«Δίχτυ προστασίας», με κονδύλι 1 δις ευρώ, θα δημιουργήσει η ΕΕ για να αποζημιώσει τους αγρότες σε περίπτωση που θα ζημιωθούν από την εμπορική συμφωνία της ΕΕ με τα κράτη της Mercosur.

Όπως ανέφερε ο Επίτροπος Εμπορίου και Οικονομικής Ασφάλειας, Μάρος Σέφκοβιτς, στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Επιτροπή θα δημιουργήσει ένα νέο ταμείο, αποθεματικό αξίας τουλάχιστον ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, από το οποίο θα αποζημιωθεί ο αγροτικός τομέας στην Ευρώπη στην περίπτωση που θα επηρεαστεί αρνητικά μετά την εφαρμογή της εμπορικής συμφωνίας.

Όπως τόνισε «πιστεύουμε ότι η συμφωνία θα λειτουργήσει σωστά και δεν θα προκαλέσει διαταραχή της αγοράς. Ωστόσο, θέλουμε να εγγυηθούμε ότι δεν θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις για τους αγρότες και τις αγροτικές περιοχές. Αυτή η πρόσθετη «εγγύηση» χρησιμεύει ως σχέδιο έκτακτης ανάγκης, διασφαλίζοντας σταθερότητα για τους τομείς της ΕΕ ακόμη και σε εξαιρετικές περιστάσεις. Αν και είναι απίθανο να χρειαστεί, αυτό το δίχτυ ασφαλείας υπογραμμίζει τη δέσμευση της ΕΕ να προστατεύσει τον γεωργικό της τομέα».

Στην συνέχεια ο Επίτροπος, μιλώντας στους Ευρωβουλευτές, αναφέρθηκε στο θέμα των ποσοστώσεων που περιλαμβάνονται στην εμπορική συμφωνία και τόνισε:

«Ειδικότερα για το βόειο κρέας:
Το άνοιγμα της αγοράς για το βόειο κρέας θα είναι εντός λογικών ορίων. Η ποσόστωση των 99.000 τόνων αντιστοιχεί στην πραγματικότητα στο ήμισυ των όγκων που ήδη εισάγονται τώρα από τη Mercosur.
Αυτή η ποσόστωση με μειωμένο δασμολογικό συντελεστή 7,5% θα εφαρμοστεί σταδιακά σε μια περίοδο 7 ετών
Επιπλέον, η ποσόστωση αυτή κατανέμεται σε κατεψυγμένο (45%) και νωπό κρέας (55%).

Για τα πουλερικά:
Η αγορά πουλερικών της ΕΕ αυξάνεται ετησίως κατά μέσο όρο κατά 1,8 % ετησίως τα τελευταία 10 χρόνια. Επιπλέον, η ΕΕ είναι καθαρός εξαγωγέας πουλερικών.
Χορηγήσαμε αδασμολόγητη ποσόστωση 180.000 τόνων που ανοίχτηκε για τις χώρες της Mercosur. Αυτό είναι τα τρία τέταρτα αυτού που ήδη εισάγουμε ετησίως από τη Mercosur. Αυτό ισοδυναμεί λίγο πολύ με την ετήσια αύξηση της κατανάλωσης πουλερικών στην ΕΕ. Επιπλέον, μόνο το ήμισυ αυτής της ποσόστωσης αφορά κοτόπουλο υψηλής ποιότητας (χωρίς κόκαλα).

Επίσης η Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης περιέχει διμερείς διασφαλίσεις για την προστασία του γεωργικού τομέα σε περίπτωση που η αύξηση των εισαγωγών προκαλέσει ή κινδυνεύει να προκαλέσει σοβαρή οικονομική ζημία σε κάποιο κλάδο».

Οικονομική ενίσχυση ζητούν οι παραγωγοί ξηρών σύκων της βόρειας Εύβοιας λόγω της ακαρπίας του 2024.

Θυμίζουμε αντίστοιχη ενίσχυση εγκρίθηκε για τους παραγωγούς νωπών σύκων της Ανατολικής Αττικής.

Ο κ. Δημήτρης Στολίδης, πρόεδρος του Συνεταιρισμού Συκοπαραγωγών Ταξιάρχη Ευβοίας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «πρέπει να διευκρινήσουμε ότι η ζημιά στην παραγωγή έγινε στα νωπά σύκα. Ήδη με επιστολή μας έχουμε ενημερώσει το ΥπΑΑΤ, τους τοπικούς βουλευτές και τα πολιτικά κόμματα της Βουλής.

Η φετινή παραγωγή ξηρών σύκων (που προέρχονται από τα νωπά) ήταν πολύ μειωμένη, αγγίζοντας μόλις το 30% μιας κανονικής παραγωγής, λόγω της ακαρπίας που προκλήθηκε από έντονα καιρικά φαινόμενα και κλιματική αστάθεια.

Η βόρεια Εύβοια έχει πληγεί σοβαρά τα τελευταία χρόνια, αρχής γενόμενης από τη δύσκολη (εμπορικά) περίοδο της καραντίνας λόγω κορονοΐου το 2020.

Ακολούθησαν οι καταστροφικές πυρκαγιές του 2021 που προκάλεσαν εκτεταμένες καταστροφές στις καλλιέργειες.

Επιπλέον οι πλημμύρες «Daniel» και «Elias» το 2023 δημιούργησαν νέες καταστροφές στην παραγωγή και στις υποδομές.

Σε αυτό το ήδη επιβαρυμένο πλαίσιο η ακαρπία του 2024 επιδεινώνει περαιτέρω την κατάσταση για τους δοκιμαζόμενους παραγωγούς, οι οποίοι βρίσκονται αντιμέτωποι με συνεχείς μειώσεις στο εισόδημά τους.

Σύμφωνα με τον ισχύοντα Κανονισμό του ΕΛΓΑ η ακαρπία δεν καλύπτεται από το υφιστάμενο πλαίσιο αποζημιώσεων. Η μόνη λύση είναι πολιτική και μπορεί να υλοποιηθεί μέσω ενισχύσεων ήσσονος σημασίας (de minimis).

Πρέπει να επισημάνουμε ότι έχει ήδη εγκριθεί οικονομική ενίσχυση σε άλλες περιοχές της χώρας, τόσο ως προς το είδος των προϊόντων όσο και ως προς τις αιτίες.

Η αρχή της δικαιοσύνης και της ισότητας επιβάλλει την παροχή ανάλογης στήριξης και στους παραγωγούς της βόρειας Εύβοιας.

Επίσης να αναφέρουμε ότι η παραγωγή ξηρών σύκων αποτελεί ένας από τους πιο εξωστρεφείς αγροτικούς τομείς της περιοχής, καθώς το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής εξάγεται σε διεθνείς αγορές.

Η ενίσχυση αυτής της δραστηριότητας θα συμβάλει στη διατήρηση της τοπικής οικονομίας ζωντανής, θα ενισχύσει την δημογραφική ακεραιότητα της περιοχής, κρατώντας τους νέους στον τόπο τους. Η οικονομική στήριξη δεν θα συμβάλλει μόνο στην οικονομική επιβίωση των συκοπαραγωγών αλλά και στην ανάκαμψη μιας περιοχής με ιδιαίτερη σημασία για την χώρα μας».

Το 2024 τελείωσε με αύξηση και καταγραφή ρεκόρ, για άλλη μια χρονιά, των ελληνικών εξαγωγών νωπών φρούτων και λαχανικών κατά 8,2%, και θα ξεπεράσει τα 1,861 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Συνδέσμου Incofruit-Hellas.

Έτος κατά το οποίο και οι εισαγωγές εκτιμάται ότι αυξήθηκαν κατακόρυφα, 13,6% βάσει επισήμων στοιχείων ενδεκαμήνου 2024 και προσωρινών στοιχείων για τον Δεκέμβριο.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει ότι «οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών το 2024 θα είναι αυξημένες κατά 8,2% σε αξία σε σύγκριση με το 2023, σύμφωνα με εκτιμήσεις μας με βάση τα επίσημα στοιχεία από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο και των προσωρινών για τον Δεκέμβριο. Ο όγκος θα αυξηθεί επίσης, γύρω στο 1,7% και θα ξεπεράσει τους 1,78 εκατ. τόνους.

Οι ελληνικές εξαγωγές φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ ανήλθαν σε 1,24 εκατ. τόνους και 1,26 δισεκατομμύρια ευρώ το πρώτο ενδεκάμηνο του 2024, που αντιπροσώπευαν το 78,34% του όγκου των εξαγωγών εκείνη την περίοδο, ο οποίος ανήλθε σε 1,582 εκατ. τόνους και στο 76,92% της αξίας που αποκτήθηκε, που ανήλθε στα 1,638 δισ. ευρώ.

Η Ρουμανία καταλαμβάνει την πρώτη θέση στην αγορά της ΕΕ, όπου 296,59 χιλιάδες τόνοι φρέσκων φρούτων και λαχανικών προορίζονταν, από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο, έναντι αξίας 222,252 εκατ. ευρώ, με μεσοσταθμική τιμή ανά μονάδα 0,75 ευρώ/κιλό.

Η Βουλγαρία διατήρησε επίσης τη θέση της ως η δεύτερη αγορά του ελληνικού τομέα στην ΕΕ, με 248,2 χιλιάδες τόνους, αξίας 132,215 εκατ. ευρώ, με μεσοσταθμική τιμή 0,53 ευρώ/κιλό (ατυποποίητων και υποτιμολογημένων; ποιοτικά υποβαθμισμένων; κ.α με τις διαμορφούμενες συνθήκες ελευθέρων συνόρων το φαινόμενο να μεγενθύνεται).

Οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών στη Γερμανία αυξήθηκαν σε όγκο σε 161,27 χιλιάδες τόνους, τρίτη αγορά στην ΕΕ ως προς τον όγκο, και πρώτη σε αξία, φθάνοντας τα 249,04 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, με μεσοσταθμική τιμή στα 1,54 ευρώ/κιλό.

Ακολουθούν: Πολωνία, Ιταλία, Ισπανία, με 142,43, 79,93, 45,45 χιλιάδες τόνους και 143,59, 118,98, 62,97 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα.

Οι εξαγωγές εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελούν 22% του συνόλου και ανέρχονται στους 342,7 χιλ.τόνους και 377,96 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία ενδεκαμήνου ΕΛΣΤΑΤ.

