Με πολύ καλές τιμές παραγωγού ολοκληρώνεται η σεζόν στα πορτοκάλια Βαλέντσια, ενώ έχει αρχίσει και υπάρχει κινητικότητα για τις Ναβαλίνες.
Ο Πέτρος Μπλέτας, παραγωγός εσπεριδοειδών, μεταξύ άλλων και Ναβαλίνας, δήλωσε στον ΑγροΤύπο πως εντός ολίγων ημερών ετοιμάζονται αρκετοί παραγωγοί να αρχίσουν τις κοπές. Σύμφωνα με τον ίδιο, η παραγωγή είναι μειωμένη από τα στοιχεία που διαθέτει, τόσο στη Λακωνία, όσο και σε άλλες περιοχές (π.χ. Μεσολόγγι). Ο κ. Μπλέτας εκτιμά πως οι τιμές εκκίνησης θα είναι ικανοποιητικές και ίσως προσεγγίσουν τις περσινές, που ειδικά στο νομό Λακωνίας, ήταν αυτή την εποχή στα 38 λεπτά ανά κιλό. Οι αποδόσεις στις Ναβαλίνες μπορεί να κυμανθούν μεταξύ 8-11 τόνων το στρέμμα, όμως ο μέσος όρος στη Λακωνία, αφορά ως επί το πλείστον αποδόσεις στους 5-6 τόνους το στρέμμα. Η ποιότητα αναμένεται και φέτος καλή, όμως η παραγωγή θα είναι μειωμένη, όπως προ-είπαμε, λόγω των ζημιών από τους παγετούς, αλλά και μετέπειτα τους καύσωνες του καλοκαιριού. Σύμφωνα τέλος με τον ίδιο, αυτές τις ημέρες ολοκληρώνονται οι κοπές στα τελευταία πορτοκάλια Βαλέντσια, που αφορούν τη Λακωνία, με τις πράξεις να αφορούν τιμές στο 60λεπτο για τον παραγωγό, ίσως και παραπάνω.
Μειωμένη παραγωγή αναμένεται και στη περιοχή της Αργολίδας. Όπως αναφέρει μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο Θωμάς Φάκλαρης από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Σκαφιδακίου Αργολίδας, ανά περιοχή η κάμψη της παραγωγής σε σχέση με πέρσι, θα αγγίξει το 30-50%. Σύμφωνα με τον ίδιο οι κοπές θα αρχίσουν δειλά-δειλά σε δυο-τρεις ημέρες, με καλές ποιότητες, λόγω και των τελευταίων ευεργετικών βροχοπτώσεων που σημειώθηκαν στην περιοχή, μη προκαλώντας προβλήματα. Σε σχέση με τις τιμές, όπως αναφέρει ο κ. Φάκλαρης, υπάρχει η πεποίθηση πως θα είναι πολύ καλές για τον παραγωγό. Σημειωτέον πως οι πρώτες Ναβαλίνες της Αργολίδας προορίζονται για εξαγωγή, αφού πρώτα μπουν στο φούρνο.
Στην Άρτα η παραγωγή έχει οψιμίσει και οι πρώτες κοπές Ναβαλίνας δεν αναμένονται πριν τις αρχές Νοεμβρίου. Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Άρτας, κ. Νίκος Γκίζας, φέτος θα υπάρξει σημαντική μείωση της παραγωγής, της τάξης του 40 με 50% από πέρσι, λόγω των αντίξοων καιρικών συνθηκών που επικράτησαν την άνοιξη. Ποιοτικά προβλήματα δεν υπάρχουν, μας εξηγεί ο ίδιος, ενώ για τις τιμές και το εμπόριο είναι πολύ νωρίς για να γίνουν εκτιμήσεις.
Τέλος, στο νομό Αιτωλοακαρνανίας, τις επόμενες ημέρες αναμένεται να αρχίσουν οι πρώτες οι κοπές. Εδώ το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου αναφέρει πως εδώ και δυο ημέρες μεγάλος εξαγωγέας έκανε μια πρώτη κοπή για φούρνο, με το προϊόν όμως να προορίζεται για την εσωτερική αγορά. Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Νίκος Μεσογίτης, παραγωγός-έμπορος από τα Καλύβια Αγρινίου που ο ίδιος έχει μια παραγωγή κάθε χρόνο 600-700 τόνους σε Ναβαλίνα, υπάρχει κάμψη στις αποδόσεις, όμως τη διαφορά από πέρσι φαίνεται πως θα καλύψουν τα νεαρά δέντρα, που γίνονται παραγωγικά. Όπως μας εξήγησε ο κ. Μεσογίτης, η ζήτηση είναι ήδη ζωηρή και αρκετοί εξαγωγείς βρίσκονται αυτές τις ημέρες στην περιοχή για να δουν κτήματα και να κάνουν τις πρώτες κουβεντες. Η ποιότητα στην περιοχή αναμένεται και πάλι εξαιρετική, ενώ φέτος το καλό είναι πως το ξεκίνημα θα γίνει χωρίς κάποιο περιορισμό στις διεθνείς αγορές, όπως έγινε πέρσι δηλαδή λόγω του κορονοϊού. Υπενθυμίζεται πως πέρσι, οι πρώτες τιμές για τις Ναβαλίνες στην περιοχή, ήταν στα 30 λεπτά το κιλό καθαρά στον παραγωγό, όμως εν συνεχεία πιέστηκαν και έπεσαν και κάτω από τα 15 λεπτά.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) ανακοίνωσε ότι θα παρατείνει, για ακόμη τρία χρόνια, τα ισχύοντα μέτρα για τη μαύρη κηλίδα των εσπεριδοειδών (CBS) που εφαρμόζονται στα πορτοκάλια της Νότιας Αφρικής.
Η συγκεκριμένη απόφαση έφερε θετικά σχόλια από τις αγροτικές οργανώσεις της Ισπανίας.
Όπως αναφέρουν το μέτρο ανταποκρίνεται στα αιτήματα που υπέβαλε η ισπανική AVA-ASAJA στον Επίτροπο Γεωργίας κ. Κρίστοφ Χάνσεν, στις Γενικές Διευθύνσεις Γεωργίας, Εμπορίου και Ασφάλειας Τροφίμων της ΕΕ και στην οργάνωση αγροτών και συνεταιριστικών οργανώσεων COPA-COGECA.
Ο κλάδος των εσπεριδοειδών στην Ισπανία χαιρετίζει ακόμη την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να επεκτείνει τους φυτοϋγειονομικούς ελέγχους στα εσπεριδοειδή, εκτός από τη Νότια Αφρική, σε Αργεντινή, Βραζιλία, Ουρουγουάη και Ζιμπάμπουε, για τρία χρόνια, από τις 31 Μαρτίου 2025 έως τις 31 Μαρτίου 2028.
Οι Ισπανοί ζητούν τη διασφάλιση της φυτοϋγειονομικής ασφάλειας στις καλλιέργειες εσπεριδοειδών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επίσης ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επαναφέρει στους κανονισμούς της την επιβολή συγκεκριμένου «ορίου» ανίχνευσης κρουσμάτων για την κάθε ασθένεια, μετά από το οποίο η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) να αποφασίζει να «μπλοκάρει» τις εισαγωγές από τις συγκεκριμένες τρίτες χώρες.
Οι ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, τον Ιανουάριο του 2025, αυξήθηκαν, κατά 15%, σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2024, με 1,005 δις ευρώ, που είναι το 24,97% των συνολικών εξαγωγών της χώρας.
Ειδικότερα τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, συνεχίζοντας την ανοδική τους πορεία του τελευταίου διμήνου 2024, αυξήθηκαν, κατά 24%, σε όγκο και 25,7% σε αξία, σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2024, φτάνοντας συνολικά 182,08 χιλιάδες τόνους και 151,04 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα όμως αυξήθηκαν και οι εισαγωγές, κατά 7,2% σε όγκο και κατά 11,8% σε αξία, συνολικού ύψους 64.984 τόνους και 72,95 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που επεξεργάσθηκε ο Σύνδεσμός Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής, Διακίησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών, Incofruit-Hellas.
Οι εξαγωγές λαχανικών, τον Ιανουάριο του 2025, ανήλθαν σε 28.169 τόνους, 17,3% περισσότερες από τον Ιανουάριο του 2024, ενώ για αξία 33,86 εκατ. ευρώ (αύξηση +26,3%).
Σε ό,τι αφορά τα φρούτα, οι πωλήσεις στο εξωτερικό έχουν αυξηθεί, κατά 17,7% σε όγκο, συνολικά 152.215 τόνους, αξίας 171,23 εκατ. ευρώ, αναδεικνύοντας την αύξηση που είχαμε στα μανταρίνια με 19,1% και 25.763 τόνους, στα ακτινίδια 43% και στα πορτοκάλια 17,7%.
Όσον αφορά τις ελληνικές εισαγωγές, για τον μήνα Ιανουάριο, για τα λαχανικά αυξήθηκαν, κατά 3,9% σε όγκο και 6,8% σε αξία, συνολικού ύψους 31.572 τόνους και 31,07 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Ξεχωρίζουν οι εισαγωγές πατατών με 14.352 τόνους και κρεμμυδιών με 1.720 τόνους.
Στα φρούτα είχαμε αύξηση εισαγωγών, κατά 10,6% σε όγκο και κατά 16% σε αξία, με ιδιαίτερη μνεία στις εισαγωγές μπανανών, αχλαδιών και αβοκάντο.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «η ανταγωνιστικότητα του κλάδου έχει κλονισθεί τόσο από την αύξηση του κόστους (ενέργεια, εισροές παραγωγής), τις συνέπειες της έλλειψης εργατών γης (εποχικοί εργαζόμενοι, οδηγοί φορτηγών), όσο και από την επίδραση της κλιματικής αλλαγής (δυσμενείς καιρικές συνθήκες στην παραγωγή).
Εφιστάται η προσοχή και ευθύνη των αρμόδιων ελεγκτικών υπηρεσιών στην εντατικοποίηση των ελέγχων, για την αποφυγή των φαινομένων διακίνησης από «έλληνες, ιταλούς και βαλκάνιους εμπόρους» ατυποποίητων φρούτων και λαχανικών (απευθείας από τον αγρό), κυρίως προς τις γειτονικές αγορές και την τρέχουσα εμπορική περίοδο (χωρίς να πληρούν τις κατάλληλες απαιτήσεις που προβλέπεται από την ενωσιακή και εθνική νομοθεσία) ως και της διασφάλισης μη εξαγωγής προϊόντων τυχόν ελληνοποιημένων εισαγομένων για να μην πληγεί η φήμη των προϊόντων μας.
Αναγκαία είναι η στήριξη των αγροτών μας από την Πολιτεία, με ενίσχυση του αυξημένου κόστους, προς αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητάς τους και η επίλυση, έστω και με προσωρινά μέτρα, του προβλήματος των εργατών γης και της πρόσβασης σε χρηματοδότηση, άλλως θα οδηγηθούν σε μερική εγκατάλειψη καλλιεργειών.
Από δε την Κομισιόν ζητείται όπως οι εισαγωγές νωπών οπωροκηπευτικών, από τρίτες χώρες, να συμμορφώνονται στα περιβαλλοντικά και φυτουγειονομικά πρότυπα της ΕΕ γιατί παράγονται με πολύ χαμηλότερα από τα ευρωπαϊκά εσπεριδοειδή, γεγονός που διευκολύνει την παραγωγή τους πολύ φθηνά διαμορφώνοντας μια πιθανή εμπορική πρακτική ντάμπινγκ».
Έχουμε καταγγελίες για εισαγωγές πορτοκαλιών από την Αίγυπτο με στόχο την επανεξαγωγή τους σαν ελληνικά στις αγορές της ΕΕ ή την πώλησή τους στην εγχώρια αγορά.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «πληροφορίες μας αναφέρουν την επικείμενη άφιξη αιγυπτιακών πορτοκαλιών (σε μεγάλα Bins) στην χώρα μας, προς συσκευασία και επανεξαγωγή, προς τις αγορές των χωρών της ΕΕ.
Αναμένουμε τη δραστηριοποίηση των αρμοδίων κρατικών ελεγκτικών υπηρεσιών για την τήρηση των προδιαγραφών εμπορίας κατά την εισαγωγή (υποχρεωτική τυποποίηση κ.α.), καθώς και τη διαφύλαξη της μη ελληνοποίησής τους κατά την επανεξαγωγή ή τυχόν κυκλοφορία τους στην εγχώρια αγορά (σαν ελληνικά)».
Άνοιξε η Νότια Αφρική για εξαγωγές σταφυλιών
Στο μεταξύ άνοιξε η αγορά της Νότιας Αφρικής για τις εξαγωγές ελληνικών επιτραπέζιων σταφυλιών. Το σχετικό αίτημα είχε κατατεθεί στο ΥπΑΑΤ από το 2014.
