Τι πληρώνει Ιούλιο ο ΕΛΓΑ, πότε θα δοθούν προκαταβολές για ζημιές από παγετό

Το ΥπΑΑΤ υποστηρίζει ότι θα γίνει, μέσα στο Νοέμβριο, η πληρωμή της προκαταβολής από τον ΕΛΓΑ για τις σοβαρές ζημιές από τους εαρινούς παγετούς του 2025.

Οι πληρωμές του ΕΛΓΑ θα αφορούν κονδύλι 130 εκατ. ευρώ για τις προκαταβολές των ζημιών από τους ανοιξιάτικους παγετούς του 2025.

Επίσης, όπως έχει αναφέρει το ΥπΑΑΤ, θα καταβληθούν 50 εκατ. ευρώ από τον ΕΛΓΑ, που αφορούν τις προκαταβολές στο 60% για το πρόγραμμα ανασύστασης του Φυτικού Κεφαλαίου από τις ζημιές λόγω των θεομηνιών Ντάνιελ και Ελίας.

Βέβαια ο ΕΛΓΑ θα αποζημιώσει τους παραγωγούς που έχουν πληρώσει τις ασφαλιστικές τους εισφορές στον Οργανισμό (για αυτό η πληρωμή θα γίνει μετά την χορήγηση της προκαταβολής της βασικής από τον ΟΠΕΚΕΠΕ για να γεμίσει το ταμείο του). 

Δηλώσεις Τσιάρα για πληρωμές Νοεμβρίου

Σε δηλώσεις του όσον αφορά τις πληρωμές από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ανέφερε ότι «μέσα στον επόμενο μήνα θα καταβληθούν στους αγρότες περισσότερα από 950 εκατομμύρια ευρώ», επισημαίνοντας ότι πρόκειται για «μια μεγάλη ροή οικονομικών πόρων συνολικά προς τον παραγωγικό κόσμο της χώρας».

Όπως είπε, «αν σκεφτείτε ότι το Μέτρο 23 είναι 178 εκατομμύρια, η βασική ενίσχυση 550 - 600 εκατομμύρια και ότι ο ΕΛΓΑ θα δώσει άλλα 170-180 εκατομμύρια αποζημιώσεις, αντιλαμβάνεστε το μέγεθος της στήριξης».

Ο κ. Τσιάρας υπογράμμισε παράλληλα τη σημασία της έγκαιρης κατάθεσης του Action Plan 2, στις 4 Νοεμβρίου, τονίζοντας πως «με το σχέδιο αυτό κλείνουν οριστικά τα “πορτοπαράθυρα” που στο παρελθόν άφηναν περιθώρια παρατυπιών.
Είναι τρία συγκεκριμένα βήματα που πρέπει να κάνουμε για να είμαστε συνεπείς απέναντι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και για να στηρίξουμε ουσιαστικά τον παραγωγικό και κτηνοτροφικό κόσμο της χώρας», πρόσθεσε, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι «η αξιοπιστία μας έναντι των ευρωπαϊκών θεσμών θα ενισχυθεί σημαντικά και οι πληρωμές θα γίνονται πλέον με απόλυτη διαφάνεια και αντικειμενικότητα».

Υπογράφηκε η απόφαση για την χορήγηση ενίσχυσης, με τη μορφή προκαταβολής, για την αποζημίωση των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και κατόχων αγροτικών εκμεταλλεύσεων που επλήγησαν από τις πυρκαγιές, που εκδηλώθηκαν από 17 Ιουλίου 2023 έως και 7 Σεπτεμβρίου 2023.

Οι ενισχύσεις αφορούν σε περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων Ανατολικής Αττικής και Δυτικής Αττικής της Περιφέρειας Αττικής, Αχαΐας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, Βοιωτίας και Εύβοιας της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, Ρόδου της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, Έβρου και Ροδόπης της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Κέρκυρας της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, Κορινθίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου και Μαγνησίας της Περιφέρειας Θεσσαλίας.

Δικαιούχοι είναι:

α) κατ’ επάγγελμα αγρότες, όπως καθορίζονται στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (ΜΑΑΕ) του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που έχουν υποβάλει τη δήλωση ενιαίας ενίσχυσης στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Ελέγχου (ΟΣΔΕ) για το έτος 2022 και

β) κάτοχοι αγροτικών εκμεταλλεύσεων, που δεν είναι κατ’ επάγγελμα αγρότες, που έχουν υποβάλει τη δήλωση ενιαίας ενίσχυσης στο ΟΣΔΕ για το έτος 2022 και εμφανίζουν εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα κατά το έτος 2022.

Ο έλεγχος της εκπλήρωσης της καταβολής της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς στον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ) θα πραγματοποιηθεί κατά τη χορήγηση της τελικής επιχορήγησης.

Η προκαταβολή παρέχεται για την αντιμετώπιση ζημιών σε φυτικά μέσα παραγωγής, που προκλήθηκαν ως άμεσο επακόλουθο της θεομηνίας και δεν καλύπτονται από τους κανονισμούς του ΕΛΓΑ.

Η αρχική εκτίμηση των ζημιών πραγματοποιείται βάσει επισημάνσεων και ψηφιακών δεδομένων που έχει στη διάθεσή του ο ΕΛΓΑ, όπως τα στοιχεία του Δορυφορικού Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης «Κοπέρνικος», και βάσει αρχικής τιμής εκτίμησης η οποία καθορίζεται:

α) για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες στο ποσό των 3.500 ευρώ ανά στρέμμα δενδρωδών ελεύθερης φύτευσης, σε 5.000 ευρώ ανά στρέμμα δενδρωδών παλμέτα, σε 3.500 ευρώ ανά στρέμμα αμπελοειδών και σε 2.000 ευρώ ανά στρέμμα για τα αρωματικά φυτά και

β) για τους μη κατ’ επάγγελμα αγρότες στο 50% των ποσών της περ. α, ήτοι στο ποσό των 1.750 ευρώ ανά στρέμμα δενδρωδών ελεύθερης φύτευσης, σε 2.500 ευρώ ανά στρέμμα δενδρωδών παλμέτα, σε 1.750 ευρώ ανά στρέμμα αμπελοειδών και σε 1.000 ευρώ ανά στρέμμα για τα αρωματικά φυτά, και εξειδικεύεται ανά αγροτική εκμετάλλευση με βάση τα στοιχεία που έχουν υποβληθεί στο ΟΣΔΕ.

Η προκαταβολή για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες είναι ίση με το 35% του συνόλου της κατά περίπτωση αρχικής εκτίμησης ζημιών από τον ΕΛΓΑ.

Η προκαταβολή για τους μη κατ’ επάγγελμα αγρότες είναι ίση με το 17,5% του συνόλου της κατά περίπτωση αρχικής εκτίμησης ζημιών από τον ΕΛΓΑ.

Δεν υπάρχει επίσημη ενημέρωση για τις αποζημιώσεις των παραγωγών στις δενδρώδεις καλλιέργειες λόγω των εαρινών παγετών (19, 20 και 21 Μαρτίου 2025).

Ο Υφυπουργός κ. Ανδριανός είχε δηλώσει στην Βουλή ότι οι αποζημιώσεις θα χορηγηθούν μέσα στο φθινόπωρο. Ο καιρός περνάει αλλά ακόμη δεν υπάρχει κάποιο χρονοδιάγραμμα για τις αποζημιώσεις. Από την πλευρά τους οι παραγωγοί ζητούν άμεσα την πληρωμή προκαταβολών της αποζημιώσεις επί των πορισμάτων και όχι οριζόντιες.

Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, αν και έχουν ολοκληρωθεί πορίσματα ζημιάς ο ΕΛΓΑ δεν έχει ξεκινήσει τις διαδικασίες γιατί δεν γνωρίζει ακόμη τον προϋπολογισμό του 2025, οπότε δεν μπορεί να προχωρήσει στην πληρωμή των αποζημιώσεων.

Ο κ. Νίκος Τζίγκας, παραγωγός και πρόεδρος στον Αγροτικό Σύλλογο Βεγορίτιδα - Καϊμακτσαλάν, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι τα μήλα και τα κεράσια μένουν εκτός του πακέτου αποζημιώσεων. Έχουμε μόνο υποσχέσεις για κάποιο πρόγραμμα ad hoc αλλά δεν υπάρχει κάποια υπογραφή υπουργικής απόφασης. Από την άλλη οι παραγωγοί έκαναν δηλώσεις μέσω ΕΛΓΑ και πλήρωσαν τα εκτιμητικά έξοδα.

Την άμεση στήριξη των πληγέντων αγροτών από τον καταστροφικό εαρινό παγετό ζητάνε στις υπόλοιπες περιοχές της Πέλλας και Ημαθίας.

Ο παραγωγός πυρηνόκαπρων και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Σκύδρας, Στέφανος Τοπαλίδης, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι η αγροτική οικονομία της περιοχής μας είναι σε δραματική κατάσταση. ​Υπάρχει μεγάλη αγωνία και τον προβληματισμό του συνόλου των παραγωγών της περιοχής μας, μετά τον καταστροφικό εαρινό παγετό, που έπληξε τις δενδρώδεις καλλιέργειές μας (ροδάκινα, βερίκοκα, δαμάσκηνα κ.ά.). ​Η ζημιά είναι σχεδόν ολοσχερής σε πολλές περιπτώσεις, ισοδυναμώντας με ολική καταστροφή της φετινής παραγωγής.

Οι αγρότες έχουμε ήδη επιβαρυνθεί με το σύνολο του κόστους παραγωγής μέχρι σήμερα, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με χρέη σε γεωπόνους και προμηθευτές, και πλέον δεν έχουμε εισόδημα για να καλύψουμε ούτε τα βασικά έξοδα διαβίωσης, ούτε τις υποχρεώσεις μας.

Απαιτούμε άμεσα από την Κυβέρνηση και τον ΕΛΓΑ: ​

• Άμεση και δίκαιη καταβολή προκαταβολών αποζημίωσης, καθώς οι αγρότες δεν μπορούν να περιμένουν. ​
• Επιτάχυνση των εκτιμήσεων και των διαδικασιών αποζημίωσης, ώστε να καλυφθεί το πραγματικό απωλεσθέν εισόδημα.
• Πρόσθετη στήριξη και χρηματοδοτικά εργαλεία για την κάλυψη του χαμένου εισοδήματος και των λειτουργικών εξόδων, πέραν των προβλεπόμενων από τον Κανονισμό του ΕΛΓΑ, λόγω του εξαιρετικού χαρακτήρα της ζημίας (όπως συνέβη και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες).

