Στα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν οι ελαιοκαλλιεργητές που θα θελήσουν να ενταχθούν στο ερχόμενο πρόγραμμα των Νέων Αγροτών, που παρουσίασε σε διαβούλευση το ΥπΑΑΤ, αναφέρεται σε άρθρο του στον ΑγροΤύπο ο κ. Σταύρος Χρυσαδάκος, γεωπόνος από την Σπάρτη. Συγκεκριμένα τονίζει τα εξής:
«Πρόσφατα δόθηκε στη δημοσιότητα από τις υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ η «προδημοσίευση» του προγράμματος «Εγκατάσταση Γεωργών Νεαρής Ηλικίας» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) της Ελλάδας 2023 - 2027».
Το πρόγραμμα αυτό στοχεύει στην ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού στην Ελλάδα αλλά και στην ΕΕ και περιλαμβάνει σειρά από σοβαρά κίνητρα. Αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι το πρόγραμμα έχει ευρεία απήχηση ανάμεσα στους νέους ανθρώπους και είναι αρκετοί αυτοί που επιλέγουν να ενταχθούν στην γεωργία. Η επιλογή αυτή φαίνεται να ενισχύεται μετά την πρόσφατη κρίση όπου ο κλάδος της παραγωγής τροφίμων παρουσίασε αξιοσημείωτη αντοχή.
Από την προδημοσίευση όμως των όρων και τεχνικών λεπτομερειών του προγράμματος δεν διαφαίνεται η θέληση της ηγεσίας του ΥπΑΑΤ να διευκολύνει την ένταξη των υποψηφίων στο μέτρο, δηλαδή την εγκατάσταση νέων ανθρώπων στη γεωργία.
Αντίθετα, για κάποιους ανεξήγητους λόγους, σε κάθε νέα πρόσκληση τίθενται όλο και νέες αυξημένες προϋποθέσεις. Προϋποθέσεις που λειτουργούν ως «κόφτες» για τα νέα παιδιά που επιθυμούν να δουλέψουν στο πρωτογενή τομέα.
Η δυνατότητα υποβολής πρότασης - φακέλου προϋποθέτει την κατοχή ενός αγροτικού νοικοκυριού ελάχιστου τεκμαρτού οικονομικού μεγέθους (τζίρου) των 12.000 ευρώ.
Για κάθε καλλιέργεια εκδόθηκε ένας μέσος πανελλήνιος συντελεστής - τζίρος ανά στρέμμα (μέση παραγόμενη ποσότητα Χ μέση τιμή πώλησης ).
Για την ελαιοκαλλιέργεια οι συντελεστές που δόθηκαν απέχουν από την πραγματικότητα και υψώνουν σοβαρά εμπόδια στα παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν επαγγελματικά .
Για την ελαιοποιήσιμη ελιά ο συντελεστής είναι 182,1 € ανά στρέμμα
Για την επιτραπέζια ελιά - Καλαμών ο συντελεστής είναι 273,6 € ανά στρέμμα
Αν ο υποψήφιος διαθέτει μόνο λαδοελιές για να φτάσει το ελάχιστο όριο απαιτούνται 12.000 €/ 182,1 € / στρ. = 66 στρέμματα!
Αν ο υποψήφιος διαθέτει μόνο ελιές καλαμών για να πιάσει το όριο απαιτούνται 12.000 € / 273,6 €/στρ. = 44 στρέμματα!
Τα μεγέθη αυτά είναι υπερβολικά μεγάλα, μακριά από την ελληνική πραγματικότητα και ουσιαστικά παρεμποδίζουν τους υποψηφίους να υποβάλλουν φάκελο εγκατάστασης στη γεωργία με αντικείμενο την ελαιοκαλλιέργεια.
Η αξιοπιστία των παραπάνω συντελεστών ελέγχεται σοβαρά. Πως δηλαδή προέκυψαν; Από πόσα αγροτικά νοικοκυριά; Από ποιές περιφέρειες; Πόσο αντιπροσωπευτικοί είναι;
Τα ερωτηματικά πληθαίνουν αν οι παραπάνω δείκτες του προγράμματος συγκριθούν με τους αντίστοιχους του ΕΛΓΑ. Αυτούς δηλαδή που χρησιμοποιεί ο ΕΛΓΑ για να καθορίσει τα ετήσια ασφάλιστρα στην ελαιοκαλλιέργεια.
Από την επεξεργασία των αντίστοιχων επίσημων στοιχείων του ΕΛΓΑ που έχουν δημοσιευτεί κατ΄ έτος στο ΦΕΚ αλλά υπάρχουν και στον ιστότοπο του ΕΛΓΑ προκύπτουν τεράστιες αποκλίσεις.
Ελιές ελαιοποιήσιμες
Τυπική απόδοση - τζίρος: Μέσος όρος εξαετίας (2017 - 2022) = 277 €/στρ.
Άρα για να πιάσει ένας υποψήφιος το όριο των 12.000 € θα απαιτούνταν 12.000 / 277 €/στρ. = 43 στρ/τα
Ελιές επιτραπέζιες ποικιλίας Καλαμών
Τυπική απόδοση - τζίρος : Μέσος όρος πενταετίας (2017-2022) = 768 € / στρ.
Άρα για να πιάσει ένας υποψήφιος το όριο των 12.000 θα απαιτούνταν 12.000 € / 768 €/στρ. = 16 στρ/τα
Από τα παραπάνω είναι φανερό ότι υπάρχει θέμα αξιοπιστίας των συντελεστών της ελαιοκαλλιέργειας.
Στην ουσία «διώκονται» τόσο η ελαιοκαλλιέργεια, όσο και οι υποψήφιοι που επιθυμούν να ασχοληθούν με αυτή.
Στην Ενότητα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, η ανάπτυξη και ο εκσυγχρονισμός της ελαιοκαλλιέργειας αποτελεί στρατηγική επιλογή. Και τούτο διότι ως καλλιέργεια αντέχει στις συνθήκες της κλιματικής κρίσης και ταυτόχρονα αξιοποιεί εδάφη οριακής γονιμότητας.
Το πολιτικό προσωπικό της Περιφέρειας, οι Βουλευτές, η Περιφερειακή Αρχή και οι Δημοτικές Αρχές οφείλουν άμεσα να ζητήσουν αφενός εξηγήσεις και αφετέρου την βελτίωση των κρίσιμων συντελεστών.
Είναι προφανές ότι κάποια από τις υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ απέχει από την πραγματικότητα!
Είναι τουλάχιστον «παράδοξο» όταν οι παραγωγοί καλούνται να πληρώσουν τα ασφάλιστρα στον ΕΛΓΑ να έχουν υψηλή απόδοση ανά στρέμμα, αλλά όταν είναι τα ενταχθούν σε αναπτυξιακά προγράμματα και να ωφεληθούν να έχουν μικρές αποδόσεις.
Κύριοι Βουλευτές, κύριε Περιφερειάρχη, κύριοι Δήμαρχοι, ο λόγος σε εσάς».
Με βάση τον σχεδιασμό του ΥπΑΑΤ, τον Οκτώβριο αναμένεται να υπογραφεί η Κοινή Υπουργική Απόφαση για το πρόγραμμα LEADER /CLLD 2023-2027. Ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται σε 236 εκατ. ευρώ.
Το πρόγραμμα LEADER 2023-2027 προωθεί την αειφόρο ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών, αντιμετωπίζοντας τα οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί μια καινοτόμο προσέγγιση στο πλαίσιο της πολιτικής αγροτικής ανάπτυξης της ΕΕ.
Η φιλοσοφία σχεδιασμού και εφαρμογής του προγράμματος διατηρείται μέσω της υποστήριξης ανάπτυξης των τοπικών επιχειρήσεων αλλά και μέσω της ενίσχυσης δημόσιων υποδομών και επενδύσεων για την εξυπηρέτηση του τοπικού πληθυσμού.
Επιπρόσθετα και δεδομένης της διαφοροποίησης των αναγκών των αγροτικών περιοχών αλλά και των απρόβλεπτων φαινομένων, όπως η πανδημία COVID-19, οι πυρκαγιές και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, που έχουν δημιουργήσει αρνητικές επιπτώσεις στις περιοχές αυτές, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην ανάπτυξη συνεργατικών δράσεων και πρωτοβουλιών με κοινωνική και περιβαλλοντική διάσταση, καθώς επίσης και πολιτικών «Έξυπνων Χωριών» για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων σε τμήματα περιοχών LEADER.
Για την παρέμβαση LEADER 2023-2027 αλλά και την βελτίωση βασικών υποδομών όπως η αγροτική οδοποιία θα διατεθεί το 7,1% των πόρων του Πυλώνα 2 (2% των πόρων του Στρατηγικού Σχεδίου).
Μέσω της παρέμβασης μπορούν να ενταχθούν και υλοποιηθούν πράξεις που στοχεύουν στις ακόλουθες κατηγορίες:
(i) Ενδυνάμωση της τοπικής οικονομίας. Στην κατηγορία αυτή ενδεικτικά είναι επιλέξιμες ακόλουθες κατηγορίες πράξεων:
Μεταποίηση των γεωργικών προϊόντων με αποτέλεσμα γεωργικό ή και μη γεωργικό προϊόν.
Διαφοροποίηση και εμπλουτισμός τουριστικών δραστηριοτήτων μέσω του εκσυγχρονισμού των υφιστάμενων επιχειρήσεων διανυκτέρευσης και την ίδρυση αυτών μόνο σε ορεινές περιοχές και νησιά με πληθυσμό μικρότερο των 3.500 κατοίκων, την ίδρυση και εκσυγχρονισμό επιχειρήσεων στον τομέα της εστίασης και ψυχαγωγίας, επιχειρήσεων παροχής εναλλακτικών και άλλων μορφών τουρισμού, καθώς και λοιπών επιχειρήσεων στον τομέα του τουρισμού.
Στην ίδρυση και εκσυγχρονισμό βιοτεχνιών και επιχειρήσεων χειροτεχνίας και παραγωγής μετά την 1η μεταποίηση, καθώς και επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών προς τον τοπικό πληθυσμό.
Στην ενίσχυση επιχειρήσεων με σκοπό την εξοικονόμηση νερού και ενέργειας, καθώς και την ενίσχυση επιχειρήσεων στον τομέα της βιο-οικονομίας και της κυκλικής οικονομίας.
(ii) Εκπαίδευση τοπικού πληθυσμού. Στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμες οι δράσεις εκπαίδευσης / επιμόρφωσης του τοπικού, γενικού πληθυσμού σε θέματα βασικών ψηφιακών δεξιοτήτων, καθώς και σε λοιπά θέματα όπως αυτά θα προκύψουν από την σύνταξη της τοπικής στρατηγικής και συμβάλουν σε συγκεκριμένους τομείς της τοπικής ανάπτυξης. Στην εν λόγω κατηγορία δεν μπορούν να είναι επιλέξιμες λοιπές πράξεις γενικής εκπαίδευσης/επιμόρφωσης που καλύπτονται από αντίστοιχες δράσεις του ΕΓΤΑΑ ή λοιπών ταμείων ή υπηρεσιών.
(iii) Ενδυνάμωση του τοπικού κοινωνικού ιστού. Στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμες δράσεις ενίσχυσης βασικών υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση του τοπικού πληθυσμού, καθώς και δράσεις που στοχεύουν στην κοινωνική ένταξη, την καταπολέμηση της φτώχιας και του κοινωνικού αποκλεισμού και την ενσωμάτωση προσφύγων / μεταναστών. Οι εν λόγω δράσεις θα είναι σύμφωνες με την τοπική στρατηγική και τις ανάγκες εξυπηρέτησης αυτής και θα δρουν με συμπληρωματικό τρόπο ως προς τις αντίστοιχες δράσεις του ΕΚΤ και του Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης.
(iv) Βελτίωση ποιότητας ζωής τοπικού πληθυσμού. Στην κατηγορία αύτη είναι επιλέξιμες δράσεις ενίσχυση έργων υποδομών μικρής κλίμακας και ενίσχυσης υπηρεσιών και υποδομών αναψυχής.
(v) Διατήρηση και βελτίωση των πολιτιστικών στοιχείων. Στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμες δράσεις ενίσχυσης πολιτιστικών εκδηλώσεων και μελετών, υπηρεσιών και υποδομών που συνδέονται με τον πολιτισμό και την τοπική παράδοση.
(vi) Προστασία και ανάδειξη φυσικού περιβάλλοντος. Στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμη η ενίσχυση έργων αναβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος με σκοπό την ανάδειξη τους και έργων πράσινων υποδομών "green infrastructure" για την πρόληψη και αντιμετώπιση των κινδύνων από φυσικές καταστροφές.
(vii) Δικτύωση και συνεργασία. Στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμες δράσεις οι οποίες συμβάλουν:
- Στη συνεργασία μεταξύ μικρών τοπικών επιχειρήσεων, με σκοπό τη διοργάνωση κοινών μεθόδων εργασίας, κοινή χρήση εγκαταστάσεων, ανάπτυξη και εμπορία κοινών προϊόντων, κ.λπ.
- Στη συνεργασία μεταξύ τοπικών δημόσιων και ιδιωτικών φορέων και ΜΚΟ, με σκοπό την κοινωνική, πολιτιστική και περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής, καθώς και την προώθηση της υγιεινής διατροφής και τη μείωση της σπατάλης τροφίμων.
- Smart Villages: συνεργασία για την ολιστική και καινοτόμο ανάπτυξη των χωριών.
Σε εξέλιξη βρίσκεται η συγκομιδή της πράσινης επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής αν και οι παραγωγοί μέχρι αυτή την στιγμή την παραδίνουν με ανοικτή τιμή στην μεταποίηση.
Μετά την περσινή ακαρπία τα δέντρα έχουν παραγωγή αλλά σε μεγάλο ποσοστό ο καρπός είναι μικρός σαν αποτέλεσμα της ξηρασίας και των υψηλών θερμοκρασιών.
Η αγορά μέχρι στιγμής δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά της αλλά οι παραγωγοί ζητούν η τιμή να κυμανθεί στα περσινά επίπεδα για να είναι βιώσιμη η καλλιέργεια και να έχουν ένα εισόδημα.
Όπως τονίζουν στον ΑγροΤύπο η τιμή δεν πρέπει να πέσει κάτω από τα 2 ευρώ για τα μεγάλα μεγέθη (110 τεμάχια το κιλό) που είναι λίγα, ώστε να βγει μια καλή μέση τιμή.
Τιμές στα 1,30 και 1,40 ευρώ το κιλό είναι «καταστροφικές» για την καλλιέργεια και θα φέρουν μεγάλες αντιδράσεις από τους παραγωγούς, σε μια δύσκολη χρονιά που υπάρχουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα.
Ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών της Χαλκιδικής, στον ΑγροΤύπο ότι «εδώ και 2,5 εβδομάδες έχει ξεκινήσει η συγκομιδή στην Χαλκιδική και σε κάποια χωριά στα Μουδανιά είμαστε στο 60% της συγκομιδής ακόμη δεν έχει ανακοινωθεί τιμή παραγωγού για την πράσινη επιτραπέζια ελιά.
Το κόστος είναι στα 1 ευρώ το κιλό και ζητάμε να μας δώσουν τιμές που θα μας αφήσουν κάποιο εισόδημα για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε την ελαιοκαλλιέργεια.
Η περσινή ακαρπία έφερε δύο μεγάλα προβλήματα στην ελιά Χαλκιδικής.
Το πρώτο είναι ότι δεν υπήρχε παραγωγή και δεν κατάφεραμε να έχουμε εισόδημα από την καλλιέργεια.
Το δεύτερο είναι ότι οι μεταποιητές για να καλύψουν τους πελάτες τους στο εξωτερικό έκαναν εισαγωγές από τρίτες χώρες (μεσαία και μικρά μεγέθη) που βοηθάνε την συσκευασία.
Πρέπει κάποια στιγμή το κράτος να αποφασίσει να κάνει σοβαρούς ελέγχους στις εισαγωγές.
Οι παραγωγοί φέτος ζητούν καλές τιμές στα λίγα μεγάλα μεγέθη που υπάρχουν για να βγάλουν μια μέση τιμή που αν τους αφήσει ένα εισόδημα».
Ο κ. Γρηγόρης Γρουζίδης, παραγωγός και πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Παγγαίου στην Καβάλα, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «εδώ και 10 ημέρες έχουμε ξεκινήσει την συγκομιδή της ποικιλίας πράσινης επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής και ακόμη δεν μας έχουν ανακοινώσει τιμές. Η ποιότητα των ελιών είναι καλή αλλά υπάρχουν λίγα μεγάλα μεγέθη.
Αυτό που συμβαίνει στην χώρα μας είναι εξοργιστικό, η συγκομιδή στην πράσινη ελιά Χαλκιδικής κρατάει ένα μήνα έχουμε τόσες ημέρες ξεκινήσει και ακόμη δεν έχουν ανακοινωθεί τιμές.
Γνωρίζει η μεταποίηση ότι δεν μπορούμε να κρατήσουμε τις ελιές για μεγάλο διάστημα και μας εκβιάζει να την παραλάβει με ανοικτή τιμή.
Το κόστος καλλιέργειας και συγκομιδής είναι στο 1 ευρώ το κιλό αν έχουμε μια μέση τιμή σε αυτά τα επίπεδα θα είναι οικονομική καταστροφή για τους παραγωγούς και αυτό θα πρέπει να το καταλάβει η μεταποίηση».
Στις 27 και 28 Σεπτεμβρίου 2024 θα πραγματοποιηθεί το «2ο Oliday: Διαδραστικό Συμπόσιο», στη Χώρα της Μεσσηνίας. Το Oliday είναι μια ετήσια συνάντηση των ανθρώπων του μεσογειακού ελαιώνα και κυρίως μια πλατφόρμα αλληλεπίδρασης, που διοργανώνει ο ΑΕΣ Νηλέας.
Ο ΑγροΤύπος θα παρευρεθεί στην ημερίδα, στις 28 Σεπτεμβρίου - στο κτήριο Rex, με τον δημοσιογράφο κ. Σταύρο Παϊσιάδη, που θα συντονίζει την ενότητα «Παραδοσιακός ελαιώνας: Προκλήσεις, απειλές και ευκαιρίες».
Ανακοίνωση του ΑΕΣ Νηλέας αναφέρει τα εξής:
Με αφετηρία τη ρήση του Πλάτωνα «η αρχή είναι το ήμισυ του παντός» («αρχή ήμισυ παντός»), το 2023, ο ΑΕΣ Νηλέας εγκαινίασε το «Oliday: Διαδραστικό Συμπόσιο», δικαιώνοντας τις προσδοκίες και θέτοντας το πρώτο λιθαράκι για το μεγάλο όραμα.
Το «2ο Oliday: Διαδραστικό Συμπόσιο» είναι ένα επόμενο σημαντικό βήμα.
Η πρώτη ημέρα, Παρασκευή (27 Σεπτεμβρίου), δικαιωματικά θα ανήκει πάντα στη νέα γενιά, στους μικρούς μαθητές που έχουμε χρέος να μπολιάσουμε με τις διαχρονικές και ανυπέρβλητες αξίες της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και του διατροφικού μας πολιτισμού.
Τη δεύτερη μέρα, Σάββατο (28 Σεπτεμβρίου), αποφασίσαμε να ανοίξουμε έναν διάλογο για το μέλλον του παραδοσιακού ελαιώνα. Σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει με καταιγιστικό ρυθμό, με προκλήσεις και απειλές που ήδη βιώνουμε, αλλά και με ορατές ευκαιρίες που μπορούμε να αξιοποιήσουμε, πιστεύουμε ότι επιβάλλεται να επαναπροσδιορίσουμε τη θέση μας στον παγκόσμιο ελαιοκομικό χάρτη.
Για να γίνει αυτό πρέπει να δούμε που βρισκόμαστε αλλά και που θέλουμε να πάμε, να εντοπίσουμε τις αδυναμίες αλλά και τα δυνατά μας σημεία, αυτά που πρέπει να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Εισηγητές από όλη την Ελλάδα θα καταθέσουν τις απόψεις τους συνθέτοντας τη θέση του ελληνικού ελαιώνα στον παγκόσμιο ελαιοκομικό χάρτη και απαντώντας στο εύλογο ερώτημα αν έχει μέλλον ο παραδοσιακός ελαιώνας.
Ο δημιουργικός διάλογος ενέχει αντιρρήσεις, αλλά και κριτική. Μέσω της διάδρασης, θέλουμε να βελτιώσουμε αδυναμίες και να αξιοποιήσουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα, τα οποία είναι πολλά και μεγάλα. Και το πιο σημαντικό είναι ότι αυτά βρίσκονται δίπλα μας, είναι η κληρονομιά μας, είναι το πανέμορφο περιβάλλον που ζούμε, ο τοπικός πολιτισμός και το ελληνικό φως.
Ο μεσογειακός παραδοσιακός ελαιώνας, άρρηκτα συνδεδεμένος με το τοπίο από την εμφάνιση του ανθρώπινου πολιτισμού, με την ανυπέρβλητη αισθητική και ανεκτίμητη πολιτιστική, περιβαλλοντική και οικονομική αξία, απειλείται και μαζί με αυτόν ο κοινωνικός και ο οικονομικός ιστός της υπαίθρου.
Η ευθύνη μας απέναντι στις γενιές που έρχονται είναι να παραδώσουμε τη μεγάλη εντολή να μας ξεπεράσουν. Ένας τόπος ευλογημένος σαν τον δικό μας, «ηλιοστάλακτος», αγκαλιασμένος από θάλασσα και με γη σχεδόν αμόλυντη, θα πρέπει επιτέλους να σταματήσει τις διαπιστώσεις, πρακτική κοινότυπη και κοινόχρηστη, και να δημιουργήσει τη γέφυρα μεταξύ του χθες, του σήμερα και του αύριο. Διότι το μέλλον ανήκει σε αυτούς που ξέρουν να το σχεδιάζουν και ακόμα περισσότερο σε αυτούς που μπορούν να το ονειρευτούν.
Δείτε το πρόγραμμα (εδώ)
Την Τετάρτη (11/09/2024) πραγματοποιήθηκε η Γενική Συνέλευση της Πανελλήνιας Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ) και συζητήθηκαν τα τρέχοντα θέματα που αφορούν την επιτραπέζια ελιά.
Όπως επισημαίνουν το κύριο θέμα ήταν οι πράσινες ελιές που σε πολλές περιοχές άρχισαν να συγκομίζονται.
Η φετινή χρονιά για τις πράσινες ελιές ξεκίνησε ιδανικά αλλά μετά τον Μάιο 2024 παρατηρήθηκαν προβλήματα που σχετίζονται με την κλιματική κρίση όπως ανομβρία και υψηλές θερμοκρασίες. Τα προηγούμενα χρόνια ο παραγωγός άρδευε τον ελαιώνα του για να αυξήσει το μέγεθος του καρπού ενώ φέτος άρδευε έως και δύο φορές την εβδομάδα για να μπορέσει να κρατήσει τον καρπό στα δέντρα του, ανεξαρτήτως μεγέθους. Το αποτέλεσμα είναι σε ξερικούς ελαιώνες ο καρπός να είναι πάνω από 260 τεμάχια το κιλό, μην μπορεί να πάει στο εμπόριο και να οδηγείτε προς ελαιοποίηση ενώ στους αρδευόμενους ελαιώνες η μισή παραγωγή να είναι εμπορεύσιμη αλλά η άλλη μισή να οδηγείτε στην ελαιοποίηση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η ΠΕΑΣΟΕΠΕ η παραγωγή ελιών ποικιλίας Χαλκιδικής αναμένεται να φτάσει περίπου τους 200.000 τόνους.
Περίπου το 40% της ποσότητας θα οδηγηθεί στην ελαιοποίηση καθώς είναι πάνω από τα 200 τεμάχια ανά κιλό και το υπόλοιπο θα οδηγηθεί στο εμπόριο.
Από τις ποσότητες που θα οδηγηθούν στο εμπόριο το 25% αφορά κομμάτια μέχρι 130, το 40% τα κομμάτια μέχρι 160 και 35% είναι μέχρι 200 κομμάτια.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο παραγωγός της πράσινης ελιάς έρχεται από μια χρονιά ακαρπίας 80% σε ελιές Χαλκιδικής και 90% ακαρπίας σε άλλες ποικιλίες. Το κόστος παραγωγής φέτος λόγω της κλιματικής κρίσης εκτοξεύτηκε ενώ η ποσότητα που θα οδηγηθεί στην ελαιοποίηση είναι κοντά στο 50%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, που δημοσιοποίησε και η ΠΕΜΕΤΕ, η αξία εξαγωγών του 2023 ξεπέρασε τα 640 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 ξεπέρασε τα 400 εκατομμύρια ευρώ.
Η μέση τιμή πώλησης στο εξωτερικό ανέρχεται σε 2,93 ευρώ το κιλό για όλες τις επιτραπέζιες ελιές.
Η ΠΕΑΣΟΕΠΕ αντιλαμβανόμενη την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί με τις πράσινες ελιές στηρίζει απόλυτα την πρόταση των Αγροτικών Συνεταιρισμών και των παραγωγών για τιμή εκκίνησης για τις πράσινες ελιές:
- 2,00 ευρώ ανά κιλό για τα 110-130 τεμάχια.
- 1,80 ευρώ ανά κιλό για τα 130-160 τεμάχια.
- 1,50 ευρώ ανά κιλό για τα 160-200 τεμάχια.
Για τις κονσερβοελιές ο εμπορικός τεμαχισμός είναι μέχρι 320-340 τεμάχια. Για τον τεμαχισμό αυτό δεν μπορεί να δοθεί τιμή κάτω του κόστους παραγωγής. Δεν νοείται παραγωγός να πουλάει την παραγωγή του κάτω του κόστους παραγωγής ούτε μεταποιητής - εξαγωγέας να αγοράζει την παραγωγή κάτω του κόστους παραγωγής. Ιστορικά όποτε συμβαίνει αυτό την επόμενη ελαιοκομική χρονιά υπάρχει μείωση της ποσότητας και ποιοτική υποβάθμιση της παραγωγής καθώς ο παραγωγός δεν έχει τα απαραίτητα κεφάλαια να καλλιεργήσει. Αποτέλεσμα είναι να ζημιώνεται ολόκληρος ο κλάδος της επιτραπέζιας ελιάς.
Ο αγροτικός τομέας στηρίζει διαχρονικά την κοινωνία και την οικονομία παράγοντας ποιοτικά αγροτικά προϊόντα τα οποία παραλαμβάνει η μεταποίηση και εξάγει. Η μεταποίηση έχει επενδύσει σε εξοπλισμό, τεχνολογία και ανθρώπινο δυναμικό και έχει κάνει γνωστή την Ελληνική επιτραπέζια ελιά σε όλο τον κόσμο. Ο κλάδος της επιτραπέζιας ελιάς με την συνεργασία παραγωγών και μεταποιητών καταγράφει κάθε χρόνο ρεκόρ εξαγωγών. Ευχόμαστε να συνεχίσουμε έτσι σαν κλάδος. Όμως να μην ξεχνάμε ότι χωρίς παραγωγή δεν θα υπάρχει μεταποίηση και εξαγωγή, αλλά και χωρίς μεταποίηση και εξαγωγή δεν θα υπάρχει αγροτική παραγωγή. Αυτό οφείλουμε να το αντιληφθούμε όλοι μας.
«Δύο πέτρες αν δε μονοιάσουν, αλεύρι δεν βγάζουν», τονίζει η ΠΕΑΣΟΕΠΕ.
Ξεκίνησε, με μικρές ποσότητες αλλά θα αυξηθούν τις επόμενες ημέρες, η συγκομιδή της επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής.
Φέτος αναμένεται μια καλή παραγωγή στην Χαλκιδική και στην Καβάλα. Όμως δεν θα υπάρχουν πολλά μεγάλα μεγέθη καρπού λόγω της ξηρασίας.
Οι παραγωγοί περιμένουν με αγωνία να ανακοινωθούν οι τιμές από την μεταποίηση πριν ξεκινήσει η συγκομιδή.
Κάποτε θα πρέπει η κυβέρνηση να ασχοληθεί σοβαρά με αυτό το πρόβλημα που ακολουθούν οι μεταποιητές να μην ανακοινώνουν τιμή παραγωγού πριν την συγκομιδή. Θα πρέπει να ξεκαθαρίσει το ΥπΑΑΤ αν είναι αυτό νόμιμο σύμφωνα με τις εθνικές και κοινοτικές νομοθεσίες και να πάψει να πετά χαρταετό, αδιαφορώντας για το εισόδημα των παραγωγών. Οι παραγωγοί γνωρίζουν ότι αν φύγει το προϊόν από τα χέρια τους δεν μπορούν αν διαπραγματευτούν την τιμή.
Ο κ. Γρηγόρης Γρουζίδης, πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Παγγαίου, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος έχουμε μια καλή παραγωγή με υψηλή ποιότητα. Όμως δεν υπάρχουν μεγάλα μεγέθη λόγω των καιρικών συνθηκών.
Ξεκίνησαν να συγκομίζουν κάποιοι παραγωγοί και ζητάμε να μας που τιμές οι μεταποιητές. Δεν μπορεί να παραδίνουμε τις ελιές μας και να μην γνωρίζουμε την τιμή παραγωγού.
Για αυτό θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη των ελαιοπαραγωγών επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής των μελών του Α.Σ. Παγγαίου, σήμερα Πέμπτη (12/9) το απόγευμα, στην πλατεία στο Ποδοχώρι.
Πέρυσι που ήταν μια καταστροφική χρονιά με μειωμένη παραγωγή οι έμποροι έδωσαν τιμή σκούπα στα 2 έως 2,5 ευρώ το κιλό.
Φέτος ζητάμε μια καλή τιμή για τα μεγάλα μεγέθη που να καλύπτει το κόστος παραγωγής της ελιάς. Το κόστος εκτός της συγκομιδής ανέρχεται σε 94 έως 98 λεπτά το κιλό.
Οι εργάτες για την συγκομιδή πληρώνονται στα 3 έως 3,5 ευρώ το τελάρο. Οι παραγωγοί ζητούν μια τιμή που να τους αφήνει εισόδημα για να συνεχίσουν να καλλιεργούν τις ελιές τους».
Ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών Χαλκιδικής, τονίζει από την πλευρά του στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος η μεγάλη πλειοψηφία των παραγωγών έχει καλλιεργήσει με δανεισμό λόγω της απώλειας εισοδήματος που είχε από την περσινή ακαρπία. Το κόστος συγκομιδής είναι υψηλό και στην περιοχή ανέρχεται στα 3,5 έως 4 ευρώ το τελάρο. Πρέπει άμεσα να ανακοινωθούν τιμές από την μεταποίηση για να δουν οι παραγωγοί τι θα κάνουν το προϊόν τους».
Από την πλευρά μας θα αναφέρουμε τα στοιχεία της ΠΕΜΕΤΕ που λένε για τις επιτραπέζιες ελιές ότι «το 2023 έγιναν εξαγωγές που ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση, κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ). Η εκτίμηση είναι ότι για το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών».
Αφού έχετε κέρδη δώστε τιμή στους ελαιοπαραγωγούς. Θα πρέπει ακόμη να επισημάνουμε ότι αν δεν δώσουν καλή τιμή στα μεγάλα μεγέθη και έχουμε φέτος μέσες τιμές των 70 και 80 λεπτών το κιλό, αυτό θα είναι καταστροφικό για την επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής.
Θυμίζουμε πέρυσι είναι δεδομένο ότι είχαμε ακαρπία στις ελιές. Φέτος έχει καλή παραγωγή με μικρά μεγέθη. Του χρόνου θα έχουμε δεδομένη ακαρπία λόγω της υπερβολικής φετινής καρποφορίας.
Άρα η φετινή τιμή που θα πάρουν οι ελαιοπαραγωγοί θα διαιρεθεί δια τρία έτη. Ήδη πολλοί παραγωγοί είναι με την πλάτη στον τοίχο από τα χρέη, αν δεν τους στηρίξουν οι φέτος μεταποιητές τελειώνει η καλλιέργεια στην χώρα μας.
Δημοσιεύθηκε το πλαίσιο εφαρμογής της Παρέμβασης Π3-70-2.1 «Ενισχύσεις για τη μετατροπή σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους (νεοεισερχόμενοι στη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία)».
Το ύψος ενίσχυσης της Παρέμβασης Π3-70-2.1 ξεκινάει από τα 21,6 ευρώ το στρέμμα (χειμερινά σιτηρά) και φτάνει τα 195,7 ευρώ (Τομάτα, Μελιτζάνα, Πιπεριά), αναλόγως την καλλιέργεια ή την εκτροφή.
Παραγωγικοί τομείς παρέμβασης:
1. Η Δράση 1 που αφορά στη φυτική παραγωγή, εφαρμόζεται σε γεωργική γη με αροτραίες και μόνιμες (δενδρώνες, αμπελώνες) καλλιέργειες.
Εξαιρούνται οι καλλιέργειες, τα προϊόντα των οποίων χρησιμοποιούνται για ενεργειακούς σκοπούς, καθώς και οι υδροπονικές καλλιέργειες.
2. Στη Δράση 2 που αφορά στη ζωική παραγωγή, δύνανται να ενταχθούν οι ζωικές εκμεταλλεύσεις, για τις οποίες δηλώνεται βοσκότοπος, στην ΕΑΕ του δικαιούχου, μαζί με τα εκτρεφόμενα ζώα.
Κριτήρια επιλεξιμότητας
Προκειμένου να ενταχθούν στις δράσεις της Παρέμβασης Π3-70-2.1 τα αιτούμενα προς ένταξη αγροτεμάχια, βοσκότοποι και ζωικές εκμεταλλεύσεις, πρέπει, κατά περίπτωση, να πληρούν τα παρακάτω κριτήρια επιλεξιμότητας:
1. Να είναι δηλωμένα στην EAE που ορίζεται στη σχετική πρόσκληση της Παρέμβασης.
2. Στην περίπτωση των μόνιμων φυτειών (δενδρώδεις καλλιέργειες, μικρόκαρπες / δάσους, ακτινίδιο και αμπελώνες) τα προς ένταξη αγροτεμάχια θα πρέπει να είναι δηλωμένα στην ΕΑΕ του ενδιαφερόμενου με επιλέξιμη για τη δέσμευση μόνιμη καλλιέργεια.
3. Τα αγροτεμάχια, οι βοσκότοποι και οι ζωικές εκμεταλλεύσεις δεν συμπεριλαμβάνονται σε σύμβαση με Φορέα Πιστοποίησης και Ελέγχου, από την 1η Ιανουαρίου 2023 μέχρι και την ημερομηνία που θα ορίζεται από την σχετική πρόσκληση ή την προδημοσίευση της Παρέμβασης
4. Επιλέξιμα για ενίσχυση είναι τα βοοειδή άνω των 6 μηνών και τα αιγοπρόβατα άνω των 12 μηνών τα οποία έχουν σημανθεί σύμφωνα με την ισχύουσα ενωσιακή και εθνική νομοθεσία.
Αν ο συνολικός προϋπολογισμός των αιτήσεων στήριξης στη δράση της αντίστοιχης Πρόσκλησης της Παρέμβασης Π3-70-2.1 είναι μεγαλύτερος του ποσού που έχει προκηρυχθεί, ισχύουν οι κάτωθι αρχές κριτηρίων επιλογής:
Για τη Δράση 1 της Παρέμβασης Π3-70-2.1 «Ενίσχυση για τη μετατροπή σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους παραγωγής στη γεωργία»:
- Γεωργοί νεαρής ηλικίας
- Εντασσόμενη έκταση, με προτεραιότητα στη μεγαλύτερη εντασσόμενη έκταση στις ορεινές, μειονεκτικές και νησιωτικές περιοχές
- Εντασσόμενη έκταση σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές
- Είδος καλλιέργειας, με προτεραιότητα στις καλλιέργειες με αυξημένες εισροές
Για τη Δράση 2 της Παρέμβασης Π3-70-2.1 «Ενίσχυση για τη μετατροπή σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους παραγωγής στην κτηνοτροφία»:
- Γεωργοί νεαρής ηλικίας
- Μέγεθος της Εκμετάλλευσης, με προτεραιότητα σε αυτές που εντάσσουν το μεγαλύτερο δυναμικό της εκμετάλλευσής τους
- Έδρα Εκμετάλλευσης, με προτεραιότητα σε ορεινές, μειονεκτικές και νησιώτικες περιοχές
- Έδρα εκμετάλλευσης σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές
Φάκελος δικαιούχου
Ο φάκελος περιλαμβάνει κατά περίπτωση και κατ΄ ελάχιστον:
α) Σύμβαση με Οργανισμό Ελέγχου και Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων (ΟΕ&Π).
β) Πιστοποιητικό του άρθρου 35 του Καν. (ΕΕ) 2018/ 848.
γ) Άδεια κτηνοτροφικής εγκατάστασης (έγκριση λειτουργίας ή γνωστοποίηση λειτουργίας κτηνοτροφικής εγκατάστασης).
γ) Μητρώο κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης.
δ) Μητρώο Φαρμακευτικής Αγωγής.
ε) Μητρώο Εισροών και Εκροών.
στ) Ημερολόγιο εργασιών (ΜΕΕ-ΗΕ), το οποίο περιλαμβάνει ημερολόγιο εργασιών και νόμιμα παραστατικά αγοράς (κυρίως για σπόρους, λιπάσματα, ζωοτροφές) και πώλησης προϊόντων.
Στις περιπτώσεις που ο γεωργός χρησιμοποιεί κοπριά και εφόσον δεν υπάρχει δυνατότητα έκδοσης τιμολογίων, προσκομίζει υπεύθυνη δήλωση στην οποία αναγράφονται η ακριβής ποσότητα κοπριάς και η προέλευση αυτής.
Στην Ελλάδα φέτος οι παραγωγοί «κλαίνε» για την ξηρασία που έχει πλήξει τα ελαιόδεντρα. Αντίθετα στην Τυνησία, με βάση τον σχεδιασμό που έχουν κάνει, αυξάνουν σε ετήσια βάση τους αρδευόμενους ελαιώνες τους, με στόχο να αυξήσουν την παραγωγή τυνησιακού ελαιολάδου.
Η Τυνησία είναι μια χώρα στην βόρεια Αφρική δίπλα στην έρημο Σαχάρα. Παρόλα αυτά έχει στρατηγική στον ελαιοκομικό τομέα την οποία ακολουθεί κατά γράμμα.
Το Υπουργείο Γεωργίας της Τυνησίας τα τελευταία χρόνια προωθεί και ενισχύει με συγκεκριμένα προγράμματα τις αρδευόμενες ελαιοκαλλιέργειες, που μπορούν να προσφέρουν σταθερή παραγωγή, όποιες κι αν είναι οι κλιματικές συνθήκες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου, οι αρδευόμενες ελαιοκαλλιέργειες έχουν αυξηθεί μέσα στην τελευταία δεκαετία στην Τυνησία, από 400.000 στρέμματα σε 1.000.000 στρέμματα, από τα οποία παράγουν μεταξύ 80.000 και 100.000 τόνους ελαιολάδου κάθε χρόνο.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της κυβέρνησης, οι αρδευόμενες φυτείες θα μπορούσαν να παρέχουν σχεδόν το 80% της ελαιοκομίας στην χώρα.
Η σημασία της ελαιοπαραγωγής για την Τυνησία τονίζεται με κάθε τρόπο και υπάρχει ισχυρή κρατική και επιστημονική φροντίδα, καθώς και προωθητικές ενέργειες για το τυνησιακό ελαιόλαδο στην παγκόσμια αγορά.
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του Τυνησιακού Οργανισμού Ελαιολάδου, οι μεγαλύτερες ποσότητες εξάγονται κυρίως στον Καναδά, τη Σαουδική Αραβία και τις ΗΠΑ.
Αντίθετα στην χώρα μας εδώ και χρόνια οι Ιταλοί αποτελούν τον αποκλειστικό προμηθευτή του ελληνικού ελαιολάδου, κάτι που κανένας δεν ενδιαφέρεται να αλλάξει.
Γενικότερα, το ελαιόλαδο αποτελεί ένας από τους κύριους πυλώνες της τυνησιακής οικονομίας, καθώς παρέχει εισόδημα σε ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Επίσης αποτελεί το κύριο εξαγώγιμο γεωργικό προϊόν, και πολύτιμη πηγή συναλλάγματος.
Στόχος του τυνησιακού Υπουργείου Γεωργίας είναι η αύξηση της παραγωγικότητας και της επιστημονικής έρευνας για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του τυνησιακού ελαιολάδου στις ξένες αγορές, η κατάκτηση νέων αγορών, η αύξηση της προστιθέμενης αξίας του, η προώθηση του βιολογικού ελαιολάδου κ.α.
Σύμφωνα με το κυβερνητικό σχεδιασμό, η αύξηση των εκτάσεων ελαιοκαλλιέργειας (με νέες γραμμικές φυτεύσεις και σύγχρονα αρδευτικά συστήματα) φθάνει τα 22 χιλιάδες εκτάρια ετησίως.
Στην Ελλάδα προτιμούμε να «φυτεύουμε» φωτοβολταϊκά ή αιολικά πάρκα. Υπάρχει διαφορά στρατηγικής μεταξύ των δύο χωρών, το μέλλον θα δείξει ποια πλευρά βρίσκεται προς την σωστή κατεύθυνση.
Συνεχόμενα ρεκόρ στις εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών έχουμε τα τελευταία χρόνια.
Συγκεκριμένα το 2023 έγιναν εξαγωγές που ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ).
Η εκτίμηση είναι ότι για το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών.
Αυτά τονίστηκαν στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των μελών της ΠΕΜΕΤΕ (Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών και Εξαγωγέων Επιτραπέζιας Ελιάς), που έγινε στις 7 Σεπτεμβρίου 2024, στην Λάρισα.
Ο Πρόεδρος της ΠΕΜΕΤΕ, Κώστας Ζούκας, αναφερόμενος στην χρονιά που πέρασε, αλλά και στην τρέχουσα περίοδο τόνισε τις ιδιαίτερες οικονομικές, περιβαλλοντολογικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν τόσο στη χώρα μας, όσο και στην παγκόσμια κοινότητα. Η κλιματική αλλαγή και ιδιαίτερα το φαινόμενο της λειψυδρίας επηρεάζουν τόσο τον όγκο, όσο και την ποιότητα της αγροτικής παραγωγής, επομένως και του ελαιοκομικού κλάδου και από κοινού με τις συνέπειες των πολεμικών συρράξεων (κόστος ενέργειας και πρώτων υλών) και την έλλειψη εργατικού δυναμικού συνιστούν παράγοντες:
- αυξητικούς του κόστους των προϊόντων και
- μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε:
για το ζήτημα της από την δεκαετία του ’60 συνεχούς/επταήμερης λειτουργίας των μεταποιητικών μονάδων κατά την περίοδο της συλλογής του ελαιόκαρπου από τους παραγωγούς και την ολιγωρία της Δι οίκησης για την εναρμόνιση της εργατικής νομοθεσίας για την ομαλή απορρόφηση του πρωτογενούς προϊόντος από τις μεταποιητικές/εξαγωγικές επιχειρήσεις αγροτικών προϊόντων, και των επιτραπέζιων ελιών, και την έλλειψη προσοχής της Διοίκησης για την σύσταση «Μητρώου Συσκευαστηρίων Επιτραπέζιων Ελιών» - πάγιο αίτημα της ΠΕΜΕΤΕ από το 2010 - όπως συμβαίνει και σε άλλα αγροτικά προϊόντα, για να εξασφαλισθούν:
- η διακίνηση ασφαλών και ποιοτικών τελικών προϊόντων επιτραπέζιας ελιάς,
- η διαφάνεια κατά την εμπορική διακίνηση του προϊόντος και καταπολέμηση αδήλωτων συναλλαγών,
- η βιώσιμη επιχειρηματικότητα και ο υγιής ανταγωνισμός,
- η προστασία του εισοδήματος των Ελλήνων ελαιοπαραγωγών και καταναλωτών περιορίζοντας την διαφορά της τιμής από το «χωράφι στο ράφι».
Ο Πρόεδρος επισήμανε επίσης, ότι παρά το προαναφερθέν δυσμενές περιβάλλον η πορεία των εξαγωγών του προϊόντος κρίνεται ιδιαίτερα ικανοποιητική, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το 2023 οι εξαγωγές του ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, παρά τον μικρό όγκο της πρωτογενούς παραγωγής της ελαιοκομικής περιόδου 2023/2024, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ).
Εκτιμάται δε, ότι το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών συμβάλλοντας τα μέγιστα στην επίτευξη των μακροοικονομικών στόχων της χώρας!
Επισημάνθηκε ωστόσο ότι η μέχρι τώρα ανοδική πορεία των εξαγωγών δεν διασφαλίζεται και για το μέλλον, αν δεν ρυθμιστούν σοβαρά διαρθρωτικά θέματα του κλάδου (όπως τα προαναφερόμενα) και δεν γίνει η απαραίτητη προσαρμογή στα νέα δεδομένα και τις προκλήσεις των καιρών.
Ειδική μνεία έγινε στην Απόφαση του ΣτΕ που έκρινε πλέον οριστικά, ότι η ονομασία "KALAMATA OLIVES" που έγινε παγκοσμίως γνωστή χάρη στις προσπάθειες των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων και συνδέεται άρρηκτα με την Ελλάδα, νόμιμα και μόνιμα καταχωρίστηκε ως συνώνυμο της ποικιλίας ΚΑΛΑΜΩΝ" και δικαιώνει την ισχύουσα πλέον "Απόφαση Γεωργαντά" που προβλέπει και την παράλληλη κυκλοφορία του προϊόντος ΠΟΠ "Ελιά Καλαμάτας"/PDO "Elia Kalamatas" και αποκαθιστά την ομαλότητα:
- για το 98% των ελαιοπαραγωγών εκτός της γεωγραφικής ζώνης ΠΟΠ που καλλιεργούν την επιτραπέζια ποικιλία ελιάς "ΚΑΛΑΜΩΝ/ΚΑΛΑΜΑΤΑ" και βρίσκονταν σε καθεστώς αβεβαιότητας μέχρι την εν λόγω Απόφαση του ΣτΕ και
- για τις εξαγωγές του προϊόντος που η αξία τους ξεπερνά πλέον τα 280 εκατ. ευρώ ετησίως και διενεργείται από το σύνολο των μεταποιητικών - τυποποιητικών - εξαγωγικών επιχειρήσεων της χώρας που εξάγουν με την ονομασία "KALAMATA OLIVES" από τις αρχές του 20ου αιώνα.
Στην συνέχεια τον λόγο πήρε ο Πρόεδρος της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ (Διεπαγγελματική Οργάνωση. Επιτραπέζιας Ελιάς), Γιώργος Ντούτσιας, ο οποίος αναφέρθηκε σε σοβαρά θέματα που αποτελούν πάγια αιτήματα της Οργάνωσης από την ίδρυση της:
- στην έλλειψη διαχειριστικών στοιχείων για τις επιτραπέζιες ελιές και συνεργασίας από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και των κατά τόπους ΔΑΟΚ,
- στην ανάγκη υπολογισμού αντικειμενικού κόστους παραγωγής του πρωτογενούς τομέα του προϊόντος σύμφωνα με την γεωργική λογιστική και
- στην ανάγκη αναδιάρθρωσης του ελληνικού ελαιώνα, η επίτευξη του οποίου απαιτεί πολιτική βούληση και εθνικό σχεδιασμό σε συνδυασμό με επιστημονική έρευνα και μόνιμη συνεργασία με την Οργάνωση.
Για την τρέχουσα ελαιοκομική περίοδο 2024/2025 από την συζήτηση προέκυψε ότι ο όγκος της πρωτογενούς παραγωγής προβλέπεται ικανοποιητικός για τις βασικές επιτραπέζιες ποικιλίες ελιάς και εκτιμάται ότι θα καλύψει τις εξαγωγικές ανάγκες της χώρας, στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης αγοράς που θα εξασφαλίζει μεν το αγροτικό εισόδημα, αλλά δεν θα εντείνει τις πληθωριστικές πιέσεις και δεν θα περιορίσει την ανταγωνιστικότητα του προϊόντος στις αγορές του εξωτερικού.
Δημοσιευθηκε σε ΦΕΚ ο καθορισμός θεσμικού πλαισίου εφαρμογής της δράσης 70-1.3.2 «Εφαρμογή της μεθόδου παρεμπόδισης σύζευξης των εντομολογικών εχθρών των καλλιεργειών (ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ)».
Σύμφωνα με την από 01/04/2024 Προδημοσίευση, ο συνολικός προϋπολογισμός της πρόσκλησης θα ανέλθει στα 60 εκατ. € και οι αιτήσεις στήριξης των υποψηφίων θα υποβληθούν ηλεκτρονικά βάσει της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης (ΕΑΕ) έτους 2024, η υποβολή της οποίας αποτελεί προαπαιτούμενο.
Η σχετική πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος προγραμματίζεται να εκδοθεί εντός του φθινοπώρου του 2024.
Μέσω της μεθόδου παρεμποδίζεται η σύζευξη των ενηλίκων ατόμων και ελαχιστοποιείται ο πληθυσμός των επιβλαβών για τις καλλιέργειες προνυμφών, των ακόλουθων εντόμων:
- καρπόκαψα (Grapholitha molesta), ανάρσια (Anarsia lineatella) και φυλλοδέτη (Adoxophyes orana), εντομολογικών εχθρών της ροδακινιάς, της νεκταρινιάς και της βερικοκιάς
- καρπόκαψα της μηλιάς (Cydia pomonella), εντομολογικού εχθρού της μηλιάς, της αχλαδιάς, της κυδωνιάς και της καρυδιάς
- καρπόκαψα της δαμασκηνιάς (Grapholitha funebrana), εντομολογικού εχθρού της δαμασκηνιάς
- ευδεμίδα (Lobesia botrana), εντομολογικού εχθρού της αμπέλου
- ψευδόκοκκος της αμπέλου (Planococcus ficus), εντομολογικού εχθρού της αμπέλου
- ανθοτρήτης (Prays citri), εντομολογικού εχθρού των εσπεριδοειδών.
Οι δεσμεύσεις των δικαιούχων είναι πενταετούς διάρκειας, με δυνατότητα ετήσιας παράτασης.
Τα ποσά ενίσχυσης έχουν ως εξής:
Εσπεριδοειδή (Πορτοκαλιά, λεμονιά, μανταρινιά, νεραντζιά, κιτριά, περγαμόντο, γκρέιπφρουτ, κουμ - κουάτ, φράπα, μοσχολέμονο): 67,5 ευρώ το στρέµµα για τα δύο πρώτα έτη και 73,6 ευρώ το στρέµµα για τα τρία επόµενα.
Ροδάκινα, νεκταρίνια και βερίκοκα: 60,9 ευρώ το στρέµµα για τα 2 πρώτα έτη και 85,8 ευρώ το στρέµµα για τα 3 επόµενα
Δαµάσκηνα: 56,1 ευρώ το στρέµµα για τα 2 πρώτα έτη και 73,9 ευρώ το στρέµµα για τα 3 επόµενα.
Επιτραπέζιο αµπέλι, σταφίδα-Ευδεµίδα: 109,2 ευρώ το στρέµµα για τα 3 πρώτα έτη και 122,8 ευρώ το στρέµµα για τα 2 επόµενα έτη.
Επιτραπέζιο αµπέλι, σταφίδα-Ψευδόκοκκος: 103,4 ευρώ το στρέµµα για τα 3 πρώτα έτη και 120,1 ευρώ το στρέµµα για τα 2 επόµενα έτη.
Οινοποιήσιµο αµπέλι – Ευδεµίδα: 50,3 ευρώ το στρέµµα για τα 3 πρώτα έτη και 63,8 ευρώ για τα 2 επόµενα έτη
Οινοποιήσιµο αµπέλι – Ψευδόκοκκος: 41,7 ευρώ το στρέµµα για τα 3 πρώτα έτη και 49,6 ευρώ για τα 2 επόµενα
Μηλιά, Αχλαδιά, Κυδωνιά, Καρυδιά: 99,3 ευρώ το στρέµµα για τα 3 πρώτα έτη και 111,7 για τα δύο επόµενα.
Στην περίπτωση των ποικιλιών αμπέλου διπλής χρήσης, για τον υπολογισμό της συνολικής δημόσιας δαπάνης (Δ.Δ.) της πράξης, λαμβάνεται υπόψη το ύψος ενίσχυσης της καλλιεργητικής ομάδας (χρήσης) αμπελιού (οινοποιήσιμο, επιτραπέζιο - σταφίδα), όπως δηλώθηκε στην ΕΑΕ βάσει της οποίας υποβλήθηκε η αίτηση στήριξης.
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ η απόφαση του καθορισμού πλαισίου εφαρμογής της Παρέμβασης Π3-70-2.1 - «Ενισχύσεις για τη μετατροπή σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους (νεοεισερχόμενοι στη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία)».
Το ύψος ενίσχυσης ξεκινάει από τα 21,6 ευρώ το στρέμμα (χειμερινά σιτηρά) και φτάνει τα 195,7 ευρώ (Τομάτα, Μελιτζάνα, Πιπεριά), αναλόγως την καλλιέργεια ή την εκτροφή, ενώ η προκήρυξη να αναμένεται το επόμενο δίμηνο.
Στο Μέτρο η ενίσχυση παρέχεται στον αγρότη όπως ορίζεται στο θεσμικό πλαίσιο, ωστόσο υπάρχουν κριτήρια μοριοδότησης (θα γνωστοποιηθούν στην πρόσκληση) τα οποία ορίζουν προτεραιότητα ένταξης. Η οικονομική στήριξη στο πλαίσιο της παρέμβασης παρέχεται για την εφαρμογή των πρακτικών της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας με σκοπό την ενθάρρυνση των αγροτών να συμμετάσχουν σε τέτοια συστήματα.
Προκειμένου να ενταχθούν στις δράσεις της Παρέμβασης Π3-70-2.1 τα αιτούμενα προς ένταξη αγροτεμάχια, βοσκότοποι και ζωικές εκμεταλλεύσεις, πρέπει, κατά περίπτωση, να πληρούν τα παρακάτω κριτήρια επιλεξιμότητας:
1. Να είναι δηλωμένα στην EAE που ορίζεται στη σχετική πρόσκληση της Παρέμβασης.
2. Στην περίπτωση των μόνιμων φυτειών (δενδρώδεις καλλιέργειες, μικρόκαρπες/δάσους, ακτινίδιο και αμπελώνες) τα προς ένταξη αγροτεμάχια θα πρέπει να είναι δηλωμένα στην ΕΑΕ του ενδιαφερόμενου με επιλέξιμη για τη δέσμευση μόνιμη καλλιέργεια.
3. Τα αγροτεμάχια, οι βοσκότοποι και οι ζωικές εκμεταλλεύσεις δεν συμπεριλαμβάνονται σε σύμβαση με Φορέα Πιστοποίησης και Ελέγχου από την 1η Ιανουαρίου 2023 μέχρι και την ημερομηνία που θα ορίζεται από την σχετική πρόσκληση ή την προδημοσίευση της Παρέμβασης
4. Επιλέξιμα για ενίσχυση είναι τα βοοειδή άνω των 6 μηνών και τα αιγοπρόβατα άνω των 12 μηνών τα οποία έχουν σημανθεί σύμφωνα με την ισχύουσα ενωσιακή και εθνική νομοθεσία.
Ύψος ενίσχυσης
Φυτική παραγωγή
Ελαιοποιήσιμη ελιά 69,2 ευρώ/στρέμμα
Επιτραπέζια ελιά 71,2 ευρώ/στρέμμα
Επιτραπέζια σταφύλια και Σταφίδα 87,3 ευρώ/στρέμμα
Σταφύλια οινοποιήσιμα 85,6 ευρώ/στρέμμα
Μηλοειδή 66,5 ευρώ/στρέμμα
Πυρηνόκαρπα 95,1 ευρώ/στρέμμα
Εσπεριδοειδή 44,7 ευρώ/στρέμμα
Ακρόδρυα 88,9 ευρώ/στρέμμα
Αραβόσιτος 62,4 ευρώ/στρέμμα
Χειμερινά σιτηρά 21,6 ευρώ/στρέμμα
Ρύζι 54,3 ευρώ/στρέμμα
Μηδική , τριφύλλι 88,2 ευρώ/στρέμμα
Άλλα κτηνοτροφικά ψυχανθή (βίκος, μπιζέλι, κουκί, λαθούρι, λούπινο) 58,4 ευρώ/στρέμμα
Όσπρια 65,3 ευρώ/στρέμμα
Βαμβάκι 70,1 ευρώ/στρέμμα
Λινάρι, ελαιοκράμβη, Ηλίανθος, Σόργο, Κινόα, Καμελία, Κία. 69,4 ευρώ/στρέμμα
Αρωματικά-Φαρμακευτικά φυτά (Ρίγανη, Θυμάρι, χαμομήλι, Δάφνη, Μέντα, Δυόσμος, Λεβάντα, κ.α.) 129,4 ευρώ/στρέμμα
Λοιπές Δενδρώδεις (Ροδιά, Ακτινίδιο, Μικρόκαρπες Δάσους κ.α.) 90,0 ευρώ/στρέμμα
Καπνός 74,4 ευρώ/στρέμμα
Φυλλώδη λαχανικά- Σταυρανθή (λάχανο, κουνουπίδι, μπρόκολο, λαχανάκια Βρυξελλών, σέσκουλα, άγρια χόρτα (βρούβες ή σινάπι), γογγύλια/Βολβόδη/Καρότο/Πατάτα 84,8 ευρώ/στρέμμα
Τομάτα, Μελιτζάνα, Πιπεριά 195,7 ευρώ/στρέμμα
Ζωική παραγωγή
Πρόβατα 257 ευρώ/Ha/έτος
Αίγες 232 ευρώ/Ha/έτος
Βοοειδή κρεοπαραγωγικής /αναπαραγωγικής/ μικτής κατεύθυνσης 281 ευρώ/Ha/έτος
Βοοειδή γαλακτοπαραγωγικής κατεύθυνσης 350 ευρώ/Ha/έτος
Τα ύψη ενίσχυσης του Πίνακα της Ζωγικής Παραγωγής έχουν υπολογιστεί για πυκνότητες βόσκησης 1 ΜΖΚ ανά εκτάριο (Ha). Αν η πυκνότητα βόσκησης για την ενταγμένη εκμετάλλευση είναι μικρότερη του 1 ΜΖΚ ανά εκτάριο, η ενίσχυση ανά εκτάριο υπολογίζεται με τον πολλαπλασιασμό της πυκνότητας βόσκησης με την αντίστοιχη ενίσχυση του σχετικού πίνακα. Οι εκτάσεις μη παραγωγικών βοσκοτόπων με πυκνότητα βόσκησης κάτω από 0,2 ΜΖΚ/ha είναι μη επιλέξιμες.
Συντελεστές μετατροπής ζωικού κεφαλαίου σε Μονάδες Ζωικού Κεφαλαίου (ΜΖΚ). Για τις ανάγκες της παρούσας απόφασης ισχύουν οι παρακάτω συντελεστές μετατροπής:
Αιγοπρόβατα (ανεξαρτήτως ηλικίας και φύλου) 0,15 ΜΖΚ ανά ζώο
Αρσενικά και θηλυκά βοοειδή ηλικίας κάτω των 6 μηνών 0,20 ΜΖΚ ανά ζώο
Αρσενικά και θηλυκά βοοειδή ηλικίας από 6 έως 24 μηνών 0,60 ΜΖΚ ανά ζώο
Αρσενικά και θηλυκά βοοειδή ηλικίας άνω των 24 μηνών 1,00 ΜΖΚ ανά ζώο
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Yψηλή αναμένεται να είναι η ζήτηση για τη φετινή πράσινη επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής. Η μειωμένη έως και 90% περσινή παραγωγή έχει φέρει μηδενικά αποθέματα και οι παραγωγοί ελπίζουν σε μια καλή φετινή τιμή.
Ωστόσο η ξηρασία έχει φέρει μικρά μεγέθη στην φετινή παραγωγή. Μόνο όσες ελιές είχαν καλή άρδευση θα έχουν τα μεγάλα μεγέθη.
Πάντως οι παραγωγοί είναι αποφασισμένοι ότι σε περίπτωση που οι έμποροι δεν πληρώσουν «σε ικανοποιητικά επίπεδα» την επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής, ένα μέρος της παραγωγής να πάει για παραγωγή ελαιολάδου.
Ο πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Βιολογικής Ελιάς Ολύνθου (Biolivia), Δημήτρης Ευαγγελινός, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «από τα τέλη της εβδομάδας με αρχές της επόμενης αναμένεται να ξεκινήσει η φετινή συγκομιδή της πράσινης επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής.
Φέτος αναμένεται μια καλή παραγωγή, που δεν θα έχει σχέση με την περσινή καταστροφική χρονιά. Όμως δεν θα υπάρχουν πολλά μεγάλα μεγέθη καρπού λόγω της ξηρασίας, εκτός από τα χωράφια που είχαν καλή άρδευση.
Το κόστος όμως είναι υψηλό λόγω της άρδευσης αλλά και των εργατικών. Θα θέλαμε να γνωρίζουμε πριν την συγκομιδή την τιμή παραγωγής για να δούμε τι θα γίνει με τους εργάτες γης. Σήμερα ο εργάτης για την συγκομιδή πληρώνεται στα 50 - 60 ευρώ μεροκάματο. Για να πληρωθούν πρέπει να γνωρίζουμε ότι θα πουλήσουμε την σοδειά μας σε τιμή που να μας φέρει εισόδημα. Για αυτό προτείνουμε φέτος οι παραγωγοί να δώσουν εργατικά για τις ελιές τους στα 3 έως 3,5 ευρώ, πλέον του εργοσήμου».
Ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών Χαλκιδικής, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος η μεγάλη πλειοψηφία των παραγωγών έχει καλλιεργήσει με δανεισμό λόγω της απώλειας εισοδήματος που είχε από την περσινή ακαρπία. Οι παραγωγοί περιμένουν με αγωνία φέτος τις τιμές που θα ανακοινώσουν οι έμποροι, που θα πρέπει να καλύπτουν το κόστος καλλιέργειας και εργατικών. Εκτιμώ ότι η αρχική τιμή θα πρέπει να ξεκινήσει από τα περσινά επίπεδα (2 ευρώ το κιλό) που λόγω τεμαχισμού θα καταλήξει σε μια μέση τιμή της τάξης των 1,5 ευρώ το κιλό».
Ανακοίνωση - Πρόταση συνεταιρισμών Χαλκιδικής
Ο Αγροτικός Ελαιοκομικός Συνεταιρισμός Καλυβών Χαλκιδικής και η Ομάδα Παραγωγών και η Ομάδα Παραγωγών Biolivia Ολύνθου Χαλκιδικής, ανακοινώνουν από κοινού τα κάτωθι:
Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα δεδομένα της φετινής καλλιεργητικής περιόδου, ανακοινώνει - προτείνει τιμή κόστους συγκομιδής της Επιτραπέζιας Ελιάς Χαλκιδικής ανά κλούβα, πόσο που θα κυμαίνεται μεταξύ 3 έως 3,5 ευρώ, πλέον του εργοσήμου. Παρακαλούνται όλοι οι ελαιοπαραγωγοί, συνέταιροι και μη, όπως ακολουθήσουν την παραπάνω προτεινόμενη τιμή.
Συνεχίζεται η εμπορία ελαιολάδου στην Ισπανία, σε αντίθεση με την Ιταλία που έχουν παγώσει οι αγοραπωλησίες λόγω αδειών Αυγούστου.
Έτσι στην Ισπανία, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, από τις 19 έως τις 25 Αυγούστου, η μέση τιμή παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν 7,05 ευρώ το κιλό, το παρθένο ελαιόλαδο 6,73 ευρώ και το λαμπάντε 6,42 ευρώ.
Όσον αφορά τις μέσες τιμές παραγωγού που αφορούν την πρώιμη ποικιλία Picual (Χαέν), στις 26 Αυγούστου, είχαν ως εξής: το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είναι στα 7,09 ευρώ το κιλό, το παρθένο στα 6,73 ευρώ και το λαμπάντε στα 6,59 ευρώ.
Στο μεταξύ, μετά από μεγάλο διάστημα ξηρασίας, άρχισαν να δημιουργούν προβλήματα στην ελαιοκαλλιέργεια της Ισπανίας και οι χαλαζοπτώσεις.
Σε ενημέρωση του ΑγροΤύπου από την Ισπανία μας ανέφεραν ότι η πρώτη χαλαζόπτωση, που έγινε στις 21 Αυγούστου, έπληξε αρκετά μεγάλες περιοχές της επαρχίας Χαέν (στις δημοτικές περιφέρειες Pegalajar, Cambil, Cárcheles, Ibros, Ubeda, Torreperogil, Sabiote, Canena, Peal de Cercero).
Ακολούθησε νέα χαλαζόπτωση, στις 23 Αυγούστου, που έπληξε κυρίως την περιοχή Beas de Segura.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει οι αγροτοσυνδικαλιστικές οργανώσεις της περιοχής, το ποσοστό ζημιάς κυμαίνεται από 20% έως και 90% σε κάποιες περιοχές.
Ανακοινώθηκε από το ΥπΑΑΤ το αποτέλεσμα του Διεθνούς Διαγωνισμού για το έργο «Παροχή Υπηρεσιών Τεχνικού Συμβούλου στη Διεύθυνση Προγραμματισμού και Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΥΠΑΑΤ στο πλαίσιο διαχείρισης του Υπομέτρου 4.2 του ΠΑΑ 2014-2022 και της Παρέμβασης Π3-73-2.3 του ΣΣ ΚΑΠ».
Η στήριξη στο Υπομέτρο 4.2 έχει στόχο την αύξηση της προστιθέμενης αξίας των τελικών ποιοτικών παραγόμενων προϊόντων, με δυνατότητες διείσδυσης στις διεθνείς αγορές, μέσω της αξιοποίησης της πρώτης ύλης της πρωτογενούς παραγωγής, της ενσωμάτωσης της καινοτομίας, της ανάπτυξης μεθόδων και διαδικασιών προστασίας του περιβάλλοντος.
Στόχος της Παρέμβασης Π3-73-2.3 «Στήριξη για επενδύσεις στη μεταποίηση/ εμπορία και/ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων», είναι η αύξηση της προστιθέμενης αξίας των γεωργικών προϊόντων, για την κάλυψη των αναγκών της χώρας σε μεταποιημένα ποιοτικά προϊόντα, αλλά και την αύξηση των δυνατοτήτων διείσδυσης στις διεθνείς αγορές μέσω της αξιοποίησης της πρώτης ύλης της πρωτογενούς παραγωγής, της ενσωμάτωσης της καινοτομίας, της ανάπτυξης μεθόδων και διαδικασιών προστασίας του περιβάλλοντος που περιορίζουν το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής.
Σύμφωνα με την σχετική απόφαση ανακοινώθηκε η κατακύρωση του αποτελέσματος του ανοιχτού διαγωνισμού που προκηρύχθηκε με την υπ ́ αριθμ.πρωτ. 762/21-03-2024 απόφαση του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για α) Έγκριση Διενέργειας Ανοιχτού, άνω των ορίων, Διεθνούς Διαγωνισμού μέσω του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημόσιων Συμβάσεων του έργου: «Παροχή Υπηρεσιών Τεχνικού Συμβούλου στη Διεύθυνση Προγραμματισμού και Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΥΠΑΑΤ στο πλαίσιο διαχείρισης του Υπομέτρου 4.2 του ΠΑΑ 2014-2022 και της Παρέμβασης Π3-73-2.3 του ΣΣ ΚΑΠ» στην εταιρία ΕΡΝΣΤ ΚΑΙ ΓΙΑΝΓΚ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ, με την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά, έπειτα από τον διενεργηθέντα έλεγχο των δικαιολογητικών προσωρινού αναδόχου από την Επιτροπή Διαγωνισμού, τα οποία κρίθηκαν ορθά και πλήρη με το πρακτικό της Νο 3/ 18- 07-2024.
Αντικείμενο του έργου είναι η παροχή υπηρεσιών Συμβούλου στη διαδικασία υποστήριξης του Ενδιάμεσου Φορέα Διαχείρισης (ΕΦΔ) του Υπομέτρου 4.2 του ΠΑΑ 201-2020/Ενδιάμεσου Φορέα (ΕΦ) της Παρέμβασης ΠΕ-73-2.3 του ΣΣ Καπ 2023-2027 (Διεύθυνση Προγραμματισμού και Επιχειρησιακών Προγραμμάτων) κατά τη διαδικασία υλοποίησης:
α) του Υπομέτρου 4.2 «Στήριξη για επενδύσεις στη μεταποίηση/εμπορία και/ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων» του ΠΑΑ 2014-2020, όσον αφορά την εξέταση των αιτημάτων τροποποίησης, αιτημάτων καταβολής ενίσχυσης και ενδικοφανών προσφυγών των δικαιούχων που υποβάλλονται στο πλαίσιο υλοποίησής του.
β) της Παρέμβασης Π3-73-2.3 «Στήριξη για επενδύσεις στη μεταποίηση / εμπορία και ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων της προγραμματικής περιόδου 2023-2027» του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027, όσον αφορά την κατάρτιση/τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου, την εξέταση αιτήσεων ενίσχυσης, αιτημάτων τροποποίησης, αιτημάτων καταβολής ενίσχυσης και ενδικοφανών προσφυγών των δικαιούχων που θα υποβληθούν κατά την υλοποίησή της.
Η διάρκεια του έργου ορίζεται στους 24 μήνες.
Η συνολική δαπάνη για την υλοποίηση του εν λόγω έργου ανέρχεται σε 915.000 € (μη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), και θα βαρύνει τις πιστώσεις του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και ειδικότερα τη ΣΑΕ 082 του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με Κωδικός πράξης ΣΑ: 2024ΣΕ08210006 και Κωδικός Πράξης: (Ο.Π.Σ.Α.Α.) 0046058874.
Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ). Στο ανωτέρω τίμημα περιλαμβάνονται όλες οι απαραίτητες αμοιβές και δαπάνες του Αναδόχου για την πλήρη εκτέλεση του έργου.
Κατά την πληρωμή ο Ανάδοχος επιβαρύνεται με τις προβλεπόμενες από το νόμο κρατήσεις. Η καταβολή του τιμήματος θα γίνει τμηματικά με την οριστική παραλαβή έκαστου παραδοτέου του έργου, όπως αυτή θα πιστοποιείται από την αρμόδια Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής του Έργου, με την έκδοση πρωτοκόλλου οριστικής παραλαβής.
Κατά το άρθρο δε 3.3.1. της Διακήρυξης «σε κάθε περίπτωση, όταν εξ αρχής έχει υποβληθεί μία προσφορά, τα αποτελέσματα όλων των σταδίων της διαδικασίας ανάθεσης, ήτοι Δικαιολογητικών Συμμετοχής, Τεχνικής Προσφοράς και Οικονομικής Προσφοράς, επικυρώνονται με την απόφαση κατακύρωσης του άρθρου 105 του ν. 4412/2016, σύμφωνα με την παράγραφο 3.3 της παρούσας, που εκδίδεται μετά το πέρας και του τελευταίου σταδίου της διαδικασίας».
Κατά το Άρθρο 364 ν.4412/2016 «1. Η προθεσμία για την άσκηση της προδικαστικής προσφυγής και η άσκησή της κωλύουν τη σύναψη της σύμβασης επί ποινή ακυρότητας, .... 2. Η παράγραφος 1 δεν εφαρμόζεται ... β) αν υποβλήθηκε μόνο μία (1) προσφορά και δεν υπάρχουν ενδιαφερόμενοι υποψήφιοι».
Η παρούσα να κοινοποιηθεί ηλεκτρονικά μέσω της λειτουργικότητας «Επικοινωνία» του συστήματος ΕΣΗΔΗΣ του υπόψη διαγωνισμού με μέριμνα της Μονάδας Διοικητικής και Τεχνικής Υποστήριξης και Δημοσιότητας της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης ΣΣ ΚΑΠ.
Υπεγράφη, από τον Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Χρήστο Κέλλα, η απόφαση για τον καθορισμό του πλαισίου εφαρμογής της Παρέμβασης Π3-70-1.5 «Διατήρηση απειλούμενων αυτόχθονων φυλών αγροτικών ζώων» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) 2023-2027.
Η εν λόγω δράση έχει ως στόχο την καταβολή οικονομικής ενίσχυσης στους κατόχους αυτόχθονων φυλών αγροτικών ζώων, προκειμένου αυτοί να μπορέσουν να διατηρήσουν ή να αυξήσουν τον αριθμό των ζώων αυτών. Παράλληλα, συμβάλλει στη διατήρηση και ενίσχυση της βιοποικιλότητας στον τομέα της ζωικής παραγωγής και στην αειφόρο ανάπτυξη και ισορροπία της φύσης.
Η Παρέμβαση καλύπτει όλη την χώρα, ενώ δικαιούχοι είναι φυσικά και νομικά πρόσωπα ή ομάδες αυτών, οι οποίοι είναι κάτοχοι αυτόχθονων φυλών αγροτικών ζώων, που απειλούνται με εξαφάνιση σε συγκεκριμένες, περιοριστικά αναφερόμενες στην ΥΑ, περιοχές.
Σημειώνεται από το ΥπΑΑΤ ότι επιλέξιμα για ενίσχυση είναι τα θηλυκά ζώα αναπαραγωγής, τα οποία είναι εγγεγραμμένα στα γενεαλογικά βιβλία των φυλών που τηρούνται από τα Κέντρα Ζωικών Γενετικών Πόρων, εκτός των ίππων, όπου ενισχύονται, τόσο τα θηλυκά, όσο και τα αρσενικά ζώα.
Το ύψος της ενίσχυσης, σύμφωνα με τον κ. Κέλλα, που χορηγείται ετησίως, σε αναπλήρωση της απώλειας εισοδήματος που επιφέρει η διατήρηση των αυτόχθονων φυλών, κυμαίνεται από 371 μέχρι 629 ευρώ, ανά Μονάδα Ζωικού Κεφαλαίου, αναλόγως του είδους ζώου και της διατήρησης ή μη της απαιτούμενης αναλογίας αρσενικών και θηλυκών ζώων αναπαραγωγής.
Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο Αχιλλέας Τσαπραΐλης, πρόεδρος της Ένωσης Εκτροφέων Ελληνικής Βραχυκερατικής Φυλής Βοοειδών (ΕΕΕΒΦΒ), «υπογράφηκε η απόφαση αλλά τώρα αναμένουμε την πρόσκληση του προγράμματος. Στην προδημοσίευση της πρόσκλησης που έκανε το ΥπΑΑΤ τον περασμένο Μάιο ανέφερε ότι από τότε ξεκινούν οι δεσμεύσεις των δικαιούχων. Ακόμη αυτές τις δεσμεύσεις δεν τις γνωρίζουμε. Ακολουθούμε ένα πρόγραμμα αλλά δεν γνωρίζουμε τις δεσμεύσεις. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να έχει παγώσει το εμπόριο ζώων και ουσιαστικά οι εκτροφές αυτόχθονων φυλών να βρίσκονται μπροστά σε σοβαρά προβλήματα».
Δημοσιεύθηκε η πρόσκληση για υποβολή αιτήσεων στήριξης της παρέμβασης Π3-77-1.1 «Σύσταση Ομάδων και Οργανώσεων Παραγωγών» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της Ελλάδας (ΣΣ ΚΑΠ) 2023-2027.
Στόχος της παρέμβασης είναι η συνεργασία των γεωργών – κτηνοτρόφων και η ενθάρρυνσή τους να συστήσουν/συμμετάσχουν σε συλλογικά σχήματα (ομάδες παραγωγών ή οργανώσεις παραγωγών) στον τομέα της γεωργίας/κτηνοτροφίας προκειμένου να αντιμετωπίσουν από κοινού τις νέες προκλήσεις της αγοράς και να ενισχύσουν τη θέση τους στην αλυσίδα αξίας της αγροδιατροφής.
Η Δημόσια Δαπάνη της παρούσας πρόσκλησης ανέρχεται σε 31.179.560 € και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης «Ε.Γ.Τ.Α.Α.».
Η οικονομική στήριξη για τη σύσταση των νέων Ομάδων Παραγωγών, Οργανώσεων Παραγωγών χορηγείται σε ετήσια βάση με τη μορφή ποσού στήριξης που αποτελεί ποσοστό επί της ετήσιας διατεθείσας στο εμπόριο παραγωγής του/των προϊόντος/προϊόντων της Ομάδας Παραγωγών ή Οργάνωσης Παραγωγών, μετά την έκδοση της απόφασης έγκρισης του αιτήματος στήριξης.
Οι δυνητικοί δικαιούχοι υποχρεούνται να υποβάλλουν Επιχειρηματικό Σχέδιο διάρκειας πέντε (5) ετών, στο οποίο περιγράφονται οι ενέργειες για τη μελλοντική ανάπτυξη των δραστηριοτήτων σε σχέση με την αρχική κατάσταση με διατύπωση σχετικών δεσμευτικών στόχων.
Δικαιούχοι, οι οποίοι έχουν αναγνωριστεί ως Ομάδα Παραγωγών ή Οργάνωση Παραγωγών σε έτος προηγούμενο του έτους υποβολής της αίτησης στήριξης, η διάρκεια του επιχειρηματικού σχεδίου διαφοροποιείται με βάση τον υπολειπόμενο χρόνο για την ολοκλήρωση της πενταετίας από την ημερομηνία αναγνώρισης, και υποχρεούνται να τηρούν τις προϋποθέσεις και τις προθεσμίες επίτευξης των στόχων της παρούσας.
Το επιχειρηματικό σχέδιο πρέπει να περιλαμβάνει σαφείς και μετρήσιμους στόχους με περιγραφή των ενεργειών για την επίτευξη αυτών. Οι στόχοι του επιχειρηματικού σχεδίου ομαδοποιούνται σε τρεις (3) ομάδες που σχετίζονται με τη δυναμική της Ομάδας Παραγωγών/Οργάνωσης Παραγωγών (Ομάδα Α), τις οικονομικές επιδόσεις (Ομάδα Β) και τη συμβολή στην επίτευξη των στόχων της Πολιτικής από το Αγρόκτημα στο πιάτο (Ομάδα Γ).
Οι στόχοι της Ομάδας Α είναι οι εξής:
α. Αύξηση αριθμού μελών.
β. Ενέργειες προβολής και προώθησης.
γ. Συμμετοχή σε στρατηγικά σχέδια/μέτρα/δράσεις/παρεμβάσεις κατάρτισης ή/και συμβουλών ή/και άλλες μορφές συνεργασίας.
δ. Εφαρμογή νέων πρακτικών / τεχνικών, μεθόδων ή/ και προϊόντων στη γεωργίακτηνοτροφία.
ε. Συμμετοχή μελών σε στρατηγικά σχέδια/μέτρα/δράσεις/παρεμβάσεις καινοτομίας ή/και έρευνας ή/και μεταφοράς τεχνογνωσίας.
στ. Αύξηση της αξίας παραγωγής εξαγωγικών προϊόντων.
Οι στόχοι της Ομάδας Β είναι οι εξής:
α. Αύξηση του όγκου παραγωγής.
β. Καθετοποίηση της παραγωγής.
γ. Διαφοροποίηση της παραγωγής.
δ. Αύξηση της αξίας παραγωγής.
ε. Αύξηση του όγκου παραγωγής που διατίθεται στο εμπόριο με συμβολαιακή γεωργία.
στ. Έλεγχος και διαχείριση του κόστους παραγωγής και εμπορίας, καθώς και της αποδοτικότητας των μέσων παραγωγής.
Οι στόχοι της Ομάδας Γ είναι οι εξής:
α. Αύξηση του όγκου παραγωγής που διατίθεται στο εμπόριο και πληροί τις απαιτήσεις ενός συστήματος διασφάλισης ποιότητας (π.χ. βιολογική παραγωγή, ΠΟΠ, ΠΓΕ, ολοκληρωμένη παραγωγή, κ.λπ.).
β. Περιβαλλοντική διαχείριση υπολειμμάτων ή/και αποβλήτων.
γ. Συμμετοχή σε στρατηγικά σχέδια/μέτρα/δράσεις/παρεμβάσεις για την προστασία του περιβάλλοντος και του κλίματος.
Οι στόχοι που θα τεθούν με βάση το επιχειρηματικό σχέδιο πρέπει να είναι τουλάχιστον δύο (2) από διαφορετικές ομάδες.
Το ποσό στήριξης καταβάλλεται ανά έτος ως ακολούθως:
- 10% της αξίας παραγωγής που έχει διατεθεί στο εμπόριο κατά το 1ο έτος μετά την αναγνώριση (σύμφωνα με το άρθρο 77 παρ. 8 σημείο β) του Καν. (ΕΕ) 2021/2115)
- 8% της αξίας παραγωγής που έχει διατεθεί στο εμπόριο κατά το 2ο έτος μετά την αναγνώριση
- 6% της αξίας παραγωγής που έχει διατεθεί στο εμπόριο κατά το 3ο έτος μετά την αναγνώριση
- 4% της αξίας παραγωγής που έχει διατεθεί στο εμπόριο κατά το 4ο έτος μετά την αναγνώριση
- 2% της αξίας παραγωγής που έχει διατεθεί στο εμπόριο κατά το 5ο έτος μετά την αναγνώριση.
Η ημερομηνία έναρξης ηλεκτρονικής υποβολής των Αιτήσεων στήριξης στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων (ΟΠΣΚΕ) ορίζεται η 9η Αυγούστου 2024 και ώρα 10:00 πμ με καταληκτική ημερομηνία την 31η Οκτωβρίου 2024 και ώρα 17:00 μμ.
Διαβάστε την πρόσκληση (εδώ)
Το ΥπΑΑΤ προχώρησε σε προδημοσίευση πρόσκλησης στο πλαίσιο της παρέμβασης Π3-73-1.2: «Βελτίωση Πρόσβασης σε γεωργική γη και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της Ελλάδας 2023-2027 (ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027).
Ύστερα από συνεργασία του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα, με τον ΥφΑΑΤ Διονύση Σταμενίτη και τον αρμόδιο Γενικό Γραμματέα Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων Δημήτρη Οδ. Παπαγιαννίδη, εκδόθηκε, την Παρασκευή (09/08/2024) προδημοσίευση πρόσκλησης για την υποβολή προτάσεων στο πλαίσιο της παρέμβασης Π3-73-1.2:«Βελτίωση πρόσβασης σε γεωργική γη και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της Ελλάδας 2023-2027 (ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027).
Η δράση συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ελληνικό Δημόσιο με ποσοστό 100%.
Ο συνολικός προϋπολογισμός της παρέμβασης ανέρχεται σε 65.000.000 €.
Δικαιούχοι για την υποβολή των σχετικών προτάσεων είναι οι Δήμοι της Χώρας.
Με τις πιστώσεις της πρόσκλησης θα χρηματοδοτηθούν έργα τα οποία αφορούν βελτίωση της πρόσβασης σε γεωργική γη ή κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, υλοποιούνται σε εκτός σχεδίου περιοχές, προβλέπουν τσιμεντόστρωση ή ασφαλτόστρωση, δεν περιλαμβάνουν δαπάνες που αφορούν συνήθεις παρεμβάσεις συντήρησης, κλπ.
Ως ελάχιστος προϋπολογισμός των υποβαλλόμενων προτάσεων ορίζεται το ποσό των 150.000 € (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).
Ως μέγιστος προϋπολογισμός των υποβαλλόμενων προτάσεων ορίζεται το ποσό των 500.000 € (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).
Κατ΄ εξαίρεση μπορεί να υποβληθεί πρόταση με προϋπολογισμό μέχρι το ποσό του 1.000.000 € (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) μόνο στις περιπτώσεις που η πρόταση αφορά φυσικό αντικείμενο συνεχόμενο (μία αγροτική οδός), λειτουργικό και λόγοι οδικής ασφαλείας επιβάλλουν την ολοκλήρωσή της μέχρι το ποσό αυτό.
Με τα έργα που θα συγχρηματοδοτηθούν διασφαλίζεται η οδική ασφάλεια και η απρόσκοπτη μετακίνηση των γεωργών και κτηνοτρόφων στις εκμεταλλεύσεις τους καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Δείτε την προδημοσίευση και τα σχετικά αρχεία (εδώ)
Ξεκίνησε η κατάθεση αιτήσεων εξισωτικής αποζημίωσης, που πραγματοποιούνται μέσω του ΟΣΔΕ, με το ποσό ενίσχυσης να ορίζεται στα 12,2 και 8,9 ευρώ ανά στρέμμα.
Το ΥπΑΑΤ καλεί τους τους δυνητικούς δικαιούχους να υποβάλλουν αιτήσεις χορήγησης αντισταθμιστικής ενίσχυσης στο πλαίσιο των δράσεων της Παρέμβασης Π3-71 «Ενισχύσεις σε περιοχές που χαρακτηρίζονται από φυσικά ή άλλα ειδικά μειονεκτήματα» (εξισωτική αποζημίωση) για το έτος 2024.
Η υποβολή των Αιτήσεων χορήγησης ενίσχυσης πραγματοποιείται έως και την Πέμπτη (12 Σεπτεμβρίου 2024) (καταληκτική ημερομηνία υποβολής της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης - ΟΣΔΕ).
Ύψος ενίσχυσης Δράσης 1 «Ορεινές Περιοχές»
Η ενίσχυση έχει την μορφή ετήσιων πληρωμών ανά εκτάριο γεωργικής γης στην οποία ασκείται γεωργική δραστηριότητα εντός των ορεινών περιοχών και καθορίζεται στα 12,22 ευρώ ανά στρέμμα (122,20 ευρώ ανά εκτάριο).
Ύψος ενίσχυσης Δράσης 2 «Φυσικοί περιορισμοί»
Η ενίσχυση έχει την μορφή ετήσιων πληρωμών ανά εκτάριο γεωργικής γης στην οποία ασκείται γεωργική δραστηριότητα εντός περιοχών πουαντιμετωπίζουν φυσικούς περιορισμούς και καθορίζεται στα 8,99 ευρώ ανά στρέμμα (89,90 ευρώ ανά εκτάριο).
Ύψος ενίσχυσης Δράσης 3 «Ειδικά μειονεκτήματα»
Η ενίσχυση έχει την μορφή ετήσιων πληρωμών ανά εκτάριο γεωργικής γης στην οποία ασκείται γεωργική δραστηριότητα εντός περιοχών με ειδικά μειονεκτήματα και καθορίζεται στα 8,99 ευρώ ανά στρέμμα (89,90 ευρώ ανά εκτάριο).
Η Δημόσια Δαπάνη της παρούσας πρόσκλησης ανέρχεται σε 255.076.923 ευρώ. Το ανωτέρω ποσό κατανέμεται ενδεικτικά στις Δράσεις ως εξής:
Δράση 1: 185.076.923 Ευρώ και
Δράση 2: 60.000.000 Ευρώ.
Δράση 3: 10.000.000 Ευρώ.
Προοδευτική μείωση πληρωμών
Σε όλες τις κατηγορίες περιοχών το ύψος της ενίσχυσης εξαρτάται από την έκταση της εκμετάλλευσης, η οποία μετά τα 20 ha μειώνεται προοδευτικά ως ακολούθως:
Για τμήμα της έκτασης της εκμετάλλευσης έως και 20 ha: χορηγείται το 100% της ενίσχυσης,
Για τμήμα της έκτασης της εκμετάλλευσης μεγαλύτερο από 20 ha έως και 25 ha: χορηγείται 80% της ενίσχυσης,
Για τμήμα της έκτασης της εκμετάλλευσης μεγαλύτερο από 25 ha έως και 30 ha: χορηγείται 50% της ενίσχυσης,
Για το τμήμα της έκτασης της εκμετάλλευσης πέραν των 30 ha εκταρίων δεν χορηγείται ενίσχυση.
Σε εκμεταλλεύσεις μεγαλύτερες των 30 ha, θα ενισχύεται η έκταση μόνο μέχρι τα 30 ha, ως ανωτέρω.
Διαβάστε την πρόσκληση (εδώ)
Με απόφαση που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ έρχονται μειώσεις στα δικαιώματα γεωργών νεαρής ηλικίας.
Αν και στην προηγούμενη ΚΑΠ όλοι οι αγρότες γνώριζαν την αξία των δικαιωμάτων και την σύγκλιση που θα υπάρξει μέχρι το τέλος της προγραμματικής περιόδου, βλέπουμε στη νέα ΚΑΠ να μην γίνεται αυτό και με μια υπουργική απόφαση να έχουμε μείωση της αξίας των δικαιωμάτων (Πρώτο Πυλώνα).
Όπως αναφέρει η τροποποιητική απόφαση, εκτιμάται ότι οι μέσοι όροι της αξίας των δικαιωμάτων που θα ισχύουν στο τέλος του 2026 για την Αγορανομική Περιφέρεια (ΑΠ) των αροτραίων καλλιεργειών ανέρχονται σε 230,85 € ανά εκτάριο (23,085 ευρώ ανά στρέμμα), για την ΑΠ των μονίμων καλλιεργειών σε διακόσια ογδόντα 282,71 € ανά εκτάριο (28,271 ευρώ ανά στρέμμα) και για την ΑΠ των βοσκοτόπων σε 160,52 € ανά εκτάριο (16,052 ευρώ ανά στρέμμα). Για την αποφυγή απώλειας χρηματοδότησης από ενδεχόμενη υπο-απορρόφηση άλλων παρεμβάσεων, όπως τα οικολογικά προγράμματα, τα δύο (2) πρώτα χρόνια προβλέπεται διακύμανση κατά ±25% της μοναδιαίας αξίας των δικαιωμάτων.
Δύναται να εφαρμοστεί γραμμική ποσοστιαία μείωση του εθνικού ανώτατου ορίου της βασικής εισοδηματικής ενίσχυσης έως 3% για τη χρηματοδότηση των τριών περιφερειακών αποθεμάτων δικαιωμάτων ενίσχυσης. Το ποσοστό δύναται να αυξηθεί σε περίπτωση που απαιτείται για την κάλυψη των αναγκών χορήγησης δικαιωμάτων ενίσχυσης σε γεωργούς νεαρής ηλικίας που συστήνουν νέα γεωργική εκμετάλλευση για πρώτη φορά και σε νέους γεωργούς.
Θα δοθεί προτεραιότητα δικαιωμάτων πρώτα στους νέους αγρότες μετά στους νεοεισερχόμενους και μετά στους κτηνοτρόφους που είχαν δικαιώματα έως και το 2022.
Για το 2023, το ποσό που προκύπτει από την ανωτέρω γραμμική μείωση, κατανέμεται στα τρία περιφερειακά αποθέματα, σύμφωνα με τα ακόλουθα ποσοστά:
α) 26,9% στην αγρονομική περιφέρεια βοσκοτόπων.
β) 45,6% στην αγρονομική περιφέρεια αροτραίων καλλιεργειών.
γ) 27,5% στην αγρονομική περιφέρεια μόνιμων καλλιεργειών.
Για τα έτη 2024-2027 εφαρμόζεται γραμμική ποσοστιαία μείωση του εκάστοτε περιφερειακού ανώτατου ορίου για την κάλυψη των αναγκών του εκάστοτε περιφερειακού αποθέματος.
Τα αποθέματα δικαιωμάτων χρησιμοποιούνται κατά προτεραιότητα για τη χορήγηση δικαιωμάτων ενίσχυσης σε:
α) Γεωργούς νεαρής ηλικίας που συστήνουν νέα γεωργική εκμετάλλευση για πρώτη φορά, εφόσον έχουν αιτηθεί τη χορήγηση δικαιωμάτων ενίσχυσης από το απόθεμα στην ΕΑΕ στο πλαίσιο του καθεστώτος της βασικής εισοδηματικής στήριξης για τη βιωσιμότητα, έως την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της ενιαίας αίτησης ενίσχυσης του έτους ενίσχυσης.
Η αξία των νέων δικαιωμάτων ενίσχυσης που χορηγούνται από το απόθεμα είναι ίση με τη μέση αξία των δικαιωμάτων ενίσχυσης στην αντίστοιχη αγρονομική περιφέρεια κατά το έτος χορήγησης.
β) νεοεισερχόμενους γεωργούς, εφόσον έχουν αιτηθεί τη χορήγηση δικαιωμάτων ενίσχυσης από το απόθεμα στην ΕΑΕ στο πλαίσιο του καθεστώτος της βασικής εισοδηματικής στήριξης για τη βιωσιμότητα, έως την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της ΕΑΕ του έτους ενίσχυσης. Η αξία των νέων δικαιωμάτων ενίσχυσης που χορηγούνται από το απόθεμα είναι ίση με τη μέση αξία των δικαιωμάτων ενίσχυσης στην αντίστοιχη ΑΠ κατά το έτος χορήγησης,
γ) κτηνοτρόφους, οι οποίοι κατείχαν ειδικά δικαιώματα έως και το 2022 για το βόειο και αιγοπρόβειο κρέας. Δικαιώματα ενίσχυσης θα μπορούν να αποκτήσουν στην αγρονομική περιφέρεια των βοσκοτόπων, εφόσον:
αα) Έχουν αιτηθεί τη χορήγηση δικαιωμάτων ενίσχυσης από το απόθεμα στην ΕΑΕ στο πλαίσιο του καθεστώτος της βασικής εισοδηματικής στήριξης για τη βιωσιμότητα, έως την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της ΕΑΕ του έτους ενίσχυσης,
αβ) κατέχουν ή ενοικιάζουν ιδιωτικές επιλέξιμες εκτάσεις βοσκοτόπων ή με ευθύνη του ΟΠΕΚΕΠΕ τους έχουν παραχωρηθεί επιλέξιμες δημόσιες εκτάσεις βοσκοτόπων, αντίστοιχες με το μέγεθος του ζωικού κεφαλαίου που κατέχουν.
Όταν το απόθεμα δεν επαρκεί για την χορήγηση δικαιωμάτων ενίσχυσης στη συγκεκριμένη κατηγορία δικαιούχων, εφαρμόζεται γραμμική μείωση της αξίας των δικαιωμάτων ενίσχυσης στην ΑΠ των βοσκοτόπων, αρκεί η νέα μοναδιαία αξία δικαιωμάτων να κυμαίνεται μεταξύ -15% και +15% της μέσης μοναδιαίας αξίας της ΑΠ βοσκοτόπων, όπως αυτή ορίζεται στο ΣΣ ΚΑΠ.
Η μοναδιαία αξία των νέων δικαιωμάτων ενίσχυσης που χορηγούνται από το απόθεμα είναι ίση με τη μέση μοναδιαία αξία των δικαιωμάτων ενίσχυσης στην ΑΠ των βοσκοτόπων κατά το έτος χορήγησης, όπως υπολογίζεται μετά την προαναφερόμενη αύξηση του αντίστοιχου αποθέματος.
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Οι καθυστερήσεις στην πληρωμή των εκκρεμοτήτων τόσο του «Μέτρου Δάσωση και δημιουργία δασικών εκτάσεων» όσο και του Προγράμματος «Μακροχρόνια παύση γεωργικών γαιών», οφείλονται στην έλλειψη μηχανογραφικής υποστήριξης.
Αυτό δήλωσε ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Διονύσης Σταμενίτης, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του βουλευτή Λαρίσας της ΝΔ κ. Μάξιμου Χαρακόπουλου.
Αναφορικά με το Μέτρο 8.1 «Δάσωση και δημιουργία δασικών εκτάσεων» έτους 2023, σας γνωρίζουμε ότι τον τρέχοντα μήνα εκκίνησε η διαδικασία αξιολόγησης πληρωμών από τα αρμόδια Δασαρχεία και μέχρι σήμερα έχει ολοκληρωθεί η πληρωμή 516 φακέλων, με το ποσό των 696.971,76 ευρώ, για το εν λόγω έτος. Από το ποσό αυτό δικαιούχοι του νομού Λάρισας (Δασαρχείο Ελασσόνας) είναι οι 155 με το ποσό των 126.301,79 ευρώ. Οι πληρωμές για το έτος αυτό προγραμματίζονται να ολοκληρωθούν το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα υπό την προϋπόθεση της ομαλής ροής φακέλων πληρωμής από τις αρμόδιες Δασικές Υπηρεσίες προς τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Αντίστοιχα, για το έτος 2022, από τον Ιούνιο εκκίνησε η διαδικασία αξιολόγησης πληρωμών από τα αρμόδια Δασαρχεία και μέχρι σήμερα έχει ολοκληρωθεί η πληρωμή 3044 φακέλων με το ποσό των 4.201.145,83 ευρώ, για το εν λόγω έτος. Από το ποσό αυτό δικαιούχοι του νομού Λάρισας είναι οι 574 με το ποσό των 883.498,9 ευρώ. Οι πληρωμές για το έτος αυτό προγραμματίζονται να ολοκληρωθούν το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα υπό την προϋπόθεση της ομαλής ροής φακέλων πληρωμής από τις συναρμόδιες Δασικές Υπηρεσίες προς τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Σχετικά με τις εκκρεμότητες προηγούμενων ετών, ήδη έχει ολοκληρωθεί προ μηνός η πληρωμή του έτους 2014 ενώ για τα έτη 2015 έως 2021, έχει ανοίξει το σύστημα για τις όποιες διορθώσεις και καταχωρήσεις εκκρεμούσαν. Ακολουθούν οι απαραίτητοι διασταυρωτικοί έλεγχοι και με την ολοκλήρωσή τους, θα πραγματοποιηθεί αμέσως η πληρωμή των δικαιούχων. Πρώτο έτος πληρωμής θα είναι το έτος 2015, το οποίο ήταν έτος αναφοράς υπολογισμού των δικαιωμάτων για την προηγούμενη προγραμματική περίοδο και θα ακολουθήσουν διαδοχικά τα επόμενα έτη μέχρι και το 2021.
Σε ότι αφορά το Πρόγραμμα της «Μακροχρόνιας παύσης γεωργικών γαιών», η μόνη εκκρεμότητα που υφίσταται είναι η πληρωμή ορισμένων δικαιούχων του έτους εφαρμογής 2018, οι οποίοι θα πληρωθούν σύμφωνα με την ανωτέρω διαδικασία κατά τη σειρά πληρωμής του έτους 2018».
Το κράτος οφείλει να είναι αξιόπιστο στις υποχρεώσεις του
«Ορθώς εισακούστηκαν οι επισημάνσεις μας για την αδικία που βίωναν οι δικαιούχοι του μέτρου της δάσωσης από την πολιτεία. Οι πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν έδωσαν οικονομικές ανάσες στους καλλιεργητές που ανέμεναν, άνευ υπαιτιότητάς τους, το αντιστάθμισμα που δικαιούνταν για δύο ή και περισσότερα χρόνια. Ελπίζω, ότι, με το ίδιο αίσθημα δικαιοσύνης απέναντι στον πολίτη, θα ολοκληρωθούν άμεσα οι πληρωμές των οφειλόμενων για τη δάσωση και για τα έτη πριν το 2022, καθώς και για την κραυγαλέα εκκρεμότητα με την μακροχρόνια παύση γαιών. Οι καθυστερήσεις λόγω έλλειψης μηχανογραφικής υποστήριξης, εν έτη 2024, και με τα άλματα που έχει κάνει το ψηφιακό κράτος, ηχούν μάλλον περίεργα στα αυτιά των αγροτών. Το κράτος οφείλει να είναι αξιόπιστο απέναντι στις υποχρεώσεις του προς τους πολίτες».
Τα παραπάνω τόνισε ο βουλευτής Λαρίσης της ΝΔ κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος μετά την απάντηση του υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Διονύση Σταμενίτη, στην ερώτησή του για τις καθυστερήσεις των πληρωμών για το μέτρο 221 πρώτη δάσωση γεωργικών γαιών για το 2023, το 2022, τα παλαιότερα έτη, καθώς και το πρόγραμμα μακροχρόνια παύση γαιών.
To ΥπΑΑΤ δημοσίευσε τον προσωρινό Πίνακα αποτελεσμάτων Διοικητικού ελέγχου αιτήσεων στήριξης για την δράση 3.1.2 «Στήριξη για νέα συμμετοχή σε εθνικά συστήματα ποιότητας» του υπομέτρου 3.1 του ΠΑΑ 2014-2022.
Η δράση αποσκοπεί στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών γεωργικών προϊόντων, βάμβακος και τροφίμων με την καλύτερη ένταξή τους στη γεωργική αλυσίδα τροφίμων μέσω της αξιοποίησης των συστημάτων ποιότητας, προσθέτοντας αξία στα γεωργικά προϊόντα. Δικαιούχοι μπορούν να κριθούν «ομάδες ενεργών γεωργών», δηλαδή συλλογικοί φορείς καταχωρισμένοι στο Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιρισμών και άλλων συλλογικών φορέων (ΕΜΑΣ) του άρθρου 22 του ν. 4673/2020 (ΦΕΚ 52 Α’), συμπεριλαμβανομένων των αναγνωρισμένων Οργανώσεων και Ομάδων Παραγωγών και των Ενώσεών τους.
Ο προϋπολογισμός της Πρόσκλησης επαρκεί για την ένταξη του συνόλου των αιτήσεων στήριξης που πληρούν τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας και την ελάχιστη βαθμολογία, ως εκ τούτου στον Πίνακα δεν περιλαμβάνονται επιλαχόντες, δηλαδή παραδεκτές αιτήσεις που δεν καλύπτονται από το όριο των διαθέσιμων πιστώσεων.
Ειδικότερα, ο προσωρινός Πίνακας Αποτελεσμάτων Διοικητικού Ελέγχου αποτελείται από:
i. Πίνακα Παραδεκτών αιτήσεων στήριξης, που περιλαμβάνει τις αιτήσεις που πληρούν τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας και συγκεντρώνουν βαθμολογία μεγαλύτερη των 30 βαθμών,
ii. Πίνακα Μη Παραδεκτών αιτήσεων στήριξης, που περιλαμβάνει αιτήσεις που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας ή χορήγησης κρατικών ενισχύσεων ή την ελάχιστη βαθμολογία.
Οι υποψήφιοι των οποίων οι αιτήσεις έχουν συμπεριληφθεί στον προσωρινό Πίνακα Αποτελεσμάτων Διοικητικού Ελέγχου έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν ενδικοφανή προσφυγή (ένσταση) με την έννοια του άρθρου 25 του ν. 2690/1999, κατά της σχετικής απόφασης των αποτελεσμάτων, σύμφωνα με την αριθ. 81986/ΕΥΘΥ712/2015 (ΦΕΚ 1822 Β’) Απόφαση του Υπουργού Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, όπως ισχύει κάθε φορά.
Το δικαίωμα προσφυγής ασκείται εντός προθεσμίας ενός μήνα από την επομένη της δημοσιοποίησης του προσωρινού Πίνακα Αποτελεσμάτων, δηλαδή έως 6/9/2024.
