Το ΥπΑΑΤ, σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και σε στενή συνεργασία με τον ΕΣΥΦ, ετοιμάζει σχετική ΚΥΑ, που θα αφορά το Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης στις κενές συσκευασίες φυτοφαρμάκων.
Αυτό ανέφερε επιστολή του ο Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, Σπήλιου Λιβανού, στον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας, Ιορδάνη Τζαμτζή.
Μετά την υπογραφή της ΚΥΑ το επιχειρησιακό πρόγραμμα θα κατατεθεί στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ).
Ωστόσο ο υπουργός τόνισε ότι για την επιτυχή έκβαση αυτής της προσπάθειας χρειάζεται η συμβολή όλων, τόσο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης όσο και των ίδιων των αγροτών και των εμπόρων.
Από την πλευρά του ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας, Ιορδάνης Τζαμτζής, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «πρότασή μου είναι να μην εμπλακεί η Τοπική Αυτοδιοίκηση στο θέμα. Οι αγρότες να επιστρέφουν τις άδειες συσκευασίες στους εμπόρους και στη συνέχεια να πηγαίνουν στις εταιρείες που τα κατασκευάζουν οι οποίες να αναλάβουν το κόστος της συλλογής, διαλογής και ανακύκλωσης των συσκευασιών».
Διαβάστε την επιστολή του Υπουργού (πατήστε εδώ)
Νέα δεδομένα φέρνει η ανακοίνωση της ΠΕ Πέλλας στο πρόβλημα παραμόρφωσης που παρατηρείται σε ροδακινιές και νεκταρινιές μετά τις αναλύσεις των δειγμάτων.
Αναλυτική ενημέρωση σχετικά με τα αποτελέσματα εργαστηριακών ελέγχων του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι), αναφορικά με την ασθένεια παραμόρφωσης των καρπών ροδακίνων και νεκταρινιών στην Περιφερειακή Ενότητα (ΠΕ) Πέλλας και τα αποτελέσματα, μαζί με συγκεκριμένες οδηγίες αντιμετώπισης, κοινοποιήθηκαν στον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας κ. Ιορδάνη Τζαμτζή και στον Γενικό Διευθυντή Αγροτικής Οικονομίας της ΠΚΜ κ. Κωνσταντίνο Τερτιβανίδη, ενώ παράλληλα, παρουσιάστηκαν σε ειδική σύσκεψη με Ομάδα εργασίας Γεωπόνων που πραγματοποιήθηκε χθες (4/9/2024) στο Διοικητήριο.
Συγκεκριμένα, από το εργαστήριο Ιολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι.), πραγματοποιήθηκαν οι κάτωθι ιολογικές μοριακές αναλύσεις σε δείγματα που εστάλησαν από το Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας:
1) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1104/21-08-2023. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών Πέλλας: Στο δείγμα διαπιστώθηκε παρουσία των ιών plum pox virus (PPV), prunus necrotic ringspot virus (PNRSV), nectarine stem pitting associated virus (NSPaV), ti ringspot-associated virus (TiRSaV) και του ιοειδούς peach latent mosaic viroid (PLMVd). Οι δυο πρώτοι ιοί και το ιοειδές είναι γνωστά και σημαντικά παθογόνα της ροδακινιάς στην Ελλάδα και ευθύνονται για πληθώρα συμπτωμάτων. Συμπτώματα παραμορφώσεων ειδικά στους καρπούς προκαλούν ο PPV και το PLMVd. Στην περίπτωση των συμπτωμάτων στα ροδάκινα της περιοχής μας πιθανολογείται συνεργιστική δράση των δυο αυτών παθογόνων σε συνδυασμό με τις περιβαλλοντικές συνθήκες που επικράτησαν φέτος (παρατεταμένη άνοιξη). Ο ιός nectarine stem pitting associated virus αναφέρεται για πρώτη φορά στη χώρα μας και δεν θεωρείται να προκαλεί ιδιαίτερο πρόβλημα στη ροδακινιά, ενώ ο ti ringspot-associated virus που έχει περιγραφεί πολύ πρόσφατα στην Αμερική αναφέρεται για πρώτη φορά να προσβάλει τη ροδακινιά και δεν ήταν μέχρι τώρα γνωστή η παρουσία του στην Ευρώπη.
2) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1504/17-11-2023: Περιοχές λήψης δείγματος: Ν. Μυλότοπος και Άρνισσα Πέλλας. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Andross με κωδικό 1 που έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με HTS οι ιοί της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV), της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV), ο ιός της χλωρωτικής κηλίδωσης των φύλλων της μηλιάς (apple chlorotic leaf spot virus, ACLSV), o ιός της πράσινης δακτυλιοειδούς ποικιλοχλώρωσης της κερασιάς (cherry green ring mottle virus, και το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd). Με RT-qPCR επιβεβαιώθηκε η παρουσία των PPV, PNRSV και PLMVd. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Everts με κωδικό 2 που δεν έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με RT-qPCR οι ιοί PPV, PNRSV και το ιοειδές PLMVd. Mε RT-PCR και αλληλούχηση των προϊόντων της επιβεβαιώθηκε η παρουσία του PLMVd και έγινε η ταυτοποίησή του. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Αndross με κωδικό 3 που δεν έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με RT-qPCR ο ιός PPV και το ιοειδές PLMVd. Mε RT-PCR και αλληλούχηση των προϊόντων της επιβεβαιώθηκε η παρουσία το PLMVd και έγινε η ταυτοποίησή του. Οι τρεις απομονώσεις του PLMVd ανήκουν στην φυλλογενετική ομάδα των λανθανόντων στελεχών του ιοειδούς.
3) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1946/12-12-2023. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών Πέλλας: Στο δείγμα ροδακινιάς 9 ετών της ποικιλίας Everts από οπωρώνα της περιοχής Αμπελειές Γιαννιτσών που δεν παρουσίαζε χαρακτηριστικά συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών διαπιστώθηκε προσβολή από τον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV), τον ιό της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV) και από το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd).
Συνεπώς τα παρατηρηθέντα συμπτώματα παραμόρφωσης των καρπών σε γειτονικούς οπωρώνες της ίδιας ποικιλίας και ηλικίας δένδρων, δε μπορούν να συσχετισθούν άμεσα με το ιολογικό φορτίο τους, καθώς αυτό παρουσιάζεται ακριβώς το ίδιο ανεξάρτητα της εμφάνισης ή μη συμπτωμάτων στα φυτά.
4) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1925/12-12-2023: Περιοχή λήψης δείγματος: Νάουσα (μη συμπτωματικά δείγματα του Τ.Φ.Δ Νάουσας για σύγκριση). 1. Στα δείγματα ροδακινιάς 4 ετών με α/α 4 και α/α 6 των ποικιλιών Αndross και Α37, αντίστοιχα, της συλλογής του ΤΦΔ Νάουσας διαπιστώθηκε η παρουσία του ιοειδούς του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) και του ιού της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV) σε χαμηλή συγκέντρωση. 2. Στο δείγμα ροδακινιάς 4 ετών με α/α 5 της ποικιλίας Everts από τη συλλογή του ΤΦΔ Νάουσας καθώς και στο δείγμα 10 ετών με α/α 7 της ίδιας ποικιλίας από οπωρώνα της περιοχής Αμπελειές Γιαννιτσών που παρουσίαζε χαρακτηριστικά συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών διαπιστώθηκε η παρουσία του PLMVd, του PNRSV και του ιού της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV) σε παρόμοιες συγκεντρώσεις.
Συνεπώς δεν μπορεί να γίνει συσχέτιση των παρατηρηθέντων συμπτωμάτων παραμόρφωσης με την παρουσία κάποιου συγκεκριμένου ιού/ιοειδούς. Είναι πιθανότερος ο συνεργισμός των προαναφερθέντων παθογόνων σε συνδυασμό με τη φυσιολογική κατάσταση των δένδρων.
5) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1534/12-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών και Γιαννιτσά-Αρχοντικό Πέλλας. Διαπιστώθηκε σε όλα τα δείγματα προσβολή από:
α. Tον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) (plum pox virus, PPV), ο οποίος μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό και τις αφίδες,
β. Tο ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) που μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό, τη γύρη και μηχανικά (π.χ. εργαλεία κλαδέματος). Η ποσοτικοποίηση των παραπάνω παθογόνων σε μεμονωμένους συμπτωματικούς και ασυμπτωματικούς καρπούς ποικιλιών «Everts» και «Κατερίνα» (πέντε από κάθε ομάδα) έδειξε τα εξής:
- Για τον PPV, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε χαμηλό στους συμπτωματικούς καρπούς της ποικιλίας «Everts» και στους συμπτωματικούς και ασυμπτωματικούς καρπούς της ποικιλίας «Κατερίνα». Σχετικά υψηλότερο φορτίο έφεραν οι ασυμπτωματικοί καρποί της ποικιλίας «Everts».
- Για το PLMVd, οι συμπτωματικοί καρποί της ποικιλία «Everts» εμφάνιζαν υψηλότερο φορτίο σε σχέση με τους ασυμπτωματικούς της ίδιας ποικιλίας. Στην ποικιλία «Κατερίνα» παρατηρήθηκε γενικά υψηλότερο φορτίο του ιοειδούς σε σχέση με την ποικιλία «Everts». Σχετικά με την ποσοτικοποίηση του ιοειδούς στους καρπούς της ποικιλίας «Κατερίνα», δεν παρατηρήθηκε στατιστικώς σημαντική διαφορά μεταξύ συμπτωματικών και ασυμπτωματικών καρπών.
Συνεπώς οι μέχρι τώρα αναλύσεις δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων. Επίσης, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.
6) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1572/05-08-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Μηλιά Αλμωπίας Πέλλας. Διαπιστώθηκε προσβολή από:
α. Tον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) (plum pox virus, PPV), ο οποίος μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό και τις αφίδες,
β. Tο ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) που μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό, τη γύρη και μηχανικά (π.χ. εργαλεία κλαδέματος).
Η ανίχνευση των παραπάνω παθογόνων σε καρπούς και φύλλα έδειξε τα εξής:
- Για τον PPV, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε σχετικά χαμηλότερο από αυτό των φύλλων.
- Για το PLMVd, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε σχετικά υψηλότερο από αυτό των φύλλων. Οι μέχρι τώρα αναλύσεις δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων. Επίσης, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Μ.Φ.Ι., στη γεωργική πράξη δεν υπάρχει κανένα θεραπευτικό μέτρο κατά των ιώσεων και η αντιμετώπισή τους βασίζεται στην εφαρμογή των πιο κάτω προληπτικών μέτρων:
- Χρησιμοποίηση υγιούς/πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού για την εγκατάσταση
- Χρησιμοποίηση ανθεκτικών-ανεκτικών ποικιλιών και υποκειμένων στις περιπτώσεις που υπάρχουν και έχουν εμπορική αξία
- Αποφυγή εγκατάστασης του οπωρώνα σε περιοχή όπου ενδημεί η ασθένεια. Εγκατάσταση σε απομακρυσμένες περιοχές όπου υπάρχει εναλλαγή με άλλα είδη μη ή λιγότερο ευπαθή
- Χειρισμοί των φυτών με ορυκτέλαια για τα 3 πρώτα χρόνια
- Λήψη μέτρων απολύμανσης κλαδευτικών και λοιπών εργαλείων για αποφυγή μετάδοσης με μηχανικά μέσα. Χρήση κατάλληλων απολυμαντικών (π.χ. διάλυμα χλωρίνης περιεκτικότητας 0,5% NaOCl για 1΄)
- Καταστροφή των λαίμαργων βλαστών γιατί προτιμώνται από τις αφίδες
- Αποφυγή επανεμβολιασμού προσβεβλημένων δένδρων
- Αποφυγή χρήσης εμβολίων από δένδρα που δεν είναι ελεγμένα και μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί φορείς ιώσεων
- Όταν δένδρα ευαίσθητων ποικιλιών βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές συνιστάται η παρακολούθησή τους για συμπτώματα και η εκρίζωση των μολυσμένων για μείωση της πίεσης του μολύσματος.
Από το εργαστήριο εντομολογίας-ακαρεολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι.)., πραγματοποιήθηκαν οι κάτωθι έλεγχοι σε δείγματα που εστάλησαν από το Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας:
1) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1535/08-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών και Γιαννιτσά-Αρχοντικό Πέλλας. Όσον αφορά το δείγμα Δ1Α, βρέθηκαν στο μεγαλύτερο ποσοστό των καρπών (8/10 καρπούς) 1-3 άτομα από είδος ακάρεως του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae). Στο δείγμα Δ2Α βρέθηκαν άτομα (1 έως 3 ανά καρπό) σε 4 από τους καρπούς. Υπήρχαν καρποί με συμπτώματα στους οποίους δεν βρέθηκαν άτομα του ακάρεως. Στα δείγματα Δ1Β και Δ2Β δεν βρέθηκαν καθόλου ακάρεα Eriophyes sp. Ο μικρός αριθμός ατόμων που βρέθηκε στα δείγματα Δ1Α και Δ2Α, υπάρχει πιθανότητα να οφείλεται στην αύξηση της θερμοκρασίας που συμβαίνει κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες. Η προσβολή στους ανθοφόρους οφθαλμούς και τα εκπτυσσόμενα άνθη και κατόπιν τους μικρούς καρπούς, δεν είναι δυνατόν να την παρατηρηθεί αυτή την εποχή. Θα ήταν σκόπιμο, την επόμενη καλλιεργητική περίοδο να σταλθούν δείγματα των εκπτυσσόμενων ανθοφόρων οφθαλμών, ανθέων καθώς και των μικρών υπό ανάπτυξη καρπών μετέπειτα.
2) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1571/18-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Μηλιά Αλμωπίας Πέλλας. Στο δείγμα βρέθηκαν στο μεγαλύτερο ποσοστό των καρπών (σχεδόν στο 100%) άτομα από είδος ακάρεως του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae). Ο αριθμός των ατόμων που βρέθηκαν κυμάνθηκε από 3 -20 άτομα ανά καρπό. Επίσης βρέθηκαν άτομα Eriophyes sp. κατά την εξέταση των οφθαλμών της βλάστησης αυτού του έτους, στον ακραίο οφθαλμό και σε αυτούς στις μασχάλες των φύλλων. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες. Κατά την διάρκεια των υψηλών θερμοκρασιών του καλοκαιριού πολλά είδη δημιουργούν ανθεκτικές μορφές, τα λεγόμενα δευτερόγυνα άτομα, τα οποία μπορεί να είναι διαφορετικής μορφολογίας του είδους. Η προσβολή στους ανθοφόρους οφθαλμούς και τα εκπτυσσόμενα άνθη και κατόπιν τους μικρούς καρπούς, δεν είναι δυνατόν να την παρατηρηθεί αυτή την εποχή. Θα ήταν σκόπιμο, την επόμενη καλλιεργητική περίοδο να σταλθούν δείγματα των εκπτυσσόμενων ανθοφόρων οφθαλμών, ανθέων καθώς και των μικρών υπό ανάπτυξη καρπών μετέπειτα.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Μ.Φ.Ι., για την αντιμετώπιση της προσβολής και μείωση του πληθυσμού των ακάρεων κατά την επόμενη καλλιεργητική περίοδο, προτείνεται ψεκασμός το επόμενο έτος νωρίς την άνοιξη, με την έκπτυξη των οφθαλμών και την δημιουργία καινούργιας βλάστησης, με φυτοπροστατευτικό σκεύασμα δραστικής ουσίας fatty acids c7-c18 and c18 unsaturated potassium salts ή paraffin oil / (cas 8042-47-5) ή paraffin oil / (cas 64742-46-7), (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση εδώ).
Επίσης προληπτικά προτείνεται μετά το κλάδεμα των δένδρων, τα κομμένα κλαδιά να μην παραμένουν στον αγρό ή σε παρακείμενους αγρούς με ροδακινιές και ή δυνατόν να καταστρέφονται, ώστε να μην υπάρχει πιθανότητα μεταφοράς / διασποράς του ακάρεως μέσω αυτών.
Η ΠΕ Πέλλας θα συνεχίσει να εργάζεται για την επίλυση του προβλήματος της παραμόρφωσης των ροδάκινων.
Υπογράφηκε από το ΥπΑΑΤ η σχετική απόφαση για την χρηματοδότηση υλοποίησης ερευνητικού έργου διερεύνησης της αιτιολογίας της ασθένειας της παραμόρφωσης των καρπών ροδακινιάς στην Π.Ε. Πέλλας.
