Είμαστε προς το τέλος της συγκομιδής ελαιοκάρπου και στην παραγωγή ελαιολάδου και κάποιοι έβγαλαν στην φόρα τα πρόστιμα που ετοιμάζει η κυβέρνηση για το λάδι σε τενεκέ χωρίς δελτίο αποστολής.

Ισχύει αυτό ή βρήκαν ευκαιρία που τις πρώτες μέρες του 2025 οι τιμές παραγωγού στο ελαιόλαδο καταρρέουν και προσπαθούν να τις ρίξουν ακόμη πιο κάτω.

Στα λόγια είμαστε καλοί στην χώρα μας και όπως λέει ο λαός «ο Μανώλης με τα λόγια χτίζει ανώγεια και κατώγεια».

Έχουμε λοιπόν την απόφαση της ΑΑΔΕ που αναφέρει ότι αρχές του 2025 ξεκινά «προαιρετικά» η υλοποίηση της εφαρμογής του ψηφιακού δελτίου αποστολής στην πλατφόρμα myDATA, για την παρακολούθηση της διακίνησης των αγροτικών προϊόντων και αγαθών σε πραγματικό χρόνο.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της ΑΑΔΕ, μετά την πρώτη παράταση που δόθηκε με απόφαση Πιτσιλή, οι προθεσμίες έκδοσης και διαβίβασης δελτίων αποστολής στο myDATA για ελαιόκαρπο και ελαιόλαδο είναι: Προαιρετικά μέχρι 31/3/2025, υποχρεωτικά από 1/4/2025.

Αυτό σημαίνει ότι όταν γίνει υποχρεωτικό το μέτρο θα έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή. Επίσης επειδή ζούμε στην Ελλάδα είναι πιθανόν να δοθεί και ακόμη μια παράταση.

Η ΑΑΔΕ αναφέρει ακόμη ότι από 1η Οκτωβρίου 2025 κάθε επιχείρηση και αγρότης σε όλη την αγορά δεν θα μπορεί να διακινεί αγαθά αν δεν έχει εκδώσει ψηφιακό δελτίο αποστολής. Αν δεν το κάνει θα έχει πρόστιμο.

Συγκεκριμένα τα πρόστιμα πρόκειται να ανέλθουν σε:

• πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ για υπόχρεους τήρησης απλογραφικού λογιστικού συστήματος και
• δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ για υπόχρεους τήρησης διπλογραφικού συστήματος.

Μιλάμε για πρόστιμα που αφορούν όχι μόνο τους τενεκέδες με τα λάδια αλλά για οποιαδήποτε συναλλαγή που θα γίνεται στο χωράφι.

Τώρα πως κάποιοι μιλάνε για πρόστιμα όταν η ίδια η ΑΑΔΕ τους διαψεύδει ας το σκεφτούμε.

Τέλος να θυμήσουμε ότι στην χώρα μας το εμπόριο ελαιολάδου σε τενεκέ απαγορεύεται εδώ και χρόνια αλλά δεν είδαμε κάποια μέτρα από το κράτος για την αποτροπή του.

Σε πλήρη αδιέξοδο βρίσκεται η ελληνική ελαιοκαλλιέργεια με το ΥπΑΑΤ να παραμένει απλά θεατής της όλης εικόνας της αγοράς.

Βέβαια σε άλλες χώρες της ΕΕ έχει θεσμοθετηθεί εδώ και χρόνια η υποχρέωση πώλησης αγροτικών προϊόντων πάνω από το κόστος παραγωγής.

Επίσης πολλοί αναφέρουν τις τιμές της Ισπανίας αλλά δεν αναφέρουν το μειωμένο κόστος που έχουν οι Ισπανοί ελαιοπαραγωγοί λόγω πυκνής φύτευσης.

Στην Ελλάδα αυτή την εποχή οι τιμές παραγωγού έχουν πέσει σε χαμηλά επίπεδα αλλά οι ελαιοπαραγωγοί πουλάνε γιατί έχουν οικονομικές υποχρεώσεις.

Όσο πουλάνε βέβαια η τιμή δεν υπάρχει περίπτωση να αυξηθεί. Αποτέλεσμα να αναμένεται το επόμενο διάστημα να έχουμε εγκατάλειψη ή ακόμη και πώληση των ελαιώνων.

Ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, γεωπόνος και παραγωγός από τα Φιλιατρά Μεσσηνίας, αυτή την στιγμή οι τιμές παραγωγού είναι στα επίπεδα των 4,20 έως 4,30 ευρώ το κιλό για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Οι παραγωγοί πουλάνε σε αυτές τις τιμές γιατί έχουν μεγάλες οικονομικές ανάγκες. Αφού όμως υπάρχει προσφορά δεν υπάρχει λόγος να αυξηθεί η τιμή. Με αυτή την εικόνα είναι πιο πιθανό να μειωθεί η τιμή ακόμη περισσότερο.

Οι παραγωγοί έρχονται μετά από μια χρονιά που είχαν μειωμένες παραγωγές και θέλουν τα χρήματα. Το κόστος παραγωγής για ένα αρδευόμενο ελαιώνα είναι στα 3,5 ευρώ το κιλό. Στον ξηρικό μπορεί να έχει λιγότερα έξοδα αλλά έχει και μειωμένες αποδόσεις, οπότε το κόστος ξεπερνά τα 5 ευρώ το κιλό.

Χαμηλές τιμές παραγωγού είχαμε στο ελαιόλαδο και το 2020 και τότε υπήρξε κύμα εγκατάλειψης των ελαιώνων στην Μεσσηνία. Κάτι αντίστοιχο θα συμβεί και αυτή την ελαιοκομική περίοδο. Ήδη πολλοί παραγωγοί αναγκάζονται να πουλάνε τους ελαιώνες τους. Η καλλιέργεια γίνεται ασύμφορη και μη βιώσιμη. Οι επενδυτές που θα έρθουν θα αλλάξουν όλο το τοπίο στον ελληνικό ελαιοκομικό τομέα.

Όσον αφορά τους εργάτες γης υπάρχουν προβλήματα που τις επόμενες ημέρες θα αυξηθούν. Οι εργάτες από τις Βαλκανικές χώρες φεύγουν από την χώρα μας τις ημέρες των εορτών Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς, οπότε οι όψιμες περιοχές θα έχουν πρόβλημα».

Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ένωσης Σητείας, Μανώλης Μαυροματάκης, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «στο παρελθόν τέτοια εποχή κάναμε εμπορικές πράξεις φέτος ακόμη δεν έχουμε κλείσει καμιά συμφωνία. Στην χώρα μας δεν έχουμε μεγάλη τυποποίηση και εξαρτώμαστε από τις χύμα εξαγωγές.

Είμαστε περίπου στα μέσα της συγκομιδής στην περιοχή μας. Φέτος έχουμε μείωση κατά 70% στην παραγωγή ελαιολάδου της περιοχής μας. Είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που έχουμε μείωση της παραγωγής λόγω της ξηρασίας και έχουμε ακαρπία.

Ακόμη και φέτος είμαστε στο Δεκέμβριο και έχουμε λίγα νερά και αν συνεχιστεί αυτή η εικόνα θα έχουμε πρόβλημα και τον επόμενο χρόνο στην παραγωγή.

Το κόστος αυτή την στιγμή είναι γύρω στα 5 ευρώ το κιλό. Με τιμή παραγωγού πάνω από 5,5 ευρώ θα μιλάμε για κάποιο εισόδημα στον παραγωγό.

Αυτή την στιγμή υπάρχει ένα μεγάλο αδιέξοδο στην αγορά γιατί οι καταναλωτές δεν έχουν δυνατότητα να πληρώσουν αλλά και οι παραγωγοί έχουν αυξημένο κόστος και δεν είναι βιώσιμοι αν πουλάνε σε χαμηλή τιμή».

Επανήλθε το αίτημα της αποζημίωσης των ελαιοπαραγωγών, την φετινή ελαιοκομική περίοδο (2024-2025), λόγω των περιβαλλοντικών συνθηκών που οφείλονται στην κλιματική κρίση. Βέβαια το ΥπΑΑΤ αναφέρεται σε περιοχές που έχουν καταγραφεί οι ζημιές στην ελαιοκαλλιέργεια.

Συγκεκριμένα ο Υφυπουργός ΑΑΤ, Διονύσιος Σταμενίτης, απάντησε στην Βουλή σε ερώτηση του βουλευτή Λέσβου, Χαρ. Αθανασίου, για την αποζημίωση των ελαιοπαραγωγών του νησιού.

Στην ερώτησή του ο βουλευτής της Λέσβου ανέφερε μεταξύ άλλων ότι οι ελαιοπαραγωγοί της Λέσβου περιμένουν την στήριξη του ΥπΑΑΤ, όπως έγινε και την ελαιοκομική περίοδο 2021/2022, όπου διατέθηκαν 8,1 εκ. ευρώ (20 ευρώ/στρέμμα). Και ρωτούσε τον Υφυπουργό σε ποιες ενέργειες θα προχωρήσει το ΥπΑΑΤ και αν υπάρχει σχέδιο της πολιτείας για στήριξη των παραγωγών ελιάς λόγω των καιρικών συνθηκών.

Από την πλευρά του ο Υφυπουργός ΑΑΤ επιβεβαίωσε ότι ο ΕΛΓΑ και της ΔΑΟΚ έκανε ελέγχους και προκύπτει ότι υπάρχει μείωση της παραγωγής λόγω ξηρασίας και ανομβρίας.

Και πρόσθεσε: «Το πρόβλημα έχει να κάνει με συρρίκνωση και αφυδάτωση του ελαιοκάρπου και ξήρανση της κόμης. Οι απώλειες αυτές δεν καλύπτονται από τον ΕΛΓΑ. Θα διερευνήσουμε όμως την ύπαρξη άλλου εργαλείου εφόσον πληρούνται οι δημοσιονομικές και θεσμικές προϋποθέσεις για ΚΟΕ ή αποζημίωση λόγω ξηρασίας μέσω εργαλείων από την ΕΕ.

Ωστόσο πριν την λήξη της συγκομιδής δεν γίνεται να έχουμε σαφή εικόνα. Αυτό θα γίνει αρχές του 2025. Θα κάνουμε καθετί να ενισχύσουμε τους παραγωγούς.
Συνεχίζουμε να παρακολουθούμε την εξέλιξη της παραγωγής ελαιοκάρπου στην Λέσβο αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Θα έχουμε πιο ακριβή στοιχεία τους πρώτους μήνες του 2025. Τότε θα ξεκαθαρίσει το τοπίο για την επιλογή του χρηματοδορικού εργαλείου που θα στηρίξει τους παραγωγούς για την στήριξη της ελιάς».

Σοβαρά προβλήματα θα αντιμετωπίσουν τα επόμενα χρόνια οι παραγωγοί επιτραπέζιας ελιάς στην ΕΕ λόγω των κλιματολογικών συνθηκών και της ξηρασίας.

Ο ελαιοκομικός κλάδος αντιμετώπισε δύο διαδοχικές εκστρατείες με χαμηλή παραγωγή το 2022/23 και το 2023/24, που επηρεάσαν ιδιαίτερα τους ελαιοκαλλιεργητές της Ιβηρικής, επισημαίνει η Κομισιόν. Η παραγωγή επιτραπέζιων ελιών στην ΕΕ αναμένεται να αντιμετωπίσει παρόμοιες προκλήσεις και για την επόμενη δεκαετία, αναφέρει στις μακροχρόνιες προβλέψεις της για την καλλιέργεια.

Είναι ανάγκη να γίνουν επενδύσεις για εκσυγχρονισμό των ελαιώνων και μετασχηματισμό των παραγωγικών συστημάτων, με στόχο τη διασφάλιση της οικονομικής κερδοφορίας του κλάδου τις επόμενες δεκαετίες.

Επιπλέον, πρέπει να γίνει σωστή διαχείριση των υδάτων που να υποστηρίζεται από μια καλά σχεδιασμένη πολιτική υδάτων σε επίπεδο κράτους μέλους, η οποία θα φέρει αύξηση των αποδόσεων. Ένα σωστό παράδειγμα αρδευτικής πολιτικής στους ελαιώνες αναφέρει η Κομισιόν την Πορτογαλία.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν, για την επόμενη δεκαετία αναμένονται μια ετήσια αύξηση της παραγωγής επιτραπέζιων ελιών κατά 0,4% και 1,1% σε Ισπανία και Πορτογαλία αντίστοιχα (σε σύγκριση με τον μέσο όρο της προηγούμενης δεκαετίας 2020-2024).

Αντίθετα στην Ιταλία και την Ελλάδα αναμένεται μια ετήσια μείωση, κατά περίπου 0,3%, στις καλλιεργούμενες εκτάσεις. Στην Ιταλία, αυτή η τάση ενισχύεται από τις ετήσιες μειώσεις των αποδόσεων κατά περίπου 1,3%. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα η ιταλική παραγωγή επιτραπέζιων ελιών το 2035 να είναι της τάξης των 56.000 τόνων.

Για την Ελλάδα η Κομισιόν προβλέπει ότι την επόμενη δεκαετία (2024/2035) η ετήσια παραγωγή επιτραπέζιων ελιών θα κυμαίνεται σχεδόν τους 200.000 τόνους.

Όσον αφορά τις εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών της ΕΕ, κατά την περίοδο 2024/2035, αναμένονται θετικές εξελίξεις για τις εξαγωγές, κυρίως στην Ισπανία και την Πορτογαλία, με ετήσιους μέσους ρυθμούς ανάπτυξης περίπου 0,2-0,3%.

Η Ελλάδα αναμένεται επίσης να παραμείνει καθαρός εξαγωγέας επιτραπέζιων ελιών, αν και προβλέπεται να έχει μια ελαφρά πτώση σε ετήσια βάση.

Στην Ιταλία, οι εισαγωγές επιτραπέζιων ελιών αναμένεται να αυξηθούν και να ανέλθουν περίπου στους 94 000 τόνους, έως το 2035.

H κατά κεφαλήν κατανάλωση επιτραπέζιων ελιών στην ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί ελαφρά την επόμενη δεκαετία.

Προβλήματα θα αντιμετωπίσει η καλλιέργεια τα επόμενα χρόνια από το αυξημένο κόστος ενέργειας (κόστος άρδευσης) και την πιθανότητα επιβολής δασμών στις εξαγωγές από τρίτες χώρες (π.χ. ΗΠΑ).

Στις περισσότερες περιοχές της χώρας, οι καλλιεργητές, κυρίως οι επαγγελματίες, αυτή την περίοδο έχουν αρχίσει τη συγκομιδή στις ελιές ή μερικοί έχουν ήδη πάρει το ελαιόλαδο.

Οι παρατεταμένοι καύσωνες και η λειψυδρία φέτος δεν επέτρεψαν σε πολλές περιπτώσεις τη συγκομιδή να είναι η προσδοκώμενη, αλλά αυτό το ζήτημα θα το θίξουμε σε επόμενη αρθρογραφία. Στο άρθρο αυτό θα μιλήσουμε για τις ορθές πρακτικές που πρέπει να εφαρμοστούν αυτή την περίοδο καθώς και μετά τη συγκομιδή της ελιάς, διότι αυτό το διάστημα πρέπει να βοηθήσουμε τα δέντρα να επουλώσουν τις πληγές της συγκομιδής και να αναπληρώσουν μέρος των χαμένων κατά τη συγκομιδή θρεπτικών στοιχείων, ώστε η επόμενη χρονιά να είναι παραγωγική και απαλλαγμένη κατά το δυνατόν από προβλήματα.

Κλάδεμα

Το κλάδεμα είναι μια από τις πιο σημαντικές καλλιεργητικές φροντίδες. Οι στόχοι του κλαδέματος είναι αφενός η δημιουργία ισχυρού σκελετού με κατάλληλο σχήμα, που να διευκολύνει τις καλλιεργητικές φροντίδες και να επηρεάζει θετικά τη σχέση βλάστησης / καρποφορίας, ανάλογα με τις συνθήκες της περιοχής και αφετέρου η μείωση της παρενιαυτοφορίας στην ελιά. Σημαντικοί παράγοντες που παίζουν ρόλο σε ένα ορθολογικό κλάδεμα είναι ο τρόπος καρποφορίας της ελιάς, η παρουσία λαίμαργων βλαστών, ο φωτισμός της κόμης, οι συνθήκες καλλιέργειας, η ευρωστία των δένδρων και η ηλικία τους.

Το κλάδεμα διακρίνεται:

• Σε κλάδεμα διαμόρφωσης στα νεαρά δένδρα.
• Σε κλάδεμα καρποφορίας στα παραγωγικά δένδρα και
• Σε κλάδεμα ανανέωσης στα ηλικιωμένα δένδρα
• Κλάδεμα διαμόρφωσης ή ανανέωσης πρέπει να γίνεται με το τέλος της χειμερινής περιόδου και την αρχή της εαρινής. Ο λόγος είναι ότι η κόμη δεν είναι καλό να αραιώνει πολύ κατά τους χειμερινούς μήνες, καθώς αποτελεί παράγοντα που βοηθά το δέντρο να αντέξει το κρύο του χειμώνα, προστατεύοντας τα κλαδιά και τον κορμό.

Διαχείριση εδάφους και ζιζανίων

Παραδοσιακά πολλοί καλλιεργητές, καίνε τα κλαδιά στο χωράφι. Στη σημερινή εποχή, καλό είναι αυτή η πρακτική να εγκαταλειφθεί. Είτε συνεταιρικά, είτε κατά μόνας, αν το μέγεθος της εγκατάστασης το επιτρέπει, ένας θρυμματιστής κλαδιών και μια εγκατάσταση κομποστοποίησης είναι μια λύση πολύ προτιμότερη. Αφενός για το περιβάλλον, που δεν επιβαρύνεται με διοξείδιο του άνθρακα και μικροσωματίδια κατά την καύση και αφετέρου για το έδαφος όπου η προσθήκη κομπόστ αυξάνει την οργανική ουσία του και με την απόθεση στην επιφάνειά του θρυμματισμένων κλαδιών, περιορίζεται η απώλεια της εδαφικής υγρασίας κατά την περίοδο που η ελιά έχει αυξημένες υδατικές και θρεπτικές ανάγκες (άνοιξη – καλοκαίρι), καθώς και η ανάπτυξη ζιζανίων.

Τα ζιζάνια ανταγωνίζονται τα δένδρα στην προσρόφηση νερού και θρεπτικών στοιχείων, δημιουργούν προβλήματα στη συγκομιδή και όταν είναι ξερά αυξάνουν τον κίνδυνο πυρκαγιάς. Όμως, είναι πολλές φορές χρήσιμα γιατί προστατεύουν το έδαφος από τη διάβρωση, φιλοξενούν ωφέλιμα έντομα και εμπλουτίζουν το έδαφος με οργανική ουσία. Η διαχείριση των ζιζανίων στον ελαιώνα είναι σημαντική και εξαρτάται από την ηλικία των δένδρων, την εποχή και από το αν ο ελαιώνας είναι αρδευόμενος ή όχι.

Τα ζιζάνια πρέπει να περιορίζονται τους χειμερινούς μήνες γιατί εκτός των άλλων αποτελούν ευνοϊκό περιβάλλον σε περίπτωση παγετού. Τα ζιζανιοκτόνα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει άλλη κατάλληλη μέθοδος καταπολέμησης. Στις περιπτώσεις αυτές συνιστάται ο συνδυασμός μηχανικής και χημικής καταπολέμησης (χορτοκοπή, σκάλισμα ή ελαφρά άροση μεταξύ των γραμμών) ενώ τα χημικά ζιζανιοκτόνα πρέπει να εφαρμόζονται μόνο επί της γραμμής. Η χρήση ζιζανιοκτόνων πρέπει να είναι στοχευμένη, προσεκτική και αποτελεσματική. Η χρήση ουσιών νανοτεχνολογίας που βοηθούν την καλύτερη διείσδυση των ζιζανιοκτόνων μπορεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητα και να μειώσει την απαιτούμενη ποσότητά τους.

Λίπανση

Κατά τη διάρκεια της καρποφορίας και μέχρι τη συγκομιδή, απομακρύνονται πολλά θρεπτικά στοιχεία από το έδαφος, τα οποία πρέπει να αναπληρωθούν. Γενικά για κάθε 50Kg ελαιοκάρπου απομακρύνονται από το έδαφος 450g άζωτο, 100g φώσφορος, 500g κάλιο και 200g ασβέστιο. Η χρήση σύνθετων λιπασμάτων αυξάνει υπερβολικά το φώσφορο στο έδαφος με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η πρόσληψη άλλων θρεπτικών στοιχείων. Η χημική ανάλυση του εδάφους και η φυλλοδιαγνωστική είναι οι απαραίτητες μέθοδοι που μπορούν να καθορίσουν την ορθολογική λίπανση των ελαιόδεντρων. Λίγο πριν την έναρξη της συγκομιδής οι καλλιεργητές μπορούν να εφαρμόσουν διαφυλλική θρέψη, το αργότερο μέχρι τον Νοέμβριο καθώς, όσο ο καιρός κρυώνει, η δραστηριότητα και η μετακίνηση θρεπτικών από τη ρίζα προς τα φύλλα μειώνεται. Πιο συγκεκριμένα μια διαφυλλική εφαρμογή θρεπτικών πρέπει να περιλαμβάνει όξινο κάλιο και πυρίτιο, ενώ αμέσως μετά το φούσκωμα των ματιών πρέπει να χορηγηθεί ασβέστιο, άζωτο, βόριο και μαγνήσιο. Σημειωτέον ότι η επάρκεια ασβεστίου στους βλαστούς στα αρχικά στάδια της βλάστησης βοηθά την ανθοφορία και τη μείωση των προσβολών από γλοιοσπόριο. Ο δε συνδυασμός του καλίου με πυρίτιο, μπορεί να αποδειχθεί ευεργετικός, καθώς αποτελούν δύο στοιχεία που βοηθούν το δέντρο να ανταποκριθεί στο αβιοτικό στρες που προκαλείται από το κρύο και τους χειμωνιάτικους παγετούς. Η μεγάλη ποσότητα αζώτου πρέπει να αποφεύγεται πριν τον χειμώνα, καθώς δεν είναι επιθυμητή η παράταση της βλάστησης ή και ανάπτυξη νέας βλάστησης πρόωρα, διότι αυτή η βλάστηση δεν θα μπορέσει να αντέξει το κρύο του χειμώνα. Ιχνοστοιχεία όπως το μολυβδαίνιο, ο ψευδάργυρος, το μαγγάνιο και ο σίδηρος που υποστηρίζουν τη διαφοροποίηση των οφθαλμών, μπορεί να χρησιμεύσουν, ώστε τα δέντρα να μπουν στη φάση της χειμερινής ανάπαυσης ομαλά. Στο τέλος του χειμώνα, αναπληρώνουμε τις ανάγκες όλων εκείνων των θρεπτικών στοιχείων που θα βοηθήσουν στη επερχόμενη νέα βλάστηση και την προετοιμασία για την επόμενη ανθοφορία.

Φυτοπροστασία

Μετά το πέρας της συγκομιδής, τα δέντρα μπορεί να είναι πληγωμένα από τη χρήση των εργαλείων συλλογής (ραβδιστικές μηχανές, λανάρια, πριόνια). Ακόμη, η δραστηριότητα των εντόμων που είναι αυξημένη κατά το καλοκαίρι και το φθινόπωρο, μπορεί να έχει λειτουργήσει ως φορέας μετάδοσης ασθενειών. Οι ασθένειες αυτές είναι κυρίως μυκητολογικές και βακτηριακές. Οι σημαντικότερες από αυτές είναι η βακτηριακή καρκίνωση, το γλοιοσπόριο, το κυκλοκόνιο κλπ. Γι’ αυτό η περίοδος μετά τη συγκομιδή είναι κατάλληλη για να εφαρμόσουμε μυκητοκτόνα. Όσο περισσότερους πληθυσμούς εξουδετερώσουμε, τόσο λιγότεροι βλαβεροί μικροοργανισμοί θα διαχειμάσουν, και τόσο λιγότερους θα χρειαστεί να καταπολεμήσουμε κατά την περίοδο της άνθησης και της καρποφορίας. Τα σκευάσματα καλό θα είναι να είναι βιολογικά και κυρίως χαλκούχα. Η δραστηριότητα των εντόμων κατά τη χειμερινή περίοδο είναι περιορισμένη, διότι τα περισσότερα διαχειμάζουν.

Σημείωση για τη μετασυλλεκτική φροντίδα του προϊόντος

Η συσκευασία και αποθήκευση του τελικού προϊόντος, είτε αυτό είναι ελαιόλαδο, είτε είναι βρώσιμη ελιά, είναι πολύ σημαντική γιατί προσθέτει και διαφυλάσσει την αξία του προϊόντος και συνακόλουθα το εισόδημα του παραγωγού. Προτείνουμε αυτή να μην γίνεται κατ’ οίκον, αλλά σε πιστοποιημένα ελαιουργεία και τυποποιητήρια, είτε συνεταιρισμών, είτε ιδιωτικά.
Εκεί μπορούν να τηρηθούν τα πρωτόκολλα τύπου HACCP που απαιτούνται ώστε το τελικό προϊόν να είναι εμπορεύσιμο και αξιόπιστο, να πωλείται στην καλύτερη δυνατή τιμή και οι πωλήσεις αυτές να επαναλαμβάνονται, καθώς ο καταναλωτής μπορεί βάσιμα να το θεωρεί αξιόπιστο και να δημιουργήσει σχέση εμπιστοσύνης με το προϊόν.

Επίλογος

Μιλήσαμε για τις καλλιεργητικές πρακτικές που προτείνουμε να υιοθετούνται, καθώς και ποιες χρειάζεται να ξεπεραστούν, για τη θρέψη και τους χρόνους εφαρμογής της, την απαραίτητη φυτοπροστασία από τις ασθένειες, και θίξαμε επίσης και το θέμα της μετασυλλεκτικής διαχείρισης του τελικού προϊόντος.
Η διεθνής και εγχώρια έρευνα και η καλλιεργητική εμπειρία έχει αποδείξει τη σημασία της ορθής γεωργικής πρακτικής για την ποιοτική παραγωγή ελαιόλαδου καθώς και της μετασυλλεκτικής φροντίδας της ελιάς. Ας την αποδώσουμε κι εμείς στην καλλιέργεια του σημαντικότερου δέντρου της ελληνικής γης.

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΝΤΑΣΚΑΣ
Τεχνολόγος Γεωπόνος
Geogreen Agro Solutions

Μετά τον τιμοκατάλογο που ανακοίνωσε ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Στυλίδας για τις ελιές Καλαμών έχουμε ανακοίνωση νέου τιμοκαταλόγου από ιδιωτική εταιρεία.

Αφορά επιχείρηση που δραστηριοποιείται στον τομέα της επεξεργασίας, μεταποίησης και συσκευασίας βρώσιμης ελιάς, στην περιοχή της Αταλάντης, που ανακοίνωσε τιμές για Καλαμών εσοδείας 2024/2025.

