Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές των αγροτικών αγορών (Short-Term Outlook 2025) παρουσιάζει μια ευρωπαϊκή αγορά κρασιού που βρίσκεται σε φάση μετάβασης. Η παραγωγή συνεχίζει να μειώνεται, η κατανάλωση υποχωρεί, ενώ το εμπόριο επηρεάζεται από ένα ασταθές διεθνές περιβάλλον. Οι επιμέρους εξελίξεις σε μεγάλες οινοπαραγωγικές χώρες αλλάζουν τις ισορροπίες, δημιουργώντας ένα διαφορετικό σκηνικό για τον ευρωπαϊκό αμπελοοινικό κλάδο.
Σημαντική μείωση στην παραγωγή — ιστορικά χαμηλό 20ετίας
Η παραγωγή κρασιού στην ΕΕ για το 2024/25 αναμένεται να υποχωρήσει στα 137 εκατ. εκατόλιτρα, σημειώνοντας πτώση 5% σε σχέση με πέρυσι και 10% κάτω από τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας. Πρόκειται για το χαμηλότερο επίπεδο παραγωγής των τελευταίων 20 ετών.
Η μείωση οφείλεται κυρίως στη μεγάλη κάμψη της παραγωγής σε Γαλλία (-25%), Γερμανία (-11%) και Πορτογαλία (-8%), εξαιτίας εξαιρετικά υγρού φθινοπώρου, προσβολών από μυκητολογικές ασθένειες, καθώς και ζημιών από παγετό και χαλάζι την άνοιξη του 2024. Αντίθετα, Ιταλία (+15%) και Ισπανία (+10%) εμφανίζουν ισχυρή άνοδο, με την Ιταλία να αναλαμβάνει ξανά τον ρόλο του μεγαλύτερου παραγωγού κρασιού στην ΕΕ.
Οι μεταβολές αυτές έχουν ήδη αντίκτυπο στις τιμές παραγωγού, που εμφάνισαν μικρές ονομαστικές αυξήσεις στο δεύτερο μισό του 2024, με πιο έντονη ανάκαμψη στη Γαλλία και σταθεροποίηση στη Γερμανία. Στο διάστημα Ιανουαρίου–Μαΐου 2024, οι τιμές παρέμειναν γενικά σταθερές, με άνοδο στην Ισπανία και μερική ανάκαμψη στη Γερμανία, ενώ στη Γαλλία κινήθηκαν πτωτικά.
Κατανάλωση σε συνεχή κάμψη — πλήττονται ιδιαίτερα τα κόκκινα κρασιά
Η κατανάλωση κρασιού στην ΕΕ αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω κατά 3% για το 2024/25, φτάνοντας τα 93 εκατ. εκατόλιτρα. Η τάση αυτή ενισχύει τη μακροχρόνια υποχώρηση της κατανάλωσης κρασιού στην Ευρώπη, με τα κόκκινα κρασιά να δέχονται το μεγαλύτερο πλήγμα. Στη μείωση συμβάλλει και η ευρύτερη στροφή των καταναλωτών σε εναλλακτικά αλκοολούχα ή μη αλκοολούχα προϊόντα, καθώς και η γενικότερη πτώση της κατανάλωσης αλκοόλ στην ΕΕ. Παράλληλα, τα «λοιπά κανάλια χρήσης» του κρασιού (όπως η απόσταξη) επιστρέφουν σε φυσιολογικά επίπεδα, καθώς τα μέτρα κρίσης εφαρμόστηκαν φέτος μόνο σε δύο κράτη-μέλη.
Πιέσεις στο διεθνές εμπόριο — εξαγωγές σε πτώση, αβεβαιότητα στην αγορά
Το ευρωπαϊκό κρασί αντιμετωπίζει ένα ασταθές εμπορικό περιβάλλον. Στο διάστημα Αυγούστου–Απριλίου, οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 3%, κυρίως λόγω της συρρίκνωσης των εξαγωγών ΠΓΕ προς το Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, προς το τέλος του 2024 παρατηρήθηκε άλμα των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ, λόγω φόβων για ενδεχόμενους νέους δασμούς από αμερικανικής πλευράς. Η Κομισιόν σημειώνει ότι η βιωσιμότητα αυτής της τάσης παραμένει αβέβαιη, προβλέποντας συνολική μείωση των εξαγωγών κατά 6% για το 2024/25. Την ίδια στιγμή, οι εισαγωγές κρασιού στην ΕΕ αναμένεται να διατηρηθούν σταθερές, ενώ τα τελικά αποθέματα της περιόδου προβλέπεται να διαμορφωθούν κάτω από τον μέσο όρο της πενταετίας (157 εκατ. hl).
Οι προοπτικές για το 2025/26
Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, δεν έχει καταγραφεί κάποιο μεγάλο αρνητικό γεγονός που να απειλεί την παραγωγή του 2025/26, πέρα από ορισμένες τοπικές επιπτώσεις. Οι ευνοϊκότερες καιρικές συνθήκες της άνοιξης του 2025 ενδέχεται να στηρίξουν μια άνοδο της παραγωγής στη νέα σεζόν, προσφέροντας έναν βαθμό αισιοδοξίας για το επόμενο έτος.
Ωστόσο, ο αμπελοοινικός τομέας στην Ευρώπη καλείται να προσαρμοστεί σε ένα περιβάλλον που αλλάζει. Η μειωμένη παραγωγή, η υποχώρηση της κατανάλωσης και η αβεβαιότητα στο εμπόριο καθιστούν την ποιότητα, τη διαφοροποίηση και τη σωστή τοποθέτηση στην αγορά πιο κρίσιμες από ποτέ. Οι παραγωγοί —στην ΕΕ και στην Ελλάδα— λειτουργούν πλέον σε μια αγορά όπου οι ποσότητες περιορίζονται, τα κόστη παραμένουν υψηλά και οι προτιμήσεις του καταναλωτή μεταβάλλονται. Η προσεκτική διαχείριση και η αξιοποίηση των διαθέσιμων ευκαιριών αποτελούν βασικά εργαλεία για να ανταποκριθεί ο κλάδος στο νέο περιβάλλον.
Μια αγορά που αλλάζει — και ένας κλάδος που πρέπει να προσαρμοστεί
Η εικόνα που διαμορφώνεται δείχνει μια ευρωπαϊκή αγορά κρασιού που πιέζεται από πολλές πλευρές αλλά παραμένει δυναμική. Παρά τη μείωση της παραγωγής και τις προκλήσεις στο εξωτερικό εμπόριο, η ευρωπαϊκή οινοποιία διατηρεί σημαντικό αποτύπωμα και συνεχίζει να εξελίσσεται.
Για τους παραγωγούς, η συγκυρία αυτή είναι ταυτόχρονα πρόκληση και ευκαιρία: η σταθερή ποιότητα, η προσαρμογή στα νέα καταναλωτικά πρότυπα και η στρατηγική τοποθέτηση στην αγορά μπορούν να ενισχύσουν τη θέση τους σε έναν κλάδο που, παρά τις δυσκολίες, εξακολουθεί να αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους της ευρωπαϊκής αγροδιατροφής.
Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή






