Έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει στον αγροτικό κόσμο η αιφνιδιαστική απόφαση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να ακυρώσει συνολικά τις προκηρύξεις του Μέτρου των Βιολογικών, που αφορούν φυτική και ζωική παραγωγή, καθώς και τη μελισσοκομία.
Μια απόφαση που συνιστά «συλλογική τιμωρία» και «οικονομική εξόντωση» για χιλιάδες βιοκαλλιεργητές και βιοκτηνοτρόφους σε ολόκληρη τη χώρα.
Αρκεί να αναφέρουμε ότι όσοι παραγωγοί επέλεξαν να ενταχθουν στο Πρόγραμμα του ΠΑΑ δεν μπορούσαν παράλληλα να ενταχθούν στα Οικολογικά Σχήματα και ουσιαστικά μένουν μόνο με την βασική ενίσχυση, την οποία καθυστερούν να την πληρωθούν.
Κοινοβουλευτική ερώτηση Κόκκαλη
Σε επίκαιρη ερώτηση που κατέθεσε προς τον αρμόδιο Υπουργό, ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία και βουλευτής Λάρισας κ. Βασίλης Κόκκαλης, κάνει λόγο για πρωτοφανή διοικητική αυθαιρεσία, καθώς η κυβέρνηση προχώρησε σε οριζόντια ακύρωση όλων των αιτήσεων – χωρίς καμία διάκριση μεταξύ όσων τηρούσαν απολύτως τους όρους και εκείνων που ενδεχομένως είχαν αποκλίσεις.
«Χιλιάδες νόμιμοι και συνεπείς παραγωγοί, που είχαν επενδύσει σε πιστοποιήσεις, βιολογικά εφόδια και πρακτικές, βρίσκονται σήμερα μπροστά σε οικονομική καταστροφή», σημειώνει ο βουλευτής, υπογραμμίζοντας ότι οι άνθρωποι αυτοί είχαν ήδη προϋπολογίσει τις ενισχύσεις του 2024, τις οποίες τώρα στερούνται, ενώ παράλληλα αποκλείστηκαν και από τα Οικολογικά Σχήματα λόγω της συμμετοχής τους στα Βιολογικά.
Η κυβέρνηση, επικαλούμενη «προβλήματα αξιοπιστίας» στους ελέγχους, προχώρησε σε ένα γενικευμένο πάγωμα του προγράμματος, χωρίς – όπως καταγγέλλεται – να έχει δημοσιοποιήσει τα στοιχεία των ελέγχων, ούτε να έχει ολοκληρώσει τις διαδικασίες επαλήθευσης, ούτε καν να ζητήσει τη γνώμη των ενδιαφερόμενων φορέων. Αγροτικοί σύλλογοι και οργανώσεις κάνουν λόγο για «καταδίκη χωρίς δίκη», τονίζοντας ότι το Υπουργείο προχώρησε χωρίς διαφάνεια και χωρίς τεκμηρίωση, με αποτέλεσμα να τιμωρούνται όλοι ανεξαιρέτως. Σε πολλές περιφέρειες, ιδίως σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές, η βιολογική παραγωγή δεν αποτελεί «πολυτέλεια marketing», αλλά όρο επιβίωσης για τις τοπικές κοινωνίες.
Η απόφαση αυτή, πέρα από το οικονομικό πλήγμα στους παραγωγούς, θέτει – όπως τονίζει ο κ. Κόκκαλης – σε κίνδυνο την απορρόφηση ευρωπαϊκών πόρων και υπονομεύει την αξιοπιστία του ΟΠΕΚΕΠΕ και του ελληνικού συστήματος αγροτικών ενισχύσεων.
Ιδιαίτερη σημασία έχει και η πολιτική διάσταση του ζητήματος: η ακύρωση του μέτρου έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, που προβλέπει την κάλυψη του 25% της γεωργικής γης με βιολογικές καλλιέργειες έως το 2030. Αντί να στηρίζει τη μετάβαση προς ένα βιώσιμο και ανθεκτικό αγροδιατροφικό μοντέλο, η κυβέρνηση – όπως τονίζει ο ΣΥΡΙΖΑ – υπονομεύει θεσμικά την πράσινη ανάπτυξη και αφήνει εκτεθειμένη τη χώρα σε πιθανές κυρώσεις ή απώλειες κοινοτικών κονδυλίων.
Τα ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις. Ο Βασίλης Κόκκαλης ζητά από τον Υπουργό να εξηγήσει:
- Γιατί επιλέχθηκε η οριζόντια ακύρωση της προκήρυξης αντί μιας στοχευμένης επανεξέτασης των επίμαχων αιτήσεων.
- Ποια μέτρα θα ληφθούν για την οικονομική αποκατάσταση των συνεπών παραγωγών που ζημιώθηκαν.
- Πώς θα διασφαλιστεί ότι η Ελλάδα δεν θα κληθεί να επιστρέψει κοινοτικούς πόρους λόγω της απόφασης αυτής.
