Σύμφωνα με ενημερωτικό δελτίο που εξέδωσε στις 24 Φεβρουαρίου το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας (IOC).
Παραγωγή ελαιολάδου
Η παραγωγή ελαιολάδου τριπλασιάστηκε τα τελευταία 60 χρόνια, για να φθάσει τους 3.266.500 τόνους την καλλιεργητική περίοδο 2019-2020. Τα προσωρινά στοιχεία για την περίοδο 2020-2021 δείχνουν μείωση της παραγωγής κατά 7,9%, για όγκο 3.010.000 τόνων. Οι εκτιμήσεις για το καλλιεργητικό έτος 2021-2022 ανεβάζουν την παραγωγή σε 3.098.500 τόνους (+2,9%).
Προσωρινά στοιχεία για το 2020-2021
Οι χώρες μέλη του Συμβουλίου παρήγαγαν 2.809.500 τόνους ελαιόλαδου το καλλιεργητικό έτος 2020-2021, που αντιπροσωπεύει το 93,3% του παγκόσμιου συνόλου. Περίπου 2.051.200 τόνοι (+6,8% σε σχέση με το προηγούμενο έτος καλλιέργειας) προήλθαν από την ΕΕ. Ειδικότερα, η Ισπανία παρήγαγε 1.389.000 τόνους (+23,4%), η Ιταλία 273.500 τόνους (-25,4%), η Ελλάδα 275.000 τόνους και η Πορτογαλία 100.000 τόνους ( -28,8%). Οι υπόλοιπες χώρες-μέλη παρήγαγαν 34,5% λιγότερο ελαιόλαδο από το προηγούμενο έτος καλλιέργειας, συνολικά 758. 500 τόνους. Η Τουρκία παρήγαγε 210. 000 τόνους (-8,7%), το Μαρόκο 160.000 τόνους (+10,3%), η Τυνησία 140.000 τόνους (- 68,2%) και η Αλγερία 70.000 (-44%). Εν τω μεταξύ, η κατανάλωση έφτασε τους 2.054 000 τόνους στις χώρες μέλη του Συμβουλίου και τους 1.071.000 τόνους σε τρίτες χώρες.
Εκτιμήσεις για την καλλιεργητική περίοδο 2021-2022
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία και εκτιμήσεις της Εκτελεστικής Γραμματείας, η παγκόσμια παραγωγή προβλέπεται να ανέλθει σε 3.098.500 τόνους το καλλιεργητικό έτος 2021-2022, 2,9% πάνω δηλαδή, σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Οι εισαγωγές και οι εξαγωγές εκτιμάται ότι ξεπερνούν το 1.000.000 τόνους. Τα κράτη μέλη του Συμβουλίου πρόκειται να παράξουν 2.910.500 τόνους ελαιόλαδου το καλλιεργητικό έτος 2021-2022, ή το 93,9% του παγκόσμιου συνόλου, δηλαδή 3,6% περισσότερο από το προηγούμενο έτος. Οι χώρες της ΕΕ αναμένεται να έχουν μια παραγωγή της τάξης των 1.974.100 τόνους, ή 3,8% λιγότερο από το προηγούμενο έτος. Η παραγωγή στις υπόλοιπες χώρες - μέλη του Συμβουλίου εκτιμάται σε 1.936.500 τόνους. Η παγκόσμια κατανάλωση μπορεί να ανέλθει σε 3.214.500 τόνους, 2,9% πάνω δηλαδή από το προηγούμενο καλλιεργητικό έτος.
Παγκόσμιο εμπόριο
Κατά το καλλιεργητικό έτος 2020-2021 (Οκτώβριος 2020-Σεπτέμβριος 2021), οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 18% στη Ρωσία, 1% στον Καναδά και 2% στη Βραζιλία, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου καλλιεργητικού έτους. Οι εισαγωγές παρέμειναν σταθερές στην Αυστραλία, αλλά μειώθηκαν κατά 2% στις ΗΠΑ, 15% στην Ιαπωνία και 8% στην Κίνα. Τους πρώτους 11 μήνες του καλλιεργητικού έτους 2020-2021, οι εξαγορές εντός της ΕΕ αυξήθηκαν κατά 1% και οι εισαγωγές εκτός ΕΕ μειώθηκαν κατά 29%, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου καλλιεργητικού έτους.
Τιμές παραγωγού ελαιολάδου
Οι τιμές παραγωγού ελαιολάδου στην Ισπανία από τις 24 έως τις 30 Ιανουαρίου 2022 ήταν 3,34 ευρώ το κιλό, σημειώνοντας αύξηση 31,2% την ίδια περίοδο, σε σύγκριση με την προηγούμενη καλλιεργητική χρονιά. Στην Ιταλία, οι τιμές από τις 24 έως τις 30 Ιανουαρίου 2022 ήταν 4,13 ευρώ ανά κιλό, σημειώνοντας πτώση 14%, σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου καλλιεργητικού έτους. Στην Ελλάδα, οι τιμές από τις 24 έως τις 30 Ιανουαρίου 2022 διαμορφώθηκαν στα 3,20 ευρώ το κιλό, σημειώνοντας αύξηση 28,8% σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου καλλιεργητικού έτους. Τέλος, στην Τυνησία, παρέμειναν σταθερές τις τελευταίες εβδομάδες, στα 3,43 ευρώ/κιλό, σημειώνοντας πτώση 18% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου καλλιεργητικού έτους.
Επιτραπέζιες ελιές
Τα προσωρινά στοιχεία για την παραγωγή της καλλιεργητικής περιόδου 2020-2021 δείχνουν 2.661.000 τόνους επιτραπέζιων ελιών, ποσότητα δηλαδή 10,1% κάτω, σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Μεταξύ των χωρών - μελών του Συμβουλίου, η Ισπανία παρήγαγε το 20,5% των επιτραπέζιων ελιών παγκοσμίως, με όγκο 19,3% υψηλότερο από το προηγούμενο έτος. Η Αίγυπτος παρήγαγε το 18,8% του συνόλου, δηλαδή 23,1% λιγότερο από ό,τι παρήγαγε τη καλλιεργητική περίοδο 2019-2020. Οι εκτιμήσεις για το καλλιεργητικό έτος 2021-2022 δείχνουν αύξηση 7%, με την παραγωγή να φτάνει τους 2.846.500 τόνους. Η κατανάλωση αναμένεται να αυξηθεί κατά 1,2%, σε σύγκριση με το καλλιεργητικό έτος 2020-2021. Την καλλιεργητική περίοδο 2020-2021 (Σεπτέμβριος 2020 - Αύγουστος 2021), οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 23% στην Αυστραλία και τον Καναδά, 9% στις ΗΠΑ και 4% στη Βραζιλία σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου καλλιεργητικού έτους. Κατά την περίοδο 2020-2021, οι εξαγορές εντός της ΕΕ μειώθηκαν κατά 4% και οι εισαγωγές εκτός ΕΕ αυξήθηκαν κατά 12%, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο της προηγούμενης καλλιεργητικής περιόδου. Ωστόσο, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του Συμβουλίου, στην Ελλάδα η πτώση της παραγωγής στην επιτραπέζια ελιά φέτος (2021-2022) ξεπερνά το 20%, που στην πράξη είναι πολύ παραπάνω.
Ξεκίνησε να κάνει παραλαβαλές επιτραπέζιων ελιών η Ένωση Αγρινίου.
Όπως δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο η κα Ακριβή Κούκη, υπεύθυνη του εργοστασίου της Ένωσης Αγρινίου, «ξεκινήσαμε παραλαβές βρώσιμης πράσινης ελιάς Αγρινίου (Χονδροελιάς). Πριν λίγους μήνες υπολογίζαμε ότι θα υπάρξει μια μείωση της παραγωγής λόγω ακαρπίας κατά 60 έως 70%. Από την πρώτη εικόνα που είδαμε στα ελαιόδεντρα προβλέπουμε ότι η μείωση της φετινής παραγωγής θα ξεπεράσει το 80%. Κάθε χρόνο η Ένωση παραλαμβάνει 3.000 έως 5.000 τόνους επιτραπέζιας ελιάς. Φέτος είναι πολύ δύσκολο να βρούμε αυτές τις ποσότητες».
Οι παραγωγοί καλούνται να προσέρχονται στις εγκαταστάσεις της Ένωσης Αγρινίου στη Σπολάϊτα, όπου και το εργοστάσιο επεξεργασίας – τυποποίησης βρώσιμης ελιάς, στα υποκαταστήματα της Λεπενούς και της Αμφιλοχίας. Επίσης οι παραγωγοί μπορούν να απευθύνονται και στα σταθερά σημεία παραλαβής ελιών στο Αγγελόκαστρο, στην Παλαιομάνινα, στην Παραβόλα, στο Ελαιόφυτο και στο Καστράκι.
Όπως αναφέρει ο συνεταιρισμός, η εξόφληση των τιμολογίων θα γίνεται, όπως πάντα, στην καλύτερη τιμή και τοις μετρητοίς, μέσω τραπεζικών λογαριασμών των παράγωγων. Σημειώνεται ότι για τα μέλη των Ομάδων Παραγωγών της Ένωσης Αγρινίου θα υπάρξει, όπως και τα προηγούμενα χρόνια, πρόσθετη αμοιβή.
«Όποιος παρανομήσει θα το πληρώσει ακριβά», τόνισε ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, στην συνέντευξη τύπου που έδωσε παρουσιάζοντας τα νέα μέτρα για την προστασία των καταναλωτών.
Και πρόσθεσε: «Η ακρίβεια είναι αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ελληνική οικογένεια. Ένα πρόβλημα παγκόσμιο και πανευρωπαϊκό απέναντι στο οποίο, η μάχη θα είναι συνεχής και σκληρή μέχρι να αντιμετωπισθεί».