Το ποσό θα ανέλθει για το έτος 2024 στα 40.480 ευρώ.
Επίσης για την επόμενη τριετία θα καταβληθούν συνολικά 54.280 ευρώ (για τα έτη 2025, 2026 και 2027), αναλυτικά ως εξής:
- ποσού 34.730 ευρώ για το έτος 2025,
- ποσού 9.775 ευρώ για το έτος 2026 και
- ποσού 9.775 ευρώ για το έτος 2027.
Διαβάστε την σχετική απόφαση (εδώ)
Την απαλλαγή των αγροτών από το μίσθωμα που καταβάλλουν για την καλλιέργεια αγροκτημάτων που έχουν πλημμυρίσει στην κύρια τάφρο της Κάρλας, καθώς είναι αδύνατη η αγροτική δραστηριότητα σε αυτά, ζητά ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημήτρης Κουρέτας, με επιστολή του προς τον ΓΟΕΒ.
Προτείνει δε τον Οκτώβριο του 2025 το θέμα να επανεξεταστεί και η λύση να εξαρτηθεί από την κατάσταση στην οποία θα βρίσκονται τα αγροκτήματα.
Σύμφωνα με την εισήγηση του περιφερειάρχη προς τον Οργανισμό Κοινής Ωφελείας ΓΟΕΒ και κατόπιν σχετικού αιτήματος αγροτών για «μη πληρωμή μισθώματος για τα αγροτεμάχια που έχουν εκμισθώσει στη Ζώνη του Συλλεκτήρα ΙΤ (κύριας τάφρου Κάρλας) από τον ΓΟΕΒ, όπως αυτό διατυπώθηκε με εξώδικη δήλωσή τους, καθόσον λόγω της πλημμύρας και των υδάτων που ακόμη δεν έχουν υποχωρήσει, έχουν περιέλθει σε πλήρη αδυναμία, λόγω ανωτέρας βίας, να τα χρησιμοποιήσουν», προτρέπει τον Οργανισμό για την εξεύρεσή της καλύτερης λύσης, προς όφελος των παραγωγών.
Ο περιφερειάρχης υπενθυμίζει ακόμη το οικονομικό πλήγμα που έχουν υποστεί οι παρακάρλιοι παραγωγοί λόγω της αδυναμίας τους να καλλιεργήσουν, μη λαμβάνοντας τις προβλεπόμενες ενισχύσεις, ενώ έχουν αποζημιωθεί με μικρά ποσά για την απώλεια παραγωγής.
Ερώτηση στην Βουλή
Ως «άδικη και νομικά αβάσιμη» χαρακτηρίζει την αναζήτηση των ενοικίων για τα παρακάρλια αγροτεμάχια, ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, με ερώτηση που κατέθεσε προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα.
Στην ερώτησή του ο κ. Κόκκαλης αναφέρει συγκεκριμένα τα εξής: «Με την υπ’ αριθ. ΥΑ 26/150398 (ΦΕΚ Β΄3028/2024) Υπουργική απόφαση, θεσπίζονται οι λεπτομέρειες χορήγησης της χρηματοδοτικής στήριξης έκτακτης ανάγκης για τους γεωργικούς τομείς που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές στην Ελλάδα βάσει του εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2023/2820 της Επιτροπής συνολικού προϋπολογισμού 43.082.500 €.
Δικαιούχοι της χρηματοδοτικής στήριξης έκτακτης ανάγκης είναι, μεταξύ άλλων, οι γεωργοί, που τα αγροτεμάχια τους βρίσκονται πλησίον της τεχνητής λίμνης Κάρλας λόγω της αδυναμίας καλλιέργειας των εκτάσεων αυτών. Μάλιστα, η περιοχή χορήγησης της στήριξης αφορά έκταση 119.159.97,32 στρεμμάτων, η οποία απαρτίζεται από πλημμυρισμένες γαίες των καταστροφικών κακοκαιριών Daniel και Elias, σύμφωνα με το χάρτη που απεικονίζει την περιοχή που επλήγη, ο οποίος προήλθε από το Τμήμα Τεκμηρίωσης και Χαρτογραφικής Υποστήριξης της Γενικής γραφικής Υποστήριξης της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.
Επίσης, ως Δικαιούχοι της χρηματοδοτικής στήριξης έκτακτης ανάγκης της παρούσας απόφασης ορίζονται, μεταξύ άλλων, οι γεωργοί που δραστηριοποιούνται στην καλλιέργεια των επιλέξιμων εκτάσεων που περιλαμβάνονται στον από 10/10/2023 χάρτη του Τμήματος Τεκμηρίωσης και Χαρτογραφικής Υποστήριξης της Γενικής γραφικής Υποστήριξης της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, οι οποίοι έχουν υποβάλει ενιαία αίτηση ενίσχυσης για το έτος 2023.
Σύμφωνα με την ίδια απόφαση, οι δικαιούχοι αγρότες των παρακάρλιων αγροτεμαχίων, εφαρμόζουν παύση της καλλιεργητικής τους δραστηριότητας για 2 έτη από τις καταστροφικές κακοκαιρίες Daniel και Elias, και δεν μπορούν να ενταχθούν σε άλλα εθελοντικά Μέτρα του ΠΑΑ 2014-2022 ή εθελοντικές παρεμβάσεις του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027 για τις εκτάσεις που χορηγείται στήριξη δυνάμει της παρούσας απόφασης. Ειδικότερα, οι δικαιούχοι της περ. α της παρ. 1 δεν δύνανται να υποβάλουν αίτηση για τα έτη 2024 και 2025 για τις παρεμβάσεις των οικολογικών σχημάτων και τις συνδεδεμένες ενισχύσεις.
Είναι ξεκάθαρο, από το ίδιο το περιεχόμενο της απόφασης, ότι οι γεωργοί, κρίνονται δικαιούχοι της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης και χρηματοδοτικής στήριξης, λόγω του γεγονότος ότι τα αγροτεμάχια που καλλιεργούν είτε ιδιόκτητα, είτε μισθωμένα, πλησίον της λίμνης Κάρλας, εμφανίζουν αδυναμία καλλιέργειας και για το λόγο αυτό, οι δικαιούχοι δεν δύνανται να υποβάλουν αίτηση για τα έτη 2024 και 2025 για τις παρεμβάσεις των οικολογικών σχημάτων και τις συνδεδεμένες ενισχύσεις, αφού δεν δύνανται τα αγροτεμάχια να καλλιεργηθούν.
Πλην όμως, πολλοί μισθωτές – καλλιεργητές αγροτεμαχίων πλησίον της τεχνητής λίμνης Κάρλας, ενώ αδυνατούν να καλλιεργήσουν τα αγροτεμάχια που έχουν μισθώσει από τον Γενικό Οργανισμό Εγγείων Βελτιώσεων (Γ.Ο.Ε.Β), και δεν υποβάλλουν καν δήλωση καλλιέργειας για τα επόμενα δύο έτη 2024, 2025, αποκλειόμενοι από τις ενισχύσεις και τα οικολογικά σχήματα, λαμβάνουν ειδοποιητήρια καταβολής μισθωμάτων από τον Γ.Ο.Ε.Β.
Όμως, δημιουργείται εύλογα το ερώτημα:
Γιατί, ενώ οι αγρότες ως μισθωτές έχουν απωλέσει για λόγο ανωτέρας βίας τη κατοχή του αγροτεμαχίου και δεν δύνανται ούτε να το καλλιεργήσουν, ούτε να λάβουν εισόδημα από αυτό, δηλαδή έχει εξαλειφθεί η αιτία της εκμίσθωσης, να εξακολουθεί να υφίσταται η υποχρέωση καταβολής του μισθώματος, για το έτος 2024;
Επειδή, αφενός είναι πολιτικά άδικο και επαχθές ο Γ.Ο.Ε.Β να ζητά με ειδοποιητήρια και δη θέτοντας καταληκτική προθεσμία πληρωμής μέχρι την 29η Ιουλίου, τα μισθώματα για την εκμίσθωση των αγροτεμαχίων πλησίον της τεχνητής λίμνης Κάρλας, ενώ οι αγρότες ακόμη δεν έχουν ορθοποδήσει από τις έντονες και με μακροχρόνιες καταστροφές από τα πλημμυρικά φαινόμενα του Σεπτεμβρίου 2023, αφετέρου είναι νομικά υπό αμφισβήτηση, κατά πόσο είναι ορθό νομικά, να υφίσταται η υποχρέωση καταβολής του μισθώματος από τον μισθωτή προς τον εκμισθωτή, εφόσον αποδεδειγμένα το μίσθιο είναι σε κατάσταση αχρησίας, δηλαδή μη δυνάμενο να καλλιεργηθεί και ο αγρότης έχει απωλέσει την κατοχή του μισθίου και δεν δύναται να κάνει την συμφωνημένη χρήση του μισθίου.
Ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός:
1. Προτίθεται να επιλύσει το πρόβλημα των αγροτών των παρακάρλιων περιοχών, ώστε να μην θεωρηθούν έκπτωτοι οι αγρότες, σύμφωνα με τα περιεχόμενο των ειδοποιητηρίων, από τον Γ.Ο.Ε.Β, μετά την καταληκτική προθεσμία καταβολής των ενοικίων;
2. Υπάρχει η πολιτική βούληση να διαγραφούν οι εν λόγω οφειλές από μισθώματα στον Γ.Ο.Ε.Β, εξαιτίας της συνδρομής λόγων ανωτέρας βίας ή της έκτακτης επιχορήγησης ώστε το Κράτος να καταβάλλει το σύνολο ή μέρος των οφειλόμενων μισθωμάτων για τα έτη 2024 και 2025, που έχει αποφασιστεί η αδυναμία καλλιέργειας;».
Ψηφιακά από 1 Σεπτεμβρίου το αποδεικτικό ενημερότητας για χρέη σε δήμους και περιφέρειες.
Ψηφιακά θα ενημερώνεται, από 1/9, η Φορολογική Διοίκηση, για την ανάγκη δέσμευσης (ή αποδέσμευσης) αποδεικτικού ενημερότητας σε φορολογούμενους που έχουν (ή εξοφλούν αντίστοιχα) ληξιπρόθεσμες οφειλές σε Δήμους και Περιφέρειες, σύμφωνα με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργου Πιτσιλή.
Η νέα λειτουργικότητα διευκολύνει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις στις συναλλαγές τους, καθώς επιτρέπει την εύκολη και γρήγορη αποδέσμευση της φορολογικής τους ενημερότητας, μετά την εξόφληση των οφειλών στους Δήμους και Περιφέρειες, ενώ ταυτόχρονα εξυπηρετεί την ορθή και άμεση αποτύπωση της εικόνας των φορολογουμένων στο ψηφιακό σύστημα της ΑΑΔΕ, διασφαλίζοντας περαιτέρω τα δημόσια έσοδα.
Η ανωτέρω διαδικασία ενημέρωσης θα διενεργείται μέσω του Κέντρου Ελέγχου Διαλειτουργικότητας (ΚΕΔ) της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων & Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Φωτογραφία: Επίσκεψη και αξιολόγηση στον πειραματικό αμπελώνα της Νεμέας από την ερευνητική ομάδα του ΓΠΑ.
Τα ζιζάνια ανήκουν στους σημαντικότερους παράγοντες που περιορίζουν την παραγωγικότητα των καλλιεργειών, την κερδοφορία και τη βιωσιμότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Η επιτυχής διαχείριση των ζιζανίων αποτελεί μια σημαντική προτεραιότητα για τους παραγωγούς, οι οποίοι όμως συχνά βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις εφαρμογές χημικών ζιζανιοκτόνων. Σύμφωνα μάλιστα με τα πρόσφατα στοιχεία του FAO, τα ζιζανιοκτόνα αποτελούν τη δεύτερη πιο διαδεδομένη κατηγορία φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), αντιπροσωπεύοντας το 34.3% του συνόλου των πωλήσεων το 2022.
Ωστόσο, η αλόγιστη και λανθασμένη χρήση ζιζανιοκτόνων έχουν σημαντικές συνέπειες για τη βιωσιμότητα των οικοσυστημάτων και του φυσικού περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα, η ανεξέλεγκτη χρήση συχνά συνοδεύεται από ρύπανση του εδάφους και των υπόγειων υδάτων με υπολείμματα ζιζανιοκτόνων, μείωση της μικροβιακής χλωρίδας και των ωφέλιμων οργανισμών του εδάφους, αρνητικές επιδράσεις σε οργανισμούς μη στόχους και ανάπτυξη φαινομένων ανθεκτικότητας των ζιζανίων σε ζιζανιοκτόνα με διάφορους μηχανισμούς δράσης. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, η ΕΕ έχει στρέψει τη προσοχή της στην προώθηση και αξιολόγηση εναλλακτικών αγροοοικολογικών προσεγγίσεων και πρακτικών διαχείρισης ζιζανίων που προάγουν τη βιοποικιλότητα προκειμένου να αναπτυχθούν αποτελεσμαστικά και αειφόρα συστήματα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Ζιζανίων (ΟΔΖ).
Το έργο «GOOD-Agroecology for Weeds» είναι ένα έργο τετραετούς διάρκειας που χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του Horizon Europe για την έρευνα και την καινοτομία για το διάστημα 2023-2027. Το έργο στοχεύει να αναδείξει το ρόλο καινοτόμων αγροοικολογικών πρακτικών διαχείρισης ζιζανίων σε 16 «ζωντανά εργαστήρια» (Living Labs), δημιουργώντας ένα Δίκτυο Αγροοικολογικής Διαχείρισης Ζιζανίων (Agroegological Weed Management Network) με σκοπό τη συν-δημιουργία (co-creation) γνώσης, την υποστήριξη της λήψης αποφάσεων από τους παραγωγούς και την ευρύτερη εφαρμογή και αποδοχή των αγροοικολογικών στρατηγικών και προσεγγίσεων. Τα Living Labs του έργου GOOD θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως «οικοσυστήματα ανοικτής καινοτομίας» που σε συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους φορείς αποσκοπούν στην ανάπτυξη και αξιολόγηση εναλλακτικών, μη χημικών και ψηφιακών πρακτικών πρακτικών διαχείρισης ζιζανίων με τη συνδρομή προσεγγίσεων Γεωργίας Ακριβείας (Precision Agriculture). Πιο συγκεκριμένα, το έργο δίνει έμφαση στη χρήση φυτών κάλυψης (cover crops) και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους έναντι των ζιζανίων μέσω εμβολιασμού με ωφέλιμους μικροοργανισμούς (microbial inoculation) αλλά και στο συνδυασμό των καλλιεργειών κάλυψης με άλλες μεθόδους διαχείρισης των ζιζανίων όπως η ψευδοσπορά (false/stale seedbed), ο μηχανικός έλεγχος ζιζανίων (mechanical weed control), οι εντοπισμένες (site-specific) εφαρμογές ζιζανιοκτόνων με τη βοήθεια αισθητήρων και drones κ.ά.
Οι παραπάνω αγροοικολογικές προσεγγίσεις αξιολογούνται σε πειράματα αγρού που πραγματοποιούνται σε συμβατικά, βιολογικά και μικτά καλλιεργητικά συστήματα. Αναλυτικά, έχουν εγκατασταθεί 16 Living Labs σε 9 χώρες με 15 συνολικά υπό μελέτη καλλιέργειες, τόσο ετήσιες (ψυχανθή, σιτηρά, κηπευτικά) όσο και πολυετείς (αμπέλι, ελιά, μηλοειδή, εσπεριδοειδή και πυρηνόκαρπα). Στη χώρα μας, έχουν εγκατασταθεί από την ομάδα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών δύο πειραματικοί αγροί, ο ένας στην περιοχή της Νεμέας στην καλλιέργεια του αμπελιού (Εικόνα 1) και ο άλλος στην περιοχή του Δομοκού στην καλλιέργεια του σκληρού σιταριού (Εικόνα 2) με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων, ολιστικών και βιώσιμων αγροοικολογικών πρακτικών για τη διαχείριση των ζιζανίων που θα δημιουργήσουν κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη μέσω της μείωσης των χημικών εισροών και της βελτιστοποιημένης χρήσης των φυσικών πόρων. Και στα δύο Living Labs αξιολογούνται οι καλλιέργειες κάλυψης (cover crops) σε συνδυασμό με άλλες αγροοικολογικές πρακτικές για την διαχείριση των ζιζανίων τόσο σε συμβατικό όσο και σε βιολογικό σύστημα καλλιέργειας με τα πρώτα αποτελέσματα να είναι αρκετά ενθαρρυντικά. Επιστημονικά υπεύθυνοι του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών είναι ο Αναπληρωτής Καθηγητής Ηλίας Τραυλός και ο Καθηγητής Σπύρος Φουντάς. Το έργο υλοποιείται από μια κοινοπραξία είκοσι συμμετεχόντων φορέων υπό τον συντονισμό του Πανεπιστημίου της Coimbra και της Καθηγήτριας Helena Freitas και χρηματοδοτείται από την ΕΕ.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το έργο μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα https://www.goodhorizon.eu/ και στους λογαριασμούς του έργου στο LinkedIn και στο Facebook.
