Την κατάθεση στην Βουλή των πορισμάτων από τον παγετό 2023 στις καλλιέργειες αμυγδαλοπαραγωγών της Π.Ε. Λάρισας, ζητά ο βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης.

Συγκεκριμένα πλήρη διαφάνεια σε ότι αφορά τις αποζημιώσεις προς τους αμυγδαλοπαραγωγούς της περιοχής της Λάρισας για τον παγετό του 2023, που έχουν ξεσπάσει θύελλα διαμαρτυριών, ζητά ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Βασίλης Κόκκαλης. Και το πράττει ζητώντας από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Λευτέρη Αυγενάκη να κατατεθούν στη Βουλή, τα αναλυτικά πορίσματα του ΕΛΓΑ για όλες τις περιπτώσεις.

Αναλυτικότερα, στην αίτηση κατάθεσης εγγράφων, ο κ. Κόκκαλης αναφέρει τα εξής:

«Στην περίπτωση των ζημιών των αμυγδαλοκαλλιεργειών στην Π.Ε. Λάρισας που προκλήθηκαν από τον παγετό του 2023, εφαρμόσθηκε η παρ. 2 του άρθρου 11 του κανονισμού του ΕΛΓΑ «ειδικές διατάξεις ασφαλιστικής κάλυψης» σύμφωνα με την οποία προβλέπεται ότι «σε περίπτωση εξαιρετικά μεγάλων ζημιών, από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια, οι οποίες δεν μπορούν να καλυφθούν με τα ποσά που έχουν προϋπολογιστεί ή όταν συντρέχουν άλλοι ειδικοί λόγοι "ιδία" τεχνικές δυσχέρειες διενέργειας ατομικών εκτιμήσεων, απλούστευση και συντόμευση των διαδικασιών, εξυγίανση και απαλλαγή των αγορών από ποιοτικά υποβαθμισμένα προϊόντα εξαιτίας των ζημιών από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια, διατήρηση των τιμών του παραγωγού σε ικανοποιητικά επίπεδα, προστασία καταναλωτών, μπορεί κατά παρέκκλιση της τυπικής διαδικασίας που ορίζεται με τις διατάξεις του Κανονισμού, να αποφασίζεται από το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΛΓΑ διενέργεια συνολικής εκτίμησης της ζημιάς κατ' είδος καλλιέργειας και γεωγραφική ζώνη που πλήγηκε, από Επιτροπή η οποία αποτελείται από τρεις (3) τουλάχιστον εκτιμητές που θα ορίζονται από τον ΕΛΓΑ. Η συνολική αυτή εκτίμηση αφορά όλα τα αγροτεμάχια της γεωγραφικής ζώνης που πλήγηκε κατά είδος καλλιέργειας εκτός εκείνων που ρητά αναφέρονται και εξαιρούνται στο πρακτικό πραγματογνωμοσύνης. Το πόρισμα της Επιτροπής αυτής δεσμεύει τόσο τον ΕΛΓΑ όσο και τους ασφαλισμένους και είναι οριστικό και τελεσίδικο. Με βάση το πόρισμα της κατά τα παραπάνω συνολικής αυτής εκτίμησης, το Δ.Σ. του ΕΛΓΑ ορίζει το χρηματικό ποσό της αποζημίωσης και τον τρόπο διανομής του στους δικαιούχους».

Πράγματι στους πληττόμενους αμυγδαλοπαραγωγούς επιδόθηκε Πρακτικό Συνολικής Εκτίμησης Ζημιών Τριμελούς Επιτροπής στο οποίο περιγράφονται «τα στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν για τη διατύπωση των πορισμάτων συνολικής εκτίμησης, τα οποία είναι οριστικά και τελεσίδικα για το ΕΛΓΑ και τους παραγωγούς και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του πίνακα εκτίμησης, τον οποίο και συνοδεύει».

Η γνωστοποίηση όμως των πολυαναμενόμενων σχετικών πορισμάτων, προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων και διαμαρτυριών στους αμυγδαλοπαραγωγούς της Π.Ε Λάρισας, εξαιτίας της άδικης και μεροληπτικής αντιμετώπισης τους.

Σύμφωνα με τους πληττόμενους αμυγδαλοπαραγωγούς, διαπιστώθηκε η «επιλεκτική» εκτίμηση ζημιών αυξημένου ποσοστού ζημίας σε συγκεκριμένες περιοχές αλλά και πλήθος περιπτώσεων όπου κτήματα αμυγδαλοκαλλιέργειας εμφανίζουν ζημία 100% και όμορα τους μόνο 10%.

Οι πληττόμενοι αμυγδαλοπαραγωγοί αντιδρούν και ισχυρίζονται ότι η έλλειψη της εξατομίκευσης των ζημιών και η αδυναμία υποβολής ενστάσεων, αδικεί τους περισσότερους καθώς τα πορίσματα δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική κατάσταση.

Επειδή εμφανίζεται τεράστια απόκλιση μεταξύ των πορισμάτων ζημίας όμορων κτημάτων και είναι οφθαλμοφανής και προκλητική η αδικία των μεταξύ των αμυγδαλοκαλλιεργητών.
Επειδή οι παραγωγοί στερούνται του δικαιώματος ένστασης, αδυνατούν να προβούν σε οποιαδήποτε ενέργεια αποκατάστασης της αδικίας και παραμένουν εγκλωβισμένοι σε μια ατέρμονη και αδιέξοδη κατάσταση που συνεχώς επιδεινώνεται.
Επειδή, η τελεσιδικία των συνολικών πορισμάτων και η έλλειψη του δικαιώματος υποβολής ενστάσεων εκ μέρους των παραγωγών, αντίκειται στο αίσθημα δικαίου, καθώς παράγει και δημιουργεί εις βάρος των παραγωγών, ανεπιεικείς και δογματικές καταστάσεις, βλάπτοντας τα συμφέροντά τους και αποστερώντας το δικαίωμα να αντικρούσουν αυτές, να διατυπώσουν τις απόψεις τους και να προασπίσουν τα εν γένει συμφέροντά τους.
Επειδή, πρόκειται για ζήτημα γενικού ενδιαφέροντος, το οποίο επηρεάζει την οικονομική κατάσταση μιας ευρείας επαγγελματικής - κοινωνικής ομάδας πολιτών - καλλιεργητών, ενώ η αποστέρηση του δικαιώματος προσβολής ατομικών πορισμάτων, επιτάσσει την γενική και εν συνόλω επίλυση του ζητήματος και την άρση των αδικιών που περιγράφονται ανωτέρω.

Κατόπιν τούτων: Αιτούμεθα την κατάθεση των αναλυτικών πινάκων κοινοποίησης πορισμάτων από το ζημιογόνο αίτιο Παγετός 2023 στις καλλιέργειες αμυγδαλοπαραγωγών της Π.Ε. Λάρισας».

Η Ισπανία και η Ελλάδα είναι οι μεγάλοι εξαγωγείς επιτραπέζιων ελιών της ΕΕ.

Την φετινή περίοδο 2023/2024 είχαμε μια δύσκολη χρονιά όσον αφορά την παραγωγή επιτραπέζιων ελιών λόγω της ακαρπίας, παρόλα αυτά όμως συνεχίστηκε η άνοδος των ελληνικών εξαγωγών σε σχέση με τις ισπανικές εξαγωγές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που εξέδωσε το Ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων (MAPA), η ισπανική παραγωγή επιτραπέζιων ελιών το 2023/2024 ανήλθε 408.720 τόνοι.

Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία από το ΥπΑΑΤ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ) η περίοδος 2023/2024 χαρακτηρίστηκε από ακαρπία, ευελπιτεί πάντως ότι η προσεχής παραγωγή ελαιοκάρπου επιτραπέζιων ποικιλιών την ελαιοκομική περίοδο 2024/2025 να είναι μία κανονική παραγωγή.

Σύμφωνα με τα στοιχεία από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας (Δ.Σ.Ε.) το 2023/2024 εκτιμάται ότι η ισπανική παραγωγή ελιών ανήλθε σε 388.000 τόνους (μειωμένη κατά 6,4% σε σχέση με πέρσι) και η ελληνική στους 110.000 (μειωμένη κατά 66,2%).

Πάντως οι ελληνικές ελιές κάθε χρόνο καταφέρνουν να κερδίζουν νέες αγορές και να έχουμε αύξηση των εξαγωγών, σε αντίθεση με τους ανταγωνιστές μας Ισπανούς.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας (IOC), οι ελληνικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών το 2023 ανήλθαν σε 195,5 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μια αύξηση σε σχέση με το 2022 που ήταν στους 172,8 χιλιάδες τόνους (+13,1%).

Από την άλλη οι ισπανικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών το 2023 ανήλθαν σε 281,6 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μια μείωση σε σχέση με το 2022 που ήταν στους 329,8 χιλιάδες τόνους (-14,6%).

Για την περίοδο του 2023/2024 έχουμε:

Σεπτέμβριο 2023
Ελλάδα - 16.021 τόνους, έναντι 14.917 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 22.614 τόνους, έναντι 30.375 το προηγούμενο έτος

Οκτώβριο 2023
Ελλάδα - 17.232 τόνους, έναντι 14.962 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 25.982 τόνους, έναντι 31.161 το προηγούμενο έτος

Νοέμβριο 2023
Ελλάδα - 16.475 τόνους, έναντι 13.191 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 25.007 τόνους, έναντι 30.952 το προηγούμενο έτος

Δεκέμβριο 2023
Ελλάδα - 14.668 τόνους, έναντι 12.633 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 21.949 τόνους, έναντι 27.902 το προηγούμενο έτος

Συμπερασματικά η τάση δείχνει ότι έχουμε μια συνεχή άνοδο των ελληνικών εξαγωγών και παράλληλα μια συνεχή πτώση των ισπανικών εξαγωγών.

Αυτό αποτελεί μια καλή προοπτική στο μέλλον τις ελληνικές επιτραπέζιες ελιές που κερδίζουν με την ποιότητα και γεύση τους καταλανωτές και νέες αγορές.

Η αυξημένη ζήτηση θα φέρει και καλύτερες τιμές στους παραγωγούς ελιών, που είναι ένα καθαρά εξαγώγιμο προϊόν της χώρας μας.

Ψυχρολουσία έφεραν τα πορίσματα ΕΛΓΑ στους αμυγδαλοπαραγωγούς.

Η κ. Ειρήνη Σπανούλη, αμυγδαλοπαραγωγός από την Λάρισα τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «μιλάμε για τις ζημιές από τον παγετό που είχαμε τον Μάρτιο του 2023. Τότε σας είχαμε αναφέρει ότι καταβλήθηκε μια προκαταβολή 150 ευρώ το στρέμμα.

Τώρα ήρθαν βγήκαν τα πορίσματα της ζημιάς από τον ΕΛΓΑ και βλέπουμε ότι δεν έχουν καμιά σχέση με την πραγματικότητα.

Η παραγωγή αμυγδάλων που έπαθε ζημιά είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή που αναφέρουν τα πορίσματα.

Μιλάμε για δέντρα που είχαν 100% ζημιά και αναφέρουν ότι είναι στο 60%.

Τα πορίσματα ζημιάς έχουν μια οριζόντια αντιμετώπιση του μεγέθους ζημιάς.

Εκτιμώ ότι επειδή δεν έχει κονδύλια ο ΕΛΓΑ προσπαθεί να μειώσει το μέγεθος ζημιάς για να μπορέσει να πληρώσει μικρότερες αποζημιώσεις, δηλαδή ψίχουλα.

Όσον αφορά την επερχόμενη παραγωγή φέτος δεν είχαμε παγετό και αυτό ειναι θετικό.

Άρχισαν όμως να φαίνονται τα προβλήματα σε πολλά χωράφια από την θεομηνία με την αυξημένη υγρασία που έχει αποτέλεσμα να έχουν πτώση ανθέων.

Οι βασικές παραγωγικές ζώνες της Λάρισας αναμένεται να έχουν μειωμένη παραγωγή.

Από την άλλη αυτή την περίοδο στην αγορά φαίνεται να υπάρχουν αποθέματα σε αμύγδαλα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι τιμές να παραμένουν στα ίδια με τα περσινά επίπεδα γύρω στα 4,5 έως 5,5 ευρώ το κιλό η ψίχα, ενώ για το κόκκαλο, που δίνουν οι περισσότεροι παραγωγοί, είναι κάτω από 1,5 ευρώ».

Ερώτηση στην Βουλή για πορίσματα του ΕΛΓΑ

«Ανάστατοι είναι οι αμυγδαλοπαραγωγοί της επαρχίας Ελασσόνας, αλλά και άλλων περιοχών του νομού Λάρισας, για τις αποζημιώσεις του περυσινού παγετού στα δένδρα τους, μετά την κοινοποίηση των πορισμάτων από τον ΕΛΓΑ -τα οποία θεωρούν αναντίστοιχα των πραγματικής ζημιάς - και ζητούν να υπάρξουν άμεσα διορθωτικές ενέργειες από την πολιτεία». Τα παραπάνω τονίζει ο βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος σε ερώτησή του στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Λευτέρη Αυγενάκη.

Ο Θεσσαλός πολιτικός προχώρησε στην άμεση άσκηση κοινοβουλευτικού ελέγχου μετά τις οχλήσεις που είχε από αμυγδαλοπαραγωγούς του νομού που υπέστησαν «ψυχρολουσία» με την κοινοποίηση των πορισμάτων του ΕΛΓΑ.

Όπως υπογραμμίζει Μάξιμος Χαρακόπουλος «σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι αμυγδαλοπαραγωγοί, ο περυσινός παγετός επέδρασε αρνητικά στην παραγωγή τους με αποτέλεσμα η σοδειά τους να είναι πενιχρή. Δεδομένης αυτής της κατάστασης, ανέμεναν ότι με τις δηλώσεις ζημιάς που είχαν υποβάλει θα μπορούσαν να αποζημιωθούν δίκαια για την χαμένη τους παραγωγή και να αναπληρώσουν το απολεσθέν τους εισόδημα.

Ωστόσο, η κοινοποίηση των πρισμάτων από τον ΕΛΓΑ πρόσφατα, τους εξέπληξε δυσάρεστα και προκάλεσε τις διαμαρτυρίες τους για δύο κυρίως λόγους:

Πρώτον, διότι θεωρούν ότι τα αποτελέσματα των εκτιμήσεων δεν είναι αντιπροσωπευτικά της ζημιάς που υπέστησαν από τον παγετό, αλλά πολύ χαμηλότερα, με αποτέλεσμα τον αποκλεισμό της πλειονότητάς τους από τις αποζημιώσεις.

Δεύτερον, διότι δεν έχουν δικαίωμα να υποβάλλουν ενστάσεις για τις περιπτώσεις που διαφωνούν με τα ανακοινωθέντα πορίσματα, καθώς, σύμφωνα με ενημέρωση που έχουν από τον ΕΛΓΑ, η διαδικασία που ακολουθήθηκε για την διαπίστωση των ζημιών στις δενδροκαλλιέργειές τους ήταν αυτή των συλλογικών εκτιμήσεων και δεν προβλέπει την δυνατότητα ένστασης για επανεκτίμηση.

Το ζητούμενο για τους διαμαρτυρόμενους αμυγδαλοπαραγωγούς αυτή τη στιγμή είναι να δρομολογηθούν άμεσα ενέργειες από πλευράς της πολιτείας, ώστε να δοθεί η δυνατότητα επανεξέτασης των ζημιών που ανακοινώθηκαν μέσω των πορισμάτων εκτίμησης για να υπάρξουν διορθώσεις».

Κατόπιν τούτων ο κυβερνητικός βουλευτής ρωτά τον αρμόδιο υπουργό σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί προκειμένου να ικανοποιηθεί το αίτημα των αμυγδαλοπαραγωγών της Λάρισας για επανεξέταση των ζημιών που υπέστησαν από τον παγετό του 2023, ώστε να τύχουν δίκαιων αποζημιώσεων.

