Απολογισμός της κατάστασης στην αγορά αγροτικών προϊόντων στην ΕΕ έγινε στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας, που πραγματοποιήθηκε στις 20 Μαρτίου 2023.

Στα θέματα που απασχόλησαν τη συζήτηση περιλαμβάνονταν ο αντίκτυπος των γεωργικών εισαγωγών από την Ουκρανία στους γεωργούς των γειτονικών χωρών της ΕΕ, οι συνεχιζόμενες υψηλές τιμές των εισροών, όπως η ενέργεια, οι ζωοτροφές και τα λιπάσματα, οι επιπτώσεις του υψηλού πληθωρισμού των τιμών των τροφίμων στους καταναλωτές, ιδίως στους καταναλωτές με χαμηλά εισοδήματα και οι πιθανές συνέπειες της πρόσφατης απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σχετικά με τη χρήση νεονικοτινοειδών. 

Ο Επίτροπος Γεωργίας κ. Wojciechowski ενημέρωσε επίσης τους υπουργούς σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για την παροχή στήριξης μέσω του γεωργικού αποθεματικού σε γεωργούς στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Πολωνία, οι οποίοι έχουν επηρεαστεί από τις εισαγωγές προϊόντων δημητριακών, κράμβης και ηλίανθου από την Ουκρανία. Η οικονομική στήριξη, που αναμένεται να λάβουν αυτές οι τρεις χώρες, θα καταβληθεί λόγω των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι αγρότες τους εξαιτίας των εισαγωγών από την Ουκρανία, οι οποίες δημιουργούν προβλήματα στο εισόδηματά τους.

Η Επιτροπή προτείνει να κατανείμει 29,5 εκατομμύρια ευρώ στην Πολωνία, 16,75 εκατομμύρια ευρώ στη Βουλγαρία και 10,05 εκατομμύρια ευρώ στη Ρουμανία. Περισσότερα κονδύλια ζητούν οι κυβερνήσεις αυτών των χωρών.

Η Ελλάδα δεν ζήτησε στήριξη από την ΕΕ αλλά περιορίζεται σε ενισχύσεις de minimis από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Κατά την ανταλλαγή απόψεων, οι υπουργοί ενημερώθηκαν επίσης από την Επιτροπή σχετικά με την έκθεση που εκπόνησε τον Ιανουάριο η ευρωπαϊκή ομάδα προβληματισμού για το χοίρειο κρέας, οι συστάσεις της οποίας έτυχαν θετικής υποδοχής, καθώς και από τη λετονική και τη λιθουανική αντιπροσωπία σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η γαλακτοκομική βιομηχανία στην περιοχή της Βαλτικής.

Οι υπουργοί Γεωργίας συζήτησαν για την τρέχουσα κατάσταση των διεθνών γεωργικών αγορών, εστιάζοντας στα τελευταία στοιχεία για τις εισαγωγές και τις εξαγωγές, τις σχέσεις με βασικούς εμπορικούς εταίρους και τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για εμπορικές συμφωνίες.

Οι υπουργοί συμφώνησαν ότι ο γεωργικός τομέας της ΕΕ παρέμεινε πολύ ανταγωνιστικός στην παγκόσμια αγορά και αποδείχθηκε ανθεκτικός στις πρόσφατες κρίσεις, όπως η COVID-19 και ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία, αλλά τόνισαν την ανάγκη να συνεχιστεί η προστασία των ευαίσθητων τομέων προκειμένου να διατηρηθεί η αυτάρκεια της ΕΕ. Εξέφρασαν την υποστήριξή τους για τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για εμπορικές συμφωνίες, αναγνωρίζοντας παράλληλα την ανάγκη να προωθηθεί η βιώσιμη γεωργία στην ΕΕ και παγκοσμίως.

Κατά τη συζήτηση, η Αυστρία ενημέρωσε σχετικά με τις γεωργικές πτυχές της συμφωνίας ελευθέρων συναλλαγών μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη και Ουρουγουάη).

Ακόμη οι υπουργοί ενημερώθηκαν σχετικά με το μέλλον του πρωτοκόλλου ΣΣΒΑ ΕΕ-Μαρόκου, τις γεωργικές και δασοκομικές πτυχές του νομοθετήματος για την αποκατάσταση της φύσης, καθώς και την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με μια νέα συμφωνία για τους επικονιαστές.

Το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα με τα οποία καθορίζονται οι προτεραιότητές του για τις εργασίες του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), με έμφαση στην προώθηση της μετάβασης σε ένα βιώσιμο σύστημα τροφίμων και στην επίτευξη επισιτιστικής ασφάλειας για όλους. 

Οι υπουργοί Γεωργίας ενέκριναν επίσης επικαιροποιημένες κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τη σύνοδο των υπουργών Γεωργίας της G20 που θα πραγματοποιηθεί στις 15-17 Ιουνίου 2023, στο Hyderabad, της Ινδίας.

Σε απελπιστική κατάσταση χιλιάδες οικογένειες αγροτών στις περισσότερες παραγωγικές ζώνες της χώρας με εσπεριδοειδή και ελιές.

Με καθαρά... αρνητικό πρόσημο η καλλιέργεια Κλημεντίνης φέτος στην Ελλάδα, αλλά και της ελιάς Καλαμών, με τους παραγωγούς να δηλώνουν απογοητευμένοι όχι μόνο από την κατάσταση στο εμπόριο, αλλά και από την χαρακτηριστική αδράνεια της πολιτείας και ειδικά του ΥπΑΑΤ, που όπου θέλει βρίσκει και δίνει ενισχύσεις και de mimimis. Οι παραγωγοί τονίζουν με νόημα μιλώντας στον ΑγροΤύπο ότι η ώρα της κάλπης πλησιάζει και ότι θα τιμωρήσουν παραδειγματικά, όσους αδιαφορούν για την κατάστασή τους.

Ο κ. Αντώνης Σταμάτης είναι μεγάλος παραγωγός με Κλημεντίνες και ελιές Καλαμών από την περιοχή της Γουριάς Μεσολογγίου, μια περιοχή που βασίζεται στην καλλιέργεια κυρίως της ελιάς Καλαμών, αλλά και των εσπεριδοειδών. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει μιλώντας στον ΑγροΤύπο: «φέτος η κατάσταση στην περιοχή μας είναι απερίγραπτα κακή και ο αγροτικός κόσμος αδυνατεί να καλύψει και τις βασικές του υποχρεώσεις. Εκτός από κάποια πολύ πρώιμα μανταρίνια που έπιασαν στο ξεκίνημα 40 λεπτά το κιλό, η συντριπτική πλειοψηφία των αγροτών με Κλημεντίνες, είτε εισέπραξε ψίχουλα, είτε και τίποτα. Τα πιο πολλά κτήματα έμειναν αμάζευτα και υπάρχουν κτήματα που πληρώθηκαν 8 και 10 λεπτά το κιλό. Την ίδια ώρα, τα συλλεκτικά στοίχιζαν 15 ολόκληρα λεπτά το κιλό, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να μη μπει πολύς κόσμος στο χωράφι να μαζέψει. Εκτός όλων των άλλων είχαμε και τα γνωστά θέματα με τους εργάτες γης, που έχουν εξελιχθεί σε είδος... πολυτελείας, μαζεύουν όποτε θέλουν και ζητάνε όσα θέλουν. Σαν να μην έφτανε αυτό με τις Κλημεντίνες, ήρθε και το τελειωτικό χτύπημα με τις ελιές Καλαμών. Οι έμποροι βγήκαν στο ξεκίνημα με τιμή τελάρου στα 1,10-1,20 το 200άρι και ο περισσότερος κόσμος πήγε το προϊόν στις κάδες για να πουλήσει αργότερα. Λόγω της μικροκαρπίας το στήσιμο, μια μέση τιμή δηλαδή στον παραγωγό, δεν ξεπερνά φέτος τα 70 λεπτά το κιλό, δηλαδή είμαστε κάτω από το κόστος και δεν μιλάει κανένας. Αντίθετα βλέπουμε να δίνονται ενισχύσεις έκτακτες και de minimis σε άλλες καλλιέργειες και άλλες περιοχές. Ο αγροτικός κόσμος θέλει να λιπάνει και να περιποιηθεί τα δέντρα του, αλλά όπως πάει η κατάσταση, θα δυσκολευτεί πολύ φέτος».

Για εξαιρετικά δυσχερή θέση στην οποία έχουν περιέλθει φέτος οι οικογένειες των ελαιοπαραγωγών στη Φθιώτιδα κάνει λόγο μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιώργος Μπουραμάς, αγρότης με ελιές Καλαμών, αλλά και άλλα προϊόντα, από τις Λιβανάτες Φθιώτιδας. Όπως τονίζει: «φέτος στην περιοχή μας υπήρχε μεγάλη και έντονη μικροκαρπία στις ελιές Καλαμών. Οι τιμές είναι στα τάρταρα και δεν κουνιέται φύλλο. Ο αγροτικός κόσμος έχει ανάγκες να καλύψει καλλιεργητικές και ο λογαριασμός φέτος είναι... μείον. Στο στήσιμο η ελιά δεν πιάνει ούτε 70-80 λεπτά επειδή είναι ψιλή και γενικά είμαστε κάτω από το κόστος. Πρέπει το κράτος να σκεφτεί σοβαρά να μας ενισχύσει ή να βάλει τάξη στην αγορά και να πατάξει επιτέλους τυχόν ελληνοποιήσεις, που καταρρακώνουν το εισόδημά μας».

Στα κάγκελα οι αγρότες και στην Άρτα, έμειναν δίχως εισόδημα

Για πολλά περιβόλια, τα οποία έμειναν αμάζευτα, κάνει λόγο από την πλευρά του μιλώντας στον ΑγροΤύπο, ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Άρτας, κ. Νίκος Γκίζας. «Βασικό πρόβλημα παραμένει η εκτίναξη του κόστους παραγωγής. Πέρσι καλλιεργήσαμε με τα πάντα στα ύψη. Φέτος υπάρχει μια αποκλιμάκωση στις εισροές, αλλά δεν έχουμε επιστρέψει σε καμιά περίπτωση στο 2021. Μέσα σε όλα αυτά αναγκαστήκαμε σε πολλές περιπτώσεις να αφήσουμε τα μανταρίνια, της Κλημεντίνες αμάζευτες, καθώς είτε δεν τις έπαιρναν οι έμποροι, είτε δεν συνέφερε με τις τρέχουσες τιμές να τις μαζέψουμε. Βασικό πρόβλημα για μας είναι τα πανάκριβα εργατικά. Ο καθένας ζητάει ό,τι θέλει.  Αν οι τιμές στις Κλημεντίνες ήταν 25 λεπτά, στον παραγωγό δεν έμειναν παρά 10 λεπτά το κιλό. Αυτό επαναλαμβάνω, αν κατάφερε να πουλήσει, γιατί πολλές έμειναν στα δέντρα. Για ενίσχυση, φυσικά, ούτε λόγος...», σημειώνει ο ίδιος.

Αναλυτικό ρεπορτάζ-συνεντεύξεις για το θέμα των μανταρινιών και της ελιάς μπορείτε να διαβάσετε στο Περιοδικό Γεωργία - Κτηνοτροφία που κυκλοφορεί από τις 4 Μαρτίου στα περίπτερα όλης της χώρας

Ολοκληρώνεται η συγκομιδή πορτοκαλιών της ποικιλίας Lane Late και ξεκινούν τα Βαλέντσια, με καλές τιμές λόγω ανταγωνισμού και υψηλής ζήτησης.

Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από Ιταλούς που έχουν κάνει την εμφάνισή τους και προχωρούν σε αγορές, αφού η Ισπανία φαίνεται ότι έχει πρόβλημα στην παραγωγή της. Ειδικά τα Lane Late έχουν μια άριστη ποιότητα και έχουν γίνει ανάρπαστα στην αγορά. Θετική πορεία φαίνεται να έχουμε και στα Βαλέντσια, που από νωρίς βγήκαν με καλές τιμές στην αγορά.

Ο κ. Νίκος Τσακαλόζος, παραγωγός από την Κατοχή Αιτωλοακαρνανίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος είχαν μια πολύ καλή πορεία πορτοκάλια Lane Late. Η τιμή παραγωγού ξεκίνησε από 20 λεπτά το κιλό (τιμή στο δέντρο) αλλά οι παραγωγοί δεν βιάστηκαν να πουλήσουν. Στη συνέχεια έκαναν την εμφάνισή τους οι Ιταλοί έμποροι. Φέτος ο αριθμός τους 5πλασιάστηκε λόγω των προβλημάτων που είχαν οι Ισπανοί και της καθυστέρησης των Μαροκινών να βγουν στην αγορά. Αποτέλεσμα να φτάσει η τιμή τους σήμερα στα 35 λεπτά το κιλό (καθαρά).

Οι πρόσφατες βροχές βοήθησαν τα δέντρα και τα πορτοκάλια πήραν βάρος. Επίσης οι καιρικές συνθήκες βοηθούν αυτή την εποχή τις κοπές που γίνονται με γρήγορους ρυθμούς και αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί τα Lane Late τις επόμενες ημέρες.

Δυναμική είσοδο στην αγορά έκαναν και τα Βαλέντσια. Ξεκίνησαν οι κοπές από 16 λεπτά αλλά στη συνέχεια με τον ανταγωνισμό και την καλή ποιότητα ανέβηκαν και αυτή την περίοδο έφτασαν στα 25 λεπτά το κιλό. Φέτος είχαμε αντίθετη εικόνα σε σχέση το παρελθόν. Τα μανταρίνια Κλημεντίνες δεν είχαν καλή πορεία λόγω των προβλημάτων καιρού και ποιότητας ενώ τα πορτοκάλια έχουν μια δυναμική και φαίνεται από την καλή ζήτηση.

Καλή πορεία έχουμε φέτος και στην Λακωνία. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Πέτρος Μπλέτας, παραγωγός από την Σκάλα, «πολύ καλά πάνε φέτος τα πορτοκάλια ποικιλίας Lane με τιμή στα 35 λεπτά, ενώ έκαναν ένα καλό ξεκίνημα και τα πορτοκάλια Βαλέντσια, που αν και έχουμε μεγάλη παραγωγή φέτος, βγήκαν στην αγορά με τιμή στα 20 λεπτά το κιλό».

Πάντως το 2022 ήταν μια άσχημη χρονιά για τις εξαγωγές στα πορτοκάλια. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε ο κ. Γ. Πολυχρονάκης, ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών Incofruit – Hellas, οι εξαγωγές πορτοκαλιών πέρυσι ανήλθαν στους 226.000 τόνους και ήταν αξίας 136,6 εκατ. ευρώ, μειωμένες σε σχέση με αυτές του 2021 που ανήλθαν στους 328.000 τόνους και ήταν αξίας 156,2 εκατ. ευρώ.

Συνεχίζονται με καλούς ρυθμούς οι κοπές και εξαγωγές μανταρινιών ποικιλίας Ορτανίκ από την Λακωνία. 

Προς το τέλος τους είναι οι Κλημεντίνες και τα Πέιτζ στην Αργολίδα, ενώ ολοκληρώθηκαν οι κοπές Νόβα στην Αιτωλοακαρνανία.

Οι εξαγωγές, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit Hellas, από την αρχή της εμπορικής περιόδου (2022/2023) παρουσιάζουν μια αύξηση της τάξης του 29,5% σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή (149.460 τόνους φέτος έναντι 115.408 τόνων πέρυσι).

Ο κ. Πέτρος Μπλέτας, παραγωγός από την Σκάλα της Λακωνίας, τόνισε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ότι «με καλούς ρυθμούς γίνονται οι κοπές μανταρινών ποικιλίας Ορτανίκ. Έχει μείνει στα δέντρα περίπου το 30% της παραγωγής τους. Πηγαίνουν κυρίως προς εξαγωγή και πολύ λίγα θα κατευθυνθούν προς την εγχώρια αγορά. Η τιμή τους κυμαίνεται στα 30 λεπτά το κιλό. Παράλληλα καλά πάνε και τα πορτοκάλια ποικιλίας Lane με τιμή στα 35 λεπτά, ενώ έκαναν ένα καλό ξεκίνημα και τα πορτοκάλια Βαλέντσια, που αν και έχουμε μεγάλη παραγωγή φέτος, βγήκαν στην αγορά με τιμή στα 20 λεπτά το κιλό».

Ο κ. Νικόλαος Βασιλακάκος, πρόεδρος του συνεταρισμού Sparta Orange Σκάλας Λακωνίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «υπάρχη καλή ζήτηση αυτή την εποχή για εσπεριδοειδή στην Λακωνία. Οι κοπές για τα μανταρίνια Ορτανίκ γίνονται με καλούς ρυθμούς. Υπήρξαν ζημιές σε τοπικό επίπεδο σε κάποια περιβόλια από τις πρόσφατες χαλαζοπτώσεις. Στις υπόλοιπες περιοχές, που δεν έπληξε το χαλάζι, τα μανταρίνια έχουν καλή ποιότητα και πάνε για εξαγωγές». 

Ο κ. Θεμιστοκλής Θεοδωρακάκος, γεωπόνος και παραγωγός μανταρινιών από την Σκάλα, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «αυτή την περίοδο έχουν ολοκληρωθεί οι κοπές στα Νόβα και έχουν μείνει τα μανταρίνια Ορτανίκ. Οι ποσότητες δεν είναι μεγάλες γιατί φέτος ξεκίνησαν νωρίτερα οι κοπές τους. Κάποιες περιοχές επλήγησαν από την ισχυρή χαλαζόπτωση της περασμένης Πέμπτης (2/3). Αν και το φαινόμενο ήταν τοπικό όσοι έπαθαν ζημιά θα είναι δύσκολο να αποζημιωθούν».  

Όπως αναφέρει ο Θωμάς Φάκλαρης, από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Σκαφιδακίου, «ουσιαστικά έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή στα μανταρίνια Κλημεντίνες και προς το τέλος είναι τα Πέιτζ. Σε όσα χωράφια δεν κατάφεραν να συγκομιστούν οι Κλημεντίνες (λόγω βροχοπτώσεων, έλλειψης εργατών γης κ.α.) τα μανταρίνια δεν είναι κατάλληλα για εμπορία και θα πάνε για χυμοποίηση».

Ισχυρή χαλαζόπτωση έπληξε, το μεσημέρι της Πέμπτης (2/3), μεγάλη περιοχή της Σκάλας στην Λακωνία.

Χτυπήθηκε ο καρπός πάνω στα δέντρα με ότι αυτό συνεπάγεται. Οι αγρότες ανησυχούν και ήδη ζητούν την άμεση παρέμβαση της Πολιτείας προκειμένου να δρομολογηθούν όσα προβλέπονται. Λίγο πριν γίνει η συγκομιδή και οι κόποι μιας χρονιάς φαίνονται να χάνονται μέσα σε λίγα λεπτά.

Από το χαλάζι οι δρόμοι και τα χωράφια άσπρισαν, ενώ οι πρώτες εικόνες από το έντονο καιρικό φαινόμενο προϊδεάζουν για ζημιές στις καλλιέργειες.

Ο κ. Νικόλαος Βασιλακάκος, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Εσπεριδοειδών Σκάλας Λακωνίας Sparta Orange, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «το χαλάζι είχε διάρκεια περίπου μισή ώρα. Χτυπήθηκαν περιοχές ανατολικά του Ευρώτα και μέχρι την Βλαχιώτη. Είναι μια εποχή που τα πορτοκάλια είναι πάνω στα δέντρα έτοιμα για συγκομιδή. Μιλάμε για τα Λάνε και τα Μέρλιν που αυτή την εποχή συγκομίζονται και τα Βαλέντσια που θα συγκομιστούν το επόμενο διάστημα. Θα περιμένουμε τις επόμενες ημέρες για να δούμε το μέγεθος της ζημιάς και περιμένουμε να έρθουν οι γεωπόνοι του ΕΛΓΑ».

Ο κ. Πέτρος Μπλέτας, παραγωγός από την Σκάλα της Λακωνίας, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «το χαλάζι δεν είχε μεγάλο μέγεθος αλλά κράτησε αρκετά και όλα έγιναν κάτασπρα σαν να χιόνισε. Ήταν τοπικό φαινόμενο χτύπησε το ανατολικό μέρος του Δήμου Έλους (Μακρυνάδα, Λυκόβρυση κ.α.). Θα περιμένουμε τις επόμενες 15 ημέρες για να δούμε το μέγεθος της ζημιάς στα πορτοκάλια της περιοχής».   

Τη μεγάλη σε έκταση ζημιά σε κτήματα με μανταρίνια της ποικιλίας Κλημεντίνη επισημαίνει με έγγραφό της προς την Περιφέρεια Πελοποννήσου ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Παραγωγής, Επεξεργασίας και Εμπορίας Εσπεριδοειδών Άργους Η Μέλισσα.

Όπως τονίζεται στην επιστολή από τον Συνεταιρισμό, η ζημιά αυτή η οποία προήλθε από ακραίο καιρικό φαινόμενο, ήταν αναπόφευκτη και καμία ενέργεια εκ μέρους των παραγωγών, είτε πριν, είτε μετά, δεν ήταν δυνατόν να αντιστρέψει το αποτέλεσμα.

Σύμφωνα με τον ΑΣ, το ακραίο αυτό καιρικό φαινόμενο σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες (μεγάλη έλλειψη εργατικών χεριών, που επηρέασε άμεσα την συγκομιδή, την διαλογή και συσκευασία του εξαγώγιμου προϊόντος τους μήνες Νοέμβρη και Δεκέμβρη) οδήγησαν στην καθυστέρηση της συγκομιδής με αποτέλεσμα αυξημένες ποσότητες να βρίσκονται πάνω στα δέντρα, όταν αυτό συνέβη.

Καταλήγοντας, ο εν λόγω Αγροτικός Συνεταιρισμός ζητά να γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες για να αποζημιωθούν ή να ενισχυθούν οι παραγωγοί ώστε να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στην επόμενη καλλιεργητική περίοδο.

Ακόμα και πάνω από 1.000 ευρώ μπορεί να ανήλθε το κόστος παραγωγής.

