Μέχρι ώρας, σύμφωνα με παραγωγούς και γεωπόνους, δεν φαίνεται να υπάρχουν ιδιαίτερα προβλήματα.
Για την εξέλιξη των καλλιεργειών σε κεράσια, ροδάκινα, βερίκοκα, μήλα κ.λπ. μιλούν στον ΑγροΤύπο, έμπειροι αγρότες, γεωπόνοι, αλλά και εκπρόσωποι συνεταιρισμών.
Ο κ. Σάββας Παστόπουλος, γεωπόνος με κατάστημα εφοδίων στο Νέο Μυλότοπο Γιαννιτσών δήλωσε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «στον κάμπο των Γιαννιτσών οι περισσότερες ποικιλίες βερικοκιάς και δαμασκηνιάς βρίσκονται αυτές τις ημέρες στο στάδιο εκκίνησης της ανθοφορίας ή ακόμα και πλήρους άνθισης. Με τα έως σήμερα δεδομένα φαίνεται πως θα έχουμε μια παραγωγική χρονιά. Όσον αφορά στα βιομηχανικά ροδάκινα είναι στο στάδιο της ροζ κορυφής ενώ στα επιτραπέζια ροδάκινα έχει αρχίσει η ανθοφορία και σε αρκετές ποικιλίες έχει προχωρήσει η άνθιση. Στα κεράσια τώρα έχουν αρχίσει και φουσκώνουν οι οφθαλμοί και εκτιμώ πως κατά τις 20 με 25 του μήνα θα περάσουμε στην ανθοφορία».
Ο κ. Βαλάντης Τέγκος καλλιεργεί υπερπρώιμες ποικιλίες επιτραπέζιων ροδάκινων, αλλά και κερασιές στην περιοχή του Τυρνάβου. Όπως αναφέρει μιλώντας στον ΑγροΤύπο: «την περσινή χρονιά τα κεράσια πήγαν πολύ καλά και είχαμε ικανή παραγωγή και απόδοση. Αντίθετα τα ροδάκινα, τα έκαψε εντελώς ο πάγος. Μέχρι τώρα δεν έχει κάνει ιδιαίτερα κρύα, αλλά οι κερασιές είναι έτοιμες να ανθίσουν, οι δε ροδακινιές έχουν ήδη ανθίσει. Γενικά μέχρι ώρας, δεν βλέπουμε να υπάρχει κάποιο πρόβλημα λόγω της παρατεταμένης καλοκαιρίας».
Ο κ. Δημήτρης Ιμβριώτης, έμπορος αγροτικών προϊόντων δραστηριοποιείται σε Πέλλα και Ημαθία, έχοντας εικόνα για αυτές τις περιοχές και πώς εξελίσσονται οι καλλιέργειες. Σύμφωνα με τον ίδιο: «στα κεράσια είμαστε στη φάση της άνθισης και έως τώρα δεν βλέπουμε να υπάρχει πρόβλημα από τον καιρό. Πρόβλημα θα υπάρξει μόνον αν κάνει παγετό. Στα ροδάκινα, κάποιες ποικιλίες ξεκινούν τώρα να ανθίζουν, ενώ κάποιες άλλες έχουν φτάσει στο 50-70% της άνθισης και απ' ό,τι βλέπουμε δεν έχουν κάποιο πρόβλημα από τον καιρό. Το ίδιο ισχύει και για τις καλλιέργειες νεκταρινιών, μήλων, αλλά και ακτινιδίων. Την περσινή χρονιά, δεν είχαμε προβλήματα από παγετούς, αλλά είχαμε ζημιές από τις πολλές βροχές που έπεσαν τον Ιούνιο».
Φυσιολογική ως ώρας χαρακτηρίζει την χρονιά όσον αφορά στα ροδάκινα, αλλά και τα ακτινίδια της περιοχής ο κ. Ιορδάνης Κυρατλίδης, πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Μέσης. Όπως τονίζει: «υπάρχουν κάποιοι παραγωγοί που είναι ακόμα στα κλαδέματα, αλλά οι περισσότεροι έχουν ολοκληρώσει, έχουν κάνει και τους πρώτους ψεκασμούς, αλλά και λιπάνσεις. Μέχρι ώρας δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιο πρόβλημα με την άνθιση και όλα πάνε καλά. Ίσως, έχουν επηρεαστεί από το μεγάλο κύμα κακοκαιρίας που πέρασε πριν κανένα μήνα, αλλά μόνον κάποιες υπερπρώιμες ποικιλίες ροδάκινων, αλλά κι αυτές με επιφύλαξη. Πρέπει να περάσει καιρός να δούμε αν θα έχουμε επιπτώσεις».
Η κα Ανδρονίκη Μέλιου είναι γεωπόνος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Ράχης Πιερίας «Ο Άγιος Λουκάς» και λέει στον ΑγροΤύπο τα εξής: «όσον αφορά στα κεράσια που είναι και το βασικό προϊόν του Συνεταιρισμού μας, δεν έχουν μπει καν τα δέντρα στο στάδιο της προ-άνθισης. Σε μια εβδομάδα περίπου αναμένεται να βγουν από το λήθαργο τα δέντρα. Εδώ το κλάδεμα έχει σχεδόν ολοκληρωθεί κατά 100%. Όσον αφορά στα βερίκοκα, είναι 10 ημέρες πιο μπροστά και έχουν αρχίσει να φουσκώνουν οι οφθαλμοί. Μέχρι τώρα δεν βλέπουμε να υπάρχει πρόβλημα, παρά το γεγονός ότι δεν είχαμε και την πιο ευνοϊκή χρονιά όσον αφορά στα κρύα και τις θερμοκρασίες. Ωστόσο, τα πράγματα δεν φαίνεται να είναι και τόσο άσχημα όσο πριν τρία χρόνια που ήταν πολύ πιο θερμός ο χειμώνας».
Υπεγράφη, την Πέμπτη, 23 Ιανουάριου 2025, από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα, η απόφαση για την εισοδηματική ενίσχυση των παραγωγών πυρηνοκάρπων, οι οποίοι επλήγησαν από την ασθένεια παραμόρφωσης των καρπών.
Το εγκεκριμένο ποσό υπερβαίνει τα 5 εκατομμύρια ευρώ (200 ευρώ το στρέμμα). Επισημαίνεται ότι οι ενισχύσεις θα δοθούν στους πληγέντες παραγωγούς πυρηνόκαρπων που δήλωσαν τα στρέμματα με παραμορφωμένα φρούτα.
Στο προσεχές χρονικό διάστημα, θα ακολουθήσουν σχετικές οδηγίες για την υλοποίηση της απόφασης και την καταβολή των ενισχύσεων.
Υπενθυμίζει η ΕΘΕΑΣ, σε ανακοίνωσή της, πως καθ’ όλη τη διάρκεια καταγραφής του φαινομένου των παραμορφωμένων πυρηνοκάρπων, κατέθετε λεπτομερείς αναφορές προς την πολιτική ηγεσία του ΥπΑΑΤ, για την πληρέστερη εικόνα και ενημέρωση των εμπλεκόμενων φορέων.
Συγκεκριμένα, για την εξυπηρέτηση των ανωτέρω σκοπών δημιουργήθηκε ηλεκτρονική βάση για την παρακολούθηση της ασθένειας, με αξιόπιστα δεδομένα που βασίστηκαν στις Δηλώσεις ΟΣΔΕ της προηγούμενης χρονιάς. Μάλιστα δε, υπήρξε από τους αρμοδίους ενημέρωση των ΚΥΔ των περιοχών Κεντρικής, Δυτικής Μακεδονίας και Θεσσαλίας, τόσο για την εξέλιξη του φαινόμενου, όσο και για τη λειτουργία της βάσης δεδομένων.
Όπως αναφέρει η ΕΘΕΑΣ, το ηλεκτρονικό σύστημα καταχώρησης έκλεισε, στις 3 Σεπτεμβρίου 2024, αφού είχαν λάβει γνώση όλα τα ΚΥΔ, οι αγρότες και ακολούθως η ηγεσία του ΥπΑΑΤ.
Θα ακολουθήσει πρόγραμμα αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών, με κονδύλι 14 εκατ. ευρώ. Θα πρέπει όμως οι παραγωγοί να βάλουν άλλη καλλιέργεια και να βάλουν αντιχαλαζικό και στάγδην άρδευση στη νέα φύτευση. Επίσης θα πρέπει να πληρώσουν οι παραγωγοί μέρος της επένδυσης.
Σε απελπιστική οικονομική κατάσταση βρίσκονται οι μηλοπαραγωγοί της ορεινής Πέλλας. Δεν έχουν αποζημιωθεί από τις χαλαζοπτώσεις του καλοκαιριού του 2024.
Η ζημιά στην παραγωγή μήλων ήταν ολική και έφτασε στο 100%.
Όπως τονίζουν οι μηλοπαραγωγοί στον ΑγροΤύπο «μετά την ολοκληρωτική καταστροφή χαλαζόπτωσης μαζί με ανεμοθύελλα, που μας έπληξε στις 2 Ιουλίου του 2024, η οποία όπως παραδέχτηκαν όλοι οι αρμόδιοι φορείς ήταν ολοκληρωτική, υποσχέθηκαν προκαταβολή αποζημίωσης, προκειμένου να έχουμε τη δυνατότητα να πληρώσουμε τις ασφαλιστικές μας εισφορές».
Οι μηλοπαραγωγοί ζητούν να αποζημιωθούν έγκαιρα από τον ΕΛΓΑ για να μπορέσουν να συνεχίζουν τις καλλιεργητικές φροντίδες για το επόμενο έτος.
Από την πλευρά του το ΥπΑΑΤ υποστηρίζει ότι από αρχές Φεβρουαρίου θα αρχίσουν οι πληρωμές από τον ΕΛΓΑ για αποζημιώσεις στις ζημιές του 2024.
Πάντως το επόμενο διάστημα θα πρέπει να «ανοίξει» η συζήτηση για το νέο Κανονισμό Ασφάλισης του ΕΛΓΑ και να συμμετέχουν στο διάλογο αγρότες - κτηνοτρόφοι αλλά και τα πολιτικά κόμματα.
Δυσαρέσκεια έχει προκαλέσει στους κόλπους των μηλοπαραγωγών και καστανοπαραγωγών του Δήμου Αγιάς, η πρόσφατη ανακοίνωση του ΥπΑΑΤ, σύμφωνα με την οποία η ενίσχυση που θα δοθεί στους παραγωγούς, αφορά τις ζημιές που προκλήθηκαν το 2024 και όχι το 2023 λόγω Daniel, όπως ήταν το πάγιο αίτημα μας, και οι διαβεβαιώσεις που λάβαμε, τον Σεπτέμβριο, από τον υπουργό.
Όπως αναφέρει ανακοίνωση των Αγροτικών Συλλόγων και Συνεταιρισμών του Δήμου Αγιάς, αυτό σημαίνει ότι πολλοί παραγωγοί θα μείνουν απλήρωτοι, διότι πολλά κτήματα εκριζώθηκαν και δεν υφίστανται το 2024 και δεν δηλώθηκαν στο ΟΣΔΕ ως παραγωγικά.
Συνέπεια όλων αυτών των «μαγειρεμάτων» είναι πως κάποιοι απεργάζονται την μη ένταξη των μήλων της Αγιάς στις ενισχύσεις του προγράμματος ad hoc, ύψους 16.000.000 ευρώ, όπως θα είναι για την υπόλοιπη Ελλάδα και όπως δεσμεύτηκε ο υπουργός ΑΑΤ για όλα τα μήλα της Ελλάδος (5/12/2024).
Για δεύτερη φορά προσπαθούν να βάλουν τους μηλοπαραγωγούς της Αγιάς απέναντι με τους μηλοπαραγωγούς των άλλων περιοχών (η πρώτη ήταν με την Μαγνησία).
«Δεν θα επιτρέψουμε να αδικηθούμε για δεύτερη φορά. Θα μας βρουν πάλι απέναντι», τονίζουν.
Απογοήτευση υπάρχει στους μηλοπαραγωγούς της χώρας επειδή μόνο στην Λάρισα καταβλήθηκαν οι ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis) για την αποκατάσταση εισοδήματος από ζημιές με ακραία καιρικά φαινόμενα και φυσικές καταστροφές κατά το 2024.
Σύμφωνα με την σχετική απόφαση καταβλήθηκε στους μηλοπαραγωγούς της Λάρισας ενίσχυση 320 €/στρ. με συνολικό ποσό 3,84 εκατ. ευρώ.
Να θυμίσουμε ότι για το 2023 είχαν εγκριθεί αλλά δεν είχαν πληρωθεί ΚΟΕ (πρώην ΠΣΕΑ) για απώλειες εισοδήματος λόγω ζημιών που είχαν προκληθεί από το φουζικλάδιο. Αυτό είχε συμβεί επειδή πληρώθηκαν εκείνη την χρονιά την ενίσχυση λόγω της Ουκρανίας (Ουκρανόμετρο).
Πάντως η κυβέρνηση έχει υποσχεθεί ότι θα καταβληθούν τα ΚΟΕ για τους μηλοπαραγωγούς μέχρι τον Μάρτιο. Πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι θα αφορά ποσό της τάξης των 15 εκ. ευρώ, για περιοχές Πέλλας, Κοζάνης, Ημαθία και Καστοριάς, που θα δίνει μια στρεμματική ενίσχυση περίπου 200 ευρώ το στρέμμα.
Υπάρχουν όμως και οι ζημιές από την χαλαζόπτωση του 2024 (Ιούλιος), με τους μηλοπαραγωγούς να τονίζουν στον ΑγροΤύπο ότι πρέπει άμεσα να πληρωθούν τις αποζημιώσεις για να καταφέρουν να προχωρήσουν στις αναγκαίες λιπάνσεις της καλλιέργειας.
Έτσι και αλλιώς πολλά από τα χρήματα που θα πληρώσει ο ΕΛΓΑ θα επιστραφούν στον Οργανισμό με την πληρωμή των ασφαλιστικών εισφορών.
Οι μηλοπαραγωγοί ζητούν άμεσα οικονομική στήριξη για την απώλεια εισοδήματος δύο συνεχόμενων ετών και σκέφτονται να προχωρήσουν το επόμενο διάστημα σε κινητοποιήσεις έξω από τα κτίρια της Περιφέρειας.
Μπορεί να παρουσιάζεται μια αύξηση στις εξαγωγές μήλων της χώρας μας αλλά έχουμε και μια σημαντική αύξηση στις εισαγωγές, κάτι που θα έπρεπε να μας προβληματίζει.
Χωρίς να υπάρχει έλεγχος στην χώρα μας κανείς δεν γνωρίζει που καταναλώνονται ή διακινούνται τα εισαγόμενα μήλα, όταν η εγχώρια παραγωγή μένει απούλητη ή έχει πολύ χαμηλές τιμές παραγωγού.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «με χαμηλούς ρυθμούς γίνονται οι εξαγωγές μήλων.
Από την αρχή της φετινής εμπορικής περιόδου μέχρι σήμερα (1/9/2024 - 10/1/2025) οι εξαγωγές μήλων ανέρχονται σε 28.503 τόνους, αυξημένες κατά 48%, σε σχέση με τους 19.153 τόνους που είχαμε το αντίστοιχο περσινό διάστημα.
Με έκπληξη όμως παρατηρούμε εισαγωγές μήλων στην Ελλάδα και τον Ιανουάριο, από Πολωνία και Βόρεια Μακεδονία.
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία, από τις αρχές του 2025 (δηλαδή μέσα σε 10 ημέρες) έχουν εισαχθεί στην χώρα μας συνολικά 135 τόνοι μήλων.
Όσον αφορά τις εισαγωγές μήλων που είχαμε όλο το 2024, ανήλθαν σε 20.221 τόνους, σαφώς αυξημένες ποσότητες σε σχέση με τις εισαγωγές που είχαμε κάνει το 2023 και είχαν ανέλθει στους 17.500 τόνους.
Για τις ελληνικές εξαγωγές μήλων - αν και συνεχίζονται τα προβλήματα με την Αίγυπτο - ανέρχονται κατά μέσο όριο σε 54.000 τόνους ετησίως.
Δηλαδή για το 2024 είχαμε στην χώρα μας εισαγωγές 20.221 τόνων και εξαγωγές 54.000 τόνους μήλων».
Από αυτά τα νούμερα φαίνεται ότι είτε οι Έλληνες καταναλώνουν ξένα μήλα είτε κάποιοι τα «βαφτίζουν» ελληνικά και τα επανεξάγουν.
Τα μεγάλα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν, παρουσίασαν οι συνεταιριστές της ευρύτερης περιοχής Τυρνάβου στον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Χρήστο Κέλλα, σε συνάντηση που είχαν στις 3/1/2025.
Στο τραπέζι τέθηκαν οι αποζημιώσεις για τις ζημιές που υπέστησαν αχλάδια, σταφύλια και ροδάκινα, καθώς και η ανάγκη για επιπλέον ενισχύσεις στους παραγωγούς, οι οποίοι πλήττονται από τις δύσκολες συνθήκες της αγοράς και των καιρικών φαινομένων.
Οι συνεταιριστές επέμεναν στην ανάγκη εξεύρεσης τρόπων αποζημίωσης των αχλαδιών στο Δήμο Τυρνάβου, για την μικροκαρπία και την κακή ποιότητα λόγω καιρικών συνθηκών.
Επίσης τονίστηκε η αναγκαιότητα αντιμετώπισης του προβλήματος της μη καταβολής ενισχύσεων για τον περονόσπορο στα αμπέλια (οινοποιήσιμα και επιτραπέζια) του Τυρνάβου.
Από την πλευρά του ο κ. Κέλλας τόνισε την αναγκαιότητα συνέχισης της στενής συνεργασίας με τους αγρότες.
Ο κ. Λάμπρος Ντέλας, πρόεδρος του ΑΣΕΠΟΠ Τυρνάβου, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «οι τιμές στα αχλάδια είναι μειωμένες λόγω ποιότητας και μικροκαρπίας. Οι τιμές πώλησης φτάνουν έως και 40% κάτω από τα περσινά επίπεδα. Ζητάμε να αποζημιωθεί η καλλιέργεια της αχλαδιάς. Μειωμένη παραγωγή έχουμε και στα αμπέλια λόγω του περονόσπορου. Περιμένουμε απάντηση από την ΕΕ για τις αποζημιώσεις στα αμπέλια».
Στη συνάντηση παρευρέθηκαν οι Συνεταιρισμοί: Α.Σ. Δένδρων – Ο.Π. Γαία Φρούιτ, Α.Σ. Δένδρων – Ο.Π. Άργισσα, Αγροτικός Οινοποιητικός Συνεταιρισμός Τυρνάβου, Α.Σ. Πλατανουλίων – Φρουτοπηγή, ΑΣΕΠΟΠ Τυρνάβου, Α.Σ. Αργυροπουλίου, Α.Σ. Αμπελώνας, Α.Σ. Δαμασίου και Α.Σ. Γιάννουλης.
Στο υπουργείο Οικονομικών προς υπογραφή τα de minimis για μήλα και κάστανα.
«Η πληρωμή των ενισχύσεων στους παραγωγούς μήλων και κάστανων τις επόμενες μέρες θα αποκαταστήσει το αίσθημα αδικίας που υπήρχε στην επαρχία Αγιάς και θα τονώσει την τοπική οικονομία –που στηρίζεται στην αγροτική παραγωγή. Ήμουν εξ αυτών που επέμεναν ότι θα πρέπει να αποκατασταθεί η αδικία που υφίσταντο οι Αγιώτες σε σχέση με τους παραγωγούς της Μαγνησίας και χαίρομαι γιατί η κυβέρνηση ανταποκρίθηκε στις εύλογες διαμαρτυρίες των αγροτών και των εκπροσώπων τους, προχωρώντας σε αντίστοιχες ενισχύσεις για να τους ανακουφίσει από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σε αυτές τις βασικές καλλιέργειες της περιοχής». Τα παραπάνω τόνισε ο βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος, στην συνάντηση που είχε με πολίτες της Αγιάς με αφορμή την ανταλλαγή ευχών για το νέο έτος.
Θέμα ημερών οι πληρωμές
Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος δεχόμενος καταιγισμό ερωτημάτων από τους αγρότες σχετικά με την περίοδο πληρωμής των ενισχύσεων de minimis που έχουν εξαγγελθεί από το ΥπΑΑΤ, επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Κώστα Τσιάρα και τον υφυπουργό Οικονομικών κ. Θάνο Πετραλιά και έλαβε την διαβεβαίωση ότι η περάτωση των σχετικών αποφάσεων - ήδη έχει βγει η απόφαση για την πίστωση των χρημάτων για το de minimis σε μήλα και κάστανα στον τακτικό προϋπολογισμό του ΥπΑΑΤ, στις 24/12/2024 - θα ολοκληρωθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες και κατόπιν θα πραγματοποιηθεί η πληρωμή του de minimis. Όπως τόνισε στους παριστάμενους αγρότες «στάθηκα στον αγώνα σας και το δίκαιο των αιτημάτων σας αναγνωρίστηκε με τις αποφάσεις για ενίσχυση μήλων και κάστανων στην Αγιά. Στην πολιτική σημασία έχει να είμαστε χρήσιμοι στον τόπο και τους πολίτες -ακόμη κι αν κάποιες φορές γινόμαστε δυσάρεστοι, λέγοντας πικρές αλήθειες».
Επιδοτούμενη αναδιάρθρωση
Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε και η αναδιάρθρωση των δενδροκαλλιεργειών, θέμα για το οποίο ο Θεσσαλός πολιτικός έχει εκφράσει σε κάθε ευκαιρία δημόσια, μέσω του κοινοβουλευτικού ελέγχου, άλλα και σε συναντήσεις του με τις ηγεσίες του ΥπΑΑΤ, την αναγκαιότητα να «τρέξουν» ευέλικτα και γενναία χρηματοδοτικά προγράμματα, σε αντιδιαστολή με την αποτυχημένη τελευταία επιδοτούμενη δράση που εφαρμόστηκε το 2022 μέσω συνεταιρισμών που δεν είχε την απορρόφηση που έπρεπε. Τον περασμένο Οκτώβριο, σε συνάντηση με τον επικεφαλής της αντιπολίτευσης στον Δήμο Αγιάς κ. Θεόδωρο Ριζούλη, είχε υπογραμμίσει την αναγκαιότητα ενεργοποίησης επιδοτούμενων προγραμμάτων για αναδιάρθρωση δενδροκαλλιεργειών, ώστε να αμβλυνθούν οι συνέπειες που υφίστανται οι μηλοπαραγωγοί της Αγιάς από το κλείσιμο παραδοσιακών αγορών, το κόστος παραγωγής κ.α.
Το πρόγραμμα LIFE PureAgroH2O με συντονιστή το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο πραγματοποίησε ημερίδα σε συνεργασία με τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Ζαγοράς και το πρόγραμμα AFOOT, με θέμα «Καλλιέργεια και Διαχείριση Μήλων Ζαγοράς στην εποχή της πράσινης μετάβασης και της κλιματικής κρίσης», στην Ζαγορά Πηλίου, στις 9 Δεκεμβρίου.
Στόχος της ημερίδας ήταν η ανάδειξη της σημασίας προστασίας του περιβάλλοντος την εποχή της κλιματικής αλλαγής, η οποία αποτελεί πρωταρχικό στόχο ενός από τους δυναμικότερους συνεταιρισμούς της χώρας μας με μακροχρόνια ιστορία και παράδοση στην πρωτογενή παραγωγή μήλων.
Αντικείμενο του προγράμματος LIFE PureAgroH2O αποτέλεσε η ανάπτυξη ενός καινοτόμου συστήματος που συνδυάζει συνεργιστικά τις διεργασίες της Φωτοκατάλυσης και της Νανοδιήθησης.
Το σύστημα έχει εγκατασταθεί και λειτουργεί στον Α.Σ. Ζαγοράς για την επεξεργασία υγρών αποβλήτων μετά το πλύσιμο των μήλων, με σκοπό την επαναχρησιμοποίηση του νερού είτε ως αρδευτικού ή σε χώρους του συσκευαστηρίου. Με αυτόν τον τρόπο συμβάλει στην μείωση των πιέσεων στους υδάτινους πόρους της περιοχής και εξασφαλίζει την αειφόρο ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής του.
Στην ημερίδα παραβρέθηκαν κορυφαίοι επιστήμονες από την Ελλάδα και Ισπανία, εκπρόσωποι παραγωγικών φορέων, παραγωγοί αγροτικών προϊόντων, και εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης και της πολιτικής ηγεσίας.
Τα θέματα διαχείρισης νερού συζητήθηκαν στο πλαίσιο Στρογγυλής Τράπεζας παρουσία του Υφυπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κ. Χρ. Τριαντόπουλου και του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας κ. Δ. Κουρέτα.
Την εκδήλωση χαιρέτισαν ο Πρόεδρος του Α.Σ. ΖΑΓΟΡΑΣ κ. Ι. Κράββαρης, ο Δήμαρχος ΖαγοράςΜουρεσίου κ. Κ. Καραγεωργίου, ο Αντιπεριφερειάρχης Ψηφιακής Διακυβέρνησης & Εξυπηρέτησης του Πολίτη κ. Ι. Αναστασίου, ο Γενικός Διευθυντής του Συνδέσμου Βιομηχάνων Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας κ. Β. Κλειτσογιάννης, ενώ τίμησε την ημερίδα με χαιρετισμό και η Υφυπουργός Παιδείας κα. Ζ. Μακρή.
