Η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ) επισημαίνει ότι χιλιάδες επισκέπτες πέρασαν τις πόρτες των εκατοντάδων οινοποιείων που ήταν ανοιχτά, αποκομίζοντας σημαντικές εμπειρίες και γνώσεις για τα μυστικά του οίνου και την διαδικασία οινοποίησης, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Οινοτουρισμού που έχει καθιερωθεί για τις 13 Νοεμβρίου.
Μια επίσκεψη που πέραν αυτού είχε και μιαν ακόμη σημαντική πτυχή, την επαφή με την τοπική κοινωνία και τον πολιτισμό της, προσθέτει.
Με αφορμή τον μεγάλο αριθμό επισκεπτών και τον πλούτο των εκδηλώσεων, ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Αμπέλου και Οίνου κ Κωνσταντίνος Ευσταθίου επισήμανε σε δηλώσεις του δύο κρίσιμες διαστάσεις:
1) την ολοένα και μεγαλύτερη σημασία που αποδίδει πλέον ο κλάδος στην σύνδεσή του με το καταναλωτικό κοινό και στην καλλιέργεια σχέσεων εμπιστοσύνης, τόσο με την ποιοτική αναβάθμιση του προϊόντος όσο και με εκδηλώσεις, όπως αυτές την Ημέρα Οινοτουρισμού, και
2) την ιδιαίτερα θετική εξέλιξη της αναγνώρισης από την Πολιτεία του ξεχωριστού ρόλου που διαδραματίζει ο αμπελοοινικός κλάδος, καθώς συμβάλλει στην εθνική οικονομία και στηρίζει τις τοπικές κοινωνίες και κατ επέκταση την κοινωνική συνοχή.
Ακριβώς για αυτό, σημείωσε ο κ. Ευσταθίου, ο κλάδος εκφράζει την ικανοποίησή του για την δέσμευση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γεωργαντά ότι η προώθηση του Οινοτουρισμού αποτελεί στρατηγική επιλογή της κυβέρνησης, θεωρώντας ότι ανοίγονται νέες αναπτυξιακές προοπτικές.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν οι περιφερειακές ενώσεις οινοπαραγωγών της χώρας, και συγκεκριμένα:
- Οινοποιοί Βορείου Ελλάδος (ENOABE)
- Ένωση Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα τηs Κεντρικήs Ελλάδας (ΕΝΟΑΚΕ),
- Ένωση Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα τηs Αττικής (ΕΝΟΑΑ),
- Ένωση Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα τηs Πελοποννήσου (ΕΝΟΑΠ),
- Δίκτυο Οινοποιών Κρήτης (Wines of Crete),
- Ένωση Οινοποιών Αμπελουργών Νήσων Αιγαίου (ΕΝΟΑΝΑ).
Ένας ακόμη δύσκολος τρύγος για τον Σαντορινιό αμπελώνα φέτος οδήγησε στη χαμηλότερη παραγωγή ιστορικά στο νησί. Ως «δυο κοφίνια τρύγος» χαρακτήρισε ο Στέλλιος Μπουτάρης τη φετινή συγκομιδή, υπογραμμίζοντας το γεγονός ότι η ποιότητα των σταφυλιών ήταν σε εξαιρετικά υψηλό επίπεδο, παρά ταύτα η παραγόμενη ποσότητα δεν μπορεί παρά να προβληματίσει σοβαρά τους παραγωγούς. Μάλιστα ο 5ης γενιάς οινοποιός και Διευθύνων Σύμβουλος του Κτήματος Σιγάλα, ζωγράφισε ο ίδιος τα δύο κοφίνια για το αναμνηστικό μπλουζάκι του τρύγου.
«Η κλιματική αλλαγή απαιτεί αλλαγή τρόπου σκέψης και απαγκίστρωση από αγκιλώσεις και στερεοτυπικά αφηγήματα» συνέχισε ο Στέλλιος Μπουτάρης. «Στο Κτήμα Σιγάλα έχουμε επιταχύνει την επένδυση προς αυτή την κατεύθυνση, με έμφαση στην επιστημονική γνώση και την έρευνα. Όταν λέμε ότι η τεράστια αμπελοοινική κληρονομιά της Σαντορίνης πρέπει να διαφυλαχθεί, δεν εννοούμε να γίνει «μουσειακή» αλλά βιώσιμη. Δουλεύουμε για ένα δυναμικό μέλλον που θα αναδεικνύει, τόσο τη μοναδικότητα του Σαντορινιού αμπελώνα όσο και την ικανότητά του να προσαρμόζεται και να αναδημιουργείται όταν απαιτείται. Η ανθεκτικότητα είναι από τα σπουδαιότερα κληροδοτήματα, καθώς και από τα ισχυρότερα κίνητρα και για τις επόμενες γενιές των ντόπιων αμπελουργών να συνεχίσουν».
Όπως τόνισε ο Κώστας Τέλλης, γεωπόνος του Κτήματος Σιγάλα, «οι κλιματολογικές συνθήκες που καταγράφηκαν κατά την καλλιεργητική περίοδο 2023-2024 ήταν μια σύνθεση και αλληλουχία αντίξοων σεναρίων. Η επιπλέον επιβάρυνση όμως προήλθε από το γεγονός ότι οι συνθήκες αυτές ακολούθησαν και λειτούργησαν συσσωρευτικά της εξίσου δύσκολης περσινής χρονιάς. Αυτή είναι η κρίσιμη παράμετρος που αυξάνει την πολυπλοκότητα των προκλήσεων που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε, υπερβαίνοντας το πλαίσιο που έως σήμερα περιγράφαμε ως ηρωική αμπελουργία».
ΟΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΣΤΗΝ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2023-2024
Θερμοκρασία
Θερμός χειμώνας με μέση θερμοκρασία στους 14οC που συνετέλεσε στη διακοπή του λήθαργου των κλημάτων και την ανομοιόμορφη έκπτυξη των οφθαλμών που έλαβε χώρα 15 μέρες νωρίτερα από πέρσι και 7 μέρες από τον μέσο όρο.
Κατά την περίοδο βλαστικής ανάπτυξης του αμπελιού οι υψηλές για τα δεδομένα του νησιού θερμοκρασίες συνεχίστηκαν με τη μέση θερμοκρασία υψηλότερη κατά 2 βαθμούς Κελσίου από την περσινή χρονιά. Ταυτόχρονα, οι παρατεταμένες περίοδοι με θερμοκρασίες πάνω από τους 36οC τον Ιούνιο και τον Ιούλιο στρέσαραν τα φυτά με αποτέλεσμα να παρατηρηθεί μερική φυλλόπτωση σε αρκετούς αμπελώνες του νησιού. Σημαντική ήταν και η απουσία της χαρακτηριστικής για τη Σαντορίνη υγρασίας που δροσίζει κατά τις βραδινές ώρες τα αμπέλια.
Βροχή
Για τρίτη χρονιά, οι βροχοπτώσεις που καταγράφηκαν ήταν αρκετά κάτω από τον μέσο όρο, με σοβαρές επιπτώσεις στην παραγωγή αλλά και τη βιωσιμότητα του αμπελώνα στο μέλλον.
Πιο συγκεκριμένα κατά την καλλιεργητική περίοδο Σεπτεμβρίου 2023 – Αυγούστου 2024 καταγράφηκαν 206 mm βροχής, 80 χιλιοστά χαμηλότερα από τον μέσο όρο των τελευταίων 15 ετών (2010-2024). Όπως φαίνεται και στον πίνακα, και στις δύο περιόδους (2024 και μέσος όρος 15ετιας), η βροχή κατανεμήθηκε με παρόμοιο τρόπο μέσα στον χρόνο (Οκτώβριος με Μάρτιος). Η κρίσιμη διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι φέτος οι περισσότερες βροχοπτώσεις ήταν της τάξης των 10mm ή και μικρότερες, καθιστώντας τες μη-αποδοτικές καθώς το νερό εξατμιζόταν και δεν διηθούταν στα βαθύτερα στρώματα του εδάφους ώστε να αποθηκευτεί.
Άνεμοι
Οι άνεμοι έπνεαν κυρίως από βόρειες διευθύνσεις, που δεν ευνοούν την εμφάνιση της πρωϊνής δροσιάς («ανεδοσά») συγκρατώντας τη σχετική υγρασία σε χαμηλά για το νησί επίπεδα και εντείνοντας το πρόβλημα της ξηρασίας. Επιπλέον, καταγράφηκαν δύο περιστατικά ανεμοθύελλας. Το πρώτο στις τελευταίες μέρες του Μαρτίου, με ριπές ανέμου της τάξης των 90km/h που ζημίωσε την ηρτημένη παραγωγή κατά 5-10%. Το δεύτερο, ηπιότερης έντασης, στο τέλος Μαΐου, προκάλεσε ζημιές στην τρυφερή ακόμη βλάστηση των αμπελιών, αλλά όχι στα σταφύλια, μιας και ήταν σε προχωρημένο στάδιο.
Ακραία καιρικά φαινόμενα
Στις 4 Μαΐου, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, χαλάζι έπληξε μέρος του αμπελώνα της Σαντορίνης, στις περιοχές του Μεγαλοχωρίου και του Ακρωτηρίου. Το φαινόμενο δεν είχε μεγάλη έκταση ευτυχώς, αλλά οι ζημιές στις περιοχές του επίκεντρου ήταν άνω του 30% στην ήδη μικρή παραγωγή.
Όλες οι παραπάνω συνθήκες συνετέλεσαν στη μείωση της συνολικής παραγωγής κατά 30-40% ανάλογα με την περιοχή. Ως επακόλουθο, οι τιμές των σταφυλιών αυξήθηκαν 20-30% σε σχέση με πέρσι, καταγράφοντας την υψηλότερη τιμή ιστορικά για τον αμπελώνα της Σαντορίνης.
Ο ΤΡΥΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΤΗΜΑ ΣΙΓΑΛΑ
Ένας από τους κορυφαίους τρύγους σε επιπέδο ποιότητας ήταν ο φετινός για το Κτήμα Σιγάλα.
Η περιοχή της Οίας από όπου προέρχεται το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής μας, αντιμετώπισε ηπιότερο θερμικό στρες (3-4οC χαμηλότερα) κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού σε σχέση με τα ενδότερα του νησιού. Σε αυτό βοήθησε το μεσο-κλίμα της περιοχής που βρίσκεται στο βορειότερο άκρο του νησιού, σε συνδυασμό με την εγγύτητα των αμπελώνων με τη θάλασσα και τους βόρειους ανέμους που έρχονται απευθείας από την θάλασσα, μην έχοντας άλλα γεωγραφικά εμπόδια.
Η πορεία ωρίμασης των σταφυλιών ήταν φυσιολογική, γεγονός που δείχνει ότι τα φυτά ανταπεξήλθαν στις δύσκολες συνθήκες. Παράλληλα, η φυτουγεία ήταν άριστη σε όλες τις περιοχές του νησιού, λόγω του ξερού καιρού, των συνεχόμενων ανέμων και της περιορισμένης βλαστικής ανάπτυξης των φυτών.
Οι κλιματικές συνθήκες οδήγησαν σε έναν από τους πρωιμότερους τρύγους των τελευταίων ετών. Ξεκινήσαμε με το Μαυροτράγανο στις 29 Ιουλίου, και Μανδηλαριά λίγες μέρες μετά. Συνεχίσαμε με το Ασύρτικο και το Αθήρι από τις πρώιμες περιοχές και φτάσαμε έως και τις 16 Αυγούστου όταν παραλάβαμε την πιο όψιμη ποικιλία της ζώνης, το Αηδάνι.
ΠΡΩΤΕΣ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΣΟΔΕΙΑ 2024 ΤΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΣ ΣΙΓΑΛΑ
Σύμφωνα με την οινοποιό του Κτήματος, Σάρα Ιακωβίδου, διαφαίνεται μια εξαιρετική ποιοτικά χρονιά. Ενώ σιγά-σιγά ολοκληρώνεται το στάδιο αποζύμωσης για τους περισσότερους μούστους, οι πρώτες εντυπώσεις είναι άριστες. «Ασύρτικα με σώμα και δομή, οξύτητες που κυμαίνονται σε πολύ καλά επίπεδα, και έντονο φρούτο. Ιδιαίτερα αρωματικά Μαυροτράγανα, με καλές οξύτητες και πλούσιο χρώμα. Αν κάτι θα λείψει σε όλους τους οινόφιλους που αγαπούν τη Σαντορίνη» σημειώνει η Σάρα Ιακωβίδου, «αυτό σίγουρα θα είναι η ποσότητα».
Την Τρίτη, 27 Αυγούστου ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ) συμμετείχε στο καλοκαιρινό εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Ακαδημίας Οίνων της Αυστρίας (Weinakademie Osterreich).
Συγκεκριμένα διοργανώθηκε Master class για το ελληνικό κρασί με ομιλήτρια την Χημικό-Οινολόγο Σοφία Πέρπερα, για τους 40 απόφοιτους επιπέδου Diploma WSET- International από 20 χώρες της Ευρώπης αλλά και εκτός. Ακολούθησε γευστική δοκιμή για τους αγγλόφωνους και γερμανόφωνους αποφοίτους Diploma WSET στην οποία επίσης παρουσιάστηκαν ελληνικά κρασιά.
Η συμμετοχή στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα της υψηλού κύρους Ακαδημίας οίνου προέκυψε μετά την πολύ επιτυχημένη συμμετοχή του ΣΕΟ στην έκθεση VieVinum τον περασμένο Μάιο, μετά από πρόσκληση του Δρ Joseph Schultz MW, ιδρυτή και διευθύνοντος συμβούλου της Ακαδημίας. Συνάδει, δε, απολύτως με το στρατηγικό σχέδιο marketing που ακολουθεί πιστά ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου και στόχο έχει την αύξηση της αντιλαμβανόμενης αξίας του ελληνικού κρασιού στις αγορές του εξωτερικού.
Η Ακαδημία Οίνων της Αυστρίας, αποτελεί μη κερδοσκοπικό οργανισμό που ιδρύθηκε το 1991 στην αμπελουργική πόλη Rust της Αυστρίας με όραμα την πίστη ότι όσο περισσότερο μια χώρα αναπτύσσει τη γνώση και την κουλτούρα του κρασιού, τόσο πιο πιθανό είναι το συγκεκριμένο έθνος να σεβαστεί και να καταναλώνει κρασιά υψηλής ποιότητας. Η Ακαδημία αποτελεί τον μεγαλύτερο εκπαιδευτικό οργανισμό στον χώρο του κρασιού στην Ευρώπη, εκπαιδεύοντας κατά μέσο όρο 15000 άτομα ετησίως.
Ο ΣΕΟ με έτος ίδρυσης το 1949 έχει ως στόχο, μεταξύ άλλων, την προάσπιση και προώθηση των συμφερόντων του αμπελοοινικού κλάδου και την προβολή του Επώνυμου Ελληνικού Κρασιού στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό. Έχει ως μέλη όλα τα ενεργά Ελληνικά Οινοποιεία, αμπελουργικές ή εμπορικές εταιρείες καθώς και τις περιφερειακές οινοπαραγωγικές ενώσεις της χώρας. Τα μέλη του (οινοποιεία και περιφερειακές οργανώσεις οινοποιών) παράγουν περισσότερο από το 70% και εξάγουν περισσότερο του 90% του επώνυμου ελληνικού κρασιού.
