Δημοσιεύθηκαν τα ΦΕΚ για χορήγηση ενισχύσεων ήσσονος σημασίας (de minimis) στον τομέα της καλλιέργειας ελιάς στην Λέσβο και την καλλιέργεια καστανιάς στην Πιερία.
Λέσβο
Δικαιούχοι της κρατικής ενίσχυσης ήσσονος σημασίας (de minimis) ορίζονται οι ελαιοπαραγωγοί της Περιφερειακής Ενότητας Λέσβου για αγροτεμάχια ελιάς, οι οποίοι έχουν υποβάλλει δήλωση εκμετάλλευσης ενιαίας αίτησης ενίσχυσης για το έτος 2020, διαθέτουν παραγωγικά δέντρα και διατηρούν τουλάχιστον ένα (1) στρέμμα καλλιέργειας ελιών.
Το ύψος του ποσού ενίσχυσης καθορίζεται σε 21 ευρώ ανά στρέμμα καλλιέργειας ελιών.
Κάθε δικαιούχος που θα ενημερωθεί σχετικώς από τον ΟΠΕΚΕΠΕ οφείλει να προσκομίσει εντός δέκα (10) ημερολογιακών ημερών, το αργότερο, υπεύθυνη δήλωση για την πληρωμή στην οποία να αναγράφει τα στοιχεία του. Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Πιερία
Δικαιούχοι της κρατικής ενίσχυσης ήσσονος σημασίας (de minimis) ορίζονται οι γεωργοί που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή καστάνων σε αγροτεμάχια καστανιάς στην Περιφερειακή Ενότητα Πιερίας, οι οποίοι έχουν υποβάλλει ενιαία αίτηση ενίσχυσης για το έτος 2021, διαθέτουν παραγωγικά δέντρα και διατηρούν τουλάχιστον ένα (1) στρέμμα καλλιέργειας καστάνων.
Το ύψος του ποσού ενίσχυσης καθορίζεται σε 144 ευρώ ανά στρέμμα καλλιέργειας καστάνων.
Κάθε δικαιούχος που θα ενημερωθεί σχετικώς από τον ΟΠΕΚΕΠΕ οφείλει να προσκομίσει εντός δέκα (10) ημερολογιακών ημερών, το αργότερο, υπεύθυνη δήλωση για την πληρωμή στην οποία να αναγράφει τα στοιχεία του. Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) γνωστοποίησε την τιμή ελαιλάδου ελαιοκομικού έτους 2024-2025, για την εφαρμογή των διατάξεων της εισφοράς δακοκτονίας.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, η εισφορά δακοκτονίας ορίζεται σε ποσοστό 2% επί της αξίας λαδιού που παράγεται.
Η εισφορά δακοκτονίας στις πωλούμενες χονδρικά από τους παραγωγούς ή τους εντολοδόχους αυτών ελιές, ορίζεται όπως και πριν σε ποσοστό 2% επί της τιμολογιακής αξίας πώλησής τους.
Η κατώτατη τιμή αναφοράς για τη χορήγηση ενίσχυσης για ιδιωτική αποθεματοποίηση για την κατηγορία ελαιολάδου Λαμπάντε (lampante) με ελεύθερη οξύτητα δύο βαθμών, για το ελαιοκομικό έτος 2024-2025, θα είναι 1.524 ευρώ/τόνο, η οποία θα λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της εισφοράς δακοκτονίας του λαδιού. Στο ανωτέρω ποσό αναλογεί ανά κιλό, εισφορά δακοκτονίας 1,524 x 2% = 0,030 ευρώ.
Σημειώνεται ότι το ποσό των 1.524 ευρώ /τόνο, μειώνεται κατά 36,70 ευρώ/τόνο για κάθε επιπλέον βαθμό οξύτητας.
Δείτε την εγκύκλιο (εδώ)
Η εισφορά αυτή προκειμένου για λάδι καταβάλλεται σε χρήμα από το πρόσωπο για λογαριασμό του οποίου γίνεται η έκθλιψη των ελιών στον ελαιοτριβέα. και όταν το πρόσωπο αυτό αρνείται, ο ελαιοτριβέας δικαιούται, να παρακρατήσει από το λάδι που παράχθηκε ποσότητα της οποίας η αξία υπολογιζόμενη με την τιμή χονδρικής πώλησης από τον παραγωγό κατά το χρόνο της έκθλιψης.
Αναγράφεται στην απόδειξη παροχής υπηρεσιών, η οποία εκδίδεται από τον ελαιοτριβέα μόλις τελειώσει η έκθλιψη των ελιών και αμέσως μετά τη σχετική ζύγιση του λαδιού που παράχθηκε.
Προκειμένου όμως για ελιές η εισφορά δακοτονίας αναγράφεται στο τιμολόγιο αγοράς που εκδίδεται από τον αγοραστή ή στην εκκαθάριση που εκδίδεται, όταν πρόκειται για πώληση ελιών από επιτηδευματία για λογαριασμό του παράγωγου.
Στις περιπτώσεις που ο πωλητής των ελιών παραγωγός έχει υποχρέωση από τις διατάξεις του Κ.Φ.Σ., έκδοσης του τιμολογίου, η εισφορά δακοκτονίας δεν είναι απαραίτητο να αναγράφεται σ' αυτό, γιατί βαρύνει τον ίδιο τον εκδότη του τιμολογίου.
Επίσης να θυμήσουμε ότι οι επιχειρήσεις παραγωγής, τυποποίησης και εμπορίας ελαιόκαρπου και ελαιόλαδου από 1 Δεκεμβρίου υποχρεούνται να εκδίδουν ψηφιακά παραστατικά διακίνησης και να διαβιβάζουν τα δεδομένα τους στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA.
Σε περίπτωση μη έκδοσης παραστατικών διακίνησης, το πρόστιμο ανέρχεται:
- στα πεντακόσια (500) ευρώ ανά φορολογικό έλεγχο, αν η επιχείρηση τηρεί απλογραφικό λογιστικό σύστημα ή
- στα χίλια (1.000) ευρώ ανά φορολογικό έλεγχο, αν η επιχείρηση τηρεί διπλογραφικό λογιστικό σύστημα.
Το μέλλον του παραδοσιακού ελαιώνα ήταν το κύριο θέμα του διαδραστικού συμποσίου Oliday που πραγματοποιήθηκε, για δεύτερη συνεχή χρονιά, στις 27 και 28 Σεπτεμβρίου, στη Χώρα της Μεσσηνίας.
Τη διοργάνωση της ημερίδας έκανε ο ΑΕΣ - ΟΠ Νηλέας. Ο ΑγροΤύπος έκανε αισθητή την παρουσία του και ήταν χορηγός επικοινωνίας της εκδήλωσης.
Η πρώτη ημέρα, Παρασκευή (27 Σεπτεμβρίου), περιλάμβανε ξενάγηση των μαθητών στον ελαιώνα και γευσιγνωσία ελαιολάδου.
Τη δεύτερη μέρα, Σάββατο (28 Σεπτεμβρίου), πραγματοποιήθηκε διάλογος για το μέλλον του παραδοσιακού ελαιώνα. Εισηγητές από όλη την Ελλάδα θα κατέθεσαν τις απόψεις τους για τη θέση του ελληνικού ελαιώνα στον παγκόσμιο ελαιοκομικό χάρτη και αναφέρθηκαν στις προκλήσεις, τις απειλές και τις ευκαιρίες που έχει ο παραδοσιακός ελαιώνας.
Κατά την ομιλία του ο πρόεδρος του ΑΕΣ-ΟΠ Νηλέας κ. Γιώργος Κόκκινος, στην ομιλία του αναφέρθηκε στην εξάπλωση σε παγκόσμιο επίπεδο των συστημάτων καλλιέργειας πυκνής φύτευσης εις βάρος των παραδοσιακών ελαιώνων.
«Το 2050 προβλέπεται ότι το 77% της παγκόσμιας παραγωγής ελαιολάδου θα παράγεται από εντατικούς ελαιώνες. Αυτή είναι η μια πτυχή του προβλήματος. Η άλλη είναι η κλιματική κρίση που απειλεί το μέλλον μας. Οι συνάδελφοι το γνωρίζουν πολύ καλά. Οι πρόσφατες βροχοπτώσεις δεν ήταν σε όλη την περιοχή. Οι ζημιές του ελαιοκάρπου από τις μετρήσεις που κάναμε φτάνουν στο 80% στις περιοχές που δεν έχει βρέξει και σε πολλές περιπτώσεις οι ελαιοπαραγωγοί δεν θα κάνουν καν συγκομιδή», ανέφερε ο κ. Κόκκινος.
Και πρόσθεσε: Δεν θέλουμε να κάνουμε διαπιστώσεις του προβλήματος αλλά το ζητούμενο είναι τι κάνουμε για την λύση του προβλήματος. Ο συνεταιρισμός έχει νέα μέλη και θα είναι καταστροφικό να αναγκαστούν αυτοί οι άνθρωποι να εγκαταλείψουν την ύπαιθρο. Έχουμε όλοι μια τεράστια ευθύνη να μην αφήσουμε τους νέους ανθρώπους να εγκαταλείψουν την γεωργία. Πολλοί διαμαρτύρονται για τις υψηλές τιμές ελαιολάδου. Κανένας ελαιοπαραγωγός δεν έβαλε χρήματα στην τσέπη του από αυτή την αύξηση της τιμής. Αντίθετα είχαμε μια αύξηση του κόστους καλλιέργειας και θα το δούμε μπροστά μας αυτό. Αρχές Ιουλίου είχαμε μια εποικοδομητική συζήτηση με τον Περιφερειάρχη και καταθέσαμε τις προτάσεις μας. Πιστεύω ότι σε κάθε πρόβλημα υπάρχουν λύσεις αρκεί να κάτσουμε όλοι μαζί για να τις βρούμε».
Από την πλευρά του ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου, Δημήτρης Πτωχός, αναφέρθηκε στην ανάγκη δημιουργίας ενός ισχυρού brand name στο ελαιόλαδο της Πελοποννήσου. «Η ποιότητα του ελαιολάδου της περιφέρειας μας είναι γνωστή σε όλο τον κόσμο. Δεν αρκεί αυτό αλλά θα πρέπει να ενσωματώσουμε την καινοτομία σε κάθε στάδιο της παραγωγής του. Θα πρέπει να συνδέσουμε την παραγωγή με τον τουρισμό και της πολιτισμικής μας ταυτότητας. Οι τουρίστες να έρχονται όχι μόνο για να απολαύσουν το ελαιόλαδό μας αλλά για να ζήσουν μια εμπειρία ζωής. Πρέπει να προχωρήσουμε στην παραγωγή βιώσιμων πρακτικών ελαιοκαλλιέργειας ακολουθώντας παραδείγματα και πρακτικές από άλλες χώρες που τα έχουν καταφέρει (π.χ. Ιταλία). Πρέπει να επενδύσουμε σε καμπάνιες προώθησης. Μπορούμε να χτίσουμε ένα πρότυπο βιολογικής καλλιέργειας που να σέβεται το περιβάλλον και την βιοποικιλότητα του τόπου μας. Η αειφορία είναι μια ανάγκη. Για να γίνουν όλα αυτά όμως θα πρέπει να στηρίξουμε τους ελαιοπαραγωγούς και να ενισχύσουμε τις υποδομές. Όμως στην προσπάθεια για τη δημιουργία ενός Place Brand δεν έχουμε ακόμη τον αριθμό των παραγωγών που θα θέλαμε να συμμετέχουν με τις δικές τους προτάσεις και ιδέες. Για αυτό σας καλώ να συμμετέχετε προκειμένου να σας ακούσουμε και να ενσωματώσουμε τις προτάσεις σας στην στρατηγική μας».
Η κα Χριστίνα Στριμπάκου, συνιδρύτρια της εταιρείας παραγωγή εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου LIA Cultivators, ενός προϊόντος υψηλής ποιότητας που προέρχεται από τους οικογενειακούς ελαιώνες στα Φιλιατρά, αναφέρθηκε στην προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα σύγχρονο μοντέλο βιώσιμης μικρής παραγωγικής μονάδας στην σημερινή εποχή και στις δυσκολίες που υπάρχουν. Στην συνέχεια αναφέρθηκε στην σημασία της ορολογίας παραδοσιακός ελαιώνας. Στην χώρα μας επίσημα αναγνωρισμένος είναι ο παραδοσιακός ελαιώνας της Άμφισσας που έχει δέντρα ηλικίας τριών χιλιάδων χρόνων και της Μαρώνειας στους πρόποδες του Ισμάρου. Στην Μεσσηνία έχουμε αναφορές στις μοναδικές αιωνόβιες ελιές αλλά μπορεί να αποφασίσουμε ότι είναι ένας παραδοσιακός ελαιώνας και να ενταχθεί στην UNESCO. Το ηλικιακό πρόβλημα είναι σημαντικό, αφού στην χώρα μας οι αγρότες που είναι μικρότεροι των 35 ετών με πλήρη γεωργικά εκπαιδευση αποτελούν μόλις 2,9%, έναντι 21,7% στην ΕΕ. Η ελαιοκαλλιέργεια αντί να θεωρείται σαν μια επιχειρηματική ευκαιρία εκλαμβάνεται σαν μια κατώτερη αγροτική εργασία. Τα ελαιοτριβεία από την άλλη θα πρέπει να στραφούν στην παραγωγή ενός ποιοτικού προϊόντος και όχι να ρίχνουν βάρος μόνο στην ποσότητα. Δεν θα πρέπει να θεωρείται επιτυχία όταν ελαιοτριβεία και ομάδες παραγωγών διαθέτουν μεγάλες ποσότητες χύμα ελαιολάδου (βυτίο) στους Ιταλούς και να πουλάνε κάποια λεπτά παραπάνω το προϊόν. Το να πουλάς ένα επώνυμο προϊόν είναι δύσκολο και θα πρέπει να λειτουργούμε σαν ομάδα. Κάποιος να αναλάβει την παραγωγή του και κάποιος την πώλησή του.
Ο κ. Φώτης Μαθιός, ελαιοπαραγωγός και μέλος του ΔΣ του ΑΕΣ - ΟΠ Νηλέας, αναφέρθηκε στις δυσκολίες που έχει ένας ελαιοπαραγωγός που μάλιστα ασχολείται με την βιολογική καλλιέργεια. Τόνισε ότι οι συνεταιρισμοί είναι η μόνη λύση για να καταφέρει να αποκτήσει ένα προϊόν την υπεραξία που του αρμόζει. Σε λίγες ημέρες θα ξεκινήσει η νέα συγκομιδή αλλά πολλοί παραγωγοί δεν θα καταφέρουν να την κάνουν λόγω της ξηρασίας. Αυτοί που θα καταφέρουν να την κάνουν θα έχουν πρόβλημα με την έλλειψη εργατικού δυναμικού. Υπάρχουν ελαιώνες που η διαδικασία της ελαιοσυλλογής γίνεται χειρωνακτικά και αυτοί οι ελαιώνες κινδυνεύουν σήμερα με εγκατάλειψη λόγω του αυξημένου κόστους καλλιέργειας. Για να είναι βιώσιμη η παραδοσιακή ελαιοκαλλιέργεια θα πρέπει να αξιοποιήσουμε τα ύδατα. Επίσης οι παραγωγοί θα πρέπει να έχουν εύκολη πρόσβαση σε οικονομικά εργαλεία για να μπορούν να κάνουν επενδύσεις.