​Δηλώνουμε ότι θα είμαστε σε διαρκή αγωνιστική ετοιμότητα και συντονισμό με τους υπόλοιπους αγροτικούς συλλόγους της Πέλλας και της Ημαθίας, προκειμένου να διεκδικήσουμε δυναμικά το δίκιο μας. Η θέση μας είναι ξεκάθαρη: Χωρίς άμεση στήριξη, η αγροτική οικονομία της περιοχής μας καταρρέει.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε, σήμερα Παρασκευή (10/10), πρόταση για την έκτακτη παροχή οικονομικής στήριξης σχεδόν 50 εκατομμυρίων ευρώ από το γεωργικό αποθεματικό για τη στήριξη των καλλιεργητών φρούτων, ξηρών καρπών και λαχανικών.

Η ενίσχυση θα καταβληθεί σε παραγωγούς στην Βουλγαρία, την Ουγγαρία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Πολωνία και τη Ρουμανία.

Όπως υποστηρίζει η Επιτροπή οι αγρότες σε αυτά τα κράτη μέλη υπέστησαν πρόσφατα σημαντικές ζημιές από δυσμενή κλιματικά φαινόμενα.

Και στα έξι κράτη μέλη, οι όψιμοι παγετοί, οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις ακολουθήθηκαν από χαλάζι ή έντονες βροχοπτώσεις, κατέστρεψαν μεγάλα τμήματα των συγκομιδών φρούτων, λαχανικών, ξηρών καρπών και σπόρων.

Η Επιτροπή αποφάσισε να διαθέσει 7,4 εκατομμύρια ευρώ στη Βουλγαρία, 10,8 εκατομμύρια ευρώ στην Ουγγαρία, 4,2 εκατομμύρια ευρώ στη Λετονία, 1,1 εκατομμύριο ευρώ στη Λιθουανία, 14,8 εκατομμύρια ευρώ στην Πολωνία και 11,5 εκατομμύρια ευρώ στη Ρουμανία.

Οι κυβερνήσεις αυτών των κρατών μπορούν να συμπληρώσουν αυτήν την ενίσχυση της ΕΕ από εθνικά κονδύλια έως και 200%.

Συγκεκριμένα:

Την άνοιξη του 2025, η Βουλγαρία είδε ασυνήθιστο καιρό που ξεκίνησε με υψηλές θερμοκρασίες τον Φεβρουάριο, με αποτέλεσμα τα οπωροφόρα δέντρα να ανθίσουν πολύ νωρίς. Το κρύο και ο παγετός που ακολούθησαν τον Μάρτιο και τον Απρίλιο κατέστρεψαν πολλές καλλιέργειες, ειδικά αμύγδαλα, μήλα, βερίκοκα, κεράσια, ροδάκινα, αχλάδια, δαμάσκηνα και καρύδια.

Στην Λετονία, ο ζεστός καιρός του Απριλίου ακολουθήθηκε από παγετό και έντονες βροχοπτώσεις, οι οποίες κατέστρεψαν οπωροφόρα δέντρα, μούρα και λαχανικά, καθώς και καλλιέργειες με σπόρους όπως μπιζέλια, κολοκύθες και λινάρι.

Η Λιθουανία αντιμετώπισε παρόμοιο πρόβλημα: η πρώιμη ζέστη έκανε τις καλλιέργειες να αναπτύσσονται πιο γρήγορα, αλλά ο μεταγενέστερος παγετός τον Απρίλιο και τον Μάιο προκάλεσε σοβαρές ζημιές σε μήλα, σταφίδες, μούρα, κεράσια, αχλάδια και δαμάσκηνα.

Στην Ουγγαρία, ο παγετός τον Απρίλιο και τον Μάιο έπληξε σχεδόν ολόκληρη τη χώρα, καταστρέφοντας μήλα, βερίκοκα, κεράσια, ροδάκινα, αχλάδια και κυδώνια. 

Η Πολωνία αντιμετώπισε μεγάλα διαστήματα παγετού τον Απρίλιο και τον Μάιο και στη συνέχεια ισχυρές χαλαζοπτώσεις, οι οποίες έπληξαν μούρα, σταφίδες, βύσσινα και αγγούρια. 

Η Ρουμανία επηρεάστηκε επίσης από όψιμους παγετούς που πάγωσαν μπουμπούκια και άνθη, προκαλώντας σημαντικές απώλειες στην παραγωγή φρούτων.

Χιλιάδες αγρότες και κτηνοτρόφοι της Θεσσαλίας βρίσκονται αντιμέτωποι με απαιτήσεις επιστροφής αποζημιώσεων από τον ΕΛΓΑ, που έλαβαν για τα ακραία καιρικά φαινόμενα, Danie και Elias, το έτος 2023.

Μάλιστα, όπως αναφέραμε στον ΑγροΤύπο, ο ΕΛΓΑ έστειλε μηνύματα μέσω κινητού σε αγρότες και κτηνοτρόφους στην Θεσσαλία στα οποία τους ζητά επιστροφές χρημάτων από τις αποζημιώσεις που έλαβαν.

Αυτό που πρέπει να γνωρίζουν είναι ότι σε περίπτωση κατά την οποία εξακολουθούν οι ασφαλισμένοι αγρότες στον ΕΛΓΑ να διαφωνούν με το περιεχόμενο του οριστικού πορίσματός τους, έχουν τη δυνατότητα, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία να υποβάλλουν ενστάσεις.

Όπως αναφέρει ο ΕΛΓΑ τεκμηριωμένες Αιτήσεις Θεραπείας, ν. 2690/1999 άρθρο 24 και αντιρρήσεις, μπορούν να γίνουν εντός του μηνός Οκτωβρίου 2025, στα αρμόδια Υποκαταστήματα του Οργανισμού, οι οποίες θα εξεταστούν από τις αρμόδιες Υπηρεσίες.

Σύμφωνα με τον ΕΛΓΑ, υπήρξαν 2.645 περιπτώσεις αγροτών και κτηνοτρόφων όπου το τελικό πόρισμα μετά την εξατομίκευση των ζημιών έδειξε απόκλιση από τις καταβληθείσες αποζημιώσεις, σε σύνολο 38.405 αιτήσεων ζημιάς που είχαν υποβληθεί. Πρόκειται, δηλαδή, για το 7% των δηλώσεων ζημιάς από τις θεομηνίες. Η πλειονότητα των δικαιούχων να καλείται να επιστρέψει γύρω στα 1.000 ευρώ, ωστόσο υπάρχουν και περιπτώσεις όπου οι απαιτήσεις του Οργανισμού ξεπερνούν τις 20.000 ευρώ.

Ο ΕΛΓΑ διευκρινίζει ότι σε ενδεχόμενο επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, θα βεβαιωθούν από την ΑΑΔΕ, με την αποστολή χρηματικού καταλόγου από τον Οργανισμό, το Σεπτέμβριο του έτους 2027, ημερομηνία κατά την οποία λήγει η χρονική διάρκεια του ad-hoc Προγράμματος.

Ο ΕΛΓΑ ξεκίνησε να στέλνει μηνύματα μέσω κινητού σε αγρότες και κτηνοτρόφους στην Θεσσαλία στα οποία τους ζητά επιστροφές χρημάτων γα τις αποζημιώσεις που έλαβαν λόγω Daniel.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, η διοίκηση του ΕΛΓΑ, με σκοπό την διαφάνεια των πληρωμών, προχώρησε σε διασταυρωτικούς ελέγχους της δήλωσης ζημιάς που έκαναν οι δικαιούχοι με το ΟΣΔΕ του 2021 και του 2022.

Παράλληλα έκανε και έλεγχο μέσω του mydata της ΑΑΔΕ για τις παραδόσεις αγροτικων προϊόντων στα εργοστάσια, που έκαναν οι παραγωγοί την χρονιά της θεομηνίας.

Μάλιστα ο Οργανισμός έκανε έλεγχο και για το αν έχουν πληρώσει οι παραγωγοί που έλαβαν τις αποζημιώσεις τις ασφαλιστικές τους εισφορές.

Όσοι από τους παραγωγούς έλαβαν αποζημιώσεις που δεν δικαιούνται καλούνται να τις επιστρέψουν στον ΕΛΓΑ. 

Ερωτηθείς ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, για τα ειδοποιητήρια που έχουν λάβει ορισμένοι αγρότες στη Θεσσαλία, για επιστροφή χρημάτων στον ΕΛΓΑ, από τις αποζημιώσεις που έλαβαν για τον Daniel, είπε ότι «αυτό συμβαίνει γιατί κατά τον έλεγχο που ακολούθησε τις αρχικές δηλώσεις που είχαν κάνει οι παραγωγοί, ορισμένων τα στοιχεία δεν συνέκλιναν με την πραγματικότητα. Για το λόγο αυτό, εξήγησε, θα πρέπει να επιστραφούν στον ΕΛΓΑ, μέχρι το τέλος του 2026, τα χρήματα που έλαβαν και δεν εδικαιούντο με βάση τα πραγματικά στοιχεία παραγωγής».

Ανακοίνωση με διευκρινίσεις εξέδωσε ο ΕΛΓΑ για αχρεωστήτως καταβληθέντα

Ο ΕΛ.Γ.Α. σε εφαρμογή των διατάξεων της Κ.Υ.Α.1494/341065ΦΕΚ B' 6367/06.11.2023, από τις οποίες προκύπτει η υποχρέωση των Υπηρεσιών του Οργανισμού περί ελέγχου των ενισχύσεων, τις οποίες έλαβαν οι πληγέντες παραγωγοί,για τις ζημίες τις οποίες υπέστησαν από τα ακραία καιρικά φαινόμενα Daniel-Elias το έτος 2023, ολοκλήρωσε τις σχετικές διαδικασίες στα Πληροφοριακά του Συστήματα, με την διασταύρωση των διαθέσιμων στοιχείων.

Ακολούθως γνωστοποίησε σε 2.645 παραγωγούς - έναντι των 38.405 οι οποίοι έλαβαν ενισχύσεις - μέσω των κινητών τους τηλεφώνων, την εμφανιζόμενη διαφορά, η οποία προκύπτει μεταξύ των προκαταβολών τις οποίες έλαβαν και της αξίας των οριστικών πορισμάτων.

