Σε δύο άρθρα του νομοσχεδίου «Κύρωση Κώδικα εμμέσων φόρων επί των συναλλαγών του πεδίου εφαρμογής του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, καθώς και λοιπών εμμέσων φόρων», που κατατέθηκε στην Βουλή, ξεκαθαρίζεται το θέμα της εισφοράς δακοκτονίας.
Συγκεκριμένα στα σχετικά άρθρα του νομοσχεδίου γίνεται η κωδικοποίηση της εισφοράς δακοκτονίας και αναφέρονται τα υπόχρεα πρόσωπα της πληρωμής.
Άρθρο 50
Επιβολή εισφοράς δακοκτονίας
Για την κάλυψη μέρους των πραγματοποιούμενων δαπανών ομαδικής καταπολέμησης του δάκου ή του λεκανίου της ελιάς, που ενεργείται σύμφωνα με το ν.δ. 2413/1953 (Α’ 125), επιβάλλεται εισφορά στο παραγόμενο ελαιόλαδο και επί των ελαιών που πωλούνται χονδρικά από παραγωγούς ή από τους εντολοδόχους τους, και προέρχονται από περιοχές στις οποίες ενεργήθηκε ομαδική καταπολέμηση του δάκου ή του λεκανίου. Η εισφορά ορίζεται σε ποσοστό δυο τοις εκατό (2%) επί της αξίας του ελαιόλαδου που παράγεται, υπολογιζόμενης με τη μικρότερη τιμή συγκέντρωσης (παρέμβασης) μεταξύ εκείνων που καθορίζονται για τις ποιότητες των βρώσιμων ελαιόλαδων (τιμή παρέμβασης ποιοτικής κατηγορίας SEMIFINE ή CURANTE) κατά τον χρόνο της παραγωγής και σε ποσοστό δυο τοις εκατό (2%) επί της αξίας των ελιών που πωλούνται χονδρικά από τους παραγωγούς ή τους εντολοδόχους τους.
2. Η εισφορά της παρ. 1 οφείλεται και για το ελαιόλαδο που παράγεται από την έκθλιψη των ελιών που παράγονται από φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που είναι κάτοχος ή εκμεταλλευτής ελαιοτριβείου ή ελαιοπιεστηρίου.
3. Δεν υπάγεται στην εισφορά του παρόντος άρθρου το ελαιόλαδο που παράγεται από ελιές που αποδεδειγμένα έχουν υπαχθεί στην εισφορά αυτή καθώς και το ελαιόλαδο που παραδίδεται στον ελαιοτριβέα ως εκθλιπτικό δικαίωμα. Ομοίως, δεν υπόκεινται στην εισφορά αυτή το ελαιόλαδο και οι ελιές που προέρχονται από περιοχές στις οποίες η καταπολέμηση του δάκου ή του λεκανίου της ελιάς ενεργήθηκε με μέριμνα και δαπάνες των παραγωγών ή των συνεταιριστικών οργανώσεών τους.
4. Η εισφορά της παρ. 1 βαρύνει, στην περίπτωση του ελαιόλαδου, το πρόσωπο για λογαριασμό του οποίου διενεργείται η έκθλιψη των ελιών και στην περίπτωση ελιών τον πωλητή αυτών παραγωγό. Αυτός υπέρ του οποίου διενεργείται η έκθλιψη των ελιών
υποχρεούται να καταβάλει στον ελαιοτριβέα την οφειλόμενη για το ελαιόλαδο εισφορά. Σε περίπτωση άρνησης καταβολής, ο ελαιοτριβέας δικαιούται να παρακρατήσει από το παραχθέν ελαιόλαδο ποσότητα η αξία της οποίας, βάσει τιμής χονδρικής πώλησης από τον
παραγωγό κατά τον χρόνο της έκθλιψης και στον τόπο της έκθλιψης, είναι ίση με το ποσό της οφειλόμενης εισφοράς, υποχρεούμενος να καταβάλει στη Φορολογική Διοίκηση τη σχετική εισφορά σε χρήμα.
Άρθρο 51
Υπόχρεα πρόσωπα, χρόνος και τρόπος απόδοσης και είσπραξης της εισφοράς
1. Υπόχρεος για την καταβολή της εισφοράς στη Φορολογική Διοίκηση σύμφωνα με το άρθρο 50 είναι, προκειμένου για πωλούμενες ελιές, ο, σύμφωνα με τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, υπόχρεος έκδοσης τιμολογίων αγοράς ή τιμολογίων πωλήσεως ή εκκαθαρίσεων επί πωλήσεων για λογαριασμό του παραγωγού, και, προκειμένου για ελαιόλαδο αυτός που ενεργεί την έκθλιψη των ελιών.
2. Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ορίζεται ο χρόνος και ο τρόπος καταβολής της εισφοράς του άρθρου 50, τα στοιχεία που υποβάλλονται στη Φορολογική Διοίκηση, ο τρόπος και ο χρόνος υποβολής τους, και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του άρθρου αυτού
Για ακόμη μια φορά η ελληνική κυβέρνηση δείχνει να αδιαφορεί για την καλλιέργεια της ελιάς στην χώρα μας.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, η ελαιοκαλλιέργεια δεν θα χρηματοδοτηθεί από τα 142,7 εκατ. ευρώ του Μέτρου 23, που αφορά αποζημιώσεις για την μείωση παραγωγής, το 2024, άνω του 30%.
Επίσης να αναφέρουμε ότι η ελιά δεν έχει χρηματοδοτηθεί από κάποιο de minimis. Όλη αυτή η κατάσταση έχει φέρει μεγάλη αναταραχή και οργή στους ελαιοπαραγωγούς προς το ΥπΑΑΤ και κυρίως προς τον Γενικό Γραμματέα, Γιώργο Στρατάκο, που είναι γεωπόνος από την Λακωνία και γνωρίζει καλά τον κλάδο του ελαιολάδου και της ελιάς.
Ο κ. Μύρων Χιλετζάκης, Αντιπρόεδρος ΕΑΣ Ηρακλείου και πρόεδρος Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «περιμέναμε ότι η ελιά θα ήταν μέσα στο «πακέτο» του Μέτρου 23 και θα ήταν στον φάκελο που κατατέθηκε από το ΥπΑΑΤ στις Βρυξέλλες. Αυτό που γίνεται στην καλλιέργεια της ελιάς στην Ελλάδα είναι μια αδικία και δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία.
Έχω μια εύλογη παρατήρηση και απορώ πως δεν την σκέφτηκε η ηγεσία του ΥπΑΑΤ. Μας λένε συνεχώς από το ΥπΑΑΤ ότι τα 142,7 εκατ. ευρώ είναι πολύ λίγα για την καλλιέργεια της ελιάς στην χώρα μας.
Κάνουν λάθος όμως γιατί τα χρήματα αυτά αφορούν αποζημιώσεις για μείωση της παραγωγής. Δεν αφορά δηλαδή όλαα τα ελαιόδεντρα που έχει καταγεγραμμένα η χώρα μας αλλά μόνο τα «παραγωγικά» ελαιόδεντρα. Το γεγονός ότι έχουμε δέντρα δεν σημαίνει ότι είναι όλα παραγωγικά.
Η στρεμματική ενίσχυση δίνεται στο παραγωγικό ελαιόδεντρο και με βάση τα παραστατικά πώλησης του προϊόντος (ελαιόλαδο ή ελιά) που καταθέτει ο παραγωγός στην ΑΑΔΕ. Επιλέξιμοι είναι οι παραγωγοί οι οποίοι σύμφωνα με τα παραστατικά πώλησης που διαθέτουν φαίνεται να έχουν απώλεια παραγωγής. Δεν αφορά τα εγκαταλελειμμένα ελαιόδεντρα της χώρας μας.
Δεν είναι δυνατόν για ένα τέτοιο προϊόν με τόσο μεγάλη ιστορίας και παράδοση, να έχει αυτή την αντιμετώπιση. Θα πρέπει να ξαναδούν στο ΥπΑΑΤ με ευλάβεια αυτό που έκαναν με την ελαιοκαλλιέργεια και να το διορθώσουν άμεσα».
Από την πλευρά του ο κ. Γιώργος Κόκκινος, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ελαιοπαραγωγών «Νηλέας» από την Μεσσηνία, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι είναι φοβερό αυτό που συμβαίνει με την ελαιοκαλλιέργεια στην χώρα μας.
Μας λένε για το ελαιόλαδο ότι είναι ένα εθνικό προϊόν και είναι ο «πράσινος χρυσός» αλλά είναι μόνο λόγια. Στην πράξη φαίνεται ότι η πολιτεία δεν θέλει να στηρίξη της ελαιοκαλλιέργεια.
Θα έπρεπε να κάνανε διαχωρισμό στις ζώνες καλλιέργειας και να στήριζαν οικονομικά τους ελαιοκαλλιεργητές που είχαν απώλεια στην παραγωγή τους. Με τις φετινές χαμηλές τιμές στο ελαιόλαδο είναι θέμα βιωσιμότητας να στηριχθούν οι ελαιοπαραγωγοί.
Στην περιοχή μας υπάρχει συγκεκριμένη ζώνη στην οποία τα ξηρικά ελαιόδεντρα έχουν μεγάλο πρόβλημα απώλειας παραγωγής. Μάλιστα έχουμε συμφωνήσει με τη ΔΑΟΚ Τριφυλίας και σε συνεργασία μαζί της κάναμε οριοθέτηση της ζημιάς».
Νέες πωλήσεις ελαιολάδου είχαμε τις προηγούμενες ημέρες στην Λακωνία και στην Κρήτη. Με το σταγονόμετρο γίνονται οι εμπορικές πράξεις στην χώρα μας.
Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Βλαχιώτη, στη Λακωνία, ήρθε σε εμπορική συμφωνία για την πώληση ενός βυτίου έξτρα παρθένου ελαιολάδου.
Ο κ. Παναγιώτης Βαρελάς, πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Βλαχιώτη Λακωνίας, δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο τα εξής: «ήρθαμε σε συμφωνία μετά από διαγωνισμό για την πώληση 1 βυτίου έξτρα παρθένου ελαιόλαδου στην τιμή των 4,95 ευρώ το κιλό».
Επίσης ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Εμπάρου προχώρησε στην πώληση ενός βυτίου (35 τόνοι) στην τιμή των 4,76 ευρώ το κιλό συν ΦΠΑ. Το ελαιόλαδο δόθηκε με απευθείας διαπραγμάτευση και όχι μέσω διαγωνισμού, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του συνεταιρισμού κ. Γιώργος Περογιαννάκης.
Είχε προηγηθεί αυτό τον μήνα ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Αιγιών, που συμφώνησε στην πώληση έξτρα παρθένου ελαιόλαδου, στην τιμή των 4,825 ευρώ το κιλό.
Θα ακολουθήσουν τις επόμενες ημέρες και άλλοι διαγωνισμού πώλησης ελαιολάδου από συνεταιρισμούς.
Βέβαια οι τιμές αυτές είναι πολύ χαμηλότερες σε σχέση με τις αντίστοιχες τιμές, του 2023, αυτής της περιόδου, που ήταν στα 5,20 ευρώ το κιλό. Σε σχέση με τις περσινές είναι μειωμένες στο μισό.
