Σφοδρή κριτική στο ΥπΑΑΤ από γεωτεχνικούς του Δημοσίου για τη διαχείριση της ευλογιάς των προβάτων

Στο Κυριακάτικο μήνυμά του ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφέρθηκε στις πληρωμές των αγροτών, επισημαίνοντας  ότι με την έγκριση της Κομισιόν στο νέο σχέδιο δράσης, οι επιδοτήσεις ξεκινούν να καταβάλλονται μέσα στις επόμενες δέκα ημέρες, αρχής γενομένης από την προκαταβολή του 70% της βασικής ενίσχυσης.

Συγκεκριμένα ανέφερε ότι «με την έγκριση της Κομισιόν στο νέο σχέδιο δράσης, οι επιδοτήσεις ξεκινούν να καταβάλλονται μέσα στις επόμενες δέκα ημέρες, αρχίζοντας από το 70% της βασικής ενίσχυσης. Το υπόλοιπο 30% και το Μέτρο 23 θα ακολουθήσουν μετά τους απαραίτητους ελέγχους, ενώ έως το τέλος της χρονιάς θα πληρωθούν και τα μικρότερα προγράμματα».

«Η τεχνική λύση δεν θα ισχύει πλέον και θα υπάρχει το κριτήριο ομορότητας, δηλαδή θα επιτρέπεται να δηλώνονται βοσκοτόπια μόνο στον νομό κατοικίας και στους όμορους νομούς. Τα χρήματα που θα περισσέψουν με την εφαρμογή του νέου συστήματος, δεν θα γυρίσουν στις Βρυξέλλες, αλλά θα ανακατανεμηθούν εσωτερικά με δεύτερη κατανομή στους έντιμους παραγωγούς» προσθέτει.

Ενώ για τους κτηνοτρόφους που έχασαν τα ζώα τους από την ευλογιά, αναφέρει ότι τις επόμενες ημέρες θα ανακοινώσει η κυβέρνηση πρόσθετη στήριξη για τις απώλειες εισοδήματος, πέρα από τις ήδη προβλεπόμενες αποζημιώσεις. 

«Στόχος είναι, έως το τέλος της εβδομάδας με αρχές της επόμενης να καταβληθεί η βασική ενίσχυση στους αγρότες και κτηνοτρόφους. Μέχρι το τέλος της χρονιάς θα πληρωθούν επίσης προγράμματα ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων από τον πρώτο ή τον δεύτερο πυλώνα της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής», ανέφερε από την πλευρά του σε σημερινές (24/11) δηλώσεις του ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης. 

«Πριν από μερικές μέρες εγκρίθηκε το σχέδιο δράσης της κυβέρνησης ως προς τις πληρωμές. Αυτό είναι σημαντικό γιατί αρκετοί το αμφισβητούσαν.Είναι κάτι με το οποίο έχω ασχοληθεί προσωπικά μαζί φυσικά με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Από τον Ιούνιο έπρεπε να περάσουμε πολλούς σκοπέλους και υφάλους μέχρι να φτάσουμε μέχρι εδώ. Φτάσαμε, και  ήδη έχουν ξεκινήσει πληρωμές για διάφορα μικρότερα προγράμματα, αυτήν την εβδομάδα καταβλήθηκαν 45 εκατομμύρια ευρώ που αφορούν πάνω από 80 χιλιάδες αγρότες».

Όπως είπε, η συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι φέτος θα εφαρμοστεί ένα μεταβατικό υβριδικό σύστημα. 

«Ως προς τους γεωργούς θα στηριχθούμε στις δηλώσεις στην εφορία και συγκεκριμένα στο ΑΤΑΚ και τα ΚΑΕΚ από το κτηματολόγιο. Ως προς τους κτηνοτρόφους θα στηριχθούμε σε στοιχεία από τον ΕΛΓΟ Δήμητρα ή από το MYDATA για το γάλα και το κρέας που παρέδωσαν και τις ζωοτροφές που αγόρασαν.Όλα αυτά θα χρησιμοποιηθούν ως τεκμήρια για να υπάρχει μια αξιόπιστη βάση. Όσοι έχουν δηλώσει ιδιωτικούς βοσκοτόπους, θα πάρουν την ενίσχυση που αντιστοιχεί. Και για όσους έχουν δηλώσει δημόσιους βοσκοτόπους, φεύγουμε από την τεχνική λύση, η οποία έχει επικριθεί πάρα πολύ και πάμε στους όμορους νομούς», ανέφερε.

«Συμφωνήσαμε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα χρήματα που θα περισσέψουν επειδή υπήρχαν «πανωγραψίματα», να μείνουν στην Ελλάδα. Δεν θα πάρει λιγότερα χρήματα η χώρα, θα πάρουν περισσότερα χρήματα οι έντιμοι αγρότες κάτι το οποίο έχει ένα κοινωνικό πρόσημο το οποίο πρέπει να το εκτιμήσουν όλοι», ανέφερε.

Από το 2026, όπως είπε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, θα εφαρμοστεί ένα σύστημα απολύτως σύγχρονο και αξιόπιστο, με τη σφραγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. 

«Στις αρχές της επόμενης χρονιάς θα πάμε με τη λεγόμενη συνδεδεμένη ενίσχυση, δηλαδή επιδοτήσεις που είναι συνδεδεμένες με το ύψος της παραγωγής, με τα οικολογικά σχήματα και στο τέλος θα κάνουμε ταμείο και όσα χρήματα περισσέψουν από αυτές τις πληρωμές λόγω της αναδιάρθρωσης του συστήματος θα τα δώσουμε στους έντιμους παραγωγούς».

Τριπλή στήριξη στους κτηνοτρόφους για απώλεια ζωϊκού κεφαλαίου, εισοδήματος και κόστος ζωοτροφών

Σε σχέση με τη ευλογιά ο κ. Χατζηδάκης σημείωσε ότι η κυβέρνηση προχωρά στην στήριξη των κτηνοτρόφων σε τρία επίπεδα.

«Πρώτον, προτεραιοποιούμε τις αποζημιώσεις για τα ζώα τα οποία υποχρεώθηκαν να θανατώσουν, οι οποίες φτάνουν μέχρι και 250 ευρώ το κεφάλι ανάλογα με το είδος του ζώου.

Δεύτερον, έχουν δοθεί αποζημιώσεις για αυξημένο κόστος των ζωοτροφών.

Τρίτον, αυτή την εβδομάδα, μαζί με το Υπουργείο Οικονομικών και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης θα εξειδικευθούν αυτά που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός για πρόσθετα μέτρα σε σχέση με την απώλεια εισοδήματος που έχουν οι κτηνοτρόφοι μας από την θανάτωση των ζώων. Δηλαδή στήριξη για την απώλεια εισοδήματος που θα έχουν για ένα έτος, μέχρι να ξαναδημιουργήσουν το κοπάδι τους».

Ραγδαία εξάπλωση των κρουσμάτων καταρροϊκού πυρετού, με την Περιφέρεια Πελοποννήσου να ενημερώνει ότι εντοπίστηκε, την Πέμπτη (20/11) κρούσμα καταρροϊκού πυρετού σε εκτροφή στο Πυρί της Γορτυνίας της Π.Ε. Αρκαδίας.

Οι κτηνιατρικές υπηρεσίες της Περιφέρειας Πελοποννήσου έχουν τεθεί σε επιφυλακή για την αποφυγή εξάπλωσης της νόσου και έχουν ληφθεί τα προβλεπόμενα υγειονομικά μέτρα τα οποία είναι:

• Ορισμός ζώνης ελέγχου της νόσου ακτίνας 20 χλμ. από τη μολυσμένη εκμετάλλευση η οποία περιλαμβάνει τους οικισμούς του πρώην Δήμου Ηραίας, του πρώην Δήμου Τροπαίων, τα Τ.Δ. Λαγκάδια, Λευκοχώρι και Τουθόα του πρώην Δήμου Λαγκαδίων, Παναγιά, Ριζοσπηλιά, Μάρκου, Βλόγγος, Μελισσόπετρα, Ζάτουνα και Δημητσάνα του πρώην Δήμου Δημητσάνας, Μοναστηράκι και Βούτση του πρώην Δήμου Κοντοβάζαινας, Βλαχόρραπτη, Σαρακίνι και Ατσίχολος του πρώην Δήμου Γόρτυνος.
• Απαγόρευση μετακίνησης των ζώων των εκμεταλλεύσεων που βρίσκονται εντός της ζώνης αυτής, με εξαίρεση τη μετακίνηση για άμεση σφαγή σε σφαγείο εντός της Π.Ε. Αρκαδίας.

Για την αποφυγή της εξάπλωσης του καταρροϊκού πυρετού η Περιφέρεια Πελοποννήσου αναφέρει ότι θα πρέπει σε όλες τις εκμεταλλεύσεις αιγοπροβάτων και βοοειδών να ληφθούν αμέσως προληπτικά μέτρα τα οποία είναι:

• εφαρμογή εγκεκριμένων εντομοαπωθητικών σε όλα τα ευαίσθητα είδη ζώων (πρόβατα, αίγες και βοοειδή)
• ψεκασμός των στάβλων με κατάλληλα εντομοκτόνα 1 φορά την εβδομάδα με ιδιαίτερη επιμονή στα υγρά σημεία (π.χ. γύρω από τις ποτίστρες)
• αποφυγή της βοσκής αργά το απόγευμα, όταν υπάρχει έξαρση στα τσιμπήματα των κουνουπιών
• εμβολιασμός των ζώων κατά του καταρροϊκού πυρετού με εμβόλια που έχουν εγκριθεί από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σε συνεργασία με ιδιώτες κτηνιάτρους.

Συνάντηση στο ΥπΑΑΤ για εξάπλωση του καταρροϊκού πυρετού

Τα κρίσιμα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κτηνοτροφικός τομέας σε Μεσσηνία και Ηλεία λόγω των ζωονόσων ανέδειξαν σε κοινή τους συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Σπύρο Πρωτοψάλτη, οι βουλευτές Μεσσηνίας Περικλής Μαντάς και Ηλείας Ανδρέας Νικολακόπουλος.

Κατά τη συνάντηση, οι κ.κ. Μαντάς και Νικολακόπουλος είχαν τη δυνατότητα να υπογραμμίσουν την ιδιαίτερα δυσμενή θέση στην οποία έχουν περιέλθει εκατοντάδες κτηνοτρόφοι στους δύο νομούς, με τον κίνδυνο για τη βιωσιμότητα των μονάδων τους να είναι πλέον άμεσος. Όπως ανέφεραν οι δύο βουλευτές, η εξάπλωση του καταρροϊκού πυρετού έχει λάβει πλέον ανησυχητικές διαστάσεις, παρά τα μέτρα που ήδη έχουν τεθεί σε εφαρμογή, με αποτέλεσμα πολλοί κτηνοτρόφοι να βρίσκονται αντιμέτωποι κυριολεκτικά με ξεκλήρισμα των κοπαδιών τους.

Επιπλέον οι βουλευτές σημείωσαν ότι ο κυρίαρχος ορότυπος της νόσου με τα έως τώρα δεδομένα φαίνεται να μην αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με το διαθέσιμο εμβόλιο, γεγονός που καθιστά την κατάσταση ακόμη πιο πιεστική και το ενδεχόμενο επέκτασης της ζωονόσου ακόμα πιο πιθανό.

Από την πλευρά του ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου ενημέρωσε τους δύο βουλευτές ότι έχουν ήδη ενεργοποιηθεί Ομάδες Εργασίας ανά νομό και επεξεργάζονται την πλήρη εικόνα της κατάστασης, με στόχο το υπουργείο να υποβάλει επίσημο αίτημα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ένταξη του καταρροϊκού πυρετού στο πλαίσιο των αποζημιώσεων.
Ιδιαίτερη αναφορά πραγματοποιήθηκε επίσης και για το πρόβλημα της ευλογιάς, το οποίο έχει πλήξει σημαντικά το ζωικό κεφάλαιο, με τις μολύνσεις να εξαπλώνονται καθημερινά.

Ο κ.κ. Μαντάς και Νικολακόπουλος έθεσαν το ζήτημα του εμβολιασμού και της επάρκειας των σχετικών προμηθειών, με το υπουργείο να αναμένεται να πραγματοποιήσει επίσημη ενημέρωση σε αυριανή συνέντευξη Τύπου, παρέχοντας παράλληλα και τις ανάλογες οδηγίες για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

«Προτάσεις για την πλήρη κάλυψη των ζημιών»

Στο πλαίσιο της συνάντησης οι δύο βουλευτές στάθηκαν επίσης και στο ζήτημα των αποζημιώσεων, ζητώντας να μην αφορούν μόνο την ανασύσταση των μονάδων και των εγκαταστάσεων, αλλά να καλύπτεται το σύνολο της ζημίας που υφίστανται οι κτηνοτρόφοι,  από τη στιγμή εμφάνισης της νόσου έως και την πλήρη επαναφορά της δραστηριότητάς τους. Όπως τόνισαν οι βουλευτές, το χρονικό αυτό διάστημα είναι κρίσιμο, καθώς οι άνθρωποι του κλάδου ουσιαστικά χάνουν σχεδόν ολοκληρωτικά το εισόδημά τους και μένουν με μηδαμινή παραγωγική δραστηριότητα, βλέποντας το ζωικό τους κεφάλαιο να συρρικνώνεται δραματικά. «Ο χαμένος χρόνος πρέπει να αποζημιωθεί. Δεν μπορούμε να αφήσουμε τους κτηνοτρόφους να σηκώσουν μόνοι τους ένα βάρος που ξεπερνά τις δυνάμεις τους», σημείωσαν χαρακτηριστικά οι βουλευτές.

Σε μια κρίσιμη καμπή για την ελληνική κτηνοτροφία, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων παρουσίασε εχθές, 20/11, σε συνέντευξη Τύπου την πλήρη εικόνα της επιδημιολογικής εξέλιξης της ευλογιάς των αιγοπροβάτων, καθώς και ένα νέο πακέτο 20 μέτρων θωράκισης, που εισηγείται η Εθνική Επιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης και Ελέγχου της Ευλογιάς (ΕΕΕΔΕΕ). Η Επιτροπή συστάθηκε στα τέλη Οκτωβρίου με απόφαση του Υπουργού Κώστα Τσιάρα και έχει ως στόχο την ενιαία, συντονισμένη και επιστημονικά τεκμηριωμένη διαχείριση της κρίσης.

Τη συνέντευξη συντόνισαν ο Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σπύρος Πρωτοψάλτης, και ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Καθηγητής Χαράλαμπος Μπιλλίνης, Πρόεδρος της ΕΕΕΔΕΕ. Όπως τονίστηκε, προτεραιότητα αποτελεί η διαφανής ενημέρωση των κτηνοτρόφων και η ανάγκη συλλογικής εφαρμογής των μέτρων, ώστε να ανακοπεί η διασπορά της νόσου και να προστατευθεί το ζωικό κεφάλαιο.

Η εικόνα της νόσου – Τα επιβεβαιωμένα στοιχεία

Από τον Αύγουστο του 2024 έως τις 14 Νοεμβρίου 2025, έχουν καταγραφεί 1.702 επιβεβαιωμένα κρούσματα σε 2.135 εκτροφές, ενώ οι αναγκαστικές θανατώσεις ανέρχονται στα 417.365 αιγοπρόβατα.

Σύμφωνα με όσα γνωστοποίησε το ΥΠΑΑΤ στη συνέντευξη Τύπου, η γεωγραφική διασπορά της νόσου εμφανίζει ιδιαίτερα υψηλή συγκέντρωση κρουσμάτων σε Ανατολική Μακεδονία – Θράκη, Θεσσαλία και Δυτική Ελλάδα, ενώ το διάστημα 1–14 Νοεμβρίου παρατηρήθηκε σημαντική επιδημιολογική κινητικότητα σε Περιφερειακές Ενότητες όπως Σέρρες, Ξάνθη, Ροδόπη, Λάρισα και Αχαΐα.