Οι προκαταβολές κατεβλήθησαν σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ. 4 της προαναφερόμενης ΚΥΑ , ενώ οι Γεωπόνοι και οι Κτηνίατροι του Οργανισμούπραγματοποίησαν εξατομικευμένες αλλά και συνολικού χαρακτήρα εκτιμήσεις, όπου οι συνθήκες το επέβαλαν και κατέληξαν στην σύνταξη των οριστικών πορισμάτων, τα οποία αναρτήθηκαν από τον ΕΛ.Γ.Α. εντός του έτους 2024 στις Τοπικές Κοινότητες.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούσαν να λάβουν γνώση της αξίας των πορισμάτων τους και να εξαντλήσουν κάθε νόμιμη διαδικασία αναθεώρησης σε περίπτωση διαφωνίας τους.

Ο ΕΛ.Γ.Α. διευκρινίζει ότι σε ενδεχόμενο επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, θα βεβαιωθούν από την ΑΑΔΕ με την αποστολή χρηματικού καταλόγου από τον Οργανισμό το Σεπτέμβριο του έτους 2027, ημερομηνία κατά την οποία λήγει η χρονική διάρκεια του ad-hoc Προγράμματος.

Σε περίπτωση κατά την οποία εξακολουθούν οι ασφαλισμένοι αγρότες στον ΕΛ.Γ.Α. να διαφωνούν με το περιεχόμενο του οριστικούπορίσματός τους, έχουν τη δυνατότητασύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία να υποβάλλουν Τεκμηριωμένες Αιτήσεις Θεραπείας, ν. 2690/1999 άρθρο 24 και αντιρρήσεις, εντός του μηνός Οκτωβρίου 2025, στα αρμόδια Υποκαταστήματα του Οργανισμού, οι οποίες θα εξεταστούν από τις αρμόδιες Υπηρεσίες.

Μια ακόμη παράπλευρη απώλεια από την μη πληρωμή στους αγρότες της προκαταβολής του τσεκ, στα μέσα Οκτωβρίου, αφορά και την πληρωμή των ασφαλιστικών εισφορών του ΕΛΓΑ.

Η ασφαλιστική εισφορά στον ΕΛΓΑ μπορεί να καταβληθεί από τους παραγωγούς είτε σε μετρητά είτε με εξουσιοδότηση κατά την περίοδο πληρωμής.

Όσον αφορά το δεύτερο τρόπο (με εκχωρήσει στον ΕΛΓΑ τη δυνατότητα να εισπράξει την οφειλόμενη εισφορά) οι απαιτήσεις που πρακτικά μπορεί να εκχωρηθούν είναι η ενιαία ενίσχυση, οι ενισχύσεις των λοιπών καθεστώτων, καθώς και η επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο και του ΦΠΑ (αφορά μόνο τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες).

Αφού δεν θα πληρωθεί η προκαταβολή ενιαίας ενίσχυσης του 2025 στα μέσα Οκτωβρίου αυτό σημαίνει ότι και ο ΕΛΓΑ δεν θα μπορέσει να εισπράξει την ασφαλιστική εισφορά από τους παραγωγούς.

Άρα τα ταμεία του ΕΛΓΑ μένουν άδεια και ο ασφαλιστικός οργανισμός χωρίς ρευστότητα για να πληρώσει αποζημιώσεις.

Αυτό τονίστηκε στην συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ Ανδρέα Λυκουρέντζο, ο βουλευτής Ημαθίας της ΝΔ, Τάσος Μπαρτζώκας.

Ο Βουλευτής της Ημαθίας αναφέρθηκε για ακόμη μια φορά το ζήτημα των μεγάλων ζημιών που προκάλεσε ο παγετός της άνοιξης 2025 στις καλλιέργειες του νομού.

Ο Τάσος Μπαρτζώκας έθεσε επιτακτικά την ανάγκη να στηριχθεί ο αγροτικός κόσμος που βρίσκεται σε οικονομικό αδιέξοδο. Συγκεκριμένα ζήτησε:

• την άμεση καταβολή προκαταβολών, ώστε να καλυφθούν τα επείγοντα έξοδα και να διασφαλιστεί η στοιχειώδης ρευστότητα – μέτρο που, όπως τόνισε, θα έπρεπε ήδη να έχει εφαρμοστεί,
• την ταχύτατη ολοκλήρωση των εκτιμητικών διαδικασιών, ώστε οι αποζημιώσεις να δοθούν χωρίς νέες καθυστερήσεις,
• και την ένταξη στο πλαίσιο στήριξης όλων των καλλιεργειών που επλήγησαν, όπως κεράσια, μήλα και κυδώνια, τα οποία υπέστησαν τεράστιες ζημιές, ώστε να αποζημιωθούν δίκαια όλοι οι παραγωγοί που υπέβαλαν δηλώσεις ζημιάς.

Ο Πρόεδρος του ΕΛΓΑ ενημέρωσε τον Βουλευτή ότι ο Οργανισμός αναμένει την ολοκλήρωση της διαδικασίας του ΟΠΕΚΕΠΕ για να διασφαλίσει την απαιτούμενη ρευστότητα και να σχεδιάσει την καταβολή προκαταβολών, ενώ οι εκτιμήσεις προχωρούν σε ικανοποιητικό ρυθμό. Για τις καλλιέργειες που βρίσκονται εκτός Κανονισμού, έχει ήδη συνταχθεί έκθεση ζημιών και εξετάζεται, σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία, τρόπος δίκαιης αποζημίωσης.

Έρχονται τις επόμενες ημέρες πληρωμές για ζωοτροφές (λόγω εγκλεισμού των ζώων) και φερτά υλικά (λόγω Ντάνιελ) στην Θεσσαλία, τόνισε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Κώστας Τσιάρας, στην συνάντηση που είχε με τον Γενικό Γραμματέα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ κ. Μάξιμο Χαρακόπουλο.

Οι πληρωμές υπολογίζονται στα 63 εκατ. ευρώ για την αγορά ζωοτροφών από τους κτηνοτρόφους και 12 εκατ. ευρώ για τα φερτά υλικά. 

Τη Δευτέρα (29/9) ο υπουργός ΑΑΤ θα κάνει ενημέρωαση της Επιτροπής Παραγωγής της Βουλής για την ευλογιά γιατί σήμερα είναι η τελευταία ημέρα των έκτακτων μέτρων απο είχε ανακοινώσει ο κ. Τσιάρας.

Η σχετική ανακοίνωση αναφέρει τα εξής:

«Αγρότες και κτηνοτρόφοι στον πολύπαθο θεσσαλικό κάμπο, αναμένουν ταχύτερα αντανακλαστικά στην καταβολή των αποζημιώσεων και ενισχύσεων είτε για την ευλογιά είτε για τις εκκρεμότητες του Daniel. Προς αυτή την κατεύθυνση, όπως με διαβεβαίωσε ο φίλος υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, καταβάλλεται κάθε προσπάθεια για την κατά το δυνατόν έγκαιρη καταβολή των ενισχύσεων στους δικαιούχους που έχουν περιέλθει σε δυσχερή θέση».

Τα παραπάνω τόνισε ο Γενικός Γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Δημοκρατίας, βουλευτής Λαρίσης, κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος μετά τη συνάντηση που είχε με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Κώστα Τσιάρα ενόψει και της ενημέρωσης την προσεχή Δευτέρα της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής για την ευλογιά.

Ο Θεσσαλός πολιτικός, μετά από πολλαπλές επισημάνσεις κτηνοτρόφων και αγροτών του νομού για την οικονομική στενότητα που αντιμετωπίζουν και την αναγκαιότητα εκκίνησης των πληρωμών έθεσε στον αρμόδιο υπουργό τα ζητήματα που προέχουν για τον νομό Λάρισας και την Θεσσαλία, ζητώντας να επισπευστούν οι διαδικασίες που απαιτούνται.

Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε η εξέλιξη της ασθένειας της ευλογιάς, η αντιμετώπισή της και η πληρωμή για τις ζωοτροφές, η οποία αναμένεται ως «μάνα εξ ουρανού» από τους κτηνοτρόφους, προκειμένου να μπορέσουν να «ανασάνουν» οικονομικά και να συνεχίσουν να τηρούν τα περιοριστικά μέτρα για την ανάσχεση της νόσου. Η πληρωμή αυτή θα δώσει ανάσες και στους αγρότες καλλιεργητές φυτών για ζωοτροφή, καθώς η τοπική αγορά μαστίζεται από μια πρωτοφανή στασιμότητα και έλλειψη ρευστότητας.

Επίσης, συζητήθηκαν θέματα που αφορούν τις πλημμύρες του Daniel με προεξέχον το ζήτημα της πληρωμής για τα φερτά υλικά, με τον κυβερνητικό βουλευτή να υπογραμμίζει αφενός την μακρά αναμονή των πληγέντων για την πληρωμή και αφετέρου την ανάγκη πρόνοιας της πολιτείας και για όσους καθάρισαν τα χωράφια τους μόνοι τους και δεν ήταν εφικτό να δηλώσουν στο ΟΣΔΕ τον αντίστοιχο κωδικό για τα φερτά υλικά το 2024.

Επιπλέον, ο Μάξιμος Χαρακόπουλος σημείωσε ότι σχετικά με τις ζημιές από τον Daniel οι δενδροκαλλιεργητές αναμένουν εναγωνίως την πληρωμή για το φυτικό κεφάλαιο, ενώ ταυτόχρονα υπενθύμισε και την εκκρεμότητα με την αποζημίωση για την καθολική απώλεια παραγωγής που υπέστησαν δενδροκαλλιέργειες που επέζησαν της πλημμύρας σε παραπήνειες περιοχές, όπως στα Πλατανούλια του Δήμου Τυρνάβου.

Ο αρμόδιος υπουργός ανέφερε ότι για τα κρίσιμα ζητήματα που αφορούν την  ευλογιά θα ενημερώσει τη Δευτέρα, 29 Σεπτεμβρίου, τη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής.

Οι πληρωμές για τις ζωοτροφές και τα φερτά υλικά είναι θέμα ημερών, παρά τις σοβαρές δυσλειτουργίες που έχουν δημιουργηθεί εξαιτίας των προβλημάτων στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Καταβάλλεται εντατική προσπάθεια ώστε να αίρονται άμεσα οι σκόπελοι που ενσκήπτουν συνεχώς και καθυστερούν την ολοκλήρωση των πληρωμών. Βασικός στόχος είναι να υπάρξει στο εξής πλήρης διαφάνεια στις πληρωμές των αγροτικών ενισχύσεων, ενώ οι αρμόδιες υπηρεσίες βρίσκονται σε εγρήγορση για την έγκαιρη προκαταβολή των κοινοτικών ενισχύσεων τον επόμενο μήνα, όπως γίνεται κάθε χρόνο και το κλείσιμο των λοιπών εκκρεμοτήτων.