Η «γάγραινα» του ελληνικού εξαγωγικού εμπορίου είναι η δραστηριοποίηση «Ελλήνων, Βαλκάνιων, Ιταλών κ.α. εμπόρων» που διακινούν ατυποποίητα, χωρίς ταυτότητα (απευθείας από τον αγρό) προϊόντα, με συνέπεια να μην καρπούται η χώρα την μετασυλλεκτική αξία τους και να πλήτεται η φήμη και η ποιότητα τους στις διεθνείς αγορές.

Οι σχετικοί έλεγχοι για την τήρηση των κοινοτικών και εθνικών προδιαγραφών εμπορίας είναι ελλιπείς (εκτιμάται ότι τα εξαχθέντα φορτία το 2024 ανέρχονται σε 320 χιλιάδες, από αυτά 65 χιλιάδες προς τρίτες χώρες και τα εκδοθέντα πιστοποιητικά ελέγχου για τρίτες χώρες σε 45 χιλιάδες, με τα αντίστοιχα φυτουγειονομικά να είναι περισσότερα παρά το ότι δεν είναι υποχρεωτικά).

Οι εισαγωγές θα διατηρήσουν την υψηλή ανάπτυξη των τελευταίων ετών και βάσει επισήμων στοιχείων ΕΛΣΤΑΤ ενδεκαμήνου 2024 και αυξήθηκαν, κατά 6,2% κατ όγκο σε σύγκριση με το 2023, φτάνοντας συνολικά τους 866 χιλιάδες τόνους, αυξάνοντας την αξία τους υπερδιπλάσια, 13,2%, φτάνοντας στα 805 εκατ. ευρώ.

Η αξία των ελληνικών εισαγωγών νωπών φρούτων και λαχανικών από τρίτες χώρες διαμορφώθηκε, από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 2024, σε 321,6 εκατ. ευρώ, το 43,8% του συνόλου, ενώ όσα εισήχθησαν από την ΕΕ ανήλθαν σε 433,3 εκατ. ευρώ, 56,2% του συνόλου.

Η Αίγυπτος είναι ο πρώτος προμηθευτής στην εθνική αγορά, με 80,91 εκατ. ευρώ, έως τον Νοέμβριο 2024.

Ακολουθεί η Τουρκία με 53,7 εκατ. ευρώ και την τρίτη θέση καταλαμβάνει η Β. Μακεδονία με 17,68 εκατ. ευρώ.

Η αξία των συνολικών εισαγωγών φρούτων και λαχανικών στην Ελλάδα, μέχρι το Νοέμβριο 2024, διαμορφώθηκε στα 804,935 εκατ. ευρώ, ενώ ο όγκος διαμορφώθηκε σε 715 χιλιάδες τόνους.

Σχετική έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Ισπανία, για τις αγοραστικές και καταναλωτικές συνήθειες του 2024, μεταξύ των άλλων καταγράφει ότι η επιλογή προϊόντος καθορίζεται από την τιμή (με ποσοστό 35%) λόγω της επίδρασης του πληθωρισμού, ακολουθούμενη από την ποιότητα (28%), τις προσφορές (19%), τις προσωπικές προτιμήσεις (16%) και το εμπορικό σήμα (2%), τάσεις που σε συνδυασμό με την αύξηση του τουρισμού εξηγεί και την αύξηση των φθηνότερων εισαγομένων φρούτων και λαχανικών.

Οι σχετικοί έλεγχοι στα εισαγόμενα φρούτα και λαχανικά για την τήρηση των κοινοτικών και εθνικών προδιαγραφών εμπορίας και υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων είναι ελλιπείς (εκτιμάται ότι τα εισαχθέντα φορτία το 2024 ανέρχονται σε 120 χιλιάδες και τα εκδοθέντα πιστοποιητικά ελέγχου σε 5 χιλιάδες).

Το 2024, η ανησυχία αυξήθηκε επίσης για παράγοντες που επηρεάζουν καθοριστικά την παραγωγή: η έλλειψη υδάτινων πόρων, η έλλειψη εργαζομένων και η αύξηση του κόστους εργασίας, η αύξηση ενέργειας και λιπασμάτων - φυτοφαρμάκων, σε έναν τομέα στον οποίο η εργασία μπορεί να αντιπροσωπεύει έως και το 45% του κόστους σε ορισμένες καλλιέργειες και τρίτον η έλλειψη φθηνών φυτοϋγειονομικών προϊόντων, η οποία μειώνει ολοένα και περισσότερο την ικανότητα παραγωγής σε επαρκείς ποσότητες και με αποτελεσματικό και ασφαλή τρόπο.

Η υφιστάμενη διαφορά μεταξύ των φυτοϋγειονομικών, εργασιακών, κοινωνικών προτύπων, που απαιτούνται στην ΕΕ, τα οποία δεν απαιτούνται στις τρίτες χώρες προέλευσης των κοινοτικών εισαγωγών, καθιστά τους παραγωγούς στα κράτη μέλη ολοένα και λιγότερο ανταγωνιστικούς.

Προτεραιότητα, ενόψει της αυξανόμενης απειλής από χώρες, που είναι σαφώς εξαγωγικά προσανατολισμένες στην αγορά της ΕΕ (όπως το Μαρόκο ή ορισμένα μέλη της Mercosur) προτείνονται συγκεκριμένα μέτρα για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, μεταξύ των οποίων είναι η μείωση της γραφειοκρατία και οι υπερ-ρυθμίσεις.

Στην εμπορική πολιτική, απαιτείται η αναζωογόνηση της κοινοτικής προτίμησης, με βάση την εφαρμογή μέτρων διασφάλισης, όταν οι εισαγωγές φθάνουν σε όγκους που προκαλούν σοβαρές διαταραχές στις αγορές ή σοβαρή ζημιά στην κοινοτική παραγωγή. Και, από την άλλη, ότι οι εμπορικές συμφωνίες με τρίτες χώρες θεσπίζουν μέτρα αμοιβαιότητας στους πιο ευαίσθητους τομείς, όπως φυτοϋγειονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα.

Προτείνονται τα ακόλουθα μέτρα για την αντιμετώπιση των διαταραχών στις αγορές ήτοι

• Τη διευκόλυνση αφενός της προσαρμογής του κλάδου στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζοντας τη σημασία της ενίσχυσης της έρευνας και των επενδύσεων, και αφ ετέρου την ανάληψη διαφόρων πρωτοβουλιών για την προώθηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών.
• Να ισχύσουν κατοπτρικές ρήτρες, στο πλαίσιο διεθνών εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ με τρίτες χώρες, που είναι συμβατικές διατάξεις απαιτούμενες για τα εισαγόμενα προϊόντα, ήτοι να συμμορφώνονται στα ίδια ρυθμιστικά πρότυπα που ισχύουν για τα εγχώρια προϊόντα της χώρας εισαγωγής της ΕΕ. Η αμοιβαιότητα των προτύπων έχει προταθεί τα τελευταία χρόνια, χωρίς να έχει ακόμη επιτευχθεί.
• Απαιτείται σε εθνικό επίπεδο χάραξη ζωνών καλλιέργειας φρούτων και λαχανικών κατά είδος, εμπλουτισμός τους με νέες ποικιλίες και επέκταση ημερολογιακά της συγκομιδής, της μεταποίησης και εμπορίας τους».

Για τις ζημιές από τον καύσωνα, στην Κρήτη, τον Ιουνίο του 2024, ο ΕΛΓΑ αποζημιώνει τα αβοκάντο αλλά όχι τα εσπεριδοειδή. Φαίνεται ότι δεν έχει χρήματα ο Οργανισμός και αποζημιώνει κατά το δοκούν.

Όπως δηλώνει στον Αγροτύπο ο κ. Μανόλης Ντουντουνάκης από τα Χανιά, «πολύ καλά έκανε ο ΕΛΓΑ να αποζημιώσει λόγω του καύσωνα τα αβοκάντο αλλά δεν υπάρχει εξήγηση γιατί δεν αποζημιώνει τα εσπεριδοειδή.

Εκείνη την εποχή στα δέντρα (αβοκάντο και εσπεριδοειδή) υπήρχαν διαμορφωμένα καρπίδια. Άρα δεν μπορεί να υποστηρίξει ο ΕΛΓΑ ότι ήταν στο προανθικό στάδιο, που λόγω Κανονισμού δεν αποζημιώνεται η καλλιέργεια.

Ο Οργανισμός Ασφάλισης δεν έβγαλε αναγγελία για τα εσπεριδοειδή. Όσοι παραγωγοί επικοινώνησαν με τον ΕΛΓΑ τους είπαν ότι μπορούν αν θέλουν να κάνουν αναγγελία ζημιάς.

Αρχικά δεν απέκλεισαν το ενδεχόμενο να καταβληθούν αποζημιώσεις τα εσπεριδοειδή αλλά στην συνέχεια αποφάσισαν να μην πληρώσουν.

Οι εκτιμητές γεωπόνοι πέρασαν από το χωράφι και είδαν το πρόβλημα. Στα πορίσματα όμως που εστάλησαν στους παραγωγούς δείχνει για τα εσπεριδοειδή (λεμόνια, πορτοκάλια, μανταρίνια, γκρέιπφρουτ) ζημιά 0%.

Ουσιαστικά ο ΕΛΓΑ για το ίδιο αίτιο αποζημιώνει την καλλιέργεια αβοκάντο αλλά δεν αποζημιώνει την καλλιέργεια εσπεριδοειδών.

Ακόμη και σήμερα αν περάσουν οι γεωπόνοι θα δουν ότι τα δέντρα έχουν μειωμένη παραγωγή αν και είχαν μια καλή ανθοφορία.

Ας αποφασίσουν στον ΕΛΓΑ τι αναφέρει ο Ασφαλιστικός Κανονισμός.

Όχι ότι με την αποζημίωση ο παραγωγός θα έχει αποκατάσταση της απώλειας εισοδήματος αλλά τουλάχιστον θα έχει μια ενίσχυση για να συνεχίσει την καλλιέργεια.

Όταν για παράδειγμα τα μανταρίνια ποικιλίας Ανκόρ έχουν τιμή γύρω στα 90 λεπτά η ασφαλιστική κάλυψη του ΕΛΓΑ είναι μόλις στα 35 λεπτά».