Πολλοί όμως είναι οι παραγωγοί που πιέζονται να πουλήσουν καθώς η ακρίβεια δημιουργεί πρόσθετες ανάγκες ρευστότητας.
Μπορεί όμως οι τιμές στο χωράφι να έπεσαν σε σχέση με πέρσι αλλά ακόμη δεν έχουμε δει μείωση των τιμών στο ράφι για τον καταναλωτή.
Όσον αφορά το ΥπΑΑΤ «ξέχασε» τις υποσχέσεις που έδινε για καταγραφή των ποσοτήτων πώλησης του ελαιολάδου στην χώρα μας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η κρατική Υπηρεσία Πληροφοριών και Ελέγχου Τροφίμων (AICA), με καλούς ρυθμούς συνεχίζεται η παραγωγή ελαιολάδου στην Ισπανία.
Η παραγωγή ελαιολάδου, τον Φεβρουάριο, έφτασε τους 150.769 τόνους, ενώ η συνολική μέχρι στιγμής ισπανικής παραγωγή της φετινής περιόδου ανέρχεται στους 1.391.020 τόνους.
Από αυτή την ποσότητα, οι 551.936 τόνοι ελαιολάδου έχουν παραχθεί στην επαρχία της Χαέν μέχρι στιγμής αυτή τη σεζόν.
Όσον αφορά τις ισπανικές εξαγωγές παραμένουν σε σταθερά επίπεδα και ανήλθαν τον μήνα Φεβρουάριο στους 110.000 τόνους. Οι προβλέψεις αναφέρουν ότι θα μείνουν σε αυτά τα επίπεδα και για τους επόμενους μήνες.
Τα ισπανικά αποθέματα μέχρι σήμερα υπολογίζονται σε 1.100.100 τόνους, εκ των οποίων οι 884.020 τόνοι βρίσκονται στα ελαιοτριβεία, 200.100 τόνοι στα συσκευαστήρια και 16.00 τόνοι τα κοινοτικά αποθέματα (Olivarero Communal Heritage).
Στο μεταξύ, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του συστήματος τιμών Poolred, στην Ισπανία, από τις 3 έως τις 9 Μαρτίου 2025, η μέση τιμή παραγωγού για το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο ήταν στα 4,103 ευρώ το κιλό, του παρθένου στα 3,606 ευρώ το κιλό και του λαμπάντε στα 3,350 ευρώ το κιλό.
Σε χαμηλά επίπεδα παραμένουν οι τιμές παραγωγού στο ελαιόλαδο στην χώρα μας, ενώ ανησυχητική είναι η αύξηση της παραγωγής που έχουμε στις τρίτες χώρες.
Να επισημάνουμε η πολιτική που ακολουθεί η Κομισιόν έχει σαν αποτέλεσμα από τις περισσότερες χώρες της Μεσογείου να εισάγεται χωρίς δασμούς το ελαιόλαδο στην αγορά της ΕΕ.
Πάντως για τις χαμηλές τιμές παραγωγού στην χώρα μας μεγάλη ευθύνη φαίνεται να έχει και το ΥπΑΑΤ.
Ο ελαιοπαραγωγός, αντιπρόεδρος ΕΑΣ Ηρακλείου και πρόεδρος Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ, Μύρων Χιλετζάκης, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι οι τιμές του ελαιολάδου παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα το τελευταίο χρονικό διάστημα, καθώς έχουμε μία μέση τιμή σε όλη τη χώρα στα 4,5 ευρώ. Μιλάμε για τιμή κάτω του κόστους.
Ευθύνη για αυτή την εικόνα της αγοράς έχει σε μεγάλο βαθμό η ηγεσία του ΥπΑΑΤ. Έχουμε αναφερθεί στο παρελθόν ότι συνεχίζει το ΥπΑΑΤ να μην χρησιμοποιεί τα δεδομένα της myDATA της ΑΑΔΕ για τις πωλήσεις ελαιολάδου στην χώρα μας.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μην έχουν πλήρη εικόνα οι Έλληνες ελαιοπαραγωγοί για την εμπορία και τα αποθέματα ελαιολάδου. Στην ουσία οι ελαιοπαραγωγοί στην χώρα μας «πουλάνε στα τυφλά».
Αν δούμε όμως τους ανταγωνιστές μας στην ΕΕ, Ιταλούς και Ισπανούς, βγάζουν επίσημα στοιχεία, με ανακοινώσεις των Υπουργών Γεωργίας, στα οποία αναφέρουν την παραγωγή, τις πωλήσεις και τα αποθέματα του ελαιολάδου. Μάλιστα στην Ιταλία αναφέρουν αναλυτικά τις ποσότητες ελαιολάδου που έχουν στις αποθήκες τους και αν είναι από Ιταλία ή από άλλη χώρα της ΕΕ (κυρίως ελληνικό).
Για αυτό καταγγέλλω το ΥπΑΑΤ ότι δεν θέλει να ασχοληθεί με την ελληνική ελαιοκαλλιέργεια.
Έχω επίσης αναφερθεί στο αδασμολόγητο ελαιόλαδο από τρίτες χώρες, το οποίο επηρεάζει το εμπόριο λαδιού στην Ελλάδα. Χρειάζεται λήψη μέτρων για την ανησυχητική αυτή κατάσταση, για την οποία ευθύνεται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Όμως ούτε η ηγεσία του ΥπΑΑΤ αναδεικνύει το πρόβλημα στο Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ στις Βρυξέλλες».
Προβλέψεις παραγωγής ελαιολάδου
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με στοιχεία από τα ίδια τα κράτη μέλη της ΕΕ και από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου (IOC), η παγκόσμια παραγωγή αναμένεται να αυξηθεί, κατά 32,3%, στην τρέχουσα εκστρατεία 2024/2025 σε σχέση με την προηγούμενη, φθάνοντας σχεδόν τους 3,4 εκατομμύρια τόνους, που αναμένεται να είναι τουλάχιστον μισό εκατομμύριο τόνους υψηλότερη από την προβλεπόμενη κατανάλωση.
Από αυτή την ποσότητα περίπου 2 εκατομμύρια τόνοι αντιστοιχούν στην παραγωγή των χωρών της ΕΕ, αυξημένη κατά 30% σε σχέση με το 2023/2024 και κατά 8% σε σχέση με τον μέσο όρο της προηγούμενης πενταετίας.
Όμως έχουμε και τους 1,4 εκατομμύρια τόνους, που είναι η παραγωγή των χωρών εκτός ΕΕ και κυρίως στην Μεσόγειο (αύξηση κατά 2% σε σχέση με την περσινή περίοδο).
Η Τουρκία (χώρα με καθεστώς σύνδεσης με την ΕΕ) έχει την μεγαλύτερη παραγωγή ελαιολάδου στις τρίτες χώρες, με εκτίμηση της τάξης των 450.000 τόνων, μια υπερδιπλάσια ποσότητα (+109%) σε σχέση με την προηγούμενη εκστρατεία.
Ακολουθεί η Τυνησία στη δεύτερη θέση, με 340.000 τόνους, ποσότητα αυξημένη κατά 55% και με δικαίωμα αδασμολόγητων εξαγωγών στην ΕΕ.
Η φετινή παραγωγή ελαιολάδου στην Συρία προβλέπεται να ανέλθει σε 105.000 τόνους (αύξηση κατά 31%), με μεγάλες ποσότητες να διακινούνται μέσω Τουρκίας και να καταλήγουν στην ΕΕ.
Στην συνέχεια έχουμε το Μαρόκο, ένας νέος παίκτης στην αγορά, που αναμένεται να έχει μια φετινή παραγωγή της τάξης των 90.000 τόνων, η οποία είναι μειωμένη, κατά 15%, σε σχέση με πέρσι λόγω της ξηρασίας. Όμως και η συγκεκριμένη χώρα έχει εμπορική συμφωνία με την ΕΕ και βέβαια γίνονται συνεχώς νέες φυτεύσεις ελαιόδεντρων.
Στις υπόλοιπες τρίτες χώρες (Αργεντινή, ΗΠΑ, Χιλή, Αυστραλία, Ιορδανία, Ισραήλ, Παλαιστίνη, Λίβανος κ.λπ.) η πρόβλεψη του IOC είναι για μια παραγωγή της τάξης των 416.000 τόνων (αύξηση κατά 1%).
Κατανάλωση ελαιολάδου
Η πρόσφατη έκθεση της Επιτροπής προβλέπει την παγκόσμια κατανάλωση για την τρέχουσα εκστρατεία 2024/2025 σχεδόν 2,97 εκατομμύρια τόνους.
Μιλάμε για μια μέτρια αύξηση 2,9% και μόλις 84.000 τόνους, σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο (που είχαμε μεγάλη μείωση και ήταν από τις χειρότερες εμπορικές περιόδους).
Πάντως και αυτή η ποσότητα είναι αυξημένη σε σχέση με την κατανάλωση ελαιολάδου των δύο προηγούμενων εμπορικών περιόδων (2022/2023 με σχεδόν 2,87 εκ. τόνους και 2023/2024 με 2,88 εκ. τόνους).
Τα αποτελέσματα του προγράμματος GEN4OLIVE παρουσιάστηκαν σε ειδική εκδήλωση, που έγινε στην Κόρδοβα της Ισπανίας, από τις 25 έως τις 26 Φεβρουαρίου 2025.
Το GEN4OLIVE είναι μία ευρεία, διεπιστημονική Κοινοπραξία 16 συνεργατών από 7 διαφορετικές χώρες, που έχει στόχο την ενίσχυση της διατήρησης, αξιολόγησης και χρήσης των Γενετικών Πόρων για την βελτίωση της αναπαραγωγής της ελιάς και την παράδοση νέων ποικιλιών.
Από την πλευρά της χώρας μας συμμετείχαν η Ένωση Φυτωριούχων Ελλάδος και το Ινστιτούτο Ελιάς Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου.
Οι συμμετέχοντες στην εκδήλωση αναφέρθηκαν στις τελευταίες καινοτομίες στην αναπαραγωγή της ελιάς και ανέλυσαν μεθόδους βιώσιμης ελαιοκαλλιέργειας.
Σύμφωνα με όσα συζητήθηκαν, μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι Ευρωπαϊκές ελαιοπαραγωγικές χώρες είναι η έλλειψη εργατών γης, η οποία οδηγεί σε αύξηση του κόστους καλλιέργειας.
Στην Ισπανία όλο και περισσότεροι μεγάλοι ελαιοπαραγωγοί στρέφονται στην γραμμική φύτευση και την μηχανική καλλιέργεια των ελαιώνων για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα της έλλειψης εργατικών χεριών. Από την άλλη οι μικροί παραγωγοί που δεν μπορούν να κάνουν αυτές τις επενδύσεις αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την καλλιέργεια λόγω της αύξησης του κόστους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας της ισπανικής Ένωσης Δήμων Ελιάς (AEMO), κάθε τρία χρόνια στην Ισπανία ποσοστό 8% των μικρών ελαιοπαραγωγών αναγκάζεται να εγκαταλείψει την καλλιέργεια. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα τις επόμενες δεκαετίες να μείνουν στην καλλιέργεια μόνο οι μεγάλοι παραγωγοί, που θα μπορούν να κάνουν επενδύσεις στις νέες φυτεύσεις χαμηλού κόστους και στην μηχανική καλλιέργεια. Αυτό όμως θα οδηγήσει σε μείωση της παραγωγής και απειλεί την επισιτιστική ασφάλεια στην χώρα.