Όπως επισημαίνει ο κ. Πολυχρονάκης, «οι ενδιαφερόμενοι εξαγωγικοί φορείς θα μπορούν να εξάγουν επιτραπέζιο σταφύλι από την φετινή εξαγωγική περίοδο. Για τις προϋποθέσεις και τις φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις που θα πρέπει να πληρούνται κατά την εξαγωγική διαδικασία, οι εξαγωγικοί φορείς θα ενημερωθούν από τις αρμόδιες φυτοϋγειονομικές υπηρεσίες της χώρας.
Χαιρετίζουμε την προσπάθεια της Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥπΑΑΤ και το άνοιγμα της αγοράς της Νότιας Αφρικής για το ελληνικό επιτραπέζιο σταφύλια. Αναμένουμε παρόμοια εξέλιξη στις εκκρεμούσες αιτήσεις για άνοιγμα των αγορών Μεξικού και Βιετνάμ στις εισαγωγές ελληνικών ακτινιδίων».
Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι αυτές τις ημέρες υπογράφηκε η εμπορική συμφωνία της Χιλής με το Βιετνάμ για να ξεκινήσουν οι εξαγωγές των χιλιανών ακτινιδίων στην χώρα της Ασίας.
Οι κοπές στα λεμόνια γίνονται με μειωμένους ρυθμούς, ενώ οι τιμές στον παραγωγό είναι σε χαμηλά επίπεδα. Έχουμε μια συνεχόμενη πτωτική πορεία του εμπορίου λόγω χαμηλής ζήτησης στην εγχώρια αγορά.
Αυτό που κρατά το εμπόριο λεμονιών «ζωντανό» είναι οι εξαγωγές, που λόγω προβλημάτων στις παραγωγές σε Αργεντινή, Ισπανία και Τουρκία, έχουν μια ανοδική τάση αν και οι ποσότητες - σε σχέση με το παρελθόν - είναι σε χαμηλά επίπεδα.
Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, οι εξαγωγές λεμονιών από την αρχή της εμπορικής περιόδου, μέχρι τις 7 Μαρτίου 2025, ανέρχονται σε 6.415 τόνους, αυξημένη ποσότητα σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή, που κυμάνθηκε στους 3.500 τόνους.
Από την πλευρά του ο κ. Δημήτρης Μπούρμπουλας, πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Ξυλοκάστρου και καλλιεργητής λεμονιών, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι αυτή την εποχή κάνουμε κοπές σε λεμόνια Μαγληνά και Καρυστινά. Έχουν ολοκληρωθεί οι κοπές ποικιλίας Ιντερντονάτο. Όλο το προηγούμενο διάστημα οι τιμές παραγωγού ήταν σε πολύ χαμηλά επίπεδα που έφτασαν και στα 25 λεπτά το κιλό. Αυτή την εποχή έχουμε μια ζήτηση στην εξαγωγή και αυτό βοηθά να απορροφηθεί η παραγωγή. Στην εγχώρια αγορά το εμπόριο είναι παγωμένο. Αυτή την εποχή γίνονται κοπές για λεμόνια που πάνε στην εξαγωγή και έχουν καλή ποιότητα μέχρι και 40 λεπτά το κιλό. Υπάρχει παραγωγή ακόμη στα δέντρα και ελπίζουμε σε μια καλύτερη εικόνα του εμπορίου.
Ο κ. Κώστας Δεληγιάννης, παραγωγός από την περιοχή Αιγιαλείας, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «το εμπόριο λεμονιών στην περιοχή είναι μειωμένο. Κοπές τώρα κάνουμε στα Μαγληνά αλλά τα λεμόνια επειδή έχουν μείνει καιρό στα δέντρα έχουν αρχίσει να έχουν ποιοτικά προβλήματα. Επίσης οι βροχοπτώσεις των προηγούμενων ημερών δημιούργησαν προβλήματα φυτοπροστασίας (φυτόφθορα, ψώρα). Οι παραγωγοί με τις χαμηλές τιμές που πουλάνε τα λεμόνια δεν έχουν οικονομική δυνατότητα να κάνουν προληπτικούς ψεκασμούς.
Οι τιμές παραγωγού για τα καλής ποιότητας λεμόνια είναι στα 30 λεπτά το κιλό. Πολλές ποσότητες όμως είναι μη εμπορεύσιμες.
Επίσης δεν υπάρχουν αρκετοί εργάτες για να κάνουν σωστή διαλογή στο χωράφι. Αυτό σημαίνει ότι πολλές ποσότητες να χάνονται (φύρα) ή να πάνε για χυμοποίηση σε πολύ χαμηλές τιμές. Να επισημάνουμε ακόμη ότι πολλές ποσότητες ποικιλίας Ιντερντονάτο έμειναν απούλητες στα δέντρα λόγω μειωμένου εμπορικού ενδιαφέροντος. Αυτό έφερε μια απώλεια εισοδήματος στους παραγωγούς».
Όσον αφορά την παγκόσμια παραγωγή στη Νότια Αφρική έχουμε προβλήματα στην παραγωγή λεμονιών λόγω παγετών και χαμηλών θερμοκρασιών, κυρίως στις βόρειες και κεντρικές περιοχές της χώρας, που θα μπορούσαν «εν μέρει» να αντισταθμιστούν από τους νέους οπωρώνες που μπήκαν στην παραγωγική διαδικασία.
Προβλήματα από τον παγετό αντιμετωπίζουν οι κύριες περιοχές παραγωγής λεμονιών στην Τουρκία, με τους εξαγωγείς να κάνουν λόγο για μια μείωση της παραγωγής λεμονιών, κατά 30%, σε σχέση με πέρσι.
Ζημιές από παγετό όμως αντιμετωπίζουν και τα ισπανικά λεμόνια. Μεταξύ 10 και 15 Ιανουαρίου υπήρξαν χαμηλές θερμοκρασίες, ενώ σε κάποιες περιοχές ο υδράργυρος έπεσε κάτω από -4 βαθμούς Κελσίου.
Όσον αφορά την παραγωγή λεμονιών στην Αργεντινή εκτιμάται ότι θα είναι μειωμένη, με την τάση εκρίζωσης να συνεχίζεται, λόγω των χαμηλών τιμών που υπήρξαν την τελευταία 5ετία. Επίσης οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες δημιούργησαν χαμηλές αποδόσεις και προβλήματα στα μεγέθη (μικροκαρπία).
Δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα, αξίας 26 δισεκατομμυρίων ευρώ, από τον επόμενο μήνα, αναμένεται να επιβάλει η ΕΕ, ως απάντηση στους δασμούς των ΗΠΑ σε χάλυβα και αλουμίνιο, όπως ανέφερε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η Επιτροπή δρομολογεί μια σειρά από αντίμετρα για την προστασία των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, των εργαζομένων και των καταναλωτών από τον αντίκτυπο των δασμών, έως και 25%, που ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου.
Στο πακέτο των μέτρων θα περιλαμβάνονται και δασμοί στις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τις ΗΠΑ
Συγκεκριμένα η Επιτροπή έχει δρομολογήσει μια ταχεία απάντηση μέσω δύο αντιμέτρων:
1) Την εκ νέου επιβολή των μέτρων εξισορρόπησης που ανεστάλησαν το 2018 και το 2020
2) την επιβολή νέας δέσμης πρόσθετων μέτρων.
Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι η συνολική αξία των μέτρων της ΕΕ αντιστοιχεί στην αξία του εμπορίου που επηρεάζεται από τους νέους δασμούς των ΗΠΑ.\
Το πρώτο βήμα στη διαδικασία αυτή είναι η έναρξη διαβουλεύσεων διάρκειας δύο εβδομάδων με τους ενδιαφερόμενους φορείς της ΕΕ.
12 Μαρτίου - Ξεκινούν οι διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη:
Ο κατάλογος των στοχευμένων προϊόντων που προτείνει η Επιτροπή δημοσιεύεται στον δικτυακό τόπο της ΓΔ Εμπορίου. Τα προτεινόμενα προϊόντα-στόχοι περιλαμβάνουν ένα μείγμα βιομηχανικών και γεωργικών προϊόντων:
Τα βιομηχανικά προϊόντα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, δερμάτινα είδη, οικιακές συσκευές, οικιακά εργαλεία, πλαστικά, προϊόντα ξύλου.
Τα γεωργικά προϊόντα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, πουλερικά, βοδινό κρέας, ορισμένα θαλασσινά, ξηρούς καρπούς, αυγά, γαλακτοκομικά, ζάχαρη και λαχανικά.
26 Μαρτίου - Ολοκληρώνεται η διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη.
Η Επιτροπή ενοποιεί και αξιολογεί τις εισηγήσεις των ενδιαφερομένων μερών.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα κληθούν να εγκρίνουν τα προτεινόμενα μέτρα πριν από την έγκρισή τους.
Από τα μέσα Απριλίου ολοκληρώνεται η διαδικασία έγκρισης και τίθεται σε ισχύ η νομοθετική πράξη που επιβάλλει τα μέτρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ανάγκη αυστηρών ελέγχων στην αγορά, ώστε να εξαλειφθούν φαινόμενα ελληνοποιήσεων και αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, τα οποία πλήττουν τόσο τους καταναλωτές όσο και τους Έλληνες παραγωγούς.
Αυτό τονίστηκε στην κοινή εκδήλωση του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ), με θέμα την Αναγεννητική Γεωργία, στα πλαίσια της «Agrothessaly 2025».
Συγκεκριμένα στον χαιρετισμό του ο Πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, Παύλος Σατολιάς, τόνισε ότι η αυστηρή εποπτεία αποτελεί προτεραιότητα για την προστασία της ελληνικής παραγωγής και τη διατήρηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στα εγχώρια προϊόντα.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε και στην αναγκαιότητα αυστηρών ελέγχων στη διακίνηση του κρέατος, καθώς τα πρόσφατα κρούσματα ευλογιάς και πανώλης των αιγοπροβάτων είχαν σοβαρές επιπτώσεις στον κτηνοτροφικό κλάδο.
Ο κ. Σατολιάς υπενθύμισε ότι η ΕΘΕΑΣ είχε καταθέσει μηνυτήρια αναφορά τον περασμένο Αύγουστο, ζητώντας τη διερεύνηση των ευθυνών για την εμφάνιση της νόσου, τον εντοπισμό της χώρας προέλευσης και την εξέταση της τήρησης των προβλεπόμενων διαδικασιών. Όπως δήλωσε, είναι επιτακτική ανάγκη να ληφθούν αυστηρά μέτρα πρόληψης και ελέγχου, ώστε να αποτραπούν παρόμοια φαινόμενα στο μέλλον και να διασφαλιστεί η προστασία του κτηνοτροφικού τομέα.
Στην συνέχεια αναφέρθηκε στη σημασία της συνεργασίας μεταξύ της ΕΘΕΑΣ, ως θεσμικού εκπροσώπου των Αγροτικών Συνεταιρισμών, και του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, ως κύριου φορέα αγροτικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, για την παροχή εξειδικευμένων συμβουλευτικών υπηρεσιών στους παραγωγούς. Αυτή η διασύνδεση, όπως τόνισε, μπορεί να ενισχύσει την πρόσβαση των αγροτών στην τεχνογνωσία και τις καινοτόμες πρακτικές, βελτιώνοντας τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητά τους.
Μέσα σε λίγες ημέρες έχουμε απογείωση της τιμής πορτοκαλιών Βαλέντσια, που έφτασαν, στην Αιτωλοακαρνανία, στα 40 λεπτά το κιλό συν 8 λεπτά τα κοπτικά, με την ζήτηση να παραμένει σε υψηλά επίπεδα.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Αριστοτέλης Μπακάκης, παραγωγός εσπεριδοειδών από το Μάστρο του Μεσολογγίου, «είμαστε στα τελειώματα για τα καλοκαιρινά πορτοκάλια με τις ποσότητες να είναι μειωμένες. Κάθε ημέρα που περνάει βλέπουμε να αυξάνεται η ζήτηση για εξαγωγή. Σήμερα Πέμπτη (6/3) γίνονται κοπές με τιμή παραγωγού στο χωράφι στα 40 λεπτά συν τα κοπτικά 8 λεπτά το κιλό. Βλέπουμε ένα καλό κλείσιμο της φετινής περιόδου στα ποστοκάλια ποικιλίας Βαλέντσιας».
Από την πλευρά του ο κ. Πέτρος Μπλέτας, παραγωγός από την Σκάλα Λακωνίας, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «η φετινή εικόνα στα πορτοκάλια δεν έχει καμιά σχέση με την περσινή. Στην περιοχή γίνονται κοπές στα Βαλέντσια με τις τιμές (καθαρά) στο χωράφι να κινούνται στα 30 λεπτά συν 8 λεπτά τα κοπτικά, ενώ η ζήτηση είναι αυξημένη και υπάρχει αυτή την περίοδο μια ανοδική τάση των τιμών.
Έχουμε λόγω των καιρικών συνθηκών μια μικροκαρπία αλλά αυτή δεν είναι πρόβλημα. Τα περισσότερα πορτοκάλια πάνε για χυμό τον Ιούνιο και η αγορά ζητά εκείνη τη εποχή 6άρια, 7άρια, και 8άρια μεγέθη. Τα μικρόκαρπα είναι ιδανικά για το καλοκαίρι.
Αντίστοιχα αυξημένη ζήτηση έχουν και τα πορτοκάλια Λάνε Λέιτ που έχουμε μικρές ποσότητες και οι τιμές έφτασαν στα 30 λεπτά το κιλό, ενώ και τα μανταρίνια Ορτανίκ κλείνει η φετινή περίοδος με τιμή παραγωγού στα 50 λεπτά.
Πρόσφατα είχα επισκεφτεί την Σαουδική Αραβία και είδα στην λιανική τα αιγυπτιακά Βαλέντσια να πωλούνται στα 2,5 ευρώ το κιλό. Όμως αν και είχαν καλό χρωματισμό δεν έδιναν χυμό. Ίσως επηρεάστηκε η παραγωγή τους από τις υψηλές θερμοκρασίες».
Αυξημένη ζήτηση για εξαγωγές και υψηλές τιμές έχουμε για τα πορτοκάλια ποικιλίας Βαλέντσια και Lane Late (Λάνε Λέϊτ). Αρκεί να αναφέρουμε ότι αυτή την περίοδο έχουμε ρεκόρ εξαγωγών σε σχέση με πέρσι.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Αριστοτέλης Μπακάκης, παραγωγός εσπεριδοειδών από το Μάστρο του Μεσολογγίου, «φέτος είχαμε αυξημένες και πρώιμες κοπές. Αποτέλεσμα να έχουν μείνει λίγες ποσότητες αυτή την εποχή στα πορτοκάλια Βαλέντσια και Lane Late (Λάνε Λέιτ). Εκτιμώ ότι μέχρι τις 15 Μαρτίου δεν θα έχει πορτοκάλια η περιοχή. Έχουν επίσης μείνει λίγες ποσότητες Λάνε Λέϊτ και οι τιμές για καλή ποιότητα είναι στα 45 λεπτά στο χωράφι και στα 53 έως 55 λεπτά στο φορτηγό. Από αρχές Ιανουαρίου ξεκίνησαν οι κοπές στα καλοκαιρινά (Βαλέντσια), με αποτέλεσμα επίσης και σε αυτά να έχουν μείνει λίγες ποσότητες. Η ζήτηση για εξαγωγές είναι αυξημένη και οι τιμές φτάνουν στα 35 λεπτά για τα καλά μεγέθη. Εκτιμώ ότι φέτος είχαμε μια καλή εικόνα στα πορτοκάλια της περιοχής».
Ο κ. Θανάσης Πίττας, από την εταιρεία ILIASFRUITS, στα Δουναίικα Αμαλιάδας της Ηλείας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «αυτή την εποχή έχουμε μεγάλη ζήτηση για εξαγωγές πορτοκαλιών αλλά είναι δυσεύρετο το προϊόν. Είχαμε αυξημένες κοπές στην περιοχή και σχεδόν τελείωσαν τα Βαλέντσια, ενώ πολύ λίγες ποσότητες έχουν μείνει από την ποικιλία Λάνε Λέιτ, με τις τιμές να είναι σε υψηλά επίπεδα, από 40 έως 45 λεπτά το κιλό στον παραγωγό. Αυτή την εποχή πορτοκάλια για εξαγωγή βρίσκεις μόνο στην Σκάλα της Λακωνίας».
Ο κ. Βασίλης Δεληκωνσταντίνου, παραγωγός εσπεριδοειδών από την Σκάλα Λακωνίας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «έχουν ξεκινήσει δυναμικά τα Βαλέντσια. Φέτος έχουμε μια πρωιμότητα λόγω καιρικών συνθηκών και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά είναι καλά χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Υπάρχει πάντως μια μικροκαρπία λόγω αυξημένης παραγωγής και των καιρικών συνθηκών. Ακόμη πάντως στην περιοχή δεν έχουν γίνει πολλές κοπές.
Οι τιμές παραγωγού στα Βαλέντσια διαμορφώνονται σε καλά επίπεδα. Φέτος ξεκίνησαν στο χωράφι τα καλά μεγέθη από τα 20 λεπτά και σήμερα κυμαίνονται από 25 έως 30 λεπτά το κιλό (πέρσι ήταν στα 18 έως 20 λεπτά). Αν επισημάνουμε ότι φέτος η τιμή του χυμού βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, η εικόνα της αγοράς αυτή την περίοδο είναι καλή.
Στην περιοχή έχουμε και τα πορτοκάλια της ποικιλίας Λάνε Λέιτ, που είναι μεγαλόκαρπα και τα ζητάει η αγορά, με αποτέλεσμα να κρατάνε σε καλά επίπεδα τις τιμές παραγωγού, που αυτή την περίοδο κυμαίνονται από 40 έως 45 λεπτά το κιλό. Μόνο στην περιοχή μας έχουν μείνει πορτοκάλια αυτής της ποικιλίας.
Φαίνεται ότι οι Αιγύπτιοι δεν έχουν τα περσινά μεγέθη των εξαγωγών. Αυτό που πρέπει να κάνουν οι παραγωγοί είναι σωστή διαχείριση των πορτοκαλών τους. Βασικό είναι η καλή ποιότητα να πληρώνεται».
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Θωμάς Φάκλαρης από την περιοχή Σκαφιδακίου της Αργολίδας, «είμαστε στα τελειώματα για τα πορτοκάλια Μέρλιν κυρίως για την εσωτερική αγορά. Η μέση τιμή παραγωγού είναι στα 25 έως 30 λεπτά το κιλό. Γενικότερα φέτος δεν πήγαν καλά τα πορτοκάλια Μέρλιν και η τιμή για χυμό ήταν σε χαμηλά επίπεδα. Στην περιοχή έχουμε πορτοκάλια της ποικιλίας Λάνε Λέιτ, που έχουν μια καλύτερη ζήτηση, με τις τιμές παραγωγού να είναι πάνω από 40 λεπτά το κιλό. Οι εξαγωγές μετά από μια πτώση που υπήρχε το τελευταίο διάστημα άρχισαν να έχουν αυξημένη ζήτηση».
Όσον αφορά τις εξαγωγές, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, τα πορτοκάλια, από την έναρξη της φετινής εμπορικής περιόδου έως τις 28/2/2025, ανήλθαν στους 219.700 τόνους, εμφανίζοντας μια αύξηση, κατά 15,6%, σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο (2023/2024) που κυμάνθηκαν στους 129.330 τόνους.
Προβλήματα από τον παγετό αντιμετωπίζουν οι κύριες περιοχές παραγωγής λεμονιών στην Τουρκία.
Οι Τούρκοι εξαγωγείς κάνουν λόγο για μια μείωση της παραγωγής λεμονιών, κατά 30%, σε σχέση με πέρσι, κάτι που αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά το επόμενο χρονικό διάστημα τις εξαγωγές των τουρκικών λεμονιών στην Ευρώπη.
Ζημιές από παγετό όμως αντιμετωπίζουν και τα ισπανικά λεμόνια. Μεταξύ 10 και 15 Ιανουαρίου υπήρξαν χαμηλές θερμοκρασίες, ενώ σε κάποιες περιοχές ο υδράργυρος έπεσε κάτω από -4 βαθμούς Κελσίου.
Συγκεκριμένα στις επαρχίες Αλικάντε και Μούρθια, το 33% των δέντρων δηλώθηκαν για ζημιές που προκλήθηκαν από παγετό.
Η αγροτική οργάνωση ASAJA Alicante κάνει λόγο για σημαντικές απώλειες στην παραγωγή των λεμονιών, τόσο για την ποικιλία fino όσο και για την verna, λόγω των παγετών του Ιανουαρίου. Οι παγετοί «χτήπησαν» τις δύο επαρχίες την περίοδο της συγκομιδής, με αποτέλεσμα να υπάρχει ζημιά σε περίπου 150.000 τόνους λεμονιών.
«Υπό κανονικές συνθήκες και σύμφωνα με το νόμο προσφοράς και ζήτησης οι τιμές παραγωγού στα ισπανικά λεμόνια θα πρέπει να αυξηθούν τους επόμενους μήνες», δηλώνει ο πρόεδρος της ASAJA Alicante, José Vicente Andreu.
Αυτό που ζητάνε τώρα οι Ισπανοί παραγωγοί είναι το επόμενο χρονικό διάστημα να γίνει καταγραφή των ζημιών για να γίνει γνωστή η απώλεια της παραγωγής.
Όσον αφορά το νότιο ημισφαίριο, σύμφωνα με τα στοιχεία του USDA, η παραγωγή αναμένεται να μειωθεί στην Αργεντινή, όπου παγιώνεται η τάση εκρίζωσης λεμονιών, λόγω των χαμηλών τιμών που υπήρξαν την τελευταία 5ετία και στροφή των αγροτών σε άλλες καλλιέργειες με μεγαλύτερο εισόδημα, όπως της σόγιας και του ζαχαροκάλαμου.
Επίσης οι χαμηλές θερμοκρασίες, κατά τη διάρκεια της φετινής καλλιεργητικής περιόδου, δημιούργησαν απώλεια παραγωγής με χαμηλές αποδόσεις και προβλήματα στα μεγέθη (μικροκαρπία).
Η κλιματική αλλαγή, ο ανταγωνισμός από τρίτες χώρες και οι επιβαρύνσεις κόστους, σηματοδοτούν τις εξαγωγές φρούτων και λαχανικών το 2024.
Πιστεύουμε ότι θα συνεχισθούν με αυξητικούς ρυθμούς οι εξαγωγές των νωπών οπωροκηπευτικών και το 2025
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι οι ελληνικές εξαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών επιβεβαίωσαν την πρόβλεψή μας και έκλεισαν, το 2024, με αύξηση 7,9% σε αξία, φθάνοντας 1.855 εκατομμυρίων ευρώ, έναντι 1.720 εκατ.το 2023, καταγράφοντας ρεκόρ, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που επεξεργάσθηκε ο Σύνδεσμός μας.
Και αυτό σε μια χρονιά που χαρακτηρίζεται από δυσμενείς καιρικές συνθήκες και ιδιαίτερα από ξηρασία, αυξανόμενο ανταγωνισμό από τρίτες χώρες και προσαρμογή στο αυξημένο κόστος της παραγωγικής και εμπορικής δραστηριότητας, τόσο σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό επίπεδο.
Επίσης και ο όγκος των εξαχθέντων προϊόντων μας αυξήθηκε, κατά 2,4%, σε 1,790 εκατομμύρια τόνους, έναντι των 1,720 εκατ. του 2023.
Επισημαίνεται ότι η μεσοσταθμική τιμή εξαγωγής διαμορφώθηκε στο +5,3%.
Παρά την κλιματική αλλαγή, τον ανταγωνισμό τρίτων χωρών και τις επιβαρύνσεις του κόστους, οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών και το 2024 καταγράφουν ρεκόρ
Η φετινή χρονιά χαρακτηρίστηκε επίσης από δυσμενείς καιρικές συνθήκες και ιδιαίτερα από ξηρασία, η οποία έχει επιδεινώσει το πρόβλημα της έλλειψης υδάτινων πόρων στις κύριες περιοχές παραγωγής οπωροκηπευτικών που επηρέασαν σοβαρά την παραγωγή και την μεταφορά αγαθών. Για το λόγο αυτό, ο Incofruit-Hellas θεωρεί ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί καθοριστική μεταβλητή για το μέλλον της παραγωγής και των εξαγωγών.
Η αναθεώρηση του ισχύοντος ρυθμιστικού πλαισίου, τόσο σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό, θεωρείται επίσης καθοριστική για το μέλλον, το οποίο δίνει προτεραιότητα στον έλεγχο της διαχείρισης των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και των περιβαλλοντικών διατριβών, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά της παραγωγής φρούτων και λαχανικών και η ικανότητά της να συνεισφέρει αξία στην οικονομία και την κοινωνία.
Μετά τις αυξήσεις του κόστους τα προηγούμενα έτη, οι τιμές των λιπασμάτων μειώθηκαν το 2024. Ταυτόχρονα, ωστόσο, οι δαπάνες για μηχανήματα, συντήρηση και μισθούς αυξήθηκαν.
Υπό αυτή την έννοια, στον τομέα της παραγωγής, η έλλειψη εργατών γης προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία, η οποία αυξάνει το κόστος εργασίας σε έναν τομέα στον οποίο η εργασία μπορεί να αντιπροσωπεύει έως και το 45% του κόστους παραγωγής σε ορισμένες καλλιέργειες και παρά το ότι το λειτουργικό κόστος γενικά υποχώρησε εντούτοις δεν υπήρξε θετική επίπτωση στην εισοδηματική κατάσταση πολλών εκμεταλλεύσεωων
Εξίσου ανησυχητική είναι η προοδευτική μείωση των φυτοϋγειονομικών προϊόντων, η οποία επηρεάζει τις αποδόσεις, την ποιότητα και την ασφάλεια των τροφίμων. Και όσον αφορά το εμπόριο, ο Incofruit-Hellas εκτιμά ότι ο κοινοτικός κανονισμός, για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας, που θα απαιτεί χύμα πωλήσεις όταν θα είναι μικρότερα από 1,5 κιλό, ο οποίος απορρίφθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μέχρι στιγμής, αλλά του οποίου η επεξεργασία δεν ολοκληρώθηκε, πρέπει να ληφθεί υπόψη από τις εθνικές και ενωσιακές αρχές η αντίθεση του κλάδου, γιατί η υποχρέωση χύμα πωλήσεων καθιστά πρακτικά μη βιώσιμη τη στρατηγική της διαφοροποίησης ανά καταγωγή και ποιότητα.
Οι εισαγωγές συνέχισαν την ανοδική πορεία, σύμφωνα με όσα συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια συνεπικουρώντας και της αύξησης των τουριστών. Και αυξήθηκαν κατά 5,6% σε όγκο και 11,9% σε αξία, φτάνοντας τους 861 χιλιάδες. τόνους και 877 εκατ. ευρώ.
Η συνεχής αύξηση των εισαγωγών στην εθνική αγορά αλλά και στην κοινοτική αγορά είναι ακριβώς ένα από τα γεγονότα που σηματοδοτούν την εξέλιξη του κλάδου των οπωροκηπευτικών
Οι συγκρούσεις στην Ουκρανία και τη Γάζα έχουν επηρεάσει έντονα τον τομέα των φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ. Εντούτοις, θέματα όπως η δράση για το κλίμα και η βιωσιμότητα αποκτούν έλξη με τους υπεύθυνους χάραξης γεωργικής πολιτικής της ΕΕ.
Τα δεδομένα αυτά χρήζουν περαιτέρω προσοχής και φροντίδας του τομέα των φρούτων και λαχανικών με:
Χάραξη στρατηγικής: Βασικό πρόβλημα αναδεικνύεται η έλλειψη στρατηγικής στα αγροτικά προϊόντα και η ανάγκη χάραξης της τόσο στην παραγωγή και στο εμπόριο όσο και στις εξαγωγές της χώρας μας που έχουν σχεδόν τριπλασιαστεί τα τελευταία 20 χρόνια, με δεδομένο ότι η ζήτηση έχει υπερβεί την προσφορά από τη στιγμή που αποκαταστήθηκε η εγχώρια κατανάλωση, ήτοι:
- Αύξηση όγκου παραγωγής και νέες καλλιεργητικές ποικιλίες
- Σχεδιασμό καλλιεργειών
- Δομή Εμπορίου Οπωροκηπευτικών
- Εκσυγχρονισμό εφοδιαστικής αλυσίδας
- Ενίσχυση και ενδυνάμωση των Ομάδων Παραγωγών
Πιστεύουμε ότι οι υφιστάμενοι κοινοτικοί κανόνες για την αντιμετώπιση κρίσεων και αυτοί για τις συναλλαγές και ιδίως τις εισαγωγές της ΕΕ χρειάζονται βελτίωση για την αποκατάσταση της αρχής της κοινοτικής προτίμησης στα παραγόμενα φρούτα και λαχανικά θα πρέπει να αναθεωρηθούν σύντομα για αποκατάσταση ισορροπίας στην κοινοτική αγορά.
Επανεξέταση των εισαγωγών από τρίτες χώρες στην ΕΕ
Θα πρέπει να επιστρέψει η ΕΕ στις αρχικές της δομές και αξίες που πρόκριναν την κοινοτική προτίμηση στα προϊόντα των χωρών-μελών. Εάν αυτό επιτευχθεί, θέτοντας ίδιες προοπτικές και απαιτήσεις από πλευράς καλλιέργειας και κατανάλωσης σε κάθε χώρα-μέλος, η κοινότητα θα απορροφά με πιο ικανοποιητικούς ρυθμούς την ίδια της την παραγωγή και σε υψηλότερες τιμές.
Προβληματισμός υπάρχει στους Ισπανούς παραγωγούς και εξαγωγείς από την ανοδική πορεία που παρουσιάζουν οι εισαγωγές φρούτων και λαχανικών τα τελευταία χρόνια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Τμήματος Τελωνείων και Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης, οι ισπανικές εισαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών από την ΕΕ αυξήθηκαν, κατά 12%, φτάνοντας συνολικά τους 1,9 εκατ. τόνους και οι εισαγωγές από χώρες εκτός ΕΕ αυξήθηκαν, κατά 1%, φτάνοντας τους 2 εκατ. τόνους, κατά την εμπορική περίοδο του 11μήνου του 2024 (από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 2024) σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μήνες του 2023.
Ειδικότερα οι εισαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών από τη Γαλλία, τον κύριο προμηθευτή φρούτων και λαχανικών της ισπανικής αγοράς, αυξήθηκαν, κατά 20%, από αρχές Ιανουαρίου έως τέλη Νοεμβρίου του 2024, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2023, φτάνοντας τους 989.263 τόνους.
Ο δεύτερος προμηθευτής της ισπανικής αγοράς είναι το Μαρόκο, από όπου για την ίδια περίοδο εισήχθησαν 398.826 τόνοι, εμφανίζοντας μια αύξηση κατά 1%.
Πάντως η Ομοσπονδία Ισπανικών Ενώσεων Παραγωγών και Εξαγωγέων Φρούτων, Λαχανικών και Φυτών (FEPEX), ζητά από την κυβέρνηση της Μαδρίτη τον σχεδιασμό μιας Εθνικής Στρατηγικής για τα τρόφιμα και την ενσωμάτωση συγκεκριμένων ρήτρων στις διαπραγματεύσεις της ΕΕ με τρίτες χώρες, που θα έχουν σαν στόχο να υπάρξουν ίδιες απαιτήσεις στην υγεία των φυτών και την ασφάλεια των τροφίμων με αυτές που έχει θεσπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τον τομέα παραγωγής και εξαγωγής φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ.
Η πρόταση αυτή, σύμφωνα με την FEPEX, θεωρείται πολύ σημαντική για τον τομέα, διότι η αύξηση των απαιτήσεων στην κοινοτική παραγωγή και εμπορία οδηγεί σε απώλεια ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής παραγωγής, σε σύγκριση με τα προϊόντα που εισάγονται από τις τρίτες χώρες. Ωστόσο, η FEPEX παραδέχεται ότι εφαρμογή αυτής της στρατηγικής εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία είναι υπεύθυνη για τη διαπραγμάτευση εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ με τις τρίτες χώρες.
Από την άλλη ζητά την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας είναι η προώθηση της πρόσβασης των ισπανικών αγροτικών προϊόντων στις αγορές τρίτων χωρών, ένα μέτρο που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον και για τον τομέα των οπωροκηπευτικών. Και για να επιτευχθεί αυτό, προτείνονται «η μείωση στους δασμολογικούς φραγμούς που επιβάλλονται από τρίτες χώρες» και «η απλούστευση των πρωτοκόλλων φυτοϋγείας και η υπογραφή των εμπορικών διμερών συμφωνιών».
Την Πέμπτη (13/2), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα επανεξετάσει τη συμφωνία ΕΕ-Mercosur, εν μέσω ανησυχιών για τον αντίκτυπο της συμφωνίας στην ευρωπαϊκή γεωργία.
Στις 6 Δεκεμβρίου 2024, η Επιτροπή και οι ιδρυτικές χώρες της Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη και Ουρουγουάη) κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία για εταιρική σχέση ΕΕ-Mercosur, η οποία χρειάζεται την έγκριση του Κοινοβουλίου για να τεθεί σε ισχύ. Οι αρμόδιοι ευρωβουλευτές χαιρέτισαν τη συμφωνία, η οποία ολοκληρώθηκε μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων, ενώ άλλοι εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με τη διαφάνεια όσον αφορά τη συμφωνία και τον πιθανό αντίκτυπό της στους γεωργούς της ΕΕ.
Η συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης εταιρικής σχέσης με τη Mercosur που καλύπτει τον πολιτικό διάλογο και τη συνεργασία.
Οι διαπραγματεύσεις που ολοκληρώθηκαν αρχικά το 2019 άρχισαν εκ νέου για την ενίσχυση των δεσμεύσεων βιωσιμότητας. Εάν επικυρωθεί, η συμφωνία που επιτεύχθηκε τον Δεκέμβριο θα καταργήσει σταδιακά τους δασμούς στο 91% των εξαγωγών της ΕΕ προς τη Mercosur και στο 92% των εξαγωγών της Mercosur προς την ΕΕ.
Όπως υποστηρίζει η Επιτροπή, οι «ευαίσθητες» γεωργικές εισαγωγές θα ελέγχονται μέσω ποσοστώσεων, δασμών εντός ποσόστωσης, παρατεταμένων περιόδων σταδιακής εισαγωγής και διασφαλίσεων για την αντιμετώπιση πιθανών διαταραχών της αγοράς.
Η συμφωνία βρίσκεται επί του παρόντος σε φάση νομικού ελέγχου. Μόλις μεταφραστεί σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ, η Επιτροπή θα την υποβάλει προς έγκριση στο Κοινοβούλιο και στις κυβερνήσεις της ΕΕ.
Όπως συμβαίνει με κάθε εμπορική συμφωνία, το Κοινοβούλιο πρέπει να δώσει τη συγκατάθεσή του πριν από τη σύναψή της και την έναρξη ισχύος της.
Η βιομηχανία χυμού πορτοκαλιού στην Αργολίδα φέρεται να αποφάσισε μονομερώς την μείωση της τιμής παράδοσης, στα 18 λεπτά το κιλό, έναντι 20 λεπτά το κιλό, ποσό που προβλεπόταν βάσει όσων είχαν υπογράψει οι καλλιεργητές τέλος Δεκεμβρίου. Η μείωση της τιμής έγινε για λόγους «ανωτέρας βίας» λέει η μεταποίηση..
Το θέμα της τιμής του χυμού είχε απασχολήσει τις συνεταιριστικές οργανώσεις της περιοχής, που έχουν συγκροτήσει την Διαρκή Επιτροπή Συνεταιρισμών Αργολίδας (ΔΕΣΑ). Μάλιστα στις 30 Δεκεμβρίου 2024, είχαν υπογράψει συμβόλαια για το 2025 με τις βιομηχανίες χυμοποίησης με τιμή στα 20 λεπτά. Αλλά στην συνέχεια ακολούθησε η μείωση της τιμής στα 18 λεπτά.
Ο πρόεδρος του ΑΣ ΗΛΙΟΣ, Σπύρος Καχριμάνης, συντονιστής και υπεύθυνος επικοινωνίας της ΔΕΣΑ, έδωσε στην δημοσιότητα σχετική επιστολή στην οποία αναφέρει τα εξής:
«Η μητέρα των μαχών. Υπάρχουν συμβόλαια χυμοποίησης;
Η Αργολίδα τις επόμενες ημέρες, ή θα καταστεί κλινικά νεκρή στον αγροτικό τομέα, ή θα πάρει μια τελευταία -χαριστική- ανάσα ζωής. Κανένας δεν θα μείνει ανεπηρέαστος.
Αγρότες, συνεταιρισμοί, έμποροι, βιομήχανοι, πολιτικοί. Η μάχη δεν είναι για χρήματα. Είναι για την ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ.
Υπάρχουν συμβόλαια χυμοποίησης;
Στις 30 Δεκεμβρίου 2024, οι αγροτικοί συνεταιρισμοί (ΑΣ) της Αργολίδας υπέγραψαν συμβόλαια για το 2025 με τις βιομηχανίες χυμοποίησης με τιμή 0,20€/kg.
Τα συμβόλαια αυτά υπογράφονται υποχρεωτικά και από τις δύο πλευρές λόγω της συνδεδεμένης ενίσχυσης και έχουν έναν κρίσιμο όρο: Για να αλλάξουν οι όροι τους πρέπει να υπάρχουν λόγοι «ανωτέρας βίας».
Στις 31/1/25 η βιομηχανία ΑΣΠΙΣ ΑΕ έστειλε email στους ΑΣ με το οποίο δήλωνε μονομερώς ότι από 1.2.2025 η τιμή θα είναι 0,18€/kg. Email με αντίστοιχο περιεχόμενο έστειλε και η εταιρεία COSMOJUICE IKE.
Ο ΑΣ ΗΛΙΟΣ και η ΚΑΣΟΑ ΔΑΝΑΟΣ ζήτησαν από τις 2 βιομηχανίες τεκμηρίωση της «ανωτέρας βίας».
H ΑΣΠΙΣ ΑΕ απάντησε αόριστα και χωρίς να παραθέτει στοιχεία στις 3.2.2025, αναφέροντας μόνο ότι η σημερινή κατάσταση της αγοράς επιβάλει την άμεση μείωση της τιμής των πορτοκαλιών.
