Μέσα Σήμανσης Ζώων: Οι Εγκεκριμένες Επιλογές για το 2025

Η εποχή των γεννήσεων στα αιγοπρόβατα σηματοδοτεί για κάθε κτηνοτρόφο μία από τις πιο απαιτητικές περιόδους του χρόνου. Ξεκινά συνήθως από τις αρχές Οκτωβρίου και διαρκεί έως τον Μάρτιο, απαιτώντας σωστή προετοιμασία, συνέπεια και στενή συνεργασία με τον κτηνίατρο της εκτροφής. Η επιτυχία της περιόδου δεν εξαρτάται μόνο από όσα γίνονται τη στιγμή του τοκετού, αλλά και από τη φροντίδα που έχει προηγηθεί.

Η επιλογή κατάλληλων γεννητόρων, η εφαρμογή των εμβολιακών προγραμμάτων, η ισορροπημένη διατροφή –ιδιαίτερα στο τελευταίο τρίτο της εγκυμοσύνης– και η χορήγηση ιχνοστοιχείων αποτελούν βασικούς παράγοντες.  Εάν υπήρξαν αποβολές το προηγούμενο διάστημα, είναι απαραίτητο να έχουν διερευνηθεί τα αίτια και να έχει δοθεί η κατάλληλη θεραπεία. Ένα καλοπροετοιμασμένο και φροντισμένο κοπάδι εισέρχεται στην περίοδο των γεννήσεων με σημαντικά πλεονεκτήματα και μεγαλύτερη ασφάλεια για τις μητέρες και τα νεογνά.

Ο χώρος των τοκετών

Ο χώρος όπου γίνονται οι τοκετοί πρέπει να είναι ξεχωριστός, στεγνός, καθαρός και απολυμασμένος. Η στρωμνή πρέπει να παραμένει καθαρή και να ανανεώνεται συχνά, ενώ ο αερισμός και ο φωτισμός να είναι επαρκείς – χωρίς ρεύματα αέρα που καταπονούν τα ζώα. Για τις πρωτόγεννες προβατίνες ή όσες χρειάζονται ειδική μεταγεννητική φροντίδα, συνιστάται η ύπαρξη ξεχωριστών διαμερισμάτων ώστε να μπορούν να λάβουν την προσοχή που χρειάζονται.

Η διατροφή πριν και μετά τη γέννα

Το τελευταίο τρίτο της εγκυμοσύνης είναι καθοριστικό: το έμβρυο αποκτά περίπου το 85% του βάρους του σε αυτό το διάστημα. Οι ανάγκες της μητέρας αυξάνονται, άρα απαιτείται ισορροπημένο σιτηρέσιο και σανός καλής ποιότητας. Μετά τη γέννα, οι ανάγκες παραμένουν υψηλές, ιδιαίτερα σε ενέργεια και πρωτεΐνη, οπότε πρέπει να συνεχίζεται η χορήγηση καλής ποιότητας τροφών — τόσο συμπυκνωμένων όσο και χονδροειδών.

Κατά τη διάρκεια του τοκετού

Σε περίπτωση δυστοκίας, ο κτηνοτρόφος πρέπει να καλέσει άμεσα τον κτηνίατρο. Παράλληλα, είναι σημαντικό να υπάρχει φαρμακείο έκτακτης ανάγκης με τα βασικά φάρμακα και συμπληρώματα: ασβέστιο, ιώδιο, αντιβιοτικά (σε μορφή σπρέι ή ενέσιμη), φάρμακα για διάρροια, βιταμίνη Ε και σελήνιο — πάντα με καθοδήγηση του κτηνιάτρου εκτροφής. Σε εκτροφές με μαζικές γεννήσεις, η παρουσία έμπειρου και επαρκούς προσωπικού είναι κρίσιμη, ώστε να αντιμετωπίζονται άμεσα οι ανάγκες που προκύπτουν.

Φροντίδα και επιβίωση των νεογέννητων

Αμέσως μετά τη γέννα, ο ομφάλιος λώρος πρέπει να εμβαπτίζεται σε διάλυμα ιωδίου, ώστε να αποφευχθεί η είσοδος μικροβίων στον οργανισμό. Το πρωτόγαλα είναι ζωτικής σημασίας: όλα τα νεογνά πρέπει να το λάβουν τις πρώτες ώρες, καθώς είναι πλούσιο σε ανοσοσφαιρίνες που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα και μειώνουν σημαντικά τη θνησιμότητα. Λίγες ημέρες αργότερα, συστήνεται η χορήγηση ενέσιμης βιταμίνης Ε με Σελήνιο για την πρόληψη της Μυϊκής Δυστροφίας. Στη συνέχεια, τα αμνοερίφια πρέπει να εμβολιαστούν για εντεροτοξιναιμία και να γίνει ο πρώτος αποπαρασιτισμός.

Πέρα όμως από τη σωστή φροντίδα, σημαντικό ρόλο στην επιβίωση των νεογνών παίζουν και οι καιρικές συνθήκες. Τα αμνοερίφια που γεννιούνται μέχρι το τέλος του χρόνου έχουν συνήθως μικρότερη θνησιμότητα, καθώς ο καιρός παραμένει πιο ξηρός και ήπιος. Αντίθετα, η υγρασία και το ψύχος των επόμενων μηνών δημιουργούν συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη μικροβίων και καταπονούν τον οργανισμό των νεογνών.

Προς μια ομαλή και παραγωγική χρονιά

Η περίοδος των γεννήσεων είναι κρίσιμη, αλλά και καθοριστική για τη μελλοντική παραγωγή κάθε εκτροφής.
Με σωστή προετοιμασία, συνέπεια και στενή συνεργασία με τον κτηνίατρο, ο κτηνοτρόφος μπορεί να εξασφαλίσει μια ομαλή και παραγωγική χρονιά. Ένα φροντισμένο κοπάδι αποδίδει πάντα καλύτερα – και αυτή η επιτυχία ξεκινά από τις πρώτες μέρες ζωής των αμνοεριφίων.

Πηγή: Γεωργία – Κτηνοτροφία, τεύχος 10/2017, Πετρίδου Π., «Γεννήσεις στα αιγοπρόβατα – Τι πρέπει να προσέξει ο κτηνοτρόφος», σελ. 76–77

Δημοσιεύθηκαν στη Διαύγεια τρεις αποφάσεις οι οποίες αφορούν την έγκριση διάθεσης και κατανομής ποσού για αποζημιώσεις, του έτους 2025, που προκύπτουν από την επιβολή κτηνιατρικών μέτρων εξυγίανσης του ζωικού κεφαλαίου.

Η διάθεση πιστώσεων αφορά την κάλυψη αποζημιώσεων των κτηνοτρόφων, καθώς και των λειτουργικών δαπανών των Περιφερειών.

Η πρώτη απόφαση αναφέρει τη δέσμευση συνολικού ποσού αποζημίωσης, που θα καταβληθεί το επόμενο διάστημα, ύψους 11,3 εκατ. ευρώ. Η κατανομή του ποσού θα γίνει στις Περιφερειακές Ενότητες (ΠΕ) ως εξής:
Φωκίδα - 288.105 ευρώ
Μαγνησία - 271.470 ευρώ
Τρίκαλα - 540.862 ευρώ
Καρδίτσα - 524.946 ευρώ
Λάρισα -  5.147.376 ευρώ
Καστοριά - 492 ευρώ
Γρεβενά - 627 ευρώ
Λευκάδα - 134 ευρώ
Αιτωλοακαρνανία - 520.826 ευρώ
Αχαΐα - 472.952 ευρώ
Έβρος (Αλεξανδρούπολη) - 165.818 ευρώ
Έβρος (Ορεστιάδα) - 184.812 ευρώ
Ροδόπης - 987.486 ευρώ
Ξάνθη - 2.099.997 ευρώ
Θεσσαλονίκη - 132.242 ευρώ
Πέλλα - 132.242 ευρώ

Διαβάστε την απόφαση

Την ίδια ημέρα δημοσιεύθηκε στη Διαύγεια νέα απόφαση η οποία κάνει λόγο για μια συμπληρωματική πίστωση, συνολικού ύψους 890.347 ευρώ, που αφορά και αυτή αποζημιώσεις, έτους 2025, που προκύπτουν από την επιβολή κτηνιατρικών μέτρων εξυγίανσης του ζωικού κεφαλαίου. Η κατανομή αυτού του ποσού θα γίνει ως εξής:
Φωκίδα - 125.300 ευρώ
Μαγνησία - 27.167 ευρώ
Λάρισα - 450.297 ευρώ
Αιτωλοακαρνανια - 23.249 ευρώ
Σερρών - 93.210 ευρώ
Θεσσαλονίκη - 69.547 ευρώ
Ημαθία - 101.574 ευρώ

Διαβάστε την απόφαση

Η τρίτη απόφαση αφορά συμπληρωματική πίστωση συνολικού ύψους 11.640 ευρώ, που αφορά και αυτή αποζημιώσεις, έτους 2025, που προκύπτουν από την επιβολή κτηνιατρικών μέτρων εξυγίανσης του ζωικού κεφαλαίου. Η κατανομή αυτού του ποσού θα γίνει ως εξής:
Εύβοια - 2.025 ευρώ
Ροδόπη - 1.170 ευρώ
Ξάνθη - 8.420 ευρώ

Διαβάστε την απόφαση

Την χρηματοδότηση των κτηνοτρόφων, που έχουν πληγεί από την ευλογιά, με τους πόρους από τις εισφορές που πληρώνουν παραγωγοί και μεταποιητές στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, αποφάσισε ομόφωνα σε ψήφισμά της η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Φέτας (ΕΔΟΦ).

Αξίζει να αναφέρουμε ότι η εισφορά γάλακτος 0,25% στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ επιβάλλεται επί της αξίας του παραγόμενου γάλακτος και αφορά τη διακίνηση και εμπορία νωπού και ευαλλοίωτου γάλακτος.

Επίσης υπενθυμίζετε ότι στο 9μελές Δ.Σ. της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φέτας οι 6 θέσεις καταλαμβάνονται από τη μεταποίηση και οι 3 από εκπροσώπους των κτηνοτρόφων.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Δημήτρης Μόσχος, μέλος του ΔΣ της ΕΔΟΦ και πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ), «αυτή την στιγμή υπάρχει ένα κονδύλι γύρω στα 70 εκατ. ευρώ που βρίσκεται στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και προέρχεται από τις εισφορές που πληρώνουν οι παραγωγοί και οι μεταποιητές στον γαλακτοκομικό κλάδο. Ζητάμε από το ΥπΑΑΤ αυτά τα χρήματα να χορηγηθούν ατους αιγοπροβατοτρόφους που έχουν πληγεί από την ευλογιά. Άμεσα θα έπρεπε το Υπουργείο να προχωρήσει σε αυτή την απόφαση γιατί οι κτηνοτρόφοι βρίσκονται σε πολύ άσχημη οικονομική κατάσταση. Περιμένουμε την απάντηση του ΥπΑΑΤ στο αίτημά μας».

Στο μεταξύ νέο αρνητικό ρεκόρ σημειώθηκε τον Οκτώβριο του 2025 στις θανατώσεις αιγοπροβάτων, εξαιτίας της ευλογιάς, με περισσότερα από 75.000 ζώα να χάνουν τη ζωή τους. Από την έναρξη της ζωονόσου τον Αύγουστο του 2024, οι συνολικές απώλειες φτάνουν τα 403.925 αιγοπρόβατα, σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Κέλλας για αποζημιώσεις κτηνοτρόφων

Σε δηλώσεις του ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χρήστος Κέλλας, αναφερόμενος στα μέτρα στήριξης των κτηνοτρόφων, σημείωσε ότι «καταβλήθηκαν υπερδιπλάσιες αποζημιώσεις για τα θανατωθέντα ζώα σε σχέση με το παρελθόν», ύψους 40 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ επίκειται νέα πληρωμή 13 εκατομμυρίων ευρώ τις επόμενες εβδομάδες.

«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι κτηνοτρόφοι που έχασαν τα ζώα τους ζουν ένα πραγματικό δράμα. Εμείς, όμως, θα εξαντλήσουμε κάθε χρηματοδοτικό εργαλείο για να τους στηρίξουμε και θα λάβουμε οτιδήποτε μέτρο χρειαστεί, στα πλαίσια των δυνατοτήτων μας», υπογράμμισε ο ΥφΑΑΤ.

Σύμφωνα με τον ίδιο, οι αποζημιώσεις καταβάλλονται κάθε τρίμηνο, ανάλογα με τις καταστάσεις που αποστέλλουν οι Περιφέρειες, ενώ οι ενισχύσεις είναι αφορολόγητες, ακατάσχετες και ανεκχώρητες, ώστε να φτάσουν στους πραγματικούς δικαιούχους χωρίς συμψηφισμούς με οφειλές προς Δημόσιο, τράπεζες ή ασφαλιστικά ταμεία. Κάποιες καθυστερήσεις μπορεί να υπήρξαν, όμως «οκτώ μήνες απλήρωτος κτηνοτρόφος» δεν υπάρχει, ανέφερε, προσθέτοντας ότι αποκλείονται από τις αποζημιώσεις όσοι εμβολιάζουν παράνομα ή δεν τηρούν τα μέτρα βιοασφάλειας.

Άρχισαν να υπογράφονται οι πρώτες εμπορικές συμφωνίες για το αιγοπρόβειο γάλα, με την αγορά να φαίνεται να δίνει 10 έως 12 λεπτά παραπάνω σε σχέση με πέρσι.

Πάντα οι πρώτες εμπορικές συμφωνίες για το αιγοπρόβειο γάλα κάθε χρόνο υπογράφονται από τους μεγάλους συνεταιρισμούς της Ελασσόνας.