Τα νέα μέτρα που ανέφερε ο υπουργός είναι τα εξής:
Μέτρο 1ο: Εξασφαλίζουμε μόνιμη μείωση τιμής στο ράφι με ειδική σήμανση
Με ειδική πινακίδα αναδεικνύουμε στο ράφι των σούπερ μάρκετ τα προϊόντα, στα οποία οι προμηθευτές θα προχωρούν σε μείωση κατά τουλάχιστον 5% στην τιμή, για χρονικό διάστημα κατ’ ελάχιστον 6 μηνών.
Η μείωση τιμής θα είναι πάνω και πέρα των όποιων ειδικών προωθητικών προσφορών κάνουν ήδη.
Ως τιμή αναφοράς για τον υπολογισμό της μείωσης θα λαμβάνεται η τιμή ραφιού πριν της 20/9/23 όπου ανακοινώνονται τα μέτρα.
Σε περίπτωση που κάποια εταιρεία δηλώσει ψευδώς ότι προχώρησε σε μείωση, θα επιβάλλεται πρόστιμο τουλάχιστον 20.000 ευρώ/κωδικό προϊόντος.
Στόχος μας είναι σε βασικά προϊόντα για τη διαβίωση του νοικοκυριού:
- η μόνιμη και ορατή μείωση τιμής στο ράφι
- και η τόνωση του ανταγωνισμού.
Μέτρο 2ο: Ελέγχουμε αυστηρά τους προμηθευτές, όπως και όλη την εφοδιαστική αλυσίδα.
Από την ψήφιση της αντίστοιχης διάταξης τα σούπερ μάρκετ, με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 90.000.000 ευρώ, υποχρεούνται να κοινοποιούν στο Υπουργείο Ανάπτυξης τους τιμοκαταλόγους των προμηθευτών τους και τις μεταβολές αυτών, προκειμένου να εντοπίζονται αμέσως τα προϊόντα στα οποία προωθούνται αυξήσεις και να διενεργούνται άμεσοι και εστιασμένοι έλεγχοι από τη ΔΙΜΕΑ για πιθανή παραβίαση του νόμου για την αισχροκέρδεια.
Μέτρο 3ο: Διαφάνεια στις τιμές για τα οπωροκηπευτικά
Τα σούπερ μάρκετ με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 90.000.000 ευρώ υποχρεούνται να κοινοποιούν στο Υπουργείο Ανάπτυξης τις τιμές λιανικής στα βασικότερα φρούτα και λαχανικά.
Οι τιμές θα αναρτώνται στον ιστότοπο e-katanalotis και θα δημοσιοποιούνται από το Υπουργείο Ανάπτυξης για την ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τις επικρατούσες τιμές στα οπωροκηπευτικά.
Στόχος μας είναι:
- η τόνωση του ανταγωνισμού
- και η ενίσχυση της διαφάνειας στις τιμές των οπωροκηπευτικών
Μέτρο 4ο: Αποφασιστική ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών - ο καταναλωτής σύμμαχος στη μάχη κατά της ακρίβειας
Ενδυναμώνουμε τον καταναλωτή και τον καθιστούμε σύμμαχό μας στη μάχη κατά της ακρίβειας.
Αναβαθμίζουμε το σύστημα υποβολής και διαχείρισης καταγγελιών όσον αφορά:
- τόσο την τηλεφωνική γραμμή 1520
- όσο και τον ειδικό ιστότοπο για τις καταγγελίες.
Σχεδιάζουμε και ενεργοποιούμε ειδική εφαρμογή (app) για την υποβολή καταγγελιών και μέσω κινητού τηλεφώνου.
Οι τιμές ελαιολάδου ανεβαίνουν από τότε που φάνηκε η έκταση της φετινής μειωμένης σοδειάς, τονίζει σε έκθεσή του το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA).
Πάντως η αναστάτωση στη διεθνή αγορά έχει και ευκαιρίες γιατί υπάρχουν θετικές προοπτικές φέτος για τις εξαγωγές ελληνικού ελαιολάδου στις ΗΠΑ.
Το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ τονίζει ότι οι ανησυχίες σχετικά με την μειωμένη φετινή παραγωγή στην Ισπανία (χώρα που κάνει το 45% των παγκόσμιων εξαγωγών) οδήγησαν τις τιμές στα ύψη και αναμένεται να παραμείνουν σε αυτά τα επίπεδα.
Τον Σεπτέμβριο το UDSA αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις για την παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου του 2022/2023, που εκτιμά ότι θα ανέλθουν στους 2,5 εκατομμύρια τόνους, μια παραγωγή που είναι μειωμένη τόσο σε σχέση με το περσινό έτος όσο και με τον μέσο της τελευταίας 5ετίας.
Όπως αναφέρει το USDA, η παγκόσμια κατανάλωση ελαιολάδου προβλέπεται να είναι μειωμένη το 2022/2023 στις χώρες παραγωγής, εκτός από την Τουρκία όπου η κυβέρνηση απαγόρευσε πρόσφατα τις εξαγωγές χύμα ελαιολάδου για να διασφαλίσει τον εγχώριο εφοδιασμό και να μετριάσει την αύξηση των τιμών.
Πάντως τονίζεται ότι αν και οι αυξήσεις στις τιμές έχουν μειώσει κάπως την κατανάλωση, οι καταναλωτικές προτιμήσεις για το ελαιόλαδο θα παραμείνουν και στα επόμενα χρόνια στις χώρες παραγωγής (Μεσόγειο) γιατί οι διατροφικές συνήθειες που έχουν οι καταναλωτές καθιστούν δύσκολη την υποκατάστασή του από άλλα φυτικά έλαια.
Οι φτωχές χώρες στη βόρεια Αφρική τείνουν να μειώσουν την κατανάλωση ελαιολάδου με στόχο να αυξήσουν τις εξαγωγές τους (που έχουν αυξημένες τιμές) για να καλύψουν τη διεθνή ζήτηση.
Αντίθετα η κατανάλωση στις ΗΠΑ προβλέπεται να αυξηθεί. Τα προηγούμενα χρόνια οι Αμερικάνικες εισαγωγές αποτελούν περίπου το 30 τοις εκατό του παγκόσμιου εμπορίου ελαιολάδου, αλλά προβλέπεται να αυξηθούν και να φτάσουν στο 35 - 37% για την περίοδο 2023/2024.
Μετά τα ακτινίδια νέα προϊόντα της χώρας μας θα μπορούν να εξάγονται στην αγορά του Ισραήλ.
Με έγγραφό της η Δ/νση Προστασίας Φυτικής παραγωγής του Υπ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων γνωστοποίησε ότι: «Οι Έλληνες εξαγωγείς φρέσκων καρπών τομάτας (Solanum lycopersicon), καρπουζιού (Citrullus lanatus) και κολοκυθιού (Cucurbita pepo), έχουν την δυνατότητα να εξάγουν τα ανωτέρω είδη στο Ισραήλ, από την Παρασκευή (15/9), σύμφωνα με τις επίσημες φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις της χώρας.
Όπως επισήμανε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «οι υπηρεσίες φυτοϋγειονομικού ελέγχου κοινοποιούν υποχρεωτικά το πιστοποιητικό φυτοϋγείας και τα στοιχεία της αποστολής των καρπών τομάτας, καρπουζιού και κολοκυθιού, στην Δ/νση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής - Τμήμα Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου μέσω ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου (charampatzis@minagric.gr, stioannidou@minagric.gr, mpatsou@minagric.gr ) πριν την αναχώρηση του φορτίου από τη χώρα μας. Οι φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις της χώρας υπάρχουν στα γραφεία του Συνδέσμου».
Ο δήμος Πύλου - Νέστορος απεύθυνε κάλεσμα στους πολίτες της Θεσσαλίας, που επλήγησαν από την θεομηνία, να εργαστούν εργάτες στην συγκομιδή ελιάς.
Μια κακοκαιρία λοιπόν μπορεί να γίνει «ευκαιρία» για να λυθεί το πρόβλημα των εργατών γης στην χώρα.
Συγκεκριμένα o δήμος Πύλου - Νέστορος έστειλε έγγραφο, προς τους δήμους της Περιφέρειας Θεσσαλίας, στο οποίο αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής:
«Ως έμπρακτη πράξη αλληλεγγύης στις δύσκολες συγκυρίες που βιώνουμε, με τιμή απευθύνουμε ανοικτό κάλεσμα προς τους πολίτες της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλίας, οι οποίοι επλήγησαν από τις πρόσφατες καταστροφικές πλημμύρες της κακοκαιρίας Daniel, όπως εκδηλώσουν ενδιαφέρον να μετοικήσουν σε βραχυπρόθεσμη βάση και να απασχοληθούν στην ευρύτερη περιοχή του δήμου Πύλου - Νέστορος ως εργάτες γης ενόψει της επικείμενης ελαιοκομικής περιόδου.
Σε κάθε ενδιαφερόμενο πλέον της συμφωνηθείσας αμοιβής θα παρέχεται όπου αυτό είναι εφικτό δωρεάν διαμονή και σίτηση για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα που θα απασχοληθούν».
Στο έγγραφο (με Αριθμ. Πρωτ. 14381) τονίζεται ότι για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με τα τηλέφωνα 2723360212 και 2723360246. Το κείμενο υπογράφει ο Αντιδήμαρχος κ. Ηλίας Κανάκης.
Στις 12/9/2023 πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη εκπροσώπων των φορέων-μελών της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ για την τρέχουσα ελαιοκομική περίοδο 2023/24 και ειδικότερα για την ηρτημένη εσοδεία πράσινων ελιών των ποικιλιών «Χαλκιδική» και «Αμφίσσης»/«Κονσερβολιά».
Στην τηλεδιάσκεψη συμμετείχαν εκπρόσωποι από από τις ελαιοπαραγωγικές Π.Ε. Χαλκιδικής, Καβάλας, Φθιώτιδας, Αιτωλοακαρνανίας, Άρτας, Φωκίδας, Μαγνησίας, Πιερίας και Αρκαδίας και από όλους τους τομείς του κλάδου των επιτραπέζιων ελιών (πρωτογενής, δευτερογενής, τριτογενής).
Ο προέδρος της Διεπαγγελματικής, Γ. Ντούτσιας, πήρε τον λόγο εκφράζοντας «την λύπη και την συμπάθεια των μελών της Οργάνωσης για τις καταστροφικές πλημμύρες στην Θεσσαλία με ανθρώπινες απώλειες και ανυπολόγιστες υλικές ζημιές σε κατοικίες, καλλιέργειες και εργοστάσια.
Σε κλίμα απαισιοδοξίας και προβληματισμού για την δύσκολη ελαιοκομική περίοδο που διανύουμε, η οποία ήδη ξεκίνησε όσον αφορά στη συγκομιδή του πράσινου ελαιόκαρπου, τον λόγο πήραν διαδοχικά οι συμμετέχοντες με εκτιμήσεις ποσοτήτων ηρτημένης εσοδείας στην περιοχή τους.
Επιβεβαιώνεται το μεγάλο πρόβλημα της ακαρπίας στις πράσινες ελιές, σχεδόν 90%, που ήδη είχε επισημάνει η Εθνική ΔΟΕΠΕΛ, αλλά και η ΠΕΜΕΤΕ με σχετική ανακοίνωση της, στις 28/8/2023.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που αναφέρθηκαν, η ηρτημένη εσοδεία της χώρας για την ποικιλία Χαλκιδική εκτιμάται περίπου στους 50.000 τόνους και για την ποικιλία Αμφίσσης να μην ξεπερνά τους 10.000 τόνους.
Είναι εμφανές ότι η φετινή εσοδεία είναι προβληματική και δεν θα καλύψει τις εξαγωγικές ανάγκες της χώρας που τα τελευταία χρόνια ανέρχονται πλέον σε πάνω από 185.000 τόνους.
Στο έντονο κλίμα απογοήτευσης και του οικονομικού αδιέξοδου που δημιουργείται, κρίνεται απαραίτητη η Ευρωπαϊκή και εθνική στήριξη του κλάδου.
Η μειωμένη παραγωγή των πράσινων ελιών (ακαρπία) θα έχει σαν συνέπεια την αύξηση των τιμών παραγωγού (προσφορά/ζήτηση).
Κατά την προηγούμενη εσοδεία (2022/23), ρεκόρ των πράσινων ελιών, η τιμή παραγωγού κυμάνθηκε σε χαμηλά επίπεδα, ιδιαίτερα στην ποικιλία «Αμφίσσης»/«Κονσερβολιά», ίσως και κάτω του κόστους παραγωγής, το οποίο επιβαρύνθηκε με την αύξηση των δαπανών εργασίας (κόστος εισροών, σημαντική έλλειψη εργατικών χεριών, κ.α.). Το μεγάλο σκαμπανέβασμα των τιμών παραγωγού δημιουργεί ανασφάλεια, παρενέργειες και τελικά προσφορά προϊόντος υποδεέστερης ποιότητας απο τους ελαιοπαραγωγούς.
Προκειμένου οι ονομαστές ελληνικές επιτραπέζιες ελιές να διατηρήσουν την ανταγωνιστική θέση τους στις αγορές του εξωτερικού, προκύπτει η επιτακτική ανάγκη εφαρμογής διεπαγγελματικής συμφωνίας στους κόλπους της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ (π.χ. συμβολαιακή γεωργία, κ.α.), η οποία όμως να εδράζεται σε «σταθερές»:
- όσον αφορά στο αντικειμενικό κόστος παραγωγής πρωτογενούς τομέα σύμφωνα με την γεωργική λογιστική,
- στη σύσταση Μητρώου Συσκευαστηρίων Επιτραπέζιων Ελιών ώστε να μην υπεισέρχονται «τυχάρπαστοι» στην διαδικασία αγοράς του προϊόντος από τα χέρια του παραγωγού και ότι άλλο κριθεί αναγκαίο στη συνέχεια.
Ήρθε η ώρα το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων να στηρίξει ουσιαστικά τον κλάδο των επιτραπέζιων ελιών».
Σε μάστιγα έχουν εξελιχθεί οι κλοπές καρπού από τα ελαιόδεντρα.
Το φαινόμενο της κλοπής ελιάς υπήρχε και στο παρελθόν όμως φέτος είναι σε έξαρση. Αυτό οφείλεται στην υψηλή τιμή του ελαιολάδου αλλά και στην μειωμένη παραγωγή και άρα υψηλή τιμή της επιτραπέζιας ελιάς.
Ο κ. Γρηγόρης Γρουζίδης, ελαιοπαραγωγός και πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Παγγαίου, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος έχουμε μειωμένη παραγωγή ελιάς λόγω ακαρπίας. Όμως και αυτή την λίγη παραγωγή δεν είναι σίγουρο ότι θα καταφέρουμε να την συγκομίσουμε γιατί έχουμε μεγάλο αριθμό κλοπών. Έρχονται στα χωράφια και μαζεύουν τις ελιές μας. Ακόμη και τις βραδυνές ώρες γίνονται κλοπές της παραγωγής μας.
Έχουμε κάνει εθελοντικές ομάδες και προσπαθούμε να φυλάξουμε τα ελαιόδεντρα μας. Όμως φοβόμαστε και να μην γίνει κάνα κακό όταν βρεθούμε με τους κλέφτες και τότε θα το πληρώσουμε εμείς.
Κάναμε συνάντηση με τον Αντιπεριφερειάχη Καβάλας, Αλέξη Πολίτη, από τον οποίο ζητήσαμε να μεταφέρει στην Περιφέρεια το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε. Ζητάμε να αναλάβουν την φύλαξη των ελαιόδεντων οι δασάρχες και αγροφύλακες αλλά και η αστυνομία.
Στο μεταξύ αναμένεται να ξεκινήσει η συγκομιδή της βρώσιμης πράσινης ελιάς ποικιλίας Χαλκιδικής. Η τιμή παραγωγού είναι από 2 έως 2,20 ευρώ το κιλό. Η ακαρπία στην περιοχή είναι μεγάλο πρόβλημα, ξεκινά από 70% και σε κάποια χωράφια είναι ολική».
Από 2 ευρώ σκούπα ξεκίνησαν φέτος οι επιτραπέζιες ελιές Χαλκιδικής, στην συνέχεια ανέβηκαν στα 2,20 ευρώ και τώρα βλέπουν τα 2,50.
Ο ελαιοπαραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Ορμύλιας, Χρήστος Τσιπέλης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή της Σιθωνίας ανακοινώθηκε ο πρώτος τιμοκατάλογος σκούπα στα 2 ευρώ το κιλό για όλα τα μεγέθη.
Στην συνέχεια στην Ορμύλια άλλη εταιρεία επεξεργασίας βρώσιμης ελιάς ανακοίνωσε νέο τιμοκατάλογο με τιμές για τα μεγάλα μεγέθη 110 - 150 τεμάχια το κιλό (που φέτος είναι πολλά λόγω μειωμένης παραγωγής) στα 2,20 ευρώ το κιλό, ενώ για τα μικρά 160 - 200άρι στα 2 ευρώ το κιλό.
Το επόμενο διάστημα αναμένουν οι παραγωγοί η τιμή να φτάσει στα 2,5 ευρώ. Φέτος έχουμε ακαρπία και μειωμένη παραγωγή. Επίσης φέτος η τιμή στο ελαιόλαδο είναι υψηλή. Μαθηματικά η τιμή για ελαιόλαδο είναι στα 2 ευρώ το κιλό για τον παραγωγό. Επίσης οι ελιές για ελαιοποίηση έχουν μειωμένο κόστος συγκομιδής και δεν έχουν έξοδα διαλογής και μειωμένο μεταφορικό κόστος. Αν δεν ανέβει η τιμή ότι ελιές υπάρχουν φέτος θα πάνε για παραγωγή ελαιολάδου.
Επίσης μας είπε το ΥπΑΑΤ ότι πήγε ο φάκελος στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την αποζημίωση στις δενδρώδεις καλλιέργειες, η οποία συμπεριλαμβάνει και την ελιά Χαλκιδικής, ώστε να διατεθούν κονδύλια για την αποζημίωση των παραγωγών. Από το πακέτο των 2,25 δις ευρώ, που είναι για ζημιές από την κλιματική αλλαγή θα καταβληθούν οι ενισχύσεις για την φετινή ακαρπία.
Παράλληλα οι παραγωγοί ελιάς Χαλκιδικής περιμένουν ακόμη τα 30 ευρώ το στρέμμα που τους χρωστάνε για την πανδημία. Θυμίζουμε ότι για την ελιά Χαλκιδικής έδωσαν 40 ευρώ το στρέμμα κορωνοενίσχυση (λόγω λάθους), όταν οι άλλες ποικιλίες επιτραπέζιας ελιάς εισέπραξαν 70 ευρώ το στρέμμα».
Ο ΣΕΒΙΤΕΛ (Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποιήσεως Ελαιολάδου) με ανακοίνωσή του ζητά από τους καταναλωτές να παραμείνουν στην χρήση του ελαιολάδου.
Βέβαια η ανοδική πορεία των τιμών έχει δημιουργήσει πρόβλημα στην εγχώρια αγορά. Το ελληνικό κράτος όμως παραμένει απλός παρατηρητής.
Όμως δεν αρκεί μόνο μια ανακοίνωση για την ποιοτική υπεροχή του ελαιολάδου από την οργάνωση των τυποποιητών αλλά και η κυβέρνηση θα πρέπει να πάρει μέτρα για να μην έχουμε μείωση της κατανάλωσης στην χώρα μας αλλά και για να προστατέψει την ποιότητα του ελληνικού προϊόντος.