Ο ΑΣ ΗΛΙΟΣ επανήλθε ζητώντας αναλυτικές εξηγήσεις. Μέχρι αυτή την στιγμή δεν έχουν παρασχεθεί.
Στο μεσοδιάστημα πραγματοποιήθηκαν δύο συσκέψεις της ΔΕΣΑ στις 1 και 2 Φεβρουαρίου 2025.
Στην 2η σύσκεψη υποτίθεται ότι αποφασίστηκε οι ΑΣ να αναγράφουν στα Δελτία Αποστολής την τιμή των 0,20€/kg και αν δε γίνει αποδεκτό κάποιο φορτίο, να γίνουν τα προβλεπόμενα από τον νόμο.
Η στήριξη εκ μέρους των ΑΣ της παραπάνω απόφασης ήταν καθοριστικής σημασίας, καθώς υπήρχαν προφορικές πιέσεις να ενδώσουν οι ΑΣ στην μείωση τιμής χωρίς να φέρνουν αντιρρήσεις.
Αποκαλυπτική ήταν η δήλωση του προέδρου του ΑΣ Μέλισσα στην σύσκεψη της 2.2.2025 ότι σε τηλεφωνική επικοινωνία με την ΑΣΠΙΣ ΑΕ του δήλωσαν ότι δεν παραλαμβάνουν πορτοκάλια με 0,20€/kg.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, του είπαν να πάρει πίσω τα φορτηγά με τα πορτοκάλια που ήταν ήδη στο εργοστάσιο για ξεφόρτωμα.
Ενώ η σύσκεψη πλησίαζε στο τέλος της και είχε συμφωνηθεί από 14 ΑΣ η τήρηση του 0,20€/kg και η εκ νέου σύσκεψη την επομένη 3.2.2025 -παρουσία δικηγόρου- ο πρόεδρος του ΑΣ ΗΡΑΣ, ανέτρεψε όλο το κλίμα.
Δήλωσε ότι δεν αναγνωρίζει την συμφωνία των ΑΣ για στήριξη της τιμής των 0,20€/kg … ότι τα συσκευαστήρια έχουν «φρακάρει», ότι θα πρέπει να δεχθούμε ακόμη και τιμή 0,10€/kg.
Την επόμενη ημέρα, 3.2.2025, εμφανίστηκαν στην σύσκεψη με τον δικηγόρο μόνο 6 συνεταιρισμοί.
Το δίλημμα ήταν σαφές «Δεχόμαστε την μείωση της τιμής χωρίς να διεκδικήσουμε τα νόμιμα δικαιώματά μας;».
Οι εκπρόσωποι των 5 ΑΣ, λόγω της αποδυνάμωσης της κοινής προσπάθειας από την απουσία μεγάλων συνεταιρισμών όπως οι 2 συνεταιρισμοί από το Κουτσοπόδι, την ΗΡΑ αλλά και την ΚΑΣΟΑ ΔΑΝΑΟΣ συνολικά, ζήτησαν εύλογο χρόνο για να αποφασίσουν για την στάση τους.
Ο ΑΣ ΗΛΙΟΣ ενημέρωσε ότι δεν δέχεται την μονομερή και χωρίς επαρκείς εξηγήσεις μείωση της τιμής και θα κινήσει -έστω και μόνος του- την προβλεπόμενη εκ του νόμου διαδικασία.
Την επόμενη ημέρα πληροφορηθήκαμε ότι ο ΑΣ ΗΡΑΣ έκανε συμβόλαιο με 0,18€/kg, ενώ είναι μέλος της ΚΑΣΟΑ ΔΑΝΑΟΣ η οποία και συνάπτει μέχρι τώρα τα συμβόλαια για τους 5 συνεταιρισμούς μέλη της.
Σήμερα, συντάσσεται από τον πρόεδρο του ΑΣ ΗΛΙΟΣ, Σπύρο Καχριμάνη, συντονιστή και υπεύθυνου επικοινωνίας της ΔΕΣΑ, το παρόν κείμενο ενημέρωσης και τεκμηρίωσης.
Θεωρώ υποχρέωσή μου να συνεχίσω την ενημέρωση, έως ότου η ΔΕΣΑ αναλάβει δυνάμεις, μετά την αναγκαστική αναστολή λειτουργίας στην οποία βρίσκεται μετά τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών.
Τόσο οι γεωργοί, όσο και οι κάτοχοι αγροκτημάτων που έχουν άλλα επαγγέλματα, οι οποίοι είναι και οι περισσότεροι, δεν πρέπει να μένουν αμέτοχοι στην μάχη που εξελίσσεται. Διακυβεύεται η περιουσία και η αξιοπρέπειά μας.
Κανένας ότι θα μείνει στο απυρόβλητο. Πρόκειται για την μητέρα των μαχών. Ζητήστε εξηγήσεις, συμμετέχετε στις συσκέψεις, εκφράστε άποψη.
Γράψτε, μιλήστε, ενημερώστε, πάρτε θέση, αλλάξτε τις ισορροπίες, διότι η σιωπή των λογικών και τίμιων πολιτών, αφήνει χώρο να επικρατούν οι πονηροί.
Ο ΑΣ ΗΛΙΟΣ και εγώ προσωπικά, μόνος πλέον, συνεχίζω να διεκδικώ και να στηρίζω αυτά που προβλέπει ο νόμος.
Τις αμέσως επόμενες ημέρες θα καταγγείλω στην «Επιτροπή Καταπολέμησης Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών» όσα συμβαίνουν και θα ζητήσω την παρέμβασή της.
Η πρόσκληση της ΔΕΣΑ, στις 3/1/2025, «Ας αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες του» είναι διαρκής.
Οι πρόεδροι των ΑΣ πρέπει πλέον να τοποθετηθούν εγγράφως, ώστε να αποτυπωθεί ευθέως η άποψη ενός έκαστου.
Η Διεύθυνση Γεωργίας και η Διεύθυνση Περιβάλλοντος Αργολίδας, πρέπει επίσης να παρακολουθούν τις ποσότητες πορτοκαλιών για χυμοποίηση που προέρχονται από την Αργολίδα και τις άλλες περιοχές της χώρας.
Με γνώμονα τον περιβαλλοντικό κανόνα της «φέρουσας ικανότητας των συστημάτων», πρέπει να ρυθμίζεται η ισορροπία εισροής πορτοκαλιών από την Αργολίδα σε σχέση με αυτά από άλλες περιοχές, ώστε να αποκλείεται ενδεχόμενη επιβάρυνσή του περιβάλλοντος από προϊόντα άλλων περιοχών. Υπάρχει φημολογία ότι οι βιομηχανίες έχουν μεγάλη προσφορά και θα υπάρξουν ή υπάρχουν ήδη καθυστερήσεις στην απορρόφηση φορτίων από την Αργολίδα.
Υπάρχουν στοιχεία που να τεκμηριώνουν μεγάλη προσφορά προς χυμοποίηση από την Αργολίδα σε σχέση με την δυναμικότητα των βιομηχανιών; Τι λένε οι υπηρεσίες;
Τέλος, το γραφείο τύπου της ΔΕΣΑ το οποίο υποστηρίζω, θα παραμείνει πάντα στη διάθεση όποιου μέλους ΑΣ επιθυμεί, ώστε όλες οι θέσεις να έχουν την ίδια προβολή και επικοινωνιακή μεταχείριση που έχουν τα σχετικά με την ΔΕΣΑ κείμενα».
Στασιμότητα παρατηρείται αυτή την περίοδο για τις ελληνικές εξαγωγές εσπεριδοειδών λόγω της εμφάνισης των πορτοκαλιών της Αιγύπτου στις αγορές της ΕΕ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, από την αρχή της εμπορικής περιόδου έως τις 31/1/2025 οι εξαγωγές πορτοκαλιών ανέρχονται σε 163.076 τόνους (έναντι 146.074 τόνων την αντίστοιχη περσινή περίοδο) και μανταρινιών σε 140.435 τόνους (έναντι 116.642 τόνων την αντίστοιχη περσινή περίοδο). Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, αυτή την περίοδο, παρατηρείται επιβράδυνση στη δυναμική των εξαγωγών μας εσπεριδοειδών λόγω μαζικής εισαγωγή φθηνών αιγυπτιακών πορτοκαλιών, τονίζει ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με τις προβλέψεις του USDA, αναμένεται μια μείωση (-12%) της φετινής παραγωγής πορτοκαλιών στην Αίγυπτο λόγω των καιρικών συνθηκών. Από την άλλη όμως έχουμε μια αύξηση της έκτασης καλλιέργειας (νέες φυτεύσεις) λόγω αυξημένων κερδών που είχαν οι παραγωγοί πορτοκαλιών τα προηγούμενα χρόνια. Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για μια παραγωγή της τάξης των σε 3,7 εκατομμύρια τόνων.
Παρά την μείωση φέτος των εξαγωγών - λόγω χαμηλότερης παραγωγής - η Αίγυπτος αναμένεται να διατηρήσει την ηγετική θέση του προμηθευτή της ΕΕ στα νωπά πορτοκάλια.
Επίσης, αξίζει να αναφέρουμε ότι αύξηση αναμένεται το 2024-2025, στην χρήση πορτοκαλιών που θα πάνε στην μεταποίηση για χυμοποίηση, κατά 50%, σε 600.000 τόνους.
Φέτος οι Αιγύπτιοι παραγωγοί θα προσπαθήσουν να κερδίσουν το στοίχημα της τιμής. Οι μικρότερες αποδοσεις έχουν σαν αποτέλεσμα καλύτερα μεγέθη και καλύτερες συνθήκες διαλογής καρπού.
Πάντως πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι και φέτος οι αιγυπτιακές εξαγωγές συνεχίζουν να υφίστανται τις επιπτώσεις της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα και τις δυσκολίες εφοδιασμού των ασιατικών αγορών. Αυτό φάνηκε στις εξαγωγές προς τις αγορές της Σαουδικής Αραβίας, που το περασμένο Δεκέμβριο είχαν σημαντική αύξηση του κόστους μεταφοράς (με αποτέλεσμα σχεδόν διπλασιασμό των τιμών).
Οι προβλέψεις αναφέρουν ότι οι φέτος οι συνολικές εξαγωγές πορτοκαλίων της Αιγύπτου αναμένεται να ανέλθουν σε 1.950.000 τόνους (από 2.300.000 τόνους που έκαναν την περσινή εμπορική περίοδο). Βέβαια αν και μειωμένες μιλάμε για τεράστιες ποσότητες, πολλές από τις οποίες θα καταλήξουν στις αγορές της Ευρώπης.
Το επόμενο διάστημα αναμένεται να υπογραφεί η παράταση της εμπορικής συμφωνίας της ΕΕ με τις χώρες της Μεσογείου, που περιλαμβάνει και την Αίγυπτο. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε την στάση της ελληνικής κυβέρνησης.
Από 22 Ιανουαρίου ξεκίνησαν οι αιτήσεις για τα προγράμματα προώθησης αγροτικών προϊόντων της ΕΕ για το 2025.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διαθέσει 132 εκατ. ευρώ για τη συγχρηματοδότηση δραστηριοτήτων προώθησης βιώσιμων και υψηλής ποιότητας γεωργικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ στην εσωτερική αγορά και στην παγκόσμια αγορά.
Η προθεσμία της υποβολής λήγει στις 23 Απριλίου 2025.
Τα ποσά για τα προγράμματα που θα επιλεγούν φέτος θα κατανεμηθούν ως εξής: 63,4 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για την προώθηση σε τρίτες χώρες και 58,6 εκατ. ευρώ για την προώθηση στην εσωτερική αγορά της ΕΕ.
Ο προϋπολογισμός για την εσωτερική αγορά της ΕΕ κατανέμεται ως εξής:
Οι εκστρατείες που στοχεύουν στην εσωτερική αγορά θα περιλαμβάνουν μέτρα ενημέρωσης και προώθησης που εστιάζονται στα συστήματα ποιότητας της ΕΕ, ιδίως στις γεωγραφικές ενδείξεις [προστατευόμενη ονομασία προέλευσης (ΠΟΠ), προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη (ΠΓΕ) και εγγυημένα παραδοσιακά ιδιότυπα προϊόντα (ΕΠΙΠ)], με ειδικό προϋπολογισμό 17,1 εκατ. ευρώ.
Προϋπολογισμός ύψους 28,8 εκατ. ευρώ διατίθεται σε προγράμματα που αποσκοπούν στην αύξηση της ευαισθητοποίησης και της αναγνώρισης ή σε προϊόντα που εκτρέφονται βιολογικά και βιώσιμα, μεταξύ άλλων με υψηλότερα πρότυπα καλής μεταχείρισης των ζώων.
Ποσό 12,7 εκατ. ευρώ προορίζονται για την τόνωση της κατανάλωσης νωπών οπωροκηπευτικών στο πλαίσιο της ισορροπημένης διατροφής.
