεδα.

Η ελληνική αντιπροσωπεία ζήτησε να εφαρμοστεί η «αρχή της περιφερειοποίησης» από την πλευρά της Κίνας (να ισχύει η απαγόρευση εισαγωγών μη επεξεργασμένων και επεξεργασμένων προϊόντων, μετά από κρούσματα ευλογιάς, μόνο για τις περιοχές που εμφανίζεται κρούσμα και όχι για το σύνολο της χώρας), με στόχο την άρση των απαγορεύσεων στα ελληνικά προϊόντα αιγοπροβάτων, δερμάτων αιγοπροβάτων, βοοειδών και χοιρινών, η οποία έγινε δεκτή και συμφωνήθηκε η επιτόπια επίσκεψη Κινέζικής αντιπροσωπείας σε παραγωγικές μονάδες της Ελλάδος για τον έλεγχο των ασθενειών και ακριβή ενημέρωση από τις αρμόδιες αρχές.

Συμφωνήθηκε, ακόμη, η υιοθέτηση Σχεδίου Δράσης με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, ως απόρροια του Μνημονίου Κατανόησης Αγροτικής Συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.

Η ελληνική πλευρά αποδέχτηκε με χαρά την πρόταση για την φιλοξενία κινηματογραφικού συνεργείου του Υπουργείου Γεωργίας της Κίνας με σκοπό την δημιουργία ντοκιμαντέρ για την προώθηση των ελληνικών προϊόντων στην κινεζική αγορά δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση, στο ελαιόλαδο, μέλι, αλιεύματα, τυροκομικά, δέρματα, κοτόπουλα και κρασί.

Αποφασίστηκε η τακτική ανταλλαγή επισκέψεων μεταξύ των δύο χωρών σε τεχνικό και επιστημονικό επίπεδο.

Από την κινεζική πλευρά δόθηκε μεγάλη σημασία στην παρουσία του Έλληνα Υπουργού στο «China-Europe Forum on Beautiful Countryside», που θα πραγματοποιηθεί, από 15-17 Ιουλίου, στην περιοχή Zhejiang, της Κίνας στο οποίο ο Κινέζος υπουργός Γεωργίας και Αγροτικών Υποθέσεων απεύθυνε πρόσκληση στον Έλληνα ΥπΑΑΤ να παραστεί. (Το συγκεκριμένο Forum αφορά την εμβάθυνση των κινεζικών και ευρωπαϊκών σχέσεων).

Ο Έλληνας Υπουργός δεσμεύτηκε ότι θα εξεταστεί η ελληνική παρουσία σε υψηλό επίπεδο, ενώ επισήμανε ότι θα είναι εξαιρετικά χρήσιμο να έχει προχωρήσει το «Σχέδιο Δράσης» μεταξύ Ελλάδας και Κίνας καθώς και η υπογραφή των «Πρωτοκόλλων» για την έναρξη εξαγωγών ελληνικών αλιευμάτων στην Κίνα.

Συζητήθηκε επίσης το ενδεχόμενο στη συγκεκριμένη επίσκεψη ο Έλληνας υπουργός να συνοδεύεται από αντιπροσωπεία θεσμικών εκπροσώπων παραγωγικών κλάδων όπως ελαιολάδου, μελιού, αλιευμάτων, τυροκομικών, κρασιού, πτηνών και δερμάτων.

Η Κινέζική πλευρά εξέφρασε διακαώς την επιθυμία της για ενίσχυση της εμπορικής συνεργασίας με τη χώρα μας. Με δεδομένο δε ότι πρόκειται για μια χώρα με πληθυσμό που φθάνει τα 1,4 δισεκατομμύρια πολιτών, είναι εμφανείς οι προοπτικές που διανοίγονται για τα ελληνικά προϊόντα.

Η επίσημη επίσκεψη του Υπουργού συνεχίζεται αύριο με την συνάντηση με τον Πρόεδρο της Κινεζικής Ακαδημίας Αγροτικών Επιστημών. Την Τετάρτη θα πραγματοποιηθεί συνάντηση με τους Υπουργούς Εμπορίου και με τους Τελωνείων.

Συγχαρητήρια στην ελληνική κυβέρνηση για τις πρωτοβουλίες της στην κατεύθυνση του περιβάλλοντος με αιχμή την παραγωγή «πράσινης» ενέργειας απένειμε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι, κατά την ομιλία του στη διεθνή διάσκεψη του 9ου «Our Ocean Conference».

«Έχετε επιτύχει ένα απίστευτο ρεκόρ στην παραγωγή ενέργειας αποκλειστικά μόνο από ανανεώσιμες πηγές για μεγάλο χρονικό διάστημα το περασμένο καλοκαίρι», τόνισε ο Τζον Κέρι, απευθυνόμενος στον Έλληνα πρωθυπουργό.

Βέβαια μπορεί κάποιοι να δίνουν συγχαρητήρια επειδή γέμισε η Ελλάδα αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα αλλά έχουμε και αντίθετες φωνές που υποστηρίζουν ότι σε μια εποχή επισιτιστικής κρίσης δε μπορείς να «καταστρέφεις» την αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας με τη δικαιολογία ότι θέλεις να μειώσεις τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων.

Το δίλημμα που θα αντιμετωπίσουν τα επόμενα χρόνια οι πολιτικοί θα είναι λιγότερο πετρέλαιο ή λιγότερα τρόφιμα;

Η αναμενόμενη αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού οδηγεί σε αναμενόμενη αύξηση της αντίστοιχης ζήτησης για τρόφιμα. Όμως η αγροτική προσφορά, εκτός από τα προβλήματα λόγω κλίματος αναμένεται να έχει στο κοντινό μέλλον και γεωπολιτικές «πιέσεις». Είναι ενδεχόμενο, οι μεγάλοι προμηθευτές τροφίμων να δημιουργήσουν σφαίρες επιρροής, με βάση τις εξαγωγές τους. Η ομάδα των αναδυόμενων χωρών BRICS μεγαλώνει και περιλαμβάνει χώρες που διαθέτουν αυξημένη προσφορά πετρελαίου και τροφίμων.

Είναι ενδιαφέρον το γεγονός, ότι η Ρωσία ενδεχομένως επιδιώκει να επηρεάσει την πολιτική αφρικανικών χωρών με χαμηλή διατροφική ασφάλεια. Οι ρωσικές εξαγωγές της αγροτικών προϊόντων προς την Αφρική και συγκεκριμένα τις υπο-Σαχάριες περιοχές αυξήθηκαν, κατά 30%, στην περίοδο 2023-2024 σε σχέση με το 2020-2021. Στο μέλλον φαίνεται ότι οι εξαγωγές αγρο-τροφίμων να αποτελούν σημαντικό εργαλείο προβολής ήπιας ισχύος από την Ρωσία προς τον Παγκόσμιο Νότο, με στόχο την δημιουργία περιοχών επιρροής, με προφανή γεωπολιτικά οφέλη.

Επιπλέον, η εντεινόμενη συχνότητα και βιαιότητα απρόβλεπτων καιρικών φαινομένων, είναι ένας επιπρόσθετος παράγοντας πίεσης στην παγκόσμια γεωργική παραγωγή. Σύμφωνα με στοιχεία του FAO, περίπου 12 εκατομμύρια εκτάρια αρόσιμης γης χάνονται κάθε χρόνο λόγω ανυδρίας, πλημμυρών και κυμάτων καύσωνα, που αποσταθεροποιούν ολόκληρες περιοχές.

Και ενώ όλα αυτά συμβαίνουν στον πλανήτη, στην χώρα μας έχουμε το φαινόμενο να ξεφυτρώνουν παντού φωτοβολταϊκά πάρκα, χωρίς καμιά στρατηγική αλλά με μια άναρχη ανάπτυξη. Σε όλη την χώρα χωράφια βγαίνουν από την παραγωγή για να βάλουν φωτοβολταϊκά. Αγρότες που νοίκιαζαν χωράφια τα χάνουν γιατί απλά οι ιδιοκτήτες τους προτιμούν να τα δώσουν σε εταιρείες - με το αζημίωτο - για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών.

Στις 15 Μαρτίου 2024, ο κ. Σταυρογιάννης, μαζί με έναν συντοπίτη του από τον Παλαμά Φθιώτιδας και δύο ακόμη από το Καλαμάκι Λαμίας, υπέβαλαν μηνυτήρια αναφορά στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Λάρισας, κατά παντός υπευθύνου, διοικητικού στελέχους και υπαλλήλου, της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδος, του ΔΕΔΔΗΕ, του ΑΔΜΗΕ και της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας. Οι μηνυτές ζητούν να ελεγχθούν και να αξιολογηθούν ποινικά όλοι οι φάκελοι αδειοδότησης φωτοβολταϊκών σταθμών σε γη υψηλής παραγωγικότητας στην Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδας, από τις 9 Αυγούστου 2020.

Την ημερομηνία εκείνη τέθηκε σε ισχύ η πρώτη Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) η οποία προβλέπει το όριο ανά Περιφέρεια για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών σε Γη Υψηλής Παραγωγικότητας. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι φωτοβολταϊκοί σταθμοί ισχύος έως 1MW μπορούν να εγκατασταθούν σε γη υψηλής παραγωγικότητας, υπό την προϋπόθεση ότι οι εκτάσεις που θα καλυφθούν δε θα υπερβαίνουν το 1% του συνόλου των καλλιεργούμενων εκτάσεων κάθε Περιφερειακής Ενότητας. Ειδικά για την Αττική και τα νησιά, το όριο τίθεται στο 0,5%. Με τροποποιητική ΚΥΑ, τον Οκτώβριο του 2022, το σχετικό όριο περιορίστηκε στο 0,8%, ενώ παρέμεινε στο 0,5% για την Αττική και τα νησιά. Ειδικά στην Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδας, η σχετική ΚΥΑ προβλέπει ότι μπορούν να καλυφθούν από φωτοβολταϊκά έως και 10.875 στρέμματα γης υψηλής παραγωγικότητας, με μέγιστο όριο συνολικά εγκατεστημένης ισχύος τα 776,78 ΜW.

Το ερώτημα είναι κάνει κάποιος έλεγχο για το πόσα στρέμματα καλύπτονται με φωτοβολταϊκά ή μοιράζουν συνεχώς άδειες; Κάποιοι υπεύθυνοι θα πρέπει να απαντήσουν στο ερώτημα.

Εκδόθηκε η Υπουργική Απόφαση για τη διαδικασία σύναψης συμβάσεων προμήθειας με τιμολόγιο ΓΑΙΑ και για τη ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών των αγροτών.

Οι υποχρεώσεις των προμηθευτών για το τιμολόγιο «ΓΑΙΑ» των αγροτών
Οι υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν οι προμηθευτές, με σκοπό να προσφέρουν το τιμολόγιο «ΓΑΙΑ» στους αγρότες, προσδιορίζονται σε Απόφαση που υπογράφουν ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης και η Υφυπουργός, κυρία Αλεξάνδρα Σδούκου. Στην ίδια Απόφαση προβλέπονται οι λεπτομέρειες ένταξης αγροτικών καταναλωτών σε πρόγραμμα ρύθμισης ληξιπρόθεσμων οφειλών που υποχρεούνται να προσφέρουν οι προμηθευτές.
Το τιμολόγιο «ΓΑΙΑ» αποτελεί μία πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μέσω της οποίας οι αγρότες αποκτούν πρόσβαση σε μακροχρόνια (10ετή) βάση σε χαμηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας και συμπεριλαμβάνεται στο ευρύτερο πλέγμα μέτρων που λαμβάνει η κυβέρνηση για τη μείωση κόστους στο αγροτικό ρεύμα.

Ειδικότερα, στο πλαίσιο της Απόφασης χορηγούνται, για σταθμούς Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)- με μέγιστο όριο συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 500 MW κατά απόλυτη προτεραιότητα- οριστικές προσφορές σύνδεσης σε παραγωγούς, οι οποίοι, εντός 3 μηνών από την έναρξη της παρούσας Απόφασης θα συνάψουν διμερείς συμβάσεις ή συμφωνίες για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, με χρηματοοικονομική διευθέτηση (financial settlement) ή με φυσική παράδοση (physical delivery), με Προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας που επιθυμεί να εκπροσωπήσει κατόχους συνδέσεων αγροτικού ρεύματος.

Αξίζει να επισημανθεί πως η ισχύς των σταθμών ΑΠΕ στους οποίους θα χορηγηθούν οριστικές προσφορές σύνδεσης θα πρέπει να αντιστοιχεί στο 30% της ετήσιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας των καταναλωτών κατόχων παροχής αγροτικού ρεύματος που προτίθενται να εκπροσωπούν οι προμηθευτές, που συμβάλλονται με τους αντίστοιχους παραγωγούς.

Τα δικαιολογητικά και οι λεπτομέρειες για τη σύναψη σύμβασης προμήθειας με τιμολόγιο «ΓΑΙΑ»
Οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίοι επιθυμούν να εκπροσωπήσουν καταναλωτές κατόχους παροχής αγροτικού ρεύματος, εντός 15 ημερών από την έναρξη ισχύος της Απόφασης, ανακοινώνουν τα χαρακτηριστικά των τιμολογίων προμήθειας «ΓΑΙΑ» που προσφέρουν, ενημερώνοντας με κάθε πρόσφορο μέσο τους ενδιαφερόμενους για τους ειδικότερους όρους που θα διέπουν τις συμβάσεις προμήθειας διάρκειας μεγαλύτερης ή ίσης των 10 ετών, με δυνατότητα διαφορετικής χρέωσης κατά τα 2 πρώτα έτη της σύμβασης.

Στη συνέχεια, οι αγρότες μπορούν να συνάψουν τη σύμβαση προμήθειας με τον προμηθευτή που επιθυμούν, εντός αποκλειστικής προθεσμίας 2 μηνών από το πέρας ανακοίνωσης των τιμολογίων προμήθειας «ΓΑΙΑ».

Τα δικαιολογητικά έγγραφα και στοιχεία που προσκομίζουν οι αγρότες για να συνάψουν τη σύμβαση προμήθειας με τιμολόγιο «ΓΑΙΑ» είναι κατ’ ελάχιστο Υπεύθυνη Δήλωση (εμπεριέχεται στο Παράρτημα της Υπουργικής Απόφασης), υπογεγραμμένη μέσω της διαδικτυακής πύλης gov.gr, καθώς και τα στοιχεία αναφοράς της παροχής.