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο Elite, στις 5 Απριλίου του 2024 στην Καλαμάτα, η παρουσίαση με θέμα: «Το νέο Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο περιβάλλον της γεωργίας, η στρατηγική της Syngenta και η ολοκληρωμένη πρόταση μας για την φροντίδα της ελιάς»
Περισσότεροι από 70 γεωπόνοι, παρακολούθησαν την εκδήλωση με μεγάλο ενδιαφέρον, η οποία ξεκίνησε με την ομιλία του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της Syngenta Hellas, κ. Γιώργου Ποντίκα ο οποίος αναφέρθηκε στο διεθνές περιβάλλον της φυτοπροστασίας και στα νέα δύσκολα μονοπάτια της γεωργίας και της αγροτικής παραγωγής στο Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο περιβάλλον.

Κατόπιν, ο Διευθυντής Marketing και Τεχνικού της Syngenta Hellas, κ. Κώστας Οικονομίδης, παρουσίασε τις νέες τάσεις της Γεωργίας, με την Syngenta να είναι πρωταγωνιστής με οδηγό την Καινοτομία.
Οι παρουσιάσεις ολοκληρώθηκαν με τους κ. Γιάννη Αβραμίδη, Marketing Manager Spec και κ. Παναγιώτη Κωστίκα, Biological & FVC Market Development Manager να παρουσιάζουν το πλήρες χαρτοφυλάκιο της Syngenta στην καλλιέργεια της ελιάς, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις σύγχρονες ολοκληρωμένες λύσεις φυτοπροστασίας, τον ρόλο των βιοδιεγερτών και βιοπροστατευτικών προϊόντων, που προσφέρει η Syngenta στους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς για την αριστοποίηση της παραγωγής τους.

Στην συνέχεια οι ομιλητές δέχθηκαν ερωτήσεις που αφορούσαν το πρόγραμμα που η Syngenta Hellas προτείνει αλλά και το πώς προσεγγίζει την ίδια την καλλιέργεια μέσα από τα προϊόντα της.
Η εκδήλωση έκλεισε με δείπνο που παρατέθηκε στις εγκαταστάσεις του ξενοδοχείου, όπου εκεί δόθηκε η ευκαιρία στους γεωπόνους της περιοχής να συζητήσουν εκτενώς όλα τα ζητήματα που τους απασχολούν.

Η Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ) εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει τα εξής:

Μετά από πολλά χρόνια αντιδικιών, εντός και εκτός δικαστικών αιθουσών, ατέλειωτες ώρες συσκέψεων και συναντήσεων μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών θεσμικών φορέων, επιτέλους λύθηκε το θέμα του συνώνυμου «ΚΑΛΑΜΑΤΑ/KALAMATA» της ποικιλίας «ΚΑΛΑΜΩΝ», που νομικά προέκυψε από το 2016. Είναι η ονομασία που εξάγεται το προϊόν από το 1930, σε ποσοστό άνω του 80% της εγχώριας παραγωγής και αποφέρει στους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς ετησίως πλέον των 150 εκατ. Ευρώ, αλλά και στην Εθνική μας οικονομία πλέον των 250 εκατ. eυρώ ετησίως.

Μετά την δίκαιη Απόφαση του ΣτΕ που απόρριψε την Αίτηση Ακύρωσης κατά της «Απόφασης Γεωργαντά» ορισμένων φορέων της Μεσσηνίας, στέλνουμε μήνυμα στις διεθνείς αγορές ότι μπορούν πλέον να προμηθεύονται το Εθνικό μας προϊόν «KALAMATA OLIVES» χωρίς την ανασφάλεια του παρελθόντος, χωρίς να εμποδίζεται σε καμία περίπτωση η εμπορία του προϊόντος ΠΟΠ ΕΛΙΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ/PDO ELIA KALAMATAS.

Την επόμενη μέρα της Απόφασης δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι.

Η θέση μας είναι ότι φορείς όπως το ΥΠΑΑΤ, η Εθνική ΔΟΕΠΕΛ, η ΠΕΜΕΤΕ, η ΠΕΑΣΟΕΠΕ, τα Επιμελητήρια και όσοι φορείς ασχολούνται με την ελαιοκαλλιέργεια της Καλαμών/Καλαμάτα, να ξεκινήσουμε με νηφαλιότητα μία κοινή προσπάθεια σε ρεαλιστικές βάσεις ώστε να βρεθεί η λύση που θα επιτρέψει να αναγνωριστεί το «KALAMATA OLIVES» ως ΕΘΝΙΚΟ και όχι ως τοπικό προϊόν. Με μεγάλη χαρά δε διαπιστώνουμε, ότι σε αυτήν την κατεύθυνση κινούνται η Εθνική ΔΟΕΠΕΛ και η ΠΕΜΕΤΕ με τις ανακοινώσεις τους.

Ευχαριστούμε όλους όσους συνέβαλλαν να φτάσουμε στην σημερινή λύση.

Ο δρόμος για την δημιουργία μιας προστατευόμενης ονομασίας της ποικιλίας Καλαμών/KALAMATA OLIVES είναι πλέον ανοικτός, αλλά και δύσκολος. Απαιτούνται καλή πρόθεση, συνεννόηση, συναίνεση και χρόνος, ώστε να πετύχουμε το δεύτερο και πιο σημαντικό στόχο.

Καλούμε τον υπουργό κ. Λευτέρη Αυγενάκη να καλέσει όλους τους φορείς, ώστε να ανοίξει ο διάλογος για την επόμενη μέρα και να κλείσει οριστικά η πόρτα σε άλλες χώρες να χρησιμοποιούν την ονομασία KALAMATA OLIVES.

Παγωμένη είναι αυτή την εποχή η εγχώρια αγορά ελαιολάδου στην χώρα μας, ενώ αν και δεν γίνονται αγοραπωλησίες οι προσφερόμενες τιμές έχουν μειωθεί σε σχέση με αυτές που ήταν το προηγούμενο διάστημα.

Όπως δηλώνουν στον ΑγροΤύπο εκπρόσωποι των συνεταιρισμών, δεν υπάρχει ούτε πρόθεση αγοράς και υπογραφή συμβολαίων από μεγάλους αγοραστές του εξωτερικού, αλλά ούτε και διάθεση, προσώρας, από τους παραγωγούς για να κάνουν πώληση. Οι πρώτοι περιμένουν τις προβλέψεις για την φετινή ισπανική παραγωγοί για να δουν πως θα κινηθεί η αγορά, ενώ οι δεύτεροι αναμένουν να υπάρξει νέα αύξηση τιμών.

Ένα μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι συνεταιριστικές οργανώσεις στην χώρα μας είναι ότι υπάρχει δυσκολία στην συγκέντρωση του ελαιολάδου για να προχωρήσει η πώληση. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιάννης Λάγγης, πρόεδρος στον Ελαιουργικό Αγροτικό Συνεταιρισμό Μεταμόρφωσης Λακωνίας, «όταν τον περαμένο Ιανουάριο βρήκαμε αγοραστή, που έδινε τιμή στα 9,53 ευρώ το κιλό, δεν μπορούσαμε να συγκεντρώσουμε ούτε ένα βυτίο. Αυτό γινόταν γιατί τότε οι παραγωγοί περίμεναν ότι θα έχουμε ακόμη μεγαλύτερη τιμή. Έτσι όμως δεν μπορεί να λειτουργήσει το εμπόριο».

Ισπανία

Στο μεταξύ ανακοίνωσε το Ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων (MAPA), τα επίσημα στοιχεία για την παραγωγή ελαιολάδου, πυρηνέλαιου και επιτραπέζιων ελιών, της περιόδου 2023/2024.

Σύμφωνα με αυτά η περσινή ισπανική παραγωγή ελαιολάδου ανέρχεται σε 845.000 τόνους. Οι συνολικές εισαγωγές ελαιολάδου ανήλθαν σε 215.000 τόνους, από τους οποίους οι 115.455 τόνοι προέρχονται από χώρες της ΕΕ και οι 99.545 τόνοι από τρίτες χώρες. Αν προστεθούν τα αρχικά αποθέματα που ήταν στους 248.172 τόνους, τότε η ισπανική παραγωγή ήταν της τάξης των 1.308.172 τόνων ελαιολάδου.

Η ισπανική παραγωγή πυρηνέλαιου το 2023/2024 ανήλθε στους 81.000 τόνους. Οι συνολικές εισαγωγές έφτασαν στους 75.000 τόνους, από τους οποίους οι 51.000 τόνοι από χώρες της ΕΕ και οι 24.000 από τρίτες χώρες. Τα αρχικά αποθέματα ήταν στους 57.063 τόνους και έφτασαν σε μια συνολική παραγωγή 213.000 τόνων.

Η ισπανική παραγωγή επιτραπέζιων ελιών το 2023/2024 ανήλθε 408.720 τόνοι. Μαζί με τα αρχικά αποθέματα 323.588 τόνους και τις εισαγωγές 45.000 τόνων έφτασε στους 777.308 τόνους.

Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εξέδωσε την απόφαση με την κατανομή εποχικού προσωπικού σε Περιφερειακές Ενότητες Οικονομίας και Κτηνιατρικής για το Πρόγραμμα καταπολέμησης του δάκου της ελιάς για το έτος 2024.

Το προσωπικό θα προσληφθεί με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, ενώ θα γίνει μέσω ΑΣΕΠ.

Το προσωπικό αυτό θα απασχοληθεί ως εξής:

-oι τομεάρχες δακοκτονίας, τα διακόσια δεκαέξι (216) άτομα ΠΕ Γεωπόνοι ή εν ελλείψει ΤΕ Τεχνολόγοι για χρονικό διάστημα 6,5 μηνών,

-το εργατοτεχνικό προσωπικό διαφόρων ειδικοτήτων

• τα εκατόν ογδόντα οκτώ (188) άτομα έως 34 ημερομίσθια ανά άτομο για χρονικό διάστημα 6,5 μηνών
• τα τριακόσια σαράντα έξι (346) άτομα έως 60 ημερομίσθια ανά άτομο για χρονικό διάστημα 6,5 μηνών

η δε απασχόλησή τους θα γίνει εντός του χρονικού διαστήματος από την ημερομηνία πρόσληψης μέχρι 30/11/2024.

Η δαπάνη που θα προκληθεί από την πρόσληψη του ανωτέρω προσωπικού για το οικονομικό έτος 2024 θα βαρύνει τους προϋπολογισμούς των οικείων Ο.Τ.Α. β΄ βαθμού (Περιφέρειες) και θα καλυφθεί από τους αποδιδόμενους σε αυτούς από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Εσωτερικών Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους.

Οι αρμόδιες Υπηρεσίες των Περιφερειών/Περιφερειακών Ενοτήτων να φροντίσουν ώστε οι προσλήψεις του προσωπικού να γίνουν έγκαιρα προκειμένου να εξασφαλιστεί η έγκαιρη έναρξη και αποτελεσματική εφαρμογή του προγράμματος δακοκτονίας για το έτος 2024.

Διαβάστε την απόφαση με την κατανομή ανά Περιφερειακή Ενότητα (εδώ)

Το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), απέρριψε την αίτηση ακύρωσης της απόφασης του πρώην υπουργού ΑΑΤ κ. Γεωργαντά, που είχε καταθέσει ο Σύλλογος Υπέρ των Μεσσηνιακών Ελαιοκομικών Προϊόντων ΠΟΠ (ΣΥΜΕΠΟΠ).

Ο κ. Ανέστης Μαυροειδής, πρόεδρος στην Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ), δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «την περιμέναμε εδώ και μήνες αυτή την απόφαση του ΣτΕ.

Είναι μια απόφαση η οποία θα διασφαλίσει την ομαλή ροή των πωλήσεων και εξαγωγών της ελιάς Καλαμών. Δικαιώθηκε η θέση που είχαμε και απορρίφθηκε το αίτημα των φορέων της Μεσσηνίας.

Μετά από αυτή την απόφαση ζητάμε τώρα να ανοίξει ο διάλογος, με την βοήθεια του ΥπΑΑΤ, για να λυθεί το πρόβλημα που τόσα χρόνια αντιμετωπίζουμε.

Στο τραπέζι του διαλόγου, που καλούμε να προσέλθουν και οι φορείς της Μεσσηνίας, θέλουμε να διασφαλίσουμε την ονομασία «Καλαμάτα» για όλους τους ελαιοπαραγωγούς της χώρας.

Η απόφαση θα πρέπει να διασφαλίζει όλους τους παραγωγούς της χώρας».

Ανακοίνωση από την Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών - Τυποποιητών - Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΕ)

Η σημερινή ημέρα είναι ιστορική για τον κλάδο της επιτραπέζιας ελιάς και την χώρα, καθώς αποτελεί ημέρα δικαίωσης για χιλιάδες Έλληνες ελαιοπαραγωγούς και μεταποιητικές-τυποποιητικές-εξαγωγικές επιχειρήσεις του προϊόντος της χώρας.

Με αυξημένη 7μελή σύνθεση του Δ’ Τμήματος και Πρόεδρο την κα Σπυριδούλα Χρυσικοπούλου και Εισηγήτρια την κα Κωνσταντίνα Κονιδιτσώτου, το Συμβούλιο της Επικρατείας δικαίωσε το 98% των ελαιοπαραγωγών που καλλιεργούν την επιτραπέζια ποικιλία ελιάς “ΚΑΛΑΜΩΝ/ΚΑΛΑΜΑΤΑ” και το σύνολο των μεταποιητικών-τυποποιητικών-εξαγωγικών επιχειρήσεων της χώρας που εξάγουν με την ονομασία “KALAMATA OLIVES” από τις αρχές του 20ου αιώνα, με εξαγωγές που η αξία τους ξεπερνά τα € 250 εκατ. ετησίως.

Σήμερα το ƩτΕ έκρινε πλέον οριστικά, ότι η ονομασία “KALAMATA OLIVES” που έγινε παγκοσμίως γνωστή χάρη στις προσπάθειες των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων και συνδέεται άρρηκτα με την Ελλάδα, νόμιμα και μόνιμα καταχωρίστηκε ως συνώνυμο της ποικιλίας “ΚΑΛΑΜΩΝ”.

Η Απόφαση του ΣτΕ έβαλε οριστικά τέλος σε μια εποχή καταπάτησης κάθε έννοιας σεβασμού του εισοδήματος των Ελλήνων παραγωγών επιτραπέζιων ελιών “ΚΑΛΑΜΩΝ/ΚΑΛΑΜΑΤΑ/KALAMATA”, αβεβαιότητας, συκοφαντίας, διασυρμού και σε πολλές περιπτώσεις βιωσιμότητας των Ελληνικών μεταποιητικών, τυποποιητικών, εξαγωγικών επιχειρήσεων και τέλος της ίδιας της χώρας, καθώς κινδύνευαν οι εξαγωγές του προϊόντος (€250 εκατ ετησίως).

Οι ελληνικές ελιές με την ονομασία“KALAMATA”, μετά από “παρεμβάσεις”, αποσύρθηκαν / εκτοπίστηκαν από τα ράφια των Supermarkets (S/Ms) της Ιταλίας, Ʃλοβενίας, Γερμανίας κ.α. προς όφελος ελιών τρίτων χωρών που αντικατέστησαν στα ράφια τις ελληνικές. Για πολλά χρόνια στην Ελλάδα δημιουργήθηκαν ανυπέρβλητα προβλήματα επειδή κάποιες ΔΑΟΚ, μετά από υποδείξεις υπηρεσιών και Οργανισμών του ΥπΑΑΤ, συστηματικά δημιουργούσαν εμπόδια στις εξαγωγές ελιών ποικιλίας Καλαμών (Kalamata olives).

Μετά από 20 και πλέον χρόνια υπομονής και προσπαθειών των εξαγωγικών επιχειρήσεων της χώρας, έχοντας εξαντλήσει κάθε προσπάθεια διάσωσης των εξαγωγών του προϊόντος απέναντι σε τοπικιστικές εμμονές, με τις Αποφάσεις «Απόστολου» το 2018 και «Γεωργαντά» το 2022, δόθηκε από το ΣτΕ η δίκαιη λύση που επιτρέπει την παράλληλη κυκλοφορία της ονομασίας “ΚΑΛΑΜΑΤΑ/KALAMATA” (85.000 τον. μέσο όρο ετησίως) και της ΠΟΠ “ΕΛΙΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ”/PDO “ELIA KALAMATAS” (277 τον. μέσο όρο ετησίως).

Η Απόφαση του ΣτΕ ομαλοποιεί και καθησυχάζει την εξαγωγική δραστηριότητα του προϊόντος (“Kalamata olives”) και παράλληλα εξασφαλίζει την απρόσκοπτη απορρόφηση του προϊόντος από τα χέρια των ελαιοπαραγωγών της ποικιλίας, χωρίς να εμποδίζει ούτε κατ’ ελάχιστο την παραγωγή, παρασκευή και εµπορία του προϊόντος ΠΟΠ. Δημιουργούνται πλέον οι συνθήκες ώστε να ανοίξει ένας ουσιαστικός διάλογος για την εθνική θωράκιση του προϊόντος.

Εκφράζουμε δημόσια τις θερμές ευχαριστίες μας στον πρ. Υπουργό ΑΑΤ κ. Γ. Γεωργαντά για την άμεση ανταπόκριση του και επίλυση του τεράστιου αυτού εθνικού θέματος που ταλάνιζε τον κλάδο.

Ευχαριστούμε την δικηγόρο της ΠΕΜΕΤΕ κα Νίκη-Λίνα Αγγελοπούλου που πίστεψε και στάθηκε δίπλα μας από την αρχή στην εθνική αυτή προσπάθεια και πάλεψε με ζήλο ακόμα και με προσωπικό κόστος.

Εκφράζουμε επίσης τις θερμές ευχαριστίες μας για την συμβολή τους στην δίκαιη αυτή Απόφαση:

• Στον Περιφερειάρχη Δυτ.Ελλάδας, κ.Ν.Φαρμάκη,
• Στους Δήμους Αγρινίου, Καμένων Βούρλων, Λοκρών, Μεσολογγίου και Στυλίδας,
• Στους Προέδρους των Επιμελητηρίων, Αιτωλοακαρνανίας κ. Πάνο Τσιχριτζή, Λακωνίας κ. Γιάννη Παναρίτη και Φθιώτιδας κ. Θανάση Κυρίτση,
• Στον Πρόεδρο της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ κ. Γιώργο Ντούτσια και το Δ.Σ. της Οργάνωσης, Α.Ε.Σ. Στυλίδας, Α.Σ. Αρχαία Ωλένεια Αιτωλοακαρνανίας, Α.Σ. Γερακίου Λακωνίας και Α.Σ. Αγ. Μάμμα Χαλκιδικής,
• Ιδιαίτερη και ξεχωριστή αναφορά στην Τεχνική μας Oμάδα, τους κ.κ. Δημήτρη Τσίνα και Γεράσιμο Αναστασίου της “ΓΑΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ”,
• Στα μέλη μας που προσέφυγαν στο ΣτΕ υπέρ της “Απόφασης Γεωργαντά” και στους συνεργαζόμενους δικηγόρους τους κ.κ. Καθηγητή Σπ. Βλαχόπουλο, Ξ. Παπαρρηγόπουλο, Αχ. Παπουτσάκη και Σ. Αναγνωστάκου,
• Στις επιχειρήσεις και φορείς των Π.Ε. που έστειλαν επιστολές υποστηρίζοντας την παράλληλη κυκλοφορία της ποικιλίας από το 2017. Ιδιαίτερα ευχαριστούμε τις επιχειρήσεις της Π.Ε. Μεσσηνίας,
• Στα τρία κόμματα του δημοκρατικού τόξου (ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ) που στήριξαν την εθνική λύση που έδωσε η “Απόφαση Γεωργαντά”,
• Όλους τους Υπουργούς και βουλευτές από τις Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας, Εύβοιας, Λακωνίας, Μαγνησίας, Φθιώτιδας και Φωκίδας.
• Σε όλα τα μέλη μας, ακόμα και από τις περιοχές που δεν καλλιεργείται η ποικιλία, για την εμπιστοσύνη και την συμβολή τους στην κοινή μας προσπάθεια,
• Στα ΜΜΕ και τους δημοσιογράφους για την προβολή των θέσεων της ΠΕΜΕΤΕ και στις εκατοντάδες ελαιοπαραγωγούς απ’ όλη τη χώρα που επικοινώνησαν με τα μέλη του ΔΣ της ΠΕΜΕΤΕ εκφράζοντας την αγωνία τους, δίνοντας μας θάρρος και δύναμη για την συνέχιση του δίκαιου αγώνα, ιδιαίτερα από τις περιοχές που προκλήθηκε έντονος διχασμός, καθώς η παραπληροφόρηση προκάλεσε το δίλημμα «ή το ΠΟΠ, ή η ποικιλία».

Σε όλους αυτούς λέμε ότι οι προσπάθειες μας για την καλύτερη αξιοποίηση και ανάπτυξη της ελληνικής επιτραπέζιας ελιάς δικαιώνονται με την σημερινή Απόφαση του ΣτΕ.

Χριστίνα Σταρακά: Ιστορική δικαίωση για τους ελαιοπαραγωγούς

Με αφορμή τη σημερινή απόφαση του ΣτΕ για την αναγνώριση της ονομασίας ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας, η βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής και συνυπεύθυνη του ΚΤΕ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Χριστίνα Σταρακά, προέβη στην εξής δήλωση:

«Το προϊόν «Κalamata olives» εξάγεται με την ονομασία αυτή από το 1930 με κύριους παραγωγούς την Αιτωλοακαρνανία, τη Λακωνία και τη Φθιώτιδα που εκπροσωπούν το 98% της εθνικής παραγωγής.

Το προϊόν ΠΟΠ αναγνωρίστηκε πολλές δεκαετίες αργότερα και αντιπροσώπευε μέχρι χθες μόλις το 2% της εθνικής παραγωγής.

Από το 2018 ο σύλλογος που εκπροσωπεί το ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας καταφεύγει στο ΣτΕ προσπαθώντας να ακυρώσει εξαγωγές που αποφέρουν στη χώρα περισσότερα από 200 εκ ευρώ τον χρόνο. Στο πλαίσιο αυτό, η σημερινή απόφαση του ΣτΕ αποτελεί ιστορική δικαίωση του 98% των ελαιοπαραγωγών και εξαγωγέων της χώρας, συμπεριλαμβανομένου και του Νομού Αιτωλοακαρνανίας.

Με την απόφαση του το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο, βάζει οριστικό τέλος στη διαμάχη μεταξύ των Μεσσηνίων παραγωγών και των παραγωγών της υπόλοιπης Ελλάδας για το προϊόν της Επιτραπέζιας ελιάς Καλαμών.

Επιτρέπει έτσι την απρόσκοπτη συνέχιση των εξαγωγών του εθνικού μας προϊόντος, αναγνωρίζοντας τα δίκαια αιτήματα των παραγωγών της χώρας μας και του νομού μας που εκπροσωπεί το 45% των εξαγωγών της Ελιάς Καλαμών.

Ενός προϊόντος που μας κάνει εθνικά υπερηφάνους και γνωστούς σε όλο τον κόσμο. Θα ήθελα να εκφράσω τα θερμά μου συγχαρητήρια στη δικηγόρο που στήριξε την προσπάθεια των εκπροσώπων του 98% των παραγωγών και εξαγωγέων της χώρας μας, την αναπληρώτρια Τομεάρχη του Τομέα Αγροτικής ανάπτυξης του ΠΑΣΟΚ κα Λίνα Αγγελοπούλου. Η επόμενη μέρα μας βρίσκει σταθερά δίπλα στον πρωτογενή τομέα και τον εξαγωγικό κλάδο με μοναδικό στόχο την περαιτέρω θωράκιση συνολικά του εθνικού μας προϊόντος και την εξεύρεση κοινής πορείας».

Δεν έχουν ανιχνευθεί υπολείμματα φυτοφαρμάκων σε εισαγόμενα καρύδια, υποστηρίζει το ΥπΑΑΤ.

Όσοι έλεγχοι και να γίνουν το ελληνικό καρύδι δεν μπορεί να ανταγωνιστεί το εισαγόμενο λόγω του κόστους των εργατικών και της καλλιέργειας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ο κ. Κώστας Γκόνος, από την Πέλλα.

«Αρκεί να σας αναφέρω ότι συνάντησα παραγωγούς από την Ουκρανία που αντί να χρησιμοποιούν σπαστήρα για τα καρύδια την εργασία την έκαναν χειρονακτικά γιατί είχαν χαμηλά μεροκάματα», πρόσθεσε.

Όσον αφορά την εγχώρια παραγωγή καρυδιών, ο κ. Γκόνος τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «οι τιμές παραμένουν στα ίδια επίπεδα με αυτές που είχαμε τον Οκτώβριο.

Στα άσπαστα η τιμή παραγωγού για τα καλής ποιότητας κυμαίνεται από 3 έως 4 ευρώ το κιλό. Η πεταλούδα έχει τιμή χονδρική στα 10 - 11 ευρώ το κιλό, ενώ το τέταρτο στα 8 έως 9 ευρώ.

Αυτό που θα πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι το 2023 η παραγωγή καρυδιών στην χώρα μας ήταν μειωμένη.

Η μείωση αυτή καλύπτεται από τις εισαγωγές. ΕΙσαγωγές καρυδιών ξεκινούν κάθε χρόνο από αρχές με μέσα Νοεμβρίου.

Τα εισαγόμενα έχουν πρώτη και δεύτερη ποιότητα και αντίστοιχες τιμές. Για παράδειγμα η πεταλούδα που εισάγουν από Ουκρανία για την πρώτη ποιότητα έχει τιμή στα 6 - 6,5 ευρώ το κιλό και η δεύτερη ποιότητα στα 4 ευρώ.

Αυτές τις τιμές δεν μπορούμε να τις ανταγωνιστούμε. Όταν ξεκινούν οι εισαγωγές καρυδιών στην χώρα μας σταματά απότομα το εμπορικό ενδιαφέρον από την μεταποίηση και τους εμπόρους τις λαϊκές αγορές για τα εγχώρια.

Αυτό που θα πρέπει να ξέρουν όσοι θέλουν να ασχοληθούν με την καλλιέργεια είναι ότι θα πρέπει να έχουν και τα κατάλληλα μηχανήματα για να μπορούν να πουλάνε τα καρύδια όπως τα ζητά η αγορά.

Όσον αφορά την φετινή παραγωγή η εικόνα της καλλιέργειας δείχνει να είναι μέχρι στιγμής καλή. Αυτή την εποχή οι πρώιμες ποικιλίες είναι στην επικονίαση και έχουν καλή εικόνα. Οι Chandler είναι πιο όψιμες και θα φανεί τις επόμενες ημέρες πως θα πάνε».

Έλεγχοι από ΥπΑΑΤ στις εισαγωγές καρυδιών

Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προχωρεί σε τακτικούς και έκτακτους ελέγχους για να διαπιστώσει την καταλληλότητα των τροφίμων που εισάγονται στην Ελλάδα. Σε αυτό το πλαίσιο γίνονται έλεγχοι και στα εισαγόμενα καρύδια από Χιλή, Ουκρανία και ΗΠΑ, χωρίς να ανιχνευθούν, σε κανένα από τα δείγματα που ελήφθησαν, υπολείμματα φυτοφαρμάκων. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από απάντηση του ΥπΑΑΤ, Λευτέρη Αυγενάκη σε Ερώτηση που κατέθεσε ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος.

Αρμόδιο για τους ελέγχους είναι το Τμήμα Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων της Διεύθυνσης Φυτικής Παραγωγής του ΥπΑΑΤ.

Όπως γίνεται γνωστό το 2023 η αρμόδια υπηρεσία προχώρησε σε 20 δειγματοληψίες καρυδιών το περασμένο έτος. Από αυτές, οι μισές αφορούσαν εισαγόμενα καρύδια (π.χ. Ουκρανία, Χιλή, Η.Π.Α) και πραγματοποιήθηκαν, τόσο στα σύνορα, όσο και στην εσωτερική αγορά (καταστήματα λιανικής διάθεσης και σημεία διαλογής/μεταποίησης). Τα αποτελέσματα των αναλύσεων έδειξαν ότι σε κανένα από τα δείγματα εισαγόμενων καρυδιών που εξετάστηκαν δεν ανιχνεύτηκαν υπολείμματα φυτοφαρμάκων.

Όσον αφορά τους ελέγχους που θα διεξαχθούν το 2024 σε καρύδια, η υπηρεσία έχει προγραμματίσει συνολικά 18 δειγματοληψίες.
Είναι σημαντικό να τονιστεί, ότι η επιλογή του συνολικού αριθμού των δειγμάτων που λαμβάνονται από κάθε τρόφιμο σε ετήσια βάση, υπολογίζεται με ανάλυση επικινδυνότητας, χρησιμοποιώντας συγκεκριμένα κριτήρια όπως:

• Το ύψος της παραγωγής τους
• Τον πιθανό όγκο εισαγωγών
• Τα αποτελέσματα των ελέγχων των προηγουμένων ετών, συμπεριλαμβανομένων και των αποτελεσμάτων από το TRACES, των εκτάκτων ελέγχων και κυρίως περιπτώσεις μη συμμορφώσεων, τη συχνότητα των ευρημάτων, υπερβάσεων, τις ανακοινώσεις στο σύστημα RASFF, τις συστάσεις της EFSA και τα κείμενα εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
• Τα χαρακτηριστικά της ελληνικής διατροφής (δηλαδή τη συμμετοχή του κάθε τροφίμου στο διαιτολόγιο των Ελλήνων).
• Τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα (φυτοφάρμακα) που χρησιμοποιούνται στην πράξη για το κάθε τρόφιμο.

Ειδικότερα όσον αφορά στο στάδιο της εισαγωγής τροφίμων φυτικής προέλευσης, πραγματοποιούνται:
1. Έλεγχος εγγράφων: 100% των φορτίων που παρουσιάζονται προς εισαγωγή
2. Έλεγχος ταυτότητας και φυσικός έλεγχος με δειγματοληψία:

• στα προϊόντα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ειδικού ενωσιακού πλαισίου σε ποσοστά που αναγράφονται στην εν λόγω νομοθεσία (κυμαίνεται από 5 έως 50%)
• στα προϊόντα εκτός ειδικού ενωσιακού πλαισίου σε ποσοστά που αναγράφονται σε ειδικό πρόγραμμα ελέγχων που καταρτίζει Τμήμα Ποιοτικού Ελέγχου και Ασφάλειας Τροφίμων Φυτικής Προέλευσης σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Στο πλαίσιο των ανωτέρω ελέγχων ελέγχεται και η ορθή σήμανση του προϊόντος σύμφωνα με την ισχύουσα Ενωσιακή και Εθνική νομοθεσία. Στις περιπτώσεις που τα εισαγόμενα προϊόντα δεν συμμορφώνονται με την Ενωσιακή και Εθνική νομοθεσία για τον έλεγχο τροφίμων φυτικής προέλευσης, οι ενέργειες είναι οι ακόλουθες κατά περίπτωση: απαγόρευση εισαγωγής και στη συνέχεια, καταστροφή ή επαναποστολή ή αλλαγή χρήσης ή διορθωτικές ενέργειες (αλλαγή σήμανσης, ανασυσκευασία, διαλογή κ.ά.).

Το ανωτέρω αρμόδιο Τμήμα του ΥΠΑΑΤ εποπτεύει και συντονίζει τη διενέργεια έκτακτων ελέγχων και μετά το στάδιο της εισαγωγής μέχρι το στάδιο της τελικής διάθεσης, προκειμένου να προστατέψει τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα και να αποφύγει φαινόμενα «ελληνοποιήσεων» εισαγόμενων ποιοτικά υποβαθμισμένων, ατυποποίητων και ενδεχομένως επικίνδυνων προϊόντων, τα οποία:

• Ανταγωνίζονται αθεμίτως τα εγχώρια προϊόντα
• Παραπλανούν τον καταναλωτή
• Θέτουν σε κίνδυνο την υγεία του καταναλωτή

Επιπλέον, βρίσκεται σε καθημερινή επικοινωνία με τα Περιφερειακά Κέντρα Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου του ΥΠΑΑΤ αλλά και τις ΔΑΟΚ σε όλη την επικράτεια καταβάλλοντας κάθε δυνατή προσπάθεια και παρέχοντας οδηγίες για ομοιόμορφη εφαρμογή της νομοθεσίας και διασφάλιση του συμφέροντος όλων των νόμιμων επιχειρήσεων και των παραγωγών.

Περαιτέρω, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία από το Μητρώου Εμπόρων Νωπών Οπωροκηπευτικών (ΜΕΝΟ),σχετικά με τις εισαγωγές από Τρίτες χώρες /παραλαβές από χώρες της Ε.Ε. καρυδιών σε κέλυφος, κατά τα έτη 2022, 2023 και 2024 (έως σήμερα) εισήχθησαν και παραλήφθηκαν 299, 154 και 87 τόνοι αντίστοιχα. Οι κυριότερες χώρες εισαγωγής ήταν η Χιλή και η Μολδαβία, η Γαλλία όσον αφορά τις χώρες της ΕΕ ενώ εντός του έτους 2024 πραγματοποιήθηκαν εισαγωγές από Ουκρανία και ΗΠΑ.

Όσον αφορά στην εφαρμογή πολιτικής για την αντιμετώπιση του φαινομένου των «ελληνοποιήσεων», η ανωτέρω Υπηρεσία ανά τακτά χρονικά διαστήματα δίνει προτεραιότητα στη διενέργεια ελέγχων στην εγχώρια αγορά (χονδρικό και λιανικό εμπόριο), όπου το εν λόγω φαινόμενο ενδεχομένως να λαμβάνει χώρα, επισημαίνοντας όμως τη δυσκολία λόγω της υποστελέχωσης των αρμόδιων ελεγκτικών υπηρεσιών. Σας γνωρίζουμε ότι έως σήμερα, στο πλαίσιο υλοποίησης προγραμμάτων εκτάκτων ελέγχων σε νωπά οπωροκηπευτικά, δεν έχουν διαπιστωθεί περιπτώσεις ελληνοποίησης καρυδιών σε κέλυφος.

Η Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ) εξέδωσε ανακοίνωση για την Ελιά καλαμών, που αφορά την απόφαση Γεωργαντά και την καταγγελία Μαντά.

Ζητά ακόμη από τη δικαιοσύνη να βγάλει επιτέλους μια απόφαση για το θέμα του ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας.

Συγκεκριμένα η ΠΕΑΣΟΕΠΕ αναφέρει τα εξής:

«Την στιγμή που ο Έλληνας αγρότης αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα όπως κλιματική κρίση, τεράστια αύξηση κόστους καλλιέργειας, έλλειψη εργατικών χεριών, γραφειοκρατία σε όλα τα επίπεδα, μείωση επιδοτήσεων, κλπ, για μια ακόμα φορά το επίσημο κράτος αδυνατεί να δώσει λύση στα προβλήματα που το ίδιο δημιούργησε από το 1993, ενώ ταυτόχρονα εμφανίζεται και ο Βουλευτής Μεσσηνίας κ. Περικλής Μαντάς αποπροσανατολίζοντας από την ουσία, «καταγγέλλοντας» ότι στην έκθεση «FOOD EXPO 2024» βρέθηκαν Τούρκικες ελιές με ετικέτα KALAMATA OLIVES.

Κύριε Μαντά γιατί δεν καταγγείλατε το ίδιο ακριβώς πράγμα και για άλλες διεθνείς εκθέσεις τροφίμων (“ANUGA” στην Γερμανία, “SUMMER FANCY FOOD SHOW” στην Νέα Υόρκη, “PLMA” στην Ολλανδία, κ,ά), αλλά και εκτός εκθέσεων, που έχουν καταγραφεί ανάλογα περιστατικά από το 2004;

Αν θέλετε κ. Μαντά ως εκπρόσωπος πλέον του Ελληνικού Κοινοβουλίου και όχι ως τοπικός παράγων, να βοηθήσετε τον Έλληνα ελαιοπαραγωγό πείτε στους φορείς της Μεσσηνίας να αποσύρουν την Αίτηση Ακύρωσης κατά της «Απόφασης Γεωργαντά» που σε καμία περίπτωση δεν δημιουργεί πρόβλημα στην κυκλοφορία του προϊόντος ΠΟΠ «ΕΛΙΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ»/PDO «ELIA KALAMATAS» και ελάτε ξανά στο τραπέζι να λύσουμε το θέμα Εθνικά. Σε αντίθετη περίπτωση ελάτε εσείς κ. Μαντά να διαχειριστείτε τους 100.000 τόνους KALAMATA OLIVES και να φέρεται στην χώρα 300 εκατ. Ευρώ εξαγωγών που κινδυνεύουν να χαθούν σε περίπτωση ακύρωσης της «Απόφασης Γεωργαντά».

Γνωρίζετε ότι λύσεις υπάρχουν, αλλά όταν συζητάμε με «το πιστόλι στο τραπέζι» που εσείς βάζετε δεν μπορούμε να τις βρούμε. Ας θυμηθούμε πριν δύο χρόνια, όταν πέντε Αγροτικοί Συνεταιρισμοί ήρθαμε στην Καλαμάτα να βρούμε λύση, και συμφωνήσαμε να εξετάσουμε την περίπτωση Πανελλαδικής επέκτασης του ΠΟΠ. Αλλά μόλις αποχωρήσαμε κατατέθηκε προσφυγή κατά της «απόφασης Γεωργαντά».

«Βάλτε πλάτη» για ένα ΠΟΠ Πανελλαδικό, ώστε να καρπωθεί την υπεραξία του KALAMATA OLIVES ο Έλληνας παραγωγός, ο Έλληνας μεταποιητής και η ίδια η χώρα. Είναι αδιανόητο για ένα θέμα που απασχολεί σχεδόν 30.000 ελαιοπαραγωγούς, περισσότερες από 180 επιχειρήσεις μεταποίησης, σχεδόν 100.000 τόνους και εξαγωγές πλέον των 90.000 τόνους Kalamata olives, αξίας άνω των 300 εκατ. ευρώ, η δικαιοσύνη μετά από δύο χρόνια να μην έχει βγάλει ακόμα απόφαση.

Οι ελαιοπαραγωγοί ολόκληρης της Ελλάδας, από άκρη σε άκρη, καλλιεργούμε το δέντρο της ελιάς Καλαμών και παράγουμε KALAMATA OLIVES από το 1930. Με το Βασιλικό Διάταγμα 10/1954 και το Προεδρικό Διάταγμα 221/1979 που ακολούθησαν κατέστη υποχρεωτική η αναγραφή του KALAMATA OLIVES στις εξαγωγές.
Αφενός η επιπολαιότητα του Ελληνικού Κράτους να αναγνωρίσει το 1993 σαν ΠΟΠ την Ελληνική ποικιλία Καλαμών/Καλαμάτα που καλλιεργείτε σε όλη την Ελλάδα, αποκλειστικά στον Νομό Μεσσηνίας που κατείχε το μικρότερο ποσοστό παραγωγής και αφετέρου οι εξαγωγές δεντρυλλίων ελιάς της ποικιλίας σε όλο τον κόσμο, δημιούργησαν ένα τεράστιο πρόβλημα σε παραγωγούς, μεταποιητές και εξαγωγείς του προϊόντος στα μεγαλύτερα τελωνεία της χώρας.

Οι βουλευτές των βασικών ελαιοπαραγωγικών Περιφερειακών Ενοτήτων Αιτωλοακαρνανίας, Λακωνίας, της Φθιώτιδας, αλλά και της υπόλοιπης Ελλάδας γιατί δεν έχουν θέση για το συγκεκριμένο θέμα;

Καλούμε τους φορείς της Μεσσηνίας να αποσύρουν την Αίτηση Ακύρωσης κατά της «Απόφασης Γεωργαντά».

Καλούμε το ΥΠΑΑΤ να συμβάλει ουσιαστικά στον διάλογο για ένα ΠΟΠ KALAMATA OLIVES όπως έγινε με το ΠΟΠ ΦΕΤΑ προς όφελος όλων των ελαιοπαραγωγών της KALAMATA OLIVES της χώρας.

Καλούμε την δικαιοσύνη να βγάλει επιτέλους μια απόφαση για ένα θέμα που αποτελεί ζήτημα επιβίωσης για τους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς».

Στις πρώιμες περιοχές της ελαιοκαλλιέργειας στην χώρα μας άρχισε να υπάρχει μια εικόνα για την ερχόμενη ανθοφορία με μια καλή εξέλιξη.

Στο μεγαλύτερο μέρος της επικράτειας η καλλιέργεια βρίσκεται σε προανθικό στάδιο με τους παραγωγούς να είναι προβληματισμένοι από τις καιρικές συνθήκες .

Πάντως οι παραγωγοί ελαιόλαδου αλλά και βρώσιμων ελιών φέτος είναι διατεθειμένοι να «επενδύσουν» στην καλλιέργεια, με λίπανση και προληπτικούς ψεκασμούς, για να έχουν μια καλή ποσοτικά και ποιοτικά παραγωγή. Αλλά αυτό δεν αρκεί θα πρέπει να βοηθήσουν και οι καιρικές συνθήκες.

Ο κ. Γιώργος Κόκκινος, παραγωγός και πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Νηλέας, από την Χώρα της Μεσσηνίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «σε γενικές γραμμές η χρονιά από την εξέλιξη της ανθοφορίας φαίνεται να είναι ικανοποιητική με μια ομοιογένεια. Οι υψηλές θερμοκρασίες το προηγούμενο διάστημα έχουν επιταχύνει τη διαδικασία. Οι παραγωγοί έχουν κάνει διαφυλλική λίπανση στη διαφοροποίηση των οφθαλμών. Οι καιρικές συνθήκες το επόμενο διάστημα θα παίξουν βασικό ρόλο για την εξέλιξη της καλλιέργειας. Η εικόνα της καρπόδεσης θα φανεί μετά τις 15 Απριλίου. Ένα πρόβλημα είναι ότι υπάρχει έλλειψη σε έμπειρους εργάτες γης αυτή την εποχή».

Ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, γεωπόνος και παραγωγός από τους Γαργαλιάνους, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «από αυτή την εβδομάδα ξεκίνησαν οι προληπτικοί ψεκασμοί κατά της καλοκόρης. Επίσης οι παραγωγοί έχουν κάνει διαφυλλική, ιχνοστοιχεία και βόριο. Οι τιμές στο ελαιόλαδο έχουν αυξήσει το ενδιαφέρον των παραγωγών για την καλλιέργεια. Φέτος δεν μπορούσες να βρεις βόριο στην αγορά. Όλοι θέλουν να έχουν μια καλή παραγωγή. Μέχρι στιγμής στις πρώιμες περιοχές η ανθοφορία φαίνεται να είναι ικανοποιητική. Πέρσι δεν είχαμε καλή παραγωγή. Όλοι περιμένουν φέτος να δουν την καπρόδεση. Οι βροχές του Μαρτίου βοήθησαν την καλλιέργεια. Μέχρι το πρώτο 15ήμερο του Απριλίου θα βοηθήσει την καλλιέργεια αν έχουμε βροχοπτώσεις. Αυτό που δεν θέλουμε τώρα είναι να έχουμε ισχυρούς νοτιάδες».

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Θανάσης Χαλάτης, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών από την Χαλκιδική, «αυτή την περίοδο έχουμε μια καλή εικόνα οφθαλμών. Τα μάτια γίνονται μπουμπούκια και θέλει περίπου ένα μήνα για να ανθίσουν αν και θα εξαρτηθεί από τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν το επόμενο διάστημα. Κάναμε λίπανση και ψεκασμό για κυκλοκόνιο και θα γίνονται τρεις προληπτικοί ψεκασμοί για άκαρη (ένας έγινε ένας στην άνθιση και ένας στο καπρίδιο). Αυτή την προσπάθεια και τα έξοδα τα κάνουμε για να έχουμε φέτος μια καλή παραγωγή. Ελπίζουμε να βοηθήσουν και οι καιρικές συνθήκες».

Ο κ. Χρήστος Λιγδής, ελαιοπαραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αταλάντης στην Φθιώτιδα, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «είμαστε στο στάδιο των οφθαλμών. Κάποιες πρώιμες περιοχές θα έχουν σε μια εβδομάδα εικόνα για την άνθιση. Πάντως μέχρι στιγμής φαίνεται να έχουμε μια καλή εικόνα στην καλλιέργεια. Ειδικά οι ποικιλίες Μεγάρων και Αμφίσσης αλλά ακόμη δεν έχει δείξει εικόνα η Καλαμών. Κάναμε ψεκασμούς με βόριο, χαλκό και ψευδάργυρο. Επίσης έγινε και η διαφυλλική λίπανση. Λόγω του ήπιου χειμώνα βλέπω φέτος μια πρωίμιση της παραγωγής. Αρνητικό είναι ότι δεν είχαμε πολλές βροχοπτώσεις. Πάντως κάνουμε τα καλλιεργητικά έξοδα μετά από μια δύσκολη χρονιά. Πέρσι ήταν καταστροφική χρονιά για την παραγωγή, αφού από τα 4.500 ελαιόδεντρα που έχω κατάφερα να βγάλω μόλις 55 κιλά ελαιόλαδο».

Ο παραγωγός από το Μεσολόγγι κ. Ανδρέας Κότσαλος δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «ακόμη περιμένουμε τους οφθαλμούς. Είχαμε πολλές μεταπτώσεις στην θερμοκρασία και ακόμη δεν έχουμε εικόνα για την εξέλιξη της καλλιέργειας. Βροχές είχαμε το προηγούμενο διάστημα. Σε γενικές γραμμές οι πεδινές περιοχές είναι όψιμες και οι ορεινές πρώιμες αλλά παίζει ρόλο και το μικροκλίμα της κάθε περιοχής. Έχουμε ήδη κάνει λιπάνσεις σε αζωτούχα και πάμε για διαφυλλικές και βιοδιεγέρτες. Επίσης κάνουμε προληπτικους ψεκασμούς για πυρηνοτρήτη».

Από την πλευρά του ο Γιάννης Ξαγοραράκης, παραγωγός ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «πέρσι δεν είχαμε παραγωγή. Η εικόνα φέτος δείχνει ότι δεν θα είναι μια τόσο καλή παραγωγική χρονιά όσο περιμέναμε. Αυτή την περίοδο έχει σχηματιστεί μούρο. Αν τον Απρίλιο δεν έχουμε βροχοπτώσεις θα υπάρξει πρόβλημα. Επίσης υπάρχει προβληματισμός στους παραγωγούς γιατί δεν είχαμε φέτος τον χειμώνα χαμηλές θερμοκρασίες για μεγάλο χρονικό διάστημα».

«Τον πρωτογενή ελαιοκομικό τομέα τον γνωρίζουμε καλά, καθώς καθημερινά βρισκόμαστε στους ελαιώνες μας, βιώνουμε τα προβλήματα της κλιματικής κρίσης, του αυξημένου κόστους παραγωγής, της έλλειψης εργατικών χεριών και της διάθεσης της παραγωγής σε τιμές κάτω του κόστους», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ).

Όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση της Ένωσης: «πριν δύο χρόνια ξεκίνησε η προσπάθεια των Αγροτικών Συνεταιρισμών και των Οργανώσεων/Ομάδων Παραγωγών επιτραπέζιας ελιάς.

Στις 6 Μαρτίου 2024 δημοσιεύθηκε το Καταστατικό ίδρυσης της Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ) δίνοντας σάρκα και οστά στην προσπάθεια μας.

Στις 24 Μαρτίου 2024, στην Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου, συστάθηκε σε σώμα το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΕΑΣΟΕΠΕ ως εξής:

Πρόεδρος: Μαυροειδής Ανέστης (Α.Σ. Λιβανατών Φθιώτιδος ΚΥΝΟΣ)
Αντιπρόεδρος: Μπαλτάς Αθανάσιος (Α.Σ. Αρχαία Ωλένεια ΑιτΜας STAMNA OLIVES)
Γραμματέας: Μιχαλούτσος Στυλιανός (Α.Σ. Γερακίου Λακωνίας)
Ταμίας: Σιαδήμας Κωνσταντίνος (Α.Σ. Αιτωλία Μεσολόγγι)
Μέλη:
Βλάχος Χρήστος (Ο.Π. Κυνουρίας Αρκαδίας)
Ευαγγελινός Δημήτρης (Biolivia Όλινθος Χαλκιδικής)
Παπασάϊκας Περικλής (Α.Σ. Καινούργιου Αιτωλοακαρνανίας)
Χαντζησάββας Χαράλαμπος (Ο.Π. Αγίου Ανδρέα Καβάλα)
Χαλάτης Αθανάσιος (Α.Ε.Σ. Καλυβίων Χαλκιδικής).

Κατόπιν αιτήσεως τους προς το Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΕΑΣΟΕΠΕ γίνονται δεκτά τα παρακάτω νέα μέλη:

• Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Ελαιοχώρια Χαλκιδικής
• Αγροτικός Συνεταιρισμός Ελαιοπαραγωγών Κεφαλόβρυσο Αιτ/νιας Ελαία
• Αγροτικός Συνεταιρισμός Aitoliko Olives

Εκδήλωση στον Δήμο Στυλίδας θα πραγματοποιηθεί το πρωί της Τετάρτης 27 Μαρτίου από μεγάλο Γαλλικό όμιλο εταιρειών, Έλληνες συνεργάτες & τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ για την παρουσίαση του πλαισίου & των πρώτων αποτελεσμάτων πολυετούς έργου για την αειφορία της παραγωγής επιτραπέζιας ελιάς.
Το τετραετές έργο με το με το Ελληνικό όνομα “KALYTERA” αποτελεί καρπό της συνεργασίας του ομίλου Labeyrie Fine Foods με έδρα τη Γαλλία, κύριος προμηθευτής για τις αγορές Γαλλίας & Βελγίου, με τη Θεσσαλική PVG Hellas. Υλοποιείται από Τμήμα Ελαίας & Οπωροκηπευτικών Καλαμάτας, Ινστιτούτο Ελιάς Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου (ΙΕΛΥΑ) του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, σε συνεργασία με πιλοτικές ομάδες παραγωγών από κύριες ελαιοκομικές περιοχές της κεντρικής & βόρειας Ελλάδος, όπως η Στυλίδα, το Πήλιο, η Λάρισα και η Χαλκιδική.
Το έργο στοχεύει στην παροχή τεχνικής βοήθεια για την εφαρμογή φιλο-περιβαλλοντικών ελαιοκομικών πρακτικών βασισμένων σε αγροοικολογικές αρχές. Κύριος στόχος, το να δοθούν μακροπρόθεσμες λύσεις για την μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων & αύξηση της ποιότητας των προϊόντων επιτραπέζιας ελιάς.

«Η εφαρμογή φιλο-περιβαλλοντικών πρακτικών στη γεωργία, είναι πια μονόδρομος» δηλώνει ο Βασίλης Γκισάκης, εντεταλμένος ερευνητής του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, Τμήμα Ελαίας & Οπωροκηπευτικών Καλαμάτας. «Η αγορά, η νέα ΚΑΠ και το ίδιο το περιβάλλον δίνουν σήμα πως αν θέλουμε ο ελαιοκομικός κλάδος να έχει μέλλον πρέπει να προστατεύσουμε και να αναδείξουμε το φυσικό κεφάλαιο ως κύρια προστιθέμενη αξία των τοπικών προϊόντων. Το “KALYTERA” αποτελεί πολύ καλό παράδειγμα για τους Έλληνες παραγωγούς, σχετικά με το πως μπορούν να βελτιωθούν χωρίς να βάζουν σε ρίσκο την ποιότητα & ποσότητα της παραγωγής τους, καθώς αφουγκραζόμαστε τις ανάγκες τους ώστε να προσαρμόσουμε κατάλληλα & με “οριζόντιο” τρόπο λήψης αποφάσεων τις πιλοτικές πρακτικές που πραγματοποιούνται».

Η εκδήλωση θα περιλαμβάνει συνάντηση διάφορων εμπλεκόμενων φορέων (επιστήμονες, παραγωγούς, τοπικούς φορείς και εκπρόσωπους του τομέα της μεταποίησης τροφίμων), επίσκεψη σε πιλοτικό ελαιώνα όπου υλοποιούνται οι καινοτόμες δράσεις του έργου καθώς και γευσιγνωσία προϊόντων του LABEYRIE.

Παρά υψηλές τις τιμές στο ελαιόλαδο - που πολλοί τις παρομοιάζουν με πτήσεις αεροπλάνων - τελικά δεν φαίνεται να πάνε καλά τα πράγματα στην ελληνική ελαιοκαλλιέργεια και υπάρχουν σοβαρά προβλήματα.

Τα προβλήματα αυτά αναφέρονται αναλυτικά σε υπόμνημα, που υπέβαλε πρόσφατα ο ΣΕΔΗΚ στο ΥπΑΑΤ, μετά από πρόσκληση του Υπουργού κ. Αυγενάκη, το οποίο επισημαίνει την δραματική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η Ελαιοκομία στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα υποβάλλει προτάσεις για την επαναφορά της στην ανοδική πορεία, στην οποία βρισκόταν πριν από μερικά χρόνια.

Τα κυριότερα σημεία του υπομνήματος, το οποίο υπογράφεται από τον πρόεδρο του ΣΕΔΗΚ, Γιώργο Μαρινάκη, Δήμαρχο Ρεθύμνου, έχουν ως εξής:
Κύριε Υπουργέ
Το ΔΣ του ΣΕΔΗΚ, παρά το ότι με τα αρ. 71/14-4-2021, 133/16-12-2021 και 23/16-6-2022 Υπομνήματα του προς ΥπΑΑΤ, έχει ήδη υποβάλλει τις επισημάνσεις του για τα προβλήματα της ελαιοκαλλιέργεια και τις προτάσεις του για αντιμετώπιση τους με τη νέα ΚΑΠ, χωρίς καμιά ανταπόκριση, αποφάσισε ομόφωνα όπως τις επαναφέρει επικαιροποιημένα, με την ελπίδα ότι η νέα ηγεσία του ΥπΑΑΤ θα τις εξετάσει με μεγαλύτερη προσοχή και κατανόηση.

Η στρατηγική αξία και η υποβάθμιση της ελαιοκαλλιέργειας

Η ελαιοκαλλιέργεια στην χώρα μας, η οποία επί χιλιάδες χρόνια είναι άρρηκτα δεμένη με την πολιτιστική, θρησκευτική και οικονομική ζωή των κατοίκων της, εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να έχει ιδιαίτερα υψηλή στρατηγική αξία.
Προσφέρει εισόδημα και απασχόληση άμεσα στο 40% των αγροτικών εκμεταλλεύσεων της χώρας, συμβάλλει σημαντικά στο εξαγωγικό εμπόριο, ενισχύει την επισιτιστική ασφάλεια, ενώ παράλληλα αποτελεί ένα φυσικό δάσος που με τεράστια θετική συμβολή στην αποτροπή της κλιματικής κρίσης. Συνεπώς συμβάλλει αποφασιστικά στις νέες στρατηγικές της ΕΕ «Από το χωράφι στο τραπέζι» και «Βιοποικιλότητα».
Ωστόσο, παρόλα αυτά, άγνωστο γιατί, χωρίς καμιά επίσημη επιστημονική και πολιτική τεκμηρίωση, η Ελαιοκαλλιέργεια τίθεται υπό εμφανέστατη δυσμένεια και περιθωριοποιείται, στα πλαίσια της ΚΑΠ, με συνέπεια η ελαιοπαραγωγή από το 2005 και μετά, ειδικά στην Κρήτη, να ακολουθεί μια έντονη καθοδική πορεία.

Τα κυριότερα πλήγματα που δέχτηκε η ελαιοκομία, κατά τις τελευταίες ΚΑΠ ήταν:

• Oι ελαιώνες, ενώ δεν αποτελούν μια απλή εδαφική έκταση, αλλά μια μόνιμη επένδυση, η οποία απαιτεί μόχθους γενεών, εντάχθηκαν αδικαιολόγητα στην Περιφέρεια «Δενδρώδεις» και ενισχύονται με βάση την έκταση που καταλαμβάνουν και όχι με την πραγματική δική τους αξία, η οποία είναι πολλαπλάσια της αξίας του εδάφους.
• Οι ενισχύσεις που προβλέπονται για τους ελαιοπαραγωγούς είναι αντιστρόφως ανάλογες με τον συνολικό αριθμό τους. Αυτό φαίνεται καθαρά από στοιχεία του ΟΣΔΕ, σύμφωνα με τα οποία οι ελαιοκομικές εκμεταλλεύσεις, ενώ αποτελούν το 40% περίπου του συνόλου των γεωργικών εκμεταλλεύσεων της χώρας, απολαμβάνουν μόνο το 20% περίπου του συνόλου των ενισχύσεων.
• Οι ενισχύσεις των περίπου 550 εκατ. €, που επί δεκαετίες παρεχόταν μόνο στους ελαιώνες, αφού μειώθηκαν αρχικά σε μόνο 470 εκατ. €, κατανεμήθηκαν στην συνέχεια σε σειρά άλλων δενδρωδών καλλιεργειών, με αποτέλεσμα η ανά στρέμμα αναλογούσα ενίσχυση να μειωθεί μέχρι και 70%.

Οι συνεχείς περικοπές των ενισχύσεων

α) Η ενίσχυση των 152,9 €/στρ που ελάμβαναν κατά μ.ο. οι ελιές, πριν το 2014, στην Κρήτη, με συνεχείς περικοπές (συγκλίσεις) έφτασαν στα 48,5 €/στρ με την προηγούμενη ΚΑΠ και με την τρέχουσα οδηγούνται στα 28 €/στρ., εξισούμενες περίπου με εκείνες των ασκεπών εκτάσεων και βοσκότοπων.
β) Η περικοπή από τις ενισχύσεις των μικρών εκμεταλλεύσεων, που έχουν εκτάσεις κάτω από 4 στρ. ή λαμβάνουν ενισχύσεις χαμηλότερες των 250 ευρώ, η όποια - με δεδομένο ότι η μέση έκταση ελαιώνων ανά ελαιοπαραγωγό στην Κρήτη είναι μόλις 11 στρ. - συνετέλεσε ώστε χιλιάδες ελαιοπαραγωγοί, άνω του 30% του συνόλου, να τεθούν εκτός ενισχύσεων.

Η άστοχη αναδιανεμητική ενίσχυση

Η αναδιανεμητική ενίσχυση (περί τα 11 €/στρ), η οποία προβλέφθηκε για να εξομαλύνει αδικίες, τελικά εξοστρακίζει από τις ενισχύσεις χιλιάδες ελαιοπαραγωγούς, αφού η χορήγηση της στις «Δενδρώδεις», στις οποίες η ελιά εντάσσεται, προβλέπεται μόνο για εκμεταλλεύσεις 10 - 40 στρεμμάτων. Έτσι ελαιοκαλλιεργητές με κάτω από 10 στρέμματα στην Κρήτη, όπου ο μέσος κλήρος είναι 11 στρέμματα, αποτελούν την πλειοψηφία, εξοστρακίζονται.
Επομένως η σύγκλιση, για τους συντάκτες των εθνικού σχεδίου της ΚΑΠ, δεν γίνεται με την μείωση των μεγάλων ενισχύσεων και αύξηση των μικρών αλλά με την εξαφάνιση των μικρών.

Τα επικίνδυνα Οικολογικά Σχήματα

Οι πράσινες ενισχύσεις ή τα λεγόμενα «οικολογικά σχήματα» αποτελούν μια άλλη ενίσχυση, η οποία, ενώ μέχρι τώρα παρεχόταν αυτοδίκαια στις ελιές, ως ποσοστό 30% της συνολικής, αφού τηρούν όλες τις περιβαλλοντικές προϋποθέσεις, με την ερχόμενη ΚΑΠ αποτιμούνται σε 35 €/στρ. και θα καταβάλλονται με τήρηση αντιφατικών όρων, που τις καθιστούν όχι μόνο ασύμφορες αλλά και ανασφαλείς από πλευράς ... Δάκου!
Οι ενδιαφερόμενοι γεωργοί για να τύχουν της ενίσχυσης των 35 €/στρ. μεταξύ άλλων πρέπει:
α) Να εφαρμόζουν για τον Δάκο τη μέθοδο της μαζικής παγίδευσης, μέθοδος που δεν έχει αποδειχτεί επιστημονικά ασφαλής και θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο τα οικολογικούς αλλά και γενικά όλους τους γύρω από αυτούς ελαιώνες.
β) Να τηρούν Σχέδια Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (ΣΠΔ), που απαιτούν επί πλέον δαπάνες.

Η εγκατάλειψη των δύσβατων ελαιώνων

Οι παραδοσιακοί ελαιώνες της χώρας, που βρίσκονται σε επικλινείς δύσβατες περιοχές, έχουν τεράστια κοινωνική και περιβαλλοντική αξία.
Λειτουργούν ως ένα φυσικό δάσος που με το αειθαλές φύλλωμά τους αποτελούν ένα μόνιμο και ανέξοδο απορροφητήρα CO2 που λειτουργεί σε ετήσια βάση, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην αποτροπή της κλιματικής κρίσης.
Ωστόσο, έχουν υψηλότερο κόστος καλλιέργειας και χαμηλή παραγωγικότητα, η οποία οδηγεί σε συνεχή εγκατάλειψη και ακαλλιέργεια τους.
Έτσι, καταλαμβάνονται από ζιζάνια που λειτουργούν ως προσάναμμα για την καταστροφή τους από πυρκαγιές, με οδυνηρές συνέπειες στο περιβάλλον, το κλίμα και την διάβρωση του εδάφους!
Οι ελαιώνες αυτοί ήδη στην Ισπανία και πρόσφατα στην Ιταλία εντάσσονται σε ειδικά προγράμματα και ενισχύονται για την διατήρηση και ανάκαμψη.

Προτάσεις του ΣΕΔΗΚ για την ελαιοκομία

O ΣΕΔΗΚ με βάση τα όσα αναφέρθηκαν κατέληξε στο ότι για την ανακοπή και αναστροφή της πτωτικής πορείας της ελαιοκομίας, το ΥπΑΑΤ πρέπει, στα πλαίσια της ΚΑΠ και της Εθνικής πολιτικής, να εξετάσει τις εξής προτάσεις:

Προτάσεις στα πλαίσια της ΚΑΠ:

1. Οι ελαιώνες να ενταχτούν σε χωριστή ειδική κατηγορία ή «αγρονομική περιφέρεια» με το όνομα «Ελαιώνες», μέσα στην οποία οι άμεσες ενισχύσεις θα πρέπει να αυξηθούν στα προ της νέας ΚΑΠ επίπεδα και, αν χρειαστεί, να τεθούν σε πλαίσια μόνο αγρονομικής Περιφερειακής σύγκλισης.
2. Οι παραδοσιακοί ελαιώνες που βρίσκονται σε δύσβατες επικλινείς περιοχές, πρέπει να υποστηριχτούν ιδιαίτερα και να ενταχτούν στις συνδεδεμένες και αναδιανεμητικές ενισχύσεις, ανεξάρτητα από την έκταση τους.
3. Οι μικροί ελαιοπαρα-γωγοί με ελαιώνες κάτω των 4 στρ. και ενισχύσεις κάτω από 250 ευρώ, που έχουν εξαιρεθεί με την προηγούμενη ΚΑΠ, πρέπει να αποκατασταθούν και να υπαχθούν ανεξάρτητα από τη έκταση τους σε ειδικό μέτρο ενιαίας ενίσχυσης 1.000 € ανά εκμετάλλευση, όπως είχε προταθεί αρχικά από θεσμούς της ΕΕ για μικρούς παραγωγούς.
4. Η αναδιανεμητική ενίσχυση για τις ελιές πρέπει να ισχύσει για όλους τους μικρούς παραγωγούς, με εκτάσεις ελαιώνων κάτω από 20 στρ.
5. Στα πλαίσια των οικολογικών σχημάτων πρέπει να ενταχτούν όλοι οι ελαιώνες που προστατεύονται με την «συλλογική κρατική δολωματική δακοκτονία», η οποία, όπως αποδείχτηκε μετά από πολυετείς πειραματισμούς, αποτελεί την πλέον ασφαλή και οικολογική μέθοδο δακοπροστασίας.

Προτάσεις στα πλαίσια της εθνικής πολιτικής:

1. Η διάθεση του ελαιολάδου θα πρέπει να εξυγιανθεί, με θέσπιση μέτρων για τη διάθεση του χύμα με πλειοδοτικούς διαγωνισμούς από όλα τα Συν/κα και ιδιωτικά ελαιοτριβεία, που επιχορηγούνται από Εθνικά η Κοινοτικά προγράμματα.
2. Οι ζημιές από καύσωνες στους ελαιώνες ή και θερμούς ανέμους κατά την άνθηση – καρπόδεση θα πρέπει να τύχουν ασφαλιστικής κάλυψης από τον ΕΛΓΑ, διότι η εξαίρεση τους, με τον ισχύοντα κανονισμό, είναι άδικη και δεν έχει καμία επιστημονική ή αγρονομική βάση.
3. Η συλλογική δολωματική Δακοκτονία, που εφαρμόζεται επί δεκαετίες από το Κράτος, δεν πρέπει να εγκαταλειφθεί η να καταστεί ανασφαλής, χάρη άλλων ανασφαλών δράσεων. Αντίθετα πρέπει να αναδιοργανωθεί ριζικά, να χρηματοδοτηθεί ανάλογα και να περιφερειοποιηθεί διοικητικά και επιστημονικά.

Συνεχίζεται η αντιπαράθεση για την ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας» μεταξύ του βουλευτή της ΝΔ στην Μεσσηνία, Περικλή Μαντά, με την Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών – Τυποποιητών - Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΕ).

Όλα ξεκίνησαν όταν ο βουλευτής Μεσσηνίας κατέθεσε ερώτηση προς τον αρμόδιο Υπουργό ζητώντας συγκεκριμένες απαντήσεις για το θέμα και την προστασία του ΠΟΠ προϊόντος και η ΠΕΜΕΤΕ εξέδωσε ανακοίνωση επιτιθέμενη στον κ. Μαντά (είχαμε γράψει σχετικό ρεπορτάζ στον ΑγροΤύπο).

Αλλά είχαμε συνέχεια γιατί ακολούθησε η νέα απάντηση του βουλευτή Μεσσηνίας με τον ίδιο να τονίζει πως θα συνεχίσει να βρίσκεται στο πλευρό των παραγωγών προστατεύοντας τα συμφέροντά τους.

Συγκεκριμένα αναφέρει τα εξής: «Με πρόσφατη παρέμβασή μου μέσω της Βουλής ζήτησα να ανοίξει ένας νέος διάλογος για την ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας, υπερασπιζόμενος την ευρωπαϊκή νομιμότητα, αλλά πρωτίστως αναδεικνύοντας τα συμφέροντα των Ελλήνων παραγωγών. Αφορμή ήταν το πρωτοφανές συμβάν, να διακινούνται πράσινες τουρκικές ελιές Καλαμών ως Ελιά Καλαμάτας. Ή, για να το πούμε ξεκάθαρα, «Ελιά Καλαμάτας» και η «ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας» και η ελληνική Καλαμών «Ελιά Καλαμάτας» και η πράσινη εισαγόμενη εκ Τουρκίας!

Σε αυτή τη τραγική εξέλιξη, για την οποία προειδοποιούμε εδώ και χρόνια, αντέδρασε η Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών - Τυποποιητών, με στόχο διττό και προφανή: Να με πιέσουν να σωπάσω. Αλλά και να ασκήσουν την όποια επιρροή τους εν όψει της απόφασης του ΣτΕ, κατόπιν προσφυγής του ΣΥΜΕΠΟΠ για το θέμα. Στην προσπάθεια, όμως, αυτή η έλλειψη των επιχειρημάτων είναι έκδηλη.

Πρώτον, διότι για πρώτη φορά γίνεται ανοικτή παραδοχή ότι υπάρχει «fake» και μάλιστα εισαγόμενο προϊόν. Και η απάντηση που δίνεται είναι ότι «δεν πειράζει, διότι είναι ποιοτικά υποδεέστερο και ο κόσμος το αναγνωρίζει». Μα είναι δυνατόν να αφήνουμε τον καταναλωτή στο έλεος της παραπληροφόρησης και να υποστηρίζουμε ότι δήθεν είναι σε θέση «να μην την πατήσει»;

Και δεύτερον, πραγματοποιείται και μια ακόμα παραδοχή: ότι υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο η Ελιά Καλαμάτας να επανέλθει αποκλειστικά στη ζώνη ΠΟΠ. Και τι ζητούν να πράξουμε; Μα να αποσύρουμε μια κατά τη δική τους εκτίμηση βάσιμη και ουσιαστική προσφυγή, και στη συνέχεια να πάμε στο τραπέζι του διαλόγου!

Ας μη ματαιοπονούν οι συγγραφείς αυτής της ανακοίνωσης. Ας μην προσπαθούν να τρομοκρατήσουν με δήθεν “απώλεια 100.000 τόνων”. Και ας μην εγκαλούν ένα βουλευτή του ελληνικού Κοινοβουλίου, όταν αποκαλύπτονται οι πραγματικοί σκοποί και οι σχεδιασμοί τους.

Διότι με την καταστρατήγηση της προστασίας του ΠΟΠ, ζημιωμένοι βγαίνουν μόνο οι Έλληνες παραγωγοί, της Αιτωλοακαρνανίας, της Φθιώτιδας, της Λακωνίας και της Μεσσηνίας, την ώρα που οι εισαγωγές «Kalamata Olives» καλά κρατούν.

Και ωφελούμενοι είναι μόνο οι ξένοι και οι έμποροι, με την ονομασία να αποτελεί ουσιαστικά το «δούρειο ίππο» για τη «χύμα» διακίνηση επιτραπέζιας ελιάς Καλαμών, από όπου κι αν προέρχεται, και στην πιο συμφέρουσα τιμή για το διακινητή.

Απέναντι στα συμφέροντα, η θέση μας είναι πάντα σαφής και ξεκάθαρη:

• Θωράκιση του ΠΟΠ και απόλυτη τήρηση της ευρωπαϊκής νομιμότητας
• Διεύρυνση της ζώνης ΠΟΠ και σε άλλους νομούς.
• Εκσυγχρονισμός των προδιαγραφών του ΠΟΠ.
• Θέσπιση νέων ΠΓΕ, προς όφελος κάθε Έλληνα παραγωγού επιτραπέζιας ελιάς Καλαμών.

Θεσμικά, νόμιμα και καθαρά».

Στην συνέχεια η ΠΕΜΕΤΕ, στις 20 Μαρτίου, εξέδωσε νέα ανακοίνωση απάντηση στον βουλευτή, στην οποία αναφέρει τα εξής:
«Aκόμα μία φορά ο κύριος Μαντάς, ο οποίος μέχρι χθες εξέφραζε την πρόθεσή του να καθίσουμε στο τραπέζι του διαλόγου με στόχο την εξεύρεση κοινής πορείας για το προϊόν της επιτραπέζιας ελιάς Καλαμών/Καλαμάτα, επιδίδεται σε προσωπική επίθεση εις βάρος της ΠΕΜΕΤΕ, με απαράδεκτες και άκρως συκοφαντικές δηλώσεις και υπονοούμενα εις βάρος της Ένωσης και για τους δήθεν υποκρυπτόμενους και αφανείς σκοπούς της.
Επιφυλασσόμαστε παντός νομίμου δικαιώματός μας».

Για να ακολουθήσει νέα ανακοίνωση από την πλευρά του βουλευτή της ΝΔ, η οποία αναφέρει τα εξής:
«Όσες προσωπικές επιθέσεις κι αν δεχθώ από την Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών Επιτραπέζιας Ελιάς υπερασπιζόμενος το ορθό και το δίκαιο, να έχουν υπόψη τους ότι δεν υπάρχει η παραμικρή περίπτωση να κάνω πίσω.
Δεν πρόκειται ποτέ να πάψω να υπερασπίζομαι τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα του Έλληνα παραγωγού και οι φωνές υπεράσπισης της νομιμότητας και της κανονικότητας δεν μπορούν να φιμωθούν.
Το ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας αποτελεί άυλη πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας και είναι αποτέλεσμα της σκληρής δουλειάς προγόνων μας, οι οποίοι με πολύ κόπο, μόχθο και μεράκι καλλιεργούσαν το προϊόν και το παρέδωσαν στις επόμενες γενιές να το διαχειριστούν. Είναι χρέος μας να το διαφυλάξουμε και να το προασπίσουμε από κάθε προσπάθεια υπονόμευσης και καταστρατήγησής του.
Να ξέρουν λοιπόν ότι με κάθε απειλή ή εκφοβισμό που εξαπολύουν, το μόνο που καταφέρνουν είναι να ενισχύουν την αποφασιστικότητά μου!».

Καμία προστασία για την ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας» αναφέρει σε ερώτηση που κατέθεσε στη Βουλή ο βουλευτής Μεσσηνίας της ΝΔ κ. Περικλής Μαντάς, το προϊόν δεν κινδυνεύει από τους Τούρκους αλλά από τους Μεσσήνιους του απαντά η ΠΕΜΕΤΕ.

Την επιτακτική ανάγκη να ανοίξει εκ νέου και με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς το ζήτημα της ονομασίας για την ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας, ανέδειξε με νέα του παρέμβαση μέσω της Βουλής ο βουλευτής Μεσσηνίας, Περικλής Μαντάς, στον απόηχο της εμφάνισης τουρκικών προϊόντων πράσινων και μαύρων επιτραπέζιων ελιών με την επωνυμία «ελιές Καλαμάτας», κατά τη διεθνή έκθεση αγροτικών προϊόντων Food Expo, η οποία πραγματοποιήθηκε, στις αρχές Μαρτίου, στην Αθήνα.

Στην ερώτηση που κατέθεσε ο κ. Μαντάς είναι εμφανής η δυσαρέσκεια του βουλευτή για αυτές τις εξελίξεις, τις οποίες συνδέει άμεσα με την απόφαση της προηγούμενης ηγεσίας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να καταχωρίσει τον όρο «Καλαμάτα» ως συνώνυμο της ποικιλίας επιτραπέζιας ελιάς «Καλαμών». Όπως σημειώνει μάλιστα ο βουλευτής, «με τον τρόπο αυτό δόθηκε σε κάθε προϊόν της ποικιλίας η δυνατότητα χρήσης ενός προστατευόμενου όρου, ο οποίος όφειλε να χρησιμοποιείται αποκλειστικά και μόνο από τα ΠΟΠ προϊόντα, τα οποία, ως γνωστόν, ακολουθούν πολύ συγκεκριμένες και αυστηρές προδιαγραφές», κάνοντας παράλληλα λόγο για «φθηνή και κοντόφθαλμη εκχώρηση μιας προστατευόμενης εθνικής ονομασίας».

Επίσης, αναφέρει ότι είχε προειδοποιήσει επανειλημμένως για τις επιπτώσεις αυτής της απόφασης, κάνοντας χρήση πληθώρας κοινοβουλευτικών μέσων, χωρίς όμως ουδέποτε να λάβει, όπως σημειώνει, «πειστικές ή ικανοποιητικές απαντήσεις».

Κατά τον κ. Μαντά, με την επιλογή αυτή «όχι μόνο υπονομεύθηκαν οι προσπάθειες για επέκταση της ζώνης ΠΟΠ σε όμορους νομούς της Μεσσηνίας και ακυρώθηκαν στην πράξη οι ενέργειες για τον αναγκαίο εκσυγχρονισμό των προδιαγραφών του ΠΟΠ, αλλά κυρίως καταστρατηγήθηκε η θωράκιση της επωνυμίας ΠΟΠ απέναντι σε ξένα προϊόντα», ενώ πλέον έχουν διαμορφωθεί οι συνθήκες ώστε τα προϊόντα αυτά «να κάνουν ευρεία και ανεξέλεγκτη χρήση μιας καθ’ όλα προστατευόμενης ονομασίας, ακόμα και εντός της Ε.Ε.».

Ο κ. Μαντάς ζητά να ενημερωθεί για το σχεδιασμό του υπουργείου υπό το φως των νέων εξελίξεων για την προστασία της ΠΟΠ Ελιάς Καλαμάτας, καταθέτοντας εκ νέου την πρότασή του για «ανοικτό και ειλικρινή διάλογο», με τη συμμετοχή όλων των πλευρών και με στόχο την κατάρτιση μιας κοινά αποδεκτής και ολοκληρωμένης εθνικής λύσης.

Σε ανακοίνωση που εξέδωσε η ΠΕΜΕΤΕ αναφέρει τα εξής:

«Ο Παρθενώνας είναι Ελλάδα και έτσι είναι καταχωρημένος στην συνείδηση των πολιτών του κόσμου. Έτσι ακριβώς και το kalamata olives είναι καταχωρημένο στην συνείδηση της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας και του καταναλωτή, ως ένα από τα πιο εμβληματικά ελληνικά προιόντα. Η μοναδική ποιότητα του προϊόντος που προσδίδει η ελληνική γη μαζί με τις ατέρμονες προσπάθειες δεκάδων χιλιάδων Ελλήνων ελαιοκαλλιεργητών και δεκάδων μεταποιητικών/εξαγωγικών επιχειρήσεων επιτραπέζιων ελιών από όλη την χώρα, συνέβαλαν σε αυτή την θεαματική εξαγωγική επίδοση τα τελευταία 100 χρόνια. Οφείλουμε να είμαστε ρεαλιστές.

Το προϊόν ΔΕΝ κινδυνεύει από κανένα ποιοτικά υποδεέστερο «fake» προϊόν, Τουρκίας κ.λ.π. που εμφανίσθηκε αποδεδειγμένα από το 2006 και η αγορά δείχνει να μην εμπιστεύεται τα ποιοτικά του χαρακτηριστικά. Κινδυνεύει όμως από το γεγονός ότι αυτό το μοναδικό προϊόν έχει συρθεί επίμονα στην αίθουσα των δικαστηρίων με απαίτηση την Ακύρωση Αποφάσεων δύο Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης, από δύο διαφορετικές κυβερνήσεις του δημοκρατικού τόξου.

Κινδυνεύει από μία ενδεχόμενη αλλά απευκταία απόφαση του ΣτΕ που θα αποκλείσει την χρήση του ονόματος kalamata για την εθνική ετήσια παραγωγή των 100.000 τόνων και θα την περιορίσει μόνο στους 1.500 τόνους της οριοθετημένης ζώνης του προιόντος ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας»/ PDO «Elia Kalamatas». Τότε μόνο θα ανοίξουμε διάπλατα τις πόρτες της διεθνούς αγοράς στους επίδοξους ανταγωνιστές μας. Είναι σαν να γκρεμίζουμε τον Παρθενώνα με τα δικά μας χέρια.

Η πρόσφατη τοποθέτηση του κ. Μαντά στο Κοινοβούλιο έχει εσφαλμένο προσανατολισμό.

Εστιάζει μεταφορικά και κυριολεκτικά στο «δένδρο» (Π.Ε. Μεσσηνίας) και ΑΓΝΟΕΙ το «δάσος» (την Ελλάδα), στοχεύοντας ένα κλάδο δυναμικό που έχει προσφέρει τα μέγιστα στον τομέα των εξαγωγών και στην ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα της χώρας και που έχει οδηγηθεί πολλές φορές σε απόγνωση από λάθος επιλογές τις τελευταίες δεκαετίες.

Αλλά το σημαντικότερο σε αυτή την κρίσιμη χρονική στιγμή είναι ότι δίνει -εν αγνοία; ή επί τούτου;- εσφαλμένα μηνύματα προς το Κοινοβούλιο, τους φορείς, τους ΘΕΣΜΟΥΣ και την κοινωνία.

Απευθυνόμενοι στον κ. Μαντά, αλλά και σε κάθε άλλον φορέα της Π.Ε. Μεσσηνίας τους καλούμε να αποδείξουν ότι ενδιαφέρονται πραγματικά και όχι προσχηματικά για το εθνικό μας προϊόν, αποσύροντας άμεσα την Αίτηση Ακύρωσης της «Απόφασης Γεωργαντά».

Έτσι μόνο θα εκλείψει το καθεστώς αβεβαιότητας που ταλανίζει τις ελληνικές εξαγωγές τα τελευταία 20 χρόνια και την αμέσως επόμενη ημέρα καλόπιστα όλοι οι φορείς να συνεργαστούμε, και κάτω από μία διευρυμένη γεωγραφική ομπρέλα που θα περιλαμβάνει τουλάχιστον τις Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας, Λακωνίας και Φθιώτιδας - που καλύπτουν πλέον του 90% της εθνικής ετήσιας παραγωγής - να μπορέσουμε το Kalamata olives που είναι αναγνωρισμένο στην διεθνή αγορά ως ελληνικό προϊόν να το κατοχυρώσουμε και νομικά με τον πιο εμφατικό τρόπο.

Έτσι μόνο θα υπηρετήσουμε το Εθνικό μας Προϊόν, έτσι μόνο θα υπηρετήσουμε το Εθνικό συμφέρον. Οτιδήποτε διαφορετικό είναι προς εξυπηρέτηση τοπικών εμμονικών συμφερόντων και μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων. Ιδού η Ρόδος...».

Κλειστά κρατά τα χαρτιά του το ΥπΑΑΤ για την ακαρπία της ελιάς του 2023.

Μέχρι σήμερα η ηγεσία του ΥπΑΑΤ έχει ανακοινώσει ότι έχει προβεί:

• σε συναντήσεις με ομολόγους της υπουργούς των χωρών του Νότου της ΕΕ, κυρίως της Ιταλίας και της Ισπανίας που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα για τον συντονισμό των ενεργειών σε επίπεδο ΕΕ και
• στις πρώτες ενέργειες, αρχής γενομένης από την καταγραφή των ζημιών στις Περιφερειακές Ενότητες της χώρας για τις περαιτέρω ενέργειες.

Πάντως σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, το αίτημα που έχει κατατεθεί στην ΕΕ θα αφορά τις δενδροκαλλιέργειες και τα προβλήματα που υπήρξαν λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Για την ελαιοκαλλιέργεια εκτιμούμε ότι θα καταβληθεί μια οριζόντια αποζημιώση, με μια διαφοροποίηση στην ενίσχυση προς τις επιτραπέζιες ελιές που θα είναι πιο αυξημένη σε σχέση με τις λαδοελιές. Αν υπάρχει διαφοροποίηση της αποζημίωσης ανάλογα το ποσοστό ζημιάς τότε αναμένεται να υπάρξουν «πολιτικές» πιέσεις στην κάθε περιοχή.

Ο πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών κ. Θανάσης Χαλάτης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «τις αποφάσεις αναμένεται να τις πάρουν στο Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ που θα γίνει στις 26 Μαρτίου 2024. Εμείς θα ζητήσουμε συνάντηση από τον κ. Αυγενάκη τον Απρίλιο να μας ενημερώσει επίσημα για το τι θα συμβεί. Πάντως κάθε περιοχή στην χώρα μας έχει διαφορετικό ποσοστό ζημιάς στην παραγωγή ελιάς, με την Χαλκιδική να έχει το μεγαλύτερο. Θα πρέπει κάθε περιοχή ελαιοκαλλιέργειας να έχει φτιάξει μελέτη για το μέγεθος ζημιάς της ζημιάς σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΛΓΑ».

Πάντως το ΥπΑΑΤ απέφυγε να απαντήσει για ακόμη μια φορά ξεκάθαρα στην Βουλή για το θέμα της ακαρπίας. Σε ερώτηση της βουλευτή Άρτας, Όλγας Γεροβασίλη, για την ακαρπία της ελιάς και την κραυγή αγωνίας των ελαιοπαραγωγών, το ΥπΑΑΤ επιχειρεί να απαντήσει αλλά στην ουσία δεν δίνει απάντηση.

Όπως αναφέρει η κ. Γεροβασίλη, «δυστυχώς για τους ελαιοπαραγωγούς, το ΥπΑΑΤ, στη συνημμένη από 13/13/2024 απάντησή του, απλά περιορίζεται να αναφέρει ότι «η ακαρπία δεν καλύπτεται ασφαλιστικά». Στα ερωτήματά μας, λοιπόν, αν θα ληφθούν μέτρα για την ικανοποίηση των αιτημάτων των ελαιοπαραγωγών, ποια μέτρα θα είναι αυτά, ώστε να κλείσει η ψαλίδα τιμών από το χωράφι στο ράφι και αν θα αναπληρωθεί το εισόδημα των ελαιοπαραγωγών από de minimis ή κρατικές επιχορηγήσεις, καθώς φαίνεται οι απαντήσεις της Κυβέρνησης είναι αρνητικές. Στην απάντησε χωρίς να απαντήσει το ΥπΑΑΤ για την ακαρπία της ελιάς στην Άρτα».

Διαβάστε την απάντηση του ΥπΑΑΤ (εδώ)

Η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Επιτραπέζιας Ελιάς (Εθνική ΔΟΕΠΕΛ) απαντά στον Αγροτικό Συνεταιρισμό «Ένωση Μεσσηνίας» για την Ελιά Καλαμάτας ΠΟΠ.

Θυμίζουμε σε ανακοίνωσή του ο Αγροτικός Συνεταιρισμός «Ένωση Μεσσηνίας» ανακοίνωσε ότι προχωρά στην καταχώριση και στο Διεθνές Μητρώο της Πράξης της Γενεύης, της Συμφωνίας της Λισαβόνας, της προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης (ΠΟΠ) «Ελιά Καλαμάτας», με σχετική αίτηση του και την αντίστοιχη καταβολή των απαιτούμενων τελών.

Συγκεκριμένα η ΔΟΕΠΕΛ αναφέρει τα εξής:

«Είναι σαφές, όπως πολλές φορές έχουμε τονίσει, ότι ουδείς αντιμάχεται ή προσπαθεί να καταργήσει-καταστρατηγήσει το προϊόν ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας»/PDO «Elia Kalamatas».

Άλλωστε όπως είναι γνωστό, η Aπόφαση 1773/251445/2.9.2022 του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αποκαλούμενη και «Απόφαση Γεωργαντά», η οποία έλυσε τον γόρδιο δεσμό της κατοχύρωσης των εξαγωγών του 99,7% των εξαγόμενων ελληνικών επιτραπέζιων ελιών της ποικιλίας «Καλαμών/Καλαμάτα» της χώρας (80.000+ τόνοι), αυξάνοντας το εθνικό προϊόν κατά +250 εκατ. ευρώ, δεν εμποδίζει ούτε κατ’ ελάχιστο τη διακίνηση και τις εξαγωγές του προϊόντος με την εμπορική ονομασία ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας»/PDO «Elia Kalamatas».

Ωστόσο πρέπει να αναφέρουμε ότι το εν λόγω ΠΟΠ δεν παρουσιάζει καμιά απολύτως εξαγωγική δυναμική.

Ειδικότερα, η μεγαλύτερη ποσότητα που εξήχθη από το 1996 που αναγνωρίστηκε μέχρι σήμερα, δεν έχει ξεπεράσει τους 247 τόνους ή το 0,30% των ελληνικών εξαγωγών της ποικιλίας «Καλαμών/Καλαμάτα» με την εμπορική ονομασία «Kalamata olives» (+80.000 τόνοι).

Επομένως δεν είναι καθόλου κατανοητό από το παραπάνω άρθρο του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Ένωση Μεσσηνίας» ποιο είναι το συμφέρον όλων αυτών που απεργάζονται τη δήθεν κατάργηση - καταστρατήγηση του ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας»/PDO «Elia Kalamatas», μιας ονομασίας που δεν πουλάει!!!

Η Εθνική ΔΟΕΠΕΛ αντιμετωπίζει και τους δύο εμπορικούς τύπους των επιτραπέζιων ελιών Kalamata olives και ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας/PDO Elia Kalamatas, ως εθνικά προϊόντα, ανάλογα βέβαια με την σπουδαιότητα που παρουσιάζει ο κάθε ένας εμπορικός τύπος:

1. Εμπορικός τύπος μ ε την ονομασία Kalamata olives των επιτραπέζιων ελιών της ποικιλίας του δέντρου Καλαμών/Καλαμάτα: που παράγεται σε όλες τις παραγωγικές Π.Ε. της χώρας, καθιερωμένος στην παγκόσμια αγορά από το 1930 και θεσμοθετημένος στην Ελλάδα ως υποχρεωτική εμπορική ονομασία με το Βασιλικό Διάταγμα 10/1954 και το Προεδρικό Διάταγμα 221/1979:
+110.000 τόνοι ελαιόκαρπος της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα από όλη την χώρα συλλέγονται από:
+27.000 γεωργικές εκμεταλλεύσεις από όλη τη χώρα και οδηγούνται στην μεταποίηση για την παρασκευή του εμπορικού τύπου με την ονομασία «Kalamata olives» από:
+150 σύγχρονες μεταποιητικές/εξαγωγικές επιχειρήσεις από όλη τη χώρα ο ι οποίες παρασκευάζουν συνολικά:
+90.000 τόνους έτοιμο προς κατανάλωση προϊόν από όλη τη χώρα, εκ των οποίων:
+80.000 τόνοι αξίας +250 εκατ. ευρώ εξάγονται με την εμπορική ονομασία Kalamata olives σε:
+100 χώρες και
10.000 τόνοι καταναλώνονται στην Ελληνική αγορά

2. Εμπορικός τύπος με την ονομασία ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας»/PDO «Elia Kalamatas» των επιτραπέζιων ελιών της ποικιλίας του δέντρου «Καλαμών/ Καλαμάτα»: που παράγεται και μεταποιείται μέσα στην οριοθετημένη ζώνη της Π.Ε. Μεσσηνίας (ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ) και που αναγνωρίσθηκε το 1996.
300 τόνοι ελαιόκαρπος της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα από την οριοθετημένη ζώνη/προέλευση (Π.Ε. Μεσσηνίας), συλλέγονται από
γεωργικές εκμεταλεύσεις της οριοθετημένης ζώνης της Π.Ε. Μεσσηνίας και οδηγούνται στην μεταποίηση για την παρασκευή του εμπορικού τύπου με την ονομασία ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας»/PDO «Elia Kalamatas» από:
1 ή 2 σύγχρονες μεταποιητικές/εξαγωγικές επιχειρήσεις της Π.Ε. Μεσσηνίας οι οποίες παρασκευάζουν συνολικά:
277 τόνους (η καλύτερη επίδοση των τελευταίων ετών) έτοιμο προς κατανάλωση προϊόν με την εμπορική ονομασία ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας»/PDO «Elia Kalamatas» από την Π.Ε. Μεσσηνίας εκ των οποίων:
247 τόνοι αξίας, έως 1 εκατ. ευρώ, εξάγονται με την εμπορική ονομασία PDO «Elia Kalamatas» από την Π.Ε. Μεσσηνίας
42 χώρες και
30 τόνοι πωλούνται στην Ελληνική αγορά με την εμπορική ονομασία ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας».

Μετά τα παραπάνω διαχειριστικά στοιχεία προκύπτει εύλογα το ερώτημα:

Δεν είναι παράξενο κάποιοι λίγοι Μεσσήνιοι εκπρόσωποι να επιχειρούν τόσα χρόνια, από το 1996, με Διοικητικά μέτρα να σταματήσουν τις εξαγωγές οι οποίες σήμερα ανέρχονται στους +80.000 τόνους ελληνικών επιτραπέζιων ελιών της ποικιλίας «Καλαμών/Καλαμάτα» με την εμπορική ονομασία «Kalamata olives», καθιερωμένη στην παγκόσμια αγορά από τ ο 1930, για να εξάγουν σήμερα 200 τόνους προϊόν, με την εμπορική ονομασία ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας»/PDO «Elia Kalamatas» και να πιστεύουν ότι τους «πνίγει και το δίκιο»;

Επίσης θα μπορούσε να μας εξηγήσει η πλευρά τον Μεσσηνίων πώς έγινε παγκοσμίως γνωστό το προϊόν με την εμπορική ονομασία ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας»/PDO «Elia Kalamatas», όπως αναφέρεται στο άρθρο της Ένωσης.

Μήπως από τις ελάχιστες ποσότητες εξαγωγής του προϊόντος, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, τα οποία ούτε οι ίδιοι αμφισβήτησαν ποτέ».

Αγρότες της Αγιάς καταγγέλλουν για δύο μέτρα και δύο σταθμά στις αποζημιώσεις ΕΛΓΑ λόγω θεομηνίας.

Τις διαμαρτυρίες μηλοπαραγωγών και καστανοπαραγωγών της Αγιάς, οι οποίοι δεν έλαβαν προκαταβολή αποζημίωσης για τις ζημιές από τον Daniel και τον Elias, σε αντίθεση με τους παραγωγούς της Μαγνησίας, έθεσε ο βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος στην ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, ενώ είχε και επικοινωνία με τον πρόεδρο του ΕΛΓΑ κ. Ανδρέα Λυκουρέντζο.

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος άμεσα επικοινώνησε με τον πρόεδρο του ΕΛΓΑ ενώ προχώρησε στην άσκηση κοινοβουλευτικού ελέγχου στον αρμόδιο υπουργό κ. Λευτέρη Αυγενάκη.

Ο κυβερνητικός βουλευτής στην ερώτησή του στον αρμόδιο υπουργό υπογραμμίζει ότι «οι μηλοπαραγωγοί και οι καστανοπαραγωγοί της περιοχής της Αγιάς εκφράζουν τις έντονες αντιρρήσεις τους διότι δεν έλαβαν αποζημιώσεις για τις ζημιές στην παραγωγή τους από τις πρωτόγνωρες βροχοπτώσεις του περασμένου Σεπτεμβρίου, σε αντίθεση με τους συναδέλφους τους στο Πήλιο και στον νομό Μαγνησίας, παρότι, η καταστροφή που υπέστησαν ήταν ομοίου μεγέθους.

Όπως υποστηρίζουν, η ένταση των φαινομένων Daniel και Elias που έπληξαν τις καλλιέργειές τους ήταν ίδια και συνεπώς, προκλήθηκαν μεγάλες άμεσες ζημιές στην ηρτημένη παραγωγή, αλλά και έμμεσες από τις σοβαρές βλάβες στο εθνικό, επαρχιακό και αγροτικό οδικό δίκτυο και την συνακόλουθη αδυναμία έγκαιρης συλλογής και εμπορίας των προϊόντων τους.

Οι Αγιώτες μηλοπαραγωγοί διευκρινίζουν ότι οι έντονες βροχοπτώσεις συνέπεσαν με την περίοδο συγκομιδής του κύριου όγκου των μήλων στην περιοχή. Ως εκ τούτου, η συλλογή καθυστέρησε και η ποιότητα των προϊόντων τους –μετά από μια εβδομάδα συνεχών και έντονων βροχοπτώσεων- υποβαθμίστηκε.

Ανάλογη εικόνα επικρατεί και για τα κάστανα, όπου πλέον των απωλειών παραγωγής λόγω της μη αντιμετωπίσιμης, μέχρι στιγμής, φαιάς σήψης, υπήρξε ποιοτική υποβάθμιση των καρπών (σχίσιμο) αλλά και πολύ δύσκολη συγκομιδή, λόγω της καλλιέργειάς τους σε πιο ορεινές περιοχές που καταστράφηκε ολοσχερώς το οδικό δίκτυο.

Κατόπιν τούτων ο Μάξιμος Χαρακόπουλος ρωτά τον αρμόδιο υπουργό «σε ποιες ενέργειες προτίθεστε να προβείτε προκειμένου να αποζημιωθούν οι μηλοπαραγωγοί και καστανοπαραγωγοί της Αγιάς που διαμαρτύρονται ότι ενώ επλήγησαν και αυτοί από τις πλημμύρες του Daniel και του Elias δεν έλαβαν έως σήμερα προκαταβολές αποζημιώσεων σε αντίθεση με τους συναδέλφους τους της Μαγνησίας».

Το πρόβλημα της ακαρπίας στην ελιά το 2023 είναι πολύ μεγάλο και αφορά όλες τις ποικιλίες και περιοχές της χώρας.

Μέχρι σήμερα η ηγεσία του ΥπΑΑΤ έχει ανακοινώση ότι έχει προβεί:

• σε συναντήσεις με ομολόγους της υπουργούς των χωρών του Νότου της ΕΕ, κυρίως της Ιταλίας και της Ισπανίας που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα για τον συντονισμό των ενεργειών σε επίπεδο ΕΕ και
• στις πρώτες ενέργειες, αρχής γενομένης από την καταγραφή των ζημιών στις Περιφερειακές Ενότητες της χώρας για τις περαιτέρω ενέργειες.

Από τα τέλη Αυγούστου, σε συνάντηση που είχε η ηγεσία του ΥπΑΑΤ με ελαιοπαραγωγούς της Χαλκιδικής, τους είχε αναφέρει ότι συντάσσεται ήδη επιστολή προς την Ευρωπαϊκή Ένωση για την αποζημίωση στις δενδρώδεις καλλιέργειες, η οποία συμπεριλαμβάνει και την ελιά, ώστε να διατεθούν κονδύλια για την αποζημίωση των παραγωγών. Μέχρι σήμερα δεν έχουμε κάτι νεότερο.

Ακόμη και η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ) έχει θέσει το θέμα της ακαρπίας στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ.

Ήδη από τον Απρίλιο του 2023 εκφράστηκε έντονη ανησυχία και προβληματισμός για την ακαρπία στην ελιά Χαλκιδικής. Από τον Ιούλιο του 2023 ο πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών κ. Θανάσης Χαλάτης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «από τέλη Μαρτίου φάνηκε ότι δεν θα είχαμε φέτος καθόλου παραγωγή στην επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής. Μιλάμε για μεγάλο οικονομικό πρόβλημα που δεν αφορά μόνο τους ελαιοκαλλιεργητές αλλά όλη την περιοχή της Χαλκιδικής. Ζητάμε την οικονομική στήριξη για την απώλεια εισοδήματος».

Στο αγροτικό συλλαλητήριο που έγινε στην Αθήνα, την Τρίτη (20/2), ο κ. Θανάσης Χαλάτης συμμετείχε με ομάδα των ελαιοπαραγωγών της Χαλκιδικής, ζητώντας οικονομική ενίσχυση για την ακαρπία του 2023 γιατί μετά από τόσους μήνες δεν έχει γίνει τίποτα.

Προβλήματα ακαρπίας όμως είχε και η Στερεά αλλά και η Δυτική Ελλάδα, περιοχές που έχουμε καλλιέργεια ελιάς Καλαμών και Κονσερβολιάς. Οι ελαιοπαραγωγοί έχουν σοβαρό οικονομικό πρόβλημα και δεν μπορούν να μπουν στα χωράφια για να συνεχίσουν την καλλιέργεια. Ειδικά στις ελιές Καλαμών έρχονται μετά από δύο χρονιές που οι τιμές ήταν σε χαμηλά επίπεδα. Και σήμερα που έχουν αυξηθεί οι τιμές μεγάλο μέρος της παραγωγής δεν είναι στα χέρια των ελαιοκαλλιεργητών.

Ο κ. Ανδρέας Καλπογιαννάκης, παραγωγός ελιάς Καλαμών από το Νεοχώρι Μεσολογγίου, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «το 2023 η ακαρπία στις επιτραπέζιες ελιές ήταν πάνω από 90%. Οικογενειακά καλλιεργώ 2.300 ελαιόδεντρα με Καλαμών. Οι καιρικές συνθήκες μας έχουν δημιουργήσει προβλήματα και τα προηγούμενα χρόνια αλλά ποτέ δεν αποζημιωθήκαμε. Είχαμε το χαλάζι τον Ιούνιο του 2020. Είχαμε τον παγετό τον Μαρτίο του 2021 (προανθικό στάδιο). Τον Οκτώβριο του 2022 είχαμε την θεομηνία και ο γεωπόνος ήρθε για εκτίμηση ζημιάς τον Φεβρουάριο του 2023. Και ήρθε η ακαρπία του 2023 να ολοκληρώσει την οικονομική καταστροφή. Το 2022 προχώρησα σε συγκομιδή 1.370 τελάρα με ελιές και το 2023 μόλις 42 τελάρα. Ρωτάμε πως θα μπω στο χωράφι να καλλιεργήσω;

Ζητάμε στήριξη για την απώλεια του εισοδήματος των ελαιοπαραγωγών. Ξέρουμε ότι δεν αποζημιώνεται η ζημιά από τον ΕΛΓΑ. Αλλά πως θα πρέπει να αποζημιωθούμε; Εκτιμώ μου είναι ότι θα πρέπει να καταβληθεί ενίσχυση ανά ελαιόδεντρο και όχι ανά στρέμμα. Επίσης θα πρέπει να δοθεί ενίσχυση σύμφωνα με το ελάχιστο μέσο όρο της παραγωγής ελιάς σε κάθε περιοχή. Ενίσχυση με βάση το ΟΣΔΕ και το χαμένο εισόδημα του παραγωγού.

Όμως δεν φτάνει απλά μια ενίσχυση. Οι ελαιοπαραγωγοί έχουν υποχρεώσεις και θα πρέπει να στηριχτούν. Πρέπει να παγώσουν οι υποχρεώσεις τους προς το δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία τουλάχιστον για δύο χρόνια. Επίσης και οι υπάρχουσες οφειλές αν υπάρχουν θα πρέπει να ενταχθούν σε ρύθμιση. Δηλαδή η κυβέρνηση θα πρέπει να σχεδιάσει ένα συνολικό πακέτο στήριξης των ελαιοπαραγωγών και όχι ένα ποσό ενίσχυσης».

Εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αποδεχτεί τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις καλλιέργειες και έχει προχωρήσει σε πακέτα αποζημιώσεων.

Ο ΑγροΤύπος έχει επικοινωνήσει με γεωπόνους από τη δυτική Ελλάδα και επισημαίνουν ότι μέχρι σήμερα δεν έχουμε τις απαραίτητες χαμηλές θερμοκρασίες που έχουν ανάγκη τα ελαιόδεντρα. Άρα υπάρχει κίνδυνος το φαινόμενο της ακαρπίας να επαναληφθεί και το 2024. Επίσης έχουμε και το φαινόμενο της ξηρασίας στην χώρα μας. Μπορεί σήμερα η έλλειψη βροχοπτώσεων να μην επηρεάζει την καλλιέργεια αλλά αν συνεχιστεί και το καλοκαίρι τότε θα έχουμε σοβαρό πρόβλημα.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, στα κεντρικά γραφεία του ΕΛΓΑ υπάρχουν στοιχεία για την ακαρπία στις επιτραπέζιες ελιές στις περιοχές της Φωκίδας, της Αιτωλοακαρνανίας και της Λευκάδας. Τα επίσημα στοιχεία κάνουν λόγο για μια μείωση της παραγωγής το 2024 κατά:

• 80% στην παραγωγή Κονσερβολιάς (Χονδροελίας)
• 65% στην παραγωγή της Καλαμών
• 70% στην παραγωγή λαδοελιάς

Σύμφωνα με τον ισχύοντα Κανονισμό Ασφάλισης δεν αποζημιώνεται από τον ΕΛΓΑ. Οι παραγωγοί όμως μπορούν να αποζημιωθούν:

• Μέσω ενισχύσεων de minimis (ενισχύσεις ήσσονος σημασίας)
• Μετά από έγκριση της ΕΕ με κάποιο ad hoc πρόγραμμα
• Μέσω της κρατικής αρωγής μιας και έχουμε ζημιά σε όλες τις ελαιοπαραγωγικές περιοχές.

Ακόμη και να ενταχθεί όμως η ακαρπία της ελιάς στον Κανονισμό του ΕΛΓΑ δεν είναι σίγουρο ότι θα μπορεί να καλύψει στο μέλλον την ζημιά αν είναι σε πανελλαδικό επίπεδο.

Μόνο για την περιοχή Φωκίδας, της Αιτωλοακαρνανίας και της Λευκάδας και με μια αποζημίωση 1 ευρώ ανά δέντρο θα έπρεπε να καταβληθούν τουλάχιστον 7 εκατ. ευρώ. Αν έδινε ο ΕΛΓΑ το ποσό που ζητούν σήμερα οι παραγωγοί (200 ευρώ το στρέμμα) τότε θα ήθελε 70 εκατ. ευρώ μόνο για αυτές τις περιοχές. Αν υπολογίσουμε όλες τις ελαιοπαραγωγικές περιοχές της χώρας τότε θα πρέπει το κονδύλι να αυξηθεί.

Ο ΕΛΓΑ εισπράττει σήμερα πανελλαδικά γύρω στα 150 εκατ. ευρώ από τις εισφορές των αγροτών. Ακόμη και να αυξηθεί το ασφάλιστρο δεν μπορεί να καλύψει τέτοια μεγέθη ζημιάς. Θα πρέπει η Ελλάδα να δημιουργήσει ένα ειδικό ταμείο για την αναπλήρωση του εισοδήματος των παραγωγών λόγω της ακαρπίας με ευρωπαϊκά κονδύλια. Επίσης θα πρέπει να έχει ένα συγκεκριμένο πακέτο στήριξης των παραγωγών που να έχει φοροαπαλλαγές και ρύθμιση οφειλών.

Επίσης στις ελιές η εκτίμηση της ζημιάς λόγω της ακαρπίας θα πρέπει να γίνεται από το Ιούνιο μέχρι τον Σεπτέμβριο για να μπορούν οι γεωπόνοι να δουν το πραγματικό μέγεθος ζημιάς. Αυτό σημαίνει όμως ότι πρέπει να υπάρχει το ανάλογο προσωπικό στα κατά τόπους υποκαταστήματα του ΕΛΓΑ.

Συνεχίζεται ο Γολγοθάς με τις αποζημιώσεις στους αμυγδαλοπαραγωγούς (Τεμπών, Κιλελέρ, Αγιάς, Ελασσόνας κ.α.).

Σε αντίθεση με τις άλλες καλλιέργειες που επλήγησαν από την θεομηνία του «Daniel» η χώρα μας αποφάσισε να μην αποζημιώσεις τους παραγωγούς με κονδύλια της ΕΕ - όπως έκανε με τις άλλες καλλιέργειες της Θεσσαλίας - αλλά με τον ΕΛΓΑ.

Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα στις πληρωμές αποζημιώσεων που έγιναν στις 21 Δεκεμβρίου, ενώ για παράδειγμα η καλλιέργεια φιστικιού και βιομηχανικής ντομάτας πήραν από κοινού προκαταβολή 500 ευρώ/στρέμμα οι παραγωγοί αμυγδάλου έλαβαν 150 ευρώ/στρέμμα αλλά .. όχι όλοι.

Η κ. Ειρήνη Σπανούλη, αμυγδαλοπαραγωγός από την Λάρισα τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «στην τότε πληρωμή μόνο οι παραγωγοί που είχαν δηλώσει ζημιά από τον Παγετό της Άνοιξης 2023 αλλά και από τα καιρικά φαινόμενα «Daniel» και «Elias» είδαν στους λογαριασμούς τους τις προκαταβολές των 150 ευρώ το στρέμμα».

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο η αγρότισσα, Μαρία Μπότη, που καλλιεργεί 100 στρέμματα με αμυγδαλιές, «υπάρχει μια μεγάλη αδικία με τους αμυγδαλοπαραγωγούς. Τον Μάρτιο του 2023 υπήρξαν ζημιές από παγετό στην καλλιέργεια. Επίσης τον Σεπτέμβριο είχαμε ζημιές από την θεομηνία.

Στις πληρωμές αποζημιώσεων φυτικής παραγωγής πληρώθηκαν την προκαταβολή 150 ευρώ/στρέμμα μόνο όσοι αμυγδαλοπαραγωγοί είχαν δηλώσει ζημιά από τον παγετό και παράλληλα βρίσκονταν στις περιοχές που επλήγησαν από την θεομηνία. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα χωράφια που ήταν πλημμυρισμένα στην Κάρλα λόγω του «Daniel» να μην αποζημιωθούν γιατί δεν είχαν δηλώσει ζημιά από τον παγετό.

Τώρα περιμένουν με την πληρωμή του ΕΛΓΑ, που αναμένεται να γίνει στις 20 Φεβρουαρίου, να πάρουν αποζημίωση αλλά μόνο για τα πορίσματα που είναι έτοιμα. Οι άλλοι θα πρέπει να περιμένουν.

Να θυμίσουμε ότι είχε προηγηθεί η αδικία της άνισης μεταχείρισης των παραγωγών αμυγδάλων του νομού Λάρισας, όσον αφορά τις αποζημιώσεις de minimis. Σύμφωνα με το ΦΕΚ υπ’ αριθμόν 2762/26.04.2023, δόθηκαν ενισχύσεις ήσσονος σημασίας για τους παραγωγούς αμυγδάλων της Μαγνησίας, χωρίς, ωστόσο, να έχει ανάλογη πρόβλεψη για τους παραγωγούς της Λάρισας και των άλλων περιοχών».

Στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο για το ζήτημα της φαιάς σήψης στις καστανιές της Πιερίας βρέθηκε η Υφυπουργός Ανάπτυξης, Άννα Μάνη - Παπαδημητρίου.

Η Υφυπουργός, στο πλαίσιο των συνεχών δράσεών της για στήριξη των καστανοπαραγωγών της Πιερίας, πραγματοποίησε συνάντηση εργασίας με το επιστημονικό προσωπικό του Μπενακείου στην Αθήνα, με επίκεντρο την αντιμετώπιση της «φαιάς σήψης» της καστανιάς, του μύκητα που έχει προκαλέσει σημαντικές ζημιές στην καλλιέργεια καστανιάς της Πιερίας.

Έγινε εκτενής ανάλυση του ζητήματος, αναφέρθηκαν οι αιτίες εμφάνισης του μύκητα, συζητήθηκαν οι επιπτώσεις του και τέθηκαν κάποιες προτάσεις για λύσεις στο πρόβλημα.

Η κα Μάνη επισήμανε την ανάγκη δράσεων, λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία του κλάδου της καστανοπαραγωγής για την τοπική οικονομία στην Πιερία, αλλά και γενικότερα στην ευρύτερη αγροτική ανάπτυξη της χώρας.

Τόνισε, επίσης, την ανάγκη για συνεργασία, ώστε να εξευρεθούν βιώσιμες και μακροπρόθεσμες λύσεις.

Στο πλαίσιο αυτό, αναφέρθηκε ότι ήδη το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης είχε εγκρίνει τη χρήση ουσιών για την αντιμετώπιση της φαιάς σήψης και είχε παράσχει οικονομική στήριξη στους πληγέντες καστανοπαραγωγούς.