Απούλητη παραγωγή στα χωράφια, έλλειψη εργατών και κανένας έλεγχος των παραγωγών στην παράδοση των προϊόντων τους, είναι η εικόνα που υπάρχει στην συγκομιδή εσπεριδοειδών.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Ιωάννης Μπαλάτσας, παραγωγός εσπεριδοειδών από την Άρτα, «πέρυσι ήταν μια δύσκολη χρονιά για τους παραγωγούς. Στην αρχή είχαμε την απότομη πτώση των τιμών για τον χυμό και δεν υπήρχε ενδιαφέρον από τις βιομηχανίες για πορτοκάλια.

Στην συνέχεια έπεσαν μεγάλες ποσότητες από τρίτες χώρες στις αγορές της ΕΕ. Έγιναν εισαγωγές λεμονιών από την Τουρκία (με τιμή 17 λεπτά το κιλό), μανταρινιών από την Αλβανία και πορτοκαλιών από την Αίγυπτο.

Αποτέλεσμα να μην υπάρχει εμπορικό ενδιαφέρον για τα δικά μας προϊόντα και να μένουν απούλητα στα χωράφια.

Φέτος ξεκίνησαν τα μανταρίνια από 50 λεπτά και μέσα σε μια εβδομάδα, όταν άρχισαν να συγκεντρώνονται ποσότητες, έπεσαν απότομα κατά 10 λεπτά.

Υπάρχει έλλειψη εργατών γης και δεν μπορεί να γίνει σωστά η συγκομιδή. Επίσης τα κοπτικά που ζητούν τα συνεργεία είναι ανάλογα με τις αποδόσεις των δέντρων, στην πράξη ότι θέλει ζητά ο καθένας.

Μπαίνουν τα συνεργεία στα χωράφια μαζεύουν και παραδίνουν στους μεσάζοντες και μετά τα ζυγίζουν στα τυποποποιητήρια και καθορίζουν τις τιμές. Ότι αποβαρό θέλουν θα βάλουν και θα ζημιωθεί ο παραγωγός.

Ο παραγωγός ουσιαστικά δεν μπορεί να κάνει κανένα έλεγχο στο χωράφι του και πολλές φορές δεν διαπραγματεύεται την τιμή των προϊόντων τους.

Όσοι παραγωγοί ζητήσουν να πληρώσουν εργόσημο για να το καλύψουν στα έξοδα δεν μπορούν να βρουν εργάτες. Για να δουλέψουν δεν θέλουν εργόσημο αλλά μαύρη εργασία.

Κάτι θα πρέπει να κάνει η κυβέρνηση γιατί σίγουρα γνωρίζει το πρόβλημα με την ασφάλιση των εργατών γης. Θέλουμε να πληρώνουμε αλλά θα πρέπει τα ποσά αυτά να φαίνονται στα έξοδα της καλλιέργειας και να μην φορολογούμαστε.

Αν δει ποσότητες στα τιμολόγια και κάνει αντιπαράθεση με τα εργόσημα που κόπηκαν σε κάθε περιοχή θα δει ότι δεν φαίνονται εργάτες που να δικαιολογήσουν τις ποσότητες που συγκομίστηκαν.

Επίσης δεν μπορεί να καθυστερήσει η συγκομιδή γιατί στην περιοχή μας οι καιρικές συνθήκες (υγρασία) δημιουργούν μυκητολογικές ασθένειες και τα εσπεριδοειδή που μένουν στα δέντρα για μεγάλο χρονικό διάστημα είναι ακατάλληλα για εμπορία.

Αν οι εργάτες δουν ότι ένα χωράφι δεν έχει ποσότητα δεν μπαίνουν για να κάνουν συγκομιδή γιατί δεν θα τους φέρει εισόδημα.

Πολλές φορές τα προϊόντα συγκομίζονται αλλά μένουν στα χωράφια για μεγάλο χρονικό διάστημα επειδή δεν υπάρχουν φορτηγά, με αποτέλεσμα να υποβαθμίζεται η ποιότητά τους.

Αυτή την εποχή λόγω προβλημάτων στην συγκομιδή μεγάλος όγκος μανταρινιών στην Άρτα παραμένει απούλητος. Αν για δεύτερη χρονιά δεν έχουν εισόδημα οι παραγωγοί πολλοί θα εγκαταλείψουν την καλλιέργεια. Κανείς δεν ασχολείται με τα προβλήματα και μας οδηγούν στην ανεργία».

Με τον Β`Αντιπρόεδρο της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) και μέλος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ακτινιδίου κ. Χρήστο Γιαννακάκη, συναντήθηκε ο γνωστός Γεωπόνος ΑΠΘ, Βασίλης Έξαρχος, Υποψήφιο Διδάκτορα Εδαφολογίας και συζήτησαν για το μέλλον και τις προοπτικές του ακτινιδίου στην χώρα μας και την κλιματική αλλαγή που επιφέρει σημαντικές αλλαγές και ανακατατάξεις στο προϊόν αυτό.

Στην εποικοδομητική και χρήσιμη συνάντηση των δύο ανδρών αντικείμενο συζήτησης υπήρξε το θέμα προβληματισμού των συνεχιζόμενων νέων φυτεύσεων ακτινιδίων σχεδόν σε όλες τις περιοχές της Ελληνικής επικράτειας, συνυφασμένες με το γεγονός της μη ύπαρξης χώρων συντήρησης και επεξεργασίας του προϊόντος αλλά επίσης συζητήθηκε η πραγματική προστιθέμενη αξία που πρέπει να εισπράττουν οι αγρότες παραγωγοί του, απ το εν λόγω προϊόν.

Σε όλα τα θέματα που αφορούν την παραγωγή, την συγκομιδή, την επεξεργασία-συντήρηση, τις εξαγωγές και γενικότερα το μέλλον του ακτινιδίου υπήρξε ταύτιση απόψεων.

Στόχος και σκοπός να απολαμβάνουν οι Έλληνες αγρότες παραγωγοί την πραγματική του υπεραξία και να υπάρξει περαιτέρω αξιοποίηση των χώρων επεξεργασίας και αποθήκευσης των ακτινιδίων ούτως ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες μιας μακράς συντηρησιμότητάς του που θα αποδώσει καλύτερες τιμές στην τελική διάθεσή του στις παγκόσμιες αγορές στις οποίες απευθύνεται.

Επίσης, πρέπει να αναφερθεί πως συζητήθηκε το σοβαρό και μη αναστρέψιμο διπλό πρόβλημα της Ιταλίας, δηλαδή της Μόριας, και της επέκτασης του βακτηρίου (PSA), τα οποία δεν εμφανίστηκαν στην Ελλάδα και ευνόησαν τις τιμές των Ελληνικών ακτινιδίων.

Τέλος, συζητήθηκε η όλο και μεγαλύτερη ζήτηση του φρούτου απ τους καταναλωτές, μιας και όλο και περισσότεροι άνθρωποι σ αυτόν τον πλανήτη ανακαλύπτουν τα ευεργετήματά του και το υιοθετούν στην καθημερινή τους διατροφή, γεγονός που και αυτό είναι θετικό για το Ελληνικό πράσινο ακτινίδιo.

Αυξημένες σε σχέση με πέρσι φαίνονται μέχρι στιγμής οι εξαγωγές ελληνικών πορτοκαλιών και μανταρινιών, ενώ από τον Δεκέμβριο ξεκίνησαν οι εξαγωγές στην ΕΕ των πορτοκαλιών της Αιγύπτου.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «στην χώρα μας από την έναρξη της εμπορικής περιόδου έως τις 3/1/2025 καταγράφεται εξαγωγή πορτοκαλιών σε 104.060 τόνους, αυξημένη κατά 6,5% έναντι 97.746 τόνων που είχαμε την αντίστοιχη περσινή περίοδο και μανταρινιών σε 115.698 τόνους, αυξημένη κατά 33,6%, έναντι 86.606 τόνων την περίοδο 2023/2024.

Από 1η Ιανουαρίου, η Βουλγαρία έγινε πλήρης μέλος της Σένγκεν, κάτι που θα οδηγήσει σε ακόμη λιγότερους ελέγχους στις εισαγωγές και εξαγωγές μεταξύ των δύο χωρών. Ζητάμε από τις αρμόδιες αρχές της χώρας μας να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Ιταλίας και να πραγματοποιούν αυξημένους ελέγχους στα φορτηγά που εισάγουν ή εξάγουν φορτία στην γειτονική χώρα.

Την επόμενη εβδομάδα αναμένεται ελαχιστοποίηση της ζήτησης μέχρι εξαντλήσεως των αποθεμάτων και εισόδου στις με υποκατανάλωση αγορές των εσπεριδοειδών αιγυπτιακής παραγωγής. Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για μια μικρή μείωση φέτος της παραγωγής πορτοκαλιών στην Αίγυπτο, κατά 9-10%, σε σχέση με την περσινή».

Σύμφωνα με δήλωση Αιγύπτιου εξαγωγέα «η ζήτηση για αιγυπτιακά εσπεριδοειδή παραμένει υψηλή λόγω των ανταγωνιστικών τιμών και της υψηλής ποιότητας. Ωστόσο, η σεζόν αντιμετώπισε προκλήσεις, όπως οι απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες, οι οποίες επηρέασαν κάπως το μέγεθος και τις αποδόσεις. Ωστόσο, οι πρώτες αποστολές έγιναν δεκτές θετικά στην αγορά, ειδικά σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή, κάτι που δίνει ελπίδες για το υπόλοιπο της σεζόν».

Από την πλευρά του το USDA (Υπουργείο Γεωργία των ΗΠΑ) σε πρόσφατη αναφορά του κάνει λόγο για μια μείωση της φετινής αιγυπτιακής παραγωγής πορτοκαλιών, κατά 12%, σε σχέση με την περσινή παραγωγή, η οποία θα ανέλθει στους 3,7 εκ. τόνους Η εξαγωγική περίοδος της Αιγύπτου για το 2024/2025 ξεκίνησε την 1η Δεκεμβρίου 2024 και αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τα τέλη Ιουλίου 2025.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις, οι εξαγωγές αιγυπτιακών πορτοκαλιών, κατά την φετινή εμπορική περίοδο, αναμένεται να μειωθούν, κατά 15%, για να φτάσουν το 1,95 εκ. τόνους, εξαιτίας της αναμενόμενης μειωμένης παραγωγή που θα επηρεάσει τον όγκο των εξαγωγών.