Έκθεση για τις ζημιές στα μανταρίνια ποικιλίας Κλημεντίνη στην Αργολίδα συνέταξε ο Σύλλογος Γεωπόνων Ελεύθερων Επαγγελματιών του εν λόγω νομού. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, μέχρι ώρας δεν έχει υπάρξει κάποια (συντονισμένη τουλάχιστον) κίνηση εκ μέρους παραγωγικών φορέων για να αίτημα αναπληρώσης εισοδήματος.

Στην έκθεση των γεωπόνων Αργολίδας πάντως αναφέρονται τα ακόλουθα:

Κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου 2022-2023 ένα πλήθος συγκυριών οδήγησαν στο να παραμείνει σημαντικό μέρος της παραγωγής μανταρινιών ποικ. Κλημεντίνη ασυγκόμιστο έως τα τέλη Γενάρη και τελικά να υποβαθμιστούν ποιοτικά, να καταστούν μη εμπορεύσιμα και να μείνουν αδιάθετα ύστερα από την έντονη και μεγάλης διάρκειας βροχόπτωση του Ιανουαρίου 2023.

Οι λόγοι που οδήγησαν στην καθυστέρηση της συγκομιδής πολλών αγροτεμαχίων που  καλλιεργούνται με μανταρίνια ποικ. Κλημεντίνη είναι οι εξής:

• Οψίμιση της παραγωγής κατά 25-30 ημέρες λόγω των κλιματολογικών συνθηκών που επικράτησαν από την περσινή άνοιξη (παγετός) έως και το φθινόπωρο (ανομβρία, υψηλές φθινοπωρινές νυχτερινές θερμοκρασίες, ξηροθερμικό κλίμα) που είχαν σαν αποτέλεσμα την καθυστερημένη ανθοφορία και στη συνέχεια την καθυστερημένη ωρίμανση και τον καθυστερημένο χρωματισμό των καρπών. Αυτό τεκμηριώνεται και από το ότι για πρώτη φορά ο τεχνητός αποπρασινισμός στα συσκευαστήρια συνεχίστηκε έως και το δεύτερο δεκαήμερο Νοεμβρίου.
• Έλλειψη εργατικών χεριών που επιβράδυναν τόσο τον ρυθμό της συγκομιδής όσο και την ένταση λειτουργίας των εξαγωγικών βιομηχανιών. 
• Η μονοπώληση από αρχές Δεκέμβρη της συγκομιδής μανταρινιών από την ποικιλία ΝΟΒΑ, η οποία οφείλεται στο μικρότερο κόστος συγκομιδής και συσκευασίας, στην καλύτερη  συντηρησιμότητα και στο μικρότερο ποσοστό ακατάλληλων καρπών, στην καλύτερη ποιοτική κατάσταση των καρπών έναντι αυτών της Κλημεντίνης που είχαν ήδη υποβαθμιστεί παρουσιάζοντας συμπτώματα μαλακώματος και φουσκώματος ("puffing") λόγω των υψηλών για την εποχή θερμοκρασιών (θερμότερος Δεκέμβρης των πολλών τελευταίων ετών).
• Η δυσκολία διακίνησης σημαντικών ποσοτήτων στην εσωτερική αγορά λόγω της μειωμένης  αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών.

Τα παραπάνω αίτια οδήγησαν στο να υπάρχουν μέχρι και τέλη Γενάρη σημαντικές ποσότητες Kλημεντίνων ασυγκόμιστες. Οι καρποί ήταν ήδη «καταπονημένοι» από τις καιρικές συνθήκες που  είχαν προηγηθεί το προηγούμενο διάστημα. Ήδη είχαν εμφανιστεί κάποια πρώτα σημάδια ελαιοκυττάρωσης και υδαρούς κηλίδωσης («water mark»), λόγω κάποιων πρώτων βροχών που εκδηλώθηκαν στα τέλη Νοεμβρίου, ενώ οι υψηλές θερμοκρασίες είχαν συμβάλει στις μειωμένες αντοχές των καρπών στις καιρικές μεταβολές.

Η χαριστική βολή δόθηκε ύστερα από την παρατεταμένη και έντονη βροχόπτωση του Ιανουαρίου 2023 ύψους 57,2mm. Η διάρκεια της συνεχούς βροχόπτωσης ξεπέρασε τις 15 ώρες και ο καρπός παρέμεινε βρεγμένος για πάνω από 40 ώρες. Αποτέλεσμα αυτού ήταν η μαζική εκδήλωση συμπτωμάτων υδαρούς κηλίδωσης και κατάρρευσης του φλοιού των καρπών. Τα συγκεκριμένα χωράφια έμειναν ασυγκόμιστα αφού τα μεγάλα ποσοστά ακατάλληλου καρπού έκαναν ασύμφορη την όποια διαλογή και συγκομιδή.

Η ζημιά που υπέστησαν οι παραγωγοί είναι καθολική, τη στιγμή που το κόστος καλλιέργειας της μανταρινιάς κλημεντίνης ξεκινά από τα 800 και μπορεί να υπερβεί τα 1000 ευρώ/στρέμμα σύμφωνα και με πρόσφατη μελέτη του συλλόγου μας. Κρίνουμε ότι η ενίσχυση των παραγωγών είναι αναγκαία προκειμένου να επιβιώσουν και να συνεχίσουν να καλλιεργούν.

Την ομαλή λειτουργία της μεγαλύτερης συνεταιριστικής οργάνωσης της Κρήτης, της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου, απειλεί η σκληρή -κατά τους διοικούντες της οργάνωσης- στάση που έχει αρχίσει και κρατά η εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων, για λογαριασμό Ιρλανδικού fund.

Στο συγκεκριμένο fund έχουν περάσει εδώ και λίγο καιρό, όπως μας επιβεβαίωσαν και μέλη της διοίκησης της Ένωσης, οι οποίοι την Τρίτη παραχώρησαν συνέντευξη Τύπου για το θέμα, ρυθμίσεις της Ένωσης έναντι χρεών. Σύμφωνα με τη διοίκηση της Ένωσης, η εν λόγω ρύθμιση είχε γίνει το 2017 με την τράπεζα με την ένταξη και στο άρθρο 106Β (προπτωχευτικός κώδικας) και προέβλεπε την παραχώρηση της ακίνητης περιουσίας της οργάνωσης στο Τάλως. Από την εκμετάλλευση των συγκεκριμένων ακινήτων η ΕΑΣ είχε έσοδα, όπως αναφέρθηκε στην χθεσινή συνέντευξη Τύπου, με τα οποία υπολόγιζε να καλύψει τμήμα των δόσεων προς την τράπεζα, μετά και την σχετική περίοδο χάριτος που της δόθηκε. Εν τω μεταξύ, με το πέρασμα των ετών (από το 2017) η διοίκηση της ΕΑΣ μπήκε σε διαδικασία επαναδιαπραγμάτευσης της ρύθμισης, προκειμένου να επιτύχει καλύτερους όρους και σε αυτό το πλαίσιο παραχώρησε κάποια ακίνητά της, όχι όμως αυτό στο Τάλως.

Παρ' όλα αυτά, όπως και μας ανέφερε ο πρόεδρος της ΕΑΣ κ. Σταύρος Γαβαλάς, είχε επέλθει συμφωνία, υπήρξε καθυστέρηση στην υπογραφή της συμφωνίας ενώ μετά και την πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου (υπ΄ αριθμ. 1/2023) για τους πλειστηριασμούς από funds, οι υπεύθυνοι της Ένωσης, ειδοποιήθηκαν από την εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων ότι πρέπει να παραχωρήσουν και το ακίνητο στα Καμίνια. Σημειώνεται ότι το 2017 τα δάνεια ήταν 70 εκατ. ευρώ ενώ σήμερα είναι 50 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τους διοικούντες την οργάνωση. Επόμενο βήμα, σύμφωνα με τον κ. Γαβαλά, είναι να ενημερωθεί ο κόσμος για τις εξελίξεις αυτές.

Πριν τη συνέντευξη Τύπου και την ευρύτερη δημοσιοποίηση του θέματος, είχαν καταθέσει ως Αναφορά στη βουλή, οι τοπικοί βουλευτές σχετική επιστολή (δείτε εδώ την πρωτότυπη Αναφορά) της Ένωσης, στην οποία επισημαίνονται τα ακόλουθα: «Η ΕΑΣ Ηρακλείου αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες συνεταιριστικές οργανώσεις στην Ελλάδα, με σκοπό την εξυπηρέτηση των επαγγελματικών και οικονομικών συμφερόντων των συνεταιρισμένων αγροτών, μέσω του συντονισμού και της ενίσχυσης του έργου των αγροτικών συνεταιρισμών, ώστε να συνεχίσουν οι αγρότες-μέλη της να παράγουν προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας. Από το 2017 η οργάνωση αναγκαστικά προχώρησε στη συμφωνία εξυγίανσης του άρθρου 106β του Πτωχευτικού Κώδικα, προκειμένου να συνεχίσει τη λειτουργία της, γνωρίζοντας όμως τη δυσκολία τήρησής της. Η νέα διοίκηση της οργάνωσης από το 2019 έχει καταβάλει τιτάνια προσπάθεια για την εξυγίανση της οργάνωσης, ενώ το έργο της, το οποίο μάλιστα συνοδεύεται από διακρίσεις και βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς, είναι πανθομολογούμενο. Ωστόσο, όπως αναφέρει ενδελεχώς ο πρόεδρος της Ένωσης στην επιστολή που σας επισυνάπτουμε, ολοένα και δυσχεραίνεται η λειτουργία της Ένωσης, αφού το fund που έχει αγοράσει σε εξευτελιστική τιμή τα δάνειά της, με ενδεχόμενη σκοπιμότητα, απομυζά την οργάνωση, φαλκιδεύοντας κάθε προσπάθεια εξυγίανσής της και υπονομεύοντας συνολικά τη λειτουργία της. Παράλληλα, οι τραπεζικοί λογαριασμοί της Ένωσης έχουν κατασχεθεί από το ΙΚΑ και την εφορία, ενώ δεκάδες εργαζόμενοι που καταβάλλουν καθημερινά φιλότιμες προσπάθειες για την εξυπηρέτηση του παραγωγού παραμένουν απλήρωτοι. Επειδή σύσσωμος ο αγροτικός κόσμος της Κρήτης, οι φορείς και η τοπική κοινωνία ζητούν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες από την κυβέρνηση για την απρόσκοπτη συνέχιση της λειτουργίας της Ένωσης Ηρακλείου και επειδή είναι έτοιμο ένα νέο σχέδιο εξυγίανσης της οργάνωσης, παρακαλούμε, αφού λάβετε υπόψη την επιστολή, να μας ενημερώσετε για τις συγκεκριμένες ενέργειες στις οποίες προτίθεστε να προβείτε».

Στην Αναφορά, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου απάντησε η Τράπεζα της Ελλάδος με έγγραφό της (δείτε εδώ), τονίζοντας ότι δεν εμπλέκεται σε συμφωνίες αγοραπωλησίας δανείων μεταξύ των πιστωτικών ή χρηματοδοτικών ιδρυμάτων και άλλων οντοτήτων.

