Τη συνδρομή των υπουργείων Αγροτικής Ανάπτυξης και Εξωτερικών ζήτησε ο αν. γραμματέας της ΚΟ της ΝΔ, βουλευτής Λάρισας, Χρήστος Κέλλας, προκειμένου όπως δήλωσε να προστατευτεί το εισόδημα των παραγωγών μήλων της Αγιάς, που κινδυνεύει με δραματική μείωση και εξαιτίας του περιορισμού των εξαγωγών προς Αίγυπτο (σχετικό ρεπορτάζ είχε ο ΑγροΤύπος).
Ο Λαρισαίος πολιτικός, που έγινε δέκτης της απόγνωσης των μηλοπαραγωγών, μετά και από σχετική επικοινωνία με τους προέδρους των Αγροτικών Συνεταιρισμών, «Ο Κίσσαβος», Γιώργο Ζέικο, «Ορεινά Κισσάβου», Αντώνη Τσιάρα, και Ποταμιάς - Σκήτης, Ευάγγελο Μανίκα, επικοινώνησε τις προηγούμενες ημέρες με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργο Γεωργαντά, θέτοντας πρωτίστως το πρόβλημα των capital controls, που ισχύουν στην Αίγυπτο και δυσχεραίνουν τις εξαγωγές προς τη συγκεκριμένη χώρα. Ειδικότερα, τόνισε ότι, λόγω εποπτείας της Αιγύπτου από το ΔΝΤ, επιτρέπεται η εισαγωγή ευπαθών προϊόντων σε κοντέινερ με τιμολόγιο έως 1.600 €, ποσό που δεν ανταποκρίνεται ούτε στα στοιχειώδη έξοδα μεταφοράς. Ο αν. γραμματέας της ΚΟ της ΝΔ επισήμανε, ακόμη, προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, ότι το εισόδημα των μηλοπαραγωγών της Αγιάς πλήττεται δραματικά κι από άλλους παράγοντες, όπως το αυξημένο ενεργειακό κόστος συνεπεία της ενεργειακής κρίσης και η έλλειψη εργατικών χεριών.
Ο Χρήστος Κέλλας επικοινώνησε ακόμη με τον υφυπουργό Εξωτερικών, αρμόδιο για την Οικονομική Διπλωματία και την Εξωστρέφεια, Κώστα Φραγκογιάννη, με τον οποίο συζήτησε, επίσης, το πρόβλημα των παραγωγών, ώστε να βρεθεί λύση για την αγορά της Αιγύπτου, προτείνοντας και την εύρεση εναλλακτικών εξαγωγικών προορισμών για τα ελληνικά μήλα. Ο υφυπουργός Εξωτερικών, κατανοώντας την αγωνία των παραγωγών τόνισε ότι το υπουργείο θα εξετάσει τις δυνατότητες παρέμβασης, ώστε να ενισχυθούν οι εξαγωγές των ελληνικών μήλων, υπογραμμίζοντας ότι η πολιτική εξωτερικού εμπορίου της ΕΕ με τρίτες χώρες χαράσσεται καταρχήν σε κοινοτικό επίπεδο.
Ο βουλευτής Λάρισας επικοινώνησε ξανά, σήμερα Δευτέρα (22/8), με τον κ. Φραγκογιάννη για τον συντονισμό των αρμόδιων κυβερνητικών φορέων με στόχο την αντιμετώπιση του προβλήματος. Ειδικότερα, ο υφυπουργός Εξωτερικών ανέφερε πως προγραμματίζει άμεσα τηλεδιάσκεψη με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργο Γεωργαντά, τον υφυπουργού Οικονομικών, Απόστολο Βεσυρόπουλο, και τον διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργο Πιτσιλή, για να συζητηθούν οι κυβερνητικές ενέργειες για τη διευκόλυνση των εξαγωγών των ελληνικών μήλων.
Ο κ. Φραγκογιάννης τόνισε ότι θα εστιάσει στο περιεχόμενο των υπομνημάτων με τα αιτήματα, που απέστειλαν, έπειτα από μεσολάβηση του Χρήστου Κέλλα, στο υπουργείο Εξωτερικών, οι πρόεδροι των Αγροτικών Συνεταιρισμών, «Ο Κίσσαβος», Γιώργος Ζέικος, και, «Ορεινά Κισσάβου», Αντώνης Τσιάρας. Επίσης, σημείωσε πως θα επικοινωνήσει με την ελληνική πρεσβεία στην Αίγυπτο, προκειμένου να εξεταστούν οι δυνατότητες σύναψης διακρατικής συμφωνίας για τη διοχέτευση των μήλων της Αγιάς στην αιγυπτιακή αγορά.
Ο Χρήστος Κέλλας επισήμανε, από πλευράς του, πως τα υπουργεία Εξωτερικών και Οικονομικών πρέπει να βρουν τρόπο παράκαμψης των εμποδίων, που υφίστανται στην Αίγυπτο, λόγω της εποπτείας της από το ΔΝΤ και της επιβολής capital controls. Ως γνωστόν, με το νέο καθεστώς, επιτρέπεται στη συγκεκριμένη χώρα η εισαγωγή ευπαθών προϊόντων σε κοντέινερ με τιμολόγιο έως 1.600 €. Σημείωσε, δε, ξανά, όπως είχε υπογραμμίσει και στον κ. Γεωργαντά, πως το εν λόγω ποσό δεν ανταποκρίνεται ούτε στα στοιχειώδη έξοδα μεταφοράς, με αποτέλεσμα οι μηλοπαραγωγοί της Αγιάς να βρίσκονται σε απόγνωση.
Νέα σύσκεψη στο υπουργείο Εξωτερικών
Στο μεταξύ το θέμα με τις εξαγωγές μήλων προς Αίγυπτο τέθηκε στο επίκεντρο της συνάντησης που είχε, στις 22 Αυγούστου, ο βουλευτής Λαρίσης της ΝΔ κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος με τον υφυπουργό Εξωτερικών αρμόδιο για την Οικονομική Διπλωματία και την Εξωστρέφεια, κ. Κωνσταντίνο Φραγκογιάννη.
Στη συνάντηση, που έγινε σε συνέχεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχε ο Θεσσαλός πολιτικός με τον υφυπουργό μετά την ενημέρωση που είχε από παραγωγούς της Αγιάς και τους εκπροσώπους των συνεταιρισμών, συμμετείχαν επίσης, ο Γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Εξωστρέφειας κ. Ιωάννης Σμυρλής και ο Γενικός Διευθυντής του Οργανισμού Εξαγωγικών Επιχειρήσεων (ΟΑΕΠ) κ. Γρηγόρης Σταματόπουλος.
Κατά την συνεργασία που είχε ο κυβερνητικός βουλευτής με τον υφυπουργό Εξωτερικών υπήρξε και επικοινωνία με τον πρόεδρο του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Ορεινά Κισσάβου» κ. Αντώνη Τσιάρα, τον πρόεδρο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Αγιάς «Κίσσαβος» κ. Γιώργο Ζέικο και τον πρόεδρο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ποταμιάς - Σκήτης κ. Βαγγέλη Μανίκα. Τόσο ο Μάξιμος Χαρακόπουλος όσο και οι πρόεδροι των συνεταιρισμών περιέγραψαν το μέγεθος του προβλήματος, καθώς το όριο των 1.600 ευρώ για κάθε εξαγωγικό φορτίο δεν καλύπτει ούτε καν το κόστος μεταφοράς.
Εξερχόμενος του γραφείου του υφυπουργού Εξωτερικών ο Θεσσαλός πολιτικός έκανε την ακόλουθη δήλωση: «θέλω να ευχαριστήσω τον κ. Φραγκογιάννη για την ουσιαστική συζήτηση που είχαμε και το ειλικρινές του ενδιαφέρον για την εξεύρεση λύσης στο πρόβλημα της εξαγωγής μήλων στην Αίγυπτο. Αναμφίβολα, πρόκειται για ζήτημα που άπτεται συνολικά των συναλλαγών των κρατών-μελών της ΕΕ με τρίτη χώρα και γι αυτό, πέραν των διαβουλεύσεων που ήδη πραγματοποιούνται μεταξύ των συναρμόδιων υπουργείων, η όποια λύση θα πρέπει να είναι εντός του ευρωπαϊκού πλαισίου».
Δημοσιεύθηκε το ΦΕΚ με την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) που υπογράφηκε από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα και τον Υφυπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Αθανάσιο Πετραλιά, για χορήγηση ενισχύσεων και αποζημιώσεων στους παραγωγούς μήλων.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, με την επόμενη πληρωμή του ΕΛΓΑ που αναμένεται να γίνει τον Απρίλιο μέσα στην Μεγάλη Εβδομάδα (Πάσχα 20 Απριλίου) θα πληρωθεί το ad hoc πρόγραμμα, ύψους 16 εκ. ευρώ, για μήλα,
Ειδικότερα, με την απόφαση υπ. αριθμ. 65910, που ανατίθεται στον ΕΛΓΑ η υλοποίηση του ad hoc προγράμματος κρατικών οικονομικών ενισχύσεων, που αφορά μέτρα υπέρ των παραγωγών των Περιφερειακών Ενοτήτων Αρκαδίας, Αχαΐας, Γρεβενών, Ημαθίας, Καστοριάς, Κοζάνης, Κορινθίας, Πέλλας και Φλώρινας, των οποίων η καλλιέργεια της μηλιάς παρουσίασε μείωση παραγωγής, κατά το έτος 2023, ως άμεσο αποτέλεσμα των υψηλών θερμοκρασιών του χρονικού διαστήματος Δεκεμβρίου 2022 – Μαρτίου 2023.
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Επίσης, πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι πληρώνονται και οι εκκρεμότητες των αποζημιώσεων για τις ζημιές που προκλήθηκαν σε δενδρώδεις καλλιέργειες στο προανθικό στάδιο την Άνοιξη του 2021.
Θυμίζουμε ότι ο «Παγετός Άνοιξη 2021» έπληξε με σφοδρότητα την αγροτική παραγωγή, συμπεριλαμβανομένων και των καλλιεργειών που ήταν σε προανθικό στάδιο, οι οποίες δεν καλύπτονταν από τον Κανονισμό Ασφάλισης του Οργανισμού Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ). Είχε γίνει μια πληρωμή 5,7 εκατ. ευρώ αποζημιώσεων στους λογαριασμούς αγροτών.
Οι εκρεμμότητες αφορούν τους κομμένους από την πληρωμή για την απόσταση και το εξωγεωργικό εισόδημα.
Παραμένει όμως σε ισχύ το Άρθρο 2 που αναφερει ως ανώτατο όριο αποζημίωσης από τον ΕΛ.Γ.Α. για τους συνεχόμενους παγετούς που σημειώθηκαν την περίοδο από την 15η.02.2021 έως και την 20ή.04.2021, υπολογίζεται ποσό αποζημίωσης σε κάθε δικαιούχο παραγωγό μέχρι του ορίου του τριπλάσιου ποσού των εβδομήντα χιλιάδων (70.000) ευρώ, που δύναται να καταβληθεί για αποζημιώσεις από ασφαλιστικά καλυπτόμενα ζημιογόνα αίτια.
Αν και το ανώτερο πλαφόν στα ασφάλιστρα του ΕΛΓΑ έχει πια καταργηθεί παραμένει το πλαφόν στις αποζημιώσεις. Δηλαδή ο παραγωγός ασφαλίζει την καλλιέργεια αλλά δεν αποζημιώνεται.
