«Η ενίσχυση της έρευνας και η διάχυση των αποτελεσμάτων της προς όφελος του πρωτογενούς τομέα αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα του υπουργείου», επισημαίνει.
Την Υπουργική Απόφαση για τη χρηματοδότηση 11 ερευνητικών προγραμμάτων σε 7 Πανεπιστήμια και Επιστημονικά Ινστιτούτα στον τομέα της μελισσοκομίας και της σηροτροφίας, υπέγραψε σήμερα η Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, κ. Φωτεινή Αραμπατζή.
Πρόκειται για
-το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης,
-το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών,
-το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης,
-τον ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ,
-το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας,
-το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο (Τμήμα Γεωπονίας)
-και το Ινστιτούτο Βασικής Βιοιατρικής Έρευνας, Ερευνητικό Κέντρο Ιατρικών Επιστημών, «Αλέξανδρος Φλέμινγκ».
Το μέγιστο ύψος της επιχορήγησης για το έτος 2021 ανέρχεται σε 128.821€ και για το έτος 2022 σε 123.973€., ενώ οι επιχορηγούμενες ερευνητικές αφορούν κυρίως σε:
-«Διερεύνηση της αποτελεσματικότητας νέων - εναλλακτικών μεθόδων πρόληψης - αντιμετώπισης ασθενειών, εχθρών και ιώσεων»,
-«Χρήση καινοτομιών σε όλες τις φάσεις της πρωτογενούς παραγωγής, τυποποίησης, ταυτοποίησης και εμπορίας μελιού και των άλλων μελισσοκομικών προϊόντων»,
-«Μελέτη των προδιαγραφών για την χωροταξική κατανομή και την τοποθέτηση μελισσιών, σε συσχέτιση με την επίδρασή τους στο περιβάλλον και στην γεωργική παραγωγή»,
-«Καταγραφή, χαρτογράφηση αξιολόγηση και διαχείριση της μελισσοκομικής χλωρίδας περιοχών της Χώρας»,
-«Διάσωση, βελτίωση και διατήρηση γενετικού υλικού ελληνικών πληθυσμών μελισσών».
Η υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, κ. Φωτεινή Αραμπατζή δήλωσε: «Η ενίσχυση της έρευνας και η διάχυση των αποτελεσμάτων της προς όφελος του πρωτογενούς τομέα αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων. Με το πρόγραμμα που εγκρίναμε σήμερα, στόχος είναι η βελτίωση της ποιότητας και της εμπορίας μελιού και των άλλων μελισσοκομικών προϊόντων, η καταπολέμηση ασθενειών και εχθρών της μέλισσας καθώς και η γενικότερη βελτίωση της μελισσοκομικής πρακτικής. Αυτή η απόφαση αποτελεί έναν ακόμη κρίκο σε μια αλυσίδα πρωτοβουλιών, έργων και χρηματοδοτήσεων, όπως το Εθνικό Μελισσοκομικό Μητρώο, η Μελισσοκομική Ταυτότητα και το Ελληνικό Σήμα, για την έμπρακτη στήριξη του επί σειρά ετών «ξεχασμένου» κλάδου της μελισσοκομίας, ο οποίος είναι για μας δυναμικός πυλώνας ανάπτυξης συνολικά του Αγροδιατροφικού Τομέα.
Παράλληλα, εργαζόμαστε για την ανάδειξη και έμπρακτη στήριξη του κλάδου της σηροτροφίας, οι προοπτικές της οποίας είναι επίσης πολύ μεγάλες, συνολικά για την εθνική οικονομία και ειδικότερα την Θράκη».
Την έντονη δυσαρέσκειά της για τις Δασικές Απαγορευτικές Διατάξεις (ΔΑΔ) περί τοποθέτησης μελισσοσμηνών εκφράζει η Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος (ΟΜΣΕ).
Η ΟΜΣΕ επισημαίνει την έλλειψη κατάλληλων χώρων τοποθέτησης κυψελών στα δάση και τονίζει ότι όταν προχωράει ένα δασαρχείο σε μία απαγόρευση θα πρέπει να δίνει λύση με αντιπρόταση.
Αναλυτικά η Ομοσπονδία αναφέρει τα εξής: «τα δασαρχεία της χώρας κάθε χρόνο ανακοινώνουν τις γνωστές ΔΑΔ. Αυτό που παρατηρείται φέτος όμως, ξεπερνάει κάθε όριο.
Ενδεικτικά, υπάρχει δασαρχείο που δεν επικαλείται καν την σχετική νομοθεσία, όπως οφείλει. Άλλο κάνει αναφορά σε αυτή αλλά όχι σε όλη. Άλλο αναφέρει κανονικά την σχετική νομοθεσία αλλά γράφει άλλα μέτρα απόστασης από αυτά που λέει ο νόμος. Άλλο ερμηνεύει άρθρα εντελώς αντίθετα από την πραγματικότητα. Άλλο προσθέτει απαγορεύσεις που δεν υπάρχουν στη νομοθεσία, βγαλμένες από το μυαλό τους. Άλλο κάνει απλό copy paste από παλιότερες ΔΑΔ και διάφορα άλλα κωμικοτραγικά.
Αποδέχτης όμως όλων των παραπάνω, που πληρώνει πολύ βαριά το τίμημα είναι ο μελισσοκόμος.
Για όσους δεν γνωρίζουν, το πεύκο είναι η βασική νομή του Έλληνα μελισσοκόμου και πολλές φορές ίσως και η μοναδική για να πάρει μέλι. Η φετινή χρονιά είναι μία τέτοια άσχημη χρονία! Το μισό όμως πευκοδάσος της Εύβοιας κάηκε. Οι μελισσοκόμοι στριμώχνονται στην κεντρική Εύβοια και στην Χαλκιδική ψάχνοντας λίγο χώρο να ακουμπήσουν τις κυψέλες τους. Ασφαλώς και θα υπάρξουν προβλήματα στις τοποθετήσεις αφού δεν υπάρχει μέριμνα για μελισσοκομικούς χώρους. Η Ομοσπονδία έχει καταθέσει προτάσεις αλλά ...!
Το πρόβλημα της ελλείψεως χώρου έρχεται να το μεγενθύνει ο υπερβάλλον ζήλος ορισμένων δασαρχών.
Κλασική περίπτωση αυτό της Χαλκιδικής κι όχι μόνο. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι δεν υπάρχουν μέρη, εκτός δασικών δρόμων, ώστε να εξυπηρετηθούν οι μελισσοκόμοι για αυτές τις 20-25 μέρες, αλλά παρόλα αυτά τους διώχνουν ρίχνοντας μάλιστα, και χρηματικά πρόστιμα.
Ως Ομοσπονδία δεν επιθυμούμε να υπάρχει η παραμικρή παρατυπία από πλευράς των μελισσοκόμων αλλά όταν προχωράει ένα δασαρχείο σε μία απαγόρευση θα πρέπει να δίνει λύση με αντιπρόταση.
Εμείς να τα πάρουμε από τους δασικούς δρόμους, να μας πουν όμως που θα μπορούμε να τα αφήσουμε.
Μέχρι να μας δώσουν λύση, τα μελίσσια θα παραμείνουν ως έχουν και καλό θα ήταν να υπάρξει κατανόηση από όλους τους φορείς για αυτές τις λίγες μέρες, όπως κάνουμε κι εμείς υπομονή με όλους και για όλα. Δεν είναι ανεξάντλητη.
Να ληφθεί υπόψη ότι εμείς ζούμε τις οικογένειές μας από το δάσος, δεν κάνουμε περιπάτους αναψυχής! Είναι θέμα επιβίωσης».
Την κατά εξαίρεση πληρωμή συνδεδεμένης ενίσχυσης στους παραγωγούς αραβόσιτου της Θεσσαλίας ζητά με επιστολή του προς το ΥπΑΑΤ ο κ. Γεώργιος Χρ. Δημόκας, Γεωπόνος Μελετητής – Γεωργικός Σύμβουλος.
Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο «ζητάμε από το ΥπΑΑΤ να μεταβληθεί το νομικό πλαίσιο για τη συνδεδεμένη στήριξη του αραβοσίτου, καθώς πλέον έχουν αρθεί τόσο η κακή ποσοτική όσο και η ποιοτική κατάσταση των Υδατικών Συστημάτων της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Θεωρούμε ότι είναι μία πράξη αρωγής στους πληγέντες πλημμυροπαθείς.
Οι ακραίες καταιγίδες «Daniel» και «Elias» δημιούργησαν σωρεία προβλημάτων στο μεγαλύτερο μέρος του Θεσσαλικού Κάμπου. Οι ζημιές που προκλήθηκαν στις εκμεταλλεύσεις των γεωργών, κτηνοτρόφων και μελισσοκόμων της Θεσσαλίας ακόμη και σήμερα καταγράφονται ώστε το κράτος να αποκτήσει εικόνα του μεγέθους της καταστροφής και να πράξει αναλόγως.
Σκοπός της συγκεκριμένης επιστολής είναι η ενημέρωση όλων των αρμόδιων εμπλεκόμενων φορέων με προεξάρχον το ΥπΑΑΤ για την παρούσα κατάσταση των υπογείων υδάτων της Περιφέρειας Θεσσαλίας και την επίδρασή της στις ενισχύσεις των Θεσσαλών παραγωγών.
Σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ και τη σχετική πρόσφατα εκδοθείσα εγκύκλιο ένα μεγάλο ποσοστό των Θεσσαλών παραγωγών αραβοσίτου δεν κρίνονται δικαιούχοι της Στήριξης Συνδεδεμένου Εισοδήματος Αραβοσίτου. Τούτο διότι πολλά αγροτεμάχια εμπίπτουν γεωχωρικά στον χάρτη των Υπογείων Υδατικών Συστημάτων της Περιφέρειας Θεσσαλίας που κρίνονται κακής ποσοτικής και ποιοτικής κατάστασης, σύμφωνα με τα ισχύοντα Διαχειριστικά Σχέδια Υδάτων. Προφανώς, στο ισχύον νομικό πλαίσιο, δεν έχουν ληφθεί υπόψιν τα πρόσφατα έκτακτα γεγονότα, ενώ παράλληλα τα νέα Διαχειριστικά Σχέδια Υδάτων βρίσκονται σε διαδικασία αναθεώρησης και δεν έχουν επικαιροποιηθεί/οριστικοποιηθεί έως και σήμερα.
Από την άλλη, οι ακραίες καταιγίδες «Daniel» και «Elias» δημιούργησαν άμεσα και βίαια ένα νέο τοπίο για το σύνολο της έκτασης του Θεσσαλικού Κάμπου. Η τεράστια ποσότητα υετού που δέχθηκε η Θεσσαλία είναι βέβαιο ότι έχει τροποποιήσει τόσο την ποσοτική όσο και την ποιοτική κατάσταση των υπογείων υδάτων της περιοχής, επομένως δε θα ήταν ορθό να απορρίπτονται εκ των προτέρων οι παραγωγοί από τη λήψη της Στήριξης Συνδεδεμένου Εισοδήματος Αραβοσίτου. Τα προαναφερθέντα έχουν επιστημονική βάση, είναι εύκολα αντιληπτά και μπορούν να επιβεβαιωθούν από τους αρμόδιους κρατικούς φορείς (ΕΑΓΜΕ – Δίκτυο Περιφέρειας) με μετρήσιμα μεγέθη.
Οι αρμόδιοι κρατικοί φορείς, Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών καθώς και η Περιφέρεια Θεσσαλίας, διαθέτουν δύο ανεξάρτητα δίκτυα παρακολούθησης της ποσοτικής και ποιοτικής κατάστασης των Υπογείων Υδατικών Συστημάτων και συνεπώς μπορούν να διαπιστώσουν σε συνέργεια με τη Διεύθυνση Υδάτων της Περιφέρειας, τις συνέπειες του υετού στα Υπόγεια Υδατικά Συστήματα της Περιφέρειας, στην ποσότητα σύμφωνα με τη μεταβολή στο βάθος άντλησης και με εργαστηριακές αναλύσεις των ποιοτικών χαρακτηριστικών τους.
Για όλους τους παραπάνω λόγους παρακαλούμε όπως επιληφθείτε άμεσα του θέματος και να δοθεί η δυνατότητα στους παραγωγούς αραβοσίτου να αιτηθούν την Στήριξη Συνδεδεμένου Εισοδήματος Αραβοσίτου στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης Έτους 2023. Παράλληλα, θα πρέπει να οριστεί αρμόδιος κρατικός φορέας που θα αναλάβει τη συνεχή επικαιροποίηση των δεδομένων για την κατάσταση των υπογείων υδάτων κατά τα επόμενη έτη.
Η έγκριση της δυνατότητας αίτησης για τη Συνδεδεμένη Ενίσχυση στους παραγωγούς αραβοσίτου της Περιφέρειας Θεσσαλίας θα αποτελέσει μέρος της Αρωγής του Κράτους προς τους πληγέντες και κίνητρο για να παραμείνουν οι παραγωγοί στο επάγγελμα του αγρότη».
Την παράταση των δηλώσεων ΕΑΕ 2023 (ΟΣΔΕ) ζητούν παραγωγοί και Κέντρα Υποβολής Δηλώσεων (ΚΥΔ) για να γίνει καλύτερος έλεγχος και να γίνουν σωστές πληρωμές τον Δεκέμβριο. Θυμίζουμε ότι φέτος - σε αντίθεση με το παρελθόν - η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει ζητήσει καταληκτική ημερομηνία για τις δηλώσεις.
Σε επικοινωνία που είχαν με τον ΑγροΤύπο αναφέρουν ότι ο καλύτερος έλεγχος θα βοηθήσει να μην υπάρξουν προβλήματα στην εξόφληση και να μην αναγκαστούν οι παραγωγοί να επιστρέψουν χρήματα.
Όπως επισημαίνουν το έτος 2023 είναι καθοριστικό για την ελληνική γεωργία, καθώς είναι η πρώτη χρονιά που εφαρμόζεται η νέα ΚΑΠ 2023-2027 με όλες τις μεταβολές που αυτή επιφέρει. Έχουν αλλάξει όλοι οι όροι με τους οποίους καλούνται να συμμορφωθούν οι παραγωγοί (γεωργοί και κτηνοτρόφοι) προκειμένου να διατηρήσουν την επιλεξιμότητά τους για τις επιδοτήσεις του γεωργικού τομέα. Μια σημαντική μεταβολή που διευκολύνει την πρώτη χρονιά εφαρμογής της Νέας ΚΑΠ, είναι ότι η δεν υπάρχει ρητή προθεσμία καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής των αιτήσεων ενιαίας ενίσχυσης.
Το σύστημα της ΕΑΕ 2023 στο gov.gr θεωρητικά άνοιξε στις 17 Μαΐου 2023, αλλά «λειτουργικό» ήταν στα μέσα Ιουλίου 2023, οπότε μετά από αυτή την ημερομηνία οι μελετητές των ΚΥΔ μπορούσαν πραγματικά μπορούσαμε να εργαστούμε και να καταχωρήσουμε τα δεδομένα των παραγωγών ενώ η εγκύκλιος περί διαδικασιών χορήγησης ενισχύσεων βάσει ΟΣΔΕ του έτους 2023 δημοσιεύτηκε στις 19-7-2023 με την ορθή επανάληψη στις 11-8-2023.
Έχουν αλλάξει οι συνδεδεμένες ενισχύσεις, έχουν προστεθεί σε αυτές πολλές νέες καλλιέργειες και ποικιλίες και έχουν αφαιρεθεί άλλες. Ως και σήμερα στο σύστημα γίνονται μεταβολές (προστίθενται και αφαιρούνται ποικιλίες). Έτσι είναι πολύ δύσκολο να γίνονται από τους μελετητές καθημερινά έλεγχοι προκειμένου να βρεθούν τα λάθη και οι παραλήψεις. Το ίδιο ισχύει και για τις επιλέξιμες καλλιέργειες και ποικιλίες για τα οικολογικά σχήματα.
Οι εγκύκλιοι για τα οικολογικά σχήματα εκδόθηκαν τέλη Ιουλίου και τα ΚΥΔ δεν είχαν επάρκεια χρόνου για να κατανοήσουν πλήρως, να συμβουλέψουν και να καθοδηγήσουν τους παραγωγούς σχετικά με τα οικολογικά σχήματα στα οποία θα πρέπει να συμμετέχουν και να συμμορφώνονται με αυτά.
Η δωρεάν ψηφιακή εφαρμογή του ΟΠΕΚΕΠΕ για το οικολογικό σχήματα 31.6 «Ενίσχυση παραγωγών για την εφαρμογή φιλικών για το περιβάλλον πρακτικών διαχείρισης, με τη χρήση ψηφιακής εφαρμογής διαχείρισης εισροών και παρακολούθησης περιβαλλοντικών παραμέτρων», στο οποίο αναμένεται να ενταχθούν πολλοί αγρότες, δεν είναι πλήρως λειτουργική ακόμη και σήμερα.
Ακόμη και σήμερα (3/10) δεν έχει αναρτηθεί στο σύστημα της ΕΑΕ 2023 του gov.gr χάρτης με τις επιλέξιμες περιοχές για την συνδεδεμένη του αραβόσιτου και δεν μπορεί να γίνει γνωστό με άμεσο τρόπο ποιες εκτάσεις είναι επιλέξιμες και ποιες όχι και οι ποινές για λανθασμένες επιλογές είναι μεγάλες. Θα πρέπει να ελέγχουν οι μελετητές εάν είναι επιλέξιμο το κάθε τεμάχιο ξεχωριστά σε άλλες ηλεκτρονικές υπηρεσίες το οποίο είναι χρονοβόρο.
Εντός του καλοκαιριού οι εργασίες των παραγωγών επί του αγρού είναι πάρα πολλές και συχνά τα ΚΥΔ συναντούν το πρόβλημα της ακύρωσης ραντεβού από τους παραγωγούς και η προσέλευση τους είναι μειωμένη, οπότε οι ρυθμοί των εργασιών για τις δηλώσεις καλλιέργειες είναι χαμηλοί.
Καθώς μόλις πρόσφατα 27/9/2023 εκδόθηκε ο οδηγός υποχρεώσεων γεωργών στο πλαίσιο της αιρεσιμότητας που αφορά τους όρους επιλεξιμότητας των παραγωγών για τις ενισχύσεις από την νέα ΚΑΠ.
Καθώς πολλά ΚΥΔ εργάζονται με περιβάλλοντα ανεξάρτητων οργανισμών που έχουν πιστοποίηση από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και υπάρχουν σε αρκετές περιπτώσεις ασυμβατότητες ή διαφορές στον τρόπο καταχώρησης και επεξεργασίας δεδομένων μεταξύ αυτών των περιβάλλοντων και της ΕΑΕ 2023 στο gov.gr. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι καλύτερο το gov.gr και σε άλλες περιπτώσεις τα ανεξάρτητα περιβάλλοντα οπότε οι μελετητές αναγκάζονται να δουλεύουν τις αιτήσεις καλλιέργειας και στα δυο περιβάλλοντα, προκειμένου να εξασφαλίσουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για τους παραγωγούς, κάτι απαιτεί όμως περισσότερο χρόνο για κάθε δήλωση καλλιέργειας.
Οι μεταβιβάσεις δικαιωμάτων θα έχουν λειτουργικό περιβάλλον ως και 10 Οκτωβρίου, με το περιβάλλον εργασίας για αυτές να είναι έτοιμο στις 18 Σεπτεμβρίου (αντί για τις 11 Σεπτεμβρίου) δημιουργώντας συμφόρηση στην εργασία των ΚΥΔ καθώς συσσωρεύεται φόρτος εργασίας σε λιγότερο διαθέσιμο χρόνο.
Επιπλέον ακόμη και σήμερα δεν είναι πλήρως έτοιμο το σύστημα (δεν λειτουργεί η αποδοχή των μεταβιβάσεων).