Από ημέρα σε ημέρα αναμένεται να δημοσιευτεί το ΦΕΚ με τις αποζημιώσεις, μέσω προγράμματος de minimis, για τα παραμορφωμένα ροδάκινα.
Τελευταίες πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι το ΥπΑΑΤ εγκαταλείπει το σενάριο για οριζόντια ενίσχυση 200 ευρώ το στρέμμα σε όλες τις περιοχές της Βόρειας Ελλάδας όπου εντοπίστηκαν παραμορφωμένα πυρηνόκαρπα.
Αυτό που αναμένεται να γίνει και να δημοσιευτεί στο ΦΕΚ είναι οι περιοχές που επλήγησαν από την ασθένεια να χωριστούν σε δύο ζώνες. Η πρώτη θα αφορά αυτές που έχουν ζημιές από 30% έως 70% και η δεύτερη ζημιές από 70% έως 100%.
Για την πρώτη ζώνη οι αποζημιώσεις θα κυμαίνονται από 50 έως 150 ευρώ το στρέμμα και για τη δεύτερη ζώνη από 200 έως 250 ευρώ το στρέμμα.
Οι αποζημιώσεις για την απώλεια εισοδήματος των παραγωγών με τα παραμορφωμένα ροδάκινα θα καταβληθούν είτε στις 29 Δεκεμβρίου 2024 είτε κατά το πρώτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου 2025.
Ανοιχτό είναι το θέμα με την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, επειδή οι παραγωγοί δεν μπορούν να σηκώσουν το βάρος του 20% της αξίας που ανέφερε το σχέδιο γιατί έχουν οικονομικά καταστραφεί λόγω της ζημιάς.
Το πρόβλημα με τις αποζημιώσεις για τα παραμορφωμένα ροδάκινα, που ο ΑγροΤύπος έχει ασχοληθεί από την πρώτη στιγμή σε αρκετά άρθρα, έχει πολλά θολά σημεία.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι από που θα βρεθούν τα κονδύλια για την απώλεια εισοδήματος των παραγωγών, επειδή σίγουρα δεν θα πληρώσει ο ΕΛΓΑ.
Επίσης δεν έχει απαντηθεί ξεκάθαρα αν όσοι αποζημιωθούν θα πρέπει να προχωρήσουν σε αναδιάρθρωση καλλιέργειας γιατί σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν αλλά και να ενημερωθούν οι παραγωγοί με ποιες καλλιέργειες πρέπει θα ασχοληθούν.
Ακόμη ένα μεγάλο πρόβλημα είναι με βάση ποιες εκτιμήσεις ζημιάς θα πάρουν χρήματα οι ροδακινοπαραγωγοί. Θα πρέπει ακόμη να αναφέρουμε ότι άλλο είναι μια απλή καταγραφή και άλλο είναι μια εκτίμηση ζημιάς που μπορεί να γίνει είτε από τον ΕΛΓΑ είτε από την Περιφέρεια.
Έχουμε τρεις κατηγορίες παραγωγών, αυτοί έχουν πρόβλημα και ζητούν αποζημίωση, αυτοί που έχουν πρόβλημα αλλά δεν θέλησαν να ζητήσουν αποζημίωση για να μην υποχρεωθούν να προχωρήσουν σε εκρίζωση των δέντρων τους και τέλος αυτοί που θέλουν να αντικαταστήσουν τα δέντρα τους επειδή είναι προβληματικές ποικιλίες ή είναι μη παραγωγικά. Πάντως η ασθένεια παραμένει στην περιοχή.
Στο μεταξύ σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας για τα παραμορφωμένα ροδάκινα, προχώρησαν οι αγρότες με τα τρακτέρ τους, σήμερα Δευτέρα (9/12), έξω από το Δημαρχείο στα Γιαννιτσά. Συμμετείχαν αγρότες που είχαν πρόβλημα από την ασθένεια στην Πέλλα, από τα χωριά Αμπελειές, Αγροσυκιά, Λεπτοκαρυά, Δαμιανού, Αχλαδοχωρίου, Αρχονικά κ.α. Η απόφαση για την κινητοποίηση πάρθηκε στην γενική έκτακτη συνέλευση που έγινε μετά από την πρωτοβουλία αγροτών στις Αμπελειές, παρουσία των βουλευτών και του Δημάρχου Πέλλας.
Όπως τόνισε στον ΑγροΤύπο ο κ. Άγγελος Κουβάτσης, γεωπόνος και παραγωγός πυρηνόκαρπων από τις Αμπελειές της Πέλλας, «ζητάμε να καταβληθεί ελάχιστη αποζημίωση 600 ευρώ το στρέμμα πριν το τέλος του 2024. Να σας αναφέρω ενδεικτικά το κόστος παραγωγής 3 τόνων νωπού ροδάκινου ανέρχεται σε 650 ευρώ το στρέμμα. Ακόμη ζητάμε αναστολή πληρωμών σε ΕΦΚΑ και ΕΛΓΑ και σχέδιο αντιμετώπισης του φαινομένου. Θα πρέπει να συσταθεί Ειδική Επιτροπή Επιστημόνων που θα συλλέξει στοιχεία από τον περιοχή που έχει εμφανιστεί η ασθένεια και ενόψει της καλλιεργητικής περιόδου του 2025 να μας ενημερώσει ποιες καλλιέργειες μπορούν να γίνουν. Αφού θα ενταχθούμε σε πρόγραμμα αναδιάρθρωσης καλλιεργειών όπως μας είπαν δεν θα μπορούμε να καλλιεργήσουμε πυρηνόκαρπα. Ρωτάμε το ΥπΑΑΤ τι καλλιέργειες θα μπορούμε να βάλουμε. Επίσης για να γίνει αναδιάρθρωση καλλιέργειας θα χρειαστεί οικονομική στήριξη στους παραγωγούς».
Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα και όπως μας ανέφεραν κύκλοι από το ΥπΑΑΤ, οι περιοχές που επλήγησαν από την ασθένεια θα χωριστούν σε δύο ζώνες. Η πρώτη θα αφορά αυτές που έχουν ζημιές πάνω από 70% της παραγωγής και η δεύτερη κάτω από αυτό το ποσοστό. Δέντρα ηλικίας κάτω από 5 ετών και πάνω από 15 ετών φαίνεται ότι μένουν εκτός αποζημίωσης.
Το Υπουργείο προσανατολίζεται να προχωρήσει στην χορήγηση ενισχύσεων de minimis για την απώλεια εισοδήματος στους παραγωγούς. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, οι αποζημιώσεις για τα παραμορφωμένα ροδάκινα θα καταβληθούν είτε στις 29 Δεκεμβρίου 2024 είτε κατά το πρώτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου 2025. Αυτό που ακόμη δεν έχει γίνει γνωστό είναι η τιμή της στρεμματικής αποζημίωσης.
Πάντως η κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί είναι πολύ κρίσιμη και χρειάζεται δίκαιες λύσεις.
Το πρόγραμμα Ad hoc για την αποζημίωση των μηλοπαραγωγών, ύψους 16 εκατ. ευρώ, που ανακοίνωσε ο υπουργός ΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, στην Καστοριά, αφορά όλη την Ελλάδα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, τα χρήματα θα καταβληθούν σε όλους τους νομούς που υπάρχει μηλοκαλλιέργεια. Με βάση τα στοιχεία του ΥπΑΑΤ, μιλάμε για περίπου 75.000 στρέμματα καλλιέργειας μήλων στην χώρα, οπότε έχουμε μια στρεμματική ενίσχυση γύρω στα 200 ευρώ το στρέμμα.
Ο υπουργός ΑΑΤ ανέφερε ότι τα χρήματα αναμένεται να πληρωθούν τον Απρίλιο του 2025. Μιλάμε για Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις (ΚΟΕ) οπότε θα πρέπει να αναζητηθούν από το ταμείο του κρατικού προϋπολογισμού.
Όσον αφορά τις ενισχύσεις λόγω του πολέμου της Ουκρανίας (χρήματα για Ουκρανόμετρο), όπως είχαμε αναφέρει στον ΑγροΤύπο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την πληρωμή των αποζημιώσεων, τον Απρίλιο του 2023, συνολικού ύψους 25.145.430 ευρώ (150 €/στρ. για κάστανα και 250 €/στρ για μήλα).
Για το 2024 η χώρα μας έστειλε νέο φάκελο αλλά δεν έγινε σωστή ανάλυση των στοιχείων και έτσι δεν εγκρίθηκε από την ΕΕ. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δώσει το «πράσινο φως» για πληρωμή του ποσού 237.839 ευρώ, που είναι το υπόλοπο των 25.145.430 ευρώ που δεν είχαν καταβληθεί για το 2023.
Ad hoc πρόγραμμα αποζημίωσης των μηλοπαραγωγών ύψους 16 εκατ. ευρώ, ανακοίνωσε ο υπουργός ΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, στην εκδήλωση: «Εθνική Στρατηγική για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη-Συζητάμε, Αποφασίζουμε, Προχωράμε, ΜΑΖΙ για την Καστοριά».
Έργα και δράσεις ύψους 180 εκατ. ευρώ βρίσκονται σε εξέλιξη, από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στο νομό Καστοριάς, με στόχο την αναβάθμιση του πρωτογενούς τομέα στην περιοχή. Όπως ανακοίνωσε ο ΥπΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης «Εθνική Στρατηγική για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη- Συζητάμε, Αποφασίζουμε, Προχωράμε, ΜΑΖΙ για την Καστοριά», τα ποσά αυτά αφορούν χρηματοδοτήσεις από το ΠΑΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης και αποζημιώσεις από τον ΕΛΓΑ.
Ο κ. Τσιάρας τόνισε ότι υπάρχει συντονισμένη κυβερνητική δράση για την υλοποίηση της εθνικής στρατηγικής που αφορά στην ανάπτυξη της Καστοριάς και πρόσθεσε ότι η στρατηγική αυτή δίνει απάντηση στην κραυγή αγωνίας που εκπέμπουν οι τοπικοί φορείς για συγκράτηση του πληθυσμού στην περιοχή. Όπως υπογράμμισε ο υπουργός η μεγαλύτερη συμβολή που έχει ο πρωτογενής τομέας στη χώρα είναι η διατήρηση και ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, συμπληρώνοντας ότι οι υποδομές και τα έργα που έχουν προγραμματισθεί συμβάλλουν, αφενός προς την κατεύθυνση αυτή και αφετέρου προς την πραγματική ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας.
Αναφερόμενος στο αίτημα των τοπικών θεσμικών παραγόντων για αποζημίωση των μηλοπαραγωγών, ο κ. Τσιάρας διευκρίνισε ότι αν και η ζημιά που υπέστησαν δεν προβλεπόταν από τον κανονισμό του ΕΛΓΑ, θα υπάρξει ένα ad hoc πρόγραμμα, ύψους 16 εκατ. ευρώ, που θα αφορά στους μηλοπαραγωγούς, το οποίο αναμένεται να πληρωθεί έως τον Απρίλιο.
Ο Υπουργός ανέδειξε, ακόμη, τον αναπτυξιακό ρόλο του ΥΠΑΑΤ και αναφέρθηκε στα έργα που προωθούνται μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων στα οποία συμμετέχει το υπουργείο.
Τα προγραμματισμένα έργα
Τα 180 εκατ. ευρώ κατανέμονται ως εξής:
Από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης έχουν καταβληθεί περίπου 71,8 εκατ. ευρώ σε 6.497 δικαιούχους γεωργούς και κτηνοτρόφους.
Για τη βελτίωση των καλλιεργειών έχουν ξεκινήσει εγγειοβελτιωτικά έργα, φράγματα και αρδευτικά Δίκτυα προϋπολογισμού 87 εκατ. ευρώ.
Επίσης υλοποιούνται 9 έργα αγροτικής οδοποιίας, προϋπολογισμού 4,3 εκατ. ευρώ.
Με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας χρηματοδοτούνται 5 ιδιωτικά επενδυτικά σχέδια με προϋπολογιζόμενη δημόσια δαπάνη 5 εκατ. ευρώ και 1 επενδυτικό σχέδιο βρίσκεται σε στάδιο αξιολόγησης, με προϋπολογιζόμενη δημόσια δαπάνη 3 εκατ. ευρώ.
Επίσης, το 2024 καταβλήθηκαν από τον ΕΛΓΑ, αποζημιώσεις ύψους 8,4 εκατ. ευρώ σε 1.289 δικαιούχους.
