Περισσότερα από 600 εκατ. ευρώ έχουν διατεθεί στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο για επενδύσεις, μέσω Leader, σε θεματικές και εναλλακτικές μορφές τουρισμού, από το ΠΑΑ, τόνισε ο ΓΓ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Στρατάκος, στην ημερίδα «Ελληνικός τουρισμός - Μια εθνική υπόθεση - Προορισμός Κρήτη», επισημαίνοντας παράλληλα ότι η αξιοποίηση των θησαυρών της κρητικής γης μπορούν να αποτελέσουν κυρίαρχο μέρος της τουριστικής ανάπτυξης του νησιού.

Σε παρεμβάσεις του στην Ενότητα «Τα φημισμένα κρητικά προϊόντα και ο Θεματικός Τουρισμός - Προτάσεις και πρωτοβουλίες για την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου», ο ΓΓ του ΥπΑΑΤ επισήμανε ότι «η προώθηση των διαφόρων μορφών θεματικού τουρισμού και των διακλαδικών συνεργασιών με τους λοιπούς τομείς της οικονομικής δραστηριότητας σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο αποτελούν από τις βασικές στρατηγικές ανάπτυξης της υπαίθρου, της εδαφικής συνοχής των περιφερειών και εν γένει της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής των αγροτικών, περιαστικών και αστικών περιοχών της χώρας μας».

Ειδικά για τον τουρισμό υπαίθρου σε όλες τις εκφάνσεις του (αγροτουρισμός, οινοτουρισμός, οικοτουρισμός - πράσινος τουρισμός, περιηγητικές διαδρομές - πεζοπορία - ορειβασία, γεωτουρισμός και αλιευτικός τουρισμός) είπε ότι αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα της πολυδραστηριότητας και της πολυαπασχόλησης, δημιουργεί νέες ευκαιρίες και δραστηριότητες για τον τοπικό πληθυσμό με ό,τι αυτό συνεπάγεται ως προς την επέκταση της τουριστικής περιόδου.

Τα προγράμματα leader «συμβάλλουν στην ανάδειξη της τοπικής ταυτότητας, της παράδοσης και των ποιοτικών γεωργικών προϊόντων των αγροτικών περιοχών, καθώς και στην σύνδεση τουρισμού και πολιτισμού με τον πρωτογενή τομέα και το περιβάλλον», είπε ο Γιώργος Στρατάκος, ενώ σημείωσε ότι θα μπορούσαν μέσα από την θεσμοθέτηση του πλαισίου για τις θεματικές μορφές τουρισμού να αξιοποιήσουν περαιτέρω τις δυνατότητες που ήδη προσφέρουν για την ενθάρρυνση:

Της ανάπτυξης συνεργειών μεταξύ των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών - περιβαλλοντικών φορέων της περιοχής με στόχο την ανάπτυξη νέων τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών, πρακτικών, διεργασιών και τεχνολογιών που θα συμβάλουν στην τοπική ανάπτυξη.

Της δικτύωσης και διασύνδεσης σε τοπικό επίπεδο για τη δημιουργία συμφώνων ποιότητας και ολιστικών συνεργειών, εν ήδη τοπικού κοινωνικού συμβολαίου, του πρωτογενή τομέα με τη μεταποίηση, τον τουρισμό και τις υπηρεσίες, το πολιτισμό και την αγροτική παράδοση κάθε περιοχής, ώστε να εξασφαλιστεί η συνολική βελτίωση των εισοδημάτων αλλά και της ποιότητας ζωής των κατοίκων της υπαίθρου.

Αναφερόμενος ειδικά στην Κρήτη ο ΓΓ του ΥΠΑΑΤ τόνισε ότι «η συνέργεια του Αγροτικού τομέα με τον Τουρισμό μπορεί να αποτελέσει για το νησί ένα ακόμα συγκριτικό πλεονέκτημα. Μορφές Αγροτουρισμού, όπως ο οινοτουρισμός, ο αλιευτικός τουρισμός, ο τουρισμός στις υδατοκαλλιέργειες, ο διατροφικός-γαστρονομικός τουρισμός, τα επισκέψιμα τυροκομεία-ελαιοτριβεία-ζυθοποιεία, είναι βέβαιο ότι μπορούν να αποτελέσουν πόλο έλξης». Ανέφερε δε ότι από τα 117 προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ της Ελλάδας στην Κρήτη παράγονται τα 21.

Τέλος, δίνοντας το στίγμα της πολιτικής του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων τόνισε: «Για μας στο ΥΠΑΑΤ αποτελεί βασική προτεραιότητα, αυτονόητη υποχρέωση θα έλεγα, η περαιτέρω ανάδειξη και προβολή αυτών των θησαυρών της κρητικής γης, που αναπόσπαστα συνδεδεμένοι με τον τόπο της παραγωγής τους, μπορούν να αποτελέσουν κυρίαρχο μέρος της αγροτουριστικής ανάπτυξης».

Στη συγκεκριμένη ενότητα συμμετείχαν, επίσης, η υφυπουργός Τουρισμού Έλενα Ράπτη, η Πρόεδρος του Αναπτυξιακού Συλλόγου Γυναικών Επιχειρηματιών Κρήτης Εβελίνα Μπάκιντα, ο οινοποιός και πρόεδρος του Wines of Crete Νίκος Μηλιαράκης και ο καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης και πρόεδρος του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας και του European Institute Innovation and Technology Νεκτάριος Ταβερναράκης.

Το ΥπΑΑΤ συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξη της μεγαλύτερης ελληνικής βιομηχανίας, του τουρισμού και πρόθεση της ηγεσίας του είναι να ενισχύσει τους παραγωγούς του τόπου μας δημιουργώντας νέες ευκαιρίες εξωστρέφειας και αύξησης του εισοδήματός τους, τόνισε ο Υπουργός, Λευτέρης Αυγενάκης, προς την υφυπουργό Τουρισμού, Έλενα Ράπτη, με την οποία είχε συνεργασία, προκειμένου να αναδειχθούν μοναδικοί προορισμοί της χώρας μας με σημαντική δραστηριότητα στον πρωτογενή τομέα.

Το ΥπΑΑΤ προωθεί τις κατηγορίες τουρισμού υπαίθρου, στις οποίες έχει αρμοδιότητα με στόχο τη στήριξη της ελληνικής περιφέρειας.

Συγκεκριμένα συζήτησαν, πάντα με τη συνεργασία της αρμοδίας υπουργού Τουρισμού Όλγας Κεφαλογιάννη, για τον αγροτουρισμό, που αποτελεί ειδική μορφή τουρισμού υπαίθρου, η οποία συνίσταται στο σύνολο των δραστηριοτήτων που συνδέονται με την αγροτική παραγωγή, τα τοπικά προϊόντα, καθώς και την παροχή υπηρεσιών φιλοξενίας και εστίασης.

Επισήμαναν ότι χρήζουν αναδιαμόρφωσης οι προδιαγραφές του «Πολυλειτουργικού αγροκτήματος», που στην ουσία είναι αγροτική εκμετάλλευση, που διαθέτει καλλιεργήσιμη έκταση, φυτικό ή ζωικό κεφάλαιο και χώρο εστίασης ή δυνατότητα εκπαίδευσης ή παρακολούθησης της παραγωγικής διαδικασίας με έμφαση στις τοπικές παραγωγικές δυνατότητες κάθε περιοχής.

Όπως επισημαίνουν ο τουρισμός υπαίθρου έχει πολλά περιθώρια ανάπτυξης, με στόχο την οικονομική ενίσχυση της περιφέρειας.

Συζητήθηκαν παράλληλα θέματα που αφορούν στην ανάπτυξη του οινοτουρισμού, των επισκέψιμων τυροκομείων, ελαιοτριβείων, ζυθοποιείων, του αλιευτικού. τουρισμού και την ανάπτυξη δράσεων στις υδατοκαλλιέργειες, στο γαστρονομικό τουρισμό, καθώς και την περαιτέρω αξιοποίηση του Leader, μέσω του οποίου γίνονται ανακαινίσεις και ιδρύσεις νέων τουριστικών καταλυμάτων, επιχειρήσεις εστίασης, με στόχο την ενίσχυση των ειδικών – εναλλακτικών μορφών τουρισμού.

Ισχύον νομικό πλαίσιο για Πολυλειτουργικά Αγροκτήματα

Σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο Πολυλειτουργικό αγρόκτημα είναι η αγροτική εκμετάλλευση, η οποία διαθέτει τουλάχιστον:
α) καλλιεργήσιμη έκταση,
β) φυτικό ή ζωικό κεφάλαιο και
γ) χώρο εστίασης ή δυνατότητα εκπαίδευσης ή δυνατότητα επίδειξης και παρακολούθησης της παραγωγικής διαδικασίας ή οικοτεχνική μεταποίηση και λειτουργεί με έμφαση στις τοπικές παραγωγικές δυνατότητες κάθε περιοχής.

Κάθε Πολυλειτουργικό Αγρόκτημα μπορεί να χαρακτηρίζεται (προαιρετικά) από έναν ή περισσότερους από τους ακόλουθους προσανατολισμούς που υποδηλώνει/ουν τον/τους τομέα/είς της κύριας δραστηριότητάς του:
α) Γεωργικό (φυτικής ή ζωικής κατεύθυνσης) εφόσον δραστηριοποιείται κυρίως στην αγροτική δραστηριότητα και στην οικοτεχνία,
β) Καινοτόμο, εφόσον δραστηριοποιείται κυρίως στην εφαρμογή καινοτόμων πρακτικών και τεχνικών,
γ) Περιβαλλοντικό, εφόσον δραστηριοποιείται κυρίως σε φιλοπεριβαλλοντικές δράσεις και δράσεις διατήρησης της βιοποικιλότητας,
δ) Πολιτιστικό/πολιτισμικό εφόσον δραστηριοποιείται κυρίως στη γνωριμία με την ιστορία, τον πολιτισμό και τις παραδόσεις της ευρύτερης περιοχής και
ε) Γαστρονομικό, εφόσον δραστηριοποιείται κυρίως στην ανάδειξη της τοπικής κουζίνας ή της Μεσογειακής διατροφής.

Ως ελάχιστη ενιαία έκταση λειτουργίας ενός πολυλειτουργικού αγροκτήματος ορίζονται τα πέντε (5) στρέμματα. Στην περίπτωση ειδικών περιοχών (νησιωτικές, ορεινές, περιοχές με φυσικούς περιορισμούς) η ελάχιστη έκταση δύναται να μειωθεί στα τέσσερα (4) στρέμματα. Σε κάθε περίπτωση γεωργικής δραστηριότητας (γεωργία/κτηνοτροφία) θα πρέπει να πληρούνται οι όροι της πολλαπλής συμμόρφωσης, όπως αυτοί κάθε φορά ισχύουν, καθώς και τυχόν περιορισμοί που προκύπτουν από την ισχύουσα δασική και περιβαλλοντική νομοθεσία.

Όπως αναφέρει ο ΣΕΟ (Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου), με απεριόριστη θλίψη, περισυλλογή αλλά και ευγνωμοσύνη για το τεράστιο και πολυσχιδές έργο της, ο αμπελοοινικός κόσμος πάνδημος, αποχαιρετά την πιο εμβληματική προσωπικότητα της πρόσφατης ιστορίας μας, την Σταυρούλα Κουράκου.

Την ώρα αυτή αναλογιζόμαστε, όσοι είχαμε την τύχη να την γνωρίσουμε, να συνεργαστούμε ή και να συναναστραφούμε μαζί της, να μάθουμε για αυτήν από διηγήσεις άλλων ή από το έργο της, το μέγεθος της συνεισφοράς, τις παρακαταθήκες και το παράδειγμα που μας αφήνει και οδηγούμε έτσι τη σκέψη μας να την συνοδεύσει με αγάπη στον τελευταίο της δρόμο, την οδό της αναπαύσεως.

Η επιδραστική - ηγετική συμμετοχή της στα δρώμενα του κλάδου για πάνω από μισό αιώνα έχει διαμορφώσει από τα θεμέλια το οικοδόμημα της σύγχρονης οινικής Ελλάδας, ενώ η θητεία της στον OIV και τις επιτροπές της ΕΕ ήταν εξίσου σημαντική.

