Στα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν οι ελαιοκαλλιεργητές που θα θελήσουν να ενταχθούν στο ερχόμενο πρόγραμμα των Νέων Αγροτών, που παρουσίασε σε διαβούλευση το ΥπΑΑΤ, αναφέρεται σε άρθρο του στον ΑγροΤύπο ο κ. Σταύρος Χρυσαδάκος, γεωπόνος από την Σπάρτη. Συγκεκριμένα τονίζει τα εξής:
«Πρόσφατα δόθηκε στη δημοσιότητα από τις υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ η «προδημοσίευση» του προγράμματος «Εγκατάσταση Γεωργών Νεαρής Ηλικίας» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) της Ελλάδας 2023 - 2027».
Το πρόγραμμα αυτό στοχεύει στην ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού στην Ελλάδα αλλά και στην ΕΕ και περιλαμβάνει σειρά από σοβαρά κίνητρα. Αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι το πρόγραμμα έχει ευρεία απήχηση ανάμεσα στους νέους ανθρώπους και είναι αρκετοί αυτοί που επιλέγουν να ενταχθούν στην γεωργία. Η επιλογή αυτή φαίνεται να ενισχύεται μετά την πρόσφατη κρίση όπου ο κλάδος της παραγωγής τροφίμων παρουσίασε αξιοσημείωτη αντοχή.
Από την προδημοσίευση όμως των όρων και τεχνικών λεπτομερειών του προγράμματος δεν διαφαίνεται η θέληση της ηγεσίας του ΥπΑΑΤ να διευκολύνει την ένταξη των υποψηφίων στο μέτρο, δηλαδή την εγκατάσταση νέων ανθρώπων στη γεωργία.
Αντίθετα, για κάποιους ανεξήγητους λόγους, σε κάθε νέα πρόσκληση τίθενται όλο και νέες αυξημένες προϋποθέσεις. Προϋποθέσεις που λειτουργούν ως «κόφτες» για τα νέα παιδιά που επιθυμούν να δουλέψουν στο πρωτογενή τομέα.
Η δυνατότητα υποβολής πρότασης - φακέλου προϋποθέτει την κατοχή ενός αγροτικού νοικοκυριού ελάχιστου τεκμαρτού οικονομικού μεγέθους (τζίρου) των 12.000 ευρώ.
Για κάθε καλλιέργεια εκδόθηκε ένας μέσος πανελλήνιος συντελεστής - τζίρος ανά στρέμμα (μέση παραγόμενη ποσότητα Χ μέση τιμή πώλησης ).
Για την ελαιοκαλλιέργεια οι συντελεστές που δόθηκαν απέχουν από την πραγματικότητα και υψώνουν σοβαρά εμπόδια στα παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν επαγγελματικά .
Για την ελαιοποιήσιμη ελιά ο συντελεστής είναι 182,1 € ανά στρέμμα
Για την επιτραπέζια ελιά - Καλαμών ο συντελεστής είναι 273,6 € ανά στρέμμα
Αν ο υποψήφιος διαθέτει μόνο λαδοελιές για να φτάσει το ελάχιστο όριο απαιτούνται 12.000 €/ 182,1 € / στρ. = 66 στρέμματα!
Αν ο υποψήφιος διαθέτει μόνο ελιές καλαμών για να πιάσει το όριο απαιτούνται 12.000 € / 273,6 €/στρ. = 44 στρέμματα!
Τα μεγέθη αυτά είναι υπερβολικά μεγάλα, μακριά από την ελληνική πραγματικότητα και ουσιαστικά παρεμποδίζουν τους υποψηφίους να υποβάλλουν φάκελο εγκατάστασης στη γεωργία με αντικείμενο την ελαιοκαλλιέργεια.
Η αξιοπιστία των παραπάνω συντελεστών ελέγχεται σοβαρά. Πως δηλαδή προέκυψαν; Από πόσα αγροτικά νοικοκυριά; Από ποιές περιφέρειες; Πόσο αντιπροσωπευτικοί είναι;
Τα ερωτηματικά πληθαίνουν αν οι παραπάνω δείκτες του προγράμματος συγκριθούν με τους αντίστοιχους του ΕΛΓΑ. Αυτούς δηλαδή που χρησιμοποιεί ο ΕΛΓΑ για να καθορίσει τα ετήσια ασφάλιστρα στην ελαιοκαλλιέργεια.
Από την επεξεργασία των αντίστοιχων επίσημων στοιχείων του ΕΛΓΑ που έχουν δημοσιευτεί κατ΄ έτος στο ΦΕΚ αλλά υπάρχουν και στον ιστότοπο του ΕΛΓΑ προκύπτουν τεράστιες αποκλίσεις.
Ελιές ελαιοποιήσιμες
Τυπική απόδοση - τζίρος: Μέσος όρος εξαετίας (2017 - 2022) = 277 €/στρ.
Άρα για να πιάσει ένας υποψήφιος το όριο των 12.000 € θα απαιτούνταν 12.000 / 277 €/στρ. = 43 στρ/τα
Ελιές επιτραπέζιες ποικιλίας Καλαμών
Τυπική απόδοση - τζίρος : Μέσος όρος πενταετίας (2017-2022) = 768 € / στρ.
Άρα για να πιάσει ένας υποψήφιος το όριο των 12.000 θα απαιτούνταν 12.000 € / 768 €/στρ. = 16 στρ/τα
Από τα παραπάνω είναι φανερό ότι υπάρχει θέμα αξιοπιστίας των συντελεστών της ελαιοκαλλιέργειας.
Στην ουσία «διώκονται» τόσο η ελαιοκαλλιέργεια, όσο και οι υποψήφιοι που επιθυμούν να ασχοληθούν με αυτή.
Στην Ενότητα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, η ανάπτυξη και ο εκσυγχρονισμός της ελαιοκαλλιέργειας αποτελεί στρατηγική επιλογή. Και τούτο διότι ως καλλιέργεια αντέχει στις συνθήκες της κλιματικής κρίσης και ταυτόχρονα αξιοποιεί εδάφη οριακής γονιμότητας.
Το πολιτικό προσωπικό της Περιφέρειας, οι Βουλευτές, η Περιφερειακή Αρχή και οι Δημοτικές Αρχές οφείλουν άμεσα να ζητήσουν αφενός εξηγήσεις και αφετέρου την βελτίωση των κρίσιμων συντελεστών.
Είναι προφανές ότι κάποια από τις υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ απέχει από την πραγματικότητα!
Είναι τουλάχιστον «παράδοξο» όταν οι παραγωγοί καλούνται να πληρώσουν τα ασφάλιστρα στον ΕΛΓΑ να έχουν υψηλή απόδοση ανά στρέμμα, αλλά όταν είναι τα ενταχθούν σε αναπτυξιακά προγράμματα και να ωφεληθούν να έχουν μικρές αποδόσεις.
Κύριοι Βουλευτές, κύριε Περιφερειάρχη, κύριοι Δήμαρχοι, ο λόγος σε εσάς».
Για αστοχίες στην πρόσκληση των νέων αγροτών οι οποίες αποκλείουν την ένταξη υποψηφίων στο πρόγραμμα, κάνει λόγο ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, με ερώτηση του προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα.
Αναλυτικά η ερώτηση του κ. Κόκκαλη: «Το πρόγραμμα των Νέων Αγροτών αποτελεί διαχρονικά μία από τις σημαντικότερες δράσεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, που στοχεύει στην ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού και την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στον αγροτικό τομέα.
Κατά την τρέχουσα περίοδο, είναι γεγονός ότι για πρώτη φορά το ενδιαφέρον για την υποβολή αιτήσεων στήριξης προς ένταξη στην παρέμβαση Π3-75.1 «Εγκατάσταση γεωργών νεαρής ηλικίας» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) της Ελλάδας 2023 – 2027», είναι χαμηλό και αισθητά μειωμένο σε σχέση με τις αντίστοιχες προσκλήσεις προηγούμενων περιόδων. Εκτός όμως της σημαντικής έλλειψης ενδιαφερομένων προς ένταξη στο πρόγραμμα, οι αστοχίες που παρατηρούνται σε κάποια από τα κριτήρια επιλεξιμότητας τα οποία έχουν διαφοροποιηθεί σε σχέση με ανάλογες προσκλήσεις προηγούμενων ετών, αποκλείουν πολλούς υποψήφιους δικαιούχους του προγράμματος.
Συγκεκριμένα, στις αντίστοιχες προσκλήσεις των προηγούμενων ετών, στα κριτήρια επιλεξιμότητας είχε προβλεφθεί για τους υποψήφιους νεοεισερχόμενους άνδρες γεωργούς η εκπλήρωση των στρατιωτικών τους υποχρεώσεων, με τέτοιο τρόπο ώστε να μην προκαλείται πρόβλημα στην ένταξη τους.
Στην τρέχουσα πρόσκληση όμως, οι άνδρες υποψήφιοι νεοεισερχόμενοι αγρότες, θα πρέπει να έχουν ολοκληρώσει τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις έως τα τέλη του 2025, γεγονός που στερεί την δυνατότητα υποβολής φακέλου υποψηφιότητας σε όσους δεν έχουν διακόψει την αναβολή τους δημιουργώντας δυσμενή διάκριση υπέρ αυτών οι οποίοι δεν υπέχουν στρατιωτικών υποχρεώσεων.
Επιπλέον, σύμφωνα με την πρόσκληση με αρ.πρωτ. 3088/1-11-2024, 1η Πρόσκληση για την υποβολή αιτήσεων στήριξης προς ένταξη στην παρέμβαση Π3-75.1 «Εγκατάσταση γεωργών νεαρής ηλικίας» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) της Ελλάδας 2023 – 2027», ως ημερομηνία πρώτης εγκατάστασης νοείται η ημερομηνία απόκτησης του υποψηφίου της ιδιότητας του επαγγελματία αγρότη νεοεισερχόμενου στον αγροτικό τομέα και δεν πρέπει να είναι προγενέστερη των 18 μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης στήριξης του υποψηφίου.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Ν. 3874/2010, για να χαρακτηρισθεί κάποιος ως «Νεοεισερχόμενος» Επαγγελματίας Αγρότης πρέπει είναι εγγεγραμμένος στον ΟΓΑ μέχρι 12 μήνες πριν την υποβολή της αίτησης στην ψηφιακή εφαρμογή του ΜΑΑΕ.
Η αναντιστοιχία μεταξύ της πρόσκλησης και της σχετικής νομοθεσίας αποκλείει τους υποψήφιους που έχουν ξεπεράσει τους 12 μήνες από την εγγραφή τους στον ΕΦΚΑ και είναι λιγότερο από 18 μήνες ενταγμένοι στον αγροτικό τομέα, καθώς αδυνατούν να προβούν στην έκδοση της βεβαίωσης νεοεισερχόμενου.
Επειδή η καταληκτική ημερομηνία υποβολής αιτήσεων στήριξης προς ένταξη είναι εώς 25 Φεβρουαρίου 2025 και η διάρκεια υπηρέτησης της στρατιωτικής θητείας η οποία ανέρχεται εως και τους 12 μήνες, είναι αδύνατο να ολοκληρωθεί εως 31 Δεκεμβρίου 2025 για όσους δεν έχουν διακόψει την αναβολή τους.
Επειδή υπάρχει σοβαρή αβλεψία για την εκπλήρωση των στρατιωτικών υποχρεώσεων των υποψηφίων νεοεισερχόμενων ανδρών γεωργών σε συνδυασμό με τη δυνατότητα ένταξης τους στο πρόγραμμα.
Επειδή στα πλαίσια της ισονομίας των πολιτών είναι άδικος και ανυπόστατος ο αποκλεισμός των εν λόγω υποψηφίων νεοεισερχόμενων ανδρών γεωργών.
Επειδή πολλοί υποψήφιοι αδυνατούν να προβούν στην έκδοση της βεβαίωσης νεοεισερχόμενου και κρίνονται μη επιλέξιμοι για το πρόγραμμα των Νέων Αγροτών, ενώ δραστηριοποιούνται αποκλειστικά στον αγροτικό τομέα και πληρούν όλες τα υπόλοιπα κριτήρια ένταξης του προγράμματος.
Επειδή είναι ιδιαίτερα χαμηλός ο αριθμός των υποψήφιων προς ένταξη στην παρέμβαση Π3-75.1 «Εγκατάσταση γεωργών νεαρής ηλικίας» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) της Ελλάδας 2023 – 2027» και αστοχίες της πρόσκλησης αποκλείουν άδικα αρκετούς υποψηφίους.
Ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός: Σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί, προκειμένου να αρθούν οι αδικίες, οι οποίες προκλήθηκαν από αστοχίες των κριτηρίων επιλεξιμότητας, έναντι αρκετών υποψηφίων νεοεισερχόμενων γεωργών;»
Στις περισσότερες περιοχές της χώρας οι καλλιεργητές έχουν ολοκληρώσει ή το επόμενο διάστημα θα ολοκληρώσουν την συγκομιδή του ελαιοκάρπου.
Θα αναφέρουμε ποιες εργασίες γίνονται μετά την συγκομιδή της ελιάς στις διάφορες περιοχές της χώρας αλλά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί.
Ο κ. Παναγιώτης Νικούδης, ελαιοπαραγωγός και αντιπρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Μαρώνειας, στη Ροδόπη, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι η συγκομιδή της ελιάς στην περιοχή ολοκληρώνεται στα τέλη Νοεμβρίου με τα μέσα Δεκεμβρίου. Κάποιοι παραγωγοί κάνουν φυλλοδιαγνωστική ανάλυση και κάνουν χειμερινή λίπανση. Από τον Φεβρουάριο ξεκινούν τα κλαδέματα. Τελευταία βλέπουμε ότι είναι καλύτερα να κάνουμε αραιά κλαδέματα διαμόρφωσης ή ανανέωσης.\
Ο κ. Γρηγόρης Γρουζίδης, ελαιοπαραγωγός και πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Παγγαίου, από την Καβάλα, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι μετά την συγκομιδή κάνουμε ψεκασμούς με χαλκούχα. Στους παγετούς και τις χαμηλές θερμοκρασίες κάνουμε ψεκασμούς με μίγμα ιχνοστοιχείων, βόριο, ψευδάργυρος και μαγγάνιο. Επίσης η κοπριά μπορεί να βοηθήσει σημαντικά την προστασία από την παγωνιά καθώς ζεσταίνει το έδαφος. Μετά την ανθοφορία βάζουμε τα κρυσταλλικά λιπάσματα. Από τον Μάρτιο στην περιοχή μας κάνουμε τα κλαδέματα, διαμόρφωσης στα νεαρά δένδρα, καρποφορίας στα παραγωγικά δένδρα και ανανέωσης στα ηλικιωμένα δένδρα. Εργάτες δεν είναι εύκολο να βρεθούν. Προσωπικά εχω μόνιμα δύο εργάτες και τους απασχολώ στις καλλιέργειες όλο τον χρόνο.
Ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, παραγωγός, από τους Γαργαλιάνους της Μεσσηνίας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι μετασυλλεκτικά τα δέντρα μπορεί να είναι πληγωμένα από τη χρήση των εργαλείων συλλογής για αυτό είναι καλό να κάνουμε ψεκασμούς με χαλκό. Επίσης είναι καλό να κάνουμε ψεκασμούς με αμινοξέα και ιχνοστοιχεία, όπως το μολυβδαίνιο, ο ψευδάργυρος, το μαγγάνιο και ο σίδηρος, που υποστηρίζουν τη διαφοροποίηση των οφθαλμών. Από τα τέλη Ιανουαρίου μέχρι τέλη Φεβρουαρίου στην περιοχή κάνουμε την βασική λίπανση. Η χημική ανάλυση του εδάφους και η φυλλοδιαγνωστική είναι οι απαραίτητες μέθοδοι που μπορούν να καθορίσουν την ορθολογική λίπανση των ελαιόδεντρων. Αυτό που θα πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι με την συγκομιδή πρέπει να απομακρυνθούν τα υπολείμματα του κλαδέματος. Στις νότιες περιοχές της χώρας, που δεν έχουν προβλήματα με παγετούς, οι ελαιοπαραγωγοί ξεκινούν να κάνουν κλαδέματα στα δέντρα από τα τέλη Φεβρουαρίου. Οι αρδευόμενοι ελαιώνες θέλουν κλάδεμα κάθε χρόνο, ενώ οι ξηρικοί κάθε δύο χρόνια. Από την πράξη έχει φανεί ότι υπάρχουν καλύτερα αποτελέσματα όταν το κλάδεμα γίνεται πριν την ανθοφορία. Υπάρχει όμως σοβαρό πρόβλημα με έλλειψη κλαδευτών. Στην πέριοχή ήταν κυρίως Αλβανοί και έχουν φύγει οι περισσότεροι είτε στο εξωτερικό είτε σε τουριστικούς προορισμούς για να κάνουν άλλα επαγγέλματα. Είναι πια λίγοι οι εργάτες που ξέρουν να κάνουν κλάδεμα σε ελαιώνες.
Στο πρόβλημα έλλειψης εργατών για τα κλαδέματα αναφέρεται ο κ. Ιωάννης Μπαλάτσας, παραγωγός από την Άρτα. Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο οι κλαδευτές είναι λίγοι και θα έρθουν όποτε μπορούν. Αυτό σημαίνει ότι τις περισσότερες φορές θα δουλέψουν στο χωράφι χωρίς να είναι εκεί ο παραγωγός να τους καθοδηγήσει. Επίσης έχουν αυξηθεί τα μεροκάματα και τις περισσότερες φορές θέλουν τα χρήματα μαύρα. Θα πρότεινα να υπάρξει μια πιστοποίηση στους κλαδευτές, όπως έκανε το ΥπΑΑΤ με τους ψεκαστές. Αν έχουν περάσει μια εκπαίδευση και έχουν ένα χαρτί στο χέρι θα γνωρίζει ο παραγωγός ότι γνωρίζει να κλαδεύει. Επίσης θα πρέπει να δείχνει ότι έχει κάποιο εισόδημα από αυτή την εργασία. Σήμερα είναι λίγοι οι κλαδευτές και θα είναι εύκολο να πιστοποιηθούν στο ΥπΑΑΤ.
Ο κ. Μύρων Χιλετζάκης, Αντιπρόεδρος ΕΑΣ Ηρακλείου και πρόεδρος Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι στην Κρήτη είθισται να γίνεται μετά την συγκομιδή η λίπανση. Επίσης κάνουμε ψεκασμό με χαλκό για προστασία από μυκητολογικές ασθένειες. Φέτος λόγω της ανομβρίας στους ξηρικούς ελαιώνες, που είναι η μεγάλη πλειοψηφία στην Κρήτη, χρειάζεται κλάδεμα ανανέωσης. Αν δεν γίνει δεν πρόκειται να έχουν παραγωγή. Όλα αυτά όμως έχουν κόστος και φέτος οι παραγωγοί έχουν μεγάλο πρόβλημα λόγω έλλειψης ρευστότητας, με τις τιμές του ελαιολάδου να είναι στα 4,5 ευρώ το κιλό και να μην γίνονται εμπορικές πράξεις. Οι παραγωγοί πρέπει να γνωρίζουν τα αποθέματα για να πάρουν τις σωστές αποφάσεις τους. Σήμερα τα παραστατικά του ελαιοτριβείου τα ανεβάζουν άμεσα στο myDATA της ΑΑΔΕ. Αν υπήρχε μια συνεργασία ΥπΑΑΤ με ΑΑΔΕ θα μπορούσε να υπάρχει μια ενημέρωση σε εβδομαδιαία βάση για την παραγωγή ελαιολάδου, τις ποσότητες που θα κρατήσει για το σπίτι ο παραγωγός, τις ποσότητες που πάνε προς πώληση και αυτές που πάνε για αποθήκευση. Αμέσως όλοι ελαιοπαραγωγοί και μεταποιητές θα γνώριζαν πόσο ελαιόλαδο έχουμε διαθέσιμο προς πώληση.
Από την Λέσβο ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού Ακρασίου κ. Χρήστος Κουτλής ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι σε εξέλιξη βρίσκεται στο νησί η συγκομιδή ελαιοκάρπου. Άργησε φέτος να ξεκινήσει το ράβδισμα λόγω της ανομβρίας. Ξεκίνησε η συγκομιδή από το Δεκέμβριο και μπορεί να φτάσει μέχρι τον Απρίλιο. Στην περιοχή πρώτα κάνουμε την συγκομιδή και μετά ξεκινούν τα κλαδέματα. Από τον Μάρτιο θα ξεκινήσουν να κλαδεύουν όσοι ολοκλήρωσαν την συγκομιδή. Με τα δίχτυα στο έδαφος δεν μπορείς να κάνεις λίπανση. Επίσης αν γίνει λίπανση θα πρέπει να ακολουθήσουν βροχοπτώσεις για να έχουμε αποτέλεσμα. Άρα δεν θα έχουμε φέτος πολλές λιπάνσεις. Αυτό θα γίνει όμως και επειδή φέτος οι παραγωγοί έχουν μεγάλο πρόβλημα από την έλλειψη ρευστότητας. Με το κόστος συγκομιδής να έχει αυξηθεί (το μεροκάματο από 50 ευρώ έχει φτάσει στα 70 και 80 ευρώ). Επίσης η τιμή παραγωγού είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ο συνεταιρισμός έδωσε φέτος την πιο υψηλή τιμή 5,80 ευρώ τα τρία δέκατα. Στην συνέχεια όμως οι μέσες τιμές κυμάνθηκαν στο έξτρα παρθένο από 5,10 έως 4,60 ευρώ το κιλό. Εδώ και περίπου δέκα ημέρες στην Λέσβο δεν υπάρχει κανένα εμπορικό ενδιαφέρον για το ελαιόλαδο. Επίσης η ανομβρία και οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού έφεραν μειωμένες μέσες αποδόσεις. Με 640 ικιλά ελαιόκαρπο βγάζουμε περίπου 104 κιλά ελαιόλαδο (μειωμένο κατά 40 κιλά σε σχέση με μια κανονική χρονιά). Αυτό που θα πρέπει να μελετήσει κάποια στιγμή το ΥπΑΑΤ είναι γιατί στην Ιταλία ο ελαιοπαραγωγός έχει διπλάσια τιμή πώλησης του ελαιολάδου του σε σχέση με την Ελλάδα. Το ελληνικό ελαιόλαδο έχει βασικούς αγοραστές τους Ιταλούς. Δεν μπορεί να έχουμε τόσο μεγάλη διαφοροποίηση στις τιμές και με τόσο καλή ποιότητα που έχει το ελληνικό. Επίσης δεν μπορεί να γίνονται στην ΕΕ εισαγωγές ελαιολάδου χωρίς δασμούς από Τυνησία και Τουρκία, χώρες με τόσο χαμηλό κόστος παραγωγής. Ίσως κάποιοι να θέλουν να κρατήσουν χαμηλά τις τιμές λιανικής αλλά έτσι καταστρέφεται οικονομικά έτσι ο Έλληνας ελαιοπαραγωγός.
Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Πετρίνας, στο Δήμο Ανατολικής Μάνης (Λακωνία), προχώρησε σε πλειοδοτικό διαγωνισμό για την πώληση 81 τόνων επιτραπέζιων ελιών Καλαμών.
Όπως δηλωσαν στον ΑγροΤύπο οι εκπρόσωποι του συνεταιρισμού, τελικά πλειοδότησε στον σχετικό διαγωνισμό μεταποιητική επιχείρηση από την Μεσσηνία, η οποία συμφώνησε στην τιμή 1,88 ευρώ το κιλό για τα μεγέθη 1 - 5 και 1,44 ευρώ το κιλό για το 6 μέγεθος (ψιλά).
Πάντως σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ), η φετινή παραγωγή του ελαιόκαρπου της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα που οδηγήθηκε στην επιτραπέζια χρήση εκτιμάται σε 100.000-110.000 τόνους, ποσότητα που θα καλύψει τις ανάγκες της χώρας.
Όμως από αυτή την ποσότητα μέχρι σήμερα πολύ μικρό ποσοστό, περίπου 6%, έχει διατεθεί από τους ελαιοπαραγωγούς στις μεταποιητικές επιχειρήσεις. Οι υπόλοιπες ποσότητες παραμένουν αποθηκευμένες στις κάδες των παραγωγών που αναμένουν μια καλύτερη τιμή.
Ανάγκη ενίσχυσης της μοριοδότησης των Αγροτικών Συνεταιρισμών που υποβάλλουν επενδυτικά σχέδια για ένταξη στο μέτρο «Π3-73-2.3: Στήριξη για επενδύσεις στη μεταποίηση/εμπορία και/ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων, με αποτέλεσμα γεωργικό προϊόν».
Αυτό αναφέρει η ΕΘΕΑΣ σε επιστολή της προς την ηγεσία του ΥπΑΑΤ.
Όπως υποστηρίζει στο σχετικό έγγραφο, «θα επιθυμούσαμε, να σας επιστήσουμε την προσοχή αναφορικά με την Παρέμβαση Π3-73-2.3 «Στήριξη για επενδύσεις στη μεταποίηση/ εμπορία και/ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων», που είναι κρίσιμο για την οικονομική βιωσιμότητα και ανθεκτικότητα της υπαίθρου μέσα και από τις επενδύσεις των αγροτικών συνεταιρισμών.
Θεωρούμε ορθό το γεγονός ότι έχει προβλεφθεί ως κριτήριο αξιολόγησης η Συμβολαιακή Γεωργία με επιπλέον μοριοδότηση, ωστόσο αυτό πρέπει να συμπληρωθεί με επαυξημένη ή ισοδύναμη μοριοδότηση για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, όπως συμβαίνει αντίστοιχα για τα μέλη τους με βάση τη φορολογική νομοθεσία για μείωση του φόρου εισοδήματος.
Ως εκ τούτου, κρίνεται απολύτως απαραίτητο να συμπεριληφθούν και οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί, οι οποίοι αποτελούν θεμελιώδη πυλώνα του πρωτογενούς τομέα και συμβάλλουν καθοριστικά στη διασφάλιση της ανθεκτικότητας και στη βιώσιμη ανάπτυξη του αγροτικού κλάδου.
Εν γένει, η ΕΘΕΑΣ μέσω εγγράφων της προς την πολιτική ηγεσία του ΥπΑΑΤ, αλλά και σε λοιπά υπουργεία, έχει επισημάνει την ανάγκη ένταξης και πρόσθετης μοριοδότησης των Αγροτικών Συνεταιρισμών σε επενδυτικά προγράμματα, καθώς οι Συνεταιριστικές Οργανώσεις, λόγω της τεχνογνωσίας και της πολυετούς εμπειρίας που διαθέτουν, διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στη συγκέντρωση, επεξεργασία και διάθεση των αγροτικών προϊόντων, προσφέροντας σημαντικά οφέλη στους παραγωγούς, στις τοπικές κοινωνίες, αλλά και στην εθνική οικονομία.
Επιπλέον, η ανωτέρω στήριξη κρίνεται επιβεβλημένη, γνωρίζοντας τα αποτελέσματα που επιτυγχάνουν οι Συνεταιρισμοί μέσω της συνεργασίας που προάγουν μεταξύ των μελών τους.
Ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σημασίας να υπάρχει ένα ευρύτερο πλαίσιο ενίσχυσης και στήριξης των Αγροτικών Συνεταιρισμών, ωθώντας τους σε περαιτέρω ευκαιρίες ανάπτυξης».
Τη σημασία του προγράμματος LEADER ως βασικού πυλώνα ανάπτυξης της ελληνικής υπαίθρου, το οποίο από το 1991 έχει αλλάξει ριζικά την αναπτυξιακή στρατηγική των αγροτικών περιοχών μέσω της προσέγγισης «bottom-up», υπογράμμισε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, στο 34ο Συνέδριο Ανάπτυξης Ορεινών Όγκων και Μειονεκτικών Περιοχών.
Ο Υπουργός ανακοίνωσε ότι εντός των επόμενων ημερών θα υπογράψει την απόφαση (Υ.Α.) για το Πλαίσιο εφαρμογής της παρέμβασης Π3-77-4.1 («Στήριξη για τοπική ανάπτυξη μέσω του LEADER (ΤΑΠΤοΚ-Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων)» του ΣΣ ΚΑΠ), ενεργοποιώντας τη διαδικασία των προσκλήσεων.
«Για πρώτη φορά, προχωρούμε σε πλήρη ψηφιοποίηση των διαδικασιών και στη χρήση απλοποιημένου κόστους, καταργώντας τη φυσική υποβολή φακέλων. Στόχος μας είναι να επιταχύνουμε την υλοποίηση των έργων, να μειώσουμε τη γραφειοκρατία και να διασφαλίσουμε τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα του προγράμματος», είπε. Να σημειωθεί ότι για την περίοδο 2023-2027, το ΥΠΑΑΤ έχει ήδη εγκρίνει 50 τοπικά προγράμματα LEADER, με αρχικό προϋπολογισμό 236 εκατομμυρίων ευρώ.
Αναφερόμενος στην προηγούμενη προγραμματική περίοδο 2014-2020, ο Υπουργός τόνισε: «Με περισσότερα από 500 εκατομμύρια ευρώ, χρηματοδοτήθηκαν έργα που έδωσαν ώθηση στην τοπική οικονομία, δημιούργησαν θέσεις εργασίας και συνέβαλαν στην κοινωνική συνοχή των αγροτικών περιοχών. Αυτά τα θετικά αποτελέσματα μάς δίνουν τη γνώση και την εμπειρία να προχωρήσουμε ακόμη πιο δυναμικά στη νέα προγραμματική περίοδο».
Στο πλαίσιο της γενικότερης στρατηγικής για τη στήριξη των ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, ο Υπουργός αναφέρθηκε σε μια σειρά παρεμβάσεων: «Η στήριξη των ορεινών και μειονεκτικών περιοχών είναι προτεραιότητα για το Υπουργείο. Προγράμματα όπως η Εξισωτική Αποζημίωση ενισχύουν το εισόδημα των αγροτών και των κτηνοτρόφων, διασφαλίζοντας τη συνέχιση της δραστηριότητάς τους. Παράλληλα, επενδύουμε σε υποδομές, αγροτική οδοποιία και αρδευτικά έργα μέσω του προγράμματος ΥΔΩΡ 2.0, δίνοντας λύσεις σε ζητήματα που επηρεάζουν άμεσα την παραγωγική διαδικασία».
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στη νέα γενιά αγροτών, επισημαίνοντας ότι η στήριξη των νέων αγροτών αποτελεί κρίσιμο άξονα της πολιτικής του Υπουργείου: «Η ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού είναι ζήτημα ζωτικής σημασίας. Γι’ αυτό δίνουμε κίνητρα στους Νέους Αγρότες να επενδύσουν στον πρωτογενή τομέα και στη μεταποίηση, ενώ παράλληλα διευκολύνουμε την πρόσβασή τους σε χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το Ταμείο Εγγυήσεων και το Ταμείο Μικροπιστώσεων».
Ο Υπουργός δεν παρέλειψε να αναφερθεί στη στήριξη περιοχών που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές, με ειδική μνεία στη Θεσσαλία: «Η κακοκαιρία Daniel προκάλεσε τεράστιες ζημιές στη Θεσσαλία. Είχαμε δεσμευτεί τον Νοέμβριο από την Καρδίτσα ότι κάθε υπερδέσμευση στο πλαίσιο του LEADER για την περιοχή θα εγκριθεί, ώστε να στηρίξουμε έμπρακτα την ανάκαμψή της. Και αυτή η δέσμευση γίνεται πράξη».
Κλείνοντας, απευθύνθηκε στα στελέχη των Ομάδων Τοπικής Δράσης και των Δήμων, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συνεργασίας.
«Το LEADER δεν είναι απλώς ένα χρηματοδοτικό εργαλείο, είναι μια αναπτυξιακή φιλοσοφία που βασίζεται στην ενεργό συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών. Η επιτυχία του προγράμματος εξαρτάται από τη σωστή προετοιμασία, την αποτελεσματική εφαρμογή και τη συνεργασία όλων των φορέων. Μαζί μπορούμε να διαμορφώσουμε ένα βιώσιμο και δυναμικό μέλλον για την ελληνική ύπαιθρο», είπε χαρακτηριστικά.
Σε πολύ δύσκολη κατάσταση βρίσκονται οι ελαιοκαλλιεργητές της χώρας, που βλέπουν μειωμένες παραγωγές αλλά και χαμηλές τιμές.
Στο εμπόριο ελαιολάδου κάθε εβδομάδα και χειρότερα βλέπουν τις τιμές οι παραγωγοί. Οι τιμές παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα και δεν φαίνεται να δείχνει ενδιαφέρον η μεταποίηση για αγορές σε υψηλότερες τιμές, ενώ όσο περνά ο καιρός στοκάρουν όλο και περισσότερες ποσότητες ελαιολάδου οι αποθήκες στα ελαιοτριβεία.
Από την άλλη οι παραγωγοί ελιών Καλαμών, λόγω των χαμηλών τιμών, δεν προχωρούν σε πωλήσεις και μέχρι σήμερα περίπου 6%, έχει διατεθεί από τους ελαιοπαραγωγούς στις μεταποιητικές επιχειρήσεις.
Πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι η ηγεσία του ΥπΑΑΤ κατέθεσε φάκελο στην ΕΕ με αίτημα της αποζημίωσης των ελαιοπαραγωγών, την φετινή ελαιοκομική περίοδο (2024-2025), λόγω των περιβαλλοντικών συνθηκών που οφείλονται στην κλιματική κρίση. Ήδη είμαστε προς το τέλος της συγκομιδής και το ΥπΑΑΤ έχει στοιχεία για την μειωμένη φετινή παραγωγή στις κύριες ελαιοπαραγωγικές περιοχές.
Το σίγουρο είναι ότι δεν μπορεί να υπάρξει πληρωμή των ελαιοπαραγωγών με ένταξη των ζημιών σε πρόγραμμα ΚΟΕ (πρώην ΠΣΕΑ) μια και προϋποθέτει ύπαρξη συγκεκριμένων προϋποθέσεων κυριότερη από τις οποίες είναι οι ζημιές σε επίπεδο νομού (Π.Ε.) να αποτελούν ποσοστό τουλάχιστο 30% της μέσης απόδοσης της καλλιέργειας τα τρία προηγούμενα έτη.
Πάντως συνάντηση, μεταξύ ελαιοπαραγωγών και της ηγεσίας του ΥπΑΑΤ, θα πραγματοποιηθεί, την προσεχή Τετάρτη (12/2), στην Αθήνα.
Εκπρόσωποι των ελαιοπαραγωγών ζητούν διευκρινήσεις από το ΥπΑΑΤ για το τι είδους στήριξη θα καταβληθεί στον κλάδο για την απώλεια εισοδήματος και αν θα είναι οριζόντια ποια θα είναι η τιμή της ενίσχυσης.
Επίσης ελαιοκαλλιεργητές που μίλησαν στον ΑγροΤύπο ζητούν από την κυβέρνηση να προχωρήσει σε ελέγχους στις εισαγωγές που κάνει η χώρα μας αλλά και να ενημερωθούν από την Κομισιόν για τις εισαγωγές ελαιολάδου και επιτραπέζιων ελιών που γίνονται στην ΕΕ.
Ερώτηση στην Βουλή
Ερώτηση στη Βουλή των Ελλήνων για την ενίσχυση της ελληνικής ελαιοπαραγωγής που διανύει μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο, λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας, των χαμηλών τιμών ελαιόλαδου, του αυξημένου κόστους παραγωγής και συγκομιδής κλπ με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής κατά 30% έως 50% σε πολλές περιοχές της χώρας, κατέθεσαν 6 Βουλευτές της Νέας Αριστεράς, με πρωτοβουλία του Βουλευτή Ξάνθης και Τομεάρχη Αγροτικών με τη Νέα Αριστερά, Χουσεΐν Ζεϊμπέκ. Την ερώτηση συνυπογράφει και ο Πρόεδρος της Νέας Αριστεράς, Αλέξης Χαρίτσης.
Οι βουλευτές της Νέας Αριστεράς υπογραμμίζουν, μεταξύ άλλων, πως παρά τη μεγάλη σημασία του ελαιολάδου για την εγχώρια οικονομία, η κυβέρνηση της ΝΔ αρνείται να λάβει μέτρα αντίστοιχα με αυτά της κυβέρνησης της Ισπανίας, η οποία μέσω της μείωσης του ΦΠΑ στο ελαιόλαδο, αποσκοπεί στη στήριξη της κατανάλωσης, της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας του ελαιοκομικού τομέα της.
Με βάση τα παραπάνω απευθύνουν στους Υπουργούς Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και Ανάπτυξης, τα παρακάτω ερωτήματα:
1. Ποια μέτρα σχεδιάζει η κυβέρνηση για την ουσιαστική στήριξη της ελληνικής ελαιοπαραγωγής, τόσο για την τρέχουσα όσο και για τις επόμενες χρονιές;
2. Υπάρχει πρόθεση μείωσης ή μηδενισμού του ΦΠΑ στο ελαιόλαδο, κατά το πρότυπο της Ισπανίας, ώστε να ενισχυθεί η κατανάλωση και να προστατευθεί ο ελαιοπαραγωγός από τις πτωτικές τάσεις των τιμών;
3. Τι πρωτοβουλίες θα ληφθούν για την επίλυση του προβλήματος της έλλειψης εργατικών χεριών και τη μείωση του κόστους συγκομιδής;
4. Θα υπάρξει άμεση ενίσχυση για τους πληγέντες παραγωγούς λόγω της φετινής μειωμένης παραγωγής;
5. Σε ποια συγκεκριμένα μέτρα προτίθεται να προβεί η κυβέρνηση ώστε να μειωθεί η διαφορά στις τιμές παραγωγού-καταναλωτή;
Σε δύο άρθρα του νομοσχεδίου «Κύρωση Κώδικα εμμέσων φόρων επί των συναλλαγών του πεδίου εφαρμογής του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, καθώς και λοιπών εμμέσων φόρων», που κατατέθηκε στην Βουλή, ξεκαθαρίζεται το θέμα της εισφοράς δακοκτονίας.
Συγκεκριμένα στα σχετικά άρθρα του νομοσχεδίου γίνεται η κωδικοποίηση της εισφοράς δακοκτονίας και αναφέρονται τα υπόχρεα πρόσωπα της πληρωμής.
Άρθρο 50
Επιβολή εισφοράς δακοκτονίας
Για την κάλυψη μέρους των πραγματοποιούμενων δαπανών ομαδικής καταπολέμησης του δάκου ή του λεκανίου της ελιάς, που ενεργείται σύμφωνα με το ν.δ. 2413/1953 (Α’ 125), επιβάλλεται εισφορά στο παραγόμενο ελαιόλαδο και επί των ελαιών που πωλούνται χονδρικά από παραγωγούς ή από τους εντολοδόχους τους, και προέρχονται από περιοχές στις οποίες ενεργήθηκε ομαδική καταπολέμηση του δάκου ή του λεκανίου. Η εισφορά ορίζεται σε ποσοστό δυο τοις εκατό (2%) επί της αξίας του ελαιόλαδου που παράγεται, υπολογιζόμενης με τη μικρότερη τιμή συγκέντρωσης (παρέμβασης) μεταξύ εκείνων που καθορίζονται για τις ποιότητες των βρώσιμων ελαιόλαδων (τιμή παρέμβασης ποιοτικής κατηγορίας SEMIFINE ή CURANTE) κατά τον χρόνο της παραγωγής και σε ποσοστό δυο τοις εκατό (2%) επί της αξίας των ελιών που πωλούνται χονδρικά από τους παραγωγούς ή τους εντολοδόχους τους.
2. Η εισφορά της παρ. 1 οφείλεται και για το ελαιόλαδο που παράγεται από την έκθλιψη των ελιών που παράγονται από φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που είναι κάτοχος ή εκμεταλλευτής ελαιοτριβείου ή ελαιοπιεστηρίου.
3. Δεν υπάγεται στην εισφορά του παρόντος άρθρου το ελαιόλαδο που παράγεται από ελιές που αποδεδειγμένα έχουν υπαχθεί στην εισφορά αυτή καθώς και το ελαιόλαδο που παραδίδεται στον ελαιοτριβέα ως εκθλιπτικό δικαίωμα. Ομοίως, δεν υπόκεινται στην εισφορά αυτή το ελαιόλαδο και οι ελιές που προέρχονται από περιοχές στις οποίες η καταπολέμηση του δάκου ή του λεκανίου της ελιάς ενεργήθηκε με μέριμνα και δαπάνες των παραγωγών ή των συνεταιριστικών οργανώσεών τους.
4. Η εισφορά της παρ. 1 βαρύνει, στην περίπτωση του ελαιόλαδου, το πρόσωπο για λογαριασμό του οποίου διενεργείται η έκθλιψη των ελιών και στην περίπτωση ελιών τον πωλητή αυτών παραγωγό. Αυτός υπέρ του οποίου διενεργείται η έκθλιψη των ελιών
υποχρεούται να καταβάλει στον ελαιοτριβέα την οφειλόμενη για το ελαιόλαδο εισφορά. Σε περίπτωση άρνησης καταβολής, ο ελαιοτριβέας δικαιούται να παρακρατήσει από το παραχθέν ελαιόλαδο ποσότητα η αξία της οποίας, βάσει τιμής χονδρικής πώλησης από τον
παραγωγό κατά τον χρόνο της έκθλιψης και στον τόπο της έκθλιψης, είναι ίση με το ποσό της οφειλόμενης εισφοράς, υποχρεούμενος να καταβάλει στη Φορολογική Διοίκηση τη σχετική εισφορά σε χρήμα.