Η κα Sheila Darmos, συνιδρύτρια του αγροκτήματος Νότιο Σέλας (Southern Lights) στην Λακωνία, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός εκπαίδευσης και διαχείρισης της γης, που έχει ως σκοπό την ενεργή αναγέννηση των οικοσυστημάτων. Μίλησε για την αναγεννητική γεωργία και την αγροδασοπονία. Όπως ανέφερε η αγροοικολογία αποτελεί την μετάβαση προς μια βιώσιμη, φιλική για το κλίμα και τα οικοσυστήματα γεωργία. Παρατήρησε με τα χρόνια ότι με αυτή τη νέα μέθοδο καλλιέργειας ο ελαιώνας γίνεται πιο ανθεκτικός σε ξηρασία και σε απειλές από έντομα. «Είμαστε ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που ξεκινήσαμε από το 2021 το πρόγραμμα διάδοσης της αναγεννητικής γεωργίας, έχουμε μεταφράσει ενημερωτικό υλικό και δημιουργούμε πιλοτικά αγροκτήματα», τόνισε.
Ο Δρ. Θεόδωρος Ζαχαριάδης, Καθηγητής και Πρόεδρος στο Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης, Αγροδιατροφής και Διαχείρισης Φυσικών Πόρων στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, αναφέρθηκε στα προβλήματα μη σωστής άρδευσης και στους υπέρμετρους ψεκασμούς. Μόνο στην Πελοπόννησο έχουμε μείωση 36% της καλλιεργήσιμης έκτασης. Ακόμη αναφέρθηκε στα προβλήματα της μειωμένης παραγωγικότητας στην χώρα μας που οφείλονται στις μειωμένες επενδύσεις που γίνονται στον αγροτικό τομέα της χώρας μας. Η γεωργία ακριβείας βοηθά την μείωση των εκροών και την βελτίωση της απόδοσης. Επίσης με νέες τεχνολογίες κάνουμε ορθολογική άρδευση και μπορούμε να έχουμε σημαντικά οφέλη στο κόστος αλλά και να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή.
Η αναγεννητική γεωργία είναι σίγουρο ότι θα μας απασχολήσει στο μέλλον και εντάχθηκε στην ΚΑΠ. Μίλησε επίσης για ελαιοτριβεία που με τις νέες τεχνολογίες θα είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες που υπάρχουν με στόχο την καλύτερη ποιότητα του ελαιολάδου που θα παράγουν. Η νέα τεχνολογία μπορεί να προσαρμοστεί στον παραδοσιακό ελαιώνα και να δώσει πολλά θετικά αποτελέσματα.
Ο Δρ. Βασίλειος Γκισάκης, ερευνητής στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ στην Καλαμάτα, ανέφερε την ανάγκη για πιστοποιημένο προβασικό υλικό που δίνει πιστοποιημένες ελιές. Ακλόμη ανέφερε ότι ο ελαιώνας θα πρέπει να δίνει έμφαση στις φιλοπεριβαλλοντικές δράσεις αλλά θα πρέπει να είναι και βιώσιμος. Τόνισε την προστιθέμενη αξία που έχει ο παραδοσιακός ελαιώνας, που έχει να κάνει με το περιβάλλον αλλά και την ποιότητα του ελαιολάδου που παράγει. Η αγροοικολογία δεν αφορά μόνο τα λιγότερα εφόδια (π.χ.λιπάσματα κ.α.) αλλά είναι μια διαφορετική προσέγγιση στην καλλιέργεια.
Μια βασική αρχή που θα πρέπει να γνωρίζουν οι παραγωγοί είναι ότι η μείωση της βιοποικιλότητας μειώνει την παραγωγικότητα. Ακόμη ανέφερε ότι «ο παραγωγός θα πρέπει να έχει δίπλα του τον ερευνητή και μαζί να δουλεύουν στο πεδίο. Έτσι θα μπορέσουμε να έχουμε καλά αποτελέσματα στην έρευνα».
Την Πέμπτη (26/9/2024) πραγματοποιήθηκε εσπερίδα, την οποία διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποίησης Ελαιολάδου – ΣΕΒΙΤΕΛ με θέμα «Το ελαιόλαδο και η Βιομηχανία Τυποποίησής του, προβλήματα και προοπτικές», στην οποία συμμετείχαν άνθρωποι της αγοράς ελαιολάδου και εκπρόσωποι του ΥπΑΑΤ.
Σε μια προσπάθεια το ελληνικό κράτος να αποκτήσει μια εικόνα της παραγωγής ελαιολάδου σε ετήσια βάση (όπως γίνεται στις ανταγωνίστριες χώρες της Ισπανία και της Ιταλία) ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Στρατάκος, ανακοίνωσε ότι το επόμενο διάστημα έρχεται ψηφιακό σύστημα στο οποίο οι ελαιοπαραγωγοί θα κάνουν δηλώσεις συγκομιδής. Παράλληλα θα γίνεται ψηφιακή δήλωση της παραγωγής ελαιολάδου από τα ελαιοτριβεία και τα τυποποιητήρια. Τα συγκεκριμένα μέτρα θα ξεκινήσουν να εφαρμόζονται από την επόμενη ελαιοκομική περίοδο.
Ακόμη ο κ. Στρατάκος έκανε αναφορά στην ΚΑΠ και στα προγράμματα που στηρίζουν την ελαιοκομία, όπως τα ΟΕΦ (απάντησε σε ερώτηση του ΑγροΤύπου ότι οι προκαταβολές θα καταβληθούν μέσα Οκτωβρίου). Ακόμη αναφέρθηκε στα προγράμματα προβολής και προώθησης που εφαρμόζει η ΕΕ στην εσωτερική αγορά της Ένωσης αλλά και σε τρίτες χώρες, τα οποία χαρακτήρισε ένα σημαντικό εργαλείο για τον τομέα του ελαιολάδου. Βέβαια στην συνέχεια αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι αυτή την στιγμή τρέχουν μόλις 4 προγράμματα προώθησης που έχουν προϋπολογισμό γύρω στα 6,5 εκ. ευρώ. Επίσης υπάρχει και το πρόγραμμα Μεταποίησης 4.2 στο οποίο την προηγούμενη περίοδο είχαν ενταχθεί 36 επιχειρήσεις ελαιολάδου. Ακόμη έκανε αναφορά στα Οικολογικά Σχήματα της ΚΑΠ τα οποία αφορούν όλους τους αγρότες και τους ελαιοπαραγωγούς, στους οποίους καταβάλουν 62 εκ. ευρώ.
Πάντως στα θετικά είναι ότι οι εξαγωγές ελαιολάδου είναι στο 17,9% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών αγροτικών προϊόντων.
Από τα 119 προϊόντα με γεωγραφικές ενδείξεις (ΠΟΠ - ΠΓΕ) που έχει η χώρα μας τα 32 αφορούν ελαιόλαδα. Η κατοχύρωση αυτών των προϊόντων θα γίνει με το νέο νομοσχέδιο που κατέθεσαι το ΥπΑΑΤ στην Βουλή.
Αναφορά έκανε επίσης ο Γραμματέας του ΥπΑΑΤ και στους ελέγχους στα ελαιόλαδα και τόνισε ότι την περίοσο 2023 - 2024 υπήρξαν πρόστιμα συνολικού ύψους 63.000 ευρώ. Στο σημείο αυτό έκανε παρέμβαση ο γενικός Διευθυντής του ΣΕΒΙΤΕΛ, Γιώργος Οικονόμου, ο οποίος ζήτησε να γίνονται έλεγχοι και στη διακίνηση χύμα ελαιολάδου και όχι μόνο στην τυποποίηση (όπως γίνεται σήμερα).
Πάντως όλοι οι ομιλητές αναφέρθηκαν στην προσπάθεια επαναλειτουργίας της Διεπαγγελματικής Ελαιολάδου.
Επίσης τονίστηκε η αποτυχία του συστήματος σήμανσης Nutri-Score που έβαζε το ελαιόλαδο στην ίδια διατροφική αξίμα με το κέτσαπ.
Από την πλευρά του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, στον χαιρετισμό του ανέφερε ότι υπάρχουν θετικές επιδόσεις στον κλάδο του ελαιολάδου, που οφείλονται στην ποιότητα του προϊόντος αλλά και στις επενδύσεις που έχουν γίνει. Πρέπει όμως να γίνουν περισσότερα βήματα με στοχο να δοθεί υπεραξία στο προϊόν με ένα νέο rebranding (ο κατεξοχήν σκοπός του rebranding είναι να επανατοποθετήσει το brand στην αγορά και να επανεγκαταστήσει νέα εικόνα στη συνείδηση του κοινού του) στην παραγωγή του.
Στη διεθνοποίηση των ελληνικών ελαιοκομικών επιχειρήσεων», αναφέρθηκε ο Γιάννης Ρέτσας, Γενικός Δντής ανάπτυξης εξωτερικού εμπορίου του ENTERPRISE GREECE, ενώ ο Πρόεδρος του ΠΣΕ & ΣΕΚ κ. Αλκιβιάδης Καλαμπόκης περιέργραψε τρόπους και διαδικασίες με την εισήγησή του «Βελτιώνοντας την εξωστρέφεια του ελληνικού ελαιολάδου» και τόνισε την ανάγκη για αύξηση των εξαγωγών τυποποιημένου ελαιολάδου.
Υπήρξε επίσης προβληματισμός για το γεγονός ότι η χώρα μας εξάγει μόλις το 12% της ελληνικής παραγωγής ελαιολάδου ενώ το υπόλοιπο εξάγεται χύμα. Ακόμη πρέπει να υπάρξει βελτίωση στο έργο της δακοκτονίας, ειδικά στην Κρήτη που υπάρχει πρόβλημα με απώλεια παραγωγής.
Στην συνέχεια έγινε βράβευση του κ. Γρηγόρη Αντωνιάδη, για τα 20 χρόνια παρουσίας στην προεδρία του ΣΕΒΙΤΕΛ και 26 χρόνια αδιάληπτης παρουσίας του στο Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου. Την βράβευση έκανε ο επί 41 χρόνια γενικός Διευθυντής του ΣΕΒΙΤΕΛ, Γιώργος Οικονόμου. Όπως δήλωσε ο κ. Αντωνιάδης, ο κλάδος δεν έχει παραγωγικές επενδύσεις αλλά μέχρι σήμερα έχουμε κυρίως χρηματηστηριακές επενδύσεις και αυτό θα πρέπει να αλλάξει.
Όλοι οι ομιλητές τόνισαν προς την πολιτική ηγεσία του ΥπΑΑΤ την ανάγκη να καταρτιστεί ένα σχέδιο ανάπτυξης του ελληνικού ελαιολάδου.
Προς τα τέλη της εβδομάδας αναμένεται να ξεκινήσει η συγκομιδή κάστανου, ενώ οι προβλέψεις για τις τιμές δείχνουν ότι μένουν στα ίδια επίπεδα με πέρυσι με ανοδικές τάσεις, όμως η παραγωγή για ακόμη μια χρονιά είναι μειωμένη.
Ήδη έχουν ξεκινήσει οι συζητήσεις των Ιταλών εμπόρων με τους Έλληνες παραγωγούς για τις φετινές τιμές.
Ο πρόεδρος του Δ.Σ. Αγροτικού Συνεταιρισμού Μελιβοίας «Η Αθανάτη» κ. Ευάγγελος Κρανιώτης, «πέρυσι είχαμε μια μείωση κατά 15 - 20% σε σχέση με τον μέσο όρο της παραγωγής κάστανου. Φέτος αναμένεται μια μείωση κατά περίπου 20% σε σχέση με την περσινή. Η μείωση φέτος οφείλεται στον ήπιο χειμώνα και τις υψηλές θερμοκρασίες της άνοιξης και του καλοκαιριού.
Στην φυτοπροστασία κάνουμε κάποια θετικά βήματα. Ήδη τα πρώτα καστανοχώραφα που εμφάνισαν κρούσματα της σφήκας με την βιολογική αντιμετώπιση έχουν πολύ καλή εικόνα και βλέπουμε ότι τα ωφέλιμα έκαναν καλή δουλειά. Βέβαια συνεχίζεται η εξάπλωση. Ελπίζουμε να έχουμε καλά αποτελέσματα και από το πρωτόκολλο που εφαρμόσαμε φέτος για την φαιά σήψη.
Η καλή ποιότητα και το μέγεθος του κάστανου Μελιβοίας διαμορφώνει την τιμή του κάστανου στην χώρα μας. Πέρυσι τα κάστανα της πρώτης κατηγορίας είχαν τιμή παραγωγού στα 4 - 4,20 ευρώ το κιλό, ενώ η μέση τιμή κυμάνθηκε στα 3,10 ευρώ. Φέτος βλέπουμε να κινηθούν οι τιμές στα περσινά επίπεδα αλλά με ανοδικές τάσεις.
Οι Ιταλοί δείχνουν εμπορικό ενδιαφέρον γιατί φέτος αναμένεται να έχουν μια παραγωγή περίπου 50.000 τόνους.
Θα πρέπει η πολιτεία να στηρίξει την καλλιέργεια κάστανου της χώρας μας. Δεν είναι τυχαίο ότι στους καστανεώνες έχουμε σπάνια φωτιές. Επίσης βοηθούν να μείνουν ζωντανά τα χωριά μας.
Φέτος θα κάνουμε και ένα πιλοτικό πρόγραμμα ορθής διαχείρισης του νερού με την βοήθεια των αναβαθμίδων. Στο παρελθόν πολλά που έκαναν οι παραγωγοί ήταν σωστά και θα πρέπει να μάθουμε από αυτά».
Ο Δρ. Στέφανος Διαμαντής, τέως Δ/ντης στο Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών της Θεσσαλονίκης ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «οι βροχές του Σεπτεμβρίου έκαναν καλό στην καλλιέργεια κάστανου αν και καλύτερα θα ήταν να ξεκινούσαν από τον Αύγουστο.
Η καλλιέργεια φέτος είχε πρόβλημα στην ανθοφορία και την καρπόδεση λόγω των καιρικών συνθηκών. Υπήρξαν και χαλαζοπτώσεις στα Τζουμέρκαπου δημιούργησαν προβλήματα στους ορεινούς καστανεώνες.
Στην συνέχεια οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού ταλαιπώρησαν τις καστανιές και η ξηρασία δημιούργησε πολλά προβληματα σε πολλές περιοχές.
Φέτος αναμένεται μια μείωση της παραγωγής κάστανου κατά 20 - 30% σε σχέση με πέρυσι. Αυτή η μείωση δεν θα οφείλεται σε προβλήματα φυτοπροστασίας αλλά λόγω των καιρικών συνθηκών που επικράτησαν στην χώρα μας.
Επειδή βλέπουμε ότι το κλίμα δημιουργεί προβλήματα στην παραγωγή καλό θα ήταν να μελετήσουμε τι αποτελέσματα θα είχαμε αν φέρναμε το κρητικό κάστανο (που ήδη αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα στην Κρήτη λόγω ξηρασίας) πιο βόρεια στην κεντρική και βόρεια Ελλάδα, αντί να φέρνουμε καστανιές από εξωτερικό (Γαλλία κ.α.).
Πέρυσι είχαμε πρόβλημα με τις τιμές στο κάστανο. Φέτος λόγω της μειωμένης παραγωγής και της καλής ποιότητας που αναμένουν οι παραγωγοί προβλέπεται να έχουμε καλύτερες τιμές.
Μεγάλο ρόλο βέβαια στη διαμόρφωση της τιμής θα έχουν οι Ιταλοί έμποροι που αγοράζουν τις μεγάλες ποσότητες που πάνε για την μεταποίηση».
14ο Ετήσιο Συνέδριο European Chestnut Days
Στο μεταξύ στις 13 - 15 Σεπτεμβρίου 2024, πραγματοποιήθηκε στην Αγιά και τη Μελιβοία, το 14ο Ετήσιο Συνέδριο European Chestnut Days, που διοργανώνει το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Κάστανου Eurocastanea. Το Eurocastanea είναι ένα ευρωπαϊκό δίκτυο για το κάστανο που αποτελείται από οργανισμούς που παράγουν κάστανο, από 6 χώρες, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία, την Αυστρία και την Ελλάδα.