Αυτοί που μιλάνε για ανάγκη αλλαγής του Κανονισμού Ασφάλισης του ΕΛΓΑ βγάζουν ΦΕΚ «βασισμένα» στον αναχρονιστικό - όπως οι ίδιοι λένε - Κανονισμό.
Δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η απόφαση για σύσταση Επιτροπής στο ΥπΑΑΤ για την συνδεδεμένη ενίσχυση στα μήλα.
Συγκεκριμένα, με θέμα την συγκρότηση και λειτουργία της τριμελούς Επιτροπής της παρ. 2 του άρθρου 4 της υπ’ αρ. 957/ 275382/7.9.2023 δημοσιεύθηκε η απόφαση του Υπουργού και του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Καθορισμός λεπτομερειών χορήγησης της συνδεδεμένης εισοδηματικής στήριξης στην καλλιέργεια των Μήλων - Κωδικός Παρέμβασης - Π1-32.1 Στήριξη Συνδεδεμένου Εισοδήματος.
Η Επιτροπή θα συνεδριάζει κατά κανόνα εντός ωραρίου εργασίας αλλά οι εργασίες δύναται να παραταθούν και εκτός ωραρίου εργασίας. Η Πρόεδρος της Επιτροπής δύναται να συγκαλεί συνεδριάσεις της Επιτροπής και εκτός ωραρίου εργασίας, εάν οι συνθήκες το απαιτούν, ώστε να ολοκληρωθεί το έργο της το συντομότερο δυνατόν.
Η θητεία της Προέδρου, των μελών και της γραμματέως της Επιτροπής λήγει στις 31.12.2027.
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Να επισημάνουμε ότι προϋπολογισμός της συνδεδεμένης ενίσχυσης στα μήλα, για κάθε έτος της περιόδου 2023-2027, ανέρχεται στα 542.800 ευρώ και ο συνολικός προϋπολογισμός της ενίσχυσης για ολόκληρη την περίοδο 2023-2027 στα 2.714.000 ευρώ.
Η έκταση αναφοράς της συνδεμένης ενίσχυσης στα μήλα για κάθε έτος της περιόδου 2023-2027 καθορίζεται σε 1.150 εκτάρια (11.500 στρέμματα).
Η προτεινόμενη τιμή ενίσχυσης είναι 472 ευρώ/εκτάριο.
Δημοσιεύθηκε το ΦΕΚ με την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) που υπογράφηκε από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα και τον Υφυπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Αθανάσιο Πετραλιά, η ΚΥΑ για χορήγηση ενισχύσεων και αποζημιώσεων στους παραγωγούς μήλων.
Ειδικότερα, με την απόφαση υπ. αριθμ. 65910 ανατίθεται στον ΕΛΓΑ η υλοποίηση του ad hoc προγράμματος κρατικών οικονομικών ενισχύσεων, που αφορά μέτρα υπέρ των παραγωγών των Περιφερειακών Ενοτήτων Αρκαδίας, Αχαΐας, Γρεβενών, Ημαθίας, Καστοριάς, Κοζάνης, Κορινθίας, Πέλλας και Φλώρινας, των οποίων η καλλιέργεια της μηλιάς παρουσίασε μείωση παραγωγής, κατά το έτος 2023, ως άμεσο αποτέλεσμα των υψηλών θερμοκρασιών του χρονικού διαστήματος Δεκεμβρίου 2022 – Μαρτίου 2023.
Το ποσό δέσμευσης ανέρχεται σε 16.000.000 ευρώ
Σύμφωνα με το ΦΕΚ, οι υψηλές θερμοκρασίες στο στάδιο του λήθαργου των οφθαλμών και η μη επαρκής συσσώρευση αριθμού μονάδων ψύχους επέδρασαν στην ποιότητα των ανθέων και είχαν ως συνέπεια μειωμένη καρπόδεση και αυξημένη καρπόπτωση για την καλλιέργεια της μηλιάς, που επιδεινώθηκε από τις σφοδρές βροχοπτώσεις, που ακολούθησαν κατά τη γονιμοποίηση και ιδιαίτερα στο κρίσιμο στάδιο της επικονίασης.
Η αξία της Απωλεσθείσας Παραγωγής θα προσδιορίζεται με βάση τον ακόλουθο τύπο: Μέση Απόδοση Περιόδου Αναφοράς (αποδόσεις τριετίας πριν τη ζημιά 2020, 2021, 2022) επί Μέση Τιμή ίδιας Περιόδου Αναφοράς μείον Απόδοση Έτους Ζημιάς 2023 επί Μέση Τιμή Έτους Ζημιάς 2023.
Δικαιολογητικά
Φυσικά πρόσωπα
Τα δικαιολογητικά που θα απαιτηθούν, μετά την έγκριση του προγράμματος, για όσους υποβάλουν την Αίτηση Χορήγησης Ενίσχυσης, για αντιστάθμιση των ζημιών από τις υψηλές θερμοκρασίες του χρονικού διαστήματος Δεκεμβρίου 2022 - Μαρτίου 2023, προκειμένου για φυσικά πρόσωπα είναι:
Φωτοαντίγραφο της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος (Ε1) και του αντίστοιχου Εκκαθαριστικού Σημειώματος έτους 2022. Εφόσον κρίνεται απαραίτητο μπορεί να ζητηθούν, κατά περίπτωση, επιπλέον φορολογικά στοιχεία και άλλων ετών.
Υπεύθυνη Δήλωση του ν. 1599/1986, θεωρημένη για το γνήσιο της υπογραφής από οποιαδήποτε διοικητική αρχή ή τα ΚΕΠ.
Τα προαναφερόμενα δικαιολογητικά θα ζητηθούν με Ανακοίνωση Τύπου που θα δημοσιευθεί και θα σταλεί στους ανταποκριτές ΕΛΓΑ των Περιφερειακών Ενοτήτων που ανήκουν στο πρόγραμμα.
Για νέους αγρότες, φωτοαντίγραφο της Απόφασης Ένταξης Νέων Αγροτών, από όπου αποδεικνύεται ότι ο ενδιαφερόμενος είναι ενταγμένος σε καθεστώς ενίσχυσης νέων αγροτών και η ένταξη έγινε πριν την επέλευση του ζημιογόνου αιτίου.
Νομικά πρόσωπα
Τα δικαιολογητικά που θα απαιτηθούν, μετά την έγκριση του προγράμματος, για όσα Ν.Π. υποβάλουν την Αίτηση Χορήγησης Ενίσχυσης για αντιστάθμιση των ζημιών από τις υψηλές θερμοκρασίες του χρονικού διαστήματος Δεκεμβρίου 2022 - Μαρτίου 2023, προκειμένου για νομικά πρόσωπα είναι:
1. Φωτοαντίγραφο του Καταστατικού της Εταιρείας και τυχόν τροποποιήσεις του
2. Φωτοαντίγραφα του Μετοχολογίου και των Δηλώσεων Φορολογίας Εισοδήματος των μετόχων με τα αντίστοιχα Εκκαθαριστικά Σημειώματα, έτους 2022
3. Φωτοαντίγραφο της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος της Εταιρείας (Ε5) ή του μηχανογραφικού δελτίου οικονομικών στοιχείων επιχειρήσεων και επιτηδευματιών (Ε3), κατά περίπτωση
4. Φωτοαντίγραφο της Δήλωσης Ακίνητης Περιουσίας της Εταιρείας ή του Ιδιωτικού Συμφωνητικού Μίσθωσης
5. Φορολογική και Ασφαλιστική Ενημερότητα
6. Υπεύθυνη Δήλωση του ν. 1599/1986, θεωρημένη για το γνήσιο της υπογραφής από οποιαδήποτε διοικητική αρχή ή τα ΚΕΠ.
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Έπεσαν οι υπογραφές έρχεται το ΦΕΚ για την πληρωμή 16 εκ. ευρώ του προγράμματος ad hoc της αποζημίωσης των μηλοπαραγωγών, ύψους 16 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, υπογράφηκε από τον Υφυπουργό Εθνικής Οικονομία και Οικονομικών κ. Θάνο Πετραλιά και τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα, η σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ).
Τις επόμενες ημέρες θα πρέπει να δημοσιευθεί το σχετικό ΦΕΚ και θα ακολουθήσει η πληρωμή της ενίσχυσης στους μηλοπαραγωγούς. Στο ΦΕΚ θα αναφέρονται οι περιοχές και τα ποσά της στρεμματικής ενίσχυσης που θα καταβληθούν στους παραγωγούς.
Όπως είχε δηλώσει ο υπουργός ΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, στην Καστοριά, επειδή η ζημιά που υπέστησαν δεν προβλεπόταν από τον κανονισμό του ΕΛΓΑ, θα υπάρξει ένα ad hoc πρόγραμμα ύψους 16 εκατ. ευρώ που θα αφορά στους μηλοπαραγωγούς της χώρας.
Σε απελπιστική οικονομική κατάσταση βρίσκονται οι μηλοπαραγωγοί της ορεινής Πέλλας. Δεν έχουν αποζημιωθεί από τις χαλαζοπτώσεις του καλοκαιριού του 2024.
Η ζημιά στην παραγωγή μήλων ήταν ολική και έφτασε στο 100%.
Όπως τονίζουν οι μηλοπαραγωγοί στον ΑγροΤύπο «μετά την ολοκληρωτική καταστροφή χαλαζόπτωσης μαζί με ανεμοθύελλα, που μας έπληξε στις 2 Ιουλίου του 2024, η οποία όπως παραδέχτηκαν όλοι οι αρμόδιοι φορείς ήταν ολοκληρωτική, υποσχέθηκαν προκαταβολή αποζημίωσης, προκειμένου να έχουμε τη δυνατότητα να πληρώσουμε τις ασφαλιστικές μας εισφορές».
Οι μηλοπαραγωγοί ζητούν να αποζημιωθούν έγκαιρα από τον ΕΛΓΑ για να μπορέσουν να συνεχίζουν τις καλλιεργητικές φροντίδες για το επόμενο έτος.
Από την πλευρά του το ΥπΑΑΤ υποστηρίζει ότι από αρχές Φεβρουαρίου θα αρχίσουν οι πληρωμές από τον ΕΛΓΑ για αποζημιώσεις στις ζημιές του 2024.
Πάντως το επόμενο διάστημα θα πρέπει να «ανοίξει» η συζήτηση για το νέο Κανονισμό Ασφάλισης του ΕΛΓΑ και να συμμετέχουν στο διάλογο αγρότες - κτηνοτρόφοι αλλά και τα πολιτικά κόμματα.
Δυσαρέσκεια έχει προκαλέσει στους κόλπους των μηλοπαραγωγών και καστανοπαραγωγών του Δήμου Αγιάς, η πρόσφατη ανακοίνωση του ΥπΑΑΤ, σύμφωνα με την οποία η ενίσχυση που θα δοθεί στους παραγωγούς, αφορά τις ζημιές που προκλήθηκαν το 2024 και όχι το 2023 λόγω Daniel, όπως ήταν το πάγιο αίτημα μας, και οι διαβεβαιώσεις που λάβαμε, τον Σεπτέμβριο, από τον υπουργό.
Όπως αναφέρει ανακοίνωση των Αγροτικών Συλλόγων και Συνεταιρισμών του Δήμου Αγιάς, αυτό σημαίνει ότι πολλοί παραγωγοί θα μείνουν απλήρωτοι, διότι πολλά κτήματα εκριζώθηκαν και δεν υφίστανται το 2024 και δεν δηλώθηκαν στο ΟΣΔΕ ως παραγωγικά.
Συνέπεια όλων αυτών των «μαγειρεμάτων» είναι πως κάποιοι απεργάζονται την μη ένταξη των μήλων της Αγιάς στις ενισχύσεις του προγράμματος ad hoc, ύψους 16.000.000 ευρώ, όπως θα είναι για την υπόλοιπη Ελλάδα και όπως δεσμεύτηκε ο υπουργός ΑΑΤ για όλα τα μήλα της Ελλάδος (5/12/2024).
Για δεύτερη φορά προσπαθούν να βάλουν τους μηλοπαραγωγούς της Αγιάς απέναντι με τους μηλοπαραγωγούς των άλλων περιοχών (η πρώτη ήταν με την Μαγνησία).
«Δεν θα επιτρέψουμε να αδικηθούμε για δεύτερη φορά. Θα μας βρουν πάλι απέναντι», τονίζουν.
Απογοήτευση υπάρχει στους μηλοπαραγωγούς της χώρας επειδή μόνο στην Λάρισα καταβλήθηκαν οι ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis) για την αποκατάσταση εισοδήματος από ζημιές με ακραία καιρικά φαινόμενα και φυσικές καταστροφές κατά το 2024.
Σύμφωνα με την σχετική απόφαση καταβλήθηκε στους μηλοπαραγωγούς της Λάρισας ενίσχυση 320 €/στρ. με συνολικό ποσό 3,84 εκατ. ευρώ.
Να θυμίσουμε ότι για το 2023 είχαν εγκριθεί αλλά δεν είχαν πληρωθεί ΚΟΕ (πρώην ΠΣΕΑ) για απώλειες εισοδήματος λόγω ζημιών που είχαν προκληθεί από το φουζικλάδιο. Αυτό είχε συμβεί επειδή πληρώθηκαν εκείνη την χρονιά την ενίσχυση λόγω της Ουκρανίας (Ουκρανόμετρο).
Πάντως η κυβέρνηση έχει υποσχεθεί ότι θα καταβληθούν τα ΚΟΕ για τους μηλοπαραγωγούς μέχρι τον Μάρτιο. Πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι θα αφορά ποσό της τάξης των 15 εκ. ευρώ, για περιοχές Πέλλας, Κοζάνης, Ημαθία και Καστοριάς, που θα δίνει μια στρεμματική ενίσχυση περίπου 200 ευρώ το στρέμμα.
Υπάρχουν όμως και οι ζημιές από την χαλαζόπτωση του 2024 (Ιούλιος), με τους μηλοπαραγωγούς να τονίζουν στον ΑγροΤύπο ότι πρέπει άμεσα να πληρωθούν τις αποζημιώσεις για να καταφέρουν να προχωρήσουν στις αναγκαίες λιπάνσεις της καλλιέργειας.
Έτσι και αλλιώς πολλά από τα χρήματα που θα πληρώσει ο ΕΛΓΑ θα επιστραφούν στον Οργανισμό με την πληρωμή των ασφαλιστικών εισφορών.
Οι μηλοπαραγωγοί ζητούν άμεσα οικονομική στήριξη για την απώλεια εισοδήματος δύο συνεχόμενων ετών και σκέφτονται να προχωρήσουν το επόμενο διάστημα σε κινητοποιήσεις έξω από τα κτίρια της Περιφέρειας.
Μπορεί να παρουσιάζεται μια αύξηση στις εξαγωγές μήλων της χώρας μας αλλά έχουμε και μια σημαντική αύξηση στις εισαγωγές, κάτι που θα έπρεπε να μας προβληματίζει.
Χωρίς να υπάρχει έλεγχος στην χώρα μας κανείς δεν γνωρίζει που καταναλώνονται ή διακινούνται τα εισαγόμενα μήλα, όταν η εγχώρια παραγωγή μένει απούλητη ή έχει πολύ χαμηλές τιμές παραγωγού.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «με χαμηλούς ρυθμούς γίνονται οι εξαγωγές μήλων.
Από την αρχή της φετινής εμπορικής περιόδου μέχρι σήμερα (1/9/2024 - 10/1/2025) οι εξαγωγές μήλων ανέρχονται σε 28.503 τόνους, αυξημένες κατά 48%, σε σχέση με τους 19.153 τόνους που είχαμε το αντίστοιχο περσινό διάστημα.
Με έκπληξη όμως παρατηρούμε εισαγωγές μήλων στην Ελλάδα και τον Ιανουάριο, από Πολωνία και Βόρεια Μακεδονία.
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία, από τις αρχές του 2025 (δηλαδή μέσα σε 10 ημέρες) έχουν εισαχθεί στην χώρα μας συνολικά 135 τόνοι μήλων.
Όσον αφορά τις εισαγωγές μήλων που είχαμε όλο το 2024, ανήλθαν σε 20.221 τόνους, σαφώς αυξημένες ποσότητες σε σχέση με τις εισαγωγές που είχαμε κάνει το 2023 και είχαν ανέλθει στους 17.500 τόνους.
Για τις ελληνικές εξαγωγές μήλων - αν και συνεχίζονται τα προβλήματα με την Αίγυπτο - ανέρχονται κατά μέσο όριο σε 54.000 τόνους ετησίως.
Δηλαδή για το 2024 είχαμε στην χώρα μας εισαγωγές 20.221 τόνων και εξαγωγές 54.000 τόνους μήλων».
Από αυτά τα νούμερα φαίνεται ότι είτε οι Έλληνες καταναλώνουν ξένα μήλα είτε κάποιοι τα «βαφτίζουν» ελληνικά και τα επανεξάγουν.
Τα μεγάλα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν, παρουσίασαν οι συνεταιριστές της ευρύτερης περιοχής Τυρνάβου στον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Χρήστο Κέλλα, σε συνάντηση που είχαν στις 3/1/2025.
Στο τραπέζι τέθηκαν οι αποζημιώσεις για τις ζημιές που υπέστησαν αχλάδια, σταφύλια και ροδάκινα, καθώς και η ανάγκη για επιπλέον ενισχύσεις στους παραγωγούς, οι οποίοι πλήττονται από τις δύσκολες συνθήκες της αγοράς και των καιρικών φαινομένων.
Οι συνεταιριστές επέμεναν στην ανάγκη εξεύρεσης τρόπων αποζημίωσης των αχλαδιών στο Δήμο Τυρνάβου, για την μικροκαρπία και την κακή ποιότητα λόγω καιρικών συνθηκών.
Επίσης τονίστηκε η αναγκαιότητα αντιμετώπισης του προβλήματος της μη καταβολής ενισχύσεων για τον περονόσπορο στα αμπέλια (οινοποιήσιμα και επιτραπέζια) του Τυρνάβου.
Από την πλευρά του ο κ. Κέλλας τόνισε την αναγκαιότητα συνέχισης της στενής συνεργασίας με τους αγρότες.
Ο κ. Λάμπρος Ντέλας, πρόεδρος του ΑΣΕΠΟΠ Τυρνάβου, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «οι τιμές στα αχλάδια είναι μειωμένες λόγω ποιότητας και μικροκαρπίας. Οι τιμές πώλησης φτάνουν έως και 40% κάτω από τα περσινά επίπεδα. Ζητάμε να αποζημιωθεί η καλλιέργεια της αχλαδιάς. Μειωμένη παραγωγή έχουμε και στα αμπέλια λόγω του περονόσπορου. Περιμένουμε απάντηση από την ΕΕ για τις αποζημιώσεις στα αμπέλια».
Στη συνάντηση παρευρέθηκαν οι Συνεταιρισμοί: Α.Σ. Δένδρων – Ο.Π. Γαία Φρούιτ, Α.Σ. Δένδρων – Ο.Π. Άργισσα, Αγροτικός Οινοποιητικός Συνεταιρισμός Τυρνάβου, Α.Σ. Πλατανουλίων – Φρουτοπηγή, ΑΣΕΠΟΠ Τυρνάβου, Α.Σ. Αργυροπουλίου, Α.Σ. Αμπελώνας, Α.Σ. Δαμασίου και Α.Σ. Γιάννουλης.
Στο υπουργείο Οικονομικών προς υπογραφή τα de minimis για μήλα και κάστανα.
«Η πληρωμή των ενισχύσεων στους παραγωγούς μήλων και κάστανων τις επόμενες μέρες θα αποκαταστήσει το αίσθημα αδικίας που υπήρχε στην επαρχία Αγιάς και θα τονώσει την τοπική οικονομία –που στηρίζεται στην αγροτική παραγωγή. Ήμουν εξ αυτών που επέμεναν ότι θα πρέπει να αποκατασταθεί η αδικία που υφίσταντο οι Αγιώτες σε σχέση με τους παραγωγούς της Μαγνησίας και χαίρομαι γιατί η κυβέρνηση ανταποκρίθηκε στις εύλογες διαμαρτυρίες των αγροτών και των εκπροσώπων τους, προχωρώντας σε αντίστοιχες ενισχύσεις για να τους ανακουφίσει από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σε αυτές τις βασικές καλλιέργειες της περιοχής». Τα παραπάνω τόνισε ο βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος, στην συνάντηση που είχε με πολίτες της Αγιάς με αφορμή την ανταλλαγή ευχών για το νέο έτος.
Θέμα ημερών οι πληρωμές
Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος δεχόμενος καταιγισμό ερωτημάτων από τους αγρότες σχετικά με την περίοδο πληρωμής των ενισχύσεων de minimis που έχουν εξαγγελθεί από το ΥπΑΑΤ, επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Κώστα Τσιάρα και τον υφυπουργό Οικονομικών κ. Θάνο Πετραλιά και έλαβε την διαβεβαίωση ότι η περάτωση των σχετικών αποφάσεων - ήδη έχει βγει η απόφαση για την πίστωση των χρημάτων για το de minimis σε μήλα και κάστανα στον τακτικό προϋπολογισμό του ΥπΑΑΤ, στις 24/12/2024 - θα ολοκληρωθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες και κατόπιν θα πραγματοποιηθεί η πληρωμή του de minimis. Όπως τόνισε στους παριστάμενους αγρότες «στάθηκα στον αγώνα σας και το δίκαιο των αιτημάτων σας αναγνωρίστηκε με τις αποφάσεις για ενίσχυση μήλων και κάστανων στην Αγιά. Στην πολιτική σημασία έχει να είμαστε χρήσιμοι στον τόπο και τους πολίτες -ακόμη κι αν κάποιες φορές γινόμαστε δυσάρεστοι, λέγοντας πικρές αλήθειες».
Επιδοτούμενη αναδιάρθρωση
Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε και η αναδιάρθρωση των δενδροκαλλιεργειών, θέμα για το οποίο ο Θεσσαλός πολιτικός έχει εκφράσει σε κάθε ευκαιρία δημόσια, μέσω του κοινοβουλευτικού ελέγχου, άλλα και σε συναντήσεις του με τις ηγεσίες του ΥπΑΑΤ, την αναγκαιότητα να «τρέξουν» ευέλικτα και γενναία χρηματοδοτικά προγράμματα, σε αντιδιαστολή με την αποτυχημένη τελευταία επιδοτούμενη δράση που εφαρμόστηκε το 2022 μέσω συνεταιρισμών που δεν είχε την απορρόφηση που έπρεπε. Τον περασμένο Οκτώβριο, σε συνάντηση με τον επικεφαλής της αντιπολίτευσης στον Δήμο Αγιάς κ. Θεόδωρο Ριζούλη, είχε υπογραμμίσει την αναγκαιότητα ενεργοποίησης επιδοτούμενων προγραμμάτων για αναδιάρθρωση δενδροκαλλιεργειών, ώστε να αμβλυνθούν οι συνέπειες που υφίστανται οι μηλοπαραγωγοί της Αγιάς από το κλείσιμο παραδοσιακών αγορών, το κόστος παραγωγής κ.α.