Συγκεκριμένα, όπως είπε ο κ. Τσιάρας:
Από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2022, μέχρι σήμερα 6.497 δικαιούχοι έχουν λάβει, 71,8 εκατ. ευρώ.
Ενδεικτικά:
Εξισωτική αποζημίωση (ενίσχυση γεωργών σε μειονεκτικές περιοχές για την αντιστάθμιση του επιπλέον κόστους λόγω των γεωγραφικών περιορισμών) 19,2 εκατ. ευρώ και 4.498 ωφελούμενοι
Σχέδια Βελτίωσης: 13,2 εκατ. ευρώ και 252 ωφελούμενοι
Βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία: 7,1 εκατ. ευρώ και 381 ωφελούμενοι
Εκκίνηση επιχείρησης για νέους γεωργούς: 9,8 εκατ. ευρώ και 355 ωφελούμενοι
Υλοποίηση δράσεων της στρατηγικής ανάπτυξης CLLD/LEADER: 7,3 εκατ. ευρώ και 62 ωφελούμενοι
Σε ό,τι αφορά στα εγγειοβελτιωτικά έργα:
Κατασκευή Φράγματος Νεστορίου: Προϋπολογισμός 49.000.000 ευρώ. Αφορά την Κατασκευή φράγματος, ύψους 75 μ., επί του ποταμού Αλιάκμονα, στο Νεστόριο Καστοριάς και δημιουργία τεχνητής λίμνης 823 στρεμμάτων. Η άρδευση θα αφορά 000 στρέμματα και θα δώσει τη δυνατότητα για αναδιάρθρωση των ξερικών καλλιεργειών με νέες δυναμικές με έμφαση στα φασόλια, ενώ το αρδευτικό του δίκτυο που είναι υπό μελέτη θα αλλάξει τον παραγωγικό χάρτη ιδιαίτερα μετά την κρίση στη γουνοποιία και τις επιπτώσεις της επίθεσης της Ρωσίας στην Ουκρανία, καθώς θα ανοίξει νέες δυνατότητες για την αγροτική παραγωγή σε όλη την Καστοριά.
Αρδευτικό δίκτυο Γέρμας: προϋπολογισμός 5.000.000 ευρώ. Το έργο καλύπτει συνολική καλλιεργήσιμη έκταση 3.278 στρ. και περιλαμβάνει:
Τον κεντρικό αγωγό μεταφοράς του νερού από τη θέση του υφιστάμενου φρεατίου του αγωγού υδροληψίας του φράγματος στην προς άρδευση περιοχή.
Το δίκτυο διανομής με τις απαιτούμενες υδροληψίες και
Μικρά τεχνικά και φρεάτια ελέγχου του δικτύου
Φράγμα και αρδευτικά δίκτυα Διποταμιάς στο Δήμο Νεστορίου: Προϋπολογισμός 33.000.000 ευρώ. έργο αφορά φράγμα ύψους 30 μ. Με αργιλικό πυρήνα με ταμιευτήρα 900.000 μ3. Τα αρδευτικά δίκτυα είναι σε έκταση 500 στρεμμάτων.
Έργα Αγροτικής Οδοποιίας
Βελτίωση προσβασιμότητας στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις των αγροκτημάτων του Δήμου Άργους Ορεστικού. Προϋπολογισμός: 2,62 εκατ. ευρώ για 5 έργα, με δικαιούχο τον Δήμο Άργους Ορεστικού
Βελτίωση αγροτικής οδοποιίας κτηματικής περιοχής Καστοριάς και Καλοχωρίου-Τσαρτίστας. Προϋπολογισμός: 1 εκατ. ευρώ για 2 έργα, με δικαιούχο τον Δήμο Καστοριάς
Βελτίωση υφιστάμενης αγροτικής οδοποιίας Δήμου Νεστορίου. Προϋπολογισμός: 686.000 ευρώ για 2 έργα, με δικαιούχο τον Δήμο Νεστορίου.
Ιδιωτικές Επενδύσεις με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
Άξονες:
Πράσινος αγροτουρισμός
Εκσυγχρονισμός του πρωτογενούς τομέα
Καινοτομία και πράσινη μετάβαση στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων
Ενίσχυση υδατοκαλλιεργειών
Άξονας: Πράσινος Αγροτουρισμός
α) Υλοποιείται 1 επενδυτικό έργο, με δημόσια δαπάνη ύψους 3,5 εκατ. ευρώ και συνολικού προϋπολογισμού 7 εκατ. ευρώ.
β) Σε στάδιο αξιολόγησης 3 επενδυτικά έργα, με δημόσια δαπάνη ύψους 1,5 εκατ. ευρώ και συνολικού προϋπολογισμού 3 εκατ. ευρώ.
Αποζημιώσεις ΕΛΓΑ
Το τρέχον έτος:
Έχουν καταβληθεί αποζημιώσεις συνολικού ύψους 8,4 εκατ. ευρώ σε 289 δικαιούχους για ζημιές που σημειώθηκαν το 2023, κυρίως σε καλλιέργειας φασολιών και μήλων.
Έχουν υποβληθεί 113 αναγγελίες ζημιάς και 199 δηλώσεις ζημιάς, με κυριότερα ζημιογόνα αίτια:
- τις βροχοπτώσεις Μαΐου, που έπληξαν σανοδοτικές καλλιέργειες,
- τον καύσωνα Ιουλίου, που έπληξε κυρίως καλλιέργειες φασολιών,
- τις χαλαζοπτώσεις Αυγούστου – Σεπτεμβρίου, που έπληξαν κυρίως κηπευτικά και δενδρώδεις καλλιέργειες (κυρίως μήλα).
Έχουν ολοκληρωθεί οι εκτιμήσεις
Έχει ξεκινήσει η διατύπωση των πορισμάτων εκτίμησης.
Πρόγραμμα Αλιεία, Υδατοκαλλιέργεια και Θάλασσα 2021-2027
Περιοχή Στρατηγικής Τοπικής Ανάπτυξης (Αλιευτικές Ζώνες): Εσωτερικών Υδάτων
Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.
Προϋπολογισμός: 4.300.000 ευρώ.
Φυσικά στις προαναφερόμενες δράσεις θα πρέπει να συνυπολογισθεί η δυνατότητα ανάπτυξης θερμοκηπιακών καλλιεργειών που προσφέρει το πρόγραμμα των 600 εκατ. ευρώ με χρηματοδότηση 50% από το ΣΣ ΚΑΠ, 35% από τραπεζικό δανεισμό και 15% από ίδια κεφάλαια.
Για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες της περιοχής ισχύουν τα μέτρα για επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο, καθώς και οι ρυθμίσεις για τα κόκκινα δάνεια που σύντομα θα έλθουν προς ψήφιση στη Βουλή.
Μέσα, τέλος, από την υλοποίηση των δράσεων του ΣΣ ΚΑΠ για την περίοδο 2023-2027 θα απορροφηθούν στον πρωτογενή τομέα 14 δις ευρώ σε ολόκληρη τη χώρα.
Κάλεσμα για νέο συλλαλητήριο με τρακτέρ και αγροτικά αυτοκίνητα στην πλατεία της Αγιάς Λάρισας, την Τετάρτη (4 Δεκέμβρη), από την Ενωτική Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Νομού Λάρισας και τους Αγροτικούς Συλλόγους και Συνεταιρισμούς της Αγιάς, διεκδικώντας την αποζημίωση των μηλοπαραγωγών και καστανοπαραγωγών του Δήμου έπειτα από τις καταστροφικές πλημμύρες του «Daniel».
Όπως σημειώνουν στην κοινή τους ανακοίνωση η Ομοσπονδία και οι Σύλλογοι:
«Οι αγρότες της Αγιάς που είδαν την παραγωγή τους να καταστρέφεται και να έχουν μειωμένο εισόδημα, δεν έχουν άλλα έσοδα πέρα από τις αποζημιώσεις που έχουν δοθεί σε όλους τους πληγέντες αγρότες της Θεσσαλίας εκτός από την Αγιά.
Δώσαμε ως δείγμα καλής θέλησης περιθώριο στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να ανακοινώσει το χρονοδιάγραμμα πληρωμής και το ποσό αποζημίωσης ως τέλος του Νοεμβρίου, ως τώρα δεν έχουμε πάρει απάντηση.
Με δικές μας έρευνες γνωρίζουμε τον αριθμό των παραγωγικών στρεμμάτων που πρέπει να αποζημιωθούν και το ποσό για τα μήλα ανέρχεται στα 380 €/στρέμμα, ενώ για τα κάστανα έχει ανακοινωθεί ποσό 200 €/στρέμμα.
Απαιτούμε από το υπουργείο να μας απαντήσει για το χρονοδιάγραμμα πληρωμής και να αποζημιώσει άμεσα τους δικαιούχους παραγωγούς μήλων και κάστανων με το αντίστοιχο ποσό αποζημίωσης.
Απαιτούμε και διεκδικούμε άμεσα να ολοκληρωθούν και να δοθούν τα πορίσματα για την χαλαζόπτωση που έπληξε το καλοκαίρι εκτάσεις του Δήμου Αγιάς καθώς και τα πορίσματα από τον παγετό σε κεράσια και άλλες εκκρεμότητες από τον ΕΛΓΑ.
Να υπάρχει κάλυψη του χαμένου εισοδήματος από τις καιρικές συνθήκες που έπληξαν τον Δήμο Αγιάς και δεν καλύπτονται από τον ΕΛΓΑ.
Απευθύνουμε κάλεσμα στους παραγωγούς της Αγιάς να βρίσκονται σε αγωνιστική ετοιμότητα εφόσον δεν υπάρξει δέσμευση από το Υπουργείο ως τέλος του μήνα.
Γνωρίζουμε πολύ καλά την δύναμη του συλλογικού αγώνα, της ενότητας μας και της αποφασιστικότητας μας, της μαζικής συμμετοχής στις αγωνιστικές κινητοποιήσεις.
Αυτά ήταν τα καθοριστικά στοιχεία που ανάγκασαν δυο φορές την Κυβέρνηση να ικανοποιήσει τα δίκαια αιτήματα μας και να προχωρήσει σε αποζημιώσεις που δίνουν μια ανάσα στην οικονομική και κοινωνική ζωή όλου του Δήμου».
Η Ελλάδα έχει μια αρνητική παράδοση όταν είναι να πληρώσει αποζημιώσεις ή ενισχύσεις σε αγρότες γιατί πάντα το κάνει με μεγάλη καθυστέρηση.
Μέχρι το τέλος του 2024 θα πρέπει να καταβληθούν οι κρατικές ενισχύσεις σε παραγωγούς μήλων και κάστανων, σύμφωνα με τροποποιητική απόφαση που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, η πληρωμή αφορά κάποια υπόλοιπα του Ουκρανόμετρου που δόθηκαν το 2023.
Θυμίζουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την πληρωμή των αποζημιώσεων καλλιεργειών στους παραγωγούς μήλων και καστάνων της χώρας από τον Απρίλιο του 2023.
Σύμφωνα με το ΦΕΚ, το ύψος της ενίσχυσης ανέρχεται σε 25.145.430 ευρώ και θα βαρύνει τις πιστώσεις του ΠΔΕ και συγκεκριμένα του Τομεακού Προγράμματος Ανάπτυξης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Η ενίσχυση για τα κάστανα αφορά σε 57.332 παραγωγικά στρέμματα καστανιάς και 4.885 δικαιούχους, με ύψος ενίσχυσης 150 €/στρ και συνολικό ποσό ενίσχυσης 7.438.750 ευρώ.
Η ενίσχυση για τα μήλα αφορά σε 74.950 παραγωγικά στρέμματα μηλιάς και 6.710 δικαιούχους, με ύψος ενίσχυσης 250 €/στρ και συνολικό ποσό ενίσχυσης 17.706.680 ευρώ.
Όπως αναφέρει η απόφαση στο ΦΕΚ, η ενίσχυση δίνεται για στήριξη των παραγωγών μήλων και κάστανων της χώρας, που επλήγησαν από την αύξηση του κόστους παραγωγής (και ιδίως από την αύξηση του κόστους ενέργειας, φυτοπροστασίας, θρέψης φυτών) με συνακόλουθη τη μείωση του εισοδήματός τους, ως αποτέλεσμα της Ρωσικής Εισβολής στην Ουκρανία και της διαταραχής της εφοδιαστικής αλυσίδας και παράλληλα της αναγκαιότητας κάλυψης της ρευστότητας των ανωτέρω παραγωγών.
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Η απόφαση της ΕΕ για την έγκριση της πληρωμής αναφέρει ότι θα καταβληθούν από την Ελλάδα κρατικές ενισχύσεις ύψους 250 ευρώ το στρέμμα στα μήλα και 150 ευρώ το στρέμμα για τα κάστανα. Το συνολικό ποσό θα ανέρχεται σε 237.839 ευρώ.
Διαβάστε την απόφαση της ΕΕ (εδώ)
Η χώρα μας έκανε εισαγωγές 3.000 τόνων μήλων μόνο κατά τον Οκτώβριο του 2024 και ενώ ακόμη δεν είχε ολοκληρωθεί η συγκομιδή της εγχώριας παραγωγής.
Από την άλλη σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, από 1/9/2024 έως 1/11/2024, εξήχθησαν από την χώρα μας συνολικά 22.000 τόνοι μήλων, από τους οποίους περίπου 4.000 τόνοι πήγαν προς την Αίγυπτο.
Πάντως η κατάσταση όσον αφορά τη δυνατότητα εξαγωγής στην Αίγυπτο δεν άλλαξε. Η κυβέρνηση της Αιγύπτου απαιτεί από τις εισαγωγικές εταιρείες της χώρας να έχουν εξαγωγική δραστηριότητα που τους επιτρέπει να αποκτούν ξένο νόμισμα.
Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού (Α.Σ.) Άρνισσας, Γιώργος Παπαδόπουλος, «η ελληνική παραγωγή μήλων έχει δεσμευτεί με την αιγυπτιακή αγορά, η οποία λόγω των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ζητάει μήλα με μειωμένες τιμές.
Μόλις το 10% της ελληνικής παραγωγής διακινείται στην εγχώρια αγορά ενώ το υπόλοιπο πάει για εξαγωγή.
Τις προηγούμενες ημέρες ολοκληρώθηκε η συγκομιδή της ποικιλίας Φούτζι που έχει ζήτηση στην αγορά αλλά είναι μειωμένες ποσότητες. Αντίθετα οι κόκκινες ποικιλίες μήλων δεν έχουν ζήτηση στην αγορά.
Η χώρα μας έχει το υψηλότερο κόστος παραγωγής μήλων στην ΕΕ και αυτό θα πρέπει να το εξετάσει η πολιτεία.
Φέτος λόγω των καιρικών συνθηκών αλλά και των χαλαζοπτώσεων που έπληξαν την περιοχή η παραγωγή έχει πολλά ποιοτικά προβλήματα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα πολλές ποσότητες μήλων να έχουν οδηγηθεί στην χυμοποίηση, με τις τιμές να έχουν ξεκινήσει από 7 λεπτά και τώρα να είναι στα 16 λεπτά το κιλό.
Φέτος η τιμή παραγωγού στα μήλα δεν πρόκειται να ξεπεράσει τα 38 λεπτά το κιλό για τα καλής ποιότητας.
Τα προγράμματα δωρεάν διανομής φρούτων στα σχολεία και επισιτιστικής βοήθειας θα πρέπει να τρέξουν στην χώρα μας ξανά γιατί βοηθούσαν στην απορρόφηση της παραγωγής μήλων».
Ο κ. Γιώργος Ζέικος, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Ο Κίσσαβος», δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «είμαστε στο τελείωμα της συγκομιδής μήλων Φούτζι με την παραγωγή να έχει εξαχθεί κυρίως στην Αίγυπτο.
Αντίθετα οι κόκκινες ποικιλίες μήλων δεν έχουν καλή απορρόφηση από την αγορά. Μικρό ενδιαφέρον υπάρχει και για τα πράσινα μήλα σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια.
Είμαστε ακόμη στο ξεκίνημα της εμπορικής περιόδου με τα προβλήματα να παραμένουν στις εξαγωγές προς την Αίγυπτο. Δεν καταφέραμε να βρούμε νέες αγορές για την εξαγωγή. Κάπως καλύτερα πάνε τα πράγματα στην εγχώρια αγορά αλλά δεν είναι δυνατόν να απορροφήση την ελληνική παραγωγή.
Όσον αφορά τις αποζημιώσεις που θα καταβληθούν στους μηλοπαραγωγούς της Αγιάς λόγω της θεομηνίας, μας είπαν για ένα ποσό της τάξης των 4 εκατ. ευρώ αλλά ακόμη δεν γνωρίζουμε πόση θα είναι η στρεμματική ενίσχυση».
O κ. Κωνσταντίνος Ελευθεριάδης, μηλοπαραγωγός και πρόεδρος στον Αγροτικό Σύλλογο Βερμίου, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «ολοκληρώθηκε η συγκομιδή στην περιοχή στα μήλα Φούτζι, που έχουν καλή ζήτηση, με τιμές που κυμαίνονται από 50 έως και 65 λεπτά το κιλό.
Αντίθετα υποτονική είναι η ζήτηση στα κόκκινα μήλα με τις τιμές παραγωγού να κυμαίνονται από 15 έως 35 λεπτά το κιλό.
Παραμένει το πρόβλημα της ακαρπίας για δεύτερη συνεχή χρονιά στην περιοχή και όπως φαίνεται από την εικόνα που έχει το μικροκλίμα της περιοχής θα το έχουμε και τα επόμενα χρόνια. Επίσης πολλά μήλα λόγω των υψηλών θερμοκρασιών έχουν εγκαύματα και είναι μη εμπορεύσιμα».
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Παγκόσμιας Ένωσης Μήλων και Αχλαδιών (World Apple and Pear Association – WAPA), η φετινή ελληνική παραγωγή μήλων αναμένεται να είναι αυξημένη, κατά 56,4%, σε σχέση με το 2023, ανερχόμενη στους 287.000 τόνους, καθώς και κατά 14,8% αυξημένη σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας τριετίας.
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εμπόρων Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών (ΣΕΚΛΑ), Νίκος Καλόγρης, με ανακοίνωσή του αναφέρθηκε στην πορεία του μήλου από το χωράφι στο ράφι.
Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα μήλα (Στάρκιν) ξεκινάνε από το χωράφι με τιμή 0,70 ευρώ το κιλό και φτάνουν στο ράφι σε τιμή - κατ' ελάχιστο - 1,70 € το κιλό.
Αναφερόμενος στο θέμα ο κ. Κωνσταντίνος Ελευθεριάδης, μηλοπαραγωγός και πρόεδρος στον Αγροτικό Σύλλογο Βερμίου, εκφράζει την έκπληξή του στην αναφορά του προέδρου του ΣΕΚΛΑ ότι ο παραγωγός λαμβάνει 70 λεπτά και ότι το κόστος συγκομιδής είναι στα 10 λεπτά το κιλό.
Όπως υποστηρίζει ο παραγωγός στον ΑγροΤύπο, «στην περοχή του Βερμίου παράγονται 25.000.000 κιλά μήλα. Ο μέσος όρος τιμής παραγωγού φέτος είναι στα 35 λεπτά το κιλό, ενώ τα έξοδα αγγίζουν τα 30 λεπτά (φυτοπροστασία, λίπανση, ενέργεια, καύσιμα και εργατικά που επωμίζεται αποκλειστικά ο παραγωγός). Ο μηλοπαραγωγός σήμερα πλήττεται από παντού και παλεύει για να επιβιώσει. Για αυτό χρειάζεται τον σεβασμό όλων».
Να θυμίσουμε τι είχε υποστηρίξει ο πρόεδρος του ΣΕΚΛΑ:
Ο Σύνδεσμος Εμπόρων Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών, ενόψει του χειμώνα και της εποχής παραγωγής και διάθεσης μήλων, φέρνει στη δημοσιότητα τις τιμές σε όλα τα στάδια της παραγωγής και διακίνησης αυτού του πολύτιμου αγροτικού προϊόντος στην Ελλάδα.
Όπως ανέφερε ο κ. Νίκος Καλόγρης, πρόεδρος του ΣΕΚΛΑ, συχνά, οι παραγωγοί των μήλων αλλά και οι καταναλωτές διερωτώνται πώς είναι δυνατόν ένα κιλό μήλα (στάρκιν) να ξεκινά την πορεία του από το χωράφι με τιμή 0,70 € το κιλό και να καταλήγει στο ράφι με τιμή -κατ' ελάχιστο- 1,70 € το κιλό. Η πορεία έχει ως εξής:
- 0,70 €/κιλό παραγωγός
- 0,10 €/κιλό εργάτες συγκομιδής
- 0,20 €/κιλό αποθήκευση, ψυγεία
- 0,15 €/κιλό εργαζόμενοι για μεταφορά από ψυγείο στο τελάρο
- 0,07 €/κιλό μεταφορικά (ανάλογα με το ύψος των καυσίμων)
- 0,35 €/κιλό έξοδα συσκευασίας
- 0,13 €/κιλό ΦΠΑ, φορτωτικά, διαλογή, φύρα, κέρδος εμπόρων
Το άθροισμα των παραπάνω είναι 1,70 €. Ένα κιλό μήλα, λοιπόν, φτάνει σε αυτή την τιμή - κατ' ελάχιστο - στον καταναλωτή, γεγονός που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί καθώς τα πολλαπλά κόστη δεν είναι δυνατόν να απαλειφθούν ακόμα και αν όλη πορεία την αναλάβει ένας συνεταιρισμός.
Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί ο συνεταιρισμός της Ζαγοράς, ο οποίος παράγει το καλύτερο ελληνικό ΠΟΠ προϊόν της κατηγορίας, το μήλο Ζαγοράς, και δεν επιτρέπει να φύγει από τα συσκευαστήρια το ένα κιλό μήλα, χαμηλότερα από την τιμή του 1,35 €/ κιλό.
Οι επιπτώσεις στη ροδακινοκαλλιέργεια από την ασθένεια που παραμορφώνει τους καρπούς συζητήθηκαν σε πρόσφατη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στην Π.Ε. Πέλλας, παρουσία κλιμακίου του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου.
Ακολούθησε δεύτερη συνάντηση των ερευνητών του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου με την ομάδα εργασίας των γεωπόνων στην Π.Ε. Πέλλας. Πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι έγινε δειγματοληψία στην περιοχή και θα ακολουθήσει νέα δειγματοληψία την Άνοιξη.
Και στις δύο συναντήσεις πάντως δεν έγινε καμιά αναφορά για τις αποζημιώσεις των παραγωγών που έπαθαν ζημιά και για την αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος.
Αυτή την στιγμή οι ροδακινοπαραγωγοί είναι ξεκρέμαστοι και δεν γνωρίζουν αν παρά τους ψεκασμούς κατά των ακάρεων και τις καλλιεργητικές φροντίδες και έξοδα που θα κάνουν όλο τον χρόνο τι θα γίνει με την επερχόμενη παραγωγή τους.
Επίσης δεν έχουν κάποια επίσημη ενημέρωση αν θα πρέπει να προχωρήσουν σε εκριζώσεις των χωραφιών που υπάρχει πρόβλημα και αλλαγή καλλιέργειας.
Μιλάμε για παραγωγούς πυρηνόκαρπων που έχουν μείνει χωρίς εισόδημα και δεν ξέρουν τι θα κάνουν στο μέλλον.
Από την πλευρά του ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και βουλευτής Πέλλας, Διονύσης Σταμενίτης, κατά την συνάντηση που είχε ανέφερε ότι σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες, τις Αντιπεριφέρειες και το Μπενάκειο, έχει εκπονηθεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που περιλαμβάνει:
Α. Την αναλυτική εξέταση της ασθένειας με σκοπό να εντοπιστούν με ακρίβεια τα παθογόνα αίτια που προκαλούν την παραμόρφωση των καρπών (ροδακίνων), και
Β. Την έκδοση οδηγού συμβουλών προς τους παραγωγούς για υιοθέτηση καλλιεργητικών πρακτικών.
Υπενθυμίζεται ότι μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί δύο αποφάσεις:
1. «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ιώσεων και ιοειδών στα πυρηνόκαρπα», Α.Π. 4894/123121/26-04-2024
2. «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ακάρεων του γένους Eriophyes sp. σε καλλιέργειες πυρηνοκάρπων», Α.Π. 10086/278395/17-09-2024
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης τονίστηκε η ανάγκη της συνδυαστικής εφαρμογής των ορθών καλλιεργητικών πρακτικών, όπως αυτές περιγράφονται στις παραπάνω οδηγίες, γεγονός που αναμένεται, σύμφωνα με την εκτίμηση των επιστημόνων, να συμβάλλει στον περιορισμό του φαινομένου.
Παράλληλα, ήδη το κλιμάκιο του Μπενακείου βρίσκεται στη περιοχή, με σκοπό την ολοκληρωμένη συλλογή δειγμάτων, ώστε να προχωρήσει η έρευνα του φαινομένου, την οποία έχει ζητήσει και χρηματοδοτεί το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Σύμφωνα με το επιστημονικό προσωπικό η συλλογή των δειγμάτων από τους ίδιους είναι απαραίτητη, καθώς θα γίνει με τον προβλεπόμενο τρόπο (ποσότητα, περιοχές συλλογής, τμήματα του δέντρου).
Μέτρα που πρέπει να ληφθούν
Η ΠΕ Πέλλας σε ανακοίνωσή της αναφέρει τα άμεσα μέτρα, που πρέπει να ληφθούν κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο (Σεπτέμβριος –Οκτώβριος), περιλαμβάνουν:
α) Την απομάκρυνση από τους οπωρώνες και την καταστροφή (με θάψιμο), των καρπών που έχουν πέσει στο έδαφος ή παραμένουν πάνω στα δέντρα, και
β) Τον ψεκασμό των οπωρώνων ροδάκινων/νεκταρινιών, μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα (Σεπτέμβριος – Οκτώβριος) με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα για να αντιμετωπισθούν οι διαχειμάζοντες πληθυσμοί του ακάρεως (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση του ΥπΑΑΤ).
Μέτρα που πρέπει να ληφθούν κατά την επερχόμενη καλλιεργητική περίοδο, προκειμένου να υπάρξει περαιτέρω μείωση των πληθυσμών του ακάρεως, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά το κλάδεμα καρποφορίας, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή των αφαιρούμενων κατά το κλάδεμα φυτικών ιστών, και
β) Τον ψεκασμό με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα στο φούσκωμα των οφθαλμών.
Μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά τα οποιαδήποτε τύπου κλαδέματα/κλαδοκάθαρο, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή, του αφαιρούμενου φυτικού υλικού, και
β) Αποφυγή μετακίνησης οποιουδήποτε φυτικού υλικού (π.χ. εμβόλια) μεταξύ περιοχών/οπωρώνων.
Τονίζεται ότι οι καλλιεργητές ροδάκινων / νεκταρινιών πρέπει, παράλληλα να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την διαχείριση των ιολογικών προσβολών στους οπωρώνες τους, όπως αυτά περιγράφονται στο έγγραφο της υπηρεσίας μας με Α.Π.: 4894/123121/26-04-2024 και τίτλο: «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ιώσεων και ιοειδών στα πυρηνόκαρπα».
Σημειώνεται ότι, μετά και την εξέταση των δειγμάτων καρπών, που ακολούθησε της εξέτασης των δειγμάτων φύλλων, πέραν της ιογενούς προσβολής, εντοπίστηκε και ύπαρξη ακάρεων. Για τον λόγο αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό οι παραγωγοί να ακολουθήσουν τις οδηγίες που έχουν εκδοθεί στο σύνολο τους και όχι αποσπασματικά.
Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή του Αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Πέλλας, Δάνη Τζαμτζή, του Προϊσταμένου της ΔΑΟΚ Γιώργου Γαϊτάνη, του Προϊσταμένου του Τμήματος Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της ΔΑΟΚ Συμεών Μαρνασίδη, της Διευθύντριας του Τμήματος Φυτοπαθολογίας του Μπενάκειου Χριστίνα Βαρβέρη και της Γεωπόνου-Ακαρολόγου του Μπενακείου Ελευθερίας Καπαξίδη.
Συνάντηση με τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ, κ. Α. Λυκουρέντζο, πραγματοποίησε ο Βουλευτής Ημαθίας, Τάσος Μπαρτζώκας, από κοινού με τον Βουλευτή Πέλλας, Λάκη Βασιλειάδη.
Η συζήτηση επικεντρώθηκε στα ζητήματα που αφορούν τις δύο περιοχές σε σχέση με τις αποζημιώσεις των αγροτών και των παραγωγών από τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές που υπέστησαν ενώ η παραγωγή τους βρίσκονταν σε φάση συγκομιδής ή λίγο πριν από αυτή.
Συγκεκριμένα, οι δύο Βουλευτές έθεσαν στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ τα προβλήματα που έχουν ανακύψει μετά τις άκαιρες βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν μέσα στον Αύγουστο και είχαν ως αποτέλεσμα εκτεταμένες ζημιές κυρίως σε πυρηνόκαρπα -και άλλα προϊόντα-, που βρίσκονταν στο στάδιο της συγκομιδής ή λίγο πριν από αυτό.
Όπως τόνισαν οι Βουλευτές, είναι επιτακτική ανάγκη να αναγνωριστεί το ζημιογόνο αίτιο και να προχωρήσει τελικά η διαδικασία με τις σχετικές αναγγελίες μέσω ΕΛΓΑ, ώστε να αποζημιωθούν οι παραγωγοί.
Επίσης, θα πρέπει να εξασφαλισθεί η ένταξη στον νέο κανονισμό του ΕΛΓΑ της ζημίας από έντονες και ακραίες βροχοπτώσεις, ώστε να αποφεύγεται η ταλαιπωρία για τους παραγωγούς που σημειώνεται τα τελευταία χρόνια λόγω των ακραίων καιρικών αυτών φαινομένων.
Επιπλέον, ο Τάσος Μπαρτζώκας έθεσε στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ την ανάγκη ενίσχυσης σε προσωπικό του Υποκαταστήματος του ΕΛΓΑ Ημαθίας - Πέλλας, αίτημα στο οποίο ο κ. Λυκουρέντζος ανταποκρίθηκε θετικά, ενημερώνοντας πως στο εγγύς μέλλον θα υπάρξει πρόσληψη επιπλέον προσωπικού με τριετείς συμβάσεις και δυνατότητα ανανέωσης για ακόμα τρία έτη.
Ο Τάσος Μπαρτζώκας επεσήμανε για ακόμη μια φορά το σύνολο των ζημιών που έχουν υποστεί οι αγρότες της Ημαθίας εξαιτίας καιρικών φαινομένων, όπως οι έντονες βροχοπτώσεις στα τέλη Μαρτίου 2024, αλλά και η καταστροφική ανεμοθύελλα στις αρχές Ιουνίου 2024, και τόνισε ότι για όλα τα περιστατικά θα πρέπει να υπάρξει επίσπευση στην έκδοση των πορισμάτων και τελικά στις αποζημιώσεις.
Ο στόχος της επίσκεψης αλλά και της όλης προσπάθειας από πλευράς των δύο Βουλευτών όλο αυτό το διάστημα από τις αρχές του καλοκαιριού είναι αφενός να εξασφαλιστεί η αποζημίωση των πληγέντων παραγωγών από τις καταστροφές που τους οδήγησαν σε απώλεια της παραγωγής και του εισοδήματός τους, και αφετέρου, να γίνει πράξη η ένταξη της αιτίας αυτής ξεκάθαρα στον νέο κανονισμό του ΕΛΓΑ, ώστε να αποφεύγεται η ταλαιπωρία της διεκδίκησης των αποζημιώσεων από τους αγρότες και οι μεγάλες καθυστερήσεις που παρατηρούνται τώρα.
Η ανάγκη να δημιουργηθεί το πλαίσιο αυτό είναι επιτακτική δεδομένου πως τα φαινόμενα αυτά έχουν παγιωθεί και γίνονται όλο και συχνότερα.
Σε εξέλιξη βρίσκεται η συγκομιδή μήλων σε όλες τις περιοχές της χώρας. Οι πρώιμες ποικιλίες είχαν μια καλή ροή στο εμπόριο και έφυγαν με καλές τιμές, όμως στην συνέχεια όσο αυξάνουν οι ποσότητες από τις παραγωγικές περιοχές της χώρας αρχίζει η «πίεση» των τιμών.
Σε συνάντηση που είχαν ο υπουργός και υφυπουργός ΑΑΤ κ.κ. Τσιάρας και Κέλλας, με τους εκπροσώπους μηλοπαραγωγών της Αγιάς, έγινε αναφορά στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Έμφαση δόθηκε στις δυσκολίες πρόσβασης για συλλογή και διακίνηση των προϊόντων τους λόγω των καταστροφών από τη θεομηνία Daniel, καθώς και στη μείωση της συνδεδεμένης ενίσχυσης με τη νέα ΚΑΠ, που σε συνδυασμό με το αυξημένο κόστος παραγωγής, δημιουργεί ένα δυσχερές οικονομικό περιβάλλον.
Μετά από σειρά διαβουλεύσεων και συναντήσεων με τους φορείς των μηλοπαραγωγών το προηγούμενο διάστημα, ανακοινώθηκε η πρόθεση της ηγεσίας του Υπουργείου να εξασφαλίσει τα χρηματοδοτικά εργαλεία και να τους στηρίξει με ενισχύσεις μέσω του προγράμματος de minimis.
Ο Χρήστος Κέλλας δήλωσε σχετικά: «Είναι καθήκον μας να σταθούμε δίπλα στους μηλοπαραγωγούς της Αγιάς που επλήγησαν από τη θεομηνία και να τους στηρίξουμε με κάθε τρόπο, ώστε να συνεχίσουν την παραγωγική τους δραστηριότητα. Αναγνωρίζουμε τη σημασία του κλάδου για την αγροτική παραγωγή της χώρας και τη συμβολή του στην ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας. Θα γίνει καταγραφή των καλλιεργειών στις οποίες παρατηρήθηκε πρόβλημα και θα προχωρήσουμε σε ανάλογες ενισχύσεις».
Ο κ. Γιώργος Ζέικος, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Ο Κίσσαβος», δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «βρεθήκαμε στην σύσκεψη με την ηγεσία του ΥπΑΑΤ και μας ενημέρωσε ότι θα καταβληθούν στους μηλοπαραγωγούς της Αγιάς 4 εκατ. ευρώ με την μορφή de minimis οριζόντιας ενίσχυσης για τα προβλήματα με τη συλλογή και διακίνηση των προϊόντων τους λόγω των καταστροφών από τη θεομηνία Daniel, καθώς επίσης για τις επιπτώσεις από την μείωση της συνδεδεμένης ενίσχυσης από τη νέα ΚΑΠ. Το επόμενο διάστημα θα γίνει η καταγραφή των στρεμμάτων καλλιέργειας βάση της οποίας θα καταβληθεί η ενίσχυση».
Φετινή εμπορική περίοδος μήλων
Όσον αφορά την φετινή εμπορική περίοδο ο κ. Γιώργος Ζέικος επισήμανε ότι «φέτος η συγκομιδή στα μήλα της πρώιμης ποικιλίας «Gala» ξεκίνησε δύο εβδομάδες νωρίτερα σε σχέση με πέρσι. Η ελληνική παραγωγή ήταν μειωμένη και υπήρξε καλή ζήτηση από την αγορά. Αποτέλεσμα αυτή την περίοδο να έχουν πωληθεί όλα τα μήλα της συγκεκριμένης ποικιλίας και να έχουν αδειάσει τα ψυγεία.
Οι τιμές φέτος που πουλήθηκαν τα Gala είναι καλύτερες σε σχέση με πέρυσι αλλά δεν ήταν ικανοποιητικές για τους παραγωγούς λόγω υψηλού κόστους καλλιέργειας.
Από αρχές Σεπτεμβρίου ξεκίνησε η συγκομιδή για τις κόκκινες ποικιλίες και τις επόμενες ημέρες θα ξεκινήσει για τα μήλα Granny Smith, που είναι η κύρια ποικιλία για εξαγωγή.
Λόγω των καιρικών συνθηκών φέτος συγκομίστηκαν ταυρόχρονα από όλες τις περιοχές της χώρας οι κόκκινες ποικιλίες μήλων, με αποτέλεσμα να πέσουν μεγάλες ποσότητες ταυτόχρονα στην αγορά. Επίσης η ροή των εξαγωγών μέχρι στιγμής δεν είναι ικανοποιητική. Αποτέλεσμα οι τιμές των μήλων να είναι μειωμένες κατά μέσο όρο 15 λεπτά σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο».
Ηλιακά εγκαύματα στα μήλα της Καστοριάς παρατηρούνται τη φετινή χρονιά, αναφέρει σε επιστολή του, προς τον υπουργό ΑΑΤ Κώστα Τσιάρα και τον πρόεδρο του ΕΛΓΑ Ανδρέα Λυκουρέντζο, ο αντιπεριφερειάρχης Καστοριάς, Δημήτρης Σαββόπουλος. Όπως τονίζει το εν λόγω πρόβλημα άρχισε να γίνεται αντιληπτό από τα μέσα του καλοκαιριού, κλιμακώθηκε μέχρι και σήμερα λίγες μέρες πριν την συγκομιδή, δημιουργώντας μεγάλη ζημιά στην παραγωγή. Στην επιστολή αναφέρεται ότι οι μηλοκαλλιεργητές είναι αναγκαίο και απαραίτητο να αποζημιωθούν για την ζημιά που υπέστησαν.
