Πατάτα και παγετός: Πώς προστατεύονται οι πρώιμες καλλιέργειες σε θερμοκήπιο και ύπαιθρο

Μια πολύ άσχημη χρονιά είναι η φετινή για τους παραγωγούς πατάτας, με πολλές ποσότητες να μένουν απούλητες και τις τιμές να έχουμε πέσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα.

Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Απόστολος Βέσμελης, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Κάτω Νευροκοπίου της Δράμας, είμαστε στην ολοκλήρωση της συγκομιδής πατάτας στην περιοχή. Η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη φέτος για τους παραγωγούς. Σε πολλές περιοχές οι παραγωγοί στράφηκαν στην πατάτα με αποτέλεσμα να έχουμε πολλές ποσότητες και να έχει μειωθεί η ζήτηση. Επίσης έχουν γίνει μεγάλες εισαγωγές φτηνής πατάτας από το εξωτερικό. Μια μέση τιμή είναι στα 27 λεπτά το κιλό που είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα σε σχέση με το κόστος. Έχουν μείνει πολλές ποσότητες πατάτας απούλητες σε όλες τις σκάλες. Με τόσο χαμηλές τιμές ο παραγωγός δεν βγάζει το κόστος. Είναι μια πολύ δύσκολη χρονιά φέτος για τους παραγωγούς. Για αυτό αύριο Τρίτη (4/11) έχουμε συνάντηση στην Κομοτηνή όλοι οι Αγροτικοί Σύλλογοι της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης για να αποφασίσουμε αν θα προχωρήσουμε σε κινητοποιήσεις.

Από την πλευρά του ο κ. Γιάννης Μυλωνάκης, παραγωγός από Δράμα, πολύ δύσκολη η φετινή χρονιά για τις πατάτες του Νευροκοπίου. Δεν υπάρχει ζήτηση αν και οι τιμές είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα κάτω του κόστους. Στη Δράμα λόγω της ξηρασίας μειώσαμε τα στρέμματα καλλιέργειας αλλά αυτό δεν έγινε και στην υπόλοιπη χώρα. Αποτέλεσμα να έχουμε μεγάλες ποσότητες και να μένουν απούλητες. Στην περιοχή έχουν γεμίσει οι αποθήκες με πατάτες και πολλές βρίσκονται στα χωράφια σκεπασμένες με κίνδυνο αν πέσει η θερμοκρασία κάτω από -5 βαθμούς Κελσίου να μην είναι εμπορεύσιμες. Η τιμές παραγωγού είναι από 20 έως 33 λεπτά το κιλό. Πολλές όμως ποικιλίες είναι στα αζήτητα. Αυτή την εποχή άλλες χρονιές η αγορά είχε πολύ υψηλή ροή αλλά φέτος οι παραγωγοί παρακαλάνε τους εμπόρους να τους αγοράσουν τις πατάτες τους.    

Ο κ. Ιωσήφ Κοκκινίδης, από το Περιθώρι της Δράμας, που ασχολείται με την παραγωγή και την εμπορία πατάτας μέσω της Ομάδας Παραγωγών Πατάτας «Agroteam», αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι εδώ και δύο ημέρες έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή στην περιοχή. Αν και φέτος έχουμε μειωμένες αποδόσεις επειδή έχουν μπει πολλά στρέμματα καλλιέργειας σε όλη την χώρα έχουμε αυξημένες ποσότητες και πολύ μειωμένη ζήτηση. Αποτέλεσμα να έχουμε μια μεγάλη μείωση στις τιμές παραγωγού (κατά 50% σε σχέση με πέρσι) και μάλιστα σε μια χρονιά που είχαμε αυξημένο κόστος άρδευσης. Η ζήτηση από την αγορά είναι μειωμένη και η τιμή παραγωγού για την καλή ποιότητα πατάτας είναι στα 25 λεπτά το κιλό, ενώ η σκούπα στο χωράφια είναι στα 17 λεπτά το κιλό. Με αυτές τις τιμές για κάποιες ποικιλίες που έχουν μειωμένα κιλά ο παραγωγός έχει ζημιά. Αυτή την εποχή είναι πολύ μειωμένες οι ροές της εμπορίας στην αγορά της Αθήνας, που είναι η βασική αγορά της χώρας.   

Ο κ. Σωκράτης Βοϊτσίδης, που ασχολείται με την παραγωγή και εμπορία πατάτας, από την Πτολεμαΐδα της Κοζάνης, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι φέτος είναι μια πολύ άσχημη χρονιά για την πατάτα. Επειδή τα προηγούμενα χρόνια είχαμε καλές τιμές πολλοί παραγωγοί από όλη την χώρα και την περιοχή μου στράφηκαν στην καλλιέργεια. Αποτέλεσμα να έχουμε μεγάλες ποσότητες και να έχουν μείνει απούλητες. Υπάρχει μεγάλη προσφορά και πολύ μειωμένη ζήτηση. Φέτος δεν βοήθησε ούτε ο τουρισμός την κατανάλωση. Αυτή την εποχή δεν υπάρχει καθόλου ζήτηση για πατάτες και οι τιμές τώρα έχουν πέσει κάτω του κόστους (μειώθηκαν κατά 50% σε σχέση με πέρσι). Πέρσι οι πατάτες της Κοζάνης είχαν πουληθεί όλες μέχρι τις 10 Οκτωβρίου. Φέτος είμαστε αρχές Νοεμβρίου και πολλές πατάτες είναι ακόμη ασυγκόμιστες στα χωράφια και δεν πρόκειται να συγκομιστούν.

Ο κ. Κωνσταντίνος Κατσογιάννης, παραγωγός πατάτας με συσκευαστήριο από το Νεοχώρι της Αρκαδίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι αν και στην αρχή της συγκομιδή είχαμε αυξημένη ζήτηση για πατάτες στην συνέχεια έγιναν πολλές εισαγωγές και η ροή απορρόφησης του προϊόντος από την αγορά είναι πολύ μειωμένη. Τώρα έχουμε μεγάλες ποσότητες στις αποθήκες μας και οι έμποροι έχουν μειώσει πολύ τις τιμές. Φέτος είναι μια πολύ δύσκολη χρονιά για την πατάτα.

Ο κ. Μιχάλης Βερνίκος, Διευθυντής παραγωγής της ΕΑΣ Νάξου, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι έχει πουληθεί όλη η παραγωγή πατάτας του συνεταιρισμού που συγκομίστηκε το καλοκαίρι. Όμως οι σπορές φθινοπωρινής πατάτας καθυστέρησαν φέτος λόγω της λειψυδρίας. Τελικά έγιναν οι φυτεύσεις μετά τα μέσα Αυγούστου και ευτυχώς είχαμε κάποιες βροχοπτώσεις που βοήθησαν την καλλιέργεια, ενώ η συγκομιδή αναμένεται να ξεκινήσει από τα τέλη Δεκεμβρίου και μετά. 

Η φετινή φθινοπωρινή πατάτα καταγράφει διαφορετικές ταχύτητες ανά περιοχή, με το κλίμα, τη ζήτηση και τα κόστη να καθορίζουν τη βιωσιμότητα της καλλιέργειας.

Στη Δράμα η συγκομιδή προχωρά με καλές αποδόσεις αλλά μειωμένες τιμές, στη Νάξο οι παραγωγοί βρίσκονται ακόμη στα πρώτα στάδια και αγωνιούν για βροχή, ενώ στην Ηλεία και την Αχαΐα φέτος πολλοί παραγωγοί εγκατέλειψαν τη φθινοπωρινή πατάτα, ύστερα από διαδοχικές χρονιές ζημιών, υψηλά κόστη και αθέμιτο ανταγωνισμό.

Η φθινοπωρινή πατάτα ανά περιοχή

Από τη Δράμα με καλές αποδόσεις αλλά μειωμένες τιμές, μέχρι τη Νάξο που περιμένει βροχή και την Ηλεία όπου αρκετοί εγκατέλειψαν τη φετινή καλλιέργεια, η φθινοπωρινή πατάτα δείχνει φέτος τα όρια της βιωσιμότητάς της.

Δράμα: Καλή ποιότητα αλλά πίεση στις τιμές

Η συγκομιδή της φθινοπωρινής πατάτας στη Δράμα ξεκίνησε από τον Σεπτέμβριο και έχει ολοκληρωθεί περίπου στο 50%. «Παραγωγικά είμαστε καλύτερα από πέρυσι», αναφέρει ο υπεύθυνος της ΕΑΣ Δράμας. «Οι καιρικές συνθήκες ήταν καλές, δεν είχαμε προβλήματα και ποσοτικά είμαστε πάνω από τον μέσο όρο».

Ωστόσο, εμπορικά η εικόνα είναι πιο δύσκολη. «Όλες οι περιοχές έχουν πατάτες, η ζήτηση είναι μειωμένη και υπάρχει στενότητα στην ευρωπαϊκή αγορά. Αν δεν έχουμε άλλες βροχές, η συγκομιδή θα κυλήσει ομαλά μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου», εξηγεί. «Από θέμα τιμής δεν είμαστε καλά· πέρυσι οι παραγωγοί πληρώθηκαν 0,45–0,50 ευρώ καθαρά, ενώ φέτος κινούνται στα 0,25–0,35», σημειώνει.

Τα προβλήματα κόστους και λειψυδρίας εξακολουθούν να πιέζουν τους παραγωγούς. «Είχαμε λειψυδρία τα προηγούμενα 2–3 χρόνια, όχι ότι ξεπεράστηκε πλήρως φέτος. Τα έξοδα από γεωτρήσεις και αντλητικά παραμένουν υψηλά, ενώ το κόστος του σπόρου ανέβηκε 40%», τονίζει.

Ιδιαίτερη αναφορά κάνει και στις ελληνοποιήσεις: «Έρχονται πατάτες από την Ευρώπη ασυσκεύαστες και βαφτίζονται όπως θέλουν. Δεν είμαστε κατά των εισαγωγών – να πουλιούνται ως γαλλικές, αλλά όχι να βαφτίζονται ελληνικές. Θέλουμε να ανταγωνιστούμε επί ίσοις όροις».

Ο ίδιος επισημαίνει την ανάγκη συλλογικής οργάνωσης: «Αν δεν οργανωθούμε, δεν θα προχωρήσουμε. Τα επόμενα χρόνια θα είναι δύσκολα για μεμονωμένους παραγωγούς. Θέλουμε η πολιτεία να μας προστατεύσει στις πωλήσεις, να μειωθούν τα κοστολόγια και να πουλά ο καθένας με το όνομά του». Και προσθέτει: «Είναι σημαντικό να οργανωθεί ο πρωτογενής τομέας, να υπάρξει σχεδιασμός από τις ΔΑΟΚ και επενδύσεις που θα κρατήσουν τον παραγωγό στο χωράφι».

Νάξος: Η λειψυδρία δοκιμάζει την παραγωγή

Στη Νάξο, η φθινοπωρινή πατάτα βρίσκεται ακόμη στα αρχικά στάδια ανάπτυξης, καθώς η φύτευση καθυστέρησε φέτος λόγω λειψυδρίας. Όπως αναφέρει ο υπεύθυνος παραγωγής της ΕΑΣ Νάξου, «είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε για τη φετινή παραγωγή. Οι παραγωγοί καθυστέρησαν να φυτέψουν γιατί δεν υπήρχε νερό και περίμεναν κάποιες βροχές».

Κανονικά η φύτευση γίνεται τον Αύγουστο, όμως φέτος πραγματοποιήθηκε στα μέσα με τέλη Σεπτεμβρίου, «με την ελπίδα ότι θα υπάρξουν νερά τον Οκτώβριο ώστε να γλιτώσουμε ποτίσματα». Οι φυτείες βρίσκονται τώρα σε ανάπτυξη και, όπως εξηγεί, «αν βρέξει έχουμε ελπίδες για καλή παραγωγή – αν όχι, θα έχουμε μικροκαρπία». Οι εκτάσεις παραμένουν ίδιες με πέρυσι, ενώ η συγκομιδή αναμένεται τέλη Δεκεμβρίου.

«Το πρόβλημα είναι το νερό», τονίζει. «Στα αρχικά στάδια χρειάζεται καλό νερό για την άρδευση, στα τελικά αν ποτίσουμε με νερό από πηγάδια παλεύεται η κατάσταση. Παρακαλάμε να βρέξει – κι ας κάνει και ζημιά». Η έλλειψη νερού, όπως σημειώνει, επιδεινώνεται και από τον τουρισμό: «Οι ανάγκες του τουριστικού τομέα απορροφούν μεγάλο μέρος του διαθέσιμου νερού».

Παρά το μειωμένο κόστος σπόρου –καθώς χρησιμοποιούν ιδιοπαραγόμενο– τα υπόλοιπα έξοδα έχουν αυξηθεί σημαντικά. «Άρδευση, φυτοφάρμακα, λιπάσματα, εργατικά… όλα έχουν ανέβει», λέει. Αν και η καθαρή τιμή παραγωγού αναμένεται γύρω στο 1 ευρώ, «ο παραγωγός είναι οριακά».

