Παγωμένες είναι οι εξαγωγές πορτοκαλιών της χώρας μας, με τις κοπές στα Βαλέντσια να γίνονται με αργούς ρυθμούς γιατί υπάρχει ελάχιστο εμπορικό ενδιαφέρον.
Όπως δηλώνουν οι εξαγωγικοί φορείς στον ΑγροΤύπο, περίπου 71.000 τόνοι ελληνικών πορτοκαλιών χάθηκαν φέτος λόγω της Αιγύπτου και αυτές οι ποσότητες δεν πρόκειται να αναπληρωθούν.
Όμως εκτός από τα εμπορικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί έχουμε και την «σιωπή των αμνών» από το ΥπΑΑΤ για το θέμα της συνδεδεμένης ενίσχυσης στα πορτοκάλια προς χυμοποίηση.
Και επειδή το κράτος θα πρέπει να έχει συνέχεια να θυμίσουμε ότι η προηγούμενη ηγεσία του ΥπΑΑΤ είχε παραδεχτεί ότι υπήρχε κάποιο λάθος με τα επιλέξιμα στρέμματα θα γινόταν διόρθωση και θα ειχαμε συμπληρωματική πληρωμή από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Αυτά όμως είναι στα λόγια γιατί κανείς δεν γνωρίζει πέρα από τα 22 ευρώ το στρέμμα, που δόθηκαν αρχικά, τι ποσό και πότε θα πληρωθεί.
Η φετινή χρονιά όμως στα πορτοκάλια έχει πολλά προβλήματα.
Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Μιχάλης Καρούνης, παραγωγός από τους Μολάους, «υπάρχει πρόβλημα με τους εργάτες γης γιατί είναι λίγοι και αυτοί αποφασίζουν πότε θα κάνουν την συγκομιδή. Η τιμή για τα πορτοκάλια που πάνε στον χυμό είναι 13 λεπτά για τον παραγωγό και 7,5 τα εργατικά.
Το εμπόριο για να νωπά έχει παγώσει. Μπορεί να σου πει ο έμπορας μια τιμή και σε μια εβδομάδα να την μειώσει.
Ο καθένας κάνει ότι θέλει και αυτή η κατάσταση είναι τραγική γιατί κανένας δεν αντιδρά».
Από την πλευρά του ο κ. Νίκος Σκάλκος, παραγωγός από την Σκάλα και πρώην πρόεδρος του Λεήμονα Λακωνίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή είναι πια ορατή η φτώχεια στον κόσμο. Δεν έχει καμιά σχέση η σημερινή εικόνα με αυτά που βλέπαμε στο παρελθόν.
Το εμπόριο νωπού πορτοκαλιού είναι παγωμένο και οι τιμές για τα πολύ καλής ποιότητας είναι στα 20 λεπτά το κιλό. Για τα πορτοκάλια που πάνε για χυμοποίηση η καθαρή τιμή στον παραγωγό είναι στα 13 λεπτά το κιλό.
Τα πορτοκάλια όμως δεν μπορούν να μένουν πολύ καιρό στα δέντρα γιατί αυξάνουν τα έξοδα λόγω φυτοπροστασίας.
Επίσης είμαστε αναγκασμένοι να κάνουμε συνεχώς ποτίσματα αλλά υπάρχει πρόβλημα με τα νερά.
Έχουμε και αυξημένο κόστος στα εργατικά, αφού φτάσαμε να πληρώνεται ο εργάτης την κλούβα στα 50 λεπτά.
Όλα αυτά έχουν σαν αποτέλεσμα πολλοί παραγωγοί να έχουν μεγάλες οφειλές. Αν συνεχιστεί και τον επόμενο χρόνο αυτή η εικόνα είναι πολύ αβέβαιο το μέλλον της καλλιέργειας πορτοκαλιού στην Λακωνία».
Τα στοιχεία με την πορεία των τιμών για τα πορτοκάλια κατά την περσινή περίοδο (2023/2024) δημοσιοποίησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Σύμφωνα με αυτά τον Οκτώβριο του 2024, η μέση τιμή παραγωγού στα πορτοκάλια, σε επίπεδο ΕΕ, διαμορφώθηκε στα 98 λεπτά το κιλά, σημειώνοντας μια αύξηση σε σχέση με τον Οκτώβριο που ήταν στα 85 λεπτά αλλά σημαντική πτώση, κατά 26,26%, σε σύγκριση με τον Οκτώβριο του 2023.
Οι συνολικές εισαγωγές πορτοκαλιών στην ΕΕ την περσινή εμπορική περίοδο (από Οκτώβριο 2024 έως Σεπτέμβριος 2024) ανήλθαν στους 929.000 τόνους, ποσότητα που είναι αυξημένη σε σχέση με τον μέσο όρο 5ετίας (871.587 τόνοι).
Η Ελλάδα τον Οκτώβριο του 2024 είχε μέση τιμή πορτοκαλιού στα 74 λεπτά το κιλό, έχοντας μια μεγάλη πτώση, κατά 40%, σε σχέση με την τιμή που είχε τον Οκτώβριο του 2023, που ήταν στα 1,20 ευρώ το κιλό. Επίσης η τιμή αυτή είναι μειωμένη, κατά 11,10%, σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας 5ετίας.
Το Νοέμβριο η πτώση της τιμής συνεχίστηκε στην χώρα μας και έφτασε στα 61 λεπτά το κιλό.
Τα στοιχεία της ΕΕ δείχουν ότι η μεγάλη πτώση της τιμής έγινε από το Νοέμβριο έως το Δεκέμβριο του 2024 (από 1,04 ευρώ έπεσε στα 57 λεπτά).
Η χώρα μας την χαμηλότερη τιμή κατά την περσινή εμπορική περίοδο (Οκτωβριος 2023 - Σεπτέμβριος 2024) την είχε καταγράψει τον Μάιο, που η τιμή έφτασε στα 50 λεπτά το κιλό (το χαμηλότερο επίπεδο σε όλη την ΕΕ). Από τον Ιούνιο και μετά άρχισε η σταδιακή άνοδος της τιμής.
Η Ελλάδα πάντως παρουσίασε την μεγαλύτερη πτώση της τιμής πορτοκαλιού στην ΕΕ.
Η Ισπανία, ένας από τους κορυφαίους παραγωγούς εσπεριδοειδών στην ΕΕ, τον Οκτώβριο του 2024 κατέγραψε τιμές πορτοκαλιού στα 88 λεπτά το κιλό. Αυτό αντιπροσωπεύει μια πτώση τιμή, κατά 7,38%, σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, ωστόσο οι τιμές παραμένουν 29,62% πάνω από τον μέσο όρο της 5ετίας.
Από την πλευρά της η Πορτογαλία, τον Οκτώβριο του 2024, είχε μια μέση τιμή στα πορτοκάλια στα 83 ευρώ το κιλό, εμφανίζοντας μια μικρή αύξηση, κατά 0,92%, σε σχέση με τον Σεπτέμβριο. Οι τιμές αυτές είναι κατά 36,01% υψηλότερες σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας, υποδηλώνοντας μια σχετικά σταθερή απόδοση της αγοράς σε σύγκριση με άλλες χώρες της ΕΕ.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι η Ιταλία εμφανίζει μια σταθερότητα στις τιμές, από τα 1,43 ευρώ το κιλό που ήταν τον Οκτώβριο του 2023, φτάνει στα 1,14 ευρώ το κιλό τον Ιούνιο του 2024. Για το υπόλοιπο διάστημα δεν ανέφερε συγκεκριμένα στοιχεία στην ΕΕ για τις τιμές του πορτοκαλιού.
Οι Ισπανοί παραγωγοί πορτοκαλιού καταγγέλλουν την κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης που ασκούν οι βιομηχανίες που ασχολούνται με την παραγωγή χυμού, οι οποίες έχουν κάνει τις πρώτες τους προσφορές αγοράς σε πολύ χαμηλές τιμές.
Οι αγροτικές οργανώσεις ASAJA Alicante και η ASAJA-Andalucía τονίζουν ότι τα τελευταία χρόνια η τιμή του χυμού πορτοκαλιού κινείται ανοδικά. Φέτος όμως αυτό δεν φαίνεται να ισχύει, αφού οι παραγωγοί λαμβάνουν προσφορές για τιμή 15 λεπτών το κιλό, για πορτοκάλια που πάνε για χυμοποίηση, τα οποία έχχουν ήδη συγκομιστεί και φορτωθεί σε φορτηγά. «Αυτές οι τιμές κάτω από το κόστος παραγωγής και πολύ χαμηλότερες από τις τιμές της διεθνούς αγοράς», τονίζουν οι Ισπανοί αγροτοσυνδικαλιστές.
Οι ισπανικές αγροτικές οργανώσεις προσθέτουν ότι «φέτος οι καιρικές συνθήκες αλλά και τα προβλήματα φυτοπροστασίας έχουν μειώσει τις ποσότητες πορτοκαλιών στις κύριες χώρες παραγωγής. Το παγκόσμιο έλλειμμα παραγωγής έχει εκτοξεύσει την τιμή των φρούτων και του παγωμένου συμπυκνώματος πορτοκαλιού. Επίσης αυτή την εποχή υπάρχει αυξημένη ζήτηση που δεν καλύπτεται από την προσφορά. Δεν υπάρχει κανένας λόγος η μεταποίηση να μην υποστηρίξει την παραγωγή των Ισπανών αγροτών, στην προκειμένη περίπτωση δύο ιδιαίτερα σημαντικών περιοχών παραγωγής εσπεριδοειδών της χώρας, όπως είναι το Αλικάντε και η Ανδαλουσία».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσαν οι αγροτικές οργανώσεις, στην Ισπανία η τιμή πώλησης στην λιανική αγορά του χυμού πορτοκαλιού είναι μεταξύ 2,5 και 4 ευρώ ανά λίτρο, τιμή που είναι ιδιάιτερα υψηλή. Το λίτρο χυμού πορτοκαλιού έχει διπλασιαστεί σε σχέση με πέρυσι, παρότι είναι ένα από τα βασικά προϊόντα για μια υγιεινή διατροφή.
«Ο καταναλωτής αναγκάζεται να πληρώσει έως και 4 ευρώ το λίτρο στις ισπανικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Για τον φρεσκοστυμμένο χυμό η τιμή είναι 6 ευρώ για το συσκευασμένο λίτρο. Πλήρης δυσαναλογία, αν λάβουμε υπόψη ότι ένα κιλό πορτοκάλι βγάζει 0,5 λίτρο χυμό. Ο χυμός θα πρέπει να πωλείται στην λιανική μεταξύ 1,5 και 2,5 ευρώ το λίτρο, ενώ ο αγρότης θα πρέπει να πληρώνεται για τα πορτοκάλια μεταξύ 30 έως 35 λεπτά κιλό», τονίζει ο πρόεδρος της ASAJA Alicante, José Vicente Andreu.
Ο συνολικός όγκος της παραγωγής εσπεριδοειδών στην ΕΕ, στις χώρες της Μεσογείου εκτός ΕΕ και στις ΗΠΑ, αναμένεται να μειωθεί την φετινή περίοδο (2024/2025).
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εσπεριδοειδών (WCO) δημοσίευσε την ετήσια πρόβλεψή του για το Βόρειο Ημισφαίριο για την επερχόμενη περίοδο εσπεριδοειδών, προβλέποντας μια πτώση του συνολικού όγκου σε σχέση με την περσινή.
