Τι δείχνουν τα επικαιροποιημένα στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας (ΔΣΕ).
Όσον αφορά τις πρώτες εκτιμήσεις για το καλλιεργητικό έτος 2020/2021, οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών εκτός ΕΕ έφθασαν τους 311.847 τόνους για εκτιμώμενη αξία 868,7 εκατ. ευρώ (+5,6% και +4,7% αντίστοιχα, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος καλλιέργειας). Τον Αύγουστο του καλλιεργητικού έτους 2021/2022 η μοναδιαία αξία των εξαγωγών εκτός ΕΕ ήταν 325 € ανά 100 κιλά (-4,4% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα), δηλαδή 3,25 ευρώ το κιλό.
Οι ισπανικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών έφθασαν τους 307.653 τόνους το καλλιεργητικό έτος 2020/2021 για εκτιμώμενη αξία 728,4 εκατ. ευρώ, κατατάσσοντάς την στην πρώτη θέση. Ακολουθεί η Ελλάδα με 183.002 τόνους και 551,8 εκατ. ευρώ, η Πορτογαλία με 29.978 τόνους και 43,7 εκατ. €. και η Ιταλία με 28.556 τόνους και 95,9 εκατ. ευρώ. Το καλλιεργητικό έτος 2020/2021, οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών εκτός ΕΕ έφθασαν τους 311.847 τόνους για εκτιμώμενη αξία 868,7 εκατ. ευρώ (+5,6% και +4,7% αντίστοιχα, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος καλλιέργειας).
Από την άλλη πλευρά, οι ενδοκοινοτικές εξαγωγές έφτασαν τους 280.333 τόνους για εκτιμώμενη αξία 705,1 εκατ. ευρώ (+2% και +4,4%, αντίστοιχα, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος).
Όσον αφορά στους όγκους ανά κατηγορία προϊόντων, το 85,4% των συνολικών εισαγωγών ήταν με τον κωδικό 20057000 (ελιές, παρασκευασμένες ή διατηρημένες με άλλο τρόπο εκτός από ξύδι ή οξικό οξύ (εκτός κατεψυγμένων)) το καλλιεργητικό έτος 2020/2021, ακολουθούμενες από τις εισαγωγές κάτω από το 20019065 με 5,5%, 07099210 με 3,4%, 07112010 με 4,1% και το υπόλοιπο 1,5% κάτω από 07108010.
Τον Αύγουστο του καλλιεργητικού έτους 2021/2022, η μοναδιαία αξία των εξαγωγών εκτός ΕΕ επιτραπέζιων ελιών ήταν 325 € ανά 100 κιλά (+17,7% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους ή -4,4% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα), δηλαδή 3,25 ευρώ το κιλό, ενώ ο όγκος των εξαγωγών διαμορφώθηκε στους 22 898,3 τόνους (+14,7% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου καλλιεργητικού έτους ή -21,1% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα).
Επίσης τον Αύγουστο, οι εξαγωγές εκτός ΕΕ κατευθύνθηκαν κυρίως σε Αυστραλία (-1,3%), Βραζιλία (-36,8%), Καναδά (+20,1%), Ρωσική Ομοσπονδία (-1,8%), Αραβία Σαουδική Αραβία (+77,9%), Ηνωμένο Βασίλειο (+13,3%) και των Ηνωμένων Πολιτειών (+12,5%), σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου καλλιεργητικού έτους.
Ανά χώρα, η Ελλάδα και η Ισπανία είναι οι πιο μεγάλοι εξαγωγείς επιτραπέζιων ελιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καλύπτοντας περίπου το 42% των παγκόσμιων εξαγωγών επιτραπέζιων ελιών.
Ισπανία
Τα στοιχεία του ΔΟΕ για την Ισπανία από τον Αύγουστο του καλλιεργητικού έτους 2021/2022 ανεβάζουν τη μοναδιαία αξία των εξαγωγών εκτός ΕΕ σε 280 ευρώ ανά 100 κιλά (+13,8% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους ή -3,4% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα). Ο όγκος των εξαγωγών διαμορφώθηκε στους 12 724,6 τόνους (+13,7% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου καλλιεργητικού έτους ή -21,6% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα).
Οι ισπανικές εξαγωγές κατευθύνθηκαν κυρίως σε Αυστραλία (-2,9%), Βραζιλία (-30,6%), Καναδά (+37,7%), Ιαπωνία (-71,8%), Ρωσική Ομοσπονδία (-2,1%), Αραβία Σαουδική Αραβία (+100,6%), Ηνωμένες Πολιτείες βασίλειο(+2%), Ηνωμένες Πολιτείες(+8,2%), Ιταλία(+5,1%), Γερμανία(+29,1%), Γαλλία(+18%) και Πορτογαλία(+89,1%), σε σύγκριση με την ίδια περίοδο προηγούμενη καλλιεργητική χρονιά.
Η μοναδιαία αξία των εξαγωγών εντός της ΕΕ διαμορφώθηκε σε 260 € ανά 100 κιλά (+19,7% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου καλλιεργητικού έτους ή +5,6% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα), δηλαδή 2,6 ευρώ το κιλό, ενώ ο όγκος των εξαγωγών ήταν 12.027,7 τόνοι (+35% σε σύγκριση για την ίδια περίοδο του προηγούμενου καλλιεργητικού έτους ή -15,8% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα).
Ελλάδα
Τα επικαιροποιημένα στοιχεία του ΔΟΕ για την Ελλάδα από τον Αύγουστο του καλλιεργητικού έτους 2021/2022 ανεβάζουν τη μοναδιαία αξία των εξαγωγών εκτός ΕΕ σε 402 € ανά 100 κιλά (+23,5% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους ή -10,3% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα), δηλαδή 4,02 ευρώ το κιλό, ενώ ο όγκος των εξαγωγών ανήλθε σε 6.496,3 τόνους (+18,1% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου καλλιεργητικού έτους ή -23% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα). Ο όγκος των εξαγωγών στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν +15,3%, η Ιταλία ήταν -42,6%, η Γερμανία ήταν -27,5%, η Ρουμανία ήταν -43,6%, η Αυστραλία +2,3% και η Αλβανία +51,3% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους.
Η μοναδιαία αξία των εξαγωγών εντός της ΕΕ διαμορφώθηκε σε 406 € ανά 100 κιλά (+49,6% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου καλλιεργητικού έτους ή +3,3% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα), δηλαδή 4,06 ευρώ το κιλό, ενώ ο όγκος των εξαγωγών ανήλθε σε 4 283,6 τόνους (-26,1% σε σύγκριση για την ίδια περίοδο της προηγούμενης καλλιεργητικής περιόδου ή -33,9% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα).
Όσον αφορά στις ελιές της Ελλάδας, παρατηρείται το φαινόμενο, να έχει αυξηθεί πολύ η αξία των εξαγωγόμενων ελιών όλο σχεδόν το 2022 και ειδικά τους τελευταίους μήνες, κάτι που σε καμιά περίπτωση δεν συνάδει με τις πιέσεις που ασκούνται ήδη στην εγχώρια παραγωγή.
Την Τετάρτη (11/09/2024) πραγματοποιήθηκε η Γενική Συνέλευση της Πανελλήνιας Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ) και συζητήθηκαν τα τρέχοντα θέματα που αφορούν την επιτραπέζια ελιά.
Όπως επισημαίνουν το κύριο θέμα ήταν οι πράσινες ελιές που σε πολλές περιοχές άρχισαν να συγκομίζονται.
Η φετινή χρονιά για τις πράσινες ελιές ξεκίνησε ιδανικά αλλά μετά τον Μάιο 2024 παρατηρήθηκαν προβλήματα που σχετίζονται με την κλιματική κρίση όπως ανομβρία και υψηλές θερμοκρασίες. Τα προηγούμενα χρόνια ο παραγωγός άρδευε τον ελαιώνα του για να αυξήσει το μέγεθος του καρπού ενώ φέτος άρδευε έως και δύο φορές την εβδομάδα για να μπορέσει να κρατήσει τον καρπό στα δέντρα του, ανεξαρτήτως μεγέθους. Το αποτέλεσμα είναι σε ξερικούς ελαιώνες ο καρπός να είναι πάνω από 260 τεμάχια το κιλό, μην μπορεί να πάει στο εμπόριο και να οδηγείτε προς ελαιοποίηση ενώ στους αρδευόμενους ελαιώνες η μισή παραγωγή να είναι εμπορεύσιμη αλλά η άλλη μισή να οδηγείτε στην ελαιοποίηση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η ΠΕΑΣΟΕΠΕ η παραγωγή ελιών ποικιλίας Χαλκιδικής αναμένεται να φτάσει περίπου τους 200.000 τόνους.
Περίπου το 40% της ποσότητας θα οδηγηθεί στην ελαιοποίηση καθώς είναι πάνω από τα 200 τεμάχια ανά κιλό και το υπόλοιπο θα οδηγηθεί στο εμπόριο.
Από τις ποσότητες που θα οδηγηθούν στο εμπόριο το 25% αφορά κομμάτια μέχρι 130, το 40% τα κομμάτια μέχρι 160 και 35% είναι μέχρι 200 κομμάτια.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο παραγωγός της πράσινης ελιάς έρχεται από μια χρονιά ακαρπίας 80% σε ελιές Χαλκιδικής και 90% ακαρπίας σε άλλες ποικιλίες. Το κόστος παραγωγής φέτος λόγω της κλιματικής κρίσης εκτοξεύτηκε ενώ η ποσότητα που θα οδηγηθεί στην ελαιοποίηση είναι κοντά στο 50%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, που δημοσιοποίησε και η ΠΕΜΕΤΕ, η αξία εξαγωγών του 2023 ξεπέρασε τα 640 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 ξεπέρασε τα 400 εκατομμύρια ευρώ.
Η μέση τιμή πώλησης στο εξωτερικό ανέρχεται σε 2,93 ευρώ το κιλό για όλες τις επιτραπέζιες ελιές.
Η ΠΕΑΣΟΕΠΕ αντιλαμβανόμενη την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί με τις πράσινες ελιές στηρίζει απόλυτα την πρόταση των Αγροτικών Συνεταιρισμών και των παραγωγών για τιμή εκκίνησης για τις πράσινες ελιές:
- 2,00 ευρώ ανά κιλό για τα 110-130 τεμάχια.
- 1,80 ευρώ ανά κιλό για τα 130-160 τεμάχια.
- 1,50 ευρώ ανά κιλό για τα 160-200 τεμάχια.
Για τις κονσερβοελιές ο εμπορικός τεμαχισμός είναι μέχρι 320-340 τεμάχια. Για τον τεμαχισμό αυτό δεν μπορεί να δοθεί τιμή κάτω του κόστους παραγωγής. Δεν νοείται παραγωγός να πουλάει την παραγωγή του κάτω του κόστους παραγωγής ούτε μεταποιητής - εξαγωγέας να αγοράζει την παραγωγή κάτω του κόστους παραγωγής. Ιστορικά όποτε συμβαίνει αυτό την επόμενη ελαιοκομική χρονιά υπάρχει μείωση της ποσότητας και ποιοτική υποβάθμιση της παραγωγής καθώς ο παραγωγός δεν έχει τα απαραίτητα κεφάλαια να καλλιεργήσει. Αποτέλεσμα είναι να ζημιώνεται ολόκληρος ο κλάδος της επιτραπέζιας ελιάς.
Ο αγροτικός τομέας στηρίζει διαχρονικά την κοινωνία και την οικονομία παράγοντας ποιοτικά αγροτικά προϊόντα τα οποία παραλαμβάνει η μεταποίηση και εξάγει. Η μεταποίηση έχει επενδύσει σε εξοπλισμό, τεχνολογία και ανθρώπινο δυναμικό και έχει κάνει γνωστή την Ελληνική επιτραπέζια ελιά σε όλο τον κόσμο. Ο κλάδος της επιτραπέζιας ελιάς με την συνεργασία παραγωγών και μεταποιητών καταγράφει κάθε χρόνο ρεκόρ εξαγωγών. Ευχόμαστε να συνεχίσουμε έτσι σαν κλάδος. Όμως να μην ξεχνάμε ότι χωρίς παραγωγή δεν θα υπάρχει μεταποίηση και εξαγωγή, αλλά και χωρίς μεταποίηση και εξαγωγή δεν θα υπάρχει αγροτική παραγωγή. Αυτό οφείλουμε να το αντιληφθούμε όλοι μας.
«Δύο πέτρες αν δε μονοιάσουν, αλεύρι δεν βγάζουν», τονίζει η ΠΕΑΣΟΕΠΕ.
Ξεκίνησε, με μικρές ποσότητες αλλά θα αυξηθούν τις επόμενες ημέρες, η συγκομιδή της επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής.
Φέτος αναμένεται μια καλή παραγωγή στην Χαλκιδική και στην Καβάλα. Όμως δεν θα υπάρχουν πολλά μεγάλα μεγέθη καρπού λόγω της ξηρασίας.
Οι παραγωγοί περιμένουν με αγωνία να ανακοινωθούν οι τιμές από την μεταποίηση πριν ξεκινήσει η συγκομιδή.