Σοβαρό πρόβλημα αποτελεί και η νοθευμένη πατάτα. «Κυκλοφορεί κατά κόρον, οι έλεγχοι θα έπρεπε να είναι πιο αυστηροί», υπογραμμίζει. Ήδη όμως η ΕΑΣ Νάξου συνεργάζεται με τον ΕΛΓΟ–ΔΗΜΗΤΡΑ και το Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης για την ταυτοποίηση του μικροβιώματος της πατάτας Νάξου, ώστε να δημιουργηθεί βάση δεδομένων που θα επιτρέπει τον εντοπισμό νοθευμένων προϊόντων.

Ηλεία: Τρεις λόγοι που οι παραγωγοί εγκατέληψαν φέτος 

Μετά από 44 χρόνια καλλιέργειας πατάτας, ο Διονύσιος Μάλλιαρης, παραγωγός από την Ηλεία και αντιπρόεδρος στον Συνεταιρισμό Πατατοπαραγωγών, δηλώνει πως φέτος σταμάτησε οριστικά τη φθινοπωρινή πατάτα. Όπως εξηγεί, η απόφαση αυτή δεν ήταν τυχαία, αλλά αποτέλεσμα τριών βασικών λόγων που καθιστούν την καλλιέργεια πλέον ασύμφορη.

Η αρχή του τέλους, όπως αναφέρει, ήρθε με τις συνεχείς ζημιές από τα ακραία καιρικά φαινόμενα. «Γινόταν μια νεροποντή, έπαιρνε τα χώματα και παθαίναμε ζημιές στα αμμουδερά χωράφια», λέει, προσθέτοντας πως «οι πατάτες πρασίνιζαν, ενώ στα πιο βαριά χωράφια είχαμε σκασίματα». Οι απώλειες αυτές επαναλαμβάνονταν κάθε χρόνο, κάνοντας την καλλιέργεια ασύμφορη.

Το δεύτερο μεγάλο πλήγμα, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι η απουσία αποζημιώσεων από τον ΕΛΓΑ. «Πλήρωνα 40 ευρώ το στρέμμα ασφάλεια και όταν είχαμε καταστροφή δεν αποζημιωνόμασταν», σημειώνει. «Πλήρωνα, αλλά δεν γινόταν τίποτα. Μας κοροϊδεύανε». Για τον Διονύση, χωρίς κρατική στήριξη, το ρίσκο είναι πια δυσβάσταχτο: «Όταν δεν έχεις ανταπόκριση και το κόστος αυξάνεται, δεν υπάρχει λόγος να συνεχίσεις».

Η χαριστική βολή, όπως τονίζει, ήρθε από τις ελληνοποιήσεις και τις αθέμιτες πρακτικές στην αγορά. «Φέρνουν πατάτες από την Αίγυπτο και τις βαφτίζουν ελληνικές. Πώς να ανταποκριθούμε εμείς;» διερωτάται. Με τέτοιες συνθήκες, «η φθινοπωρινή πατάτα στην Ηλεία και την Αχαΐα δεν έχει πλέον κανένα περιθώριο επιβίωσης».

Η φθινοπωρινή πατάτα σε σταυροδρόμι

Παρά τις διαφορετικές συνθήκες από περιοχή σε περιοχή, η φθινοπωρινή πατάτα δείχνει φέτος πόσο εύθραυστη παραμένει η ισορροπία ανάμεσα στο κόστος, το κλίμα και την αγορά. Οι παραγωγοί ζητούν σταθερότητα και στήριξη, ώστε να συνεχίσουν μια καλλιέργεια που άλλοτε αποτελούσε σταθερό πυλώνα της ελληνικής γεωργίας.

Οι πρόσφατες βροχοπτώσεις και η σταδιακή πτώση της θερμοκρασίας δημιουργούν τις ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη του περονοσπόρου της πατάτας, μιας από τις σοβαρότερες και καταστροφικότερες ασθένειες της καλλιέργειας. Ο μύκητας Phytophthora infestans μπορεί να καταστρέψει σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα ολόκληρο το χωράφι, εάν δεν ληφθούν εγκαίρως προληπτικά μέτρα προστασίας.

Οι φθινοπωρινές πατατοφυτείες στις περιοχές Αιτωλοακαρνανίας, Αχαΐας, Ηλείας, Μεσσηνίας, Κεφαλληνίας, Ζακύνθου και Ιθάκης βρίσκονται αυτή την περίοδο σε ευπαθές στάδιο απέναντι στον περονόσπορο. Οι γεωπόνοι προειδοποιούν ότι ο συνδυασμός πλημμυρισμένων εδαφών με δροσερό και υγρό καιρό δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη του παθογόνου και την εκδήλωση επιδημικών φαινομένων.

Όπως τονίζει το Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Αχαΐας, οι παρατεταμένες υγρασίες και οι χαμηλότερες θερμοκρασίες των τελευταίων ημερών έχουν δημιουργήσει ιδιαίτερα πρόσφορες συνθήκες για την εξάπλωση του περονοσπόρου, καθιστώντας αναγκαία την έγκαιρη προληπτική προστασία.

Πώς εκδηλώνεται η ασθένεια

Ο περονόσπορος προσβάλλει φύλλα, στελέχη και κονδύλους της πατάτας. Στα φύλλα εμφανίζονται αρχικά ανοιχτοπράσινες κηλίδες που σύντομα παίρνουν καστανό χρώμα, ενώ στην κάτω επιφάνειά τους σχηματίζεται λευκό «χνούδι» – οι καρποφορίες του μύκητα. Όταν η υγρασία παραμένει υψηλή, οι κηλίδες εξαπλώνονται ραγδαία, καταλαμβάνοντας ολόκληρο το φύλλωμα.

Στα στελέχη σχηματίζονται σκουρόχρωμες νεκρωτικές περιοχές, ενώ σε έντονες προσβολές το υπέργειο μέρος των φυτών νεκρώνεται και η καλλιέργεια αποκτά όψη «καψαλισμένης».
Οι κόνδυλοι, όταν μολυνθούν, εμφανίζουν καστανές έως κοκκινωπές κηλίδες και εσωτερικό μεταχρωματισμό τύπου «σκουριάς». Οι σήψεις αυτές μπορεί να επιδεινωθούν αργότερα στην αποθήκευση, ειδικά αν η συγκομιδή γίνει σε βροχερό καιρό ή αν δεν αφαιρεθεί εγκαίρως το υπέργειο τμήμα των φυτών.

Ευνοϊκές συνθήκες και εξάπλωση

Η ασθένεια ξεκινά συνήθως από μολυσμένο πατατόσπορο ή από κονδύλους που παρέμειναν στο χωράφι από την προηγούμενη καλλιέργεια, οι οποίοι φυτρώνουν και αποτελούν πηγή μολύσματος. Πηγή μόλυνσης μπορεί επίσης να είναι οι ασθενείς κόνδυλοι που απορρίπτονται στις άκρες του χωραφιού κατά τη συγκομιδή. Σύμφωνα με το Κέντρο Προστασίας Φυτών Αχαΐας, οι πρόσφατες βροχοπτώσεις, η σταδιακή πτώση της θερμοκρασίας και τα πλημμυρισμένα εδάφη συντελούν στη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για την ανάπτυξη του παθογόνου, ιδιαίτερα στις φθινοπωρινές πατατοφυτείες που βρίσκονται σε ευπαθές στάδιο.

Η εξάπλωση του περονοσπόρου ευνοείται από εναλλαγές ψυχρού και θερμού καιρού με παράλληλες νεφώσεις και βροχοπτώσεις. Δύο συνεχόμενες ημέρες με θερμοκρασία πάνω από 10°C και σχετική υγρασία άνω του 90% για τουλάχιστον 11 ώρες είναι ιδανικές για την ανάπτυξη του μύκητα Phytophthora infestans. Νύχτες με υψηλή υγρασία που ακολουθούνται από νεφοσκεπείς, βροχερές ημέρες με ψιχάλες ή ομίχλες δημιουργούν ιδανικές συνθήκες για μολύνσεις, ενώ θερμοκρασίες πάνω από 25°C και ξηρός καιρός αναστέλλουν προσωρινά την εξέλιξη της ασθένειας. Για τον λόγο αυτό, ο περονόσπορος στη χώρα μας είναι πιο επικίνδυνος το φθινόπωρο και, σε μικρότερο βαθμό, την άνοιξη όταν επικρατεί βροχερός καιρός.

Μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης

Οι γεωπόνοι συνιστούν στους παραγωγούς να δώσουν έμφαση στην προληπτική προστασία, καθώς ο περονόσπορος είναι εξαιρετικά δύσκολο να περιοριστεί μετά την εγκατάστασή του.
Ειδικότερα, το Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Αχαΐας προτείνει οι φυτείες που βρίσκονται σε ευαίσθητο στάδιο προσβολής — δηλαδή όταν το ύψος των φυτών ξεπερνά τα 15–20 εκατοστά — να προστατεύονται με επτά ημερήσιες επεμβάσεις, φροντίζοντας να καλύπτεται επαρκώς και το νέο φύλλωμα. Όπως επισημαίνει το Κέντρο, η προστασία πρέπει να είναι κυρίως προληπτική, ώστε να αποτραπεί η εγκατάσταση του παθογόνου.

Παράλληλα, συστήνονται καλλιεργητικά μέτρα όπως η επιλογή υγιούς πατατόσπορου, η καταστροφή των “εθελοντών” φυτών που φυτρώνουν από παλιούς κονδύλους, το καλό παράχωμα (ώστε οι νέοι κόνδυλοι να βρίσκονται σε βάθος τουλάχιστον 10–15 εκ.) και η έγκαιρη απομάκρυνση του υπέργειου μέρους των φυτών περίπου 15 ημέρες πριν τη συγκομιδή, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος προσβολής των κονδύλων.

Όσον αφορά τους ψεκασμούς, προτιμάται η εναλλαγή μυκητοκτόνων επαφής, διελασματικής και διασυστηματικής δράσης, για να αποφευχθεί η ανάπτυξη ανθεκτικότητας του μύκητα. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στη μη επαναλαμβανόμενη χρήση σκευασμάτων της ίδιας ομάδας δραστικών ουσιών, όπως των φαινυλαμιδίων (π.χ. benalaxyl, metalaxyl-M).

Τέλος, υπενθυμίζεται ότι οι παραγωγοί πρέπει να χρησιμοποιούν μόνο εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, ακολουθώντας πιστά τις οδηγίες της ετικέτας, τις δοσολογίες και τα μέτρα προστασίας για τον χρήστη και το περιβάλλον. Η εναλλαγή σκευασμάτων διαφορετικής ομάδας δράσης παραμένει κρίσιμη για την αποφυγή ανάπτυξης ανθεκτικότητας του παθογόνου.

Επαγρύπνηση και έγκαιρη δράση

Ο περονόσπορος της πατάτας παραμένει μία από τις πιο επικίνδυνες ασθένειες της καλλιέργειας, ικανή να προκαλέσει σοβαρές απώλειες σε παραγωγή και ποιότητα. Με την εμφάνιση των πρώτων βροχοπτώσεων και τη σταδιακή πτώση της θερμοκρασίας, οι συνθήκες στις φθινοπωρινές πατατοφυτείες της Δυτικής Ελλάδας και των Ιονίων Νήσων καθίστανται ιδιαίτερα ευνοϊκές για την ανάπτυξη του παθογόνου. Οι παραγωγοί στις περιοχές αυτές καλούνται να βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα, παρακολουθώντας τα φυτά και εφαρμόζοντας συστηματικά προληπτικά μέτρα, όπως συνιστούν οι γεωπονικές υπηρεσίες.

Η έγκαιρη δράση αποτελεί τον καθοριστικό παράγοντα για την αποφυγή εκτεταμένων ζημιών. Η συνεχής παρακολούθηση των φυτειών, η εφαρμογή ψεκασμών σε τακτά χρονικά διαστήματα και η τήρηση των οδηγιών για τη χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την προστασία της καλλιέργειας. Η πιστή εφαρμογή των γεωπονικών συστάσεων και η πρόληψη πριν από την εγκατάσταση της ασθένειας παραμένουν το πιο αποτελεσματικό «όπλο» απέναντι σε έναν μύκητα που συγκαταλέγεται στους πιο επιθετικούς εχθρούς της πατάτας σε παγκόσμιο επίπεδο.

Πηγές:

Δελτίο Γεωργικών Προειδοποιήσεων Φυτοπροστασίας – Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Αχαΐας

Περιοδικό Γεωργία και Κτηνοτροφία, «Ο περονόσπορος της πατάτας και η αντιμετώπισή του», Έτος 2008, Τεύχος 4, σελ. 38–42.

Στα αζήτητα είναι οι πατάτες αυτή την περίοδο, με τις τιμές να κυμαίνονται στα 20 λεπτά, ενώ το κόστος παραγωγής φτάνει στα 40 λεπτά. Πολλές ποσότητες στην Ηλεία θα μείνουν απούλητες στα χωράφια.