Από την πλευρά του ο Δημοσθένης Μωυσίδης, πρόεδρος της Γεωργικής Εταιρείας Οπωροκηπευτικών Καστοριάς (ΓΕΟΚ), τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι το πρόβλημα με τα εγκαύματα αφορά κυρίως τα δέντρα νέας ηλικίας.
Και προσθέτει: «είμαστε στο 80% της συγκομιδής των κόκκινων ποικιλιών και ακολουθούν τα Φούτζι και Granny Smith.
Το εξαγωγικό εμπόριο δεν κινείται όπως τα προηγούμενα χρόνια. Είναι θετικό όμως που ακόμη καταφέρνουμε να κάνουμε εξαγωγές μήλων στην Μέση Ανατολή, με τους πολέμους και τα προβλήματα που έχουμε στο Σουέζ.
Όσον αφορά την εμπορική περίοδο ελπίζουμε φέτος να παραμείνει όπως ξεκίνησε. Η μειωμένη ροή των εξαγωγών που κάνουμε προς Αίγυπτο σε συνδυασμό με τις ιδιαίτερα αυξημένες εισαγωγές μήλων από γειτονικές χώρες δημιουργούν προβλήματα στην εγχώρια παραγωγή.
Πέρυσι είχαμε ένα καλό ξεκίνημα στις τιμές μήλων αλλά στην συνέχεια έπεσαν απότομα, από τις αρχές Οκτωβρίου, λόγω των εισαγωγών μήλων που έγιναν κυρίως από την Σερβία. Πολλοί καταναλωτές έφαγαν σέρβικα μήλα χωρίς να το γνωρίζουν και έγιναν πολλές ελληνοποιήσεις. Αποτέλεσμα να μείνουν στα ψυγεία αδιάθετα πολλά ελληνικά μήλα, ενώ το ίδιο πρόβλημα αντιμετώπισαν και οι Αλβανοί. Βέβαια πολλοί στην χώρα μας δεν κατάλαβαν το πρόβλημα.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι έχουμε μεγάλες επενδύσεις στην καλλιέργεια μήλων στην Σερβία τα τελευταία χρόνια. Είναι ευρωπαϊκά κεφάλαια και πηγαίνουν εκεί γιατί η χώρα δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα του ρώσικου εμπάργκο και μπορεί να εξάγει αγροτικά προϊόντα στις ρώσικες αγορές. Το κόστος αγοράς γης και εργατικών είναι μειωμένο και το εμπόριο φέρνει μεγάλα κέρδη στους επενδυτές.
Σε περίπου 20 ημέρες θα έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή στην Σερβία και θα δούμε πως θα εξελιχθεί η αγορά και αν θα επαναλαληφθούν τα περσινά προβλήματα».
Προβλήματα με τις τιμές αντιμετωπίζουν και τα μήλα στους Πύργους Κοζάνης. Ο κ. Κωνσταντίνος Ελευθεριάδης, μηλοπαραγωγός και μέλος της διοίκησης του Αγροτικού Συλλόγου Βερμίου, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή έχει σχεδόν ολοκληρωθεί η συγκομιδή στα κόκκινα μήλα και θα ξεκινήσει σε λίγο η ποικιλία Φούτζι.
Οι τιμές στα κόκκινα μήλα αν και ξεκίνησαν από καλά επίπεδα στα 65 λεπτά το κιλό στην συνέχεια «πάγωσε» το εμπόριο λόγω του πολέμου στην Μέση Ανατολή, που γίνονται οι βασικές εξαγωγές μας. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα το 80% της παραγωγής μήλων να φύγει από τους παραγωγούς με ανοικτές τιμές.
Φέτος έχουμε γενικότερα προβλήματα μειωμένης παραγωγής αλλά και ποιότητας.
Παραμένει το πρόβλημα της ακαρπίας για δεύτερη συνεχή χρονιά και όπως φαίνεται από την εικόνα που έχει το μικροκλίμα της περιοχής θα το έχουμε και τα επόμενα χρόνια. Από την άλλη ακόμη κάνουμε διαβούλευση για τον Κανονισμό του ΕΛΓΑ με αποτέλεσμα να μην αποζημιώνονται οι παραγωγοί από την ακαρπία. Επίσης οι υψηλές θερμοκρασίες έφεραν εγκαύματα στα μήλα και βράσιμο σε αυτά που είχαν αντιχαλαζικά δίχτια.
Ακόμη οι καιρικές συνθήκες φέτος επηρέασαν την καλλιέργεια, με αποτέλεσμα να συγκομίζεται ταυτόχρονα η παραγωγή από όλες τις περιοχές της χώρας, κάτι που επηρέασε αρνητικά τις τιμές».
Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ακάρεων του γένους Eriophyes sp. που βρέθηκαν στις καλλιέργειες παραμορφωμένων πυρηνόκαρπων.
Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae είναι αποκλειστικά φυτοφάγα είδη, που απαντώνται τόσο σε καλλιεργούμενα όσο και σε αυτοφυή φυτά.
Στην πλειονότητα τους είναι εξειδικευμένα όσον αφορά τον ξενιστή τους, τρεφόμενα σε συγκεκριμένα φυτικά είδη ή μικρό αριθμό συγγενών μεταξύ τους ειδών, συχνά προκαλώντας εντυπωσιακά συμπτώματα. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες.
Όπως τονίζει η Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, επειδή κατά την εξέταση παραμορφωμένων καρπών ροδάκινων και νεκταρινιών από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο (ΜΦΙ), οι οποίοι προέρχονταν από οπωρώνες περιοχών της Λάρισας, Ημαθίας και Πέλλας, έχουν βρεθεί ακάρεα του γένους Eriophyes sp., τα οποία υπάρχει πιθανότητα να προκαλούν ή να συμβάλλουν στην εμφάνιση παραμορφώσεων των καρπών των πυρηνοκάρπων (ροδάκινα), προτείνονται προληπτικά μέτρα φυτοπροστασίας (καλλιεργητικά και χημική αντιμετώπιση) και προτείνει τα εξής:
1. Άμεσα μέτρα, που πρέπει να ληφθούν κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο (Σεπτέμβριος –Οκτώβριος), τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Την απομάκρυνση από τους οπωρώνες και την καταστροφή (με θάψιμο), των καρπών που έχουν πέσει στο έδαφος ή παραμένουν πάνω στα δέντρα, και
β) Τον ψεκασμό των οπωρώνων ροδάκινων/νεκταρινιών, μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα (Σεπτέμβριος – Οκτώβριος) με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα για να αντιμετωπισθούν οι διαχειμάζοντες πληθυσμοί του ακάρεως (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://1click.minagric.gr/oneClickUI/frmFytoPro.zul του ΥπΑΑΤ.
2. Μέτρα που πρέπει να ληφθούν κατά την επερχόμενη καλλιεργητική περίοδο, προκειμένου να υπάρξει περαιτέρω μείωση των πληθυσμών του ακάρεως, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά το κλάδεμα καρποφορίας, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή των αφαιρούμενων κατά το κλάδεμα φυτικών ιστών, και
β) Τον ψεκασμό με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα στο φούσκωμα των οφθαλμών.
3. Μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά τα οποιαδήποτε τύπου κλαδέματα/κλαδοκάθαρο, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή, του αφαιρούμενου φυτικού υλικού, και
β) Αποφυγή μετακίνησης οποιουδήποτε φυτικού υλικού (πχ εμβόλια) μεταξύ περιοχών / οπωρώνων. Τονίζεται ότι οι καλλιεργητές ροδάκινων / νεκταρινιών πρέπει, παράλληλα να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την διαχείριση των ιολογικών προσβολών στους οπωρώνες τους, όπως αυτά περιγράφονται στο έγγραφο της υπηρεσίας μας με Α.Π.: 4894/123121/26-04-2024 και τίτλο: «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ιώσεων και ιοειδών στα πυρηνόκαρπα».
Παρατηρήσεις
α) Κατά την εφαρμογή φυτοπροστατευτικών προϊόντων πρέπει να ακολουθούνται πάντα οι οδηγίες της εγκεκριμένης ετικέτας από το Υπ.Α.Α.Τ., οι οποίες αναγράφονται στην συσκευασία και να τηρούνται όλοι οι κανόνες προφυλάξεως για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.
β) Σε κάθε περίπτωση εμφάνισης συμπτωματολογίας στα δέντρα του οπωρώνα, παρόλο που ελήφθησαν όλα τα αναγκαία μέτρα, οι καλλιεργητές πυρηνοκάρπων πρέπει άμεσα να ενημερώνουν την ΔΑΟΚ ΠΕ Πέλλας.
Νομικά αναμένεται να κινηθούν οι Συνεταιριστικοί και Συνδικαλιστικοί φορείς των ροδακινοπαραγωγών για να απαιτήσουν την πληρωμή αποζημιώσεων για τις ζημιές από τις βροχοπτώσεις στις 18 και 20 Αυγούστου.
Όπως είχε αναφέρει από την πρώτη στιγμή ο ΑγροΤύπος, ο ΕΛΓΑ, συνεχίζοντας την θέση που έχει εδώ και χρόνια, αρνείται να ικανοποιήσει την αξίωση των πληγέντων παραγωγών να υπάρξει ασφαλιστική κάλυψη για τις ζημίες που υπέστησαν, επικαλούμενος την απόφαση του 2017 (παρά την τότε αντίθετη άποψη που είχε ανακοινώσει η σχετική επιτροπή).
Να θυμίσουμε ότι τον περασμένο Αύγουστο είχε κατατεθεί στο ΥπΑΑΤ αίτημα σύστασης επιστημονικής επιτροπής για τις ζημίες στα πυρηνόκαρπα, έτσι ώστε να εφαρμοστεί ο νόμος 3877/2010 και να αποζημιωθούν οι ζημιές των αγροτών από τις άκαιρες βροχοπτώσεις των τελευταίων ημερών, από την Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ).
Έρχεται σήμερα ο κ. Χρήστος Γιαννακάκης, Αντιπρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, σε επιστολή του προς τους συνεταιρισμούς των ροδακινοπαραγωγών αναφέρει τα κάτωθι στοιχεία, τα οποία αποτελούν τεκμηρίωση για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων από τους ζημιωθέντες παραγωγούς μέλη των Συνεταιρισμών:
«Στοιχείο 1ο
Ο νόμος 3877/2010, ΦΕΚ 160 Α’, 20-9- 2010, στο άρθρο 5, προσδιορίζει τους ασφαλιζόμενους από τον ΕΛΓΑ φυσικούς κινδύνους και στην παράγραφο 1 ζ), αναφέρει ως άμεση ζημιά στη φυτική παραγωγή και επομένως καλυπτόμενη, τη ζημιά που προκαλείται από υπερβολική και άκαιρη βροχόπτωση.
Στοιχείο 2ο
Ο κανονισμός ασφάλισης φυτικής παραγωγής του ΕΛΓΑ, αριθμός 157502/ΦΕΚ 1668 Β΄ 27-7-2011 στο άρθρο 2 παράγραφο α), αναφέρει ότι υπάγεται στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΕΛΓΑ το ζημιογόνο αίτιο των υπερβολικών και άκαιρων βροχοπτώσεων.
Επίσης στον ίδιο κανονισμό στους εννοιολογικούς προσδιορισμούς στο άρθρο 3 παράγραφο 8, ορίζεται ότι τα ζημιογόνα αίτια που καλύπτει η ασφάλιση του ΕΛΓΑ, είναι μεταξύ των άλλων, οι υπερβολικές και άκαιρες βροχοπτώσεις.
Στο ίδιο άρθρο, παράγραφο 8 στ ), προσδιορίζεται και η έννοια του εν λόγω φαινομένου, αναφέροντας ότι «υπερβολικές και άκαιρες βροχοπτώσεις θεωρείται η πτώση βροχής, η οποία λόγω έντασης και ύψους ή παρατεταμένης διάρκειας και ύψους, ή παρατεταμένης διάρκειας και εποχής που συμβαίνει, προκαλεί ζημιές στη φυτική παραγωγή».
Στο άρθρο 4, του ίδιου κανονισμού, παράγραφο 1, αναφέρεται ότι καλύπτονται ασφαλιστικά και αποζημιώνονται μόνο οι άμεσεςζημιές που αποδεδειγμένα προκαλούνται από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια και που προσδιορίζονται στο άρθρο3 του κανονισμού που προαναφέραμε.
Στοιχείο 3ο
Στο εγχειρίδιο εκτιμητικής του ΕΛΓΑ, στο ειδικό κεφάλαιο που αναφέρεται στην ζημιές στα ροδάκινα οι οποίες προκαλούνται από υπερβολικές και αρκετές βροχοπτώσεις,στην παράγραφο 2,1,α), προσδιορίζεται ότι η καρπόπτωσηείναι μία από τις καλυπτόμενες ζημίες (σελίδα 93).
Στοιχείο 4ο
Με βάση τα στοιχεία της μετεωρολογικής υπηρεσίας που έχουμε, στην περιοχή της Βέροιας ενώ όλες τις ημέρες του μήνα Αυγούστου το ύψος της βροχόπτωσης ήταν μηδενικό, στις ημερομηνίες 18 Αυγούστου και 20 Αυγούστου, το ύψος βροχής ανήλθε στα 60,8 και 20,8 χιλιοστά αντίστοιχα και στην περιοχή της Αριδαίας στις 20 Αυγούστου στα 42,8 χιλιοστά. Στις εν λόγω ημερομηνίες είχαμε και τις ζημίες της καρπόπτωσης.
Επομένως στοιχειοθετείται και από επίσημα στοιχεία, το ύψος της βροχόπτωσης για τις συγκεκριμένες ημερομηνίες, το οποίο είναι υψηλό. Επίσης πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το γεγονός της καρπόπτωσης σημειώθηκε αμέσως μετά τη βροχόπτωση, άρα είναι εμφανές ότι αυτό ήταν το ζημιογόνο αίτιο.
Τέλος, επισημαίνουμε ότιη βροχόπτωση δεν προκάλεσε την καθυστέρηση της συγκομιδής, για να θεωρηθεί ότι αυτή αποτέλεσε το αίτιο της ζημιάς, διότι η καρπόπτωση επισυνέβη αμέσως μετά τη βροχόπτωση και μάλιστα σε όλες τις ποικιλίες επιτραπέζιων, νεκταρινιών και συμπύρηνων ροδακίνων.
Κατόπιν τούτου, καλούνται όλοι οι Συνεταιριστικοί και Συνδικαλιστικοί φορείς των Ροδακινοπαραγωγών, να απαιτήσουν την άμεση εφαρμογή του νόμου και του κανονισμού του ΕΛΓΑ, προασπίζοντας τα νόμιμα συμφέρονται των αγροτών και των μελών τους».
Για το θέμα κατέθεσε ερώτηση στην Βουλή ο Βουλευτής Πέλλας της Νέας Δημοκρατίας, Λάκης Βασιλειάδης.
Τη Δευτέρα (9 Σεπτεμβρίου 2024), ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διονύσης Σταμενίτης, απάντησε στη Βουλή σε επίκαιρη ερώτηση της βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Θεοδώρας Τζάκρη, σχετικά με την ασθένεια παραμόρφωσης των καρπών που απειλεί τα ροδάκινα και νεκταρίνια.
Στην ερώτησή της η κα Τζάκρη αναφέρθηκε στο ιστορικό της νέας ασθένειας η οποία πρωτοεμφανίστηκε το 2021 στο χωριό Αμπελιές των Γιαννιτσών σε κτήματα περίπου 10 στρέμματα με ροδακινιές.
Τόνισε ακόμη τη γρήγορη διασπορά της ασθένειας και το σοβαρό κίνδυνο που ελλοχεύει να καταστραφεί μεγάλο ποσοστό της καλλιέργειας της ροδακινιάς στην Πέλλα και στην Ημαθία, γεγονός που σημαίνει ότι στην πράξη θα απειληθεί η εγχώρια παραγωγή ροδάκινων και η οικονομία αυτών των δυο περιοχών που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την καλλιέργεια της ροδακινιάς πρωτίστως αλλά και των λοιπών πυρηνοκάρπων.
Και πρόσθεσε: «Οι παραγωγοί είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι και προβληματισμένοι ιδιαίτερα φέτος που η εμπορική διαχείριση του συμπύρηνου ροδάκινου δεν εξελίχθηκε ιδιαίτερα καλά (χαμηλή τιμή, παραγωγή που δεν απορροφήθηκε, κλαρίσιος χυμός, κλπ) και ζήτησε να ληφθούν πιο αποτελεσματικά μέτρα τόσο για την οικονομική ενίσχυση των παραγωγών όσο και τον περιορισμό της ασθένειας που περιλαμβάνουν άμεσες αποζημιώσεις και ένα σωστό πρόγραμμα αναδιάρθρωσης που να περιλαμβάνει ενισχύσεις για την εκρίζωση, τις νέες φυτεύσεις και την απώλεια εισοδήματος που θα προκύψει από αυτή τη διαδικασία».
Απάντηση ΥπΑΑΤ
Από την πλευρά του ΥπΑΑΤ, ο Υφυπουργός κ. Σταμενίτης, αναφέρθηκε σε μια σειρά ενεργειών αλλά και σε δυο μελέτες που είναι σε εξέλιξη προκειμένου το Υπουργείο να καταλήξει στον τρόπο αντιμετώπισης της ασθένειας.
Επισήμανε τη συνεχή και άμεση επιστημονική καθοδήγηση και σε μια σειρά οδηγιών που θα δοθούν το επόμενο διάστημα στους παραγωγούς σχετικές με την φυτοπροστασία-εύρεση των ακάρεων, όπως ψεκασμοί και διαχείριση υπολειμμάτων καρπών και κλαδέματος.
Αν και τόνισε ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να σταθεί στο πλευρό των παραγωγών δεν έκανε καμία αναφορά σε αποζημιώσεις των παραγωγών ή σε ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, προκειμένου να εκριζωθούν τα κτήματα που έχουν πληγεί ώστε να περιοριστεί η ασθένεια.
Ειδικότερα, ο υφυπουργός σημείωσε ότι το σχέδιο του ΥπΑΑΤ βασίζεται σε τρία σημεία: Πρώτον, στην ενδελεχή έρευνα των αιτιών του φαινομένου, που είναι αυτή που θα οδηγήσει στην οριστική αντιμετώπιση του. Δεύτερον, στην επιστημονική καθοδήγηση των παραγωγών με στόχο των περιορισμό εξάπλωσης του φαινομένου. Και τρίτον, στη διερεύνηση και εξεύρεση χρηματοδοτικού εργαλείου για τη στήριξη των παραγωγών που έχουν υποστεί μεγάλη ή μικρή απώλεια εισοδήματος αλλά και στην αξιοποίηση των εργαλείων της νέας ΚΑΠ για χρηματοδότηση αναδιάρθρωσης καλλιεργειών.
Για το πεδίο της έρευνας, ο κ. Σταμενίτης περιέγραψε το πλήθος ενεργειών στις οποίες προχώρησε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Με πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει ο ίδιος ως αρμόδιος Υφυπουργός, αμέσως μετά την ενημέρωση που έγινε στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου αλλά και μετά τη σχετική ενημέρωση από το Μπενάκειο για τα αποτελέσματα που είχαν προκύψει από τη μελέτη των δειγμάτων (φύλλα), που εντόπιζαν ιολογική προσβολή.
Συγκεκριμένα:
- Διοργανώθηκε σύσκεψη με τη συμμετοχή αρμοδίων φορέων του ΥπΑΑΤ και της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, επιστημόνων του Μπενάκειου και γεωπόνων της πληγείσας περιοχής όπου αποφασίστηκαν συγκεκριμένες ενέργειες.
- Από τη Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥπΑΑΤ, εκδόθηκε οδηγός καλλιεργητικών πρακτικών, με στόχο τον περιορισμό εξάπλωσης του φαινομένου, και απεστάλη στις ΔΑΟΚ, οι οποίες το γνωστοποίησαν στους παραγωγούς.
- Συστάθηκε ομάδα εργασίας αποτελούμενη από τις Αντιπεριφέρειες που εκδηλώθηκε το πρόβλημα, την ΕΘΕΑΣ, την υπό σύσταση Διεπαγγελματική Πυρηνόκαρπων, την ΕΚΕ και εκπροσώπους των παραγωγών και γεωτεχνικών των περιοχών αυτών.
Ωστόσο, στο πλαίσιο της διερεύνησης του φαινομένου, την Άνοιξη του 2024, εστάλησαν στο Μπενάκειο και δείγματα από καρπούς, με τα αποτελέσματα των αναλύσεων στους καρπούς να εμφανίζουν την ύπαρξη ακάρεων. Με τα νέα δεδομένα, το Υπουργείο προχώρησε σε μια σειρά νέων ενεργειών που συνοψίζονται ως εξής:
1. Το ΥπΑΑΤ χρηματοδότησε ερευνητικό πρόγραμμα του Μπενακείου Ινστιτούτου για τις αιτίες και τους τρόπους αντιμετώπισης
2. Συστάθηκε επιστημονική επιτροπή από προσωπικό του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης για παράλληλη διερεύνηση αιτιών και τρόπων αντιμετώπισης με χρηματοδότηση της EKE.
Αναπτύχθηκε πλατφόρμα για την καταχώριση των προσβεβλημένων τεμαχίων, με χρηματοδότηση της υπό σύσταση Εθνικής Διεπαγγελματικής Πυρηνοκάρπων.
Για το πεδίο της επιστημονικής καθοδήγησης, ο Υφυπουργός σημείωσε ότι, αυτό το διάστημα η έρευνα διεξάγεται σε επίπεδο ιολογικό, ακαρεολογικό και μη παρασιτικών ασθενειών, για την επίδραση των περιβαλλοντικών συνθηκών, όπως έχουν αυτές διαμορφωθεί τελευταία.
Ενώ, με βάση τα στοιχεία ποιοτικά και ποσοτικά, που έχουν προκύψει από την πλατφόρμα και προκειμένου να υπάρξει σχετική καθοδήγηση των παραγωγών ήδη καταρτίζεται νέος οδηγός, που θα συμπληρώνει τον υπάρχοντα και βασίζεται στα ως τώρα ευρήματα της έρευνας και θα επικαιροποιείται όσο αυτή εξελίσσεται και εξάγονται νέα συμπεράσματα.
Όπως ανακοίνωσε ο Υφυπουργός, ο επικαιροποιημένος οδηγός, θα δοθεί τις επόμενες εβδομάδες στους παραγωγούς και θα περιλαμβάνει οδηγίες σχετικές με τη φυτοπροστασία, δεδομένης της εύρεσης των ακάρεων, όπως ψεκασμοί, διαχείριση υπολειμμάτων καρπών και κλαδέματος.
Όσον αφορά τη στήριξη των παραγωγών, ο Υφυπουργός σημείωσε πως αναγνωρίζοντας τη μεγαλύτερη ή μικρότερη απώλεια εισοδήματος των πληγέντων παραγωγών, διερευνώνται όλα τα πιθανά χρηματοδοτικά εργαλεία.
Για την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, σημείωσε ότι έχουν ήδη γίνει οι απαραίτητες κινήσεις από την αρμόδια Γενική Γραμματεία του Υπουργείου ώστε να υπάρχουν έτοιμα εργαλεία από την εργαλειοθήκη της νέας ΚΑΠ για χρηματοδότηση.
Το ερώτημα του ΑγροΤύπου προς το ΥπΑΑΤ είναι τι φταίνε οι παραγωγοί για μια ασθένεια που δεν υπήρχε στο παρελθόν και τους έφερε μια απώλεια εισοδήματος σε μια δύσκολη χρονιά για τα πυρηνόκαρπα και αν άμεσα θα βρεθεί κάποιος τρόπος να το αναπληρώσουν για να συνεχίσουν να καλλιεργούν.
Σφοδρή χαλαζόπτωση σημειώθηκε, στο Βελβεντό της Κοζάνης, το Σάββατο (7/9/2024) το απόγευμα.
Μέσα σε λίγα λεπτά οι ροδακινοπαραγωγοί είδαν να χάνεται ο κόπος μιας ολόκληρης χρονιάς.
Η περιοχή χτυπήθηκε ανελέητα από την κακοκαιρία, όπως περιγράφουν αγρότες της περιοχής, που κάνουν λόγο για «πρωτόγνωρες καταστάσεις».
Το χαλάζι, που έπεφτε για περίπου 15 λεπτά με σφοδρότητα, σε συνδυασμό με τη βροχή και τον αέρα, δημιούργησε συνθήκες «κόλασης», ήταν σαν να ήρθε ο χειμώνας, αναφέρει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Βελβεντού, Βασίλης Τζιούρας.
Για μια ακόμη φορά οι καιρικές συνθήκες δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα στην παραγωγή των αγροτών στην περιοχή. Είχαμε ζημιές εκτός από τα ροδάκινα σε μήλα και σταφύλια.
Οι παραγωγοί δεν μπορούν να μπορούν να πιστέψουν στην συνεχιζόμενη καταστροφή που για μια ακόμη φορά έχουν υποστεί από ακραία καιρικά φαινόμενα, τα προϊόντα που την περίοδο αυτή συγκομίζουν.
Οι ροδακινοπαραγωγοί αναφέρουν ότι στα χωράφια που χτύπησε το χαλάζι είχαμε ολική καταστροφή.