Το ίδιο πρόβλημα της αποχώρησης των μικρών παραγωγών αναμένεται να αντιμετωπίσει και η χώρα μας τα επόμενα χρόνια (πιθανόν να είναι μεγαλύτερο σε σχέση με την Ισπανία), αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Σωτήρης Σαλής, πρόεδρος της Ένωσης Φυτωριούχων Ελλάδος.
Από την πλευρά της η Κομισιόν αντί να πάρει μέτρα με στόχο την μείωση του κόστους καλλιέργειας, προχωρά σε εμπορικές συμφωνίες (π.χ. με τις χώρες της Mercosur) χρησιμοποιώντας σαν «δικαιολογία» την επισιτιστική ασφάλεια της ΕΕ, ενώ με τις δικές της πολιτικές δημιουργεί το πρόβλημα. Οι εισαγωγές τροφίμων από τις τρίτες χώρες θα καλύπτουν την ζήτηση στις αγορές της ΕΕ. Βέβαια αυτό δεν τολμούν να το πουν ξεκάθαρα στις Βρυξέλλες.
Νέα πώληση έξτρα παρθένου ελαιολάδου είχαμε από συνεταιρισμό στην Λακωνία, κάτι που δείχνει ότι συνεχίζονται οι πωλήσεις στην αγορά.
Συγκεκριμένα ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Αιγιών προχώρησε στην πώληση έξτρα παρθένου ελαιόλαδου στην τιμή των 4,825 ευρώ το κιλό.
Η εμπορική συμφωνία έγινε μετά από πλειοδοτικό διαγωνισμό για την πώληση 40 τόνων συν 60 τόνων (δύο βυτίων) που έγινε την προηγούμενη Παρασκευή (28/2).
Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο εκπρόσωπος του συνεταιρισμού της Ανατολικής Μάνης, υπήρξε μεγάλο ενδιαφέρον για την αγορά του συγκεκριμένου ελαιολάδου επειδή ήταν πολύ καλής ποιότητας και δεν είχε καθόλου φυτοφάρμακα καθώς πραγματοποιούσαμε συνεχόμενες αναλύσεις. Συνολικά κατατέθηκαν πέντε προσφορές στα 4,40 ευρώ/κιλό, 4,50 ευρώ/κιλό, 4,62 ευρώ/κιλό, 4,75 ευρώ/κιλό και 4,825 ευρώ/κιλό και τελικά κατωχυρώθηκε στην μεγαλύτερη προσφορά.
Πάντως υπάρχουν ακόμη 180 τόνοι ελαιολάδου απόθεμα στον συνεταιρισμό και αναμένεται να γίνουν νέοι διαγωνισμοί για την πώλησή τους.
Το πρόβλημα στην χώρα μας είναι ότι δεν υπάρχουν επίσημα καταγεγραμμένα αποθέματα. Αυτό δείχνει ότι πουλάμε με κάποιες εκτιμήσεις αποθεμάτων, σε αντίθεση με ότι συμβαίνει σε Ιταλία και Ισπανία, που σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα ανακοινώνονται ποσότητες πώλησης και αποθεμάτων.
Θυμίζουμε πάντως ότι σύμφωνα με τις πρόσφατες προβλέψεις της Κομισιόν, η Ελλάδα θα ολοκληρώσει την φετινή εκστρατεία με μηδενικά τελικά αποθέματα. Το θέμα είναι σε ποιες τιμές θα πουλήσουν το ελαιόλαδο οι Έλληνες παραγωγοί.
Επίσης ακόμη αναμένουμε το ΥπΑΑΤ τι θα αποφασίσει επίσημα για την ελαιοκαλλιέργεια και αν θα ενταχθεί στο Μέτρο 23 για απώλεια παραγωγής το 2024.
Συνεδρίασε η Ομάδα Εργασίας της Περιφέρειας Κρήτης για τη δακοκτονία, υπό την προεδρία του Αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Οικονομίας, Σταύρου Τζεδάκη.
Βασικό θέμα συζήτησης ήταν ο σχεδιασμός που εξελίσσεται για την συγκρότηση ολοκληρωμένης πρότασης εναλλακτικών μορφών δακοκτονίας, με σύγχρονες, τεχνολογικά πρωτοπόρες και περιβαλλοντικά φιλικές μεθόδους.
Όπως τονίστηκε, ο δάκος επηρεάζει πάρα πολύ την ποιότητα και την ποσότητα των παραγόμενων προϊόντων του ελαιοκάρπου.
Για το λόγο αυτό στόχος είναι να προταθούν, επιστημονικά αποδεκτές και δραστικά αποτελεσματικές λύσεις προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Επιδίωξη είναι να βελτιωθεί περαιτέρω το εθνικό πρόγραμμα της δακοκτονίας, τόσο στην Κρήτη όσο και πανελλαδικά. Για το σκοπό αυτό επιδιώκεται η πιλοτική εφαρμογή στην Κρήτη.
«Διερευνούμε προτάσεις για την καλύτερη εφαρμογή του εθνικού προγράμματος δακοκτονίας στο νησί μας κι ετοιμαζόμαστε για να τις καταθέσουμε, στην Ένωση Περιφερειών, αλλά και στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για χρηματοδότηση. Όπως για την ηλεκτρονική παγίδα, προκειμένου να έχουμε πιο αξιόπιστα στοιχεία αλλά και μεθόδους καταπολέμησης πιο φιλικές προς το περιβάλλον. Ή όπως τα παρασιτοειδή του γένους Psytallia και η χρήση νανοσωματιδίων του χαλκού. Μέθοδοι όμως που χρειάζονται να υλοποιηθούν σε πειραματικό στάδιο (2-3 έτη) προκειμένου να προχωρήσει η ευρύτερη εφαρμογή», ανέφερε ο Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Οικονομίας, εξηγώντας το έργο, που είναι σε εξέλιξη από τα μέλη της ομάδας Εργασίας.
Στη συνεδρίαση μετείχαν - δια ζώσης και διαδικτυακά - στελέχη των αρμόδιων Υπηρεσιών και εκπρόσωποι των Εκπαιδευτικών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων.
Ανακοινώθηκαν τα επίσημα στοιχεία της φετινής παραγωγής ελαιολάδου (2024/2025) από το Ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων (MAPA).
Σύμφωνα με αυτά η εκτιμώμενη παραγωγή ελαιολάδου στην Ισπανία θα είναι 1.380.000 τόνοι στην εκστρατεία 2024/2025, δηλαδή 61,5% περισσότερο από την προηγούμενη σεζόν,
Επίσης τα στοιχεία δείχνουν ότι οι εισαγωγές ελαιολάδου θα ανέλθουν στους 210.000 τόνους για την φετινή περίοδο, κατά 11,1% λιγότερες σε σχέση με την περσινή εκστρατεία (2023/2024).
Το MAPA εκτιμά ότι η εγχώρια κατανάλωση θα φτάσει στους 495.000 τόνους, αυξημένη σε σύγκριση με τους 410.051 τόνους την περσινή περίοδο.
Όσον αφορά τις Ισπανικές εξαγωγές, αναμένεται ότι θα είναι περίπου 990.000 τόνοι, 33,3% περισσότερες σε σχέση με την εκστρατεία 2023/2024.
Τέλος, τα τελικά αποθέματα ελαιολάδου αναμένεται να είναι 295.389 τόνοι, έναντι 186.304 τόνων που είχε η προηγούμενη καμπάνια.
Στο μεταξύ, από τις 17 έως τις 23 Φεβρουαρίου 2025, η μέση τιμή παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν 4,09 ευρώ/κιλό, το παρθένο 3,64 και το λαμπάντε 3,39 ευρώ το κιλό.
Δύο μεγάλες πωλήσεις ελαιολάδου έγιναν, την Πέμπτη (20/2), στην περιοχή της Λακωνίας.
Συγκεκριμένα ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Μολάων - Πακίων προχώρησε σε εμπορική συμφωνία για πώληση 80 τόνων έξτρα παρθένου ελαιόλαδου, ενώ την ίδια ημέρα ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Ασωπού συμφώνησε στην πώληση 4 βυτίων (περίπου 120 τόνων).
Ο κ. Παναγιώτης Ντανάκας, Διευθυντής του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ελαιολάδου Μολάων - Πακίων, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «συμφωνήσαμε στην πώληση 80 τόνων ελαιολάδου με έμπορο από την Λακωνία, στην τιμή των 4,75 ευρώ το κιλό. Η συγκομιδή συνεχίζεται στην περιοχή και αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Μάρτιο. Οι παραγωγοί θέλουν να καλύψουν τα έξοδά τους και αναγκάζονται να πουλάνε. Από την πλευρά της η ελληνική πολιτεία θα πρέπει να πάρει μέτρα σε επίπεδο ΕΕ για τις εισαγωγές ελαιολάδου από τρίτες χώρες».
Από την πλευρά του ο κ. Χρήστος Τερζιώτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιουργικού Συνεταιρισμού Ασωπού, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «πριν από περίπου 10 ημέρες είχαμε έρθει σε συμφωνία για την πώληση 60 τόνων ελαιολάδου στην τιμή των 4,70 ευρώ το κιλό. Χτες προχωρήσαμε σε νέα πώληση 120 τόνων έξτρα παρθένου ελαιολάδου, σε έμπορο από την Λακωνία, στην τιμή των 4,75 ευρώ το κιλό. Στην περιοχή έχει ολοκληρωθεί περίπου το 90% της συγκομιδής ελαιοκάρπου. Σε περίπου 15 ημέρες θα έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή. Μετά την πτωτική πορεία που είχαμε τις προηγούμενες ημέρες η αγορά φαίνεται να αρχίζει να σταθεροποιείται. Η τιμή βέβαια είναι χαμηλή, κοντά στο κόστος παραγωγής. Οι παραγωγοί όμως προσπαθούν να καλύψουν τα έξοδά τους».
Στο μεταξύ ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Αιγιών Λακωνίας προκηρύσσει πλειοδοτικό διαγωνισμό για την πώληση ποσότητας περίπου 40.000 κιλών (40 τόνων), εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου, εσοδείας 2024-2025. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καταθέσουν προσφορές στον συνεταιρισμό μέχρι την Παρασκευή (28/02/2025) και ώρα 18:00. Η αξιολόγηση των προσφορών θα γίνει την ίδια ημέρα και ώρα. Ο πλειοδότης στον οποίο θα κατοχυρωθεί ο διαγωνισμός έχει υποχρέωση σε άμεση προκαταβολή με το κλείσιμο της συμφωνίας καθώς πληρωμή και παραλαβή εντός 10 ημερών.
Ολοκληρώθηκε η φετινή (2024/2025) ελαιοκομική περίοδος στην Ιταλία. Η μέση τιμή παραγωγού για όλη την περίοδο συγκομιδής διατηρήθηκε σε σταθερά επίπεδα.
