Τραγικός είναι ο απολογισμός των καταστροφών από την φωτία στην Μαγνησία, καθώς έχουν γίνει στάχτη χιλιάδες στρέμματα γης αλλά ζημιές στο ζωικό κεφάλαιο της περιοχής.
Η φωτιά έκαψε χιλιάδες αγροτεμάχια με καλλιέργειες, ενώ κάηκε ολοσχερώς ο Αγροτικός Συνεταιρισμός (ΑΣ) Νέας Αγχιάλου «Δήμητρα», καθώς οι εγκαταστάσεις του βρίσκονταν δίπλα στις αποθήκες με τα πυρομαχικά της Πολεμικής Αεροπορίας που έχουν τυλιχθεί στις φλόγες. Στις εγκαταστάσεις της «Δήμητρας» ήταν αποθηκευμένες ποσότητες εύφλεκτων υλικών, αφού ο Συνεταιρισμός παρήγαγε τα φημισμένα τσίπουρα και κρασιά του.
Στο Σέσκλο πέντε κτηνοτροφικές μονάδες καταστράφηκαν ολοσχερώς. Περισσότερα από 3.000 ζώα - κυρίως αιγοπρόβατα - βρήκαν τραγικό θάνατο στον Άγιο Γεώργιο Φερών. Ζημιές έχουν πάθει κτηνοτρόφοι και στην Κοκκίνα τη Νέα Αγχίαλο και το Βελεστίνο.
Η πρόεδρος του Συλλόγου Κτηνοτρόφων Μαγνησίας, Χαρούλα Διβάνη, τονίζει στον ΑγροΤύπο, «περάσαμε δύο ημέρες πολύ δύσκολες από την φωτιά. Κάναμε μεγάλο αγώνα να σώσουμε τους στάβλους και τα ζώα μας. Μεγάλες καταστροφές σε στάβλους και πολλά ζώα κάηκαν στο Βελεστίνο, Σέσκλο και Άγιο Γεώργιο. Το τοπίο θυμίζει κόλαση.
Όμως και όσοι κατάφεραν να σώσουν τα ζωντανά τους έχουν μπροστά τους ένα εφιαλτικό μέλλον. Τα βοσκοτόπια κάηκαν και δεν μπορούν τα ζώα να βοσκήσουν πουθενά. Μας λένε από την Περιφέρεια ότι θα μας δώσουν ζωοτροφές αλλά θα δώσουν μια φορά και μετά θα ξεχαστεί το θέμα.
Θέλουμε τις αναγκαίες ποσότητες ζωοτροφών για να ζήσουν τα ζώα μας όσο διάστημα χρειαστούν τα βοσκοτόπια να αναγεννηθούν.
Οι κτηνοτρόφοι που έχασαν τα ζωντανά τους περιμένουν να αποζημιωθούν από τον ΕΛΓΑ. Πότε θα γίνει η καταβολή των αποζημιώσεων; Δεν μπορούν να περιμένουν γιατί καταστράφηκαν οικονομικά και δεν μπορούν να ζήσουν. Είναι μια επιχείρηση που καταστράφηκε και θα πρέπει να ξεκινήσει το στήσιμο ξανά. Χρειάζεται οικονομική στήριξη.
Οι στάβλοι που κάηκαν θα μπορούν να αποζημιωθούν από ΠΣΕΑ. Αυτό σημαίνει 2 - 3 χρόνια αναμονή και αν θα πάρεις τα λεφτά πότε θα φτιάξεις ξανά τον στάβλο. Οι κτηνοτρόφοι έπαθαν μεγάλη οικονομική καταστροφή και θα πρέπει να βοηθηθούν από την πολιτεία για να ζήσουν. Όχι πολλά λόγια αλλά άμεσα έργα».
Στο μεταξύ στην τελευταία του κατοικία οδηγείται, σήμερα Παρασκευή (28/7), ο 47χρονος κτηνοτρόφος, που έχασε τη ζωή του στη φωτιά του Αγίου Γεωργίου Φερών το μεσημέρι της Τετάρτης (26/7), στην προσπάθειά του να σώσει από τις φλόγες το κοπάδι του.
Να σημειωθεί ότι το απόγευμα της Πέμπτης (27/7) οι φλόγες έφτασαν σε αποθήκη πυρομαχικών της Πολεμικής Αεροπορίας, στη Νέα Αγχίαλο, προκαλώντας ισχυρές εκρήξεις. Οι Αρχές διέταξαν απαγόρευση κυκλοφορίας, σε ακτίνα τριών χιλιόμετρων από το σημείο της έκρηξης, ενώ περισσότερα από 1.000 άτομα υποδέχθηκε το Εκθεσιακό Κέντρο Βόλου, που μετατράπηκε σε χώρο υποδοχής και φιλοξενίας των πολιτών που απομακρύνθηκαν από τις περιοχές που απείλησε η πυρκαγιά.
Από σήμεραν τοι πρωί οι κάτοικοι στη Νέα Αγχίαλο επιστρέφουν σιγά σιγά πίσω στην περιοχή προσπαθώντας να μαζέψουν ό,τι μπορούν από τα συντρίμμια που άφησαν οι εκρήξεις. Κατεστραμμένες είσοδοι και προσόψεις σπιτιών, ανοιχτές αυλόπορτες, σπασμένες βιτρίνες καταστημάτων συνθέτουν ένα απόκοσμο σκηνικό.
Η ΠΑΚ Θεσσαλίας εξέδωσε σχετική ανακοίνωση στην οποία αναφέρει τα εξής:
«Δύο θάνατοι, ένας εκ των οποίων κτηνοτρόφος, που προσπαθούσε εναγωνίως να σώσει τα πρόβατά του, το 60% του ζωικού κεφαλαίου να έχει καταστραφεί, ο ιστορικός αγροτικός συνεταιρισμός της νέας Αγχιάλου η «Δήμητρα», με τα φημισμένα πανελληνίως κρασιά και τσίπουρα, να έχει καεί ολοσχερώς καθώς και πολλές επιχειρήσεις να έχουν καταστραφεί από την πύρινη λαίλαπα, είναι ο τραγικός απολογισμός των φονικών πυρκαγιών στην Π.Ε. Μαγνησίας.
Πυρκαγιές που αφαίρεσαν, όπως προαναφέρθηκε, ζωές ανθρώπων και ζώων και κατέστρεψαν περιουσίες καθώς και περίπου 80.000 αγροτικές εκτάσεις.
Το πρώτιστο ερώτημα που εξάγεται από τους ανθρώπους της υπαίθρου είναι, πως είναι δυνατόν σε μια περιοχή, που ούτε δασώδη μπορείς να την χαρακτηρίσεις, ούτε με πυκνή βλάστηση και φυσικά ούτε είναι απροσπέλαστη, να πήρε τέτοιες ανεξέλεγκτες διαστάσεις η πυρκαγιά και πως δεν κατάφερε ο κρατικός μηχανισμός να την τιθασεύσει έγκαιρα.
Παράλληλα, είναι απορίας άξιο, πως αφέθηκε η πυρκαγιά να φτάσει μέχρι και την αποθήκη των πυρομαχικών, κοντά στην 111 Πτέρυγα Μάχης, με όλες τις καταστρεπτικές συνέπειες αυτού του γεγονότος αλλά και να μείνει ανυπεράσπιστη ολόκληρη η βιομηχανική περιοχή.
Συνεπώς, στην προκαταρκτική εξέταση παρήγγειλε η Εισαγγελία Βόλου σχετικά με τις εστίες των καταστροφικών πυρκαγιών στη Μαγνησία, με σκοπό να διερευνηθούν τα αίτια που τις προκάλεσαν, θα πρέπει να διερευνηθούν και οι ευθύνες ή παραλήψεις των αρμοδίων οργάνων και φορέων της θεσμοθετημένης πολιτείας, όσο ψηλά και να βρίσκονται.
Σε σχέση με τους φίλους γεωργούς που κάηκαν καλλιέργειες και αγροτικά μηχανήματα και τους φίλους κτηνοτρόφους, που κάηκαν αιγοπρόβατα, κτηνοτροφικές μονάδες και εγκαταστάσεις καθώς και αποθηκευμένες ζωοτροφές, θα πρέπει άμεσα να υπάρξουν αποζημιώσεις-ενισχύσεις, από όλα τα διαθέσιμα και ενεργά χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως ΕΛΓΑ, De minimis, Ταμείο Κρατικής Αρωγής, ΠΣΕΑ κτλ.
Ειδικά για τους κτηνοτρόφους που έχουν πληγεί, είναι επιτακτική ανάγκη αυτές οι αποζημιώσεις-ενισχύσεις να δωθούν σε τάχιστα χωρίς καμία καθυστέρηση και χωρίς να εφευρίσκονται διάφορα προσκόμματα, που συνήθως χρησιμοποιεί η δημόσια διοίκηση σε ανάλογες περιπτώσεις.
Εφιστούμε την προσοχή, προς πάσα υπεύθυνο, από δημάρχους, περιφερειάρχη, βουλευτές, υπουργούς, ότι πέραν των δυσβάσταχτων καταστροφών, η ψυχολογία στις τάξεις των κτηνοτρόφων αυτές τις ώρες βρίσκεται σε πολύ άσχημη κατάσταση και ήδη έχουμε πληροφορηθεί ότι υπάρχουν μέχρι και αυτοκτονικές τάσεις, οπότε, ότι είναι να γίνει, να γίνει άμεσα, με κατεπείγουσες διαδικασίες.
Λόγω του ότι οι προγενέστερες οι διαβεβαιώσεις των υπευθύνων, περί ετοιμότητας του κρατικού μηχανισμού, δυστυχώς κατέρρευσαν στην πράξη και αποκαλύφθηκε η πλήρης ανικανότητα να αντιμετωπιστούν οι πυρκαγιές, ας προστρέξουν τώρα τουλάχιστον για την έγκαιρη και δίκαιη αποζημίωση των πληγέντων παραγωγών».
Με μεγάλη ανησυχία και απογοήτευση παρακολουθούμε το Δασαρχείο Πύργου και την Διεύθυνση Δασών Ηλείας να γνωμοδοτούν επανειλημμένα θετικά για την αδειοδότηση αιολικών σταθμών στις προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου Natura 2000, όπως πρόσφατα στην περιοχή Σκιαδοβούνι-Λειψούτα του Ερυμάνθου και μάλιστα χωρίς σχετική επιστημονική τεκμηρίωση και σε χρόνο ρεκόρ από την έναρξη της δημόσιας διαβούλευσης του έργου, αγνοώντας συστηματικά τις επιστημονικά τεκμηριωμένες αντιρρήσεις που έχουν επισημανθεί από πολίτες και φορείς, παραβλέποντας έτσι τον θεσμικό τους ρόλο που αφορά στην προστασία και διαχείριση των δασικών περιοχών και του φυσικού τους περιβάλλοντος.
Πρόκειται για τον για τον υπό διαβούλευση αιολικό σταθμό ισχύος 27 MW στη θέση ''Λειψούτα- Σκιαδοβούνι'' της εταιρείας Χ.ΡΟΚΑΣ ΑΒΕΕ. Τονίζουμε ότι αυτό το έργο αποτελεί μικρή τροποποίηση του αρχικού έργου της εταιρείας Χ.ΡΟΚΑΣ ΑΒΕΕ, που ανήκει στην ισπανική εταιρεία IBERDROLA, για το οποίο πριν δυο χρόνια, στις 22/1/2023, είχε εκδοθεί Απόφαση ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση, λόγω και των επιπτώσεων του έργου στην προστατευόμενη περιοχή, και με μαζική συμμετοχή στην δημόσια διαβούλευση των φορέων και κατοίκων της περιοχής κατά της κατασκευής του .
Η θέση και του έργου βρίσκεται εντός προστατευόμενης περιοχής του Δικτύου NATURA 2000, της Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) GR 2320012 «Όρος Ερύμανθος» για την ορνιθοπανίδα, καθώς και εντός της σημαντικής περιοχής για τα πουλιά (ΙΒΑ) με κωδικό GR097 και ονομασία «όρος Ερύμανθος».
Το εν λόγω έργο γειτνιάζει άμεσα με τον αδειοδοτημένο αιολικό σταθμό στη θέση «Σκιαδοβούνι», της εταιρείας «ΑΙΟΛΙΚΗ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ» της γαλλικής εταιρείας AKUO ENERGY GREECE SA, για τον οποίο έχει πραγματοποιηθεί στις 20/6/2022 αίτηση ακύρωσης κατά της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων στο Συμβούλιο της Επικρατείας από την Επιτροπή Αγώνα Πολιτών και Φορέων "Σκιαδοβούνι Ερυμάνθου", από σύσσωμους τους θεσμικούς φορείς και κατοίκους της περιοχής, όπως την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος, το Δήμο Ερυμάνθου, το Δήμο Αρχαίας Ολυμπίας, την Ιερά Μητρόπολη Πατρών, την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, την "Καλλιστώ" περιβαλλοντική οργάνωση για την άγρια ζωή, τον Αγροκτηνοτροφικό σύλλογο Ερυμάνθου, ορειβατικά σωματεία, εκπολιτιστικούς συλλόγους και λοιπούς φορείς και κατοίκους της περιοχής.
Αποτέλεσμα της παραπάνω αδιάφορης στάσης των Δασικών Υπηρεσιών της Ηλείας ενδέχεται να είναι η αδειοδότηση του καταστροφικού για το περιβάλλον της περιοχής έργου, ενώ αναμένονται με ενδιαφέρον και οι γνωμοδοτήσεις των λοιπών αρμόδιων υπηρεσιών, όπως των Δασαρχείου Πάτρας, Διεύθυνσης Δασών Αχαΐας, Διεύθυνσης Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών, από τις οποίες ενδέχεται να καθοριστεί η απόρριψη ή η αδειοδότηση του έργου.
Η υπό κρίση Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του ελάχιστα τροποποιημένου έργου παραλείπει ή υποεκτιμά πολύ σημαντικούς παράγοντες που σχετίζονται με τα περιβαλλοντικά κριτήρια, όπως ακριβώς και η απορριφθείσα πρότερη ΜΠΕ του αρχικού έργου. Η παρουσιαζόμενη ως τροποποίηση του έργου είναι άνευ ουσίας και σημαντικότητας, δεν μειώνει σε καμία περίπτωση τις επιπτώσεις του στην περιοχή και είναι σε αντίθετη κατεύθυνση με τους στόχους αειφόρου ανάπτυξής της.
Η κατασκευή των εν λόγω αιολικού στο Σκιαδοβούνι θα επιφέρει σημαντικές και ανεπανόρθωτες επιπτώσεις, αναμένεται να πλήξει σημαντικά την ακεραιότητα της περιοχής περιβαλλοντικά, πολιτισμικά και οικονομικά και έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τους στόχους του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας για την περιοχή.
Οι σχεδιαζόμενες επεμβάσεις, πέρα από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις (κλιματικές, υδρομετεωρολογικές, ερημοποίησης, υποβάθμισης/απώλειας χλωρίδας, πανίδας, οικοσυστημικών υπηρεσιών κ.ά.), θα καταστρέψουν έναν μοναδικό φυσικό πόρο και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής, τα οποία αναδεικνύονται ήδη από την τοπική κοινωνία μέσω υφιστάμενων επενδύσεων ήπιας και με σεβασμό στο περιβάλλον αγροτικής, παραδοσιακής κτηνοτροφικής και αθλητικής-τουριστικής ανάπτυξης.
Εκτός από τα αιολικά, και με την κατασκευή πλήθους υδροηλεκτρικών, η ευρύτερη περιοχή πρόκειται να βιομηχανοποιηθεί με συνέπεια τον πολλαπλασιασμό των δυσμενών επιπτώσεων τόσο στο φυσικό όσο και στο ανθρωπογενές περιβάλλον.
Σήμερα, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια άνευ προηγουμένου καταστροφή της πολύτιμης βιοποικιλότητας των περιοχών μας, του φυσικού μας πλούτου και κατά συνέπεια του μέλλοντός μας αλλά και των επόμενων γενεών.
Καλούμε το Δασαρχείο Πάτρας, την Διεύθυνση Δασών Αχαΐας, την Διεύθυνσης Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών, να τηρήσει την επιστημονική δεοντολογία και να προστατεύσει τα δασικά οικοσυστήματα της περιοχής μας, να εξετάσει επί της ουσίας τις σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις των βιομηχανικών έργων ΑΠΕ και των επίσης καταστροφικών συνοδών τους έργων, που αυξάνονται εκθετικά στα βουνά μας, στις δασικές εκτάσεις, στους προστατευόμενους οικότοπους και είδη.
