Οι ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, τον Ιανουάριο του 2025, αυξήθηκαν, κατά 15%, σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2024, με 1,005 δις ευρώ, που είναι το 24,97% των συνολικών εξαγωγών της χώρας.

Ειδικότερα τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, συνεχίζοντας την ανοδική τους πορεία του τελευταίου διμήνου 2024, αυξήθηκαν, κατά 24%, σε όγκο και 25,7% σε αξία, σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2024, φτάνοντας συνολικά 182,08 χιλιάδες τόνους και 151,04 εκατ. ευρώ.

Παράλληλα όμως αυξήθηκαν και οι εισαγωγές, κατά 7,2% σε όγκο και κατά 11,8% σε αξία, συνολικού ύψους 64.984 τόνους και 72,95 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που επεξεργάσθηκε ο Σύνδεσμός Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής, Διακίησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών, Incofruit-Hellas.

Οι εξαγωγές λαχανικών, τον Ιανουάριο του 2025, ανήλθαν σε 28.169 τόνους, 17,3% περισσότερες από τον Ιανουάριο του 2024, ενώ για αξία 33,86 εκατ. ευρώ (αύξηση +26,3%).

Σε ό,τι αφορά τα φρούτα, οι πωλήσεις στο εξωτερικό έχουν αυξηθεί, κατά 17,7% σε όγκο, συνολικά 152.215 τόνους, αξίας 171,23 εκατ. ευρώ, αναδεικνύοντας την αύξηση που είχαμε στα μανταρίνια με 19,1% και 25.763 τόνους, στα ακτινίδια 43% και στα πορτοκάλια 17,7%.

Όσον αφορά τις ελληνικές εισαγωγές, για τον μήνα Ιανουάριο, για τα λαχανικά αυξήθηκαν, κατά 3,9% σε όγκο και 6,8% σε αξία, συνολικού ύψους 31.572 τόνους και 31,07 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Ξεχωρίζουν οι εισαγωγές πατατών με 14.352 τόνους και κρεμμυδιών με 1.720 τόνους.

Στα φρούτα είχαμε αύξηση εισαγωγών, κατά 10,6% σε όγκο και κατά 16% σε αξία, με ιδιαίτερη μνεία στις εισαγωγές μπανανών, αχλαδιών και αβοκάντο.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «η ανταγωνιστικότητα του κλάδου έχει κλονισθεί τόσο από την αύξηση του κόστους (ενέργεια, εισροές παραγωγής), τις συνέπειες της έλλειψης εργατών γης (εποχικοί εργαζόμενοι, οδηγοί φορτηγών), όσο και από την επίδραση της κλιματικής αλλαγής (δυσμενείς καιρικές συνθήκες στην παραγωγή).

Εφιστάται η προσοχή και ευθύνη των αρμόδιων ελεγκτικών υπηρεσιών στην εντατικοποίηση των ελέγχων, για την αποφυγή των φαινομένων διακίνησης από «έλληνες, ιταλούς και βαλκάνιους εμπόρους» ατυποποίητων φρούτων και λαχανικών (απευθείας από τον αγρό), κυρίως προς τις γειτονικές αγορές και την τρέχουσα εμπορική περίοδο (χωρίς να πληρούν τις κατάλληλες απαιτήσεις που προβλέπεται από την ενωσιακή και εθνική νομοθεσία) ως και της διασφάλισης μη εξαγωγής προϊόντων τυχόν ελληνοποιημένων εισαγομένων για να μην πληγεί η φήμη των προϊόντων μας.

Αναγκαία είναι η στήριξη των αγροτών μας από την Πολιτεία, με ενίσχυση του αυξημένου κόστους, προς αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητάς τους και η επίλυση, έστω και με προσωρινά μέτρα, του προβλήματος των εργατών γης και της πρόσβασης σε χρηματοδότηση, άλλως θα οδηγηθούν σε μερική εγκατάλειψη καλλιεργειών.

Από δε την Κομισιόν ζητείται όπως οι εισαγωγές νωπών οπωροκηπευτικών, από τρίτες χώρες, να συμμορφώνονται στα περιβαλλοντικά και φυτουγειονομικά πρότυπα της ΕΕ γιατί παράγονται με πολύ χαμηλότερα από τα ευρωπαϊκά εσπεριδοειδή, γεγονός που διευκολύνει την παραγωγή τους πολύ φθηνά διαμορφώνοντας μια πιθανή εμπορική πρακτική ντάμπινγκ».

Έχουμε καταγγελίες για εισαγωγές πορτοκαλιών από την Αίγυπτο με στόχο την επανεξαγωγή τους σαν ελληνικά στις αγορές της ΕΕ ή την πώλησή τους στην εγχώρια αγορά.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «πληροφορίες μας αναφέρουν την επικείμενη άφιξη αιγυπτιακών πορτοκαλιών (σε μεγάλα Bins) στην χώρα μας, προς συσκευασία και επανεξαγωγή, προς τις αγορές των χωρών της ΕΕ.

Αναμένουμε τη δραστηριοποίηση των αρμοδίων κρατικών ελεγκτικών υπηρεσιών για την τήρηση των προδιαγραφών εμπορίας κατά την εισαγωγή (υποχρεωτική τυποποίηση κ.α.), καθώς και τη διαφύλαξη της μη ελληνοποίησής τους κατά την επανεξαγωγή ή τυχόν κυκλοφορία τους στην εγχώρια αγορά (σαν ελληνικά)».

Άνοιξε η Νότια Αφρική για εξαγωγές σταφυλιών

Στο μεταξύ άνοιξε η αγορά της Νότιας Αφρικής για τις εξαγωγές ελληνικών επιτραπέζιων σταφυλιών. Το σχετικό αίτημα είχε κατατεθεί στο ΥπΑΑΤ από το 2014.

Όπως επισημαίνει ο κ. Πολυχρονάκης, «οι ενδιαφερόμενοι εξαγωγικοί φορείς θα μπορούν να εξάγουν επιτραπέζιο σταφύλι από την φετινή εξαγωγική περίοδο. Για τις προϋποθέσεις και τις φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις που θα πρέπει να πληρούνται κατά την εξαγωγική διαδικασία, οι εξαγωγικοί φορείς θα ενημερωθούν από τις αρμόδιες φυτοϋγειονομικές υπηρεσίες της χώρας.

Χαιρετίζουμε την προσπάθεια της Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥπΑΑΤ και το άνοιγμα της αγοράς της Νότιας Αφρικής για το ελληνικό επιτραπέζιο σταφύλια. Αναμένουμε παρόμοια εξέλιξη στις εκκρεμούσες αιτήσεις για άνοιγμα των αγορών Μεξικού και Βιετνάμ στις εισαγωγές ελληνικών ακτινιδίων».

Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι αυτές τις ημέρες υπογράφηκε η εμπορική συμφωνία της Χιλής με το Βιετνάμ για να ξεκινήσουν οι εξαγωγές των χιλιανών ακτινιδίων στην χώρα της Ασίας.

Δημοσιεύθηκε το ΦΕΚ με το θεσμικό πλαίσιο για την εφαρμογή της Παρέμβασης Π3-73-2.9 «Επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό και την κατασκευή θερμοκηπίων και προσπελάσιμων στεγάστρων φυτικής παραγωγής».

Η πρόκληση έχει υπογραφεί σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, το σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ θα δεχτεί τους φακέλους, να γίνει η απαραίτητη αξιολόγηση και να προχωρήσουμε με γρήγορους ρυθμούς

Στόχος της Παρέμβασης είναι να ενισχυθούν επενδύσεις αποκλειστικά για τον εκσυγχρονισμό και την κατασκευή, θερμοκηπίων, λοιπών προσπελάσιμων στεγάστρων φυτικής παραγωγής και θαλάμων μανιταριών, συμπεριλαμβανομένου του εξοπλισμού τους και των συνοδών εγκαταστάσεων και υποδομών που είναι απαραίτητα για τη λειτουργία τους.

Ο δικαιούχος πρέπει να είναι επαγγελματίας αγρότης και να τηρεί τις υποχρεώσεις του στο σχετικό μητρώο, εφόσον είναι φυσικό πρόσωπο.

Η πρόσκληση αναμένεται να ανακοινωθεί μέσα στον Μάρτιο.

Επιλεξιμότητα γεωργικών εκμεταλλεύσεων

Για τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις των υποψηφίων φυσικών και νομικών προσώπων, κατά την ημερομηνία υποβολής αίτησης στήριξης ισχύουν τα εξής:
1. Το σύνολο της γεωργικής εκμετάλλευσης έχει περιληφθεί σε παραδεκτή Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης του έτους 2024.
2. Η γεωργική εκμετάλλευση έχει ελάχιστο μέγεθος παραγωγικής δυναμικότητας (εκφρασμένη ως τυπική απόδοση) το ποσό των 12.000 ευρώ, σύμφωνα με την Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης του έτους 2024.
3. Η γεωργική εκμετάλλευση πληροί τα κοινοτικά πρότυπα που την αφορούν, με εξαίρεση τις εκμεταλλεύσεις των γεωργών νεαρής ηλικίας που εγκαθίστανται για πρώτη φορά και λαμβάνουν προθεσμία συμμόρφωσης.

Ο προϋπολογισμός της πρόσκλησης (δημόσια δαπάνη) ανέρχεται στα 150.000.000 ευρώ και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και την Ελλάδα.

Ο αιτούμενος προϋπολογισμός (Δημόσια δαπάνη και Ιδιωτική συμμετοχή) των αιτήσεων στήριξης για τα φυσικά πρόσωπα, τα νομικά πρόσωπα και τα συλλογικά σχήματα πρέπει να είναι κατ’ ελάχιστον 30.000 ευρώ και δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό του 1.000.000 ευρώ.

Η ένταση στήριξης διαφοροποιείται ανάλογα με το είδος της δαπάνης ως εξής:

1. Ένταση στήριξης 60% στις επιλέξιμες δαπάνες των ακόλουθων κατηγοριών:
1.1. Εξοπλισμός τεχνολογίας αιχμής εντός των επιλέξιμων κατασκευών.
1.2. Συστήματα υδροπονίας / αεροπονίας.
1.3. Αμιγώς ηλεκτρικά αυτοκινούμενα μηχανήματα (ελκυστήρες, μηχανές συλλογής κ.λπ.)

2. Ένταση στήριξης 50% στις υπόλοιπες επιλέξιμες δαπάνες.

3. Η ένταση στήριξης προσαυξάνεται κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες, ανάλογα με την έδρα του δικαιούχου, υπό την προϋπόθεση ότι το ποσοστό της στήριξης δεν υπερβαίνει:
3.1. Το 70% για δικαιούχους, των οποίων η έδρα βρίσκεται στα νησιά του Αιγαίου Πελάγους.
3.2 Το 65% για δικαιούχους των οποίων η έδρα βρίσκεται στη Θεσσαλία, στην ΠΕ Έβρου και στον Δήμο Δομοκού.
3.3 Το 65% για δικαιούχους των οποίων η έδρα βρίσκεται σε ηπειρωτικές περιοχές που συμπεριλαμβάνονται στα Εδαφικά Σχέδια Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΕΣΔΙΜ).