Παρέμβαση και από την ΕΘΕΑΣ για το θέμα των funds

Η ΕΘΕΑΣ κρίνει πως η συγκεκριμένη απόφαση θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα σε αγρότες και συνεταιρισμούς, αφού περιουσίες και κόποι δεκαετιών έχουν μεταφερθεί σε υποπολλαπλάσιες τιμές. Οι διαχειριστές των funds δεν επιθυμούν την παραγωγική αξιοποίηση αυτών των ακινήτων, αλλά τον εκβιασμό παραγωγών και συνεταιρισμών με μοναδικό στόχο την κερδοσκοπία. Είναι ακατανόητο, την στιγμή που απλοί πολίτες, αγρότες και συνεταιρισμοί ταλαιπωρούνται επί σειρά ετών για να ολοκληρωθεί μια δικαστική απόφαση, ο Άρειος Πάγος μέσα σε επτά ημέρες από τη διάσκεψη κεκλεισμένων των θυρών να γνωστοποιεί την απόφασή της, καταρρίπτοντας κάθε ρεκόρ στην ταχύτητα δημοσίευσής της. Ήταν άραγε τόσο επιτακτική ανάγκη για την ανάπτυξη της χώρας και την κοινωνική και παραγωγική ηρεμία να δημοσιευθεί η απόφαση και να αρχίσουν οι πλειστηριασμοί;

Δέκα χρόνια μετά τη δημοσιονομική κρίση και τα μνημόνια που οδήγησαν σε οικονομική καταστροφή αγρότες και συνεταιρισμούς και η υπαγωγή τους με επαχθείς όρους στα funds είναι δυνατόν να αποτελεί το πλαίσιο της διευθέτησης διαφορών παραγωγικών συνεταιρισμών και αγροτών; Όταν αγνοείται η κοινωνική και παραγωγική ηρεμία σημαίνει ότι προτεραιότητα αποτέλεσε η τυπική εφαρμογή δυσμενών όρων που εξυπηρετεί μόνο ένα στόχο, την κερδοσκοπία. Δεν ασχολούμαστε με τις λίγες περιπτώσεις κακοπληρωτών, οι οποίοι οφείλουν τεράστια ποσά και βρίσκουν τους κατάλληλους δρόμους για να προστατευθούν. Εμάς, μας ενδιαφέρουν οι χιλιάδες αγρότες και συνεταιρισμοί που αγωνιούν να χρησιμοποιήσουν την περιουσία τους για την περαιτέρω ανάπτυξή τους και τη στήριξη της υπαίθρου. Η λύση δεν μπορεί να είναι παρά νομοθετική.

Η κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα οφείλουν να αναλάβουν αυτήν την πρωτοβουλία πριν να είναι αργά. Η ΕΘΕΑΣ συστρατεύεται με τους άλλους κοινωνικούς, οικονομικούς και παραγωγικούς φορείς με σκοπό την προστασία των συμφερόντων τους.

Mε αφορμή ερώτηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, για τα δάνεια των αγροτών, ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, διαβίβασε στη Βουλή και έγγραφο της Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) για τις πωλήσεις δανείων. 

Στο έγγραφο αυτό η ΤτΕ δηλώνει ότι στο πλαίσιο της υλοποίησης συγκεκριμένων στόχων μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τους, τα πιστωτικά ιδρύματα δύνανται να προβαίνουν σε πωλήσεις δανείων προς εταιρείες απόκτησης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις (ΕΑΑΔΠ) του ν. 4354/2015, οι οποίες δεν αδειοδοτούνται και δεν εποπτεύονται από την Τράπεζα της Ελλάδος. 

«Οι σχετικές συμβάσεις πώλησης δυνάμει των οποίων λαμβάνει χώρα η πώληση των δανείων αποτελούν εμπορική συμφωνία μεταξύ των εμπλεκομένων μερών και δεν εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της Τράπεζας της Ελλάδος. Η αγορά δανείων λειτουργεί σε συνθήκες ανταγωνισμού και δεν υφίστανται διοικητικές ρυθμίσεις. 

Στο πλαίσιο της πώλησης, τα πιστωτικά ιδρύματα ακολουθούν διαγωνιστικές διαδικασίες χωρίς να απαιτείται έγκριση ή ενημέρωση της εποπτικής αρχής, εφόσον εφαρμόζονται οι προβλεπόμενες εσωτερικές τους διαδικασίες. Ως εκ τούτου η Τράπεζα της Ελλάδος δεν εμπλέκεται σε συμφωνίες αγοραπωλησίας δανείων μεταξύ πιστωτικών ή χρηματοδοτικών ιδρυμάτων και των ανωτέρω οντοτήτων», αναφέρει στο έγγραφό της η Τράπεζα της Ελλάδας.

Η ερώτηση 47 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ ανέφερε τα εξής:
«Εκατοντάδες χιλιάδες αγρότες, αγροτικές επιχειρήσεις και αγροτικοί συνεταιρισμοί θα αντιμετωπίσουν άγνωστες και ανέλεγκτες πρακτικές είσπραξης των κόκκινων αγροτικών δανείων, που είχαν λάβει από την πρώην Αγροτική Τράπεζα, και τα οποία είχαν περάσει στην διαχείριση της PQH Ενιαία Ειδική Εκκαθάριση.

Πλέον, όπως αναφέρουν, η PQH Ενιαία Ειδική Εκκαθάριση, που έχει αναλάβει τη ρευστοποίηση των χαρτοφυλακίων των τραπεζών, που κατέρρευσαν στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, μεταξύ των οποίων και της πρώην ΑΤΕ, βρίσκεται ήδη στην διαδικασία, μέσω δημόσιου πλειοδοτικού διαγωνισμού, πώλησης του χαρτοφυλακίου «Αριάδνη» από funds και εταιρείες διαχείρισης δανείων, η οποία, αναμένεται να ολοκληρωθεί το 1ο εξάμηνο του έτους.

Το χαρτοφυλάκιο Ariadni, εμπεριέχει 97.000 δάνεια, λογιστικής αξίας 5,2 δισ. ευρώ (14 δις οι συνολικές απαιτήσεις), από 13 υπό εκκαθάριση τράπεζες, τέθηκε προς πώληση, από τον ειδικό εκκαθαριστή PQH. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πώληση «κόκκινων» δανείων εκτός του προγράμματος «Ηρακλής», που αφορά 53.000 οφειλέτες και 72 δανειακές συμβάσεις, η πλειοψηφία των οποίων προέρχεται από την Αγροτική Τράπεζα και ως εκ τούτου συνδέεται με αγρότες. Το προς πώληση χαρτοφυλάκιο σε ποσοστό άνω του 50% αφορά τα αγροτικά δάνεια της «κακής» Αγροτικής Τράπεζας, άρα τα δάνεια που πωλούνται σε funds συνδέονται κατά μεγάλο ποσοστό με την αγροτική οικονομία της χώρας και στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για δάνεια με εμπράγματες εξασφαλίσεις αγροτικής γης (υποθήκες).

Η πώληση στα funds δημιουργεί τον κίνδυνο να περιέλθουν σε κερδοσκοπικά κεφάλαια, δάνεια που συνδέονται με την αγροτική παραγωγή της χώρας και με τα παραγωγικά ακίνητα των αγροτών. Η μεταβίβαση των αγροτικών δανείων, θα δημιουργήσει μια νέα πραγματικότητα για τους αγρότες δανειολήπτες, που, από το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και μετά, από ένα καθεστώς χαμηλής πίεσης από την PQH θα μεταβούν σε έναν σφικτό εισπρακτικό κλοιό από τους νέους κατόχους των δανείων, οι οποίοι θα επιχειρήσουν να μεγιστοποιήσουν τις ανακτήσεις στον συντομότερο δυνατό χρόνο.

Η μεταβίβαση του χαρτοφυλακίου και η μη ελέγξιμη τακτική είσπραξης θα έχει ως συνέπεια οι αγρότες και οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις να βρίσκονται συνεχώς υπό τη δαμόκλειο σπάθη της κατάσχεσης και πλειστηριασμού της ενυπόθηκης αγροτικής γης.

Επειδή τα αγροτικά ακίνητα αφορούν αγροτική παραγωγική γη, τα οποία συνδέονται άμεσα με την αγροτική οικονομία της χώρας και τυχόν απώλεια τους από την κατοχή των αγροτών θα δημιουργήσει περαιτέρω αποσταθεροποίηση της αγροτικής οικονομίας, άρα πρόκειται για ζήτημα που αφορά όχι μόνο την ατομική ιδιοκτησία των αγροτών αλλά την ίδια την αγροτική οικονομία, επομένως πρόκειται για ζήτημα δημοσίου συμφέροντος και ενδιαφέροντος, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ρωτούν τον Υπουργό:

• Για ποιους λόγους τα δάνεια των αγροτών δεν εντάχθηκαν εκ μέρους της Κυβέρνησης σε ένα ευνοϊκό πλαίσιο εξαίρεσής τους από το προς πώληση χαρτοφυλάκιο, δεδομένου ότι ανήκουν στο ΤΧΣ και άρα επιβάλλεται η παρέμβαση;
• Εάν δεν έχουν εξαιρεθεί ήδη τα εν λόγω δάνεια, προτίθεται και με ποιους τρόπους να παρέμβει η κυβέρνηση, θεσπίζοντας ειδικό νομοθετικό πλαίσιο ρύθμισης/διευθέτησης της οφειλής των αγροτικών δανείων, κατά τρόπο που να προστατευτεί η ενυπόθηκη αγροτική γη;».

Αντιδράσεις ΕΘΕΑΣ για πλειστηριασμούς από funds
Στο μεταξύ ακατανόητη χαρακτηρίζει η ΕΘΕΑΣ την απόφαση του Αρείου Πάγου για τους πλειστηριασμούς από τα funds. Όπως τονίζει με την απόφαση αυτή θα αρχίσουν οι πλειστηριασμοί. Συγκεκριμένα η σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε αναφέρει τα εξής:

«Η πλήρης Ολομέλεια του Αρείου Πάγου δημοσίευσε ,την Πέμπτη (16/02), την υπ΄ αριθμ. 1/2023 απόφασή της με την οποία κατά πλειοψηφία (56-9) τάχθηκε με τις θέσεις των funds.

Η ΕΘΕΑΣ κρίνει πως η συγκεκριμένη απόφαση θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα σε αγρότες και συνεταιρισμούς, αφού περιουσίες και κόποι δεκαετιών έχουν μεταφερθεί σε υποπολλαπλάσιες τιμές. Οι διαχειριστές των funds δεν επιθυμούν την παραγωγική αξιοποίηση αυτών των ακινήτων, αλλά τον εκβιασμό παραγωγών και συνεταιρισμών με μοναδικό στόχο την κερδοσκοπία.

Είναι ακατανόητο, την στιγμή που απλοί πολίτες, αγρότες και συνεταιρισμοί ταλαιπωρούνται επί σειρά ετών για να ολοκληρωθεί μια δικαστική απόφαση, ο Άρειος Πάγος μέσα σε επτά ημέρες από τη διάσκεψη κεκλεισμένων των θυρών να γνωστοποιεί την απόφασή της, καταρρίπτοντας κάθε ρεκόρ στην ταχύτητα δημοσίευσής της.

