Οι ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, τον Ιανουάριο του 2025, αυξήθηκαν, κατά 15%, σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2024, με 1,005 δις ευρώ, που είναι το 24,97% των συνολικών εξαγωγών της χώρας.

Ειδικότερα τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, συνεχίζοντας την ανοδική τους πορεία του τελευταίου διμήνου 2024, αυξήθηκαν, κατά 24%, σε όγκο και 25,7% σε αξία, σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2024, φτάνοντας συνολικά 182,08 χιλιάδες τόνους και 151,04 εκατ. ευρώ.

Παράλληλα όμως αυξήθηκαν και οι εισαγωγές, κατά 7,2% σε όγκο και κατά 11,8% σε αξία, συνολικού ύψους 64.984 τόνους και 72,95 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που επεξεργάσθηκε ο Σύνδεσμός Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής, Διακίησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών, Incofruit-Hellas.

Οι εξαγωγές λαχανικών, τον Ιανουάριο του 2025, ανήλθαν σε 28.169 τόνους, 17,3% περισσότερες από τον Ιανουάριο του 2024, ενώ για αξία 33,86 εκατ. ευρώ (αύξηση +26,3%).

Σε ό,τι αφορά τα φρούτα, οι πωλήσεις στο εξωτερικό έχουν αυξηθεί, κατά 17,7% σε όγκο, συνολικά 152.215 τόνους, αξίας 171,23 εκατ. ευρώ, αναδεικνύοντας την αύξηση που είχαμε στα μανταρίνια με 19,1% και 25.763 τόνους, στα ακτινίδια 43% και στα πορτοκάλια 17,7%.

Όσον αφορά τις ελληνικές εισαγωγές, για τον μήνα Ιανουάριο, για τα λαχανικά αυξήθηκαν, κατά 3,9% σε όγκο και 6,8% σε αξία, συνολικού ύψους 31.572 τόνους και 31,07 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Ξεχωρίζουν οι εισαγωγές πατατών με 14.352 τόνους και κρεμμυδιών με 1.720 τόνους.

Στα φρούτα είχαμε αύξηση εισαγωγών, κατά 10,6% σε όγκο και κατά 16% σε αξία, με ιδιαίτερη μνεία στις εισαγωγές μπανανών, αχλαδιών και αβοκάντο.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «η ανταγωνιστικότητα του κλάδου έχει κλονισθεί τόσο από την αύξηση του κόστους (ενέργεια, εισροές παραγωγής), τις συνέπειες της έλλειψης εργατών γης (εποχικοί εργαζόμενοι, οδηγοί φορτηγών), όσο και από την επίδραση της κλιματικής αλλαγής (δυσμενείς καιρικές συνθήκες στην παραγωγή).

Εφιστάται η προσοχή και ευθύνη των αρμόδιων ελεγκτικών υπηρεσιών στην εντατικοποίηση των ελέγχων, για την αποφυγή των φαινομένων διακίνησης από «έλληνες, ιταλούς και βαλκάνιους εμπόρους» ατυποποίητων φρούτων και λαχανικών (απευθείας από τον αγρό), κυρίως προς τις γειτονικές αγορές και την τρέχουσα εμπορική περίοδο (χωρίς να πληρούν τις κατάλληλες απαιτήσεις που προβλέπεται από την ενωσιακή και εθνική νομοθεσία) ως και της διασφάλισης μη εξαγωγής προϊόντων τυχόν ελληνοποιημένων εισαγομένων για να μην πληγεί η φήμη των προϊόντων μας.

Αναγκαία είναι η στήριξη των αγροτών μας από την Πολιτεία, με ενίσχυση του αυξημένου κόστους, προς αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητάς τους και η επίλυση, έστω και με προσωρινά μέτρα, του προβλήματος των εργατών γης και της πρόσβασης σε χρηματοδότηση, άλλως θα οδηγηθούν σε μερική εγκατάλειψη καλλιεργειών.

Από δε την Κομισιόν ζητείται όπως οι εισαγωγές νωπών οπωροκηπευτικών, από τρίτες χώρες, να συμμορφώνονται στα περιβαλλοντικά και φυτουγειονομικά πρότυπα της ΕΕ γιατί παράγονται με πολύ χαμηλότερα από τα ευρωπαϊκά εσπεριδοειδή, γεγονός που διευκολύνει την παραγωγή τους πολύ φθηνά διαμορφώνοντας μια πιθανή εμπορική πρακτική ντάμπινγκ».

Έχουμε καταγγελίες για εισαγωγές πορτοκαλιών από την Αίγυπτο με στόχο την επανεξαγωγή τους σαν ελληνικά στις αγορές της ΕΕ ή την πώλησή τους στην εγχώρια αγορά.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «πληροφορίες μας αναφέρουν την επικείμενη άφιξη αιγυπτιακών πορτοκαλιών (σε μεγάλα Bins) στην χώρα μας, προς συσκευασία και επανεξαγωγή, προς τις αγορές των χωρών της ΕΕ.

Αναμένουμε τη δραστηριοποίηση των αρμοδίων κρατικών ελεγκτικών υπηρεσιών για την τήρηση των προδιαγραφών εμπορίας κατά την εισαγωγή (υποχρεωτική τυποποίηση κ.α.), καθώς και τη διαφύλαξη της μη ελληνοποίησής τους κατά την επανεξαγωγή ή τυχόν κυκλοφορία τους στην εγχώρια αγορά (σαν ελληνικά)».

Άνοιξε η Νότια Αφρική για εξαγωγές σταφυλιών

Στο μεταξύ άνοιξε η αγορά της Νότιας Αφρικής για τις εξαγωγές ελληνικών επιτραπέζιων σταφυλιών. Το σχετικό αίτημα είχε κατατεθεί στο ΥπΑΑΤ από το 2014.

Όπως επισημαίνει ο κ. Πολυχρονάκης, «οι ενδιαφερόμενοι εξαγωγικοί φορείς θα μπορούν να εξάγουν επιτραπέζιο σταφύλι από την φετινή εξαγωγική περίοδο. Για τις προϋποθέσεις και τις φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις που θα πρέπει να πληρούνται κατά την εξαγωγική διαδικασία, οι εξαγωγικοί φορείς θα ενημερωθούν από τις αρμόδιες φυτοϋγειονομικές υπηρεσίες της χώρας.

Χαιρετίζουμε την προσπάθεια της Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥπΑΑΤ και το άνοιγμα της αγοράς της Νότιας Αφρικής για το ελληνικό επιτραπέζιο σταφύλια. Αναμένουμε παρόμοια εξέλιξη στις εκκρεμούσες αιτήσεις για άνοιγμα των αγορών Μεξικού και Βιετνάμ στις εισαγωγές ελληνικών ακτινιδίων».

Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι αυτές τις ημέρες υπογράφηκε η εμπορική συμφωνία της Χιλής με το Βιετνάμ για να ξεκινήσουν οι εξαγωγές των χιλιανών ακτινιδίων στην χώρα της Ασίας.

Δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα, αξίας 26 δισεκατομμυρίων ευρώ, από τον επόμενο μήνα, αναμένεται να επιβάλει η ΕΕ, ως απάντηση στους δασμούς των ΗΠΑ σε χάλυβα και αλουμίνιο, όπως ανέφερε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η Επιτροπή δρομολογεί μια σειρά από αντίμετρα για την προστασία των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, των εργαζομένων και των καταναλωτών από τον αντίκτυπο των δασμών, έως και 25%, που ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου.

Στο πακέτο των μέτρων θα περιλαμβάνονται και δασμοί στις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τις ΗΠΑ

Συγκεκριμένα η Επιτροπή έχει δρομολογήσει μια ταχεία απάντηση μέσω δύο αντιμέτρων:

1) Την εκ νέου επιβολή των μέτρων εξισορρόπησης που ανεστάλησαν το 2018 και το 2020

2) την επιβολή νέας δέσμης πρόσθετων μέτρων.

Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι η συνολική αξία των μέτρων της ΕΕ αντιστοιχεί στην αξία του εμπορίου που επηρεάζεται από τους νέους δασμούς των ΗΠΑ.\

Το πρώτο βήμα στη διαδικασία αυτή είναι η έναρξη διαβουλεύσεων διάρκειας δύο εβδομάδων με τους ενδιαφερόμενους φορείς της ΕΕ.

12 Μαρτίου - Ξεκινούν οι διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη:

Ο κατάλογος των στοχευμένων προϊόντων που προτείνει η Επιτροπή δημοσιεύεται στον δικτυακό τόπο της ΓΔ Εμπορίου. Τα προτεινόμενα προϊόντα-στόχοι περιλαμβάνουν ένα μείγμα βιομηχανικών και γεωργικών προϊόντων:

Τα βιομηχανικά προϊόντα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, δερμάτινα είδη, οικιακές συσκευές, οικιακά εργαλεία, πλαστικά, προϊόντα ξύλου.

Τα γεωργικά προϊόντα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, πουλερικά, βοδινό κρέας, ορισμένα θαλασσινά, ξηρούς καρπούς, αυγά, γαλακτοκομικά, ζάχαρη και λαχανικά.

26 Μαρτίου - Ολοκληρώνεται η διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Η Επιτροπή ενοποιεί και αξιολογεί τις εισηγήσεις των ενδιαφερομένων μερών.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα κληθούν να εγκρίνουν τα προτεινόμενα μέτρα πριν από την έγκρισή τους.

Από τα μέσα Απριλίου ολοκληρώνεται η διαδικασία έγκρισης και τίθεται σε ισχύ η νομοθετική πράξη που επιβάλλει τα μέτρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ανάγκη αυστηρών ελέγχων στην αγορά, ώστε να εξαλειφθούν φαινόμενα ελληνοποιήσεων και αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, τα οποία πλήττουν τόσο τους καταναλωτές όσο και τους Έλληνες παραγωγούς.

Αυτό τονίστηκε στην κοινή εκδήλωση του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ), με θέμα την Αναγεννητική Γεωργία, στα πλαίσια της «Agrothessaly 2025».

Συγκεκριμένα στον χαιρετισμό του ο Πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, Παύλος Σατολιάς, τόνισε ότι η αυστηρή εποπτεία αποτελεί προτεραιότητα για την προστασία της ελληνικής παραγωγής και τη διατήρηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στα εγχώρια προϊόντα.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε και στην αναγκαιότητα αυστηρών ελέγχων στη διακίνηση του κρέατος, καθώς τα πρόσφατα κρούσματα ευλογιάς και πανώλης των αιγοπροβάτων είχαν σοβαρές επιπτώσεις στον κτηνοτροφικό κλάδο.

Ο κ. Σατολιάς υπενθύμισε ότι η ΕΘΕΑΣ είχε καταθέσει μηνυτήρια αναφορά τον περασμένο Αύγουστο, ζητώντας τη διερεύνηση των ευθυνών για την εμφάνιση της νόσου, τον εντοπισμό της χώρας προέλευσης και την εξέταση της τήρησης των προβλεπόμενων διαδικασιών. Όπως δήλωσε, είναι επιτακτική ανάγκη να ληφθούν αυστηρά μέτρα πρόληψης και ελέγχου, ώστε να αποτραπούν παρόμοια φαινόμενα στο μέλλον και να διασφαλιστεί η προστασία του κτηνοτροφικού τομέα.

Στην συνέχεια αναφέρθηκε στη σημασία της συνεργασίας μεταξύ της ΕΘΕΑΣ, ως θεσμικού εκπροσώπου των Αγροτικών Συνεταιρισμών, και του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, ως κύριου φορέα αγροτικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, για την παροχή εξειδικευμένων συμβουλευτικών υπηρεσιών στους παραγωγούς. Αυτή η διασύνδεση, όπως τόνισε, μπορεί να ενισχύσει την πρόσβαση των αγροτών στην τεχνογνωσία και τις καινοτόμες πρακτικές, βελτιώνοντας τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητά τους.

Η κλιματική αλλαγή, ο ανταγωνισμός από τρίτες χώρες και οι επιβαρύνσεις κόστους, σηματοδοτούν τις εξαγωγές φρούτων και λαχανικών το 2024.

Πιστεύουμε ότι θα συνεχισθούν με αυξητικούς ρυθμούς οι εξαγωγές των νωπών οπωροκηπευτικών και το 2025

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι οι ελληνικές εξαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών επιβεβαίωσαν την πρόβλεψή μας και έκλεισαν, το 2024, με αύξηση 7,9% σε αξία, φθάνοντας 1.855 εκατομμυρίων ευρώ, έναντι 1.720 εκατ.το 2023, καταγράφοντας ρεκόρ, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που επεξεργάσθηκε ο Σύνδεσμός μας.

Και αυτό σε μια χρονιά που χαρακτηρίζεται από δυσμενείς καιρικές συνθήκες και ιδιαίτερα από ξηρασία, αυξανόμενο ανταγωνισμό από τρίτες χώρες και προσαρμογή στο αυξημένο κόστος της παραγωγικής και εμπορικής δραστηριότητας, τόσο σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό επίπεδο.

Επίσης και ο όγκος των εξαχθέντων προϊόντων μας αυξήθηκε, κατά 2,4%, σε 1,790 εκατομμύρια τόνους, έναντι των 1,720 εκατ. του 2023.

Επισημαίνεται ότι η μεσοσταθμική τιμή εξαγωγής διαμορφώθηκε στο +5,3%.

Παρά την κλιματική αλλαγή, τον ανταγωνισμό τρίτων χωρών και τις επιβαρύνσεις του κόστους, οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών και το 2024 καταγράφουν ρεκόρ

Η φετινή χρονιά χαρακτηρίστηκε επίσης από δυσμενείς καιρικές συνθήκες και ιδιαίτερα από ξηρασία, η οποία έχει επιδεινώσει το πρόβλημα της έλλειψης υδάτινων πόρων στις κύριες περιοχές παραγωγής οπωροκηπευτικών που επηρέασαν σοβαρά την παραγωγή και την μεταφορά αγαθών. Για το λόγο αυτό, ο Incofruit-Hellas θεωρεί ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί καθοριστική μεταβλητή για το μέλλον της παραγωγής και των εξαγωγών.

Η αναθεώρηση του ισχύοντος ρυθμιστικού πλαισίου, τόσο σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό, θεωρείται επίσης καθοριστική για το μέλλον, το οποίο δίνει προτεραιότητα στον έλεγχο της διαχείρισης των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και των περιβαλλοντικών διατριβών, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά της παραγωγής φρούτων και λαχανικών και η ικανότητά της να συνεισφέρει αξία στην οικονομία και την κοινωνία.

Μετά τις αυξήσεις του κόστους τα προηγούμενα έτη, οι τιμές των λιπασμάτων μειώθηκαν το 2024. Ταυτόχρονα, ωστόσο, οι δαπάνες για μηχανήματα, συντήρηση και μισθούς αυξήθηκαν.

Υπό αυτή την έννοια, στον τομέα της παραγωγής, η έλλειψη εργατών γης προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία, η οποία αυξάνει το κόστος εργασίας σε έναν τομέα στον οποίο η εργασία μπορεί να αντιπροσωπεύει έως και το 45% του κόστους παραγωγής σε ορισμένες καλλιέργειες και παρά το ότι το λειτουργικό κόστος γενικά υποχώρησε εντούτοις δεν υπήρξε θετική επίπτωση στην εισοδηματική κατάσταση πολλών εκμεταλλεύσεωων

Εξίσου ανησυχητική είναι η προοδευτική μείωση των φυτοϋγειονομικών προϊόντων, η οποία επηρεάζει τις αποδόσεις, την ποιότητα και την ασφάλεια των τροφίμων. Και όσον αφορά το εμπόριο, ο Incofruit-Hellas εκτιμά ότι ο κοινοτικός κανονισμός, για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας, που θα απαιτεί χύμα πωλήσεις όταν θα είναι μικρότερα από 1,5 κιλό, ο οποίος απορρίφθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μέχρι στιγμής, αλλά του οποίου η επεξεργασία δεν ολοκληρώθηκε, πρέπει να ληφθεί υπόψη από τις εθνικές και ενωσιακές αρχές η αντίθεση του κλάδου, γιατί η υποχρέωση χύμα πωλήσεων καθιστά πρακτικά μη βιώσιμη τη στρατηγική της διαφοροποίησης ανά καταγωγή και ποιότητα.

Οι εισαγωγές συνέχισαν την ανοδική πορεία, σύμφωνα με όσα συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια συνεπικουρώντας και της αύξησης των τουριστών. Και αυξήθηκαν κατά 5,6% σε όγκο και 11,9% σε αξία, φτάνοντας τους 861 χιλιάδες. τόνους και 877 εκατ. ευρώ.

Η συνεχής αύξηση των εισαγωγών στην εθνική αγορά αλλά και στην κοινοτική αγορά είναι ακριβώς ένα από τα γεγονότα που σηματοδοτούν την εξέλιξη του κλάδου των οπωροκηπευτικών

Οι συγκρούσεις στην Ουκρανία και τη Γάζα έχουν επηρεάσει έντονα τον τομέα των φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ. Εντούτοις, θέματα όπως η δράση για το κλίμα και η βιωσιμότητα αποκτούν έλξη με τους υπεύθυνους χάραξης γεωργικής πολιτικής της ΕΕ.

Τα δεδομένα αυτά χρήζουν περαιτέρω προσοχής και φροντίδας του τομέα των φρούτων και λαχανικών με:

Χάραξη στρατηγικής: Βασικό πρόβλημα αναδεικνύεται η έλλειψη στρατηγικής στα αγροτικά προϊόντα και η ανάγκη χάραξης της τόσο στην παραγωγή και στο εμπόριο όσο και στις εξαγωγές της χώρας μας που έχουν σχεδόν τριπλασιαστεί τα τελευταία 20 χρόνια, με δεδομένο ότι η ζήτηση έχει υπερβεί την προσφορά από τη στιγμή που αποκαταστήθηκε η εγχώρια κατανάλωση, ήτοι:

• Αύξηση όγκου παραγωγής και νέες καλλιεργητικές ποικιλίες
• Σχεδιασμό καλλιεργειών
• Δομή Εμπορίου Οπωροκηπευτικών
• Εκσυγχρονισμό εφοδιαστικής αλυσίδας
• Ενίσχυση και ενδυνάμωση των Ομάδων Παραγωγών

Πιστεύουμε ότι οι υφιστάμενοι κοινοτικοί κανόνες για την αντιμετώπιση κρίσεων και αυτοί για τις συναλλαγές και ιδίως τις εισαγωγές της ΕΕ χρειάζονται βελτίωση για την αποκατάσταση της αρχής της κοινοτικής προτίμησης στα παραγόμενα φρούτα και λαχανικά θα πρέπει να αναθεωρηθούν σύντομα για αποκατάσταση ισορροπίας στην κοινοτική αγορά.

Επανεξέταση των εισαγωγών από τρίτες χώρες στην ΕΕ

Θα πρέπει να επιστρέψει η ΕΕ στις αρχικές της δομές και αξίες που πρόκριναν την κοινοτική προτίμηση στα προϊόντα των χωρών-μελών. Εάν αυτό επιτευχθεί, θέτοντας ίδιες προοπτικές και απαιτήσεις από πλευράς καλλιέργειας και κατανάλωσης σε κάθε χώρα-μέλος, η κοινότητα θα απορροφά με πιο ικανοποιητικούς ρυθμούς την ίδια της την παραγωγή και σε υψηλότερες τιμές.

Προβληματισμός υπάρχει στους Ισπανούς παραγωγούς και εξαγωγείς από την ανοδική πορεία που παρουσιάζουν οι εισαγωγές φρούτων και λαχανικών τα τελευταία χρόνια.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Τμήματος Τελωνείων και Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης, οι ισπανικές εισαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών από την ΕΕ αυξήθηκαν, κατά 12%, φτάνοντας συνολικά τους 1,9 εκατ. τόνους και οι εισαγωγές από χώρες εκτός ΕΕ αυξήθηκαν, κατά 1%, φτάνοντας τους 2 εκατ. τόνους, κατά την εμπορική περίοδο του 11μήνου του 2024 (από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 2024) σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μήνες του 2023.

Ειδικότερα οι εισαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών από τη Γαλλία, τον κύριο προμηθευτή φρούτων και λαχανικών της ισπανικής αγοράς, αυξήθηκαν, κατά 20%, από αρχές Ιανουαρίου έως τέλη Νοεμβρίου του 2024, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2023, φτάνοντας τους 989.263 τόνους.

Ο δεύτερος προμηθευτής της ισπανικής αγοράς είναι το Μαρόκο, από όπου για την ίδια περίοδο εισήχθησαν 398.826 τόνοι, εμφανίζοντας μια αύξηση κατά 1%.

Πάντως η Ομοσπονδία Ισπανικών Ενώσεων Παραγωγών και Εξαγωγέων Φρούτων, Λαχανικών και Φυτών (FEPEX), ζητά από την κυβέρνηση της Μαδρίτη τον σχεδιασμό μιας Εθνικής Στρατηγικής για τα τρόφιμα και την ενσωμάτωση συγκεκριμένων ρήτρων στις διαπραγματεύσεις της ΕΕ με τρίτες χώρες, που θα έχουν σαν στόχο να υπάρξουν ίδιες απαιτήσεις στην υγεία των φυτών και την ασφάλεια των τροφίμων με αυτές που έχει θεσπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τον τομέα παραγωγής και εξαγωγής φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ.

Η πρόταση αυτή, σύμφωνα με την FEPEX, θεωρείται πολύ σημαντική για τον τομέα, διότι η αύξηση των απαιτήσεων στην κοινοτική παραγωγή και εμπορία οδηγεί σε απώλεια ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής παραγωγής, σε σύγκριση με τα προϊόντα που εισάγονται από τις τρίτες χώρες. Ωστόσο, η FEPEX παραδέχεται ότι εφαρμογή αυτής της στρατηγικής εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία είναι υπεύθυνη για τη διαπραγμάτευση εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ με τις τρίτες χώρες.

Από την άλλη ζητά την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας είναι η προώθηση της πρόσβασης των ισπανικών αγροτικών προϊόντων στις αγορές τρίτων χωρών, ένα μέτρο που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον και για τον τομέα των οπωροκηπευτικών. Και για να επιτευχθεί αυτό, προτείνονται «η μείωση στους δασμολογικούς φραγμούς που επιβάλλονται από τρίτες χώρες» και «η απλούστευση των πρωτοκόλλων φυτοϋγείας και η υπογραφή των εμπορικών διμερών συμφωνιών».

Την Πέμπτη (13/2), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα επανεξετάσει τη συμφωνία ΕΕ-Mercosur, εν μέσω ανησυχιών για τον αντίκτυπο της συμφωνίας στην ευρωπαϊκή γεωργία.

Στις 6 Δεκεμβρίου 2024, η Επιτροπή και οι ιδρυτικές χώρες της Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη και Ουρουγουάη) κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία για εταιρική σχέση ΕΕ-Mercosur, η οποία χρειάζεται την έγκριση του Κοινοβουλίου για να τεθεί σε ισχύ. Οι αρμόδιοι ευρωβουλευτές χαιρέτισαν τη συμφωνία, η οποία ολοκληρώθηκε μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων, ενώ άλλοι εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με τη διαφάνεια όσον αφορά τη συμφωνία και τον πιθανό αντίκτυπό της στους γεωργούς της ΕΕ.

Η συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης εταιρικής σχέσης με τη Mercosur που καλύπτει τον πολιτικό διάλογο και τη συνεργασία.

Οι διαπραγματεύσεις που ολοκληρώθηκαν αρχικά το 2019 άρχισαν εκ νέου για την ενίσχυση των δεσμεύσεων βιωσιμότητας. Εάν επικυρωθεί, η συμφωνία που επιτεύχθηκε τον Δεκέμβριο θα καταργήσει σταδιακά τους δασμούς στο 91% των εξαγωγών της ΕΕ προς τη Mercosur και στο 92% των εξαγωγών της Mercosur προς την ΕΕ.

Όπως υποστηρίζει η Επιτροπή, οι «ευαίσθητες» γεωργικές εισαγωγές θα ελέγχονται μέσω ποσοστώσεων, δασμών εντός ποσόστωσης, παρατεταμένων περιόδων σταδιακής εισαγωγής και διασφαλίσεων για την αντιμετώπιση πιθανών διαταραχών της αγοράς.

Η συμφωνία βρίσκεται επί του παρόντος σε φάση νομικού ελέγχου. Μόλις μεταφραστεί σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ, η Επιτροπή θα την υποβάλει προς έγκριση στο Κοινοβούλιο και στις κυβερνήσεις της ΕΕ.

Όπως συμβαίνει με κάθε εμπορική συμφωνία, το Κοινοβούλιο πρέπει να δώσει τη συγκατάθεσή του πριν από τη σύναψή της και την έναρξη ισχύος της.

Στασιμότητα παρατηρείται αυτή την περίοδο για τις ελληνικές εξαγωγές εσπεριδοειδών λόγω της εμφάνισης των πορτοκαλιών της Αιγύπτου στις αγορές της ΕΕ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, από την αρχή της εμπορικής περιόδου έως τις 31/1/2025 οι εξαγωγές πορτοκαλιών ανέρχονται σε 163.076 τόνους (έναντι 146.074 τόνων την αντίστοιχη περσινή περίοδο) και μανταρινιών σε 140.435 τόνους (έναντι 116.642 τόνων την αντίστοιχη περσινή περίοδο). Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, αυτή την περίοδο, παρατηρείται επιβράδυνση στη δυναμική των εξαγωγών μας εσπεριδοειδών λόγω μαζικής εισαγωγή φθηνών αιγυπτιακών πορτοκαλιών, τονίζει ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas.

Στο μεταξύ, σύμφωνα με τις προβλέψεις του USDA, αναμένεται μια μείωση (-12%) της φετινής παραγωγής πορτοκαλιών στην Αίγυπτο λόγω των καιρικών συνθηκών. Από την άλλη όμως έχουμε μια αύξηση της έκτασης καλλιέργειας (νέες φυτεύσεις) λόγω αυξημένων κερδών που είχαν οι παραγωγοί πορτοκαλιών τα προηγούμενα χρόνια. Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για μια παραγωγή της τάξης των σε 3,7 εκατομμύρια τόνων.

Παρά την μείωση φέτος των εξαγωγών - λόγω χαμηλότερης παραγωγής - η Αίγυπτος αναμένεται να διατηρήσει την ηγετική θέση του προμηθευτή της ΕΕ στα νωπά πορτοκάλια.

Επίσης, αξίζει να αναφέρουμε ότι αύξηση αναμένεται το 2024-2025, στην χρήση πορτοκαλιών που θα πάνε στην μεταποίηση για χυμοποίηση, κατά 50%, σε 600.000 τόνους.

Φέτος οι Αιγύπτιοι παραγωγοί θα προσπαθήσουν να κερδίσουν το στοίχημα της τιμής. Οι μικρότερες αποδοσεις έχουν σαν αποτέλεσμα καλύτερα μεγέθη και καλύτερες συνθήκες διαλογής καρπού.

Πάντως πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι και φέτος οι αιγυπτιακές εξαγωγές συνεχίζουν να υφίστανται τις επιπτώσεις της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα και τις δυσκολίες εφοδιασμού των ασιατικών αγορών. Αυτό φάνηκε στις εξαγωγές προς τις αγορές της Σαουδικής Αραβίας, που το περασμένο Δεκέμβριο είχαν σημαντική αύξηση του κόστους μεταφοράς (με αποτέλεσμα σχεδόν διπλασιασμό των τιμών).

Οι προβλέψεις αναφέρουν ότι οι φέτος οι συνολικές εξαγωγές πορτοκαλίων της Αιγύπτου αναμένεται να ανέλθουν σε 1.950.000 τόνους (από 2.300.000 τόνους που έκαναν την περσινή εμπορική περίοδο). Βέβαια αν και μειωμένες μιλάμε για τεράστιες ποσότητες, πολλές από τις οποίες θα καταλήξουν στις αγορές της Ευρώπης.

Το επόμενο διάστημα αναμένεται να υπογραφεί η παράταση της εμπορικής συμφωνίας της ΕΕ με τις χώρες της Μεσογείου, που περιλαμβάνει και την Αίγυπτο. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε την στάση της ελληνικής κυβέρνησης.

Η Δέσποινα Καϊτίδου, είναι μια αγρότισσα από τη Σκύδρα Πέλλας. Μεγάλωσε στο χωριό Σεβαστιανά και ασχολείται από μικρή με τη δενδροκαλλιέργεια.

Αγαπά αυτό που κάνει και έχει πολλές καινοτόμες ιδέες επέκτασης των καλλιεργειών της.

Σε συνέντευξη που έδωσε στον ΑγροΤύπο κάνει απολογισμό της χρονιάς για την καλλιέργεια ακτινιδίου και αναφέρεται στα θετικά που μπορεί να έχει ο παραγωγός από την γεωργία ακριβείας.

Ερ.: Πώς ήταν το 2024 για την καλλιέργεια ακτινιδίου;

Το 2024 υπήρξε μια σημαντική χρονιά για την καλλιέργεια του ακτινιδίου στην Ελλάδα, με αξιοσημείωτες εξελίξεις στην παραγωγή, τις εξαγωγές και τις προκλήσεις που αντιμετώπισαν οι παραγωγοί. Η παραγωγή ακτινιδίων σημείωσε αύξηση σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη. Οι κύριες περιοχές παραγωγής, όπως η Κεντρική Μακεδονία και η Ήπειρος, συνέβαλαν σημαντικά σε αυτή την αύξηση. Η τιμή παραγωγού κυμάνθηκε από 0,80 έως 1,50 ευρώ το κιλό. Πάντως αυτή την περίοδο στην λιανική αγορά, οι τιμές φτάνουν τα 3-4 ευρώ το κιλό, δείχνοντας τη μεγάλη απόκλιση μεταξύ τιμής παραγωγού και τελικής τιμής στον καταναλωτή.
Παρά όμως τις καλές τιμές, οι παραγωγοί αντιμετώπισαν διάφορες προκλήσεις στην καλλιέργεια, όπως καιρικές συνθήκες που επηρέασαν την παραγωγή και την ποιότητα του προϊόντος. Οι υπερβολικές βροχές και οι ακραίες θερμοκρασίες είχαν αντίκτυπο στις αποδόσεις και στη συνολική ποιότητα του καρπού.
Για να αντιμετωπίσουν αυτές τις προκλήσεις, οι παραγωγοί πρέπει να εστιάσουν σε καινοτόμες πρακτικές καλλιέργειας και να επενδύσουν στην εξειδίκευση της γεωργίας ακριβείας, ώστε να ενισχύσουν την αποδοτικότητα και να μειώσουν τα κόστη.
Επιπλέον, η ενημέρωση για τη σωστή αποθήκευση και συντήρηση του ακτινιδίου είναι κρίσιμη για τη διατήρηση της ποιότητας του προϊόντος και την καλύτερη τιμή στην αγορά. Συστήνεται στους παραγωγούς να παρακολουθούν τις τάσεις της αγοράς και να προσαρμόζονται στην αυξανόμενη ζήτηση για ποιοτικά προϊόντα, καθώς και να αξιοποιούν τις εξαγωγικές ευκαιρίες, δεδομένου ότι η Ελλάδα παραμένει σημαντικός εξαγωγέας ακτινιδίων στην Ευρώπη.
Πάντως συνεχίζονται οι νέες φυτεύσεις στην χώρα μας. Προσωπικά επειδή είμαι ικανοποιημένη από τα Hayward θα προχωρήσω σε νέες φυτεύσεις.
Η ελληνική παραγωγή ακτινιδίων αναμένεται να συνεχίσει την ανοδική της πορεία, με έμφαση στην υιοθέτηση βιώσιμων γεωργικών πρακτικών και την ενίσχυση της παρουσίας στις διεθνείς αγορές. Συνολικά, το 2024 ήταν μια χρονιά με θετικές εξελίξεις για τον κλάδο του ακτινιδίου στην Ελλάδα, παρά τα όποια προβλήματα.

Ερ.: Τι σημαίνει για έναν παραγωγό η γεωργία ακριβείας, τι έχει να κερδίσει και τι πρέπει να επενδύσει;

Η γεωργία ακριβείας προσφέρει στον αγρότη τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί δεδομένα και τεχνολογίες, όπως αισθητήρες εδάφους, δορυφορικές εικόνες και αυτοματοποιημένα συστήματα άρδευσης, για τη βελτιστοποίηση της παραγωγής. Μέσω αυτών, μπορεί να μειώσει τη χρήση λιπασμάτων και νερού, να αυξήσει την ποιότητα του προϊόντος και να βελτιώσει τη βιωσιμότητα της εκμετάλλευσής του.
Οι αγρότες που επενδύουν σε νέες τεχνολογίες, όπως drones για επιτήρηση καλλιεργειών και λογισμικά διαχείρισης αγρού, έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητά τους στην αγορά.

Ερ.: Για όλα αυτά όμως πρέπει ο παραγωγός να εκπαιδευτεί πάνω στη νέα τεχνολογία;

Η εκπαίδευση του αγρότη πάνω στην χρήση της νέας τεχνολογίας είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχημένη εφαρμογή της γεωργίας ακριβείας. Και εδώ θα πρέπει να βοηθήσει και η πολιτεία. Ο ενημερωμένος αγρότης θα μπορέσει να γίνει βιώσιμος. Η τεχνολογία ανοίγει νέους ορίζοντες στην δια βίου μάθηση και αυτό μπορεί να το εκμεταλλευτεί ο αγροτικός τομέας.

Να αναφέρουμε κάποιους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να γίνει η εκπαίδευση των παραγωγών όπως:

1. Σεμινάρια και Εργαστήρια
Συμμετοχή σε τοπικά και διεθνή σεμινάρια που διοργανώνονται από γεωπονικά πανεπιστήμια, αγροτικούς συνεταιρισμούς και ιδιωτικούς φορείς.
Πρακτικά εργαστήρια όπου οι αγρότες μαθαίνουν να χρησιμοποιούν αισθητήρες, drones, λογισμικά διαχείρισης καλλιεργειών και αυτοματοποιημένα συστήματα άρδευσης.

2. Ψηφιακές Πλατφόρμες και Ηλεκτρονική μάθηση
Παρακολούθηση online μαθημάτων σε διαδικτυακές πλατφόρμες, που προσφέρουν εκπαιδευτικό υλικό για τη γεωργία ακριβείας.
Συμμετοχή σε διαδικτυακά φόρουμ και ομάδες αγροτών που εφαρμόζουν ήδη έξυπνες τεχνολογίες.

3. Συνεργασία με Γεωπόνους
Συμβουλευτική υποστήριξη από γεωπόνους και ειδικούς στην αγροτεχνολογία για την προσαρμογή των τεχνολογιών στις ανάγκες κάθε καλλιέργειας.
Ο παραγωγός μπορεί να ξεκινήσει με πιλοτική εφαρμογή νέων τεχνολογιών σε μικρές εκτάσεις πριν την πλήρη υιοθέτησή τους.

4. Επιτόπιες Επισκέψεις και Δικτύωση
Μπορεί να γίνουν επισκέψεις σε αγροκτήματα που έχουν ήδη ενσωματώσει τεχνολογίες γεωργίας ακριβείας.
Συμμετοχή σε αγροτικές εκθέσεις και επιδείξεις τεχνολογιών στον τομέα της γεωργίας.

5. Χρηματοδοτήσεις και Κίνητρα
Σημαντικός είναι ο ρόλος του κίνητρου στον παραγωγό για να ασχοληθεί με τις νέες τεχνολογίες.
Μπορεί να γίνουν επιδοτούμενα προγράμματα που στηρίζουν την αγορά τεχνολογικού εξοπλισμού και εκπαίδευσης.
Επίσης θα πρέπει να υπάρξουν δράσεις, μέσω συνεταιρισμών ή ομάδων παραγωγών, για την από κοινού επένδυση σε νέες τεχνολογίες και εκπαίδευση.

Αυτό που πρέπει να σας επισημάνω είναι ότι η εκπαίδευση είναι ένα συνεχές ταξίδι και όσο περισσότερο επενδύει ο αγρότης στη γνώση τόσο πιο αποδοτική και βιώσιμη θα γίνει η καλλιέργειά του. Ανεξαρτήτου ηλικίας η εκπαίδευση μπορεί να βοηθήσει σε μια μετεξέλιξη της παραγωγικής διαδικασίας με στόχο την μείωση του κόστους παραγωγής.

Το ακτινίδιο διαπρέπει εξαγωγικά στην Ελλάδα. Οι ικανοποιητικές τιµές που απολαµβάνει το προϊόν τα τελευταία χρόνια έχουν εξάψει το ενδιαφέρον των αγροτών για την καλλιέργειά του.

Επειδή όμως το κόστος φύτευσης είναι μεγάλο, πρέπει οι μελλοντικοί ακτινιδιοπαραγωγοί να το σκεφτούν καλά πριν πάρουν τις όποιες αποφάσεις τους.

Ο κ. Σάββας Αργυράκης, παραγωγός ακτινιδίων και μέλος της διοίκησης της ΕΑΣ Καβάλας, της ΕΘΕΑΣ και της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ακτινιδίων (ΕΔΟΑ), αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι φέτος είχαμε προβλήματα στην καλλιέργεια λόγω των καιρικών συνθηκών (υψηλές θερμοκρασίες, άνεμοι κ.α.), που δημιούργησαν σε κάποιες περιοχές προβλήματα διατηρησιμότητας.
Οι τιμές παραγωγού στην αγορά κυμάνθηκαν γύρω στο 1 ευρώ το κιλό. Οι τιμές εξόφλησης από τους συνεταιρισμούς θα ανακοινωθούν αρχές καλοκαιριού με την ολοκλήρωση της εξαγωγικής περιόδου.
Στην χώρα μας υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για νέες φυτεύσεις ακτινιδίων αν και μερικές περιοχές είναι κορεσμένες.
Στην περιοχή της Καβάλας καλλιεργούνται με ακτινίδια 25.000 στρέμματα από τα συνολικά 180.000 στρέμματα του κάμπου.
Το πρόβλημα είναι ότι γίνονται μαζικές φυτεύσεις χωρίς σχεδιασμό ακόμη και σε περιοχές που δεν είναι κατάλληλες για την καλλιέργεια.
Να επισημάνουμε ότι η ακτινιδιά έχει μεγάλες ανάγκες για άρδευση και θα πρέπει να υπάρχει νερό εκεί που θα γίνει η νέα φύτευση.
Τελευταία στην Καβάλα γίνονται πιλοτικές φυτεύσεις με κίτρινες και κόκκινες ποικιλίες ακτινίδιων. Έχουν προηγηθεί φυτεύσεις αυτών των ποικιλιών σε Άρτα και Αιτωλοακαρνανία γιατί θέλουν λιγότερες ώρες ψύχους. Είναι όμως πιο ευαίσθητες σε παγετό.
Η εκτίμησή μου είναι ότι η χώρα μας πρέπει να εκμεταλλευτεί το κενό που υπάρχει στην παραγωγή πράσινων ακτινιδίων που έχει η Ιταλία γιατί εκει οι καλλιεργητές αντικατέστησαν, λόγω της ασθένειας moria, τα πράσινα ακτινίδια με κιτρινόσαρκες ποικιλίες.
Αυτό δίνει θετικές προοπτικές για τις πράσινα και την κύρια ποικιλία που είναι η Hayward».

Ο Άγγελος Ξυλογιάννης, φυτωριούχος και μέλος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Εκμετάλλευσης Ακτινιδίων Άρτας (ΑΣΕΠΑ) αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για νέες φυτεύσεις ακτινιδιάς. Προβλέπεται ότι την φετινή περίοδο (2024/2025) αναμένεται να φυτευτούν στην χώρα μας πάνω 10.000 στρέμματα με ακτινιδιές. Και το ενδιαφέρον για νέες φυτεύσεις τα επόμενα χρόνια αναμένεται να γίνει μεγαλύτερο.
Η Ελλάδα είναι η τρίτη χώρα παραγωγής ακτινιδίων παγκοσμίως, μετά την Κίνα και τη Νέα Ζηλανδία.
Πρόσφατα έχουν κάνει την εμφάνισή τους στην χώρα μας Ισπανοί και Ιταλοί και δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον για το ελληνικό ακτινίδιο. Έχουν τις αγορές και ξέρουν τη ζήτηση από τους καταναλωτές.
Αυτό που πρέπει να τονίσουμε είναι ότι οι αγορές της Ευρώπης λόγω της οικονομικής κρίσης και οι τιμές είναι σε χαμηλά επίπεδα. Φέτος η τιμή παραγωγού είναι στα 1,10 ευρώ το κιλό, το κόστος συσκευασίας και τυποποίησης στα 40 λεπτά και έχουμε περιπτώσεις που πουλήθηκαν στα 1,40 ευρώ, δηλαδή κάτω του κόστους. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα σε κάποιους εμπόρους.
Η ζήτηση όμως είναι μεγάλη από τις τρίτες χώρες. Για αυτό όμως τα ελληνικά ακτινίδια θα πρέπει να έχουν καλή διατηρησιμότητα.
Στη δυτική Ελλάδα γίνονται νέες φυτεύσεις κίτρινων και κόκκινων ποικιλιών γιατί έχουν ανάγκη λιγότερες ώρες ψύχους, περίπου 400 ώρες, όταν οι πράσινες χρειάζονται 700 ώρες ετησίως. Με την κλιματική αλλαγή είναι δύσκολο να έχουμε τόσες ώρες ψύχους.
Για αυτό τον λόγο βλέπουμε τις πράσινες ποικιλίες να μετατοπίζονται προς την βόρεια Ελλάδα. Από την άλλη όμως οι κίτρινες και κόκκινες ποικιλίες διακινούνται αποκλειστικά από εταιρείες.
Όσον αφορά το κόστος της νέας φύτευσης για 1 στρέμμα είναι πάνω από 2.000 ευρώ. Αν ο παραγωγός ενταχθεί σε πρόγραμμα (Σχέδια Βελτίωσης) θα έχει χρηματοδότηση 50%».

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «ο μιμητισμός είναι σοβαρό πρόβλημα. Μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να βγει θετικός (όπως έγινε στις Κλημεντίνες στην Θεσπρωτία) αλλά μπορεί και να οδηγήσει σε καταστροφή.
Εδώ και χρόνια ζητάμε να υπάρξει μια στρατηγική στην φυτική παραγωγή για να μην έχουμε προβλήματα υπερπροσφοράς. Πρέπει να γίνουν ζώνες καλλιέργειας και ταξινόμηση των ποικιλιών (πράσινα, κίτρινα, κόκκινα). Ήδη στην χώρα μας έχουν γίνει αρκετές φυτεύσεις κίτρινων ακτινιδίων.
Πάντως το ελληνικό ακτινίδιο έχει εδραιώσει την θέση του στις παγκόσμιες αγορές. Είναι από τα λίγα νωπά φρούτα που κάνουμε εξαγωγές στις ΗΠΑ (περίπου 17.000 τόνοι ετησίως).
Όσον αφορά τους ψυκτικούς θαλάμους, που είναι αναγκαίοι στα ακτινίδια, η χώρα μας διαθέτει περισσότερους σε σχέση με την συνολική φυτική παραγωγή. Έχουν δοθεί χρήματα για επενδύσεις. Αν δεν έχει γίνει σωστή κατανομή για αυτό φταίνε αυτοί που ενέκριναν τις συγκεκριμένες επενδύσεις.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του FAO, η Ελλάδα βρίσκεται στην 4η θέση όσον αφορά την παγκόσμια παραγωγή ακτινιδίων, μετά την Κίνα, Νέα Ζηλανδία και Ιταλία, ενώ ακολουθεί το Ιράν στην 5η θέση.
Έχοντας αυξήσει την παραγωγή, κατά 900%, σε 22 χρόνια και τις εξαγωγές, κατά 500%, σε 15 χρόνια το ακτινίδιο αναδεικνύεται στο success story της ελληνικής γεωργίας. Η ετήσια παραγωγή στην χώρα μας από 36 χιλιάδες τόνους που ήταν την εμπορική περίοδο 2001-2002 έχει ξεπεράσει τους 323 χιλιάδες τόνους. Για φέτος προβλέπεται να έχουμε μια αύξηση των εξαγωγών».

Από 22 Ιανουαρίου ξεκίνησαν οι αιτήσεις για τα προγράμματα προώθησης αγροτικών προϊόντων της ΕΕ για το 2025.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διαθέσει 132 εκατ. ευρώ για τη συγχρηματοδότηση δραστηριοτήτων προώθησης βιώσιμων και υψηλής ποιότητας γεωργικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ στην εσωτερική αγορά και στην παγκόσμια αγορά.

Η προθεσμία της υποβολής λήγει στις 23 Απριλίου 2025.

Τα ποσά για τα προγράμματα που θα επιλεγούν φέτος θα κατανεμηθούν ως εξής: 63,4 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για την προώθηση σε τρίτες χώρες και 58,6 εκατ. ευρώ για την προώθηση στην εσωτερική αγορά της ΕΕ.

Ο προϋπολογισμός για την εσωτερική αγορά της ΕΕ κατανέμεται ως εξής:

Οι εκστρατείες που στοχεύουν στην εσωτερική αγορά θα περιλαμβάνουν μέτρα ενημέρωσης και προώθησης που εστιάζονται στα συστήματα ποιότητας της ΕΕ, ιδίως στις γεωγραφικές ενδείξεις [προστατευόμενη ονομασία προέλευσης (ΠΟΠ), προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη (ΠΓΕ) και εγγυημένα παραδοσιακά ιδιότυπα προϊόντα (ΕΠΙΠ)], με ειδικό προϋπολογισμό 17,1 εκατ. ευρώ.

Προϋπολογισμός ύψους 28,8 εκατ. ευρώ διατίθεται σε προγράμματα που αποσκοπούν στην αύξηση της ευαισθητοποίησης και της αναγνώρισης ή σε προϊόντα που εκτρέφονται βιολογικά και βιώσιμα, μεταξύ άλλων με υψηλότερα πρότυπα καλής μεταχείρισης των ζώων.

Ποσό 12,7 εκατ. ευρώ προορίζονται για την τόνωση της κατανάλωσης νωπών οπωροκηπευτικών στο πλαίσιο της ισορροπημένης διατροφής.

Επιπλέον 10 εκατ. ευρώ διατίθενται για δράσεις σε περίπτωση σοβαρής διατάραξης της αγοράς, απώλειας της εμπιστοσύνης των καταναλωτών ή άλλων προβλημάτων. Ο προϋπολογισμός αυτός ανακατανέμεται σε προγράμματα σε τρίτες χώρες εάν δεν χρησιμοποιηθεί.

«Ο αγροδιατροφικός τομέας της ΕΕ αποτελεί παγκόσμια εξαγωγική δύναμη. Τα προϊόντα μας και η γαστρονομική μας κληρονομιά είναι γνωστά σ’ ολόκληρο τον κόσμο και δικαίως. Χαίρομαι που μπορούμε να συνεχίσουμε την προώθησή τους την επόμενη χρονιά με προϋπολογισμό 132 εκατ. ευρώ. Μπορούμε να είμαστε περήφανοι για το πώς παράγουμε τρόφιμα εδώ, εντός της ΕΕ. Το λογότυπο «Enjoy, it’ s from Europe» είναι δικό μας και πρέπει να διασφαλίσουμε την αναγνώριση και την κατανόησή του σε παγκόσμιο επίπεδο, προκειμένου να πετύχουμε την καλύτερη σχέση ποιότητας/τιμής για τους γεωργούς και τους παραγωγούς μας», δήλωσε σχετικά ο Επίτροπος Γεωργίας και Τροφίμων της ΕΕ κ. Κριστόφ Χάνσεν.

Για να κάνετε την αίτηση πατήστε (εδώ)

Δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η τροποποιητική απόφαση με τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη χορήγηση, τη μεταβίβαση και την ανανέωση της άδειας παραγωγού και επαγγελματία πωλητή και των αντίστοιχων θέσεων ή δικαιωμάτων δραστηριοποίησης στο υπαίθριο εμπόριο.

Σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, για την έκδοση και τη χορήγηση, σε φυσικό πρόσωπο, άδειας παραγωγού πωλητή και απόδοσης θέσεων σε αγορά υπαίθριου εμπορίου ή δικαιώματος δραστηριοποίησης στο πλανόδιο εμπόριο κατόπιν έκδοσης προκήρυξης, απαιτείται η προσκόμιση των ακόλουθων δικαιολογητικών και στοιχείων:

Αίτηση του υποψηφίου στην οποία περιλαμβάνονται:
α) Τα στοιχεία ταυτότητας,
β) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) του υποψηφίου,
γ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του υποψηφίου,
δ) τα πωλούμενα είδη, ε) ο αριθμός κυκλοφορίας του προς χρήση οχήματος (ιδιόκτητου ή άλλου οχήματος),
στ) ο αριθμός μητρώου εμπόρων νωπών οπωροκηπευτικών για τους υπόχρεους εγγραφής σε αυτό και
ζ) οι θέσεις άσκησης δραστηριοποίησης για τους πωλητές σε λαϊκές αγορές και το στάσιμο ή οι περιοχές δραστηριοποίησης για τους πωλητές που δραστηριοποιούνται στο πλανόδιο εμπόριο,
η) υπεύθυνη δήλωση στην οποία δηλώνει ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου,

Τα δικαιολογητικά που καθορίζονται από την προκήρυξη για την απόδειξη της συνδρομής των κριτηρίων μοριοδότησης, σύμφωνα με τη μοριοδότηση της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 16 του ν. 4849/2021 (Α’ 207),

Αποδεικτικό έναρξης δραστηριότητας στην αρμόδια φορολογική αρχή και ταμειακής μηχανής δηλωμένης και συνδεδεμένης στο πληροφοριακό σύστημα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (TAXIS),

Βεβαίωση εγγραφής στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων του ν. 3874/2010 (Α’ 151), στην οποία αναγράφεται ότι ο ενδιαφερόμενος είναι επαγγελματίας αγρότης,

Τελευταία δήλωση στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης και της τελευταίας Ενιαίας Δήλωσης Καλλιέργειας/Εκτροφής ΕΛΓΑ,

Υπεύθυνη δήλωση για τις ποσότητες, που θα διαθέσει στο υπαίθριο εμπόριο, ανά προϊόν, για τα προϊόντα που περιλαμβάνονται στη δήλωση Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (Ο.Σ.Δ.Ε.) της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης και της τελευταίας Ενιαίας Δήλωσης Καλλιέργειας/Εκτροφής Ε.Λ.Γ.Α.,

Αν τα προϊόντα ανήκουν σε αυτά που δεν δηλώνονται στο Ο.Σ.Δ.Ε., υπεύθυνη δήλωση ότι τα προϊόντα αυτά προέρχονται από ίδια παραγωγή και την ποσότητα που θα διαθέσει στο υπαίθριο εμπόριο.