Πάντως οι Αιγύπτιοι εξαγωγείς προβλέπουν ότι η Αίγυπτος θα διατηρήσει ηγετική θέση στις εξαγωγές πορτοκαλιού και την φετινή περίοδο (2024/2025) κυρίως προς την ΕΕ, ενώ μειωμένες εξαγωγές αναμένουν στις αγορές της Ασίας, λόγω των συνεχιζόμενων επιθέσεων στα πλοία από τους Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα.

Η Διαρκής Επιτροπή Συνεταιρισμών Αργολίδας (ΔΕΣΑ) και οι συνεταιρισμοί μέλη της ζητούσαν, από 1/1/2025, τιμή 25 λεπτά το κιλό από τις βιομηχανίες χυμοποίησης για τα πορτοκάλια.

Τελικά οι βιομηχανίες επέβαλαν τιμή 20 λεπτά το κιλό στα πορτοκάλια χυμοποίησης, κάτι που έφερε απογοήτευση στους παραγωγούς της Αργολίδας.

Τα πράγματα πια είναι οριακά στην καλλιέργεια εσπεριδοειδών. Οι μικροί παραγωγοί έχουν βγει εκτός αγοράς αλλά τώρα άρχισαν να πλήττονται οι μεσαίοι και οι μεγάλοι παραγωγοί που βγάζουν ποσότητες.

Η ανακοίνωση της ΔΕΣΑ αναφέρει τα εξής:

«Η τελευταία προσπάθεια των διοικήσεων των Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΑΣ) της Αργολίδας για δίκαιες τιμές και στήριξη του αγροτικού εισοδήματος δεν ευδοκίμησε.

Οι βιομηχανίες χυμοποίησης επέβαλαν εχθές την τιμή των 0,20 €/kg για τα πορτοκάλια χυμοποίησης, εκμεταλλευόμενες την δεσπόζουσα θέση τους στην αγορά του πορτοκαλιού.

Όπως είναι γνωστό, η τιμή του χυμού πορτοκαλιού έχει αυξηθεί κατά 47% το τελευταίο έτος και υπήρξε τεκμηριωμένο αίτημα των ΑΣ της Αργολίδας προς τις βιομηχανίες χυμοποίησης για μια δίκαιη αναπροσαρμογή και της τιμής των πορτοκαλιών.

Χωρίς καμία αιτιολόγηση και συζήτηση, οι βιομηχανίες δήλωσαν ότι δεν προτίθενται να αναπροσαρμόσουν τις τιμές τους και επέβαλαν την τιμή των 0,20 €/kg, που είχαν θέσει από το 2023/24, πριν δηλαδή την αύξηση της τιμής του χυμού κατά 47%.

Αυτό αποδεικνύει για ακόμη μια φορά την πλήρη εκμετάλλευση της δεσπόζουσας θέσης που κατέχουν οι βιομηχανίες χυμοποίησης στην αγορά του πορτοκαλιού.

Οι συνθήκες πλέον στην αγορά αλλά και στην καλλιέργεια των πορτοκαλιών στην Αργολίδα είναι θνησιγενείς και δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν χωρίς την καθολική συμμετοχή των παραγωγών, των πολιτικών προσώπων και των υπηρεσιών.

Ας αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες του».

Όπως αναφέρει η Διαρκής Επιτροπή Συνεταιρισμών Αργολίδας (ΔΕΣΑ), στην τιμή των 0,25 ευρώ/κιλό θα προσφέρουν, από 1/1/2025, προς τις βιομηχανίες χυμοποίησης τα πορτοκάλια οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί.

Και προσθέτει: «Πρόκειται για μια ενέργεια στήριξης του αυξημένου κόστους παραγωγής των μελών των Αγροτικών Συνεταιρισμών αλλά κυρίως, για μια προσπάθεια εφαρμογής των κανόνων του υγιούς ανταγωνισμού. Όπως είναι γνωστό, η τιμή του χυμού πορτοκαλιού έχει αυξηθεί κατά 47% το τελευταίο έτος και κατά 420% από το 2020.

Αν για το 2025, εφαρμοζόταν αναλογική αύξηση στην τιμή των πορτοκαλιών, προς την αύξηση της τιμής του χυμού πορτοκαλιών, η τιμή των πορτοκαλιών θα ήταν 0,29 ευρώ/κιλό.

Οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί όμως, συνειδητά, προσφέρουν τα πορτοκάλια σε τιμή 15% μικρότερη της αναλογικής, δηλαδή στα 0,25 ευρώ/κιλό, προκειμένου να αναδειχθεί ότι η προσφερόμενη τιμή είναι ΕΥΛΟΓΗ και ΔΙΚΑΙΗ - όπως η νομοθεσία περί ανταγωνισμού προβλέπει - και ότι επιζητείται η συνεργασία πάνω σε υγιείς και δίκαιες βάσεις».

Σοβαρές καταγγελίες έχουν προκύψει σχετικά με την παρουσία επικίνδυνων υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων σε μανταρίνια (Κλημεντίνες) που παράγονται στην Αλβανία και εξάγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Πολλές χώρες της ΕΕ, όπως η Κροατία, η Τσεχία, η Ιταλία και η Λιθουανία, οι οποίες εισήγαγαν φρούτα από την Αλβανία, επέστρεψαν τα φορτία στα σύνορα μετά από ανάλυση. Ακόμη και το Κόσοβο που δεν ανήκει στην ΕΕ ανακοίνωσε μέτρα ελέγχων για τα αλβανικά μανταρίνια.

Τα συγκεκριμένα φορτία, που καταγράφηκαν στο ευρωπαϊκό σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές (RASFF), αναφέρουν περιπτώσεις ανίχνευσης των ουσιών Chlorpyrifos και Phosmet.

Από τα τέλη Νοεμβρίου έως τις αρχές Δεκεμβρίου, το RASFF ανέφερε συνεχώς περιπτώσεις ανίχνευσης αυτών των ουσιών σε φορτία με Κλημεντίνες από την Αλβανία.

Παρόλο που η χρήση αυτών των ουσιών έχει απαγορευτεί τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και στην Αλβανία, οι έλεγχοι φαίνεται να είναι ανεπαρκείς, καθώς οι συγκεκριμένες συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται από τους παραγωγούς.

Το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές (RASFF), το οποίο δημιουργήθηκε πριν από σχεδόν τέσσερις δεκαετίες (το 1979) είναι κατά κύριο λόγο ένα «εργαλείο» της ΕΕ που προορίζεται για την ταχεία ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των εθνικών αρχών σχετικά με τους κινδύνους για την υγεία που σχετίζονται με τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές.

Σε εξέλιξη βρίσκεται η συγκομιδή πορτοκαλιών και μανταρινιών στις ζώνες καλλιέργειας της χώρας.

Στη Δυτική Ελλάδα έχει σχεδόν ολοκληρωθεί η συγκομιδή για τα πορτοκάλια Ναβαλίνες και συνεχίζονται οι κοπές στα μανταρίνια Νόβα. Με μειωμένους ρυθμούς γίνονται κοπές στις Ναβελίνες της Αργολίδας, ενώ πριν λίγες ημέρες ξεκίνησαν τα Νόβα στην Λακωνία.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Αριστοτέλης Μπακάκης, παραγωγός εσπεριδοειδών από το Μάστρο του Μεσολογγίου, «ολοκληρώθηκαν οι κοπές στις Ναβαλίνες, με τις τιμές παραγωγού να έχουν φτάσει στο τέλος στα 35 έως 38 λεπτά το κιλό.

Τώρα γίνονται κοπές στα μανταρίνια Νόβα. Είχαν ένα καλό ξεκίνημα από 44 λεπτά σήμερα έχουν φτάσει στα 36 έως 38 λεπτά το κιλό. Η ζήτηση είναι αυξημένη και αναμένεται μέχρι τα Χριστούγεννα να έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή τους.

Πάντως το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί είναι το υψηλό κόστος εργατικών».

Στην Αργολίδα παρατηρείται τις τελευταίες μέρες, κατάρρευση των τιμών στις Κλημεντίνες, μετά την εμφάνιση της μονίλιας ή κηλίδα ύδατος. Εμφανίζεται και προκαλεί ζημιά στους καρπούς μετά από περίοδο παρατεταμένων βροχοπτώσεων. Το πρόβλημα ξεκινά όταν απορροφηθεί μεγάλη ποσότητα νερού από το φλοιό του καρπού μέσω ρωγμής. Για τον ΕΛΓΑ πάντως δεν θεωρείται η μονίλια καλυπτόμενος ασφαλιστικός κίνδυνος.

Όσον αφορά τις Ναβαλίνες η εμπορική ζήτηση είναι υποτονική στην Αργολίδα. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Θωμάς Φάκλαρης από την περιοχή Σκαφιδακίου, «αυτή την εποχή δεν υπάρχει ενδιαφέρον για εξαγωγή στα πορτοκάλια και έχουμε χαμηλά επίπεδα τιμών παραγωγού. Υπάρχει και πρόβλημα στα μεγέθη. Αυτή την περίοδο η τιμή παραγωγού (καθαρά) στις τις Ναβαλίνες είναι στα 25 έως 28 λεπτά το κιλό. Η τιμή χυμού παραδοτέα στο εργοστάσιο είναι στα 20 λεπτά το κιλό. Ελπίζουμε το επόμενο διάστημα να αυξηθεί το εμπορικό ενδιαφέρον για τα πορτοκάλια».

Στην Λακωνία σε εξέλιξη βρίσκονται οι κοπές για τις Ναβαλίνες και δυναμικά ξεκίνησαν, εδώ και περίπου 4 ημέρες, οι κοπές στα Νόβα.

Ο κ. Πέτρος Μπλέτας, παραγωγός από την Σκάλα Λακωνίας, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «οι Ναβαλίνες ξεκινούν από τα 20 λεπτά η τιμή παραγωγού αλλά αυτή την εποχή τα μεγάλα μεγέθη είναι ανάρπαστα για εξαγωγή και μπορεί να φτάσουν στα 48 λεπτά. Τα Νόβα είναι στις αρχές τους και έχουν μια τιμή στα 35 έως 40 λεπτά. Να δούμε όμως πως θα εξελιχθούν οι τιμές τους τις επόμενες ημέρες».