Παρά τις πρόσφατες δηλώσεις στη Βουλή του Υφυπουργού ΑΑΤ κ. Ανδριανού ότι «δεν υπάρχει ανάγκη χορήγησης προκαταβολών» για τις ζημιές στις δενδρώδεις καλλιέργειές τους από τους ανοιξιάτικους παγετούς, φαίνεται ότι στην κυβέρνηση υπάρχουν και δεύτερες σκέψεις.

Μετά το «τσουνάμι» με τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τις καθυστερήσεις των πληρωμών υπάρχει μεγάλη έλλειψη ρευστότητας στους Έλληνες παραγωγούς, που είναι υποχρεωμένοι να ακολουθούν τις περιβαλλοντικές δεσμεύσεις της ΚΑΠ αλλά δεν μπορούν να εισπράξουν τα κονδύλια που δικαιούνται.

Οι «πιέσεις» από τους παραγωγούς που επλήγησαν από τους παγετούς προς τους κυβερνητικούς βουλευτές της περιφέρειας είναι μεγάλες και άρχισαν να τις αντιλαμβάνονται στο Μαξίμου.

Μπορεί να υποστηρίζει η κυβέρνηση ότι «έχει συρρικνώσει το χρόνο ανάμεσα στη ζημιά και στην αποζημίωση» αλλά τα χρήματα οι παραγωγοί σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα δεν πρόκειται να τα πάρουν πριν το τέλος του έτους. Για αυτό τώρα υπάρχουν σκέψεις για να καταβληθούν οι προκαταβολές τον Οκτώβριο.

Έτσι θα υπάρξει μια ανάσα ρευστότητας στους πληγέντες παραγωγούς που είχαν μεγάλες απώλειες εισοδήματος κυρίως στα πυρηνόκαρπα, όπως ροδάκινα, νεκταρίνια, κεράσια, βερίκοκα, δαμάσκηνα, αλλά και τα ακτινίδια, τα οποία είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στον παγετό κατά την περίοδο της ανθοφορίας. 

Να θυμίσουμε ότι η ηγεσία του ΥπΑΑΤ, στην σύσκεψη, που έγινε Μεγάλη Τρίτη (15/4), είχε υποσχεθεί την πληρωμή των προκαταβολών με την ολοκλήρωση του ΟΣΔΕ του 2025 και μίλαγε για μοντέλο πληρωμών αντίστοιχο του προηγούμενου παγετού (μοντέλο πληρωμής του 2021), που είχε πλήξει την περιοχή, αλλά τελικά δεν τήρησε την υπόσχεσή του. Το ΟΣΔΕ ολοκληρώθηκε αλλά πληρωμή δεν έγινε και οι παραγωγοί έχουν μείνει χωρίς χρήματα γιατί δεν είχαν προϊόν να πουλήσουν.

Διευκρινήσεις σχετικά με την αποζημίωση των κερασιών από τον φετινό παγετό, τις προκαταβολές για τις ζημιές στις υπόλοιπες δενδροκαλλιέργειες, καθώς και την παράταση της σύμβασης χαλαζικής προστασίας μέχρι το τέλος Νοεμβρίου, ζητούν αγρότες από την Ημαθία και την Πέλλα, που επλήγησαν από τους παγετούς, με επιστολή τους προς τον ΕΛΓΑ.

Όπως αναφέρουν στον ΑγροΤύπο έχουν πληρώσει όλα τα καλλιεργητικά έξοδα αλλά δεν έχουν κάνει συγκομιδή (και στα ροδάκινα το πρώτο αραίωμα) γιατί δεν είχαν παραγωγή.

Συγκεκριμένα ζητούν διευκρινήσεις για τα εξής θέματα:

α) Ενώ με αναγγελίες του ΕΛΓΑ, στις 20/03/2025 και στις 13/04/2025, δηλώσαμε όλες τις ποικιλίες κερασιών που υπέστησαν ζημία στο 100%  από τον παγετό μέχρι σήμερα δεν ήρθαν γεωπόνοι να εκτιμήσουν την ζημία. Αληθεύει το γεγονός, ότι έχετε την πρόσθεση να μας βγάλετε εκτός αποζημιώσεων στις κερασιές;

β) Στον παγετό του 2021 και βάση κανονισμού, είχε δοθεί προκαταβολή στις 14 Αυγούστου. Φέτος, δηλώσεις επί δηλώσεων και είμαστε ήδη πέντε εβδομάδες αργότερα. Τελικά θα μας δώσετε προκαταβολές ή όχι; Και αν ναι, πότε;

γ) Στις 30 Σεπτεμβρίου λήγει η σύμβαση χαλαζικής προστασίας. Όμως, επειδή υπάρχουν ακόμη ασυγκόμιστα φρούτα, όπως: μήλα, ακτινίδια, ρόδια και λωτοί, είναι επιτακτική ανάγκη να παραταθεί η σύμβαση της χαλαζικής προστασίας μέχρι το τέλος Νοεμβρίου.

Και κάτι τελευταίο. Η προκαταβολή είναι επιτακτική ανάγκη, για να πληρώσουμε τις εισφορές του ΕΛΓΑ, διότι κάναμε όλα τα έξοδα και δεν εισπράξαμε χρήματα, λόγω της ζημίας από τον παγετό που ήταν στο 100%. Αλλά πρωτίστως για να μπορέσουμε να συντηρήσουμε τις οικογένειες μας και να ζήσουν τα χωριά μας.

Από τη στιγμή που συμβαίνει μια ζημιά μέχρι να φανεί η αποζημίωση στον λογαριασμό του παραγωγού μπορεί να μεσολαβήσουν μήνες. Γραφειοκρατία, εκτιμήσεις, έλεγχοι και οικονομικοί περιορισμοί εξηγούν τις καθυστερήσεις. Δείτε πώς ενημερώνεστε για τις ζημιές και πώς ελέγχετε αν πληρωθήκατε.

Οι λόγοι των καθυστερήσεων

Οι καθυστερήσεις στις αποζημιώσεις δεν είναι τυχαίες ούτε απλές. Αποτελούν αποτέλεσμα μιας πολυεπίπεδης διαδικασίας που ξεκινά από τη δήλωση της ζημιάς και φτάνει μέχρι την τελική εκκαθάριση. Στο μεσοδιάστημα παρεμβάλλονται ελέγχοι, εκτιμήσεις και διοικητικές εγκρίσεις, οι οποίες συχνά μετατρέπουν την αναμονή σε πολύμηνη.

Γραφειοκρατία

Μετά το συμβάν, ο παραγωγός πρέπει να δηλώσει τη ζημιά μέσω ΚΥΔ ή ανταποκριτή του ΕΛΓΑ. Ακολουθεί καταχώρηση στοιχείων, επαληθεύσεις και σειρά διοικητικών ενεργειών που από μόνες τους είναι χρονοβόρες.

Εκτιμήσεις στο χωράφι

Οι ζημιές εκτιμώνται από γεωπόνους-εκτιμητές. Ο αριθμός τους είναι περιορισμένος, ενώ πολλές φορές τα φαινόμενα πλήττουν μαζικά μεγάλες εκτάσεις. Επιπλέον, σε καλλιέργειες όπως το βαμβάκι ή το αμπέλι, οι ζημιές φαίνονται μετά από μέρες, οπότε χρειάζονται επανεκτιμήσεις.

Διασταυρωτικοί έλεγχοι

Οι δηλώσεις ζημιών διασταυρώνονται με τα στοιχεία του ΟΣΔΕ (εκτάσεις, καλλιέργειες, καθεστώς ενίσχυσης) για να αποφευχθούν λάθη ή διπλές δηλώσεις. Η διαδικασία αυτή επιμηκύνει τον χρόνο μέχρι την πληρωμή.

Οικονομικά του ΕΛΓΑ

Ο ΕΛΓΑ λειτουργεί με βάση τις εισφορές των παραγωγών. Σε χρονιές με εκτεταμένες ζημιές, απαιτείται χρόνος για να εξασφαλιστούν τα απαραίτητα κονδύλια, γεγονός που οδηγεί σε πρόσθετες καθυστερήσεις.

Διοικητικές αποφάσεις

Οι πληρωμές γίνονται συγκεντρωτικά, ανά περιοχή ή καλλιέργεια. Συχνά περιμένουν να ολοκληρωθούν όλες οι εκτιμήσεις για να εκδοθεί πακέτο πληρωμών, με αποτέλεσμα να καθυστερεί η αποζημίωση.

Πού βρίσκω επίσημα στοιχεία για τις ζημιές;

Ο παραγωγός μπορεί να ενημερωθεί απευθείας από την ιστοσελίδα του ΕΛΓΑ.
Εκεί επιλέγει το μενού «Πρόσφατες Ζημιές Φυτικής Παραγωγής», στη συνέχεια τον Νομό που τον ενδιαφέρει και έπειτα το Υποκατάστημα του ΕΛΓΑ που ανήκει η περιοχή του.

Στον πίνακα που εμφανίζεται καταγράφονται η περιοχή (Δήμος ή Τοπική Κοινότητα), το Ζημιογώνο Αίτιο (π.χ. χαλάζι, ανεμοθύελλα, καύσωνας, βροχόπτωση) και η ημερομηνία του συμβάντος. Με αυτόν τον τρόπο, ο παραγωγός μπορεί να δει άμεσα αν η ζημιά στην περιοχή του έχει αναγνωριστεί επίσημα και βρίσκεται σε διαδικασία εκτίμησης.

Πώς ελέγχω αν πληρώθηκα αποζημίωση;

Η διαδικασία γίνεται μέσα από τις Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες του ΕΛΓΑ. Ο παραγωγός επισκέπτεται το site του οργανισμού, επιλέγει την είσοδο για πολίτες και συνδέεται με τους προσωπικούς του κωδικούς Taxisnet. Στην ενότητα «Αποζημιώσεις» εμφανίζονται οι πληρωμές που έχουν ήδη εκκαθαριστεί και καταβληθεί.

Είναι σημαντικό να γνωρίζει ότι το σύστημα δείχνει μόνο τις ήδη καταβληθείσες αποζημιώσεις· δεν υπάρχει δυνατότητα να εμφανιστεί μελλοντική ή προγραμματισμένη πληρωμή πριν αυτή πραγματοποιηθεί.