Άδεια κυκλοφορίας οχήματος σε ισχύ, καθώς και Δελτίο Καταλληλότητας Τεχνικού Ελέγχου (ΚΤΕΟ) σε ισχύ, του δηλούμενου προς χρήση οχήματος (ιδιόκτητου ή άλλου οχήματος),
α) πιστοποιητικό υγείας σε ισχύ, σύμφωνα με την υπό στοιχεία Υ1γ/Γ.Π./οικ. 35797/04.4.2012 (Β’ 1199) απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης,
β) των ειδικών δικαιολογητικών του άρθρου 7, κατά περίπτωση.

1. Στην περίπτωση μεταβίβασης της άδειας λόγω συνταξιοδότησης, παραίτησης ή αναπηρίας του κατόχου σε ποσοστό τουλάχιστο εξήντα επτά (67%) υποβάλλεται στην αρμόδια αρχή, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 19 και ιδίως της περίπτωσης του ν. 4849/2021, αίτηση από τον κάτοχο της άδειας συνοδευόμενη από τα από τα ακόλουθα στοιχεία και δικαιολογητικά:
α) Βεβαίωση συνταξιοδότησης του κατόχου της άδειας ή υπεύθυνη δήλωση οριστικής παύσης δραστηριοποίησης λόγω παραίτησης από την άδεια ή βεβαίωση που εκδίδεται από τις Υγειονομικές Επιτροπές των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (Κ.Ε.Π.Α.), στην οποία αναγράφεται το ποσοστό της αναπηρίας, κατά περίπτωση,
β) πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του κατόχου της άδειας,
γ) αίτηση του προσώπου στο οποίο μεταβιβάζεται η άδεια στην οποία αναφέρονται:
γα) Τα στοιχεία της ταυτότητας του,
γβ) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) του,
γγ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του,
δ) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75), στην οποία δηλώνει ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου, ε) τα δικαιολογητικά και τα στοιχεία των περ. αστ’ και γ’ έως και ιβ’ της παρ. 1 του άρθρου 1.

2. Στην περίπτωση μεταβίβασης της άδειας λόγω θανάτου, το πρόσωπο που δικαιούται να αποκτήσει την άδεια με τις αντίστοιχες θέσεις ή τα αντίστοιχα δικαιώματα δραστηριο-ποίησης στο πλανόδιο εμπόριο, υποβάλλει στις αρμόδιες αρχές, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 4849/2021, εντός προθεσμίας έξι (6) μηνών, από την ημερομηνία θανάτου του κατόχου της άδειας:
α) Αίτηση στην οποία αναφέρονται:
αα) Τα στοιχεία της ταυτότητάς του,
αβ) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) του,
αγ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του,
β) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75), στην οποία δηλώνει ότι αποδέχεται την άδεια και ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου,
γ) ληξιαρχική πράξη θανάτου του αδειούχου,
δ) πιστοποιητικό εγγύτερων συγγενών, 81260 ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ TΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ Τεύχος B’ 7590/31.12.2024
ε) έγγραφη παραίτηση των πιθανών υπόλοιπων δικαιούχων ή δημοσιευμένη διάταξη τελευταίας βούλησης με την οποία καθίσταται κληρονόμος της άδειας συνοδευόμενη από υπεύθυνη δήλωση ότι δεν αποποιήθηκε την κληρονομιά ή πρακτικό διενέργειας δημόσιας κλήρωσης από την αρμόδια αρχή,
στ) τα δικαιολογητικά και τα στοιχεία των περ. αστ και γ’ έως και ιβ’ της παρ. 1 του άρθρου 1.

3. Αν το φυσικό πρόσωπο στο οποίο μεταβιβάζεται η άδεια παραγωγού δεν έχει την ιδιότητα του αγρότη για το δικαιολογητικό της περ. ζ’ της παρ. 1 του άρθρου 1 προσκομίζεται υπεύθυνη δήλωση ότι το φυσικό πρόσωπο δεν είχε κατά το προηγούμενο έτος την ιδιότητα του αγρότη και ότι το δικαιολογητικό θα προσκομιστεί αμέσως μετά την πρώτη υποβολή της πρώτης δήλωσης Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (Ο.Σ.Δ.Ε.) της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης καθώς και η υπεύθυνη δήλωση προϊόντων και ποσοτήτων της περ. η’ της παρ. 1 του άρθρου 1.
Στην περίπτωση αυτή, η μεταβίβαση της άδειας παραγωγού είναι προσωρινή και αν παρέλθει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι (6) μηνών από την ημερομηνία προσωρινής μεταβίβασης χωρίς να έχει προσκομιστεί το δικαιολογητικό της περ. ζ’ της παρ. 1 του άρθρου 1 η μεταβίβαση είναι αυτοδικαίως άκυρη.
Η παρούσα καταλαμβάνει και μεταβιβάσεις για τις οποίες έχει υποβληθεί αίτηση από δικαιούχο από την 1η Μαΐου 2022 έως και την έναρξη ισχύος της παρούσας.

Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)

«Δίχτυ προστασίας», με κονδύλι 1 δις ευρώ, θα δημιουργήσει η ΕΕ για να αποζημιώσει τους αγρότες σε περίπτωση που θα ζημιωθούν από την εμπορική συμφωνία της ΕΕ με τα κράτη της Mercosur.

Όπως ανέφερε ο Επίτροπος Εμπορίου και Οικονομικής Ασφάλειας, Μάρος Σέφκοβιτς, στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Επιτροπή θα δημιουργήσει ένα νέο ταμείο, αποθεματικό αξίας τουλάχιστον ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, από το οποίο θα αποζημιωθεί ο αγροτικός τομέας στην Ευρώπη στην περίπτωση που θα επηρεαστεί αρνητικά μετά την εφαρμογή της εμπορικής συμφωνίας.

Όπως τόνισε «πιστεύουμε ότι η συμφωνία θα λειτουργήσει σωστά και δεν θα προκαλέσει διαταραχή της αγοράς. Ωστόσο, θέλουμε να εγγυηθούμε ότι δεν θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις για τους αγρότες και τις αγροτικές περιοχές. Αυτή η πρόσθετη «εγγύηση» χρησιμεύει ως σχέδιο έκτακτης ανάγκης, διασφαλίζοντας σταθερότητα για τους τομείς της ΕΕ ακόμη και σε εξαιρετικές περιστάσεις. Αν και είναι απίθανο να χρειαστεί, αυτό το δίχτυ ασφαλείας υπογραμμίζει τη δέσμευση της ΕΕ να προστατεύσει τον γεωργικό της τομέα».

Στην συνέχεια ο Επίτροπος, μιλώντας στους Ευρωβουλευτές, αναφέρθηκε στο θέμα των ποσοστώσεων που περιλαμβάνονται στην εμπορική συμφωνία και τόνισε:

«Ειδικότερα για το βόειο κρέας:
Το άνοιγμα της αγοράς για το βόειο κρέας θα είναι εντός λογικών ορίων. Η ποσόστωση των 99.000 τόνων αντιστοιχεί στην πραγματικότητα στο ήμισυ των όγκων που ήδη εισάγονται τώρα από τη Mercosur.
Αυτή η ποσόστωση με μειωμένο δασμολογικό συντελεστή 7,5% θα εφαρμοστεί σταδιακά σε μια περίοδο 7 ετών
Επιπλέον, η ποσόστωση αυτή κατανέμεται σε κατεψυγμένο (45%) και νωπό κρέας (55%).

Για τα πουλερικά:
Η αγορά πουλερικών της ΕΕ αυξάνεται ετησίως κατά μέσο όρο κατά 1,8 % ετησίως τα τελευταία 10 χρόνια. Επιπλέον, η ΕΕ είναι καθαρός εξαγωγέας πουλερικών.
Χορηγήσαμε αδασμολόγητη ποσόστωση 180.000 τόνων που ανοίχτηκε για τις χώρες της Mercosur. Αυτό είναι τα τρία τέταρτα αυτού που ήδη εισάγουμε ετησίως από τη Mercosur. Αυτό ισοδυναμεί λίγο πολύ με την ετήσια αύξηση της κατανάλωσης πουλερικών στην ΕΕ. Επιπλέον, μόνο το ήμισυ αυτής της ποσόστωσης αφορά κοτόπουλο υψηλής ποιότητας (χωρίς κόκαλα).

Επίσης η Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης περιέχει διμερείς διασφαλίσεις για την προστασία του γεωργικού τομέα σε περίπτωση που η αύξηση των εισαγωγών προκαλέσει ή κινδυνεύει να προκαλέσει σοβαρή οικονομική ζημία σε κάποιο κλάδο».

Οικονομική ενίσχυση ζητούν οι παραγωγοί ξηρών σύκων της βόρειας Εύβοιας λόγω της ακαρπίας του 2024.

Θυμίζουμε αντίστοιχη ενίσχυση εγκρίθηκε για τους παραγωγούς νωπών σύκων της Ανατολικής Αττικής.

Ο κ. Δημήτρης Στολίδης, πρόεδρος του Συνεταιρισμού Συκοπαραγωγών Ταξιάρχη Ευβοίας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «πρέπει να διευκρινήσουμε ότι η ζημιά στην παραγωγή έγινε στα νωπά σύκα. Ήδη με επιστολή μας έχουμε ενημερώσει το ΥπΑΑΤ, τους τοπικούς βουλευτές και τα πολιτικά κόμματα της Βουλής.

Η φετινή παραγωγή ξηρών σύκων (που προέρχονται από τα νωπά) ήταν πολύ μειωμένη, αγγίζοντας μόλις το 30% μιας κανονικής παραγωγής, λόγω της ακαρπίας που προκλήθηκε από έντονα καιρικά φαινόμενα και κλιματική αστάθεια.

Η βόρεια Εύβοια έχει πληγεί σοβαρά τα τελευταία χρόνια, αρχής γενόμενης από τη δύσκολη (εμπορικά) περίοδο της καραντίνας λόγω κορονοΐου το 2020.

Ακολούθησαν οι καταστροφικές πυρκαγιές του 2021 που προκάλεσαν εκτεταμένες καταστροφές στις καλλιέργειες.

Επιπλέον οι πλημμύρες «Daniel» και «Elias» το 2023 δημιούργησαν νέες καταστροφές στην παραγωγή και στις υποδομές.

Σε αυτό το ήδη επιβαρυμένο πλαίσιο η ακαρπία του 2024 επιδεινώνει περαιτέρω την κατάσταση για τους δοκιμαζόμενους παραγωγούς, οι οποίοι βρίσκονται αντιμέτωποι με συνεχείς μειώσεις στο εισόδημά τους.

Σύμφωνα με τον ισχύοντα Κανονισμό του ΕΛΓΑ η ακαρπία δεν καλύπτεται από το υφιστάμενο πλαίσιο αποζημιώσεων. Η μόνη λύση είναι πολιτική και μπορεί να υλοποιηθεί μέσω ενισχύσεων ήσσονος σημασίας (de minimis).

Πρέπει να επισημάνουμε ότι έχει ήδη εγκριθεί οικονομική ενίσχυση σε άλλες περιοχές της χώρας, τόσο ως προς το είδος των προϊόντων όσο και ως προς τις αιτίες.

Η αρχή της δικαιοσύνης και της ισότητας επιβάλλει την παροχή ανάλογης στήριξης και στους παραγωγούς της βόρειας Εύβοιας.

Επίσης να αναφέρουμε ότι η παραγωγή ξηρών σύκων αποτελεί ένας από τους πιο εξωστρεφείς αγροτικούς τομείς της περιοχής, καθώς το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής εξάγεται σε διεθνείς αγορές.

Η ενίσχυση αυτής της δραστηριότητας θα συμβάλει στη διατήρηση της τοπικής οικονομίας ζωντανής, θα ενισχύσει την δημογραφική ακεραιότητα της περιοχής, κρατώντας τους νέους στον τόπο τους. Η οικονομική στήριξη δεν θα συμβάλλει μόνο στην οικονομική επιβίωση των συκοπαραγωγών αλλά και στην ανάκαμψη μιας περιοχής με ιδιαίτερη σημασία για την χώρα μας».

Το 2024 τελείωσε με αύξηση και καταγραφή ρεκόρ, για άλλη μια χρονιά, των ελληνικών εξαγωγών νωπών φρούτων και λαχανικών κατά 8,2%, και θα ξεπεράσει τα 1,861 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Συνδέσμου Incofruit-Hellas.