Ο Δρ. Στέφανος Διαμαντής τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «η εκδήλωση για τις ευρωπαϊκές ημέρες κάστανου (Eurocastanea) διοργανώνεται κάθε χρόνο τον μήνα Σεπτέμβριο λίγο πριν ξεκινήσει η συγκομιδή. Η Ελλάδα με τον συνεταιρισμό Μελιβοίας έγινε μέλος του διτύου από το 2020 - 2021. Φέτος ήταν η σειρά της να διοργανώσει την εκδήλωση στην χώρα μας. Το θετικό είναι ότι την παρακολούθησαν εκπρόσωποι παραγωγών, μεταποιητών και εμπόρων από τις χώρες μέλη.
Παρουσίασαν οι εκπρόσωποι των χωρών τις προβλέψεις τους για την φετινη παραγωγή και τις αναμενόμενες τιμές.
Η μείωση της φετινής παραγωγής κάστανου δεν οφείλεται σε προβλήματα φυτοπροστασίας αλλά στις καιρικές συνθήκες.
Τα προηγούμενα χρόνια είχαμε πολλά προβλήματα από το έλκος της καστανιάς τα οποία καταφέραμε να τα ξεπεράσουμε στην χώρα μας. Επίσης καταφέραμε και αντιμετωπίζουμε την μελάνωση.
Την σφήκα της καστανιάς την αντιμετωπίζουμε με βιολογικά μέτρα.
Η φαιά σήψη, που εμφανίστηκε πριν δέκα χρόνια στην χώρα μας και οφείλεται σε μύκητα, μας δημιούργησε πολλά προβλήματα. Φέτος σχεδιάσαμε ένα πρωτόκολλο, που μεταφράσαμε σε όλες τις χώρες του Eurocastanea, το οποίο αναφέρει τι πρέπει να κάνει ο παραγωγός για την αντιμετώπισή της. Με την έναρξη της συγκομιδής θα δούμε τα αποτελέσματα που έφερε η σχετική προσπάθεια.
Η καστανοκαλλιέργεια με την βοήθεια της έρευνας κατάφερε να αντιμετωπίσει τα προβλήματα φυτοπροστασίας. Τώρα θα πρέπει να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει από τις καιρικές συνθήκες».
Ο πρόεδρος του Δ.Σ. Αγροτικού Συνεταιρισμού Μελιβοίας «Η Αθανάτη» κ. Ευάγγελος Κρανιώτης, μιλώντας στην εκδήλωση αναφέρθηκε στα προβλήματα φυτοπροστασίας που αντιμετωπίζει η καλλιέργεια. «Ψάχνουμε να βρούμε λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζει το κάστανο. Η σφήκα της καστανιάς, η φαιά σήψη και η μελάνωση είναι μερικά από αυτά που δεν βοηθούν να έχουμε αύξηση στην παραγωγή του κάστανου.
Ο τζίρος που προκύπτει από τη μεταποίηση του κάστανου ξεπερνά τα 800 εκατ. ευρώ στην Ευρώπη, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο φτάνει το ποσό των 5,5 δισ. ευρώ. Είναι ένα ασφαλές προϊόν, χωρίς γλουτένη, και θέλουμε ο κόσμος να μάθει τα προϊόντα που προκύπτουν από τη μεταποίηση», πρόσθεσε.
Ο αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς Τομέα και Αγροτικής Οικονομίας Θεσσαλίας, Δημήτρης Τσέτσιλας, αναφέρθηκε στις ενέργειες της περιφέρειας για τη στήριξη της καστανοκαλλιέργειας. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε στους φακέλους για πιστοποίηση του κάστανου της περιοχής του Δήμου Αγιάς, του Δήμου Τεμπών, αλλά και της Ζαγοράς ως ΠΟΠ, «διαδικασία με την οποία η περιφέρεια υποστηρίζει οικονομικά και με ειδικό τεχνικό σύμβουλο».
Επίσης, αναφορά έγινε και στα προγράμματα που «τρέχει» η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας σε συνεργασία με τον Δήμο Αγιάς και άλλα ερευνητικά ιδρύματα, για την αντιμετώπιση προβλημάτων της καλλιέργειας, όπως η φαιά σήψη και η σφήκα της καστανιάς και η μελάνωση.
Χαλαζόπτωση είχαμε στις αρχές Σεπτεμβρίου σε περιοχές της Ελασσόνας, η οποία έπληξε πολλές καλλιέργειες μεταξύ αυτών και τις αμυγδαλιές.
Ο κ. Ζήσης Τσιόγκας, αμυγδαλοπαραγωγός και πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών Κελυφωτών Ελασσόνας, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «ζητήσαμε από τον ΕΛΓΑ να κάνουμε δήλωση για τη χαλαζόπτωση αλλά μας απάντησε ότι και να γίνει δεν πρόκειται να αποζημιωθούμε αλλά θα πρέπει να τα μαζέψουμε από το έδαφος. Θα αποζημιωθούν για την χαλαζόπτωση μόνο τα καρύδια.
Είναι πρώτη φορά που μας ανακοινώνει τέτοια απόφαση ο ΕΛΓΑ. Δεν είναι μόνο η απώλεια παραγωγής φέτος αλλά τα δέντρα χτυπήθηκαν και θα υπάρχει πρόβλημα στην παραγωγή και τον επόμενο χρόνο.
Δεν αποζημιώνει ακαρπία ο ΕΛΓΑ τώρα δεν αποζημιώνει τα χαλάζια τότε γιατί οι αμυγδαλοπαραγωγοί να πληρώνουν εισφορές στον Οργανισμό.
Μας είπαν ότι μπορούμε να αποζημιωθούμε μέσω Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (ΚΟΕ - ΠΣΕΑ) αλλά για να πάρουμε χρήματα θα πρέπει να έχει δηλωθεί ζημιά στο 30% του νομού Λάρισας, κάτι που δεν μπορεί να γίνει.
Πέρυσι η μέση τιμή για το άσπαστο αμύγδαλο ήταν στα 2,20 ευρώ το κιλό. Φέτος ακόμη δεν έχει διαμορφωθεί η τιμή αν και έχουμε μειωμένη παραγωγή».
Για το θέμα κατέθεσε ερώτηση στην Βουλή ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης,
Αναλυτικά η ερώτηση αναφέρει τα εξής:
«Στις 7 Σεπτεμβρίου 2024, χωριά της Επαρχίας Ελασσόνας επλήγησαν από έντονα φαινόμενα χαλαζόπτωσης, τα οποία και προκάλεσαν τεράστιες ζημιές σε χιλιάδες στρέμματα καλλιεργειών.
Κατά την επίσκεψη που πραγματοποιήθηκε στiς πληγείσες περιοχές από το μικτό κλιμάκιο της Περιφέρειας, του Δήμου και του ΕΛΓΑ, διαπιστώθηκε ότι από τη σφοδρή χαλαζόπτωση επλήγησαν κυρίως καρυδιές, αμυγδαλιές, αμπέλια, κηπευτικά, καλαμπόκι, μηδική και άλλες δενδρώδεις καλλιέργειες. Όμως από τη διαδικασία υποβολής δηλώσεων ζημίας για τη φυτική παραγωγή που ακολούθησε, αποκλείστηκαν οι αμυγδαλοκαλλιεργειες, καθώς η διοίκηση του ΕΛΓΑ εκτίμησε ότι δεν ζημιώθηκε η παραγωγή των αμυγδαλοκαλλιεργειών, αλλά απλώς έπεσε από τα δέντρα, βρίσκεται στο έδαφος και οι παραγωγοί οφείλουν να την συλλέξουν!
Επειδή η προτεινόμενη λύση συλλογής των αμυγδάλων από το έδαφος εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους ανάπτυξης αφλατοξινών, είναι άδικη, μη ρεαλιστική και απαιτεί υπερβολικά πολύ χρόνο και αυξημένο εργατικό κόστος.
Επειδή από τις ζημιές που προκλήθηκαν στο φυτικό κεφάλαιο έχει επηρεαστεί αρνητικά και η μελλοντική του παραγωγή και απαιτούνται επιπλέον πολυδάπανες φροντίδες για την αποφυγή προσβολών από ασθένειες.
Επειδή οι αμυγδαλοκαλλιεργητές της περιοχής βρίσκονται σε απόγνωση καθώς οι παραγωγές τους καταστράφηκαν μέσα σε λίγα λεπτά και απώλεσαν το εισόδημα ολόκληρης της χρονιάς.
Επειδή πρόκειται για μια βιβλική καταστροφή των αμυγδαλοκαλλιεργειών και η δυνατότητα δήλωσης ζημίας και δίκαιης καταβολής αποζημιώσεων αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα των πληττόμενων.
Επειδή η Πολιτεία οφείλει να στηρίξει τους αμυγδαλοκαλλιεργητές της περιοχής οι οποίοι παραμένουν διαρκώς αδικημένοι και αποκλεισμένοι από τη λήψη αποζημιώσεων αλλά και κρατικών οικονομικών ενισχύσεων.
Ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός: Ποια μέτρα προτίθεται να λάβει για την αποκατάσταση της αδικίας και την ορθή και δίκαιη αποζημίωση των πληττόμενων από χαλαζόπτωση αμυγδαλοκαλλιεργειών του Δήμου Ελασσόνας;»
Ολοκληρώθηκε η συγκομιδή αλλά είναι «παγωμένη» η αγορά στο κελυφωτό φιστίκι αυτή την εποχή, ενώ ακόμη δεν έχουν κλείσει κάποια εμπορική συμφωνία οι Ιταλοί έμποροι.
Άτομα της αγοράς από την Φθιώτιδα αναφέρουν στον ΑγροΤύπο ότι αν και η τιμή παραγωγού φέτος ξεκίνησε κατά την εναρξη της συγκομιδής, τον Αύγουστο, από τα 10 ευρώ το κιλό στα ανοικτά φιστίκια, τώρα έχουμε μια μείωση τιμής και έχουν φτάσει στα 9 ευρώ, ενώ τα κλειστά φιστίκια κυμαίνονται γύρω στα 8 ευρώ το κιλό.
Από την πλευρά του ο κ. Γεώργιος Παπαβασίλης, παραγωγός κελυφωτού φιστικιού από τα Μέγαρα, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «οι παραγωγοί έχουν πάει στην αποθήκευση το φιστίκι και περιμένουν μια καλύτερη τιμή για να πουλήσουν. Αυτή την περίοδο οι τιμές για κλειστά είναι στα 8 ευρώ το κιλό και για τα ανοικτά στα 9 έως 9,5 ευρώ το κιλό.
Επίσης υπάρχει σοβαρό πρόβλημα από την έλλειψη εργατών γης. Για αυτό αναγκάστηκα να προχωρήσω σε μηχανική συγκομιδή που μειώνει τα εργατικά. Αν δεν γινόταν αυτό περίπου το 50% της παραγωγής μου θα έμενε ασυγκόμιστο στα δέντρα».
Πάντως μεγάλο πρόβλημα έχουν οι ετεροεπαγγελματίες φιστικοπαραγωγοί που δεν συμφέρει να πουλήσουν τις μικρές ποσότητες που διαθέτουν λόγω της υψηλής φορολογίας (20%) και να βγάλουν τιμολόγια. Το κράτος γενικότερα δεν έχει ασχοληθεί καθόλου με τους ετεροεπαγγελματίες στον αγροτικό κλάδο. Μπορεί να έχουν μικρές ποσότητες ο καθένας αλλά είναι μεγάλος αριθμός σαν σύνολο και οι έμποροι μπορούν και αγοράζουν από αυτούς σε χαμηλές τιμές.
Την ίδια στιγμή η μεταποίηση που χρησιμοποιεί ψίχα φιστικιού, με την τιμή της να φτάνει στα 20 έως 22 ευρώ το κιλό (κόστος εργατικά - σπαστήρα είναι στα 80 λεπτά το κιλό), ενώ η τούρκικη ψίχα φτάνει στην Ελλάδα παραδοτέα στα 16 λεπτά το κιλό, όμως δεν είναι ίδια η ποιότητα. Παρόλα αυτά δεν μπορεί η εγχώρια παραγωγή να ανταγωνιστεί την τούρκικη λόγω αυξημένου κόστους.
Ξεκίνησε η συγκομιδή πρώιμων ποικιλιών καρυδιών, ενώ σε κάποιες περιοχές από τα τέλη της εβδομάδας αναμένεται να ξεκινήσει και η συγκομιδή της ποικιλίας Chandler που έχει τις μεγάλες ποσότητες.
Ο κ. Κώστας Γκόνος, από το Αγρόκτημα Γκόνου στην Πέλλα, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «οι πρώιμες ποικιλίες καρυδιών (Serr κ.α.) έχουν ξεκινήσει την συγκομιδή και θα συνεχιστούν μέχρι αρχές Οκτωβρίου. Στην περιοχή η ποικιλία Chandler, που έχει τις μεγάλες ποσότητες, αναμένεται να ξεκινήσει από 10 Οκτωβρίου.
Φέτος όλες οι ποικιλίες καρυδιών λόγω των υψηλών θερμοκρασιών αντιμετώπισαν πρόβλημα από την καρπόκαψα και είχαν μεγάλες ανάγκες για άρδευση. Οι υψηλές θερμοκρασίες έφεραν μια μικροκαρπία στα καρύδια ειδικά στις περιοχές που είχαμε ξηρασία. Επίσης κάποια έχουν πάθει εγκαύματα από τον ήλιο και αναμένεται να έχουν καρπόπτωση.
Από την συγκομιδή της ποικιλίας Chandler θα δούμε φέτος πως θα κινηθεί η αγορά στο καρύδι.
Πάντως στο χλωρό καρύδι που εμπορεύομαι αυτή την εποχή το αγοράζουν στα 3 - 3,5 ευρώ το κιλό. Βεβαια είναι περιορισμένη η ζήτηση στην χώρα μας για χλωρό καρύδι λόγω της πικρής γεύσης και της μικρής διατηρησιμότητας που έχουν.
Φέτος αναμένουμε να υπάρξει μια υψηλότερη σε σχέση με πέρυσι της τιμή παραγωγού, μιας και όλα τα έξοδα της καλλιέργειας έχουν αυξηθεί αλλά την ανηφόρα έχουν πάει και τα εργατικά.
Έχω στα χωράφια μου μηχανική συγκομιδή αλλά όσα μηχανήματα και να έχω είναι απαραίτητη η παρουσία εργατών. Η επεξεργασία στο άσπαστο καρύδι είναι αυξημένη από 80 λεπτά που ήταν πέρσι στα 90 λεπτά φέτος.
Την περσινή περίοδο το άσπαστο καρύδι είχε μέση τιμή παραγωγού στα 3,5 ευρώ το κιλό. Φέτος αυτή η τιμή δεν συμφέρει τον παραγωγό.
Αποθέματα από την προηγούμενη περίοδο δεν υπάρχουν, αφού πέρυσι είχαμε μειωμένη παραγωγή.
Από τα μέσα Νοεμβρίου αναμένεται να ξεκινήσουν οι εισαγωγές καρυδιών που θα διαμορφώσουν και την τιμή στην αγορά».
Ο κ. Γιώργος Παπακώστας, παραγωγός καρυδιών Chandler από τον Άγιο Σώστη Σπερχειάδας και υπεύθυνος της επιχείρησης Sperchios Valley, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «τα καρύδια ποικιλίας Chandler θέλουν ακόμη περίπου 15 ημέρες να ξεκινήσουν την συγκομιδή.
Η φετινή παραγωγή ποσοτικά είναι σε μέτρια επίπεδα. Λόγω των καιρικών συνθηκών έχουμε ένα ποσοστό 40% μικροκαρπία λόγω άσχημης γονιμοποίησης εξαιτίας των καιρικών συνθηκών που επικράτησαν τον χειμώνα και την άνοιξη.
Εμείς δεν έχουμε πρόβλημα γιατί δουλεύουμε ψίχα καρυδιού όλο τον χρόνο. Η τιμή χονδρικής για την ψίχα καρυδιού την περσινή περίοδο κυμαίνόταν στα 7 με 8 ευρώ το κιλό η πεταλούδα (μισό καρύδι). Φέτος αναμένεται να έχουμε ίδιες τιμές.
Ένα φαινόμενο που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια είναι ότι έχουμε μεγάλο αριθμό εγκατάλειψης καρυδεώνων επειδή με το κόστος είναι υψηλό και δεν είναι βιώσιμοι. Οι τιμές παραγωγού στα άσπαστα καρύδια είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Με 20 στρέμματα (περίπου 300 καρυδιές) δεν μπορεί ο παραγωγός να κάνει επένδυση για να αγοράσει μηχανήματα. Έτσι είτε θα εγκαταλειφθεί το χωράφι είτε θα νοικιαστεί. Αναμένεται τα επόμενα χρόνια να αλλάξουν πολλά στην καλλιέργεια καρυδιών».
Ο κ. Βάιος Λιάνος, παραγωγός και ιδιοκτήτης του αγροκτήματος Καρυάτις Ολύμπου, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος έχουμε πρωιμότητα και αναμένεται από αρχές από τα τέλη με αρχές της επόμενης εβδομάδας να ξεκινήσει η συγκομιδή της ποικιλίας Chandler.
Φέτος έχουμε λιγότερα εγκαύματα στα καρύδια σε σχέση με πέρσι. Η ποσότητα είναι καλύτερη επειδή δεν είχαμε βροχοπτώσεις την περίοδο της γονιμοποίησης.
Μέχρι τέλος Νοεμβρίου θα φύγουν οι περισσότερες ποσότητες καρυδιών στην αγορά και θα δούμε που θα πάει η τιμής τους. Οι προβλέψεις μιλάνε για μια αύξηση της τιμής παραγωγού κατά 20%. Την περσινή περίοδο τα άσπαστα ήταν στα 3 ευρώ το κιλό, ενώ φέτος αναμένεται να φτάσουν στα 3,30 - 3,40 ευρώ. Πρέπει όμως να επισημάνουμε ότι φέτος είχαμε αύξηση στο κόστος άρδευσης.
Εισαγωγές με μεγάλες ποσότητες καρυδιών αναμένονται από το Νοέμβριο και μετά και τότε θα δούμε που θα πάει η τιμή στην αγορά. Οι κυριότερες χώρες από τις οποίες κάνουμε εισαγωγές καρυδιών είναι η Ουκρανία, η Ρουμανία και η Χιλή (έχει συγκομιδή την άνοιξη)».
Ανακοινώθηκαν οι τιμοκατάλογοι για την ποικιλία της πράσινης ελιάς Χαλκιδικής μετά από 15 περίπου ημέρες που ξεκίνησε η συγκομιδή του προϊόντος και έφεραν μεγάλη απογοήτευση στους παραγωγούς.
Όλες οι τιμές παραγωγού που ανακοινώθηκαν μέχρι σήμερα δίνουν για τα μεγάλα μεγέθη ελιάς (έως 110 τεμάχια το κιλό) τιμή παραγωγού 1,50 ευρώ.
Οι παραγωγοί πάντως θα πρέπει να προσέχουν τα «ψιλά γράμματα» των τιμοκαταλόγων για να μην βρεθούν προ δυσάρεστων εκπλήξεων.
Γενικά δεν υπάρχουν αποκλίσεις προς τα πάνω, εκτός από έναν κατάλογο που έδωσε 1,55 ευρώ το κιλό. Παρατηρήθηκαν μικρές διαφορές κυρίως στην 3η και 4η κατηγορία, καθώς και στα μικρότερα κομμάτια.
Ορισμένοι κατάλογοι επιβάλλουν περιορισμό για παράδοση άνω των 200 τεμαχίων. Όλοι οι μεταποιητές ζητούν την άριστη ποιότητα των προϊόντων κατά την παραλαβή.
Υπάρχει κατάλογος που αναφέρει σαφέστατα ότι θα αφαιρούνται κιλά «φύρα» για τις αδιαλόγιστες (πάει για μείωση τιμής).
Επίσης υπάρχει αναφορά οποιοδήποτε λάθος γίνει στον τεμαχισμό στο χωράφι θα μπορεί να διορθωθεί στο εργοστάσιο (πάει και αυτό για μείωση τιμής).
Ο ελαιοπαραγωγός και πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Βιολογικής Ελιάς Ολύνθου (Biolivia), Δημήτρης Ευαγγελινός, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «η μεταποίηση ακολουθεί συγκεκριμένη στρατηγική απέναντι στον παραγωγό. Στην αρχή λέει ότι θα πάει καλά η τιμή για να γίνουν οι απαραίτητες καλλιεργητικές φροντίδες. Μετά κάνει λόγο για μείωση της τιμής και έτσι οι ελαιοπαραγωγοί είναι «ικανοποιημένοι» με τα 1,50 ευρώ το κιλό.
Με την εικόνα της φετινής παραγωγής αυτή η τιμή για τα μεγάλα τεμάχια δίνει στον παραγωγό επιτραπέζιας ελιάς ποικιλίας Χαλκιδικής μια μέση τιμή στα 1 - 1,10 ευρώ το κιλό.
Και αυτή η τιμή έρχεται να καλύψει ένα υψηλό κόστος καλλιέργειας με αυξημένα ποτίσματα και υψηλά εργατικά, που στην πράξη δεν αφήνουν κανένα εισόδημα στον παραγωγό.
Η συγκομιδή εκτιμώ ότι θα ολοκληρωθεί σε ένα μήνα και ελπίζω να έχουμε μια αναπροσαρμογή προς τα πάνω αυτών των τιμών. Υπάρχει φέτος μεγάλη δυσαρέσκεια από την πλευρά των ελαιοπαραγωγών από αυτές τις χαμηλές τιμές.
Όλα τα αγροτικά προϊόντα πιέζονται σε επίπεδο τιμών παραγωγού αλλά είμαστε όλοι καταναλωτές και βλέπουμε ότι δεν μειώνονται οι τιμές στο ράφι. Αν υπάρχει σε κάποιο στάδιο της εφοδιαστικής αλυσίδας αισχροκέρδεια είναι δουλειά του κράτους να το βρει.
Υπάρχει πρόβλημα στην χώρα μας από τις συνεταιριστικές οργανώσεις που δεν μπορούν να κάνουν παρέμβαση στην αγορά (όπως κάνουν άλλα κράτη της ΕΕ). Αυτό που έχω πει εδώ και καιρό είναι ότι για να λειτουργήσει ένας συνεταιρισμός και να δημιουργήσει ένα brand name στην αγορά θα πρέπει να υπάρξει εξειδικευμένο προσωπικό και αυτό το προσωπικό θα πρέπει να έχει μια αμοιβή. Έτσι θα καταφέρουν τα μέλη της οργάνωσης να έχουν προστιθέμενη αξία από το προϊόν που παράγουν».
Ανακοίνωση συνεταιρισμών
Με αφορμή την ανακοίνωση τιμών για ποικιλίες πράσινης ελιάς Χαλκιδικής και Κονσερβοελιάς, η Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ) ανακοινώνει τα εξής:
«Τελικά ανακοινώθηκαν τιμές από διάφορες μεταποιητικές εταιρείες. Δυστυχώς οι παραγωγοί είναι πολύ δυσαρεστημένοι από τις χαμηλές τιμές που είναι σχεδόν τιμές κόστους.
Τις τιμές επιτραπέζιας Ελιάς της βγάζουν μόνοι τους οι μεταποιητές. Γιατί; Οι παραγωγοί δεν έχουν λόγο; Παραγωγοί και μεταποιητές δεν είναι στην ίδια αλυσίδα του προϊόντος;
Πότε επιτέλους θα καθίσουμε στο ίδιο τραπέζι να συζητήσουμε για αρκετά προβλήματα που απασχολούν την επιτραπέζια ελιά και να βρούμε μία λογική τιμή παραγωγού, να μπορεί να ζήσει την οικογένεια του αξιοπρεπώς και να έχει την οικονομική άνεση να καλλιεργήσει την επόμενη χρονιά για να έχουμε ένα ποιοτικό προϊόν.
Η Επιτραπέζια ελιά το πρώτο εξαγώγιμο αγροτικό προϊόν της χώρας μας με αυξητικές τάσεις σε ποσότητα και σε συνάλλαγμα. Είναι δυνατόν οι παραγωγοί να είναι δυσαρεστημένοι. Γιατί δεν έχουν λογικό κέρδος;
Κύριοι της μεταποίησης συνεργάτες των παραγωγών σας ενημερώνουμε ότι ο πρωτογενής τομέας της επιτραπέζιας Ελιάς δεν θέλουμε να γίνουμε πλούσιοι από τη δουλειά μας. Απαιτούμε όμως να ζήσουμε αξιοπρεπώς τις οικογένειες μας να μπορούμε να πληρώνουμε τις υποχρεώσεις μας και όχι να δουλεύουμε και να έχουμε χρέη.
Η επιτραπέζια ελιά έχει προοπτική και μέλλον και για τους παραγωγούς και για το εμπόριο - μεταποίηση αρκεί να συνεννοηθούμε.
Φίλοι συνεργάτες μεταποιητές αλλάξτε τις τιμές προς τα πάνω. Αυτές οι τιμές που ανακοινώθηκαν είναι ντροπή και για εσάς που διακινείται ένα προϊόν σημαία για την Ελληνική αγροτιά. Μην μας θεωρείται εργάτες κατώτερης νοημοσύνης.
Ο ευχαριστημένος ελαιοπαραγωγός θα είναι και δικό σας όφελος. Εάν συνεχίσουν αυτές οι τιμές ετοιμαστείτε να αλλάξετε μηχανήματα θα μεταπιείτε άλλα προϊόντα γιατί ελιές δεν θα βρίσκεται και αν βρίσκεται θα είναι υποβαθμισμένες. Περιμένουν όλοι οι παραγωγοί διόρθωση των τιμών ΑΜΕΣΑ.
Υ.Γ. Ξέρετε ότι υπάρχει και η λύση του ελαιολάδου».
Συνεχίζεται η συγκομιδή της πράσινης Κονσερβολιάς (ελιά Αμφίσσης) με τα περισσότερα μεγέθη στις ελιές που δεν είχαν καλή άρδευση να είναι μικρά.
Ο κ. Χρήστος Καραδήμος, Διευθυντής στον Αγροτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Στυλίδας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «σε σχέση με πέρυσι που είχαμε σχεδόν μηδενική παραγωγή φέτος έχουμε μια μέτρια παραγωγή επιτραπέζιας ποικιλίας Κονσερβολίας.
Οι καιρικές συνθήκες και οι υψηλές θερμοκρασίες είχαν σαν αποτέλεσμα οι ξηρικοί ελαιώνες να μην δώσουν παραγωγή και όσα ελαιόδεντρα δεν είχαν καλή άρδευση να έχουν μικρά μεγέθη.
Η συγκομιδή έχει ξεκινήσει από 3 Σεπτεμβρίου και ο συνεταιρισμός μας έβγαλε τιμοκατάλογο την Πέμπτη (19/9). Το 200άρι στην πράσινη Κονσερβολιά έχει τιμή παραγωγού στα 90 λεπτά».
Αξίζει ακόμη να αναφέρουμε ότι ο συνεταιρισμός ανακοίνωσε τιμοκατάλογο και για τις άλλες ποικιλίες εσοδείας 2024, ενώ για την ποικιλία Χαλκιδικής θα παραλαμβάνει και μικρά μεγέθη (300 τεμάχια).
Ο τιμοκατάλογος για την πράσινη Κονσερβολία (ελιά Αμφίσσης) που ανακοινώθηκε από Αγροτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Στυλίδας, αναφέρει τις εξής τιμές ανά τεμαχισμό:
για μεγάλα μεγέθη έως 110 τεμάχια το κιλό τιμή παραγωγού 1,60 ευρώ
για τεμάχια 111-120 το κιλό τιμή παραγωγού 1,50 ευρώ
για τεμάχια 121-130 το κιλό τιμή παραγωγού 1,40 ευρώ
για τεμάχια 131-140 το κιλό τιμή παραγωγού 1,30 ευρώ
για τεμάχια 141-150 το κιλό τιμή παραγωγού 1,15 ευρώ
για τεμάχια 151-160 το κιλό τιμή παραγωγού 1,05 ευρώ
για τεμάχια 161-170 το κιλό τιμή παραγωγού 1,00 ευρώ
για τεμάχια 171-180 το κιλό τιμή παραγωγού 0,95 ευρώ
για τεμάχια 181-200 το κιλό τιμή παραγωγού 0,90 ευρώ
για τεμάχια 201-220 το κιλό τιμή παραγωγού 0,80 ευρώ
για τεμάχια 221-240 το κιλό τιμή παραγωγού 0,70 ευρώ
για τεμάχια 241-260 το κιλό τιμή παραγωγού 0,60 ευρώ
για τεμάχια 261-280 το κιλό τιμή παραγωγού 0,55 ευρώ
για τεμάχια 281-300 το κιλό τιμή παραγωγού 0,50 ευρώ
Ο τιμοκατάλογος για την πράσινη ποικιλία Χαλκιδικής που ανακοινώθηκε από Αγροτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Στυλίδας, αναφέρει τις εξής τιμές ανά τεμαχισμό:
για μεγάλα μεγέθη έως 110 τεμάχια το κιλό τιμή παραγωγού 1,50 ευρώ
για τεμάχια 111-120 το κιλό τιμή παραγωγού 1,40 ευρώ
για τεμάχια 121-130 το κιλό τιμή παραγωγού 1,30 ευρώ
για τεμάχια 131-140 το κιλό τιμή παραγωγού 1,20 ευρώ
για τεμάχια 141-150 το κιλό τιμή παραγωγού 1,10 ευρώ
για τεμάχια 151-160 το κιλό τιμή παραγωγού 1,00 ευρώ
για τεμάχια 161-170 το κιλό τιμή παραγωγού 0,90 ευρώ
για τεμάχια 171-180 το κιλό τιμή παραγωγού 0,80 ευρώ
για τεμάχια 181-200 το κιλό τιμή παραγωγού 0,75 ευρώ
για τεμάχια 201-220 το κιλό τιμή παραγωγού 0,70 ευρώ
για τεμάχια 221-240 το κιλό τιμή παραγωγού 0,60 ευρώ
για τεμάχια 241-260 το κιλό τιμή παραγωγού 0,55 ευρώ
για τεμάχια 261-280 το κιλό τιμή παραγωγού 0,50 ευρώ
για τεμάχια 281-300 το κιλό τιμή παραγωγού 0,40 ευρώ
Για τις ελιές Μεγάρων:
Σκούπα όλα τα μεγέθη στα 80 λεπτά το κιλό
Για τις Κόκκινες ελιές:
τα μεγάλα τεμάχια (110) 1,00 ευρώ το κιλό
τα μεσαία τεμάχια (160) 0,50 ευρώ το κιλό
Ανακοινώθηκε ο πρώτος τιμοκατάλογος για τη νωπή επιτραπέζια πράσινη ελιά ποικιλίας Χαλκιδικής εσοδείας 2024.