Συγγραφείς:
Ν. Αντωνόπουλος, Ι. Γαζούλης, Φ. Δεληγιάννης, Δ. Πετράκη, Μ. Κοκκίνη, Μ. Δανάσκος, Κ. Κοντογεώργου, Α. Ρέκκας, Α. Ταταρίδας, Π. Κανάτας, Σ. Φουντάς και Η. Τραυλός
Στις 23/7/2024, το πρωί, έντονη χαλαζόπτωση, συνοδευόμενη από ισχυρούς ανέμους, έπληξε τις καλλιέργειες μηλοειδών και πυρηνοκάρπων μιας περιοχής της Αγιάς Λαρίσης, από το Βαθύρεμα και μέχρι την είσοδο του δρόμου για τους Νερομύλους.
Από το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου εκδόθηκαν οδηγίες για την περιοχή της Αγιάς, που επλήγηκε από την χαλαζόπτωση.
Όπως επισημαίνει το χαλάζι εκτός από την καταστροφής της παραγωγής, προκαλεί πληγές στους φυτικούς ιστούς, οι οποίες αποτελούν πύλες εισόδου παθογόνων οργανισμών.
Συστήνεται στους καλλιεργητές των οποίων οι καλλιέργειες επλήγησαν από το χαλάζι αλλά και σε όσους στην γύρω περιοχή δέχτηκαν το ξαφνικό καταρρακτώδες μπουρίνι να επέμβουν άμεσα με κατάλληλα και εγκεκριμένα χαλκούχα σκευάσματα ή άλλα εγκεκριμένα μυκητοκτόνα, για την προστασία των δένδρων από παθογόνους μύκητες και βακτήρια.
Καλούνται οι καλλιεργητές, ιδίως αυτήν την εποχή, να επισκέπτονται όσο το δυνατό συχνότερα τις καλλιέργειες, προκειμένου να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν προσβολές από φυτοπαράσιτα έτσι, ώστε να είναι εφικτή η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους, με το μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος.
Διαβάστε αναλυτικά τι λέει το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου για τα μηλιά και τα αχλαδιά (εδώ)
Λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος για την υποβολή περιλήψεων ανακοινώσεων για το 21ο Πανελλήνιο Φυτοπαθολογικό Συνέδριο, η οργανωτική επιτροπή του Συνεδρίου αποφάσισε την παράταση της περιόδου υποβολής έως τη 31η Ιουλίου 2024.
Πέραν της ημερομηνίας αυτής, καμία περίληψη δε θα μπορεί να γίνει δεκτή για λόγους επιμέλειας και έκδοσης των πρακτικών.
Επισημαίνεται ότι για λόγους ομαλής διεξαγωγής και παρακολούθησης του συνεδρίου ο συνολικός αριθμός των προφορικών παρουσιάσεων είναι συγκεκριμένος και ο τελικός τρόπος παρουσίασης αποτελεί αρμοδιότητα της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου.
Η υποβολή περιλήψεων γίνεται από ειδικό σύνδεσμο της ιστοσελίδας του συνεδρίου. Στις θεματικές ενότητες του συνεδρίου περιλαμβάνονται: Νέες ασθένειες - αιτιολογία, μη παρασιτικές ασθένειες των φυτών, καινοτόμα εργαλεία ταυτοποίησης παθογόνων και διάγνωσης ασθενειών των φυτών, οικολογία και χαρακτηρισμός φυτοπαθογόνων μικροοργανισμών, επιδημιολογία ασθενειών των φυτών, σχέσεις παθογόνου-ξενιστή, στρατηγικές και καινοτόμα εργαλεία αντιμετώπισης ασθενειών των φυτών κ.ά. Η εγγραφή στο συνέδριο είναι υποχρεωτική προκειμένου να παρουσιαστεί η εργασία στο συνέδριο και να εξασφαλισθεί η δημοσίευση της στο τεύχος των Περιλήψεων του Συνεδρίου.
Ο κάθε εγγεγραμμένος σύνεδρος θα μπορεί να παρουσιάσει προφορικά μόνο μία (1) εργασία. Πέραν αυτής, θα μπορεί να παρουσιάσει επιπλέον εργασίες μόνο ως εικονογραφημένα κείμενα (posters).
Λεπτομερείς οδηγίες για τη συγγραφή και την υποβολή της περίληψης, για τις διαστάσεις των εικονογραφηµένων κειμένων και το πρόγραμμα του Συνεδρίου, υπάρχουν στον ιστότοπο του 21ου Πανελλήνιου Φυτοπαθολογικού Συνεδρίου (εδώ).
Οι σύνεδροι που επιθυμούν να παρουσιάσουν προφορική ή εικονογραφημένη ανακοίνωση στο συνέδριο παρακαλούνται να ολοκληρώσουν την εγγραφή τους και να αποστείλουν το σχετικό παραστατικό απόδειξης πληρωμής του κόστους εγγραφής μέχρι την 31η Ιουλίου στην ηλεκτρονική διεύθυνση: [email protected].
Περιλήψεις ανακοινώσεων που θα αποσταλούν από συνέδρους που δεν θα έχουν ολοκληρώσει την εγγραφή τους στο συνέδριο δεν θα συμπεριληφθούν στην έκδοση των πρακτικών του συνεδρίου.
ΒΡΑΒΕΥΣΗ ΚΑΛΥΤΕΡΩΝ ΠΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΩΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΩΝ
Στα πλαίσια του 21ου Πανελληνίου Φυτοπαθολογικού Συνεδρίου, η Ελληνική Φυτοπαθολογική Εταιρεία θα βραβεύσει έξι νέους ερευνητές, σύμφωνα με τις παρακάτω προϋποθέσεις:
- Βραβείο καλύτερης προφορικής παρουσίασης: 500 €
- Βραβείο καλύτερης εικονογραφημένης παρουσίασης: 150 €
- Βραβεία 2ης και 3ης καλύτερης προφορικής και εικονογραφημένης παρουσίασης: Φυτοπαθολογικό Λεξικό (Αγγλοελληνικό-Ερμηνευτικό), Ελληνική Φυτοπαθολογική Εταιρεία, Π.Η. Κυριακοπούλου, Α.Ε. Βολουδάκης, Κ.Δ. Χολέβας, Α.Σ. Αλιβιζάτος, Εκδόσεις Πάπυρος, 2018, (>13.800 όροι) 845 σελ.
Δυνατότητα συμμετοχής στο θεσμό των βραβεύσεων παρουσιάσεων έχουν μεταπτυχιακοί φοιτητές, και υποψήφιοι διδάκτορες.
Οι υποψήφιοι διδάκτορες θα πρέπει να μην κατέχουν οργανική θέση σε κάποιο φορέα και να είναι πρώτοι συγγραφείς ή επικεφαλής της σχετικής ερευνητικής ομάδας, ενώ κάθε υποψήφιος μπορεί να συμμετέχει μόνο με μια (1) προφορική παρουσίαση ή μία (1) εικονογραφημένη παρουσίαση.
Αναλυτικές πληροφορίες και οδηγίες, σχετικά με τη συμμετοχή σας, την υποβολή των περιλήψεων των εργασιών, το πρόγραμμα του Συνεδρίου, οδηγίες για τις διαστάσεις των εικονογραφημένων κειμένων και πληροφορίες για την πρόσβαση στο χώρο διεξαγωγής του 21ου Πανελλήνιου Φυτοπαθολογικού Συνεδρίου, θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα του Συνεδρίου (εδώ).
Ο Πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ (Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης), Γιάννης Μαλανδράκης, σε υπόμνημά του, το οποίο υποβάλλεται στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ και συγχρόνως κοινοποιείται στους Βουλευτές και τοπικούς φορείς της Κρήτης, ζητά αποζημιώσεις για τις ζημίες της ελαιοπαραγωγής, από την ανομβρία και ξηρασία.
Ειδικότερα στο υπόμνημα αναφέρονται τα εξής:
«Έχοντας υπόψη τις πρόσφατες σημαντικές ζημίες που προκλήθηκαν στην περσινή και ερχόμενη ελαιοπαραγωγή από ανομβρία (μειωμένες βροχοπτώσεις) και ασυνήθιστους καύσωνες που έπληξαν την Κρήτη κατά την περίοδο της άνθησης –καρπόδεσης της ελιάς καθώς και την «Διαβούλευση για το νέο Θεσμικό Πλαίσιο Ασφαλίσεων ΕΛΓΑ» που έχει ανοίξει, το ΔΣ του ΣΕΔΗΚ στην συνεδρίαση του 2-7-2024 αποφάσισε ομόφωνα να θέσει υπόψη σας τα παρακάτω, με την παράκληση να τα εξετάσετε με την δέουσα προσοχή.
H ελαιοκαλλιέργεια στην Κρήτη, που αποτελούσε διαχρονικά έναν από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας και απασχόλησης του νησιού, δέχεται τα τελευταία χρόνια αλλεπάλληλα ισχυρά πλήγματα από διάφορες ακραίες καιρικές και αγρονομικές συνθήκες, με συνέπεια να οδεύει σε μη αντιστρεπτή κατάρρευση.
Είναι γνωστές οι απώλειες της τάξεως του 40% σε σχέση με τον μέσο όρο που προκλήθηκαν στην περσινή ελαιοπαραγωγή αλλά και οι απώλειες παρόμοιου ύψους, που έχει ήδη δεχτεί η ερχόμενη ελαιοπαραγωγή, λόγω συνθηκών ακραίας ανομβρίας και παρατεταμένων καυσώνων, που επεκράτησαν κατά την κρίσιμη περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης
Ωστόσο, ενώ αποζημιώσεις από ΕΛΓΑ για τις περσινές ζημίες 2023-2024 δεν δόθηκαν, όπως έγινε και για τις παρόμοιες ζημίες του 2013/14 και 2016/17 για τις οποίες έγιναν υπομνήματα μας, το ίδιο φαίνεται θα ισχύσει και για τις ζημίες τις φετινής περιόδου.
Όμως, όλες οι ζημιές αυτές, που μάλλον λανθασμένα ονομάζονται από διάφορους «ακαρπία», πρόεκυψαν από ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και χαμηλές βροχοπτώσεις (ανομβρία), κατά την κρίσιμη για την ελαιοπαραγωγή περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης και σύμφωνα με τις ερμηνείες που κατά καιρούς δίδονται από τον ΕΛΓΑ, «πριν από το δέσιμο του καρπού» οπότε δεν είναι αποζημιώσιμες.
Πράγματι, ο Κανονισμός ΕΛΓΑ (Απ.157502/27-7-2011) στο άρθρο 6, παρ.4. αναφέρει ότι δεν αποζημιώνονται «ζημιές που προξενούνται από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια πριν από το δέσιμο του καρπού, εκτός του παγετού στα καρποφόρα δέντρα»,
Όμως κ. Υπουργέ και κ. Πρόεδρε του ΕΛΓΑ, όπως και με παλαιότερα υπομνήματα του ΣΕΔΗΚ (αρ.πρ.34/15-07-2013, αρ.27/27-7-2020), έχουμε τεκμηριώσει η πρόβλεψη αυτή δεν έχει ούτε επιστημονική, ούτε λογική, ούτε ηθική βάση.
Και δεν έχει επιστημονική βάση γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι, τα άνθη η και οι νεοδημιουργηθέντες μικροί καρποί, δεν αποτελούν μέρος και μάλιστα βασικό της ερχομένης παραγωγής και επομένως η καταστροφή τους από καιρικά αίτια ανομβρία η και ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, αποτελεί στάδιο που πρέπει να υπαχθεί στα μη αποζημιώσιμα αίτια!
Όμως δεν έχει ούτε λογική βάση, αφού ζημιές στα ίδια βλαστικά στάδια (προ της καρπόδεσης) όταν προκαλούνται από παγετό καλύπτονται ασφαλιστικά! Επομένως υπάρχει λογική αντίφαση ως προς την αξιολόγηση των αιτίων.
Αλλά δεν έχει ούτε ηθική βάση όταν είναι γνωστό ότι οι ελαιοκαλλιεργητές, ενώ με τις εισφορές που καταβάλλουν ανελλιπώς μέσω των επιδοτήσεων, καλύπτουν ένα σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού του ΕΛΓΑ, σχεδόν ποτέ δεν τυγχάνουν αποζημιώσεων.
Ανάγκη αποζημιώσεων και τροποιήσεων του Κανονισμού
Με βάση τα προαναφερθέντα, είναι φανερό ότι πρέπει να δρομολογηθούν τα έξης:
α) Άμεση έναρξη διαδικασιών χορήγησης αποζημιώσεων για τις ζημιές που προκλήθηκαν στην περσινή και φετινή ελαιοπαραγωγή της Κρήτης από ακραίες συνθήκες ανομβρίας η υψηλών θερμοκρασιών που επεκράτησαν κατά την περσινή και φετινή περίοδο άνθησης - καρπόδεσης.
Οι αποζημιώσεις αυτές μπορούν να χορηγηθούν είτε με άμεση τροποποίηση του Κανονισμού ΕΛΓΑ, είτε από πιστώσεις «de minimiς», η σε έσχατη περίπτωση από Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις (ΠΣΕΑ).
β) Τροποποίηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να καλύπτει όλες τις ζημιές που μπορούν να προκληθούν στην ελαιοπαραγωγή από ακραία και ασυνήθιστα καιρικά αίτια, τα οποία δεν μπορούν να προληφθούν ή αποτραπούν από τους παραγωγούς.
Ειδικότερα, για τις ζημιές από καύσωνες πρέπει να ισχύουν ότι και για τις ζημιές από παγετούς με σχετική τροποποίηση του Κανονισμού στο άρθρο 6 παρ. 4 .
Επίσης, στο άρθρο 3, παρ. 8 ε, θα πρέπει να απαλειφθεί η προϋπόθεση του χαρακτηρισμού ως ζημιών απο καύσωνες εκείνων που συμβαίνουν «από καταγεγραμμένες θερμοκρασίες άνω 40 βαθμών». Και αυτό γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι ζημιές από καύσωνες συμβαίνουν μονο υπό θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών, αφού είναι γνωστό ότι ζημιές απο αφυδάτωση ανθέων η καρπών μπορούν να συμβούν και υπό χαμηλότερες θερμοκρασίες εάν αυτές συνοδεύονται απο ξηρούς θερμούς ανέμους».
Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε Λάρισας, σε συνέχεια των επιτόπιων ελέγχων σχετικά με την εμφάνιση παραμόρφωσης σε καρπούς ροδάκινων, η οποία προκάλεσε έντονη ανησυχία στους παραγωγούς της περιοχής, προέβη σε δειγματοληψίες στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Τυρνάβου και τα δείγματα αποστάλθηκαν στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο για εργαστηριακές εξετάσεις.
Τα αποτελέσματα του Μπενακείου Φυτόπαθολογικού Ινστιτούτο αναφέρουν ότι οι καρποί που ελεγχθήκαν παρουσίαζαν προσβολή από:
α. Τον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα
β. Το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς
γ. Τον ιό της πράσινης δακτυλιωτής ποικιλοχλώρωσης της κερασιάς
δ. Τον ιό της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων καθώς επίσης και
ε. και από άτομα ενός είδος ακάρεως, του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae)
Όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αποδειχθεί ότι ευθύνεται για τα συμπτώματα της έντονης παραμόρφωσης των ροδακίνων και το αίτιο της παραμόρφωσης των καρπών τελεί υπό περαιτέρω διερεύνηση.
Σχετική βιβλιογραφική έρευνα για ανάλογα συμπτώματα στη ροδακινιά σε άλλες χώρες δεν έδωσε αποτελέσματα ώστε να μπορέσουμε να οδηγηθούμε σε κάποια διάγνωση.
Ολοκληρώθηκε η αποστολή δύο τεχνικών εκθέσεων, που αφορούν ζημιές από χαλαζόπτωση και παραμόρφωση των καρπών ροδακινιάς και νεκταρινιάς, από τον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ.