Κάποτε θα πρέπει η κυβέρνηση να ασχοληθεί σοβαρά με αυτό το πρόβλημα που ακολουθούν οι μεταποιητές να μην ανακοινώνουν τιμή παραγωγού πριν την συγκομιδή. Θα πρέπει να ξεκαθαρίσει το ΥπΑΑΤ αν είναι αυτό νόμιμο σύμφωνα με τις εθνικές και κοινοτικές νομοθεσίες και να πάψει να πετά χαρταετό, αδιαφορώντας για το εισόδημα των παραγωγών. Οι παραγωγοί γνωρίζουν ότι αν φύγει το προϊόν από τα χέρια τους δεν μπορούν αν διαπραγματευτούν την τιμή.
Ο κ. Γρηγόρης Γρουζίδης, πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Παγγαίου, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος έχουμε μια καλή παραγωγή με υψηλή ποιότητα. Όμως δεν υπάρχουν μεγάλα μεγέθη λόγω των καιρικών συνθηκών.
Ξεκίνησαν να συγκομίζουν κάποιοι παραγωγοί και ζητάμε να μας που τιμές οι μεταποιητές. Δεν μπορεί να παραδίνουμε τις ελιές μας και να μην γνωρίζουμε την τιμή παραγωγού.
Για αυτό θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη των ελαιοπαραγωγών επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής των μελών του Α.Σ. Παγγαίου, σήμερα Πέμπτη (12/9) το απόγευμα, στην πλατεία στο Ποδοχώρι.
Πέρυσι που ήταν μια καταστροφική χρονιά με μειωμένη παραγωγή οι έμποροι έδωσαν τιμή σκούπα στα 2 έως 2,5 ευρώ το κιλό.
Φέτος ζητάμε μια καλή τιμή για τα μεγάλα μεγέθη που να καλύπτει το κόστος παραγωγής της ελιάς. Το κόστος εκτός της συγκομιδής ανέρχεται σε 94 έως 98 λεπτά το κιλό.
Οι εργάτες για την συγκομιδή πληρώνονται στα 3 έως 3,5 ευρώ το τελάρο. Οι παραγωγοί ζητούν μια τιμή που να τους αφήνει εισόδημα για να συνεχίσουν να καλλιεργούν τις ελιές τους».
Ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών Χαλκιδικής, τονίζει από την πλευρά του στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος η μεγάλη πλειοψηφία των παραγωγών έχει καλλιεργήσει με δανεισμό λόγω της απώλειας εισοδήματος που είχε από την περσινή ακαρπία. Το κόστος συγκομιδής είναι υψηλό και στην περιοχή ανέρχεται στα 3,5 έως 4 ευρώ το τελάρο. Πρέπει άμεσα να ανακοινωθούν τιμές από την μεταποίηση για να δουν οι παραγωγοί τι θα κάνουν το προϊόν τους».
Από την πλευρά μας θα αναφέρουμε τα στοιχεία της ΠΕΜΕΤΕ που λένε για τις επιτραπέζιες ελιές ότι «το 2023 έγιναν εξαγωγές που ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση, κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ). Η εκτίμηση είναι ότι για το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών».
Αφού έχετε κέρδη δώστε τιμή στους ελαιοπαραγωγούς. Θα πρέπει ακόμη να επισημάνουμε ότι αν δεν δώσουν καλή τιμή στα μεγάλα μεγέθη και έχουμε φέτος μέσες τιμές των 70 και 80 λεπτών το κιλό, αυτό θα είναι καταστροφικό για την επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής.
Θυμίζουμε πέρυσι είναι δεδομένο ότι είχαμε ακαρπία στις ελιές. Φέτος έχει καλή παραγωγή με μικρά μεγέθη. Του χρόνου θα έχουμε δεδομένη ακαρπία λόγω της υπερβολικής φετινής καρποφορίας.
Άρα η φετινή τιμή που θα πάρουν οι ελαιοπαραγωγοί θα διαιρεθεί δια τρία έτη. Ήδη πολλοί παραγωγοί είναι με την πλάτη στον τοίχο από τα χρέη, αν δεν τους στηρίξουν οι φέτος μεταποιητές τελειώνει η καλλιέργεια στην χώρα μας.
Στην Ελλάδα φέτος οι παραγωγοί «κλαίνε» για την ξηρασία που έχει πλήξει τα ελαιόδεντρα. Αντίθετα στην Τυνησία, με βάση τον σχεδιασμό που έχουν κάνει, αυξάνουν σε ετήσια βάση τους αρδευόμενους ελαιώνες τους, με στόχο να αυξήσουν την παραγωγή τυνησιακού ελαιολάδου.
Η Τυνησία είναι μια χώρα στην βόρεια Αφρική δίπλα στην έρημο Σαχάρα. Παρόλα αυτά έχει στρατηγική στον ελαιοκομικό τομέα την οποία ακολουθεί κατά γράμμα.
Το Υπουργείο Γεωργίας της Τυνησίας τα τελευταία χρόνια προωθεί και ενισχύει με συγκεκριμένα προγράμματα τις αρδευόμενες ελαιοκαλλιέργειες, που μπορούν να προσφέρουν σταθερή παραγωγή, όποιες κι αν είναι οι κλιματικές συνθήκες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου, οι αρδευόμενες ελαιοκαλλιέργειες έχουν αυξηθεί μέσα στην τελευταία δεκαετία στην Τυνησία, από 400.000 στρέμματα σε 1.000.000 στρέμματα, από τα οποία παράγουν μεταξύ 80.000 και 100.000 τόνους ελαιολάδου κάθε χρόνο.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της κυβέρνησης, οι αρδευόμενες φυτείες θα μπορούσαν να παρέχουν σχεδόν το 80% της ελαιοκομίας στην χώρα.
Η σημασία της ελαιοπαραγωγής για την Τυνησία τονίζεται με κάθε τρόπο και υπάρχει ισχυρή κρατική και επιστημονική φροντίδα, καθώς και προωθητικές ενέργειες για το τυνησιακό ελαιόλαδο στην παγκόσμια αγορά.
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του Τυνησιακού Οργανισμού Ελαιολάδου, οι μεγαλύτερες ποσότητες εξάγονται κυρίως στον Καναδά, τη Σαουδική Αραβία και τις ΗΠΑ.
Αντίθετα στην χώρα μας εδώ και χρόνια οι Ιταλοί αποτελούν τον αποκλειστικό προμηθευτή του ελληνικού ελαιολάδου, κάτι που κανένας δεν ενδιαφέρεται να αλλάξει.
Γενικότερα, το ελαιόλαδο αποτελεί ένας από τους κύριους πυλώνες της τυνησιακής οικονομίας, καθώς παρέχει εισόδημα σε ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Επίσης αποτελεί το κύριο εξαγώγιμο γεωργικό προϊόν, και πολύτιμη πηγή συναλλάγματος.
Στόχος του τυνησιακού Υπουργείου Γεωργίας είναι η αύξηση της παραγωγικότητας και της επιστημονικής έρευνας για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του τυνησιακού ελαιολάδου στις ξένες αγορές, η κατάκτηση νέων αγορών, η αύξηση της προστιθέμενης αξίας του, η προώθηση του βιολογικού ελαιολάδου κ.α.
Σύμφωνα με το κυβερνητικό σχεδιασμό, η αύξηση των εκτάσεων ελαιοκαλλιέργειας (με νέες γραμμικές φυτεύσεις και σύγχρονα αρδευτικά συστήματα) φθάνει τα 22 χιλιάδες εκτάρια ετησίως.
Στην Ελλάδα προτιμούμε να «φυτεύουμε» φωτοβολταϊκά ή αιολικά πάρκα. Υπάρχει διαφορά στρατηγικής μεταξύ των δύο χωρών, το μέλλον θα δείξει ποια πλευρά βρίσκεται προς την σωστή κατεύθυνση.
Συνεχόμενα ρεκόρ στις εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών έχουμε τα τελευταία χρόνια.
Συγκεκριμένα το 2023 έγιναν εξαγωγές που ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ).
Η εκτίμηση είναι ότι για το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών.
Αυτά τονίστηκαν στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των μελών της ΠΕΜΕΤΕ (Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών και Εξαγωγέων Επιτραπέζιας Ελιάς), που έγινε στις 7 Σεπτεμβρίου 2024, στην Λάρισα.
Ο Πρόεδρος της ΠΕΜΕΤΕ, Κώστας Ζούκας, αναφερόμενος στην χρονιά που πέρασε, αλλά και στην τρέχουσα περίοδο τόνισε τις ιδιαίτερες οικονομικές, περιβαλλοντολογικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν τόσο στη χώρα μας, όσο και στην παγκόσμια κοινότητα. Η κλιματική αλλαγή και ιδιαίτερα το φαινόμενο της λειψυδρίας επηρεάζουν τόσο τον όγκο, όσο και την ποιότητα της αγροτικής παραγωγής, επομένως και του ελαιοκομικού κλάδου και από κοινού με τις συνέπειες των πολεμικών συρράξεων (κόστος ενέργειας και πρώτων υλών) και την έλλειψη εργατικού δυναμικού συνιστούν παράγοντες:
- αυξητικούς του κόστους των προϊόντων και
- μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε:
για το ζήτημα της από την δεκαετία του ’60 συνεχούς/επταήμερης λειτουργίας των μεταποιητικών μονάδων κατά την περίοδο της συλλογής του ελαιόκαρπου από τους παραγωγούς και την ολιγωρία της Δι οίκησης για την εναρμόνιση της εργατικής νομοθεσίας για την ομαλή απορρόφηση του πρωτογενούς προϊόντος από τις μεταποιητικές/εξαγωγικές επιχειρήσεις αγροτικών προϊόντων, και των επιτραπέζιων ελιών, και την έλλειψη προσοχής της Διοίκησης για την σύσταση «Μητρώου Συσκευαστηρίων Επιτραπέζιων Ελιών» - πάγιο αίτημα της ΠΕΜΕΤΕ από το 2010 - όπως συμβαίνει και σε άλλα αγροτικά προϊόντα, για να εξασφαλισθούν:
- η διακίνηση ασφαλών και ποιοτικών τελικών προϊόντων επιτραπέζιας ελιάς,
- η διαφάνεια κατά την εμπορική διακίνηση του προϊόντος και καταπολέμηση αδήλωτων συναλλαγών,
- η βιώσιμη επιχειρηματικότητα και ο υγιής ανταγωνισμός,
- η προστασία του εισοδήματος των Ελλήνων ελαιοπαραγωγών και καταναλωτών περιορίζοντας την διαφορά της τιμής από το «χωράφι στο ράφι».
Ο Πρόεδρος επισήμανε επίσης, ότι παρά το προαναφερθέν δυσμενές περιβάλλον η πορεία των εξαγωγών του προϊόντος κρίνεται ιδιαίτερα ικανοποιητική, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το 2023 οι εξαγωγές του ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, παρά τον μικρό όγκο της πρωτογενούς παραγωγής της ελαιοκομικής περιόδου 2023/2024, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ).
Εκτιμάται δε, ότι το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών συμβάλλοντας τα μέγιστα στην επίτευξη των μακροοικονομικών στόχων της χώρας!
Επισημάνθηκε ωστόσο ότι η μέχρι τώρα ανοδική πορεία των εξαγωγών δεν διασφαλίζεται και για το μέλλον, αν δεν ρυθμιστούν σοβαρά διαρθρωτικά θέματα του κλάδου (όπως τα προαναφερόμενα) και δεν γίνει η απαραίτητη προσαρμογή στα νέα δεδομένα και τις προκλήσεις των καιρών.
Ειδική μνεία έγινε στην Απόφαση του ΣτΕ που έκρινε πλέον οριστικά, ότι η ονομασία "KALAMATA OLIVES" που έγινε παγκοσμίως γνωστή χάρη στις προσπάθειες των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων και συνδέεται άρρηκτα με την Ελλάδα, νόμιμα και μόνιμα καταχωρίστηκε ως συνώνυμο της ποικιλίας ΚΑΛΑΜΩΝ" και δικαιώνει την ισχύουσα πλέον "Απόφαση Γεωργαντά" που προβλέπει και την παράλληλη κυκλοφορία του προϊόντος ΠΟΠ "Ελιά Καλαμάτας"/PDO "Elia Kalamatas" και αποκαθιστά την ομαλότητα:
- για το 98% των ελαιοπαραγωγών εκτός της γεωγραφικής ζώνης ΠΟΠ που καλλιεργούν την επιτραπέζια ποικιλία ελιάς "ΚΑΛΑΜΩΝ/ΚΑΛΑΜΑΤΑ" και βρίσκονταν σε καθεστώς αβεβαιότητας μέχρι την εν λόγω Απόφαση του ΣτΕ και
- για τις εξαγωγές του προϊόντος που η αξία τους ξεπερνά πλέον τα 280 εκατ. ευρώ ετησίως και διενεργείται από το σύνολο των μεταποιητικών - τυποποιητικών - εξαγωγικών επιχειρήσεων της χώρας που εξάγουν με την ονομασία "KALAMATA OLIVES" από τις αρχές του 20ου αιώνα.