Συμφωνία με την Ελληνικά Γαλακτοκομεία Α.Ε. για την διάθεση 1.500 τόνοι πρόβειου γάλακτος στην τιμή των 1,60 ευρώ το κιλό, η Ομάδα Παραγωγών Αιγοπρόβειου Γάλακτος του Αγροτικού Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Καρυάς Ολύμπου. Η συμφωνία της ΟΠ Καρυάς Ολύμπου είναι η πρώτη της νέας περιόδου, μέσα σε μία συγκυρία ιδιαίτερα δύσκολη για την αιγοπροβατοτροφία, με μείωση παραγωγικών ζώων.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Διονύσης Μανίκας πρόεδρος της ΟΠ Καρυάς Ολύμπου, υπάρχει φέτος μεγάλη ζήτηση για αιγοπρόβειο γάλα και είναι αυτό φυσικό αφού έχουν θανατωθεί λόγω της ευλογιάς πάνω από 400.000 ζώα. Μιλάμε για μια μείωση του πρόβειου γάλακτος κατά 30% σε σχέση με πέρσι. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να αυξηθεί η τιμή παραγωγού στο γάλα. Η εμπορική συμφωνία έκλεισε στα 1,60 ευρώ το κιλό, ενώ η αντίστοιχη περσινή ήταν στα 1,48 ευρώ το κιλό. Η εκτίμησή μου είναι ότι το επόμενο διάστημα όταν αρχίσει να φαίνεται η έλλειψη στην παραγωγή γάλακτος η τιμή μπορεί να φτάσει μέχρι και στα 1,70 ευρώ στην Θεσσαλία.

Ακολούθησε νέα εμπορική συμφωνία της Βιομηχανίας Επεξεργασίας Γάλακτος Μπίζιος με παραγωγούς από την ευρύτερη περιοχή της Ελασσόνας για 1.200 τόνους γάλακτος µε τιμή στα 1,63 ευρώ το κιλό. 

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού «Φάρμες Λιβαδίου» κ. Χαράλαμπος Τζέβος, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι πέρσι ο συνεταιρισμός μας έκλεισε εμπορική συμφωνία με τιμή παραγωγού στα 1,56 ευρώ το κιλό και είχαμε υπογραψει την εμπορική συμφωνία στις 10 Οκτωβρίου. Φέτος βλέπουμε να υπάρχει αρκετό ενδιαφέρον και είμαστε σε διαπραγμάτευση για την πώληση 4.700 τόνων γάλακτος. Αναμένεται τις επόμενες ημέρες να προχωρήσουμε σε υπογραφή συμφωνίας. Πάντως είναι λογικό λόγω της μείωση των ζώων από την ευλογιά στην χώρα μας να έχουμε μια αύξηση της τιμής σε σχέση με πέρσι. Η πρόβλεψή μου είναι ότι την φετινή περίοδο η μέση τιμή θα κυμανθεί γύρω στα 1,65 ευρώ.

Επιστημονική απόφαση η χρήση ή όχι του εμβολίου τονίζει το ΥπΑΑΤ.

Αιχμές για τη στάση της αντιπολίτευσης σχετικά με την αντιμετώπιση της ευλογιάς, άφησε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας μιλώντας στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου στο πλαίσιο της συζήτησης της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου υπό τον τίτλο «Επείγουσες ρυθμίσεις για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα και την αντιμετώπιση της ζωονόσου της ευλογιάς» (Α’ 183) και συναφείς διατάξεις».

Ο Υπουργός, καταρρίπτοντας τα επιχειρήματα που ανέπτυξε η αντιπολίτευση, έβαλε τέλος στις παρερμηνείες γύρω από το ζήτημα του εμβολιασμού και άσκησε ευθέως κριτική σε όσους, όπως είπε, «αναζητούν εύκολες και επικοινωνιακές λύσεις» σε ένα σοβαρό ζήτημα. «Επιχειρήσαμε να λειτουργήσουμε όσο γίνεται πιο αυστηρά στην εφαρμογή των μέτρων βιοασφάλειας που προβλέπει η ευρωπαϊκή οδηγία» είπε και ξεκαθάρισε ότι η Ελλάδα δεν θα διακινδυνεύσει την απώλεια του «ελεύθερου καθεστώτος»: «Αν η χώρα απολέσει το ελεύθερο καθεστώς από την ευλογιά, αυτό σημαίνει μια άλλη πραγματικότητα για την εξαγωγή των προϊόντων μας».

Μιλώντας για τον εμβολιασμό ξεκαθάρισε ότι «ευρωπαϊκό εμβόλιο δεν υπάρχει. Τα εμβόλια που υπάρχουν παράγονται σε τρίτες χώρες, και χρησιμοποιούνται από χώρες όπως η Τουρκία, το Πακιστάν ή το Ισραήλ, οι οποίες δεν έχουν καταφέρει να εξαλείψουν την ευλογιά. Καμία χώρα δεν έχει ελεύθερο καθεστώς. Η νόσος σε αυτές τις χώρες είναι ενδημική και δεν διαθέτουν προϊόντα ΠΟΠ». Και συνέχισε θέτοντας όλους προ των ευθυνών τους: «Αν θέλετε να πούμε κάτι εύκολο και ωραίο για τους κτηνοτρόφους που πιθανόν τους ανακουφίζει, καταλαβαίνω ότι θα ήταν πολύ εύκολο να προστρέξει κανείς στον εμβολιασμό. Εμείς όμως δεν γίνεται να μη σκεφτόμαστε το μέλλον. Τι θα γίνει με την ελληνική φέτα, που είναι ένα παγκόσμιο προϊόν, που συμβάλλει καθοριστικά στις εξαγωγές της χώρας; Φαντάζεστε να υποβαθμισθούν οι εξαγωγές της φέτας και να μην έχουμε τη δυνατότητα που έχουμε σήμερα να την εξάγουμε;». Ταυτόχρονα, επισήμανε ότι ο εμβολιασμός ή μη είναι μια απόφαση των επιστημόνων.

Αναφερόμενος στη στήριξη των κτηνοτρόφων, επισήμανε ότι «δεν υπάρχει μεγαλύτερη αποζημίωση στην Ευρωπαϊκή Ένωση από 95 ευρώ ανά ζώο, όταν στην Ελλάδα είναι 250 ευρώ για καθαρόαιμα ζώα». «Ο μέσος όρος είναι περίπου 200 ευρώ και είναι τα διπλάσια σε σχέση με οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα. Με βάση το ύψος της αποζημίωσης, η χώρα μας δίνει τη μεγαλύτερη αποζημίωση. Γιατί θέλουμε να στηρίξουμε τους κτηνοτρόφους μας», είπε και ξεκαθάρισε ότι «όλα τα ποσά των αποζημιώσεων είναι διαθέσιμα» και πως «ό,τι δεν έχει διατεθεί είναι γιατί περιμένουμε από τις Περιφέρειες να μας στείλουν τις καταστάσεις».

Σχετικά με την έλλειψη των κτηνιάτρων αναφέρθηκε στις νέες ρυθμίσεις που εισάγει το σχέδιο νόμου, στο οποίο προβλέπονται προσλήψεις κτηνιάτρων και διάθεση στρατιωτικών κτηνιάτρων, «προκειμένου να υπάρχει επαρκής αριθμός για να αντιμετωπίσουμε τη ζωονόσο όσο το δυνατόν πιο γρήγορα». Απαντώντας, δε, στις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης μετά την επιστολή του Επιτρόπου Υγείας και Καλής Μεταχείρισης των Ζώων, Όλιβερ Βάρχελι, θύμισε ότι ο Επίτροπος Χάνσεν διατύπωσε διαφορετική άποψη προσφάτως από την Βουλγαρία όταν χαρακτήρισε τον εμβολιασμό ως το ύστατο μέτρο.

Σε ό,τι αφορά την ανασύσταση του ζωικού κεφαλαίου, ξεκαθάρισε ότι «η πρόθεση της κυβέρνησης είναι να υπάρξουν συνολικά μέτρα στήριξης. Ήδη υπάρχουν για τις ζωοτροφές και τις θανατώσεις των ζώων, και θα υπάρξει και μέτρο σε δεύτερο χρόνο για την αντικατάσταση του ζωικού κεφαλαίου». «Είμαστε μπροστά σε μια εικόνα όπου οι λύσεις δεν είναι εύκολες, αλλά χρειάζεται πολύ μεγάλη προσπάθεια και σοβαρή συνεργασία από όλους. Ακόμη και το πολιτικό μας σύστημα οφείλει να εκπέμπει σταθερά παιδαγωγικά μηνύματα. Αν μπούμε σε οποιαδήποτε άλλη λογική συζήτησης, το κόστος που θα πληρώσει η πατρίδα μας και η ίδια η κτηνοτροφία θα είναι πάρα πολύ μεγαλύτερο», είπε κλείνοντας και απευθυνόμενος προς τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Η Κυβέρνηση και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στηρίζουν τους κτηνοτρόφους της Ηλείας που πλήττονται από τον καταρροϊκό πυρετό, όπως τονίζεται στην απάντηση του Υπουργείου, στην αναφορά της Βουλευτού Ηλείας, Διονυσίας – Θεοδώρας Αυγερινοπούλου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου, την περίοδο 2024 - 2025 έχουν εντοπιστεί εννέα εστίες του ιού BTV-8 στην Ηλεία, με 274 νεκρά ζώα.

Ο ιός μεταδίδεται μέσω εντόμων - φορέων (Culicoides) και όχι με άμεση επαφή.

Για την αντιμετώπιση της νόσου εφαρμόζονται προγράμματα πρόληψης και ελέγχου, που περιλαμβάνουν ενίσχυση επιτήρησης, μέτρα περιορισμού μετακινήσεων, εντομοκτονία και βιοασφάλεια.

Βάσει της ΚΥΑ 59322/26923/2025 (Β΄ 1011/05-03-2025), το πρόγραμμα αποζημιώσεων του 2025 καλύπτει δαπάνες για εμβόλια και εντομοκτόνα από τις Περιφέρειες και τους ίδιους τους κτηνοτρόφους, ανάλογα με την εξέλιξη της νόσου.

Το Υπουργείο επιβεβαιώνει ότι παρακολουθεί στενά την επιδημιολογική εικόνα, ενημερώνει τις τοπικές υπηρεσίες και λαμβάνει στοχευμένα μέτρα προστασίας, στηρίζοντας τους παραγωγούς και τη βιωσιμότητα του πρωτογενούς τομέα.

Σε καθεστώς αυξημένων ελέγχων μπαίνει η κτηνοτροφία, καθώς η επιζωοτία της ευλογιάς εξακολουθεί να πιέζει τις παραγωγικές ζώνες της χώρας. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων γνωστοποιεί ότι οι οκτώ πρώτες συλλήψεις κτηνοτρόφων για παραβίαση των μέτρων βιοασφάλειας είναι πλέον γεγονός, έπειτα από ένα εκτεταμένο κύμα ελέγχων σε έξι Περιφέρειες.

Ελεγκτικό σχέδιο σε έξι Περιφέρειες – 2.711 έλεγχοι, 13 παραβάσεις, 8 συλλήψεις

Στο διάστημα 21–31 Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκαν 2.711 έλεγχοι από μικτά κλιμάκια με τη συμμετοχή στελεχών του ΥΠΑΑΤ, των Περιφερειών και της Ελληνικής Αστυνομίας. Κατά τους ελέγχους βεβαιώθηκαν 13 παραβάσεις και προέκυψαν 8 συλλήψεις, οι οποίες συνοδεύτηκαν από τη σύνταξη δικογραφιών βάσει του άρθρου 285 ΠΚ περί παραβίασης υγειονομικών διατάξεων.

Σέρρες: η εστία με τη μεγαλύτερη έξαρση

Η Περιφερειακή Ενότητα Σερρών παραμένει στο επίκεντρο της κρίσης, με 77 νέα κρούσματα τον τελευταίο μήνα.
Εκεί πραγματοποιήθηκαν 533 έλεγχοι, διαπιστώθηκαν 5 παραβάσεις και οι αρχές προχώρησαν σε 2 συλλήψεις, καθώς η νόσος βρίσκεται σε φάση έντονης εξάπλωσης.

Η εικόνα της νόσου σε εθνικό επίπεδο

Από την έναρξη της ζωονόσου (20 Αυγ. 2024) έως σήμερα, έχουν θανατωθεί 403.925 αιγοπρόβατα, στο πλαίσιο εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΕ) 687/2020 για τη βιοασφάλεια. Συνολικά, καταγράφονται 1.594 επιβεβαιωμένα κρούσματα σε 2.033 εκτροφές, ενώ μόνο τον Οκτώβριο 2025 εντοπίστηκαν 363 νέα περιστατικά. Οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις εστιών παρατηρούνται στη Λάρισα, Ξάνθη, Ροδόπη, Έβρο και Σέρρες, επιβεβαιώνοντας τη γεωγραφική εξάπλωση της νόσου στη βόρεια και δυτική Ελλάδα.

«Μόνο με συνέπεια και διαφάνεια»

Ο Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σπύρος Πρωτοψάλτης, που συντονίζει το έργο της Εθνικής Επιστημονικής Επιτροπής Διαχείρισης και Ελέγχου της Ευλογιάς (ΕΕΕΔΕΕ), δήλωσε:

«Με ενιαίο επιχειρησιακό σχέδιο και στενή συνεργασία με τις Περιφέρειες και την Ελληνική Αστυνομία, εντείνουμε τους ελέγχους στις εστίες, ενώ ταυτόχρονα ενημερώνουμε συστηματικά τους κτηνοτρόφους για ορθή εφαρμογή των μέτρων. Μόνο με συνέπεια και διαφάνεια θα κερδίσουμε αυτή τη μάχη.»

Το Υπουργείο επισημαίνει ότι θα συνεχιστούν οι έλεγχοι χωρίς καμία ανοχή σε παραβατικές συμπεριφορές, στοχεύοντας στην προστασία της παραγωγής και της εθνικής οικονομίας.