Συγκεκριμένα ολοκληρώθηκαν τις προηγούμενες ημέρες και έχουν αποσταλεί ήδη από τον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας κ. Ιορδάνη Τζαμτζή, στην πολιτική ηγεσία του αρμόδιου Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, δύο εμπεριστατωμένες τεχνικές εκθέσεις οι οποίες εκπονήθηκαν από την ΔΑΟΚ Πέλλας, με επικεφαλής τον Προϊστάμενο Φυτοπαθολογικού και Ποιοτικού Ελέγχου Δρ. κ. Συμεών Μαρνασίδη, με όλα τα στοιχεία τεκμηρίωσης και τις προτάσεις για την κατάλληλη διαχείριση στα δένδρα, των καταστροφών που έπληξαν τις αγροτικές παραγωγές της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας.
Η πρώτη τεχνική έκθεση αφορά τις ζημίες που προκλήθηκαν σε καλλιέργειες των περιοχών των Δήμων Έδεσσας και Αλμωπίας, μετά από την έντονη χαλαζόπτωση της 2ας Ιουλίου 2024.
Στην έκθεση αποτυπώνονται οι περιοχές που επλήγησαν, καθώς και στοιχεία που επιβεβαιώνουν το μέγεθος της καταστροφής. Το χαλάζι, έχει προκαλέσει καθολική καταστροφή των καρπών στα αγροκτήματα ενώ, σε αρκετές περιπτώσεις, κυρίως νεαρών δέντρων και φυτεύσεις δέντρων σε μονόκλωνα σχήματα, υπάρχει αμφιβολία ακόμη και για τη δυνατότητα ανάκαμψης των πληγέντων δέντρων που χτυπήθηκαν από τη σφοδρή χαλαζόπτωση.
Οι παραγωγές που επλήγησαν, αφορούν ένα μεγάλο εύρος διαφορετικών ποικιλιών όπως: κεράσια, μήλα, αχλάδια, ροδάκινα, βερίκοκα, δαμάσκηνα, ελιές, ακτινίδια, καρύδια, καστανιές, αμυγδαλιές, αλλά και άλλες καλλιέργειες όπως πατάτα, τομάτες, αμπέλια, σπανάκι, σιτηρά, τριφύλλι, κ.ά.
Η δεύτερη τεχνική έκθεση, αφορά τη διερεύνηση του προβλήματος παραμόρφωσης των καρπών οπωρώνων ροδακινιάς και νεκταρινιάς στην Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, από τον ιολογικό έλεγχο των ετών 2023 και 2024, που διενέργησε το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο με χρηματοδότηση της ΠΕ Πέλλας, ανιχνεύτηκαν και ποσοτικοποιήθηκαν παθογόνοι ιοί και ιδιαίτερα ο ιός ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) PPV και το ιοειδές peach latent mosaic viroid (PLMVd), που ενδέχεται να προκαλούν παραμορφώσεις καρπών.
Το γεγονός όμως ότι οι παθογόνοι μικροοργανισμοί ανιχνεύτηκαν τόσο σε συμπωματικά όσο και σε μη συμπτωματικά δείγματα, ενισχύει την άποψη, ότι μπορεί να μην οφείλεται η ασθένεια των ροδακίνων αποκλειστικά σε ιολογική/ές προσβολή/ές.
Όμοια, τα αποτελέσματα των πρόσφατων αναλύσεων (τελευταία δείγματα Ιούνιος 2024) δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων.
Επίσης, σύμφωνα με το δελτίο αποτελεσμάτων του Μ.Φ.Ι., η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.
Επίσης, από τον ακαρεολογικό έλεγχο όλων των νέων δειγμάτων (Ιούνιος και Ιούλιος 2024), εντοπίστηκαν ακάρεα του γένους eriophyes τα οποία ενδέχεται να προκαλούν τις παραμορφώσεις.
Σε ένα δείγμα από αγρό με έντονα συμπτώματα στην περιοχή της Αλμωπίας, τα eriophyes εντοπίστηκαν όχι μόνο επάνω στους καρπούς αλλά και εντός των οφθαλμών των κλάδων που έφεραν παραμορφωμένους καρπούς.
Περισσότερες λεπτομέρειες για τα eriophyes και τη συμμετοχή τους στη δημιουργία του προβλήματος, θα έχουμε μετά από επόμενες δειγματοληψίες, το Φθινόπωρο του 2024 και όλο το έτος 2025.
Μετά από την ολοκληρωμένη και απόλυτα τεκμηριωμένη παρουσίαση των ζημιών σε αγροτικές παραγωγές της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας και την υπηρεσιακή διαβίβασή τους στην πολιτική ηγεσία του αρμόδιου Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Δάνης Τζαμτζής διεκδικεί και συνεργάζεται με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και πρόσωπα, για τη δίκαιη και άμεση αποζημίωση των πληγέντων αγροτών.
Στόχος του κ. Τζαμτζή ακόμη είναι, οι συγκεκριμένες ζημιές, να μην έχουν σοβαρές επιπτώσεις στον τομέα της εμπορίας και μεταποίησης.
Για τον σκοπό αυτό ο κ. Τζαμτζής, έχει ορίσει επιτροπή που παρακολουθεί τα αποτελέσματα των αναλύσεων και με βάση αυτά, συντονίζει τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν. Θα ακολουθήσουν συμπληρωματικές ενέργειες από τον κ. Αντιπεριφερειάρχη και συνάντηση εκ νέου με τον Υπουργό ΑΑΤ κ. Κώστα Τσιάρα και τον Υφυπουργό κ. Σταμενίτη.
Κοινή ανακοίνωση εξέδωσαν ο Περιφερειάρχης Ηπείρου και υπεύθυνος για τον πρωτογενή τομέα της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) κ. Αλέξανδρος Καχριμάνης και ο Πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, κ. Παύλος Σατολιάς, για το θέμα του ΟΣΔΕ.
Η ανακοίνωση αναφέρει τα εξής:
«Οι Περιφέρειες της χώρας και οι Συνεταιρισμοί αποτελούν τα ουσιαστικά και κύρια στηρίγματα της πρωτογενούς παραγωγής για τους αγρότες της χώρας. Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι αποτελούν την πρώτη προτεραιότητά μας και με την παραμονή τους στην ύπαιθρο με την παραγωγή, την κρατούν ζωντανή. Στηρίζουμε αυτούς που παράγουν και όλοι οι πόροι μας οδηγούνται σε αυτούς.
Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με την αδιαφανή διαχείριση στοιχείων των ενισχύσεων μέσω του ΟΣΔΕ, που χειρίζεται ο ΟΠΕΚΕΠΕ με συνιδιοκτήτη τεχνικό σύμβουλο ή συμβούλους. Ενώ συλλέγει τα στοιχεία για όλους και τους 660.000 αγρότες της χώρας, κανένας Συνεταιρισμός και καμία Περιφέρεια της χώρας δεν έχει πρόσβαση στα παραγωγικά δεδομένα για να σχεδιάσει δράσεις για τον πρωτογενή τομέα της περιοχής του. Αντίθετα, με όχημα τα κλειστά δεδομένα του ΟΣΔΕ, οι ενισχύσεις πηγαίνουν σε άτομα που δεν έχουν καμία παραγωγική δραστηριότητα και έτσι φτάσαμε πολλές ενισχύσεις μέσω της τεχνικής λύσης να πηγαίνουν σε βοσκοτόπια χωρίς ζώα και σε κτήματα χωρίς άροτρο.
Την δε πρώτη χρονιά εφαρμογής της νέας ΚΑΠ με αφορμή τα οικολογικά σχήματα, προστέθηκε και η καταχρηστική μεταφορά ενισχύσεων μέσω ανύπαρκτων υπηρεσιών και συμβουλών σε τρίτους, που καμία παραγωγική βοήθεια δεν προσφέρουν στους αγρότες.
Αυτά συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια, γιατί ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει χάσει το κύρος του, τόσο εντός, όσο και εκτός της χώρας, γι’ αυτό όλοι μας πρέπει να συμβάλουμε στην εξέλιξη ενός ισχυρού οργανισμού που θα υπηρετεί μόνο τους αγρότες.
Η μόνη θετική προσπάθεια για να αλλάξει αυτό, ήταν τα δεδομένα των αγροτών και το ΟΣΔΕ να μεταβούν στο gov.gr, ώστε να έχουν πρόσβαση όσοι χρειάζεται με χαμηλό κόστος. Ενέργεια που χαιρετίσαμε και στηρίξαμε από κοινού, τόσο οι Περιφέρειες, όσο και οι Συνεταιρισμοί.
Σήμερα, το ΟΣΔΕ 2024 δεν έχει ξεκινήσει, ενώ είμαστε στα μέσα Ιουλίου. Με ευφυή τεχνάσματα για το ποιο λογισμικό συμβούλου είναι το κατάλληλο για το ΟΣΔΕ, φθάσαμε πάλι κάποιοι να αναθαρρήσουν και να ζητούν την κατάργηση της κατάκτησης του gov.gr, όπου όλοι οι αγρότες χωρίς διαμεσολαβητές και επιπλέον κόστος έχουν πρόσβαση ως ισότιμοι πολίτες. Μεθοδεύουν, αγνοώντας τις αναπτυξιακές ανάγκες της χώρας τη διαφάνεια στις ενισχύσεις και την επαναφορά των δεδομένων των αγροτών σε αδιαφανή υπόγεια.
Έτσι, φέτος αν και η εφαρμογή δουλεύει από την 1η Απριλίου στην online σύνδεση, δεν λειτουργεί για ανεξήγητο λόγο δια μέσου των ΚΥΔ.
Μπροστά σε αυτή παρελκυστική τακτική από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τους τεχνικούς συμβούλους που αδιαφορούν για τους αγρότες, η ΕΘΕΑΣ ανέλαβε την πρωτοβουλία για να γίνουν οι δηλώσεις ΟΣΔΕ 2024 online μέσω των συνεταιριστικών ΚΥΔ.
Ως Περιφέρειες της χώρας και ως Συνεταιρισμοί στηρίζουμε την παραμονή του ΟΣΔΕ στο gov.gr, το άνοιγμα των δεδομένων της εφαρμογής και τη χρήση τους από τις Περιφέρειες και τους Συνεταιρισμούς χωρίς κόστος.
Προειδοποιούμε ότι εάν υπάρξει η παραμικρή απόκλιση από αυτό, θα μας βρουν απέναντι και τότε θα ειπωθούν όλα με το όνομά τους».
Και η ΠΟΓΕΔΥ στην ίδια γραμμή
Ο πρόεδρος της ΠΟΓΕΔΥ, Νίκος Κακαβάς, σχολιάζοντας την ανακοίνωση ανέφερε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «χαιρόμαστε που δύο θεσμικοί παράγοντες όπως είναι ο Περιφερειάρχης Ηπείρου και ο πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ ουσιαστικά υιοθετούν τις θέσεις για το ΟΣΔΕ που έχει εκφράσει η ΠΟΓΕΔΥ. Παραμένει η θέση μας ότι το ΟΣΔΕ πρέπει να μείνει στον λαό και μέσα στο gov.gr».
Ετοιμάζεται ο φάκελος με ζημιές από τα παραμορφωμένα ροδάκινα, ο οποίος πρόκειται να κατατεθεί την επόμενη εβδομάδα στο ΥπΑΑΤ.
Αυτό τόνισε στον ΑγροΤύπο ο ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Ιορδάνης Τζαμτζής. Στόχος είναι τα στοιχεία να κατατεθούν στην ΕΕ για να υπάρξουν κονδύλια για την αποζημίωση των παραγωγών.
Στο μεταξύ όπως αναφέρει ο κ. Τζαμτζής, οι ζημιές από την πρόσφατη χαλαζόπτωση στην περιοχή είναι μεγάλη. «Φτάνει στο 100% για τα ασυγκόμιστα μήλα, ροδάκινα, δαμάσκηνα και κάστανα, καθώς και τα όψιμα κεράσια στις ορεινές περιοχές. Όμως ήταν τόσο μεγάλη η ένταση του φαινομένου που έχουμε και ζημιές στο φυτικό κεφάλαιο (κορμούς, φύλλα κ.α.)». δήλωσε στον ΑγροΤύπο.
Συνάντηση είχε, την Τετάρτη (3/7), ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας, Ιορδάνης Τζαμτζής με τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ, Ανδρέα Λυκουρέντζο, τον οποίο ενημέρωσε για τις καταστροφές που προξένησε, την Τρίτη (2/6/2024), το χαλάζι στον καρπό σε κεράσια, μήλα, ροδάκινα, δαμάσκηνα και κάστανα αλλά και στο φυτικό κεφάλαιο, σε χωριά των Δήμων Έδεσσας και Αλμωπίας.
Ο κ. Τζαμτζής ζήτησε να γίνουν άμεσα εκτιμήσεις των ζημιών και να υπάρξει έγκαιρα πληρωμή των αγροτών, διότι σε πολλές καλλιέργειες δεν συγκομίστηκε το προϊόν και υπάρχει θέμα επιβίωσης των αγροτών, αλλά και συνέχισης της καλλιέργειας.
Κάλεσε δε τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ να επισκεφθεί την Πέλλα και ορίστηκε η επίσκεψη στις 19/6/2024.
Ακολούθως, συναντήθηκε στο ΥπΑΑΤ με τον Υπουργό κ. Τσιάρα Κων/νο, τον οποίο ενημέρωσε για τις ζημιές στις καλλιέργειες, αλλά και για το μεγάλο θέμα των παραμορφωμένων ροδάκινων.
Ο κ. Τσιάρας ζήτησε να κατατεθεί από την ΠΕ Πέλλας πλήρης φάκελος των ενεργειών που έχουν γίνει μέχρι σήμερα σχετικά με τα παραμορφωμένα ροδάκινα αλλά και μια ολοκληρωμένη έκθεση με τις ζημιές από το χαλάζι.
Στην συνέχεια ο κ. Τζαμτζής συμμετείχε στην σύσκεψη που είχαν οι συνεταιρισμοί με τους Υφυπουργούς κ.κ. Διονύση Σταμενίτη και Χρήστο Κέλλα σχετικά με την πολύ χαμηλή τιμή στο συμπύρηνο ροδάκινο και το υψηλό κόστος παραγωγής.
Ο κ. Τζαμτζής παίρνοντας τον λόγο τόνισε ότι η τιμή στο συμπύρηνο, στα 33 λεπτά όπως συζητείται, δεν καλύπτει το κόστος παραγωγής και πρέπει το ΥπΑΑΤ σε συνεργασία με την Διεπαγγελματική του Ροδάκινου, να πιέσουν την ΕΚΕ ώστε η τιμή να δίνει την δυνατότητα επιβίωσης στους αγρότες και να καθιστά βιώσιμη την καλλιέργεια του ροδάκινου.
Επιπλέον δεν πρέπει να γίνονται κρατήσεις 3 λεπτών από τους αγρότες που φέρνουν το προϊόν στην πόρτα του εργοστασίου.
Επισήμανε δε ότι τα βερίκοκα από την Αργολίδα τα εργοστάσια τα αγόρασαν 45-49 λεπτά, ενώ από τους παραγωγούς της Πέλλας η τιμή ήταν πολύ χαμηλότερη.
Χρηματοδότηση μέτρων για την αντικατάσταση των ποικιλιών ροδακινιάς και νεκταρινιάς που παρουσιάζουν συμπτώματα παραμορφωμένων καρπών, ζητά ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Ιορδάνης Τζαμτζής.
Παράλληλα τονίζει ότι τα 30 λεπτά το κιλό που δίνει η ΕΚΕ για το βιομηχανικό ροδάκινο είναι ιδιαίτερα χαμηλή και ζητά παρέμβαση από το ΥπΑΑΤ για να καταβληθούν βιώσιμες τιμές στους παραγωγούς.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Ιορδάνης Τζαμτζής «υπάρχουν ενδείξεις για κάποιες ποικιλίες που φαίνεται να είναι ανθεκτικές στην ασθένεια και θα πρέπει να παρθούν άμεσα κάποιες αποφάσεις από το ΜΦΙ. Εκτός όμως από την επιστημονική πλευρά άμεσα θα πρέπει το ΥπΑΑΤ να καταθέσει φάκελο στην ΕΕ για την χρηματοδότηση με κοινοτικά κονδύλια των παραγωγών που αντιμετωπίζουν πρόβλημα. Η Πέλλα έχει μεγάλες βιομηχανίες κομπόστας και αναμένεται να πληγούν από το πρόβλημα.