Εντατικοί έλεγχοι και παρεμβάσεις των αρχών

Ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στους στοχευμένους ελέγχους για την αποτροπή παράνομων μετακινήσεων, που αποτελούν κρίσιμο παράγοντα διασποράς της ευλογιάς. Όπως αναφέρθηκε, από την 1η Οκτωβρίου έως τις 10 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκαν 6.318 έλεγχοι, βεβαιώθηκαν 35 παραβάσεις και έγιναν 26 συλλήψεις σε συνεργασία με την Ελληνική Αστυνομία.

Ο Γενικός Γραμματέας υπογράμμισε πως «δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για παραβίαση των μέτρων βιοασφάλειας», επισημαίνοντας ότι κάθε παράνομη μετακίνηση θέτει σε κίνδυνο το σύνολο της κτηνοτροφικής παραγωγής.

Ο νέος οδικός χάρτης - 20 μέτρα για τη θωράκιση της παραγωγής

Η ΕΕΕΔΕΕ προτείνει μία ολοκληρωμένη δέσμη 20 νέων μέτρων, τα οποία οργανώνονται σε έξι βασικούς άξονες:

1. Γενικά μέτρα:

αυστηροποίηση του πλαισίου κυρώσεων,
καμία χαλάρωση περιορισμών ενόψει εορτών,
ενίσχυση κτηνιατρικού προσωπικού,
νέα πιστοποιημένα εργαστήρια,
απαγόρευση κυνηγιού με υποχρεωτική απολύμανση,
δειγματοληπτικές εξετάσεις σε «καθαρές» περιοχές. 

2. Μέτρα ελέγχου μετακινήσεων:

απαγόρευση εισόδου οχημάτων χωρίς προειδοποίηση,
υποχρεωτική απολύμανση εκτροφών και οχημάτων,
τήρηση βιβλίων εισόδου – εξόδου,
σταθμοί απολύμανσης 24ωρης λειτουργίας,
έλεγχος στη διακίνηση ζωοτροφών. 

3. Μέτρα σε επίπεδο εκτροφής:

εξουσιοδοτημένοι κτηνίατροι με σαφή ευθύνη παρακολούθησης,
υποχρεωτική εκπαίδευση και ενημέρωση των κτηνοτρόφων,
πιστοποιητικό εμπορευσιμότητας για τη διακίνηση ζώντων ζώων και προϊόντων.

4. Μέτρα σε επίπεδο Περιφέρειας:

λειτουργία σταθμών απομόνωσης – καραντίνα,
έγκαιρη θανάτωση και ταφή με αυστηρή τήρηση υγειονομικών κανόνων.  

5. Μέτρα σε επίπεδο γαλακτοβιομηχανίας:

ορισμός υπεύθυνων κτηνιάτρων,
συστηματικές δηλώσεις εκτροφών,
τήρηση πρωτοκόλλων βιοασφάλειας σε όλη την αλυσίδα.  

6. Μέτρα οικονομικής ενίσχυσης κτηνοτρόφων:

άμεσες αποζημιώσεις με 50% προκαταβολή,
οικονομική ενίσχυση για 6+6 μήνες,
ειδικό επίδομα απαγόρευσης βόσκησης όπου απαιτείται

Σύμφωνα με τον Καθηγητή Χ. Μπιλλίνη, ο σχεδιασμός βασίζεται στα επιδημιολογικά δεδομένα και στη διεθνή εμπειρία, με στόχο την ενίσχυση της βιοασφάλειας σε όλα τα στάδια της παραγωγής και τον περιορισμό της διασποράς της νόσου.

Θεσμική θωράκιση και χρηματοδοτήσεις

Οι παρεμβάσεις αυτές έρχονται ως συνέχεια της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου που υπερψηφίστηκε στις 14 Νοεμβρίου. Η ΠΝΠ προβλέπει:

– Ταχύτερες, αφορολόγητες και ακατάσχετες αποζημιώσεις
– Μη αποζημίωση όσων παραβιάζουν τα μέτρα
– Ενίσχυση και προσλήψεις κτηνιατρικού προσωπικού
– Υγειονομική ταφή ζώων εντός 72 ωρών
– Ταχύτερη προμήθεια υλικών
– Καλύτερο συντονισμό Υπουργείου, Περιφερειών και Δήμων

Μέχρι σήμερα έχουν καταβληθεί 48.080.149 ευρώ για αποζημιώσεις και λειτουργικές δαπάνες των Περιφερειών, ενώ 45 εκατ. ευρώ έχουν ήδη δοθεί για ζωοτροφές. Το επόμενο διάστημα αναμένεται η 5η κατανομή πληρωμών και επιπλέον στοχευμένες ενισχύσεις, όπως έχει ανακοινωθεί.

Ένα κρίσιμο σημείο για την ελληνική κτηνοτροφία

Το ΥΠΑΑΤ και η ΕΕΕΔΕΕ υπογραμμίζουν ότι η επόμενη περίοδος θα είναι καθοριστική για τη σταθεροποίηση της κατάστασης. Η καθημερινή παρακολούθηση των κρουσμάτων, η αυστηρή τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας και ο συντονισμός όλων των εμπλεκόμενων φορέων αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες για την προστασία της δημόσιας υγείας, της κτηνοτροφικής παραγωγής και του εισοδήματος των παραγωγών.

Η χειμερινή περίοδος φέρνει προκλήσεις για κάθε κτηνοτροφική μονάδα. Οι χαμηλές θερμοκρασίες, η υγρασία και οι αυξημένες ανάγκες των ζώων σε ενέργεια απαιτούν προσεκτική διαχείριση, όπως και η προστασία τους από πιθανές ασθένειες. Η σωστή προετοιμασία από πλευράς κτηνοτρόφων είναι καθοριστική για τη διατήρηση της υγείας και της παραγωγικότητας του κοπαδιού, ιδιαίτερα για τα πιο ευάλωτα ζώα της μονάδας.

Προστασία από Λοιμώδη και Μεταδοτικά Νοσήματα

Παρότι οι χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα δεν ευνοούν τη μετάδοση λοιμωδών ασθενειών, οι κτηνοτρόφοι οφείλουν να εξετάζουν συστηματικά τα ζώα της μονάδας ή εκείνα που πρόκειται να αγοράσουν. Όταν δεν υπάρχει η δυνατότητα άμεσης κλινικής εκτίμησης, είναι απαραίτητο να υπάρχουν ειδικοί χώροι απομόνωσης – οι γνωστές αίθουσες καραντίνας – τοποθετημένες μακριά από το αρμεκτήριο ή τη γαλακτοκομική αίθουσα. Τα ζώα με ύποπτα συμπτώματα, καθώς και τα νεοεισερχόμενα που ενδέχεται να είναι φορείς ασθενειών, πρέπει να παραμένουν εκεί για περίπου έναν μήνα, μέχρι να διαπιστωθεί ότι είναι απολύτως υγιή και μπορούν να ενσωματωθούν με το υπόλοιπο κοπάδι. Σε αντίθετη περίπτωση, όταν εκδηλώνονται συμπτώματα μεταδοτικών ασθενειών, τα ζώα παραμένουν απομονωμένα και εφαρμόζονται τα απαιτούμενα μέτρα, όπως ο εμβολιασμός ή ακόμη και η απομάκρυνσή τους από τη μονάδα.

Φροντίδα Αμνοεριφίων τον Χειμώνα

Τα αμνοερίφια αποτελούν την πιο ευάλωτη κατηγορία ζώων κατά τη διάρκεια του χειμώνα και χρειάζονται ιδιαίτερη μεταχείριση. Ο κτηνοτρόφος πρέπει να φροντίζει ώστε η στρωμνή στο χώρο παραμονής τους να είναι πάντα στεγνή και καθαρή, αφαιρώντας καθημερινά τα σημεία που έχουν ρυπανθεί. Στον απογαλακτισμό, όταν τα μικρά απομακρύνονται από τις μητέρες και τοποθετούνται σε ξεχωριστό χώρο, είναι σημαντικό να διαθέτουν πρόσθετη πηγή θερμότητας, όπως υπέρυθρες λάμπες, προκειμένου να παραμείνουν ζεστά. Τα πολύ νεαρά αμνοερίφια δεν πρέπει να βγαίνουν στη βοσκή, καθώς το πεπτικό τους σύστημα δεν έχει ακόμη προσαρμοστεί. Μόνο όταν φτάσουν περίπου τους δύο μήνες και εφόσον το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες, μπορούν να οδηγηθούν σε καλούς βοσκοτόπους.

Διατροφή: Ο Θεμέλιος Λίθος της Υγείας

Τον χειμώνα, τα ζώα έχουν αυξημένες ανάγκες σε ενέργεια για να αντέξουν το κρύο και να διατηρήσουν σταθερή τη θερμοκρασία του σώματός τους. Η διατροφή τους πρέπει να εμπλουτίζεται με ζωοτροφές πλούσιες σε ενέργεια, όπως κριθάρι και καλαμπόκι. Παράλληλα, η συνολική διατροφή των αιγοπροβάτων θεωρείται κατά πολλούς ο βασικότερος παράγοντας που καθορίζει την υγεία μιας εκτροφής. Για να επιτελεί τον ρόλο της, πρέπει να είναι ισορροπημένη ως προς τα θρεπτικά συστατικά, όπως πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, ανόργανα στοιχεία, βιταμίνες και ξηρή ουσία, και να ανταποκρίνεται στις πεπτικές και μεταβολικές ανάγκες του ζώου, ανάλογα με τη φάση παραγωγής στην οποία βρίσκεται το κοπάδι. Η διατροφή πρέπει, τέλος, να είναι πλήρως ασφαλής τόσο για τα ζώα όσο και για τα παραγόμενα προϊόντα.

Προστασία από Καιρικά Φαινόμενα και Περιβαλλοντικές Συνθήκες

Σε περιοχές όπου καταγράφονται συχνά καταιγίδες και κεραυνοί, συνιστάται η τοποθέτηση αλεξικέραυνου στο υψηλότερο σημείο της εγκατάστασης, ακόμη κι αν οι στάβλοι βρίσκονται χαμηλά ή περιβάλλονται από δένδρα που συνήθως τραβούν τους κεραυνούς. Στο εντατικό σύστημα εκτροφής, όπου οι στάβλοι είναι κλειστοί και οι συνθήκες ελέγχονται, τα ζώα προστατεύονται σε μεγάλο βαθμό από τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Παρ’ όλα αυτά, απαιτείται σχολαστικός αερισμός χωρίς ρεύματα στο ύψος του σώματος, επαρκής φωτισμός, αποφυγή υγρασίας και ένας χώρος που επιτρέπει την ελάχιστη απαραίτητη άσκηση των ζώων.

Στο ημιεντατικό σύστημα, όπου τα ζώα περνούν μέρος του χρόνου στον στάβλο και μέρος στη βοσκή, πρέπει να αποφεύγεται η έξοδος τις πολύ πρωινές ώρες, όταν επικρατεί πάχνη ή πάγος. Υπό αυτές τις συνθήκες αυξάνεται ο κίνδυνος διάρροιας στα νεαρά ζώα, ενώ τα κυοφορούντα μπορεί να αποβάλουν. Αντίθετα, η έξοδος επιτρέπεται μόνο όταν οι καιρικές συνθήκες είναι ευνοϊκές. Στο εκτατικό σύστημα, όπου τα ζώα βόσκουν για μεγάλο χρονικό διάστημα ακόμη και τον χειμώνα, καθοριστικό ρόλο παίζει η επιλογή της φυλής, με τις ντόπιες, καλά προσαρμοσμένες στις τοπικές κλιματικές συνθήκες, να αποτελούν την καταλληλότερη επιλογή.

Υγιεινή και Απολύμανση: Βασικές Αρχές Όλο τον Χρόνο

Η τήρηση βασικών κανόνων υγιεινής αποτελεί θεμέλιο για την προστασία του ζωικού κεφαλαίου, ανεξάρτητα από την εποχή. Οι εκμεταλλεύσεις πρέπει να είναι πλήρως περιφραγμένες και η πρόσβαση των επισκεπτών να περιορίζεται στο ελάχιστο. Σημαντική είναι η συστηματική εφαρμογή απολυμάνσεων στους χώρους και στα οχήματα που εισέρχονται στη μονάδα, κάτι που διευκολύνεται με την τοποθέτηση αβαθούς λάκκου με απολυμαντικό διάλυμα στην κεντρική είσοδο για την απολύμανση των τροχών. Επιπλέον, σε κάθε είσοδο και έξοδο απαιτούνται λεκάνες με διάλυμα εγκεκριμένου απολυμαντικού, το οποίο πρέπει να ανανεώνεται τακτικά, ενώ ακόμη και στις μικρές μονάδες κρίνεται απαραίτητο ένα ποδόμακτρο εμποτισμένο με απολυμαντικό για την απολύμανση των υποδημάτων.

Ο στάβλος πρέπει να αερίζεται επαρκώς και να παραμένει καθαρός, με συχνή απομάκρυνση της κόπρου και των ούρων. Τακτική απολύμανση και απεντόμωση συμβάλλουν στον περιορισμό μολύνσεων από μικροοργανισμούς και παράσιτα, ενώ ιδιαίτερα αυστηρή απολύμανση απαιτείται όταν εκδηλώνονται μολυσματικά νοσήματα ή μετά από αποβολή εγκύου ζώου. Οι ζωοτροφές πρέπει να ξεφορτώνονται μακριά από τους χώρους σταβλισμού και, τέλος, συνιστάται να μη δανείζεται εξοπλισμός σε άλλες εκμεταλλεύσεις· αν αυτό είναι αναπόφευκτο, ο εξοπλισμός πρέπει να απολυμαίνεται σχολαστικά πριν επαναχρησιμοποιηθεί.

Για έναν ήρεμο χειμώνα στην εκτροφή

Ο χειμώνας μπορεί να δυσκολεύει την καθημερινότητα μιας μονάδας, όμως με συνέπεια στις βασικές πρακτικές φροντίδας ο κτηνοτρόφος μπορεί να κρατήσει το κοπάδι του ασφαλές. Η καθαριότητα στους χώρους, η σωστή διατροφή, η προστασία από το κρύο και η προσεκτική παρακολούθηση των ζώων αποτελούν απλές αλλά ουσιαστικές κινήσεις που κάνουν τη διαφορά. Με σταθερή παρουσία και μέριμνα, η εκτροφή μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της εποχής και να συνεχίσει ομαλά την πορεία της, δίνοντας στον κτηνοτρόφο τη σιγουριά ότι οι προσπάθειές του αποδίδουν.

Πηγή: Γεωργία – Κτηνοτροφία, τεύχος 9/2015, Προστασία του ζωικού κεφαλαίου κατά τη χειμερινή περίοδο, σελ. 34–35.

Τυχόν περιορισμοί στο εμπόριο φέτας και γαλακτοκομικών λόγω εμβολιασμού αιγοπροβάτων είναι προσωρινοί και αίρονται πλήρως, μόλις η χώρα αποδείξει ότι ο ιός δεν κυκλοφορεί.

Αυτό τονίζει ο Επίτροπος για την Υγεία και την Καλή Μεταχείριση των Ζώων, Όλιβερ Βάρχελι, απαντώντας εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στην ερώτηση του Ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ, Σάκη Αρναούτογλου, σχετικά με τις επιπτώσεις του εμβολιασμού των αιγοπροβάτων κατά της ευλογιάς στις εξαγωγές φέτας και στο καθεστώς υγείας της χώρας.

Σύμφωνα με την επίσημη απάντηση της Κομισιόν, τυχόν περιορισμοί στο εμπόριο φέτας και γαλακτοκομικών είναι προσωρινοί και αίρονται πλήρως, μόλις η χώρα αποδείξει ότι ο ιός δεν κυκλοφορεί. Όλοι οι περιορισμοί βασίζονται σε συγκεκριμένα επιστημονικά πρωτόκολλα του Παγκόσμιου Οργανισμού για την Υγεία των Ζώων, ενώ δεν χαρακτηρίζουν μια χώρα ως «ενδημική» μακροχρόνια, εφόσον εφαρμόζονται τα μέτρα εκρίζωσης.