4. Για δαπάνες που υλοποιούνται από γεωργούς νεαρής ηλικίας, ανεξαρτήτως χωροθέτησης έδρας εκμετάλλευσης, προβλέπεται προσαύξηση της έντασης στήριξης κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες με ανώτατη ένταση στήριξης το 70%.

Οι ενδιαφερόμενοι που επιθυμούν να ενταχθούν στην Παρέμβαση υποβάλλουν μία αίτηση στήριξης (αίτηση χρηματοδότησης) στο χρονικό διάστημα που προσδιορίζεται στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος.

Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω του ΟΠΣΚΕ.

Όλες οι αιτήσεις βαθμολογούνται και προσδιορίζεται το ποσό και η ένταση στήριξης, ανεξάρτητα από το αν πληρούν ή όχι τα κριτήρια επιλεξιμότητας.

Για τον καθορισμό των κριτηρίων βαθμολόγησης Των αιτήσεων στήριξης λαμβάνονται υπόψη οι εξής αρχές κριτηρίων:
α) δυναμική του υποψηφίου,
β) το είδος επενδυτικών δαπανών και
γ) η περιοχή παρέμβασης

Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)

Δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα, αξίας 26 δισεκατομμυρίων ευρώ, από τον επόμενο μήνα, αναμένεται να επιβάλει η ΕΕ, ως απάντηση στους δασμούς των ΗΠΑ σε χάλυβα και αλουμίνιο, όπως ανέφερε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η Επιτροπή δρομολογεί μια σειρά από αντίμετρα για την προστασία των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, των εργαζομένων και των καταναλωτών από τον αντίκτυπο των δασμών, έως και 25%, που ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου.

Στο πακέτο των μέτρων θα περιλαμβάνονται και δασμοί στις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τις ΗΠΑ

Συγκεκριμένα η Επιτροπή έχει δρομολογήσει μια ταχεία απάντηση μέσω δύο αντιμέτρων:

1) Την εκ νέου επιβολή των μέτρων εξισορρόπησης που ανεστάλησαν το 2018 και το 2020

2) την επιβολή νέας δέσμης πρόσθετων μέτρων.

Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι η συνολική αξία των μέτρων της ΕΕ αντιστοιχεί στην αξία του εμπορίου που επηρεάζεται από τους νέους δασμούς των ΗΠΑ.\

Το πρώτο βήμα στη διαδικασία αυτή είναι η έναρξη διαβουλεύσεων διάρκειας δύο εβδομάδων με τους ενδιαφερόμενους φορείς της ΕΕ.

12 Μαρτίου - Ξεκινούν οι διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη:

Ο κατάλογος των στοχευμένων προϊόντων που προτείνει η Επιτροπή δημοσιεύεται στον δικτυακό τόπο της ΓΔ Εμπορίου. Τα προτεινόμενα προϊόντα-στόχοι περιλαμβάνουν ένα μείγμα βιομηχανικών και γεωργικών προϊόντων:

Τα βιομηχανικά προϊόντα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, δερμάτινα είδη, οικιακές συσκευές, οικιακά εργαλεία, πλαστικά, προϊόντα ξύλου.

Τα γεωργικά προϊόντα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, πουλερικά, βοδινό κρέας, ορισμένα θαλασσινά, ξηρούς καρπούς, αυγά, γαλακτοκομικά, ζάχαρη και λαχανικά.

26 Μαρτίου - Ολοκληρώνεται η διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Η Επιτροπή ενοποιεί και αξιολογεί τις εισηγήσεις των ενδιαφερομένων μερών.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα κληθούν να εγκρίνουν τα προτεινόμενα μέτρα πριν από την έγκρισή τους.

Από τα μέσα Απριλίου ολοκληρώνεται η διαδικασία έγκρισης και τίθεται σε ισχύ η νομοθετική πράξη που επιβάλλει τα μέτρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ανάγκη αυστηρών ελέγχων στην αγορά, ώστε να εξαλειφθούν φαινόμενα ελληνοποιήσεων και αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, τα οποία πλήττουν τόσο τους καταναλωτές όσο και τους Έλληνες παραγωγούς.

Αυτό τονίστηκε στην κοινή εκδήλωση του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ), με θέμα την Αναγεννητική Γεωργία, στα πλαίσια της «Agrothessaly 2025».

Συγκεκριμένα στον χαιρετισμό του ο Πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, Παύλος Σατολιάς, τόνισε ότι η αυστηρή εποπτεία αποτελεί προτεραιότητα για την προστασία της ελληνικής παραγωγής και τη διατήρηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στα εγχώρια προϊόντα.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε και στην αναγκαιότητα αυστηρών ελέγχων στη διακίνηση του κρέατος, καθώς τα πρόσφατα κρούσματα ευλογιάς και πανώλης των αιγοπροβάτων είχαν σοβαρές επιπτώσεις στον κτηνοτροφικό κλάδο.

Ο κ. Σατολιάς υπενθύμισε ότι η ΕΘΕΑΣ είχε καταθέσει μηνυτήρια αναφορά τον περασμένο Αύγουστο, ζητώντας τη διερεύνηση των ευθυνών για την εμφάνιση της νόσου, τον εντοπισμό της χώρας προέλευσης και την εξέταση της τήρησης των προβλεπόμενων διαδικασιών. Όπως δήλωσε, είναι επιτακτική ανάγκη να ληφθούν αυστηρά μέτρα πρόληψης και ελέγχου, ώστε να αποτραπούν παρόμοια φαινόμενα στο μέλλον και να διασφαλιστεί η προστασία του κτηνοτροφικού τομέα.

Στην συνέχεια αναφέρθηκε στη σημασία της συνεργασίας μεταξύ της ΕΘΕΑΣ, ως θεσμικού εκπροσώπου των Αγροτικών Συνεταιρισμών, και του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, ως κύριου φορέα αγροτικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, για την παροχή εξειδικευμένων συμβουλευτικών υπηρεσιών στους παραγωγούς. Αυτή η διασύνδεση, όπως τόνισε, μπορεί να ενισχύσει την πρόσβαση των αγροτών στην τεχνογνωσία και τις καινοτόμες πρακτικές, βελτιώνοντας τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητά τους.

Σε εξέλιξη βρίσκονται οι κοπές αγγουριών θερμοκηπιακής καλλιέργειας. Όπως τονίζουν κύκλοι της αγοράς φέτος είναι μια χρονιά που από την αρχή της εμπορικής περιόδου έχουμε καλές τιμές στα αγγούρια. Επίσης ο καιρός βοήθησε μέχρι στιγμής και έχουμε καλές αποδόσεις.

Υπάρχει μια αυξημένη ζήτηση για εξαγωγές σε αγορές κυρίως της κεντρικής Ευρώπης και της Γερμανίας, κάτι που βοηθάει να κρατηθούν σε καλά επίπεδα οι τιμές. Επίσης είναι θετικό ότι οι Έλληνες παραγωγοί έχουν καταφέρει να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις των διεθνών αγορών και καλλιεργούν ποικιλίες με καλή διατηρησιμότητα.

Μοναδικό πρόβλημα στην καλλιέργεια αγγουριού φέτος είναι η ξηρασία που δημιουργεί προβλήματα στην άρδευση.

Λόγω της ξηρασίας καλό είναι οι παραγωγοί να χρησιμοποιούν υβρίδια αγγουριών που είναι ανθεκτικά στις ιώσεις, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Βαγγέλης Πελεκάνης, Υπεύθυνος marketing στο τμήμα σπόρων κηπευτικών της Syngenta.

Ο κ. Φώντας Δουλούμης, ταμίας στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Ανατολή τόνισε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ότι συνήθως για τα αγγούρια στην Κρήτη από τα μέσα του Φεβρουαρίου και μετά αρχίζει η πτώση των τιμών στις αγορές του εξωτερικού. Φέτος όμως οι τιμές κρατάνε σε καλά επίπεδα, με αποτέλεσμα να έχουν διαμορφωθεί οι τιμές για τα αγγούρια που πάνε στην εξαγωγή γύρω το 1 ευρώ το κιλό. Αυτή η εποχή είναι καλή για εξαγωγή αλλά στην εγχώρια αγορά έχει κυριολεκτικά καταρρεύσει η ζήτηση. Στην Ιεράπετρα θα κάνουμε κοπές στα αγγούρια μέχρι την Μεγάλη Εβδομάδα, που υπάρχει μια αυξημένη ζήτηση στην εσωτερική αγορά αλλά μπορούν και τα αγγούρια μας ποιοτικά να εξαχθούν. Όσον αφορά τα στρέμματα καλλιέργειας παραμένουν σταθερά, με το 40% των θερμοκηπίων της Ιεράπετρας σήμερα να καλλιεργεί αγγούρι.

Ο κ. Γιάννης Ρουμελιώτης, πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Άρβης, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι στην ευρύτερη περιοχή είμαστε προς τα τελειώματα στα αγγούρια. Είχαμε καλή ζήτηση φέτος αλλά και πολλά προβλήματα με την άρδευση, λόγω της ξηρασίας που έχει πλήξει την περιοχή.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο προϊστάμενος Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) Τριφυλίας, κ. Αντώνης Παρασκευόπουλος, στην περιοχή καλλιεργούνται περίπου 1.200 στρέμματα με αγγούρια, που με μια μέση απόδοση 22 τόνοι/στρέμμα, δίνουν μια παραγωγή γύρω στους 24.000 τόνους. Από τις αρχές Φεβρουαρίου άρχισαν οι κοπές αγγουριών από τα θερμοκήπια της περιοχής και ξεκίνησαν οι εξαγωγές, κυρίως προς Βουλγαρία, Ρουμανία και Κεντρική Ευρώπη. Τα αγγούρια είναι φέτος εξαιρετικής ποιότητας και σε αυτό βοήθησαν οι καιρικές συνθήκες αλλά και η εμπειρία των παραγωγών της περιοχής, που στην πλειοψηφία τους είναι και εξαγωγείς. Στα θερμοκήπια της περιοχής θα κόβουμε αγγούρια μέχρι τις αρχές Ιουλίου. Επίσης να τονίσουμε ότι οι παραγωγοί στην φυτοπροστασία χρησιμοποιούν ωφέλιμα έντομα για την αντιμετώπιση του θρίπα και του τετράνυχου και για τα αλευρώδη.

Ο κ. Θεόδωρος Πλακονούρης, παραγωγός από τα Φιλιατρά, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι ξεκινήσαμε τις κοπές στα αγγούρια και βλέπουμε να υπάρχει μια δυναμική. Η εσωτερική αγορά είναι λίγο πεσμένη αλλά περιμένουμε να υπάρχει ζήτηση κατά τις ημέρες του Πάσχα. Αντίθετα βλέπουμε να υπάρχει ενδιαφέρον για εξαγωγή και βρίσκονται σε καλά επίπεδα οι τιμές. Ακόμη βέβαια είμαστε στις αρχές της εμπορικής περιόδου και περιμένουμε να δούμε πως θα εξελιχθούν τα πράγματα.