Όμως και οι τιμές π[αραγωγού στα 30 λεπτά το κιλό, που συζητά η ΕΚΕ, θα αποτελειώσουν τα συμπύρηνα ροδάκινα. Δεν είναι βιώσιμες για τους παραγωγούς και θα πρέπει να το καταλάβει το ΥπΑΑΤ και η μεταποίηση. Επίσης είναι αδιανόητο να βάζουν τον παραγωγό να πληρώνει τα 3 λεπτά μεταφορικά, δηλαδή να τους τα αφαιρούν οι βιομηχανίες από την τιμή».
Η επιστολή του Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας προς την ηγεσία του ΥπΑΑΤ και τη Διεπαγγελματική αναφέρει τα εξής:
Η Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας, συμβάλλοντας από την πρώτη στιγμή ενεργά στην προσπάθεια για επίλυση του πρωτοεμφανιζόμενου σε εξέλιξη και ένταση προβλήματος που αφορά τις σημαντικότερες καλλιέργειες πυρηνοκάρπων της περιοχής και συγκεκριμένα τα ροδάκινα και τα νεκταρίνια, προβαίνει σε ενημέρωση των καλλιεργητών της περιοχής μας σχετικά με το θέμα.
Για την καταγραφή των εκτάσεων που παρουσιάζεται το πρόβλημα, χρησιμοποιείται ψηφιακή πλατφόρμα που εγκαταστάθηκε στα Κέντρα Υποβολής Δηλώσεων (ΚΥΔ) ΟΣΔΕ 2024, από τη διεπαγγελματική οργάνωση ροδάκινων.
Όσον αφορά τον προσδιορισμό του ακριβούς αιτίου που προκαλεί το πρόβλημα, παραμένει ακόμα υπό διερεύνηση. Σημειώνουμε ότι σύμφωνα με παρατηρήσεις καλλιεργητών, ανέκαθεν παρατηρούνταν καρποί με παραμορφώσεις σε ροδάκινα και νεκταρίνια αλλά ήταν σε ποσοστό μη άξιο προσοχής (ελάχιστοι καρποί και σπάνια εμφάνιση).
Προκειμένου να διερευνηθεί το αίτιο που προκαλεί πλέον το πρόβλημα σε μεγάλη έκταση και ένταση, η Π.Ε Πέλλας απέστειλε άμεσα δείγματα ιστών στο εργαστήριο ιολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, για τη διενέργεια εξειδικευμένων αναλύσεων που χρηματοδοτήθηκαν από πόρους της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Κατόπιν αποστολής στο εργαστήριο Ιολογίας του Μ.Φ.Ι και ιολογικής εξέτασης δειγμάτων φύλλων και καρπών ροδακινιάς από δέντρα με συμπτώματα και χωρίς συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών, των περιοχών Ν. Μυλότοπος Γιαννιτσών, Αμπελειές Γιαννιτσών, Άρνισσα Έδεσσας, Νάουσα Ημαθίας (συλλογή Τ.Φ.Δ.Ν.), ανιχνεύτηκαν συνολικά επτά ιοί/ιοειδή (PPV, PNRSV, PLMVd, CGRMV, ACLSV, NSPaV, TiRSaV) σε δείγματα φύλλων συμπτωματικών δένδρων και μη συμπτωματικών δέντρων. Η εξέταση νέων δειγμάτων από το εργαστήριο ιολογίας του Μ.Φ.Ι το έτος 2024, από συμπτωματικά και μη συμπτωματικά δένδρα, έδειξε την παρουσία των PPV, CGRMV και PLMVd στα συμπτωματικά και στα μη συμπτωματικά δείγματα.
Το συνολικό ιολογικό φορτίο σε συμπτωματικά και μη συμπτωματικά δείγματα ήταν το ίδιο και σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση μας από το εργαστήριο, βρίσκεται σε εξέλιξη η ακριβής ποσοτικοποίησή τους. Παρόλο που, κατόπιν των αποτελεσμάτων, ενδέχεται να μην οφείλεται η ασθένεια των ροδακίνων αποκλειστικά σε ιολογική/ές προσβολή/ές, νέα δείγματα κλάδων με φύλλα και καρπούς εστάλησαν στα εργαστήρια ιολογίας και ακαρεολογίας του ΜΦΙ στις 25/06/2024.
Έχοντας υπ’ όψιν όσα αναφέρθηκαν προηγούμενα, ανεξάρτητα από το ακριβές αίτιο του προβλήματος και καθώς αυτό έλαβε έντονες διαστάσεις τα τελευταία χρόνια με τους ήπιους Χειμώνες και την γενική κλιματική αλλαγή, θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρξει χρηματοδότηση μέτρων για την αντικατάσταση των ποικιλιών ροδακινιάς και νεκταρινιάς που παρουσιάζουν συμπτώματα παραμορφωμένων καρπών, λόγω άγνωστης μέχρι σήμερα ασθένειας.
Οι ποικιλίες που θα φυτευτούν πρέπει να προέρχονται αποδεδειγμένα από μητρικές φυτείες απαλλαγμένες ιώσεων.
Τιμές παραγωγού ροδάκινων μεταποίησης τρέχουσας περιόδου
Όσον αφορά τις τιμές παραγωγού των ροδάκινων μεταποίησης τρέχουσας περιόδου είναι ιδιαίτερα χαμηλές σύμφωνα με την πρόταση της Ε.Κ.Ε. (περίπου 0,30 €/ κιλό), γεγονός που προκαλεί θύελλα αντιδράσεων στον αγροτικό κόσμο της περιοχής μας και με δεδομένο ότι η ΠΕ Πέλλας αποτελεί το μεγαλύτερο παραγωγό Α’ ύλης (55% πανελλήνιας παραγωγής) βιομηχανικών ροδάκινων.
Απαιτείται άμεσα παρέμβαση από ΥπΑΑΤ τόσο στη διεπαγγελματική ένωση ροδάκινων όσο και στην ένωση κονσερβοποιών, ώστε να δοθούν τιμές βιώσιμες τόσο για την καλλιέργεια όσο και για τους ίδιους του αγρότες.
Ξεκίνησε, από χθες Δευτέρα (1/7/2024), στην Αθήνα, το 20ο Παγκόσμιο Συνέδριο Φυτοπροστασίας (XX IPP Congress).
Το Συνέδριο πραγματοποιείται, από 1 έως τις 5 Ιουλίου, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και διοργανώνεται από την Φυτιατρική Εταιρεία Ελλάδος, υπό την αιγία της International Association for the Plant Protection Sciences (IAPPS) και του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Επιπλέον, η Ελληνική Φυτοπαθολογική Εταιρεία, η Εντομολογική Εταιρεία Ελλάδος και η Ελληνική Ζιζανιολογική Εταιρεία συμβάλουν στην οργάνωση του Συνεδρίου.
Το Συνέδριο αποτελείται από παράλληλες συνεδρίες με προσκεκλημένους ομιλητές, καθώς και προφορικές και αναρτημένες παρουσιάσεις, για θα καλύψει όλους τους κλάδους της Φυτοπροστασίας.
Επτακόσιοι και πλέον επιστήμονες από 60 χώρες του κόσμου θα βρίσκονται στην Αθήνα για το παγκόσμιο αυτό γεγονός στην Φυτοπροστασία.
Όπως ανέφερε στην εναρκτήρια ομιλία του ο πρόεδρος του συνεδρίου Δρ Ελευθέριος Τζάμος, «σε μια εποχή του αναμφισβήτητου φαινομένου της κλιματικής αλλαγής που κυριαρχεί σε όλο τον κόσμο, σε μια περίοδο τεράστιας αύξησης του πληθυσμού της γης με τεράστια προβλήματα στην επισιτιστική ασφάλεια, σε μια περίοδο τεράστιας πίεσης στους φυσικούς πόρους για την κάλυψη μιας μεγάλης ανάγκης για ασφαλή τρόφιμα, που αναζητάμε τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και δημιουργία ευκαιριών για οικονομική ανάπτυξη, η φυτοπροστασία θα παίξει έναν εξαιρετικά σημαντικό παγκόσμιο ρόλο στην εξασφάλιση της ανθρώπινης ευημερίας.
Η διαχείριση της απώλειας καλλιεργειών που προκαλείται από παθογόνα και παράσιτα είναι ένα περίπλοκο ζήτημα υψίστης σημασίας για την παγκόσμια γεωργία.
Υπάρχει ανάγκη να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι ασθένειες ή τα παράσιτα που απειλούν την παγκόσμια ανθρώπινη ευημερία.
Το Συνέδριο αποτελείται από ταυτόχρονες συνεδριάσεις με προσκεκλημένους ομιλητές και θα καλύψει όλους τους κλάδους φυτοπροστασίας, συμπεριλαμβανομένης της Φυτοπαθολογίας, της Εντομολογίας, της Ζιζανιολογίας, της Νηματωδολογίας κ.α.
Επίσης οι διεθνείς οργανισμοί που ασχολούνται με την επισιτιστική ασφάλεια, την ασφάλεια των τροφίμων και την υγεία των φυτών θα είναι αναλύσουν κρίσιμα τπροβλήματα που σχετίζονται με την παγκόσμια γεωργία και θα προτείνουν μέτρα και δράσεις».
Περισσότερες πληροφορίες για το συνέδριο επισκεφθείτε την ιστοσελίδα (εδώ)
Κώστας Τσιάρας στο 20ο Διεθνές Συνέδριο Φυτοπροστασίας
Έναν τετραπλό στόχο για την ποιότητα των παραγομένων προϊόντων, καθώς και την παραγωγή ποιοτικά καλών και περισσότερων τροφίμων προκειμένου να διασφαλιστεί η επισιτιστική επάρκεια, προέβαλε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών του 20ου Διεθνούς Συνεδρίου Φυτοπροστασίας. Ο τετραπλός στόχος στα θέματα φυτοπροστασίας, όπως τον περιέγραψε ο κ. Τσιάρας, εστιάζεται στα εξής:
- Την πλήρη Προστασία του Φυτικού Κεφαλαίου και της Φυτικής Παραγωγής
- Την παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας
- Τη μείωση του κόστους παραγωγής των προϊόντων και ταυτόχρονα,
- Την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.
Για την επίτευξη αυτών των στόχων, όπως είπε, εφαρμόζονται συγκεκριμένες και ολοκληρωμένες δράσεις που συμβάλλουν στη διατήρηση, τη διαρκή αξιολόγηση και αξιοποίηση των εγχώριων φυτογενετικών πόρων και προώθηση νέων ποικιλιών και ειδών με βελτιωμένη απόδοση, ποιότητα και προσαρμοστικότητα.
Αναφερόμενος στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας τα εντόπισε στα εξής:
- ο μικρός και κατακερματισμένος κλήρος,
- η ανορθολογική χρήση των υδάτων,
- οι ξεπερασμένες, οριζόντιες μέθοδοι παραγωγής,
- η κατάχρηση ή η απουσία φυτοπροστατευτικών μέσων,
- το αυξημένο κόστος παραγωγής
Όπως είπε, πρόκειται για παράγοντες «που κρατούν την ελληνική αγροτική παραγωγή για χρόνια καθηλωμένη και δεν της επιτρέπουν να αξιοποιήσει το τεράστιο πλεονέκτημα της αναγνωρισμένης ποιότητας των προϊόντων που παράγει η ελληνική γη».
Ο κίνδυνος επισιτιστικής ανεπάρκειας
Σε αυτά τα προβλήματα ο κ. Τσιάρας προσέθεσε και εξωγενείς παράγοντες όπως η κλιματική κρίση και οι συνέπειες από τους πολέμους στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή, που ως αποτέλεσμα έχουν την πληθωριστική κρίση και την αύξηση του κόστους παραγωγής, «διακινδυνεύοντας παράλληλα την αυτάρκεια και την επάρκεια αγροτικών προϊόντων σε παγκόσμιο επίπεδο».
Και πρόσθεσε: «Θα μου επιτρέψετε να επιμείνω στον κίνδυνο έλλειψης επισιτιστικής επάρκειας, καθώς από την ύπαρξή της εξαρτάται και η κοινωνική συνοχή και - κατά συνέπεια - και η πολιτική σταθερότητα, σε παγκόσμιο επίπεδο, αφού η έλλειψη τροφίμων μπορεί να δημιουργήσει κοινωνικές εκρήξεις που δεν μπορούμε να φανταστούμε. Φυσικά δεν βρισκόμαστε σε αυτήν την κατάσταση, αλλά ο ρόλος των πολιτικών είναι να είμαστε προμηθείς και όχι επιμηθείς. Και ο ρόλος ο δικός σας στην διασφάλιση της επισιτιστικής επάρκειας μέσα από την αύξηση της παραγωγής και της παραγωγής ποιοτικά καλών, τροφίμων, είναι καθοριστικός».
Αντίπαλοι και σύμμαχοι της αγροτικής παραγωγής
Αναφερόμενος στους αντιπάλους της ελληνικής αγροτικής παραγωγής ο υπουργός τους εντόπισε στα εξής σημεία:
- στις στρεβλώσεις στην εσωτερική διάρθρωση της παραγωγής,
- στην εντεινόμενη κλιματική κρίση που πλήττει κατά καιρούς διαφορετικές αγροτικές περιοχές της πατρίδας μας και
- στην διαρκώς αυξανόμενη ανθεκτικότητα των ασθενειών και των εχθρών των φυτών και φυτικών προϊόντων που αποτελεί την πιο σταθερή απειλή για την αγροτική παραγωγή.
Σημείωσε, ωστόσο, ότι η ελληνική αγροτική παραγωγή έχει και ισχυρούς συμμάχους όπως:
- την πλούσια εμπειρία από την μακρά αγροτική μας παράδοση,
- τη διαρκή εξέλιξη της γνώσης,
- την εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας
Επένδυση στη γνώση
Ως πρώτη προτεραιότητά του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, έθεσε την επένδυση στη γνώση, όπως είναι και η εντολή του Πρωθυπουργού, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε.
«Να επενδύσουμε στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση, πρωτίστως των κατ’ επάγγελμα αγροτών, για τις νέες μεθόδους παραγωγής και φυτοπροστασίας. Και να μετατρέψουμε την επιστημονική γνώση σε εκπαίδευση και κατάρτιση, ιδίως των νέων αγροτών. Ώστε να μπορέσουν να εφαρμόσουν νέες αποδοτικές μεθόδους στη γεωργία και την κτηνοτροφία μας. Επιδίωξή μας να καταστεί η κατάρτιση και η γνώση ένας πρόσθετος παραγωγικός συντελεστής, που βελτιώνει την παραγωγικότητα, την ποιότητα και την αποδοτικότητα».
Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος ο κ. Τσιάρας είπε ότι η πολιτεία διαθέτει τα αναγκαία μέσα, Οργανισμούς, όπως ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο.
Από τη Διεύθυνση Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Ηπείρου, συστήνεται προς τους ιδιοκτήτες των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων να λάβουν κατάλληλα μέτρα, ώστε να προφυλάξουν το ζωικό τους κεφάλαιο από τις συνέπειες πιθανών φυσικών καταστροφών (πυρκαγιές, πλημμύρες, έντονες χιονοπτώσεις, καύσωνες, θυελλώδεις άνεμοι, σεισμοί, κ.α.), όπως ενδεικτικά:
Να απομακρύνουν τα ξερά χόρτα και τα σκουπίδια από τον εξωτερικό χώρο της εγκατάστασής τους και τον περιβάλλοντα χώρο γύρω από αυτή, και να μεριμνήσουν για τη διάνοιξη τάφρου ή για τον καθαρισμό της αν υπάρχει, ώστε να είναι δυνατή η παροχέτευση των όμβριων υδάτων.
Να προμηθευτούν με γεννήτριες ηλεκτρικού ρεύματος ή/και αυτόνομα φωτοβολταϊκά συστήματα.
Να μεριμνήσουν να υπάρχει φορτισμένο κινητό τηλέφωνο στην κτηνοτροφική εκμετάλλευση.
Να μεριμνήσουν για την επάρκεια σε νερό, ζωοτροφές και άλλες απαραίτητες προμήθειες, ώστε να μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες των ζώων για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 5-7 ημερών σε περίπτωση αποκλεισμού.
Να έχουν τακτική ενημέρωση για το δελτίο καιρού.
Σε περίπτωση πυρκαγιάς, πρώτα να ενημερώνουν τις αρμόδιες αρχές (πυροσβεστική κ.α.) και μετά να ακολουθούν οι υπόλοιπες ενέργειες.