Στις 22 Αυγούστου πραγματοποιήθηκε, στην Αθήνα, συνάντηση της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ) και των δύο μελών του (Σ.Ε.Ο. και ΚΕΟΣΟΕ) με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κ. Τσιάρα.
Την ΕΔΟΑΟ εκπροσώπησε η Πρόεδρος της κα Κ. Σπυροπούλου, μέλος του Δ.Σ. του Σ.Ε.Ο., ο Αντιπρόεδρος κ. Κ. Ευθυμίου και η Διευθύντρια κα Μαρία Τριανταφύλλου.
Ο Σ.Ε.Ο. εκπροσωπήθηκε από τον Διευθυντή του Θ. Γεωργόπουλο, ενώ η ΚΕΟΣΟΕ από τον Διευθυντή της κ. Π. Κορδοπάτη.
Οι εκπρόσωποι των φορέων ανέλυσαν τα προβλήματα του κλάδου, τόσο τα δομικά όσο και εκείνα που σχετίζονται με τον φετινό τρύγο.
Με το πέρας της συνάντησης, ο Σ.Ε.Ο. επέδωσε στον Υπουργό την ολοκληρωμένη πρότασή του για κρίσιμα θέματα που αφορούν στο μέλλον του ελληνικού κρασιού, όπως έχουν αποτυπωθεί στα τρία Ψηφίσματα που υιοθετήθηκαν ομοφώνως κατά την ετήσια Γενική Συνέλευσή του στο Ηράκλειο, την 1η Ιουλίου 2024.
Υπενθυμίζεται ότι τα εν λόγω Ψηφίσματα αφορούν στα εξής θέματα:
1. Αναγκαιότητα θέσπισης καθεστώτος αναγνωρισμένων ομάδων παραγωγών για του οίνους ΠΟΠ/ΠΓΕ
2. Θέσπιση Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την Βιωσιμότητα του Ελληνικού Αμπελώνα σε συνθήκες κλιματικής κρίσης
3. Στρατηγικό σχέδιο για τη διάσωση του ελληνικού αμπελώνα στις αστικές, περιαστικές και τουριστικές περιοχές
Ο Σ.Ε.Ο. ζήτησε να ληφθούν σοβαρά και άμεσα υπόψη οι συγκεκριμένες προτάσεις για τη διάσωση και ανάπτυξη του αμπελοοινικού τομέα και έλαβε τη διαβεβαίωση από τον Υπουργό ότι θα μελετηθούν δεόντως και ότι θα ληφθούν όσα θεσμικά μέτρα είναι αναγκαία για τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας.
Το Κτήμα ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ έγινε το πρώτο ελληνικό οινοποιείο που εντάχθηκε από τα τέλη Απριλίου 2024 στο “INTERNATIONAL WINERIES FOR CLIMATE ACTION” (IWCA), την διεθνώς αναγνωρισμένη ομάδα εργασίας που στοχεύει στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος του κλάδου σε παγκόσμια επίπεδο και τη διαχείριση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. «Ένα σημείο-σταθμός στην ιστορία της ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ αλλά και ένα ορόσημο για το ελληνικό κρασί», σύμφωνα με τον Στέλλιο Μπουτάρη, οινοποιό 5ης γενιάς και Διευθύνοντα Σύμβουλο του Κτήματος, που τονίζει ότι «πλέον οι μεγάλες προκλήσεις απαιτούν μεγάλες αποφάσεις και μεγάλες συνέργειες για να αντιμετωπιστούν. Μακρόπνοη στοχοθέτηση, ανταλλαγή εμπειρίας και τεχνογνωσίας με τους κορυφαίους του πλανήτη. Αυτή είναι η δύναμη του IWCA».
Η Πρόεδρος του IWCA, Katie Jackson, 2ης γενιάς οινοποιός της Jackson Family Wines, στο επίσημο καλωσόρισμα της ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συστηματική δουλειά του ελληνικού οινοποιείου που συνέβαλε στην ένταξή του ως «Silver Member», πληρώντας από την αρχή τις απαιτητικές προϋποθέσεις της ασημένιας βαθμίδας μελών. Πράγματι, στη σύνθετη διαδικασία ένταξης, το Κτήμα ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ μέτρησε το ανθρακικό του αποτύπωμα σε ολιστικό επίπεδο (παραγωγή, αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, συσκευασία, μεταφορές ανθρώπων και προϊόντων) και επαλήθευσε το αποτέλεσμα κατά ISO 14064 – ακόμη μια πρωτιά στον ελληνικό οινικό κλάδο.
«Δεν μπορούμε να κάνουμε σχέδια και ανακοινώσεις, όταν δεν ξέρουμε που πραγματικά βρισκόμαστε. Η μέτρηση του ανθρακικού αποτυπώματος είναι η κρίσιμη αφετηρία της προσπάθειας και μια ένδειξη ότι παρά την απίστευτη δυσκολία του εγχειρήματος, τόσο σε επίπεδο οικονομικών πόρων όσο και ανθρώπινου δυναμικού και χρόνου, έχεις ένα σοβαρό και υπεύθυνο πλάνο, και τη δέσμευση να το υλοποιήσεις. Όχι λόγια, πράξεις με μετρήσιμα αποτελέσματα», τόνισε ο Στέλλιος Μπουτάρης.
Ως μέλος τoυ ΙWCA, το Κτήμα ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ έχει την υποχρέωση να μειώνει σταθερά κάθε χρόνο το ανθρακικό του αποτύπωμα φτάνοντας στην ουδετερότητα το 2050, ακολουθώντας και την εκστρατεία των Ηνωμένων Εθνών “Race to Zero”. Στόχος υψηλής δυσκολίας που όμως αντικατοπτρίζει τα συνεχώς μεταβαλλόμενα δεδομένα του κλάδου διεθνώς, αφενός σε επίπεδο των νέων προαπαιτούμενων σε εμπορικές και οικονομικές συνεργασίες αφετέρου στις προτεραιότητες που θα καθορίζουν τα κριτήρια αγοράς των νέων οινόφιλων στο άμεσο μέλλον.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ σύστησε ομάδα «Βιώσιμης Ανάπτυξης» τον Νοέμβριο του 2022, με εξειδικευμένα στελέχη και επιστήμονες από το αμπέλι και την παραγωγή στις λειτουργίες, την εφοδιαστική αλυσίδα και την επικοινωνία, σηματοδοτώντας τη συστηματική οργάνωση και διαχείριση αυτού του κρίσιμου άξονα. Μέσα σε 16 μήνες, οι δύο πρώτοι στόχοι -ISO 14064 και ένταξη στο IWCA- υλοποιήθηκαν, ενώ την ίδια στιγμή, οι αμπελώνες του Κτήματος σε Νάουσα και Αμύνταιο έγιναν οι πρώτοι εκπρόσωποι της χώρας μας στο «The Regenerative Viticulture Foundation», μια διεθνή κοινότητα που ανταλλάσσει τεχνογνωσία στην αναγεννητική αμπελοκαλλιέργεια. Η στοχοθέτηση της επόμενης διετίας έχει ήδη ξεκινήσει.
Οι βιώσιμες και περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένες πρακτικές βρίσκονται στον πυρήνα της φιλοσοφίας της ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ από την ίδρυσή της το 1997 από τον Γιάννη Μπουτάρη (είχε προηγηθεί το 1992 η ίδρυση της ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ). Την τελευταία 20ετια, ο Στέλλιος Μπουτάρης ως επικεφαλής του Κτήματος, εντάσσει αυτή την κληρονομιά στην ευρύτερη στρατηγική ανάπτυξης. Σήμερα η ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ αποτελεί ένα από τα πιο δυναμικά ελληνικά οινοποιεία εντός και εκτός συνόρων, με σταθερά ανοδική πορεία, αύξηση πωλήσεων και παρουσία σε περισσότερες από 50 χώρες. Με ετήσιες επενδύσεις ύψους 2 εκατ. ευρώ την τελευταία τριετία και πλάνο που αναμένεται να ξεπεράσει τα 12 εκατ. ευρώ την επόμενη πενταετία (2025-2029), συνεχίζει την έρευνα και ανάπτυξη των αμπελώνων, την πράσινη αναβάθμιση και επέκταση των οινοποιείων του Κτήματος σε Νάουσα και Αμύνταιο, ενώ επεκτείνεται και σε νέες δραστηριότητες όπως τα νέα premium αφρώδη SCAPERDAS FRÈRES αλλά και η διαχείριση του εμβληματικού ΚΤΗΜΑΤΟΣ ΣΙΓΑΛΑ στη Σαντορίνη.
Επόμενο πράσινο ραντεβού για το Κτήμα ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ είναι το CLIMATE WEEK στη Νέα Υόρκη (22-29 Σεπτεμβρίου 2024) με ειδικό Press Event και γευσιγνωσία κρασιών χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος (low-emission wines) των οινοποιείων – μελών του IWCA.
Θέσπιση Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την Βιωσιμότητα του Ελληνικού Αμπελώνα σε συνθήκες κλιματικής κρίσης ζητά ο Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ).
Η Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ), κατά την ετήσια σύγκλησή της για τo 2024, που έγινε στο Ηράκλειο, την 1η Ιουλίου 2024, αποφάσισε τα εξής:
Λαμβάνοντας υπ΄όψιν:
- την υπαρξιακή διάσταση της κλιματικής κρίσης για το μέλλον του ελληνικού αμπελώνα,
- την αναγκαιότητα γενναίων και ολιστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης,
- την περίπτωση του κρητικού αμπελώνα, ο οποίος βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της κλιματικής κρίσης και πρέπει να αποτελέσει ζώνη προτεραιότητας ενός Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την Βιωσιμότητα του Ελληνικού Αμπελώνα σε συνθήκες κλιματικής κρίσης,
- τα συμπεράσματα των συνεδρίων που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου στις 15 Ιουνίου 2024 στην Αθήνα, και σήμερα, στο Ηράκλειο, με θέμα την Βιωσιμότητα του ελληνικού αμπελώνα σε συνθήκες κλιματικής κρίσης,
Καλεί τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και κάθε συναρμόδιο υπουργό να πράξουν αρμοδίως τα δέοντα προκειμένου:
1. να αναγνωριστούν οι υδάτινοι πόροι ως εθνικό κεφάλαιο και να διασωθεί το απόθεμα υδάτων μέσω των κατάλληλων έργων, ενώ για την αμπελουργία η διαχείριση νερού να ρυθμιστεί νομοθετικά με γνώμονα τη λελογισμένη χρήση,
2. να προχωρήσει άμεσα η αναγνώριση της ελληνικής επικράτειας ως ενιαίο αμπελουργικό διαμέρισμα, προκειμένου να διευκολυνθεί η ανανέωση και προσαρμογή του οινικού δυναμικού της Χώρας, με σεβασμό στην ιδιαίτερη ταυτότητα ζωνών ΠΟΠ/ΠΓΕ και σύμφωνα με τη βούληση των παραγωγών,
3. να αναμορφωθεί το υπάρχον εθνικό καθεστώς χορήγησης νέων αδειών φύτευσης αμπέλου στην κατεύθυνση της προτεραιότητας στις βιώσιμες αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις (από οικονομικής και περιβαλλοντικής άποψης),
4. να επιτραπεί η μετατροπή όλων των ανενεργών δικαιωμάτων φύτευσης από το 2013 σε άδειες φύτευσης με προτεραιότητα στα αμπελοτεμάχια που κατόπιν εμπεριστατωμένης επιστημονικής μελέτης μπορούν να λειτουργήσουν ως αντιπυρικές ζώνες με ταυτόχρονη πλήρη κρατική ασφαλιστική κάλυψη κινδύνου,
5. να επιτραπεί, κατόπιν σχετικής διαπραγμάτευσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο και σε συντονισμό με άλλα κράτη του ευρωπαϊκού Νότου, η δυνατότητα μεταφοράς των δικαιωμάτων φύτευσης μιας εκμετάλλευσης σε πιο κατάλληλες περιοχές για αμπελοκαλλιέργεια εντός της ίδιας ζώνης ΠΟΠ/ΠΓΕ, ενώ το κόστος για τη νέα φύτευση να εντάσσεται στην αναδιάρθωση αμπελώνων, η οποία θα πρέπει να ενισχυθεί γενναία από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε.,
6. να δημιουργηθεί Εθνικό Ταμείο Ανακούφισης του Πρωτογενούς Τομέα από φυσικές καταστροφές,
7. να δοθεί προτεραιότητα οριζόντια στις επενδύσεις (με χρηματοδότηση τουλάχιστον 75 % και το υπόλοιπο με άτοκο δάνειο) που δίδουν έμφαση στη βιωσιμότητα, την περιβαλλοντική προστασία, την μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος,
8. να προχωρήσει η θέσπιση συστήματος αναγνωρισμένων ομάδων παραγωγών για οίνους ΠΟΠ/ΠΓΕ με ουσιαστικές ρυθμιστικές αρμοδιότητες και υπό κρατική εποπτεία προκειμένου να υπάρξουν τοπικές δράσεις για την κλιματική μετάβαση του αμπελοοινικού κλάδου,
9. να εκσυγχρονιστούν οι τεχνικοί φάκελοι των οίνων ΠΟΠ/ΠΓΕ, με πρωτοβουλία μεν του αναγνωρισμένων ομάδων παραγωγών αλλά με τρόπο συντονισμένο, προκειμένου να υπάρξει μεγαλύτερη ευελιξία στους κανόνες διαχείρισης του αμπελώνα (στρεμματική απόδοση, μεταφερόμενα αποθέματα οίνου) και να ενταχθούν ρήτρες βιωσιμότητας στην διαδικασία παραγωγής οίνων με ΠΟΠ/ΠΓΕ,
10. να αναγνωριστεί ειδικό νομικό καθεστώς για τις δεντροστοιχίες, θαμνώδεις εκτάσεις που έχουν τεθεί ή διατηρηθεί εντός ή πληίον του αμπελώνα (π.χ. πρανή) τα οποία αποδεδειγμένα βοηθούν στην βιοποικιλότητα, την προστασία των εδαφών από τη διάβρωση και την δημιουργία μικροκλίματος, ώστε να μην υπολογίζονται ως έκταση για τις στρεμματικές αποδόσεις και τις άδειες φύτευσης αλλά ταυτόχρονα να θεωρούνται ως οργανικό μέρος του αμπελώνα (από άποψη χρήσης γης κλπ),
11. να υπάρξει ενίσχυση της εφαρμοσμένης έρευνας γύρω από το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής και την αντιμετώπισή του αλλά με συντονισμό, διάχυση και συζήτηση των αποτελεσμάτων της έρευνας και ελεύθερων δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας και λοιπών περιοριστικών δικαιωμάτων βιομηχανικής ιδιοκτησίας,
12. να ενισχυθεί η κατάρτιση των αμπελουργών με εθνικά προγράμματα εκμάθησης βιώσιμων αμπελουργικών πρακτικών,
13. να δοθούν φορολογικά κίνητρα (απαλλαγή από ΕΝΦΙΑ, μείωση φόρου εισοδήματος) για τους αμπελουργούς που εντάσσονται σε προγράμματα προστασίας και αναγέννησης του εδάφους.
Η Υπουργός Τουρισμού, Όλγα Κεφαλογιάννη, έθεσε σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση, μέχρι την Τρίτη, 25 Ιουνίου 2024, το σχέδιο νόμου για ενίσχυση των τουριστικών υποδομών και τουριστικής εκπαίδευσης.
Μεταξύ των σκοπών του νομοσχεδίου είναι και η προώθηση ειδικότερων μορφών εναλλακτικού τουρισμού, όπως είναι του οινοτουρισμού και του αλιευτικού τουρισμού.
Οι διατάξεις για οινοτουρισμό και αλιευτικό τουρισμό
Ειδικότερα το Άρθρο 22 αναφέρεται στα τουριστικά καταλύματα για την εξυπηρέτηση του οινοτουρισμού, όπου επισημαίνει ότι κατά παρέκκλιση των ισχυουσών διατάξεων μέσα στα όρια των οινοποιητικών ή και οινοπαραγωγικών εγκαταστάσεων μπορούν να ιδρύονται τουριστικά καταλύματα και χώροι εστίασης.
Στο Άρθρο 23 γίνεται η θέσπιση Σήματος Επισκέψιμου Αποσταγματοποιείου – Ποτοποιείου και συγκεκριμένα αναφέρει:
Θεσπίζεται «Σήμα Επισκέψιμου Αποσταγματοποιείου – Ποτοποιείου», με σκοπό την προαγωγή της παροχής υπηρεσιών υποδοχής, ξενάγησης, γευσιγνωσίας, φιλοξενίας και εστίασης σε χώρους όπου λειτουργούν Αποσταγματοποιεία – Ποτοποιεία. Το Σήμα χορηγείται σε Αποσταγματοποιεία – Ποτοποιεία που διαθέτουν χώρους και εγκαταστάσεις ειδικών προδιαγραφών και διασφαλίζουν τη δυνατότητα πρόσβασης σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα.
To Άρθρο 24 αναφέρεται στη λειτουργία επισκέψιμων υδατοκαλλιεργειών που παρέχουν υπηρεσίες αλιευτικού τουρισμού: «Με κοινή απόφαση των Υπουργών Τουρισμού, Εσωτερικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι και προϋποθέσεις, οι προδιαγραφές, η διαδικασία και οι αρμόδιες αρχές έγκρισης και ελέγχου παροχής υπηρεσιών αλιευτικού τουρισμού εντός δημοσίων φυσικών ιχθυοτροφείων, καθώς και υπηρεσιών αλιευτικού και καταδυτικού τουρισμού, εντός μονάδων υδατοκαλλιέργειας. Με όμοια απόφαση, καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις εισόδου και λειτουργίας αλιευτικών επαγγελματικών σκαφών, και βοηθητικών σκαφών υδατοκαλλιέργειας στις υδατοκαλλιέργειες, η δυνατότητα πραγματοποίησης καταδύσεων αναψυχής, καθώς και κάθε άλλο ειδικότερο ζήτημα για την εφαρμογή του παρόντος».
Διαβάστε το σχέδιο νόμου και τη διαβούλευση (εδώ)
Το Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων της Ισπανίας ανακοίνωσε την ολοκλήρωση της φετινής οινικής περιόδου (2023/2024).
Η μακρά περίοδο ξηρασίας στην χώρα επηρέασε και την παραγωγή κρασιού, η οποία, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ανήλθε σε 32 εκατομμύρια εκατόλιτρα (hl) κρασιού και γλεύκους, 21% λιγότερη σε σύγκριση με την περσινή παραγωγή και 25% σε σύγκριση με μέσο όρος των πέντε τελευταίων πέντε ετών.
Στην σύσκεψη στο ισπανικό υπουργείο, που έγινε στις 4 Ιουνίου 2024, με φορείς του κλάδου, αναφέρθηκαν τα αποθέματα κρασιού στα τέλη Απριλίου, τα οποία ανέρχονται σε σε 37 εκατομμύρια εκατόλιτρα, σύμφωνα με τα στοιχεία από όλες τις μεγάλες παραγωγικές περιοχές.
Πάντως από την αρχή της φετινής εμπορικής περιόδου (1η Αυγούστου 2023) τιμή του λευκού κρασιού παρέμεινε πάνω από αυτή του κόκκινου.
Και στις δύο περιπτώσεις όμως οι τιμές είναι υψηλότερες σε σχέση με της προηγούμενης καμπάνιας, αλλά σε χαμηλότερο επίπεδο από το αναμενόμενο για τόσο χαμηλή διαθεσιμότητα κρασιού, λόγω της πτώσης της κατανάλωσης.
Άρα βλέπουμε ότι στην Ισπανία έχουμε πτώση κατανάλωσης και στο κρασί, όπως στο ελαιόλαδο. Εκεί είναι μετρήσιμη και δεν υπάρχουν εξωπραγματικά σενάρια για αυξήσεις στις τιμές παραγωγού.
Οι εξαγωγές ισπανικών κρασιών ανήλθαν σε 20 εκατομμύρια εκατόλιτρα κρασιού, για την περίοδο μεταξύ Απριλίου 2023 και Μαρτίου 2024, που είναι μειωμένες κατά 3,6% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος και κατά 2,6% χαμηλότερες από τον μέσο όρο της 5ετίας.
Η έκταση που ζητήθηκε για τη χορήγηση νέων αδειών φύτευσης για αμπελώνες το 2024 ήταν 1.900 εκτάρια, αυξημένη σε σχέση με την συνολικα διαθέσιμη έκταση (900 εκτάρια).
Πάντως οι εκπρόσωποι του ισπανικού υπουργείου υποσχέθηκαν στήριξη στους αμπελουργούς για την απώλεια εισοδήματος που είχαν λόγω της ξηρασίας.
Με δύο σπουδαίες εκδηλώσεις σε Ηνωμένο Βασίλειο και Αυστρία υποδέχεται την καλοκαιρινή σεζόν ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ).
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, περισσότερες από 70 κάβες και εστιατόρια (αναλυτικός κατάλογος παρέχεται κατόπιν αιτήματος στο Σύνδεσμο) συμμετέχουν στην καμπάνια Greek Wine Month που διοργανώνει ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου με στόχο την βελτίωση της αναγνωρισιμότητας και την αύξηση των πωλήσεων του ελληνικού κρασιού. Τα σημεία λιανικής που συμμετέχουν στην καμπάνια προσφέρουν για τον μήνα Ιούνιο γευστικές δοκιμές, food & wine pairing menus, προγράμματα by the glass και ειδικές προσφορές ελληνικών κρασιών. Τα σημεία που θα εξασφαλίσουν την μεγαλύτερη δραστηριότητα θα κερδίσουν ένα ταξίδι στις οινοπαραγωγικές περιοχές της χώρας μας.
Στο πλαίσιο της έναρξης του μήνα ελληνικού κρασιού, στις 30 Μαΐου παρατέθηκε πάρτι για καβίστες, εστιάτορες και influencers στο εστιατόριο Kima στο Marylebone, με γευστικές δημιουργίες του βραβευμένου με δύο αστέρια Michelin chef Νίκου Ρούσσου ενώ στις 29 Μαΐου διοργανώθηκε σεμινάριο για το ελληνικό κρασί από την Σοφία Πέρπερα, Χημικό-Οινολόγο & Σύμβουλο του ΣΕΟ, για 65 μέλη του The Red Herring Wine Club, ενός από τα παλαιότερα στο Λονδίνο.
«Το ελληνικό κρασί έχει υπερδιπλασιάσει την αξία των εξαγωγών του την τελευταία 5ετία στην αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου που αυτή τη στιγμή αποτελεί την 4η σημαντικότερη. Για το λόγο αυτό εδώ και δύο χρόνια ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου δίνει έμφαση στο Ηνωμένο Βασίλειο με στοχευμένες ενέργειες για επαγγελματίες και καταναλωτές. Πρέπει να ομολογήσω ότι η ανταπόκριση περισσότερων από 70 σημείων λιανικής τα οποία δήλωσαν συμμετοχή στον μήνα Ελληνικού Κρασιού που για πρώτη φορά διοργανώνει ο ΣΕΟ στο Ηνωμένο Βασίλειο ξεπέρασε τις πιο μεγάλες μας προσδοκίες, μας γεμίζει αισιοδοξία και μας ωθεί να συνεχίσουμε στο ίδιο μήκος κύματος!» δήλωσε ο Δρ. Γιάννης Βογιατζής, Πρόεδρος του ΣΕΟ.
Λίγες ημέρες νωρίτερα, από 25 έως 27 Μαΐου, ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου διοργάνωσε την Ελληνική αποστολή στη Βιέννη, στην υψηλότερου ποιοτικού δυναμικού έκθεση οίνων παγκοσμίως, την VieVinum όπου η Ελλάδα ήταν τιμώμενη χώρα. Η έκθεση VieVinum συνδιοργανώνεται από το Austrian Wine Marketing Board το οποίο φέτος προσκάλεσε περισσότερους από 1200 διακεκριμένους επαγγελματίες της παγκόσμιας οινικής αγοράς.
Πολλοί από τους προσκεκλημένους επαγγελματίες από ΗΠΑ, Καναδά, Ιαπωνία, Γερμανία, Σουηδία, Ουγγαρία, Πολωνία, Εσθονία, Σερβία, Ιταλία, Ισπανία, Αυστραλία κλπ και φυσικά την Αυστρία, ανάμεσά τους αρκετοί Masters of Wine, Master Sommeliers, δημοσιογράφοι, εισαγωγείς, χονδρέμποροι, οινοχόοι, καβίστες κλπ είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν ελληνικά κρασιά από τα 22 οινοποιεία-μέλη του ΣΕΟ που συμμετείχαν στη διοργάνωση.
Η ελληνική συμμετοχή περιλάμβανε επίσης ένα master class για τις οινοπαραγωγικές περιοχές της Ελλάδας με ομιλήτρια την Σοφία Πέρπερα και ένα wine bar με επιλογή ελληνικών οίνων.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η αξιοσημείωτη επισκεψιμότητα του ελληνικού περιπτέρου στη VieVinum και το γεγονός ότι το master class για το ελληνικό κρασί έγινε sold out σε λιγότερο από 10 ημέρες, αποτελούν επιπλέον αποδείξεις της καταλληλότατης χρονικής συγκυρίας για την βελτίωση της παρουσίας του ελληνικού κρασιού διεθνώς. Το γεγονός αυτό έχει επισημανθεί από το Σύνδεσμο Ελληνικού Οίνου, ο οποίος θα συνεχίσει τη διοργάνωση υψηλού επιπέδου ενεργειών προβολής στις κυριότερες χώρες στόχους του εξωτερικού, πάντα σε συνάφεια με το επικαιροποιημένο στρατηγικό σχέδιο marketing του κλάδου.
Το Messinia Terroirs Wine Festival, το οποίο διοργανώθηκε για πρώτη φορά πέρυσι με μεγάλη επιτυχία, γίνεται πλέον θεσμός, δημιουργώντας μια νέα, ζωντανή οινική παράδοση και αναβιώνοντας τους πανάρχαιους θρύλους της «αμπελόεσσας» Μεσσηνίας.
Το Messinia Terroirs Wine Festival 2024, που θα φιλοξενηθεί στον πολυχώρο Navarino Agora, από 14 έως 16 Ιουνίου, δίνει την ευκαιρία στους τοπικούς οινοποιούς να παρουσιάσουν τις δημιουργίες τους και να αναδείξουν τα συναρπαστικά πρόσωπα του μεσσηνιακού αμπελώνα. Ταυτόχρονα, καλεί τους επισκέπτες να ζήσουν μια μεγάλη γιορτή αρωμάτων και γεύσεων, να ανακαλύψουν τους θησαυρούς της μεσσηνιακής γης, και να συμβάλλουν στο όραμα της πολύπλευρης αναγέννησης ενός ιστορικού τόπου.
Το φεστιβάλ αποτελεί την κεντρική εκδήλωση του προγράμματος Messinia Terroirs, μιας πρωτοβουλίας του Ιδρύματος Καπετάν Βασίλη & Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου, που έχει ως στόχο να προβάλλει την οινική παράδοση της Μεσσηνίας, να αναδείξει το σύγχρονο δυναμικό της, και να εμφυσήσει νέα πνοή σε ένα τόπο με βαθιές ρίζες στην αμπελουργία, την ιστορική κληρονομιά και τον πολιτισμό.
Εκτός από παρουσιάσεις κρασιών και εκδηλώσεις γευσιγνωσίας, το τριήμερο φεστιβάλ θα περιλαμβάνει master classes για επαγγελματίες και φίλους του κρασιού, ομιλίες και πάνελ συζητήσεων, ενημερώσεις παραγωγών, διαλέξεις, χορευτικές παραστάσεις, live μουσική, προγράμματα ζωγραφικής με κρασί, τμήματα food & wine pairing, καθώς και καλλιτεχνικά δρώμενα για μικρούς και μεγάλους.
Tα καταστήματα, τα εστιατόρια και τα delicatessen, του Navarino Agora, θα συμμετέχουν στο φεστιβάλ με ιδιαίτερα μενού και μεσσηνιακά εδέσματα, τα οποία συνοδεύουν ιδανικά τα κρασιά των τοπικών παραγωγών, ολοκληρώνοντας τη γαστρονομική και πολιτισμική εμπειρία του Messinia Terroirs Wine Festival.
«Η ανάπτυξη του Οινοτουρισμού και η προβολή των δρόμων του κρασιού σε όλη τη χώρα, αποτελεί μία από τις προτεραιότητές μας», υπογράμμισε η Υπουργός Τουρισμού, Όλγα Κεφαλογιάννη, μιλώντας στην πρώτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Οινοτουρισμού στο Αμφιθέατρο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ).
Η Υπουργός Τουρισμού επεσήμανε ότι το Συμβούλιο, που θεσμοθετήθηκε την περασμένη χρονιά, αποτελεί ένα ουσιαστικό εργαλείο το οποίο μπορεί να αναδείξει τις δυνατότητες και τις ευκαιρίες που προσφέρει ο Οινοτουρισμός για την τουριστική ανάπτυξη της χώρας συνολικά.
Η κα Κεφαλογιάννη αναφέρθηκε στο όραμα του Υπουργείου που δίνει έμφαση στην ποιοτική ανάπτυξη του τουρισμού, με στόχο τη βιωσιμότητα των προορισμών και του τουριστικού προϊόντος. Έδωσε έμφαση στις προσπάθειες προώθησης ειδικών μορφών τουρισμού που θα συμβάλουν, όπως είπε, στον εμπλουτισμό και τη διαφοροποίηση της τουριστικής προσφοράς σε μια πιο ισόρροπη ανάπτυξη του τουρισμού σε μεγαλύτερο μέρος της χώρας και για μεγαλύτερη διάρκεια του έτους.