Οι τιμές ανά τεμαχισμό είναι:
για τεμάχια 140 το κιλό τιμή παραγωγού 2,20 ευρώ
για τεμάχια 150 το κιλό τιμή παραγωγού 2 ευρώ
για τεμάχια 160 το κιλό τιμή παραγωγού 1,80 ευρώ
για τεμάχια 170 το κιλό τιμή παραγωγού 1,70 ευρώ
για τεμάχια 180 το κιλό τιμή παραγωγού 1,60 ευρώ
για τεμάχια 200 το κιλό τιμή παραγωγού 1,50 ευρώ
για τεμάχια 220 το κιλό τιμή παραγωγού 1,40 ευρώ
για τεμάχια 240 το κιλό τιμή παραγωγού 1,30 ευρώ
για τεμάχια 260 το κιλό τιμή παραγωγού 1,20 ευρώ
για τεμάχια 280 το κιλό τιμή παραγωγού 1,10 ευρώ
για τεμάχια 300 το κιλό τιμή παραγωγού 1 ευρώ
για τεμάχια 320 το κιλό τιμή παραγωγού 0,90 ευρώ
για τεμάχια 350 το κιλό τιμή παραγωγού 0,80 ευρώ
για τεμάχια 400 το κιλό τιμή παραγωγού 0,70 ευρώ

Τον Οκτώβριο ξεκίνησε η συγκομιδή ελαιοκάρπου στην Ισπανία με μια παραγωγή ελαιολάδου ύψους 36.000 τόνων.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, από τις 11 έως τις 17 Νοεμβρίου 2024, η τιμή παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν 5,2 ευρώ το κιλό, στο παρθένο 4,8 και στο λαμπάντε 4,6 ευρώ το κιλό.

Στο μεταξύ με την ευκαιρία της πρώτης συνάντησης του νέου Παρατηρητηρίου Αγοράς Ελαιόλαδου και Επιτραπέζιας Ελιάς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, ο διευθυντής της Ισπανικής Ένωση Δήμων Ελαιολάδου (AEMO), José María Penco, παρουσίασε τη μελέτη του κόστους παραγωγής στην χώρα του με τα στοιχεία του 2023.

Αυτή η έκθεση δείχνει «τη σκληρή πραγματικότητα που προκύπτει από την έντονη αύξηση του κόστους τα τελευταία τρία χρόνια», σε ποσοστό 32% για όλα τα συστήματα καλλιέργειας. Συγκεκριμένα το κόστος για την παραγωγή ενός κιλού ελαιολάδου στην Ισπανία κυμαίνεται στα 2,81 ευρώ/κιλό στους αρδευόμενους ελαιώνες, στα 4,61 ευρώ/κιλό από ορεινούς ελαιώνες, στα 3 και 4 ευρώ στους παραδοσιακούς ελαιώνες ανάλογα αν είναι αρδευόμενοι ή ξηρικοί.

«Αυτό που θα πρέπει να καταλάβουν στην ΕΕ είναι το υψηλό κόστος καλλιέργειας που έχει το ελαιόλαδο, που είναι το πιο υγιές έλαιο στη διατροφή μας», τόνισε ο κ. José María Penco.

«Είναι φυσιολογικό να υπάρχει φέτος μια προσαρμογή τιμών λόγω της αυξημένης προσφοράς», δήλωσε ο κ. José María Penco, αν και θεώρησε ότι «καταρρέουν γρήγορα, οι τιμές, γεγονός που ενέχει κίνδυνο για το κόστος παραγωγής».

Από την πλευρά του ο κ. Cristóbal Cano, Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας του Κλάδου Ελαιολάδου της Ένωσης Μικροκαλλιεργητών και Αγροτών (UPA), σε δηλώσεις του τόνισε ότι «όλο το προηγούμενο διάστημα από τίτλους δημοσιευμάτων που παραπληροφορούν για μια υποτιθέμενη «πτώση της ζήτηση» στο ελαιόλαδο. Ό,τι δεν υπάρχει δεν μπορεί να πουληθεί.

Εάν οι διαθεσιμότητες ήταν 40% χαμηλότερες, προφανώς έπρεπε να πουληθεί πολύ μικρότερος όγκος στην λιανική αγορά. Αν γινόταν το αντίθετο θα σήμαινε ότι θα είχαμε μια τεράστια απάτη (νοθεία) και θα πουλούσαμε κάτι που δεν υπήρχε. Όλα τα αποθέματα που είχαμε αποθηκεύσει έχουν πουληθεί και με τις υψηλότερες τιμές στην ιστορία.

Μετά από δύο χρόνια έντονης ξηρασίας, όπου υπήρχε τιμή αλλά όχι ποσότητα και υψηλό κόστος παραγωγής, τώρα έχουμε τη δυνατότητα να παρέχουμε ρευστότητα στον παραγωγικό τομέα. Ζητάμε λοιπόν τιμή παραγωγού. Νομίζουμε ότι το αξίζουμε».

Το Ινστιτούτο Ελιάς, Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου (ΙΕΛΥΑ) του ΕΛΓΟ - ΔΗΜΗΤΡΑ διοργανώνει ένα διαδικτυακό σεμινάριο την Παρασκευή 22 Νοεμβρίου 2024, 14:00 μ.μ.
Με αφορμή της παγκόσμια Ημέρα της Ελιάς (26 Νοεμβρίου) το σεμινάριο θα έχει ως κύριες θεματικές την Υγεία του Εδάφους ως φυσικός πόρος & την αντίστοιχη βιώσιμη διαχείριση ελαιώνων ενώ απευθύνεται σε γεωπόνους, ερευνητές, ακαδημαϊκούς αγρότες & ευρύτερο κοινό. Στόχος είναι η ενημέρωση σχετικά με τις τελευταίες σχετικές εξελίξεις σε επίπεδο ΕΕ & η ανάδειξη των αποτελεσμάτων της έρευνας που υλοποιεί το Ινστιτούτο για την εφαρμογή σύγχρονων πρακτικών & τεχνολογιών για τη διασφάλιση της υγείας & γονιμότητας εδάφους. Επίσης, θα παρουσιαστούν οι τελευταίες εξελίξεις σχετικά με τη διαχείριση εδάφους σε Ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και του έργου Soil O-live, το οποίο υλοποιείται από το τμήμα Ελαίας & Οπ/κων Καλαμάτας του ΙΕΛΥΑ, με σκοπό την ενίσχυση της αειφορίας στον ελαιοκομικό τομέα μέσω καινοτόμων αγροοικολογικών πρακτικών που αφορά, μεταξύ άλλων, στη διαχείριση εδάφους.
Κύριοι ομιλητές του σεμιναρίου:
-Δρ. Πάνος Πανάγος: Με περισσότερα από 20 χρόνια επιστημονικής δραστηριότητας στο Κοινό Ερευνητικό Κέντρο (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ειδικεύεται στη διαμόρφωση περιβαλλοντικών μοντέλων και στην ανάπτυξη πολιτικών. Επικεφαλής Αξιολόγησης της Υγείας του Εδάφους που συμβάλλει στην υποστήριξη των Αγρο-περιβαλλοντικών πολιτικών στην ΕΕ. Αναγνωρισμένος ως μία από τις κύριες προσωπικότητες στο Παρατηρητήριο Εδάφους της ΕΕ, τιμήθηκε ως ένας από τους επιστήμονες με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως για 5 χρόνια από το Web of Science.
-Δρ. Γεώργιος Ψαρράς: Διευθυντής του ΙΕΛΥΑ & ερευνητής με εμπειρία στις καινοτόμες μεθόδους διαχείρισης ελαιώνων, ο οποίος θα παρουσιάσει τα αποτελέσματα μακροχρόνιων ερευνών του Ινστιτούτου, σχετικά με τη διαχείριση εδάφους & θρέψης των ελαιώνων.
Τη συζήτηση θα συντονίσει ο Δρ. Βασίλειος Γκισάκης, εντεταλμένος ερευνητής, ενώ θα εστιάσει στις εφαρμογές & αρχικά αποτελέσματα του έργου Soil O-live, ως επιστημονικός υπεύθυνος του έργου που υλοποιείται από το Τμήμα Ελαίας & Οπ/κων Καλαμάτας, με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Tο Soil O-live, διάρκειας 5 ετών (2023-2027), σκοπεύει στην στήριξη της βιώσιμης γεωργίας, καθώς προωθεί πρακτικές διαχείρισης εδαφών που ενισχύουν τη βιοποικιλότητα και τη γονιμότητα τους, με απώτερο σκοπό την ανθεκτικότητα και την παραγωγικότητα των ελαιώνων στην Ευρώπη. Περιλαμβάνει δε, την ανάπτυξη & εφαρμογή νέων τεχνολογιών & μεθόδων που θα επιτρέψουν στους ελαιοπαραγωγούς να αντιμετωπίσουν τις σύγχρονες προκλήσεις, όπως η υποβάθμιση των εδαφών και οι αυξανόμενες κλιματικές πιέσεις.
Το σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί μέσω Microsoft Teams.
Η συμμετοχή είναι δωρεάν με απαραίτητη εγγραφή στην ακόλουθη πλατφόρμα: https://forms.office.com/e/X2MQNGhzbH

Ανάγκη λήψης μέτρων στήριξης του εισοδήματος των ελαιοκαλλιεργητών από τις μεγάλες ζημιές λόγω ανομβρίας.

Η ΕΘΕΑΣ απέστειλε επιστολή προς την ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, για τα προβλήματα που έχουν ανακύψει στις ελαιοκαλλιέργειες, μετά την παρατεταμένη ανομβρία που επικράτησε ανά περιοχές, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν, τόσο ποσοτικές, όσο και ποιοτικές ζημιές.

Όπως αναφέρει η τριτοβάθμια συνεταιριστική οργάνωση, φέτος η μείωση της παραγωγής ελαιόλαδου και της βρώσιμης ελιάς κυμαίνεται από 25-40% και σε ορισμένες περιοχές σε μεγαλύτερα ποσοστά.

Επίσης οι καρποί που συγκομίζονται έχουν μικρό μέγεθος και δεν βοηθούν τους παραγωγούς να «αγγίξουν» τα μεγέθη και τις ποιοτικές αποδόσεις μιας κανονικής ελαιοκομικής χρονιάς.

Η επιστολή της ΕΘΕΑΣ αναφέρει τα εξής:

Η φετινή ελαιοκομική περίοδος, χαρακτηρίζεται από συνεχή ανομβρία, σε συνδυασμό με τον παρατεταμένο θερινό καύσωνα που προηγήθηκε και ξηρούς ανέμους το φθινόπωρο. Αυτός ο συνδυασμός ασυνήθιστων κλιματικών συνθηκών, είχε προκαλέσει έντονο υδατικό στρες, ιδιαίτερα σε μη αρδευόμενες περιοχές, όπως είναι οι ορεινές και νησιωτικές όπου βρίσκεται μεγάλο μέρος από τα εκατομμύρια ελαιόδεντρα της χώρας. Επακόλουθο αυτών των εξαιρετικά δυσμενών συνθηκών, είναι η συρρίκνωση του ελαιοκάρπου, η καρπόπτωση και εκτεταμένες ξηράνσεις των βλαστικών μερών, ζημιές μη αντιστρέψιμες από τις λίγες βροχοπτώσεις των τελευταίων ημερών.

Τα ανωτέρω προβλήματα, συναντώνται στις μεγαλύτερες ελαιοπαραγωγικές περιοχές της χώρας, με τους καλλιεργητές ελιάς να βρίσκονται αντιμέτωποι με σημαντικές απώλειες στην παραγωγή τους και ως εκ τούτου με μεγάλη απώλεια του εισοδήματός τους, κρίσιμο για την επιβίωσή τους. Ειδικότερα, με βάση τα στοιχεία των ελαιοπαραγωγικών συνεταιρισμών μελών μας, από όλες τις ελαιοκομικές περιφέρειες της χώρας, έχουν δημιουργηθεί δύο είδη ζημιών:

α) Ποσοτικές ζημιές:
Η μείωση της παραγωγής ελαιόλαδου και της βρώσιμης ελιάς κυμαίνεται από 25 - 40 % και σε ορισμένες περιοχές σε μεγαλύτερα ποσοστά. Με βάση αυτά τα στοιχεία οι ελαιοκομικοί συνεταιρισμοί μέλη μας εκτιμούν πως η μείωση στο ελαιόλαδο θα ανέλθει σε 50 - 60.000 τόνους.

β) Ποιοτικές ζημιές:
Οι καρποί που συγκομίζονται έχουν μικρότερο μέγεθος, ένεκα της αφυδάτωσης και δεν βοηθούν τους παραγωγούς να «αγγίξουν» τα μεγέθη και τις ποιοτικές αποδόσεις μιας κανονικής ελαιοκομικής χρονιάς, οι οποίες είναι σημαντικά μικρότερες.

Καθίσταται σαφές, πως πλέον οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής πλήττουν ανεπανόρθωτα τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις με επακόλουθο τη μείωση του αγροτικού εισοδήματος. Ως εκ τούτου, λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω δυσμενή δεδομένα, όπως διαμορφώθηκαν για τους καλλιεργητές ελιάς, κρίνεται αναγκαία η αποτύπωση της πραγματικής κατάστασης των ζημιών που έχουν προκληθεί.

Τέλος, είναι απαραίτητη η οικονομική ενίσχυση και η υποστήριξη των παραγωγών, ώστε να υπάρξει αντιστάθμιση στην απώλεια του εισοδήματος τους και να μπορέσουν να συνεχίσουν απρόσκοπτα την παραγωγική τους δραστηριότητα.