Αν υπάρχουν άρρωστα ή τραυματισμένα ζώα διαχωρίζονται από τα υπόλοιπα, παρέχονται οι πρώτες βοήθειες, καλείται ο κτηνίατρος και σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η θεραπεία τους επικοινωνούν και με τα σφαγεία για την πραγματοποίηση σφαγής έκτακτης ανάγκης.
Απομάκρυνση των νεκρών ζώων και άμεση υγειονομική ταφή τους για την αποφυγή διάδοσης μολυσματικών ασθενειών.
Επισημαίνουμε ότι για την απομάκρυνση των ζώων ή την προσέγγιση των εκτροφών, συνεννοούμαστε με τις κατά τόπους αρμόδιες Κτηνιατρικές αρχές και πάντα υπό τις οδηγίες των αρμοδίων αστυνομικών και πυροσβεστικών αρχών.
Για το θέμα της ίωσης καστανής ρυτίδωσης, σε καλλιέργειες τομάτας και πιπεριάς, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη, την Τρίτη 25/6/2024, στην αίθουσα Δημοτικού Συμβουλίου Ιεράπετρας.
Στην σύσκεψη παραβρέθηκαν μερίδα αγροτών που αντιμετώπισαν πρόσφατα το πρόβλημα καθώς και η προϊσταμένη τμήματα ΔΑΟΚ Ιεράπετρας κ. Μίχου.
Όπως επισημαίνει ο Ενιαίος Αγροτικός Σύλλογος Ιεράπετρας, «κοινή παραδοχή όλων των παρευρισκόμενων είναι ότι υπήρξε αδυναμία επίσημης καταγραφής των δειγμάτων που έχουν εμφανιστεί στην περιοχή μας.
Για το λόγο αυτό καλούμε όλους τους αγρότες της περιοχής μας να ανταποκριθούν με υπευθυνότητα σε αυτό το κάλεσμα και να ενημερώνουν έγκαιρα της αρμόδιες υπηρεσίες για την εμφάνιση καστανής ρυτίδωσης σε οποιοδήποτε στάδιο καλλιέργειας.
Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουμε να έχουμε συνολική εικόνα την εξέλιξη της ίωσης στην περιοχή μας αλλά και αποδεικτικά στοιχεία για το μέγεθος της καταστροφής που έχει υποστεί κάθε παραγωγός.
Μέχρι τότε είναι σημαντικό να συνεχίζουμε να τηρούμε τα μέτρα υγιεινής στις καλλιεργητικές εργασίες και να αποφεύγουμε οποιοδήποτε τρόπο και μέσο που συντελεί στην περαιτέρω εξάπλωση του ιού».
Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, πραγματοποίησε, σήμερα Παρασκευή (21/6/2024), επίσκεψη στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Η ημέρα της επίσκεψης στο ΥπΑΑΤ συμπίπτει με θερινό ηλιοστάσιο που είναι η επίσημη έναρξη του καλοκαιριού.
Τον πρωθυπουργό υποδέχθηκε ο νέος υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστας Τσιάρας.
Ο νέος κανονισμός του ΕΛΓΑ θα έρθει προς έγκριση στο υπουργικό συμβούλιο πριν του τέλος του καλοκαιριού υπογράμμισε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Μιλώντας για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, τόνισε ότι ο αγροτικός τομέας θα συνεχίσει να λαμβάνει τις επιδοτήσεις, υπογραμμίζοντας όμως ότι «θα τις εισπράττουν μόνο αυτοί που πραγματικά παράγουν».
Επίσης τόνισε ότι οι αγορές θα πρέπει να δίνουν ένα καλό εισόδημα στους παραγωγούς αγροτικών προϊόντων.
Για το κόστος ενέργειας ανέφερε ότι θα δοθεί παράταση για ένταξη στο αγροτικό τιμολόγιο «ΓΑΙΑ» και θα προχωρήσει σε καμπάνια ενημέρωσης των αγροτών το ΥπΑΑΤ.
Τόνισε ακόμη ότι η κυβέρνηση θα πάρει μέτρα για το υψηλό κόστος ζωοτροφών, λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων.
Ειδικά για τα φυτοφάρμακα επεσήμανε ότι θα υπάρξει παρέμβαση υπάρχουν πολυεθνικές που τα διαθέτουν σε διαφορετικές τιμές στην Ελλάδα σε σχέση με τις τιμές που έχουν στις γειτονικές χώρες και αυτό είναι ένα θέμα προς εξέταση. Δεν θα γίνουν ανεκτές αυτές οι πρακτικές των πολυεθνικών, τόνισε ο πρωθυπουργός.
Μεγάλη σημασία αποδίδουμε στα έργα διαχείρισης νερού για να εξορθολογίσουμε συνολικά τη χρήση του, τόνισε και πρόσθεσε ότι είναι μεγάλη η πρόκληση της κλιματικής αλλαγής.
Πάντως ο πρωθυπουργός δήλωσε αισιόδοξος για το μέλλον του πρωτογενούς τομέα της χώρας μας.
Από τη μεριά του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κα Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, τόνισε ότι «ο πρωθυπουργός μας έδωσε συγκεκριμένες κατευθύνσεις που εδράζονται σε ένα συγκεκριμένο κυβερνητικό σχέδιο που αφορά σύμφωνα με το οποίο ότι πρέπει να κινηθούμε με ταχύτητα στην κατεύθυνση των μεγάλων αλλαγών και μεταρρυθμίσεων». Πρόσθεσε επίσης ότι ο πρωτογενής τομέας βρίσκεται μπροστά σε μεγάλες προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, το αυξημένο κόστος παραγωγής και η νέα ΚΑΠ.
Στην σύσκεψη στο ΥπΑΑΤ, που διήρκεσε περίπου δύο ώρες, συμμετείχαν οι υφυπουργοί κ.κ. Χρήστος Κέλλας και Διονύσης Σταμενίτης, οι γενικοί γραμματείας του ΥπΑΑΤ, οι πρόεδροι ΟΠΕΚΕΠΕ και ΕΛΓΑ, ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος και ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργό Γιώργος Μυλωνάκης. Το περίεργο είναι ότι δεν υπήρξε κάποιος εκπρόσωπος του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ στην συνάντηση (απουσία Προέδρου πάνε Αντιπρόεδροι).
Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Κέρκυρας ενημερώνει τους ελαιοπαραγωγούς ότι μέχρι και σήμερα δεν έχει διαπιστωθεί οποιαδήποτε μόλυνση από το παθογόνο βακτήριο Xylella fastidiosa στον Κερκυραϊκό ελαιώνα.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Νικόλαος Σουπιώνης, Αναπληρωτής Προϊστάμενος Τμ. Φυτικής-Ζωικής Παραγωγής & Ποιοτικού Ελέγχου Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, μετά την ανησυχία που προκλήθηκε από διάφορα δημοσιεύματα λόγω της εμφάνισης ξεραμένων κλαδίσκων σε ελαιόδεντρα του νησιού, η Υπηρεσία πραγματοποίησε επιτόπιες αυτοψίες και έστειλε σχετικά δείγματα σε διαπιστευμένο από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, αναμένοντας τα αποτελέσματα των εξετάσεων.
Σύμφωνα με την μακροσκοπική εκτίμηση των γεωπόνων της υπηρεσίας, η ξήρανση των συγκεκριμένων κλαδίσκων οφείλεται στην δράση ξυλοφάγων εντόμων.
Ωστόσο, ο κίνδυνος εισόδου του παθογόνου Xylella fastidiosa στο νομό μας παραμένει και για τον λόγο αυτό πρέπει να αποφεύγεται η οποιαδήποτε εισαγωγή μη πιστοποιημένου φυτικού υλικού».
Οι Έλληνες αγρότες έγιναν οι πρώτοι στην Ευρώπη στους οποίους χορηγήθηκε τον Φεβρουάριο η προσωρινή χρήση ενός νέου βιοεντομοκτόνου για την αντιμετώπιση του φυλλορύκτη της τομάτας (Tuta absoluta), ενός από τα πιο δαπανηρά παράσιτα της Μεσογείου.
Βασισμένο σε πεπτίδια που βρίσκονται στο δηλητήριο αράχνης, το SPEAR® LEP έχει αποδειχθεί ότι είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό κατά του παρασίτου-στόχου - συμπεριλαμβανομένων πληθυσμών ανθεκτικών σε άλλα συνθετικά φυτοφάρμακα που χρησιμοποιούνται συνήθως - και ότι είναι ήπιο για τις μέλισσες, τα ωφέλιμα έντομα και τον άνθρωπο.
Αλλά ενώ το SPEAR LEP σηματοδοτεί μια νέα επιλογή για τους καλλιεργητές που αναζητούν πιο φιλικά προς το περιβάλλον φυτοπροστατευτικά προϊόντα, για την Vestaron Corporation, την εταιρεία με έδρα τις ΗΠΑ που το ανέπτυξε, η άφιξή του στην Ελλάδα είναι αποτέλεσμα σχεδόν δύο δεκαετιών έρευνας και καινοτόμου σκέψης.
Η ιστορία της Vestaron
Η ανάπτυξη της Vestaron και της τεχνολογίας SPEAR μοιάζει με ιστορία κόμικς. Επιστήμονες που μελετούσαν αράχνες έπεσαν πάνω στην αράχνη funnel-web (με χωνί) των Μπλε Ορέων της Αυστραλίας, ένα αραχνοειδές με ένα από τα πιο πολύπλοκα δηλητήρια που έχουν ανακαλυφθεί ποτέ. Καθώς το δηλητήριο αυτής της αράχνης μπορεί να είναι θανατηφόρο για τα θηλαστικά, φαινόταν απίθανο να χρησιμοποιηθεί ως γεωργικό προϊόν φιλικό προς τον άνθρωπο και τους επικονιαστές. Όμως, ψάχνοντας βαθύτερα, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι ορισμένα από τα συστατικά του δηλητηρίου ήταν τοξικά μόνο για τα έντομα που πέφτουν θύματα της αράχνης –και αυτά τα έντομα τυχαίνει να είναι παράσιτα που απειλούν την παραγωγή φρούτων, λαχανικών και καλλιεργειών. Αντιλαμβανόμενος τον πιθανό ρόλο του δηλητηρίου στη γεωργία, ο Glenn King, καθηγητής βιοχημείας και μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Queensland, κατέθεσε αίτηση για διπλώματα ευρεσιτεχνίας και το 2005 ιδρύθηκε η Vestaron για να φέρει την έρευνα στους αγρότες.
«Γνωρίζαμε ότι είχαμε κάτι που ήταν πραγματικά αποτελεσματικό και μπορούσε να στοχευθεί, παρόμοια με τα συνθετικά», δήλωσε ο Δρ Robert Kennedy, επιστημονικός υπεύθυνος της Vestaron. «Αλλά αυτό είναι πιο φυσικό». Ο Δρ Kennedy δήλωσε ότι οι μεγάλες χημικές εταιρείες είχαν απορρίψει τις δυνατότητες χρήσης πεπτιδίων σε μεγάλο όγκο, αλλά η Vestaron είχε δεσμευτεί να χρησιμοποιήσει αυτή την πολλά υποσχόμενη τεχνολογία για την επίλυση προβλημάτων με τρόπο που κανείς δεν είχε κάνει ποτέ πριν. «Επικεντρωθήκαμε στο πώς να παρασκευάσουμε αρκετά πεπτίδια ώστε να είναι αποτελεσματικά με λογικό κόστος, πώς να εισάγουμε τα πεπτίδια στα έντομα και, το σημαντικότερο, πώς να κάνουμε τις ρυθμιστικές αρχές να κατανοήσουν τα προϊόντα και να τα εγκρίνουν για χρήση».
Λύνοντας τα προβλήματα της γεωργίας
Προκλήσεις παρουσιάστηκαν αρχικά στην παραγωγή, καθώς το δηλητήριο της αράχνης είναι δύσκολο να εξαχθεί σε αρκετά μεγάλες ποσότητες για να παραχθεί σε κλίμακα. Η ομάδα της Vestaron ανέπτυξε έναν τρόπο σύνθεσης και βελτιστοποίησης των γονιδίων από το δηλητήριο και τα τοποθέτησε σε μαγιά, επιτρέποντάς τους να παράγουν το προϊόν μέσω μιας διαδικασίας ζύμωσης σε εμπορικά βιώσιμη κλίμακα. Στη συνέχεια, οι ερευνητές έπρεπε να βρουν έναν τρόπο να μεταφέρουν τα πεπτίδια που δημιουργήθηκαν κατά τη ζύμωση στα έντομα-στόχους - ένα σημαντικό βήμα για την προστασία των καλλιεργειών.
«Είναι διαφορετικό από μια αράχνη που πιάνει ένα έντομο-θύμα και του εγχέει απευθείας το δηλητήριό της», λέει ο Δρ Κένεντι. «Το προϊόν μας προσλαμβάνεται από το έντομο, επομένως χρειαζόμαστε ένα μέσο που θα επιτρέπει στα πεπτίδια να επιβιώνουν από το έντερο του εντόμου και να γίνονται διαθέσιμα στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτό που τελικά κάναμε ήταν να συνδυάσουμε το πεπτίδιο με μια πολύ χαμηλή δόση ενός άλλου φυσικού προϊόντος, του ευρέως χρησιμοποιούμενου εντομοκτόνου Bacillus thuringiensis (Bt), το οποίο διαταράσσει το έντερο και το καθιστά κάπως διαπερατό, επιτρέποντας στο εντομοκτόνο πεπτίδιο να περάσει». Τέλος, η εταιρεία χρειαζόταν ρυθμιστική έγκριση. Στις ΗΠΑ, η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος χορήγησε στην SPEAR την ταξινόμηση βιοεντομοκτόνου λόγω της σχετικά χαμηλής επικινδυνότητας των μορίων της. Αυτή η ταξινόμηση έδωσε στο προϊόν μια σχετικά ομαλή ρυθμιστική πορεία και το 2020 οι παραγωγοί στις ΗΠΑ και τον Καναδά πήραν το πράσινο φως για να το χρησιμοποιήσουν στις καλλιέργειές τους.
Βοηθώντας τους αγρότες της Ευρώπης
Οι προσπάθειες της Vestaron επικεντρώνονται τώρα στο να φέρει αυτή τη νέα τεχνολογία στους αγρότες στην Ευρώπη, ξεκινώντας με το SPEAR LEP για να βοηθήσει τους καλλιεργητές να αντιμετωπίσουν τις προσβολές από τον φυλλορύκτη της τομάτας (Tuta absoluta) - ένα παράσιτο που είναι γνωστό ότι προκαλεί απώλειες αποδόσεων στην Ευρώπη έως και 350.000 ευρώ/στρέμμα (πηγή AHDB https://horticulture.ahdb.org.uk/knowledge-library/tomato-crop-damage-caused-by-tuta-absoluta). Τον Φεβρουάριο, το ελληνικό Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων χορήγησε επείγουσα άδεια στους παραγωγούς τομάτας στην Ελλάδα να χρησιμοποιούν το SPEAR LEP από την 1η Μαρτίου έως τις 28 Ιουνίου 2024, ενώ παρόμοιες αιτήσεις για επείγουσα άδεια χρήσης έχουν υποβληθεί και σε άλλες μεσογειακές χώρες. Η Vestaron έχει υποβάλει αίτηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την πλήρη έγκριση του SPEAR LEP στην Ευρώπη και σχεδιάζει επίσης να εισαγάγει και άλλα προϊόντα που στοχεύουν σε ορισμένα από τα άλλα σημαντικά παράσιτα των καλλιεργειών στην Ευρώπη με ασφαλή και βιώσιμο τρόπο. Τα βιοεντομοκτόνα με βάση τα πεπτίδια, όπως το SPEAR LEP, αντιπροσωπεύουν μια νέα ισχυρή κατηγορία προϊόντων για τον αποτελεσματικό έλεγχο των παρασίτων και την καταπολέμηση της ανθεκτικότητας", δήλωσε ο Juan Estupinan, προσωρινός διευθύνων σύμβουλος και πρόεδρος της Vestaron.
«Τέτοια εργαλεία είναι απαραίτητα για τους καλλιεργητές και προσφέρουν πλεονεκτήματα για τους εργαζόμενους και τους ειδικούς στον αγρό, τους ωφέλιμους οργανισμούς, το περιβάλλον και τους καταναλωτές».
