Υψηλές τιμές θεωρούν οι μεταποιητές τα 2,20 ευρώ το κιλό τιμή παραγωγού που δίνουν φέτος για τις επιτραπέζιες ελιές Χαλκιδικής.

Βέβαια οι τιμές αυτές δίνονται επειδή υπάρχει ακαρπία και μειωμένη παραγωγή και μεγάλος αριθμός ελαιοπαραγωγών δεν θα μπει ούτε στο χωράφι για να κάνει συγκομιδή, δηλαδή θα έχει μηδενικό εισόδημα (θα χάσει φόρους και το κράτος).

Μάλιστα στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των Μελών της ΠΕΜΕΤΕ, που έγινε στην Λάρισα, έκαναν λόγο για μείωση της αξίας των εξαγωγών και για έντονα υψηλές πληθωριστικές πιέσεις και απώλεια αγορών.

Όταν όμως οι τιμές παραγωγού στις επιτραπέζιες ελιές είναι σε χαμηλά επίπεδα το εμπόριο πάει καλά οι εξαγωγές αυξάνουν και κερδίζουμε νέες αγορές. Ποτέ δεν θα ακούσουμε για μείωση κέρδων στην εμπορία και ποτέ δεν θα ακούσουμε για στήριξη των παραγωγών. Η προσφορά και ζήτηση λειτουργεί μόνο όταν υπάρχει χαμηλή τιμή προϊόντος στο χωράφι. Όταν αυξηθεί η τιμή παραγωγού η μεταποίηση διαμαρτύρεται και ζητά ... οικονομική στήριξη.

Εμείς πάντως βλέπουμε ότι οι τιμές στα ράφια του εξωτερικού είναι σε καλά επίπεδα και αφήνουν κέρδη στους μεταποιητές. Στην φώτο οι τιμές σήμερα στο Marks and Spender στην Αγγλία.

Κάτι που αξίζει να αναφέρουμε επίσης είναι ότι Αίγυπτο και Τουρκία προβλέπεται να έχουν φέτος παραγωγή. Ευκαιρία λοιπόν να γίνει και ένας έλεγχος να δούμε τις εισαγωγές που γίνονται από αυτές τις χώρες.

Φέτος όμως υπάρχει μια διαφορετική χρονιά γιατί οι τιμές στο ελαιόλαδο βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα και ακόμη δεν μπορούμε να προβλέψουμε που θα φτάσουν. Οπότε υπάρχει και η λύση της ελαιοποίησης. Θυμίζουμε ότι οι ελιές για ελαιοποίηση έχουν μειωμένο κόστος συγκομιδής και δεν έχουν έξοδα διαλογής και μειωμένο μεταφορικό κόστος. 

Η ανακοίνωση της ΠΕΜΕΤE για την Γενική Συνέλευση των Μελών της αναφέρει τα εξής:

«Μέσα σε κλίμα θλίψης και συμπαράστασης για τους κατοίκους των περιοχών της χώρας που έχουν πληγεί από τις καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού και τις πρωτοφανείς πλημμύρες του Σεπτεμβρίου, ολοκληρώθηκε με επιτυχία η Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των Μελών της ΠΕΜΕΤΕ, στις 24 Σεπτεμβρίου 2023, στην Λάρισα.

Ο Πρόεδρος κ. Ζούκας, εξέφρασε τα θερμά συλλυπητήρια των μελών της ΠΕΜΕΤΕ στις πληγείσες οικογένειες και τους συγγενείς αυτών που έχασαν την ζωή τους, αλλά και την συμπαράσταση στους συναδέλφους μας στην Θεσσαλία που επλήγησαν από τις πρωτοφανείς πλημμύρες.

Στο ίδιο κλίμα ο Πρόεδρος, αναφέρθηκε και στους αγαπητούς συναδέλφους που «έφυγαν» τη χρονιά που πέρασε, τον Λεωνίδα Κωνσταντόπουλο και τον Δημήτρη Αναγνωστάκο και το δυσαναπλήρωτο κενό που άφησαν στις οικογένειες τους και τον κλάδο.

Ο κ. Ζούκας αναφερόμενος στην χρονική περίοδο από την προηγούμενη Γενική Συνέλευση (10/9/22), τόνισε ότι σε επίπεδο οικονομίας το άνοιγμα των αγορών μετά την πανδημία σε συνδυασμό με την έλλειψη πρώτων υλών συσκευασίας και πηγών ενέργειας ως απόρροια της Ρωσοουκρανικής σύρραξης, έχουν προκαλέσει έντονα υψηλές πληθωριστικές πιέσεις τόσο στην Ευρώπη, όσο και στις Τρίτες χώρες περιορίζοντας σημαντικά την αγοραστική δυνατότητα των νοικοκυριών.

Επισήμανε ότι ήδη το πρώτο επτάμηνο του 2023 (ΙΑΝ-ΙΟΥΛ) σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ καταγράφεται μείωση 7,9% της αξίας των ελληνικών εξαγωγών επιτραπέζιων ελιών, συγκριτικά με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2022. Η μείωση αυτή προβλέπεται ότι θα αυξηθεί τους επόμενους μήνες επειδή στο πρώτο επτάμηνο του 2023 εκτελούνται ακόμη Συμβόλαια των εξαγωγικών επιχειρήσεων με υψηλότερες τιμές.

Σε επίπεδο αγροτικής παραγωγής και για την νέα ελαιοκομική περίοδο 2023/24 ο Πρόεδρος επισήμανε ότι η κλιματική κρίση έχει περιορίσει σημαντικά την αναμενόμενη πρωτογενή παραγωγή επιτραπέζιας ελιάς σε όλη την μεσογειακή λεκάνη, με εξαίρεση την Αίγυπτο και εν μέρει την Τουρκία. Σε Π.Ε. της χώρας μας η ακαρπία φθάνει και το 90% όπως είχε επισημάνει έγκαιρα η ΠΕΜΕΤΕ σε σχετικό Δελτίο Τύπου (28/8/23).

Η μειωμένη φετινή παραγωγή 2023/24) πέραν της συμπίεσης του αγροτικού εισοδήματος θα χρειαστεί άμεση και επαρκή στήριξη από τα Ευρωπαϊκά ταμεία, θα επιφέρει επίπονες συνέπειες και στις μεταποιητικές, τυποποιητικές, εξαγωγικές επιχειρήσεις επιτραπέζιων ελιών της χώρας. Η έλλειψη πρώτης ύλης οδηγεί σε απενεργοποίηση γραμμών παραγωγής και την δημιουργία κενών θέσεων εργασίας. Επιπλέον, οι ιδιαίτερα υψηλές τιμές πώλησης από τον ελαιοπαραγωγό που ήδη έχουν κυκλοφορήσει για τις πράσινες ελιές (προσφορά/ζήτηση), θα έχουν ως αποτέλεσμα αντίστοιχα υψηλές τιμές πώλησης του τελικού προϊόντος, με συνέπεια την μείωση της ανταγωνιστικότητας του στα ράφια του εξωτερικού.

Διαφαίνεται ο κίνδυνος για:

• Απώλεια αγορών και κατακόρυφη μείωση εξαγωγών, ιδιαίτερα στις μικρές συσκευασίες ραφιού,
• Αντικατάσταση των ελληνικών επιτραπέζιων ελιών στα ράφια των εφοδιαστικών αλυσίδων του εξωτερικού με ομοειδή προϊόντα άλλων τρίτων ανταγωνιστριών χωρών (Αίγυπτος, Τουρκία)

Ο μεταποιητικός, τυποποιητικός εξαγωγικός τομέας των επιτραπέζιων ελιών χρειάζεται άμεσα μέτρα στήριξης μοντέλου Covid-19.

Η κρισιμότητα του προβλήματος έχει γνωστοποιηθεί έγκαιρα από την ΠΕΜΕΤΕ στα αρμόδια υπουργεία, αλλά και σε υψηλότερο επίπεδο στο Γραφείο του Πρωθυπουργού, ζητώντας άμεση στήριξη των θιγόμενων κοινωνικών ομάδων και προτείνοντας προληπτικά μέτρα στήριξης των μεταποιητικών, τυποποιητικών, εξαγωγικών επιχειρήσεων.

Για τα σοβαρά θέματα του κλάδου:
Ο Πρόεδρος της ΠΕΜΕΤΕ εξέφρασε την ελπίδα ότι το ΣτΕ θα εξετάσει και θα αποκαταστήσει την τάξη και ομαλότητα στην διακίνηση/εξαγωγή της συγκεκριμένης ποικιλίας που έχει θεσμοθετηθεί από την Πολιτεία και εξάγεται με την ονομασία «KALAMATA» από το 1930 και έχει καταφέρει να αναδειχθεί σε ένα από τα πιο δυναμικά και εμβληματικά εθνικά brand της χώρας. Αποφέρει εξαγωγές πλέον των 220 εκατ. ευρώ ετησίως, δημιουργώντας πολλαπλά οφέλη για τον πρωτογενή τομέα, τις εξαγωγικές μονάδες και την ίδια την χώρα, που σε διαφορετική περίπτωση τίθενται σε απόλυτη αμφισβήτηση.

Αναφέρθηκε στην σύσταση «Μητρώου Συσκευαστηρίων Επιτραπέζιων Ελιών» και την θετική βούληση του Υπουργού ΑΑΤ, κ. Λ. Αυγενάκη για να εξασφαλισθούν:

• η διακίνηση ασφαλών και ποιοτικών τελικών προϊόντων επιτραπέζιας ελιάς,
• η διαφάνεια κατά την εμπορική διακίνηση του προϊόντος,
• η βιώσιμη επιχειρηματικότητα και τον υγιή ανταγωνισμό,
• η προστασία των Ελλήνων αγροτών και
• η προστασία των καταναλωτών και της τιμής στο ράφι

Χαρακτήρισε θετικό βήμα το κίνητρο της Κυβέρνησης για την μείωση της φορολογίας των αγροτών, που αποτελεί θετικό βήμα για την οργάνωση τους και την καθιέρωση της συμβολαιακής γεωργίας.

Η ανακήρυξη του κ. Νέλου Γεωργούδη ως Επίτιμου Προέδρου της ΠΕΜΕΤΕ, μετά από Απόφαση του Δ.Σ., έλαβε χώρα κατά την Γενική Συνέλευση για την μεγάλη και πολυετή συνεισφορά του στην πορεία και εξέλιξη της ΠΕΜΕΤΕ από το αξίωμα του Προέδρου της που κατείχε για 20 συνεχόμενα χρόνια».

Ολοκληρώθηκε με επιτυχία το σεμινάριο με θέμα «Efficient Water Use in Olive Orchards in a Context of Climate Change» για την κατάρτιση 50 γεωπόνων από χώρες-μέλη του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας (IOC) σε θέματα αποτελεσματικής άρδευσης της ελιάς.

Το σεμινάριο έγινε στις εγκαταστάσεις του Μεσογειακού Αγρονομικού Ινστιτούτου της Σαραγόσας της Ισπανίας και το οργάνωσε το IOC και το CIHEAM από 18 έως 23 Σεπτεμβρίου 2023.

Ο κ. Κωνσταντίνος Χαρτζουλάκης, Γεωπόνος-Ερευνητής και τέως Δ/ντής Ινστιτούτου Ελιάς & Υποτροπικών Φυτών, που συμμετείχε στην εκδήλωση, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «στην Ισπανία περίμεναν φέτος μια καλή παραγωγή όμως οι καύσωνας του Μαΐου δημιούργησε το πρόβλημα. Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για μια φετινή ισπανική παραγωγή ελαιολάδου της τάξης των 600.000 τόνων. 

Πάντως στην Ισπανία που θεωρείται σοβαρό κράτος έχουν ξεκινήσει να μελετούν το φαινόμενο και να προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν τις νέες τεχνολογίες για μια πιο ορθολογική άρδευση. Παραμένουν όμως «δέσμιοι» στην προώθηση της υπέρπυκνης φύτευσης, που έχει υψηλές ανάγκες νερού. Για παράδειγμα αν σε έναν παραδοσιακό ελαιώνα χρειάζονται 1.500 κυβικά νερού για άρδευση ανά εκτάριο σε μια υπέρπυκνη φύτευση η ποσότητα διπλασιάζεται και φτάνει στα 3.000 κυβικά.

Επίσης τα τελευταία χρόνια γίνονται χωρίς κάποιο σχεδιασμό νέες φυτεύσεις ελαιόδεντρων, με ισπανικές ποικιλίες, σε τρίτες χώρες, στις οποίες υπάρχει πρόβλημα επάρκειας νερού.   

Η τάση πάντως που υπάρχει σήμερα στην Ισπανία είναι να γίνεται συνένωση των συνεταιριστικών οργανώσεων της χώρας με στόχο την μείωση του κόστους καλλιέργειας.

Αντίθετα στην Ελλάδα δεν υπάρχει καμιά πολιτική για τον ελαιοκομικό τομέα. Δεν ασχολείται το ΥπΑΑΤ με την ελαιοκαλλιέργεια.

Στην χώρα μας δεν μπορεί να δίνει προστιθέμενη αξία στο ελαιόλαδο μια ισπανική ποικιλία. Δεν υπάρχει όμως καμιά στήριξη στις ντόπιες ποικιλίες. Πουλάμε σε καλύτερη τιμή τα ελληνικά ελαιόλαδα λόγω των καλύτερων ποιοτικών χαρακτηριστικών. Αλλά προχωράμε σε υπέρπυκνες φυτεύσεις στην Ελλάδα, που έχουν διπλάσιες ανάγκες σε άρδευση. Επίσης το έδαφος δεν είναι ίδιο με αυτό της Ισπανίας για να υποστηρίξουμε αυτό το είδος φυτεύσεων.

Πέρυσι στην Κρήτη είχαμε μια πολύ καλή ελαιοπαραγωγή αλλά μεγάλο μέρος χάθηκε επειδή δεν υπήρχαν εργάτες στην συγκομιδή. Σε πολλές περιπτώσεις καθυστέρηση η συγκομιδή. Το κράτος δεν φαίνεται να θέλει να λύσει το πρόβλημα. Φέτος στην Κρήτη δεν αναμένουμε μεγάλη παραγωγή. Αντίθετα σε άλλες περιοχές, όπως στην Τριφυλία, που οι παραγωγοί έχουν κάνει τις απαραίτητες καλλιεργητικές φροντίδες, αναμένεται να έχουν καλή παραγωγή.

Η λύση για την μείωση του κόστους παραγωγής είναι η οργάνωση με Ομάδες Παραγωγών. Έτσι μπορούν οι παραγωγοί να μειώνουν τα έξοδα αλλά και να κάνουν ένα προϊόν με καλή ποιότητα.

Επίσης με τη νέα τεχνολογία μπορούμε να κάνουμε μια πιο ορθολογική άρδευση στα ελαιόδεντρα και να αντιμετωπίσουμε δύσκολες καταστάσεις που ζουν σήμερα οι Ισπανοί. Σε τοπικό επίπεδο συνεργαστήκαμε με το δήμο Κισάμου και μπορούμε να δίνουμε με αποστολή email συμβουλές άρδευσης στους ελαιοπαραγωγούς της περιοχής.

Πάντως εκτιμώ ότι όπως έγινε και με το ηλιέλαιο η αγορά στο ελαιόλαδο θα ισορροπήσει σε τιμές παραγωγού γύρω στα 4-5 ευρώ το κιλό».   

Τα βασικά συμπεράσματα από τις εισηγήσεις των εκπαιδευτών αλλά και από τις τοποθετήσεις των εκπαιδευομένων από τις ελαιοπαραγωγικές χώρες, που αφορούν και την Ελλάδα, είναι:

• Η έλλειψη νερού αποτελεί σημαντικό πρόβλημα για την αγροτική παραγωγή και την ελαιοκαλλιέργεια, ιδιαίτερα στις νέες υπερεντατικές φυτεύσεις σε όλες τις χώρες.
• Η ελιά είναι μια από τις λίγες δενδρώδεις καλλιέργειες που έχουν μικρές ανάγκες σε νερό για να παράγουν οικονομικά, επειδή έχει μηχανισμούς προσαρμογής και αντοχής στην έλλειψη νερού αλλά και γρήγορης ανάκαμψης.
• Η έρευνα και η τεχνολογία έχουν δώσει εργαλεία για την αποτελεσματική χρήση του νερού άρδευσης (ελλειμματική άρδευση, άρδευση ακριβείας, συμβουλευτική άρδευση) σε ακραίες συνθήκες που εξασφαλίζουν την αειφορία.
• Υπάρχει έλλειψη ενημέρωσης σε θέματα άρδευσης (σχεδιασμός, εφαρμογής στον αγρό, εργαλεία, επιπτώσεις στην ποιότητα ελαιολάδου, κλπ), εκτός από τα πολύ μεγάλα ιδιωτικά και συλλογικά αγροκτήματα.
• Υπάρχει έντονη ανάγκη επιμόρφωσης των ελαιοπαραγωγών σε θέματα άρδευσης για την εξοικονόμηση νερού, την αειφορία του ελαιώνα αλλά και την βελτίωση της ποιότητας του ελαιολάδου.
• Η χρήση των νερών υποβαθμισμένης ποιότητας (αλατούχων, επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων) ακολουθώντας τις προδιαγραφές είναι πλέον αναγκαιότητα. 
• Χωρίς την αλλαγή νοοτροπίας των ελαιοπαραγωγών οποιαδήποτε προσπάθεια δεν θα έχει αποτέλεσμα.

Ξεκίνησε να κάνει παραλαβαλές επιτραπέζιων ελιών η Ένωση Αγρινίου.

Όπως δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο η κα Ακριβή Κούκη, υπεύθυνη του εργοστασίου της Ένωσης Αγρινίου, «ξεκινήσαμε παραλαβές βρώσιμης πράσινης ελιάς Αγρινίου (Χονδροελιάς). Πριν λίγους μήνες υπολογίζαμε ότι θα υπάρξει μια μείωση της παραγωγής λόγω ακαρπίας κατά 60 έως 70%. Από την πρώτη εικόνα που είδαμε στα ελαιόδεντρα προβλέπουμε ότι η μείωση της φετινής παραγωγής θα ξεπεράσει το 80%. Κάθε χρόνο η Ένωση παραλαμβάνει 3.000 έως 5.000 τόνους επιτραπέζιας ελιάς. Φέτος είναι πολύ δύσκολο να βρούμε αυτές τις ποσότητες».

Οι παραγωγοί καλούνται να προσέρχονται στις εγκαταστάσεις της Ένωσης Αγρινίου στη Σπολάϊτα, όπου και το εργοστάσιο επεξεργασίας – τυποποίησης βρώσιμης ελιάς, στα υποκαταστήματα της Λεπενούς και της Αμφιλοχίας. Επίσης οι παραγωγοί μπορούν να απευθύνονται και στα σταθερά σημεία παραλαβής ελιών στο Αγγελόκαστρο, στην Παλαιομάνινα, στην Παραβόλα, στο Ελαιόφυτο και στο Καστράκι.

Όπως αναφέρει ο συνεταιρισμός, η εξόφληση των τιμολογίων θα γίνεται, όπως πάντα, στην καλύτερη τιμή και τοις μετρητοίς, μέσω τραπεζικών λογαριασμών των παράγωγων. Σημειώνεται ότι για τα μέλη των Ομάδων Παραγωγών της Ένωσης Αγρινίου θα υπάρξει, όπως και τα προηγούμενα χρόνια, πρόσθετη αμοιβή.

Ο δήμος Πύλου - Νέστορος απεύθυνε κάλεσμα στους πολίτες της Θεσσαλίας, που επλήγησαν από την θεομηνία, να εργαστούν εργάτες στην συγκομιδή ελιάς.

Μια κακοκαιρία λοιπόν μπορεί να γίνει «ευκαιρία» για να λυθεί το πρόβλημα των εργατών γης στην χώρα.

Συγκεκριμένα o δήμος Πύλου - Νέστορος έστειλε έγγραφο, προς τους δήμους της Περιφέρειας Θεσσαλίας, στο οποίο αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής: 

«Ως έμπρακτη πράξη αλληλεγγύης στις δύσκολες συγκυρίες που βιώνουμε, με τιμή απευθύνουμε ανοικτό κάλεσμα προς τους πολίτες της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλίας, οι οποίοι επλήγησαν από τις πρόσφατες καταστροφικές πλημμύρες της κακοκαιρίας Daniel, όπως εκδηλώσουν ενδιαφέρον να μετοικήσουν σε βραχυπρόθεσμη βάση και να απασχοληθούν στην ευρύτερη περιοχή του δήμου Πύλου - Νέστορος ως εργάτες γης ενόψει της επικείμενης ελαιοκομικής περιόδου.

Σε κάθε ενδιαφερόμενο πλέον της συμφωνηθείσας αμοιβής θα παρέχεται όπου αυτό είναι εφικτό δωρεάν διαμονή και σίτηση για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα που θα απασχοληθούν».

Στο έγγραφο (με Αριθμ. Πρωτ. 14381) τονίζεται ότι για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με τα τηλέφωνα 2723360212 και 2723360246. Το κείμενο υπογράφει ο Αντιδήμαρχος κ. Ηλίας Κανάκης.

Στις 12/9/2023 πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη εκπροσώπων των φορέων-μελών της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ για την τρέχουσα ελαιοκομική περίοδο 2023/24 και ειδικότερα για την ηρτημένη εσοδεία πράσινων ελιών των ποικιλιών «Χαλκιδική» και «Αμφίσσης»/«Κονσερβολιά». 

Στην τηλεδιάσκεψη συμμετείχαν εκπρόσωποι από από τις ελαιοπαραγωγικές Π.Ε. Χαλκιδικής, Καβάλας, Φθιώτιδας, Αιτωλοακαρνανίας, Άρτας, Φωκίδας, Μαγνησίας, Πιερίας και  Αρκαδίας και από όλους τους τομείς του κλάδου των επιτραπέζιων ελιών (πρωτογενής, δευτερογενής, τριτογενής).

Ο προέδρος της Διεπαγγελματικής, Γ. Ντούτσιας, πήρε τον λόγο εκφράζοντας «την λύπη και την συμπάθεια των μελών της Οργάνωσης για τις καταστροφικές πλημμύρες στην Θεσσαλία με ανθρώπινες απώλειες και ανυπολόγιστες υλικές ζημιές σε κατοικίες, καλλιέργειες και εργοστάσια. 

Σε κλίμα απαισιοδοξίας και προβληματισμού για την δύσκολη ελαιοκομική περίοδο που διανύουμε, η οποία ήδη ξεκίνησε όσον αφορά στη συγκομιδή του πράσινου ελαιόκαρπου, τον λόγο πήραν διαδοχικά οι συμμετέχοντες με εκτιμήσεις ποσοτήτων ηρτημένης εσοδείας στην περιοχή τους. 

Επιβεβαιώνεται το μεγάλο πρόβλημα της ακαρπίας στις πράσινες ελιές, σχεδόν 90%, που ήδη είχε επισημάνει η Εθνική ΔΟΕΠΕΛ, αλλά και η ΠΕΜΕΤΕ με σχετική ανακοίνωση της, στις 28/8/2023.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που αναφέρθηκαν, η ηρτημένη εσοδεία της χώρας για την ποικιλία Χαλκιδική εκτιμάται περίπου στους 50.000 τόνους και για την ποικιλία Αμφίσσης να μην ξεπερνά τους 10.000 τόνους. 

Είναι εμφανές ότι η φετινή εσοδεία είναι προβληματική και δεν θα καλύψει τις εξαγωγικές ανάγκες της χώρας που τα τελευταία χρόνια ανέρχονται πλέον σε πάνω από 185.000 τόνους.

Στο έντονο κλίμα απογοήτευσης και του οικονομικού αδιέξοδου που δημιουργείται, κρίνεται απαραίτητη η Ευρωπαϊκή και εθνική στήριξη του κλάδου.

Η μειωμένη παραγωγή των πράσινων ελιών (ακαρπία) θα έχει σαν συνέπεια την αύξηση των τιμών παραγωγού (προσφορά/ζήτηση). 

Κατά την προηγούμενη εσοδεία (2022/23), ρεκόρ των πράσινων ελιών, η τιμή παραγωγού κυμάνθηκε σε χαμηλά επίπεδα, ιδιαίτερα στην ποικιλία «Αμφίσσης»/«Κονσερβολιά», ίσως και κάτω του κόστους παραγωγής, το οποίο επιβαρύνθηκε με την αύξηση των δαπανών εργασίας (κόστος εισροών, σημαντική έλλειψη εργατικών χεριών, κ.α.). Το μεγάλο σκαμπανέβασμα των τιμών παραγωγού δημιουργεί ανασφάλεια, παρενέργειες και τελικά προσφορά προϊόντος υποδεέστερης ποιότητας απο τους ελαιοπαραγωγούς. 

Προκειμένου οι ονομαστές ελληνικές επιτραπέζιες ελιές να διατηρήσουν την ανταγωνιστική θέση τους στις αγορές του εξωτερικού, προκύπτει η επιτακτική ανάγκη εφαρμογής διεπαγγελματικής συμφωνίας στους κόλπους της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ (π.χ. συμβολαιακή γεωργία, κ.α.), η οποία όμως να εδράζεται σε «σταθερές»:

• όσον αφορά στο αντικειμενικό κόστος παραγωγής πρωτογενούς τομέα σύμφωνα με την γεωργική λογιστική,
• στη σύσταση Μητρώου Συσκευαστηρίων Επιτραπέζιων Ελιών ώστε να μην υπεισέρχονται «τυχάρπαστοι» στην διαδικασία αγοράς του προϊόντος από τα χέρια του παραγωγού και ότι άλλο κριθεί αναγκαίο στη συνέχεια.

Ήρθε η ώρα το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων να στηρίξει ουσιαστικά τον κλάδο των επιτραπέζιων ελιών».

Σε μάστιγα έχουν εξελιχθεί οι κλοπές καρπού από τα ελαιόδεντρα.

Το φαινόμενο της κλοπής ελιάς υπήρχε και στο παρελθόν όμως φέτος είναι σε έξαρση. Αυτό οφείλεται στην υψηλή τιμή του ελαιολάδου αλλά και στην μειωμένη παραγωγή και άρα υψηλή τιμή της επιτραπέζιας ελιάς. 

Ο κ. Γρηγόρης Γρουζίδης, ελαιοπαραγωγός και πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Παγγαίου, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος έχουμε μειωμένη παραγωγή ελιάς λόγω ακαρπίας. Όμως και αυτή την λίγη παραγωγή δεν είναι σίγουρο ότι θα καταφέρουμε να την συγκομίσουμε γιατί έχουμε μεγάλο αριθμό κλοπών. Έρχονται στα χωράφια και μαζεύουν τις ελιές μας. Ακόμη και τις βραδυνές ώρες γίνονται κλοπές της παραγωγής μας. 

Έχουμε κάνει εθελοντικές ομάδες και προσπαθούμε να φυλάξουμε τα ελαιόδεντρα μας. Όμως φοβόμαστε και να μην γίνει κάνα κακό όταν βρεθούμε με τους κλέφτες και τότε θα το πληρώσουμε εμείς.

Κάναμε συνάντηση με τον  Αντιπεριφερειάχη Καβάλας, Αλέξη Πολίτη, από τον οποίο ζητήσαμε να μεταφέρει στην Περιφέρεια το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε. Ζητάμε να αναλάβουν την φύλαξη των ελαιόδεντων οι δασάρχες και αγροφύλακες αλλά και η αστυνομία.

Στο μεταξύ αναμένεται να ξεκινήσει η συγκομιδή της βρώσιμης πράσινης ελιάς ποικιλίας Χαλκιδικής. Η τιμή παραγωγού είναι από 2 έως 2,20 ευρώ το κιλό. Η ακαρπία στην περιοχή είναι μεγάλο πρόβλημα, ξεκινά από 70% και σε κάποια χωράφια είναι ολική».

Από 2 ευρώ σκούπα ξεκίνησαν φέτος οι επιτραπέζιες ελιές Χαλκιδικής, στην συνέχεια ανέβηκαν στα 2,20 ευρώ και τώρα βλέπουν τα 2,50.

Ο ελαιοπαραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Ορμύλιας, Χρήστος Τσιπέλης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή της Σιθωνίας ανακοινώθηκε ο πρώτος τιμοκατάλογος σκούπα στα 2 ευρώ το κιλό για όλα τα μεγέθη. 

Στην συνέχεια στην Ορμύλια άλλη εταιρεία επεξεργασίας βρώσιμης ελιάς ανακοίνωσε νέο τιμοκατάλογο με τιμές για τα μεγάλα μεγέθη 110 - 150 τεμάχια το κιλό (που φέτος είναι πολλά λόγω μειωμένης παραγωγής) στα 2,20 ευρώ το κιλό, ενώ για τα μικρά 160 - 200άρι στα 2 ευρώ το κιλό.

Το επόμενο διάστημα αναμένουν οι παραγωγοί η τιμή να φτάσει στα 2,5 ευρώ. Φέτος έχουμε ακαρπία και μειωμένη παραγωγή. Επίσης φέτος η τιμή στο ελαιόλαδο είναι υψηλή. Μαθηματικά η τιμή για ελαιόλαδο είναι στα 2 ευρώ το κιλό για τον παραγωγό. Επίσης οι ελιές για ελαιοποίηση έχουν μειωμένο κόστος συγκομιδής και δεν έχουν έξοδα διαλογής και μειωμένο μεταφορικό κόστος. Αν δεν ανέβει η τιμή ότι ελιές υπάρχουν φέτος θα πάνε για παραγωγή ελαιολάδου.

Επίσης μας είπε το ΥπΑΑΤ ότι πήγε ο φάκελος στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την αποζημίωση στις δενδρώδεις καλλιέργειες, η οποία συμπεριλαμβάνει και την ελιά Χαλκιδικής, ώστε να διατεθούν κονδύλια για την αποζημίωση των παραγωγών. Από το πακέτο των 2,25 δις ευρώ, που είναι για ζημιές από την κλιματική αλλαγή θα καταβληθούν οι ενισχύσεις για την φετινή ακαρπία.

Παράλληλα οι παραγωγοί ελιάς Χαλκιδικής περιμένουν ακόμη τα 30 ευρώ το στρέμμα που τους χρωστάνε για την πανδημία. Θυμίζουμε ότι για την ελιά Χαλκιδικής έδωσαν 40 ευρώ το στρέμμα κορωνοενίσχυση (λόγω λάθους), όταν οι άλλες ποικιλίες επιτραπέζιας ελιάς εισέπραξαν 70 ευρώ το στρέμμα».

Οι βροχές και η υγρασία έφεραν πρόβλημα δάκου και γλοιοσπόριου στις ελιές. Οι παραγωγοί θα πρέπει να δώσουν προσοχή στην αντιμετώπισή τους επειδή φέτος αναμένουμε μειωμένη ποσότητα.

Ο προϊστάμενος της ΔΑΟΚ Τριφυλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «είχαμε πολλές βροχοπτώσεις στην χώρα. Στην περιοχή μας έπεσε πάνω από 50 χιλιοστά νερού. Βοήθησε την παραγωγή ελιάς ποτιστικά αλλά οι υγρασίες και οι χαμηλές θερμοκρασίες που έχουμε χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή για προσβολές δάκου και γλοιοσπορίου.

Αναμένουμε φέτος μια καλή πορεία των τιμών του ελαιολάδου και θα πρέπει οι παραγωγοί να είναι προσεκτικοί, να επισκέφτονται τα χωράφια τους και να προσέχουν τις παγίδες.

Ήδη η ΔΑΟΚ κάνει τον τρίτο ψεκασμό για δάκο. Σε όσες περιοχές δεν είναι στο πρόγραμμα δακοκτονία θα πρέπει να γίνουν οι απαραίτητοι ψεκασμοί. 

Επίσης προτείνουμε στους παραγωγούς να προχωρήσουν σε πρόωρη συγκομιδή από αρχές Νοεμβρίου ιδιαίτερα στις περιοχές που έχουν μειωμένη παραγωγή. Στόχος μας να διαφυλάξουμε φέτος την καλή ποιότητα του ελαιολάδου».

Ανιχνεύθηκε πληθυσμός της Μύγας της Μεσογείου (Ceratitis capitata Wiedemann, Diptera: Tephritidae) στην περιοχή της Ημαθίας και της Πέλλας.

Συγκεκριμένα στο ευρύ δίκτυο των παγίδων του Περιφερειακού Κέντρου Θεσσαλονίκης, Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου και των ερευνητικών προγραμμάτων (European Union’s Horizon 2020 Program FF-IPM Project και European Union's Horizon Research and Innovation Programme) παρατηρήθηκαν συλλήψεις του εντόμου.

Είναι πολυφάγο είδος. Προσβάλλει την ροδακινιά, αχλαδιά, δαμασκηνιά, συκιά, λωτούς, μηλιά, κυδωνιά, κ.α.

Ο κ. Κώστας Καζαντζής, γεωπόνος από το Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Νάουσας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «στο παρελθόν η Μύγα της Μεσογείου δημιουργούσε προβλήματα στην χώρα μας μέχρι το ύψος της Πιερίας. Τώρα με την κλιματική αλλαγή έχει κάνει κάποιους θύλακες στην Μακεδονία αλλά μπορεί περιστασιακά να κάνει ζημιές και σε άλλες περιοχές». 

Το έντομο προσβάλει τους καρπούς από την αλλαγή του χρώματος και έως την συγκομιδή, με αποτέλεσμα να ωριμάζουν πρόωρα και να πέφτουν. Τα θηλυκά ωοτοκούν ομάδες αυγών στους ώριμους καρπούς όπου η οπή ωοτοκίας στην αρχή είναι αδιόρατη. Οι εκκολαπτόμενες προνύμφες τρέφονται με τη σάρκα των καρπών, ενώ η προσβολή συχνά ακολουθείται από δευτερογενείς φυτοπαθολογικές προσβολές που επιτείνουν περαιτέρω την απώλεια παράγωγης.    

Έχει μεγάλη διασπορά και μπορεί να πετάξει σε αποστάσεις εκατοντάδων μέτρων για να βρει κατάλληλο καρπό για ωοτοκία.

Τρόποι αντιμετώπισης

Καλλιεργητικά μέτρα: Συλλογή και καταστροφή των προσβεβλημένων καρπών που πέφτουν στο έδαφος ή είναι πάνω στα δένδρα. Καταστροφή των καρπών αυτοφυών φυτών ή φυτών χωρίς οικονομική σημασία (πχ νεράντζια, σύκα) στην περιοχή της καλλιέργειας ειδικά την εποχή που οι καρποί δεν είναι ώριμοι και κατά συνέπεια επιδεκτικοί προσβολής.

Βιοτεχνολογικές μέθοδοι  

Μαζική παγίδευση: Βασίζεται σε έτοιμο δόλωμα, με την μορφή παγίδων, προσέλκυσης και θανάτωσης των ακμαίων του εντόμου. Η ανάρτηση των παγίδων γίνεται νωρίς με χαμηλό πληθυσμό των εντόμων και πριν την ωρίμανση των καρπών.  

Μαζική εξαπόλυση στείρων εντόμων: Μπορεί να εφαρμοστεί μόνο σε πάρα πολύ μεγάλες εκτάσεις και πολλές φορές σε συνδυασμό και με άλλα μέτρα καταπολέμησης.

Χημική καταπολέμηση

Δολωματικοί ψεκασμοί: Πραγματοποιούνται με τη χρήση εγκεκριμένου σκευάσματος (κατάλληλο για κάθε καλλιέργεια) και την προσθήκη ελκυστικής ουσίας (υδρολυµένη πρωτεΐνη) σε αναλογία 2%. Η εφαρμογή συνιστάται να γίνεται σε κάθε δεύτερο ή τρίτο δένδρο του οπωρώνα, ενώ τα δένδρα της περιμέτρου ψεκάζονται όλα. Επισημαίνεται ότι οι δολωµατικοί ψεκασµοί είναι αποτελεσματικοί, όταν η εφαρμογή τους είναι καθολική σε µία περιοχή, δηλ. όταν εφαρμόζονται από το σύνολο των καλλιεργητών. 

Ψεκασμοί καλύψεως: Συνίσταται σε ψεκασμό όλου του φυλλώματος των δένδρων με τη χρήση εγκεκριμένου σκευάσματος (κατάλληλο για κάθε καλλιέργεια), οι οποίοι πρέπει να επαναλαμβάνονται ανάλογα µε τη διάρκεια δράσης του σκευάσματος 

Σημαντικές αλλαγές θα ισχύσουν, από 15 Σεπτεμβρίου 2023, για τα επιτρεπόμενα όρια των καταλοίπων φυτοπροστασίας σε σειρά αγροτικών προϊόντων, μετά και από την ανάκληση της άδειας κυκλοφορίας στην αγορά της δραστικής ουσίας φοσμέτ (phosmet).

Όπως αναφέρει Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελαιολάδου (ΕΔΟΕ), η δραστική ουσία phosmet, μία ευρέως χρησιμοποιούμενη ουσία κατά το παρελθόν, δεν είναι πλέον εγκεκριμένη για χρήση ως φυτοπροστατευτικό προϊόν, σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία (Κανονισμός (ΕΕ) 2022/94). 

Όλες οι άδειες διάθεσης στην αγορά των φυτοπροστατευτικών προϊόντων που περιείχαν τη δραστική ουσία phosmet έχουν ανακληθεί, ενώ η καταληκτική ημερομηνία χρήσης αποθεμάτων από́ τον τελικό χρήστη έληξε την 1 Νοεμβρίου 2022.

Σε συνέχεια της μη ανανέωσης της έγκρισης της δραστικής ουσίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τα ανώτατα όρια υπολειμμάτων αναθεωρήθηκαν με βάση τον Κανονισμό (ΕΕ) 2023/1029, ο οποίος εφαρμόζεται από τις 15 Σεπτεμβρίου 2023 και θα ισχύει για όλα τα προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά, ανεξάρτητα από την ημερομηνία παραγωγής τους. 

Για τις επιτραπέζιες ελιές (κωδικός 0161030 στην ομάδα καρπών με βρώσιμο φλοιό́) το νέο ανώτατο όριο καταλοίπων ανέρχεται στα 0,01mg/kg (κατώτατο όριο αναλυτικού προσδιορισμού).
 
Για τις ελιές παραγωγής ελαιολάδου (κωδικός 0402010 στην ομάδα ελαιούχων καρπών) το νέο ανώτατο όριο καταλοίπων ανέρχεται επίσης στα 0,01mg/kg (κατώτατο όριο αναλυτικού προσδιορισμού).

Η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελαιολάδου, προκειμένου να προστατευθούν οι καταναλωτές και να ενημερωθούν οι τυποποιητικές επιχειρήσεις ελαιολάδου, τονίζει ότι λόγω των νέων πολύ χαμηλών τιμών αναφοράς (ARfD/ADI) της δραστικής ουσίας phosmet, καθώς και της έλλειψης τοξικολογικών δεδομένων του μεταβολίτη phosmet-oxon, μη συμμορφώσεις αγροτικών προϊόντων με τα ανώτατα όρια υπολειμμάτων, μεταξύ άλλων ενεργειών (κυρώσεις, απόσυρση προϊόντων από την αγορά κ.α.), δύναται να οδηγήσουν και σε ανακοινώσεις στο Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές (RASFF), ένα σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των Κρατών Μελών αλλά και αξιολόγησης των προϊόντων ως προς την ασφάλειά τους με βάση τη χώρα προέλευσης. 

Αρμόδιος φορέας ελέγχου είναι το τμήμα Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων, της Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής, της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας του ΥπΑΑΤ (έγγραφο υπ'αριθμ.7656/214113/6-7-23).

Με βάση τα πιο πάνω, ενημερώνουμε όλους τους εμπλεκόμενους συνεργάτες - προμηθευτές  και κυρίως τους ελαιοπαραγωγούς, ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωση του παραγόμενου και διακινούμενου ελαιολάδου με τα νέα (μειωμένα) Μrls και να αποφευχθούν προβλήματα αποσύρσεων, κυρώσεων και επιστροφών, σε όλες τις συναλλαγές, εντός και εκτός της χώρας μας.

Διαβάστε τον Κανονισμό ΕΕ 2022/94 (εδώ)

Σήμερα Τετάρτη (30/8/2023) έγινε συνάντηση εκπροσώπων Αγροτικών Συνεταιρισμών και Αγροτικών Συλλόγων της Χαλκιδικής με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Αυγενάκη, τον Υφυπουργό κ. Σταμενίτη, τους Γενικούς Γραμματείς του ΥπΑΑΤ και τον πρόεδρο του ΕΛΓΑ κ. Λυκουρέντζο, στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ).  

Θέμα της συνάντησης ήταν η ακαρπία της ελιάς Χαλκιδικής.

Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Ορμύλιας, Χρήστος Τσιπέλης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «στη συνάντηση τέθηκαν από την πλευρά μας ερωτήματα και προβληματισμοί για την ακαρπία στην πράσινη ελιά Χαλκιδικής και για το υψηλό κόστος παραγωγής. Ζητήσαμε ακόμη την αλλαγή του Κανονισμού του ΕΛΓΑ γιατί η ακαρπία οφείλεται στις καιρικές συνθήκες και την κλιματική αλλαγή.

Η απάντηση που λάβαμε ήταν ότι συντάσσεται ήδη επιστολή προς την Ευρωπαϊκή Ένωση για την αποζημίωση στις δενδρώδεις καλλιέργειες, η οποία συμπεριλαμβάνει και την ελιά Χαλκιδικής, ώστε να διατεθούν κονδύλια για την αποζημίωση των παραγωγών. Οι προσπάθειες μας δεν θα σταματήσουν μέχρι να ικανοποιηθούν τα δίκαια αιτήματα μας.

Στην σύσκεψη συμμετείχαν ο πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών κ. Θανάσης Χαλάτης και ο εκπρόσωπος του αγροτικού συνεταιρισμού Biolivia κ. Δημήτρης Ευαγγελινός».