Ήδη θα πρέπει να επισημάνουμε ότι σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου η Ελλάδα έχει τον υψηλότερο ΦΠΑ μεταξύ των ελαιοπαραγωγικών χωρών της ΕΕ. Συγκεκριμένα η χώρα μας έχει ΦΠΑ στο ελαιόλαδο 13%, όταν η Γαλλία έχει 5,5%, η Ισπανία 5%, η Ιταλία 4% και η Πορτογαλία 0%. Την μείωση του ΦΠΑ στο ελαιόλαδο η Ελλάδα έπρεπε να την είχε πάρει εδώ και μήνες.
Επίσης υπάρχει ο κίνδυνος από τις προσμίξεις του ελαιολάδου με σπορέλαια. Κανένα μέτρο δεν έχει πάρει η χώρα μας για αυτόν τον κίνδυνο αδιαφορώντας εντελώς για τους Έλληνες καταναλωτές. Θυμίζει ο ΑγροΤύπος ότι μόνο οι ελαιοπαραγωγικές χώρες στην ΕΕ έχουν επιβάλλει απαγορεύσεις στην ανάμιξη του ελαιολάδου με σπορέλαια (ηλιέλαιο, αραβοσιτέλαιο, κραμβέλαιο κ.α.) με στόχο να προστατέψουν την εγχώρια παραγωγή τους. Η γειτονική Βουλγαρία όμως που έχει μεγάλες ποσότητες ηλιέλαιο έχει τη δυνατότητα να το αναμιγνύει με ελαιόλαδο και στην συνέχεια να το εξάγει στην χώρα μας σαν έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Ποιος θα το ελέγξει; Το ίδιο μπορεί να κάνει και το Βέλγιο αλλά και οποιαδήποτε χώρα της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης. Άρα θα πρέπει άμεσα να πάρει μέτρα η χώρα μας για να προφυλάξει τους καταναλωτές από τους κερδοσκόπους.
Η ανακοίνωση του ΣΕΒΙΤΕΛ αναφέρει τα εξής:
«O ΣΕΒΙΤΕΛ εκπροσωπώντας το 85% των Εταιριών Τυποποίησης Ελαιολάδου του Επώνυμου προϊόντος, που διακινείται εντός της ελληνικής αγοράς αλλά και το σύνολο σχεδόν των ελληνικών εξαγωγών Επώνυμου Ελαιολάδου, παρακολουθεί με προσοχή την κατάσταση, που έχει διαμορφωθεί στην διεθνή αλλά και την εγχώρια αγορά.
Οι επιπτώσεις από την κλιματική κρίση (μειωμένες βροχοπτώσεις, υψηλές θερμοκρασίες, καύσωνες, ασθένειες των ελαιόδενδρων) στις μεγαλύτερες ελαιοπαραγωγές χώρες της Ε.Ε (Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα) επηρέασαν την ελαιοκαλλιέργεια και τις παραγόμενες ποσότητες ελαιολάδου σε παγκόσμιο επίπεδο (μείωση μεταξύ 2022 και 2023 κατά 11% στην παγκόσμια αγορά, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας - ΔΣΕ και πάνω από 40% στην Ε.Ε.).
Οι πρωτοφανείς και συνεχείς αυξητικές τάσεις στις τιμές των τελευταίων μηνών, δημιούργησαν αστάθεια στην αγορά και ανησυχία στους καταναλωτές, ωστόσο σημειώνεται ότι η χώρα μας, ως πλεονασματική στον ελαιοκομικό τομέα αλλά και λόγω της δομής και διάρθρωσής της, δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα επάρκειας.
Οι Επιχειρήσεις της Τυποποίησης και των Επώνυμων Εξαγωγών Ελαιολάδου, προσπαθούν να απορροφούν τις αυξήσεις των υπόλοιπων συντελεστών κόστους (καύσιμα, υλικά συσκευασίας, εργατικά, κλπ) και να συμπιέζουν τα περιθώρια τους, προκειμένου, να εξελίσσονται ομαλότερα οι τιμές των προϊόντων, για να διατηρείται η εμπιστοσύνη του καταναλωτή, στο επώνυμο ελαιόλαδο και καλούν όλους τους κρίκους της Εφοδιαστικής Αλυσίδας, να υποστηρίξουν αντίστοιχα, τον κλάδο του ελαιολάδου, προς την ίδια κατεύθυνση.
Θεωρούμε χρήσιμο, να διευκρινιστεί επίσης, ότι οι Εταιρίες Τυποποίησης Ελαιολάδου, διαχειρίζονται τις προμήθειες αγορών τους, σταδιακά και ανάλογα με την ζήτηση, από την εκκίνηση κάθε ελαιοκομικής περιόδου (Νοέμβριο) μέχρι την έναρξη της επόμενης (Οκτώβριο) και λειτουργούν σύμφωνα με το αυστηρό πλαίσιο της Εθνικής και Ενωσιακής Νομοθεσίας.
Κατά συνέπεια, η διαμόρφωση της τιμής του τελικού επώνυμου ελαιολάδου είναι κατά το μεγαλύτερο ποσοστό, αποτέλεσμα του κόστους πρώτης ύλης που προμηθεύονται από τους παραγωγούς. Προσβλέποντας, στην σύντομη ομαλοποίηση της αγοράς του εθνικού μας προϊόντος, ελπίζουμε οι καταναλωτές να παραμείνουν πιστοί στην ποιοτική υπεροχή του ελαιολάδου και να διατηρήσουν την αυξημένη ευαισθητοποίηση τους, για τις ευεργετικές ιδιότητες και τα οφέλη του στην υγεία».
Οι βροχές και η υγρασία έφεραν πρόβλημα δάκου και γλοιοσπόριου στις ελιές. Οι παραγωγοί θα πρέπει να δώσουν προσοχή στην αντιμετώπισή τους επειδή φέτος αναμένουμε μειωμένη ποσότητα.
Ο προϊστάμενος της ΔΑΟΚ Τριφυλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «είχαμε πολλές βροχοπτώσεις στην χώρα. Στην περιοχή μας έπεσε πάνω από 50 χιλιοστά νερού. Βοήθησε την παραγωγή ελιάς ποτιστικά αλλά οι υγρασίες και οι χαμηλές θερμοκρασίες που έχουμε χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή για προσβολές δάκου και γλοιοσπορίου.
Αναμένουμε φέτος μια καλή πορεία των τιμών του ελαιολάδου και θα πρέπει οι παραγωγοί να είναι προσεκτικοί, να επισκέφτονται τα χωράφια τους και να προσέχουν τις παγίδες.
Ήδη η ΔΑΟΚ κάνει τον τρίτο ψεκασμό για δάκο. Σε όσες περιοχές δεν είναι στο πρόγραμμα δακοκτονία θα πρέπει να γίνουν οι απαραίτητοι ψεκασμοί.
Επίσης προτείνουμε στους παραγωγούς να προχωρήσουν σε πρόωρη συγκομιδή από αρχές Νοεμβρίου ιδιαίτερα στις περιοχές που έχουν μειωμένη παραγωγή. Στόχος μας να διαφυλάξουμε φέτος την καλή ποιότητα του ελαιολάδου».
Ένα νέο ρεκόρ πώλησης ελαιολάδου είχαμε την Τετάρτη (6/9) από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Βλαχιώτη στην Λακωνία.
Ο κ. Χαράλαμπος Μυλωνάς, Γραμματέας στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Βλαχιώτη, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «συμφωνήσαμε στην πώληση 58 τόνων έξτρα παρθένου ελαιολάδου, εσοδείας 2022/2023, στην τιμή παραγωγού των 8,50 ευρώ το κιλό. Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο πήγε για εξαγωγή στην Ιταλία». Πάντως ο συνεταιρισμός διαθέτει ακόμη περσινό απόθεμα ελαιολάδου στις αποθήκες του.
Πάντως το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου σε απολογισμό της χρονιάς ανέφερε ότι η παραγωγή ελαιολάδου, την περίοδο 2022-2023, στην Ισπανία και την Ιταλία, τους σημαντικότερους παραγωγούς στον κόσμο, μειώθηκε κατά 20% λόγω της ξηρασίας. Τα πράγματα θα είναι άσχημα και για την φετινή περίοδο.
Θυμίζουμε επίσης ότι η Τουρκία προχώρησε σε απαγόρευση στις εξαγωγές χύμα ελαιολάδου μέχρι την περίοδο συγκομιδής τον Νοέμβριο.
Στην Ιταλία η τιμή του ελαιολάδου έχει αυξηθεί κατά μέσο όρο 50% από πέρυσι, ενώ το τελικό κόστος για τον καταναλωτή είναι ήδη περίπου 10 ευρώ στην Ιταλία.
Με οδηγό τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας, η ΜΠΑΡΜΠΑ ΣΤΑΘΗΣ επενδύει διαρκώς σε τεχνολογία αιχμής και πράσινες πρακτικές που στόχο έχουν να μειώσουν το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα. Σε αυτό το πλαίσιο, η εταιρεία επενδύει στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μέσα από την ολοκλήρωση της εγκατάστασης φωτοβολταϊκού σταθμού στις εγκαταστάσεις της μονάδας παραγωγής φρέσκων σαλατών και την ταυτόχρονη επέκταση του αντίστοιχου έργου στη μονάδα καταψυγμένων λαχανικών στη ΒΙ.ΠΕ.Θ. στη Σίνδο. Με την ολοκλήρωση αυτού του σημαντικού περιβαλλοντικού έργου, η συνολική ισχύς και των δύο σταθμών υπολογίζεται αθροιστικά στα 2.926 kW, με την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια να ανέρχεται ετησίως στα 3.800 MWh, επιτυγχάνοντας μείωση εκπομπών CO2 ίση με 2.693 τόνους ετησίως.