Παράλληλα, η απάντηση της Επιτροπής επιβεβαιώνει ότι το ευρωπαϊκό πλαίσιο για τον εμβολιασμό επικαιροποιείται αυτή την περίοδο, με νέα μέτρα που θα καθορίζουν ακριβώς τη διάρκεια και τους όρους των περιορισμών για το γάλα και τα γαλακτοκομικά.

Με αφορμή την απάντηση του Επιτρόπου, ο Σάκης Αρναούτογλου δήλωσε: «Οι παραγωγοί μας δεν χρειάζονται φήμες και πανικό, αλλά επίσημη ενημέρωση και ξεκάθαρες αποφάσεις. Η φέτα, το εθνικό μας προϊόν, δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται με ελλιπή πληροφόρηση και πρόχειρες κυβερνητικές ανακοινώσεις. Οι όποιοι περιορισμοί είναι προσωρινοί και επιστημονικά ορισμένοι. Η κυβέρνηση οφείλει άμεσα να ενημερώσει με διαφάνεια τους κτηνοτρόφους και τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, αντί να αφήνει την αγορά να λειτουργεί πάνω σε φόβους και φήμες».

Ο κ. Αρναούτογλου πρόσθεσε: «Η ελληνική κτηνοτροφία δεν έχει περιθώριο για άλλα λάθη. Η Κυβέρνηση πρέπει να εξηγήσει στους κτηνοτρόφους ότι η Ευρώπη παρέχει κανόνες και λύσεις – δεν τιμωρεί τη χώρα μας. Το πρόβλημα δεν είναι οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί, είναι η κυβερνητική αδράνεια και η επικοινωνιακή διαχείριση χωρίς σχέδιο».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της απάντησης και της ερώτησης:

Απάντηση του κ. Βάρχελι
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(19.11.2025)

Στην ΕΕ ο εμβολιασμός για την ευλογιά των αιγοπροβάτων ρυθμίζεται με τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/429 και τον κατ' εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2023/361. Τα σχέδια των κρατών μελών για τον εμβολιασμό πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανόνες αυτούς. Τυχόν προσωρινοί περιορισμοί στο ενδοενωσιακό εμπόριο λόγω εστιών της ευλογιάς των αιγοπροβάτων ή εμβολιασμού - συμπεριλαμβανομένων των μέτρων που αφορούν τον μετριασμό του κινδύνου (π.χ. θερμική επεξεργασία γάλακτος) και τη διάρκειά τους και έχουν σκοπό την εξασφάλιση ασφαλούς εμπορίου - καθορίζονται στους σχετικούς κανόνες της ΕΕ που θεσπίζονται βάσει του νομικού πλαισίου της ΕΕ για την υγεία των ζώων.

Οι κανόνες αυτοί επί του παρόντος επικαιροποιούνται και καταρτίζεται νέο παράρτημα του κανονισμού (ΕΕ) 2023/361 σχετικά με την ευλογιά των αιγοπροβάτων για τον προσδιορισμό των μέτρων μετριασμού του κινδύνου και της διάρκειάς τους όσον αφορά το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Εν τω μεταξύ, εάν ένα κράτος μέλος αποφασίσει να εμβολιάσει, η Επιτροπή θα εκδώσει απόφαση για τη θέσπιση μέτρων μετριασμού του κινδύνου σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα του Παγκόσμιου Οργανισμού για την Υγεία των Ζώων (WOAH) και με βάση τα είδη επεξεργασίας που προβλέπονται στον κατ' εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2020/687.

Όλα τα μέτρα και οι περιορισμοί θα αρθούν μόλις η χώρα αποδείξει ότι ο ιός έχει σταματήσει να κυκλοφορεί.

Η Επιτροπή διατηρεί τακτικές επαφές με τα κράτη μέλη μέσω της Μόνιμης Επιτροπής Φυτών, Ζώων, Τροφίμων και Ζωοτροφών, με πληροφορίες που είναι διαθέσιμες στο κοινό στον ιστότοπό της. Επιπλέον, ανταλλάσσει τακτικά επικαιροποιήσεις σχετικά με την επιδημιολογική κατάσταση, τη νομοθεσία για την υγεία των ζώων, τις τροποποιήσεις και την εφαρμογή της νομοθεσίας, μέσω ενημερωτικών σημειωμάτων, με τρίτες χώρες, καθώς και με τα ενδιαφερόμενα μέρη κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων της συμβουλευτικής επιτροπής για την υγεία των ζώων και της ομάδας διαλόγου της κοινωνίας των πολιτών για τη ζωική παραγωγή.

Σάκης Αρναούτογλου (S&D): Ερώτηση προτεραιότητας με αίτημα γραπτής απάντησης προς την Επιτροπή

Θέμα: Επιπτώσεις του εμβολιασμού αιγοπροβάτων κατά της ευλογιάς στις εξαγωγές φέτας και στο καθεστώς υγείας της χώρας

Η πρόσφατη εμφάνιση κρουσμάτων ευλογιάς αιγοπροβάτων στην ΕE προκαλεί ανησυχίες στους παραγωγούς γάλακτος και φέτας, ιδιαίτερα στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με τον Κώδικα Υγείας Ζώων του Παγκόσμιου Οργανισμού για την Υγεία των Ζώων, οι χώρες που εφαρμόζουν εμβολιασμό μπορούν να ανακτήσουν το καθεστώς «ελεύθερης χώρας» εντός έξι μηνών μετά το τελευταίο κρούσμα, εφόσον εφαρμόζονται μέτρα εκρίζωσης. Ωστόσο, στον κτηνοτροφικό κόσμο υπάρχει η εντύπωση ότι ο εμβολιασμός χαρακτηρίζει μια χώρα ως ενδημική για πολλά χρόνια, δημιουργώντας σοβαρά εμπόδια στο εμπόριο, ακόμη και σε προϊόντα όπως η φέτα ΠΟΠ.

Δεδομένου ότι:

• η φέτα μπορεί να παραχθεί τόσο από παστεριωμένο όσο και από μη παστεριωμένο γάλα,
  τα παστεριωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα θεωρούνται ασφαλή όταν υποβάλλονται σε κατάλληλη κατεργασία,
• η αγορά εξαγωγών αποτελεί κρίσιμο πυλώνα για τον τομέα της φέτας και αιγοπροβατοτροφίας στην Ελλάδα,

Ερωτάται η Επιτροπή:
1. Μπορεί να διευκρινίσει επίσημα ποιο είναι το ισχύον νομικό και υγειονομικό πλαίσιο στην ΕΕ σχετικά με τον εμβολιασμό αιγοπροβάτων κατά της ευλογιάς και την ανάκτηση του καθεστώτος «ελεύθερης χώρας»;
2. Προκύπτουν από τον εμβολιασμό μακροχρόνιοι περιορισμοί για τις εξαγωγές γάλακτος και τυριών, και ειδικότερα της φέτας ΠΟΠ, ή ισχύουν μόνο προσωρινοί περιορισμοί που αίρονται μετά την πάροδο συγκεκριμένων προθεσμιών και υπό όρους;
3. Ποια μέτρα σκοπεύει να λάβει η Επιτροπή ώστε να υπάρξει έγκαιρη και σαφής ενημέρωση των παραγωγών και να αποφευχθεί η δημιουργία σύγχυσης που πλήττει την εμπιστοσύνη στις εξαγωγές;

Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό τις επόμενες μέρες αναμένεται να εξειδικευθούν τα ποσά, τα κριτήρια και οι διαδικασίες της έκτακτης ενίσχυσης στους κτηνοτρόφους που θανατώθηκαν τα ζώα τους λόγω της ευλογιάς.

Η ενίσχυση είναι συμπληρωματική, θα εξαρτάται από τον αριθμό των ζώων που θανατώθηκαν μέσω ενός αλγορίθμου που θα προσδιοριστεί και θα καταβληθεί έως το τέλος του έτους. Τα χρήματα θα είναι από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Ο τρόπος που θα υπολογιστεί η έκτακτη αυτή ενίσχυση αναμένεται να διευκρινιστεί το επόμενο διάστημα από τον Αντιπρόεδρο της κυβέρνησης κ. Κωστή Χατζηδάκη και τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Κώστα Τσιάρα.

Μέχρι στιγμής, με βάση τα επίσημα στοιχεία του ΥΠΑΑΤ, ο συνολικός αριθμός των θανατώσεων των αιγοπροβάτων από ευλογιά από τον Αύγουστο 2024 έως τον Οκτώβριο 2025 διαμορφώνεται σε πάνω από 400 χιλιάδες ζώα, με την νόσο να εξακολουθεί να προσβάλει τα κοπάδια.

Αν όμως σε αυτά τα ζώα προσθέσουμε και αυτά που θανατώθηκαν από την πανώλη την περσινή χρονιά το νούμερο αυξάνει. Σε ό,τι αφορά στις θανατώσεις από την πανώλη ανήλθαν σε 38 χιλιάδες αιγοπρόβατα. 

Οι κυβερνητικές διαρροές μιλάνε για ένα κονδύλι από 55 έως 60 εκατ. ευρώ, δηλαδή η ενίσχυση θα κυμαίνεται από 120 έως 130 ευρώ το ζώο.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, δήλωσε «μιλάμε για μια συμπληρωματική ενίσχυση, η οποία θα καταβληθεί πριν το τέλος του έτους. Θα είναι ανάλογη με τον αριθμό των ζώων που θανατώθηκαν και θα δώσουν με αυτόν τον τρόπο στους κτηνοτρόφους τη δυνατότητα να αναπληρώσουν το εισόδημά τους έως ότου μπορέσουν να ξαναφτιάξουν τα κοπάδια τους».

Σύμφωνα με τον κ. Μητσοτάκη «τα χρήματα αυτά θα δοθούν από τον κρατικό μηχανισμό» και οι σχετικές ανακοινώσεις θα γίνουν τις επόμενες μέρες. Εξηγώντας τα σχέδιο του αρμόδιου υπουργείου δήλωσε ότι επίκειται μια έκτακτη ενίσχυση για τους κτηνοτρόφους που έχασαν τα ζώα τους από την ευλογιά. «Ερχόμαστε λοιπόν και λέμε ανάλογα με τον αριθμό των ζώων που θανατώθηκαν -με έναν αλγόριθμο ο οποίος θα προσδιοριστεί- θα πάρει ο κτηνοτρόφος μια απευθείας οικονομική ενίσχυση από το κράτος, η οποία θα καταβληθεί σε δεκάδες χιλιάδες κτηνοτρόφους έως το τέλος του έτους», συμπλήρωσε.

Όταν μιλάμε για «αλγόριθμο» τότε θα μπορεί η ενίσχυση να καταβληθεί με βάση την ηλικία του ζώου που θανατώθηκε αλλά και με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια που είχε ο κτηνοτρόφος κατά το προηγούμενο έτος (με βάση τιμολόγια). Άρα μπορεί να έχουμε διαφοροποίηση των παραπάνω ποσών.

Το πρόβλημα είναι ότι δεν γνωρίζουμε πότε θα γίνει η εκρίζωση της ευλογιάς για να θα αρχίσει η ανασύσταση του ζωικού κεφαλαίου. Μέχρι τότε ο κτηνοτρόφος που έχασε τα ζώα του δεν θα έχει κανένα εισόδημα.

Τσιάρας: Είμαστε εδώ για να στηρίξουμε τον κτηνοτροφικό κόσμο

Την επόμενη εβδομάδα θα εξειδικευτούν τα επί πλέον μέτρα στήριξης για τους κτηνοτρόφους που έχασαν τα ζώα τους από την ευλογιά, σε συνέχεια των χθεσινών ανακοινώσεων του Πρωθυπουργού, τόνισε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας. Τα μέτρα αυτά θα αφορούν ουσιαστικά την κάλυψη απώλειας εισοδήματος και θα λειτουργήσουν συμπληρωματικά προς τις αποζημιώσεις που ήδη καταβάλλονται για τα θανατωθέντα ζώα και τις ζωοτροφές, δίνοντας μια «μεγάλη ανάσα» στον κτηνοτροφικό κόσμο.

«Βρισκόμαστε μπροστά στην πραγματική ανάγκη των κτηνοτρόφων, οι οποίοι, μη μπορώντας να ανασυστήσουν το ζωικό τους κεφάλαιο γιατί υπάρχει σχετική απαγόρευση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, βρίσκονται σε ένα οικονομικό αδιέξοδο. Και οι εξαγγελίες του Πρωθυπουργού δείχνουν ακριβώς την ευαισθησία της κυβέρνησης και του ίδιου προσωπικά σε ένα τεράστιο ζήτημα».

Επισήμανε ότι η αντιμετώπιση της ευλογιάς βασίζεται στον συντονισμό όλων των εμπλεκομένων και στην αυστηρή τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας: «Ήδη εδώ και αρκετό διάστημα έχουμε συστήσει την Εθνική Επιστημονική Επιτροπή αντιμετώπισης της ευλογιάς. Προϋποθέτει την ενεργοποίηση, αλλά και την απόλυτη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, όλων των Περιφερειών και των ίδιων των κτηνοτρόφων, που πρέπει να κρατούν σε πολύ υψηλό επίπεδο τα μέτρα βιοασφάλειας τα οποία επιβάλλονται από τον ευρωπαϊκό κανονισμό».

Ο κ. Τσιάρας αναφέρθηκε και στο ζήτημα των παραβατικών συμπεριφορών που καταγράφονται από τις αρχές και μπορούν να συμβάλουν στη διάδοση της νόσου, ενώ υπογράμμισε: «Είμαστε εδώ για να στηρίξουμε τον κτηνοτροφικό κόσμο. Οι δηλώσεις του Πρωθυπουργού ήταν προς αυτή την κατεύθυνση, έχοντας την απόλυτη πεποίθηση ότι πρέπει να στηριχθεί ο κτηνοτροφικός κόσμος σε αυτή τη δύσκολη περίοδο».

Ταυτόχρονα, υπενθύμισε ότι καταβλήθηκαν αποζημιώσεις για τις ζωοτροφές, καθώς οι κτηνοτρόφοι αναγκάστηκαν να κρατούν τα ζώα τους σε εγκλεισμό λόγω των περιοριστικών μέτρων.

Μιλώντας για την προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης, υπενθύμισε: «Και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε χθες, ότι η προσπάθεια επικεντρώνεται να καταβληθεί στο τέλος του Νοεμβρίου η προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης, που είναι το μεγαλύτερο ποσό που δίνεται από τους πόρους της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής».

Είναι παράνομο που ακόμη δεν έχει καταβληθεί η συνδεδεμένη ενίσχυση στους αιγοπροβατοτρόφους που θανατώθηκαν τα κοπάδια τους λόγω των ζωονόσων (πανώλη και ευλογιά).

Όπως αναφέρει η σχετική υπουργική απόφαση του 2019, που εφαρμόζει τα άρθρα 4 και 32 του κανονισμού (ΕΕ) 640/2014 και το άρθρο 2 του κανονισμού (ΕΕ) 1306/2013, η ελληνική κυβέρνηση έχει την υποχρέωση να πληρώνει τη συνδεδεμένη ενίσχυση και στις περιπτώσεις θανάτωσης βοοειδών και αιγοπροβάτων, λόγω προσβολής των κοπαδιών από νόσους των ζώων. Πρόκειται για περιπτώσεις που οφείλονται σε «ανωτέρα βία».

Σύμφωνα με την απόφαση, ο κτηνοτρόφος διατηρεί το δικαίωμά του να λάβει άμεσες ενισχύσεις για την έκταση ή τα ζώα που ήταν επιλέξιμα κατά τον χρόνο που προέκυψαν τα γεγονότα ανωτέρας βίας ή εξαιρετικής περίστασης.

Ανωτέρα βία

Ως γεγονότα ανωτέρας βίας δύναται να χαρακτηριστούν οι παρακάτω περιπτώσεις:

α) Η μείωση του πλήθους των ζώων της εκμετάλλευσης λόγω νοσημάτων και ειδικότερα:
αα) ο θάνατος ή η υποχρεωτική θανάτωση μέρους ή του συνόλου των ζώων της εκμετάλλευσης λόγω των παρακάτω νοσημάτων:
Βοοειδή και αιγοπρόβατα: Αφθώδης πυρετός, Πανώλη των βοοειδών, Πυρετός της κοιλάδας του Rift, Λύσσα.
Βοοειδή: Οζώδης δερματίτιδα, Φυσαλιδώδης στοματίτιδα, Σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια βοοειδών (ΣΕΒ).
Αιγοπρόβατα: Ευλογιά, Καταρροϊκός πυρετός (Bluetongue), Πανώλη των μικρών μηρυκαστικών, Κλασική τρομώδης νόσος.
αβ) η υποχρεωτική σφαγή μέρους ή του συνόλου των ζώων της εκμετάλλευσης στο πλαίσιο εφαρμογής προγραμμάτων για τα παρακάτω νοσήματα:
Βοοειδή και αιγοπρόβατα: Βρουκέλλωση.
Βοοειδή: Φυματίωση, Ενζωοτική Λεύκωση, Καταρροϊκός πυρετός (Bluetongue).
Αιγοπρόβατα: Λιστερίωση, Πυρετός Q, Λεπτοσπείρωση.

β) Η μείωση του πλήθους των ζώων της εκμετάλλευσης χωρίς δυνατότητα αντικατάστασής τους. Η περίπτωση αυτή συντρέχει όταν κανένα από τα ζώα της εκμετάλλευσης δεν έχει προσβληθεί από νοσήματα της υποπερίπτωσης αα της παρούσας παραγράφου, ούτε από Καταρροϊκό Πυρετό (Bluetongue) στα βοοειδή, αλλά η εκμετάλλευση αυτή βρίσκεται σε οριοθετημένη ζώνη επιβολής περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση των εν λόγω νοσημάτων.

γ) Η διακοπή λειτουργίας της εκμετάλλευσης λόγω:

• θανάτου του δικαιούχου,
• μακροχρόνιας ανικανότητας του δικαιούχου προς εργασία».

Εξαιρετική περίσταση

Επίσης οι κτηνοτρόφοι που επλήγησαν από θεομηνίες δεν θα πρέπει να χάνουν τις ενισχύσεις τους (χαρακτηρίζονται σαν εξαιρετική περίσταση). Στο ΦΕΚ αναφέρεται ως εξαιρετική περίσταση δύναται να χαρακτηριστούν οι παρακάτω περιπτώσεις:

α) Σημαντική ζημιά στην εκμετάλλευση εξαιτίας σοβαρής φυσικής καταστροφής με αποτέλεσμα:

• την πώληση ή σφαγή του συνόλου των ζώων της εκμετάλλευσης εξαιτίας εκτεταμένης ή ολοσχερούς καταστροφής των σταβλικών εγκαταστάσεων από ακραία καιρικά φαινόμενα όπως χιόνι, ανεμοθύελλα, πλημμύρα, κεραυνός ή φυσικά φαινόμενα όπως σεισμός, κατολίσθηση, καθίζηση, καθώς και μη ελεγχόμενων καταστάσεων όπως πυρκαγιά,
• τον θάνατο ζώων της εκμετάλλευσης εξαιτίας καιρικών φαινομένων όπως χαλάζι, υπερβολικό ψύχος, καύσωνας, μη ελεγχόμενων καταστάσεων όπως κατασπάραξη από άγρια ζώα,

β) Εκτεταμένη ή ολοσχερής καταστροφή κτιρίων της εκμετάλλευσης που χρησιμοποιούνται για την εκτροφή ζώων εξαιτίας μη προβλέψιμου ατυχήματος με αποτέλεσμα:

• την πώληση ή σφαγή του συνόλου των ζώων της εκμετάλλευσης,
• τον θάνατο ζώων της εκμετάλλευσης εξαιτίας καταπλάκωσής τους.

Ειδικά για την περίπτωση των συνδεδεμένων ενισχύσεων στον τομέα του βόειου, πρόβειου και αίγειου κρέατος, σύμφωνα με το άρθρο 52 του κανονισμού (ΕΕ) 1307/2013 και το κεφάλαιο 5 του κανονισμού (ΕΕ) 639/2014 και για την περίπτωση της ενίσχυσης της τοπικής παραγωγής γάλακτος που προορίζεται για την παραγωγή παραδοσιακών τυριών στα μικρά νησιά του Αιγαίου Πελάγους (ΜΝΑ) στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) 1405/2006, ως γεγονός ανωτέρας βίας – εξαιρετικής περίστασης αναγνωρίζεται η μη τήρηση των όρων επιλεξιμότητας, που οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στην απομάκρυνση των ζώων από την εκμετάλλευση.

Άρα η κυβέρνηση θα πρέπει άμεσα να πληρώσει συνδεδεμένη ενίσχυση και επίσης να προχωρήσει σε αναπλήρωση του εισόδηματος των κτηνοτρόφων που έχασαν τα αιγοπρόβατα λόγω ευλογιάς και πανώλης, μέχρι να τους επιτραπεί η ανασύσταση του κοπαδιού με τα αιγοπρόβατα και μέχρι να πετύχουν να φτάσει το εισόδημά τους στα επίπεδα που ήταν προτού πληγεί η χώρα μας από τις συγκεκριμένες νόσους. Αναπλήρωση εισοδήματος θα πρέπει να έχουν και οι εκτροφείς μαύρου χοίρου που επλήγησαν από την πανώλη αλλά και οι κτηνοτρόφοι που επλήγησαν από τις θεομηνίες. Θα πρέπει να τηρηθεί η ευρωπαϊκή νομοθεσία και να αφήσουν τις δηλώσεις περί έκτακτης ενίσχυσης των κτηνοτρόφων.  

Διαβάστε το ΦΕΚ

Τα τελευταία χρόνια, οι συνεχείς μεταβολές στην οικονομία και το ολοένα αυξανόμενο κόστος παραγωγής φέρνουν σημαντικές πιέσεις στην αιγοπροβατοτροφία. Οι εντατικές εκμεταλλεύσεις, που στηρίζονται σε αγοραζόμενες ζωοτροφές και υψηλό κεφάλαιο, βλέπουν τη βιωσιμότητά τους να δοκιμάζεται, ενώ αντίθετα οι πιο παραδοσιακές, εκτατικής μορφής μονάδες αντέχουν καλύτερα σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον. Η ελληνική εμπειρία – αλλά και τα αποτελέσματα ερευνών – δείχνουν ξεκάθαρα ότι η προσαρμοστικότητα, τόσο των ζώων όσο και των κτηνοτρόφων, αποτελεί σήμερα τον καθοριστικό παράγοντα που επιτρέπει σε ορισμένα συστήματα να παραμένουν βιώσιμα, παρά το υψηλό κόστος και την αβεβαιότητα.

Νέες πιέσεις στο κόστος και η άνιση αντοχή των συστημάτων εκτροφής

Τα τελευταία χρόνια, οι εντατικές εκτροφές αιγοπροβάτων είναι εκείνες που δέχονται τις μεγαλύτερες πιέσεις. Η υψηλή συμμετοχή του κεφαλαίου, η εξάρτηση από αγοραζόμενες ζωοτροφές – αφού η βόσκηση συμβάλλει ελάχιστα ή και καθόλου – και τα προβλήματα ρευστότητας και πρόσβασης σε χρηματοδότηση, έχουν οδηγήσει πολλές μονάδες σε σοβαρά θέματα βιωσιμότητας. Όταν το κόστος διατροφής εκτοξεύεται και το κεφάλαιο συμμετέχει τόσο έντονα στη λειτουργία της εκμετάλλευσης, το σύστημα γίνεται ευάλωτο σε κάθε διαταραχή.

Αντίθετα, οι εκτατικές εκτροφές επηρεάστηκαν λιγότερο και συνεχίζουν να δείχνουν μεγαλύτερη ανθεκτικότητα. Ένα μεγάλο μέρος των θρεπτικών αναγκών των ζώων καλύπτεται από τη βόσκηση, μειώνοντας σημαντικά το κόστος διατροφής. Αυτές οι εκμεταλλεύσεις στηρίζονται περισσότερο στην οικογενειακή εργασία, λιγότερο στο κεφάλαιο και χρησιμοποιούν ντόπιες φυλές προσαρμοσμένες στις τοπικές συνθήκες, ενώ η διατροφή τους βασίζεται στον οικονομικότερο τρόπο εκτροφής των μηρυκαστικών: τη βόσκηση. Η εμπειρία των τελευταίων ετών δείχνει πως η ανθεκτικότητα δεν είναι μόνο θέμα παραγωγής, αλλά και θέματος μοντέλου: τα συστήματα που εξαρτώνται λιγότερο από αγοραζόμενες ζωοτροφές και περισσότερο από τους φυσικούς πόρους του τόπου τους, αντέχουν και ανταποκρίνονται καλύτερα στις οικονομικές μεταβολές.

Η ελληνική αίγα και η προσαρμοστικότητά της στο πεδίο

Η ελληνική ντόπια αίγα παραμένει το πλέον προσαρμοσμένο ζώο για τις ορεινές και άγονες περιοχές της χώρας. Χάρη στις ανατομικές και φυσιολογικές της ιδιαιτερότητες, αξιοποιεί ευρύ φάσμα βλάστησης — ποώδη την άνοιξη, αλλά κυρίως θαμνώδη και ξυλώδη είδη τους θερινούς μήνες, όταν η ποώδης ύλη έχει μειωθεί. Παρότι η μέση γαλακτοπαραγωγή της είναι σχετικά χαμηλή (93 κιλά), η υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος (5,2%) και πρωτεΐνη (3,7%) καθιστά το γάλα της ιδιαίτερα ποιοτικό και ανταγωνιστικό.

Η ανθεκτικότητα και η ευελιξία της φυλής αποτυπώθηκαν ξεκάθαρα και στη διετή έρευνα στο Μέγα Δέρειο Έβρου. Σε ημιορεινή περιοχή με δασολίβαδα και θαμνολίβαδα δρυός, ο κτηνοτρόφος περιόρισε τις συμπληρωματικές ζωοτροφές και αύξησε τον χρόνο βόσκησης, καλύπτοντας σε ορισμένες περιόδους σχεδόν το σύνολο των αναγκών των ζώων από τη φυσική βλάστηση. Τα ξυλώδη είδη συμμετείχαν στη δίαιτα από 40% έως 99%, με τη δρυ (Quercus frainetto) να φτάνει έως 89%, ενώ άρκευθος και λαδανιά συνέβαλαν σημαντικά όταν τα φυλλοβόλα είχαν ρίξει το φύλλωμά τους. Αντίστοιχα, τα ποώδη είδη κυριάρχησαν την άνοιξη. Παρά τις έντονες εποχικές μεταβολές στη διαθέσιμη βλάστηση, η ποσότητα και η ποιότητα του παραγόμενου γάλακτος παρέμειναν ουσιαστικά σταθερές, επιβεβαιώνοντας ότι η ελληνική αίγα μπορεί να προσαρμόζει τη βόσκησή της στις συνθήκες και να παράγει οικονομικά, με μικρότερη εξάρτηση από αγοραζόμενες ζωοτροφές

Πλεονεκτήματα και «ανοιχτές πληγές» των εκτατικών εκτροφών

Η αυξανόμενη ζήτηση για προϊόντα ελευθέρας βόσκησης έχει φέρει ξανά στο προσκήνιο τις εκτατικές εκτροφές, οι οποίες –χάρη στη φυσική βόσκηση και την αξιοποίηση της τοπικής χλωρίδας– παραμένουν ανταγωνιστικές σε ποιότητα και κόστος. Δεν είναι τυχαίο ότι η Ελλάδα, που φιλοξενεί το 32% των αιγών της Ε.Ε., διαθέτει ένα από τα καταλληλότερα περιβάλλοντα για τέτοια συστήματα: τα θαμνολίβαδα και τα δασολίβαδα δρυός, που καλύπτουν σχεδόν το μισό της δασικής επιφάνειας, συνιστούν ιδανικό πεδίο βόσκησης και μειώνουν σημαντικά την ανάγκη για αγοραζόμενες ζωοτροφές. Παράλληλα, η σωστή βόσκηση λειτουργεί και ως φυσικό «εργαλείο» προστασίας των δασών, μειώνοντας την καύσιμη ύλη και συμβάλλοντας στην πρόληψη πυρκαγιών — μια διάσταση που κερδίζει όλο και μεγαλύτερη σημασία.

Ωστόσο, τα εκτατικά συστήματα δεν μένουν αλώβητα από τα χρόνια προβλήματα του κλάδου. Η ελλιπής διαχείριση των λιβαδιών περιορίζει την πλήρη αξιοποίηση της διαθέσιμης βλάστησης, ενώ η γενετική βελτίωση των ελληνικών φυλών έχει προχωρήσει ελάχιστα, αφήνοντας πολλούς κτηνοτρόφους χωρίς επαρκή επιλογή ποιοτικών ζώων αναπαραγωγής. Στο ίδιο πλαίσιο, η χαμηλή ελκυστικότητα του εκτατικού τρόπου ζωής για τους νέους –που συχνά προτιμούν σταβλισμένα συστήματα ως πιο «ασφαλή» ή πιο άνετα– αποτελεί ακόμη μια πρόκληση για τη στελέχωση και τη συνέχεια αυτών των μονάδων.

Τι πρέπει να συνεκτιμά ο παραγωγός πριν αποφασίσει 

Η επιλογή του κατάλληλου συστήματος εκτροφής δεν είναι μια απλή τεχνική απόφαση. Ο κτηνοτρόφος χρειάζεται να ζυγίζει τις πραγματικές δυνατότητες της εκμετάλλευσης, τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες, αλλά και τις απαιτήσεις της αγοράς. Δεν είναι δεδομένο ότι «περισσότερη παραγωγή» σημαίνει και καλύτερο αποτέλεσμα, ειδικά όταν το υψηλό κόστος υπονομεύει τη βιωσιμότητα. Σε αρκετές περιπτώσεις, ένα λιγότερο εντατικό μοντέλο μπορεί να αποδειχθεί οικονομικά εξυπνότερη επιλογή: παράγει γάλα υψηλής ποιότητας, με χαμηλότερη δαπάνη, δίνοντας τελικά μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία στο προϊόν. Το ζητούμενο είναι η σωστή ισορροπία — όχι η μέγιστη ποσότητα, αλλά το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για τον παραγωγό.

Το στοίχημα της επόμενης μέρας για τον κτηνοτρόφο

Η αιγοπροβατοτροφία στη χώρα μας βρίσκεται πλέον σε μια περίοδο νέων ισορροπιών. Όσα έδειξαν τα τελευταία χρόνια — και εξακολουθούν να δείχνουν και σήμερα — είναι σαφή: ο κτηνοτρόφος που προσαρμόζεται στις συνθήκες και γνωρίζει τα όρια και τα πλεονεκτήματα του συστήματός του, έχει τις περισσότερες πιθανότητες να διατηρήσει βιώσιμη την εκμετάλλευσή του. Σε τελική ανάλυση, το μέλλον του κλάδου θα κριθεί από τις επιλογές του ίδιου του παραγωγού και από το πώς θα ισορροπήσει ανάμεσα στο κόστος, την παράδοση και τις πραγματικές δυνατότητες του τόπου του.

Πηγή: Γεωργία – Κτηνοτροφία, τεύχος 4/2017, Θ. Μανουσίδης «Εντατικό ή εκτατικό σύστημα εκτροφής αιγοπροβάτων;» σελ.74-76

Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σε δηλώσεις που έκανε υποστήριξε ότι θα καταβληθεί έκτακτη ενίσχυση στους κτηνοτρόφους που έχασαν ζώα λόγω ευλογιάς.

Η ενίσχυση θα πληρωθεί μέχρι το τέλος του 2025 και θα είναι ανάλογα με τον αριθμό των αιγοπροβάτων που έχασε ο κτηνοτρόφος.

«Θα υπάρξει μία πρωτοβουλία από την κυβέρνηση η οποία θα εξειδικευτεί τις επόμενες μέρες. Θα υπάρξει έως το τέλος του έτους άμεση στήριξη εισοδήματος στους κτηνοτρόφους που έχασαν ζώα ως αποτέλεσμα της ευλογιάς. Θα είναι συμπληρωματική ενίσχυση που θα καταβληθεί πριν από το τέλος του έτους, θα είναι ανάλογη με τον αριθμό των ζώων που θανατώθηκαν και θα δώσουν με αυτό τον τρόπο τη δυνατότητα στους κτηνοτρόφους να αναπληρώσουν το εισόδημά τους έως ότου μπορέσουν να ανασυστήσουν τα κοπάδια τους» εξήγησε.

Τα χρήματα αυτά, όπως διευκρίνισε, θα προέρχονται από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Πάντως θα πρέπει να πληρωθούν και οι αιγοπροβατοτρόφοι που έχασαν τα κοπάδια τους λόγω της πανώλης των προβάτων (που προηγήθηκε της ευλογιάς). Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, το ΥπΑΑΤ θα συμπεριλάβει και αυτή την κατηγορία των κτηνοτρόφων στην πληρωμή.

Σε αναζήτηση αιγοπρόβειου γάλακτος βρίσκονται οι γαλακτοβιομηχανίες και τα τυροκομεία με την ζήτηση να είναι αυξημένη και να υπογράφονται οι πρώτες εμπορικές συμφωνίες.

Θυμίζουμε ότι στα 1,60 ευρώ το κιλό πρόβειου γάλακτος έκλεισε συμφωνία η Ομάδα Παραγωγών Αιγοπρόβειου Γάλακτος του Αγροτικού Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Καρυάς Ολύμπου.

Κοντά σε συμφωνία βρίσκεται ο Συνεταιρισμός Αιγοπροβατοτρόφων Ελασσόνας «Γάλα Ελάςς» και ο Κτηνοτροφικός Συνεταιρισμός «Φάρμες Λιβαδίου».

Ο κ. Στέλιος Σπανογιάννης, κτηνοτρόφος από τον Τύρναβο, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι αυτή την περίοδο έχουμε γαλακτοβιομηχανίες από τα Τρίκαλα στα 1,60 ευρώ το κιλό και από την Φαλάνη στα 1,65 ευρώ.

Από τον Οκτώβριο έχουν ξεκινήσει να δινουν γάλα για τη νέα εμπορική περίοδο οι κτηνοτρόφοι. Μέσα στο Νοέμβριο εκτιμώ ότι θα κλείσουν οι γαλακτοβιομηχανίες τις νέες εμπορικές συμφωνίες με τους κτηνοτρόφους. Πέρσι οι κτηνοτρόφοι έκλεισαν συμφωνίες στα 1,40 έως 1,50 ευρώ το κιλό. Όπως φαίνεται θα έχουμε φέτος μια αύξηση στις τιμές παραγωγού κατά 20% έως 30% σε σχέση με πέρσι.

Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι κτηνοτρόφοι φέτος είναι η έλλειψη ρευστότητας. Τα de minimis που έδωσαν για ζωοτροφές είναι πολύ λίγα. Πέρσι τέτοια εποχή αγοράζαμε τις ζωοτροφές με τα χρήματα που είχαμε από την προκαταβολή 70% της βασικής ενίσχυσης (τσεκ).

Ο κ. Χρήστος Ζιώγας, κτηνοτρόφος από την Λάρισα, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι οι τιμές στο αιγοπρόβειο γάλα κυμαίνονται στα 1,60 ευρώ το κιλό αλλά φαίνεται μεγάλη ζήτηση και μπορεί να ανέβουν σε υψηλότερα επίπεδα. Όσον αφορά τις ζωοτροφές σήμερα αγοράζω τριφύλια στα 18 έως 20 λεπτά το κιλό. Τα φυράματα για γαλακτοπαραγωγή στα 37 έως 40 λεπτά το κιλό. Καλαμπόκια από τους εμπόρους τα βρίσκει ο κτηνοτρόφος πάνω από 20 λεπτά το κιλό.

Ο κ. Νίκος Κοκόλης, κτηνοτρόφος και πρόεδρος του Αγροτοκτηνοτροφικού Συλλόγου Ακτίου - Βόνιτσας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι έχουν μεγάλο ενδιαφέρον οι γαλακτοβιομηχανίες για να κλείσουν συμφωνίες με κτηνοτρόφους για το αιγοπρόβειο γάλα γιατί φέτος είναι μειωμένη η παραγωγή. Ήδη για μεγάλες ποσότητες δίνουν τιμή στα 1,60 ευρώ το κιλό. Στα τιμολόγια Οκτωβρίου οι τιμές που αναγράφουν είναι για παράδοση πάνω από 50 τόνους στα 1,50 ευρώ το κιλό, ενώ για κάτω από 50 τόνους από 1,44 έως 1,46 ευρώ ανάλογα τις λιποπρωτεΐνες.
Αλλά και το αιγοπρόβειο κρέας έχει πάρτει την ανηφόρα. Αυτή την περίοδο τα σφαγεία δίνουν για το κρέας της προβατίνας τιμή στα 5 ευρώ το κιλό, ενώ το αρνί είναι στα 9 ευρώ το κιλό.
Οι ζωοτροφές είναι στα καλαμπόκια από έμπορα στα 26 λεπτά συν ΦΠΑ και τα τριφύλια κυμαίνονται από 30 λεπτά το κιλό συν ΦΠΑ. Η σόγια είναι στα 450 ευρώ το τόνος, ενώ τα κριθάρια στα 30 λεπτά το κιλό συν ΦΠΑ. 

Υπερψηφίστηκε επί της αρχής και επί των άρθρων από την Ολομέλεια της Βουλή το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, υπό τον τίτλο «Κύρωση της από 23.10.2025 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Επείγουσες ρυθμίσεις για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα και την αντιμετώπιση της ζωονόσου της ευλογιάς» (Α’ 183) και συναφείς διατάξεις».

Κλείνοντας τη συζήτηση ο Κώστας Τσιάρας έστειλε σαφές μήνυμα προς όλα τα πολιτικά κόμματα ότι η εξυγίανση του ΟΠΕΚΕΠΕ και η άμεση στήριξη των κτηνοτρόφων αποτελούν εθνική και όχι κυβερνητική προτεραιότητα.

Ο Υπουργός υπογράμμισε: «Βρισκόμαστε μπροστά σε ζητήματα που καθορίζουν το μέλλον του πρωτογενούς τομέα. Η εξυγίανση του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι μονόδρομος. Πρέπει να τον  οδηγήσει την επόμενη μέρα στη διαφάνεια και στη δικαιοσύνη της κατανομής πόρων». Τόνισε ότι η καθυστέρηση στις πληρωμές οφείλεται στην ανάγκη να γίνουν διασταυρωτικοί έλεγχοι.  Ο κ. Τσιάρας κάλεσε τα κόμματα να υποστηρίξουν μια μεταρρύθμιση που έχει πολιτικό κόστος, αλλά –όπως είπε– αποτελεί «εθνική ανάγκη»! «Αν η απάντηση των κομμάτων είναι ότι δεν τα υποστηρίζουν όλα αυτά, τότε έχουμε πρόβλημα μεταξύ μας. Πρόκειται για διατάξεις που δεν έχουν καμία σχέση με πολιτικές τοποθετήσεις. Αφορούν αποκλειστικά το πώς θα στηρίξουμε τους κτηνοτρόφους αυτή τη δύσκολη στιγμή».

Σχετικά με τα άμεσα μέτρα ανακούφισης για την ευλογιά, ο Υπουργός ξεκαθάρισε ότι η δέσμη παρεμβάσεων δεν έχει ολοκληρωθεί: «Αν κάποιος πιστεύει ότι κλείσαμε τον κύκλο των μέτρων, θέλω να διαβεβαιώσω ότι δεν τελειώσαμε. Είναι μια δυναμική διαδικασία που εξελίσσεται και θα ενισχυθεί περαιτέρω».

Υπενθύμισε επίσης ότι η ανασύσταση του ζωικού κεφαλαίου θα ενεργοποιηθεί όταν κλείσει ο κύκλος της νόσου, βάσει όσων προβλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Απορώ γιατί το επαναλαμβάνετε; Έχουμε προαναγγείλει ότι θα υπάρξει πρόγραμμα ανασύστασης. Τέτοιες ενέργειες δεν μπορούν να γίνουν όσο υπάρχει η νόσος, όπως μας ξεκαθαρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή».

Ο Υπουργός άσκησε ιδιαίτερη πίεση για να μην συνεχιστούν παρερμηνείες γύρω από τις διαδικασίες θανάτωσης ζώων: «Σε κανέναν δεν είναι ευχάριστο να θανατώνεται ολόκληρο το κοπάδι έστω και με ένα κρούσμα. Αυτό επιβάλλει το ευρωπαϊκό πρωτόκολλο. Δεν μπορούμε να κινηθούμε διαφορετικά».

Είπε χαρακτηριστικά: «Προτίθεμαι να αναλάβω μια πρωτοβουλία για συνάντηση εκπροσώπων των κομμάτων με την επιστημονική επιτροπή για την ευλογιά, ώστε να μπορέσουμε κάποια πράγματα να τα θέσουμε σε μια εντελώς διαφορετική βάση. Δεσμεύομαι ενώπιον των συναδέλφων, να υπάρχει μια συζήτηση σοβαρή και όχι μια συζήτηση που μπορεί να προκύπτει από την προσωπική πληροφόρηση καθενός».

Κλείνοντας, ο κ. Τσιάρας εξήγησε τον χαρακτήρα της πράξης νομοθετικού περιεχομένου: «Με την ΠΝΠ θέλουμε να δείξουμε ότι πρόκειται για επείγον ζήτημα. Πρέπει να κλείσουμε έναν κύκλο βοηθώντας τους κτηνοτρόφους. Οι διατάξεις είναι θετικές και αναγκαίες».

Τι προβλέπει ο νέος νόμος

Διάθεση στρατιωτικών κτηνιάτρων
Επιτρέπεται η διάθεση έως τριών (3) στρατιωτικών κτηνιάτρων ανά Περιφερειακή Ενότητα για έως έξι (6) μήνες, με απόφαση του Αρχηγού του οικείου Γενικού Επιτελείου.
Οι στρατιωτικοί κτηνίατροι ασκούν καθήκοντα πλήρους αρμοδιότητας, όπως οι πολιτικοί κτηνίατροι των Περιφερειών.
Δύναται να προβλέπεται αποζημίωση και αύξηση του αριθμού των κτηνιάτρων με κοινή υπουργική απόφαση.

Αφορολόγητες, ακατάσχετες και ανεκχώρητες ενισχύσεις
Οι ενισχύσεις που καταβάλλονται βάσει των ΚΥΑ 208989/1.8.2025 (Β’ 4202) και 208982/1.8.2025 (Β’ 4203):
είναι αφορολόγητες, ακατάσχετες και ανεκχώρητες,

• δεν υπόκεινται σε κανέναν φόρο, τέλος ή εισφορά,
• δεν συμψηφίζονται με οφειλές προς Δημόσιο, ΟΤΑ ή ασφαλιστικά ταμεία,
• δεν υπολογίζονται σε εισοδηματικά κριτήρια για κοινωνικές παροχές. 

Έκτακτα μέτρα για την ενίσχυση των κτηνοτρόφων
Αποζημίωση για θανατωθέντα ζώα και οικονομική επιβάρυνση που υφίστανται.
Εξαιρούνται όσοι έκαναν παράνομο εμβολιασμό ή δεν τήρησαν μέτρα βιοασφάλειας.
Οι αποζημιώσεις είναι αφορολόγητες, ακατάσχετες και ανεκχώρητες, δεν συμψηφίζονται και δεν υπολογίζονται σε εισοδηματικά όρια.

Αναγκαίο προσωπικό
Δυνατότητα μετακίνησης εκτός έδρας κτηνιάτρων, εποπτών ζωοτροφών και εκδοροσφαγέων εντός χρονικού διαστήματος τεσσάρων (4) μηνών, με δυνατότητα παράτασης.
Προβλέπεται αποζημίωση και κίνητρα για ιδιώτες κτηνιάτρους, κτηνιάτρους εκτροφής και εκδοροσφαγείς.
Το προσωπικό των δημοσίων φορέων μπορεί να προβαίνει σε καταμέτρηση του ζωικού κεφαλαίου και να συλλέγει δεδομένα για τις εκτροφές, τα οποία αποτελούν πληροφοριακή βάση του ΥΠΑΑΤ.
Παρέχεται η δυνατότητα πρόσληψης έκτακτου προσωπικού ορισμένου χρόνου για την κάλυψη απρόβλεπτων και επειγουσών αναγκών.

Υγειονομική ταφή νεκρών ζώων και ζωικών υποπροϊόντων
Οι δήμοι ορίζουν και λειτουργούν χώρους υγειονομικής ταφής.
Αν δεν υπάρχουν διαθέσιμοι χώροι, η ταφή γίνεται σε ΧΥΤΑ ή ΧΥΤΥ με απόφαση του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Η μη συμμόρφωση εντός 24 ωρών αποτελεί σοβαρή παράβαση καθήκοντος του Δημάρχου.
Για την ευλογιά, η ταφή πρέπει να γίνεται εντός 72 ωρών από τη διάγνωση.

Δείτε το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε στην Βουλή

Νέα κινητοποίηση σημειώθηκε, το μεσημέρι της Πέμπτης (13 Νοεμβρίου), στην Λάρισα, με κτηνοτρόφους να συγκεντρώνονται έξω από το γραφείο του υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χρήστου Κέλλα.

Οι διαδηλωτές φώναζαν συνθήματα όπως «είστε ανεπιθύμητοι στη Θεσσαλία», ενώ υπογράμμιζαν πως δεν ζητούν απλώς οικονομική ενίσχυση αλλά πραγματική αποκατάσταση των κοπαδιών τους.

Οι κτηνοτρόφοι ζήτησαν να συναντηθούν με τον υφυπουργό και να τους αναφέρουν τα προβλήματά τους λόγω της ευλογιάς των προβάτων.

Ο κ. Χρήστος Γκίζας, κτηνοτρόφος από την Μαγνησία και μέλος του υπό ίδρυση πανελλήνιου συλλόγου κτηνοτρόφων «οι τσελιγκάδες», δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι χύσαμε γάλατα στο δρόμο και ζητήσαμε να μας συναντήσει ο Κέλλας. 

Έχουν θανατώσει τα ζώα μου και δεν μου δίνουν χρήματα, ούτε ένα επίδομα, για να ζήσω εγώ και η οικογένειά μου. Θα ξεκινήσω απεργία πείνας για να δικαιωθώ. Δεν ζητάμε απλά χρήματα, εμείς θέλουμε τα ζώα που μας θανάτωσαν πίσω.

Στη διάθεση των κτηνοτρόφων που επλήγησαν από την επιζωοτία της ευλογιάς προχωρά το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με νέα καταβολή αποζημιώσεων ύψους 12.248.642,97 ευρώ. Η πληρωμή αυτή αφορά την 4η κατανομή και υπεγράφη από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα.

Η εξέλιξη αυτή εντάσσεται στο ευρύτερο σχέδιο στήριξης της ελληνικής κτηνοτροφίας, η οποία από τον Αύγουστο του 2024 συνεχίζει να αντιμετωπίζει τις επιπτώσεις της ζωονόσου. Με τη νέα πίστωση, το συνολικό ποσό που έχει διατεθεί μέχρι σήμερα — τόσο για λειτουργικές δαπάνες των Περιφερειών όσο και για αποζημιώσεις των κτηνοτρόφων — φθάνει τα 48.080.149,29 ευρώ, καλύπτοντας το σύνολο των πληγεισών περιοχών.

Πού κατευθύνθηκαν οι μεγαλύτερες ενισχύσεις

Οι δύο Περιφέρειες που έχουν δεχθεί τις μεγαλύτερες πληρωμές συνολικά από την αρχή της κρίσης είναι:

Ανατολική Μακεδονία & Θράκη: 17.656.738,31 ευρώ

Θεσσαλία: 16.463.708,27 ευρώ

Ακολουθούν:

Δυτική Ελλάδα: 4.573.114,34 ευρώ

Κεντρική Μακεδονία: 4.150.980,29 ευρώ

Στερεά Ελλάδα: 2.104.458,36 ευρώ

4η κατανομή 2025 – Πού κατευθύνονται τα νέα ποσά

Η Θεσσαλία λαμβάνει και αυτή τη φορά το μεγαλύτερο κονδύλι, ύψους 6.962.120,96 ευρώ, ενώ στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη αποδίδονται 3.438.114,12 ευρώ.

Σημαντικοί πόροι προβλέπονται επίσης για:

Δυτική Ελλάδα: 1.017.027,98 ευρώ

Κεντρική Μακεδονία: 416.719,79 ευρώ

Στερεά Ελλάδα: 413.405,72 ευρώ

Υπενθυμίζεται ότι η αποζημίωση ανά θανατωθέν ζώο μπορεί να φθάσει έως 250 ευρώ, επίπεδο που — όπως σημειώνει το Υπουργείο — αποτελεί το υψηλότερο σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ακολουθεί η δήλωση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα:

«Με συνέπεια συνεχίζουμε τη στήριξη των κτηνοτρόφων που επλήγησαν από την ευλογιά και των Περιφερειών που έχουν επωμιστεί το βάρος της αντιμετώπισης της κρίσης. Η ομαλή ροή των πληρωμών και η ενίσχυση των κτηνιατρικών υπηρεσιών αποδεικνύουν τη δέσμευσή μας να στηρίξουμε έμπρακτα την ελληνική κτηνοτροφία.
Η προστασία του ζωικού κεφαλαίου είναι ευθύνη όλων μας και απαιτεί αυστηρή τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας. Η συνεργασία κράτους, Περιφερειών και παραγωγών είναι ο μόνος δρόμος για να διασφαλίσουμε το μέλλον της ελληνικής κτηνοτροφικής παραγωγής».

Με νέα εγκύκλιο, το Τμήμα Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ενημερώνει για την εμφάνιση 56 νέων εστιών Καταρροϊκού Πυρετού στη χώρα, για το διάστημα 17 Σεπτεμβρίου έως 22 Οκτωβρίου 2025.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο, το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς (Τμήμα Μοριακής Διαγνωστικής, Αφθώδους Πυρετού, Ιολογικών, Ρικετσιακών και Εξωτικών Νοσημάτων της Διεύθυνσης Κτηνιατρικού Κέντρου Αθηνών) επιβεβαίωσε πενήντα έξι (56) νέες εστίες Καταρροϊκού Πυρετού (ΚΠ) στις εξής Περιφέρειες:
Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Κεντρικής Μακεδονίας, Δυτικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας, Δυτικής Ελλάδας, Αττικής, Στερεάς Ελλάδας και Ιονίων Νήσων.

Αναλυτικά, μία εστία εντοπίζεται στην Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας, δύο στην Π.Ε. Γρεβενών, μία στην Π.Ε. Ανατολικής Αττικής, έξι στη Μ.Ε. Θεσσαλονίκης, εννέα στην Π.Ε. Κιλκίς, μία στη Δράμα, δύο στην Καρδίτσα, επτά στη Λάρισα, έξι στην Ηλεία, πέντε στην Ευβοία, έξι στην Καβάλα, μία στην Κέρκυρα, μία στη Μαγνησία & Σποράδες, μία στην Πέλλα, δύο στην Πιερία, τρεις στη Ροδόπη, μία στις Σέρρες και μία στον Έβρο.

Η διαδικασία οροτυποποίησης κατέδειξε την παρουσία του ορότυπου 8 σε 32 εστίες και του ορότυπου 3 σε μία εστία, ενώ για τις υπόλοιπες 23 εστίες η διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη. Επιπλέον, στο μεσοδιάστημα μεταξύ της εγκυκλίου της 14ης Αυγούστου 2025 και εκείνης της 18ης Σεπτεμβρίου 2025, επιβεβαιώθηκαν οκτώ (8) νέες εστίες Καταρροϊκού Πυρετού, όλες οροτύπου 8, εκ των οποίων τρεις εντοπίστηκαν στη Φλώρινα, μία στην Καβάλα, μία στις Σέρρες, δύο στη Θεσσαλονίκη και μία στη Δράμα.

Κρίσιμη η τήρηση των μέτρων

Το ΥΠΑΑΤ υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το Σχέδιο Εκτάκτου Ανάγκης για τον Καταρροϊκό Πυρετό του προβάτου, δεν προβλέπεται άρση των περιοριστικών μέτρων στις εκτροφές όπου έχει επιβεβαιωθεί κρούσμα. Παράλληλα, τονίζεται η σημασία της προσεκτικής μεταφοράς ζώντων ζώων, καθώς οι γεωκλιματικές διαφοροποιήσεις μεταξύ περιοχών επηρεάζουν σημαντικά τη δραστηριότητα των εντόμων-φορέων του ιού.

Για την εργαστηριακή εξέταση δειγμάτων ή την ορολογική επιτήρηση, ζητείται από τις υπηρεσίες να προηγείται επικοινωνία με το Εργαστήριο Αναφοράς του Κτηνιατρικού Κέντρου Αθηνών, ώστε να τηρούνται οι διαδικασίες σωστής αποστολής δειγμάτων.

Έκκληση για επαγρύπνηση

Η Διεύθυνση Υγείας των Ζώων καλεί τις Περιφέρειες και τις τοπικές Κτηνιατρικές Υπηρεσίες σε πιστή εφαρμογή των οδηγιών και σε ενημέρωση των κτηνοτρόφων, επισημαίνοντας πως η έγκαιρη ανίχνευση και η αυστηρή τήρηση των μέτρων αποτελούν το βασικό ανάχωμα στην εξάπλωση του νοσήματος. Όπως υπογραμμίζεται, στόχος όλων είναι η αποτροπή εκδήλωσης νέας επιζωοτίας και η προστασία της εγχώριας κτηνοτροφίας.

Την μηδενική ανοχή στους παράνομους εμβολιασμούς, ανέφερε σε δηλώσεις που έκανε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας.

Ειδικότερα αναφερόμενος στο ζήτημα της ευλογιάς, ο Υπουργός επισήμανε ότι η κυβέρνηση κινείται με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και τις εισηγήσεις της Εθνικής Επιστημονικής Επιτροπής και τόνισε: «Υπάρχουν κάποια στοιχεία για παράνομο εμβολιασμό. Αν κάποιοι έχουν προβεί σε παράνομο εμβολιασμό, στην πραγματικότητα έχουν πυροδοτήσει όλη αυτή την κατάσταση και έχουν δημιουργήσει, δυστυχώς, την τέλεια συνθήκη, προκειμένου να εξαπλώνεται η ευλογιά και να μη αντιμετωπίζεται μέσα από τα μέτρα βιοασφάλειας που προτείνει το Υπουργείο και καλούνται να εφαρμόσουν οι Περιφέρειες και οι ίδιοι οι κτηνοτρόφοι. Πρέπει να καταλάβουμε όλοι ότι χρειάζεται υπευθυνότητα. Χρειάζεται συνεργασία. Χρειάζεται να επιμείνουμε όλοι για να εκριζώσουμε τη νόσο. Για να μπορέσουμε να είναι η χώρα μας ελεύθερη από ευλογιά».

Μέτρα πρόληψης για κτηνοτροφία στις Κυκλάδες

Ανακοίνωση εξέδωσε η Κτηνοτροφική Ένωση Φιλωτιτών Νάξου με την οποία ζητά την αυξημένη προσοχή απ’ όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για λήψη μέτρων πρόληψης που αφορά την εξάπλωση της νόσου της ευλογιάς των αιγοπροβάτων

Με αφορμή αυτή την ανακοίνωση ο βουλευτής Κυκλάδων της ΝΔ, Μάρκος Καφούρος, σε επιστολή που έστειλε στο ΥπΑΑΤ, τονίζει την ανάγκη άμεσης λήψης μέτρων πρόληψης για την προστασία του ζωικού κεφαλαίου από την ευλογιά των αιγοπροβάτων Η επιστολή αναφέρει τα εξής:

«Με δεδομένες τις πρόσφατες εξελίξεις και τις ανησυχίες που εκφράζονται από την Κτηνοτροφική Ένωση Φιλωτιτών Νάξου, κρίνεται επιτακτική η ανάγκη άμεσης κινητοποίησης των υπηρεσιών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική πρόληψη και αποτροπή της μετάδοσης της ευλογιάς των αιγοπροβάτων στα νησιά των Κυκλάδων.

Όπως αναφέρεται, η ασθένεια μεταδίδεται κατά κύριο λόγο μέσω εισαγόμενων ζωοτροφών, γεγονός που εντείνει τον κίνδυνο εξάπλωσης της νόσου.

Ιδιαίτερα δε, επισημαίνεται η ανάγκη λήψης προληπτικών μέτρων στα λιμάνια του Πειραιά και των νησιών μας.

Παρακαλώ όπως εξετάσετε τη λήψη των μέτρων για την ενίσχυση των ελέγχων, τη στελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών και τη θωράκιση των Κυκλάδων έναντι ενδεχόμενων κρουσμάτων της ευλογιάς των αιγοπροβάτων».

Τον εντοπισμό κρούσματος ευλογιάς των αιγοπροβάτων, σε εκτροφή με 121 πρόβατα, στην περιοχή Κοκύλια της κοινότητας Κοκολάτων, Δήμου Αργοστολίου, Περιφερειακής Ενότητας Κεφαλληνίας, γνωστοποίησε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Για το περιστατικό ενημερώθηκε η Εισαγγελέας Πρωτοδικών Κεφαλληνίας και έχει διαταχθεί προανάκριση από το Αστυνομικό Τμήμα Αργοστολίου.

Το ΥπΑΑΤ ανακοίνωσε ότι στο πλαίσιο εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΕ) 687/2020, συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς οι έλεγχοι των αρμόδιων Αρχών για την αποτροπή εξάπλωσης ζωονόσων, ενώ με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, κηρύσσεται σε Κατάσταση Ειδικής Κινητοποίησης Πολιτικής Προστασίας η Περιφερειακή Ενότητα (ΠΕ) Κεφαλονιάς της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων.

Η κατάσταση Ειδικής Κινητοποίησης Πολιτικής Προστασίας για την Περιφερειακή Ενότητα θα ισχύει για έξι (6) μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης, δηλαδή έως και 11 Μαΐου 2026.

Η απόφαση εκδόθηκε λόγω επαπειλούμενου κινδύνου εξάπλωσης της ζωονόσου της ευλογιάς των αιγοπροβάτων, προκειμένου να δρομολογηθούν άμεσες δράσεις, όπως αυτές προβλέπονται στο Σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης, με στόχο την αποτροπή εξάπλωσης της νόσου.

Έλεγχοι και νέες συλλήψεις για παραβίαση μέτρων πρόληψης ζωονόσων

Στο μεταξύ όπως αναφέρει ανακοίνωση του ΥπΑΑΤ, οι κτηνιατρικές υπηρεσίες  του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, των Περιφερειών και της Ελληνικής Αστυνομίας, συνεχίζουν τους ελέγχους. Οι έλεγχοι αφορούν την τήρηση των προβλεπόμενων μέτρων βιοασφάλειας σε κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις και σε σημεία απολύμανσης ανά τη χώρα.

Την προηγούμενη εβδομάδα, διαπιστώθηκαν τρεις ακόμη παραβάσεις του άρθρου 285 του Ποινικού Κώδικα («Παραβίαση μέτρων για την πρόληψη ασθενειών»), ενώ συνελήφθησαν τρία άτομα για μετακινήσεις αιγοπροβάτων εκτός των επιτρεπόμενων ορίων. Τα δύο  στην Καρδίτσα και ένα στην Ημαθία.

Δήλωση του Γενικού Γραμματέα Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σπύρου Πρωτοψάλτη, αναφέρει τα εξής: «Η προστασία της κτηνοτροφίας και του ζωικού μας κεφαλαίου είναι αδιαπραγμάτευτη. Σε στενό συντονισμό με την Πολιτική Προστασία και όλες τις αρμόδιες αρχές, προχωρήσαμε στην κήρυξη της Κεφαλονιάς σε Ειδική Κινητοποίηση ώστε να διακόψουμε έγκαιρα τις αλυσίδες μετάδοσης. Οι έλεγχοι θα είναι αυστηροί αλλά δίκαιοι: στηρίζουμε τους κτηνοτρόφους που τηρούν τα μέτρα και δείχνουμε μηδενική ανοχή σε κάθε παράβαση που θέτει σε κίνδυνο ολόκληρες τοπικές οικονομίες. Καλώ όλους να επιμείνουμε στην πειθαρχημένη εφαρμογή της βιοασφάλειας - άμεση δήλωση ύποπτων περιστατικών, αυστηρές απολυμάνσεις, περιορισμός μετακινήσεων ζώων - ώστε μαζί να προστατεύσουμε την παραγωγή και το εισόδημα των ανθρώπων της υπαίθρου».

Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων υπενθυμίζει ότι η τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας είναι υποχρεωτική και αποσκοπεί στην προστασία της κτηνοτροφικής παραγωγής και του ζωικού κεφαλαίου της χώρας. Οι έλεγχοι θα συνεχιστούν με αμείωτη ένταση.

Από τις 20 Αυγούστου 2024 έως σήμερα, έχουν θανατωθεί συνολικά 408.595 ζώα, σύμφωνα με τα στοιχεία των αρμόδιων υπηρεσιών.

Η εποχή των γεννήσεων στα αιγοπρόβατα σηματοδοτεί για κάθε κτηνοτρόφο μία από τις πιο απαιτητικές περιόδους του χρόνου. Ξεκινά συνήθως από τις αρχές Οκτωβρίου και διαρκεί έως τον Μάρτιο, απαιτώντας σωστή προετοιμασία, συνέπεια και στενή συνεργασία με τον κτηνίατρο της εκτροφής. Η επιτυχία της περιόδου δεν εξαρτάται μόνο από όσα γίνονται τη στιγμή του τοκετού, αλλά και από τη φροντίδα που έχει προηγηθεί.

Η επιλογή κατάλληλων γεννητόρων, η εφαρμογή των εμβολιακών προγραμμάτων, η ισορροπημένη διατροφή –ιδιαίτερα στο τελευταίο τρίτο της εγκυμοσύνης– και η χορήγηση ιχνοστοιχείων αποτελούν βασικούς παράγοντες.  Εάν υπήρξαν αποβολές το προηγούμενο διάστημα, είναι απαραίτητο να έχουν διερευνηθεί τα αίτια και να έχει δοθεί η κατάλληλη θεραπεία. Ένα καλοπροετοιμασμένο και φροντισμένο κοπάδι εισέρχεται στην περίοδο των γεννήσεων με σημαντικά πλεονεκτήματα και μεγαλύτερη ασφάλεια για τις μητέρες και τα νεογνά.

Ο χώρος των τοκετών

Ο χώρος όπου γίνονται οι τοκετοί πρέπει να είναι ξεχωριστός, στεγνός, καθαρός και απολυμασμένος. Η στρωμνή πρέπει να παραμένει καθαρή και να ανανεώνεται συχνά, ενώ ο αερισμός και ο φωτισμός να είναι επαρκείς – χωρίς ρεύματα αέρα που καταπονούν τα ζώα. Για τις πρωτόγεννες προβατίνες ή όσες χρειάζονται ειδική μεταγεννητική φροντίδα, συνιστάται η ύπαρξη ξεχωριστών διαμερισμάτων ώστε να μπορούν να λάβουν την προσοχή που χρειάζονται.

Η διατροφή πριν και μετά τη γέννα

Το τελευταίο τρίτο της εγκυμοσύνης είναι καθοριστικό: το έμβρυο αποκτά περίπου το 85% του βάρους του σε αυτό το διάστημα. Οι ανάγκες της μητέρας αυξάνονται, άρα απαιτείται ισορροπημένο σιτηρέσιο και σανός καλής ποιότητας. Μετά τη γέννα, οι ανάγκες παραμένουν υψηλές, ιδιαίτερα σε ενέργεια και πρωτεΐνη, οπότε πρέπει να συνεχίζεται η χορήγηση καλής ποιότητας τροφών — τόσο συμπυκνωμένων όσο και χονδροειδών.

Κατά τη διάρκεια του τοκετού

Σε περίπτωση δυστοκίας, ο κτηνοτρόφος πρέπει να καλέσει άμεσα τον κτηνίατρο. Παράλληλα, είναι σημαντικό να υπάρχει φαρμακείο έκτακτης ανάγκης με τα βασικά φάρμακα και συμπληρώματα: ασβέστιο, ιώδιο, αντιβιοτικά (σε μορφή σπρέι ή ενέσιμη), φάρμακα για διάρροια, βιταμίνη Ε και σελήνιο — πάντα με καθοδήγηση του κτηνιάτρου εκτροφής. Σε εκτροφές με μαζικές γεννήσεις, η παρουσία έμπειρου και επαρκούς προσωπικού είναι κρίσιμη, ώστε να αντιμετωπίζονται άμεσα οι ανάγκες που προκύπτουν.

Φροντίδα και επιβίωση των νεογέννητων

Αμέσως μετά τη γέννα, ο ομφάλιος λώρος πρέπει να εμβαπτίζεται σε διάλυμα ιωδίου, ώστε να αποφευχθεί η είσοδος μικροβίων στον οργανισμό. Το πρωτόγαλα είναι ζωτικής σημασίας: όλα τα νεογνά πρέπει να το λάβουν τις πρώτες ώρες, καθώς είναι πλούσιο σε ανοσοσφαιρίνες που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα και μειώνουν σημαντικά τη θνησιμότητα. Λίγες ημέρες αργότερα, συστήνεται η χορήγηση ενέσιμης βιταμίνης Ε με Σελήνιο για την πρόληψη της Μυϊκής Δυστροφίας. Στη συνέχεια, τα αμνοερίφια πρέπει να εμβολιαστούν για εντεροτοξιναιμία και να γίνει ο πρώτος αποπαρασιτισμός.

Πέρα όμως από τη σωστή φροντίδα, σημαντικό ρόλο στην επιβίωση των νεογνών παίζουν και οι καιρικές συνθήκες. Τα αμνοερίφια που γεννιούνται μέχρι το τέλος του χρόνου έχουν συνήθως μικρότερη θνησιμότητα, καθώς ο καιρός παραμένει πιο ξηρός και ήπιος. Αντίθετα, η υγρασία και το ψύχος των επόμενων μηνών δημιουργούν συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη μικροβίων και καταπονούν τον οργανισμό των νεογνών.

Προς μια ομαλή και παραγωγική χρονιά

Η περίοδος των γεννήσεων είναι κρίσιμη, αλλά και καθοριστική για τη μελλοντική παραγωγή κάθε εκτροφής.
Με σωστή προετοιμασία, συνέπεια και στενή συνεργασία με τον κτηνίατρο, ο κτηνοτρόφος μπορεί να εξασφαλίσει μια ομαλή και παραγωγική χρονιά. Ένα φροντισμένο κοπάδι αποδίδει πάντα καλύτερα – και αυτή η επιτυχία ξεκινά από τις πρώτες μέρες ζωής των αμνοεριφίων.

Πηγή: Γεωργία – Κτηνοτροφία, τεύχος 10/2017, Πετρίδου Π., «Γεννήσεις στα αιγοπρόβατα – Τι πρέπει να προσέξει ο κτηνοτρόφος», σελ. 76–77

Δημοσιεύθηκαν στη Διαύγεια τρεις αποφάσεις οι οποίες αφορούν την έγκριση διάθεσης και κατανομής ποσού για αποζημιώσεις, του έτους 2025, που προκύπτουν από την επιβολή κτηνιατρικών μέτρων εξυγίανσης του ζωικού κεφαλαίου.

Η διάθεση πιστώσεων αφορά την κάλυψη αποζημιώσεων των κτηνοτρόφων, καθώς και των λειτουργικών δαπανών των Περιφερειών.

Η πρώτη απόφαση αναφέρει τη δέσμευση συνολικού ποσού αποζημίωσης, που θα καταβληθεί το επόμενο διάστημα, ύψους 11,3 εκατ. ευρώ. Η κατανομή του ποσού θα γίνει στις Περιφερειακές Ενότητες (ΠΕ) ως εξής:
Φωκίδα - 288.105 ευρώ
Μαγνησία - 271.470 ευρώ
Τρίκαλα - 540.862 ευρώ
Καρδίτσα - 524.946 ευρώ
Λάρισα -  5.147.376 ευρώ
Καστοριά - 492 ευρώ
Γρεβενά - 627 ευρώ
Λευκάδα - 134 ευρώ
Αιτωλοακαρνανία - 520.826 ευρώ
Αχαΐα - 472.952 ευρώ
Έβρος (Αλεξανδρούπολη) - 165.818 ευρώ
Έβρος (Ορεστιάδα) - 184.812 ευρώ
Ροδόπης - 987.486 ευρώ
Ξάνθη - 2.099.997 ευρώ
Θεσσαλονίκη - 132.242 ευρώ
Πέλλα - 132.242 ευρώ

Διαβάστε την απόφαση

Την ίδια ημέρα δημοσιεύθηκε στη Διαύγεια νέα απόφαση η οποία κάνει λόγο για μια συμπληρωματική πίστωση, συνολικού ύψους 890.347 ευρώ, που αφορά και αυτή αποζημιώσεις, έτους 2025, που προκύπτουν από την επιβολή κτηνιατρικών μέτρων εξυγίανσης του ζωικού κεφαλαίου. Η κατανομή αυτού του ποσού θα γίνει ως εξής:
Φωκίδα - 125.300 ευρώ
Μαγνησία - 27.167 ευρώ
Λάρισα - 450.297 ευρώ
Αιτωλοακαρνανια - 23.249 ευρώ
Σερρών - 93.210 ευρώ
Θεσσαλονίκη - 69.547 ευρώ
Ημαθία - 101.574 ευρώ

Διαβάστε την απόφαση

Η τρίτη απόφαση αφορά συμπληρωματική πίστωση συνολικού ύψους 11.640 ευρώ, που αφορά και αυτή αποζημιώσεις, έτους 2025, που προκύπτουν από την επιβολή κτηνιατρικών μέτρων εξυγίανσης του ζωικού κεφαλαίου. Η κατανομή αυτού του ποσού θα γίνει ως εξής:
Εύβοια - 2.025 ευρώ
Ροδόπη - 1.170 ευρώ
Ξάνθη - 8.420 ευρώ

Διαβάστε την απόφαση

Την χρηματοδότηση των κτηνοτρόφων, που έχουν πληγεί από την ευλογιά, με τους πόρους από τις εισφορές που πληρώνουν παραγωγοί και μεταποιητές στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, αποφάσισε ομόφωνα σε ψήφισμά της η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Φέτας (ΕΔΟΦ).

Αξίζει να αναφέρουμε ότι η εισφορά γάλακτος 0,25% στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ επιβάλλεται επί της αξίας του παραγόμενου γάλακτος και αφορά τη διακίνηση και εμπορία νωπού και ευαλλοίωτου γάλακτος.

Επίσης υπενθυμίζετε ότι στο 9μελές Δ.Σ. της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φέτας οι 6 θέσεις καταλαμβάνονται από τη μεταποίηση και οι 3 από εκπροσώπους των κτηνοτρόφων.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Δημήτρης Μόσχος, μέλος του ΔΣ της ΕΔΟΦ και πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ), «αυτή την στιγμή υπάρχει ένα κονδύλι γύρω στα 70 εκατ. ευρώ που βρίσκεται στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και προέρχεται από τις εισφορές που πληρώνουν οι παραγωγοί και οι μεταποιητές στον γαλακτοκομικό κλάδο. Ζητάμε από το ΥπΑΑΤ αυτά τα χρήματα να χορηγηθούν ατους αιγοπροβατοτρόφους που έχουν πληγεί από την ευλογιά. Άμεσα θα έπρεπε το Υπουργείο να προχωρήσει σε αυτή την απόφαση γιατί οι κτηνοτρόφοι βρίσκονται σε πολύ άσχημη οικονομική κατάσταση. Περιμένουμε την απάντηση του ΥπΑΑΤ στο αίτημά μας».

Στο μεταξύ νέο αρνητικό ρεκόρ σημειώθηκε τον Οκτώβριο του 2025 στις θανατώσεις αιγοπροβάτων, εξαιτίας της ευλογιάς, με περισσότερα από 75.000 ζώα να χάνουν τη ζωή τους. Από την έναρξη της ζωονόσου τον Αύγουστο του 2024, οι συνολικές απώλειες φτάνουν τα 403.925 αιγοπρόβατα, σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Κέλλας για αποζημιώσεις κτηνοτρόφων

Σε δηλώσεις του ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χρήστος Κέλλας, αναφερόμενος στα μέτρα στήριξης των κτηνοτρόφων, σημείωσε ότι «καταβλήθηκαν υπερδιπλάσιες αποζημιώσεις για τα θανατωθέντα ζώα σε σχέση με το παρελθόν», ύψους 40 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ επίκειται νέα πληρωμή 13 εκατομμυρίων ευρώ τις επόμενες εβδομάδες.

«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι κτηνοτρόφοι που έχασαν τα ζώα τους ζουν ένα πραγματικό δράμα. Εμείς, όμως, θα εξαντλήσουμε κάθε χρηματοδοτικό εργαλείο για να τους στηρίξουμε και θα λάβουμε οτιδήποτε μέτρο χρειαστεί, στα πλαίσια των δυνατοτήτων μας», υπογράμμισε ο ΥφΑΑΤ.

Σύμφωνα με τον ίδιο, οι αποζημιώσεις καταβάλλονται κάθε τρίμηνο, ανάλογα με τις καταστάσεις που αποστέλλουν οι Περιφέρειες, ενώ οι ενισχύσεις είναι αφορολόγητες, ακατάσχετες και ανεκχώρητες, ώστε να φτάσουν στους πραγματικούς δικαιούχους χωρίς συμψηφισμούς με οφειλές προς Δημόσιο, τράπεζες ή ασφαλιστικά ταμεία. Κάποιες καθυστερήσεις μπορεί να υπήρξαν, όμως «οκτώ μήνες απλήρωτος κτηνοτρόφος» δεν υπάρχει, ανέφερε, προσθέτοντας ότι αποκλείονται από τις αποζημιώσεις όσοι εμβολιάζουν παράνομα ή δεν τηρούν τα μέτρα βιοασφάλειας.

Άρχισαν να υπογράφονται οι πρώτες εμπορικές συμφωνίες για το αιγοπρόβειο γάλα, με την αγορά να φαίνεται να δίνει 10 έως 12 λεπτά παραπάνω σε σχέση με πέρσι.

Πάντα οι πρώτες εμπορικές συμφωνίες για το αιγοπρόβειο γάλα κάθε χρόνο υπογράφονται από τους μεγάλους συνεταιρισμούς της Ελασσόνας.

Συμφωνία με την Ελληνικά Γαλακτοκομεία Α.Ε. για την διάθεση 1.500 τόνοι πρόβειου γάλακτος στην τιμή των 1,60 ευρώ το κιλό, η Ομάδα Παραγωγών Αιγοπρόβειου Γάλακτος του Αγροτικού Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Καρυάς Ολύμπου. Η συμφωνία της ΟΠ Καρυάς Ολύμπου είναι η πρώτη της νέας περιόδου, μέσα σε μία συγκυρία ιδιαίτερα δύσκολη για την αιγοπροβατοτροφία, με μείωση παραγωγικών ζώων.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Διονύσης Μανίκας πρόεδρος της ΟΠ Καρυάς Ολύμπου, υπάρχει φέτος μεγάλη ζήτηση για αιγοπρόβειο γάλα και είναι αυτό φυσικό αφού έχουν θανατωθεί λόγω της ευλογιάς πάνω από 400.000 ζώα. Μιλάμε για μια μείωση του πρόβειου γάλακτος κατά 30% σε σχέση με πέρσι. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να αυξηθεί η τιμή παραγωγού στο γάλα. Η εμπορική συμφωνία έκλεισε στα 1,60 ευρώ το κιλό, ενώ η αντίστοιχη περσινή ήταν στα 1,48 ευρώ το κιλό. Η εκτίμησή μου είναι ότι το επόμενο διάστημα όταν αρχίσει να φαίνεται η έλλειψη στην παραγωγή γάλακτος η τιμή μπορεί να φτάσει μέχρι και στα 1,70 ευρώ στην Θεσσαλία.

Ακολούθησε νέα εμπορική συμφωνία της Βιομηχανίας Επεξεργασίας Γάλακτος Μπίζιος με παραγωγούς από την ευρύτερη περιοχή της Ελασσόνας για 1.200 τόνους γάλακτος µε τιμή στα 1,63 ευρώ το κιλό. 

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού «Φάρμες Λιβαδίου» κ. Χαράλαμπος Τζέβος, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι πέρσι ο συνεταιρισμός μας έκλεισε εμπορική συμφωνία με τιμή παραγωγού στα 1,56 ευρώ το κιλό και είχαμε υπογραψει την εμπορική συμφωνία στις 10 Οκτωβρίου. Φέτος βλέπουμε να υπάρχει αρκετό ενδιαφέρον και είμαστε σε διαπραγμάτευση για την πώληση 4.700 τόνων γάλακτος. Αναμένεται τις επόμενες ημέρες να προχωρήσουμε σε υπογραφή συμφωνίας. Πάντως είναι λογικό λόγω της μείωση των ζώων από την ευλογιά στην χώρα μας να έχουμε μια αύξηση της τιμής σε σχέση με πέρσι. Η πρόβλεψή μου είναι ότι την φετινή περίοδο η μέση τιμή θα κυμανθεί γύρω στα 1,65 ευρώ.

Επιστημονική απόφαση η χρήση ή όχι του εμβολίου τονίζει το ΥπΑΑΤ.

Αιχμές για τη στάση της αντιπολίτευσης σχετικά με την αντιμετώπιση της ευλογιάς, άφησε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας μιλώντας στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου στο πλαίσιο της συζήτησης της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου υπό τον τίτλο «Επείγουσες ρυθμίσεις για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα και την αντιμετώπιση της ζωονόσου της ευλογιάς» (Α’ 183) και συναφείς διατάξεις».

Ο Υπουργός, καταρρίπτοντας τα επιχειρήματα που ανέπτυξε η αντιπολίτευση, έβαλε τέλος στις παρερμηνείες γύρω από το ζήτημα του εμβολιασμού και άσκησε ευθέως κριτική σε όσους, όπως είπε, «αναζητούν εύκολες και επικοινωνιακές λύσεις» σε ένα σοβαρό ζήτημα. «Επιχειρήσαμε να λειτουργήσουμε όσο γίνεται πιο αυστηρά στην εφαρμογή των μέτρων βιοασφάλειας που προβλέπει η ευρωπαϊκή οδηγία» είπε και ξεκαθάρισε ότι η Ελλάδα δεν θα διακινδυνεύσει την απώλεια του «ελεύθερου καθεστώτος»: «Αν η χώρα απολέσει το ελεύθερο καθεστώς από την ευλογιά, αυτό σημαίνει μια άλλη πραγματικότητα για την εξαγωγή των προϊόντων μας».