Από την πλευρά του ο κ. Βασίλης Δεληκωνσταντίνου, παραγωγός εσπεριδοειδών και αυτός από την Σκάλα Λακωνίας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «υπάρχει πρόβλημα μικροκαρπίας λόγω των καιρικών συνθηκών του καλοκαιριού. Αυτή την εποχή όσα Βαλέντσια έχουν μείνει στα δέντρα πάνε για χυμό με 17 λεπτά (μικτά) τιμή παραγωγού. Στις Ναβαλίνες οι τιμές πάνε ανάλογα την ζήτηση και τα μεγέθη, ξεκινούν από 30 λεπτά και μπορεί να φτάσουν τα 45 λεπτά. Τα Νόβα έχουν κάνει ένα καλό ξεκίνημα και η τιμή τους κυμαίνεται στα 40 λεπτά το κιλό. Θα πρέπει το ΥπΑΑΤ να στηρίξει τους παραγωγούς πορτοκαλιών με de minimis για την απώλεια εισοδήματος λόγω της περσινής εμπορικής περιόδου και της φετινής μικροκαρπίας».

Όσον αφορά τις εξαγωγές, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, η εξαγωγή πορτοκαλιών, από την έναρξη της φετινής εμπορικής περιόδου έως τις 13/12/2024, ανήλθαν στους 65.000 τόνους, αυξημένη, κατά 8,1%, σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.

Οι εξαγωγές μανταρινιών, για το ίδιο χρονικό διάστημα, έφτασαν στους 77.393 τόνους, αυξημένες, κατά 58%, σε σχέση με τις αντίστοιχες της περιόδου 2023/2024.

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει στοχευμένες τροποποιήσεις του ισχύοντος νομικού πλαισίου που ορίζεται στον κανονισμό για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης της αγοράς γεωργικών προϊόντων (ΚΟΑ) και ένα νέο κανονισμό για τη διασυνοριακή επιβολή της νομοθεσίας κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών.

Οι προτάσεις αυτές αποσκοπούν στην ενίσχυση της θέσης των γεωργών και στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ των παραγόντων της αλυσίδας εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής. Και οι δύο προτάσεις αντικατοπτρίζουν άμεσα διάφορες συστάσεις του στρατηγικού διαλόγου για το μέλλον της γεωργίας της ΕΕ και ανταποκρίνονται σε ορισμένες από τις πιο πιεστικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο γεωργικός τομέας.

Η βελτίωση της θέσης των γεωργών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής και η στήριξη του εισοδήματός τους αποτελούν σημαντικούς στόχους της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ).

Οι σημερινές στοχευμένες τροποποιήσεις αποσκοπούν συγκεκριμένα στην ενίσχυση της θέσης των γεωργών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής και στην επίτευξη υψηλότερου βαθμού εμπιστοσύνης μεταξύ των παραγόντων:

• ενίσχυση των κανόνων για τις συμβάσεις μεταξύ γεωργών και αγοραστών, καθιστώντας τις γραπτές συμβάσεις γενική υποχρέωση και βελτιώνοντας τον τρόπο με τον οποίο οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις λαμβάνουν υπόψη τις εξελίξεις της αγοράς και τις διακυμάνσεις του κόστους και των οικονομικών συνθηκών·
• να καταστήσει υποχρεωτική τη θέσπιση μηχανισμών διαμεσολάβησης μεταξύ των γεωργών και των αγοραστών τους·
• ενίσχυση των οργανώσεων παραγωγών και των ενώσεών τους μέσω της βελτίωσης της διαπραγματευτικής τους δύναμης, της παροχής στα κράτη μέλη μεγαλύτερης χρηματοδοτικής στήριξης στο πλαίσιο των τομεακών παρεμβάσεων της ΚΓΠ και της απλούστευσης των κανόνων σχετικά με τη νομική τους αναγνώριση·
• παροχή στην ΕΕ της δυνατότητας να στηρίζει οικονομικά τις οργανώσεις παραγωγών που θα αναλάβουν ιδιωτικές πρωτοβουλίες για τη διαχείριση κρίσεων·
• ο ορισμός των προαιρετικών όρων όπως «δίκαιες», «δίκαιες» και «σύντομες αλυσίδες εφοδιασμού» μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την περιγραφή της οργάνωσης της αλυσίδας εφοδιασμού κατά την εμπορία γεωργικών προϊόντων·
• επέκταση της δυνατότητας των γεωργών και άλλων παραγόντων να συμφωνήσουν σε πρωτοβουλίες βιωσιμότητας με ορισμένες κοινωνικές διαστάσεις, όπως η στήριξη της ανανέωσης των γενεών, η διατήρηση της βιωσιμότητας των μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων ή η βελτίωση των συνθηκών εργασίας των γεωργών και των εργαζομένων σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις.

Παράλληλα, η Επιτροπή προτείνει νέους κανόνες για τη διασυνοριακή επιβολή κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων που απαγορεύονται από τη λεγόμενη οδηγία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Κατά μέσο όρο, περίπου το 20 % των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων που καταναλώνονται σε ένα κράτος μέλος προέρχονται από άλλο κράτος μέλος. Είναι αναγκαίο να ενισχυθεί η συνεργασία των εθνικών αρχών επιβολής, ιδίως με τη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών, των ερευνών και της είσπραξης κυρώσεων.

Η σημερινή πρόταση σχετικά με τη διασυνοριακή επιβολή κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών θα ενισχύσει περαιτέρω την επιβολή κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στις σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, υποστηρίζοντας τη διακρατική επιβολή. Η πρόταση εισάγει διαδικαστικούς κανόνες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα υλοποιηθεί και θα επιτευχθεί αυτή η συνεργασία σε διασυνοριακές υποθέσεις. Με τη δημιουργία ενός μηχανισμού αμοιβαίας συνδρομής, οι εθνικές αρχές επιβολής θα έχουν τη δυνατότητα να ζητούν και να ανταλλάσσουν πληροφορίες και να ζητούν από άλλη αρχή επιβολής να λαμβάνει μέτρα επιβολής εξ ονόματός τους. Η προσέγγιση αυτή επιτρέπει στις αρχές επιβολής του νόμου να συμφωνήσουν για την ανάληψη συντονισμένης δράσης όταν υπάρχουν εύλογες υποψίες για εκτεταμένες αθέμιτες εμπορικές πρακτικές με διασυνοριακή διάσταση. Οι έρευνες αυτές ενισχύουν την προστασία σε επίπεδο ΕΕ για τους γεωργούς και τους μικρούς και μεσαίους προμηθευτές έναντι των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής.

Η πρόεδρος κ. φον ντερ Λάιεν δήλωσε: «Καθώς πλησιάζει η εορταστική περίοδος και οι οικογένειες συγκεντρώνονται για να μοιραστούν τα γεύματα, μας υπενθυμίζουν την αφοσίωση των αγροτών που κάνουν δυνατές αυτές τις στιγμές γύρω από το τραπέζι. Η δικαιοσύνη για τους γεωργούς αποτελεί βασική προτεραιότητα. Αξιοπρεπές εισόδημα, δίκαιες τιμές, ισχυρότερη διαπραγματευτική θέση στην τροφική αλυσίδα και καλύτερη προστασία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, ως ένα από τα πρώτα μέτρα αυτής της εντολής, είμαι υπερήφανος που ανακοινώνω προτάσεις που θα ενισχύσουν την ανταγωνιστική τους θέση».

Εγκρίθηκαν οι μεταποιητικές επιχειρήσεις για τη Συνδεδεμένη Πορτοκαλιού χυμοποίησης για την περίοδο 2025.

Όπως αναφέρει η σχετική απόφαση του ΥπΑΑΤ, εγκρίνουμε, σύμφωνα με το άρθρο 8 της 2776/275358/07-09-2023 ΥΑ (B’ 5453), τις μεταποιητικές επιχειρήσεις, προκειμένου να συμμετάσχουν στο καθεστώς της συνδεδεμένης ενίσχυσης Πορτοκαλιού Χυμοποίησης, για την περίοδο μεταποίησης έτους 2025.

Συνολικά αφορά 13 μεταποιητικές επιχειρήσεις χυμού πορτοκαλιού.

Δείτε τις επιχειρήσεις μεταποίησης (εδώ)

Τα στοιχεία με την πορεία των τιμών για τα πορτοκάλια κατά την περσινή περίοδο (2023/2024) δημοσιοποίησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Σύμφωνα με αυτά τον Οκτώβριο του 2024, η μέση τιμή παραγωγού στα πορτοκάλια, σε επίπεδο ΕΕ, διαμορφώθηκε στα 98 λεπτά το κιλά, σημειώνοντας μια αύξηση σε σχέση με τον Οκτώβριο που ήταν στα 85 λεπτά αλλά σημαντική πτώση, κατά 26,26%, σε σύγκριση με τον Οκτώβριο του 2023.

Οι συνολικές εισαγωγές πορτοκαλιών στην ΕΕ την περσινή εμπορική περίοδο (από Οκτώβριο 2024 έως Σεπτέμβριος 2024) ανήλθαν στους 929.000 τόνους, ποσότητα που είναι αυξημένη σε σχέση με τον μέσο όρο 5ετίας (871.587 τόνοι).

Η Ελλάδα τον Οκτώβριο του 2024 είχε μέση τιμή πορτοκαλιού στα 74 λεπτά το κιλό, έχοντας μια μεγάλη πτώση, κατά 40%, σε σχέση με την τιμή που είχε τον Οκτώβριο του 2023, που ήταν στα 1,20 ευρώ το κιλό. Επίσης η τιμή αυτή είναι μειωμένη, κατά 11,10%, σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας 5ετίας.

Το Νοέμβριο η πτώση της τιμής συνεχίστηκε στην χώρα μας και έφτασε στα 61 λεπτά το κιλό.

Τα στοιχεία της ΕΕ δείχουν ότι η μεγάλη πτώση της τιμής έγινε από το Νοέμβριο έως το Δεκέμβριο του 2024 (από 1,04 ευρώ έπεσε στα 57 λεπτά).

Η χώρα μας την χαμηλότερη τιμή κατά την περσινή εμπορική περίοδο (Οκτωβριος 2023 - Σεπτέμβριος 2024) την είχε καταγράψει τον Μάιο, που η τιμή έφτασε στα 50 λεπτά το κιλό (το χαμηλότερο επίπεδο σε όλη την ΕΕ). Από τον Ιούνιο και μετά άρχισε η σταδιακή άνοδος της τιμής.