Άρθρο 51
Υπόχρεα πρόσωπα, χρόνος και τρόπος απόδοσης και είσπραξης της εισφοράς
1. Υπόχρεος για την καταβολή της εισφοράς στη Φορολογική Διοίκηση σύμφωνα με το άρθρο 50 είναι, προκειμένου για πωλούμενες ελιές, ο, σύμφωνα με τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, υπόχρεος έκδοσης τιμολογίων αγοράς ή τιμολογίων πωλήσεως ή εκκαθαρίσεων επί πωλήσεων για λογαριασμό του παραγωγού, και, προκειμένου για ελαιόλαδο αυτός που ενεργεί την έκθλιψη των ελιών.
2. Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ορίζεται ο χρόνος και ο τρόπος καταβολής της εισφοράς του άρθρου 50, τα στοιχεία που υποβάλλονται στη Φορολογική Διοίκηση, ο τρόπος και ο χρόνος υποβολής τους, και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του άρθρου αυτού
Παρά το ικανοποιητικό μέγεθος της πρωτογενούς παραγωγής μαύρου ελαιόκαρπου της ποικιλίας Καλαμών πολύ μικρό ποσοστό, περίπου 6%, έχει διατεθεί από τους ελαιοπαραγωγούς στις μεταποιητικές επιχειρήσεις.
Την 31η Ιανουαρίου 2025 πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη εκπροσώπων των φορέων -μελών της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ από όλους του τομείς του κλάδου (πρωτογενής, δευτερογενής, τριτογενής) για την ανταλλαγή απόψεων όσον αφορά στη διαμόρφωση της αγοράς των μαύρων επιτραπέζιων ελιών και την εξέλιξη της συλλογής του μαύρου ελαιόκαρπου επιτραπέζιων ποικιλιών εσοδείας 2024/25 που οδηγήθηκε στην επιτραπέζια χρήση.
Τα αποθέματα της χώρας μαύρων επιτραπέζιων ελιών, στην αρχή της περιόδου 2024/25, ανέρχονταν σε 29.000 τόνους υπολειπόμενα των αναγκών της χώρας (εξαγωγές/κατανάλωση) μέχρι η νέα εσοδεία να είναι έτοιμη για κατανάλωση.
Η παραγωγή του μαύρου ελαιόκαρπου της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα που οδηγήθηκε στην επιτραπέζια χρήση εκτιμάται σε 100.000-110.000 τόνους, ποσότητα που θα καλύψει τις ανάγκες της χώρας.
Η παραγωγή του μαύρου ελαιόκαρπου της ποικιλίας Αμφίσσης/Κονσερβολιά εκτιμάται σε 7.000-8.000 τόνους, ποσότητα που υπολείπεται των αναγκών της χώρας (25.000-30.000 τόνοι).
Ένα μεγάλο μέρος (50%+) του ελαιόκαρπου της ποικιλίας Αμφίσσης/Κονσερβολιά οδηγήθηκε στο στάδιο του πρασινοκόκκινου καρπού στην ελαιοποίηση εξαιτίας του μικρού μεγέθους των καρπών, της παρατεταμένης ανομβρίας και της έλλειψης εργατικών χεριών (αυξημένο κόστος συλλογής).
Η παραγωγή του μαύρου ελαιόκαρπου της ποικιλίας «Θρούμπα Θάσου» ανήλθε σε 500 τόνους που υπολείπεται (κατά 50%+) των αναγκών της χώρας (κατανάλωση/εξαγωγές).
Στην τηλεδιάσκεψη διαπιστώθηκε ότι παρά το ικανοποιητικό μέγεθος της πρωτογενούς παραγωγής μαύρου ελαιόκαρπου της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα πολύ μικρό ποσοστό, περίπου 6%, έχει διατεθεί από τους ελαιοπαραγωγούς στις μεταποιητικές επιχειρήσεις, οι εκπρόσωποι των οποίων εξέφρασαν την ανησυχία τους για την αδυναμία σύναψης συμβολαίων με σκοπό την ομαλή διάθεση του προϊόντος χωρίς χρονικά κενά στις αγορές εξωτερικού.
Οι εκπρόσωποι του πρωτογενούς τομέα (ελαιοπαραγωγοί) εξέφρασαν την άποψη ότι η πολιτική των τιμών αγοράς του προϊόντος από την μεταποίηση δεν ευνόησε την απρόσκοπτη προσφορά του.
Τελικά ο ειλικρινής διάλογος μεταξύ των δυο τομέων του κλάδου (πρωτογενή, δευτερογενή) φώτισε όλες τις πτυχές του θέματος και στο αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται να υπάρξουν εποικοδομητικές προτάσεις.
Έντονη ανησυχία προκαλεί και στον κλάδο της επιτραπέζιας ελιάς το συνεχώς μεταβαλλόμενο διεθνές πολιτικο-οικονομικό περιβάλλον. Η ενδεχόμενη επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ θα επιφέρει σοβαρό πλήγμα στις εξαγωγές της επιτραπέζιας ελιάς της χώρας αφού περίπου το 30% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών του προϊόντος, εξάγεται στις ΗΠΑ.
Υπάρχει μειωμένο ενδιαφέρον για ένταξη αλλά φαίνεται αντιμετωπίζουν και προβλήματα στην έκδοση βεβαίωσης Νεοεισερχόμενου Επαγγελματία Αγρότη από το ΜΑΑΕ (Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων) οι υποψήφιοι δικαιούχοι της παρέμβασης Π3-75 «Εγκατάσταση γεωργών νεαρής ηλικίας».
Το θέμα επισημαίνει σε επιστολή του, προς την ηγεσία του ΥπΑΑΤ, το ΓΕΩΤΕΕ Παράρτημα Ανατολικής Μακεδόνιας.
Όπως αναφέρει η επιστολή, που υπογράφει ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ Ανατολικής Μακεδονίας, Ζαφείρης Μυστακίδης, την 1/11/2024 εκδόθηκε η με αρ.πρωτ. 3088/1-11-2024, 1η Πρόσκληση για την υποβολή αιτήσεων στήριξης προς ένταξη στην παρέμβαση Π3-75.1 «Εγκατάσταση γεωργών νεαρής ηλικίας» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) της Ελλάδας 2023 – 2027».
Με βάση την παραπάνω πρόσκληση, ένα από τα κριτήρια επιλεξιμότητας για τους υποψηφίους Νέους Αγρότες, είναι η εγγραφή τους στο ΜΑΑΕ (Μητρώο Αγροτών & Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων) ως Νεοεισερχόμενοι επαγγελματίες αγρότες στον αγροτικό τομέα. Για να κριθεί όμως κάποιος ως «νεοεισερχόμενος» επαγγελματίας αγρότης, σύμφωνα με την υπάρχουσα νομοθεσία, πρέπει να πληρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις της παρ. 5α του άρθρου 2 του ν. 3874/2010 (Α’ 151) καθώς και οι προϋποθέσεις οι οποίες αναφέρονται στις σχετικές εγκυκλίους του Μητρώου Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων.
Σύμφωνα με την πρόσκληση, η ημερομηνία πρώτης εγκατάστασης νοείται η ημερομηνία απόκτησης του υποψηφίου της ιδιότητας του επαγγελματία αγρότη νεοεισερχόμενου στον αγροτικό τομέα και δεν πρέπει να είναι προγενέστερη των 18 μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης στήριξης του υποψηφίου.
Η ανωτέρω πρόβλεψη της πρόσκλησης έρχεται σε αντιδιαστολή με τον Ν. 3874/2010, όπου για να κριθεί κάποιος «Νεοεισερχόμενος» Επαγγελματίας Αγρότης θα πρέπει είναι εγγεγραμμένος στον ΟΓΑ μέχρι 12 μήνες πριν την υποβολή της αίτησης στην ψηφιακή εφαρμογή του ΜΑΑΕ.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αρκετοί υποψήφιοι που δεν ξεπερνούν τους 18 μήνες ενταγμένοι στον αγροτικό τομέα να μην μπορούν να εκδώσουν βεβαίωση νεοεισερχόμενου, διότι έχουν ξεπεράσει τους 12 μήνες από την εγγραφή τους στον ΕΦΚΑ, με αποτέλεσμα να είναι μη επιλέξιμοι για το πρόγραμμα των Νέων Αγροτών, παρόλο που πληρούν όλες τις άλλες προδιαγραφές του προγράμματος και έχουν ήδη ενταχθεί στον αγροτικό τομέα απορρίπτοντας ή παραιτούμενοι από οποιαδήποτε άλλη εργασία.
Για παράδειγμα κάποιος ο οποίος έχει εγγραφεί στον ΕΦΚΑ (κλάδος ΟΓΑ) την 1/1/2024 (συνήθεις πρακτική του ΕΦΚΑ ή και των λογιστών να τους εγγράφουν αναδρομικά στην αρχή του έτους) και αιτείται την έκδοση βεβαίωσης ΜΑΑΕ την 2/1/2025 δεν χαρακτηρίζεται πλέον Νεοεισερχόμενος Επαγγελματίας Αγρότης ώστε να είναι δικαιούχος του προγράμματος αλλά Επαγγελματίας Αγρότης με αποτέλεσμα να μην έχει το δικαίωμα επιλογής στην ανωτέρω Πρόσκληση της Παρέμβασης Π3-75.1.
Στην περίπτωση που κάποιος έχει εκδώσει βεβαίωση Νεοεισερχόμενου Επαγγελματία Αγρότη, πριν τις 31/12/2024, και έχει χαρακτηριστεί ως Νεοεισερχόμενος αυτή έχει ισχύ έως το τέλος του έτους 2024, με αποτέλεσμα να απαιτείται επανέκδοση νέας βεβαίωσης. Όμως αν αιτηθεί νέα βεβαίωση, μετά την 1/1/2025, τότε χαρακτηρίζεται Επαγγελματίας Αγρότης και όχι Νεοεισερχόμενος με αποτέλεσμα να αποκλείεται από την παρέμβαση.
Γίνεται αντιληπτό με βάση τα παραπάνω ότι δημιουργείτε μια καταφανής αδικία για αρκετούς νέους ανθρώπους που θέλουν να ασχοληθούν με τον πρωτογενή τομέα και γενικώς υπάρχει μία αναντιστοιχία με το πνεύμα τόσο της παρέμβασης όσο και της αναγκαιότητας ανανέωσης του αγροτικού πληθυσμού στην χώρα μας.
Τα παραπάνω ενισχύονται και από το γεγονός ότι η πρόσκληση της Π3-75.1 εκδόθηκε στο τέλος του έτους 2024 και έχει διάρκεια υποβολής εντός δύο ημερολογιακών ετών με αποτέλεσμα να δημιουργείται αυτή η αδικία.
Τι πρέπει να γίνει
Με βάση τα παραπάνω και λαμβάνοντας υπόψιν το γεγονός ότι το ενδιαφέρον ένταξης στην παρέμβαση Π3-75.1 είναι σχετικά περιορισμένο με αποτέλεσμα να μην εξαντληθεί το ποσό της παρέμβασης (δεν θα υπάρχουν επιλαχόντες), αλλά και της αναγκαιότητας ανανέωσης του αγροτικού πληθυσμού στη χώρα μας προτείνουμε την τροποποίηση της πρόσκλησης και της ΥΑ ώστε ως κριτήριο επιλεξιμότητας να αποτελεί όχι ο χαρακτηρισμός ως Νεοεισερχόμενος Επαγγελματίας Αγρότης έως 18 μήνες πριν αλλά ως Επαγγελματίας Αγρότης έως 18 μήνες πριν.
Άλλως προτείνουμε την τροποποίηση του Ν. 3874/2010 (Α’151) που να επεκτείνει την περίοδο εγγραφής στον ΕΦΚΑ (κλάδος ΟΓΑ) από τους 12 μήνες πριν στους 18 μήνες πριν για όλους τους υποψήφιους δικαιούχους που ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες και αποκλείονται από την ένταξη τους στην παρέμβαση Π3-75.1.
Ειδάλλως θα αποκλειστούν αρκετοί νέοι άνθρωποι από την παρέμβαση, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με το πνεύμα της παρέμβασης.
Η σύσκεψη, που έγινε στο ΥπΑΑΤ, με τους αγρότες της Κρήτης, είχε σαν αποτέλεσμα την απόφαση του υπουργού, Κώστα Τσιάρα, να προχωρήσει σε νέα τροποποίηση της ΚΑΠ.
Η τροποποίηση θα αφορά την ελαιοκαλλιέργεια και θα περιλαμβάνει ένα νέο Οικολογικό Σχήμα και μια τέταρτη αγρονομική περιφέρεια στην ΚΑΠ.
Ο ΑγροΤύπος επικοινώνησε με τον Μύρων Χιλετζάκη, Αντιπρόεδρο ΕΑΣ Ηρακλείου και πρόεδρος Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ, ο οποίος κατέθεσε τις συγκεκριμένες προτάσεις στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ.
«Η ελαιοκαλλιέργεια έχει πληγεί σε όλη την χώρα λόγω της ξηρασίας», τόνισε ο κ. Χιλετζάκη και πρόσθεσε «χρειάζεται στήριξη η καλλιέργεια για αυτό πρότεινα να δημιουργηθεί ένα νέο Οικολογικό Σχήμα το οποίο να αφορά την ελαιοπαραγωγή που θα ονομάζεται «Κλάδεμα Ανανέωσης» και να δίνει μια ενίσχυση στον παραγωγό που το εφαρμόζει. Αποβλέπει στην ανανέωση της κόμης και στον υποβιβασμό της καρποφόρας ζώνης σε χαμηλότερα επίπεδα. Μιλάμε για μια στρεμματική ενίσχυση της τάξης των 40 ευρώ το στρέμμα.
Η άλλη πρόταση αφορούσε την ΚΑΠ. Σήμερα έχουμε τρεις αγρονομικές περιφέρειες: αροτραίων, βοσκότοπων και δενδρώδη (μόνιμες). Ζήτησα το διαχωρισμό της τρίτης αγρονομικής περιφέρειας και τη δημιουργία μιας τέταρτης. Οι ελαιώνες να ενταχτούν σε αυτή την νέα «αγρονομική περιφέρεια». Η ελαιοκαλλιέργεια παίζει σημαντικό ρόλο στην Κρήτη και την υπόλοιπη Ελλάδα και που προσφέρει εισόδημα και απασχόληση άμεσα στο 40% των αγροτικών εκμεταλλεύσεων της χώρας.
