Το νησί της Πάρου φημίζεται όχι μόνο για το μάρμαρο, το ελαιόλαδο, το μέλι και τα τυριά του αλλά και για τον αμπελώνα του. Το έδαφος του νησιού είναι πετρώδες κι αποτελείται από γρανίτες κι ασβεστολιθικά πετρώματα. Αυτή η σύνδεση με τη γη, δίνει μία ιδιαίτερη φρουτώδη και γλυκιά γεύση στο κρασί του, δίχως να λείπει η αλατότητα. Μόνο που ο παριανός αμπελώνας, παρά τα οινοποιεία που έχει στο νησί, είναι σε κίνδυνο. Η τουριστική δραστηριότητα μειώνει την έκταση της αγροτικής γης, που δεν προστατεύεται, η κλιματική κρίση δυσχεραίνει την κατάσταση, υπάρχουν προβλήματα στην άρδευση και χρειάζονται υποδομές, τα εργατικά χέρια λείπουν ενώ κι η γραφειοκρατία κι η νησιωτικότητα δεν βοηθούν, αφού το κόστος παραγωγής είναι αυξημένο.
Η ΕΝΩΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ ΠΑΡΟΥ
Με προσπάθειες της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Πάρου, που απέκτησε το πρώτο ιδιόκτητο οινοποιείο της το 1956, το 1981 έγινε το κρασί του νησιού ΟΠΑΠ, δηλαδή με Ονομασία Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας και μετεξελίχθηκε σε ΠΟΠ. Η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Πάρου συμμετέχει ενεργά στον παριανό αμπελώνα με τοπικές ποικιλίες : Αηδάνι, Βάφτρα, Τρυφέρα, Κακόμαυρο, Ασπρούδα, Παπατσούδα. Διαθέτει μεγάλο οινοποιείο 3.500 τόνων και εμφιαλώνει κρασιά είτε σε σάκους είτε σε φιάλες και ασχολείται με το αμπελουργικό γενετικό υλικό και την οινοκαλλιέργεια.
ΤΟ ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ ΜΩΡΑΙΤΗ

Το οινοποιείο Μωραΐτη είναι από τα πρώτα επισκέψιμα, που λειτουργούν στις Κυκλάδες καθώς ξεκίνησε το 2000 κι αρκετές χιλιάδες ταξιδιώτες και ντόπιοι το επισκέπτονται κάθε χρόνο. Βρίσκεται στη Νάουσα της Πάρου, δίπλα στην παραλία των Αγίων Αναργύρων. Ξεκίνησε το 1910 από τον Μανώλη Μωραΐτη. Καλλιεργούσε τα δικά του αμπέλια, ενώ παράλληλα συγκέντρωνε και οινοποιούσε σταφύλια από αμπελώνες του νησιού. Σήμερα η 4η γενιά της οικογένειας καλλιεργεί στον ιδιόκτητο αμπελώνα 100 στρεμμάτων, γνωστές αλλά και σπάνιες γηγενείς ποικιλίες του νησιού.
Ο ΤΡΥΓΟΣ ΤΩΝ ΕΤΩΝ 2024 ΚΑΙ 2025
«Ο τρύγος του 2024 ήταν ίσως ο μικρότερος ιστορικά, σε ποσότητες λόγω της ανομβρίας και των υψηλών θερμοκρασιών του καλοκαιριού. Το 2025 είχαμε την καταιγίδα με την χαλαζόπτωση και τις πλημμύρες στο τέλος του Μάρτη, που μείωσαν αρκετά την παραγωγή αλλά με ποιότητα σταφυλιών σε πολύ υψηλά επίπεδα. Είχαμε δυο συνεχόμενες χρονιές με πολύ μικρή παραγωγή κι από την άλλη πλευρά την αγορά να ζητεί περισσότερα και έτσι ανέβηκαν αρκετά οι τιμές των σταφυλιών που πληρώθηκαν από 1,30 έως και 2 ευρώ το κιλό ανάλογα το είδος και την ποικιλία», μας αναφέρει ο κ. Θεόδωρος Μωραΐτης.
ΜΕΙΩΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΟΙ
Σήμερα, οι Παριανοί αμπελουργοί είναι πολύ λιγότεροι σε σχέση με το παρελθόν, παρότι υπάρχουν και νέα παιδιά που ενδιαφέρονται. «Έχουν απομείνει όσοι μπορούν ακόμα να καλλιεργήσουν τα παλιά τους αμπέλια και είναι μεγάλοι σε ηλικία και μπορούν να τους βοηθήσουν», μας αναφέρει ο κ. Μωραΐτης. Το επάγγελμα του αμπελουργού φθίνει. «Είναι πολύ δύσκολο να βρεις και εργάτες γης για να δουλέψουν στα αμπέλια ακόμα και αν αποφασίσεις εσύ ο ίδιος ν’ ασχοληθείς και να φυτέψεις αμπελώνες αν ήδη διαθέτεις τις εκτάσεις που να έχουν και κάποιο μέγεθος πέρα από την ιδιοπαραγωγή και ιδιοκατανάλωση».
ΟΙ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ
Πάνω από 200 οικογένειες ασχολούνται επαγγελματικά με το κρασί. Υπάρχουν και οι τοπικές ποικιλίες, όπως είναι η Μανδηλαριά, που ανήκει στη ζώνη του ΠΟΠ ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει κι η ποικιλία Μαύρο Αηδάνι που θυμίζει ως ένα βαθμό σε γεύση τη Μαλαγουζιά.
ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΑΜΠΕΛΩΝΕΣ
Το Κτήμα Μωραΐτη καλλιεργεί 200 στρέμματα βιολογικού αμπελώνα και φέτος φυτεύτηκαν νέοι αμπελώνες Μανδηλαριάς και Μονεμβασιάς για το ΠΟΠ Πάρος. «Για το 2026 έχουμε προγραμματίσει νέες φυτεύσεις σε Μονεμβασιά, Μαλαγουζιά και Ασύρτικο, ώστε να μπορέσουμε να αυξήσουμε την παραγωγή μας την επόμενη πενταετία. Τα αμπέλια στην σημερινή εποχή και με την κλιματική αλλαγή χρειάζονται μια λογική βοήθεια με νερό και όχι βέβαια την άρδευση που θα τα χαρακτήριζε ως ποτιστικά. Και αυτό γιατί η ανομβρία και η άνοδος της θερμοκρασίας τα εξουθενώνει και τα στρεσάρει ιδιαίτερα όσα είναι παλιά αμπέλια. Επίσης, το νερό είναι απαραίτητο και κατά την φύτευση νέου αμπελώνα και στα πρώτα χρόνια ζωής των φυτών. Βέβαια η ποιότητα του νερού που θα χρησιμοποιηθεί θέλει πολύ προσοχή γιατί τώρα τα περισσότερα πηγάδια και οι γεωτρήσεις έχουν υφάλμυρο νερό λόγω της υπεράντλησης, που γίνεται τους θερινούς μήνες όπου η κατανάλωση νερού πολλαπλασιάζεται για τις ανάγκες των επισκεπτών του νησιού, πισινών κήπων κλπ...», αναφέρει.
ΤΟ ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ «ΑΣΤΕΡΑΣ»
Το «κτήμα Ρούσσος» είναι μία οικογενειακή επιχείρηση, που έχει καταφέρει να ξεχωρίσει με το φιλόξενο οινοποιείο «Αστέρας». Καλλιεργεί ποικιλίες λιγότερο ή περισσότερο γνωστές στο ευρύ κοινό: Μαλαγουζιά, Ασύρτικο, Μονεμβασιά, Μαύρο Αηδάνι, Άσπρο Αηδάνι, Μανδηλαριά κι άλλες που είναι γηγενείς αλλά λιγότερο γνωστές σε πολύ μικρές ποσότητες, που ενισχύουν το άρωμα ή τη γεύση. Κι εδώ το μεράκι περισσεύει. Σήμερα κυκλοφορεί 7 ετικέτες ΠΟΠ και ΠΓΕ κάποιες απ΄ αυτές είναι διακεκριμένες με διεθνή βραβεία.
ΟΙΝΟΣΤΑΦΥΛΛΑ ΑΝΑ ΣΤΡΕΜΜΑ
«Η Πάρος είναι γνωστή για το μάρμαρό της από την αρχαιότητα, καθώς έχει ασβεστολιθικά πετρώματα, κι αυτό έχει ως αποτέλεσμα να του δίνει μια ιδιαίτερη γεύση και γλυκύτητα. Φέτος, καταφέραμε και η παραγωγή ανήλθε σε περίπου 700 με 800 οινοστάφυλα ανά στρέμμα, αλλά θέλουμε να τη βελτιώσουμε κι άλλο», μας ανέφερε ο Κώστας Ρούσσος.
ΑΚΡΙΒΗ ΓΗ ΚΑΙ ΔΥΣΕΥΡΕΤΗ
Η αγροτική γη είναι δυσεύρετη στο νησί και παρά την καλή ποιότητα των οινοστάφυλων της Πάρου. Το μεγάλο πρόβλημα της Πάρου είναι ότι η αγροτική γη διαρκώς εξαφανίζεται προς όφελος των ξενοδοχείων και της τουριστικής δραστηριότητας. «Και να θέλουμε να νοικιάσουμε χωράφια και να τα καλλιεργήσουμε, δεν ξέρουμε πόση γη θα έχουμε του χρόνου», τόνισε ο κ. Ρούσσος.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΛΟΓΩ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑΣ – ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑΣ
Τα προβλήματα από την ελληνική γραφειοκρατία παραμένουν και διαιωνίζονται και δεν λείπουν τα προβλήματα λόγω της νησιωτικότητας. Το θέμα της ταλαιπωρίας στις επενδύσεις των νησιωτών παραγωγών αναδείχτηκε και στη Βουλή, αφού μέχρι να συνεδριάσει μία επιτροπή για τις επενδύσεις, τρέχουν όλοι να προλάβουν τις προθεσμίες. Σ’ όλα αυτά όπως εξηγεί ο κ. Ρούσσος, έρχεται να προστεθεί νέος πονοκέφαλος στους παραγωγούς, αφού επίκειται η συνταξιοδότηση του αρμόδιου γεωπόνου, που υπογράφει πιστοποιητικά για τις εξαγωγές.
Η ΕΓΧΩΡΙΑ ΑΓΟΡΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥ
Το κρασί της Πάρου έχει ανοίξει τα φτερά του σ΄ όλη την Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Μπορεί οι ποσότητες να είναι σαφώς μικρότερες από της Σαντορίνης αλλά σαφώς έχει μία αγορά, που διαρκώς διευρύνεται μέσα κι από τις ξεναγήσεις των ταξιδιωτών στα οινοποιεία του νησιού αλλά κι από τις διασημότητες που κατά καιρούς μένουν στο νησί ή έχουν αγοράσει και βίλες.
Το κτήμα Μωραΐτη παράγει περίπου 200.000 φιάλες. «Το 25% της παραγωγής εξάγεται με κύριες αγορές τις ΗΠΑ, Καναδά, Ιταλία, Γερμανία, Βέλγιο κ.α. Η εξαγωγική δραστηριότητα του κτήματος υφίσταται εδώ και 30 χρόνια και είναι πολύ σημαντική για την αναγνωρισιμότητά μας αλλά και για την προώθηση του νησιού μας στο εξωτερικό. Οι Έλληνες προτιμούν τα λευκά κρασιά από τις πιο αρωματικές ποικιλίες όπως η Μονεμβασιά και η Μαλαγουζιά ενώ οι τουρίστες τα πιο mineral και ορυκτώδη λευκά κρασιά, όπως το Ασύρτικο αλλά και τα ερυθρά παλαίωσης από Μανδηλαριά», μας λέει ο κ. Μωραΐτης.
Ο κ. Ρούσσος παράγει περίπου 55.000 φιάλες κρασιού. Μερικά απ΄ αυτά ταξιδεύουν στην Αθήνα, άλλα στον Βόλο, μερικά φτάνουν στη Θεσσαλονίκη ενώ το «Κτήμα Ρούσσος» έχει καταφέρει ήδη να κάνει εξαγωγές και στη Γερμανία και την Ελβετία αλλά να περάσει και τον Ατλαντικό και να φτάσει στη Φλόριντα και το Μαϊάμι.
ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΝΕΕΣ ΑΝΑΜΠΕΛΩΣΕΙΣ
Ο παριανός αμπελώνας, όπως λένε παραγωγοί και οινοποιοί, γερνά και θα πρέπει να γίνουν νέες αναμπελώσεις. Η κλιματική αλλαγή που προκαλεί ανομβρίες και ξηρασία, το υψηλό κόστος γης, η έλλειψη εργατικού δυναμικού, η τουριστική ανάπτυξη είναι βασικά προβλήματα. Εξηγούν πως και το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και το υπουργείο Εσωτερικών θα πρέπει να λάβουν μέτρα, για να στελεχωθούν οι υπηρεσίες με προσωπικό και οι αγροτικές ζώνες να προστατευτούν στις Κυκλάδες ώστε το παριανό κρασί, που διαρκώς η φήμη του εξαπλώνεται, να εξακολουθήσει να ευφραίνει τις καρδιές των ανθρώπων.