Όσον αφορά τις εξαγωγές αγγουριών, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, από την αρχή της φετινής περιόδου (1/9/2024) έως τις 28/2/2025 ανέρχονται σε 48.459 τόνους, παρουσιάζοντας μια αύξηση, κατά 4,4%, σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, που ήταν στους 46.405 τόνους.

Υπεγράφη από τον Κώστα Τσιάρα η απόφαση για τον καθορισμό πλαισίου εφαρμογής του προγράμματος ενίσχυσης των θερμοκηπιακών καλλιεργειών.

Η Παρέμβαση Π3-73-2.9 «Επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό και την κατασκευή θερμοκηπίων και προσπελάσιμων στεγάστρων φυτικής παραγωγής» του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027, στοχεύει στον εκσυγχρονισμό των κηπευτικών καλλιεργειών και στην αύξηση της παραγωγικότητας.

Με δημόσια δαπάνη 150 εκατ. ευρώ ξεκινά άμεσα το πρόγραμμα ενίσχυσης των θερμοκηπιακών καλλιεργειών. Η Υπουργική Απόφαση για τον καθορισμό πλαισίου εφαρμογής της Παρέμβασης Π3-73-2.9 «Επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό και την κατασκευή θερμοκηπίων και προσπελάσιμων στεγάστρων φυτικής παραγωγής» για την πραγματοποίηση επενδύσεων σε Θερμοκήπια, Δικτυοκήπια και Θαλάμους Μανιταριών, υπεγράφη, όπως ανακοίνωσαν ο ΥπΑΑΤ Κώστας Τσιάρας και ο Γενικός Γραμματέας Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών, Δημήτρης Παπαγιαννίδης ενώ στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα θα ακολουθήσει και η δημοσίευση της πρόσκλησης ενδιαφέροντος.

Όπως δήλωσε ο ΥπΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, «στόχος της Παρέμβασης είναι η πραγματοποίηση επενδύσεων ίδρυσης και εκσυγχρονισμού θερμοκηπίων με στόχο τον εκσυγχρονισμό της καλλιέργειας των κηπευτικών με ταυτόχρονη μετατόπιση σε καλλιεργητικές πρακτικές υψηλότερης προστιθέμενης αξίας μέσω της αύξησης της παραγωγικότητας της μεθόδου καλλιέργειας και την μείωση των εισροών ανά μονάδα παραγόμενου προϊόντος».

Επιλέξιμες είναι οι αιτήσεις που υποβάλλονται από φυσικά πρόσωπα εγγεγραμμένα στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων καθώς και από νομικά πρόσωπα και συλλογικά σχήματα του αγροτικού συνεταιριστικού δικαίου.

Ο προϋπολογισμός της πρόσκλησης (δημόσια δαπάνη) ανέρχεται στα 150.000.000 ευρώ και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και την Ελλάδα. Με την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος ο προϋπολογισμός θα κατανεμηθεί στις Περιφέρειες της Χώρας.

Ο αιτούμενος προϋπολογισμός (δημόσια δαπάνη και ιδιωτική συμμετοχή) των αιτήσεων στήριξης πρέπει να είναι κατ’ ελάχιστον 30.000 ευρώ, ενώ τα ανώτατα όρια του συνολικού προϋπολογισμού ανά επενδυτικό σχέδιο και δικαιούχο θα εξειδικευτούν στην οικεία πρόσκληση και δεν θα ξεπερνούν το 1.000.000 €.

Η ένταση στήριξης διαφοροποιείται ανάλογα με το είδος της δαπάνης ως εξής:
1. Ένταση στήριξης 60% στις επιλέξιμες δαπάνες των ακόλουθων κατηγοριών:
1.1. Εξοπλισμός τεχνολογίας αιχμής εντός των επιλέξιμων κατασκευών.
1.2. Συστήματα υδροπονίας / αεροπονίας.
1.3. Αμιγώς ηλεκτρικά αυτοκινούμενα μηχανήματα (ελκυστήρες, μηχανές συλλογής κ.λπ.)
2. Ένταση στήριξης 50% στις υπόλοιπες επιλέξιμες δαπάνες.
3. Η ένταση στήριξης προσαυξάνεται κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες, ανάλογα με την έδρα του δικαιούχου, υπό την προϋπόθεση ότι το ποσοστό της στήριξης δεν υπερβαίνει :
3.1. Το 70% για δικαιούχους, των οποίων η έδρα βρίσκεται στα νησιά του Αιγαίου Πελάγους.
3.2 Το 65% για δικαιούχους των οποίων η έδρα βρίσκεται στη Θεσσαλία, στην ΠΕ Έβρου και στον Δήμο Δομοκού.
3.3 Το 65% για δικαιούχους των οποίων η έδρα βρίσκεται σε ηπειρωτικές περιοχές που συμπεριλαμβάνονται στα Εδαφικά Σχέδια Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΕΣΔΙΜ).
4. Για δαπάνες που υλοποιούνται από γεωργούς νεαρής ηλικίας, ανεξαρτήτως χωροθέτησης έδρας εκμετάλλευσης, προβλέπεται προσαύξηση της έντασης στήριξης κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες με ανώτατη ένταση στήριξης το 70%.

Στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα θα εκδοθεί η σχετική πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος

Προς την ολοκλήρωση πάνε οι φυτεύσεις για το πρώιμο καρπούζι χαμηλής κάλυψης στην περιοχή της Τριφυλίας.

Οι καιρικές συνθήκες βοήθησαν μέχρι στιγμής την καλλιέργεια αλλά υπάρχει αγωνία στους παραγωγούς για το νερό άρδευσης.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο προϊστάμενος Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) Τριφυλίας, κ. Αντώνης Παρασκευόπουλος, «η καλλιεργούμενη έκταση με καρπούζια στην περιοχή θα είναι περίπου ίδια με την περσινή και θα φθάσει τα 6.000 στρέμματα. Αυτή την εποχή έχουν ολοκληρωθεί οι φυτεύσεις στο 80% των εκτάσεων καλλιέργειας, τα οποία τώρα είναι σκεπασμένα με διάφανο πλαστικό.

Ο καιρός όλο το προηγούμενο διάστημα βοήθησε τις φυτεύσεις και είχαμε καλές βροχοπτώσεις τους προηγούμενους μήνες στην περιοχή που ανήλθαν στα 500 χιλιοστά νερού. Χρειάζεται όμως να συνεχιστούν και το επόμενο διάστημα οι βροχοπτώσεις στην περιοχή.

Το 90% των καρπουζιών της Τριφυλίας είναι πρώιμα στρογγυλά, με τα πιο δημοφιλή υβρίδια στην περιοχή να είναι τα Celine και Bostana.

Οι παραγωγοί θα πρέπει αυτή την εποχή να κάνουν καθημερινό έλεγχο της καλλιέργειας και να δίνουν μεγάλη προσοχή στις υγρασίες. Η καλλιέργεια χρειάζεται μόνο τις απαραίτητες ποσότητες νερού.

Επίσης θα πρέπει να κάνουν χρήση υδατοδιαλυτών λιπασμάτων για να ξεπεράσουν τα φυτά το στρες μεταφύτευσης.

Αν όλα εξελιχθούν ομαλά στην καλλιέργεια και δεν έχουμε προβλήματα από τον καιρό αναμένεται να ξεκινήσει από τα μέσα Μαΐου η συγκομιδή και η έναρξη των εξαγωγών.

Οι κυριότερες περιοχές καλλιέργειας καρπουζιού στην Τριφυλία είναι η Τερψιθέα, ο Αγρίλης και ο Λαγκουβάρδος στα Φιλιατρά και το Καλό Νερό στην Κυπαρισσία».

Η κλιματική αλλαγή, ο ανταγωνισμός από τρίτες χώρες και οι επιβαρύνσεις κόστους, σηματοδοτούν τις εξαγωγές φρούτων και λαχανικών το 2024.

Πιστεύουμε ότι θα συνεχισθούν με αυξητικούς ρυθμούς οι εξαγωγές των νωπών οπωροκηπευτικών και το 2025

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι οι ελληνικές εξαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών επιβεβαίωσαν την πρόβλεψή μας και έκλεισαν, το 2024, με αύξηση 7,9% σε αξία, φθάνοντας 1.855 εκατομμυρίων ευρώ, έναντι 1.720 εκατ.το 2023, καταγράφοντας ρεκόρ, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που επεξεργάσθηκε ο Σύνδεσμός μας.

Και αυτό σε μια χρονιά που χαρακτηρίζεται από δυσμενείς καιρικές συνθήκες και ιδιαίτερα από ξηρασία, αυξανόμενο ανταγωνισμό από τρίτες χώρες και προσαρμογή στο αυξημένο κόστος της παραγωγικής και εμπορικής δραστηριότητας, τόσο σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό επίπεδο.

Επίσης και ο όγκος των εξαχθέντων προϊόντων μας αυξήθηκε, κατά 2,4%, σε 1,790 εκατομμύρια τόνους, έναντι των 1,720 εκατ. του 2023.

Επισημαίνεται ότι η μεσοσταθμική τιμή εξαγωγής διαμορφώθηκε στο +5,3%.

Παρά την κλιματική αλλαγή, τον ανταγωνισμό τρίτων χωρών και τις επιβαρύνσεις του κόστους, οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών και το 2024 καταγράφουν ρεκόρ

Η φετινή χρονιά χαρακτηρίστηκε επίσης από δυσμενείς καιρικές συνθήκες και ιδιαίτερα από ξηρασία, η οποία έχει επιδεινώσει το πρόβλημα της έλλειψης υδάτινων πόρων στις κύριες περιοχές παραγωγής οπωροκηπευτικών που επηρέασαν σοβαρά την παραγωγή και την μεταφορά αγαθών. Για το λόγο αυτό, ο Incofruit-Hellas θεωρεί ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί καθοριστική μεταβλητή για το μέλλον της παραγωγής και των εξαγωγών.

Η αναθεώρηση του ισχύοντος ρυθμιστικού πλαισίου, τόσο σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό, θεωρείται επίσης καθοριστική για το μέλλον, το οποίο δίνει προτεραιότητα στον έλεγχο της διαχείρισης των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και των περιβαλλοντικών διατριβών, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά της παραγωγής φρούτων και λαχανικών και η ικανότητά της να συνεισφέρει αξία στην οικονομία και την κοινωνία.

Μετά τις αυξήσεις του κόστους τα προηγούμενα έτη, οι τιμές των λιπασμάτων μειώθηκαν το 2024. Ταυτόχρονα, ωστόσο, οι δαπάνες για μηχανήματα, συντήρηση και μισθούς αυξήθηκαν.