Ήταν άραγε τόσο επιτακτική ανάγκη για την ανάπτυξη της χώρας και την κοινωνική και παραγωγική ηρεμία να δημοσιευθεί η απόφαση και να αρχίσουν οι πλειστηριασμοί;

Δέκα χρόνια μετά τη δημοσιονομική κρίση και τα μνημόνια που οδήγησαν σε οικονομική καταστροφή αγρότες και συνεταιρισμούς και η υπαγωγή τους με επαχθείς όρους στα funds είναι δυνατόν να αποτελεί το πλαίσιο της διευθέτησης διαφορών παραγωγικών συνεταιρισμών και αγροτών;

Όταν αγνοείται η κοινωνική και παραγωγική ηρεμία σημαίνει ότι προτεραιότητα αποτέλεσε η τυπική εφαρμογή δυσμενών όρων που εξυπηρετεί μόνο ένα στόχο, την κερδοσκοπία. Δεν ασχολούμαστε με τις λίγες περιπτώσεις κακοπληρωτών, οι οποίοι οφείλουν τεράστια ποσά και βρίσκουν τους κατάλληλους δρόμους για να προστατευθούν. Εμάς, μας ενδιαφέρουν οι χιλιάδες αγρότες και συνεταιρισμοί που αγωνιούν να χρησιμοποιήσουν την περιουσία τους για την περαιτέρω ανάπτυξή τους και τη στήριξη της υπαίθρου. Η λύση δεν μπορεί να είναι παρά νομοθετική.

Η κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα οφείλουν να αναλάβουν αυτήν την πρωτοβουλία πριν να είναι αργά. Η ΕΘΕΑΣ συστρατεύεται με τους άλλους κοινωνικούς, οικονομικούς και παραγωγικούς φορείς με σκοπό την προστασία των συμφερόντων τους».

Η πτώση της παραγωγής γενικότερα των εσπεριδοειδών, δεν αφορά μόνο την Ισπανία, αλλά και χώρες όπως το Μαρόκο, η Τυνησία και η Τουρκία.

Από καλή εμπορική αφετηρία αναμένεται να ξεκινήσει σύντομα το πορτοκάλι Βαλέντσια φετινής εσοδείας (2023), λόγω της μείωσης της παραγωγής σε ανταγωνίστριες χώρες. Ειδικά στην Ισπανία, λόγω των αντίξοων καιρικών συνθηκών όλη την προηγούμενη περίοδο, αναμένεται μια πτώση πάνω από 15% σε σχέση με πέρσι γενικότερα στην παραγωγή των εσπεριδοειδών, κάτι που σίγουρα θα επιδράσει και στα Βαλέντσια. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, οι πρώτες πράξεις αναμένονται στο νομό Αιτωλοακαρνανίας.

Ο κ. Θεόδωρος Μιχαλόπουλος, παραγωγός εσπεριδοειδών από το Πεντάλοφο Μεσολογγίου δήλωσε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «το αμέσως επόμενο διάστημα, ανάλογα και με την ωρίμανση, αναμένεται έναρξη των πρώτων κοπών στα Βαλέντσια της περιοχής μας. Η παραγωγή είναι καλή, αλλά ίσως υπάρξει πρόβλημα, αν συνεχιστούν οι συνθήκες ανομβρίας. Ήδη κλείνουμε ένα μήνα χωρίς βροχή. Τα δέντρα προέρχονται από καλή παραγωγή πέρσι. Ένα καλό κτήμα με Βαλέντσια μπορεί να χει απόδοση γύρω στα 200 κιλά το δέντρο, αν γίνει καλή φροντίδα. Για τις τιμές στα φετινά Βαλέντσια, είναι ακόμα πολύ νωρίς, αλλά το θετικό είναι πως έχουν πάρει τα πάνω τους, οι τιμές στα Lane, άρα και στα Βαλέντσια αναμένονται οι πρώτες τιμές κοντά στα 22-25 λεπτά τουλάχιστον. Οι παραγωγοί αντιμετωπίζουν προβλήματα φέτος, γιατί και τα υπόλοιπα εσπεριδοειδή αλλά και οι ελιές στην περιοχή μας, δεν έχουν καλές τιμές, με ελάχιστες ίσως εξαιρέσεις».

Μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Λάμπρος Κότσαλος, παραγωγός και έμπορος από την περιοχή Μεσολογγίου δήλωσε τα εξής: «Είναι θετικό πως τα Lane είναι στα 27 - 30 λεπτά για όλα τα εσπεριδοειδή που ακολουθούν. Στα Βαλέντσια έχουν αρχίσει στον κάμπο κάποιες δοκιμαστικές κοπές. Ορόσημο είναι η περίοδος πριν το Πάσχα των Καθολικών, καθώς τότε γίνονται οι μεγάλες φορτώσεις για εξαγωγή. Σε γενικές γραμμές είναι πιο κάτω η παραγωγή στα Βαλέντσια φέτος λόγω προβλημάτων πέρσι από τον πάγο. Επίσης, έχει κάποιες μικροζημιές από ελαφρύ χαλάζι στο Ευηνοχώρι, αλλά γενικά οι ποιότητες, θα είναι πολύ καλές και οι πρώτες πράξεις αναμένονται στα 20 λεπτά στον παραγωγό και άνω. Το ποσό αυτό είναι καθαρό».

Το Μάιο αρχίζουν να μαζεύουν στη Λακωνία

Ο κ. Δημήτρης Μπόκος καλλιεργεί 30 στρέμματα με πορτοκάλια Βαλέντσια στο Βλαχιώτη Λακωνίας και όπως λέει στον ΑγροΤύπο: «είναι πολύ νωρίς ακόμα για τα Βαλέντσια, καθώς μετά τα Μέρλιν, κόβουμε τα Lane Late που είναι πολύ γλυκά. Παραδοσιακά κόβουμε τα πρώτα Βαλέντσια εδώ το Μάιο. Το ίδιο αναμένεται να συμβεί και φέτος παρά την έλλειψη κρύου. Σε γενικές γραμμές τα δέντρα είναι φορτωμένα με πολύ καρπό και αναμένουμε, όπως πάντα και υψηλή ποιότητα. Το θετικό είναι ότι δεν έχουμε προβλήματα από αλευρώδεις. Το προηγούμενο διάστημα κάναμε εφαρμογή βασικής λίπανσης και χαλκούχων σκευασμάτων. Πιστεύω να είναι μια καλή χρονιά στα Βαλέντσια και να ανοίξει γρήγορα η εξαγωγή για να έχουμε απορρόφηση και ικανοποιητικές τιμές».

Μικρή η παραγωγή στη Σαγιάδα

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο γεωπόνος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Εσπεριδοειδών Σαγιάδας κ. Γιάννης Γκουγκούλης, «είναι λίγα τα κτήματα με Βαλέντσια εδώ και μάλιστα φέτος αναμένουμε και πτώση παραγωγής από πέρσι. Πριν από ένα μήνα περίπου έριξε και χαλάζι σε αρκετές περιοχές και μάλιστα δυο φορές. Οι πρώτες κοπές πρέπει να αναμένονται μέσα στο Μάρτιο».

Συνεχίζεται η καλή πορεία των πορτοκαλιών της ποικιλίας Lane Late σε Αιτωλοακαρνανία και Λακωνία λόγω της καλής ζήτησης.

Η Lane Late είναι ποικιλία πορτοκαλιάς που δίνει καρπούς ομφαλοφόρους χωρίς σπόρους (άσπερμη).

Ο κ. Νίκος Τσακαλόζος, παραγωγός από την Κατοχή Αιτωλοακαρνανίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «καλά ξεκίνησαν και συνεχίζουν να έχουν καλή πορεία τα πορτοκάλια Lane Late. Η τιμή παραγωγού ξεκίνησε από 28 λεπτά και έχει φτάσει στα 30 λεπτά (τιμή στο δέντρο), ενώ σε κάποιες περιπτώσεις φτάνει και στα 34 λεπτά. Τα πορτοκάλια έχουν καλή ζήτηση αυτή την περίοδο και τα Lane Late έχουν καλή ποιότητα.   

Μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Λάμπρος Κότσαλος, παραγωγός και έμπορος από την περιοχή Μεσολογγίου δηλώνει ότι «έχουμε πολή καλή ποιότητα στα Lane Late, με αποτέλεσμα να δημιουργείται μια σαφής τάση ανόδου της τιμής παραγωγού. Αυτή την περίοδο έχουμε κοπές για πολύ καλή ποιότητα στα 30 λεπτά τιμή παραγωγού. Όμως οι παραγωγοί, αν και έχουν οικονομικά προβλήματα, δεν βιάζονται να πουλήσουν αλλά κρατούν στάση αναμονής. Όσον αφορά το εξωτερικό έχουμε αυτή την περίοδο μεγάλο ανταγωνισμό από τα πορτοκάλια της Αιγύπτου που έχουν μπει δυναμικά στις αγορές της Ευρώπης». 

Ο κ. Πέτρος Μπλέτας, παραγωγός από την Σκάλα της Λακωνίας, τόνισε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ότι «πολύ καλή ποιότητα με καλό χρωματισμό και μεγέθη έχουν τα Lane Late στην περιοχή. Οι κοπές γίνονται με μεγάλους ρυθμούς. Η ζήτηση είναι ικανοποιητική και οι τιμές παραγωγού (καθαρές) είναι στα 30 λεπτά αλλά έχουν ανοδική τάση και σύντομα προβλέπω να φτάσουν στα 35 λεπτά».

Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Σκαφιδακίου από την Αργολίδα, Θωμάς Φάκλαρης, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή συνεχίζονται οι κοπές πορτοκαλιών Μέρλιν. Οι πολύ καλές ποιότητες πήραν μια άνοδο της τιμής γιατί οι ποσότητες μειώνονται και κυμαίνονται 28 έως 32 λεπτά το κιλό (μικτά). Πάντως όσο περνά ο καιρός τα ποιοτικά πορτοκάλια μειώνονται ενώ σημαντικό πρόβλημα θα είναι η άρδευση αν δεν έχουμε βροχές το επόμενο διάστημα».

Πάντως οι χαμηλές θερμοκρασίες των προηγούμενων ημερών στην Ευρώπη αύξησαν την ζήτηση, καθώς οι καταναλωτές έστρεψαν την προτίμησή τους στα χειμερινά φρούτα και κυρίως τα εσπεριδοειδή. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «η εξαγωγή πορτοκαλιών από 1/9/2022 έως 17/2/2023 ανέρχεται σε 196.655 τόνους (+11,3% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Ωστόσο η έλλειψη φορτηγών αυτοκινήτων και εργατών συγκομιδής δεν επιτρέπει στο εξαγωγικό μας εμπόριο να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση».

Φέτος είναι περιορισμένες οι ποσότητες λεμονιών Τουρκίας στην αγορά της Ελλάδας, λένε οι αγρότες.

Παρά ταύτα, φαίνεται πως υπάρχει πρόβλημα με τη διάθεση και οι αγρότες παραπονιούνται για χαμηλές τιμές απορρόφησης της παραγωγής τους, σε συνδυασμό με τα υψηλά κόστη παραγωγής.