Η ΜΠΑΡΜΠΑ ΣΤΑΘΗΣ συνεχίζει με αμείωτη ένταση να ηγείται της προσπάθειας για την προστασία του πλανήτη από τις επιπτώσεις της κλιματική αλλαγής μέσα από ποικίλες δράσεις. Η αξιοποίηση του φωτοβολταϊκού σταθμού έρχεται να ενδυναμώσει περαιτέρω την προσπάθεια της εταιρείας για διαρκή εκσυγχρονισμό στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εταιρεία την τελευταία τριετία (2019-2022) έχει πετύχει ισοδύναμη μείωση της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας κατά 32%, της θερμικής ενέργειας κατά 37%, καθώς και σημαντική μείωση στην κατανάλωση νερού κατά 42%, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Αύξηση είχαμε στις εισαγωγές τομάτας στην χώρα μας το πρώτο οκτάμηνο 2023 σε σχέση με πέρσι. Εισήχθησαν 13.866 τόνοι τομάτες, έναντι 10.993 τόνων το 2022 (αύξηση κατά 26,1%).
Όπως επισήμανε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «οι ντομάτες, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου, σε ποσοστό 23,7% προέρχονταν από Αλβανία και ακολουθούν Τουρκία και Ολλανδία.
Μόνο τον Αύγουστο του 2023 εισάγαμε από Τουρκία 3.500 τόνους τομάτας. Ο μέσος όρος αξίας των τομάτων που εισήγαγε η χώρα μας ήταν στα 1,96 ευρώ το κιλό.
Όμως οι εισαγωγές της Ελλάδας δεν περιορίστηκαν μόνο στις τομάτες. Εισήχθησαν από Ιράν 119 τόνοι ακτινίδια με μέση τιμή 0,13 ευρώ/κιλό και 241 τόνοι καρπούζια με 0,14 ευρώ/κιλό.
Το πρώτο οκτάμηνο 2023 έχουν εισαχθεί συνολικά 455,1 χιλιάδες τόνοι φρούτα και λαχανικά, έναντι 402,1 χιλιάδων τόνων το αντίστοιχο διάστημα 2022. Οι εισαγωγές είναι αυξημένες κατά 13,2% και προερχόμενες κατά 74,4% από τρίτες χώρες εκτός ΕΕ.
Αναλυτικά, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία του Συνδέσμου, στα κυριότερα προϊόντα οι εισαγωγές αφορούσαν:
α) 174.004 τόνοι πατάτες έναντι 148.456 το 2022, αύξηση +17,2% (χωρίς ουσιαστικές εισαγωγές τον Αύγουστο) προερχόμενες (βάσει στοιχείων ΕΛΣΤΑΤ) κατά 82% από Αίγυπτο και ακολουθούν Κύπρος και Γαλλία.
β) 154.979 τόνοι μπανάνες έναντι 138.303 τόνων το 2022, αύξηση + 12,6%, προερχόμενες κατά 92% από Ισημεριινό και ακολουθούν Κόστα Ρίκα και Γουατεμάλα
γ) 23.688.τόνοι κρεμμύδια, έναντι 6.313 τόνων πέρσι + 275,2% (χωρίς ουσιαστικές εισαγωγές τον Αύγουστο) προερχόμενα κατά 41% από Ινδία και ακολουθούν Αίγυπτος και Αυστρία
δ) 2.828.τόνοι πιπεριές γλυκοπιπεριές έναντι 3.233 τόνων το 2022, μειωμένες -12,5%, προερχόμενες κατά 29,8% από Ιορδανία και ακολουθούν Ισραήλ και Ολλανδία
ε) 19.162 τόνοι λεμονιών έναντι 22,341 τόνων το 2022, μειωμένες -14,2%, προερχόμενα κατά 35,7% από Αργεντινή και ακολουθούν Νοτ. Αφρική και Αίγυπτος
στ) 5.023 τόνοι μήλων έναντι 8.260 πέρσι μειωμένες -39,2% (χωρίς ουσιαστικές εισαγωγές τον Αύγουστο) προερχόμενα κατά 38,5% από Ιταλία και ακολουθούν Πολωνία και Γερμανία, με την μέση τιμή αυξημένη κατά 32% και
ζ) 4.242 τόνοι αβοκάντο έναντι 5.276 πέρσι μειωμένες -19,6% προερχόμενα κατά 45,2 % από Ολλανδία και ακολουθούν Ισπανία και Γαλλία
η) 1.386 τόνοι ακτινίδια έναντι 918 πέρσι αυξημένες +51%, προερχόμενα κατά 23,7% από Ιταλία και ακολουθούν Ισπανία και Ολλανδία.
Η εισαγωγή νωπών φρούτων και λαχανικών δείχνει τη συνεχή ανάπτυξη του ξένου ανταγωνισμού, τόσο στην χώρα μας όσο και στις λοιπές κοινοτικές αγορές και οφείλεται σε λιγότερο απαιτητικούς κανονισμούς στους τόπους παραγωγής, σε διάφορους τομείς, όπως ο φυτοϋγειονομικός και ο περιβαλλοντολογικός, καθιστώντας το κοινοτικό μοντέλο παραγωγής στις καταναλωτικές αγορές όλο και λιγότερο ανταγωνιστικό.
Ζητείται η ευρωπαϊκή παραγωγή να έχει την ίδια μεταχείριση που έχουν οι τρίτες χώρες από την ΕΕ. Είναι απαραίτητο τα τρόφιμα που προέρχονται από τρίτες χώρες να πληρούν τις ίδιες ποιοτικές προδιαγραφές που απαιτούνται για τους παραγωγούς (γεωργούς και κτηνοτρόφους) της ΕΕ, με ίσες συνθήκες εργασίας και ίδια χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
Επίσης να επιδιωχθεί όπως οι ελληνικές ελεγκτικές αρχές ξεκινήσουν αυστηρούς ελέγχους στα εισαγόμενα προϊόντα για ύπαρξη υπολειμμάτων στην ελληνική αγορά, με διασφάλιση της μη ελληνοποίησης των εισαγομένων αλλά και στα εξαγόμενα οπωροκηπευτικά προϊόντα, προς διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας που θα συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών τους».
Η βρετανική κυβέρνηση ανέβαλε εκ νέου τους συνοριακούς ελέγχους στα ζωικά και φυτικά προϊόντα που εισάγονται από την ΕΕ.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Σύνδεσμου Incofruit - Hellas, «οι Ευρωπαίοι εξαγωγείς μπορούν να συνεχίσουν να στέλνουν τα προϊόντα τους στο Ηνωμένο Βασίλειο ανεμπόδιστα για αρκετούς μήνες μετά τον Οκτώβριο. Είναι η πέμπτη φορά που οι Βρετανοί αναβάλλουν τους ελέγχους του Brexit. Αυτή τη φορά είναι μια σχετικά μικρή καθυστέρηση. Οι πρώτες νέες διατυπώσεις στα σύνορα θα εισαχθούν στις 31 Ιανουαρίου 2024.
Στο πλαίσιο αυτό, δημοσιεύτηκε το οριστικό Μοντέλο Επιχειρήσεων Συνόρων της Μεγάλης Βρετανίας. Αυτό το μοντέλο περιγράφει τους ελέγχους ασφαλείας που θα εφαρμόζονται σε όλες τις εισαγωγές και τους υγειονομικούς και φυτοϋγειονομικούς ελέγχους φυτών και φυτικών προϊόντων στα σύνορα. Περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο θα απλοποιηθούν και θα ψηφιοποιηθούν οι έλεγχοι και για τη νέα ενιαία εμπορική θυρίδα του Ηνωμένου Βασιλείου που θα τεθεί σταδιακά από τα τέλη Ιανουαρίου 2024.
Ελπίζοντας ότι δεν θα υπάρξει περαιτέρω καθυστέρηση, οι Ευρωπαίοι εξαγωγείς θα πρέπει να φροντίζουν ότι τα αποστελλόμενα φορτία, από τις 31 Ιανουαρίου 2024, θα συνοδεύονται από υγειονομικά πιστοποιητικά. Οι φυσικοί έλεγχοι θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από τις 30 Απριλίου 2024 και τέλος υποχρεωτικές δηλώσεις ασφαλείας στις 31 Οκτωβρίου 2024.
Ωστόσο, μέχρι τον Ιανουάριο 2024 οι κοινοτικοί εξαγωγείς θα πρέπει να συνεχίσουν να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις εισαγωγής που έχει ήδη επιβάλει το Ηνωμένο Βασίλειο μετά την αποχώρησή του από την ΕΕ και οι οποίες, έχουν οδηγήσει σε υψηλότερο διοικητικό κόστος διαχείρισης αποστολών αλλά και περισσότερες διατυπώσεις τεκμηρίωσης. Υπό αυτή την έννοια, τα περισσότερα φρέσκα φρούτα και λαχανικά πρέπει να συνεχίσουν να υποβάλλουν την τελωνειακή διασάφηση (DUA) και το πιστοποιητικό συμμόρφωσης εμπορικών προδιαγραφών (ποιότητος). Και οι δύο προϋποθέσεις είναι υποχρεωτικές από τον Ιανουάριο του 2021».
Σημαντικές αλλαγές θα ισχύσουν, από 15 Σεπτεμβρίου 2023, για τα επιτρεπόμενα όρια των καταλοίπων φυτοπροστασίας σε σειρά αγροτικών προϊόντων, μετά και από την ανάκληση της άδειας κυκλοφορίας στην αγορά της δραστικής ουσίας φοσμέτ (phosmet).
Όπως αναφέρει Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελαιολάδου (ΕΔΟΕ), η δραστική ουσία phosmet, μία ευρέως χρησιμοποιούμενη ουσία κατά το παρελθόν, δεν είναι πλέον εγκεκριμένη για χρήση ως φυτοπροστατευτικό προϊόν, σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία (Κανονισμός (ΕΕ) 2022/94).