Το πρόγραμμα LIFE PureAgroH2O με συντονιστή το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο πραγματοποίησε ημερίδα σε συνεργασία με τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Ζαγοράς και το πρόγραμμα AFOOT, με θέμα «Καλλιέργεια και Διαχείριση Μήλων Ζαγοράς στην εποχή της πράσινης μετάβασης και της κλιματικής κρίσης», στην Ζαγορά Πηλίου, στις 9 Δεκεμβρίου.
Στόχος της ημερίδας ήταν η ανάδειξη της σημασίας προστασίας του περιβάλλοντος την εποχή της κλιματικής αλλαγής, η οποία αποτελεί πρωταρχικό στόχο ενός από τους δυναμικότερους συνεταιρισμούς της χώρας μας με μακροχρόνια ιστορία και παράδοση στην πρωτογενή παραγωγή μήλων.
Αντικείμενο του προγράμματος LIFE PureAgroH2O αποτέλεσε η ανάπτυξη ενός καινοτόμου συστήματος που συνδυάζει συνεργιστικά τις διεργασίες της Φωτοκατάλυσης και της Νανοδιήθησης.
Το σύστημα έχει εγκατασταθεί και λειτουργεί στον Α.Σ. Ζαγοράς για την επεξεργασία υγρών αποβλήτων μετά το πλύσιμο των μήλων, με σκοπό την επαναχρησιμοποίηση του νερού είτε ως αρδευτικού ή σε χώρους του συσκευαστηρίου. Με αυτόν τον τρόπο συμβάλει στην μείωση των πιέσεων στους υδάτινους πόρους της περιοχής και εξασφαλίζει την αειφόρο ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής του.
Στην ημερίδα παραβρέθηκαν κορυφαίοι επιστήμονες από την Ελλάδα και Ισπανία, εκπρόσωποι παραγωγικών φορέων, παραγωγοί αγροτικών προϊόντων, και εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης και της πολιτικής ηγεσίας.
Τα θέματα διαχείρισης νερού συζητήθηκαν στο πλαίσιο Στρογγυλής Τράπεζας παρουσία του Υφυπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κ. Χρ. Τριαντόπουλου και του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας κ. Δ. Κουρέτα.
Την εκδήλωση χαιρέτισαν ο Πρόεδρος του Α.Σ. ΖΑΓΟΡΑΣ κ. Ι. Κράββαρης, ο Δήμαρχος ΖαγοράςΜουρεσίου κ. Κ. Καραγεωργίου, ο Αντιπεριφερειάρχης Ψηφιακής Διακυβέρνησης & Εξυπηρέτησης του Πολίτη κ. Ι. Αναστασίου, ο Γενικός Διευθυντής του Συνδέσμου Βιομηχάνων Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας κ. Β. Κλειτσογιάννης, ενώ τίμησε την ημερίδα με χαιρετισμό και η Υφυπουργός Παιδείας κα. Ζ. Μακρή.
Το πρόγραμμα Ad hoc για την αποζημίωση των μηλοπαραγωγών, ύψους 16 εκατ. ευρώ, που ανακοίνωσε ο υπουργός ΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, στην Καστοριά, αφορά όλη την Ελλάδα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, τα χρήματα θα καταβληθούν σε όλους τους νομούς που υπάρχει μηλοκαλλιέργεια. Με βάση τα στοιχεία του ΥπΑΑΤ, μιλάμε για περίπου 75.000 στρέμματα καλλιέργειας μήλων στην χώρα, οπότε έχουμε μια στρεμματική ενίσχυση γύρω στα 200 ευρώ το στρέμμα.
Ο υπουργός ΑΑΤ ανέφερε ότι τα χρήματα αναμένεται να πληρωθούν τον Απρίλιο του 2025. Μιλάμε για Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις (ΚΟΕ) οπότε θα πρέπει να αναζητηθούν από το ταμείο του κρατικού προϋπολογισμού.
Όσον αφορά τις ενισχύσεις λόγω του πολέμου της Ουκρανίας (χρήματα για Ουκρανόμετρο), όπως είχαμε αναφέρει στον ΑγροΤύπο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την πληρωμή των αποζημιώσεων, τον Απρίλιο του 2023, συνολικού ύψους 25.145.430 ευρώ (150 €/στρ. για κάστανα και 250 €/στρ για μήλα).
Για το 2024 η χώρα μας έστειλε νέο φάκελο αλλά δεν έγινε σωστή ανάλυση των στοιχείων και έτσι δεν εγκρίθηκε από την ΕΕ. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δώσει το «πράσινο φως» για πληρωμή του ποσού 237.839 ευρώ, που είναι το υπόλοπο των 25.145.430 ευρώ που δεν είχαν καταβληθεί για το 2023.
Ad hoc πρόγραμμα αποζημίωσης των μηλοπαραγωγών ύψους 16 εκατ. ευρώ, ανακοίνωσε ο υπουργός ΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, στην εκδήλωση: «Εθνική Στρατηγική για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη-Συζητάμε, Αποφασίζουμε, Προχωράμε, ΜΑΖΙ για την Καστοριά».
Έργα και δράσεις ύψους 180 εκατ. ευρώ βρίσκονται σε εξέλιξη, από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στο νομό Καστοριάς, με στόχο την αναβάθμιση του πρωτογενούς τομέα στην περιοχή. Όπως ανακοίνωσε ο ΥπΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης «Εθνική Στρατηγική για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη- Συζητάμε, Αποφασίζουμε, Προχωράμε, ΜΑΖΙ για την Καστοριά», τα ποσά αυτά αφορούν χρηματοδοτήσεις από το ΠΑΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης και αποζημιώσεις από τον ΕΛΓΑ.
Ο κ. Τσιάρας τόνισε ότι υπάρχει συντονισμένη κυβερνητική δράση για την υλοποίηση της εθνικής στρατηγικής που αφορά στην ανάπτυξη της Καστοριάς και πρόσθεσε ότι η στρατηγική αυτή δίνει απάντηση στην κραυγή αγωνίας που εκπέμπουν οι τοπικοί φορείς για συγκράτηση του πληθυσμού στην περιοχή. Όπως υπογράμμισε ο υπουργός η μεγαλύτερη συμβολή που έχει ο πρωτογενής τομέας στη χώρα είναι η διατήρηση και ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, συμπληρώνοντας ότι οι υποδομές και τα έργα που έχουν προγραμματισθεί συμβάλλουν, αφενός προς την κατεύθυνση αυτή και αφετέρου προς την πραγματική ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας.
Αναφερόμενος στο αίτημα των τοπικών θεσμικών παραγόντων για αποζημίωση των μηλοπαραγωγών, ο κ. Τσιάρας διευκρίνισε ότι αν και η ζημιά που υπέστησαν δεν προβλεπόταν από τον κανονισμό του ΕΛΓΑ, θα υπάρξει ένα ad hoc πρόγραμμα, ύψους 16 εκατ. ευρώ, που θα αφορά στους μηλοπαραγωγούς, το οποίο αναμένεται να πληρωθεί έως τον Απρίλιο.
Ο Υπουργός ανέδειξε, ακόμη, τον αναπτυξιακό ρόλο του ΥΠΑΑΤ και αναφέρθηκε στα έργα που προωθούνται μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων στα οποία συμμετέχει το υπουργείο.
Τα προγραμματισμένα έργα
Τα 180 εκατ. ευρώ κατανέμονται ως εξής:
Από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης έχουν καταβληθεί περίπου 71,8 εκατ. ευρώ σε 6.497 δικαιούχους γεωργούς και κτηνοτρόφους.
Για τη βελτίωση των καλλιεργειών έχουν ξεκινήσει εγγειοβελτιωτικά έργα, φράγματα και αρδευτικά Δίκτυα προϋπολογισμού 87 εκατ. ευρώ.
Επίσης υλοποιούνται 9 έργα αγροτικής οδοποιίας, προϋπολογισμού 4,3 εκατ. ευρώ.
Με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας χρηματοδοτούνται 5 ιδιωτικά επενδυτικά σχέδια με προϋπολογιζόμενη δημόσια δαπάνη 5 εκατ. ευρώ και 1 επενδυτικό σχέδιο βρίσκεται σε στάδιο αξιολόγησης, με προϋπολογιζόμενη δημόσια δαπάνη 3 εκατ. ευρώ.
Επίσης, το 2024 καταβλήθηκαν από τον ΕΛΓΑ, αποζημιώσεις ύψους 8,4 εκατ. ευρώ σε 1.289 δικαιούχους.
Συγκεκριμένα, όπως είπε ο κ. Τσιάρας:
Από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2022, μέχρι σήμερα 6.497 δικαιούχοι έχουν λάβει, 71,8 εκατ. ευρώ.
Ενδεικτικά:
Εξισωτική αποζημίωση (ενίσχυση γεωργών σε μειονεκτικές περιοχές για την αντιστάθμιση του επιπλέον κόστους λόγω των γεωγραφικών περιορισμών) 19,2 εκατ. ευρώ και 4.498 ωφελούμενοι
Σχέδια Βελτίωσης: 13,2 εκατ. ευρώ και 252 ωφελούμενοι
Βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία: 7,1 εκατ. ευρώ και 381 ωφελούμενοι
Εκκίνηση επιχείρησης για νέους γεωργούς: 9,8 εκατ. ευρώ και 355 ωφελούμενοι
Υλοποίηση δράσεων της στρατηγικής ανάπτυξης CLLD/LEADER: 7,3 εκατ. ευρώ και 62 ωφελούμενοι
Σε ό,τι αφορά στα εγγειοβελτιωτικά έργα:
Κατασκευή Φράγματος Νεστορίου: Προϋπολογισμός 49.000.000 ευρώ. Αφορά την Κατασκευή φράγματος, ύψους 75 μ., επί του ποταμού Αλιάκμονα, στο Νεστόριο Καστοριάς και δημιουργία τεχνητής λίμνης 823 στρεμμάτων. Η άρδευση θα αφορά 000 στρέμματα και θα δώσει τη δυνατότητα για αναδιάρθρωση των ξερικών καλλιεργειών με νέες δυναμικές με έμφαση στα φασόλια, ενώ το αρδευτικό του δίκτυο που είναι υπό μελέτη θα αλλάξει τον παραγωγικό χάρτη ιδιαίτερα μετά την κρίση στη γουνοποιία και τις επιπτώσεις της επίθεσης της Ρωσίας στην Ουκρανία, καθώς θα ανοίξει νέες δυνατότητες για την αγροτική παραγωγή σε όλη την Καστοριά.
Αρδευτικό δίκτυο Γέρμας: προϋπολογισμός 5.000.000 ευρώ. Το έργο καλύπτει συνολική καλλιεργήσιμη έκταση 3.278 στρ. και περιλαμβάνει:
Τον κεντρικό αγωγό μεταφοράς του νερού από τη θέση του υφιστάμενου φρεατίου του αγωγού υδροληψίας του φράγματος στην προς άρδευση περιοχή.
Το δίκτυο διανομής με τις απαιτούμενες υδροληψίες και
Μικρά τεχνικά και φρεάτια ελέγχου του δικτύου
Φράγμα και αρδευτικά δίκτυα Διποταμιάς στο Δήμο Νεστορίου: Προϋπολογισμός 33.000.000 ευρώ. έργο αφορά φράγμα ύψους 30 μ. Με αργιλικό πυρήνα με ταμιευτήρα 900.000 μ3. Τα αρδευτικά δίκτυα είναι σε έκταση 500 στρεμμάτων.