Σχετικά με το SPEAR LEP
- Βασισμένο σε πεπτίδια που προέρχονται από το δηλητήριο αράχνης, το SPEAR LEP στοχεύει σε λεπιδόπτερα όπως ο φυλλορύκτης της τομάτας, η ευδεμίδα της αμπέλου, η καρποκάψα της μηλιάς κτλ στο προνυμφικό στάδιο ανάπτυξης των εντόμων
- Οι δοκιμές πεδίου με το SPEAR LEP έχουν αποδείξει αποτελεσματικότητα κατά των παρασίτων-στόχων τόσο στον αγρό όσο και σε προστατευμένες συνθήκες, συμπεριλαμβανομένων πληθυσμών που μπορεί να είναι ανθεκτικοί σε άλλα ευρέως χρησιμοποιούμενα εντομοκτόνα
- Με μοναδικό τρόπο δράσης (ομάδα IRAC 32), το SPEAR LEP δεν έχει γνωστή ανθεκτικότητα ή διασταυρούμενη ανθεκτικότητα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αυτόνομο ή σε εναλλαγή με συμβατικά εντομοκτόνα.
- Το SPEAR LEP είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο ανθεκτικότητας και ολοκληρωμένης διαχείρισης παρασίτων και είναι ήπιο για τους επικονιαστές και άλλα ωφέλιμα φυτά
- Σύμφωνα με την έκτακτη άδεια της Ελλάδας, οι καλλιεργητές θα μπορούν να κάνουν τρεις εφαρμογές του SPEAR LEP κάθε 5-15 ημέρες σε δόση 1-2 λίτρα ανά εκτάριο
Πώς τα προϊόντα της Vestaron με βάση τα πεπτίδια προσφέρουν βιωσιμότητα:
Ασφάλεια των καταναλωτών: που συνδέονται με ορισμένα συνθετικά χημικά κατάλοιπα φυτοφαρμάκων
Ποιότητα νερού: Πεπτίδια: Τα πεπτίδια βιοδιασπώνται γρήγορα μετά τη χρήση χωρίς παρατεταμένες επιπτώσεις στον υδροφόρο οριζοντα.
Βιοποικιλότητα: Τα προϊόντα με βάση τα πεπτίδια μπορούν να ψεκάζονται όταν οι επικονιαστές είναι ενεργοί στους αγρούς και δεν θα προκαλέσουν έμμεση βλάβη πέραν του στοχευόμενου επιβλαβούς οργανισμού.
Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: Πεπτίδια παράγονται μέσω ζύμωσης και όχι μέσω ορυκτών καυσίμων.
Υγεία του εδάφους: Τα πεπτίδια αποικοδομούνται σε αμινοξέα - ένα γενικά διαθέσιμο θρεπτικό συστατικό - και είναι ήπια για το μικροβίωμα του εδάφους.
Χρήση γης: Καθώς τα συνθετικά χημικά φυτοφάρμακα χάνουν την αποτελεσματικότητά τους λόγω της αυξανόμενης ανθεκτικότητας των παρασίτων και καθώς τα προϊόντα αυτά απαγορεύονται όλο και περισσότερο από τις ρυθμιστικές αρχές, οι αποδόσεις των καλλιεργειών απειλούνται. Τα πεπτίδια, παρέχοντας μια αποτελεσματική εναλλακτική λύση στα χημικά φυτοφάρμακα, συμβάλλουν στην πρόληψη αυτής της απώλειας αποδόσεων, αποφεύγοντας έτσι την ανάγκη να τεθούν νέες εκτάσεις σε γεωργική χρήση.
Δείτε την κατά παρέκκλιση άδεια 120 ημέρων (134 / 2903) του σκευάσματος SPEAR LEP, εδώ
Προσοχή: Τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα να χρησιμοποιούνται με ασφαλή τρόπο. Να διαβάζετε πάντα την ετικέτα και τις πληροφορίες σχετικά με το προϊόν πριν από τη χρήση, καθώς και τις προειδοποιητικές φράσεις και σύμβολα.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε το https://gr.vestaron.com
Το πρόβλημα με το χρεωστικό ΦΠΑ στους πτηνοτρόφους έχει παρουσιάσει σε πολλά ρεπορτάζ του ο ΑγροΤύπος.
Ο κλάδος της πτηνοτροφίας κρεατοπαραγωγής έχει βρεθεί σε δεινή οικονομική θέση, δεδομένης της διαφοράς του ΦΠΑ μεταξύ των ζωοτροφών που είναι 6% και της πώλησης των ζώντων ορνιθίων που είναι 13%. Αυτό έχει ως συνέπεια οι παραγωγοί να βγαίνουν χρεωστικοί στον ΦΠΑ. Οι παραγωγοί δεν έχουν την δυνατότητα να αποδώσουν στο κράτος χρήματα που δεν έχουν εισπράξει ακόμα.
Ο κ. Γιώργος Δεληκωνσταντής, πρόεδρος της Ένωσης Πτηνοτρόφων Κεντρικής και Νότιας Ελλάδας (Ε.Π.ΚΕ.Ν.Ε.), τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο κλάδος και δεν έχει λυθεί εδώ και δύο χρόνια είναι το ΦΠΑ. Καταφέραμε μετά από πολλές συναντήσεις να προχωρήσει ο υφυπουργός Οικονομικών, Χάρης Θεοχάρης, σε σχετική τροπολογία για αλλαγή του ΦΠΑ αλλά για κάποιο ανεξήγητο λόγο η απόφαση μπλόκαρε στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους».
Ένα ακόμη πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι πτηνοτρόφοι είναι ότι κάποιοι δήμοι της χώρας του αναγκάζουν να πληρώνουν υψηλά δημοτικά τέλη (με βάση τα τετραγωνικά των εκτροφών). Οι πτηνοτρόφοι προσπαθούν εδώ και καιρό να πραγματοποιήσουν συνάντηση με την ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών αλλά δεν τα καταφέρνουν.
Και όσο περνά ο καιρός αυξάνουν οι οφειλές και τα οικονομικά προβλήματα των πτηνοτρόφων.
«Εκ των βασικών προτεραιοτήτων της Περιφερειακής Αρχής είναι η αποκατάσταση της αγροτικής οδοποιίας και κυρίως αυτής που εξυπηρετεί κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις. Σε συνεργασία με την κάθε Δημοτική Αρχή καταγράφουμε τις ανάγκες του αγροτικού δικτύου και προγραμματίζουμε την έναρξη εργασιών στο προσεχές διάστημα».
Αυτά ανέφερε στην συνάντηση που είχε με τη διοίκηση της Ομοσπονδίας Κτηνοτρόφων Θεσσαλίας, ο Περιφερειάρχης, Δημήτρης Κουρέτας, ενώ υπήρξε αναλυτική ενημέρωση και για την πορεία αποζημιώσεων Κρατικής Αρωγής ανά Περιφερειακή Ενότητα.
Επιπλέον ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημ. Κουρέτας, παρουσίασε όλα τα αναπτυξιακά εργαλεία της Περιφερειακής Αρχής που στοχεύουν στην ενδυνάμωση του κλάδου και των μελών του, καθώς και το αναλυτικό σχέδιο δράσεων για τη στήριξη της Κτηνοτροφίας και την αύξηση της ζωικής παραγωγής. Στόχος είναι να φτάσει η αξία της τα 500 εκατ. ευρώ μέχρι το 2030.
Οι βασικότερες παρεμβάσεις που προτείνονται είναι για τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό η εκτροφή ζώων υψηλών αποδόσεων, με έμφαση στις ελληνικές φυλές προκειμένου να διασφαλιστούν τα προϊόντα ΠΟΠ, η κατάρτιση και χρήση ορθολογικών σιτηρεσίων, η εφαρμογή προγραμμάτων πρόληψης και επιτήρησης νοσημάτων και ελέγχου των ζωοτροφών, η μείωση κόστους παραγωγής (ενεργειακές δαπάνες, κόστος ζωοτροφών) με καθετοποίηση παραγωγής και με καλλιέργεια κτηνοτροφικών φυτών.
Ακόμη προβλέπονται στοχευμένες δράσεις για τη στήριξη της ποιμενικής αιγοπροβατοτροφίας, την υποστήριξη της ανταγωνιστικότητας (πεδία και εργαλεία) και της αξιακής αλυσίδας (βιομηχανία, βιοτεχνία, οικοτεχνία), καθώς και η συνεργασία γεωργών/κτηνοτρόφων, με εμπλοκή των Συνεταιρισμών.
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν ακόμη να συνεργαστούν για την εντατικοποίηση των ελέγχων στο γάλα και το κρέας, να διατηρήσουν το καλό κλίμα συνεργασίας που έχουν δημιουργήσει και να συναντηθούν εκ νέου το προσεχές διάστημα.
Στη συνάντηση παρέστησαν εκτός του Δ.Σ. της Ομοσπονδίας, η Αντιπεριφερειάρχης ΠΕ Λάρισας Μαρία Γαλλιού και ο Διευθυντής της ΔΑΟΚ Περιφέρειας Δημ. Σταυρίδης .
Η Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε. Λάρισας της Περιφέρειας Θεσσαλίας, σε συνεργασία με το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου (ΠΚΠΦΠ & ΦΕ Βόλου), ενημερώνει τους βαμβακοπαραγωγούς της Π.Ε. Λάρισας για τις απαραίτητες ενέργειες αποτελεσματικής φυτοπροστασίας της βαμβακοκαλλιέργειας.
1. Στόχοι
1.1. Η ενημέρωση των βαμβακοπαραγωγών για την αποτελεσματική φυτοπροστασία στον πραγματικό καλλιεργητικό χρόνο.
1.2. Η έγκαιρη ενημέρωση κατά την περίοδο μέχρι την εμφάνιση των πρώτων χτενιών και την οργάνωση αποτελεσματικής αυτοάμυνας κάθε βαμβακοφυτείας για όλη την καλλιεργητική περίοδο.
1.3. Η τακτική παρακολούθηση κάθε βαμβακοχώραφου και σύμφωνα με τα πραγματικά δεδομένα, να εφαρμόζονται οι συγκεκριμένες καλλιεργητικές πρακτικές φυτοπροστασίας στο σωστό χρόνο, όπως παρακάτω περιγράφονται κατά περίπτωση.
2. Διαπιστώσεις
Οι υψηλές θερμοκρασίες εδάφους και ατμόσφαιρας που επικράτησαν το πρώτο 15νθήμερο του Απριλίου οδήγησαν σε πρώιμη σπορά των βαμβακοκαλλιεργειών, με την πλειοψηφία της σποράς να ολοκληρώνεται στο τέλος Απριλίου. Οι μεγάλες μεταβολές της θερμοκρασίας και τα χαμηλά επίπεδα των ελάχιστων θερμοκρασιών, σε συνδυασμό με τις βροχοπτώσεις που επικράτησαν μετά τη σπορά, προκάλεσαν έντονα φαινόμενα σηψιρριζιών στις καλλιέργειες, με ξηράνσεις και σημαντικές απώλειες νεαρών φυτών και χαμηλής πυκνότητας βαμβακοφυτείες. Για αυτό τον λόγο, πραγματοποιήθηκαν επανασπορές σε αρκετές περιοχές της Π.Ε. Λάρισας και κυρίως στον Δήμο Φαρσάλων, με συνέπεια την καθυστερημένη πρώτη ανάπτυξη των νεαρών βαμβακοφύτων και την οψίμηση της παραγωγής.
Από επιτόπιους ελέγχους υπαλλήλων της Υπηρεσίας μας σε βαμβακοκαλλιέργειες, διαπιστώθηκε – κατά τόπους – έντονη δραστηριότητα από θρίπα, η οποία αναμένεται να ανασταλεί και εξαλειφθεί από τη βαθμιαία αύξηση της θερμοκρασίας.
3. Συστάσεις - καλλιεργητικές πρακτικές
Επειδή η φετινή χρονιά κρίνεται ιδιαίτερη, εξαιτίας της σημαντικής οψίμησης της παραγωγής, η Υπηρεσία μας συστήνει στους βαμβακοπαραγωγούς να εφαρμόζουν ορθολογική αζωτούχο λίπανση και άρδευση (ποσότητα νερού και αριθμός αρδεύσεων) και να εφαρμόζουν καλλιεργητικά μέτρα που αποσκοπούν στην πρωίμιση της παραγωγής.
Έχει αποδειχθεί στην πράξη ότι υπερβολικές αζωτούχες λιπάνσεις και αρδεύσεις έχουν ως συνέπεια την υπερβολική βλάστηση των φυτών, οψίμηση της παραγωγής και κυρίως τη δημιουργία υδαρών φυτικών ιστών οι οποίοι προσελκύουν τους επιβλαβείς οργανισμούς.
Ειδικότερα, οι εχθροί που απασχολούν τους βαμβακοκαλλιεργητές στο παρόν φαινολογικό στάδιο του βαμβακιού είναι:
ΑΦΙΔΕΣ:
Η υπηρεσία μας ενημερώνει τους βαμβακοπαραγωγούς ότι στα πρώτα στάδια ανάπτυξης των φυτών πολλές φορές αναπτύσσονται υψηλοί πληθυσμοί αφίδων (μελίγκρων) που απομυζούν τις θρεπτικές ουσίες από τα φύλλα και τους τρυφερούς βλαστούς, προκαλώντας κατσάρωμα των φύλλων (σε προχωρημένα στάδια τα φύλλα κιτρινίζουν) και δυσχεραίνοντας την ομαλή ανάπτυξή τους. Χαρακτηριστικό γνώρισμα των φύλλων που έχουν προσβληθεί από αφίδες είναι το γυάλισμα που προκαλείται από τις μελιτώδεις ουσίες που εκκρίνουν οι αφίδες. Κατώτερο όριο επέμβασης είναι η ύπαρξη είκοσι πέντε (25) ατόμων κατά μέσο όρο ανά φύλλο σε δείγμα 100 φύλλων. Οι βαμβακοπαραγωγοί θα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι αφίδες έχουν πολλούς φυσικούς εχθρούς (ωφέλιμα) οι οποίοι συνήθως ελέγχουν τους πληθυσμούς τους και τους κρατούν κάτω από τα επίπεδα οικονομικής ζημίας. Επιπρόσθετα, η βαθμιαία αύξηση της θερμοκρασίας το καλοκαίρι αναστέλλει και εξαλείφει τη δραστηριοποίησή τους.
ΘΡΙΠΕΣ:
Στα πρώτα στάδια ανάπτυξης των φυτών δραστηριοποιούνται και οι θρίπες οι οποίοι απομυζούν τους χυμούς από τα βαμβακόφυτα, προκαλώντας έναν αργυρό αποχρωματισμό των φύλλων, τα οποία κατσαρώνουν, σχίζονται και πολλές φορές νεκρώνουν. Η χημική επέμβαση για τον θρίπα κατά κανόνα δεν απαιτείται και δικαιολογείται παρά μόνο στις περιπτώσεις που η παρατεταμένη προσβολή καταστρέφει τους ακραίους οφθαλμούς του βαμβακόφυτου. Το κατώτερο όριο επέμβασης είναι τα 200 άτομα θρίπα κατά μέσο όρο ανά δείγμα 100 φύλλων. Επισημαίνεται ότι η βαθμιαία αύξηση της θερμοκρασίας το καλοκαίρι αναστέλλει και εξαλείφει την δραστηριοποίηση του θρίπα, όπως συμβαίνει ακριβώς και στην περίπτωση των αφίδων.
ΛΥΓΚΟΣ:
Η υπηρεσία μας συνιστά στους παραγωγούς να ελέγχουν τις καλλιέργειές τους σε εβδομαδιαία βάση για τυχόν προσβολές από λύγκο που προσβάλει τα νεαρά χτένια, τα οποία φέρουν μικρά μαύρα στίγματα, συρρικνώνονται, καφετιάζουν και τελικά πέφτουν, ενώ τα μεγάλα προσβεβλημένα χτένια δίνουν λουλούδια που δύσκολα γονιμοποιούνται. Επίσης, ο λύγκος τρέφεται και καταστρέφει τους ακραίους οφθαλμούς των βαμβακοφύτων, δημιουργώντας θαμνώδη φυτά και ευνοώντας τη βλαστική ανάπτυξη που οδηγεί σε οψίμηση και μείωση της παραγωγής.
Ο έλεγχος συνιστάται να είναι πιο συχνός στα αγροτεμάχια που γειτνιάζουν με καλλιέργειες μηδικής, καθώς η πιθανότητα μετανάστευσης του λύγκου από τη συγκομισμένη μηδική προς το βαμβάκι είναι πολύ μεγαλύτερη σε σχέση με άλλες καλλιέργειες. Το κατώτερο όριο επέμβασης για τον λύγκο είναι τα 5 άτομα κατά μέσο όρο ανά 100 φυτά.