Η ΕΕΕΔΕΕ για το εμβόλιο και τη βιοασφάλεια

Η ΕΕΕΔΕΕ, που συστάθηκε με απόφαση του Υπουργού Κώστα Τσιάρα, τονίζει ότι δεν υπάρχει αδειοδοτημένο εμβόλιο για την ευλογιά των προβάτων ούτε από την Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε από το ελληνικό κράτος. Σε χώρες όπου εφαρμόστηκαν εμβολιασμοί, η νόσος δεν εξαλείφθηκε, αλλά παρέμεινε ενδημική, με συνεχείς απώλειες ζωικού κεφαλαίου.

Η Επιτροπή αποδίδει την επιδείνωση της κατάστασης στην παράνομη χρήση μη εγκεκριμένων ανοσολογικών προϊόντων και στην ελλιπή εφαρμογή μέτρων βιοασφάλειας στις εκτροφές. Καλεί τους παραγωγούς να τηρούν με αυστηρότητα τα πρωτόκολλα, προστατεύοντας τόσο τα κοπάδια τους όσο και το όνομα των ελληνικών προϊόντων, όπως η φέτα, που συμβάλλει με πάνω από 1 δισ. ευρώ ετησίως στο εμπορικό ισοζύγιο.

Η επόμενη μέρα

Η μάχη κατά της ευλογιάς απαιτεί πειθαρχία, συντονισμό και συνεργασία σε όλα τα επίπεδα. Η Πολιτεία διαμηνύει ότι η προσπάθεια δεν σταματά και ότι η αυστηρή βιοασφάλεια παραμένει το μοναδικό όπλο προστασίας για τον κτηνοτροφικό κόσμο. Για την επόμενη μέρα της ελληνικής κτηνοτροφίας και τον κόπο των ανθρώπων της υπαίθρου, η ευθύνη είναι κοινή.

Ακολουθεί η επίσημη ανακοίνωση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων:

Άρχισαν συλλήψεις για παραβίαση των μέτρων βιοασφάλειας για την ευλογιά των αιγοπροβάτων

Εντατικοί έλεγχοι στις περιοχές που έχουν πληγεί – Σε έξαρση η ζωονόσος στις Σέρρες

Στο πλαίσιο της στενής συνεργασίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με την Ελληνική Αστυνομία, τις Περιφέρειες, τις ΔΑΟΚ και τις κτηνιατρικές υπηρεσίες, συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς οι έλεγχοι για την τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας στις περιοχές όπου η ευλογιά των αιγοπροβάτων βρίσκεται σε έξαρση.

Από τις 21 έως τις 31 Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκαν 2.711 έλεγχοι σε έξι Περιφέρειες της χώρας (Κεντρική, Ανατολική και Δυτική Μακεδονία, Δυτική Ελλάδα, Στερεά Ελλάδα και Θεσσαλία).

Από τους ελέγχους που διενεργήθηκαν από μικτά κλιμάκια –με συμμετοχή στελεχών του ΥΠΑΑΤ, των Περιφερειών και της Ελληνικής Αστυνομίας– διαπιστώθηκαν 13 παραβάσεις και έγιναν 8 συλλήψεις.

Οι σχετικές δικογραφίες έχουν σχηματιστεί με βάση το άρθρο 285 του Ποινικού Κώδικα και διαβιβάζονται στις αρμόδιες δικαστικές αρχές.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και ειδικά στον Νομό Σερρών, όπου η νόσος παρουσιάζει έντονη έξαρση τον τελευταίο μήνα με 77 κρούσματα. Εκεί πραγματοποιήθηκαν 533 έλεγχοι, διαπιστώθηκαν 5 παραβάσεις και οι αρχές προχώρησαν σε 2 συλλήψεις.

Σημειώνεται ότι από την έναρξη της ζωονόσου στις 20 Αυγούστου 2024 μέχρι σήμερα και σε εφαρμογή του ευρωπαϊκού Κανονισμού 687/2020 για εφαρμογή των μέτρων βιοασφάλειας, έχουν θανατωθεί 403.925 αιγοπρόβατα.

Υπενθυμίζεται ότι η Εθνική Επιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης και Ελέγχου της Ευλογιάς (ΕΕΕΔΕΕ), η οποία συστάθηκε με απόφαση του Υπουργού Κώστα Τσιάρα, υπογραμμίζει ότι η αυστηρή τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας αποτελεί το μοναδικό αποτελεσματικό εργαλείο για την αποτροπή της μετάδοσης του ιού.
Η Επιτροπή επισημαίνει ότι δεν υπάρχει σήμερα αδειοδοτημένο εμβόλιο από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή το Ελληνικό Κράτος για την ευλογιά των προβάτων και ότι ο εμβολιασμός δεν έχει αποδειχθεί αποτελεσματικός σε καμία χώρα όπου εφαρμόστηκε, οδηγώντας αντίθετα σε ενδημικό χαρακτήρα της νόσου και συνεχιζόμενες θανατώσεις ζώων.

Όπως αναφέρει η ΕΕΕΔΕΕ, η καταστρατήγηση των εθνικών μέτρων βιοασφάλειας και η παράνομη χρήση μη αδειοδοτημένων εμβολίων έχουν συμβάλει στην αλλοίωση της επιδημιολογικής εικόνας της νόσου και στην επικινδυνότητα για τον ζωικό πληθυσμό.

Η Επιτροπή καλεί τους κτηνοτρόφους να τηρούν αυστηρά τα μέτρα βιοασφάλειας σε κάθε στάδιο της παραγωγικής αλυσίδας, προστατεύοντας τόσο τις εκτροφές τους όσο και το όνομα των ελληνικών προϊόντων, ιδιαίτερα της φέτας, που συμβάλλει θετικά στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας με εξαγωγές άνω του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ ετησίως.

Πρωτοψάλτης: Συνέπεια και διαφάνεια

Ο Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και συντονιστής της ΕΕΕΔΕ κ. Σπύρος Πρωτοψάλτης δήλωσε:

«Με ενιαίο επιχειρησιακό σχέδιο και στενή συνεργασία με τις Περιφέρειες και την Ελληνική Αστυνομία, εντείνουμε τους ελέγχους στις εστίες, ενώ ταυτόχρονα ενημερώνουμε συστηματικά τους κτηνοτρόφους για ορθή εφαρμογή των μέτρων. Μόνο με συνέπεια και διαφάνεια θα κερδίσουμε αυτή τη μάχη».

Καμία ανοχή

Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων θα συνεχίσει τους ελέγχους χωρίς καμία ανοχή σε παραβατικές συμπεριφορές, σε πλήρη συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές, για την προστασία  της κτηνοτροφικής παραγωγής και της εθνικής οικονομίας.

Ο αγώνας κατά της ευλογιάς των αιγοπροβάτων θα κερδηθεί μόνο με συνέπεια, συνεργασία και απαρέγκλιτη τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας. 

 Πηγή: Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ)

Από την 1η Νοεμβρίου έως και τις 15 Δεκεμβρίου καλούνται όλοι οι κτηνοτρόφοι της χώρας να πραγματοποιήσουν την ετήσια απογραφή των αιγοπροβάτων τους, όπως προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία.

Για τις εκμεταλλεύσεις χοίρων, η απογραφή πραγματοποιείται στο διάστημα 1–31 Δεκεμβρίου.

Η διαδικασία είναι υποχρεωτική και γίνεται με ευθύνη του κατόχου της εκμετάλλευσης, υπό την επίβλεψη των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών κάθε Περιφερειακής Ενότητας.

Τι πρέπει να περιλαμβάνει το μητρώο

Οι παραγωγοί οφείλουν να προσέρχονται με ενημερωμένο μητρώο εκμετάλλευσης, στο οποίο να έχουν καταγραφεί όλες οι μεταβολές του ζωικού κεφαλαίου (γεννήσεις, αγορές, πωλήσεις, θάνατοι κ.λπ.).
Σε διαφορετική περίπτωση, η απογραφή δεν θα γίνεται δεκτή.

Δήλωση ποιμενικών σκύλων

Με βάση τον Ν. 4830/2021, οι κτηνοτρόφοι πρέπει να δηλώνουν και τον αριθμό των ποιμενικών σκύλων που διατηρούν, εφόσον αυτοί φέρουν ηλεκτρονική σήμανση (τσιπάκι), όπως προβλέπεται.

Ηλεκτρονική απογραφή

Για την αποφυγή συνωστισμού και τη διευκόλυνση των κτηνοτρόφων, συστήνεται η ηλεκτρονική υποβολή της απογραφής μέσω της πλατφόρμας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, εδώ.

Η ηλεκτρονική απογραφή έχει ίση ισχύ με την απογραφή που γίνεται αυτοπροσώπως στις Υπηρεσίες, αρκεί να συμπληρωθούν σωστά όλα τα στοιχεία του μητρώου.

Τι ισχύει σε περίπτωση ελέγχου

Σε ενδεχόμενο επιτόπιο έλεγχο, οι υπηρεσίες ζητούν να διαπιστωθεί ότι το ζωικό κεφάλαιο συμφωνεί με τα στοιχεία του μητρώου. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να μην παραλείπονται μεταβολές και να υπάρχει πάντα επικαιροποιημένο αντίγραφο στο χώρο της εκμετάλλευσης.

 Υπενθυμίζεται ότι η μη τήρηση της προθεσμίας ή η ανακριβής απογραφή μπορεί να επιφέρει διοικητικές κυρώσεις και προβλήματα στις δηλώσεις ΟΣΔΕ.

Κατατέθηκε προς επεξεργασία στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής το σχέδιο νόμου του υπουργείου Αγροτικής Πολιτικής και Τροφίμων με τίτλο «Κύρωση της από 23.10.2025 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Επείγουσες ρυθμίσεις για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα και την αντιμετώπιση της ζωονόσου της ευλογιάς» (Α’ 183) και συναφείς διατάξεις».

Συγκεκριμένα, με το πρώτο άρθρο ενισχύονται ο συντονισμός και η επιχειρησιακή ετοιμότητα των φορέων του δημοσίου τομέα κατά την εφαρμογή των σχεδίων έκτακτης ανάγκης για τη διαχείριση επιδημιολογικών κρίσεων στον τομέα της κτηνιατρικής, μέσω της υποχρέωσης τήρησης συγκεκριμένων κατευθύνσεων και χρονοδιαγραμμάτων εκ μέρους των φορέων του δημόσιου τομέα.

Με το  δεύτερο άρθρο παρέχεται η δυνατότητα διάθεσης έως τριών (3) στρατιωτικών κτηνιάτρων ανά Περιφερειακή Ενότητα στην αρμόδια οργανική μονάδα της Περιφέρειας επί κτηνιατρικών θεμάτων, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι επιτακτικές και έκτακτες ανάγκες που έχουν προκύψει και να διασφαλιστούν η δημόσια υγεία και η προστασία του ζωικού κεφαλαίου.

Με το τρίτο άρθρο προβλέπεται το αφορολόγητο, ακατάσχετο και ανεκχώρητο των ενισχύσεων που καταβάλλονται στον πρωτογενή τομέα, προκειμένου να διασφαλιστούν οι εν λόγω ενισχύσεις.

Στο Δεύτερο Μέρος του σχεδίου νόμου αναφέρονται οι έκτακτες ρυθμίσεις για την πρόληψη τον έλεγχο και την αντιμετώπιση των συνεπειών της ευλογιάς των αιγοπροβάτων.

Οι αξιολογούμενες ρυθμίσεις αντιμετωπίζουν την κρίση που προκαλεί η εξάπλωση της επιζωοτίας της ευλογιάς των αιγοπροβάτων, η οποία έχει επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις στο ζωικό κεφάλαιο, στην οικονομική βιωσιμότητα των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων και στη λειτουργία της αγροτικής οικονομίας συνολικά. Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις επιδιώκεται η διαχείριση και αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης, μέσω της θέσπισης ενός συνόλου έκτακτων μέτρων στήριξης, διαχείρισης και ελέγχου, ώστε να περιοριστεί η οικονομική ζημία, να προστατευθεί η δημόσια υγεία και να αποκατασταθεί η ομαλότητα στην αιγοπροβατοτροφική παραγωγή και στην αγροτική δραστηριότητα γενικότερα.

Έκτακτα μέτρα για την ενίσχυση των κτηνοτρόφων

Παραγωγοί που διατηρούν εκμεταλλεύσεις αιγοπροβάτων, των οποίων το ζωικό κεφάλαιο πλήττεται από την επιζωοτία της ευλογιάς, αποζημιώνονται άμεσα για τα θανατωθέντα ζώα και για την οικονομική επιβάρυνση που υφίστανται λόγω της έξαρσης της επιζωοτίας. Από τις αποζημιώσεις του πρώτου εδαφίου αποκλείονται οι παραγωγοί που προέβησαν σε παράνομο εμβολιασμό των ζώων τους ή δεν τήρησαν τα προβλεπόμενα μέτρα βιοασφάλειας.

Προσωπικό για την αντιμετώπιση της ευλογιάς των αιγοπροβάτων

Για την αντιμετώπιση της επιζωοτίας της ευλογιάς των αιγοπροβάτων δύνανται να μετακινούνται κτηνίατροι του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, των εποπτευόμενων φορέων του και των κτηνιατρικών υπηρεσιών των Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειών και επόπτες κυκλοφορίας ζωοτροφών των ανωτέρω Διευθύνσεων, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης, για χρονικό διάστημα τεσσάρων (4) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος, με δυνατότητα ισόχρονης παράτασης, σε περιοχές που πλήττονται από την ευλογιά των αιγοπροβάτων, για τη διενέργεια ελέγχων, δειγματοληψιών, επιβλέψεων θανάτωσης ζώων και κάθε άλλης αναγκαίας διαδικασίας για την αντιμετώπιση της επιζωοτίας.

Διαβάστε το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε στην Βουλή (εδώ)

ΠΟΓΕΔΥ: Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου αποκαλύπτει πανικό

H Πανελλήνια Ομοσπονδία Γεωτεχνικών Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΟΓΕΔΥ) με ανακοίνωσή της, επισημαίνει τα εξής:

Η κύρωση  της από 23.10.2025 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Επείγουσες ρυθμίσεις για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα και την αντιμετώπιση της ζωονόσου της ευλογιάς» (Α’ 183)  που φέρνει η Κυβέρνηση στην Βουλή, δυστυχώς επιβεβαιώνει τον πανικό και την απουσία σχεδίου που έχουμε αναδείξει επανειλημμένα. Επιπλέον, αναδεικνύει με τον πλέον εμφατικό τρόπο τον αλαζονικό τρόπο με τον οποίο οι κυβερνώντες αντιμετωπίζουν τους Κτηνιάτρους Δημοσίους Υπαλλήλους, που όλο αυτό το διάστημα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, με επαγγελματισμό και συνέπεια.

Είναι προφανές ότι η έκδοση της ΠΝΠ ήταν απλώς μια πράξη εντυπωσιασμού και οι διατάξεις της θα μπορούσαν να έρθουν με απλό νομοσχέδιο.

1. Επιπλέον, όσον αφορά τις διατάξεις της ΠΝΠ απειλεί έμμεσα τους κτηνιάτρους των Περιφερειών με συνέπειες αν δεν τηρηθούν οι κατευθύνσεις και τα χρονοδιαγράμματα που καθορίζονται από το ΥΠΑΑΤ.

• Το άρθρο 3 του νομοσχεδίου είναι η απόλυτη επιβεβαίωση της αποτυχίας της πολιτικής της κυβέρνησης και της αδυναμίας να αφουγκραστεί και να προλάβει τα πραγματικά προβλήματα, όπως έχουμε αναδείξει ως ΠΕΚΔΥ και ΠΟΓΕΔΥ.
• Αν το προσωπικό δεν επαρκεί και πρέπει να μετακινείται ανά την Ελλάδα, όπως προβλέπεται στο νομοσχέδιο, τί έχει κάνει η Κυβέρνηση για αυτό; Οι 60 θέσεις κτηνιάτρων που προκήρυξε για το έτος 2026 επαρκούν;
• Οι κτηνίατροι Δημόσιοι Υπάλληλοι ήταν πάντα την πρώτη γραμμή και έχουν αποδείξει ότι έχουν αίσθηση καθήκοντος. Είναι όμως τραγελαφικό, όταν το νόσημα έχει πλήξει όλη την Χώρα να προσπαθεί η κυβέρνηση να καλύψει τα δραματικά κενά με μεταφερόμενους κτηνιάτρους. Για αυτούς τους ανθρώπους η κυβέρνηση νομοθετεί ότι θα μετακινούνται υποχρεωτικά για έως 8 μήνες (!) απειλώντας  τους με πειθαρχικά μέτρα. Αιδώς Αργείοι!
• Ακόμα και έτσι, θεωρεί κανένας ότι η διασπορά του νοσήματος σε όλη την χώρα θα αντιμετωπιστεί με κτηνιάτρους που θα μεταφέρονται από την μια πλευρά της χώρας στην άλλη παίζοντας τις «μουσικές καρέκλες»; Πως ακριβώς θα επιτυγχάνεται η επιτήρηση της κατάστασης στις ελεύθερες περιοχές όταν δεν θα υπάρχουν κτηνίατροι σε αυτές;

2. Ακόμη περισσότερο είναι προβληματική η έμπνευση (προφανώς στην επικοινωνιακή λογική της «συστράτευσης») να ποντάρει σε ιδιώτες κτηνιάτρους ή κτηνιάτρους εκτροφής ξεχνώντας βασικά ερωτήματα που έχουμε θέσει, όπως ότι η επιτήρηση στο πεδίο απαιτεί πλήρη συντονισμό και κατεύθυνση με βάση επιδημιολογικά δεδομένα και όχι κατ’ επιλογήν επίσκεψη σε εκτροφές – πελάτες των κτηνιάτρων εκτροφής ή η πιθανότητα να υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων,

3. Ενώ το νομοθέτημα αφορά την αντιμετώπιση της επιζωοτίας της ευλογιάς, για την οποία ορίζεται στο Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης ότι γίνεται κλινική εξέταση των ζώων (καθώς ενδιαφέρει ο έλεγχος της υγείας των ζώων), το νομοσχέδιο αναφέρεται σε έλεγχο και καταμέτρηση του ζωικού κεφαλαίου και άλλους ελέγχους που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, που θα διαβιβάζονται στον ΟΠΕΚΕΠΕ (!)

Η Κυβέρνηση σε ένα τόσο κρίσιμο σημείο για την ύπαρξη της κτηνοτροφίας αντί να ελέγξει το νόσημα της ευλογιάς προσπαθεί να υποκαταστήσει το αποτυχημένο σύστημα ΟΠΕΚΕΠΕ προστρέχοντας για ακόμη μια φορά τους Γεωτεχνικούς Υπαλλήλους. Τότε γιατί το νομοσχέδιο δεν έχει τίτλο «Επείγουσες ρυθμίσεις για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα και την αντιμετώπιση της ζωονόσου της ευλογιάς και του αποτυχημένου συστήματος ΟΠΕΚΕΠΕ»;

Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου αποκαλύπτει πανικό, έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού και αδυναμία στήριξης του πρωτογενούς τομέα. Οι δημόσιοι κτηνίατροι συνεχίζουν να δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό υπό αντίξοες συνθήκες. Καλούμε την κυβέρνηση να λάβει άμεσα μέτρα ουσιαστικής στήριξης για την ενίσχυση της υγείας των ζώων και την επιβίωση της ελληνικής κτηνοτροφίας.

Η συνάντηση θα διεξαχθεί στο Πνευματικό Κέντρο ΕΚΑΒΗ (7ης Μεραρχίας 10, Τ.Κ. 60100) στις 12:00 το μεσημέρι, συγκεντρώνοντας εκτροφείς από διάφορες περιοχές της χώρας.

Στο επίκεντρο η παρέμβαση Π3-70-1.5

Η συνέλευση θα επικεντρωθεί στην παρέμβαση Π3-70-1.5 “Διατήρηση απειλούμενων αυτόχθονων φυλών αγροτικών ζώων”, η οποία αποτελεί μέρος του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ 2023-2027.

Όπως αναφέρουν οι εκτροφείς, η μη έγκαιρη καταβολή της οικονομικής ενίσχυσης για το πρώτο έτος εφαρμογής του μέτρου (2024) προκαλεί δυσκολίες ρευστότητας και αβεβαιότητα στους δικαιούχους παραγωγούς.

Ενημέρωση και επόμενα βήματα

Κατά τη διάρκεια της συνέλευσης θα εξεταστούν δυνατότητες συντονισμένης αντίδρασης, ενώ οι συμμετέχοντες θα ενημερωθούν αναλυτικά για τις παραμέτρους μιας πιθανής δικαστικής διεκδίκησης των ποσών που αντιστοιχούν στο πρώτο έτος του προγράμματος.

Η πρωτοβουλία αποσκοπεί στη συλλογική εκπροσώπηση των εκτροφέων και στην πίεση προς τις αρμόδιες αρχές για την άμεση αποπληρωμή των δικαιούχων της συγκεκριμένης παρέμβασης.

Την έναρξη του εμβολιασμού των αιγοπροβάτων κατά της ευλογιάς θα ζητήσουν, αύριο Τρίτη (4/11), οι εκπρόσωποι των κτηνοτροφικών οργανώσεων από την Περιφέρεια Θεσσαλίας. 

Συγκεκριμένα, ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ), η Επιτροπή Κτηνοτρόφων Θεσσαλίας, η Ομοσπονδία Κτηνοτροφικών Συλλόγων και Κτηνοτρόφων Θεσσαλίας, η Πανελλήνια Ένωση Κτηνοτρόφων (ΠΕΚ) και η Περιφέρεια Θεσσαλίας, με επικεφαλής τον Δημήτρη Κουρέτα, σε συνάντηση που θα έχουν, στην Λάρισα, θα ζητήσουν από την ηγεσία του ΥπΑΑΤ, να σχεδιάσει άμεσα το πρόγραμμα εμβολιασμού των αιγοπροβάτων.

Ο κ. Δημήτρης Μόσχος, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ), τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι μέχρι σήμερα έχουν θανατωθεί πάνω από 490.000 αιγοπρόβατα. Ήδη έχουν χαθεί περίπου 750 εκατ. ευρώ από την εθνική οικονομία. Πόσα ζώα θα πρέπει να θανατωθούν μέχρι το ΥπΑΑΤ να αποφασίσει να προχωρήσε σε εμβολιασμό των αιγοπροβάτων κατά της ευλογιάς.

Στο μεταξύ συνεχίζεται η προετοιμασία για το πανελλήνιο συλλαλητήριο, που θα πραγματοποιηθεί, στις 11 Νοεμβρίου, στην Αθήνα, στο οποίο θα συμμετέχουν και οι κτηνοτρόφοι από όλη την χώρα.

Η Περιφέρεια δεν νομοθετεί, δεν εγκρίνει, ούτε προμηθεύεται εμβόλια

«Η Περιφέρεια Θεσσαλίας βρίσκεται από την πρώτη στιγμή στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά της ευλογιάς που πλήττει τα κοπάδια των κτηνοτρόφων μας. Με υπευθυνότητα, επιστημονική τεκμηρίωση και συντονισμό, κινητοποιήσαμε όλους τους μηχανισμούς μας, παρέχοντας στήριξη στις κτηνιατρικές υπηρεσίες και στους παραγωγούς που βλέπουν τον κόπο τους να κινδυνεύει. Δυστυχώς, αντί για συνεργασία και συνεννόηση, γίναμε μάρτυρες δηλώσεων του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Τσιάρα, που όχι μόνο αποπροσανατολίζουν την κοινή γνώμη, αλλά και προσβάλλουν την επιστημονική αλήθεια και τους ανθρώπους που δίνουν καθημερινά μάχη στην πράξη», τονίζει σε δηλώσεις του ο κ. Δημήτρης Κουρέτας.

Και προσθέτει: «Είναι ανάγκη να ξεκαθαρίσουμε κάτι θεμελιώδες: Η Περιφέρεια δεν νομοθετεί, δεν εγκρίνει, ούτε προμηθεύεται εμβόλια. Αυτή είναι αποκλειστική αρμοδιότητα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, το οποίο καθορίζει τις εμβολιακές πολιτικές και τις κατευθύνσεις που οι Περιφέρειες καλούνται να εφαρμόσουν. Η ευθύνη, λοιπόν, για την καθυστέρηση στη λήψη αποφάσεων, στη διάθεση εμβολίων και στη χάραξη εθνικής στρατηγικής, ανήκει αποκλειστικά στο Υπουργείο. Η Περιφέρεια, από την πλευρά της, εκτελεί με συνέπεια τις οδηγίες, ενεργεί με ταχύτητα και έχει καταθέσει τεκμηριωμένες εισηγήσεις από επιστήμονες και υπηρεσιακά στελέχη που γνωρίζουν το πεδίο καλύτερα από τον καθένα.

Δεν μπορεί, λοιπόν, το Υπουργείο να οικειοποιείται τις επιτυχίες των Περιφερειών όταν υπάρχει πρόοδος, και να μεταθέτει ευθύνες όταν παρουσιάζονται προβλήματα. Ο ρόλος μας είναι συμπληρωματικός και συνεργατικός - όχι απολογητικός.

Καλώ το Υπουργείο να εγκαταλείψει τη λογική της επικοινωνιακής διαχείρισης και να περάσει στη λογική της επιστημονικής και επιχειρησιακής συνεργασίας. Οι κτηνοτρόφοι της Θεσσαλίας, που δοκιμάζονται ξανά, δεν χρειάζονται αλληλοκατηγορίες· χρειάζονται λύσεις, σχέδιο, εμβόλια, και στήριξη. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας θα συνεχίσει να στέκεται στο πλευρό των ανθρώπων της υπαίθρου με διαφάνεια, σοβαρότητα και σεβασμό στην επιστήμη και στους πολίτες».

Δύο αλλοδαποί άνδρες συνελήφθησαν το πρωί της Τετάρτης, 29 Οκτωβρίου, σε περιοχή του Δήμου Τεμπών, από αστυνομικούς του Αστυνομικού Τμήματος Τεμπών, καθώς κατηγορούνται για παραβίαση μέτρων πρόληψης ασθενειών.

Σύμφωνα με την αστυνομία, ο ένας εκ των συλληφθέντων εντοπίστηκε να βόσκει περίπου 300 κατσίκια, κατ’ εντολή και ιδιοκτησία του δεύτερου αλλοδαπού, σε απόσταση περίπου 1.000 μέτρων από τη σταβλική εγκατάσταση, παραβιάζοντας έτσι τα μέτρα που έχουν τεθεί για την πρόληψη μετάδοσης της ευλογιάς των αιγοπροβάτων.

Στο σημείο έσπευσε και ο ιδιοκτήτης του κοπαδιού, ο οποίος συνελήφθη επίσης. Οι αστυνομικές αρχές συνεχίζουν την έρευνα για τις συνθήκες και το εύρος της παράβασης, ενώ ενημερώθηκαν και οι αρμόδιες κτηνιατρικές υπηρεσίες για τα περαιτέρω.

Πρόταση για σχέδιο εμβολιασμού κατά τη ευλογιάς σε αιγοπρόβατα κτηνοτροφικών μονάδων, που βρίσκονται κοντά σε εκτροφές που έχουν μολυνθεί από την ζωονόσο, θα παρουσιάσουν τις επόμενες ημέρες από κοινού η Περιφέρεια Θεσσαλίας, ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ) και η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Φέτας, ανέφερε σε δηλώσεις του ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημήτρης Κουρέτας.

Ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας, υποστήριξε ότι με την εξάπλωση της νόσου, σύντομα τα ζώα που έχουν χαθεί θα φτάσουν στα 400.000 και συμπλήρωσε πως με τα σημερινά δεδομένα έχουν εκλείψει 120.000 τόνοι γάλακτος και επομένως λίγο λιγότερα από 30.000 τόνοι φέτα, από τους 150.000 τόνους συνολικής εθνικής παραγωγής της φέτας, εκ των οποίων οι 50.000 τόνοι αφορούν στις εξαγωγές.

Σε ό,τι αφορά στη συζήτηση περί  εγκεκριμένου ή μη εμβολίου, ο κ. Κουρέτας, τόνισε ότι μετά από επαφές που είχε προ ημερών στις Βρυξέλλες, διαπίστωσε πως αφενός υπάρχει εμβόλιο, αφετέρου ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να υποβάλει σχετικό αίτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να ακολουθηθούν οι σχετικές διαδικασίες για την έγκρισή της χρήσης του.

Τσιάρας: Χρειάζεται σοβαρότητα, όχι πρόχειρες προτάσεις και λαϊκισμός στην αντιμετώπιση της ευλογιάς

Την έντονη αντίδρασή του σχετικά με το εμβόλιο κατά της ευλογιάς των αιγοπροβάτων, εξέφρασε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας.

Απαντώντας σε δηλώσεις του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας, Δημήτρη Κουρέτα, ο Υπουργός υπογράμμισε χαρακτηριστικά:

«Μέχρι πριν ένα μήνα ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας μας έλεγε ότι η λύση στο πρόβλημα της ευλογιάς είναι το τεστ του σάλιου και έκανε δηλώσεις δεξιά και αριστερά εναντίον του εμβολίου. Δεν κατανοώ πώς μπορεί να προτείνεται εμβολιασμός όταν εγκεκριμένο εμβόλιο δεν υπάρχει».

Ο κ. Τσιάρας ξεκαθάρισε ότι «μέχρι σήμερα δεν υπάρχει εγκεκριμένο εμβόλιο στην Ευρώπη, ούτε στην Ελλάδα», και πως «καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει εφαρμόσει εμβολιασμό κατά της ευλογιάς». Ανέφερε δε ότι «οι χώρες που εφάρμοσαν εμβολιασμό, όπως η Τουρκία και η Ινδία, βρίσκονται σε ενδημικό καθεστώς, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να εξάγουν τα προϊόντα τους».

Ταυτόχρονα, αναφέρθηκε στην ανάγκη να προσεγγιστεί το θέμα με επιστημονικό τρόπο και όχι με αυθαίρετες ή επιπόλαιες εισηγήσεις: «Ποιος είναι υπεύθυνος να προτείνει έναν εμβολιασμό σε ένα ζώο ή σε έναν άνθρωπο; Ο Υπουργός, ο Περιφερειάρχης ή ο επιστήμονας; Η απάντηση είναι προφανής».

Στο πλαίσιο αυτό, υπενθύμισε ότι έχει ήδη συσταθεί Εθνική Επιστημονική Επιτροπή κατά της Ευλογιάς, με κορυφαίους καθηγητές των δύο Κτηνιατρικών Σχολών της χώρας, η οποία έχει αναλάβει να εξετάσει το ζήτημα «με επιστημονική τεκμηρίωση και ανάλυση». «Ήδη», πρόσθεσε, «οι δύο κτηνιατρικές σχολές έχουν εκδώσει ανακοίνωση, αναφανδόν εναντίον του εμβολιασμού αυτή τη στιγμή».

Ο κ. Τσιάρας σημείωσε, δε,  ότι «η όποια απόφαση θα ληφθεί από μια σοβαρή επιστημονική ομάδα» και ότι «ούτε ο ίδιος είναι κτηνίατρος, ούτε ο κ. Κουρέτας. Η Πολιτεία οφείλει να ακούσει την επιστήμη και να στηρίξει με σοβαρότητα τους κτηνοτρόφους, διασφαλίζοντας την υγεία του ζωικού κεφαλαίου και την αξιοπιστία της χώρας απέναντι στους ευρωπαϊκούς θεσμούς». 

Ο Υπουργός υπογράμμισε ότι το πρόβλημα δεν είναι ελληνικό φαινόμενο, καθώς «υπάρχει εκτεταμένη διάδοση της ευλογιάς και στη Βουλγαρία και στη Ρουμανία», ενώ την ίδια στιγμή «η Γερμανία έθεσε τεράστιο ζήτημα για τη γρίπη των πουλερικών, ενώ στη Γαλλία και την Ισπανία υπάρχει εκτεταμένη οζώδης δερματίτιδα στα βοοειδή».

Η περίοδος των τοκετών είναι πάντα η πιο κρίσιμη φάση για τον κτηνοτρόφο, καθώς από τη φροντίδα και τη διατροφή των νεογέννητων αρνιών εξαρτάται η υγεία και η μελλοντική παραγωγικότητα του κοπαδιού. Από τις πρώτες ώρες ζωής μέχρι τον απογαλακτισμό, κάθε στάδιο παίζει καθοριστικό ρόλο για την ανάπτυξη και την επιβίωση των ζώων, καθιστώντας τη σωστή διαχείριση θεμέλιο μιας επιτυχημένης εκτροφής.

Η αξία του πρωτογάλακτος

Η χορήγηση πρωτογάλακτος είναι η πρώτη και πιο σημαντική φροντίδα αμέσως μετά τη γέννα. Τα αρνιά μένουν με τις μητέρες τους για 2–3 ημέρες ώστε να λάβουν την απαραίτητη ποσότητα. Μέσα στις πρώτες 6–10 ώρες από τον τοκετό πρέπει να καταναλώσουν τουλάχιστον 50–100 ml πρωτογάλακτος (περίπου μισό ποτήρι νερού) σε δύο ή τρία γεύματα, με το πρώτο να δίνεται μέσα στις πρώτες δύο ώρες.

Το πρωτόγαλα διαφέρει σημαντικά από το κανονικό γάλα και μετατρέπεται σε αυτό σταδιακά μέσα σε 36–48 ώρες. Εκτός από τις ενεργειακές του ιδιότητες, αποτελεί και το καλύτερο «εμβόλιο» για το νεογνό, καθώς μεταφέρει έτοιμα μητρικά αντισώματα (γ-γλοβουλίνες) που το προστατεύουν από ασθένειες. Παράλληλα, έχει ήπια υπακτική δράση που βοηθά στην αποβολή των πρώτων κοπράνων εντός 24 ωρών από τη γέννηση.

Όταν λείπει το πρωτόγαλα

Σε περιπτώσεις που το πρωτόγαλα δεν επαρκεί —όπως σε πολύδυμες γέννες ή σε θάνατο της μητέρας— είναι απαραίτητη η χορήγηση υποκατάστατου. Τα αρνιά μπορούν να λάβουν συντηρημένο πρόβειο ή αγελαδινό πρωτόγαλα (όχι από ζώα με μαστίτιδα), το οποίο έχει αποψυχθεί και θερμανθεί στους 35–40°C, ή ειδική σκόνη γάλακτος.

Η απομάκρυνση από τη μητέρα γίνεται αφού θηλάσουν για τουλάχιστον 24 ώρες, και σε κάθε περίπτωση όχι πέραν των 48 ωρών, ώστε να μειώνεται το στρες του αποχωρισμού.

Τεχνητός θηλασμός και πρώτα γεύματα

Ο τεχνητός θηλασμός εφαρμόζεται κυρίως σε εντατικές εκτροφές γαλακτοπαραγωγών φυλών, καθώς μειώνει το κόστος και επιτρέπει καλύτερη διαχείριση του γάλακτος.
Αφού τα αρνιά λάβουν το απαραίτητο πρωτόγαλα, μεταφέρονται σε ειδικό θάλαμο θηλασμού όπου τοποθετούνται οι θηλαστικές μηχανές.

Στο αρχικό στάδιο (3–14 ημερών) χορηγούνται 0,25–0,40 kg ροφήματος τεχνητού γάλακτος ημερησίως, χωρισμένα σε 2–3 γεύματα. Από τη 10η ημέρα ξεκινά σταδιακά η παροχή εναρκτήριου μείγματος και χόρτου καλής ποιότητας (τριφύλλι) για κατά βούληση κατανάλωση.

Η ποσότητα του τεχνητού γάλακτος προσαρμόζεται ανάλογα με την ηλικία και το σωματικό βάρος, φθάνοντας τα 0,35–0,60 kg την 3η εβδομάδα και μειώνοντας ξανά στα 0,25–0,40 kg την 5η–6η εβδομάδα, ώστε να ενισχύεται η κατανάλωση στερεάς τροφής.

Απογαλακτισμός και ανάπτυξη

Τα αρνιά απογαλακτίζονται συνήθως στις 35–42 ημέρες (5–6 εβδομάδες), όταν καταναλώνουν περίπου 250 g στερεάς τροφής ημερησίως.

Τα θηλυκά μεταφέρονται στον χώρο των αρνάδων και τα αρσενικά σε ξεχωριστό χώρο. Αν η ανάπτυξη δεν είναι ομοιόμορφη, ο κτηνοτρόφος πρέπει να διαχωρίσει τα μικρότερα από τα μεγαλύτερα αρνιά για να αποτραπεί ο ανταγωνισμός και να επιτευχθεί ισόρροπη ανάπτυξη μέχρι την ηλικία των 3–4 μηνών.

Τι να προσέξει ο κτηνοτρόφος

Η καθαριότητα της θηλαστικής μηχανής πρέπει να είναι σχολαστική, καθώς η κακή υγιεινή προκαλεί διάρροιες.

Η σωστή λειτουργία της μηχανής ελέγχεται καθημερινά.

Το τριφύλλι πρέπει να είναι νεαρής συγκομιδής και χωρίς μούχλα ή μύκητες.

Οι ουρές των αρνιών κόβονται σε απόσταση περίπου 10 εκατοστών από την έκφυση, με ελαστικό δακτύλιο την 1η ή 2η εβδομάδα ζωής, ώστε να διατηρείται η υγιεινή και να αποφεύγονται ενοχλήσεις από μύγες και έντομα.

Τι κρατάμε 

Η σωστή διατροφή των νεογέννητων αρνιών —από το πρωτόγαλα μέχρι τον απογαλακτισμό— είναι θεμέλιο για υγιή και παραγωγικά ζώα. Με επιμέλεια, καθαριότητα και τήρηση των οδηγιών, κάθε κτηνοτρόφος μπορεί να εξασφαλίσει ομαλή ανάπτυξη και υψηλά ποσοστά επιβίωσης στο κοπάδι του, δημιουργώντας τις βάσεις για σταθερή και αποδοτική παραγωγή.

Πηγή: Γεωργία – Κτηνοτροφία, τεύχος 11/2017, Α. Πρέκας & Γ. Ζέρβας, σελ. 77–78.

Την ενεργοποίηση όλων των ευρωπαϊκών μηχανισμών για την αντιμετώπιση των ζωονόσων και τη στήριξη του κόσμου που εξαρτάται από την κτηνοτροφία, ζήτησε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, προσερχόμενος στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ, που πραγματοποιείται, στο Λουξεμβούργο, στις 27 και 28 Οκτωβρίου 2025.

Ο κ. Τσιάρας επισήμανε ότι η νέα ΚΑΠ πρέπει να δίνει έμφαση στη στήριξη των νέων και των πραγματικών παραγωγών και τόνισε ότι η στήριξη του πρωτογενούς τομέα σημαίνει διατήρηση και ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.

Ο Έλληνας υπουργός αναφερόμενος στις σύγχρονες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή γεωργία και κτηνοτροφία, επισήμανε ότι «η εποχή των προκλήσεων συνοδεύεται και από την εμφάνιση ζωονόσων εκτεταμένα σε πολλές χώρες. Είναι η στιγμή που πρέπει να ενεργοποιηθούν όλοι οι ευρωπαϊκοί μηχανισμοί, κυρίως για να υπάρξει η στήριξη όχι μόνο της κτηνοτροφίας,αλλά και όλων αυτών που εξαρτώνται από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα του πρωτογενούς τομέα».

Ο υπουργός υπογράμμισε τη σημασία του πρωτογενούς τομέα για διατήρηση της κοινωνικής συνοχής και τόνισε ότι «η Ευρώπη αποδεικνύει πάντα πως τις κρίσιμες στιγμές συνεργάζεται, δίνει όλη της τη δύναμη και καταφέρνει μέσα από αποφάσεις και συγκεκριμένες επιλογές να στηρίζει τον πρωτογενή τομέα, να του δίνει την επιλογή της ανθεκτικότητας και της βιωσιμότητας, και κυρίως να τον αναδεικνύει σε έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες κοινωνικής συνοχής».

Ο κ. Τσιάρας σημείωσε ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε μια περίοδο που «πρέπει να αναθεωρήσουμε, αλλά βεβαίως και να προσέξουμε εξελίξεις οι οποίες αφορούν τον πρωτογενή τομέα, με σχεδιασμό και δράσεις που πρέπει να τον στηρίξουν, κυρίως μέσα από το πλαίσιο της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής».

Υπογράμμισε, ακόμη, ότι η Ελλάδα επιμένει «πως η νέα ΚΑΠ πρέπει να παραμείνει ισχυρή και ανεξάρτητη, για να μπορέσει να δώσει την πραγματική ώθηση αλλά να στηρίξει και τη βιωσιμότητα του πρωτογενούς τομέα, μέσα από πολιτικές που αφορούν κυρίως την ανθεκτικότητά του».

Ο υπουργός σημείωσε ακόμη την ανάγκη να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή «στους νέους ανθρώπους, στις γυναίκες, στις απομακρυσμένες και μειονεκτικές περιοχές»,υπογραμμίζοντας ότι «πρέπει να διασφαλίσουμε ισχυρούς πόρους, ώστε η νέα προγραμματική περίοδος να συνοδεύεται από την πραγματική στήριξη του πρωτογενούς τομέα».

Ο Αθανάσιος Γελασάκης (Dr Vet Med, MPH, PhD, Dipl. ECSRHM) είναι αναπληρωτής καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών με γνωστικό αντικείμενο «Νοσήματα Παραγωγικών Ζώων».

Σε άρθρο του στον ΑγροΤύπο αναφέρεται στην ευλογιά και τον εμβολιασμό των προβάτων.