Με σπουδές και σημαντικό ερευνητικό έργο στο γνωστικό της αντικείμενο που ήταν η οινολογία, διακρίθηκε για την ευρύτητα των ενδιαφερόντων της και την επιστημονική της ευρυμάθεια. Εκτός όμως από την πλούσια μόρφωση, διακρίθηκε και για το ήθος και την ακεραιότητα του χαρακτήρα της, την απλότητα και την ευγένειά της.

Η τιμή στο όνομα και τη μνήμη της αποτελεί για τον ΣΕΟ ύψιστη υποχρέωση όπως και η ανάδειξη και αξιοποίηση της κληρονομιάς που μας αφήνει.

Ανακοίνωση του ΥπΑΑΤ αναφέρει τα εξής:

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, για την απώλεια της Σταυρούλας Κουράκου-Δραγώνα, δήλωσε τα εξής:

Χθες έφυγε από τη ζωή η Σταυρούλα Κουράκου-Δραγώνα, η «Κυρά των Αμπελιών», η μεγάλη κυρία του ελληνικού κρασιού.

Μια λαμπρή επιστήμονας που ανέδειξε την ιστορία του ελληνικού κρασιού, πρωτοστατώντας με την αρθρογραφία της αλλά και το σπουδαίο επιστημονικό και συγγραφικό έργο της.

Η βαρύνουσα και συνάμα ηγετική συμμετοχή της στα δρώμενα του αμπελοοινικού κλάδου για πάνω από μισό αιώνα ήταν αυτή που διαμόρφωσε το οικοδόμημα της σύγχρονης οινικής Ελλάδας.

Το εμβληματικό έργο της είναι δύσκολο να περιγραφεί μέσα σε λίγες λέξεις. Η πρώτη γυναίκα με δίπλωμα οινολόγου στην Ευρώπη, διετέλεσε, μεταξύ άλλων - και αφού εξελέγη παμψηφεί- Πρόεδρος του Διεθνούς Οργανισμού Αμπέλου και Οίνου, Διευθύντρια επί 20 έτη του Ινστιτούτου Οίνου στην Ελλάδα, Πρόεδρος Επιτροπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέματα αμπελοοινικής νομοθεσίας.

Με βαθιά θλίψη αποχαιρετούμε την εμβληματική αυτή προσωπικότητα του ελληνικού κρασιού, η οποία αφήνει πίσω της μια σπουδαία κληρονομιά ήθους, αφοσίωσης και αγάπης στην έρευνα και στη γνώση για τον οίνο που τόσο λάτρεψε.

Το 2023 ο κλάδος της ελληνικής ποτοποιίας/αποσταγματοποιίας ξεχώρισε εμφανίζοντας άνοδο των εξαγωγών του, κατά 9,4%, ξεπερνώντας το φράγμα των 100 εκ. ευρώ.

Όπως προκύπτει από τα προσωρινά στοιχεία της EUROSTAT, που επεξεργάσθηκε ο ΣΕΑΟΠ (Σύνδεσμος Ελλήνων Παραγωγών Αποσταγμάτων & Αλκοολούχων Ποτών), το 2023 η εξαγωγική δραστηριότητα των ελληνικών αλκοολούχων ποτών ενισχύεται περαιτέρω και ξεπερνά κατά πολύ σε αξία τα προ πανδημίας επίπεδα.

Ειδικότερα, σε σύγκριση με το 2022, σημειώθηκε συνολική αύξηση (εντός ΕΕ 27 & σε Τρίτες Χώρες) σε αξία € κατά 9,4% (+9,12 εκ. € σε απόλυτες τιμές).

Σε αντίθεση με την συνολική αξία, οι εξαγωγές σε ποσότητα, των ελληνικών αλκοολούχων ποτών εμφανίζουν πτώση, καταγράφοντας μείωση -5,02% (-2 εκ. κιλά σε απόλυτες τιμές).

Αυξητική καταγράφεται το 2023 και η εξέλιξη της μέσης τιμής μονάδος, ανά εξαγόμενο κιλό ποτού όπου εμφανίζει αύξηση, κατά 15,2%.

Σε σύγκριση με την τελευταία 5ετία (2023-2019) ο κλάδος της ελληνικής παραγωγής αλκοολούχων ποτών, καταγράφει διαχρονική αύξηση των εξαγωγών του, σε αξία κατά +39,3%, αλλά και σε ποσότητα κατά +5,2%.

Αξίζει να αναφερθεί ότι η πτώση του συνόλου των εξαγωγών των ελληνικών αλκοολούχων ποτών προς Τρίτες Χώρες το 2023, ευθύνεται κατά μεγάλο μέρος στη μείωση των εξαγωγών προς το Ιράκ, όπου το 2023 εφαρμόστηκε ο Νόμος περί απαγόρευσης εισαγωγής και πώλησης αλκοολούχων ποτών. Η αρνητική αυτή μεταβολή, έπληξε ιδιαίτερα τις ελληνικές εξαγωγές αλκοολούχων καθώς το Ιράκ αποτελεί την δεύτερη σημαντικότερη χώρα προορισμού των ελληνικών αλκοολούχων ποτών.

Η μείωση του της ποσότητας των εξαγωγών «συμβάλλει» στην άνοδο της μέσης τιμής πώλησης (€/Kg) των ελληνικών αλκοολούχων ποτών η οποία καταγράφει ανοδική πορεία καθώς το 2023 αυξήθηκε +15,2 % (19,2 % σε Τρίτες Χώρες & 14,5 % εντός ΕΕ 27), σε σύγκριση με το 2022.

Ως προς τους εξαγωγικούς προορισμούς, σύμφωνα με τα στοιχεία, τα Κράτη Μέλη της ΕΕ-27, αποτελούν σταθερά τους σημαντικότερους προορισμούς των ελληνικών αποσταγμάτων, με ποσοστό 76% σε αξία δηλαδή 80,7 εκ. € και 78% σε ποσότητα δηλαδή 28,4 εκ κιλά.

Το ελληνικό ούζο αποτελεί τον μεγάλο πρωταγωνιστή και βρίσκεται στην κορυφή αναφορικά με τις εξαγωγές ελληνικών αλκοολούχων ποτών. Παρ’ όλο που έχει να ανταγωνιστεί αντίστοιχα ποτά από χώρες όπως η Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία, κλπ., έχει καθιερωθεί διεθνώς λόγω της υψηλής ποιότητάς του. Αποτελεί διαχρονικά το κυριότερο εξαγόμενο προϊόν της ελληνικής ποτοποιίας, καταλαμβάνοντας το τελευταίο έτος (2023) το 58% της αξίας και το 68% της ποσότητας του συνόλου των εξαγωγών των ελληνικών αποσταγμάτων

Το 2023 καταγράφεται αύξηση της αξίας των εξαγωγών του ούζου διεθνώς η οποία ποσοστιαία μεταφράζεται κατά 4% (+2,3 εκ €), ενώ σε ποσότητα εμφανίζει πτώση κατά -7,3% (σχεδόν -2 εκ. Kg).

Οι εξαγωγές του ούζου εντός ΕΕ-27 το 2023, παρουσιάζουν σημαντική αύξηση σε αξία κατά 13,5% , ενώ σε ποσότητα εμφανίζουν μείωση κατά -1,8%, σε σύγκριση με το 2022. Σε αντίθεση με την ΕΕ, οι εξαγωγές του σε Τρίτες Χώρες εμφανίζουν μεγάλη μείωση και σε αξία και σε ποσότητα, για την οποία ευθύνεται η μείωση των εξαγωγών του προς το Ιράκ. Ειδικότερα, η ποσοστιαία μείωση σε αξία είναι -13% και η ποσοστιαία μείωση σε ποσότητα -19%.

Ως προς τις σημαντικότερες χώρες εξαγωγής του ούζου, την πρώτη θέση κατέχει η Γερμανία με 46,5 % του συνόλου σε αξία και 50,8 % σε ποσότητα, ακολουθεί το Ιράκ με 23,3% σε αξία και 21,9% σε ποσότητα και στην τρίτη θέση βρίσκεται η Βουλγαρία με 13 % σε αξία και 10,7 % σε ποσότητα.

Οι εξαγωγές του τσίπουρου/τσικουδιάς αν και αντιπροσωπεύουν ένα πολύ μικρό μερίδιο (2% σε αξία & 1% σε ποσότητα) του συνόλου των εξαγωγών, καταγράφουν σταθερή άνοδο.

Ειδικότερα, οι εξαγωγές εντός ΕΕ-27 το 2023, σε σύγκριση με το 2022, εμφάνισαν αύξηση +22% σε αξία και μείωση -1,5% σε ποσότητα. Όσον αφορά τις Τρίτες Χώρες εμφανίζεται αύξηση σε αξία +15% και πτώση σε ποσότητα -13%.

Σε σύγκριση με το 2020 (όπου για πρώτη φορά η EUROSTAT το περιγράφει σε ξεχωριστό TARIC code) η συνολική αύξηση είναι 61,2% σε αξία (+0,89 εκ. €) και 50% σε ποσότητα (+0,11 εκ.Kg)

Η Γερμανία βρίσκεται στην πρώτη θέση προορισμού του τσίπουρο με μερίδιο 44,1%, του συνόλου σε αξία €, στη δεύτερη θέση ακολουθεί η Κύπρος με 10,8% και στην τρίτη θέση οι ΗΠΑ με 10,1%.

Το κρασί πρωταγωνιστής στην κοινωνικοοικονομική και αγροτική ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Ευρωπαϊκή Οργάνωση Οίνων, Comite Européen des Enterprises Vins (CEEV), της οποία ιδρυτικό μέλος αποτελεί ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ), παρουσίασε χθες Πέμπτη, στο Ευρωκοινοβούλιο τα αποτελέσματα μελέτης που πραγματοποιήθηκε από την PwC και έχει ποσοτικοποιήσει την εντυπωσιακή κοινωνικοοικονομική και περιβαλλοντική συμβολή του αμπελοοινικού τομέα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Η μελέτη απέδειξε ξεκάθαρα τον πρωταγωνιστικό ρόλο που διαδραματίζει ο αμπελοοινικός κλάδος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην κοινωνικοοικονομική βιωσιμότητα των αγροτικών περιοχών της ΕΕ συνεισφέροντας 130 δισεκατομμύρια ευρώ στο ΑΕΠ της ΕΕ το 2022 το οποίο αντιστοιχεί στο 0,8% του συνολικού ΑΕΠ της ΕΕ και σχεδόν 3 εκ θέσεις εργασίας», ανέφερε ο Πρόεδρος του ΣΕΟ, Δρ Γιάννης Βογιατζής και πρόσθεσε ότι:

«Οι αμπελοοινικές περιοχές της ΕΕ όπως και της Ελλάδας στηρίζουν την ανάπτυξη της υπαίθρου και αποτελούν μέρος της άυλης πολιτιστικής κληρομονιάς και Ευρωπαϊκού τρόπου ζωής».

Στόχος της έκθεσης ήταν να ποσοτικοποιηθεί η οικονομική συνεισφορά του αμπελοοινικού τομέα στην ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη κάθε στάδιο της αλυσίδας παραγωγής και εμπορικής διακίνησης και αναγνωρίζοντας τον αντίκτυπό του σε Έρευνα & Καινοτομία, Κοινωνία, Πολιτισμό και Περιβάλλον.

Η έκθεση δείχνει ξεκάθαρα πώς ο αμπελοοινικός τομέας της ΕΕ κατέχει ηγετική θέση σε διάφορους τομείς:

Σε διεθνές επίπεδο, ηγείται της παγκόσμιας αγοράς κρασιού, αντιπροσωπεύοντας το 62% της παγκόσμιας παραγωγής και εμπορίου κρασιού. Με εξαγωγές ύψους 17,9 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2022 και θετικό εμπορικό ισοζύγιο 15,9 δισεκατομμυρίων ευρώ, το κρασί διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος της ΕΕ κατά 3,7%.

Ο αμπελοοινικός τομέας συνεισφέρει σημαντικά στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη της περιφέρειας. Σε κοινωνικό επίπεδο, οι αμπελοοινικές περιοχές τείνουν να παρουσιάζουν μικρότερη δημογραφική κάμψη και σε οικονομικό επίπεδο, οι αμπελώνες είναι 37% πιο κερδοφόροι από άλλες μόνιμες καλλιέργειες.

Ο αμπελοοινικός τομέας της ΕΕ αποτελεί αξιοσημείωτη πηγή θέσεων εργασίας, κυρίως σε αγροτικές περιοχές, αντιπροσωπεύοντας το 1,4% της συνολικής απασχόλησης στην ΕΕ.

Η συμβολή του αμπελοοινικού τομέα σε φορολογικά έσοδα ανήλθε σχεδόν σε 52 δισεκατομμύρια ευρώ το 2022, που αντιστοιχεί στο 0,7% των κρατικών δαπανών της ΕΕ

Το κρασί έχει αναδειχθεί σε μεγάλο πόλο έλξης τουριστών, αποτελώντας, ως εκ τούτου, βασικό οικονομικό καταλύτη σε πολλές αγροτικές περιοχές της ΕΕ και δημιουργώντας έσοδα 15 δισεκατομμυρίων ευρώ από τον Οινοτουρισμό

Από περιβαλλοντικής πλευράς, η έκθεση δείχνει πώς τα περισσότερα από 3,2 εκατομμύρια εκτάρια αμπελώνων της ΕΕ συμβάλλουν στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα της ΕΕ με πολλούς τρόπους, όπως η διατήρηση της βιοποικιλότητας, ο περιορισμός της διάβρωσης του εδάφους, η βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων και η παροχή πυροπροστασίας.

«Η συνολική επίδραση του κρασιού στην Ευρωπαϊκή κοινωνία είναι εντυπωσιακή και σαφώς θετική», δήλωσε ο κ. Ignacio Sánchez Recarte, Γενικός Γραμματέας του CEEV. «Αυτό όμως το εντυπωσιακό παράδειγμα επιτυχίας παραμένει ευάλωτο και χρειάζεται υποστήριξη με την περαιτέρω προσαρμογή του περίπλοκου νομικού πλαισίου που ισχύει για το κρασί, ώστε να ανταποκριθεί στις επιθέσεις εκείνων που προσπαθούν να το δαιμονοποιήσουν. Μία επίθεση στο κρασί της ΕΕ είναι επίθεση στον πολιτισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην Κοινωνία και στην Οικονομία της ΕΕ», πρόσθεσε.

Διαβάστε την έκθεση στα αγγλικά (εδώ)

Ολοκληρώθηκε το φετινό Οινόραμα, που διεξήχθη 2, 3 και 4 Μαρτίου στο Ζάππειο Μέγαρο. Γιορτάζοντας τα 30 χρόνια του επιβεβαίωσε πως είναι η μεγαλύτερη και η πιο σημαντική οινική εκδήλωση της Ελλάδας και βέβαια η μεγαλύτερη έκθεση ελληνικού κρασιού στον κόσμο. Εκτός των Ελλήνων οινόφιλων και επαγγελματιών του ευρύτερου οινικού κλάδου, το Οινόραμα συγκεντρώνει τα βλέμματα κάθε γωνιάς της υφηλίου, παρουσιάζοντας το κρασί της Ελλάδας με ιδανική ισορροπία.

Πράγματι, όπως έγινε φανερό ίσως καλύτερα από κάθε άλλη χρονιά, το Οινόραμα, μετά από διάφορες καινοτομίες και παραμετροποιήσεις που έγιναν στη μακρόχρονη πορεία του, έχει καταφέρει να προβάλει όσα αφορούν το ελληνικό κρασί και το κρασί στην Ελλάδα εν γένει, απόλυτα ισορροπημένα: Γιατί οι κορυφαίοι καθιερωμένοι οινοποιοί δεν παραλείπουν να βρίσκονται στους κόλπους του, όπως συνέβη και φέτος, ενώ νέοι και πρωτοεμφανιζόμενοι ή μικρής παραγωγής συνάδελφοί τους επιλέγουν το Οινόραμα για να ξεκινήσουν την ευρύτερη προβολή τους (π.χ. στην αίθουσα «Οινικές Αποκαλύψεις»). Όλοι μαζί ξεπέρασαν φέτος τους 250, ανάμεσά τους 18 από την Κύπρο και 5 από το Λίβανο, με τους οινοποιούς παρόντες. Νέες κυκλοφορίες και ετικέτες (στην «Πλατεία Γευσιγνωσίας» και όχι μόνο), καθώς και κρασιά της νέας εσοδείας ξεκίνησαν στο Οινόραμα το ταξίδι τους στις οινικές αγορές Ελλάδας και εξωτερικού, αφού την έκθεση επισκέφθηκαν πολλές δεκάδες αγοραστές και δημοσιογράφοι από μεγάλο αριθμό χωρών. Ειδική μεταχείριση υπήρξε και φέτος για κάθε νέα ή σύγχρονη τάση και άποψη περί οίνου (όπως στο Wine Βar των Οινικών Αποκαλύψεων). Ξένα κρασιά από τους πιο σημαντικούς εισαγωγείς στην Ελλάδα συμπλήρωσαν, ως συνήθως, το πακέτο, πλάι σε δεκάδες εκ των καλύτερων ελληνικών αποσταγμάτων.

Με αφορμή τα 30 χρόνια Οινόραμα, επίσημα εγκαίνια διοργανώθηκαν την παραμονή της πρώτης μέρας της έκθεσης, η οποία βρισκόταν, όμως, σε πλήρη λειτουργία για τους προσκεκλημένους της, μέλη της πολιτικής, της επιχειρηματικής και της δημοσιογραφικής κοινότητας. Άλλωστε, το Οινόραμα 2024 τίμησαν, μάλλον, οι περισσότεροι από ποτέ πολιτικοί, όπως ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Ελευθέριος Αυγενάκης, που ως απεσταλμένος του πρωθυπουργού τέλεσε τα εγκαίνια της έκθεσης, χοροστατούντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Φθιώτιδος Συμεών, που παρέστη αντί του Αρχιεπίσκοπου Αθηνών Ιερώνυμου Β΄. Έξι ακόμα υπουργοί και υφυπουργοί (Μάκης Βορίδης, Σοφία Ζαχαράκη, Όλγα Κεφαλογιάννη, Ιωάννης Παππάς, Έλενα Ράπτη και Διονύσης Σταμενίτης), ο Αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Στέφανος Κασσελάκης, ο πρόεδρος Κ.Ο. της Νέας Αριστεράς κ. Αλέξης Χατίτσης, η Πρόεδρος του ΕΟΤ κα Άντζελα Γκερέκου, ευρωβουλευτές και βουλευτές διαφόρων κομμάτων, γενικοί γραμματείς υπουργείων, Περιφερειάρχες, Δήμαρχοι και πρώην υπουργοί έδωσαν το «παρών» στην έκθεση και ξεναγήθηκαν σε αυτήν.

Οι επισκέπτες στο Οινόραμα 2024, οινόφιλοι και επαγγελματίες, έσπασαν για πρώτη φορά το επί ετών φράγμα των 10.000 περίπου, με αύξηση κατά 20%, φτάνοντας τις 12.000. Είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν ανάμεσα σε περίπου 2.500 προϊόντα και, βέβαια, να αντιληφθούν βιωματικά γιατί το μότο της έκθεσης «το κρασί είναι παντού και πάντα στο Οινόραμα» είναι πέρα για πέρα αληθές!

Ιστορική πτώση της ελληνικής οινοπαραγωγής το 2023/2024, με μείωση κατά 35,14%, δημιουργεί θέματα επάρκειας στην αγορά οίνου, επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ.

Συγκεκριμένα στα 1.379.433 hl (χιλιόλιτρα) καταγράφηκε, ο όγκος της παραγωγής οίνου στη χώρα μας την αμπελοοινική περίοδο 2023/2024, σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση του αρμόδιου τμήματος του ΥπΑΑΤ, προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όγκος που είναι χαμηλότερος όλων των εποχών.

Η οριστική και βασισμένη στις Δηλώσεις Παραγωγής των οινοποιείων και των μεταποιητών παραγωγή οίνου, εμφανίζεται μειωμένη κατά 35,14% το 2023/2024 σε σύγκριση με την παραγωγή 2022/2023 (2.126.844 hl), ενώ η πρόβλεψη οινοπαραγωγής που κατατέθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2023 (1.598.344 hl), εμφάνιζε και αυτή ιδιαίτερα σημαντική πτώση, της τάξης του 24,8%, γεγονός που συνάδει με τις εκτιμήσεις των ΔΑΟΚ. Μειωμένη επίσης κατά 40,2% εμφανίζεται η ελληνική οινοπαραγωγή σε σύγκριση με το μέσο όρο της προηγούμενης 5ετίας.

Η κατακόρυφη πτώση της οινοπαραγωγής, οφείλεται κυρίως στα ακραία καιρικά φαινόμενα που επέδρασαν την περασμένη άνοιξη και το καλοκαίρι (συνεχείς βροχοπτώσεις, διαδοχικοί καύσωνες Ιουλίου) και στις ασθένειες (περονόσπορος) και τις ζημιές που προηγήθηκαν εξαιτίας τους. Παρατηρώντας τα στοιχεία οινοπαραγωγής της τελευταίας δεκαετίας, εξάγεται το συμπέρασμα ότι η ελληνική οινοπαραγωγή, απέχει πλέον μακράν από το μέσο όρο της προηγούμενης από τη δεκαετία αυτή, εικοσαετία (1993-2013), που σε μέσο όρο ανερχόταν στα 3.588.000 hl, αφού επιπλέον εκτός των ακραίων κλιματικών φαινομένων, επιδρά έντονα στο ύψος της, η μείωση των εκτάσεων αμπελοκαλλιέργειας.

Η μείωση οφείλεται κυρίως στην μείωση της παραγωγής σε μεγάλες αμπελουργικές περιοχές με το μεγαλύτερο μέρος της πτώσης σε απόλυτα και σχετικά μεγέθη, να αφορά οίνους χωρίς Γεωγραφική Ένδειξη.

Επί του συνόλου της οινοπαραγωγής το μερίδιο των οίνων με ΠΟΠ ανέρχεται σε 9,97% (137.504 hl), των οίνων με ΠΓΕ σε 27,03% (372.859 hl), των ποικιλιακών οίνων σε 17,48% (241.112 hl), των οίνων χωρίς ΓΕ σε 45,33% (625.288 hl) και των άλλων οίνων σε 0%, ποσοστά που υποδηλώνουν την κατά το ήμισυ παραγωγή οίνων για μαζική κατανάλωση, έναντι της παραγωγής οίνων με Γεωγραφική Ένδειξη. Το γεγονός αυτό αποτελεί στοιχείο για προβληματισμό, αφού στις αντίστοιχες οινοπαραγωγές χώρες της ΕΕ, οι οίνοι με ΓΕ αντιπροσωπεύουν ποσοστά πολλές φορές άνω του 80%.

Ένα άλλο στοιχείο που προκύπτει από την επεξεργασία των δεδομένων από την ΚΕΟΣΟΕ είναι η ποσοστιαία σύνθεση των οίνων σύμφωνα με την παραγωγή λευκών και ερυθρών και ερυθρωπών οίνων.

Στο σύνολο της οινοπαραγωγής οι λευκοί οίνοι αντιπροσωπεύουν το 59,66% (822.970 hl), ενώ οι ερυθροί και οι ερυθρωποί το 40,34% (344.319 hl).

Μικρή αύξηση, της τάξης του 0,73% σε αξία (98.972.279 €/2022 – 99.692.240 €/2023), αλλά μείωση της τάξης του -3,40% σε ποσότητα (29.870 τόνοι/2022 – 28.853 τόνοι/2023), παρουσιάζουν τα εξαγωγικά μεγέθη του ελληνικού κρασιού το 2023, έναντι του 2022, σύμφωνα με ανακοίνωση της ΚΕΟΣΟΕ.

Βέβαια θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν ότι το 2022 οι εξαγωγές αυξήθηκαν σημαντικά κατά 16,75% έναντι του 2021, εξαιτίας των επιπτώσεων της πανδημίας covid 19, που επέδρασε μειώνοντας σημαντικά τις εξαγωγές του 2020 και του 2021.

Τα εξαγωγικά μεγέθη του 2023 σε σχέση με το 2022, παρουσιάζουν άνοδο επίσης σε επίπεδο μέσου όρου πενταετίας σε αξία, η οποία ανέρχεται σε ποσοστό 19,68%, ενώ ελαφρά μείωση παρουσιάζει το 2023 και όσον αφορά τις ποσότητες σε σύγκριση με τον Μ.Ο. 5ετίας, σε ποσοστό -0,38%.

Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν μετά την ανάρτηση των προσωρινών στοιχείων εξαγωγών οίνου από την ΕΛΣΤΑΤ και την επεξεργασία τους από την ΚΕΟΣΟΕ, επεξεργασία που καταγράφει, αύξηση των επιδόσεων των αποστολών οίνων σε αξία και μείωση των αποστολών σε ποσότητα προς την ΕΕ, μεταβολές που διακυμαίνονται με το ίδιο πρόσημο και στις αποστολές προς τις Τρίτες Χώρες.

Ειδικότερα σε γενικό επίπεδο η περαιτέρω ανάλυση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ καταγράφει μείωση –2,99% των αποστολών ως προς την ποσότητα ελληνικών κρασιών προς χώρες της Ε.Ε. (21.291 τόνοι/2023 – 21.948 τόνοι/2022), παράλληλα όμως μείωση παρατηρείται κατά 6,61% και σε σύγκριση με το μέσο όρο 5ετίας. Η αρνητική αυτή μεταβολή αποδίδεται στην μετατόπιση του χαρακτηρισμού του Ηνωμένου Βασιλείου από χώρα της ΕΕ σε Τρίτη Χώρα, από το 2023.

Σε αξία οι ελληνικές αποστολές οίνων προς χώρες της Ε.Ε. το 2023 παρουσιάζουν ανεπαίσθητη αύξηση της τάξης του 0,53% (57.006.872 € /2023 – 56.707.869 €/2022), ενώ συνεχίζουν να παρουσιάζουν αύξηση της τάξης του 7,49% σε σχέση με το μέσο όρο της προηγούμενης 5ετίας.

Τέλος για την κατηγορία αυτή (αποστολές οίνων σε ΕΕ) βελτιωμένη παρουσιάζεται και η μεταβολή της μέσης τιμής πώλησης των ελληνικών οίνων προς τις χώρες της Ε.Ε. κατά +3,63% (2,68 €/κιλό/2023 –2,58 €/κιλό/2022). Ώθηση στην αύξηση αποστολών οίνου το 2023 έδωσαν ως προς την αξία και την τιμή μονάδος η Γαλλία, η Κύπρος, το Βέλγιο, η Ολλανδία και η Πολωνία.

Η εικόνα των αντίστοιχων μεγεθών εξαγωγών ελληνικού οίνου προς Τρίτες χώρες καταγράφει σχετική σταθερότητα σε αξία, λαμβανομένου όμως υπ' όψιν ότι το έτος 2023 τα προβλήματα logistics στην αγορά των ΗΠΑ, που προήλθαν από την εκδήλωση της πανδημίας της covid 19, αποκαταστάθηκαν.

Συγκεκριμένα, μείωση της τάξης του 4,54% κατέγραψαν οι ελληνικές εξαγωγές οίνου ως προς την ποσότητα προς Τρίτες Χώρες, (7.562 tn/2023 - 7.922 tn/2022), ενώ αύξηση καταγράφεται κατά 22,69% σε σχέση με το μέσο όρο της προηγούμενης 5ετίας.

Σε επίπεδο αξίας τα μεγέθη, ενώ κινήθηκαν με σημαντικά θετικό ρυθμό επιδόσεων το 2022 (+1,12%) ,το 2023 παρατηρείται ανεπαίσθητη αύξηση των εξαγωγών σε αξία προς Τρίτες Χώρες που ανέρχεται σε ποσοστό 1,00% (42.685.238 €/2023 - 42.264.410 €/2022).

Η σύγκριση του εξαγωγικού μεγέθους της αξίας το 2023 σε σχέση με το μέσο όρο 5ετίας (2018 – 2022) αποδεικνύει εκτός των άλλων και την προηγούμενη δυναμική του ελληνικού κρασιού στις αγορές των Τρίτων Χωρών, αφού καταγράφεται μέση αύξηση κατά 41,02%.

Τέλος αυξητική καταγράφεται, η εξέλιξη της μέσης τιμής μονάδος, ανά εξαγόμενο κιλό οίνου. Το 2023 παρουσιάζει αύξηση κατά 5,8% (5,64 €/κιλό/2023 - 5,34 €/κιλό/2022), ενώ η αυξητική τάση της μέσης τιμής μονάδος καταγράφεται σε σχέση και με την προηγούμενη 5ετία που ανέρχεται σε 15,49% (Μέσος Όρος τιμής 5ετίας 4,89 €/κιλό).

Σύσκεψη οινοποιητικών συνεταιρισμών της χώρας, υπό την ΚΕΟΣΟΕ, πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, 13 Φεβρουαρίου 2024, με θέμα: «Μια άλλη αγροτική πολιτική, για την αμπελουργία που βρίσκεται σε κίνδυνο» και αντικείμενο τα χρόνια προβλήματα του κλάδου, που έχουν οδηγήσει σε πρωτοφανή συρρίκνωση τον ελληνικό αμπελώνα.

Στη συνέχεια η ΚΕΟΣΟΕ και οι παρευρισκόμενοι πρόεδροι και στελέχη των οινοποιητικών συνεταιρισμών εξέδωσαν την ακόλουθη ανακοίνωση:

Οι πρωτόγνωρες αγροτικές κινητοποιήσεις στο σύνολο της ΕΕ που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, για τις χώρες του Νότου ήταν λίγο ως πολύ αναμενόμενες λόγω των πολιτικών αστοχιών και των ανισοτήτων στις ρυθμίσεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), που εφαρμόσθηκαν την τελευταία δεκαετία και έχουν στόχο την αλλαγή του μοντέλου παραγωγής.

Οι αγροτικές κινητοποιήσεις είναι αποτέλεσμα κυρίως της πολιτικής θυσίας της πρωτογενούς παραγωγής και των αγροτικών εκμεταλλεύσεων οικογενειακού τύπου της ΕΕ, απέναντι στην επικράτηση της κερδοφορίας των πολυεθνικών της γηραιάς ηπείρου, μετά τον απαράδεκτο συμβιβασμό στις συνομιλίες για το παγκόσμιο εμπόριο.

Η σημερινή κρίση ούτε τυχαία είναι ούτε συγκυριακή και προκαλείται από το επιδιωκόμενο μοντέλο συγκέντρωσης της αγροτικής παραγωγής, που συμπιέζει αφόρητα τον παραγωγό και αυξάνει τα κέρδη των ενδιάμεσα εμπλεκομένων στην εμπορία των αγροτικών προϊόντων, αποδεικνύοντας εν τέλει ότι η «αυτορρυθμιζόμενη ελεύθερη αγορά» δεν λειτουργεί υπέρ του παραγωγού και του καταναλωτή.

Στο ίδιο περιβάλλον με τους Ευρωπαίους συναδέλφους τους, οι Έλληνες αγρότες βρίσκονται σε ακόμα πιο δυσμενή θέση, εξαιτίας εγγενών αδυναμιών και των χρόνιων στρεβλώσεων που διατρέχουν ολόκληρο το φάσμα της αγροτικής οικονομίας, από την παραγωγή έως την κατανάλωση.

Οι αλληλοδιάδοχες κρίσεις με κύρια αυτήν της δημοσιονομικής εκτροπής, είχε δραματικές επιπτώσεις στον αγροτικό τομέα, παγιώνοντας τις συνθήκες της οξύτατης περιθωριοποίησης της πλειοψηφίας της αγροτικής τάξης. Ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής γης και σημαντικός αριθμός παραγωγικών μονάδων των συνεταιρισμών, είναι υποθηκευμένο στις συστημικές τράπεζες και οι εισπρακτικές εταιρείες στις οποίες έχουν περιέλθει τα κόκκινα δάνεια, δεσμεύουν σημαντικούς παραγωγικούς πόρους.

Τα παραπάνω σε συνδυασμό με την εκτόξευση του ενεργειακού κόστους, των επιπτώσεων της covid-19 και του ρωσο-ουκρανικού πολέμου, τις συνέπειες του οποίου φαίνεται ότι θα απορροφήσει μόνο η ΕΕ, αποτελούν τη θηλιά γύρω από τον λαιμό των Ευρωπαίων και Ελλήνων αγροτών. Πρόκειται συνεπώς για αγώνα επιβίωσης της αγροτικής τάξης και για το λόγο αυτό, δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια επιφανειακών διευθετήσεων.

Όσον αφορά τον αμπελοοινικό τομέα της χώρας μας τα συσσωρευμένα προβλήματα του χώρου της πρωτογενούς παραγωγής που αφορούν την αμπελοκαλλιέργεια σταφυλιών οινοποιίας, έχουν διατυπωθεί εδώ και χρόνια σε όλες τις πολιτικές ηγεσίες, χωρίς ουσιαστικά να υιοθετούνται πολιτικές επίλυσης τους, με αποτέλεσμα την εγκατάλειψη εκτάσεων, εξαιτίας της οικονομικά ασύμφορης καλλιέργειας.

Η ΚΕΟΣΟΕ έχει θέσει επανειλημμένως τα ζητήματα του πρωτογενούς, του μεταποιητικού τομέα και της αγοράς, διαχρονικά σε όλες τις πολιτικές ηγεσίες, ζητήματα των οποίων απαιτείται άμεσα η αντιμετώπιση και έχουν σχέση με το κόστος παραγωγής, την παραοικονομία και εν τέλει με το αμπελουργικό εισόδημα.

Μας ανησυχεί ιδιαίτερα η πρόσφατη απόφαση του Γάλλου υπουργού Γεωργίας, Marc Fesneau, για προσωρινή ή οριστική εγκατάλειψη 1.000.000 στρεμμάτων αμπελώνων, σαν αποτέλεσμα του πολιτικού αυτοχειριασμού της ΕΕ, αφού στον ρευστό διαμορφούμενο πολυπολικό κόσμο η ΕΕ από τη μία αδυνατεί να αποκτήσει ισχυρό γεωπολιτικό αποτύπωμα και από την άλλη πλήττει ακατανόητα τον πρωτογενή της τομέα και την ανταγωνιστικότητά της στην οικονομία.

Πριν να αρχίσουμε να εξετάζουμε παρόμοιες πολιτικές επιδοτούμενων εκριζώσεων και για την χώρα μας, επαναφέρουμε για μία ακόμη φορά τα θέματα προτεραιότητας, που θεωρούμε ότι θα ανασχέσουν τη συρρίκνωση του ελληνικού αμπελώνα και τον αφανισμό χιλιάδων αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων.
Το κυρίαρχο θέματα που απασχόλησε τη σύσκεψη των οινοποιητικών συνεταιρισμών ήταν η απροθυμία των αμπελουργών, σε πολλές περιοχές της χώρας να ξεκινήσουν φέτος τις καλλιεργητικές φροντίδες και η πρόθεσή τους να εγκαταλείψουν την αμπελοκαλλιέργεια.

Οι τάσεις εγκατάλειψης των αμπελώνων μονιμοποιούνται πλέον, αρκεί να επισημανθεί ότι από το 1990, ο ελληνικός αμπελώνας συρρικνώθκε κατά 30%.

Προκειμένου να ανασταλούν οι ραγδαίοι ρυθμοί εγκατάλειψης είναι επιτακτικό να ληφθούν μέτρα στην κατεύθυνση προστασίας του πρωτογενούς τομέα που αφορούν:

1) Την αντιμετώπιση της χρόνιας παθογένειας του κλάδου, που προκαλείται από την παραοικονομία, οι παρενέργειες της οποίας στρεβλώνουν τον υγιή ανταγωνισμό και πλήττουν κυρίως τη βιωσιμότητα των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων, αφού την επηρεάζουν ευθέως διαμορφώνοντας ζημιογόνα αποτελέσματα σε αυτές, ενώ επίσης πλήττουν την βιωσιμότητα και των νόμιμων οινοποιείων.

2) Την αντιμετώπιση του ζητήματος των παράτυπων εισαγωγών οίνων και των ελληνοποιήσεων.

3) Την αντιμετώπιση των φαινομένων αισχροκέρδειας που υποδηλώνει η χαοτική διαφορά τιμών της σταφυλικής παραγωγής με τις τιμές που καταβάλλει ο καταναλωτής, κυρίως στα σημεία εστίασης.
Την αναγκαιότητα πλέον της δημιουργίας Κεντρικού ελεγκτικού φορέα, υπό την ευθύνη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με στόχευση στους ελέγχους κατά την διάρκεια του τρυγητού, αλλά και τους ελέγχους των οινοποιείων

4) Την επιτακτική ανάγκη να ενισχυθούν οι αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις της χώρας, που δεν ενισχυθήκαν μέχρι σήμερα από τις επιπτώσεις της πανδημίας, της αύξησης του κόστους καλλιέργειας, του Ρωσοουκρανικου πολέμου και της κλιματικής κρίσης.

5) Τον έλεγχο των διαδικασιών καθορισμού τιμών και των ανατιμήσεων στην αγορά των εισροών στον αγροτικό τομέα και ειδικά των λιπασμάτων, των φυτοφαρμάκων, της ενέργειας, του κόστους των καυσίμων και των ξηρών υλικών (φιάλες, υλικά συσκευασίας κλπ), με σκοπό την καταστολή των φαινομένων κερδοσκοπίας που αυξάνουν δραματικά το κόστος παραγωγής και θέτουν σε κίνδυνο την αμπελοκαλλιέργεια και τα οινοποιεία, που δεν μπορούν να επιρρίψουν τις αυξήσεις στον καταναλωτή.
Τον εξορθολογισμό των κριτηρίων κατανομής των Αδειών Φύτευσης, μέσω της κάθετης χορήγησης ανά νόμο, σύμφωνα με το δυναμικό παραγωγής του.

6) Την αντιμετώπιση, με βάση τις προτάσεις της ΕΘΕΑΣ, του ασφυκτικού κλοιού που έχουν δημιουργήσει οι διαχειριστές (servicers) και οι αγοραστές πιστώσεων (funds), σε πολλές συνεταιριστικές οργανώσεις, με προφανή την προοπτική οικονομικής τους εξόντωσης.

7) Την αντιμετώπιση των μείζονος σημασίας θεμάτων που άπτονται με τις πολιτικές γης, το δίκαιο διαδοχής και το χωροταξικό χρήσεων γης, θέματα που σχετίζονται με τον κατακερματισμό του αγροτικού κλήρου.
Την άμεση επίλυση του θέματος που αφορά την ενωσιακή ενίσχυση του μέτρου: «Αναδιάρθρωση και μετατροπή αμπελώνων» του Εθνικού Προγράμματος Στήριξης, που η ΑΑΔΕ και ο ΟΠΕΚΕΠΕ αντιμετωπίζουν ως εισοδηματική ενίσχυση και όχι ως επένδυση, με αποτέλεσμα την άδικη επιβάρυνση των αμπελουργών με υπέρογκα πρόστιμα και δυσβάσταχτα διαχειριστικά κόστη.

8) Την ένταξη σε χρηματοδότηση από πόρους της ΕΕ των αμπελοκαλλιεργητών, των περιοχών που επλήγησαν από τον περονόσπορο και από δυσμενή κλιματικά φαινόμενα και την άμεση καταβολή αποζημιώσεων από τον ΕΛΓΑ , των αγροτών που επλήγησαν από τις πρόσφατες πλημμύρες και πυρκαγιές.

9) Τη διαφοροποίηση των όρων χρηματοδότησης των αγροτών και των συνεταιριστικών οργανώσεων, προκειμένου να καταστούν ανταγωνιστικοί και να επιτελέσουν τον παραγωγικό τους ρόλο.

10) Την επαναδιαπραγμάτευση της ΚΑΠ 2023-2027, με στόχο την επανεξέταση της λεγόμενης πράσινης συμφωνίας (Green Deal), που δεν αποτελεί μια ευρύτερη δεσμευτική συμφωνία, αλλά είναι απλά μονομερής ευρωπαϊκή πολιτική δήλωση της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα ως το 2050. Η στόχευση αυτή μέσω της ισχύουσας ΚΑΠ, στέρησε σημαντικό μέρος από τις άμεσες ενισχύσεις των Ευρωπαίων και Ελλήνων αγροτών.

11) Την απόρριψη του σχεδίου, που ψήφισε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετά από πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο καταργεί τις περισσότερες απαιτήσεις για ελέγχους ασφαλείας μιας νέας κατηγορίας μεταλλαγμένων φυτών που παράγονται με τις νέες γονιδιωματικές τεχνικές (NGTs)

12) Την υλοποίηση του Στρατηγικού Σχεδιασμού για την βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα της ελληνικής αμπελουργίας, μέσω και της διενέργειας εξειδικευμένου συνεδρίου.

Οι αγροτικές κινητοποιήσεις τόσο στις χώρες της ΕΕ, όσο και στη χώρα μας, μόνο «κεραυνός εν αιθρία» δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν, αναφέρει ανακοίνωση της ΚΕΟΣΟΕ. Και προσθέτει:

Τα συσσωρευμένα προβλήματα του χώρου της πρωτογενούς παραγωγής στην Ελλάδα και ειδικότερα του τομέα της αμπελοκαλλιέργειας, έχουν διατυπωθεί εδώ και χρόνια σε όλες τις πολιτικές ηγεσίες, χωρίς ουσιαστικά να υιοθετούνται πολιτικές επίλυσης τους, με αποτέλεσμα την εγκατάλειψη εκτάσεων, εξ αιτίας της οικονομικά ασύμφορης καλλιέργειας.

Η ΚΕΟΣΟΕ έχει θέσει επανειλημμένως τα ζητήματα του πρωτογενούς, του μεταποιητικού τομέα και της αγοράς, των οποίων απαιτείται άμεσα η αντιμετώπιση και έχουν σχέση με το κόστος παραγωγής, την παραοικονομία και εν τέλει με το αμπελουργικό εισόδημα, διαχρονικά σε όλες τις πολιτικές ηγεσίες.

Δεδομένου του ασφυκτικά πιεστικού πλαισίου εντός του οποίου δραστηριοποιούνται οι αμπελοκαλλιεργητές και οι οινοποιητικοί συνεταιρισμοί, εξαιτίας των διαχρονικών προβλημάτων που παραμένουν άλυτα, η ΚΕΟΣΟΕ συγκαλεί σύσκεψη των οινοποιητικών συνεταιρισμών μελών της, την Τρίτη (13 Φεβρουαρίου 2024) και ώρα 13:00 με θέμα: «Μια άλλη αγροτική πολιτική, για την αμπελουργία που βρίσκεται σε κίνδυνο».

Η αγροτική εκμετάλλευση θα μπορεί να περιλαμβάνει και φωτοβολταϊκά πάρκα έως 500 KW αλλά και λειτουργία αγροτουριστικών μονάδων. Αυτά περιλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου του ΥπΑΑΤ που αποτελείται από συνολικά 47 άρθρα και μπήκε για δημόσια διαβούλευση.

Επίσης έχουμε νέες διευκρινήσεις για την εγκατάσταση μονάδων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) σε Γεωργική Γη Υψηλής Παραγωγικότητας. Με τη νέα ρύθμιση δίνεται η δυνατότητα επέκτασης φωτοβολταϊκών πάρκων σε γη υψηλής παραγωγικότητας.

Συγκεκριμένα στο άρθρο 34 αναφέρεται ότι η αγροτική εκμετάλλευση είναι η μονάδα παραγωγής προς πώληση αγροτικών προϊόντων.
Στις δραστηριότητες της αγροτικής εκμετάλλευσης περιλαμβάνεται, εκτός από την παραγωγή των προϊόντων και η αποθήκευση, τυποποίηση, συσκευασία και η τοποθέτηση, μέχρι και του σταδίου της χονδρικής και λιανικής πώλησης, αποκλειστικά των προϊόντων που παράγει η ίδια η μονάδα ή στην περίπτωση των Ομάδων Παραγωγών, των προϊόντων που παράγουν τα μέλη των Ομάδων Παραγωγών, καθώς και η πρώτη χωρική ή οικοτεχνική μεταποίησή τους, η αλιεία (θαλάσσια, εσωτερικών υδάτων), η υδατοκαλλιέργεια, συμπεριλαμβανομένων των μισθωμένων δημοσίων ιχθυοτρόφων υδάτων/λιμνοθαλασσών, ως και η διαχείριση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μικρότερη από πεντακόσια (500) KW και η λειτουργία αγροτουριστικών μονάδων».

Όσον αφορά τις προϋποθέσεις για την εγκατάσταση μονάδων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) σε Γεωργική Γη Υψηλής Παραγωγικότητας το άρθρο 33 αναφέρει τα εξής:
Στην περ. α) της παρ. 6 του άρθρου 56 του ν. 2637/1998 (Α΄ 200), περί εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σταθμών σε αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας, προστίθενται εδάφια δεύτερο, τρίτο και τέταρτο, στο ενδέκατο εδάφιο διορθώνεται η αναφορά στα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, και η περ. α) διαμορφώνεται ως εξής:

«α) Σε αγροτεμάχια που χαρακτηρίζονται από τη Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης της οικείας περιφερειακής ενότητας ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας, απαγορεύεται η άσκηση οποιασδήποτε άλλης δραστηριότητας, εκτός από την αγροτική εκμετάλλευση - αγροτική δραστηριότητα, κατά την έννοια του ν. 3874/2010 (Α΄ 151), και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμούς Α.Π.Ε.. Με την έναρξη ισχύος της κοινής απόφασης του τετάρτου εδαφίου, για την αποδοχή αιτήσεων για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης που υποβάλλονται στον αρμόδιο Διαχειριστή, προς εγκατάσταση φωτοβολταικών σταθμών εγκατεστημένης ισχύος μικρότερης ή ίσης του ενός μεγαβάτ (1 MW), στις ανωτέρω εκτάσεις, λαμβάνοντας υπόψη και την ισχύ σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα, σύμφωνα με την κοινή απόφαση του δωδέκατου εδαφίου, απαιτείται η άσκηση καλλιεργητικής δραστηριότητας. Tα είδη και οι καλλιέργειες των φυτών υποδεικνύονται από μελέτη, όπως και οι συνθήκες της καλλιέργειάς τους. Κατόπιν διενέργειας της ως άνω μελέτης, με κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθορίζονται οι κατηγορίες των αιτούντων, οι λεπτομέρειες, προϋποθέσεις και διαδικασίες για την εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών σταθμών και την άσκηση της καλλιεργητικής δραστηριότητας.

Κάθε επέμβαση στις εκτάσεις αυτές είτε για τη μεταβολή του προορισμού τους και τη διάθεσή τους για άλλες χρήσεις είτε για την εκτέλεση έργων ή τη δημιουργία εγκαταστάσεων ή παροχή άλλων εξυπηρετήσεων μέσα σε αυτές, έστω και χωρίς μεταβολή της κατά προορισμό χρήσης τους, αποτελεί εξαιρετικό μέτρο και ενεργείται πάντοτε με βάση τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται με κοινή απόφαση των αρμοδίων οργάνων των Υπουργείων Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και μόνο για λόγους που εξυπηρετούν τον γεωργικό χαρακτήρα της αγροτικής εκμετάλλευσης ή την εγκατάσταση σταθμών Α.Π.Ε..

Η απαγόρευση αυτή δεν ισχύει εφόσον πρόκειται για εκτέλεση στρατιωτικών έργων, που αφορούν στην εθνική άμυνα της χώρας, καθώς και για την εκτέλεση μεγάλων αναπτυξιακών έργων του Δημοσίου και των Ο.Τ.Α., πρώτου και δεύτερου βαθμού, για την κατασκευή δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, υποσταθμών και εν γένει για την εκτέλεση κάθε έργου που αφορά στην υποδομή του ηλεκτρικού συστήματος και του δικτύου φυσικού αερίου, σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας ή για περιπτώσεις Στρατηγικών Επενδύσεων, όπως αυτές προσδιορίζονται βάσει του οικείου νομοθετικού πλαισίου, ιδίως για επενδύσεις που αφορούν και συνδέονται με τη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων και τη βιομηχανία τροφίμων. Κτίρια και εγκαταστάσεις νομίμως υφιστάμενα προ της 3ης.12.2019 επί αγροτεμαχίων που έχουν χαρακτηρισθεί ως αγροτικές γαίες υψηλής παραγωγικότητας, μπορούν να αλλάξουν χρήση, ώστε να αξιοποιηθούν για μεταποίηση αγροτικών προϊόντων.

Η ως άνω απαγόρευση δεν ισχύει και για την κατασκευή μικρών μονάδων επεξεργασίας λυμάτων, μικρής ισχύος, έως τριών χιλιάδων (3.000) ισοδυνάμων κατοίκων, από παρόχους υπηρεσιών ύδατος, σε όσες δημοτικές ενότητες, μετά από ειδική τεκμηρίωση της σκοπιμότητας και αναγκαιότητας της χωροθέτησης, κατασκευής και λειτουργίας τους, δεν υφίσταται λιγότερο περιβαλλοντικά επαχθής, τεχνικά εφικτή και βιώσιμη εναλλακτική λύση. Στην περίπτωση αυτή, οι μονάδες υποχρεούνται να διαθέτουν, κατά προτεραιότητα, προς επανάχρηση τα επεξεργασμένα λύματα για την άρδευση παρακείμενων γεωργικών εκτάσεων, σύμφωνα με τα κριτήρια της σχετικής κειμένης νομοθεσίας. Ειδικά η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκούς σταθμούς εγκατεστημένης ισχύος μεγαλύτερης ή ίσης του ενός μεγαβάτ (1 MW) απαγορεύεται σε αγροτεμάχια που χαρακτηρίζονται ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών της Αττικής, καθώς και των περιοχών της Επικράτειας που έχουν ήδη καθοριστεί ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας από εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια (Γ.Π.Σ.) ή Σχέδια Χωρικής Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.) του ν. 2508/1997 (Α’ 124), σε Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.) του άρθρου 29 του ν. 1337/1983 (Α’ 33), και σε Τοπικά Χωρικά Σχέδια του ν. 4447/2016 (Α’ 241), εκτός αν διαφορετικά προβλέπεται στα εγκεκριμένα αυτά σχέδια.

Ειδικά η παραγωγή ενέργειας από φωτοβολταϊκούς σταθμούς εγκατεστημένης ισχύος μικρότερης ή ίσης του ενός μεγαβάτ (1 MW) επιτρέπεται σε αγροτεμάχια που χαρακτηρίζονται ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών της Αττικής, καθώς και των περιοχών της Επικράτειας που έχουν ήδη καθοριστεί ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας από εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια (Γ.Π.Σ.) ή Σχέδια Χωρικής Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.) του ν. 2508/1997 (Α’ 124), σε Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.) του άρθρου 29 του ν. 1337/1983 (Α’ 33) και σε Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια του ν. 4447/2016 (Α’ 241), υπό την προϋπόθεση ότι οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί, για τους οποίους χορηγούνται δεσμευτικές προσφορές σύνδεσης από τον αρμόδιο Διαχειριστή, μετά την έναρξη ισχύος της υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ ΔΑΠΕΕΚ/74123/2971/29.7.2020 κοινής απόφασης των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Β’ 3149), δεν υπερβαίνουν το μηδέν κόμμα οχτώ τοις εκατό (0,8%), καλύπτουν αγροτικές εκτάσεις που αθροιζόμενες με τις αγροτικές εκτάσεις που καλύπτουν φωτοβολταϊκοί σταθμοί που έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία ή έχουν χορηγηθεί δεσμευτικές προσφορές σύνδεσης και τις εκτάσεις που καλύπτουν φωτοβολταϊκοί σταθμοί που εγκαθίστανται σύμφωνα με την παρ. 11 του άρθρου 51 του ν. 4178/2013 (Α’ 174), δεν υπερβαίνουν το μηδέν κόμμα οχτώ τοις εκατό (0,8%) του συνόλου των καλλιεργούμενων εκτάσεων της κάθε Περιφερειακής Ενότητας.

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που εκδίδεται μέσα σε δύο (2) μήνες από τη θέση σε ισχύ της παρούσας διάταξης καθορίζεται η ισχύς σε MW των φωτοβολταϊκών σταθμών που επιτρέπεται να εγκατασταθούν σε αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα (ΠΕ) και προσδιορίζονται οι ενέργειες των αρμόδιων υπηρεσιών. Για τον ανωτέρω καθορισμό χρησιμοποιούνται τα στοιχεία της Ετήσιας Γεωργικής Στατιστικής Έρευνας του έτους 2017 της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και λαμβάνεται υπόψη μία τυπική στρεμματική κάλυψη ανά μονάδα ισχύος των φωτοβολταϊκών σταθμών.

Με την απόφαση αυτή δύναται να επιβάλλονται περιορισμοί ως προς το είδος των καλλιεργούμενων εκτάσεων, ενώ μπορεί να περιορίζεται και το ως άνω ποσοστό σε συγκεκριμένες Περιφερειακές Ενότητες. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μπορεί να προσδιορίζονται περιορισμοί στον τρόπο θεμελίωσης των βάσεων στήριξης των φωτοβολταϊκών συστημάτων, καθώς και υποχρεώσεις για την αποκατάσταση του γηπέδου μετά την αποξήλωση φωτοβολταϊκών σταθμών».

Δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ), από τα υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Τουρισμού και Οικονομικών, με την οποία καθορίζονται οι τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές των εγκαταστάσεων των επισκέψιμων τυροκομείων.

Ειδικότερα, βάσει απόφασης ως «επισκέψιμο τυροκομείο» ορίζεται κάθε μικρή ή μεγάλη εγκατάσταση τυροκομείου, η οποία πληροί τις ελάχιστες απαιτούμενες προδιαγραφές των προσφερόμενων υπηρεσιών υποδοχής, ξενάγησης, φιλοξενίας ή/και εστίασης καθώς και των τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών της παρούσας απόφασης.

Κάθε τυροκομείο το οποίο λαμβάνει σήμα επισκεψιμότητας μεριμνά, ώστε να διαθέτει έναν τουλάχιστο χώρο ή αίθουσα προσβάσιμη σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με κινητικά προβλήματα και γενικότερα των εμποδιζόμενων ατόμων ή ατόμων μειωμένης κινητικότητας. Το Σήμα Επισκέψιμου Τυροκομείου (Σ.Ε.ΤΥ.) και η σχετική βεβαίωση ισχύουν για πέντε (5) έτη από την ημερομηνία έκδοσής τους.

Για τη χορήγηση του Σήματος Επισκέψιμου Τυροκομείου (Σ.Ε.ΤΥ.) υποβάλλονται τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
Αίτηση-Δήλωση η οποία επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης.
Αντίγραφο της άδειας λειτουργίας της εγκατάστασης ή έναρξη λειτουργίας επιχείρησης.
Αντίγραφο της Απόφασης Χορήγησης Έγκρισης ή Έγγραφο Καταχώρησης από την αρμόδια αρχή.
Βεβαίωση κωδικού έγκρισης από την αρμόδια αρχή ελέγχου ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ.
Εκτυπωμένο σχέδιο της κάτοψης του χώρου, στο οποίο θα αποτυπώνεται, μεμονωμένα ή συνδυαστικά, ο χώρος υποδοχής και αναμονής επισκεπτών, η αίθουσα για τη γευστική δοκιμή των τυριών και πιθανά λοιπών γαλακτοκομικών προϊόντων (γευσιγνωσία), ο χώρος τοποθέτησης, παρουσίασης και πώλησης προϊόντων, και οι χώροι υγιεινής.
Αντίγραφο γνωστοποίησης λειτουργίας επιχείρησης υγειονομικού ενδιαφέροντος ανάλογα με το είδος των παρεχόμενων προϊόντων ή υπηρεσιών.
Μελέτη προσβασιμότητας του άρθρου 26 του ν. 4067/2012 «Νέος Οικοδομικός Κανονισμός» (Α΄ 79), σύμφωνα με τις «Τεχνικές Προδιαγραφές Μελέτης Προσβασιμότητας»
Απόδειξη κατάθεσης παραβόλου ύψους 300 ευρώ για τα τυροκομεία και 150 ευρώ για τις μικρές τυροκομικές επιχειρήσεις και τα τυροκομεία ιδιοπαραγωγής.

Συνιστάται στα επισκέψιμα τυροκομεία η πραγματοποίηση επιμορφωτικών επιδείξεων, δράσεων και άλλων εκδηλώσεων, καθώς και η παραγωγή έντυπου ή/και ψηφιακού πολύγλωσσου ενημερωτικού υλικού για την προώθηση της κατανάλωσης ελληνικών τυροκομικών προϊόντων, στο πλαίσιο ενίσχυσης της γαστρονομικής ταυτότητας της Ελλάδας, με έμφαση στα προϊόντα με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (Π.Ο.Π.) και Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (Π.Γ.Ε.).

Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)

Η Κωνσταντίνα Σπυροπούλου ορίστηκε νέα πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ).

Αυτό αποφασίστηκε στη Γενική Συνέλευση που πραγματοποιήθηκε χθες Πέμπτη (23/11). Ως εκπρόσωπος του ΣΕΟ (Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου) αναλαμβάνει για την επόμενη διετία την προεδρία της οργάνωσης.

Η κ. Σπυροπούλου είναι η πρώτη γυναίκα που τίθεται επικεφαλής της Διεπαγγελματικής Αμπέλου και Οίνου στα 22 χρόνια της λειτουργίας της, «πρωτιά» που αφορά και όλες τις Διεπαγγελματικές.

Παραδίδοντας την σκυτάλη της προεδρίας, ο απερχόμενος πρόεδρος, Κώστας Ευσταθίου, ευχήθηκε στην κ. Σπυροπούλου μια γόνιμη και δημιουργική θητεία, σημειώνοντας τον αναντικατάστατο ρόλο που έχει η ΕΔΟΑΟ για την ελληνική αμπελουργία και το κρασί.

Πριν από τη Γενική Συνέλευση πραγματοποιήθηκε εκδήλωση- συζήτηση, με αντικείμενο κρίσιμης σημασίας θέματα του κλάδου και εισηγητές κορυφαία στελέχη του ΣΕΟ, της ΚΕΟΣΟΕ και του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Την Γενική Συνέλευση τίμησαν με την παρουσία τους ο Υφυπουργός ΑΑΤ κ. Διονύσιος Σταμενίτης, ο Γενικός Γραμματέας ΑΑΤ κ. Κωνσταντίνος Μπαγινέτας, η Σύμβουλος της Ελληνικής Προεδρίας κα Χριστιάννα Καλογήρου και ο εκπρόσωπος της ΕΘΕΑΣ κ. Χρίστος Τσιτσιρίγκος.

Κατάσχεση 23 χιλιάδων λίτρων παράνομης και επικίνδυνης τσικουδιάς στο Ηράκλειο Κρήτης.

Με μια συντονισμένη επιχείρηση 48 ωρών στον νομό Ηρακλείου, οι τελωνειακοί ελεγκτές της ΑΑΔΕ εντόπισαν και κατάσχεσαν παράνομες δεξαμενές, μηχανισμούς παραγωγής και εκατοντάδες χιλιάδες λίτρα τσικουδιάς, στον νομό Ηρακλείου Κρήτης.

Συγκεκριμένα, στις Μοίρες, εντοπίστηκαν και κατασχέθηκαν:

• ένας Χάλκινος Άμβυκας παρασκευής - απόσταξης, χωρητικότητας 130 λίτρων, ο οποίος κατά την ώρα του ελέγχου ήταν σε κανονική λειτουργία απόσταξης στέμφυλων προς παραγωγή προϊόντος, χωρίς ωστόσο να έχει εκδοθεί η προβλεπόμενη από τον νόμο άδεια απόσταξης από την αρμόδια τελωνειακή αρχή.
• 6.538 λίτρα τσικουδιάς, εντός πλαστικών δεξαμενών, βαρελιών και πλαστικών φιαλών, για τα οποία δεν επιδείχθηκαν αντίστοιχες άδειες απόσταξης ή άλλο παραστατικό, που να δικαιολογεί τη νόμιμη προέλευση, κατοχή και την προηγούμενη καταβολή των αναλογούντων σε αυτά δασμών και φόρων. Οι τελωνειακοί συνέλαβαν τον υπεύθυνο της εγκατάστασης. Οι διαφυγόντες δασμοί και φόροι ξεπερνούν τα 64.000 ευρώ.

Στο Γάζι, εντοπίστηκαν και κατασχέθηκαν:

• ένας Χάλκινος Άμβυκας παρασκευής - απόσταξης, χωρητικότητας 130 λίτρων, ο οποίος κατά την ώρα του ελέγχου ήταν σε κανονική λειτουργία απόσταξης στέμφυλων προς παραγωγή προϊόντος, χωρίς ωστόσο να έχει εκδοθεί η προβλεπόμενη από τον νόμο άδεια απόσταξης από την αρμόδια τελωνειακή αρχή
• 16.654 λίτρα τσικουδιάς, σε γκαράζ, εντός πλαστικών δεξαμενών και βαρελιών, για τα οποία δεν επιδείχθηκαν αντίστοιχες άδειες απόσταξης ή άλλο παραστατικό, που να δικαιολογεί τη νόμιμη προέλευση, κατοχή και την προηγούμενη καταβολή των αναλογούντων σε αυτά δασμών κ.λ.π. φόρων.

Συνελήφθη ο αδελφός του εμπλεκόμενου, ο οποίος εντοπίστηκε - την ώρα του ελέγχου - να καταστρέφει ποσότητα τσικουδιάς του διήμερου αποσταγματοποιού κατά την διάρκεια του ελέγχου στην ανωτέρω αποθήκη, δεδομένου ότι τα λαθραία ποτά φυλάσσονταν εν γνώση του, σε κοινόχρηστο χώρο (εξωτερική πίσω αυλή) και θεωρείται συνεργός στη λαθρεμπορία. Ο κάτοχος του άμβυκα διαφεύγει της σύλληψης και αναζητείται.

Οι διαφυγόντες δασμοί και φόροι προσεγγίζουν τα 195.000 ευρώ.
Ο Εισαγγελέας Πλημμελειοδικών Ηρακλείου διέταξε να εκτελεστεί η διαδικασία του αυτόφωρου για τον ανωτέρω συλληφθέντα που θα απολογηθεί σήμερα Τετάρτη (15/11/2023).

Όπως επισημαίνει η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ) την Κυριακή, 12 Νοεμβρίου, τα οινοποιεία των Δρόμων του Κρασιού της Ελλάδας, συμμετέχουν, στην Παγκόσμια Ημέρα Οινοτουρισμού και σας προσκαλούν να γιορτάσετε μαζί τους.

«Οι επισκέπτες των οινοποιείων θα έχουν την ευκαιρία να περιηγηθούν στις αμπελοοινικές περιοχές, να γνωρίσουν τους Έλληνες οινοπαραγωγούς, να απολαύσουν το τοπίο στους πανέμορφους αμπελώνες, να ξεναγηθούν στους χώρους παραγωγής, ωρίμανσης και παλαίωσης οίνων, να δοκιμάσουν νέες και παλαιωμένες σοδειές, αλλά και να ενημερωθούν για τα φρέσκα κρασιά του φετινού τρύγου που μόλις ολοκληρώθηκε.

Η Ημέρα Οινοτουρισμού θεσμοθετήθηκε το 2009, ως Ευρωπαϊκή ημέρα Οινοτουρισμού, και εορτάζεται κάθε χρόνο τη δεύτερη Κυριακή του Νοεμβρίου. Από το 2019 εορτάζεται σε παγκόσμιο επίπεδο.

Στον εορτασμό της «Παγκόσμιας Ημέρας Οινοτουρισμού» συμμετέχουν όλες οι περιφερειακές ενώσεις οινοπαραγωγών της χώρας μας και συγκεκριμένα:
- Η Ένωση Οινοπαραγωγών «Οινοποιοί Βορείου Ελλάδος»
- Οίνοι και Αποστάγματα Θεσσαλίας
- Η Ένωση Οινοπαραγωγών Κεντρικής Ελλάδας
- Η Ένωση Οινοπαραγωγών Αμπελώνα Αττικής
- Η Ένωση Οινοπαραγωγών Αμπελώνα Πελοποννήσου
- Η Ένωση Οινοποιών Αμπελουργών Νήσων Αιγαίου
- Το Δίκτυο Οινοποιών Κρήτης

Προγραμματίστε από τώρα την εκδρομή σας για την Κυριακή 12 Νοεμβρίου από τις 11 το πρωί έως τις 5 το απόγευμα, έχετε τη δυνατότητα να επισκεφτείτε τα οινοποιεία των οινοτουριστικών δικτύων, σε όποιο μέρος της Ελλάδας και αν βρίσκεστε.

Η Παγκόσμια Ημέρα Οινοτουρισμού είναι μια θαυμάσια ευκαιρία να μυηθείτε στον μαγευτικό κόσμο του κρασιού, να γνωρίστε τη διαδικασία της οινοπαραγωγής και να δοκιμάσετε εξαιρετικά Επώνυμα Ελληνικά Κρασιά.

Περισσότερες πληροφορίες για τα οινοποιεία της κάθε περιοχής και τις εκδηλώσεις που έχουν προγραμματίσει, μπορείτε να μάθετε από τις Περιφερειακές Ενώσεις Οινοπαραγωγών».

Στο ύψος των 1.722.055 hl (εκατόλιτρα) καταγράφηκαν με 31/7/2023 τα αποθέματα οίνων και γλευκών, σύμφωνα με την ανακοίνωση που απέστειλε στην Κομισιόν το τμήμα Αμπέλου Οίνου και Αλκοολούχων ποτών του ΥπΑΑΤ, στα τέλη Οκτωβρίου.

Όπως επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ, τα αποθέματα οίνων και γλευκών εμφανίζονται μειωμένα κατά 2,68% σε σύγκριση με το 2022 (1.769.541 hl) τα οποία με τη σειρά τους εμφανίστηκαν μειωμένα κατά 34,09% σε σύγκριση με τα υψηλά αποθέματα που καταγράφηκαν το 2021 με 2.684.614 hl, ύψος που οφειλόταν στην επίδραση της πανδημίας.

Ο όγκος των αποθεμάτων του 2023, θεωρείται κανονικός (αν και ελαφρά αυξημένος με το μέσο όρο δεκαετίας), και «εξυπηρετεί» ήδη τις εμπορικές ανάγκες των οινοποιείων, έως την είσοδο της τρέχουσας εσοδείας στην αγορά.

Τον μεγαλύτερο όγκο καταγράφουν οι λευκοί οίνοι χωρίς ΓΕ (520.196 hl) σε ποσοστό 30,21% του συνόλου, ενώ και οι υπόλοιπες κατηγορίες ΠΟΠ, ΠΓΕ, Ποικιλιακοί και ερυθροί χωρίς Γεωγραφική Ένδειξη, καταγράφουν όγκους αναλογικούς με τα ποσοστά παραγωγής. τους.

To ύψος των αποθεμάτων, σηματοδοτεί επίσης την επιστροφή της κατανάλωσης οίνων στα προ πανδημίας επίπεδα.

Ο τρυγητός στη Σάμο για το έτος 2023 ξεκίνησε στις 7/8/2023 και ολοκληρώθηκε στις 6 Οκτωβρίου, έχοντας συνολική διάρκεια 50 ημερών.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Ιωάννης Σκούτας, πρόεδρος στον Ενιαίο Οινοποιητικό Αγροτικό Συνεταιρισμό Σάμου (ΕΟΣ Σάμου), η παρατεταμένη ξηρασία που επικράτησε το 2022 και το χειμώνα του 2023 σε συνδυασμό με τις άσχημες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν τον Ιούνιο με ασυνήθιστα συχνές βροχοπτώσεις και τον Ιούλιο 2023, είχαν ως αποτέλεσμα να σημειωθεί, από άποψη ποσότητας λόγω της ανάπτυξης περονόσπορου. Ποσοτικά είναι ο χειρότερος τρύγος των τελευταίων δεκαετιών στο νησί, με μείωση η οποία πλησίασε σε κάποιες περιπτώσεις το 40%.

Το τελικό προϊόν όμως δεν είχε κανένα ποιοτικό πρόβλημα, καθώς τα εναπομείναντα μοσχάτα σταφύλια ήταν υγιή, αναπτύχθηκαν φυσιολογικά, απέκτησαν τον ιδανικό σακχαρικό τίτλο ανά κατηγορία οίνου και έφτασαν σε κανονική ωριμότητα.

Ο όγκος παραγωγής οίνου συνολικά ανήλθε στα 25.000 HL (εκατόλιτρα), ενώ οι τιμές των σταφυλιών αυξήθηκαν, κατά 5%, ετήσια αύξηση που καταβλήθη και τα προηγούμενα έτη αδιαλείπτως, από το 2016, από το συνεταιρισμό. Η τιμή παραγωγού για την καλή ποιότητα σταφυλιού φέτος ήταν στα 0,73 ευρώ το κιλό. Επίσης, όπως κάθε χρόνο, τα αμπελοτεμάχια που παράγουν οίνους ΠΟΠ και ΠΓΕ, ενισχύονται με περίπου 70 ευρώ ανά στρέμμα μέσω του προγράμματος ενίσχυσης των μικρών νησιών του Αιγαίου.

Το Μοσχάτο κρασί της Σάμου ταξιδεύει σε χώρες όπως η Γαλλία, ο Καναδάς, οι Η.Π.Α, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο, η Γερμανία κ.α. Με τα περσινά αποθέματα θα καταφέρουμε να καλύψουμε την ζήτηση για τις εξαγωγές. Όμως αν έχουμε και τον επόμενο χρόνο τέτοιο τρύγο θα υπάρξει πρόβλημα στον συνεταιρισμό».

Σύμφωνα με τα στοιχεία που απέστειλε το τμήμα Αμπέλου Οίνου και Αλκοολούχων Ποτών του ΥπΑΑΤ στην Κομισιόν, που αφορά προβλέψεις της ελληνικής οινοπαραγωγής, με περίοδο αναφοράς 1/8/2023 έως 31/7/2024, μειωμένη κατά 24,85% εμφανίζεται φέτος η οινοπαραγωγή (1.598.344 hl/2023 από 2.126.844 hl/2022).

Όπως επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ, «το στοιχείο που βασίζεται σε εκτιμήσεις των κατά τόπους ΔΑΟΚ, είναι αρκετά επισφαλές και δεδομένου ότι ο τρύγος θα συνεχιστεί έως το τέλος Οκτωβρίου ο τελικός όγκος οινοπαραγωγής θα διαφοροποιηθεί. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι η φετινή μείωση είναι η δεύτερη συνεχής, αφού και η παραγωγή 2022/2023, ήταν μειωμένη σε σχέση με την προηγούμενη κατά 13,86%.

Η πρόβλεψη του υπουργείου ανά κατηγορία εμφανίζει επίσης μεγάλο όγκο παραγωγής γλευκών και χυμών σταφυλής, που εφόσον πρόκειται για γλεύκη (σ.σ. χυμός σταφυλής δεν παράγεται συνήθως), θα μεταποιηθεί πιθανότατα σε οίνο σε επόμενο χρονικό διάστημα.

Είναι βέβαια προφανές ότι με εξαίρεση τις Περιφέρειες της Μακεδονίας, οι υπόλοιπες Περιφέρειες της χώρας, κατέγραψαν μείωση της σταφυλικής παραγωγής τουλάχιστον κατά 50%, γεγονός που αναμένεται να επιβεβαιωθεί ασφαλέστερα με την οριστική δήλωση παραγωγής».

Η πολιτική της ΕΕ στον αμπελοοινικό τομέα δεν βοηθάει την ανταγωνιστικότητα των καλλιεργητών και δεν ανταποκρίνεται στους περιβαλλοντικούς στόχους. Αυτό επισημαίνεται σε έκθεσή του το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ).

Ο αμπελοοινικός τομέας της ΕΕ είναι υπό αυστηρή ρύθμιση και υποστήριξη. Οι αμπελουργοί έχουν λάβει περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ από χρήματα της ΕΕ ετησίως για να αναδιαρθρώσουν τους αμπελώνες τους και να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί.

Από το 2016, οι αμπελουργοί μπορούν επίσης να ζητήσουν άδεια για να φυτέψουν επιπλέον αμπέλια. Στόχος να επιτραπεί η ελεγχόμενη αύξηση του παραγωγικού δυναμικού (έως μέγιστη ετήσια αύξηση 1 %), αποφεύγοντας παράλληλα την υπερπροσφορά.

«Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του αμπελοοινικού τομέα είναι απαραίτητη και ιδιαίτερα σημαντική για την ΕΕ, αλλά θα πρέπει να συμβαδίζει με τη βελτίωση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας», δήλωσε η Joëlle Elvinger, μέλος του ECA που ηγήθηκε του ελέγχου. «Το λιγότερο που μπορούμε να πούμε είναι ότι, σε κάθε στόχο, η δράση της ΕΕ πρέπει ακόμη να αποδώσει».

Στην ΕΕ, τα κρασιά μπορεί να είναι κόκκινα, λευκά και ροζέ, αλλά ο τρόπος που καλλιεργούνται σπάνια είναι «πράσινος». Παρά το μεγάλο ποσό της χρηματοδότησης, η πολιτική της ΕΕ για το κρασί έχει κάνει πολύ λίγα για το περιβάλλον.