Κοινοβουλευτική ερώτηση Σαρακιώτη
Μετά τις τελευταίες δηλώσεις του αρμόδιου Υπουργού για την «επανεξέταση» και το διαφαινόμενο «πάγωμα» του προγράμματος ενισχύσεων Βιολογικής Γεωργίας και Κτηνοτροφίας, το οποίο αφορά την τριετία 2024-2027 ο Βουλευτής Φθιώτιδας, Γιάννης Σαρακιώτης, προχώρησε σε κοινοβουλευτική παρέμβαση.
Στην ερώτησή του ο κ. Σαρακιώτης υπογραμμίζει το γεγονός ότι, χιλιάδες αγρότες και κτηνοτρόφοι βρίσκονται σε καθεστώς πλήρους ανασφάλειας. Εν συνεχεία προσέθεσε ότι, ο Υπουργός, αντί να στηρίξει τους βιοκαλλιεργητές και βιοκτηνοτρόφους που με κόπο, έξοδα και θυσίες ακολουθούν τους αυστηρούς κανόνες της βιολογικής παραγωγής, επέλεξε να προαναγγείλει δημόσια ότι το πρόγραμμα πιθανόν δεν θα προχωρήσει.
Όπως επισημαίνει ο Βουλευτής Φθιώτιδας η στάση αυτή δεν πλήττει απλώς την αξιοπιστία της Πολιτείας, αλλά οδηγεί σε οικονομικό αδιέξοδο τους παραγωγούς που ακολούθησαν πιστά τους κανόνες, προέβησαν σε δαπανηρές πιστοποιήσεις, αγόρασαν ακριβά σκευάσματα, υπομένοντας μειωμένες αποδόσεις και αφήνοντας τα οικολογικά σχήματα προκειμένου να ενταχθούν στα βιολογικά προγράμματα. Μάλιστα, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά, αυτοί οι άνθρωποι σήμερα απειλούνται να χάσουν τις ενισχύσεις για το 2024 και, πιθανότατα, για το 2025.
Επιπροσθέτως, ο κ. Σαρακιώτης αναφέρει ότι η Κυβέρνηση αντί να αντιμετωπίσει έγκαιρα και αποτελεσματικά όσα προβλήματα έχουν προκύψει, μετακυλύει τις ευθύνες σε όλο τον κλάδο, υπογραμμίζοντας ότι, δεν είναι δυνατόν να καίγονται τα χλωρά μαζί με τα ξερά, ούτε να τιμωρούνται οι νομοταγείς παραγωγοί για τις παραλείψεις και την προχειρότητα των αρμοδίων. Για το λόγο αυτό ζητά από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να του γνωστοποιήσει σε ποιες άμεσες και συγκεκριμένες παρεμβάσεις σκοπεύει να προβεί, ώστε να αποτραπεί η απώλεια των δικαιούμενων ενισχύσεων για όσους πληρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις υπαγωγής στο καθεστώς των βιολογικών καλλιεργειών, λαμβανομένων υπ’ όψιν των προβλεπομένων στην υπουργική απόφαση της 27ης Ιουνίου 2025.
Περαιτέρω, ο Βουλευτής Φθιώτιδας ζητά να ενημερωθεί για τον τρόπο με τον οποίο το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προτίθεται να προβεί στη διακοπή του εντός της ανωτέρω Υπουργικής Απόφασης αναφερόμενου προγράμματος, για το ποια είναι η νομική ή η κανονιστική διαδικασία που θα ακολουθηθεί για τη διακοπή ενός ενταγμένου μέτρου της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου, καθώς και για το αν έχει ζητηθεί ή προβλέπεται έγκριση ή ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τις πιθανές κυρώσεις ή δυσμενείς επιπτώσεις για την Ελλάδα, σε επίπεδο δημοσιονομικών διορθώσεων ή απώλειας κοινοτικών πόρων.
Τέλος, ανάμεσα στα πολυάριθμα ερωτήματα που απευθύνει προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ζητά να του παρασχεθεί ενημέρωση σχετικά με τους φορείς ή υπηρεσίες (ΟΠΕΚΕΠΕ, ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, Περιφερειακές ΔΑΟΚ κ.ά.) που διενήργησαν τους ελέγχους, τον αριθμό των διοικητικών και των επιτόπιων ελέγχων που πραγματοποιήθηκαν ανά Περιφερειακή Ενότητα καθώς και τα ποσοστά ευρημάτων ή αποκλίσεων, για το αν έχουν εξετασθεί συγκεκριμένα και εφαρμόσιμα μέτρα αντιστάθμισης των απωλειών που θα καταγράψουν οι βιοκαλλιεργητές και οι βιοκτηνοτρόφοι, αλλά και για το ποιος θα είναι εφεξής ο μηχανισμός διασφάλισης και ελέγχου της τήρησης των κανόνων που διέπουν την βιολογική παραγωγή στον πρωτογενή τομέα.