Οι διασταυρωτικοί έλεγχοι με τα λάθη για κάθε δήλωση καλλιέργειας ξεκίνησαν μόλις πριν λίγες ημέρες και αυτή τη στιγμή έχει εκδοθεί μόλις ο 3ος διασταυρωτικός, ενώ όλα τα προηγούμενα χρόνια το σύστημα έκλεινε πλήρως μετά τον 17ο με 18ο διασταυρωτικό προκειμένου να υπάρξει χρόνος να διορθωθούν τα περισσότερα λάθη. Η χρονική διάρκεια μεταξύ των διασταυρωτικών ήταν 2 με τρεις ημέρες (καθώς δεν έχει νόημα να εκδίδονται διασταυρωτικοί σε καθημερινή βάση). Με αυτή τη λογική απαιτούνται σίγουρα τουλάχιστο επιπλέον 20 με 25 ημέρες (μετά τις 6 Οκτώβρη) προκειμένου να υπάρχει χρόνος για την επεξεργασία των λαθών.
Σε πολλές περιφέρειες υπάρχει πολυτεμαχισμός με τους παραγωγούς να αλλάζουν αγροτεμάχια κάθε χρόνο, να συνδυάζουν αγρούς για τη δημιουργία τεμαχίων με ενιαίες καλλιέργειες και να διασπούν αγρούς για τη δημιουργία δυο ή και τριών διαφορετικών καλλιεργειών. Ο σωστός εντοπισμός και ψηφιοποίηση των αγρών αυτών απαιτεί χρόνο και λεπτομέρεια κατά την καταχώρηση της δήλωσης καλλιέργειας και είναι επιβεβλημένο να γίνεται ορθά προκειμένου να πληρώνονται οι παραγωγοί τις ενισχύσεις που δικαιούνται.
Θα πρέπει να δοθεί ολιγοήμερη παράταση, μέχρι τις 15 Οκτωβρίου, για τις δηλώσεις καλλιέργειας για το έτος 2023. Να μη κλείσει το σύστημα στις 6 Οκτωβρίου όπως είναι το παρόν χρονοδιάγραμμα καθώς θα υπάρχουν πολλές ελλείψεις και λάθη στις αιτήσεις των παραγωγών.
Παράταση προκειμένου να αποφευχθεί μια καταστροφή για τις επιδοτήσεις, καθώς εδώ και μια 10ετία τουλάχιστο δεν έχει ξανασυμβεί να κλείσει το σύστημα πριν την επεξεργασία και την διευθέτηση των λαθών. Το σύστημα θα πρέπει να μείνει ανοιχτό με όλες τις λειτουργίες του (αλλαγή καλλιεργειών, προσθαφαίρεση αγρών, μεταβολή ημερομηνιών, προσθήκη παράλληλων δράσεων, συνδεδεμένων και οικολογικών σχημάτων).
Η προκαταβολή των επιδοτήσεων στα τέλη Οκτωβρίου είναι σημαντική αλλά υπάρχει ορατός και άμεσος κίνδυνος στις εξοφλήσεις του Δεκεμβρίου ο ΟΠΕΚΕΠΕ να ζητήσει πίσω χρήματα, ως αχρεώστητα γιατί θα υπάρχουν λάθη και ελλείψεις στις δηλώσεις καλλιέργειας.
Πλήρη ένταξη του ΟΠΕΚΕΠΕ στο gov.gr, ώστε να αντιμετωπισθούν οι αρρυθμίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο Οργανισμός. Αυτό τόνισε ο υπουργός ΑΑΤ, Λευτέρης Αυγενάκης, σε ομιλία του στην ημερίδα για την βιολογική παραγωγή, που έγινε στο Ηράκλειο.
«Παιχνιδάκια στην πλάτη των παραγωγών δεν θα επιτρέψω να γίνονται από κανέναν», σημείωσε. Η μεταρρύθμιση στον ΟΠΕΚΕΠΕ φέρνει τις υπηρεσίες του στη νέα εποχή, ώστε:
α) να υπάρχει σε όλα διαφάνεια, τάξη, αξιοπιστία και εσωτερικός έλεγχος,
β) άμεση εξυπηρέτηση των παραγωγών, και
γ) ασφάλεια για τις συναλλαγές που εκτελεί ο παραγωγός, καθώς και διαφάνεια και δικαιοσύνη στις κατανομές».
Ο ΑγροΤύπος αισθάνεται δικαιωμένος από αυτή την θέση του ΥπΑΑΤ.
Αναφερόμενος στο αντικείμενο της Ημερίδας ο Υπουργός τόνισε ότι η Κρήτη μπορεί να γίνει βιολογικό νησί, αν αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που προσφέρει το υπουργείο και η ΕΕ για τη βιολογική παραγωγή, σε συνδυασμό με την παραδοσιακή κρητική διατροφή.
Τόνισε ότι τα βιολογικά προϊόντα αποτελούν, αδιαμφισβήτητα, τη φυσική εξέλιξη της παραγωγής και αφορούν το σύνολο της κοινωνίας. Και υπενθύμισε ότι «με προτροπή του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, προχωρήσαμε στην υλοποίηση του μεγαλύτερου προγράμματος βιολογικής παραγωγής που έχει ποτέ εφαρμοσθεί στην Ελλάδα».
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα ύψους 705 εκατ. ευρώ και περίπου τα 305 εξ αυτών αφορούν τη βιολογική κτηνοτροφία, έναν κλάδο με μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης στη χώρα μας. Από το πρόγραμμα ωφελούνται περίπου 60.000 παραγωγοί, οι οποίοι εξασφαλίζουν αυξημένα εισοδήματα. Σε ό,τι αφορά στην Κρήτη στην τελευταία πρόσκληση για τα βιολογικά έλαβε 190 εκατ. ευρώ και ωφελήθηκαν 13.518 δικαιούχοι.
Κλείνοντας έδωσε συγχαρητήρια στον Θωμά Μόσχο από την Καστοριά, ο οποίος ανακηρύχθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ως ο καλύτερος παραγωγός βιολογικών προϊόντων της ΕΕ.
Οδηγός υποχρεώσεων γεωργών και κτηνοτρόφων στο πλαίσιο της αιρεσιμότητας ανακοίνωσε ο ΟΠΕΚΕΠΕ.
Θυμίζουμε ότι στη νέα ΚΑΠ υπάρχει κίνδυνος να απωλέσουν άμεσες ενισχύσεις όσοι δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις της αιρεσιμότητας.
Η αιρεσιμότητα, που μπαίνει σε εφαρμογή για την περίοδο 2023-2027, είναι η συνέχεια της πολλαπλής συμμόρφωσης της προηγούμενης ΚΑΠ αλλά τώρα θα συνδέει τις στρεμματικές ενισχύσεις και τις ενισχύσεις με βάση το ζωικό κεφάλαιο (μέσω Πυλώνα I και Πυλώνα II) με μια σειρά νέων υποχρεώσεων. Περιλαμβάνει Κανονιστικές Απαιτήσεις Διαχείρισης (ΚΑΔ) και πρότυπα Καλής Γεωργικής και Περιβαλλοντικής Κατάστασης (ΚΓΠΚ) της συνολικής γεωργικής έκτασης που κατέχεται από τον ενεργό γεωργό.
Η αιρεσιμότητα αποτελεί βασικό πυλώνα της ΚΑΠ και στοχεύει στην αειφορία της γεωργίας και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Οι διατάξεις της αιρεσιμότητας έχουν τους εξής βασικούς στόχους:
- Την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος
- Την διατήρηση του αγροτικού τοπίου
- Την επίτευξη αειφορίας
- Την ασφάλεια των παραγόμενων τροφίμων
- Την υγιεινή και ασφάλεια των γεωργών και των αγροτικών ζώων
- Την υγεία των καταναλωτών
Η αειφορία της γεωργίας αποτελεί προϋπόθεση για τη συνολική βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας. Η προστασία του περιβάλλοντος, ο σεβασμός του τοπίου, η συνετή χρήση των φυσικών πόρων, του νερού και του εδάφους, η ασφάλεια των γεωργών και των καταναλωτών, η ορθολογική χρήση των εισροών, προσφέρουν στη γεωργική δραστηριότητα την αναγνώρισή της ως «παραγωγού δημοσίων αγαθών». Η αναγνώριση αυτή αποτελεί το ισχυρό της επιχείρημα ότι εκτός του να παράγει ασφαλή και ποιοτικά τρόφιμα, η γεωργία δικαιούται τη στήριξης της πολιτείας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για όλες τις υπηρεσίες που προσφέρει στο κοινωνικό σύνολο. Ταυτόχρονα προσθέτει αξία στα προϊόντα μας και αναδεικνύει την υπεροχή τους έναντι των αντίστοιχων εισαγόμενων προϊόντων χαμηλών προδιαγραφών και ελάχιστων προτύπων.
Οι υποχρεώσεις γεωργών ανά απαίτηση και πρότυπο είναι οι εξής:
α. Κλιματική αλλαγή (μετριασμός και προσαρμογή)
i. Διατήρηση των μόνιμων βοσκοτόπων
Η αναλογία εκτάσεων βοσκοτόπων προς γεωργικές εκτάσεις δεν πρέπει να μειωθεί περισσότερο από 5% σε εθνικό επίπεδο σε σχέση με την αναλογία του 2018
ii. Προστασία των υγροτόπων και των τυρφώνων
Απαγορεύσεις
1. Σε όλους τους Υγροτόπους της χώρας:
i. Απαγορεύεται η καλλιέργεια στις όχθες των υδάτινων όγκων των υγροτόπων, σύμφωνα με την ανωτέρω υποχρέωση, καθώς και στα εδάφη που αποκαλύπτονται από την υποχώρηση των υδάτων σε υδάτινους αποδέκτες, κυρίως λίμνες, σε περιπτώσεις παρατεταμένης ανομβρίας.
ii. Απαγορεύεται η απομάκρυνση της παρόχθιας φυσικής βλάστησης.
2. Επιπλέον στους Μικρούς Νησιωτικούς Υγροτόπους:
Απαγορεύονται οι εκχερσώσεις της φυσικής βλάστησης. Επιτρέπονται κατ’ εξαίρεση οι παρεμβάσεις που αποσκοπούν στην αποκατάσταση ή/και στη διαχείριση των υγροτόπων, στο πλαίσιο εφαρμογής εγκεκριμένων διαχειριστικών σχεδίων. Οι υφιστάμενες καλλιεργούμενες εκτάσεις διατηρούν τη χρήση τους.
Απαγορεύονται οι αποξηράνσεις και τα αποστραγγιστικά έργα, οι επιχωματώσεις, η απόρριψη στερεών και υγρών αποβλήτων, η εισαγωγή ξενικών ειδών πανίδας και χλωρίδας, η επέκταση των καλλιεργειών, η βόσκηση, εκτός αν από ειδική μελέτη προκύπτει ότι σχετίζεται με τη διατήρηση και οικολογική διαχείριση του υγροτόπου.
Απαγορεύονται οι παρεμβάσεις που αλλοιώνουν το τοπίο και προκαλούν αλλαγή του υδρολογικού καθεστώτος, συμπεριλαμβανομένων των γεωτρήσεων και της άντλησης υδάτων, εκτός αν αποσκοπούν στη διατήρηση του υγροτόπου
3. Σε υγρότοπους που βρίσκονται σε περιοχές NATURA 2000 επιπλέον του σημείου 1, εφαρμόζονται οι όροι που θα περιγράφονται στα Σχέδια Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών όταν αυτά εκπονηθούν και θεσμοθετηθούν καθώς και τυχόν υποχρεωτικές δεσμεύσεις που θα περιλαμβάνονται στα Θεματικά Σχέδια Διαχείρισης για τον τομέα της γεωργίας τα οποία εκπονούνται στο πλαίσιο του υπομέτρου 7.1 του ΠΑΑ 2014-2022
4. Στους τυρφώνες η εφαρμογή απαιτήσεων θα ξεκινήσει από το έτος 2025.
iii. Απαγόρευση της καύσης υπολειμμάτων καλλιεργειών
Απαγορεύσεις
Η καύση της καλαμιάς απαγορεύεται σε οποιαδήποτε περίπτωση. Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση στην οποία ο γεωργός προβαίνει σε καύση της για λόγους φυτοπροστασίας με άδεια από την αρμόδια ΔΑΟΚ και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.
Στη παραπάνω εξαίρεση δεν συμπεριλαμβάνονται οι περιοχές του Ευρωπαϊκού Δικτύου ΦΥΣΗ 2000 (NATURA) όπου σε κάθε περίπτωση απαγορεύεται η καύση της καλαμιάς.
β. Ύδατα
i. Δημιουργία ζωνών ανάσχεσης κατά μήκος υδατορευμάτων
Το ελάχιστο πλάτος της ζώνης ανάσχεσης είναι 3 μέτρα.
Απαγορεύσεις
Οι γεωργοί απαγορεύεται να εφαρμόζουν λιπάσματα, οργανικά και ανόργανα, καθώς και φυτοπροστατευτικά προϊόντα σε μια ζώνη τουλάχιστον τριών (3) μέτρων πέρα της όχθης υδάτινων όγκων των υγροτόπων, ποταμών, υδατορευμάτων, λιμνών, διωρύγων, τάφρων και καναλιών άρδευσης ή στράγγισης.
Σε αγροτεμάχια με κλίση εδάφους μεγαλύτερη του 8%, οι γεωργοί απαγορεύεται να εφαρμόζουν λιπάσματα σε μια, ανάλογη με την παραπάνω, ζώνη ελάχιστου πλάτους έξι (6) μέτρων.
ii. Προστασία των Υδάτων από τη Νιτρορύπανση Γεωργικής Προέλευσης
Σκοπός είναι η μείωση της ρύπανσης των υδάτων που προκαλείται άμεσα ή έμμεσα από νιτρικά ιόντα γεωργικής προέλευσης, καθώς και η πρόληψη τέτοιας ρύπανσης.
iii. Άρδευση
Οι γεωργοί που αρδεύουν τις καλλιέργειες τους θα πρέπει να τηρούν τις διαδικασίες έγκρισης χρήσης νερού προς άρδευση:
α) όσοι κάνουν χρήση αρδευτικών δικτύων των Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΟΕΒ) ή των δήμων, οφείλουν να τηρούν το σχετικό κανονισμό λειτουργίας του αντίστοιχου ΟΕΒ ή Δήμου και να προσκομίζουν σχετική βεβαίωση του σε περίπτωση που τους ζητηθεί από τις ελεγκτικές αρχές.
β) όσοι κάνουν χρήση γεώτρησης ή άλλης μορφής υδροληψίας, να έχουν την άδεια υδροληψίας, ή αντίγραφο αίτησης για αδειοδότηση, που έχει αποδεδειγμένα υποβληθεί στον αρμόδιο φορέα και αναφέρει τη θέση της υδροληψίας, τον τύπο της, τα χαρακτηριστικά της και το έτος έναρξης λειτουργίας – χρήσης.
iv. Λοιποί κανόνες για την προστασία των Υδάτων
1. να τηρεί τους όρους εφαρμογής των λιπασμάτων και εδαφοβελτιωτικών προϊόντων όπως αναγράφονται στις ετικέτες των σκευασμάτων ώστε να αποφεύγεται η ρύπανση των επιφανειακών και υπογείων υδάτων.
2. να πραγματοποιεί την έκπλυση των ψεκαστικών μηχανημάτων σε απόσταση μεγαλύτερη των 30 μέτρων από γεώτρηση, τάφρο ή άλλους επιφανειακούς υδάτινους όγκους.
3. να καθαρίζει τη βλάστηση εντός των στοιχείων των αρδευτικών και στραγγιστικών δικτύων για τη διασφάλιση της αναγκαίας παροχετευτικότητας, με μηχανικά και όχι με χημικά μέσα. Επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση η χρήση των εγκεκριμένων για το σκοπό αυτό χημικών σκευασμάτων, εφόσον αναγράφεται στην ετικέτα τους.
Απαγορεύσεις
Α. Για τις εκμεταλλεύσεις όλης της χώρας, με βάση τον Κώδικα Ορθής Γεωργικής Πρακτικής (Κ.Ο.Γ.Π.) για την Προστασία των Νερών από τη Νιτρορύπανση Γεωργικής Προέλευσης, ισχύουν τα ακόλουθα:
1. Απαγορεύεται η απευθείας απόρριψη αζωτούχων λιπασμάτων και κτηνοτροφικών αποβλήτων σε επιφανειακά και υπόγεια νερά. Επιπλέον, τα κτηνοτροφικά απόβλητα απαγορεύεται να διατίθενται στους εδαφικούς αποδέκτες αν δεν έχουν υποστεί επεξεργασία (π.χ. χωνεμένη κοπριά).
2. Απαγορεύεται η απευθείας απόρριψη των υπολειμμάτων χρήσης αζωτούχων λιπασμάτων ή των άδειων συσκευασιών τους σε επιφανειακά και υπόγεια νερά. Οι γεωργοί απαγορεύεται επίσης να εγκαταλείπουν στον τόπο εφαρμογής ή σε άλλο χώρο πλην αυτού που ορίζεται κάθε φορά από τις αρμόδιες υπηρεσίες, τα υλικά και μέσα συσκευασίας των αζωτούχων λιπασμάτων.
3. Η εφαρμογή τόσο των αζωτούχων λιπασμάτων όσο και των επεξεργασμένων υγρών ή στερεών κτηνοτροφικών αποβλήτων απαγορεύεται να γίνεται σε ακατέργαστες εδαφικές εκτάσεις που δεν καλύπτονται από βλάστηση οποιασδήποτε μορφής, σε φυτοφράκτες ή σε γειτονικά κτήματα.
4. Οι γεωργοί απαγορεύεται να προβαίνουν σε εφαρμογή αζωτούχων λιπασμάτων και κτηνοτροφικών αποβλήτων:
i. σε παγωμένες ή καλυμμένες με χιόνια επιφάνειες, καθώς και σε εδάφη κορεσμένα με νερό, που δε στραγγίζουν επαρκώς, ή πλημμυρισμένα,
ii. ενώ υπάρχει πρόβλεψη βροχόπτωσης στο αμέσως επόμενο διήμερο,
iii. όταν πνέει ισχυρός άνεμος.
5. Οι γεωργοί απαγορεύεται να εφοδιάζουν το έδαφος των γεωργικών εκτάσεων (καλλιεργούμενων και μη) μέσα σε χρονική περίοδο 12 μηνών με συνολική ποσότητα αζώτου από κτηνοτροφικά απόβλητα πάνω από 250 κιλά ανά εκτάριο
6. Οι γεωργοί απαγορεύεται να εφαρμόζουν αζωτούχα λιπάσματα ή κτηνοτροφικά απόβλητα κοντά σε υδάτινους όγκους (ποτάμια, υδατορεύματα, λίμνες, διώρυγες, τάφροι και κανάλια άρδευσης ή στράγγισης) ή υδροληψίες υπόγειου νερού (πηγές, πηγάδια και γεωτρήσεις),
7. Οι γεωργοί απαγορεύεται να εφαρμόζουν αζωτούχα λιπάσματα ή κτηνοτροφικά απόβλητα σε εκτάσεις με κλίση άνω του 8%, όταν τα λιπάσματα ή τα κτηνοτροφικά απόβλητα είναι σε υγρή μορφή, με εξαίρεση την εφαρμογή μέσω του συστήματος της στάγδην άρδευσης ή με τη μέθοδο της έγχυσης.
8. Η εφαρμογή των υγρών κτηνοτροφικών αποβλήτων μέσω συστήματος άρδευσης απαγορεύεται να γίνεται με τη μέθοδο του καταιονισμού (τεχνητής βροχής).