Η Ελλάδα πάντως παρουσίασε την μεγαλύτερη πτώση της τιμής πορτοκαλιού στην ΕΕ.

Η Ισπανία, ένας από τους κορυφαίους παραγωγούς εσπεριδοειδών στην ΕΕ, τον Οκτώβριο του 2024 κατέγραψε τιμές πορτοκαλιού στα 88 λεπτά το κιλό. Αυτό αντιπροσωπεύει μια πτώση τιμή, κατά 7,38%, σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, ωστόσο οι τιμές παραμένουν 29,62% πάνω από τον μέσο όρο της 5ετίας.

Από την πλευρά της η Πορτογαλία, τον Οκτώβριο του 2024, είχε μια μέση τιμή στα πορτοκάλια στα 83 ευρώ το κιλό, εμφανίζοντας μια μικρή αύξηση, κατά 0,92%, σε σχέση με τον Σεπτέμβριο. Οι τιμές αυτές είναι κατά 36,01% υψηλότερες σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας, υποδηλώνοντας μια σχετικά σταθερή απόδοση της αγοράς σε σύγκριση με άλλες χώρες της ΕΕ.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι η Ιταλία εμφανίζει μια σταθερότητα στις τιμές, από τα 1,43 ευρώ το κιλό που ήταν τον Οκτώβριο του 2023, φτάνει στα 1,14 ευρώ το κιλό τον Ιούνιο του 2024. Για το υπόλοιπο διάστημα δεν ανέφερε συγκεκριμένα στοιχεία στην ΕΕ για τις τιμές του πορτοκαλιού.

Η ξηρασία και το μειωμένο εισόδημα «χτύπησαν» την καλλιέργεια μπανάνας στην Κρήτη που ακολουθεί μια φθίνουσα πορεία.

Αν και υπάρχει μεγάλη ζήτηση από όλη την Ελλάδα η παραγωγή έχει μειωθεί και δεν μπορεί να την καλύψει.

Ο κ. Χρήστος Μάλλιος, έμπειρος παραγωγός και πρόεδρος στον Συνεταιρισμό Μπανανοπαραγωγών Κρήτης, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «ασχολούμε με την καλλιέργεια της μπανάνας από το 1975 και είμαι πρόεδρος του συνεταιρισμού από το 1990.

Η καλλιέργεια γίνεται σε θερμοκήπια αλλά και υπαίθρια. Η διαφορά είναι στις αποδόσεις, στις υπαίθριες κυμαίνονται από 2,5 έως 4 τόνους το στρέμμα και στα θερμοκήπια ξεκινά από 5 τόνους το στρέμμα.

Η φύτευση γίνεται από τα τέλη Μαρτίου μέχρι τα τέλη Απριλίου κυρίως με μεγάλες παραφυάδες. Όταν το φυτό (μπανανοστάφυλο) είναι έτοιμο, κόβεται πράσινο.

Ο μεγαλύτερος όγκος παραγωγής μπανάνας βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή της Άρβης στην Κρήτη. Όμως τα τελευταία χρόνια πολλοί στρέφονται από την καλλιέργεια μπανάνας στην καλλιέργεια αγγουριών γιατί έχουν αποδόσεις και εισόδημα στους παραγωγούς. Μείωση έχουμε και στην υπαίθρια καλλιέργεια που όλο και περιορίζεται. Όσοι παραγωγοί έμειναν στην καλλιέργεια διακινούν τις μπανάνες μόνοι τους στις λαϊκές αγορές

Η μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας έχει σαν αποτέλεσμα μείωσης της παραγωγής. Από τους περίπου 3.000 τόνους που είχαμε το 2023 φέτος εκτιμώ ότι δεν ξεπερνούν τους 1.000 τόνους. Οι τιμές παραγωγού παραμένουν σε σταθερά επίπεδα γύρω στο 1,20 ευρώ το κιλό η συμβατική και στα 2 ευρώ η βιολογική.

Φέτος όμως υπήρξε σοβαρό πρόβλημα λόγω της ξηρασίας. Η μπανάνα έχει μεγάλες ανάγκες άρδευσης και θέλει νερό καλής ποιότητας. Ευτυχώς πριν λίγες ημέρες είχαμε βροχοπτώσεις στην περιοχή».

Από την πλευρά του ο κ. Γεώργιος Λυκάκης, έμπειρος παραγωγός μπανάνας από την Άρβη του Δήμου Βιάννου, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «το μεγάλο πρόβλημα για την καλλιέργεια της κρητικής μπανάνας είναι ότι δεν υπάρχει πια αρκετό νερό για την άρδευσή της. Η καλλιέργεια έχει μεγάλες ανάγκες σε νερό (χρειάζεται 80% υγρασία).

Επίσης δεν συμφέρει στον παραγωγό να την πουλάει σε έμπορα παρά μόνο να τη διακινεί ο ίδιος στις λαϊκές αγορές. Με τιμή παραγωγού 1,20 έως και 1,30 ευρώ το κιλό δεν μπορεί να φέρει εισόδημα. Από την άλλη στην λιανική κυμαίνεται στα 2 - 2,50 ευρώ το κιλό στο Ηράκλειο και στα 3 - 3,50 ευρώ το κιλό στην Αθήνα.

Κάθε δέντρο παράγει ένα «σταφύλι» με μπανάνες, το οποίο κόβεται ολόκληρο και τοποθετείται σε παλέτες (σε κάθε παλέτα χωράνε 12 «σταφύλια»). Η συγκομιδή γίνεται σταδιακά.

Μεγάλο πρόβλημα επίσης είναι ότι δεν δίνει εισόδημα στον παραγωγό όπως τα υπόλοιπα κηπευτικά. Έχουμε μειωμένες αποδόσεις (λιγότερα κιλά), που κυμαίνονται στα θερμοκήπια στους 5 έως 6 τόνους το στρέμμα, σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με τα κηπευτικά (αγγούρι και ντομάτα). Καλλιεργείς για 14 μήνες τις μπανάνες και σου δίνουν το μισό εισόδημα σε σχέση με το αγγούρι που το καλλιεργείς 6 μήνες».

Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκου, καταργείται η υποχρέωση των πωλητών λαϊκών αγορών να προσκομίζουν αποδεικτικό φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας κατά την ανανέωση της άδειας τους ή για τη χορήγηση νέας άδειας.

Σύμφωνα με το Υπουργείο Ανάπτυξης, με τη ρύθμιση αυτή, μειώνεται η γραφειοκρατία κατά τη διαδικασία ανανέωσης των αδειών λαϊκών αγορών ενώ, παράλληλα, οι πωλητές λαϊκών αγορών δεν κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά τους λόγω χρεών.

Ικανοποιείται έτσι ακόμα ένα αίτημα των παραγωγών και των επαγγελματιών πωλητών λαϊκών αγορών που πρόσφερει ταχύτερες διαδικασίες ανανέωσης αδειών και, κυρίως, εργασιακή ασφάλεια στους πωλητές.

Πάντως η υποχρέωση τήρησης των ασφαλιστικών και φορολογικών υποχρεώσεων των πωλητών λαϊκών αγορών συνεχίζει να υφίσταται και να ελέγχεται από τις αρμόδιες αρχές (ΑΑΔΕ και e-ΕΦΚΑ).

Χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα βρίσκεται σε εξέλιξη η συγκομιδή αβοκάντο.

Φέτος έχουμε μια ικανοποιητική χρονιά όσον αφορά την ποσότητα και την ποιότητα με καλά μεγέθη. Πρόβλημα υπάρχει αυτή την εποχή με την κατανάλωση, όπως και στα υπόλοιπα τρόφιμα λόγω της οικονομικής κρίσης.

Ο κ. Γιώργος Κορναράκης, παραγωγός και υπεύθυνος του τμήματος Εμπορίου του Αγροτικού Συνεταιρισμού Χανίων, δήλωσε στον ΑγροΤύπο «από τα μέσα Οκτωβρίου έχει ξεκινήσει η συγκομιδή των αβοκάντο στα Χανιά και γενικότερα στην Κρήτη, από τις πρώιμες ποικιλίες, όπως είναι η Zutano, η Benic και η Bacon. Ακολούθησε το Νοέμβριο η ποικιλία Fuerte που θα συγκομίσεται μέχρι τον Φεβρουάριο.

Η ελληνική Fuerte είναι μια ιδιαίτερη ποικιλία με πολύ καλά γευστικά χαρακτηριστικά λόγω του μικροκλίματος της περιοχής. Δεν έχει καμιά σχέση με την ισπανική Fuerte. Το πρόβλημα είναι ότι δεν την γνωρίζουν στο εξωτερικό και δεν την προτιμούν για εξαγωγή. Βέβαια υπάρχει και μεγάλη διαφορά στην τιμή. Στην Λαχαναγορά η τιμή χονδρικής για την ελληνική Fuerte είναι στα 3 ευρώ το κιλό, όταν η ισπανική έχει τιμή στα 2,10 ευρώ.

Από τον Φεβρουάριο και μετά ξεκινά η συγκομιδή της Hass, που είναι πολύ δημοφιλή ποικιλία στο εξωτερικό, ειδικά η βιολογική.

Φέτος είχαμε για πρώτη χρονιά πρόβλημα με τον τετράνυχο, από αβοκάντο που ήρθαν από την Ισπανία. Οι παραγωγοί πάντως κατάφεραν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα αλλά αύξησε το κόστος.

Στην Κρήτη στο παρελθόν κάναμε αραιή φύτευση και τα δέντρα μεγάλωναν. Τα τελευταία χρόνια κάνουμε πυκνή φύτευση και κρατάμε με κλάδεμα χαμηλά τα δέντρα, έτσι έχουμε μειωμένο κόστος συγκομιδής.

Ήδη η Περιφέρεια έχει καταθέσει φάκελο στο ΥπΑΑΤ για να χαρακτηριστεί η ποικιλία Hass στην Κρήτη σαν προϊόν με Προστασία γεωγραφικής ένδειξης (ΠΓΕ).