Έτος κατά το οποίο και οι εισαγωγές εκτιμάται ότι αυξήθηκαν κατακόρυφα, 13,6% βάσει επισήμων στοιχείων ενδεκαμήνου 2024 και προσωρινών στοιχείων για τον Δεκέμβριο.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει ότι «οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών το 2024 θα είναι αυξημένες κατά 8,2% σε αξία σε σύγκριση με το 2023, σύμφωνα με εκτιμήσεις μας με βάση τα επίσημα στοιχεία από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο και των προσωρινών για τον Δεκέμβριο. Ο όγκος θα αυξηθεί επίσης, γύρω στο 1,7% και θα ξεπεράσει τους 1,78 εκατ. τόνους.

Οι ελληνικές εξαγωγές φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ ανήλθαν σε 1,24 εκατ. τόνους και 1,26 δισεκατομμύρια ευρώ το πρώτο ενδεκάμηνο του 2024, που αντιπροσώπευαν το 78,34% του όγκου των εξαγωγών εκείνη την περίοδο, ο οποίος ανήλθε σε 1,582 εκατ. τόνους και στο 76,92% της αξίας που αποκτήθηκε, που ανήλθε στα 1,638 δισ. ευρώ.

Η Ρουμανία καταλαμβάνει την πρώτη θέση στην αγορά της ΕΕ, όπου 296,59 χιλιάδες τόνοι φρέσκων φρούτων και λαχανικών προορίζονταν, από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο, έναντι αξίας 222,252 εκατ. ευρώ, με μεσοσταθμική τιμή ανά μονάδα 0,75 ευρώ/κιλό.

Η Βουλγαρία διατήρησε επίσης τη θέση της ως η δεύτερη αγορά του ελληνικού τομέα στην ΕΕ, με 248,2 χιλιάδες τόνους, αξίας 132,215 εκατ. ευρώ, με μεσοσταθμική τιμή 0,53 ευρώ/κιλό (ατυποποίητων και υποτιμολογημένων; ποιοτικά υποβαθμισμένων; κ.α με τις διαμορφούμενες συνθήκες ελευθέρων συνόρων το φαινόμενο να μεγενθύνεται).

Οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών στη Γερμανία αυξήθηκαν σε όγκο σε 161,27 χιλιάδες τόνους, τρίτη αγορά στην ΕΕ ως προς τον όγκο, και πρώτη σε αξία, φθάνοντας τα 249,04 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, με μεσοσταθμική τιμή στα 1,54 ευρώ/κιλό.

Ακολουθούν: Πολωνία, Ιταλία, Ισπανία, με 142,43, 79,93, 45,45 χιλιάδες τόνους και 143,59, 118,98, 62,97 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα.

Οι εξαγωγές εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελούν 22% του συνόλου και ανέρχονται στους 342,7 χιλ.τόνους και 377,96 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία ενδεκαμήνου ΕΛΣΤΑΤ.

Η «γάγραινα» του ελληνικού εξαγωγικού εμπορίου είναι η δραστηριοποίηση «Ελλήνων, Βαλκάνιων, Ιταλών κ.α. εμπόρων» που διακινούν ατυποποίητα, χωρίς ταυτότητα (απευθείας από τον αγρό) προϊόντα, με συνέπεια να μην καρπούται η χώρα την μετασυλλεκτική αξία τους και να πλήτεται η φήμη και η ποιότητα τους στις διεθνείς αγορές.

Οι σχετικοί έλεγχοι για την τήρηση των κοινοτικών και εθνικών προδιαγραφών εμπορίας είναι ελλιπείς (εκτιμάται ότι τα εξαχθέντα φορτία το 2024 ανέρχονται σε 320 χιλιάδες, από αυτά 65 χιλιάδες προς τρίτες χώρες και τα εκδοθέντα πιστοποιητικά ελέγχου για τρίτες χώρες σε 45 χιλιάδες, με τα αντίστοιχα φυτουγειονομικά να είναι περισσότερα παρά το ότι δεν είναι υποχρεωτικά).

Οι εισαγωγές θα διατηρήσουν την υψηλή ανάπτυξη των τελευταίων ετών και βάσει επισήμων στοιχείων ΕΛΣΤΑΤ ενδεκαμήνου 2024 και αυξήθηκαν, κατά 6,2% κατ όγκο σε σύγκριση με το 2023, φτάνοντας συνολικά τους 866 χιλιάδες τόνους, αυξάνοντας την αξία τους υπερδιπλάσια, 13,2%, φτάνοντας στα 805 εκατ. ευρώ.

Η αξία των ελληνικών εισαγωγών νωπών φρούτων και λαχανικών από τρίτες χώρες διαμορφώθηκε, από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 2024, σε 321,6 εκατ. ευρώ, το 43,8% του συνόλου, ενώ όσα εισήχθησαν από την ΕΕ ανήλθαν σε 433,3 εκατ. ευρώ, 56,2% του συνόλου.

Η Αίγυπτος είναι ο πρώτος προμηθευτής στην εθνική αγορά, με 80,91 εκατ. ευρώ, έως τον Νοέμβριο 2024.

Ακολουθεί η Τουρκία με 53,7 εκατ. ευρώ και την τρίτη θέση καταλαμβάνει η Β. Μακεδονία με 17,68 εκατ. ευρώ.

Η αξία των συνολικών εισαγωγών φρούτων και λαχανικών στην Ελλάδα, μέχρι το Νοέμβριο 2024, διαμορφώθηκε στα 804,935 εκατ. ευρώ, ενώ ο όγκος διαμορφώθηκε σε 715 χιλιάδες τόνους.

Σχετική έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Ισπανία, για τις αγοραστικές και καταναλωτικές συνήθειες του 2024, μεταξύ των άλλων καταγράφει ότι η επιλογή προϊόντος καθορίζεται από την τιμή (με ποσοστό 35%) λόγω της επίδρασης του πληθωρισμού, ακολουθούμενη από την ποιότητα (28%), τις προσφορές (19%), τις προσωπικές προτιμήσεις (16%) και το εμπορικό σήμα (2%), τάσεις που σε συνδυασμό με την αύξηση του τουρισμού εξηγεί και την αύξηση των φθηνότερων εισαγομένων φρούτων και λαχανικών.

Οι σχετικοί έλεγχοι στα εισαγόμενα φρούτα και λαχανικά για την τήρηση των κοινοτικών και εθνικών προδιαγραφών εμπορίας και υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων είναι ελλιπείς (εκτιμάται ότι τα εισαχθέντα φορτία το 2024 ανέρχονται σε 120 χιλιάδες και τα εκδοθέντα πιστοποιητικά ελέγχου σε 5 χιλιάδες).

Το 2024, η ανησυχία αυξήθηκε επίσης για παράγοντες που επηρεάζουν καθοριστικά την παραγωγή: η έλλειψη υδάτινων πόρων, η έλλειψη εργαζομένων και η αύξηση του κόστους εργασίας, η αύξηση ενέργειας και λιπασμάτων - φυτοφαρμάκων, σε έναν τομέα στον οποίο η εργασία μπορεί να αντιπροσωπεύει έως και το 45% του κόστους σε ορισμένες καλλιέργειες και τρίτον η έλλειψη φθηνών φυτοϋγειονομικών προϊόντων, η οποία μειώνει ολοένα και περισσότερο την ικανότητα παραγωγής σε επαρκείς ποσότητες και με αποτελεσματικό και ασφαλή τρόπο.

Η υφιστάμενη διαφορά μεταξύ των φυτοϋγειονομικών, εργασιακών, κοινωνικών προτύπων, που απαιτούνται στην ΕΕ, τα οποία δεν απαιτούνται στις τρίτες χώρες προέλευσης των κοινοτικών εισαγωγών, καθιστά τους παραγωγούς στα κράτη μέλη ολοένα και λιγότερο ανταγωνιστικούς.

Προτεραιότητα, ενόψει της αυξανόμενης απειλής από χώρες, που είναι σαφώς εξαγωγικά προσανατολισμένες στην αγορά της ΕΕ (όπως το Μαρόκο ή ορισμένα μέλη της Mercosur) προτείνονται συγκεκριμένα μέτρα για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, μεταξύ των οποίων είναι η μείωση της γραφειοκρατία και οι υπερ-ρυθμίσεις.

Στην εμπορική πολιτική, απαιτείται η αναζωογόνηση της κοινοτικής προτίμησης, με βάση την εφαρμογή μέτρων διασφάλισης, όταν οι εισαγωγές φθάνουν σε όγκους που προκαλούν σοβαρές διαταραχές στις αγορές ή σοβαρή ζημιά στην κοινοτική παραγωγή. Και, από την άλλη, ότι οι εμπορικές συμφωνίες με τρίτες χώρες θεσπίζουν μέτρα αμοιβαιότητας στους πιο ευαίσθητους τομείς, όπως φυτοϋγειονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα.

Προτείνονται τα ακόλουθα μέτρα για την αντιμετώπιση των διαταραχών στις αγορές ήτοι

• Τη διευκόλυνση αφενός της προσαρμογής του κλάδου στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζοντας τη σημασία της ενίσχυσης της έρευνας και των επενδύσεων, και αφ ετέρου την ανάληψη διαφόρων πρωτοβουλιών για την προώθηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών.
• Να ισχύσουν κατοπτρικές ρήτρες, στο πλαίσιο διεθνών εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ με τρίτες χώρες, που είναι συμβατικές διατάξεις απαιτούμενες για τα εισαγόμενα προϊόντα, ήτοι να συμμορφώνονται στα ίδια ρυθμιστικά πρότυπα που ισχύουν για τα εγχώρια προϊόντα της χώρας εισαγωγής της ΕΕ. Η αμοιβαιότητα των προτύπων έχει προταθεί τα τελευταία χρόνια, χωρίς να έχει ακόμη επιτευχθεί.
• Απαιτείται σε εθνικό επίπεδο χάραξη ζωνών καλλιέργειας φρούτων και λαχανικών κατά είδος, εμπλουτισμός τους με νέες ποικιλίες και επέκταση ημερολογιακά της συγκομιδής, της μεταποίησης και εμπορίας τους».

Με τον Β`Αντιπρόεδρο της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) και μέλος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ακτινιδίου κ. Χρήστο Γιαννακάκη, συναντήθηκε ο γνωστός Γεωπόνος ΑΠΘ, Βασίλης Έξαρχος, Υποψήφιο Διδάκτορα Εδαφολογίας και συζήτησαν για το μέλλον και τις προοπτικές του ακτινιδίου στην χώρα μας και την κλιματική αλλαγή που επιφέρει σημαντικές αλλαγές και ανακατατάξεις στο προϊόν αυτό.

Στην εποικοδομητική και χρήσιμη συνάντηση των δύο ανδρών αντικείμενο συζήτησης υπήρξε το θέμα προβληματισμού των συνεχιζόμενων νέων φυτεύσεων ακτινιδίων σχεδόν σε όλες τις περιοχές της Ελληνικής επικράτειας, συνυφασμένες με το γεγονός της μη ύπαρξης χώρων συντήρησης και επεξεργασίας του προϊόντος αλλά επίσης συζητήθηκε η πραγματική προστιθέμενη αξία που πρέπει να εισπράττουν οι αγρότες παραγωγοί του, απ το εν λόγω προϊόν.

Σε όλα τα θέματα που αφορούν την παραγωγή, την συγκομιδή, την επεξεργασία-συντήρηση, τις εξαγωγές και γενικότερα το μέλλον του ακτινιδίου υπήρξε ταύτιση απόψεων.

Στόχος και σκοπός να απολαμβάνουν οι Έλληνες αγρότες παραγωγοί την πραγματική του υπεραξία και να υπάρξει περαιτέρω αξιοποίηση των χώρων επεξεργασίας και αποθήκευσης των ακτινιδίων ούτως ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες μιας μακράς συντηρησιμότητάς του που θα αποδώσει καλύτερες τιμές στην τελική διάθεσή του στις παγκόσμιες αγορές στις οποίες απευθύνεται.

Επίσης, πρέπει να αναφερθεί πως συζητήθηκε το σοβαρό και μη αναστρέψιμο διπλό πρόβλημα της Ιταλίας, δηλαδή της Μόριας, και της επέκτασης του βακτηρίου (PSA), τα οποία δεν εμφανίστηκαν στην Ελλάδα και ευνόησαν τις τιμές των Ελληνικών ακτινιδίων.

Τέλος, συζητήθηκε η όλο και μεγαλύτερη ζήτηση του φρούτου απ τους καταναλωτές, μιας και όλο και περισσότεροι άνθρωποι σ αυτόν τον πλανήτη ανακαλύπτουν τα ευεργετήματά του και το υιοθετούν στην καθημερινή τους διατροφή, γεγονός που και αυτό είναι θετικό για το Ελληνικό πράσινο ακτινίδιo.

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει στοχευμένες τροποποιήσεις του ισχύοντος νομικού πλαισίου που ορίζεται στον κανονισμό για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης της αγοράς γεωργικών προϊόντων (ΚΟΑ) και ένα νέο κανονισμό για τη διασυνοριακή επιβολή της νομοθεσίας κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών.

Οι προτάσεις αυτές αποσκοπούν στην ενίσχυση της θέσης των γεωργών και στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ των παραγόντων της αλυσίδας εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής. Και οι δύο προτάσεις αντικατοπτρίζουν άμεσα διάφορες συστάσεις του στρατηγικού διαλόγου για το μέλλον της γεωργίας της ΕΕ και ανταποκρίνονται σε ορισμένες από τις πιο πιεστικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο γεωργικός τομέας.

Η βελτίωση της θέσης των γεωργών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής και η στήριξη του εισοδήματός τους αποτελούν σημαντικούς στόχους της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ).

Οι σημερινές στοχευμένες τροποποιήσεις αποσκοπούν συγκεκριμένα στην ενίσχυση της θέσης των γεωργών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής και στην επίτευξη υψηλότερου βαθμού εμπιστοσύνης μεταξύ των παραγόντων:

• ενίσχυση των κανόνων για τις συμβάσεις μεταξύ γεωργών και αγοραστών, καθιστώντας τις γραπτές συμβάσεις γενική υποχρέωση και βελτιώνοντας τον τρόπο με τον οποίο οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις λαμβάνουν υπόψη τις εξελίξεις της αγοράς και τις διακυμάνσεις του κόστους και των οικονομικών συνθηκών·
• να καταστήσει υποχρεωτική τη θέσπιση μηχανισμών διαμεσολάβησης μεταξύ των γεωργών και των αγοραστών τους·
• ενίσχυση των οργανώσεων παραγωγών και των ενώσεών τους μέσω της βελτίωσης της διαπραγματευτικής τους δύναμης, της παροχής στα κράτη μέλη μεγαλύτερης χρηματοδοτικής στήριξης στο πλαίσιο των τομεακών παρεμβάσεων της ΚΓΠ και της απλούστευσης των κανόνων σχετικά με τη νομική τους αναγνώριση·
• παροχή στην ΕΕ της δυνατότητας να στηρίζει οικονομικά τις οργανώσεις παραγωγών που θα αναλάβουν ιδιωτικές πρωτοβουλίες για τη διαχείριση κρίσεων·
• ο ορισμός των προαιρετικών όρων όπως «δίκαιες», «δίκαιες» και «σύντομες αλυσίδες εφοδιασμού» μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την περιγραφή της οργάνωσης της αλυσίδας εφοδιασμού κατά την εμπορία γεωργικών προϊόντων·
• επέκταση της δυνατότητας των γεωργών και άλλων παραγόντων να συμφωνήσουν σε πρωτοβουλίες βιωσιμότητας με ορισμένες κοινωνικές διαστάσεις, όπως η στήριξη της ανανέωσης των γενεών, η διατήρηση της βιωσιμότητας των μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων ή η βελτίωση των συνθηκών εργασίας των γεωργών και των εργαζομένων σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις.

Παράλληλα, η Επιτροπή προτείνει νέους κανόνες για τη διασυνοριακή επιβολή κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων που απαγορεύονται από τη λεγόμενη οδηγία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Κατά μέσο όρο, περίπου το 20 % των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων που καταναλώνονται σε ένα κράτος μέλος προέρχονται από άλλο κράτος μέλος. Είναι αναγκαίο να ενισχυθεί η συνεργασία των εθνικών αρχών επιβολής, ιδίως με τη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών, των ερευνών και της είσπραξης κυρώσεων.

Η σημερινή πρόταση σχετικά με τη διασυνοριακή επιβολή κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών θα ενισχύσει περαιτέρω την επιβολή κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στις σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, υποστηρίζοντας τη διακρατική επιβολή. Η πρόταση εισάγει διαδικαστικούς κανόνες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα υλοποιηθεί και θα επιτευχθεί αυτή η συνεργασία σε διασυνοριακές υποθέσεις. Με τη δημιουργία ενός μηχανισμού αμοιβαίας συνδρομής, οι εθνικές αρχές επιβολής θα έχουν τη δυνατότητα να ζητούν και να ανταλλάσσουν πληροφορίες και να ζητούν από άλλη αρχή επιβολής να λαμβάνει μέτρα επιβολής εξ ονόματός τους. Η προσέγγιση αυτή επιτρέπει στις αρχές επιβολής του νόμου να συμφωνήσουν για την ανάληψη συντονισμένης δράσης όταν υπάρχουν εύλογες υποψίες για εκτεταμένες αθέμιτες εμπορικές πρακτικές με διασυνοριακή διάσταση. Οι έρευνες αυτές ενισχύουν την προστασία σε επίπεδο ΕΕ για τους γεωργούς και τους μικρούς και μεσαίους προμηθευτές έναντι των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής.

Η πρόεδρος κ. φον ντερ Λάιεν δήλωσε: «Καθώς πλησιάζει η εορταστική περίοδος και οι οικογένειες συγκεντρώνονται για να μοιραστούν τα γεύματα, μας υπενθυμίζουν την αφοσίωση των αγροτών που κάνουν δυνατές αυτές τις στιγμές γύρω από το τραπέζι. Η δικαιοσύνη για τους γεωργούς αποτελεί βασική προτεραιότητα. Αξιοπρεπές εισόδημα, δίκαιες τιμές, ισχυρότερη διαπραγματευτική θέση στην τροφική αλυσίδα και καλύτερη προστασία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, ως ένα από τα πρώτα μέτρα αυτής της εντολής, είμαι υπερήφανος που ανακοινώνω προτάσεις που θα ενισχύσουν την ανταγωνιστική τους θέση».

Η ξηρασία και το μειωμένο εισόδημα «χτύπησαν» την καλλιέργεια μπανάνας στην Κρήτη που ακολουθεί μια φθίνουσα πορεία.

Αν και υπάρχει μεγάλη ζήτηση από όλη την Ελλάδα η παραγωγή έχει μειωθεί και δεν μπορεί να την καλύψει.

Ο κ. Χρήστος Μάλλιος, έμπειρος παραγωγός και πρόεδρος στον Συνεταιρισμό Μπανανοπαραγωγών Κρήτης, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «ασχολούμε με την καλλιέργεια της μπανάνας από το 1975 και είμαι πρόεδρος του συνεταιρισμού από το 1990.

Η καλλιέργεια γίνεται σε θερμοκήπια αλλά και υπαίθρια. Η διαφορά είναι στις αποδόσεις, στις υπαίθριες κυμαίνονται από 2,5 έως 4 τόνους το στρέμμα και στα θερμοκήπια ξεκινά από 5 τόνους το στρέμμα.

Η φύτευση γίνεται από τα τέλη Μαρτίου μέχρι τα τέλη Απριλίου κυρίως με μεγάλες παραφυάδες. Όταν το φυτό (μπανανοστάφυλο) είναι έτοιμο, κόβεται πράσινο.

Ο μεγαλύτερος όγκος παραγωγής μπανάνας βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή της Άρβης στην Κρήτη. Όμως τα τελευταία χρόνια πολλοί στρέφονται από την καλλιέργεια μπανάνας στην καλλιέργεια αγγουριών γιατί έχουν αποδόσεις και εισόδημα στους παραγωγούς. Μείωση έχουμε και στην υπαίθρια καλλιέργεια που όλο και περιορίζεται. Όσοι παραγωγοί έμειναν στην καλλιέργεια διακινούν τις μπανάνες μόνοι τους στις λαϊκές αγορές

Η μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας έχει σαν αποτέλεσμα μείωσης της παραγωγής. Από τους περίπου 3.000 τόνους που είχαμε το 2023 φέτος εκτιμώ ότι δεν ξεπερνούν τους 1.000 τόνους. Οι τιμές παραγωγού παραμένουν σε σταθερά επίπεδα γύρω στο 1,20 ευρώ το κιλό η συμβατική και στα 2 ευρώ η βιολογική.

Φέτος όμως υπήρξε σοβαρό πρόβλημα λόγω της ξηρασίας. Η μπανάνα έχει μεγάλες ανάγκες άρδευσης και θέλει νερό καλής ποιότητας. Ευτυχώς πριν λίγες ημέρες είχαμε βροχοπτώσεις στην περιοχή».

Από την πλευρά του ο κ. Γεώργιος Λυκάκης, έμπειρος παραγωγός μπανάνας από την Άρβη του Δήμου Βιάννου, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «το μεγάλο πρόβλημα για την καλλιέργεια της κρητικής μπανάνας είναι ότι δεν υπάρχει πια αρκετό νερό για την άρδευσή της. Η καλλιέργεια έχει μεγάλες ανάγκες σε νερό (χρειάζεται 80% υγρασία).

Επίσης δεν συμφέρει στον παραγωγό να την πουλάει σε έμπορα παρά μόνο να τη διακινεί ο ίδιος στις λαϊκές αγορές. Με τιμή παραγωγού 1,20 έως και 1,30 ευρώ το κιλό δεν μπορεί να φέρει εισόδημα. Από την άλλη στην λιανική κυμαίνεται στα 2 - 2,50 ευρώ το κιλό στο Ηράκλειο και στα 3 - 3,50 ευρώ το κιλό στην Αθήνα.

Κάθε δέντρο παράγει ένα «σταφύλι» με μπανάνες, το οποίο κόβεται ολόκληρο και τοποθετείται σε παλέτες (σε κάθε παλέτα χωράνε 12 «σταφύλια»). Η συγκομιδή γίνεται σταδιακά.

Μεγάλο πρόβλημα επίσης είναι ότι δεν δίνει εισόδημα στον παραγωγό όπως τα υπόλοιπα κηπευτικά. Έχουμε μειωμένες αποδόσεις (λιγότερα κιλά), που κυμαίνονται στα θερμοκήπια στους 5 έως 6 τόνους το στρέμμα, σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με τα κηπευτικά (αγγούρι και ντομάτα). Καλλιεργείς για 14 μήνες τις μπανάνες και σου δίνουν το μισό εισόδημα σε σχέση με το αγγούρι που το καλλιεργείς 6 μήνες».

Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκου, καταργείται η υποχρέωση των πωλητών λαϊκών αγορών να προσκομίζουν αποδεικτικό φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας κατά την ανανέωση της άδειας τους ή για τη χορήγηση νέας άδειας.

Σύμφωνα με το Υπουργείο Ανάπτυξης, με τη ρύθμιση αυτή, μειώνεται η γραφειοκρατία κατά τη διαδικασία ανανέωσης των αδειών λαϊκών αγορών ενώ, παράλληλα, οι πωλητές λαϊκών αγορών δεν κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά τους λόγω χρεών.

Ικανοποιείται έτσι ακόμα ένα αίτημα των παραγωγών και των επαγγελματιών πωλητών λαϊκών αγορών που πρόσφερει ταχύτερες διαδικασίες ανανέωσης αδειών και, κυρίως, εργασιακή ασφάλεια στους πωλητές.

Πάντως η υποχρέωση τήρησης των ασφαλιστικών και φορολογικών υποχρεώσεων των πωλητών λαϊκών αγορών συνεχίζει να υφίσταται και να ελέγχεται από τις αρμόδιες αρχές (ΑΑΔΕ και e-ΕΦΚΑ).

Χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα βρίσκεται σε εξέλιξη η συγκομιδή αβοκάντο.

Φέτος έχουμε μια ικανοποιητική χρονιά όσον αφορά την ποσότητα και την ποιότητα με καλά μεγέθη. Πρόβλημα υπάρχει αυτή την εποχή με την κατανάλωση, όπως και στα υπόλοιπα τρόφιμα λόγω της οικονομικής κρίσης.

Ο κ. Γιώργος Κορναράκης, παραγωγός και υπεύθυνος του τμήματος Εμπορίου του Αγροτικού Συνεταιρισμού Χανίων, δήλωσε στον ΑγροΤύπο «από τα μέσα Οκτωβρίου έχει ξεκινήσει η συγκομιδή των αβοκάντο στα Χανιά και γενικότερα στην Κρήτη, από τις πρώιμες ποικιλίες, όπως είναι η Zutano, η Benic και η Bacon. Ακολούθησε το Νοέμβριο η ποικιλία Fuerte που θα συγκομίσεται μέχρι τον Φεβρουάριο.

Η ελληνική Fuerte είναι μια ιδιαίτερη ποικιλία με πολύ καλά γευστικά χαρακτηριστικά λόγω του μικροκλίματος της περιοχής. Δεν έχει καμιά σχέση με την ισπανική Fuerte. Το πρόβλημα είναι ότι δεν την γνωρίζουν στο εξωτερικό και δεν την προτιμούν για εξαγωγή. Βέβαια υπάρχει και μεγάλη διαφορά στην τιμή. Στην Λαχαναγορά η τιμή χονδρικής για την ελληνική Fuerte είναι στα 3 ευρώ το κιλό, όταν η ισπανική έχει τιμή στα 2,10 ευρώ.

Από τον Φεβρουάριο και μετά ξεκινά η συγκομιδή της Hass, που είναι πολύ δημοφιλή ποικιλία στο εξωτερικό, ειδικά η βιολογική.

Φέτος είχαμε για πρώτη χρονιά πρόβλημα με τον τετράνυχο, από αβοκάντο που ήρθαν από την Ισπανία. Οι παραγωγοί πάντως κατάφεραν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα αλλά αύξησε το κόστος.

Στην Κρήτη στο παρελθόν κάναμε αραιή φύτευση και τα δέντρα μεγάλωναν. Τα τελευταία χρόνια κάνουμε πυκνή φύτευση και κρατάμε με κλάδεμα χαμηλά τα δέντρα, έτσι έχουμε μειωμένο κόστος συγκομιδής.

Ήδη η Περιφέρεια έχει καταθέσει φάκελο στο ΥπΑΑΤ για να χαρακτηριστεί η ποικιλία Hass στην Κρήτη σαν προϊόν με Προστασία γεωγραφικής ένδειξης (ΠΓΕ).

Έχουμε ιστορικά στοιχεία που αναφέρουν ότι από τη δεκαετία του 60 κάναμε εξαγωγές αβοκάντο στην Κρήτη. Μόνο την τελευταία δεκαετία οι Έλληνες άρχισαν να βάζουν στη διατροφή τους το αβοκάντο. Σαν συνεταιρισμός έχουμε στόχο να εμπορευόμαστε 1.000 τόνους αβοκάντο ετησίως. Στην Κρήτη παράγουμε περίπου 6.000 με 7.000 τόνους αβοκάντο.

Στην χώρα μας κάνουμε και εισαγωγές αβοκάντο, το καλοκαίρι κυρίως από Νότια Αφρική (Περού, Χιλή κ.α.) και το χειμώνα κυρίως από Ισπανία και Ισραήλ.

Τα ελληνικά αβοκάντο βγαίνουν στην αγορά από τα μέσα Οκτωβρίου μέχρι τον Μάιο. Θα πρέπει να χορηγηθούν χρήματα από το κράτος στα ερευνητικά κέντρα για να βρεθούν πιο πρώιμες και όψιμες ποικιλίες ώστε στην χώρα μας να έχουμε παραγωγή όλο το έτος. Πάντως υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για νέες φυτεύσεις αβοκάντο. Συνήθως στην περιοχή βάζουν ποικιλίες Fuerte και Hass».

Ο κ. Ευάγγελος Κουτούπης, πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Παραγωγών Βιολογικών Προϊόντων Χανίων (Biocoop), αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «ο φετινός καύσωνας έφερε κάποιες απώλειες στην παραγωγή. Επίσης η βιολογική καλλιέργεια έχει μια αύξηση του κόστους σε σχέση με την συμβατική κατά 20% - 25% αλλά έχει και καλύτερη τιμή, που αυτή την εποχή κυμαίνεται από 3 έως 3,30 ευρώ το κιλό.

Προσπαθούμε τα τελευταία χρόνια να κρατάμε σε σταθερά επίπεδα την τιμή. Από την άλλη έχει μια μεγάλη διαφορά σε σχέση με την λιανική που έφτανε στα 7 έως 7,5 ευρώ το κιλό. Πάντως στα βιολογικά έχουμε καταναλωτές που γνωρίζουν ότι αγοράζουν ένα καλής ποιότητας προϊόν και αυτό έχει μεγαλύτερη βαρύτητα σε σχέση με την τιμή.

Είναι μια δύσκολη καλλιέργεια το αβοκάντο ακόμη και για τη δυτική Κρήτη. Θέλει σταθερή θερμοκρασία 20 έως 25 βαθμούς Κελσίου. Αντίθετα με ότι πιστεύουν δεν καταναλώνει πολύ νερό αλλά θέλει μεγάλο αριθμό ποτισμάτων. Η φυτόφθορα είναι μία από τις βασικές ασθένειες που δύσκολα αντιμετωπίζεται από τους βιοκαλλιεργητές.

Πάντως ο συνεταιρισμός βρίσκεται κοντά στους παραγωγούς μέλη του (από Χανιά και Ρέθυμνο) από την φύτευση του δέντρου μέχρι την συγκομιδή του προϊόντος.

Κάνουμε κυρίως εξαγωγές σε όλη την Ευρώπη. Αυτό που θα πρέπει να προσέξουν όσοι θέλουν να ασχοληθούν με την καλλιέργεια είναι ότι οι πρώιμες ποικιλίες (Zutano, Benic κ.α.) είναι πιο εύκολες καλλιεργητικά αλλά δεν έχουν μεγάλο εξαγωγικό ενδιαφέρον όπως έχει η Hass που είναι όμως πιο δύσκολη όσον αφορά την καλλιέργεια».

Ο κ. Κυριάκος Φραντζεσκάκης, που καλλιεργεί 15 στρέμματα με αβοκάντο, ποικιλίες Zutano και Fuerte, στη Δημοτική Ενότητα (Δ.Ε.) Νέας Κυδωνίας των Χανίων, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος επηρεάστηκαν τα δέντρα από τους καύσωνες και είχαμε μια απώλεια παραγωγής και καρπόπτωση. Εδώ και ένα μήνα έχουμε ξεκινήσει την συγκομιδή. Η τιμή παραγωγού κυμαίνεται στα μεγάλα μεγέθη 2,5 ευρώ το κιλό και στα μικρά γύρω στα 2 ευρώ».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την χρηματοδότηση για το 2024 των προγραμμάτων προώθησης αγροτικών προϊόντων τόσο στην ΕΕ όσο και στην παγκόσμια αγορά.

Οι εκστρατείες προώθησης θα λάβουν χρηματοδότηση από την ΕΕ ύψους 142,6 εκατ. ευρώ έως το τέλος του 2024.

Η φετινή πρόσκληση χρηματοδότησης συγκέντρωσε 162 προτάσεις εκστρατειών, οι οποίες περιλάμβαναν μια σειρά θεμάτων, συμπεριλαμβανομένων των βιολογικών προϊόντων, των φρέσκων προϊόντων και των συστημάτων πιστοποίησης ποιότητας της ΕΕ.

Μετά από τις αξιολογήσεις ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να συγχρηματοδοτήσει 75 εκστρατείες εκ των οποίων:

• 58 είναι τα λεγόμενα «απλά» προγράμματα που υλοποιούνται από έναν ή περισσότερους οργανισμούς από την ίδια χώρα της ΕΕ, και
• 17 είναι τα λεγόμενα προγράμματα «σύνθετα» που υλοποιούνται από τουλάχιστον δύο εθνικές οργανώσεις από τουλάχιστον δύο κράτη μέλη, ή από έναν ή περισσότερους ευρωπαϊκούς οργανισμούς.

Οι επιλεγμένες προτάσεις αποσκοπούν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του αγροδιατροφικού τομέα της ΕΕ, ενώ παράλληλα ευθυγραμμίζονται με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο». Επιπλέον, οι εκστρατείες θα υλοποιηθούν σύμφωνα με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τη βιολογική παραγωγή, διασφαλίζοντας την τήρηση αυστηρών προτύπων ασφάλειας και ποιότητας.

Η συγχρηματοδότηση της ΕΕ για τα «απλά» προγράμματα θα ανέλθει σε 94 εκατομμύρια ευρώ. Περισσότερες από τις μισές εκστρατείες θα επικεντρωθούν σε χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Κίνα, η Ιαπωνία και ο Καναδάς.

Τα «σύνθετα» προγράμματα θα συγχρηματοδοτηθούν με 48,6 εκατ. ευρώ. Οι επιτυχόντες προέρχονται από 13 κράτη μέλη. Οι αιτήσεις που θα γίνουν δεκτές θα επικεντρωθούν τόσο στην εσωτερική όσο και στην αγορά εκτός ΕΕ. Το 59% του προϋπολογισμού θα διατεθεί σε χώρες της ΕΕ, στις οποίες περιλαμβάνονται η Γερμανία, η Γαλλία και η Ισπανία.

Τα προγράμματα που επιλέχθηκαν θα αρχίσουν να υπογράφουν τις συμφωνίες επιχορήγησης τον Δεκέμβριο του 2024, ξεκινώντας τη δραστηριότητά τους από τον Ιανουάριο του 2025.

Δείτε τα προγράμματα (εδώ)

Νέες ευκαιρίες χρηματοδότησης το 2025

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει ότι οι ενδιαφερόμενοι να προωθήσουν τα προϊόντα τους και να υποβάλουν αίτηση για χρηματοδότηση, πρέπει να παραμείνουν ενημερωμένοι ακολουθώντας τη σελίδα για την προώθηση των γεωργικών προϊόντων της ΕΕ (εδώ)

Στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος με ακρωνύμιο PRIMESOFT (www.prime-soft.eu), πραγματοποιήθηκε το διάστημα 4-5 Νοεμβρίου διεθνές workshop σχετικά με τις προκλήσεις στην καλλιέργεια μαλακών καρπών (φράουλα, σμέουρο, βατόμουρο, μύρτιλο).

Ο Δρ. Γεώργιος Μαγγανάρης, Καθηγητής στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου ήταν ο διοργανωτής του συνεδρίου το οποίο ήταν κλειστού τύπου και το παρακολούθησαν πλέον των 80 ατόμων με ισότιμη συμμετοχή από Πανεπιστημιακά ιδρύματα/ερευνητικούς φορείς και ιδιωτικές εταιρείες.

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιελάβανε 34 προφορικές παρουσιάσεις, κατανεμημένες σε επτά θεματικές ενότητες.
Θεματικές ενότητες:

1.Τεχνολογίες έναυσης για την αντιμετώπιση αβιοτικών συνθηκών καταπόνσης
2.Στρατηγικές γενετικής βελτίωσης και προώθηση νέων ποικιλιών προσαρμοσμένες στην κλιματική αλλαγή
3.Καθορισμός ποιοτικών και φυτοχημικών ιδιοτήτων μαλακών καρπών
4.Μοντέλα παραγωγής και καλλιεργητικές πρακτικές
5.Βιώσιμες λύσεις για την αειφορική παραγωγή μούρων
6.Προκλήσεις στον κλάδο παραγωγής μαλακών φρούτων σε διαφορετικές κλιματικές συνθήκες
7.Τεχνολογικές καινοτομίες στον κλάδο παραγωγής μαλακών φρούτων

Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν δύο συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης στο τέλος κάθε ημέρας του Συνεδρίου που αφορούσαν
(1) την προώθηση ερευνητικών δραστηριοτήτων και υπηρεσιών
(2) και τι αναζητούν οι εταιρείες από τον ακαδημαϊκό χώρο σε επίπεδο βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας.
Τέλος, η Δρ. Sonja Bergner παρουσίασε χρηματοδοτικά εργαλεία για την υποβολή προτάσεων καινοτομίας (Innovation Actions) και έρευνας και καινοτομίας (Research & Innovation Actions) στα πλαίσια του Ορίζοντα 2021-2027.

Ομιλίες συνεδρίου:
Το πρόγραμμα του συνεδρίου και οι περιλήψεις των παρουσιάσεων είναι ηλεκτρονικά διαθέσιμες μέσω του συνδέσμου:
https://www.prime-soft.eu/assets/files/Primesoft_Soft_Fruits_Workshop1.pdf

Σχετικά με το πρόγραμμα PRIMESOFT

Το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου συντονίζει το Ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα με το ακρωνύμιο PRIMESOFT σε συνεργασία με 4 εταίρους (Katholieke Universiteit Leuven, The Spanish National Research Council, The University of Potsdam, the National Technical University of Athens) που αφορά την εφαρμογή παραγόντων έναυσης σε νωπούς καρπούς υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως η φράουλα και τα σμέουρα. Σε επίπεδο εφαρμοσμένης έρευνας επιχειρείται η βελτιστοποίηση πρωτοκόλλων παραγωγής με έξυπνες γεωργικές πρακτικές και η διερεύνηση εμπορικής εφαρμογής νέων παραγόντων έναυσης ως μέρος αυτών των πρωτοκόλλων. Σε επίπεδο βασικής έρευνας, το πρόγραμμα PRIMESOFT διερευνά τον τρόπο δράσης των παραγόντων έναυσης μέσω της χρήσης μοντέλων, την ανάλυση του κόστους κύκλου ζωής, καθώς και την εφαρμογή μεταγραφωματικών και μεταβολομικών προσεγγίσεων.
Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγητής Γιώργος Μαγγανάρης
Website: www.prime-soft.eu