«Ο Οινοτουρισμός», επεσήμανε η Υπουργός Τουρισμού, «είναι μια μορφή θεματικού τουρισμού στην οποία δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση και γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη διεθνώς».
Η κα Όλγα Κεφαλογιάννη αναφέρθηκε στη δημιουργία του Εθνικού Δικτύου Επισκέψιμων Οινοποιείων, που μπορεί να αποτελέσει, όπως τόνισε, ένα αποφασιστικό βήμα για τη συνολική αναβάθμιση της τουριστικής προσφοράς καθώς μέσα από γευσιγνωσίες, περιηγήσεις και συναντήσεις με τους οινοποιούς, οι ταξιδιώτες δημιουργούν δυνατές αναμνήσεις, συνυφασμένες με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε τόπου.
Και υπογράμμισε:
«Μπορεί να αναπτυχθεί σε όλες ανεξαιρέτως τις ελληνικές Περιφέρειες, και να προσελκύσει ταξιδιώτες καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου. Συνδυάζει την πρωτογενή παραγωγή, με την παροχή υπηρεσιών φιλοξενίας, εστίασης, καθώς και ξενάγησης στις οινοπαραγωγικές εγκαταστάσεις και τους αμπελώνες».
Στη δευτερολογία της η κα Όλγα Κεφαλογιάννη τόνισε ότι οι συνθήκες είναι πλέον ώριμες για να αναπτυχθεί ο Οινοτουρισμός στις βάσεις που τέθηκαν πριν από 11 χρόνια κατά την πρώτη της θητεία στο Υπουργείο Τουρισμού.
«Επιδιώκουμε», όπως είπε, «τη στενή συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα που διαθέτει πλέον την τεχνογνωσία για την ανάπτυξη του Οινοτουρισμού».
Περισσότερα από 600 εκατ. ευρώ έχουν διατεθεί στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο για επενδύσεις, μέσω Leader, σε θεματικές και εναλλακτικές μορφές τουρισμού, από το ΠΑΑ, τόνισε ο ΓΓ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Στρατάκος, στην ημερίδα «Ελληνικός τουρισμός - Μια εθνική υπόθεση - Προορισμός Κρήτη», επισημαίνοντας παράλληλα ότι η αξιοποίηση των θησαυρών της κρητικής γης μπορούν να αποτελέσουν κυρίαρχο μέρος της τουριστικής ανάπτυξης του νησιού.
Σε παρεμβάσεις του στην Ενότητα «Τα φημισμένα κρητικά προϊόντα και ο Θεματικός Τουρισμός - Προτάσεις και πρωτοβουλίες για την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου», ο ΓΓ του ΥπΑΑΤ επισήμανε ότι «η προώθηση των διαφόρων μορφών θεματικού τουρισμού και των διακλαδικών συνεργασιών με τους λοιπούς τομείς της οικονομικής δραστηριότητας σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο αποτελούν από τις βασικές στρατηγικές ανάπτυξης της υπαίθρου, της εδαφικής συνοχής των περιφερειών και εν γένει της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής των αγροτικών, περιαστικών και αστικών περιοχών της χώρας μας».
Ειδικά για τον τουρισμό υπαίθρου σε όλες τις εκφάνσεις του (αγροτουρισμός, οινοτουρισμός, οικοτουρισμός - πράσινος τουρισμός, περιηγητικές διαδρομές - πεζοπορία - ορειβασία, γεωτουρισμός και αλιευτικός τουρισμός) είπε ότι αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα της πολυδραστηριότητας και της πολυαπασχόλησης, δημιουργεί νέες ευκαιρίες και δραστηριότητες για τον τοπικό πληθυσμό με ό,τι αυτό συνεπάγεται ως προς την επέκταση της τουριστικής περιόδου.
Τα προγράμματα leader «συμβάλλουν στην ανάδειξη της τοπικής ταυτότητας, της παράδοσης και των ποιοτικών γεωργικών προϊόντων των αγροτικών περιοχών, καθώς και στην σύνδεση τουρισμού και πολιτισμού με τον πρωτογενή τομέα και το περιβάλλον», είπε ο Γιώργος Στρατάκος, ενώ σημείωσε ότι θα μπορούσαν μέσα από την θεσμοθέτηση του πλαισίου για τις θεματικές μορφές τουρισμού να αξιοποιήσουν περαιτέρω τις δυνατότητες που ήδη προσφέρουν για την ενθάρρυνση:
Της ανάπτυξης συνεργειών μεταξύ των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών - περιβαλλοντικών φορέων της περιοχής με στόχο την ανάπτυξη νέων τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών, πρακτικών, διεργασιών και τεχνολογιών που θα συμβάλουν στην τοπική ανάπτυξη.
Της δικτύωσης και διασύνδεσης σε τοπικό επίπεδο για τη δημιουργία συμφώνων ποιότητας και ολιστικών συνεργειών, εν ήδη τοπικού κοινωνικού συμβολαίου, του πρωτογενή τομέα με τη μεταποίηση, τον τουρισμό και τις υπηρεσίες, το πολιτισμό και την αγροτική παράδοση κάθε περιοχής, ώστε να εξασφαλιστεί η συνολική βελτίωση των εισοδημάτων αλλά και της ποιότητας ζωής των κατοίκων της υπαίθρου.
Αναφερόμενος ειδικά στην Κρήτη ο ΓΓ του ΥΠΑΑΤ τόνισε ότι «η συνέργεια του Αγροτικού τομέα με τον Τουρισμό μπορεί να αποτελέσει για το νησί ένα ακόμα συγκριτικό πλεονέκτημα. Μορφές Αγροτουρισμού, όπως ο οινοτουρισμός, ο αλιευτικός τουρισμός, ο τουρισμός στις υδατοκαλλιέργειες, ο διατροφικός-γαστρονομικός τουρισμός, τα επισκέψιμα τυροκομεία-ελαιοτριβεία-ζυθοποιεία, είναι βέβαιο ότι μπορούν να αποτελέσουν πόλο έλξης». Ανέφερε δε ότι από τα 117 προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ της Ελλάδας στην Κρήτη παράγονται τα 21.
Τέλος, δίνοντας το στίγμα της πολιτικής του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων τόνισε: «Για μας στο ΥΠΑΑΤ αποτελεί βασική προτεραιότητα, αυτονόητη υποχρέωση θα έλεγα, η περαιτέρω ανάδειξη και προβολή αυτών των θησαυρών της κρητικής γης, που αναπόσπαστα συνδεδεμένοι με τον τόπο της παραγωγής τους, μπορούν να αποτελέσουν κυρίαρχο μέρος της αγροτουριστικής ανάπτυξης».
Στη συγκεκριμένη ενότητα συμμετείχαν, επίσης, η υφυπουργός Τουρισμού Έλενα Ράπτη, η Πρόεδρος του Αναπτυξιακού Συλλόγου Γυναικών Επιχειρηματιών Κρήτης Εβελίνα Μπάκιντα, ο οινοποιός και πρόεδρος του Wines of Crete Νίκος Μηλιαράκης και ο καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης και πρόεδρος του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας και του European Institute Innovation and Technology Νεκτάριος Ταβερναράκης.
Σημαντική σύναψη συνεργασίας μεταξύ του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και του Κτήματος ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ.
Η δημιουργία αμπελώνα στον χώρο του αγροκτήματος της Σχολής Γεωπονικών Επιστημών εγκαινιάζει τη συμφωνία.
Μια σημαντική σύμπραξη της Σχολής Γεωπονικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και του Κτήματος ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ υπεγράφη την Τετάρτη, 10 Απριλίου, στις εγκαταστάσεις του Ιδρύματος στην Κοζάνη, παρουσία του Πρύτανη του Ιδρύματος Καθηγητή Θεόδωρου Θεοδουλίδη, και του Οινοποιού και Διευθύνοντος Συμβούλου του Κτήματος Στέλλιου Μπουτάρη.
Στόχος, η εγκαθίδρυση ενός πλαισίου που θα προσφέρει στην ακαδημαϊκή κοινότητα της Σχολής επιπλέον σύγχρονα εκπαιδευτικά και ερευνητικά εργαλεία στον τομέα της αμπελουργίας και της οινοποίησης.
Η δημιουργία του αμπελώνα στον χώρο του αγροκτήματος της Σχολής Γεωπονικών Επιστημών είναι το πρώτο βήμα της συμφωνίας, με το έργο φύτευσης να ξεκινά άμεσα.
Παράλληλα, το μνημόνιο συνεργασίας περιλαμβάνει και επιμέρους άξονες, προβλέποντας από κοινού δράσεις των δύο φορέων όσον αφορά στη διοργάνωση σεμιναρίων, ημερίδων, συνεδρίων και workshops πάνω σε θέματα που απασχολούν τη σύγχρονη επιστήμη της αμπελουργίας και οινοποίησης, μπροστά στις προκλήσεις της αειφόρου ανάπτυξης και της κλιματικής αλλαγής.
Επιπλέον, θα προσφέρεται η δυνατότητα πρακτικής άσκησης των φοιτητών / τριών της Σχολής στην ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ, καθώς και της εκπαίδευσής τους στις εγκαταστάσεις του Κτήματος στη Νάουσα και το Αμύνταιο.
Η εκπόνηση Βιομηχανικών Διδακτορικών με σκοπό τη μεταφορά τεχνογνωσίας και την επίλυση προβλημάτων στον παραγωγικό τομέα μέσα από την εστιασμένη βιομηχανική έρευνα, η αξιοποίηση του θεσμού του «Επισκέπτη Καθηγητή», αλλά και οι ευκαιρίες που προκύπτουν και για τους δύο φορείς μέσω της υποστήριξης «Επώνυμης Έδρας» σε θέματα αμπελουργίας και οινοποίησης από το Κτήμα ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ, ήταν μερικά από τα θέματα που συζητήθηκαν στη συνάντηση που ακολούθησε την υπογραφή του μνημονίου αναδεικνύοντας το ουσιαστικό ενδιαφέρον των δύο πλευρών ώστε αυτή η σύμπραξη να εξελίσσεται με μακροπρόθεσμη στρατηγική.
Η συγκεκριμένη συμφωνία ανάμεσα στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και του Κτήματος ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά τη δυναμική της Σχολής Γεωπονικών Επιστημών και του ερευνητικού έργου που αυτή παράγει, συμβάλλοντας στην κατεύθυνση της προσέλκυσης φοιτητών/τριών, τη διασύνδεση με την αγορά εργασίας και την ανάπτυξη ευκαιριών για την τοπική κοινωνία.
Το ΥπΑΑΤ συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξη της μεγαλύτερης ελληνικής βιομηχανίας, του τουρισμού και πρόθεση της ηγεσίας του είναι να ενισχύσει τους παραγωγούς του τόπου μας δημιουργώντας νέες ευκαιρίες εξωστρέφειας και αύξησης του εισοδήματός τους, τόνισε ο Υπουργός, Λευτέρης Αυγενάκης, προς την υφυπουργό Τουρισμού, Έλενα Ράπτη, με την οποία είχε συνεργασία, προκειμένου να αναδειχθούν μοναδικοί προορισμοί της χώρας μας με σημαντική δραστηριότητα στον πρωτογενή τομέα.
Το ΥπΑΑΤ προωθεί τις κατηγορίες τουρισμού υπαίθρου, στις οποίες έχει αρμοδιότητα με στόχο τη στήριξη της ελληνικής περιφέρειας.
Συγκεκριμένα συζήτησαν, πάντα με τη συνεργασία της αρμοδίας υπουργού Τουρισμού Όλγας Κεφαλογιάννη, για τον αγροτουρισμό, που αποτελεί ειδική μορφή τουρισμού υπαίθρου, η οποία συνίσταται στο σύνολο των δραστηριοτήτων που συνδέονται με την αγροτική παραγωγή, τα τοπικά προϊόντα, καθώς και την παροχή υπηρεσιών φιλοξενίας και εστίασης.
Επισήμαναν ότι χρήζουν αναδιαμόρφωσης οι προδιαγραφές του «Πολυλειτουργικού αγροκτήματος», που στην ουσία είναι αγροτική εκμετάλλευση, που διαθέτει καλλιεργήσιμη έκταση, φυτικό ή ζωικό κεφάλαιο και χώρο εστίασης ή δυνατότητα εκπαίδευσης ή παρακολούθησης της παραγωγικής διαδικασίας με έμφαση στις τοπικές παραγωγικές δυνατότητες κάθε περιοχής.
Όπως επισημαίνουν ο τουρισμός υπαίθρου έχει πολλά περιθώρια ανάπτυξης, με στόχο την οικονομική ενίσχυση της περιφέρειας.
Συζητήθηκαν παράλληλα θέματα που αφορούν στην ανάπτυξη του οινοτουρισμού, των επισκέψιμων τυροκομείων, ελαιοτριβείων, ζυθοποιείων, του αλιευτικού. τουρισμού και την ανάπτυξη δράσεων στις υδατοκαλλιέργειες, στο γαστρονομικό τουρισμό, καθώς και την περαιτέρω αξιοποίηση του Leader, μέσω του οποίου γίνονται ανακαινίσεις και ιδρύσεις νέων τουριστικών καταλυμάτων, επιχειρήσεις εστίασης, με στόχο την ενίσχυση των ειδικών – εναλλακτικών μορφών τουρισμού.
Ισχύον νομικό πλαίσιο για Πολυλειτουργικά Αγροκτήματα
Σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο Πολυλειτουργικό αγρόκτημα είναι η αγροτική εκμετάλλευση, η οποία διαθέτει τουλάχιστον:
α) καλλιεργήσιμη έκταση,
β) φυτικό ή ζωικό κεφάλαιο και
γ) χώρο εστίασης ή δυνατότητα εκπαίδευσης ή δυνατότητα επίδειξης και παρακολούθησης της παραγωγικής διαδικασίας ή οικοτεχνική μεταποίηση και λειτουργεί με έμφαση στις τοπικές παραγωγικές δυνατότητες κάθε περιοχής.
Κάθε Πολυλειτουργικό Αγρόκτημα μπορεί να χαρακτηρίζεται (προαιρετικά) από έναν ή περισσότερους από τους ακόλουθους προσανατολισμούς που υποδηλώνει/ουν τον/τους τομέα/είς της κύριας δραστηριότητάς του:
α) Γεωργικό (φυτικής ή ζωικής κατεύθυνσης) εφόσον δραστηριοποιείται κυρίως στην αγροτική δραστηριότητα και στην οικοτεχνία,
β) Καινοτόμο, εφόσον δραστηριοποιείται κυρίως στην εφαρμογή καινοτόμων πρακτικών και τεχνικών,
γ) Περιβαλλοντικό, εφόσον δραστηριοποιείται κυρίως σε φιλοπεριβαλλοντικές δράσεις και δράσεις διατήρησης της βιοποικιλότητας,
δ) Πολιτιστικό/πολιτισμικό εφόσον δραστηριοποιείται κυρίως στη γνωριμία με την ιστορία, τον πολιτισμό και τις παραδόσεις της ευρύτερης περιοχής και
ε) Γαστρονομικό, εφόσον δραστηριοποιείται κυρίως στην ανάδειξη της τοπικής κουζίνας ή της Μεσογειακής διατροφής.
Ως ελάχιστη ενιαία έκταση λειτουργίας ενός πολυλειτουργικού αγροκτήματος ορίζονται τα πέντε (5) στρέμματα. Στην περίπτωση ειδικών περιοχών (νησιωτικές, ορεινές, περιοχές με φυσικούς περιορισμούς) η ελάχιστη έκταση δύναται να μειωθεί στα τέσσερα (4) στρέμματα. Σε κάθε περίπτωση γεωργικής δραστηριότητας (γεωργία/κτηνοτροφία) θα πρέπει να πληρούνται οι όροι της πολλαπλής συμμόρφωσης, όπως αυτοί κάθε φορά ισχύουν, καθώς και τυχόν περιορισμοί που προκύπτουν από την ισχύουσα δασική και περιβαλλοντική νομοθεσία.
Όπως αναφέρει ο ΣΕΟ (Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου), με απεριόριστη θλίψη, περισυλλογή αλλά και ευγνωμοσύνη για το τεράστιο και πολυσχιδές έργο της, ο αμπελοοινικός κόσμος πάνδημος, αποχαιρετά την πιο εμβληματική προσωπικότητα της πρόσφατης ιστορίας μας, την Σταυρούλα Κουράκου.
Την ώρα αυτή αναλογιζόμαστε, όσοι είχαμε την τύχη να την γνωρίσουμε, να συνεργαστούμε ή και να συναναστραφούμε μαζί της, να μάθουμε για αυτήν από διηγήσεις άλλων ή από το έργο της, το μέγεθος της συνεισφοράς, τις παρακαταθήκες και το παράδειγμα που μας αφήνει και οδηγούμε έτσι τη σκέψη μας να την συνοδεύσει με αγάπη στον τελευταίο της δρόμο, την οδό της αναπαύσεως.
Η επιδραστική - ηγετική συμμετοχή της στα δρώμενα του κλάδου για πάνω από μισό αιώνα έχει διαμορφώσει από τα θεμέλια το οικοδόμημα της σύγχρονης οινικής Ελλάδας, ενώ η θητεία της στον OIV και τις επιτροπές της ΕΕ ήταν εξίσου σημαντική.
Με σπουδές και σημαντικό ερευνητικό έργο στο γνωστικό της αντικείμενο που ήταν η οινολογία, διακρίθηκε για την ευρύτητα των ενδιαφερόντων της και την επιστημονική της ευρυμάθεια. Εκτός όμως από την πλούσια μόρφωση, διακρίθηκε και για το ήθος και την ακεραιότητα του χαρακτήρα της, την απλότητα και την ευγένειά της.
Η τιμή στο όνομα και τη μνήμη της αποτελεί για τον ΣΕΟ ύψιστη υποχρέωση όπως και η ανάδειξη και αξιοποίηση της κληρονομιάς που μας αφήνει.
Ανακοίνωση του ΥπΑΑΤ αναφέρει τα εξής:
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, για την απώλεια της Σταυρούλας Κουράκου-Δραγώνα, δήλωσε τα εξής:
Χθες έφυγε από τη ζωή η Σταυρούλα Κουράκου-Δραγώνα, η «Κυρά των Αμπελιών», η μεγάλη κυρία του ελληνικού κρασιού.
Μια λαμπρή επιστήμονας που ανέδειξε την ιστορία του ελληνικού κρασιού, πρωτοστατώντας με την αρθρογραφία της αλλά και το σπουδαίο επιστημονικό και συγγραφικό έργο της.
Η βαρύνουσα και συνάμα ηγετική συμμετοχή της στα δρώμενα του αμπελοοινικού κλάδου για πάνω από μισό αιώνα ήταν αυτή που διαμόρφωσε το οικοδόμημα της σύγχρονης οινικής Ελλάδας.
Το εμβληματικό έργο της είναι δύσκολο να περιγραφεί μέσα σε λίγες λέξεις. Η πρώτη γυναίκα με δίπλωμα οινολόγου στην Ευρώπη, διετέλεσε, μεταξύ άλλων - και αφού εξελέγη παμψηφεί- Πρόεδρος του Διεθνούς Οργανισμού Αμπέλου και Οίνου, Διευθύντρια επί 20 έτη του Ινστιτούτου Οίνου στην Ελλάδα, Πρόεδρος Επιτροπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέματα αμπελοοινικής νομοθεσίας.
Με βαθιά θλίψη αποχαιρετούμε την εμβληματική αυτή προσωπικότητα του ελληνικού κρασιού, η οποία αφήνει πίσω της μια σπουδαία κληρονομιά ήθους, αφοσίωσης και αγάπης στην έρευνα και στη γνώση για τον οίνο που τόσο λάτρεψε.
Το 2023 ο κλάδος της ελληνικής ποτοποιίας/αποσταγματοποιίας ξεχώρισε εμφανίζοντας άνοδο των εξαγωγών του, κατά 9,4%, ξεπερνώντας το φράγμα των 100 εκ. ευρώ.
Όπως προκύπτει από τα προσωρινά στοιχεία της EUROSTAT, που επεξεργάσθηκε ο ΣΕΑΟΠ (Σύνδεσμος Ελλήνων Παραγωγών Αποσταγμάτων & Αλκοολούχων Ποτών), το 2023 η εξαγωγική δραστηριότητα των ελληνικών αλκοολούχων ποτών ενισχύεται περαιτέρω και ξεπερνά κατά πολύ σε αξία τα προ πανδημίας επίπεδα.
Ειδικότερα, σε σύγκριση με το 2022, σημειώθηκε συνολική αύξηση (εντός ΕΕ 27 & σε Τρίτες Χώρες) σε αξία € κατά 9,4% (+9,12 εκ. € σε απόλυτες τιμές).
Σε αντίθεση με την συνολική αξία, οι εξαγωγές σε ποσότητα, των ελληνικών αλκοολούχων ποτών εμφανίζουν πτώση, καταγράφοντας μείωση -5,02% (-2 εκ. κιλά σε απόλυτες τιμές).
Αυξητική καταγράφεται το 2023 και η εξέλιξη της μέσης τιμής μονάδος, ανά εξαγόμενο κιλό ποτού όπου εμφανίζει αύξηση, κατά 15,2%.
Σε σύγκριση με την τελευταία 5ετία (2023-2019) ο κλάδος της ελληνικής παραγωγής αλκοολούχων ποτών, καταγράφει διαχρονική αύξηση των εξαγωγών του, σε αξία κατά +39,3%, αλλά και σε ποσότητα κατά +5,2%.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η πτώση του συνόλου των εξαγωγών των ελληνικών αλκοολούχων ποτών προς Τρίτες Χώρες το 2023, ευθύνεται κατά μεγάλο μέρος στη μείωση των εξαγωγών προς το Ιράκ, όπου το 2023 εφαρμόστηκε ο Νόμος περί απαγόρευσης εισαγωγής και πώλησης αλκοολούχων ποτών. Η αρνητική αυτή μεταβολή, έπληξε ιδιαίτερα τις ελληνικές εξαγωγές αλκοολούχων καθώς το Ιράκ αποτελεί την δεύτερη σημαντικότερη χώρα προορισμού των ελληνικών αλκοολούχων ποτών.
Η μείωση του της ποσότητας των εξαγωγών «συμβάλλει» στην άνοδο της μέσης τιμής πώλησης (€/Kg) των ελληνικών αλκοολούχων ποτών η οποία καταγράφει ανοδική πορεία καθώς το 2023 αυξήθηκε +15,2 % (19,2 % σε Τρίτες Χώρες & 14,5 % εντός ΕΕ 27), σε σύγκριση με το 2022.
Ως προς τους εξαγωγικούς προορισμούς, σύμφωνα με τα στοιχεία, τα Κράτη Μέλη της ΕΕ-27, αποτελούν σταθερά τους σημαντικότερους προορισμούς των ελληνικών αποσταγμάτων, με ποσοστό 76% σε αξία δηλαδή 80,7 εκ. € και 78% σε ποσότητα δηλαδή 28,4 εκ κιλά.
Το ελληνικό ούζο αποτελεί τον μεγάλο πρωταγωνιστή και βρίσκεται στην κορυφή αναφορικά με τις εξαγωγές ελληνικών αλκοολούχων ποτών. Παρ’ όλο που έχει να ανταγωνιστεί αντίστοιχα ποτά από χώρες όπως η Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία, κλπ., έχει καθιερωθεί διεθνώς λόγω της υψηλής ποιότητάς του. Αποτελεί διαχρονικά το κυριότερο εξαγόμενο προϊόν της ελληνικής ποτοποιίας, καταλαμβάνοντας το τελευταίο έτος (2023) το 58% της αξίας και το 68% της ποσότητας του συνόλου των εξαγωγών των ελληνικών αποσταγμάτων
Το 2023 καταγράφεται αύξηση της αξίας των εξαγωγών του ούζου διεθνώς η οποία ποσοστιαία μεταφράζεται κατά 4% (+2,3 εκ €), ενώ σε ποσότητα εμφανίζει πτώση κατά -7,3% (σχεδόν -2 εκ. Kg).
Οι εξαγωγές του ούζου εντός ΕΕ-27 το 2023, παρουσιάζουν σημαντική αύξηση σε αξία κατά 13,5% , ενώ σε ποσότητα εμφανίζουν μείωση κατά -1,8%, σε σύγκριση με το 2022. Σε αντίθεση με την ΕΕ, οι εξαγωγές του σε Τρίτες Χώρες εμφανίζουν μεγάλη μείωση και σε αξία και σε ποσότητα, για την οποία ευθύνεται η μείωση των εξαγωγών του προς το Ιράκ. Ειδικότερα, η ποσοστιαία μείωση σε αξία είναι -13% και η ποσοστιαία μείωση σε ποσότητα -19%.
Ως προς τις σημαντικότερες χώρες εξαγωγής του ούζου, την πρώτη θέση κατέχει η Γερμανία με 46,5 % του συνόλου σε αξία και 50,8 % σε ποσότητα, ακολουθεί το Ιράκ με 23,3% σε αξία και 21,9% σε ποσότητα και στην τρίτη θέση βρίσκεται η Βουλγαρία με 13 % σε αξία και 10,7 % σε ποσότητα.
Οι εξαγωγές του τσίπουρου/τσικουδιάς αν και αντιπροσωπεύουν ένα πολύ μικρό μερίδιο (2% σε αξία & 1% σε ποσότητα) του συνόλου των εξαγωγών, καταγράφουν σταθερή άνοδο.
Ειδικότερα, οι εξαγωγές εντός ΕΕ-27 το 2023, σε σύγκριση με το 2022, εμφάνισαν αύξηση +22% σε αξία και μείωση -1,5% σε ποσότητα. Όσον αφορά τις Τρίτες Χώρες εμφανίζεται αύξηση σε αξία +15% και πτώση σε ποσότητα -13%.
Σε σύγκριση με το 2020 (όπου για πρώτη φορά η EUROSTAT το περιγράφει σε ξεχωριστό TARIC code) η συνολική αύξηση είναι 61,2% σε αξία (+0,89 εκ. €) και 50% σε ποσότητα (+0,11 εκ.Kg)
Η Γερμανία βρίσκεται στην πρώτη θέση προορισμού του τσίπουρο με μερίδιο 44,1%, του συνόλου σε αξία €, στη δεύτερη θέση ακολουθεί η Κύπρος με 10,8% και στην τρίτη θέση οι ΗΠΑ με 10,1%.
Το κρασί πρωταγωνιστής στην κοινωνικοοικονομική και αγροτική ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ευρωπαϊκή Οργάνωση Οίνων, Comite Européen des Enterprises Vins (CEEV), της οποία ιδρυτικό μέλος αποτελεί ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ), παρουσίασε χθες Πέμπτη, στο Ευρωκοινοβούλιο τα αποτελέσματα μελέτης που πραγματοποιήθηκε από την PwC και έχει ποσοτικοποιήσει την εντυπωσιακή κοινωνικοοικονομική και περιβαλλοντική συμβολή του αμπελοοινικού τομέα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Η μελέτη απέδειξε ξεκάθαρα τον πρωταγωνιστικό ρόλο που διαδραματίζει ο αμπελοοινικός κλάδος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην κοινωνικοοικονομική βιωσιμότητα των αγροτικών περιοχών της ΕΕ συνεισφέροντας 130 δισεκατομμύρια ευρώ στο ΑΕΠ της ΕΕ το 2022 το οποίο αντιστοιχεί στο 0,8% του συνολικού ΑΕΠ της ΕΕ και σχεδόν 3 εκ θέσεις εργασίας», ανέφερε ο Πρόεδρος του ΣΕΟ, Δρ Γιάννης Βογιατζής και πρόσθεσε ότι:
«Οι αμπελοοινικές περιοχές της ΕΕ όπως και της Ελλάδας στηρίζουν την ανάπτυξη της υπαίθρου και αποτελούν μέρος της άυλης πολιτιστικής κληρομονιάς και Ευρωπαϊκού τρόπου ζωής».
Στόχος της έκθεσης ήταν να ποσοτικοποιηθεί η οικονομική συνεισφορά του αμπελοοινικού τομέα στην ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη κάθε στάδιο της αλυσίδας παραγωγής και εμπορικής διακίνησης και αναγνωρίζοντας τον αντίκτυπό του σε Έρευνα & Καινοτομία, Κοινωνία, Πολιτισμό και Περιβάλλον.
Η έκθεση δείχνει ξεκάθαρα πώς ο αμπελοοινικός τομέας της ΕΕ κατέχει ηγετική θέση σε διάφορους τομείς:
Σε διεθνές επίπεδο, ηγείται της παγκόσμιας αγοράς κρασιού, αντιπροσωπεύοντας το 62% της παγκόσμιας παραγωγής και εμπορίου κρασιού. Με εξαγωγές ύψους 17,9 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2022 και θετικό εμπορικό ισοζύγιο 15,9 δισεκατομμυρίων ευρώ, το κρασί διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος της ΕΕ κατά 3,7%.
Ο αμπελοοινικός τομέας συνεισφέρει σημαντικά στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη της περιφέρειας. Σε κοινωνικό επίπεδο, οι αμπελοοινικές περιοχές τείνουν να παρουσιάζουν μικρότερη δημογραφική κάμψη και σε οικονομικό επίπεδο, οι αμπελώνες είναι 37% πιο κερδοφόροι από άλλες μόνιμες καλλιέργειες.
Ο αμπελοοινικός τομέας της ΕΕ αποτελεί αξιοσημείωτη πηγή θέσεων εργασίας, κυρίως σε αγροτικές περιοχές, αντιπροσωπεύοντας το 1,4% της συνολικής απασχόλησης στην ΕΕ.
Η συμβολή του αμπελοοινικού τομέα σε φορολογικά έσοδα ανήλθε σχεδόν σε 52 δισεκατομμύρια ευρώ το 2022, που αντιστοιχεί στο 0,7% των κρατικών δαπανών της ΕΕ
Το κρασί έχει αναδειχθεί σε μεγάλο πόλο έλξης τουριστών, αποτελώντας, ως εκ τούτου, βασικό οικονομικό καταλύτη σε πολλές αγροτικές περιοχές της ΕΕ και δημιουργώντας έσοδα 15 δισεκατομμυρίων ευρώ από τον Οινοτουρισμό
Από περιβαλλοντικής πλευράς, η έκθεση δείχνει πώς τα περισσότερα από 3,2 εκατομμύρια εκτάρια αμπελώνων της ΕΕ συμβάλλουν στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα της ΕΕ με πολλούς τρόπους, όπως η διατήρηση της βιοποικιλότητας, ο περιορισμός της διάβρωσης του εδάφους, η βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων και η παροχή πυροπροστασίας.
«Η συνολική επίδραση του κρασιού στην Ευρωπαϊκή κοινωνία είναι εντυπωσιακή και σαφώς θετική», δήλωσε ο κ. Ignacio Sánchez Recarte, Γενικός Γραμματέας του CEEV. «Αυτό όμως το εντυπωσιακό παράδειγμα επιτυχίας παραμένει ευάλωτο και χρειάζεται υποστήριξη με την περαιτέρω προσαρμογή του περίπλοκου νομικού πλαισίου που ισχύει για το κρασί, ώστε να ανταποκριθεί στις επιθέσεις εκείνων που προσπαθούν να το δαιμονοποιήσουν. Μία επίθεση στο κρασί της ΕΕ είναι επίθεση στον πολιτισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην Κοινωνία και στην Οικονομία της ΕΕ», πρόσθεσε.
Διαβάστε την έκθεση στα αγγλικά (εδώ)
Ολοκληρώθηκε το φετινό Οινόραμα, που διεξήχθη 2, 3 και 4 Μαρτίου στο Ζάππειο Μέγαρο. Γιορτάζοντας τα 30 χρόνια του επιβεβαίωσε πως είναι η μεγαλύτερη και η πιο σημαντική οινική εκδήλωση της Ελλάδας και βέβαια η μεγαλύτερη έκθεση ελληνικού κρασιού στον κόσμο. Εκτός των Ελλήνων οινόφιλων και επαγγελματιών του ευρύτερου οινικού κλάδου, το Οινόραμα συγκεντρώνει τα βλέμματα κάθε γωνιάς της υφηλίου, παρουσιάζοντας το κρασί της Ελλάδας με ιδανική ισορροπία.
Πράγματι, όπως έγινε φανερό ίσως καλύτερα από κάθε άλλη χρονιά, το Οινόραμα, μετά από διάφορες καινοτομίες και παραμετροποιήσεις που έγιναν στη μακρόχρονη πορεία του, έχει καταφέρει να προβάλει όσα αφορούν το ελληνικό κρασί και το κρασί στην Ελλάδα εν γένει, απόλυτα ισορροπημένα: Γιατί οι κορυφαίοι καθιερωμένοι οινοποιοί δεν παραλείπουν να βρίσκονται στους κόλπους του, όπως συνέβη και φέτος, ενώ νέοι και πρωτοεμφανιζόμενοι ή μικρής παραγωγής συνάδελφοί τους επιλέγουν το Οινόραμα για να ξεκινήσουν την ευρύτερη προβολή τους (π.χ. στην αίθουσα «Οινικές Αποκαλύψεις»). Όλοι μαζί ξεπέρασαν φέτος τους 250, ανάμεσά τους 18 από την Κύπρο και 5 από το Λίβανο, με τους οινοποιούς παρόντες. Νέες κυκλοφορίες και ετικέτες (στην «Πλατεία Γευσιγνωσίας» και όχι μόνο), καθώς και κρασιά της νέας εσοδείας ξεκίνησαν στο Οινόραμα το ταξίδι τους στις οινικές αγορές Ελλάδας και εξωτερικού, αφού την έκθεση επισκέφθηκαν πολλές δεκάδες αγοραστές και δημοσιογράφοι από μεγάλο αριθμό χωρών. Ειδική μεταχείριση υπήρξε και φέτος για κάθε νέα ή σύγχρονη τάση και άποψη περί οίνου (όπως στο Wine Βar των Οινικών Αποκαλύψεων). Ξένα κρασιά από τους πιο σημαντικούς εισαγωγείς στην Ελλάδα συμπλήρωσαν, ως συνήθως, το πακέτο, πλάι σε δεκάδες εκ των καλύτερων ελληνικών αποσταγμάτων.
Με αφορμή τα 30 χρόνια Οινόραμα, επίσημα εγκαίνια διοργανώθηκαν την παραμονή της πρώτης μέρας της έκθεσης, η οποία βρισκόταν, όμως, σε πλήρη λειτουργία για τους προσκεκλημένους της, μέλη της πολιτικής, της επιχειρηματικής και της δημοσιογραφικής κοινότητας. Άλλωστε, το Οινόραμα 2024 τίμησαν, μάλλον, οι περισσότεροι από ποτέ πολιτικοί, όπως ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Ελευθέριος Αυγενάκης, που ως απεσταλμένος του πρωθυπουργού τέλεσε τα εγκαίνια της έκθεσης, χοροστατούντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Φθιώτιδος Συμεών, που παρέστη αντί του Αρχιεπίσκοπου Αθηνών Ιερώνυμου Β΄. Έξι ακόμα υπουργοί και υφυπουργοί (Μάκης Βορίδης, Σοφία Ζαχαράκη, Όλγα Κεφαλογιάννη, Ιωάννης Παππάς, Έλενα Ράπτη και Διονύσης Σταμενίτης), ο Αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Στέφανος Κασσελάκης, ο πρόεδρος Κ.Ο. της Νέας Αριστεράς κ. Αλέξης Χατίτσης, η Πρόεδρος του ΕΟΤ κα Άντζελα Γκερέκου, ευρωβουλευτές και βουλευτές διαφόρων κομμάτων, γενικοί γραμματείς υπουργείων, Περιφερειάρχες, Δήμαρχοι και πρώην υπουργοί έδωσαν το «παρών» στην έκθεση και ξεναγήθηκαν σε αυτήν.
Οι επισκέπτες στο Οινόραμα 2024, οινόφιλοι και επαγγελματίες, έσπασαν για πρώτη φορά το επί ετών φράγμα των 10.000 περίπου, με αύξηση κατά 20%, φτάνοντας τις 12.000. Είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν ανάμεσα σε περίπου 2.500 προϊόντα και, βέβαια, να αντιληφθούν βιωματικά γιατί το μότο της έκθεσης «το κρασί είναι παντού και πάντα στο Οινόραμα» είναι πέρα για πέρα αληθές!
Ιστορική πτώση της ελληνικής οινοπαραγωγής το 2023/2024, με μείωση κατά 35,14%, δημιουργεί θέματα επάρκειας στην αγορά οίνου, επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ.
Συγκεκριμένα στα 1.379.433 hl (χιλιόλιτρα) καταγράφηκε, ο όγκος της παραγωγής οίνου στη χώρα μας την αμπελοοινική περίοδο 2023/2024, σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση του αρμόδιου τμήματος του ΥπΑΑΤ, προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όγκος που είναι χαμηλότερος όλων των εποχών.
Η οριστική και βασισμένη στις Δηλώσεις Παραγωγής των οινοποιείων και των μεταποιητών παραγωγή οίνου, εμφανίζεται μειωμένη κατά 35,14% το 2023/2024 σε σύγκριση με την παραγωγή 2022/2023 (2.126.844 hl), ενώ η πρόβλεψη οινοπαραγωγής που κατατέθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2023 (1.598.344 hl), εμφάνιζε και αυτή ιδιαίτερα σημαντική πτώση, της τάξης του 24,8%, γεγονός που συνάδει με τις εκτιμήσεις των ΔΑΟΚ. Μειωμένη επίσης κατά 40,2% εμφανίζεται η ελληνική οινοπαραγωγή σε σύγκριση με το μέσο όρο της προηγούμενης 5ετίας.
Η κατακόρυφη πτώση της οινοπαραγωγής, οφείλεται κυρίως στα ακραία καιρικά φαινόμενα που επέδρασαν την περασμένη άνοιξη και το καλοκαίρι (συνεχείς βροχοπτώσεις, διαδοχικοί καύσωνες Ιουλίου) και στις ασθένειες (περονόσπορος) και τις ζημιές που προηγήθηκαν εξαιτίας τους. Παρατηρώντας τα στοιχεία οινοπαραγωγής της τελευταίας δεκαετίας, εξάγεται το συμπέρασμα ότι η ελληνική οινοπαραγωγή, απέχει πλέον μακράν από το μέσο όρο της προηγούμενης από τη δεκαετία αυτή, εικοσαετία (1993-2013), που σε μέσο όρο ανερχόταν στα 3.588.000 hl, αφού επιπλέον εκτός των ακραίων κλιματικών φαινομένων, επιδρά έντονα στο ύψος της, η μείωση των εκτάσεων αμπελοκαλλιέργειας.
Η μείωση οφείλεται κυρίως στην μείωση της παραγωγής σε μεγάλες αμπελουργικές περιοχές με το μεγαλύτερο μέρος της πτώσης σε απόλυτα και σχετικά μεγέθη, να αφορά οίνους χωρίς Γεωγραφική Ένδειξη.
Επί του συνόλου της οινοπαραγωγής το μερίδιο των οίνων με ΠΟΠ ανέρχεται σε 9,97% (137.504 hl), των οίνων με ΠΓΕ σε 27,03% (372.859 hl), των ποικιλιακών οίνων σε 17,48% (241.112 hl), των οίνων χωρίς ΓΕ σε 45,33% (625.288 hl) και των άλλων οίνων σε 0%, ποσοστά που υποδηλώνουν την κατά το ήμισυ παραγωγή οίνων για μαζική κατανάλωση, έναντι της παραγωγής οίνων με Γεωγραφική Ένδειξη. Το γεγονός αυτό αποτελεί στοιχείο για προβληματισμό, αφού στις αντίστοιχες οινοπαραγωγές χώρες της ΕΕ, οι οίνοι με ΓΕ αντιπροσωπεύουν ποσοστά πολλές φορές άνω του 80%.
Ένα άλλο στοιχείο που προκύπτει από την επεξεργασία των δεδομένων από την ΚΕΟΣΟΕ είναι η ποσοστιαία σύνθεση των οίνων σύμφωνα με την παραγωγή λευκών και ερυθρών και ερυθρωπών οίνων.
Στο σύνολο της οινοπαραγωγής οι λευκοί οίνοι αντιπροσωπεύουν το 59,66% (822.970 hl), ενώ οι ερυθροί και οι ερυθρωποί το 40,34% (344.319 hl).
Μικρή αύξηση, της τάξης του 0,73% σε αξία (98.972.279 €/2022 – 99.692.240 €/2023), αλλά μείωση της τάξης του -3,40% σε ποσότητα (29.870 τόνοι/2022 – 28.853 τόνοι/2023), παρουσιάζουν τα εξαγωγικά μεγέθη του ελληνικού κρασιού το 2023, έναντι του 2022, σύμφωνα με ανακοίνωση της ΚΕΟΣΟΕ.
Βέβαια θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν ότι το 2022 οι εξαγωγές αυξήθηκαν σημαντικά κατά 16,75% έναντι του 2021, εξαιτίας των επιπτώσεων της πανδημίας covid 19, που επέδρασε μειώνοντας σημαντικά τις εξαγωγές του 2020 και του 2021.
Τα εξαγωγικά μεγέθη του 2023 σε σχέση με το 2022, παρουσιάζουν άνοδο επίσης σε επίπεδο μέσου όρου πενταετίας σε αξία, η οποία ανέρχεται σε ποσοστό 19,68%, ενώ ελαφρά μείωση παρουσιάζει το 2023 και όσον αφορά τις ποσότητες σε σύγκριση με τον Μ.Ο. 5ετίας, σε ποσοστό -0,38%.
Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν μετά την ανάρτηση των προσωρινών στοιχείων εξαγωγών οίνου από την ΕΛΣΤΑΤ και την επεξεργασία τους από την ΚΕΟΣΟΕ, επεξεργασία που καταγράφει, αύξηση των επιδόσεων των αποστολών οίνων σε αξία και μείωση των αποστολών σε ποσότητα προς την ΕΕ, μεταβολές που διακυμαίνονται με το ίδιο πρόσημο και στις αποστολές προς τις Τρίτες Χώρες.
Ειδικότερα σε γενικό επίπεδο η περαιτέρω ανάλυση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ καταγράφει μείωση –2,99% των αποστολών ως προς την ποσότητα ελληνικών κρασιών προς χώρες της Ε.Ε. (21.291 τόνοι/2023 – 21.948 τόνοι/2022), παράλληλα όμως μείωση παρατηρείται κατά 6,61% και σε σύγκριση με το μέσο όρο 5ετίας. Η αρνητική αυτή μεταβολή αποδίδεται στην μετατόπιση του χαρακτηρισμού του Ηνωμένου Βασιλείου από χώρα της ΕΕ σε Τρίτη Χώρα, από το 2023.
Σε αξία οι ελληνικές αποστολές οίνων προς χώρες της Ε.Ε. το 2023 παρουσιάζουν ανεπαίσθητη αύξηση της τάξης του 0,53% (57.006.872 € /2023 – 56.707.869 €/2022), ενώ συνεχίζουν να παρουσιάζουν αύξηση της τάξης του 7,49% σε σχέση με το μέσο όρο της προηγούμενης 5ετίας.
Τέλος για την κατηγορία αυτή (αποστολές οίνων σε ΕΕ) βελτιωμένη παρουσιάζεται και η μεταβολή της μέσης τιμής πώλησης των ελληνικών οίνων προς τις χώρες της Ε.Ε. κατά +3,63% (2,68 €/κιλό/2023 –2,58 €/κιλό/2022). Ώθηση στην αύξηση αποστολών οίνου το 2023 έδωσαν ως προς την αξία και την τιμή μονάδος η Γαλλία, η Κύπρος, το Βέλγιο, η Ολλανδία και η Πολωνία.
Η εικόνα των αντίστοιχων μεγεθών εξαγωγών ελληνικού οίνου προς Τρίτες χώρες καταγράφει σχετική σταθερότητα σε αξία, λαμβανομένου όμως υπ' όψιν ότι το έτος 2023 τα προβλήματα logistics στην αγορά των ΗΠΑ, που προήλθαν από την εκδήλωση της πανδημίας της covid 19, αποκαταστάθηκαν.
Συγκεκριμένα, μείωση της τάξης του 4,54% κατέγραψαν οι ελληνικές εξαγωγές οίνου ως προς την ποσότητα προς Τρίτες Χώρες, (7.562 tn/2023 - 7.922 tn/2022), ενώ αύξηση καταγράφεται κατά 22,69% σε σχέση με το μέσο όρο της προηγούμενης 5ετίας.
Σε επίπεδο αξίας τα μεγέθη, ενώ κινήθηκαν με σημαντικά θετικό ρυθμό επιδόσεων το 2022 (+1,12%) ,το 2023 παρατηρείται ανεπαίσθητη αύξηση των εξαγωγών σε αξία προς Τρίτες Χώρες που ανέρχεται σε ποσοστό 1,00% (42.685.238 €/2023 - 42.264.410 €/2022).
Η σύγκριση του εξαγωγικού μεγέθους της αξίας το 2023 σε σχέση με το μέσο όρο 5ετίας (2018 – 2022) αποδεικνύει εκτός των άλλων και την προηγούμενη δυναμική του ελληνικού κρασιού στις αγορές των Τρίτων Χωρών, αφού καταγράφεται μέση αύξηση κατά 41,02%.
Τέλος αυξητική καταγράφεται, η εξέλιξη της μέσης τιμής μονάδος, ανά εξαγόμενο κιλό οίνου. Το 2023 παρουσιάζει αύξηση κατά 5,8% (5,64 €/κιλό/2023 - 5,34 €/κιλό/2022), ενώ η αυξητική τάση της μέσης τιμής μονάδος καταγράφεται σε σχέση και με την προηγούμενη 5ετία που ανέρχεται σε 15,49% (Μέσος Όρος τιμής 5ετίας 4,89 €/κιλό).
Σύσκεψη οινοποιητικών συνεταιρισμών της χώρας, υπό την ΚΕΟΣΟΕ, πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, 13 Φεβρουαρίου 2024, με θέμα: «Μια άλλη αγροτική πολιτική, για την αμπελουργία που βρίσκεται σε κίνδυνο» και αντικείμενο τα χρόνια προβλήματα του κλάδου, που έχουν οδηγήσει σε πρωτοφανή συρρίκνωση τον ελληνικό αμπελώνα.
Στη συνέχεια η ΚΕΟΣΟΕ και οι παρευρισκόμενοι πρόεδροι και στελέχη των οινοποιητικών συνεταιρισμών εξέδωσαν την ακόλουθη ανακοίνωση:
Οι πρωτόγνωρες αγροτικές κινητοποιήσεις στο σύνολο της ΕΕ που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, για τις χώρες του Νότου ήταν λίγο ως πολύ αναμενόμενες λόγω των πολιτικών αστοχιών και των ανισοτήτων στις ρυθμίσεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), που εφαρμόσθηκαν την τελευταία δεκαετία και έχουν στόχο την αλλαγή του μοντέλου παραγωγής.
Οι αγροτικές κινητοποιήσεις είναι αποτέλεσμα κυρίως της πολιτικής θυσίας της πρωτογενούς παραγωγής και των αγροτικών εκμεταλλεύσεων οικογενειακού τύπου της ΕΕ, απέναντι στην επικράτηση της κερδοφορίας των πολυεθνικών της γηραιάς ηπείρου, μετά τον απαράδεκτο συμβιβασμό στις συνομιλίες για το παγκόσμιο εμπόριο.
Η σημερινή κρίση ούτε τυχαία είναι ούτε συγκυριακή και προκαλείται από το επιδιωκόμενο μοντέλο συγκέντρωσης της αγροτικής παραγωγής, που συμπιέζει αφόρητα τον παραγωγό και αυξάνει τα κέρδη των ενδιάμεσα εμπλεκομένων στην εμπορία των αγροτικών προϊόντων, αποδεικνύοντας εν τέλει ότι η «αυτορρυθμιζόμενη ελεύθερη αγορά» δεν λειτουργεί υπέρ του παραγωγού και του καταναλωτή.
Στο ίδιο περιβάλλον με τους Ευρωπαίους συναδέλφους τους, οι Έλληνες αγρότες βρίσκονται σε ακόμα πιο δυσμενή θέση, εξαιτίας εγγενών αδυναμιών και των χρόνιων στρεβλώσεων που διατρέχουν ολόκληρο το φάσμα της αγροτικής οικονομίας, από την παραγωγή έως την κατανάλωση.
Οι αλληλοδιάδοχες κρίσεις με κύρια αυτήν της δημοσιονομικής εκτροπής, είχε δραματικές επιπτώσεις στον αγροτικό τομέα, παγιώνοντας τις συνθήκες της οξύτατης περιθωριοποίησης της πλειοψηφίας της αγροτικής τάξης. Ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής γης και σημαντικός αριθμός παραγωγικών μονάδων των συνεταιρισμών, είναι υποθηκευμένο στις συστημικές τράπεζες και οι εισπρακτικές εταιρείες στις οποίες έχουν περιέλθει τα κόκκινα δάνεια, δεσμεύουν σημαντικούς παραγωγικούς πόρους.
Τα παραπάνω σε συνδυασμό με την εκτόξευση του ενεργειακού κόστους, των επιπτώσεων της covid-19 και του ρωσο-ουκρανικού πολέμου, τις συνέπειες του οποίου φαίνεται ότι θα απορροφήσει μόνο η ΕΕ, αποτελούν τη θηλιά γύρω από τον λαιμό των Ευρωπαίων και Ελλήνων αγροτών. Πρόκειται συνεπώς για αγώνα επιβίωσης της αγροτικής τάξης και για το λόγο αυτό, δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια επιφανειακών διευθετήσεων.
Όσον αφορά τον αμπελοοινικό τομέα της χώρας μας τα συσσωρευμένα προβλήματα του χώρου της πρωτογενούς παραγωγής που αφορούν την αμπελοκαλλιέργεια σταφυλιών οινοποιίας, έχουν διατυπωθεί εδώ και χρόνια σε όλες τις πολιτικές ηγεσίες, χωρίς ουσιαστικά να υιοθετούνται πολιτικές επίλυσης τους, με αποτέλεσμα την εγκατάλειψη εκτάσεων, εξαιτίας της οικονομικά ασύμφορης καλλιέργειας.
Η ΚΕΟΣΟΕ έχει θέσει επανειλημμένως τα ζητήματα του πρωτογενούς, του μεταποιητικού τομέα και της αγοράς, διαχρονικά σε όλες τις πολιτικές ηγεσίες, ζητήματα των οποίων απαιτείται άμεσα η αντιμετώπιση και έχουν σχέση με το κόστος παραγωγής, την παραοικονομία και εν τέλει με το αμπελουργικό εισόδημα.
Μας ανησυχεί ιδιαίτερα η πρόσφατη απόφαση του Γάλλου υπουργού Γεωργίας, Marc Fesneau, για προσωρινή ή οριστική εγκατάλειψη 1.000.000 στρεμμάτων αμπελώνων, σαν αποτέλεσμα του πολιτικού αυτοχειριασμού της ΕΕ, αφού στον ρευστό διαμορφούμενο πολυπολικό κόσμο η ΕΕ από τη μία αδυνατεί να αποκτήσει ισχυρό γεωπολιτικό αποτύπωμα και από την άλλη πλήττει ακατανόητα τον πρωτογενή της τομέα και την ανταγωνιστικότητά της στην οικονομία.
Πριν να αρχίσουμε να εξετάζουμε παρόμοιες πολιτικές επιδοτούμενων εκριζώσεων και για την χώρα μας, επαναφέρουμε για μία ακόμη φορά τα θέματα προτεραιότητας, που θεωρούμε ότι θα ανασχέσουν τη συρρίκνωση του ελληνικού αμπελώνα και τον αφανισμό χιλιάδων αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων.
Το κυρίαρχο θέματα που απασχόλησε τη σύσκεψη των οινοποιητικών συνεταιρισμών ήταν η απροθυμία των αμπελουργών, σε πολλές περιοχές της χώρας να ξεκινήσουν φέτος τις καλλιεργητικές φροντίδες και η πρόθεσή τους να εγκαταλείψουν την αμπελοκαλλιέργεια.
Οι τάσεις εγκατάλειψης των αμπελώνων μονιμοποιούνται πλέον, αρκεί να επισημανθεί ότι από το 1990, ο ελληνικός αμπελώνας συρρικνώθκε κατά 30%.
Προκειμένου να ανασταλούν οι ραγδαίοι ρυθμοί εγκατάλειψης είναι επιτακτικό να ληφθούν μέτρα στην κατεύθυνση προστασίας του πρωτογενούς τομέα που αφορούν:
1) Την αντιμετώπιση της χρόνιας παθογένειας του κλάδου, που προκαλείται από την παραοικονομία, οι παρενέργειες της οποίας στρεβλώνουν τον υγιή ανταγωνισμό και πλήττουν κυρίως τη βιωσιμότητα των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων, αφού την επηρεάζουν ευθέως διαμορφώνοντας ζημιογόνα αποτελέσματα σε αυτές, ενώ επίσης πλήττουν την βιωσιμότητα και των νόμιμων οινοποιείων.
2) Την αντιμετώπιση του ζητήματος των παράτυπων εισαγωγών οίνων και των ελληνοποιήσεων.
3) Την αντιμετώπιση των φαινομένων αισχροκέρδειας που υποδηλώνει η χαοτική διαφορά τιμών της σταφυλικής παραγωγής με τις τιμές που καταβάλλει ο καταναλωτής, κυρίως στα σημεία εστίασης.
Την αναγκαιότητα πλέον της δημιουργίας Κεντρικού ελεγκτικού φορέα, υπό την ευθύνη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με στόχευση στους ελέγχους κατά την διάρκεια του τρυγητού, αλλά και τους ελέγχους των οινοποιείων
4) Την επιτακτική ανάγκη να ενισχυθούν οι αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις της χώρας, που δεν ενισχυθήκαν μέχρι σήμερα από τις επιπτώσεις της πανδημίας, της αύξησης του κόστους καλλιέργειας, του Ρωσοουκρανικου πολέμου και της κλιματικής κρίσης.
5) Τον έλεγχο των διαδικασιών καθορισμού τιμών και των ανατιμήσεων στην αγορά των εισροών στον αγροτικό τομέα και ειδικά των λιπασμάτων, των φυτοφαρμάκων, της ενέργειας, του κόστους των καυσίμων και των ξηρών υλικών (φιάλες, υλικά συσκευασίας κλπ), με σκοπό την καταστολή των φαινομένων κερδοσκοπίας που αυξάνουν δραματικά το κόστος παραγωγής και θέτουν σε κίνδυνο την αμπελοκαλλιέργεια και τα οινοποιεία, που δεν μπορούν να επιρρίψουν τις αυξήσεις στον καταναλωτή.
Τον εξορθολογισμό των κριτηρίων κατανομής των Αδειών Φύτευσης, μέσω της κάθετης χορήγησης ανά νόμο, σύμφωνα με το δυναμικό παραγωγής του.
6) Την αντιμετώπιση, με βάση τις προτάσεις της ΕΘΕΑΣ, του ασφυκτικού κλοιού που έχουν δημιουργήσει οι διαχειριστές (servicers) και οι αγοραστές πιστώσεων (funds), σε πολλές συνεταιριστικές οργανώσεις, με προφανή την προοπτική οικονομικής τους εξόντωσης.
7) Την αντιμετώπιση των μείζονος σημασίας θεμάτων που άπτονται με τις πολιτικές γης, το δίκαιο διαδοχής και το χωροταξικό χρήσεων γης, θέματα που σχετίζονται με τον κατακερματισμό του αγροτικού κλήρου.
Την άμεση επίλυση του θέματος που αφορά την ενωσιακή ενίσχυση του μέτρου: «Αναδιάρθρωση και μετατροπή αμπελώνων» του Εθνικού Προγράμματος Στήριξης, που η ΑΑΔΕ και ο ΟΠΕΚΕΠΕ αντιμετωπίζουν ως εισοδηματική ενίσχυση και όχι ως επένδυση, με αποτέλεσμα την άδικη επιβάρυνση των αμπελουργών με υπέρογκα πρόστιμα και δυσβάσταχτα διαχειριστικά κόστη.
8) Την ένταξη σε χρηματοδότηση από πόρους της ΕΕ των αμπελοκαλλιεργητών, των περιοχών που επλήγησαν από τον περονόσπορο και από δυσμενή κλιματικά φαινόμενα και την άμεση καταβολή αποζημιώσεων από τον ΕΛΓΑ , των αγροτών που επλήγησαν από τις πρόσφατες πλημμύρες και πυρκαγιές.
9) Τη διαφοροποίηση των όρων χρηματοδότησης των αγροτών και των συνεταιριστικών οργανώσεων, προκειμένου να καταστούν ανταγωνιστικοί και να επιτελέσουν τον παραγωγικό τους ρόλο.
10) Την επαναδιαπραγμάτευση της ΚΑΠ 2023-2027, με στόχο την επανεξέταση της λεγόμενης πράσινης συμφωνίας (Green Deal), που δεν αποτελεί μια ευρύτερη δεσμευτική συμφωνία, αλλά είναι απλά μονομερής ευρωπαϊκή πολιτική δήλωση της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα ως το 2050. Η στόχευση αυτή μέσω της ισχύουσας ΚΑΠ, στέρησε σημαντικό μέρος από τις άμεσες ενισχύσεις των Ευρωπαίων και Ελλήνων αγροτών.
11) Την απόρριψη του σχεδίου, που ψήφισε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετά από πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο καταργεί τις περισσότερες απαιτήσεις για ελέγχους ασφαλείας μιας νέας κατηγορίας μεταλλαγμένων φυτών που παράγονται με τις νέες γονιδιωματικές τεχνικές (NGTs)
12) Την υλοποίηση του Στρατηγικού Σχεδιασμού για την βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα της ελληνικής αμπελουργίας, μέσω και της διενέργειας εξειδικευμένου συνεδρίου.
Οι αγροτικές κινητοποιήσεις τόσο στις χώρες της ΕΕ, όσο και στη χώρα μας, μόνο «κεραυνός εν αιθρία» δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν, αναφέρει ανακοίνωση της ΚΕΟΣΟΕ. Και προσθέτει:
Τα συσσωρευμένα προβλήματα του χώρου της πρωτογενούς παραγωγής στην Ελλάδα και ειδικότερα του τομέα της αμπελοκαλλιέργειας, έχουν διατυπωθεί εδώ και χρόνια σε όλες τις πολιτικές ηγεσίες, χωρίς ουσιαστικά να υιοθετούνται πολιτικές επίλυσης τους, με αποτέλεσμα την εγκατάλειψη εκτάσεων, εξ αιτίας της οικονομικά ασύμφορης καλλιέργειας.
Η ΚΕΟΣΟΕ έχει θέσει επανειλημμένως τα ζητήματα του πρωτογενούς, του μεταποιητικού τομέα και της αγοράς, των οποίων απαιτείται άμεσα η αντιμετώπιση και έχουν σχέση με το κόστος παραγωγής, την παραοικονομία και εν τέλει με το αμπελουργικό εισόδημα, διαχρονικά σε όλες τις πολιτικές ηγεσίες.