Επιπλέον 10 εκατ. ευρώ διατίθενται για δράσεις σε περίπτωση σοβαρής διατάραξης της αγοράς, απώλειας της εμπιστοσύνης των καταναλωτών ή άλλων προβλημάτων. Ο προϋπολογισμός αυτός ανακατανέμεται σε προγράμματα σε τρίτες χώρες εάν δεν χρησιμοποιηθεί.
«Ο αγροδιατροφικός τομέας της ΕΕ αποτελεί παγκόσμια εξαγωγική δύναμη. Τα προϊόντα μας και η γαστρονομική μας κληρονομιά είναι γνωστά σ’ ολόκληρο τον κόσμο και δικαίως. Χαίρομαι που μπορούμε να συνεχίσουμε την προώθησή τους την επόμενη χρονιά με προϋπολογισμό 132 εκατ. ευρώ. Μπορούμε να είμαστε περήφανοι για το πώς παράγουμε τρόφιμα εδώ, εντός της ΕΕ. Το λογότυπο «Enjoy, it’ s from Europe» είναι δικό μας και πρέπει να διασφαλίσουμε την αναγνώριση και την κατανόησή του σε παγκόσμιο επίπεδο, προκειμένου να πετύχουμε την καλύτερη σχέση ποιότητας/τιμής για τους γεωργούς και τους παραγωγούς μας», δήλωσε σχετικά ο Επίτροπος Γεωργίας και Τροφίμων της ΕΕ κ. Κριστόφ Χάνσεν.
Για να κάνετε την αίτηση πατήστε (εδώ)
Δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η τροποποιητική απόφαση με τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη χορήγηση, τη μεταβίβαση και την ανανέωση της άδειας παραγωγού και επαγγελματία πωλητή και των αντίστοιχων θέσεων ή δικαιωμάτων δραστηριοποίησης στο υπαίθριο εμπόριο.
Σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, για την έκδοση και τη χορήγηση, σε φυσικό πρόσωπο, άδειας παραγωγού πωλητή και απόδοσης θέσεων σε αγορά υπαίθριου εμπορίου ή δικαιώματος δραστηριοποίησης στο πλανόδιο εμπόριο κατόπιν έκδοσης προκήρυξης, απαιτείται η προσκόμιση των ακόλουθων δικαιολογητικών και στοιχείων:
Αίτηση του υποψηφίου στην οποία περιλαμβάνονται:
α) Τα στοιχεία ταυτότητας,
β) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) του υποψηφίου,
γ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του υποψηφίου,
δ) τα πωλούμενα είδη, ε) ο αριθμός κυκλοφορίας του προς χρήση οχήματος (ιδιόκτητου ή άλλου οχήματος),
στ) ο αριθμός μητρώου εμπόρων νωπών οπωροκηπευτικών για τους υπόχρεους εγγραφής σε αυτό και
ζ) οι θέσεις άσκησης δραστηριοποίησης για τους πωλητές σε λαϊκές αγορές και το στάσιμο ή οι περιοχές δραστηριοποίησης για τους πωλητές που δραστηριοποιούνται στο πλανόδιο εμπόριο,
η) υπεύθυνη δήλωση στην οποία δηλώνει ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου,
Τα δικαιολογητικά που καθορίζονται από την προκήρυξη για την απόδειξη της συνδρομής των κριτηρίων μοριοδότησης, σύμφωνα με τη μοριοδότηση της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 16 του ν. 4849/2021 (Α’ 207),
Αποδεικτικό έναρξης δραστηριότητας στην αρμόδια φορολογική αρχή και ταμειακής μηχανής δηλωμένης και συνδεδεμένης στο πληροφοριακό σύστημα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (TAXIS),
Βεβαίωση εγγραφής στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων του ν. 3874/2010 (Α’ 151), στην οποία αναγράφεται ότι ο ενδιαφερόμενος είναι επαγγελματίας αγρότης,
Τελευταία δήλωση στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης και της τελευταίας Ενιαίας Δήλωσης Καλλιέργειας/Εκτροφής ΕΛΓΑ,
Υπεύθυνη δήλωση για τις ποσότητες, που θα διαθέσει στο υπαίθριο εμπόριο, ανά προϊόν, για τα προϊόντα που περιλαμβάνονται στη δήλωση Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (Ο.Σ.Δ.Ε.) της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης και της τελευταίας Ενιαίας Δήλωσης Καλλιέργειας/Εκτροφής Ε.Λ.Γ.Α.,
Αν τα προϊόντα ανήκουν σε αυτά που δεν δηλώνονται στο Ο.Σ.Δ.Ε., υπεύθυνη δήλωση ότι τα προϊόντα αυτά προέρχονται από ίδια παραγωγή και την ποσότητα που θα διαθέσει στο υπαίθριο εμπόριο.
Άδεια κυκλοφορίας οχήματος σε ισχύ, καθώς και Δελτίο Καταλληλότητας Τεχνικού Ελέγχου (ΚΤΕΟ) σε ισχύ, του δηλούμενου προς χρήση οχήματος (ιδιόκτητου ή άλλου οχήματος),
α) πιστοποιητικό υγείας σε ισχύ, σύμφωνα με την υπό στοιχεία Υ1γ/Γ.Π./οικ. 35797/04.4.2012 (Β’ 1199) απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης,
β) των ειδικών δικαιολογητικών του άρθρου 7, κατά περίπτωση.
1. Στην περίπτωση μεταβίβασης της άδειας λόγω συνταξιοδότησης, παραίτησης ή αναπηρίας του κατόχου σε ποσοστό τουλάχιστο εξήντα επτά (67%) υποβάλλεται στην αρμόδια αρχή, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 19 και ιδίως της περίπτωσης του ν. 4849/2021, αίτηση από τον κάτοχο της άδειας συνοδευόμενη από τα από τα ακόλουθα στοιχεία και δικαιολογητικά:
α) Βεβαίωση συνταξιοδότησης του κατόχου της άδειας ή υπεύθυνη δήλωση οριστικής παύσης δραστηριοποίησης λόγω παραίτησης από την άδεια ή βεβαίωση που εκδίδεται από τις Υγειονομικές Επιτροπές των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (Κ.Ε.Π.Α.), στην οποία αναγράφεται το ποσοστό της αναπηρίας, κατά περίπτωση,
β) πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του κατόχου της άδειας,
γ) αίτηση του προσώπου στο οποίο μεταβιβάζεται η άδεια στην οποία αναφέρονται:
γα) Τα στοιχεία της ταυτότητας του,
γβ) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) του,
γγ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του,
δ) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75), στην οποία δηλώνει ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου, ε) τα δικαιολογητικά και τα στοιχεία των περ. αστ’ και γ’ έως και ιβ’ της παρ. 1 του άρθρου 1.
2. Στην περίπτωση μεταβίβασης της άδειας λόγω θανάτου, το πρόσωπο που δικαιούται να αποκτήσει την άδεια με τις αντίστοιχες θέσεις ή τα αντίστοιχα δικαιώματα δραστηριο-ποίησης στο πλανόδιο εμπόριο, υποβάλλει στις αρμόδιες αρχές, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 4849/2021, εντός προθεσμίας έξι (6) μηνών, από την ημερομηνία θανάτου του κατόχου της άδειας:
α) Αίτηση στην οποία αναφέρονται:
αα) Τα στοιχεία της ταυτότητάς του,
αβ) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) του,
αγ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του,
β) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75), στην οποία δηλώνει ότι αποδέχεται την άδεια και ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου,
γ) ληξιαρχική πράξη θανάτου του αδειούχου,
δ) πιστοποιητικό εγγύτερων συγγενών, 81260 ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ TΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ Τεύχος B’ 7590/31.12.2024
ε) έγγραφη παραίτηση των πιθανών υπόλοιπων δικαιούχων ή δημοσιευμένη διάταξη τελευταίας βούλησης με την οποία καθίσταται κληρονόμος της άδειας συνοδευόμενη από υπεύθυνη δήλωση ότι δεν αποποιήθηκε την κληρονομιά ή πρακτικό διενέργειας δημόσιας κλήρωσης από την αρμόδια αρχή,
στ) τα δικαιολογητικά και τα στοιχεία των περ. αστ και γ’ έως και ιβ’ της παρ. 1 του άρθρου 1.
3. Αν το φυσικό πρόσωπο στο οποίο μεταβιβάζεται η άδεια παραγωγού δεν έχει την ιδιότητα του αγρότη για το δικαιολογητικό της περ. ζ’ της παρ. 1 του άρθρου 1 προσκομίζεται υπεύθυνη δήλωση ότι το φυσικό πρόσωπο δεν είχε κατά το προηγούμενο έτος την ιδιότητα του αγρότη και ότι το δικαιολογητικό θα προσκομιστεί αμέσως μετά την πρώτη υποβολή της πρώτης δήλωσης Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (Ο.Σ.Δ.Ε.) της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης καθώς και η υπεύθυνη δήλωση προϊόντων και ποσοτήτων της περ. η’ της παρ. 1 του άρθρου 1.
Στην περίπτωση αυτή, η μεταβίβαση της άδειας παραγωγού είναι προσωρινή και αν παρέλθει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι (6) μηνών από την ημερομηνία προσωρινής μεταβίβασης χωρίς να έχει προσκομιστεί το δικαιολογητικό της περ. ζ’ της παρ. 1 του άρθρου 1 η μεταβίβαση είναι αυτοδικαίως άκυρη.
Η παρούσα καταλαμβάνει και μεταβιβάσεις για τις οποίες έχει υποβληθεί αίτηση από δικαιούχο από την 1η Μαΐου 2022 έως και την έναρξη ισχύος της παρούσας.
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
«Δίχτυ προστασίας», με κονδύλι 1 δις ευρώ, θα δημιουργήσει η ΕΕ για να αποζημιώσει τους αγρότες σε περίπτωση που θα ζημιωθούν από την εμπορική συμφωνία της ΕΕ με τα κράτη της Mercosur.
Όπως ανέφερε ο Επίτροπος Εμπορίου και Οικονομικής Ασφάλειας, Μάρος Σέφκοβιτς, στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Επιτροπή θα δημιουργήσει ένα νέο ταμείο, αποθεματικό αξίας τουλάχιστον ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, από το οποίο θα αποζημιωθεί ο αγροτικός τομέας στην Ευρώπη στην περίπτωση που θα επηρεαστεί αρνητικά μετά την εφαρμογή της εμπορικής συμφωνίας.
Όπως τόνισε «πιστεύουμε ότι η συμφωνία θα λειτουργήσει σωστά και δεν θα προκαλέσει διαταραχή της αγοράς. Ωστόσο, θέλουμε να εγγυηθούμε ότι δεν θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις για τους αγρότες και τις αγροτικές περιοχές. Αυτή η πρόσθετη «εγγύηση» χρησιμεύει ως σχέδιο έκτακτης ανάγκης, διασφαλίζοντας σταθερότητα για τους τομείς της ΕΕ ακόμη και σε εξαιρετικές περιστάσεις. Αν και είναι απίθανο να χρειαστεί, αυτό το δίχτυ ασφαλείας υπογραμμίζει τη δέσμευση της ΕΕ να προστατεύσει τον γεωργικό της τομέα».
Στην συνέχεια ο Επίτροπος, μιλώντας στους Ευρωβουλευτές, αναφέρθηκε στο θέμα των ποσοστώσεων που περιλαμβάνονται στην εμπορική συμφωνία και τόνισε:
«Ειδικότερα για το βόειο κρέας:
Το άνοιγμα της αγοράς για το βόειο κρέας θα είναι εντός λογικών ορίων. Η ποσόστωση των 99.000 τόνων αντιστοιχεί στην πραγματικότητα στο ήμισυ των όγκων που ήδη εισάγονται τώρα από τη Mercosur.
Αυτή η ποσόστωση με μειωμένο δασμολογικό συντελεστή 7,5% θα εφαρμοστεί σταδιακά σε μια περίοδο 7 ετών
Επιπλέον, η ποσόστωση αυτή κατανέμεται σε κατεψυγμένο (45%) και νωπό κρέας (55%).
Για τα πουλερικά:
Η αγορά πουλερικών της ΕΕ αυξάνεται ετησίως κατά μέσο όρο κατά 1,8 % ετησίως τα τελευταία 10 χρόνια. Επιπλέον, η ΕΕ είναι καθαρός εξαγωγέας πουλερικών.
Χορηγήσαμε αδασμολόγητη ποσόστωση 180.000 τόνων που ανοίχτηκε για τις χώρες της Mercosur. Αυτό είναι τα τρία τέταρτα αυτού που ήδη εισάγουμε ετησίως από τη Mercosur. Αυτό ισοδυναμεί λίγο πολύ με την ετήσια αύξηση της κατανάλωσης πουλερικών στην ΕΕ. Επιπλέον, μόνο το ήμισυ αυτής της ποσόστωσης αφορά κοτόπουλο υψηλής ποιότητας (χωρίς κόκαλα).
Επίσης η Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης περιέχει διμερείς διασφαλίσεις για την προστασία του γεωργικού τομέα σε περίπτωση που η αύξηση των εισαγωγών προκαλέσει ή κινδυνεύει να προκαλέσει σοβαρή οικονομική ζημία σε κάποιο κλάδο».
Το 2024 τελείωσε με αύξηση και καταγραφή ρεκόρ, για άλλη μια χρονιά, των ελληνικών εξαγωγών νωπών φρούτων και λαχανικών κατά 8,2%, και θα ξεπεράσει τα 1,861 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Συνδέσμου Incofruit-Hellas.
Έτος κατά το οποίο και οι εισαγωγές εκτιμάται ότι αυξήθηκαν κατακόρυφα, 13,6% βάσει επισήμων στοιχείων ενδεκαμήνου 2024 και προσωρινών στοιχείων για τον Δεκέμβριο.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει ότι «οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών το 2024 θα είναι αυξημένες κατά 8,2% σε αξία σε σύγκριση με το 2023, σύμφωνα με εκτιμήσεις μας με βάση τα επίσημα στοιχεία από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο και των προσωρινών για τον Δεκέμβριο. Ο όγκος θα αυξηθεί επίσης, γύρω στο 1,7% και θα ξεπεράσει τους 1,78 εκατ. τόνους.
Οι ελληνικές εξαγωγές φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ ανήλθαν σε 1,24 εκατ. τόνους και 1,26 δισεκατομμύρια ευρώ το πρώτο ενδεκάμηνο του 2024, που αντιπροσώπευαν το 78,34% του όγκου των εξαγωγών εκείνη την περίοδο, ο οποίος ανήλθε σε 1,582 εκατ. τόνους και στο 76,92% της αξίας που αποκτήθηκε, που ανήλθε στα 1,638 δισ. ευρώ.
Η Ρουμανία καταλαμβάνει την πρώτη θέση στην αγορά της ΕΕ, όπου 296,59 χιλιάδες τόνοι φρέσκων φρούτων και λαχανικών προορίζονταν, από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο, έναντι αξίας 222,252 εκατ. ευρώ, με μεσοσταθμική τιμή ανά μονάδα 0,75 ευρώ/κιλό.
Η Βουλγαρία διατήρησε επίσης τη θέση της ως η δεύτερη αγορά του ελληνικού τομέα στην ΕΕ, με 248,2 χιλιάδες τόνους, αξίας 132,215 εκατ. ευρώ, με μεσοσταθμική τιμή 0,53 ευρώ/κιλό (ατυποποίητων και υποτιμολογημένων; ποιοτικά υποβαθμισμένων; κ.α με τις διαμορφούμενες συνθήκες ελευθέρων συνόρων το φαινόμενο να μεγενθύνεται).
Οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών στη Γερμανία αυξήθηκαν σε όγκο σε 161,27 χιλιάδες τόνους, τρίτη αγορά στην ΕΕ ως προς τον όγκο, και πρώτη σε αξία, φθάνοντας τα 249,04 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, με μεσοσταθμική τιμή στα 1,54 ευρώ/κιλό.
Ακολουθούν: Πολωνία, Ιταλία, Ισπανία, με 142,43, 79,93, 45,45 χιλιάδες τόνους και 143,59, 118,98, 62,97 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα.
Οι εξαγωγές εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελούν 22% του συνόλου και ανέρχονται στους 342,7 χιλ.τόνους και 377,96 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία ενδεκαμήνου ΕΛΣΤΑΤ.
Η «γάγραινα» του ελληνικού εξαγωγικού εμπορίου είναι η δραστηριοποίηση «Ελλήνων, Βαλκάνιων, Ιταλών κ.α. εμπόρων» που διακινούν ατυποποίητα, χωρίς ταυτότητα (απευθείας από τον αγρό) προϊόντα, με συνέπεια να μην καρπούται η χώρα την μετασυλλεκτική αξία τους και να πλήτεται η φήμη και η ποιότητα τους στις διεθνείς αγορές.
Οι σχετικοί έλεγχοι για την τήρηση των κοινοτικών και εθνικών προδιαγραφών εμπορίας είναι ελλιπείς (εκτιμάται ότι τα εξαχθέντα φορτία το 2024 ανέρχονται σε 320 χιλιάδες, από αυτά 65 χιλιάδες προς τρίτες χώρες και τα εκδοθέντα πιστοποιητικά ελέγχου για τρίτες χώρες σε 45 χιλιάδες, με τα αντίστοιχα φυτουγειονομικά να είναι περισσότερα παρά το ότι δεν είναι υποχρεωτικά).
Οι εισαγωγές θα διατηρήσουν την υψηλή ανάπτυξη των τελευταίων ετών και βάσει επισήμων στοιχείων ΕΛΣΤΑΤ ενδεκαμήνου 2024 και αυξήθηκαν, κατά 6,2% κατ όγκο σε σύγκριση με το 2023, φτάνοντας συνολικά τους 866 χιλιάδες τόνους, αυξάνοντας την αξία τους υπερδιπλάσια, 13,2%, φτάνοντας στα 805 εκατ. ευρώ.
Η αξία των ελληνικών εισαγωγών νωπών φρούτων και λαχανικών από τρίτες χώρες διαμορφώθηκε, από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 2024, σε 321,6 εκατ. ευρώ, το 43,8% του συνόλου, ενώ όσα εισήχθησαν από την ΕΕ ανήλθαν σε 433,3 εκατ. ευρώ, 56,2% του συνόλου.
Η Αίγυπτος είναι ο πρώτος προμηθευτής στην εθνική αγορά, με 80,91 εκατ. ευρώ, έως τον Νοέμβριο 2024.
Ακολουθεί η Τουρκία με 53,7 εκατ. ευρώ και την τρίτη θέση καταλαμβάνει η Β. Μακεδονία με 17,68 εκατ. ευρώ.
Η αξία των συνολικών εισαγωγών φρούτων και λαχανικών στην Ελλάδα, μέχρι το Νοέμβριο 2024, διαμορφώθηκε στα 804,935 εκατ. ευρώ, ενώ ο όγκος διαμορφώθηκε σε 715 χιλιάδες τόνους.
Σχετική έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Ισπανία, για τις αγοραστικές και καταναλωτικές συνήθειες του 2024, μεταξύ των άλλων καταγράφει ότι η επιλογή προϊόντος καθορίζεται από την τιμή (με ποσοστό 35%) λόγω της επίδρασης του πληθωρισμού, ακολουθούμενη από την ποιότητα (28%), τις προσφορές (19%), τις προσωπικές προτιμήσεις (16%) και το εμπορικό σήμα (2%), τάσεις που σε συνδυασμό με την αύξηση του τουρισμού εξηγεί και την αύξηση των φθηνότερων εισαγομένων φρούτων και λαχανικών.
Οι σχετικοί έλεγχοι στα εισαγόμενα φρούτα και λαχανικά για την τήρηση των κοινοτικών και εθνικών προδιαγραφών εμπορίας και υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων είναι ελλιπείς (εκτιμάται ότι τα εισαχθέντα φορτία το 2024 ανέρχονται σε 120 χιλιάδες και τα εκδοθέντα πιστοποιητικά ελέγχου σε 5 χιλιάδες).
Το 2024, η ανησυχία αυξήθηκε επίσης για παράγοντες που επηρεάζουν καθοριστικά την παραγωγή: η έλλειψη υδάτινων πόρων, η έλλειψη εργαζομένων και η αύξηση του κόστους εργασίας, η αύξηση ενέργειας και λιπασμάτων - φυτοφαρμάκων, σε έναν τομέα στον οποίο η εργασία μπορεί να αντιπροσωπεύει έως και το 45% του κόστους σε ορισμένες καλλιέργειες και τρίτον η έλλειψη φθηνών φυτοϋγειονομικών προϊόντων, η οποία μειώνει ολοένα και περισσότερο την ικανότητα παραγωγής σε επαρκείς ποσότητες και με αποτελεσματικό και ασφαλή τρόπο.
Η υφιστάμενη διαφορά μεταξύ των φυτοϋγειονομικών, εργασιακών, κοινωνικών προτύπων, που απαιτούνται στην ΕΕ, τα οποία δεν απαιτούνται στις τρίτες χώρες προέλευσης των κοινοτικών εισαγωγών, καθιστά τους παραγωγούς στα κράτη μέλη ολοένα και λιγότερο ανταγωνιστικούς.
Προτεραιότητα, ενόψει της αυξανόμενης απειλής από χώρες, που είναι σαφώς εξαγωγικά προσανατολισμένες στην αγορά της ΕΕ (όπως το Μαρόκο ή ορισμένα μέλη της Mercosur) προτείνονται συγκεκριμένα μέτρα για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, μεταξύ των οποίων είναι η μείωση της γραφειοκρατία και οι υπερ-ρυθμίσεις.
Στην εμπορική πολιτική, απαιτείται η αναζωογόνηση της κοινοτικής προτίμησης, με βάση την εφαρμογή μέτρων διασφάλισης, όταν οι εισαγωγές φθάνουν σε όγκους που προκαλούν σοβαρές διαταραχές στις αγορές ή σοβαρή ζημιά στην κοινοτική παραγωγή. Και, από την άλλη, ότι οι εμπορικές συμφωνίες με τρίτες χώρες θεσπίζουν μέτρα αμοιβαιότητας στους πιο ευαίσθητους τομείς, όπως φυτοϋγειονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα.
Προτείνονται τα ακόλουθα μέτρα για την αντιμετώπιση των διαταραχών στις αγορές ήτοι
- Τη διευκόλυνση αφενός της προσαρμογής του κλάδου στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζοντας τη σημασία της ενίσχυσης της έρευνας και των επενδύσεων, και αφ ετέρου την ανάληψη διαφόρων πρωτοβουλιών για την προώθηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών.
- Να ισχύσουν κατοπτρικές ρήτρες, στο πλαίσιο διεθνών εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ με τρίτες χώρες, που είναι συμβατικές διατάξεις απαιτούμενες για τα εισαγόμενα προϊόντα, ήτοι να συμμορφώνονται στα ίδια ρυθμιστικά πρότυπα που ισχύουν για τα εγχώρια προϊόντα της χώρας εισαγωγής της ΕΕ. Η αμοιβαιότητα των προτύπων έχει προταθεί τα τελευταία χρόνια, χωρίς να έχει ακόμη επιτευχθεί.
- Απαιτείται σε εθνικό επίπεδο χάραξη ζωνών καλλιέργειας φρούτων και λαχανικών κατά είδος, εμπλουτισμός τους με νέες ποικιλίες και επέκταση ημερολογιακά της συγκομιδής, της μεταποίησης και εμπορίας τους».
Για τις ζημιές από τον καύσωνα, στην Κρήτη, τον Ιουνίο του 2024, ο ΕΛΓΑ αποζημιώνει τα αβοκάντο αλλά όχι τα εσπεριδοειδή. Φαίνεται ότι δεν έχει χρήματα ο Οργανισμός και αποζημιώνει κατά το δοκούν.
Όπως δηλώνει στον Αγροτύπο ο κ. Μανόλης Ντουντουνάκης από τα Χανιά, «πολύ καλά έκανε ο ΕΛΓΑ να αποζημιώσει λόγω του καύσωνα τα αβοκάντο αλλά δεν υπάρχει εξήγηση γιατί δεν αποζημιώνει τα εσπεριδοειδή.
Εκείνη την εποχή στα δέντρα (αβοκάντο και εσπεριδοειδή) υπήρχαν διαμορφωμένα καρπίδια. Άρα δεν μπορεί να υποστηρίξει ο ΕΛΓΑ ότι ήταν στο προανθικό στάδιο, που λόγω Κανονισμού δεν αποζημιώνεται η καλλιέργεια.
Ο Οργανισμός Ασφάλισης δεν έβγαλε αναγγελία για τα εσπεριδοειδή. Όσοι παραγωγοί επικοινώνησαν με τον ΕΛΓΑ τους είπαν ότι μπορούν αν θέλουν να κάνουν αναγγελία ζημιάς.
Αρχικά δεν απέκλεισαν το ενδεχόμενο να καταβληθούν αποζημιώσεις τα εσπεριδοειδή αλλά στην συνέχεια αποφάσισαν να μην πληρώσουν.
Οι εκτιμητές γεωπόνοι πέρασαν από το χωράφι και είδαν το πρόβλημα. Στα πορίσματα όμως που εστάλησαν στους παραγωγούς δείχνει για τα εσπεριδοειδή (λεμόνια, πορτοκάλια, μανταρίνια, γκρέιπφρουτ) ζημιά 0%.
Ουσιαστικά ο ΕΛΓΑ για το ίδιο αίτιο αποζημιώνει την καλλιέργεια αβοκάντο αλλά δεν αποζημιώνει την καλλιέργεια εσπεριδοειδών.
Ακόμη και σήμερα αν περάσουν οι γεωπόνοι θα δουν ότι τα δέντρα έχουν μειωμένη παραγωγή αν και είχαν μια καλή ανθοφορία.
Ας αποφασίσουν στον ΕΛΓΑ τι αναφέρει ο Ασφαλιστικός Κανονισμός.
Όχι ότι με την αποζημίωση ο παραγωγός θα έχει αποκατάσταση της απώλειας εισοδήματος αλλά τουλάχιστον θα έχει μια ενίσχυση για να συνεχίσει την καλλιέργεια.
Όταν για παράδειγμα τα μανταρίνια ποικιλίας Ανκόρ έχουν τιμή γύρω στα 90 λεπτά η ασφαλιστική κάλυψη του ΕΛΓΑ είναι μόλις στα 35 λεπτά».
Απούλητη παραγωγή στα χωράφια, έλλειψη εργατών και κανένας έλεγχος των παραγωγών στην παράδοση των προϊόντων τους, είναι η εικόνα που υπάρχει στην συγκομιδή εσπεριδοειδών.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Ιωάννης Μπαλάτσας, παραγωγός εσπεριδοειδών από την Άρτα, «πέρυσι ήταν μια δύσκολη χρονιά για τους παραγωγούς. Στην αρχή είχαμε την απότομη πτώση των τιμών για τον χυμό και δεν υπήρχε ενδιαφέρον από τις βιομηχανίες για πορτοκάλια.
Στην συνέχεια έπεσαν μεγάλες ποσότητες από τρίτες χώρες στις αγορές της ΕΕ. Έγιναν εισαγωγές λεμονιών από την Τουρκία (με τιμή 17 λεπτά το κιλό), μανταρινιών από την Αλβανία και πορτοκαλιών από την Αίγυπτο.
Αποτέλεσμα να μην υπάρχει εμπορικό ενδιαφέρον για τα δικά μας προϊόντα και να μένουν απούλητα στα χωράφια.
Φέτος ξεκίνησαν τα μανταρίνια από 50 λεπτά και μέσα σε μια εβδομάδα, όταν άρχισαν να συγκεντρώνονται ποσότητες, έπεσαν απότομα κατά 10 λεπτά.
Υπάρχει έλλειψη εργατών γης και δεν μπορεί να γίνει σωστά η συγκομιδή. Επίσης τα κοπτικά που ζητούν τα συνεργεία είναι ανάλογα με τις αποδόσεις των δέντρων, στην πράξη ότι θέλει ζητά ο καθένας.
Μπαίνουν τα συνεργεία στα χωράφια μαζεύουν και παραδίνουν στους μεσάζοντες και μετά τα ζυγίζουν στα τυποποποιητήρια και καθορίζουν τις τιμές. Ότι αποβαρό θέλουν θα βάλουν και θα ζημιωθεί ο παραγωγός.
Ο παραγωγός ουσιαστικά δεν μπορεί να κάνει κανένα έλεγχο στο χωράφι του και πολλές φορές δεν διαπραγματεύεται την τιμή των προϊόντων τους.
Όσοι παραγωγοί ζητήσουν να πληρώσουν εργόσημο για να το καλύψουν στα έξοδα δεν μπορούν να βρουν εργάτες. Για να δουλέψουν δεν θέλουν εργόσημο αλλά μαύρη εργασία.
Κάτι θα πρέπει να κάνει η κυβέρνηση γιατί σίγουρα γνωρίζει το πρόβλημα με την ασφάλιση των εργατών γης. Θέλουμε να πληρώνουμε αλλά θα πρέπει τα ποσά αυτά να φαίνονται στα έξοδα της καλλιέργειας και να μην φορολογούμαστε.
Αν δει ποσότητες στα τιμολόγια και κάνει αντιπαράθεση με τα εργόσημα που κόπηκαν σε κάθε περιοχή θα δει ότι δεν φαίνονται εργάτες που να δικαιολογήσουν τις ποσότητες που συγκομίστηκαν.
Επίσης δεν μπορεί να καθυστερήσει η συγκομιδή γιατί στην περιοχή μας οι καιρικές συνθήκες (υγρασία) δημιουργούν μυκητολογικές ασθένειες και τα εσπεριδοειδή που μένουν στα δέντρα για μεγάλο χρονικό διάστημα είναι ακατάλληλα για εμπορία.
Αν οι εργάτες δουν ότι ένα χωράφι δεν έχει ποσότητα δεν μπαίνουν για να κάνουν συγκομιδή γιατί δεν θα τους φέρει εισόδημα.
Πολλές φορές τα προϊόντα συγκομίζονται αλλά μένουν στα χωράφια για μεγάλο χρονικό διάστημα επειδή δεν υπάρχουν φορτηγά, με αποτέλεσμα να υποβαθμίζεται η ποιότητά τους.
Αυτή την εποχή λόγω προβλημάτων στην συγκομιδή μεγάλος όγκος μανταρινιών στην Άρτα παραμένει απούλητος. Αν για δεύτερη χρονιά δεν έχουν εισόδημα οι παραγωγοί πολλοί θα εγκαταλείψουν την καλλιέργεια. Κανείς δεν ασχολείται με τα προβλήματα και μας οδηγούν στην ανεργία».
Αυξημένες σε σχέση με πέρσι φαίνονται μέχρι στιγμής οι εξαγωγές ελληνικών πορτοκαλιών και μανταρινιών, ενώ από τον Δεκέμβριο ξεκίνησαν οι εξαγωγές στην ΕΕ των πορτοκαλιών της Αιγύπτου.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «στην χώρα μας από την έναρξη της εμπορικής περιόδου έως τις 3/1/2025 καταγράφεται εξαγωγή πορτοκαλιών σε 104.060 τόνους, αυξημένη κατά 6,5% έναντι 97.746 τόνων που είχαμε την αντίστοιχη περσινή περίοδο και μανταρινιών σε 115.698 τόνους, αυξημένη κατά 33,6%, έναντι 86.606 τόνων την περίοδο 2023/2024.
Από 1η Ιανουαρίου, η Βουλγαρία έγινε πλήρης μέλος της Σένγκεν, κάτι που θα οδηγήσει σε ακόμη λιγότερους ελέγχους στις εισαγωγές και εξαγωγές μεταξύ των δύο χωρών. Ζητάμε από τις αρμόδιες αρχές της χώρας μας να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Ιταλίας και να πραγματοποιούν αυξημένους ελέγχους στα φορτηγά που εισάγουν ή εξάγουν φορτία στην γειτονική χώρα.
Την επόμενη εβδομάδα αναμένεται ελαχιστοποίηση της ζήτησης μέχρι εξαντλήσεως των αποθεμάτων και εισόδου στις με υποκατανάλωση αγορές των εσπεριδοειδών αιγυπτιακής παραγωγής. Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για μια μικρή μείωση φέτος της παραγωγής πορτοκαλιών στην Αίγυπτο, κατά 9-10%, σε σχέση με την περσινή».
Σύμφωνα με δήλωση Αιγύπτιου εξαγωγέα «η ζήτηση για αιγυπτιακά εσπεριδοειδή παραμένει υψηλή λόγω των ανταγωνιστικών τιμών και της υψηλής ποιότητας. Ωστόσο, η σεζόν αντιμετώπισε προκλήσεις, όπως οι απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες, οι οποίες επηρέασαν κάπως το μέγεθος και τις αποδόσεις. Ωστόσο, οι πρώτες αποστολές έγιναν δεκτές θετικά στην αγορά, ειδικά σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή, κάτι που δίνει ελπίδες για το υπόλοιπο της σεζόν».
Από την πλευρά του το USDA (Υπουργείο Γεωργία των ΗΠΑ) σε πρόσφατη αναφορά του κάνει λόγο για μια μείωση της φετινής αιγυπτιακής παραγωγής πορτοκαλιών, κατά 12%, σε σχέση με την περσινή παραγωγή, η οποία θα ανέλθει στους 3,7 εκ. τόνους Η εξαγωγική περίοδος της Αιγύπτου για το 2024/2025 ξεκίνησε την 1η Δεκεμβρίου 2024 και αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τα τέλη Ιουλίου 2025.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις, οι εξαγωγές αιγυπτιακών πορτοκαλιών, κατά την φετινή εμπορική περίοδο, αναμένεται να μειωθούν, κατά 15%, για να φτάσουν το 1,95 εκ. τόνους, εξαιτίας της αναμενόμενης μειωμένης παραγωγή που θα επηρεάσει τον όγκο των εξαγωγών.
Πάντως οι Αιγύπτιοι εξαγωγείς προβλέπουν ότι η Αίγυπτος θα διατηρήσει ηγετική θέση στις εξαγωγές πορτοκαλιού και την φετινή περίοδο (2024/2025) κυρίως προς την ΕΕ, ενώ μειωμένες εξαγωγές αναμένουν στις αγορές της Ασίας, λόγω των συνεχιζόμενων επιθέσεων στα πλοία από τους Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα.
Η Διαρκής Επιτροπή Συνεταιρισμών Αργολίδας (ΔΕΣΑ) και οι συνεταιρισμοί μέλη της ζητούσαν, από 1/1/2025, τιμή 25 λεπτά το κιλό από τις βιομηχανίες χυμοποίησης για τα πορτοκάλια.
Τελικά οι βιομηχανίες επέβαλαν τιμή 20 λεπτά το κιλό στα πορτοκάλια χυμοποίησης, κάτι που έφερε απογοήτευση στους παραγωγούς της Αργολίδας.
Τα πράγματα πια είναι οριακά στην καλλιέργεια εσπεριδοειδών. Οι μικροί παραγωγοί έχουν βγει εκτός αγοράς αλλά τώρα άρχισαν να πλήττονται οι μεσαίοι και οι μεγάλοι παραγωγοί που βγάζουν ποσότητες.
Η ανακοίνωση της ΔΕΣΑ αναφέρει τα εξής:
«Η τελευταία προσπάθεια των διοικήσεων των Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΑΣ) της Αργολίδας για δίκαιες τιμές και στήριξη του αγροτικού εισοδήματος δεν ευδοκίμησε.
Οι βιομηχανίες χυμοποίησης επέβαλαν εχθές την τιμή των 0,20 €/kg για τα πορτοκάλια χυμοποίησης, εκμεταλλευόμενες την δεσπόζουσα θέση τους στην αγορά του πορτοκαλιού.
Όπως είναι γνωστό, η τιμή του χυμού πορτοκαλιού έχει αυξηθεί κατά 47% το τελευταίο έτος και υπήρξε τεκμηριωμένο αίτημα των ΑΣ της Αργολίδας προς τις βιομηχανίες χυμοποίησης για μια δίκαιη αναπροσαρμογή και της τιμής των πορτοκαλιών.
Χωρίς καμία αιτιολόγηση και συζήτηση, οι βιομηχανίες δήλωσαν ότι δεν προτίθενται να αναπροσαρμόσουν τις τιμές τους και επέβαλαν την τιμή των 0,20 €/kg, που είχαν θέσει από το 2023/24, πριν δηλαδή την αύξηση της τιμής του χυμού κατά 47%.
Αυτό αποδεικνύει για ακόμη μια φορά την πλήρη εκμετάλλευση της δεσπόζουσας θέσης που κατέχουν οι βιομηχανίες χυμοποίησης στην αγορά του πορτοκαλιού.
Οι συνθήκες πλέον στην αγορά αλλά και στην καλλιέργεια των πορτοκαλιών στην Αργολίδα είναι θνησιγενείς και δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν χωρίς την καθολική συμμετοχή των παραγωγών, των πολιτικών προσώπων και των υπηρεσιών.
Ας αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες του».
Όπως αναφέρει η Διαρκής Επιτροπή Συνεταιρισμών Αργολίδας (ΔΕΣΑ), στην τιμή των 0,25 ευρώ/κιλό θα προσφέρουν, από 1/1/2025, προς τις βιομηχανίες χυμοποίησης τα πορτοκάλια οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί.
Και προσθέτει: «Πρόκειται για μια ενέργεια στήριξης του αυξημένου κόστους παραγωγής των μελών των Αγροτικών Συνεταιρισμών αλλά κυρίως, για μια προσπάθεια εφαρμογής των κανόνων του υγιούς ανταγωνισμού. Όπως είναι γνωστό, η τιμή του χυμού πορτοκαλιού έχει αυξηθεί κατά 47% το τελευταίο έτος και κατά 420% από το 2020.
Αν για το 2025, εφαρμοζόταν αναλογική αύξηση στην τιμή των πορτοκαλιών, προς την αύξηση της τιμής του χυμού πορτοκαλιών, η τιμή των πορτοκαλιών θα ήταν 0,29 ευρώ/κιλό.
Οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί όμως, συνειδητά, προσφέρουν τα πορτοκάλια σε τιμή 15% μικρότερη της αναλογικής, δηλαδή στα 0,25 ευρώ/κιλό, προκειμένου να αναδειχθεί ότι η προσφερόμενη τιμή είναι ΕΥΛΟΓΗ και ΔΙΚΑΙΗ - όπως η νομοθεσία περί ανταγωνισμού προβλέπει - και ότι επιζητείται η συνεργασία πάνω σε υγιείς και δίκαιες βάσεις».