Ο κ. Διονύσιος Μάλιαρης, μεγάλος παραγωγός στην περιοχή της Ηλείας που έχει και συσκευαστήριο, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι μεγάλες ποσότητες πατάτας σήμερα έχουν μείνει απούλητες στα χωράφια. Δεν υπάρχει κανένα εμπορικό ενδιαφέρον στην αγορά. Αυτή την στιγμή με τις υψηλές θερμοκρασίες οι πατάτες που είναι στα χωράφια δεν μπορούν να πουληθούν. Μιλάμε για μεγάλη οικονομική καταστροφή φέτος στους παραγωγούς πατάτας. Αυτό οφείλεται στο ότι όταν ξεκίνησε η συγκοπμιδή στην Ηλεία μετά την Μεσσηνία και ενώ στην εγχώρια αγορά είχαμε μικρές ποσότητες έγιναν εισαγωγές από τρίτες χώρες με χαμηλές τιμές. Το κράτος όφειλε να κάνει ελέγχους στις εισαγωγές για να προστατέψει τους Έλληνες παραγωγούς. Ασφαλιζόμαστε στον ΕΛΓΑ και πληρώνουμε 44 ευρώ το στρέμμα και ποτέ δεν έχουμε δίκαιες αποζημιώσεις. Η ύπαιθρος ζει από το αγροτικό εισόδημα αλλά οι αγρότες με τιμές κάτω του κόστους δεν μπορούν να είναι βιώσιμοι επιχειρηματίες. Από τέλη Απριλίου οι τιμές παραγωγού στις πατάτες έπεσαν στα 20 έως τα 25 λεπτά το κιλό.

Ο κ. Αρτέμης Κούγιας, παραγωγός από την περιοχή της Βάρδας Ηλείας, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «ακόμη έχει ποσότητες η Ηλεία. Προσωπικά έχω ολοκληρώσει την συγκομιδή αλλά υπάρχουν παραγωγοί που καθυστέρησαν την συγκομιδή. Αυτή την εποχή όμως έχει μειωθεί πολύ η ζήτηση. Στην περιοχή η μέση τιμή που πούλησε ο παραγωγός τις πατάτες κυμάνθηκε από 35 λεπτά το κιλό. Μπορεί αυτή την τιμή στο παρελθόν να την θεωρούσαμε υψηλή αλλά σήμερα έχουν αλλάξει πολλά στο κόστος παραγωγής, που έχει φτάσει στα 40 λεπτά. Όταν όμως αυξάνει η τιμή μειώνεται αμέσως η ζήτηση γιατί οι καταναλωτές δεν μπορούν να πληρώσουν. Στην συνέχεια γίνονται εισαγωγές από χώρες με χαμηλό κόστος παραγωγής και καλύπτουν την ζήτηση. Με αυτά τα δεδομένα δεν μπορεί ο παραγωγός να έχει ένα καλό εισόδημα.

Ο κ. Φίλιππος Λιάκος, παραγωγός που ασχολείται και με την εμπορία πατάτας από την Λακκόπετρα, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι φέτος δεν είχε πρόβλημα η παραγωγή, είχαμε καλές αποδόσεις και ποιότητα. Όμως οι τιμές παραγωγού δεν είχαν την πορεία που θα θέλαμε. Ξεκίνησαν από καλά επίπεδα στα 50 έως 55 λεπτά αλλά από τον Μάιο και μετά άρχισαν να μειώνονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα και σήμερα έφτασαν στα 20 λεπτά. Το 2025 ήταν μια μέτρια χρονιά από άποψης τιμών για τους παραγωγούς πατάτας.

Ο παραγωγός και έμπορας πατάτας από την Λακκόπετρα Αχαΐας κ. Ανδρέας Γκοτσόπουλος, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «είμαστε κοντά στην ολοκλήρωση της συγκομιδής πατάτας στην περιοχή. Έχουν απομείνει λίγες ποσότητες ακόμη στην περιοχή. Φέτος δεν ήταν καλή χρονιά για τους παραγωγούς της περιοχής. Αν και ξεκίνησαν από καλά επίπεδα οι τιμές παραγωγού, στα 50 λεπτά το κιλό, όταν βγήκαμε στην αγορά μετά το Πάσχα μέχρι και τον Μάιο. Στην συνέχεια όμως λόγω των εισαγωγών είχαμε μια σταδιακή πτώση της τιμής. Σήμερα έχει φτάσει η πατάτα να έχει τιμή παραγωγού στα 20 λεπτά το κιλό. Επίσης έχουν σταματήσει αυτή την εποχή οι εξαγωγές κάτι που δεν βοηθά την τιμή να μείνει σε καλά επίπεδα.  

Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Απόστολος Βέσμελης, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Κάτω Νευροκοπίου της Δράμας, οι φυτεύσεις στην περιοχή έγιναν τον Απρίλιο. Την περσινή χρονιά είχαμε μεγάλα προβλήματα λόγω της ξηρασίας. Φέτος είχαμε περισσότερες βροχοπτώσεις και το φράγμα Λευκογείων στο Νευροκόπι έχει περισσότερες σε σχέση με πέρσι ποσότητες. Καθυστερήσαμε να ξεκινήσουμε τα ποτίσματα. Πριν 20 ημέρες είχαμε κάποια τοπικά χαλάζι που έκαναν ζημιές. Παρόλα αυτά τα στρέμματα είναι στα ίδια επίπεδα σε σχέση με πέρσι (17.000 στρέμματα) και η συγκομιδή αναμένεται να ξεκινήσει από τον Αύγουστο και να κορυφωθεί αρχές Σεπτεμβρίου. 

Σύμφωνα με στοιχεία του Incofruit-Hellas, στην χώρα μας εισάγονται περίπου 255.000 τόνους πατάτες ετησίως, εκ των οποίων οι 160.000 τόνοι προέρχονται από την Αίγυπτο. Μόνο το πρώτο τρίμηνο του 2025 εισήχθησαν 117.893 τόνοι πατάτες, έναντι 130.730 τόνων το αντίστοιχο περσινό διάστημα, προερχόμενες κυρίως από Γαλλία, Αίγυπτο και Κύπρο. Οι εισαγωγές φέτος μπορεί να φαίνονται μειωμένες αλλά έχουμε αυξημένη παραγωγή, σε σχέση με πέρσι, για αυτό έχουμε πίεση των τιμών.

Καλά πήγαν την περίοδο του Πάσχα τα πράγματα με την φετινή παραγωγή της πρώιμης, ανοιξιάτικης πατάτας στην περιοχή της Μεσσήνης και της Καλαμάτας, της πιο πρώιμης περιοχής στην χώρα.

Η τιμή παραγωγού έχει καταφέρει να παραμείνει σταθερή και υπάρχει ζήτηση για το προϊόν στην εσωτερική αγορά αλλά και στο εξωτερικό.

Το ζήτημα είναι αυτή η τιμή και η ζήτηση να συνεχιστεί μέχρι την ολοκλήρωση της παραγωγής, που φέτος είναι αισθητά μειωμένη, ώστε οι παραγωγοί να έχουν τη δύναμη να συνεχίσουν την καλλιέργεια.

Ο παραγωγός από τον Μπουρνιά, Γιώργος Δούβας, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «η συγκομιδή για την πατάτα Μεσσηνίας ξεκίνησε φέτος από τις 8 Απριλίου. Οι φυτεύσεις φέτος με πατάτες ήταν μειωμένες σε σχέση με πέρσι λόγω του αυξημένου κόστους παραγωγής.
Επίσης οι καιρικές συνθήκες του περασμένου χειμώνα με τις απότομες εναλλαγές της θερμοκρασίας δημιούργησαν προβλήματα στην καλλιέργεια και μειωμένες αποδόσεις, που ξεκίνησαν από 2,5 τόνους το στρέμμα αλλά στην συνέχεια αυξήθηκαν στα 3,5 τόνους.
Η τιμή παραγωγού φέτος κρατήθηκε σε καλά επίπεδα από 52 έως και 55 λεπτά το κιλό, ανάλογα με την ποιότητα. Μέχρι τώρα έχει συγκομιστεί περίπου το 60% της παραγωγής πατάτας. Το θετικό είναι ότι αν και έχουν γίνει εισαγωγές οι καταναλωτές στην Αθήνα ζητούν να αγοράσουν ελληνικές πατάτες και όχι εισαγόμενες. Αυτό βοήθησε και κρατήθηκαν οι τιμές παραγωγού σε αυτά τα επίπεδα».

Ο κ. Γιώργος Γκούμας, παραγωγός πατάτας από Μεσσηνία και ιδιοκτήτης της Agrexpo, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «από αρχές Απριλίου ξεκίνησε η συγκομιδή με τις πατάτες να είναι ανάρπαστες στην εγχώρια αγορά αλλά και στις εξαγωγές. Λόγω του ήπιου χειμώνα οι αποδόσεις κυμαίνονται σε ικανοποιητικά επίπεδα. Μέχρι σήμερα έχει συγκομιστεί το 50% της παραγωγής και αναμένεται να ολοκληρωθεί τις επόμενες τρεις εβδομάδες. Η εταιρεία μας έδωσε στους παραγωγούς που συνεργάζεται τιμή στα 55 λεπτά το κιλό ανεξάρτητα μεγέθους από την έναρξη της συγκομιδής μέχρι τις ημέρες του Πάσχα. Μετά το Πάσχα η τιμή είναι στα 53 λεπτά το κιλό. Εκτιμώ ότι η τιμή αυτή θα παραμείνει μέχρι της ολοκλήρωση της συγκομιδής πατάτας στην Μεσσηνία.

Εκτός πάντως από την εγχώρια αγορά φέτος είχαμε αυξημένες ροές στις εξαγωγές πατάτας, κυρίως προς Πολωνία, που συνεχίζονται ακόμη και σήμερα. Σε αυτό βοήθησε ότι το Πάσχα των Καθολικών έπεσε μαζί με το Ορθόδοξο αλλά και η αυξημένη ζήτηση για φρέσκια πατάτα στην Ευρώπη.

Κυριότερες ποικιλίες που καλλιεργούνται στην περιοχή είναι η Spunta, που έχει μερίδιο εδώ 50% και μετά οι Voyager και η Farida.

Στο μεταξύ ξεκίνησε αυτές τις ημέρες με μικρές ποσότητες η συγκομιδή πατάτας στην Αχαΐα. Οι καιρικές συνθήκες κατά τη διάρκεια των φυτεύσεων καθυστέρησαν τις σπορές με αποτέλεσμα να πάει πίσω η συγκομιδή. Αναμένεται μετά τις 5 Μαΐου να ξεκινήσουν οι συγκομιδές των μεγάλων ποσοτήτων πατάτας στην Αχαΐα. Η τιμή παραγωγού ξεκίνησε από 52 λεπτά το κιλό και αυτή την περίοδο είναι στα 50 λεπτά. Πολλές ποσότητες πάνε για εξαγωγή και εκτιμώ ότι θα παραμείνουν σε αυτά τα επίπεδα οι τιμές και στην Αχαΐα.

Φέτος είχαμε ένα καλό ξεκίνημα για τους παραγωγούς πατάτας και ελπίζω να βοηθήσει στο να παραμείνουν στην καλλιέργεια, επειδή τα τελευταία χρόνια είχαμε μια μεγάλη μείωση των στρεμμάτων. Πρέπει να ενθαρρύνουμε τους παραγωγούς να παραμείνουν στην καλλιέργεια, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, αφού οι αγορές ζητούν την ελληνική πατάτα, που φημίζεται για τη φρεσκάδα και την γεύση της».

Συνεχίζονται χωρίς προβλήματα οι φυτεύσεις ανοιξιάτικης πατάτας και αναμένεται να ολοκληρωθούν τις επόμενες ημέρες.

Προβλήματα δημιούργησαν οι βροχές του Δεκεμβρίου, με αποτέλεσμα σε κάποιες περιοχές να είναι όψιμη η καλλιέργεια.

Ο κ. Γιώργος Γκούμας, παραγωγός πατάτας από Μεσσηνία και ιδιοκτήτης της Agrexpo, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «οι φυτεύσεις ξεκίνησαν από 15 Νοεμβρίου και έγιναν σταδιακά λόγω των βροχοπτώσεων του Δεκεμβρίου. Αυτή την εποχή έχουν ολοκληρωθεί και όσον αφορά τα στρέμματα αναμένεται να είναι μειωμένα σε σχέση με πέρυσι κατά 15%.

Φέτος είναι μια κρίσιμη χρονιά για την καλλιέργεια πατάτας στην Μεσσηνία. Σημειώνουμε πως τη δεκαετία του '90 είχαμε 8.000 στρέμματα με πατάτα και σήμερα είναι γύρω στα 1.800 στρέμματα. Κυριότερες ποικιλίες που καλλιεργούνται στην περιοχή είναι η Spunta, που έχει μερίδιο εδώ 50% και μετά οι Voyager και η Farida.

Πάντως μέχρι στιγμής οι καιρικές συνθήκες βοηθούν και η καλλιέργεια εξελίσσεται ομαλά. Υπάρχει όμως αυξημένο κόστος καλλιέργειας και φέτος, με την τιμή στον πατατόσπορο να έχει αυξηθεί, κατά 20%, σε σχέση με πέρυσι. Ακόμη έχουμε αύξηση στην ενέργεια και στα πετρέλαια.

Αυτή την εποχή στην εγχώρια αγορά υπάρχουν λίγα αποθέματα με πατάτες από την Θήβα και την Αχαΐα. Έχουν γίνει εισαγωγές γαλλικής πατάτας, ενώ αυτή την εποχή ξεκινούν οι εισαγωγές και από Αίγυπτο. Το θετικό είναι ότι υπάρχει αυξημένη ζήτηση στην εγχώρια αγορά αλλά και για εξαγωγές, κυρίως προς Πολωνία.

Προβλέπω ότι φέτος τον Απρίλιο, αν δεν έχουμε ακραία καιρικά φαινόμενα, αναμένεται να κάνει ένα καλό ξεκίνημα στην αγορά η πατάτα της Μεσσηνίας. Το χρειάζονται οι παραγωγοί για να συνεχίσουν να καλλιεργούν και να σταματήσει η φθίνουσα πορεία της καλλιέργειας των τελευταίων ετών».

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο παραγωγός και έμπορας πατάτας από την Λακκόπετρα κ. Ανδρέας Γκοτσόπουλος, «ολοκληρώθηκαν στην περιοχή οι φυτεύσεις πατάτας. Οι βροχές του Δεκεμβρίου μας καθυστέρησαν τις φυτεύσεις, έγιναν κάποιες αρχές του μήνα και οι υπόλοιπες μετά τα Χριστούγεννα. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα να έχουμε φετος μια όψιμη χρονιά. Με κανονικές συνθήκες η συγκομιδή αναμένεται να ξεκινήσει από τα τέλη Απριλίου, ενώ τα προηγούμενα χρόνια μπαίναμε στο χωράφι για συγκομιδή από 5 έως 10 Απριλίου. Αυτό βέβαια θα σημάνει ζημιά για τους παραγωγούς γιατί χάνουν την αγορά κατά τις ημέρες του Πάσχα. Τα στρέμματα καλλιέργειας στην περιοχή παραμένουν σε σταθερά επίπεδα».

Ο κ. Αρτέμης Κούγιας, παραγωγός από την περιοχή της Βάρδας Ηλείας, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «συνεχίζονται χωρίς προβλήματα οι φυτεύσεις πατάτας στην περιοχή και αναμένεται να ολοκληρωθούν μέχρι τέλος της εβδομάδας. Τα στρέμματα θα είναι περίπου στα ίδια επίπεδα. Πρόβλημα είναι το αυξημένο κόστος παραγωγής λόγω των τιμών της ενέργειας και του πετρελαίου. Επίσης στην περιοχή δεν γίνεται σωστή διαχείριση του νερού άρδευσης με αποτέλεσμα να χάνονται πολλές ποσότητες στην θάλασσα. Από αρχές Απριλίου θα ξεκινήσει η συγκομιδή στην Μεσσηνία και από αρχές Μαΐου σε Ηλεία και Αχαΐα. Η μέση τιμή που πούλησε πέρυσι ο παραγωγός τις πατάτες κυμάνθηκε από 35 έως 40 λεπτά το κιλό. Η χώρα μας είναι ελλειματική στην πατάτα και την ζήτηση την καλύπτει από εισαγωγές. Εισάγουμε κυρίως από Γαλλία και Αίγυπτο. Πολλές από τις αιγυπτιακές πατάτες όμως ελληνοποιούνται στην ελληνική αγορά».

Ο κ. Κωνσταντίνος Κατσογιάννης, παραγωγός πατάτας με συσκευαστήριο από το Νεοχώρι της Αρκαδίας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «οι φυτεύσεις πατάτας στην Αρκαδία θα ξεκινήσουν από τέλη Μαρτίου αν βοηθήσει και ο καιρός. Πέρυσι είχαμε σοβαρά προβλήματα από την ξηρασία και τις προσβολές των σιδηροσκούληκων. Στην περιοχή της Αρκαδίας καλλιεργούνται περίπου 6.000 στρέμματα πατάτας και οι συγκομιδές ξεκινούν από αρχές Αυγούστου. Οι τιμές παραγωγού πέρυσι κυμάνθηκαν από 50 έως 55 λεπτά το κιλό».

Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Απόστολος Βέσμελης, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Κάτω Νευροκοπίου της Δράμας, «οι φυτεύσεις στην περιοχή ξεκινούν από αρχές Απριλίου. Την περσινή χρονιά είχαμε μεγάλα προβλήματα λόγω της ξηρασίας. Στο φράγμα Λευκογείων στο Νευροκόπι τα προηγούμενα χρόνια είχαμε νερό για άρδευση γύρω στα εκατ. κυβικά μέτρα νερό. Πέρσι είχαμε περίπου 1,8 εκατ. κυβικά, ενώ μέχρι σήμερα το φράγμα έχει στα 1,5 εκατ. κυβικά. Αν συνεχιστεί αυτή η εικόνα αναμένεται να υπάρχουν και φέτος προβλήματα στην άρδευση της καλλιέργειας. Αυτό σημαίνει μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας και κάποια χωράφια δεν θα καταφέρουν να ποτιστούν».

Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Χαριτάκης, γεωπόνος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Οροπεδίου Λασιθίου, «στην περιοχή οι φυτεύσεις πατάτας ξεκινούν από Απρίλιο και ολοκληρώνονται τον Μάιο. Καλλιεργούμε περίπου 6 έως 8 χιλιάδες στρέμματα με πατάτες. Πέρσι υπήρχαν σοβαρά προβλήματα λόγω της ξηρασίας. Το θετικό είναι ότι η συγκομιδή γίνεται το καλοκαίρι, που υπάρχει αυξημένη ζήτηση λόγω του τουρισμού στην εγχώρια αγορά, με αποτέλεσμα να έχουμε καλή ροή του προϊόντος στο εμπόριο».

Μεγάλο πρόβλημα λόγω της λειψυδρίας υπάρχει στη Νάξο. Σύμφωνα με δηλώσεις του προέδρου της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου κ. Δημήτρη Καπούνη, «από 6.000 τόνους πατάτας Νάξου που είχε παραγωγή στο παρελθόν το νησί πέρσι είχε μόλις 1.800 τόνους επειδή δεν υπάρχει νερό για άρδευση».

Στα τάρταρα έφτασε φέτος η παραγωγή πατάτας Νάξου λόγω της ξηρασίας που μαστίζει το νησί ενώ η πολιτεία ακόμη δεν έχει προχωρήσει στην κατασκευή των αναγκαίων μέτρων για να γίνει η άρδευση της καλλιέργειας.

Η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΑΣ) Νάξου διοργάνωσε τη 15η Γιορτή της Πατάτας Νάξου, η οποία, σε αντίθεση με τον εορταστικό χαρακτήρα που είχε τα προηγούμενα χρόνια, φέτος πήρε τη μορφή διαμαρτυρίας.

Φέτος οι υπεύθυνοι του Αγροτικού Συνεταιρισμού του νησιού, επέλεξαν να της δώσουν μια μορφή έντονης διαμαρτυρίας, με κυριότερο θέμα αυτό της λειψυδρίας η οποία απειλεί τη καλλιέργεια πατάτας.

Σύμφωνα με στοιχεία που εμφάνισαν η ακαρπία έχει οδηγήσει φέτος σε μείωση της παραγωγής πατάτας, κατά 70%, ενώ μέχρι πέρυσι οι 300 παραγωγοί πατάτας είχαν σοδειά 6.000 τόνων σε ετήσια βάση, με τη φετινή να εκτιμάται μόλις στους 1.800 τόνους.

Μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) και άλλων συνεταιρισμών από κάθε γωνιά της χώρας βρέθηκαν στη Νάξο και διαπίστωσαν ιδίοις όμμασι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο αγροτοκτηνοτροφικός κόσμος του νησιού, τα ίδια που ταλανίζουν τον πρωτογενή τομέα όλης της χώρας, με κυριότερα όλων την ανομβρία και τη λειψυδρία που έχουν μετατραπεί σε εφιάλτη για τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους.

Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων έγινε συνεδρίαση των συνεταιριστών στην οποία συμμετείχαν ο πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, Παύλος Σατολιάς, ο Πρόεδρος του Συνεταιρισμού Αγελαδοτρόφων και Προβατοτρόφων της πολύπαθης Δυτικής Θεσσαλίας, Γιώργος Βαϊόπουλος, η Πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Αμύνταιου, Διαμάντω Κρητικού και ο Πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Αιγιαλείας, Θανάσης Σωτηρόπουλος.

Κατά τη συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε οι πρόεδροι των συνεταιρισμών υπογράμμισαν ότι υπάρχει ο κίνδυνος αφανισμού της καλλιέργειας πατάτας Νάξου, ενώ κατήγγειλαν την αδράνεια των αρμόδιων κεντρικών, περιφερειακών και τοπικών οργάνων, για την αδυναμία έγκαιρης πρόληψης της κατάστασης και τη λήψη συντονισμένων και προγραμματισμένων ενεργειών εξασφάλισης νερού άρδευσης.

Η Πολιτεία οφείλει να στηρίξει τον ενεργό παραγωγό και πρέπει να υλοποιηθούν τα στρατηγικά έργα, όπως το Ύδωρ 2.0, που εξαγγέλθηκε πρόσφατα. Η Νάξος είναι μια μικρογραφία του τι συμβαίνει με την ξηρασία σε ολόκληρη τη χώρα.

Οι πρόεδροι των συνεταιρισμών με προτάσεις τους σημείωσαν ότι πρέπει να επιδοτηθεί η ακαρπία και η μεσοκαρπία μέσω των μέτρων ήσσονος σημασίας (de minimis) διότι η Πατάτα Νάξου αποτελεί ΠΓΕ προϊόν.

Ο Υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Στέφανος Γκίκας, υπέγραψε τις εγκρίσεις αδειών προσωρινής εγκατάστασης και λειτουργίας μονάδων αφαλάτωσης στις νήσους Νάξο και Σέριφο, προκειμένου να αντιμετωπισθούν τα προβλήματα της λειψυδρίας.

Συγκεκριμένα οι σχετικές αποφάσεις αφορούν:

• Στη νήσο Νάξο την άδεια προσωρινής εγκατάστασης και λειτουργίας δύο μονάδων αφαλάτωσης, συνολικής δυναμικότητας 1600μ3/d, στη θέση «ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ» της Χώρας Νάξου για λογαριασμό του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων
• Στη νήσο Σέριφο την άδεια προσωρινής εγκατάστασης και λειτουργίας μιας μονάδας αφαλάτωσης δυναμικότητας 600μ3/d, στην περιοχή «Αυλόμωνας» για λογαριασμό του Δήμου Σερίφου.

Ο Υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Στέφανος Γκίκας, σχετικά με το θέμα, δήλωσε: «Οι ιδιαίτερα πιεστικές ανάγκες και τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από το παρατεταμένο πρόβλημα της λειψυδρίας στα νησιά, μας υποχρεώνουν να κινηθούμε άμεσα, αποτελεσματικά και ευέλικτα προκειμένου οι τοπικές κοινωνίες να ξεπεράσουν τις δυσκολίες και οι οικονομίες των νησιών μας να μην αντιμετωπίσουν πρόβλημα.
Ήδη το πρώτο επτάμηνο του 2024 έχουν εκδοθεί 16 άδειες προσωρινής λειτουργίας μονάδων αφαλάτωσης, όταν στην περίοδο 2018-2023 είχαν εκδοθεί συνολικά 25.
Το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, υπό τις κατευθύνσεις του Υπουργού Χρήστου Στυλιανίδη, με συγκεκριμένες αποφάσεις και σειρά παρεμβάσεων στο νησιωτικό χώρο, δίνει λύσεις στα ζητήματα που αφορούν στη διαχείριση του νερού. Η Κυβέρνησή μας, στηρίζει έμπρακτα τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης των νησιωτικών περιοχών, στις πρωτόγνωρες καταστάσεις που βιώνουμε λόγω της κλιματικής κρίσης».

Στο πρόβλημα της λειψυδρίας στη Νάξο έχει αναφερθεί σε δηλώσεις του ο πρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου και μέλος της ΕΘΕΑΣ, κ. Δημήτρης Καπούνης. Όπως τόνισε από 6.000 τόνους πατάτας Νάξου που είχε παραγωγή στο παρελθόν φέτος είχε 1.800 τόνους επειδή δεν υπάρχει νερό στο νησί. Στην περιοχή του Λιβαδιού, πηγάδια 60 ετών και είναι από 15 έως 18 μέτρα αυτή τη στιγμή είναι ξερά.

Αυτές τις ημέρες ξεκίνησε η συγκομιδή πατάτας στην περιοχή του Νευροκοπίου της Δράμας, με σοβαρά προβλήματα φέτος να αντιμετωπίζει η καλλιέργεια λόγω της ανομβρίας.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Απόστολος Βέσμελης, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Κάτω Νευροκοπίου της Δράμας, «ξεκίνησε σε κάποια χωράφια η συγκομιδή πατάτας αν και με μικρές ακόμη ποσότητες. Οι πρώιμες ποικιλίες θα ξεκινήσουν να συγκομίζονται με αυξημένους ρυθμούς από τον Αύγουστο.

Φέτος δεν είχαμε προβλήματα στις φυτεύσεις όπως είχαμε στην περσινή χρονιά. Υπάρχει όμως σοβαρό πρόβλημα λόγω της ξηρασίας. Πριν 5 ημέρες είχαμε μια κανονική ποτιστική βροχή.

Αν δεν έχουμε βροχές - όπως φέτος - η καλλιέργεια πατάτας θέλει 14 ποτίσματα. Μιλάμε για μεγάλη αύξηση του κόστους σχεδόν τριπλάσια σε σχέση με άλλες χρονιές.

Αρκεί να σας επισημάνω ότι στο φράγμα Λευκόγεια στο Νευροκόπι τα προηγούμενα χρόνια είχαμε νερό για άρδευση γύρω στα 8 εκατ. κυβικά νερό και φέτος μόλις 2 εκατ. κυβικά. Κάποια χωράφια δεν κατάφεραν να ποτιστούν.

Επίσης οι υψηλές θερμοκρασίες για μεγάλο χρονικό διάστημα θα έχουν σαν αποτέλεσμα μικροκαρπία και λιγότερα κιλά, άρα μειωμένο εισόδημα για τον παραγωγό.

Πάντως ζήτηση υπάρχει αν και οι ποσότητες πατάτας στη Δράμα θα είναι μειωμένες. Φέτος έχουμε μια μείωση, κατά 30%, των στρεμμάτων καλλιέργειας και αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα προβλήματα της άρδευσης».

Τις επόμενες ημέρες θα ξεκινήσει η συγκομιδή πατάτας και στην Αρκαδία.

Ο κ. Κωνσταντίνος Κατσογιάννης, παραγωγός πατάτας με συσκευαστήριο από το Νεοχώρι της Αρκαδίας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «τις επόμενες δέκα ημέρες αναμένεται να ξεκινήσει η συγκομιδή πατάτας στην περιοχή. Προβλήματα δεν είχαμε στις φυτεύσεις αλλά από τις υψηλές θερμοκρασίες. Οι πατάτες δεν έχουν καταφέρει να πάρουν μέγεθος και θα έχουμε πρόβλημα μικροκαρπίας».

Στο 60% της παραγωγής είναι η συγκομιδή πατάτας στην Μεσσηνία, ακολουθεί η Αχαΐα με να είναι στο 20% και αυτές τις ημέρες ξεκίνησε η συγκομιδή στην Ηλεία.

Ο κ. Γιώργος Γκούμας, μεγαλοπαραγωγός και έμπορος πατάτας από την Μεσσηνία, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «οι καιρικές συνθήκες τη φετινή χρονιά ήταν ευνοϊκές και έχουμε καλύτερη ποιότητα σε σχέση με πέρυσι.

Στην Μεσσηνία καλλιεργούνται 2.500 στρέμματα πατάτας τα οποία συνεχώς δέχονται συρρίκνωση λόγω της πίεσης από την εισαγωγή Αιγυπτιακής πατάτας, με τις βασικές ποικιλίες να είναι οι Voyager, Farida και Spounta.

Η ζήτηση ικανοποιητική τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Ήδη από αυτή την εβδομάδα η ζήτηση από τα σούπερ μάρκετ είναι αυξημένη, ενώ παράλληλα έχουμε καλή ροή και στις εξαγωγές. Οι εξαγωγές όταν πάνε καλά βοηθούν σε μεγάλο βαθμό να κρατηθούν οι τιμές παραγωγού σε καλά επίπεδα.

Οι αποδόσεις λόγω των καιρικών συνθηκών είναι σε καλά επίπεδα. Μέση απόδοση κυμαίνεται από 3,5 έως 4 τόνους το στρέμμα, ενώ τις επόμενες εβδομάδες θα αυξηθούν πάνω από 4 τόνους.

Η συγκομιδή στην περιοχή ξεκίνησε από τις αρχές Απριλίου με καλή ζήτηση. Τις δύο πρώτες εβδομάδες οι τιμές παραγωγού για μεγάλα μεγέθη ήταν στα 60 λεπτά το κιλό και για μικρά μεγέθη στα 50 λεπτά. Την τρίτη εβδομάδα μπήκε στην παραγωγή και η Αχαΐα και υπήρξε ένας πανικός από τους παραγωγούς με αποτέλεσμα να έχουμε πτώση τιμών. Παρόλα αυτά η Μεσσηνία είχε μια αυξημένη τιμή παραγωγού σε σχέση με την Αχαΐα κατά 5 - 6 λεπτά. Αυτή την περίοδο η μέση τιμή παραγωγού στην Μεσσηνία είναι στα 45 λεπτά, ενώ στην Αχαΐα στα 38 λεπτά. Θα πρέπει οι παραγωγοί να κρατούν την ψυχραιμία τους και να μην βιαστούν κάνουν πρώιμη συγκομιδή.

Οι εξαγωγές γίνονται κυρίως προς την Πολωνία (ζητάνε μικρά μεγέθη πατάτας) και τη Ρουμανία (ζητάνε μεγάλα μεγέθη).

Η πατάτα της Μεσσηνίας θα είναι στην αγορά μέχρι τις 15 Μαΐου».

Ο κ. Φίλιππος Λιάκος, παραγωγός που ασχολείται και με την εμπορία πατάτας από την Λακκόπετρα της Αχαΐας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «το κόστος της καλλιέργειας πατάτας στην χώρα μας είναι υψηλό. Κυμαίνεται από 1.000 έως 1.200 ευρώ το στρέμμα. Με αυτό το κόστος δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε τις πατάτες της Αιγύπτου. Αυτή την περίοδο η ελληνική είναι 10 λεπτά ακριβότερη από την αιγυπτιακή πατάτα. Οι ελληνικές είναι πιο ποιοτικές πατάτες αλλά δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τις τιμές των αιγυπτιακών.

Θα έπρεπε όμως και το ΥπΑΑΤ να στηρίξει τους πατατοπαραγωγούς της χώρας μας και να κάνει αυστηρούς ελέγχους για υπολείμματα στις εισαγωγές.

Στην περιοχή καλλιεργούνται περίπου 6.000 στρέμματα με πατάτες αλλά πολλοί εγκαταλείπουν την καλλιέργεια λόγω υψηλού κόστους. Φέτος είχαμε μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας και οι παραγωγοί περίμεναν ότι οι μειωμένες ποσότητες θα έφερναν και καλύτερες τιμές.

Αν και είχαμε ένα καλό ξεκίνημα με τιμή παραγωγού στα 60 λεπτά το κιλό στην συνέχεια είχαμε πτώση τιμών και σήμερα έχει φτάσει η μέση τιμή στα 40 λεπτά. Η πατάτα θα πρέπει να φεύγει από το χωράφι στα 50 λεπτά για να δίνει εισόδημα στον παραγωγό. Οι καιρικές συνθήκες ήταν ευνοϊκές και δεν είχαμε ζημιές, ενώ οι αποδόσεις κυμάνθηκαν από 3 έως 4 τόνους το στρέμμα.

Πάντως η ζήτηση στην αγορά τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας θα αυξηθεί και εκτιμώ ότι θα παραμείνει σε καλά επίπεδα και μετά το Πάσχα. Ελπίζω να έχουμε και μια αύξηση της τιμής. Θα πρέπει όμως οι παραγωγοί να μην βιάζονται να κάνουν συγκομιδή πριν την ωρίμανση.

Στις εξαγωγές τα μικρά μεγέθη πάνε προς Πολωνία, Τσεχία και Λιθουανία, ενώ τα μεγάλα μεγέθη στη Ρουμανία και την εγχώρια αγορά».

Από τα μέσα Απριλίου περίπου ξεκινάει η συγκομιδή της πατάτας στην Πελοπόννησο και σε καλά επίπεδα φαίνεται πως θα κινηθούν από τώρα ως και το Πάσχα οι τιμές για τους παραγωγούς.
Σύμφωνα με τον κ. Γκούμα Γιώργο, μεγαλοπαραγωγό και έμπορο πατάτας στη Μεσσηνία «στο Νομό αυτή τη στιγμή καλλιεργούνται 2,500 στρέμματα πατάτας τα οποία συνεχώς δέχονται συρρίκνωση λόγω της πίεσης από την εισαγωγή Αιγυπτιακής πατάτας».
Όπως τονίζει «οι καιρικές συνθήκες τη φετινή χρονιά ήταν ευνοϊκές και η συγκομιδή της πατάτας ξεκίνησε ήδη δειλά αυτή την εβδομάδα στη Μεσσηνία για τις ποικιλίες Voyager, Farida και Spounta, ενώ αναμένεται να ενταθεί τις επόμενες εβδομάδες, ιδίως μετά τις 20/04 και οδεύοντας προς το Πάσχα. Στους νομούς Ηλείας και Αχαϊας αναμένεται να ακολουθήσει η συγκομιδή με 1 εδβομάδα περίπου καθυστέρηση.
Η ποιότητα είναι πολύ καλή και η ζήτηση αρκετά ικανοποιητική τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό.
Οι τιμές για τον παραγωγό είναι περίπου 0,60 λεπτά το κιλό για τις μεγαλύτερες πατάτες οι οποίες πάνε σε μεγάλες αγορές όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη και τα super markets, ενώ για τις μικρότερες πατάτες οι οποίες εξάγονται στην Κεντρική Ευρώπη, η τιμή για τον παραγωγό είναι περίπου στα 0,50 λεπτά το κιλό.»

Ο κ. Καπώνης Γιώργος ασχολείται με την καλλιέργεια των ποικιλιών El mundo, Tyson, Laperla και Universa στο Κουρτέση Ηλείας και αναφέρει χαρακτηριστικά στον ΑγροΤύπο πως «ο καιρός ήταν καλός αν και η έλλειψη του νερού άρδευσης δημιούργησε προβλήματα στην παραγωγή. Η συγκομιδή αναμένεται να ξεκινήσει περίπου στις 20/04 για τις πρώιμες ποικιλίες και 15/05 για τις ώριμες. Οι Αιγυπτιακές πατάτες είναι λιγοστές φέτος με αποτέλεσμα οι τιμές να είναι καλές για τον παραγωγό, περίπου 0,55 λεπτά το κιλό σε σύγκριση με 0,37 λεπτά πέρυσι.»

Ο κ. Κουτρουμάνης Νίκος είναι παραγωγός στο Καγκάδι Αχαΐας με καλλιέργειες των ποικιλιών Fabula, Laperla και Rashida, μίλησε στον ΑγροΤύπο: «Ο καιρός φέτος ήταν καλός, αν και οι βροχές ήταν πολλές κατά το σκάλισμα. Η συγκομιδή θα ξεκινήσει στα τέλη Απρίλη και η τιμή ως το Πάσχα για τον παραγωγό αναμένεται να μείνει στα επίπεδα που είναι και τώρα, δηλαδή 0,55 – 0,60 λεπτά το κιλό».

Ο ΑγροΤύπος μίλησε και με τον κ. Βέρρα Χαράλαμπο, ο οποίος καλλιεργεί τις ανοιξιάτικες ποικιλίες Safrane, Liseta, Mondial στoν Άραξο Αχαΐας εδώ και τουλάχιστον 40 χρόνια: «Ο καλός καιρός και η ζέστη δείχνουν ως τώρα ότι όλα θα πάνε καλά με την παραγωγή άνευ απροόπτου. Η συγκομιδή στο νομό ξεκινάει σιγά σιγά, αλλά στη δική μου παραγωγή φαίνεται πως θα ξεκινήσει κοντά στις 5/05. Δυστυχώς η εισαγωγή από την Αίγυπτο είναι μεγάλη όπως πάντα. Δεν μπορώ να προβλέψω πως θα πάνε ακριβώς οι τιμές, αλλά φέτος έχουν φυτευτεί στην περιοχή πολλές περισσότερες πατάτες από πέρυσι. Εάν η εξαγωγή βοηθήσει θα πάνε όλα καλά.»

Σύμφωνα με τον κ. Μπαλαλά Σπύρο, καλλιεργητή και έμπορο των ποικιλιών Mondial, Farida και Rashida από την περιοχή Λακκόπετρα της Αχαΐας «φέτος οι παραγωγές θα είναι καλές. Η συγκομιδή αναμένεται μετά τις 15-20/04.Η χρονιά ήταν καλή και οι τιμές ακριβές. Η Ευρώπη είναι άδεια από πατάτες και περιμένουμε καλή ζήτηση. Λογικά οι τιμές θα ανέβουν λίγο ακόμα ως το Πάσχα».

Επίσημη διαμαρτυρία από την Κύπρο ότι κάνουμε στην χώρα μας «βαφτίσια πατάτας».

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, επισκέφτηκε επίσημα την Κύπρο και συναντήθηκε με τον Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κ. Πέτρο Ξενοφώντος.

Στο πλαίσιο της συνάντησης, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, συζητήθηκαν θέματα κοινού ενδιαφέροντος καθώς και τρόποι περαιτέρω ενίσχυσης της στενής συνεργασίας με την Ελλάδα, στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων των δύο Υπουργείων, τόσο σε διμερές, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Παράλληλα έγινε συζήτηση για την αύξηση του Γεωργικού Αποθεματικού και την ανάγκη ύπαρξης μόνιμου Ταμείου στήριξης των χωρών που υφίστανται τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης, ενώ ο Κύπριος υπουργός χαρακτήρισε την εμπειρία του από την επίσκεψή του στη Θεσσαλία συγκλονιστική.
Επιπλέον, συζητήθηκε η περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας με διάφορα ακαδημαϊκά κρατικά και ερευνητικά ιδρύματα της Ελλάδας στους τομείς της γεωργικής εκπαίδευσης, της έξυπνης γεωργίας και της εφαρμογής νέων τεχνολογιών στη γεωργία και σε θέματα βιολογικής γεωργίας. Επισημάνθηκε ότι η συνεργασία με ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα της Ελλάδας θεωρείται ωφέλιμη και η διεύρυνσή της στοχεύει στη διάχυση της γνώσης σε γεωργούς, μέσω της οργάνωσης εκπαιδευτικών προγραμμάτων στα οποία θα συμμετέχουν ως εκπαιδευτές ακαδημαϊκοί και ερευνητές από την Ελλάδα.

Συζητήθηκαν, επίσης, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο γεωργοκτηνοτροφικός τομέας μέσα στο συνεχώς μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον, με δεδομένες τις δυσμενείς επιπτώσεις που προκαλεί η κλιματική κρίση και η ανάληψη κοινών πρωτοβουλιών στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην πάταξη του φαινομένου βαφτίσματος ελληνικών γεωργικών προϊόντων ως κυπριακά. Συγκεκριμένα, το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, μετά από σχετικές καταγγελίες Κύπριων εμπόρων πατατών κατανάλωσης και οργανωμένων συνόλων, απέστειλε σχετικό υλικό προς την αρμόδια αρχή του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων της Ελλάδας. Στόχος είναι ο εντοπισμός και η πάταξη του φαινομένου του βαφτίσματος πατατών προέλευσης Ελλάδας, Αιγύπτου και ενδεχομένως άλλων χωρών ως κυπριακές και η διάθεσή τους στην αγορά της Ελλάδας.

Καίριο θέμα συζήτησης αποτέλεσαν τα θαλάσσια ξενικά είδη, δηλαδή τα θαλάσσια είδη που, λόγω ανθρωπογενών δραστηριοτήτων, βρίσκονται εκτός των ορίων της ιστορικά φυσικής τους γεωγραφικής κατανομής, καθώς αυτό αποτελεί σοβαρό πρόβλημα και για την Ελλάδα, όπως ο λαγοκέφαλος και το λεοντόψαρο.

Τέλος, συμφωνήθηκε η συνέχιση της στενής συνεργασίας που ήδη υπάρχει σε επίπεδο Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ, για τη διαμόρφωση πολιτικών και προώθηση των συμφερόντων των δύο χωρών, όπως επίσης και η ενδυνάμωσή της σε διμερές επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτό, αποφασίστηκε η επικαιροποίηση του Προγράμματος Συνεργασίας, στη βάση της Συμφωνίας των Κυβερνήσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελληνικής Δημοκρατίας, για συνεργασία στο αγροτικό τομέα, η οποία τέθηκε σε ισχύ το 1991, σε θέματα αρμοδιοτήτων των δύο Υπουργείων.

Με μειωμένη παραγωγή και απώλειες εισοδήματος για τους παραγωγούς συνεχίζεται η συγκομιδή της πατάτας στη Δράμα.

Η ζήτηση πάντως παραμένει σε υψηλά επίπεδα γιατί ακόμη δεν έχουν κάνει την εμφάνισή τους στην αγορά εισαγόμενες πατάτες.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Απόστολος Βέσμελης, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Κάτω Νευροκοπίου της Δράμας, «αυτή την εποχή είμαστε στο τοπ της συγκομιδής πατάτας στο οροπέδιο.

Η ζήτηση είναι καλή και οι τιμές μέχρι στιγμής στην αγορά είναι σε ικανοποιητικά επίπεδα. Αυτή την εποχή κυμαίνονται από 50 έως 55 λεπτά το κιλό τιμή παραγωγού.

Όμως έχουμε μειωμένες αποδόσεις (λόγω καιρικών συνθηκών) αλλά και οι εκτάσεις καλλιέργειας είναι μειωμένες.

Φέτος η παραγωγή πατάτας Νευροκοπίου είναι μειωμένη πάνω από 40%.

Η Ομάδα Παραγωγών σε συνεργασία με τον Σύλλογο και τη ΔΑΟΚ Δράμας έχουν συντάξει φάκελο και τον έχουν στείλει στο ΥπΑΑΤ με τον οποίο ζητούν την στήριξη των πατατοπαραγωγών για την απώλεια εισοδήματος που έχουν το 2023 λόγω των δυσμενών συνθηκών που υπήρξαν κατά την εποχή των φυτεύσεων.

Η καθυστέρηση στην συγκομιδή οφείλεται στις άσχημες καιρικές συνθήκες που είχαμε κατά την διάρκεια της φύτευσης που πήγαν πιο πίσω την καλλιέργεια και είχαμε προβλήματα στις αποδόσεις.

Συνήθως η πατάτα της Δράμας είναι στην εγχώρια αγορά μέχρι τον Μάρτιο αλλά φέτος που είναι λιγότερες οι ποσότητες δεν γνωρίζουμε μέχρι πότε θα είμαστε στην αγορά. Πάντως αυτό θα εξαρτηθεί και από τις εισαγωγές που θα γίνουν το επόμενο διάστημα».

Ξεκίνησε, με αρκετή καθυστέρηση, η συγκομιδή πατάτας από τις περιοχές της Αρκαδίας και Δράμας, με τις ποσότητες να είναι μειωμένες λόγω καιρικών συνθηκών και προβλημάτων στην φύτευση.

Στην αγορά βρίσκονται αυτή την εποχή οι πατάτες από την Κοζάνη, που έχουν μειωμένη ζήτηση αν και οι ποσότητες δεν είναι μεγάλες.

Ο κ. Σωκράτης Βοϊτσίδης, που ασχολείται με την παραγωγή και εμπορία πατάτας, με μια έκταση 1.000 στρεμμάτων στην Πτολεμαΐδα της Κοζάνης, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «οι πατάτες της Κοζάνης θα είναι στην αγορά μέχρι τον Οκτώβριο. Φέτος αν και ακόμη δεν έχουν βγει στην αγορά οι πατάτες από τις περιοχές της Δράμας και της Αρκαδίας - δηλαδή έχουμε μειωμένες ποσότητες - η ζήτηση είναι υποτονική. Ίσως αυτό να οφείλεται στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο τουρισμός. Πάντως οι τιμές κυμαίνονται στα ίδια με τα περσινά επίπεδα, συσκευασμένες στα 55 - 57 λεπτά το κιλό και τιμή παραγωγού στο χωράφι στα 50 λεπτά».

Ο κ. Κωνσταντίνος Κατσογιάννης, παραγωγός πατάτας με συσκευαστήριο από το Νεοχώρι της Αρκαδίας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «έχει ξεκινήσει με μικρές ποσότητες η συγκομιδή στην περιοχή. Από την ερχόμενη εβδομάδα θα αυξηθούν οι ποσότητες και η συγκομιδή θα γίνει με πιο εντατικούς ρυθμούς. Η καθυστέρηση στην συγκομιδή οφείλεται στις άσχημες καιρικές συνθήκες που είχαμε κατά την διάρκεια της φύτευσης που πήγαν πιο πίσω την καλλιέργεια».

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Απόστολος Βέσμελης, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Κάτω Νευροκοπίου της Δράμας, «ξεκίνησαν αυτές τις ημέρες να συγκομίζονται κάποιες πρώιμες ποικιλίες που πρόλαβαν να φυτευθούν πριν ξεκινήσουν οι βροχοπτώσεις (5% της παραγωγής). Μιλάμε όμως για πολύ μικρή παραγωγή. Η κανονική συγκομιδή στο Οροπέδιο Νευροκοπίου θα ξεκινήσει σε περίπου 15 ημέρες και βέβαια αν βοηθησει ο καιρός. Το σίγουρο είναι ότι θα έχουμε μειωμένες αποδόσεις (λόγω καιρικών συνθηκών) αλλά και οι εκτάσεις καλλιέργειας θα είναι μειωμένες. Εκτιμάται ότι η παραγωγή φέτος θα είναι μειωμένη κατά 30 - 40% σε σχέση με πέρσι. Οι τιμές μέχρι στιγμής στην αγορά είναι σε ικανοποιητικά επίπεδα. Αναμένουμε να δούμε πως θα εξελιχθούν όταν συγκομιστούν οι μεγάλες ποσότητες σε Δράμα, Κοζάνη και Αρκαδία».

Σε υψόμετρο 1.400 μέτρων, στις πλαγιές της Πίνδου, καλλιεργείται η πατάτα Χρυσοβίτσας. Μεγάλη καθυστέρηση είχαν φέτος στην σπορά της πατάτας λόγω των άσχημων καιρικών συνθηκών.

Ο κ. Χρήστος Παλαιοπάνος, παραγωγός πατάτας από την Χρυσοβίτσα, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος είχαμε μεγάλα προβλήματα στις σπορές. Κάθε μέρα έβρεχε και οι θερμοκρασίες ήταν σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Κανονικά τις άλλες χρονιές κάναμε φυτεύσεις από 20 Μαΐου και συγκομίζαμε από 20 Σεπτεμβρίου. Φέτος όμως πήγαν πίσω οι σπορές κατά 1,5 περίπου μήνα. Αυτό δεν έχει ξαναγίνει στην περιοχή και κανείς δεν γνωρίζει φέτος πότε θα γίνει η συγκομιδή. Επίσης η μεγάλη και ξαφνική εναλλαγή της θερμοκρασίας, από βροχές και κρύα σε καύσωνες, έχει δημιουργήσει σοκ στα φυτά. Αυτή την εποχή έχουν ύψος 15 - 20 πόντους αλλά φαίνονται καχεκτικά. Σίγουρα θα έχουμε μειωμένες αποδόσεις. Φέτος η πατάτα στη βόρεια Ελλάδα δεν θα έχει ποσότητες και αναμένεται να αυξηθεί η τιμή της».

Στο μεταξύ το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών & Ποιοτικού Ελέγχου Ιωαννίνων αναφέρει ότι από επιτόπιες παρατηρήσεις στο οροπέδιο της Χρυσοβίτσας, διαπιστώθηκε ότι οι περισσότερες καλλιέργειες πατάτας είναι σε σχετικά νεαρό στάδιο και μόνο στα πρωιμότερα πατατοχώραφα τα φυτά πλησιάζουν στο κλείσιμο των γραμμών της καλλιέργειας. Δεν εντοπίσαμε πουθενά συμπτώματα προσβολών από τον μύκητα. Οι υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν αυτή την εποχή κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι αποτρεπτικές για την εμφάνιση της ασθένειας.

Ωστόσο κατά τις βραδινές ώρες που υποχωρεί η θερμοκρασία και υγροποιούνται οι υδρατμοί της ατμόσφαιρας με αποτέλεσμα τα φύλλα των φυτών να παραμένουν βρεγμένα για πολλές ώρες δημιουργούνται συνθήκες σαφώς πιο ευνοϊκές για την εκδήλωση της ασθένειας. Συνιστάται ο πρώτος ψεκασμός να γίνεται νωρίτερα από το κλείσιμο των γραμμών της καλλιέργειας όταν τα φυτά έχουν ύψος 15-20 εκατοστά. Οι ψεκασμοί κατά του περονόσπορου πρέπει να γίνονται προληπτικά, δηλαδή όταν οι συνθήκες αναμένεται να γίνουν ευνοϊκές για τη μόλυνση των φυτών, και πριν την εμφάνιση των συμπτωμάτων, καθότι μετά καθίσταται πιο δύσκολη η αντιμετώπιση.

Για τους πρώτους προληπτικούς ψεκασμούς, στο στάδιο της ταχείας ανάπτυξης των φυτών της καλλιέργειας, συνιστάται να προτιμώνται τα διεισδυτικά και διασυστηματικά μυκητοκτόνα ώστε να εξασφαλίζεται η προστασία της νέας βλάστησης που αναπτύσσεται στο μεσοδιάστημα. Για να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο της εμφάνισης ανθεκτικότητας στα μυκητοκτόνα συνιστάται να γίνεται εναλλαγή των μυκητοκτόνων, ώστε να αποφεύγεται η επαναλαμβανόμενη χρήση ενός ή περισσοτέρων μυκητοκτόνων της ίδιας χημικής ομάδας

Με λίγες ποσότητες αποθεμάτων και καλές εξαγωγές κλείνει η φετινή συγκομιδή πατάτας στις περιοχές Ηλείας και Αχαΐας.

Στην Λακκόπετρα της Δυτικής Αχαΐας έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή, ενώ συνεχίζεται με τις τελευταίες ποσότητες στις περιοχές της Ηλείας.

Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο ο κ. Διονύσιος Μάλιαρης, μεγάλος παραγωγός στην περιοχή της Ηλείας που έχει και συσκευαστήριο, «είμαστε στα τελειώματα της συγκομιδής πατάτας. Οι ποσότητες που έχουν μείνει στα χωράφια είναι λίγες και θα πρέπει να συγκομιστούν τις επόμενες ημέρες γιατί αυξάνει η θερμοκρασία.

Οι βροχές και οι υγρασίες τους προηγούμενους μήνες έφεραν προβλήματα περονόσπορου με αποτέλεσμα να έχουμε απώλειες στην παραγωγή αλλά και αύξηση των ψεκασμών και του κόστους καλλιέργειας.

Αυτή την εποχή έχουν ολοκληρωθεί οι εξαγωγές και όση παραγωγή βρίσκεται στα ψυγεία πάει για την εγχώρια αγορά. Φέτος δεν ξεκίνησε καλά η εμπορική χρονιά τον Απρίλιο αλλά στην συνέχεια υπήρξε αυξημένη ζήτηση για εξαγωγές. Αυτό έδωσε μια αλλαγή εικόνας και είχαμε καλή πορεία στις τιμές παραγωγού.

Συγκεκριμένα οι τιμές παραγωγού ξεκίνησαν από 35 - 40 λεπτά. Στην συνέχεια όμως είχαμε μια αύξηση και σταθεροποιήθηκαν στα επίπεδα των 40 έως 45 λεπτών το κιλό

Από 10 έως 30 Μαΐου, που συγκομίζονται οι μεγάλες ποσότητες πατάτας στην περιοχή, είχαμε αυξημένη ζήτηση για εξαγωγή προς την Ρουμανία, Πολωνία, Βουλγαρία και Τσεχία. Οι Πολωνοί ζητούν τα μεσαία μεγέθη και οι Ρουμάνοι τα χοντρά μεγέθη. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν μειωμένα αποθέματα και έτσι αναμένεται να συνεχιστεί η καλή πορεία των τιμών και όταν μπουν σητν συγκομιδή οι υπόλοιπες περιοχές της χώρας».

Οι φυτεύσεις της πατάτας Νευροκοπίου γίνονται κάθε χρόνο από τις αρχές Απριλίου μέχρι το πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου. Όμως φέτος οι συνεχόμενες βροχοπτώσεις είχαν αποτέλεσμα να πάνε πίσω οι σπορές που ολοκληρώθηκαν στις αρχές της εβδομάδας. Αποτέλεσμα να έχουμε μια μεγάλη οψίμιση της παραγωγής.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Απόστολος Βέσμελης, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Κάτω Νευροκοπίου της Δράμας, «φέτος θα έχουμε μια μεγάλη οψίμιση της παραγωγής πατάτας στο οροπέδιο. Όσοι πρόλαβαν να σπείρουν μέχρι τέλος Μαρτίου ήταν τυχεροί. Ακολούθησαν συνεχόμενες βροχοπτώσεις και μεγάλη καθυστέρηση στην σπορά. Αναμένεται να έχουμε συγκομιδή γύρω στα μέσα Σεπτεμβρίου.

Εκτός όμως από όψιμη παραγωγή έχουμε και πολλά προβλήματα με προσβολές από περονόσπορο λόγω της μεγάλης υγρασίας. Είναι δεδομένο ότι φέτος θα έχουμε μειωμένες αποδόσεις και πτώση της παραγωγής το θέμα είναι πόσο κάτω θα είμαστε.

Θα πρέπει κάποια στιγμή να προχωρήσει ο ΕΛΓΑ σε αναπροσαρμογή αποζημιώσεων και ασφαλίστρων. Δεν είναι δυνατόν με τόσες ζημιές να πληρώνουν πάντα οι ίδιοι και να μην εισπράττουν αποζημιώσεις. Επίσης θα πρέπει να γίνουν σωστές και δίκαιες εκτιμήσεις ζημιών. Ο ΕΛΓΑ δεν μας κάνει χάρη αλλά διαχειρίζεται τα δικά μας χρήματα».

Ενίσχυση ζητούν οι παραγωγοί της ορεινής Πέλλας που για πρώτη φορά φέτος δεν θα μπορέσουν να προβούν έγκαιρα στην σπορά της «ορεινής πατάτας Αρχαγγέλου».

Οι φυτεύσεις της πατάτας γίνονται κάθε χρόνο κατά τους μήνες Απρίλιο και Μάιο (μέχρι τα μέσα Μαΐου). Φέτος οι συνεχόμενες βροχοπτώσεις έχουν πλημμυρίσει τα χωράφια και οι παραγωγοί δεν μπορούν να προχωρήσουν στις σπορές πατάτας. Φέτος όμως είναι η πρώτη χρονιά που οι πατατοπαραγωγοί δεν μπορούν να προχωρήσουν σε σπορά. Ενώ θα έπρεπε να είχαν ολοκληρώσει τις σπορές δεν τις έχουν αρχίσει ακόμη. Οι συνεχόμενες βροχοπτώσεις έχουν πλημμυρίσει τα χωράφια και οι καιρικές συνθήκες δεν βοηθούν να στεγνώσει το χώμα. Που σημαίνει ότι οι παραγωγοί πρέπει να περιμένουν ακόμη και 10 ημέρες για να καταφέρουν να μπουν με τα μηχανήματά τους για να καλλιεργήσουν.

Ο κ. Διονύσιος Βρένος, πατατοπαραγωγός από τον Αρχάγγελο, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «έπρεπε να είχαν σπαρθεί τα χωράφια με τις πατάτες. Οι καιρικές συνθήκες όμως δεν μας επιτρέπουν να μπούμε στα χωράφια. Στην περιοχή καλλιεργούνται πάνω από 2.000 στρέμματα με πατάτες αλλά μέχρι σήμερα έχουν καταφέρει να γίνουν σπορές σε μόλις 30 στρέμματα. Επίσης ο σπόρος που έχουμε αγοράσει ή αποθηκεύσει έχει αρχίσει να αλλοιώνεται. Η πατάτα που βάζουμε είναι 120 ημερών και πολύ ευαίσθητη. Κανονικά κάναμε συγκομιδή Σεπτέμβριο. Αν τελικά κατεφέρουμε να κάνουμε σπορά θα καθυστερήσει η συγκομιδή και με τις υγρασίες υπάρχει κίνδυνος να έχουμε ζημιές στην παραγωγή. Πρέπει να υπάρξει στήριξη για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε από τις βροχοπτώσεις».

Σημαντικά προβλήματα έχουν δημιουργήσει οι βροχοπτώσεις που είχαμε την προηγούμενη εβδομάδα στην καλλιέργεια πατάτας στο Οροπέδιο του Λασιθίου.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Χαριτάκης, γεωπόνος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Οροπεδίου Λασιθίου, «στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας (Πέμπτη και Παρασκευή) είχαμε συνεχόμενες βροχοπτώσεις που δημιούργησαν προβλήματα και ζημιές στην παραγωγή πατάτας της περιοχής.

Όμως εκτός από τις ζημιές στην παραγωγή οι αυξημένες υγρασίες αναμένεται να ευνοήσουν προσβολές από τον περονόσπορο. Ήδη έχουν καταγραφεί προσβολές σε κάποια αγροτεμάχια. Το φαινόμενο πάντως είναι σε εξέλιξη και το επόμενο χρονικό διάστημα θα φανεί το μέγεθος του προβλήματος».

Αναφορά στον κίνδυνο για περονόσπορο στην πατάτα έκανε και το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου. Όπως αναφέρει στο οροπέδιο Λασιθίου το βλαστικό στάδιο που επικρατεί στην καλλιέργεια της πατάτας ποικίλλει ανάλογα με την εποχή φύτευσης. Υπάρχουν καλλιέργειες που βρίσκονται στο στάδιο του φυτρώματος και άλλες λίγο πριν το κλείσιμο.

Την τελευταία εβδομάδα του Μαΐου και στο πρώτο διήμερο του μήνα επικράτησαν ευνοϊκές συνθήκες για προσβολές από περονόσπορο (βροχοπτώσεις αθροιστικού ύψους 55 mm και μέχρι 80 συνεχόμενες ώρες, με μέση σχετική υγρασία 89,5% και μέση θερμοκρασία 14,2 βαθμούς Κελσίου) και συμπτώματα της προσβολής του μύκητα εμφανίζονται τις τελευταίες ημέρες.

Καλλιέργειες με προχωρημένο βλαστικό στάδιο να προστατευτούν το συντομότερο δυνατό. Οι υπόλοιπες καλλιέργειες να ελέγχονται και όπου εμφανίζονται συμπτώματα να γίνεται άμεσα αντιμετώπιση. Στις καλλιέργειες με συμπτώματα πρέπει να συνεχίζεται η προστασία σε περιόδους που επικρατούν συνθήκες αυξημένης υγρασίας ή που προβλέπονται βροχές.

Οι φυτεύσεις της πατάτας Νευροκοπίου γίνονται κάθε χρόνο από τις αρχές Απριλίου μέχρι το πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου. Όμως φέτος οι συνεχόμενες βροχοπτώσεις έχουν πλημμυρίσει τα χωράφια του κάμπου και δεν μπορούν οι πατατοπαραγωγοί να προχωρήσουν στις σπορές.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Απόστολος Βέσμελης, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Κάτω Νευροκοπίου της Δράμας, «πρώτη χρονιά αντιμετωπίζουμε τέτοια καιρικά φαινόμενα. Έπρεπε να είχαμε ολοκληρώσει τις σπορές αλλά πολλοί ακόμη δεν έχουν αρχίσει.

Εκτιμώ ότι μόλις ένα ποσοστό 20% των εκτάσεων έχει καταφέρει να κάνει σπορά αλλά και αυτή έχει γίνει κάτω από δύσκολες συνθήκες. Οι συνεχόμενες βροχοπτώσεις έχουν πλημμυρίσει τον κάμπο. Και όταν δεν βρέχει οι καιρικές συνθήκες δεν βοηθούν να στεγνώσει το χώμα. Σε κάποια χωράφια θα πρέπει να περιμένουν οι παραγωγοί ακόμη και 10 ημέρες για να καταφέρουν να μπουν με τα μηχανήματά τους για να καλλιεργήσουν.

Ήδη σε πολλές περιπτώσεις οι σπόροι έχουν αρχίσει να έχουν πρόβλημα και δεν θα είναι κατάλληλοι για σπορά. Με αυτές τις συνθήκες είναι σίγουρο ότι θα υπάρξουν προβλήματα στις στρεμματικές αποδόσεις και στην ποιότητα παραγωγής.

Όσον αφορά τα περσινά αποθέματα τελικά κατάφεραν να πωληθούν αλλά σε χαμηλές τιμές. Οι μεγάλες ποσότητες πατάτας στην περιοχή θα συγκομιστούν από τις αρχές Σεπτεμβρίου».

Στην περιοχή της Μεσσήνης, κοντά στην παραλία της Μπούκας, βρίσκονται τα κτήματα του Αργυρίου Δουρούμη, ο οποίος καλλιεργεί σε επαγγελματικό επίπεδο πατάτες με την βοήθεια, πλέον, και των δύο γιων του, Γεώργιου και Δημήτριου Δουρούμη.
Την ενασχόληση αυτή ο κύριος Αργύρης «κληρονόμησε» από τον πατέρα του, μάλιστα, θυμάται τον εαυτό του από πολύ μικρή ηλικία να απασχολείται στα οικογενειακά κτήματα και να μαθαίνει τα μυστικά της πατάτας. Μετά το πέρας της δημοτικής του εκπαίδευσης ανέλαβε δυναμικό ρόλο, κατορθώνοντας να εξελίξει μια οικογενειακή επιχείρηση μικρού βεληνεκούς σε μια επιχείρηση με σταθερή και δυναμική παρουσία στην εγχώρια παραγωγή πατάτας.
Όπως χαρακτηριστικά περιγράφει ο κύριος Αργύρης η αρχικά περιορισμένη παραγωγή της οικογένειας Δουρούμη ξεκίνησε με μόλις πέντε στρέμματα καλλιέργειας πατάτας, χωρίς τη βοήθεια μηχανημάτων, ενώ όλες οι δουλειές γινόντουσαν χειρωνακτικά και με την βοήθεια ζώων. Με την πάροδο του χρόνου και ιδίως αφότου ανέλαβε την παραγωγή ο κύριος Αργύρης, η έκταση των κτημάτων επεκτάθηκε δυναμικά, με τον συνολικό αριθμό στρεμμάτων σήμερα να ανέρχεται περί των 140! Παράλληλα, επένδυσε στην αγορά τρακτέρ, ένα εκ των οποίων, μάλιστα, το αγόρασε από την Γαλλία στην τιμή των 50.000 ευρώ. Ξεκινώντας από μια μικρή οικογενειακή επιχείρηση ο Μεσσήνιος παραγωγός, κάνοντας τις κατάλληλες επιχειρηματικές επενδύσεις κατόρθωσε να προμηθεύει σήμερα τρία συσκευαστήρια πατάτας!

Παραγωγοί και εργάτες του σήμερα

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο κύριος Αργύρης ο δρόμος για την εξέλιξη μιας αγροτικής επιχείρησης είναι ανηφορικός και δύσκολος, καθώς οι δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει ένας παραγωγός είναι πολλές, ενώ η απουσία της κρατικής μέριμνας, ιδίως σε οικονομικό επίπεδο, είναι αισθητή. Όπως ο ίδιος αναφέρει «δεν ασχολείται κανένας με τη γη, δεν τον συμφέρει», κάνοντας λόγω ιδιαίτερα για τους νέους ανθρώπους του τόπου μας. Στη περιοχή της Μεσσήνης, μια περιοχή όπου οι καλλιέργειες θα μπορούσαν πραγματικά να «ανθίσουν» και να αποφέρουν και τα ανάλογα κέρδη, οι νέοι ηλικιακά παραγωγοί μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού, εξαιτίας της έλλειψης κρατικών και οικονομικών εναυσμάτων.
Αυτή την στιγμή ο κύριος Αργύρης, απασχολεί στα πλαίσια της οικογενειακής επιχείρησης του 16 άτομα, σημειώνει, ωστόσο, ότι η αναζήτηση εργατών πολλές φορές μπορεί να φέρει έναν παραγωγό σε απόγνωση, καθώς στις μέρες μας τα εργατικά χέρια είναι δυσεύρετα. Μάλιστα, ο ίδιος πλέον της αμοιβής στο τέλος της ημέρας προμηθεύει τους εργάτες και με 10 με 15 κιλά πατάτες τον καθένα, στην προσπάθεια του να τους παρέχει μεγαλύτερο κίνητρο ενασχόλησης.

Κέρδος ή ζημία;

Η πατάτα σύμφωνα με τον ίδιο δεν έχει «καλή εποχή». Η αστάθεια αυτή μεταξύ άλλων είναι συνέπεια των καιρικών συνθηκών που επικρατούν, της ποιότητας του σπόρου που αγοράζεται από τον παραγωγό, καθώς και της συνεχώς ευμετάβολης τιμής της. Το κύριο εισόδημα ενός παραγωγού σύμφωνα με τον κ. Δουρούμη είναι οι πρώιμες πατάτες και όχι οι καλοκαιρινές, με την τιμή του σπόρου να ξεκινά από την τιμή των 1,10 έως των 1,60 ευρώ. Η φετινή χρονιά έφερε μείωση στην παραγωγή του κ Αργύρη, αφού σύμφωνα με τον ίδιο δεν τον ευνόησαν ούτε οι καιρικές συνθήκες, αλλά ούτε και ο σπόρος της πατάτας που αγόρασε, ο οποίος, δυστυχώς, βγήκε σε μεγάλο ποσοστό χαλασμένος. Όπως ο ίδιος σημειώνει η αγορά του σπόρου ενέχει πάντοτε ρίσκο για τον παραγωγό, διότι δεν μπορεί να γνωρίζει εκ των προτέρων αν ο σπόρος που του δίνεται θα του αποδώσει μια καλή παραγωγή. Το αν θα έχει κέρδος ένας παραγωγός πατάτας, σύμφωνα με τον κ. Δουρούμη, εξαρτάται από μια πληθώρα παραγόντων, που πολλές φορές είναι αδύνατον να προβλεφθούν. Τα έξοδα, μάλιστα, που έκανε την φετινή χρονιά δεν γνωρίζει αν θα τα εισπράξει στο ακέραιο, πόσο μάλλον αν θα έχει κέρδος, και αυτό αποτελεί ένα μόνιμο άγχος του παραγωγού. Η κακής ποιότητας σπόρου και η ακαταλόγιστη φετινή εισαγωγή πατάτας από την Αίγυπτο στην εγχώρια αγορά, περί των 100.000 τόνων, σίγουρα, όπως σημειώνει ο ίδιος, λειτούργησε ζημιογόνα για την επιχείρηση του. Ενώ, παράλληλα, τόνισε ότι, η τιμή στην οποία αγοράζει ο καταναλωτής την πατάτα είναι τριπλάσια της τιμής που ο ίδιος την πουλά ως παραγωγός, το οποίο συνηγορεί στο γεγονός ότι ο παραγωγός «βγάζει τα λεφτά του» δύσκολα.

Στα χέρια, λοιπόν, του κ. Δουρούμη, στην εύφορη Μεσσηνιακή γη, η αρχικώς περιορισμένη οικογενειακή καλλιέργεια πατάτας εξελίχθηκε σε μια οικογενειακή επιχείρηση με πλούσια παραγωγή πατάτας, που έχει κατορθώσει σήμερα να προμηθεύει τρία συσκευαστήρια. Κλείνοντας, ο κ. Δουρούμης θέλοντας να μοιραστεί το “μυστικό” της φρέσκιας πατάτας με το καταναλωτικό κοινό πήρε στο χέρι του μια πατάτα της παραγωγής του και με μια κίνηση του δακτύλου του η φλούδα από το σημείο που έτριψε έφυγε αβίαστα!

Συνεχίζεται η συγκομιδή ανοιξιάτικης πατάτας στην περιοχή της Μεσηνίας. Η ποιότητα είναι άριστη φέτος ωστόσο οι βροχές δημιουργούν προβλήματα και καθυστερούν την συγκομιδή.

Ο παραγωγός και εξαγωγέας κ. Γεώργιος Γκούμας, από την εταιρία Agrexpo, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος η συγκομιδή της πατάτας στην Μεσσηνία ξεκίνησε από τις 20 Μαρτίου, ημερομηνία που αποτελεί ρεκόρ για την καλλιέργεια. Είμαστε στην τρίτη εβδομάδα της συγκομιδής και οι βροχοπτώσεις δημιουργούν κάποια πρόβλημα. Την Μεγάλη Εβδομάδα έχουμε το τοπ της ζήτησης και αν μας βοηθήσουν οι καιρικές συνθήκες θα μπορούσαμε να συγκομίσουμε το 50% της παραγωγής. Εκτιμώ ότι φέτος η παραγωγή πρώιμης ανοιξιάτικης πατάτας στην Μεσσηνία θα κυμανθεί σε περίπου 8.000 τόνους. Σε πανελλαδικό επίπεδο η ελληνική παραγωγή πατάτας ανέρχεται σε περίπου 200.000 τόνους.

Η πρώτη εβδομάδα της συγκομιδής ξεκίνησε με την ποικιλία Βόγιατζερ με τιμή παραγωγού στα 55 λεπτά το κιλό. Τις επόμενες μπήκαν στην συγκομιδή και οι ποικιλίες Spunta και Farinda και η τιμή παραγωγού έπεσε γύρω στα 50 λεπτά.

Φέτος υπάρχει αυξημένη ζήτηση για εξαγωγές σε σχέση με ότι συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια. Ήδη αρκετές ποσότητες εξήχθησαν σε Τσεχία και Πολωνία ενόψει και του Καθολικού Πάσχα. Αντίθετα με προβλήματα γίνεται η διακίνηση στην εγχώρια αγορά. Κάποια μεγάλα σούπερ μάρκετ βγάζουν εκτός ράφι την πατάτα Μεσσηνίας. Μπορείς να βρεις πατάτες Κύπρου και Αιγύπτου αλλά όχι Μεσσηνιακές. Είναι οξύμωρο να βρίσκεις πατάτες από Μεσσηνία στα σούπερ μάρκετ της Πολωνίας και της Τσεχίας και να μην μπορείς να βρεις στην χώρα μας. Έτσι υπάρχει «πίεση» στις τιμές παραγωγού σήμερα στην Μεσσηνία και το επόμενο διάστημα σε Ηλεία και Αχαΐα. Για το θέμα θα πρέπει να παρέμβει το υπουργείο Ανάπτυξης. Έχω κάνει εξαγωγές σε Ηνωμένο Βασίλειο και Γερμανία και πουθενά δεν είχαμε τέτοια αντιμετώπιση».

Ο κ. Γεώργιος Δουρούμης, παραγωγός από την Μεσσήνη αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος έχουμε μείωση στρεμμάτων και χαμηλές αποδόσεις. Οι τιμές παραγωγού κυμαίνονται γύρω στα 44 λεπτά το κιλό. Η συγκομιδή καθυστερεί λόγω των βροχοπτώσεων των τελευταίων ημερών. Οι παραγωγοί φοβούνται μήπως πέσουν περισσότερο οι τιμές αν ξεκινήσει εντατικά η συγκομιδή και στις άλλες περιοχές της Πελοποννήσου και αυξηθούν οι ποσότητες φρέσκιας πατάτας στην αγορά».

Σε κυριολεκτική απόγνωση βρίσκονται οι αγρότες - παραγωγοί πατάτας της χώρας μας, τονίζει σε ανακοίνωσή του ο κ. Αθανάσιος Πετρόπουλος, Γραμματέας Τομέα Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων του ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής.

Και προσθέτει: η αύξηση του κόστους παραγωγής σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ υπερβαίνει το 22% σε σχέση με την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο (αυξήθηκαν τα λιπάσματα και αγροτικά εφόδια, η ενέργεια και τα καύσιμα).

Η τιμή πώλησης από τον παραγωγό της πατάτας, έχει συμπιεστεί κάτω από 50λεπτά /κιλό.

Οι αθρόες εισαγωγές πατάτας αμφιβόλου ποιότητας και οι «ελληνοποιήσεις» αυξάνουν τον όγκο της αδιάθετης Ελληνικής πατάτας και προκαλούν με αθέμιτες εμπορικές πρακτικές στρεβλώσεις στη λειτουργία της αγοράς παραπλανώντας τους καταναλωτές.

Το ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής προτείνει:

• Εντατικοποίηση των ελέγχων στα σημεία εισόδου της χώρας (λιμάνια, συνοριακούς σταθμούς), στα συσκευαστήρια, στους χώρους αποθήκευσης, στις λαχαναγορές στα σημεία λιανικής πώλησης.
• Συστηματική παρακολούθηση της διαδρομής από την εισαγωγή στη χώρα ως την πώληση, για την αντιμετώπιση των παράνομων ελληνοποιήσεων με τον αποτελεσματικό έλεγχο όλων των συναρμόδιων υπηρεσιών.
• Διενέργεια ελέγχων ιχνηλασιμότητας.
• Πραγματοποίηση αυστηρών φυτοϋγειονομικών ελέγχων, μακροσκοπικά και εργαστηριακά, για κάθε εισαγόμενο φορτίο πατάτας.
• Αύξηση των ελέγχων στα σημεία χονδρικής και λιανικής πώλησης για ψευδείς και παραπλανητικές ενδείξεις όσον αφορά τη χώρα προέλευσης και την αναγραφή σημάτων ΠΟΠ / ΠΓΕ (πατάτα κ. Νευροκοπίου ΠΓΕ, πατάτα ΠΓΕ Νάξου).
• Αυστηροποίηση του πλαισίου των διοικητικών κυρώσεων και προστίμων σε όσους επιχειρούν «ελληνοποιήσεις» προϊόντων και παραβιάζουν τη νομοθεσία περί ΠΟΠ και ΠΓΕ.
• Ειδικότερα για τις περιοχές του Νευροκοπίου, Άνω Βροντού και Ορεινή Σερρών όπου υπάρχουν αδιάθετες στις αποθήκες 10.000 τόνοι πατάτες προτείνουμε να διατεθούν για επισιτιστική βοήθεια.
• Άμεση ενεργοποίηση των αρμόδιων υπηρεσιών για την καταγραφή των εκτάσεων καλλιέργειας και των παραγόμενων ποσοτήτων πατάτας ώστε να γνωρίζουμε κάθε έτος τις διαθέσιμες ποσότητες.

Ολοκληρώθηκε η σημερινή (14/3/2023) διαμαρτυρία των πατατοπαραγωγών της Μεσσήνης στην κεντρική πλατεία της Καλαμάτας.

Οι αγρότες έφτασαν στη μεσσηνιακή πρωτεύουσα με τα τρακτέρ τους. Μεταξύ άλλων διαμαρτυρήθηκαν για τις παράνομες ελληνοποιήσεις αλλά και για την τιμή.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Χρήστος Θεοδωρακόπουλος, πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Μεσσήνης, «η κινητοποίηση είχε επιτυχία και συμμετοχή. Υπάρχει μεγάλη ανησυχία στους παραγωγούς της Μεσσήνης και Καλαμάτας για τη φετινή διάθεση της πατάτας, που αναμένεται να ξεκινήσει η συγκομιδή της από τα τέλη Μαρτίου.

Φέτος υπάρχει μια πρωιμότητα στην καλλιέργεια λόγω των καιρικών συνθηκών και αναμένεται να έχουμε καλές αποδόσεις και ποσότητες. Οι πατατοπαραγωγοί όμως ζητούν ελέγχους στην αγορά γιατί οι εισαγωγές από την Αίγυπτο είναι ανεξέλεγκτες. Πολλές φορές κάποιοι ελληνοποιούν τις εισαγόμενες πατάτες.

Οι αγρότες της περιοχής «χτυπούν το καμπανάκι» πριν ξεκινήσει η διάθεση του προϊόντος για να μπορέσουν να έχουν μια τιμή που να καλύπτει το κόστος και ένα εισόδημα για να συνεχίσουν την καλλιέργεια».