Κάτοχοι αγροτικών συνδέσεων που καλύπτουν την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας μέσω εφαρμογής ενεργειακού συμψηφισμού με σταθμό ΑΠΕ (net metering) δεν μπορούν να ενταχθούν στο τιμολόγιο «ΓΑΙΑ» γι’ αυτές τις παροχές.

Διαδικασία εξόφλησης οφειλών και αλλαγή προμηθευτή
Για τους αγρότες, που επιθυμούν να συμβληθούν με προμηθευτή, που προσφέρει τιμολόγιο «ΓΑΙΑ», επιτρέπεται η αλλαγή παρόχου, ενώ η ύπαρξη ληξιπρόθεσμων οφειλών που απορρέουν από τη σύμβαση προμήθειας δεν εμποδίζει την άσκηση του δικαιώματος αλλαγής προμηθευτή.

Αξίζει να επισημανθεί πως οι προμηθευτές που αναλαμβάνουν την εκπροσώπηση καταναλωτών κατόχων παροχής αγροτικού ρεύματος, μέσω σύναψης σύμβασης προμήθειας με τιμολόγιο «ΓΑΙΑ», αναλαμβάνουν την υποχρέωση άμεσης εξόφλησης, για το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών των πελατών εφόσον υπάρχουν, προς άλλον ή άλλους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, που αφορούν καταναλώσεις μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2023. Σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης εξόφλησης, η εκπροσώπηση θεωρείται άκυρη και ο καταναλωτής κάτοχος παροχής αγροτικού ρεύματος εκπροσωπείται εκ νέου από τον προηγούμενο προμηθευτή του.

Πρόγραμμα ρύθμισης ληξιπρόθεσμων οφειλών
Στην περίπτωση ύπαρξης ληξιπρόθεσμων οφειλών, οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας που αναλαμβάνουν την εκπροσώπηση αγροτών με σύμβαση προμήθειας με τιμολόγιο «ΓΑΙΑ» εντάσσουν κάθε συμβαλλόμενο σε πρόγραμμα ρύθμισης οφειλών. Διευκρινίζεται πως η ένταξή του σε πρόγραμμα ρύθμισης οφειλών είναι ανεξάρτητη από την ένταξή του σε τιμολόγιο «ΓΑΙΑ», σε περίπτωση που αιτηθεί μόνο τη ρύθμιση των οφειλών του.

Το ποσό της οφειλής αγροτών που μπορεί να ρυθμιστεί αφορά οφειλή που έχει δημιουργηθεί από ανεξόφλητους λογαριασμούς κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2023, ενώ δεν περιλαμβάνονται οφειλές από λογαριασμούς καταναλώσεων περιόδου από την 1η Ιανουαρίου 2024 και μετά. Παράλληλα, το ποσό της οφειλής που μπορεί να ρυθμιστεί θα πρέπει να είναι μεγαλύτερο ή ίσο των 100 ευρώ.

Ο καταναλωτής κάτοχος παροχής αγροτικού ρεύματος οφείλει να υποβάλει αίτημα ρύθμισης οφειλής προς τον προμηθευτή, που επιθυμεί να συμβληθεί με τιμολόγιο «ΓΑΙΑ», το αργότερο έως και τη σύναψη σύμβασης προμήθειας με το τιμολόγιο «ΓΑΙΑ», δηλώνοντας την προτίμησή του για το πρόγραμμα ρύθμισης που επιθυμεί να ενταχθεί (συνοδευόμενο από την Υπεύθυνη Δήλωση του Παραρτήματος της παρούσας Απόφασης).

Οι δόσεις σχετικά με την αποπληρωμή του συνολικού ποσού της οφειλής είναι ισόποσες και 120 μηνιαίες και δεν μπορούν να είναι μικρότερες από το ποσό των 10 ευρώ/μήνα. Οι δόσεις δύναται να καταβάλλονται σε δύο ισόποσες εξαμηνιαίες πληρωμές έως τη 30ή Ιουνίου και έως τη 31η Δεκεμβρίου εκάστου έτους. Σε περίπτωση, που ο καταναλωτής δεν εξοφλήσει εμπρόθεσμα τρεις μηνιαίες δόσεις ή μια εξαμηνιαία δόση απεντάσσεται αυτόματα από το πρόγραμμα ρύθμισης της οφειλής.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι στην περίπτωση, που η καταγγελία της σύμβασης προμήθειας με το τιμολόγιο «ΓΑΙΑ» πραγματοποιηθεί πριν από το πέρας της συμβατικής διάρκειας ισχύος της από φυσικό πρόσωπο, τότε ο καταναλωτής κάτοχος παροχής αγροτικού ρεύματος επιβαρύνεται, με ρήτρα αποχώρησης ποσού 70 ευρώ.

Η Ισπανία και η Ελλάδα είναι οι μεγάλοι εξαγωγείς επιτραπέζιων ελιών της ΕΕ.

Την φετινή περίοδο 2023/2024 είχαμε μια δύσκολη χρονιά όσον αφορά την παραγωγή επιτραπέζιων ελιών λόγω της ακαρπίας, παρόλα αυτά όμως συνεχίστηκε η άνοδος των ελληνικών εξαγωγών σε σχέση με τις ισπανικές εξαγωγές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που εξέδωσε το Ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων (MAPA), η ισπανική παραγωγή επιτραπέζιων ελιών το 2023/2024 ανήλθε 408.720 τόνοι.

Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία από το ΥπΑΑΤ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ) η περίοδος 2023/2024 χαρακτηρίστηκε από ακαρπία, ευελπιτεί πάντως ότι η προσεχής παραγωγή ελαιοκάρπου επιτραπέζιων ποικιλιών την ελαιοκομική περίοδο 2024/2025 να είναι μία κανονική παραγωγή.

Σύμφωνα με τα στοιχεία από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας (Δ.Σ.Ε.) το 2023/2024 εκτιμάται ότι η ισπανική παραγωγή ελιών ανήλθε σε 388.000 τόνους (μειωμένη κατά 6,4% σε σχέση με πέρσι) και η ελληνική στους 110.000 (μειωμένη κατά 66,2%).

Πάντως οι ελληνικές ελιές κάθε χρόνο καταφέρνουν να κερδίζουν νέες αγορές και να έχουμε αύξηση των εξαγωγών, σε αντίθεση με τους ανταγωνιστές μας Ισπανούς.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας (IOC), οι ελληνικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών το 2023 ανήλθαν σε 195,5 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μια αύξηση σε σχέση με το 2022 που ήταν στους 172,8 χιλιάδες τόνους (+13,1%).

Από την άλλη οι ισπανικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών το 2023 ανήλθαν σε 281,6 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μια μείωση σε σχέση με το 2022 που ήταν στους 329,8 χιλιάδες τόνους (-14,6%).

Για την περίοδο του 2023/2024 έχουμε:

Σεπτέμβριο 2023
Ελλάδα - 16.021 τόνους, έναντι 14.917 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 22.614 τόνους, έναντι 30.375 το προηγούμενο έτος

Οκτώβριο 2023
Ελλάδα - 17.232 τόνους, έναντι 14.962 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 25.982 τόνους, έναντι 31.161 το προηγούμενο έτος

Νοέμβριο 2023
Ελλάδα - 16.475 τόνους, έναντι 13.191 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 25.007 τόνους, έναντι 30.952 το προηγούμενο έτος

Δεκέμβριο 2023
Ελλάδα - 14.668 τόνους, έναντι 12.633 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 21.949 τόνους, έναντι 27.902 το προηγούμενο έτος

Συμπερασματικά η τάση δείχνει ότι έχουμε μια συνεχή άνοδο των ελληνικών εξαγωγών και παράλληλα μια συνεχή πτώση των ισπανικών εξαγωγών.

Αυτό αποτελεί μια καλή προοπτική στο μέλλον τις ελληνικές επιτραπέζιες ελιές που κερδίζουν με την ποιότητα και γεύση τους καταλανωτές και νέες αγορές.

Η αυξημένη ζήτηση θα φέρει και καλύτερες τιμές στους παραγωγούς ελιών, που είναι ένα καθαρά εξαγώγιμο προϊόν της χώρας μας.

Μεγάλο ενδιαφέρον ήδη από τις πρώτες ώρες για το πρόγραμμα «φωτοβολταϊκά στο χωράφι».

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΝ, την 1η μέρα οι αιτήσεις ξεπέρασαν τις 675 καλύπτοντας πάνω από 7,28 εκατ. ευρώ από τον συνολικό προϋπολογισμό του προγράμματος, ο οποίος έχει οριστεί στα 30 εκατ. ευρώ.

Μάλιστα, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές του ΥΠΕΝ, μεγάλο ποσοστό των αιτήσεων προέρχεται από τους αγρότες της Θεσσαλίας, οι οποίοι έχουν υποβάλει συνολικά πάνω από 250 αιτήσεις.

Σημειώνεται ότι το εν λόγω πρόγραμμα συνιστά μια πρωτοβουλία στα πλαίσια δέσμης μέτρων της κυβέρνησης για την μείωση του ενεργειακού κόστους των αγροτών και την οποία επιμελήθηκε η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου, ώστε να τεθεί γρήγορα σε εφαρμογή μετά τις αρχικές εξαγγελίες του Πρωθυπουργού πριν δύο μήνες.

Μέσω του προγράμματος ενισχύεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών ισχύος έως 50kW από επαγγελματίες αγρότες, από αγρότες ειδικού καθεστώτος και από αγροτικές επιχειρήσεις. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να έχουν ενεργή αγροτική παροχή και να είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων κατά το τρέχον έτος, ώστε να γίνουν ενεργειακά αυτόνομοι. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως παράγοντας τη δική τους «πράσινη» ενέργεια, θα μειώσουν το ενεργειακό τους κόστος.

Οι ωφελούμενοι θα λάβουν ενίσχυση 30% και έως 350 ευρώ ανά kW, με το ποσό της επιδότησης να μην σωρεύεται στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας που λαμβάνουν οι αγρότες.

Διευκρινίζεται πως για αιτήσεις ισχύος έως 30 kW εφαρμόζεται ο ενεργειακός συμψηφισμός (net metering), ενώ για αιτήσεις από 31kW έως 50kW συμψηφίζεται η κατανάλωση, η οποία συμπίπτει την ίδια χρονική στιγμή με την παραγωγή του φωτοβολταϊκού σταθμού, και εφόσον υπάρχει περίσσεια παραγωγή αυτή αποζημιώνεται με μία σταθερή τιμή από τον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ - ως απλός αυτοπαραγωγός).

Αιτήσεις, με σκοπό τη χρηματοδότηση, στο πλαίσιο του προγράμματος: «Φωτοβολταϊκό στο χωράφι», υποβάλλονται έως και τις 15 Μαΐου 2024, μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας (εδώ), κάνοντας χρήση των κωδικών TAXISNET.

Διαβάστε το σχετικό ΦΕΚ με την απόφαση, που αφορά τροποποίηση του προγράμματος «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη» (εδώ)

Στο μεταξύ το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοινώνει την παράταση του προγράμματος: «Βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης επιχειρήσεων του τριτογενούς τομέα», συνολικού ύψους 176,75 εκατ. ευρώ, έως τις 15 Μαΐου 2024, στις 18:00.

Το Υπουργείο προέβη σε αυτή την παράταση, αναγνωρίζοντας τον αυξημένο φόρτο εργασίας των μηχανικών, Ενεργειακών Επιθεωρητών και Ελεγκτών, που εκδίδουν τα -κατά περίπτωση- αποδεικτικά ενεργειακής απόδοσης (Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης/ Έκθεση Ενεργειακού Ελέγχου).

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν για τυχόν ερωτήματα και διευκρινίσεις στα τηλέφωνα 218 2185146 (ώρες λειτουργίας 09:00 - 17:00) και 213 1513598 (ώρες λειτουργίας 11:00 – 17:00).

Σε θετικό κλίμα πραγματοποιήθηκε η συνάντηση του προεδρείου του Συνδέσμου Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών (ΣΕΚΛΑ) με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρη Αυγενάκη.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο πρόεδρος και τα μέλη του ΣΕΚΛΑ ενημέρωσαν τον υπουργό για την ποιότητα των αγροτικών προϊόντων, την επάρκεια ενόψει της περιόδου του Πάσχα και της τουριστικής σεζόν, για την εξέλιξη των τιμών, καθώς και τη σπουδαιότητα της αγοράς, η οποία διασυνδέει αγρότες-παραγωγούς κηπευτικών και φρούτων με τους καταναλωτές σε όλη την χώρα.

Παρέδωσαν γραπτό υπόμνημα με τις θέσεις του Συνδέσμου αλλά και τις προτάσεις ώστε να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο η λειτουργία της αγοράς.

«Η αγορά αυτή την περίοδο λειτουργεί ομαλά καθώς λόγω των ευνοϊκών καιρικών συνθηκών υπάρχει πληθώρα ποιοτικών αγαθών, σε τιμές ανταγωνιστικές. Σε κάθε περίπτωση τα προϊόντα φτάνουν στους καταναλωτές, ικανοποιώντας παράλληλα τους αγρότες μας, με τιμές οι οποίες ανταποκρίνονται στο κόστος παραγωγής», δήλωσε κατά την συνάντηση, ο πρόεδρος του ΣΕΚΛΑ, Νίκος Καλόγρης.

Από το ΣΕΚΛΑ, συμμετείχε ακόμα ο αντιπρόεδρος, Θανάσης Ισσαρης, καθώς και τα μέλη, Μανώλης Χριστόπουλος, Νίκος Κουράτορας και Χρήστος Κογκάκης. Παρέδωσαν, μάλιστα, στον υπουργό τιμητική πλακέτα, ως επισφράγισμα της αγαστής τους συνεργασίας.

Το πρόγραμμα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας: «Φωτοβολταϊκά στο χωράφι», προϋπολογισμού 30 εκατ. ευρώ, ανοίγει από σήμερα, Τρίτη (9 Απριλίου), στις 12 το μεσημέρι, για υποβολή αιτήσεων.

Η σχετική προκήρυξη για την εκκίνησή του υπογράφηκε από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρο Σκυλακάκη, την Υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κυρία Αλεξάνδρα Σδούκου και από τον Αναπληρωτή Υπουργό Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών, κ. Νίκο Παπαθανάση.