Ζεσταίνεται η αγορά μιας και ξεκίνησαν ξανά οι δημοπρασίες ελαιολάδου στην χώρα μας, ενώ αρχίζει να μπαίνει σε κανονικούς ρυθμούς η φετινή συγκομιδή ελαιοκάρπου.

Ο Αγροτικός Ελαιοκομικός Συνεταιρισμός Ζάκρου ανακοίνωσε ότι προκηρύσσει δημοπρασία για την πώληση 20 τόνων έξτρα παρθένου ελαιολάδου ΠΟΠ Σητείας Λασιθίου, περσινής εσοδείας (2023-2024) και οξύτητας 0,5.

Η κατάθεση προσφορών πρέπει να γίνει έως την Πέμπτη (14/11/2024).

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού κ. Κεκερίδης, «από σήμερα ξεκινά η συγκομιδή ελαιοκάρπου στην περιοχή μας. Οι περισσότεροι ελαιώνες είναι αρδευόμενοι και αναμένεται να έχουμε συγκομιδή αν και θα είναι μειωμένη σε σχέση με την περσινή. Πάντως οι ξηρικοί ελαιώνες σε όλη την χώρα θα έχουν μειωμένη παραγωγή. Το ελαιόλαδο μας είναι καλής ποιότητας και ΠΟΠ Σητείας Λασιθίου. Αναμένουμε να υπάρξει ζήτηση και περιμένουμε να δούμε τις προσφορές».

Κινητοποιήσεις ελαιοπαραγωγών Δυτικής Ελλάδας

Στην οργάνωση της πάλης και των διεκδικήσεών τους, με πολύμορφες δράσεις το επόμενο διάστημα, απέναντι στα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και τα οποία οξύνονται από την παρατεταμένη ανομβρία, προχωρούν Αγροτικοί Σύλλογοι και Ομοσπονδίες από τη Δυτική Ελλάδα που, το βράδυ του Σαββάτου (9 Νοεμβρίου), πραγματοποίησαν σύσκεψη στην Πάτρα.

Στο κάλεσμα των Αγροτικών Συλλόγων Καινούργιου Αιτωλοακαρνανίας, Πελοπίου και Ζαχάρως Ηλίας, Αιγίου «Μπακόπουλος - Ντρίνιας», καθώς και των τριών Ομοσπονδιών από τους τρεις νομούς, ανταποκρίθηκαν επιπλέον οι Σύλλογοι Ακτίου – Βόνιτσας, Αγρινίου, Κατούνας, Καρδαμά, Χειμαδιού – Σοπίου, Ξυλοκέρας, Αμαλιάδας, Ερυμάνθου, Ωλενίας, Ζακύνθου.

Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αιγίου «Μπακόπουλος-Ντρίνιας», ο Γιάννης Μποδιώτης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «οι ελαιοπαραγωγοί της περιοχής πραγματοποίησαν την συνάντηση γιατί θα πρέπει το κράτος να προχωρήσει στην στήριξη της ελαιοκαλλιέργειας.

Εδώ και χρόνια ζητάμε την αλλαγή του Κανονισμού του ΕΛΓΑ γιατί αν και πληρώνουν οι ελαιοπαραγωγοί ασφαλιστικές εισφορές δεν έχουν ποτέ αποζημιωθεί. Ο ΕΛΓΑ ασφαλίζει την ελιά για χαλάζι και ανεμοθύελλα. Οι περιοχές ελαιοκαλλιέργειας σπάνια έχουν χαλάζι και όποτε είχαμε ανεμοθύελλα δεν αποζημιωθήκαμε.

Η απώλεια της παραγωγής λόγω της ξηρασίας τελικά είναι μεγαλύτερη από τις αρχικές προβλέξεις που κάναμε το καλοκαίρι. Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγω για μια απώλεια της τάξης του 80% μιας και οι περισσότεροι ελαιώνες στην περιοχή είναι ξηρικοί.

Οι βροχές ήρθαν πολύ αργά δεν θα βοηθήσουν την κατάσταση στην παραγωγή. Οι ελιές έχουν μόνο κουκούτσι και σάρκα αλλά καθόλου χυμό. Επίσης οι αρδευόμενοι ελαιώνες είχαν αύξηση του κόστους ρεύματος με τα συνεχόμενα ποτίσματα που αναγκάστηκαν να κάνουν οι παραγωγοί.

Θα προχωρήσουμε σε δυναμικές κινητοποιήσεις κάθε σύλλογος γιατί πρέπει να στηριχθεί η ελαιοκαλλιέργεια, αφού η σταφίδα στην περιοχή φάνηκε ότι δεν μπορεί να δώσει εισόδημα στον παραγωγό και την εγκαταλείπουμε».

Στην συνάντηση οι αγρότες αναφέρθηκαν στις χαμηλές τιμές κάτω του κόστους παραγωγής κυρίως στη βρώσιμη ελιά.

Ο Γιάννης Καρναβιάς, αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Αιτωλοακαρνανίας, αναφέρθηκε στο τεράστιο κόστος παραγωγής, «με τα λιπάσματα και τα εφόδια να έχουν τριπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια», καθώς και στις ασθένειες, όπως ο δάκος κ.α. «που απειλούν την παραγωγή και απαιτούν νέα μεγαλύτερα έξοδα, μιας και το κράτος δεν μας προστατεύει επαρκώς». Ακόμη αναφέρθηκε στον αναχρονιστικό κανονισμό του ΕΛΓΑ «που έφτιαξαν όλες οι κυβερνήσεις ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ, όπου είτε παίρνουμε ελάχιστα από μια καταστροφή όπως το χαλάζι είτε καθόλου όπως πέρυσι με την ακαρπία». Τέλος τονίσε την έλλειψη αρδευτικού δικτύου, που σε συνδυασμό με την ξηρασία, δημιουργεί υποβάθμιση της παραγωγής.

«Ακόμα και όταν η τιμή των προϊόντων είναι καλύτερη, έστω και προσωρινά, κερδισμένοι πάντα βγαίνουν οι εμποροβιομήχανοι. Από τις εξαγωγές που κάνουν, από την πώληση του λαδιού στα ράφια των σουπερμάρκετ όπου οι εργαζόμενοι τελικά το αγοράζουν σε διπλάσια και τριπλάσια τιμή. Ακόμα και από την εκμετάλλευση του πυρήνα της ελιάς που μας ανήκει, οι εμποροβιομήχανοι βγάζουν κέρδος», σημείωσε.

Μετά από εισήγηση των διοργανωτών, αποφασίστηκε να οριστεί ως ημέρα δράσης η Πέμπτη (14 Νοέμβρη), με συγκεντρώσεις στα κατά τόπους γραφεία του ΕΛΓΑ. Επίσης, θα συμμετάσχουν μαζικά με τρακτέρ και αγροτικά μηχανήματα στις απεργιακές συγκεντρώσεις την ημέρα της πανελλαδικής, πανεργατικής απεργίας στις 20 Νοεμβρίου, ενώ θα γίνουν συλλαλητήρια στις 29 του μήνα σε κάθε νομό της Δυτικής Ελλάδας.

Με 1,50 ευρώ το 200άρι και 2 ευρώ το κιλό για τα μεγάλα μεγέθη (131-140 τεμάχια το κιλό) ανακοίνωσε τιμοκατάλογο για τις συμβατικές ελιές Καλαμών, εσοδείας 2024/2025, ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Στυλίδας.

Ο Συνεταιρισμός θα παραλαμβάνει και ψιλά μεγέθη (281-300 τεμάχια το κιλό) με τιμή παραγωγού στα 1 ευρώ το κιλό.

Όσον αφορά τις βιολογικές ελιές Καλαμών, ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Στυλίδας δίνει συν 20 λεπτά στην κάθε κατηγορίας επιτραπέζιας ελιάς.

Οι τιμές ανά τεμαχισμό είναι:
για τεμάχια 131-140 το κιλό τιμή παραγωγού 2 ευρώ συμβατικές και 2,20 ευρώ βιολογικές
για τεμάχια 141-150 το κιλό τιμή παραγωγού 1,90 ευρώ συμβατικές και 2,10 ευρώ βιολογικές
για τεμάχια 151-160 το κιλό τιμή παραγωγού 1,80 ευρώ συμβατικές και 2 ευρώ βιολογικές
για τεμάχια 161-170 το κιλό τιμή παραγωγού 1,70 ευρώ συμβατικές και 2,20 ευρώ βιολογικές
για τεμάχια 171-180 το κιλό τιμή παραγωγού 1,60 ευρώ συμβατικές και 1,80 ευρώ βιολογικές
για τεμάχια 181-200 το κιλό τιμή παραγωγού 1,50 ευρώ συμβατικές και 1,70 ευρώ βιολογικές
για τεμάχια 201-220 το κιλό τιμή παραγωγού 1,40 ευρώ συμβατικές και 1,60 ευρώ βιολογικές
για τεμάχια 221-240 το κιλό τιμή παραγωγού 1,30 ευρώ συμβατικές και 1,50 ευρώ βιολογικές
για τεμάχια 241-260 το κιλό τιμή παραγωγού 1,20 ευρώ συμβατικές και 1,40 ευρώ βιολογικές
για τεμάχια 261-280 το κιλό τιμή παραγωγού 1,10 ευρώ συμβατικές και 1,30 ευρώ βιολογικές
για τεμάχια 281-300 το κιλό τιμή παραγωγού 1 ευρώ συμβατικές και 1,20 ευρώ βιολογικές

Την 5η Νοεμβρίου 2024 πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη εκπροσώπων των φορέων μελών της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ (Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς) για θέματα της τρέχουσας ελαιοκομικής περιόδου 2024/25

Αναφέρθηκαν συγκεκριμένα στην εσοδεία του πράσινου ελαιόκαρπου των ποικιλιών «Χαλκιδικής» και «Αμφίσσης/Κονσερβολιά» που οδηγήθηκαν στην επιτραπέζια χρήση, καθώς και για την επανεκτίμηση της ηρτημένης εσοδείας των μαύρων ελιών των ποικιλιών «Καλαμών/Καλαμάτα» και «Αμφίσσης/Κονσερβολιά».

Στην τηλεδιάσκεψη συμμετείχαν εκπρόσωποι των μελών της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ από τις βασικότερες Π.Ε. καλλιέργειας επιτραπέζιων ποικιλιών (Αιτωλοακαρνανίας, Άρτας, Καβάλας, Λακωνίας, Μαγνησίας, Χαλκιδικής, Φθιώτιδας και Φωκίδας) και από όλους τους τομείς του κλάδου (πρωτογενής, δευτερογενής, τριτογενής).

Με το τέλος της συλλογής η ποσότητα του πράσινου ελαιόκαρπου της ποικιλίας Χαλκιδικής που οδηγήθηκε στην επιτραπέζια χρήση εκτιμάται σε 185.000 τόνους, ποσότητα ικανή να καλύψει τις ανάγκες της κατανάλωσης και των εξαγωγών της χώρας.

Ο πράσινος ελαιόκαρπος της ποικιλίας Αμφίσσης/Κονσερβολιά που οδηγήθηκε στην επιτραπέζια χρήση δεν ξεπερνά τους 25.000 τόνους, ποσότητα που υπολείπεται σημαντικά για την κάλυψη των αναγκών της χώρας. Σημαντική ποσότητα πράσινου ελαιόκαρπου της ποικιλίας Αμφίσσης δεν συλλέχθηκε. Η παρατεταμένη ανομβρία και οι καύσωνες του καλοκαιριού επηρέασαν το μέγεθος του καρπού ακόμα και σε αρδευόμενους ελαιώνες.

Oι χαμηλές τιμές αγοράς του προϊόντος από τους ελαιοπαραγωγούς που ανακοινώθηκαν αργοπορημένα σε συνδυασμό με το αυξημένο κόστος της άρδευσης, θεωρήθηκαν ασύμφορες από μεγάλο μέρος των ελαιοπαραγωγών της ποικιλίας Αμφίσσης/Κονσερβολιά, έχοντας ως εναλλακτική λύση να οδηγήσουν τον ελαιόκαρπο αργότερα στην ελαιοποίηση και ενδεχομένως και στην συλλογή μαύρου ελαιόκαρπου για επιτραπέζια χρήση.

Η ποιότητα του πράσινου ελαιόκαρπου και των δυο ποικιλιών (Χαλκιδικής, Αμφίσσης/Κονσερβολιά) είναι εξαιρετική.

Οι άνθρωποι του κλάδου της επιτραπέζιας ελιάς (ελαιοπαραγωγοί, μεταποιητές, εξαγωγείς) είναι προβληματισμένοι με την εξέλιξη που είχε η αξιοποίηση του πράσινου ελαιόκαρπου της ποικιλίας Αμφίσσης/Κονσερβολιά.

Όσον αφορά στην ηρτημένη εσοδεία της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα εκτιμάται στους 110.000 τόνους, μια καλή εσοδεία, που όμως αν δεν βρέξει, στο άμεσο διάστημα, η ποσότητα που θα οδηγηθεί στην επιτραπέζια χρήση θα είναι σημαντικά μειωμένη.

Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος της ΔΟΕΠΕΛ κ. Γεώργιος Ντούτσιας, «η κλιματική κρίση δημιουργεί επιτακτικότερη την ανάγκη άρδευσης των ελαιώνων. Χωρίς έγγειες βελτιώσεις οι ελαιοπαραγωγοί μένουν ανοχύρωτοι ακόμη και στις Π.Ε. που είναι πλούσιες σε υδατικό δυναμικό. Διάχυτη είναι και η ανησυχία για την επόμενη ελαιοκομική περίοδο, αλλά και για το μέλλον του ελαιώνα. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα καθιστούν πολύ δύσκολες τις οποιεσδήποτε εκτιμήσεις. Η παρατεταμένη ανομβρία έχει επίπτωση στην μελλοντική ανθοφορία και επομένως και στην καρποφορία την Άνοιξη του 2025».