Μιλώντας για τον εμβολιασμό ξεκαθάρισε ότι «ευρωπαϊκό εμβόλιο δεν υπάρχει. Τα εμβόλια που υπάρχουν παράγονται σε τρίτες χώρες, και χρησιμοποιούνται από χώρες όπως η Τουρκία, το Πακιστάν ή το Ισραήλ, οι οποίες δεν έχουν καταφέρει να εξαλείψουν την ευλογιά. Καμία χώρα δεν έχει ελεύθερο καθεστώς. Η νόσος σε αυτές τις χώρες είναι ενδημική και δεν διαθέτουν προϊόντα ΠΟΠ». Και συνέχισε θέτοντας όλους προ των ευθυνών τους: «Αν θέλετε να πούμε κάτι εύκολο και ωραίο για τους κτηνοτρόφους που πιθανόν τους ανακουφίζει, καταλαβαίνω ότι θα ήταν πολύ εύκολο να προστρέξει κανείς στον εμβολιασμό. Εμείς όμως δεν γίνεται να μη σκεφτόμαστε το μέλλον. Τι θα γίνει με την ελληνική φέτα, που είναι ένα παγκόσμιο προϊόν, που συμβάλλει καθοριστικά στις εξαγωγές της χώρας; Φαντάζεστε να υποβαθμισθούν οι εξαγωγές της φέτας και να μην έχουμε τη δυνατότητα που έχουμε σήμερα να την εξάγουμε;». Ταυτόχρονα, επισήμανε ότι ο εμβολιασμός ή μη είναι μια απόφαση των επιστημόνων.

Αναφερόμενος στη στήριξη των κτηνοτρόφων, επισήμανε ότι «δεν υπάρχει μεγαλύτερη αποζημίωση στην Ευρωπαϊκή Ένωση από 95 ευρώ ανά ζώο, όταν στην Ελλάδα είναι 250 ευρώ για καθαρόαιμα ζώα». «Ο μέσος όρος είναι περίπου 200 ευρώ και είναι τα διπλάσια σε σχέση με οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα. Με βάση το ύψος της αποζημίωσης, η χώρα μας δίνει τη μεγαλύτερη αποζημίωση. Γιατί θέλουμε να στηρίξουμε τους κτηνοτρόφους μας», είπε και ξεκαθάρισε ότι «όλα τα ποσά των αποζημιώσεων είναι διαθέσιμα» και πως «ό,τι δεν έχει διατεθεί είναι γιατί περιμένουμε από τις Περιφέρειες να μας στείλουν τις καταστάσεις».

Σχετικά με την έλλειψη των κτηνιάτρων αναφέρθηκε στις νέες ρυθμίσεις που εισάγει το σχέδιο νόμου, στο οποίο προβλέπονται προσλήψεις κτηνιάτρων και διάθεση στρατιωτικών κτηνιάτρων, «προκειμένου να υπάρχει επαρκής αριθμός για να αντιμετωπίσουμε τη ζωονόσο όσο το δυνατόν πιο γρήγορα». Απαντώντας, δε, στις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης μετά την επιστολή του Επιτρόπου Υγείας και Καλής Μεταχείρισης των Ζώων, Όλιβερ Βάρχελι, θύμισε ότι ο Επίτροπος Χάνσεν διατύπωσε διαφορετική άποψη προσφάτως από την Βουλγαρία όταν χαρακτήρισε τον εμβολιασμό ως το ύστατο μέτρο.

Σε ό,τι αφορά την ανασύσταση του ζωικού κεφαλαίου, ξεκαθάρισε ότι «η πρόθεση της κυβέρνησης είναι να υπάρξουν συνολικά μέτρα στήριξης. Ήδη υπάρχουν για τις ζωοτροφές και τις θανατώσεις των ζώων, και θα υπάρξει και μέτρο σε δεύτερο χρόνο για την αντικατάσταση του ζωικού κεφαλαίου». «Είμαστε μπροστά σε μια εικόνα όπου οι λύσεις δεν είναι εύκολες, αλλά χρειάζεται πολύ μεγάλη προσπάθεια και σοβαρή συνεργασία από όλους. Ακόμη και το πολιτικό μας σύστημα οφείλει να εκπέμπει σταθερά παιδαγωγικά μηνύματα. Αν μπούμε σε οποιαδήποτε άλλη λογική συζήτησης, το κόστος που θα πληρώσει η πατρίδα μας και η ίδια η κτηνοτροφία θα είναι πάρα πολύ μεγαλύτερο», είπε κλείνοντας και απευθυνόμενος προς τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Η Κυβέρνηση και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στηρίζουν τους κτηνοτρόφους της Ηλείας που πλήττονται από τον καταρροϊκό πυρετό, όπως τονίζεται στην απάντηση του Υπουργείου, στην αναφορά της Βουλευτού Ηλείας, Διονυσίας – Θεοδώρας Αυγερινοπούλου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου, την περίοδο 2024 - 2025 έχουν εντοπιστεί εννέα εστίες του ιού BTV-8 στην Ηλεία, με 274 νεκρά ζώα.

Ο ιός μεταδίδεται μέσω εντόμων - φορέων (Culicoides) και όχι με άμεση επαφή.

Για την αντιμετώπιση της νόσου εφαρμόζονται προγράμματα πρόληψης και ελέγχου, που περιλαμβάνουν ενίσχυση επιτήρησης, μέτρα περιορισμού μετακινήσεων, εντομοκτονία και βιοασφάλεια.

Βάσει της ΚΥΑ 59322/26923/2025 (Β΄ 1011/05-03-2025), το πρόγραμμα αποζημιώσεων του 2025 καλύπτει δαπάνες για εμβόλια και εντομοκτόνα από τις Περιφέρειες και τους ίδιους τους κτηνοτρόφους, ανάλογα με την εξέλιξη της νόσου.

Το Υπουργείο επιβεβαιώνει ότι παρακολουθεί στενά την επιδημιολογική εικόνα, ενημερώνει τις τοπικές υπηρεσίες και λαμβάνει στοχευμένα μέτρα προστασίας, στηρίζοντας τους παραγωγούς και τη βιωσιμότητα του πρωτογενούς τομέα.

Σε καθεστώς αυξημένων ελέγχων μπαίνει η κτηνοτροφία, καθώς η επιζωοτία της ευλογιάς εξακολουθεί να πιέζει τις παραγωγικές ζώνες της χώρας. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων γνωστοποιεί ότι οι οκτώ πρώτες συλλήψεις κτηνοτρόφων για παραβίαση των μέτρων βιοασφάλειας είναι πλέον γεγονός, έπειτα από ένα εκτεταμένο κύμα ελέγχων σε έξι Περιφέρειες.

Ελεγκτικό σχέδιο σε έξι Περιφέρειες – 2.711 έλεγχοι, 13 παραβάσεις, 8 συλλήψεις

Στο διάστημα 21–31 Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκαν 2.711 έλεγχοι από μικτά κλιμάκια με τη συμμετοχή στελεχών του ΥΠΑΑΤ, των Περιφερειών και της Ελληνικής Αστυνομίας. Κατά τους ελέγχους βεβαιώθηκαν 13 παραβάσεις και προέκυψαν 8 συλλήψεις, οι οποίες συνοδεύτηκαν από τη σύνταξη δικογραφιών βάσει του άρθρου 285 ΠΚ περί παραβίασης υγειονομικών διατάξεων.

Σέρρες: η εστία με τη μεγαλύτερη έξαρση

Η Περιφερειακή Ενότητα Σερρών παραμένει στο επίκεντρο της κρίσης, με 77 νέα κρούσματα τον τελευταίο μήνα.
Εκεί πραγματοποιήθηκαν 533 έλεγχοι, διαπιστώθηκαν 5 παραβάσεις και οι αρχές προχώρησαν σε 2 συλλήψεις, καθώς η νόσος βρίσκεται σε φάση έντονης εξάπλωσης.

Η εικόνα της νόσου σε εθνικό επίπεδο

Από την έναρξη της ζωονόσου (20 Αυγ. 2024) έως σήμερα, έχουν θανατωθεί 403.925 αιγοπρόβατα, στο πλαίσιο εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΕ) 687/2020 για τη βιοασφάλεια. Συνολικά, καταγράφονται 1.594 επιβεβαιωμένα κρούσματα σε 2.033 εκτροφές, ενώ μόνο τον Οκτώβριο 2025 εντοπίστηκαν 363 νέα περιστατικά. Οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις εστιών παρατηρούνται στη Λάρισα, Ξάνθη, Ροδόπη, Έβρο και Σέρρες, επιβεβαιώνοντας τη γεωγραφική εξάπλωση της νόσου στη βόρεια και δυτική Ελλάδα.

«Μόνο με συνέπεια και διαφάνεια»

Ο Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σπύρος Πρωτοψάλτης, που συντονίζει το έργο της Εθνικής Επιστημονικής Επιτροπής Διαχείρισης και Ελέγχου της Ευλογιάς (ΕΕΕΔΕΕ), δήλωσε:

«Με ενιαίο επιχειρησιακό σχέδιο και στενή συνεργασία με τις Περιφέρειες και την Ελληνική Αστυνομία, εντείνουμε τους ελέγχους στις εστίες, ενώ ταυτόχρονα ενημερώνουμε συστηματικά τους κτηνοτρόφους για ορθή εφαρμογή των μέτρων. Μόνο με συνέπεια και διαφάνεια θα κερδίσουμε αυτή τη μάχη.»

Το Υπουργείο επισημαίνει ότι θα συνεχιστούν οι έλεγχοι χωρίς καμία ανοχή σε παραβατικές συμπεριφορές, στοχεύοντας στην προστασία της παραγωγής και της εθνικής οικονομίας.

Η ΕΕΕΔΕΕ για το εμβόλιο και τη βιοασφάλεια

Η ΕΕΕΔΕΕ, που συστάθηκε με απόφαση του Υπουργού Κώστα Τσιάρα, τονίζει ότι δεν υπάρχει αδειοδοτημένο εμβόλιο για την ευλογιά των προβάτων ούτε από την Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε από το ελληνικό κράτος. Σε χώρες όπου εφαρμόστηκαν εμβολιασμοί, η νόσος δεν εξαλείφθηκε, αλλά παρέμεινε ενδημική, με συνεχείς απώλειες ζωικού κεφαλαίου.

Η Επιτροπή αποδίδει την επιδείνωση της κατάστασης στην παράνομη χρήση μη εγκεκριμένων ανοσολογικών προϊόντων και στην ελλιπή εφαρμογή μέτρων βιοασφάλειας στις εκτροφές. Καλεί τους παραγωγούς να τηρούν με αυστηρότητα τα πρωτόκολλα, προστατεύοντας τόσο τα κοπάδια τους όσο και το όνομα των ελληνικών προϊόντων, όπως η φέτα, που συμβάλλει με πάνω από 1 δισ. ευρώ ετησίως στο εμπορικό ισοζύγιο.

Η επόμενη μέρα

Η μάχη κατά της ευλογιάς απαιτεί πειθαρχία, συντονισμό και συνεργασία σε όλα τα επίπεδα. Η Πολιτεία διαμηνύει ότι η προσπάθεια δεν σταματά και ότι η αυστηρή βιοασφάλεια παραμένει το μοναδικό όπλο προστασίας για τον κτηνοτροφικό κόσμο. Για την επόμενη μέρα της ελληνικής κτηνοτροφίας και τον κόπο των ανθρώπων της υπαίθρου, η ευθύνη είναι κοινή.

Ακολουθεί η επίσημη ανακοίνωση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων:

Άρχισαν συλλήψεις για παραβίαση των μέτρων βιοασφάλειας για την ευλογιά των αιγοπροβάτων

Εντατικοί έλεγχοι στις περιοχές που έχουν πληγεί – Σε έξαρση η ζωονόσος στις Σέρρες

Στο πλαίσιο της στενής συνεργασίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με την Ελληνική Αστυνομία, τις Περιφέρειες, τις ΔΑΟΚ και τις κτηνιατρικές υπηρεσίες, συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς οι έλεγχοι για την τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας στις περιοχές όπου η ευλογιά των αιγοπροβάτων βρίσκεται σε έξαρση.

Από τις 21 έως τις 31 Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκαν 2.711 έλεγχοι σε έξι Περιφέρειες της χώρας (Κεντρική, Ανατολική και Δυτική Μακεδονία, Δυτική Ελλάδα, Στερεά Ελλάδα και Θεσσαλία).

Από τους ελέγχους που διενεργήθηκαν από μικτά κλιμάκια –με συμμετοχή στελεχών του ΥΠΑΑΤ, των Περιφερειών και της Ελληνικής Αστυνομίας– διαπιστώθηκαν 13 παραβάσεις και έγιναν 8 συλλήψεις.

Οι σχετικές δικογραφίες έχουν σχηματιστεί με βάση το άρθρο 285 του Ποινικού Κώδικα και διαβιβάζονται στις αρμόδιες δικαστικές αρχές.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και ειδικά στον Νομό Σερρών, όπου η νόσος παρουσιάζει έντονη έξαρση τον τελευταίο μήνα με 77 κρούσματα. Εκεί πραγματοποιήθηκαν 533 έλεγχοι, διαπιστώθηκαν 5 παραβάσεις και οι αρχές προχώρησαν σε 2 συλλήψεις.

Σημειώνεται ότι από την έναρξη της ζωονόσου στις 20 Αυγούστου 2024 μέχρι σήμερα και σε εφαρμογή του ευρωπαϊκού Κανονισμού 687/2020 για εφαρμογή των μέτρων βιοασφάλειας, έχουν θανατωθεί 403.925 αιγοπρόβατα.

Υπενθυμίζεται ότι η Εθνική Επιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης και Ελέγχου της Ευλογιάς (ΕΕΕΔΕΕ), η οποία συστάθηκε με απόφαση του Υπουργού Κώστα Τσιάρα, υπογραμμίζει ότι η αυστηρή τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας αποτελεί το μοναδικό αποτελεσματικό εργαλείο για την αποτροπή της μετάδοσης του ιού.
Η Επιτροπή επισημαίνει ότι δεν υπάρχει σήμερα αδειοδοτημένο εμβόλιο από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή το Ελληνικό Κράτος για την ευλογιά των προβάτων και ότι ο εμβολιασμός δεν έχει αποδειχθεί αποτελεσματικός σε καμία χώρα όπου εφαρμόστηκε, οδηγώντας αντίθετα σε ενδημικό χαρακτήρα της νόσου και συνεχιζόμενες θανατώσεις ζώων.

Όπως αναφέρει η ΕΕΕΔΕΕ, η καταστρατήγηση των εθνικών μέτρων βιοασφάλειας και η παράνομη χρήση μη αδειοδοτημένων εμβολίων έχουν συμβάλει στην αλλοίωση της επιδημιολογικής εικόνας της νόσου και στην επικινδυνότητα για τον ζωικό πληθυσμό.

Η Επιτροπή καλεί τους κτηνοτρόφους να τηρούν αυστηρά τα μέτρα βιοασφάλειας σε κάθε στάδιο της παραγωγικής αλυσίδας, προστατεύοντας τόσο τις εκτροφές τους όσο και το όνομα των ελληνικών προϊόντων, ιδιαίτερα της φέτας, που συμβάλλει θετικά στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας με εξαγωγές άνω του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ ετησίως.

Πρωτοψάλτης: Συνέπεια και διαφάνεια

Ο Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και συντονιστής της ΕΕΕΔΕ κ. Σπύρος Πρωτοψάλτης δήλωσε:

«Με ενιαίο επιχειρησιακό σχέδιο και στενή συνεργασία με τις Περιφέρειες και την Ελληνική Αστυνομία, εντείνουμε τους ελέγχους στις εστίες, ενώ ταυτόχρονα ενημερώνουμε συστηματικά τους κτηνοτρόφους για ορθή εφαρμογή των μέτρων. Μόνο με συνέπεια και διαφάνεια θα κερδίσουμε αυτή τη μάχη».

Καμία ανοχή

Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων θα συνεχίσει τους ελέγχους χωρίς καμία ανοχή σε παραβατικές συμπεριφορές, σε πλήρη συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές, για την προστασία  της κτηνοτροφικής παραγωγής και της εθνικής οικονομίας.

Ο αγώνας κατά της ευλογιάς των αιγοπροβάτων θα κερδηθεί μόνο με συνέπεια, συνεργασία και απαρέγκλιτη τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας. 

 Πηγή: Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ)