Συνάντηση πραγματοποιήθηκε, την Τετάρτη (31 Μαΐου), του αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Ανάπτυξης Δυτικής Ελλάδας, Θεόδωρου Βασιλόπουλου, με τον διευθυντή του υποκαταστήματος του ΕΛΓΑ Πατρών, Γιώργου Τσιλιγιάννη.

Τέθηκε το θέμα των ζημιών που έχουν υποστεί καλλιέργειες στην ευρύτερη περιοχή του κάμπου της Ηλείας από τις ακραίες μεταβολές του καιρού. 

Για τις περιπτώσεις  τις ζημιές από την χαλαζόπτωση, στις 17/5, στο καρπούζι, τις πατάτες και τα εσπεριδοειδή, στο Τραγανό της Ηλείας, έχουν γίνει επισημάνσεις από τους γεωπόνους του ΕΛΓΑ. 

Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει ασφαλιστική κάλυψη στον Κανονισμό για τις μεταβολές των θερμοκρασιών, γεγονός που σημαίνει ότι δεν μπορούν να αποζημιωθούν παραγωγοί πεπονιών και καρπουζιών της δυτικής Ελλάδας. 

Ο αντιπεριφερειάρχης, Θεόδωρος Βασιλόπουλος, δήλωσε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «οι παραγωγοί καρπουζιών και πεπονιών της Ηλείας και της δυτικής Αχαΐας έχουν πάθει ζημιά από την μεγάλη διαφορά θερμοκρασιών την ημέρα με την νύχτα, «κούφωσαν» και έχουν γίνει μη εμπορεύσιμα. Όμως ο ΕΛΓΑ δεν αποζημιώνει αυτή την ζημιά.

Είναι άδικο την στιγμή που πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές οι παραγωγοί να μην αποζημιώνονται για ζημιές από ακραίες καιρικές συνθήκες λόγω του αναχρονιστικού Κανονισμού του ΕΛΓΑ. Αυτό θα αναγκάσει πολλούς παραγωγούς να εγκαταλείψουν την καλλιέργεια. 

Με τον Διευθυντή του υποκαταστήματος συζητήσαμε και για άλλες περιπτώσεις ζημιών όπως στα αμπελοειδή της Πηνείας, καθώς και για πορίσματα που έχουν καθυστερήσει να αναρτηθούν στους πληγέντες».

Δημοσιεύθηκε η 2η Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την υποβολή αιτήσεων ενίσχυσης του Υποέργου 2: «Εκσυγχρονισμός του πρωτογενούς τομέα» της Δράσης «Οικονομικός μετασχηματισμός του αγροτικού τομέα» του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Η υποβολή των αιτήσεων ενίσχυσης και των φακέλων υποψηφιότητας ξεκινά στις 14/06/2023 και ολοκληρώνεται στις 14/8/2023.

Η δράση έχει ως στόχο την αύξηση της προστιθέμενης αξίας των γεωργικών προϊόντων, την προώθηση της καινοτομίας και την προστασία του περιβάλλοντος.

H δημόσια ενίσχυση ανέρχεται σε 35.000.000 € και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την περίοδο 2022-2025.

Στόχος του Υποέργου, είναι:
α) Η αύξηση του βαθμού συνεργασίας στον πρωτογενή τομέα
β) Η βελτίωση της οικονομικής αποδοτικότητας όλων των γεωργικών εκμεταλλεύσεων
γ) Η διευκόλυνση της αναδιάρθρωσης και του εκσυγχρονισμού των γεωργικών εκμεταλλεύσεων
δ) Η βελτίωση της θέσης του αγροτών στην αλυσίδα αξίας
ε) Η καθετοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας
στ) Η εφαρμογή της συμβολαιακής γεωργίας
ζ) Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων στις αγορές μέσα από την αξιοποίηση της έρευνας, της σύγχρονης τεχνολογίας και των ψηφιακών εργαλείων
η) Η ενσωμάτωση διαδικασιών καινοτομίας και χρήσης νέων τεχνολογιών αλλά και διαδικασιών
φιλικών προς το περιβάλλον, που περιορίζουν το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής
θ) Η βιώσιμη ανάπτυξη και η αποδοτικότερη διαχείριση των φυσικών πόρων
ι) Η δημιουργία του κατάλληλου υπόβαθρου για την παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας και στην τυποποίηση και εμπορία αυτών, ιδανικά σε συνθήκες που τονίζουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του ελληνικού αγροδιατροφικού τομέα

Το κάθε επενδυτικό σχέδιο πρέπει να εκπληρώνει τουλάχιστον έναν από αυτούς τους στόχους.

Η αξιολόγηση των αιτήσεων ξεκινά στις 16 Αυγούστου 2023 και ολοκληρώνεται την 29η Σεπτεμβρίου 2023. Το τέταρτο τρίμηνο του 2023 (Οκτώβριος) αναμένεται να ξεκινήσει η διαδικασία υποβολής, αξιολόγησης και ελέγχου των σχετικών αιτημάτων πληρωμής.

Οι δυνητικοί δικαιούχοι υποβάλλουν την αίτηση ενίσχυσης και επισυνάπτουν τα απαιτούμενα συνοδευτικά έγγραφα/αρχεία. Η αίτηση μαζί με το σύνολο των δικαιολογητικών υποβάλλονται στην Ενιαία Ψηφιακή Πύλη του Δημοσίου gov.gr

Επιλέξιμες δαπάνες
α) Οι δαπάνες σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις που συνδέονται με πρωτογενή γεωργική παραγωγή θα αφορούν:
αα) Κατασκευή και βελτίωση ακινήτων (σε επίπεδο γεωργικών εκμεταλλεύσεων π.χ. στάβλοι, γεωργικές αποθήκες κ.ά.).
ββ) Αγορά μηχανημάτων και εξοπλισμού, μέχρι το ύψος της αγοραίας αξίας του στοιχείου ενεργητικού.
γγ) Απόκτηση ή ανάπτυξη λογισμικού υπολογιστών και απόκτηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών εκμετάλλευσης, δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας και εμπορικών σημάτων.
δδ) Μπορούν να υπαχθούν, επενδυτικά σχέδια της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής, στους ακόλουθους τομείς, τα οποία αφορούν συγκεκριμένα:
i. Στον τομέα φυτικής παραγωγής: 
Εκμεταλλεύσεις όλων των τύπων και παραγωγικών συστημάτων φυτικής παραγωγής, όπως συμβατική, πιστοποιημένη -ολοκληρωμένη, βιολογική, κ.λπ. - υπαίθρια, υπό κάλυψη (θερμοκήπια, θάλαμοι καλλιέργειας μανιταριών θερμοκηπιακού τύπου, δικτυοκήπια κ.ά.).
ii. Στον τομέα ζωικής παραγωγής: 
Κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις για ίδρυση νέων, εκσυγχρονισμό υφιστάμενων εγκαταστάσεων όπως αυτές περιγράφονται στο Ν. 4056/2012 (ΦΕΚ 52 Α΄/2012). Συγκεκριμένα υπάγονται επενδυτικά σχέδια όλων των παραγωγικών κατευθύνσεων, καθώς και όλων των τύπων εκτροφής.

β) Ενισχύσεις για μέτρα προώθησης γεωργικών προϊόντων
αα) Οι επιλέξιμες δαπάνες αφορούν στη διοργάνωση διαγωνισμών και εκθέσεων, καθώς και δημοσιεύσεις για να ευαισθητοποιηθεί το ευρύ κοινό για τα γεωργικά προϊόντα, υπό την προϋπόθεση ότι δεν γίνεται αναφορά σε καμία συγκεκριμένη επιχείρηση, εμπορική επωνυμία ή προέλευση
ββ) Οι επιλέξιμες δαπάνες για τη διοργάνωση διαγωνισμών και εκθέσεων περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
i. έξοδα συμμετοχής
ii. έξοδα ταξιδιού και έξοδα για τη μεταφορά των ζώων
iii. τα έξοδα των δημοσιεύσεων και δικτυακών τόπων που αναγγέλλουν το γεγονός
iv. το μίσθωμα των εκθεσιακών χώρων και περιπτέρων και τα έξοδα εγκατάστασης και αποσυναρμολόγησής τους
v. συμβολικά έπαθλα αξίας έως 1.000 ευρώ ανά έπαθλο και ανά νικητή διαγωνισμού
γγ) Οι επιλέξιμες δαπάνες για τη δημοσιεύσεις με σκοπό την ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού για τα γεωργικά προϊόντα περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
i. το κόστος δημοσιεύσεων σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή, σε δικτυακούς τόπους και με σύντομα διαφημιστικά μηνύματα σε ηλεκτρονικά μέσα, ραδιόφωνο και τηλεόραση, με σκοπό την παροχή τεκμηριωμένων πληροφοριών σχετικά με τους δικαιούχους από συγκεκριμένη περιοχή ή που παράγουν ένα συγκεκριμένο γεωργικό προϊόν, υπό τον όρο ότι οι πληροφορίες είναι ουδέτερες και ότι όλοι οι δικαιούχοι έχουν ίσες ευκαιρίες να περιληφθούν στη δημοσίευση
ii. δαπάνες για τη διάδοση επιστημονικών γνώσεων καθώς και τεκμηριωμένων πληροφοριών σχετικά με συστήματα ποιότητας και σχετικά με γενόσημα γεωργικά προϊόντα, τα διατροφικά τους οφέλη και τις προτεινόμενες χρήσεις τους.
δδ) Τα μέτρα προώθησης μπορούν να υλοποιούνται από ομάδες παραγωγών ή άλλες οργανώσεις, ανεξαρτήτως του μεγέθους τους
εε) Η ενίσχυση χορηγείται με βάση την επιστροφή των πραγματικών δαπανών του δικαιούχου.

Δικαιούχοι
Στο συγκεκριµένο πρόγραµµα θα µπορούν να κάνουν αιτήσεις:
Συλλογικά Σχήµατα αγροτών.
Οικοτεχνίες - µεταποητικές αγροτών που µεταποιούν το δικό τους προϊόν.
Μεταποιητικές επιχειρήσεις εφόσον µεταποιούν γεωργικό και κατ’ ελάχιστο το 40% των α’ υλών που χρησιµοποιούνται προέρχονται από συµβολαιακή γεωργία.
Αγροτικές επιχειρήσεις που δεσµεύονται να καθετοποιήσουν τη µονάδα τους για τουλάχιστον µία 3ετία ξεκινώντας από το επόµενο έτος από την ολοκλήρωση της υλοποίησης της επένδυσης.

Διαβάστε την πρόσκληση εδώ

Μικρομεσαίες επιχειρήσεις μπορούν να λάβουν χρηματοδότηση μέσω των τριών νέων προγραμμάτων της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας κάνοντας μια αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα Know Your Customer (KYC).

Αφορούν τα Πράσινα Συγχρηματοδοτούμενα Δάνεια, τα Δάνεια Ψηφιακής Αναβάθμισης και τα Δάνεια Ρευστότητας Επιχειρήσεων, τα οποία χρηματοδοτούν μικρομεσαίες επιχειρήσεις μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας.

Περισσότερες από 6.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις πρόκειται να λάβουν χρηματοδότηση μέσω των τριών νέων προγραμμάτων της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας καθώς οι τράπεζες ενέκριναν τις αιτήσεις τους για δάνεια συνολικού ύψους 1,44 δις ευρώ, κατά τις 10 πρώτες ημέρες λειτουργίας της πλατφόρμας Know Your Customer (KYC).

Η υπηρεσία eGov-KYC προσφέρει μια ψηφιακή εναλλακτική στη προσκόμιση εγγράφων του δημοσίου για τη βεβαίωση στοιχείων του πολίτη σε τραπεζικά συστήματα (πατήστε εδώ).

«Έχοντας ήδη συμβάλει στη χρηματοδότηση πάνω από 40.000 ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων τα τελευταία 3 χρόνια, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα έχει λειτουργήσει την νέα πλατφόρμα KyC προσδοκώντας να βοηθήσει την διεύρυνση του αριθμού των επιχειρήσεων που έχουν πρόσβαση στα χρηματοδοτικά εργαλεία της», επισήμανε ο Υπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων, κ. Άδωνις Γεωργιάδης.

Αναλυτικά, από 15-24 Μαΐου μέσω της πλατφόρμας KYC

• υποβλήθηκαν 6.916 αιτήσεις από μικρομεσαίες επιχειρήσεις για δάνεια συνολικού ύψους 1.688.014.687 ευρώ,
• έλαβαν θετική απάντηση από τις τράπεζες 6.008 αιτήσεις για δάνεια συνολικού ύψους 1.445.738.007 ευρώ
• ενώ 908 αιτήσεις για δάνεια συνολικού ύψους 242.276.680 ευρώ αξιολογούνται από τις τράπεζες.

Έως σήμερα, 17.101 επιχειρήσεις συνδέθηκαν στην πλατφόρμα KYC της HDB.

Δεν είχαν φορολογική ενημερότητα (οφειλές προς το δημόσιο)  3.237 (ποσοστό 19%) επιχειρήσεις.

Από 9.469 επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν, για 702 επιχειρήσεις (ποσοστό 7,5%) διαπιστώθηκε αδυναμία έκδοσης ασφαλιστικής ενημερότητας (για τα προγράμματα στα οποία απαιτείται) λόγω οφειλών στον ΕΦΚΑ.

Από 9.074 επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν, οι 112 επιχειρήσεις (ποσοστό 1,2%) διαπιστώθηκε ότι είναι καταχωρημένες στα Αρχεία Δεδομένων Οικονομικής Συμπεριφοράς της ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ Α.Ε.

Ξεκίνησαν οι κοπές πρώιμου υπαίθριου καρπουζιού χαμηλής κάλυψης από την περιοχή της Τριφυλλίας, με την ζήτηση αυτή την εποχή να είναι σε υψηλά επίπεδα. 

Μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο προϊστάμενος της ΔΑΟΚ Τριφυλλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, επισημαίνει ότι «ξεκίνησε η συγκομιδή στα πρώιμα υπαίθρια καρπούζια στον Αγρίλη και στην Τερψιθέα. Τώρα κόβουν οι πρώιμες φυτεύσεις. Η καλλιέργεια καρπουζιού στην Τριφυλλία ανέρχεται σε περίπου 5.500 στρέμματα (είναι στα ίδια περίπου με τα περσινά) και η αναμενόμενη παραγωγή θα κυμανθεί στους 40 χιλιάδες τόνους. Η ποιότητα είναι φέτος σε πολύ καλά επίπεδα. Σημειωτέον ότι στην περιοχή αυτή, οι περισσότερες εκμεταλλεύσεις είναι εξοπλισμένες με δίχτυα, αντιπαγετικά και αντιχαλαζικά».

Από την πλευρά του ο κ. Κώστας Μαλάμος, παραγωγός καρπουζιών από την περιοχή των Φιλιατρών Μεσσηνίας, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «ξεκίνησε η κοπή καρπουζιού στην περιοχή από το περασμένο Σάββατο (20/5). Οι βροχές όμως δυσκολεύουν σε μεγάλο βαθμό την συγκομιδή. Τη Δευτέρα (22/5) είχαμε πέντε ώρες συνεχόμενη βροχόπτωση, πράγμα πρωτόγνωρο για αυτή την εποχή. Πάντως γενικότερα οι καιρικές συνθήκες φαίνεται να έχουν επηρεάσει αρνητικά τις μέσες αποδόσεις αλλά μια καλύτερη εικόνα θα φανεί προς το τέλος της συγκομιδής.

Τα καρπούζια πάνε στην εγχώρια αγορά αλλά κυρίως για εξαγωγή. Αυτή την περίοδο δεν υπάρχουν πολλές ποσότητες καρπουζιών θερμοκηπίου. Επίσης η ζήτηση είναι αυξημένη στις αγορές, με αποτέλεσμα οι τιμές να είναι σε καλύτερα επίπεδα σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο και να κυμαίνονται από 40 έως 50 λεπτά το κιλό. Το επόμενο διάστημα θα αυξηθούν οι κοπές και οι ποσότητες καρπουζιών στην περιοχή».    

Με μειωμένες τιμές πουλάνε οι Ισπανοί τα καρπούζια τους, ενώ αντίθετα στην λιανική αγορά οι τιμές είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα.

«Η τιμή παραγωγού για τα καρπούζια θερμοκηπίου μειώθηκε απότομα στα 20 λεπτά το κιλό», δηλώνει η ισπανίδα Adoración Blanque, πρόεδρος Νέων Αγροτών (ASAJA) της επαρχίας Almería.

Και προσθέτει: «Το κόστος παραγωγής καρπουζιού έχει αυξηθεί, κατά μέσο όρο 25%, σε σύγκριση με τις τελευταίες δύο εμπορικές σεζόν. Με τις τρέχουσες αποδόσεις υπολογίζεται το κόστος παραγωγής ότι κυμαίνεται στα 45 λεπτά το κιλό. 

Αν και η φετινή παραγωγή - παρά την μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας - είναι σε καλά επίπεδα, η απότομη πτώση τιμών, που ξεκίνησε από την περασμένη εβδομάδα, δημιουργεί οικονομικό πρόβλημα στους παραγωγούς.

Από την άλλη στην λιανική αγορά το καρπούζι πωλείται έως και 2 ευρώ το κιλό. Η υψηλή τιμή λιανικής αναγκάζει τους παραγωγούς να μειώσουν την κατανάλωση καρπουζιού σε μια περίοδο που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα (ενεργειακό κόστος κ.α.).

Δεν καταλαβαίνουμε την μεγάλη διαφορά μεταξύ της τιμής που πληρώνουν οι Ισπανοί καταναλωτές στο ράφι σε σύγκριση με την τιμή που πουλάει ο παραγωγός στο χωράφι. Αυτή η μεγάλη διαφορά τιμής φανερώνει τα προβλήματα που υπάρχουν στην τροφική αλυσίδα, με τους παραγωγούς να επενδύουν τα περισσότερα και λαμβάνουν τα λιγότερα».

Εδώ και ένα μήνα έχει υπογραφεί το νέο μνημόνιο συνεργασίας τραπεζών με το ΥπΑΑΤ για την προσφορά της «Κάρτας του Αγρότη» και στη νέα προγραμματική περίοδο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 2023-2027.

Ωστόσο επειδή υπάρχουν αλλαγές στις ενισχύσεις λόγω της νέας ΚΑΠ, οι αγρότες που την ενεργοποίησαν είχαν όριο πίστωσης για το 2023 την βασική ενίσχυση, που λάµβαναν τα προηγούµενα έτη.

Θυμίζουμε ότι κάθε χρόνο η κάρτα προέβλεπε την προείσπραξη του 80% της Βασικής και της Πράσινης Ενίσχυσης που θα εισέπρατταν το κάθε έτος ενίσχυσης οι αγρότες. Τα πράγµατα από φέτος αλλάζουν και η Πράσινη Ενίσχυση (πρασίνισµα), µε τον τρόπο που την γνώριζαν οι αγρότες, καταργήθηκε φέτος.

Οπότε οι τράπεζες άφησαν εκτός κάρτας το ποσό του πρασινίσματος αφού δεν γνώριζαν τα ποσά που θα εισπράξουν οι παραγωγοί. Επίσης η κάρτα ενεργοποιήθηκε για τους παλιούς αγρότες και όχι για τους νεοεισερχόμενους, αφού και για αυτούς δεν είναι γνωστό το ύψος της ενίσχυσης που θα έχουν.

Τώρα αναμένουν να ανοίξει το ΟΣΔΕ (από την επόμενη εβδομάδα) για να μπορέσουν να αυξήσουν το όριο πίστωσης.

Με την προσκόμιση της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης (ΟΣΔΕ) του 2023 τα ποσά ενισχύσεων που συνδέονται με το «πρασίνισμα» αντικαθίστανται με τα οικολογικά σχήματα και θα δοθεί δυνατότητα χορήγησης και τυχόν συμπληρωματικού ορίου. Επίσης με τη δήλωση ΟΣΔΕ θα μπορέσουν να ενεργοποιήσουν την Κάρτα Αγρότη και οι νεοεισερχόμενοι αγρότες.

Συνεχίζονται οι κοπές πεπονιού με τη ζήτηση να είναι αυξημένη και τις τιμές να παρουσιάζουν μια ανοδική πορεία το τελευταίο διάστημα.

Ο κ. Γιώργος Τσικνάκης, παραγωγός από την Μεσαρά στην Κρήτη, δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ότι «οι κοπές για τα πεπόνια θερμοκηπίου ξεκίνησαν από νωρίς τον Μάρτιο. Οι καιρικές συνθήκες δεν δημιούργησαν μέχρι στιγμής πρόβλημα στην παραγωγή και οι αποδόσεις κυμαίνονται σε καλά επίπεδα. 

Στην αρχή η ζήτηση ήταν μειωμένη αλλά τις τελευταίες ημέρες έχει αυξηθεί. Επειδή δεν είναι μεγάλες ποσότητες τα πεπόνια αυτή την εποχή πάνε κυρίως προς την εγχώρια αγορά και πολύ λίγα πάνε για εξαγωγή. Οι τιμές ήταν στα 80 λεπτά αλλά στη συνέχεια ανέβηκαν και έφτασαν ακόμη και στα 1,30 ευρώ για τα καλής ποιότητας πεπόνια. Αναμένουμε τις επόμενες ημέρες να αυξηθεί περαιτέρω η ζήτηση».

Ο κ. Μανώλης Δουλγεράκης, παραγωγός θερμοκηπιακού πεπονιού από την ίδια περιοχή, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «από αρχές Απριλίου άρχισαν να βγαίνουν στην εγχώρια αγορά τα πολύ πρώιμα πεπόνια. Τώρα κάνουν κοπές όσοι φύτεψαν τον περασμένο Φεβρουάριο. Πάντως ακόμη δεν υπάρχουν μεγάλες ποσότητες.
Οι καιρός δεν έχει δημιουργήσει φέτος πολλά προβλήματα στην καλλιέργεια. Το πεπόνι δεν θέλει μεγάλη υγρασία γιατί σκάει η φλούδα του. Επίσης η απότομη αύξηση της θερμοκρασίας του δημιουργεί κάποια ποιοτικά προβλήματα.

Όσον αφορά την ζήτηση εξαρτάται από την θερμοκρασία, θέλει ζέστη για να αγοράσει ο καταναλωτής πεπόνια. Υπάρχουν ήδη στην Κρήτη αρκετοί τουρίστες αλλά για το επόμενο διάστημα αναμένεται να αυξηθούν οι κρατήσεις. Τα ξενοδοχεία δεν ζητούν καλής ποιότητας πεπόνια αλλά βοηθούν να απορροφηθούν αρκετές ποσότητες από την αγορά (δεύτερης ποιότητας).

Η ποιότητα δίνει την τιμή στο πεπόνι. Την περαμένη Πέμπτη (4/5) η τιμή κυμάνθηκε γύρω στο 1 ευρώ. Την Παρασκευή (5/5/) αυξήθηκε στα 1,10 - 1,30 ευρώ και το Σάββατο (6/5) η μέση τιμή κυμαινόταν στα 1,15 αλλά έφτασε ακόμη και στα 1,40 ευρώ για τα καλής ποιότητας πεπόνια».

O Αντώνης Γκόνης, παραγωγός από τους Γαργαλιάνους της Μεσσηνίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «καλλιεργώ πεπόνια χαμηλής κάλυψης. Τώρα έχουμε ξεσκεπάσει και σε περίπου 20 ημέρες αναμένεται να ξεκινήσει η συγκομιδή τους. Γενικά φαίνεται ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν σοβαρά προβλήματα στην καλλιέργεια. Ελπίζουμε το επόμενο διάστημα οι θερμοκρασίες να παραμείνουν στα σημερινά επίπεδα».

Ο κ. Θανάσης Παλούκης, έμπειρος παραγωγός πεπονιών από την Βόνιτσα Αιτωλοακαρνανίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή στα πεπόνια θερμοκηπίου αναμένεται να ξεκινήσουν οι κοπές μετά τις 15 Μαΐου. Οι καιρικές συνθήκες δεν έχουν δημιουργήσει προβλήματα στην καλλιέργεια και οι τιμές παραγωγού έχουν μέχρι στιγμής μια καλή πορεία». Στα υπαίθρια πεπόνια η συγκομιδή αναμένεται να ξεκινήσει από 15 έως 20 Ιουνίου».

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «ξεκίνησε η συγκομιδή και εξαγωγή πεπονιών θερμοκηπιακής καλλιέργειας, καθώς και των υπόλοιπων εαρινών φρούτων. Τις επόμενες εβδομάδες η ροή των εξαγωγών τους αναμένεται να αυξηθεί, ενώ η παραγωγή τους εκτιμάται ότι θα κυμανθεί σε κανονικά επίπεδα και θα είναι ποιοτικά αναβαθμισμένη».

Εδώ και 2 μήνες έχει ξεκινήσει η συγκομιδή για τα στρογγυλά καρπούζια θερμοκηπίου στην Κρήτη, ενώ ακολούθησαν από τέλη Απριλίου τα καρπούζια της Ηλείας. Όπως αναφέρουν οι παραγωγοί στον ΑγροΤύπο αν και ξεκίνησαν σε καλά επίπεδα οι τιμές στη συνέχεια είχαμε μείωση λόγω προβλημάτων στη ζήτηση.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο παραγωγός κ. Γιώργος Τσικνάκης, «καλλιεργώ 60 στρέμματα υπαίθρια με χαμηλή κάλυψη και 15 στρέμματα σε θερμοκήπια. Από Μάρτιο έχουν ξεκινήσει να κάνουν κοπές τα καρπούζια θερμοκηπίου στην Κρήτη. Οι τιμές ξεκίνησαν από 1,30 ευρώ το κιλό και στη συνέχεια έπεσαν στα 70 λεπτά. Όσο αυξάνουν οι ποσότητες τόσο πιέζονται οι τιμές και αυτή την εποχή έχουν μια μέση τιμή γύρω στα 35 λεπτά και για τα πολύ καλής ποιότητας φτάνουν έως 50 λεπτά».

Ο έμπορος από το Τυμπάκι κ. Μανόλης Χαριστάκης, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «από Μάρτιο έχει φέτος ξεκινήσει η συγκομιδή καρπουζιών στην Κρήτη. Αυτή την εποχή στην αγορά είναι τα καρπούζια της Κρήτης και της Ηλείας. Η ζήτηση είναι σε καλά επίπεδα και οι τιμές στα τέλη Απριλίου κυμαίνονταν από 60 - 80 λεπτά το κιλό. Τα καρπούζια της Κρήτης κατευθύνονται κυρίως στην εγχώρια αγορά».

Από τα τέλη Απριλίου έχουν ξεκινήσει να βγαίνουν στην αγορά τα καρπούζια από τα θερμοκήπια της Ηλείας.

Ο κ. Ηλίας Χρυσόστομος, παραγωγός θερμοκηπιακού καρπουζιού από την Αμαλιάδα, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «από τα τέλη Απριλίου άρχισαν να βγαίνουν στην αγορά τα καρπούζια της Ηλείας (θερμοκήπια και υψηλά «τολ»). Οι καιρικές συνθήκες δεν έχουν βοηθήσει την ζήτηση ούτε στην εγχώρια αγορά ούτε στις εξαγωγές. Οι τιμές είναι σε χαμηλά για την εποχή επίπεδα. Υπήρξαν προβλήματα και στην καλλιέλεργεια λόγω χαμηλών θερμοκρασιών και χαλαζοπτώσεων στην περιοχή. Ακόμη η τιμή τους είναι πάνω από 50 λεπτά αλλά δεν φαίνεται να υπάρξει καλή εικόνα στην ζήτηση αν δεν αυξηθούν οι θερμοκρασίες».

Όπως δηλώνει στον Αγροτύπο ο κ. Αντώνης Πετρόπουλος, παραγωγός καρπουζιών από τα Λεχαινά,  «στην περιοχή μας αν βοηθήσει ο καιρός θα ξεκινήσουμε τις κοπές καρπουζιού. Θέλουμε ηλιοφάνεια για να αποκτήσουν καλό χρωματισμό τα καρπούζια. Άλλες όμως περιοχές της Ηλείας, όπως Βάρδα και Αμαλιάδα, έχουν ξεκινήσει να κόβουν. Τα πρώιμα έχουν κάποιο πρόβλημα στην καρπόδεση. Τα καρπούζια της περιοχής πάνε κυρίως για εξαγωγή και αυτό που θέλουμε είναι το επόμενο διάστημα υψηλές θερμοκρασίες στην Ευρώπη για να υπάρξει καλή ζήτηση».

Μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο προϊστάμενος της ΔΑΟΚ Τριφυλλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, επισημαίνει ότι «από αρχές Απριλίου ξεσκεπάστηκαν τα πρώιμα υπαίθρια καρπούζια της περιοχής. Έχει ολοκληρωθεί η καρπόδεση χωρίς προβλήματα. Αυτές τις ημέρες όσοι διαθέτουν αντιχαλαζικά - αντιανεμικά δίχτυα (το 50% των παραγωγών της περιοχής) τα σκέπασαν για να τα προστατέψουν από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες που αναμένονται τις επόμενες ημέρες. Η συγκομιδή - αν βοηθήσει ο καιρός - θα ξεκινήσει για τα πρώιμα σε δεκαπέντε ημέρες. Η καλλιέργεια καρπουζιού στην Τριφυλλία ανέρχεται σε περίπου 5.500 στρέμματα και η αναμενόμενη παραγωγή θα κυμανθεί στους 38 - 40 χιλιάδες τόνους». 

Το ΥπΑΑΤ έστειλε προς έγκριση στην Ευρωπαική Επιτροπή, μια δεύτερη δέσμη αιτήματος αποζημιώσεων, βάσει του προσωρινού πλαισίου κρατικών ενισχύσεων λόγω εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία (ουκρανόμετρου), συνολικού ύψους 30,43 εκατ. ευρώ.

Οι ενισχύσεις θα καταβληθούν στους παραγωγούς κατόπιν λήψης της σχετικής έγκρισης από την ΕΕ.

Αφορά τα εξής προϊόντα:

• Μελίσσια της επικράτειας, ποσού 12 εκατ. ευρώ (κυρίως στις Π.Ε. Ηρακλείου, Χανίων, Αιτωλοακαρνανίας, Χαλκιδικής, Λάρισας).
• Καπνά επικράτειας, ποσού 5,69 εκατ. ευρώ (κυρίως στις Π.Ε. Ροδόπης, Ξάνθης, Πιερίας, Σερρών).
• Κορινθιακή σταφίδα, ποσού 4,72 εκατ. ευρώ (κυρίως στις Π.Ε. Κορινθίας, Αχαΐας, Ηλείας, Μεσσηνίας).
• Αχλάδια επικράτειας, ποσού 4,70 εκατ. ευρώ (κυρίως στις Π.Ε. Λάρισας, Μαγνησίας, Πέλλας, Ημαθίας).
• Σπαράγγια επικράτειας, ποσού 2,61 εκατ. ευρώ (κυρίως στις ΠΕ Πέλλας, Καβάλας, Έβρου, Ξάνθης)
• Κρόκο επικράτειας, ποσού 707,5 χιλ. ευρώ (Π.Ε. Κοζάνης).

Με όριο πίστωσης την βασική ενίσχυση, που λάµβαναν οι παραγωγοί τα προηγούµενα έτη, θα ενεργοποιηθεί η Κάρτα Αγρότη για το 2023 και αναµένεται να είναι διαθέσιµη στους δικαιούχους τις επόµενες ηµέρες (πριν το Πάσχα).

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και οι τράπεζες υπέγραψαν την Παρασκευή (7/4) το σχετικό µνηµόνιο συνεργασίας προκειµένου να προχωρήσουν τα πιστωτικά ιδρύματα στην ενεργοποίηση της κάρτα του αγρότη.

Κάθε χρόνο η κάρτα προέβλεπε την προείσπραξη του 80% της Βασικής και της Πράσινης Ενίσχυσης που θα εισέπρατταν το κάθε έτος ενίσχυσης οι αγρότες. Τα πράγµατα από φέτος αλλάζουν λόγω της νέας ΚΑΠ. Το πρασίνισµα, µε τον τρόπο που το γνώριζαν οι αγρότες, καταργείται από φέτος. Οι αλλαγές με τα οικολογικά σχήματα (eco-schemes) της νέας ΚΑΠ έχουν σαν αποτέλεσμα να μην είναι γνωστά τα ποσά της ενίσχυσης. 

Οπότε οι τράπεζες αφήνουν εκτός κάρτας το ποσό του πρασινίσματος. Επίσης η κάρτα θα αφορά τους παλιούς αγρότες και όχι τους νεοεισερχόμενους, αφού και για αυτούς δεν γνωρίζουμε το ύψος της ενίσχυσης που θα έχουν.

Η ενεργοποίηση της κάρτας αγρότη αναμένεται να γίνει μέσα στην Μεγάλη Εβδομάδα, όπως αναφέρουν τραπεζικοί κύκλοι στον ΑγροΤύπο. 

Μετά από μεγάλη καθυστέρηση αναμένεται να ενεργοποιηθεί το επόμενο διάστημα το μέτρο της κάρτας αγρότη.

Σύμφωνα με το ΥπΑΑΤ, «μέσα στην εβδομάδα προωθείται η υπογραφή σχετικού μνημονίου με τις τράπεζες για την ενεργοποίηση της κάρτας αγρότη, λαμβάνοντας υπόψη τις νέες παραμέτρους που έχουν επέλθει με την εφαρμογή της ΚΑΠ 2023-2027, ώστε να αρχίσει άμεσα η διαδικασία της δανειοδότησης των αγροτών».

Με την Κάρτα του Αγρότη, μέχρι το 2022, μπορούσαν οι αγρότες να έχουν άμεση χρηματοδότηση των δαπανών τους με τη δυνατότητα προείσπραξης του 80% της Βασικής και της Πράσινης Ενίσχυσης. 

Ωστόσο πολλά έχουν αλλάξει στη νέα ΚΑΠ όσον αφορά την Πράσινη Ενίσχυση και ποιες δράσεις από το νέο πρασίνισµα θα µπορεί να κάνει ο δικαιούχος και θα δηλώσει στο ΟΣ∆Ε του 2023. 

Για να τα δηλώσουν όμως στο ΟΣΔΕ οι παραγωγοί θα πρέπει να έχουν πληροφόρηση πόσα οικολογικά σχήματα (eco-schemes) της νέας ΚΑΠ φέτος θα εφαρμοστούν.

Εκτός του ζητήματος που έχει προκύψει με τα οικολογικά σχήματα, η οριζόντια μείωση της βασικής ενίσχυσης κατά 22% αλλά και η σύγκλιση που έχει προκληθεί από τη νέα ΚΑΠ, δημιουργεί επιπλέον προβλήματα.

Στην πρόσφατη συνάντηση των Δ.Σ. των Αγροτικών Συλλόγων Γαργαλιάνων και Φιλιατρών με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γεωργαντά, συζητήθηκε και το θέμα των ζημιών στην καλλιέργεια τομάτας από τον ιό της καστανής ρυτίδωσης.

Θυμίζουμε ότι στην Ελλάδα το 2019 ο ιός εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε θερμοκηπιακές εγκαταστάσεις στα Χανιά και στην Κυπαρισσία.

Ο κ. Άγγελος Κοροβίλας, παραγωγός θερμοκηπιακών καλλιεργειών και πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Φιλιατρών, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «το πρόβλημα θα συνεχιστεί και φέτος, αφού δεν υπάρχει τρόπος αντιμετώπισής του. 

Στην περιοχή της Τριφυλίας η καλλιεργούμενη έκταση στα θερμοκήπια ανέρχεται σε 2.800 στρέμματα περίπου. Η καλλιέργεια γίνεται σε δύο καλλιεργητικές περιόδους. Η 1η αρχίζει Δεκέμβριο και ολοκληρώνεται Ιούλιο και η 2η αρχίζει Ιούλιο και ολοκληρώνεται Δεκέμβριο. Η καλλιεργούμενη έκταση της πρώτης καλλιεργητικής περιόδου ανέρχεται σε περίπου 1.300 στρέμματα και στην δεύτερη καλλιεργητική περίοδο περίπου σε 1.100 στρέμματα.

Τα τελευταία χρόνια οι ζημιές από τον ιό της καστανής ρυτίδωσης των καρπών της τομάτας είναι πολύ μεγάλες. Ο ιός προσβάλλει τα φύλλα και προκαλεί χλώρωση, μωσαϊκό και κατσάρωμα. Προσβάλλει τους καρπούς και προκαλεί καστανές περιοχές, ρυτίδωση, παραμορφώσεις, ανομοιόμορφη ωρίμανση και τους καθιστά μη εμπορεύσιμους. Τα ασθενή φυτά παρουσιάζουν μειωμένη ανθοφορία και καρπόδεση με αποτέλεσμα να έχουμε μείωση της παραγωγής έως και 70%.

Η μείωση της παραγωγής ξεπέρασε το 50% για το 2022 στην περιοχή μας. Επιπλέον προέκυψε υποβάθμιση της ποιότητας και μείωση της εμπορικής αξίας του προϊόντος.

Το κόστος παραγωγής είναι αυξημένο, κατά 50%, λόγω αύξησης της τιμής των λιπασμάτων, των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, της ενέργειας και των εργατικών. Τα έσοδα από τις πωλήσεις πολύ μειωμένα κατά 50% εξαιτίας της υποβάθμισης της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων και της μείωσης της παραγωγής. Η ακαθάριστη πρόσοδος τελικά πολύ μειωμένη.

Οι παραγωγοί με σεμινάρια και ενημερώσεις με έντυπο και ηλεκτρονικό υλικό λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα για την μείωση των προσβολών και τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού. Όμως η υψηλή μολυσματική ικανότητα του ιού και η ένταση των προσβολών, καθώς και ο τρόπος μετάδοσης του ιού δυσκολεύουν την αντιμετώπισή του. Επιπλέον οι καλλιεργούμενες ποικιλίες και υβρίδια είναι ευαίσθητες και προσβάλλονται από τον ιό. Δεν υπάρχουν ανθεκτικά υβρίδια και ποικιλίες.

Η προσβολή της καλλιέργειας από τον ιό και οι επιπτώσεις από την έλλειψη εργατικών χεριών, την αύξηση της τιμής των εισροών και της ενέργειας έχουν μειώσει το εισόδημα των παραγωγών σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Η οικονομική ενίσχυση είναι αναγκαία για να στηριχθεί το εισόδημα των παραγωγών και να συνεχιστεί η τροφοδοσία της διατροφικής αλυσίδας».

Απολογισμός της κατάστασης στην αγορά αγροτικών προϊόντων στην ΕΕ έγινε στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας, που πραγματοποιήθηκε στις 20 Μαρτίου 2023.

Στα θέματα που απασχόλησαν τη συζήτηση περιλαμβάνονταν ο αντίκτυπος των γεωργικών εισαγωγών από την Ουκρανία στους γεωργούς των γειτονικών χωρών της ΕΕ, οι συνεχιζόμενες υψηλές τιμές των εισροών, όπως η ενέργεια, οι ζωοτροφές και τα λιπάσματα, οι επιπτώσεις του υψηλού πληθωρισμού των τιμών των τροφίμων στους καταναλωτές, ιδίως στους καταναλωτές με χαμηλά εισοδήματα και οι πιθανές συνέπειες της πρόσφατης απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σχετικά με τη χρήση νεονικοτινοειδών. 

Ο Επίτροπος Γεωργίας κ. Wojciechowski ενημέρωσε επίσης τους υπουργούς σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για την παροχή στήριξης μέσω του γεωργικού αποθεματικού σε γεωργούς στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Πολωνία, οι οποίοι έχουν επηρεαστεί από τις εισαγωγές προϊόντων δημητριακών, κράμβης και ηλίανθου από την Ουκρανία. Η οικονομική στήριξη, που αναμένεται να λάβουν αυτές οι τρεις χώρες, θα καταβληθεί λόγω των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι αγρότες τους εξαιτίας των εισαγωγών από την Ουκρανία, οι οποίες δημιουργούν προβλήματα στο εισόδηματά τους.

Η Επιτροπή προτείνει να κατανείμει 29,5 εκατομμύρια ευρώ στην Πολωνία, 16,75 εκατομμύρια ευρώ στη Βουλγαρία και 10,05 εκατομμύρια ευρώ στη Ρουμανία. Περισσότερα κονδύλια ζητούν οι κυβερνήσεις αυτών των χωρών.

Η Ελλάδα δεν ζήτησε στήριξη από την ΕΕ αλλά περιορίζεται σε ενισχύσεις de minimis από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Κατά την ανταλλαγή απόψεων, οι υπουργοί ενημερώθηκαν επίσης από την Επιτροπή σχετικά με την έκθεση που εκπόνησε τον Ιανουάριο η ευρωπαϊκή ομάδα προβληματισμού για το χοίρειο κρέας, οι συστάσεις της οποίας έτυχαν θετικής υποδοχής, καθώς και από τη λετονική και τη λιθουανική αντιπροσωπία σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η γαλακτοκομική βιομηχανία στην περιοχή της Βαλτικής.

Οι υπουργοί Γεωργίας συζήτησαν για την τρέχουσα κατάσταση των διεθνών γεωργικών αγορών, εστιάζοντας στα τελευταία στοιχεία για τις εισαγωγές και τις εξαγωγές, τις σχέσεις με βασικούς εμπορικούς εταίρους και τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για εμπορικές συμφωνίες.

Οι υπουργοί συμφώνησαν ότι ο γεωργικός τομέας της ΕΕ παρέμεινε πολύ ανταγωνιστικός στην παγκόσμια αγορά και αποδείχθηκε ανθεκτικός στις πρόσφατες κρίσεις, όπως η COVID-19 και ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία, αλλά τόνισαν την ανάγκη να συνεχιστεί η προστασία των ευαίσθητων τομέων προκειμένου να διατηρηθεί η αυτάρκεια της ΕΕ. Εξέφρασαν την υποστήριξή τους για τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για εμπορικές συμφωνίες, αναγνωρίζοντας παράλληλα την ανάγκη να προωθηθεί η βιώσιμη γεωργία στην ΕΕ και παγκοσμίως.

Κατά τη συζήτηση, η Αυστρία ενημέρωσε σχετικά με τις γεωργικές πτυχές της συμφωνίας ελευθέρων συναλλαγών μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη και Ουρουγουάη).

Ακόμη οι υπουργοί ενημερώθηκαν σχετικά με το μέλλον του πρωτοκόλλου ΣΣΒΑ ΕΕ-Μαρόκου, τις γεωργικές και δασοκομικές πτυχές του νομοθετήματος για την αποκατάσταση της φύσης, καθώς και την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με μια νέα συμφωνία για τους επικονιαστές.

Το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα με τα οποία καθορίζονται οι προτεραιότητές του για τις εργασίες του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), με έμφαση στην προώθηση της μετάβασης σε ένα βιώσιμο σύστημα τροφίμων και στην επίτευξη επισιτιστικής ασφάλειας για όλους. 

Οι υπουργοί Γεωργίας ενέκριναν επίσης επικαιροποιημένες κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τη σύνοδο των υπουργών Γεωργίας της G20 που θα πραγματοποιηθεί στις 15-17 Ιουνίου 2023, στο Hyderabad, της Ινδίας.

Σοβαρά προβλήματα από το 2023 δημιουργεί η μεταβατική διάταξη για τον καθορισμό τύπων και τεχνικών προδιαγραφών των θερμοκηπίων.

Ο σχετικός νόμος του 2020, που είχε πάρει παράταση, από το 2023 θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται και ουσιαστικά βγάζει εκτός λειτουργίας μεγάλο αριθμό θερμοκηπίων της χώρας. 

Το πρόβλημα δημιουργήθηκε από την Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) 2243/333582/27-11-2020 (ΦΕΚ Β΄5432/09-12-2020), η οποία επανακαθόρισε τους τύπους και τις τεχνικές προδιαγραφές κατασκευής θερμοκηπίων, στο άρθρο 28 αναφέρει: «θερμοκήπια ή θάλαμοι καλλιέργειας μανιταριών, στα οποία είχαν δοθεί εγκρίσεις τύπου είτε από την τέως Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος είτε από το ΥπΑΑΤ και έχουν εγκατασταθεί πριν από την έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης υποχρεούνται εντός τριών ετών από την έναρξη ισχύος της, να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις της παρούσας απόφασης και να αιτηθούν νέας έγκρισης εφόσον πληρούν τον ευρωκώδικα ΕΝ13031.01 και 02. Σε αντίθετη περίπτωση παύουν να ισχύουν από την εφαρμογή της παρούσας απόφασης και απαιτείται να αιτηθούν νέας έγκρισης εντός 6 μηνών».

Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό από την ανωτέρω μεταβατική διάταξη, η οποία προβλέπει ότι οι εγκρίσεις τύπου που είχαν δοθεί παύουν να ισχύουν από την εφαρμογή της ΥΑ, ουσιαστικά καταδικάζεται ένας μεγάλος αριθμός θερμοκηπίων να στερηθεί την έγκριση τύπου και συνεπώς, να μην μπορεί πλέον να μεταβιβασθεί ή να ηλεκτροδοτηθεί ή να αρδευτεί κινδυνεύοντας και με πρόστιμο αυθαίρετης κατασκευής. Κι αυτό γιατί σε μια θερμοκηπιακή κατασκευή ετών, δεν μπορεί να προσαρμοστεί ο σκελετός του θερμοκηπίου σε νέες προδιαγραφές διαστάσεων, ενώ κοστίζει λιγότερο να κατασκευάσεις ένα νέο θερμοκήπιο παρά να ανακατασκευάσεις εκ θεμελίων το υπάρχον. 

Το πρόβλημα δεν θα προκύψει μόνο στην περίπτωση της μεταβίβασης ή της τροποποίησης της ηλεκτροδότησης των παλαιών θερμοκηπίων. Η έγκριση τύπου έχει την θέση της αδειοδότησης του θερμοκηπίου από την Πολεοδομία. Σε περίπτωση καταγγελίας κάποιου τρίτου, εφόσον δεν μπορεί να εκδοθεί σήμερα έγκριση τύπου, κινδυνεύει ο ιδιοκτήτης του θερμοκηπίου με δυσβάστακτο κόστος αυθαίρετης κατασκευής.

Είχε δημιουργηθεί μια Ομάδα Εργασίας στο ΥπΑΑΤ αλλά ακόμη περιμένουμε να μας ανακοινώσουν τι αποφάσεις πήρε.

Διαβάστε την σχετική επιστολή που είχε στείλει το 2021 η ΔΑΟΚ Τριφυλίας στην Περιφέρεια Πελοποννήσου για το συγκεκριμένο πρόβλημα (πατήστε εδώ)

Το 2022 ήταν μια δύσκολη χρονιά για τις θερμοκηπιακές μονάδες υδροπονικής καλλιέργειας ντομάτας που λειτουργούν με φυσικό αέριο στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα.

Παρόλα αυτά κατάφεραν να ξεπεράσουν τα μεγάλα προβλήματα και το 2023 φαίνεται να ανοίγονται πιο θετικές προοπτικές για τον κλάδο λόγω της διόρθωσης προς τα κάτω των τιμών ενέργειας.

Οι Κήποι Καρδίτσας είναι μια υπερσύγχρονη θερμοκηπιακή μονάδα υδροπονικής καλλιέργειας ντομάτας που λειτουργεί από το 2020. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο βασικός µέτοχος και διευθύνων σύµβουλος της «Κήποι Καρδίτσας», Αργύρης Παπαργυρόπουλος, «εστιάζουμε στην ποιότητα, την καινοτομία και την αειφορία. Στο πλαίσιο αυτό έχουν επιλεγεί ποιοτικές ποικιλίες σπόρων ντοµάτας τύπου beef, από πιστοποιηµένους οίκους παραγωγής σπόρων.

Καλλιεργούμε 50 στρέμματα με ντομάτες. Υπάρχουν δύο σταθμούς Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ ή CHP) που λειτουργούν με φυσικό αέριο και παράγουν ταυτόχρονα 4 MW ηλεκτρικής και 5 MW θερμικής ενέργειας την ώρα. Η ηλεκτρική ενέργεια διοχετεύεται στο δίκτυο της ΔΕΔΔΗΕ μέσης τάσης, ενώ η θερμική χρησιμοποιείται για τη θέρμανση του θερμοκηπίου. Στις εγκαταστάσεις λειτουργούν ψυκτικοί θάλαμοι και μονάδες διαλογής και συσκευασίας. 

Το φυσικό αέριο το 2022 είχε φτάσει να είναι 20 φορές πιο ακριβό σε σχέση με την τιμή που είχε πριν ξεκινήσει ο πόλεμος της Ουκρανίας. Τώρα έχει κάπως μειωθεί η τιμή του αλλά παραμένει ακόμη σε υψηλά επίπεδα (είναι τριπλάσια σε σχέση με το 2020). Επίσης στα είδη συσκευασίας και στο εργατικό είχαμε αύξηση του κόστους.

Φυτεύσεις της ντομάτας γίνονται από τα μέσα Δεκεμβρίου μέχρι μέσα Μαρτίου και όλο τον υπόλλοιπο χρόνο είμαστε στην αγορά με ντομάτες τύπου beef. Την παραγωγή μας την πουλάμε στην Ελλάδα. Εδώ και μια εβδομάδα έχουμε βγει στην αγορά. Σίγουρα οι καταναλωτές έχουν μειώσει τις αγορές τους. Για αυτό σκεφτόμαστε να ξεκινήσουμε εξαγωγές. Πέρασε μια δύσκολη χρονιά το 2022 η υδροπονική καλλιέργεια ντομάτας αλλά καταφέραμε να κρατηθούμε».

Από την πλευρά του ο κ. Γιώργος Στασινόπουλος, Εμπορικός Διευθυντής της επιχείρησης, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «παρά τα προβλήματα το 2022 βγήκαμε στην αγορά με την μικρόκαρπη κερασοντομάτα (Cherry) σε συσκευασία 500 γραμμαρίων (κούπα). Είναι ένα προϊόν που έχει μεγαλύτερο κόστος παραγωγής και εργατικών. Καλλιεργήσαμε το 10% της έκτασης με τα ντοματίνια. Είναι ένα προϊόν πιο γκουρμέ και δεν πωλείται χύμα, οπότε έχει πιο υψηλή τιμή σε σχέση με την μεγαλόκαρπη».

Τα θερμοκήπια Σαββίδη - DRAMELLO FRESH, έχουν κατασκευαστεί το 2014 στη Δράμα και ειδικεύονται στην υδροπονική καλλιέργεια τομάτας, κάνοντας χρήση ΣΗΘΥΑ (CHP). Η παραχθείσα θερμική ενέργεια, χρησιμοποιείται στο θερμοκήπιο για θέρμανση, ενώ η παραχθείσα ηλεκτρική ενέργεια πωλείται στον Δημόσιο Φορέα Ηλεκτροδότησης. 

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιάννης Καδόγλου, Γεωπόνος και Διευθυντής Παραγωγής στα Θερμοκήπια Σαββίδη Α.Ε. «από το 2006, με μεγάλη καθυστέρηση, σε σχέση με την Ευρώπη, λειτουργούν και στην Ελλάδα θερμοκήπια που χρησιμοποιούν συμπαραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας. Είχα την τύχη να εργαστώ ως γεωπόνος στην πρώτη μεγάλη θερμοκηπιακή μονάδα «εκτός εδάφους» που λειτουργούσε με φυσικό αέριο. Από την πρώτη στιγμή φάνηκε ότι η χώρα μας δεν είχε συγκεκριμένη πολιτική για αυτόν τον κλάδο. 

Σε αντίθεση με άλλες χώρες, η τιμή του ρεύματος που απολάμβαναν οι παραγωγοί, πουλώντας το προϊόν αυτό, δεν συνδέονταν με την τιμή του φυσικού αερίου. Στο εξωτερικό, επίσης, οι παραγωγοί μπορούν να συνάψουν μακροπρόθεσμα συμβόλαια, σταθερής τιμής του φυσικού αερίου με τους παρόχους, κάτι που δεν συμβαίνει στην χώρα μας.   

Μετά τους περιορισμούς της Ρωσίας στη διάθεση του φυσικού αερίου, σαν αποτέλεσμα των κυρώσεων που της επέβαλε η Δύση, η τιμή του φυσικού αερίου έφτασε και σε 20πλάσια επίπεδα, στην Ευρώπη. Αυτό δημιούργησε μεγάλες αναταράξεις και στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες. 

Σαν πρώτη αντίδραση, είχαμε ακυρώσεις παραγγελιών στα φυτώρια, από τους παραγωγούς, μη μπορώντας να ανταποκριθούν στο ενεργειακό κόστος, μεταθέτοντας τις νέες φυτεύσεις τους για το τέλος του χειμώνα, χρησιμοποιώντας, μάλιστα, επιπρόσθετη, πρόχειρη, αντισταγονική θερμοκουρτίνα στο θερμοκήπιο, για να μειώσουν τον όγκο που έπρεπε να θερμάνουν. 

Στην Ελλάδα είχαμε μετάθεση ημερομηνίας μεταφύτευσης, αποφεύγοντας το χειμώνα, ενώ κάποιοι παραγωγοί έριξαν τις θερμοκρασίες μέσα στο θερμοκήπιο (με μείωση εως και 50% της θερμικής ενέργειας), κάτι που είχε κόστος στην συνολική παραγωγή. 

Η αύξηση της τιμής πώλησης του γεωργικού προϊόντος ήταν πολύ μικρή για να καλύψει τις αυξήσεις στο κόστος παραγωγής. Είχαμε και συνακόλουθες αυξήσεις στα λιπάσματα 20 - 500%, ενώ στο φυσικό αέριο, είδαμε την τιμή να αυξάνει έως και 1.700%.

Μέσα σε λίγες βδομάδες συντελέστηκαν κοσμογονικές αλλαγές στο θερμοκηπιακό τομέα. Θερμοκήπια στην Αγγλία με αγγούρι εγκαταλείφτηκαν εντελώς. Παραγωγοί από την Ολλανδία (τα θερμοκήπια εκεί καταναλώνουν το 9% του φυσικού αερίου  της χώρας), έγιναν ξαφνικά πωλητές ενέργειας, αφού τα χαμηλά συμβόλαια στο φυσικό αέριο που είχαν προσυπογράψει, τους επέτρεπαν να κάνουν περιουσίες, μεταπουλώντας το αέριο σε άλλες επιχειρήσεις. Το ίδιο έκαναν και όσοι είχαν μεγάλες δεξαμενές αποθήκευσης αερίου, «εγκαταλείποντας» έτσι την γεωργική παραγωγή. 

Το ρευστό αυτό ενεργειακό περιβάλλον συνέβαλλε, δυστυχώς και στο «πάγωμα» μεγάλων επενδύσεων που είχαν προγραμματιστεί να γίνουν στη χώρα μας. 

Οι αρχικές εκτιμήσεις, έκαναν λόγο για μεταφορά μεγάλου όγκου της παραγωγής σε χώρες της Αφρικής, όπως η Κένυα και το Μαρόκο. 
Φαίνεται όμως πως το 2023 η εικόνα αυτή αρχίζει να αντιστρέφεται. Η τιμή του φυσικου αερίου είναι μόλις τρεις φορές επάνω σε σχέση με αυτήν που είχαμε πριν λίγα χρόνια και οι παραγωγοί στην Ελλάδα άρχισαν να «ξαναζεσταίνουν» τις μηχανές τους. 

Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με φυσικό αέριο είναι από τις πιο καθαρές από τις συμβατικές μορφές ορυκτών καυσίμων. Μόνο στο νομό Δράμας η ικανότητα παραγωγής ρεύματος με μονάδες ΣΗΘ (Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και Θερμότητας) είναι της τάξεως των 20 ΜW, ενώ στα θερμοκήπια του νομού απασχολούνται πάνω από 300 άτομα. Πρέπει, λοιπόν η Πολιτεία να ασχοληθεί με τα προβλήματα αυτών των μονάδων, να απορροφά τους έντονους κραδασμούς που  προκαλούνται στην παγκόσμια, προσφέροντας σταθερότητα και αίσθημα εμπιστοσύνης σε νυν και εν δυνάμει επενδυτές».

Συνάντηση είχαν, την Τρίτη (14/3), οι Αγροτικοί Σύλλογοι Γαργαλιάνων και Φιλιατρών με την ηγεσία του ΥπΑΑΤ, παρουσία του βουλευτής Μεσσηνίας της ΝΔ, Περικλή Μαντά.

Ο ΑγροΤύπος ήταν εκεί και συνομίλησε με τους εκπροσώπους των αγροτών μετά την συνάντηση.

Όπως δήλωσαν οι κ.κ. Άγγελος Κοροβίλας και Ασημάκης Ντεμερούκας, πρόεδροι Αγροτικών Συλλόγων Φιλιατρών και Γαργιαλιάνων αντίστοιχα, «ο υπουργός κ. Γεωργαντάς μας τόνισε ότι μέχρι το τέλος της εβδομάδας θα έχει υπογραφεί η ΚΥΑ για τον καθορισμό ανώτατου ορίου θέσεων εργασίας ανά Περιφέρεια και Νομό, για απασχόληση Πολιτών Τρίτων Χωρών (ΠΤΧ) στον πρωτογενή τομέα.

Στην περιοχή της Τριφυλίας υπάρχει ανάγκη τουλάχιστον 4.500 εργατών γης για την κάλυψη των αναγκών των κηπευτικών καλλιεργειών με προσαύξηση τουλάχιστον 1.000 ακόμα στην συγκομιδή της ελιάς.

Ζητήσαμε ακόμη εκτός των Σχεδίων Βελτίωσης να υπάρξει και άλλο επενδυτικό πρόγραμμα για την επιχορήγηση στέγασης εργατών γης και αγοράς ISOBOX (προκάτ οικίσκων εργατών γης), το οποίο βλέπει θετικά ο υπουργός.

Επίσης ο κ. Γεωργαντάς δεσμεύτηκε ότι η πληρωμή της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) πετρελαίου στους αγρότες θα γίνει άμεσα.

Ζητήσαμε από τον κ. Γεωργαντά η επιστροφή του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο να γίνει με την θέσπιση ειδικού πίνακα που δεν θα λειτουργεί μόνο προς των συμφέρων των μεγάλων καλλιεργειών αλλα αναγνωρίζοντας και την εντατική εργασία που χρειάζεται κάθε καλλιέργεια. Μας ανέφερε ότι δεν υπάρχει χρόνος για αλλαγή των σχετικών πινάκων απασχόλησης εργατών και η πληρωμή θα γίνει με βάση όσα έγιναν στην προηγούμενη.

Ο υπουργός ΑΑΤ μας ανέφερε ότι βλέπει θετικά την ενίσχυση μέσω de minimis της καλλιέργειας ντομάτας επειδή αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια σοβαρά προβλήματα φυτοπροστασίας με αποτέλεσμα την μείωση της παραγωγής και την απώλεια εισοδήματος των παραγωγών. Για να γίνει αυτό όμως θα πρέπει να καταθέσει σχετικό φάκελο η τοπική ΔΑΟΚ.

Δεν θα υπάρξει καμιά αλλαγή στην πρόσκληση των Σχεδίων Βελτίωσης, τόνισε από την πλευρά του ο κ. Ευθύμιος Τσιατούρας, Προϊστάμενος της Μονάδας Επενδύσεων στις Γεωργικές Εκμεταλλεύσεις στην Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής Παρεμβάσεων Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΥΕ ΠΑΑ).

Εμείς ζητήσαμε αλλαγή των ποσών χρηματοδότησης στα Σχέδια βελτίωσης και στόχευση ανάλογα με την επένδυση. Η πρόσκληση αφήνει φωτογραφικά εκτός τα θερμοκήπια. Επενδύσεις σε θερμοκήπια, κτηνοτροφία και γεωργία ακριβείας θα πρέπει να μπορούν να συντάξουν φάκελο 250.000 ευρώ. Επίσης το πλαίσιο που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ, στις 9/3/2023, συνδέει την μέγιστη χρηματοδότηση (250.000 ευρώ) με το μέγεθος της επιχείρησης μέσω του ΟΣΔΕ 2022 αφήνοντας εκτός μεγάλης χρηματοδότησης σχεδόν κάθε νέο αγρότη».

Επανέρχονται σταδιακά οι ροές των εξαγωγών τούρκικης και μαροκινής ντομάτας στην ΕΕ.

Το τουρκικό Υπουργείο Γεωργίας και Δασών ανακοίνωσε ότι ο περιορισμός στις εξαγωγές ντομάτας, που είχε θεσπισθεί στις 2 Μαρτίου και είχε προαναγγελθεί ότι θα διαρκέσει έως τις 14 Απριλίου, έχει αρθεί από τις 7 Μαρτίου. 

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, δηλώνει ότι «η απαγόρευση αποφασίστηκε για να διασφαλιστεί η διαθεσιμότητα του εφοδιασμού στην εγχώρια αγορά και να αποτραπεί η αύξηση των τιμών της τομάτας. Ωστόσο, η απαγόρευση επικρίθηκε έντονα από τους καλλιεργητές, καθώς η ντομάτα παραμένει το κύριο εξαγωγικό προϊόν νωπών προϊόντων για την Τουρκία. Οι Τουρκία εξάγει κάθε χρόνο περίπου 600.000 τόνους ντομάτας».

Σε αύξηση των εξαγωγών ντομάτας θα προχωρήσουν και οι Μαροκινοί. Τις προηγούμενες ημέρες σε μια προσπάθεια να μειώσουν τις τιμές στην εγχώρια αγορά είχαν προχωρήσει σε περιορισμούς των εξαγωγών ντομάτας. Το Μαρόκο είναι μεγάλος προμηθευτής ντομάτας στις αγορές της Ευρώπης (ΕΕ και Ηνωμένο Βασίλειο). Οι εισαγωγές στην ΕΕ ντομάτας από το Μαρόκο ξεπερνούν τους 300.000 τόνους ετησίως. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τις προηγούμενες ημέρες να αδειάσουν τα ράφια των σούπερ μάρκετ του Ηνωμένου Βασιλείου και να βάζουν στους πελάτες τους όριο των τριών τεμαχίων.

Οι εισαγωγές φρέσκιας ντομάτας στην ΕΕ, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Κομισιόν, θα συνεχίσουν την ανοδική τάση των τελευταίων ετών. Το 2022 είχαν μια αύξηση, κατά 3%, φτάνοντας στους 730.000 τόνους.

Θετικό το πρόσημο για τους Έλληνες παραγωγούς, παρά τις ανατιμήσεις.

Υποθήκες για ακόμα καλύτερη παρουσία στο μέλλον έβαλε φέτος η ντομάτα βελανίδι, καθώς κατά κοινή ομολογία, καταφέρνει παρά τα υψηλά κοστολόγια, να φέρνει κερδοφορία στους περισσότερους παραγωγούς. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι τάσεις της αγοράς, που όσον αφορά στο εσωτερικό, δείχνει να προτιμά τα πιο γευστικά προϊόντα.

Η Ελληνική αγορά προτιμά τα πιο γλυκά, τα πιο γευστικά προϊόντα

Ο κ. Φώντας Δουλούμης, ταμίας στον Συνεταιρισμό Ανατολή τόνισε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «στην Ελλάδα έχουμε γύρω στα 45.000 στρέμματα με θερμοκηπιακές καλλιέργειες, εκ των οποίων η Κρήτη έχει γύρω στα 23.000 στρέμματα. Η Κρήτη λόγω της θέσης της έχει τη δυνατότητα να έχει προϊόν μέσα στο χειμώνα και το Μάιο, όταν αρχίζουν οι άλλες περιοχές, εμείς τελειώνουμε. Όσον αφορά στη ντομάτα βελανίδι κατά προσέγγιση οι εκτάσεις καλλιέργειας στην Κρήτη είναι γύρω στα 2.000 στρέμματα αυτή την περίοδο. Σήμερα που μιλάμε το 80% της παραγωγής σε βελανίδι αφορά Κρητικό προϊόν. Οι τιμές παραγωγού την περασμένη εβδομάδα ανέβηκαν και πάνω από 3 ευρώ το κιλό, ενώ σήμερα είναι γύρω στα 2,70. Η τιμή είναι ικανοποιητική για τον παραγωγό. Όταν η τιμή για τον παραγωγό πέσει κοντά στο 1 ευρώ το κιλό, τότε δεν υπάρχει περιθώριο κέρδους. Ένα κόστος καλλιέργειας γενικά στη ντομάτα είναι τα 5.000 ευρώ το στρέμμα. Στο βελανίδι η διαφορά είναι ότι έχει ακριβότερα εργατικά, γιατί πολύ απλά μαζεύεται με το χέρι και μιλάμε για λεπτο-δουλειά. Η ντομάτα βελανίδι έχει διαφορά από τη ντομάτα beef, την μεγαλόκαρπη, γιατί συλλέγεται επί τόπου συνήθως από τους παραγωγούς και συσκευάζεται σε κεσεδάκια για να φύγει για την αγορά. Το περισσότερο Ελληνικό βελανίδι καταναλώνεται στην εσωτερική αγορά, αλλά γίνονται και εξαγωγές. Προβλήματα γενικώς δεν υπάρχουν, παρά μόνον αν ο χειμώνας είναι βαρύς, κάτι που φέτος δεν ισχύει. Στην καλλιέργεια της ντομάτας γενικώς έχει κάνει μεγάλη ζημιά η Tuta και ο ιός της καστανής ρυτίδωσης. Όλα αυτά είναι σε έξαρση κυρίως μετά το Μάρτιο. Από υβρίδια θεωρώ τα Lobello, πολύ καλά γιατί υπερέχουν σε γεύση».

Ο κ. Νεκτάριος Παπαδάκης, είναι πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Παραγωγών Κηπευτικών Δήμου Ιεράπετρας Κάμιρος με την διακρική επωνυμία Κρητικό Περβόλι και όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο: «την τρέχουσα σεζόν υπερδιπλασιάσαμε τις εκτάσεις με ντομάτα βελανίδι, το οποίο διαθέτουμε στην εσωτερική αγορά, έχοντας συνεργασία με μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ. Έχουμε όμως και άλλες συνεργασίες. Από υβρίδια προτιμάμε το Lobello, γιατί έχουν καλή γεύση και τα ζητάει η αγορά περισσότερο. Στις συσκευασίες των 500 γραμμαρίων η ντομάτα μπαίνει με το κοτσάνι, ενώ στις συσκευασίες των 250 γραμμαρίων (ποτήρι) μπαίνει χωρίς κοτσάνι. Οι ποιότητες σε ένα θερμοκήπιο δεν είναι πάντα ίδιες. Για να έχεις ενα καλό κέρδος, με το σημερινό κόστος παραγωγής, πρέπει να έχεις μια απόδοση στους 15 με 20 τόνους ανά στρέμμα. Το κόστος παραγωγής έχει ξεπεράσει τα 6.000 ευρώ το στρέμμα λόγω των ανατιμήσεων στις εισροές, ενώ και τα εργατικά είναι πλέον στα 35-40 ευρώ αντί 30 που ήταν μέχρι πέρσι».

Έτοιμος να βάλει ντομάτα βελανίδι εμφανίζεται και ο κ. Θανάσης Παλούκης, που καλλιεργεί κηπευτικά θερμοκηπίου, αλλά και υπαίθρια στην περιοχή της Βόνιτσας στην Αιτωλοακαρνανία και τα οποία εμπορεύεται στη λαϊκή αγορά του νομού, της Λευκάδας κ.λπ. Όπως μας λέει ο κ. Παλούκης: «κλίνω να να βάλω ντομάτα βελανίδι Lobello σε ένα μήνα περίπου από σήμερα, ώστε να κάνω συγκομιδή και να έχω παραγωγή μέσα στο καλοκαίρι και ειδικά κατά την τουριστική περίοδο, που έχουν ζήτηση τα προϊόντα. Γενικά η ντομάτα βελανίδι είναι ελεγχόμενη ως προς τα κόστη καλλιέργειας θεωρώ και έχει και περιθώριο κέρδους, ειδικά αν πουλάς το καλοκαίρι».

Ανασταλτικός παράγοντας οι μεγάλες ανάγκες σε εργατικά χέρια

Ο κ. Αντώνης Πλεξουσάκης, παραγωγός ντομάτας θερμοκηπίου, από την περιοχή της Ιεράπετρας τόνισε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «αυτή την περίοδο υπάρχει παραγωγή σε ντομάτα βελανίδι και οι αποδόσεις είναι σχετικά καλές. Τα πολλά κρύα δεν κάνουν καλό στην καλλιέργεια, όπως και οι πρώιμες ζέστες, καθώς φέρνουν την παραγωγή νωρίτερα από το κανονικό και μαζεμένη. Γενικά χρειάζεται μια ισορροπία. Αυτή την περίοδο βγάζουμε γύρω στα 500 κιλά τη βδομάδα. Οι τιμές τις τελευταίες ημέρες έχουν ανεβεί, αλλά πιστεύω ότι αυτό οφείλεται σε κάμψη αποδόσεων ανά περίπτωση. Στη ντομάτα βελανίδι το βασικό πρόβλημα έχει να κάνει με το εργατικό κόστος, καθώς μαζεύονται ένα-ένα με το χέρι. Το κόστος παραγωγής με τα σημερινά δεδομένα ξεκινά από τα 2.500 - 3.000 ευρώ και μπορεί να ανέλθει και στα 5.000 ευρώ το στρέμμα. Από υβρίδια κάνουμε δοκιμές συνεχώς σε καινούργια και μελετάμε τις συμπεριφορές τους τις καλλιεργητικές, στην προσπάθεια που καταβάλλουμε για λιγότερες απώλειες από Tuta και τον ιό της καστανής ρυτίδωσης. Ένα από αυτά που δοκιμάζουμε τελευταία είναι το Solemio».

«Προσωπικά έχω τέσσερα χρόνια να βάλω ντομάτα βελανίδι. Βασικός λόγος εγκατάλειψης και στροφής σε άλλα προϊόντα είναι οι μεγάλες απαιτήσεις σε εργατικά χέρια, καθώς μιλάμε για προϊόν, που μαζεύεται ένα-ένα. Με την έλλειψη εργατών λοιπόν, αναγκαστικά, πρέπει να πάμε σε άλλα προϊόντα. Φέτος η σεζόν στη ντομάτα βελανίδι δεν ξεκίνησε και τόσο καλά, από άποψη τιμών και εμπορίου, όμως τώρα τελευταία έχεια ανεβεί η τιμή παραγωγού και με 2 και 2,5 ευρώ ανά κιλό, μένει καλό κέρδος. Η καλλιέργεια ως καλλιέργεια έχει μεγάλα κόστη, αλλά καλλιεργητικά και από άποψη ψεκασμών, έχει λιγότερες θα έλεγα απαιτήσεις από άλλα κηπευτικά. Το θετικό επίσης στη ντομάτα βελανίδι είναι πως έχει δυνατό φυτό με επίσης δυνατό ριζικό σύστημα και δεν υπάρχουν ιδιαίτερα προβλήματα από Tuta και ιό καστανής ρυτίδωσης. Γενικά είναι ελεγχόμενα τα πράγματα», μας ανέφερε από την πλευρά του ο κ. Μιχάλης Μαντζαράκης, παραγωγός προϊόντων θερμοκηπίου από την περιοχή της Ιεράπετρας.

Τέλος, ο κ. Γιάννης Ρουμελιώτης, παραγωγός από το νομό Ηρακλείου και υπεύθυνος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Παραγωγών Κηπευτικών Άρβης ανέφερε μιλώντας στον ΑγροΤύπο τα εξής: «εμείς εδώ στον Συνεταιρισμό ασχολούμαστε κυρίως με το αγγούρι και δεν έχουμε βάλει ντομάτα βελανίδι. Αποτρεπτικός παράγοντας γι' αυτό είναι χαμηλή-όλο το προηγούμενο διάστημα-τιμή παραγωγού, που ήταν γύρω στο 1 ευρώ το κιλό. Με τέτοια τιμή στη ντομάτα βελανίδι, δεν βγαίνει ούτε το κόστος καν, πόσο μάλλον κέρδος. Κατ' επέκταση, βελανίδι ντομάτα βάζουν σε άλλες περιοχές της Κρήτης και ιδίως στην Ιεράπετρα. Βέβαια, πρέπει να σημειώσουμε ότι τελευταία έχει σημειώσει αύξηση η τιμή παραγωγού».

Μείωση αναμένεται να έχουμε φέτος στις καλλιεργούμενες εκτάσεις πρώιμου υπαίθριου καρπουζιού στην Τριφυλλία, η οποία όμως διαφοροποιείται ανά περιοχή.

Πάντως οι παραγωγοί ελπίζουν να βοηθήσουν οι καιρικές συνθήκες την καλλιέργεια αλλά και την κατανάλωση για να έχουμε μια συνέχιση της καλής πορείας των τιμών όπως και πέρυσι.

Το υψηλό κόστος καλλιέργειας σε συνδιασμό με την έλλειψη εργατών γης ανάγκασε πολλούς παραγωγούς να μην παράγουν τις ίδιες ποσότητες σε σχέση με πέρσι. Το 2022 η παραγωγή καρπουζιού στην περιοχή κυμάνθηκε σε περίπου 38.000 τόνους.

Ο κ. Θεόδωρος Μπούσουλας, παραγωγός καρπουζιών από το Καλό Νερό, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «με μια μικρή καθυστέρηση ξεκίνησαν φέτος οι φυτεύσεις, οι οποίες αυτή την εποχή έχουν ολοκληρωθεί. Εκτιμώ ότι υπάρχει μια μείωση των στρεμμάτων λόγω του αυξημένου κόστους καλλιέργειας.

Οι καιρικές συνθήκες πάντως μέχρι στιγμής δεν δημιούργησαν κάποιο πρόβλημα στην καλλιέργεια, παρά μόνο μια καθυστέρηση λίγων ημερών στις φυτεύσεις. Αν συνεχίσουν να είναι καλές προβλέπω ότι από τέλος Μαρτίου με αρχές Απριλίου θα γίνει το ξεσκέπασμα και τον Μάιο θα ξεκινήσει η συγκομιδή». 

Ο κ. Κώστας Μαλάμος, καλλιεργητής καρπουζιών από την περιοχή των Φιλιατρών Μεσσηνίας, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «ολοκληρώθηκαν οι φυτεύσεις πρώιμου καρπουζιού χαμηλής κάλυψης στην περιοχή. Φέτος λόγω καιρικών συνθηκών καθυστέρησαν να ξεκινήσουν. 

Το υψηλό κόστος καλλιέργειας (εφόδια, πετρέλαια κ.α.) και τα προβλήματα με τους εργάτες γης έφεραν μια μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας, που σε κάποιες περιοχές ξεκινά από 5% και σε άλλες φτάνει μέχρι και 10%. Λένε ότι έχουμε μια αποκλιμάκωση του κόστους στα λιπάσματα αλλά ακόμη δεν έχει αρχίσει να φαίνεται στην αγορά. Επίσης φέτος δεν είχαμε αύξηση της τιμής στα νάιλον.

Αν οι καιρικές συθήκες είναι ευνοϊκές και γίνουν κανονικά τα ξεσκεπάσματα η συγκομιδή φέτος στις πρώιμες περιοχές του Αγρίλη (που είναι πρώιμη περιοχή) αναμένεται να ξεκινήσει από τα μέσα Μαΐου». 

Ο κ. Άγγελος Κοροβίλας, παραγωγός από τα Φιλιατρά, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «ολοκληρώνονται οι φυτεύσεις καρπουζιού. Υπάρχουν πολλά προβλήματα στα θερμοκήπια με κόστος και έλλειχη εργατών. Φέτος οι εκτάσεις εκτιμώ ότι είναι μειωμένες κατά 20 % σε σχέση με πέρσι».

Το καρπούζι της Τριφυλίας πάει κυρίως προς εξαγωγή και μικρές ποσότητες πάνε στην εγχώρια αγορά. Πέρσι οι συνολικές εξαγωγές καρπουζιού που έκανε η χώρα ανήλθαν σε 191.670 τόνους, μειωμένους σε σχέση με το 2021 που έφταναν τους 208.970 τόνους. Είχαμε δηλαδή το 2022 μια μείωση των ποσοτήτων κατά 6,7% αλλά είχαμε μια αύξηση της μέσης τιμής παραγωγού κατά 28,9%.
 

Ολοκληρώνονται τις επόμενες ημέρες οι φυτεύσεις της ντομάτας θερμοκηπίου στην περιοχή της Τριφυλίας. 

Οι παραγωγοί φαίνεται να έχουν μειώση τις εκτάσεις και σε πολλές περιπτώσεις στράφηκαν σε άλλες καλλιέργειες μειωμένου κόστους. Σοβαρό πρόβλημα αντιμετωπίζει η ντομάτα και στην φυτοπροστασία με αποτέλεσμα να υπάρχει απώλεια παραγωγής.

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, γεωπόνος και παραγωγός από τους Γαργιαλιάνους, «ολοκληρώνονται αυτή την εποχή οι φυτεύσεις θερμοκηπιακής ντομάτας στην Τριφυλία. Οι παραγωγοί είναι επιφυλακτικοί και αναμένεται να είναι μειωμένα τα στρέμματα καλλιέργειας. Σίγουρα θα υπάρχει μειωμένη παραγωγή. Οι ντομάτες δεν πάνε τόσο πολύ για εξαγωγή, όπως τα αγγούρια της περιοχής, με αποτέλεσμα να μην έχουν υψηλές τιμές.

Από την άλλη το κόστος είναι πολύ αυξημένο κόστος στις συσκευασίες (νάιλον), στην λίπανση αλλά και στην φυτοπροστασία. Ειδικά η ντομάτα έχει προβλήματα με την φυτοπροστασία, όπως είναι ο ιός της καστανής ρυτίδωσης και η τούτα (Tuta absoluta). Οι κοπές αναμένεται να ξεκινήσουν τις ημέρες του Πάσχα όπου ελπίζουμε ότι θα υπάρχει αυξημένη ζήτηση στην εγχώρια αγορά».

Ο κ. Άγγελος Κοροβίλας, παραγωγός από τα Φιλιατρά, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «ολοκληρώνονται αυτές τις ημέρες οι φυτεύσεις θερμοκηπιακής ντομάτας. Η προσβολή από την καστανή ρυτίδωση έχει σαν αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια να υπάρχει μείωση της παραγωγής, κατά 50% - 60% αλλά και ποιοτική υποβάθμιση του προΐόντος. Το πρόβλημα θα συνεχιστεί και φέτος, αφού δεν υπάρχει τρόπος αντιμετώπισής της. 

Επίσης ένα μεγάλο ποσοστό παραγωγών θερμοκηπίων έχει στραφεί προς καλλιέργειες μειωμένου κόστους (πιπεριές, φασολάκια κ.α.) και έχει εγκαταλείψει την ντομάτα. Και φέτος πολλά θερμοκήπια θα υπολειτουργήσουν λόγω έλλειψης εργατών και η παραγωγή ντομάτας αναμένεται να είναι μειωμένη. Πολύ λίγες ποσότητες ντομάτας πάνε για εξαγωγή. Ειδικά φέτος όμως η παραγωγή θα είναι τόσο μειωμένη που δύσκολα αναμένεται να καλύψει την εγχώρια ζήτηση».

Τα ραπανάκια έχουν την τιμητική τους στο νηστίσιμο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας. Αυτές τις ημέρες όμως δεν μπορείς να βρεις στην λιανική αγορά ραπανάκι.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο παραγωγός κηπευτικών από τα Μέγαρα κ. Γιώργος Παπαβασίλης, «ημέρες Καθαρής Δευτέρας και δεν μπορείς να βρεις ραπανάκια στην αγορά ούτε ντόπια ούτε εισαγωγής. Υπήρχε παράδοση αυτές τις ημέρες να τρώνε οι καταναλωτές ραπανάκια αλλά δεν μπορούν να βρουν φέτος ούτε για δείγμα. Οι Ιταλοί είχαν ζημιές και δεν μπορούν να γίνουν εισαγωγές. Αυτά να τα βλέπουν οι πολιτικοί που δεν μπορούν να καταλάβουν ότι με τόσο υψηλό κόστος παραγωγής δεν συμφέρει να καλλιεργείς».

Ο έμπειρος παραγωγός από τον Μαραθώνα, κ. Στέφανος Οικονομίδης, που καλλιεργεί 12 χρόνια 15 στρέμματα με θερμοκήπια στον Μαραθώνα, είναι ο μοναδικός Έλληνας παραγωγός που συσκευάζει το ραπανάκι σε τριγωνική νάιλον συσκευασία. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο «το κόστος από καύσιμα και λιπάσματα έχει κάνει ασύμφορες πολλές καλλιέργειες κηπευτικών. 

Αρκεί να σας αναφέρω ότι το νάιλον που χρησιμοποιούμε στα θερμοκήπια έχει ΦΠΑ 24% λες και είναι καλλυντικά και η τιμή του είναι στα 5 ευρώ.

Τα σούπερ μάρκετ ήθελαν να αγοράζουν σαλάτες στα 30 λεπτά και παντζάρια στα 50 λεπτά. Με αυτές τις τιμές και τα αυξημένα κοστολόγια δεν βγαίνω οικονομικά και αναγκάστηκα μετά από πολλά χρόνια να σταματήσω αυτές τις καλλιέργειες επειδή είναι ασύμφορες.

Αυτές τις ημέρες πάντα υπάρχει πολύ αυξημένη ζήτηση για τα ραπανάκια. Όσα πουλούσα μέσα σε αυτό το τριήμερο τα πουλούσα σε ένα μήνα. Φέτος όμως λόγω των καιρικών συνθηκών καθυστέρησα να κάνω τις φυτεύσεις με αποτέλεσμα να μην είναι ακόμη έτοιμα για συγκομιδή. Εγχώρια ραπανάκια δεν βρίσκεις στην αγορά. Εισαγωγές δεν έγιναν γιατί σύμφωνα με πληροφορίες μου οι τιμές στα εισαγόμενα φτάνουν στα 4,20 ευρώ το κιλό. Οι Ιταλοί είχαν ζημιές στην παραγωγή τους λόγω καιρικών συνθηκών.

Πρέπει να καταλάβουν όλοι ότι θέλει στήριξη ο αγροτικός τομέας για να συνεχίσει να παράγει ποσότητες που θα μπορούν να καλύπτουν την ζήτηση. Έτσι μόνο θα μειωθεί η ακρίβεια στα τρόφιμα».

Παραμένει σε καλά επίπεδα η τιμή των αγγουριών κυρίως επειδή υπάρχει αυξημένη ζήτηση για εξαγωγές στις αγορές της Ευρώπης.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Αλεξανδρόπουλος, πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών «Φιλιατρών Γαία», αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «έχει ξεκινήσει στην περιοχή μας η συγκομιδή αγγουριών με μικρές ποσότητες αυτή την εποχή, ενώ και στην Κρήτη είναι προς το τέλος οι κοπές. Από τα μέσα Μαρτίου στην Τριφυλία θα έχουμε το τοπ της συγκομιδής.

Οι φυτεύσεις έχουν μειωθεί λόγω αύξησης του κόστους (κατά 70% σε σχέση με πέρυσι) και έχουν πάει πίσω λόγω αύξησης της ενέργειας και πυρηνόξυλου (έφτασε φέτος στα 1,60 έως 1,70 ευρώ ο τόνος, μια αύξηση κατά 100% σε σχέση με πέρυσι). Η εικόνα αυτή έχει αναγκάσει πολλούς παραγωγούς να στραφούν σε καλλιέργειες κηπευτικών μειωμένου κόστους, όπως είναι τα φασόλια, κολοκυθάκια, πιπεριές κ.α.

Ο κύριος όγκος της παραγωγής μας εξάγεται γιατί η εγχώρια ζήτηση είναι πολύ μειωμένη. Οι αγορές Γερμανίας και Ολλανδίας ζητάνε μεγάλα μεγέθη αγγουριών τα οποία προμηθεύονται κυρίως από την Ισπανία. Τα δικά μας αυτή την εποχή λόγω πρωιμότητας είναι μικρά μεγέθη και πάνε κυρίως προς Βουλγαρία και Ρουμανία. Την εποχή αυτή η τιμή παραγωγού είναι στα 1,80 ευρώ το κιλό».

Όπως ανέφερε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, γεωπόνος, παραγωγός και πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Γαργαλιάνων, «αυτή την εποχή έχουν ολοκληρωθεί οι σπορές και έχουμε συγκομιδές για τα αγγούρια. Πάντα τα αγγούρια πήγαιναν για εξαγωγή αλλά αυτή την περίοδο υπάρχει αυξημένη ζήτηση από τις αγορές του εξωτερικού. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να παραμένουν σε καλά επίπεδα οι τιμές παραγωγού που κυμαίνονται από 70 έως 90 λεπτά το τεμάχιο».

Ο κ. Σωτήρης Κούρτης, παραγωγός από τους Γαργαλιάνους, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «οι βόρειες χώρες της Ευρώπης έχουν μειώσει τις φυτεύσεις λόγω αυξημένου κόστους στο φυσικό αέριο. Η Ισπανία έχει προβλήματα με την ξηρασία και το αγγούρι είναι μια καλλιέργεια που θέλει πολύ νερό. Η ζήτηση για εξαγωγές είναι αυξημένη και αυτό κρατά σε καλά επίπεδα τις τιμές. Πριν 5 ημέρες είχαμε τιμή παραγωγού στα 2,80 ευρώ το κιλό. Στην συνέχεια είχαμε μια διόρθωση προς τα κάτω αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τις επόμενες ημέρες δεν θα έχουμε ξανά μια αύξηση της τιμής. Το κόστος της καλλιέργειας έχει αυξηθεί σε σχέση με πέρσι και στα εφόδια και στην ενέργεια. Αυτό θα έχει αρνητικές συνέπειες στις αποδόσεις και μειωμένες παραγωγές».