Όπως είδαμε και τα δύο αιτήματά τους φαίνεται πως έγιναν δεκτά από τον Υπουργό, Κώστα Τσιάρα, τα οποία θα μελετήσει για να τα συμπεριλάβει στη νέα τροποποίηση της ΚΑΠ».
Στην συνάντηση συζητήθηκε και η πορεία των Σχεδίων Βόσκησης, τα οποία αποτελούν κρίσιμο εργαλείο για τη στήριξη της κτηνοτροφίας, με τον κ. Τσιάρα να υπογραμμίζει ότι σχετική διάταξη βρίσκεται στο νομοσχέδιο του Υπουργείου, το οποίο σε λίγες ημέρες θα συζητηθεί στη Βουλή.
Επίσης έγινε γνωστό ότι θα καταβληθούν ενισχύσεις de minimis για αγορά ζωοτροφών στους κτηνοτρόφους της Κρήτης για την πανώλη.
Σημαντικές ανακατανομές κονδυλίων έχουν πραγματοποιηθεί με την τροποποίηση της ΚΑΠ.
Ειδικότερα στην κατηγορία παρεμβάσεων αγροτικής ανάπτυξης (Δεύτερο Πυλώνα) έχουν προταθεί ανακατανομές εντός των παρεμβάσεων της κατηγορίας και συγκεκριμένα:
α) από την παρέμβαση Π3-70-2.1 «Ενισχύσεις για τη μετατροπή σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους (νεοεισερχόμενοι στη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία)» για τη χρηματοδότηση της νέας παρέμβασης Π3-70-5.1 «Μείωση αποτυπώματος άνθρακα σε αρόσιμες καλλιέργειες»,
β) από την παρέμβαση Π3-70-3.1 «Καλή μεταχείριση (ευζωία) των παραγωγικών ζώων» για την ενίσχυση της παρέμβασης Π3-70-3.2 «Μείωση της χρήσης αντιβιοτικών στην αιγο-προβατοτροφία» και
γ) από την παρέμβαση Π3-73-2.1 «Σχέδια Βελτίωσης Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων που συμβάλουν στην Ανταγωνιστικότητα» στη νέα παρέμβαση σχεδίων βελτίωσης αποκλειστικά για θερμοκήπια Π3-73-2.9 «Επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό και την κατασκευή θερμοκηπίων και προσπελάσιμων στεγάστρων φυτικής παραγωγής».
Επίσης έχουμε ανακατανομή κονδυλίων της παρέμβαση Π3-73-2.1 «Σχέδια Βελτίωσης Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων που συμβάλουν στην Ανταγωνιστικότητα», προκειμένου να χρηματοδοτηθεί η νέα παρέμβαση Π3-73-2.9 «Επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό και την κατασκευή θερμοκηπίων και προσπελάσιμων στεγάστρων φυτικής παραγωγής», η οποία θα φέρει μείωση των εκροών στο σύνολο των δύο παρεμβάσεων που οφείλεται κυρίως στο υψηλό μοναδιαίο κόστος (600.000 ευρώ) της νέας παρέμβασης Π3-73-2.9, σε σχέση με τη Παρέμβαση Π3-73-2.1 (80.000 ευρώ). Οι αλλαγές θα έρθουν με τις νέες προσκλήσεις των συγκεκριμένων παρεμβάσεων.
Ακόμη μείωση των δικαιούχων παρατηρείται στην παρέμβαση Π3-73-2.5 - Επενδύσεις στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις για την προστασία από φυσικές καταστροφές, μετά την εισαγωγή δύο επιπλέον μοναδιαίων ποσών, του ΜΚ3-73-2.5-3 «Αριθμός επενδυτικών σχεδίων για δράσεις αποκατάσταση ζημιών των γεωργικών εκμεταλλεύσεων» και του ΜΚ3-73-2.5-4 «Αριθμός επενδυτικών σχεδίων από συλλογικά σχήματα για δράσεις αποκατάστασης ζημιών των γεωργικών εκμεταλλεύσεων».
Σοβαρά προβλήματα σημειώθηκαν στις εξετάσεις για την πιστοποίηση των Γεωργικών Συμβούλων, που έγιναν τη Δευτέρα (27/1).
Οι υποψήφιοι σύμβουλοι, οι οποίοι περίμεναν έξι μήνες για την έναρξη της διαδικασίας πιστοποίησης, αντιμετώπισαν σημαντικές δυσκολίες κατά την πρώτη ενότητα των εξετάσεων. Το αυστηρό χρονικό περιθώριο ολοκλήρωσης της διαδικασίας, σε συνδυασμό με τις τεχνικές δυσλειτουργίες, προκάλεσε έντονη απογοήτευση και αγωνία στους συμμετέχοντες.
Ένα πρόγραμμα, που θα έπρεπε να εφαρμοστεί από την προηγούμενη προγραμματική περίοδο, φαίνεται ότι δεν θα μπορέσει τελικά να τρέξει στην χώρα μας.
Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ (ΣΥΛΕΕΓΟ) κ. Παναγιώτης Κάτσαρης, «υποψήφιοι σύμβουλοι βρέθηκαν αντιμέτωποι με ένα ανεπαρκές πληροφοριακό σύστημα, το οποίο παρουσίασε σοβαρά προβλήματα.
Ο οργανισμός προχώρησε σε απευθείας ανάθεση σε ιδιωτική εταιρεία την όλη διαδικασία για την υποστήριξη των εξετάσεων των Γεωργικών Συμβούλων. Θα έπρεπε όμως να υπάρξει κάποιος έλεγχος και κάποιες δοκιμές πριν την διεξαγωγή των εξετάσεων.
Τελικά είχαμε μια μεγάλη αποτυχία στην εξεταστική διαδικασία και ακόμη δεν γνωρίζουμε αν θα μπορέσει να επαναληφθεί. Από χτες συζητάνε για το τι θα γίνει με το μέλλον του προγράμματος των Γεωργικών Συμβούλων».
Ανακοίνωση του Συλλόγου Εργαζομένων στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ (ΣΥΛΕΕΓΟ) αναφέρει τα εξής:
Ο θεσμός των Γεωργικών Συμβούλων συγκεντρώνει τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον χιλιάδων επιστημόνων του αγροδιατροφικού τομέα, οι οποίοι στρέφουν την προσοχή τους στην πιστοποίησή τους ως Γεωργικοί Σύμβουλοι, ελπίζοντας ότι θα προσθέσουν στη φαρέτρα των τυπικών τους προσόντων (η οποία στις πιο πολλές περιπτώσεις είναι εντυπωσιακή), ακόμα ένα χαρτί, το οποίο θα τους επιτρέψει να ελπίζουν σε μία ευκαιρία επαγγελματικής, εργασιακής αποκατάστασης, η οποία σπανίζει δραματικά.
Ο Σύλλογος Εργαζόμενων ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ συμμερίζεται την αγωνία και σέβεται βαθύτατα τον αγώνα που δίνουν χιλιάδες επιστήμονες που υποβάλλουν διαρκώς τον εαυτό τους σε κάθε είδους δοκιμασία που επινοεί ο Διοικητικός μηχανισμός, με τα διάφορα μητρώα και πιστοποιήσεις - όπως εν προκειμένω στην περίπτωση το Μητρώο Γεωργικών Συμβούλων-Φυσικών Προσώπων την ευθύνη λειτουργίας του οποίου έχει ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ. Γνωρίζει και σέβεται επίσης την άοκνη προσπάθεια των εργαζόμενων του Οργανισμού, οι οποίοι, υπερβάλλοντας εαυτόν σε πολλές περιπτώσεις, προσπαθούν να ανταποκριθούν με ήθος, συνέπεια και αποτελεσματικότητα σε συνθήκες δραματικής υποστελέχωσης, στο έργο της διοικητικής υποστήριξης του Συστήματος Παροχής Γεωργικών Συμβουλών.
Με ειλικρινές αίσθημα ευθύνης απέναντι σε όλους αυτούς τους ανθρώπους και τους εργαζόμενους του Οργανισμού, ο Σύλλογός μας καταγγέλλει το φιάσκο που επήλθε κατά την πρώτη ημέρα διεξαγωγής των τεστ αξιολόγησης των εκπαιδευόμενων επιστημόνων για την πιστοποίησή τους ως Γεωργικοί Σύμβουλοι, τη Δευτέρα (27/01/2025), μέσω της πλατφόρμας [email protected], την ευθύνη για τη λειτουργία και τεχνική υποστήριξη του οποίου, έχει αναλάβει εργολαβική εταιρεία με απευθείας ανάθεση.
Εκατοντάδες υποψήφιοι ΓΣ για την πιστοποίησή τους στο πρώτο θεματικό πεδίο (ΘΠ2), το απόγευμα της Δευτέρας 27/01/2025, βρέθηκαν αντιμέτωποι με μία ανεκδιήγητη, ακόμα και γελοιοποιητική θα μπορούσαμε να πούμε κατάσταση τόσο για τον ίδιο το θεσμό, όσο και για τον Οργανισμό, όταν το Πληροφοριακό Σύστημα [email protected] αποδείχτηκε ανεπαρκές και ανίκανο να υποστηρίξει την διεξαγωγή του τεστ αξιολόγησης με τη μέθοδο της εξ’ αποστάσεως ασύγχρονης εκπαίδευσης για κάποιους εκατοντάδες συμμετέχοντες.
Το σύστημα κράσαρε και ήταν αδύνατον να ολοκληρωθεί η εκπαιδευτική διαδικασία με έγκυρο και έγκριτο τρόπο. Όπως ήταν φυσικό επακολούθησε χάος, ενώ ο Οργανισμός και το εποπτεύον Υπουργείο (καθώς και άλλοι επαγγελματικοί και συνδικαλιστικοί φορείς, όπως το ΓΕΩΤΕΕ), έγιναν αποδέκτες βροχής διαμαρτυριών και καταγγελιών.
Οι εκπαιδευόμενοι εξέφρασαν προφορικά και εγγράφως την αγανάκτησή τους για την απύθμενη ταλαιπωρία την οποία υπέστησαν από την κατάσταση αυτή, καθώς πρέπει να γίνει κατανοητό ότι πέρα από την αγωνία τους να εξασφαλίσουν ακόμα ένα «χαρτί», καθένας από αυτούς, έχοντας εκατοντάδες άλλες υποχρεώσεις στην περίπλοκη και δύσκολη καθημερινότητά του, δεν είναι αυτονόητο ότι έχει ώρες για πέταμα και μάλιστα πολλές, για να συμμετέχει σε μία ντροπιαστική για τον Οργανισμό διαδικασία, όπως αυτή που διαμείφθηκε στο Π/Σ [email protected] το απόγευμα της Δευτέρας 27/01/2025.
Ο Σύλλογος μπορεί να επικαλεστεί, έχοντας επίγνωση των λόγων του ότι αυτή η απαράδεκτη επιχειρησιακή ανεπάρκεια δεν συγκαταλέγεται στην περίπτωση του αστάθμητου παράγοντα. Ο τρόπος που έγινε η απευθείας ανάθεση στην εταιρεία που ανέλαβε το έργο, για όποιον διερευνήσει τις λεπτομέρειες και την προϊστορία της, όχι μόνο δεν παραπέμπει σε εξυπηρέτηση των συμφερόντων του Οργανισμού και των σκοπών του, αλλά δημιουργεί στέρεα και εύλογα ερωτήματα για το συμφέρον ποιου τελικά ασκείται η διοικητική και οικονομική διαχείριση του Οργανισμού. Από πού να αρχίσει κανείς;
- Θα γίνει έρευνα για ποιο λόγο επί μήνες ο Οργανισμός πάγωσε τη διαδικασία της πιστοποίησης, αν και δεχόταν εκατοντάδες ερωτήματα από τους υποψήφιους, οι οποίοι ζητούσαν επίσπευση των διαδικασιών γιατί χρειάζονταν το χαρτί για εύρεση εργασίας; Έψαχνε στον Οργανισμό και αν ναι, ποιος και γιατί, όλο αυτό το διάστημα, με ποιο τρόπο μπορεί να ξεπεραστεί το όριο απευθείας αναθέσεων, για χατίρι της συγκεκριμένης εταιρείας, η οποία έχει πάρει και πολλές άλλες δουλειές με απευθείας ανάθεση από τον Οργανισμό;
- Ισχύει ότι στον Α’ κύκλο εκπαίδευσης, με υποπολλαπλάσιο κόστος και υπερπολλαπλάσιο αριθμό συμμετεχόντων το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο είχε φέρει εις πέρας το έργο της τηλεκατάρτισης, χωρίς να παρουσιαστεί το παραμικρό πρόβλημα;
- Ισχύει ότι είχαν επανειλημμένως εντοπιστεί και αναφερθεί προβλήματα από την πρώτη συνεργασία με την ίδια εταιρεία για τους Γεωργικούς Συμβούλους, τα οποία υποτιμούνταν και υποβαθμίζονταν επίμονα;
Τα ερωτήματα μπορούν να διευρυνθούν και να γίνουν ανεξάντλητα. Σταματάμε σε αυτά.
Ζητάμε να ληφθεί κάθε απαιτούμενο μέτρο ώστε να αποκατασταθεί αμέσως η δυσλειτουργία του Π/Σ και να θεραπευθούν με όλα τα πρόσφορα μέσα, οι αρνητικές συνέπειες στους εκπαιδευόμενους, οι οποίοι δεν φέρουν καμία ευθύνη για το μπάχαλο στις εξετάσεις της Δευτέρας (27/01/2025).
Μεταφέρουμε την αγωνία και την απαίτηση που εκφράζουν οι χιλιάδες υποψήφιοι για τη σύντομη και επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας πιστοποίησης, η οποία γι’ αυτούς είναι κλειδί για τη βελτίωση της εργασιακής, επαγγελματικής κατάστασής τους.