Όλες οι άδειες διάθεσης στην αγορά των φυτοπροστατευτικών προϊόντων που περιείχαν τη δραστική ουσία phosmet έχουν ανακληθεί, ενώ η καταληκτική ημερομηνία χρήσης αποθεμάτων από́ τον τελικό χρήστη έληξε την 1 Νοεμβρίου 2022.
Σε συνέχεια της μη ανανέωσης της έγκρισης της δραστικής ουσίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τα ανώτατα όρια υπολειμμάτων αναθεωρήθηκαν με βάση τον Κανονισμό (ΕΕ) 2023/1029, ο οποίος εφαρμόζεται από τις 15 Σεπτεμβρίου 2023 και θα ισχύει για όλα τα προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά, ανεξάρτητα από την ημερομηνία παραγωγής τους.
Για τις επιτραπέζιες ελιές (κωδικός 0161030 στην ομάδα καρπών με βρώσιμο φλοιό́) το νέο ανώτατο όριο καταλοίπων ανέρχεται στα 0,01mg/kg (κατώτατο όριο αναλυτικού προσδιορισμού).
Για τις ελιές παραγωγής ελαιολάδου (κωδικός 0402010 στην ομάδα ελαιούχων καρπών) το νέο ανώτατο όριο καταλοίπων ανέρχεται επίσης στα 0,01mg/kg (κατώτατο όριο αναλυτικού προσδιορισμού).
Η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελαιολάδου, προκειμένου να προστατευθούν οι καταναλωτές και να ενημερωθούν οι τυποποιητικές επιχειρήσεις ελαιολάδου, τονίζει ότι λόγω των νέων πολύ χαμηλών τιμών αναφοράς (ARfD/ADI) της δραστικής ουσίας phosmet, καθώς και της έλλειψης τοξικολογικών δεδομένων του μεταβολίτη phosmet-oxon, μη συμμορφώσεις αγροτικών προϊόντων με τα ανώτατα όρια υπολειμμάτων, μεταξύ άλλων ενεργειών (κυρώσεις, απόσυρση προϊόντων από την αγορά κ.α.), δύναται να οδηγήσουν και σε ανακοινώσεις στο Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές (RASFF), ένα σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των Κρατών Μελών αλλά και αξιολόγησης των προϊόντων ως προς την ασφάλειά τους με βάση τη χώρα προέλευσης.
Αρμόδιος φορέας ελέγχου είναι το τμήμα Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων, της Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής, της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας του ΥπΑΑΤ (έγγραφο υπ'αριθμ.7656/214113/6-7-23).
Με βάση τα πιο πάνω, ενημερώνουμε όλους τους εμπλεκόμενους συνεργάτες - προμηθευτές και κυρίως τους ελαιοπαραγωγούς, ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωση του παραγόμενου και διακινούμενου ελαιολάδου με τα νέα (μειωμένα) Μrls και να αποφευχθούν προβλήματα αποσύρσεων, κυρώσεων και επιστροφών, σε όλες τις συναλλαγές, εντός και εκτός της χώρας μας.
Διαβάστε τον Κανονισμό ΕΕ 2022/94 (εδώ)
Από τα 8,20 ευρώ το κιλό ξεκίνησαν να κλείνουν εμπορικές συμφωνίες για τα ελαιόλαδα νέας σοδειάς στην Ισπανία, την Τρίτη (29 Αυγούστου 2023).
Η Ισπανία, που παράγει περίπου το 45% της παγκόσμιας παραγωγής, αναμένεται να έχει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά μειωμένη παραγωγή λόγω της ξηρασίας.
Θυμίζουμε ότι την περίοδο 2022/2023, η Ισπανία παρήγαγε περίπου 662.000 τόνους ελαιόλαδου, σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας της Ισπανίας. Πρόκειται για μείωση 54% σε σχέση τον μέσο όρο παραγωγής της τελευταίας τετραετίας.
Αντίστοιχη μείωση αναμένουν οι ελαιοπαραγωγοί της χώρας και για το 2023/2024. Όπως αναφέρουν οι ισπανικές οργανώσεις παραγωγών, η φετινή ισπανική παραγωγή αναμένεται να κυμανθεί στα ίδια με τα περσινά επίπεδα. Από την άλλη στην λιανική αγορά οι τιμές του ελαιολάδου έχουν διπλασιαστεί, ενώ η κατανάλωση στην ισπανική αγορά έχει μειωθεί κατά 50%, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Χαέν.
Το διεθνές εμπόριο όμως οργανώνεται και υπάρχουν κάποιες επιφυλάξεις και ανησυχίες για την φετινή πορεία των τιμών παραγωγού στο ελαιόλαδο. Μερικά πράγματα δεν είναι όπως κάποιοι θέλουν να τα παρουσιάσουν.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιώργος Κόκκινος, πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών Νηλέας, από την Χώρα της Τριφυλλίας, «πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί για την φετινή πορεία των τιμών ελαιολάδου.
Πέρυσι ήταν μια χρονιά που οι Ισπανοί είχαν υπογράψει μεγάλα συμβόλαια με ρήτρες και έπρεπε να καλύψουν τις ανάγκες των πελατών τους. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να αγοράζουν με κάθε τρόπο ελαιόλαδο από τις χώρες του εξωτερικού και κυρίως, από την Ελλάδα που είχε μια καλή παραγωγή. Οι Ιταλοί δεν μπορούσαν να βρουν ελαιόλαδο στην χώρα μας. Όλα αυτά είχαν σαν αποτέλεσμα να έχουμε το περσινό ράλι τιμών.
Φέτος όμως γνώριζαν από καιρό ότι θα είχαν μειωμένη ισπανική παραγωγή και το περσινό πάθημα τους έγινε μάθημα. Έτσι στις εμπορικές τους συμφωνίες με τους πελάτες δεν πρόκειται να επαναλάβουν το ίδιο λάθος. Αυτό μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα να μην έχουμε την εξέλιξη των τιμών που αναμένουμε».
Σήμερα Τετάρτη (30/8/2023) έγινε συνάντηση εκπροσώπων Αγροτικών Συνεταιρισμών και Αγροτικών Συλλόγων της Χαλκιδικής με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Αυγενάκη, τον Υφυπουργό κ. Σταμενίτη, τους Γενικούς Γραμματείς του ΥπΑΑΤ και τον πρόεδρο του ΕΛΓΑ κ. Λυκουρέντζο, στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ).
Θέμα της συνάντησης ήταν η ακαρπία της ελιάς Χαλκιδικής.
Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Ορμύλιας, Χρήστος Τσιπέλης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «στη συνάντηση τέθηκαν από την πλευρά μας ερωτήματα και προβληματισμοί για την ακαρπία στην πράσινη ελιά Χαλκιδικής και για το υψηλό κόστος παραγωγής. Ζητήσαμε ακόμη την αλλαγή του Κανονισμού του ΕΛΓΑ γιατί η ακαρπία οφείλεται στις καιρικές συνθήκες και την κλιματική αλλαγή.
Η απάντηση που λάβαμε ήταν ότι συντάσσεται ήδη επιστολή προς την Ευρωπαϊκή Ένωση για την αποζημίωση στις δενδρώδεις καλλιέργειες, η οποία συμπεριλαμβάνει και την ελιά Χαλκιδικής, ώστε να διατεθούν κονδύλια για την αποζημίωση των παραγωγών. Οι προσπάθειες μας δεν θα σταματήσουν μέχρι να ικανοποιηθούν τα δίκαια αιτήματα μας.
Στην σύσκεψη συμμετείχαν ο πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών κ. Θανάσης Χαλάτης και ο εκπρόσωπος του αγροτικού συνεταιρισμού Biolivia κ. Δημήτρης Ευαγγελινός».
Απόγνωση δημιουργεί στους παραγωγούς η πρωτοφανής φετινή ακαρπία των ελαιόδενδρων στις επιτραπέζιες ελιές.
Η ακαρπία των επιτραπέζιων ελιών ποικιλίας «Χαλκιδική», όπως επισημαίνει η ΠΕΜΕΤΕ, διαπιστώνεται στις Π.Ε. Χαλκιδικής, Καβάλας, Μαγνησίας, κ.ά και ποικιλία «Αμφίσοης» (Κονσερβολιά) στις Π.Ε Φθιώτιδας, Αιτωλοακαρνανίας, Μαγνησίας, Φωκίδας, Άρτας, Λάρισας κ.α.
Ιδιαίτερα στις βασικές ελαροπαραγωγικές ΠΕ Χαλκιδικής και Φθιώτιδας, που η οικονομία τους στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην καλλιέργεια και αξιοποίηση του ελαιοκάρπου των παραπάνω ποικιλιών, παράγεται και αξιοποιείται ο κύριος όγκος αυτών (ποικιλία «Χαλκιδική» 80% και «Αμφίσσης» 75% της εγχώριας παραγωγής, από συνολικά 4.000 ελαιοκομικές εκμεταλλεύσεις, σε 316.000 στρέμματα), το φαινόμενο της ακαρπίας προσεγγίζει το 90% με επίπονες συνέπειες σε οικονομικό και κοινωνικά επίπεδο.
Η ΠΕΜΕΤΕ, τα μέλη της οποίας εκπροσωπούν πλέον του 85% στην μεταποίηση των επιτραπέζιων ελιών της εγχώριας παραγωγής και πλέον του 96% των Ελληνικών εξαγωγών του προϊόντος, λαμβάνοντος υπόψιν την σπουδαιότητα του προϊόντος για το σύνολο του κλάδου και την χώρα (Ελλάδα 2η εξαγωγός χώρα στον κόσμο με ετήσια αξία εξαγωγών 600 εκατ. ευρώ), στέκεται στο πλευρό του Έλληνα ελαιοκαλλιεργητή και μεταποιητή, επισημαίνει το μέγεθος αλλά και την κρισιμότητα του προβλήματος και επιδιώκει λύση έχοντας θέσει το θέμα στο υψηλότερο επίπεδο, στο γραφείο του πρωθυπουργού, ζητώντας άμεση στήριξη των θιγόμενων κοινωνικών ομάδων.
Μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της ΔΟΕΠΕΛ (Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς) κ. Γιώργος Ντούτσιας, τόνισε ότι «το 2022 είχαμε μια παραγωγή ελιάς Καλαμών που πήγε για βρώσιμη χρήση μια παραγωγή της τάξης των 160.000 τόνων. Με την σημερινή εικόνα των δέντρων προβλέπουμε ότι το 2023 στις Καλαμών θα έχουμε μια μείωση της παραγωγής πάνω από 50%. Βέβαια οι ελιές Αμφίσσης και Χαλκιδικής έχουν ακόμη μεγαλύτερη ακαρπία που φτάνει ακόμη και στη μηδενική παραγωγή σε κάποιες περιοχές.
Η ακαρπία είναι πρωτόγνωρη για όσα χρόνια ασχολούμε με την καλλιέργεια της ελιάς (από δεκαετία του 50). Δεν αποζημιώνεται από τον ΕΛΓΑ αλλά θα πρέπει σε επίπεδο ΕΕ να βρεθεί ένας νέος χρηματοδοτικός μηχανισμός που να καλύπτει την απώλεια του εισοδήματος των παραγωγών. Είναι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όλες η χώρες της ΕΕ αλλά και της Μεσογείου (Αφρική και Ασία). Εκτός βέβαια από τους παραγωγούς μεγάλα προβλήματα αντιμετωπίζει η μεταποίηση και οι εξαγωγές επιτραπέζιας ελιάς».
Θα τρέξει το πιλοτικό πρόγραμμα μετακίνησης 500 ανέργων για εποχική απασχόληση στον πρωτογενή τομέα, από την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου Κρήτης.
Το πρόγραμμα εγκρίθηκε από τους εκπροσώπους των Εργατικών Κέντρων στις συγκεκριμένες περιοχές και του υπουργού Εργασίας, Άδωνι Γεωργιάδη, ενώ εγκρίθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο της ΔΥΠΑ.
Αφορά μετακίνηση ανέργων από την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας στην περιφερειακή ενότητα Ηρακλείου που έχει αυξημένες ανάγκες για εργάτες γης στη συγκομιδή ελιάς, που πραγματοποιείται από Οκτώβριο μέχρι Ιανουάριο κρίθηκε αναγκαίο, καθώς διαπιστώθηκε η αδυναμία του νομού Ηρακλείου να καλύψει τις απαιτούμενες θέσεις από τους εγγεγραμμένους ανέργους στις τοπικές υπηρεσίες της ΔΥΠΑ.
Στόχος του προγράμματος είναι η παροχή επιδόματος μετακίνησης ύψους 250 ευρώ και μετεγκατάστασης ύψους 250 ευρώ τον μήνα, προς τους άνεργους της Δυτικής Μακεδονίας, προκειμένου να μετακινηθούν από την περιοχή της μόνιμης κατοικίας τους στο νομό Ηρακλείου για να απασχοληθούν στον πρωτογενή τομέα.
Ο προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 625.000 ευρώ και δικαιούχοι του επιδόματος μετακίνησης και μετεγκατάστασης είναι άνεργοι εγγεγραμμένοι στο ψηφιακό μητρώο ΔΥΠΑ που εδρεύουν στις περιοχές Κοζάνης, Φλώρινας, Καστοριάς και Γρεβενών.
Το επίδομα θα καταβάλλεται από τον Οκτώβριο του 2023 μέχρι τον Ιανουάριο του 2024, που ολοκληρώνεται η περίοδος συγκομιδής της ελιάς.
Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Μιχάλης Βιαννιτάκης, Γενικός Γραμματέας Ενιαίου Αγροτικού Συλλόγου Ιεράπετρας, «το βασικό είναι να υπάρξει ενδιαφέρον από τους άνεργους για να έρθουν να εργαστούν στον αγροτικό τομέα στην Κρήτη. Στο παρελθόν σε αντίστοιχες προσκλήσεις που κάναμε δεν είχαμε δει να υπάρξει ενδιαφέρον. Η εργασία στην συγκομιδή της ελίας διαρκεί περίπου δύο μήνες και δεν θα υπάρχει χρόνος εκπαίδευσης των εργατών. Ένα ακόμη πρόβλημα είναι που θα μείνουν αυτοί οι 500 εργάτες γης στο νομό Ηρακλείου. Ήδη αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες στο να βρουν στέγη οι φοιτητές που έρχονται στο νησί».
Ο Σεπτέμβριος θα είναι ο μήνας των αλλαγών στον ΕΛΓΑ, αυτό φάνηκε μετά την ενημέρωση που είχε από τον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Διονύσιο Σταμενίτη, ο αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης ΠΔΕ, Θεόδωρος Βασιλόπουλος.
Ο εκσυγχρονισμός του κανονισμού του ΕΛΓΑ θα είναι το πρώτο νομοσχέδιο που θα φέρει στη Βουλή το ΥπΑΑΤ (στις αρχές της επόμενης εβδομάδας), όπου μεταξύ άλλων θα προβλέπει την υποχρεωτική ασφάλιση, όμως θα υπάρξει αναπροσαρμογή στα ασφάλιστρα.
Σύμφωνα με τον υφυπουργό στόχος είναι ο επικαιροποιημένος κανονισμός λειτουργίας του ΕΛΓΑ να δίνει απαντήσεις στα νέα προβλήματα, τις νέες ασθένειες και κινδύνους και τα νέα δεδομένα που άλλαξαν με την κλιματική αλλαγή, ώστε να μπει στην καθημερινότητα όλων εκείνων που ασχολούνται με τον πρωτογενή τομέα.
Σε ότι αφορά την ακαρπία της ελιάς το θέμα θα τεθεί στην άτυπη συνάντηση, στις 3, 4 και 5 Σεπτεμβρίου, των υπουργών Γεωργίας της ΕΕ, στην Κόρδοβα της Ισπανίας. Ένα θέμα που αγγίζει τις μεσογειακές χώρες που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της ακαρπίας της ελιάς με σκοπό την δημιουργία κοινού μετώπου για αποζημίωση των ελαιοπαραγωγών.
Ο αντιπεριφερειάρχης κ. Βασιλόπουλος, επεσήμανε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «Η νέα ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης έχει κατανοήσει τα σοβαρά ζητήματα που έχουν ανακύψει στην αγροτική παραγωγή και φαίνεται να έχει δρομολογήσει λύσεις. Έπειτα και από την τελευταία συνάντηση που είχα με τον αρμόδιο υφυπουργό Διονύση Σταμενίτη ο ΕΛΓΑ θα αλλάξει με βάση τα νέα δεδομένα που προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή, μένει να δούμε τις τροποποιήσεις του νέου κανονισμού. Για τις αποζημιώσεις στις ελιές, τα αμπέλια και τις σταφίδες που δεν καλύπτονται ασφαλιστικά το υπουργείο έχει την πρόθεση να αξιοποιήσει ενισχύσεις από την Ε.Ε, πιέζουμε και εμείς από την πλευρά μας να δοθούν αποζημιώσεις μέχρι τέλος του έτους».
Πάντως, στην άτυπη σύνοδο υπουργών Γεωργίας της ΕΕ, στην Κόρδοβα, που θα πραγματοποιηθεί υπό την προεδρία του Ισπανού, Λουίς Πλάνας, στο επίκεντρο θα βρεθούν οι νέες τεχνολογίες, ως εργαλείο για πιο ανθεκτική γεωργία απέναντι στις κλιματικές προκλήσεις.
Οι ελαιοπαραγωγοί πρέπει να σταματήσουν να ελπίζουν σε κατά εξαίρεση αποζημίωση από τον ΕΛΓΑ για την φετινή ακαρπία.
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, σε συσκέψεις με εκπροσώπους αγροτικών φορέων σε Λάρισα και Καρδίτσα, αναφερόμενος στο ζήτημα της ακαρπίας της ελιάς είπε ότι, σε συνεννόηση και με τις άλλες μεσογειακές χώρες που αντιμετωπίζουν αντίστοιχο πρόβλημα, θα θέσει το ζήτημα στην επόμενη Σύνοδο υπουργών Γεωργίας, στις Βρυξέλλες, καθώς το πρόβλημα είναι μεγάλο αλλά και γιατί δεν υπάρχει πρόβλεψη κάλυψής του από τον ΕΛΓΑ.
Θυμίζουμε στην Χαλκιδική υπάρχει μεγάλο πρόβλημα ακαρπίας στις ελιές. Όπως αναφέρουν παραγωγοί στον ΑγροΤύπο φέτος από τέλη Μαρτίου φάνηκε ότι δεν θα είχαμε καθόλου παραγωγή. Μιλάμε για μεγάλο οικονομικό πρόβλημα που δεν αφορά μόνο τους ελαιοκαλλιεργητές αλλά όλη την περιοχή της Χαλκιδικής.
Σε απελπιστική κατάσταση βρίσκονται οι παραγωγοί Κονσερβολιάς (Αμφίσσης) στην Φθιώτιδα λόγω της ακαρπίας. Σε σύσκεψη, που έγινε την Τετάρτη (23/8), στον Αγροτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Στυλίδας, αποφασίστηκε να δημιουργηθεί μια επιτροπή από παραγωγούς και μεταποιητικές μονάδες για να έρθουν σε επικοινωνία με το ΥπΑΑΤ και να βρουν τρόπο να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.