Μπορώ να ξέρω πότε και τι θα πληρωθώ;

Πριν την καταβολή, δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζει ο παραγωγός την ακριβή ημερομηνία ή το ποσό που θα λάβει, καθώς ο ΕΛΓΑ δεν εμφανίζει προγραμματισμένες πληρωμές στο σύστημά του. Η ενημέρωση γίνεται μόνο εκ των υστέρων: το ποσό εμφανίζεται στις Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες του ΕΛΓΑ, μέσω σύνδεσης με κωδικούς Taxisnet, αλλά και στον τραπεζικό λογαριασμό που έχει δηλωθεί στο ΟΣΔΕ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι από τη στιγμή που συμβαίνει η ζημιά και γίνεται η δήλωση αποζημίωσης, μέχρι να φανεί η καταβολή στον λογαριασμό, μπορεί να περάσουν αρκετοί μήνες. Η καθυστέρηση αυτή οφείλεται στον μεγάλο όγκο δηλώσεων, στον αριθμό των εκτιμήσεων που απαιτούνται και στους διασταυρωτικούς ελέγχους που ακολουθούν.

Τι σημαίνει αυτό για τον παραγωγό;

Οι αποζημιώσεις δεν αργούν επειδή «ξεχνιούνται» οι παραγωγοί, αλλά επειδή το σύστημα βασίζεται σε πολλές διαδοχικές διαδικασίες: από τη γραφειοκρατία και τις εκτιμήσεις, μέχρι τους οικονομικούς ελέγχους και τις διοικητικές αποφάσεις. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο παραγωγός πρέπει να είναι προετοιμασμένος για μια μεγάλη αναμονή, από τη στιγμή της ζημιάς μέχρι την τελική πληρωμή.

Ωστόσο, με την ψηφιοποίηση και τη διασύνδεση στοιχείων, υπάρχει η προοπτική για πιο γρήγορες διαδικασίες στο μέλλον, κάτι που θα διευκολύνει σημαντικά τον αγροτικό κόσμο που περιμένει δίκαιες και έγκαιρες αποζημιώσεις.

Tη Δευτέρα (15 Σεπτεμβρίου 2025) συζητήθηκε, στην Βουλή, η επίκαιρη ερώτηση της βουλευτή Πέλλας κ. Θεοδώρας Τζάκρης, σχετικά με την άμεση καταβολή προκαταβολών και επιτάχυνση πληρωμής των τελικών αποζημιώσεων στους αγρότες για τις ζημιές στις δενδρώδεις καλλιέργειές τους από τους ανοιξιάτικους παγετούς (19, 20 και 21 Μαρτίου 2025) στις ΠΕ Πέλλας και Ημαθίας.

Όπως ανέφερε η βουλευτής του Κινήματος Δημοκρατίας, συμπληρώνονται έξι μήνες από τον καταστροφικό και πολυήμερο εαρινό παγετό του 2025 (το Μάρτιο), ο οποίος προκάλεσε απώλειες πάνω από 50% και σε ορισμένες περιπτώσεις στο 95 με 100% στις περισσότερες δενδρώδεις καλλιέργειες.

Οι ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες, ζημίωσαν σημαντικά κυρίως τα πυρηνόκαρπα (πολύ σημαντικές καλλιέργειες στην περιοχή), όπως ροδάκινα, νεκταρίνια, κεράσια, βερίκοκα, δαμάσκηνα, αλλά και τα ακτινίδια, τα οποία είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στον παγετό κατά την περίοδο της ανθοφορίας. Σημείωσε σε ότι στην περιοχή λόγω των ζημιών στις καλλιέργειες, λείπουν περί τα 100 εκατ. ευρώ από τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς και από το τοπικό ΑΕΠ και επίμονα ζήτησε να μάθει πότε θα καταβληθούν οι προκαταβολές και πότε οι τελικές αποζημιώσεις στους αγρότες.

Από την πλευρά του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο Υφυπουργός κ. Ανδριανός απάντησε γενικόλογα, αναφερόμενος στο θεσμικό πλαίσιο και τις διαδικασίες που πρέπει να ολοκληρωθούν από την πλευρά του ΕΛΓΑ, σημειώνοντας ότι οι αποζημιώσεις προβλέπεται να χορηγηθούν μέσα στο φθινόπωρο.

Αναφορικά με τη χορήγηση προκαταβολών ο κ. Ανδριανός τόνισε συγκεκριμένα ότι «η κυβέρνηση της ΝΔ έχει συρρικνώσει το χρόνο ανάμεσα στη ζημιά και στην αποζημίωση, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ανάγκη χορήγησης προκαταβολών».

Να θυμίσουμε ότι η ηγεσία του ΥπΑΑΤ, στην σύσκεψη, που έγινε Μεγάλη Τρίτη (15/4), είχε υποσχεθεί την πληρωμή των προκαταβολών με την ολοκλήρωση του ΟΣΔΕ του 2025 και μίλαγε για μοντέλο πληρωμών αντίστοιχο του προηγούμενου παγετού (μοντέλο πληρωμής του 2021), που είχε πλήξει την περιοχή, αλλά τελικά δεν τήρησε την υπόσχεσή του. Το ΟΣΔΕ ολοκληρώθηκε αλλά πληρωμή δεν έγινε. Και οι παραγωγοί έχουν μείνει χωρίς χρήματα γιατί δεν είχαν προϊόν να πουλήσουν.

Δύο χρόνια μετά τις καταστροφικές πλημμύρες του «Daniel» στη Θεσσαλία, το ζήτημα της αποζημίωσης των δενδροκαλλιεργητών παραμένει μετέωρο, παρά τις διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης.

Οι αποζημιώσεις για ζημιές φυτικού κεφαλαίου από τις πλημμύρες αφορούν τις δηλώσεις που υποβλήθηκαν, μέχρι 3 Ιουνίου 2025, στον ΕΛΓΑ.

Στο επίκεντρο της κοινοβουλευτικής συζήτησης βρέθηκαν οι εκκρεμότητες για το φυτικό κεφάλαιο, με τον Τομεάρχη Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτή Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλη Κόκκαλη, να κατηγορεί την κυβέρνηση για αδικαιολόγητες καθυστερήσεις και να ζητά συγκεκριμένη ημερομηνία για την καταβολή των αποζημιώσεων.

Ο κ. Κόκκαλης επεσήμανε πως οι παραγωγοί ακτινιδίων, αμυγδάλων, μήλων και άλλων δενδροκαλλιεργειών της Λάρισας δεν έχουν λάβει ούτε ένα ευρώ για το φυτικό κεφάλαιο, καταγγέλλοντας ότι «αγνοούνται τα πορίσματα» και ότι οι αγρότες βιώνουν μια πρωτοφανή αδικία. «Δεν υπάρχουν άλλες δικαιολογίες. Δύο χρόνια μετά, πρέπει να πείτε με σαφήνεια πότε θα αποζημιωθούν αυτοί οι άνθρωποι», τόνισε χαρακτηριστικά.

Από την πλευρά της κυβέρνησης, ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Γιάννης Ανδριανός παρουσίασε τα ποσά που έχουν μέχρι σήμερα διατεθεί – περίπου 430 εκατομμύρια ευρώ σε αγρότες και κτηνοτρόφους πανελλαδικά, εκ των οποίων 130 εκατομμύρια ευρώ στη Λάρισα – επισημαίνοντας ότι ο ΕΛΓΑ έχει ολοκληρώσει από τον Μάιο του 2025 το εκτιμητικό έργο και έχει παραδώσει τα αρχεία στην αρμόδια υπηρεσία.

Ωστόσο, ο ίδιος παραδέχθηκε πως η τελική εκκαθαριστική πληρωμή για το φυτικό κεφάλαιο δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, αλλά της κρατικής αρωγής του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. «Η έκδοση της κοινής υπουργικής απόφασης για την εκκαθαριστική πληρωμή είναι αρμοδιότητα της κρατικής αρωγής», τόνισε, μεταφέροντας ουσιαστικά την ευθύνη στο συναρμόδιο υπουργείο.

Το γεγονός αυτό προκάλεσε έντονη αντίδραση από τον κ. Κόκκαλη, ο οποίος επέμεινε πως οι παραγωγοί δεν μπορούν να ακούνε άλλα «γενικά και αόριστα», αλλά απαιτούν συγκεκριμένες δεσμεύσεις. Παράλληλα, κατήγγειλε αδικίες και άνιση μεταχείριση σε ό,τι αφορά τις αποζημιώσεις για τις ζημιές από τα φερτά υλικά.

Η ουσία είναι ότι, παρά τα μεγάλα ποσά που έχουν ανακοινωθεί, οι δενδροκαλλιεργητές της Λάρισας εξακολουθούν να περιμένουν. Το εκτιμητικό έργο έχει ολοκληρωθεί, τα στοιχεία βρίσκονται στην κρατική αρωγή, αλλά η εκκαθαριστική απόφαση παραμένει στα συρτάρια του Υπουργείου Πολιτικής Προστασίας.

Το ερώτημα πλέον είναι αν και πότε η κρατική αρωγή θα αναλάβει την ευθύνη να δώσει λύση, ώστε να αποζημιωθούν οι πληγέντες, οι οποίοι βλέπουν τις καλλιέργειές τους να έχουν χαθεί και το εισόδημά τους να καταρρέει, δύο χρόνια μετά το πέρασμα της φονικής κακοκαιρίας.

Την υπογραφή του νέου προέδρου του ΟΠΕΚΕΠΕ, Ιωάννη Καββαδά, περιμένει η εντολή πληρωμή των παλιών βιολογικών, ύψους 60 εκατ. ευρώ.

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ υποστηρίζει ότι έχει ολοκληρωθεί η προβλεπόμενη διαδικασία και αναμένεται η υπογραφή της εντολής πληρωμής και να φύγει στην τράπεζα για να γίνει η πληρωμή.

Στο μεταξύ η κυβέρνηση υποστηρίζει τώρα ότι η πληρωμή προκαταβολών για τις μεγάλες ζημιές, που προκάλεσε στις καλλιέργειες ο εαρινός παγετός, θα πραγματοποιηθούν εντός του Οκτωβρίου. Το ΥπΑΑΤ είχε υποσχεθεί ότι θα έκανε την πληρωμή της προκαταβολής μετά το κλείσιμο του ΟΣΔΕ.

Την ίδια περίοδο - σύμφωνα με την κυβέρνηση - αναμένεται να πραγματοποιηθούν και οι εξής πληρωμές:

• Της ενίσχυσης de minimis στους αιγοπροβατοτρόφους για τις ζωοτροφές, λόγω του παρατεταμένου εγκλεισμού των κοπαδιών εξαιτίας της ευλογιάς.
• Tων Αυτόχθονων Φυλών με 21 εκατ. ευρώ και του ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ με 22 εκατ. ευρώ.

Τέλος να αναφέρουμε ότι η περίοδο υποβολής ένστασης για το Μέτρο 23 «Έκτακτη προσωρινή στήριξη ρευστότητας στους γεωργούς που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές μετά την πρώτη Ιανουαρίου 2024» θα ολοκληρωθεί έως τις 15/9/2025. Ακολουθεί ο έλεγχος και μετά θα ξεκινήσει η πληρωμή κατά τον Οκτώβριο.

Νέοι έλεγχοι ξεκινούν για σκάνδαλο αυτή την φορά με τον ΕΛΓΑ. Συγκεκριμένα το υπουργείο Οικονομικών θα συστήσει μια ειδική επιτροπή που θα ελέγξει τις αποζημιώσεις που δόθηκαν από τον οργανισμό σε αγρότες και πολίτες μετά από φυσικές καταστροφές.

Yπάρχουν βάσιμες ενδείξεις, καταγγελίες ότι πολλοί «επιτήδειοι» δήλωσαν πλασματικές ζημιές και ανύπαρκτες καλλιέργειες, προκειμένου να λάβουν τη χρηματοδοτική στήριξη έκτακτης ανάγκης.

Οι αποζημιώσεις αφορούν δύο κατηγορίες:

• τους αγρότες που αντιμετώπισαν ειδικά προβλήματα τα οποία έχουν αντίκτυπο στην οικονομική βιωσιμότητα των παραγωγών γεωργικών προϊόντων
• αυτούς που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές (πυρκαγιές την περίοδο Ιουλίου-Αυγούστου 2023 και πλημμύρες κατά τον Σεπτέμβριο 2023 των κακοκαιριών Daniel και Elias).

Ο έλεγχος θα διερευνήσει και κατά πόσο τα πορίσματα εκτίμησης ζημιών του ΕΛΓΑ λήφθηκαν υπόψη, κατά την καταβολή από τον Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε, των ενισχύσεων στους δικαιούχους ή και μεταγενέστερα.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την απόφαση του υπουργείου Οικονομικών, ο έλεγχος αφορά: Στον Φορέα Διακυβέρνησης Οργανισμός Πληρωμών Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε.), και στον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ) και στις κατά λόγο αρμοδιότητας Υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων.

Συνεπώς, στην περίμετρο του ελέγχου θα βρεθούν ακόμα:

• Η Αποκεντρωμένη Μονάδα Κρατικών Ενισχύσεων της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του ΥπΑΑΤ, και:
• Οι Υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων που είναι αρμόδιες για την τήρηση των ηλεκτρονικών βάσεων δεδομένων και μητρώων όπως και τον συντονισμό, λειτουργία, διαχείριση, παρακολούθηση, έλεγχο καλής λειτουργίας-εποπτείας.

Σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών, ο έλεγχος, συνολικής διάρκειας έξι ημερών, θα διενεργηθεί κατά το χρονικό διάστημα, από 1η Σεπτεμβρίου 2025 έως και τις 30 του ίδιου μήνα, ως εξής:

• Επιτόπιος έλεγχος διάρκειας τεσσάρων ημερών στις έδρες των φορέων, ήτοι του Οργανισμού Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε.), του Οργανισμού Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ), της Υπηρεσίας (ή των Υπηρεσιών) του Υπουργείου Αγρ. Ανάπτυξης & Τροφίμων (Υπ.Α.Α.Τ.), που ως αρμόδια, εισηγήθηκε την έκδοση των αποφάσεων και την εφαρμογή των κανονισμών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Αποκεντρωμένης Μονάδας Κρατικών Ενισχύσεων της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών (ΓΔΟΥ) του (Υπ.Α.Α.Τ.) και στις κατά λόγο αρμοδιότητας για την τήρηση, τον συντονισμό, λειτουργία, διαχείριση, παρακολούθηση, έλεγχο καλής λειτουργίας-εποπτείας των ηλεκτρονικών βάσεων δεδομένων και μητρώων Υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων στην Αθήνα.
• Ο επιτόπιος έλεγχος θα διενεργηθεί εντός του χρονικού διαστήματος από την 1.9.2025 έως και τις 30.9.2025, που θα καθοριστεί σε μεταγενέστερο χρόνο, μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας.
• Διοικητικός έλεγχος, στην έδρα της Γενικής Διεύθυνσης Ελέγχων Συγχρηματοδοτούμενων Προγραμμάτων (Γ.Δ.Ε.Σ.Π.), διάρκειας δύο ημερών, επίσης εντός του Σεπτεμβρίου. Κατά το στάδιο αυτό, θα πραγματοποιηθεί έλεγχος και επαλήθευση όλων των στοιχείων που θα συλλεγούν ή θα αποσταλούν από τους ελεγχόμενους φορείς, για την αξιολόγηση της εφαρμογής των έκτακτων μέτρων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.

Δηλώσεις προέδρου του ΕΛΓΑ

Ο Πρόεδρος του ΕΛΓΑ Ανδρέας Θ. Λυκουρέντζος, με αφορμή δημοσιεύματα στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο σχετικά με επικείμενο έλεγχο από το Υπουργείο Οικονομικών στον Οργανισμό, δήλωσε τα ακόλουθα:

«Η διαδικασία ελέγχου στον ΕΛΓΑ από την Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΕΔΕΛ) του Υπουργείου Οικονομικών εντάσσεται στο πλαίσιο των τακτικών δευτεροβάθμιων ελέγχων, στους οποίους, βάσει νόμου, υπάγεται ο Οργανισμός.

Ο ΕΛΓΑ δεν έχει λόγο να φοβείται τους ελέγχους.

Είναι ασφαλιστικός Οργανισμός, ο οποίος με σεβασμό στο δημόσιο χρήμα, καταβάλει αποζημιώσεις στους δικαιούχους αγρότες , κατόπιν σύνταξης πορίσματος το οποίο υπογράφουν οι εκτιμητές - Γεωτεχνικοί του Οργανισμού και όχι μόνον με την υποβολή δήλωσης ζημίας από τους πληγέντες παραγωγούς.

Ο ΕΛΓΑ, με απόλυτη διαφάνεια και αξιοπιστία, παρέχει όλα τα δεδομένα και τα στοιχεία των αποζημιώσεων, τις οποίες έχει ήδη καταβάλει, τα οποία ούτως η άλλως δημοσιεύονται ετησίως στο διαδίκτυο και είναι στην διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου».

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης και βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας στην Ημαθία, Τάσος Μπαρτζώκας, με νέα κοινοβουλευτική του παρέμβαση φέρνει στη Βουλή το μείζον ζήτημα που προκάλεσε ο παγετός του Μαρτίου – Απριλίου 2025 στις πυρηνόκαρπες καλλιέργειες.

Με την ερώτηση που κατέθεσε προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο κ. Μπαρτζώκας ζητά:

• την άμεση καταβολή προκαταβολών αποζημιώσεων – γιατί όπως τονίζει, «Καθώς πλησιάζουμε στο τέλος του καλοκαιριού, οι παραγωγοί αναμένουν την καταβολή προκαταβολών»,
• και τη δίκαιη κάλυψη όλων των προϊόντων που υπέστησαν ζημιές, ώστε κανένας αγρότης και καμία καλλιέργεια να μη μείνουν εκτός.

Ο κυβερνητικός βουλευτής όπως υπογραμμίζει: «Οι παραγωγοί έχουν ήδη καλύψει το μεγαλύτερο μέρος των φετινών εξόδων τους και βρίσκονται αντιμέτωποι με την απώλεια των αναμενόμενων εσόδων. Είναι ζωτικής σημασίας οι προκαταβολές να δοθούν χωρίς καθυστέρηση - ακόμα και αύριο. Διαφορετικά, η στήριξη χάνει τον ουσιαστικό της αντίκτυπο».

Με την κοινοβουλευτική του ερώτηση, ο Τάσος Μπαρτζώκας θέτει με σαφήνεια το ζήτημα της αμεσότητας και της δικαιοσύνης στις αποζημιώσεις, υπενθυμίζοντας ότι η έμπρακτη στήριξη της Πολιτείας είναι καθοριστική για τη βιωσιμότητα της τοπικής οικονομίας.

«Οι αγρότες της Ημαθίας δεν ζητούν τίποτε περισσότερο από το δίκιο τους. Θα συνεχίσω να παρεμβαίνω μέχρι να υπάρξουν απτά αποτελέσματα», καταλήγει.

Κατόπιν συνεργασίας του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Τσιάρα και του Προέδρου του ΕΛ.Γ.Α. Ανδρέα Θ. Λυκουρέντζου και με την 127/19.08.2025 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού, δεν απαιτείται η καταβολή των τελών εκτίμησης από τους πληγέντες παραγωγούς από τις Πυρκαγιές του Καλοκαιριού 2025, για την υποβολή δήλωσης ζημίας για απώλειες ζωικού κεφαλαίου.

Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ορισμένοι ασφαλισμένοι αγρότες στον ΕΛ.Γ.Α. ήδη κατέβαλαν τέλη εκτίμησης, με ευθύνη του Οργανισμού θα τους επιστραφούν άμεσα.

Η Διοίκηση του ΕΛ.Γ.Α. και οι υπάλληλοι του Οργανισμού καταβάλλουν συστηματικές προσπάθειες να ολοκληρωθεί άμεσα η εκτίμηση των απολεσθέντων ζώων και ο ενταφιασμός τους για λόγους δημόσιας υγείας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία των Προϊσταμένων των Υποκαταστημάτων του ΕΛ.Γ.Α. στις πληγείσες περιοχές μέχρι την 15η Σεπτεμβρίου 2025, θα έχει ολοκληρωθεί η σύνταξη των πορισμάτων ζημιών ζωικού κεφαλαίου και μέχρι την 30η Σεπτεμβρίου 2025 θα έχουν εξοφληθεί στο σύνολό τους οι αποζημιώσεις στους δικαιούχους κτηνοτρόφους, από τα διαθέσιμα κεφάλαια του Οργανισμού.

Ως προς το εκτιμητικό έργο των ζημιών φυτικού κεφαλαίου, θα αξιοποιηθούν από τις υπηρεσίες του ΕΛ.Γ.Α. τα διαθέσιμα τεχνολογικά μέσα, εικόνες από το δορυφορικό σύστημα Copernicus και σε συνδυασμό με τις δηλώσεις των πληγέντων παραγωγών,οι οποίες πρέπει να υποβληθούν μέχρι το τέλος Αυγούστου 2025, θα συγκροτηθεί το ψηφιακό αρχείο των δικαιούχων οικονομικών ενισχύσεων.

Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ, με νομοθετική της πρωτοβουλία, θα καθορίσει τις διαδικασίες και το ύψος των προκαταβολών στους πληγέντες παραγωγούς και τα διοικητικά θέματα της εργασίας κατά τα Σαββατοκύριακα ενώ ο Οργανισμός θα ενισχυθεί με πρόσθετο έκτακτο ανθρώπινο δυναμικό.

Παράλληλα στους ανταποκριτές του ΕΛ.Γ.Α. υποβάλλονται και καταχωρούνται στα Πληροφοριακά Συστήματα του Οργανισμού δηλώσεις των ασφαλισμένων παραγωγών, για ζημίες οι οποίες προκλήθηκαν σε εγκαταστάσεις παγίου κεφαλαίου και αποθηκευμένων προϊόντων.

Στις περιπτώσεις αυτές, θα ακολουθηθούν οι διαδικασίες αποζημιώσεων, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.

Αντιδράσεις υπάρχουν για την Κοινή Υπουργική Απόφαση που οριοθετεί τις αποζημιώσεις των αγροτών για τα χωράφια που καλύπτονται με «φερτά» υλικά από τις θεομηνίες Daniel και Elias τον Σεπτέμβριο του 2023.

Το πρόβλημα αφορά στις πολυετείς καλλιέργειες και ειδικά τις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι κάτοχοι αυτών των εκμεταλλεύσεων προέβησαν σε γρήγορη αντικατάσταση των φυτειών και μάλιστα με αποκλειστικά δική τους δαπάνη και κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς κάποια οικονομική βοήθεια, μόνο και μόνο γιατί είχαν τη μέριμνα να προβούν σε απομάκρυνση των φερτών υλικών και έγκαιρη αντικατάσταση του φυτικού τους κεφαλαίου.

De minimis και σε όσους καθάρισαν έγκαιρα τα χωράφια τους από φερτά

«Χαίρομαι διότι η απόφαση για την απόδοση de minimis σε όσους δεν καλλιέργησαν τα χωράφια τους για το 2024 λόγου του όγκου των φερτών υλικών, υλοποιεί, έστω και με καθυστέρηση, τις κυβερνητικές υποσχέσεις και ικανοποιεί ένα δίκαιο αίτημα των πλημμυροπαθών αγροτών, που κατ’ επανάληψη είχαμε θέσει. Ωστόσο, πιστεύω ότι πρέπει να εξεταστούν άμεσα οι ενστάσεις αγροτών που αποκλείονται από τις αποζημιώσεις επειδή καθάρισαν μόνοι τους τα χωράφια τους –κυρίως δενδροκομικές καλλιέργειες- για να μην χάσουν χρονιά και συνεπώς δεν ήταν δυνατό να τα δηλώσουν ως ακαλλιέργητα στο ΟΣΔΕ 2024. Η πολιτεία οφείλει να δείξει ότι δεν αντιμετωπίζει αυτούς τους αγρότες ως αποπαίδια και να προχωρήσει σε διορθωτικές ενέργειες». Τα παραπάνω δήλωσε ο βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος με αφορμή την ερώτησή του προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα για την περίπτωση των αγροτών που διαμαρτύρονται διότι δεν συμπεριλαμβάνονται στους δικαιούχους του de minimis για τα φερτά υλικά.

Ο Θεσσαλός πολιτικός, ο οποίος είχε επανειλημμένα επισημάνει με παρεμβάσεις του την αναγκαιότητα να αποζημιωθούν και «οι εκτός Κάρλας» πλημμυροπαθείς αγρότες για την αδυναμία τους να καλλιεργήσουν τα χωράφια τους λόγω φερτών υλικών, έγινε αποδέκτης των ενστάσεων παραγωγών που αποκλείονται από την αποζημίωση επειδή απομάκρυναν νωρίς τα φερτά υλικά και κατά συνέπεια δεν ήταν δυνατό να δηλώσουν τις εκτάσεις τους ως ακαλλιέργητες στο ΟΣΔΕ του 2024.

Όπως υπογραμμίζει ο Μάξιμος Χαρακόπουλος «αδικημένοι αισθάνονται οι αγρότες και οι καλλιεργητές, οι οποίοι είχαν ζημιές σε πλημμυρισμένα από τον Daniel αγροτεμάχια και απώλεσαν την παραγωγή τους το 2024, άλλα δεν τα δήλωσαν στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης του 2024 ως “πλημμυρισμένα με φερτά υλικά” διότι είχαν προχωρήσει στον καθαρισμό τους με δικά τους έξοδα.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτών των περιπτώσεων είναι οι αγροτικές εκτάσεις σε παραπήνιες περιοχές, οι οποίες αποδεδειγμένα πλημμύρισαν και δέχθηκαν μεγάλες ποσότητες κάθε είδους φερτών υλικών.

Σύμφωνα με τους αγρότες, τα χωράφια αυτά - κυρίως με δενδροκομικές καλλιέργειες - ελέγχθηκαν από τις επιτροπές της κρατικής αρωγής για ζημιές σε εξοπλισμό και έγγειο κεφάλαιο και στη συνέχεια καθαρίστηκαν από τους αγρότες καλλιεργητές τους από τη λάσπη, τις πέτρες, τους κορμούς δένδρων που κατέβασε ο φουσκωμένος Πηνειός με ιδία έξοδα, για να μπορέσει να συνεχιστεί η καλλιέργειά τους την επόμενη χρονιά.

Συνεπώς, την καλλιεργητική περίοδο μετά τον Daniel, την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2024, τα αγροτεμάχια αυτά καλλιεργήθηκαν κανονικά και δεν ήταν δυνατό να δηλωθούν στις δηλώσεις καλλιέργειας του 2024 ως «πλημμυρισμένα με φερτά υλικά», όπως προϋποθέτει η σχετική απόφαση για την χορήγηση της αποζημίωσης. Κατά τους αγρότες που τα καλλιεργούν το γεγονός αυτό απεικονίζει την πραγματικότητα. Όμως, τους καθιστά αδίκως μη δικαιούχους της ενίσχυσης, καθώς φερτά υλικά υπήρχαν σε μεγάλες ποσότητες, γεγονός που μπορεί να πιστοποιηθεί από την κρατική αρωγή, άλλα απομακρύνθηκαν άμεσα από τους ίδιους για να μην χαθεί χρονιά».

Κατόπιν τούτων, ο κυβερνητικός βουλευτής ρωτά τον αρμόδιο υπουργό σε ποιες ενέργειες θα προβεί προκειμένου να δικαιούνται τις αποζημιώσεις μέσω του de minimis τα αγροτεμάχια που καλλιεργήθηκαν το 2024 κατόπιν απομάκρυνσης των φερτών υλικών με έξοδα των καλλιεργητών τους, και δεν ήταν δυνατόν να δηλωθούν ως ακαλλιέργητα λόγω φερτών υλικών στο ΟΣΔΕ του 2024.

Κόκκαλης: Σκανδαλώδεις αποκλεισμοί πληγέντων αγροτών

Έντονη πολιτική και κοινωνική διάσταση προσλαμβάνει το θέμα των αποζημιώσεων για τις ζημιές από τα φερτά υλικά στις πλημμυρισμένες αγροτικές εκτάσεις της Θεσσαλίας μετά το καταστροφικό πέρασμα της κακοκαιρίας «Daniel» τον Σεπτέμβριο του 2023.

Με καυστική δήλωσή του, ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, Βασίλης Κόκκαλης, κάνει λόγο για αδικαιολόγητους αποκλεισμούς πληγέντων αγροτών από την καταβολή των αποζημιώσεων, καταγγέλλοντας ότι η απόφαση της κυβέρνησης ελήφθη χωρίς προηγούμενο έλεγχο και με εξαιρετικά άδικο τρόπο.

«Η κυβέρνηση αποφάσισε με μία απλή δήλωση και χωρίς καμία επιτόπια αυτοψία ή τεκμηριωμένη διαδικασία, να χορηγήσει αποζημιώσεις για τα φερτά υλικά, αποκλείοντας σκανδαλωδώς παραγωγούς οι οποίοι είχαν φροντίσει - με δικά τους έξοδα - να καθαρίσουν τα χωράφια τους και να τα επαναφέρουν σε παραγωγική κατάσταση», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με τον κ. Κόκκαλη, το πρόβλημα αφορά χιλιάδες αγρότες σε όλη τη Θεσσαλία, οι οποίοι ελέγχθηκαν από τον ΕΛΓΑ και καταγράφηκαν επισήμως οι ζημιές τους, ωστόσο λόγω του ότι έσπευσαν να αποκαταστήσουν τις εκτάσεις τους πριν την έναρξη της διαδικασίας καταβολής αποζημιώσεων, βρέθηκαν εκτός πλαισίου στήριξης.

Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ δεν δίστασε να μιλήσει για πρακτικές δύο ταχυτήτων, αφήνοντας αιχμές για άνιση μεταχείριση: «Δυστυχώς φαίνεται πως κάποιοι ήταν… μιλημένοι και κάποιοι άλλοι αντιμετωπίζονται ως κορόιδα. Αυτή η αδικία δεν μπορεί να γίνει ανεκτή».

Ο κ. Κόκκαλης δεσμεύθηκε ότι με την επανέναρξη των εργασιών της Βουλής θα καταθέσει σχετική κοινοβουλευτική ερώτηση, με στόχο να διεκδικηθεί ισόποση ενίσχυση για όλους τους αγρότες που έχουν υποβάλει δηλώσεις ζημιάς στον ΕΛΓΑ και έχουν υποστεί ολοκληρωτική καταστροφή των καλλιεργειών και του φυτικού τους κεφαλαίου.

«Η ύπαιθρος δεν μπορεί να τιμωρείται για την υπευθυνότητα και την αποφασιστικότητα των ανθρώπων της. Το κράτος οφείλει να ενισχύσει δίκαια όλους τους πληγέντες και όχι επιλεκτικά», κατέληξε.

Αποζημιώσεις συνολικού ύψους 12 εκατομμυρίων ευρώ προβλέπει η νέα υπουργική απόφαση, που υπεγράφη από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα και τον Υφυπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Αθανάσιο Πετραλιά, για τους αγρότες των Περιφερειακών Ενοτήτων Καρδίτσας, Λάρισας, Μαγνησίας, Τρικάλων και Φθιώτιδας, οι οποίοι είδαν τα χωράφια τους να πλημμυρίζουν και να καλύπτονται με «φερτά» υλικά από τις θεομηνίες Daniel και Elias τον Σεπτέμβριο του 2023.