Ζητάμε την πλήρη διερεύνηση της συγκεκριμένης απευθείας ανάθεσης, όπως και τη διερεύνηση κάθε άλλης απευθείας ανάθεσης στον Οργανισμό για τυχόν κατάχρηση εξουσίας.
Ζητάμε την ανάληψη της πλήρους ευθύνης για το φιάσκο της Δευτέρας 27/01/2025, από τον πολιτικό προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Διασφάλισης Ποιότητας Αγροτικών Προϊόντων - Διεύθυνσης Ανάπτυξης Εφαρμογών, Β΄Αντιπρόεδρο, ο οποίος οφείλει να παραιτηθεί.
Μια νέα παρέμβαση της ΚΑΠ, που αφορά την στήριξη της τοπικής ανάπτυξης μέσω του LEADER, θα είναι τα έξυπνα χωριά (Smart Villages).
Βασικός στόχος του προγράμματος είναι και η ενίσχυση και προώθηση της καινοτομίας.
Μέσω της πολιτικής των Smart Villages θα ενισχυθεί η ανάπτυξη τοπικών συνεργατικών σχημάτων για την κατάρτιση σχεδίων δράσης σε τομείς όπως η ανάπτυξη ευρυζωνικών έργων και εφαρμογών, η ανάπτυξη έργων στον τομέα της παραγωγής / εξοικονόμησης ενέργειας, η ανάπτυξη έργων περιβαλλοντικής φύσης, η ανάπτυξη έργων για την εξυπηρέτηση των νέων ή των ηλικιωμένων της υπαίθρου, η ανάπτυξη έργων που στοχεύουν στην εξυπηρέτηση του τοπικού πληθυσμού σε τομείς, όπως η υγεία και η ανάπτυξη έργω που στοχεύουν στην άρση του κοινωνικού αποκλεισμού.
Βασικό χαρακτηριστικό των σχεδίων δράσης θα είναι η κοινωνική ή και τεχνολογική καινοτομία, καθώς και ο ολιστικός χαρακτήρας των προτεινόμενων δράσεων.
Το σύνολο των έργων για να είναι επιλέξιμα θα πρέπει να είναι αυστηρά τοπικά εστιασμένα.
Παράλληλα, μέσω των τοπικών προγραμμάτων θα ενισχυθεί και η υλοποίηση διατοπικών και διακρατικών σχεδίων συνεργασίας (προπαρασκευή και υλοποίηση). Τα σχέδια συνεργασίας πρέπει να συνάδουν με τις τοπικές αναπτυξιακές στρατηγικές των περιοχών παρέμβασης των εταίρων, να αποτυπώνουν διακριτούς και μετρήσιμους στόχους, καθώς και να αποδεικνύεται η διάχυση των αποτελεσμάτων του σχεδίου στον τοπικό πληθυσμό.
Είναι υποχρεωτικό η κάθε υποβαλλόμενη στρατηγική τοπικής ανάπτυξης να περιέχει τουλάχιστον ένα προσχέδιο διατοπικής ή και διακρατικής συνεργασίας στο οποίο θα αποτυπώνονται οι προτάσεις για το/τα δυνητικά σχέδια συνεργασίας.
Τα σχέδια συνεργασίας θα πρέπει να εστιάζουν στην αναζήτηση καινοτόμων λύσεων μέσω και της μεταφοράς τεχνογνωσίας για την υιοθέτηση πρακτικά εφαρμόσιμων παρεμβάσεων σε θέματα προτεραιότητας που σχετίζονται με την επίτευξη των στόχων της νέας Κοινής Γεωργικής Πολιτικής για την προώθηση της ψηφιοποίησης και την κυκλική οικονομίας.
Να τονίσουμε ότι η κοινοτική χρηματοδότηση για τα προγράμματα LEADER ανέρχεται σε 200 εκ. ευρώ.
Μέχρι 28/2/2025 θα γίνεται η υποβολή των αιτήσεων πληρωμής για το 2ο έτος υλοποίησης (από 9/11/2021 έως 8/11/2022) του υπομέτρου 3.1 «Στήριξη για νέες συμμετοχές σε συστήματα ποιότητας» (Δράση 3.1.1) του ΠΑΑ 2014-2022.
Η προθεσμία υποβολής των φακέλων των εκτυπωμένων αιτήσεων πληρωμής με τα συνοδευτικά παραστατικά στις αρμόδιες για τον έλεγχο Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) των οικείων Περιφερειακών Ενοτήτων ορίζεται σε 10 εργάσιμες ημέρες από τη λήξη της περιόδου ηλεκτρονικής υποβολής των αιτήσεων πληρωμής, δηλαδή στις 14/3/2025.
Σε περίπτωση εκπρόθεσμης ηλεκτρονικής υποβολής της αίτησης πληρωμής η προθεσμία των 10 εργάσιμων ημερών υπολογίζεται από την ημερομηνία οριστικοποίησης της ηλεκτρονικής υποβολής στο πληροφοριακό σύστημα.
Όσοι δικαιούχοι της Δράσης 3.1.1 δεν υπέβαλαν αίτηση πληρωμής για το 1ο έτος υλοποίησης, αλλά παραμένουν ενεργοί (δεν έχει γίνει ανάκληση της ένταξής τους ή δεν κατέθεσαν αίτηση οικειοθελούς διακοπής) και επιθυμούν να συνεχίσουν την υλοποίηση της πράξης, δύναται να υποβάλουν αίτηση πληρωμής για το 2ο έτος υλοποίησης.
Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να προηγηθεί αίτηση πληρωμής για το 1ο έτος υλοποίησης (από 9/11/2020 έως 8/11/2021 με μηδενικό ποσό), η οποία θα ελεγχθεί κατά προτεραιότητα από τις αρμόδιες ΔΑΟΚ έτσι ώστε να καταστεί εφικτή η υποβολή αίτησης πληρωμής για το 2ο έτος υλοποίησης εντός της προθεσμίας.
Σε διαφορετική περίπτωση θα γίνει αυτοδίκαιη ανάκληση της ένταξης της πράξης.
Επιπλέον επισημαίνεται ότι για τους δικαιούχους της Δράσης 3.1.1 που εντάχθηκαν και στο υπομέτρο 11.2 «Ενισχύσεις για τη διατήρηση σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους» δυνάμει της 5ης Πρόσκλησης Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος (με αρ. πρωτ. 189/22614/27.1.2022), για το ίδιο είδος πιστοποίησης, ισχύουν τα παρακάτω:
α) Εφόσον η Ημερομηνία Λήξης Επιλεξιμότητας πράξης στη Δράση 3.1.1, σύμφωνα με την υπ’ αρ. 4762/16.11.2021 Απόφαση Ένταξης Πράξεων, είναι πριν τις 30/6/2022, δεν υφίσταται διπλή χρηματοδότηση. Οι δικαιούχοι αυτοί έχουν υποβάλει μερική αίτηση πληρωμής για το 1ο έτος υλοποίησης (ή δύναται να υποβάλουν, σύμφωνα με την παρ. 2) και η αίτηση πληρωμής για το 2ο έτος υλοποίησης θα δηλωθεί ως τελική, η οποία διευκρινίζεται ότι δεν περιλαμβάνει ένα πλήρες έτος υλοποίησης (δηλ. δεν λήγει στις 8-11 2022), αλλά λήγει την ημερομηνία που έχει οριστεί ατομικά για τον κάθε δικαιούχο, σύμφωνα με την Απόφαση Ένταξης.
β) Εφόσον η Ημερομηνία Λήξης Επιλεξιμότητας πράξης στη Δράση 3.1.1, σύμφωνα με την υπ’ αρ. 4762/16.11.2021 Απόφαση Ένταξης Πράξεων, είναι από τις 30/6/2022 κι έπειτα, υφίσταται διπλή χρηματοδότηση λόγω της ταυτόχρονης συμμετοχής και στα δύο υπομέτρα από το 2ο έτος υλοποίησης και μετά. Στις περιπτώσεις αυτές οι δικαιούχοι δύνανται να αιτηθούν οικειοθελή διακοπή μέσω αιτήματος τροποποίησης. Σε περίπτωση που οι δικαιούχοι υποβάλλουν αίτημα πληρωμής για το 2ο έτος υλοποίησης δεν λαμβάνουν την ενίσχυση και επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις.
Τέλος, υπογραμμίζεται ότι θα πρέπει να γίνει ανάρτηση και προσκόμιση όλων των απαιτούμενων δικαιολογητικών συμπεριλαμβανομένων των αποδεικτικών εξόφλησης δαπανών όπως αναφέρονται στη με αρ. πρωτ. 5004/7.11.2022 Εγκύκλιο.
Επίσης, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΟΠΕΚΕΠΕ (αριθ. 61508/30-9-2020 Διευκρινιστικές Οδηγίες Διοικητικού ελέγχου των παραστατικών εξόφλησης συναλλαγών), εφόσον η συναλλαγή για την πληρωμή των τιμολογίων έγινε με τραπεζικό μέσο είναι απαραίτητη η προσκόμιση των τραπεζικών καταθετηρίων ανεξαρτήτως ποσού συναλλαγής.
Επιπλέον υπενθυμίζουμε ότι η ημερομηνία ελέγχου του Φορέα Πιστοποίησης πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να είναι εντός του 2ο έτους υλοποίησης.
Με έγγραφό του προς τον Γενικό Γραμματέα Ενωσιακών Πόρων & Υποδομών του ΥπΑΑΤ κ. Δημήτρη Παπαγιαννίδη, το ΓΕΩΤΕΕ ζητά την παράταση κατά δύο (2) μήνες της χρονικής προθεσμίας υποβολής των αιτημάτων πληρωμής του Μέτρου 16 «Συνεργασία» του Π.Α.Α. 2014-2020, ώστε να εξασφαλιστεί η σωστή υποστήριξη του Μέτρου και η αυξημένη απορρόφηση των σχετικών κονδυλίων.
Πιο συγκεκριμένα, το έγγραφο του Επιμελητηρίου, που υπογράφει ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ, Μενέλαος Δ. Γαρδικιώτης, αναφέρει τα εξής:
«Με την παρούσα επιστολή θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΓΕΩΤΕΕ), έγινε αποδέκτης αιτημάτων από πολλά μέλη μας, για χορήγηση παράτασης στην προθεσμία υποβολής των αιτήσεων πληρωμών του Μέτρου 16 του Π.Α.Α. 2014-2022, η οποία λήγει στις 31/1/2025.
Υπάρχουν αντικειμενικοί λόγοι που καθιστούν εξαιρετικά προβληματική την τήρηση της παραπάνω προθεσμίας. Ο βασικότερος είναι η δυσλειτουργία που δημιουργείται λόγω των μη αποπληρωμών των πρώτων αιτημάτων, τα οποία από όσο γνωρίζουμε βρίσκονται στον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Δυστυχώς, είναι αιτήματα τα οποία φτάνουν και τους έξι μήνες αναμονής μέχρι την πληρωμή τους, με αποτέλεσμα να προκαλούν οικονομική δυσπραγία τόσο στις εταιρείες όσο και στους συνεταιρισμούς αλλά, το κυριότερο, να υποχρεώνουν πολλές εταιρείες, για να μην δεχθούν άδικη φορολόγηση, να μεταθέσουν την αγορά εξοπλισμού για τις αρχές του 2025, αφού τελικά το σύνολο των δαπανών που θα τους επιστραφούν τόσο από το πρώτο αίτημα που έγινε το 2024 αλλά και από τα υπόλοιπα που θα γίνουν το 2025, να εμπεριέχουν τον κίνδυνο το 2024 να εμφανίζονται ελλειμματικοί ενώ το 2025 με υπερπλεόνασμα.
Επιπρόσθετοι λόγοι που επιβάλλουν τη χορήγηση παράτασης στην εν λόγω Δράση είναι ότι οι διαδικασίες που έχουν να κάνουν αφορούν με την επαλήθευση των δαπανών από τους ορκωτούς λογιστές αφορούν πάντα μέχρι ένα μήνα πριν, επομένως σε όσα αιτήματα υποβληθούν εντός του Ιανουαρίου θα αφορούν καθαρά το έτος 2024.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, είναι πιστεύουμε επιβεβλημένη η παράταση κατά δύο (2) μήνες της χρονικής προθεσμίας υποβολής των αιτημάτων πληρωμής, ώστε να εξασφαλιστεί η σωστή υποστήριξη της Δράσης και η αυξημένη απορρόφηση των σχετικών κονδυλίων, αφού με αυτό τον τρόπο θα συμπεριληφθούν το σύνολο των δαπανών Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου του 2025, εξυπηρετώντας το σύνολο των εταιρειών.
Ευελπιστώντας στις άμεσες ενέργειές σας στην κατεύθυνση αυτή, παραμένουμε στη διάθεσή σας για κάθε σχετική πληροφορία και συνεργασία».
Τροποποιήσεις προγραμμάτων του ΠΑΑ υπογράφηκαν από τον Γενικό Γραμματέα Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών, Δημήτρη Παπαγιαννίδη. Συγκεκριμένα:
Με την 2η Τροποποίηση Παρέμβαση Π3-77-1.1 «Σύσταση Ομάδων και Οργανώσεων Παραγωγών» δίνεται παράταση της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής αιτήσεων στήριξης έως την 14η Φεβρουαρίου 2025 και ώρα 17:00 μ.μ.
Με την 14η τροποποίηση της Δράσης 4.2.1 «Μεταποίηση, εμπορία και ανάπτυξη με τελικό προϊόν εντός του Παραρτήματος I, γεωργικό προϊόν» η προθεσμία για την ολοκλήρωση υλοποίησης των ενταγμένων πράξεων παρατείνεται έως τις 31/03/2025.
Με την 9η τροποποίηση της Δράσης 4.2.2 «Δράση 4.2.2 - Μεταποίηση, εμπορία με τελικό προϊόν, μη γεωργικό» η προθεσμία για την ολοκλήρωση υλοποίησης των ενταγμένων πράξεων παρατείνεται έως τις 31/03/2025.
Μέχρι 21 Μαρτίου 2025 θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν την πρώτη αίτηση προκαταβολής πληρωμής τους οι δικαιούχοι της Δράσης 5.1.2 «Επενδύσεις πρόληψης και προστασίας του ζωικού κεφαλαίου από μεταδοτικές ασθένειες και φυσικές καταστροφές» του ΠΑΑ 2014-2022. Σύμφωνα με πρόσφατη τροποποιητική απόφαση του θεσμικού πλαισίου της δράσης, «το μέγιστο ύψος της προκαταβολής, την οποία έχει δικαίωμα να αιτηθεί ο δικαιούχος μετά την ένταξη της πράξης του, ανέρχεται σε ποσοστό έως 50% της δημόσιας ενίσχυσης που υπολείπεται για την ολοκλήρωση της πράξης. Η εκκαθάριση της αίτησης προκαταβολής και η αντίστοιχη αποδέσμευση της εγγυητικής επιστολής δύναται να είναι τμηματική, σύμφωνα με τις επιλέξιμες δαπάνες που αντιστοιχούν σε αυτήν».
Όλο το προηγούμενο διάστημα στην Ελλάδα ασχοληθήκαμε με τον τενεκέ ελαιολάδου, ενώ σε άλλες χώρες γίνεται προσπάθεια να ενισχυθεί η ελαιοκαλλιέργεια.
Στην χώρα μας ακούστηκαν και γράφηκαν πολλά σε μια χρονική περίοδο που η τιμή παραγωγού ελαιολάδου είναι σε οριακό επίπεδο και υπάρχει κίνδυνος απαξίωσης της καλλιέργειας, η οποία σε πολλές περιοχές αποτελεί μονοκαλλιέργεια.
Μιλήσαν για πρόστιμα πολλών χιλιάδων ευρώ κατά της απαγορευμένης εδώ και χρόνια εμπορίας χύμα ελαιολάδου σε τενεκέδες 17 λίτρων.
Όλα αυτά με στόχο να συκοφαντήσουν τους ελαιοπαραγωγούς ότι κάνουν λαθρεμπόριο ελαιολάδου.
Και ενώ συμβαίνουν αυτά στην χώρα μας στην Ιταλία νομοθετούν κατά της εγκατάλειψης των ελαιώνων.
Τον περασμένο Δεκέμβριο ενέκριναν περιβαλλοντικό νόμο, που στοχεύει να σταματήσει την εγκατάλειψη αγροτικών εκτάσεων, με τραγικές συνέπειες για καλλιέργειες, όπως οι ελαιώνες.
Σύμφωνα με στοιχεία του Κέντρου Μελέτης Italia Olivicola, υπάρχουν σήμερα στην Ιταλία τουλάχιστον 2 εκατομμύρια στρέμματα ελαιώνων σε κατάσταση ολικής εγκατάλειψης και πάνω από 3 εκατομμύρια σε μερική εγκατάλειψη όπου διαχειρίζονται με καθαρές πρακτικές συντήρησης και έτσι ώστε να εξασφαλίζεται πολύ χαμηλή παραγωγή, με έντονη μεταβλητότητα από έτος σε έτος και με χαμηλή αντοχή στα δυσμενή κλιματικά φαινόμενα και ασθένειες των φυτών.
Νομοθεσία φιλοπεριβαλλοντική που ενισχύει τον τουρισμό
Το περιβαλλοντικό διάταγμα υπέγραψε ο κ. Pino Bicchielli, αντιπρόεδρος του κόμματος Noi Moderati (συμμετέχει στην κεντροδεξιά κυβέρνηση) στην Βουλή των Αντιπροσώπων. «Η νομοθεσία εισάγει διατάξεις που αφορούν φορολογικές ελαφρύνσεις, τακτοποίηση κτηματολογίου, αγορά ή διαχείριση εγκαταλελειμμένης γεωργικής γης και ίδρυση κοινοτικών συνεταιρισμών και ενώσεων γης. Συγκεκριμένα, προωθεί κανόνες, εργαλεία και πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση της εγκατάλειψης της παραδοσιακής και πολυλειτουργικής ελαιοκαλλιέργειας, η τελευταία είναι μια πραγματική ευκαιρία προσέλκυσης τουριστών, που τελευταία δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον για τον συνδυασμό ιστορίας, πολιτισμού, γαστρονομίας και περιβάλλοντος», δήλωσε ο βουλευτής του Σαλέρνο.
«Πολλοί ειδικοί του κλάδου έχουν υπογραμμίσει τη σημασία του περιβαλλοντικού ρόλου των καλλιεργειών, όπως οι παραδοσιακοί ελαιώνες σε ημιορεινές και ορεινές περιοχές, όπου συμβάλλουν στην πρόληψη διαβρωτικών φαινομένων και υδρογεωλογικών κινδύνων αλλά και πυρκαγιών, καθώς και σε περιοχές που απειλούνται με ερήμωση, όπου υπάρχουν λίγες εναλλακτικές καλλιέργειες και η εγκατάλειψη γης είναι ευρέως διαδεδομένη.
Σύμφωνα με έρευνα του κέντρου μελέτης της ιταλικής Εθνικής Κοινοπραξίας Ελαιοπαραγωγών, που δημοσιεύθηκε αρχές του 2024, στην Ιταλία η εγκατάλειψη 500 χιλιάδων εκταρίων (1 εκτάριο = 10 στρέμματα), σε σύνολο 1,1 εκατομμυρίων εκταρίων (ποσοστό που πλησιάζει το 50%), πρέπει να θεωρείται μια πραγματική κατάσταση έκτακτης ανάγκης που πρέπει να αποκατασταθεί, όχι μόνο για να αυξηθεί η εθνική παραγωγική και να επιδιωχθεί ο στόχος της διατροφικής κυριαρχίας αλλά και για να επιτραπεί στην καλλιέργεια της ελιάς να συνεχίσει να αποδίδει τα διάφορα περιβαλλοντικά, εδαφικά και οικονομικά οφέλη», διευκρίνισε ο κ. Bicchielli στο νομοσχέδιό του.
Για τους Ιταλούς η ανάκτηση εγκαταλελειμμένων ελαιώνων έχει αξία που δεν είναι μόνο οικονομική αλλά και κοινωνική, περιβαλλοντική, με στόχο τη διατήρηση της βιοποικιλότητας της ελιάς, την πρόληψη δασικών πυρκαγιών, τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, τον τουρισμό, καθώς και το ευρύτερο θέμα της αειφορίας.
Ο πρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Ελαιοκομικών Δήμων (Associazione Nazionale Città dell'Olio) κ. Michele Sonnessa, σχολίασε την έγκριση της νομοθετικής πρότασης ως μια θεμελιώδη απόφαση, που είναι αποτέλεσμα μακράς διαδικασίας συνεργασίας μεταξύ των φορέων της ιταλικής ελαιοκομίας.
Όπως ανέφερε η απόφαση αυτή αναμένεται να δώσει νέα ώθηση στην υφιστάμενη νομοθεσία, προσπαθώντας να εφαρμόσει συγκεκριμένες στρατηγικές για την ανάκτηση εγκαταλελειμμένων εκτάσεων και για τη στήριξη ενεργών αγροτικών επιχειρήσεων.
«Η συμμετοχή των παραγωγών είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη μιας κοινής στρατηγικής ικανής να αποκαταστήσει τη ζωτικότητα σε εγκαταλελειμμένα εδάφη, να βελτιώσει την παραγωγή και την ποιότητα του ελαιολάδου», τόνισε ο κ. Sonnessa.
Παρατείνεται κατά ένα μήνα, με ημερομηνία λήξης την 28η Φεβρουαρίου, η προθεσμία για την υποβολή ηλεκτρονικών προτάσεων για αγροτική οδοποιία.
Υπενθυμίζεται ότι ύστερα από συνεργασία του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα, με τον αρμόδιο Γενικό Γραμματέα Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών του ΥπAAT, κ. Δημήτρη Οδ. Παπαγιαννίδη, εκδόθηκε η με αριθμ. πρωτ. 4752/08-11-2024, πρόσκληση για την υποβολή αιτήσεων στήριξης στο πλαίσιο της παρέμβασης Π3-73-1.2:«Βελτίωση πρόσβασης σε γεωργική γη και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της Ελλάδας 2023-2027.
Η δράση συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ελληνικό Δημόσιο με ποσοστό 100%.
Ο συνολικός προϋπολογισμός της παρέμβασης ανέρχεται σε 65.000.000,00 ευρώ.
Θα υπάρξει, όπως και στην τελευταία προκήρυξη, υπερδέσμευση των διαθέσιμων πόρων, η οποία σύμφωνα με την αρχική εκτίμηση θα ξεπεράσει τα 200.000.000 ευρώ, αφού θεωρείται βέβαιον ότι το ανωτέρω ποσό θα υπερκαλυφθεί από τις αιτήσεις.
Δικαιούχοι για την υποβολή των σχετικών προτάσεων είναι οι Δήμοι της Χώρας.
Με τις πιστώσεις της πρόσκλησης θα χρηματοδοτηθούν έργα τα οποία αφορούν βελτίωση της πρόσβασης σε γεωργική γη ή κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, υλοποιούνται σε εκτός σχεδίου περιοχές, προβλέπουν ασφαλτόστρωση ή/και τσιμεντόστρωση, δεν περιλαμβάνουν δαπάνες που αφορούν συνήθεις παρεμβάσεις συντήρησης, κλπ.
Ως ελάχιστος προϋπολογισμόςτης αίτησης στήριξης πράξης ορίζεται το ποσό των 150.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).
Ως μέγιστος προϋπολογισμόςτης αίτησης στήριξης πράξηςορίζεται το ποσό των 500.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).
Κατ’ εξαίρεση μπορεί να υποβληθεί πρόταση, με προϋπολογισμό μέχρι το ποσό του 1.000.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), μόνο στις περιπτώσεις που η πρόταση αφορά φυσικό αντικείμενο συνεχόμενο (μία αγροτική οδός), λειτουργικό και λόγοι οδικής ασφαλείας επιβάλλουν την ολοκλήρωσή της μέχρι το ποσό αυτό.
Κάθε δικαιούχος έχει δικαίωμα υποβολής έως, το ανώτερο, έξι (6) αιτήσεων στήριξης.
Το συνολικό ποσό ανά δικαιούχο δεν μπορεί να υπερβεί τα 3.000.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).
Με τα έργα που θα συγχρηματοδοτηθούν διασφαλίζεται η οδική ασφάλεια και η απρόσκοπτη μετακίνηση των γεωργών και κτηνοτρόφων στις εκμεταλλεύσεις τους καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Ως ημερομηνία έναρξης ηλεκτρονικής υποβολής των προτάσεων στο ΟΠΣΚΑΠ, ορίστηκε η 25/11/2024 και ως ημερομηνία λήξης, ορίσθηκε αρχικώς η 27/01/2025, αλλά με τροποποίηση της αρχικής απόφασης ως ημερομηνία λήξης ηλεκτρονικής υποβολής των προτάσεων ορίστηκε η 28/02/2025 και ώρα 23:59:59.
Η πρόσκληση και οι τροποποιήσεις τηςκοινοποιούνται στους Δήμους της χώρας και αναρτώνται στις ιστοσελίδες του ΥπΑΑΤ (εδώ).
H αίτηση στήριξης υποβάλλεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΟΠΣΚΑΠ), συνοδευόμενη από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά/έγγραφα.
Ανάγκη για ευέλικτα επιδοτούμενα προγράμματα αναδιάρθρωσης δενδροκαλλιεργειών.
«Οι δενδροκαλλιεργητές στη Θεσσαλία προκειμένου να αντιμετωπίσουν την οικονομική δυσπραγία στην οποία έχουν περιέλθει λόγω των συνθηκών στην αγορά για τα προϊόντα τους, την αύξηση του κόστους παραγωγής και τις επιδράσεις της κλιματικής κρίσης -με τις άμεσες και έμμεσες ζημιές που αυτή προκαλεί ολοένα και συχνότερα- ζητούν από την πολιτεία να προβεί σε επιδοτούμενα και κυρίως ευέλικτα προγράμματα για να μπορέσουν να αναδιαρθρώσουν τις καλλιέργειές τους». Τα παραπάνω τονίζει ο βουλευτής Λαρίσης της NΔ κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος σε ερώτησή του προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα.
Ο Θεσσαλός πολιτικός, που από το φθινόπωρο ακόμη είχε συζητήσει την πρόταση του επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης του δήμου Αγιάς κ. Θεόδωρου Ριζούλη για επιδοτούμενη αναδιάρθρωση ώστε να αμβλυνθούν τα προβλήματα της μηλοκαλλιέργειας στην Αγιά, το τελευταίο χρονικό διάστημα δέχθηκε πολλαπλές εισηγήσεις και από αμυγδαλοπαραγωγούς των Τεμπών και της Ελασσόνας και δενδροκαλλιεργητές του Τυρνάβου για την αναγκαιότητα αναδιάρθρωσης των δενδροκαλλιεργειών τους μέσω επιδοτούμενων και ευέλικτων δράσεων από το κράτος.
Όπως εξηγεί στην ερώτησή του «τα τελευταία χρόνια οι δενδροκαλλιεργητές αντιμετωπίζουν μια σειρά από σοβαρά ζητήματα τα οποία επηρεάζουν αρνητικά την παραγωγή και το εισόδημά τους, με αποτέλεσμα να στρέφονται ολοένα και συχνότερα προς την πολιτεία για να μπορέσουν να βρουν λύσεις και να επιβιώσουν.
Η κλιματική κρίση επιφέρει πρωτόγνωρες αρνητικές επιδράσεις στην ποσότητα και την ποιότητα των προϊόντων, η υγειονομική και η ενεργειακή κρίση αύξησαν το κόστος παραγωγής, η αστάθεια στην ευρύτερη γειτονιά μας προκαλεί αναταράξεις στις αγορές που δέχονται τα προϊόντα μας και ο ανταγωνισμός -που δεν περιορίζεται πλέον στα ευρωπαϊκά σύνορα άλλα είναι περισσότερο διεθνής από ποτέ- είναι παράγοντες που προκαλούν κλυδωνισμούς στην παραγωγή και την πώληση των δενδροκομικών προϊόντων. Οι τιμές τους, από τις οποίες εξαρτάται άμεσα το εισόδημα των παραγωγών έχουν κατά κανόνα φθίνουσα πορεία και συνεπώς για πολλούς δενδροκαλλιεργητές υφίσταται σοβαρό θέμα επιβίωσης.
Η δενδροκομία, σε σχέση με τις εκτατικές καλλιέργειες, πλεονεκτεί στο ότι αυξάνει την πρόσοδο ανά στρέμμα. Στη χώρα μας το ηπιότερο κλίμα άλλα και οι μικρότερες σε μέγεθος εκμεταλλεύσεις ευνοούν την επέκτασή της. Ωστόσο, η πολυετής φύση της παραγωγής των δένδρων και το υψηλό κόστος για την εγκατάσταση και τον εξοπλισμό, εμποδίζει τους δενδροκαλλιεργητές να είναι ευέλικτοι, να κάνουν γρήγορες διορθωτικές κινήσεις για την παραγωγή τους, να την αναδιαρθρώσουν, να αλλάξουν δενδρώδη καλλιεργούμενα είδη και να εσοδέψουν γρήγορα.
Σήμερα στην Θεσσαλία, η οικονομική πίεση που ασκείται στο εισόδημα των δενδροκαλλιεργητών από τις προαναφερόμενες συνθήκες, αυξήθηκε σημαντικά λόγω των ζημιών από τις πλημμύρες του Daniel και τις μακροπρόθεσμες συνέπειές τους, όπως για παράδειγμα η απειλή ασθενειών σε πλημμυρισμένα ή γεμάτα με φερτά υλικά εδάφη. Συνεπώς, για τους δενδροκαλλιεργητές, υφίσταται επιτακτική η ανάγκη για αναδιάρθρωση των καλλιεργειών τους με την αρωγή της πολιτείας.
Το 2022 ήταν η τελευταία χρονιά που προκηρύχθηκε σχετικό πρόγραμμα αναδιάρθρωσης δενδρωδών καλλιεργειών μόνο για συνεταιριστικά σχήματα, συγχρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε με προϋπολογισμό 167 περίπου εκατ. ευρώ. Όμως, η απορροφητικότητά του δεν ήταν η αναμενόμενη καθώς δεν είχε την ευελιξία που ανέμεναν οι ωφελούμενοι παραγωγοί».
Κατόπιν τούτων, ο Μάξιμος Χαρακόπουλος ερωτά τον αρμόδιο υπουργό:
«Προτίθεστε να προχωρήσετε σε ευέλικτες επιδοτούμενες δράσεις αναδιάρθρωσης δενδρωδών καλλιεργειών για την πληγείσα Θεσσαλία και πρωτίστως για τον νομό Λάρισας, προκειμένου οι δενδροκαλλιεργητές να μπορέσουν να εξέλθουν γρηγορότερα από την οικονομική δίνη που έχουν περιέλθει και να προσαρμόσουν την παραγωγή τους στις υπάρχουσες συνθήκες;».
Επιτέλους μετά από τόσο μεγάλη φημολογία το ανακοίνωσαν επίσημα.
Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, ανακοίνωσε ότι μετά από συνεργασία με τον Γενικό Γραμματέα Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών, Δημήτρη Παπαγιαννίδη, προχώρησαν στην υπογραφή της παράτασης υλοποίησης των δράσεων 4.1.1 και 4.1.3 του ΠΑΑ 2014 - 2022, κατά δύο μήνες, ικανοποιώντας αίτημα θεσμικών φορέων του πρωτογενή τομέα.
Ειδικότερα, προβλέπεται ότι η ολοκλήρωση του φυσικού αντικειμένου και υποβολή του τελικού αιτήματος πληρωμής μπορεί να γίνεται έως και 59 μήνες από την ημερομηνία, κατά την οποία το επενδυτικό σχέδιο συμπεριλαμβάνεται σε απόφαση ένταξης.
Για την Περιφέρεια Θεσσαλίας και τις Περιφερειακές Ενότητες Έβρου, Φθιώτιδας, Εύβοιας και Ρόδου, το ανωτέρω διάστημα ορίζεται στους 62 μήνες.
Σε κάθε περίπτωση το τελευταίο αίτημα πληρωμής δεν μπορεί να υποβληθεί πέραν της 30ης Σεπτεμβρίου 2025.
Ως προς την πορεία υλοποίησης των δράσεων 4.1.1 και 4.1.3, εντός του 2024, καταβλήθηκαν στους δικαιούχους 42,5 εκ. ευρώ, ανεβάζοντας τη συνολική απορρόφηση της πρόσκλησης στα 451 εκ. ευρώ, δηλαδή στο 75% του υπερδεσμευμένου προϋπολογισμού των 600 εκ. ευρώ ή στο 144% του αρχικού προϋπολογισμού των 314 εκ. ευρώ.
Συνεπώς η παράταση της υλοποίησης παρέχεται προκειμένου να χορηγηθεί επιπλέον χρονικό διάστημα στους επενδυτές, εντός του οποίου πρέπει να ολοκληρώσουν το επενδυτικό τους σχέδιο.
Έντονες συζητήσεις έχουν ξεσπάσει τις τελευταίες μέρες στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, σχετικά με επιβολή προστίμων στη διακίνηση ελαιολάδου με τενεκέ.
Τελικά μετά από «πιέσεις» των ελαιοπαραγωγών η κυβέρνηση αναγκάστηκε να δώσει διευκρινίσεις για το θέμα της διακίνησης του ελαιολάδου.
«Η μεταφορά μικρών ποσοτήτων συμβαίνει άτυπα στην ελληνική πραγματικότητα. Για όσους θέλουν να είναι απολύτως νομότυποι, μπορούν να χρησιμοποιούν μικρότερες συσκευασίες των 5 λίτρων», λέει ο Χρίστος Δήμας, υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών και ξεκαθάρισε ότι «δεν έχουμε σχεδιάσει κάποια αλλαγή στη μεταφορά ελαιολάδου με τενεκέδες. Όσα ακούγονται τις τελευταίες μέρες δεν ισχύουν. Το θεσμικό πλαίσιο που ρυθμίζει τη μεταφορά του ελαιολάδου ισχύει από το 2017». Και πρόσθεσε: «η μεταφορά μικρών ποσοτήτων ελαιολάδου μεταξύ φίλων και συγγενών συνεχίζεται άτυπα, χωρίς να τίθεται ζήτημα παραβάσεων. Αυτό το θέμα πήρε μεγαλύτερη διάσταση απ’ ό,τι έπρεπε. Θέλω να καθησυχάσω τους πολίτες: δεν προχωράμε σε αλλαγές».
Παράλληλα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, δήλωσε ότι ο έλεγχος παραστατικών διακίνησης ελαιολάδου αφορά αποκλειστικά τους εμπόρους και όχι τους παραγωγούς που αυτοκαταναλώνουν ελαιόλαδο ή δωρίζουν ελαιόλαδο σε συγγενείς και φίλους για ίδια κατανάλωση.
Όμως είναι τελικά το πρόβλημα ο τενεκές;
Ο Μύρων Χιλετζάκης, ελαιοπαραγωγός, Αντιπρόεδρος ΕΑΣ Ηρακλείου και πρόεδρος Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ, ανακοίνωσε στον ΑγροΤύπο ότι «το ερώτημα είναι εφαρμόζονται οι νόμοι στη χώρα μας; Γιατί το 2017 είχαμε ένα νόμο πάλι στο ελαιόλαδο που λέει στην εστίαση θα πρέπει να υπάρχουν ατομικές φιάλες ελαιόλαδου, συσκευασμένες με πώμα μιας χρήσης. Εφαρμόστηκε αυτός ο νόμος; Όχι δεν εφαρμόστηκε.
Ο ίδιος νόμος έλεγε ότι απαγορεύεται η εστίαση να αγοράσει από παραγωγό σε 17λιτρο τενεκέ. Θα πρέπει ο παραγωγός να πάρει άδεια τυποποιητή, δηλαδή να κάνει μια ατομική επιχείρηση. Αυτό ισχύει και σήμερα.
Αυτό που θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε στους ελαιοπαραγωγούς είναι ότι από την 1η Οκτωβρίου 2025 θα πρέπει να βγάζουν ηλεκτρονικά παραστατικά διακίνησης ελαιοκάρπου. Με αυτό θα γίνεται ιχνηλασιμότητα του προϊόντος που γίνεται ελαιόλαδο και διασταύρωση με τα παραστατικά που βγάζει το ελαιοτριβείο είτε προς φύλαξη είτε προς σπίτι. Θυμίζουμε ότι το ελαιόλαδο που γράφει ότι είναι για το σπίτι ο παραγωγός δεν μπορεί να το πουλήσει. Αυτή η διαδικασία θα γίνεται από το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών. Έρχεται το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και με βάση αυτά τα στοιχεία θα κάνει διασταυρώσεις με το ελαιοκομικό μητρώο που έχει. Όλα αυτά είναι προς την σωστή κατεύθυνση για την αντιμετώπιση των ελληνοποιήσεων.
Το πρόβλημα είναι διαδικαστικό γιατί από 1η Οκτωβρίου θα πρέπει οι ελαιοπαραγωγοί (με μέση ηλικία 63 ετών) να βγάζουν ηλεκτρονικό δελτίο αποστολής ελαιοκάρπου στο χωράφι για να φύγει να πάει στο ελαιοτριβείο. Όταν βγάζαμε έντυπα παραστατικά αναγράφαμε «δελτίο αποστολής προς ζύγιση» γιατί ο παραγωγός δεν κάνει ζύγισμα στο χωράφι. Δεν γνωρίζουμε αν η πλατφόρμα θα δεχτεί «δελτίο αποστολής προς ζύγιση».
Εκτιμώ ότι ο παραγωγός δεν μπορεί να υποστηρίζει αυτή τη διαδικασία στο χωράφι και θα υπάρξουν προβλήματα στην εφαρμογή της. Αυτό θα πρέπει να το προβλέψουν από τώρα στην κυβέρνηση».
Τροποποιητική απόφαση του ΟΠΕΚΕΠΕ αναφέρει ότι μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2025 θα γίνονται δεκτές οι δηλώσεις εφαρμογής για το έτος 2024, που αφορούν δεσμεύσεις του Μέτρου 8.1 «Δάσωση και δημιουργία δασικών εκτάσεων».
Σκοπός της απόφασης είναι η τροποποίηση της με αριθμ. πρωτ. 86470/06.11.2019 εγκυκλίου διαδικασίας υποβολής δήλωσης εφαρμογής του υπομέτρου 8.1 "Δάσωση και δημιουργία δασικών εκτάσεων" του Μέτρου 8 "Επενδύσεις στην ανάπτυξη δασικών περιοχών και στη βελτίωση της βιωσιμότητας των δασών" του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (Π.Α.Α. 2014-2020) - ανειλημμένες υποχρεώσεις του Μέτρου 221 “Πρώτη Δάσωση Γεωργικών Γαιών” (Π.Α.Α.2007-2013), ως προς το χρονικό διάστημα υποβολής των ετήσιων δηλώσεων εφαρμογής από τους δικαιούχους του Μέτρου.
Διαδικασία Χορήγησης της Ενίσχυσης
Τροποποίηση της παρ. 3 του σημείου Α εδαφ. 5 που αναφέρεται στο χρονικό διάστημα υποβολής των δηλώσεων εφαρμογής από τους δικαιούχους ανά έτος δεσμεύσεων/εφαρμογής ως εξής:
«Οι δηλώσεις εφαρμογής από το έτος εφαρμογής 2019 και για κάθε επόμενο έτος υποβάλλονται από 1 Δεκεμβρίου μέχρι και 31 Δεκεμβρίου, για δεσμεύσεις που αφορούν από το εν λόγω έτος, συνοδευόμενες με τα ανωτέρω δικαιολογητικά και θα λαμβάνουν αριθμό πρωτοκόλλου από την υπηρεσία κατάθεσης.
Ειδικότερα για το έτος 2024 κατ’ εξαίρεση θα υποβάλλονται μέχρι 31 Ιανουαρίου 2025».
Με τροποποιητική απόφαση της Γενικής Γραμματείας Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών, του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που δημοσιεύθηκε στη Διαύγεια, εγκρίθηκε η διάθεση πίστωσης 10.000.000 ευρώ για την χρηματοδότηση της πράξης «Πλαίσιο υλοποίησης του Μέτρου 19 του Προγράμματος «Αγροτική Ανάπτυξη της Ελλάδας περιόδου 2014-2020».
Μετά αυτή την απόφαση αναμένεται να ξεκινήσει η πληρωμή των οικονομικών ενισχύσεων σε δικαιούχους του Μέτρου 19 του ΠΑΑ 2014-2020 (Τοπική Ανάπτυξη LEADER).
Η Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (ΤΑΠΤοΚ /CLLD), βασισμένη στην προσέγγιση LEADER, είναι μια μέθοδος σχεδιασμού και υλοποίησης τοπικών ολοκληρωμένων αναπτυξιακών στρατηγικών, με τη συμμετοχή εταίρων σε τοπικό επίπεδο, προκειμένου να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά οι οικονομικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές και δημογραφικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι αγροτικές περιοχές. Είναι ένα ιδιαίτερα ισχυρό εργαλείο προκειμένου οι τοπικές κοινότητες:
α) να κάνουν σταθερά βήματα προς πιο αποτελεσματικές μορφές οικονομικής, βιώσιμης και «χωρίς αποκλεισμούς» ανάπτυξης, σύμφωνα με τη στρατηγική «Ευρώπη 2020»,
β) να «καινοτομήσουν» προκειμένου να αντιμετωπισθούν τα κοινωνικο-οικονομικά προβλήματα των αγροτικών περιοχών της χώρας και
γ) να ενισχύσουν την κοινωνική συνοχή στις αγροτικές περιοχές.