Καλούμε την δασική υπηρεσία να λειτουργήσει στα πλαίσια της χρηστής διοίκησης, σύμφωνα με τον θεσμικό της ρόλο, ως υπηρεσία με αρμοδιότητα την προστασία των δασικών οικοσυστημάτων και του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας και όχι ως υπηρεσία προώθησης και ανάπτυξης επενδύσεων προς το συμφέρον ιδιωτικών εταιρειών, που φιλοδοξούν να κερδοσκοπήσουν, σε βάρος του φυσικού μας πλούτου και του μέλλοντος των κατοίκων των περιοχών που αναπτύσσονται τα βιομηχανικά έργα ΑΠΕ.
Η επιτροπή αγώνα φορέων και πολιτών ΣΚΙΑΔΟΒΟΥΝΙ ΕΡΥΜΑΝΘΟΥ
Συνάντηση και σύσκεψη στην Αντιπεριφέρεια Λασιθίου πραγματοποιείται, σήμερα Τετάρτη (15/1), υπό τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα, ο οποίος συνεχίζει την περιοδεία του στην Κρήτη.
Σε σύσκεψη στο Ρέθυμνο ο Κώστας Τσιάρας ανέπτυξε τα μέτρα που λαμβάνει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του πρωτογενούς τομέα. Σε ό,τι αφορά στον εκσυγχρονισμό του Κανονισμού του ΕΛΓΑ ο οποίος τα τελευταία χρόνια έχει στηρίξει τους παραγωγούς με 1,6 δις ευρώ, εκ των οποίων οι ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών δεν φθάνουν ούτε το ήμισυ, ο κ. Τσιάρας είπε ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η σύνταξή του καθώς γίνεται προσπάθεια να συμπεριληφθούν όλο και περισσότερα παθογόνα αίτια που έχουν προκύψει από την κλιματική κρίση. Είπε ότι με τα υπάρχοντα δεδομένα προκρίνεται το μοντέλο της ανταποδοτικότητας με διαφάνεια και την συνέχιση της στήριξης του κράτους και διαβεβαίωσε τους παραγωγούς ότι ο ΕΛΓΑ θα παραμείνει πυλώνας στήριξης της παραγωγής τους.
Χθες Τρίτη (14/1), το σύνολο των προβλημάτων του πρωτογενούς τομέα του νομού Ηρακλείου τέθηκαν στην συνάντηση τρεισήμισι ωρών, που είχε με τους αγρότες ο υπουργός στο Ηράκλειο, στο πλαίσιο της τριήμερης περιοδείας του στην Κρήτη. Κυρίαρχο ζήτημα της τρίωρης συζήτησης με εκπροσώπους του συνόλου του αγροτικού κόσμου και εκπροσώπων της Αυτοδιοίκησης, ήταν οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης και ιδιαίτερα το φαινόμενο της λειψυδρίας, ενώ οι αλιείς έθεσαν το πρόβλημα που δημιουργεί η εισβολή ξενικών ειδών και οι ζημιές που προκαλούνται στην αλιεία.
Σε ό,τι αφορά στο πρόβλημα της λειψυδρίας ο κ. Τσιάρας ανακοίνωσε ότι μέχρι το Πάσχα θα έχει παραδοθεί η δεύτερη φάση της μελέτης που ανέλαβε, για λογαριασμό του ελληνικού δημοσίου, η ολλανδική εταιρεία HVA. Ήδη έχει παραδοθεί η πρώτη φάση και στη δεύτερη αναμένεται να καταγράφεται η χωροθέτηση των έργων που πρέπει να γίνουν και η διασύνδεσή τους με αυτά που βρίσκονται σε εξέλιξη, όπως τα δύο μεγάλα έργα ΣΔΙΤ στο Λασίθι ή άλλα μεγάλα και μικρότερα αρδευτικά έργα που προγραμματίζονται μέσω του ΣΣ ΚΑΠ. Όπως τόνισε ο κ. Τσιάρας για πρώτη φορά στην Ελλάδα επιχειρείται ένας ολιστικός σχεδιασμός στον τομέα των αρδευτικών έργων, μέσω του ΥΔΩΡ 2.0 και άλλων προγραμμάτων του ΠΑΑ και είπε ότι και στην Κρήτη θα δημιουργηθεί κεντρικός οργανισμός για τη διαχείριση των υδάτων στο νησί, κατά τα πρότυπα του ΟΔΥΘ στη Θεσσαλία.
Σε ό,τι αφορά στην αγροτική οδοποιία, πρόβλημα που ετέθη από όλους τους δημάρχους του Νομού που συμμετείχαν στη σύσκεψη, ο κ. Τσιάρας τους διαβεβαίωσε ότι με την υπερδέσμευση το πρόγραμμα αναμένεται να φθάσει στα 300 εκατ. ευρώ.
Για τα προβλήματα που δημιουργεί στην παραγωγή η κλιματική κρίση, ο κ. Τσιάρας έδωσε έμφαση στην πρόταση που έχει καταθέσει και έχει συζητήσει με τον αρμόδιο Ευρωπαίο Επίτροπο κ. Κρίστοφ Χάνσεν, για τη δημιουργία Ταμείου Αλληλοβοηθείας που θα καλύπτει ζητήματα ακαρπίας στα παραγόμενα προϊόντα.
Ο υπουργός αναφέρθηκε και στις αποφάσεις που αφορούν την αγροτική παραγωγή της περιοχής δίνοντας έμφαση στην επίλυση της εκκρεμότητας με το εθνικό απόθεμα των Νέων Αγροτών του 2018, την ενεργοποίηση του προγράμματος «Αμάλθεια» από το οποίο τα 7,8 εκατ. από τα 10,2 εκατ. του συνολικού προγράμματος, αφορούν στην Κρήτη, στην εφαρμογή του Μεταφορικού Ισοδύναμου και στη ρύθμιση που αφορά στο πρόγραμμα για τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες, συνολικού ύψους 600 εκατ. ευρώ, ώστε να μπορούν να μετάσχουν και παραγωγοί που δεν έχουν πάρει «έγκριση τύπου».
Τέλος ο κ. Τσιάρας ευχαρίστησε τον μετέχοντα στη σύσκεψη Περιφερειάρχη Κρήτης, κ. Σταύρο Αρναουτάκη για την καθοριστική συμβολή της Περιφέρειας στην αντιμετώπιση της πανώλης, διαβεβαιώνοντας τους αγρότες για την καταβολή αποζημίωσης για την αγορά ζωοτροφών, ισοδύναμη με ένα μήνα τροφής, λόγω του γενικού περιορισμού που επεβλήθη στις μετακινήσεις ζώων το καλοκαίρι.
Η κοροϊδία με ΕΛΓΑ πρέπει να σταματήσει
Η Νέα Αριστερά με ανακοίνωσή της καταγγέλλει την κυβερνητική ανακολουθία και τον εμπαιγμό απέναντι στον αγροτικό κόσμο, καθώς για ακόμη μια φορά οι υποσχέσεις του Πρωθυπουργού προς τους αγρότες αποδεικνύονται χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο.
Και προσθέτει: «Ο κ. Μητσοτάκης, στις 21 Ιουνίου 2024, δήλωνε ότι ο νέος κανονισμός και η νομοθεσία για τις αγροτικές ασφαλίσεις θα έρθουν προς έγκριση στο Υπουργικό Συμβούλιο πριν την ολοκλήρωση του καλοκαιριού, με στόχο την εξορθολογισμένη και δικαιότερη λειτουργία του μηχανισμού. Ωστόσο, μόλις σήμερα ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστας Τσιάρας παραδέχτηκε ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η σύνταξη του κανονισμού, δικαιολογούμενος ότι γίνεται ακόμα προσπάθεια να συμπεριληφθούν περισσότερα ζημιογόνα αίτια από την κλιματική κρίση.
Η πραγματικότητα είναι πως η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, που διανύει ήδη τον έκτο χρόνο της θητείας της, συνεχίζει να μεταθέτει τις λύσεις στο αόριστο μέλλον, αφήνοντας τους αγρότες εκτεθειμένους στις συνέπειες της κλιματικής κρίσης και των φυσικών καταστροφών. Η Νέα Αριστερά απαιτεί άμεση υλοποίηση μέτρων που θα διασφαλίσουν την έγκαιρη και δίκαιη αποζημίωση των αγροτών, τον εκσυγχρονισμό του ΕΛΓΑ με βάση τις πραγματικές ανάγκες του αγροτικού κόσμου και την προσαρμογή στις νέες κλιματικές συνθήκες.
Η κοροϊδία πρέπει να σταματήσει - οι αγρότες δεν μπορούν να περιμένουν άλλο».
Μέχρι τέλος του μήνα θα καταβληθούν οι ενισχύσεις στους κτηνοτρόφους, με σκοπό την κάλυψη του αυξημένου κόστους ζωοτροφών, σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν κύκλοι του ΥπΑΑΤ.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, εξετάζεται η εφαρμογή ενός γενικού μέτρου de minimis, που θα απευθύνεται σε αιγοπροβατοτρόφους σε ολόκληρη τη χώρα. Η απόφαση αυτή συνδέεται με τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι κτηνοτρόφοι εξαιτίας των περιορισμών στις μετακινήσεις των ζώων τους, που τους ανάγκασαν να παραμείνουν για μεγάλα διαστήματα σε κλειστούς στάβλους, αυξάνοντας έτσι το κόστος ζωοτροφών. Η αποζημίωση θα αφορά έναν μήνα απαγόρευσης μετακίνησης.
Τη δημιουργία μίας ψηφιακής πλατφόρμας μέσω της οποίας κάθε χρόνο και πάντα βάσει των τιμολογίων εξόδων τους (ζωοτροφές, εφόδια, κλπ), θα επιστρέφεται κατευθείαν στον παραγωγό ένα μέρος του κόστους μεταφορών ζητούν από την πλευρά τους οι κτηνοτρόφοι της Κρήτης.
Όσον αφορά το ποσό της ενίσχυσης για το πρόγραμμα αντικατάστασης του ζωικού κεφαλαίου, πληροφορίες αναφέρουν ότι θα είναι 330 ευρώ μάξιμουμ ανά ζώο.
Το πρόγραμμα θα «ανοίξει» έως τέλος Ιανουαρίου, ενώ παράλληλα εξετάζεται η δυνατότητα επιπλέον επιδότησης για την εφαρμογή των μέτρων βιοασφάλειας.
Υπογράφτηκε η ΚΥΑ για καταβολή έκτακτης ενίσχυσης των κτηνοτρόφων για τις ζωοτροφές, δήλωσε ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Χρήστος Κέλλας, απαντώντας στον Βουλευτή ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής Ξάνθης, Μπουρχάν Μπαράν.
Στην ΚΥΑ (ΦΕΚ Β΄5788/17-10-2024) για τις αποζημιώσεις στους κτηνοτρόφους, που αναγκάζονται να προβούν σε υποχρεωτική θανάτωση και καταστροφή των θανατωμένων ζώων τους, περιλαμβάνεται και η ενίσχυση για ζωοτροφές.
Συγκεκριμένα ο κ. Κέλλας ανέφερε ότι: «Ως προς τις δαπάνες για τις ζωοτροφές, σημειώνεται ότι στην παραπάνω απόφαση προβλέπεται η καταβολή αποζημιώσεων που συνδέονται με τα λοιπά μέτρα που αποφασίζονται, σύμφωνα με τους όρους και τις ειδικές κτηνιατρικές διατάξεις για την εξάλειψη των ασθενειών των ζώων, όπως η καταβολή στους κτηνοτρόφους αποζημίωσης ίσης με την αξία αγοράς των ζωοτροφών που καταστρέφονται, όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο για τη διαχείριση εστιών των εν λόγω ασθενειών.
Η εν λόγω ΚΥΑ έχει δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και η Διεύθυνση Υγείας των Ζώων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έχει εγκρίνει τη διάθεση και την κατανομή των απαιτούμενων ποσών βάσει των αιτημάτων πληρωμής, τα οποία έχουν αποσταλεί στις Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειακών Ενοτήτων».
Διαβάστε την απάντηση του Υφυπουργού (εδώ)
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Αναμένεται το επόμενο διάστημα να πληρωθούν οι εκκρεμότητες της βασικής ενίσχυσης παλαιότερων ετών, συγκεκριμένα από το 2015 έως το 2019.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, το Δεκέμβριο ολοκληρώθηκε η επεξεργασία στοιχείων που αφορούν περιπτώσεις αστοχιών παλαιότερων ετών
Στο μεταξύ, συνάντηση με κτηνοτρόφους και εκπροσώπους κτηνοτροφικών συλλόγων και συνεταιρισμών είχε ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χρήστος Κέλλας, στη Γυρτώνη της Λάρισας.
Μέχρι στιγμής έχουν δοθεί από το ΥπΑΑΤ 13,3 εκ. ευρώ ως αποζημιώσεις για την πανώλη και την ευλογιά, με τις τιμές αποζημίωσης να είναι έως και 100% αυξημένες σε σχέση με αυτές του 2023, ενώ θα αποζημιωθεί το σύνολο των θανατωθέντων ζώων, ανέφερε στους κτηνοτρόφους.
Επίσης, στο αμέσως επόμενο διάστημα, αναμένεται να ανακοινωθεί πρόγραμμα ενίσχυσης για τις ζωοτροφές μέσω του προγράμματος de minimis.
Αναφορικά με την ανασύσταση του ζωικού κεφαλαίου, ο κ. Κέλλας, δήλωσε πως θα γίνει μέσω ευρωπαϊκού προγράμματος και με 100% χρηματοδότηση.
Ο Υφυπουργός ενημέρωσε επίσης τους κτηνοτρόφους, πως για την ένταξη σε χρηματοδοτικά προγράμματα ενίσχυσης και στήριξης η άδεια λειτουργίας των σταβλικών εγκαταστάσεων - μετά από νομοθετική ρύθμιση - θα πρέπει να έχει εκδοθεί έως 31 Δεκεμβρίου 2025.
Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε ξανά αιολικό ισχύος 27 MW στη θέση ''Λειψούτα- Σκιαδοβούνι'' Ερυμάνθου έως τις 7/2/2025. Πρόκειται για τροποποίηση του έργου της εταιρείας Χ.ΡΟΚΑΣ ΑΒΕΕ, που ανήκει στην ισπανική IBERDROLA, για το οποίο πριν δυο χρόνια, στις 22/1/2023, είχε εκδοθεί απόφαση ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ, ύστερα από τον συστηματικό αγώνα φορέων και κατοίκων για την σωτηρία της περιοχής. Αναφέρουμε ότι το εν λόγω αιολικό γειτνιάζει άμεσα με το αιολικό της ΑΙΟΛΙΚΗ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ στο Σκιαδοβούνι για το οποίο έχει πραγματοποιηθεί στις 20/6/2022 η προσφυγή στο ΣτΕ και η δικάσιμός του έχει λάβει για 5η φορά αναβολή με νέα ημερομηνία την 12η Μαρτίου 2025.
Το νέο υπό διαβούλευση έργο αποτελείται από 5 ανεμογεννήτριες Vestas ύψους 230 μέτρων, αντί των αρχικών 7, βρίσκεται στο ίδιο σημείο και εντος του δικτύου Natura 2000. Oπως είναι προφανές, η αμελητέα και άνευ ουσίας τροποποίηση του αρχικού έργου θα επιφέρει σημαντικές και ανεπανόρθωτες επιπτώσεις και αναμένεται να πλήξει σημαντικά την ακεραιότητα της περιοχής περιβαλλοντικά, πολιτισμικά και οικονομικά. Για το λόγο αυτό η επιτροπη αγώνα φορέων και πολιτών θα συνεχίσει συστηματικά τον αγώνα κατά της αδειοδότησης και υλοποίησης του έργου. Προσεχώς θα αναρτηθεί το έντυπο Δ11 με τις ενστάσεις κατά του έργου με το οποίο μπορούν οι πολίτες να συμμετάσχουν στη δημόσια διαβούλευση στην πλατφόρμα του ηλεκτρονικού περιβαλλοντικού μητρώου.
Ο σύνδεσμος της διαβούλευσης: https://eprm.ypen.gr/src/App/w2/10714
Ο δίκαιος αγώνας για έναν ελεύθερο Ερύμανθο κλιμακώνεται και συνεχίζεται δυναμικά μέχρι την οριστική νίκη!
Η επιτροπή του αγώνα.
Μεγάλη προσοχή θα πρέπει να δώσουν οι κτηνοτρόφοι στα παραστατικά που απαιτούνται για να ενταχθούν στο Οικολογικό Σχήμα 31.7-Δ «Κατάρτιση και εφαρμογή βελτιωμένου σιτηρεσίου».
Αφορά την ενίσχυση κτηνοτρόφων για τη κατάρτιση και εφαρμογή προγράμματος κατάλληλου εμπλουτισμού και τελικά βελτιστοποίησης του σιτηρεσίου, σε συνεργασία με σύμβουλο, έτσι ώστε να μειωθούν οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου στα μηρυκαστικά, και να μειωθεί η χρήση αντιβιοτικών.
Ο κτηνοτρόφος, σε συνεργασία με το σύμβουλο, παρακολουθεί και προσαρμόζει το βελτιωμένο σιτηρέσιο και ενημερώνει ηλεκτρονική εφαρμογή παρακολούθησης των εκπομπών αερίου και της μείωσης της χρήσης αντιβιοτικών.
Ο φάκελος δικαιούχου περιέχει τα κάτωθι παραστατικά:
α) Βεβαίωση του συμβούλου για την εφαρμογή τουλάχιστον μίας εκ των περιγραφόμενων δεσμεύσεων,
β) παραστατικά αγοράς προσθέτων υλών ζωοτροφών, προμιγμάτων, πρώτων υλών και συνθέτων ζωοτροφών και στην περίπτωση ενσωμάτωσης/χρήσης πρόσθετων υλών ή και προμιγμάτων προσθέτων υλών ή και σύνθετων ζωοτροφών (π.χ. ισορροπιστής) που περιέχουν πρόσθετες ύλες, παραστατικά (ετικέτες ζωοτροφών, πιστοποιητικά ανάλυσης κ.λπ.) που να το αποδεικνύουν.
Όπως αναφέρουν στον ΑγροΤύπο εκπρόσωποι των ΚΥΔ, θα πρέπει τα παραστατικά να βγαίνουν στα ονόματα αυτών που δηλώνουν το συγκεκριμένο Οικολογικό Σχήμα. Σε αντίθετη περίπτωση θα θα μπορούν να εισπράξουν την ενίσχυση.
Οι αποδοχές του συμβούλου καθορίζονται κατά μέγιστο σε ποσοστό έως και 5% της ενίσχυσης που λαμβάνει ο δικαιούχος για την παρούσα δράση, και σε έως 500 ευρώ συνολικά.
Τα χαρακτηριστικά του βελτιωμένου σιτηρεσίου δύνανται να είναι ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα:
α) Μείωση της αναλογίας χονδροειδών προς συμπυκνωμένες ζωοτροφές, έως του βαθμού που δεν δημιουργούνται αρνητικές συνέπειες για τα ζώα,
β) μεγαλύτερη χρήση ψυχανθών έναντι αγροστωδών φυτών,
γ) βελτίωση της ποιότητας των χορηγούμενων ή βοσκούμενων χονδροειδών ζωοτροφών,
δ) βελτίωση του ενσιρώματος με τη χρήση πρόσθετων υλών (ή προμιγμάτων αυτών) εγκεκριμένων για την εν λόγω χρήση σύμφωνα με τον Καν.(ΕΚ) 1831/2003,
ε) αύξηση της συμπερίληψης ελαιούχων σπόρων, καρπών και προϊόντων αυτών,
στ) εφαρμογή διατροφής ακριβείας (κυρίως ως προς τα αμινοξέα),
ζ) συμπερίληψη στο σιτηρέσιο πρώτων υλών ζωοτροφών όπως ζυμών, καθώς και άλλων προϊόντων και αραπροϊόντων που λαμβάνονται μέσω ζύμωσης με χρήση μικροοργανισμών,
η) συμπερίληψη στο σιτηρέσιο πρόσθετων υλών όπως:
ηα) προστατευμένων στη μεγάλη κοιλία αμινοξέων,
ηβ) αιθέριων ελαίων (π.χ. ριγανέλαιο κ.λπ.),
ηγ) ενζύμων, μικροοργανισμών και άλλων ζωοτεχνικών πρόσθετων υλών, οι οποίες είναι εγκεκριμένες σύμφωνα με τον Καν.(ΕΚ) 1831/2003 και τηρούνται οι ειδικές απαιτήσεις για τους όρους χρήσης, σύμφωνα με τον Κανονισμό έγκρισης,
θ) εφαρμογή οποιασδήποτε τεχνικής διατροφής ή και τροποποίησης του σιτηρεσίου ή και χρήση άλλης πρώτης ή πρόσθετης ύλη ζωοτροφών, η οποία συμβάλει, σύμφωνα με επιστημονικά δεδομένα, στη μείωση των αερίων θερμοκηπίου ή και της χρήσης αντιβιοτικών, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι λοιπές απαιτήσεις της νομοθεσίας των ζωοτροφών.
Αν και ο νόμος του 2020 ήταν μια σωστή νομοθετική πρωτοβουλία, η εφαρμογή του αντιμετωπίζει σημαντικά εμπόδια στην πράξη.
Η απεμπλοκή από εκατοντάδες χιλιάδες ενστάσεις που έχουν υποβληθεί από τους αγρότες, καθώς και των αγωγών (προβολή δικαιωμάτων του Δημοσίου) που έχουν ασκήσει και εξακολουθούν να ασκούν οι Δασικές υπηρεσίες είναι επιβεβλημένη, για να λυθεί το αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί.
Εκπρόσωποι της ΕΘΕΑΣ συναντήθηκαν, την Τετάρτη (18/12), με τον Γενικό Γραμματέα Δασών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Στάθη Σταθόπουλο, στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων σοβαρών δυσκολιών εφαρμογής που αντιμετωπίζουν οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι με τις περιπτώσεις εκτάσεων, που έχουν αποδεδειγμένη γεωργική δραστηριότητα, στην οποία υπεισέρχεται η δασική νομοθεσία και οι δασικές υπηρεσίες.
Αρχικά, τονίστηκε από την ΕΘΕΑΣ, πως ναι μεν, ο Ν. 4685/2020 επρόκειτο για μια σωστή νομοθετική πρωτοβουλία, ωστόσο οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι βρίσκονται «εγκλωβισμένοι», καθώς υπάρχει αδυναμία αποδοχής της γεωργικής χρήσης των εν λόγω εκτάσεων με βάση τις προβλέψεις του νόμου, γεγονός που οδηγεί σε αρνητικές συνέπειες, όπως απώλεια σημαντικών ενισχύσεων ή ακόμη και κυρώσεων.
«Η παραγωγική δραστηριότητα των αγροτών και των κτηνοτρόφων εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από το συγκεκριμένο καθεστώς για τη συνέχιση της παραγωγής προϊόντων, ενώ η μη αποσαφήνιση της κατάστασης έχει επίδραση στις ενισχύσεις που λαμβάνουν», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Γενικός Διευθυντής της ΕΘΕΑΣ, κ. Μόσχος Κορασίδης.
Οι εκπρόσωποι της ΕΘΕΑΣ και των Αγροτικών Συνεταιρισμών-μελών της κατέθεσαν επί τάπητος τα κάτωθι σημεία που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης. Συγκεκριμένα:
- Να ληφθούν υπόψη οι ιδιόκτητες εκτάσεις, με ιδιαίτερη έμφαση σε εκείνες για τις οποίες υπάρχουν τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις.
- Να ανακληθούν όλες οι διοικητικές πράξεις αποβολής και να προσαρμοστούν στο χαρτογραφικό υπόβαθρο του ΟΠΕΚΕΠΕ, διαφορετικά επισύρονται ποινές από τις Δηλώσεις ΟΣΔΕ για τις εν λόγω εκτάσεις.
- Να εξαιρεθούν το αμπελουργικό και το ελαιοκομικό μητρώο από τον Δασικό Χάρτη.
- Να περιληφθούν τα Εποικιστικά Αρχεία και Εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια.
- Να ληφθεί υπόψη το ιδιαίτερο Ιδιοκτησιακό Καθεστώς σε περιοχές, όπως η Κρήτη, τα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου κλπ.
- Να δοθεί χρόνος για τις αντιρρήσεις επί του Δασικού Χάρτη, στις περιπτώσεις όπου δεν υπήρχε.
Επίσης, έγινε ιδιαίτερη αναφορά στο πρόβλημα της εφαρμογής των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης στην Κεντρική Μακεδονία, τονίζοντας πως θα πρέπει να παρθούν άμεσα αποφάσεις για την υλοποίηση αυτών από την αρμόδια Περιφέρεια.
Κλείνοντας, αμφότεροι πρότειναν στη χθεσινή συνεδρίαση, να προγραμματιστεί εκ νέου μια συνάντηση κατά τα τέλη Ιανουαρίου, προκειμένου να αποφασιστεί, ποια απόφαση θα ακολουθηθεί, ώστε να αρχίσει η εφαρμογή του Ν. 4685/2020. Από τη διερεύνηση των προβλημάτων που τέθηκαν, συμφωνήθηκε να γίνουν προπαρασκευαστικές ενέργειες, εάν χρειάζεται οποιαδήποτε νομοθετική ρύθμιση, να εκδοθεί εγκύκλιος ή να υποβληθεί ερώτημα προς το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους.
Στην σύσκεψη μετείχαν οι κάτωθι εκπρόσωποι Αγροτικών Συνεταιρισμών: κ. Κωνσταντίνος Βλαβής (Χαλκιδική), κ. Ματθαίος Φωτάκης (Ηράκλειο), κ. Αριστείδης Λυρώνης (Ηράκλειο), κ. Κωνσταντίνος Πλωμαρίτης (Ηράκλειο), κ. Χρήστος Καραθόδωρος (Κιλκίς), κ. Άγγελος Τσιαρτσιαφλής (Χαλκιδική), κ. Δημήτρης Κοτσώνης, κ. Ιωσήφ Μπατσέλης (Χανιά), κ. Γεώργιος Βιενιεράκης (Ρέθυμνο), ο κ. Ιωάννης Ψωμάς (Ρέθυμνο) και η κα. Παυλίνα Κασάπη (Χαλκιδική).
Η Ε.Ο.Ο.Α., Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας Αναρρίχησης, τιμώντας την παγκόσμια ημέρα βουνού στις 11/12/24, συμμετείχε στην ειρηνική συγκέντρωση και πορεία διαμαρτυρίας ενάντια στις αλόγιστες και χωρίς σχεδιασμό καταστροφικές επεμβάσεις στους ορεινούς όγκους της πατρίδας μας, από τις εγκαταστάσεις των αιολικών πάρκων. Συμπορεύτηκε μαζί με τα σωματεία-μέλη της σε μια διαφορετική πεζοπορία/διαμαρτυρία, στο κέντρο της Αθήνας, για την προστασία των ελληνικών βουνών.
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΒΟΥΝΟΥ 11 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2024
Ένας από τους καταστατικούς σκοπούς της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ορειβασίας Αναρρίχησης Ε.Ο.Ο.Α. είναι και η προστασία του ορεινού φυσικού περιβάλλοντος. Δεν θα μπορούσε λοιπόν να είναι αμέτοχη από την καταστροφή που συντελείται στο ορεινό περιβάλλον της πατρίδας μας.
Οι κορυφογραμμές της πατρίδας μας αποτελούν περιοχές ιδιαιτέρου φυσικού κάλους και τόπος άσκησης της ορειβασίας. Η εγκατάσταση των Α/Γ προϋποθέτει το άνοιγμα τεράστιων δρόμων στις κορυφογραμμές. Η κάθε μια Α/Γ απαιτεί περιμετρικά χώρο, ίσο σχεδόν με ένα γήπεδο ποδόσφαιρου και το ύψος τους ξεπερνά τα 150μ. Επίσης, απαιτείται η κατασκευή δικτύων μεταφοράς ρεύματος, πολλών χιλιομέτρων, σε παρθένες περιοχές. Η καταστροφή του ορεινού ανάγλυφου θα είναι ολοκληρωτική, με ανυπολόγιστες συνέπειες για το μικρόκλιμα, τον κύκλο του νερού, τον υδροφόρο ορίζοντα και όλες τις πηγές.
Μάθαμε ότι τα πτερύγια των ανεμογεννητριών είναι κατασκευασμένα από ιδιαίτερα τοξικά υλικά που δεν είναι ανακυκλώσιμα. Η αποκομιδή τους, αν ποτέ γίνει λόγω του τεράστιου κόστους απόσυρσης, γίνεται με ταφή στην γη, μετατρέποντας τεράστιες εκτάσεις σε χωματερές τοξικών υλικών, τα οποία διαχέονται σταδιακά στο περιβάλλον και στον υδροφόρο ορίζοντα. Επιπλέον, το μεγαλύτερο μέρος της θεμελίωσης τους θα παραμένει για πάντα θαμμένο στο έδαφος, στις κορυφογραμμές των βουνών μας.
Για να μη χάνεται το ρεύμα που παράγουν οι ΒΑΠΕ, θα κατασκευάζονται και εξαιρετικά εύφλεκτα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας σε μπαταρίες λιθίου, εγκαταστάσεις που έχουν το μέγεθος ολόκληρων οικισμών, για να αποθηκεύσουν ενέργεια μόνο για λίγες ώρες αφού δεν μπορούν για μεγάλες περιόδους, λόγω της μικρής τους ενεργειακής πυκνότητας.
Οι επιπτώσεις της εγκατάστασης των ΑΠΕ στους ορεινούς όγκους της χώρας μας είναι άμεσες και στον ορεινό τουρισμό. Αν σκεφτούμε ότι η κύρια ορεινή δραστηριότητα είναι η πεζοπορία-ορειβασία, η αναρρίχηση, το ποδήλατο βουνού και η χιονοδρομία, όλα αυτά είναι άμεσα συνδεδεμένα με το βουνό και το δάσος. Η καταστροφή των βουνών και των δασών από τις πυρκαγιές και τις εγκαταστάσεις ανεμογεννητριών, σημαίνει ότι σβήνει η κύρια ορεινή δραστηριότητα, άρα και ο τουρισμός σε αυτές τις περιοχές. Είναι σαν να αφαιρούμε τα μνημεία από τους αρχαιολογικούς χώρους.
Την χώρα μας επισκέπτονται εκατομμύρια ξένοι τουρίστες κάθε χρόνο. Για να γνωρίσουν αυτήν την ιδιαιτέρου φυσικού κάλους χώρα με τον πανάρχαιο πολιτισμό. Τι θα βλέπουν μετά; Βουνά, δάση καμένα και το ευρύτερο φυσικό περιβάλλον της Ελλάδας ένα νταμάρι, βιομηχανικό τοπίο εξαγωγής ενέργειας.
Αυτή την εικόνα αντικρίζουμε σήμερα σε πολλά ελληνικά βουνά, από την επέλαση των βιομηχανικών αιολικών πάρκων. ΚΡΑΝΙΟΥ ΤΟΠΟΣ!
Καμία χώρα στην ΕΕ δεν επιτρέπει την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στους ορεινούς όγκους. Όλες οι χώρες της ΕΕ διαφυλάττουν και προστατεύουν το ορεινό περιβάλλον.
Ας σταματήσουμε να κλείνουμε τα μάτια σε αυτή την ανυπολόγιστη οικολογική καταστροφή.
Για τους παραπάνω λόγους, η Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας και Αναρρίχησης, συμμετέχει σε αυτή τη διαμαρτυρία που γίνεται με αφορμή την παγκόσμια ημέρα βουνού, για να εκφράσει την αντίθεσή της στην καταστροφή των βουνών και της φύσης.
Για να φωνάξει: ΦΤΑΝΕΙ ΠΙΑ ΑΥΤΗ Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ!
Προχωρά το ΥπΑΑΤ το θέμα για την οικονομική ενίσχυση στους κτηνοτρόφους για αγορά ζωοτροφών.
Η πληρωμή θα γίνει μετά τις γιορτές και σίγουρα μέσα στο 2025 όταν θα βρεθούν τα απαραίτητα κονδύλια.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, επεξεργάζονται σχέδιο για να δοθεί de minimis οριζόντια στους αιγοπροβατοτρόφους όλης της χώρας για το αυξημένο κόστος ζωοτροφών, διότι τα ζώα έμειναν κλεισμένα στους στάβλους με την απαγόρευση των μετακινήσεων.
Θα υπάρξει όμως και ένα πρόσθετο πακέτο ενισχύσεων που θα πάει σε συγκεκριμένες περιοχές, στις οποίες οι κτηνοτρόφοι έχουν για μεγάλο χρονικό διάστημα τα κοπάδια τους σε καραντίνα λόγω πανώλης και ευλογιάς (π.χ. Έβρο, Λάρισα κ.α.). Σε αυτές τις περιοχές θα πάνε περισσότερα χρήματα για την αγορά των ζωοτροφών.
Κατάσχεση αμνών
Στο μεταξύ είχαμε κατάσχεση αρνιών στην Π.Ε. Τρικάλων λόγω παράβασης των μέτρων πρόληψης για την Ευλογιά.
Η Διεύθυνση Κτηνιατρικής Περιφέρειας Θεσσαλίας ενημερώνει όλους τους κτηνοτρόφους και τους πολίτες ότι την Παρασκευή (6/12/2024), κατόπιν τηλεφωνικής καταγγελίας και με τη συνδρομή της Διεύθυνσης Αστυνομίας Τρικάλων, διαπιστώθηκε παράνομη διακίνηση τριάντα δύο αμνών (άνευ σήμανσης και υγειονομικού πιστοποιητικού), που διακινούνταν με προορισμό σφαγειοτεχνική εγκατάσταση στην Π.Ε. Τρικάλων.
Όπως επισημαίνει τα μέτρα για την Ευλογιά του προβάτου και την αποτροπή της διασποράς του νοσήματος επέβαλλαν την κατάσχεση των εν λόγω ζώων και την εφαρμογή όλων των προβλεπόμενων στην εθνική και ενωσιακή νομοθεσία. Η κτηνοτροφία της Περιφέρειας Θεσσαλίας έχει δεχτεί εδώ και πέντε μήνες ισχυρό πλήγμα από τις επιζωοτίες της Πανώλης και της Ευλογιάς.
Η μεγάλη πλειοψηφία των κτηνοτρόφων έχει επιδείξει υποδειγματική προσήλωση στην εφαρμογή των μέτρων και άριστη συνεργασία με τις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές.
Είναι απαράδεκτο κάποιοι επαγγελματίες να προτάσσουν το κέρδος και να λειτουργούν εις βάρος της αγροτικής οικονομίας της Περιφέρειας, θέτοντας σε κίνδυνο το αποτέλεσμα της προσπάθειας τόσων μηνών.
Η Υπηρεσία με γνώμονα την προστασία της υγείας των ζώων και του ζωικού κεφαλαίου θα συνεχίσει τους εντατικούς ελέγχους, την κλινική επιτήρηση και τη διενέργεια δειγματοληψιών και σε περίπτωση διαπίστωσης μη συμμορφώσεων θα επιβάλλει όλες τις προβλεπόμενες διοικητικές και ποινικές κυρώσεις σύμφωνα με το Ν. 4235/2014.
Με επιτυχία διοργανώθηκε, την Παρασκευή (6/12), στο Μουσείο Μαραθωνίου δρόμου, η ημερίδα για την πρόληψη και τη διαχείριση των πυρκαγιών, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού Interreg IPA ADRION έργου RES2FIRE και επικεντρώνεται στη χρήση σύγχρονων τεχνολογιών, τα γεωγραφικά πληροφοριακά συστήματα GIS και τα μοντέλα πρόβλεψης για την πρόληψη και τη διαχείριση των πυρκαγιών.
Ο κ. Ανδρέας Βασιλόπουλος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της AVMAP GIS A.E. και Δημοτικός Σύμβουλος Ραφήνας - Πικερμίου παρουσίασε το πρόγραμμα RES2FIRE, υπογραμμίζοντας τον ρόλο του ως εργαλείου πρόληψης και διαχείρισης δασικών πυρκαγιών.
Ο Κωνσταντίνος Πανυτσίδης, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, επεσήμανε ότι το RES2FIRE ενισχύει την ανθεκτικότητα των δασικών περιοχών μέσω της ανάπτυξης ενός εργαλείου που ενισχύει τη πρόληψη-διαχείριση και προστασία των δασών.
Ο κ. Γιάννης Σταμούλης, Σύμβουλος Πολιτικής Προστασίας Σύνδεσμων Δήμων Υμηττού, τόνισε ότι το RES2FIRE θα συμβάλει στην καλύτερη οργάνωση της πολιτικής προστασίας σε τοπικό επίπεδο, με φόντο τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.
Ο κ. Ισίδωρος Μάδης, Πρόεδρος ΣΠΑΥ και Δήμαρχος Παιανίας ανέφερε ότι η συνεργασία μεταξύ των δήμων της περιοχής και του ΣΠΑΥ θα δώσει νέα ώθηση στην πρόληψη και διαχείριση των δασικών πυρκαγιών.
Η κ. Μαρία Λεβεντάκη, Αν. Προϊσταμένη Αυτοτελούς Τμήματος Πολιτικού Σχεδιασμού Έκτακτων Αναγκών ΥΠΕΝ, υπογράμμισε στην ομιλία της, τη συμβολή του RES2FIRE στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με τον πολιτικό σχεδιασμό για τις πυρκαγιές.
Ο Δήμαρχος Μαραθώνα κ. Στέργιος Τσίρκας στην ομιλία του τόνισε ότι η προσπάθεια αυτή θα βοηθήσει τα μέγιστα όχι μόνο τον Δήμο Μαραθώνα αλλά και άλλους Δήμους.
Tο πρόγραμμα παρέχει μοντέλα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση τα οποία θα εφαρμοστούν για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας της πυροπροστασίας, και την αξιολόγηση της ανθεκτικότητας της περιοχής ενόψει μιας επικείμενης πυρκαγιάς, ενώ δίνει τη δυνατότητα χαρτογράφησης του κινδύνου, τον εντοπισμό και την αξιολόγηση των αντιπυρικών μέτρων.
Αίτημα έστειλε η ΕΘΕΑΣ προς το ΥπΑΑΤ, με το οποίο ζητά να γίνει επανεξέταση της απόφασης για τη διακίνηση των ζωοτροφών λόγω των κρουσμάτων ευλογιάς.
Στην επιστολή της η ΕΘΕΑΣ αναφέρει τα εξής:
Οι σημαντικές προσβολές σε πολλές περιφέρειες της χώρας του ζωικού κεφαλαίου από τις ασθένειες της Πανώλης και της Ευλογιάς αιγοπροβάτων και τα υγειονομικά πρωτόκολλα που εφαρμόζονται από τον Ιούλιο, έχουν παράλληλη επίπτωση και στον τομέα της παραγωγής και διακίνησης ζωοτροφών, αφού συνέπεσε με το μέγιστο της συγκομιδής τους, της αποθήκευσης και της διακίνησης.
Έτσι, έχει δημιουργηθεί εκ των πραγμάτων μια αδυναμία:
- των κτηνοτρόφων που είχαν αποθηκεύσει ζωοτροφές και απώλεσαν το ζωικό κεφάλαιο και τώρα ούτε μπορούν να τις πωλήσουν, ούτε και να τις εξοφλήσουν στην αξία αγοράς από αυτούς που τις αγόρασαν.
- των παραγωγών κτηνοτροφικών φυτών και ζωοτροφών, είτε καρπού (αραβόσιτος), είτε σανού (μηδική) να μπορέσουν να διακινήσουν τις ήδη αποθηκευμένες ζωοτροφές, κατά την έναρξη των μέτρων, ώστε να μπορέσουν να αποθηκεύσουν τις νέες συγκομιδές.
Με βάση τις δύο παραπάνω βασικές κατηγορίες προβλημάτων και τα στοιχεία που συγκέντρωσε η ΕΘΕΑΣ από τους συνεταιρισμούς μέλη της και σε συνέχεια της εγκυκλίου με τις οδηγίες που αφορούν τη διακίνηση ζωοτροφών, μετά από τα πολλαπλά κρούσματα ευλογιάς, έχει δημιουργηθεί τεράστιο πρόβλημα σε συνεταιρισμούς, σε αγρότες, σε κτηνοτρόφους και σε ιδιώτες, οι οποίοι διαθέτουν αποθηκευμένες τις ζωοτροφές και δεν δύνανται να τις πουλήσουν, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν μεγάλο θέμα ρευστότητας, δυσχεραίνοντας την κατάσταση, που λόγω των μεγάλων ποσοτήτων, κινδυνεύουν από οικονομική κατάρρευση.
Σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία, που η κατάσταση επιβαρύνθηκε από το αυξημένο κόστος παραγωγής ζωοτροφών λόγω της ξηρασίας, δημιουργείται εκ των πραγμάτων η ανάγκη εφαρμογής άμεσα, ενός πλαισίου προστασίας, για τη στήριξη των συνεταιρισμών, των αγροτών, των κτηνοτρόφων και των ιδιωτών, για την αντιμετώπιση των άμεσων επιπτώσεων από τους περιορισμούς στην προμήθεια και διακίνηση ζωοτροφών.
Ενδεικτικά προτείνουμε αυτή η ενίσχυση να γίνει μέσω:
- οικονομικών ενισχύσεων από την καταγραφή των αποθεμάτων που συσσωρεύθηκαν
- άλλων μορφών οικονομικής στήριξης μέσω δανειοδότησης, έναντι των αποθηκευμένων ζωοτροφών.
Σε συνέχεια των πρόσφατων συναντήσεων μας ξέρουμε ότι γνωρίζετε όλες τις πτυχές του προβλήματος που έχει δημιουργηθεί στο τομέα των ζωοτροφών και πιστεύουμε ότι θα υπάρξουν λύσεις με πρωτοβουλία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, παρά τη δύσκολη συγκυρία για:
- την ελεγχόμενη διακίνηση των ζωοτροφών όπου είναι δυνατόν, χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η υγεία και προστασία του ζωικού κεφαλαίου
- την οικονομική στήριξη όσων εξ αιτίας των ζωονόσων δημιούργησαν αποθέματα, που αντικειμενικά δεν μπορούν να τα διαθέσουν γιατί π.χ. οι κτηνοτρόφοι που συνεργάζονταν δεν διαθέτουν πια ζωικό κεφάλαιο.
Μέσα στην εβδομάδα θα καταβληθούν αποζημιώσεις για τα θανατωθέντα ζώα, λόγω πανώλης, στην Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας, οι οποίες ανέρχονται στα 3.624.594 ευρώ.
Το εν λόγω ποσό εντάσσεται στην απόφαση καταβολής 6.544.375 ευρώ στις Π.Ε. όλης της χώρας, ως αποζημιώσεις για ευλογιά και πανώλη.
Αυτό ανέφερε ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χρήστος Κέλλας, στην συνάντηση με κτηνοτρόφους του νομού Λάρισας, που επλήγησαν από τη θεομηνία Daniel και τις ζωονόσους της ευλογιάς και της πανώλης,
Στην συνάντηση γενικότερα συζητήθηκαν οι ανησυχίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κτηνοτρόφοι.
Ο Υφυπουργός ενημέρωσε τους παριστάμενους πως, για την άδεια λειτουργίας των σταβλικών εγκαταστάσεων έχει δοθεί παράταση έως 31 Δεκεμβρίου 2025, ώστε να διευκολυνθεί η ένταξη των κτηνοτρόφων σε χρηματοδοτικά προγράμματα ενίσχυσης και στήριξης, όπως το μέτρο 5.2.
Επιπλέον, αναμένεται νομοθετική ρύθμιση που θα απαλλάσσει τους πληγέντες κτηνοτρόφους σε όλη τη χώρα από την υποχρέωση έκδοσης φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας. Για τη Θεσσαλία και τον Έβρο, ειδικότερα, η απαλλαγή ισχύει ήδη.
Επανέλαβε, δε, για μια ακόμη φορά ότι η ανασύσταση του ζωικού κεφαλαίου θα είναι μέσω ευρωπαϊκού προγράμματος, σε συνεργασία με την Τράπεζα Πειραιώς, με 100% επιδότηση.
Αναφορικά με το αίτημα των κτηνοτρόφων περί οικονομικής ενίσχυσης για το αυξημένο κόστος των ζωοτροφών εξαιτίας του εγκλεισμού των ζώων, ο Χρήστος Κέλλας σημείωσε ότι είναι ένα δίκαιο αίτημα το οποίο εξετάζεται από το Υπουργείο και αναμένονται οι σχετικές ανακοινώσεις μόλις οριστικοποιηθεί ο τρόπος και τα ποσά που θα καταβληθούν, πιθανότατα μέσω προγράμματος de minimis.
Παράλληλα, τέθηκε το ζήτημα του πλαφόν που προβλέπει ο ΕΛΓΑ στις αποζημιώσεις για το ζωικό κεφάλαιο που χάθηκε λόγω της θεομηνίας Daniel, με αποτέλεσμα πολλοί κτηνοτρόφοι να μην αποζημιώνονται για το σύνολο των απωλειών τους. Ο Υφυπουργός τόνισε ότι θα διερευνηθεί η δυνατότητα βελτίωσης του υφιστάμενου πλαισίου.
Επιπλέον, οι κτηνοτρόφοι έθεσαν το ζήτημα αναστολής της υποχρέωσης προκαταβολής φόρου για την επόμενη χρονιά, καθώς έχουν μειωμένα εισοδήματα, δεδομένου ότι τα κοπάδια τους έχουν πληγεί. Ο Υφυπουργός προχώρησε σε άμεση επικοινωνία με τον αρμόδιο Υφυπουργό, Χρήστο Τριαντόπουλο, ώστε να εξεταστεί η δυνατότητα απαλλαγής από την προκαταβολή φόρου.
Τέλος, συζητήθηκαν τα μέτρα και η πορεία του περιορισμού της ευλογιάς, με τον υφυπουργό να δηλώνει αισιόδοξος ότι με τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων, θα κερδηθεί και αυτή η μάχη.
Αναφορικά με τον εμβολιασμό κατά της ευλογιάς, ο Χρήστος Κέλλας ανέφερε ότι είναι το τελευταίο μέτρο που απασχολεί το ΥπΑΑΤ αυτή τη στιγμή, καθώς θα θέσει σε κίνδυνο τις εξαγωγές, κυρίως της φέτας.
Παρόντες στη συνάντηση ήταν ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κτηνοτρόφων και Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας, Δημήτρης Μπαλούκας, ο γραμματέας της Ομοσπονδίας, Στέλιος Σπανογιάννης, και οι κτηνοτρόφοι Δημήτρης Λιάπης, Γιώργος Αγγελής, Γιώργος Βλαχοστέργιος και Γρηγόρης Μπαρμπούτης.
Ερώτηση προς τον κ. Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατέθεσαν στην Βουλή οι βουλευτές της Νέας Αριστεράς κ.κ. Ζεϊμπέκ Χουσεΐν και Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη), στην οποία αναφέρουν τα εξής:
Το πολυδιαφημισμένο πρόγραμμα «Antinero», το οποίο χρηματοδοτείται με πόρους άνω των 350 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στοχεύει στην πρόληψη και καταστολή των δασικών πυρκαγιών. Ωστόσο, η εφαρμογή του έχει προκαλέσει σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα στα δασικά οικοσυστήματα της χώρας, σύμφωνα με καταγγελίες ειδικών επιστημόνων και περιβαλλοντικών οργανώσεων, όπως αυτές έχουν εκφραστεί και από το Επιμελητήριο Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας, που κάνει λόγο για παρεμβάσεις στον καθαρισμό δασών που οδηγούν στην καταστροφή των δασικών οικοσυστημάτων, και βασίζονται σε επιδερμικές μελέτες, κατά παράβαση ακόμη και της κοινοτικής νομοθεσίας.
Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα χαρακτηρίζεται από σαρωτικούς καθαρισμούς, που αφαιρούν τον δασικό υπόροφο, διαταράσσοντας σοβαρά τη βιοποικιλότητα και τη φυσική ανθεκτικότητα των δασών. Οι καθαρισμοί αυτοί υλοποιούνται σε ευρεία κλίμακα χωρίς επιστημονικό σχεδιασμό, χωρίς περιβαλλοντική αδειοδότηση και με τη χρήση βαρέων μηχανημάτων ακόμη και σε περιοχές αυστηρής προστασίας, όπως αυτές του δικτύου Natura 2000. Τα εν λόγω έργα, που περιλαμβάνουν την απομάκρυνση της βλάστησης και τη διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών, εκτελούνται βάσει απλών δασοτεχνικών μελετών, οι οποίες δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επιπλέον, η εφαρμογή του προγράμματος παρακάμπτει συστηματικά την εθνική και κοινοτική νομοθεσία που απαιτεί περιβαλλοντική εκτίμηση και αξιολόγηση. Η καταστροφή του δασικού υπορόφου, όπως διαπιστώνεται σε περιοχές της Βόρειας Εύβοιας και της Αττικής, αλλά και οι επεμβάσεις με βαριά μηχανήματα στην περιοχή του Καϊάφα, έχουν προκαλέσει σοβαρή υποβάθμιση των δασών και της βιοποικιλότητας, θέτοντας σε κίνδυνο τη φυσική ανθεκτικότητα των οικοσυστημάτων.
Ενδεικτικές οι δηλώσεις της Προέδρου του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας, η οποία υπογράμμισε πως το πρόγραμμα υλοποιείται χωρίς σχεδιασμό και χωρίς σωστές προδιαγραφές: «δεν θα σωθούν τα δάση αν τα ισοπεδώσουμε σαν να είναι κήπος σε προάστιο» σημείωσε χαρακτηριστικά, ενώ έκανε λόγο για μαρτυρίες δασολόγων από όλη την Ελλάδα που περιγράφουν μια παντελώς ανεξέλεγκτη διαδικασία εκτέλεσης του έργου: «δίνονται τα χρήματα, ανατίθεται σε έναν εργολάβο, ο οποίος μπαίνει σε ένα δάσος και κάνει ό,τι θέλει. Οι δασικές υπηρεσίες είναι τόσο υποστελεχωμένες που είναι αδύνατο να κάνουν επίβλεψη των εργασιών στην πράξη. Οι μελέτες, με βάση τις οποίες γίνονται οι επεμβάσεις, αντιγράφονται στην πλειονότητά τους».
Ταυτόχρονα, δασολόγοι τονίζουν πως το εν λόγω πρόγραμμα υιοθετήθηκε στην πραγματικότητα διότι με αυτόν τον τρόπο βρέθηκε λύση να «μοιραστούν τα χρήματα γρήγορα» γιατί η απορρόφηση ακολουθούσε χαμηλούς ρυθμούς: «βρέθηκε και κάποιος τρόπος διαμοιρασμού του χρήματος με απευθείας αναθέσεις και κάτω από τα μεγάλα γραφεία αναπτύχθηκε ένας στρατός μικρών εργολάβων», σημειώνουν χαρακτηριστικά.
Με βάση τα ανωτέρω, ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1. Γιατί το πρόγραμμα «Antinero» εφαρμόζεται χωρίς περιβαλλοντική αδειοδότηση και αξιολόγηση, παρά τις σημαντικές, δυσμενείς επιπτώσεις που επιφέρει στα δασικά οικοσυστήματα;
2. Για ποιο λόγο δεν τηρούνται οι οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις σε προστατευόμενες περιοχές όπως το δίκτυο Natura 2000;
3. Ποια μέτρα προτίθεται να λάβει η κυβέρνηση ώστε να διασφαλίσει ότι οι δασικές επεμβάσεις στο πλαίσιο του προγράμματος «Antinero» θα σχεδιάζονται και θα υλοποιούνται με σεβασμό στη δασική οικολογία και τη βιοποικιλότητα;
4. Τι γνωρίζει το Υπουργείο για την πληθώρα των απευθείας αναθέσεων, μέσω των οποίων υλοποιείται το πρόγραμμα «Αntinero», γεγονός που εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τους πραγματικούς σκοπούς υλοποίησης αυτού του προγράμματος;
Η αυξημένη ζήτηση για εισαγωγές καλαμποκιού από τις ΗΠΑ αναμένεται να οδηγήσει βραχυπρόθεσμα σε αύξηση των διεθνών τιμών.
Στο μεταξύ, την Τρίτη (26/11), έγινε μια αγορά σε δημοπρασία για συνολική ποσότητα 133.000 μετρικών τόνων καλαμποκιού από εταιρεία ζωοτροφών της Νότιας Κορέας. Αγοράστηκαν δύο φορτία καλαμποκιού (65.000 και 68.000 τόνους) από τους εμπορικούς οίκους Cofco και Pan Ocean. Οι τιμές c&f ήταν στα 224,25 και 224,06 ευρώ ανά τόνο.
Στις ΗΠΑ η συγκομιδή καλαμποκιού ήταν φέτος πιο πρώιμη σε σχέση με πέρσι, σύμφωνα με την έκθεση Νοεμβρίου που δημοσιοποίησε το USDA. Η παραγωγή καλαμποκιού στις ΗΠΑ αναμένεται να είναι μειωμένη και να ανέλθει στα 15,143 δισ. μπουσέλ, με μια μέση απόδοση στα 183,1 μπουσέλ ανά στρέμμα. Τα τελικά αποθέματα καλαμποκιού αναμένεται να ανέλθουν στα 1,938 δισεκατομμύρια μπουσέλ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 61 εκατομμύρια μπουσέλ σε σχέση τον προηγούμενο μήνα.
Το USDA ανακοίνωσε επίσης μια παραγωγή καλαμποκιού στην Βραζιλία στα 122 εκ. τόνους, ενώ η παραγωγή καλαμποκιού Αργεντινής προβλέπεται να είναι στους 50 εκ. τόνους. Οι εξαγωγές καλαμποκιού για την φετινή εμπορική περίοδο προβλέπονται ελαφρώς μειωμένες. Αναμένονται μειωμένες εξαγωγές για την Βραζιλία, που εν μέρει αντισταθμίζονται από μια αύξηση εξαγωγών της Αργεντινής, Βιρμανίας και Ουγκάντας. Όσον αφορά τα παγκόσμια αποθέματα καλαμποκιού προβλέπονται χαμηλότερα σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης καλαμποκιού στις ΗΠΑ υποχώρησαν ελαφρά, κατά 1 έως 5 σεντς, την Τρίτη (26/11). Ωστόσο ακόμη η διεθνή αγορά δεν έχει αντιδράση σε δημοσιεύματα που ανέφεραν ότι ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε ότι «θα υπογράψει εκτελεστικό διάταγμα για να επιβάλει, σε Μεξικό και Καναδά, δασμό 25% σε όλα τα προϊόντα που θα εισάγονται στις ΗΠΑ».
Και ενώ αυτά συμβαίνουν στο εξωτερικό στην χώρα μας έχει «μπλοκαριστεί» το εμπόριο καλαμποκιού λόγω των μέτρων της ευλογιάς. Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Δημητριακών Ορεστιάδας «Η Ένωση», Λάμπης Κουμπρίδης, «προσπαθούμε να πουλήσουμε 3.000 τόνους καλαμποκιού. Υπάρχει προσφορά από τους Βούλγαρους να αγοράσουν καλαμπόκι του συνεταιρισμού με τιμή 230 ευρώ ο τόνος αλλά δεν μπορούμε να το εξάγουμε λόγω της ευλογιάς. Ούτε στην εγχώρια αγορά μπορούμε να πουλήσουμε. Δεν μας αφήνει το ΥπΑΑΤ.
Ευτυχώς φέτος η ποσότητα καλαμποκιού είναι πολύ μειωμένη σε σχέση με πέρσι που ήταν στους 14.000 τόνους.
Πάντως οι καιρικές συνθήκες όπως όλα δείχνουν θα δημιουργήσουν προβλημα στην επερχόμενη παραγωγή. Οι λίγες βροχές έκαναν πολλούς παραγωγούς στην Βόρεια Ελλάδα να κάνουν σπορές αλλά το επόμενο διάστημα δεν έχουμε βροχοπτώσεις με αποτέλεσμα να αναμένουμε μειωμένες αποδόσεις και κιλά».
Οι παρεμβάσεις αφορούν σε δασοτεχνικά έργα πρόληψης, αντιπυρικές και διαχειριστικές μελέτες και έργα ορεινής υδρονομίας.
Δασοτεχνικά έργα πρόληψης, αντιπυρικές και διαχειριστικές μελέτες, έργα ορεινής υδρονομίας, αναδάσωσης και αντιπλημμυρικά, συνολικής αξίας περί τα 757 εκατ. ευρώ, είτε έχουν ήδη υλοποιηθεί είτε βρίσκονται σε εξέλιξη, περιλαμβάνονται στις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται για την προστασία των δασών, όπως ενημέρωσε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, τους παραβρισκόμενους σε ειδική εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε,την Τρίτη (26 Νοεμβρίου 2024), στο Ζάππειο.
Καταρχάς, στην εκδήλωση έγινε ο απολογισμός του Σχεδίου Προστασίας Δασών (πρόγραμμα Anti-Nero), που υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης - NextGenerationEU. Η Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (PPF) του ΤΑΙΠΕΔ είναι η Διενεργούσα Αρχή και ενεργεί κατ’ εντολή, για λογαριασμό και στο όνομα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, συγκεκριμένα της Γενικής Διεύθυνσης Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος ως Αναθέτουσα Αρχή, εκτελώντας όλες τις απαιτούμενες και προβλεπόμενες ενέργειες για την υλοποίηση του έργου.
Τα νέα έργα
Επιπρόσθετα, ο κ. Σκυλακάκης υπέγραψε με τον Εντεταλμένο Σύμβουλο του ΤΑΙΠΕΔ, κ. Παναγιώτη Σταμπουλίδη, δύο συμβάσεις που αφορούν σε έργα ορεινής υδρονομίας, που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο του προγράμματος AQUA MONTIS, ύψους 200 εκατ. ευρώ και σε δασοπονικές μελέτες διαχείρισης δασικών οικοσυστημάτων, έργο ύψους 15 εκατ. ευρώ.
Η εκδήλωση συνδιοργανώθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και από τη Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας, με τον κ. Σκυλακάκη και τον κ. Σταμπουλίδη να απευθύνουν τους εναρκτήριους χαιρετισμούς.
Ακόμη, χαιρετισμούς απηύθυναν ο Υπουργός Κλιματικής Kρίσης και Πολιτικής Προστασίας, κ. Βασίλης Κικίλιας, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Νίκος Παπαθανάσης, ο Διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης, κ. Ορέστης Καβαλάκης, ο Γενικός Γραμματέας Δασών, κ. Στάθης Σταθόπουλος, ο Περιφερειάρχης Αττικής, κ. Νίκος Χαρδαλιάς και ο Γενικός Διευθυντής Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Ευάγγελος Γκουντούφας.
Η Επικεφαλής Τομέα Έργων και Υπεύθυνη έργου του Anti-nero του ΤΑΙΠΕΔ, κυρία Γιούλη Βουρνά, παρουσίασε, αναλυτικά, τις παρεμβάσεις του προγράμματος Anti-nero σε όλη την επικράτεια, ενώ το «παρών» στην εκδήλωση έδωσαν στελέχη των περιφερειακών Δασικών Υπηρεσιών, στελέχη του ΤΑΙΠΕΔ, μελετητές και εργολήπτες δασοτεχνικών έργων.
Το Anti-nero
Ειδικότερα όσον αφορά στο πρόγραμμα Anti-Nero, για πρώτη φορά στην Ιστορία της Ελλάδας, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με το πρόγραμμα Anti-nero, υλοποίησε και υλοποιεί, μέσω των περιφερειακών Δασικών Υπηρεσιών του, εντατικές δράσεις πρόληψης δασικών πυρκαγιών, με σκοπό τη θωράκιση έναντι της κλιματικής κρίσης που πλήττει τα μεσογειακά οικοσυστήματα.
Η επί σειρά ετών συσσώρευση της καύσιμης ύλης στα δάση απομακρύνεται με σχέδιο ανταπόδοσης στις τοπικές κοινωνίες. Παράλληλα, είναι σε εξέλιξη η εκπόνηση μελετών αντιπυρικής προστασίας και διαχειριστικών μελετών σε όλη τη χώρα, με στόχο την ολοκληρωμένη διαχείριση των δασών μας. Έτσι, με τους καθαρισμούς των δασών και τη μείωση της υπερβάλουσας καύσιμης ύλης μειώνεται η πιθανότητα μετατροπής τυχόν περιστατικών σε μέγα πυρκαγιές με ανεξέλεγκτες διαστάσεις και επιπτώσεις.
Παράλληλα, στόχος του προγράμματος είναι η αποτελεσματική προσβασιμότητα των επίγειων μέσων δασοπυρόσβεσης, μέσα από ένα καλά συντηρημένο δασικό οδικό δίκτυο και αντιπυρικές ζώνες.
Συνοπτικά, μέχρι σήμερα, η πορεία υλοποίησης του προγράμματος, το οποίο ξεκίνησε το 2022:
- Έχουν πραγματοποιηθεί καθαρισμοί σε περίπου 190.000 στρέμματα.
- Βελτιώνεται και συντηρείται δασικό οδικό δίκτυο έκτασης 309.000 στρεμμάτων.
- Βελτιώνονται και συντηρούνται αντιπυρικές ζώνες έκτασης άνω των 53.000 στρεμμάτων.
- Πραγματοποιείται διάνοιξη μικτών αντιπυρικών ζωνών έκτασης 67.600 στρεμμάτων.
- Συντηρούνται δεκάδες υδατοδεξαμενές.
- Επισκευάζονται δεκάδες πυροφυλάκια.
- Διατίθεται, δωρεάν, ξυλεία σε χιλιάδες κατοίκους ανά περιοχή.
- Εκπονούνται μελέτες αντιπυρικής προστασίας, με σύγχρονες τεχνικές προδιαγραφές.
- Εκπονούνται διαχειριστικές μελέτες, με επικαιροποιημένες, σύγχρονες τεχνικές προδιαγραφές.
- Δημιουργείται ολοκληρωμένο πρόγραμμα διαχείρισης βιομάζας για την παραγωγή ξυλείας και ενέργειας.
Η πορεία υλοποίησης ανά έτος:
Anti-nero 2022:
Έχουν υπογραφεί 42 συμβάσεις, συνολικού προϋπολογισμού 65,74 εκατ. ευρώ. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται 11 αντιπυρικές μελέτες, ύψους 9,15 εκατ. ευρώ.
Το σύνολο των εργασιών, που αφορούν στις συμβάσεις του Anti-nero I έχει ολοκληρωθεί, με εξαίρεση 6 αντιπυρικές μελέτες, οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη. Σε αυτό το πλαίσιο, έχουν πραγματοποιηθεί δασοτεχνικές εργασίες (π.χ. καθαρισμοί δασών και δασικών εκτάσεων, συντήρηση οδικού δασικού δικτύου και συντήρηση αντιπυρικών ζωνών), συνολικής έκτασης άνω των 113.000 στρεμμάτων.
Anti-nero 2023:
Έχουν υπογραφεί 47 συμβάσεις, συνολικού προϋπολογισμού 85,01 εκατ. ευρώ.
Το σύνολο των εργασιών που αφορούν στις συμβάσεις του Anti-nero II έχει ολοκληρωθεί. Πρόκειται για δασοτεχνικές εργασίες (π.χ. καθαρισμοί δασών και δασικών εκτάσεων, συντήρηση οδικού δασικού δικτύου και συντήρηση αντιπυρικών ζωνών) συνολικής έκτασης άνω των 218.000 στρεμμάτων.
Anti-nero 2024:
Έχουν υπογραφεί 74 συμβάσεις, συνολικού προϋπολογισμού 241,10 εκατ. ευρώ. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται 8 διαχειριστικές μελέτες, ύψους 2,16 εκατ. ευρώ.
Οι δασοτεχνικές εργασίες (π.χ. καθαρισμοί δασών και δασικών εκτάσεων, συντήρηση οδικού δασικού δικτύου και συντήρηση αντιπυρικών ζωνών και για πρώτη φορά δημιουργία μεικτών αντιπυρικών ζωνών), συνολικής έκτασης άνω των 288.000 στρεμμάτων, βρίσκονται σε εξέλιξη.
Πρόσθετες πρωτοβουλίες
Πέραν των παραπάνω, υλοποιούνται έργα αναδάσωσης (55,71 εκατ. ευρώ) και αντιπλημμυρικά - αντιδιαβρωτικά (63,92 εκατ. ευρώ). Επιπρόσθετα, με πρωτοβουλία του κ. Σκυλακάκη και μετά από σχετική απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Πράσινου Ταμείου έχουν διατεθεί πόροι, ύψους 30 εκατ. ευρώ, για τη δημιουργία αντιπυρικών ζωνών, πλάτους 10 μέτρων, περιμετρικά οικισμών που βρίσκονται εντός ή πλησίον δασών και δασικών εκτάσεων υψηλής επικινδυνότητας για την εκδήλωση πυρκαγιών.
Δασική μεταρρύθμιση
Παράλληλα, μέσω της ολοκληρωμένης διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων της χώρας θα μπουν στα δάση υβριδικά σχήματα (δασικοί συνεταιρισμοί και ιδιώτες) για την αξιοποίηση της δασικής βιομάζας, καθώς σκοπός είναι να συντηρείται και να προστατεύεται το δάσος με πιο μόνιμο τρόπο. Η εκκίνηση της μεταρρύθμισης γίνεται από τα δάση της Αττικής (ολοκληρώνονται διαχειριστικές μελέτες δασικών οικοσυστημάτων), αλλά η στρατηγική του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι το σύνολο των ελληνικών δασών κατά τα επόμενα χρόνια, να περάσει σε διαχείριση. Και η διαχείριση αυτή εξασφαλίζει την αναζωογόνηση της δασικής οικονομίας, η οποία θα γίνεται με κριτήριο την προστασία του δάσους και όχι το οικονομικό αντικείμενο.
Δηλώσεις
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε: «Η Ελλάδα, ως μεσογειακή χώρα, λόγω κλίματος και ξηροθερμικής αυτοφυούς βλάστησης, είναι επιρρεπής στις δασικές πυρκαγιές. Και το πρόβλημα επιτείνεται ακόμη περισσότερο εξαιτίας της κλιματικής κρίσης που δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για μέγα πυρκαγιές (mega-fires). Το πρόγραμμα Anti-nero, το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2022, με πόρους που διασφαλίσαμε από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αποτελεί μία σημαντική πρωτοβουλία που στον “πυρήνα” της έχει την υλοποίηση δράσεων πρόληψης που, δυστυχώς, δεν είχαν γίνει επί σειρά δεκαετιών στα ελληνικά δάση. Αφορά σε δασικές εργασίες πρόληψης, όπως είναι οι καθαρισμοί δασών και δασικών εκτάσεων, η συντήρηση οδικού δασικού δικτύου και η συντήρηση αντιπυρικών ζωνών, αλλά και η δημιουργία μεικτών αντιπυρικών ζωνών, με σκοπό την αποτελεσματικότερη προστασία των δασών μας. Η πρόληψη, ωστόσο, σε ότι αφορά στα δάση δεν σχετίζεται μόνο με προγράμματα όπως το Anti-nero, για την προστασία τους από τις πυρκαγιές. Τα δάση μας παρέχουν μία πολύτιμη υπηρεσία, αυτήν της προστασίας από τις πλημμύρες. Γι’ αυτό και επενδύουμε σημαντικούς πόρους σε έργα ορεινής υδρονομίας, σε μεγάλο βαθμό από τα δικαιώματα ρύπων, τα οποία ξεκινούν σε πολύ σύντομο διάστημα και θα προστατέψουν ολόκληρη τη Θεσσαλία. Παράλληλα, εξασφαλίζουμε πόρους για να γίνουν και στην Αττική έργα ορεινής υδρονομίας, με σκοπό την προστασία από τις πλημμύρες και τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα, μέσα από τη μείωση της ταχύτητας καθόδου του νερού».
Ο Εντεταλμένος Σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ, κ. Παναγιώτης Σταμπουλίδης, υπογράμμισε: «To Anti-nero αποτελεί ένα πρόγραμμα τομή και μια ισχυρή παρακαταθήκη για το ελληνικό κράτος, καθώς είναι η μεγαλύτερη παρέμβαση που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ στη χώρα μας για τη θωράκιση των δασικών μας οικοσυστημάτων και την προσαρμογή τους στις σφοδρές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Η Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας του ΤΑΙΠΕΔ, με ευθύνη απέναντι στον κρίσιμο ρόλο που της ανέθεσε η Πολιτεία, ολοκλήρωσε σε χρόνο ρεκόρ την υπογραφή περισσότερων από 180 συμβάσεων για εργασίες πρόληψης σε 90 δασικά οικοσυστήματα της χώρας, έχοντας εισφέρει περισσότερα από 390 εκατ. ευρώ στο πεδίο της δασικής πρόληψης. Για το 2025 και τη νέα αντιπυρική περίοδο, οι παρεμβάσεις για τους καθαρισμούς δασών και τις αντιπυρικές ζώνες αναμένεται να ξεπεράσουν τα 120 εκατ. ευρώ, ανεβάζοντας τον συνολικό προϋπολογισμό στο μισό δισ. ευρώ για την περίοδο 2022 - 2025. Θέλω να ευχαριστήσω το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τη Γενική Γραμματεία Δασών και τις δασικές υπηρεσίες για την άριστη συνεργασία, όπως επίσης και το έμπειρο και καταρτισμένο προσωπικό της Μονάδας που εργάστηκε μεθοδικά ώστε να έχουμε σήμερα ολοκληρωμένα έργα δασικής προστασίας σε όλη την επικράτεια. Το ΤΑΙΠΕΔ θα συνεχίσει να συμβάλλει στην εθνική στρατηγική της Πολιτείας για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των δασών απέναντι στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης και την αναγέννηση υποβαθμισμένων πυρόπληκτων εκτάσεων».
H ευλογιά των προβάτων δεν έχει καταστρέψει μόνο τους κτηνοτρόφους αλλά αρχίζει να δημιουργεί πρόβλημα και στο εμπόριο φυτικής παραγωγής που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ζωοτροφή.
Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Δημητριακών Ορεστιάδας «Η Ένωση», Λάμπης Κουμπρίδης, «έχουμε συμφωνήσει με τους Βούλγαρους να αγοράσουν καλαμπόκι του συνεταιρισμού αλλά δεν μπορούμε να το εξάγουμε λόγω της ευλογιάς. Δεν μας αφήνει το ΥπΑΑΤ. Το ίδιο συμβαίνει με τα μαλακά σιτάρια αλλά και με τον ηλίανθο.
Γενικότερα ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ζωοτροφή φοβούνται να το αγοράσουν από την περιοχή. Φοβούνται να χρησιμοποιήσουν οτιδήποτε είναι πιθανόν να δημιουργήσει πρόβλημα στα ζώα τους.
Από την άλλη στην Θράκη έχουν θανατωθεί πολλά ζώα και δεν μπορούμε να το πουλήσουμε τις ζωοτροφές μας στις εκτροφές. Μόνο με εκτροφές βοοειδών και χοίρων μπορούμε να πουλήσουμε.
Αρχίζει η ευλογιά των προβάτων να δημιουργεί πρόβλημα και στην φυτική παραγωγή της χώρας μας».
Σοβαρό πρόβλημα υποβάθμισης του εδάφους αντιμετωπίζει η Ευρώπη, το οποίο φαίνεται να επιδεινώνεται πολύ τα τελευταία χρόνια.
Αυτό αναφέρει η έκθεση του 2024, που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για την κατάσταση των εδαφών, η οποία αξιολογεί την κατάσταση της υποβάθμισης του εδάφους σε ολόκληρη την ΕΕ και στις άλλες χώρες του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου και υπογραμμίζει την ανάγκη για άμεση δράση για την αντιστροφή αυτής της τάσης.
Όπως τονίζει η Κομισιόν, η υποβάθμιση του εδάφους απειλεί την ανταγωνιστικότητα, την επισιτιστική ασφάλεια, τη γεωργική παραγωγικότητα, τη βιοποικιλότητα και την ανθεκτικότητά μας στα ακραία καιρικά φαινόμενα και την κλιματική αλλαγή.
Για παράδειγμα, η συνολική διάβρωση του εδάφους εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 1 δισεκατομμύριο τόνους ετησίως σε ολόκληρη την ΕΕ.
Επί του παρόντος, περίπου το ένα τέταρτο (24 %) των εδαφών της ΕΕ πλήττονται από τη διάβρωση των υδάτων, κυρίως στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις, με τις προβλέψεις να αναφέρονται σε πιθανή αύξηση κατά 13-25 % έως το 2050.
Η μη βιώσιμη διάβρωση του νερού επηρεάζει περίπου το ένα τρίτο (32 %) της γεωργικής γης.
Η συχνή κατεργασία του εδάφους, μια κοινή πρακτική στη γεωργία, μπορεί επίσης να ξεκινήσει την υποβάθμιση του εδάφους. Αυτό το φαινόμενο, που ονομάζεται διάβρωση άροσης, μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στα καλλιεργούμενα χωράφια. Άλλες μορφές διάβρωσης περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη διάβρωση του ανέμου και τη συγκομιδή των καλλιεργειών.
Επίσης οι αλλαγές στη σύνθεση του εδάφους μπορεί να έχουν αρνητικές συνέπειες. Για παράδειγμα, το πλεόνασμα αζώτου αυξάνεται και μπορεί να είναι επιβλαβές για την ανθρώπινη υγεία, τις καλλιέργειες, τα οικοσυστήματα και το κλίμα.
Εν τω μεταξύ, ο οργανικός άνθρακας του εδάφους, ο οποίος είναι απαραίτητος για τη διατήρηση της υγείας του εδάφους, μειώνεται στις γεωργικές περιοχές. Εκτιμάται ότι 70 εκατομμύρια τόνοι αυτού του οργανικού άνθρακα χάθηκαν από τα ανόργανα εδάφη των καλλιεργήσιμων εκτάσεων σε ολόκληρη την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο μεταξύ 2009 και 2018.
Η υποβάθμιση των τυρφώνων είναι επίσης ανησυχητική. Αυτοί οι υγρότοποι αποτελούν βασικές καταβόθρες άνθρακα: απορροφούν τα αέρια του θερμοκηπίου από την ατμόσφαιρα και τα αποθηκεύουν, συμβάλλοντας στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής. Όταν επιδεινώνονται, οι τυρφώνες μπορούν να απελευθερώσουν αυτά τα αέρια πίσω στην ατμόσφαιρα. Στην ΕΕ, η αποστράγγιση τυρφώνων ευθύνεται για περίπου το 5 % των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Εκτιμάται πλέον ότι το 50 % των τυρφώνων στην ΕΕ υποβαθμίζεται, πολλοί από τους οποίους έχουν υποστεί ανεπανόρθωτες ζημιές.
Να αντιμετωπισθούν οι δυσκολίες εφαρμογής των διατάξεων του νόμου 4685/2020, που αντιμετωπίζουν οι γεωργοί και κτηνοτρόφοι για τις δασικές εκτάσεις με γεωργική δραστηριότητα, προκειμένου να εξαιρεθούν από την εφαρμογή των δασικών χαρτών, ζητά η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) με επιστολή της προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Τα προβλήματα προέρχονται από την προσφυγή των αγροτών στις Δασικές Υπηρεσίες βρίσκονται πάλι αντιμέτωποι με την ίδια στάσιμη κατάσταση.
Στην επιστολή η ΕΘΕΑΣ αναφέρει τα εξής:
«Κύριε υπουργέ,
Στο πλαίσιο των δυσκολιών εφαρμογής των διατάξεων που αντιμετωπίζουν οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι-μέλη μας για τις δασικές εκτάσεις με γεωργική δραστηριότητα (Ν.4685/2020), κρίνεται απαραίτητος ο προγραμματισμός συνάντησης με την ΕΘΕΑΣ. Το εν λόγω θέμα, εάν δεν αντιμετωπισθεί, θα προξενήσει επιπλέον πρόβλημα στους αγρότες, λόγω της μη εφαρμογής των διατάξεων του Ν. 4685/2020 για τον αποχαρακτηρισμό των αγροτικών εκτάσεων και την εξαίρεσή τους από τον δασικό χάρτη των δασικών υπηρεσιών.
Γνωρίζοντας την μακρά ιστορία αυτού του θέματος, συμφωνούμε ότι ο σχετικός νόμος ήταν μια σωστή νομοθετική πρωτοβουλία, η οποία αναγνώριζε τα παλαιά (πριν το 1974) χορηγηθέντα, με βάση πρωτίστως την αγροτική και εποικιστική νομοθεσία από το Ελληνικό Κράτος, δικαιώματα ιδίως όσον αφορά στις γεωργικές εκτάσεις. Μετά την ψήφιση του Ν.4685/2020, οι αγρότες στήριξαν τις ελπίδες τους για δικαίωση και την απαλοιφή του κινδύνου να απωλέσουν τις αγροτικές-καλλιεργούμενες επί σειρά δεκαετιών εκτάσεις τους, συνεισφέροντας τα μέγιστα με την πρωτογενή παραγωγή στην εθνική οικονομία.
Όμως, κατά την προσφυγή τους στις Δασικές Υπηρεσίες για την επίλυση αυτού του μακροχρόνιου προβλήματος, βρίσκονται πάλι αντιμέτωποι με την ίδια στάσιμη κατάσταση με σοβαρότατο κίνδυνο πέρα από την αδυναμία γεωργικής χρήσης αυτών των εκτάσεων και την απώλεια σημαντικότατων ενισχύσεων για την επιβίωσή τους.
Η απεμπλοκή από εκατοντάδες χιλιάδες ενστάσεις που έχουν υποβληθεί από τους αγρότες, καθώς και των αγωγών (προβολή δικαιωμάτων του Δημοσίου) που έχουν ασκήσει και εξακολουθούν να ασκούν οι Δασικές υπηρεσίες είναι επιβεβλημένη, για να λυθεί το αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί.
Παρακαλούμε θερμά για την άμεση ανταπόκρισή σας για συνάντηση και παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε περαιτέρω διευκρίνιση».
Μπορεί ο στόχος των Στρατηγικών Σχεδίων της ΚΑΠ των κρατών-μελών να είναι περισσότερο «πράσινα» σε σχέση με το παρελθόν όμως δεν ανταποκρίνονται στις φιλοδοξίες της ΕΕ για το κλίμα και το περιβάλλον.
Αυτό διαπιστώνει σε έκθεσή του το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ), υπογραμμίζοντας παραλληλα ότι οι φιλοδοξίες της ΕΕ δεν έχουν βρει αντίκρισμα σε εθνικό επίπεδο.
Στόχος της έκθεσης είναι να αποτελέσει πηγή αναφοράς για τυχόν μελλοντικές τροποποιήσεις των σχεδίων ή αναθεώρηση των κανονισμών της ΚΓΠ, με γνώμονα την καλύτερη προστασία του κλίματος και του περιβάλλοντος.
Παρά το γεγονός ότι το νέο πλαίσιο παρακολούθησης έχει απλουστευθεί, οι στόχοι της ΚΑΠ στερούνται σαφήνειας, και οι δείκτες εστιάζουν στις εκροές και όχι στα αποτελέσματα. Από ορισμένα σχέδια απουσιάζουν σημαντικοί δείκτες αποτελέσματος, και οι συνδέσεις που έχουν καθορίσει τα κράτη μέλη μεταξύ δεικτών αποτελέσματος και στόχων διαφέρουν. Τα ζητήματα αυτά καθιστούν δύσκολη την απόδειξη των επιτευγμάτων της ΚΑΠ κατά την περίοδο 2023-2027.
Επιπλέον, με δεδομένο ότι ορισμένες απαιτήσεις αιρεσιμότητας χαλάρωσαν (π.χ. αμειψισπορά) ως απάντηση στις διαμαρτυρίες των αγροτών, όπως υπογραμμίζουν «είναι πιθανό ο πράσινος αντίκτυπος των σχεδίων να φθίνει ακόμη περισσότερο».
Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο συνιστά στην Επιτροπή τα εξής:
- να προωθήσει την ανταλλαγή «πράσινων» ορθών πρακτικών στα σχέδια
- να εκτιμήσει τη συμβολή της ΚΓΠ στην επίτευξη των τιμών - στόχου της Πράσινης Συμφωνίας
- να ενισχύσει το μελλοντικό πλαίσιο παρακολούθησης της ΚΑΠ για το κλίμα και το περιβάλλον.
Την άμεση ενίσχυση των κτηνοτρόφων από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ώστε να μπορούν να προμηθευτούν ζωοτροφές, ζητά με δήλωσή του, ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης.
Συγκεκριμένα, ο κ. Κόκκαλης αναφέρει τα εξής: «Οι Έλληνες κτηνοτρόφοι πρέπει να ενισχυθούν εδώ και τώρα πριν να είναι αργά γι’ αυτόν τον ιδιαίτερα παραγωγικό κλάδο της εθνικής μας οικονομίας.
Για αυτό και την Τετάρτη (18/9) ζήτησα από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα, την άμεση και χωρίς γραφειοκρατικά προσχώματα ενίσχυσή τους για την προμήθεια ζωοτροφών, προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες των ζώων, αλλά και για να εξασφαλιστεί η απαρέγκλιτη τήρηση των επιστημονικών οδηγιών και μέτρων για την αντιμετώπιση της πανώλης.
Πλέον, δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία για το υπουργείο και την κυβέρνηση. Κάθε μέρα που περνάει, είναι και πιο δύσκολη για τους κτηνοτρόφους».
«Τα φράγματα αποτελούν βασικούς πυλώνες για την ασφάλεια της υδατικής μας διαχείρισης, την αγροτική παραγωγή, την ύδρευση, την παραγωγή ενέργειας και την προστασία από τις πλημμύρες», δήλωσε, σήμερα Τρίτη (10/9), ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας, στο 4ο Συνέδριο Φραγμάτων και Ταμιευτήρων, που διοργάνωσε η Ελληνική Επιτροπή Μεγάλων Φραγμάτων (ΕΕΜΦ).
Ο κ. Σταϊκούρας συμπλήρωσε ότι προωθείται η υλοποίηση μεγάλων έργων φραγμάτων και συνοδών δικτύων μεταφοράς του νερού προς εκμετάλλευση. Και πρόσθεσε:
«Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει υπό κατασκευή 18 φράγματα, με προϋπολογισμό 329 εκατ. ευρώ. Υπό μελέτη-δημοπράτηση, ως δημόσιο έργο ή με ΣΔΙΤ, έχει 14 φράγματα, με προϋπολογισμό 626 εκατ. ευρώ. Συνεπώς, προωθεί, σε όλη την επικράτεια, 32 φράγματα, με συνολικό προϋπολογισμό περίπου 955 εκατ. ευρώ.
Οι κλιματικές αλλαγές που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια, σε συνδυασμό με τις απαιτήσεις της ενεργειακής μετάβασης, καθιστούν τη διαχείριση των υδατικών πόρων μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο.
Πρόσφατα, η Θεσσαλία βίωσε τις καταστροφικές πλημμύρες του μεσογειακού κυκλώνα «Daniel», με τραγικές απώλειες σε ανθρώπινες ζωές και σοβαρές επιπτώσεις στις υποδομές, τις καλλιέργειες και τις περιουσίες των κατοίκων των πληγέντων περιοχών.
Αυτά τα ακραία φαινόμενα αναδεικνύουν την ανάγκη για ένα καλά σχεδιασμένο και ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης των υδατικών πόρων, με υποδομές που να μπορούν να προστατεύσουν, αποτελεσματικά, τις τοπικές κοινωνίες.
Θα ήθελα να αναφέρω μερικά σημεία που θεωρώ βασικά για την ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα των φραγμάτων και των ταμιευτήρων στη χώρα μας.
1ον. Είναι πρωταρχικής σημασίας να διασφαλίσουμε την ασφάλεια των υφιστάμενων έργων και την ικανότητα των υποδομών μας να ανταποκριθούν σε έκτακτες καταστάσεις.
Αυτό επιτυγχάνεται με την αποδοτική εποπτεία και συντήρηση, υπό την ευθύνη οργανωμένων φορέων.
Η Διοικητική Αρχή Φραγμάτων του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών εποπτεύει την εφαρμογή του Κανονισμού Ασφάλειας Φραγμάτων, ο οποίος περιλαμβάνει όλες τις διαδικασίες που απαιτούνται και συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων ασφάλειας και ανθεκτικότητας σε όλα τα στάδια της ζωής των έργων, προσβλέποντας στη διασφάλιση της προστασίας των τοπικών κοινωνιών και του περιβάλλοντος.
2ον. Η ανάπτυξη και η λειτουργία των φραγμάτων πρέπει να γίνεται με σεβασμό στο περιβάλλον.
Πρέπει να ενσωματώνουμε σύγχρονες πρακτικές, που μειώνουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και καθιστούν τα έργα βιώσιμα.
Η εφαρμογή ολοκληρωμένων προδιαγραφών, από το στάδιο του σχεδιασμού, συμβάλλει καθοριστικά στη βιωσιμότητα των έργων αυτών. Το Υπουργείο μας, για το λόγο αυτό, έχει δρομολογήσει την εφαρμογή σύγχρονων προδιαγραφών κανονισμού εκπόνησης έργων φραγμάτων.
3ον. Παράλληλα, οι τεχνολογικές εξελίξεις προσφέρουν νέες δυνατότητες για τη βελτίωση της απόδοσης και της ασφάλειας των φραγμάτων.
Η χρήση σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων επιτρέπει στους φορείς να αναβαθμίσουν τις διαδικασίες παρακολούθησης και να διασφαλίσουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης. Είναι αναγκαίο να επενδύσουμε σε καινοτόμες λύσεις που θα εκμεταλλευτούν πλήρως τις δυνατότητες των έργων ταμίευσης.
Το Υπουργείο από την πλευρά του, μέσω της Διοικητικής Αρχής Φραγμάτων, αναπτύσσει σύγχρονη βάση δεδομένων και διαχείρισης των διαδικασιών παρακολούθησης, που απορρέουν από τις υποχρεώσεις του Κανονισμού Ασφάλειας Φραγμάτων.
Τα φράγματα διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην ολοκληρωμένη διαχείριση των υδάτινων πόρων.
Η επιτυχής ανάπτυξη, υλοποίηση και λειτουργία τέτοιων υποδομών απαιτεί τη συνεργασία και τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων της πολιτείας, των επιστημονικών ιδρυμάτων, των τοπικών κοινοτήτων και του ιδιωτικού τομέα.
Η συνεργασία αυτή είναι απαραίτητη για να διασφαλιστεί η βιώσιμη και ορθολογική χρήση των υδάτινων πόρων, λαμβάνοντας υπόψη περιβαλλοντικά και κοινωνικοοικονομικά κριτήρια.
Το Masterplan για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων της Θεσσαλίας αποτελεί παράδειγμα της σωστής προσέγγισης του θέματος.
Η προώθηση της διαβούλευσης και της συνεργασίας εξασφαλίζει ότι λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες και οι ανησυχίες όλων των ενδιαφερομένων, οδηγώντας σε καλύτερες αποφάσεις και πιο βιώσιμες λύσεις.
Με αυτό τον τρόπο, τα φράγματα και άλλες σχετικές υποδομές μπορούν να συμβάλουν στην αειφόρο ανάπτυξη της περιοχής, προστατεύοντας το περιβάλλον και εξυπηρετώντας τις ανάγκες της κοινωνίας.
Η πρακτική αυτή υποστηρίζεται και προωθείται από εμάς, κατά προτεραιότητα.
Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να αναφέρω την πρόσφατη προώθηση υλοποίησης, από το Υπουργείο μας, μεγάλων έργων φραγμάτων και συνοδών δικτύων μεταφοράς του νερού προς εκμετάλλευση. Πρόσφατα ανατέθηκαν για κατασκευή έργα στρατηγικής σημασίας, όπως:
- Τα έργα «Κατασκευής Φράγματος Τσικνιά Ν. Λέσβου, Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Νερού και Δικτύων», προϋπολογισμού ύψους 98 εκατ. ευρώ, για την εξασφάλιση υψηλής ποιότητας πόσιμου νερού στη Λέσβο.
- Τα έργα για την «Κατασκευή Ταμιευτήρα στη θέση Αγιόκαμπος - Λιβαδότοπος Νομού Λάρισας», προϋπολογισμού 19,1 εκατ. ευρώ, για την άρδευση της περιοχής.
Σε προωθημένο στάδιο ανάθεσης βρίσκεται ο διαγωνισμός για το έργο «Κατασκευή Συμπληρωματικών Έργων Ταμιευτήρια Μπραμιανού, Αντιπλημμυρικών Έργων Γρα Λυγιάς και Φράγματος Μύρτου Π.Ε. Λασιθίου Κρήτης», προϋπολογισμού 53,5 εκατ. ευρώ.
Και έχει εξασφαλιστεί χρηματοδότηση, ύψους 170 εκατ. ευρώ, για το φράγμα Πλατύ στην Κρήτη, το οποίο θα εξασφαλίσει την ύδρευση του Ρεθύμνου και την άρδευση 45.000 στρεμμάτων στη Μεσσαρά Ηρακλείου.
Καθώς η υλοποίηση τέτοιων έργων απαιτεί σημαντικούς πόρους, η παράλληλη προώθηση και μέσω Συμπράξεων Δημόσιου - Ιδιωτικού Τομέα αποτελεί εργαλείο για την βέλτιστη χρήση των διαθέσιμων πόρων, την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των απαιτήσεων και την ταχύτερη υλοποίηση αυτών.
Σημαντικά έργα φραγμάτων και δικτύων, τα οποία προωθούνται μέσω ΣΔΙΤ είναι:
- Το Φράγμα του Ενιπέα και δίκτυα διανομής νερού (άρδευση και ύδρευση) στη Θεσσαλία.
- Η αξιοποίηση υδατικού δυναμικού του Ταυρωνίτη ποταμού στα Χανιά.
- Φράγματα για Ύδρευση στην Κέρκυρα.
- Το Φράγμα Αλμωπαίου για άρδευση στην Πέλλα.
Γενικώς, την περίοδο αυτή, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει υπό κατασκευή 18 φράγματα, με προϋπολογισμό 329 εκατ. ευρώ.
Υπό μελέτη-δημοπράτηση, ως δημόσιο έργο ή με ΣΔΙΤ, έχει 14 φράγματα, με προϋπολογισμό 626 εκατ. ευρώ.
Συνεπώς, προωθεί, σε όλη την επικράτεια, 32 φράγματα, με συνολικό προϋπολογισμό περίπου 955 εκατ. ευρώ.
Τα παραπάνω έργα θα συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων μας για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων αναγκών σε νερό και παράλληλα αποτελούν μοχλό ανάπτυξης που δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα της χώρας μας στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.
Παράλληλα, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι το Υπουργείο μας, μέσω της ανάθεσης μελετών, προωθεί την ωρίμανση νέων έργων φραγμάτων, με στόχο τη μελλοντική δρομολόγησή τους για την κάλυψη των πολλαπλών αναγκών άρδευσης και ύδρευσης ανά την επικράτεια.
Μέσα σε όλα αυτά, προσβλέποντας στη βέλτιστη συνεργασία με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, είναι σημαντικό να επενδύσουμε και στην εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση των πολιτών για τη σημασία της σωστής διαχείρισης των υδάτινων πόρων και το ρόλο των φραγμάτων στην επίτευξή της.
Η πολιτεία αναγνωρίζει τη σημασία των μεγάλων αυτών κατασκευών και είναι δεσμευμένη, μέσα από τη συνεργασία και την καινοτομία, να υποστηρίξει κάθε προσπάθεια που στοχεύει στη βελτίωση των υποδομών και την ορθή διαχείριση των υδάτινων πόρων, με στόχο να διασφαλίσουμε ένα καλύτερο και βιώσιμο μέλλον για όλους.
Πρόσφατα, στις 26 Μαρτίου 2024, με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, βελτιώθηκε ο Κανονισμός Ασφάλειας Φραγμάτων, που τηρείται στο Υπουργείο. Οι βελτιώσεις κρίθηκαν αναγκαίες για την καλύτερη και ορθολογικότερη εφαρμογή του Κανονισμού Ασφάλειας Φραγμάτων, όσο και για τη βέλτιστη λειτουργία της Διοικητικής Αρχής των Φραγμάτων. Οι κυριότερες είναι:
1ον. Εφαρμογή του Κανονισμού Ασφάλειας Φραγμάτων και στα έργα Παραχωρήσεων και με ΣΔΙΤ.
Σε περιπτώσεις συμβάσεων παραχώρησης από δημόσιο φορέα ή ΣΔΙΤ, και μετά την ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας, η αναθέτουσα αρχή ειδοποιεί την Αρχή για την υπογραφή της σύμβασης του έργου.
Στη συνέχεια, ο παραχωρησιούχος ή ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης (ΙΦΣ) που θα αναδειχθεί είναι υποχρεωμένος να υποβάλει τον Φάκελο Κατασκευής Φράγματος στην Αρχή και αναλαμβάνει όλες τις υποχρεώσεις, λειτουργώντας ως Κύριος του έργου για την περίοδο κατασκευής και συντήρησης.
2ον. Για Επιθεωρήσεις Ασφαλείας.
Οι Επιθεωρήσεις Ασφαλείας είναι ενδελεχείς έλεγχοι του φράγματος και πραγματοποιούνται σύμφωνα με τα καθοριζόμενα στο Σχέδιο Παρακολούθησης, προκειμένου να πιστοποιείται η ασφαλής συμπεριφορά του φράγματος.
3ον. Για τα Φράγματα σε στάδιο Λειτουργίας.
Για φράγματα που βρίσκονται στο στάδιο της Λειτουργίας, ο Κύριος του Έργου υποχρεούται να δρομολογήσει τις διαδικασίες για την έγκριση του φράγματος, υποβάλλοντας στην Αρχή Φάκελο Έγκρισης Υφιστάμενου Φράγματος.
4ον. Δημιουργία Ιστοσελίδας της Διοικητικής Αρχής Φραγμάτων (ΔΑΦ) και Ηλεκτρονικό Μητρώο Φραγμάτων.
Η Δημιουργούμενη Ιστοσελίδα της Αρχής να περιέχει κατ’ ελάχιστο γενικές πληροφορίες για φράγματα, νομοθεσία που αφορά τα φράγματα και την ασφάλειά τους, ενημερωτικά και εκπαιδευτικά έντυπα, πληροφορίες για σεμινάρια και δράσεις της Αρχής και το Μητρώο Ελληνικών Φραγμάτων.
5ον. Ομάδα Εμπειρογνωμόνων Φραγμάτων.
Η Ομάδα Εμπειρογνωμόνων Φραγμάτων συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, κατόπιν σχετικής εισήγησης της Διοικητικής Αρχής Φραγμάτων, μετά από ανοικτή πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος από εξειδικευμένους με αποδεδειγμένες γνώσεις σε φράγματα ιδιώτες επιστήμονες, δημοσίους υπαλλήλους και πανεπιστημιακούς καθηγητές, και αποτελεί τον επιστημονικό και τεχνικό Σύμβουλο της Αρχής.
Συμπερασματικά, για τον Κανονισμό Ασφάλειας Φραγμάτων, η Ελλάδα είναι μια από τις 13 χώρες της Ευρώπης, που έχει έναν ολοκληρωμένο Κανονισμό Ασφάλειας Φραγμάτων και τον οποίον βελτιώσαμε στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της ασφάλειας των φραγμάτων της χώρας, μέσα από:
- την ενίσχυση των μηχανισμών ελέγχου των φραγμάτων,
- τη βελτίωση του τρόπου επιλογής των εμπειρογνωμόνων που θα κάνουν τους ελέγχους,
- τη συμβατότητα του Κανονισμού με την ισχύουσα νομοθεσία ώστε να ελέγχονται όλα τα φράγμα πριν ακόμα από το στάδιο της κατασκευής τους,
- την εισαγωγή της έννοιας του Ηλεκτρονικού Μητρώου Φραγμάτων δίνοντας τη δυνατότητα να υπάρχει ο μηχανισμός για την καταγραφή όλων των φραγμάτων της επικράτειας και διατηρώντας παράλληλα ένα συνολικό μητρώο ελέγχων για καθένα από αυτά, και τέλος,
- τη δυνατότητα για την κατασκευή Ιστοσελίδας της Διοικητικής Αρχής Φραγμάτων, η οποία είναι και επιφορτισμένη για την τήρηση αυτού του Κανονισμού».
Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (ΠΘ) συμμετέχει ενεργά στην ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση μίας νέας ηλεκτρονικής παγίδας στα πλαίσια του προγράμματος LIFE eGymer. Οι ερευνητικές ομάδες του εργαστηρίου Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας του Τμήματος Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος υπό τον καθηγητή Χρήστο Αθανασίου και του εργαστηρίου Δικτύων και Τηλεπικοινωνιών του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών υπό τον καθηγητή Αθανάσιο Κοράκη συνεργάζονται με Πανεπιστήμια και εταιρείες από την Ισπανία και την Σλοβενία για την υλοποίηση καινοτόμων τεχνολογιών και μεθόδων παρακολούθησης του εντόμου, Lymantria dispar σε αστικά και περιαστικά περιβάλλοντα, συμβάλλοντας στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ακρίβειας των μέτρων διαχείρισης και στην προαγωγή της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.
Εισαγωγικά στοιχεία
Η διαχείριση των πληθυσμών των εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον αποτελεί μια κρίσιμη πρόκληση για τις σύγχρονες πόλεις και κοινότητες. Οι έντονες αλλαγές στο κλίμα, η αυξημένη ανθρώπινη δραστηριότητα και η εξάπλωση νέων ειδών εντόμων, μέσω των παγκόσμιων δικτύων εμπορίου και μεταφορών, έχουν δημιουργήσει ένα σύνθετο και δυναμικά μεταβαλλόμενο πλαίσιο που απαιτεί καινοτόμες λύσεις για την προστασία της αστικής και περιαστικής χλωρίδας. Οι παραδοσιακές μέθοδοι παρακολούθησης και καταπολέμησης των εντόμων, αν και αποδοτικές σε πολλές περιπτώσεις, συχνά περιορίζονται από την ανάγκη για συνεχή ανθρώπινη παρουσία και την έλλειψη ακριβούς και έγκαιρης πληροφόρησης. Στο σύγχρονο τεχνολογικό τοπίο, η ανάγκη για πιο αποτελεσματικά, αποδοτικά και βιώσιμα μέσα παρακολούθησης γίνεται επιτακτική. Σε αυτό το πλαίσιο, οι ηλεκτρονικές παγίδες αναδεικνύονται ως μια επαναστατική προσέγγιση που συνδυάζει προηγμένες τεχνολογίες αισθητήρων, τεχνητή νοημοσύνη και δυνατότητες απομακρυσμένης παρακολούθησης. Αυτές οι συσκευές επιτρέπουν τη συνεχή και ακριβή καταγραφή της παρουσίας και της δραστηριότητας των εντόμων, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για την έγκαιρη λήψη αποφάσεων και τη στοχευμένη αντιμετώπιση των προβλημάτων. Η υιοθέτηση ηλεκτρονικών παγίδων για την παρακολούθηση εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον προσφέρει μια σειρά από πλεονεκτήματα, όπως η μείωση των απαιτούμενων ανθρωποωρών, η αυξημένη ακρίβεια στην αναγνώριση ειδών, η βελτίωση της αποτελεσματικότητας των μέτρων καταπολέμησης και η ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Επιπλέον, η χρήση αυτών των τεχνολογιών ενισχύει την κατανόηση της οικολογικής δυναμικής των αστικών οικοσυστημάτων, προσφέροντας πολύτιμα δεδομένα για την προαγωγή της βιώσιμης ανάπτυξης και της περιβαλλοντικής διαχείρισης. Η διασύνδεση των ηλεκτρονικών παγίδων με το διαδίκτυο των πραγμάτων (IoT) και η δυνατότητα άμεσης ανάλυσης των δεδομένων μέσω τεχνητής νοημοσύνης ανοίγουν νέους δρόμους για την απομακρυσμένη και σε πραγματικό χρόνο παρακολούθηση των πληθυσμών των εντόμων. Οι παραπάνω καινοτόμες προσεγγίσεις δεν είναι μόνο αποτελεσματικές αλλά και οικονομικά αποδοτικές, καθώς μειώνουν την ανάγκη για συνεχή επιθεώρηση και παρέχουν τη δυνατότητα για πιο στοχευμένες και στρατηγικές επεμβάσεις.
Γενικότερα, η χρήση ηλεκτρονικών παγίδων για την παρακολούθηση των εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της καινοτόμου και βιώσιμης διαχείρισης των οικοσυστημάτων μας. Καθώς οι τεχνολογίες αυτές συνεχίζουν να εξελίσσονται και να ενσωματώνονται σε ολοκληρωμένα προγράμματα διαχείρισης, αναμένεται να προσφέρουν ακόμα μεγαλύτερες δυνατότητες για την προστασία της χλωρίδας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις πόλεις μας.
Πλεονεκτήματα της χρήσης ηλεκτρονικών παγίδων στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον
Οι ηλεκτρονικές παγίδες για την παρακολούθηση εντόμων προσφέρουν μια σειρά από πλεονεκτήματα που τις καθιστούν ιδιαίτερα χρήσιμες για την προστασία και τη διαχείριση των δένδρων και της χλωρίδας στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον. Τα κυριότερα πλεονεκτήματά τους μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:
1. Συνεχής Παρακολούθηση
Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να λειτουργούν αδιάκοπα, παρέχοντας συνεχή παρακολούθηση των πληθυσμών των εντόμων. Αυτό σημαίνει ότι οι χειριστές έχουν μια συνεχή ροή δεδομένων και μπορούν να εντοπίσουν έγκαιρα τις αυξημένες συλλήψεις και να αντιδράσουν άμεσα με τα κατάλληλα μέτρα.
2. Ακρίβεια και Αξιοπιστία
Οι αισθητήρες και οι κάμερες υψηλής ανάλυσης παρέχουν ακριβή και αξιόπιστα δεδομένα. Η χρήση τεχνολογίας οπτικής αναγνώρισης επιτρέπει την ακριβή ταυτοποίηση των ειδών εντόμων, μειώνοντας τα σφάλματα που μπορεί να προκύψουν από χειροκίνητες καταγραφές.
3. Άμεση Ανάλυση και Αντίδραση
Τα δεδομένα που συλλέγονται από τις ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να αποστέλλονται σε πραγματικό χρόνο σε κεντρικούς διακομιστές για ανάλυση. Αυτό επιτρέπει την ταχεία αντίδραση σε ενδεχόμενες επιδημίες ή εξάρσεις πληθυσμών εντόμων, επιτρέποντας τη λήψη προληπτικών μέτρων πριν τα προβλήματα γίνουν ανεξέλεγκτα.
4. Μείωση Ανθρωποωρών και Κόστους
Οι ηλεκτρονικές παγίδες μειώνουν την ανάγκη για συχνές επισκέψεις και επιθεωρήσεις από ανθρώπινο προσωπικό στο πεδίο, εξοικονομώντας έτσι ανθρώπινο δυναμικό και οικονομικούς πόρους. Η αυτοματοποιημένη παρακολούθηση επιτρέπει στους χειριστές να επικεντρώνονται σε άλλες κρίσιμες εργασίες.
5. Εξοικονόμηση Πόρων
Η χρήση ηλεκτρονικών παγίδων μειώνει την ανάγκη για εκτεταμένες και συχνές επιθεωρήσεις, μειώνοντας έτσι τη χρήση καυσίμων και άλλων πόρων που θα απαιτούνταν για τις μετακινήσεις και τις χειροκίνητες επιθεωρήσεις.
6. Ολοκληρωμένη Διαχείριση Δεδομένων
Τα δεδομένα από τις ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να αποθηκεύονται και να αναλύονται συστηματικά, παρέχοντας ολοκληρωμένη εικόνα των πληθυσμών των εντόμων και των τάσεων τους με την πάροδο του χρόνου. Αυτό επιτρέπει τη λήψη πιο ενημερωμένων και στρατηγικών αποφάσεων.
7. Περιβαλλοντική Βιωσιμότητα
Η στοχευμένη και έγκαιρη αντιμετώπιση των εντομολογικών προβλημάτων συμβάλλει στη μείωση της χρήσης χημικών ουσιών και φυτοφαρμάκων, προωθώντας την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την υγεία των οικοσυστημάτων.
8. Εκπαίδευση και Ευαισθητοποίηση
Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να λειτουργήσουν και ως εκπαιδευτικά εργαλεία, παρέχοντας δεδομένα και πληροφορίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την προστασία της χλωρίδας και τη σημασία της διατήρησης των οικοσυστημάτων.
9. Ευκολία Ενσωμάτωσης σε Υφιστάμενα Συστήματα
Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να ενσωματωθούν εύκολα σε υφιστάμενα συστήματα διαχείρισης δασών και χώρων πρασίνου, προσφέροντας ένα επιπλέον εργαλείο για την ολοκληρωμένη διαχείριση των οικοσυστημάτων.
10. Βελτίωση της Δημόσιας Υγείας
Η αποδοτική διαχείριση των εντόμων-εχθρών μπορεί να μειώσει την εξάπλωση εντομομεταδιδόμενων ασθενειών, συμβάλλοντας στη βελτίωση της δημόσιας υγείας.
Το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE eGymer
Το πρόγραμμα LIFE eGymer LIFE20 ENV/GR/000801 είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Πράσινο Ταμείο. Το LIFE είναι το μοναδικό χρηματοδοτικό μέσο της ΕΕ αποκλειστικά αφιερωμένο στο περιβάλλον και την κλιματική δράση, στοχεύοντας στην ανάπτυξη και εφαρμογή καινοτόμων λύσεων για την προστασία του περιβάλλοντος, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών.
Ο κύριος στόχος του LIFE eGymer είναι να αποδείξει την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα ενός καινοτόμου συστήματος παγίδευσης και παρακολούθησης του Lymantria dispar, ενός Λεπιδοπτέρου που προκαλεί τεράστια περιβαλλοντικά προβλήματα τόσο σε φυσικούς οικοτόπους όσο και σε ημιαστικές και περιαστικές περιοχές των πόλεων. Είναι πολυφάγο είδος που προσβάλλει τα δάση της βελανιδιάς στην Κεντρική και Νότια Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική και τη Βόρεια Αμερική και αποτελεί σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβλημα καθώς μπορεί να καταστρέψει ολόκληρα δέντρα και να προκαλέσει προβλήματα υγείας σε ανθρώπους και ζώα (π.χ. αλλεργίες). Για την καταπολέμησή του έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορα εντομοκτόνα, όπως και αεροψεκασμοί, οι οποίοι επηρεάζουν αρνητικά τη βιοποικιλότητα. Το προτεινόμενο σύστημα του έργου συνδυάζει τις πλέον σύγχρονες λύσεις που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση του συγκεκριμένου εντόμου, αλλά ενσωματώνει επίσης σύγχρονες τεχνολογίες για τη συνεχή παρακολούθηση του πληθυσμού του είδους σε διάφορες χώρες και κλιματικές ζώνες της ΕΕ, όπου οι παραδοσιακές εφαρμογές είναι είτε ανέφικτες είτε/και οικονομικά μη βιώσιμες. Επιπλέον, στοχεύει στη μείωση των ποσοτήτων πλαστικού που σπαταλούνται στο πλαίσιο της παραγωγικής διαδικασίας με τη χρήση ανακυκλώσιμων υλικών, καθώς και στη μείωση του συνολικού κόστους τους.
Οι κύριες δραστηριότητες του προγράμματος περιλαμβάνουν την ανάπτυξη και εφαρμογή ηλεκτρονικής παγίδας για την παρακολούθηση του L. dispar σε δασώδεις και περιαστικές εκτάσεις, τη χρήση τεχνολογιών διαδικτύου των πραγμάτων (IoT) και τεχνητής νοημοσύνης για την παρακολούθηση και ανάλυση των δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, καθώς και την εφαρμογή βιώσιμων και φιλικών προς το περιβάλλον μεθόδων για την καταπολέμηση του συγκεκριμένου επιβλαβούς εντόμου, που περιλαμβάνουν την δημιουργία και αξιολόγηση νέων συσκευών παγίδων για τη σύλληψη τόσο των προνυμφών όσο και των ενηλίκων του εντόμου, οι οποίες θα βοηθήσουν στην μείωση του πληθυσμού τους καθώς και στην εφαρμογή και αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της μεθόδου παρεμπόδισης της σύζευξης των δύο φύλων (mating disruption), για τον αποτελεσματικό έλεγχο του L. dispar. Όλες οι παραπάνω τεχνικές εφαρμόζονται μεταξύ των ετών 2022-2024 σε περιοχές της Σλοβενίας, της Ισπανίας και της Ελλάδας. Τέλος, στο πλαίσιο του έργου LIFE eGymer αναπτύχθηκε εφαρμογή με την ονομασία του έργου, όπου οι χρήστες μπορούν ανά πάσα στιγμή με την είσοδο τους σε αυτή να ενημερώνονται για τις συλλήψεις του L. dispar σε Ελλάδα, Σλοβενία και Ισπανία. Συνολικά, τα αποτελέσματα του έργου θα αποτελέσουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα για την παρακολούθηση και τη διαχείριση του L. dispar.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα με Επιστημονικό Υπεύθυνο, τον Καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Χρήστο Αθανασίου υλοποιείται από έναν συνδυασμό πανεπιστημίων, όπως το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο της Λιουμπλιάνας στην Σλοβενία και το Πανεπιστήμιο της Λιέιδα στην Ισπανία, εταιρειών, όπως η AIMPLAS - Plastics Technology Centre και η PROBODELT, τοπικών αρχών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, οι οποίοι συνεργάζονται για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος. Μέσα από αυτή τη συνεργασία, το LIFE eGymer επιδιώκει να επιτύχει μια σειρά από οφέλη, όπως η μείωση της χρήσης χημικών ουσιών για την αντιμετώπιση του L. dispar, συμβάλλοντας έτσι στην προστασία του περιβάλλοντος, στη βελτίωση της υγείας των αστικών και περιαστικών οικοσυστημάτων, και στη παροχή πολύτιμων δεδομένων και γνώσεων για την περαιτέρω ανάπτυξη και εφαρμογή παρόμοιων προγραμμάτων αντιμετώπισης για άλλα έντομα-εχθρούς στο μέλλον.
Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο υποστηρίζει έργα που συμβάλλουν στην περιβαλλοντική και κλιματική δράση και το Πράσινο Ταμείο. Η σημασία του LIFE eGymer είναι πολλαπλή. Πρώτον, εισάγει νέες τεχνολογίες και μεθόδους για την περιβαλλοντική διαχείριση, προωθώντας την καινοτομία. Δεύτερον, προωθεί βιώσιμες πρακτικές και μειώνει την εξάρτηση από χημικές ουσίες, συμβάλλοντας στην περιβαλλοντική προστασία. Τρίτον, συμβάλλει στην εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση του κοινού και των ειδικών σχετικά με τις νέες τεχνολογίες και μεθόδους. Τέλος, με την προστασία της χλωρίδας και της πανίδας, το πρόγραμμα συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αστικές και περιαστικές περιοχές.
Συνοψίζοντας, το πρόγραμμα LIFE eGymer αποτελεί μια πρωτοβουλία που ενσωματώνει την τεχνολογία και την περιβαλλοντική διαχείριση για την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων, προσφέροντας λύσεις που βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα της παρακολούθησης και ελέγχου του L. dispar. Μέσω της χρήσης ηλεκτρονικών παγίδων και προηγμένων τεχνολογιών, όπως το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT) και η τεχνητή νοημοσύνη, το πρόγραμμα συμβάλλει στη μείωση της ανάγκης για χημικά προϊόντα, στην προώθηση βιώσιμων πρακτικών και στη βελτίωση της υγείας των αστικών και περιαστικών οικοσυστημάτων. Επιπλέον, ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ επιστημονικών ιδρυμάτων, τοπικών αρχών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, προωθώντας την ανταλλαγή γνώσεων και την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων που συμβάλλουν στη συνολική περιβαλλοντική προστασία και την ποιότητα ζωής στις πόλεις.
(Το έργο LIFE eGymer έχει συγχρηματοδοτηθεί από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης με κωδικό έργου LIFE20 ENV/GR/000801).
Συγγραφείς:
Λαμπίρη Ευαγγελία Υπ. Διδάκτορας ΠΘ, Αγραφιώτη Παρασκευή Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια ΠΘ, Αθανασίου Χρήστος Καθηγητής Εντομολογίας ΠΘ