Η απόφαση αφορά αποκλειστικά αγροτεμάχια που δηλώθηκαν στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης του 2024 ως «πλημμυρισμένα με φερτά υλικά» και είχαν δηλωθεί και στην αντίστοιχη αίτηση του 2023, προκειμένου να διασταυρωθούν στοιχεία και να διασφαλιστεί η επιλεξιμότητα.

Πρόβλημα δημιουργεί σε πολλούς παραγωγούς το γεγονός ότι η ζημιά θα έπρεπε να έχει αναφερθεί στις δηλώσεις ΟΣΔΕ 2024.

Οι αποζημιώσεις κυμαίνονται από 70 ευρώ έως και 5.301 ευρώ ανά στρέμμα, ανάλογα με την καλλιέργεια, ως εξής:
83,2 €/στρ για σκληρό σίτο
130 €/στρ για βρώσιμα όσπρια
205 €/στρ για βαμβάκι
825,8 €/στρ για ελαιώνες
70 €/στρ για ενεργειακές καλλιέργειες
563,5 €/στρ για βιομηχανική τομάτα
83,2 €/στρ για λοιπά σιτηρά
900 €/στρ για μηλοειδή και ροδακινιές μεταποίησης
725 €/στρ για αμυγδαλιές
300 €/στρ για καρυδιές
1.020 €/στρ για φιστικιές
255 €/στρ για φουντουκιές
960 €/στρ για γεώμηλα
220 €/στρ για σποροπαραγωγή και κτηνοτροφικά φυτά για ζωοτροφές
195,2 €/στρ για αραβόσιτο (καρπού ή ενσίρωσης)
700 €/στρ για αμπελώνες (επιτραπέζια χρήση ή οινοπαραγωγή)
467 €/στρ για κηπευτικά
70 €/στρ για ελαιούχους σπόρους
136 €/στρ για αρωματικά φυτά
680 €/στρ για λοιπές δενδρώδεις καλλιέργειες
1.600 €/στρ για πυρηνόκαρπα
220 €/στρ για σποροπαραγωγή και κτηνοτροφικά φυτά για ζωοτροφές
186 €/στρ για ακακίες
4.441 €/στρ για ανθοκομικές καλλιέργειες
126 €/στρ για κάνναβη
5.301 €/στρ για κηπευτικά υπό κάλυψη (θερμοκήπια)
5.217 €/στρ για φυτώρια Ελάτης, καρποδοφόρων δέντρων και θάμνων και αρωματικών φυτών
680 €/στρ για λοιπές καλλιέργειες
759 €/στρ για εσπεριδοειδή

Να σημειωθεί ότι όσοι είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών ως επαγγελματίες αγρότες λαμβάνουν το 100% της ενίσχυσης, ενώ οι υπόλοιποι το 50%.

Όπως αναφέρει το ΥπΑΑΤ η ενίσχυση καταβάλλεται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ο οποίος θα ενημερώσει ηλεκτρονικά τους δικαιούχους.

Προϋπόθεση για την καταβολή είναι η υποβολή υπεύθυνης δήλωσης εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών από την ειδοποίηση.

Καταστροφική ήταν για τους μηλοπαραγωγούς η χαλαζόπτωση, της Πέμπτης (31/7), στην Καστοριά.

Η χαλαζόπτωση διήρκησε περίπου 15 λεπτά με αποτέλεσμα να πλήξει τις μηλοκαλλιέργειες, προκαλώντας καταστροφή στην παραγωγή, λίγες μόλις ημέρες πριν από την έναρξη της συγκομιδής της ποικιλίας Gala.

Η ένταση της χαλαζόπτωσης ήταν τέτοια, που παρά τις υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούσαν, το χαλάζι κάλυψε τις εκτάσεις και άργησε να λιώσει, αφήνοντας πίσω του ένα τοπίο καταστροφής. Όπως λένε οι παραγωγοί, τα μήλα που ήταν έτοιμα πλέον για τη συγκομιδή, χτυπήθηκαν ανηλεώς, με αποτέλεσμα να μην είναι εμπορεύσιμα.

Ο κ. Νίκος Νικολαΐδης, μηλοπαραγωγός Καστοριά, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι ήταν μια έντονη χαλαζόπτωση που έπληξε όλο τον κάμπο της Καστοριάς. Όλες οι ποικιλίες των μήλων έχουν ζημιά γιατί οι καρποί που χτυπήθηκαν στα δέντρα έγιναν μη εμπορεύσιμοι. Τα μήλα της ποικιλίας Gala είναι 20 ημέρες πριν την έναρξη της συγκομιδής. Όμως ζημιές έχουμε και στις κόκκινες ποικιλίες (που συγκομίζονται μετά από ένα μήνα) αλλά και στα Φούτζι. Θα έχουμε τώρα τις αναγγελίες ζημιάς και περιμένουμε τα συνεργεία του ΕΛΓΑ και οι ειδικοί εκτιμητές κάνουν τις πρώτες καταγραφές της ζημιάς στα χωράφια.

Από την πλευρά του ο Δημοσθένης Μωυσίδης, πρόεδρος στην Γεωργική Εταιρεία Οπωροκηπευτικών Καστοριάς (ΓΕΟΚ), τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι φέτος είναι μια δύσκολη χρονιά για τους μηλοπαραγωγούς της περιοχής. Είχαμε ήδη μια μειωμένη παραγωγή στα μήλα λόγω των παγετών της άνοιξης. Έχουμε όμως και συνεχόμενες χαλαζοπτώσεις περίπου κάθε δύο εβδομάδες που έχουν πλήξει όλο τον κάμπο. Αποτέλεσμα να έχουμε και λιγότερες ποσότητες μήλων αλλά και πολλά από αυτά να μην είναι εμπορεύσιμα λόγω του χαλαζιού. Από την άλλη η αποζημίωση του ΕΛΓΑ δεν αρκεί για να καλύψει την απώλεια εισοδήματος που έχουν οι παραγωγοί. 

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Κώστας Τσιάρας και ο Πρόεδρος του ΕΛ.Γ.Α., κ. Ανδρέας Θ. Λυκουρέντζος, αποφάσισαν την καταβολή αποζημιώσεων, οι οποίες υπερβαίνουν τα 5 εκ. ευρώ, τα οποία πιστώθηκαν στους λογαριασμούς των δικαιούχων παραγωγών σήμερα Τρίτη, 29η Ιουλίου 2025.

Η πληρωμή των αποζημιώσεων αυτών αφορά την εκκαθάριση πορισμάτων, τα οποία καταχωρήθηκαν στα πληροφοριακά συστήματα της Κεντρικής Υπηρεσίας του ΕΛΓΑ για ζημίες φυτικής παραγωγής και απώλειες ζωικού κεφαλαίου έτους 2024. 

Την Τετάρτη, 30η Ιουλίου 2025, καταβάλλονται 1,2 εκ. ευρώ ενισχύσεις, σε εκκαθάριση πορισμάτων, για ζημίες από τα ακραία καιρικά φαινόμενα «Daniel» και «Elias».

Η Διοίκηση του ΕΛΓΑ στην ανακοίνωση που εξέδωσε αναφέρει ότι ολοκληρώνει με διαφανείς διαδικασίες και ταχύτατους ρυθμούς την προώθηση του έργου της εκκαθάρισης των πορισμάτων, για τις ζημίες, οι οποίες καλύπτονται από την Δ.Κ.Ε. 2024.

Ολοκληρώνεται, σήμερα Τρίτη (22/7), μέσω του ΕΛΓΑ., η διαδικασία πληρωμών στους δικαιούχους παραγωγούς, της εξόφλησης των ενισχύσεων για τις ζημίες τις οποίες υπέστησαν στις καλλιέργειές τους από τις πυρκαγιές του έτους 2021.

Οι δαπάνες της εκκαθάρισης των πορισμάτων ύψους 13,5 εκατ. ευρώ προέρχονται από το νέο υποπρόγραμμα των Δημοσίων Επενδύσεων, το οποίο δημιουργήθηκε στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, για τις αποζημιώσεις φυτικού κεφαλαίου από θεομηνίες.

Οι υπηρεσίες του  ΕΛΓΑ υποστηρίζουν ότι σε αυστηρή εφαρμογή της ΚΥΑ 37086/2025 (ΦΕΚ 3143/Β/20-06-2025) επεξεργάστηκαν τα δεδομένα στα πληροφοριακά συστήματα του Οργανισμού, παρακράτησαν τις χορηγηθείσες προκαταβολές και την αξία των πληρωμών Πρώτης Αρωγής, οι οποίες κατεβλήθησαν στους παραγωγούς από την Κυβερνητική Επιτροπή Κρατικής Αρωγής.

Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και η Διοίκηση του ΕΛΓΑ προγραμματίζουν την εκκαθάριση, στο προσεχές χρονικό διάστημα του Φθινοπώρου 2025, των πορισμάτων και την καταβολή του υπολοίπου του ενισχύσεων για τις ζημίες οι οποίες προκλήθηκαν από τις πυρκαγιές του 2022 και 2023.

Δημοσιεύθηκε στη Διαύγεια η απόφαση για την ενίσχυση των τελικών δικαιούχων στο πλαίσιο αποκατάστασης του φυτικού κεφαλαίου λόγω πυρκαγιών.

Το επιλέξιμο ποσό της δημόσιας δαπάνης ανέρχεται σε 20.000.000 ευρώ.

Η χορήγηση της ενίσχυσης αφορά την αποζημίωση των πληγεισών αγροτικών εκμεταλλεύσεων από τις πυρκαγιές, που εκδηλώθηκαν το έτος 2021, σε περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων Αχαΐας και Ηλείας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, των Περιφερειακών Ενοτήτων Αργολίδας, Κορινθίας, Μεσσηνίας, Αρκαδίας και Λακωνίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου, των Περιφερειακών Ενοτήτων Ευβοίας, Φωκίδας και Φθιώτιδας της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, των Περιφερειακών Ενοτήτων Βορείου Τομέα Αθηνών, Ανατολικής Αττικής και Δυτικής Αττικής της Περιφέρειας Αττικής και της Περιφερειακής Ενότητας Ρόδου της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.

Η ημερομηνία έναρξης της Πράξης ορίζεται η 17/07/2025. Η ημερομηνία λήξης της Πράξης ορίζεται η 31/12/2025.

Ο δικαιούχος της ενίσχυσης θα πρέπει να τηρεί τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης της πράξης και των επί μέρους υποέργων και ιδίως τα χρονοδιαγράμματα ανάθεσης και εκτέλεσης των υποέργων της πράξης.

Διαβάστε την απόφαση