Μαζί με το εκτυπωμένο και υπογεγραμμένο έγγραφο ο προσφεύγων μπορεί να συνυποβάλλει όσα δικαιολογητικά δεν έχουν επισυναφθεί ηλεκτρονικά κατά την υποβολή της προσφυγής στο ΠΣΚΕ.
Πρόσβαση στα αναλυτικά αποτελέσματα της αξιολόγησης
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ενημερωθούν για τα αναλυτικά αποτελέσματα του διοικητικού ελέγχου της αίτησης στήριξής τους, κάνοντας χρήση των προσωπικών τους κωδικών πρόσβασης, στην ηλεκτρονική εφαρμογή του Πληροφορικού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) (εδώ) όπου είχαν υποβάλει την αίτησή τους (επιλογή «Οι Υποβολές μου» > Εκτυπώσεις Αποφάσεων > σύνδεσμος «Εκτύπωση Δελτίου Αξιολόγησης»).
Διαβάστε την απόφαση με τα αποτελέσματα (εδώ)
Ένταξη όλων των επιλέξιμων δικαιούχων γεωργών στην 6η Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος διετούς περιόδου δεσμεύσεων 2024-2025 για τη Δράση 10.1.04 «Μείωση της ρύπανσης νερού από γεωργική δραστηριότητα», του ΠΑΑ 2014-2022, γνωστή ως «ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΠΟΝΙΤΡΟΠΟΙΗΣΗΣ»
Στην υπερδέσμευση επί πλέον πόρων 52,5 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα απονιτροποίησης, προχώρησε το ΥΠΑΑΤ ύστερα από τη μεγάλη συμμετοχή γεωργών στη συγκεκριμένη Δράση του ΠΑΑ.
Συγκεγκριμένα ολοκληρώθηκε επιτυχώς η υποβολή αιτήσεων για την 6η Πρόσκληση της Δράσης 10.1.04 «Μείωση της ρύπανσης νερού από γεωργική δραστηριότητα» στο πλαίσιο του Μέτρου 10 του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2022.
Η Πρόσκληση είχε μεγάλη απήχηση στους γεωργούς καθώς υποβλήθηκαν 11.905 οριστικές αιτήσεις για 127.134 εκτάρια με αιτούμενο συνολικό προϋπολογισμό 152.552.968 €, ενώ ο προϋπολογισμός της Πρόσκλησης ανέρχεται σε 100.000.000 €.
Κατόπιν τούτου, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Κώστας Τσιάρας & ο αρμόδιος Υφυπουργός, κ. Διονύσης Σταμενίτης, σε συνεργασία με τον αρμόδιο Γενικό Γραμματέα, κ. Δημήτρη Παπαγιαννίδη, και μετά από αίτημα του Φορέα Διαχείρισης της Πρόσκλησης, αποφάσισαν την έγκριση με τη διαδικασία της υπερδέσμευσης επί πλέον κονδυλίων ύψους 52.552.968 € στον προϋπολογισμό της Δράσης ώστε να ενταχθούν το σύνολο των γεωργών και των επιλέξιμων εκτάσεων.
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, δήλωσε:
«Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, με πράξεις αποδεικνύει καθημερινά ότι βρίσκεται στο πλευρό των Ελλήνων αγροτών, ιδιαίτερα δε εκείνων που επλήγησαν από τις θεομηνίες Daniel και Elias. Έχοντας ως στόχο την στήριξη των αγροτών της Θεσσαλίας αλλά και όλων των περιοχών που έχουν πληγεί, αξιοποιούμε κάθε χρηματοδοτική δυνατότητα που μας δίνει η ΕΕ. Η υπερδέσμευση του προγράμματος απονιτροποίησης με επί πλέον 52,5 εκατ. ευρώ, φθανοντας έτσι στα 152.552.968 ευρώ, αποτελεί μια ακόμη απόφαση προς αυτήν την κατεύθυνση, αλλά και σαφής απόδειξη της περιβαλλοντικής ευαισθησίας που διακρίνει την κυβέρνησή μας. Ενισχύουμε τους γεωργούς και μειώνουμε τη χρήση των χημικών στο χωράφι, σε μια προσπάθεια για προστασία των υδάτινων πόρων που βρίσκονται σε ανεπάρκεια».
Υπενθυμίζεται ότι στόχος της Δράσης που είναι γνωστή ως «ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΠΟΝΙΤΡΟΠΟΙΗΣΗΣ», είναι η μείωση της ρύπανσης από νιτρικά ιόντα όσο και άλλες εν δυνάμει ρυπογόνες εισροές (φωσφορικά ιόντα, φυτοπροστατευτικά προϊόντα) ενώ η αριθ. 1166/183009/26.06.2024 Πρόσκληση (6η Πρόσκληση) αφορά τους παραγωγούς των ευπρόσβλητων στη νιτρορύπανση ζωνών της Δυτικής - Ανατολικής Θεσσαλίας (συμπεριλαμβάνεται και η περιοχή του Δομοκού της Φθιώτιδας), του Αλμυρού Μαγνησίας, του Νότιου τμήματος του ποταμού Έβρου, του Βόρειου τμήματος του ποταμού Έβρου και των περιοχών ανατολικά και δυτικά της λίμνης Βιστωνίδας που είχαν πληγεί από τις φυσικές καταστροφές των Daniel και Elias».
Ολοκληρώθηκε από τον ΟΠΕΚΕΠΕ η καταβολή της ενίσχυσης 2ης εκκαθάρισης των δικαιούμενων ποσών στους ενταγμένους παραγωγούς στα Μέτρο 10 «Γεωργοπεριβαλλοντικά και κλιματικά μέτρα».
Αφορά τις Δράσεις: 10.1.01 «Προστασία της Άγριας Ορνιθοπανίδας» - 10.1.02 «Προστασία Παραδοσιακού Ελαιώνα Άμφισσας» - 10.1.03 «Διατήρηση αμπελοκομικής πρακτικής στον αμπελώνα Ν. Θήρας» και 10.1.04 «Μείωση της ρύπανσης νερού».
Οι δικαιούχοι έχουν πρόσβαση στους αναλυτικούς πίνακες με τα στοιχεία του υπολογισμού της πληρωμής τους με τη χρήση των κωδικών τους στις διαδικτυακές εφαρμογές των δράσεων του Μέτρου: εδώ και εδώ
Οι παραγωγοί μπορούν να υποβάλλουν σχετική ενδικοφανή προσφυγή.
Η προσφυγή (ένσταση) γίνεται αρχής γενομένης από τη Δευτέρα (5 Αυγούστου 2024) και εντός δέκα (10) εργασίμων ημερών, δηλαδή έως και την Δευτέρα (19 Αυγούστου 2024), ηλεκτρονικά μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος των Δράσεων με τη χρήση των προσωπικών τους κωδικών.
Όπως τόνιζει ο ΟΠΕΚΕΠΕ, «με την ενδικοφανή προσφυγή οι παραγωγοί δύνανται να προβούν σε διόρθωση προφανών σφαλμάτων που αφορούν στα παραστατικά συμμόρφωσης ή και να προβάλουν αντιρρήσεις κατά των ευρημάτων (κωδικών) που έχουν προκύψει κατά την πληρωμή της 2ης εκκαθάρισης.
Παράλληλα, οφείλουν να κινήσουν τις απαραίτητες διοικητικές ενέργειες για τη διόρθωση των δεδομένων στις μηχανογραφικές βάσεις μέσω των οποίων πραγματοποιούνται από το Πληροφορικό Σύστημα οι διασταυρωτικοί έλεγχοι.
Διευκρινίζεται ότι τα ευρήματα κατά των οποίων υποβάλλεται ενδικοφανής προσφυγή επανεξετάζονται μόνο μηχανογραφικά αντλώντας δεδομένα από τις σχετικές βάσεις. Ως εκ τούτου δεν αποτελεί αντικείμενο ελέγχου από επιτροπή στο πλαίσιο του Μέτρου».
Ο Πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ (Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης), Γιάννης Μαλανδράκης, σε υπόμνημά του, το οποίο υποβάλλεται στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ και συγχρόνως κοινοποιείται στους Βουλευτές και τοπικούς φορείς της Κρήτης, ζητά αποζημιώσεις για τις ζημίες της ελαιοπαραγωγής, από την ανομβρία και ξηρασία.
Ειδικότερα στο υπόμνημα αναφέρονται τα εξής:
«Έχοντας υπόψη τις πρόσφατες σημαντικές ζημίες που προκλήθηκαν στην περσινή και ερχόμενη ελαιοπαραγωγή από ανομβρία (μειωμένες βροχοπτώσεις) και ασυνήθιστους καύσωνες που έπληξαν την Κρήτη κατά την περίοδο της άνθησης –καρπόδεσης της ελιάς καθώς και την «Διαβούλευση για το νέο Θεσμικό Πλαίσιο Ασφαλίσεων ΕΛΓΑ» που έχει ανοίξει, το ΔΣ του ΣΕΔΗΚ στην συνεδρίαση του 2-7-2024 αποφάσισε ομόφωνα να θέσει υπόψη σας τα παρακάτω, με την παράκληση να τα εξετάσετε με την δέουσα προσοχή.
H ελαιοκαλλιέργεια στην Κρήτη, που αποτελούσε διαχρονικά έναν από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας και απασχόλησης του νησιού, δέχεται τα τελευταία χρόνια αλλεπάλληλα ισχυρά πλήγματα από διάφορες ακραίες καιρικές και αγρονομικές συνθήκες, με συνέπεια να οδεύει σε μη αντιστρεπτή κατάρρευση.
Είναι γνωστές οι απώλειες της τάξεως του 40% σε σχέση με τον μέσο όρο που προκλήθηκαν στην περσινή ελαιοπαραγωγή αλλά και οι απώλειες παρόμοιου ύψους, που έχει ήδη δεχτεί η ερχόμενη ελαιοπαραγωγή, λόγω συνθηκών ακραίας ανομβρίας και παρατεταμένων καυσώνων, που επεκράτησαν κατά την κρίσιμη περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης
Ωστόσο, ενώ αποζημιώσεις από ΕΛΓΑ για τις περσινές ζημίες 2023-2024 δεν δόθηκαν, όπως έγινε και για τις παρόμοιες ζημίες του 2013/14 και 2016/17 για τις οποίες έγιναν υπομνήματα μας, το ίδιο φαίνεται θα ισχύσει και για τις ζημίες τις φετινής περιόδου.
Όμως, όλες οι ζημιές αυτές, που μάλλον λανθασμένα ονομάζονται από διάφορους «ακαρπία», πρόεκυψαν από ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και χαμηλές βροχοπτώσεις (ανομβρία), κατά την κρίσιμη για την ελαιοπαραγωγή περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης και σύμφωνα με τις ερμηνείες που κατά καιρούς δίδονται από τον ΕΛΓΑ, «πριν από το δέσιμο του καρπού» οπότε δεν είναι αποζημιώσιμες.
Πράγματι, ο Κανονισμός ΕΛΓΑ (Απ.157502/27-7-2011) στο άρθρο 6, παρ.4. αναφέρει ότι δεν αποζημιώνονται «ζημιές που προξενούνται από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια πριν από το δέσιμο του καρπού, εκτός του παγετού στα καρποφόρα δέντρα»,
Όμως κ. Υπουργέ και κ. Πρόεδρε του ΕΛΓΑ, όπως και με παλαιότερα υπομνήματα του ΣΕΔΗΚ (αρ.πρ.34/15-07-2013, αρ.27/27-7-2020), έχουμε τεκμηριώσει η πρόβλεψη αυτή δεν έχει ούτε επιστημονική, ούτε λογική, ούτε ηθική βάση.
Και δεν έχει επιστημονική βάση γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι, τα άνθη η και οι νεοδημιουργηθέντες μικροί καρποί, δεν αποτελούν μέρος και μάλιστα βασικό της ερχομένης παραγωγής και επομένως η καταστροφή τους από καιρικά αίτια ανομβρία η και ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, αποτελεί στάδιο που πρέπει να υπαχθεί στα μη αποζημιώσιμα αίτια!
Όμως δεν έχει ούτε λογική βάση, αφού ζημιές στα ίδια βλαστικά στάδια (προ της καρπόδεσης) όταν προκαλούνται από παγετό καλύπτονται ασφαλιστικά! Επομένως υπάρχει λογική αντίφαση ως προς την αξιολόγηση των αιτίων.
Αλλά δεν έχει ούτε ηθική βάση όταν είναι γνωστό ότι οι ελαιοκαλλιεργητές, ενώ με τις εισφορές που καταβάλλουν ανελλιπώς μέσω των επιδοτήσεων, καλύπτουν ένα σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού του ΕΛΓΑ, σχεδόν ποτέ δεν τυγχάνουν αποζημιώσεων.
Ανάγκη αποζημιώσεων και τροποιήσεων του Κανονισμού
Με βάση τα προαναφερθέντα, είναι φανερό ότι πρέπει να δρομολογηθούν τα έξης:
α) Άμεση έναρξη διαδικασιών χορήγησης αποζημιώσεων για τις ζημιές που προκλήθηκαν στην περσινή και φετινή ελαιοπαραγωγή της Κρήτης από ακραίες συνθήκες ανομβρίας η υψηλών θερμοκρασιών που επεκράτησαν κατά την περσινή και φετινή περίοδο άνθησης - καρπόδεσης.
Οι αποζημιώσεις αυτές μπορούν να χορηγηθούν είτε με άμεση τροποποίηση του Κανονισμού ΕΛΓΑ, είτε από πιστώσεις «de minimiς», η σε έσχατη περίπτωση από Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις (ΠΣΕΑ).
β) Τροποποίηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να καλύπτει όλες τις ζημιές που μπορούν να προκληθούν στην ελαιοπαραγωγή από ακραία και ασυνήθιστα καιρικά αίτια, τα οποία δεν μπορούν να προληφθούν ή αποτραπούν από τους παραγωγούς.
Ειδικότερα, για τις ζημιές από καύσωνες πρέπει να ισχύουν ότι και για τις ζημιές από παγετούς με σχετική τροποποίηση του Κανονισμού στο άρθρο 6 παρ. 4 .
Επίσης, στο άρθρο 3, παρ. 8 ε, θα πρέπει να απαλειφθεί η προϋπόθεση του χαρακτηρισμού ως ζημιών απο καύσωνες εκείνων που συμβαίνουν «από καταγεγραμμένες θερμοκρασίες άνω 40 βαθμών». Και αυτό γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι ζημιές από καύσωνες συμβαίνουν μονο υπό θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών, αφού είναι γνωστό ότι ζημιές απο αφυδάτωση ανθέων η καρπών μπορούν να συμβούν και υπό χαμηλότερες θερμοκρασίες εάν αυτές συνοδεύονται απο ξηρούς θερμούς ανέμους».