Kυμάνθηκε γύρω στα 9 ευρώ το κιλό για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και από 2,80 έως 3,40 ευρώ το λαμπάντε.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε το Ιταλικό Υπουργείο Γεωργίας (MASAF), στις 31 Ιανουαρίου 2025, η χώρα είχε συνολικά αποθέματα 158.000 τόνων παρθένου και έξτρα παρθένου ελαιολάδου (155.000 τόνοι έξτρα παρθένου), τα οποία είναι μειωμένα, κατά 23,5%, σε σύγκριση με την αντίστοιχη προηγούμενη περίοδο.
Σε αυτές τις ποσότητες έχουμε ακόμη 214.000 τόνους ελαιολάδου χαμηλής ποιότητας (lampante - ραφιναρισμένο), που και αυτές είναι μειωμένες, κατά 20,5%, σε σχέση με το 2024.
Σύμφωνα με την ιταλική κυβέρνηση, το 63,2% των αποθεμάτων έξτρα παρθένου ελαιολάδου είναι ιταλικής προέλευσης, ενώ το προϊόν προέλευσης ΕΕ αντιπροσωπεύει το 28,9%.
Επίσης το 53,9% του ελαιολάδου προέρχεται από τις νότιες περιοχές της Ιταλίας, Απουλίας και της Καλαβρίας (34,8% και 11,0%, αντίστοιχα).
Τα ελαιόλαδα με ονομασία προέλευσης (ΠΟΠ, ΠΓΕ) ανέρχονται σε 21,5 εκατομμύρια λίτρα, ποσοστό 13% μειωμένο σε σχέση με την ποσότητα της 31ης Ιανουαρίου 2024 (που ήταν 24,3 εκατομμύρια λίτρα).
Στο μεταξύ ο Ιταλός Υφυπουργός Γεωργίας, Patrizio La Pietra, σε δηλώσεις του τόνισε ότι «θα εφαρμόσει αυστηρούς ελέγχους στην ιχνηλασιμότητα του ελαιολάδου και προειδοποίησε τους φορείς του κλάδου στην χώρα του να μην προχωρούν σε λανθασμένες πρακτικές εισαγωγών και «ιταλοποίησης» του προϊόντος, οι οποίες βλάπτουν τους ελαιοπαραγωγούς, τους καταναλωτές αλλά και την ιταλική οικονομία».
Ανατροπές στην προσφορά και την ζήτηση του ελαιολάδου στην ΕΕ φέρνουν τα στοιχεία που δημοσιοποίησε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ακολουθούν προβλέψεις παραγωγής, κατανάλωσης και τελικών αποθεμάτων ανά χώρα
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με της προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που σας παρουσιάζει ο ΑγροΤύπος, στους πρώτους τέσσερις μήνες της περιόδου 2024/2025 (μεταξύ Σεπτεμβρίου και Δεκεμβρίου 2024) στις χώρες της ΕΕ η παραγωγή ελαιολάδου έφτασε τους 1.416.171 τόνους, από τους 1.989.332 τόνους που είχαν αρχικά προγραμματιστεί, πράγμα που σημαίνει ότι το 71,18% των αναμενόμενων ποσοτήτων έχει ήδη παραχθεί.
Προβλέψεις παραγωγής ανά χώρα στην ΕΕ
Η Ισπανία, μεταξύ Οκτωβρίου και Δεκεμβρίου 2024, παρήγαγε 883.539 τόνους, από τους συνολικά 1,2 εκατομμύρια τόνους που είχαν προγραμματίσει, πράγμα που σημαίνει ότι η παραγωγή ελαιολάδου στην χώρα έχει ήδη φτάσει στο 68,49%.
Για την ίδια περίοδο η χώρα που παρήγαγε τις μεγαλύτερες ποσότητες είναι η Ιταλία, με 230.350 τόνους από τους συνολιικά 240.000 τόνους που υπολογίστηκαν στην αρχή της εκστρατείας, επομένως αυτός ο όγκος θα είναι ο τελικός.
Η Πορτογαλία έχει ήδη παράγει 182.130 τόνους ελαιολάδου, με μια πρόβλεψη για 195.000 τόνους, άρα είμαστε κοντά στην προβλεπόμενη παραγωγή.
Στην Ελλάδα, το αντίστοιχο διάστημα έχουμε παραγωγή 109.500 τόνων ελαιολάδου, από τους 250.000 τόνους που που αναμένουμε.
Κατανάλωση
Όσον αφορά την κατανάλωση, η έκθεση της Επιτροπής εκτιμά ότι με την ολοκλήρωση της εμπορικής περιόδου θα μπορούσαμε να φτάσουμε συνολικά τους 1.224.000 τόνους ελαιολάδου σε επίπεδο κοινοτικής αγοράς.
Η Ισπανία είναι η χώρα όπου αναμένεται η μεγαλύτερη ζήτηση, με 480.000 τόνους, ενώ ακολουθείται από την Ιταλία, με 400.000 τόνους.
Στην Γαλλία η ζήτηση αναμένεται να ανέλθει στους 130.000 τόνους, ενώ στην Ελλάδα θα παραμείνει σε σταθερά επίπεδα στους 110.000 τόνους και στην Πορτογαλία στους 88.500 τόνους.
Αποθέματα
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο προσφοράς και ζήτησης της τρέχουσας εκστρατείας, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εκτιμάται ότι στις 30 Σεπτεμβρίου 2025 τα αποθέματα ελαιολάδου στην ΕΕ προβλέπεται ότι θα ανέλθουν στους 327.806 τόνους.
Από αυτή την ποσότητα την πλειονότητα των αποθεμάτων θα έχει η Ισπανία με 256.000 τόνους.
Τα αποθέματα στην Ιταλία αναμένεται να ανέλθουν σε 70.000 τόνους και στην Γαλλία στους 1.620 τόνους.
Η Ελλάδα και οι υπόλοιπες χώρες της ΕΕ (Κύπρος κ.α.) θα ολοκληρώσουν την εκστρατεία με μηδενικά αποθέματα.
Στην Κρήτη έγινε δημοπρασία για πώληση ελαιολάδου αλλά η τιμή προσφοράς ήταν χαμηλή και δεν προχώρησαν σε εμπορική συμφωνία.
Συγκεκριμένα ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Εμπάρου, του Δήμου Βιάννου στο νομό Ηρακλείου, προχώρησε σε πλειοδοτικό διαγωνισμό για την πώληση 50 τόνων έξτρα παρθένου ελαιολάδου, εσοδείας 2024-2025, οξύτητας 0,18.
Ο κ. Γιώργος Περογιαννάκης, πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Εμπάρου, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι κατατέθηκε μια προσφορά από ντόπιο έμπορο στην τιμή των 4,71 ευρώ το κιλό. Τα μέλη του δεν δέχτηκαν αυτή την τιμή και κηρύχθηκε άγονος ο διαγωνισμός.
Γεμίζουν τις αποθήκες με ελαιόλαδο οι Ισπανοί
Στο μεταξύ συνεχίζεται η συγκομιδή ελαιοκάρπου στην Ισπανία.
Η Ισπανική Υπηρεσία Πληροφοριών και Ελέγχου Τροφίμων (AICA) δημοσίευσε στοιχεία αγοράς για τον κλάδο του ελαιολάδου, τονίζοντας ότι η παραγωγή τον Ιανουάριο ανήλθε σε 341.490 τόνους.
Συνολικά μέχρι σήμερα η ισπανική παραγωγή ελαιολάδου της περιόδου 2024/2025 ανέρχεται σε 1.234.568 τονούς, σχεδόν το ίδιο με τις εκτιμήσεις του Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Διατροφής (MAPA), που μιλούσε για μια ποσότητα της τάξης των 1.262.299 τόνων. Από αυτή την ποσότητα, 469.562 τόνοι έχουν παραχθεί μέχρι στιγμής στην επαρχεία Jaén και 980.993 τόνοι στην Ανδαλουσία. Και έχουμε ακόμα Φεβρουάριο και Μάρτιο.
Τα ισπανικά αποθέματα μέχρι σήμερα υπολογίζονται σε 1.056.559 τόνους, εκ των οποίων οι 865.176 τόνοι βρίσκονται στα ελαιοτριβεία, 176.295 τόνοι στα συσκευαστήρια και 14.969 τόνοι τα κοινοτικά αποθέματα (Olivarero Communal Heritage).
Στις περισσότερες περιοχές της χώρας οι καλλιεργητές έχουν ολοκληρώσει ή το επόμενο διάστημα θα ολοκληρώσουν την συγκομιδή του ελαιοκάρπου.
Θα αναφέρουμε ποιες εργασίες γίνονται μετά την συγκομιδή της ελιάς στις διάφορες περιοχές της χώρας αλλά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί.
Ο κ. Παναγιώτης Νικούδης, ελαιοπαραγωγός και αντιπρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Μαρώνειας, στη Ροδόπη, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι η συγκομιδή της ελιάς στην περιοχή ολοκληρώνεται στα τέλη Νοεμβρίου με τα μέσα Δεκεμβρίου. Κάποιοι παραγωγοί κάνουν φυλλοδιαγνωστική ανάλυση και κάνουν χειμερινή λίπανση. Από τον Φεβρουάριο ξεκινούν τα κλαδέματα. Τελευταία βλέπουμε ότι είναι καλύτερα να κάνουμε αραιά κλαδέματα διαμόρφωσης ή ανανέωσης.
Ο κ. Γρηγόρης Γρουζίδης, ελαιοπαραγωγός και πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Παγγαίου, από την Καβάλα, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι μετά την συγκομιδή κάνουμε ψεκασμούς με χαλκούχα. Στους παγετούς και τις χαμηλές θερμοκρασίες κάνουμε ψεκασμούς με μίγμα ιχνοστοιχείων, βόριο, ψευδάργυρος και μαγγάνιο. Επίσης η κοπριά μπορεί να βοηθήσει σημαντικά την προστασία από την παγωνιά καθώς ζεσταίνει το έδαφος. Μετά την ανθοφορία βάζουμε τα κρυσταλλικά λιπάσματα. Από τον Μάρτιο στην περιοχή μας κάνουμε τα κλαδέματα, διαμόρφωσης στα νεαρά δένδρα, καρποφορίας στα παραγωγικά δένδρα και ανανέωσης στα ηλικιωμένα δένδρα. Εργάτες δεν είναι εύκολο να βρεθούν. Προσωπικά εχω μόνιμα δύο εργάτες και τους απασχολώ στις καλλιέργειες όλο τον χρόνο.
Ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, παραγωγός, από τους Γαργαλιάνους της Μεσσηνίας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι μετασυλλεκτικά τα δέντρα μπορεί να είναι πληγωμένα από τη χρήση των εργαλείων συλλογής για αυτό είναι καλό να κάνουμε ψεκασμούς με χαλκό. Επίσης είναι καλό να κάνουμε ψεκασμούς με αμινοξέα και ιχνοστοιχεία, όπως το μολυβδαίνιο, ο ψευδάργυρος, το μαγγάνιο και ο σίδηρος, που υποστηρίζουν τη διαφοροποίηση των οφθαλμών. Από τα τέλη Ιανουαρίου μέχρι τέλη Φεβρουαρίου στην περιοχή κάνουμε την βασική λίπανση. Η χημική ανάλυση του εδάφους και η φυλλοδιαγνωστική είναι οι απαραίτητες μέθοδοι που μπορούν να καθορίσουν την ορθολογική λίπανση των ελαιόδεντρων. Αυτό που θα πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι με την συγκομιδή πρέπει να απομακρυνθούν τα υπολείμματα του κλαδέματος. Στις νότιες περιοχές της χώρας, που δεν έχουν προβλήματα με παγετούς, οι ελαιοπαραγωγοί ξεκινούν να κάνουν κλαδέματα στα δέντρα από τα τέλη Φεβρουαρίου. Οι αρδευόμενοι ελαιώνες θέλουν κλάδεμα κάθε χρόνο, ενώ οι ξηρικοί κάθε δύο χρόνια. Από την πράξη έχει φανεί ότι υπάρχουν καλύτερα αποτελέσματα όταν το κλάδεμα γίνεται πριν την ανθοφορία. Υπάρχει όμως σοβαρό πρόβλημα με έλλειψη κλαδευτών. Στην πέριοχή ήταν κυρίως Αλβανοί και έχουν φύγει οι περισσότεροι είτε στο εξωτερικό είτε σε τουριστικούς προορισμούς για να κάνουν άλλα επαγγέλματα. Είναι πια λίγοι οι εργάτες που ξέρουν να κάνουν κλάδεμα σε ελαιώνες.
Στο πρόβλημα έλλειψης εργατών για τα κλαδέματα αναφέρεται ο κ. Ιωάννης Μπαλάτσας, παραγωγός από την Άρτα. Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο οι κλαδευτές είναι λίγοι και θα έρθουν όποτε μπορούν. Αυτό σημαίνει ότι τις περισσότερες φορές θα δουλέψουν στο χωράφι χωρίς να είναι εκεί ο παραγωγός να τους καθοδηγήσει. Επίσης έχουν αυξηθεί τα μεροκάματα και τις περισσότερες φορές θέλουν τα χρήματα μαύρα. Θα πρότεινα να υπάρξει μια πιστοποίηση στους κλαδευτές, όπως έκανε το ΥπΑΑΤ με τους ψεκαστές. Αν έχουν περάσει μια εκπαίδευση και έχουν ένα χαρτί στο χέρι θα γνωρίζει ο παραγωγός ότι γνωρίζει να κλαδεύει. Επίσης θα πρέπει να δείχνει ότι έχει κάποιο εισόδημα από αυτή την εργασία. Σήμερα είναι λίγοι οι κλαδευτές και θα είναι εύκολο να πιστοποιηθούν στο ΥπΑΑΤ.
Ο κ. Μύρων Χιλετζάκης, Αντιπρόεδρος ΕΑΣ Ηρακλείου και πρόεδρος Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι στην Κρήτη είθισται να γίνεται μετά την συγκομιδή η λίπανση. Επίσης κάνουμε ψεκασμό με χαλκό για προστασία από μυκητολογικές ασθένειες. Φέτος λόγω της ανομβρίας στους ξηρικούς ελαιώνες, που είναι η μεγάλη πλειοψηφία στην Κρήτη, χρειάζεται κλάδεμα ανανέωσης. Αν δεν γίνει δεν πρόκειται να έχουν παραγωγή. Όλα αυτά όμως έχουν κόστος και φέτος οι παραγωγοί έχουν μεγάλο πρόβλημα λόγω έλλειψης ρευστότητας, με τις τιμές του ελαιολάδου να είναι στα 4,5 ευρώ το κιλό και να μην γίνονται εμπορικές πράξεις. Οι παραγωγοί πρέπει να γνωρίζουν τα αποθέματα για να πάρουν τις σωστές αποφάσεις τους. Σήμερα τα παραστατικά του ελαιοτριβείου τα ανεβάζουν άμεσα στο myDATA της ΑΑΔΕ. Αν υπήρχε μια συνεργασία ΥπΑΑΤ με ΑΑΔΕ θα μπορούσε να υπάρχει μια ενημέρωση σε εβδομαδιαία βάση για την παραγωγή ελαιολάδου, τις ποσότητες που θα κρατήσει για το σπίτι ο παραγωγός, τις ποσότητες που πάνε προς πώληση και αυτές που πάνε για αποθήκευση. Αμέσως όλοι ελαιοπαραγωγοί και μεταποιητές θα γνώριζαν πόσο ελαιόλαδο έχουμε διαθέσιμο προς πώληση.
Από την Λέσβο ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού Ακρασίου κ. Χρήστος Κουτλής ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι σε εξέλιξη βρίσκεται στο νησί η συγκομιδή ελαιοκάρπου. Άργησε φέτος να ξεκινήσει το ράβδισμα λόγω της ανομβρίας. Ξεκίνησε η συγκομιδή από το Δεκέμβριο και μπορεί να φτάσει μέχρι τον Απρίλιο. Στην περιοχή πρώτα κάνουμε την συγκομιδή και μετά ξεκινούν τα κλαδέματα. Από τον Μάρτιο θα ξεκινήσουν να κλαδεύουν όσοι ολοκλήρωσαν την συγκομιδή. Με τα δίχτυα στο έδαφος δεν μπορείς να κάνεις λίπανση. Επίσης αν γίνει λίπανση θα πρέπει να ακολουθήσουν βροχοπτώσεις για να έχουμε αποτέλεσμα. Άρα δεν θα έχουμε φέτος πολλές λιπάνσεις. Αυτό θα γίνει όμως και επειδή φέτος οι παραγωγοί έχουν μεγάλο πρόβλημα από την έλλειψη ρευστότητας. Με το κόστος συγκομιδής να έχει αυξηθεί (το μεροκάματο από 50 ευρώ έχει φτάσει στα 70 και 80 ευρώ). Επίσης η τιμή παραγωγού είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ο συνεταιρισμός έδωσε φέτος την πιο υψηλή τιμή 5,80 ευρώ τα τρία δέκατα. Στην συνέχεια όμως οι μέσες τιμές κυμάνθηκαν στο έξτρα παρθένο από 5,10 έως 4,60 ευρώ το κιλό. Εδώ και περίπου δέκα ημέρες στην Λέσβο δεν υπάρχει κανένα εμπορικό ενδιαφέρον για το ελαιόλαδο. Επίσης η ανομβρία και οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού έφεραν μειωμένες μέσες αποδόσεις. Με 640 ικιλά ελαιόκαρπο βγάζουμε περίπου 104 κιλά ελαιόλαδο (μειωμένο κατά 40 κιλά σε σχέση με μια κανονική χρονιά). Αυτό που θα πρέπει να μελετήσει κάποια στιγμή το ΥπΑΑΤ είναι γιατί στην Ιταλία ο ελαιοπαραγωγός έχει διπλάσια τιμή πώλησης του ελαιολάδου του σε σχέση με την Ελλάδα. Το ελληνικό ελαιόλαδο έχει βασικούς αγοραστές τους Ιταλούς. Δεν μπορεί να έχουμε τόσο μεγάλη διαφοροποίηση στις τιμές και με τόσο καλή ποιότητα που έχει το ελληνικό. Επίσης δεν μπορεί να γίνονται στην ΕΕ εισαγωγές ελαιολάδου χωρίς δασμούς από Τυνησία και Τουρκία, χώρες με τόσο χαμηλό κόστος παραγωγής. Ίσως κάποιοι να θέλουν να κρατήσουν χαμηλά τις τιμές λιανικής αλλά έτσι καταστρέφεται οικονομικά έτσι ο Έλληνας ελαιοπαραγωγός.
Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Πετρίνας, στο Δήμο Ανατολικής Μάνης (Λακωνία), προχώρησε σε πλειοδοτικό διαγωνισμό για την πώληση 81 τόνων επιτραπέζιων ελιών Καλαμών.
Όπως δηλωσαν στον ΑγροΤύπο οι εκπρόσωποι του συνεταιρισμού, τελικά πλειοδότησε στον σχετικό διαγωνισμό μεταποιητική επιχείρηση από την Μεσσηνία, η οποία συμφώνησε στην τιμή 1,88 ευρώ το κιλό για τα μεγέθη 1 - 5 και 1,44 ευρώ το κιλό για το 6 μέγεθος (ψιλά).
Πάντως σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ), η φετινή παραγωγή του ελαιόκαρπου της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα που οδηγήθηκε στην επιτραπέζια χρήση εκτιμάται σε 100.000-110.000 τόνους, ποσότητα που θα καλύψει τις ανάγκες της χώρας.
Όμως από αυτή την ποσότητα μέχρι σήμερα πολύ μικρό ποσοστό, περίπου 6%, έχει διατεθεί από τους ελαιοπαραγωγούς στις μεταποιητικές επιχειρήσεις. Οι υπόλοιπες ποσότητες παραμένουν αποθηκευμένες στις κάδες των παραγωγών που αναμένουν μια καλύτερη τιμή.
O Αγροτικός Συνεταιρισμός Ελαιοπαραγωγών Δήμου Καντάνου - Σελίνου «Ένωση Σελίνου» προχώρησε σε πλειοδοτικό διαγωνισμό για ένα βυτίο βιομηχανικού ελαιόλαδου, περίπου 27 τόνων, οξύτητας 5,40.
Μετά την κατάθεση των προσφορών συμφώνησε στην πώληση του ελαιολάδου στην τιμή των 3 ευρώ το κιλό.
Ισπανία
Στην Ισπανία, με εξαίρεση τα μειονεκτικά λάδια, που έχουν μια ελαφρά αύξηση, οι άλλες κατηγορίες παρουσιάζουν μείωση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, από τις 3 έως τις 9 Φεβρουαρίου, η μέση τιμή παραγωγού για το ισπανικό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ήταν στα 4,117 ευρώ/κιλό, το παρθένο 3,647 ευρώ/κιλό και το λαμπάντε 3,487 ευρώ/κιλό.
Τουρκία
Μετά την κατάργηση των εξαγωγικών δασμών από την τουρκική κυβέρνηση έχουμε σχεδόν διπλασιασμό των τουρκικών εξαγωγών ελαιολάδου.
Συγκεκριμένα μόνο για τους δύο πρώτους μήνες της φετινής εμπορικής περιόδου (2024/2025) είχαμε εξαγωγές τουρκικού ελαιολάδου συνολικής αξίας 83,769 εκ. ευρώ.
Οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, που είναι μακράν ο σημαντικότερος πελάτης για το τουρκικό ελαιόλαδο, πενταπλασιάστηκαν σε σχέση με πέρσι, ενώ η αξία τους αυξήθηκε κατά 260% (37,913 εκ. ευρώ).
Άλλες σημαντικές χώρες αγοραστές τουρκικού ελαιολάδου είναι η Ιταλία (αύξηση +442% σε ποσότητα και αξία 7,88 εκ. ευρώ), η Ισπανία (σταθερές ποσότητες και αξία 5,51 εκατ. ευρώ), και ακολουθεί η Σαουδική Αραβία (αύξηση +157% σε ποσότητα και αξία 4,46 εκατ. ευρώ).
Αυτό που θέλουν οι Τούρκοι εξαγωγείς είναι να συνεχίσουν να εξάγουν το ελαιόλαδο τους στην Ευρώπη, αδασμολόγητα και χωρίς περιορισμούς λόγω ποσοστώσεων, προκειμένου να διασφαλιστεί η απορρόφηση της φετινής τουρκικής παραγωγής ελαιολάδου.
Σε πολύ δύσκολη κατάσταση βρίσκονται οι ελαιοκαλλιεργητές της χώρας, που βλέπουν μειωμένες παραγωγές αλλά και χαμηλές τιμές.
Στο εμπόριο ελαιολάδου κάθε εβδομάδα και χειρότερα βλέπουν τις τιμές οι παραγωγοί. Οι τιμές παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα και δεν φαίνεται να δείχνει ενδιαφέρον η μεταποίηση για αγορές σε υψηλότερες τιμές, ενώ όσο περνά ο καιρός στοκάρουν όλο και περισσότερες ποσότητες ελαιολάδου οι αποθήκες στα ελαιοτριβεία.
Από την άλλη οι παραγωγοί ελιών Καλαμών, λόγω των χαμηλών τιμών, δεν προχωρούν σε πωλήσεις και μέχρι σήμερα περίπου 6%, έχει διατεθεί από τους ελαιοπαραγωγούς στις μεταποιητικές επιχειρήσεις.
Πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι η ηγεσία του ΥπΑΑΤ κατέθεσε φάκελο στην ΕΕ με αίτημα της αποζημίωσης των ελαιοπαραγωγών, την φετινή ελαιοκομική περίοδο (2024-2025), λόγω των περιβαλλοντικών συνθηκών που οφείλονται στην κλιματική κρίση. Ήδη είμαστε προς το τέλος της συγκομιδής και το ΥπΑΑΤ έχει στοιχεία για την μειωμένη φετινή παραγωγή στις κύριες ελαιοπαραγωγικές περιοχές.
Το σίγουρο είναι ότι δεν μπορεί να υπάρξει πληρωμή των ελαιοπαραγωγών με ένταξη των ζημιών σε πρόγραμμα ΚΟΕ (πρώην ΠΣΕΑ) μια και προϋποθέτει ύπαρξη συγκεκριμένων προϋποθέσεων κυριότερη από τις οποίες είναι οι ζημιές σε επίπεδο νομού (Π.Ε.) να αποτελούν ποσοστό τουλάχιστο 30% της μέσης απόδοσης της καλλιέργειας τα τρία προηγούμενα έτη.
Πάντως συνάντηση, μεταξύ ελαιοπαραγωγών και της ηγεσίας του ΥπΑΑΤ, θα πραγματοποιηθεί, την προσεχή Τετάρτη (12/2), στην Αθήνα.
Εκπρόσωποι των ελαιοπαραγωγών ζητούν διευκρινήσεις από το ΥπΑΑΤ για το τι είδους στήριξη θα καταβληθεί στον κλάδο για την απώλεια εισοδήματος και αν θα είναι οριζόντια ποια θα είναι η τιμή της ενίσχυσης.
Επίσης ελαιοκαλλιεργητές που μίλησαν στον ΑγροΤύπο ζητούν από την κυβέρνηση να προχωρήσει σε ελέγχους στις εισαγωγές που κάνει η χώρα μας αλλά και να ενημερωθούν από την Κομισιόν για τις εισαγωγές ελαιολάδου και επιτραπέζιων ελιών που γίνονται στην ΕΕ.
Ερώτηση στην Βουλή
Ερώτηση στη Βουλή των Ελλήνων για την ενίσχυση της ελληνικής ελαιοπαραγωγής που διανύει μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο, λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας, των χαμηλών τιμών ελαιόλαδου, του αυξημένου κόστους παραγωγής και συγκομιδής κλπ με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής κατά 30% έως 50% σε πολλές περιοχές της χώρας, κατέθεσαν 6 Βουλευτές της Νέας Αριστεράς, με πρωτοβουλία του Βουλευτή Ξάνθης και Τομεάρχη Αγροτικών με τη Νέα Αριστερά, Χουσεΐν Ζεϊμπέκ. Την ερώτηση συνυπογράφει και ο Πρόεδρος της Νέας Αριστεράς, Αλέξης Χαρίτσης.
Οι βουλευτές της Νέας Αριστεράς υπογραμμίζουν, μεταξύ άλλων, πως παρά τη μεγάλη σημασία του ελαιολάδου για την εγχώρια οικονομία, η κυβέρνηση της ΝΔ αρνείται να λάβει μέτρα αντίστοιχα με αυτά της κυβέρνησης της Ισπανίας, η οποία μέσω της μείωσης του ΦΠΑ στο ελαιόλαδο, αποσκοπεί στη στήριξη της κατανάλωσης, της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας του ελαιοκομικού τομέα της.
Με βάση τα παραπάνω απευθύνουν στους Υπουργούς Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και Ανάπτυξης, τα παρακάτω ερωτήματα:
1. Ποια μέτρα σχεδιάζει η κυβέρνηση για την ουσιαστική στήριξη της ελληνικής ελαιοπαραγωγής, τόσο για την τρέχουσα όσο και για τις επόμενες χρονιές;
2. Υπάρχει πρόθεση μείωσης ή μηδενισμού του ΦΠΑ στο ελαιόλαδο, κατά το πρότυπο της Ισπανίας, ώστε να ενισχυθεί η κατανάλωση και να προστατευθεί ο ελαιοπαραγωγός από τις πτωτικές τάσεις των τιμών;
3. Τι πρωτοβουλίες θα ληφθούν για την επίλυση του προβλήματος της έλλειψης εργατικών χεριών και τη μείωση του κόστους συγκομιδής;
4. Θα υπάρξει άμεση ενίσχυση για τους πληγέντες παραγωγούς λόγω της φετινής μειωμένης παραγωγής;
5. Σε ποια συγκεκριμένα μέτρα προτίθεται να προβεί η κυβέρνηση ώστε να μειωθεί η διαφορά στις τιμές παραγωγού-καταναλωτή;
Παρά το ικανοποιητικό μέγεθος της πρωτογενούς παραγωγής μαύρου ελαιόκαρπου της ποικιλίας Καλαμών πολύ μικρό ποσοστό, περίπου 6%, έχει διατεθεί από τους ελαιοπαραγωγούς στις μεταποιητικές επιχειρήσεις.
Την 31η Ιανουαρίου 2025 πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη εκπροσώπων των φορέων -μελών της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ από όλους του τομείς του κλάδου (πρωτογενής, δευτερογενής, τριτογενής) για την ανταλλαγή απόψεων όσον αφορά στη διαμόρφωση της αγοράς των μαύρων επιτραπέζιων ελιών και την εξέλιξη της συλλογής του μαύρου ελαιόκαρπου επιτραπέζιων ποικιλιών εσοδείας 2024/25 που οδηγήθηκε στην επιτραπέζια χρήση.
Τα αποθέματα της χώρας μαύρων επιτραπέζιων ελιών, στην αρχή της περιόδου 2024/25, ανέρχονταν σε 29.000 τόνους υπολειπόμενα των αναγκών της χώρας (εξαγωγές/κατανάλωση) μέχρι η νέα εσοδεία να είναι έτοιμη για κατανάλωση.
Η παραγωγή του μαύρου ελαιόκαρπου της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα που οδηγήθηκε στην επιτραπέζια χρήση εκτιμάται σε 100.000-110.000 τόνους, ποσότητα που θα καλύψει τις ανάγκες της χώρας.
Η παραγωγή του μαύρου ελαιόκαρπου της ποικιλίας Αμφίσσης/Κονσερβολιά εκτιμάται σε 7.000-8.000 τόνους, ποσότητα που υπολείπεται των αναγκών της χώρας (25.000-30.000 τόνοι).
Ένα μεγάλο μέρος (50%+) του ελαιόκαρπου της ποικιλίας Αμφίσσης/Κονσερβολιά οδηγήθηκε στο στάδιο του πρασινοκόκκινου καρπού στην ελαιοποίηση εξαιτίας του μικρού μεγέθους των καρπών, της παρατεταμένης ανομβρίας και της έλλειψης εργατικών χεριών (αυξημένο κόστος συλλογής).
Η παραγωγή του μαύρου ελαιόκαρπου της ποικιλίας «Θρούμπα Θάσου» ανήλθε σε 500 τόνους που υπολείπεται (κατά 50%+) των αναγκών της χώρας (κατανάλωση/εξαγωγές).
Στην τηλεδιάσκεψη διαπιστώθηκε ότι παρά το ικανοποιητικό μέγεθος της πρωτογενούς παραγωγής μαύρου ελαιόκαρπου της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα πολύ μικρό ποσοστό, περίπου 6%, έχει διατεθεί από τους ελαιοπαραγωγούς στις μεταποιητικές επιχειρήσεις, οι εκπρόσωποι των οποίων εξέφρασαν την ανησυχία τους για την αδυναμία σύναψης συμβολαίων με σκοπό την ομαλή διάθεση του προϊόντος χωρίς χρονικά κενά στις αγορές εξωτερικού.
Οι εκπρόσωποι του πρωτογενούς τομέα (ελαιοπαραγωγοί) εξέφρασαν την άποψη ότι η πολιτική των τιμών αγοράς του προϊόντος από την μεταποίηση δεν ευνόησε την απρόσκοπτη προσφορά του.
Τελικά ο ειλικρινής διάλογος μεταξύ των δυο τομέων του κλάδου (πρωτογενή, δευτερογενή) φώτισε όλες τις πτυχές του θέματος και στο αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται να υπάρξουν εποικοδομητικές προτάσεις.
Έντονη ανησυχία προκαλεί και στον κλάδο της επιτραπέζιας ελιάς το συνεχώς μεταβαλλόμενο διεθνές πολιτικο-οικονομικό περιβάλλον. Η ενδεχόμενη επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ θα επιφέρει σοβαρό πλήγμα στις εξαγωγές της επιτραπέζιας ελιάς της χώρας αφού περίπου το 30% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών του προϊόντος, εξάγεται στις ΗΠΑ.
Σε συμφωνία πώλησης ελαιολάδου προχώρησε ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός (ΑΕΣ) Παπαδιανίκων στην Λακωνία.
Όπως τόνισε στον ΑγροΤύπο ο Γραμματέας του ΑΕΣ Παπαδιανίκων κ. Παναγιώτης Αλιφέρης, «έγινε πώληση τριών βυτίων έξτρα παρθένου ελαιολάδου, μια ποσότητα γύρω στους 80 - 85 τόνους, στην τιμή των 4,90 ευρώ το κιλό.
Η συγκομιδή αναμένεται να ολοκληρωθεί τις επόμενες ημέρες, απομένει ένα περίπου 10% της παραγωγής στην περιοχή».
Ισπανία
Στην Ισπανία σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, από τις 27 Ιανουαρίου έως τις 2 Φεβρουαρίου, η μέση τιμή παραγωγού για το ισπανικό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ήταν στα 4,248 ευρώ/κιλό, το παρθένο 3,698 ευρώ/κιλό και το λαμπάντε 3,477 ευρώ/κιλό. Οι τιμές εμφανίζουν ελαφρά μείωση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα.