Όπως τονίζει η συζήτηση για τον εμβολιασμό κατά της ευλογιάς των προβάτων έχει οδηγήσει σε μία αντιπαράθεση η οποία τείνει να αποπροσανατολίσει από το σημαντικότερο διακύβευμα. Αυτό δεν είναι αν ο εμβολιασμός θα είναι αποτελεσματικός για τη διαχείριση του νοσήματος, κάτι για το οποίο δικαίως διατυπώνονται επιφυλάξεις, αλλά οι μη αναστρέψιμες συνέπειες που θα έχει η αυτόματη κήρυξη της χώρας σε ενδημικό καθεστώς αμέσως μετά την εφαρμογή του. Επίσης, η πιθανότητα να παραμείνει η χώρα σε αυτό το καθεστώς για πολλά χρόνια, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για τη ζωική παραγωγή και τα προϊόντα της στη χώρα μας.

Στο παρελθόν έχει εφαρμοστεί στοχευμένος εμβολιασμός κατά της ευλογιάς, συμπληρωματικά με την εκρίζωση του νοσήματος. Όμως, αυτός περιορίστηκε σε έναν νομό της χώρας, τον οποίο και έθεσε σε ενδημικό καθεστώς για μεγάλο διάστημα (Έβρος, 1988). Έκτοτε, δεν έχει χρησιμοποιηθεί ξανά εμβόλιο κατά της ευλογιάς στη χώρα μας. Σήμερα, η απόφαση για την εφαρμογή εμβολιασμού δεν είναι εύκολη, και σε κάθε περίπτωση πρέπει να προηγηθεί μία εκτεταμένη ενεργητική επιτήρηση για την καταγραφή της πραγματικής επιδημιολογικής εικόνας του νοσήματος, πριν αξιολογηθεί ως πιθανότητα. Δυστυχώς, όσο καθυστερεί αυτή η καταγραφή, η επιστημονικά τεκμηριωμένη απόφαση για την εφαρμογή ή όχι εμβολιασμού και για τον τρόπο εφαρμογής του (σε εθνικό ή σε τοπικό επίπεδο) δεν είναι εφικτή.

Σε κάθε περίπτωση, ο εμβολιασμός που ενδεχομένως προταθεί θα γίνει κατά παρέκκλιση με κάποιο από τα ζωντανά, ελαττωμένης λοιμογόνου δύναμης εμβόλια. Τα εμβόλια αυτά δεν έχουν έγκριση κυκλοφορίας στην Ε.Ε., και επομένως πρέπει να προηγηθεί η διαδικασία αδειοδότησής τους, για την οποία δεν είναι βέβαιο ότι τα δεδομένα των διαθέσιμων κλινικών δοκιμών αρκούν. Ο εμβολιασμός αυτός θα θέσει τη χώρα αυτόματα σε ενδημικό καθεστώς, αφού θα είναι αδύνατο να γίνει εργαστηριακή διαφοροποίηση των εμβολιασμένων από τα μολυσμένα ζώα. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν μπορεί να γίνει διάκριση των αντισωμάτων που παράγονται ως αποτέλεσμα της ανοσοποίησης από το εμβόλιο, από εκείνα που παράγονται ως αποτέλεσμα της ανοσολογικής αντίδρασης του οργανισμού στη φυσική μόλυνση από τον ιό.

Παράλληλα, εγείρονται ερωτήματα σχετικά με:

• Τη μεσο- μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητα των διαθέσιμων εμβολίων, τη διάρκεια προστασίας που παρέχουν και επομένως τα πρωτόκολλα εφαρμογής τους (π.χ. επαναληπτικός εμβολιασμός σε ετήσια βάση).
• Τη διαθεσιμότητά τους για την άμεση διάθεση εκατομμυρίων δόσεων για την επίτευξη ικανοποιητικής ανοσίας στον πληθυσμό.
• Τη δυνατότητα άμεσης, συστηματικής, και μαζικής εφαρμογής τους, πιθανότατα σε διπλή εμβολιαστική εκστρατεία κατά τη διάρκεια του έτους, ώστε να καλυφθούν τόσο τα ενήλικα πρόβατα όσο και τα αρνιά αντικατάστασης ηλικίας άνω των 3 μηνών.
• Την πιθανότητα διασποράς του εμβολιακού στελέχους του ιού στον πληθυσμό και του ανασυνδυασμού του με φυσικά στελέχη.
• Τα  χρόνια που θα απαιτηθούν ώστε η χώρα να επιστρέψει σε καθεστώς απαλλαγμένο από την ευλογιά, εφόσον φυσικά το πετύχει. Αυτό δεν είναι εύκολο. Η χώρα μας δεν το έχει πετύχει, τα τελευταία περίπου 50 χρόνια, με το μελιταίο πυρετό, ένα άλλο σημαντικό νόσημα που είναι μάλιστα ιδιαίτερης σημασίας για τη Δημόσια Υγεία. Για το μελιταίο πυρετό εφαρμόζεται εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμού, όπου εμβολιάζονται κάθε χρόνο όλα τα ζώα αντικατάστασης, ενώ η ενδημικότητα της χώρας στο νόσημα αυτό αποτελεί και τη βασική αιτία για την οποία η χώρα μας δεν μπορεί να παράγει γαλακτοκομικά από μη παστεριωμένο γάλα και να εξάγει γεννήτορες στο εξωτερικό.

Στα παραπάνω ερωτήματα πρέπει να συνυπολογιστεί ότι στις ενδημικές χώρες όπου εφαρμόζεται εμβολιασμός κατά της ευλογιάς εξακολουθούν να υπάρχουν φυσικές μολύνσεις, επιδημικές εξάρσεις του νοσήματος, και θάνατοι ζώων από το νόσημα. Άλλωστε, είναι χαρακτηριστικό ότι και αυτή τη φορά, όπως σε άλλες περιπτώσεις κατά το παρελθόν, η ευλογιά πιθανότατα ήρθε στη χώρα μας από την Τουρκία, μία χώρα που εφαρμόζει για αρκετά χρόνια εμβολιασμό κατά της ευλογιάς.

Οι άξονες για τη διαχείριση του νοσήματος είναι:

1. Πρώιμη και αξιόπιστη διάγνωση των μολυσμένων ζώων και εκτροφών για την υποστήριξη μίας ευρείας ενεργητικής επιτήρησης. Οι ζώνες προστασίας και επιτήρησης που σχεδιάζονται γύρω από τα επιβεβαιωμένα κρούσματα πλέον δεν αρκούν. Η επιτήρηση πρέπει να επεκταθεί στο χώρο και στο χρόνο, σε επίπεδο ολόκληρων περιφερειών. Είναι ένα δύσκολο και απαιτητικό εγχείρημα, αλλά απαραίτητο σε αυτή τη φάση της επιζωοτίας. Ιδιαίτερη προσοχή και εγρήγορση πρέπει να επιδείξουν και οι περιφέρειες που δεν έχουν κρούσματα, ώστε να διατηρήσουν το «ελεύθερο ευλογιάς» καθεστώς. Η μη παρουσία κρουσμάτων σε αυτές προσφέρει τον απαραίτητο χρόνο και τη δυνατότητα καλύτερης διαχείρισης των διαθέσιμων πόρων για επιτήρηση, που πλέον δεν έχουν οι περιφέρειες με μεγάλο αριθμό κρουσμάτων.

2. Εφαρμογή των πρωτοκόλλων βιοασφάλειας από το σύνολο των εμπλεκόμενων στις αλυσίδες αξίας των προϊόντων που παράγονται από πρόβατα, και εντατικός έλεγχος της εφαρμογής τους.

3. Εκρίζωση του νοσήματος, με άμεση θανάτωση και ορθή υγειονομική ταφή των ζώων. Εκτός από την ευρεία διασπορά που συνεπάγονται οι καθυστερήσεις, τα υγειονομικά ζητήματα που εγείρονται από πιθανή ακατάλληλη ταφή των ζώων είναι τεράστια.

4. Εφόσον κριθεί σκόπιμο, και έπειτα από την εκτεταμένη χωρο-χρονική επιδημιολογική διερεύνηση της διασποράς του νοσήματος, τεκμηριωμένη και στοχευμένη εφαρμογή εμβολιασμού σε ζώνες που θα κηρυχθούν ενδημικές. Στις ζώνες αυτές πρέπει να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα ώστε να αποφευχθεί η περαιτέρω διασπορά του φυσικού ή του εμβολιακού ιού, σε περιοχές ελεύθερες του νοσήματος.

Κοινό μέτωπο κυβέρνησης και Περιφερειαρχών κατά της ευλογιάς ανακοινώνει το ΥπΑΑΤ.

Την συστράτευση όλων των δυνάμεων για την αντιμετώπιση της ευλογιάς και την επιτάχυνση των διαδικασιών που συμβάλλουν στην εφαρμογή των μέτρων βιοασφάλειας, συζήτησαν, σε τηλεδιάσκεψη, ο υπουργός και υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστας Τσιάρας και Χρήστος Κέλλας, ο υπουργός και ο υφυπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος και Βασίλης Σπανάκης, ο υφυπουργός παρά τω ΠρωθυπουργώΑθανάσιος Κοντογιώργης και οι Περιφερειάρχες της χώρας.

Στη σύσκεψη μετείχε και ο ΓΓ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Σπύρος Πρωτοψάλτης, ο οποίος έχει αναλάβει συντονιστικό ρόλο στην Εθνική Επιτροπή Διαχείρισης κα Ελέγχου της Ευλογιάς και προΐσταται της επιχειρησιακής ομάδας παρακολούθησης και υλοποίησης των μέτρων που αποφασίζονται.

Από τη σύσκεψη, η οποία έγινε σε πολύ καλό κλίμα, ομόφωνη ήταν η απόφαση για ενίσχυση της συνεργασίας όλων των διαθέσιμων δυνάμεων για την αντιμετώπιση της ζωονόσου και, κυρίως, η εντατικοποίηση των ελέγχων μέσα από στενότερη συνεργασία με την Ελληνική Αστυνομία.

Κατά τη σύσκεψη ο ΥπΑΑΤ Κώστας Τσιάρας ενημέρωσε τους Περιφερειάρχες για τις νομοθετικές πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται με στόχο, την ταχύτερη καταβολή αποζημιώσεων των κτηνοτρόφων των οποίων τα ζώα έχουν θανατωθεί, ταχύτερες διαδικασίες προμηθειών υλικών, εργαλείων και υπηρεσιών, ταχύτερη υγειονομική ταφή και μια σειρά άλλων ρυθμίσεων που απαιτούνται για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή των μέτρων βιοασφάλειας.

Παράλληλα ο κ. Τσιάρας ενημέρωσε τους Περιφερειάρχες για τη σύσταση της Εθνικής Επιτροπής Διαχείρισης και Ελέγχου της Ευλογιάς, το έργο που έχει αναλάβει και ζήτησε τη συνεργασία με τους Περιφερειάρχες.

Σύμφωνα με το ΥπΑΑΤ, κοινή αντίληψη ήταν ότι από τη μάχη κατά της ευλογιάς υπάρχει συνένωση δυνάμεων ώστε να μη υπάρχει παρέκκλιση από την εφαρμογή των εξαγγελθέντων μέτρων.

Ο λόγος που ήρθαμε εδώ ήταν διότι θέλουμε να βοηθήσουμε να εξαλειφθεί το νόσημα, να μη γίνει ενδημικό στη χώρα, τόνισε ο κ. Χαράλαμπος Μπιλλίνης, ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, καθηγητής Ιολογίας και Ιογενών Νοσημάτων και Πρύτανης στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, που θα συμμετέχει στην Εθνική Επιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης και Ελέγχου της Ευλογιάς.

Μιλώντας στην συνέντευξη Τύπου, που δόθηκε στο ΥπΑΑΤ, τόνισε ότι «δεν υπάρχει εγκεκριμένο εμβόλιο στην Ελλάδα και δεν υπάρχει εγκεκριμένο εμβόλιο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τα εμβόλια είναι σε χώρες οι οποίες εφαρμόζονται και όταν τα έχουν εφαρμόσει  έχουν περάσει πάρα πάρα πολλά χρόνια για να εξαλειφθεί το νόσημα. Ο αγώνας που θα κάνουμε εδώ το είπε και ο Υπουργός στην Επιτροπή, είναι να μη γίνει η χώρα ενδημική και γι’ αυτό το λόγο όποιοι χρησιμοποιούν εμβόλια, εάν έχουν κάνει εμβόλια, είναι μια παράνομη πράξη που έχει γίνει στη χώρα.

Τα εμβόλια εδώ να πω αυτά που κυκλοφορούν είναι ζωντανά, μειωμένης λοιμογόνου δύναμης. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε ένα αδρανοποιημένο εμβόλιο και το κάναμε, το ζωντανό, μειωμένης λοιμογόνου δύναμης σημαίνει ότι απεκκρίνεται. Μπορεί να μολύνει άλλο ζώο. Η ορολογία αυτή. Είναι μειωμένης λοιμογόνου δύναμης. Του έχουμε μειώσει στο εργαστήριο τη λοιμογόνο δύναμη να μην νοσήσει το ζώο, αλλά δεν μπορούμε να παρέμβουμε ώστε να μην απεκκρίνεται.

Μελέτες για κάποιο εμβόλιο το οποίο υπάρχουν και εφαρμόζεται σε γειτονική χώρα, δηλώνει ότι ο ιός ανιχνεύεται στο ρινικό έκκριμα και στοματικά στο σάλιο για πάνω από 20 μέρες. Μπορεί να μην έχει μεγάλη λοιμογόνο δύναμη να μολύνει πολλά, αλλά μπορεί να μολύνει ζώα.

Ένα δεύτερο πρόβλημα που υπάρχει με τα εμβόλια είναι το εξής: Η μέθοδος που χρησιμοποιείται για ELISA για να διαχωρίσει και να βρούμε ένα ζώο αν είναι θετικό, δεν μπορεί να ξεχωρίσει τα εμβολιασμένα το εμβολιασμένο ζώο από το φυσικά μολυσμένο.

Αυτό σημαίνει ότι αν εφαρμοστεί καθολικός εμβολιασμός, η χώρα θα μπει σε καθεστώς απευθείας ενδημικής χώρας και θα κάνουμε πάνω από 10-12 χρόνια να απαλλαγούμε. Με ότι αυτό συνεπάγεται σε αυτά που είπα προηγουμένως για τη διακίνηση προϊόντων.

Εάν έχει εφαρμοστεί εμβολιασμός, μπορεί κάποια από τα ζώα που αυτή τη στιγμή εμείς τα βγάζουμε θετικά και οδηγούνται στη σφαγή. Να μην είναι θετικά αλλά να είναι εμβολιασμένα, αν έχουν γίνει παράνομα εμβόλια όπως φημολογείται».

Στην συνέχεια ανέφερε ότι θα υπάρχει πρόβλημα στις εξαγωγές, αν χαρακτηριστούμε ως ενδημική χώρα. «Και επειδή σας λέω ξανά δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε τα εμβολιακά από τα φυσικά μολυσμένα ζώα, εκεί θα μπούμε σε ένα καθεστώς που θα παιδευόμαστε χρόνια να απαλλαγούμε», πρόσθεσε.

Όσον αφορά την Βουλγαρία, που ζήτησε και πήρε από την ΕΕ 500.000 δόσεις, ο κ. Μπιλλίνης ανέφερε ότι κάθε χώρα αποφασίζει μόνη της το στάτους που πρέπει να έχει σαν χώρα και τί διακυβεύεται κάθε φορά όταν εφαρμόζουμε κάτι.Εμείς κρίνουμε επιστημονικά ότι δεν πρέπει να γίνει και αυτό εισηγούμαστε στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου.

Απέκλεισε το σενάριο του lockdown, σχετικά με την αντιμετώπιση της ευλογιάς των αιγοπροβάτων, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστας Τσιάρας, σε συνέντευξη τύπου, που παραχώρησε την Τετάρτη (22/10/2025) στο ΥπΑΑΤ.

Όπως είπε η προσπάθεια αφορά το να μην γίνει ενδημική η νόσος της ευλογιάς. Αποζημιώσεις θα δοθούν και για τα παλιά βιολογικά αλλά μετά τους ελέγχους.

Σε ότι αφορά τις πληρωμές στους κτηνοτρόφους ο κ. Τσιάρας ανέφερε ότι τις επόμενες μέρες θα καταβληθούν 46 εκατ. ευρώ στους κτηνοτρόφους για τον εγκλεισμό των ζώων λόγω των ζωονόσων (μειωμένα σε σχέση με αυτά που είχε αρχικά ανακοινώσει), ενώ είπε ότι έχουν εγκριθεί επιπλέον 10 εκατ. ευρώ που θα δοθούν τις αμέσως επόμενες μέρες για τα θανατωθέντα  ζώα.

Ο υπουργός τόνισε ότι στόχος του υπουργείου είναι να υπάρξει ένας σχεδιασμός ανασύστασης του κεφαλαίου, κάτι που δεν μπορεί να γίνει εν μέσω της ευλογιάς.

Σύσταση επιτροπής

Επίσης ανακοίνωσε την σύσταση της εθνικής επιστημονικής επιτροπής διαχείρισης και ελέγχου της ευλογιάς των προβάτων. 
Αν και η τελική της σύνθεση θα ανακοινωθεί τις επόμενες ημέρες, η επιτροπή θα περιλαμβάνει τους εξής επιστήμονες 
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΜΠΙΛΛΙΝΗΣ – καθηγητής Ιολογίας και Ιογενών νοσημάτων και πρύτανης στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
ΣΠΥΡΟΣ ΚΡΗΤΑΣ – καθηγητής Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων Κτηνιατρικής ΑΠΘ
ΑΘΗΝΑ ΤΡΑΧΗΛΗ – κτηνίατρος, Πρόεδρος του Πανελληνίου Κτηνιατρικού Συλλόγου και Γενική Γραμματέας της Πανευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Κτηνιάτρων στον τομέα των Ελεύθερων Επαγγελματιών Κτηνιάτρων
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΦΘΕΝΑΚΗΣ – καθηγητής Φυσιοπαθολογίας της αναπαραγωγής των ζώων στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΦΙΛΙΠΠΙΤΖΗ – Επίκουρη καθηγήτρια κτηνιατρικής Σχολής ΑΠΘ
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΑΡΙΝΟΥ – Αναπληρώτρια Διευθύντρια της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Τον συντονισμό της επιτροπής θα αναλάβει ο Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σπύρος Πρωτοψάλτης.

Όσον αφορά το έργο της επιτροπής, θα λειτουργεί στα πρότυπα της αντιμετώπισης του κορονοϊού, έχοντας συνεχή παρακολούθηση των επιδημιολογικών δεδομένων. Η συνεργασία με τις κτηνιατρικές υπηρεσίες των περιφερειών θα είναι στενή και θα εφαρμόζονται άμεσα τα μέτρα με επιστημονική τεκμηρίωση. Επιπλέον, θα υπάρξει νομοθετική θωράκιση για την εφαρμογή των μέτρων με ταχύτητα και ευέλικτες διαδικασίες ενώ θα είναι και ταχύτερη η διαδικασία αποζημιώσεων σε πληγέντες κτηνοτρόφους.

Αυστηρότεροι έλεγχοι

Όπως τόνισε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστας Τσιάρας, οι κτηνοτρόφοι που δεν τηρούν τα μέτρα ή προβαίνουν σε παράνομους εμβολιασμούς, δεν θα λαμβάνουν καμία αποζημίωση.

Εφαρμόζοντας ένα αυστηρότερο πλαίσιο κυρώσεων για παραβατικές συμπεριφορές, δε θα επιδοτείται η παρανομία.

Ακόμη θα υπάρχει στενότερη συνεργασία με Αστυνομία και εισαγγελικές αρχές ενώ θα ενισχυθεί και το προσωπικό στο πεδίο για πιο αποτελεσματική επιτήρηση εκτεταμένους ελέγχους και εφαρμογή μέτρων.

Τέλος θα υπάρχει πρόβλεψη για την έγκαιρη υγειονομική ταφή ή καύση εντός 72 ωρών.

Για τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τις επιδοτήσεις

Ο Κώστας Τσιάρας αναφέρθηκε και στον ΟΠΕΚΕΠΕ τονίζοντας ότι το θέμα των πληρωμών πρέπει «να ακολουθήσει μια εντελώς διαφορετική διαδικασία, να προηγηθούν πραγματικοί, διασταυρωτικοί έλεγχοι και να μην τεθούν σε διακινδύνευση οι ευρωπαϊκοί πόροι.

Το υπουργείο επεξεργάζεται διάφορα μοντέλα για την καταβολή των επιδοτήσεων. Πάντως, θα συνδεθούν με αντικειμενικά στοιχεία για τους κτηνοτρόφους, όπως την παράδοση γάλακτος και κρέατος και θα συνδέονται με τον αριθμό των ζώων και την πραγματική κτηνοτροφική δραστηριότητα. «Θα εξερευνήσουμε κάθε δυνατότητα από πόρους για να στηρίξουμε την πραγματική παραγωγή», ανέφερε.

Η μεγάλη προτεραιότητα για τον πρωτογενή τομέα, που στηρίζεται στους ευρωπαϊκούς πόρους, είναι να κρατήσουμε τη ροή πόρων για την πατρίδα μας».

Ανησυχία προκαλεί στην ακαδημαϊκή κοινότητα το ζήτημα της διακίνησης παράνομων εμβολίων κατά της ευλογιάς των προβάτων στην χώρα μας.

Σε ανοιχτή επιστολή τους, με τίτλο: «Επιστημονική Ενημέρωση για την Αντιμετώπιση της Ευλογιάς των Προβάτων: Υπεύθυνη Στρατηγική και Κίνδυνοι Μη Εγκεκριμένων Εμβολίων», οι καθηγητές κ.κ. Κρήτας Σπυρίδων, καθηγητής Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων των Ζώων, διευθυντής Εργαστηρίου Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων - Γεώργιος Αρσένος, καθηγητής, Ζωικής Παραγωγής, Ηθολογίας και Ευζωίας των ζώων, διευθυντής στο Εργαστήριο Ζωικής Παραγωγής & Προστασίας Περιβάλλοντος - Χαράλαμπος Μπιλλίνης, καθηγητής Ιολογίας και Ιογενών Νοσημάτων των Ζώων, Πρύτανης Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και ΓΧ Φθενάκης, καθηγητής Τμήματος Κτηνιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, επισημαίνουν τα εξής:

• Η χρήση μη εγκεκριμένων εμβολίων είναι παράνομη και επικίνδυνη
• Θέτει σε σοβαρό κίνδυνο ζωικό κεφάλαιο, χειριστές και δημόσια υγεία
• Μπορεί να πλήξει τη διατροφική ασφάλεια της χώρας
• Υπογραμμίζεται επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν επιτρέπει εμβολιασμούς για την οριστική εξάλειψη της ευλογιάς, καθώς χώρες που εφάρμοσαν τέτοια πρακτική επί χρόνια δεν κατάφεραν να εξαλείψουν τη νόσο.

Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι αν ακολουθηθούν ανορθόδοξες πρακτικές εμβολιασμού, τότε:

• Θα δημιουργηθεί σύγχυση ανάμεσα σε εμβολιασμένα και νοσούντα ζώα
• Θα υπάρξουν μαζικές θανατώσεις κοπαδιών
• Η Ελλάδα θα χάσει το καθεστώς «χώρα απαλλαγμένη από ευλογιά»
• Θα προκληθεί σοβαρό πλήγμα στις εξαγωγές ζωικών προϊόντων

Προτείνουν δε, ότι «η μοναδική σωστή στρατηγική για την αντιμετώπιση του προβλήματος παραμένει η αυστηρή τήρηση μέτρων βιοασφάλειας σε όλη την αλυσίδα παραγωγής της προβατοτροφίας στη χώρα μας», τονίζοντας ότι «η παραπληροφόρηση του κτηνοτροφικού κόσμου πρέπει να σταματήσει, καθώς η προσπάθεια επίλυσης ενός αποκλειστικά επιστημονικού ζητήματος με πολιτικές παρεμβάσεις χωρίς επιστημονικότητα είναι επικίνδυνη. Οι δημόσιες τοποθετήσεις από άτομα χωρίς κατάλληλη επιστημονική γνώση του αντικειμένου ενισχύουν τη σύγχυση και υπονομεύουν την προσπάθεια διαχείρισης της κρίσης.

«Κατανοείται η αγωνία του κτηνοτροφικού κόσμου, των τοπικών κοινωνιών και των θεσμικών εκπροσώπων τους για τη βιωσιμότητα και το μέλλον της ελληνικής προβατοτροφίας. Η πίεση που ασκείται είναι υπαρκτή και απολύτως σεβαστή. Ωστόσο, ως μέλη των Τμημάτων Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ως κατεξοχήν αρμόδιοι επιστήμονες με εξειδικευμένη και τεκμηριωμένη γνώση στην ιατρική των ζωικών πληθυσμών, στη ζωική παραγωγή και στην ενιαία υγεία φέρουμε ευθύνη για υπεύθυνη τοποθέτηση, στη βάση της επιστημονικής τεκμηρίωσης και των διεθνώς αποδεκτών πρακτικών», σημειώνουν.

«Ως μέλη του Τμήματος Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, παραμένουμε σταθερά προσανατολισμένοι στην υπεύθυνη, επιστημονικά τεκμηριωμένη παρέμβαση, σε συνεργασία με τις αρμόδιες εθνικές και ευρωπαϊκές αρχές, συνάδοντας απόλυτα και υποστηρίζοντας τη γνώμη των δημόσιων κτηνιατρικών υπηρεσιών της χώρας μας. Οποιαδήποτε μονομερής πρόταση αλλαγής στρατηγικής χωρίς τεκμηριωμένη συμβολή της επιστημονικής κοινότητας και θεσμική συναίνεση θα προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά στον κτηνοτροφικό τομέα, την οικονομία της υπαίθρου και τη δημόσια εμπιστοσύνη», αναφέρουν.

Ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ) καταγγέλλει σοβαρές ενέργειες και παραλείψεις που εκθέτουν τη χώρα και απειλούν τη διατήρηση της ελληνικής κτηνοτροφικής ταυτότητας.

Όπως τονίζει θανατώθηκαν σπάνια πρόβατα χωρίς διατήρηση DNA. Στο Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων στα Γιαννιτσά θανατώθηκαν πρόβατα σπάνιας αυτόχθονης φυλής (Πελαγονίας), χωρίς να τηρηθεί καμία διαδικασία διατήρησης γενετικού υλικού ή αρχείου DNA.

Η πράξη αυτή συνιστά ανεπανόρθωτη απώλεια για τη βιοποικιλότητα και δείχνει πλήρη αδιαφορία απέναντι στην εθνική υποχρέωση προστασίας των ελληνικών φυλών.

Ο ΣΕΚ ζητά άμεση διερεύνηση της σχετικής απόφασης αφού στον Ευρωπαϊκό κανονισμό διαχείρισης ζωονόσων αναφέρεται ρητά πως οι αυτόχθονες και σπάνιες φυλές δεν πρέπει να θανατώνονται:

• Ποιος έδωσε την εντολή για τη θανάτωση;
• Γιατί δεν κρατήθηκε γενετικό υλικό;
• Ποια μέτρα θα ληφθούν για να μην επαναληφθεί;

Η απώλεια αυτή αποτελεί πλήγμα όχι μόνο για την επιστημονική έρευνα αλλά και για το ίδιο το μέλλον της ελληνικής κτηνοτροφίας.

Το μεγάλο φιάσκο του Μέτρου 5.2

Ενώ το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης δηλώνει ότι το Μέτρο 5.2 για την αντικατάσταση ζωικού κεφαλαίου μετά από φυσικές καταστροφές παραμένει θα ενεργοποιηθεί ακόμα και σήμερα είναι στον αέρα αφού το αρμόδιο τμήμα του ΕΛΓΑ ενημερώνει κτηνοτρόφους πως αυτό δεν μπορεί να «τρέξει», επειδή έχουν ήδη λάβει αποζημίωση για τα νεκρά ζώα και μια επιδότηση αντικατάστασης ζωικού κεφαλαίου θα σήμαινε διπλή επιδότηση για τα ίδια ζώα. Η αντίφαση αυτή προκαλεί αναστάτωση και αγανάκτηση στους παραγωγούς, που για ακόμη μία φορά μένουν χωρίς σαφή απάντηση.

Ο ΣΕΚ ζητά επίσημη γραπτή ενημέρωση:

• Είναι ενεργό ή όχι το Μέτρο 5.2 και αν ναι πως θα λειτουργήσει και με τι ποσοστό επιδότησης ανασύστασης ζωικού κεφαλαίου;
• Τι ισχύει τελικά με τις αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ;
• Πότε θα υπάρξει λύση για τους πληγέντες παραγωγούς;

Η κτηνοτροφία δεν αντέχει άλλη απαξίωση. Οι πρόσφατες εξελίξεις αποκαλύπτουν ένα κράτος χωρίς συντονισμό και χωρίς σεβασμό στον πρωτογενή τομέα.

Δεν μπορεί η Ελλάδα να μιλά για ανάπτυξη και αναγέννηση της υπαίθρου, όταν αφήνει να χαθεί πολύτιμο γενετικό υλικό και ταυτόχρονα εμπαίζει τους ανθρώπους της παραγωγής με αντιφατικές δηλώσεις και καθυστερήσεις.

Η ελληνική κτηνοτροφία ζητά διαφάνεια, σοβαρότητα και πράξεις - όχι υποσχέσεις.

Παρά την ανακοίνωση αυστηρών μέτρων αποτυχία στην αναχαίτιση της εξάπλωσης της ευλογιάς «χρεώνουν» στο ΥπΑΑΤ κτηνοτρόφοι, περιφέρειες αλλά και η μεταποίηση.

Στο μεταξύ από το ΥπΑΑΤ ανακοινώθηκε ότι «ξεκλειδώνει» η δεύτερη φάση αποζημιώσεων προς κτηνοτρόφους που έχουν προχωρήσει στην θανάτωση των ζώων τους λόγω της ευλογιάς. Η συνολική χρηματοδότηση ανέρχεται σε 22 εκατ. ευρώ και η πρώτη δόση ύψους 10 εκατ. ευρώ αποδίδεται τώρα στις Περιφέρειες. Υπενθυμίζεται ότι μέχρι το τέλος Μαρτίου είχαν ήδη καταβληθεί 30 εκατ. ευρώ για αποζημιώσεις λόγω θανάτωσης αιγοπροβάτων.

Και μετά από ένα χρόνο η κυβέρνηση αποφάσισε να ασχοληθεί με τους κτηνοτρόφους που έχουν χάσει τα κοπάδια τους και δεν έχουν κανένα εισόδημα για να ζήσουν. Αφού δεν μπορούν να εισπράξουν κάποιο επίδομα ανεργίας υπάρχουν προτάσεις από τους κυβερνητικούς βουλευτές για την λύση της επιστρεπτέας προκαταβολής για να στηριχθούν οι κτηνοτρόφοι. Έτσι οι κτηνοτρόφοι θα μπορέσουν να χρηματοδοτήσουν τις υπόλοιπες υποχρεώσεις τους μέχρις ότου αρχίσει να αποκαθίσταται η παραγωγική δυνατότητα των μονάδων τους.

Ευρεία σύσκεψη στην Αχαΐα για την ευλογιά των αιγοπροβάτων

Επίσκεψη στην Αχαΐα πραγματοποίησε ο Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Σπύρος Πρωτοψάλτης, κατά τη διάρκεια της οποίας είχε συνάντηση εργασίας στο γραφείο του Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας κ. Νεκτάριου Φαρμάκη. Στη συνέχεια, ακολούθησε ευρεία σύσκεψη με αντικείμενο τον συντονισμό των ενεργειών για την αντιμετώπιση των αυξημένων κρουσμάτων ευλογιάς των αιγοπροβάτων στη Δυτική Ελλάδα, ιδιαίτερα στην Αχαΐα και την Αιτωλοακαρνανία.
Κατά τη σύσκεψη συμφωνήθηκαν οι εξής ενέργειες:

• ⁠⁠Εντατικοποίηση ελέγχων & αυστηρά μέτρα βιοασφάλειας σε όλες τις εκτροφές, με διαρκή ενημέρωση από τις τοπικές κτηνιατρικές υπηρεσίες.
• Σταθμοί απολύμανσης σε πλήρη λειτουργία.
• ⁠⁠Ορθή διαχείριση αποθεμάτων ζωοτροφών στις μολυσμένες εκτροφές από τους επόπτες ζωοτροφών (άμεση καταγραφή, φωτογράφιση, δέσμευση, τήρηση αρχείου).
• ⁠⁠Ταχεία θανάτωση & καταστροφή μολυσμένων κοπαδιών εντός 72 ωρών από το θετικό εργαστηριακό αποτέλεσμα (και πάντως έως 4 ημέρες).
• ⁠⁠Νέος κύκλος ενημέρωσης για τα μέτρα βιοασφάλειας, με προτεραιότητα στις πληγείσες περιοχές.
• ⁠⁠Παράνομα εμβόλια: κάθε περιστατικό παράνομης εισαγωγής, διακίνησης και χρήσης των μη εγκεκριμένων εμβολίων παραπέμπεται άμεσα στις εισαγγελικές αρχές.
• ⁠⁠Αποζημιώσεις: εφαρμόζεται απαρέγκλιτα το πλαίσιο που προβλέπει ότι δεν καταβάλλονται αποζημιώσεις σε εκτροφές που δεν είναι εγγεγραμμένες στα επίσημα μητρώα/δεν διαθέτουν κωδικό εκμετάλλευσης, δεν έχουν ενημερωμένο μητρώο, δεν έχουν κάνει την προβλεπόμενη απογραφή, έχουν ζώα χωρίς ορθή σήμανση ή δεν εφαρμόζουν τα μέτρα βιοασφάλειας.

Παράλληλα, επιταχύνονται οι νόμιμες αποζημιώσεις για όσους πληρούν τις προϋποθέσεις. Στη σύσκεψη συμμετείχαν ο Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Ανδρέας Φίλιας, ο χωρικός Αντιπεριφερειάρχης κ. Θανάσης Μαυρομμάτης (Αιτωλοακαρνανίας), ο δήμαρχος Δυτικής Αχαΐας και ο αντιδήμαρχος Μεσολογγίου, καθώς και η Γενική Διευθύντρια Κτηνιατρικής του ΥΠΑΑΤ κ. Κατερίνα Μαρίνου. Παρόντες ήταν επίσης υπηρεσιακά στελέχη της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας και εκπρόσωποι των αρμόδιων αστυνομικών αρχών.

Μήνυμα στήριξης προς τους κτηνοτρόφους

Το Υπουργείο, σε συνεργασία με την Περιφέρεια και τους Δήμους, στηρίζει έμπρακτα τους κτηνοτρόφους: τεχνική υποστήριξη από τις κτηνιατρικές υπηρεσίες, σαφείς οδηγίες και επιτόπια καθοδήγηση για τη βιοασφάλεια, γρήγορες διαδικασίες στις μολυσμένες εκτροφές και επίσπευση των αποζημιώσεων όπου συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις.

Παράλληλα, θεσπίζεται αναστολή και ρύθμιση ασφαλιστικών και φορολογικών υποχρεώσεων έως 31 Δεκεμβρίου 2026 για όσους υφίστανται καθολική θανάτωση λόγω ευλογιάς (κεφαλαιοποίηση οφειλών προς ΕΦΚΑ, αναστολή εισφορών και φόρων χωρίς τόκους/προσαυξήσεις, παράταση ρυθμίσεων), ενώ προωθείται επανένταξη στο Τιμολόγιο ΓΑΙΑ από 1 Δεκεμβρίου 2025 με αυτόματη επαναφορά όσων απεντάχθηκαν, ρύθμιση οφειλών με μηδενικό επιτόκιο για καταναλώσεις έως 31/7/2024, κάλυψη της έντοκης επιβάρυνσης από το Δημόσιο και πρώτη δόση έως 31/12/2025.

Ενισχύονται οι έλεγχοι για να προστατευθούν οι συνεπείς και να αποτραπούν πρακτικές που βλάπτουν τον κλάδο.
Επίσης γίνεται συστηματική προσπάθεια, με εντατικούς ρυθμούς, ώστε οι πληρωμές αποζημιώσεων και επιδοτήσεων να ολοκληρωθούν το συντομότερο δυνατό. Ήδη έχουν ξεκινήσει οι πρώτες καταβολές προς τους δικαιούχους.

Δήλωση του Γενικού Γραμματέα Σπύρου Πρωτοψάλτη:
«Η μάχη με την ευλογιά των αιγοπροβάτων κερδίζεται μόνο με συνέπεια, διαφάνεια και συνεργασία. Είμαστε όλοι μαζί – ΥΠΑΑΤ, Περιφέρεια, Δήμοι, κτηνιατρικές υπηρεσίες, αστυνομικές αρχές και παραγωγοί – σε καθημερινό συντονισμό για να περιορίσουμε τη διασπορά και να προστατεύσουμε την κτηνοτροφία μας.
Εφαρμόζουμε απαρέγκλιτα τα μέτρα: σταθμοί απολύμανσης όλη μέρα, αυστηρή βιοασφάλεια, ταχείες διαδικασίες στις μολυσμένες εκτροφές, ορθή διαχείριση ζωοτροφών και μηδενική ανοχή σε παράνομα εμβόλια.
Οι αποζημιώσεις θα δίνονται σε όσους τηρούν τους κανόνες.
Βρισκόμαστε ένα βήμα πριν από αυστηρότερα περιοριστικά μέτρα – ακόμη και προσωρινό “lockdown” μετακινήσεων ζώων, ζωοτροφών και εξοπλισμού – όμως στόχος μας είναι να το αποφύγουμε. Καλώ όλους τους κτηνοτρόφους να τηρήσουν πιστά τις οδηγίες με πειθαρχία και κοινή προσπάθεια θα κρατήσουμε τις μονάδες μας ασφαλείς και την παραγωγή μας όρθια».

Δήλωση του Αντιπεριφερειάρχη Ανδρέα Φίλια:
«Πρέπει να είμαστε όλοι μαζί, με συνεργασία και ενότητα θα κρατήσουμε τον πρωτογενή μας τομέα ζωντανό. Η Περιφέρεια έχει μπει στην πρώτη γραμμή της μάχης με κάθε μέσο και κάθε τρόπο. Το πρόβλημα της ευλογιάς στη Δυτική Ελλάδα θα ξεπεραστεί με αποτελεσματικά μέτρα και συνεργασία των κτηνοτρόφων με τις αρμόδιες αρχές. Στόχος μας είναι να προστατευτεί η κτηνοτροφία στην περιοχή θα διασφαλιστεί, προστατεύοντας τόσο τα ζώα όσο και το μέλλον των παραγωγών.
Η εφαρμογή των υγειονομικών πρωτοκόλλων ενισχύουν την εμπιστοσύνη για την οριστική υπέρβαση του προβλήματος, διασώζοντας την πολύτιμη παραγωγή και τη βιωσιμότητα του κλάδου».

Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα, εγκρίθηκε νέα δέσμη χρηματοδοτήσεων ύψους 10 εκατομμυρίων ευρώ προς τις Περιφέρειες της χώρας, που αφορά την πρώτη δόση της δεύτερης φάσης αποζημιώσεων για θανατώσεις ζώων λόγω της ευλογιάς στα αιγοπρόβατα, αλλά  και λειτουργικές δαπάνες των Περιφερειών.

Όπως τονίζει η ανακοίνωση του ΥπΑΑΤ, οι χρηματοδοτήσεις υλοποιούνται μέσα από τις αποφάσεις 285274, 285269 και 285264, που αφορούν ενισχύσεις και αποζημιώσεις για θανατώσεις ζώων λόγω επιβολής κτηνιατρικών μέτρων εξυγίανσης, καθώς και την κάλυψη λειτουργικών δαπανών των Περιφερειακών Κτηνιατρικών Υπηρεσιών,  οι οποίες έχουν την ευθύνη για την εφαρμογή των μέτρων βιοασφάλειας για την αντιμετώπιση και εκρίζωση της ζωονόσου.

Η συνολική χρηματοδότηση για τη δεύτερη φάση των αποζημιώσεων ανέρχεται σε 22 εκατομμύρια ευρώ, ενώ η πρώτη δόση των 10 εκατ. ευρώ θα αποδοθεί στις Περιφέρειες μέχρι αύριο, ώστε να συνεχιστεί απρόσκοπτα η διαδικασία πληρωμών και ενισχύσεων των πληγέντων κτηνοτρόφων.

Υπενθυμίζεται ότι μέχρι το τέλος Μαρτίου είχαν ήδη καταβληθεί 30 εκατομμύρια ευρώ για αποζημιώσεις λόγω θανατώσεων ζώων εξαιτίας της ευλογιάς των αιγοπροβάτων, αποδεικνύοντας τη συνέπεια του Υπουργείου απέναντι στους παραγωγούς και την κτηνοτροφική οικονομία της χώρας.

Ο κ. Τσιάρας δήλωσε: «Στηρίζουμε με συνέπεια τους κτηνοτρόφους που επλήγησαν και ταυτόχρονα ενισχύουμε τις Περιφέρειες και τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή για την προστασία του ζωικού κεφαλαίου της χώρας. Καλώ και πάλι όλους τους εμπλεκομένους να τηρούν με αυστηρότητα τα μέτρα βιοασφάλειας γιατί αυτός είναι ο μόνος ενδεδειγμένος τρόπος να προστατεύσουμε τη ζωική παραγωγή μας. Το μέλλον της ελληνικής κτηνοτροφίας βρίσκεται στα χέρια όλων μας».