Συνεχίζεται ο τρύγος στην Κρήτη με την παραγωγή να είναι μειωμένη λόγω των καιρικών συνθηκών και των προβλημάτων φυτοπροστασίας. Το θετικό είναι ότι οι όψιμες ποικιλίες στο νησί δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα από την ευδεμίδα.  

Ο κ. Πρίαμος Ιερωνυμάκης, πρόεδρος της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοπαραγωγών Κρήτης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «τις επόμενες ημέρες αναμένεται να ολοκληρωθεί ο τρύγος στην Κρήτη. Φέτος έχουμε μια δύσκολη χρονιά για τους αμπελουργούς. Πέρσι αυτή την εποχή είχαμε βροχοπτώσεις (πάνω στο τρύγο) με αποτέλεσμα να έχουμε μια άσχημη χρονιά. Φέτος, λόγω περονόσπορου και καύσωνα, η παραγωγή είναι μειωμένη κατά 40% σε σχέση με την άσχημη περσινή χρονιά. Δηλαδή έχουμε μια μείωση σε σχέση με μια κανονική παραγωγή στην Κρήτη κατά 70%. Αφορά επιτραπέζια, σουλτανίνα και οινάμπελα. Ειδικά στα βιολογικά έχουμε μεγάλη ζημιά στην παραγωγή. Θα πρέπει να υπάρξει στήριξη του εισοδήματος στους αμπελουργούς για την δύσκολη φετινή χρονιά». 

Στο μεταξύ το  Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου κάνει λόγο για μέτρια δραστηριότατα της ευδεμίδας (συλλήψεις, ωοτοκίες) στην όψιμη ζώνη του νησιού. Αντίθετα, από την πρώιμη έως και τη μεσοπρώιμη ζώνη η δραστηριότητα που καταγράφεται είναι πολύ χαμηλή. Γενικά, η 3η πτήση του εντόμου κυμάνθηκε σε χαμηλά επίπεδα για τα συνήθη δεδομένα του νησιού λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που επικράτησαν το διάστημα 13 - 27 Ιουλίου.

Στα σταφύλια που προορίζονται για τελικό ποιοτικό προϊόν, το όριο ανοχής προσβολών την εποχή αυτή (περκασμός, ωρίμαση) είναι πολύ μικρό έως μηδενικό. Επιπλέον, ο τρύγος καθυστερεί λόγω οψιμότητας της χρονιάς αλλά και άλλων παραγόντων που επηρεάζουν τη φωτοσυνθετική ικανότητα των φύλλων (καύσωνας, υδατική καταπόνηση, περονόσπορος, τζιτζικάκια). Αμπέλια πάντως που θα τρυγηθούν μέσα στο επόμενο δεκαήμερο δεν χρειάζονται αντιμετώπιση. 

Σε προαύλιο χώρο εταιρείας αγροχημικών προϊόντων η αστυνομία βρήκε θαμμένα τα απόβλητα φυτοπροστατευτικών καλυμμένα με σκυρόδεμα. 

Ειδικότερα, τον περασμένο Ιούλιο, αστυνομικοί του Τμήματος Περιβαλλοντικής Προστασίας της Διεύθυνσης Ασφάλειας Θεσσαλονίκης, έπειτα από αξιοποίηση πληροφοριών, προχώρησαν στη σύλληψη δύο ημεδαπών ατόμων, ηλικίας 54 και 60 ετών, για παράβαση  της νομοθεσίας για την προστασία του περιβάλλοντος. Οι συλληφθέντες, από τον Οκτώβριο του 2022, είχαν προβεί στην απόρριψη και επίχωση ποσοτήτων, τουλάχιστον δύο (2) κυβικών μέτρων, στερεών και επικίνδυνων χημικών αποβλήτων, προερχόμενων από την παραγωγική της διαδικασία, με αποτέλεσμα την εκτεταμένη πρόκληση περιβαλλοντικής ρύπανσης.

Ανακοίνωση καταδίκης από ΕΣΥΦ (Ελληνικός Σύνδεσμος Φυτοπροστασίας) αναφέρει τα εξής:
Το τελευταίο διάστημα είδε το φως της δημοσιότητας Δελτίο Τύπου της Αστυνομίας «13-07-2023: Σύλληψη δύο ατόμων για περιβαλλοντική ρύπανση», βάσει των οποίων αστυνομικοί του Τμήματος Περιβαλλοντικής Προστασίας της Διεύθυνσης Ασφάλειας Θεσσαλονίκης εντόπισαν επιχείρηση - εργοστάσιο φυτοπροστατευτικών προϊόντων στη Βιομηχανική Περιοχή της Σίνδου, η οποία σύμφωνα με ανώνυμη καταγγελία, φέρονταν να είχε θαμμένα βιομηχανικά της απόβλητα στον αύλειο χώρο του εργοστασίου, καλύπτοντάς τα και με σκυρόδεμα. 

Με τη συνδρομή των Αστυνομικών Αρχών και κατόπιν εκσκαφών, βρέθηκε σημαντική ποσότητα θαμμένων αποβλήτων, ενώ ελέγχεται περαιτέρω εάν τα συγκεκριμένα υλικά είναι απαγορευμένα στην Ευρωπαϊκή αγορά και εάν εισήχθησαν παράνομα στη χώρα.

Ο Ε.ΣΥ.Φ. δηλώνει με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι θεωρεί τις πρακτικές αυτές απαράδεκτες, αφού αποτελούν μια τεράστια δυνητική πηγή ρύπανσης του περιβάλλοντος και του υδροφόρου ορίζοντα και δυσφημούν αναίτια τον κλάδο τον οποίο υπηρετεί.

Τα μέλη του Ε.ΣΥ.Φ. ακολουθούν όλες τις Οδηγίες της Ευρωπαϊκής και Ελληνικής νομοθεσίας σχετικά με τη διαχείριση των εργοστασιακών τους αποβλήτων και καταδικάζουν απερίφραστα κάθε παράνομη ενέργεια που συνεπάγεται κίνδυνο για τον άνθρωπο και το περιβάλλον και, εκτός των άλλων, αποτελούν αθέμιτο ανταγωνισμό για τον κλάδο.

Ο Ε.ΣΥ.Φ. και τα μέλη του είναι και θα είναι αρωγοί κάθε προσπάθειας των Ελληνικών Αρχών για την αυστηρότατη εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας και την προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος.

Απόγνωση δημιουργεί στους παραγωγούς η πρωτοφανής φετινή ακαρπία των ελαιόδενδρων στις επιτραπέζιες ελιές.

Η ακαρπία των επιτραπέζιων ελιών ποικιλίας «Χαλκιδική», όπως επισημαίνει η ΠΕΜΕΤΕ, διαπιστώνεται στις Π.Ε. Χαλκιδικής, Καβάλας, Μαγνησίας, κ.ά και ποικιλία «Αμφίσοης» (Κονσερβολιά) στις Π.Ε Φθιώτιδας, Αιτωλοακαρνανίας, Μαγνησίας, Φωκίδας, Άρτας, Λάρισας κ.α.

Ιδιαίτερα στις βασικές ελαροπαραγωγικές ΠΕ Χαλκιδικής και Φθιώτιδας, που η οικονομία τους στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην καλλιέργεια και αξιοποίηση του ελαιοκάρπου των παραπάνω ποικιλιών, παράγεται και αξιοποιείται ο κύριος όγκος αυτών (ποικιλία «Χαλκιδική» 80% και «Αμφίσσης» 75% της εγχώριας παραγωγής, από συνολικά 4.000 ελαιοκομικές εκμεταλλεύσεις, σε 316.000 στρέμματα), το φαινόμενο της ακαρπίας προσεγγίζει το 90% με επίπονες συνέπειες σε οικονομικό και κοινωνικά επίπεδο.

Η ΠΕΜΕΤΕ, τα μέλη της οποίας εκπροσωπούν πλέον του 85% στην μεταποίηση των επιτραπέζιων ελιών της εγχώριας παραγωγής και πλέον του 96% των Ελληνικών εξαγωγών του προϊόντος, λαμβάνοντος υπόψιν την σπουδαιότητα του προϊόντος για το σύνολο του κλάδου και την χώρα (Ελλάδα 2η εξαγωγός χώρα στον κόσμο με ετήσια αξία εξαγωγών 600 εκατ. ευρώ), στέκεται στο πλευρό του Έλληνα ελαιοκαλλιεργητή και μεταποιητή, επισημαίνει το μέγεθος αλλά και την κρισιμότητα του προβλήματος και επιδιώκει λύση έχοντας θέσει το θέμα στο υψηλότερο επίπεδο, στο γραφείο του πρωθυπουργού, ζητώντας άμεση στήριξη των θιγόμενων κοινωνικών ομάδων.

Μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της ΔΟΕΠΕΛ (Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς) κ. Γιώργος Ντούτσιας, τόνισε ότι «το 2022 είχαμε μια παραγωγή ελιάς Καλαμών που πήγε για βρώσιμη χρήση μια παραγωγή της τάξης των 160.000 τόνων. Με την σημερινή εικόνα των δέντρων προβλέπουμε ότι το 2023 στις Καλαμών θα έχουμε μια μείωση της παραγωγής πάνω από 50%. Βέβαια οι ελιές Αμφίσσης και Χαλκιδικής έχουν ακόμη μεγαλύτερη ακαρπία που φτάνει ακόμη και στη μηδενική παραγωγή σε κάποιες περιοχές. 

Η ακαρπία είναι πρωτόγνωρη για όσα χρόνια ασχολούμε με την καλλιέργεια της ελιάς (από δεκαετία του 50). Δεν αποζημιώνεται από τον ΕΛΓΑ αλλά θα πρέπει σε επίπεδο ΕΕ να βρεθεί ένας νέος χρηματοδοτικός μηχανισμός που να καλύπτει την απώλεια του εισοδήματος των παραγωγών. Είναι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όλες η χώρες της ΕΕ αλλά και της Μεσογείου (Αφρική και Ασία). Εκτός βέβαια από τους παραγωγούς μεγάλα προβλήματα αντιμετωπίζει η μεταποίηση και οι εξαγωγές επιτραπέζιας ελιάς».

Θα τρέξει το πιλοτικό πρόγραμμα μετακίνησης 500 ανέργων για εποχική απασχόληση στον πρωτογενή τομέα, από την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου Κρήτης. 

Το πρόγραμμα εγκρίθηκε από τους εκπροσώπους των Εργατικών Κέντρων στις συγκεκριμένες περιοχές και του υπουργού Εργασίας, Άδωνι Γεωργιάδη, ενώ εγκρίθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο της ΔΥΠΑ.

Αφορά μετακίνηση ανέργων από την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας στην περιφερειακή ενότητα Ηρακλείου που έχει αυξημένες ανάγκες για εργάτες γης στη συγκομιδή ελιάς, που πραγματοποιείται από Οκτώβριο μέχρι Ιανουάριο κρίθηκε αναγκαίο, καθώς διαπιστώθηκε η αδυναμία του νομού Ηρακλείου να καλύψει τις απαιτούμενες θέσεις από τους εγγεγραμμένους ανέργους στις τοπικές υπηρεσίες της ΔΥΠΑ. 

Στόχος του προγράμματος είναι η παροχή επιδόματος μετακίνησης ύψους 250 ευρώ και μετεγκατάστασης ύψους 250 ευρώ τον μήνα, προς τους άνεργους της Δυτικής Μακεδονίας, προκειμένου να μετακινηθούν από την περιοχή της μόνιμης κατοικίας τους στο νομό Ηρακλείου για να απασχοληθούν στον πρωτογενή τομέα. 

Ο προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 625.000 ευρώ και δικαιούχοι του επιδόματος μετακίνησης και μετεγκατάστασης είναι άνεργοι εγγεγραμμένοι στο ψηφιακό μητρώο ΔΥΠΑ που εδρεύουν στις περιοχές Κοζάνης, Φλώρινας, Καστοριάς και Γρεβενών. 

Το επίδομα θα καταβάλλεται από τον Οκτώβριο του 2023 μέχρι τον Ιανουάριο του 2024, που ολοκληρώνεται η περίοδος συγκομιδής της ελιάς.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Μιχάλης Βιαννιτάκης, Γενικός Γραμματέας Ενιαίου Αγροτικού Συλλόγου Ιεράπετρας, «το βασικό είναι να υπάρξει ενδιαφέρον από τους άνεργους για να έρθουν να εργαστούν στον αγροτικό τομέα στην Κρήτη. Στο παρελθόν σε αντίστοιχες προσκλήσεις που κάναμε δεν είχαμε δει να υπάρξει ενδιαφέρον. Η εργασία στην συγκομιδή της ελίας διαρκεί περίπου δύο μήνες και δεν θα υπάρχει χρόνος εκπαίδευσης των εργατών. Ένα ακόμη πρόβλημα είναι που θα μείνουν αυτοί οι 500 εργάτες γης στο νομό Ηρακλείου. Ήδη αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες στο να βρουν στέγη οι φοιτητές που έρχονται στο νησί».

Ο Σεπτέμβριος θα είναι ο μήνας των αλλαγών στον ΕΛΓΑ, αυτό φάνηκε μετά την ενημέρωση που είχε από τον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Διονύσιο Σταμενίτη, ο αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης ΠΔΕ, Θεόδωρος Βασιλόπουλος.  

Ο εκσυγχρονισμός του κανονισμού του ΕΛΓΑ θα είναι το πρώτο νομοσχέδιο που θα φέρει στη Βουλή το ΥπΑΑΤ (στις αρχές της επόμενης εβδομάδας), όπου μεταξύ άλλων θα προβλέπει την υποχρεωτική ασφάλιση, όμως θα υπάρξει  αναπροσαρμογή στα ασφάλιστρα. 

Σύμφωνα με τον υφυπουργό στόχος είναι ο επικαιροποιημένος κανονισμός λειτουργίας του ΕΛΓΑ να δίνει απαντήσεις  στα  νέα προβλήματα, τις  νέες ασθένειες  και  κινδύνους και τα  νέα δεδομένα που άλλαξαν με την κλιματική αλλαγή, ώστε να μπει στην καθημερινότητα όλων εκείνων που ασχολούνται με τον πρωτογενή τομέα.

Σε ότι αφορά την ακαρπία της ελιάς το θέμα θα τεθεί στην άτυπη συνάντηση, στις 3, 4 και 5 Σεπτεμβρίου, των υπουργών Γεωργίας της ΕΕ, στην Κόρδοβα της Ισπανίας. Ένα θέμα που αγγίζει τις μεσογειακές χώρες που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της ακαρπίας της ελιάς με σκοπό την  δημιουργία κοινού μετώπου για αποζημίωση των ελαιοπαραγωγών.  

Ο αντιπεριφερειάρχης κ. Βασιλόπουλος, επεσήμανε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «Η νέα ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης έχει κατανοήσει τα σοβαρά ζητήματα που έχουν ανακύψει στην αγροτική παραγωγή και φαίνεται να έχει δρομολογήσει λύσεις. Έπειτα και από την τελευταία συνάντηση που είχα με τον αρμόδιο υφυπουργό Διονύση Σταμενίτη ο ΕΛΓΑ θα αλλάξει με βάση τα νέα δεδομένα που προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή, μένει να δούμε τις τροποποιήσεις του νέου κανονισμού. Για τις αποζημιώσεις στις ελιές, τα αμπέλια και τις σταφίδες που δεν καλύπτονται ασφαλιστικά το υπουργείο έχει την πρόθεση να αξιοποιήσει ενισχύσεις από την Ε.Ε, πιέζουμε και εμείς από την πλευρά μας να δοθούν αποζημιώσεις μέχρι τέλος του έτους».

Πάντως, στην άτυπη σύνοδο  υπουργών Γεωργίας της ΕΕ, στην Κόρδοβα, που θα πραγματοποιηθεί υπό την προεδρία του Ισπανού, Λουίς Πλάνας, στο επίκεντρο θα βρεθούν οι νέες τεχνολογίες, ως εργαλείο για πιο ανθεκτική γεωργία απέναντι στις κλιματικές προκλήσεις.

Από την 1η Σεπτεμβρίου 2023 θα είναι σε ισχύ ο Εκτελεστικός Κανονισμός (ΕΕ) 2023/1032 για την πρόληψη της εισαγωγής και της διασποράς του ιού της καστανής ρυτίδωσης των καρπών της τομάτας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Ο συγκεκριμένος ιός, διαπιστώθηκε για πρώτη φορά στη χώρα μας το 2019 και έχει εντοπιστεί σε αρκετές περιοχές.

Ο ιός της καστανής ρυτίδωσης των καρπών της τομάτας μεταδίδεται με επαφή (μέσω των εργαλείων, των υλικών, των ρούχων, των υποδημάτων ή των χεριών κατά τις καλλιεργητικές εργασίες), μέσω μολυσμένου πολλαπλασιαστικού υλικού και μολυσμένου σπόρου. Βασική εστία μόλυνσης αποτελεί και το έδαφος, στο οποίο ο ιός, αν υπάρχουν μολυσμένα φυτικά υπολείμματα, μπορεί να επιβιώσει τουλάχιστον για έξι μήνες.

Μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο προϊστάμενος της ΔΑΟΚ Τριφυλλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, επισημαίνει ότι «στην περιοχή καλλιεργούνται συνολικά 3.000 στρέμματα με ντομάτα θερμοκηπίου. Γίνονται δύο καλλιέργειες η πρώτη από Δεκέμβριο έως Ιούλιο και η δεύτερη από Αύγουστο μέχρι Νοέμβριο.

Τα πρώτα χρόνια ιός της καστανής ρυτίδωσης δημιούργησε πρόβλημα στην καλλιέργεια στη συνέχεια όμως οι παραγωγοί έμαθαν να παίρνουν τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα και το πρόβλημα μειώθηκε. Αυτό που μάθαμε για τον συγκεκριμένο ιό είναι ότι τα μέτρα πρόσληψης αποδίδουν.

Να θυμίσουμε ότι για την πρόληψη τού συγκεκριμένου ιού και για τον περιορισμό της εξάπλωσής του όταν εμφανίζεται, προτείνεται η λήψη των ακόλουθων μέτρων: 
α) Χρησιμοποίηση υγιούς πολλαπλασιαστικού υλικού (απόκτηση φυτών προς φύτευση μόνο με τη συνοδεία φυτοϋγειονομικού διαβατηρίου). 
β) Έλεγχο, σε τακτά χρονικά διαστήματα, των φυτών και ασφαλή απομάκρυνση και καταστροφή αυτών που εμφανίζουν ιολογικά συμπτώματα. Η απομάκρυνση των φυτών από το θερμοκήπιο πρέπει να γίνεται με προσοχή, χρησιμοποιώντας μεγάλες πλαστικές σακούλες εντός των οποίων θα τοποθετούνται τα συμπτωματικά φυτά, καθώς και τα γειτονικά προς αυτά φυτά. Η καταστροφή αυτών συνιστάται να γίνεται με ταφή σε βάθος σε ακαλλιέργητο σημείο της εκμετάλλευσης. 
γ) Απολύμανση των εργαλείων με εμβάπτιση σε διάλυμα χλωρίνης εμπορίου 10% ή Virkon S. 
δ) Καλό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι πριν από κάθε χειρισμό των φυτών. 
ε) Κάλυψη των παπουτσιών και χρησιμοποίηση γαντιών μιας χρήσης από τους εργαζόμενους, καθώς και αλλαγή ρούχων κατά τις μετακινήσεις μεταξύ διαφορετικών εγκαταστάσεων. Αποφυγή επαφής των υγιών φυτών με χέρια τα οποία έχουν έρθει σε επαφή με μολυσμένα φυτά κατά τις διάφορες εργασίες, εκτός αν προηγουμένως τα χέρια έχουν πλυθεί καλά. 
στ) Καλό πλύσιμο όλων των επιφανειών, δίσκων κλπ. εντός των θερμοκηπίων κατά τη διαδικασία της μεταφύτευσης ή της φύτευσης. 
ζ) Μείωση όσο είναι δυνατόν της μετακίνησης των εργατών μεταξύ των διαφόρων τομέων της επιχείρησης. 
η) Αφαίρεση των ζιζανίων στους χώρους γύρω από το θερμοκήπιο. 
θ) Απομάκρυνση και καταστροφή των υπολειμμάτων της καλλιέργειας μετά το τέλος αυτής, καθώς και απολύμανση των χώρων τού θερμοκηπίου 
ι) Αποφυγή δανεισμού κυψελών με βομβίνους από ή προς άλλους καλλιεργητές και 
ια) τοποθέτηση τάπητα με απολυμαντικό (χλωρίνη) στην είσοδο του θερμοκηπίου».

Διαβάστε τον Κανονισμό (εδώ)

Οι ελαιοπαραγωγοί πρέπει να σταματήσουν να ελπίζουν σε κατά εξαίρεση αποζημίωση από τον ΕΛΓΑ για την φετινή ακαρπία.

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, σε συσκέψεις με εκπροσώπους αγροτικών φορέων σε Λάρισα και Καρδίτσα, αναφερόμενος στο ζήτημα της ακαρπίας της ελιάς είπε ότι, σε συνεννόηση και με τις άλλες μεσογειακές χώρες που αντιμετωπίζουν αντίστοιχο πρόβλημα, θα θέσει το ζήτημα στην επόμενη Σύνοδο υπουργών Γεωργίας, στις Βρυξέλλες, καθώς το πρόβλημα είναι μεγάλο αλλά και γιατί δεν υπάρχει πρόβλεψη κάλυψής του από τον ΕΛΓΑ.

Θυμίζουμε στην Χαλκιδική υπάρχει μεγάλο πρόβλημα ακαρπίας στις ελιές. Όπως αναφέρουν παραγωγοί στον ΑγροΤύπο φέτος από τέλη Μαρτίου φάνηκε ότι δεν θα είχαμε καθόλου παραγωγή. Μιλάμε για μεγάλο οικονομικό πρόβλημα που δεν αφορά μόνο τους ελαιοκαλλιεργητές αλλά όλη την περιοχή της Χαλκιδικής.

Σε απελπιστική κατάσταση βρίσκονται οι παραγωγοί Κονσερβολιάς (Αμφίσσης) στην Φθιώτιδα λόγω της ακαρπίας. Σε σύσκεψη, που έγινε την Τετάρτη (23/8), στον Αγροτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Στυλίδας, αποφασίστηκε να δημιουργηθεί μια επιτροπή από παραγωγούς και μεταποιητικές μονάδες για να έρθουν σε επικοινωνία με το ΥπΑΑΤ και να βρουν τρόπο να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.

Στο μεταξύ στην συνάντηση σε Λάρισα και Καρδίτσα ο Λευτέρης Αυγενάκης, αναφερόμενος στις προτεραιότητες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, επικεντρώθηκε σε τέσσερα σημεία:

Ως πρώτη προτεραιότητα ανέφερε την αλλαγή του κανονισμού του ΕΛΓΑ, που θα δώσει τη δυνατότητα κάλυψης νέων κινδύνων, αλλά θα δημιουργήσει και νέους κανόνες και νέα πεδία επιλογής για ασφαλιστική κάλυψη. Η αλλαγή δεσμεύθηκε ότι θα γίνει με διάλογο με τους εμπλεκομένους, ζήτησε προτάσεις από τους εκπροσώπους συνεταιρισμών και με κατηγορηματικότητα δήλωσε ότι θα παραμείνει δημόσιος ο χαρακτήρας λειτουργίας του ΕΛΓΑ.

Δεύτερη προτεραιότητα για το ΥΠΑΑΤ είναι η μεταρρύθμιση στον ΟΠΕΚΕΠΕ ώστε να λειτουργεί με μεγαλύτερη ταχύτητα προσφέροντας διαφάνεια και δικαιοσύνη στους παραγωγούς. Ο υπουργός τάχθηκε κατά οποιασδήποτε μονοπωλιακής αντίληψης και τόνισε ότι είναι αποφασισμένος να υλοποιήσει την εντολή του πρωθυπουργού και να «σπάσει αυγά». Όπως είπε «Φθάσαμε στο σημείο μηδέν. Η παλιά νοοτροπία οδήγησε σε λάθος δρόμους. Ο καθένας από τους εμπλεκόμενους έχει τη δική του ευθύνη. Παιχνιδάκια στην πλάτη των αγροτών δεν θα επιτρέψω να γίνουν», τόνισε, επισημαίνοντας ότι θα υπάρχει σε όλα διαφάνεια και εσωτερικός έλεγχος.

Τρίτη προτεραιότητα είναι η αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης. Αναφέρθηκε στο ζήτημα της διαχείρισης των υδάτινων πόρων, υπενθυμίζοντας ότι η Θεσσαλία έχει μεγάλο μερίδιο στο πρόγραμμα «Ύδωρ 2.0» προϋπολογισμού 4 δις ευρώ, ενώ από τα έξι μεγάλα έργα που γίνονται μέσω ΣΔΙΤ, τα δύο εκτελούνται στη Θεσσαλία. «Δεν είμαστε εμείς κι εσείς. Είμαστε εμείς. Είμαστε στην ίδια πλευρά της όχθης» τόνισε ο Λευτέρης Αυγενάκης επισημαίνοντας την ανάγκη συνεργασίας, ενώ αναφέρθηκε και στην ανάγκη αλλαγής του καθεστώτος λειτουργίας των ΓΟΕΒ- ΤΟΕΒ, που χρονολογείται από τη δεκαετία του 1950. Επίσης ο υπουργός υπενθύμισε ότι με πρωτοβουλία της Κυβέρνησης Μητσοτάκη για την αποζημίωση για έκτακτα φαινόμενα άλλαξε ο κανονισμός που αφορά στην Κρατική Αρωγή, με αποτέλεσμα πλέον οι πληγέντες να αποζημιώνονται μέσα σε λίγους μήνες και όχι σε τρία ή τέσσερα χρόνια.

Τέταρτη προτεραιότητα για τον ΥπΑΑΤ είναι η επίτευξη του στόχου για την είσοδο 60.000 νέων στον πρωτογενή τομέα προσφέροντας κίνητρα και κάνοντας πιο ελκυστικό το αγροτικό επάγγελμα. Προς την κατεύθυνση αυτή θύμισε ότι κινήθηκε και η πρώτη απόφαση που έλαβε για ένταξη περίπου 2.100 επιλαχόντων στο πρόγραμμα Νέων Αγροτών ενισχύοντας τον προϋπολογισμό του προγράμματος κατά 77 εκατ. ευρώ.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) εντόπισε, για πρώτη φορά, την μαύρη κηλίδωση εσπεριδοειδών (Phyllosticta citricarpa) σε εισαγωγή φορτίου πορτοκαλιών από την Αίγυπτο.

Πρόκειται για μια πολύ επικίνδυνη μυκητολογική ασθένεια, αποτελεί παθογόνο καραντίνας, που προσβάλει τα εσπεριδοειδή των τροπικών και υποτροπικών περιοχών, μειώνοντας την ποσότητα και την ποιότητα των παραγόμενων καρπών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι το παθογόνο μπορεί να υπάρχει σε μια περιοχή για πολλά χρόνια πριν εμφανιστούν συμπτώματα στα φυτά.

Αυτό έχει ξεσηκώσει μεγάλες αντιδράσεις από την πλευρά των αγροτικών οργανώσεων της Ισπανίας, οι οποίες ζητούν από την Κομισιόν αλλά και από τον Ισπανό Υπουργό Γεωργίας, Λουίς Πλάνα (έχουμε ισπανική Προεδρία στην ΕΕ), να προχωρήσει σε ελέγχους.
 
Συγκεκριμένα η AVA-ASAJA προτρέπει την Γενική Διεύθυνση Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων (SANTE) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να στείλει μια αποστολή επιθεώρησης στην περιοχή παραγωγής των μολυσμένων φρούτων για να προσδιορίσει την έκταση της νόσου και, όπου χρειάζεται, να κλείσει τις οδούς εισόδου στην ΕΕ για τα αιγυπτιακά εσπεριδοειδή, εφόσον η συγκεκριμένη χώρα δεν εγγυάται τη φυτοϋγειονομική της ασφάλεια.

Σε δηλώσεις του ο πρόεδρος της Ένωσης Αγροτών Βαλένθιας (AVA-ASAJA), Cristóbal Aguado, τονίζει ότι «η μαύρη κηλίδα είναι ένα παράσιτο καραντίνας, σύμφωνα με το πόρισμα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), που προσαρμόζεται τέλεια στο μεσογειακό κλίμα. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι εξαπλώνεται ήδη στην Τυνησία και, προφανώς, έφτασε και στην Αίγυπτο. Σε περίπτωση εισαγωγής και εξάπλωσης αυτής της ασθένειας σε ευρωπαϊκό έδαφος, θα υπάρξουν προβλήματα στην αντιμετώπισή της λόγω των περιορισμών που έχει θέσει η ΕΕ στην χρήση φυτοπροστατευτικών». 

Αυτό που ζητάνε οι Ευρωπαϊκοί φορείς των τροφίμων είναι ότι ισχύει για τους αγρότες της ΕΕ (φιλοπεριβαλλοντική πολιτική κ.α.) να ισχύει και για τις τρίτες χώρες που εξάγουν τα προϊόντα τους στην ΕΕ. Αναμένουμε την θέση του Έλληνα Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Μειωμένη αναμένεται να είναι φέτος η παραγωγή ελιάς Καλαμών, ενώ σοβαρά οικονομικά προβλήματα αντιμετωπίζουν οι ελαιοπαραγωγοί της Αιτωλοακαρνανίας.

Στο μεταξύ αυτή την εποχή η τιμή παραγωγού για περσινές ελιές από τους κάδους στο 200άρι είναι στα 1,60 ευρώ το κιλό. Πάντως υπάρχουν αρκετές ποσότητες από τα περσινά αποθέματα.

Ο παραγωγός από το Μεσολόγγι κ. Ανδρέας Κότσαλος δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος είχαμε πολλά προβλήματα στην καρπόδεση και αναμένεται να είναι μειωμένη παραγωγή ελιάς Καλαμών. Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για ποσοστό 10 - 15% μιας κανονικής παραγωγής στην περιοχή. 

Στο μεταξύ έχουμε φτάσει Αύγουστο του 2023 και ακόμη οι παραγωγοί δεν έχουν πάρει την αποζημίωση από τον ΕΛΓΑ για τις ζημιές που έγιναν το Οκτώβριο του 2022. Ο ΕΛΓΑ ξέρει να εισπράττει τις ασφαλιστικές εισφορές με την πληρωμή της προκαταβολής της ενίσχυσης αλλά καθυστερεί στις πληρωμές των αποζημιώσεων, κάτι που εξοργίζει τους παραγωγούς. Επίσης πολλοί παραγωγοί της Αιτωλοακαρνανίας το 2022 είχαν προβλήματα με τις πληρωμές του ΟΠΕΚΕΠΕ και δεν εισέπραξαν το τσεκ.

Εκτός από τις αποζημιώσεις πάντως οι παραγωγοί θα πρέπει να έχουν και πρόσθετα μέτρα στήριξης. Πρέπει να υπάρξουν διευκολύνεις στις πληρωμές των εισφορών και στις οφειλές των παραγωγών γιατί η χρονιά είναι πολύ δύσκολη και οι περσινές τιμές ήταν σε πολύ χαμηλά επίπεδα».   

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο από την πλευρά του ο κ. Δημοσθένης Καραμίχας, παραγωγός και μεταποιητής από τη Λακωνία, «προβλήματα στην καρπόδεση θα φέρουν μείωση στην φετινή παραγωγή ελιών Καλαμών. Εκτιμώ ότι σε σχέση με πέρσι θα είναι κατά 30% και σε σχέση με μια κανονική χρονιά κατά 50%. Η Λακωνία αναμένεται να έχει μια παραγωγή περίπου 9 - 12 χιλιάδων τόνων». 

Μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της ΔΟΕΠΕΛ (Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς) κ. Γιώργος Ντούτσιας, τόνισε ότι το 2022 είχαμε μια παραγωγή ελιάς Καλαμών που πήγε για βρώσιμη χρήση μια παραγωγή της τάξης των 160.000 τόνων. Με την σημερινή εικόνα των δέντρων προβλέπουμε ότι το 2023 στις Καλαμών θα έχουμε μια παραγωγή μόλις 30.000 τόνους. 

Πριμοδότηση της ιδιωτικής δακοκτονίας με μέθοδο μαζικής παγίδευσης στην ελιά αλλά και σε μεθόδους εναλλακτικής φυτοπροστασίας στα εσπεριδοειδή δίνει η νέα ΚΑΠ.

Συγκεκριμένα η Δράση 31.6-ΙΓ «Εφαρμογή των εθελοντικών οδηγιών ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας» της νέας ΚΑΠ συνίσταται στην εφαρμογή της μεθόδου αντιμετώπισης του δάκου (Βactocera oleae) στην ελαιοκαλλιέργεια και της μύγας της Μεσογείου (Ceratitis capitata) σε καλλιέργειες εσπεριδοειδών (πορτοκαλιά, μανταρινιά).

Όπως αναφέρει η σχετική απόφαση της εφαρμογής του οικολογικού σχήματος, η βιοτεχνολογική μέθοδος της μαζικής παγίδευσης των ακμαίων των παραπάνω εντόμων-στόχων, συνίσταται στην ανάρτηση εντομοπαγίδων στα κλαδιά των δέντρων, οι οποίες μέσω προσελκυστικών τροφής ή και φερομόνης φύλου τις οποίες περιέχουν, έλκουν τα ακμαία του εντόμου, τα παγιδεύουν και στη συνέχεια τα θανατώνουν είτε μέσω της επαφής της με το μέρος της παγίδας που περιέχει εντομοκτόνο ή μέσω πνιγμού εντός της παγίδας, είτε τα θανατώνουν μέσω επαφής των εντόμων με το εντομοκτόνο με το οποίο είναι εμποτισμένη η επιφάνεια της παγίδας (προσέλκυση και θανάτωση/ attract and kill).

Η παρακολούθηση του πληθυσμού του εχθρού - στόχου για τον προσδιορισμό του κατάλληλου χρόνου τοποθέτησης των παγίδων μαζικής σύλληψης, του κατάλληλου αριθμού παγίδων ανά εκτάριο, και της αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας εφαρμογής της ενισχυόμενης μεθόδου, γίνεται μέσω παγίδων παρακολούθησης (monitoring).

Στόχος της δράσης είναι η μείωση της χημικής καταπολέμησης των ανωτέρω εχθρών - στόχων (δάκου και μύγας της Μεσογείου), συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στη βελτίωση της ποιότητας των υδατικών πόρων και στην ανάκαμψη της βιοποικιλότητας στους ελαιώνες και τους οπωρώνες εσπεριδοειδών στους οποίους θα εφαρμοστεί η δράση.

Οι γεωργοί υποχρεούνται να τηρούν της «Οδηγίες Ολοκληρωμένης Φυτοπροστασίας» για της καλλιέργειες της ελιάς, της πορτοκαλιάς και της μανταρινιάς, κατά περίπτωση. Στο πλαίσιο της δράσης, οι γεωργοί δεσμεύονται:

α) Να εφαρμόζουν τη μέθοδο της μαζικής παγίδευσης (mass trapping) του δάκου της ελιάς (Βactocera Oleae) σε αγροτεμάχια με ελιές ή και της μύγας της Μεσογείου (Ceratitis capitata) σε αγροτεμάχια με εσπεριδοειδή (πορτοκαλιά, μανταρινιά). Ο αριθμός παγίδων μαζικής σύλληψης ανά μονάδα επιφανείας (εκτάριο, Ηa) που εφαρμόζεται για το σύνολο των δηλούμενων εκτάσεων που χρησιμοποιούν το ίδιο σκεύασμα, δεν μπορεί να είναι μικρότερος από τον ελάχιστο αριθμό παγίδων ανά μονάδα επιφανείας (εκτάριο, Ηa) που προβλέπεται στην Άδεια Διάθεσης του σκευάσματος στην Αγορά (ΑΑΔΑ).

β) Να κάνουν αποκλειστική χρήση εγκεκριμένων για την αντιμετώπιση των παραπάνω εντομολογικών εχθρών σκευασμάτων φυτοπροστασίας μαζικής παγίδευσης, τα οποία βρίσκονται αναρτημένα στην ιστοσελίδα του ΥπΑΑΤ (εδώ)
Σε εξαιρετικές περιπτώσεις κατά τις οποίες το επίπεδο του πληθυσμού του εχθρού - στόχου είναι τέτοιο ώστε η πραγματική ή η προβλεπόμενη ζημιά στην ηρτημένη παραγωγή είναι πάνω από το κατώφλι επέμβασης, σύμφωνα με τεκμηριωμένη έκθεση του τεχνικού συμβούλου στο ΣΠΔ της δράσης, επιτρέπεται η εφαρμογή στα αγροτεμάχια της δράσης φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων που είναι συμβατά με τη βιολογική γεωργία (Καν. (ΕΕ) 2018/848), συμπεριλαμβανομένων των ωφέλιμων μακρο-οργανισμών, για την αντιμετώπιση του εντομολογικού εχθρού - στόχου.
Ο γεωργός δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιήσει χημικά φυτοπροστατευτικά προϊόντα για την αντιμετώπιση των εχθρών - στόχων στα αγροτεμάχια της δράσης, πέραν των εντομοκτόνων περιορισμένης κλίμακας που τυχόν περιέχονται της παγίδες μαζικής σύλληψης και των εντομοκτόνων που χρησιμοποιούνται κατά την εφαρμογή των δολωματικών ψεκασμών του εθνικού προγράμματος δακοκτονίας στην καλλιέργεια της ελιάς, εφόσον προηγουμένως δεν έχει αποδεδειγμένα εφαρμόσει φυτοπροστατευτικά σκευάσματα που είναι συμβατά με τη βιολογική γεωργία (Καν. (ΕΕ) 2018/848).

γ) Να διατηρούν ηρτημένες στα δέντρα, της παγίδες μαζικής σύλληψης (mass trapping) καθώς και της παγίδες παρακολούθησης (monitoring).

δ) Να τηρούν της δεσμεύσεις της δράσης 31.6-Α, συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης Σχεδίου Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (ΣΠΔ). Στο ΣΠΔ πρέπει να αποτυπώνεται η εφαρμογή της μεθόδου της μαζικής παγίδευσης μέσω της αναγραφής του εμπορικού ονόματος και της ΑΑΔΑ των σκευασμάτων μαζικής παγίδευσης ανά επιλέξιμη καλλιέργεια και εντομολογικό εχθρό - στόχο, του συνιστώμενου αριθμού παγίδων μαζικής σύλληψης καθώς και των ημερομηνιών ή του εύρους ημερομηνιών εγκατάστασης των παγίδων μαζικής σύλληψης.

ε) Να διατηρούν φάκελο με τα φορολογικά παραστατικά αγοράς των παγίδων μαζικής σύλληψης τα οποία χρησιμοποιήθηκαν στα αγροτεμάχια της δράσης κατά το έτος της αίτησης. Από τα φορολογικά παραστατικά πρέπει να 
προκύπτει η συνολική ποσότητα των παγίδων μαζικής σύλληψης.

Το μέγιστο ύψος ενίσχυσης ορίζεται ως εξής:
Ελαιώνες - 35 ευρώ το στρέμμα
Εσπεριδοειδή (πορτοκαλιά, μανταρινιά) - 17,5 ευρώ το στρέμμα

Την αντίθεσή τους στους υποχρεωτικούς στόχους μείωσης των φυτοπροστατευτικών σε εθνικό επίπεδο, τόνισαν οι υπουργοί της ΕΕ στο Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας, που έγινε στις Βρυξέλλες, στις 25 Ιουλίου 2023. Ζήτησαν μάλιστα περισσότερη ευελιξία από την Κομισιόν για στην εφαρμογή αυτού του το μέτρου.  

Οι υπουργοί συζήτησαν σχετικά με τη μελέτη της Επιτροπής που συμπληρώνει την εκτίμηση επιπτώσεων για την ορθολογική χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, η οποία δημοσιεύθηκε στις 5 Ιουλίου 2023. Η μελέτη αυτή αποτελεί συνέχεια της απόφασης του Συμβουλίου της 19ης Δεκεμβρίου 2022, με την οποία ζητήθηκαν πρόσθετα στοιχεία για τη συμπλήρωση της υφιστάμενης εκτίμησης επιπτώσεων. 

Ορισμένοι υπουργοί δήλωσαν ότι κάποια σημαντικά στοιχεία που αφορούν τον αντίκτυπο της μείωσης των φυτοϋγειονομικών προϊόντων εξακολουθούν να λείπουν από τη μελέτη, ιδίως όσον αφορά την ποσοτική αξιολόγηση της πρότασης για κάθε κράτος μέλος. 

Επιπλέον, οι υπουργοί επανέλαβαν την αντίθεσή τους στους υποχρεωτικούς στόχους μείωσης σε εθνικό επίπεδο και ζήτησαν ευελιξία που θα επιτρέπει σε κάθε κράτος μέλος να λαμβάνει υπόψη τις προηγούμενες επιδόσεις του και τις ιδιαιτερότητές του προκειμένου να καθορίσει τους δικούς του στόχους μείωσης. 

Πολλοί υπουργοί τόνισαν επίσης τις ανησυχίες τους όσον αφορά τον ορισμό των «ευαίσθητων τομέων», την περιορισμένη διαθεσιμότητα μη χημικών εναλλακτικών λύσεων αντί των φυτοφαρμάκων, τον αντίκτυπο στις τιμές των τροφίμων και την επισιτιστική ασφάλεια, καθώς και τη δυνητική αύξηση του διοικητικού φόρτου για τις μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις.

Παρά τις επιφυλάξεις τους σχετικά με την πληρότητα της μελέτης, η πλειονότητα των υπουργών ζήτησε να συζητηθεί λεπτομερώς η μελέτη σε τεχνικό επίπεδο και εξέφρασαν την προθυμία τους να συνεχίσουν να εργάζονται εποικοδομητικά επί της πρότασης προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία επί του σημαντικού αυτού φακέλου πριν από το τέλος του νομοθετικού κύκλου.