Ιταλία
Στην Ιταλία η τιμή παραγωγού, στις αρχές Φεβρουαρίου, για το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο - σύμφωνα εκτίμηση της Ismea - παραμένουν σε σταθερά επίπεδα, με μια μέση τιμή να είναι στα 9,36 ευρώ ανά κιλό.
Στο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων του Μπάρι, στις 4 Φεβρουαρίου 2025, το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο με μέγιστη οξύτητα 0,4%, είχε τιμή στα 9,10 ευρώ το κιλό στο ελάχιστο και στα 9,50 ευρώ στο μέγιστο, που είναι στα ίδια επίπεδα με την προηγούμενη συνεδρίαση της 28ης Ιανουαρίου. Το βιολογικό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είχε τιμή στα 10 ευρώ το κιλό στο ελάχιστο και 10,30 ευρώ στη μέγιστη.
Στην πρώτη δημοπρασία της φετινής εμπορικής περιόδου προχώρησε ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ξηροκαμπίου στην Λακωνία.
Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού κ. Αντώνης Παπαγιαννάκης, «μετά από δημοπρασία συμφωνήσαμε στην πώληση 40 τόνων έξτρα παρθένου ελαιολάδου, οξύτητας 0,18 και με καλά ποιοτικά χαρακτηριστικά, στην τιμή των 5 ευρώ το κιλό. Στο διαγωνισμό κατατέθηκαν πέντε προσφορές (ξεκινούσαν από τα 4,35 ευρώ το κιλό) αλλά τελικά το αγόρασε Μεσσήνιος έμπορος που έδωσε την υψηλότερη.
Επίσης πωλήθηκε ελαιόλαδο από ελιές Καλαμών, ποσότητα 4 τόνων, στην τιμή των 4,31 ευρώ το κιλό.
Είμαστε προς τα τέλη της συγκομιδής ελαιοκάρπου στην περιοχή. Φέτος ο συνεταιρισμός υπολογίζει να συγκεντρώσει συνολικά 250 τόνους ελαιολάδου.
Το πρόβλημα είναι οι χαμηλές τιμές που έχουν φτάσει κοντά στο κόστος παραγωγής. Πριν δύο χρόνια είχαμε πουλήσει έξτρα παρθένο ελαιόλαδο με 5,35 ευρώ το κιλό. Σήμερα φτάσαμε να πουλάμε στα 5 ευρώ, με το κόστος όμως να είναι μεγάλο και το εισόδημα μειωμένο».
Η σύσκεψη, που έγινε στο ΥπΑΑΤ, με τους αγρότες της Κρήτης, είχε σαν αποτέλεσμα την απόφαση του υπουργού, Κώστα Τσιάρα, να προχωρήσει σε νέα τροποποίηση της ΚΑΠ.
Η τροποποίηση θα αφορά την ελαιοκαλλιέργεια και θα περιλαμβάνει ένα νέο Οικολογικό Σχήμα και μια τέταρτη αγρονομική περιφέρεια στην ΚΑΠ.
Ο ΑγροΤύπος επικοινώνησε με τον Μύρων Χιλετζάκη, Αντιπρόεδρο ΕΑΣ Ηρακλείου και πρόεδρος Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ, ο οποίος κατέθεσε τις συγκεκριμένες προτάσεις στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ.
«Η ελαιοκαλλιέργεια έχει πληγεί σε όλη την χώρα λόγω της ξηρασίας», τόνισε ο κ. Χιλετζάκη και πρόσθεσε «χρειάζεται στήριξη η καλλιέργεια για αυτό πρότεινα να δημιουργηθεί ένα νέο Οικολογικό Σχήμα το οποίο να αφορά την ελαιοπαραγωγή που θα ονομάζεται «Κλάδεμα Ανανέωσης» και να δίνει μια ενίσχυση στον παραγωγό που το εφαρμόζει. Αποβλέπει στην ανανέωση της κόμης και στον υποβιβασμό της καρποφόρας ζώνης σε χαμηλότερα επίπεδα. Μιλάμε για μια στρεμματική ενίσχυση της τάξης των 40 ευρώ το στρέμμα.
Η άλλη πρόταση αφορούσε την ΚΑΠ. Σήμερα έχουμε τρεις αγρονομικές περιφέρειες: αροτραίων, βοσκότοπων και δενδρώδη (μόνιμες). Ζήτησα το διαχωρισμό της τρίτης αγρονομικής περιφέρειας και τη δημιουργία μιας τέταρτης. Οι ελαιώνες να ενταχτούν σε αυτή την νέα «αγρονομική περιφέρεια». Η ελαιοκαλλιέργεια παίζει σημαντικό ρόλο στην Κρήτη και την υπόλοιπη Ελλάδα και που προσφέρει εισόδημα και απασχόληση άμεσα στο 40% των αγροτικών εκμεταλλεύσεων της χώρας.
Όπως είδαμε και τα δύο αιτήματά τους φαίνεται πως έγιναν δεκτά από τον Υπουργό, Κώστα Τσιάρα, τα οποία θα μελετήσει για να τα συμπεριλάβει στη νέα τροποποίηση της ΚΑΠ».
Στην συνάντηση συζητήθηκε και η πορεία των Σχεδίων Βόσκησης, τα οποία αποτελούν κρίσιμο εργαλείο για τη στήριξη της κτηνοτροφίας, με τον κ. Τσιάρα να υπογραμμίζει ότι σχετική διάταξη βρίσκεται στο νομοσχέδιο του Υπουργείου, το οποίο σε λίγες ημέρες θα συζητηθεί στη Βουλή.
Επίσης έγινε γνωστό ότι θα καταβληθούν ενισχύσεις de minimis για αγορά ζωοτροφών στους κτηνοτρόφους της Κρήτης για την πανώλη.
Κάθε εβδομάδα και χειρότερα βλέπουν τις τιμές του ελαιολάδου στην Ελλάδα οι παραγωγοί. Για το φαινόμενο όμως υπάρχει εξήγηση και θα σας το αναφέρει παρακάτω ο ΑγροΤύπος.
Στην χώρα μας το εμπόριο δεν φαίνεται να δείχνει ενδιαφέρον για αγορές σε υψηλότερες τιμές και όσο περνά ο καιρός στοκάρουν όλο και περισσότερες ποσότητες ελαιολάδου οι αποθήκες στα ελαιοτριβεία.
Στην Κρήτη, την προηγούμενη εβδομάδα, έκανε δημοπρασία συνεταιρισμός, για ποσότητα 30 τόνων έξτρα παρθένου ελαιολάδου, εσοδείας 2024-2025 και οξύτητας 0,21, με κατάθεση προσφοράς στα 5,465 ευρώ το κιλό. Τα μέλη του συνεταιρισμού δεν δέχτηκαν να πουλήσουν και ο διαγωνισμός κηρύχθηκε άγονος.
Στην Λακωνία είχαμε, στα μέσα Ιανουαρίου, συμφωνία μετά από δημοπρασία συμφωνία από Αγροτικό Συνεταιρισμό Eλαιοπαραγωγών Παλαιοπαναγιάς για πώληση ενός βυτίου έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, 0,2 οξύτητας, σε τιμή 5,61 ευρώ το κιλό.
Την προηγούμενη εβδομάδα ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Φοινικίου (Α.Ε.Σ. Φοινικίου) προχώρησε σε μια πράξη πώλησης, 40 τόνων έξτρα παρθένου φετινής εσοδείας, στην τιμή των 5,25 ευρώ το κιλό.
Η εβδομάδα πάντως ξεκίνησε με την αγορά να δίνει στην Λακωνία τιμή παραγωγού που κυμαίνεται από 5,10 έως 5,30 ευρώ το κιλό. Όπως δηλώνουν οι παραγωγοί από την Λακωνία, η συγκομιδή φέτος κινήθηκε με αργούς ρυθμούς και αναμένεται να ολοκληρωθεί σε περίπου ένα μήνα. Όσοι έχουν οικονομικές υποχρεώσεις θα αναγκαστούν να πουλήσουν σε χαμηλή τιμή.
Πάντως γίνεται μεγάλη προσπάθεια από τους παραγωγούς της χώρας μας να μην πουλήσουν σε χαμηλή τιμή.
Αν θέλουμε όμως να δούμε γιατί πέφτει η τιμή στην Ελλάδα θα πρέπει να δούμε τι συμβαίνει στην Ιταλία, στην οποία πουλάει τις μεγάλες ποσότητες η χώρα μας.
Σήμερα οι ιταλικές οργανώσεις καταγγέλουν μεγάλες εισαγωγές ελαιολάδου από την Τυνησία σε χαμηλές τιμές.
Συγκεκριμένα η Unaprol (Ένωση Ελαιοπαραγωγών Ιταλίας) και Coldiretti (Ιταλική Οργάνωση Αγροτών) υποστηρίζουν ότι η Ιταλία έχει γίνει φέτος ο κύριος εισαγωγέας ελαιολάδου από την Τυνησία, με το 1/3 της παραγωγής της να έχει εισαχθεί τους δύο πρώτους μήνες της συγκομιδής. Οι αυξημένες εισαγωγές τυνησιακού ελαιολάδου σε χαμηλές τιμές - όπως τονίζουν - τροφοδοτούν τον κίνδυνο κερδοσκοπίας κατά της ιταλικής παραγωγής.
Το τυνησιακό λάδι - έκθεση Coldiretti και Unaprol - πωλείται κάτω από 5 ευρώ το λίτρο, κάτι που «πιέζει» καθοδικά και τις τιμές παραγωγού του ιταλικού ελαιολάδου και αναγκάζει τους ελαιοπαραγωγούς της χώρας να πουλήσουν κάτω του κόστους.
Οι Ιταλοί κάνουν λόγο για «αθέμιτο ανταγωνισμό» λόγω του γεγονότος ότι η αφρικανική χώρα δεν έχει τους ίδιους κανόνες σχετικά με τη χρήση φυτοφαρμάκων και τη συμμόρφωση με τα πρότυπα εργασίας, που ισχύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Για την προστασία των Ιταλών ελαιοκαλλιεργητών, είναι απαραίτητο να επανεξεταστεί η περίοδος εφαρμογής της συμφωνίας μεταξύ της ΕΕ και της Τυνησίας, μειώνοντας την περίοδο εισαγωγής στην ΕΕ τυνησιακού ελαιολάδου χωρίς δασμούς (56.700 τόνων), από 1η Ιανουαρίου έως 31η Δεκεμβρίου, που ισχύει σήμερα, στην 1η Απριλίου έως και την 30η Σεπτεμβρίου. Έτσι δεν θα συμπέσει η νέα συγκομιδή ελαιοκάρπου με την εισαγωγή φτηνού ελαιολάδου από την Τυνησία», τονίζουν οι ιταλικές οργανώσεις.
Πάντως να επισημάνουμε ότι επειδή η Ιταλία είναι ο βασικός αγοραστής ελληνικού ελαιολάδου, το ΥπΑΑΤ θα πρέπει επιτέλους να ασχοληθεί με το θέμα των εισαγωγών στην ΕΕ από την Τυνησία ή ακόμη και άλλες τρίτες χώρες.
Όλο το προηγούμενο διάστημα στην Ελλάδα ασχοληθήκαμε με τον τενεκέ ελαιολάδου, ενώ σε άλλες χώρες γίνεται προσπάθεια να ενισχυθεί η ελαιοκαλλιέργεια.