Στην συνέχεια τον λόγο πήρε ο Πρόεδρος της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ (Διεπαγγελματική Οργάνωση. Επιτραπέζιας Ελιάς), Γιώργος Ντούτσιας, ο οποίος αναφέρθηκε σε σοβαρά θέματα που αποτελούν πάγια αιτήματα της Οργάνωσης από την ίδρυση της:
- στην έλλειψη διαχειριστικών στοιχείων για τις επιτραπέζιες ελιές και συνεργασίας από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και των κατά τόπους ΔΑΟΚ,
- στην ανάγκη υπολογισμού αντικειμενικού κόστους παραγωγής του πρωτογενούς τομέα του προϊόντος σύμφωνα με την γεωργική λογιστική και
- στην ανάγκη αναδιάρθρωσης του ελληνικού ελαιώνα, η επίτευξη του οποίου απαιτεί πολιτική βούληση και εθνικό σχεδιασμό σε συνδυασμό με επιστημονική έρευνα και μόνιμη συνεργασία με την Οργάνωση.
Για την τρέχουσα ελαιοκομική περίοδο 2024/2025 από την συζήτηση προέκυψε ότι ο όγκος της πρωτογενούς παραγωγής προβλέπεται ικανοποιητικός για τις βασικές επιτραπέζιες ποικιλίες ελιάς και εκτιμάται ότι θα καλύψει τις εξαγωγικές ανάγκες της χώρας, στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης αγοράς που θα εξασφαλίζει μεν το αγροτικό εισόδημα, αλλά δεν θα εντείνει τις πληθωριστικές πιέσεις και δεν θα περιορίσει την ανταγωνιστικότητα του προϊόντος στις αγορές του εξωτερικού.
Yψηλή αναμένεται να είναι η ζήτηση για τη φετινή πράσινη επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής. Η μειωμένη έως και 90% περσινή παραγωγή έχει φέρει μηδενικά αποθέματα και οι παραγωγοί ελπίζουν σε μια καλή φετινή τιμή.
Ωστόσο η ξηρασία έχει φέρει μικρά μεγέθη στην φετινή παραγωγή. Μόνο όσες ελιές είχαν καλή άρδευση θα έχουν τα μεγάλα μεγέθη.
Πάντως οι παραγωγοί είναι αποφασισμένοι ότι σε περίπτωση που οι έμποροι δεν πληρώσουν «σε ικανοποιητικά επίπεδα» την επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής, ένα μέρος της παραγωγής να πάει για παραγωγή ελαιολάδου.
Ο πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Βιολογικής Ελιάς Ολύνθου (Biolivia), Δημήτρης Ευαγγελινός, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «από τα τέλη της εβδομάδας με αρχές της επόμενης αναμένεται να ξεκινήσει η φετινή συγκομιδή της πράσινης επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής.
Φέτος αναμένεται μια καλή παραγωγή, που δεν θα έχει σχέση με την περσινή καταστροφική χρονιά. Όμως δεν θα υπάρχουν πολλά μεγάλα μεγέθη καρπού λόγω της ξηρασίας, εκτός από τα χωράφια που είχαν καλή άρδευση.
Το κόστος όμως είναι υψηλό λόγω της άρδευσης αλλά και των εργατικών. Θα θέλαμε να γνωρίζουμε πριν την συγκομιδή την τιμή παραγωγής για να δούμε τι θα γίνει με τους εργάτες γης. Σήμερα ο εργάτης για την συγκομιδή πληρώνεται στα 50 - 60 ευρώ μεροκάματο. Για να πληρωθούν πρέπει να γνωρίζουμε ότι θα πουλήσουμε την σοδειά μας σε τιμή που να μας φέρει εισόδημα. Για αυτό προτείνουμε φέτος οι παραγωγοί να δώσουν εργατικά για τις ελιές τους στα 3 έως 3,5 ευρώ, πλέον του εργοσήμου».
Ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών Χαλκιδικής, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος η μεγάλη πλειοψηφία των παραγωγών έχει καλλιεργήσει με δανεισμό λόγω της απώλειας εισοδήματος που είχε από την περσινή ακαρπία. Οι παραγωγοί περιμένουν με αγωνία φέτος τις τιμές που θα ανακοινώσουν οι έμποροι, που θα πρέπει να καλύπτουν το κόστος καλλιέργειας και εργατικών. Εκτιμώ ότι η αρχική τιμή θα πρέπει να ξεκινήσει από τα περσινά επίπεδα (2 ευρώ το κιλό) που λόγω τεμαχισμού θα καταλήξει σε μια μέση τιμή της τάξης των 1,5 ευρώ το κιλό».
Ανακοίνωση - Πρόταση συνεταιρισμών Χαλκιδικής
Ο Αγροτικός Ελαιοκομικός Συνεταιρισμός Καλυβών Χαλκιδικής και η Ομάδα Παραγωγών και η Ομάδα Παραγωγών Biolivia Ολύνθου Χαλκιδικής, ανακοινώνουν από κοινού τα κάτωθι:
Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα δεδομένα της φετινής καλλιεργητικής περιόδου, ανακοινώνει - προτείνει τιμή κόστους συγκομιδής της Επιτραπέζιας Ελιάς Χαλκιδικής ανά κλούβα, πόσο που θα κυμαίνεται μεταξύ 3 έως 3,5 ευρώ, πλέον του εργοσήμου. Παρακαλούνται όλοι οι ελαιοπαραγωγοί, συνέταιροι και μη, όπως ακολουθήσουν την παραπάνω προτεινόμενη τιμή.
Συνεχίζεται η εμπορία ελαιολάδου στην Ισπανία, σε αντίθεση με την Ιταλία που έχουν παγώσει οι αγοραπωλησίες λόγω αδειών Αυγούστου.
Έτσι στην Ισπανία, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, από τις 19 έως τις 25 Αυγούστου, η μέση τιμή παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν 7,05 ευρώ το κιλό, το παρθένο ελαιόλαδο 6,73 ευρώ και το λαμπάντε 6,42 ευρώ.
Όσον αφορά τις μέσες τιμές παραγωγού που αφορούν την πρώιμη ποικιλία Picual (Χαέν), στις 26 Αυγούστου, είχαν ως εξής: το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είναι στα 7,09 ευρώ το κιλό, το παρθένο στα 6,73 ευρώ και το λαμπάντε στα 6,59 ευρώ.
Στο μεταξύ, μετά από μεγάλο διάστημα ξηρασίας, άρχισαν να δημιουργούν προβλήματα στην ελαιοκαλλιέργεια της Ισπανίας και οι χαλαζοπτώσεις.
Σε ενημέρωση του ΑγροΤύπου από την Ισπανία μας ανέφεραν ότι η πρώτη χαλαζόπτωση, που έγινε στις 21 Αυγούστου, έπληξε αρκετά μεγάλες περιοχές της επαρχίας Χαέν (στις δημοτικές περιφέρειες Pegalajar, Cambil, Cárcheles, Ibros, Ubeda, Torreperogil, Sabiote, Canena, Peal de Cercero).
Ακολούθησε νέα χαλαζόπτωση, στις 23 Αυγούστου, που έπληξε κυρίως την περιοχή Beas de Segura.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει οι αγροτοσυνδικαλιστικές οργανώσεις της περιοχής, το ποσοστό ζημιάς κυμαίνεται από 20% έως και 90% σε κάποιες περιοχές.
Ο Πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ (Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης), Γιάννης Μαλανδράκης, σε υπόμνημά του, το οποίο υποβάλλεται στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ και συγχρόνως κοινοποιείται στους Βουλευτές και τοπικούς φορείς της Κρήτης, ζητά αποζημιώσεις για τις ζημίες της ελαιοπαραγωγής, από την ανομβρία και ξηρασία.
Ειδικότερα στο υπόμνημα αναφέρονται τα εξής:
«Έχοντας υπόψη τις πρόσφατες σημαντικές ζημίες που προκλήθηκαν στην περσινή και ερχόμενη ελαιοπαραγωγή από ανομβρία (μειωμένες βροχοπτώσεις) και ασυνήθιστους καύσωνες που έπληξαν την Κρήτη κατά την περίοδο της άνθησης –καρπόδεσης της ελιάς καθώς και την «Διαβούλευση για το νέο Θεσμικό Πλαίσιο Ασφαλίσεων ΕΛΓΑ» που έχει ανοίξει, το ΔΣ του ΣΕΔΗΚ στην συνεδρίαση του 2-7-2024 αποφάσισε ομόφωνα να θέσει υπόψη σας τα παρακάτω, με την παράκληση να τα εξετάσετε με την δέουσα προσοχή.
H ελαιοκαλλιέργεια στην Κρήτη, που αποτελούσε διαχρονικά έναν από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας και απασχόλησης του νησιού, δέχεται τα τελευταία χρόνια αλλεπάλληλα ισχυρά πλήγματα από διάφορες ακραίες καιρικές και αγρονομικές συνθήκες, με συνέπεια να οδεύει σε μη αντιστρεπτή κατάρρευση.
Είναι γνωστές οι απώλειες της τάξεως του 40% σε σχέση με τον μέσο όρο που προκλήθηκαν στην περσινή ελαιοπαραγωγή αλλά και οι απώλειες παρόμοιου ύψους, που έχει ήδη δεχτεί η ερχόμενη ελαιοπαραγωγή, λόγω συνθηκών ακραίας ανομβρίας και παρατεταμένων καυσώνων, που επεκράτησαν κατά την κρίσιμη περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης
Ωστόσο, ενώ αποζημιώσεις από ΕΛΓΑ για τις περσινές ζημίες 2023-2024 δεν δόθηκαν, όπως έγινε και για τις παρόμοιες ζημίες του 2013/14 και 2016/17 για τις οποίες έγιναν υπομνήματα μας, το ίδιο φαίνεται θα ισχύσει και για τις ζημίες τις φετινής περιόδου.
Όμως, όλες οι ζημιές αυτές, που μάλλον λανθασμένα ονομάζονται από διάφορους «ακαρπία», πρόεκυψαν από ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και χαμηλές βροχοπτώσεις (ανομβρία), κατά την κρίσιμη για την ελαιοπαραγωγή περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης και σύμφωνα με τις ερμηνείες που κατά καιρούς δίδονται από τον ΕΛΓΑ, «πριν από το δέσιμο του καρπού» οπότε δεν είναι αποζημιώσιμες.
Πράγματι, ο Κανονισμός ΕΛΓΑ (Απ.157502/27-7-2011) στο άρθρο 6, παρ.4. αναφέρει ότι δεν αποζημιώνονται «ζημιές που προξενούνται από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια πριν από το δέσιμο του καρπού, εκτός του παγετού στα καρποφόρα δέντρα»,
Όμως κ. Υπουργέ και κ. Πρόεδρε του ΕΛΓΑ, όπως και με παλαιότερα υπομνήματα του ΣΕΔΗΚ (αρ.πρ.34/15-07-2013, αρ.27/27-7-2020), έχουμε τεκμηριώσει η πρόβλεψη αυτή δεν έχει ούτε επιστημονική, ούτε λογική, ούτε ηθική βάση.
Και δεν έχει επιστημονική βάση γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι, τα άνθη η και οι νεοδημιουργηθέντες μικροί καρποί, δεν αποτελούν μέρος και μάλιστα βασικό της ερχομένης παραγωγής και επομένως η καταστροφή τους από καιρικά αίτια ανομβρία η και ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, αποτελεί στάδιο που πρέπει να υπαχθεί στα μη αποζημιώσιμα αίτια!
Όμως δεν έχει ούτε λογική βάση, αφού ζημιές στα ίδια βλαστικά στάδια (προ της καρπόδεσης) όταν προκαλούνται από παγετό καλύπτονται ασφαλιστικά! Επομένως υπάρχει λογική αντίφαση ως προς την αξιολόγηση των αιτίων.
Αλλά δεν έχει ούτε ηθική βάση όταν είναι γνωστό ότι οι ελαιοκαλλιεργητές, ενώ με τις εισφορές που καταβάλλουν ανελλιπώς μέσω των επιδοτήσεων, καλύπτουν ένα σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού του ΕΛΓΑ, σχεδόν ποτέ δεν τυγχάνουν αποζημιώσεων.
Ανάγκη αποζημιώσεων και τροποιήσεων του Κανονισμού
Με βάση τα προαναφερθέντα, είναι φανερό ότι πρέπει να δρομολογηθούν τα έξης:
α) Άμεση έναρξη διαδικασιών χορήγησης αποζημιώσεων για τις ζημιές που προκλήθηκαν στην περσινή και φετινή ελαιοπαραγωγή της Κρήτης από ακραίες συνθήκες ανομβρίας η υψηλών θερμοκρασιών που επεκράτησαν κατά την περσινή και φετινή περίοδο άνθησης - καρπόδεσης.