Ενημερώνουμε τους παραγωγούς ότι η αντιμετώπιση του λύγκου κατά κανόνα δεν απαιτείται, καθώς η πρόωρη απώλεια καρποφόρων οργάνων (κυρίως μικρών χτενιών) την οποία πολλοί παραγωγοί την αποδίδουν στον λύγκο, τις περισσότερες φορές οφείλεται σε φυσιολογικά αίτια που έχουν σχέση με τη θρέψη του φυτού και τις κλιματικές συνθήκες (χαμηλές θερμοκρασίες, μεγάλες αυξοµειώσεις της θερµοκρασίας ή της εδαφικής υγρασίας) κατά την περίοδο σχηματισμού των καρποφόρων οργάνων κ.ά.. Στις ελάχιστες περιπτώσεις που απαιτηθεί χημική καταπολέμηση, τότε αυτή πρέπει να διενεργείται με εγκεκριμένα εντομοκτόνα εκλεκτικής δράσης που είναι φιλικότερα προς τα ωφέλιμα έντομα.
Η Υπηρεσία μας ενημερώνει τους βαμβακοπαραγωγούς ότι τον Ιούνιο πραγματοποιείται η εγκατάσταση των ωφελίµων εντόµων στις βαµβακοφυτείες όπου γεννούν και πολλαπλασιάζονται. Για τον παραπάνω λόγο, είναι σημαντικό να αποφεύγονται οι άσκοποι και «προληπτικοί» χημικοί ψεκασμοί προκειμένου να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη εγκατάσταση των ωφελίμων εντόμων που θα είναι «σύμμαχοι» των βαμβακοπαραγωγών στην αντιμετώπιση του σημαντικότερου εχθρού του βαμβακιού, δηλαδή του πράσινου σκουληκιού και κυρίως εκείνου της 2ης γενιάς περί τα τέλη Ιουλίου με αρχές Αυγούστου.
Επισημαίνεται στους βαμβακοκαλλιεργητές ότι στα αρχικά στάδια, οι εντομολογικές προσβολές είναι συνήθως τοπικές και περιορισμένης έκτασης, με συνέπεια ακόμη και στο ίδιο βαμβακοχώραφο το ποσοστό προσβολής από κάποιο εχθρό μπορεί να διαφέρει σημαντικά από σημείο σε σημείο, για αυτό και η ανάγκη για χημική επέμβαση πρέπει να εκτιμάται προσεκτικά σε επίπεδο κάθε χωραφιού.
Για αυτόν τον λόγο και επειδή πολλοί παραγωγοί καταφεύγουν από νωρίς σε χημικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση των προαναφερόμενων εχθρών του βαμβακιού, η υπηρεσία μας συστήνει να μην προβαίνουν σε βεβιασμένες επεμβάσεις με χημικά σκευάσματα, αφενός μεν διότι τα προσβεβλημένα φυτά αναλαμβάνουν από την προσβολή, αφετέρου δε η εφαρμογή εντομοκτόνων μπορεί να προκαλέσει δευτερογενείς εξάρσεις τετράνυχου, αφίδων ή άλλων εχθρών, εξαιτίας της θανάτωσης των ωφέλιμων εντόμων που εγκαθίστανται αυτή την εποχή στις καλλιέργειες. Είναι επιτακτική η ανάγκη να προστατευθούν τα ωφέλιμα έντομα προκειμένου να αναπτυχθούν και να προστατέψουν τις βαμβακοκαλλιέργειες στις επόμενες και πιο καταστρεπτικές γενεές.
Παρακαλούνται οι συνάδελφοι Γεωπόνοι (Καταστήματα Γεωργικών Εφοδίων, Γραφεία Αγροτικής Οικονομίας κ.α.) και οι βαμβακοπαραγωγοί που πιθανόν εντοπίσουν σημαντική εντομολογική προσβολή ή οποιοδήποτε άλλο ανησυχητικό σύμπτωμα σε βαμβακοκαλλιέργειες, να επικοινωνήσουν άμεσα με την Υπηρεσία μας και με το ΠΚΠΦΠ & ΦΕ Βόλου, έτσι ώστε να εκδοθεί προειδοποίηση για την ευρύτερη περιοχή.
4. Εφαρμογή ψεκασμών με Φυτοπροστατευτικά Προϊόντα
Η Υπηρεσία μας ενημερώνει ότι οι βαμβακοπαραγωγοί είναι αποκλειστικά και μόνο υπεύθυνοι για τη λήψη της τελικής απόφασης εφαρμογής χημικών σκευασμάτων, του είδους των σκευασμάτων που θα επιλέξουν, καθώς και του τρόπου και χρόνου χρησιμοποίησης αυτών, τα οποία συμβάλουν στις ποσοτικές και ποιοτικές αποδόσεις της καλλιέργειας.
Σε κάθε περίπτωση πρέπει να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των παρασκευαστών οίκων για την αναλογία χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, την συνδυαστικότητά τους, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, καθώς και για τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης. Τα αγροχημικά πρέπει να χρησιμοποιούνται πάντοτε σύμφωνα με την ετικέτα. Σύμφωνα με τα άρθρα 9&3 και 10&3 του ν.4036/2012 (ΦΕΚ8Α) όποιος χρησιμοποιεί μη εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα υπόκειται σε διοικητικές και ποινικές κυρώσεις.
Επιπλέον, πρέπει να αποφεύγονται οι ψεκασμοί με μελισσοτοξικά φυτοπροστατευτικά προϊόντα, ενώ όπου κρίνεται αναγκαίο, οι ψεκασμοί πρέπει να πραγματοποιούνται την ώρα που δεν δραστηριοποιούνται οι μέλισσες, δηλαδή κατά τις απογευματινές ώρες κυρίως και μετά τη δύση του ηλίου. Οι βαμβακοπαραγωγοί οφείλουν να προειδοποιούν τους μελισσοκόμους ώστε να απομακρύνουν τα μελίσσια τους από την περιοχή του ψεκασμού. Για τον σκοπό αυτό, οι μελισσοκόμοι θα πρέπει απαραιτήτως να αναγράφουν στις κυψέλες τον κωδικό τους, το τηλέφωνο και τη διεύθυνσή τους ώστε να είναι δυνατή η έγκαιρη ειδοποίησή τους.
Πρέπει να τελειώνουμε με την τεχνική λύση του ΟΠΕΚΕΠΕ και τον τεχνικό σύμβουλο. Αυτό τόνισε ο Περιφερειάρχης Ηπείρου, Αλέξανδρος Καχριμάνης, στην Καλαμάτα, μιλώντας στην Επιτροπή Παρακολούθησης του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ 2023-2027.
Και πρόσθεσε: «Άμεσα θα πρέπει να τελειώνουμε με τους διαχειριστικούς χάρτες βόσκησης.
Δεν μπορεί να υπάρχει κτηνοτροφία στην πατρίδα μας - δεν μπορεί να υπάρχει επιδότηση των κτηνοτρόφων - και εμείς να είμαστε μακριά από το πρόβλημα της μη ύπαρξης Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης (ΔΣΒ). Ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα έπρεπε από την ίδρυσή του να έχει σαν πρώτο μέλημα να φτιάξει τους χάρτες βόσκησης για να ξέρει ο καθένας τι εισπράττει και γιατί το εισπράττει. Εμείς οι Περιφέρειες της χώρας θα πρέπει τώρα άμεσα να λύσουμε το πρόβλημα».
Ανακοίνωση του ΥπΑΑΤ για την Επιτροπή Παρακολούθησης αναφέρει τα εξής:
Με την παρουσία του Υφυπουργού κ. Δ. Σταμενίτη, του Περιφερειάρχη Πελοποννήσου, κ. Δημήτρη Πτωχού, του Περιφερειάρχη Ηπείρου κ. Αλέξανδρου Καχριμάνη, της Βουλευτού Ν. Κορινθίας κας Μαριλένας Σουκούλη, του Βουλευτή Ν. Μεσσηνίας κ. Περικλή Μαντά, του Αντιπεριφερειάρχη Ν. Μεσσηνίας κ. Ευστάθιου Αναστασόπουλου, του Θεματικού Αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνοτροφίας κ. Σπυρίδωνα Ζαχαριά, του Δημάρχου Μεσσηνίας κ. Αθανασίου Βασιλόπουλου, του Δημάρχου Ανωγείων κ. Σωκράτη Κεφαλογιάννη και του Αντιδημάρχου Νεμέας κ. Αθανασίου Καρκώνη πραγματοποιήθηκαν με μεγάλη επιτυχία την Πέμπτη 30 Μαΐου 2024 στην Καλαμάτα, η 15η συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2022 και η 3η συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ (ΣΣ ΚΑΠ) 2023-2027.
Των συνεδριάσεων προήδρευσε ο Γενικός Γραμματέας Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών κ. Δημήτριος Οδ. Παπαγιαννίδης, ενώ σε αυτές συμμετείχαν εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, των Περιφερειών, των Υπουργείων, των Υπηρεσιών καθώς και λοιπών Φορέων που εμπλέκονται στην υλοποίηση των εν λόγω τομεακών προγραμμάτων.
Στο πλαίσιο των δύο συνεδριάσεων καταγράφηκε η ιδιαίτερα σημαντική πρόοδος του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2022 καθώς και οι εξαιρετικά υψηλές επιδόσεις του σε επίπεδο πληρωμών και κατ΄ επέκταση απορρόφησης ενωσιακών πόρων, ενώ έγινε αναφορά σχετικά με την ενεργοποίηση του ΣΣ ΚΑΠ και τον χρονοπρογραμματισμό προσκλήσεων και πληρωμών.
Ο Υφυπουργός κ. Διονύσιος Σταμενίτης στον χαιρετισμό του αναφέρθηκε στις βασικές προτεραιότητες της νέας ΚΑΠ, οι οποίες στοχεύουν στην ισόρροπη προώθηση μεταρρυθμίσεων για την οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική αειφορία του αγροδιατροφικού συστήματος της Χώρας μας. Σημείωσε επίσης, ότι η νέα ΚΑΠ πρέπει να ανταποκρίνεται σε πλήθος προκλήσεων, όπως οι αυξημένες διατροφικές και παραγωγικές ανάγκες της Ε.Ε., οι πολλαπλές και διαφορετικές εξωγενείς κρίσεις και οι απαιτήσεις για τον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό της Γεωργίας, υπογραμμίζοντας ότι η κυβέρνηση διαθέτει ολοκληρωμένο εθνικό στρατηγικό σχεδιασμό, ο οποίος υλοποιείται μέσω του ΠΑΑ και του ΣΣ ΚΑΠ.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έκανε ιδιαίτερη αναφορά στους στόχους που έχει θέσει η χώρα μας, με τη στήριξη του γεωργικού εισοδήματος να βρίσκεται στο επίκεντρο. Ειδικότερα τόνισε: «Στόχος μας είναι να διαμορφώσουμε τις ευνοϊκότερες δυνατές συνθήκες για την άσκηση της γεωργικής δραστηριότητας στη χώρα μας, σεβόμενοι το ευρωπαϊκό κεκτημένο, διεκδικώντας όμως ταυτόχρονα βιώσιμους όρους, μέσα από έναν ολοκληρωμένο εθνικό στρατηγικό σχεδιασμό που υλοποιούμε στο πλαίσιο τόσο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, όσο και του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ και ο οποίος θέτει στο επίκεντρο των προτεραιοτήτων του, τη στήριξη του γεωργικού εισοδήματος, τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας και επάρκειας, την αύξηση της ανταγωνιστικότητας, την ενθάρρυνση της συλλογικής οργάνωσης των παραγωγών μας, την προστασία του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής»
Ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου κ. Δημήτρης Πτωχός στον χαιρετισμό του αναφέρθηκε στη σημασία του πρωτογενούς τομέα στην ανάπτυξη και την απασχόληση στην ύπαιθρο ενώ παράλληλα επισήμανε την ανάγκη κατάρτισης και ενημέρωσης των αγροτών. Επιπλέον, αναφέρθηκε στις προτεραιότητες της Περιφέρειας Πελοποννήσου σχετικά με τον πρωτογενή τομέα οι οποίες αφορούν στην ορθολογική διαχείριση του νερού, το ενεργειακό κόστος, τη δυσκολία εύρεσης εργατών γης και στην καλή στόχευση των προγραμμάτων ώστε να υπάρχει ανταπόκριση των ενδιαφερόμενων. Τέλος, υπογράμμισε ότι με τη γεωργία μπορεί να αντιμετωπιστεί το δημογραφικό πρόβλημα και για αυτό πρέπει ο πρωτογενής τομέας να γίνει ελκυστικός.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Παρακολούθησης κος Δ. Οδ. Παπαγιαννίδης στην εισήγησή του αναφέρθηκε στην ιδιαίτερα ικανοποιητική πορεία του ΠΑΑ και στις βασικές πρωτοβουλίες που αναλήφθηκαν για την επιτάχυνση της εφαρμογής του. Παράλληλα αναφέρθηκε στο σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου παρεμβάσεων για τη στήριξη των παραγωγών στις πληγείσες από τις πρόσφατες θεομηνίες περιοχές κάνοντας αναφορά στις σχετικές δράσεις για την ανασύσταση του ζωικού κεφαλαίου και την αποκατάσταση ζημιών σε σταβλικές εγκαταστάσεις, για τα προγράμματα απονιτροποίησης, την ένταξη του συνόλου των επιλαχόντων στα Σχέδια Βελτίωσης και τις υπερδεσμεύσεις στα Τοπικά Προγράμματα LEADER στις συγκεκριμένες περιοχές. Επίσης, αναφέρθηκε στην πρόοδο ενεργοποίησης του ΣΣ ΚΑΠ σχετικά με τις νέες προσκλήσεις, ενώ παράλληλα αναφέρθηκε στην έγκριση της 1η τροποποίησής του η οποία αφορά σε σημαντικές βελτιώσεις και προσαρμογές τόσο για τον Πυλώνα Ι όσο και για τον Πυλώνα ΙΙ.
Ο εκπρόσωπος της Ε.Ε. κος Νικόλαος Καλίνης μετέφερε τους χαιρετισμούς του προϊσταμένου της Γεωγραφικής Μονάδας κ.Filip Busz και επεσήμανε την μέχρι σήμερα καλή συνεργασία με τις Διαχειριστικές Αρχές, καθώς και τη μεγάλη σημασία των εργασιών της Επιτροπής Παρακολούθησης για την ποιότητα και αποτελεσματικότητα της υλοποίησης των Προγραμμάτων. Σχετικά με την υλοποίηση του ΠΑΑ τόνισε ότι κινείται στο μέσο όρο της Ε.Ε., με πολύ καλή επίδοση στα μέτρα που αφορούν σε εκτάσεις και ζώα αλλά και την ανάγκη για περαιτέρω επιτάχυνση ορισμένων μέτρων όπως οι παρεμβάσεις για πρόληψη και αποκατάσταση ζημιών στα δάση και τα συστήματα ποιότητας. Τόνισε την πρόοδο σχετικά με τα μέτρα για τις συμβουλευτικές υπηρεσίες, την καλή διαβίωση των ζώων και τη συνεργασία ενώ σημείωσε την ανάγκη να ενταθούν οι προσπάθειες υλοποίησης του ΠΑΑ για την επίτευξη των χρηματοδοτικών τους στόχων. Για το ΣΣ ΚΑΠ επισήμανε την ικανοποίηση για τις πληρωμές του Πυλώνα Ι και το μεγάλο ενδιαφέρον των αγροτών για τα οικολογικά σχήματα αλλά και την ανάγκη της άμεσης ενεργοποίησης των παρεμβάσεων του Πυλώνα ΙΙ.
Στο πλαίσιο των εργασιών των δύο Επιτροπών Παρακολούθησης, τα μέλη τους ενημερώθηκαν, μέσω αναλυτικών παρουσιάσεων, σχετικά με:
- την πορεία υλοποίησης και το χρονοπρογραμματισμό προσκλήσεων και πληρωμών του ΠΑΑ 2014-2022,
- την πορεία υλοποίησης, την έγκριση κριτηρίων επιλογής παρεμβάσεων και το χρονοπρογραμματισμό προσκλήσεων και πληρωμών του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027,
- τον οδηγό δημοσιότητας και προβολής του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027,
- την εθνική επιτροπή AKIS (Σύστημα Γεωργικής Γνώσης και Καινοτομίας)
- τα διακρατικά προγράμματα συνεργασίας για τους υγροτόπους.
- το σύστημα παρακολούθησης καταγγελιών της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας.