WFD: Η ευρωπαϊκή οδηγία που αλλάζει τους κανόνες για το νερό – και γιατί όλοι μιλούν για το 2027

Η συζήτηση για την απλοποίηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής επέστρεψε σήμερα δυναμικά στις Βρυξέλλες, καθώς η Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενέκρινε την προσωρινή συμφωνία που στοχεύει στη μείωση των διοικητικών βαρών για τους αγρότες. Η σημερινή απόφαση αποτελεί το πιο πρόσφατο βήμα σε μια διαδικασία που ξεκίνησε επίσημα τον Μάιο του 2025 με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την απλοποίηση της ΚΑΠ και προχώρησε σημαντικά στις αρχές Νοεμβρίου (10/11), όταν Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και Συμβούλιο κατέληξαν στην πρώτη πολιτική συμφωνία για ένα πακέτο εκτεταμένων αλλαγών στις απαιτήσεις της ΚΑΠ.

Το παρόν άρθρο επιχειρεί να συνθέσει όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, όπως προκύπτουν από τα επίσημα έγγραφα και τις ανακοινώσεις της ΕΕ, ώστε να αποτυπωθεί με σαφήνεια τι αλλάζει και ποια είναι τα επόμενα βήματα.

Τι αποφασίστηκε σήμερα στην Επιτροπή AGRI

Σύμφωνα με το σημερινό δελτίο Τύπου, η Επιτροπή AGRI του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενέκρινε με 34 ψήφους υπέρ, 3 κατά και 1 αποχή την προσωρινή συμφωνία που προέκυψε από τις διαπραγματεύσεις του Κοινοβουλίου με την Προεδρία του Συμβουλίου. Πρόκειται για την πρώτη επίσημη στήριξη στο πακέτο απλούστευσης, το οποίο στοχεύει στην ελάφρυνση των κανονιστικών και διοικητικών υποχρεώσεων των αγροτών κατά τη διάρκεια της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου. Μεταξύ των βασικών αλλαγών βρίσκεται η διατήρηση της καλλιεργησιμότητας γης χωρίς την υποχρέωση οργώματος ανά πενταετία ή επταετία καθώς και η εφαρμογή της αρχής του «μία φορά τον χρόνο» για τους επιτόπιους ελέγχους, ώστε να αποφεύγονται πολλαπλές επισκέψεις σε μια μόνο εκμετάλλευση. 

Η επιτροπή υπενθυμίζει πως η συμφωνία δεν έχει ακόμη ισχύ νόμου. Απαιτείται έγκριση από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και στη συνέχεια από το Συμβούλιο, προτού τεθεί σε εφαρμογή.

Πώς φτάσαμε στη σημερινή εξέλιξη

Το σημερινό βήμα εντάσσεται στη διαδικασία που είχε ήδη ξεκινήσει από τις αρχές Νοεμβρίου του 2025, όταν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατέληξαν σε μια αρχική συμφωνία για την απλοποίηση της ΚΑΠ. Στο δελτίο Τύπου της 10ης Νοεμβρίου, αποσαφηνίστηκαν οι πρώτες μεγάλες προσεγγίσεις: περισσότερη ευελιξία στη διατήρηση της γης σε καλή γεωργική και περιβαλλοντική κατάσταση, μόνον ένας επιτόπιος έλεγχος τον χρόνο και αυξημένη στήριξη στις μικρές εκμεταλλεύσεις. Εκεί εξήχθη και η συμφωνία για αναβάθμιση των ορίων οικονομικής ενίσχυσης προς μικρούς παραγωγούς, καθώς και για απλούστευση των κανόνων για τους βιοκαλλιεργητές, οι οποίοι θα θεωρούνται αυτομάτως συμμορφούμενοι με ορισμένα πρότυπα της ΚΑΠ. 

Το χρονοδιάγραμμα των ευρωπαϊκών διαδικασιών, όπως αποτυπώνεται στον φάκελο της διαδικασίας 2025/0236(COD), δείχνει ότι η σχετική νομοθετική πρόταση δημοσιεύθηκε στις 14 Μαΐου 2025 και πέρασε από σειρά θεσμικών σταδίων: παραπομπή στην Επιτροπή AGRI τον Ιούνιο, ψηφοφορία επί της έκθεσης τον Σεπτέμβριο και πρώτη συζήτηση στην Ολομέλεια τον Οκτώβριο. Μετά την πρώτη ανάγνωση, το κείμενο επέστρεψε στην Επιτροπή για διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο, έως ότου προκύψει η συμφωνία που εγκρίθηκε σήμερα σε επίπεδο Επιτροπής. 

Το περιεχόμενο της μεταρρύθμισης σε ευρωπαϊκό επίπεδο

Το πακέτο απλούστευσης αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας που περιγράφεται λεπτομερώς στην ανάλυση της Υπηρεσίας Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (EPRS). Σύμφωνα με το σχετικό briefing, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχώρησε σε τροποποίηση της ΚΑΠ ύστερα από σωρευμένες διαμαρτυρίες αγροτών και προτάσεις κρατών-μελών για μείωση της γραφειοκρατίας. Κεντρικός στόχος, όπως αναφέρεται, είναι η μεγαλύτερη ευελιξία στις περιβαλλοντικές απαιτήσεις, η λιγότερη επιβάρυνση για τους μικρούς και μεσαίους παραγωγούς και η απλοποίηση των διαδικασιών τόσο για τους αγρότες όσο και για τις εθνικές διοικήσεις.

Η ανάλυση εξηγεί πως οι αλλαγές αφορούν ένα φάσμα υποχρεώσεων: από την προσαρμογή των κανόνων GAEC (ιδίως στα μόνιμα λιβάδια και στους υγροτόπους), έως την απλούστευση των ελέγχων και την ενίσχυση των εργαλείων διαχείρισης κρίσεων για παραγωγούς που πλήττονται από φυσικές καταστροφές. Επιπλέον, σημειώνεται η αυξημένη βαρύτητα που δίνεται στη χρήση ψηφιακών εργαλείων και στην αρχή “αναφέρω μία φορά – χρησιμοποιείται πολλαπλές φορές”, η οποία επιδιώκει να περιορίσει τη διπλή υποβολή των ίδιων πληροφοριών από τους αγρότες. 

Ποιες αλλαγές ξεχωρίζουν για τους παραγωγούς

Από τη σύνθεση όλων των επίσημων εγγράφων προκύπτουν ορισμένες βασικές αλλαγές που θα επηρεάσουν πρακτικά τον αγροτικό κόσμο της Ευρώπης:

Πρώτον, η γη που θεωρείται καλλιεργήσιμη μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2026 θα διατηρεί αυτό το καθεστώς ακόμα και αν δεν έχει οργωθεί ή σπαρθεί τα τελευταία χρόνια. Η ρύθμιση αυτή έχει στόχο να προστατεύσει τη βιοποικιλότητα αλλά και να αποτρέψει περιττές επεμβάσεις στο έδαφος που αυξάνουν το κόστος για τους παραγωγούς.

Δεύτερον, η εφαρμογή της αρχής του ενός ελέγχου ανά έτος θα περιορίσει τις επαναλαμβανόμενες επισκέψεις και θα εξορθολογήσει τις διαδικασίες επιβεβαίωσης συμμόρφωσης.

Τρίτον, η συμφωνία ανοίγει τον δρόμο για ευρύτερη αναγνώριση της συμμόρφωσης των βιοκαλλιεργητών με βασικά περιβαλλοντικά πρότυπα, μειώνοντας έτσι το βάρος των επιπλέον ελέγχων.

Τέταρτον, η προηγούμενη συμφωνία του Νοεμβρίου εισήγαγε βελτιώσεις στη στήριξη των μικρών εκμεταλλεύσεων, ανεβάζοντας το ανώτατο όριο ετήσιας ενίσχυσης στα 3.000 ευρώ και αυξάνοντας το μέγιστο ύψος του εφάπαξ ποσού για ανάπτυξη μικρών επιχειρήσεων στις 75.000 ευρώ. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνονται στη συνολική εικόνα απλοποίησης που συνεχίζεται και σήμερα. 

Επόμενα θεσμικά βήματα

Η σημερινή επικύρωση σε επίπεδο Επιτροπής AGRI αποτελεί καθοριστικό ενδιάμεσο στάδιο, όχι όμως και το τελικό. Το τροποποιημένο κείμενο θα τεθεί προς ψήφιση σε προσεχή Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ενώ στη συνέχεια θα χρειαστεί και την επίσημη έγκριση του Συμβουλίου των Υπουργών. Βάσει του χρονοδιαγράμματος που έχει δημοσιευθεί στον φάκελο της διαδικασίας, η τελική υιοθέτηση των κανόνων αναμένεται πριν το τέλος του 2025, ώστε οι νέες ρυθμίσεις να μπορούν να εφαρμοστούν από το 2026.

Τι σημαίνει η μεταρρύθμιση στην πράξη

Η έγκριση της συμφωνίας απλοποίησης από την Επιτροπή AGRI αποτελεί ένα σαφές σήμα ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί κινούνται προς μία πιο λειτουργική και λιγότερο γραφειοκρατική ΚΑΠ. Τα διαθέσιμα δεδομένα δείχνουν ότι οι αλλαγές στοχεύουν στην ενίσχυση της καθημερινότητας των παραγωγών, με περιορισμό των ελέγχων, μεγαλύτερη ευελιξία στους περιβαλλοντικούς κανόνες και βελτιωμένες δυνατότητες στήριξης για τις μικρές και μεσαίες εκμεταλλεύσεις. Αναμένεται πλέον η τελική στάση της Ολομέλειας και του Συμβουλίου, που θα κρίνουν τον χρόνο και τον τρόπο εφαρμογής της νέας πολιτικής από το 2026.

Πηγές:
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο – Δελτίο Τύπου 20/11/2025
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο – Δελτίο Τύπου 10/11/2025
Procedure file 2025/0236(COD)
CAP Simplification Package – Briefing

Η Ελλάδα χαιρέτισε την προσπάθεια της Επιτροπής να κατευθύνει τους πόρους της ΚΑΠ προς τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες.

Κομβικό εργαλείο για τη διατήρηση του γεωργικού εισοδήματος, τη στήριξη των μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας, χαρακτήρισε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), κατά τη διάρκεια των παρεμβάσεών του στις εργασίες του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας & Αλιείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (AGRIFISH).

Παράλληλα, ο κ. Τσιάρας χαιρέτισε την προσπάθεια της Επιτροπής να κατευθύνει τους πόρους προς τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, επισημαίνοντας ότι η στόχευση αυτή ενισχύει την αποτελεσματικότητα της ΚΑΠ.

Υπενθύμισε ωστόσο ότι οι μικρές οικογενειακές εκμεταλλεύσεις - που αποτελούν τον κανόνα στη χώρα μας - προστατεύονται ούτως ή άλλως από το υφιστάμενο πλαίσιο.

Τόνισε ακόμη ότι τα ποσά που εξοικονομούνται μέσω της φθίνουσας στήριξης και του ανώτατου ορίου πρέπει να παραμένουν εντός της ΚΑΠ και να κατευθύνονται σε τομείς προτεραιότητας, όπως:

• περιοχές με φυσικούς περιορισμούς,
• καλλιέργειες κρίσιμες για την επισιτιστική ασφάλεια,
• νέους γεωργούς και ανανέωση γενεών,
• εργαλεία διαχείρισης κινδύνου.

Παράλληλα, υπογράμμισε ότι η κατάργηση της αναδιανεμητικής ενίσχυσης καθιστά επιτακτική την ανάγκη για πραγματική απλοποίηση στη νέα αρχιτεκτονική της ΚΑΠ. «Για εμάς είναι σαφές ότι θα διατηρηθεί τουλάχιστον σταθερό το επίπεδο των άμεσων ενισχύσεων, ότι θα εξασφαλιστούν επαρκείς και δεσμευμένοι πόροι για την αγροτική ανάπτυξη και τις επενδύσεις και ότι κρίσιμες υποδομές, όπως η άρδευση και τα εγγειοβελτιωτικά έργα, θα συνεχίσουν να χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο της ΚΑΠ», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.

Την ίδια ώρα, ο Υπουργός εξέφρασε την ανησυχία  του για τη μείωση της χρηματοδότησης, τονίζοντας ότι μια τέτοια εξέλιξη, ενέχει τον κίνδυνο της περιθωριοποίησης της αγροτικής ανάπτυξης.

«Η Ελλάδα πιστεύει ότι η ΚΑΠ μετά το 2027 πρέπει να παραμείνει μια πραγματικά κοινή, ισχυρή και δίκαιη πολιτική, ικανή να εγγυάται την επισιτιστική ασφάλεια, να στηρίζει το εισόδημα των γεωργών, να κρατά ζωντανές τις αγροτικές περιοχές και να κάνει πράξη την υπόσχεση ότι κανένας γεωργός και καμία περιφέρεια δεν θα μείνει πίσω», πρόσθεσε.

Ταυτόχρονα, ο Υπουργός τόνισε ότι η ΕΕ χρειάζεται μια εμπορική πολιτική που συνδυάζει φιλοδοξία με ρεαλισμό και προστατεύει τα ευρωπαϊκά συμφέροντα. Έδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα σε τρία σημεία στην προστασία των Γεωγραφικών Ενδείξεων σε όλες τις διαπραγματεύσεις.

Σχετικά με την αναθεώρηση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής, στήριξε τη δήλωση επτά κρατών μελών και ζήτησε ταχεία έναρξη της αναθεώρησή της, για μια πιο σύγχρονη και βιώσιμη πολιτική που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες των παράκτιων κοινοτήτων.

Το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμφώνησαν επί του ετήσιου προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2026.

Περιλαμβάνει 53,3 δισεκατομμύρια ευρώ για την Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ) και 0,8 δισεκατομμύρια ευρώ για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας.

Όπως αναφέρει η Ευρωπαική Επιτροπή, ο προϋπολογισμός του επόμενου έτους θα επικεντρωθεί στην υλοποίηση των προτεραιοτήτων της Ένωσης και στην αντιμετώπιση των τρεχουσών προκλήσεων. Θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα, θα ενισχύσει την αμυντική ετοιμότητα και ετοιμότητα της Ευρώπης, θα παράσχει υποστήριξη για ανθρωπιστική βοήθεια και θα αντιμετωπίσει τις μεταναστευτικές πιέσεις.

Ο προϋπολογισμός του 2026 ανέρχεται σε 192,8 δισεκατομμύρια ευρώ σε συνολικές αναλήψεις υποχρεώσεων και 190,1 δισεκατομμύρια ευρώ σε συνολικές πληρωμές. 

Στον ετήσιο προϋπολογισμό του 2026, τα ακόλουθα ποσά θα διατεθούν στις διάφορες προτεραιότητες της ΕΕ (σε αναλήψεις υποχρεώσεων):

• 53,3 δισεκατομμύρια ευρώ για την Κοινή Γεωργική Πολιτική και 0,8 δισεκατομμύρια ευρώ για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας, για τους αγρότες και τους αλιείς της Ευρώπης, αλλά και για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των αγροδιατροφικών και αλιευτικών τομέων και για την παροχή του απαραίτητου περιθωρίου για τη διαχείριση κρίσεων.
• 42,1 δισεκατομμύρια ευρώ για την περιφερειακή ανάπτυξη και συνοχή με σκοπό την υποστήριξη της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, καθώς και για υποδομές που υποστηρίζουν την πράσινη μετάβαση και τα έργα προτεραιότητας της Ένωσης.
• 14,5 δισεκατομμύρια ευρώ για την υποστήριξη επενδύσεων στους ανθρώπους μας και στην κοινωνική συνοχή μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ (ΕΚΤ+) .
• 15,6 δισεκατομμύρια ευρώ για την υποστήριξη των εταίρων και των συμφερόντων μας στον κόσμο, εκ των οποίων, μεταξύ άλλων, 10,2 δισεκατομμύρια ευρώ στο πλαίσιο του Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας — Παγκόσμια Ευρώπη (NDICI — Παγκόσμια Ευρώπη), 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ για τον Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας (IPA III) και 0,5 δισεκατομμύρια ευρώ για τον Μηχανισμό Ανάπτυξης για τα Δυτικά Βαλκάνια , καθώς και 2,0 δισεκατομμύρια ευρώ για Ανθρωπιστική Βοήθεια (HUMA).
• Επιπλέον, 3,9 δισεκατομμύρια ευρώ θα διατεθούν σε επιχορηγήσεις στο πλαίσιο της Διευκόλυνσης για την Ουκρανία , ενώ θα συμπληρωθούν από 7,2 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια.
• 14,1 δισεκατομμύρια ευρώ για έρευνα και καινοτομία, εκ των οποίων κυρίως 13,0 δισεκατομμύρια ευρώ για το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» , το εμβληματικό ερευνητικό πρόγραμμα της Ένωσης. Το σχέδιο προϋπολογισμού περιλαμβάνει επίσης τη χρηματοδότηση του ευρωπαϊκού νόμου για τα τσιπ στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» και μέσω ανακατανομής από άλλα προγράμματα.
• 4,6 δισεκατομμύρια ευρώ για ευρωπαϊκές στρατηγικές επενδύσεις, εκ των οποίων, για παράδειγμα, 3,0 δισεκατομμύρια ευρώ για τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» για τη βελτίωση των διασυνοριακών υποδομών, 1 δισεκατομμύριο ευρώ για το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη» για τη διαμόρφωση του ψηφιακού μέλλοντος της Ένωσης και 298,6 εκατομμύρια ευρώ για το InvestEU .
• 2,4 δισεκατομμύρια ευρώ για δαπάνες αφιερωμένες στο διάστημα, κυρίως για το Ευρωπαϊκό Διαστημικό Πρόγραμμα , το οποίο θα συγκεντρώσει τη δράση της Ένωσης σε αυτόν τον στρατηγικό τομέα.
• 15,1 δισεκατομμύρια ευρώ για την ανθεκτικότητα και τις αξίες, εκ των οποίων 4,3 δισεκατομμύρια ευρώ Erasmus+ για τη δημιουργία ευκαιριών εκπαίδευσης και κινητικότητας για τους ανθρώπους, 397,0 εκατομμύρια ευρώ για την υποστήριξη καλλιτεχνών και δημιουργών σε όλη την Ευρώπη και 333,6 εκατομμύρια ευρώ για την προώθηση της δικαιοσύνης, των δικαιωμάτων και των αξιών.
• 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ για το περιβάλλον και τη δράση για το κλίμα, εκ των οποίων 813,6 εκατομμύρια ευρώ για το πρόγραμμα LIFE για την υποστήριξη του μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και της προσαρμογής σε αυτήν, και 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης , ώστε να διασφαλιστεί ότι η πράσινη μετάβαση λειτουργεί για όλους.
• 2,7 δισεκατομμύρια ευρώ για την προστασία των συνόρων μας, εκ των οποίων 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ για το Ταμείο Ολοκληρωμένης Διαχείρισης των Συνόρων (IBMF) και 1,1 δισεκατομμύρια ευρώ (συνολική συνεισφορά της ΕΕ) για τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex).
• 2,3 δισεκατομμύρια ευρώ για δαπάνες που σχετίζονται με τη μετανάστευση, εκ των οποίων 2,1 δισεκατομμύρια ευρώ για την υποστήριξη μεταναστών και αιτούντων άσυλο σύμφωνα με τις αξίες και τις προτεραιότητές μας.
• 2 δισεκατομμύρια ευρώ για την αντιμετώπιση αμυντικών προκλήσεων, εκ των οποίων κυρίως 1,0 δισεκατομμύριο ευρώ για την υποστήριξη της ανάπτυξης ικανοτήτων και της έρευνας στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας (ΕΤΑ), 621,3 εκατομμύρια ευρώ για το νεοσύστατο Πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Αμυντικής Βιομηχανίας και 261,3 εκατομμύρια ευρώ για την υποστήριξη της Στρατιωτικής Κινητικότητας.
• 1 δισεκατομμύριο ευρώ για τη διασφάλιση της λειτουργίας της ενιαίας αγοράς, συμπεριλαμβανομένων 624,0 εκατομμυρίων ευρώ για το Πρόγραμμα Ενιαίας Αγοράς και 207,2 εκατομμυρίων ευρώ για εργασίες στον τομέα της καταπολέμησης της απάτης, της φορολογίας και των τελωνείων.

Συνεχείς ενδείξεις παραπλάνησης και νοθείας εξακολουθούν να αναδύονται μέσα από το ευρωπαϊκό δίκτυο επισήμων ελέγχων, αποκαλύπτοντας πως η αγροδιατροφική αλυσίδα παραμένει ιδιαίτερα ευάλωτη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιοποιεί πλέον κάθε μήνα τις πληροφορίες που διακινούνται στο Alert and Cooperation Network για υποψίες απάτης, βάσει του Κανονισμού IMSOC. Οι αναφορές αυτές συγκεντρώνουν «μη συμμορφώσεις με ενδείξεις νοθείας» που έχουν διασυνοριακό χαρακτήρα και προέρχονται από τα τρία δίκτυα του ACN: RASFF, AAC και FFN.

Στην έκθεση του Σεπτεμβρίου 2025 καταγράφονται 164 ύποπτες περιπτώσεις μέσα από 695 σχετικές ειδοποιήσεις του iRASFF, αποτυπώνοντας μια αγορά που εξακολουθεί να δοκιμάζεται από παραπλανητικές πρακτικές και προσπάθειες απόκρυψης στοιχείων.

Τι περιλαμβάνει η έκθεση

Η μηνιαία αναφορά καταρτίζεται σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2019/1715 και βασίζεται στις πληροφορίες που ανταλλάσσονται στο Alert and Cooperation Network. Το ACN συγκεντρώνει διασυνοριακές «μη συμμορφώσεις με ενδείξεις απάτης» από τα τρία επιμέρους συστήματά του: το RASFF, το δίκτυο Διοικητικής Συνδρομής και Συνεργασίας (AAC) και το Agri-Food Fraud Network (FFN).

Οι περιπτώσεις που περιλαμβάνονται δεν είναι επιβεβαιωμένες απάτες, αλλά περιστατικά με στοιχεία που δημιουργούν υπόνοια παραπλανητικών πρακτικών. Η δημοσιοποίησή τους επιτρέπει στα κράτη-μέλη να ενημερώνονται έγκαιρα και να προσανατολίζουν τους ελέγχους τους όπου χρειάζεται.

Τρεις βασικές κατηγορίες παρατυπιών

Στη μηνιαία καταγραφή, οι υποθέσεις οργανώνονται σε τρεις κύριες ομάδες, ώστε να αποδίδεται καθαρά το είδος της ύποπτης πρακτικής. Η πρώτη αφορά παρεμβάσεις ή αλλοιώσεις στο ίδιο το προϊόν (Product Tampering). Η δεύτερη σχετίζεται με παραποίηση ή χειρισμό εγγράφων και συνοδευτικών στοιχείων (Record Tampering). Στην τρίτη κατηγορία εντάσσονται λοιπές μη συμμορφώσεις που φέρουν ενδείξεις πρόθεσης παραπλάνησης (Other Non-Compliances). Η ταξινόμηση αυτή αποκαλύπτει ένα τοπίο όπου η προσπάθεια εξαπάτησης δεν περιορίζεται σε μία μόνο μορφή, αλλά συχνά συνοδεύεται από πρακτικές που στοχεύουν να καλύψουν την πραγματική φύση ή σύνθεση των προϊόντων.

Ενδεικτικές υποθέσεις: από το ελαιόλαδο μέχρι τα γαλακτοκομικά

Μια σειρά από χαρακτηριστικές περιπτώσεις που εμφανίζονται στη μηνιαία αναφορά σκιαγραφούν το εύρος των ύποπτων πρακτικών στη διακίνηση τροφίμων. Ανάμεσά τους περιλαμβάνονται περιστατικά νοθείας σε ελαιόλαδα που δηλώνονταν ως extra virgin, ενώ ανιχνεύθηκαν ίχνη άλλων φυτικών ελαίων. Στο ίδιο πλαίσιο, η Ελλάδα εμφανίζεται σε υποθέσεις όπου η ονομασία προϊόντων αποδείχθηκε παραπλανητική, όπως η χρήση της ένδειξης Kalamata σε παρτίδες που δεν ανταποκρίνονταν στις προδιαγραφές ΠΟΠ.

Σημαντικό μέρος των υποθέσεων αφορά επίσης γαλακτοκομικά προϊόντα με αλλοιωμένη σύνθεση, όπως «φέτα» με περιεκτικότητα 55,4% γιλινού γάλακτος, ποσοστό που υπερβαίνει τα επιτρεπτά όρια της ενωσιακής νομοθεσίας. Στην ίδια κατηγορία εντοπίζονται και περιπτώσεις χρήσης μη εγκεκριμένων ουσιών, όπως το διοξείδιο του τιτανίου (E171) σε γλυκίσματα και αρτοσκευάσματα.

Τέλος, η έκθεση καταγράφει ευρήματα κτηνιατρικών υπολειμμάτων, μεταξύ των οποίων νιτροφουράνια σε γαρίδες από την Ινδία και σε αυγά από την Ουκρανία, με υπερβάσεις των επιτρεπόμενων ευρωπαϊκών ορίων (MRLs). Τα περιστατικά αυτά αφορούν τόσο προϊόντα που κυκλοφορούν εντός ΕΕ όσο και εισαγωγές, όπου η παραπλανητική ταξινόμηση ή η προσπάθεια παράκαμψης των ελέγχων φαίνεται να εμφανίζεται συχνότερα.

Σύνορα και έλεγχοι: η πρώτη γραμμή άμυνας

Οι έλεγχοι στα σύνορα εξακολουθούν να αποτελούν κρίσιμο σημείο για την αποτροπή παραπλανητικών πρακτικών. Στη μηνιαία έκθεση καταγράφονται περιπτώσεις παράνομων φορτίων ζωικής προέλευσης, αλλά και περιστατικά όπου πλοία επιχειρούν να παρακάμψουν τις διαδικασίες με λανθασμένη δήλωση της κατηγορίας τους. Παράλληλα, εντοπίζονται προϊόντα που δεν διαθέτουν επαρκή στοιχεία ιχνηλασιμότητας, γεγονός που δυσχεραίνει την αξιολόγηση της πραγματικής τους προέλευσης. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι τέτοιες υποψίες λειτουργούν ως μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για τα κράτη-μέλη, βοηθώντας τις αρμόδιες αρχές να προσανατολίσουν τους ελέγχους τους και να ανιχνεύσουν έγκαιρα νέα μοτίβα κινδύνου.

Ένα περιβάλλον που αλλάζει όσο αλλάζουν και οι πρακτικές απάτης

Η εικόνα που προκύπτει από τη μηνιαία έκθεση δείχνει πόσο σύνθετη είναι η αντιμετώπιση των παραπλανητικών πρακτικών. Μια φαινομενικά απλή αστοχία στη σήμανση μπορεί να υποκρύπτει σοβαρότερη απόκλιση, ενώ ένα λάθος σε συνοδευτικά έγγραφα είναι ικανό να λειτουργήσει ως μέσο παράκαμψης της νομοθεσίας. Σε μια ενιαία αγορά με έντονη κινητικότητα προϊόντων, η αξιοπιστία του συστήματος ελέγχων στηρίζεται στη συνεργασία των τελωνειακών αρχών, των υπηρεσιών επίσημων ελέγχων των κρατών-μελών, αλλά και των ίδιων των επιχειρήσεων του κλάδου. 

Σε κάθε περίπτωση, τα μηνιαία δεδομένα του ACN δεν είναι απλώς αριθμοί. Αποτελούν έναν καθρέφτη των αδυναμιών της αγοράς και ταυτόχρονα ένα σήμα προς τις αρχές ότι η εγρήγορση παραμένει κρίσιμη. Η νοθεία εξελίσσεται – και οι έλεγχοι πρέπει πάντα να τρέχουν πιο γρήγορα.

Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Κοινή Γεωργική Πολιτική μετά το 2027, η επισιτιστική ασφάλεια και στόχευση της ενίσχυσης των αγροτών, ήταν τα βασικά θέματα συζήτησης στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας, που έγινε στις 17 Νοεμβρίου 2025.

Οι υπουργοί της ΕΕ είχαν την ευκαιρία να μοιραστούν τις απόψεις τους σχετικά με το κατά πόσον η προτεινόμενη στήριξη εισοδήματος για την κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ) μετά το 2027 θα μπορούσε να επιτύχει τον στόχο της ενίσχυσης της επισιτιστικής ασφάλειας. Αντάλλαξαν επίσης απόψεις σχετικά με το ποιοι κίνδυνοι επισιτιστικής ασφάλειας θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν από τα αποθέματα γεωργικών προϊόντων, διατηρώντας παράλληλα μια κοινή γεωργική πολιτική προσανατολισμένη στην αγορά.

Υπήρξε ευρεία υποστήριξη για τη διασφάλιση ευελιξίας για τα κράτη μέλη κατά την εφαρμογή των άμεσων πληρωμών.
Πολλές αντιπροσωπείες ήταν επιφυλακτικές ως προς την εισαγωγή ανώτατου ορίου (πλαφόν) αλλά και της σταδιακής μείωσης των άμεσων ενισχύσεων. Πολλές έκριναν ότι οι άμεσες πληρωμές θα πρέπει να στοχεύουν τους αγρότες των οποίων η παραγωγή τροφίμων αποτελεί κύρια πηγή εισοδήματος, ενώ άλλες έβλεπαν την ανάγκη να παρέχεται τέτοια υποστήριξη και σε αγρότες μερικής απασχόλησης.

Οι αντιπροσωπείες εξέφρασαν επίσης γενική υποστήριξη σε σχέση με τα αποθέματα τροφίμων για να διασφαλιστεί η ετοιμότητα για την αντιμετώπιση κρίσεων, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη διασφάλισης της ορθής λειτουργίας της αγοράς.

Το Συμβούλιο συζήτησε επίσης την πρόταση από την Ιταλία, την οποία υποστήριξαν η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Πορτογαλία και η Σλοβακία, σχετικά με μια μεταρρύθμιση της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής που θα στοχεύει καλύτερα στην αντιμετώπιση μελλοντικών προκλήσεων της αγοράς.

Επιπλέον, οι αντιπροσωπείες σημείωσαν το ανεπίσημο έγγραφο της Επιτροπής σχετικά με την προσαρμογή της πρότασης για τη μελλοντική Κοινή Γεωργική Πολιτική και τη δομή του προϋπολογισμού.

Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα προτάσεις, η Κομισιόν προσανατολίζεται σε τέσσερις κεντρικές παρεμβάσεις:

• Μείωση του συνολικού αγροτικού προϋπολογισμού. Ο νέος προϋπολογισμός τοποθετείται στα 293,7 δισ. ευρώ, σημαντικά χαμηλότερα από τα 386,6 δισ. ευρώ της τρέχουσας περιόδου. Η μείωση αυτή, αν δεν συνοδευτεί από προσαρμογές στον τρόπο κατανομής, θα ασκήσει πίεση στο εισόδημα των παραγωγών, ειδικά σε χώρες με μικρή κλίμακα εκμεταλλεύσεων.
• Ενίσχυση μικροκαλλιεργητών. Η αύξηση της κατ’ αποκοπή ενίσχυσης στα 3.000 ευρώ αποτελεί την πιο απτή αλλαγή. Για την Ελλάδα, όπου πάνω από το 70% των εκμεταλλεύσεων είναι μικρές ή πολύ μικρές, το μέτρο αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία.
• Πιο αυστηρή «πράσινη» στόχευση. Περίπου το 43% των πόρων αναμένεται να κατευθυνθεί σε περιβαλλοντικές δράσεις.
• Απλοποίηση και ψηφιοποίηση των ελέγχων. Οι προτεινόμενες αλλαγές περιλαμβάνουν περιορισμό των επιτόπιων ελέγχων σε έναν ανά έτος, καθώς και μεγαλύτερη αξιοποίηση ψηφιακών εργαλείων για την τεκμηρίωση της συμμόρφωσης. Το μέτρο εκτιμάται ότι θα μειώσει το διοικητικό βάρος για τους παραγωγούς και τις εθνικές Αρχές.

Στο προσκήνιο επανέρχεται και το σενάριο της πλήρους εξωτερικής σύγκλισης, το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει σε απώλειες έως και 30% των άμεσων ενισχύσεων για τους Έλληνες παραγωγούς.

Οι θεματικές συζητήσεις για τη μελλοντική ΚΓΠ θα συνεχιστούν στην επόμενη σύνοδο του Συμβουλίου, στις 11-12 Δεκεμβρίου 2025, όπου το θέμα αναμένεται να είναι η καινοτομία και η απλούστευση.

Ως τακτικό θέμα συζήτησης στην ημερήσια διάταξη του Συμβουλίου, οι υπουργοί Γεωργίας συζήτησαν θέματα που σχετίζονται με το εμπόριο και τις πρόσφατες εξελίξεις. Ενόψει της πρόσφατης έναρξης ισχύος της επικαιροποιημένης «συμφωνίας για μια εις βάθος και ολοκληρωμένη ζώνη ελεύθερων συναλλαγών με την Ουκρανία», η Προεδρία πρότεινε να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στο ζήτημα των στενότερων σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας.

Το ζήτημα του εμπορίου με την Ουκρανία εξετάζεται σε τακτική βάση στο Συμβούλιο από την πλήρη εισβολή της Ρωσίας το 2022. Οι αντιπροσωπείες χαρακτήρισαν την Ουκρανία ως σημαντικό εξαγωγέα τροφίμων και ζωοτροφών προς την ΕΕ.

Το Συμβούλιο αντάλλαξε επίσης απόψεις σχετικά με τις πρόσφατες εξελίξεις στο εμπόριο γεωργικών προϊόντων διατροφής και στις εμπορικές συμφωνίες και διαπραγματεύσεις της ΕΕ, τόσο σε διμερές όσο και σε πολυμερές επίπεδο. Πολλοί υπουργοί τόνισαν την ανάγκη για επαρκή μέτρα διασφάλισης με επίκεντρο τα ευαίσθητα αγροτικά προϊόντα.

Οι αντιπροσωπείες σχολίασαν το εμπόριο με τις ΗΠΑ με στόχο τη βελτίωση της πρόσβασης στην αγορά για προϊόντα της ΕΕ, όπως το κρασί, τα οινοπνευματώδη ποτά και το ελαιόλαδο.

Όσον αφορά τη Mercosur, οι αντιπροσωπείες αναφέρθηκαν στην ανάγκη αποτελεσματικής εφαρμογής του μηχανισμού διασφάλισης που ανακοίνωσε η Επιτροπή.

Στην ενότητα «Διάφορα», το Συμβούλιο σημείωσε επίσης τα σημεία που έθεσαν η Ιταλία και το Βέλγιο σχετικά με το μέλλον του τομέα του ρυζιού της ΕΕ και την κινεζική έρευνα αντιντάμπινγκ για το ευρωπαϊκό χοιρινό κρέας, αντίστοιχα.

«Οι σημερινές συζητήσεις υπογραμμίζουν τρεις προτεραιότητες: Πρέπει να επικεντρωθούμε στην επισιτιστική ασφάλεια και στη στόχευση της στήριξης, χρειαζόμαστε ενίσχυση στο εμπόριο αγροτικών προϊόντων με την Ουκρανία και χρειαζόμαστε πραγματική απλούστευση της νομοθεσίας της ΕΕ για τα τρόφιμα», δήλωσε ο κ. Γιάκομπ Γιένσεν, Υπουργός Τροφίμων, Γεωργίας και Αλιείας της Δανίας.

Η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) επανέρχεται δυναμικά στο ζήτημα της επιστροφής του ΕΦΚ πετρελαίου, καθώς –σύμφωνα με τα στοιχεία που επικαλείται– περισσότεροι από 160.000 επαγγελματίες αγρότες παραμένουν απλήρωτοι, παρά την ολοκλήρωση της καλλιεργητικής περιόδου.

Η Ένωση επισημαίνει ότι, παρά τις δύο τμηματικές καταβολές, ένα σημαντικό μέρος των δικαιούχων δεν έχει ακόμα λάβει την επιστροφή που δικαιούται. Η εκκρεμότητα αποδίδεται σε προβλήματα συσχέτισης των αγορών Diesel από την ΑΑΔΕ, γεγονός που έχει προκαλέσει αναστάτωση σε παραγωγούς και συνεταιρισμούς, ενώ αυξάνεται η πίεση ενόψει της 4ης καταβολής που αναμένεται έως τις 30/12/2025.

Πέρα από το θέμα του ΕΦΚ, η ΕΘΕΑΣ προαναγγέλλει ότι προετοιμάζει και ξεχωριστή συνάντηση για το ζήτημα των ψηφιακών δελτίων αποστολής, τα οποία –όπως αναφέρει– δημιουργούν σημαντικά γραφειοκρατικά προβλήματα σε γεωργούς και κτηνοτρόφους. Η Ένωση ζητά επαναξιολόγηση του τρόπου εφαρμογής τους πριν το νέο σύστημα τεθεί πλήρως σε ισχύ.

Ακολουθεί το πλήρες περιεχόμενο της επιστολής που απέστειλε η ΕΘΕΑΣ: 

«Αξιότιμοι Κύριοι,

Επανερχόμενοι στην επιστολή μας με αριθμ. πρωτ. 143/4.8.2025 και θέμα «Προβλήματα με την επιστροφή Ε.Φ.Κ. πετρελαίου στους επαγγελματίες αγρότες μετά και την 2η τμηματική καταβολή – Άμεση συνάντηση για την επίλυση τους» και με την παρούσα επιστολή, αναγνωρίζοντας τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι Συνεταιρισμοί και οι παραγωγοί – μέλη μας, θα θέλαμε να επανέλθουμε στο φλέγον ζήτημα της επιστροφής Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης πετρελαίου στους επαγγελματίες αγρότες.

Η οριστική κατάσταση που έχει σταλεί από το ΜΑΑΕ του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, περιλαμβάνει 274.000 επαγγελματίες αγρότες. Σύμφωνα με την ενημέρωση του Αντιπρόεδρου της κυβέρνησης, κ. Κωστή Χατζηδάκη, έχουν πληρωθεί 113.000 μοναδιαία ΑΦΜ, συνεπώς υπολείπονται άλλοι 161.000 αγρότες οι οποίοι όπως φαίνεται, δεν έχουν εισπράξει τον ΕΦΚ που δικαιούνται, ενώ έχει ολοκληρωθεί η ετήσια καλλιεργητική περίοδος.  

Έπειτα από ενδελεχή έρευνα και επικοινωνία με πρατηριούχους, τους λογιστές τους, καθώς και με τους λογιστές των αγροτών, διαπιστώσαμε ότι το πρόβλημα εντοπίζεται στην αδυναμία συσχέτισης του καυσίμου (Diesel) από την ΑΑΔΕ, χωρίς όμως να μπορούμε να γνωρίζουμε ποιοι είναι οι λόγοι της αδυναμίας αυτής που οδηγεί στο να μην περιλαμβάνονται στις λίστες πληρωμών δικαιούχοι που πληρούν τις προϋποθέσεις.

Ως θεσμικός φορέας και στο πλαίσιο της υποχρέωσής μας για την προάσπιση των συμφερόντων των αγροτών ζητούμε συνάντηση μαζί σας, με την παρουσία των τεχνικών της ΑΑΔΕ που είναι αρμόδιοι για το ζήτημα της πληρωμής του ΕΦΚ πετρελαίου κίνησης στους αγρότες, καθώς και όσων άλλων προσώπων κρίνετε εσείς απαραίτητο να παρευρίσκονται.

Σκοπός και στόχος μας είναι να εντοπίσουμε που βρίσκεται το πρόβλημα και να προχωρήσουμε από κοινού στην άμεση ενημέρωση των εμπλεκομένων, ώστε να επιλυθεί.

Είναι η πρώτη φορά που γίνεται η προσπάθεια αυτόματης πληρωμής του ΕΦΚ πετρελαίου και αντιλαμβανόμαστε ότι είναι λογικό να υπάρχουν κάποιες τεχνικές αστοχίες. Ωστόσο, καθώς οδεύουμε στο τέλος του έτους και, όντας σε εκκρεμότητα μόλις δύο από τις πέντε (5) συνολικά πληρωμές, είναι πλέον εμφανής και αδιαμφισβήτητη, η δυσχερής θέση στην οποία έχουν περιέλθει οι δικαιούχοι αγρότες.

Θα ήταν ιδιαίτερα σημαντικό, η συνάντηση να πραγματοποιηθεί εντός του τρέχοντος μήνα, ώστε οι απαραίτητες διορθώσεις να ολοκληρωθούν πριν την 4η πληρωμή που αναμένεται να γίνει εντός του επόμενου μήνα και έως τις 30/12/25. Με τον τρόπο αυτό, θα καταστεί εφικτή η καταβολή της επιστροφής του ΕΦΚ πετρελαίου και στους λοιπούς δικαιούχους παραγωγούς.

Παράλληλα, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι προετοιμαζόμαστε και για ξεχωριστή συνάντηση, η οποία θα αφορά το ζήτημα των ψηφιακών δελτίων αποστολής, όσον αφορά τους γεωργούς και κτηνοτρόφους στους οποίους δημιουργεί εκ του προβλεπόμενου τρόπου εφαρμογής, σημαντικότατα γραφειοκρατικά προβλήματα και πιστεύουμε ότι αποτελεί ένα θέμα που απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση, πριν την εφαρμογή του.

Ευχαριστούμε εκ των προτέρων, ενώ αναμένοντας τον ορισμό της συνάντησης για το ζήτημα που σας θέσαμε, παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε πληροφορία ή διευκρίνιση χρειαστείτε, προσδοκώντας τη θετική σας ανταπόκριση».

Πηγή: ΕΘΕΑΣ

Η ευρωπαϊκή τροφική αλυσίδα παραμένει εδώ και χρόνια ένας «ανισότιμος αγώνας»: από τη μία πλευρά μεγάλοι αγοραστές και ισχυρές αλυσίδες, από την άλλη μικροί παραγωγοί και προμηθευτές που συχνά δεν διαθέτουν την ίδια διαπραγματευτική δύναμη. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (UTPs) – συμπεριφορές που αποκλίνουν από την ορθή εμπορική πρακτική και παραβιάζουν την καλή πίστη – εμφανίζονται συχνά, αφήνοντας τους παραγωγούς εκτεθειμένους.

Για να αντιμετωπίσει αυτές τις ανισορροπίες, η Ευρωπαϊκή Ένωση υιοθέτησε την Οδηγία 2019/633, θέτοντας υποχρεωτικούς κανόνες που απαγορεύουν συγκεκριμένες πρακτικές εις βάρος αγροτών και μικρομεσαίων προμηθευτών και επιδιώκουν ένα πιο δίκαιο και διαφανές σύστημα στην τροφική αλυσίδα. Τον Δεκέμβριο του 2024, η ΕΕ ανακοίνωσε και νέα μέτρα για την περαιτέρω ενίσχυση της θέσης των παραγωγών και την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των αθέμιτων πρακτικών στην αγορά.

Τι είναι οι Αθέμιτες Εμπορικές Πρακτικές (UTPs)

Οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές εμφανίζονται στις συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων και αποτελούν συμπεριφορές που αποκλίνουν από την ορθή εμπορική πρακτική, παραβιάζουν την καλή πίστη και εκμεταλλεύονται την ανισορροπία ισχύος στην τροφική αλυσίδα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει ότι οι μικροί παραγωγοί και προμηθευτές δεν διαθέτουν συχνά την απαραίτητη διαπραγματευτική δύναμη για να προστατευτούν απέναντι σε μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους — γεγονός που επιτρέπει την εμφάνιση τέτοιων πρακτικών.

Για να αντιμετωπίσει αυτές τις ανισορροπίες, η ΕΕ προχώρησε στην υιοθέτηση της Οδηγίας 2019/633 στις 17 Απριλίου 2019. Τα κράτη μέλη όφειλαν να την ενσωματώσουν στη νομοθεσία τους έως την 1η Μαΐου 2021 και να την εφαρμόσουν έξι μήνες αργότερα. Η Οδηγία εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική διακυβέρνησης της ΕΕ που αποσκοπεί σε πιο αποτελεσματική και δίκαιη τροφική αλυσίδα, με ενισχυμένη συνεργασία παραγωγών και μεγαλύτερη διαφάνεια στην αγορά.

Οι 16 Αθέμιτες Πρακτικές στην Τροφική Αλυσίδα

Η Οδηγία 2019/633 καθορίζει συνολικά δεκαέξι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, οι οποίες χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: τις λεγόμενες «μαύρες», που απαγορεύονται χωρίς καμία εξαίρεση, και τις «γκρίζες», οι οποίες επιτρέπονται μόνο όταν υπάρχει σαφής και προηγούμενη συμφωνία ανάμεσα στον προμηθευτή και τον αγοραστή.

Οι «μαύρες» πρακτικές περιλαμβάνουν καθυστερημένες πληρωμές πέραν των 30 ημερών για ευπαθή αγροτικά και τρόφιμα ή πέραν των 60 ημερών για τα υπόλοιπα προϊόντα, ακυρώσεις παραγγελιών ευπαθών προϊόντων μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, μονομερείς αλλαγές σε συμφωνίες από τον αγοραστή και πληρωμές που δεν σχετίζονται με συγκεκριμένη συναλλαγή. Στην ίδια κατηγορία εντάσσονται η μεταφορά του κινδύνου αλλοίωσης ή απώλειας στον προμηθευτή, η άρνηση γραπτής επιβεβαίωσης μιας συμφωνίας όταν ζητείται, η κακή χρήση εμπορικών μυστικών, τα εμπορικά αντίποινα και η μεταφορά στον προμηθευτή του κόστους εξέτασης παραπόνων πελατών.

Οι «γκρίζες» πρακτικές, που επιτρέπονται μόνο με σαφή και προγενέστερη συμφωνία, περιλαμβάνουν την επιστροφή απούλητων προϊόντων, τη χρέωση των προμηθευτών για στοκ, τοποθέτηση και καταχώριση προϊόντων, την καταβολή πληρωμών για προωθητικές ενέργειες, μάρκετινγκ ή διαφήμιση, καθώς και την πληρωμή για προσωπικό ή εξοπλισμό του αγοραστή.

Το πλαίσιο αυτό διασφαλίζει ένα ελάχιστο επίπεδο εναρμόνισης σε όλα τα κράτη μέλη, με στόχο να αντιμετωπίζονται οι συγκεκριμένες πρακτικές ενιαία και δίκαια σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ποιοι Προστατεύονται και Πώς Εφαρμόζεται η Οδηγία στα Κράτη Μέλη

Η Οδηγία 2019/633 έχει ως βασική αποστολή να προστατεύσει τους πιο αδύναμους κρίκους της τροφικής αλυσίδας. Η προστασία καλύπτει κάθε προμηθευτή αγροτικών και τροφίμων με κύκλο εργασιών έως 350 εκατομμύρια ευρώ, εφαρμόζοντας διαφορετικά επίπεδα προστασίας κάτω από αυτό το όριο. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται οι αγρότες, οι οργανώσεις παραγωγών και οι μικροί ή μεσαίου μεγέθους διανομείς. Η ισχύς της Οδηγίας εκτείνεται και σε εμπορικές σχέσεις όπου μία από τις δύο πλευρές βρίσκεται εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, αρκεί η άλλη να έχει έδρα εντός ΕΕ, εξασφαλίζοντας την ίδια προστασία και σε διασυνοριακές συναλλαγές.

Κατά την ενσωμάτωση της Οδηγίας στο εθνικό τους δίκαιο, τα κράτη μέλη είχαν τη δυνατότητα να υιοθετήσουν αυστηρότερα μέτρα από εκείνα που προβλέπει το ενωσιακό πλαίσιο, αλλά δεν μπορούσαν να μειώσουν το επίπεδο προστασίας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε ενδιάμεση έκθεση για την εφαρμογή της Οδηγίας τον Οκτώβριο του 2021, ενώ μέχρι τον Δεκέμβριο του 2022 όλα τα κράτη μέλη είχαν ολοκληρώσει τη διαδικασία μεταφοράς της στο εθνικό τους δίκαιο. Μια νεότερη έκθεση, συνοδευόμενη από λεπτομερές έγγραφο εργασίας, δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2024 και παρουσιάζει αναλυτικά τις επιλογές εφαρμογής που υιοθέτησαν τα 27 κράτη μέλη. 

Ποιος Ελέγχει τις Παραβάσεις

Κάθε κράτος μέλος έχει ορίσει μια αρμόδια αρχή για την εποπτεία της εφαρμογής της Οδηγίας. Οι αρχές αυτές διαθέτουν την εξουσία να διεξάγουν έρευνες και να επιβάλλουν πρόστιμα σε επιχειρήσεις που παραβιάζουν τους κανόνες. Ταυτόχρονα, έχουν στη διάθεσή τους τα απαραίτητα εργαλεία ώστε να εντοπίζουν παραβάσεις και να επεμβαίνουν αποτελεσματικά, διασφαλίζοντας ότι οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές αντιμετωπίζονται με συνέπεια σε κάθε κράτος μέλος.

Η Επόμενη Μέρα για τους Παραγωγούς

Η προσπάθεια για πιο δίκαιους κανόνες στην αγροδιατροφική αλυσίδα έχει έναν βασικό στόχο – να στηρίξει όσους βρίσκονται στο πιο ευάλωτο σημείο της αγοράς, ώστε να μη μένουν εκτεθειμένοι απέναντι σε πρακτικές που μπορούν να τους πιέσουν ή να τους φέρουν σε μειονεκτική θέση.

Το μεγάλο στοίχημα είναι αυτές οι προσπάθειες να μη μένουν στη θεωρία, αλλά να εφαρμόζονται στην πράξη, ώστε κάθε συναλλαγή να γίνεται με καθαρούς όρους και με τον σεβασμό που αξίζει η δουλειά του παραγωγού. Μόνο έτσι μπορεί η αγορά να γίνει πιο ισορροπημένη και πιο δίκαιη για όλους τους κρίκους της αλυσίδας.

Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε έναν από τους πιο φιλόδοξους κλιματικούς στόχους της τελευταίας δεκαετίας: μείωση των καθαρών εκπομπών κατά 90% έως το 2040, σε σύγκριση με το 1990, με τελικό στόχο την κλιματική ουδετερότητα το 2050. Η σχετική ψηφοφορία ολοκληρώθηκε την Πέμπτη, καθορίζοντας τη θέση του Κοινοβουλίου ενόψει των διαπραγματεύσεων με τα κράτη μέλη για τη νέα κλιματική νομοθεσία. Η απόφαση εντάσσεται στο ευρύτερο ευρωπαϊκό σχέδιο για πράσινη μετάβαση που συνδυάζει περιβαλλοντικούς στόχους με τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Ευελιξίες για τα κράτη μέλη – τι αλλάζει

Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν την εισαγωγή νέων μηχανισμών ευελιξίας για τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη μέλη θα μπορούν να πετύχουν τους στόχους:

Από το 2036, έως και πέντε ποσοστιαίες μονάδες της συνολικής μείωσης θα μπορούν να καλύπτονται μέσω υψηλής ποιότητας διεθνών πιστωτικών μορίων άνθρακα από τρίτες χώρες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε προτείνει όριο τριών μονάδων, όμως το Κοινοβούλιο ζητά αυξημένο περιθώριο, υπό την προϋπόθεση ύπαρξης ισχυρών δικλίδων ασφαλείας.

Οι ευρωβουλευτές τάσσονται υπέρ της χρήσης εγχώριων μόνιμων απορροφήσεων άνθρακα, ώστε να αντισταθμίζονται εκπομπές που είναι δύσκολο να περιοριστούν, στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας εκπομπών (ΣΕΔΕ). Υποστηρίζεται επίσης μεγαλύτερη ευελιξία εντός και μεταξύ τομέων, ώστε η επίτευξη των στόχων να γίνει με τον πιο οικονομικά αποδοτικό τρόπο.

Αναβολή του ΣΕΔΕ2 – ένα ακόμη χρόνο πίσω

Το Κοινοβούλιο συμφώνησε με την πρόταση των κρατών μελών να αναβληθεί κατά έναν χρόνο η εφαρμογή του νέου συστήματος εμπορίας εκπομπών ΣΕΔΕ2, μεταφέροντάς το από το 2027 στο 2028. Το συγκεκριμένο σύστημα αφορά τις εκπομπές άνθρακα που προκύπτουν από την καύση καυσίμων στα κτίρια και στις οδικές μεταφορές, τομέας με άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινότητα πολιτών και επιχειρήσεων.

Παράλληλα, το Κοινοβούλιο ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προχωρά σε έκθεση προόδου ανά διετία, αξιολογώντας τα πιο πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα, τις τεχνολογικές εξελίξεις, την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, την πορεία των καθαρών απορροφήσεων άνθρακα, καθώς και τις τάσεις στις τιμές ενέργειας και τις επιπτώσεις τους στην οικονομία και τα νοικοκυριά. Ανάλογα με τα ευρήματα, η Επιτροπή θα μπορεί να προτείνει τροποποιήσεις στη νομοθεσία, ακόμη και στο στόχο για το 2040, ή να εισηγηθεί πρόσθετα μέτρα για την ενίσχυση του συνολικού πλαισίου.

Η ψηφοφορία και τα επόμενα βήματα

Το κείμενο εγκρίθηκε με 379 ψήφους υπέρ, 248 κατά και 10 αποχές. Με την ψηφοφορία αυτή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανοίγει πλέον τον δρόμο για τις διαπραγματεύσεις με τα κράτη μέλη, όπου θα οριστικοποιηθεί το τελικό πλαίσιο της νέας κλιματικής νομοθεσίας.

Γιατί έχει σημασία ο στόχος του 2040

Η ευρωπαϊκή κλιματική νομοθεσία έχει ήδη θέσει δύο δεσμευτικές «στάσεις» προς την κλιματική ουδετερότητα: μείωση των καθαρών εκπομπών τουλάχιστον κατά 55% έως το 2030 και πλήρη κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050. Ο νέος στόχος για το 2040 λειτουργεί ως κρίσιμος ενδιάμεσος σταθμός, που εξασφαλίζει ότι η πορεία προς το 2050 θα παραμείνει σταθερή και μετρήσιμη.

Παράλληλα, ενισχύει τη θέση της ΕΕ απέναντι στις διεθνείς της δεσμεύσεις, ειδικά ενόψει της 30ής Διάσκεψης του ΟΗΕ για το Κλίμα, η οποία διεξάγεται από τις 10 έως τις 21 Νοεμβρίου στο Μπελέμ της Βραζιλίας. Αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα συμμετάσχει στις εργασίες από τις 17 έως τις 21 Νοεμβρίου, μεταφέροντας τις ευρωπαϊκές θέσεις στα παγκόσμια τραπέζια διαπραγμάτευσης.

Πηγή: Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Υπερψηφίστηκε επί της αρχής και επί των άρθρων από την Ολομέλεια της Βουλή το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, υπό τον τίτλο «Κύρωση της από 23.10.2025 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Επείγουσες ρυθμίσεις για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα και την αντιμετώπιση της ζωονόσου της ευλογιάς» (Α’ 183) και συναφείς διατάξεις».

Κλείνοντας τη συζήτηση ο Κώστας Τσιάρας έστειλε σαφές μήνυμα προς όλα τα πολιτικά κόμματα ότι η εξυγίανση του ΟΠΕΚΕΠΕ και η άμεση στήριξη των κτηνοτρόφων αποτελούν εθνική και όχι κυβερνητική προτεραιότητα.

Ο Υπουργός υπογράμμισε: «Βρισκόμαστε μπροστά σε ζητήματα που καθορίζουν το μέλλον του πρωτογενούς τομέα. Η εξυγίανση του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι μονόδρομος. Πρέπει να τον  οδηγήσει την επόμενη μέρα στη διαφάνεια και στη δικαιοσύνη της κατανομής πόρων». Τόνισε ότι η καθυστέρηση στις πληρωμές οφείλεται στην ανάγκη να γίνουν διασταυρωτικοί έλεγχοι.  Ο κ. Τσιάρας κάλεσε τα κόμματα να υποστηρίξουν μια μεταρρύθμιση που έχει πολιτικό κόστος, αλλά –όπως είπε– αποτελεί «εθνική ανάγκη»! «Αν η απάντηση των κομμάτων είναι ότι δεν τα υποστηρίζουν όλα αυτά, τότε έχουμε πρόβλημα μεταξύ μας. Πρόκειται για διατάξεις που δεν έχουν καμία σχέση με πολιτικές τοποθετήσεις. Αφορούν αποκλειστικά το πώς θα στηρίξουμε τους κτηνοτρόφους αυτή τη δύσκολη στιγμή».

Σχετικά με τα άμεσα μέτρα ανακούφισης για την ευλογιά, ο Υπουργός ξεκαθάρισε ότι η δέσμη παρεμβάσεων δεν έχει ολοκληρωθεί: «Αν κάποιος πιστεύει ότι κλείσαμε τον κύκλο των μέτρων, θέλω να διαβεβαιώσω ότι δεν τελειώσαμε. Είναι μια δυναμική διαδικασία που εξελίσσεται και θα ενισχυθεί περαιτέρω».

Υπενθύμισε επίσης ότι η ανασύσταση του ζωικού κεφαλαίου θα ενεργοποιηθεί όταν κλείσει ο κύκλος της νόσου, βάσει όσων προβλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Απορώ γιατί το επαναλαμβάνετε; Έχουμε προαναγγείλει ότι θα υπάρξει πρόγραμμα ανασύστασης. Τέτοιες ενέργειες δεν μπορούν να γίνουν όσο υπάρχει η νόσος, όπως μας ξεκαθαρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή».