Οι αποζημιώσεις αυτές μπορούν να χορηγηθούν είτε με άμεση τροποποίηση του Κανονισμού ΕΛΓΑ, είτε από πιστώσεις «de minimiς», η σε έσχατη περίπτωση από Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις (ΠΣΕΑ).
β) Τροποποίηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να καλύπτει όλες τις ζημιές που μπορούν να προκληθούν στην ελαιοπαραγωγή από ακραία και ασυνήθιστα καιρικά αίτια, τα οποία δεν μπορούν να προληφθούν ή αποτραπούν από τους παραγωγούς.
Ειδικότερα, για τις ζημιές από καύσωνες πρέπει να ισχύουν ότι και για τις ζημιές από παγετούς με σχετική τροποποίηση του Κανονισμού στο άρθρο 6 παρ. 4 .
Επίσης, στο άρθρο 3, παρ. 8 ε, θα πρέπει να απαλειφθεί η προϋπόθεση του χαρακτηρισμού ως ζημιών απο καύσωνες εκείνων που συμβαίνουν «από καταγεγραμμένες θερμοκρασίες άνω 40 βαθμών». Και αυτό γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι ζημιές από καύσωνες συμβαίνουν μονο υπό θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών, αφού είναι γνωστό ότι ζημιές απο αφυδάτωση ανθέων η καρπών μπορούν να συμβούν και υπό χαμηλότερες θερμοκρασίες εάν αυτές συνοδεύονται απο ξηρούς θερμούς ανέμους».
Μειωμένη παραγωγή για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά θα έχει ο ελαιώνας της Σητείας λόγω κλιματολογικών συνθηκών.
Η μείωση διαπιστώθηκε και στην διάρκεια των επιτόπιων ελέγχων που έγιναν την Τετάρτη, 26 Ιουνίου από τον ΕΛΓΑ Κρήτης.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της Ένωσης Σητείας, Μανώλης Μαυροματάκης, «σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις η ακαρπία και η σχινοκαρπία στην περιοχή είναι πάνω από 65% και σε ορισμένες περιοχές ανέρχεται στο 90%.
Είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που υπάρχει πρόβλημα ακαρπίας στο δήμο Σητείας.
Φέτος είχαμε μια πολύ καλή ανθοφορία πάνω από τον μέσο όρο των προηγούμενων ετών. Όμως τα άνθη έπεσαν και δεν είχαμε καλή καρποφορία. Και όσα δέντρα γονιμοποιήθηκαν παρουσίασαν σχινοκαρπία.
Εκτιμώ ότι το πρόβλημα οφείλεται στον ήπιο χειμώνα και στις λίγες βροχοπτώσεις που είχε φέτος η περιοχή.
Στην περιοχή όταν έχουμε μια καλή παραγωγή βγάζουμε περίπου 16.000 τόνους ελαιολάδου. Με την εικόνα της φετινής ανθοφορίας αναμέναμε μια παραγωγή της τάξης των 12.000 έως 13.000 τόνους. Τελικά μετά την καρπόδεση προβλέπεται μια παραγωγής της τάξης των 3.500 τόνων.
Ο ΕΛΓΑ δεν καλύπτει τις ζημιές οι οποίες προέρχονται στο προανθικό στάδιο ή στην σχοινοκαρπία. Για αυτό θα πρέπει να κατατεθεί φάκελος στην ΕΕ για οικονομική στήριξη των ελαιοπαραγωγών από την ακαρπία.
Δεδομένου ότι η καλλιέργεια της ελιάς αποτελεί την κύρια πηγή εσόδων στην περιοχή και επειδή υπήρξε μειωμένη παραγωγή και τα προηγούμενα χρόνια, οι ελαιοπαραγωγοί βρίσκονται σε απόγνωση και δεν έχουν ρευστότητα για να συνεχίσουν την καλλιέργεια.
Σε επιστολή, που έστειλε ο συνεταιρισμός, την Τετάρτη (3/7/2024), στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ, ενημερώνουμε για τη μεγάλη καταστροφή που αντιμετωπίζει κατά τη φετινή καλλιεργητική περίοδο ο ελαιώνας της περιοχής.
Η ηγεσία του ΕΛΓΑ θα πρέπει να δώσει εντολή για να γίνουν οι εκτιμήσεις ζημιάς και μετά από πολιτική απόφαση να κατατεθεί φάκελος στην ΕΕ για οικονομική στήριξη των ελαιοπαραγωγών λόγω απώλειας εισοδήματος εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής».
Χαλαζόπτωση σημειώθηκε το πρωί της Πέμπτης (4 Ιουλίου), σε αγροτικές περιοχές της Νέας Φώκαιας, της Νέας Ποτίδαιας και των Βραστάμων της Χαλκιδικής, στη διάρκεια της κακοκαιρίας που έπληξε τον νομό.
Από το χαλάζι προκλήθηκαν ζημιές σε ελαιοκαλλιέργειες και από τη Δευτέρα (8 Ιουλίου) αναμένεται στην περιοχή κλιμάκιο του ΕΛΓΑ, προκειμένου να προχωρήσει σε μια πρώτη απογραφή και προεκτίμηση των καταστροφών.
Ο πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Βιολογικής Ελιάς Ολύνθου (Biolivia), Δημήτρης Ευαγγελινός, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «το χαλαζι χτύπησε συγκεκριμένες περιοχές κυρίως με ελαιόδεντρα.
Όμως σε άλλες περιοχές της Χαλκιδιικής δεν έριξε ούτε μια σταγόνα βροχής.
Φέτος η Χαλκιδική έχει ξεκινήσει ποτίσματα από τον Απρίλιο και Μάιο έγιναν πιο εντατικά λόγω των υψηλών θερμοκρασίων και της ξηρασίας.
Άλλες χρονιές ξεκινούσαμε από τα τέλη Μαΐου και αν είχε κάποια βροχή Ιούνιο πηγαίναμε από Ιούλιο.
Όπως όλα δείχνουν φέτος μας περιμένει ένα δύσκολο καλοκαίρι.
Το πρόβλημα με τις γεωτρήσεις είναι μεγάλο και θα πρέπει τα επόμενα χρόνια να σχεδιαστούν αρδευτικά έργα στην χώρα μας για την αντιμετώπιση της ανομβρίας».
Οι ελαιοπαραγωγοί φέτος με τις υψηλές τιμές στο ελαιόλαδο δίνουν μεγάλη βαρύτητα στην ποσότητα και την ποιότητα του προϊόντος.
Ωστόσο οι καιρικές συνθήκες (αυξημένη υγρασία) αρχίζουν να δημιουργούν προβλήματα με τους πληθυσμούς του δάκου κάτι που θα πρέπει να το λάβουν υπόψιν τους οι ελαιοπαραγωγοί, ενώ καμιά επίσημη ενημέρωση δεν έχουν για το Οικολογικό Σχήμα της ιδιωτικής δακοκτονίας με δακοπαγίδες.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Ευρικλής Φιτσάκης, γεωπόνος και ιδιοκτήτης της εταιρείας Δακοφάκα, «οι ελαιοπαραγωγοί γνωρίζουν ότι οι υψηλές θερμοκρασίες δεν ευνοούν το δάκο. Όπως λέει η βιβλιογραφία σε υψηλές θερμοκρασίες δεν έχουμε πρόβλημα με το δάκο. Αυτή όμως δεν είναι όλη η αλήθεια γιατί η σχετική υγρασία δημιουργεί το πρόβλημα.
Η εναλλαγή θερμοκρασιών και η υγρασία τις πρωινές ή βραδυνές ώρες βοηθά στην αύξηση του πληθυσμού του δάκου.
Έχω πρόσφατο παράδειγμα από την Κύπρο που με θερμοκρασίες 43 βαθμούς Κελσίου να γεννά ο δάκος.
Την περσινή χρονιά, που είχαμε παρόμοιες καιρικές συνθήκες, είδαμε σε περιοχές κοντά σε ποτάμια και με αυξημένη υγρασία, υψηλό αριθμό γεννήσεων του εντόμου. Και ενώ όλο το καλοκαίρι είμαστε όλοι εφησυχασμένοι έρχεται ο Σεπτέμβριος και βλέπουμε μεγάλους πληθυσμούς δάκου, που μπορεί να μεταναστεύσουν με την βοήθεια του ανέμου. Ήδη έχουμε πληροφορίες ότι έχουμε αυξημένους πληθυσμούς σε Πελοπόννησο και Κρήτη.
Για αυτό οι ελαιοπαραγωγοί θα πρέπει να κάνουν έλεγχο του δάκου ακόμη και όταν έχουμε υψηλές θερμοκρασίες.
Δεν μιλάμε για τις έντονα ξηροθερμικές περιοχές (όπως π.χ. η πεδιάδα της Μεσσαράς) που δεν υπάρχει πρόβλημα αλλά σε περιοχές που έχουν αυξημένη υγρασία (π.χ. παραθαλάσσιες κ.α.).
Επίσης θα πρέπει να υπάρχει μέτρο στην άρδευση της ελιάς και ας έχουμε υψηλές θερμοκρασίες για να μην έχουμε υγρασίες.
Στις ξηροθερμικές περιοχές οι παγίδες του δάκου θα πρέπει να τοποθετηθούν από 20 έως 25 Αυγούστου. Στις άλλες περιοχές καλό είναι να τοποθετηθούν από τώρα για να έχουμε εικόνα του πληθυσμού».
Οικολογικό Σχήμα
Στη νέα ΚΑΠ έχουμε το Οικολογικό Σχήμα Π1-31.6 – «Ενίσχυση παραγωγών για την εφαρμογή φιλικών για το περιβάλλον πρακτικών διαχείρισης, με τη χρήση ψηφιακής εφαρμογής διαχείρισης εισροών και παρακολούθησης περιβαλλοντικών παραμέτρων», στο οποίο περιλαμβάνεται και η Δράση 31.6-ΙΓ «Εφαρμογή εθελοντικών οδηγιών ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας».
Η δράση συνίσταται στην εφαρμογή της μεθόδου της μαζικής παγίδευσης (mass trapping) του δάκου (Βactocera oleae) στην ελαιοκαλλιέργεια.
Το Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ έκανε λόγο για ενίσχυση σε όσους παραγωγούς είχαν ενταχθεί στο μέτρο στα 35 ευρώ ανά στρέμμα για ελαιώνες αλλά τελικά όσοι εντάχθηκαν το 2023 πληρώθηκαν ενίσχυση στα 26 ευρώ ανά στρέμμα.
Όμως δεν υπάρχει κάποια γενικότερη ενημέρωση στους ελαιοπαραγωγούς για το συγκεκριμένο Οικολογικό Σχήμα και πολλοί είναι διστακτικοί στο να αγοράσουν δακοπαγίδες.
Ο κ. Ευρικλής Φιτσάκης τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «οι ελαιοπαραγωγοί περιμένουν να ανοίξει το ΟΣΔΕ και να ενημερωθούν τι θα πρέπει να κάνουν φέτος με τα Οικολογικά Σχήματα.
Δεν έχουν κάποια πληροφόρηση από τον ΟΠΕΚΕΠΕ αν μπορούν από τώρα να προχωρήσουν στην αγορά των δακοπαγίδων και τι θα γίνει με την ένταξή τους στην συγκεκριμένη δράση.
Οι ελαιοπαραγωγοί είναι υποχρεωμένοι να διατηρούν ηρτημένες στα δέντρα, τις παγίδες μαζικής σύλληψης (mass trapping) καθώς και τις παγίδες παρακολούθησης (monitoring).
Πρέπει να υπάρξει επίσημη ενημέρωση αν τα τιμολόγια αγοράς που κάνουν αυτή την εποχή θα μπορούν να τα περάσουν στην σχετική πλατφόρμα».
Προβλέψεις παραγωγής
Όσον αφορά την πρόβλεψη για τη νέα παραγωγή ελαιολάδου ο κ. Φιτσάκης τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «θα πρέπει να φύγουμε από την λογική της ποσότητας ελαιολάδου που θα παράγουμε και τι παιχνίδια θα γίνουν με την τιμή του παραγωγού. Πρέπει να εστιάσουμε σε ένα πιο μεγάλο πρόβλημα που είναι η κατανάλωση του ελαιολάδου.
Θα μπορεί ο καταναλωτής να αγοράσει το προϊόν ή θα στραφεί σε άλλα λάδια που θα είναι πιο φτηνά είναι το ερώτημα που θα πρέπει να μας απασχολήσει. Θα γίνει στο μέλλον το ελαιόλαδο τρόφιμο για μια οικονομική ελίτ που θα μπορεί να το πληρώνει;
Με τα μέχρι στιγμής στοιχεία η παγκόσμια παραγωγή δεν φαίνεται να δείχνει μια ανάκαμψη στα φυσιολογικά επίπεδα.
Στην χώρα μας πέρσι είχαμε μια καταστροφική χρονιά για την παραγωγή. Φέτος θα είμαστε λίγο καλύτερα αλλά σε καμιά περίπτωση δεν αναμένονται οι μεγάλες παραγωγές των προηγούμενων ετών.
Στην Ιταλία είχαμε βροχοπτώσεις τον χειμώνα αλλά δεν φαίνεται να έχουν επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την καλλιέργεια, οπότε δεν περιμένουμε και εκεί μια θεαματική παραγωγή.
Στην Ισπανία έχουμε βροχοπτώσεις αλλά δεν γνωρίζουμε τις αποδόσεις που θα έχουν οι πυκνές φυτεύσεις. Τα δέντρα φαίνεται να έχουν κόπωση από την συνεχόμενη ξηρασία και δεν είναι εύκολο να επανέλθουν.
Για αυτό θα πρέπει η χώρα μας να αναλάβει μέτρα για την στήριξη της κατανάλωσης στην εγχώρια αγορά αλλά παράλληλα και δράσεις προώθησης του ελληνικού ελαιολάδου στις αγορές του εξωτερικού».
Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Κέρκυρας ενημερώνει τους ελαιοπαραγωγούς ότι μέχρι και σήμερα δεν έχει διαπιστωθεί οποιαδήποτε μόλυνση από το παθογόνο βακτήριο Xylella fastidiosa στον Κερκυραϊκό ελαιώνα.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Νικόλαος Σουπιώνης, Αναπληρωτής Προϊστάμενος Τμ. Φυτικής-Ζωικής Παραγωγής & Ποιοτικού Ελέγχου Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, μετά την ανησυχία που προκλήθηκε από διάφορα δημοσιεύματα λόγω της εμφάνισης ξεραμένων κλαδίσκων σε ελαιόδεντρα του νησιού, η Υπηρεσία πραγματοποίησε επιτόπιες αυτοψίες και έστειλε σχετικά δείγματα σε διαπιστευμένο από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, αναμένοντας τα αποτελέσματα των εξετάσεων.
Σύμφωνα με την μακροσκοπική εκτίμηση των γεωπόνων της υπηρεσίας, η ξήρανση των συγκεκριμένων κλαδίσκων οφείλεται στην δράση ξυλοφάγων εντόμων.
Ωστόσο, ο κίνδυνος εισόδου του παθογόνου Xylella fastidiosa στο νομό μας παραμένει και για τον λόγο αυτό πρέπει να αποφεύγεται η οποιαδήποτε εισαγωγή μη πιστοποιημένου φυτικού υλικού».
Παρά τις φήμες που κυκλοφόρησαν τις τελευταίες ημέρες καμιά ενίσχυση για την ακαρπία του 2023 δεν πήραν οι ελαιοκαλλιεργητές της Χαλκιδικής.
Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Θανάσης Χαλάτης, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών, «οι λαδοελιές που είναι ξηρικές έχουν μεγάλο πρόβλημα όχι μόνο στην Χαλκιδική αλλά εκτιμώ σε όλη την χώρα.
Αντίθετα στις αρδευόμενες επιτραπέζιες Χαλκιδικής φαίνεται ότι φέτος τα πράγματα είναι καλύτερα. Δεν περιμένουμε μια υπερπαραγωγή αλλά είναι μια κακλή χρονιά και σίγουρα είναι καλύτερη σε σχέση με την περσινή.
Το πρόβλημα είναι με το υψηλό κόστος του ρεύματος και πρέπει άμεσα να προσπαθήσουν οι παραγωγοί να κάνουν αίτηση για το φτηνό τιμολόγιο ΓΑΙΑ γιατί προβλέπεται δύσκολο καλοκαίρι.
Είμαστε Ιούνιο και έχουμε θερμοκρασίες 35 βαθμών Κελσίου. Πώς θα κρατήσουν οι γεωτρήσεις τον Αύγουστο, με τον τόσο μεγάλο ρυθμό ποτισμάτων, που αυξάνουν σημαντικά το κόστος παραγωγής και μειώνουν την στάθμη των υπόγειων υδάτων.
Επίσης υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στην περιοχή με τους εργάτες γης. Η Χαλκιδική είναι από τις πιο τουριστικές περιοχές και οι περισσότεροι μετανάστες προτιμούν να πηγαίνουν σε τουριστικές επιχειρήσεις.
την ποικιλία ελιάς Χαλκιδικής η συγκομιδή ξεκινά πιο νωρίς από όλες τις άλλες ποικιλίες στις 10 Σεπτεμβρίου και διαρκεί περίπου 40 ημέρες. Γίνεται συγκομιδή με τα χέρια για αυτό είναι σε υψηλά επίπεδα τα μεροκάματα. Αλλά χωρίς εργάτες δεν μπορεί να γίνει συγκομιδή και οι ελιές μαυρίζουν».
Πάντως οι ελαιοπαραγωγοί έρχονται μετά από ένα καταστροφικό 2023, που ήταν η χειρότερη χρονιά όλων των εποχών - πιο κακή και από το 2013 - όταν οι ελαιοπαραγωγοί του νομού Χαλκιδικής είδαν τους κόπους τους να χάνονται, με μια μείωση άνω του 90% στην παραγωγή πράσινης ελιάς, λόγω ακαρπίας.
Μικρή μείωση της τιμής του έξτρα παρθένου και παρθένου ελαιολάδου είχαμε στην Ισπανία τις τελευταίες ημέρες. Αντίθετα το lampante (μειονεκτικό) εμφάνισε μικρή αύξηση.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, η τιμή παραγωγού για το έξτρα παρθένου ελαιολάδου στα τέλη Μαΐου έφτασε στα 7,987 ευρώ/κιλό, το παρθένου ελαιόλαδο στα 7,588 ευρώ/κιλό και το lampante στα 7,134 ευρώ/κιλό.
Οι προηγούμενες τιμές παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν 8,076 ευρώ/κιλό, του παρθένου 7,631 ευρώ/κιλό και του lampante στα 7,006 ευρώ/κιλό.
Στο μεταξύ, στις 5 Ιουνίου 2024, το ισπανικό απόθεμα νερού άρδευσης στους ταμιευτήρες βρίσκεται στο 65,7% της συνολικής χωρητικότητάς του.
Οι ταμιευτήρες αποθηκεύουν αυτή τη στιγμή 36.829 κυβικά εκατόμετρα (hm³) νερού, σημειώνοντας μείωση την τελευταία εβδομάδα κατά 305 hm³ (0,5% της τρέχουσας συνολικής χωρητικότητας των ταμιευτήρων).
Οι τελευταίες βροχοπτώσεις έφεραν θετικά αποτελέσματα στις περιοχές της χώρας που βρέχονται από την Μεσόγειο, ενώ ήταν σπάνιες στις περιοχές του Ατλαντικού.
Την άμεση και επιτακτική ανάγκη να καταρτισθεί ένας κοινά αποδεκτός οδικός χάρτης για την επιτραπέζια ελιά Καλαμών και την ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας, με τον οποίο να θωρακίζονται οριστικά και αποτελεσματικά τα συμφέροντα των Ελλήνων παραγωγών, ανέδειξε ο βουλευτής Μεσσηνίας, Περικλής Μαντάς, από το βήμα της εκδήλωσης-συζήτησης που πραγματοποιήθηκε στο Γύθειο το απόγευμα του Σαββάτου και συνδιοργάνωσαν τα Επιμελητήρια Αιτωλοακαρνανίας, Λακωνίας, Μεσσηνίας και Φθιώτιδας.
Κατά τη τοποθέτησή του ο κ. Μαντάς τόνισε ότι ο βασικός λόγος που το ζήτημα της ονομασίας συνεχίζει να αποτελεί σημείο έντονου προβληματισμού είναι το γεγονός ότι παρά τις υπουργικές αποφάσεις Αποστόλου και Γεωργαντά που διαχειρίστηκαν το θέμα της ονομασίας, επιτρέποντας τη χρήση του όρου «Καλαμάτα» από κάθε προϊόν της ποικιλίας ελιάς Καλαμών, καθώς και παρά την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή της μεσσηνιακής πλευράς κατά της απόφασης Γεωργαντά, οι Έλληνες παραγωγοί δεν είναι σε θέση να κάνουν αποκλειστική χρήση της ονομασίας «Καλαμάτα», αλλά αντίθετα ο όρος είναι διαθέσιμος προς χρήση από κάθε παραγωγό Καλαμών σε οποιαδήποτε χώρα του πλανήτη. Για τον λόγο αυτό το ζήτημα παραμένει ανοικτό, αφού οι Έλληνες παραγωγοί συνεχίζουν να μένουν εκτεθειμένοι χωρίς να είναι σε θέση να εκμεταλλευτούν τη φήμη της ονομασίας, ούτε να ανταγωνιστούν επί ίσοις όροις παραγωγούς και τυποποιητές από χώρες εκτός Ευρώπης με πολύ χαμηλά κόστη παραγωγής.
Παράλληλα ο Μεσσήνιος βουλευτής τόνισε ότι τα τελευταία οκτώ χρόνια καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της υπόθεσης, η μεσσηνιακή πλευρά πάντα προσπαθούσε να αναδείξει τη διάσταση αυτή, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «εμείς λέγαμε ότι είτε κερδίσουμε είτε χάσουμε στο ΣτΕ, το πρόβλημα δεν λύνεται». Ταυτόχρονα σημείωσε ότι ο ίδιος κατέθεσε σε τρεις διαφορετικούς υπουργούς τις μεσσηνιακές προτάσεις για μια ολοκληρωμένη διαμόρφωση εθνικού οδικού χάρτη για το προϊόν, χωρίς όμως ποτέ να υπάρξει πεδίο ουσιαστικής διαβούλευσης, ενώ η μόνιμη επωδός ήταν ότι το ζήτημα λύνεται μέσα από τη διευθέτηση του συνωνύμου. «Για να μη γελιόμαστε, αυτό που κάναμε επί τοις ουσίας ήταν ότι νομιμοποιήσαμε αυτό που γινόταν όλα αυτά τα χρόνια. Βεβαίως οι Έλληνες να χρησιμοποιούν το όνομα «Καλαμάτα», αλλά με τις αποφάσεις αυτές το ίδιο κάνει και όλος ο πλανήτης και αυτό είναι κάτι που πρέπει να το παραδεχθούμε», τόνισε χαρακτηριστικά, ενώ σημείωσε ότι «ερχόμαστε σήμερα, στο «και πέντε» να φτιάξουμε έναν οδικό χάρτη».
Κλείνοντας ο κ. Μαντάς σημείωσε ότι είναι ξεκάθαρο από όλα τα παραπάνω ότι ο ίδιος προφανώς θα είναι παρών στη δημιουργία μιας εθνικής στρατηγικής υπέρ των Ελλήνων παραγωγών και των τοπικών επιχειρήσεων, στηρίζοντας πολιτικά τις αποφάσεις που θα ληφθούν. Τόνισε ωστόσο ότι θα πρέπει να υπάρξουν δεσμεύσεις και διασφαλίσεις για την πορεία της διαδικασίας, αναφέρθηκε σε ένα «αίτημα κατάργησης του ΠΟΠ που υπάρχει στα συρτάρια του υπουργείου από το 2013» και το οποίο σαφέστατα δεν πρέπει να προχωρήσει, ενώ υπογράμμισε ότι «σε κάθε λύση η οποία θα είναι προς όφελος των παραγωγών και του προϊόντος, θα μας βρείτε αρωγούς και συμπαραστάτες».
Σε ένα παραθαλάσσιο χωριό της Χαλκιδικής, τη Νέα Ποτίδαια, βρίσκεται η έδρα της εταιρείας Yanni's Olive Grove, που παράγει μια σειρά ποιοτικών και ιδιαίτερα καινοτόμων προϊόντων, όπως ΠΟΠ ελαιόλαδο Χαλκιδικής πρώιμης σοδείας (αγουρέλαιο) και ΠΟΠ ελιά Χαλκιδικής.
Μιλάμε για μια οικογενειακή καθετοποιημένη επιχείρηση, που ασχολείται με την παραγωγή ελιάς, την μεταποίηση και την εμπορία, με ιδιοκτήτη τον κ. Γιάννη Προδρόμου, ο οποίος κληρονόμησε τις ελιές από τον πατέρα του, ενώ τώρα ετοιμάζεται να μπει στο επάγγελμα και ο γιος του Νίκος.
Ο ΑγροΤύπος μίλησε με την κα Εύη Προδρόμου, σύζυγο και υπεύθυνη εμπορίας της εταιρείας, η οποία μας ανέφερε ότι «όλα τα προϊόντα που παράγουμε προέρχονται από τους δικούς μας ελαιώνες μας. Έχουμε περίπου 10.000 ελαιόδεντρα σε 215 στρέμματα. Τα δέντρα είναι σε γραμμική ημίπυκνη φύτευση (6,5Χ3).
Παράγουμε βρώσιμες ελιές Χαλκιδικής ΠΟΠ, εκλεκτό ελαιόλαδο (προϊόν ΠΟΠ) αλλά και αποξηραμένες ελιές σνακ. Όλα τα προϊόντα μας πηγαίνουν για εξαγωγή. Από φέτος πάντως σκεφτόμαστε να στραφούμε και στην εγχώρια τουριστική αγορά, σε μια προσπάθεια να γνωρίσουν τα προϊόντα μας οι τουρίστες που επισκέφτονται την χώρα μας.
Η επιτραπέζια ελιά στην χώρα μας συντηρείται με αλάτι. Το 2016 είχαμε μια συνεργασία με επιστήμονες για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελαιολάδου μας και σκεφτήκαμε να αφαιρέσουμε το αλάτι από τις ελιές για να κάνουμε ένα πιο υγιεινό προϊόν.
Μετά από έρευνα καταλήξαμε σε μια νέα φόρμουλα συντήρησης του προϊόντος. Επειδή εξάγουμε κυρίως στην αγορά των ΗΠΑ σκεφτήκαμε ότι γνωρίζουν το κράνμπερι και τις ιδιότητές του. Επίσης γνωρίζουμε στην χώρα μας γνωρίζουμε καλά την κορινθιακή σταφίδα και τον τρόπο που συντηρείται. Βρήκαμε ένα τρόπο να αναμειγνύουμε ελιές Χαλκιδικής με κράνμπερι και σταφίδα. Έτσι έχουμε δύο γλυκά προϊόντα με ένα άγλυκο. Τα βάζουμε σε μια ειδική συσκευασία με ειδικό αέριο (άζωτο). Οι ελιές είναι αφυδατωμένες αλλά έχουν κάποια υγρασία. Καταφέραμε το προϊόν να έχει ημερομηνία λήξης 18 μηνών, με προοπτική να αυξηθεί περαιτέρω το επόμενο διάστημα.
Στην αρχή θέλαμε το προϊόν να το καταναλώνουν άνθρωποι που δεν μπορούν να φάνε ελιές και αλάτι. Στην συνέχεια όμως είδαμε ότι έγινε ένα πολύ δημοφιλή προϊόν στις ΗΠΑ. Τρως ένα σνακ που έχει μια υπέροχη υπόγλυκη γεύση. Δεν έχει καθόλου θερμίδες και μπορείς να το φας σκέτο ή ακόμη να το βάλεις σε παγωτό βανίλια. Οι μεγαλύτερες πωλήσεις του σνακ γίνονται στην Φλόριντα επειδή εκεί ζουν άτομα που γνωρίζουν να καταναλώνουν ελιές. Το προτιμούν γυναίκες που δεν θέλουν να πάρουν βάρος.
Η συσκευασία είναι 30 γραμμαρίων και έχει τιμή από 3 έως 4 δολάρια (2,77 έως 3,70 ευρώ).
Το προϊόν εμφανίστηκε σε εμπορική έκθεση στην αγορά των ΗΠΑ από το 2019. Στην συνέχεια λόγω της πανδημίας είχαμε προβλήματα αλλά το 2022 και 2023 βγήκαμε ξανά δυναμικά στην Αμερικάνικη αγορά.
Εκτός όμως από το σνακ παράγουμε και εξαιρετικό ελαιόλαδο. Από το 2012 αποφασίσαμε να κρατάμε τα μεγάλα μεγέθη ελιάς για να τις πουλάμε βρώσιμες και τα μικρά μεγέθη να τα πηγαίνουμε για ελαιοποίηση.
Το 2013 έγινε ΠΟΠ το ελαιόλαδο πρώιμης συγκομιδής (αγουρέλαιο) Χαλκιδικής. Από τότε μπήκαμε δυναμικά στην παραγωγή του. Η συγκομιδή της ελιάς γίνεται πρόωρα από τις 15 Σεπτεμβρίου. Κατά μέσο όρο από 10 - 12 κιλά ελιάς παράγουμε 1 κιλό ελαιόλαδου.
Το συσκευάζουμε και το εξάγουμε στην Μεγάλη Βρετανία (τιμή πώλησης 13 - 15 στερλίνες ή 15,28 - 17,63 ευρώ τα 500 ml) και στις ΗΠΑ (τιμή πώλησης 20 - 25 δολάρια ή 18,50 - 23,11 ευρώ τα 500 ml).
Κλινικές δοκιμές που έγιναν έδειξαν ότι το ελαιόλαδο πρώιμης εσοδείας περιέχει πολυφαινόλες με αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Από αυτό παράγεται το MICOIL που είναι ένα φυσικό προϊόν που βοηθά προληπτικά την «Ήπια Γνωστική Διαταραχή» (ΗΓΔ) που είναι ένα πρόδρομο στάδιο της άνοιας ή της νόσου Alzheimer».
«Μόνο πιστοποιημένες επιχειρήσεις επιτραπέζιας ελιάς μπορούν να κάνουν χρήση των προστατευόμενων ενδείξεων «Ελιά Καλαμάτας» και «Kalamata Olives», διαφορετικά διατρέχουν τον κίνδυνο επιβολής κυρώσεων από την Πρωτοβάθμια Επιτροπή Εξέτασης Παρατυπιών και Παραβάσεων».
Αυτό ανέφερε η απάντηση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στην ερώτηση του βουλευτή Μεσσηνίας της ΝΔ, Περικλή Μαντά, για το ζήτημα της ΠΟΠ Ελιάς Καλαμάτας.
Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην απάντηση του υπουργείου, «εάν κατά τους ελέγχους που διενεργεί ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ διαπιστωθεί χρήση της ένδειξης «Ελιά Καλαμάτας» ή άλλων όρων με άμεση ή έμμεση αναφορά στην προστατευόμενη ένδειξη π.χ. «Kalamata Olives» από μη πιστοποιημένη επιχείρηση, καταγράφει το γεγονός ως παράβαση και ενημερώνει εγγράφως την επιχείρηση προκειμένου να προβεί στις απαραίτητες διορθωτικές ενέργειες. Η παράβαση παραπέμπεται προς επιβολή κυρώσεων στην Πρωτοβάθμια Επιτροπή Εξέτασης Παρατυπιών και Παραβάσεων».
Θυμίζουμε ότι για την αποκλειστική χρήση του όρου «Καλαμάτα» από προϊόντα ΠΟΠ που πληρούν τις αντίστοιχες προδιαγραφές, καθώς και για την ανάγκη κατοχύρωσης νέων ΠΓΕ οι οποίες να θωρακίζουν τα ελληνικά προϊόντα επιτραπέζιας ελιάς, ο κ. Μαντάς είχε δραστηριοποιηθεί έντονα στο παρελθόν, καταθέτοντας πολλαπλές ερωτήσεις και αναφορές προς το υπουργείο και ζητώντας να υπάρξει ανοικτός και ειλικρινής διάλογος όλων των πλευρών, με στόχο την κατάρτιση ενός εθνικού σχεδίου για την προστασία όλων των ελληνικών προϊόντων επιτραπέζιας ελιάς.
Αντιδράσεις για απάντηση ΥπΑΑΤ
Μετά την απάντηση του ΥΠΑΑΤ (με αριθμ.πρωτ. 285/80688/1.5.2024) στην ερώτηση βουλευτή της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας (υπ’αριθμ. 3817/15.3.2024) εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση οι φορείς:
- Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ),
- Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών Τυποποιητών Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΕ),
- Εμπορικό Επιμελητήριο Αιτωλοακαρνανίας,
- Εμπορικό Επιμελητήριο Λακωνίας και
- Εμπορικό Επιμελητήριο Φθιώτιδας
στην οποία επισημαίνουν τα εξής:
1. Η υπ’αριθμ. Α428/2.4.2024 Απόφαση του Δ’ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), Ανωτάτου Δικαστηρίου της χώρας, απέρριψε την Αίτηση Ακύρωσης φορέων της Π.Ε. Μεσσηνίας κατά της «Υ.Α. Γεωργαντά» (ΥΑ 1773/251445/1.9.2022),
2. Μετά την παραπάνω Απόφαση του ΣτΕ, για να μην υπάρχει καμία σύγχυση στους εκτός Ελλάδας πελάτες, αλλά και σε κάθε ενδιαφερόμενο, επισημαίνεται ότι όλοι οι εμπορικοί τύποι των επιτραπέζιων ελιών την ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα της χώρας μας συνεχίζουν να διακινούνται/εξάγονται με την ονομασία «Kalamata olives»,
3. Οι επιτραπέζιες ελιές της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα προερχόμενες (προέλευση) από την οριοθετημένη ζώνη του προϊόντος ΠΟΠ της Π.Ε.Μεσσηνίας, παρασκευαζόμενες σύμφωνα με την πιστοποιημένη συνταγή του προϊόντος ΠΟΠ και προσφερόμενες στην αγορά με τις οριζόμενες συσκευασίες (ΥΑ 440304/11.11.93), κυκλοφορούν υποχρεωτικά με την ονομασία ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας»/PDO «Elia Kalamatas».
Αστοχίες από την Διοίκηση δεν θωρακίζουν το προϊόν. Δημιουργούν προβλήματα στους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς, μεταποιητές, εξαγωγείς και την ίδια την χώρα».
Ξεκίνησε συνεργασία μεταξύ του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ (Ινστιτούτο Ελιάς, Υποτροπικών φυτών και Αμπέλου) και της εταιρίας μας SYNGENTA HELLAS.
Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας, η εταιρεία μας προσφέρει την απαραίτητη φυτοπροστασία στον Ελαιώνα του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ στα Χανιά και καθορίζονται από κοινού δράσεις για τη βελτίωση της καλλιέργειας και φυτοπροστασίας της Ελιάς στην περιοχή αλλά και σε ολόκληρη την Κρήτη.
Κοινές δράσεις με σκοπό την αναβάθμιση της καλλιέργειας που θα περιλαμβάνουν ενημερώσεις, field days, digital farming και στενή συνεργασία με σκοπό την εξεύρεση λύσεων για την καλλιέργεια, καθώς και άλλες δράσεις οι οποίες θα καθοριστούν στο άμεσο μέλλον, αποτελούν τον πυρήνα της συνεργασίας μας.
Η συνεργασία έχει ως στόχο την αρωγή του Έλληνα παραγωγού Ελιάς για ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση του τελικού του προϊόντος καθώς και τη συνεργασία μεταξύ μιας R&D εταιρίας με πολλά προϊόντα στην καλλιέργεια της Ελιάς και ενός ανεξάρτητου φορέα, προκειμένου να λαμβάνει ο Έλληνας παραγωγός τη μέγιστη γνώση στην εξεύρεση λύσεων στην καλλιέργειά του.
Λίγα λόγια για την εταιρεία
Η Syngenta είναι μια από τις κορυφαίες εταιρίες παγκοσμίως στον χώρο της γεωργίας που δραστηριοποιείται στον τομέα της Φυτοπροστασίας και των Σπόρων. Η φιλοδοξία μας είναι να βοηθήσουμε να θρέψουμε τον κόσμο με ασφάλεια, προστατεύοντας παράλληλα τον πλανήτη.
Στόχος μας είναι να βελτιώσουμε τη βιωσιμότητα, την ποιότητα και την ασφάλεια της γεωργίας με τη χρήση τεχνολογίας παγκόσμιας κλάσης και καινοτόμες λύσεις καλλιέργειας.
Οι τεχνολογίες μας, επιτρέπουν σε εκατομμύρια καλλιεργητές σε όλο τον κόσμο, να αξιοποιούν καλύτερα τους περιορισμένους γεωργικούς πόρους.
Η Syngenta Φυτοπροστασία και η Syngenta Σπόροι αποτελούν μέρος του Ομίλου Syngenta με 49.000 ανθρώπους να δραστηριοποιούνται σε περισσότερες από 100 χώρες με σκοπό να μετασχηματίσουν τους τρόπους καλλιέργειας.
Μέσα από συνεργασίες και μέσα από το Σχέδιο Καλής Ανάπτυξης, δεσμευόμαστε να επιταχύνουμε την καινοτομία για τους καλλιεργητές και το περιβάλλον, αγωνιζόμενοι για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τη γεωργία, βοηθώντας τους ανθρώπους να παραμείνουν ασφαλείς και υγιείς καθώς και να συνεργάζονται εποικοδομητικά.
Η Ισπανία και η Ελλάδα είναι οι μεγάλοι εξαγωγείς επιτραπέζιων ελιών της ΕΕ.
Την φετινή περίοδο 2023/2024 είχαμε μια δύσκολη χρονιά όσον αφορά την παραγωγή επιτραπέζιων ελιών λόγω της ακαρπίας, παρόλα αυτά όμως συνεχίστηκε η άνοδος των ελληνικών εξαγωγών σε σχέση με τις ισπανικές εξαγωγές.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που εξέδωσε το Ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων (MAPA), η ισπανική παραγωγή επιτραπέζιων ελιών το 2023/2024 ανήλθε 408.720 τόνοι.
Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία από το ΥπΑΑΤ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ) η περίοδος 2023/2024 χαρακτηρίστηκε από ακαρπία, ευελπιτεί πάντως ότι η προσεχής παραγωγή ελαιοκάρπου επιτραπέζιων ποικιλιών την ελαιοκομική περίοδο 2024/2025 να είναι μία κανονική παραγωγή.
Σύμφωνα με τα στοιχεία από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας (Δ.Σ.Ε.) το 2023/2024 εκτιμάται ότι η ισπανική παραγωγή ελιών ανήλθε σε 388.000 τόνους (μειωμένη κατά 6,4% σε σχέση με πέρσι) και η ελληνική στους 110.000 (μειωμένη κατά 66,2%).
Πάντως οι ελληνικές ελιές κάθε χρόνο καταφέρνουν να κερδίζουν νέες αγορές και να έχουμε αύξηση των εξαγωγών, σε αντίθεση με τους ανταγωνιστές μας Ισπανούς.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας (IOC), οι ελληνικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών το 2023 ανήλθαν σε 195,5 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μια αύξηση σε σχέση με το 2022 που ήταν στους 172,8 χιλιάδες τόνους (+13,1%).
Από την άλλη οι ισπανικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών το 2023 ανήλθαν σε 281,6 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μια μείωση σε σχέση με το 2022 που ήταν στους 329,8 χιλιάδες τόνους (-14,6%).
Για την περίοδο του 2023/2024 έχουμε:
Σεπτέμβριο 2023
Ελλάδα - 16.021 τόνους, έναντι 14.917 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 22.614 τόνους, έναντι 30.375 το προηγούμενο έτος
Οκτώβριο 2023
Ελλάδα - 17.232 τόνους, έναντι 14.962 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 25.982 τόνους, έναντι 31.161 το προηγούμενο έτος
Νοέμβριο 2023
Ελλάδα - 16.475 τόνους, έναντι 13.191 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 25.007 τόνους, έναντι 30.952 το προηγούμενο έτος
Δεκέμβριο 2023
Ελλάδα - 14.668 τόνους, έναντι 12.633 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 21.949 τόνους, έναντι 27.902 το προηγούμενο έτος
Συμπερασματικά η τάση δείχνει ότι έχουμε μια συνεχή άνοδο των ελληνικών εξαγωγών και παράλληλα μια συνεχή πτώση των ισπανικών εξαγωγών.
Αυτό αποτελεί μια καλή προοπτική στο μέλλον τις ελληνικές επιτραπέζιες ελιές που κερδίζουν με την ποιότητα και γεύση τους καταλανωτές και νέες αγορές.
Η αυξημένη ζήτηση θα φέρει και καλύτερες τιμές στους παραγωγούς ελιών, που είναι ένα καθαρά εξαγώγιμο προϊόν της χώρας μας.
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο Elite, στις 5 Απριλίου του 2024 στην Καλαμάτα, η παρουσίαση με θέμα: «Το νέο Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο περιβάλλον της γεωργίας, η στρατηγική της Syngenta και η ολοκληρωμένη πρόταση μας για την φροντίδα της ελιάς»
Περισσότεροι από 70 γεωπόνοι, παρακολούθησαν την εκδήλωση με μεγάλο ενδιαφέρον, η οποία ξεκίνησε με την ομιλία του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της Syngenta Hellas, κ. Γιώργου Ποντίκα ο οποίος αναφέρθηκε στο διεθνές περιβάλλον της φυτοπροστασίας και στα νέα δύσκολα μονοπάτια της γεωργίας και της αγροτικής παραγωγής στο Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο περιβάλλον.
Κατόπιν, ο Διευθυντής Marketing και Τεχνικού της Syngenta Hellas, κ. Κώστας Οικονομίδης, παρουσίασε τις νέες τάσεις της Γεωργίας, με την Syngenta να είναι πρωταγωνιστής με οδηγό την Καινοτομία.
Οι παρουσιάσεις ολοκληρώθηκαν με τους κ. Γιάννη Αβραμίδη, Marketing Manager Spec και κ. Παναγιώτη Κωστίκα, Biological & FVC Market Development Manager να παρουσιάζουν το πλήρες χαρτοφυλάκιο της Syngenta στην καλλιέργεια της ελιάς, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις σύγχρονες ολοκληρωμένες λύσεις φυτοπροστασίας, τον ρόλο των βιοδιεγερτών και βιοπροστατευτικών προϊόντων, που προσφέρει η Syngenta στους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς για την αριστοποίηση της παραγωγής τους.
Στην συνέχεια οι ομιλητές δέχθηκαν ερωτήσεις που αφορούσαν το πρόγραμμα που η Syngenta Hellas προτείνει αλλά και το πώς προσεγγίζει την ίδια την καλλιέργεια μέσα από τα προϊόντα της.
Η εκδήλωση έκλεισε με δείπνο που παρατέθηκε στις εγκαταστάσεις του ξενοδοχείου, όπου εκεί δόθηκε η ευκαιρία στους γεωπόνους της περιοχής να συζητήσουν εκτενώς όλα τα ζητήματα που τους απασχολούν.
Η Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ) εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει τα εξής:
Μετά από πολλά χρόνια αντιδικιών, εντός και εκτός δικαστικών αιθουσών, ατέλειωτες ώρες συσκέψεων και συναντήσεων μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών θεσμικών φορέων, επιτέλους λύθηκε το θέμα του συνώνυμου «ΚΑΛΑΜΑΤΑ/KALAMATA» της ποικιλίας «ΚΑΛΑΜΩΝ», που νομικά προέκυψε από το 2016. Είναι η ονομασία που εξάγεται το προϊόν από το 1930, σε ποσοστό άνω του 80% της εγχώριας παραγωγής και αποφέρει στους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς ετησίως πλέον των 150 εκατ. Ευρώ, αλλά και στην Εθνική μας οικονομία πλέον των 250 εκατ. eυρώ ετησίως.
Μετά την δίκαιη Απόφαση του ΣτΕ που απόρριψε την Αίτηση Ακύρωσης κατά της «Απόφασης Γεωργαντά» ορισμένων φορέων της Μεσσηνίας, στέλνουμε μήνυμα στις διεθνείς αγορές ότι μπορούν πλέον να προμηθεύονται το Εθνικό μας προϊόν «KALAMATA OLIVES» χωρίς την ανασφάλεια του παρελθόντος, χωρίς να εμποδίζεται σε καμία περίπτωση η εμπορία του προϊόντος ΠΟΠ ΕΛΙΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ/PDO ELIA KALAMATAS.
Την επόμενη μέρα της Απόφασης δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι.
Η θέση μας είναι ότι φορείς όπως το ΥΠΑΑΤ, η Εθνική ΔΟΕΠΕΛ, η ΠΕΜΕΤΕ, η ΠΕΑΣΟΕΠΕ, τα Επιμελητήρια και όσοι φορείς ασχολούνται με την ελαιοκαλλιέργεια της Καλαμών/Καλαμάτα, να ξεκινήσουμε με νηφαλιότητα μία κοινή προσπάθεια σε ρεαλιστικές βάσεις ώστε να βρεθεί η λύση που θα επιτρέψει να αναγνωριστεί το «KALAMATA OLIVES» ως ΕΘΝΙΚΟ και όχι ως τοπικό προϊόν. Με μεγάλη χαρά δε διαπιστώνουμε, ότι σε αυτήν την κατεύθυνση κινούνται η Εθνική ΔΟΕΠΕΛ και η ΠΕΜΕΤΕ με τις ανακοινώσεις τους.
Ευχαριστούμε όλους όσους συνέβαλλαν να φτάσουμε στην σημερινή λύση.
Ο δρόμος για την δημιουργία μιας προστατευόμενης ονομασίας της ποικιλίας Καλαμών/KALAMATA OLIVES είναι πλέον ανοικτός, αλλά και δύσκολος. Απαιτούνται καλή πρόθεση, συνεννόηση, συναίνεση και χρόνος, ώστε να πετύχουμε το δεύτερο και πιο σημαντικό στόχο.
Καλούμε τον υπουργό κ. Λευτέρη Αυγενάκη να καλέσει όλους τους φορείς, ώστε να ανοίξει ο διάλογος για την επόμενη μέρα και να κλείσει οριστικά η πόρτα σε άλλες χώρες να χρησιμοποιούν την ονομασία KALAMATA OLIVES.
Παγωμένη είναι αυτή την εποχή η εγχώρια αγορά ελαιολάδου στην χώρα μας, ενώ αν και δεν γίνονται αγοραπωλησίες οι προσφερόμενες τιμές έχουν μειωθεί σε σχέση με αυτές που ήταν το προηγούμενο διάστημα.
Όπως δηλώνουν στον ΑγροΤύπο εκπρόσωποι των συνεταιρισμών, δεν υπάρχει ούτε πρόθεση αγοράς και υπογραφή συμβολαίων από μεγάλους αγοραστές του εξωτερικού, αλλά ούτε και διάθεση, προσώρας, από τους παραγωγούς για να κάνουν πώληση. Οι πρώτοι περιμένουν τις προβλέψεις για την φετινή ισπανική παραγωγοί για να δουν πως θα κινηθεί η αγορά, ενώ οι δεύτεροι αναμένουν να υπάρξει νέα αύξηση τιμών.
Ένα μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι συνεταιριστικές οργανώσεις στην χώρα μας είναι ότι υπάρχει δυσκολία στην συγκέντρωση του ελαιολάδου για να προχωρήσει η πώληση. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιάννης Λάγγης, πρόεδρος στον Ελαιουργικό Αγροτικό Συνεταιρισμό Μεταμόρφωσης Λακωνίας, «όταν τον περαμένο Ιανουάριο βρήκαμε αγοραστή, που έδινε τιμή στα 9,53 ευρώ το κιλό, δεν μπορούσαμε να συγκεντρώσουμε ούτε ένα βυτίο. Αυτό γινόταν γιατί τότε οι παραγωγοί περίμεναν ότι θα έχουμε ακόμη μεγαλύτερη τιμή. Έτσι όμως δεν μπορεί να λειτουργήσει το εμπόριο».
Ισπανία
Στο μεταξύ ανακοίνωσε το Ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων (MAPA), τα επίσημα στοιχεία για την παραγωγή ελαιολάδου, πυρηνέλαιου και επιτραπέζιων ελιών, της περιόδου 2023/2024.
Σύμφωνα με αυτά η περσινή ισπανική παραγωγή ελαιολάδου ανέρχεται σε 845.000 τόνους. Οι συνολικές εισαγωγές ελαιολάδου ανήλθαν σε 215.000 τόνους, από τους οποίους οι 115.455 τόνοι προέρχονται από χώρες της ΕΕ και οι 99.545 τόνοι από τρίτες χώρες. Αν προστεθούν τα αρχικά αποθέματα που ήταν στους 248.172 τόνους, τότε η ισπανική παραγωγή ήταν της τάξης των 1.308.172 τόνων ελαιολάδου.
Η ισπανική παραγωγή πυρηνέλαιου το 2023/2024 ανήλθε στους 81.000 τόνους. Οι συνολικές εισαγωγές έφτασαν στους 75.000 τόνους, από τους οποίους οι 51.000 τόνοι από χώρες της ΕΕ και οι 24.000 από τρίτες χώρες. Τα αρχικά αποθέματα ήταν στους 57.063 τόνους και έφτασαν σε μια συνολική παραγωγή 213.000 τόνων.
Η ισπανική παραγωγή επιτραπέζιων ελιών το 2023/2024 ανήλθε 408.720 τόνοι. Μαζί με τα αρχικά αποθέματα 323.588 τόνους και τις εισαγωγές 45.000 τόνων έφτασε στους 777.308 τόνους.
Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εξέδωσε την απόφαση με την κατανομή εποχικού προσωπικού σε Περιφερειακές Ενότητες Οικονομίας και Κτηνιατρικής για το Πρόγραμμα καταπολέμησης του δάκου της ελιάς για το έτος 2024.
Το προσωπικό θα προσληφθεί με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, ενώ θα γίνει μέσω ΑΣΕΠ.
Το προσωπικό αυτό θα απασχοληθεί ως εξής:
-oι τομεάρχες δακοκτονίας, τα διακόσια δεκαέξι (216) άτομα ΠΕ Γεωπόνοι ή εν ελλείψει ΤΕ Τεχνολόγοι για χρονικό διάστημα 6,5 μηνών,
-το εργατοτεχνικό προσωπικό διαφόρων ειδικοτήτων
- τα εκατόν ογδόντα οκτώ (188) άτομα έως 34 ημερομίσθια ανά άτομο για χρονικό διάστημα 6,5 μηνών
- τα τριακόσια σαράντα έξι (346) άτομα έως 60 ημερομίσθια ανά άτομο για χρονικό διάστημα 6,5 μηνών
η δε απασχόλησή τους θα γίνει εντός του χρονικού διαστήματος από την ημερομηνία πρόσληψης μέχρι 30/11/2024.
Η δαπάνη που θα προκληθεί από την πρόσληψη του ανωτέρω προσωπικού για το οικονομικό έτος 2024 θα βαρύνει τους προϋπολογισμούς των οικείων Ο.Τ.Α. β΄ βαθμού (Περιφέρειες) και θα καλυφθεί από τους αποδιδόμενους σε αυτούς από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Εσωτερικών Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους.
Οι αρμόδιες Υπηρεσίες των Περιφερειών/Περιφερειακών Ενοτήτων να φροντίσουν ώστε οι προσλήψεις του προσωπικού να γίνουν έγκαιρα προκειμένου να εξασφαλιστεί η έγκαιρη έναρξη και αποτελεσματική εφαρμογή του προγράμματος δακοκτονίας για το έτος 2024.
Διαβάστε την απόφαση με την κατανομή ανά Περιφερειακή Ενότητα (εδώ)
Το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), απέρριψε την αίτηση ακύρωσης της απόφασης του πρώην υπουργού ΑΑΤ κ. Γεωργαντά, που είχε καταθέσει ο Σύλλογος Υπέρ των Μεσσηνιακών Ελαιοκομικών Προϊόντων ΠΟΠ (ΣΥΜΕΠΟΠ).
Ο κ. Ανέστης Μαυροειδής, πρόεδρος στην Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ), δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «την περιμέναμε εδώ και μήνες αυτή την απόφαση του ΣτΕ.
Είναι μια απόφαση η οποία θα διασφαλίσει την ομαλή ροή των πωλήσεων και εξαγωγών της ελιάς Καλαμών. Δικαιώθηκε η θέση που είχαμε και απορρίφθηκε το αίτημα των φορέων της Μεσσηνίας.
Μετά από αυτή την απόφαση ζητάμε τώρα να ανοίξει ο διάλογος, με την βοήθεια του ΥπΑΑΤ, για να λυθεί το πρόβλημα που τόσα χρόνια αντιμετωπίζουμε.
Στο τραπέζι του διαλόγου, που καλούμε να προσέλθουν και οι φορείς της Μεσσηνίας, θέλουμε να διασφαλίσουμε την ονομασία «Καλαμάτα» για όλους τους ελαιοπαραγωγούς της χώρας.
Η απόφαση θα πρέπει να διασφαλίζει όλους τους παραγωγούς της χώρας».
Ανακοίνωση από την Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών - Τυποποιητών - Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΕ)
Η σημερινή ημέρα είναι ιστορική για τον κλάδο της επιτραπέζιας ελιάς και την χώρα, καθώς αποτελεί ημέρα δικαίωσης για χιλιάδες Έλληνες ελαιοπαραγωγούς και μεταποιητικές-τυποποιητικές-εξαγωγικές επιχειρήσεις του προϊόντος της χώρας.
Με αυξημένη 7μελή σύνθεση του Δ’ Τμήματος και Πρόεδρο την κα Σπυριδούλα Χρυσικοπούλου και Εισηγήτρια την κα Κωνσταντίνα Κονιδιτσώτου, το Συμβούλιο της Επικρατείας δικαίωσε το 98% των ελαιοπαραγωγών που καλλιεργούν την επιτραπέζια ποικιλία ελιάς “ΚΑΛΑΜΩΝ/ΚΑΛΑΜΑΤΑ” και το σύνολο των μεταποιητικών-τυποποιητικών-εξαγωγικών επιχειρήσεων της χώρας που εξάγουν με την ονομασία “KALAMATA OLIVES” από τις αρχές του 20ου αιώνα, με εξαγωγές που η αξία τους ξεπερνά τα € 250 εκατ. ετησίως.
Σήμερα το ƩτΕ έκρινε πλέον οριστικά, ότι η ονομασία “KALAMATA OLIVES” που έγινε παγκοσμίως γνωστή χάρη στις προσπάθειες των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων και συνδέεται άρρηκτα με την Ελλάδα, νόμιμα και μόνιμα καταχωρίστηκε ως συνώνυμο της ποικιλίας “ΚΑΛΑΜΩΝ”.
Η Απόφαση του ΣτΕ έβαλε οριστικά τέλος σε μια εποχή καταπάτησης κάθε έννοιας σεβασμού του εισοδήματος των Ελλήνων παραγωγών επιτραπέζιων ελιών “ΚΑΛΑΜΩΝ/ΚΑΛΑΜΑΤΑ/KALAMATA”, αβεβαιότητας, συκοφαντίας, διασυρμού και σε πολλές περιπτώσεις βιωσιμότητας των Ελληνικών μεταποιητικών, τυποποιητικών, εξαγωγικών επιχειρήσεων και τέλος της ίδιας της χώρας, καθώς κινδύνευαν οι εξαγωγές του προϊόντος (€250 εκατ ετησίως).
Οι ελληνικές ελιές με την ονομασία“KALAMATA”, μετά από “παρεμβάσεις”, αποσύρθηκαν / εκτοπίστηκαν από τα ράφια των Supermarkets (S/Ms) της Ιταλίας, Ʃλοβενίας, Γερμανίας κ.α. προς όφελος ελιών τρίτων χωρών που αντικατέστησαν στα ράφια τις ελληνικές. Για πολλά χρόνια στην Ελλάδα δημιουργήθηκαν ανυπέρβλητα προβλήματα επειδή κάποιες ΔΑΟΚ, μετά από υποδείξεις υπηρεσιών και Οργανισμών του ΥπΑΑΤ, συστηματικά δημιουργούσαν εμπόδια στις εξαγωγές ελιών ποικιλίας Καλαμών (Kalamata olives).
Μετά από 20 και πλέον χρόνια υπομονής και προσπαθειών των εξαγωγικών επιχειρήσεων της χώρας, έχοντας εξαντλήσει κάθε προσπάθεια διάσωσης των εξαγωγών του προϊόντος απέναντι σε τοπικιστικές εμμονές, με τις Αποφάσεις «Απόστολου» το 2018 και «Γεωργαντά» το 2022, δόθηκε από το ΣτΕ η δίκαιη λύση που επιτρέπει την παράλληλη κυκλοφορία της ονομασίας “ΚΑΛΑΜΑΤΑ/KALAMATA” (85.000 τον. μέσο όρο ετησίως) και της ΠΟΠ “ΕΛΙΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ”/PDO “ELIA KALAMATAS” (277 τον. μέσο όρο ετησίως).
Η Απόφαση του ΣτΕ ομαλοποιεί και καθησυχάζει την εξαγωγική δραστηριότητα του προϊόντος (“Kalamata olives”) και παράλληλα εξασφαλίζει την απρόσκοπτη απορρόφηση του προϊόντος από τα χέρια των ελαιοπαραγωγών της ποικιλίας, χωρίς να εμποδίζει ούτε κατ’ ελάχιστο την παραγωγή, παρασκευή και εµπορία του προϊόντος ΠΟΠ. Δημιουργούνται πλέον οι συνθήκες ώστε να ανοίξει ένας ουσιαστικός διάλογος για την εθνική θωράκιση του προϊόντος.
Εκφράζουμε δημόσια τις θερμές ευχαριστίες μας στον πρ. Υπουργό ΑΑΤ κ. Γ. Γεωργαντά για την άμεση ανταπόκριση του και επίλυση του τεράστιου αυτού εθνικού θέματος που ταλάνιζε τον κλάδο.
Ευχαριστούμε την δικηγόρο της ΠΕΜΕΤΕ κα Νίκη-Λίνα Αγγελοπούλου που πίστεψε και στάθηκε δίπλα μας από την αρχή στην εθνική αυτή προσπάθεια και πάλεψε με ζήλο ακόμα και με προσωπικό κόστος.
Εκφράζουμε επίσης τις θερμές ευχαριστίες μας για την συμβολή τους στην δίκαιη αυτή Απόφαση:
- Στον Περιφερειάρχη Δυτ.Ελλάδας, κ.Ν.Φαρμάκη,
- Στους Δήμους Αγρινίου, Καμένων Βούρλων, Λοκρών, Μεσολογγίου και Στυλίδας,
- Στους Προέδρους των Επιμελητηρίων, Αιτωλοακαρνανίας κ. Πάνο Τσιχριτζή, Λακωνίας κ. Γιάννη Παναρίτη και Φθιώτιδας κ. Θανάση Κυρίτση,
- Στον Πρόεδρο της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ κ. Γιώργο Ντούτσια και το Δ.Σ. της Οργάνωσης, Α.Ε.Σ. Στυλίδας, Α.Σ. Αρχαία Ωλένεια Αιτωλοακαρνανίας, Α.Σ. Γερακίου Λακωνίας και Α.Σ. Αγ. Μάμμα Χαλκιδικής,
- Ιδιαίτερη και ξεχωριστή αναφορά στην Τεχνική μας Oμάδα, τους κ.κ. Δημήτρη Τσίνα και Γεράσιμο Αναστασίου της “ΓΑΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ”,
- Στα μέλη μας που προσέφυγαν στο ΣτΕ υπέρ της “Απόφασης Γεωργαντά” και στους συνεργαζόμενους δικηγόρους τους κ.κ. Καθηγητή Σπ. Βλαχόπουλο, Ξ. Παπαρρηγόπουλο, Αχ. Παπουτσάκη και Σ. Αναγνωστάκου,
- Στις επιχειρήσεις και φορείς των Π.Ε. που έστειλαν επιστολές υποστηρίζοντας την παράλληλη κυκλοφορία της ποικιλίας από το 2017. Ιδιαίτερα ευχαριστούμε τις επιχειρήσεις της Π.Ε. Μεσσηνίας,
- Στα τρία κόμματα του δημοκρατικού τόξου (ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ) που στήριξαν την εθνική λύση που έδωσε η “Απόφαση Γεωργαντά”,
- Όλους τους Υπουργούς και βουλευτές από τις Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας, Εύβοιας, Λακωνίας, Μαγνησίας, Φθιώτιδας και Φωκίδας.
- Σε όλα τα μέλη μας, ακόμα και από τις περιοχές που δεν καλλιεργείται η ποικιλία, για την εμπιστοσύνη και την συμβολή τους στην κοινή μας προσπάθεια,
- Στα ΜΜΕ και τους δημοσιογράφους για την προβολή των θέσεων της ΠΕΜΕΤΕ και στις εκατοντάδες ελαιοπαραγωγούς απ’ όλη τη χώρα που επικοινώνησαν με τα μέλη του ΔΣ της ΠΕΜΕΤΕ εκφράζοντας την αγωνία τους, δίνοντας μας θάρρος και δύναμη για την συνέχιση του δίκαιου αγώνα, ιδιαίτερα από τις περιοχές που προκλήθηκε έντονος διχασμός, καθώς η παραπληροφόρηση προκάλεσε το δίλημμα «ή το ΠΟΠ, ή η ποικιλία».
Σε όλους αυτούς λέμε ότι οι προσπάθειες μας για την καλύτερη αξιοποίηση και ανάπτυξη της ελληνικής επιτραπέζιας ελιάς δικαιώνονται με την σημερινή Απόφαση του ΣτΕ.
Χριστίνα Σταρακά: Ιστορική δικαίωση για τους ελαιοπαραγωγούς
Με αφορμή τη σημερινή απόφαση του ΣτΕ για την αναγνώριση της ονομασίας ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας, η βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής και συνυπεύθυνη του ΚΤΕ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Χριστίνα Σταρακά, προέβη στην εξής δήλωση:
«Το προϊόν «Κalamata olives» εξάγεται με την ονομασία αυτή από το 1930 με κύριους παραγωγούς την Αιτωλοακαρνανία, τη Λακωνία και τη Φθιώτιδα που εκπροσωπούν το 98% της εθνικής παραγωγής.
Το προϊόν ΠΟΠ αναγνωρίστηκε πολλές δεκαετίες αργότερα και αντιπροσώπευε μέχρι χθες μόλις το 2% της εθνικής παραγωγής.
Από το 2018 ο σύλλογος που εκπροσωπεί το ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας καταφεύγει στο ΣτΕ προσπαθώντας να ακυρώσει εξαγωγές που αποφέρουν στη χώρα περισσότερα από 200 εκ ευρώ τον χρόνο. Στο πλαίσιο αυτό, η σημερινή απόφαση του ΣτΕ αποτελεί ιστορική δικαίωση του 98% των ελαιοπαραγωγών και εξαγωγέων της χώρας, συμπεριλαμβανομένου και του Νομού Αιτωλοακαρνανίας.
Με την απόφαση του το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο, βάζει οριστικό τέλος στη διαμάχη μεταξύ των Μεσσηνίων παραγωγών και των παραγωγών της υπόλοιπης Ελλάδας για το προϊόν της Επιτραπέζιας ελιάς Καλαμών.
Επιτρέπει έτσι την απρόσκοπτη συνέχιση των εξαγωγών του εθνικού μας προϊόντος, αναγνωρίζοντας τα δίκαια αιτήματα των παραγωγών της χώρας μας και του νομού μας που εκπροσωπεί το 45% των εξαγωγών της Ελιάς Καλαμών.
Ενός προϊόντος που μας κάνει εθνικά υπερηφάνους και γνωστούς σε όλο τον κόσμο. Θα ήθελα να εκφράσω τα θερμά μου συγχαρητήρια στη δικηγόρο που στήριξε την προσπάθεια των εκπροσώπων του 98% των παραγωγών και εξαγωγέων της χώρας μας, την αναπληρώτρια Τομεάρχη του Τομέα Αγροτικής ανάπτυξης του ΠΑΣΟΚ κα Λίνα Αγγελοπούλου. Η επόμενη μέρα μας βρίσκει σταθερά δίπλα στον πρωτογενή τομέα και τον εξαγωγικό κλάδο με μοναδικό στόχο την περαιτέρω θωράκιση συνολικά του εθνικού μας προϊόντος και την εξεύρεση κοινής πορείας».