Ο τιμοκατάλογος που ανακοινώθηκε από εταιρεία μεταποίησης της Χαλκιδικής από την περιοχή Ορμύλια, αναφέρει τις εξής τιμές ανά τεμαχισμό:
για μεγάλα μεγέθη έως 110 τεμάχια το κιλό τιμή παραγωγού 1,50 ευρώ
για τεμάχια 111-120 το κιλό τιμή παραγωγού 1,40 ευρώ
για τεμάχια 121-130 το κιλό τιμή παραγωγού 1,30 ευρώ
για τεμάχια 131-140 το κιλό τιμή παραγωγού 1,20 ευρώ
για τεμάχια 141-150 το κιλό τιμή παραγωγού 1,10 ευρώ
για τεμάχια 151-160 το κιλό τιμή παραγωγού 1,00 ευρώ
για τεμάχια 161-170 το κιλό τιμή παραγωγού 0,90 ευρώ
για τεμάχια 171-180 το κιλό τιμή παραγωγού 0,80 ευρώ
για τεμάχια 181-200 το κιλό τιμή παραγωγού 0,75 ευρώ
Το εξοργιστικό είναι ότι σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου αυτές οι τιμές διαμορφώθηκαν το απόγευμα της Τρίτης (17/9), ενώ το κλίμα της αγοράς ήθελε να δώσει τιμή για τα μεγάλα μεγέθη στα 1,20 ευρώ.
Με τα νέα δεδομένα του τιμοκαταλόγου και με την εικόνα της φετινής παραγωγής στην Χαλκιδική ο μέσος όρος της παραλαβής αφορά 150άρια και επειδή οι ψιλές ελιές δεν έχουν βάρος ο έμπορας θα παραλάβει με κιλά και όχι με μεγέθη άρα χαμένος ο παραγωγός.
Ένα μικρό ποσοστό γύρω στο 17% αφορά τα μεγάλα μεγέθη που θα πάρουν τιμή στα 1,50 ευρώ. Το 50 - 60% της φετινής παραγωγής αφορά 200άρια και το υπόλοιπο ποσοστό αφορά τις ψιλές ελιές.
Ακόμη θα πρέπει να επισημάνουμε ότι σύμφωνα με τον τιμοκατάλογο παραλαβές γίνονται μέχρι τα 200 τεμάχια αλλά φέτος έχουμε πολλά ψιλά ακόμη και 220 τεμάχια που δεν θα τα παραλάβουν οι έμποροι.
Αυτά θα πάνε για ελαιοποίηση επειδή όμως έχουμε πρωίμιση παραγωγής και οι ψιλές ελιές θα έχουν μειωμένες αποδόσεις, με 15 κιλά καρπού να δίνουν μόλις 1 κιλό ελαιολάδου.
Ουσιαστικά φέτος οι ελαιοπαραγωγοί έχουν ζημιά με βάση το κόστος καλλιέργειας και συγκομιδής. Είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που δεν θα φέρει εισόδημα στους παραγωγούς επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής.
Σε εξέλιξη βρίσκεται η συγκομιδή της πράσινης επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής αν και οι παραγωγοί μέχρι αυτή την στιγμή την παραδίνουν με ανοικτή τιμή στην μεταποίηση.
Μετά την περσινή ακαρπία τα δέντρα έχουν παραγωγή αλλά σε μεγάλο ποσοστό ο καρπός είναι μικρός σαν αποτέλεσμα της ξηρασίας και των υψηλών θερμοκρασιών.
Η αγορά μέχρι στιγμής δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά της αλλά οι παραγωγοί ζητούν η τιμή να κυμανθεί στα περσινά επίπεδα για να είναι βιώσιμη η καλλιέργεια και να έχουν ένα εισόδημα.
Όπως τονίζουν στον ΑγροΤύπο η τιμή δεν πρέπει να πέσει κάτω από τα 2 ευρώ για τα μεγάλα μεγέθη (110 τεμάχια το κιλό) που είναι λίγα, ώστε να βγει μια καλή μέση τιμή.
Τιμές στα 1,30 και 1,40 ευρώ το κιλό είναι «καταστροφικές» για την καλλιέργεια και θα φέρουν μεγάλες αντιδράσεις από τους παραγωγούς, σε μια δύσκολη χρονιά που υπάρχουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα.
Ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών της Χαλκιδικής, στον ΑγροΤύπο ότι «εδώ και 2,5 εβδομάδες έχει ξεκινήσει η συγκομιδή στην Χαλκιδική και σε κάποια χωριά στα Μουδανιά είμαστε στο 60% της συγκομιδής ακόμη δεν έχει ανακοινωθεί τιμή παραγωγού για την πράσινη επιτραπέζια ελιά.
Το κόστος είναι στα 1 ευρώ το κιλό και ζητάμε να μας δώσουν τιμές που θα μας αφήσουν κάποιο εισόδημα για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε την ελαιοκαλλιέργεια.
Η περσινή ακαρπία έφερε δύο μεγάλα προβλήματα στην ελιά Χαλκιδικής.
Το πρώτο είναι ότι δεν υπήρχε παραγωγή και δεν κατάφεραμε να έχουμε εισόδημα από την καλλιέργεια.
Το δεύτερο είναι ότι οι μεταποιητές για να καλύψουν τους πελάτες τους στο εξωτερικό έκαναν εισαγωγές από τρίτες χώρες (μεσαία και μικρά μεγέθη) που βοηθάνε την συσκευασία.
Πρέπει κάποια στιγμή το κράτος να αποφασίσει να κάνει σοβαρούς ελέγχους στις εισαγωγές.
Οι παραγωγοί φέτος ζητούν καλές τιμές στα λίγα μεγάλα μεγέθη που υπάρχουν για να βγάλουν μια μέση τιμή που αν τους αφήσει ένα εισόδημα».
Ο κ. Γρηγόρης Γρουζίδης, παραγωγός και πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Παγγαίου στην Καβάλα, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «εδώ και 10 ημέρες έχουμε ξεκινήσει την συγκομιδή της ποικιλίας πράσινης επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής και ακόμη δεν μας έχουν ανακοινώσει τιμές. Η ποιότητα των ελιών είναι καλή αλλά υπάρχουν λίγα μεγάλα μεγέθη.
Αυτό που συμβαίνει στην χώρα μας είναι εξοργιστικό, η συγκομιδή στην πράσινη ελιά Χαλκιδικής κρατάει ένα μήνα έχουμε τόσες ημέρες ξεκινήσει και ακόμη δεν έχουν ανακοινωθεί τιμές.
Γνωρίζει η μεταποίηση ότι δεν μπορούμε να κρατήσουμε τις ελιές για μεγάλο διάστημα και μας εκβιάζει να την παραλάβει με ανοικτή τιμή.
Το κόστος καλλιέργειας και συγκομιδής είναι στο 1 ευρώ το κιλό αν έχουμε μια μέση τιμή σε αυτά τα επίπεδα θα είναι οικονομική καταστροφή για τους παραγωγούς και αυτό θα πρέπει να το καταλάβει η μεταποίηση».
Στις 27 και 28 Σεπτεμβρίου 2024 θα πραγματοποιηθεί το «2ο Oliday: Διαδραστικό Συμπόσιο», στη Χώρα της Μεσσηνίας. Το Oliday είναι μια ετήσια συνάντηση των ανθρώπων του μεσογειακού ελαιώνα και κυρίως μια πλατφόρμα αλληλεπίδρασης, που διοργανώνει ο ΑΕΣ Νηλέας.
Ο ΑγροΤύπος θα παρευρεθεί στην ημερίδα, στις 28 Σεπτεμβρίου - στο κτήριο Rex, με τον δημοσιογράφο κ. Σταύρο Παϊσιάδη, που θα συντονίζει την ενότητα «Παραδοσιακός ελαιώνας: Προκλήσεις, απειλές και ευκαιρίες».
Ανακοίνωση του ΑΕΣ Νηλέας αναφέρει τα εξής:
Με αφετηρία τη ρήση του Πλάτωνα «η αρχή είναι το ήμισυ του παντός» («αρχή ήμισυ παντός»), το 2023, ο ΑΕΣ Νηλέας εγκαινίασε το «Oliday: Διαδραστικό Συμπόσιο», δικαιώνοντας τις προσδοκίες και θέτοντας το πρώτο λιθαράκι για το μεγάλο όραμα.
Το «2ο Oliday: Διαδραστικό Συμπόσιο» είναι ένα επόμενο σημαντικό βήμα.
Η πρώτη ημέρα, Παρασκευή (27 Σεπτεμβρίου), δικαιωματικά θα ανήκει πάντα στη νέα γενιά, στους μικρούς μαθητές που έχουμε χρέος να μπολιάσουμε με τις διαχρονικές και ανυπέρβλητες αξίες της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και του διατροφικού μας πολιτισμού.
Τη δεύτερη μέρα, Σάββατο (28 Σεπτεμβρίου), αποφασίσαμε να ανοίξουμε έναν διάλογο για το μέλλον του παραδοσιακού ελαιώνα. Σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει με καταιγιστικό ρυθμό, με προκλήσεις και απειλές που ήδη βιώνουμε, αλλά και με ορατές ευκαιρίες που μπορούμε να αξιοποιήσουμε, πιστεύουμε ότι επιβάλλεται να επαναπροσδιορίσουμε τη θέση μας στον παγκόσμιο ελαιοκομικό χάρτη.
Για να γίνει αυτό πρέπει να δούμε που βρισκόμαστε αλλά και που θέλουμε να πάμε, να εντοπίσουμε τις αδυναμίες αλλά και τα δυνατά μας σημεία, αυτά που πρέπει να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Εισηγητές από όλη την Ελλάδα θα καταθέσουν τις απόψεις τους συνθέτοντας τη θέση του ελληνικού ελαιώνα στον παγκόσμιο ελαιοκομικό χάρτη και απαντώντας στο εύλογο ερώτημα αν έχει μέλλον ο παραδοσιακός ελαιώνας.
Ο δημιουργικός διάλογος ενέχει αντιρρήσεις, αλλά και κριτική. Μέσω της διάδρασης, θέλουμε να βελτιώσουμε αδυναμίες και να αξιοποιήσουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα, τα οποία είναι πολλά και μεγάλα. Και το πιο σημαντικό είναι ότι αυτά βρίσκονται δίπλα μας, είναι η κληρονομιά μας, είναι το πανέμορφο περιβάλλον που ζούμε, ο τοπικός πολιτισμός και το ελληνικό φως.
Ο μεσογειακός παραδοσιακός ελαιώνας, άρρηκτα συνδεδεμένος με το τοπίο από την εμφάνιση του ανθρώπινου πολιτισμού, με την ανυπέρβλητη αισθητική και ανεκτίμητη πολιτιστική, περιβαλλοντική και οικονομική αξία, απειλείται και μαζί με αυτόν ο κοινωνικός και ο οικονομικός ιστός της υπαίθρου.
Η ευθύνη μας απέναντι στις γενιές που έρχονται είναι να παραδώσουμε τη μεγάλη εντολή να μας ξεπεράσουν. Ένας τόπος ευλογημένος σαν τον δικό μας, «ηλιοστάλακτος», αγκαλιασμένος από θάλασσα και με γη σχεδόν αμόλυντη, θα πρέπει επιτέλους να σταματήσει τις διαπιστώσεις, πρακτική κοινότυπη και κοινόχρηστη, και να δημιουργήσει τη γέφυρα μεταξύ του χθες, του σήμερα και του αύριο. Διότι το μέλλον ανήκει σε αυτούς που ξέρουν να το σχεδιάζουν και ακόμα περισσότερο σε αυτούς που μπορούν να το ονειρευτούν.
Δείτε το πρόγραμμα (εδώ)
Την Τετάρτη (11/09/2024) πραγματοποιήθηκε η Γενική Συνέλευση της Πανελλήνιας Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ) και συζητήθηκαν τα τρέχοντα θέματα που αφορούν την επιτραπέζια ελιά.
Όπως επισημαίνουν το κύριο θέμα ήταν οι πράσινες ελιές που σε πολλές περιοχές άρχισαν να συγκομίζονται.
Η φετινή χρονιά για τις πράσινες ελιές ξεκίνησε ιδανικά αλλά μετά τον Μάιο 2024 παρατηρήθηκαν προβλήματα που σχετίζονται με την κλιματική κρίση όπως ανομβρία και υψηλές θερμοκρασίες. Τα προηγούμενα χρόνια ο παραγωγός άρδευε τον ελαιώνα του για να αυξήσει το μέγεθος του καρπού ενώ φέτος άρδευε έως και δύο φορές την εβδομάδα για να μπορέσει να κρατήσει τον καρπό στα δέντρα του, ανεξαρτήτως μεγέθους. Το αποτέλεσμα είναι σε ξερικούς ελαιώνες ο καρπός να είναι πάνω από 260 τεμάχια το κιλό, μην μπορεί να πάει στο εμπόριο και να οδηγείτε προς ελαιοποίηση ενώ στους αρδευόμενους ελαιώνες η μισή παραγωγή να είναι εμπορεύσιμη αλλά η άλλη μισή να οδηγείτε στην ελαιοποίηση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η ΠΕΑΣΟΕΠΕ η παραγωγή ελιών ποικιλίας Χαλκιδικής αναμένεται να φτάσει περίπου τους 200.000 τόνους.
Περίπου το 40% της ποσότητας θα οδηγηθεί στην ελαιοποίηση καθώς είναι πάνω από τα 200 τεμάχια ανά κιλό και το υπόλοιπο θα οδηγηθεί στο εμπόριο.
Από τις ποσότητες που θα οδηγηθούν στο εμπόριο το 25% αφορά κομμάτια μέχρι 130, το 40% τα κομμάτια μέχρι 160 και 35% είναι μέχρι 200 κομμάτια.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο παραγωγός της πράσινης ελιάς έρχεται από μια χρονιά ακαρπίας 80% σε ελιές Χαλκιδικής και 90% ακαρπίας σε άλλες ποικιλίες. Το κόστος παραγωγής φέτος λόγω της κλιματικής κρίσης εκτοξεύτηκε ενώ η ποσότητα που θα οδηγηθεί στην ελαιοποίηση είναι κοντά στο 50%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, που δημοσιοποίησε και η ΠΕΜΕΤΕ, η αξία εξαγωγών του 2023 ξεπέρασε τα 640 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 ξεπέρασε τα 400 εκατομμύρια ευρώ.
Η μέση τιμή πώλησης στο εξωτερικό ανέρχεται σε 2,93 ευρώ το κιλό για όλες τις επιτραπέζιες ελιές.
Η ΠΕΑΣΟΕΠΕ αντιλαμβανόμενη την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί με τις πράσινες ελιές στηρίζει απόλυτα την πρόταση των Αγροτικών Συνεταιρισμών και των παραγωγών για τιμή εκκίνησης για τις πράσινες ελιές:
- 2,00 ευρώ ανά κιλό για τα 110-130 τεμάχια.
- 1,80 ευρώ ανά κιλό για τα 130-160 τεμάχια.
- 1,50 ευρώ ανά κιλό για τα 160-200 τεμάχια.
Για τις κονσερβοελιές ο εμπορικός τεμαχισμός είναι μέχρι 320-340 τεμάχια. Για τον τεμαχισμό αυτό δεν μπορεί να δοθεί τιμή κάτω του κόστους παραγωγής. Δεν νοείται παραγωγός να πουλάει την παραγωγή του κάτω του κόστους παραγωγής ούτε μεταποιητής - εξαγωγέας να αγοράζει την παραγωγή κάτω του κόστους παραγωγής. Ιστορικά όποτε συμβαίνει αυτό την επόμενη ελαιοκομική χρονιά υπάρχει μείωση της ποσότητας και ποιοτική υποβάθμιση της παραγωγής καθώς ο παραγωγός δεν έχει τα απαραίτητα κεφάλαια να καλλιεργήσει. Αποτέλεσμα είναι να ζημιώνεται ολόκληρος ο κλάδος της επιτραπέζιας ελιάς.
Ο αγροτικός τομέας στηρίζει διαχρονικά την κοινωνία και την οικονομία παράγοντας ποιοτικά αγροτικά προϊόντα τα οποία παραλαμβάνει η μεταποίηση και εξάγει. Η μεταποίηση έχει επενδύσει σε εξοπλισμό, τεχνολογία και ανθρώπινο δυναμικό και έχει κάνει γνωστή την Ελληνική επιτραπέζια ελιά σε όλο τον κόσμο. Ο κλάδος της επιτραπέζιας ελιάς με την συνεργασία παραγωγών και μεταποιητών καταγράφει κάθε χρόνο ρεκόρ εξαγωγών. Ευχόμαστε να συνεχίσουμε έτσι σαν κλάδος. Όμως να μην ξεχνάμε ότι χωρίς παραγωγή δεν θα υπάρχει μεταποίηση και εξαγωγή, αλλά και χωρίς μεταποίηση και εξαγωγή δεν θα υπάρχει αγροτική παραγωγή. Αυτό οφείλουμε να το αντιληφθούμε όλοι μας.
«Δύο πέτρες αν δε μονοιάσουν, αλεύρι δεν βγάζουν», τονίζει η ΠΕΑΣΟΕΠΕ.
Ξεκίνησε, με μικρές ποσότητες αλλά θα αυξηθούν τις επόμενες ημέρες, η συγκομιδή της επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής.
Φέτος αναμένεται μια καλή παραγωγή στην Χαλκιδική και στην Καβάλα. Όμως δεν θα υπάρχουν πολλά μεγάλα μεγέθη καρπού λόγω της ξηρασίας.
Οι παραγωγοί περιμένουν με αγωνία να ανακοινωθούν οι τιμές από την μεταποίηση πριν ξεκινήσει η συγκομιδή.
Κάποτε θα πρέπει η κυβέρνηση να ασχοληθεί σοβαρά με αυτό το πρόβλημα που ακολουθούν οι μεταποιητές να μην ανακοινώνουν τιμή παραγωγού πριν την συγκομιδή. Θα πρέπει να ξεκαθαρίσει το ΥπΑΑΤ αν είναι αυτό νόμιμο σύμφωνα με τις εθνικές και κοινοτικές νομοθεσίες και να πάψει να πετά χαρταετό, αδιαφορώντας για το εισόδημα των παραγωγών. Οι παραγωγοί γνωρίζουν ότι αν φύγει το προϊόν από τα χέρια τους δεν μπορούν αν διαπραγματευτούν την τιμή.
Ο κ. Γρηγόρης Γρουζίδης, πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Παγγαίου, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος έχουμε μια καλή παραγωγή με υψηλή ποιότητα. Όμως δεν υπάρχουν μεγάλα μεγέθη λόγω των καιρικών συνθηκών.
Ξεκίνησαν να συγκομίζουν κάποιοι παραγωγοί και ζητάμε να μας που τιμές οι μεταποιητές. Δεν μπορεί να παραδίνουμε τις ελιές μας και να μην γνωρίζουμε την τιμή παραγωγού.
Για αυτό θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη των ελαιοπαραγωγών επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής των μελών του Α.Σ. Παγγαίου, σήμερα Πέμπτη (12/9) το απόγευμα, στην πλατεία στο Ποδοχώρι.
Πέρυσι που ήταν μια καταστροφική χρονιά με μειωμένη παραγωγή οι έμποροι έδωσαν τιμή σκούπα στα 2 έως 2,5 ευρώ το κιλό.
Φέτος ζητάμε μια καλή τιμή για τα μεγάλα μεγέθη που να καλύπτει το κόστος παραγωγής της ελιάς. Το κόστος εκτός της συγκομιδής ανέρχεται σε 94 έως 98 λεπτά το κιλό.
Οι εργάτες για την συγκομιδή πληρώνονται στα 3 έως 3,5 ευρώ το τελάρο. Οι παραγωγοί ζητούν μια τιμή που να τους αφήνει εισόδημα για να συνεχίσουν να καλλιεργούν τις ελιές τους».
Ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών Χαλκιδικής, τονίζει από την πλευρά του στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος η μεγάλη πλειοψηφία των παραγωγών έχει καλλιεργήσει με δανεισμό λόγω της απώλειας εισοδήματος που είχε από την περσινή ακαρπία. Το κόστος συγκομιδής είναι υψηλό και στην περιοχή ανέρχεται στα 3,5 έως 4 ευρώ το τελάρο. Πρέπει άμεσα να ανακοινωθούν τιμές από την μεταποίηση για να δουν οι παραγωγοί τι θα κάνουν το προϊόν τους».
Από την πλευρά μας θα αναφέρουμε τα στοιχεία της ΠΕΜΕΤΕ που λένε για τις επιτραπέζιες ελιές ότι «το 2023 έγιναν εξαγωγές που ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση, κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ). Η εκτίμηση είναι ότι για το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών».
Αφού έχετε κέρδη δώστε τιμή στους ελαιοπαραγωγούς. Θα πρέπει ακόμη να επισημάνουμε ότι αν δεν δώσουν καλή τιμή στα μεγάλα μεγέθη και έχουμε φέτος μέσες τιμές των 70 και 80 λεπτών το κιλό, αυτό θα είναι καταστροφικό για την επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής.
Θυμίζουμε πέρυσι είναι δεδομένο ότι είχαμε ακαρπία στις ελιές. Φέτος έχει καλή παραγωγή με μικρά μεγέθη. Του χρόνου θα έχουμε δεδομένη ακαρπία λόγω της υπερβολικής φετινής καρποφορίας.
Άρα η φετινή τιμή που θα πάρουν οι ελαιοπαραγωγοί θα διαιρεθεί δια τρία έτη. Ήδη πολλοί παραγωγοί είναι με την πλάτη στον τοίχο από τα χρέη, αν δεν τους στηρίξουν οι φέτος μεταποιητές τελειώνει η καλλιέργεια στην χώρα μας.
Στην Ελλάδα φέτος οι παραγωγοί «κλαίνε» για την ξηρασία που έχει πλήξει τα ελαιόδεντρα. Αντίθετα στην Τυνησία, με βάση τον σχεδιασμό που έχουν κάνει, αυξάνουν σε ετήσια βάση τους αρδευόμενους ελαιώνες τους, με στόχο να αυξήσουν την παραγωγή τυνησιακού ελαιολάδου.
Η Τυνησία είναι μια χώρα στην βόρεια Αφρική δίπλα στην έρημο Σαχάρα. Παρόλα αυτά έχει στρατηγική στον ελαιοκομικό τομέα την οποία ακολουθεί κατά γράμμα.
Το Υπουργείο Γεωργίας της Τυνησίας τα τελευταία χρόνια προωθεί και ενισχύει με συγκεκριμένα προγράμματα τις αρδευόμενες ελαιοκαλλιέργειες, που μπορούν να προσφέρουν σταθερή παραγωγή, όποιες κι αν είναι οι κλιματικές συνθήκες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου, οι αρδευόμενες ελαιοκαλλιέργειες έχουν αυξηθεί μέσα στην τελευταία δεκαετία στην Τυνησία, από 400.000 στρέμματα σε 1.000.000 στρέμματα, από τα οποία παράγουν μεταξύ 80.000 και 100.000 τόνους ελαιολάδου κάθε χρόνο.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της κυβέρνησης, οι αρδευόμενες φυτείες θα μπορούσαν να παρέχουν σχεδόν το 80% της ελαιοκομίας στην χώρα.
Η σημασία της ελαιοπαραγωγής για την Τυνησία τονίζεται με κάθε τρόπο και υπάρχει ισχυρή κρατική και επιστημονική φροντίδα, καθώς και προωθητικές ενέργειες για το τυνησιακό ελαιόλαδο στην παγκόσμια αγορά.
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του Τυνησιακού Οργανισμού Ελαιολάδου, οι μεγαλύτερες ποσότητες εξάγονται κυρίως στον Καναδά, τη Σαουδική Αραβία και τις ΗΠΑ.
Αντίθετα στην χώρα μας εδώ και χρόνια οι Ιταλοί αποτελούν τον αποκλειστικό προμηθευτή του ελληνικού ελαιολάδου, κάτι που κανένας δεν ενδιαφέρεται να αλλάξει.
Γενικότερα, το ελαιόλαδο αποτελεί ένας από τους κύριους πυλώνες της τυνησιακής οικονομίας, καθώς παρέχει εισόδημα σε ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Επίσης αποτελεί το κύριο εξαγώγιμο γεωργικό προϊόν, και πολύτιμη πηγή συναλλάγματος.
Στόχος του τυνησιακού Υπουργείου Γεωργίας είναι η αύξηση της παραγωγικότητας και της επιστημονικής έρευνας για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του τυνησιακού ελαιολάδου στις ξένες αγορές, η κατάκτηση νέων αγορών, η αύξηση της προστιθέμενης αξίας του, η προώθηση του βιολογικού ελαιολάδου κ.α.
Σύμφωνα με το κυβερνητικό σχεδιασμό, η αύξηση των εκτάσεων ελαιοκαλλιέργειας (με νέες γραμμικές φυτεύσεις και σύγχρονα αρδευτικά συστήματα) φθάνει τα 22 χιλιάδες εκτάρια ετησίως.
Στην Ελλάδα προτιμούμε να «φυτεύουμε» φωτοβολταϊκά ή αιολικά πάρκα. Υπάρχει διαφορά στρατηγικής μεταξύ των δύο χωρών, το μέλλον θα δείξει ποια πλευρά βρίσκεται προς την σωστή κατεύθυνση.
Συνεχόμενα ρεκόρ στις εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών έχουμε τα τελευταία χρόνια.
Συγκεκριμένα το 2023 έγιναν εξαγωγές που ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ).
Η εκτίμηση είναι ότι για το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών.
Αυτά τονίστηκαν στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των μελών της ΠΕΜΕΤΕ (Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών και Εξαγωγέων Επιτραπέζιας Ελιάς), που έγινε στις 7 Σεπτεμβρίου 2024, στην Λάρισα.
Ο Πρόεδρος της ΠΕΜΕΤΕ, Κώστας Ζούκας, αναφερόμενος στην χρονιά που πέρασε, αλλά και στην τρέχουσα περίοδο τόνισε τις ιδιαίτερες οικονομικές, περιβαλλοντολογικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν τόσο στη χώρα μας, όσο και στην παγκόσμια κοινότητα. Η κλιματική αλλαγή και ιδιαίτερα το φαινόμενο της λειψυδρίας επηρεάζουν τόσο τον όγκο, όσο και την ποιότητα της αγροτικής παραγωγής, επομένως και του ελαιοκομικού κλάδου και από κοινού με τις συνέπειες των πολεμικών συρράξεων (κόστος ενέργειας και πρώτων υλών) και την έλλειψη εργατικού δυναμικού συνιστούν παράγοντες:
- αυξητικούς του κόστους των προϊόντων και
- μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε:
για το ζήτημα της από την δεκαετία του ’60 συνεχούς/επταήμερης λειτουργίας των μεταποιητικών μονάδων κατά την περίοδο της συλλογής του ελαιόκαρπου από τους παραγωγούς και την ολιγωρία της Δι οίκησης για την εναρμόνιση της εργατικής νομοθεσίας για την ομαλή απορρόφηση του πρωτογενούς προϊόντος από τις μεταποιητικές/εξαγωγικές επιχειρήσεις αγροτικών προϊόντων, και των επιτραπέζιων ελιών, και την έλλειψη προσοχής της Διοίκησης για την σύσταση «Μητρώου Συσκευαστηρίων Επιτραπέζιων Ελιών» - πάγιο αίτημα της ΠΕΜΕΤΕ από το 2010 - όπως συμβαίνει και σε άλλα αγροτικά προϊόντα, για να εξασφαλισθούν:
- η διακίνηση ασφαλών και ποιοτικών τελικών προϊόντων επιτραπέζιας ελιάς,
- η διαφάνεια κατά την εμπορική διακίνηση του προϊόντος και καταπολέμηση αδήλωτων συναλλαγών,
- η βιώσιμη επιχειρηματικότητα και ο υγιής ανταγωνισμός,
- η προστασία του εισοδήματος των Ελλήνων ελαιοπαραγωγών και καταναλωτών περιορίζοντας την διαφορά της τιμής από το «χωράφι στο ράφι».
Ο Πρόεδρος επισήμανε επίσης, ότι παρά το προαναφερθέν δυσμενές περιβάλλον η πορεία των εξαγωγών του προϊόντος κρίνεται ιδιαίτερα ικανοποιητική, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το 2023 οι εξαγωγές του ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, παρά τον μικρό όγκο της πρωτογενούς παραγωγής της ελαιοκομικής περιόδου 2023/2024, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ).
Εκτιμάται δε, ότι το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών συμβάλλοντας τα μέγιστα στην επίτευξη των μακροοικονομικών στόχων της χώρας!
Επισημάνθηκε ωστόσο ότι η μέχρι τώρα ανοδική πορεία των εξαγωγών δεν διασφαλίζεται και για το μέλλον, αν δεν ρυθμιστούν σοβαρά διαρθρωτικά θέματα του κλάδου (όπως τα προαναφερόμενα) και δεν γίνει η απαραίτητη προσαρμογή στα νέα δεδομένα και τις προκλήσεις των καιρών.
Ειδική μνεία έγινε στην Απόφαση του ΣτΕ που έκρινε πλέον οριστικά, ότι η ονομασία "KALAMATA OLIVES" που έγινε παγκοσμίως γνωστή χάρη στις προσπάθειες των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων και συνδέεται άρρηκτα με την Ελλάδα, νόμιμα και μόνιμα καταχωρίστηκε ως συνώνυμο της ποικιλίας ΚΑΛΑΜΩΝ" και δικαιώνει την ισχύουσα πλέον "Απόφαση Γεωργαντά" που προβλέπει και την παράλληλη κυκλοφορία του προϊόντος ΠΟΠ "Ελιά Καλαμάτας"/PDO "Elia Kalamatas" και αποκαθιστά την ομαλότητα:
- για το 98% των ελαιοπαραγωγών εκτός της γεωγραφικής ζώνης ΠΟΠ που καλλιεργούν την επιτραπέζια ποικιλία ελιάς "ΚΑΛΑΜΩΝ/ΚΑΛΑΜΑΤΑ" και βρίσκονταν σε καθεστώς αβεβαιότητας μέχρι την εν λόγω Απόφαση του ΣτΕ και
- για τις εξαγωγές του προϊόντος που η αξία τους ξεπερνά πλέον τα 280 εκατ. ευρώ ετησίως και διενεργείται από το σύνολο των μεταποιητικών - τυποποιητικών - εξαγωγικών επιχειρήσεων της χώρας που εξάγουν με την ονομασία "KALAMATA OLIVES" από τις αρχές του 20ου αιώνα.
Στην συνέχεια τον λόγο πήρε ο Πρόεδρος της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ (Διεπαγγελματική Οργάνωση. Επιτραπέζιας Ελιάς), Γιώργος Ντούτσιας, ο οποίος αναφέρθηκε σε σοβαρά θέματα που αποτελούν πάγια αιτήματα της Οργάνωσης από την ίδρυση της:
- στην έλλειψη διαχειριστικών στοιχείων για τις επιτραπέζιες ελιές και συνεργασίας από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και των κατά τόπους ΔΑΟΚ,
- στην ανάγκη υπολογισμού αντικειμενικού κόστους παραγωγής του πρωτογενούς τομέα του προϊόντος σύμφωνα με την γεωργική λογιστική και
- στην ανάγκη αναδιάρθρωσης του ελληνικού ελαιώνα, η επίτευξη του οποίου απαιτεί πολιτική βούληση και εθνικό σχεδιασμό σε συνδυασμό με επιστημονική έρευνα και μόνιμη συνεργασία με την Οργάνωση.
Για την τρέχουσα ελαιοκομική περίοδο 2024/2025 από την συζήτηση προέκυψε ότι ο όγκος της πρωτογενούς παραγωγής προβλέπεται ικανοποιητικός για τις βασικές επιτραπέζιες ποικιλίες ελιάς και εκτιμάται ότι θα καλύψει τις εξαγωγικές ανάγκες της χώρας, στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης αγοράς που θα εξασφαλίζει μεν το αγροτικό εισόδημα, αλλά δεν θα εντείνει τις πληθωριστικές πιέσεις και δεν θα περιορίσει την ανταγωνιστικότητα του προϊόντος στις αγορές του εξωτερικού.
Yψηλή αναμένεται να είναι η ζήτηση για τη φετινή πράσινη επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής. Η μειωμένη έως και 90% περσινή παραγωγή έχει φέρει μηδενικά αποθέματα και οι παραγωγοί ελπίζουν σε μια καλή φετινή τιμή.
Ωστόσο η ξηρασία έχει φέρει μικρά μεγέθη στην φετινή παραγωγή. Μόνο όσες ελιές είχαν καλή άρδευση θα έχουν τα μεγάλα μεγέθη.
Πάντως οι παραγωγοί είναι αποφασισμένοι ότι σε περίπτωση που οι έμποροι δεν πληρώσουν «σε ικανοποιητικά επίπεδα» την επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής, ένα μέρος της παραγωγής να πάει για παραγωγή ελαιολάδου.
Ο πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Βιολογικής Ελιάς Ολύνθου (Biolivia), Δημήτρης Ευαγγελινός, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «από τα τέλη της εβδομάδας με αρχές της επόμενης αναμένεται να ξεκινήσει η φετινή συγκομιδή της πράσινης επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής.
Φέτος αναμένεται μια καλή παραγωγή, που δεν θα έχει σχέση με την περσινή καταστροφική χρονιά. Όμως δεν θα υπάρχουν πολλά μεγάλα μεγέθη καρπού λόγω της ξηρασίας, εκτός από τα χωράφια που είχαν καλή άρδευση.
Το κόστος όμως είναι υψηλό λόγω της άρδευσης αλλά και των εργατικών. Θα θέλαμε να γνωρίζουμε πριν την συγκομιδή την τιμή παραγωγής για να δούμε τι θα γίνει με τους εργάτες γης. Σήμερα ο εργάτης για την συγκομιδή πληρώνεται στα 50 - 60 ευρώ μεροκάματο. Για να πληρωθούν πρέπει να γνωρίζουμε ότι θα πουλήσουμε την σοδειά μας σε τιμή που να μας φέρει εισόδημα. Για αυτό προτείνουμε φέτος οι παραγωγοί να δώσουν εργατικά για τις ελιές τους στα 3 έως 3,5 ευρώ, πλέον του εργοσήμου».
Ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών Χαλκιδικής, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος η μεγάλη πλειοψηφία των παραγωγών έχει καλλιεργήσει με δανεισμό λόγω της απώλειας εισοδήματος που είχε από την περσινή ακαρπία. Οι παραγωγοί περιμένουν με αγωνία φέτος τις τιμές που θα ανακοινώσουν οι έμποροι, που θα πρέπει να καλύπτουν το κόστος καλλιέργειας και εργατικών. Εκτιμώ ότι η αρχική τιμή θα πρέπει να ξεκινήσει από τα περσινά επίπεδα (2 ευρώ το κιλό) που λόγω τεμαχισμού θα καταλήξει σε μια μέση τιμή της τάξης των 1,5 ευρώ το κιλό».
Ανακοίνωση - Πρόταση συνεταιρισμών Χαλκιδικής
Ο Αγροτικός Ελαιοκομικός Συνεταιρισμός Καλυβών Χαλκιδικής και η Ομάδα Παραγωγών και η Ομάδα Παραγωγών Biolivia Ολύνθου Χαλκιδικής, ανακοινώνουν από κοινού τα κάτωθι:
Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα δεδομένα της φετινής καλλιεργητικής περιόδου, ανακοινώνει - προτείνει τιμή κόστους συγκομιδής της Επιτραπέζιας Ελιάς Χαλκιδικής ανά κλούβα, πόσο που θα κυμαίνεται μεταξύ 3 έως 3,5 ευρώ, πλέον του εργοσήμου. Παρακαλούνται όλοι οι ελαιοπαραγωγοί, συνέταιροι και μη, όπως ακολουθήσουν την παραπάνω προτεινόμενη τιμή.
Μέσα από επιχειρησιακά τους προγράμματα των Οργανώσεων Παραγωγών θα μπορούν να ενισχυθούν οι παραγωγοί για το πρόβλημα της «μουμιοποίησης» των αμυγδάλων, δήλωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Κώστας Τσιάρας, απαντώντας σε σχετική ερώτηση στην Βουλή του βουλευτή Λαρίσης της ΝΔ κ. Μάξιμου Χαρακόπουλου.
Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι δεν αποζημιώνονται από ΕΛΓΑ ούτε από ΠΣΕΑ ούτε από de minimis οι παραγωγοί αμυγδάλων για την ζημιά που έπαθαν.
«Στη νέα ΚΑΠ (2023-2027) και στο Στρατηγικό Σχέδιο που υλοποιείται, στις τομεακές παρεμβάσεις των οπωροκηπευτικών, οι Οργανώσεις Παραγωγών (Ο.Π.) μέσω των επιχειρησιακών τους προγραμμάτων περιλαμβάνουν υποχρεωτικά σε ποσοστό 2%, δράσεις που έχουν στόχο την έρευνα περί των βιώσιμων μεθόδων παραγωγής και ανάπτυξή τους, συμπεριλαμβανομένων της ανθεκτικότητας έναντι των επιβλαβών οργανισμών (όπου θα μπορούσε να ενταχθεί το πρόβλημα της «μουμιοποίησης» των αμυγδάλων)», τόνισε ο υπουργός.
«Η κλιματική κρίση δεν αφήνει ανεπηρέαστη την αγροτική παραγωγή και το φαινόμενο της «μουμιοποίησης» των αμυγδάλων -όπως και του μεταχρωματισμού των ροδάκινων και τις εξάρσεις του περονόσπορου στα αμπέλια- για τα οποία διαμαρτύρονται οι παραγωγοί, θα πρέπει να προβληματίσουν την πολιτεία. Ελπίζω ότι στο πλαίσιο αναδιαμόρφωσης του Κανονισμού του ΕΛΓΑ θα προβλεφθούν ζημιές οι οποίες είτε πρωτοεμφανίζονται είτε επιτείνονται λόγω κλιματολογικών συνθηκών, καθώς στην πραγματική παραγωγή έχουν επιπτώσεις και ο αγρότης αναζητά εναγωνίως ένα μαξιλάρι ασφαλείας», τόνισε ο βουλευτής Λαρίσης κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος σχολιάζοντας την απάντηση του υπουργού ΑΑΤ κ. Κώστα Τσιάρα, για την απώλεια εισοδήματος των παραγωγών λόγω «μουμιοποίησης» των αμυγδάλων.
Ο Θεσσαλός βουλευτής, στην ερώτησή του είχε υπογραμμίσει ότι τα αίτια για την «μουμιοποίησης» των αμυγδάλων δεν οφείλονται μόνο σε έναν παράγοντα, αλλά στο δια ταύτα έχουν επιδράσει αρνητικά στην φετινή παραγωγικότητα των καλλιεργειών αμυγδάλου. Γι αυτό και οι αγρότες αναζητούν την συνδρομή της πολιτείας για την διασαφήνιση του προβλήματος, αλλά και ενέργειες για αποζημιώσεις.
Στην απάντησή του ο αρμόδιος υπουργός AAT αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι «κατά τους επιτόπιους ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν, διαπιστώθηκε ότι η ένταση του φαινομένου ποικίλλει ανά περιοχές (με ποσοστά ζημιάς έως και 50% της ηρτημένης παραγωγής σε κάποιες από αυτές), εξαρτώμενη από παράγοντες, όπως η καλλιεργούμενη ποικιλία, οι καλλιεργητικές πρακτικές που εφαρμόστηκαν, καθώς και η ένταση των κατά τόπους κλιματικών φαινομένων που επικράτησαν σε αυτές.
Οι πλημύρες που προηγήθηκαν κατά το περασμένο φθινόπωρο και που επηρέασαν το ριζικό σύστημα των δέντρων, σε συνδυασμό με τις συνθήκες ξηρασίας και τα πολυήμερα διαστήματα υψηλών θερμοκρασιών που έχουν σημειωθεί κατά το φετινό καλοκαίρι μαζί και με την πρώιμη προσβολή των καρπών από το ευρύτομο, το οποίο αποτελεί το σημαντικότερο εντομολογικό εχθρό της αμυγδαλιάς, συντέλεσαν από κοινού στην εμφάνιση του φαινομένου, το οποίο έχει οδηγήσει στην αναφερόμενη μειωμένη παραγωγή.
Το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου εξέδωσε έγκαιρα (28/03/2024) τεχνικό δελτίο με οδηγίες ολοκληρωμένης προστασίας από το ευρύτομο της αμυγδαλιάς, μέσω των γεωργικών προειδοποιήσεων προς τους καλλιεργητές της περιοχής ευθύνης του, συμπεριλαμβανομένης της ΠΕ Λάρισας».
Επιπρόσθετα, ο κ. Τσιάρας σημειώνει ότι «στη νέα ΚΑΠ (2023-2027) και στο Στρατηγικό Σχέδιο που υλοποιείται, στις τομεακές παρεμβάσεις των οπωροκηπευτικών, οι Οργανώσεις Παραγωγών μέσω των επιχειρησιακών τους προγραμμάτων περιλαμβάνουν υποχρεωτικά σε ποσοστό 2%, δράσεις που έχουν στόχο την έρευνα περί των βιώσιμων μεθόδων παραγωγής και ανάπτυξής τους, συμπεριλαμβανομένων της ανθεκτικότητας έναντι των επιβλαβών οργανισμών (όπου θα μπορούσε να ενταχθεί το πρόβλημα της «μουμιοποίησης» των αμυγδάλων) και των ζωονόσων και του μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και της προσαρμογής σε αυτήν, των καινοτόμων πρακτικών και των τεχνικών παραγωγής που ενισχύουν την οικονομική ανταγωνιστικότητα και δίνουν ώθηση στην ανάπτυξη αγορών».
Δείτε όλη την απάντηση του ΥπΑΑΤ (εδώ)
Συνεχίζεται η συγκομιδή στο κελυφωτό φιστίκι σε όλη την χώρα, με την παραγωγή να είναι μειωμένη σε μεγάλο βαθμό λόγω των καιρικών συνθηκών.
Ο κ. Ηλίας Καλαθάς, παραγωγός από το Αρχάνι Φθιώτιδας, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «ξεκινήσαμε την συγκομιδή πριν τις 15 Αυγούστου και αναμένεται να ολοκληρωθεί σε περίπου μια εβδομάδα.
Φέτος η παραγωγή είναι μειωμένη πάνω από 20% λόγω των καιρικών συνθηκών. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι παραγωγοί κελυφωτού φιστικιού να προχωρήσουν σε αποθήκευση και να περιμένουν να ανέβουν οι τιμές για να πουλήσουν.
Μόνο όσοι έχουν έλλειψη οικονομικής ρευστότητας πουλάνε αυτή την εποχή σε εμπόρους. Εκτιμώ ότι το επόμενο διάστημα η τιμή παραγωγού θα πάει πάνω από 10 ευρώ το κιλό».
Όπως τόνισε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Μάκης Μπούργος, από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Φιστικοπαραγωγών Μάκρης, «ο ήπιος φετινός χειμώνας έχει προκαλέσει προβλήματα στην καρποφορία της φιστικιάς. Αν και το 2024 περιμέναμε μια ικανοποιητική παραγωγή τελικά φαίνεται ότι θα είναι μειωμένη εκτιμώ κατά 30%.
Η συγκομιδή ξεκίνησε από τις 8 Αυγούστου και θα συνεχιστεί ακόμη για μια εβδομάδα. Αυτό οφείλεται στον ήπιο χειμώνα και τις συνεχόμενες υψηλές θερμοκρασίες του φετινού καλοκαιριού. Τα δέντρα έχουν στρεσαριστεί λόγω της ζέστης και θέλουν κάθε πέντε ημέρες πότισμα.
Μπορεί να μην έχουμε μυκητολογικά προβλήματα στην καλλιέργεια αλλά έχουμε πολύ σοβαρά εντομολογικά. Η Ψύλλα έχει μεγάλους πληθυσμούς και οι παραγωγοί κάνουν ψεκασμούς για να κατάφεραν να την αντιμετωπίσουν. Άρδευση και φυτοπροστασία έχουν αυξήσει φέτος το κόστος καλλιέργειας.
Έχει ολοκληρωθεί το πρώτο χέρι στην περιοχή και ξεκινά το δεύτερο.
Έχουμε ανοικτά φιστίκια αλλά ο καρπός έχει μικρό μέγεθος και ειδικό βάρος (αυτό σημαίνει λίγα κιλά για τον παραγωγό).
Αυτή την εποχή υπάρχει ζήτηση κυρίως από ντόπιους μικροεμπόρους που πουλάνε στην εγχώρια αγορά και δεν έχουν αποθέματα.
Οι Ιταλοί έχουν κάνει την εμφάνισή τους αλλά μελετούν τις παραγωγές και δεν έχουν ακόμη κλείσει κάποια εμπορική συμφωνία.
Από την μέχρι στιγμής εικόνα φαίνεται ότι οι τιμές παραγωγού θα παραμείνουν στα ίδια με τα περσινά επίπεδα αν και αναμένονται υψηλές παραγωγές σε Τουρκία, Ιράν και Συρία».
Ο κ. Γεώργιος Παπαβασίλης, παραγωγός κελυφωτού φιστικιού από τα Μέγαρα, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος υπάρχει απώλεια παραγωγής λόγω των καιρικών συνθηκών και των προσβολών από την Ψύλλα που έχει μεγάλους πληθυσμούς.
Είμαστε ακόμη στο πρώτο χέρι και βλέπουμε μεγάλο αριθμό κλειστών φιστικιών.
Η ζήτηση αναμένεται να είναι αυξημένη και οι παραγωγοί θα πάνε σε αποθήκευση για να πουλήσουν σε υψηλή τιμή.
Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα από την έλλειψη εργατών γης. Για αυτό αναγκάστηκα να προχωρήσω σε μηχανική συγκομιδή που μειώνει τα εργατικά. Αν δεν γινόταν αυτό περίπου το 50% της παραγωγής μου θα έμενε ασυγκόμιστο στα δέντρα».
Συνεχίζεται η εμπορία ελαιολάδου στην Ισπανία, σε αντίθεση με την Ιταλία που έχουν παγώσει οι αγοραπωλησίες λόγω αδειών Αυγούστου.
Έτσι στην Ισπανία, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, από τις 19 έως τις 25 Αυγούστου, η μέση τιμή παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν 7,05 ευρώ το κιλό, το παρθένο ελαιόλαδο 6,73 ευρώ και το λαμπάντε 6,42 ευρώ.
Όσον αφορά τις μέσες τιμές παραγωγού που αφορούν την πρώιμη ποικιλία Picual (Χαέν), στις 26 Αυγούστου, είχαν ως εξής: το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είναι στα 7,09 ευρώ το κιλό, το παρθένο στα 6,73 ευρώ και το λαμπάντε στα 6,59 ευρώ.
Στο μεταξύ, μετά από μεγάλο διάστημα ξηρασίας, άρχισαν να δημιουργούν προβλήματα στην ελαιοκαλλιέργεια της Ισπανίας και οι χαλαζοπτώσεις.
Σε ενημέρωση του ΑγροΤύπου από την Ισπανία μας ανέφεραν ότι η πρώτη χαλαζόπτωση, που έγινε στις 21 Αυγούστου, έπληξε αρκετά μεγάλες περιοχές της επαρχίας Χαέν (στις δημοτικές περιφέρειες Pegalajar, Cambil, Cárcheles, Ibros, Ubeda, Torreperogil, Sabiote, Canena, Peal de Cercero).
Ακολούθησε νέα χαλαζόπτωση, στις 23 Αυγούστου, που έπληξε κυρίως την περιοχή Beas de Segura.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει οι αγροτοσυνδικαλιστικές οργανώσεις της περιοχής, το ποσοστό ζημιάς κυμαίνεται από 20% έως και 90% σε κάποιες περιοχές.
Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν οι αμυγδαλοπαραγωγοί στην περιοχή της Λάρισας που έχει σχεδόν το 90% της παραγωγής της χώρας.
Ο κ. Κώστας Σπανούλης, αμυγδαλοπαραγωγός από την Λάρισα, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «οι συνεχόμενες υψηλές θερμοκρασίες δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στην παραγωγή αμυγδάλων.
Στην περιοχή του Συκουρίου και της Ελασσόνας έχουμε πολλά δέντρα που ξεραίνονται και έχουμε ζημιά στο φυτικό κεφάλαιο λόγω της φόμοψης αμυγδαλιάς, μιας σοβαρής ασθένειας που οφείλεται σε υψηλές θερμοκρασίες.
Ένα άλλο πρόβλημα που έχουμε στην Λάρισα είναι ότι σε αγροκτήματα με ξηρικές καλλιέργειες ή με ελλιπή άρδευση οι καρποί παθαίνουν «μουμιοποίηση» και σε πολλές περιπτώσεις οι παραγωγοί αναγκάζονται να τους ρίξουν στο χώμα για να σώσουν το δέντρο.
Ακόμη έχουμε και τις περιοχές που πλημμύρισαν λόγω της θεομηνίας και τα δέντρα έμειναν για μεγάλο διάστημα με υγρασία που και εκεί έχουμε πρόβλημα στο φυτικό κεφάλαιο.
Πρέπει η πολιτεία να στηρίξει την καλλιέργεια και να γίνουν νέες φυτεύσεις όπου υπάρχει ανάγκη.
Επίσης το ΥπΑΑΤ θα πρέπει να πάρει μέτρα για να μην επεκταθεί η φόμοψη (Φουζίκοκο) και να έχουμε νέες φυτεύσεις με ανθεκτικές ποικιλίες.
Φέτος η παραγωγή αμυγδάλων θα είναι μειωμένη και ποιοτικά υποβαθμισμένη λόγω όλων αυτών των προβλημάτων».
Στη Βουλή το θέμα της «μουμιοποίησης» των αμυγδάλων
«Έντονη αναστάτωση και απογοήτευση επικρατεί στους αμυγδαλοπαραγωγούς του νομού Λάρισας, καθώς διαπιστώνουν ότι ενέσκυψε «μουμιοποίηση» σε μεγάλο μέρος της παραγωγής τους, γι αυτό και ζητούν την ενεργοποίηση της πολιτείας για την εξέταση του προβλήματος και την αποζημίωσή τους». Τα παραπάνω τονίζει ο βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος σε ερώτησή του στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Κώστα Τσιάρα.
Ο Θεσσαλός πολιτικός, στην παρέμβασή του υπογραμμίζει ότι σύμφωνα με τους αμυγδαλοπαραγωγούς «σημαντικό ποσοστό της ηρτημένης παραγωγής είναι ήδη ακατάλληλο για συγκομιδή, καθώς τα αμύγδαλα δεν αναπτύσσονται κανονικά εντός του κελύφους με τον καρπό να εμφανίζεται ως μουμιοποιημένος πάνω στα δένδρα.
Όπως υποστηρίζουν, κάποιες ποικιλίες (tuono, φυρανιές) παρουσιάζουν μεγαλύτερο ποσοστό ζημιάς, ακόμα και μέχρι 50% της ηρτημένης παραγωγής. Το γεγονός αυτό έχει προκαλέσει έκδηλη απαισιοδοξία για την παραγωγή που θα συγκομιστεί, την πρόσοδο από την καλλιέργεια και την αντιμετώπιση των βιοποριστικών τους αναγκών.
Τα τελευταία χρόνια η αμυγδαλοκαλλιέργεια αντιμετωπίζει αλλεπάλληλες δοκιμασίες με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να καταγράφουν διαρκώς απώλειες στην παραγωγή και να προσβλέπουν στην στήριξη της πολιτείας.
Οι αιτίες του προβλήματος δεν είναι ξεκάθαρες αλλά έχουν επιδράσει καταλυτικά στην μείωση της φετινής παραγωγής. Και επειδή οι παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού είναι αδιαμφισβήτητα ένας παράγοντας που επηρεάζει σχεδόν το σύνολο των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων, εύλογα οι καλλιεργητές αμυγδάλου ζητούν από την πολιτεία και τις υπηρεσίες της να διαπιστώσουν τις απώλειές τους, να διερευνήσουν τα αίτια και να προχωρήσουν στις δέουσες ενέργειες για αποζημιώσεις για την χαμένη τους παραγωγή».
Κατόπιν τούτων ο κυβερνητικός βουλευτής ρωτά τον αρμόδιο υπουργό τι προτίθεται να πράξει για την στήριξη των αμυγδαλοπαραγωγών που, άνευ υπαιτιότητάς τους, αντιμετωπίζουν δραματική συρρίκνωση του εισοδήματός τους εξαιτίας της «μουμιοποίησης» της σοδειάς τους.
Ο Πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ (Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης), Γιάννης Μαλανδράκης, σε υπόμνημά του, το οποίο υποβάλλεται στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ και συγχρόνως κοινοποιείται στους Βουλευτές και τοπικούς φορείς της Κρήτης, ζητά αποζημιώσεις για τις ζημίες της ελαιοπαραγωγής, από την ανομβρία και ξηρασία.
Ειδικότερα στο υπόμνημα αναφέρονται τα εξής:
«Έχοντας υπόψη τις πρόσφατες σημαντικές ζημίες που προκλήθηκαν στην περσινή και ερχόμενη ελαιοπαραγωγή από ανομβρία (μειωμένες βροχοπτώσεις) και ασυνήθιστους καύσωνες που έπληξαν την Κρήτη κατά την περίοδο της άνθησης –καρπόδεσης της ελιάς καθώς και την «Διαβούλευση για το νέο Θεσμικό Πλαίσιο Ασφαλίσεων ΕΛΓΑ» που έχει ανοίξει, το ΔΣ του ΣΕΔΗΚ στην συνεδρίαση του 2-7-2024 αποφάσισε ομόφωνα να θέσει υπόψη σας τα παρακάτω, με την παράκληση να τα εξετάσετε με την δέουσα προσοχή.
H ελαιοκαλλιέργεια στην Κρήτη, που αποτελούσε διαχρονικά έναν από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας και απασχόλησης του νησιού, δέχεται τα τελευταία χρόνια αλλεπάλληλα ισχυρά πλήγματα από διάφορες ακραίες καιρικές και αγρονομικές συνθήκες, με συνέπεια να οδεύει σε μη αντιστρεπτή κατάρρευση.
Είναι γνωστές οι απώλειες της τάξεως του 40% σε σχέση με τον μέσο όρο που προκλήθηκαν στην περσινή ελαιοπαραγωγή αλλά και οι απώλειες παρόμοιου ύψους, που έχει ήδη δεχτεί η ερχόμενη ελαιοπαραγωγή, λόγω συνθηκών ακραίας ανομβρίας και παρατεταμένων καυσώνων, που επεκράτησαν κατά την κρίσιμη περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης
Ωστόσο, ενώ αποζημιώσεις από ΕΛΓΑ για τις περσινές ζημίες 2023-2024 δεν δόθηκαν, όπως έγινε και για τις παρόμοιες ζημίες του 2013/14 και 2016/17 για τις οποίες έγιναν υπομνήματα μας, το ίδιο φαίνεται θα ισχύσει και για τις ζημίες τις φετινής περιόδου.
Όμως, όλες οι ζημιές αυτές, που μάλλον λανθασμένα ονομάζονται από διάφορους «ακαρπία», πρόεκυψαν από ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και χαμηλές βροχοπτώσεις (ανομβρία), κατά την κρίσιμη για την ελαιοπαραγωγή περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης και σύμφωνα με τις ερμηνείες που κατά καιρούς δίδονται από τον ΕΛΓΑ, «πριν από το δέσιμο του καρπού» οπότε δεν είναι αποζημιώσιμες.
Πράγματι, ο Κανονισμός ΕΛΓΑ (Απ.157502/27-7-2011) στο άρθρο 6, παρ.4. αναφέρει ότι δεν αποζημιώνονται «ζημιές που προξενούνται από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια πριν από το δέσιμο του καρπού, εκτός του παγετού στα καρποφόρα δέντρα»,
Όμως κ. Υπουργέ και κ. Πρόεδρε του ΕΛΓΑ, όπως και με παλαιότερα υπομνήματα του ΣΕΔΗΚ (αρ.πρ.34/15-07-2013, αρ.27/27-7-2020), έχουμε τεκμηριώσει η πρόβλεψη αυτή δεν έχει ούτε επιστημονική, ούτε λογική, ούτε ηθική βάση.
Και δεν έχει επιστημονική βάση γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι, τα άνθη η και οι νεοδημιουργηθέντες μικροί καρποί, δεν αποτελούν μέρος και μάλιστα βασικό της ερχομένης παραγωγής και επομένως η καταστροφή τους από καιρικά αίτια ανομβρία η και ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, αποτελεί στάδιο που πρέπει να υπαχθεί στα μη αποζημιώσιμα αίτια!
Όμως δεν έχει ούτε λογική βάση, αφού ζημιές στα ίδια βλαστικά στάδια (προ της καρπόδεσης) όταν προκαλούνται από παγετό καλύπτονται ασφαλιστικά! Επομένως υπάρχει λογική αντίφαση ως προς την αξιολόγηση των αιτίων.
Αλλά δεν έχει ούτε ηθική βάση όταν είναι γνωστό ότι οι ελαιοκαλλιεργητές, ενώ με τις εισφορές που καταβάλλουν ανελλιπώς μέσω των επιδοτήσεων, καλύπτουν ένα σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού του ΕΛΓΑ, σχεδόν ποτέ δεν τυγχάνουν αποζημιώσεων.
Ανάγκη αποζημιώσεων και τροποιήσεων του Κανονισμού
Με βάση τα προαναφερθέντα, είναι φανερό ότι πρέπει να δρομολογηθούν τα έξης:
α) Άμεση έναρξη διαδικασιών χορήγησης αποζημιώσεων για τις ζημιές που προκλήθηκαν στην περσινή και φετινή ελαιοπαραγωγή της Κρήτης από ακραίες συνθήκες ανομβρίας η υψηλών θερμοκρασιών που επεκράτησαν κατά την περσινή και φετινή περίοδο άνθησης - καρπόδεσης.
Οι αποζημιώσεις αυτές μπορούν να χορηγηθούν είτε με άμεση τροποποίηση του Κανονισμού ΕΛΓΑ, είτε από πιστώσεις «de minimiς», η σε έσχατη περίπτωση από Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις (ΠΣΕΑ).
β) Τροποποίηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να καλύπτει όλες τις ζημιές που μπορούν να προκληθούν στην ελαιοπαραγωγή από ακραία και ασυνήθιστα καιρικά αίτια, τα οποία δεν μπορούν να προληφθούν ή αποτραπούν από τους παραγωγούς.
Ειδικότερα, για τις ζημιές από καύσωνες πρέπει να ισχύουν ότι και για τις ζημιές από παγετούς με σχετική τροποποίηση του Κανονισμού στο άρθρο 6 παρ. 4 .
Επίσης, στο άρθρο 3, παρ. 8 ε, θα πρέπει να απαλειφθεί η προϋπόθεση του χαρακτηρισμού ως ζημιών απο καύσωνες εκείνων που συμβαίνουν «από καταγεγραμμένες θερμοκρασίες άνω 40 βαθμών». Και αυτό γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι ζημιές από καύσωνες συμβαίνουν μονο υπό θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών, αφού είναι γνωστό ότι ζημιές απο αφυδάτωση ανθέων η καρπών μπορούν να συμβούν και υπό χαμηλότερες θερμοκρασίες εάν αυτές συνοδεύονται απο ξηρούς θερμούς ανέμους».
Ο ήπιος χειμώνας με τις υψηλές θερμοκρασίες έχουν προκαλέσει χαμηλά επίπεδα καρποφορίας στο κελυφωτό φιστίκι σε όλη την χώρα.
Όπως τόνισε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Μάκης Μπούργος, από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Φιστικοπαραγωγών Μάκρης, «ο ήπιος φετινός χειμώνας έχει προκαλέσει προβλήματα στην καρποφορία της φιστικιάς.
Αν και το 2024 περιμέναμε μια καλή παραγωγή τελικά φαίνεται ότι θα είναι μειωμένη. Η εκτίμησή μου είναι ότι θα έχουμε μια μείωση κατά 30 - 40%.
Από την άλλη η ξηρασία που είχαμε την άνοιξη και το καλοκαίρι βοήθησε και δεν έχουμε μυκητολογικά προβλήματα στην καλλιέργεια.
Αυτή την εποχή έκανε την εμφάνισή της η Ψύλλα με μεγάλους πληθυσμούς αλλά οι παραγωγοί με τους κατάλληλους ψεκασμούς κατάφεραν να την αντιμετωπίσουν.
Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα φαίνεται ότι η συγκομιδή κελυφωτού φιστικιού θα ξεκινήσει κατά το πρώτο 10ήμερο του Αυγούστου.
Μεγάλο πρόβλημα είναι η έλλειψη εργατών γης. Ακολούθησα τη διαδικασία για να καλέσω εργάτες από το Πακιστάν και πλήρωσα τα σχετικά παράβολα. Όταν όμως ήρθε η ώρα να τους καλέσω να έρθουν Ελλάδα με ενημέρωσαν ότι επειδή το Πακιστάν ακολουθεί φιλορώσικη πολιτική διακόπηκε η διακρατική συμφωνία που είχαμε υπογράψει. Το πρόβλημα με τους εργάτες δεν αφορά μόνο την περίοδο της συγκομιδής αλλά και όλες τις εργασίες που κάνουμε στην καλλιέργεια.
Οι διεθνείς προβλέψεις αναφέρουν ότι η Τουρκία αναμένει φέτος μια καλή παραγωγή. Ήδη έχουν πάει στην γειτονική χώρα έμποροι για να διαπραγματευτούν εμπορικές συμφωνίες. Οι Έλληνες πάντως δεν μπορούν να ανταγωνιστούν το τουρκικό φιστίκι που εισάγεται στην ΕΕ χωρίς δασμούς.
Θετικό είναι ότι στην χώρα μας κρατάνε οι τιμές στα 13 ευρώ το κιλό για τα λίγα αποθέματα που υπάρχουν.
Επίσης η ζήτηση είναι αυξημένη και ήδη έχουν κάνει την εμφάνισή τους στην χώρα μας έμποροι από Ιταλία, Ισραήλ και Γερμανία.
Ελπίδα των παραγωγών είναι οι τιμές να παραμείνουν σε καλά επιπεδα και στην περίοδο της συγκομιδής».