Ο κ. Πέτρος Μπλέτας, έμπειρος παραγωγός από τη Σκάλα Λακωνίας δήλωσε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «στο λεμόνι είναι στα τελειώματα η συγκομιδή στην περιοχή μας. Η χρονιά είχε μέτρια παραγωγή και οι τιμές στο τελείωμα ήταν κι αυτές μέτριες, γύρω στα 30 λεπτά το κιλό. Κυρίως στην περιοχή μας υπάρχουν λεμόνια ποικιλίας Αδαμοπούλου, Ιντερντονάτο, αλλά και οι 7κιλες ποικιλίες. Η σεζόν δεν πήγε και πολύ καλά. Το λεμόνι της περιοχής μας διατίθεται στην εσωτερική αγορά. Προβλήματα υπήρξαν με την έλλειψη εργατικών χεριών. Το κόστος παραγωγής έχει μεγάλη απόκλιση από παραγωγό σε παραγωγό. Έτσι, μπορεί να ξεκινήσει από τα 3 και να φτάσει και στα 15 λεπτά το κιλό. Ένα μέσο κόστος είναι στα 5-6 λεπτά το κιλό, όπως σε όλα τα εσπεριδοειδή πάνω-κάτω και με καλές φροντίδες. Φυτεύσεις νέες γίνονται με λεμόνια στην περιοχή μας, αλλά όχι και πάρα πολλές. Γενικά οι περισσότεροι προτιμούν ελιές, μανταρίνια, πορτοκάλια».

Ο κ. Κώστας Δεληγιάννης καλλιεργεί λεμόνια στο Αίγιο. Όπως μας λέει: «αυτή την περίοδο έχουν ολοκληρωθεί οι κοπές στα Ιντερντονάτο, αλλά κόβουμε Μαγληνό. Υπάρχει καλή ποιότητα, αλλά γενικά φέτος η ποσότητα της παραγωγής ήταν πεσμένη 40-50% σε σύγκριση με πέρσι. Τα κόστη παραγωγής είναι αυξημένα και τα υπολογίζουμε πλέον ακόμα και στα 10 λεπτά ανά κιλό. Η τιμή παραγωγού τώρα είναι στα 30-35 λεπτά το κιλό, δηλαδή χαμηλά. Την ίδια ώρα βλέπουμε πως σε μεγάλες αγορές τα λεμόνια πωλούνται 1,5 ευρώ το κιλό, ίσως και παραπάνω. Την εφετινή χρονιά δεν έγιναν εισαγωγές από Τουρκία, καθώς όπως λένε οι Τούρκοι βρήκαν άλλες αγορές. Παρ' όλα αυτά, η τιμή του παραγωγού για το εγχώριο προϊόν είναι χαμηλή και η ζήτηση δεν είναι έντονη. Νέες φυτεύσεις στην περιοχή μας γίνονται, αλλά λίγες. Έχει μπει στην καλλιέργεια του προϊόντος και κόσμος από άλλες επαγγελματικές τάξεις. Η έλλειψη εργατικών σε συνδυασμό με τις χαμηλές τιμές είναι τα βασικότερα προβλήματα. Οι Αλβανοί που ξέρουν τη δουλειά, έχουν φύγει για άλλες χώρες με λιγότερη γραφειοκρατία και υψηλότερες αμοιβές. Όπως πάμε, σε λίγο, τα κτήματα θα μένουν αμάζευτα».

Η κα Ανδριάννα Γκίκα καλλιεργεί λεμονιές, ποικιλίας Σάντα Τερέζα, Μαγληνό και άλλες στο Σχίνο Λουτρακίου. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει στον ΑγροΤύπο: «φέτος είναι μια πολύ δύσκολη χρονιά για το λεμόνι, καθώς έχει μείνει αμάζευτο, στα δέντρα. Και να φανταστείτε ότι η παραγωγή είναι μέτρια από άποψη ποσότητας λόγω του ότι τα έχει επηρεάσει τα δέντρα ο πάγος. Στο Αίγιο η τιμή είναι στα 30 λεπτά στον παραγωγό, αλλά εδώ δεν έρχονται να τα πάρουν, παρά μόνο με 20 λεπτά, οπότε δεν μας συμφέρει να τα δώσουμε καθώς έχουν ανεβεί και τα κόστη».

Τέλος, ο κ. Δημήτρης Μπούρμπουλας, πρόεδρος στο συνεταιρισμό Ξυλοκάστρου και καλλιεργητής 16 στρεμμάτων με λεμόνια, τόνισε στον ΑγροΤύπο, ότι υπάρχει ακόμα παραγωγή στα δέντρα, πρόβλημα είναι η μικροκαρπία λόγω ξηρασίας, ενώ η τιμή παίζει γύρω στα 35 με 37 λεπτά το κιλό, ενώ στο Κιάτο λέγεται ότι γίνονται πράξεις και με 40 λεπτά ανά κιλό.

Οι πρωτοβουλίες στήριξης του αγροτικού τομέα αναφέρθηκαν στην συνάντηση των στελεχών της διοίκησης της Τράπεζας Πειραιώς με δημοσιογράφους, που πραγματοποιήθηκε σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας, στις 14 Φεβρουαρίου 2023.

Όπως επισημάνθηκε η σχέση μεταξύ αγροτών και Τράπεζας Πειραιώς ενδυναμώνεται συνεχώς τα τελευταία χρόνια και αυτό επιβεβαιώνεται από την εμπιστοσύνη που δείχνουν οι παραγωγοί (γεωργοί και κτηνοτρόφοι) στο συγκεκριμένο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. «Αυτό που οφείλει να κάνει μια τράπεζα είναι η απευθείας στήριξη της παραγωγικής διαδικασίας και αυτό αποτελεί τον πυρήνα των δράσεών μας», δήλωσαν οι εκπρόσωποι της τράπεζας στον ΑγροΤύπο.

Σε σχετική ερώτηση του ΑγροΤύπου για την «Κάρτα του Αγρότη», τονίστηκε ότι εξαιτίας των αλλαγών στις άμεσες ενισχύσεις που φέρνει η νέα ΚΑΠ 2023-2027 παραμένει ανενεργή.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Ιωάννης Χανιωτάκης, Διευθυντής Ανάπτυξης Εργασιών Αγροτικού Τομέα της Τράπεζας Πειραιώς, «με τη νέα ΚΑΠ 2023-2027 έχουμε αλλαγές στα ποσά των ενισχύσεων των αγροτών. Αυτό συμβαίνει λόγω της οριζόντιας µείωσης στη βασική ενίσχυση (δικαιώµατα), της εσωτερικής και εξωτερικής σύγκλισης, καθώς και στις αλλαγές που θα έχουμε στο «πρασίνισμα». Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η τράπεζα δεν μπορεί να γνωρίζει τα ποσά που θα καταβληθούν στον αγρότη. 

Έχουμε μια συνεχή συνεργασία με τον ΟΠΕΚΕΠΕ και όταν υπάρξει κάποια ακριβή πρόβλεψη θα είναι δυνατόν να τρέξει το συγκεκριμένο χρηματοδοτικό μέσο που θα πρέπει να σας τονίσω ότι είναι ένα μέτρο αρκετά δημοφιλές στους αγρότες.

Έχουμε όμως και τις «μικροπιστώσεις» (αφορά ποσά μέχρι 5.000 ευρώ) με τις οποίες ο αγρότης έχει τη δυνατότητα να καλύπτει άμεσα έκτακτες ανάγκες που είναι σχετικές με την αγροτική δραστηριότητα, όπως η αποκατάσταση ζημιών στον γεωργικό εξοπλισμό, οι μικροεπισκευές, η αντικατάσταση φυτικού ή ζωικού κεφαλαίου μικρής κλίμακας και οποιαδήποτε άλλα μη προγραμματισμένα έξοδα.

Από τις 14 Φεβρουαρίου ξεκίνησαν και οι αιτήσεις για μικρά δάνεια, από 3.000 έως 25.000 ευρώ, τα οποία θα συγχρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) χωρίς την παροχή εμπράγματων εγγυήσεων, από την πλευρά των αγροτών δανειοληπτών.

Ακόμη έχουμε και τα δάνεια χρηματοδότησης των επενδυτικών σχεδίων των αγροτών. Το ενδιαφέρον των αγροτών για υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων έχει ήδη ενταθεί, καθώς είναι σε εξέλιξη το νέο ΠΑΑ, ενώ αναμένεται και ο νέος αναπτυξιακός νόμος. Στο πλαίσιο αυτό η Τράπεζα Πειραιώς έχει επιλέξει να στηρίξει και τον επενδυτικό σχεδιασμό της νέας προγραμματικής περιόδου σχετικά με την αγροτική ανάπτυξη της χώρας και έχει προετοιμάσει τις δομές της προς την κατεύθυνση αυτή.

Το επόμενο διάστημα η τράπεζα θα δώσει προτεραιότητα στις επενδύσεις για τα αντιχαλαζικά δίχτυα. Θα αφορά δανεισμό στους αγρότες που θα επιδοτηθούν από το σχετικό πρόγραμμα του ΕΛΓΑ αλλά και σε όσους θέλουν να προχωρήσουν στην επένδυση μεμονωμένα. Επίσης θα ασχοληθούμε με επενδύσεις που θα αφορούν εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος (net metering) για την άντληση νερού από γεώτρηση. Γενικότερα χρειάζονται επενδύσεις στον τομέα άρδευσης στην χώρας μας και θα προσπαθήσουμε στην κατάθεση των φακέλων στην τράπεζα για δάνεια να μην περιλαμβάνεται μεγάλη γραφειοκρατία (περιβαλλοντικές μελέτες κ.α.) αλλά μόνο οι νόμιμες άδειες. 

Επιθυμία μας αποτελεί η στήριξη και η ενίσχυση βιώσιμων αγροτικών μονάδων, ενώ όραμά μας, η δημιουργία ενός ανταγωνιστικού αγροδιατροφικού τομέα. Η πανδημία μας βοήθησε να συνειδητοποιήσουμε πως απρόβλεπτα γεγονότα μπορούν να επιτείνουν τις προκλήσεις. Για να ανταποκριθεί ο αγροδιατροφικός τομέας σε αυτές θα πρέπει να προχωρήσουν οι επιχειρήσεις, ανεξαρτήτου μεγέθους, στον εμπορικό μετασχηματισμό τους και στην ολική μετατροπή του λειτουργικού τους μοντέλου, στην επανεφεύρεση της εφοδιαστικής αλυσίδας και στην εκταταμένη υιοθέτηση της ψηφιακής τεχνολογίας».

Αξίζει ακόμη να αναφέρουμε ότι το μεσημέρι της Τρίτης (14/02) το προεδρείο της ΕΘΕΑΣ πραγματοποίησε συνάντηση με στελέχη της Τράπεζας Πειραιώς, με βασικό θέμα τη δημιουργία εταιρείας που θα εστιάσει στην προβολή, προώθηση, εμπορία και εξαγωγή αγροτικών προϊόντων. Επιπλέον αναφορά έγινε στην ανάγκη δημιουργίας εγκαταστάσεων Agro-logistics για την αποθήκευση και εμπορία φρούτων και λαχανικών, νωπών ή καταψυγμένων που θα διευκολύνουν την άμεση μεταφορά τους στις τοπικές αγορές και τις πύλες εξαγωγής. 

Σε πλήρη λειτουργεία μπαίνει η σχετική πλατφόρμα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, μέσω της οποίας οι ενδιαφερόμενοι αγρότες μπορούν με απλές διαδικασίες να υποβάλουν τις αιτήσεις για έκδοση χαμηλότοκου δανείου από 3.000 έως 25.000 ευρώ χωρίς εγγυήσεις.

Προσοχή όμως οι αιτήσεις των δανείων θα πρέπει να εγκριθούν από τις τράπεζες. Η αίτηση που θα καταθέσουν οι δικαιούχοι αγρότες πρέπει να είναι επιλέξιμη (Φορολογικά και Ασφαλιστικά ενήμεροι και χωρίς εκκρεμότητες στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ) για τη χρηματοδότηση στις τράπεζες που εκείνοι επιλέξουν.

Ο αρχικός διαθέσιμος προϋπολογισμός του Ταμείου ανέρχεται σε 21.500.000 ευρώ με το ύψος χαρτοφυλακίου να αγγίζει τα 40.000.000 ευρώ.

Οι ενδιαφερόμενοι αγρότες αλλά και οι μεταποιητικές επιχειρήσεις, μπορούν να επισκεφτούν την ιστοσελίδα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (πατήστε εδώ) για να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους στο Ταμείο Μικρών Δανείων Αγροτικής Επιχειρηματικότητας.

Υποβάλλοντας τα στοιχεία τους στην νέα πλατφόρμα KYC (Know Your Customer), ενημερώνονται με ταχύτητα για την επιλεξιμότητα τους ώστε να τύχουν των χρηματοδοτήσεων που προσφέρει το Ταμείο, για μικρά δάνεια, από 3.000 έως 25.000 ευρώ, οι οποίες θα συγχρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης χωρίς την παροχή εμπράγματων εγγυήσεων, από την πλευρά των αγροτών δανειοληπτών.

Το Ταμείο χρηματοδοτείται εξ΄ ολοκλήρου από το από το Μέσο Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ).

Υποβάλλοντας τα στοιχεία τους στην νέα πλατφόρμα KYC, ενημερώνονται με ταχύτητα για την επιλεξιμότητα τους ώστε να τύχουν των χρηματοδοτήσεων που προσφέρει το Ταμείο, για μικρά δάνεια, από 3.000 έως 25.000 ευρώ, οι οποίες θα συγχρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, χωρίς την παροχή εμπράγματων εγγυήσεων, από την πλευρά των αγροτών δανειοληπτών.

O Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Γιώργος Γεωργαντάς δήλωσε: «Η έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας KYC σηματοδοτεί στην πράξη την ενεργοποίηση ενός σημαντικού χρηματοδοτικού εργαλείου, σε μια δύσκολη οικονομική συγκυρία. Το γεγονός αυτό, συμβάλλει ουσιαστικά και αποτελεσματικά στην ανάπτυξη του αγροδιατροφικού τομέα της χώρας μας. Διευκολύνεται έτσι, η πρόσβαση σε χρηματοδότηση τόσο των αγροτών, όσο και των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων του τομέα μεταποίησης αγροτικών προϊόντων».

Σύμφωνα με απόφαση που αναρτήθηκε στη διαύγεια στις 7 Φεβρουαρίου ενισχύονται οι παραγωγοί της Θεσπρωτίας με περίπου 186.000 ευρώ μέσω de minimis.

Όπως αναφέρουν οι τελευταίες πληροφορίες του ΑγροΤύπου από τη Θεσπρωτία, αλλά και το ΥπΑΑΤ, τα 185.703 ευρώ που εγκρίθηκαν (δείτε εδώ), αφορούν παραγωγούς που θα ενισχυθούν λόγω κορονοϊού και οι οποίοι δεν είχαν λάβει την έκτακτη ενίσχυση των 70 ευρώ. Οι συγκεκριμένοι παραγωγοί είχαν δηλώσει στο ΟΣΔΕ ότι καλλιεργούν μανταρίνι, αλλά όχι την ποικιλία (Κλημεντίνη). Τώρα, με τη νέα απόφαση του ΥπΑΑΤ, θα πληρωθούν όλοι οι παραγωγοί. Αντίστοιχο λάθος συνέβη, θυμίζουμε και με την ελιά Καλαμών, όπου και εκεί αποκαταστάθηκε η αδικία.

Ανοιχτό σε νέο πακέτο για τα μανταρίνια το ΥπΑΑΤ

Από τις... εκλογές εν τω μεταξύ φαίνεται να εξαρτάται η καταβολή στους παραγωγούς Κλημεντίνης όλης της χώρας, που φέτος είχαν μεγάλη απώλεια εισοδήματος και αδιάθετη παραγωγή σε πολλές περιπτώσεις, ενός ακόμα πακέτου de minimis. Οι πληροφορίες εδώ θέλουν το ΥπΑΑΤ ήδη να συλλέγει στοιχεία ανά παραγωγή, ακόμα και με τις ποσότητες που εξήχθησαν, ώστε να αποφασίσει, αν και ποιές περιοχές θα ενισχύσει.

Για ένα πακέτο de minimis λόγω των απωλειών στο εισόδημά τους φέτος φωνάζουν, παραγωγοί από περιοχές όπως η Άρτα, η Αιτωλοακαρνανία, η Λακωνία κ.λπ.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο γεωπόνος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Εσπεριδοειδών Σαγιάδας κ. Γιάννης Γκουγκούλης, «εμάς μας έχουν υποσχεθεί de minimis για την ακαρπία του 2021 και τη μείωση τότε της παραγωγής».

Ενισχύσεις για απώλεια εισοδήματος λόγω της οικονομικής ζημιάς που είχαν φέτος ζητούν οι παραγωγοί μανταρινιών ποικιλίας Κλημεντίνης από την Λακωνία.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Μιχάλης Καρούνης, παραγωγός εσπεριδοειδών από τους Μολάους της Λακωνίας, «οι Κλημεντίνες είναι ένα ευαίσθητο προϊόν. Μπορεί να μην έχουμε πολλές ποσότητες στην περιοχή - όπως έχει η Θεσπρωτία και η Άρτα - αλλά οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν φέτος δημιούργησαν ποιοτικά προβλήματα και μεγάλες ποσότητες ήταν μη εμπορεύσιμες και έμειναν ασυγκόμιστες στα χωράφια. 

Μάλιστα σε επιστολή, που έστειλε στον Υπουργό ΑΑΤ κ. Γεωργαντά, ο Δήμαρχος Μονεμβασίας, Ηρακλής Τριχείλης, τονίζει ότι η ποικιλία μανταρινιών Κλημεντίνη παραμένει κατά ποσοστό 95% ασυγκόμιστη, λόγω υπερωρίμανσης, ασθενειών και ελλείψεως ζήτησης. Η περαιτέρω διάθεση του προϊόντος θεωρείται εξαιρετικά δύσκολη έως αδύνατη. Ζητάμε οικονομική στήριξη για την απώλεια εισοδήματος που είχαμε φέτος, είτε μέσω de minimis είτε μέσω άλλου χρηματοδοτικού μέσου».

Για το πρόβλημα στις Κλημεντίνες μιλά στον ΑγροΤύπο ο γεωπόνος από την Σκάλα της Λακωνίας κ. Θεμιστοκλής Θεοδωρακάκος, ο οποίος επισημαίνει ότι «υπήρξε πρόβλημα την φετινή περίοδο λόγω των καιρικών συνθηκών (υψηλές θερμοκρασίες) στις Κλημεντίνες. Μεγάλες ποσότητες ήταν μη εμπορεύσιμες και υπήρξαν απώλειες εισοδήματος στους παραγωγούς».

Πάντως, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, τα προβλήματα στις Κλημεντίνες δημιούργησαν εμπορικά θέματα και στις άλλες ποικιλίες μανταρινιών της περιοχής. Η παύση της συγκομιδής στις Κλημεντίνες μείωσε τις ποσότητες μανταρινιών στην αγορά με αποτέλεσμα τα Νόβα να πιάσουν υψηλές τιμές. Για να «φρενάρουν» τις τιμές στα Νόβα και να αυξήσουν τις ποσότητες μανταρινιών στην αγορά ξεκίνησαν να συγκομίζουν νωρίτερα τα Ορτανίκ. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να μην έχουν προλάβει να αποκτήσουν την σωστή περιεκτικότητα των σακχάρων (Brix) και να είναι ξινά, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί πρόβλημα στην εμπορία τους.

Τα προβλήματα στην φετινή παραγωγή μανταρινιών Κλημεντίνες έφερε με ερώτησή του στη Βουλή ο κ. Νεοκλής Κρητικός, βουλευτής της ΝΔ στην Λακωνία, ο οποίος ζητά να ενταχθούν οι παραγωγοί της περιοχής στις ενισχύσεις de minimis ή σε άλλα εργαλεία ενίσχυσης, καθώς η αδυναμία διάθεσης του προϊόντος είναι καθολική.

Σύμφωνα με σχετική ενημέρωση από το τμήμα Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της ΔΑΟΚ Αργολίδας.

Σε επίσημο δείγμα φύλλων λεμονιάς που ελήφθη από την Υπηρεσία μας, ενημερώνει η ΔΑΟΚ Αργολίδας, από ιδιωτικό κήπο στο Άργος επιβεβαιώθηκε μετά από εργαστηριακή εξέταση στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο η ύπαρξη του Μαύρου Ακανθώδους Αλευρώδη.

Από το 2017 με δελτίο Τύπου η εν λόγω Υπηρεσία, υπενθυμίζει πως είχε ενημερώσει τους καλλιεργητές και τους πολίτες για το νέο Αλευρώδη που απειλεί την καλλιέργεια των εσπεριδοειδών και όχι μόνο. Συγκεκριμένα, το φθινόπωρο του 2016, επιβεβαιώθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα η παρουσία του επιβλαβούς οργανισμού αυτού καραντίνας, με την κοινή ονομασία Μαύρος Ακανθώδης Αλευρώδης. Ο Αλευρώδης αυτός εντοπίστηκε στην Κέρκυρα και έχει προκαλέσει εκτεταμένες προσβολές σε πορτοκαλιές, αμπέλια και τριανταφυλλιές.

Δείτε εδώ όλη την ανακοίνωση της ΔΑΟΚ

Δείτε εδώ σχετικό ενημερωτικό φυλλάδιο του ΥπΑΑΤ

Στον κάμπο του Μεσολογγίου παραγωγοί με πορτοκάλια Lane Late δεν πουλάνε εύκολα και αυτή τους η επιλογή έχει ανεβάσει τις τιμές.

Σε καλά επίπεδα κινούνται οι τιμές παραγωγού στα πορτοκάλια Lane Late, αφήνοντας θετική επίγευση στους χιλιάδες αγρότες, ενώ ήδη έχουν εκδηλώσει σοβαρό ενδιαφέρον Ιταλοί έμποροι, όπως λέει το ρεπορτάζ.

Στο Μεσολόγγι για παράδειγμα, όπως αναφέρει μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Λάμπρος Κότσαλος, παραγωγός και έμπορος από την ευρύτερη περιοχή του Μεσολογγίου: «την εφετινή χρονιά οι παραγωγοί δείχνουν χαρακτήρα και δεν πουλάνε εύκολα την παραγωγή τους σε Lane Late, με αποτέλεσμα να δημιουργείται μια σαφής τάση ανόδου, που ελπίζουμε να συνεχιστεί και το επόμενο διάστημα για να βγουν και τα κόστη παραγωγής, αλλά και να υπάρξει κέρδος. Οι πράξεις που έχουν γίνει αφορούν τιμές γύρω στα 24 με 29 λεπτά ανάλογα και την ποιότητα και είμαστε σε καλά επίπεδα. Στάση αναμονής και υπομονή κάνουν και σε άλλες περιοχές της χώρας. Το καλό είναι πως έχουμε και επάρκεια σε εργατικό δυναμικό, αφού έχει τελειώσει η συγκομιδή στις Ναβαλίνες και στις ελιές».

Από την ίδια περιοχή ικανοποιημένος εμφανίζεται και ο κ. Ιωσήφ Καρατζογιάννης, από το νεοσύστατο Αγροτοκτηνοτροφικό Σύλλογο Νεοχωρίου, όσον αφορά στην πορεία των τιμών στα πορτοκάλια Lane Late, τα οποία πιάνουν 29 λεπτά στον παραγωγό, όπως μας λέει, αφήνοντας έτσι ένα κέρδος στους αγρότες.

Μέχρι 45 λεπτά έπιασαν τα Afourer στο χωράφι, πράξεις με παραπάνω χρήματα για μαναβική στο Βόλο

Καλά εξελίσσεται η χρονιά και για την όψιμη ποικιλία μανταρινιού Afourer, ένα ιδιαίτερο μανταρίνι, με ποιότητα και καλή εμφάνιση. Όπως λέει ο κ. Κότσαλος στο χωράφι το συγκεκριμένο μανταρίνι πιάνει 39-45 λεπτά το κιλό και πάει πολύ καλά στις εξαγωγές, ενώ σύμφωνα με τον κ. Καρατζογιάννη, γίνονται πράξεις στο Νεοχώρι με 39 και 40 λεπτά. Όπως αναφέρουν πληροφορίες του ΑγροΤύπου το συγκεκριμένο μανταρίνι έχει πληρωθεί ακόμα και πάνω από 50 λεπτά, προκειμένου να καταλήξει στη μαναβική.

Από 10-15 Μαρτίου ξεκινάνε τα Lane οι Λάκωνες, πιο μετά τα Afourer

Γύρω στις 10 με 15 Μαρτίου υπολογίζει ο Πέτρος Μπλέτας, έμπειρος παραγωγός από τη Σκάλα, να αρχίσουν να κόβονται τα πρώτα Lane Late στη Λακωνία, που έχει φέτος μειωμένη παραγωγή στη συγκεκριμένη ποικιλία. Ως εκ τούτου, λέει ο κ. Μπλέτας, οι τιμές θα ξεκινήσουν στον παραγωγό από 30 λεπτά κι άνω και σίγουρα θα παίξουν και στα 35 λεπτά.

«Στην περιοχή μας υπάρχουν κάποια κτήματα με μανταρίνια Afourer, που είναι όψιμη ποικιλία. Αυτά θα κοπούν κοντά στο Πάσχα, τον Απρίλιο. Πέρσι, έπιασαν 70 και 80 λεπτά το κιλό, το ίδιο εκτιμώ ότι θα γίνει και φέτος, καθώς είναι πολύ ποιοτικά», καταλήγει για τα μανταρίνια ο κ. Μπλέτας.

Τα δύο πρώτα προγράμματα είχαν μεγάλο ενδιαφέρον, ενώ στην Αναδιάρθρωση Καλλιεργειών αναμένεται να αλλάξουν τα κριτήρια για να μπορούν να γίνουν περισσότερες αιτήσεις. 

Την επαναπροκήρυξη των Υποέργων «Καινοτομία και Πράσινη Μετάβαση στη Μεταποίηση Αγροτικών Προϊόντων», «Εκσυγχρονισμός του Πρωτογενούς Τομέα» και «Αναδιάρθρωση Καλλιεργειών» προανήγγειλε ο Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων κ. Κων/νος Μπαγινέτας, κατά την ομιλία του σε Ενημερωτική Ημερίδα με τίτλο: «6 Δράσεις Ανθεκτικότητας με τον Πρωτογενή Τομέα στο Επίκεντρο», που διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη η Υπηρεσία Διαχείρισης Έργων Ταμείου Ανάκαμψης του ΥπΑΑΤ, στο πλαίσιο της ZOOTECHNIA 2023.

Ύστερα από το μεγάλο ενδιαφέρον που υπήρξε για τα Υποέργα «Καινοτομία και Πράσινη Μετάβαση στη Μεταποίηση Αγροτικών Προϊόντων» και «Εκσυγχρονισμός του Πρωτογενούς Τομέα» σε κοινή σύσκεψη του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γιώργου Γεωργαντά και του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών κ. Θόδωρου Σκυλακάκη με τη συμμετοχή του Γενικού Γραμματέα Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων κ. Κων/νου Μπαγινέτα αποφασίστηκε η επαναπροκήρυξη των δύο Υποέργων. 

Επίσης, αποφασίστηκε, δεδομένης της σημασίας του για τον πρωτογενή τομέα, η επαναπροκήρυξη του Υποέργου «Αναδιάρθρωση Καλλιεργειών», δίνοντας μια ακόμη ευκαιρία στα Συλλογικά Σχήματα να διευρύνουν τις δυνατότητες διεξόδου στις αγορές.

Όπως υποστηρίζει το ΥπΑΑΤ, με τις νέες προκηρύξεις καλύπτονται οι πραγματικές ανάγκες του πρωτογενή τομέα, αξιοποιούνται τα χρηματοδοτικά εργαλεία του Ταμείου Ανάκαμψης και δίνεται η δυνατότητα στην αγροτική οικονομία της Χώρας, μέσω του εκσυγχρονισμού και της ενεργειακής και ψηφιακής αναβάθμισής της, να καταστεί βιώσιμη και ανταγωνιστική.

Σύμφωνα με σχετική απόφαση που αναρτήθηκε στη διαύγεια στις 7 Φεβρουαρίου ενισχύονται οι παραγωγοί της Θεσπρωτίας.

Ένα ποσό de mininis συνολικού ύψους 185.000 ευρώ ενέκρινε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, όπως προβλέπει και σχετική απόφαση που αναρτήθηκε στη διαύγεια.

Όπως αναφέρεται στην απόφαση: «Εγκρίνουμε την δέσμευση πίστωσης ύψους (185.703,00 €) εκατόν ογδόντα πέντε χιλιάδες επτακόσια τρία Ευρώ για την πληρωμή ισόποσης δαπάνης σε βάρος της πίστωσης του Προϋπολογισμού εξόδων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Ειδικός φορέας 1029 - 501. - 0000000, Λογαριασμός 2390901002- οικ. έτους 2023 για την “κάλυψη δαπάνης Χορήγηση ενισχύσεων ήσσονος σημασίας (de minimis) στον τομέα της παραγωγής γεωργικών προϊόντων και ειδικότερα στον τομέα της πρωτογενούς παραγωγής μανταρινιών ποικιλίας μανταρίνι στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσπρωτίας (ΕΕ) αριθ. 1408/2013 της Επιτροπής (ΕΕ L 352, 24.12.2013) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει”».

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο γεωπόνος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Εσπεριδοειδών Σαγιάδας κ. Γιάννης Γκουγκούλης, «εμάς μας έχουν υποσχεθεί de minimis για την ακαρπία του 2021 και τη μείωση τότε της παραγωγής».

Δείτε εδώ την απόφαση

Σύμφωνα με πληροφορίες από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, όλα είναι έτοιμα.

Σε τροχιά υλοποίησης εισέρχεται, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, το αμέσως επόμενο διάστημα το πολυαναμενόμενο από τους συντελεστές της αγροτικής παραγωγής πρότζεκτ, που αφορά τις μικροπιστώσεις. Ένα πρότζεκτ που προβλέπει τη χορήγηση δανείων έως του ποσού των 25.000 ευρώ σε αγρότες και κτηνοτρόφους.

Οι πληροφορίες από το ΥπΑΑΤ αναφέρουν πως όλα είναι έτοιμα για να ανοίξουν οι αιτήσεις. Αυτό δεν αποκλείεται να γίνει και εντός των επόμενων ημερών ή εβδομάδων, όπως αναφέρουν πηγές από το υπουργείο, το οποίο είχε υπογράψει τον περασμένο Οκτώβριο συμφωνία Χρηματοδότησης του Ταμείου Χαρτοφυλακίου με την επωνυμία «Ταμείο Μικρών Δανείων Αγροτικής Επιχειρηματικότητας», μια συμφωνία που υπογράφηκε μεταξύ του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γ. Γεωργαντά και της Προέδρου της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Α.Ε. κυρίας Α. Χατζηπέτρου, ως διαχειριστή του Ταμείου.

Σημειώνεται ότι το Ταμείο χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2022 με πόρους ύψους 21,5 εκατ. ευρώ, ενώ εκτιμάται πως στο πρότζεκτ θα συμμετάσχουν συνολικά 6-7 τραπεζικά ιδρύματα, που εξέφρασαν ενδιαφέρον και πληρούν τους σχετικούς όρους.

Οι χρηματοπιστωτικοί αυτοί οργανισμοί, θα χορηγούν δάνεια επιμερισμένου κινδύνου ύψους από 3.000 έως 25.000 ευρώ, προς γεωργικές εκμεταλλεύσεις, αλλά και μεταποιητικές επιχειρήσεις. Ειδικότερα, προβλέπεται μηδενική επιβάρυνση των δανειοληπτών για τα δύο πρώτα έτη (μηδενικό επιτόκιο), ενώ για τα υπόλοιπα το ΠΑΑ θα χρηματοδοτεί άτοκα το 50% του κεφαλαίου κάθε δανείου και ως εκ τούτου το τελικό επιτόκιο θα είναι μειωμένο στο ήμισυ της αγοράς. Επιπλέον, προβλέπεται και η δυνατότητα επιχορήγησης ανά δάνειο για την παροχή τεχνικής και συμβουλευτικής υποστήριξης στους τελικούς αποδέκτες.

Όπως αναφέρουν οι σχετικές πληροφορίες, οι αιτήσεις επρόκειτο να ανοίξουν αρχικά το αργότερο ως τις 31 Ιανουαρίου, όμως εξαιτίας ενός τεχνικού προβλήματος η διαδικασία πήγε πίσω. Άπαξ και γίνει η αίτηση και μετέπειτα δοθεί η έγκριση, εκτιμάται, πως δεν θα χρειαστεί πολύς χρόνος για την εκταμίευση, ίσως μάλιστα αυτή να μπορεί να γίνει και εντός μηνός.

Την έγκριση της συγχρηματοδότησης της ίδρυσης πρότυπης μονάδας ελαιουργείου στο Σέλινο, ιδιοκτησίας του «Αγροτικού Συνεταιρισμού Ελαιοπαραγωγών Δήμου Καντάνου – Σελίνου» αποφάσισε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.

Πρόκειται για ένα έργο που εντάχθηκε στα συγχρηματοδοτούμενα έργα του «Ταμείου Ανάκαμψης» (Πρόγραμμα Ελλάδα 2.0). 

Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου είναι 1.784.528 ευρώ, με 972.473 ευρώ να είναι δημόσια δαπάνη και 812.064 ευρώ με χρηματοδότηση του συνεταιρισμού.

Όπως δήλωσαν εκπρόσωποι του συνεταιρισμού στον ΑγροΤύπο, το ελαιοτριβείο θα στεγαστεί μαζί με το τυποποιητήριο στο ίδιο κτήριο στα Πλεμενιανά. Από την στιγμή που θα υπογραφεί η σύμβαση αναμένεται ξεκινήσει την λειτουργεία του σε δύο χρόνια.