Έργα Αγροτικής Οδοποιίας
Βελτίωση προσβασιμότητας στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις των αγροκτημάτων του Δήμου Άργους Ορεστικού. Προϋπολογισμός: 2,62 εκατ. ευρώ για 5 έργα, με δικαιούχο τον Δήμο Άργους Ορεστικού
Βελτίωση αγροτικής οδοποιίας κτηματικής περιοχής Καστοριάς και Καλοχωρίου-Τσαρτίστας. Προϋπολογισμός: 1 εκατ. ευρώ για 2 έργα, με δικαιούχο τον Δήμο Καστοριάς
Βελτίωση υφιστάμενης αγροτικής οδοποιίας Δήμου Νεστορίου. Προϋπολογισμός: 686.000 ευρώ για 2 έργα, με δικαιούχο τον Δήμο Νεστορίου.
Ιδιωτικές Επενδύσεις με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
Άξονες:
Πράσινος αγροτουρισμός
Εκσυγχρονισμός του πρωτογενούς τομέα
Καινοτομία και πράσινη μετάβαση στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων
Ενίσχυση υδατοκαλλιεργειών
Άξονας: Πράσινος Αγροτουρισμός
α) Υλοποιείται 1 επενδυτικό έργο, με δημόσια δαπάνη ύψους 3,5 εκατ. ευρώ και συνολικού προϋπολογισμού 7 εκατ. ευρώ.
β) Σε στάδιο αξιολόγησης 3 επενδυτικά έργα, με δημόσια δαπάνη ύψους 1,5 εκατ. ευρώ και συνολικού προϋπολογισμού 3 εκατ. ευρώ.
Αποζημιώσεις ΕΛΓΑ
Το τρέχον έτος:
Έχουν καταβληθεί αποζημιώσεις συνολικού ύψους 8,4 εκατ. ευρώ σε 289 δικαιούχους για ζημιές που σημειώθηκαν το 2023, κυρίως σε καλλιέργειας φασολιών και μήλων.
Έχουν υποβληθεί 113 αναγγελίες ζημιάς και 199 δηλώσεις ζημιάς, με κυριότερα ζημιογόνα αίτια:
- τις βροχοπτώσεις Μαΐου, που έπληξαν σανοδοτικές καλλιέργειες,
- τον καύσωνα Ιουλίου, που έπληξε κυρίως καλλιέργειες φασολιών,
- τις χαλαζοπτώσεις Αυγούστου – Σεπτεμβρίου, που έπληξαν κυρίως κηπευτικά και δενδρώδεις καλλιέργειες (κυρίως μήλα).
Έχουν ολοκληρωθεί οι εκτιμήσεις
Έχει ξεκινήσει η διατύπωση των πορισμάτων εκτίμησης.
Πρόγραμμα Αλιεία, Υδατοκαλλιέργεια και Θάλασσα 2021-2027
Περιοχή Στρατηγικής Τοπικής Ανάπτυξης (Αλιευτικές Ζώνες): Εσωτερικών Υδάτων
Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.
Προϋπολογισμός: 4.300.000 ευρώ.
Φυσικά στις προαναφερόμενες δράσεις θα πρέπει να συνυπολογισθεί η δυνατότητα ανάπτυξης θερμοκηπιακών καλλιεργειών που προσφέρει το πρόγραμμα των 600 εκατ. ευρώ με χρηματοδότηση 50% από το ΣΣ ΚΑΠ, 35% από τραπεζικό δανεισμό και 15% από ίδια κεφάλαια.
Για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες της περιοχής ισχύουν τα μέτρα για επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο, καθώς και οι ρυθμίσεις για τα κόκκινα δάνεια που σύντομα θα έλθουν προς ψήφιση στη Βουλή.
Μέσα, τέλος, από την υλοποίηση των δράσεων του ΣΣ ΚΑΠ για την περίοδο 2023-2027 θα απορροφηθούν στον πρωτογενή τομέα 14 δις ευρώ σε ολόκληρη τη χώρα.
Κάλεσμα για νέο συλλαλητήριο με τρακτέρ και αγροτικά αυτοκίνητα στην πλατεία της Αγιάς Λάρισας, την Τετάρτη (4 Δεκέμβρη), από την Ενωτική Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Νομού Λάρισας και τους Αγροτικούς Συλλόγους και Συνεταιρισμούς της Αγιάς, διεκδικώντας την αποζημίωση των μηλοπαραγωγών και καστανοπαραγωγών του Δήμου έπειτα από τις καταστροφικές πλημμύρες του «Daniel».
Όπως σημειώνουν στην κοινή τους ανακοίνωση η Ομοσπονδία και οι Σύλλογοι:
«Οι αγρότες της Αγιάς που είδαν την παραγωγή τους να καταστρέφεται και να έχουν μειωμένο εισόδημα, δεν έχουν άλλα έσοδα πέρα από τις αποζημιώσεις που έχουν δοθεί σε όλους τους πληγέντες αγρότες της Θεσσαλίας εκτός από την Αγιά.
Δώσαμε ως δείγμα καλής θέλησης περιθώριο στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να ανακοινώσει το χρονοδιάγραμμα πληρωμής και το ποσό αποζημίωσης ως τέλος του Νοεμβρίου, ως τώρα δεν έχουμε πάρει απάντηση.
Με δικές μας έρευνες γνωρίζουμε τον αριθμό των παραγωγικών στρεμμάτων που πρέπει να αποζημιωθούν και το ποσό για τα μήλα ανέρχεται στα 380 €/στρέμμα, ενώ για τα κάστανα έχει ανακοινωθεί ποσό 200 €/στρέμμα.
Απαιτούμε από το υπουργείο να μας απαντήσει για το χρονοδιάγραμμα πληρωμής και να αποζημιώσει άμεσα τους δικαιούχους παραγωγούς μήλων και κάστανων με το αντίστοιχο ποσό αποζημίωσης.
Απαιτούμε και διεκδικούμε άμεσα να ολοκληρωθούν και να δοθούν τα πορίσματα για την χαλαζόπτωση που έπληξε το καλοκαίρι εκτάσεις του Δήμου Αγιάς καθώς και τα πορίσματα από τον παγετό σε κεράσια και άλλες εκκρεμότητες από τον ΕΛΓΑ.
Να υπάρχει κάλυψη του χαμένου εισοδήματος από τις καιρικές συνθήκες που έπληξαν τον Δήμο Αγιάς και δεν καλύπτονται από τον ΕΛΓΑ.
Απευθύνουμε κάλεσμα στους παραγωγούς της Αγιάς να βρίσκονται σε αγωνιστική ετοιμότητα εφόσον δεν υπάρξει δέσμευση από το Υπουργείο ως τέλος του μήνα.
Γνωρίζουμε πολύ καλά την δύναμη του συλλογικού αγώνα, της ενότητας μας και της αποφασιστικότητας μας, της μαζικής συμμετοχής στις αγωνιστικές κινητοποιήσεις.
Αυτά ήταν τα καθοριστικά στοιχεία που ανάγκασαν δυο φορές την Κυβέρνηση να ικανοποιήσει τα δίκαια αιτήματα μας και να προχωρήσει σε αποζημιώσεις που δίνουν μια ανάσα στην οικονομική και κοινωνική ζωή όλου του Δήμου».
Η Ελλάδα έχει μια αρνητική παράδοση όταν είναι να πληρώσει αποζημιώσεις ή ενισχύσεις σε αγρότες γιατί πάντα το κάνει με μεγάλη καθυστέρηση.
Μέχρι το τέλος του 2024 θα πρέπει να καταβληθούν οι κρατικές ενισχύσεις σε παραγωγούς μήλων και κάστανων, σύμφωνα με τροποποιητική απόφαση που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, η πληρωμή αφορά κάποια υπόλοιπα του Ουκρανόμετρου που δόθηκαν το 2023.
Θυμίζουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την πληρωμή των αποζημιώσεων καλλιεργειών στους παραγωγούς μήλων και καστάνων της χώρας από τον Απρίλιο του 2023.
Σύμφωνα με το ΦΕΚ, το ύψος της ενίσχυσης ανέρχεται σε 25.145.430 ευρώ και θα βαρύνει τις πιστώσεις του ΠΔΕ και συγκεκριμένα του Τομεακού Προγράμματος Ανάπτυξης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Η ενίσχυση για τα κάστανα αφορά σε 57.332 παραγωγικά στρέμματα καστανιάς και 4.885 δικαιούχους, με ύψος ενίσχυσης 150 €/στρ και συνολικό ποσό ενίσχυσης 7.438.750 ευρώ.
Η ενίσχυση για τα μήλα αφορά σε 74.950 παραγωγικά στρέμματα μηλιάς και 6.710 δικαιούχους, με ύψος ενίσχυσης 250 €/στρ και συνολικό ποσό ενίσχυσης 17.706.680 ευρώ.
Όπως αναφέρει η απόφαση στο ΦΕΚ, η ενίσχυση δίνεται για στήριξη των παραγωγών μήλων και κάστανων της χώρας, που επλήγησαν από την αύξηση του κόστους παραγωγής (και ιδίως από την αύξηση του κόστους ενέργειας, φυτοπροστασίας, θρέψης φυτών) με συνακόλουθη τη μείωση του εισοδήματός τους, ως αποτέλεσμα της Ρωσικής Εισβολής στην Ουκρανία και της διαταραχής της εφοδιαστικής αλυσίδας και παράλληλα της αναγκαιότητας κάλυψης της ρευστότητας των ανωτέρω παραγωγών.
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Η απόφαση της ΕΕ για την έγκριση της πληρωμής αναφέρει ότι θα καταβληθούν από την Ελλάδα κρατικές ενισχύσεις ύψους 250 ευρώ το στρέμμα στα μήλα και 150 ευρώ το στρέμμα για τα κάστανα. Το συνολικό ποσό θα ανέρχεται σε 237.839 ευρώ.
Διαβάστε την απόφαση της ΕΕ (εδώ)
Η χώρα μας έκανε εισαγωγές 3.000 τόνων μήλων μόνο κατά τον Οκτώβριο του 2024 και ενώ ακόμη δεν είχε ολοκληρωθεί η συγκομιδή της εγχώριας παραγωγής.
Από την άλλη σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, από 1/9/2024 έως 1/11/2024, εξήχθησαν από την χώρα μας συνολικά 22.000 τόνοι μήλων, από τους οποίους περίπου 4.000 τόνοι πήγαν προς την Αίγυπτο.
Πάντως η κατάσταση όσον αφορά τη δυνατότητα εξαγωγής στην Αίγυπτο δεν άλλαξε. Η κυβέρνηση της Αιγύπτου απαιτεί από τις εισαγωγικές εταιρείες της χώρας να έχουν εξαγωγική δραστηριότητα που τους επιτρέπει να αποκτούν ξένο νόμισμα.
Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού (Α.Σ.) Άρνισσας, Γιώργος Παπαδόπουλος, «η ελληνική παραγωγή μήλων έχει δεσμευτεί με την αιγυπτιακή αγορά, η οποία λόγω των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ζητάει μήλα με μειωμένες τιμές.
Μόλις το 10% της ελληνικής παραγωγής διακινείται στην εγχώρια αγορά ενώ το υπόλοιπο πάει για εξαγωγή.
Τις προηγούμενες ημέρες ολοκληρώθηκε η συγκομιδή της ποικιλίας Φούτζι που έχει ζήτηση στην αγορά αλλά είναι μειωμένες ποσότητες. Αντίθετα οι κόκκινες ποικιλίες μήλων δεν έχουν ζήτηση στην αγορά.
Η χώρα μας έχει το υψηλότερο κόστος παραγωγής μήλων στην ΕΕ και αυτό θα πρέπει να το εξετάσει η πολιτεία.
Φέτος λόγω των καιρικών συνθηκών αλλά και των χαλαζοπτώσεων που έπληξαν την περιοχή η παραγωγή έχει πολλά ποιοτικά προβλήματα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα πολλές ποσότητες μήλων να έχουν οδηγηθεί στην χυμοποίηση, με τις τιμές να έχουν ξεκινήσει από 7 λεπτά και τώρα να είναι στα 16 λεπτά το κιλό.
Φέτος η τιμή παραγωγού στα μήλα δεν πρόκειται να ξεπεράσει τα 38 λεπτά το κιλό για τα καλής ποιότητας.
Τα προγράμματα δωρεάν διανομής φρούτων στα σχολεία και επισιτιστικής βοήθειας θα πρέπει να τρέξουν στην χώρα μας ξανά γιατί βοηθούσαν στην απορρόφηση της παραγωγής μήλων».
Ο κ. Γιώργος Ζέικος, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Ο Κίσσαβος», δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «είμαστε στο τελείωμα της συγκομιδής μήλων Φούτζι με την παραγωγή να έχει εξαχθεί κυρίως στην Αίγυπτο.
Αντίθετα οι κόκκινες ποικιλίες μήλων δεν έχουν καλή απορρόφηση από την αγορά. Μικρό ενδιαφέρον υπάρχει και για τα πράσινα μήλα σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια.
Είμαστε ακόμη στο ξεκίνημα της εμπορικής περιόδου με τα προβλήματα να παραμένουν στις εξαγωγές προς την Αίγυπτο. Δεν καταφέραμε να βρούμε νέες αγορές για την εξαγωγή. Κάπως καλύτερα πάνε τα πράγματα στην εγχώρια αγορά αλλά δεν είναι δυνατόν να απορροφήση την ελληνική παραγωγή.
Όσον αφορά τις αποζημιώσεις που θα καταβληθούν στους μηλοπαραγωγούς της Αγιάς λόγω της θεομηνίας, μας είπαν για ένα ποσό της τάξης των 4 εκατ. ευρώ αλλά ακόμη δεν γνωρίζουμε πόση θα είναι η στρεμματική ενίσχυση».
O κ. Κωνσταντίνος Ελευθεριάδης, μηλοπαραγωγός και πρόεδρος στον Αγροτικό Σύλλογο Βερμίου, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «ολοκληρώθηκε η συγκομιδή στην περιοχή στα μήλα Φούτζι, που έχουν καλή ζήτηση, με τιμές που κυμαίνονται από 50 έως και 65 λεπτά το κιλό.
Αντίθετα υποτονική είναι η ζήτηση στα κόκκινα μήλα με τις τιμές παραγωγού να κυμαίνονται από 15 έως 35 λεπτά το κιλό.
Παραμένει το πρόβλημα της ακαρπίας για δεύτερη συνεχή χρονιά στην περιοχή και όπως φαίνεται από την εικόνα που έχει το μικροκλίμα της περιοχής θα το έχουμε και τα επόμενα χρόνια. Επίσης πολλά μήλα λόγω των υψηλών θερμοκρασιών έχουν εγκαύματα και είναι μη εμπορεύσιμα».
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Παγκόσμιας Ένωσης Μήλων και Αχλαδιών (World Apple and Pear Association – WAPA), η φετινή ελληνική παραγωγή μήλων αναμένεται να είναι αυξημένη, κατά 56,4%, σε σχέση με το 2023, ανερχόμενη στους 287.000 τόνους, καθώς και κατά 14,8% αυξημένη σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας τριετίας.
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εμπόρων Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών (ΣΕΚΛΑ), Νίκος Καλόγρης, με ανακοίνωσή του αναφέρθηκε στην πορεία του μήλου από το χωράφι στο ράφι.
Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα μήλα (Στάρκιν) ξεκινάνε από το χωράφι με τιμή 0,70 ευρώ το κιλό και φτάνουν στο ράφι σε τιμή - κατ' ελάχιστο - 1,70 € το κιλό.
Αναφερόμενος στο θέμα ο κ. Κωνσταντίνος Ελευθεριάδης, μηλοπαραγωγός και πρόεδρος στον Αγροτικό Σύλλογο Βερμίου, εκφράζει την έκπληξή του στην αναφορά του προέδρου του ΣΕΚΛΑ ότι ο παραγωγός λαμβάνει 70 λεπτά και ότι το κόστος συγκομιδής είναι στα 10 λεπτά το κιλό.
Όπως υποστηρίζει ο παραγωγός στον ΑγροΤύπο, «στην περοχή του Βερμίου παράγονται 25.000.000 κιλά μήλα. Ο μέσος όρος τιμής παραγωγού φέτος είναι στα 35 λεπτά το κιλό, ενώ τα έξοδα αγγίζουν τα 30 λεπτά (φυτοπροστασία, λίπανση, ενέργεια, καύσιμα και εργατικά που επωμίζεται αποκλειστικά ο παραγωγός). Ο μηλοπαραγωγός σήμερα πλήττεται από παντού και παλεύει για να επιβιώσει. Για αυτό χρειάζεται τον σεβασμό όλων».
Να θυμίσουμε τι είχε υποστηρίξει ο πρόεδρος του ΣΕΚΛΑ:
Ο Σύνδεσμος Εμπόρων Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών, ενόψει του χειμώνα και της εποχής παραγωγής και διάθεσης μήλων, φέρνει στη δημοσιότητα τις τιμές σε όλα τα στάδια της παραγωγής και διακίνησης αυτού του πολύτιμου αγροτικού προϊόντος στην Ελλάδα.
Όπως ανέφερε ο κ. Νίκος Καλόγρης, πρόεδρος του ΣΕΚΛΑ, συχνά, οι παραγωγοί των μήλων αλλά και οι καταναλωτές διερωτώνται πώς είναι δυνατόν ένα κιλό μήλα (στάρκιν) να ξεκινά την πορεία του από το χωράφι με τιμή 0,70 € το κιλό και να καταλήγει στο ράφι με τιμή -κατ' ελάχιστο- 1,70 € το κιλό. Η πορεία έχει ως εξής:
- 0,70 €/κιλό παραγωγός
- 0,10 €/κιλό εργάτες συγκομιδής
- 0,20 €/κιλό αποθήκευση, ψυγεία
- 0,15 €/κιλό εργαζόμενοι για μεταφορά από ψυγείο στο τελάρο
- 0,07 €/κιλό μεταφορικά (ανάλογα με το ύψος των καυσίμων)
- 0,35 €/κιλό έξοδα συσκευασίας
- 0,13 €/κιλό ΦΠΑ, φορτωτικά, διαλογή, φύρα, κέρδος εμπόρων
Το άθροισμα των παραπάνω είναι 1,70 €. Ένα κιλό μήλα, λοιπόν, φτάνει σε αυτή την τιμή - κατ' ελάχιστο - στον καταναλωτή, γεγονός που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί καθώς τα πολλαπλά κόστη δεν είναι δυνατόν να απαλειφθούν ακόμα και αν όλη πορεία την αναλάβει ένας συνεταιρισμός.
Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί ο συνεταιρισμός της Ζαγοράς, ο οποίος παράγει το καλύτερο ελληνικό ΠΟΠ προϊόν της κατηγορίας, το μήλο Ζαγοράς, και δεν επιτρέπει να φύγει από τα συσκευαστήρια το ένα κιλό μήλα, χαμηλότερα από την τιμή του 1,35 €/ κιλό.
Σε εξέλιξη βρίσκεται η συγκομιδή μήλων σε όλες τις περιοχές της χώρας. Οι πρώιμες ποικιλίες είχαν μια καλή ροή στο εμπόριο και έφυγαν με καλές τιμές, όμως στην συνέχεια όσο αυξάνουν οι ποσότητες από τις παραγωγικές περιοχές της χώρας αρχίζει η «πίεση» των τιμών.
Σε συνάντηση που είχαν ο υπουργός και υφυπουργός ΑΑΤ κ.κ. Τσιάρας και Κέλλας, με τους εκπροσώπους μηλοπαραγωγών της Αγιάς, έγινε αναφορά στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Έμφαση δόθηκε στις δυσκολίες πρόσβασης για συλλογή και διακίνηση των προϊόντων τους λόγω των καταστροφών από τη θεομηνία Daniel, καθώς και στη μείωση της συνδεδεμένης ενίσχυσης με τη νέα ΚΑΠ, που σε συνδυασμό με το αυξημένο κόστος παραγωγής, δημιουργεί ένα δυσχερές οικονομικό περιβάλλον.
Μετά από σειρά διαβουλεύσεων και συναντήσεων με τους φορείς των μηλοπαραγωγών το προηγούμενο διάστημα, ανακοινώθηκε η πρόθεση της ηγεσίας του Υπουργείου να εξασφαλίσει τα χρηματοδοτικά εργαλεία και να τους στηρίξει με ενισχύσεις μέσω του προγράμματος de minimis.
Ο Χρήστος Κέλλας δήλωσε σχετικά: «Είναι καθήκον μας να σταθούμε δίπλα στους μηλοπαραγωγούς της Αγιάς που επλήγησαν από τη θεομηνία και να τους στηρίξουμε με κάθε τρόπο, ώστε να συνεχίσουν την παραγωγική τους δραστηριότητα. Αναγνωρίζουμε τη σημασία του κλάδου για την αγροτική παραγωγή της χώρας και τη συμβολή του στην ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας. Θα γίνει καταγραφή των καλλιεργειών στις οποίες παρατηρήθηκε πρόβλημα και θα προχωρήσουμε σε ανάλογες ενισχύσεις».
Ο κ. Γιώργος Ζέικος, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Ο Κίσσαβος», δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «βρεθήκαμε στην σύσκεψη με την ηγεσία του ΥπΑΑΤ και μας ενημέρωσε ότι θα καταβληθούν στους μηλοπαραγωγούς της Αγιάς 4 εκατ. ευρώ με την μορφή de minimis οριζόντιας ενίσχυσης για τα προβλήματα με τη συλλογή και διακίνηση των προϊόντων τους λόγω των καταστροφών από τη θεομηνία Daniel, καθώς επίσης για τις επιπτώσεις από την μείωση της συνδεδεμένης ενίσχυσης από τη νέα ΚΑΠ. Το επόμενο διάστημα θα γίνει η καταγραφή των στρεμμάτων καλλιέργειας βάση της οποίας θα καταβληθεί η ενίσχυση».
Φετινή εμπορική περίοδος μήλων
Όσον αφορά την φετινή εμπορική περίοδο ο κ. Γιώργος Ζέικος επισήμανε ότι «φέτος η συγκομιδή στα μήλα της πρώιμης ποικιλίας «Gala» ξεκίνησε δύο εβδομάδες νωρίτερα σε σχέση με πέρσι. Η ελληνική παραγωγή ήταν μειωμένη και υπήρξε καλή ζήτηση από την αγορά. Αποτέλεσμα αυτή την περίοδο να έχουν πωληθεί όλα τα μήλα της συγκεκριμένης ποικιλίας και να έχουν αδειάσει τα ψυγεία.
Οι τιμές φέτος που πουλήθηκαν τα Gala είναι καλύτερες σε σχέση με πέρυσι αλλά δεν ήταν ικανοποιητικές για τους παραγωγούς λόγω υψηλού κόστους καλλιέργειας.
Από αρχές Σεπτεμβρίου ξεκίνησε η συγκομιδή για τις κόκκινες ποικιλίες και τις επόμενες ημέρες θα ξεκινήσει για τα μήλα Granny Smith, που είναι η κύρια ποικιλία για εξαγωγή.
Λόγω των καιρικών συνθηκών φέτος συγκομίστηκαν ταυρόχρονα από όλες τις περιοχές της χώρας οι κόκκινες ποικιλίες μήλων, με αποτέλεσμα να πέσουν μεγάλες ποσότητες ταυτόχρονα στην αγορά. Επίσης η ροή των εξαγωγών μέχρι στιγμής δεν είναι ικανοποιητική. Αποτέλεσμα οι τιμές των μήλων να είναι μειωμένες κατά μέσο όρο 15 λεπτά σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο».
Ηλιακά εγκαύματα στα μήλα της Καστοριάς παρατηρούνται τη φετινή χρονιά, αναφέρει σε επιστολή του, προς τον υπουργό ΑΑΤ Κώστα Τσιάρα και τον πρόεδρο του ΕΛΓΑ Ανδρέα Λυκουρέντζο, ο αντιπεριφερειάρχης Καστοριάς, Δημήτρης Σαββόπουλος. Όπως τονίζει το εν λόγω πρόβλημα άρχισε να γίνεται αντιληπτό από τα μέσα του καλοκαιριού, κλιμακώθηκε μέχρι και σήμερα λίγες μέρες πριν την συγκομιδή, δημιουργώντας μεγάλη ζημιά στην παραγωγή. Στην επιστολή αναφέρεται ότι οι μηλοκαλλιεργητές είναι αναγκαίο και απαραίτητο να αποζημιωθούν για την ζημιά που υπέστησαν.
Από την πλευρά του ο Δημοσθένης Μωυσίδης, πρόεδρος της Γεωργικής Εταιρείας Οπωροκηπευτικών Καστοριάς (ΓΕΟΚ), τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι το πρόβλημα με τα εγκαύματα αφορά κυρίως τα δέντρα νέας ηλικίας.
Και προσθέτει: «είμαστε στο 80% της συγκομιδής των κόκκινων ποικιλιών και ακολουθούν τα Φούτζι και Granny Smith.
Το εξαγωγικό εμπόριο δεν κινείται όπως τα προηγούμενα χρόνια. Είναι θετικό όμως που ακόμη καταφέρνουμε να κάνουμε εξαγωγές μήλων στην Μέση Ανατολή, με τους πολέμους και τα προβλήματα που έχουμε στο Σουέζ.
Όσον αφορά την εμπορική περίοδο ελπίζουμε φέτος να παραμείνει όπως ξεκίνησε. Η μειωμένη ροή των εξαγωγών που κάνουμε προς Αίγυπτο σε συνδυασμό με τις ιδιαίτερα αυξημένες εισαγωγές μήλων από γειτονικές χώρες δημιουργούν προβλήματα στην εγχώρια παραγωγή.
Πέρυσι είχαμε ένα καλό ξεκίνημα στις τιμές μήλων αλλά στην συνέχεια έπεσαν απότομα, από τις αρχές Οκτωβρίου, λόγω των εισαγωγών μήλων που έγιναν κυρίως από την Σερβία. Πολλοί καταναλωτές έφαγαν σέρβικα μήλα χωρίς να το γνωρίζουν και έγιναν πολλές ελληνοποιήσεις. Αποτέλεσμα να μείνουν στα ψυγεία αδιάθετα πολλά ελληνικά μήλα, ενώ το ίδιο πρόβλημα αντιμετώπισαν και οι Αλβανοί. Βέβαια πολλοί στην χώρα μας δεν κατάλαβαν το πρόβλημα.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι έχουμε μεγάλες επενδύσεις στην καλλιέργεια μήλων στην Σερβία τα τελευταία χρόνια. Είναι ευρωπαϊκά κεφάλαια και πηγαίνουν εκεί γιατί η χώρα δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα του ρώσικου εμπάργκο και μπορεί να εξάγει αγροτικά προϊόντα στις ρώσικες αγορές. Το κόστος αγοράς γης και εργατικών είναι μειωμένο και το εμπόριο φέρνει μεγάλα κέρδη στους επενδυτές.
Σε περίπου 20 ημέρες θα έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή στην Σερβία και θα δούμε πως θα εξελιχθεί η αγορά και αν θα επαναλαληφθούν τα περσινά προβλήματα».
Προβλήματα με τις τιμές αντιμετωπίζουν και τα μήλα στους Πύργους Κοζάνης. Ο κ. Κωνσταντίνος Ελευθεριάδης, μηλοπαραγωγός και μέλος της διοίκησης του Αγροτικού Συλλόγου Βερμίου, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή έχει σχεδόν ολοκληρωθεί η συγκομιδή στα κόκκινα μήλα και θα ξεκινήσει σε λίγο η ποικιλία Φούτζι.
Οι τιμές στα κόκκινα μήλα αν και ξεκίνησαν από καλά επίπεδα στα 65 λεπτά το κιλό στην συνέχεια «πάγωσε» το εμπόριο λόγω του πολέμου στην Μέση Ανατολή, που γίνονται οι βασικές εξαγωγές μας. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα το 80% της παραγωγής μήλων να φύγει από τους παραγωγούς με ανοικτές τιμές.
Φέτος έχουμε γενικότερα προβλήματα μειωμένης παραγωγής αλλά και ποιότητας.
Παραμένει το πρόβλημα της ακαρπίας για δεύτερη συνεχή χρονιά και όπως φαίνεται από την εικόνα που έχει το μικροκλίμα της περιοχής θα το έχουμε και τα επόμενα χρόνια. Από την άλλη ακόμη κάνουμε διαβούλευση για τον Κανονισμό του ΕΛΓΑ με αποτέλεσμα να μην αποζημιώνονται οι παραγωγοί από την ακαρπία. Επίσης οι υψηλές θερμοκρασίες έφεραν εγκαύματα στα μήλα και βράσιμο σε αυτά που είχαν αντιχαλαζικά δίχτια.
Ακόμη οι καιρικές συνθήκες φέτος επηρέασαν την καλλιέργεια, με αποτέλεσμα να συγκομίζεται ταυτόχρονα η παραγωγή από όλες τις περιοχές της χώρας, κάτι που επηρέασε αρνητικά τις τιμές».
Η φετινή συγκομιδή μήλων ξεκίνησε δύο εβδομάδες νωρίτερα σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.
Η εμπορική περίοδος των μήλων άρχισε με την πρώιμη ποικιλία «Gala» με τη συγκομιδή της να έχει ολοκληρωθεί.
Ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού Μηλοπαραγωγών «Κίσσαβος», Γιώργος Ζέικος, μιλώντας στον ΑγροΤύπο αναφέρει ότι «τα πρώτα μήλα που συγκομίστηκαν είναι οι ποικιλίες μήλων Gala. Η ελληνική παραγωγή σε αυτές τις ποικιλίες είναι ελαφρώς μειωμένη σε σύγκριση με πέρυσι.
Στις αρχές Σεπτεμβρίου θα ξεκινήσει η συγκομιδή για τις κόκκινες ποικιλίες και προς το τέλος του μήνα ξεκινάνε τα μήλα Granny Smith, που είναι η κύρια ποικιλία για εξαγωγή.
Πάντως ο ήπιος χειμώνας δημιούργησε πρόβλημα στην παραγωγή και τα δέντρα δεν είχαν τις απαιτούμενες ώρες χαμηλών θερμοκρασιών. Επίσης οι υψηλές θερμοκρασίες του Ιουλίου έφεραν προβλήματα στα μεγέθη αλλά όχι στην ποιότητα.
Το κόστος καλλιέργειας στην παραγωγή μήλων αυξάνει λόγω των καιρικών συνθηκών, του υψηλού κόστος ενέργειας, των καυσίμων και της φυτοπροστασίας.
Για την φετινή εμπορική περίοδο στην αρχή είχαμε ζήτηση και η Αίγυπτος αναποκρίθηκε στις ελληνικές εξαγωγές. Όμως δεν μπορούν λόγω των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν να αγοράσουν σε υψηλές τιμές.
Το θέμα των εξαγωγών μήλων θα πρέπει να το μελετήσει σοβαρά κάποια στιγμή το ΥπΑΑΤ υπάρχει ανάγκη να βρεθούν νέες αγορές.
Η φετινή περίοδο ξεκίνησε από 80 λεπτά το κιλό για τα καλής ποιότητας μήλα αλλά είναι μικρές οι ποσότητες. Τα περισσότερα έδωσαν μέση τιμή παραγωγού (συσκευασμένα) στα 60 λεπτά το κιλό. Από αυτή την τιμή τα 25 λεπτά είναι το κόστος συσκευασίας και 45 λεπτά φτάνει το κόστος παραγωγής.
Πρέπει να στηριχθεί η καλλιέργεια γιατί η Αγιά είναι μια περιοχή που στηρίζεται οικονομικά στο μήλο και είναι πολύ άδικο που εξαιρέθηκε από τις αποζημιώσεις για τον Daniel. Πάντως οι παραγωγοί δεν το βάζουν κάτω και αναμένονται κινητοποίησεις το επόμενο διάστημα. Η αταλάντευτη θέση των αγροτών της επαρχίας Αγιάς είναι ότι θα πρέπει να αποζημιωθούν ζια τις ζημιές από την πανδημία».
Προβλέψεις παραγωγής μήλων
Στο μεταξύ τις εκτιμήσεις για την παραγωγή μήλων για την φετινή περίοδο (2024/2025) ανακοινώθηκαν από την Παγκόσμια Ένωση Μήλων και Αχλαδιών (World Apple and Pear Association – WAPA), κατά το ετήσιο Συνέδριο Prognosfuit (2024), που διεξήχθη στις 7-9 Αυγούστου στην Βουδαπέστη (Ουγγαρία).
Σύμφωνα με αυτές τις προβλέψεις η φετινή ελληνική παραγωγή μήλων αναμένεται να είναι αυξημένη, κατά 56,4%, σε σχέση με το 2023, ανερχόμενη στους 287.000 τόνους, κατά 14,8% αυξημένη σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας τριετίας.
Όσον αφορά την συνολική ευρωπαϊκή παραγωγή μήλων, προβλέπεται μειωμένη, κατά 11,3%, σε σχέση με πέρυσι αλλά και κατά 13,6% σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας τριετίας και θα ανέλθει στους 10,2 εκατ. τόνους, διευκρινίζει η WAPA.
Σύμφωνα με τον ΕΛΓΑ παράρτημα Κοζάνης, από Δευτέρα (26 Αυγούστου 2024) ξεκίνησε η αναγγελία για ζημιές από βροχόπτωση-σχίσιμο καρπών για την καλλιέργεια των μήλων και συγκεκριμένα για την ποικιλία gala.
Την άλλη εβδομάδα οι γεωπόνοι του ΕΛΓΑ θα ξεκινήσουν εκτιμήσεις ζημιών στην καλλιέργεια φασολιού.
Θυμίζουμε την Παρασκευή, 23 Αυγούστου, ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, Γεώργιος Αμανατίδης, επισκέφτηκε στην Καστοριά τα αγροκτήματα, Κορησού, Βασιλειάδας, Μελισσoτόπου, Σταυροποτάμου, βλέποντας αρχικά καλλιέργειες φασολιών, μήλων και πατάτας.
Παρόντες ήταν ο Αντιπεριφερειάρχης Καστοριάς Δημήτρης Σαββόπουλος, ο Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης Πασχάλης Χαρούμενος, οι Περιφερειακοί Σύμβουλοι Όλγα Τράσια και Θεοφύλακτος Ζυμπίδης, ο Δ/ντης Αγροτικής Οικονομίας ΠΕ Καστοριάς Παναγιώτης Πετρίδης και κλιμάκιο του υποκαταστήματος του ΕΛΓΑ Κοζάνης με επικεφαλής την προϊσταμένη Κατόγλου Ελένη.
Στα αγροκτήματα συναντήθηκαν με τους παραγωγούς της περιοχής μας και ενημερώθηκαν για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Οι αγρότες τόνισαν πως η φετινή χρονιά είναι εξαιρετικά δύσκολη, λόγω των παρατεταμένων υψηλών θερμοκρασιών που επικράτησαν το προηγούμενο διάστημα.
Στην συνέχεια μετέβησαν στην ΓΕΟΚ, οπού συναντήθηκαν με τον πρόεδρο, Δημοσθένη Μωυσίδη, συζήτησαν και ενημερώθηκαν για τα προβλήματα που παρουσιάζονται στα αγροτικά προϊόντα καθώς επίσης και για τις δυσκολίες στα στάδια της μεταποίησης και της εμπορίας.
Ισχυρή καταιγίδα με δυνατούς ανέμους και χαλαζόπτωση σημειώθηκε σήμερα - πρωί της Τρίτης (23/7) - στο Δήμο Αγιάς της Λάρισας.
Η χαλαζόπτωση προκάλεσε σημαντικές ζημιές σε δενδροκαλλιέργειες (μήλα, αχλάδια, ροδάκινα) στο Βαθύρεμα, τα Καλύβια και τους Νερόμυλους.
Ο κ. Γιώργος Ζέικος, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Ο Κίσσαβος», δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «το χαλάζι στις περιοχές που έπεσε δημιούργησε μεγάλες καταστροφές στην παραγωγή.
Ειδικότερα η ζημιά έρχεται μετά από μια δύσκολη περσινή χρονιά για τους μηλοπαραγωγούς της περιοχής.
Πολλά μήλα από την περσινή παραγωγή, που δεν έχουν διατεθεί, παραμένουν στα ψυγεία των εμπόρων και των συνεταιρισμών. Αυτό σημαίνει κόστος αποθήκευσης σε μια χρονιά που είναι υψηλή η τιμή της ενέργειας.
Έχουμε επίσης αύξηση των εισαγωγών στα μήλα (κυρίως πράσινα) από Σερβία και Πολωνία, με αποτέλεσμα να υπάρχει «πίεση» στις τιμές.
Ακόμη θα πρέπει να επισημάνουμε ότι τα μήλα στην Αγιά δεν πήραν προκαταβολές αποζημίωσης λόγω των ζημιών από τη θεομηνία Daniel, ενώ άλλες περιοχές πληρώθηκαν.
Όσον αφορά τη νέα παραγωγή μήλων, ο ήπιος φετινός χειμώνας αναμένεται να δημιουργήσει προβλήματα στα μήλα. Ήδη βλέπουμε στα δέντρα κάποιες ποικιλίες (κυρίως κόκκινες) να έχουν μειωμένη παραγωγή. Και το κερασάκι στην τούρτα ήρθε με την σημερινή χαλαζόπτωση».
Υποσχέσεις για αποζημιώσεις της περσινής ακαρπίας είχαν οι καλλιεργητές μήλων στην περιοχή του Βερμίου.
Το υπουργείο ΑΑΤ έχει δηλώσει πρόσφατα ότι εξετάζει επισταμένως το αίτημα για αποζημίωση των παραγωγών και εξαγωγέων μήλων.
Ο κ. Κωνσταντίνος Ελευθεριάδης, μέλος της διοίκησης του Αγροτικού Συλλόγου Βερμίου, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «κατά την πρόσφατη επίσκεψη στους Πύργους που έκανε ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, Γεώργιος Αμανατίδης, για το πρόβλημα της περσινής ακαρπίας στα μήλα ανέφερε ότι έχουν εκταμιευθεί τα κονδύλια και θα προχωρήσουν οι αποζημιώσεις. Πάντως και φέτος υπάρχει το φαινόμενο της ακαρπίας στην περιοχή».
Αυτή την εποχή είμαστε στο πρώτο αραίωμα στις μηλιές. Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος αυτή την περίοδο είναι η εποχή αντιμετώπισης της καρπόκαψας της μηλιάς (Cydia pomonella).
Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Κωνσταντίνος Ελευθεριάδης, «οι μηλοπαραγωγοί έχουν ξεκινήσει τους ψεκασμούς για την αντιμετώπισή της καρπόκαψας της μηλιάς.
Όσοι είναι στο πρόγραμμα ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ την αντιμετωπίζουν με βιολογικούς τρόπους και δεν κάνουν ψεκασμούς. Έστω και αργά πληρωθήκαμε σωστά τα χρήματα του προγράμματος.
Αντίθετα στο Οικολογικό Σχήμα 31.6-Γ «Εξαπόλυση ωφέλιμων μακρο-οργανισμών» όταν κάναμε δήλωση ένταξης στη δράση περιμέναμε ενίσχυση 35 ευρώ το στρέμμα, στην πληρωμή όμως εισπράξαμε μόλις 18 ευρώ, δηλαδή είδαμε μια μείωση της ενίσχυσης κατά 50%.
Για το φουζικλάδιο και το ωίδιο ο Απρίλιος ήταν ξηρός μήνας χωρίς υγρασίες. Τον Μάιο όμως είχαμε βροχοπτώσεις που ευνοούν την ανάπτυξή τους. Αν γίνουν τα σωστά ραντίσματα στην ώρα τους από τους μηλοπαραγωγούς μπορούν να αντιμετωπιστούς».
Στο μεταξύ το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Θεσσαλονίκης, σε ανακοίνωσή του, στις 29 Μαΐου 2024, αναφέρει τα εξής:
Καρπόκαψα της μηλιάς
Από τα δεδομένα του δικτύου των παγίδων της Ημαθίας, της Πέλλας και της Πιερίας, εκτιμάται ότι ξεκίνησε η 2η πτήση του εντόμου το χρονικό διάστημα 24-27 Μαΐου.
Με βάση τις θερμοκρασίες που καταγράφονται από τους μετεωρολογικούς σταθμούς της των αντίστοιχων περιοχών, έγιναν οι υπολογισμοί της έναρξης των ωοτοκιών και των εκκολάψεων των αυγών.
Η έναρξη των ωοτοκιών υπολογίζεται το χρονικό διάστημα 30 Μαιου-1 Ιουνίου.
Οι πρώτες εκκολάψεις υπολογίζονται το χρονικό διάστημα 5-7 Ιουνίου.
Ενδεικτικός χρόνος επέμβασης ανάλογα με τον τρόπο δράσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων:
- 2-4 Ιουνίου για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα με εφαρμογή κατά την εναπόθεση των ωών.
- 6-9 Ιουνίου για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα που στοχεύουν στις νεαρές προνύμφες.
Φουζικλάδιο και Ωίδιο
Οι καιρικές συνθήκες των τελευταίων ημερών ευνοούν την ανάπτυξη του ωιδίου και του φουζικλαδίου. Συνιστάται η συνέχιση της προστασίας των δένδρων με προστατευτικά - θεραπευτικά μυκητοκτόνα, όταν το επιτρέψουν οι καιρικές συνθήκες.
Υπάρχει η δυνατότητα συνδυασμένης καταπολέμησης (Ωίδιο – Φουζικλάδιο).
Ξυλοφάγα Έντομα
Υπάρχει η δυνατότητα ταυτόχρονης καταπολέμησης με την καρπόκαψα εάν χρησιμοποιηθεί κατάλληλο φυτοπροστατευτικό προϊόν.
Για τη σέζια ο ψεκασμός να κατευθύνεται στον κορμό και στους βραχίονες.
Για τον κόσσο ο ψεκασμός να κατευθύνεται στο λαιμό και στον κορμό.
Για τη ζευζέρα ο ψεκασμός να κατευθύνεται στις κορυφές.
Προβλήματα μειωμένης παραγωγής αντιμετωπίζουν την φετινή χρονιά τα μήλα της ποικιλία Ντελίσιους Πιλαφά στην Αρκαδία που είναι ΠΟΠ.
Ο ήπιος χειμώνα με τις υψηλές θερμοκρασίες, που επικρατούσαν κατά τη διάρκειά του, είχαν σαν αποτέλεσμα να μην καταφέρουν τα δέντρα να συμπληρώσουν τις απαιτούμενες ώρες ψύχους και να επηρεαστούν αρνητικά οι φυσιολογικές τους λειτουργίες. Μάλιστα για το πολύ υψηλό ποσοστό ακαρπίας, πρόβλημα που αντιμετωπίζουν και άλλες καλλιέργειες της περιοχής, έστειλε επιστολή προς τους τοπικούς φορείς, τον ΕΛΓΑ και το ΥπΑΑΤ ο Αγροτικός Κτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Αρκαδίας «Η ΕΝΩΣΗ». Στο πρόβλημα αυτό ήρθε να προστεθεί και το βακτήριο της μηλιάς.
Ο κ. Γεώργιος Κυριακούλης, από την εταιρεία TeGaia Κτήμα Κυριακούλη, που ασχολείται με την παραγωγή, την τυποποίηση και την εμπορία μήλων Τριπόλεως Delicious Πιλαφά, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «μέχρι στιγμής στην περιοχή δεν είναι έντονο το πρόβλημα του μύκητα στις καλλιέργειες μήλων Πιλαφά. Μεγαλύτερο πρόβλημα υπάρχει λόγω του ήπιουν χειμώνα. Έχουμε προβλήματα στην καρπόδεση και η παραγωγή φέτος αναμένεται να είναι μειωμένη. Ήδη ο συνεταιρισμός της Αρκαδίας έχει ενημερώσει για το πρόβλημα τον ΕΛΓΑ και ελπίζουμε να αναλάβει πρωτοβουλίες για την στήριξη των παραγωγών. Από τον Οκτώβριο αναμένεται να ξεκινήσει η συγκομιδή τους».
Από την πλευρά του ο κ. Γεώργιος Δημητρόπουλος, ιδιοκτήτης της Αρκαφρόζ, μια οικογενειακή επιχείρηση, που ασχολείται με την παράγωγη, αποθήκευση, επεξεργασία και διακίνηση φρούτων, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «πριν 3 χρόνια είχε εμφανιστεί ξανά το πρόβλημα. Προσβάλει τους βλαστούς στην κορυφή και σαπίζει όλη η ταξιανθία. Εκεί χάνεται η παραγωγή. Φέτος αναμένεται μειωμένη παραγωγή μήλων όπως το περιμέναμε. Αυτό όμως μπορεί να διορθωθεί κάνοντας λιγότερο αραίωμα, που θα γίνει στις 15 Ιουνίου. Πάντως πρόβλημα μειωμένη παραγωγής δεν αντιμετωπίζουν όλα τα χωράφια. Από δω και πέρα ξεκινά η υδρολίπανση που θα παίξει σημαντικό ρόλο στην καλλιέργεια. Θυμίζουμε ότι πέρσι η τιμή παραγωγού για τα τα μήλα Ντελίσιους Πιλαφά Τριπόλεως κυμάνθηκε στα 70 λεπτά το κιλό».