Υπό αυτή την έννοια, στον τομέα της παραγωγής, η έλλειψη εργατών γης προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία, η οποία αυξάνει το κόστος εργασίας σε έναν τομέα στον οποίο η εργασία μπορεί να αντιπροσωπεύει έως και το 45% του κόστους παραγωγής σε ορισμένες καλλιέργειες και παρά το ότι το λειτουργικό κόστος γενικά υποχώρησε εντούτοις δεν υπήρξε θετική επίπτωση στην εισοδηματική κατάσταση πολλών εκμεταλλεύσεωων

Εξίσου ανησυχητική είναι η προοδευτική μείωση των φυτοϋγειονομικών προϊόντων, η οποία επηρεάζει τις αποδόσεις, την ποιότητα και την ασφάλεια των τροφίμων. Και όσον αφορά το εμπόριο, ο Incofruit-Hellas εκτιμά ότι ο κοινοτικός κανονισμός, για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας, που θα απαιτεί χύμα πωλήσεις όταν θα είναι μικρότερα από 1,5 κιλό, ο οποίος απορρίφθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μέχρι στιγμής, αλλά του οποίου η επεξεργασία δεν ολοκληρώθηκε, πρέπει να ληφθεί υπόψη από τις εθνικές και ενωσιακές αρχές η αντίθεση του κλάδου, γιατί η υποχρέωση χύμα πωλήσεων καθιστά πρακτικά μη βιώσιμη τη στρατηγική της διαφοροποίησης ανά καταγωγή και ποιότητα.

Οι εισαγωγές συνέχισαν την ανοδική πορεία, σύμφωνα με όσα συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια συνεπικουρώντας και της αύξησης των τουριστών. Και αυξήθηκαν κατά 5,6% σε όγκο και 11,9% σε αξία, φτάνοντας τους 861 χιλιάδες. τόνους και 877 εκατ. ευρώ.

Η συνεχής αύξηση των εισαγωγών στην εθνική αγορά αλλά και στην κοινοτική αγορά είναι ακριβώς ένα από τα γεγονότα που σηματοδοτούν την εξέλιξη του κλάδου των οπωροκηπευτικών

Οι συγκρούσεις στην Ουκρανία και τη Γάζα έχουν επηρεάσει έντονα τον τομέα των φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ. Εντούτοις, θέματα όπως η δράση για το κλίμα και η βιωσιμότητα αποκτούν έλξη με τους υπεύθυνους χάραξης γεωργικής πολιτικής της ΕΕ.

Τα δεδομένα αυτά χρήζουν περαιτέρω προσοχής και φροντίδας του τομέα των φρούτων και λαχανικών με:

Χάραξη στρατηγικής: Βασικό πρόβλημα αναδεικνύεται η έλλειψη στρατηγικής στα αγροτικά προϊόντα και η ανάγκη χάραξης της τόσο στην παραγωγή και στο εμπόριο όσο και στις εξαγωγές της χώρας μας που έχουν σχεδόν τριπλασιαστεί τα τελευταία 20 χρόνια, με δεδομένο ότι η ζήτηση έχει υπερβεί την προσφορά από τη στιγμή που αποκαταστήθηκε η εγχώρια κατανάλωση, ήτοι:

• Αύξηση όγκου παραγωγής και νέες καλλιεργητικές ποικιλίες
• Σχεδιασμό καλλιεργειών
• Δομή Εμπορίου Οπωροκηπευτικών
• Εκσυγχρονισμό εφοδιαστικής αλυσίδας
• Ενίσχυση και ενδυνάμωση των Ομάδων Παραγωγών

Πιστεύουμε ότι οι υφιστάμενοι κοινοτικοί κανόνες για την αντιμετώπιση κρίσεων και αυτοί για τις συναλλαγές και ιδίως τις εισαγωγές της ΕΕ χρειάζονται βελτίωση για την αποκατάσταση της αρχής της κοινοτικής προτίμησης στα παραγόμενα φρούτα και λαχανικά θα πρέπει να αναθεωρηθούν σύντομα για αποκατάσταση ισορροπίας στην κοινοτική αγορά.

Επανεξέταση των εισαγωγών από τρίτες χώρες στην ΕΕ

Θα πρέπει να επιστρέψει η ΕΕ στις αρχικές της δομές και αξίες που πρόκριναν την κοινοτική προτίμηση στα προϊόντα των χωρών-μελών. Εάν αυτό επιτευχθεί, θέτοντας ίδιες προοπτικές και απαιτήσεις από πλευράς καλλιέργειας και κατανάλωσης σε κάθε χώρα-μέλος, η κοινότητα θα απορροφά με πιο ικανοποιητικούς ρυθμούς την ίδια της την παραγωγή και σε υψηλότερες τιμές.

Προβληματισμός υπάρχει στους Ισπανούς παραγωγούς και εξαγωγείς από την ανοδική πορεία που παρουσιάζουν οι εισαγωγές φρούτων και λαχανικών τα τελευταία χρόνια.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Τμήματος Τελωνείων και Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης, οι ισπανικές εισαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών από την ΕΕ αυξήθηκαν, κατά 12%, φτάνοντας συνολικά τους 1,9 εκατ. τόνους και οι εισαγωγές από χώρες εκτός ΕΕ αυξήθηκαν, κατά 1%, φτάνοντας τους 2 εκατ. τόνους, κατά την εμπορική περίοδο του 11μήνου του 2024 (από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 2024) σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μήνες του 2023.

Ειδικότερα οι εισαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών από τη Γαλλία, τον κύριο προμηθευτή φρούτων και λαχανικών της ισπανικής αγοράς, αυξήθηκαν, κατά 20%, από αρχές Ιανουαρίου έως τέλη Νοεμβρίου του 2024, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2023, φτάνοντας τους 989.263 τόνους.

Ο δεύτερος προμηθευτής της ισπανικής αγοράς είναι το Μαρόκο, από όπου για την ίδια περίοδο εισήχθησαν 398.826 τόνοι, εμφανίζοντας μια αύξηση κατά 1%.

Πάντως η Ομοσπονδία Ισπανικών Ενώσεων Παραγωγών και Εξαγωγέων Φρούτων, Λαχανικών και Φυτών (FEPEX), ζητά από την κυβέρνηση της Μαδρίτη τον σχεδιασμό μιας Εθνικής Στρατηγικής για τα τρόφιμα και την ενσωμάτωση συγκεκριμένων ρήτρων στις διαπραγματεύσεις της ΕΕ με τρίτες χώρες, που θα έχουν σαν στόχο να υπάρξουν ίδιες απαιτήσεις στην υγεία των φυτών και την ασφάλεια των τροφίμων με αυτές που έχει θεσπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τον τομέα παραγωγής και εξαγωγής φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ.

Η πρόταση αυτή, σύμφωνα με την FEPEX, θεωρείται πολύ σημαντική για τον τομέα, διότι η αύξηση των απαιτήσεων στην κοινοτική παραγωγή και εμπορία οδηγεί σε απώλεια ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής παραγωγής, σε σύγκριση με τα προϊόντα που εισάγονται από τις τρίτες χώρες. Ωστόσο, η FEPEX παραδέχεται ότι εφαρμογή αυτής της στρατηγικής εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία είναι υπεύθυνη για τη διαπραγμάτευση εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ με τις τρίτες χώρες.

Από την άλλη ζητά την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας είναι η προώθηση της πρόσβασης των ισπανικών αγροτικών προϊόντων στις αγορές τρίτων χωρών, ένα μέτρο που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον και για τον τομέα των οπωροκηπευτικών. Και για να επιτευχθεί αυτό, προτείνονται «η μείωση στους δασμολογικούς φραγμούς που επιβάλλονται από τρίτες χώρες» και «η απλούστευση των πρωτοκόλλων φυτοϋγείας και η υπογραφή των εμπορικών διμερών συμφωνιών».

Μέσα στο επόμενο δίμηνο, αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία αποζημιώσεις πυροπλήκτων 2021.

Αυτό ανακοινώθηκε στην συνάντηση που είχε η Βουλευτής Ηλείας της ΝΔ, Διονυσία-Θεοδώρα Αυγερινοπούλου, με τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ, κ. Ανδρέα Λυκουρέντζο.

Συγκεκριμένα η κα. Αυγερινοπούλου έθεσε στον κ. Λυκουρέντζο το θέμα της ολοκλήρωσης των διαδικασιών καταβολής των αποζημιώσεων των παραγωγών που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του 2021, μια διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη ωστόσο θα πρέπει να επιταχυνθεί περαιτέρω, καθώς αντιμετωπίζουν σημαντικές ανάγκες λόγω των καταστροφών στο φυτικό τους κεφάλαιο.

Ο Πρόεδρος του ΕΛΓΑ τόνισε ότι το θέμα βρίσκεται σε απόλυτη προτεραιότητα για τον Οργανισμό και σε συνεργασία με την ηγεσία του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, μέσα στο επόμενο δίμηνο, αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία.

Ταυτόχρονα, έχει δοθεί παράταση, ως τις 31 Μαρτίου 2025, για την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών σε εκείνους τους παραγωγούς που δεν ήταν ασφαλιστικά ενήμεροι το εν λόγω χρονικό διάστημα που εκδηλώθηκε η πυρκαγιά, με αποτέλεσμα να αποκλειστούν αρχικά από το δικαίωμα αποζημίωσης. Παράλληλα, εξετάζονται με εντατικούς ρυθμούς και οι ενστάσεις που υποβλήθηκαν επί των πορισμάτων.

Αποζημιώσεις για ελιά, σταφίδα, βιομηχανική τομάτα, καρπούζι και πιπέρια

Η κα. Αυγερινοπούλου μετέφερε, εξάλλου, στον κ. Λυκουρέντζο το αίτημα του αγροτικού κόσμου της Ηλείας για αποζημιώσεις των ζημιών που υφίστανται οι καλλιέργειες της ελιάς, της σταφίδας, της βιομηχανικής τομάτας, του καρπουζιού και των βιομηχανιών πιπεριών, μέσα από τα σχετικά αποζημιωτικά εργαλεία που διαθέτει το Υπουργείο και ο Οργανισμός, προς κάλυψη της απώλειας εισοδήματος.

Όπως μάλιστα επεσήμανε η Βουλευτής Ηλείας, τα προϊόντα πλήττονται από τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, με τις ζημιές συχνά να ξεπερνούν το κόστος παραγωγής και ασφάλισής τους και ζήτησε από τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ αυτές οι παράμετροι συνυπολογίζονται στα πορίσματα του Οργανισμού. Επιπρόσθετα, πρότεινε την άμεση κατάρτιση σχεδίου παρεμβάσεων, τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο, για να μειωθούν οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης.

Την Πέμπτη (13/2), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα επανεξετάσει τη συμφωνία ΕΕ-Mercosur, εν μέσω ανησυχιών για τον αντίκτυπο της συμφωνίας στην ευρωπαϊκή γεωργία.

Στις 6 Δεκεμβρίου 2024, η Επιτροπή και οι ιδρυτικές χώρες της Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη και Ουρουγουάη) κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία για εταιρική σχέση ΕΕ-Mercosur, η οποία χρειάζεται την έγκριση του Κοινοβουλίου για να τεθεί σε ισχύ. Οι αρμόδιοι ευρωβουλευτές χαιρέτισαν τη συμφωνία, η οποία ολοκληρώθηκε μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων, ενώ άλλοι εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με τη διαφάνεια όσον αφορά τη συμφωνία και τον πιθανό αντίκτυπό της στους γεωργούς της ΕΕ.