Ο Υπουργός άσκησε ιδιαίτερη πίεση για να μην συνεχιστούν παρερμηνείες γύρω από τις διαδικασίες θανάτωσης ζώων: «Σε κανέναν δεν είναι ευχάριστο να θανατώνεται ολόκληρο το κοπάδι έστω και με ένα κρούσμα. Αυτό επιβάλλει το ευρωπαϊκό πρωτόκολλο. Δεν μπορούμε να κινηθούμε διαφορετικά».

Είπε χαρακτηριστικά: «Προτίθεμαι να αναλάβω μια πρωτοβουλία για συνάντηση εκπροσώπων των κομμάτων με την επιστημονική επιτροπή για την ευλογιά, ώστε να μπορέσουμε κάποια πράγματα να τα θέσουμε σε μια εντελώς διαφορετική βάση. Δεσμεύομαι ενώπιον των συναδέλφων, να υπάρχει μια συζήτηση σοβαρή και όχι μια συζήτηση που μπορεί να προκύπτει από την προσωπική πληροφόρηση καθενός».

Κλείνοντας, ο κ. Τσιάρας εξήγησε τον χαρακτήρα της πράξης νομοθετικού περιεχομένου: «Με την ΠΝΠ θέλουμε να δείξουμε ότι πρόκειται για επείγον ζήτημα. Πρέπει να κλείσουμε έναν κύκλο βοηθώντας τους κτηνοτρόφους. Οι διατάξεις είναι θετικές και αναγκαίες».

Τι προβλέπει ο νέος νόμος

Διάθεση στρατιωτικών κτηνιάτρων
Επιτρέπεται η διάθεση έως τριών (3) στρατιωτικών κτηνιάτρων ανά Περιφερειακή Ενότητα για έως έξι (6) μήνες, με απόφαση του Αρχηγού του οικείου Γενικού Επιτελείου.
Οι στρατιωτικοί κτηνίατροι ασκούν καθήκοντα πλήρους αρμοδιότητας, όπως οι πολιτικοί κτηνίατροι των Περιφερειών.
Δύναται να προβλέπεται αποζημίωση και αύξηση του αριθμού των κτηνιάτρων με κοινή υπουργική απόφαση.

Αφορολόγητες, ακατάσχετες και ανεκχώρητες ενισχύσεις
Οι ενισχύσεις που καταβάλλονται βάσει των ΚΥΑ 208989/1.8.2025 (Β’ 4202) και 208982/1.8.2025 (Β’ 4203):
είναι αφορολόγητες, ακατάσχετες και ανεκχώρητες,

• δεν υπόκεινται σε κανέναν φόρο, τέλος ή εισφορά,
• δεν συμψηφίζονται με οφειλές προς Δημόσιο, ΟΤΑ ή ασφαλιστικά ταμεία,
• δεν υπολογίζονται σε εισοδηματικά κριτήρια για κοινωνικές παροχές. 

Έκτακτα μέτρα για την ενίσχυση των κτηνοτρόφων
Αποζημίωση για θανατωθέντα ζώα και οικονομική επιβάρυνση που υφίστανται.
Εξαιρούνται όσοι έκαναν παράνομο εμβολιασμό ή δεν τήρησαν μέτρα βιοασφάλειας.
Οι αποζημιώσεις είναι αφορολόγητες, ακατάσχετες και ανεκχώρητες, δεν συμψηφίζονται και δεν υπολογίζονται σε εισοδηματικά όρια.

Αναγκαίο προσωπικό
Δυνατότητα μετακίνησης εκτός έδρας κτηνιάτρων, εποπτών ζωοτροφών και εκδοροσφαγέων εντός χρονικού διαστήματος τεσσάρων (4) μηνών, με δυνατότητα παράτασης.
Προβλέπεται αποζημίωση και κίνητρα για ιδιώτες κτηνιάτρους, κτηνιάτρους εκτροφής και εκδοροσφαγείς.
Το προσωπικό των δημοσίων φορέων μπορεί να προβαίνει σε καταμέτρηση του ζωικού κεφαλαίου και να συλλέγει δεδομένα για τις εκτροφές, τα οποία αποτελούν πληροφοριακή βάση του ΥΠΑΑΤ.
Παρέχεται η δυνατότητα πρόσληψης έκτακτου προσωπικού ορισμένου χρόνου για την κάλυψη απρόβλεπτων και επειγουσών αναγκών.

Υγειονομική ταφή νεκρών ζώων και ζωικών υποπροϊόντων
Οι δήμοι ορίζουν και λειτουργούν χώρους υγειονομικής ταφής.
Αν δεν υπάρχουν διαθέσιμοι χώροι, η ταφή γίνεται σε ΧΥΤΑ ή ΧΥΤΥ με απόφαση του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Η μη συμμόρφωση εντός 24 ωρών αποτελεί σοβαρή παράβαση καθήκοντος του Δημάρχου.
Για την ευλογιά, η ταφή πρέπει να γίνεται εντός 72 ωρών από τη διάγνωση.

Δείτε το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε στην Βουλή

Μια υπόθεση σοβαρής κατάχρησης θέσης σε βάρος αγροτών της Ρουμανίας φέρνει στο φως η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO), η οποία υπέβαλε επίσημο κατηγορητήριο εναντίον δημόσιου λειτουργού της APIA στο Βουκουρέστι. Ο κατηγορούμενος, ανώτερος σύμβουλος σε υπηρεσία του οργανισμού στην κομητεία Giurgiu, φέρεται να αξιοποίησε την πρόσβασή του στη βάση δεδομένων της υπηρεσίας για να στήσει μηχανισμό παράνομης είσπραξης ενισχύσεων.

Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, ο δημόσιος υπάλληλος εντόπισε αγροτεμάχια που δεν είχαν δηλωθεί για το έτος 2022 αλλά ήταν επιλέξιμα για ενίσχυση. Μαζί με ακόμη ένα άτομο, προσέγγισε δύο αγρότες της περιοχής και τους έπεισε να εμφανιστούν ως δικαιούχοι χρηματοδότησης. Το σχέδιο εκμεταλλευόταν τις οικονομικές δυσκολίες και το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο των παραγωγών, οι οποίοι τελικά έλαβαν μόλις 980 ευρώ ο καθένας, ενώ οι εμπλεκόμενοι κρατούσαν για τον εαυτό τους το 92% των συνολικών ενισχύσεων — ποσό που έφτανε περίπου τις 24.000 ευρώ.

Η δικογραφία περιγράφει ότι οι δύο κατηγορούμενοι υπέβαλαν οι ίδιοι τις αιτήσεις για λογαριασμό των αγροτών και φρόντισαν να περάσουν τα απαραίτητα στάδια έγκρισης χωρίς εμπόδια. Για να εμφανίζεται ότι τα αγροτεμάχια ανήκαν στους παραγωγούς, φέρονται να χρησιμοποιήθηκαν πλαστά έγγραφα, δήθεν εκδοθέντα από δημοτικό κατάλογο, τα οποία ανέγραφαν ότι οι αγρότες είχαν μεγάλες καλλιεργήσιμες εκτάσεις.

Αν το δικαστήριο κρίνει τους κατηγορούμενους ενόχους, αντιμετωπίζουν ποινή φυλάκισης έως και επτά ετών. Οι δύο αγρότες που συνεργάστηκαν με τις αρχές υπέγραψαν συμφωνία ομολογίας και αποδέχθηκαν ποινή ενός έτους και τεσσάρων μηνών, με αναστολή για δύο χρόνια.

Όπως υπογραμμίζει η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, όλοι οι εμπλεκόμενοι θεωρούνται αθώοι μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης από τα αρμόδια ρουμανικά δικαστήρια.

Υπενθυμίζεται ότι η EPPO είναι η ανεξάρτητη εισαγγελική αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αρμόδια για την έρευνα και δίωξη εγκλημάτων που θίγουν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ.

Πηγή: Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO)

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, κατέθεσε στα πρακτικά  της Βουλής τις δύο επιστολές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (27/03/2025 και 04/08/2025), στις οποίες επισημαίνεται ότι, αν δεν διορθωθούν οι ελλείψεις, ενδέχεται να εκδοθούν εκτελεστικές πράξεις για την αναστολή των μηνιαίων και ενδιάμεσων πληρωμών.

Μάλιστα ο υπουργός, κατά την παρέμβασή του στην Βουλή, μίλησε για την σοβαρότητα της απειλής για τους ευρωπαϊκούς πόρους, ξεχνώντας ότι για πάνω από ενάμιση χρόνο είχε υπό την εποπτεία του τον ΟΠΕΚΕΠΕ.

Για ακόμη μια φορά η ηγεσία του ΥπΑΑΤ αποφεύγει να αναλάβει τις ευθύνες για τις μειωμένες ενισχύσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ και για το πάρτι που έκαναν κάποιοι εις βάρος των πραγματικών παραγωγών.

Συγκεκριμένα ο Υπουργός επισήμανε: «Η μετάβασή του ΟΠΕΚΕΠΕ σε μια εποχή διαφάνειας και δικαιοσύνης είναι μια ελάχιστη υποχρέωση που έχει η χώρα μας για να ανακτήσει την αξιοπιστία της έναντι των ευρωπαϊκών θεσμών». Και τόνισε πως  η αναμόρφωση του αποτελεί υποχρέωση της χώρας και αναγκαία προϋπόθεση αποκατάστασης της αξιοπιστίας της Ελλάδας τόσο στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, όσο και στους έντιμους παραγωγούς. 

Όπως χαρακτηριστικά είπε ο ΥπΑΑΤ: «η μετάβασή του σε μια εποχή διαφάνειας και δικαιοσύνης δεν είναι μια αδήριτη ανάγκη που προκύπτει έτσι ξαφνικά, αλλά απαίτηση που επιβάλλεται εδώ και καιρό».

Παράλληλα εξήγησε ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ υλοποιεί δύο συμφωνημένα σχέδια δράσης, τα οποία επιβάλλουν την εφαρμογή ελέγχων πριν από οποιαδήποτε πληρωμή, επειδή «η ανάγκη για την πατρίδα μας είναι να δημιουργήσουμε τη συνθήκη που δεν θα βάζουμε σε διακινδύνευση τους ευρωπαϊκούς πόρους» και οι έλεγχοι αποτελούν κεντρικό όρο αυτής της προσπάθειας.«Επιχειρούμε να απαντήσουμε και να λύσουμε μία παθογένεια δεκαετιών», είπε και προσέθεσε ότι στόχος είναι διαφανείς πληρωμές, αξιόπιστο σύστημα ελέγχου και ασφάλεια των ευρωπαϊκών πόρων, σε συνδυασμό με ουσιαστική στήριξη των παραγωγών και των κτηνοτρόφων.

Οι παρεμβάσεις στο κόστος παραγωγής

Απαντώντας σε τοποθετήσεις του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη και του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτη Φάμελλου, υπενθύμισε ότι όποιος θέλει να δει  ξεκάθαρα τη σημερινή εικόνα για τον πρωτογενή τομέα πρέπει να λαμβάνει υπόψη του ως αφετηρία το 2019. Θύμισε ακόμη τα φορολογικά βάρη, τον τότε ΦΠΑ στα λιπάσματα και στα αγροεφόδια και ανέδειξε τις παρεμβάσεις της κυβέρνησης:

• τη νομοθετημένη επιστροφή του ΕΦΚ στο πετρέλαιο, και την ανακοίνωση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για αύξηση κατά 50% του πλαφόν
• τη ρύθμιση για το αγροτικό ρεύμα,
• τη μείωση του ΦΠΑ στα λιπάσματα από 13% σε 6%.

Διαχείριση της ευλογιάς: Παράνομοι εμβολιασμοί οδηγούν σε νέα κρούσματα

Σε ό,τι αφορά, στη διαχείριση της ευλογιάς , ο κ. Τσιάρας κατέθεσε στο σώμα τις κατευθυντήριες οδηγίες του Υπουργείου και περιέγραψε την πραγματική εικόνα στο πεδίο: «Βρίσκαμε θανατωμένα ζώα δεξιά και αριστερά», ενώ υπογράμμισε ότι «οι παράνομοι εμβολιασμοί πυροδοτούν νέα κρούσματα».

Παρουσίασε τις δεσμεύσεις του Κανονισμού 361 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπου «η αρμόδια αρχή απαγορεύει τη μετακίνηση εμβολιασμένων ζώων… και τη μετακίνηση προϊόντων εμβολιασμένων ζώων», υπογραμμίζοντας πως οποιαδήποτε απόφαση πρέπει να στηρίζεται σε συγκεκριμένα επιχειρήματα και όχι σε πολιτική πίεση.

Ο Υπουργός στάθηκε ειδικά και στις συνέπειες που θα είχε για την ελληνική παραγωγή η υιοθέτηση πρακτικών που οδηγούν σε ενδημικό καθεστώς, υπογραμμίζοντας ότι «η ίδια η εμπορικότητα προϊόντος που προέρχονται από ενδημικό καθεστώς δεν θα έχει την ίδια ένταση, ούτε την ίδια αξία, ούτε την ίδια απήχηση. Και αυτό το καταλαβαίνουμε όλοι μας». Με αυτή την αναφορά, επισήμανε ότι οι αποφάσεις για την ευλογιά δεν είναι απλώς τεχνικές ή υγειονομικές, αλλά συνδέονται άμεσα με τη δυνατότητα διάθεσης των προϊόντων στην αγορά και με την οικονομική βιωσιμότητα των παραγωγών.

Ο κ. Τσιάρας αναφέρθηκε και στο ακατάσχετο των ενισχύσεων de minimis, που εφαρμόζεται για πρώτη φορά: «Όλη αυτή η προσπάθεια είναι να ανακουφίσουμε πραγματικά το κτηνοτροφικό κόσμο. Ποια άλλη κυβέρνηση το νομοθέτησε αυτό», ενώ υπογράμμισε με νόημα ότι «αυτή την αυτονόητη συνθήκη θα έπρεπε όλα τα κόμματα να τη στηρίζουν και όχι να την κρίνουν». 

Τέλος, τόνισε ότι θα περίμενε κανείς μεγαλύτερη γενναιότητα από την αντιπολίτευση σε αφορά στην κριτική της για την κυβερνητική πολιτική στην ευλογιά. «Όταν όμως κάποιος δεν δέχεται μέτρα και ψηφίζει αρνητικά εξ αρχής, τα οποία δεν έχουν πολιτική κατεύθυνση, που είναι μέτρα για να στηρίξουν αυτή τη στιγμή τον Έλληνα κτηνοτρόφο που πλήττεται, αυτό είναι κάτι άλλο, δεν είναι πολιτική θέση».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέθεσε την πρότασή της για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) της περιόδου 2028–2034, φέρνοντας αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο κατανέμονται οι άμεσες ενισχύσεις και στηρίζεται το αγροτικό εισόδημα. Η νέα ΚΑΠ επιχειρεί να γίνει πιο δίκαιη και πιο στοχευμένη, με έμφαση στους ενεργούς παραγωγούς και τη νέα γενιά που θέλει να μείνει στη γη της. Αν αυτές οι αλλαγές θα αποδειχθούν στην πράξη προς όφελος των αγροτών, μένει να φανεί. Προς το παρόν, ας δούμε τι προβλέπει η πρόταση της ΕΕ.

Ισχυρότερη στήριξη για τους αγρότες

Στο πλαίσιο του προτεινόμενου Εθνικού και Περιφερειακού Ταμείου Εταιρικής Σχέσης ύψους 865 δισ. ευρώ, τουλάχιστον 293,7 δισ. ευρώ θα κατευθυνθούν απευθείας στην ενίσχυση του εισοδήματος των αγροτών, εξασφαλίζοντας οικονομική σταθερότητα σε ολόκληρη την Ένωση. Επιπλέον, 453 δισ. ευρώ θα είναι διαθέσιμα μέσω των Εθνικών και Περιφερειακών Σχεδίων Εταιρικής Σχέσης για τη στήριξη μέτρων ενίσχυσης εισοδήματος, καινοτομίας και πρωτοβουλιών υπαίθρου, όπως το πρόγραμμα LEADER και οι τοπικές συνεργασίες. Παράλληλα, δημιουργείται ένα “Δίκτυ Ασφαλείας Ενότητας” (Unity Safety Net) ύψους 6,3 δισ. ευρώ, το οποίο θα λειτουργεί ως μηχανισμός αντιμετώπισης κρίσεων στην αγορά κατά την περίοδο 2028–2034.

Το νέο μοντέλο: Το σύστημα DABIS

Κεντρικό στοιχείο της πρότασης αποτελεί ένα νέο, ενιαίο σύστημα άμεσων πληρωμών που φιλοδοξεί να καταστήσει τις ενισχύσεις πιο δίκαιες και απλές για όλους τους παραγωγούς. Στην καρδιά της πρότασης βρίσκεται το Degressive Area-Based Income Support (DABIS), ένα νέο και απλούστερο σύστημα πληρωμών που αντικαθιστά αρκετά από τα σημερινά καθεστώτα της ΚΑΠ. Το DABIS βασίζεται στις επιλέξιμες εκτάσεις, αλλά εισάγει «φθίνουσα κλίμακα» (degressivity), μειώνοντας σταδιακά τις πληρωμές για τις μεγαλύτερες εκμεταλλεύσεις, ώστε να εξασφαλίζεται δικαιότερη κατανομή της στήριξης.

Θεσπίζεται επίσης ανώτατο όριο (capping) στα 100.000 ευρώ ανά εκμετάλλευση ετησίως. Τα κράτη-μέλη θα έχουν ευελιξία να σχεδιάσουν τα εθνικά τους προγράμματα σύμφωνα με τις τοπικές ιδιαιτερότητες, συνδυάζοντας πληρωμές ανά εκτάριο με κατ’ αποκοπή ενισχύσεις ή πρόσθετα «top-ups». Το νέο σύστημα θα δίνει προτεραιότητα στους αγρότες των οποίων το κύριο εισόδημα προέρχεται από τη γεωργία. Σημαντική αλλαγή αποτελεί το γεγονός ότι μέχρι το 2032 οι συνταξιούχοι δεν θα είναι πλέον επιλέξιμοι για άμεσες ενισχύσεις, ανοίγοντας τον δρόμο σε νεότερους αγρότες να εισέλθουν ή να επεκταθούν στον κλάδο.

Ενίσχυση μικρών, νέων και γυναικών αγροτών

Παράλληλα με το νέο σύστημα πληρωμών, η πρόταση της Κομισιόν προβλέπει στοχευμένα μέτρα στήριξης για συγκεκριμένες ομάδες παραγωγών. Οι μικρές εκμεταλλεύσεις θα αποκτήσουν απλουστευμένη πρόσβαση στις ενισχύσεις, με δυνατότητα ετήσιας πληρωμής έως και 3.000 ευρώ. Οι νέοι αγρότες θα ωφεληθούν από στοχευμένα μέτρα έναρξης και πρόσθετες ενισχύσεις ανά έκταση, στο πλαίσιο της επικείμενης Στρατηγικής για την Αναζωογόνηση των Γεωργικών Γενεών. Παράλληλα, η πρόταση ενθαρρύνει τα κράτη-μέλη να ενισχύσουν τη στήριξη προς τις γυναίκες αγρότισσες, μέσω ετήσιων πληρωμών ή μπόνους, όπως ήδη εφαρμόζεται σε ορισμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ανταγωνιστικότητα και βιωσιμότητα

Πέρα από το DABIS, τα κράτη-μέλη θα μπορούν να αξιοποιούν συνδεδεμένες ενισχύσεις και περιοχο-ειδικές πληρωμές για τη στήριξη εκμεταλλεύσεων σε μειονεκτικές ή ορεινές περιοχές, αλλά και εκείνων με μικτά συστήματα φυτικής και ζωικής παραγωγής. Επιπλέον, προβλέπονται οικονομικά κίνητρα για παραγωγούς που εφαρμόζουν ή μεταβαίνουν σε πιο βιώσιμες γεωργικές πρακτικές.

Συνολικά, το πακέτο ΚΑΠ 2028–2034 φιλοδοξεί να διαμορφώσει μια δικαιότερη, πιο ανταγωνιστική, βιώσιμη και ανθεκτική ευρωπαϊκή γεωργία, που θα εξασφαλίζει τη διαβίωση των αγροτών, θα ενισχύει την ανανέωση των γενεών και θα προωθεί τη ζωντάνια της υπαίθρου σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ένα βήμα πιο κοντά 

Η πρόταση για την ΚΑΠ 2028–2034 προσπαθεί να επαναφέρει στο επίκεντρο τον ενεργό παραγωγό, ενισχύοντας όσους στηρίζουν πραγματικά τη γεωργία και τις αγροτικές κοινότητες. Με στοχευμένες ενισχύσεις, απλούστερους κανόνες και νέα εργαλεία δικαιότερης κατανομής, η νέα πολιτική της ΕΕ φιλοδοξεί να διαμορφώσει ένα πιο σταθερό και δίκαιο πλαίσιο για τον αγρότη της επόμενης δεκαετίας — εκείνον που παράγει, και όχι απλώς καλλιεργεί δικαιώματα.

Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή – Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης

Η Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και οι διαπραγματευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία για την απλούστευση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).

Περιλαμβάνει μείωση των επιτόπιων ελέγχων, ζητήματα που αφορούν τις βιολογικές εκμεταλλεύσεις και περιβαλλοντικά πρότυπα, την αύξηση των προκαταβολών ενισχύσεων, την διαχείριση των κονδυλίων για κρίσεις στον αγροτικό τομέα από φυσικές καταστροφές, τους μικρούς γεωργούς, κ.ά.

Στόχος της συμφωνίας είναι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας, μέσω της μείωσης της γραφειοκρατίας, της υποστήριξης των αγροτών, συμπεριλαμβανομένων των μικρών αγροτών και των νεοσύστατων επιχειρήσεων, της ενθάρρυνσης της καινοτομίας και της ενίσχυσης της παραγωγικότητας.

Οι αναθεωρημένες πράξεις αποτελούν το λεγόμενο «Omnibus III», που πρότεινε η Επιτροπή τον Μάιο του 2025. Η δέσμη περιλαμβάνει τροποποιήσεις στον κανονισμό για τα στρατηγικά σχέδια (SPR) και στον «οριζόντιο» κανονισμό για την Κοινή Γεωργική Πολιτική.

Αυτά τα μέτρα απλούστευσης θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σημαντικές μειώσεις του διοικητικού κόστους τόσο για τους αγρότες όσο και για τις εθνικές διοικήσεις. Σύμφωνα με την αρχική αξιολόγηση της Επιτροπής, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ετήσια εξοικονόμηση έως και 1,6 δισεκατομμυρίων ευρώ για τους αγρότες και άνω των 200 εκατομμυρίων ευρώ για τις διοικήσεις των κρατών μελών.

Η προσωρινή συμφωνία διατηρεί τη γενική κατεύθυνση της πρότασης της Επιτροπής, υποστηρίζοντας τους ακόλουθους στόχους:

• ελάφρυνση του διοικητικού φόρτου για τους αγρότες και τις διοικήσεις
• αύξηση των πληρωμών προς τους μικρούς αγρότες και απλούστευση των κανόνων σχετικά με την αιρεσιμότητα, ιδίως για τις βιολογικές εκμεταλλεύσεις
• μείωση των επιτόπιων ελέγχων και κατάργηση της ετήσιας εκκαθάρισης απόδοσης

Η συμφωνία διατηρεί επίσης την πρόταση της Επιτροπής να επιτραπεί στα κράτη μέλη να παρέχουν πληρωμές σε περίπτωση κρίσης σε ενεργούς αγρότες που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, δυσμενή κλιματικά φαινόμενα ή καταστροφικά γεγονότα. Οι εν λόγω πληρωμές θα διασφαλίσουν τη συνέχεια της γεωργικής δραστηριότητας των πληγέντων αγροτών.

Επιπλέον, η προσωρινή συμφωνία βελτιώνει τα ακόλουθα στοιχεία της πρότασης της Επιτροπής:

• δίνει ευελιξία στα κράτη μέλη να αποφασίσουν σε ποιο βαθμό οι μερικώς βιολογικές εκμεταλλεύσεις θα μπορούσαν να θεωρηθούν ότι πληρούν ορισμένα περιβαλλοντικά πρότυπα, τα λεγόμενα GAEC (καλές γεωργικές και περιβαλλοντικές συνθήκες)
• βελτιώνει τη δυνατότητα των αγροτών να επωφεληθούν από εργαλεία διαχείρισης κινδύνου
  αυξάνει το ποσοστό για τις προκαταβολικές άμεσες πληρωμές.

«Η συμφωνία αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της απλούστευσης της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής. Δεν συμβάλλει μόνο στην ανταγωνιστικότητα των αγροτών μας, αλλά διευκολύνει επίσης την υλοποίηση των πράσινων φιλοδοξιών μας, παρέχοντας στους αγρότες και τα κράτη μέλη μεγαλύτερη ευελιξία στην εφαρμογή των πράσινων απαιτήσεων. Η δανική προεδρία θα συνεχίσει να επικεντρώνεται στην απλούστευση για τους αγρότες στις διαπραγματεύσεις για την Κοινή Γεωργική Πολιτική μετά το 2027», δήλωσε ο κ. Γιάκομπ Γιένσεν, Υπουργός Τροφίμων, Γεωργίας και Αλιείας της Δανίας.

Επόμενα βήματα

Η προσωρινή συμφωνία πρέπει τώρα να επιβεβαιωθεί από το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προτού η νομοθετική πράξη εγκριθεί επίσημα από τους συννομοθέτες.

Η νέα ετήσια έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για την Παρακολούθηση και Αξιολόγηση της Αγροτικής Πολιτικής 2025 φέρνει στο φως εντυπωσιακές διαφορές ανάμεσα στις χώρες του κόσμου όσον αφορά τον τρόπο και το μέγεθος της στήριξης προς τους αγρότες.

Ενώ ορισμένες κυβερνήσεις διατηρούν υψηλά επίπεδα επιδοτήσεων και προστασίας του αγροτικού εισοδήματος, άλλες έχουν επιλέξει να μειώσουν τη στρεβλωτική στήριξη — δηλαδή τα μέτρα που αλλοιώνουν τεχνητά τις τιμές και την παραγωγή — μεταφέροντας τους πόρους σε πολιτικές που ενισχύουν τη βιωσιμότητα, την καινοτομία και τη γνώση.

Οι “πρωταθλητές” των επιδοτήσεων

Σύμφωνα με την έκθεση, Ελβετία, Νορβηγία, Ισλανδία και Νότια Κορέα ηγούνται της λίστας των χωρών με τη μεγαλύτερη δημόσια στήριξη προς τους παραγωγούς τους. Οι επιδοτήσεις αντιπροσωπεύουν 40% έως 49% του ακαθάριστου γεωργικού εισοδήματος, καθώς οι χώρες αυτές συνεχίζουν να εφαρμόζουν πολιτικές εγγυημένων τιμών και στήριξης που συνδέεται με την παραγωγή.

Παράλληλα, επενδύουν σε μέτρα που συνδέουν την αγροτική πολιτική με την περιβαλλοντική προστασία και την αγροτική ευημερία, μετατρέποντας την επιδότηση από απλή οικονομική ενίσχυση σε εργαλείο κοινωνικής και οικολογικής πολιτικής.

Οι χώρες με το χαμηλότερο επίπεδο στήριξης

Στο αντίθετο άκρο βρίσκονται χώρες όπως Αργεντινή, Βιετνάμ και Ινδία, όπου οι γεωργικές πολιτικές όχι μόνο δεν επιδοτούν, αλλά δημιουργούν καθαρά φορολογικά έσοδα για το κράτος. Η περίπτωση της Ινδίας ξεχωρίζει: σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το 95% της “στήριξης” προς τους παραγωγούς βασίζεται σε μέτρα που στρεβλώνουν το εμπόριο και την παραγωγή, με στόχο τη διατήρηση χαμηλών τιμών τροφίμων για τους καταναλωτές των πόλεων.

Από την άλλη, Αυστραλία, Χιλή και ΗΠΑ καταγράφουν από τα χαμηλότερα ποσοστά δημόσιας βοήθειας (κάτω από 1% του αγροτικού εισοδήματος), επιλέγοντας να επενδύουν στην έρευνα, στις ασφάλειες και στις αγροτικές υποδομές.

Παγκόσμια στροφή προς τη βιωσιμότητα

Η γενική τάση δείχνει ότι οι περισσότερες χώρες μειώνουν τα επίπεδα άμεσης οικονομικής στήριξης, δίνοντας έμφαση σε πολιτικές βιωσιμότητας και καινοτομίας. Η μεγάλη εξαίρεση είναι η Κίνα, όπου η στήριξη αυξήθηκε από 5% στις αρχές της δεκαετίας του 2000 σε 13% την περίοδο 2022–2024, μία από τις μεγαλύτερες αυξήσεις που έχει καταγράψει ποτέ ο ΟΟΣΑ. Οι αναδυόμενες οικονομίες, με πρώτη την Κίνα, φαίνεται να ενισχύουν τον ρόλο του κράτους στην αγροτική ανάπτυξη, την ώρα που οι χώρες του ΟΟΣΑ μειώνουν τη σχετική εξάρτηση του τομέα από τις επιδοτήσεις.

Η Ευρώπη στη νέα εποχή στήριξης – και το μήνυμα για την Ελλάδα

Για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η έκθεση σημειώνει πως η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) δίνει αυξανόμενη βαρύτητα στους περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς στόχους. Τα Οικολογικά Σχήματα απορροφούν πλέον πάνω από το 20% των άμεσων ενισχύσεων, ενώ τουλάχιστον το 10% του προϋπολογισμού κατευθύνεται στη στήριξη μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων μέσω της αναδιανεμητικής ενίσχυσης. Ο ΟΟΣΑ επισημαίνει επίσης την ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Συστήματος Γεωργικής Καινοτομίας (AKIS), που συντονίζει πάνω από 4.000 επιχειρησιακές ομάδες σε θέματα ψηφιοποίησης και εφαρμοσμένης έρευνας στη γεωργία.

Παρότι οι επιδοτήσεις με περιβαλλοντικά ή κοινωνικά κριτήρια εξακολουθούν να αποτελούν μειοψηφία, η κατεύθυνση είναι σαφής: η στήριξη που βασίζεται στην παραγωγή φθίνει, ενώ ενισχύονται οι πολιτικές που συνδέουν τη βιωσιμότητα με την αγροτική ανάπτυξη. Χώρες όπως η Ελβετία και το Μεξικό αναδεικνύονται ως παραδείγματα, καθώς συνδέουν πλέον μέρος των επιδοτήσεών τους με στόχους περιβαλλοντικής και κοινωνικής απόδοσης.

Για την Ελλάδα, τα συμπεράσματα είναι ξεκάθαρα: παρότι οι επιδοτήσεις εξακολουθούν να αποτελούν βασικό πυλώνα του αγροτικού εισοδήματος, η πρόκληση παραμένει η μετάβαση σε ένα πιο “έξυπνο” μοντέλο στήριξης, με έμφαση στη γνώση, την τεχνολογία και την πράσινη προσαρμογή.

Η επόμενη μέρα της αγροτικής στήριξης

Η νέα εικόνα που προκύπτει από την έκθεση του ΟΟΣΑ δείχνει ότι το παγκόσμιο “αγροτικό παιχνίδι” αλλάζει. Η οικονομική ενίσχυση χάνει σιγά σιγά τον ρόλο του “σωσιβίου”, και αντικαθίσταται από επενδύσεις στη γνώση, την καινοτομία και τη βιωσιμότητα. Για χώρες όπως η Ελλάδα, το ερώτημα δεν είναι αν θα συμμετάσχει στη νέα εποχή — αλλά πώς θα το κάνει χωρίς να αφήσει πίσω της τον μικρό παραγωγό.

Πηγή: OECD. (2025). Agricultural Policy Monitoring and Evaluation 2025 

Κεραυνούς εξαπέλυσε για το θέμα του ΟΠΕΚΕΠΕ με συνέντευξή του εφ’ όλης της ύλης την Κυριακή στον ΑΝΤ1, ο πρώην πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, αλλά και γενικότερα για ζητήματα, που αφορούν στον αγροτικό τομέα.

Ο ίδιος υπονόησε πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης γνώριζε ακριβώς τι συνέβαινε στον ΟΠΕΚΕΠΕ, διότι επί πέντε χρόνια έχει σύμβουλό του στο Μαξίμου, τον Δρ. Γρηγόρη Βάρρα. Το γεγονός αυτό φέρνει ξανά σε αμηχανία την κυβερνητική παράταξη, αφού μετά τον ανεξάρτητο βουλευτή Μάριο Σαλμά, ο πρώην πρωθυπουργός βάζει τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο κάδρο των ευθυνών.

ΣΑΜΑΡΑΣ: ΕΜΕΝΑ ΜΕ ΔΙΕΓΡΑΨΑΝ ΑΜΕΣΩΣ ΑΛΛΑ ΟΧΙ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΦΡΑΠΕΔΕΣ

Ο Μεσσήνιος πολιτικός εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκειά του για το γεγονός όπως είπε ότι ήθελαν να το διαγράψουν και το έκαναν κατευθείαν. Αντίθετα, καθυστέρησαν πολύ για να διαγράψουν τα γαλάζια τέκνα που εμπλέκονται στο σκάνδαλο: Χασάπης, Φραπές, την κυρία με τη Φεράρι (Σεμερτζίδου). «Διέγραψε άρον-άρον έναν πρώην πρωθυπουργό. Για τους άλλους, πήρε εβδομάδες», ανέφερε.

ΕΙΧΕ ΣΥΜΒΟΥΛΟ ΤΟΥ ΤΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΟΥ ΟΠΕΚΕΠΕ ΚΑΙ ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΕ Ο ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ;

Ο κ. Σαμαράς ανέβασε τους τόνους στο θέμα του ΟΠΕΚΕΠΕ κι έστρεψε προσωπικά τα βέλη στον πρωθυπουργό, υπογραμμίζοντας ότι: «Όταν, κύριε Μητσοτάκη, βάζεις πρόεδρο κάποιον που ο υπουργός σου, ο υπουργός σου της Γεωργίας, τον διώχνει και εσύ αμέσως τον παίρνεις για σύμβουλό σου εδώ και πέντε χρόνια, μέχρι και σήμερα, θες να μας πεις ότι πάλι δεν γνώριζες τίποτα; Και έπρεπε αυτά τα νέα να τα μάθουμε απ' την Ευρωπαία Εισαγγελέα;», φωτογραφίζοντας εμμέσως πλην σαφώς τον Μάκη Βορίδη και τον Δρ. Γρηγόρη Βάρρα, πρώην πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ.

ΠΕΡΙ ΕΥΡΩΠΑΙΑΣ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ

Αναφερόμενος στην Ευρωπαία εισαγγελέα τόνισε: «Δεν είναι αυτό ένα σοβαρότατο θεσμικό ζήτημα, ολίσθημα; Ήρθε λοιπόν η Ευρωπαία Εισαγγελέας και μίλησε για διαφθορά που σκοτώνει την Ελλάδα, και δεν θέλω να επαναλαμβάνω το πώς μας παρομοίασε ως Ελλάδα. Και είδα έκπληκτος την κυβέρνηση να πανηγυρίζει. Επειδή λέει, είπε η Κοβέσι, πως διαφθορά υπάρχει και σ' άλλα κράτη. Τι να πω; Έχουν χάσει τελείως την ψυχή τους, αλλά και τη λογική τους ορισμένοι. Είναι δηλαδή επιχείρημα σοβαρό να λένε: «Eίμαι διεφθαρμένος κι εγώ, αλλά είναι και όλοι οι υπόλοιποι»;

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΓΡΟΤΕΣ ΠΟΥ ΒΓΑΙΝΟΥΝ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ

«Αφήστε και το καταπληκτικό: γίνεται σε έξι χρόνια να έχεις έξι διαφορετικούς προέδρους στον ΟΠΕΚΕΠΕ; Φαίνεται τι να πω, θα τους έκαναν σεμινάρια για το επιτελικό κράτος στο Μαξίμου, ο Πατέλης, ο Σκέρτσος. Δεν εξηγείται αλλιώς τέτοια φοβερή αποτελεσματικότητα. Και σήμερα να είναι όλοι στους δρόμους, δικαιολογημένα να είναι στους δρόμους οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι, και να διαμαρτύρονται για τις επιδοτήσεις και τις αποζημιώσεις που δεν έχουν ακόμα πάρει», είπε.

ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΜΩΝ ΔΙΚΑΙΟΥΧΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΝΟΜΩΝ

Για το θέμα της Γεωργίας σημείωσε πως «τα χρήματα απ' την Ευρώπη έπρεπε να πηγαίνουν στους νόμιμους δικαιούχους και σε κανέναν παράνομο. Και το κράτος έπρεπε να καθοδηγεί ποιοτικά, όχι μόνο ποσοτικά, ποιοτικά την αγροτική οικονομία με οδηγίες για τα προϊόντα του μέλλοντος, για να υπάρχει ποιοτική αναβάθμιση σ' αυτά τα προϊόντα και για να υπάρξουν εξαγωγές με κέρδη. Και θα σας πω κάτι: Πες ότι πήρε ο παραγωγός ή ο κτηνοτρόφος την κανονική του βοήθεια απ' την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπάρχουν επιπλέον λεφτά να δώσουμε; Θα τα δώσεις στους ίδιους, σ' αυτούς τους ίδιους και θα τους κατευθύνεις για να πετύχουν εξαγωγές, ποιότητα και τιμές συμφέρουσες. Όχι να τα δίνεις σ' άλλους που δεν έχουν ιδέα από αγροτική ή κτηνοτροφική παραγωγή».

ΕΥΘΥΝΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΠΑΧΑΛΟ ΣΤΟΝ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΦΟΝ ΝΤΕΡ ΛΑΙΕΝ

Ο κ. Σαμαράς επέρριψε ευθύνη και στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, για όσα έχουν συμβεί στην Κοινότητα σε σχέση με τον αγροτικό τομέα σημειώνοντας πως υπάρχει «δυστυχώς, συνειδητή, για μένα, υποβάθμιση του αγροτικού τομέα με ευθύνη της κυρίας Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν. Δείτε τι γίνεται. Για μένα η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται πως έχει αποφασίσει να διαλύσει την Κοινή Αγροτική Πολιτική, γιατί πώς αλλιώς να εξηγήσω την πρόταση για μείωση του ποσού για τους αγρότες κατά 25% ώστε να αυξηθούν οι αμυντικές δαπάνες; Θα μπορούσε η Ευρώπη να αυξήσει συνολικά τον κοινοτικό προϋπολογισμό και δεν το κάνει. Αν αυτό τελικά συμβεί, θυμηθείτε το: Θα σημαίνει διωγμό για τους αγρότες. Θυμίζω, η αγροτική, η πρωτογενής μας παραγωγή είναι το θεμέλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης 60 χρόνια τώρα, 60! Αυτές οι αποφάσεις θα οδηγήσουν σε κοινωνικό και πολιτικό χάος. Δεν τα βλέπω εγώ αυτά. Κοιτάξτε τι γίνεται στην Ολλανδία. Δείτε πώς αντιδρούν στη Γαλλία».

ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΤΗ ΝΕΑ ΚΑΠ ΜΕΤΑ ΤΟ 2028

Ο Αντώνης Σαμαράς έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου και για τις προτάσεις της χώρας μας, για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική. «Η Ελλάδα πώς θα διαπραγματευθεί τη νέα ΚΑΠ μετά απ' τον ΟΠΕΚΕΠΕ; Ασχολείται κανείς μ' αυτό; Συμμαχίες έχουμε κάνει; Ξέρουμε ακριβώς τι θέλουμε; Ή είμαστε βουτηγμένοι στο σκάνδαλο και στην επικοινωνιακή του μόνο διαχείριση; Λυπάμαι ειλικρινά».

ΓΙΑ ΤΟ ΕΜΒΟΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΩΤΕΙΝΩΝ ΑΠΟ ΕΝΤΟΜΑ

Αναφέρθηκε και στο ζήτημα του εμβολίου για την ευλογιά και στην παραγωγή πρωτεϊνών από έντομα.
«Υπάρχει συνειδητή προσπάθεια υποβάθμισης του αγροτικού κόσμου σε όφελος εκείνου που λέμε «εναλλακτική παραγωγή προϊόντων» – νέα προϊόντα, συνθετικό κρέας, πρωτεΐνες από έντομα. Είναι ένα απαράδεκτο αφήγημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που έχει τεράστια ευθύνη και που θα οδηγήσει τη Δύση σε μεγάλο διατροφικό πρόβλημα. Η Ελλάδα όμως είναι χώρα αγροτική, ιστορικά. Και πρέπει πάση θυσία να τον στηρίξουμε τον αγρότη, τον Έλληνα αγρότη, τον Έλληνα κτηνοτρόφο, τον Έλληνα ψαρά, την αυτάρκειά μας, την ισχύ μας, για να μη φτάσουμε στο σημείο να εισάγουμε ψάρια απ' την Τουρκία που ψαρεύονται δυστυχώς στα ελληνικά χωρικά ύδατα. Και βλέπω δυστυχώς τη διατροφική κρίση στην Ελλάδα να μεγαλώνει. Δείτε τι γίνεται στην κτηνοτροφία μας με την ευλογιά. Κοντεύει ν' αφανιστεί η ελληνική κτηνοτροφία και δεν βλέπω την κυβέρνηση ν' αντιμετωπίζει το ζήτημα. Και με το εμβόλιο, κανείς δεν έχει καταλάβει τελικά τι γίνεται».

Ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, συναντήθηκε σήμερα Παρασκευή (7/11), στο Μέγαρο Μαξίμου, με τον Ευρωπαίο Επίτροπο Γεωργίας και Τροφίμων, Κριστόφ Χάνσεν, ο οποίος επισκέπτεται την Ελλάδα στο πλαίσιο της περιοδείας που πραγματοποιεί στα κράτη μέλη της ΕΕ.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης συζητήθηκαν ζητήματα του χαρτοφυλακίου του Επιτρόπου με έμφαση στην αναμόρφωση του συστήματος αγροτικών ενισχύσεων, με επίκεντρο τη μεταφορά του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ, και στη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ).

Στη συνάντηση συμμετείχαν επίσης ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης και ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας.

Ο πρωθυπουργός ανέφερε πως η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη υποβάλει το σχετικό σχέδιο στις ευρωπαϊκές υπηρεσίες, επισημαίνοντας τη δέσμευση για διαφάνεια και την αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων. Όπως τόνισε, πρόκειται για ζήτημα που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά και άλλα κράτη μέλη της ΕΕ. Ο κ. Μητσοτάκης διαβεβαίωσε ότι η μεταρρύθμιση θεωρείται από τις σημαντικότερες που υλοποιεί η κυβέρνηση, με στόχο ένα αποτελεσματικό και διαφανές σύστημα. Υπογράμμισε ότι η επιτυχία της μεταρρύθμισης αποτελεί βασική προϋπόθεση για την περαιτέρω ανάπτυξη του αγροτικού τομέα, ο οποίος ήδη παρουσιάζει θετικά αποτελέσματα τα τελευταία χρόνια.

Από την πλευρά του ο Επίτροπος Γεωργίας, κατά τη διάρκεια των δηλώσεών του, τόνισε πως σκοπός της επίσκεψής του είναι να εξηγήσει τις αλλαγές στη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ). Εστίασε στη νέα δομή της ΚΑΠ και στην ανάγκη καλύτερης στόχευσης των ενισχύσεων, κυρίως προς τους νέους αγρότες και εκείνους που δραστηριοποιούνται σε περιοχές με φυσικούς περιορισμούς.

«Βρίσκομαι εδώ και επειδή συζητάμε για το μέλλον της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, το επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο. Έχει μια νέα δομή, ωστόσο πιστεύω ότι πρέπει να στοχεύσουμε καλύτερα τις επιδοτήσεις στους αγρότες μας, σε εκείνους που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Για εμένα, αυτοί είναι οι νέοι αγρότες. Αντιμετωπίζουμε μια τεράστια πρόκληση με την ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού. Αντιμετωπίζουμε επίσης μια τεράστια πρόκληση με τους αγρότες που παράγουν σε περιοχές με φυσικούς περιορισμούς. Θέλω τα χρήματα να πηγαίνουν κυρίως σε εκείνους που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη, στους νέους αγρότες, σε δύσκολες περιοχές. Πιστεύω ότι αυτό είναι κάτι για το οποίο πρέπει να εργαστούμε μαζί τα επόμενα δύο χρόνια. Αυτό που είναι επίσης πολύ σημαντικό για μένα είναι τα χρήματα να πηγαίνουν στους πραγματικούς αγρότες, σε εκείνους που συμβάλλουν ενεργά στην επισιτιστική μας ασφάλεια και κυριαρχία, και αυτό είναι που βρίσκεται στο τραπέζι», τόνισε.

Φωτογραφία από τη χθεσινή επίσκεψη στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο.

Σχετικά με τα προβλήματα του ΟΠΕΚΕΠΕ, ο Επίτροπος αναγνώρισε τη συσσώρευση ζητημάτων τις τελευταίες δεκαετίες και χαρακτήρισε θετικό το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει θέσει ως προτεραιότητα τη διόρθωση των ελλείψεων.

«Φυσικά, ήταν επίσης μια ευκαιρία να συζητήσουμε τα προβλήματα της κατάστασης του ΟΠΕΚΕΠΕ, όπου γνωρίζουμε ότι έχουν συσσωρευτεί πολλά ζητήματα τις τελευταίες δεκαετίες και τα οποία πρέπει να διορθώσουμε. Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω, κ. Πρωθυπουργέ, που θέσατε ως πολύ υψηλή προτεραιότητα να διορθώσουμε αυτές τις ελλείψεις και ότι τώρα εξετάζουμε μαζί πώς μπορούμε να επιλύσουμε αυτό το ζήτημα. Λάβαμε επίσης το σχέδιο δράσης σας και θεωρώ πολύ θετικό το γεγονός ότι ήρθε την κατάλληλη στιγμή. Ωστόσο, θα ήθελα να προσθέσω ότι δεν πρόκειται για αγώνα ταχύτητας, αλλά για μαραθώνιο. Πιστεύω ότι είμαστε ήδη σε καλό δρόμο. Ο «αθλητής» είναι σε καλή φόρμα και τώρα πρέπει να συνεχίσουμε την καλή δουλειά που έχουμε κάνει μαζί κατά τη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων και μηνών, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι οι Έλληνες αγρότες θα λάβουν τη στήριξη που τους αναλογεί σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ. Συνεργαζόμαστε στενά σε αυτό το θέμα και η συνεργασία αυτή θα συνεχιστεί τους επόμενους μήνες», τόνισε ο Επίτροπος.

Το 2025, το να είσαι αγρότης στην Ελλάδα σημαίνει να ισορροπείς ανάμεσα σε δύο κόσμους: τη γη που γνωρίζεις και το σύστημα που αλλάζει συνεχώς τους κανόνες. Οι αποφάσεις δεν λαμβάνονται πια στο χωράφι, αλλά στην οθόνη — κι όμως αυτές οι αποφάσεις καθορίζουν την παραγωγή, το εισόδημα, ακόμη και τη βιωσιμότητα ολόκληρων περιοχών. Κι εκεί, μακριά από γραφεία και πλατφόρμες, ανάμεσα στα χέρια και στο χώμα, παραμένει όλη η ουσία του επαγγέλματος.

Κάποτε και τώρα

Κάποτε, η μέρα του αγρότη ξεκινούσε με τη δροσιά και τελείωνε με το φως του δειλινού. Σήμερα, ξεκινά με έναν κωδικό. Η εικόνα του ανθρώπου με τα σκασμένα χέρια και τη σιωπηλή βεβαιότητα έχει αντικατασταθεί από εκείνη ενός ανθρώπου που παλεύει να συνδεθεί σε μια πλατφόρμα. Η καλλιέργεια δεν μετριέται πια σε στρέμματα, αλλά σε αιτήσεις· σε σωστά πεδία, σε επιλέξιμες εκτάσεις, σε δείκτες συμμόρφωσης. Ο σύγχρονος αγρότης δεν καλλιεργεί μόνο τη γη του, αλλά και τη σχέση του με ένα διοικητικό σύστημα που δεν τον εμπιστεύεται.

Η γη που έγινε αίτηση

Το ΟΣΔΕ, τα οικολογικά σχήματα, το ΜΑΑΕ, το Μητρώο Αγροτών, τα παραστατικά και οι επιδοτήσεις: ένας λαβύρινθος που δεν αφήνει χρόνο για να κοιτάξει κανείς τον ουρανό του χωραφιού. Κάθε νέα εγκύκλιος υπόσχεται “απλούστευση” — κι όμως, ο δρόμος γίνεται όλο και πιο περίπλοκος. Ο παραγωγός πρέπει να γνωρίζει τη γλώσσα της διοίκησης, να παρακολουθεί ανακοινώσεις, να ερμηνεύει κανονισμούς και να αποδεικνύει, ξανά και ξανά, ότι είναι αυτό που όλοι γνωρίζουν πως είναι: αγρότης.

Από τον ΟΠΕΚΕΠΕ μέχρι τον ΕΛΓΑ, οι μηχανισμοί ελέγχου γνωρίζουν τα πάντα για τον αγρότη· εκτός από το πώς ζει. Συγκεντρώνουν δεδομένα, αλλά σπάνια εμπιστοσύνη. Οι καθυστερήσεις στις πληρωμές και οι αντιφατικές εγκύκλιοι έχουν κάνει την αγροτική καθημερινότητα μια αλυσίδα από αναμονές και διορθώσεις. Δεν είναι πια ο άνθρωπος που σπέρνει και θερίζει· είναι ο άνθρωπος που “ανεβάζει” δικαιολογητικά, που περιμένει την επιβεβαίωση, που ζει μέσα σε προθεσμίες και πλατφόρμες.

Ανάμεσα στην αγορά και το κράτος

Η αγορά αποφασίζει, το κράτος καθυστερεί, κι εκείνος μένει στη μέση. Οι τιμές του γάλακτος, του ελαιολάδου, του καλαμποκιού ανεβοκατεβαίνουν χωρίς λογική. Οι πληρωμές μετατίθενται, οι κανόνες αλλάζουν εν μέσω περιόδου, και οι οδηγίες φτάνουν πιο συχνά από τη βροχή.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η νέα ΚΑΠ και η Πράσινη Συμφωνία επιδιώκουν να επαναπροσδιορίσουν την έννοια της καλλιέργειας: λιγότερη εντατικοποίηση, περισσότερη αειφορία και βιωσιμότητα, στροφή σε φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές. Είναι στόχοι θετικοί, σχεδιασμένοι με προοπτική. Όμως για τον αγρότη που ζει από τη γη, η πραγματικότητα είναι πιο σύνθετη· όταν το εισόδημα δεν καλύπτει το κόστος, η “πράσινη μετάβαση” μετατρέπεται από όραμα σε βάρος. Ο αγρότης έχει γίνει εξαρτημένος όχι από το έδαφος, αλλά από το σύστημα που τον αξιολογεί. Όσο πιο “ψηφιακό” γίνεται το κράτος, τόσο πιο “αόρατος” γίνεται ο άνθρωπος.

Η ξεχασμένη ύπαιθρος

Κι όμως, σε κάθε γωνιά της χώρας —από τα νησιά του Αιγαίου μέχρι τις πεδιάδες της Θεσσαλίας, από τα βουνά της Ηπείρου μέχρι τα χωράφια της Πελοποννήσου και της Κρήτης— υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που δεν εγκατέλειψαν. Που καλλιεργούν χωρίς φωνή, χωρίς σταθερότητα, αλλά με την ίδια υπομονή που είχαν πάντα οι γενιές της γης. Η “αναγέννηση της υπαίθρου” δεν θα έρθει από τα προγράμματα ή τις δράσεις· θα ξεκινήσει όταν το κράτος θυμηθεί ότι ο αγρότης δεν είναι αριθμός σε μητρώο, αλλά άνθρωπος που κουβαλά στους ώμους του το χώμα, το νερό και τη μνήμη αυτού του τόπου.

Πέρα από τα χωράφια

Η κρίση της γεωργίας δεν είναι κρίση της γης. Είναι κρίση εμπιστοσύνης. Όσο ο άνθρωπος της γης χρειάζεται αποδείξεις για να αναγνωριστεί, τόσο θα απομακρυνόμαστε από την ουσία της καλλιέργειας — που δεν είναι η παραγωγή, αλλά η συνέχεια. Και ίσως τελικά, η πραγματική αναγέννηση να μην ξεκινά από τα χωράφια, αλλά από τη στιγμή που ο αγρότης θα κοιτάξει ξανά τη γη του χωρίς να χρειάζεται να απολογηθεί για αυτήν.

Σε σχετική απόσταση από την κυβερνητική γραμμή και μεγάλη από τον Λευτέρη Αυγενάκη, ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς κατήγγειλε ότι ο πειθαρχικός έλεγχος που είχε ζητήσει από τον ΟΠΕΚΕΠΕ τον Νοέμβριο του 2022 για στελέχη του Οργανισμού δεν προχώρησε ποτέ, χτυπώντας καμπανάκι για όσους κάθισαν μετά από εκείνον στην υπουργική καρέκλα. Ο Γιώργος Γεωργαντάς, παρότι ήταν προσεκτικός στις διατυπώσεις του για τους πρώην και νυν συναδέλφους του, δικαίωσε την Τυχεροπούλου και τόνισε πως έμεινε ικανοποιημένος  σε ότι αφορά στον πρώην πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ, Βαγγέλη Σημανδράκο. Αναφέρθηκε σε διευθυντές που θα έπρεπε ν’ απομακρυνθούν αλλά και στο γεγονός ότι κάποιοι δεν ήθελαν να μεταφερθούν υπηρεσίες αιτήσεων πληρωμών στο κυβερνητικό «νέφος» κι επιχειρούσαν ν΄ ακυρώσουν τη διαδικασία. Ο ίδιος τόνισε πως δεν άφησε περιθώριο για πιέσεις, γεγονός που διασταυρώνεται κι από τον κοριό της ΕΥΠ, καθώς ο Γιώργης Ξυλούρης ή Φραπές επί ημερών του δηλώνει πως «έφαγε πόρτα».

ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ

Μολονότι δεν ελέγχεται για τυχόν ποινικές ευθύνες, το αντίθετο μάλιστα, ο Γιώργος Γεωργαντάς δεν έκρυψε την απογοήτευσή του για τις αλλεπάλληλες προσπάθειες τροποποίησης των αποφάσεων του με στόχο τη σταδιακή απεξάρτηση από τεχνικούς συμβούλους, που κόστιζαν στο ελληνικό Δημόσιο πακτωλό χρημάτων ώστε η χρήση τους να είναι περιορισμένη και μόνο για συγκεκριμένα θέματα.

Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΜΕΛΑ

Ο βουλευτής Κιλκίς και νυν αντιπρόεδρος της Βουλής, που κατάγεται από κτηνοτροφική οικογένεια υποστήριξε πως συνεργάστηκε καλά με τον Δημήτρη Μελά αλλά ερωτηθείς θεώρησε απαράδεκτες τις συνομιλίες του μ’ αυτό το ύφος, όπως διαπιστώνονται από τον κοριό της ΕΥΠ.

ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ

Επιχείρησε, όπως είπε, όταν ανέλαβε καθήκοντα να περάσουν οι αιτήσεις για τις αγροτικές ενισχύσεις, στο κυβερνητικό νέφος` προσπάθεια που, όπως είπε, ξεκίνησε από τον προηγούμενο υπουργό, Σπήλιο Λιβανό. Σημείωσε ότι υπήρχε αφενός μία δικαιολογημένη αντίδραση από υπαλλήλους του Οργανισμού που είχαν μάθει να δουλεύουν επί μακρόν με έναν συγκεκριμένο τρόπο αλλά αφετέρου υπήρχαν κι άλλοι που  «την πολέμησαν, κάποιοι που ίσως υπονόμευσαν αυτή την προσπάθεια». Οι αιτήσεις του 2022, είπε, έγιναν πάνω στο κυβερνητικό νέφος «χωρίς τη συνδρομή κάποιου τεχνικού συμβούλου. Δείξαμε ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ μπορεί, διότι οι περισσότεροι υπάλληλοι του οργανισμού έδειξαν μεγάλη προθυμία».

ΤΙ ΕΙΠΕ ΓΙΑ ΤΑ ΚΕΝΤΡΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΔΗΛΩΣΕΩΝ

Υποστήριξε ότι «ένας αριθμός ΚΥΔ, από την πρώτη στιγμή δεν είδε τη μετάβαση ως κάτι που έπρεπε να υποστηριχθεί. Είχα δημόσιες αντιδράσεις, που θεωρώ ότι ήταν αδικαιολόγητες. Καταλαβαίνω την ανησυχία για αυτήν τη νέα μετάβαση. Αλλά εδώ προσπαθούσαν να απαξιώσουν αυτήν την προσπάθεια, να την υποβαθμίσουν και ίσως να την ακυρώσουν».

ΣΤΡΕΒΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑ

Για το εθνικό απόθεμα είπε πως υπήρχε «μία στρέβλωση, η οποία φαινόταν να διογκώνεται με τα χρόνια». Έπαιρναν τα χρήματα κάποιοι "δήθεν" νεοεισερχόμενοι στην αγροτική παραγωγή, χωρίς όμως, ούτε αγροτική παραγωγή να έχουν ούτε σκοπό να εισέλθουν, απλά προσπαθούσαν να δημιουργήσουν τεχνικές συνθήκες για παράνομες επιδοτήσεις. «Βλέποντας ύποπτες αιτήσεις (για το εθνικό απόθεμα), με κάποια κριτήρια τα οποία είχα βάλει με τους συνεργάτες μου, δέσμευσα 2.021 ΑΦΜ. Δεν τα δέσμευσα επ' αόριστον. Τα δέσμευσα υπό τον όρο και την προϋπόθεση και με την πρόσκληση προς τους ενδιαφερόμενους, να προσκομίσουν συγκεκριμένα στοιχεία».

ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΧΩΡΙΣ ΖΩΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΥΝΝΟΜΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

Ξεκαθάρισε πως οι αιτήσεις χωρίς ζωικό κεφάλαιο ήταν σύννομες με την κοινοτική νομοθεσία. Σημείωσε ωστόσο πως όταν βλέπει ένα κράτος – μέλος ότι γίνεται καταστρατήγηση αυτού του κανονισμού «έχει το δικαίωμα να το ανατρέψει».

ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΒΟΣΚΟΤΟΠΟΙ ΚΑΙ ΝΟΜΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ

Υποστήριξε πως λόγω παθογενειών της δημόσιας διοίκησης και καθώς είναι μετρημένοι στα δάχτυλα οι ιδιωτικοί βοσκότοποι οι περισσότεροι από τους επιτήδειους «δήλωναν νομή δημόσιας έκτασης και έφερναν μισθωτήρια..». «Όμως, δυστυχώς, οι υπηρεσίες, παρ' όλο που έβλεπαν το πρόβλημα να διογκώνεται τα προηγούμενα χρόνια, δεν ζητούσαν απόδειξη της νομής» για ν΄ αποδεχθούν τα μισθωτήρια.

ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΑΦΜ ΑΠΟ ΓΕΩΡΓΑΝΤΑ ΚΑΙ «ΚΥΚΛΙΚΕΣ» ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ

Ο Γιώργος Γεωργαντάς επεσήμανε ότι λόγω υπέρμετρης αύξησης των αιτήσεων ζήτησε μία πρώτη δέσμευση των 2.021 ΑΦΜ ώστε να προσκομιστούν τέτοια έγγραφα. «Μέχρι και το φθινόπωρο του '22 που έχω την εικόνα, από τις 2.021 αυτές αιτήσεις, πληρώθηκαν τελικώς οι 91, διότι όντως προσκόμισαν τα στοιχεία», είπε ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης. Εξήγησε πως υπήρχαν ζητήματα, όπως με τις κυκλικές μισθώσεις, των εκτάσεων, που κάθε επόμενη χρονιά τις δήλωναν άλλοι.

ΔΕΝ ΑΡΚΟΥΣΕ Η ΔΗΛΩΣΗ ΖΩΩΝ

Τόνισε ότι προσπάθησε να δημιουργήσει κάποιες ασφαλιστικές δικλείδες διότι ο παράγοντας ζωικό κεφάλαιο δεν αρκούσε και πάλι οι επιτήδειοι έβρισκαν κενά στο σύστημα ώστε να τα εκμεταλλευθούν. Σημείωσε πως ο ίδιος έχοντας και νομική κατάρτιση ζητούσε κάποιες δικλείδες σε σχέση με τις ζωοτροφές, την ελάχιστη παραγωγή κ.ά με βάση τις «συνδεδεμένες» ενισχύσεις είτε με βάση τον ελάχιστο τζίρο των 2.000 ευρώ.

ΕΘΝΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΓΕΩΡΓΑΝΤΑ

«Τη χρονιά του 2022, που την απόλυτη ευθύνη για την κατανομή του εθνικού αποθέματος την είχα εγώ στο υπουργείο, η κατανομή έγινε περίπου 20 φορές λιγότερο, κατά μέσο όρο, από ό,τι όλες οι προηγούμενες χρονιές», ανέφερε ο κ.Γεωργαντάς. «Επίσης, τον Γενάρη του 2023 έγινε μία ενίσχυση για την αγορά ζωοτροφών όπου και εκεί ζήτησα να υπάρχει ελάχιστος τζίρος των 2.000 ευρώ. Από τις 87.000 περίπου αιτήσεις που γίνονται, με βασικό λόγο απόρριψης αυτών, δηλαδή την έλλειψη της ελάχιστης αυτής παραγωγής, εγκρίθηκαν οι 67.000 αιτήσεις. Οι 19.000 απορρίφθηκαν. Και αυτό έγινε, διότι δεν έπρεπε να επιτρέψουμε να ενισχυθούν κάποιοι για την παραγωγή τους, με αγορά ζωοτροφών, όταν δεν έχουν να δείξουνε καμιά παραγωγή», υπογράμμισε ο κ. Γεωργαντάς.

ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ

Ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς κατήγγειλε πως ο πειθαρχικός έλεγχος που είχε ζητήσει από τον ΟΠΕΚΕΠΕ τον Νοέμβριο του 2022 για στελέχη του Οργανισμού δεν προχώρησε ποτέ. «Τον Νοέμβριο του 2022, με έγγραφο μου προς τον τότε πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ, ζήτησα τη διενέργεια πειθαρχικού ελέγχου, για την τέλεση -ίσως- πειθαρχικών παραπτωμάτων, από τους διευθυντές των σχετικών τμημάτων, οι οποίοι, για πολλά χρόνια, ενώ όφειλαν να κάνουν πιο ουσιαστικούς ελέγχους με βάση τα στοιχεία τα οποία σας αναφέρω, δυστυχώς έμειναν μόνο σ’  έναν τυπικό-στεγνό έλεγχο των εγγράφων που πρέπει να είναι σε μία αίτηση. Κάποια στιγμή, ήρθε στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΟΠΕΚΕΠΕ αυτή η επιστολή μου αλλά για λόγους τυπικούς, όπως μου αναφέρθηκε, δεν προχώρησε στην ουσία αυτού του ελέγχου ποτέ ο ΟΠΕΚΕΠΕ».

Σε διαφορετικό μήκος κύματος οι δηλώσεις του Επίτροπου Γεωργίας και της κυβέρνησης όσον αφορά τις πληρωμές των αγροτικών ενισχύσεων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.

Ο εκπρόσωπος της Επιτροπής δεν συνδέει τις πληρωμές με το Action Plan 2, ενώ η κυβέρνηση αναφέρει ότι αναμένει την έγκριση της Επιτροπής για να προχωρήσει στις πληρωμές.

Από την πλευρά τους οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι παραμένουν απλήρωτοι και αντιμετωπίζουν μεγάλη έλλειψης ρευστότητας και δεν γνωρίζουν την αιτία. 

Στην Αθήνα θα βρίσκεται Πέμπτη και Παρασκευή (6 και 7 Νοεμβρίου) ο Επίτροπος Γεωργίας, Κρίστοφερ Χάνσεν, για να συζητήσει για το νέο σχέδιο δράσης (Action Plan 2) για τον ΟΣΔΕ και για τις απόψεις της Ελλάδας πάνω στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο του 2028-2034, που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Λίγο πριν έρθει στην Αθήνα ο Επίτροπος Γεωργίας σε δηλώσεις του ανέφερε ότι «δεν συνδέεται άμεσα το σχέδιο δράσης για τον ΟΠΕΚΕΠΕ που κατέθεσε η Ελλάδα στην Κομισιόν με τις πληρωμές των αγροτών» και πρόσθετε ότι « η μεταρρύθμιση που πρέπει να κάνει η χώρα μας είναι αρκετά δύσκολη». Επίσης ανέφερε ότι η καταβολή και ο έλεγχος των ενισχύσεων αποτελούν πρωτίστως ευθύνη των κρατών-μελών της ΕΕ.

Όσον αφορά το Σχέδιο Δράσης που κατάθεσε η χώρα μας προβλέπει τα εξής:
1) Δημιουργία νέου ψηφιακού γεωχωρικού χάρτη της χώρας
2) Νέος τρόπος καταγραφής των αιγοπροβάτων
3) Περισσότεροι και πιο αποτελεσματικοί έλεγχοι
4) Έλεγχος του ιδιοκτησιακού καθεστώτος και πάταξη των εικονικών μισθωτηρίων

Τι είχε πει ο Τσιάρας για τις πληρωμές στην Βουλή

Στο δεύτερο μισό του Νοεμβρίου αναμένεται να πληρωθούν οι αγρότες, καθώς ο ΟΠΕΚΕΠΕ προγραμματίζει την καταβολή της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης – ένα ποσό που υπολογίζεται κοντά στα 500 έως 600 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, στόχος είναι να τρέξει και η πληρωμή του Μέτρου 23, το οποίο αντιστοιχεί σε ακόμη περίπου 178 εκατ. ευρώ. Τις πληροφορίες αυτές έδωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Τσιάρας, μιλώντας στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής σχετικά με τις εκκρεμότητες γύρω από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο υπουργός ΑΑΤ εξήγησε ότι όλα αυτά «ξεκλειδώνουν» με την ολοκλήρωση της διαδικασίας έγκρισης του Action plan 2 – κάτι που αναμένεται σε λίγες ημέρες. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, εφόσον υπάρξει το τυπικό πράσινο φως, ο σχεδιασμός του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι να πιστωθούν οι ενισχύσεις πριν εκπνεύσει ο μήνας – και εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες, να συμπεριληφθεί σε αυτό το πακέτο και το Μέτρο 23.

Νοέμβριο θα γίνουν πληρωμές λέει τώρα η κυβέρνηση

«Όπως φαίνεται με τα έως τώρα δεδομένα, ο Νοέμβριος θα είναι μήνας πληρωμών για τους αγρότες. Στόχος της κυβέρνησης είναι η μετάβαση στην ΑΑΔΕ, καθώς και η ανάκτηση των κλεμμένων από τους μπαταχτσήδες» σημείωσε ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, στον απόηχο της έλευσης στην Ελλάδα του Επιτρόπου Γεωργίας, Κριστόφ Χάνσεν. Στόχος της κυβέρνησης είναι η μετάβαση στην ΑΑΔΕ, καθώς και η ανάκτηση των κλεμμένων από τους μπαταχτσήδες» σημείωσε ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ.

Ανακοίνωση που εξέδωσε το ΥπΑΑΤ για συνάντηση Τσιάρα - Χάνσεν

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων της Ελλάδας, Κώστας Τσιάρας και ο Ευρωπαίος Επίτροπος Γεωργίας και Τροφίμων, Κρίστοφ Χάνσεν, συναντήθηκαν σήμερα στην Αθήνα, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψης του Ευρωπαίου Επιτρόπου στην Ελλάδα.

Οι δύο πλευρές είχαν μια ουσιαστική και εποικοδομητική ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τις τρέχουσες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο ευρωπαϊκός αγροδιατροφικός τομέας, καθώς και για τις προτεραιότητες της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).

Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκαν:

• η ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της βιωσιμότητας του πρωτογενούς τομέα,
• η ανάγκη για στήριξη των νέων και πραγματικών παραγωγών,
• οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης και τα νέα εργαλεία της ΕΕ για την αντιμετώπισή της, καθώς και η αντιμετώπιση των ζωονόσων,
• η διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής και ισόρροπης ανάπτυξης της υπαίθρου.

Ο Υπουργός Τσιάρας και ο Επίτροπος Χάνσεν επανέλαβαν την κοινή τους πεποίθηση ότι η Κοινή Αγροτική Πολιτική πρέπει να παραμείνει ισχυρή, μέσα από στοχευμένες και δίκαιες πολιτικές.

Σε κοινό τους μήνυμα υπογράμμισαν: «Η ευρωπαϊκή γεωργία και κτηνοτροφία αντιμετωπίζουν σύνθετες προκλήσεις, αλλά και σημαντικές ευκαιρίες. Είναι καθήκον μας να διασφαλίσουμε ότι η νέα ΚΑΠ θα παραμείνει εργαλείο ανάπτυξης, καινοτομίας και κοινωνικής συνοχής. Εργαζόμαστε από κοινού για να ενισχύσουμε την ανθεκτικότητα του πρωτογενούς τομέα και να στηρίξουμε έμπρακτα τους ανθρώπους της υπαίθρου».

Ο Υπουργός και ο Επίτροπος συμφώνησαν να συνεχίσουν τη στενή συνεργασία Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αποτελεσματική εφαρμογή των πολιτικών της ΚΑΠ, την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων και την προώθηση ενός πιο δίκαιου και βιώσιμου μοντέλου αγροτικής ανάπτυξης.

Μετά την ολοκλήρωση των συζητήσεων που έγιναν στο Ινστιτούτο Γεωπονικών Ερευνών, οι κ.κ. Χάνσεν και Τσιάρας επισκέφθηκαν το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, το οποίο υλοποιεί συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της ΕΕ.

Το δόγμα «η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση», υιοθέτησε κατά την πολύωρη κατάθεσή του στην εξεταστική επιτροπή για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρης Αυγενάκης. Ο μάρτυρας υπερασπίστηκε το έργο του στην Αχαρνών και ξιφούλκησε κατά Σημανδράκου, αναφέροντας πως δεν τον είχε ενημερώσει για τα 16.500 μπλοκαρισμένα ΑΦΜ, που είχαν μείνει εκτός πληρωμών. Ο κ. Αυγενάκης στήριξε Μπαμπασίδη, έριξε έμμεσα καρφιά προς τον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ και προς τους Νεοδημοκράτες προκατόχους του, πως είχαν αφήσει πίσω τους απλήρωτες υποχρεώσεις προς τους αγρότες ήδη από το 2014, δίχως εξήγηση. Αρνήθηκε πως η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει στείλει δικογραφία με το ερώτημα της απιστίας εις βάρος του. Σημείωσε πως έχει εμπιστοσύνη και στους ελληνικούς κι ευρωπαϊκούς θεσμούς της Δικαιοσύνης, χωρίς ωστόσο να αιτιολογήσει επαρκώς, γιατί αφού το έργο του αγγίζει την τελειότητα, μπήκε στο μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας μαζί με τον Μάκη Βορίδη.

ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΕΙΣ ΜΕ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ

Κατά τη διάρκεια της μαρτυρικής του κατάθεσης ο Λευτέρης Αυγενάκης δεν αιτιολόγησε επαρκώς, γιατί, αφού τα έκανε όλα τόσο τέλεια, ήρθε τόσο σύντομα άλλος στη θέση του.  Βουλευτές της αντιπολίτευσης τον κατηγόρησαν πως ασκεί μια παρελκυστική τακτική ώστε να ροκανίζει τον χρόνο τους, απαντώντας άλλα αντί άλλων.  Υπήρξε πολλές φορές ένταση στην επιτροπή από εισηγητές και βουλευτές της αξιωματικής και της ελάσσονος αντιπολίτευσης (Αποστολάκη, εισηγήτρια ΠΑΣΟΚ) (Λιακούλη (ΠΑΣΟΚ), (Μεϊκόπουλος, ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ) Μανωλάκου (ΚΚΕ), Καζαμίας (Πλεύση Ελευθερίας) Αυλωνίτης (Ανεξάρτητοι) κ.ά.

ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΙΣΑΓΓΕΛΙΑ ΚΑΙ ΑΥΓΕΝΑΚΗΣ

«Δεν υπάρχει ούτε ένα αποδεικτικό στοιχείο που να αποδεικνύει την έκνομη δραστηριότητά μου», είπε ο πρώην υπουργός απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, Μαγνησίας, Αλέξανδρου Μεϊκόπουλου. Σημείωσε πως «η Ευρωπαία εισαγγελέας έστειλε τη δικογραφία, χωρίς αξιολόγηση». Ο κ. Αυγενάκης αρνήθηκε κατηγορηματικά, πως ζητεί η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία να διερευνηθεί το άτομό του για το αδίκημα της απιστίας.

ΤΙ ΕΙΠΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΞΥΛΟΥΡΗ

Για τον Γιώργο Ξυλούρη ή Φραπέ, είπε πως τον γνώριζε πολύ προτού αναλάβει το υπουργείο κι ενίοτε ήταν ψηφοφόρος του. «Τον κ. Ξυλούρη σαφώς και τον γνωρίζω. Και τον γνώριζα και πολύ πριν αναλάβω το Υπουργείο. Αλίμονο! Αγροτοσυνδικαλιστής χρόνια, Πρόεδρος στον συνεταιρισμό ΚΣΟΣ, στα κεντρικά κτηνοτροφικά όργανα, και πάει λέγοντας. Σαφώς και τον γνωρίζω. Κι ήταν φυσικά ψηφοφόρος της Νέας Δημοκρατίας, ενίοτε και δικός μου». Σημείωσε πως στον κοριό της ΕΥΠ, υπάρχει απόσπασμα, που ο Γιώργος Ξυλούρης τον περνά «γενεές δεκατέσσερις» (…) «γιατί απλά τόλμησα σε μία από τις επικοινωνίες που έκανε να απαντήσω σε ένα αίτημα του ότι θα γίνουν τα νόμιμα. Άρα, αν δέχεστε τα μεν, πρέπει να ακούσετε και την άλλη άποψη, την οποία ο ίδιος πάλι τη διατυπώνει».

Λ. ΑΥΓΕΝΑΚΗΣ: ΕΠΕΜΕΙΝΕ ΠΩΣ ΔΕΝ ΚΙΝΗΘΗΚΕ ΕΞΩΘΕΣΜΙΚΑ

Ο Λευτέρης Αυγενάκης επέμεινε πως δεν είχε ούτε ασκήσει πίεση – πέραν του αιτήματος παραίτησης Σημανδράκου -ούτε κινήθηκε αντιθεσμικά.  Υποστήριξε πως επειδή δεν υπήρχε μηχανισμός υποδοχής στον ΟΠΕΚΕΠΕ έφταναν διαρκώς αιτήματα και απορίες για τους ελέγχους στο ΥΠΑΑΤ. «Ουδέποτε υπήρξε γραπτή πίεση για αποδέσμευση ή για παρανομία. Ποτέ και από κανέναν ούτε από εμένα ούτε από συνεργάτη μου». «Δεν υπήρξε απολύτως καμία, το τονίζω αυτό, πίεση από μέρους μου» (…). Ποτέ, ποτέ, ποτέ. Είμαι κατηγορηματικός σ΄ αυτό».

Λ. ΑΥΓΕΝΑΚΗΣ: ΔΕΝ ΕΒΑΛΑ ΤΟΝ ΞΥΛΟΥΡΗ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΜΗΝΥΣΗ ΣΤΗΝ ΤΥΧΕΡΟΠΟΥΛΟΥ

«Τον βάλατε ή όχι (τον Γιώργο Ξυλούρη) να κάνει μήνυση στην Τυχεροπούλου;», ρώτησε η εισηγήτρια του ΠΑΣΟΚ, Μιλένα Αποστολάκη. «Δεν έχω καμία ανάμειξη σ’ αυτή τη διαδικασία. Ήταν από αυτά που είχε πει, αλλά δεν είχα καμία ανάμειξη να πω ότι κάνε ή μην κάνεις. Δεν έχω καμία ανάμειξη, δεν έχω κανέναν ρόλο, καμία αποστολή τέτοιας φύσεως», είπε ο κ. Αυγενάκης.

ΓΙΑΤΙ ΖΗΤΗΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ ΣΗΜΑΝΔΡΑΚΟΥ

Ο Ηρακλειώτης πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων επέμεινε πως ο Β. Σημανδράκος ήταν ακατάλληλος γι΄ αυτήν τη θέση και πως ζήτησε την παραίτησή του στις 30/10/2023. Ο κ. Αυγενάκης επικαλέστηκε μία σειρά από λόγους: 
Προβληματικές πληρωμές του Ιουνίου 2023
Προβληματικές πληρωμές του Οκτωβρίου 2023
Εξωσυστημικές πληρωμές με αποτέλεσμα να επιβληθεί πρόστιμο ύψους 170 εκατομμυρίων ευρώ στην Ελλάδα. «Εντοπίσαμε εντολές εντέλλεσθε για την αναγνώριση και εκκαθάριση πληρωμών ύψους 31 εκατομμυρίων ευρώ περίπου. Σεπτέμβριος του ’22 και Δεκέμβριος του ’22». Σημείωσε πως παρά τις επιφυλάξεις των αρμόδιων διευθυντών «οι πληρωμές έγιναν με απόλυτη ευθύνη και υπογραφή του τότε Προέδρου κ. Σημανδράκου».  
Υπογραφή συμβάσεων με τεχνικούς συμβούλους χωρίς να υπάρχουν σαφή παραδοτέα για την αποτελεσματική λειτουργία των αιτήσεων και τις σωστές πληρωμές. 
Αναίτια καθυστέρηση ελέγχου χιλιάδων ΑΦΜ, χιλιάδων δηλαδή αγροτών και κτηνοτρόφων. 
Μη παράδοση στοιχείων στον «φορέα πιστοποίησης ήτοι στο Σώμα Ορκωτών Λογιστών (ΣΟΛ), με αποτέλεσμα να κινδυνεύει η διαπίστευση του Οργανισμού». 
Προβληματική συνεργασία με υπηρεσιακούς παράγοντες του ΟΠΕΚΕΠΕ στην κεντρική υπηρεσία και τις περιφερειακές διευθύνσεις. 
Απουσία Οράματος. Δεν προχώρησε σε αναδιάρθρωση του ΟΠΕΚΕΠΕ για την εύρυθμη λειτουργία και τη διαφάνεια του οργανισμού, παρά τις επισημάνσεις της DG AGRI, τον εποπτικό μηχανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 
Ο έλεγχος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου εντόπισε στην πληρωμή εκκαθάρισης του έτους ΄22 τεράστιο σφάλμα απόκλισης περίπου 63 εκατομμυρίων ευρώ. 
Εξάλλου, όπως είπε, σε περίπτωση δικαίωσης των παραγωγών η Ελλάδα θα έπρεπε να καταβάλλει την επιδότηση στους αγρότες από τον ελληνικό προϋπολογισμό κι όχι από κοινοτικά κονδύλια.

ΑΥΓΕΝΑΚΗΣ: «ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΗΚΑ ΤΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ»

Ο κ. Αυγενάκης επέμεινε πως επί ημερών του (27/6/2023 - 14/6/2024) στόχος του ήταν «η αποκατάσταση της θεσμικότητας και της διαφάνειας».  «Βρέθηκα αντιμέτωπος με ένα Υπουργείο που κουβαλούσε προβλήματα δεκαετιών. Δομικά, διοικητικά αλλά και πολιτικά. Επέλεξα να μην τα προσπεράσω. Επέλεξα να δράσω, να οργανώσω, να ενεργοποιήσω, να διορθώσω αλλά και να συγκρουστώ όπου απαιτηθεί». Σημείωσε ότι επί ημερών του υπήρξαν αλλεπάλληλες κρίσεις, πρωτόγνωρης έντασης: «Θυμίζω ακόμα -και είμαι βέβαιος πως θα αξιολογηθεί αυτό ως από τα θετικότερα- ότι καταφέραμε για το γεωργικό αποθεματικό του 2024 να πετύχουμε τριπλασιασμό από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ύστερα από συνεχείς παρεμβάσεις στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας από 15,8 εκατομμύρια το 2023, φτάσαμε σε 43,1 εκατομμύρια το 2024».

ΤΙ ΣΥΝΕΒΗ ΜΕ ΤΟ GOV.GR ΚΑΙ ΤΟ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΝΕΦΟΣ

Ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ανέφερε ότι:  «Επί ηγεσίας δικιάς μας το gov.gr ισχυροποιήθηκε και κουμπώσαμε πάνω σε αυτό (…) πέντε επιπλέον υπηρεσίες, τη δήλωση μηνιαίων αποθεμάτων ρυζιού, σιτηρών, ελαιούχων σπόρων, επανέλεγχος βλαστικότητας αποθεμάτων πιστοποιημένων σπόρων, η δήλωση αποθεμάτων σπόρων προς σπορά, η παρακολούθηση ανάλωσης πρώτων υλών λιπασμάτων και η παρακολούθηση δειγματοληψιών-αναλύσεων λιπασμάτων. Η εφαρμογή gov.gr επιβάλλεται πλέον να εφαρμοστεί πλήρως. Αυτή η διαδικασία, επαναλαμβάνω, ξεκίνησε επί Γεωργαντά και συνεχίστηκε και γιγαντώθηκε -και έτσι έπρεπε να γίνει- και επί των ημερών μας».

ΔΕΝ ΕΒΑΨΕ Ο ΙΔΙΟΣ ΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΜΠΛΕ

Ισχυρίστηκε πως δεν έβαψε ο ίδιος την Κρήτη «γαλάζια» δια των επιδοτήσεων, διότι ήταν υφυπουργός Αθλητισμού, τον καιρό που έγιναν εθνικές εκλογές ενώ τον καιρό των Ευρωεκλογών του 2024 «το Ηράκλειο και το Λασίθι έγιναν «πράσινα»”. «Tο θεωρώ προσβολή για τον αγροτόκοσμο της Κρήτης να τον παρουσιάζουν τόσο φτηνό, ώστε να εξαγοράζεται και να ψηφίζει ανάλογα ποιος του δίνει ή δεν του δίνει επιδοτήσεις». «Αρκετά η στοχοποίηση της Κρήτης». Εξήγησε πως επί ημερών του σταμάτησαν να πληρώνονται όσοι είχαν βοσκοτόπια χωρίς ζώα.  Υποστήριξε πως το λάθος στα βοσκοτόπια ξεκίνησε από το λανθασμένο πλαίσιο, που έβαλαν οι Ευρωπαίοι για τη διασταύρωση των στοιχείων. Απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή του εισηγητή του ΚΚΕ, Νίκου Καραθανασόπουλου είπε ότι «αντίστοιχα προβλήματα δυσλειτουργίας και λάθος κατανομής χρημάτων και ανισότητας έχουν εντοπιστεί από τα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα και σε άλλα κράτη μέλη» με περίπου 2.666 δικογραφίες.

ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΠΟΜΠΗΣ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΑ ΑΦΜ

Η εισηγήτρια του ΚΚΕ, Διαμάντω Μανωλάκου τον ρώτησε αν «υπήρξε νόμος για κόκκινα ΑΦΜ». Ο Λ. Αυγενάκης ανέφερε πως «η πρώτη φορά που μιλάει ο κ. Σημανδράκος για μη επιλέξιμα ΑΦΜ είναι στην επιστολή που στέλνει τον Δεκέμβριο στον κ. Μπρατάκο αλλά σημείωσε πως τελικά αντί για 6.000 τα δεσμευμένα ΑΦΜ ήταν 16.500. Τόνισε πως από τους μπλοκαρισμένους κωδικούς, που γνώριζε μόλις 1.500 περίπου είχαν διαπράξει παρανομίες και ορθώς δεν πληρώθηκαν αλλά οι υπόλοιποι περίπου 15.000 έπρεπε να πληρωθούν, καθώς δικαστικά δικαιώθηκαν.

Όπως έχουμε αναφέρει το Σχέδιο Δράσης για τον πλήρη εκσυγχρονισμό του Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ), που χρησιμοποιεί ο ΟΠΕΚΕΠΕ, υπέβαλε η Ελληνική Κυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Σύμφωνα με το ΥπΑΑΤ, το Σχέδιο Δράσης προβλέπονται, μεταξύ άλλων: Δημιουργία νέου ψηφιακού γεωχωρικού χάρτη της χώρας για διαχωρισμό επιλέξιμων και μη εκτάσεων, νέος τρόπος καταγραφής των αιγοπροβάτων με ηλεκτρονικό «βώλο», περισσότεροι και πιο στοχευμένοι έλεγχοι από μικτά κλιμάκια, καθώς και εργαλεία για τη διαπίστωση της ιδιοκτησίας των αγροτεμαχίων μέσω διασταυρωτικών ελέγχων με το Εθνικό Κτηματολόγιο και άλλες ψηφιακές βάσεις. Υπογραμμίζεται ότι το Σχέδιο Δράσης ευθυγραμμίζεται με τις παρατηρήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ παράλληλα προβλέπει αυστηρά χρονοδιαγράμματα υλοποίησης.

Ειδικότερα το Σχέδιο Δράσης προβλέπει τα εξής:

1) Δημιουργία νέου ψηφιακού γεωχωρικού χάρτη της χώρας

Θα καταρτιστεί ένας εξαιρετικά ακριβής χάρτης της ελληνικής επικράτειας, βασισμένος σε δορυφορικές εικόνες πολύ υψηλής ανάλυσης και τη χρήση «έξυπνων» εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης. Ο χάρτης αυτός θα επιτρέπει τον σαφή διαχωρισμό των επιλέξιμων και μη επιλέξιμων εκτάσεων για ενισχύσεις, ενώ θα ανανεώνεται συστηματικά, και μάλιστα σε συχνότητα υψηλότερη από το ελάχιστο που ζητά η ΕΕ.

2) Νέος τρόπος καταγραφής των αιγοπροβάτων

Θα δημιουργηθεί ενιαία ψηφιακή βάση δεδομένων για την ακριβή καταγραφή και παρακολούθηση κάθε ζώου. Κάθε αιγοπρόβατο θα σημαίνεται με ηλεκτρονικό «βώλο» και τα στοιχεία του θα τηρούνται αποκλειστικά στη νέα βάση, η οποία θα συνδεθεί απευθείας με το ΟΣΔΕ. Μέχρι να τεθεί σε πλήρη λειτουργία το σύστημα, ο αριθμός των ζώων θα προσδιορίζεται με βάση αντικειμενικά στοιχεία, όπως τιμολόγια πώλησης γάλακτος και κρέατος, καθώς και αγορών ζωοτροφών. Παράλληλα, όσον αφορά στους βοσκοτόπους, βούληση του αρμόδιου Υπουργείου είναι να δίνεται η δυνατότητα να δηλώνονται μόνο σε όμορους νομούς.

3) Περισσότεροι και πιο αποτελεσματικοί έλεγχοι

Οι έλεγχοι στις δηλώσεις θα γίνουν πιο εκτεταμένοι και στοχευμένοι, με χρήση εργαλείων ανάλυσης κινδύνου για τον εντοπισμό πιθανών παραβάσεων ή προσπαθειών παραπλάνησης του συστήματος. Ενώ οι επιτόπιοι έλεγχοι θα πραγματοποιούνται από μικτά κλιμάκια, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας και την εξάλειψη φαινομένων διαφθοράς.

4) Έλεγχος του ιδιοκτησιακού καθεστώτος και πάταξη των εικονικών μισθωτηρίων

Τίθενται σε εφαρμογή νέα εργαλεία ελέγχου για την επαλήθευση της ιδιοκτησίας των αγροτεμαχίων, ώστε να τερματιστούν φαινόμενα εικονικών μισθώσεων και καταπατήσεων. Ήδη από φέτος είναι υποχρεωτική η δήλωση του ΑΤΑΚ για όλα τα αγροτεμάχια, ενώ από το επόμενο έτος θα πραγματοποιούνται διασταυρωτικοί έλεγχοι με τα στοιχεία του Εθνικού Κτηματολογίου και του νέου Μητρώου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΜΙΔΑ) της ΑΑΔΕ.

Δηλώσεις

Ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης, δήλωσε: «Το Σχέδιο Δράσης για την αναβάθμιση του ΟΣΔΕ αποτελεί μια σημαντική τομή, η οποία θα ενισχύσει αποφασιστικά την αξιοπιστία του συστήματος των αγροτικών ενισχύσεων. Το τελευταίο διάστημα εργαστήκαμε εντατικά για την εκπόνησή του, ώστε να μην αντιμετωπίσει η χώρα μας ζήτημα αναστολής πληρωμών. Σε συνδυασμό με άλλες πρωτοβουλίες, όπως οι αυστηροί έλεγχοι που ήδη γίνονται και η μετάβαση του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ που προχωρεί, κάνουμε μια νέα αρχή και στέλνουμε ένα μήνυμα ότι και στις αγροτικές ενισχύσεις θα μπει επιτέλους μια τάξη. Διότι η προσπάθεια αυτή τελικά ξεχωρίζει στην πράξη την ήρα από το στάρι και λειτουργεί υπέρ των έντιμων αγροτών, οι οποίοι θα λαμβάνουν τις επιδοτήσεις τους, χωρίς περαιτέρω επιπλοκές. Η προσπάθεια συνεχίζεται. Είμαστε αποφασισμένοι οι τομές αυτές να γίνουν πράξη και η Ελλάδα να γίνει Ευρώπη και σε αυτό τον τομέα».

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, δήλωσε: «Κατετέθη χθες το Action Plan 2 του ΟΠΕΚΕΠΕ, που αφορά στον τρόπο υπολογισμού των γεωχωρικών δεδομένων των αγροτεμαχίων που επιδοτούνται. Πρόκειται για ένα ουσιαστικό βήμα στη μεταρρύθμιση του Οργανισμού, καθώς το σχέδιο αποτυπώνει την ξεκάθαρη πολιτική βούληση της Κυβέρνησης και του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να προχωρήσουμε σε μια νέα εποχή λειτουργίας, όπου κυριαρχούν η διαφάνεια, η δικαιοσύνη και η αξιοπιστία. Η κατάθεση του Action Plan 2 έγινε εγκαίρως, όπως είχαμε δεσμευθεί, και εντάσσεται σε μια συνολική προσπάθεια εξυγίανσης και εκσυγχρονισμού του ΟΠΕΚΕΠΕ, ώστε να αποκατασταθεί πλήρως η εμπιστοσύνη των αγροτών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η μεταρρύθμιση του Οργανισμού προχωρά με σταθερά και μετρημένα βήματα, εντός των χρονοδιαγραμμάτων, που έχουμε συμφωνήσει με τις ευρωπαϊκές αρχές. Στόχος μας είναι οι ευρωπαϊκές ενισχύσεις να φτάνουν δίκαια, έγκαιρα και με απόλυτη διαφάνεια στους πραγματικούς δικαιούχους – στους αγρότες που μοχθούν καθημερινά για την παραγωγή ποιοτικών ελληνικών προϊόντων».

Ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργος Πιτσιλής, δήλωσε: «Προχωράμε με γρήγορες ταχύτητες στο έργο μετάβασης και ενσωμάτωσης του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ. Με αφετηρία την αποδοχή του Σχεδίου Δράσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στόχος μας είναι να διασφαλίσουμε  τις προϋποθέσεις συνέχισης της χρηματοδότησης των πραγματικών δικαιούχων. Αναπτύσσουμε ένα ολιστικό σχέδιο, που λεπτομερώς περιγράφει τις διαδικασίες ελέγχων της φυτικής παραγωγής και του ζωικού κεφαλαίου, με ταυτόχρονη αξιοποίηση των σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων, που διαθέτει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, για σκοπούς τόσο διασταυρώσεων, όσο και δειγματοληψίας και επιτόπιων ελέγχων».

Με το Σχέδιο Δράσης αυτό, η Κυβέρνηση θέτει τα θεμέλια για ένα σύγχρονο, αξιόπιστο και πλήρως διαφανές σύστημα ενισχύσεων, που θα στηρίζει τους πραγματικούς παραγωγούς, θα διασφαλίζει τα ευρωπαϊκά κονδύλια και θα ενισχύει την εμπιστοσύνη των πολιτών στη λειτουργία του αγροτικού τομέα. 

Tην Ελλάδα επισκέπτεται την Πέμπτη, 6 Νοεμβρίου και την Παρασκευή, 7 Νοεμβρίου, ο Επίτροπος Γεωργίας και Τροφίμων της ΕΕ, Κριστόφ Χάνσεν.

Ο κ. Χάνσεν θα επισκεφτεί την χώρα μας στο πλαίσιο της συζήτησης στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα της πρότασης της Κομισιόν για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο του 2028-2034.

Όμως ο Επίτροπος θα ενημερωθεί και για το νέο Σχέδιο Δράσης για τις πληρωμές των αγροτικών ενισχύσεων, που θα κρίνει αν η Ελλάδα παίρνει το πράσινο φως ή θα γίνει άρση της πιστοποίησης του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Την Πέμπτη έχει προγραμματίσει πρώτα να επισκεφθεί το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, στη συνέχεια θα συναντήσει μέλη του ελληνικού κοινοβουλίου και, τέλος, τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα.

Την Παρασκευή έχει προγραμματίσει συναντήσεις τόσο με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, όσο και με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, Κωστή Χατζηδάκη.

Με κοινή απόφαση των υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ Β’ 5738/30.10.2025), θεσπίζεται αναστολή για δώδεκα (12) μήνες της διενέργειας κάθε πράξης αναγκαστικής εκτέλεσης επί της κινητής ή ακίνητης περιουσίας των φυσικών και νομικών προσώπων που επλήγησαν από τις πυρκαγιές των μηνών Ιουνίου, Ιουλίου και Αυγούστου 2025. 

Η αναστολή περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, πλειστηριασμούς, κατασχέσεις, αποβολές και προσωπικές κρατήσεις, καθώς και την αναστολή προθεσμιών για την άσκηση ενδίκων μέσων που αφορούν σε εκκρεμείς διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης. Εξαιρούνται μόνο οι απαιτήσεις διατροφής. 

Η ρύθμιση καλύπτει φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις που έχουν πιστοποιηθεί ως πληγέντες από τις αρμόδιες Περιφέρειες και έχουν ενταχθεί στο πλαίσιο κρατικής αρωγής ή στο πρόγραμμα στεγαστικής συνδρομής και αποζημίωσης οικοσκευής. 

Οι περιοχές που εμπίπτουν στην απόφαση είναι όσες έχουν οριοθετηθεί ως πληγείσες στις Περιφερειακές Ενότητες Ανατολικής Αττικής, Ευβοίας, Αρκαδίας, Κορινθίας, Μεσσηνίας, Λασιθίου, Χανίων, Χίου, Άρτας, Πρέβεζας, Ζακύνθου, Αιτωλοακαρνανίας, Αχαΐας, Ηλείας και Θεσπρωτίας, με ημερομηνία έναρξης για κάθε περιοχή την ημερομηνία εκδήλωσης της πυρκαγιάς. 

Η συγκεκριμένη απόφαση εντάσσεται στο πλαίσιο των μέτρων στήριξης και οικονομικής ανακούφισης των κατοίκων και επιχειρήσεων που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του καλοκαιριού.

Πηγή:

Κοινό Δελτίο Τύπου των Υπουργείων Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας
Υπ. Αριθμ. 188085 ΕΞ 2025 – ΚΥΑ (ΦΕΚ Β’ 5738/30.10.2025)