Έχουμε ιστορικά στοιχεία που αναφέρουν ότι από τη δεκαετία του 60 κάναμε εξαγωγές αβοκάντο στην Κρήτη. Μόνο την τελευταία δεκαετία οι Έλληνες άρχισαν να βάζουν στη διατροφή τους το αβοκάντο. Σαν συνεταιρισμός έχουμε στόχο να εμπορευόμαστε 1.000 τόνους αβοκάντο ετησίως. Στην Κρήτη παράγουμε περίπου 6.000 με 7.000 τόνους αβοκάντο.

Στην χώρα μας κάνουμε και εισαγωγές αβοκάντο, το καλοκαίρι κυρίως από Νότια Αφρική (Περού, Χιλή κ.α.) και το χειμώνα κυρίως από Ισπανία και Ισραήλ.

Τα ελληνικά αβοκάντο βγαίνουν στην αγορά από τα μέσα Οκτωβρίου μέχρι τον Μάιο. Θα πρέπει να χορηγηθούν χρήματα από το κράτος στα ερευνητικά κέντρα για να βρεθούν πιο πρώιμες και όψιμες ποικιλίες ώστε στην χώρα μας να έχουμε παραγωγή όλο το έτος. Πάντως υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για νέες φυτεύσεις αβοκάντο. Συνήθως στην περιοχή βάζουν ποικιλίες Fuerte και Hass».

Ο κ. Ευάγγελος Κουτούπης, πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Παραγωγών Βιολογικών Προϊόντων Χανίων (Biocoop), αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «ο φετινός καύσωνας έφερε κάποιες απώλειες στην παραγωγή. Επίσης η βιολογική καλλιέργεια έχει μια αύξηση του κόστους σε σχέση με την συμβατική κατά 20% - 25% αλλά έχει και καλύτερη τιμή, που αυτή την εποχή κυμαίνεται από 3 έως 3,30 ευρώ το κιλό.

Προσπαθούμε τα τελευταία χρόνια να κρατάμε σε σταθερά επίπεδα την τιμή. Από την άλλη έχει μια μεγάλη διαφορά σε σχέση με την λιανική που έφτανε στα 7 έως 7,5 ευρώ το κιλό. Πάντως στα βιολογικά έχουμε καταναλωτές που γνωρίζουν ότι αγοράζουν ένα καλής ποιότητας προϊόν και αυτό έχει μεγαλύτερη βαρύτητα σε σχέση με την τιμή.

Είναι μια δύσκολη καλλιέργεια το αβοκάντο ακόμη και για τη δυτική Κρήτη. Θέλει σταθερή θερμοκρασία 20 έως 25 βαθμούς Κελσίου. Αντίθετα με ότι πιστεύουν δεν καταναλώνει πολύ νερό αλλά θέλει μεγάλο αριθμό ποτισμάτων. Η φυτόφθορα είναι μία από τις βασικές ασθένειες που δύσκολα αντιμετωπίζεται από τους βιοκαλλιεργητές.

Πάντως ο συνεταιρισμός βρίσκεται κοντά στους παραγωγούς μέλη του (από Χανιά και Ρέθυμνο) από την φύτευση του δέντρου μέχρι την συγκομιδή του προϊόντος.

Κάνουμε κυρίως εξαγωγές σε όλη την Ευρώπη. Αυτό που θα πρέπει να προσέξουν όσοι θέλουν να ασχοληθούν με την καλλιέργεια είναι ότι οι πρώιμες ποικιλίες (Zutano, Benic κ.α.) είναι πιο εύκολες καλλιεργητικά αλλά δεν έχουν μεγάλο εξαγωγικό ενδιαφέρον όπως έχει η Hass που είναι όμως πιο δύσκολη όσον αφορά την καλλιέργεια».

Ο κ. Κυριάκος Φραντζεσκάκης, που καλλιεργεί 15 στρέμματα με αβοκάντο, ποικιλίες Zutano και Fuerte, στη Δημοτική Ενότητα (Δ.Ε.) Νέας Κυδωνίας των Χανίων, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος επηρεάστηκαν τα δέντρα από τους καύσωνες και είχαμε μια απώλεια παραγωγής και καρπόπτωση. Εδώ και ένα μήνα έχουμε ξεκινήσει την συγκομιδή. Η τιμή παραγωγού κυμαίνεται στα μεγάλα μεγέθη 2,5 ευρώ το κιλό και στα μικρά γύρω στα 2 ευρώ».

Οι Ισπανοί παραγωγοί πορτοκαλιού καταγγέλλουν την κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης που ασκούν οι βιομηχανίες που ασχολούνται με την παραγωγή χυμού, οι οποίες έχουν κάνει τις πρώτες τους προσφορές αγοράς σε πολύ χαμηλές τιμές.

Οι αγροτικές οργανώσεις ASAJA Alicante και η ASAJA-Andalucía τονίζουν ότι τα τελευταία χρόνια η τιμή του χυμού πορτοκαλιού κινείται ανοδικά. Φέτος όμως αυτό δεν φαίνεται να ισχύει, αφού οι παραγωγοί λαμβάνουν προσφορές για τιμή 15 λεπτών το κιλό, για πορτοκάλια που πάνε για χυμοποίηση, τα οποία έχχουν ήδη συγκομιστεί και φορτωθεί σε φορτηγά. «Αυτές οι τιμές κάτω από το κόστος παραγωγής και πολύ χαμηλότερες από τις τιμές της διεθνούς αγοράς», τονίζουν οι Ισπανοί αγροτοσυνδικαλιστές.

Οι ισπανικές αγροτικές οργανώσεις προσθέτουν ότι «φέτος οι καιρικές συνθήκες αλλά και τα προβλήματα φυτοπροστασίας έχουν μειώσει τις ποσότητες πορτοκαλιών στις κύριες χώρες παραγωγής. Το παγκόσμιο έλλειμμα παραγωγής έχει εκτοξεύσει την τιμή των φρούτων και του παγωμένου συμπυκνώματος πορτοκαλιού. Επίσης αυτή την εποχή υπάρχει αυξημένη ζήτηση που δεν καλύπτεται από την προσφορά. Δεν υπάρχει κανένας λόγος η μεταποίηση να μην υποστηρίξει την παραγωγή των Ισπανών αγροτών, στην προκειμένη περίπτωση δύο ιδιαίτερα σημαντικών περιοχών παραγωγής εσπεριδοειδών της χώρας, όπως είναι το Αλικάντε και η Ανδαλουσία».

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσαν οι αγροτικές οργανώσεις, στην Ισπανία η τιμή πώλησης στην λιανική αγορά του χυμού πορτοκαλιού είναι μεταξύ 2,5 και 4 ευρώ ανά λίτρο, τιμή που είναι ιδιάιτερα υψηλή. Το λίτρο χυμού πορτοκαλιού έχει διπλασιαστεί σε σχέση με πέρυσι, παρότι είναι ένα από τα βασικά προϊόντα για μια υγιεινή διατροφή.

«Ο καταναλωτής αναγκάζεται να πληρώσει έως και 4 ευρώ το λίτρο στις ισπανικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Για τον φρεσκοστυμμένο χυμό η τιμή είναι 6 ευρώ για το συσκευασμένο λίτρο. Πλήρης δυσαναλογία, αν λάβουμε υπόψη ότι ένα κιλό πορτοκάλι βγάζει 0,5 λίτρο χυμό. Ο χυμός θα πρέπει να πωλείται στην λιανική μεταξύ 1,5 και 2,5 ευρώ το λίτρο, ενώ ο αγρότης θα πρέπει να πληρώνεται για τα πορτοκάλια μεταξύ 30 έως 35 λεπτά κιλό», τονίζει ο πρόεδρος της ASAJA Alicante, José Vicente Andreu.

Ο συνολικός όγκος της παραγωγής εσπεριδοειδών στην ΕΕ, στις χώρες της Μεσογείου εκτός ΕΕ και στις ΗΠΑ, αναμένεται να μειωθεί την φετινή περίοδο (2024/2025).

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εσπεριδοειδών (WCO) δημοσίευσε την ετήσια πρόβλεψή του για το Βόρειο Ημισφαίριο για την επερχόμενη περίοδο εσπεριδοειδών, προβλέποντας μια πτώση του συνολικού όγκου σε σχέση με την περσινή.

Η παραγωγή εσπεριδοειδών εκτιμάται σε λίγο λιγότερο από 27,3 εκατ. τόνους, που αντιπροσωπεύει μείωση, κατά 8,73%, σε σχέση με την προηγούμενη σεζόν.

Η παραγωγή εσπεριδοειδών της Ισπανίας, αναμένεται να μειωθεί κατά 3,3% σε σχέση με τις προηγούμενες σεζόν, στα 6,18 εκατομμύρια τόνους, με αποτέλεσμα τη μείωση των λεμονιών, κατά 21,01% σε σχέση με το περσινό έτος ρεκόρ. Τα δραματικά καιρικά φαινόμενα στην Ισπανία «δεν αναμένεται να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη συνολική προσφορά», η οποία παραμένει όπως είχε προβλεφθεί, σημείωσε ο οργανισμός.

Οι όγκοι της Ιταλίας αναμένονται μειώμένοι, κατά 12,32%, στους 2,77 εκατ. τόνους, με πτώση 17,51% στα πορτοκάλια, ενώ η Ελλάδα παραμένει σταθερή στους 1,09 εκατ. τόνους.

Στις άλλες μεσογειακές χώρες, η Τουρκία προβλέπεται να μειώσει την παραγωγή της κατά 17,575 σε 4,95 εκατομμύρια τόνους μετά τα νούμερα ρεκόρ της περασμένης σεζόν.

Η Αίγυπτος με 4,35 εκατ. τόνους θα είναι μειωμένη κατά 19,55% σε σχέση με το 2023/24, ενώ η παραγωγή του Μαρόκου αναμένεται να αυξηθεί κατά 11,97% σε 2,14 εκατ. τόνους.

Η παραγωγή του Ισραήλ εκτιμάται επίσης ότι θα ανακάμψει στους 560.000 τόνους, αυξημένη κατά 18,5%.

Η Πορτογαλία, η οποία συνέβαλε για πρώτη φορά στις προβλέψεις του WCO, εκτιμά μείωση 3,37% την ερχόμενη σεζόν, ή 380.000 τόνους συνολικά).

Η παραγωγή στις ΗΠΑ αναμένεται να συρρικνωθεί σε 4,55 εκατ. τόνους, μειωμένη κατά 4,28%, συνεχίζοντας να μειώνεται σε σύγκριση με τον μέσο όρο των προηγούμενων σεζόν (μείωση 11,52%).

Ο κ. Philippe Binard, γενικός γραμματέας του WCO, δήλωσε: «Οι εξαγωγές εσπεριδοειδών του βορείου ημισφαιρίου θα μειωθούν, κατά 8,94%, σε σύγκριση με την περασμένη σεζόν και θα ανέλθουν σε 8,38 εκατ. τόνους, ενώ στην μεταποίηση και χυμοποίηση θα μειωθούν σε 5,16 εκατ. τόνους (κατά 4,15%), αφήνοντας 13,76 εκατ. τόνους για τις εγχώριες πωλήσεις (μείωση 10,21%)».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την χρηματοδότηση για το 2024 των προγραμμάτων προώθησης αγροτικών προϊόντων τόσο στην ΕΕ όσο και στην παγκόσμια αγορά.

Οι εκστρατείες προώθησης θα λάβουν χρηματοδότηση από την ΕΕ ύψους 142,6 εκατ. ευρώ έως το τέλος του 2024.

Η φετινή πρόσκληση χρηματοδότησης συγκέντρωσε 162 προτάσεις εκστρατειών, οι οποίες περιλάμβαναν μια σειρά θεμάτων, συμπεριλαμβανομένων των βιολογικών προϊόντων, των φρέσκων προϊόντων και των συστημάτων πιστοποίησης ποιότητας της ΕΕ.

Μετά από τις αξιολογήσεις ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να συγχρηματοδοτήσει 75 εκστρατείες εκ των οποίων:

• 58 είναι τα λεγόμενα «απλά» προγράμματα που υλοποιούνται από έναν ή περισσότερους οργανισμούς από την ίδια χώρα της ΕΕ, και
• 17 είναι τα λεγόμενα προγράμματα «σύνθετα» που υλοποιούνται από τουλάχιστον δύο εθνικές οργανώσεις από τουλάχιστον δύο κράτη μέλη, ή από έναν ή περισσότερους ευρωπαϊκούς οργανισμούς.

Οι επιλεγμένες προτάσεις αποσκοπούν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του αγροδιατροφικού τομέα της ΕΕ, ενώ παράλληλα ευθυγραμμίζονται με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο». Επιπλέον, οι εκστρατείες θα υλοποιηθούν σύμφωνα με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τη βιολογική παραγωγή, διασφαλίζοντας την τήρηση αυστηρών προτύπων ασφάλειας και ποιότητας.

Η συγχρηματοδότηση της ΕΕ για τα «απλά» προγράμματα θα ανέλθει σε 94 εκατομμύρια ευρώ. Περισσότερες από τις μισές εκστρατείες θα επικεντρωθούν σε χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Κίνα, η Ιαπωνία και ο Καναδάς.

Τα «σύνθετα» προγράμματα θα συγχρηματοδοτηθούν με 48,6 εκατ. ευρώ. Οι επιτυχόντες προέρχονται από 13 κράτη μέλη. Οι αιτήσεις που θα γίνουν δεκτές θα επικεντρωθούν τόσο στην εσωτερική όσο και στην αγορά εκτός ΕΕ. Το 59% του προϋπολογισμού θα διατεθεί σε χώρες της ΕΕ, στις οποίες περιλαμβάνονται η Γερμανία, η Γαλλία και η Ισπανία.

Τα προγράμματα που επιλέχθηκαν θα αρχίσουν να υπογράφουν τις συμφωνίες επιχορήγησης τον Δεκέμβριο του 2024, ξεκινώντας τη δραστηριότητά τους από τον Ιανουάριο του 2025.

Δείτε τα προγράμματα (εδώ)

Νέες ευκαιρίες χρηματοδότησης το 2025

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει ότι οι ενδιαφερόμενοι να προωθήσουν τα προϊόντα τους και να υποβάλουν αίτηση για χρηματοδότηση, πρέπει να παραμείνουν ενημερωμένοι ακολουθώντας τη σελίδα για την προώθηση των γεωργικών προϊόντων της ΕΕ (εδώ)

Στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος με ακρωνύμιο PRIMESOFT (www.prime-soft.eu), πραγματοποιήθηκε το διάστημα 4-5 Νοεμβρίου διεθνές workshop σχετικά με τις προκλήσεις στην καλλιέργεια μαλακών καρπών (φράουλα, σμέουρο, βατόμουρο, μύρτιλο).

Ο Δρ. Γεώργιος Μαγγανάρης, Καθηγητής στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου ήταν ο διοργανωτής του συνεδρίου το οποίο ήταν κλειστού τύπου και το παρακολούθησαν πλέον των 80 ατόμων με ισότιμη συμμετοχή από Πανεπιστημιακά ιδρύματα/ερευνητικούς φορείς και ιδιωτικές εταιρείες.

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιελάβανε 34 προφορικές παρουσιάσεις, κατανεμημένες σε επτά θεματικές ενότητες.
Θεματικές ενότητες:

1.Τεχνολογίες έναυσης για την αντιμετώπιση αβιοτικών συνθηκών καταπόνσης
2.Στρατηγικές γενετικής βελτίωσης και προώθηση νέων ποικιλιών προσαρμοσμένες στην κλιματική αλλαγή
3.Καθορισμός ποιοτικών και φυτοχημικών ιδιοτήτων μαλακών καρπών
4.Μοντέλα παραγωγής και καλλιεργητικές πρακτικές
5.Βιώσιμες λύσεις για την αειφορική παραγωγή μούρων
6.Προκλήσεις στον κλάδο παραγωγής μαλακών φρούτων σε διαφορετικές κλιματικές συνθήκες
7.Τεχνολογικές καινοτομίες στον κλάδο παραγωγής μαλακών φρούτων

Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν δύο συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης στο τέλος κάθε ημέρας του Συνεδρίου που αφορούσαν
(1) την προώθηση ερευνητικών δραστηριοτήτων και υπηρεσιών
(2) και τι αναζητούν οι εταιρείες από τον ακαδημαϊκό χώρο σε επίπεδο βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας.
Τέλος, η Δρ. Sonja Bergner παρουσίασε χρηματοδοτικά εργαλεία για την υποβολή προτάσεων καινοτομίας (Innovation Actions) και έρευνας και καινοτομίας (Research & Innovation Actions) στα πλαίσια του Ορίζοντα 2021-2027.

Ομιλίες συνεδρίου:
Το πρόγραμμα του συνεδρίου και οι περιλήψεις των παρουσιάσεων είναι ηλεκτρονικά διαθέσιμες μέσω του συνδέσμου:
https://www.prime-soft.eu/assets/files/Primesoft_Soft_Fruits_Workshop1.pdf

Σχετικά με το πρόγραμμα PRIMESOFT

Το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου συντονίζει το Ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα με το ακρωνύμιο PRIMESOFT σε συνεργασία με 4 εταίρους (Katholieke Universiteit Leuven, The Spanish National Research Council, The University of Potsdam, the National Technical University of Athens) που αφορά την εφαρμογή παραγόντων έναυσης σε νωπούς καρπούς υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως η φράουλα και τα σμέουρα. Σε επίπεδο εφαρμοσμένης έρευνας επιχειρείται η βελτιστοποίηση πρωτοκόλλων παραγωγής με έξυπνες γεωργικές πρακτικές και η διερεύνηση εμπορικής εφαρμογής νέων παραγόντων έναυσης ως μέρος αυτών των πρωτοκόλλων. Σε επίπεδο βασικής έρευνας, το πρόγραμμα PRIMESOFT διερευνά τον τρόπο δράσης των παραγόντων έναυσης μέσω της χρήσης μοντέλων, την ανάλυση του κόστους κύκλου ζωής, καθώς και την εφαρμογή μεταγραφωματικών και μεταβολομικών προσεγγίσεων.
Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγητής Γιώργος Μαγγανάρης
Website: www.prime-soft.eu

Οι εξαγωγές σιτηρών της Ουκρανίας αναμένεται να μειωθούν την περίοδο εμπορίας 2024/25 λόγω μειωμένων παραγωγών, λιγότερων αποθεμάτων και των συνεχιζόμενων προβλημάτων της ναυτιλίας στην Μαύρη Θάλασσα. Αυτό αναφέρει η υπηρεσία του USDA (Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ) από το γραφείο του Κιέβου.

Σύμφωνα με αυτές τις προβλέψεις, οι συνολικές εξαγωγές καλαμποκιού της Ουκρανίας, την περίοδο 2024/2025, προβλέπεται τώρα να μειωθούν κατά 38% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, σε 17,8 εκατομμύρια τόνους.

Η υπηρεσία του USDA υπολόγισε τις εξαγωγές σιταριού το 2024/2025 σε 15,2 εκατομμύρια τόνους, οι οποίες φαίνεται να είναι μειωμένες κατά 18%.

Οι εξαγωγές κριθαριού προβλέπεται να μειωθούν κατά 19% στους 2 εκατ. τόνους.

Επίσης το USDA προσδιόρισε την φετινή παραγωγή ουκρανικού καλαμποκιού στους 23,3 εκατομμύρια τόνους, η οποία ήταν μειωμένη κατά 25% σε σχέση με την παραγωγή που υπήρξε το 2023/2024.

Η παραγωγή κριθαριού μειώθηκε, κατά 5%, σε σχέση με πέρυσι, στους 5,5 εκατομμύρια τόνους, ενώ το ουκρανικό σιτάρι παρέμεινε σταθερό στους 22,3 εκατομμύρια τόνους.

Πάντως ήδη έχουν παρουσιαστεί προβλήματα στις εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών.

Σύμφωνα με τα στοιχεία από τον Ιανουάριο μέχρι Οκτώβριο του 2024, από το λιμάνι της Κωνστάντζας στη Ρουμανία έγιναν εξαγωγές 5,6 εκατομμύρια τόνους ουκρανικών σιτηρών, μειωμένες κατά 52% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2023. Μόνο τον μήνα Οκτώβριο έγιναν εξαγωγές της τάξης των 490.000 τόνων ουκρανικών σιτηρών μέσω της Κωνστάντζας.

Πάντως, λόγω της ρωσικής εισβολής και του ναυτικού αποκλεισμού της Οδησσού και άλλων ουκρανικών λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας, η δυνατότητα εξαγωγών της Ουκρανίας έχει μειωθεί τους τελευταίους μήνες.