Η συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης εταιρικής σχέσης με τη Mercosur που καλύπτει τον πολιτικό διάλογο και τη συνεργασία.

Οι διαπραγματεύσεις που ολοκληρώθηκαν αρχικά το 2019 άρχισαν εκ νέου για την ενίσχυση των δεσμεύσεων βιωσιμότητας. Εάν επικυρωθεί, η συμφωνία που επιτεύχθηκε τον Δεκέμβριο θα καταργήσει σταδιακά τους δασμούς στο 91% των εξαγωγών της ΕΕ προς τη Mercosur και στο 92% των εξαγωγών της Mercosur προς την ΕΕ.

Όπως υποστηρίζει η Επιτροπή, οι «ευαίσθητες» γεωργικές εισαγωγές θα ελέγχονται μέσω ποσοστώσεων, δασμών εντός ποσόστωσης, παρατεταμένων περιόδων σταδιακής εισαγωγής και διασφαλίσεων για την αντιμετώπιση πιθανών διαταραχών της αγοράς.

Η συμφωνία βρίσκεται επί του παρόντος σε φάση νομικού ελέγχου. Μόλις μεταφραστεί σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ, η Επιτροπή θα την υποβάλει προς έγκριση στο Κοινοβούλιο και στις κυβερνήσεις της ΕΕ.

Όπως συμβαίνει με κάθε εμπορική συμφωνία, το Κοινοβούλιο πρέπει να δώσει τη συγκατάθεσή του πριν από τη σύναψή της και την έναρξη ισχύος της.

Στασιμότητα παρατηρείται αυτή την περίοδο για τις ελληνικές εξαγωγές εσπεριδοειδών λόγω της εμφάνισης των πορτοκαλιών της Αιγύπτου στις αγορές της ΕΕ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, από την αρχή της εμπορικής περιόδου έως τις 31/1/2025 οι εξαγωγές πορτοκαλιών ανέρχονται σε 163.076 τόνους (έναντι 146.074 τόνων την αντίστοιχη περσινή περίοδο) και μανταρινιών σε 140.435 τόνους (έναντι 116.642 τόνων την αντίστοιχη περσινή περίοδο). Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, αυτή την περίοδο, παρατηρείται επιβράδυνση στη δυναμική των εξαγωγών μας εσπεριδοειδών λόγω μαζικής εισαγωγή φθηνών αιγυπτιακών πορτοκαλιών, τονίζει ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas.

Στο μεταξύ, σύμφωνα με τις προβλέψεις του USDA, αναμένεται μια μείωση (-12%) της φετινής παραγωγής πορτοκαλιών στην Αίγυπτο λόγω των καιρικών συνθηκών. Από την άλλη όμως έχουμε μια αύξηση της έκτασης καλλιέργειας (νέες φυτεύσεις) λόγω αυξημένων κερδών που είχαν οι παραγωγοί πορτοκαλιών τα προηγούμενα χρόνια. Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για μια παραγωγή της τάξης των σε 3,7 εκατομμύρια τόνων.

Παρά την μείωση φέτος των εξαγωγών - λόγω χαμηλότερης παραγωγής - η Αίγυπτος αναμένεται να διατηρήσει την ηγετική θέση του προμηθευτή της ΕΕ στα νωπά πορτοκάλια.

Επίσης, αξίζει να αναφέρουμε ότι αύξηση αναμένεται το 2024-2025, στην χρήση πορτοκαλιών που θα πάνε στην μεταποίηση για χυμοποίηση, κατά 50%, σε 600.000 τόνους.

Φέτος οι Αιγύπτιοι παραγωγοί θα προσπαθήσουν να κερδίσουν το στοίχημα της τιμής. Οι μικρότερες αποδοσεις έχουν σαν αποτέλεσμα καλύτερα μεγέθη και καλύτερες συνθήκες διαλογής καρπού.

Πάντως πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι και φέτος οι αιγυπτιακές εξαγωγές συνεχίζουν να υφίστανται τις επιπτώσεις της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα και τις δυσκολίες εφοδιασμού των ασιατικών αγορών. Αυτό φάνηκε στις εξαγωγές προς τις αγορές της Σαουδικής Αραβίας, που το περασμένο Δεκέμβριο είχαν σημαντική αύξηση του κόστους μεταφοράς (με αποτέλεσμα σχεδόν διπλασιασμό των τιμών).

Οι προβλέψεις αναφέρουν ότι οι φέτος οι συνολικές εξαγωγές πορτοκαλίων της Αιγύπτου αναμένεται να ανέλθουν σε 1.950.000 τόνους (από 2.300.000 τόνους που έκαναν την περσινή εμπορική περίοδο). Βέβαια αν και μειωμένες μιλάμε για τεράστιες ποσότητες, πολλές από τις οποίες θα καταλήξουν στις αγορές της Ευρώπης.

Το επόμενο διάστημα αναμένεται να υπογραφεί η παράταση της εμπορικής συμφωνίας της ΕΕ με τις χώρες της Μεσογείου, που περιλαμβάνει και την Αίγυπτο. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε την στάση της ελληνικής κυβέρνησης.

Εντός του Φεβρουαρίου αναμένεται να δημοσιευτεί η πρόσκληση του προγράμματος ενίσχυσης θερμοκηπιακών καλλιεργειών, όπως υπογράμμισε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστας Τσιάρας, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή.

«Είναι σημαντικό να δούμε πώς ο πρωτογενής τομέας στη χώρα μας μπορεί να κάνει μεγάλα βήματα μπροστά», ανέφερε, σημειώνοντας ότι η ανάπτυξη των θερμοκηπιακών καλλιεργειών μπορεί να αποτελέσει κινητήριο δύναμη για την ελληνική γεωργική παραγωγή.

«Το 2019 μιλούσαμε για ελλειμματικό αγροτικό ισοζύγιο και σήμερα μιλάμε για θετικό ισοζύγιο. Οι εξαγωγές των οπωροκηπευτικών και των λαχανικών αυξήθηκαν σε σχέση με το 2023. Είναι λογική προσέγγιση το να αυξήσουμε τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες. Αντιλαμβάνεστε ότι υπάρχει μεγάλη δυναμική στον συγκεκριμένο κλάδο», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.

Σημείωσε, δε, ότι στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 50.000 στρέμματα θερμοκηπιακής καλλιέργειας, ενώ στην Ολλανδία, η έκταση της οποίας είναι διπλάσια από αυτή της Θεσσαλίας, η αντίστοιχη έκταση αγγίζει τα 120.000 στρέμματα.

Σε παρέμβασή του για το «Έξυπνο και Ψηφιακό Θερμοκήπιο» στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή, ο κ. Τσιάρας επισήμανε τη σημασία του προγράμματος θερμοκηπιακών καλλιεργειών για την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα και την ενίσχυση της εξαγωγικής δυναμικής της χώρας.

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων περιηγήθηκε στις εγκαταστάσεις της Σχολής και συγκεκριμένα στο «Έξυπνο και Ψηφιακό Θερμοκήπιο», το οποίο καταλαμβάνει έκταση περίπου 600 τετραγωνικών μέτρων και είναι χωρισμένο σε τέσσερα διαμερίσματα έως 180 τ.μ., δύο χωμάτινα για καλλιέργεια εδάφους και δύο για υδροπονία.

Οι καιρικές συνθήκες είναι καλές με αποτέλεσμα να έχουν έχουν αυξηθεί οι κοπές κηπευτικών θερμοκηπίου αυτή την περίοδο.

Υπάρχουν όμως προβλήματα στην απορρόφηση των προϊόντων, κυρίως στην εγχώρια αγορά επειδή λόγω οικονομικής κρίσης έχει μειωθεί η ζήτηση. Το θετικό είναι οι εξαγωγές που έχουν μια καλή ροή λόγω προβλημάτων στην ισπανική παραγωγή.

Οι μέσες τιμές παραγωγού, την Τετάρτη (29 Ιανουαρίου 2025), στα δημοπρατήρια της Κρήτης είναι: ντομάτα 60 λεπτά, αγγούρια (Α εσωτ.) 1,09 ευρώ, αγγουράκι Κνωσσού 1,21 ευρώ, ντομάτα βελανίδι (Lobello) 1,93 ευρώ, μελιτζάνα 1,76 ευρώ, πιπεριά κέρατο 1,76 ευρώ, πιπεριά Φλωρίνης 1,93 ευρώ, φλάσκα κουπάτη 1,59 ευρώ.

Ο κ. Γεώργιος Καραλάκης, πρόεδρος Αγροτικός Συνεταιρισμός Ιεράπετρας «Ανατολή», αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι λόγω των καιρικών συνθηκών και των υψηλών θερμοκρασιών έχουμε αυτή την εποχή αυξημένες κοπές στα κηπευτικά θερμοκηπίου. Υπάρχει πρόβλημα στην Κρήτη με την ξηρασία και το νερό άρδευσης. Στο εσωτερικό υπάρχει μειωμένη ζήτηση στην αγορά αλλά πάνε καλά οι εξαγωγές. Μεγάλο πρόβλημα έχουν οι ντομάτες. Οι κοπές καθυστέρησαν και τώρα γίνονται με αυξημένους ρυθμούς. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να έχουμε μεγάλες ποσότητες αυτή την εποχή στην αγορά και οι τιμές έχουν πέσει σε χαμηλά επίπεδα, κυμαίνονται στα 50 - 60 λεπτά».

Ο κ. Γιάννης Γαϊτάνης, πρόεδρος στον Ενιαίο Αγροτικό Σύλλογο Ιεράπετρας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «λόγω καιρού έχουμε αυτή την περίοδο αυξημένες ποσότητες στην αγορά με αποτέλεσμα να έχουμε χαμηλές τιμές παραγωγού. Ειδικά η ντομάτα και το βελανίδη έχει μια πτωτική πορεία η τιμή τις 10 τελευταίες ημέρες. Για τα υπόλοιπα προϊόντα κηπευτικών θερμοκηπίου έχουμε μέτριες τιμές. Καλά πάνε τα πράγματα στα αγγούρια και τις πιπεριές κέρατο με τις εξαγωγές, κάτι που βοηθά στην απορρόφηση των ποσοτήτων και τις τιμές».

Ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, παραγωγός από τους Γαργαλιάνους, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «μέχρι πριν 20 ημέρες η τιμή στο χωράφι για τη ντομάτα ήταν γύρω στο 1 ευρώ το κιλό και για το βελανίδι πάνω από 2,5 ευρώ το κιλό. Ως γνωστόν από μέσα Δεκεμβρίου επειδή μεγαλώνει η μέρα έχουμε αυξημένες ροές στις κοπές και μεγάλες ποσότητες στην αγορά. Στην εγχώρια αγορά οι καταναλωτές λόγω οικονομικών προβλημάτων αυτή την εποχή έχουν μειωμένη ζήτηση. Επίσης έχουν γίνει κάποιες εισαγωγές ντομάτας. Αποτέλεσμα αυτή την εποχή το βελανίδι να έχει τιμή παραγωγού στα 1,5 έως 2 ευρώ το κιλό, δηλαδή στο κόστος παραγωγής και η ντομάτα στα 50 έως 70 λεπτά το κιλό, δηλαδή κάτω του κόστους.

Από την άλλη λόγω των μικρών ποσοτήτων που φυτεύτηκαν με μελιτζάνες έχουμε μειωμένες ποσότητες και καλές εξαγωγές, με τις τιμές είναι σε καλά επίπεδα στα 1,60 έως 1,80 ευρώ το κιλό. Επίσης στα αγγούρια παρά τις μαζικές κοπές έχουμε καλή ροή στις εξαγωγές και οι τιμές από τα 70 - 80 λεπτά το κιλό να έχουν ανέβει στα 1,10 έως 1,20 ευρώ».

Η Ιεράπετρα βρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω λειψυδρίας. Τα αποθέματα νερού στο φράγμα Μπραμιανών επαρκούν μόνο για 70 μέρες ακόμα.

Πριν ένα χρόνο ο Ενιαίος Αγροτικός Σύλλογος Ιεράπετρας κατέθεσε αίτημα για γεώτρηση με δική του χρηματοδότηση αλλά ακόμη δεν έχει βγει η άδεια από τις αρμόδιες υπηρεσίες.

Σε επιστολή που έστειλε ο Σύλλογος προς τον ΤΟΕΒ Ιεράπετρας αναφέρει τα εξής:

Με την παρούσα επιστολή σας καταθέτουμε αίτημα να ενεργήσετε προς οποιαδήποτε κατεύθυνση, άμεσα ώστε να εξασφαλιστεί η επάρκεια νερού άρδευσης στην περιοχή της Ιεράπετρας

Επιπλέον τονίζουμε ότι, με τα δεδομένα που ισχύουν σήμερα (Ιανουάριος 2025), η κατάσταση χαρακτηρίζεται άκρως επικίνδυνη για τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες, αφού τα αποθέματα νερού στο φράγμα Μπραμιανών επαρκούν μόνο για 70 μέρες ακόμα.

Επειδή για αυτή την κατάσταση είχαμε προειδοποιήσει έγκαιρα όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες

Επειδή οι φορείς έχουν καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις εγκαίρως που όμως έχουν βαλτώσει σε θέματα γραφειοκρατίας.

Επειδή η περιοχή της Ιεράπετρας στηρίζεται σε μεγάλο ποσοστό στην παραγωγή θερμοκηπιακών αγροτικών προϊόντων όπως και το σύνολο της κοινωνίας και οικονομίας στηρίζεται στο νερό.

Επειδή είναι πλέον βέβαιο ότι επίκειται μεγάλη οικονομική καταστροφή για το σύνολο της περιοχής αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα.

Από τα προηγούμενα, σας καλούμε να ενεργήσετε ανάλογα για την κήρυξη της περιοχής Ιεράπετρας σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης, με σκοπό την επίσπευση διαδικασιών και να σώσουμε την κοινωνία και την οικονομία της περιοχής.

Εκφράζουμε δε, με τον ποιον κατηγορηματικό τρόπο την κραυγή αγωνίας των αγροτών της περιοχής μας, καθώς δεν υπάρχουν περιθώρια για επιπλέον καθυστερήσεις σε ενέργειες που πρέπει να γίνουν για την εξασφάλιση και επάρκεια νερού άρδευσης, σε μια αγροτική περιοχή όπως είναι η Ιεράπετρα.

Από 22 Ιανουαρίου ξεκίνησαν οι αιτήσεις για τα προγράμματα προώθησης αγροτικών προϊόντων της ΕΕ για το 2025.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διαθέσει 132 εκατ. ευρώ για τη συγχρηματοδότηση δραστηριοτήτων προώθησης βιώσιμων και υψηλής ποιότητας γεωργικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ στην εσωτερική αγορά και στην παγκόσμια αγορά.

Η προθεσμία της υποβολής λήγει στις 23 Απριλίου 2025.

Τα ποσά για τα προγράμματα που θα επιλεγούν φέτος θα κατανεμηθούν ως εξής: 63,4 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για την προώθηση σε τρίτες χώρες και 58,6 εκατ. ευρώ για την προώθηση στην εσωτερική αγορά της ΕΕ.

Ο προϋπολογισμός για την εσωτερική αγορά της ΕΕ κατανέμεται ως εξής:

Οι εκστρατείες που στοχεύουν στην εσωτερική αγορά θα περιλαμβάνουν μέτρα ενημέρωσης και προώθησης που εστιάζονται στα συστήματα ποιότητας της ΕΕ, ιδίως στις γεωγραφικές ενδείξεις [προστατευόμενη ονομασία προέλευσης (ΠΟΠ), προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη (ΠΓΕ) και εγγυημένα παραδοσιακά ιδιότυπα προϊόντα (ΕΠΙΠ)], με ειδικό προϋπολογισμό 17,1 εκατ. ευρώ.

Προϋπολογισμός ύψους 28,8 εκατ. ευρώ διατίθεται σε προγράμματα που αποσκοπούν στην αύξηση της ευαισθητοποίησης και της αναγνώρισης ή σε προϊόντα που εκτρέφονται βιολογικά και βιώσιμα, μεταξύ άλλων με υψηλότερα πρότυπα καλής μεταχείρισης των ζώων.

Ποσό 12,7 εκατ. ευρώ προορίζονται για την τόνωση της κατανάλωσης νωπών οπωροκηπευτικών στο πλαίσιο της ισορροπημένης διατροφής.

Επιπλέον 10 εκατ. ευρώ διατίθενται για δράσεις σε περίπτωση σοβαρής διατάραξης της αγοράς, απώλειας της εμπιστοσύνης των καταναλωτών ή άλλων προβλημάτων. Ο προϋπολογισμός αυτός ανακατανέμεται σε προγράμματα σε τρίτες χώρες εάν δεν χρησιμοποιηθεί.

«Ο αγροδιατροφικός τομέας της ΕΕ αποτελεί παγκόσμια εξαγωγική δύναμη. Τα προϊόντα μας και η γαστρονομική μας κληρονομιά είναι γνωστά σ’ ολόκληρο τον κόσμο και δικαίως. Χαίρομαι που μπορούμε να συνεχίσουμε την προώθησή τους την επόμενη χρονιά με προϋπολογισμό 132 εκατ. ευρώ. Μπορούμε να είμαστε περήφανοι για το πώς παράγουμε τρόφιμα εδώ, εντός της ΕΕ. Το λογότυπο «Enjoy, it’ s from Europe» είναι δικό μας και πρέπει να διασφαλίσουμε την αναγνώριση και την κατανόησή του σε παγκόσμιο επίπεδο, προκειμένου να πετύχουμε την καλύτερη σχέση ποιότητας/τιμής για τους γεωργούς και τους παραγωγούς μας», δήλωσε σχετικά ο Επίτροπος Γεωργίας και Τροφίμων της ΕΕ κ. Κριστόφ Χάνσεν.

Για να κάνετε την αίτηση πατήστε (εδώ)

Δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η τροποποιητική απόφαση με τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη χορήγηση, τη μεταβίβαση και την ανανέωση της άδειας παραγωγού και επαγγελματία πωλητή και των αντίστοιχων θέσεων ή δικαιωμάτων δραστηριοποίησης στο υπαίθριο εμπόριο.

Σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, για την έκδοση και τη χορήγηση, σε φυσικό πρόσωπο, άδειας παραγωγού πωλητή και απόδοσης θέσεων σε αγορά υπαίθριου εμπορίου ή δικαιώματος δραστηριοποίησης στο πλανόδιο εμπόριο κατόπιν έκδοσης προκήρυξης, απαιτείται η προσκόμιση των ακόλουθων δικαιολογητικών και στοιχείων:

Αίτηση του υποψηφίου στην οποία περιλαμβάνονται:
α) Τα στοιχεία ταυτότητας,
β) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) του υποψηφίου,
γ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του υποψηφίου,
δ) τα πωλούμενα είδη, ε) ο αριθμός κυκλοφορίας του προς χρήση οχήματος (ιδιόκτητου ή άλλου οχήματος),
στ) ο αριθμός μητρώου εμπόρων νωπών οπωροκηπευτικών για τους υπόχρεους εγγραφής σε αυτό και
ζ) οι θέσεις άσκησης δραστηριοποίησης για τους πωλητές σε λαϊκές αγορές και το στάσιμο ή οι περιοχές δραστηριοποίησης για τους πωλητές που δραστηριοποιούνται στο πλανόδιο εμπόριο,
η) υπεύθυνη δήλωση στην οποία δηλώνει ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου,

Τα δικαιολογητικά που καθορίζονται από την προκήρυξη για την απόδειξη της συνδρομής των κριτηρίων μοριοδότησης, σύμφωνα με τη μοριοδότηση της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 16 του ν. 4849/2021 (Α’ 207),

Αποδεικτικό έναρξης δραστηριότητας στην αρμόδια φορολογική αρχή και ταμειακής μηχανής δηλωμένης και συνδεδεμένης στο πληροφοριακό σύστημα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (TAXIS),

Βεβαίωση εγγραφής στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων του ν. 3874/2010 (Α’ 151), στην οποία αναγράφεται ότι ο ενδιαφερόμενος είναι επαγγελματίας αγρότης,

Τελευταία δήλωση στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης και της τελευταίας Ενιαίας Δήλωσης Καλλιέργειας/Εκτροφής ΕΛΓΑ,

Υπεύθυνη δήλωση για τις ποσότητες, που θα διαθέσει στο υπαίθριο εμπόριο, ανά προϊόν, για τα προϊόντα που περιλαμβάνονται στη δήλωση Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (Ο.Σ.Δ.Ε.) της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης και της τελευταίας Ενιαίας Δήλωσης Καλλιέργειας/Εκτροφής Ε.Λ.Γ.Α.,

Αν τα προϊόντα ανήκουν σε αυτά που δεν δηλώνονται στο Ο.Σ.Δ.Ε., υπεύθυνη δήλωση ότι τα προϊόντα αυτά προέρχονται από ίδια παραγωγή και την ποσότητα που θα διαθέσει στο υπαίθριο εμπόριο.

Άδεια κυκλοφορίας οχήματος σε ισχύ, καθώς και Δελτίο Καταλληλότητας Τεχνικού Ελέγχου (ΚΤΕΟ) σε ισχύ, του δηλούμενου προς χρήση οχήματος (ιδιόκτητου ή άλλου οχήματος),
α) πιστοποιητικό υγείας σε ισχύ, σύμφωνα με την υπό στοιχεία Υ1γ/Γ.Π./οικ. 35797/04.4.2012 (Β’ 1199) απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης,
β) των ειδικών δικαιολογητικών του άρθρου 7, κατά περίπτωση.

1. Στην περίπτωση μεταβίβασης της άδειας λόγω συνταξιοδότησης, παραίτησης ή αναπηρίας του κατόχου σε ποσοστό τουλάχιστο εξήντα επτά (67%) υποβάλλεται στην αρμόδια αρχή, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 19 και ιδίως της περίπτωσης του ν. 4849/2021, αίτηση από τον κάτοχο της άδειας συνοδευόμενη από τα από τα ακόλουθα στοιχεία και δικαιολογητικά:
α) Βεβαίωση συνταξιοδότησης του κατόχου της άδειας ή υπεύθυνη δήλωση οριστικής παύσης δραστηριοποίησης λόγω παραίτησης από την άδεια ή βεβαίωση που εκδίδεται από τις Υγειονομικές Επιτροπές των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (Κ.Ε.Π.Α.), στην οποία αναγράφεται το ποσοστό της αναπηρίας, κατά περίπτωση,
β) πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του κατόχου της άδειας,
γ) αίτηση του προσώπου στο οποίο μεταβιβάζεται η άδεια στην οποία αναφέρονται:
γα) Τα στοιχεία της ταυτότητας του,
γβ) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) του,
γγ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του,
δ) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75), στην οποία δηλώνει ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου, ε) τα δικαιολογητικά και τα στοιχεία των περ. αστ’ και γ’ έως και ιβ’ της παρ. 1 του άρθρου 1.

2. Στην περίπτωση μεταβίβασης της άδειας λόγω θανάτου, το πρόσωπο που δικαιούται να αποκτήσει την άδεια με τις αντίστοιχες θέσεις ή τα αντίστοιχα δικαιώματα δραστηριο-ποίησης στο πλανόδιο εμπόριο, υποβάλλει στις αρμόδιες αρχές, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 4849/2021, εντός προθεσμίας έξι (6) μηνών, από την ημερομηνία θανάτου του κατόχου της άδειας:
α) Αίτηση στην οποία αναφέρονται:
αα) Τα στοιχεία της ταυτότητάς του,
αβ) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) του,
αγ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του,
β) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75), στην οποία δηλώνει ότι αποδέχεται την άδεια και ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου,
γ) ληξιαρχική πράξη θανάτου του αδειούχου,
δ) πιστοποιητικό εγγύτερων συγγενών, 81260 ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ TΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ Τεύχος B’ 7590/31.12.2024
ε) έγγραφη παραίτηση των πιθανών υπόλοιπων δικαιούχων ή δημοσιευμένη διάταξη τελευταίας βούλησης με την οποία καθίσταται κληρονόμος της άδειας συνοδευόμενη από υπεύθυνη δήλωση ότι δεν αποποιήθηκε την κληρονομιά ή πρακτικό διενέργειας δημόσιας κλήρωσης από την αρμόδια αρχή,
στ) τα δικαιολογητικά και τα στοιχεία των περ. αστ και γ’ έως και ιβ’ της παρ. 1 του άρθρου 1.

3. Αν το φυσικό πρόσωπο στο οποίο μεταβιβάζεται η άδεια παραγωγού δεν έχει την ιδιότητα του αγρότη για το δικαιολογητικό της περ. ζ’ της παρ. 1 του άρθρου 1 προσκομίζεται υπεύθυνη δήλωση ότι το φυσικό πρόσωπο δεν είχε κατά το προηγούμενο έτος την ιδιότητα του αγρότη και ότι το δικαιολογητικό θα προσκομιστεί αμέσως μετά την πρώτη υποβολή της πρώτης δήλωσης Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (Ο.Σ.Δ.Ε.) της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης καθώς και η υπεύθυνη δήλωση προϊόντων και ποσοτήτων της περ. η’ της παρ. 1 του άρθρου 1.
Στην περίπτωση αυτή, η μεταβίβαση της άδειας παραγωγού είναι προσωρινή και αν παρέλθει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι (6) μηνών από την ημερομηνία προσωρινής μεταβίβασης χωρίς να έχει προσκομιστεί το δικαιολογητικό της περ. ζ’ της παρ. 1 του άρθρου 1 η μεταβίβαση είναι αυτοδικαίως άκυρη.
Η παρούσα καταλαμβάνει και μεταβιβάσεις για τις οποίες έχει υποβληθεί αίτηση από δικαιούχο από την 1η Μαΐου 2022 έως και την έναρξη ισχύος της παρούσας.

Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)

«Δίχτυ προστασίας», με κονδύλι 1 δις ευρώ, θα δημιουργήσει η ΕΕ για να αποζημιώσει τους αγρότες σε περίπτωση που θα ζημιωθούν από την εμπορική συμφωνία της ΕΕ με τα κράτη της Mercosur.

Όπως ανέφερε ο Επίτροπος Εμπορίου και Οικονομικής Ασφάλειας, Μάρος Σέφκοβιτς, στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Επιτροπή θα δημιουργήσει ένα νέο ταμείο, αποθεματικό αξίας τουλάχιστον ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, από το οποίο θα αποζημιωθεί ο αγροτικός τομέας στην Ευρώπη στην περίπτωση που θα επηρεαστεί αρνητικά μετά την εφαρμογή της εμπορικής συμφωνίας.

Όπως τόνισε «πιστεύουμε ότι η συμφωνία θα λειτουργήσει σωστά και δεν θα προκαλέσει διαταραχή της αγοράς. Ωστόσο, θέλουμε να εγγυηθούμε ότι δεν θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις για τους αγρότες και τις αγροτικές περιοχές. Αυτή η πρόσθετη «εγγύηση» χρησιμεύει ως σχέδιο έκτακτης ανάγκης, διασφαλίζοντας σταθερότητα για τους τομείς της ΕΕ ακόμη και σε εξαιρετικές περιστάσεις. Αν και είναι απίθανο να χρειαστεί, αυτό το δίχτυ ασφαλείας υπογραμμίζει τη δέσμευση της ΕΕ να προστατεύσει τον γεωργικό της τομέα».

Στην συνέχεια ο Επίτροπος, μιλώντας στους Ευρωβουλευτές, αναφέρθηκε στο θέμα των ποσοστώσεων που περιλαμβάνονται στην εμπορική συμφωνία και τόνισε:

«Ειδικότερα για το βόειο κρέας:
Το άνοιγμα της αγοράς για το βόειο κρέας θα είναι εντός λογικών ορίων. Η ποσόστωση των 99.000 τόνων αντιστοιχεί στην πραγματικότητα στο ήμισυ των όγκων που ήδη εισάγονται τώρα από τη Mercosur.
Αυτή η ποσόστωση με μειωμένο δασμολογικό συντελεστή 7,5% θα εφαρμοστεί σταδιακά σε μια περίοδο 7 ετών
Επιπλέον, η ποσόστωση αυτή κατανέμεται σε κατεψυγμένο (45%) και νωπό κρέας (55%).

Για τα πουλερικά:
Η αγορά πουλερικών της ΕΕ αυξάνεται ετησίως κατά μέσο όρο κατά 1,8 % ετησίως τα τελευταία 10 χρόνια. Επιπλέον, η ΕΕ είναι καθαρός εξαγωγέας πουλερικών.
Χορηγήσαμε αδασμολόγητη ποσόστωση 180.000 τόνων που ανοίχτηκε για τις χώρες της Mercosur. Αυτό είναι τα τρία τέταρτα αυτού που ήδη εισάγουμε ετησίως από τη Mercosur. Αυτό ισοδυναμεί λίγο πολύ με την ετήσια αύξηση της κατανάλωσης πουλερικών στην ΕΕ. Επιπλέον, μόνο το ήμισυ αυτής της ποσόστωσης αφορά κοτόπουλο υψηλής ποιότητας (χωρίς κόκαλα).

Επίσης η Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης περιέχει διμερείς διασφαλίσεις για την προστασία του γεωργικού τομέα σε περίπτωση που η αύξηση των εισαγωγών προκαλέσει ή κινδυνεύει να προκαλέσει σοβαρή οικονομική ζημία σε κάποιο κλάδο».

Εθνική προτεραιότητα για τη χώρα μας αποτελεί η ανάπτυξη εθνικής στρατηγικής που θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα του πρωτογενούς τομέα, τόνισε ο υπουργός ΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, σε δηλώσεις του από το Λασίθι, ολοκληρώνοντας την τριήμερη περιοδεία του στην Κρήτη.

Σε ό,τι αφορά στο πρόγραμμα 600 εκατ. για τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες, ο κ. Τσιάρας ανακοίνωσε ότι θα υπάρξει ρύθμιση, ώστε να καλύπτονται και παλιοί παραγωγοί που δεν έχουν στα υπάρχοντα θερμοκήπια «έγκριση τύπου».

Και δήλωσε ότι στόχος του ΥΠΑΑΤ είναι να αυξηθούν κατά 50% οι καλλιεργούμενες θερμοκηπιακές εκτάσεις και να φθάσουν στις 70.000 στρέμματα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσαν Δήμαρχοι, στην Ιεράπετρα υπάρχουν θερμοκηπιακές καλλιέργειες 22.000 στρεμμάτων, ενώ στο Δήμο Οροπεδίου το 90% του πληθυσμού ασχολείται με τον πρωτογενή τομέα.

Το 2024 τελείωσε με αύξηση και καταγραφή ρεκόρ, για άλλη μια χρονιά, των ελληνικών εξαγωγών νωπών φρούτων και λαχανικών κατά 8,2%, και θα ξεπεράσει τα 1,861 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Συνδέσμου Incofruit-Hellas.

Έτος κατά το οποίο και οι εισαγωγές εκτιμάται ότι αυξήθηκαν κατακόρυφα, 13,6% βάσει επισήμων στοιχείων ενδεκαμήνου 2024 και προσωρινών στοιχείων για τον Δεκέμβριο.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει ότι «οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών το 2024 θα είναι αυξημένες κατά 8,2% σε αξία σε σύγκριση με το 2023, σύμφωνα με εκτιμήσεις μας με βάση τα επίσημα στοιχεία από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο και των προσωρινών για τον Δεκέμβριο. Ο όγκος θα αυξηθεί επίσης, γύρω στο 1,7% και θα ξεπεράσει τους 1,78 εκατ. τόνους.

Οι ελληνικές εξαγωγές φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ ανήλθαν σε 1,24 εκατ. τόνους και 1,26 δισεκατομμύρια ευρώ το πρώτο ενδεκάμηνο του 2024, που αντιπροσώπευαν το 78,34% του όγκου των εξαγωγών εκείνη την περίοδο, ο οποίος ανήλθε σε 1,582 εκατ. τόνους και στο 76,92% της αξίας που αποκτήθηκε, που ανήλθε στα 1,638 δισ. ευρώ.

Η Ρουμανία καταλαμβάνει την πρώτη θέση στην αγορά της ΕΕ, όπου 296,59 χιλιάδες τόνοι φρέσκων φρούτων και λαχανικών προορίζονταν, από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο, έναντι αξίας 222,252 εκατ. ευρώ, με μεσοσταθμική τιμή ανά μονάδα 0,75 ευρώ/κιλό.

Η Βουλγαρία διατήρησε επίσης τη θέση της ως η δεύτερη αγορά του ελληνικού τομέα στην ΕΕ, με 248,2 χιλιάδες τόνους, αξίας 132,215 εκατ. ευρώ, με μεσοσταθμική τιμή 0,53 ευρώ/κιλό (ατυποποίητων και υποτιμολογημένων; ποιοτικά υποβαθμισμένων; κ.α με τις διαμορφούμενες συνθήκες ελευθέρων συνόρων το φαινόμενο να μεγενθύνεται).

Οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών στη Γερμανία αυξήθηκαν σε όγκο σε 161,27 χιλιάδες τόνους, τρίτη αγορά στην ΕΕ ως προς τον όγκο, και πρώτη σε αξία, φθάνοντας τα 249,04 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, με μεσοσταθμική τιμή στα 1,54 ευρώ/κιλό.

Ακολουθούν: Πολωνία, Ιταλία, Ισπανία, με 142,43, 79,93, 45,45 χιλιάδες τόνους και 143,59, 118,98, 62,97 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα.

Οι εξαγωγές εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελούν 22% του συνόλου και ανέρχονται στους 342,7 χιλ.τόνους και 377,96 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία ενδεκαμήνου ΕΛΣΤΑΤ.

Η «γάγραινα» του ελληνικού εξαγωγικού εμπορίου είναι η δραστηριοποίηση «Ελλήνων, Βαλκάνιων, Ιταλών κ.α. εμπόρων» που διακινούν ατυποποίητα, χωρίς ταυτότητα (απευθείας από τον αγρό) προϊόντα, με συνέπεια να μην καρπούται η χώρα την μετασυλλεκτική αξία τους και να πλήτεται η φήμη και η ποιότητα τους στις διεθνείς αγορές.

Οι σχετικοί έλεγχοι για την τήρηση των κοινοτικών και εθνικών προδιαγραφών εμπορίας είναι ελλιπείς (εκτιμάται ότι τα εξαχθέντα φορτία το 2024 ανέρχονται σε 320 χιλιάδες, από αυτά 65 χιλιάδες προς τρίτες χώρες και τα εκδοθέντα πιστοποιητικά ελέγχου για τρίτες χώρες σε 45 χιλιάδες, με τα αντίστοιχα φυτουγειονομικά να είναι περισσότερα παρά το ότι δεν είναι υποχρεωτικά).

Οι εισαγωγές θα διατηρήσουν την υψηλή ανάπτυξη των τελευταίων ετών και βάσει επισήμων στοιχείων ΕΛΣΤΑΤ ενδεκαμήνου 2024 και αυξήθηκαν, κατά 6,2% κατ όγκο σε σύγκριση με το 2023, φτάνοντας συνολικά τους 866 χιλιάδες τόνους, αυξάνοντας την αξία τους υπερδιπλάσια, 13,2%, φτάνοντας στα 805 εκατ. ευρώ.

Η αξία των ελληνικών εισαγωγών νωπών φρούτων και λαχανικών από τρίτες χώρες διαμορφώθηκε, από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 2024, σε 321,6 εκατ. ευρώ, το 43,8% του συνόλου, ενώ όσα εισήχθησαν από την ΕΕ ανήλθαν σε 433,3 εκατ. ευρώ, 56,2% του συνόλου.

Η Αίγυπτος είναι ο πρώτος προμηθευτής στην εθνική αγορά, με 80,91 εκατ. ευρώ, έως τον Νοέμβριο 2024.

Ακολουθεί η Τουρκία με 53,7 εκατ. ευρώ και την τρίτη θέση καταλαμβάνει η Β. Μακεδονία με 17,68 εκατ. ευρώ.

Η αξία των συνολικών εισαγωγών φρούτων και λαχανικών στην Ελλάδα, μέχρι το Νοέμβριο 2024, διαμορφώθηκε στα 804,935 εκατ. ευρώ, ενώ ο όγκος διαμορφώθηκε σε 715 χιλιάδες τόνους.

Σχετική έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Ισπανία, για τις αγοραστικές και καταναλωτικές συνήθειες του 2024, μεταξύ των άλλων καταγράφει ότι η επιλογή προϊόντος καθορίζεται από την τιμή (με ποσοστό 35%) λόγω της επίδρασης του πληθωρισμού, ακολουθούμενη από την ποιότητα (28%), τις προσφορές (19%), τις προσωπικές προτιμήσεις (16%) και το εμπορικό σήμα (2%), τάσεις που σε συνδυασμό με την αύξηση του τουρισμού εξηγεί και την αύξηση των φθηνότερων εισαγομένων φρούτων και λαχανικών.

Οι σχετικοί έλεγχοι στα εισαγόμενα φρούτα και λαχανικά για την τήρηση των κοινοτικών και εθνικών προδιαγραφών εμπορίας και υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων είναι ελλιπείς (εκτιμάται ότι τα εισαχθέντα φορτία το 2024 ανέρχονται σε 120 χιλιάδες και τα εκδοθέντα πιστοποιητικά ελέγχου σε 5 χιλιάδες).

Το 2024, η ανησυχία αυξήθηκε επίσης για παράγοντες που επηρεάζουν καθοριστικά την παραγωγή: η έλλειψη υδάτινων πόρων, η έλλειψη εργαζομένων και η αύξηση του κόστους εργασίας, η αύξηση ενέργειας και λιπασμάτων - φυτοφαρμάκων, σε έναν τομέα στον οποίο η εργασία μπορεί να αντιπροσωπεύει έως και το 45% του κόστους σε ορισμένες καλλιέργειες και τρίτον η έλλειψη φθηνών φυτοϋγειονομικών προϊόντων, η οποία μειώνει ολοένα και περισσότερο την ικανότητα παραγωγής σε επαρκείς ποσότητες και με αποτελεσματικό και ασφαλή τρόπο.

Η υφιστάμενη διαφορά μεταξύ των φυτοϋγειονομικών, εργασιακών, κοινωνικών προτύπων, που απαιτούνται στην ΕΕ, τα οποία δεν απαιτούνται στις τρίτες χώρες προέλευσης των κοινοτικών εισαγωγών, καθιστά τους παραγωγούς στα κράτη μέλη ολοένα και λιγότερο ανταγωνιστικούς.

Προτεραιότητα, ενόψει της αυξανόμενης απειλής από χώρες, που είναι σαφώς εξαγωγικά προσανατολισμένες στην αγορά της ΕΕ (όπως το Μαρόκο ή ορισμένα μέλη της Mercosur) προτείνονται συγκεκριμένα μέτρα για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, μεταξύ των οποίων είναι η μείωση της γραφειοκρατία και οι υπερ-ρυθμίσεις.

Στην εμπορική πολιτική, απαιτείται η αναζωογόνηση της κοινοτικής προτίμησης, με βάση την εφαρμογή μέτρων διασφάλισης, όταν οι εισαγωγές φθάνουν σε όγκους που προκαλούν σοβαρές διαταραχές στις αγορές ή σοβαρή ζημιά στην κοινοτική παραγωγή. Και, από την άλλη, ότι οι εμπορικές συμφωνίες με τρίτες χώρες θεσπίζουν μέτρα αμοιβαιότητας στους πιο ευαίσθητους τομείς, όπως φυτοϋγειονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα.

Προτείνονται τα ακόλουθα μέτρα για την αντιμετώπιση των διαταραχών στις αγορές ήτοι

• Τη διευκόλυνση αφενός της προσαρμογής του κλάδου στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζοντας τη σημασία της ενίσχυσης της έρευνας και των επενδύσεων, και αφ ετέρου την ανάληψη διαφόρων πρωτοβουλιών για την προώθηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών.
• Να ισχύσουν κατοπτρικές ρήτρες, στο πλαίσιο διεθνών εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ με τρίτες χώρες, που είναι συμβατικές διατάξεις απαιτούμενες για τα εισαγόμενα προϊόντα, ήτοι να συμμορφώνονται στα ίδια ρυθμιστικά πρότυπα που ισχύουν για τα εγχώρια προϊόντα της χώρας εισαγωγής της ΕΕ. Η αμοιβαιότητα των προτύπων έχει προταθεί τα τελευταία χρόνια, χωρίς να έχει ακόμη επιτευχθεί.
• Απαιτείται σε εθνικό επίπεδο χάραξη ζωνών καλλιέργειας φρούτων και λαχανικών κατά είδος, εμπλουτισμός τους με νέες ποικιλίες και επέκταση ημερολογιακά της συγκομιδής, της μεταποίησης και εμπορίας τους».

Αύξηση των εισαγωγών ντομάτας, κυρίως από Τουρκία, είχαμε το 2024 στην χώρα μας.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «από την αρχή του χρόνου οι εισαγωγές ντομάτας στην χώρα μας ανήλθαν σε 29.500 τόνους περίπου αυξημένες, κατά 20%, έναντι της περσινής περιόδου. Από αυτή την ποσότητα οι 17.500 τόνοι προέρχονται από την Τουρκία.

Ενδεικτικά: από 1/10 έως 12/12 οι εισαγωγές ντομάτας αυξήθηκαν αλματωδώς και ανήλθαν σε περίπου 7.500 τόνους, με τις εισαγωγές από Τουρκία να φτάνουν τους 5.000 τόνους, από Ολλανδία 750 τόνους, από Βέλγιο 450 τόνους, από Αλβανία 240 τόνους κ.α μεταξύ των οποίων είχαμε εισαγωγές και από Μαρόκο.

Από την άλλη οι εξαγωγές ντοματών, από 1/1/2024 έως 19/12/24, εκτιμώνται σε 34.000 τόνους, μειωμένες, κατά -1%, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2023».

Στην συνέχεια ο κ. Πολυχρονάκης αναφέρεται στις δηλώσεις του Υφυπουργού ΑΑΤ, που έγιναν τον περασμένο Οκτώβριο, για την «καταστροφή» 200 τόνων τούρκικης ντομάτας, λόγω υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων.

«Δεν έχουμε καμιά ενημέρωση πως καταστράφηκαν όλες αυτές οι ποσότητες και αν επιβλήθηκαν κάποιες ποινές σε αυτούς που έκαναν την εισαγωγή», τονίζει στον ΑγροΤύπο.

Και προσθέτει: «το μόνο που γνωρίζουμε από τα στοιχεία που έχει δημοσιοποιήσει το ΥπΑΑΤ είναι ότι τον μήνα Οκτώβριο βρέθηκαν δύο δείγματα τομάτας από την Τουρκία, το πρώτο εντοπίστηκε σε οπωροπωλείο, ενώ το δεύτερο κατά τους ελέγχους που διενεργούνται στους Συνοριακούς Σταθμούς Ελέγχο, που αναγράφονται στο σύστημα RASFF της EE με «πιθανή επικινδυνότητα».

Αναμένουμε την πάταξη των παραβατών «εμπόρων» και αρμοδίων που χορήγησαν πιστοποιητικά, που δεν έγιναν αποδεκτά από τα κράτη παραλήπτες (δεν τηρήθηκαν διμερείς συμφωνίες)».