Το μείζον ζήτημα της άμεσης αποζημίωσης των ελαιοπαραγωγών λόγω της δραστικής μείωσης της παραγωγής εξαιτίας της ανομβρίας, φέρνει στη Βουλή των Ελλήνων, με την κατάθεση ερώτησης, σύσσωμη η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, κατόπιν πρωτοβουλίας του Βουλευτή Ρεθύμνης και υπευθύνου ΚΤΕ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων της παράταξης, Μανόλη Χνάρη.

Ειδικότερα, οι βουλευτές επισημαίνουν ότι οι ολοένα αυξανόμενες επιπτώσεις των έκτακτων κλιματικών μεταβολών (παρατεταμένη ανομβρία – διαρκείς και ασυνήθιστοι καύσωνες) έχουν προκαλέσει αφυδάτωση των καρπών, μικροκαρπία και ακαρπία στις ελιές, με τεράστιες καταστροφές στην παραγωγή σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, με συνέπεια, παρά τις ενδεδειγμένες καλλιεργητικές εργασίες την απώλεια παραγωγής λόγω χαμηλής περιεκτικότητας λίγο πριν τη συγκομιδή του ελαιόκαρπου, οδηγώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τους ελαιοπαραγωγούς σε απόγνωση καθώς αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο αφανισμού του εισοδήματος τους.

Παράλληλα, τονίζουν ότι, αν και τα ελαιοκομικά προϊόντα συμβάλλουν τα μέγιστα στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας, δεδομένου ότι οι εξαγωγές ελαιόλαδου και βρώσιμων ελιών εισφέρουν τεράστια έσοδα στο κράτος, εντούτοις η ελαιοκαλλιέργεια εισπράττει από την ΚΑΠ τα λιγότερα χρήματα, καθώς δε συμπεριλαμβάνεται στις συνδεδεμένες ενισχύσεις και αποζημιώνεται μόλις κατά το 1/4 των εισφορών παραγωγών από τον ΕΛΓΑ.

Επιπλέον, ασκούν δριμεία κριτική στην Κυβέρνηση της ΝΔ, για την ολιγωρία της στην ανάληψη νομοθετικών πρωτοβουλιών για τον εκσυγχρονισμό του κανονισμού λειτουργίας του ΕΛΓΑ, με αποτέλεσμα μέχρι και σήμερα να μην υπάρχει σχετική πρόβλεψη για τη διεύρυνση των ασφαλιστικών καλύψεων που προκαλούνται από τις έκτακτες κλιματικές μεταβολές, μεταξύ των οποίων είναι και η απώλεια παραγωγής του ελαιόκαρπου, τονίζοντας ότι το εισόδημα των ελαιοκαλλιεργητών δεν μπορεί να αναπληρωθεί με κάποιον άλλο τρόπο χωρίς τη συνδρομή του κράτους ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εν κατακλείδι, υπογραμμίζουν ότι τα ανωτέρω, έχουν ως συνέπεια να καθίσταται αδύνατη τόσο η αποζημίωση των παραγωγών όσο και η συνέχιση της παραγωγικής διαδικασίας, παρά το γεγονός ότι η ελιά αποτελεί το εθνικό μας προϊόν και η ελαιοκομική παραγωγή συμβάλλει τα μέγιστα στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.

Στο πλαίσιο αυτό, λοιπόν, οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, θέτουν στον αρμόδιο Υπουργό ΑΑΤ τα ακόλουθα ερωτήματα:

• Πως και πότε προτίθεται να αποζημιώσει τους ελαιοπαραγωγούς της χώρας που έχουν πληγεί από τη μείωση της παραγωγής λόγω του φαινομένου των έκτακτων κλιματικών μεταβολών προκειμένου να καταστεί εφικτή η συνέχιση της παραγωγικής τους διαδικασίας,
• Αν υπάρχει προγραμματισμός για την κατασκευή νέων αλλά και τη συντήρηση των παλαιών εγγειοβελτιωτικών έργων για την άρδευση των ελαιώνων με σκοπό την αντιμετώπιση των έκτακτων συνεπειών της κλιματικής κρίσης και κατ’ επέκταση τη διατήρηση και την αύξηση της καρποφορίας των ελαιόδεντρων,
• Αν επιτέλους σκοπεύει να προβεί στον εκσυγχρονισμό του ΕΛΓΑ με σκοπό να περιλαμβάνει τη διεύρυνση των ασφαλιστικών καλύψεων για τις καταστροφές που προκαλούνται από τις έκτακτες κλιματικές μεταβολές σε φυτικό και ζωικό κεφάλαιο, μεταξύ των οποίων είναι: η απώλεια παραγωγής στην ελιά είτε από μικροκαρπία είτε από ακαρπία των καρποφόρων δέντρων,
• Αν προτίθεται να αναλάβει πρωτοβουλία για την εκπόνηση μελέτης και κατάθεσης φακέλου επιστημονικά τεκμηριωμένου που να αφορά τη μείωση της παραγωγής ελιάς λόγω της ανομβρίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση,
• Αν προτίθεται να προβεί στην Αναθεώρηση του τρέχοντος ΣΣ και στην αύξηση της βασικής ενίσχυσης στην ελαιοκαλλιέργεια και
• Ποιες είναι οι θέσεις της Κυβέρνησης της ΝΔ για την ενίσχυση της ελαιοκαλλιέργειας στο πλαίσιο της Αναθεώρησης της ΚΑΠ της επομένης προγραμματικής περιόδου.

Μεγάλες αντιδράσεις έχει ξεσηκώσει η αδιαφορία του ΥπΑΑΤ για τα προβλήματα που υπάρχουν στην ελαιοκαλλιέργεια εξαιτίας της ξηρασίας που έχει πλήξει πολλές περιοχές της χώρας.

Οι ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Πελοποννήσου, της Κρήτης, της Στερεάς και της Βόρειας Ελλάδας μας μεταφέρουν εφιαλτικές εικόνες.

Παρόλα αυτά η ηγεσία του ΥπΑΑΤ δεν έχει αναλάβει καμιά πρωτοβουλία στήριξης της ελαιοκαλλιέργειας. Η δικαιολογία είναι ότι έχουμε πολλά στρέμματα καλλιέργειας στην χώρα μας και δεν μπορεί η κυβέρνηση να βρει κονδύλια αλλά επειδή δεν έχει και στοιχεία (δεν υπάρχουν σωστά μητρώα) αδυνατεί να καταθέσει στην ΕΕ σχετικό φάκελο με αποζημιώσεις.

Όσον αφορά την υπόλοιπη κυβέρνηση, με το μόνο που φαίνεται να ασχολείται είναι πόσο γρήγορα θα μειωθεί η τιμή παραγωγού στο ελαιόλαδο, ώστε να έχουμε πτώση της τιμής στο ράφι. Βλέπετε το κυβερνητικό αφήγημα είναι ότι ο υψηλός πληθωρισμός στα τρόφιμα οφείλεται μόνο στην αύξηση των τιμών παραγωγού.

Επιστολή προς όλα τα κόμματα

Ο κ. Γεώργιος Κατσούλης, πρόεδρος στον Σύνδεσμο Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Επιχειρήσεων Ελλάδας (Σ.Α.Σ.Ο.Ε.Ε), σε επιστολή του αναφέρει τα εξής:

Η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πρωτοφανή κρίση στον πρωτογενή τομέα, με την ελαιοκαλλιέργεια - τον πυλώνα της αγροτικής μας οικονομίας - να πλήττεται σοβαρά από την παρατεταμένη ανομβρία και την κλιματική κρίση. Οι συνέπειες αυτής της κατάστασης είναι εξαιρετικά ανησυχητικές, όχι μόνο για την παραγωγή ελαιολάδου, αλλά και για την κοινωνική συνοχή των αγροτικών περιοχών.

Τα μέλη μας από όλη την χώρα και ιδιαίτερα από τις ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Πελοποννήσου, της Κρήτης, της Στερεάς και της Βόρειας Ελλάδας μας μεταφέρουν εφιαλτικές εικόνες. Η ανομβρία έχει δημιουργήσει ένα εκρηκτικό μείγμα που απειλεί τη βιωσιμότητα των καλλιεργειών και τις οικονομίες των ελαιοπαραγωγικών περιοχών της χώρας. Χωρίς επαρκείς υποδομές για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων και με τη δημόσια διοίκηση να αποτυγχάνει να ανταποκριθεί στις προκλήσεις, οι παραγωγοί βρίσκονται χωρίς μηχανισμούς στήριξης και αποζημίωσης. Οι προοπτικές για τη μείωση της παραγωγής ελαιολάδου είναι σοβαρές, με αναμενόμενες απώλειες που μπορεί να φτάσουν σε δεκάδες εκατομμύρια ευρώ.

Η έλλειψη εργατικών χεριών έχει φτάσει σε ανησυχητικά επίπεδα. Η διαθεσιμότητα εποχιακών εργατών έχει μειωθεί κατά 40% τα τελευταία χρόνια, αναγκάζοντας πολλούς παραγωγούς να αφήσουν τα χωράφια τους ακαλλιέργητα ή να καθυστερήσουν τη συγκομιδή, με αποτέλεσμα απώλειες 15%-20% της παραγωγής. Η διαδικασία μετάκλησης εργατών από τρίτες χώρες είναι γραφειοκρατική και χρονοβόρα, καθυστερώντας την κάλυψη των αναγκών των παραγωγών.

Απαιτούμε την άμεση απλούστευση των διαδικασιών μετάκλησης και την ενίσχυση της αγροτικής παραγωγής μέσω κινήτρων για τη συμμετοχή νέων και γηγενών εργατών στον τομέα. Παράλληλα, η κυβέρνηση πρέπει να εκσυγχρονίσει τον ΕΛΓΑ και να εφαρμόσει άμεσα αποζημιωτικά μέτρα για τους πληγέντες παραγωγούς.

Επιπλέον, οι αγρότες αντιμετωπίζουν νέες υποχρεώσεις με τα mydata και τους πίνακες προσωπικού για τους εργάτες γης, οι οποίες, αντί να απλοποιούν τη διαδικασία, προσθέτουν επιπλέον διοικητικά βάρη και πρόστιμα.

Ζητούμε την αναγκαία αναθεώρηση αυτών των υποχρεώσεων ώστε να διευκολυνθεί η διαδικασία και να ενισχυθεί η παραγωγικότητα.

Ο Σύνδεσμος Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Επιχειρήσεων Ελλάδας (Σ.Α.Σ.Ο.Ε.Ε) απαιτεί από την κυβέρνηση και την αυτοδιοίκηση να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να δράσουν με αποφασιστικότητα:

1. Άμεση εφαρμογή αποζημιωτικών μέτρων για τους πληγέντες παραγωγούς με υποβολή τεκμηριωμένου αιτήματος προς την Ε.Ε όπως έπραξαν άλλες χώρες. Ο ΕΛΓΑ πρέπει να εκσυγχρονίσει τα εργαλεία του ώστε να ανταποκριθεί στις νέες συνθήκες.

2. Σχεδιασμός και υλοποίηση έργων υποδομής για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων. Είναι απαραίτητο να γίνουν έργα άρδευσης και ταμιευτήρες για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των καλλιεργειών.

3. Ενίσχυση και στήριξη της νέας γενιάς αγροτών με ουσιαστικά κίνητρα και προγράμματα εκπαίδευσης.

4. Δημιουργία κινήτρων για τη διατήρηση και προσέλκυση πληθυσμών στην ύπαιθρο, ώστε να αντιμετωπιστεί η δημογραφική κρίση.

5. Ανάπτυξη βιώσιμων καλλιεργητικών πρακτικών και ενσωμάτωσης ψηφιακών δεξιοτήτων για την ανθεκτικότητα της παραγωγής.

6. Στήριξη στα συνεργατικά σχήματα με μια ολοκληρωμένη προσέγγιση (νομοθετικά – χρηματοδοτικά – φορολογικά – ασφαλιστικά)

7. Απλούστευση της διαδικασίας μετάκλησης εργατών και κίνητρα για την ενασχόληση των γηγενών με τον πρωτογενή τομέα.

8. Θέσπιση βιώσιμων χρηματοδοτικών και ασφαλιστικών εργαλείων για την ανάπτυξη των αγροτικών εκμεταλλεύσεων.

9. Στήριξη της έρευνας και καινοτομίας στον τομέα της γεωργίας για την ανάπτυξη νέων, πιο ανθεκτικών καλλιεργειών και τεχνολογιών.

Η αδράνεια δεν είναι επιλογή. Η κρίση είναι παρούσα και απαιτεί άμεσες δράσεις.

Ο Σ.Α.Σ.Ο.Ε.Ε θα συνεχίσει να διεκδικεί λύσεις που θα στηρίξουν τους παραγωγούς, θα ενισχύσουν την τοπική οικονομία και θα διασφαλίσουν το μέλλον της γεωργικής παραγωγής σε όλες τις ελαιοπαραγωγικές περιοχές της χώρας.

Μειωμένη παραγωγή ελαιοκάρπου και για την επόμενη χρονιά

Για την ξηρασία στην ελαιοκαλλιέργεια ανακοίνωση του Αγροτικού Συλλόγου Φιλιατρών αναφέρει τα εξής:

Κύριοι, όπως σας είναι απόλυτα γνωστό η Ελλάδα πλήττεται από σοβαρή ξηρασία και μαζί με το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής, το οποίο μάλιστα επηρεάζει όλο το φάσμα των λειτουργιών στην ύδρευση έως και άρδευση, με απρόβλεπτες συνέπειες. Όσον αφορά την περιοχή αρμοδιότητας μας οπού ζούμε και εργαζόμαστε, την Τριφυλία Μεσσηνίας, στον τομέα της άρδευσης των καλλιεργειών και κυρίως στην ελαιοκαλλιέργεια η οποία είναι με διαφορά η πρώτη σε έκταση, η κατάσταση είναι απλά τραγική.

Βρισκόμαστε ήδη στην περίοδο ελαιοσυγκομιδής και ένα μεγάλο ποσοστό (οι πρώτες εκτιμήσεις λένε για 60-70 %) των κτημάτων που δεν αρδεύονται (ξερικές), βρίσκονται σε απελπιστική κατάσταση με αποτέλεσμα η παραγωγή να είναι μηδενική η ελάχιστη και ποιοτικά υποβαθμισμένη. Αυτό σημαίνει ότι ελαχιστοποιείται ή και μηδενίζεται η ακαθάριστη πρόσοδος των παράγωγων που αποτελεί για τους περισσοτέρους την μοναδική πηγή εισοδήματος, παρά τα αυξημένα κόστη που έχουν καταβάλει στην διάρκεια της χρονιάς.

Επιπρόσθετα, με τέτοιες συνθήκες απειλείται και η παραγωγή του επομένου έτους αλλά και το φυτικό κεφάλαιο. Τα αρδευόμενα κτήματα βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση, αλλά αυτό έχει απαιτήσει αρκετά μεγαλύτερο κόστος άρδευσης αλλά και όγκους νερού που δοκιμάζουν τα όρια όσων γεωτρήσεων παραμένουν ακόμη σε λειτουργία, αφού αρκετές έχουν πρακτικά μηδενίσει την παροχή τους.

Επειδή έστω και τώρα είναι ώρα για αποφάσεις και έργα προκειμένου να υπάρξει διαχείριση των προβλημάτων στο άμεσο μέλλον , ζητάμε επιτακτικά την ολοκλήρωση του έργου του φράγματος του Φιλιατρινού ποταμού με την τοποθέτηση - εγκατάσταση των δίκτυών άρδευσης (πρόκειται για πανευρωπαϊκή πρωτιά να έχεις έτοιμο φράγμα χωρίς δίκτυα) προκειμένου να συντελεστεί η πολυπόθητη άρδευση της Τριφυλίας.

Επίσης θεωρούμε ότι είναι απαραίτητο να βελτιωθεί ο κανονισμός του ΕΛΓΑ προκειμένου να μπορούν να ενταχθούν τέτοια φαινόμενα και να τυγχάνουν αποζημίωσης δεδομένου ότι θα εμφανίζονται συνέχεια τα επόμενα χρόνια λόγω κλιματικής αλλαγής.

Άμεση στήριξη μέσω του κρατικού προϋπολογισμού των ελαιοπαραγωγών που πλήττονται από την παρατεταμένη ξηρασία, αλλά και προετοιμασία φακέλου προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για κατ’ εξαίρεση έγκριση της ενίσχυσης, ζητά με παρέμβασή του ο βουλευτής Μεσσηνίας, Περικλής Μαντάς, από την κυβέρνηση.

Παράλληλα ζητά να υπάρξει επίσημη ενημέρωση αναφορικά με τα ποσά που αποδίδουν προς τον ΕΛΓΑ οι μεσσήνιοι ελαιοπαραγωγοί μέσω των εισφορών τους, καθώς και για τα ποσά των ενισχύσεων που αντίστοιχα έχουν λάβει κατά την περασμένη δεκαετία.

Ο κ. Μαντάς στην παρέμβασή του πραγματοποιεί αναφορά στις πολύ μεγάλες ζημιές λόγω ξηρασίας που εντοπίζονται σε πολλές ελαιοκαλλιέργειες της Μεσσηνίας, οι οποίες σε κάποιες περιπτώσεις αγγίζουν το 100% της παραγωγής, τη στιγμή που οι συνολικές εκτιμήσεις για τον νομό μιλούν για απώλεια παραγωγής άνω του 40%. «Είναι προφανές ότι βρισκόμαστε ενώπιον μιας πρωτόγνωρης και ιδιαίτερης κατάστασης, η οποία απειλεί καίρια το αγροτικό εισόδημα θέτοντας ζητήματα επιβίωσης για χιλιάδες μεσσηνιακές οικογένειες» τονίζει, ενώ ζητά τη λήψη έκτακτων μέτρων που θα διασφαλίσουν ότι η παραγωγή θα παραμείνει ενεργή και στο μέλλον.

Ο βουλευτής της ΝΔ επίσης αναφέρεται στο παράδειγμα της πρόσφατης έγκρισης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε ανάλογο αίτημα της ρουμανικής κυβέρνησης για παροχή έκτακτης στήριξης ύψους 400 εκ. ευρώ σε αγρότες που έχουν πληγεί από την ξηρασία. Σημειώνει ακόμα ότι η Επιτροπή έκρινε ότι η ενίσχυση είναι «απαραίτητη» και «αντίστοιχη των ζημιών που υπέστησαν οι αγρότες λόγω του ακραίου κλιματικού φαινομένου», καθώς και ότι είναι σύμφωνη με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς που διέπουν τις έκτακτες ενισχύσεις.

Κατά τον κ. Μαντά, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις και για την ελληνική πλευρά να αναλάβει αντίστοιχη πρωτοβουλία στήριξης των ελαιοπαραγωγών.

«Αφενός να προγραμματισθεί η άμεση ενίσχυση των ελαιοπαραγωγών από τον κρατικό προϋπολογισμό, αφετέρου να τεκμηριωθεί επαρκώς η ανάγκη αυτή προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή», σημειώνει χαρακτηριστικά, ζητώντας παράλληλα να λάβει επίσημη ενημέρωση για τα στοιχεία «που αφορούν στα ποσά που έχουν αποδοθεί από τους μεσσήνιους παραγωγούς ελαιολάδου ως ασφαλιστικές εισφορές προς τον ΕΛΓΑ κατά την περασμένη δεκαετία, καθώς και τα ποσά των αποζημιώσεων που έχουν λάβει κατά το ίδιο χρονικό διάστημα».

Αποζημιώσεις λόγω της φετινής ανομβρίας ζητούν οι ελαιοπαραγωγοί σε ψήφισμά τους, το οποίο υιοθετήθηκε ομόφωνα, στην συνάντηση που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη (30 Οκτωβρίου 2024), στην Χώρα της Μεσσηνίας.

Το ψήφισμα, που στάλθηκε προς τον πρωθυπουργό και την ηγεσία του ΥπΑΑΤ, αναφέρει τα εξής:

Την Τετάρτη, 30 Οκτωβρίου 2024, οι ελαιοκαλλιεργητές και εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης και παραγωγικών φορέων, που συγκεντρωθήκαμε στη Χώρα στην αίθουσα REX, από την ευρύτερη περιοχή της Μεσσηνίας, με θέμα τις καταστροφές από τους πρωτοφανείς θερινούς καύσωνες και την παρατεταμένη ανομβρία στην ελαιοκαλλιέργεια, αφού ανταλλάξαμε απόψεις και λάβαμε υπόψη μας ότι:

Εδώ και μια δεκαετία οι αλλαγή του κλίματος ζημιώνει σταθερά την καλλιέργεια της ελιάς αυξάνοντας παράλληλα το κόστος παραγωγής και την ανασφάλεια.

Ειδικότερα, φέτος το 2024, οι ελάχιστες χειμερινές βροχές συνδυαστικά με τους παρατεταμένους θερινούς καύσωνες και την συνεχιζόμενη ανομβρία έχουν δημιουργήσει μεγάλες ζημιές στην παραγωγή. Πολλά αγροτεμάχια δεν θα συγκομιστούν, εφόσον η ζημιά είναι 100% και με εκτιμήσεις μας η μέση απώλεια παραγωγής ξεπερνά το 50% ως την ώρα, και είναι βέβαιο ότι θα αυξηθεί αν δεν έχουμε γρήγορα βροχές.

Παράλληλα έχει ζημιωθεί και το φυτικό κεφάλαιο και σε πολλές περιπτώσεις είναι βέβαιο ότι δεν θα ανακάμψει, ακόμα και αν ο καιρός το 2025 εξελιχθεί φυσιολογικά, το οποίο δεν αναμένεται. Αν μάλιστα οι βροχές αργήσουν θα έχουμε ολοσχερή ξήρανση πολλών ελαιοδένδρων.

Οι περιοχές που έχουν υποστεί ζημιές είναι εντοπισμένες και οριοθετημένες από εμάς, όπως διαπίστωσε κλιμάκιο του ΕΛΓΑ, το οποίο μας επισκέφτηκε στις 18 Οκτωβρίου 2024.

Η οικονομία της ευρύτερης περιοχής της δυτικής Μεσσηνίας στηρίζεται στην παραγωγή ελαιολάδου, σχεδόν αποκλειστικά.

Συνεπώς τα τεράστιο οικονομικό πρόβλημα που αναμένεται, θα έχει και σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις και μάλιστα σε περιοχές που ήδη δοκιμάζονται από χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και το δημογραφικό πρόβλημα.

Απαιτούμε από την κυβέρνηση:

• Την άμεση αποζημίωση των παραγωγών που έχουν πληγεί με καταγραφή και εξατομίκευση των ζημιών (αποζημίωση των παραγωγών με βάση την απώλεια παραγωγής τους).
• Την αναθεώρηση και επικαιροποίηση του κανονισμού του ΕΛΓΑ ώστε να αποζημιώνει τις ζημιές από την ξηρασία και όλων των δυσμενών φαινομένων που πλήττουν τη γεωργία από την κλιματική κρίση.
• Άμεση σύσταση επιστημονικής τεχνικής ομάδας για την δρομολόγηση με διαδικασίες κατεπείγοντος αρδευτικών έργων, προσαρμοσμένων στις εδαφικές-γεωλογικές ιδιαιτερότητες και ανάγκες των περιοχών της δυτικής Μεσσηνίας.

Ως ελαιοπαραγωγοί και εκπρόσωποι αυτοδιοικητικών και παραγωγικών φορέων, εκφράζουμε τους έντονους φόβους και την αγωνία μας ότι αν δεν ληφθούν άμεσα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα υποστηρικτικά μέτρα, η γεωργία και δη η ελαιοκομία θα οδηγηθεί μοιραία σε κατάρρευση με ανυπολόγιστες συνέπειες, όχι μόνο για την ύπαιθρο αλλά για το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας.

Εκφράζουμε δε τη λύπη και αγανάκτησή μας, διότι τα παραπάνω ενώ συνεχώς διατυπώνονται από τον επιστημονικό κόσμο εδώ και πολλά χρόνια, οι κυβερνώντες δεν δείχνουν να συγκινούνται αφήνοντας τη γεωργία και τον αγροδιατροφικό τομέα στην τύχη του.

Από την πλευρά μας παραμένουμε σε ετοιμότητα προκειμένου να διεκδικήσουμε τα αυτονόητα. «Οι καιροί ου μενετοί…».

Ξεκίνησαν να συγκομίζονται σε κάποιες περιοχές της χώρας οι πρώτες ελιές της ποικιλίας Καλαμών.

Φέτος τα ελαιόδεντρα έχουν ταλαιπωρηθεί από την ξηρασία με αποτέλεσμα τα μεγάλα τεμάχια να είναι λίγα.

Οι πρώτες αναφορές από τους εμπόρους μιλάνε για τιμές παραγωγού στο 200άρι στα 1,30 έως 1,40 ευρώ το κιλό.

Πάντως ήδη στις λαϊκές αγορές έκαναν την εμφάνισή τους οι πρώτες φετινές ελιές Καλαμών, με τιμή για το μεγάλο μέγεθος στα 6 ευρώ το κιλό.

Στην περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας πολύ λίγες ποσότητες συγκομίζονται και οι παραγωγοί περιμένουν βροχές το επόμενο διάστημα για να βελτιωθεί έστω και τώρα το μέγεθος στις βρώσιμες ελιές.

Πολλά ψιλά τεμάχια έχει η Φθιώτιδα, ενώ ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Στυλίδας από το Νοέμβριο και ανάλογα πως θα εξελιχθεί η συγκομιδή αναμένεται να ανακοινώσει τιμοκατάλογο.

Στην Λακωνία οι παραγωγοί κάνουν λόγο για αυξημένη ποσότητα αλλά μικρά τεμάχια. Οι εκτιμήσεις μιλάνε για μια παραγωγή της τάξης των 50.000 τόνων αλλά επειδή θα είναι πολλές οι ψιλές ελιές θα οδηγηθούν κάποιες ποσότητες για ελαιοποίηση.

Χωρίς να φαίνεται ακόμη που θα κυμανθούν οι τιμές στο ελαιόλαδο, η Λακωνία αναμένεται φέτος να βγάλει παραγωγή περίπου στους 30.000 τόνους επιτραπέζιες ελιές ποικιλίας Καλαμών.

Ο κ. Τάσος Σουλτανόπουλος, γεωπόνος και παραγωγός ελιάς Καλαμών από την περιοχή της Αταλάντης, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «πολλές ελιές Καλαμών φαίνεται να έχουν μαύρο χρώμα αλλά ακόμη εσωτερικά δεν έχουν ωριμάσει.

Επίσης το χώμα έχει στεγνώσει σε τέτοιο βαθμό που παρά την άρδευση δεν μπορεί να φτάσει το νερό στους καρπούς και το δέντρο θέλει αυξημένες ποσότητες. Θα πρέπει να υπάρξει ενημέρωση στους ελαιοπαραγωγούς για το πως θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα με την ξηρασία που θα έχουμε τα επόμενα χρόνια.

Πολλοί παραγωγοί περιμένουν να δουν που θα πάει η αγορά στο ελαιόλαδο για να δουν τι θα κάνουν με τα ψιλά μεγέθη της Καλαμών. Πάντως η τιμή στο 200άρι ελιάς Καλαμών στα 1,40 ευρώ είναι πολύ χαμηλή και αν δεν αυξηθεί σε πολλές περιπτώσεις δεν θα υπάρξει συγκομιδή».

Μετά την Πελοπόννησο και η Κρήτη ζητά αποζημιώσεις για τους ελαιοπαραγωγούς λόγω της μεγάλης φετινής λειψυδρίας.

Την Τετάρτη, 23 Οκτωβρίου 2024, πραγματοποιήθηκε αυτοψία από τον Αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Οικονομίας Σταύρο Τζεδάκη και τον Προϊστάμενο του ΕΛΓΑ Κρήτης Νίκο Δασκαλάκη σε ελαιώνες της ΠΕ Ηρακλείου που έχουν πληγεί από την παρατεταμένη ξηρασία, συνοδευόμενοι από τον Εντεταλμένο Σύμβουλο της Περιφέρειας Πρίαμο Ιερωνυμάκη, τον Πρόεδρο Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ Μύρων Χιλετζάκη και τον Προϊστάμενο της Δ/νσης Αγροτικής Ανάπτυξης ΠΕΗ Γιάννη Ζηδιανάκη.

Κατά την αυτοψία διαπιστώθηκε το σοβαρό πρόβλημα λειψυδρίας που πλήττει κυρίως την ανατολική Κρήτη και έχει δημιουργήσει έντονο υδατικό στρες σε χιλιάδες ελαιόδενδρα, ιδιαίτερα σε περιοχές που δεν αρδεύονται.

Το πρωτόγνωρο φαινόμενο εκδηλώνεται στην καλύτερη περίπτωση με συρρίκνωση του ελαιοκάρπου ενώ όπου υπάρχει έντονη υδατική καταπόνηση παρατηρείται καρπόπτωση και κυρίως εκτεταμένες ξηράνσεις των βλαστικών μερών. Με αυτά τα δεδομένα, η φετινή παραγωγή δυστυχώς αναμένεται μειωμένη, αρκετές χιλιάδες ελαιόδενδρα θα χρειαστούν αρκετά χρόνια για να επανέλθουν σε πλήρη παραγωγή ενώ η κατάσταση θα επιδεινώνεται όσο παρατείνεται η ανομβρία στο νησί.

Μέλημα της Περιφέρειας Κρήτης είναι σε συνεργασία με την επιστημονική επιτροπή της, για την διαχείριση των εκτεταμένων προβλημάτων που προκλήθηκαν στις καλλιέργειες ελιάς και αμπέλου στην Κρήτη, να τεκμηριωθεί ο φάκελος και να διαμορφωθεί μια πρόταση με βάση την έκταση του προβλήματος ώστε να αναζητηθούν λύσεις για την αποζημίωση από την Πολιτεία και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Θυμίζουμε την περασμένη εβδομάδα εκπρόσωποι των αγροτικών συλλόγων από την Αρκαδία, τη Μεσσηνία και τη Λακωνία, πραγματοποίησαν διαμαρτυρία στον ΕΛΓΑ Τρίπολης για τις μεγάλες ζημιές που έχει προκαλέσει στους ελαιώνες τους η φετινή ξηρασία.

Τον δρόμο προς τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥπAAT και της ΕΕ παίρνει ο φάκελος για τον χαρακτηρισμό της κολοβής ελιάς της Λέσβου ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ).

Η παρουσίαση του φακέλου πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα του Περιφερειακού Συμβουλίου Βορείου Αιγαίου, την Τετάρτη (23 Οκτωβρίου 2024), παρουσία του Περιφερειάρχη Κώστα Μουτζούρη, της Αντιπεριφερειάρχη Αναστασίας Αντωνέλλη, του Διευθυντή Αγροτικής Οικονομίας, καθώς και ελαιοκαλλιεργητών – τυποποιητών της Λέσβου, από τον Σέρκο Χαρουτουνιάν, Καθηγητή Χημείας, στο Εργαστήριο Φυσιολογίας Θρέψεως & Διατροφής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ).

Ο φάκελος περιλαμβάνει την έρευνα που ολοκλήρωσε ΓΠΑ με το οποίο συνεργάζεται η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου και η οποία καταδεικνύει τα παραδοσιακά αλλά και τα οργανοληπτικά στοιχεία που δικαιολογούν τον χαρακτηρισμό ΠΟΠ της ελιάς κολοβής Λέσβου.

Έτσι η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, μετά από την σύνταξη φακέλου για τη Σαρδέλα Καλλονής Λέσβου, το Μελί Άναμμα Ικαρίας, το Άνυδρο ντοματάκι Χίου, των οποίων οι φάκελοι ήδη έχουν κατατεθεί και αναμένεται η έγκριση της ΕΕ, ήρθε η σειρά της ελιάς κολοβής Λέσβου να διεκδικήσει τον χαρακτηρισμό ΠΟΠ προϊόν.

Η επιτραπέζια «ΚΟΛΟΒΗ ΕΛΙΑ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ / KOLOVI ELIA MYTILINIS» είναι μια μεσόκαρπη ποικιλία ελιάς που καλλιεργείται κατά κύριο λόγο στο νησί της Λέσβου (για το λόγο αυτό ονομάζεται και Μυτιληνιά ελιά) και χρησιμοποιείται ευρέως από την τοπική γαστρονομία είτε ως βρώσιμη ελιά είτε για την παραγωγή ελαιολάδου.

Το μέσο βάρος καρπού είναι 3 - 4,5 γραμμάρια και η ελαιοπεριεκτικότητα του καρπού είναι γύρω στο 25%. Επίσης χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης ποικιλίας είναι η μεγάλη χρονική περίοδος της άνθησης (περίπου 3-4 εβδομάδες),γεγονός το οποίο,σε ευνοικές συνθήκες, εξασφαλίζει τη γονιμοποιήση μεγάλου ποσοστού ανθέων.

«Πάγο» βάζει το ΥπΑΑΤ στο αίτημα των Μεσσήνιων ελαιοπαραγωγών για αποζημιώσεις στις ζημιές από την παρατεταμένη ανομβρία και τους καύσωνες του καλοκαιριού.

Βέβαια ο ΕΛΓΑ ξέρει να εισπράττει κάθε χρόνο τις ασφαλιστικές εισφορές, που κατάντησαν ένα ακόμη «χαράτσι» για τους παραγωγούς, αφού δεν έχουν κανένα όφελος.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, το ΥπΑΑΤ δεν θέλει να ανοίξει την συζήτηση για να μην ζητάνε και άλλες περιοχές της χώρας αποζημιλώσεις.

Πάντως οι ελαιοπαραγωγοί της περιοχής φαίνονται οργισμένοι και, όπως δηλώνουν στον ΑγροΤύπο, μόνο κάνα χαλάζι περιμένουν για να αποζημιωθούν από τον ΕΛΓΑ.

Στην χώρα μας έχουμε και το εξής περίεργο ο ΕΛΓΑ δεν αποζημιώνει τις ζημιές από ξηρασία αλλά από μόνο από καύσωνα. Από την άλλη η ξηρασία αποζημιώνεται από τα ΚΟΑ - ΠΣΕΑ. Στην πράξη όμως δεν αποζημιώνεται τίποτα από τα δύο.

Τις προηγούμενες ημέρες στάλθηκε από τον ΑΕΣ Νηλέας επιστολή στον ΕΛΓΑ Τρίπολης, με κοινοποίηση στον αντιπεριφερειάρχη Μεσσηνίας και στην ΔΑΟΚ Κυπαρισσίας, στην οποία ανέφερε τις ζημιές που έχουν γίνει από την ξηρασία στην ελαιοκαλλιέργεια και στη συνέχεια ενημερώθηκαν οι βουλευτές του νομού.

Ακολούθησε νέα επιστολή, από τον Αγροτικό Σύλλογο Χανδρινού και Περιφέρειας, που κάνει λόγο για τεράστιες καταστροφές που έχουν υποστεί τα ελαιόδεντρα της ευρύτερης περιοχής του δήμου Πύλου Νέστορος από την παρατεταμένη ανομβρία, και τους καύσωνες του καλοκαιριού. Σε πολλές περιπτώσεις γίνεται λόγος ακόμη και για ζημιά που φτάνει στο 100% της παραγωγής. Με την ζημία να γίνεται μεγαλύτερη όσο συνεχίζεται η ανομβρία και η ζέστη. Μάλιστα απαιτεί να γίνει άμεσα η καταγραφή της ζημίας από τον ΕΛΓΑ και να αποζημιωθούν στο 100% και άμεσα οι παραγωγοί, χωρίς όρους και προϋποθέσεις.

Ο πρόεδρος στον Αγροτικό Σύλλογο Χανδρινού, Κώστας Αποστολόπουλος, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «το πρόβλημα αφορά μια μεγάλη περιοχή του Δήμου Πύλου Νέστορος, στην οποία τα ξηρικά χωράφια έχουν μεγάλη ζημιά. Δεν έβρεξε ούτε τον Σεπτέμβριο και τώρα εκτιμώ ότι και βροχές να έχουμε δεν πρόκειται να αλλάξει η κατάσταση. Ήδη υπάρχει πρόβλημα στην πρώιμη ποικιλία Μαυροελιά που τώρα γίνεται συγκομιδή αλλά και στην Κορωνέικη που η συγκομιδή θα ξεκινήσει από τα τέλη Οκτωβρίου».

Το θέμα έθεσε στον αρμόδιο υπουργό ΑΑΤ, Κώστα Τσιάρα, ο βουλευτής Περικλής Μαντάς στην πρόσφατη επίσκεψη που έκανε στο ΥπΑΑΤ, ενώ τις προηγούμενες ημέρες ανάλογη παρέμβαση είχε γίνει από τον βουλευτή Ιωάννη Λαμπρόπουλο.

Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) γνωστοποίησε την τιμή ελαιλάδου ελαιοκομικού έτους 2024-2025, για την εφαρμογή των διατάξεων της εισφοράς δακοκτονίας.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο, η εισφορά δακοκτονίας ορίζεται σε ποσοστό 2% επί της αξίας λαδιού που παράγεται.

Η εισφορά δακοκτονίας στις πωλούμενες χονδρικά από τους παραγωγούς ή τους εντολοδόχους αυτών ελιές, ορίζεται όπως και πριν σε ποσοστό 2% επί της τιμολογιακής αξίας πώλησής τους.

Η κατώτατη τιμή αναφοράς για τη χορήγηση ενίσχυσης για ιδιωτική αποθεματοποίηση για την κατηγορία ελαιολάδου Λαμπάντε (lampante) με ελεύθερη οξύτητα δύο βαθμών, για το ελαιοκομικό έτος 2024-2025, θα είναι 1.524 ευρώ/τόνο, η οποία θα λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της εισφοράς δακοκτονίας του λαδιού. Στο ανωτέρω ποσό αναλογεί ανά κιλό, εισφορά δακοκτονίας 1,524 x 2% = 0,030 ευρώ.

Σημειώνεται ότι το ποσό των 1.524 ευρώ /τόνο, μειώνεται κατά 36,70 ευρώ/τόνο για κάθε επιπλέον βαθμό οξύτητας.

Δείτε την εγκύκλιο (εδώ)

Η εισφορά αυτή προκειμένου για λάδι καταβάλλεται σε χρήμα από το πρόσωπο για λογαριασμό του οποίου γίνεται η έκθλιψη των ελιών στον ελαιοτριβέα. και όταν το πρόσωπο αυτό αρνείται, ο ελαιοτριβέας δικαιούται, να παρακρατήσει από το λάδι που παράχθηκε ποσότητα της οποίας η αξία υπολογιζόμενη με την τιμή χονδρικής πώλησης από τον παραγωγό κατά το χρόνο της έκθλιψης.

Αναγράφεται στην απόδειξη παροχής υπηρεσιών, η οποία εκδίδεται από τον ελαιοτριβέα μόλις τελειώσει η έκθλιψη των ελιών και αμέσως μετά τη σχετική ζύγιση του λαδιού που παράχθηκε.

Προκειμένου όμως για ελιές η εισφορά δακοτονίας αναγράφεται στο τιμολόγιο αγοράς που εκδίδεται από τον αγοραστή ή στην εκκαθάριση που εκδίδεται, όταν πρόκειται για πώληση ελιών από επιτηδευματία για λογαριασμό του παράγωγου.

Στις περιπτώσεις που ο πωλητής των ελιών παραγωγός έχει υποχρέωση από τις διατάξεις του Κ.Φ.Σ., έκδοσης του τιμολογίου, η εισφορά δακοκτονίας δεν είναι απαραίτητο να αναγράφεται σ' αυτό, γιατί βαρύνει τον ίδιο τον εκδότη του τιμολογίου.

Επίσης να θυμήσουμε ότι οι επιχειρήσεις παραγωγής, τυποποίησης και εμπορίας ελαιόκαρπου και ελαιόλαδου από 1 Δεκεμβρίου υποχρεούνται να εκδίδουν ψηφιακά παραστατικά διακίνησης και να διαβιβάζουν τα δεδομένα τους στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA.