Στο μεταξύ στην συνάντηση σε Λάρισα και Καρδίτσα ο Λευτέρης Αυγενάκης, αναφερόμενος στις προτεραιότητες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, επικεντρώθηκε σε τέσσερα σημεία:
Ως πρώτη προτεραιότητα ανέφερε την αλλαγή του κανονισμού του ΕΛΓΑ, που θα δώσει τη δυνατότητα κάλυψης νέων κινδύνων, αλλά θα δημιουργήσει και νέους κανόνες και νέα πεδία επιλογής για ασφαλιστική κάλυψη. Η αλλαγή δεσμεύθηκε ότι θα γίνει με διάλογο με τους εμπλεκομένους, ζήτησε προτάσεις από τους εκπροσώπους συνεταιρισμών και με κατηγορηματικότητα δήλωσε ότι θα παραμείνει δημόσιος ο χαρακτήρας λειτουργίας του ΕΛΓΑ.
Δεύτερη προτεραιότητα για το ΥΠΑΑΤ είναι η μεταρρύθμιση στον ΟΠΕΚΕΠΕ ώστε να λειτουργεί με μεγαλύτερη ταχύτητα προσφέροντας διαφάνεια και δικαιοσύνη στους παραγωγούς. Ο υπουργός τάχθηκε κατά οποιασδήποτε μονοπωλιακής αντίληψης και τόνισε ότι είναι αποφασισμένος να υλοποιήσει την εντολή του πρωθυπουργού και να «σπάσει αυγά». Όπως είπε «Φθάσαμε στο σημείο μηδέν. Η παλιά νοοτροπία οδήγησε σε λάθος δρόμους. Ο καθένας από τους εμπλεκόμενους έχει τη δική του ευθύνη. Παιχνιδάκια στην πλάτη των αγροτών δεν θα επιτρέψω να γίνουν», τόνισε, επισημαίνοντας ότι θα υπάρχει σε όλα διαφάνεια και εσωτερικός έλεγχος.
Τρίτη προτεραιότητα είναι η αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης. Αναφέρθηκε στο ζήτημα της διαχείρισης των υδάτινων πόρων, υπενθυμίζοντας ότι η Θεσσαλία έχει μεγάλο μερίδιο στο πρόγραμμα «Ύδωρ 2.0» προϋπολογισμού 4 δις ευρώ, ενώ από τα έξι μεγάλα έργα που γίνονται μέσω ΣΔΙΤ, τα δύο εκτελούνται στη Θεσσαλία. «Δεν είμαστε εμείς κι εσείς. Είμαστε εμείς. Είμαστε στην ίδια πλευρά της όχθης» τόνισε ο Λευτέρης Αυγενάκης επισημαίνοντας την ανάγκη συνεργασίας, ενώ αναφέρθηκε και στην ανάγκη αλλαγής του καθεστώτος λειτουργίας των ΓΟΕΒ- ΤΟΕΒ, που χρονολογείται από τη δεκαετία του 1950. Επίσης ο υπουργός υπενθύμισε ότι με πρωτοβουλία της Κυβέρνησης Μητσοτάκη για την αποζημίωση για έκτακτα φαινόμενα άλλαξε ο κανονισμός που αφορά στην Κρατική Αρωγή, με αποτέλεσμα πλέον οι πληγέντες να αποζημιώνονται μέσα σε λίγους μήνες και όχι σε τρία ή τέσσερα χρόνια.
Τέταρτη προτεραιότητα για τον ΥπΑΑΤ είναι η επίτευξη του στόχου για την είσοδο 60.000 νέων στον πρωτογενή τομέα προσφέροντας κίνητρα και κάνοντας πιο ελκυστικό το αγροτικό επάγγελμα. Προς την κατεύθυνση αυτή θύμισε ότι κινήθηκε και η πρώτη απόφαση που έλαβε για ένταξη περίπου 2.100 επιλαχόντων στο πρόγραμμα Νέων Αγροτών ενισχύοντας τον προϋπολογισμό του προγράμματος κατά 77 εκατ. ευρώ.
Εντυπωσιακή είναι η απότομη αύξηση των γερμανικών εισαγωγών ντομάτας από το Μαρόκο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε ο Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, η Γερμανία από 27.000 τόνους ντομάτας που έκανε εισαγωγή από το Μαρόκο, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021, έφτασε σε 40.000 τόνους πέρυσι και σε 43.000 τόνους το πρώτο εξάμηνο του 2023.
Για να καταλάβουμε το μέγεθος των μαροκινών εξαγωγών ντομάτας αρκεί να αναφέρουμε ότι οι συνολικές ελληνικές εξαγωγές ντομάτας το πρώτο εξάμηνο του 2023 ανήλθαν σε 32.500 τόνους, από τους οποίους μόλις 209 τόνοι εξήχθησαν στην γερμανική αγορά.
Στο μεταξύ η δημοσιευθείσα έκθεση της Γερμανικής Στατιστικής Υπηρεσίας SBA (Statistisches Bundesambt) αναφέρει ότι οι γερμανικές εισαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών συνέχισαν να μειώνονται και στο πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους.
Όμως, μετά την απότομη μείωση των τελευταίων ετών, η πτώση περιορίστηκε περίπου στο 3%.
Ποσοτικά, η Γερμανία εισήγαγε 650.000 τόνους λιγότερα φρέσκα φρούτα και λαχανικά το πρώτο εξάμηνο του 2023. Αυτό θα διαμορφωθεί σε επίπεδο έτους 1,2 εκατομμύρια τόνους λιγότερες εισαγωγές για το 2023 (συνολικά 4,2 εκατομμύρια τόνους).
Η εικόνα της αξίας των εισαγωγών όμως είναι διαφορετική. Τους πρώτους έξι μήνες του 2023, οι εισαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών στη Γερμανία ανήλθαν σε αξία 7,34 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτό είναι 8% περισσότερο από τα δύο προηγούμενα χρόνια. Η μέση τιμή το πρώτο εξάμηνο του 2023 ήταν, επομένως, πάνω από δέκα τοις εκατό υψηλότερη από την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Ιδιαίτερα οι πιπεριές και τα πορτοκάλια, είχαν πολύ υψηλότερες τιμές.
Όλα τα κύρια προϊόντα εισαγωγής φρέσκων φρούτων και λαχανικών παρουσίασαν πτωτική τάση στη Γερμανία τα τελευταία χρόνια. Σταθερές παρέμειναν και οι εισαγωγές αγγουριού το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους.
Η Γερμανία εισήγαγε ακόμη λιγότερες ντομάτες το πρώτο εξάμηνο του 2023. Η πτώση 4% ωστόσο δεν είναι τόσο κακή σε σχέση με την μείωση κατά 14% και 9% στις εισαγωγές μήλων και πορτοκαλιών, αντίστοιχα. Οι εισαγωγές πιπεριάς μειώθηκαν επίσης απότομα κατά 12%. Ελάχιστα προϊόντα παρουσίασαν αυξημένες εισαγωγές, κυρίως αβοκάντο και μάνγκο.
Μεταξύ των μεγαλύτερων χωρών προμηθευτών οπωροκηπευτικών της Γερμανίας περιλαμβάνονται η Νότια Αφρική, το Μαρόκο και το Περού.
Η άνοδος των τιμών ελαιολάδου στο ράφι των σούπερ μάρκετ οφείλεται στο γεγονός υπάρχει έλλειψη αποθεμάτων, ωστόσο δεν βελτιώνει την κερδοφορία του Ισπανού παραγωγού. Αυτό υποστηρίζουν οι ισπανικές αγροτοσυνδικαλιστικές οργανώσεις.
Η ξηρασία επηρεάζει αρνητικά την ελαιοκαλλιέργεια σε όλη την Ισπανία. Η μόνη ελπίδα για την ισπανική παραγωγή είναι ένα πολύ βροχερό φθινόπωρο.
Η αναμενόμενη μειωμένη παραγωγή σε συνδιασμό με τα χαμηλά αποθέματα λόγω της καταστροφικής περσινής χρονιάς, έφεραν τις λιανικές τιμές του ελαιολάδου να εκτοξεύονται στα ράφια των σούπερ μάρκετ, με αύξηση, σε ποσοστό 86,4%, σε σχέση με τις αντίστοιχες τιμές της περιόδου του 2022. Μάλιστα η ASAJA (Ένωση Νέων Αγροτών) της επαρχίας Alicante θεωρεί ότι η τιμή θα συνεχίσει να αυξάνεται και τους επόμενους μήνες.
Όπως αναφέρει ο πρόεδρος της ASAJA Alicante, José Vicente Andreu, «η αύξηση της τιμής του ελαιολάδου είναι φυσιολογική όταν υπάρχει τόσο σημαντική μείωση της παραγωγής. Ωστόσο οι αλυσίδες εφοδιασμού λόγω του πληθωρισμού ενδέχεται να ωφεληθούν από την αύξηση και όχι οι ελαιοπαραγωγοί της Ισπανίας. Επιπλέον, οι ελαιοπαραγωγοί έχουν να αντιμετωπίσουν την αύξηση του κόστους που υφίσταται ο αγροτικός τομέας. Δεν μπορούμε να μιλάμε για αποφυγή της ερήμωσης, δεν μπορούμε να μιλάμε για ενσωμάτωση νέων αγροτών στην παραγωγή, εάν δεν είναι εγγυημένη μια τιμή που να μας επιτρέπει να κάνουμε τα αγροκτήματα μας κερδοφόρα».
Επίσης η ΕΕ έχει επιβάλλει διαφορετικούς κανόνες παιχνιδιού στους παραγωγούς της Ευρώπης σε σχέση αυτούς των τρίτων χωρών. Ο José Vicente Andreu υπενθυμίζει ότι τον Οκτώβριο του 2022 η ισπανική κυβέρνηση έβαλε την υπογραφή της (όπως έκανε και η ελληνική) για να χορηγήσει η ΕΕ στο Μαρόκο 115 εκατομμύρια ευρώ για να προωθήσει την ελαιοκαλλιέργεια. Αυτά τα χρήματα θα χρησιμοποιηθούν για την φύτευση 600.000 νέων ελαιόδεντρων στην χώρα της Αφρικής.