Μέσω του προγράμματος ενισχύεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών ισχύος έως 50 kW από επαγγελματίες αγρότες, από αγρότες ειδικού καθεστώτος και από αγροτικές επιχειρήσεις. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να έχουν ενεργή αγροτική παροχή και να είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων κατά το τρέχον έτος, ώστε να γίνουν ενεργειακά αυτόνομοι. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως παράγοντας τη δική τους «πράσινη» ενέργεια, θα μειώσουν το ενεργειακό τους κόστος.

Οι ωφελούμενοι θα λάβουν ενίσχυση 30% και έως 350 ευρώ ανά kW, με το ποσό της επιδότησης να μην σωρεύεται στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας που λαμβάνουν οι αγρότες.

Διευκρινίζεται πως για αιτήσεις ισχύος έως 30 kW εφαρμόζεται ο ενεργειακός συμψηφισμός (net metering), ενώ για αιτήσεις από 31 kW έως 50 kW συμψηφίζεται η κατανάλωση, η οποία συμπίπτει την ίδια χρονική στιγμή με την παραγωγή του φωτοβολταϊκού σταθμού, και εφόσον υπάρχει περίσσεια παραγωγή αυτή αποζημιώνεται με μία σταθερή τιμή από τον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ - ως απλός αυτοπαραγωγός).

Βασική προϋπόθεση για την υποβολή αίτησης στο πρόγραμμα είναι ο ωφελούμενος να μην έχει ξεκινήσει καμία εργασία ή παραγγελία για τον φωτοβολταϊκό σταθμό.
Εφόσον διαθέτει άνω της μιας αγροτικές παροχές ηλεκτρικής ενέργειας έχει τη δυνατότητα υποβολής αίτησης για την χρηματοδότηση φωτοβολταϊκού σταθμού ισχύος έως 50 kW για κάθε μια εξ’ αυτών.

Αιτήσεις, με σκοπό τη χρηματοδότηση, στο πλαίσιο του προγράμματος: «Φωτοβολταϊκό στο χωράφι», υποβάλλονται έως και τις 15 Μαΐου 2024, μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας (εδώ), κάνοντας χρήση των κωδικών TAXISNET.

Στο πρόγραμμα η κατάταξη των αιτήσεων θα γίνει με βάση δύο ομάδες προτεραιότητες και έως την κάλυψη του συνολικού προϋπολογισμού:

• Α’ ομάδα προτεραιότητας: Φωτοβολταϊκά έως και 10,8 kW
• B’ Oμάδα προτεραιότητας: Φωτοβολταϊκά πάνω από 10,8 kW και έως 50 kW

Οι αιτήσεις σε κάθε ομάδα θα κατατάσσονται με βάση τη χρονική σειρά υποβολής τους, ενώ στο πρόγραμμα θα υπάρχουν και επιλαχόντες.

Η εν λόγω πρωτοβουλία υλοποιείται με την υποστήριξη του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Αξίζει να επισημανθεί πως σήμερα ολοκληρώνεται η υποβολή αιτήσεων στο πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στην στέγη» από επαγγελματίες αγρότες και για ισχύ έως 10,8kW. Ωστόσο, συνεχίζεται η υποβολή αιτήσεων, αποκλειστικά, από τα νοικοκυριά.

Με αφορμή την προκήρυξη του προγράμματος ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε: «Στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σχεδιάσαμε και υλοποιούμε ένα πρόγραμμα με βασικό όφελος τη μείωση κόστους στο αγροτικό ρεύμα, για όλους τους επαγγελματίες αγρότες που θα το αξιοποιήσουν. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών, ισχύος έως 50kW που προβλέπει, με ενίσχυση 30% του συνολικού κόστους επένδυσης. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία έρχεται σε συνέχεια του μεταρρυθμιστικού νομοσχεδίου που θέσαμε, προσφάτως, σε δημόσια διαβούλευση, όπου και συμπεριλαμβάνεται η θέσπιση του προγράμματος «Απόλλων» για τη μείωση του ενεργειακού κόστους των ευάλωτων νοικοκυριών, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων και των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης ανά την Επικράτεια. Παράλληλα, λαμβάνουμε μέτρα που αφορούν στη ρύθμιση των χρεών προς παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ, ΓΟΕΒ), τα οποία ανέρχονται σε 87 εκατ. ευρώ, ενώ από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο θα τεθεί σε ισχύ η πρόσθετη έκπτωση 10% στο αγροτικό ρεύμα, έπειτα από απόφαση της ΔΕΗ».

Η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κυρία Αλεξάνδρα Σδούκου, σημείωσε: «Από σήμερα οι επαγγελματίες αγρότες με μια πολύ απλή και γρήγορη διαδικασία θα έχουν την δυνατότητα να υποβάλλουν την αίτηση τους για την συμμετοχή τους στο πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στο χωράφι» και να επιδοτηθούν με ποσοστό 30% για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών ισχύος έως 50kW. Αναγνωρίζοντας την πίεση που δημιουργεί το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας στον πρωτογενή τομέα έχουμε προχωρήσει σε μια σειρά πρωτοβουλιών προς την κατεύθυνση τη ελάφρυνσης των αγροτών. Με την δράση «Φωτοβολταϊκά στο χωράφι» υλοποιούμε μια δέσμευση του Πρωθυπουργού προς τους επαγγελματίες αγρότες με την ετήσια μείωση στον λογαριασμό ηλεκτρικού ρεύματος για έναν μέσο αγρότη (με ετήσια κατανάλωση 30.000 kWh) να φτάνει στα 3600 ευρώ, ενώ σειρά έχει η ενεργοποίηση του Τιμολογίου «ΓΑΙΑ» που θα εξασφαλίσει, σε μακροχρόνια βάση για τους αγρότες, χαμηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας καθώς επίσης και η προώθηση ειδικού προγράμματος ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους για το οποίο η Πολιτεία θα αναλάβει το σύνολο της έντοκης επιβάρυνσης».

Το μήνυμα για μηδενική ανοχή σε φαινόμενα ελληνοποιήσεων και σε παραπλανητικές πρακτικές στην αγορά, έστειλε ο Γενικός Γραμματέας του ΥπΑΑΤ, Γιώργος Στρατάκος.

Ωστόσο σε δελτίο τύπου, που εξέδωσε ο Γενικός Γραμματέας, στις 4 Απριλίου 2024, ανέφερε ότι «στα οπωροκηπευτικά, από 1/1/2024, έχουν επιβληθεί συνολικά πρόστιμα ύψους 170.000 ευρώ σε 16 επιχειρήσεις.

Έχουν διαπιστωθεί 3 μη συμμορφώσεις και έχουν επιδοθεί 57 συστάσεις - κυρίως για σημάνσεις και συσκευασίες - σε επιχειρήσεις εμπορίας νωπών οπωροκηπευτικών, ενώ άνω των 300 συστάσεων έχουν αποσταλεί και παραληφθεί, εντός του 2024, σε εμπόρους, χονδρεμπόρους και εξαγωγείς αγροτικών προϊόντων για συμμόρφωσή τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΥπΑΑΤ Μητρώο Εμπόρων Νωπών Οπωροκηπευτικών, (Μ.Ε.Ν.Ο.)».

Απαντώντας στο σχετικό δελτίο τύπου ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, τονίζει στον ΑγροΤύπο τα εξής:

«Εκφράζουμε την απορία μας γιατί η ποινή για τις «ελληνοποιήσεις» ήταν οι «συστάσεις» και όχι η επιβολή κύρωσης για παραπλάνηση του καταναλωτή ή της φήμης του προϊόντος αν αφορά «ελληνοποίηση» για εξαγωγή.

Εντύπωση επίσης προκαλεί και η αποστολή 300 συστάσεων για μη συμμόρφωση στο ΜΕΝΟ.

Υποψία εκφράζουμε αν αφορά μη αναγγελίες για εξαγωγή (προκειμένου να μην τύχουν ελέγχου τα φορτία τους) που είχαμε εγγράφως αποστείλει Πίνακες που συνέκριναν αναγγελίες ΜΕΝΟ με εξαγωγές ΕΛΣΤΑΤ. Αν ναι τότε κρίνουμε ότι η σύσταση είναι εξαιρετικά ήπια.

Αναμένουμε διευκρινήσεις και εντατικοποίηση των ελέγχων για αποφυγή αθέμιτου ανταγωνισμού στην εμπορία νωπών οπωροκηπευτικών και διαφύλαξη της φήμης των ελληνικών φρούτων και λαχανικών».

Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε το μεταρρυθμιστικό νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Μεταξύ των 10 μεταρυθμίσεων που περιλαμβάνει είναι και ο «Οργανισμός Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας Ανώνυμη Εταιρεία» (στρατηγικός σχεδιασμός, άρδευση, έγγειες βελτιώσεις και αντιπλημμυρικά).

Ακόμη υπάρχει και η μεταρρύθμιση στη διαχείριση των δασών, καθώς και δυνατότητα άμεσης μαζικής κινητοποίησης δασεργατών και των μηχανημάτων τους σε περιπτώσεις πυρκαγιών.

Επίσης περιλαμβάνει αυστηρά μέτρα κατά των ρευματοκλοπών και των στρατηγικών κακοπληρωτών λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος.

Θεσπίζεται το Πρόγραμμα «Απόλλων» για τη μείωση του ενεργειακού κόστους που θα αφορά και τους αγροτικούς συνεταιρισμούς.

Ειδικότερα, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, έθεσε σε δημόσια διαβούλευση πολυνομοσχέδιο, με τίτλο: «Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των πολυεπίπεδων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στους τομείς:
α) της διαχείρισης υδάτων,
β) της διαχείρισης και προστασίας των δασών,
γ) της αστικής ανθεκτικότητας και πολιτικής,
δ) της καταπολέμησης της αυθαίρετης δόμησης,
ε) της ενεργειακής ασφάλειας».

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν τα σχόλιά τους, συμμετέχοντας στη δημόσια διαβούλευση έως και τη Δευτέρα, 15 Απριλίου 2024 και ώρα 08:00.

Με το εν λόγω πολυνομοσχέδιο η ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης, δρομολογώντας ενέργειες σε τρία κομβικά επίπεδα:
1ον Στην προστασία των υδάτων, των δασών και ευρύτερα του φυσικού περιβάλλοντος, μέσω του στρατηγικού σχεδιασμού και της εξειδικευμένης διαχείρισης των υδάτων, του εξορθολογισμού της διαχείρισης, προστασίας και εκμετάλλευσης των δημοσίων δασών, καθώς και του εκσυγχρονισμού του πλαισίου λειτουργίας του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, αντίστοιχα.
2ον Στη δημιουργία βιώσιμων και ανθεκτικών αστικών περιοχών που μπορούν να απορροφήσουν κινδύνους και να ανακάμπτουν από προκλήσεις και πάσης φύσεως κρίσεις, στην καταστολή της αυθαίρετης δόμησης και συμπληρωματικά στην επίλυση συναφών χωροταξικών και πολεοδομικών ζητημάτων.
3ον Στην εκπόνηση προγράμματος για τη μείωση του ενεργειακού κόστους των ευάλωτων νοικοκυριών, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α΄ και β’ βαθμού, των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων και των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης ανά την Επικράτεια, στην περαιτέρω προώθηση και τον εκσυγχρονισμό των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και γενικότερα στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς ενέργειας για την επίτευξη ενεργειακής ασφάλειας, με έμφαση την προστασία των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.

Οι 10 μεταρρυθμίσεις που συμπεριλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο:

1. Μεταβίβαση των πολυδιασπασμένων αρμοδιοτήτων για τα νερά της Θεσσαλίας που ανήκαν σε πολλαπλούς φορείς (Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αποκεντρωμένη διοίκηση, περιφέρεια και δεκάδες οργανισμοί εγγείων βελτιώσεων, εκ των οποίων πολλοί είχαν προβληματική λειτουργία), σε έναν ισχυρό και ευέλικτο οργανισμό, τον «Οργανισμό Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας Ανώνυμη Εταιρεία», που θα αναλάβει να επιλύσει το μεγάλο πρόβλημα της διαχείρισης των υδάτων στη Θεσσαλία (στρατηγικός σχεδιασμός, άρδευση, έγγειες βελτιώσεις και αντιπλημμυρικά). Αναλαμβάνει, δηλαδή, εκπόνηση και παρακολούθηση εφαρμογής Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών και Σχεδίων Διαχείρισης κινδύνου πλημμύρας, εκπόνηση master plan έργων Αντιπλημμυρικής Προστασίας, σχεδιασμό, κατασκευή και συντήρηση αντιπλημμυρικών έργων (πλην των στρατηγικών που εκτελεί το Υπουργείο Υποδομών), κατασκευή, έλεγχο, συντήρηση και διοίκηση εγγειοβελτιωτικών έργων και δικτύου άρδευσης, με καθολική διαδοχή των αντίστοιχων Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων, κ.ά.
2. Η δυνατότητα μεταβίβασης της ευθύνης για τα όμβρια ύδατα (φρεάτια και αγωγοί), δηλαδή των μελετών και κατασκευών δικτύων, επιδιορθώσεων, καθαρισμού, συντήρησης και λειτουργίας τους, που σήμερα βρίσκεται υπό τη διαχείριση επί μέρους δήμων, στην ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ στις αντίστοιχες περιοχές ευθύνης της καθεμίας, ώστε να λειτουργούν ως ένα ενιαίο δίκτυο με υψηλές προδιαγραφές λειτουργίας και με δυνατότητα σχεδιασμού στο μέλλον ενεργητικής διαχείρισης των πλημμυρικών φαινομένων στα δύο μεγάλα μητροπολιτικά κέντρα της χώρας.
3. Η μεγάλη μεταρρύθμιση στη διαχείριση των δασών. Στόχος είναι να ξεκινήσει η ενεργητική διαχείριση των ελληνικών δασών και προπαντός εκείνων των δασικών οικοσυστημάτων στη νότια Ελλάδα, περιοχή περισσότερο ευάλωτη στην κλιματική κρίση, που είναι εδώ και πολλές δεκαετίες χωρίς καμία διαχείριση. Και αυτό, ώστε να αρχίσουν να απομακρύνονται οι τεράστιες ποσότητες εύφλεκτης υπερβάλλουσας βιομάζας που έχει συσσωρευτεί σε αυτά, με ταυτόχρονη ανάπτυξη της οικονομίας του δάσους. Για το σκοπό αυτό καθιερώνεται η επιδότηση της απομάκρυνσης της βιομάζας, με ταυτόχρονη θεσμοθέτηση Υβριδικών Σχημάτων συνεργασίας δασικών συνεταιρισμών και ιδιωτικών επιχειρήσεων που μεταποιούν βιομάζα (για παραγωγή προϊόντων ξύλου, πέλετ, ενέργειας κ.λπ.), που υπό την επίβλεψη της δασικής υπηρεσίας θα αναλάβουν να εφαρμόσουν σύγχρονες, διαχειριστικές μελέτες που καθιστούν τα δάση παραγωγικά προφυλάσσοντάς τα ταυτόχρονα -κατά το δυνατόν- από τις καταστροφικές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
4. Η δυνατότητα άμεσης μαζικής κινητοποίησης δασεργατών και των μηχανημάτων τους, σε οποιοδήποτε σημείο της χώρας, με τη δημιουργία συστήματος ενεργοποίησης των Δασικών Συνεταιρισμών Εργασίας σε περίπτωση μεγάλων δασικών πυρκαγιών (megafires), για τη δημιουργία μεγάλων αντιπυρικών ζωνών, που ενισχύουν, καταλυτικά, το έργο της πυροσβεστικής, όταν οι πυρκαγιές αποκτούν ανεξέλεγκτες διαστάσεις και έχουν μεγάλα μέτωπα και πολυήμερη διάρκεια.
5. Η ριζική μεταρρύθμιση του συστήματος παρακολούθησης του δομημένου περιβάλλοντος, του εντοπισμού και της κατεδάφισης των αυθαίρετων κατασκευών, με στόχο την εξάλειψη και την κατεδάφιση κάθε νέας, αυθαίρετης δόμησης. Για το σκοπό αυτό μεταβιβάζονται οι αρμοδιότητες για τον εντοπισμό της αυθαίρετης δόμησης σε ισχυρή κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που με τη βοήθεια μεγάλης επένδυσης στη σύγχρονη τεχνολογία (drones, δορυφορικές λήψεις, αεροφωτογραφίες, σύνδεση της με την εφαρμογή e-adeies και ενός συστήματος αυτόματου εντοπισμού κάθε νέου αυθαίρετου κτίσματος), θα επιτρέπει στην ταχύτατη καταγραφή, τον έλεγχο και την κατεδάφιση κάθε νέου αυθαίρετου κτίσματος. Επίσης, με την μεταρρύθμιση αυτή, γίνεται για πρώτη φορά προτεραιοποίηση των κατεδαφίσεων και προτάσσονται όλα τα νέα αυθαίρετα κτίσματα, καθώς και σημαντικός αριθμός παλαιότερων αυθαίρετων που επιλέγονται με πολεοδομικά, χωροταξικά και περιβαλλοντικά κριτήρια.
6. Θεσμοθετείται Εθνική Στρατηγική Αστικής Ανθεκτικότητας, Στρατηγικά Σχέδια και Σχέδια Δράσης για τους ΟΤΑ με στόχο τη διάγνωση και αντιμετώπιση των προκλήσεων στην ανθεκτικότητα των πόλεων, που συνεπάγεται η κλιματική κρίση και οι άλλες προκλήσεις της σύγχρονης εποχής (γερασμένο οικιστικό απόθεμα, ενεργειακή ανεπάρκεια, προβληματική κοινωνική συνοχή κ.ά.).
7. Θεσπίζεται το Πρόγραμμα «Απόλλων» για τη μείωση του ενεργειακού κόστους των ευάλωτων νοικοκυριών, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων και των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης ανά την Επικράτεια. Το Πρόγραμμα προβλέπει την αξιοποίηση μεγάλων επενδύσεων σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, που θα τροφοδοτούν με φθηνή ηλεκτρική ενέργεια την κατανάλωση μεγάλων Ενεργειακών Κοινοτήτων, που θα συσταθούν για την εφαρμογή του.
8. Θεσπίζονται μέτρα για την αύξηση του διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου, με στόχο την αύξηση της διείσδυσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και τη μείωση του κόστους του ηλεκτρικού ρεύματος. Στα μέτρα αυτά περιλαμβάνεται -μεταξύ άλλων- η δυνατότητα περιορισμών στην έγχυση ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο από έργα ΑΠΕ και Σ.Η.Θ.Υ.Α., ενθαρρύνεται η αυτοπαραγωγή και αυτοκατανάλωση που στηρίζεται σε έργα ΑΠΕ και καθιερώνεται η τηλεποπτεία και τηλεδιαχείριση μεγάλου αριθμού σταθμών ΑΠΕ από τον Διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας.
9. Καθιερώνονται αυστηρά μέτρα κατά των ρευματοκλοπών και των στρατηγικών κακοπληρωτών λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, με στόχο τη μείωση των επιβαρύνσεων που υφίσταται ο μέσος καταναλωτής ηλεκτρικού ρεύματος από τα φαινόμενα αυτά. Στο πλαίσιο αυτό, περιλαμβάνεται η υποχρέωση προσκόμισης νέας Υπεύθυνης Δήλωσης του αδειούχου ηλεκτρολόγου εγκαταστάτη αν αλλάξει ο φορέας επιχείρησης, η αφαίρεση επαγγελματικής άδειας ηλεκτρολόγου σε περίπτωση συμμετοχής σε ρευματοκλοπή, θεσμοθετείται η δυνατότητα του ΔΕΔΔΗΕ να λαμβάνει πληροφορίες από την ΑΑΔΕ για φορολογικά στοιχεία απαραίτητα για την αντιμετώπιση των ρευματοκλοπών και τίθεται ρητός χρόνος παραμονής στην καθολική υπηρεσία (τέσσερεις μήνες), για μη ευάλωτους καταναλωτές ρεύματος που δεν πληρώνουν τον λογαριασμό τους.
10. Για την επιτάχυνση της προώθησης του εθνικής σημασίας σχεδίου ανάπτυξης των υπεράκτιων αιολικών πάρκων και την ταχύτερη αξιοποίηση του εθνικού αιολικού θαλάσσιου δυναμικού που είναι το καλύτερο στην Ανατολική Μεσόγειο, παρέχεται η δυνατότητα στην Ελληνική Διαχειριστική Εταιρία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων να πραγματοποιεί η ίδια ή μέσω εταιρίας ειδικού σκοπού έρευνες και μετρήσεις, που είναι αναγκαίες για την ανάπτυξη των νέων πάρκων, και ενισχύεται σημαντικά σε προσωπικό για την προώθηση των νέων αρμοδιοτήτων της.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε: «Στο πολυνομοσχέδιο που θέτουμε σε δημόσια διαβούλευση, συμπεριλαμβάνονται νευραλγικές μεταρρυθμίσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, όπως αυτή για τη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων της χώρας, μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης, αλλά και για τη θέση της Ελλάδας στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη. Οι ενδιαφερόμενοι για τα πολλαπλά και σημαντικά θέματα που καλύπτει το νομοσχέδιό μας, έχουν πλέον όλα τα δεδομένα στη διάθεσή τους για να διατυπώσουν βάσιμα και εμπεριστατωμένα τα σχόλιά τους».

Για να δείτε το νομοσχέδιο και να κάνετε σχόλια στη διαβούλευση πατήστε εδώ

Με αφορμή το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου για τις καθυστερήσεις στις ρυθμίσεις οφειλών ρεύματος των αγροτών που επλήγησαν τον Σεπτέμβριο από την κακοκαιρία Daniel, κατατέθηκε ερώτημα στην Βουλή.

Συγκεκριμένα ο ο βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος κατέθεσε ερώτημα στην Βουλή, προς στον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θόδωρο Σκυλακάκη, στο οποίο αναφέρει τα εξής:

«Τι προτίθεστε να πράξετε για να υλοποιηθούν άμεσα οι ευνοϊκές νομοθετικές ρυθμίσεις για τις οφειλές στη ΔΕΗ των αγροτών που επλήγησαν από τις πλημμύρες, προκειμένου:

α) να μπορέσουν να ποτίσουν τις εαρινές τους καλλιέργειες και

β) να ολοκληρώσουν τη σύνδεσή τους στο δίκτυο όσοι είχαν προχωρήσει στην κατασκευή φωτοβολταϊκών συστημάτων για ενεργειακό συμψηφισμό;».

Ο Θεσσαλός πολιτικούς που έγινε αποδέκτης της αγωνίας πολλών αγροτών προχώρησε στην άσκηση κοινοβουλευτικού ελέγχου, καλώντας τον αρμόδιο υπουργό να ολοκληρωθεί η ευνοϊκή ρύθμιση της κυβέρνησης για το αγροτικό ρεύμα των πλημμυροπαθών αγροτών.

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος στην ερώτησή του υπογραμμίζει ότι «οι πρωτοφανείς ζημιές από τον Daniel στις αρχές του περασμένου Σεπτεμβρίου σε καλλιέργειες, σε αγροτική γη και εξοπλισμό, αλλά και σε οικίες, προκάλεσαν σωρεία προβλημάτων στους αγρότες της Θεσσαλίας. Επέφεραν απώλεια εσόδων και έκτακτα έξοδα, φέρνοντάς τους σε δεινή οικονομική θέση και αναγκάζοντάς τους να αφήσουν οικονομικές εκκρεμότητες μέχρι να ολοκληρωθούν οι αποζημιώσεις από την πολιτεία και να αρχίσουν να παράγουν ξανά.

Γι’ αυτό και οι πλημμυροπαθείς αγρότες υποδέχθηκαν με μεγάλη ανακούφιση τις νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για την ευνοϊκή ρύθμιση των οφειλών τους στη ΔΕΗ για το αγροτικό ρεύμα (ΦΕΚ 40 Α/15.3.2024).

Η διαδικασία της παραγωγής στον θεσσαλικό κάμπο, για όσους δύνανται να καλλιεργήσουν, ξεκίνησε και απαιτεί τη διαθεσιμότητα αρδευτικού νερού για βασικές καλλιέργειες, όπως το καλαμπόκι και το βαμβάκι. Ωστόσο, παρά την ισχύ της σχετικής νομοθεσίας, οι πλημμυροπαθείς αγρότες διαμαρτύρονται διότι δεν μπορούν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους λόγω αδυναμίας της ΔΕΗ, όπως αναφέρουν, να προχωρήσει σε αυτούς τους διακανονισμούς και συνεπώς δεν δύνανται να αρδεύσουν μετά τις εαρινές σπορές.

Ομοίως, παρόμοιο ζήτημα αντιμετωπίζουν και όσοι πληγέντες αγρότες είχαν προχωρήσει στην κατασκευή φωτοβολταϊκών συστημάτων για ενεργειακό συμψηφισμό με το ρεύμα για άρδευση, το γνωστό net metering. Οι προθεσμίες που είχαν για την σύνδεσή τους στο δίκτυο λήγουν προσεχώς, αλλά η καθυστέρηση ρύθμισης των οφειλών τους στη ΔΕΗ με τους ευνοϊκούς όρους που προβλέπονται, δεν τους επιτρέπει να συνδεθούν στο δίκτυο έγκαιρα, θέτοντας έτσι σε επισφάλεια το εγχείρημα του ενεργειακού συμψηφισμού για τις αγροτικές παροχές τους».

Ο κυβερνητικός βουλευτής καταλήγοντας τονίζει ότι «οι πλημμυροπαθείς αγρότες εύλογα ζητούν να επισπευστούν οι όποιες διαδικασίες απαιτούνται, ώστε να ρυθμίσουν τις οφειλές τους στη ΔΕΗ άμεσα και να ξεκινήσουν, απαλλαγμένοι από το βάρος της οικονομικής δυστοκίας, ξανά την παραγωγική διαδικασία».

Νωρίτερα ο ΑγροΤύπος έγραψε τα εξής:
Οι ρυθμίσεις για το ρεύμα των αγροτών, που επλήγησαν τον Σεπτέμβριο από την κακοκαιρία Daniel, στη Θεσσαλία, είχαν ανακοινωθεί το Νοέμβριο του 2023.
Είχαμε γράψει σχετικό άρθρο στον ΑγροΤύπο στις αρχές Μαρτίου, ότι δεν μπορούν να «τρέξουν» γιατί η ΔΕΗ ενημερώνει τους πλημμυροπαθείς αγρότες ότι ακόμη δεν υπάρχει επίσημη ενημέρωση για τα μέτρα που ανακοινώθηκαν. Όσοι είναι σε σύμβαση με ιδιωτικούς πάροχους η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη.
Οι ρυθμίσεις αφορούσαν περίοδο χάριτος μιας διετίας και μετά για μία πενταετή ρύθμιση των υποχρεώσεων που υπάρχουν σε αγροτικό ρεύμα για τους πλημμυροπαθείς, με μηδενικό επιτόκιο.
Αυτή την εποχή οι παραγωγοί είναι στα χωράφια τους για σπορές καλαμποκιού, βαμβακιού και βιομηχανικής ντομάτας, δηλαδή έχει αρχίσει η καλλιεργητική περίοδο και δεν μπορούν να λύσουν τα προβλήματα με τα ρεύματα.
Εκτός όμως από τις ρυθμίσεις στις οφειλές του αγροτικού ρεύματος δεν έχουν αποκατασταθεί οι βλάβες στο αρδευτικό δίκτυο της Θεσσαλίας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Γεωργίας και Αναδασμού της Αιγύπτου, οι αγροτικές εξαγωγές της χώρας στην ΕΕ σημειώνουν εντυπωσιακή αύξηση το 2024.

Συγκεκριμένα οι εξαγωγές αυξήθηκαν στα 1,5 δις δολάρια κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024, σημειώνοντας μια αύξηση κατά 300 εκ. δολάρια σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023.

Όπως δήλωσε ο Υπουργός Γεωργίας της Αιγύπτου, Sayed Qusier, η συγκεκριμένη αύξηση οφείλεται στο πλεόνασμα της φετινής αιγυπτιακής παραγωγής και στον μεγάλο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που έχουν τα βασικά προϊόντα της χώρας στην ΕΕ, όπως τα πορτοκάλια, οι φράουλες και οι πατάτες.

Στο μεταξύ μετά από έρευνα της ισπανικής κυβέρνησης δεν αναφέρθηκαν παραβάσεις στις σήμανση των φορτίων με αιγυπτιακά πορτοκάλια που αφίχθησαν στο λιμάνι του Castellon.

Αξίζει να επισημάνουμε ότι οι εξαγωγές Αιγυπτιακών πορτοκαλιών στην Ισπανία έφτασαν τους 3.000 τόνους στις αρχές Ιανουαρίου του 2024, κάτι που είχε σαν αποτέλεσμα να υπάρξει κάθετη πτώση των τιμών για τους Ισπανούς παραγωγούς εσπεριδοειδών λόγω αύξησης της προσφοράς στην αγορά.

Πριν λίγες ημέρες ο Υπουργός Γεωργίας και Αναδασμού είχε συνάντηση με τους εκπροσώπους του Συμβουλίου Αγροτικών Εξαγωγών, με θέμα την αύξηση των εξαγωγών της αιγυπτιακής πατάτας. Όπως τόνισε ο κ. Sayed Qusier, η αύξηση έγινε εφικτή μετά την συνεργασία που υπήρξε μεταξύ των εξαγωγέων, του υπουργείου και των εμπορικών ακολούθων της χώρας στα κράτη μέλη της ΕΕ.

Κατά την συνάντηση τόνισε την ανάγκη για αύξηση της εγχώριας παραγωγής πατάτας με παράλληλη αύξηση της προστιθέμενης αξίας του προϊόντος. Ανέφερε ακόμη την σημασία τήρησης των διεθνών προτύπων για τη διατήρηση της αξιοπιστίας των προϊόντων της χώρας.

Να αναφέρουμε ακόμη ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να ενισχύσει την οικονομία της Αιγύπτου με ένα πακέτο στήριξης 7,4 δις ευρώ (8 δις δολάρια) για να μετριάσει τις οικονομικές επιπτώσεις που αντιμετωπίζει η χώρα από τις πολεμικές συγκρούσεις στη Γάζα και το Σουδάν. Περίπου το 1 δις ευρώ αυτού του πακέτου θα δοθεί σαν άμεση βοήθεια.

Η οικονομική στήριξη από την ΕΕ συμφωνήθηκε στο πλαίσιο της επίσκεψης στην Αίγυπτο της προέδρου της Επιτροπής κ. Ursula von der Leyen και των πρωθυπουργών της Ελλάδας, Ιταλίας και Βελγίου

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε, βάσει των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, ελληνικά μέτρα ύψους 1 δισ. ευρώ για τη στήριξη δύο έργων παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην Ελλάδα.

Τα μέτρα συμβάλλουν στην επίτευξη των κλιματικών και ενεργειακών στόχων της Ελλάδας, καθώς και των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και της δέσμης προσαρμογής στον στόχο του 55 % καθιστώντας δυνατή την ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ελληνικό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας.

Η Ελλάδα κοινοποίησε στην Επιτροπή τα σχέδιά της να στηρίξει δύο έργα παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, συνολικού προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ.

Το έργο «Faethon» περιλαμβάνει την κατασκευή δύο φωτοβολταϊκών μονάδων καθεμία από τις οποίες θα έχει δυναμικότητα 252 MW, καθώς και την κατασκευή ολοκληρωμένων μονάδων θερμικής αποθήκευσης τηγμένου άλατος και ενός υποσταθμού υπερυψηλής τάσης. Στόχος αυτού του έργου είναι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η πλεονάζουσα ενέργεια θα αποθηκεύεται και στη συνέχεια θα μετατρέπεται σε ηλεκτρική ενέργεια προς χρήση σε περιόδους αιχμής της κατανάλωσης, όπως τις βραδινές και τις νυκτερινές ώρες.

Το έργο «Σέλι» περιλαμβάνει την κατασκευή φωτοβολταϊκής μονάδας 309 MW συνοδευόμενης από ένα ενσωματωμένο σύστημα αποθήκευσης ενέργειας σε συσσωρευτές ιόντων λιθίου. Στόχος αυτού του έργου είναι η βελτιστοποίηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και της σταθερότητας του δικτύου.

Και οι δύο κατασκευές προβλέπεται να ολοκληρωθούν έως τα μέσα του 2025.

Όπως υποστηρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αμφότερα τα έργα αναμένεται να αυξήσουν την ετήσια καθαρή ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές στο ελληνικό μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας κατά περίπου 1,2 TWh. Αυτό αντιστοιχεί περίπου στο 2,1 % της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Ελλάδας το 2020. Επιπλέον, τα δύο έργα θα τονώσουν την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές κατά 8 % σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2020. Οι μονάδες αποθήκευσης και στα δύο έργα θα συμβάλουν στην αποσύνδεση της κατανομής ηλεκτρικής ενέργειας από την παραγωγή, μετριάζοντας έτσι τη διαλείπουσα φύση της ηλιακής ενέργειας και ενισχύοντας τη σταθερότητα του ελληνικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας.

«Αυτά τα μέτρα ύψους 1 δισ. ευρώ στηρίζουν δύο καινοτόμα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που θα επιταχύνουν την πράσινη μετάβαση και, παράλληλα, θα ελαχιστοποιήσουν τις πιθανές στρεβλώσεις του ανταγωνισμού. Τα μέτρα θα βοηθήσουν την ΕΕ και την Ελλάδα να επιτύχουν τους στόχους μας για απανθρακοποίηση και κλιματική ουδετερότητα και να μειώσουν την εξάρτησή μας από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα, σύμφωνα με τη στρατηγική της ΕΕ για την ηλιακή ενέργεια και το σχέδιο REPowerEU», δήλωσε η κ. Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, εκτελεστική αντιπρόεδρος αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού.

Οι ρυθμίσεις για το ρεύμα των αγροτών, που επλήγησαν τον Σεπτέμβριο από την κακοκαιρία Daniel, στη Θεσσαλία, είχαν ανακοινωθεί το Νοέμβριο του 2023.

Είχαμε γράψει σχετικό άρθρο στον ΑγροΤύπο στις αρχές Μαρτίου, ότι δεν μπορούν να «τρέξουν» γιατί η ΔΕΗ ενημερώνει τους πλημμυροπαθείς αγρότες ότι ακόμη δεν υπάρχει επίσημη ενημέρωση για τα μέτρα που ανακοινώθηκαν. Όσοι είναι σε σύμβαση με ιδιωτικούς πάροχους η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη.

Οι ρυθμίσεις αφορούσαν περίοδο χάριτος μιας διετίας και μετά για μία πενταετή ρύθμιση των υποχρεώσεων που υπάρχουν σε αγροτικό ρεύμα για τους πλημμυροπαθείς, με μηδενικό επιτόκιο.

Αυτή την εποχή οι παραγωγοί είναι στα χωράφια τους για σπορές καλαμποκιού, βαμβακιού και βιομηχανικής ντομάτας, δηλαδή έχει αρχίσει η καλλιεργητική περίοδο και δεν μπορούν να λύσουν τα προβλήματα με τα ρεύματα.

Εκτός όμως από τις ρυθμίσεις στις οφειλές του αγροτικού ρεύματος δεν έχουν αποκατασταθεί οι βλάβες στο αρδευτικό δίκτυο της Θεσσαλίας.

Το πρόβλημα ήρθε στην Βουλή, σε ερώτηση προς τον υπουργό Περιβάλλοντος & Ενέργειας κ. Θ. Σκυλακάκη, προχώρησε η Γραμματέας της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, Ευαγγελία Λιακούλη, σε σχέση με την μη αποκατάσταση των εκατοντάδων βλαβών του αρδευτικού δικτύου, που θέτουν σε άμεσο κίνδυνο την φετινή αγροτική παραγωγή, εξαιτίας της αδυναμίας του ΔΕΔΔΗΕ Λάρισας, λόγω της υποστελέχωσης και έλλειψης εξοπλισμού του.

Όπως, συγκεκριμένα, επισημαίνει η βουλευτής Λάρισας στην ερώτησή της:

«Μείζον πρόβλημα πλέον συνιστά, σύμφωνα με τις καταγγελίες εργαζομένων η ελλιπής στελέχωση του τοπικού υποκαταστήματος του ΔΕΔΔΗΕ στη Λάρισα, όπως και η έλλειψη σημαντικών μηχανημάτων και εξοπλισμού, με αποτέλεσμα οι ανεκτέλεστες βλάβες στο αρδευτικό δίκτυο, μετά τις καταστροφικές πλημμύρες των θεομηνιών του Σεπτεμβρίου, να υπερβαίνουν τις 300 (!), θέτοντας σε κίνδυνο πολλές καλλιέργειες.

Ειδικότερα, όπως αναδεικνύουν και ρεπορτάζ τοπικών ΜΜΕ, η επιχείρηση αντιμετωπίζει εκτός από το πρόβλημα της υποστελέχωσης και ζήτημα έλλειψης σε «μετρητές, κιβώτια (μάξιγκραφ) κολόνες, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να εκτελεστεί έγκαιρα το πρόγραμμα αποκατάστασης των βλαβών» τουλάχιστον επτά μήνες (!) μετά την ολική καταστροφή του φθινοπώρου.

Παράλληλα, όπως υπογραμμίζει και το Διοικητικό Συμβούλιο της Πανελλήνιας Ένωσης Τεχνικών ΔΕΗ, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και σε βάθος τουλάχιστον δέκα και πλέον χρόνων, το εξειδικευμένο εργατοτεχνικό προσωπικό μειώνεται διαρκώς, χωρίς να αναπληρώνεται από ανάλογες προσλήψεις, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί πως μέχρι τέλος του τρέχοντος έτους και τις αρχές του αμέσως επόμενου, ειδικά, το υποκατάστημα Λάρισας θα στερηθεί των υπηρεσιών ακόμη οκτώ έμπειρων τεχνικών, λόγω συνταξιοδότησης.

Συνέπεια των παραπάνω είναι οι παραγωγοί του ν. Λάρισας, μετά τις τεράστιες ζημιές των Daniel και Elias στα αγροτικά τους μηχανήματα, την παραγωγή τους, αλλά και τη γη τους, να αντιμετωπίζουν ακόμη ένα σοβαρό πρόβλημα, η λύση του οποίου τους υπερβαίνει και δυσκολεύει ακόμη περισσότερο τις προσπάθειές τους για επαναφορά σε μία καλλιεργητική κανονικότητα, που τόσο έχουν ανάγκη, μετά την φετινή σχεδόν ολική καταστροφή.

Αυτή, μάλιστα, τη στιγμή ο αγροτικός κόσμος της Λάρισας που αντιμετωπίζει τέτοια προβλήματα, κυριολεκτικά, δίνει «μάχη με το χρόνο», αφού η νέα καλλιεργητική περίοδος έχει ήδη ξεκινήσει, ενώ τα παραπάνω προστίθενται και στα όσα καταμαρτυρούσε η βουλευτής με την υπ’ αριθμ. 3816 και ημερομηνία 15/03/2024 ερώτησή της στη Βουλή, σε σχέση με την ανάγκη επιπλέον αστυνόμευσης στις πλημμυρόπληκτες περιοχές του ν. Λάρισας, εξαιτίας των αυξημένων κλοπών ηλεκτρολογικού υλικού και αγροτικών μηχανημάτων, που σημειώνονται τους τελευταίους μήνες.

Κατόπιν τούτων και δεδομένου ότι, η Πολιτεία οφείλει να συνδράμει αποφασιστικά και στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της, τους Λαρισαίους παραγωγούς, προκειμένου να μη χαθεί η παραγωγή ούτε ενός καλλιεργήσιμου στρέμματος από τη λειψυδρία, εξαιτίας των δικών της αβελτηρίων και παραλείψεων», η Ευαγγελία Λιακούλη ρωτά τον αρμόδιο υπουργό: «Πως σκοπεύει να αναπληρώσει, άμεσα, τα κενά του υποκαταστήματος του ΔΕΔΔΗΕ Λάρισας σε στελέχη και με ποιο χρονοδιάγραμμα.

Αν προτίθεται να αποσπάσει, έστω και για ορισμένο χρονικό διάστημα, εργατοτεχνίτες και στελέχη από άλλα υποκαταστήματα του ΔΕΔΔΗΕ, προκειμένου να αποκατασταθούν ΑΜΕΣΑ οι βλάβες στα δίκτυα, οι οποίες μετρούν ήδη πάνω από επτά μήνες και καταδεικνύουν και αυτές με τη σειρά τους την απόσταση που χωρίζει τις «εξαγγελίες» της κυβέρνησης για «ανασυγκρότηση» της Θεσσαλίας από την υλοποίησή τους».

Το ΥΠΑΑΤ ανακοίνωσε ότι εξετάζει επισταμένως το αίτημα για αποζημίωση των αγροτοπαραγωγών εξαγωγέων μήλων, λόγω των ζημιών που υφίστανται από το κλείσιμο της εμπορικής διόδου από τη Διώρυγα του Σουέζ.

Αυτό επισημαίνει σε απάντησή του σε αναφορά που κατέθεσε ο Βουλευτής Λαρίσης του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Βασίλης Κόκκαλης και Ερώτηση που κατέθεσε ο Βουλευτής Β1 Αθηνών της Ελληνικής Λύσης, κ. Βασίλης Βιλιάρδος, σχετικά με το συγκεκριμένο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί, με τη δράση των ανταρτών Χούθι.

Συγκεκριμένα στην απάντηση του ΥπΑΑΤ αναφέρονται τα εξής:
«Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι αγροτοπαραγωγοί εξαγωγείς μήλων εξαιτίας της παρεμπόδισης της εμπορικής ναυσιπλοΐας από τους αντάρτες Χούθι της Υεμένης, είναι κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Αναφορικά με το αίτημα αποζημίωσης που θίγεται στην εν λόγω Ερώτηση, διευκρινίζεται ότι εξετάζεται επισταμένως σε πρώτη φάση από την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΑΑΤ.

Επιπλέον, τονίζεται ότι ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Αυγενάκης, στο πλαίσιο του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας & Αλιείας, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, στις 26 Μαρτίου 2024, επεσήμανε τον αρνητικό αντίκτυπο που έχει επιφέρει στον τομέα των οπωροκηπευτικών η πρόσφατη κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα με το κλείσιμο της εμπορικής διόδου από τη διώρυγα του Σουέζ.

Αυτό έχει ως συνέπεια το αυξημένο κόστους μεταφοράς αλλά και τη μεγάλη καθυστέρηση των παραδόσεων κατά σχεδόν 10-12 ημέρες.

Επιπρόσθετα, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) στηρίζει και προωθεί την άσκηση πολιτικής στον τομέα των οπωροκηπευτικών και των μήλων μέσω των Οργανώσεων Παραγωγών με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τομέα, της ελκυστικότητας των Οργανώσεων Παραγωγών και του ειδικού στόχου της διατήρησης και προστασίας του περιβάλλοντος. Οι Οργανώσεις Παραγωγών μέσα από τα επιχειρησιακά τους προγράμματα μπορούν να υλοποιούν δράσεις που αφορούν την προώθηση των προϊόντων τους, τη βελτίωση εμπορίας των προϊόντων τους και την απόσυρση προϊόντων από την αγορά μέσω της δωρεάν διανομής σύμφωνα με τον Καν. 1308/2013, Καν 891/2017, Καν. 892/2017, την αριθ. 1400/395263/22-12-2023 (ΦΕΚ Β 7430 της 29-12-2023) απόφαση του Υπουργού και Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, όπως ισχύουν.

Επισημαίνεται από το ΥπΑΑΤ ότι, σύμφωνα με το ΕΜΑΣ (2023), στη χώρα μας υπάρχουν - 11 - Οργανώσεις Παραγωγών που περιλαμβάνουν το μήλο μεταξύ των αναγνωρισμένων προϊόντων τους:

• ΑΣ ΠΕΛΛΑΣ
• Ο.Π. ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΣΥΝ/ΣΜΟΥ ΑΜΜΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ «ΝΕΟΣ ΑΛΙΑΚΜΩΝ»
• ΑΕΣ ΚΟΜΕΞ ΑΕ
• ΑΕΣ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΣ Α.Ε.
• ΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΙΟΥ
• ΑΣΕΠΑ
• Α.Σ. ΜΑΚΡΟΧΩΡΙΟΥ «Ο ΕΡΜΗΣ»
• Α.Σ. ΦΡΟΥΤΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΠΩΡΟΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ ΒΕΛΙΝΑΣ ΚΟΡ/ΝΘΙΑΣ - ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
• Ο.Π Α.Σ «Η ΟΜΟΝΟΙΑ»
• Α.Σ. ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ-ΕΜΠΟΡΙΑΣ-ΜΕΤ/ΣΗΣ ΦΡΟΥΤΩΝ & ΚΑΣΤΑΝΩΝ ΜΕΛΙΒΟΙΑΣ «ΑΘΑΝΑΤΗ» Ο.Π.

Πληροφοριακά αναφέρεται ότι, οι καλλιέργειες μήλων στη χώρα μας σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΣΔΕ 2023, αφορούν σε έκταση 9.004,29 ha (εκτάρια).

Τέλος, για την καλλιέργεια των μήλων έχει εκδοθεί από την αρμόδια Διεύθυνση Συστημάτων Καλλιέργειας και Προϊόντων Φυτικής Παραγωγής του ΥΠΑΑΤ η υπ΄ αριθμ.957/275382/07.09.2023 (B’ 5534 - ΑΔΑ: 9ΡΙΟ4653ΠΓ-3ΦΒ) Υπουργική Απόφαση με τίτλο: «Καθορισμός λεπτομερειών χορήγησης της συνδεδεμένης εισοδηματικής στήριξης στην καλλιέργεια των μήλων - Κωδικός Παρέμβασης - Π1-32.1 Στήριξη Συνδεδεμένου Εισοδήματος - Φυτική Παραγωγή Εκτός Πρωτεϊνούχων Καλλιεργειών, σε εκτέλεση του άρθρου 32 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2115 και του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2116 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου στα πλαίσια του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) 2023-2027».

Με νέο ρεκόρ έκλεισε το 2023 για τις εξαγωγές της Κρήτης, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. που επεξεργάστηκε ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης.

Οι κρητικές εξαγωγές, μη συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, έφτασαν το ποσό των 885,60 εκ. ευρώ και τους 471.143 τόνους, έναντι των 688,30 εκ. ευρώ και τους 422.220 τόνους το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, παρουσιάζοντας αύξηση ίση με 28,7% σε αξία και 11,6% σε ποσότητα και καταρρίπτοντας το περσινό ρεκόρ.

Στον αγροδιατροφικό τομέα, το Ελαιόλαδο έφτασε τα 466,3 εκ. ευρώ, καταλαμβάνοντας το 52,7% του συνόλου των κρητικών εξαγόμενων προϊόντων και το 76% στην κατηγορία των Τροφίμων & Ποτών, με αύξηση 69,5% σε σχέση με το περυσινό αντίστοιχο διάστημα.

Τα Κηπευτικά ακολουθούν και έφτασαν τα 89,6 εκ. ευρώ με αύξηση 18,5%, τα Φρούτα τα 13,9 εκ. ευρώ και αύξηση 3%.

Με μικρότερα ποσοστά ακολουθούν τα Ψάρια & Θαλασσινά, η κατηγορία των Νερών – Αναψυκτικών – Χυμών, τα Γαλακτοκομικά, το Κρασί, το Μέλι και το Κρέας και Παρασκευάσματά του.

Σχετικά με τις αγορές, οι κυριότεροι αγοραστές των Κρητικών προϊόντων είναι η Ιταλία (332,4 εκ. ευρώ και μερίδιο 37,5%), η Γερμανία (108,6 εκ. ευρώ και μερίδιο 12,3%), η Ισπανία (20,3 εκ. ευρώ, μερίδιο 5,7%), οι Η.Π.Α. (40,4 εκ. ευρώ, μερίδιο 4,6%) και η Γαλλία (39,2 εκ. ευρώ και μερίδιο 4,4%). Τη δεκάδα των κυριότερων αγοραστών κλείνουν η Ολλανδία, η Πολωνία, η Ρουμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τουρκία.

Στις αγορές του κρητικού ελαιολάδου πρώτη έρχεται η Ιταλία με 311,8 εκ. ευρώ, δεύτερη η Γερμανία με 47,3 εκ. ευρώ και ακολουθούν η Ισπανία, οι ΗΠΑ και η Γαλλία.

Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος του ΣΕΚ, κ. Αλκιβιάδης Καλαμπόκης: «Η ικανοποίηση για τα εντυπωσιακά αποτελέσματα του 2023 συνοδεύονται από έντονο προβληματισμό για το 2024. Όσο το ελαιόλαδο αποτελεί το 50% και πλέον των Κρητικών εξαγωγών, οποιαδήποτε αυξομείωση της παραγωγής του θα οδηγεί σε τεράστιες αυξομειώσεις του συνόλου των εξαγωγών μας.

Η ιδιαίτερα περιορισμένη παραγωγή ελαιολάδου κατά την περασμένη ελαιοκομική περίοδο και το μικρό απόθεμα που διατηρείται για επίτευξη υψηλότερης τιμής, είχαν σαν αποτέλεσμα το προϊόν να βρεθεί στο ράφι με δραματικά υψηλή τιμή και ίσως με ελλείψεις, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις αντικατάστασης του ελαιολάδου με άλλου τύπου έλαια χαμηλότερης τιμής. Το τελευταίο εγκυμονεί κινδύνους για την απομάκρυνση καταναλωτών από το ελαιόλαδο σε αγορές που έχουν ήδη κατακτηθεί με σημαντικές προσπάθειες των εξαγωγέων και των φορέων που στηρίζουν την εξωστρέφεια.

Ήδη σε επίπεδο χώρας ο Ιανουάριος έκλεισε με μείωση στις εξαγωγές του ελαιολάδου κατά 50%. Όλοι αναμένουν την επόμενη ελαιοκομική περίοδο, για την οποία οι ενδείξεις δεν είναι ιδιαίτερα καλές, με τις καιρικές συνθήκες να μην ευνοούν καθόλου. Αν η ελληνική παραγωγή συνεχίσει να είναι μειωμένη και τα αποθέματα δεν αναπληρωθούν, τότε οι εκτιμήσεις για το 2024 μάλλον είναι δυσοίωνες και θεωρούμε ότι η ομαλοποίηση δυστυχώς θα έρθει το 2025».

Πιο ώριμη από ποτέ αλλά ταυτόχρονα επίκαιρη όσο ποτέ άλλοτε εμφανίζεται να είναι η μεταρυθμιστική πρόταση για αναμόρφωση του καθεστώτος της «εκτός του κανονικού ωραρίου ανταποδοτικής εργασίας» των Γεωπόνων και Κτηνιάτρων Δημοσίων Υπαλλήλων, για την κάλυψη των αναγκών του εξαγωγικού – εισαγωγικού εμπορίου των ελληνικών επιχειρήσεων.

Ήδη κατά τη θητεία της προηγούμενης πολιτικής ηγεσίας στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, είχε αναγνωρισθεί από τον πρώην Υπουργό κ.Γεωργαντά η ανάγκη για τη δημιουργία ενός νέου και σύγχρονου «Συστήματος Ελέγχων» εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών για τους Γεωτεχνικούς του Δημοσίου.

Είχε προηγηθεί μια συνάντηση, στην Θέρμη Θεσσαλονίκης, μεταξύ του πρώην Υπουργού και αντιπροσωπείας των ελεγκτών, υπό την αιγίδα της ΠΕΓΔΥ και με ενέργειες του Προέδρου της, ενώ είχαν αποφασισθεί και τα πρώτα βήματα που έπρεπε να γίνουν ζητώντας, μάλιστα, και τη βοήθεια της ομάδας τεχνοκρατών του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με τους οποίους συναντήθηκε αντιπροσωπεία γεωπόνων για να παρουσιάσει τα αναλυτικά βήματα της διαδικασίας, από την αρχική υποβολή της αίτησης του αιτούντος ελέγχου εκτός ωραρίου μέχρι και την ολοκλήρωση της πληρωμής των δεδουλευμένων.

Λίγο, όμως, η προκύρηξη των βουλευτικών εκλογών που συνέπεσε την περίοδο εκείνη καθώς και η προτεραιότητα που δόθηκε από την πολιτική ηγεσία στην επείγουσα ανασύνταξη του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ μέσω της έκδοσης ενός νέου νομοθετικού πλαισίου για τον εν λόγω οργανισμό, είχαν σαν αποτέλεσμα να μείνει πίσω το νομοπαρασκευαστικό έργο για τη διευθέτηση της εκτός ωραρίου εργασίας των Γεωπόνων και Κτηνιάτρων του Δημόσιου τομέα.

Ταυτόχρονα με την καθυστέρηση που αποδόθηκε στους παραπάνω λόγους, παρατηρήθηκε στους κύκλους του Υπ.ΑΑΤ και μια αδράνεια στη σύνταξη του πολυαναμενόμενου νομοθετήματος για τους ελέγχους που διενεργούνται τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες. Κάποιους μήνες αργότερα μαθεύτηκε ότι η αδράνεια αυτή ήταν αποτέλεσμα της αδυναμίας παροχής (την περίοδο εκείνη) «ουσιαστικών νομοπαρασκευαστικών υπηρεσιών» στο αρμόδιο Υπουργείο. Δηλαδή, δεν μπόρεσε να βρεθεί ένας «νομοτέχνης», ένα «ειδικό μάτι» για να προχωρήσει τη νομοθετική πρωτοβουλία για ριζική αλλαγή του «καθεστώτος της πρόσθετης-ανταποδοτικής εργασίας εκτός ωραρίου» των γεωπόνων και κτηνιάτρων.

Σήμερα, αντιθέτως, υπάρχει μια συγκεκριμένη ουσιαστική νομοθετική πρόταση η οποία αφήνει πίσω όλα τα αναχρονιστικά – παρωχημένα χαρακτηριστικά του ισχύοντος, δυστυχώς ακόμη και σήμερα, νομοθετικού πλαισίου που θεσμοθετήθηκε το 2006 (άρθρο 14 ν.3460) και 2008 (άρθρο 27 ν.3698) αντίστοιχα, όταν δηλαδή συνέτρεχαν εντελώς διαφορετικές κοινωνικοοικονομικές συνθήκες στη Χώρα. Τα μεταρυθμιστικά στοιχεία και οι καινοτόμες αλλαγές που φέρνει η νέα νομοθετική πρωτοβουλία απαριθμούνται, για 1η φορά, όπως παρακάτω:

1. Εισάγονται νέα οικονομικά δεδομένα αναφορικά με το ύψος του καταβαλλόμενου, από τον ιδιώτη, πρόσθετου ανταποδοτικού τέλους και κατά συνέπεια ως προς την ανταπόδοση των τελών στους ελεγκτές (αμοιβή αποζημίωσης) αλλά και το μερίδιο υπέρ του Κράτους (μερίδιο ανταποδοτικότητας).

2. Έχουμε οριστική αποδέσμευση από τον, ας μας επιτραπεί η έκφραση, «μπακαλίστικο» τρόπο της 24ωρης αποτίμησης των ελέγχων σε ώρες απασχόλησης και γίνεται μετάβαση σε μια απλοποιημένη μέθοδο υπολογισμού των πρόσθετων τελών ανά ελεγχόμενο φορτίο-παρτίδα και ανά πλήθος εκδοθέντων πιστοποιητικών εξαγωγής-εισαγωγής (σε πλήρη ευθυγράμμιση με τον πραγματικό όγκο διακίνησης), όπως ισχύει δηλαδή στα περισσότερα ευνομούμενα ΚΜ της ΕΕ αλλά και διεθνώς.

3. Αίρεται η κατάφωρη αδικία της παροχής «δωρεάν εργασίας» από πλευράς ελεγκτών – δημοσίων λειτουργών λόγω υπέρβασης του πλαφόν (ανώτατου ορίου ελεγκτικής αμοιβής ανά μήνα), από την πρώτη κιόλας εβδομάδα του μήνα σε περιοχές με μεγάλο όγκο διακίνησης φορτίων εκτός ωραρίου, είτε με κατάργηση του αντιπαραγωγικού αυτού μέτρου είτε με αναπροσαρμογή του ισχύοντος σήμερα ορίου των 37,5 πληρωτέων ωρών ανά μήνα και ανά ελεγκτή, σε επίπεδα τέτοια που να παρέχουν τη δυνατότητα πραγματοποίησης τουλάχιστον διπλάσιων σε αριθμό πληρωτέων ελέγχων για κάθε επιθεωρητή-ελεγκτή (αναλόγως του όγκου διακίνησης), σε φορτία-εμπορεύματα που διακινούνται εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών.

4. Εισάγεται το μέτρο της χρέωσης ποινής καθυστέρησης στον αιτούντα τον έλεγχο εκτός ωραρίου όταν σημειώνεται καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των προβλεπόμενων ελέγχων στις εγκαταστάσεις του λόγω δικής του υπαιτιότητας (πχ. καθυστέρηση φόρτωσης, αργοπωρημένη άφιξη, ανέτοιμο φορτίο, ελλειπή συνοδευτικά έγγραφα, μη πλήρωση των ελάχιστων απαιτήσεων θερμοκρασίας κατά τη διενέργεια ψυχρής μεταχείρισης σε φρούτα προς εξαγωγή, προβληματικό μέσο μεταφοράς κλπ.) Μια άλλη καινοτομία που έχει σχεδιαστεί αφορά στις αποζημιώσεις μετακίνησης (τέλη μετακίνησης για ελέγχους διευρημένου ωραρίου) οι οποίες θα υπάγονται σε διαβαθμισμένες χρεώσεις (πχ. 10, 20, 30 €) βάσει κλιμακωτών κατηγοριών με ξεχωριστό όριο ημερήσιας συνολικής διανυθείσας χιλιομετρικής αποστάσης για καθεμιά.

5. Για πρώτη φορά, παρέχεται η δυνατότητα στους συναλλασσόμενους εξαγωγείς - εισαγωγείς - διακινητές εμπορευμάτων, υποβολής έκτακτου ηλεκτρονικού αιτήματος πρότερης κοινοποίησης για φόρτωση ή άφιξη ή διέλευση φορτίου κυριότητάς τους την τελευταία στιγμή (last minute prior e-notification) που θα ισοδυναμεί με αίτημα γνωστοποίησης της ετοιμότητας για έλεγχο από τις αρχές ελέγχου, υπό τον όρο όμως να υφίσταται, αφενός ένα λειτουργικό πληροφοριακό σύστημα αναγγελίας διακίνησης (πχ. Traces, ΜΕΝΟ, Πληροφοριακό σύστημα φυτοϋγείας) που να μπορεί να υποστηρίξει την on-line ενημέρωση των ελεγκτικών αρχών στα σημεία εισόδου και εξόδου, και αφετέρου το αίτημα να υποβάλλεται τουλάχιστον 30 λεπτά πριν την φυσική αναχώρηση ή άφιξη ή διέλευση των φορτίων.

6. Μια άλλη αξιοσημείωτη πτυχή της πρότασης νόμου για τους ελέγχους εκτός ωραρίου αρμοδιότητας του Υπ.ΑΑΤ η οποία προτάθηκε από μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΠΕΓΔΥ, αφορά στην επέκταση των «ελέγχων διευρημένου ωραρίου» σε όλους τους τομείς ενδιαφέροντος του εν λόγω Υπουργείου, δηλαδή να μπορούν να γίνουν όχι μόνο στα τρόφιμα αλλά και στα αγροεφόδια (ζωοτροφές, λιπάσματα και πολλαπλασιαστικό υλικό), εφόσον για εμπορικούς πάντα λόγους υπάρχει η ανάγκη, προϊόντα της κατηγορίας αυτής, να διακινηθούν και εκτός του κανονικού ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών.

7. Δεν θα μπορούσε, τέλος, να γίνεται μνεία σε μια μεταρυθμιστική πρόταση νόμου στηριζόμενη στην καινοτομία εφόσον παραμείνει, ως διαδικασία, η σύνταξη ονομαστικών και συγκεντρωτικών καταστάσεων σε φύλλα excel όπως και η αποστολή τους μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σε κάποια επισπεύδουσα υπηρεσία, ως σημείο εκκίνησης για την άκρως χρονοβόρα καταβολή των δεδουλευμένων στους δικαιούχους γεωπόνους-κτηνιάτρους ελεγκτές. Διότι στην πράξη έχει αποδειχθεί ότι η σύνταξη των ανωτέρω καταστάσεων θα πρέπει να συνοδεύεται ταυτόχρονα και από «αιτήσεις περί μή παραγραφής» των αποζημιώσεων μιας και αυτές καταβάλλονται σε χρονικό ορίζοντα που κατά κανόνα ξεπερνά τη διετία. Από τη στιγμή, όμως, που ο νομοθέτης δεν έχει προβλέψει την εκταμίευση χρηματικού ποσού σε φυσικά πρόσωπα μέσω του e-παραβόλου, ίσως θα πρέπει να οδηγηθούμε σε ένα μοντέλο πληρωμών μέσω της υποβολής όλων των απαραίτητων οικονομικών στοιχείων και τεκμηρίων ελέγχου, σε ένα είδος διαδικτυακής φόρμας που θα υποστηρίζεται από κάποια δημόσια Βάση Δεδομένων της ΑΑΔΕ ή του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους ή του Υπουργείου Οικονομικών. Κάθε ελεγκτής γεωπόνος ή κτηνίατρος, θα συμπληρώνει την εν λόγω φόρμα μια φορά το μήνα, μέσω της διαλειτουργικότητας θα μεταφέρονται τα προαπαιτούμενα στοιχεία στον Φορέα και θα γίνεται η εκκαθάριση με επακόλουθη μεταφορά των χρηματικών ποσών αποζημίωσης (ελεγκτικής και μετακίνησης) στους τραπεζικούς λογαριασμούς.

Είναι γεγονός ότι στις μέρες μας βρίσκεται σε εξέλιξη μια εκστρατεία ενημέρωσης, επί του θέματος, τόσο της πολιτικής ηγεσίας του ΥπΑΑΤ όσο και υπηρεσιακών (Επισπεύδουσα Δ/νση) αλλά και λοιπών κυβερνητικών παραγόντων, με πρωτοβουλίες ενημέρωσης σε πολλαπλά μέτωπα. Αυτή τη φορά, βέβαια, σύσσωμος ο κλάδος των Γεωτεχνικών της Χώρας ευελπιστεί ότι η προτεινόμενη μεταρύθμιση που την έχει τόσο πολύ ανάγκη το Ελληνικό Κρατικό Ελεγκτικό Σύστημα, δεν θα παραμείνει απλά μια ψευδαίσθηση αλλά θα μετουσιωθεί επιτέλους σε νόμο του Κράτους. Μιλάμε για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο ελέγχων που δεν θα σταματούν καθόλου, προς όφελος της Εθνικής Οικονομίας.

Για να σταματήσει, επιτέλους, η χώρα μας να γίνεται αποδέκτης ρηματικών διακοινώσεων (verbal notes) από άλλες χώρες λόγω καθυστερήσεων στα υπό διαμετακόμιση φορτία (transit) που προορίζονται για αυτές αλλά θα πρέπει να ελεγχθούν υποχρεωτικά σε κάποιο από τα σημεία εισόδου της Ελλάδας που είναι και σημείο εισόδου της ΕΕ ή προώθησης προς τρίτες χώρες. Καθυστερήσεις που οφείλονται σε λειτουργικά κενά από την επιβολή πλαφόν στην αμοιβή από ελέγχους εκτός ωραρίου η οποία οδηγεί, μαθηματικά, σε παροχή δωρεάν εργασίας από τους ήδη ταλαιπωρημένους ελεγκτές, ή ακόμη στην απροθυμία νέων συναδέλφων να συμμετάσχουν σε ένα ασύμφορο σύστημα ελέγχων που λειτουργεί σε «μέρες και ώρες δύσκολες» και με τέτοια πενιχρή αμοιβή που είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κυμαίνεται στα 5 €/ ώρα!!!!!! Ένα δίκαιο σύστημα ελέγχων προφάνως και χρειάζεται την στήριξη της πολιτείας.

Για να δούμε, επιτέλους, και τις ελεγκτικές υπηρεσίες της Κρήτης που χρόνια τώρα απέχουν από ελέγχους εκτός ωραρίου (όχι αδικαιολόγητα), να δραστηριοποιούνται εκ νέου με σκοπό την περαιτέρω στήριξη του εξαγωγικού εμπορίου του γνωστού «Κρητικού θησαυρού» που φέρει το όνομα κρητικά νωπά οπωρ/κά. Ή ακόμη τις αντίστοιχες της μεγαλύτερης πληθυσμιακά Περιφέρειας της Χώρας, της Αττικής η οποία με τόσα σημαντικά σημεία εισόδου που διαθέτει (Λιμάνι Πειραιά, Λαυρίου, Αερολιμένα Ε. Βενιζέλος κλπ), μόνο θετικά οφέλη θα έχει να προσφέρει σε καίρια ζητήματα όπως η ομαλή τροφοδοσία της Χώρας, η συγκράτηση των τιμών μέσω της εγγυημένης πληρότητας ροής βασικών επισιτιστικών αγαθών αλλά και η εν γένει αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων και του κύματος ακρίβειας, απλά και μόνο με την αλλαγή στρατηγικής των ελεγκτικών υπηρεσιών της και τη συμμετοχή τους σε ελέγχους διευρυμένου ωραρίου.

Θα μιλάμε πλέον για νέες προοπτικές από την πρόσθετη ώθηση που προσδίδουν οι επιπλέον ελέγχοι στην εθνική μας οικονομία καθώς όσο περισσότερα φορτία διακινούνται υπό κρατικό έλεγχο στα στάδια της εξαγωγής και εισαγωγής, τόσο περισσότερα βασικά και πρόσθετα τέλη ελέγχου θα εισπράττονται και θα καταλήγουν στα ταμεία του Κράτους. Κατά συνέπεια, είναι προς το δημόσιο συμφέρον η βελτίωση του οικονομικού αποτελέσματος του κύκλου εργασιών από την πραγματοποίηση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού γεωπονικών και κτηνιατρικών ελέγχων σε φορτία τροφίμων και αγροεφοδίων (αρμοδιότητας ΥπΑΑΤ), τόσο εντός όσο και εκτός ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων ελεγκτικών υπηρεσιών.

Εν αναμονή, λοιπών, των εξελίξεων για το θέμα του εκσυγχρονισμού του συστήματος των ανταποδοτικών ελέγχων εκτός ωραρίου, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε ειδικά τον Αγρότυπο ΑΕ και τα στελέχη του, για τη διαρκή στήριξή τους στην ανάδειξη της θέσης των Γεωτεχνικών για δημιουργία ενός σύγχρονου μοντέλου ελέγχων εκτός ωραρίου.

Αναστάσιος Γεωργιάδης
Δρ. Γεωπόνος
ΔΑΟΑ ΜΕ Θεσσαλονίκης
Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου
Γραφείο Ελέγχου εξαγωγών

Με την αναθεώρηση της πρότασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον Κανονισμό Συσκευασιών και Απορριμμάτων Συσκευασίας (PPWR), υπάρχει απογοήτευση του εμπορίου νωπών οπωροκηπευτικών από την κλιμάκωση των αντιφάσεων και των διακρίσεων έναντι του κλάδου.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι το τελευταίο συμβιβαστικό κείμενο για τον PPWR μας επιφύλαξε μεγάλη έκπληξη και ανησυχία.

Υπήρχε μια ευκαιρία να αποτραπεί ο απειλούμενος κατακερματισμός των απαιτήσεων συσκευασίας στα κράτη μέλη με την εναρμόνιση των κανόνων σε επίπεδο ΕΕ.

Ο τομέας των νωπών προϊόντων εκφράζει φόβο ότι τώρα η εσωτερική αγορά της Ε.Ε. θα είναι ακόμη πιο ανομοιογενής, διότι παρά το ότι το συμβιβαστικό κείμενο επιτρέπει εξαιρέσεις στον περιορισμό των πλαστικών συσκευασιών για φρούτα και λαχανικά, είναι τα ίδια τα κράτη μέλη που έχουν την εξουσία - στα πλαίσια «επικουρικότητας» - να καταρτίζουν εξαιρέσεις του Κανονισμού, χωρίς καμία λίστα να είναι ίδια με την άλλη, λόγω διαφορών στα διατροφικά πρότυπα, τις απαιτήσεις προϊόντων και τα πρότυπα εμπορίου.

Ο ευρωπαϊκός συμβιβασμός για τον PPWR κάνει διακρίσεις σε βάρος των φρέσκων φρούτων και λαχανικών, διατηρώντας την έννοια του περιορισμού της συσκευασίας έως το 2030, αν και οι περιορισμοί αφορούν μόνο τις πλαστικές συσκευασίες.

Ο συμβιβασμός έρχεται σε αντίθεση με τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για άρση αυτής της διάκρισης.

Καμία άλλη κατηγορία τροφίμων δεν υπόκειται σε παρόμοιους περιορισμούς.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να υπάρξει μείωση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών με την εφαρμογή της υπό ψήφιση νομοθεσίας της ΕΕ».

Την παράταση, για ένα χρόνο, στις εισαγωγές χωρίς δασμούς από Ουκρανία και Μολδαβία στην αγορά της ΕΕ, αποφάσισαν οι Ευρωβουλευτές.

Η τρέχουσα αναστολή δασμών έληγε στις 5 Ιουνίου 2024 για την Ουκρανία και στις 24 Ιουλίου 2024 για τη Μολδαβία. Ουσιαστικά οι Ευρωβουλευτές έδωσαν παράταση για να ... προλάβουν τις Ευρωεκλογές.

Συγκεκριμένα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε, με 347 ψήφους υπέρ, 117 κατά και 99 αποχές, την τροποποίηση της πρότασης της Επιτροπής για αναστολή των εισαγωγικών δασμών και ποσοστώσεων στις ουκρανικές εξαγωγές γεωργικών προϊόντων στην ΕΕ για ένα ακόμη έτος, από τις 6 Ιουνίου 2024 έως τις 5 Ιουνίου 2025.

Μάλιστα ψήφισαν την τροποποίηση της πρότασης της Επιτροπής, ώστε να συμπεριληφθούν περισσότερα προϊόντα και ποσότητες. Οι ευρωβουλευτές παρέπεμψαν το κείμενο στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου για να αρχίσει διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο (δεν αναμένεται να μην περάσει η απόφαση).

Πάντως το ψήφισμα αναφέρει ότι τα συγκεκριμένα μέτρα θα εξαρτώνται από τον σεβασμό της Ουκρανίας για τις δημοκρατικές αρχές, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος δικαίου και τις συνεχείς προσπάθειές της για την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος.

Στήριξη της Μολδαβίας

Σε ξεχωριστή ψηφοφορία την Τετάρτη (13/3), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμφώνησε, με 459 ψήφους υπέρ, 65 κατά και 57 αποχές ότι όλοι οι δασμοί στις εισαγωγές προϊόντων από τη Μολδαβία στην ΕΕ θα πρέπει να ανασταλούν για ένα ακόμη έτος.

Όπως αναφέρουν στο ψήφισμά τους οι Ευρωβουλευτές, η επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει επίσης πλήξει τη Δημοκρατία της Μολδαβίας, καθώς βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις ουκρανικές διαδρομές διέλευσης και υποδομές (δρόμους και λιμάνια) για τις δικές της εξαγωγές.