Δεδομένου του ασφυκτικά πιεστικού πλαισίου εντός του οποίου δραστηριοποιούνται οι αμπελοκαλλιεργητές και οι οινοποιητικοί συνεταιρισμοί, εξαιτίας των διαχρονικών προβλημάτων που παραμένουν άλυτα, η ΚΕΟΣΟΕ συγκαλεί σύσκεψη των οινοποιητικών συνεταιρισμών μελών της, την Τρίτη (13 Φεβρουαρίου 2024) και ώρα 13:00 με θέμα: «Μια άλλη αγροτική πολιτική, για την αμπελουργία που βρίσκεται σε κίνδυνο».
Η αγροτική εκμετάλλευση θα μπορεί να περιλαμβάνει και φωτοβολταϊκά πάρκα έως 500 KW αλλά και λειτουργία αγροτουριστικών μονάδων. Αυτά περιλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου του ΥπΑΑΤ που αποτελείται από συνολικά 47 άρθρα και μπήκε για δημόσια διαβούλευση.
Επίσης έχουμε νέες διευκρινήσεις για την εγκατάσταση μονάδων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) σε Γεωργική Γη Υψηλής Παραγωγικότητας. Με τη νέα ρύθμιση δίνεται η δυνατότητα επέκτασης φωτοβολταϊκών πάρκων σε γη υψηλής παραγωγικότητας.
Συγκεκριμένα στο άρθρο 34 αναφέρεται ότι η αγροτική εκμετάλλευση είναι η μονάδα παραγωγής προς πώληση αγροτικών προϊόντων.
Στις δραστηριότητες της αγροτικής εκμετάλλευσης περιλαμβάνεται, εκτός από την παραγωγή των προϊόντων και η αποθήκευση, τυποποίηση, συσκευασία και η τοποθέτηση, μέχρι και του σταδίου της χονδρικής και λιανικής πώλησης, αποκλειστικά των προϊόντων που παράγει η ίδια η μονάδα ή στην περίπτωση των Ομάδων Παραγωγών, των προϊόντων που παράγουν τα μέλη των Ομάδων Παραγωγών, καθώς και η πρώτη χωρική ή οικοτεχνική μεταποίησή τους, η αλιεία (θαλάσσια, εσωτερικών υδάτων), η υδατοκαλλιέργεια, συμπεριλαμβανομένων των μισθωμένων δημοσίων ιχθυοτρόφων υδάτων/λιμνοθαλασσών, ως και η διαχείριση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μικρότερη από πεντακόσια (500) KW και η λειτουργία αγροτουριστικών μονάδων».
Όσον αφορά τις προϋποθέσεις για την εγκατάσταση μονάδων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) σε Γεωργική Γη Υψηλής Παραγωγικότητας το άρθρο 33 αναφέρει τα εξής:
Στην περ. α) της παρ. 6 του άρθρου 56 του ν. 2637/1998 (Α΄ 200), περί εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σταθμών σε αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας, προστίθενται εδάφια δεύτερο, τρίτο και τέταρτο, στο ενδέκατο εδάφιο διορθώνεται η αναφορά στα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, και η περ. α) διαμορφώνεται ως εξής:
«α) Σε αγροτεμάχια που χαρακτηρίζονται από τη Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης της οικείας περιφερειακής ενότητας ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας, απαγορεύεται η άσκηση οποιασδήποτε άλλης δραστηριότητας, εκτός από την αγροτική εκμετάλλευση - αγροτική δραστηριότητα, κατά την έννοια του ν. 3874/2010 (Α΄ 151), και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμούς Α.Π.Ε.. Με την έναρξη ισχύος της κοινής απόφασης του τετάρτου εδαφίου, για την αποδοχή αιτήσεων για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης που υποβάλλονται στον αρμόδιο Διαχειριστή, προς εγκατάσταση φωτοβολταικών σταθμών εγκατεστημένης ισχύος μικρότερης ή ίσης του ενός μεγαβάτ (1 MW), στις ανωτέρω εκτάσεις, λαμβάνοντας υπόψη και την ισχύ σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα, σύμφωνα με την κοινή απόφαση του δωδέκατου εδαφίου, απαιτείται η άσκηση καλλιεργητικής δραστηριότητας. Tα είδη και οι καλλιέργειες των φυτών υποδεικνύονται από μελέτη, όπως και οι συνθήκες της καλλιέργειάς τους. Κατόπιν διενέργειας της ως άνω μελέτης, με κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθορίζονται οι κατηγορίες των αιτούντων, οι λεπτομέρειες, προϋποθέσεις και διαδικασίες για την εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών σταθμών και την άσκηση της καλλιεργητικής δραστηριότητας.
Κάθε επέμβαση στις εκτάσεις αυτές είτε για τη μεταβολή του προορισμού τους και τη διάθεσή τους για άλλες χρήσεις είτε για την εκτέλεση έργων ή τη δημιουργία εγκαταστάσεων ή παροχή άλλων εξυπηρετήσεων μέσα σε αυτές, έστω και χωρίς μεταβολή της κατά προορισμό χρήσης τους, αποτελεί εξαιρετικό μέτρο και ενεργείται πάντοτε με βάση τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται με κοινή απόφαση των αρμοδίων οργάνων των Υπουργείων Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και μόνο για λόγους που εξυπηρετούν τον γεωργικό χαρακτήρα της αγροτικής εκμετάλλευσης ή την εγκατάσταση σταθμών Α.Π.Ε..
Η απαγόρευση αυτή δεν ισχύει εφόσον πρόκειται για εκτέλεση στρατιωτικών έργων, που αφορούν στην εθνική άμυνα της χώρας, καθώς και για την εκτέλεση μεγάλων αναπτυξιακών έργων του Δημοσίου και των Ο.Τ.Α., πρώτου και δεύτερου βαθμού, για την κατασκευή δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, υποσταθμών και εν γένει για την εκτέλεση κάθε έργου που αφορά στην υποδομή του ηλεκτρικού συστήματος και του δικτύου φυσικού αερίου, σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας ή για περιπτώσεις Στρατηγικών Επενδύσεων, όπως αυτές προσδιορίζονται βάσει του οικείου νομοθετικού πλαισίου, ιδίως για επενδύσεις που αφορούν και συνδέονται με τη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων και τη βιομηχανία τροφίμων. Κτίρια και εγκαταστάσεις νομίμως υφιστάμενα προ της 3ης.12.2019 επί αγροτεμαχίων που έχουν χαρακτηρισθεί ως αγροτικές γαίες υψηλής παραγωγικότητας, μπορούν να αλλάξουν χρήση, ώστε να αξιοποιηθούν για μεταποίηση αγροτικών προϊόντων.
Η ως άνω απαγόρευση δεν ισχύει και για την κατασκευή μικρών μονάδων επεξεργασίας λυμάτων, μικρής ισχύος, έως τριών χιλιάδων (3.000) ισοδυνάμων κατοίκων, από παρόχους υπηρεσιών ύδατος, σε όσες δημοτικές ενότητες, μετά από ειδική τεκμηρίωση της σκοπιμότητας και αναγκαιότητας της χωροθέτησης, κατασκευής και λειτουργίας τους, δεν υφίσταται λιγότερο περιβαλλοντικά επαχθής, τεχνικά εφικτή και βιώσιμη εναλλακτική λύση. Στην περίπτωση αυτή, οι μονάδες υποχρεούνται να διαθέτουν, κατά προτεραιότητα, προς επανάχρηση τα επεξεργασμένα λύματα για την άρδευση παρακείμενων γεωργικών εκτάσεων, σύμφωνα με τα κριτήρια της σχετικής κειμένης νομοθεσίας. Ειδικά η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκούς σταθμούς εγκατεστημένης ισχύος μεγαλύτερης ή ίσης του ενός μεγαβάτ (1 MW) απαγορεύεται σε αγροτεμάχια που χαρακτηρίζονται ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών της Αττικής, καθώς και των περιοχών της Επικράτειας που έχουν ήδη καθοριστεί ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας από εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια (Γ.Π.Σ.) ή Σχέδια Χωρικής Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.) του ν. 2508/1997 (Α’ 124), σε Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.) του άρθρου 29 του ν. 1337/1983 (Α’ 33), και σε Τοπικά Χωρικά Σχέδια του ν. 4447/2016 (Α’ 241), εκτός αν διαφορετικά προβλέπεται στα εγκεκριμένα αυτά σχέδια.
Ειδικά η παραγωγή ενέργειας από φωτοβολταϊκούς σταθμούς εγκατεστημένης ισχύος μικρότερης ή ίσης του ενός μεγαβάτ (1 MW) επιτρέπεται σε αγροτεμάχια που χαρακτηρίζονται ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών της Αττικής, καθώς και των περιοχών της Επικράτειας που έχουν ήδη καθοριστεί ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας από εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια (Γ.Π.Σ.) ή Σχέδια Χωρικής Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.) του ν. 2508/1997 (Α’ 124), σε Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.) του άρθρου 29 του ν. 1337/1983 (Α’ 33) και σε Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια του ν. 4447/2016 (Α’ 241), υπό την προϋπόθεση ότι οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί, για τους οποίους χορηγούνται δεσμευτικές προσφορές σύνδεσης από τον αρμόδιο Διαχειριστή, μετά την έναρξη ισχύος της υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ ΔΑΠΕΕΚ/74123/2971/29.7.2020 κοινής απόφασης των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Β’ 3149), δεν υπερβαίνουν το μηδέν κόμμα οχτώ τοις εκατό (0,8%), καλύπτουν αγροτικές εκτάσεις που αθροιζόμενες με τις αγροτικές εκτάσεις που καλύπτουν φωτοβολταϊκοί σταθμοί που έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία ή έχουν χορηγηθεί δεσμευτικές προσφορές σύνδεσης και τις εκτάσεις που καλύπτουν φωτοβολταϊκοί σταθμοί που εγκαθίστανται σύμφωνα με την παρ. 11 του άρθρου 51 του ν. 4178/2013 (Α’ 174), δεν υπερβαίνουν το μηδέν κόμμα οχτώ τοις εκατό (0,8%) του συνόλου των καλλιεργούμενων εκτάσεων της κάθε Περιφερειακής Ενότητας.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που εκδίδεται μέσα σε δύο (2) μήνες από τη θέση σε ισχύ της παρούσας διάταξης καθορίζεται η ισχύς σε MW των φωτοβολταϊκών σταθμών που επιτρέπεται να εγκατασταθούν σε αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα (ΠΕ) και προσδιορίζονται οι ενέργειες των αρμόδιων υπηρεσιών. Για τον ανωτέρω καθορισμό χρησιμοποιούνται τα στοιχεία της Ετήσιας Γεωργικής Στατιστικής Έρευνας του έτους 2017 της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και λαμβάνεται υπόψη μία τυπική στρεμματική κάλυψη ανά μονάδα ισχύος των φωτοβολταϊκών σταθμών.
Με την απόφαση αυτή δύναται να επιβάλλονται περιορισμοί ως προς το είδος των καλλιεργούμενων εκτάσεων, ενώ μπορεί να περιορίζεται και το ως άνω ποσοστό σε συγκεκριμένες Περιφερειακές Ενότητες. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μπορεί να προσδιορίζονται περιορισμοί στον τρόπο θεμελίωσης των βάσεων στήριξης των φωτοβολταϊκών συστημάτων, καθώς και υποχρεώσεις για την αποκατάσταση του γηπέδου μετά την αποξήλωση φωτοβολταϊκών σταθμών».
Δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ), από τα υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Τουρισμού και Οικονομικών, με την οποία καθορίζονται οι τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές των εγκαταστάσεων των επισκέψιμων τυροκομείων.
Ειδικότερα, βάσει απόφασης ως «επισκέψιμο τυροκομείο» ορίζεται κάθε μικρή ή μεγάλη εγκατάσταση τυροκομείου, η οποία πληροί τις ελάχιστες απαιτούμενες προδιαγραφές των προσφερόμενων υπηρεσιών υποδοχής, ξενάγησης, φιλοξενίας ή/και εστίασης καθώς και των τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών της παρούσας απόφασης.
Κάθε τυροκομείο το οποίο λαμβάνει σήμα επισκεψιμότητας μεριμνά, ώστε να διαθέτει έναν τουλάχιστο χώρο ή αίθουσα προσβάσιμη σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με κινητικά προβλήματα και γενικότερα των εμποδιζόμενων ατόμων ή ατόμων μειωμένης κινητικότητας. Το Σήμα Επισκέψιμου Τυροκομείου (Σ.Ε.ΤΥ.) και η σχετική βεβαίωση ισχύουν για πέντε (5) έτη από την ημερομηνία έκδοσής τους.
Για τη χορήγηση του Σήματος Επισκέψιμου Τυροκομείου (Σ.Ε.ΤΥ.) υποβάλλονται τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
Αίτηση-Δήλωση η οποία επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης.
Αντίγραφο της άδειας λειτουργίας της εγκατάστασης ή έναρξη λειτουργίας επιχείρησης.
Αντίγραφο της Απόφασης Χορήγησης Έγκρισης ή Έγγραφο Καταχώρησης από την αρμόδια αρχή.
Βεβαίωση κωδικού έγκρισης από την αρμόδια αρχή ελέγχου ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ.
Εκτυπωμένο σχέδιο της κάτοψης του χώρου, στο οποίο θα αποτυπώνεται, μεμονωμένα ή συνδυαστικά, ο χώρος υποδοχής και αναμονής επισκεπτών, η αίθουσα για τη γευστική δοκιμή των τυριών και πιθανά λοιπών γαλακτοκομικών προϊόντων (γευσιγνωσία), ο χώρος τοποθέτησης, παρουσίασης και πώλησης προϊόντων, και οι χώροι υγιεινής.
Αντίγραφο γνωστοποίησης λειτουργίας επιχείρησης υγειονομικού ενδιαφέροντος ανάλογα με το είδος των παρεχόμενων προϊόντων ή υπηρεσιών.
Μελέτη προσβασιμότητας του άρθρου 26 του ν. 4067/2012 «Νέος Οικοδομικός Κανονισμός» (Α΄ 79), σύμφωνα με τις «Τεχνικές Προδιαγραφές Μελέτης Προσβασιμότητας»
Απόδειξη κατάθεσης παραβόλου ύψους 300 ευρώ για τα τυροκομεία και 150 ευρώ για τις μικρές τυροκομικές επιχειρήσεις και τα τυροκομεία ιδιοπαραγωγής.
Συνιστάται στα επισκέψιμα τυροκομεία η πραγματοποίηση επιμορφωτικών επιδείξεων, δράσεων και άλλων εκδηλώσεων, καθώς και η παραγωγή έντυπου ή/και ψηφιακού πολύγλωσσου ενημερωτικού υλικού για την προώθηση της κατανάλωσης ελληνικών τυροκομικών προϊόντων, στο πλαίσιο ενίσχυσης της γαστρονομικής ταυτότητας της Ελλάδας, με έμφαση στα προϊόντα με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (Π.Ο.Π.) και Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (Π.Γ.Ε.).
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)