Στην χώρα μας ακούστηκαν και γράφηκαν πολλά σε μια χρονική περίοδο που η τιμή παραγωγού ελαιολάδου είναι σε οριακό επίπεδο και υπάρχει κίνδυνος απαξίωσης της καλλιέργειας, η οποία σε πολλές περιοχές αποτελεί μονοκαλλιέργεια.
Μιλήσαν για πρόστιμα πολλών χιλιάδων ευρώ κατά της απαγορευμένης εδώ και χρόνια εμπορίας χύμα ελαιολάδου σε τενεκέδες 17 λίτρων.
Όλα αυτά με στόχο να συκοφαντήσουν τους ελαιοπαραγωγούς ότι κάνουν λαθρεμπόριο ελαιολάδου.
Και ενώ συμβαίνουν αυτά στην χώρα μας στην Ιταλία νομοθετούν κατά της εγκατάλειψης των ελαιώνων.
Τον περασμένο Δεκέμβριο ενέκριναν περιβαλλοντικό νόμο, που στοχεύει να σταματήσει την εγκατάλειψη αγροτικών εκτάσεων, με τραγικές συνέπειες για καλλιέργειες, όπως οι ελαιώνες.
Σύμφωνα με στοιχεία του Κέντρου Μελέτης Italia Olivicola, υπάρχουν σήμερα στην Ιταλία τουλάχιστον 2 εκατομμύρια στρέμματα ελαιώνων σε κατάσταση ολικής εγκατάλειψης και πάνω από 3 εκατομμύρια σε μερική εγκατάλειψη όπου διαχειρίζονται με καθαρές πρακτικές συντήρησης και έτσι ώστε να εξασφαλίζεται πολύ χαμηλή παραγωγή, με έντονη μεταβλητότητα από έτος σε έτος και με χαμηλή αντοχή στα δυσμενή κλιματικά φαινόμενα και ασθένειες των φυτών.
Νομοθεσία φιλοπεριβαλλοντική που ενισχύει τον τουρισμό
Το περιβαλλοντικό διάταγμα υπέγραψε ο κ. Pino Bicchielli, αντιπρόεδρος του κόμματος Noi Moderati (συμμετέχει στην κεντροδεξιά κυβέρνηση) στην Βουλή των Αντιπροσώπων. «Η νομοθεσία εισάγει διατάξεις που αφορούν φορολογικές ελαφρύνσεις, τακτοποίηση κτηματολογίου, αγορά ή διαχείριση εγκαταλελειμμένης γεωργικής γης και ίδρυση κοινοτικών συνεταιρισμών και ενώσεων γης. Συγκεκριμένα, προωθεί κανόνες, εργαλεία και πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση της εγκατάλειψης της παραδοσιακής και πολυλειτουργικής ελαιοκαλλιέργειας, η τελευταία είναι μια πραγματική ευκαιρία προσέλκυσης τουριστών, που τελευταία δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον για τον συνδυασμό ιστορίας, πολιτισμού, γαστρονομίας και περιβάλλοντος», δήλωσε ο βουλευτής του Σαλέρνο.
«Πολλοί ειδικοί του κλάδου έχουν υπογραμμίσει τη σημασία του περιβαλλοντικού ρόλου των καλλιεργειών, όπως οι παραδοσιακοί ελαιώνες σε ημιορεινές και ορεινές περιοχές, όπου συμβάλλουν στην πρόληψη διαβρωτικών φαινομένων και υδρογεωλογικών κινδύνων αλλά και πυρκαγιών, καθώς και σε περιοχές που απειλούνται με ερήμωση, όπου υπάρχουν λίγες εναλλακτικές καλλιέργειες και η εγκατάλειψη γης είναι ευρέως διαδεδομένη.
Σύμφωνα με έρευνα του κέντρου μελέτης της ιταλικής Εθνικής Κοινοπραξίας Ελαιοπαραγωγών, που δημοσιεύθηκε αρχές του 2024, στην Ιταλία η εγκατάλειψη 500 χιλιάδων εκταρίων (1 εκτάριο = 10 στρέμματα), σε σύνολο 1,1 εκατομμυρίων εκταρίων (ποσοστό που πλησιάζει το 50%), πρέπει να θεωρείται μια πραγματική κατάσταση έκτακτης ανάγκης που πρέπει να αποκατασταθεί, όχι μόνο για να αυξηθεί η εθνική παραγωγική και να επιδιωχθεί ο στόχος της διατροφικής κυριαρχίας αλλά και για να επιτραπεί στην καλλιέργεια της ελιάς να συνεχίσει να αποδίδει τα διάφορα περιβαλλοντικά, εδαφικά και οικονομικά οφέλη», διευκρίνισε ο κ. Bicchielli στο νομοσχέδιό του.
Για τους Ιταλούς η ανάκτηση εγκαταλελειμμένων ελαιώνων έχει αξία που δεν είναι μόνο οικονομική αλλά και κοινωνική, περιβαλλοντική, με στόχο τη διατήρηση της βιοποικιλότητας της ελιάς, την πρόληψη δασικών πυρκαγιών, τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, τον τουρισμό, καθώς και το ευρύτερο θέμα της αειφορίας.
Ο πρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Ελαιοκομικών Δήμων (Associazione Nazionale Città dell'Olio) κ. Michele Sonnessa, σχολίασε την έγκριση της νομοθετικής πρότασης ως μια θεμελιώδη απόφαση, που είναι αποτέλεσμα μακράς διαδικασίας συνεργασίας μεταξύ των φορέων της ιταλικής ελαιοκομίας.
Όπως ανέφερε η απόφαση αυτή αναμένεται να δώσει νέα ώθηση στην υφιστάμενη νομοθεσία, προσπαθώντας να εφαρμόσει συγκεκριμένες στρατηγικές για την ανάκτηση εγκαταλελειμμένων εκτάσεων και για τη στήριξη ενεργών αγροτικών επιχειρήσεων.
«Η συμμετοχή των παραγωγών είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη μιας κοινής στρατηγικής ικανής να αποκαταστήσει τη ζωτικότητα σε εγκαταλελειμμένα εδάφη, να βελτιώσει την παραγωγή και την ποιότητα του ελαιολάδου», τόνισε ο κ. Sonnessa.
Ανοδική πορεία έχουμε στην τιμή παραγωγού ελαιολάδου στην Ισπανία μετά και τις αντιδράσεις των ελαιοπαραγωγών, ενώ στην χώρα μας υπάρχει μια «ηρεμία» στον κλάδο και αδιαφορία από το ΥπΑΑΤ.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, από 13 έως 19 Ιανουαρίου 2025, η μέση τιμή παραγωγού για το ισπανικό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ήταν στα 4,517 ευρώ/κιλό, το παρθένο 3,993 ευρώ/κιλό και το λαμπάντε 3,807 ευρώ/κιλό.
Θυμίζουμε την προηγούμενη εβδομάδα (από 7 έως 13 Ιανουαρίου 2025), η τιμή παραγωγού για το ισπανικό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ήταν στα 4,437 ευρώ/κιλό, το παρθένο 3,889 ευρώ/κιλό και το λαμπάντε 3,739 ευρώ/κιλό.
Στο μεταξύ στην Ελλάδα είχαμε πριν λίγες ημέρες τον Αγροτικό Συνεταιρισµό Eλαιοπαραγωγών Παλαιοπαναγιάς στην Λακωνία, που έκλεισε συμφωνία με Έλληνα έµπορο, στα 5,61 ευρώ το κιλό, για ένα βυτίο έξτρα παρθένο, οξύτητας 0,2.
Επίσης, το ελαιοτριβείο Π. Κολοκούρη - Γ. Βλάχου, από την Λακωνία, ανακοινώνει νέα τιμή, στα 5,50 ευρώ το κιλό για ελαιόλαδο από ελιές Καλαμών. Όπως ανέφερε ο κ. Βλάχος στον ΑγροΤύπο, «δεν έχουν μείνει ακόμη στην περιοχή πολλές ελιές Καλαμών. Γενικότερα η συγκομιδή ελαιοκάρπου συνεχίζεται χωρίς προβλήματα στην περιοχή, ενώ μέχρι σήμερα έχουμε εξάγει περίπου 2.000 τόνους ελαιολάδου προς την Ιταλία».
Αυτή το χρονικό διάστημα οι τιμές παραγωγού για το έξτρα παρθένο στην Λακωνία είναι στα 5,30 έως 5,50 ευρώ το κιλό, ενώ στην Μεσσηνία κυμαίνονται από 4,50 έως 4,70 ευρώ.
Ο ΑγροΤύπος μίλησε με μικρά ελαιοτριβεία για την έκδοση του ψηφιακού δελτίου αποστολής, που το επόμενο χρονικό διάστημα θα είναι υποχρεωτικό για παραγωγούς και ελαιοτριβείς. Όπως τονίζουν δεν είναι εφικτή αυτή η διαδικασία της ΑΑΔΕ να εφαρμοστεί στην πράξη, κατά την παράδοση του ελαιοκάρπου στα ελαιοτριβεία. Συμφωνούν με έλεγχο στη διακίνηση του ελαιολάδου αλλά όχι όπως πάει να εφαρμοστεί.
«Δεν είναι δυνατόν να λειτουργήσει το ηλεκτρονικό δελτίο αποστολής όταν θα πρέπει να παραδοθούν πάνω από 3.000 σακιά μέσα σε μια ώρα», τονίζουν.
Και προσθέτουν: «Πότε θα προλάβει ο ιδιοκτήτης του ελαιοτριβείου να ταξινομήσει και να καταγράψει τις ποσότητες και πότε να περάσει στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ τα ηλεκτρονικά παραστατικά. Όσοι έχουν βρεθεί σε ελαιοτριβείο κατά την παράδοση ελαιοκάρπου αντιλαμβάνονται τι συμβαίνει εκείνη την στιγμή».
Εκτός βέβαια και αν θέλουν να κλείσουν τους μικρούς και να έρθουν από το εξωτερικό επενδυτές για κατασκευή μεγάλων ελαιοτριβείων. Βέβαια αυτό θα έχει επιπτώσεις γενικότερα στην ελαιοκαλλιέργεια της χώρα μας γιατί μιλάμε για αλλαγή μοντέλου παραγωγής.
Αν πάντως θέλει η ΑΑΔΕ να βρει την «µαύρη» διακίνηση είναι πολύ εύκολο να το κάνει. Θα κάνει μια απλή διασταύρωση της συνολικής ποσότητας ελαιολάδου που παράγει ένα ελαιοτριβείο με την ηλεκτρική ενέργεια που ξόδεψε. Αν για παράδειγμα δηλώνει ότι παράγει 1.000 τόνους ελαιόλαδο και καταθέτει λογαριασμό ηλεκτρικού ρεύματος για 2.000 ΚW. Αν ένα άλλο ελαιοτριβείο για ίδια κατανάλωση ρεύματος δηλώνει παραγωγή 500 τόνων ελαιολάδου, τότε σημαίνει ότι έχει «διώξει» άλλους 500 τόνους «μαύρα» στην αγορά. Απλά και γρήγορα πιάνουμε την παράνομη διακίνηση.