Πάντως οι περισσότερες εξαγωγές της Μολδαβίας στην αγορά της ΕΕ είναι χωρίς δασμούς, στο πλαίσιο της Συμφωνίας Σύνδεσης που έχει υπογράψει η χώρα με τις Βρυξέλλες.

Όσον αφορά την Μολδαβία, τα μέτρα θα πρέπει τώρα να εγκριθούν επίσημα από τις κυβερνήσεις της ΕΕ.

Κατατέθηκε, την Πέμπτη (14/3), στη Βουλή τροπολογία που αφορά στη ρύθμιση μείωσης του κόστους ρεύματος για τους αγρότες και για την ενεργοβόρο βιομηχανία, από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θόδωρο Σκυλακάκη.

Με αυτή θα δίνεται προτεραιότητα σε αγρότες και βιομηχανία για διμερείς συμβάσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, στο πλαίσιο της εκπλήρωσης από την κυβέρνηση των υποχρεώσεών της απέναντι τους και της επιλογής να προφυλάσσει την ανταγωνιστικότητα της ενεργοβόρου βιομηχανίας. Πιο συγκεκριμένα με τροπολογία παρέχεται η δυνατότητα σε κατόχους αγροτικών τιμολογίων να συνάψουν μακροχρόνιες συμβάσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας με χαμηλές τιμές ρεύματος.

Ταυτόχρονα, υλοποιείται η δέσμευση της κυβέρνησης για ευνοϊκή ρύθμιση των αγροτικών οφειλών σε παρόχους ηλεκτρικού ρεύματος με μακροχρόνια περίοδο αποπληρωμής (δεκαετή) και μηδενικό επιτόκιο.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας οι τιμές για το αγροτικό ρεύμα, διαμορφώνονται ως εξής:

Για τα πρώτα 2 χρόνια:

• Κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος που ανήκουν σε συνεργατικά σχήματα ή ασκούν συμβολαιακή γεωργία χωρίς ληξιπρόθεσμες οφειλές: 9,3 λεπτά την κιλοβατώρα
• Λοιποί κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος χωρίς ληξιπρόθεσμες οφειλές: 9,8 λεπτά την κιλοβατώρα
• Κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος που ανήκουν σε συνεργατικά σχήματα ή ασκούν συμβολαιακή γεωργία με ληξιπρόθεσμες οφειλές: 10,5 λεπτά την κιλοβατώρα
• Λοιποί κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος με ληξιπρόθεσμες οφειλές: 11 λεπτά την κιλοβατώρα

Για τα υπόλοιπα 8 έτη για το 1/3 της κατανάλωσης των συγκεκριμένων παροχών η τιμή είναι ενιαία και διαμορφώνεται στα 9 λεπτά την κιλοβατώρα.

Ό υπουργός χαρακτηρίζοντάς την ως απολύτως αναγκαία για την παραγωγική ικανότητα της χώρας, κατά τα επόμενα χρόνια, περιέγραψε, αναλυτικά, τα οφέλη που θα αποκομίσουν οι αγρότες που θα ενταχθούν στη ρύθμιση, η οποία θα τεθεί σε ισχύ από την 1/4/2024.
Στα σημαντικότερα εξ’ αυτών συμπεριλαμβάνεται η εξασφάλιση χαμηλότερων τιμών ρεύματος, μεσομακροπρόθεσμα, για τους αγρότες και η ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων χρεών τους.

Ακολουθούν τα βασικά σημεία από την πρωτολογία και τη δευτερολογία του κ. Σκυλακάκη, στην Ολομέλεια της Βουλής:

Πρωτολογία

«Στη ρύθμιση μείωσης του κόστους ρεύματος για τους αγρότες και για την ενεργοβόρο βιομηχανία, στην ουσία χρησιμοποιούμε δύο εργαλεία: τον ηλεκτρικό χώρο και τις περικοπές, για να εξασφαλίσουμε χαμηλότερες τιμές ρεύματος, μεσομακροπρόθεσμα, στους αγρότες και στην ενεργοβόρα βιομηχανία.
Γιατί χρειάζεται να το κάνουμε αυτό; Στην περίπτωση των αγροτών υπάρχει πολύ μεγάλη πίεση στον πρωτογενή τομέα από πλευράς κόστους. Παράλληλα, σοβαρό πρόβλημα αποτελούν τα υψηλά χρέη, που ανεβάζουν τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος των αγροτών. Όταν υπάρχουν μεγάλα ληξιπρόθεσμα χρέη, οι πάροχοι που λειτουργούν στην ιδιωτική αγορά «ντεφάκτο» χρεώνουν υψηλότερες τιμές, καθώς δεν εισπράττουν αυτά τα χρέη.
Γι’ αυτό και κομμάτι της τροπολογίας είναι η ρύθμιση αυτών των ληξιπρόθεσμων χρεών. Κάτι που θεωρώ ότι δεν έχει γίνει από τότε που παρακολουθώ τα θέματα ηλεκτρικής ενέργειας.
Η ρύθμιση είναι πολύ μακροχρόνια και έχει μηδενικό επιτόκιο. Είναι μία εξαιρετικά ευνοϊκή ρύθμιση - και επιτρέπει στους παρόχους και κατά κύριο λόγο στη ΔΕΗ που έχει τις περισσότερες αυτές παροχές - να μπορέσουν να κάνουν μία καλή προσφορά.
Τα 9,3 λεπτά ανά κιλοβατώρα, αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχουν ούτε ως μηνιαία προσφορά, παρά το γεγονός ότι έχουμε μία πολύ ευνοϊκή περίοδο για το ηλεκτρικό ρεύμα αυτό το χρονικό διάστημα.

Σε σχέση με το σχόλιο ότι ο ηλεκτρικός χώρος είναι κοινόχρηστος. Δεν είναι ακριβώς κοινόχρηστος. Έχει σοβαρό κόστος για να τον δημιουργήσεις. Δεν είναι δηλαδή κάτι που μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε και είναι κοινής χρήσης. Έχει πολύ μεγάλο κόστος. Και η προτεραιοποίηση αυτή είναι αναγκαία για να κρατήσουμε την παραγωγική μας βάση και στον πρωτογενή τομέα και στις ενεργοβόρες βιομηχανίες, οι οποίες έχουν την εξής πολύ σοβαρή δυσκολία: υπάρχουν μεγάλες επιδοτήσεις που έκαναν, τον τελευταίο χρόνο, οι Ηνωμένες Πολιτείες και Ευρωπαϊκές χώρες στην ενεργοβόρο βιομηχανία τους. Και είναι ανάγκη να διατηρήσουμε την ανταγωνιστικότητα, δίνοντας το εργαλείο του ηλεκτρικού χώρου κατά προτεραιότητα στις ενεργοβόρες βιομηχανίες.

Αυτή η προτεραιότητα επιτρέπει και είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν καλές προσφορές από τους παρόχους. Ως τώρα οι υφιστάμενοι, αυτοί που είχαν δυνατότητα και είχαν ηλεκτρικό χώρο στη διάθεσή τους, δεν έχουν προχωρήσει σε ευνοϊκές διμερείς συμβάσεις προς τη βιομηχανία.
Αντιθέτως, η βιομηχανία παραπονείται ότι δεν υπάρχει διάθεση από τους παραγωγούς να προσφέρουν αυτές τις διμερείς συμβάσεις, γι’ αυτό και λαμβάνουμε αυτή την πρωτοβουλία.

Συγκεκριμένα για τη βιομηχανία λάβαμε την εξής προτεραιότητα: Καταρχάς, οι υφιστάμενες διμερείς συμβάσεις προηγούνται (που έχουν αντανάκλαση σε υφιστάμενα έργα ΑΠΕ), διότι θα ήταν παράλογο να κάνουμε ένα μέτρο για τη βιομηχανία και οι βιομηχανίες που, ήδη, εξυπηρετούνται να αντιμετωπιστούν πιο αρνητικά από τις υπόλοιπες.
Και έπειτα δίνουμε σε όλη την κατηγορία Α και Β, με την «λογική» του ποιος θα συνάψει πρώτος μια τέτοια διμερή σύμβαση.
Ωστόσο, αν έχουμε υπερβολικό αριθμό συμβάσεων, τότε θα βάλουμε ως κυρίαρχο κριτήριο το χρόνο ηλεκτροδότησης. Όσο πιο γρήγορα ηλεκτροδοτήσεις τόσο νωρίτερα θα ξεκινήσουν οι συμβάσεις και τόσο το νωρίτερο θα υπάρξει ανταγωνιστικότητα.
Αυτή είναι η βασική φιλοσοφία της ρύθμισης, η οποία είναι απολύτως αναγκαία για την παραγωγική μας ικανότητα στα επόμενα χρόνια».

Δευτερολογία

«Οι αγρότες είναι αυτοί που θα επωφεληθούν από τη ρύθμιση, δεν είναι κανένας άλλος. Διότι αυτό που παρέχουμε στους αγρότες δεν το παρέχουμε σε κανέναν, και είναι κατά απόλυτη προτεραιότητα ο ηλεκτρικός χώρος, χωρίς περικοπές.
Τώρα, επειδή άκουσα αυτή την ωραία θεωρία για τα 5,5 λεπτά (σ.σ. ο κ. Ν. Καραθανασόπουλος ανέφερε: Ισχυρίζεστε ότι η τιμή 9,3 είναι προς όφελος των αγροτών, όταν η παραγωγή ρεύματος από ΑΠΕ είναι 5,5 λεπτά. Αυτή η διαφορά 5,5 λεπτά με 9,3 σε ποιου όφελος πηγαίνει;).
Ξέρετε ακριβώς πότε ποτίζουν οι αγρότες και πότε χρησιμοποιούν το ρεύμα;
Μπορώ να σας το απαντήσω, δεν το χρησιμοποιούν αποκλειστικά την ώρα που δουλεύει ένα φωτοβολταϊκό. Το χρησιμοποιούν σε διάφορες ώρες της ημέρας και της νύχτας.
Τί γίνεται όταν αυτός που αναλάβει αυτή την υποχρέωση να δίνει στους αγρότες ρεύμα, θα πρέπει να τους στέλνει ρεύμα την ώρα που δεν δουλεύει το φωτοβολταϊκό ή το αιολικό που έχει χρησιμοποιήσει ως βάση; Αγοράζει ρεύμα από το δίκτυο.
Πόσο το αγοράζει; Πολλαπλάσια, διότι οι τιμές τις βραδινές ώρες μπορεί να φτάνουν τα 18 λεπτά στην χονδρική, τα 15, τα 20 λεπτά ανά κιλοβατώρα.

Συνεπώς, όποιος μετράει με βάση την τιμή του φωτοβολταϊκού, προφανώς, δεν έχει κάνει σωστά το λογαριασμό. Κάτι το οποίο όταν το κάνεις στην αντιπολίτευση είναι σχετικά εύκολο, διότι δεν υποχρεούσαι να δώσεις και λογαριασμό για το λογαριασμό, αλλά αν το κάνεις στην Κυβέρνηση δεν προκύπτει αυτή η ευχέρεια.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αυτά που λέτε για τα 5,5 λεπτά είναι παντελώς ανέφικτα. Συν ότι αυτά αναφέρονται σε τιμές χονδρικής. Ξέρετε ποια είναι η διαφορά μεταξύ τιμών χονδρικής και λιανικής; Έχει πολλές διαφορές, περιθώρια κέρδους, κ.λπ.

Το βασικότερο, όμως, είναι ότι πρέπει να σε πληρώνουν. Διότι η τιμή είναι αντανάκλαση και του βαθμού πληρωμής. Αν κάποιος, λοιπόν, δίνει τιμή λιανικής - διότι στη χονδρική πληρώνονται αυτοί που πουλάνε το ρεύμα - θα βάλει μέσα και το ποσοστό μη πληρωμής, διότι αυτό είναι κομμάτι του κόστους (η μη πληρωμή).

Αναφορικά τώρα με το αν είναι ακριβό ή δεν είναι ακριβό. Η απάντηση είναι ότι για να δώσετε ένα δεκαετές συμβόλαιο θα πάτε να αγοράσετε το κόστος αντιστάθμισης του κινδύνου. Στην περίπτωση που κάποιος δικτάτορας θα προκαλέσει μια μείζονα διαταραχή με μια εισβολή, στην περίπτωση που κλιματικά γεγονότα θα έρθουν και θα προκαλέσουν μείζονα διαταραχή στην αγορά, κ.λ.π.

Όλοι αυτοί οι κίνδυνοι σε ένα δεκαετές συμβόλαιο κάνουν τις τιμές παντελώς άσχετες με τις τιμές ενός μήνα. Και όταν συγκρίνετε τις τιμές ενός μήνα με ένα δεκαετές συμβόλαιο απλώς επιδεικνύετε, προς όσους παρακολουθούν, ότι δεν ενδιαφέρεστε για την ουσία του προβλήματος, αλλά για να σκοράρετε έναν πόντο στην αντιπολιτευτική δραστηριότητα.

«Είναι κι αυτή μια στάσις. Νιώθεται», που λέει και ο ποιητής, αλλά όταν έχουμε να αντιμετωπίσουμε τα πραγματικά προβλήματα των αγροτών και τους λέμε θα σας δώσουμε ένα δεκαετές συμβόλαιο, από το οποίο, μάλιστα, τους δίνουμε τη δυνατότητα να βγουν, εάν οι τιμές πέσουν πάρα πολύ, με πάρα πολύ μικρό κόστος.
Όπως έχουμε εξαγγείλει με 70 ευρώ μπορείς να βγεις από αυτό το συμβόλαιο.

Αυτό σημαίνει ότι τους δίνουμε μια εξαιρετικά ευνοϊκή μακροχρόνια σύμβαση την οποία όσοι θέλουν θα πάρουν, όσοι δεν θέλουν δεν θα την αξιοποιήσουν. Τους παρέχουμε ταυτόχρονα και τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών.

Αυτά για να είμαστε πρακτικοί και ρεαλιστικοί σε αυτές τις προτάσεις μας που κάνουμε για τους αγρότες. Διότι είναι πολύ εύκολο να τους λέμε ότι μπορώ να σας δώσω χαμηλές τιμές όταν είμαστε στην αντιπολίτευση, αλλά στην Κυβέρνηση είμαστε υποχρεωμένοι να υλοποιούμε και αυτά που λέμε. Γιατί, σημειώνω ότι, εμείς έχουμε το «κακό συνήθειο» να υλοποιούμε και αυτά που λέγαμε ως αντιπολίτευση».

Διαβάστε την σχετική τροπολογία (εδώ)