Σε περίπτωση μη έκδοσης παραστατικών διακίνησης, το πρόστιμο ανέρχεται:

• στα πεντακόσια (500) ευρώ ανά φορολογικό έλεγχο, αν η επιχείρηση τηρεί απλογραφικό λογιστικό σύστημα ή
• στα χίλια (1.000) ευρώ ανά φορολογικό έλεγχο, αν η επιχείρηση τηρεί διπλογραφικό λογιστικό σύστημα.

Το μέλλον του παραδοσιακού ελαιώνα ήταν το κύριο θέμα του διαδραστικού συμποσίου Oliday που πραγματοποιήθηκε, για δεύτερη συνεχή χρονιά, στις 27 και 28 Σεπτεμβρίου, στη Χώρα της Μεσσηνίας.

Τη διοργάνωση της ημερίδας έκανε ο ΑΕΣ - ΟΠ Νηλέας. Ο ΑγροΤύπος έκανε αισθητή την παρουσία του και ήταν χορηγός επικοινωνίας της εκδήλωσης.

Η πρώτη ημέρα, Παρασκευή (27 Σεπτεμβρίου), περιλάμβανε ξενάγηση των μαθητών στον ελαιώνα και γευσιγνωσία ελαιολάδου.

Τη δεύτερη μέρα, Σάββατο (28 Σεπτεμβρίου), πραγματοποιήθηκε διάλογος για το μέλλον του παραδοσιακού ελαιώνα. Εισηγητές από όλη την Ελλάδα θα κατέθεσαν τις απόψεις τους για τη θέση του ελληνικού ελαιώνα στον παγκόσμιο ελαιοκομικό χάρτη και αναφέρθηκαν στις προκλήσεις, τις απειλές και τις ευκαιρίες που έχει ο παραδοσιακός ελαιώνας.

Κατά την ομιλία του ο πρόεδρος του ΑΕΣ-ΟΠ Νηλέας κ. Γιώργος Κόκκινος, στην ομιλία του αναφέρθηκε στην εξάπλωση σε παγκόσμιο επίπεδο των συστημάτων καλλιέργειας πυκνής φύτευσης εις βάρος των παραδοσιακών ελαιώνων.

«Το 2050 προβλέπεται ότι το 77% της παγκόσμιας παραγωγής ελαιολάδου θα παράγεται από εντατικούς ελαιώνες. Αυτή είναι η μια πτυχή του προβλήματος. Η άλλη είναι η κλιματική κρίση που απειλεί το μέλλον μας. Οι συνάδελφοι το γνωρίζουν πολύ καλά. Οι πρόσφατες βροχοπτώσεις δεν ήταν σε όλη την περιοχή. Οι ζημιές του ελαιοκάρπου από τις μετρήσεις που κάναμε φτάνουν στο 80% στις περιοχές που δεν έχει βρέξει και σε πολλές περιπτώσεις οι ελαιοπαραγωγοί δεν θα κάνουν καν συγκομιδή», ανέφερε ο κ. Κόκκινος.

Και πρόσθεσε: Δεν θέλουμε να κάνουμε διαπιστώσεις του προβλήματος αλλά το ζητούμενο είναι τι κάνουμε για την λύση του προβλήματος. Ο συνεταιρισμός έχει νέα μέλη και θα είναι καταστροφικό να αναγκαστούν αυτοί οι άνθρωποι να εγκαταλείψουν την ύπαιθρο. Έχουμε όλοι μια τεράστια ευθύνη να μην αφήσουμε τους νέους ανθρώπους να εγκαταλείψουν την γεωργία. Πολλοί διαμαρτύρονται για τις υψηλές τιμές ελαιολάδου. Κανένας ελαιοπαραγωγός δεν έβαλε χρήματα στην τσέπη του από αυτή την αύξηση της τιμής. Αντίθετα είχαμε μια αύξηση του κόστους καλλιέργειας και θα το δούμε μπροστά μας αυτό. Αρχές Ιουλίου είχαμε μια εποικοδομητική συζήτηση με τον Περιφερειάρχη και καταθέσαμε τις προτάσεις μας. Πιστεύω ότι σε κάθε πρόβλημα υπάρχουν λύσεις αρκεί να κάτσουμε όλοι μαζί για να τις βρούμε».

Από την πλευρά του ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου, Δημήτρης Πτωχός, αναφέρθηκε στην ανάγκη δημιουργίας ενός ισχυρού brand name στο ελαιόλαδο της Πελοποννήσου. «Η ποιότητα του ελαιολάδου της περιφέρειας μας είναι γνωστή σε όλο τον κόσμο. Δεν αρκεί αυτό αλλά θα πρέπει να ενσωματώσουμε την καινοτομία σε κάθε στάδιο της παραγωγής του. Θα πρέπει να συνδέσουμε την παραγωγή με τον τουρισμό και της πολιτισμικής μας ταυτότητας. Οι τουρίστες να έρχονται όχι μόνο για να απολαύσουν το ελαιόλαδό μας αλλά για να ζήσουν μια εμπειρία ζωής. Πρέπει να προχωρήσουμε στην παραγωγή βιώσιμων πρακτικών ελαιοκαλλιέργειας ακολουθώντας παραδείγματα και πρακτικές από άλλες χώρες που τα έχουν καταφέρει (π.χ. Ιταλία). Πρέπει να επενδύσουμε σε καμπάνιες προώθησης. Μπορούμε να χτίσουμε ένα πρότυπο βιολογικής καλλιέργειας που να σέβεται το περιβάλλον και την βιοποικιλότητα του τόπου μας. Η αειφορία είναι μια ανάγκη. Για να γίνουν όλα αυτά όμως θα πρέπει να στηρίξουμε τους ελαιοπαραγωγούς και να ενισχύσουμε τις υποδομές. Όμως στην προσπάθεια για τη δημιουργία ενός Place Brand δεν έχουμε ακόμη τον αριθμό των παραγωγών που θα θέλαμε να συμμετέχουν με τις δικές τους προτάσεις και ιδέες. Για αυτό σας καλώ να συμμετέχετε προκειμένου να σας ακούσουμε και να ενσωματώσουμε τις προτάσεις σας στην στρατηγική μας».

Η κα Χριστίνα Στριμπάκου, συνιδρύτρια της εταιρείας παραγωγή εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου LIA Cultivators, ενός προϊόντος υψηλής ποιότητας που προέρχεται από τους οικογενειακούς ελαιώνες στα Φιλιατρά, αναφέρθηκε στην προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα σύγχρονο μοντέλο βιώσιμης μικρής παραγωγικής μονάδας στην σημερινή εποχή και στις δυσκολίες που υπάρχουν. Στην συνέχεια αναφέρθηκε στην σημασία της ορολογίας παραδοσιακός ελαιώνας. Στην χώρα μας επίσημα αναγνωρισμένος είναι ο παραδοσιακός ελαιώνας της Άμφισσας που έχει δέντρα ηλικίας τριών χιλιάδων χρόνων και της Μαρώνειας στους πρόποδες του Ισμάρου. Στην Μεσσηνία έχουμε αναφορές στις μοναδικές αιωνόβιες ελιές αλλά μπορεί να αποφασίσουμε ότι είναι ένας παραδοσιακός ελαιώνας και να ενταχθεί στην UNESCO. Το ηλικιακό πρόβλημα είναι σημαντικό, αφού στην χώρα μας οι αγρότες που είναι μικρότεροι των 35 ετών με πλήρη γεωργικά εκπαιδευση αποτελούν μόλις 2,9%, έναντι 21,7% στην ΕΕ. Η ελαιοκαλλιέργεια αντί να θεωρείται σαν μια επιχειρηματική ευκαιρία εκλαμβάνεται σαν μια κατώτερη αγροτική εργασία. Τα ελαιοτριβεία από την άλλη θα πρέπει να στραφούν στην παραγωγή ενός ποιοτικού προϊόντος και όχι να ρίχνουν βάρος μόνο στην ποσότητα. Δεν θα πρέπει να θεωρείται επιτυχία όταν ελαιοτριβεία και ομάδες παραγωγών διαθέτουν μεγάλες ποσότητες χύμα ελαιολάδου (βυτίο) στους Ιταλούς και να πουλάνε κάποια λεπτά παραπάνω το προϊόν. Το να πουλάς ένα επώνυμο προϊόν είναι δύσκολο και θα πρέπει να λειτουργούμε σαν ομάδα. Κάποιος να αναλάβει την παραγωγή του και κάποιος την πώλησή του.

Ο κ. Φώτης Μαθιός, ελαιοπαραγωγός και μέλος του ΔΣ του ΑΕΣ - ΟΠ Νηλέας, αναφέρθηκε στις δυσκολίες που έχει ένας ελαιοπαραγωγός που μάλιστα ασχολείται με την βιολογική καλλιέργεια. Τόνισε ότι οι συνεταιρισμοί είναι η μόνη λύση για να καταφέρει να αποκτήσει ένα προϊόν την υπεραξία που του αρμόζει. Σε λίγες ημέρες θα ξεκινήσει η νέα συγκομιδή αλλά πολλοί παραγωγοί δεν θα καταφέρουν να την κάνουν λόγω της ξηρασίας. Αυτοί που θα καταφέρουν να την κάνουν θα έχουν πρόβλημα με την έλλειψη εργατικού δυναμικού. Υπάρχουν ελαιώνες που η διαδικασία της ελαιοσυλλογής γίνεται χειρωνακτικά και αυτοί οι ελαιώνες κινδυνεύουν σήμερα με εγκατάλειψη λόγω του αυξημένου κόστους καλλιέργειας. Για να είναι βιώσιμη η παραδοσιακή ελαιοκαλλιέργεια θα πρέπει να αξιοποιήσουμε τα ύδατα. Επίσης οι παραγωγοί θα πρέπει να έχουν εύκολη πρόσβαση σε οικονομικά εργαλεία για να μπορούν να κάνουν επενδύσεις.

Η κα Sheila Darmos, συνιδρύτρια του αγροκτήματος Νότιο Σέλας (Southern Lights) στην Λακωνία, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός εκπαίδευσης και διαχείρισης της γης, που έχει ως σκοπό την ενεργή αναγέννηση των οικοσυστημάτων. Μίλησε για την αναγεννητική γεωργία και την αγροδασοπονία. Όπως ανέφερε η αγροοικολογία αποτελεί την μετάβαση προς μια βιώσιμη, φιλική για το κλίμα και τα οικοσυστήματα γεωργία. Παρατήρησε με τα χρόνια ότι με αυτή τη νέα μέθοδο καλλιέργειας ο ελαιώνας γίνεται πιο ανθεκτικός σε ξηρασία και σε απειλές από έντομα. «Είμαστε ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που ξεκινήσαμε από το 2021 το πρόγραμμα διάδοσης της αναγεννητικής γεωργίας, έχουμε μεταφράσει ενημερωτικό υλικό και δημιουργούμε πιλοτικά αγροκτήματα», τόνισε.

Ο Δρ. Θεόδωρος Ζαχαριάδης, Καθηγητής και Πρόεδρος στο Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης, Αγροδιατροφής και Διαχείρισης Φυσικών Πόρων στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, αναφέρθηκε στα προβλήματα μη σωστής άρδευσης και στους υπέρμετρους ψεκασμούς. Μόνο στην Πελοπόννησο έχουμε μείωση 36% της καλλιεργήσιμης έκτασης. Ακόμη αναφέρθηκε στα προβλήματα της μειωμένης παραγωγικότητας στην χώρα μας που οφείλονται στις μειωμένες επενδύσεις που γίνονται στον αγροτικό τομέα της χώρας μας. Η γεωργία ακριβείας βοηθά την μείωση των εκροών και την βελτίωση της απόδοσης. Επίσης με νέες τεχνολογίες κάνουμε ορθολογική άρδευση και μπορούμε να έχουμε σημαντικά οφέλη στο κόστος αλλά και να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή.

Η αναγεννητική γεωργία είναι σίγουρο ότι θα μας απασχολήσει στο μέλλον και εντάχθηκε στην ΚΑΠ. Μίλησε επίσης για ελαιοτριβεία που με τις νέες τεχνολογίες θα είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες που υπάρχουν με στόχο την καλύτερη ποιότητα του ελαιολάδου που θα παράγουν. Η νέα τεχνολογία μπορεί να προσαρμοστεί στον παραδοσιακό ελαιώνα και να δώσει πολλά θετικά αποτελέσματα.

Ο Δρ. Βασίλειος Γκισάκης, ερευνητής στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ στην Καλαμάτα, ανέφερε την ανάγκη για πιστοποιημένο προβασικό υλικό που δίνει πιστοποιημένες ελιές. Ακλόμη ανέφερε ότι ο ελαιώνας θα πρέπει να δίνει έμφαση στις φιλοπεριβαλλοντικές δράσεις αλλά θα πρέπει να είναι και βιώσιμος. Τόνισε την προστιθέμενη αξία που έχει ο παραδοσιακός ελαιώνας, που έχει να κάνει με το περιβάλλον αλλά και την ποιότητα του ελαιολάδου που παράγει. Η αγροοικολογία δεν αφορά μόνο τα λιγότερα εφόδια (π.χ.λιπάσματα κ.α.) αλλά είναι μια διαφορετική προσέγγιση στην καλλιέργεια.

Μια βασική αρχή που θα πρέπει να γνωρίζουν οι παραγωγοί είναι ότι η μείωση της βιοποικιλότητας μειώνει την παραγωγικότητα. Ακόμη ανέφερε ότι «ο παραγωγός θα πρέπει να έχει δίπλα του τον ερευνητή και μαζί να δουλεύουν στο πεδίο. Έτσι θα μπορέσουμε να έχουμε καλά αποτελέσματα στην έρευνα».