Β. Για τις εκμεταλλεύσεις εντός περιοχών που έχουν καθοριστεί ως Ζώνες Ευπρόσβλητες από τη Νιτρορύπανση:
i. οι γεωργοί απαγορεύεται να εφοδιάζουν το έδαφος των γεωργικών εκτάσεων (καλλιεργούμενων και μη) μέσα σε χρονική περίοδο 12 μηνών με συνολική ποσότητα αζώτου (Ν) κτηνοτροφικών αποβλήτων πάνω από 170 κιλά ανά εκτάριο.
ii. απαγορεύεται η συνολική ποσότητα (βασικής και επιφανειακής) λίπανσης με αζωτούχα λιπάσματα και κτηνοτροφικά απόβλητα που εφαρμόζεται στο έδαφος κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου, να υπερβαίνει το μέγιστο αριθμό μονάδων αζώτου ανά στρέμμα και ανά καλλιέργεια με βάση σχετικούς Πίνακες.
γ. Έδαφος
Σκοπός είναι η προστασία του εδάφους και η αποθήκευση άνθρακα.
i Διαχείριση της κατεργασίας του εδάφους για τη μείωση του κινδύνου υποβάθμισης και διάβρωσης του εδάφους, λαμβάνοντας, μεταξύ άλλων, υπόψη την κλίση του εδάφους
Σε αγροτεμάχια αρόσιμων καλλιεργειών με:
α. κλίση μεγαλύτερη από 6% και έως 12% να οργώνουν τα αγροτεμάχια κατά τις ισοϋψείς ή διαγώνια.
β. κλίση μεγαλύτερη από 12% να αφήνουν κάθετα στην κλίση ακαλλιέργητες ζώνες ανάσχεσης πλάτους 5 μέτρων σε απόσταση 40 μέτρων μεταξύ τους. Οι υποχρεώσεις αυτές είναι δυνατόν να εφαρμόζονται συλλογικά, φτάνει τα αγροτεμάχια να εφάπτονται. Μπορούν δε να καλύπτονται εν όλω ή εν μέρει από ήδη υπάρχουσες αναβαθμίδες, αναχώματα και νησίδες φυσικής βλάστησης/άγριας ζωής.
γ. κλίση μεγαλύτερη του 15% απαγορεύεται η άροση από τη 01/11 εκάστου έτους έως και τις 15/03 του επόμενου έτους.
Απαγορεύσεις
1. Απαγορεύεται η καταστροφή των ξερολιθιών, αναχωμάτων και των φυσικών πρανών στα όρια των αγροτεμαχίων
2. Η άρδευση δεν πρέπει να γίνεται με τη μέθοδο της κατάκλυσης.
ΕΞΑΙΡΟΥΝΤΑΙ: Τα αγροτεμάχια με αναβαθμίδες καθώς δεν διατρέχουν κίνδυνο διάβρωσης
ii Ελάχιστη κάλυψη του εδάφους για την αποφυγή ακάλυπτων εδαφών σε περιόδους που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες
Ύπαρξη φυτικής κάλυψης κατ’ ελάχιστο την περίοδο από τις 15/11 εκάστους έτους έως και τις 05/03 του επόμενου έτους:
α. στα αγροτεμάχια με αρόσιμες καλλιέργειες,
β. στα αγροτεμάχια μονίμων καλλιεργειών με κλίση πάνω από 10%
Απαγορεύσεις
Κατά την προαναφερθείσα ευαίσθητη περίοδο δεν επιτρέπεται η εφαρμογή ζιζανιοκτονίας.
iii Αμειψισπορά σε αρόσιμη γη εκτός από καλλιέργειες που καλλιεργούνται κάτω από το νερό
δ. Βιοποικιλότητα και τοπίο
Σκοπός είναι η διατήρηση της βιοποικιλότητας λαμβανομένων υπόψη των απειλών προς τους οικοτόπους και τα είδη, καθώς και η διατήρηση και προστασία των στοιχείων του τοπίου.
Απαγορεύονται επιζήμιες για τα πτηνά σοβαρές διαταράξεις όπως:
-η τοποθέτηση υποδομών και μέσων παράνομης σύλληψης και παγίδευσης ζώων και πτηνών,
-η εκ προθέσεως θανάτωση, σύλληψη και παράνομη όχληση πτηνών,
-η εκ προθέσεως καταστροφή ή βλάβη των φωλιών και των αυγών και αφαίρεση των φωλιών,
-η σκόπιμη όχληση των πτηνών, ιδιαίτερα κατά τη περίοδο αναπαραγωγής και εξαρτήσεως.
Ελάχιστο ποσοστό αρόσιμης γης που διατίθεται για μη παραγωγικές εκτάσεις, διατήρηση των χαρακτηριστικών του τοπίου και απαγόρευση της κοπής φρακτών και δένδρων κατά την περίοδο αναπαραγωγής και εξάρτησης των πτηνών
Απαγόρευση της μετατροπής ή άροσης των μόνιμων βοσκοτόπων που έχουν οριστεί ως περιβαλλοντικά ευαίσθητοι μόνιμοι βοσκότοποι σε περιοχές του δικτύου ΦΥΣΗ (NATURA) 2000».
ΙΙ. Δημόσια Υγεία και Υγεία των Φυτών
α. Ασφάλεια Τροφίμων
i. Ιχνηλασιμότητα - Τήρηση μητρώων
Η ιχνηλασιμότητα των τροφίμων, των ζωοτροφών και των ζώων που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τροφίμων και οποιασδήποτε άλλης ουσίας που προορίζεται να ενσωματωθεί σε ένα τρόφιμο ή σε μια ζωοτροφή, πρέπει να διασφαλίζεται σε όλα τα στάδια παραγωγής, μεταποίησης, αποθήκευσης και διανομής.
Ένας από τους τρόπους διασφάλισης της ιχνηλασιμότητας είναι η τήρηση και ορθή συμπλήρωση των προβλεπόμενων μητρώων στην εκμετάλλευση:
α. Μητρώο Εισροών και Εκροών - Ημερολόγιο Εργασιών (ΜΕΕ - ΗΕ)
β. Αρχείο εργαστηριακών αναλύσεων
γ. Μητρώο Φαρμακευτικής Αγωγής
δ. Αρχείο πιστοποιητικών Γενετικά Τροποποιημένων Ζωοτροφών
ε. Αρχείο συνταγών φυτοπροστατευτικών προϊόντων
ii. Φυτικά Πρωτογενή Προϊόντα
Σκοπός είναι η διασφάλιση των παραγόμενων προϊόντων σε όλα τα στάδια παραγωγής, μεταποίησης, αποθήκευσης και διανομής, της ικανοποίησης των απαιτήσεων της νομοθεσίας για την ασφάλεια των
τροφίμων και η υιοθέτηση ορθών υγιεινών πρακτικών στο στάδιο της πρωτογενούς παραγωγής για πρόληψη και μείωση του κινδύνου εντοπισμού μικροβιακού φορτίου το οποίο να καθιστά τα προϊόντα μη ασφαλή για ανθρώπινη κατανάλωση.
iii. Ζωικά Πρωτογενή Προϊόντα
Σκοπός είναι η διαφύλαξη της δημόσιας υγείας μέσω της ορθής χρήσης των πρόσθετων ζωοτροφών και κτηνιατρικών φαρμάκων, του ελέγχου και της τήρησης αρχείου σχετικά με τη φύση και προέλευση των ζωοτροφών καθώς και της υγιεινής παραγωγής γάλακτος.
iv. Ζωοτροφές
Σκοπός είναι η κατανόηση των υποχρεώσεων, που περιγράφονται στη σχετική νομοθεσία, σχετικά με τη χρήση και παραγωγή ζωοτροφών στην εκμετάλλευση.
Απαγορεύεται η χορήγηση μη ασφαλών ζωοτροφών σε ζώα που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή τροφίμων.
Κατά την αποθήκευση των ζωοτροφών, πρέπει να υπάρχει σαφής χωροταξικός διαχωρισμός τους, ανάλογα:
-με το είδος του ζώου για το οποίο προορίζονται,
-με το αν οι ζωοτροφές είναι φαρμακούχες ή μη φαρμακούχες.
β. Χρήση ορμονών, θυρεοστατικών και β-αγωνιστών
Οι γεωργοί πρέπει να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις των άρθρων 4, 5, 6 και 8 του Π.Δ. 259 (191/1998Α΄) «Περί απαγορεύσεως της χρησιμοποιήσεως ορισμένων ουσιών με ορμονική ή θυρεοστατική δράση και των β-ανταγωνιστών ουσιών στη ζωική παραγωγή για κερδοσκοπικούς λόγους, περί λήψεως μέτρων ελέγχου για ορισμένες ουσίες και τα κατάλοιπα τους σε ζώντα ζώα και στα προϊόντα τους», όπως κάθε φορά ισχύει.
γ. Φυτοπροστατευτικά Προϊόντα
Σκοπός είναι ο καθορισμός των ελάχιστων υποχρεώσεων που έχουν οι λήπτες των άμεσων ενισχύσεων σε σχέση με τη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων όπως αυτές πηγάζουν από την κοινοτική νομοθεσία.
Απαγορεύσεις
1. Η χρήση μη εγκεκριμένων φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
2. Η εφαρμογή αεροψεκασμών φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
II. Καλή Διαβίωση των Ζώων
Οι κτηνοτρόφοι οφείλουν να εξασφαλίζουν την ευζωία των εκτρεφόμενων ζώων λαμβάνοντας όλα τα απαραίτητα μέτρα στις συνθήκες εκτροφής τους για την αποφυγή περιττού πόνου, ταλαιπωρίας και τραυματισμού και για την ικανοποίηση των φυσιολογικών αναγκών καθώς και των αναγκών που αφορούν στη συμπεριφορά και στις συνήθειές τους (εθνολογικές ανάγκες).
α. Στοιχειώδεις Κανόνες για την προστασία των παραγωγικών ζώων
i. Eκτατικές εκμεταλλεύσεις
Τα ζώα που δεν εκτρέφονται εντός κτιρίων πρέπει, στο βαθμό που αυτό είναι αναγκαίο και δυνατό, να προστατεύονται από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες, τους θηρευτές και τους κινδύνους για την υγεία τους.
Στα συστήματα ελεύθερης εκτροφής χοίρων επιτρέπεται η τοποθέτηση ρινικών κρίκων υπό την προϋπόθεση τήρησης των όρων της εθνικής νομοθεσίας.
ii. Ημιεντατικές/εντατικές εκμεταλλεύσεις
(α) Διατροφή
Όλα τα ζώα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε τροφή και νερό κατάλληλης ποσότητας και ποιότητας ή να μπορούν να ικανοποιούν τις ανάγκες τους σε υγρά με άλλους τρόπους.
Η παρεχόμενη τροφή πρέπει να είναι υγιεινή, κατάλληλη για την ηλικία και το είδος τους και να χορηγείται κατά διαστήματα ανάλογα με τις ανάγκες της φυσιολογίας τους και σε επαρκείς ποσότητες, ώστε να διατηρείται η καλή υγεία τους και να καλύπτονται οι θρεπτικές τους ανάγκες.
Ο τρόπος χορήγησης και η σύνθεση της τροφής και των υγρών που χορηγούνται στα ζώα θα πρέπει να διασφαλίζουν την αποφυγή περιττής ταλαιπωρίας ή/και βλάβης σε αυτά.
(β) Σταβλισμός
Σταβλικές εγκαταστάσεις.
Τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των χώρων σταβλισμού, ιδίως δε των διαμερισμάτων και του εξοπλισμού με τον οποίο είναι δυνατό να έλθουν σε επαφή τα ζώα, δεν πρέπει να είναι επιβλαβή για τα ζώα και πρέπει να μπορούν να καθαρίζονται και να απολυμαίνονται σχολαστικά.
Οι χώροι σταβλισμού και τα σημεία πρόσδεσης των ζώων πρέπει να κατασκευάζονται κατά τρόπο ώστε να μην υπάρχουν αιχμές ή προεξοχές που είναι δυνατόν να τραυματίσουν τα ζώα.
Οι εγκαταστάσεις σίτισης και ποτίσματος πρέπει να σχεδιάζονται, να κατασκευάζονται και να τοποθετούνται κατά τρόπο που να περιορίζονται οι κίνδυνοι μόλυνσης της τροφής και του νερού, καθώς και τα αρνητικά αποτελέσματα που θα μπορούσαν να προκύψουν από τον ανταγωνισμό μεταξύ των ζώων.
Η ελευθερία κίνησης που χρειάζεται κάθε ζώο, ανάλογα με το είδος του και σύμφωνα με την κτηθείσα πείρα και τις επιστημονικές γνώσεις, δεν πρέπει να παρεμποδίζεται έτσι ώστε να διασφαλίζεται η αποφυγή κάθε περιττής ταλαιπωρίας ή και τραυματισμού των ζώων. Όταν ένα ζώο είναι συνεχώς ή συνήθως προσδεμένο ή περιορισμένο πρέπει να διαθέτει τον απαιτούμενο χώρο για τις φυσιολογικές και εθολογικές του ανάγκες.
Φωτισμός.
Όταν ο φυσικός φωτισμός της σταβλικής εγκατάστασης είναι ανεπαρκής για τις φυσιολογικές και εθολογικές ανάγκες των ζώων, πρέπει να προβλέπεται κατάλληλος τεχνητός φωτισμός. Τα ζώα δεν πρέπει να παραμένουν σε συνεχές σκοτάδι, αλλά ούτε να εκτίθενται συνεχόμενα σε τεχνητό φωτισμό χωρίς διακοπή. Ο φωτισμός (σταθερός ή φορητός) θα πρέπει να είναι επαρκής ώστε τα ζώα να είναι δυνατόν να επιθεωρούνται διεξοδικά ανά πάσα στιγμή.
Εξαερισμός - Θερμοκρασία - Υγρασία.
Η κυκλοφορία του αέρα, το ποσοστό κονιορτού, η θερμοκρασία, η σχετική υγρασία του αέρα και οι συγκεντρώσεις αερίων, πρέπει να παραμένουν εντός ορίων που δεν βλάπτουν τα ζώα. Όταν η υγεία και η καλή διαβίωση των ζώων εξαρτώνται από σύστημα τεχνητού εξαερισμού, θα πρέπει να προβλέπεται κατάλληλο εφεδρικό σύστημα επαρκούς ανανέωσης του αέρα για τη διασφάλιση της υγείας και της καλής διαβίωσης των ζώων σε περίπτωση βλάβης του συστήματος καθώς και σύστημα συναγερμού το οποίο να προειδοποιεί για τη βλάβη.
(γ) Υγεία
Η φροντίδα των ζώων ανατίθεται σε επαρκή αριθμό προσώπων με κατάλληλες ικανότητες, γνώσεις και επαγγελματικά προσόντα.
Σε κάθε ζώο που φαίνεται ασθενές ή τραυματισμένο παρέχονται, χωρίς καθυστέρηση, οι κατάλληλες φροντίδες και, όταν ένα ζώο δεν αντιδρά στις φροντίδες αυτές, λαμβάνεται το συντομότερο δυνατόν η γνώμη κτηνίατρου. Εάν χρειάζεται, τα ασθενή ή τραυματισμένα ζώα απομονώνονται σε κατάλληλους χώρους σταβλισμού με, κατά περίπτωση, στεγνή αναπαυτική στρωμνή.
Τήρηση μητρώων.
Οι κτηνοτρόφοι οφείλουν να ενημερώνουν το μητρώο φαρμακευτικής αγωγής για κάθε ιατρική αγωγή που πραγματοποιείται στα ζώα της εκμετάλλευσής τους. Επίσης, οφείλουν να καταχωρίζουν στο χειρόγραφο μητρώο της εκμετάλλευσης τον αριθμό των θανάτων που διαπιστώνουν σε κάθε επιθεώρηση που πραγματοποιούν. Τα μητρώα διατηρούνται επί τρία τουλάχιστον έτη και τίθενται στη διάθεση της αρμόδιας αρχής κατά τη διάρκεια των επιθεωρήσεων ή όποτε ζητηθούν.
(δ) Εκδήλωση χαρακτηριστικών φυσιολογικής συμπεριφοράς των ζώων
Όλα τα ζώα που ζουν περιορισμένα σε συστήματα εκτροφής, όπου η καλή διαβίωση τους εξαρτάται από την συχνή ανθρώπινη προσοχή, επιθεωρούνται τουλάχιστον μία φορά την ημέρα. Τα ζώα που εκτρέφονται ή κατέχονται σε άλλα συστήματα, επιθεωρούνται κατά διαστήματα για την αποφυγή κάθε ταλαιπωρίας τους.
Κανένα ζώο δεν πρέπει να περιορίζεται σε συνθήκες εκτροφής εάν υπάρχει πιθανότητα, βάσει του γονότυπου ή φαινότυπού του, ο εν λόγω περιορισμός του να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία ή την καλή διαβίωσή του.
β. Επιπρόσθετοι κανόνες για την προστασία των ενσταβλισμένων παχυνόμενων μόσχων < 6 μηνών
Οι κάτοχοι βοοτροφικών εκμεταλλεύσεων οφείλουν να εφαρμόζουν, επιπλέον όσων ορίζονται στο προηγούμενο κεφάλαιο τους αναφερόμενους στο παρόν υποκεφάλαιο κανόνες, για τους παχυνόμενους ενσταβλισμένους μόσχους ηλικίας κάτω των 6 μηνών που εκτρέφουν.
Όλες οι νεόδμητες ή ανακαινισμένες εκμεταλλεύσεις και όλες εκείνες που έχουν τεθεί σε λειτουργία μετά την 1η Ιανουαρίου 1998 , πρέπει να πληρούν τουλάχιστον τις ακόλουθες απαιτήσεις:
α) Διατροφή
Οι μόσχοι πρέπει να λαμβάνουν κατάλληλο σιτηρέσιο προσαρμοσμένο στην ηλικία, το βάρος και τις φυσιολογικές τους ανάγκες. Για το σκοπό αυτό, η τροφή τους πρέπει, κατά περίπτωση, να περιλαμβάνει:
• πρωτόγαλα το συντομότερο δυνατόν μετά τη γέννηση και οπωσδήποτε εντός των πρώτων έξι ωρών της ζωής,
• ικανοποιητική ποσότητα σιδήρου ώστε το επίπεδο της αιμοσφαιρίνης να φθάνει τουλάχιστον στα 4,5 mmol/l,
• ένα ελάχιστο ημερήσιο σιτηρέσιο ινώδους ζωοτροφής, από την ηλικία των δύο εβδομάδων, με την ποσότητα αυξανόμενη από 50 σε 250 g ημερησίως για μόσχους ηλικίας από 8 έως 20 εβδομάδων.
Η χορηγούμενη τροφή παρέχεται τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα. Σε περίπτωση που οι μόσχοι βρίσκονται σε ομαδικούς στάβλους και δεν τρέφονται ελεύθερα ή με αυτόματο σύστημα τροφής, όλοι οι μόσχοι της ομάδας πρέπει να λαμβάνουν τροφή την ίδια ώρα. Όλοι οι μόσχοι ηλικίας άνω των δύο εβδομάδων πρέπει να μπορούν να έχουν καθημερινώς συνεχή πρόσβαση σε επαρκή ποσότητα καθαρού πόσιμου νερού, ιδιαίτερα όταν ο καιρός είναι ζεστός ή οι μόσχοι είναι άρρωστοι.
β) Σταβλισμός
Εκτροφή σε ατομικούς κλωβούς. Οι μόσχοι μπορούν να περιορίζονται σε ατομικούς κλωβούς:
• έως την ηλικία των οκτώ εβδομάδων, ή
• σε μεγαλύτερη ηλικία, μετά από κτηνιατρική εντολή, όταν παρουσιάζουν προβληματική συμπεριφορά ή ασθένεια που χρήζει θεραπευτικής αγωγής.
Όταν τα βοοειδή σταβλίζονται σε ατομικά διαμερίσματα ή είναι δεμένα σε χωρίσματα, τα διαμερίσματα ή τα χωρίσματα πρέπει να έχουν διάτρητα τοιχώματα και το πλάτος τους δεν πρέπει να είναι κατώτερο από 90 cm ± 10 ή 0,80 φορές το ύψος του σημείου προσδέσεως.
Εκτροφή σε ομάδες. Για τους μόσχους που εκτρέφονται ομαδικά, ο ελεύθερος χώρος που διατίθεται για κάθε μόσχο εξαρτάται από το ζων βάρος αυτού.
γ) Υγεία
Τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των χώρων σταβλισμού, και ιδίως των διαμερισμάτων και του εξοπλισμού, με τα οποία ενδέχεται να έλθουν σε επαφή οι μόσχοι, δεν πρέπει να είναι επιβλαβή για τους μόσχους και πρέπει να είναι δυνατόν να καθαρίζονται και να απολυμαίνονται καλά.
Η μόνωση, η θέρμανση και ο εξαερισμός του κτηρίου πρέπει να εξασφαλίζουν ότι η θερμοκρασία, η κυκλοφορία του αέρα, η στάθμη κονιορτού, η σχετική υγρασία του αέρα και οι συγκεντρώσεις αερίων παραμένουν εντός ορίων που δεν βλάπτουν τους μόσχους. Σε περίπτωση που χρησιμοποιείται σύστημα τεχνητού εξαερισμού, πρέπει να προβλέπεται κατάλληλο σύστημα αντικατάστασης για να εξασφαλίζεται επαρκής ανανέωση του αέρα ώστε να διατηρούνται η υγεία και οι καλές συνθήκες διαβίωσης των μόσχων. Σε περίπτωση βλάβης του συστήματος, πρέπει να υπάρχει σύστημα συναγερμού που να προειδοποιεί τον εκτροφέα για τη βλάβη. Το σύστημα συναγερμού πρέπει να ελέγχεται τακτικά.
δ) Εκδήλωση χαρακτηριστικών φυσιολογικής συμπεριφοράς των ζώων
Οι μόσχοι δεν πρέπει να είναι διαρκώς στο σκοτάδι, πρέπει να προβλέπεται, ανάλογα με τις κλιματικές συνθήκες κάθε περιοχής, κατάλληλος φυσικός ή τεχνητός φωτισμός ο οποίος, στη δεύτερη περίπτωση, πρέπει να ισοδυναμεί τουλάχιστον προς τη διάρκεια και την ένταση του φυσικού φωτισμού μεταξύ 9.00 και 17.00. Επιπλέον, πρέπει να υπάρχει κατάλληλος (σταθερός ή κινητός) φωτισμός, επαρκούς εντάσεως, που να επιτρέπει την επιθεώρηση των μόσχων ανά πάσα στιγμή.
Οι χώροι σταβλισμού των μόσχων πρέπει να κατασκευάζονται έτσι ώστε κάθε μόσχος να μπορεί να ξαπλώνει, να αναπαύεται, να σηκώνεται και να καθαρίζεται χωρίς δυσκολία. Ο χώρος στον οποίο ξαπλώνουν τα ζώα πρέπει να είναι άνετος, καθαρός και κατάλληλα αποστραγγιζόμενος. Το δάπεδο πρέπει να είναι κατασκευασμένο έτσι ώστε να αποφεύγεται ο τραυματισμός και η ταλαιπωρία των μόσχων που στέκονται ή ξαπλώνουν σε αυτόν.
γ. Επιπρόσθετοι κανόνες για την προστασία των ενσταβλισμένων χοίρων
Οι κάτοχοι χοιροτροφικών εκμεταλλεύσεων οφείλουν να εφαρμόζουν, επιπλέον όσων ορίζονται στο υποκεφάλαιο Α, τους αναφερόμενους στο παρόν υποκεφάλαιο κανόνες, για τους ενσταβλισμένους χοίρους που εκτρέφουν.
α) Διατροφή
Σε όλους τους χοίρους πρέπει να παρέχεται τροφή τουλάχιστον μία φορά την ημέρα. Σε περίπτωση που οι χοίροι τρέφονται ομαδικά και όχι ελεύθερα ή με αυτόματο σύστημα ατομικής παροχής τροφής, όλοι οι χοίροι της ομάδας πρέπει να λαμβάνουν τροφή την ίδια ώρα.
Όλοι οι χοίροι ηλικίας άνω των δύο εβδομάδων πρέπει να μπορούν να έχουν διαρκώς πρόσβαση σε επαρκή ποσότητα πόσιμου νερού.
Οι χοιρομητέρες και οι μικροί θηλυκοί χοίροι που σταβλίζονται σε ομάδες πρέπει να σιτίζονται με σύστημα που να εξασφαλίζει ότι κάθε ζώο μπορεί να έχει αρκετή τροφή, ακόμη και στην περίπτωση παρουσίας και άλλων ζώων που διεκδικούν τροφή.
Προκειμένου να μετριαστεί η πείνα και λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη μάσησης των χοίρων, σε όλες τις κυοφορούσες χοιρομητέρες ξηράς περιόδου και τους μικρούς θηλυκούς χοίρους, πρέπει να χορηγείται επαρκής ποσότητα, ογκώδους τροφής ή τροφής πλούσιας σε ίνες, υψηλής θερμιδικής αξίας.
β) Σταβλισμός
β1) Ελεύθερος χώρος δαπέδου
Οι χοίροι πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ένα χώρο ανάπαυσης άνετο από φυσική και θερμική άποψη, στον οποίο μπορούν να αναπαύονται και να σηκώνονται χωρίς δυσκολία. Ο ελεύθερος χώρος δαπέδου πρέπει να έχει επαρκείς διαστάσεις ώστε να είναι δυνατή η κατάκλιση όλων των ζώων συγχρόνως.
ι) Χοιρίδια: Στην περίπτωση που χρησιμοποιείται ειδικό κελί τοκετού, τα χοιρίδια πρέπει να έχουν επαρκή χώρο ώστε να μπορούν να θηλάζουν χωρίς δυσκολία.
ιι) Απογαλακτισμένοι χοίροι & χοίροι αναπαραγωγής: Ο ελεύθερος χώρος δαπέδου που διαθέτει κάθε απογαλακτισμένος χοίρος ή χοίρος αναπαραγωγής σε περίπτωση ομαδικού σταβλισμού, εξαιρουμένων των μικρών θηλυκών χοίρων μετά την οχεία και των χοιρομητέρων, καθορίζεται βάσει του ζώντος βάρους των χοίρων.
ιιι) Χοιρομητέρες & μικροί θηλυκοί χοίροι: Σε περίπτωση ομαδικού σταβλισμού, ο συνολικός ελεύθερος χώρος δαπέδου που διατίθεται για κάθε μικρό θηλυκό χοίρο μετά την οχεία, πρέπει να είναι τουλάχιστον 1,64 m2 ενώ για κάθε χοιρομητέρα τουλάχιστον 2,25 m2. Σε ομάδες μικρότερες των 6 ατόμων, ο ελεύθερος χώρος δαπέδου πρέπει να αυξάνεται κατά 10%, ενώ σε ομάδες 40 ή περισσοτέρων ατόμων, ο ελεύθερος χώρος δαπέδου μπορεί να μειώνεται κατά 10%.
ιv) Κάπροι: Ο ελεύθερος χώρος δαπέδου για κάθε κάπρο πρέπει να είναι τουλάχιστον 6 m2. Σε περίπτωση που τα κελιά χρησιμοποιούνται και για την πραγματοποίηση της φυσικής οχείας, ο ελεύθερος χώρος δαπέδου πρέπει να ανέρχεται σε τουλάχιστον 10 m2 και το κελί πρέπει να είναι ελεύθερο από κάθε εμπόδιο.
Οι χοίροι που σταβλίζονται ομαδικά και είναι ιδιαίτερα επιθετικοί ή έχουν υποστεί επίθεση από άλλους χοίρους ή είναι άρρωστοι ή τραυματισμένοι, μπορούν να τοποθετηθούν προσωρινά σε ατομικούς χώρους. Σε αυτή την περίπτωση ο χρησιμοποιούμενος ατομικός χώρος πρέπει να επιτρέπει στο ζώο να στρέφει το σώμα του με ευχέρεια, εφόσον αυτό δεν αντιβαίνει τις ειδικές συστάσεις του κτηνίατρου.
β2) Προδιαγραφές επιφάνειας δαπέδου
Ο σχεδιασμός, η κατασκευή και η συντήρηση του δαπέδου πρέπει να γίνεται με τρόπο που να αποφεύγονται οι τραυματισμοί και η ταλαιπωρία των χοίρων. Η επιφάνεια του δαπέδου πρέπει να είναι κατάλληλη για το μέγεθος και το βάρος των χοίρων, ανθεκτική, επίπεδη και σταθερή, λεία και αντιολισθητική, καθαρή και κατάλληλα αποστραγγιζόμενη και να καλύπτεται από αχυροστρωμνή ή άλλο κατάλληλο υλικό.
β3) Ομαδικός σταβλισμός χοιρομητέρων & μικρών θηλυκών χοίρων
Στις εκμεταλλεύσεις δυναμικότητας μικρότερης των 10 χοιρομητέρων, και για τη χρονική περίοδο που αρχίζει 4 εβδομάδες μετά την οχεία και λήγει 1 εβδομάδα πριν την αναμενόμενη ημερομηνία τοκετού, οι χοιρομητέρες και οι μικροί θηλυκοί χοίροι μπορούν:
ι) να σταβλίζονται ομαδικά. Ο στάβλος στον οποίο εκτρέφεται η ομάδα πρέπει να έχει πλευρές μήκους μεγαλύτερου από 2,8 m. Όταν η ομάδα αποτελείται από λιγότερα από 6 ζώα, ο στάβλος πρέπει να έχει πλευρές μήκους μεγαλύτερου από 2,4 m.
ιι) να παραμένουν σε ατομικές θέσεις , εφόσον μπορούν να στρέφουν το σώμα τους με ευχέρεια.
γ) Υγεία
Οι κυοφορούσες χοιρομητέρες και οι μικροί θηλυκοί χοίροι πρέπει, εφόσον χρειάζεται, να υποβάλλονται σε θεραπεία κατά των εξωτερικών και εσωτερικών παρασίτων. Επιπλέον, στο πλαίσιο διασφάλισης κατάλληλων συνθηκών υγιεινής, τα κελιά τοκετού πρέπει να καθαρίζονται σχολαστικά, πριν την είσοδο των ετοιμόγεννων θηλυκών χοίρων σε αυτά.
Απαγορεύονται όλες οι επεμβατικές διαδικασίες που δεν πραγματοποιούνται για σκοπούς θεραπευτικούς, διαγνωστικούς ή για την αναγνώριση των χοίρων σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, και έχουν ως αποτέλεσμα τη βλάβη ή την απώλεια ενός ευαίσθητου μέρους του σώματος ή την αλλοίωση της δομής των οστών (πχ τοποθέτηση ρινικών κρίκων.
Η κοπή της ουράς αποβλέπει στην πρόληψη του δαγκώματος αυτής και δεν πρέπει να αποτελεί πάγια τακτική, αλλά να διενεργείται μόνον εφόσον υπάρχουν αποδείξεις ότι οι ουρές των χοίρων υπέστησαν κακώσεις και εφόσον η λήψη άλλων μέτρων πρόληψης, λαμβάνοντας υπόψη το περιβάλλον και την πυκνότητα του πληθυσμού, δεν έχουν αποδώσει. Έτσι, οι κάτοχοι χοιροτροφικών εκμεταλλεύσεων, δυναμικότητας άνω των 10 ενσταβλισμένων χοιρομητέρων, στο πλαίσιο πρόληψης των δηγμάτων της ουράς και των αυτιών των χοίρων, οφείλουν:
1. να προβαίνουν σε ετήσια «αξιολόγηση κινδύνου», σχετικά με τη συχνότητα δαγκώματος της ουράς, η οποία πρέπει να τεκμηριώνεται από τα αναγραφόμενα στοιχεία των τηρούμενων αρχείων της εκμετάλλευσης. Κατά την εκτίμηση του κινδύνου θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη παράμετροι όπως τα παρεχόμενα υλικά εμπλουτισμού, η καθαριότητα των σταβλικών εγκαταστάσεων, οι συνθήκες θερμοκρασίας και η ποσότητα του αέρα, η υγεία και η διατροφή των χοίρων και ο ανταγωνισμός για τη διεκδίκηση τροφής και χώρου. Σε συνέχεια της αξιολόγησης κινδύνου, οι χοιροτρόφοι οφείλουν να συντάσσουν σχετική ειδική έκθεση βάσει ζωικών και μη ζωικών
δεικτών. Τονίζεται ότι, από 1/1/2023, τυχόν αναγκαιότητα κοπής της ουράς πρέπει να αιτιολογείται πλήρως στην εν λόγω έκθεση, στο πλαίσιο της επίτευξης «εκτροφής χοίρων με ακέραιη ουρά» στη χώρα.
2. να συμπληρώνουν το έντυπο καταγραφής ευρημάτων αλλοιώσεων λόγω δηγμάτων ουράς/αυτιών. Σημειώνεται ότι τα ανωτέρω συμπληρώνονται χωριστά για κάθε μια από τις κατηγορίες «χοιρίδια», «χοίροι στα κελιά απογαλακτισμού» και «χοίροι πάχυνσης».
3. να τηρούν τα απαιτούμενα από την εθνική νομοθεσία αρχεία, ήτοι:
-καταγραφής ευρημάτων αλλοιώσεων από δήγματα ουράς/αυτιών,
-ηλεκτρονικό αρχείο με ενδεικτικό φωτογραφικό υλικό αλλοιώσεων από δήγματα ουράς/αυτιών,
-καταγραφής περιστατικών μετακίνησης σε κελιά περίθαλψης λόγω νοσηρότητας συνεπεία δηγμάτων της ουράς/αυτιών και πρόωρης απομάκρυνσης από την παραγωγή ή θανάτων λόγω δηγμάτων της ουράς,
-συμπληρωμένων εκθέσεων αξιολόγησης κινδύνου,
-αναλύσεων νερού,
-ανάλυσης σύνθεσης και χημικής ανάλυσης σιτηρεσίου,
-καθαρισμού και απολυμάνσεων των χώρων,
-συντήρησης και επισκευών εξοπλισμού,
-καταγραφής επιπέδων θερμοκρασίας και σχετικής υγρασίας,
-καταγραφής μέτρων που λαμβάνονται σε περίπτωση εμφάνισης δηγμάτων της ουράς υπό τη μορφή σχεδίου δράσης της εκτροφής
-πρόωρων απομακρύνσεων από την παραγωγική δραστηριότητα για λόγους διαφορετικούς από την τακτική εμπορική δραστηριότητα,
-όλα τα μητρώα που προβλέπονται από άλλες κείμενες διατάξεις (φαρμακευτικής αγωγής, χειρόγραφο μητρώο εκμετάλλευσης κλπ.).
Διαβάστε αναλυτικά τον Οδηγό (εδώ)
Η Ελλάδα έρχεται δεύτερη στην ΕΕ όσον αφορά την αύξηση τιμών στα αγροτικά προϊόντα (πρώτη έρχεται η Πορτογαλία που επηρεάστηκε η παραγωγή της από την ξηρασία).
Όμως έχουμε και μειώσεις τιμών στην ΕΕ, με την μεγαλύτερη να αφορά την Λιθουανία και να ακολουθεί η Εσθονία.
Ειδικότερα μεταξύ του δεύτερου τριμήνου του 2022 και του δεύτερου τριμήνου του 2023, η μέση τιμή στην ΕΕ των γεωργικών προϊόντων (στην παραγωγή) αυξήθηκε κατά 2%, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Eurostat.
Βέβαια αυτή η αύξηση είναι μικρότερη σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο όταν η μέση τιμή αυξήθηκε κατά 17% (πρώτο τρίμηνο του 2023 σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2022).
Σε εθνικό επίπεδο, η πλειονότητα των χωρών της ΕΕ (17 από τις 27) συνέχισε να παρουσιάζει αυξήσεις στις τιμές των γεωργικών προϊόντων το δεύτερο τρίμηνο του 2023 σε σύγκριση με το δεύτερο τρίμηνο του 2022. Οι ταχύτεροι ρυθμοί αύξησης καταγράφηκαν στην Πορτογαλία (+22% ), Ελλάδα (+21%) και Ισπανία (+16%). Αντίθετα, η Λιθουανία (-26%) και η Εσθονία (-15%) κατέγραψαν τη μεγαλύτερη πτώση τιμών.
Οι πιο απότομες αυξήσεις τιμών το δεύτερο τρίμηνο του 2023 μεταξύ των κύριων ομάδων προϊόντων παραγωγής ήταν για τα εσπεριδοειδή (κατά μέσο όρο +89%), το ελαιόλαδο (+48%) και τις πατάτες (+38%). Αυτές οι αυξήσεις τιμών αντανακλούσαν σε μεγάλο βαθμό τους μειωμένους όγκους παραγωγής που επηρεάστηκαν από την ξηρασία.
Αξίζει επίσης να επισημανθούν οι ισχυρές αυξήσεις τιμών για τα αυγά (+31%) και τους χοίρους (+28%). Αντίθετα, οι τιμές των δημητριακών μειώθηκαν (-31%), ενώ αυτές των πουλερικών (+4%) και του γάλακτος (-2%) παρέμειναν πιο σταθερές.
Την ίδια περίοδο, η μέση τιμή των αγαθών και των υπηρεσιών που καταναλώνονται στη γεωργία (εισροές που δεν σχετίζονται με επενδύσεις) μειώθηκε κατά 5%. Αυτή η μείωση ακολούθησε την επιβράδυνση της αύξησης των τιμών που είχαμε το προηγούμενο τρίμηνο (είχαμε αύξηση κατά 11%). Η μείωση των τιμών αφορούσε κυρίως τα λιπάσματα και τα βελτιωτικά εδάφους (-23%), την ενέργεια (-13%) και τις ζωοτροφές (-5%).
Ερώτηση στην Βουλή για τις καθυστερήσεις στη διαδικασία υποβολής των δηλώσεων του φετινού ΟΣΔΕ κατέθεσαν οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ.
Όπως αναφέρουν «το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ 2023-2027) τέθηκε σε εφαρμογή από 1/1/2023 με βασική προϋπόθεση για την υλοποίηση της, την υποβολή των δηλώσεων ΟΣΔΕ από αγρότες και κτηνοτρόφους.
Παρά το γεγονός ότι υπήρξε πρωτοφανής καθυστέρηση στην έναρξη της διαδικασίας και ενώ την 11/9/2023 έληξε η καταληκτική ημερομηνία της υποβολής των σχετικών δηλώσεων, ο σχεδιασμός και ο προγραμματισμός εφαρμογής της ΝΕΑΣ ΚΑΠ, τόσο από το ΥπΑΑΤ όσο και από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, εξακολουθεί να παραμένει ιδιαιτέρως πλημμελής, απόρροια του γεγονότος ότι δεν έγινε ποτέ ουσιαστική διαβούλευση της με τους φορείς.
Μέχρι και τα τέλη Ιουνίου του έτους 2023, δεν είχαν εκδοθεί οι απαραίτητες Υπουργικές Αποφάσεις και Εγκύκλιοι Εφαρμογής. Επιπλέον, το πληροφοριακό σύστημα ΟΣΔΕ δεν είχε ακόμα ολοκληρωθεί ενώ υπάρχουν ακόμα και σήμερα πολλά κενά και ασάφειες στη λειτουργία του.
Ειδική επισήμανση πρέπει να γίνει για τα οικολογικά σχήματα. Αν και με τα τελευταία κάθε αγρότης έχει τη δυνατότητα να αντισταθμίσει τις απώλειες της επιδότησης της κατάργησης του πρασινίσματος, ωστόσο, στην πράξη είτε πολλά από αυτά είναι ανεφάρμοστα είτε η καθυστέρηση στην έκδοση των απαραίτητων αποφάσεων αλλά και η ελλιπής ενημέρωση τα καθιστά μη εφαρμόσιμα, (πχ. Για το Π1 31.1 με τίτλο: «Χρήση ανθεκτικών και προσαρμοσμένων ειδών και ποικιλιών», το επιλέξιμο των ποικιλιών ανακοινώθηκε μετά την ολοκλήρωση της σποράς και της συγκομιδής τους, για το Π131.6 με τίτλο: «Ενίσχυση παραγωγών για την εφαρμογή φιλικών προς το περιβάλλον πρακτικών διαχείρισης, με την χρήση ψηφιακής εφαρμογής διαχείρισης εισροών και παρακολούθησης περιβαλλοντικών παραμέτρων», δεν είναι έτοιμη η δημόσια και δωρεάν εφαρμογή FAST και δεν έχουν ακόμα πιστοποιηθεί εφαρμογές τρίτων, στη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία εντάσσονται ως παραγωγοί ανεξαιρέτως όλοι χωρίς κριτήρια καταστρατηγώντας κάθε κανόνα βιολογικής μεθόδου καλλιέργειας και εκτροφής, κτλ).
Σημειούται ότι για τα οικολογικά σχήματα, ακόμα δεν έχουν ενσωματωθεί τα σχετικά πεδία που τα αφορούν ούτε οι αιρεσιμότητες που προβλέπονται από τις ΕΣΣ.
Για τις συνδεδεμένες ενισχύσεις, λείπουν οι αναλυτικές εγκύκλιοι για τη διόρθωση σημείων της δήλωσης ΟΣΔΕ (π.χ. προθεσμία έκδοσης τιμολογίου για την ένταξη του δικαιούχου στην ενίσχυση και τρόπος ελέγχου αυτών) ενώ για τη μεταβίβαση δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης η σχετική εφαρμογή αν και έχει ανοίξει, παρουσιάζει πολλά προβλήματα.
Συνεπώς, όλα τα ανωτέρω εκτός από το γεγονός ότι δημιουργούν καθυστερήσεις στη διαδικασία υποβολής και καταβολής των ενισχύσεων και περαιτέρω δυσχέρειες και σύγχυση στον αγροτικό και κτηνοτροφικό κόσμο, δημιουργούν και μεγάλο κίνδυνο είτε απώλειας πόρων είτε επιβολής μεγάλων προστίμων για την χώρα.
Επειδή η προχειρότητα με την οποία η κυβέρνηση αντιμετωπίζει το θέμα της νέας ΚΑΠ θα οδηγήσει στην απώλεια του εισοδήματος των παραγωγών
Επειδή όλα τα παραπάνω δημιουργούν δυσχέρειες και σύγχυση στους αγρότες και κτηνοτρόφους.
Ερωτάσθε κ. Υπουργέ:
1) Θα δοθεί παράταση για την εφαρμογή των οικολογικών σχημάτων, προκειμένου να συντρέξουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής τους, σε όλους τους κλάδους της φυτικής και ζωικής παραγωγής;
2) Προτίθεσθε να εκδώσετε διευκρινιστικές οδηγίες για την εφαρμογή των συνδεδεμένων ενισχύσεων
3) Πότε θα ξεκινήσει μια ουσιαστική συζήτηση για την αναθεώρηση της νέας ΚΑΠ και την προσαρμογή της, στις ανάγκες της Ελληνικής Γεωργίας;
4) Με ποια διαδικασία και με ποια στρατηγική έγινε η εσωτερική σύγκλιση, αφού δεν έγινε ουσιαστική διαβούλευση;
5) Ποιες πολιτικές προγραμματίζει να εφαρμόσει η κυβέρνηση για την κάλυψη των απωλειών εισοδήματος των παραγωγών εξαιτίας της εφαρμογής της νέας ΚΑΠ;
Η αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιούργησαν τα πρόσφατα έντονα καιρικά φαινόμενα και η άμεση καταβολή των αποζημιώσεων είναι ο σκοπός της υπό σύσταση Επιτροπής Μελισσοκόμων Θεσσαλίας, όπως τονίστηκε σε συνάντηση που είχε ο υπουργός, Λευτέρης Αυγενάκης με τον Σύλλογο Μελισσοκόμων Λάρισας.
Η συνάντηση η οποία πραγματοποιήθηκε στα γραφεία της Περιφέρειας Θεσσαλίας, έγινε παρουσία του Περιφερειάρχη, Κώστα Αγοραστού, του Γενικού Γραμματέα, Γιώργου Στρατάκου, του βουλευτή, Χρήστου Καπετάνου, του Διευθύνοντος Συμβούλου του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, Παναγιώτη Χατζηνικολάου και του Αντιπεριφερειάρχη πρωτογενούς τομέα, Απόστολου Μπίλλη, ενώ από την πλευρά του Συλλόγου Μελισσοκόμων Λάρισας παρέστησαν ο Πρόεδρος, Πέτρος Σαρούδης, ο Γ.Γ. Ιωάννης Σένκο, ο Ταμίας, Πέτρος Πανταζής και το μέλος, Γιώργος Σφήκας.
«Πρόθεσή μου είναι να εξαντλήσω κάθε περιθώριο για τη στήριξη της μελισσοκομίας» δήλωσε, μεταξύ άλλων, ο κ. Αυγενάκης και ζήτησε συγκεκριμένες προτάσεις για την αναπλήρωση του ζωικού κεφαλαίου τους από τις πλημμύρες και τις πυρκαγιές. Σύμφωνα με τον ίδιο, θα πρέπει να υπάρχει διαρκής συνεργασία φορέων και μελισσοκόμων για να επιτευχθεί η ένταξη του συνόλου της μελισσοκομικής δραστηριότητος τους στο πλαίσιο ασφαλίσεων, με στόχο να υπάρχει ταύτιση σε ψηφιακό αρχείο των στοιχείων των μελισσοκομικών βιβλιαρίων και των δηλώσεων εκτροφής μελισσοσμηνών και κυψελών στον ΕΛΓΑ.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΛΓΑ, στη Θεσσαλία έχουν δηλωθεί απώλειες σε 109.000 μελισσοσμήνη.
Ο κ. Ιωάννης Σένκο, Γενικός Γραμματέας στον Σύλλογο Μελισσοκόμων Λάρισας, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «αποφασίσαμε να συστήσουμε μια Επιτροπή η οποία να εξετάσει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μελισσοκόμοι και να προτείνει λύσεις. Ο υπουργός δεσμεύτηκε ότι θα καταβληθούν αποζημιώσεις αλλά δεν ανακοίνωσε τα ποσά.
Πάντως το κόστος με τα υλικά για να στηθεί μια κυψέλη είναι στα 50 ευρώ. Σε αυτό το ποσό θα πρέπει να προσθέσουμε το κόστος αγοράς για το μελισσοσμήνος που είναι στα 75 ευρώ το 5άρι και στα 110 ευρώ το 10άρι (αριθμός πλαισίων). Ένα παραγωγικό μελίσσι πρέπει να είναι τουλάχιστον 20 πλαισίων. Η αγορά των μελισσοσμήνων πρέπει να γίνει την Άνοιξη και σε αυτά τα ποσά θα πρέπει να προστεθεί και κονδύλι για την αγορά μελισσοτροφής που είναι αναγκαία.
Πάντως φέτος είναι μια δύσκολη χρονιά για τον κλάδο. Οι καιρικές συνθήκες δεν βοήθησαν και δεν υπάρχει παραγωγή μελιού για να πουλήσουμε για να έχουν κάποιο εισόδημα. Επίσης και όσοι διαθέτουν μέλι οι τιμές είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα και αυτή την εποχή κυμαίνονται από 2,80-3 ευρώ το κιλό για τα ανθόμελα και φτάνουν έως 4,-4,10 ευρώ για πευκόμελα κ.α. Στο μεταξύ πολλοί έμποροι δίνουν μια προκαταβολή στους μελισσοκόμους και καθυστερούν την εξόφληση. Όλα αυτά δημιουργούν σοβαρά οικονομικά προβλήματα στους μελισσοκόμους».
Αγανάκτηση υπάρχει στους μελισσοκόμους γιατί μετά από τόσες ημέρες δεν έχουν επίσημα ενημερωθεί για τις αποζημιώσεις από τις πλημμύρες.
Όπως τονίζει η Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος (ΟΜΣΕ) «επιτέλους άρχισαν οι καταγραφές στα χαμένα μελίσσια από τους ελεγκτές. Μία διαδικασία που άργησε 15 μέρες.
Ήδη οι κυψέλες που βρέθηκαν, σάπισαν μετά από τόσο καιρό μέσα σε νερά και λάσπες κι αυτό διότι ο ΕΛΓΑ απαιτεί να παραμείνουν έτσι, παρ' ότι ο πρόεδρός του κ. Λυκουρέντζος, σε συνέντευξη στην τηλεόραση, είπε ότι δεν χρειάζεται.
Όπως μαθαίνουμε από συναδέλφους που πέρασαν την διαδικασία του ελέγχου, το ποσό για κυψέλη, ζωικό κεφάλαιο και ατρύγητο μέλι, με τα βίας θα φτάσει ίσως τα 50 €. Αυτό είναι απαράδεκτο εάν συμβεί. Είναι εμπαιγμός. Είναι προκλητικό για ανθρώπους που έχασαν τα πάντα.
Όπως απαράδεκτο θα είναι το γεγονός, εάν αληθεύει, ότι τα 2 € τέλη εκτίμησης δεν αφαιρούνται, όπως είπε το υπουργείο. Οι ελεγκτές δεν έχουν κάποια ενημέρωση-εντολή επ' αυτού, πάντως.
Η Ομοσπονδία έχει ζητήσει ενημέρωση από το υπουργείο. Έχει ζητήσει συνάντηση, επίσης. Έχει ζητήσει να έρθει ο υπουργός στη Θεσσαλία να τον συνοδεύσει σε μελισσοκομεία. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει ανταπόκριση σε κανένα από αιτήματά μας και σε καμία τηλεφωνική μας όχληση.
Αυτή η στάση δεν είναι αποδεχτή και δεν λύνει προβλήματα. Τουναντίον, δημιουργεί προβλήματα στην μετ' έπειτα συνεργασία μας. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα υπάρξει ενημέρωση από την ερχόμενη εβδομάδα».
Από την πλευρά του ο κ. Ιωάννης Σενκό, πρόεδρος του Μελισσοκομικού Συνεταιρισμού Θεσσαλίας, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «μετά από τόσες ημέρες ακόμη δεν μας έχουν ενημερώσει τι θα πρέπει να κάνουμε με τις κυψέλες που καταστράφηκαν. Οι εκτιμητές του ΕΛΓΑ δεν έχουν κάποια ενημέρωση και μας ζητούν να αφήσουμε τις κυψέλες εκεί που βρίσκονται. Όμως με τα σημερινά δεδομένα είναι αδύνατη η καταγραφή γιατί έχουν μετακινηθεί σε μεγάλες αποστάσεις.
Επίσης δεν έχουμε ενημερωθεί με τα ποσά που θα αποζημιωθούμε αλλά μας λένε ότι έχει ισχύσει και στο παρελθόν. Όσον αφορά τα τέλη οι εκτιμητές του ΕΛΓΑ μας ζητούν να τα πληρώσουμε γιατί δεν έχουν κάποια ενημέρωση από τη διοίκηση του Οργανισμού. Επίσης έρχεται ο υπουργός κ. Αυγενάκης στην Λάρισα και δεν δέχεται να συναντηθεί με τους μελισσοκόμους».
Αντιδράσεις υπάρχουν και από την ΟΜΣΕ γιατί δεν υπήρξε συνάντηση με τον υπουργό κ. Αυγενάκη όταν επισκέφτηκε την Λάρισα. Όπως τονίζει στον υπουργό, «επισκεφθήκατε την περιοχή της Λάρισας, όπου και η έδρα της Ομοσπονδίας μας και δεν μας καλέσατε. Αναρωτιόμαστε γιατί. Μας αποφεύγετε; Δεν συμπεριλαμβάνετε τη μελισσοκομία στους πληγέντες κλάδους; Δε θεωρείτε σημαντικό τον κλάδο της μελισσοκομίας; Σας διέφυγε; Όποιος κι αν είναι ο λόγος, δε μας δώσατε την ευκαιρία να συζητήσουμε τα αιτήματά μας».
Στην επιστολή που έστειλε στο ΥπΑΑΤ η ΟΜΣΕ αναφέρει τις προτάσεις της που είναι οι εξής:
Για να υπάρξει μελισσοκομία ξανά στις περιοχές που επλήγησαν είτε από πλημμύρες είτε από πυρκαγιές θα πρέπει:
1. Τα χαμένα μελίσσια να μην αφαιρεθούν από το ηλεκτρονικό μητρώο μέχρι να τα ξαναφτιάξουν οι παθόντες.
2. Να μην υπάρχει πλαφόν αύξησης των μελισσιών μέχρι να φτάσουν τον αρχικό αριθμό μελισσιών. Το πλαφόν αύξησης στη μελισσοκομία είναι τροχοπέδη και ανεδαφικό, γενικώς.
3. Τα χρήματα των Δράσεων του Τομεακού Προγράμματος Μελισσοκομίας να δίνονται κανονικά. Να ληφθεί υπόψη ότι βάσει και αυτών των μελισσιών ήρθε το κονδύλι από την ΕΕ.
4. Τα χρήματα των βιολογικών να δοθούν κανονικά επίσης.
5. Να αποζημιωθούν τα μηχανήματα, οι αποθήκες, τα χαμένα αποθηκευμένα μέλια και τα διαφυγόντα κέρδη από τη χαμένη παραγωγή του πεύκου που ήδη είναι σε εξέλιξη.
6. Να δοθούν άτοκα δάνεια σε όσους το χρειαστούν.
7. Μία πλήρης κυψέλη και ένα μελίσσι με πληθυσμό 10 πλαισίων κοστίζει 150€. Εάν υπολογιστεί και το μέλι, φτάνουμε τα 200€. Αυτή είναι η αντικειμενική αξία που πρέπει να λάβει ως αποζημίωση ο μελισσοκόμος.
8. Μελισσοκομικοί Σύλλογοι: σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει δυνατότητα εξακρίβωσης των χαμένων μελισσιών, να μπορούν να επιβεβαιώσουν την ζημιά ή το μέγεθος αυτής. Γνωρίζουν τα της περιοχής τους.
9. Σχέδια βελτίωσης. Να δοθεί πριμ βαθμολογίας και προτεραιότητα σε πληγέντες.
10. Τα ζωντανά μελίσσια δεν έχουν τόπο να βοσκήσουν. Να δοθούν μελισσοτροφές στους πληγέντες να συντηρήσουν τα εναπομείναντα μελίσσια. Έρχεται χειμώνας και με μαθηματική ακρίβεια θα χαθούν κι αυτά, εάν δεν ταϊστούν.
11. Να δοθεί κρατική αρωγή για το 100% της αξίας ενός μελισσιού μαζί με την κυψέλη.
12. Να «παγώσουν» οι οικονομικές υποχρεώσεις των πληγέντων προς τράπεζες, εφορία κ.λπ. μέχρις ότου ορθοποδήσουν.
Κάθε άλλο πλην των ανωτέρω, θα είναι ημίμετρο που δεν θα δώσει την δυνατότητα για επανεκκίνηση της Μελισσοκομίας στις πληγείσες περιοχές. Εσείς αποφασίζετε.
Ενδιαφέρον έδειξαν αρκετοί παραγωγοί για το Οικολογικό Σχήμα Π1-31.6 «Ενίσχυση παραγωγών για την εφαρμογή φιλικών για το περιβάλλον πρακτικών διαχείρισης, με τη χρήση ψηφιακής εφαρμογής διαχείρισης εισροών και παρακολούθησης περιβαλλοντικών παραμέτρων».
Η παρέμβαση συνίσταται στην ενίσχυση των παραγωγών αφενός για την απόκτηση και χρήση ηλεκτρονικής εφαρμογής διαχείρισης εισροών και παρακολούθησης περιβαλλοντικών δεδομένων και αφ’ ετέρου για την εφαρμογή, με τη συνδρομή γεωργικού συμβούλου, μιας ή περισσότερων πρακτικών που θα επιλεγούν από έναν κατάλογο προτεινόμενων πρακτικών.
Στο πλαίσιο της δράσης, οι γεωργοί υποχρεούνται να κάνουν χρήση ψηφιακών εφαρμογών διαχείρισης εισροών και παρακολούθησης περιβαλλοντικών δεδομένων, μεταξύ των οποίων και η ψηφιακή πλατφόρμα Fast (Farm Sustainability Tool - Εργαλείο Αειφορίας Φάρμας για τα Θρεπτικά συστατικά).
Στην εν λόγω εφαρμογή θα αναρτώνται μια σειρά στοιχείων που αφορούν σε:
- πληροφορίες για τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις όπως αυτές αποτυπώνονται στο ΟΣΔΕ.
- πληροφορίες από τη δειγματοληψία του εδάφους, σε κατάλληλη χωρική και χρονική κλίμακα.
- πληροφορίες για τις πρακτικές διαχείρισης (όπως η εφαρμογή φυτοπροστατευτικών, η εφαρμογή θρεπτικών συστατικών και αρδεύσεων) την ιστορικότητα των καλλιεργειών, την εκτίμηση του ανθρακικού αποτυπώματος και τους στόχους απόδοσης.
Η ενίσχυση καλύπτει την άδεια χρήσης της ψηφιακής εφαρμογής, την αποζημίωση για το χρόνο που θα χρειάζεται ο παραγωγός για την ορθή και τακτική συμπλήρωση των στοιχείων, τις αναλύσεις, την κατάρτιση, εφαρμογή, παρακολούθηση, αξιολόγηση και προσαρμογή του σχεδίου περιβαλλοντικής διαχείρισης της εκμετάλλευσης και των απαραίτητων περιβαλλοντικών βελτιώσεων καθώς και το αυξημένο κόστος και το μειωμένο εισόδημα που θα προκύπτει από την εφαρμογή των πρακτικών διαχείρισης.
Για την χρήση της εφαρμογής, την κατάρτιση, παρακολούθηση και προσαρμογή του σχεδίου διαχείρισης η ενίσχυση ανέρχεται στα 5 €/στρ.
Για το 2023 ο ΟΠΕΚΕΠΕ ανακοίνωσε ότι «η εφαρμογή FAST με την οποία μπορεί να ενεργοποιηθεί το Οικολογικό Σχήμα 6 βρίσκεται σε δοκιμαστική παραγωγική λειτουργία (beta version) για συσκευές με λειτουργικό Android και μπορείτε να την κατεβάσετε παρακάτω.
Εντός των προσεχών ημερών θα είναι διαθέσιμη και από το Google Play Store και θα μπορεί να δηλωθεί και στην εφαρμογή της ΕΑΕ 2023.
Για να εγκαταστήσετε την εφαρμογή στην παρούσα δοκιμαστική παραγωγική λειτουργία (beta version) θα πρέπει να παρακάμψετε τους ελέγχους της Google και να επιτρέψετε την εγκατάστασή της. Μετά την εγκατάσταση, επιλέγετε ΟΠΕΚΕΠΕ (για αγρότες και συμβούλους) και εισάγετε τους κωδικούς σας.
Όσοι χρήστες έχουν ήδη κωδικούς για τα πληροφοριακά συστήματα εντός του ΟΠΕΚΕΠΕ θα λάβουν mail με το username που θα χρησιμοποιούν για το FAST.
Όσοι χρήστες δεν έχουν ήδη κωδικό για τα πληροφοριακά συστήματα εντός του ΟΠΕΚΕΠΕ ή έχει απενεργοποιηθεί ο κωδικός τους, μπορούν να προβούν στις κατάλληλες εργασίες στην ηλεκτρονική διεύθυνση (πατήστε εδώ) ακολουθώντας τα υποδεικνυόμενα βήματα».
Διαβάστε οδηγίες χρήσης και κατεβάστε την εφαρμογή (εδώ)
Να μην δίνουν τους αριθμούς τραπεζικών λογαριασμών τους οι αγρότες σε αγνώστους ζητά με ανακοίνωσή του ο ΟΠΕΚΕΠΕ.
Σε σχετική ανακοίνωση αναφέρει τα εξής: «Σας ενημερώνουμε ότι, το τελευταίο 24ωρο, λάβαμε καταγγελία στην οποία αναφέρεται ότι, άγνωστοι προς τον ΟΠΕΚΕΠΕ πολίτες, οικειοποιούμενοι τα πραγματικά στοιχεία υπαλλήλων του, προσεγγίζουν παραγωγούς στις κοινότητες της Π.Ε. Τρικάλων, στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, που έχουν πληγεί από τα πρόσφατα ακραία καιρικά φαινόμενα (κακοκαιρία Daniel), από τους οποίους ζητούν την παραχώρηση ευαίσθητων προσωπικών πληροφοριών, με αιτιολογία την καταγραφή των ζημιών στις εκμεταλλεύσεις τους.
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ ενημερώνει κάθε ενδιαφερόμενο παραγωγό, πως η καταγραφή ζημιών δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητές του, συνεπώς δεν εμπλέκεται στην διαδικασία αυτή.
Για να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος από την δραστηριότητα επιτήδειων που προχωρούν σε αντιποίηση αρχής, για ίδιον όφελος, ο Οργανισμός ζητά από τους παραγωγούς να μην ανταποκρίνονται σε τέτοιου είδους ενέργειες, που προφανώς σκοπό έχουν την εξαπάτηση τους και καλεί όσους γίνονται δέκτες τέτοιων οχλήσεων να υποβάλλουν αμέσως καταγγελία στην Αστυνομία.
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ διαβεβαιώνει τους δικαιούχους γεωργικών ενισχύσεων ότι δεν πρόκειται να ζητηθούν ποτέ από υπαλλήλους του Οργανισμού, κατ’ οποιονδήποτε τρόπο (π.χ. με επίσκεψή τους στην εκμετάλλευση, μέσω email, μηνυμάτων, ή τηλεφωνημάτων) τα προσωπικά τους στοιχεία όπως, αριθμοί και άλλες πληροφορίες τραπεζικών καρτών ή κωδικοί πρόσβασης σε τραπεζικούς λογαριασμούς που χρησιμοποιούνται από τους ίδιους κατά τις συναλλαγές τους με τα τραπεζικά ιδρύματα (ebanking / phonebanking).
Τα απαραίτητα στοιχεία για τις πληρωμές των δικαιούχων αγροτικών ενισχύσεων τις οποίες διεκπεραιώνει ο Οργανισμός, αντλούνται από τις αιτήσεις που υποβάλλουν οι δικαιούχοι στον Οργανισμό, ενώ οι πληρωμές πραγματοποιούνται με κατάθεση στο τραπεζικό ίδρυμα της επιλογής τους».
Άνοιξε η εφαρμογή για την υποβολή αιτήσεων μεταβιβάσεων δικαιωμάτων 2023. Σχετικά με την αποδοχή των μεταβιβάσεων θα υπάρξει ενημέρωση με εκ νέου ανακοίνωση του ΟΠΕΚΕΠΕ τις προσεχείς μέρες.
Η εφαρμογή για την υποβολή αιτήσεων μεταβιβάσεων δικαιωμάτων είναι διαθέσιμη στην ηλεκτρονική διεύθυνση (εδώ).
Όσοι χρήστες δεν έχουν ήδη κωδικό για τα πληροφοριακά συστήματα εντός του ΟΠΕΚΕΠΕ ή έχει απενεργοποιηθεί ο κωδικός τους, μπορούν να προβούν στις κατάλληλες εργασίες στην ηλεκτρονική διεύθυνση (πατήστε εδώ).
Η Εγκύκλιος και τα Υποδείγματα Μεταβιβάσεων έτους 2023 είναι διαθέσιμα στην διεύθυνση (εδώ).
Επισημαίνουμε ότι για το έτος 2023 δεν γίνονται δεκτές μεταβιβάσεις δικαιωμάτων που αποκτήθηκαν από το Εθνικό Απόθεμα έτους 2022, εκτός περιπτώσεων που αναφέρονται στην υπ αριθμ. 1930/81861/22-7-2015 ΥΑ , με εξαίρεση τις περιπτώσεις θανάτου ή ασθένειας (αποδεικνυόμενης από ιατρικά στοιχεία) που απαγορεύει επί μακρόν την άσκηση γεωργικής δραστηριότητας του δικαιούχου και η οποία προέκυψε μετά από την αίτηση χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα έτους 2022.
Μετά τη δημιουργία προσωπικού λογαριασμού και τη λήψη κωδικού, επιλέγεται στη διαδικτυακή εφαρμογή του ΟΠΕΚΕΠΕ μία από τις παρακάτω κατηγορίες μεταβίβασης:
- Οριστική μεταβίβαση δικαιωμάτων με γη
- Οριστική μεταβίβαση δικαιωμάτων χωρίς γη
- Οριστική μεταβίβαση δικαιωμάτων λόγω κληρονομιάς
- Μίσθωση δικαιωμάτων με μίσθωση γης
- Αλλαγή προσωπικών στοιχείων
- Λύση μίσθωσης δικαιωμάτων με ή χωρίς γη
- Μίσθωση δικαιωμάτων χωρίς γη
- Μεταβίβαση δικαιωμάτων λόγω κληρονομιάς και ταυτόχρονη μεταβίβαση σε άλλον γεωργό
- Λύση μίσθωσης δικαιωμάτων με ή / και χωρίς γη και ταυτόχρονη μεταβίβαση σε άλλον γεωργό
Με την επιλογή της επιθυμητής κατηγορίας μεταβίβασης, επιλέγεται αυτόματα και το αντίστοιχο υπόδειγμα της αίτησης μεταβίβασης
Η περίοδος υποβολής της αίτησης μεταβίβασης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης για το έτος ενίσχυσης 2023 θα γίνεται έως 10/10/2023.
Δημοσιεύθηκε το ΦΕΚ για την εφαρμογή της χορήγησης χορήγησης της παρέμβασης Π1 - 32.1 «Στήριξη συνδεδεμένου εισοδήματος για την παραγωγή σπόρων προς σπορά».
Ο ετήσιος προϋπολογισμός, για κάθε έτος της περιόδου 2023-2027, της συνδεδεμένης ενίσχυσης για παραγωγή σπόρων σποράς ανέρχεται στα στα 4.465.000 ευρώ.
Η έκταση αναφοράς της συνδεμένης ενίσχυσης σπόρων προς σπορά για κάθε έτος της περιόδου 2023-2027 καθορίζεται στα 95.000 στρέμματα.
Η προτεινόμενη τιμή ενίσχυσης είναι στα 470 ευρώ/εκτάριο (47 ευρώ/στρέμμα).
Όπως αναφέρεται στο ΦΕΚ εκτιμάται ότι για την περίοδο 2023-2027 η απόκλιση από την μοναδιαία τιμή θα κυμανθεί σε ±15%.
Τα ποσοστά αυτά υπολογίστηκαν, λαμβάνοντας υπόψη και τις αντίστοιχες αποκλίσεις της περιόδου 2017-2020 για την συγκεκριμένη συνδεδεμένη ενίσχυση.
Επομένως, η ελάχιστη και η μέγιστη μοναδιαία τιμή εκτιμώνται σε 400 ευρώ/εκτάριο (40 ευρώ/στρέμμα) και 541 ευρώ/εκτάριο (54,1 ευρώ/στρέμμα), αντίστοιχα.
Δικαιούχοι της συνδεδεμένης ενίσχυσης για την παραγωγή σπόρων προς σπορά είναι:
Α. Ο καλλιεργητής/ενεργός γεωργός, ο οποίος συνάπτει σύμβαση καλλιέργειας για πολλαπλασιασμό πιστοποιημένων σπόρων προς σπορά (συμβάσεις πολλαπλασιασμού σπόρων) με σποροπαραγωγική επιχείρηση. Ο καλλιεργητής διαθέτει την παραγωγή του στη συμβαλλόμενη σποροπαραγωγική επιχείρηση.
Β. Η σποροπαραγωγική επιχείρηση, η οποία καλλιεργεί ή παράγει η ίδια τον πιστοποιημένο σπόρο σποράς σε ιδιόκτητες ή ενοικιαζόμενες εκτάσεις.
Οι δικαιούχοι προκειμένου να λάβουν τη συνδεδεμένη ενίσχυση οφείλουν να καλλιεργούν σπόρους προς σπορά των ειδών κτηνοτροφικών ψυχανθών και οσπρίων για ανθρώπινη κατανάλωση, υπό τις εξής προϋποθέσεις:
Α. Να χρησιμοποιούν αποκλειστικά προβασικό, βασικό, πιστοποιημένο και εμπορικό όπου προβλέπεται, σπόρο σποράς, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις: α) 250744/ 17-6-2003 κοινή υπουργική απόφαση «Τεχνικός Κανονισμός Ελέγχου και Πιστοποίησης σπόρων προς σπορά κτηνοτροφικών φυτών» (Β’ 861) και β) 6775/95992/ 24-07-2014 υπουργική απόφαση «Τεχνικός Κανονισμός Ελέγχου και Πιστοποίησης σπόρων προς σπορά οσπρίων και ορισμένων ψυχανθών» (Β’ 2130), όπως ισχύουν.
Κατά παρέκκλιση των οριζόμενων στις ως άνω υπουργικές αποφάσεις επιτρέπεται να χρησιμοποιούν σπόρο βελτιωτή (Υλικό Καλλιτερευτή) για την παραγωγή προβασικού και βασικού σπόρου προς σπορά, όπως αναφέρεται στην 217265/28-01-2004 υπουργική απόφαση «Διατηρητές ποικιλιών φυτικών ειδών» (Β’ 203).
Β. Να μη χρησιμοποιούν σπόρους γενετικά τροποποιημένων ποικιλιών.
Γ. Να χρησιμοποιούν ποικιλίες οι οποίες είναι εγγεγραμμένες στον Εθνικό Κατάλογο Ποικιλιών Καλλιεργούμενων Φυτικών Ειδών ή και στον Κοινό Κατάλογο Ποικιλιών.
Οι παραγωγοί θα πρέπει να υπογράφουν σύμβαση καλλιέργειας με την σποροπαραγωγική επιχείρηση, στην οποία εκτός των άλλων, θα αναγράφονται το είδος, η ποικιλία και η κατηγορία του σπόρου προς σπορά που θα σπαρθεί και το έτος της σποροπαραγωγικής δραστηριότητας. Το ανωτέρω συμφωνητικό θα κατατίθεται στην αρμόδια αρχή ελέγχου και πληρωμών με την ενιαία αίτηση ενίσχυσης στις προβλεπόμενες ημερομηνίες.
Οι σποροπαραγωγικές επιχειρήσεις στο πλαίσιο της συνδεδεμένης ενίσχυσης για την παραγωγή σπόρων προς σπορά οφείλουν:
1. Να τηρούν αρχείο όλων των απαραίτητων παραστατικών τα οποία απαιτούνται για οποιουσδήποτε διοικητικούς ή λογιστικούς ελέγχους.
2. Να αποστέλλουν στον ΟΠΕΚΕΠΕ ηλεκτρονικό αρχείο με στοιχεία που τεκμηριώνουν την πώληση προβασικού, βασικού, πιστοποιημένου και εμπορικού σπόρου προς σπορά, ή σπόρου βελτιωτή (Υλικού Καλλιτερευτή) στους καλλιεργητές, με τους οποίους έχουν συνάψει σύμβαση, σύμφωνα με όσα ορίζονται στον Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών, όπως κάθε φορά ισχύει.
3. Να αποστέλλουν στον ΟΠΕΚΕΠΕ ηλεκτρονικό αρχείο με στοιχεία που τεκμηριώνουν την παράδοση/πώληση από τους δικαιούχους, του παραγόμενου σπόρου προς σπορά προς πιστοποίηση.
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Ολοκληρώθηκε η συλλογή των αιτήσεων ΟΣΔΕ 2023 από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Κατατέθηκαν εμπρόθεσμα από τους δικαιούχους 640.416 οριστικές ΕΑΕ 2023 στον ΟΠΕΚΕΠΕ, μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας του gov.gr, όπως και το 2022.
Σύμφωνα με τον ΟΠΕΚΕΠΕ, συνεχίζεται η κατάθεση ΕΑΕ 2023 από ορισμένους δικαιούχους για την Περιφέρεια Θεσσαλίας, την ΠΕ Φθιώτιδας και την ΠΕ Έβρου, όπου για λόγους ανωτέρας βίας, που προκύπτουν από την ένταση των πλημμυρικών φαινομένων, γίνονται δεκτές οι αιτήσεις ΟΣΔΕ, έως την 6η Οκτωβρίου, χωρίς να επιβάλλεται ποινή εκπρόθεσμης δήλωσης.
Ήδη ξεκίνησε ο προβλεπόμενος έλεγχος από τις υπηρεσίες του ΟΠΕΚΕΠΕ και ακολουθεί η αποσφαλμάτωση των αιτήσεων ΟΣΔΕ 2023, προκειμένου ο Οργανισμός να προχωρήσει έγκαιρα στις διαδικασίες πληρωμής της προκαταβολής.
Κύκλοι του ΟΠΕΚΕΠΕ υποστηρίζουν στον ΑγροΤύπο ότι η πληρωμή τις προκαταβολής θα γίνει προς τα τέλη Οκτωβρίου, όπως γινόταν και στο παρελθόν. Αναμένουμε τα ποσά του τσεκ.
Eκπαιδευτικά σεμινάρια στους πυρόπληκτους Μελισσοκόμους, Κτηνοτρόφους και Γεωργούς της Ρόδου, από τις 18 έως και τις 22 Σεπτεμβρίου, που έχουν πληγεί από τις καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού, προχωρά ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ σε συνεργασία με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, την τοπική αυτοδιοίκηση και τους παραγωγικούς φορείς του νησιού.
Θα πραγματοποιηθούν τέσσερα ενημερωτικά - εκπαιδευτικά σεμινάρια, τα οποία έχουν στόχο αφενός να ενημερώσουν τους παραγώγους για τις άμεσες ενέργειες που θα πρέπει να κάνουν για να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της καταστροφικής πυρκαγιάς στην παραγωγική διαδικασία της γεωργικής τους εκμετάλλευσης και αφετέρου τη διαχείριση των φυσικών πόρων και του εδάφους, προκειμένου στο συντομότερο χρονικό διάστημα να καταφέρουν να επαναλειτουργήσουν τις γεωργικές τους εκμεταλλεύσεις.
Το πρόγραμμα των σεμιναρίων είναι το ακόλουθο:
Μελισσοκομία - Διαχείριση Δασών τη Δευτέρα, 18 Σεπτεμβρίου 2023.
Εισηγητές θα είναι ο Διευθυντής του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών Δρ Θωμάς Παπαχρήστου και η Δρ Σοφία Γούναρη, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Μεσογειακών και Δασικών Οικοσυστημάτων. Το σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί στις 18:30 στο ΚΕΚ Γ. Γεννηματάς, στο Πάρκο Ροδίνι.
Κτηνοτροφία - Διαχείριση Βοσκοτόπων την Τετάρτη, 20 Σεπτεμβρίου 2023.
Εισηγητές θα είναι ο Διευθυντής του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών Δρ Θωμάς Παπαχρήστου και η Δρ Βασιλική Κοτσάμπαση, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής.
Το σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί στις 19:30, στα Λάερμα, στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων.
Ελαιοκομία (διήμερο σεμινάριο) την Πέμπτη, 21 Σεπτεμβρίου και την Παρασκευή 22 Σεπτεμβρίου 2023
Εισηγητής θα είναι ο Δρ Γιώργος Κουμπούρης, ερευνητής στο Ινστιτούτο Ελιάς, Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου.
Την Πέμπτη 21 Σεπτεμβρίου το σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί στις 19:00 στα Απόλλωνα στην κοινοτική αίθουσα «Απολλώνων».
Την Παρασκευή 22 Σεπτεμβρίου το σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί στις 19:00 στο Γεννάδι, στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του Δημοτικού Σχολείου Γενναδίου.
Πάνω από 44.000 μελισσοσμήνη καταστράφηκαν στην Θεσσαλία. Εκτός όμως από την ζημιά στο ζωικό κεφάλαιο φέτος ήταν μια πολύ άσχημη χρονιά για την παραγωγή μελιού.
Ο Μελισσοκομικός Συνεταιρισμός Θεσσαλίας Apis Era αναφέρει ότι οι ζημιές και οι πληγές που άφησε η κακοκαιρία Daniel αποτελούν πρωτόγνωρο και ιστορικό φαινόμενο για τη Θεσσαλία. Θα θέλαμε να εκφράσουμε τα ειλικρινή μας συλλυπητήρια σε όλους τους συμπολίτες μας που έχασαν δικούς τους ανθρώπους, καθώς επίσης να δηλώνουμε και τη συμπαράστασή μας στους πληγέντες.
Ο μελισσοκομικός κλάδος ακόμη μετράει τις πληγές του, με τις ζημιές στο Θεσσαλικό κάμπο και τα ορεινά της Θεσσαλίας να δείχνουν πως θα είναι τεράστιες.
Μέχρι και τις 13 Σεπτέμβρη 2023 η ζημιά άγγιζε τον αριθμό των 44.000 μελισσοσμηνών και ο αριθμός συνέχεια αυξάνεται, χωρίς να έχουν υπολογιστεί ακόμη οι ζημιές σε εξοπλισμό, αυτοκίνητα και αποθήκες.
Το χτύπημα που δέχτηκε η μελισσοκομία σαν κλάδος, ειναι ανυπολόγιστο, μιας και στην Θεσσαλία φιλοξενούνταν τη συγκεκριμένη περίοδο μελίσσια απ' όλη την Ελλάδα. Αν προσθέσουμε τις απώλειες σε μελίσσια - χάθηκαν χιλιάδες κυριολεκτικά - απο τις πυρκαγιές το προηγούμενο διάστημα αλλά και τις περιοχές μελισσοκομικού ενδιαφέροντος που κυριολεκτικά έγιναν στάχτη συμπεραίνουμε οτι ο κλάδος είναι πολύ δύσκολο να σταθεί ξανά στα πόδια του.
Προσπαθούμε να αναδείξουμε τις αγωνίες των μελών μας και να γνωστοποιήσουμε το καίριο πλήγμα που υπέστη ο μελισσοκομικός κλάδος. Ένας κλάδος που δεν έχει προβληθεί στο βαθμό που του αναλογεί, μιας και η μέλισσα είναι ο σημαντικότερος επικονιαστής στη φύση και η μείωση του πληθυσμού θα επηρεάσει τη φυτική παραγωγή της χώρας. Ελπίζουμε οτι οι κρατικοί φορείς δεν θα αγνοήσουν για άλλη μια φορά το μελισσοκομικό κλάδο και θα αγωνιστούμε ώστε η στήριξη στους μελισσοκόμους που επλήγησαν να είναι τέτοια που θα τους βοηθήσει να σταθούν ξανά στα πόδια τους.
Επίσης όσα μέλη του συνεταιρισμού έχουν υποστεί ζημιές στης αποθήκες τους διατίθεται χώρος αποθήκευσης υλικών από μέλη του συνεταιρισμού και μηχανήματα για καθαρισμό αποθηκών.
Ο κ. Ιωάννης Σενκό, πρόεδρος του Μελισσοκομικού Συνεταιρισμού Θεσσαλίας, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «εδώ και 1,5 εβδομάδα περιμένουμε επίσημη ενημέρωση για τους μελισσοκόμους και τι θα πρέπει να κάνουμε με τις κυψέλες μας και αν ισχύει με εμάς ότι με τους κτηνοτρόφους. Η καταστροφή για τους μελισσοκόμους είναι μεγάλη και έρχεται σε μια πολύ καταστροφική χρονιά στην παραγωγή μελιού.
Τα έξοδα φέτος ήταν τριπλάσια σε σχέση με άλλες χρονιές. Επίσης δεν είχαμε παραγωγή βελανιδιάς ούτε προλάβαμε να τρυγήσουμε τα βαμβάκια. Περιμέναμε το δεύτερο βάρεμα στο πεύκο όταν ήρθε η καταστροφή. Επίσης πολλοί μελισσοκόμοι αναγκάστηκαν να κατέβουν στον κάμπο λόγω των απαγορεύσεων που υπήρξαν στα δάση των ορεινών περιοχών εξαιτίας των πυρκαγιών. Οι πλημμύρες κατέστρεψαν το ζωικό κεφάλαιο αλλά δεν είχαμε φέτος και παραγωγή για να πουλήσουμε. Η κατάσταση είναι τραγική στον κλάδο. Όμως να περιμένετε και προβλήματα τον επόμενο χρόνο στην επικονίαση των φυτών λόγω μείωσης των μελλισών».
Εκπόνηση ειδικού επιστημονικού σχεδίου για την αποκατάσταση της γονιμότητας των εδαφών, αναφέρει ανακοίνωση του ΥπΑΑΤ.
Και προσθέτει: Με στόχο την όσο το δυνατόν ταχύτερη αποκατάσταση της γονιμότητας των πλημμυρισμένων εδαφών στη Θεσσαλία, για να μπορέσουν να καλλιεργηθούν άμεσα, ύστερα από την αποστράγγισή τους, ο ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ, μετά από σύσκεψη που είχε η ηγεσία του με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρη Αυγενάκη, προχώρησε στην εκπόνηση ειδικού σχεδίου, αξιοποιώντας τις προτάσεις του εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού που διαθέτει.
Το συμπέρασμα της σύσκεψης του ΥπΑΑΤ, Λευτέρη Αυγενάκη, με τον Πρόεδρο του Οργανισμού, Σέρκο Χαρουτουνιάν και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο, Παναγιώτη Χατζηνικολάου, ήταν ότι η πολυπλοκότητα της κατάστασης στα πλημμυρισμένα εδάφη της Θεσσαλίας επιβάλλει την υιοθέτηση υπεύθυνων προσεγγίσεων και δράσεων που είναι ακριβείς, επιστημονικά τεκμηριωμένες, και μακριά από κάθε γενικευμένη κριτική στην οποία απουσιάζει η γεωτεχνική υπόσταση.
Η επιστημονική κατάρτιση και εμπειρία του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ υποδεικνύει οι εκτάσεις που έχουν απλά πλημμυριστεί θα μπορέσουν να καλλιεργηθούν άμεσα μετά την αποστράγγισή τους και οι εκτάσεις που αναμείχθηκαν με φερτά υλικά (ιδιαίτερα σε επίπεδες ζώνες) θα είναι καλλιεργήσιμες υπό προϋποθέσεις. Σε αυτή την κατεύθυνση, ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ δεσμεύεται να προσφέρει τις απαραίτητες επιστημονικές λύσεις που θα συμβάλλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής.
Με επίκεντρο το Ινστιτούτο Βιομηχανικών και Κτηνοτροφικών Φυτών Λάρισας και σε συνεργασία με άλλα Ινστιτούτα του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ (Ινστ. Εδαφοϋδατικών Πόρων και Ινστ. Γενετικής Βελτίωσης & Φυτογενετικών Πόρων), έχουν εκκινήσει ήδη οι εργασίες που βασίζονται και στους ψηφιοποιημένους εδαφολογικούς χάρτες που διαθέτουν.
Όπως επισημαίνει η διοίκηση του Οργανισμού οι ψηφιοποιημένοι εδαφολογικοί χάρτες αποτελούν ζωτικό εργαλείο για την ακριβή κατανόηση και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων που προκαλούνται από τα πλημμυρικά φαινόμενα στη γονιμότητα των εδαφών της περιοχής.
Το σχέδιο του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, μεταξύ άλλων περιλαμβάνει:
- Επιτόπιες επισκέψεις και αρχική μακροσκοπική εκτίμηση της έκτασης των ζημιών του πλημμυρικού φαινομένου δίνοντας έμφαση στην απώλεια επιφανειακού εδάφους (ειδικά σε επικλινή εδάφη) και την πιθανή αλλαγή της κοκκομετρίας και δομής των εδαφών (λόγω φερτών υλικών).
- Συμβουλευτική υποστήριξη για τις άμεσες ενέργειες που θα πρέπει να ληφθούν ή να αποφευχθούν, προκειμένου να μην επιτείνονται τα προβλήματα της διάβρωσης και της συμπίεσης του εδάφους.
- Εδαφολογικές αναλύσεις για τη μέτρηση της γονιμότητας των εδαφών από τα διαπιστευμένα εργαστήρια του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και κινητή μονάδα για άμεσες δειγματοληψίες και αναλύσεις σε όλα τα πλημμυρισμένα χωράφια.
- Μέτρα αποκατάστασης βασισμένα στις εδαφολογικές αναλύσεις για τη βελτίωση της γονιμότητας των εδαφών, συμπεριλαμβανομένου ενός σχεδίου διαχείρισης μακροχρόνιας διάρκειας σε βάθος 3ετίας ή 5ετίας.
- Συνεχής συμβουλευτική υποστήριξη προς τους παραγωγούς για την υλοποίηση των προτεινόμενων μέτρων αποκατάστασης.
Τέλος, επισημαίνεται ότι το κινητό εδαφολογικό/υδρολογικό εργαστήριο του Ινστιτούτου Βιομηχανικών και Κτηνοτροφικών Φυτών Λάρισας είναι σε ετοιμότητα και, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν, θα ξεκινήσει τις εργασίες του στο Θεσσαλικό κάμπο άμεσα.
«Στόχος μας είναι», όπως αναφέρει η διοίκηση του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, «η έγκαιρη και συνεχής υποστήριξη και συνεργασία με τους παραγωγούς, δίνοντας προτεραιότητα στην αξιοπιστία και την επιστημονική ακρίβεια».
Ανακοινώθηκε παράταση υποβολής ενιαίας αίτησης ενίσχυσης (ΟΣΔΕ) 2023 για συγκεκριμένες περιοχές.
Όπως αναφέρει ο ΟΠΕΚΕΠΕ δεδομένων των συνθηκών που επικρατούν στις περιοχές της χώρας που χτυπήθηκαν από ακραία καιρικά φαινόμενα και στο πλαίσιο του άρθρου 3 του ΚΑΝ 2116/2021 σχετικά με τις περιπτώσεις ανωτέρας βίας και εξαιρετικές περιστάσεις, σας ενημερώνουμε ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα δεχθεί οριστικοποίηση δηλώσεων Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης - ΕΑΕ έτους 2023 μετά την καταληκτική ημερομηνία στις 11/9/2023 χωρίς την επιβολή ποινής καθυστέρησης.
Η συγκεκριμένη εξαίρεση αφορά αυστηρά την Περιφέρεια Θεσσαλίας, την Περιφερειακή Ενότητα Έβρου και την Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδας.
Για την υπόλοιπη χώρα ισχύει η καταληκτική ημερομηνία η σημερινή 11/9/2023.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν σχεδιάζει να επιτρέψει στους αγρότες περαιτέρω εξαιρέσεις από περιβαλλοντικά μέτρα, σύμφωνα με τον Επίτροπο Γεωργίας της ΕΕ, Janusz Wojciechowski, παρά τις αυξανόμενες πιέσεις να το πράξουν από τα κράτη μέλη.
Το 2023 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε, με στόχο την αύξηση της παραγωγής, να κάνει εξαίρεση από ορισμένα πρότυπα Καλής Γεωργικής και Περιβαλλοντικής Κατάστασης (ΚΓΠΚ) της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚAΠ). Μετά τις δηλώσεις του Επιτρόπου αλλάζουν για το 2024 οι υποχρεώσεις των γεωργών και κτηνοτρόφων για την είσπραξη του τσεκ (ενίσχυσης), δηλαδή αφορά το καθεστώς της «αιρεσιμότητας» στη νέα ΚΑΠ.
Τα μέτρα όμως αυτά θα πρέπει να εφαρμοστούν από τις σπορές του φετινού φθινοπώρου. Οι αγρότες µε άνω των 100 στρεµµάτων αροτραίες καλλιέργειες θα πρέπει από τις φθινοπωρινές σπορές, να ακολουθήσουν τους κανόνες αµειψισποράς και τη διάθεση τµήµατος της εκµετάλλευσης σε µη παραγωγικά στοιχεία και εκτάσεις (π.χ αγρανάπαυση).
Οι υποχρεώσεις των γεωργών και κτηνοτρόφων για την είσπραξη του τσεκ (καθεστώς της «αιρεσιμότητας» στην ΚΑΠ) είναι:
ΚΓΠΚ 1: Διατήρηση των μόνιμων βοσκοτόπων βάσει της αναλογίας των μόνιμών βοσκοτόπων σε σχέση με τη γεωργική έκταση
Οι γεωργοί που διαχειρίζονται μόνιμους βοσκοτόπους οφείλουν να συμμορφώνονται με τις υποδείξεις του ΟΠΕΚΕΠΕ προκειμένου να διατηρείται η αναλογία των εκτάσεων των βοσκοτόπων προς τις συνολικές γεωργικές εκτάσεις της χώρας. Η αναλογία εκτάσεων βοσκοτόπων προς γεωργικές εκτάσεις δεν πρέπει να μειωθεί περισσότερο από 5% σε εθνικό επίπεδο σε σχέση με την αναλογία του 2018.
Αν ξεπεραστεί το όριο αυτό, οι γεωργοί που έχουν μετατρέψει βοσκοτόπους σε άλλες γεωργικές χρήσεις υποχρεούνται να επαναμετατρέψουν τις εκτάσεις σε βοσκότοπο. Η παρακολούθηση σε ετήσια βάση της μετατροπής των βοσκοτόπων και της τήρησης της ανωτέρω αναλογίας θα γίνεται με βάση τα στοιχεία του ΟΣΔΕ.
ΚΓΠΚ 2: Προστασία υγροτόπων και τυρφώνων
α. Υγρότοποι όλης της χώρας: Απαγορεύεται η καλλιέργεια στις όχθες των υδάτινων όγκων των υγροτόπων, καθώς και στα εδάφη που αποκαλύπτονται από την υποχώρηση των υδάτων σε υδάτινους αποδέκτες, κυρίως λίμνες, σε
περιπτώσεις παρατεταμένης ανομβρίας.
Απαγορεύεται η απομάκρυνση της παρόχθιας φυσικής βλάστησης.
Για την εφαρμογή της παραπάνω παραγράφου, στους παρόχθιους αγρούς των υγροτόπων διατηρείται ακαλλιέργητο περιθώριο πλάτους ενός (1) μέτρου, και το οποίο περιλαμβάνεται στην υποχρέωση της δημιουργίας ζωνών ανάσχεσης πλάτους τριών (3) μέτρων χωρίς χρήση λιπασμάτων και φυτοπροστατευτικών προϊόντων, (δηλαδή ένα (1) μέτρο ακαλλιέργητο και δυο (2) μέτρα καλλιέργεια χωρίς προσθήκη λιπασμάτων και φυτοπροστατευτικών προϊόντων).
β. Μικροί Νησιωτικοί Υγρότοποι
i. Απαγορεύεται η καλλιέργεια στις όχθες των υδάτινων όγκων των υγροτόπων, καθώς και στα εδάφη που αποκαλύπτονται από την υποχώρηση των υδάτων σε υδάτινους αποδέκτες, κυρίως λίμνες, σε περιπτώσεις παρατεταμένης ανομβρίας. Απαγορεύεται η απομάκρυνση της παρόχθιας φυσικής βλάστησης.
Για την εφαρμογή της παραπάνω παραγράφου, στου παρόχθιους αγρούς των υγροτόπων διατηρείται ακαλλιέργητο περιθώριο πλάτους ενός (1) μέτρου, και το οποίο περιλαμβάνεται στην υποχρέωση της δημιουργίας ζωνών ανάσχεσης πλάτους τριών (3) μέτρων χωρίς χρήση λιπασμάτων και φυτοπροστατευτικών προϊόντων (δηλαδή ένα (1) μέτρο ακαλλιέργητο και δυο (2) μέτρα καλλιέργεια χωρίς προσθήκη λιπασμάτων και φυτοπροστατευτικών προϊόντων).
ii. Απαγορεύονται οι εκχερσώσεις της φυσικής βλάστησης και επιτρέπονται κατ’ εξαίρεση οι παρεμβάσεις που αποσκοπούν στην αποκατάσταση ή/και στη διαχείριση των υγροτόπων, στο πλαίσιο εφαρμογής εγκεκριμένων διαχειριστικών σχεδίων. Οι υφιστάμενες καλλιεργούμενες εκτάσεις διατηρούν τη χρήση τους.
iii. Απαγορεύονται οι αποξηράνσεις και τα αποστραγγιστικά έργα, οι επιχωματώσεις, η απόρριψη στερεών και υγρών αποβλήτων, η εισαγωγή ξενικών ειδών πανίδας και χλωρίδας, η επέκταση των καλλιεργειών και η βόσκηση, εκτός αν από ειδική μελέτη προκύπτει ότι σχετίζεται με τη διατήρηση και οικολογική διαχείριση του υγροτόπου.
iv. Απαγορεύονται οι παρεμβάσεις που αλλοιώνουν το τοπίο και προκαλούν αλλαγή του υδρολογικού καθεστώτος, συμπεριλαμβανομένων των γεωτρήσεων και της άντλησης υδάτων, εκτός αν αποσκοπούν στη διατήρηση του υγροτόπου.
γ. Υγρότοποι σε περιοχές NATURA 2000
i. Απαγορεύεται η καλλιέργεια στις όχθες των υδάτινων όγκων των υγροτόπων, καθώς και στα εδάφη που αποκαλύπτονται από την υποχώρηση των υδάτων σε υδάτινους αποδέκτες, κυρίως λίμνες, σε περιπτώσεις παρατεταμένης ανομβρίας. Απαγορεύεται η απομάκρυνση της παρόχθιας φυσικής βλάστησης.
Για την εφαρμογή της παραπάνω παραγράφου, στου παρόχθιους αγρούς των υγροτόπων διατηρείται ακαλλιέργητο περιθώριο πλάτους ενός (1) μέτρου, και το οποίο περιλαμβάνεται στην υποχρέωση της δημιουργίας ζωνών ανάσχεσης πλάτους τριών (3) μέτρων χωρίς χρήση λιπασμάτων και φυτοπροστατευτικών προϊόντων (δηλαδή ένα (1) μέτρο ακαλλιέργητο και δυο (2) μέτρα καλλιέργεια χωρίς προσθήκη λιπασμάτων και φυτοπροστατευτικών προϊόντων).
ii. Για τους υγροτόπους οι οποίοι περιλαμβάνονται στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών NATURA 2000, εφαρμόζονται οι όροι που θα περιγράφονται στα Σχέδια Διαχείρισης, όταν αυτά εκπονηθούν και θεσμοθετηθούν.
δ. Τυρφώνες (από το 2025)
Μέχρι το έτος 2025 αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η ενσωμάτωση των οριοθετημένων περιοχών των τυρφώνων της χώρας στο Σύστημα Αναγνώρισης Αγροτεμαχίων (Σ.Α.Α.) - Land Parcel Identification System (L.P.I.S.) του ΟΠΕΚΕΠΕ και η έκδοση των ορθών γεωργικών πρακτικών για την προστασία της οργανικής ουσίας των τυρφώνων.
ΚΓΠΚ 3: Απαγόρευση της καύσης υπολειμμάτων καλλιεργειών, εκτός αν γίνεται για λόγους φυτοπροστασίας
Απαγορεύεται η καύση υπολειμμάτων καλλιεργειών (καλαμιά, κ.ά.). Ανάλογα με τις τοπικές συνθήκες, επιλέγεται μια ή περισσότερες από τις παρακάτω πρακτικές σχετικά με τα υπολείμματα των αρόσιμων καλλιεργειών:
i. ενσωμάτωση στο έδαφος
ii. βόσκηση
iii. διατήρηση ή κοπή των υπολειμμάτων και παραμονή τους στο χωράφι ώστε να επιτυγχάνεται η κάλυψη του εδάφους με τα υπολείμματα των καλλιεργειών κατά τη διάρκεια του χειμώνα και ενσωμάτωσή τους την επόμενη καλλιεργητική περίοδο, πριν την προετοιμασία του εδάφους για την σπορά/φύτευση της εαρινής καλλιέργειας.
ΚΓΠΚ 4: Δημιουργία ζωνών ανάσχεσης κατά μήκος υδατορευμάτων
α. Οι γεωργοί απαγορεύεται να εφαρμόζουν λιπάσματα, οργανικά και ανόργανα, καθώς και φυτοπροστατευτικά προϊόντα σε μια ζώνη πέρα της όχθης υδάτινων όγκων των υγροτόπων, ποταμών, υδατορεμάτων, λιμνών, διωρύγων,
τάφρων και καναλιών άρδευσης ή στράγγισης. Το ελάχιστο πλάτος αυτής της ζώνης ανάσχεσης είναι τρία (3) μέτρα.
β. Σε αγροτεμάχια με κλίση εδάφους μεγαλύτερη του 8%, οι γεωργοί απαγορεύεται να εφαρμόζουν λιπάσματα σε μια ζώνη ελάχιστου πλάτους έξι (6) μέτρων κατά μήκος των παραπάνω επιφανειακών υδάτινων σωμάτων.
ΚΓΠΚ 5: Διαχείριση της κατεργασίας του εδάφους για τη μείωση του κινδύνου υποβάθμισης και διάβρωσης, λαμβάνοντας μεταξύ άλλων, υπόψη την κλίση του εδάφους
α. Σε αγροτεμάχια αρόσιμων καλλιεργειών με κλίση πάνω από 6% και έως 12% να οργώνουν τα αγροτεμάχια κατά τις ισοϋψείς ή διαγώνια.
β. Σε αγροτεμάχια αρόσιμων καλλιεργειών με κλίση πάνω από 12% να αφήνουν κάθετα στην κλίση ακαλλιέργητες ζώνες ανάσχεσης πλάτους 5 μέτρων σε απόσταση 40 μέτρων μεταξύ τους. Οι υποχρεώσεις αυτές είναι δυνατόν να εφαρμόζονται συλλογικά, φτάνει τα αγροτεμάχια να εφάπτονται.
γ. Σε αγροτεμάχια αρόσιμων καλλιεργειών με κλίση μεγαλύτερη του 15% απαγορεύεται η άροση από τη 1/11 εκάστου έτους έως και τις 15/3 του επόμενου έτους.
δ. Η άρδευση δεν επιτρέπεται να γίνεται με τη μέθοδο της κατάκλυσης.
ε. Να μην καταστρέφουν τις ξερολιθιές, τα αναχώματα και τα φυσικά πρανή στα όρια των αγροτεμαχίων.
Τα αγροτεμάχια με αναβαθμίδες εξαιρούνται από την εφαρμογή του προτύπου, καθώς δεν διατρέχουν κίνδυνο διάβρωσης.
ΚΓΠΚ 6: Ελάχιστη κάλυψη του εδάφους για την αποφυγή ακάλυπτων εδαφών σε περιόδους που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες
α. Στα αγροτεμάχια με αρόσιμες καλλιέργειες να υπάρχει φυτική κάλυψη κατ’ ελάχιστο την περίοδο από τις 15/11 εκάστους έτους έως και τις 05/03 του επόμενου έτους. Ωστόσο, εφόσον απαιτείται να γίνει προετοιμασία του εδάφους για την επόμενη εαρινή καλλιέργεια, ο παραγωγός δύναται να διακόψει την εδαφοκάλυψη πριν τη λήξη του ως άνω διαστήματος, λαμβανομένου υπόψη ότι το χρονικό διάστημα έως την εαρινή σπορά, δεν μπορεί να υπερβαίνει τις τέσσερις (4) εβδομάδες.
Η κάλυψη του εδάφους, στην περίπτωση που δεν υπάρχει καλλιέργεια, επιτυγχάνεται με φυτικά υπολείμματα ή/και με αυτοφυή βλάστηση ή/και με την εφαρμογή άλλης πρακτικής ισοδυνάμου αποτελέσματος, δηλαδή προστασίας του εδάφους κατά την προαναφερθείσα ευαίσθητη περίοδο.
β. Στα αγροτεμάχια μονίμων καλλιεργειών με κλίση πάνω από 10% να υπάρχει φυτική κάλυψη κατ’ ελάχιστο την περίοδο από τις 15/11 εκάστου έτους έως και τις 5/3 του επόμενου έτους. Η κάλυψη του εδάφους μπορεί να γίνεται με συγκαλλιέργεια, φυτικά υπολείμματα ή/και με αυτοφυή βλάστηση ή/και με την εφαρμογή άλλης πρακτικής ισοδυνάμου αποτελέσματος, δηλαδή προστασίας του εδάφους κατά την προαναφερθείσα ευαίσθητη περίοδο.
ΚΓΠΚ 7: Αμειψισπορά σε αρόσιμη γη εκτός από την καλλιέργειες που καλλιεργούνται κάτω από το νερό
Αφορά αειφορική διαχείριση των εδαφών των αρόσιμων καλλιεργειών, εκτός των ορυζώνων, και στις εκμεταλλεύσεις με αροτραίες καλλιέργειες άνω των 10 εκταρίων.
α. Να εφαρμόζουν κάθε χρόνο αμειψισπορά με εναλλαγή καλλιεργειών από διαφορετικά βοτανικά γένη τουλάχιστον στο 1/3 της αρόσιμης έκτασης της εκμετάλλευσης, ώστε εντός τριών (3) καλλιεργητικών περιόδων κάθε αγροτεμάχιο με αροτραία καλλιέργεια να έχει καλλιεργηθεί με τουλάχιστον δυο (2) κύριες καλλιέργειες διαφορετικών βοτανικών γενών.
ΚΓΠΚ 8: Ελάχιστο ποσοστό αρόσιμης γης που διατίθεται για μη παραγωγικές εκτάσεις και χαρακτηριστικά, για όλες τις γεωργικές εκτάσεις, διατήρηση των χαρακτηριστικών του τοπίου και απαγόρευση της κοπής φυτικών φρακτών και δένδρων κατά την περίοδο αναπαραγωγής και εξάρτησης των πτηνών.
ΚΓΠΚ 9: Απαγόρευση της μετατροπής ή άροσης των μόνιμων βοσκοτόπων που έχουν οριστεί ως περιβαλλοντικά ευαίσθητοι μόνιμοι βοσκότοποι σε περιοχές του δικτύου Natura 2000
Στις εκτάσεις μόνιμων βοσκότοπων, που βρίσκονται εντός των περιοχών του Δικτύου ΦΥΣΗ 2000 (NATURA), δεν επιτρέπεται η άροση, καθώς και η μετατροπή τους σε άλλη γεωργική χρήση.
Η χώρα μας κέρδισε την αύξηση των βοσκήσιμων εκτάσεων κατά 9,5 εκατ. στρεμμάτων χάρις στην αναθεώρηση του ορισμού των βοσκοτόπων.
Στη συνέχεια ο τότε πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ Γρηγόρης Βάρρας προχώρησε στον χαρακτηρισμό και την κατανομή των εκτάσεων ανά περιοχή της χώρας με στόχο να καταργηθεί η τεχνική λύση..
Παρόλα αυτά μέχρι σήμερα αυτές οι εκτάσεις δεν έχουν ενταχθεί στο σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ γιατί δεν είχε γίνει η επικαιροποίηση του χαρτογραφικού υποβάθρου για το σύνολο της ελληνικής επικράτειας.
Για να γίνει αυτό θα πρέπει να καταθέσει ο ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΕΕ τροποποιητική µε την προσθήκη των επιπλέον επιλέξιµων βοσκοτόπων, κάτι που δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα.
Πάντως σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, από την εποχή της προεδρίας Γρηγόρη Βάρρα υπάρχει στα συρτάρια του ΟΠΕΚΕΠΕ η σχετική μελέτη.
Η ένταξη νέων βοσκοτόπων θα φέρει νέα µοναδιαία αξία δικαιωµάτων στα βοσκοτόπια αλλά και τα νέα όρια για τη λήψη της αναδιανεµητικής ενίσχυσης.
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα έπρεπε όλο αυτό το διάστημα να είχε τροποποιήσει
α) τις µέσες µοναδιαίες αξίες των δικαιωµάτων στις Περιφέρειες, για την εφαρµογή της εσωτερικής σύγκλισης,
β) το κατώτερο και ανώτατο όριο (σε επιλέξιµη έκταση), της διανοµής συµπληρωµατικής στήριξης
Η εξέλιξη αυτή σημαίνει ότι θα πρέπει να αναθεωρηθούν και οι εκτάσεις στην εκπόνηση των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης, που ακόμη δεν έχουν ξεκινήσει.
Επίσης η ένταξη στον μηχανισμό επιλεξιμότητας 9,5 εκατ. στρεμμάτων λύνει το πρόβλημα της τεχνικής λύσης και έτσι θα μπορούν να εφαρμοστούν τα eco-schemes στην κτηνοτροφία.
Ένα ακόμη θέμα που αναμένεται να αλλάξει στην ΚΑΠ και αφορά την κτηνοτροφία είναι η εξαίρεση της συνδεδεμένης στα βοοειδή για σφάγια του 13ου μήνα, που είχε αναδείξη σχετικό άρθρο του ΑγροΤύπου. Το συγκεκριμένο θέμα δημιουργεί πρόβλημα μόνο στα ελληνικά μοσχάρια κρεατοπαραγωγής.
Αυτό που δεν τολμά να αγγίξει το ΥπΑΑΤ είναι ότι ζητούν οι κτηνοτρόφοι, τα βοσκοτόπια να τα έχουν μόνο όσοι διαθέτουν ζωικό κεφάλαιο.
Οι Υπουργοί Γεωργίας της ΕΕ πραγματοποίησαν άτυπη συνάντηση, στις 4 και 5 Σεπτεμβρίου 2023, στην Κόρδοβα. Της συνεδρίασης προεδρεύει ο κ. Luis Planas, Υπουργός Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων της Ισπανίας.
Το Συμβούλιο απασχόλησε η εφαρμογή νέων τεχνολογιών, περιλαμβανομένων και των νέων γονιδιακών τεχνικών για μια βιώσιμη και ανθεκτική στην κλιματική μετάβαση γεωργία. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, οι Υπουργοί αναφέρθηκαν στην ανάγκη λήψης πρωτοβουλιών για την προώθηση της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης και στα οφέλη από την εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στον τομέα της γεωργίας, θέτοντας ωστόσο επιφυλάξεις ως προς τη χρήση των νέων γονιδιακών τεχνικών.
Στο πλαίσιο της άτυπης συνόδου, οι Υπουργοί επισκέφθηκαν το γεωργικό ερευνητικό κέντρο του Πανεπιστημίου της Κόρδοβα και τις τοπικές οινοποιητικές βιομηχανίες, έχοντας την ευκαιρία να γνωρίσουν καινοτόμες τεχνολογικές εφαρμογές με τις οποίες προωθείται η μείωση των εισροών στη γεωργία.

Ο Ισπανός Υπουργός επεσήμανε ότι ο κλάδος του κρασιού κατέχει ηγετική θέση στην καινοτομία και την έρευνα και είναι στρατηγικός για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης. Στο πλαίσιο αυτό, η Ιταλία, η Γαλλία και η Ισπανία καταλαμβάνουν τις κορυφαίες θέσεις στην παραγωγή κρασιού, εκτός από το ότι αντιπροσωπεύουν το 61% των παγκόσμιων εξαγωγών σε αξία.
Στη συνέχεια, οι υπουργοί της ΕΕ επισκέφτηκαν το Bodegas Alvear, που ιδρύθηκε το 1729, ένα από τα πιο διάσημα και διεθνώς αναγνωρισμένα οινοποιεία στην Ανδαλουσία και ένα από τα παλαιότερα στην Ισπανία.
Τοποθέτηση Έλληνα Υπουργού ΑΑΤ
Πρώτη προτεραιότητα για την Ελλάδα είναι η αποκατάσταση των ζημιών και των απωλειών της γεωργικής παραγωγής, που προκλήθηκαν από τις πυρκαγιές και από τα πρόσφατα, έντονα, καιρικά φαινόμενα, επισήμανε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, σε παρέμβασή του.
Για το σκοπό αυτό, όπως τόνισε ο Έλληνας υπουργός, θα αξιοποιηθεί κάθε δυνατότητα που προσφέρεται μέσω του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ, η οποία πρέπει να βασίζεται σε δύο αρχές: Την ευελιξία έναντι της γραφειοκρατίας και την ισορροπία μεταξύ άμεσων αναγκών και μακροπρόθεσμων στόχων.
Στην παρέμβασή του με θέμα «οι νέες τεχνολογίες ως εργαλείο για μια πιο ανθεκτική στο κλίμα γεωργία», ο Λευτέρης Αυγενάκης είπε ότι «το παρόν και το μέλλον της παραγωγής συνδέεται με την επιστημονική πρόοδο» και ότι «η αύξηση της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας δεν μπορεί παρά να είναι μονόδρομος». Τάχθηκε υπέρ της ανάπτυξης επενδυτικού κλίματος που θα ενισχύει τέτοιες πρωτοβουλίες και επισήμανε ότι η αξιοποίηση της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών είναι ο δρόμος για να επιτύχουμε το περίφημο «more with less», δηλαδή την παραγωγή περισσότερων με λιγότερα. Σημείωσε ότι η καινοτομία αποτελεί το μοχλό της ανταγωνιστικότητας και της ανθεκτικότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας και υπογράμμισε ότι «το ζητούμενο είναι φυτά υψηλής διατροφικής αξίας για τους καταναλωτές, που θα μπορούν να προσαρμόζονται καλύτερα στις μεταβαλλόμενες κλιματικές συνθήκες».
O υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, μεταξύ άλλων είπε: «Αναλογιζόμενος τη σημασία της διατήρησης της ιδιαίτερης αγροδιατροφικής και φυσικής κληρονομιάς της Ένωσης, διαπιστώνω ότι η αύξηση της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας δεν μπορεί παρά να είναι μονόδρομος και το σημερινό θέμα συζήτησης αντικατοπτρίζει ακριβώς αυτή την ανάγκη.
Οι έκτακτες καταστάσεις στον αγροτικό τομέα επιτάσσουν να είμαστε σε συνεχή εγρήγορση και συγχρόνως να χτίζουμε με στέρεα βήματα την μακροπρόθεσμη προοπτική του. Και ερχόμενος στο πρώτο σας ερώτημα, θεωρώ σαφές ότι η καινοτομία είναι το κλειδί για βιώσιμα συστήματα τροφίμων και η τεχνολογική αναβάθμιση του αγροδιατροφικού τομέα ο καταλύτης για την πράσινη μετάβαση. Η πλήρης ψηφιοποίηση της γεωργίας, η παρακολούθηση των γεωργικών εκτάσεων μέσω δορυφόρων, η ανθρακοδεσμευτική γεωργία, η γεωργία ακριβείας και η γονιδιακή επεξεργασία αποτελούν τις σημαντικότερες πρωτοβουλίες που έχουν ανοίξει νέους ορίζοντες στους γεωργούς. Επιπλέον, η βελτιστοποίηση της χρήσης των γεωργικών εισροών με μείωση της εφαρμογής φυτοπροστατευτικών προϊόντων και λιπασμάτων, εξυπηρετεί όχι μόνο τον στόχο της περιβαλλοντικής προστασίας αλλά και αυτόν της ενεργειακής αυτονομίας – έναν στόχο που επηρεάζει άμεσα όλους τους υπόλοιπους. Η παραγωγή περισσότερων με λιγότερα, «more with less», δεν αποτελεί αντίφαση αλλά μια μεγάλη πρόκληση για την ευρωπαϊκή γεωργία. Τέλος, οι παρεμβάσεις για τον μετριασμό των καταστροφών από ακραία καιρικά φαινόμενα θα αποτελέσουν το σημαντικότερο μέσο για την ομαλή συνέχιση της γεωργικής δραστηριότητας, ώστε να πετύχουμε την επιθυμητή μετάβαση.
Στην Ελλάδα, δουλεύουμε εντατικά προς αυτή την κατεύθυνση. Τα προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης διασφαλίζουν ότι οι αγρότες, ειδικά οι νέοι, αποκτούν τις απαραίτητες δεξιότητες και γνώσεις για να κατανοήσουν και να εξοικειωθούν με τις νέες τεχνολογίες, ώστε να τις χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά. Επιπλέον, δίνουμε έμφαση στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων με στόχο την ενίσχυση των επενδύσεων στα ψηφιακά συστήματα στη γεωργία. Το γεγονός ότι η Ελλάδα ανέβηκε τρεις θέσεις στην κατάταξη στο ρυθμιστικό περιβάλλον, κινήθηκε ψηλά στην Έρευνα και Ανάπτυξη στον κλάδο της τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνίας και πραγματοποίησε σημαντικές επενδύσεις σε υποδομές υψηλής ταχύτητας, δημιουργεί προϋποθέσεις για περαιτέρω αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στη γεωργία.
Η ανάπτυξη και η υποστήριξη ενός επενδυτικού κλίματος που θα υποστηρίζει την ευρεία υιοθέτηση τέτοιων εργαλείων πραγματοποιείται μέσα από την αξιοποίηση όλων των πτυχών πολιτικής παρέμβασης, όπως η ΚΑΠ, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι υλοποιήσιμες τεχνολογίες αιχμής μπορούν να χρηματοδοτηθούν και να εφαρμοστούν. Ωστόσο, η εφαρμογή του Στρατηγικού Σχεδίου είναι μια δυναμική διαδικασία, η οποία πρέπει να προσαρμόζεται συνεχώς στα νέα δεδομένα. Αυτή τη χρονιά στην Ελλάδα, η ξηρασία και η μεγάλης έκτασης καλοκαιρινές πυρκαγιές έχουν ανατρέψει τις ισορροπίες και τον γεωργικό προγραμματισμό στις διάφορες περιφέρειες της χώρας. Η αποκατάσταση των ζημιών και των απωλειών της γεωργικής παραγωγής είναι επομένως πρώτη προτεραιότητα.
Συμπερασματικά, η συνολική θεώρηση για την ΚΑΠ πρέπει να βασίζεται σε δύο αρχές, πρώτον ευελιξία έναντι της γραφειοκρατίας και δεύτερον ισορροπία μεταξύ άμεσων αναγκών και μακροπρόθεσμων στόχων. Το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο είναι το όχημα προς την ανάδειξη ενός ακόμη ισχυρότερου αγροδιατροφικού τομέα στην Ένωση και το στοίχημα είναι να αξιοποιηθεί πλήρως.
Αναφορικά με το δεύτερο ερώτημα, είναι προφανές ότι η βιοτεχνολογία μέσα από νέες γονιδιωματικές τεχνικές, ενισχύει την εργαλειοθήκη του αγρότη για όλα τα μοντέλα παραγωγής, μικρής και μεγάλης κλίμακας. Η καινοτομία αποτελεί τον μοχλό της ανταγωνιστικότητας και ανθεκτικότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας. Το παρόν και το μέλλον της παραγωγής συνδέεται με την επιστημονική πρόοδο.
Η δημιουργία νέων ποικιλιών για την παροχή σταθερών αποδόσεων, μέσα από τη διατήρηση των φυσικών πόρων, είναι πλέον αναγκαία προϋπόθεση τόσο για τη διασφάλιση του γεωργικού εισοδήματος όσο και για την επισιτιστική επάρκεια. Ωστόσο, τα οφέλη για την ευρωπαϊκή γεωργία από τα αποτελέσματα της έρευνας για τις νέες γονιδιωματικές τεχνικές θα προκύψουν μόνο κατόπιν εισαγωγής σαφούς νομοθετικού πλαισίου βάσει του οποίου θα σχεδιαστούν δράσεις πολιτικής, επενδύσεων, συνεργασίας και προβολής των πλεονεκτημάτων. Ζητούμενό μας είναι φυτά υψηλής διατροφικής αξίας για τους καταναλωτές, που θα μπορούν να προσαρμόζονται καλύτερα στις μεταβαλλόμενες κλιματικές συνθήκες, θα είναι πιο ανθεκτικά σε εχθρούς και ασθένειες και θα συμβάλλουν στη μείωση των εισροών και στην ενίσχυση της αποδοτικότητας των πόρων.
Στο πλαίσιο αυτό, οι συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την προώθηση συνεργασιών μεταξύ ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, αγροτών και μικρών και μικρομεσαίων αγροτικών επιχειρήσεων είναι καίριας σημασίας, ώστε να επιταχυνθεί η πρακτική εφαρμογή και η αξιοποίηση της έρευνας στο αγρόκτημα.
Η μεγιστοποίηση του παραγωγικού δυναμικού της γεωργίας μέσω της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών αποτελεί την ευκαιρία προς την κατεύθυνση του στόχου της ανοικτής στρατηγικής αυτονομίας, μιας πιο βιώσιμης οικονομίας και της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας. Η καινοτομία οφείλει να είναι ανθρωποκεντρική με γνώμονα τη στήριξη των ευρωπαίων αγροτών και την πρόσβαση των πολιτών σε βιώσιμα, υγιεινά και χωρίς αποκλεισμούς συστήματα τροφίμων».
Οι αγρότες έχουν στη διάθεση τους λίγες ημέρες προκειμένου να ολοκληρώσουν τη διαδικασία της υποβολής δήλωσης ΟΣΔΕ για το έτος ενίσχυσης 2023.
Συγκεκριμένα όπως αναφέρεται σε ενημερωτικό σημείωμα του ΥπΑΑΤ:
«Με αφορμή δημοσιεύματα που αναφέρονται σε παράταση των δηλώσεων ΟΣΔΕ, από κύκλους του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, διευκρινίζεται ότι η ημερομηνία για την κατάθεση δηλώσεων ΟΣΔΕ - μετά την παράταση που ήδη έχει δοθεί - λήγει στις 11 Σεπτεμβρίου 2023 και καμία άλλη παράταση δεν πρόκειται να δοθεί».
Είναι γνωστό ότι δεν μπορεί να δοθεί καμιά παράταση ΟΣΔΕ γιατί δεν θα μπορεί να πληρωθεί η προκαταβολή του τσεκ στα τέλη Οκτωβρίου (ήδη υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση).
Αυτό που αξίζει όμως να αναφέρουμε είναι ότι ο νέος υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης απαντά σε σχετικό δημοσίευμα του ΑγροΤύπου για την προσπάθεια της ηγεσίας του ΟΠΕΚΕΠΕ να δημιουργήσει σε ένα παράλληλο καθεστώς κατάθεσης των δηλώσεων της ΕΑΕ 2023 - ΟΣΔΕ.
Θυμίζουμε ότι ο ΑγροΤύπος είχε σχετικό άρθρο που ανέφερε την ποσπάθεια να δημιουργηθεί ένας ... ιδιωτικός ΟΠΕΚΕΠΕ (εδώ).
Σε δηλώσεις που έκανε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, τονίζει ότι «μόνη διέξοδος για τον ΟΠΕΚΕΠΕ είναι η πλήρης ενσωμάτωση των λειτουργιών του στο gov.gr, διαδικασία που έχει ήδη ξεκινήσει από την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο. Τα ΚΥΔ οφείλουν να ενισχύσουν την εφαρμογή του gov.gr και να εγκαταλειφθεί το τέχνασμα της χρήσης δεύτερης πλατφόρμας. Μέχρι την πλήρη ενσωμάτωση στο κυβερνητικό νέφος, όλοι οι εμπλεκόμενοι οφείλουν να συνεργαστούν».
Όσον αφορά το ΟΣΔΕ, μετά την παράταση που ήδη έχει δοθεί, λήγει στις 11 Σεπτεμβρίου 2023 και καμία άλλη παράταση δεν πρόκειται να δοθεί, ξεκαθαρίζει το ΥπΑΑΤ.