Η παραγωγή εσπεριδοειδών εκτιμάται σε λίγο λιγότερο από 27,3 εκατ. τόνους, που αντιπροσωπεύει μείωση, κατά 8,73%, σε σχέση με την προηγούμενη σεζόν.
Η παραγωγή εσπεριδοειδών της Ισπανίας, αναμένεται να μειωθεί κατά 3,3% σε σχέση με τις προηγούμενες σεζόν, στα 6,18 εκατομμύρια τόνους, με αποτέλεσμα τη μείωση των λεμονιών, κατά 21,01% σε σχέση με το περσινό έτος ρεκόρ. Τα δραματικά καιρικά φαινόμενα στην Ισπανία «δεν αναμένεται να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη συνολική προσφορά», η οποία παραμένει όπως είχε προβλεφθεί, σημείωσε ο οργανισμός.
Οι όγκοι της Ιταλίας αναμένονται μειώμένοι, κατά 12,32%, στους 2,77 εκατ. τόνους, με πτώση 17,51% στα πορτοκάλια, ενώ η Ελλάδα παραμένει σταθερή στους 1,09 εκατ. τόνους.
Στις άλλες μεσογειακές χώρες, η Τουρκία προβλέπεται να μειώσει την παραγωγή της κατά 17,575 σε 4,95 εκατομμύρια τόνους μετά τα νούμερα ρεκόρ της περασμένης σεζόν.
Η Αίγυπτος με 4,35 εκατ. τόνους θα είναι μειωμένη κατά 19,55% σε σχέση με το 2023/24, ενώ η παραγωγή του Μαρόκου αναμένεται να αυξηθεί κατά 11,97% σε 2,14 εκατ. τόνους.
Η παραγωγή του Ισραήλ εκτιμάται επίσης ότι θα ανακάμψει στους 560.000 τόνους, αυξημένη κατά 18,5%.
Η Πορτογαλία, η οποία συνέβαλε για πρώτη φορά στις προβλέψεις του WCO, εκτιμά μείωση 3,37% την ερχόμενη σεζόν, ή 380.000 τόνους συνολικά).
Η παραγωγή στις ΗΠΑ αναμένεται να συρρικνωθεί σε 4,55 εκατ. τόνους, μειωμένη κατά 4,28%, συνεχίζοντας να μειώνεται σε σύγκριση με τον μέσο όρο των προηγούμενων σεζόν (μείωση 11,52%).
Ο κ. Philippe Binard, γενικός γραμματέας του WCO, δήλωσε: «Οι εξαγωγές εσπεριδοειδών του βορείου ημισφαιρίου θα μειωθούν, κατά 8,94%, σε σύγκριση με την περασμένη σεζόν και θα ανέλθουν σε 8,38 εκατ. τόνους, ενώ στην μεταποίηση και χυμοποίηση θα μειωθούν σε 5,16 εκατ. τόνους (κατά 4,15%), αφήνοντας 13,76 εκατ. τόνους για τις εγχώριες πωλήσεις (μείωση 10,21%)».
Μέχρι την Παρασκευή (15 Νοεμβρίου 2024) θα γίνονται οι δηλώσεις για τις αγωγές κατά ΕΛΓΑ που αφορούν τον παγετό Ιανουαρίου 2022
Όπως αναφέρει η Διαρκής Επιτροπή Συνεταιρισμών Αργολίδας (ΔΕΣΑ), με βάση νεότερα δεδομένα οι δηλώσεις των παραγωγών για τις ομαδικές αγωγές κατά του ΕΛΓΑ για τον παγετό του 2022 θα γίνουν έως την Παρασκευή (15/11/2024).
Και προσθέτει: «Οι παραγωγοί μέλη των Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΑΣ) πρέπει να δηλώσουν στον συνεταιρισμό τους την αίτηση καταβάλλοντας 25 ευρώ. Μη μέλη ΑΣ μπορούν επίσης να δηλώσουν σε όποιον από τους παρακάτω ΑΣ τους εξυπηρετεί, καταβάλλοντας 50 ευρώ.
Οι αγωγές αφορούν την μη επιστροφή της αποζημίωσης των 300 ευρώ/στρέμμα, που έχουν λάβει οι παραγωγοί για τον παγετό του Ιανουαρίου 2022 και καλούνται να επιστρέψουν με τα πορίσματα των ενστάσεων που ανακοινώθηκαν πρόσφατα.
Να υπενθυμίσουμε ότι οι «εκτιμήσεις» των ενστάσεων πραγματοποιήθηκαν από τον ΕΛΓΑ, μέσα 736 ημέρες μετά τον παγετό, όταν είχαν καταστραφεί τα στοιχεία τεκμηρίωσης των ζημιών, κατά παράβαση της νομοθεσίας».
Την αγωγή υπογράφουν οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί:
Α.Σ. ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΑΣ, Α.Σ. ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ, Α.Σ. ΑΝΥΦΙΟΥ, Α.Σ. ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΓΗ, Α.Σ.Ε.Π.Κ.Π. ΚΟΥΤΣΟΠΟΔΙΟΥ, Α.Σ. ΑΤΡΕΑΣ, Α.Σ. ΔΑΛΑΜΑΝΑΡΑΣ, Α.Σ. ΗΛΙΟΣ, Α.Σ. ΗΡΑΙΟΥ, Α.Σ. ΗΡΑΣ, Α.Σ. ΙΝΑΧΟΥ, Α.Σ. COOPERATIVE (ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΜΠΟΡΙΑΣ & ΕΞΑΓΩΓΗΣ ΕΣΠΕΡΙΔΟΕΙΔΩΝ & ΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ ΑΡΓΟΥΣ), Α.Σ. ΚΙΒΕΡΙΟΥ, Α.Σ. ΚΟΥΡΤΑΚΙΟΥ, Α.Σ. ΛΑΛΟΥΚΑ, Α.Σ. ΜΕΛΙΣΣΑ, Α.Σ. ΚΕΦΑΛΑΡΙΟΥ, Α.Σ. ΠΗΓΑΣΟΣ, Α.Σ. ΠΥΡΑΜΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ, Α.Σ. ΠΥΡΓΕΛΑΣ, Α.Σ.Ε.Π.Ε. ΠΥΡΓΕΛΑΣ, Α.Σ. ΣΚΑΦΙΔΑΚΙΟΥ, Α.Σ. ΧΟΥΝΗΣ
Να ανακοινώσουν τα χυμοποιεία τιμή χυμού για να ξεκινήσουν οι παραλαβές πορτοκαλιών στα πλαίσια μια υγιούς εμπορικής σχέσης, ζητούν οι εκπρόσωποι των Αγροτικών Συνεταιρισμών της Αργολίδας.
Όσον αφορά την πώληση των πορτοκαλιών για εμπορία, ζητούν αυτή να πραγματοποιείται μόνο με «επιστρεφόμενα» και το «ποσοστό επιστροφής» να είναι ελεύθερα διαπραγματεύσιμο ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Τα παραπάνω αναφέρει το Μνημόνιο, που υπέγραψαν, στις 5/11/2024, οι 23 Αγροτικοί Συνεταιρισμοί της Αργολίδας, με σκοπό - όπως υποστηρίζουν - να διορθωθεί το πρόβλημα της έλλειψης υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά των πορτοκαλιών χυμοποίησης, που καθιστά τους παραγωγούς ευάλωτους σε ενδεχόμενες εναρμονισμένες πρακτικές ή ενδεχόμενη καταχρηστική εκμετάλλευση συλλογικής δεσπόζουσας θέσης των χυμοποιείων.
Το Μνημόνιο Συνεργασίας των Αγροτικών Συνεταιρισμών Αργολίδας για το 2024/2025 αναφέρει τα εξής:
Στο Άργος, σήμερα 5 Νοεμβρίου 2024, οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί που υπογράφουν το παρόν Μνημόνιο Συνεννόησης και Συνεργασίας, αναγνωρίζουν από κοινού ότι:
1. Υπάρχει έλλειψη υγιούς ανταγωνισμού στον τρόπο που διαμορφώνεται η τιμή των πορτοκαλιών χυμοποίησης.
2. Οι παραγωγοί πορτοκαλιών είναι υποχρεωμένοι με βάση την νομοθεσία να παραδίδουν 7 τόνους/εκτάριο πορτοκαλιών στις βιομηχανίες χυμοποίησης για να λάβουν την «συνδεδεμένη ενίσχυση» εσπεριδοειδών και κατά συνέπεια είναι αναγκασμένοι να δέχονται τις τιμές που επιβάλλουν μονομερώς τα χυμοποιεία.
3. Τα χυμοποιεία έχουν επίσης καθοριστικό ρόλο και στο εμπορικό κύκλωμα των επιτραπέζιων πορτοκαλιών και επειδή στην Αργολίδα αποτελούν ολιγοψώνιο, αυξάνεται η δυνητική τους ευχέρεια να επιβάλλουν χαμηλές τιμές.
4. Η τιμή του χυμού πορτοκαλιού διαμορφώνεται στο Διηπειρωτικό Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης (ICE). Είναι ένας αξιόπιστος δείκτης συγκριτικής αξιολόγησης της τιμής των πορτοκαλιών χυμοποίησης και εάν λειτουργούσε υγιής ανταγωνισμός θα υπήρχε ευθεία συσχέτιση.
5. Από την συγκριτική ανάλυση των τιμών του χυμού πορτοκαλιού και των τιμών πορτοκαλιών χυμοποίησης φαίνεται ότι ενώ τα τελευταία χρόνια η τιμή του χυμού αυξάνεται, η τιμή των πορτοκαλιών μειώνεται αναλογικά.
6. Στον πίνακα που ακολουθεί φαίνεται ότι για τα έτη 2020 και 2021 οι τιμές των πορτοκαλιών προς την τιμή του χυμού σε σχέση ποσότητας 1:1 ήταν ίσες με το 3% και 3,1% αντίστοιχα, αλλά το 2022 και 2023 μειώθηκαν στο 1,8% και 2,3%, αντίστοιχα.
7. Αν η τιμή των πορτοκαλιών προς την τιμή του χυμού είχε την σχέση του 2020 και 2021 (3%), το 2022 θα ήταν 130 αντί για 80 ευρώ/τόνο, και το 2023 θα ήταν 260 αντί για 200 ευρώ/τόνο.
8. Μια ακόμη ένδειξη της έλλειψης υγιούς ανταγωνισμού είναι ότι στο τέλος της σεζόν 2023-2024, η τιμή των πορτοκαλιών μειώθηκε αυθαίρετα από τα χυμοποιεία από τα 200 στα 170 ευρώ/τόνο, ενώ η τιμή του χυμού σταδιακά αυξήθηκε την ίδια περίοδο.
9. Ενώ έχει ξεκινήσει η παράδοση πορτοκαλιών προς χυμοποίηση για την σεζόν 2024-2025 και η τιμή του χυμού έχει διαμορφωθεί στα 10.056 ευρώ/τόνο (17/10/2024), τα χυμοποιεία δεν έχουν δηλώσει τιμές, όπως θα όφειλαν στα πλαίσια μια υγιούς εμπορικής σχέσης. Στοιχείο που και αυτό αναδεικνύει την δεσπόζουσα θέση που κατέχουν.
10. Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν ότι η έλλειψη υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά των πορτοκαλιών χυμοποίησης καθιστά τους παραγωγούς ευάλωτους σε ενδεχόμενες εναρμονισμένες πρακτικές ή ενδεχόμενη καταχρηστική εκμετάλλευση συλλογικής δεσπόζουσας θέσης των χυμοποιείων.
11. Τα φαινόμενα αυτά είναι γνωστά στην αγορά και για το σκοπό αυτό υπάρχει σχετική νομοθεσία, όπως η «Επιτροπή Καταπολέμησης Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων» του νόμου 4792/2021, όσο και η Επιτροπή Ανταγωνισμού, η οποία ελέγχει, τόσο Απαγορευμένες Συμπράξεις (επίσημες ή όχι), ή εναρμονισμένες πρακτικές βάσει των οποίων επιχειρήσεις συμφωνούν να επιβάλουν τους δικούς τους κανόνες στην αγορά, όπως χαμηλότερες τιμές αγοράς (άρθρο 1 ν. 3959/2011 και 101 ΣΛΕΕ), όσο και περιπτώσεις Κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης (άρθρα 2 ν. 3959/2011 και 102 ΣΛΕΕ), η οποία μπορεί να είναι και συλλογική.
Σκοπός
Ο σκοπός του παρόντος μνημονίου είναι να διορθωθεί το πρόβλημα της έλλειψης υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά των πορτοκαλιών χυμοποίησης.
Δράσεις
Θα κοινοποιηθεί το παρόν μνημόνιο σε όλες τις βιομηχανίες χυμοποίησης ώστε να έχουν σαφή εικόνα των προβληματισμών και των απόψεων των συνεταιρισμών που το υπογράφουν και θα γίνει αίτημα σε κάθε μία:
Να εκφράσει - αν επιθυμεί - γνώμη/άποψη για τον τρόπο που μπορεί να υπάρξει ένας αξιόπιστος τρόπος, ώστε τα χυμοποιεία να αποδίδουν στους παραγωγούς μια εύλογη και δίκαιη τιμή για τα πορτοκάλια χυμοποίησης.
Να δηλώσει τις τιμές αγοράς των πορτοκαλιών χυμοποίησης για την τρέχουσα εμπορική περίοδο και ότι η πληρωμή των προϊόντων θα πραγματοποιείται εντός των προβλεπόμενων από τον νόμο χρονικών ορίων.
Αλλά θέματα
Επιπλέον συμφωνούνται τα ακόλουθα:
Πώληση πορτοκαλιών εμπορίας μόνο με επιστρεφόμενα.
Ακολουθούνται 2 τρόποι πώλησης των πορτοκαλιών για εμπορία:
α) με «επιστρεφόμενα» και
β) με «ποσοστό αφαίρεσης».
Με τον 2ο τρόπο τα πορτοκάλια πωλούνται από τους εμπόρους - εξαγωγείς στις βιομηχανίες χυμοποίησης και οι παραγωγοί «αποξενώνονται» από το προϊόν τους. Για να διορθωθεί αυτό συμφωνούμε η πώληση των πορτοκαλιών για εμπορία να πραγματοποιείται μόνο με «επιστρεφόμενα» και το «ποσοστό επιστροφής» να είναι ελεύθερα διαπραγματεύσιμο ανάμεσα στις 2 πλευρές.
Αποφασίστηκε ακόμη η Διαρκής Επιτροπή Συνεταιρισμών Αργολίδας (ΔΕΣΑ), που δημιουργήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2023, να λειτουργεί ως κέντρο συντονισμού, ενημέρωσης, διαβούλευσης και συλλογικής εκπροσώπησης των αγροτικών συνεταιρισμών της Αργολίδας που υπογράφουν το παρόν.
Το Μνημόνιο υπογράφουν οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί
Α.Σ. ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΑΣ, Α.Σ. ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ, Α.Σ. ΑΝΥΦΙΟΥ, Α.Σ. ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΓΗ, Α.Σ.Ε.Π.Κ.Π. ΚΟΥΤΣΟΠΟΔΙΟΥ, Α.Σ. ΑΤΡΕΑΣ, Α.Σ. ΔΑΛΑΜΑΝΑΡΑΣ, Α.Σ. ΗΛΙΟΣ, Α.Σ. ΗΡΑΙΟΥ, Α.Σ. ΗΡΑΣ, Α.Σ. ΙΝΑΧΟΥ, Α.Σ. COOPERATIVE (ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΜΠΟΡΙΑΣ & ΕΞΑΓΩΓΗΣ ΕΣΠΕΡΙΔΟΕΙΔΩΝ & ΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ ΑΡΓΟΥΣ), Α.Σ. ΚΙΒΕΡΙΟΥ, Α.Σ. ΚΟΥΡΤΑΚΙΟΥ, Α.Σ. ΛΑΛΟΥΚΑ, Α.Σ. ΜΕΛΙΣΣΑ, Α.Σ. ΚΕΦΑΛΑΡΙΟΥ, Α.Σ. ΠΗΓΑΣΟΣ, Α.Σ. ΠΥΡΑΜΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ, Α.Σ. ΠΥΡΓΕΛΑΣ, Α.Σ.Ε.Π.Ε. ΠΥΡΓΕΛΑΣ, Α.Σ. ΣΚΑΦΙΔΑΚΙΟΥ, Α.Σ. ΧΟΥΝΗΣ
Αν και είχαμε ένα καλό ξεκίνημα φέτος στα λεμόνια όταν άρχισαν να αυξάνουν οι κοπές και ξεκίνησαν οι εισαγωγές από Τουρκία άρχισε η «πίεση» στις τιμές παραγωγού.
Πάντως τα λεμόνια φέτος λόγω της ξηρασίας έχουν μειωμένη παραγωγή και ποιοτικά προβλήματα.
Ο κ. Κώστας Δεληγιάννης, παραγωγός από την περιοχή Αιγιαλείας, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «από τα μέσα Οκτωβρίου που είχαμε αύξηση στις κοπές λεμονιών ξεκίνησαν και οι εισαγωγές από Τουρκία και άρχισε να υποχωρεί η ζήτηση και οι τιμές παραγωγού.
Επίσης φέτος βλέπουμε να έχουμε ίδιες τιμές στα Ιντερντονάτο και τα Μαγληνά. Πάντως στα Μαγληνά λόγω της ξηρασίας πήγε πίσω η συγκομιδή.
Από τα μέσα του Οκτωβρίου είχαμε απότομη πτώση στις τιμές παραγωγού. Στα συμβατικά από τα 90 λεπτά που ξεκίνησε η τιμή παραγωγού σήμερα έχει φτάσει στα 40 λεπτά το κιλό. Στα βιολογικά ξεκίνησαν από 84 λεπτά το κιλό και έφτασαν σήμερα στα 57 - 60 λεπτά.
Επίσης έχουμε το φαινόμενα λόγω της ξηρασίας σε πολλά λεμόνια να σκίζεται η σάρκα τους που οφείλεται στην συνεχιζόμενη ξηρασία.
Το πρόβλημα που έχει η παραγωγή λεμονιών στην χώρα μας είναι ότι δεν υπάρχει σταθερή ζήτηση και έχουμε απότομη πτώση των τιμών λόγω των εισαγωγών που κάνουμε από Τουρκία. Με μεροκάματα στα 50 ευρώ και αύξηση κόστους καλλιέργειας δεν μπορούμε σε καμιά περίπτωση να ανταγωνιστούμε τα τούρκικα λεμόνια. Από την άλλη στην λιανική αγορά δεν βλέπεις πουθενά να αναγράφουν χώρα προέλευσης της Τουρκία».
Από την πλευρά του ο κ. Δημήτρης Μπούρμπουλας, πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Ξυλοκάστρου και καλλιεργητής λεμονιών, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «έχουμε μια μείωση της τιμής που αυτή την περίοδο είναι στα 45 λεπτά το κιλό. Η παραγωγή είναι μειωμένη λόγω υψηλών θερμοκρασιών και προβλημάτων φυτοπροστασίας.
Επίσης λόγω της ξηρασίας τα λεμόνια δεν έχουν καλά μεγέθη και σκίζεται η σάρκα τους. Πάντως αξίζει να αναφέρουμε ότι τα ελληνικά Μαγληνά είναι πολύ καλύτερα στον χυμό και δεν έχουν καμιά σχέση με τα τούρκικα που είναι στεγνά».
Ισπανία
Ο αντίκτυπος από τα πρόσφατα έντονα καιρικά φαινομένων στην Ισπανία ήταν καταστροφικός για πολλά είδη εσπεριδοειδών. Εξαίρεση όμως αποτελούν τα λεμόνια, που καλλιεργούνται κυρίως στην περιοχή της Μούρθια, τα οποία τροφοδοτούν κανονικά ισπανική την αγορά.
Αν και αρχικά είχαν προβλήματα μικροκαρπίας στην συνέχεια οι βροχοπτώσεις βοήθησαν και έδωσαν καλά μεγέθη.
Τα πρώτα λεμόνια ξεκίνησαν με τιμές παραγωγού πάνω από 30 λεπτά το κιλό και φαινόταν ότι λόγω μειωμένης παραγωγής θα υπάρξει ανοδική πορεία αλλά έγιναν μεγάλες εισαγωγές από Νότια Αφρική, με αποτέλεσμα αυτή την εποχή οι τιμές να έχουν μειωθεί στα 14 - 15 λεπτά το κιλό.
H αγροτοσυνδικαλιστική οργάνωση ASAJA - Murcia τονίζει ότι η φετινή παραγωγή λεμονιών θα είναι μειωμένη κατά περίπου 30%. Εκτιμά ότι κατά 20% λιγότερο είναι φέτος λεμόνι της ποικιλίας Fino και κατά 30% της ποικιλίας Verna.
Σε σχέση το κόστος παραγωγής υπολογίζεται ότι κυμαίνεται περίπου στα 22 - 28 λεπτά το κιλό.
Πάντως καταδικάζει την μεγάλη διαφορά τιμών από το χωράφι στο ράφι ένα φαινόμενο που έχουμε και στην χώρα μας. Όπως δείχνουν τα στοιχεία από το Παρατηρητήριο Τιμών, στα σημεία λιανικής πώλησης οι τιμές στους καταναλωτές κυμαίνονται μεταξύ 1,79 και 2,39 ευρώ το κιλό, όταν στο χωράφι η τιμή δεν έχει ξεπεράσει τα 18 λεπτά το κιλό.
Έως 22 Νοεμβρίου 2024 οι δηλώσεις των παραγωγών για την Ομαδική Αγωγή κατά ΕΛΓΑ που οργανώνει η Διαρκούς Επιτροπής Συνεταιρισμών Αργολίδας (ΔΕΣΑ).
Όπως επισημαίνει η ΔΕΣΑ, «736 ημέρες μετά τον παγετό στην Αργολίδα, στις 26/01/2022, έκανε «επανεκτιμήσεις» ζημίας ο ΕΛΓΑ, χωρίς μάλιστα οι ελεγκτές να επισκεφθούν τα αγροκτήματα. Από τα γραφεία.
Αυτές τις μοναδικές «πρωτοτυπίες» της εκτιμητικής επιστήμης που εισάγει ο ΕΛΓΑ, διότι προφανώς θεωρεί ότι απευθύνεται σε μη νοήμονες, θα καταγγελθούν με ομαδικές αγωγές που οργανώνει η ΔΕΣΑ.
Οι παραγωγοί, που έχουν αδικηθεί, μπορούν να ενταχθούν στις ομαδικές αγωγές ΔΕΣΑ απευθυνόμενοι, έως 22 Νοεμβρίου 2024, στον Αγροτικό Συνεταιρισμό τους.
Το κόστος για κάθε παραγωγό έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής στα 25 ευρώ και εφόσον αυξηθεί η συμμετοχή, ενδέχεται να μειωθεί και άλλο».
Με χαλαρούς ρυθμούς γίνονται αυτή την εποχή οι κοπές στα πορτοκάλια της ποικιλίας Βαλέντσια στην Λακωνία.
Αν και έχουν βγει στην αγορά Ναβελίνες από άλλες περιοχές της χώρας η ζήτηση για τα Βαλέντσια παραμένει σε καλά επίπεδα.
Το πρόβλημα είναι ότι δεν γίνεται σωστή διαλογή των πορτοκαλιών και δεν πάνε τα καλής ποιότητας πορτοκάλια για νωπή χρήση.
Πάντως αυτή την εποχή όσοι παραγωγοί έχουν κάνει σωστές καλλιεργητικές πρακτικές έχουν ένα πολύ καλής ποιότητας Βαλέντσια χυμώδη και με καλό χρωματισμό. Το πρόβλημα είναι ότι την καλή ποιότητα δεν την πληρώνεται ο παραγωγός.
Ο κ. Βασίλης Δεληκωνσταντίνου, παραγωγός εσπεριδοειδών από την Σκάλα Λακωνίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «αυτή την εποχή η μέση τιμή παραγωγού κυμαίνεται στα 27 λεπτά το κιλό, ενώ η τιμή χυμού είναι στα 16 λεπτά. Μιλάμε για χαμηλά επίπεδα αν σκεφτεί κανείς ότι σήμερα η διεθνή τιμή συμπυκνωμένου χυμού είναι στα 10 - 11 ευρώ το κιλό.
Από το 2021 και μετά λόγω ζημιών στην παραγωγή πορτοκαλιών στην Βραζιλία και ΗΠΑ οι διεθνείς τιμές χυμού βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα και αναμένεται να παραμείνουν και τα επόμενα χρόνια. Από την άλλη στα Βαλέντσια έχουμε αναλογία 11 κιλά πορτοκαλιού για 1 κιλό συμπυκνωμένου χυμού. Κάποτε θα πρέπει να κερδίσει ο παραγωγός από την καλή ποιότητα πορτοκαλιού.
Προβλημα είναι ότι δεν γίνεται σωστή διαλογή πορτοκαλιών αλλά δίνουν τιμή «σκούπα» στους παραγωγούς. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να πηγαίνουν για νωπή χρήση πορτοκάλια που δεν έχουν καλά ποιοτικά χαρακτηριστικά και το αντίστροφο τα καλής ποιότητας πάνε για χυμοποποίηση. Όλα αυτά γίνονται για να μειωθεί η χονδρική τιμή τους.
Σίγουρα έχουμε αυτή την περίοδο έχουμε μειωμένες ποσότητες Βαλέντσια στην Λακωνία αλλά στην χώρα μας δεν υπάρχουν στοιχεία (αυτό συμβαίνει και σε άλλες καλλιέργειες).
Το σίγουρο είναι ότι αυτή την εποχή είμαστε στα τελειώματα και οι παραγωγοί έχουν ανάγκη για οικονομική ρευστότητα, ώστε να καλύψουν τις ανάγκες τους. Αυτό τους αναγκάζει να πουλάνε υπό πίεση. Το θετικό πάντως είναι ότι παραμένει σταθερή η ζήτηση για Βαλέντσια αν και σε άλλες περιοχές ξεκίνησαν να κάνουν κοπές στις Ναβαλίνες.
Μεγάλο πρόβλημα επίσης για τους παραγωγούς είναι η μαύρη αμοιβή των εργατών. Οι παραγωγοί φορολογούνται για αυτήν αλλά δεν μπορούν να τη δικαιολογήσουν σαν έξοδο».
Ο κ. Πέτρος Μπλέτας, παραγωγός από την Σκάλα Λακωνίας, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «εδώ και μια εβδομάδα έχει «ζεσταθεί» ξανά το εμπόριο για τα Βαλέντσια και υπάρχει καλή ζήτηση. Όπως φαίνεται η αγορά θα απορροφήσει όλη την παραγωγή.
Οι τιμές παραγωγού ξεκινούν για νωπή κατανάλωση από τα 22 λεπτά και πάνω ανάλογα με την ποιότητα του πορτοκαλιού.
Εκτιμώ ότι ακόμη έχουμε περίπου 2 έως 3 χιλιάδες τόνους πορτοκαλιών αυτής της ποικιλίας με καλά ποιοτικά χαρακτηριστικά (χρώμα και χυμό).
Μετά από τις 20 Νοεμβρίου θα ξεκινήσουν οι κοπές για τις Ναβαλίνες στην περιοχή της Λακωνίας».
Ξεκίνησε στην Αργολίδα η συγκομιδή πορτοκαλιών Ναβελίνας με την παραγωγή να είναι μειωμένη όπως και το εμπορικό ενδιαφέρον, ενώ το κόστος αυξημένο λόγω της άρδευσης και των εργατικών.
Οι τιμές παραγωγού (μικτά) για τα πορτοκάλια εξαγωγής είναι από 35 έως 40 λεπτά το κιλό για τα καλής ποιότητας, ενώ για την εγχώρια αγορά στα 45 λεπτά.
Από τον συνεταιρισμό Σταθέικων του Δήμου Άργους Μυκηνών η κ. Άννα Λαμπάδα, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «υπάρχει σοβαρό πρόβλημα λειψυδρίας στην περιοχή. Υπάρχουν πρόβλημα στα μεγέθη λόγω των υψηλών θερμοκρασιών. Έχουμε φτάσει Νοέμβριο και ποτίζουμε σαν να είμαστε καλοκαίρι. Εδώ και 9 μήνες κάνουμε συνεχώς άρδευση. Αν δεν έχουμε βροχές φέτος τον επόμενο χρόνο τα εσπεριδοειδή στην Αργολίδα θα έχουν σοβαρό πρόβλημα.
Όσον αφορά τις προκαταβολές του παγετού που έδωσε ο ΕΛΓΑ, τα 300 ευρώ το στρέμμα, μας κάνουν συμψηφισμούς αλλά τελικά δεν γνωρίζουν οι παραγωγοί τι χρωστάνε και πότε θα τα εξοφλήσουν τις οφειλές. Είμαστε σε ένα θολό τοπίο και ζητάμε ενημέρωση».
Συνάντηση εσπεριδοπαραγωγών Αργολίδας
Στο μεταξύ στις 4 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί στην ΚΑΣΟΑ ΔΑΝΑΟΣ στην Πυργέλλα, η 1η συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Συνεταιρισμών Αργολίδας (ΔΕΣΑ) για τη σεζόν 2024/2025, όπου θα συζητηθούν θέματα εμπορίας των εσπεριδοειδών, καθώς και η αγωγή κατά του ΕΛΓΑ για τα πορίσματα παγετού της 26/01/2022. Η σχετική ανακοίνωση αναφέρει τα εξής:
«Η περσινή εμπειρία από την λειτουργία της ΔΕΣΑ έδειξε ότι υπάρχει ανάγκη για κοινή οργάνωση και συντονισμό των συνεταιρισμών, καθώς ο κάμπος της Αργολίδας έχει περάσει στο τελικό στάδιο μια μεγάλης ιστορικής καμπής, με μια σειρά από παθογένειες να έχουν κορυφωθεί.
Είναι λοιπόν προφανές ότι η μαζική συμμετοχή των συνεταιρισμών, αλλά και των παραγωγών, είναι αυτό που θα ενισχύσει το κύρος και την δυναμική της πρωτοβουλίας, ιδιαίτερα στην 1η συνεδρίαση της σεζόν.
Αξιοποιώντας την εμπειρία της προηγούμενης περιόδου, έχουν σχεδιαστεί μια σειρά από βελτιώσεις στον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας της Επιτροπής που θα παρουσιαστούν στην σύσκεψη, προκειμένου η ΔΕΣΑ να γίνεται συνεχώς πιο αποτελεσματική στην στήριξη του τομέα».
Άρχισαν οι κοπές για τις πρώιμες Κλημεντίνες στις ζώνες καλλιέργειας της χώρας, με την ζήτηση να είναι σε καλά επίπεδα και τις ποσότητες να είναι μειωμένες αλλά με καλή ποιότητα. Οι μειωμένες ποσότητες έφεραν ένα καλό ξεκίνημα όσον αφορά τις τιμές.
Ο κ. Αριστοτέλης Μπακάκης, παραγωγός μανταρινιών από το Μάστρο του Μεσολογγίου, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος έχουμε μια πρωιμότητα στα μανταρίνια Κλημεντίνες λόγω των καιρικών συνθηκών. Οι κοπές ξεκίνησαν εδώ και 15 ημέρες στην περιοχή και γίνονται με αυξημένους ρυθμούς στα περιβόλια. Έχουμε μια καλή παραγωγή με καλή ποιότητα και μεγέθη. Η ζήτηση είναι πολύ καλή και συνεχώς φεύγουν φορτία από την περιοχή. Φέτος έχουμε ένα καλό ξεκίνημα στα μανταρίνια με τις υπερπρώιμες ποικιλίες (Clement Ruby κ.α.) στην περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας να δίνουν τιμές παραγωγού από 1 ευρώ το κιλό. Τώρα για τις Κλημεντίνες οι τιμές παραγωγού κυμαίνονται από 50 έως 60 λεπτά το κιλό».
Ξεκίνησαν οι κοπές στις Κλημεντίνες αυτές τις ημέρες στην Θεσπρωτία, με τις αποδόσεις να είναι μειωμένες και τις τιμές να κυμαίνονται από 60 έως 65 λεπτά. Οι παραγωγοί ελπίζουν οι μειωμένες ποσότητες να φέρουν καλές τιμές, μιας και η ζήτηση να είναι σε καλά επίπεδα. Το πρόβλημα είναι ότι στην περιοχή δεν είναι οργανωμένοι οι παραγωγοί για να μπορέσουν να διεκδικήσουν κάτι καλύτερο.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Θωμάς Φάκλαρης από την περιοχή Σκαφιδακίου στην Αργολίδα, «αυτές τις ημέρες μπήκαν στα περιβόλια οι παραγωγή και ξεκίνησαν τις κοπές μανταρινιών. Η Αργολίδα έχει πρόβλημα από την ξηρασία και η παραγωγή είναι μειωμένη κατά 20 - 30% αλλά έχει πολύ καλή ποιότητα. Οι Κλημεντίνες, όπως και πέρυσι, έχουν κάνει ένα καλό ξεκίνημα με τις τιμές παραγωγού (μικτές) της εξαγωγής για την καλή ποιότητα να κυμαίνονται 1,70 έως 1,80 ευρώ το κιλό, ενώ στην εσωτερική αγορά φτάνουν και στο 1 ευρώ το κιλό. Προς το παρόν η ζήτηση είναι σε καλά επίπεδα».
Από την πλευρά του ο κ. Πέτρος Μπλέτας, παραγωγός από την Σκάλα Λακωνίας, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι ακόμη δεν έχουν ξεκινήσει οι κοπές μανταρινιών στην περιοχή. Πάντως από μια πρώτη εικόνα φαίνεται μειωμένη η φετινή παραγωγή. Αναμένεται να ξεκινήσουν να κόβουν Κλημεντίνες μετά από τις 10 Νοεμβρίου.
Όσον αφορά τις εισαγωγές μανταρινιών στην ΕΕ, τα στοιχεία της Κομισιόν αναφέρουν ότι κατά την εμπορική περίοδο Οκτώβριος 2023 - Σεπτέμβριος 2024 ανήλθαν σε 445.000 τόνους, μειωμένες σε σχέση με την αντίστοιχη προηγούμενη περίοδο (482.000 τόνους). Οι κυριότερες εισαγωγές μανταρινιών στην ΕΕ γίνονται από την Νότια Αφρική (162.000), την Τουρκία (84.500) και το Μαρόκο (74.000).
Λίγες μόνο εβδομάδες πριν ξεκινήσει η συγκομιδή πορτοκαλιού στις πρώιμες περιοχές της Ισπανίας οι καλλιεργητές εσπεριδοειδών ελπίζουν σε καλές τιμές την φετινή εμπορική περίοδο λόγω της έλλειψης χυμού στις διεθνείς αγορές.
Σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν οργανώσεις των Ισπανών παραγωγών, υπάρχει αυξημένη ζήτηση και τιμές λόγω της συνεχόμενης ξηρασίας που έχει πληξει την Βραζιλία, η οποία είναι ο κύριος προμηθευτής κατεψυγμένου χυμού πορτοκαλιού στη διεθνή αγορά.
Δεδομένης αυτής της κατάστασης, οι Ισπανοί παραγωγοί πορτοκαλιών αναμένουν μια λογική τιμή στον χυμό πορτοκαλιού, η οποία, με τη σειρά της, θα βοηθήσει να παραμείνουν σε καλά επίπεδα οι τιμές του νωπού.
Παράλληλα η Ένωση Νέων Αγροτών (Asociación Agraria Jovenes Agricultores - ASAJA) ζητά από την κυβέρνηση να προχωρήσει σε ελέγχους στις εισαγωγές πορτοκαλιών από τρίτες χώρες, στις οποίες δεν πληρούνται τα πρότυπα καλλιέργειας που απαιτούνται από τους Ισπανούς παραγωγούς, σχετικά με την χρήση φυτοϋγειονομικών προϊόντων και περιβαλλοντικών απαιτήσεων.
Επίσης η οργάνωση αγροτών της Ισπανίας ζητάει να γίνονται στα εισαγόμενα πορτοκάλια ελέγχοι υπολειµµάτων (MLRS) για φυτοφάρμακα που είναι απαγορευμένα στην ΕΕ.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι στην περσινή εμπορική περίοδο, οι τιμές παραγωγού για τα ισπανικά πορτοκάλια ξεκίνησαν από πολύ ικανοποιητικά επίπεδα αλλά από τον Φεβρουάριο και μετά μειώθηκαν απότομα, λόγω της εισαγωγής μεγάλων ποσοτήτων πορτοκαλιών από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, κυρίως από την Αίγυπτο. Σημειώθηκε σημαντική αύξηση των εισαγωγών από τρίτες χώρες «χωρίς καμία αμοιβαιότητα εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέματα εργασίας και υγείας», τονίζει η ισπανική οργάνωση.
Ξεκίνησαν οι πρώτες κοπές υπερπρώιμων μανταρινιών στην περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας. Τα Clement Ruby είναι μια νέα υπερπρώιμη ποικιλία μανταρινιάς που έχει αρχίσει να καλλιεργείται στα δυτικά της χώρα.
Ο κ. Νίκος Τσακαλόζος, παραγωγός από την Κατοχή Αιτωλοακαρνανίας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «ξεκίνησαν οι πρώτες κοπές των υπερπρώιμων μανταρινιών στην περιοχή του Μεσολογγίου και αναφερόμαστε στην ποικιλία Clement Ruby.
Η ζήτηση από τους εμπόρους είναι καλή και οι τιμές παραγωγού κυμαίνονται σε ικανοποιητικά επίπεδα, πάνω από 1 ευρώ το κιλό.
Οι ποσότητες είναι καλές όπως και η ποιότητα των μανταρινιών. Βέβαια λόγω των υψηλών θερμοκρασιών υπάρχουν αυξημένες ανάγκες άρδευσης στις καλλιέργειες.
Φέτος αναμένεται να έχουμε μια πρωιμότητα στα μανταρίνια κατά 10 έως15 ημέρες. Οι Κλημεντίνες που είναι οι μεγάλες ποσότητες αναμένεται να βγουν στην αγορά από τις αρχές Νοεμβρίου».
Πολύ μικρές ποσότητες πρώιμων μανταρινιών κόπηκαν στην Αργολίδα.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Σκαφιδακίου από την Αργολίδα, Θωμάς Φάκλαρης, «μετά τις 20 Οκτωβρίου αναμένεται να ξεκινήσουν οι κοπές στις Κλημεντίνες στην περιοχή.
Φέτος οι υψηλές θερμοκρασίες και οι καύσωνες επηρέασαν αρνητικά την καλλιέργεια και αναμένεται να έχουμε μειωμένες αποδόσεις. Ακόμη και σήμερα έχουμε θερμοκρασίες καλοκαιριού στην Αργολίδα και οι απαιτήσεις για άρδευση είναι μεγάλες. Πάντως εκτιμώ ότι φέτος θα έχουμε καλή ζήτηση στα μανταρίνια όταν βγουν στην αγορά».
Όσον αφορά την περιοχή της Θεσπρωτίας, οι κοπές στα πρώιμα μανταρίνια αναμένεται ξεκινήσουν από 20 έως 25 Οκτωβρίου στις παραθαλάσσιες περιοχές. Όσοι έκαναν τις σωστές καλλιεργητικές εργασίες αναμένεται να έχουν ικανοποιητικές αποδόσεις.
Αυτό που θα πρέπει να προσέξουν οι παραγωγοί είναι να κάνουν εμπορικές συμφωνίες με εμπόρους που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Εμπόρων Νωπών Οπωροκηπευτικών (ΜΕΝΟ).
Οι παραγωγοί εσπεριδοειδών μπορούν να ενταχθούν σε δύο Οικολογικά Σχήματα της ΚΑΠ τα οποία δίνουν καλά χρήματα με την χρησιμοποίηση παγίδων και σκευασμάτων για αντιμετώπιση ακάρεων και ημίπτερων.
Τα συγκεκριμένα Οικολογικά Σχήματα εντάχθηκαν τις τελευταίες ημέρες (Κυριακή - 29/9) αλλά μετά την παράταση στο ΟΣΔΕ που δόθηκε από τον ΟΠΕΚΕΠΕ (μέχρι 4/9) μπορούν να πάνε στα ΚΥΔ και να συμπληρώσουν την δήλωση και να καταθέσουν τα παραστατικά.
Τα Οικολογικά Σχήματα αφορούν:
(6.26) Ετήσια ενίσχυση για την καταπολέμηση των ακάρεων σε εσπεριδοειδή (τετράνυχος κ.α.)
Δικαιολογητικά: παραστατικό αγοράς σκευασμάτων για καταπολέμιση ακάραιων
Ενδεικτική ενίσχυση 95,1 ευρώ το στρέμμα
(6.25) Ετήσια ενίσχυση για την καταπολέμιση ημίπτερων σε εσπεριδοειδή (αφίδες κ.α.)
Δικαιολογητικά: παραστατικό αγοράς ωφέλιμων αρπακτικών εντόμων
Ενδεικτική ενίσχυση 40 ευρώ το στρέμμα
Μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου αναμένεται να γίνονται κοπές για τα πορτοκάλια ποικιλίας Βαλέντσια στην Λακωνία, με τις ποσότητες να μειώνονται καθημερινά.
Αυτό που θα πρέπει να ξέρουν οι παραγωγοί είναι ότι οι Αιγύπτιοι ήρθαν Ελλάδα για να μείνουν και κάθε χρόνο θα τους βλέπουν μπροστά τους οι Έλληνες παραγωγοί.
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν δίκτυο στην ελληνική αγορά για τα πορτοκάλια της χώρας τους.
Ο κ. Μιχάλης Καρούνης, παραγωγός εσπεριδοειδών από τους Μολάους, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «έχουν μειωθεί οι ποσότητες των πορτοκαλιών και πολλά λόγω των υψηλών θερμοκρασιών έχουν πέσει στο έδαφος. Οι τιμές παραγωγού αυτή την εποχή είναι στα 40 - 50 λεπτά το κιλό. Όμως λόγω των αιγυπτιακών πορτοκαλιών περίπου το 60% της παραγωγής Βαλέντσια πωλήθηκε σε χαμηλές τιμές της τάξης των 12 λεπτών.
Κανείς δεν αντιδρά για αυτές τις τιμές που είναι κάτω του κόστους και κάποτε θα πρέπει να οργανωθούν οι παραγωγοί για να δουν πως θα αντιμετωπίσουν το πρόβλημα του ανταγωνισμού της Αιγύπτου που θα το έχουν κάθε χρόνο».
Ο κ. Πέτρος Μπλέτας, παραγωγός από την Σκάλα Λακωνίας, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι μέχρι 10 Νοεμβρίου θα έχουμε κοπές στα Βαλέντσια. Οι τιμές εδώ και 1,5 μήνα (μετά τις 20 Αυγούστου) είναι στα επίπεδα των 40 - 50 λεπτών. Οι Αιγύπτιοι έχουν στραφεί στην ευρωπαϊκή αγορά και θα είναι πολύ δύσκολο να τους αντιμετωπίσουμε.
Από την άλλη προβλέπω ότι και τα επόμενα χρόνια θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα οι διεθνείς τιμές του χυμού. Για τα Βαλέντσια μια υψηλή τιμή χυμού που θα μπορούσε να δώσει λύση στον παραγωγό θα ήταν στα 35 λεπτά το κιλό.
Πρέπει όμως να γίνουν σωστές αρδεύσεις για να δίνει το πορτοκάλι χυμό. Θα πρέπει στην περιοχή της Λακωνίας να γίνουν έργα υποδομών για να μην φεύγει το νερό στην θάλασσα».
Από την πλευρά του ο Βασίλης Δεληκωνσταντίνου, παραγωγός εσπεριδοειδών από την Σκάλα Λακωνίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «η εκτίμησή μου είναι ότι έχουμε ακόμη 7 - 8 χιλιάδες τόνους εμπορεύσιμα πορτοκάλια Βαλέντσια.
Τώρα τα δίνουν οι παραγωγοί από 35 έως και 55 λεπτά το κιλό. Θα πρέπει να μάθουν να ζητάνε τιμή από τους εμπόρους και να κάνουν κοπές όταν τους συμφέρει η τιμή που τους δίνουν.
Πρέπει να οργανωθούν οι παραγωγοί γιατί αν ζητάνε υψηλή τιμή τότε θα την κερδίζουν. Το να σταματάνε οι κοπές δεν είναι λύση γιατί χάνονται αγορές επειδή έχουμε σκληρό ανταγωνισμό.
Αυτή την εποχή η χονδρική στην Ιταλία στο πορτοκάλι είναι 1,10 - 1,20 ευρώ το κιλό, που σημαίνει γύρω στα 75 λεπτά η τιμή παραγωγού. Στην χώρα μας η χονδρική είναι στα 85 - 90 λεπτά.
Για τον χυμό προβλέπω ότι και τα επόμενα χρόνια θα μείνει σε υψηλά επίπεδα στη διεθνή αγορά. Στην χώρα μας όμως είναι σε χαμηλά οι τιμές γύρω στα 17 λεπτά το κιλό».
Από τις αρχές της εβδομάδας ξεκίνησαν οι κοπές των λεμονιών, με λίγες αρχικά ποσότητες και την ζήτηση να είναι αυξημένη.
Οι τιμές παραγωγού κυμαίνονται σε υψηλά επίπεδα μιας και ακόμη δεν έχουν ξεκινήσει οι εισαγωγές μεγάλων ποσοτήτων από την Τουρκία.
Ο κ. Κώστας Δεληγιάννης, παραγωγός από την περιοχή Αιγιαλείας, δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο τονίζει ότι «ξεκινήσαμε από αρχές της εβδομάδας τα πρώιμα λεμόνια Ιντερντονάτο, συμβατικά και βιολογικά. Ακόμη δεν έχουν έρθει τα τούρκικα λεμόνια στην χώρα μας και η ζήτηση στην εγχώρια αγορά είναι αυξημένη.
Φέτος για πρώτη φορά οι τιμές των συμβατικών είναι υψηλότερες από τις τιμές των βιολογικών. Αυτό συμβαίνει επειδή τα βιολογικά πάνε κυρίως για εξαγωγή και έχουν ανταγωνισμό, ενώ τα συμβατικά πάνε στην εγχώρια αγορά που αυτή την εποχή έχει έλλειψη για λεμόνια. Οι τιμές παραγωγού κυμαίνονται στα 84 λεπτά το κιλό για τα βιολογικά, ενώ στα συμβατικά ξεκινούν από 85 και φτάνουν στα 90 λεπτά.
Πάντως οι ποσότητες αυτή την εποχή είναι μειωμένες. Όσα λεμόνια δεν ποτίστηκαν σωστά έχουν πάει πίσω επειδή είχαμε το καλοκαίρι υψηλές θερμοκρασίες.
Φέτος αναμένεται να έχουμε μειωμένη παραγωγή και θα έχουμε και προβλήματα ποιότητας.
Στα λεμόνια ποικιλίας Μαγληνό η εικόνα της παραγωγής είναι καλύτερη ποσοτικά. Αναμένεται σε περίπου 20 ημέρες να ξεκινήσουν οι κοπές για το πρώτο χέρι.
Φέτος από την εικόνα της παραγωγής και της ζήτησης φαίνεται ότι τα Ιντερντονάτο θα καταφέρουν να κρατήσουν τις υψηλές τιμές και το επόμενο χρονικό διάστημα»
Από την πλευρά του ο κ. Δημήτρης Μπούρμπουλας, πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Ξυλοκάστρου και καλλιεργητής λεμονιών, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «σήμερα ξεκίνησαν οι κοπές στην περιοχή για τα πρώιμα λεμόνια. Η παραγωγή θα είναι μειωμένη λόγω υψηλών θερμοκρασιών και προβλημάτων φυτοπροστασίας.
Από την άλλη στην αγορά έχουμε αυτή την εποχή μεγάλη ζήτηση μιας και ακόμη δεν ξεκίνησαν οι εισαγωγές. Αυτό φαίνεται και στις τιμές παραγωγού που είναι πάνω από 80 λεπτά το κιλό. Το θέμα των τιμών εξαρτάται πάντως τα τελευταία χρόνια με την πορεία των εισαγωγών».
Εισαγωγές και εξαγωγές λεμονιών στην ΕΕ
Τα διαθέσιμα εμπορικά στοιχεία της Κομισιόν δείχνουν ότι από τον Οκτώβριο του 2023 μέχρι τον Αύγουστο του 2024 είχαμε εισαγωγές στην ΕΕ 315.000 τόνων λεμονιών.
Μόνο οι εισαγωγές του Αυγούστου το 2024 της ΕΕ έφτασαν στους 72.460 τόνους λεμονιών.
Αυξημένες αποστολές λεμονιών έχουμε από την Τουρκία, η οποία είναι ο κορυφαίος προμηθευτής της ΕΕ κατά την παραγωγική περίοδο του Βορείου Ημισφαιρίου. Αντίθετα, κατά τη διάρκεια της εκτός εποχής, η Νότια Αφρική, η Βραζιλία και η Αργεντινή είναι οι κορυφαίοι προμηθευτές λεμονιών στην ΕΕ.
Οι εξαγωγές λεμονιού της ΕΕ για το 2023-2024 προβλέπονται να είναι υψηλότερες σε σχέση με το 2022-2023 (140.000 τόνοι έναντι 122.000 τόνοι). Οι κύριοι προορισμοί για τα λεμόνια της ΕΕ περιλαμβάνουν το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ελβετία.
Το Ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων (MAPA) δημοσιοποίησε την πρώτη επίσημη πρόβλεψη της παραγωγής εσπεριδοειδών για την φετινή εμπορική περίοδο (2024/2025), η οποία ξεκίνησε την 1η Σεπτεμβρίου 2024.
Σύμφωνα με την πρόβλεψη η ισπανική συνολική παραγωγή εσπεριδοειδών αναμένεται να ανέλθει σε 5,842 εκατομμύρια τόνους.
Η φετινή παραγωγή θα είναι ελαφρώς μειωμένη σε σχέση με την περσινή (1%) και κάτω από τον μέσο όρο των τελευταίων πέντε ετών (κατά 8,6%).
Οι επιπτώσεις της συνεχιζόμενης ξηρασίας και οι υψηλές θερμοκρασίες υπήρξαν καθοριστικοί παράγοντες για τον μειωμένο όγκο παραγωγής.
Αναλυτικότερα η παραγωγή πορτοκαλιών εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 2,976 εκατομμύρια τόνους (αυξημένη κατά 8,8% σε σχέση με την πέρσινη). Το 72% των πορτοκαλιών που παράγονται στην Ισπανία είναι ομφαλοφόρα.
Η παραγωγή μανταρινιών θα ανέλθει σε 1.831 εκατομμύρια τόνους (αυξημένη κατά 3,3% σε σχέση με την πέρσινη). Οι κλημεντίνες αποτελούν το 50% της παραγωγής μανταρινιών.
Μεγάλη μείωση (κατά 20,5%) θα παρουσιάση η παραγωγή λεμονιών (μετά το περσινό ρεκόρ παραγωγής) που θα διαμορφωθεί στους 953.661 τόνους. Το 73,1% θα ήταν λεμόνια της ποικιλίας Fino και το 26,3% του τύπου Verna.
Όσον αφορά τα γκρέιπφρουτ, η πρόβλεψη κάνει λόγο για μια παραγωγή 86.305 τόνων, αυξημένη κατά 0,6% (+2.560 τόνους) και επίσης πάνω από τον μέσο όρο κατά 8,3%.
Για άλλη μια φορά, επί κυβέρνησης Μητσοτάκη, απογοητευόμαστε από τη συμπεριφορά του ΕΛΓΑ, απέναντι στους συνεπείς καλλιεργητές που πληρώνουν έγκαιρα την ετήσια συνδρομή τους.
Αυτό καταγγέλλει στον ΑγροΤύπο ο κ. Μανόλης Ντουντουνάκης, παραγωγός εσπεριδοειδών και Μ.Δ.Ε. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Ε.Μ.Π. - Υποψήφιος Διδάκτωρ Πολυτεχνείου Κρήτης, ΕΔΙΠ Πολυτεχνείου Κρήτης.
Και προσθέτει: «Εδώ και πολλά χρόνια είναι καθεστώς ότι πορίσματα του ΕΛΓΑ που κοινοποιούνται στο παραγωγό, είναι άμεσα πληρωτέα στην επόμενη πληρωμή του Οργανισμού. Όμως τείνει να γίνει καθεστώς, επι κυβερνήσεων Μητσοτάκη, οι καθυστερημένες πληρωμές.
Πιο συγκεκριμένα:
Για τις ζημίες του περυσινού χειμώνα, Φεβρουάριος του 2024, κοινοποιήθηκαν τα πορίσματα, στα Χανιά τέλη Απριλίου. Ενώ περιμέναμε να πληρωθούμε στη πληρωμή του Μαΐου, μας είπαν τελευταία στιγμή, ότι θα πληρωθούν τα πορίσματα που αφορούν ζημιές, μέχρι τέλος του 2023. Έτσι, μας ενημέρωσαν, ότι θα πληρωθούμε στην επόμενη πληρωμή, του Ιουνίου.
Όμως μέσα Ιουνίου, μας ενημέρωσαν ότι η πληρωμή του Ιουνίου, τελικά θα γίνει 24 Ιουλίου, θα αφορά μόνο ζημιές φυτικής παραγωγής από τα ακραία καιρικά φαινόμενα «Daniel» και «Elias» της Θεσσαλίας.
Έτσι πάμε, πιθανά, για την επόμενη πληρωμή - μετά από αυτή του Ιουλίου - που άγνωστο πότε θα γίνει, δεδομένου, ότι τα οικονομικά του ΕΛΓΑ, δεν είναι ανθηρά.
Όμως, η προβληματική λειτουργία του ΕΛΓΑ, δεν έχει τέλος.
Στον καύσωνα του Ιουνίου, που κύρια έπληξε τα Χανιά, εντελώς αυθαίρετα και ενάντια σε οποιαδήποτε λογική, οι αναγγελίες για ζημιές από το καύσωνα - επί 4 συνεχόμενες ημέρες θερμοκρασίες γύρω στους 44 βαθμούς Κελσίου - αφορούσαν μόνο αβοκάντο και αμπέλια.
Όμως, ο παρατεταμένος καύσωνας άφησε πίσω του τεράστιες ζημιές σε όλες τις καλλιέργειες εσπεριδοειδών.
Τώρα παραπέμπουν, στο μέλλον για αποζημιώσεις από τα Κ.Ο.Ε., για τις τεράστιες ζημίες σε όλες τις καλλιέργειες εσπεριδοειδών, χωρίς να είναι σίγουροι ούτε και για αυτό.
Όμως, τα δεινά των παραγωγών δεν έχουν τέλος.
Με τα γνωστά προβλήματα στον ΟΠΕΚΕΠΕ, το ΟΣΔΕ 2024, μόλις άνοιξε, και ίσως τελειώσει το Σεπτέμβριο, με πιθανότερο σενάριο για τέλη Οκτωβρίου.
Πέρα από τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν στη καταβολή της προκαταβολής της ενιαίας ενίσχυσης, τα πορίσματα του ΕΛΓΑ, πρέπει να περαστούν στις λίστες του ΟΣΔΕ 2024 που θα στείλει ο ΟΠΕΚΕΠΕ στον ΕΛΓΑ.
Δηλαδή για τις ζημιές από τον καύσωνα του Ιουνίου, σε ότι αφορά τα αβοκάντο και τα αμπέλια, ίσως, αν υπάρχουν χρήματα, πληρωθούμε την Άνοιξη του 2025, για δε τα εσπεριδοειδή είναι εντελώς απροσδιόριστο το πότε και το αν θα πληρωθούμε.
Ντροπή, ντροπή και μόνο ντροπή».
Το θέμα με την αύξηση των στρεμμάτων καλλιέργειας πορτοκαλιών το 2023 που φάνηκε στην πληρωμή της συνδεδεμένης το είχε αναφέρει πρώτος ο ΑγροΤύπος.
Με δεύτερη επιστολή της Διαρκούς Επιτροπής Συνεταιρισμών Αργολίδας (Δ.Ε.Σ.Α.) προς τον Πρωθυπουργό ζητά να μάθει που «φύτρωσαν» το 2023 ξαφνικά 80.000 στρέμματα με πορτοκάλια και έλαβαν επιδότηση από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Πάντως ακόμη δεν υπάρχει επίσημη απάντηση από το ελληνικό κράτος για το θέμα αυτό που δείχνει για ακόμη μια φορά την απαξίωση που έχει οδηγηθεί ο Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου.
Η επιστολή, που απηύθυνε στον Πρωθυπουργό, στις 08/05/2024, η ΔΕΣΑ με κοινοποίηση στον Υπουργό ΑΑΤ, αναφέρει τα ακόλουθα:
«Αξιότιμε Πρωθυπουργέ,
Στις 23.05.2024 σας απευθύναμε επιστολή σχετικά με την εξαιρετικά μεγάλη μείωση της Συνδεδεμένης Ενίσχυσης Πορτοκαλιών 2023. Απευθυνθήκαμε σε εσάς διότι το Υπ.Α.Α.&Τ. δεν απαντά σε σχετικές με το θέμα επανειλημμένες επερωτήσεις Βουλευτών.
Όπως αναφέρουμε και στην 1η επιστολή, το κρίσιμο ζήτημα για το θέμα είναι η ξαφνική εμφάνιση το 2023 για να λάβουν επιδότηση επιπλέον 80.000 στρέμματα πορτοκαλιών, δηλαδή τα διπλάσια από ότι ήταν όλα τα προηγούμενα χρόνια. Τα πορτοκάλια όμως δεν είναι μονοετής καλλιέργεια. Επομένως, πώς ξαφνικά διπλασιάστηκαν οι επιλέξιμες εκτάσεις, σε ποιες περιοχές της χώρας «εμφανίστηκαν» τα επιπλέον 80.000 στρέμματα και σε ποια χυμοποιεία οδηγήθηκαν οι 56.000 τόνοι πορτοκαλιών που αναλογούν ως «υποχρέωση παράδοσης» γι' αυτά;
Στις 28.06.2024 εκδόθηκε τροποποιητική απόφαση από τον Υπουργό Α.Α.&Τ. που αναπροσαρμόζει την ενίσχυση από 21,84€ στα 34,23€, χωρίς όμως καμία περαιτέρω εξήγηση.
Το γεγονός αυτό αυξάνει τα ερωτηματικά αναφορικά με τα δεδομένα «έκτασης πορτοκαλιών» που χρησιμοποίησε ο ΟΠΕΚΕΠΕ και των πράξεων υπολογισμού της ενίσχυσης. Τι είχε γίνει λάθος στον υπολογισμό της 1ης τιμής και πώς διαμορφώθηκε η 2η;
Επειδή με όλα τα παραπάνω τίθεται ζήτημα διαφάνειας, παρακαλούμε για την παρέμβασή σας ώστε να δοθούν επαρκείς εξηγήσεις σχετικά με τα παραπάνω εύλογα ερωτήματα».
Οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί:
Α.Σ. ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΑΣ, Α.Σ. ΑΝΥΦΙΟΥ, Α.Σ. ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΓΗ , Α.Σ. ΑΤΡΕΑΣ, Α.Σ. ΔΑΛΑΜΑΝΑΡΑΣ, Α.Σ. ΗΛΙΟΣ, Α.Σ. ΗΡΑΙΟΥ, Α.Σ. ΗΡΑΣ, Α.Σ. ΙΝΑΧΟΥ, Α.Σ. ΚΕΦΑΛΑΡΙΟΥ, Α.Σ. ΚΙΒΕΡΙΟΥ, Α.Σ. ΚΟΥΡΤΑΚΙΟΥ, Α.Σ. ΛΑΛΟΥΚΑ, Α.Σ. ΜΕΛΙΣΣΑ, Α.Σ. ΠΗΓΑΣΟΣ, Α.Σ. ΠΥΡΓΕΛΑΣ, Α.Σ.Ε.Π.Ε. ΠΥΡΓΕΛΑΣ, Α.Σ. ΣΚΑΦΙΔΑΚΙΟΥ, Α.Σ.Ε.Π.Κ.Π. ΚΟΥΤΣΟΠΟΔΙΟΥ, Α.Σ. ΧΟΥΝΗΣ
Με Απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα, τροποποιείται το ύψος της συνδεδεμένης ενίσχυσης στο πορτοκάλι χυμοποίησης, για το έτος ενίσχυσης 2023.
Σύμφωνα με την τροποποιητική απόφαση το ποσό της συνδεμένης ανέρχεται πλέον στα 34,9 ευρώ ανά στρέμμα, από 21,84 ευρώ ανά στρέμμα που είχε καθορισθεί με την Υπουργική Απόφαση της 26ης Απριλίου.
Πρόκειται για μια σημαντική αναπροσαρμογή, σε μια προσπάθεια να εξισορροπηθούν οι συνεπεία πολλών παραγόντων απώλειες των παραγωγών. Το επόμενο διάστημα αναμένεται να γίνει η πληρωμή.
Θυμίζουμε ότι ο ΑγροΤύπος την Παρασκευή (28/6) είχε κάνει σχετικό ρεπορτάζ για τα πορτοκάλια και είχε αναφέρει το θέμα της συνδεδεμένης στα πορτοκάλια προς χυμοποίηση.
«Και επειδή το κράτος θα πρέπει να έχει συνέχεια να θυμίσουμε ότι η προηγούμενη ηγεσία του ΥπΑΑΤ είχε παραδεχτεί ότι υπήρχε κάποιο λάθος με τα επιλέξιμα στρέμματα, θα γινόταν διόρθωση και θα είχαμε συμπληρωματική πληρωμή από τον ΟΠΕΚΕΠΕ», ανέφερε το ρεπορτάζ.
Ολοκληρώθηκε η φετινή εμπορική περίοδος για τα πορτοκάλια στην Ισπανία. Πρακτικά είμαστε στο τέλος της συγκομιδής πορτοκαλίων στην χώρα της Ιβηρικής.
Όπως επισημαίνει η Ένωση Νέων Αγροτών της Córdoba, παρά τη μεγάλη μείωση της παραγωγής φέτος σε όλη την Ισπανία, λόγω της ξηρασίας και των προβλημάτων με την άρδευση που υπήρξαν το περασμένο καλοκαίρι, ολοκληρώνεται η συγκομιδή με την ζήτηση είναι πολύ μειωμένη λόγω των εισαγωγών πορτοκαλιών από την Αίγυπτο, σε χαμηλές μη ανταγωνιστικές τιμές.
Όσον αφορά τις τιμές παραγωγού των ισπανικών πορτοκαλιών, νωπών και για χυμοποίηση, ήταν σε καλά επίπεδα στο πρώτο μέρος της φετινής περιόδου αλλά από τον Φεβρουάριο και μετά υπήρξε κάθετη πτώση, λόγω της εισόδου πορτοκαλιών από τρίτες χώρες, κυρίως από Αίγυπτο.
Υπήρξε αύξηση των εισαγωγών πορτοκαλιών από τρίτες χώρες «χωρίς καμία αμοιβαιότητα εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέματα συνθηκών εργασίας και φυτοϋγείας», όπως αναφέρουν οι Ισπανοί παραγωγοί, που έκαναν το προηγούμενο διάστημα πολλές κινητοποιήσεις για το συγκεκριμένο πρόβλημα.
Η τελευταία δημοπρασία στην Κόρδοβα έδωσε τιμές για τα νωπά πορτοκάλια Valencia στα 22 - 25 λεπτά το κιλό, όταν πέρυσι αυτό το διάστημα είχαν τιμή παραγωγού στα 46 έως 50 λεπτά το κιλό.
Για τα πορτοκάλια που πήγαν για χυμοποίηση έδωσαν τιμή στα 18 - 20 λεπτά το κιλό, όταν η αντίστοιχη περσινή ήταν στα 30 λεπτά.
Η Κόρδοβα είναι η τρίτη πιο σημαντική επαρχία από άποψη παραγωγής εσπεριδοειδών και η δεύτερη σε παραγωγή πορτοκαλιού, σύμφωνα με στοιχεία του ισπανικού Υπουργείου Γεωργίας.
Όσον αφορά την χώρα μας πορτοκάλια Valencia έχει πια μόνο η Λακωνία.
Ο κ. Μιχάλης Καρούνης, παραγωγός εσπεριδοειδών από τους Μολάους, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «στα πορτοκάλια έχουμε μείωση της τιμής παραγωγού στο χωράφι αλλά δεν μειώνεται η τιμή λιανικής στο ράφι.
Χτες Δευτέρα (3/6) πούλησα για χυμό πορτοκάλια με τιμή στα 10 έως 13 λεπτά. Για τα νωπά γίνονται πολύ λίγες κοπές, με τιμές που ξεκινούν από 15 λεπτά και για τα καλής ποιότητας φτάνουν στα 20 λεπτά.
Όμως τα έξοδα καλλιέργειες συνεχώς τρέχουν. Αυτή την περίοδο στα πορτοκάλια έχουμε την φυτοπροστασία για την μύγα της Μεσογείου, ενώ κάνουμε συνεχώς ποτίσματα.
Όλα αυτά αυξάνουν το κόστος και με τις χαμηλές τιμές δεν αφήνουν εισόδημα στον παραγωγό».
Από την περιοχή της Σκάλας ο παραγωγός κ. Πέτρος Μπλέτας, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «οι Ισπανοί έχουν ολοκληρώσει την συγκομιδή πορτοκαλιών.
Οι τιμές στην περιοχή για πορτοκάλια που πάνε στον χυμό είναι από 17 έως 20 λεπτά το κιλό με τα εργατικά στον παραγωγό (12 έως 14 λεπτά καθαρά) και για νωπή κατανάλωση είναι από 18 έως 20 λεπτά το κιλόκαθαρά για τον παραγωγό.
Όλα τα προηγούμενα χρόνια τα αιγυπτιακά πορτοκάλια φεύγουν από τις αγορές από τις 20 έως τα τέλη Ιουνίου. Οπότε θα είναι ευκαιρία να ανακτήσουμε κάποιες αγορές στο εξωτερικό - που χάσαμε το προηγούμενο διάστημα - και να αυξήσουμε τις εξαγωγές μας».
Το ΥπΑΑΤ και ο ΟΠΕΚΕΠΕ δεν έχουν ακόμη απαντήσει για την αύξηση των στρεμμάτων στην συνδεδεμένη ενίσχυση του πορτοκαλιού.
Κανείς δεν ξέρει που βρέθηκαν τα επιπλέον 80.000 στρέμματα που έφεραν μια μείωση στην συνδεδεμένη ενίσχυση, από 58,8 € που ήταν το 2022 στα 21,84 € ανά στρέμμα.
Το ερώτημα του ΑγροΤύπου είναι έστω ότι υπήρχαν αυτά τα στρέμματα με τα πορτοκάλια στην χώρα μας αλλά για να πάρουν την ενίσχυση θα έπρεπε να παραδώσουν 700 κιλά / στρέμμα στα χυμοποιεία. Που πήγαν αυτές οι ποσότητες;
Επιστολή της Διαρκούς Επιτροπής Συνεταιρισμών Αργολίδας (Δ.Ε.Σ.Α.) προς τον Πρωθυπουργό ζητάει να μεσολαβήσει στον ΟΠΕΚΕΠΕ για να λυθεί αυτός ο γρίφος. «Θα απαντήσει στον Πρωθυπουργό ο ΟΠΕΚΕΠΕ για τα επιπλέον 80.000 στρέμματα πορτοκαλιών που «εμφανίστηκαν» ξαφνικά το 2023 και έλαβαν επιδότηση;», ρωτάει.
Ειδικότερα, επιστολή υπέβαλε στον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, η ΔΕΣΑ, κατά την σημερινή του επίσκεψη στο Άργος, αναφορικά με την ανεξήγητη μείωση της Συνδεδεμένης Ενίσχυσης Εσπεριδοειδών 2023.
Η πάνω από 50% μείωση της ενίσχυσης οφείλεται στο παράξενο γεγονός ότι το 2023 «εμφανίστηκαν» στην Ελλάδα επιπλέον 80.000 στρέμματα εσπεριδοειδή από αυτά του 2022, που μάλιστα «παρέδωσαν» και 56.000 τόνους πορτοκάλια για χυμοποίηση και έτσι έλαβαν επιδότηση.
Στην Επιστολή αναφέρονται συγκεκριμένα τα εξής:
«Αξιότιμε Πρωθυπουργέ,
Μια εξαιρετικά μεγάλη μείωση στην Συνδεδεμένη Ενίσχυση των Εσπεριδοειδών συνέβη φέτος για την οποία ούτε ο ΟΠΕΚΕΠΕ, ούτε ο Υπουργός Α.Α.&Τ. έχουν δώσεις απαντήσεις σε σχετικές επερωτήσεις Βουλευτών.
Συγκεκριμένα, καταβλήθηκαν 21,84 € ανά στρέμμα, έναντι 58,8 € το 2022.
Θα θέλαμε λοιπόν να μεταφέρετε στον ΟΠΕΚΕΠΕ τα παρακάτω ερωτήματα, μήπως και απαντήσουν σε εσάς και έτσι, πληροφορηθούν και οι αγρότες, αναδειχθεί το λάθος και υπάρξει διόρθωση:
1. Πώς είναι δυνατόν να διπλασιάστηκε η επιλέξιμη έκταση εσπεριδοειδών στα 16.357 εκτάρια το 2023, από 8.358 εκτάρια το 2022;
2. Σε ποιες περιοχές της χώρας «εμφανίστηκαν» ξαφνικά το 2023 τα 8.000 εκτάρια εσπεριδοειδών;
3. Σε ποια χυμοποιεία οδηγήθηκαν οι 56.000 τόνοι πορτοκαλιών που αναλογούν ως «υποχρέωση παράδοσης» στα επιπλέον 8.000 εκτάρια;
4. Γιατί υπήρξε μείωση της ενίσχυσης από 5.357.695 € το 2022 σε 3.573.460 € το 2023;».
Οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί:
Α.Σ. ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΑΣ, Α.Σ. ΑΝΥΦΙΟΥ, Α.Σ. ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΓΗ , Α.Σ. ΑΤΡΕΑΣ, Α.Σ. ΔΑΛΑΜΑΝΑΡΑΣ, Α.Σ. ΗΛΙΟΣ, Α.Σ. ΗΡΑΙΟΥ, Α.Σ. ΗΡΑΣ, Α.Σ. ΙΝΑΧΟΥ, Α.Σ. ΚΕΦΑΛΑΡΙΟΥ, Α.Σ. ΚΙΒΕΡΙΟΥ, Α.Σ. ΚΟΥΡΤΑΚΙΟΥ, Α.Σ. ΛΑΛΟΥΚΑ, Α.Σ. ΜΕΛΙΣΣΑ, Α.Σ. ΠΗΓΑΣΟΣ, Α.Σ. ΠΥΡΓΕΛΑΣ, Α.Σ.Ε.Π.Ε. ΠΥΡΓΕΛΑΣ, Α.Σ. ΣΚΑΦΙΔΑΚΙΟΥ, Α.Σ.Ε.Π.Κ.Π. ΚΟΥΤΣΟΠΟΔΙΟΥ, Α.Σ. ΧΟΥΝΗΣ
Για τα προβλήματα που έχουν δημιουργήσει τα αιγυπτιακά πορτοκάλια στις ελλημικές εξαγωγές και στις τιμές παραγωγού της χώρας μας έχουμε γράψει σχετικά άρθρα στον ΑγροΤύπο.
Πραγματοποιήθηκε, την Τρίτη (14/5), σύσκεψη των Αγροτικών Συνεταιρισμών και των τριών Βουλευτών της Αργολίδας κ.κ. Ανδριανού Ι., Γαβρήλου Γ. και Πουλά Α. για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί πορτοκαλιών με τις χαμηλές παραγωγού.
Για την σύσκεψη ενημερώθηκε αμέσως μετά και ο Αντιπεριφερειάρχης Αργολίδας κ. Ι. Ματζούνης, ο οποίος απουσίαζε λόγω έκτακτων υπηρεσιακών αναγκών, και εξέφρασε την συμφωνία του με το περιεχόμενο και την πρωτοβουλία.
Στην σύσκεψη παρουσιάστηκαν τα στοιχεία τεκμηρίωσης της μεγάλης πτώσης των τιμών στα πορτοκάλια λόγω των αθρόων εισαγωγών στην ΕΕ πορτοκαλιών από την Αίγυπτο και άλλες χώρες μη μέλη της ΕΕ.
Οι εκπρόσωποι των Αγροτικών Συνεταιρισμών ενημέρωσαν ότι η αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος απαιτεί θεσμικές ενέργειες που ξεπερνούν τις δυνατότητες των Αγροτικών Συνεταιρισμών.
Για το σκοπό αυτό πρότειναν και έγινε αποδεκτό, οι 3 Βουλευτές και ο Αντιπεριφερειάρχης Αργολίδας να προωθήσουν από κοινού και συγκροτημένα τα αιτήματα.
Τα αιτήματα των συνεταιρισμών είναι:
1ον: Στήριξη Εισοδήματος Παραγωγών Πορτοκαλιού Λόγω Αθρόων Εισαγωγών Από Αίγυπτο
Οι παραγωγοί πορτοκαλιού που πούλησαν από τον Ιανουάριο 2024 έως το τέλος της σεζόν να λάβουν αναλογικά ένα συμπλήρωμα εισοδήματος ώστε η τιμή να διαμορφωθεί στα 0,31 €/kg, που αποτελεί και το μέσο κόστος παραγωγής.
2ον: Να διερευνηθεί η Αίγυπτος για ενδεχόμενο εμπορικό ντάμπινγκ
Άμεσα συνδεδεμένο με το προηγούμενο θέμα είναι να υπάρξουν ενέργειες προς την ΕΕ ώστε να διερευνηθεί η Αίγυπτος και οι υπόλοιπες χώρες μη μέλη της ΕΕ για ενδεχόμενο εμπορικό ντάμπινγκ.
Η ΔΕΣΑ (Διαρκής Επιτροπή Συνεταιρισμών Αργολίδας) θα προωθήσει φάκελο τεκμηρίωσης για τα τα παραπάνω στους Βουλευτές και τον Αντιπεριφερειάρχη Αργολίδας.
Οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί που συμμετείχαν στην σύσκεψη:
Α.Σ. ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΑΣ, Α.Σ. ΑΝΥΦΙΟΥ, Α.Σ. ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΓΗ , Α.Σ. ΑΤΡΕΑΣ, Α.Σ. ΔΑΛΑΜΑΝΑΡΑΣ, Α.Σ. ΗΛΙΟΣ, Α.Σ. ΗΡΑΙΟΥ, Α.Σ. ΗΡΑΣ, Α.Σ. ΙΝΑΧΟΥ, Α.Σ. ΚΕΦΑΛΑΡΙΟΥ, Α.Σ. ΚΙΒΕΡΙΟΥ, Α.Σ. ΚΟΥΡΤΑΚΙΟΥ, Α.Σ. ΛΑΛΟΥΚΑ, Α.Σ. ΜΕΛΙΣΣΑ, Α.Σ. ΠΗΓΑΣΟΣ, Α.Σ. ΠΥΡΓΕΛΑΣ, Α.Σ.Ε.Π.Ε. ΠΥΡΓΕΛΑΣ, Α.Σ. ΣΚΑΦΙΔΑΚΙΟΥ, Α.Σ.Ε.Π.Κ.Π. ΚΟΥΤΣΟΠΟΔΙΟΥ, Α.Σ. ΧΟΥΝΗΣ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να μην επεκτείνει την απαίτηση ψυχρής επεξεργασίας (cold treatment) σε όλα τα εσπεριδοειδή από τη Νότια Αφρική ή και από άλλα κράτη για τους κινδύνους από τα παράσιτα.
Οι αγροτοσυνδικαλιστικές οργανώσεις της Βαλένθια ζητούσαν από την ΕΕ να απαιτήσει το cold treatment για όλα τα εισαγόμενα εσπεριδοειδή για να αποτραπεί η είσοδο ασθενειών στην Ευρώπη και να εγγυηθεί η αμοιβαιότητα στις εμπορικές σχέσεις.
Αυτή η απαίτηση εφαρμόστηκε αρχικά αποκλειστικά στα πορτοκάλια από τη Νότια Αφρική το 2022. Οι Ισπανοί ζητούσαν το μέτρο να επεκταθεί τώρα σε άλλες καλλιέργειες (μανταρίνια, γκρέιπφρουτ), καθώς και σε άλλες χώρες (Ισραήλ, Ζιμπάμπουε, Μαρόκο κ.α.).
Τελικά όπως φαίνεται το αίτημά τους δεν έγινε δεκτό και οι Ισπανοί φαίνονται πολύ δυσαρεστημένοι, ενώ ρίχνουν ευθύνες στον υπουργό Γεωργίας, Luis Plana, τον οποίο κατηγορούν για παθητική στάση στην ΕΕ.
Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «σύμφωνα με πληροφορίες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι δεν υπήρξαν παραβιάσεις που να απαιτούν ύπαρξη νέων μέτρων. Δεδομένου του μικρού αριθμού μη συμμορφώσεων που παρατηρήθηκαν, η Επιτροπή επέλεξε να μην επιβάλει αυτή τη μέθοδο σε άλλα νοτιοαφρικανικά εσπεριδοειδή και οι τυχόν μελλοντικοί πρόσθετοι περιορισμοί να βασίζονται σε τεχνικά και επιστημονικά στοιχεία και θα αποφασιστούν μετά από διμερείς διαβουλεύσεις με τις χώρες εταίρους.
Θυμίζουμε ο Επίτροπος Γεωργίας της ΕΕ, Janusz Wojciechowski, στις 16 Απριλίου 2024, είχε δηλώσει ότι είναι πρόθυμος να μεταφέρει την απαίτηση της ψυχρής επεξεργασίας σε όλα τα εσπεριδοειδή και οποιασδήποτε προέλευσης και όχι μόνο στα πορτοκάλια από Νότια Αφρική. Παρά όμως την συγκεκριμένη δήλωση η τελική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν αρνητική. Θεωρούμε αναγκαία την επέκταση του cold treatment, ως ένα κρίσιμο μέτρο δέσμευσης της ΕΕ στα αυξημένα πρότυπα ασφαλείας».