Ειδικότερα, το μέτρο αναδιάρθρωσης δίνει ελάχιστη προσοχή για τους πράσινους στόχους. Στην πράξη, τα χρήματα της ΕΕ δεν έχουν διοχετευθεί σε έργα για τη μείωση των επιπτώσεων της οινοκαλλιέργειας στο κλίμα ή και στο περιβάλλον. Όμως θα μπορούσε να έχει ακόμη και το αντίθετο αποτέλεσμα, όπως η μετάβαση σε ποικιλίες σταφυλιού που χρειάζονται περισσότερο νερό για άρδευση. Επίσης, η ετήσια αύξηση 1 % στις αμπελοοινικές εκτάσεις, η οποία παρατάθηκε κατά 15 επιπλέον χρόνια (μέχρι το 2045), δεν αξιολογήθηκε ποτέ από περιβαλλοντική άποψη.

Όπως τονίζει το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, το πλαίσιο στο οποίο βασίζεται το μέτρο της αναδιάρθρωσης στερείται κατάλληλων ορισμών, συνεκτικών στρατηγικών και σχετικών δεικτών. «Τα πέντε κράτη μέλη που επισκεφθήκαμε χρηματοδοτούσαν όλες τις επιλέξιμες αιτήσεις και δεν χρησιμοποιούσαν κριτήρια για την επιλογή έργων με γνώμονα την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Τα συγκεκριμένα κράτη μέλη χρηματοδότησαν επίσης έργα στα οποία δεν παρατηρήθηκε διαρθρωτική αλλαγή. Ούτε η Επιτροπή ούτε τα κράτη μέλη που επισκεφθήκαμε δεν αξιολογούν τον τρόπο με τον οποίο τα έργα συμβάλλουν στην επίτευξη του στόχου της ανταγωνιστικότητας, και οι δικαιούχοι δεν υποχρεούνται να υποβάλλουν στοιχεία σχετικά με το πώς η δραστηριότητα αναδιάρθρωσης τούς κατέστησε περισσότερο ανταγωνιστικούς», προσθέτει.

Επίσης διαπιστώθηκε ότι η αναδιάρθρωση παλαιών αμπελώνων μπορεί να αυξήσει σημαντικά την παραγωγή. Όπως αναφέρει: «Κατά τη χορήγηση αδειών, τα κράτη μέλη που επισκεφθήκαμε εφαρμόζουν λίγα μόνο κριτήρια επιλεξιμότητας και προτεραιότητας που συνδέονται με την ανταγωνιστικότητα, και οι άδειες συχνά κατανέμονται κατ’ αναλογία. Στους δικαιούχους παραχωρούνται πολύ μικρές εκτάσεις και δεν μπορούν να κάνουν μακροπρόθεσμα σχέδια, γεγονός που ενδεχομένως να παρεμποδίζει την επίτευξη του στόχου της ανταγωνιστικότητας».

Το ΕΕΣ συνιστά στην Επιτροπή:

• να στοχεύσει το μέτρο αναδιάρθρωσης και το καθεστώς αδειοδότησης φύτευσης προς την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και
• να αυξήσει την περιβαλλοντική φιλοδοξία της πολιτικής για τον αμπελοοινικό τομέα.

Διαβάστε το κείμενο του ΕΕΣ (εδώ)

Η φετινή ιταλική παραγωγή οίνου προβλέπεται να κυμανθεί λίγο κάτω από τα 44 εκατομμύρια εκατόλιτρα, μειωμένη, κατά 12%, σε σύγκριση με 50 εκατομμύρια που ήταν πέρυσι.

Αυτό ανακοινώθηκε την Τρίτη (12 Σεπτεμβρίου 2023) από εκπροσώπους του παρατηρητηρίου οίνου (Assoenologi), του Ismea (Ινστιτούτο Ενημέρωσης Αγροδιατροφικού Εμπορίου) και της Ιταλικής Ένωσης Οίνου (Unione italiana vini - Uiv).

Στην πραγματικότητα ο ιταλικός αμπελώνας φαίνεται να είναι χωρισμένος στα δύο, αυτός στον Βορρά που φαίνεται να έχει μια παραγωγή στα περσινά επίπεδα με μια μικρή αύξηση (+0,8%), ενώ στο κέντρο, το νότο και τα νησιά παρατηρούνται μειώσεις της παραγωγής της τάξης του 20% και 30 %.

Ειδικότερα οι απώλειες της παραγωγής, που οφείλονται στον περονόσπορο, υπολογίζονται σε -25% στην Απουλία, -30% στη Σικελία και -40% στο Abruzzo. Επίσης μεγάλα προβλήματα φυτοπροστασίας αντιμετώπισαν και οι παραγωγοί βιολογικών σταφυλιών.

Μιλώντας, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, που έγινε στην Ρώμη, ο πρόεδρος της Assoenologi, Riccardo Cotarella, επιβεβαίωσε ότι «φέτος είναι μια δύσκολη συγκομιδή όπου η τεχνική και επιστημονική γνώση πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να μετριαστεί η ζημιά που προκαλείται από τις καιρικές συνθήκες».

«Η απώλεια παραγωγής είναι πάντα πολύ επιζήμια σε ατομικό επίπεδο, αλλά η μείωση του όγκου δεν είναι κακή είδηση. Δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια να παράγουμε 50 εκατομμύρια εκατόλιτρα, όπως στις προηγούμενες σοδειές, που οδήγησε σε ρεκόρ αποθεμάτων τα τελευταία χρόνια», τόνισε ο πρόεδρος της Unione italiana vini, Lamberto Frescobaldi.

Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του Ismea, Livio Proietti, ανέφερε ότι «το θέμα δεν είναι τόσο η μείωση στους όγκους παραγωγής, αλλά η επιβράδυνση της εγχώριας και ξένης ζήτησης, η οποία μειώνει τις τιμές των ιταλικών οίνων. Πρέπει να εργαστούμε για να μειώσουμε το χάσμα ως προς την αξία μεταξύ μας και της Γαλλίας και της χώρας μας και να ενισχύσουμε την ανταγωνιστική θέση των ποιοτικών κρασιών».

Την βάσιμη ανησυχία τους, για την ενδυνάμωση των τάσεων εγκατάλειψης των αμπελώνων, εξέφρασαν οι πρόεδροι και τα στελέχη των οινοποιητικών συνεταιρισμών, στην τηλεδιάσκεψη της 6ης Σεπτεμβρίου, που διοργάνωσε η ΚΕΟΣΟΕ.

Κατά την διάρκεια της σύσκεψης περιγράφηκε η τρέχουσα πρωτοφανής στα χρονικά καταστροφική εικόνα στους αμπελώνες ολόκληρης της χώρας ως αποτέλεσμα, των ακραίων βροχοπτώσεων, με συνέπεια την μη αντιμετωπίσιμη επέλαση του περονόσπορου, των χαλαζοπτώσεων, της ξηρασίας και των διαδοχικών καυσώνων του Ιουλίου, ενώ διατυπώθηκε ότι φέτος δημιουργείται ένα επιπλέον πρόβλημα που αφορά την επάρκεια προμήθειας σταφυλικής παραγωγής για την ομαλή λειτουργία των οινοποιείων.

Στις παρεμβάσεις των εκπροσώπων των οινοποιητικών συνεταιρισμών ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στα θέματα:

Των διαχρονικών προβλημάτων και της ελλιπούς εφαρμογής του νομοθετικού πλαισίου, της απουσίας ελέγχων, της παραοικονομίας (από το αμπέλι και την μεταποίηση έως την εστίαση), θέματα που δεν αντιμετωπίσθηκαν ποτέ από τους κρατικούς μηχανισμούς ελέγχου, με αποτέλεσμα την ένταση της παραοικονομίας και παράλληλα τον εκτοπισμό των οινοποιητικών συνεταιρισμών από την αγορά.

Των διαδοχικών κρίσεων την τελευταία δεκαετία (ΕΦΚ, Covid-19, ενεργειακό κόστος, ρωσο-ουκρανικός πόλεμος), κρίσεις που επέφεραν την αλματώδη αύξηση του κόστους καλλιέργειας.

Των τιμών σταφυλιών που είναι καθηλωμένες στα επίπεδα της δεκαετίας του 1990, με αποκλειστική ευθύνη του ιδιωτικού εμπορίου.

Ειδικότερα στην συνεδρίαση τονίστηκαν:

Το αποτέλεσμα των προαναφερθέντων, που απεικονίζεται από την σημαντική μείωση των εκτάσεων αμπελοκαλλιέργειας κατά 27% από την περίοδο 1990/1991 έως την περίοδο 2021/2022.

Φέτος, με υψηλότατο το κόστος καλλιέργειας και κατεστραμμένη την σταφυλική παραγωγή παρά τις παρεμβάσεις των αμπελουργών, πολλοί αμπελουργοί προβληματίζονται για τη συνέχιση της καλλιέργειας, δεδομένης και της ελκυστικότητας πλέον της ελαιοκαλλιέργειας.

Της αναγκαιότητας συνεργασίας μεταξύ των οινοποιητικών συνεταιρισμών για την κοινή προμήθεια ξηρών υλικών (φιάλες, χαρτοκιβώτια, κλπ.), προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι πρακτικές καρτέλ, των εισαγωγικών επιχειρήσεων.

Της σημασίας που έχει για τον αγροτικό και αμπελουργικό κόσμο η διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα του ΕΛΓΑ και στην αναγκαιότητα της συμμετοχής των αγροτών στις διαδικασίες αναδιάρθρωσής του.

Τέλος τονίστηκε ότι φέτος που απειλείται άμεσα η βιωσιμότητα της αμπελοκαλλιέργειας θα πρέπει να ενισχυθεί αποτελεσματικά και να αντιμετωπισθούν οι πρακτικές παραοικονομίας στην αγορά σταφυλιών που καθορίζουν αποκλειστικά, τις τιμές οινοσταφύλων στις μεγάλες αμπελουργικές ζώνες της χώρας.

Στην παρέμβασή του ο Νίκος Ταβουλάρης εκπρόσωπος του ΥπΑΑΤ και συνεργάτης του Γενικού Γραμματέα, Γιώργου Στρατάκου, τόνισε την καθοριστική σημασία συμμετοχής του υπουργείου στην τηλεδιάσκεψη, λόγω της άμεσης πληροφόρησης που του παρεσχέθη. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου αναφέρθηκε ειδικότερα:

• Στην πρόθεση του υπουργείου για την ενεργοποίηση όλων των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων συμπεριλαμβανομένου και του αποθεματικού κρίσης, με δεδομένο ότι η εικόνα του κλάδου έχει μεταφερθεί στο υπουργείο από την ΚΕΟΣΟΕ, από την οποία ζήτησε τη συνεργασία της.
• Στην σύνταξη σχετικής μελέτης από το ΥπΑΑΤ, προκειμένου να τεθεί το θέμα του περονόσπορου στο επόμενο Συμβούλιο υπουργών και στον Επίτροπο Γεωργίας.

Όπως επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ, «κάθε σκέψη του ιδιωτικού εμπορίου, για κατασπατάληση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι ανεπίτρεπτη, τη στιγμή που καταρρέει και βρίσκεται στα πρόθυρα του αφανισμού ο πρωτογενής τομέας».

Συνάντηση είχε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, με τον Σύνδεσμο Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ) και την Ένωση Οινοποιών Βορείου Ελλάδας.

Όπως τονίστηκε στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές οικογενειακές οινοποιητικές επιχειρήσεις που συμβάλλουν στην ανάπτυξη του οινο-τουρισμού, ενισχύοντας τις τοπικές οικονομίες στην ελληνική περιφέρεια. Σήμερα ενεργά είναι περίπου 1.400 οινοποιεία.

Ο ελληνικός αμπελώνας είναι περίπου 600.000 στρέμματα και επικεντρώνεται στην ποιοτική και όχι στην εντατική παραγωγή. Με την καλλιέργεια αμπελώνων ασχολούνται περίπου 160.000 οικογένειες.

Το σημαντικότερο πλεονέκτημα του ελληνικού οίνου, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΟ κ. Γιάννη Βογιατζή, είναι οι γηγενείς ποικιλίες. Η ελληνική παραγωγή οίνου ανέρχεται στους 212.000 τόνους, η οποία εφέτος αναμένεται να μειωθεί κατά 30% λόγω μειωμένης παραγωγής εξ αιτίας του περονόσπορου.

Στη συνάντηση εξετάσθηκαν τρόποι στήριξης της ελληνικής οινοπαραγωγής, μέσω του ΠΑΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ συζητήθηκε η επικαιροποίηση και επανασχεδιασμός του στρατηγικού σχεδίου προώθησης του ελληνικού οίνου στις διεθνείς αγορές.