Μεγάλη η διαφορά τιμών από χωράφι στο ράφι, τώρα μιλά η κυβέρνηση για ελέγχους στην αγορά

Η αποθήκευση των επιτραπέζιων ελιών αποτελεί για πολλούς παραγωγούς μια συνειδητή επιλογή στρατηγικής. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που προτιμούν να μη διαθέσουν αμέσως την παραγωγή τους, περιμένοντας πιο ευνοϊκές συνθήκες στην αγορά. Η πρακτική αυτή μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα κερδοφόρα, εφόσον η αποθήκευση γίνει σωστά και το προϊόν διατηρήσει την ποιότητά του.

Η διαδικασία, αν και φαινομενικά απλή, απαιτεί προσοχή, σωστή υποδομή και τήρηση συγκεκριμένων κανόνων. Είτε πρόκειται για ελιές Καλαμών, Χαλκιδικής ή Αμφίσσης, η φιλοσοφία είναι η ίδια: ασφαλής αποθήκευση, σταθερή άλμη και προσεκτική παρακολούθηση της ζύμωσης. Η ίδια μέθοδος εφαρμόζεται τόσο στις ώριμες μαύρες όσο και στις άγουρες πράσινες ελιές, με μικρές μόνο διαφορές στο χρόνο ζύμωσης.

Επιλογή χώρου και συνθηκών

Το πρώτο και πιο κρίσιμο βήμα είναι η επιλογή του κατάλληλου χώρου. Η αποθήκη πρέπει να είναι καθαρή, στεγανή και δροσερή, χωρίς υγρασία, και να αερίζεται τακτικά. Ο χώρος πρέπει να πληροί βασικές προδιαγραφές συντήρησης τροφίμων, να προστατεύεται από τρωκτικά και να ελέγχεται περιοδικά για μούχλα ή διαρροές. Μια οργανωμένη, τακτοποιημένη αποθήκη εξασφαλίζει τη σταθερότητα που χρειάζεται το προϊόν για τους επόμενους μήνες.

Οι κατάλληλοι κάδοι

Οι ελιές αποθηκεύονται σε πλαστικούς κάδους ή βαρέλια κατάλληλα για τρόφιμα, τα οποία δεν επηρεάζουν τη γεύση ή το χρώμα του προϊόντος. Τα μεταλλικά δοχεία καλό είναι να αποφεύγονται, καθώς ενδέχεται να αντιδράσουν με το περιεχόμενο και να προκαλέσουν αλλοιώσεις. Οι κάδοι πρέπει να σφραγίζουν καλά, ώστε να μην εισέρχεται αέρας ή σκόνη. Αν δεν υπάρχει καπάκι, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα χοντρό νάιλον που εφαρμόζει καλά στο άνοιγμα του δοχείου.

Η σημασία της άλμης

Το βασικό «μυστικό» της επιτυχούς αποθήκευσης βρίσκεται στη σωστή άλμη. Πριν από την τοποθέτηση στους κάδους, οι ελιές πλένονται προσεκτικά με καθαρό νερό και, όταν είναι εφικτό, διαχωρίζονται ανάλογα με το μέγεθός τους ώστε η ζύμωση να είναι πιο ομοιόμορφη.

Μετά τη συγκομιδή, τοποθετούνται αρχικά σε νερό χωρίς αλάτι για περίπου έναν μήνα. Στη συνέχεια, προστίθεται χοντρό αλάτι ειδικό για αποθήκευση, ώστε να σχηματιστεί διάλυμα με περιεκτικότητα 7–8%. Η αλατότητα ελέγχεται με αλατόμετρο, ένα απλό αλλά αποτελεσματικό εργαλείο που δείχνει το ποσοστό άλατος στο νερό.

Καθώς οι εβδομάδες περνούν, η ελιά απορροφά μέρος του άλατος, οπότε απαιτείται περιοδική ενίσχυση της άλμης. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται την άνοιξη και το καλοκαίρι, όταν οι υψηλές θερμοκρασίες αυξάνουν τον κίνδυνο αλλοίωσης. Εφόσον οι ελιές παραμείνουν αποθηκευμένες τους θερινούς μήνες, η περιεκτικότητα σε αλάτι μπορεί να ανέλθει έως το 10%, ώστε να διατηρηθεί η σταθερότητα του προϊόντος.

Ζύμωση και έλεγχοι

Η ζύμωση είναι φυσική διαδικασία που επιτρέπει στις ελιές να αναπτύξουν τη χαρακτηριστική τους γεύση. Κατά τη διάρκειά της, τα καπάκια των δοχείων δεν πρέπει να είναι ερμητικά κλειστά, ώστε να υπάρχει διέξοδος για τα αέρια που παράγονται.

Ο παραγωγός πρέπει να ελέγχει τακτικά το περιεχόμενο για σημάδια μούχλας, δυσάρεστες οσμές ή πτώση της αλατότητας. Αν δεν διαθέτει εμπειρία, ο έλεγχος της ζύμωσης μπορεί να γίνει με τη συνδρομή τεχνολόγου τροφίμων, ώστε να εξασφαλιστεί η σωστή εξέλιξη της διαδικασίας.

Υπομονή που αποδίδει

Η σωστή αποθήκευση των επιτραπέζιων ελιών δεν είναι ζήτημα τύχης, αλλά μεθοδικότητας. Όσοι παραγωγοί αφιερώνουν χρόνο και προσοχή στη διαδικασία, βλέπουν τα οφέλη στην πράξη, καθώς η ποιότητα διατηρείται και η αξία του προϊόντος παραμένει υψηλή.

Η αποθήκευση σε άλμη αποτελεί μια ασφαλή και δοκιμασμένη μέθοδο για όλες τις επιτραπέζιες ποικιλίες, αρκεί να τηρούνται οι βασικοί κανόνες: καθαρός χώρος, κατάλληλα δοχεία και συνεχής έλεγχος της αλατότητας. Η υπομονή, η συνέπεια και η γνώση αυτών των αρχών είναι τα τρία «συστατικά» που καθορίζουν την επιτυχία.

Γιατί, όπως γνωρίζουν καλά οι παλιοί, μια σωστά αποθηκευμένη ελιά… πληρώνει τον κόπο της διπλά.

Πηγή: 
Περιοδικό Γεωργία – Κτηνοτροφία, τεύχος 8/2018, σελ. 28–29.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξε στις θέσεις του σχετικά με νέους κανόνες που αποσκοπούν στην αποκατάσταση της ισορροπίας στην αγροδιατροφική αλυσίδα εφοδιασμού.

Οι τροποποιήσεις της ισχύουσας νομοθεσίας για την Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ) αποσκοπούν στην ενίσχυση της διαπραγματευτικής θέσης των αγροτών και, ως εκ τούτου, στη σταθεροποίηση του εισοδήματός τους. Στην εντολή για τις συνομιλίες με το Συμβούλιο, η οποία εγκρίθηκε, την Τετάρτη (8/10), με 532 ψήφους υπέρ, 78 κατά και 25 αποχές, το Κοινοβούλιο προτείνει διάφορες βελτιώσεις επί της νομοθετικής πρότασης της Επιτροπής.

Γραπτές συμβάσεις και οργανώσεις παραγωγών

Οι ευρωβουλευτές στηρίζουν την πρόταση περί υποχρέωσης για υπογραφή συμβολαίων για τις παραδόσεις γεωργικών προϊόντων. Προτείνουν, ωστόσο, τα κράτη μέλη της ΕΕ να μπορούν να εξαιρούν συγκεκριμένους τομείς, κατόπιν αιτήματος σχετικών φορέων.

Το Κοινοβούλιο θέλει επίσης να μειώσει σε 4.000 ευρώ (από 10.000 ευρώ που πρότεινε η Επιτροπή) το κατώτατο συνολικό όριο, με βάση το οποίο θα μπορούν τα κράτη μέλη να αποφασίσουν ότι η υπογραφή σύμβασης δεν είναι υποχρεωτική.

Για να αποφευχθεί ο περιττός ανταγωνισμός μεταξύ των παραγωγών, οι ευρωβουλευτές αντιτίθενται στη δημιουργία οργανώσεων παραγωγών βιολογικών προϊόντων.

Εμπορική σήμανση και διαφήμιση

Οι ευρωβουλευτές επιθυμούν μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με το χαρακτηρισμό αγροτικών προϊόντων ως «δίκαιου εμπορίου» για τα αγροτικά προϊόντα και επιθυμούν τα κριτήρια που επιτρέπουν την εν λόγω σήμανση να περιλαμβάνουν τη συμβολή των προϊόντων αυτών στην ανάπτυξη των αγροτικών κοινοτήτων και την προώθηση της ανάπτυξης της οργάνωσης των γεωργών.

Η ένδειξη «βραχεία αλυσίδα εφοδιασμού» στις ετικέτες ή στη διαφήμιση θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο για προϊόντα που παράγονται στην ΕΕ με περιορισμένο αριθμό μεσαζόντων, μεταξύ του παραγωγού και του τελικού καταναλωτή ή των οποίων η μεταφορά πραγματοποιείται σε μικρή απόσταση ή σε σύντομο χρονικό διάστημα, λένε οι ευρωβουλευτές.

Φυτοφάρμακα σε εισαγόμενα τρόφιμα

Οι ευρωβουλευτές θέλουν να προσθέσουν στους νέους κανόνες τον όρο ότι τρόφιμα και ζωοτροφές (φυτικής και ζωικής προέλευσης) μπορούν να εισάγονται από τρίτες χώρες μόνο εάν τα επίπεδα υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων είναι κάτω από το μέγιστο επιτρεπόμενο επίπεδο για εκείνα που παράγονται στην ΕΕ.

Δημόσιες συμβάσεις

Οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι συμφωνίες προμηθειών που ανατίθενται στο πλαίσιο διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων προέρχονται από γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα που προέρχονται από την ΕΕ, ιδίως με τη χρήση τοπικών και εποχιακών προϊόντων.

Θα πρέπει επίσης να δοθεί προτεραιότητα στα προϊόντα με γεωγραφικές ενδείξεις της ΕΕ.

Αυστηρότεροι κανόνες για το ορισμό του κρέατος

Οι ευρωβουλευτές αποφάσισαν να εισαγάγουν νέο ορισμό του κρέατος ως «βρώσιμα μέρη ζώων» και να διευκρινίσουν ότι ονομασίες, όπως μπριζόλα, φιλέτο, λουκάνικο ή μπιφτέκι, πρέπει να προορίζονται αποκλειστικά για προϊόντα που περιέχουν κρέας και πρέπει να αποκλείουν τα προϊόντα κυτταροκαλλιέργειας (τεχνικού κρέατος).

Δηλώσεις

Η εισηγήτρια Ευρωβουλευτής, Céline Imart (ΕΛΚ, Γαλλία), δήλωσε κατά τη διάρκεια συζήτησης στην ολομέλεια: «Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι οι αγρότες υπογράφουν συμβόλαια με τον πρώτο αγοραστή των προϊόντων τους. Πρέπει να θέσουμε τέλος στις επισφαλείς επιχειρηματικές σχέσεις που υπάρχουν αυτή τη στιγμή, οι οποίες πολύ συχνά είναι υπερβολικά ανισόρροπες. Πρέπει να εγγυηθούμε δίκαιη αμοιβή για όσους μας ταΐζουν, λαμβάνοντας υπόψη το σχετικό κόστος παραγωγής. Το εισόδημα των αγροτών δεν είναι μόνο θέμα στατιστικών ή αφηρημένων αριθμητικών στοιχείων. Είναι ζήτημα δικαιοσύνης, αξιοπρέπειας και μερικές φορές ακόμη και επιβίωσης. Αυτοί που παράγουν το φαγητό μας αντιπροσωπεύουν την ταυτότητά μας. Αυτός ο μηχανισμός είναι το ελάχιστο που τους οφείλουμε».

Επόμενα βήματα

Οι συνομιλίες με τα κράτη μέλη σχετικά με την τελική μορφή του νόμου αναμένεται να ξεκινήσουν την Τρίτη 14 Οκτωβρίου.

Η Ελλάδα παραμένει στην πρώτη θέση παγκοσμίως στις εξαγωγές κομπόστας ροδάκινου και είναι στη δεύτερη θέση όσον αφορά την παραγωγή.

«Το συμπύρηνο ροδάκινο ήταν, είναι, και θα συνεχίσει να είναι βασικό στήριγμα της οικονομίας της Πέλλας και της Ημαθίας αλλά και των γειτονικών περιοχών. Προβληματισμό δημιουργεί όμως η μείωση της καλλιέργειας συμπύρηνου ροδακίνου τα τελευταία δύο χρόνια (2024 και 2025)», αναφέρει η Ένωση Κονσερβοποιών Ελλάδας (ΕΚΕ).

Στην παγκόσμια αγορά ο κύριος αντίπαλος της χώρας μας είναι η Κίνα, που κατέχει την πρώτη θέση στην παραγωγή και τη δεύτερη στις εξαγωγές.

Ο σημαντικός ρόλος της ελληνικής παραγωγής στην παγκόσμια αγορά, αναδείχτηκε για μια ακόμη φορά στο 16ο Παγκόσμιο Συνέδριο παραγωγών και μεταποιητών φρούτων - κομπόστας ροδακίνου, CanCon16, που πραγματοποιήθηκε, από 26 Αυγούστου μέχρι 03 Σεπτεμβρίου, στην Κίνα (Πεκίνο και Shandong).

Στο συνέδριο, το οποίο πραγματοποιείται ανά διετία, μετείχαν εκπρόσωποι των οκτώ βασικών χωρών παραγωγής κομπόστας, χυμού και κατεψυγμένων ροδακίνων. Οι χώρες που έλαβαν μέρος είναι η Αργεντινή, η Βραζιλία, η Ελλάδα, οι Η.Π.Α., η Κίνα, η Ισπανία, η Νότια Αφρική και η Χιλή.

Την χώρα μας στο συνέδριο εκπροσώπησε η Ε.Κ.Ε., με τον Πρόεδρό της, κ. Κωνσταντίνο Αποστόλου και το μέλος του Δ.Σ. της Ε.Κ.Ε., κ. Χριστοδούλου Νίκο, Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο της εταιρείας Αδελφοί Χριστοδούλου. Βασικό συμπέρασμα ότι οι μεγάλοι παραγωγοί, όπως η Κίνα και η Ελλάδα, διατήρησαν τις θέσεις τους στη διετία που πέρασε.

Πιο συγκεκριμένα κατά τη διάρκεια της περασμένης διετίας:

1. Η Ελλάδα μείωσε το επίπεδο της καλλιέργειας συμπύρηνου ροδακίνου στα 178.000 στρέμματα με βάση τα στοιχεία του ΟΣΔΕ για το έτος 2024 ενώ αναμένεται και άλλη μείωση, όταν δημοσιοποιηθούν τα στοιχεία του 2025. Η παραγωγή επίσης εμφανίζει θεαματικές αυξομειώσεις λόγω των κλιματολογικών συνθηκών. Ειδικότερα το 2024 η παραγωγή ανήλθε σε 400.000 τόνους, ενώ για το τρέχον έτος (2025) υπολογίζεται ότι θα φτάσει τους 250.000 τόνους.

2. Η Κίνα παρήγαγε 633.000 τόνους κομπόστας το 2024 και η εκτίμηση για το 2025 είναι 478.000 τόνους. Χρησιμοποιούν για τη μεταποίηση κυρίως βάζα και λιγότερο μεταλλικά κουτιά. Εξάγουν περί τους 150.000 τόνους κυρίως σε Η.Π.Α. και Ιαπωνία. Ενδιαφέρον εδώ να σημειωθεί ότι η Κίνα είναι ο σημαντικότερος παραγωγός επιτραπέζιου ροδακίνου παγκοσμίως με επίπεδα παραγωγής που ξεπερνούν τους 16.000.000 τόνους.

3. Η Αργεντινή μείωσε ακόμη περισσότερο την καλλιεργούμενη έκταση στα 32.000 στρέμματα. Εντούτοις η παραγωγική της δυνατότητα ήταν σταθερή στις 110.000 – 120.000 τόνους. Οφείλεται στην συγκέντρωση της καλλιέργειας και την χρήση νέων ποικιλιών. Επιβεβαίωσαν, όπως και στο προηγούμενο συνέδριο, ότι οι νέες ποικιλίες που χρησιμοποιούν αποδίδουν περί τους 8 – 9 τόνους το στρέμμα. Η μέση απόδοση όλων των ποικιλιών ανέρχεται σε 5 τόνους/στρέμμα.

4. Η Βραζιλία έχει ελαφρά μειωμένη καλλιεργούμενη έκταση και παραγωγή. Εξαιρετικά μικρές στρεμματικές αποδόσεις και κομπόστα στο επίπεδο του 1,5 εκατομμύρια χαρτοκιβώτια ετησίως. Θα είναι και πάλι ένας σημαντικός προορισμός για την ελληνική κομπόστα όταν υπογραφεί η εμπορική συμφωνία Ε.Ε. - MERCOSUR.

5. Η Ισπανία εξακολουθεί να μεταποιεί μικρό μέρος των συμπύρηνων ροδακίνων που παράγει (το μεγαλύτερο μέρος καταναλώνεται ως φρέσκα). Έτσι η συνολική της παραγωγή ανέρχεται σε περίπου 2.800.000 χαρτοκιβώτια, από τα οποία το 30% περίπου εξάγεται.

6. Αναφορικά με τις Η.Π.Α., η εισήγηση του Προέδρου του CCPA (California Canning Peach Association) περιορίστηκε στα θεαματικά γεγονότα της τελευταίας περιόδου που προέκυψαν από την θέση σε καθεστώς «εν λειτουργία» πτωχευτικής διαδικασίας της εταιρείας DELMONTE USA και η οποία απορροφάπερίπου το 30% της παραγωγής συμπύρηνου ροδακίνου της Καλιφόρνιας. Σε κάθε περίπτωση, η παραγωγή τα δύο τελευταία έτη ήταν κανονική (επιπέδου 200.000 τόνων). Εξυπακούεται ότι η αγορά κομπόστας ροδακίνου των Η.Π.Α. επηρεάζεται από τους δασμούς της Διοίκησης Τραμπ αλλά και από την μείωση των κρατικών κονδυλίων που διατίθενται για την αγορά τροφίμων για τα κρατικά ιδρύματα και τις αδύναμες κοινωνικά ομάδες.

7. Στη Νότια Αφρική συνεχίζεται η σταθερή μείωση της καλλιέργειας από το 2021. Τα διαθέσιμα καλλιεργούμενα στρέμματα το 2021 ήταν 42.000 και το 2025 μειώθηκαν σε 35.500 στρέμματα. Η παραγωγή το 2025 ανήλθε σε περίπου 140.000 τόνους. Από αυτούς περίπου 62.000 χρησιμοποιήθηκαν για κομπόστα και η παραγωγή της έφτασε τα 1.800.000 – 2.000.000 χαρτοκιβώτια. Το 85% από αυτήν εξάγεται. Επίσης σημαντικό μέρος της παραγωγής, περίπου το 30%, διατίθεται στη νωπή κατανάλωση.

8. Τέλος, στην Χιλή η καλλιεργούμενη έκταση παρέμεινε σταθερή στα 45.000 στρέμματα. Το ίδιο βέβαια και η παραγωγή, η οποία κυμαίνεται σταθερά περί τους 150.000 τόνους. Η παραγωγή κομπόστας είναι στο επίπεδο των 2.800.000 χαρτοκιβωτίων, ενώ οι εξαγωγές παραμένουν σταθερές στο επίπεδο των 1.800.000 χ/κ ετησίως. Σημαντική ωστόσο είναι η μείωση που εμφανίζει η παραγωγή συμπυκνωμένου χυμού. Αυτή ανέρχεται στους 20.000 – 23.000 τόνους την τελευταία διετία.

Το επόμενο CanCon θα φιλοξενήσει η Νότιος Αφρική το 2027.

Κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2025, η μέση τιμή παραγωγού στην ΕΕ για τα αγροτικά προϊόντα αυξήθηκε, κατά 5,6 %, σε σύγκριση με το δεύτερο τρίμηνο του 2024.

Το σύνολο των κρατών μελών της ΕΕ παρουσιάζουν αύξηση των τιμών παραγωγού, με εξαίρεση την Ελλάδα, σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία που ανακοίνωσε η Eurostat.

Τα υψηλότερα ποσοστά μεταβολής σημειώθηκαν στη Λετονία (+21,8%), την Ιρλανδία (+21,1%) και το Λουξεμβούργο (+18,4%).

Αντίθετα σημειώθηκε μια μικρή μείωση, κατά 0,1%, στην Ελλάδα, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Η μέση τιμή των αγαθών και των υπηρεσιών που χρησιμοποιούνται στη γεωργία και δεν σχετίζονται με επενδύσεις - όπως η ενέργεια, τα λιπάσματα ή οι ζωοτροφές - αυξήθηκε ελαφρώς (0,4 %) μεταξύ του δεύτερου τριμήνου του 2024 και του δεύτερου τριμήνου του 2025.

Μεταξύ των εισροών, που δεν σχετίζονται με επενδύσεις, οι πιο έντονες αυξήσεις καταγράφηκαν στα λιπάσματα και τα βελτιωτικά εδάφους (+5,6%), καθώς και στα κτηνιατρικά έξοδα (+3,3%).

Οι πιο απότομοι ρυθμοί αύξησης καταγράφηκαν στην Ολλανδία (+6,1%), την Ουγγαρία (+5,6%) και την Αυστρία (+2,9%).

Μεταξύ των χωρών με χαμηλότερες τιμές, τα πιο απότομα ποσοστά μείωσης σημειώθηκαν στην Κύπρο, τη Βουλγαρία (και οι δύο -3,4%) και τη Ρουμανία (-3,1%).

Για την ίδια χρονική περίοδο παρατηρήθηκαν απότομες αυξήσεις τιμών για βασικά γεωργικά προϊόντα, όπως τα αυγά (+27,8%), τα φρούτα (+21,1%) και το γάλα (+13,3%). Αντίθετα, σημειώθηκαν ρυθμοί μείωσης για το ελαιόλαδο (-39,9%) και τις πατάτες (-29,1%).

Σε άρθρο του ο κ. Γιάννης Πάζιος, Διευθυντής στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Ένωση Μεσσηνίας, αναφέρεται στην εμπορική συμφωνία της EE με την Mercosur, που βρίσκεται σε τροχιά επικύρωσης.

Όπως αναφέρει η συμφωνία εμπορικής συνεργασίας ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις χώρες της Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη, Ουρουγουάη) επιστρέφει δυναμικά στην ατζέντα, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προχωρά στις 3 Σεπτεμβρίου 2025 στην επίσημη πρόταση προς το Συμβούλιο της ΕΕ για υπογραφή και κύρωση. Πρόκειται για το τελευταίο βήμα πριν τη διαδικασία επικύρωσης, που θα περιλαμβάνει έγκριση από το Συμβούλιο (με ειδική πλειοψηφία κρατών–μελών) και στη συνέχεια από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Η Επιτροπή, επιχειρώντας να κάμψει τις έντονες αντιδράσεις, εισήγαγε μηχανισμό «ασφαλιστικών ρητρών» (safeguard clauses) και ειδικό ταμείο στήριξης για τους παραγωγούς, σε περίπτωση που διαπιστωθεί σοβαρή διαταραχή στην αγορά.

Παρά ταύτα, οι ευρωπαϊκές αγροτικές οργανώσεις (Copa–Cogeca, Δίκτυα Συνεταιρισμών, Περιβαλλοντικές ενώσεις, ο ΣΑΣΟΕΕ & η Ένωση Μεσσηνίας στην Ελλάδα) προειδοποιούν ότι τα δομικά προβλήματα της συμφωνίας παραμένουν άλυτα.

Οι βασικοί προβληματισμοί

Οι χώρες της Mercosur (Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Παραγουάη) είναι από τις μεγαλύτερες γεωργικές δυνάμεις του πλανήτη, με τεράστια παραγωγή βοδινού, πουλερικών, σόγιας, ζάχαρης αλλά και οίνου. Με την εμπορική συμφωνία, εκατοντάδες χιλιάδες τόνοι προϊόντων αυτών θα αποκτήσουν ευκολότερη πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά με μειωμένους δασμούς.

Οι παραγωγικές και περιβαλλοντικές προδιαγραφές στις χώρες της Mercosur απέχουν πολύ από τα ευρωπαϊκά στάνταρ (χρήση φυτοφαρμάκων, ιχνηλασιμότητα, κανόνες για ευζωία ζώων, εργασιακά). Αυτό σημαίνει ότι προϊόντα χαμηλότερου κόστους θα πιέσουν ασφυκτικά τους Ευρωπαίους αγρότες που δεσμεύονται σε πολύ αυστηρότερα πλαίσια.

Κίνδυνοι για τα ΠΟΠ–ΠΓΕ προϊόντα

Η συμφωνία προβλέπει προστασία για περισσότερες από 340 ευρωπαϊκές γεωγραφικές ενδείξεις, ανάμεσά τους το ελαιόλαδο ΠΟΠ Καλαμάτα και η Ελιά Καλαμάτας ΠΟΠ. Ωστόσο, η εμπειρία δείχνει ότι η αναγνώριση «στα χαρτιά» δεν αρκεί για να αποτραπεί η διάβρωση της υπεραξίας, όταν οι τιμές συμπιέζονται από φθηνές εισαγωγές. Εδώ χρειάζεται πραγματική πολιτική βούληση για επιβολή «mirror clauses», δηλαδή ρήτρες που θα διασφαλίζουν ισοτιμία στα πρότυπα παραγωγής.

Ειδικές επιπτώσεις για την Ελλάδα:

• Για τους ελαιοπαραγωγούς: κίνδυνος να χαθεί η υπεραξία του ελληνικού ελαιολάδου από φθηνές εισαγωγές.
• Για την κτηνοτροφία: περαιτέρω αποδυνάμωση απέναντι σε εισαγόμενο βοδινό και πουλερικά που παράγονται με πολύ χαμηλότερο κόστος.
• Για το κρασί: συμπίεση των μικρομεσαίων οινοποιείων που στηρίζουν την τοπική ανάπτυξη.
• Για τη σταφίδα και άλλα προϊόντα: διαρκής αβεβαιότητα, αφού ανοίγεται η πόρτα σε νέους ανταγωνιστές χωρίς ισοδύναμα κριτήρια ποιότητας.

Δημοκρατικό έλλειμμα

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιχειρεί να διαχωρίσει τη συμφωνία σε «εμπορικό σκέλος» (που αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα της ΕΕ) και «πολιτικό σκέλος». Με τον τρόπο αυτό, το κρίσιμο κομμάτι για την αγροτική οικονομία μπορεί να επικυρωθεί χωρίς να χρειαστεί κύρωση από τα εθνικά κοινοβούλια. Αυτό το «split agreement» έχει προκαλέσει αντιδράσεις, καθώς υπονομεύει τη δημοκρατική νομιμοποίηση μιας συμφωνίας με τόσο μεγάλες κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες.
Εκτός από τα παραπάνω, υπάρχει ένα ακόμη κρίσιμο σημείο: οι λεγόμενες "grandfathering clauses". Πρόκειται για ρήτρες που συχνά προβλέπονται σε εμπορικές συμφωνίες, και επιτρέπουν σε παραγωγούς τρίτων χωρών που χρησιμοποιούσαν νόμιμα μια ονομασία πριν από την έναρξη ισχύος της συμφωνίας να συνεχίσουν να το κάνουν.

Η εμπειρία από τη CETA (ΕΕ–Καναδάς) με τη "Φέτα" δείχνει πόσο επικίνδυνο μπορεί να είναι αυτό: καναδικές εταιρείες που ήδη χρησιμοποιούσαν την ονομασία "Feta" διατήρησαν αυτό το δικαίωμα, ενώ νέοι παίκτες περιορίστηκαν να γράφουν "Feta-style" ή "Feta-type". Στην πράξη, η υπεραξία του ευρωπαϊκού ΠΟΠ υπονομεύτηκε.

Για το ελαιόλαδο ΠΟΠ Καλαμάτα, την Ελιά Καλαμάτας ΠΟΠ (και γενικότερα τα ελληνικά ΠΟΠ–ΠΓΕ), μια τέτοια εξαίρεση θα ήταν καταστροφική. Αν δοθεί δικαίωμα σε παραγωγούς των χωρών της Mercosur που χρησιμοποιούσαν ήδη τον όρο "Kalamata" να συνεχίσουν, η αξία της κατοχύρωσης θα ακυρωθεί.

Η περίπτωση της Καλαμάτας δεν είναι μεμονωμένη ανησυχία. Αν δημιουργηθεί προηγούμενο χαλάρωσης της προστασίας ΠΟΠ–ΠΓΕ μέσω ρητρών "grandfathering", αύριο μπορεί να ανοίξει η πόρτα και για άλλα ελληνικά ή ευρωπαϊκά προϊόντα. Γι' αυτό η Ελλάδα πρέπει να πρωτοστατήσει, υπερασπιζόμενη όχι μόνο το εθνικό συμφέρον αλλά και τη συνοχή του ευρωπαϊκού συστήματος ποιότητας.

Για αυτό θα πρέπει να εξεταστεί:

• Κατάργηση ή αυστηρός χρονικός περιορισμός κάθε "grandfathering clause" (π.χ. max 3–5 έτη).
• Υποχρεωτική διαφοροποίηση για τυχόν παλιές χρήσεις, με σαφή σήμανση τύπου "Kalamata-style", ώστε να μη συγχέεται με το αυθεντικό ΠΟΠ.
• Μηχανισμό παρακολούθησης και κυρώσεων στις χώρες της Mercosur, ώστε η προστασία να μην μείνει τυπική.
• Ρήτρα αναθεώρησης κάθε 3 χρόνια, ώστε να επανεξετάζεται η αποτελεσματικότητα της προστασίας.

Η συζήτηση για την εμπορική συμφωνία ΕΕ–Mercosur δεν είναι μια τεχνική λεπτομέρεια. Είναι ζήτημα επιβίωσης για χιλιάδες παραγωγούς, είναι ζήτημα ανάπτυξης της υπαίθρου, προστασίας της πολιτιστικής ταυτότητας και διατροφικής ασφάλειας.

Ειδικά για την Ελλάδα, όπου προϊόντα όπως το ελαιόλαδο ΠΟΠ Καλαμάτα αποτελεί παγκόσμιο σύμβολο ποιότητας, η συμφωνία αυτή θέτει διλήμματα που δεν μπορούν να αγνοηθούν.

Η Ελλάδα έχει κάθε λόγο να πρωτοστατήσει σε αυτή τη συζήτηση. Γιατί εδώ δεν κρίνεται μόνο το μέλλον του ελαιολάδου, της ελιάς, του κρασιού ή της φέτας. Κρίνεται το μέλλον της υπαίθρου, η προστασία της πολιτιστικής μας ταυτότητας, η διατροφική μας ασφάλεια και η ίδια η στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης.

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην έκθεση που πρόσφατα δημοσίευσε, δείχνει ότι το εμπόριο γεωργικών προϊόντων διατροφής στην ΕΕ παρέμεινε σταθερό τον Μάιο του 2025.

Το συνολικό εμπορικό πλεόνασμα της ΕΕ παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό θετικό, παρά τις υψηλές τιμές που διογκώνουν την αξία ορισμένων βασικών εισαγωγών της ΕΕ.

Οι εξαγωγές αγροδιατροφικών προϊόντων της ΕΕ έφτασαν τα 19,9 δισεκατομμύρια ευρώ τον Μάιο του 2025 , σημειώνοντας μικρή πτώση (-1%) από τον Απρίλιο, αλλά εξακολουθούν να είναι 1% υψηλότερες από τον Μάιο του 2024. Το Ηνωμένο Βασίλειο παρέμεινε η κορυφαία αγορά μεταξύ Ιανουαρίου και Μαΐου, αντιπροσωπεύοντας το 23% των εξαγωγών (23 δισεκατομμύρια ευρώ), σημειώνοντας αύξηση 964 εκατομμυρίων ευρώ (+4%), κυρίως λόγω των υψηλότερων τιμών των προϊόντων κακάο. Οι εξαγωγές καφέ, τσαγιού, κακάο και μπαχαρικών αυξήθηκαν κατά 1,6 δισεκατομμύρια ευρώ (+39%), αντανακλώντας τον διπλασιασμό των τιμών της πάστας κακάο, του βουτύρου και της σκόνης, καθώς και την αύξηση 30% των τιμών του καφέ. Οι εξαγωγές σοκολάτας και ζαχαρωδών προϊόντων αυξήθηκαν επίσης σημαντικά (+831 εκατομμύρια ευρώ, +20%), ενώ τα γαλακτοκομικά προϊόντα αυξήθηκαν κατά 574 εκατομμύρια ευρώ (+7%) παρά τους χαμηλότερους όγκους.

Οι εισαγωγές γεωργικών προϊόντων διατροφής στην ΕΕ έφτασαν τα 17 δισεκατομμύρια ευρώ τον Μάιο του 2025, σημειώνοντας αύξηση 4% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις σε ετήσια βάση προήλθαν από την Ακτή Ελεφαντοστού (+1,8 δισεκατομμύρια ευρώ, +68%, κυρίως σε κακάο), τον Καναδά (+933 εκατομμύρια ευρώ, +93%, κυρίως σε δημητριακά και ελαιοκράμβη), την Κίνα (+868 εκατομμύρια ευρώ, +24%, κυρίως σε μη βρώσιμα προϊόντα) και την Αυστραλία (+790 εκατομμύρια ευρώ, +111%, κυρίως σε ελαιοκράμβη). Οι υψηλές τιμές για βασικά προϊόντα συνέχισαν να ωθούν τις αξίες των εισαγωγών προς τα πάνω. Ο καφές, το τσάι, το κακάο και τα μπαχαρικά αυξήθηκαν κατά 6,9 δισεκατομμύρια ευρώ (+62%), ενώ τα φρούτα και οι ξηροί καρποί πρόσθεσαν 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ (+18%). Οι εισαγωγές μη βρώσιμων προϊόντων αυξήθηκαν κατά 588 εκατομμύρια ευρώ (+15%).

Μέτρα για την ανίχνευση νοθευμένου μελιού ετοιμάζεται να παρουσιάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Αυτό γνωστοποίησε απαντώντας σε σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή της ΝΔ, Δημήτρη Τσιόδρα, ο αρμόδιος επίτροπος, Κριστόφ Χάνσεν, αναγνωρίζει τη σοβαρότητα του προβλήματος και δεσμεύεται ότι θα εκδοθούν πράξεις που θα καθορίζουν σαφείς μεθόδους και κριτήρια για τον προσδιορισμό του τόπου συγκομιδής του μελιού, καθώς και ενιαίες απαιτήσεις ιχνηλασιμότητας σε επίπεδο Ένωσης.

Οι τεχνικές εργασίες βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη στο πλαίσιο της «Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας για το μέλι».

Παράλληλα, τονίζει ότι η μελισσοκομία παραμένει προτεραιότητα της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, με στοχευμένη στήριξη για την ενίσχυση του τομέα.

Αυτή θα περιλαμβάνει επενδύσεις και δράσεις για την πρόληψη ζημιών από δυσμενείς καιρικές συνθήκες, την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, καθώς και στήριξη σε συμβουλευτικές υπηρεσίες, τεχνική βοήθεια, κατάρτιση και ενημέρωση.

Ο επίτροπος υπενθυμίζει ακόμη ότι η δέσμη μέτρων απλούστευσης που παρουσιάστηκε τον περασμένο Μάιο, καθώς και οι προτάσεις για τη νέα ΚΑΠ (2028-2034), θα δώσουν στα κράτη μέλη μεγαλύτερη ευελιξία να στηρίξουν τους μελισσοκόμους τους.

Μεταξύ άλλων, θα επιτρέπονται πληρωμές ανά κυψέλη για περιβαλλοντικές και κλιματικές δεσμεύσεις, οικολογικά προγράμματα και μελλοντική συνδεδεμένη εισοδηματική στήριξη.

Η ερώτηση του Ευρωβουλευτή

Ο Ευρωβουλευτής, Δημήτριος Τσιόδρας, σε συνεργασία με τον Βουλευτή Π.Ε. Καβάλας και Θάσου, Γιάννη Πασχαλίδη, κατέθεσε ερώτηση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ζητώντας αυστηρά μέτρα για την προστασία των καταναλωτών από το νοθευμένο μέλι και την ενίσχυση του μελισσοκομικού τομέα.

Συγκεκριμένα, ερωτάται η Επιτροπή πώς σκοπεύει να αυστηροποιήσει τους ελέγχους γνησιότητας του μελιού και να ενισχύσει τον μελισσοκομικό τομέα απέναντι στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει λόγω της κλιματικής κρίσης.

Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι «τα μισά δείγματα μελιού στην ευρωπαϊκή αγορά είναι ύποπτα για μη συμμόρφωση με τις διατάξεις της Οδηγίας 2001/110/ΕΚ για το μέλι ενώ παρατηρούνται φαινόμενα εισαγωγής μελιού αμφιβόλου ποιότητας από τρίτες χώρες, ανάμειξή του με ποσότητα εγχώριου και παραπλανητική αναφορά ότι το μέλι προέρχεται από χώρα της ΕΕ».

Στη Δικαιοσύνη έστειλε ο Υπουργός Ανάπτυξης καταγγελίες για ιδιωτικές εταιρείες που πιστοποιούν βιολογικά προϊόντα.

Σύμφωνα με την σχετική ανακοίνωση, καταγγελίες για ιδιωτικές εταιρείες που πιστοποιούν βιολογικά προϊόντα και αναφορά του διευθύνοντος συμβούλου του Εθνικού Συστήματος Διαπίστευσης  διαβίβασε, σήμερα Τρίτη (22/7/2025), στον προϊστάμενο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας Αθηνών, τον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών και τον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Ηρακλείου, ο Υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος.

Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο ελέγχου των εταιρειών πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων - για τον οποίο είχε δώσει εντολή ο κ. Θεοδωρικάκος - έφτασαν στο ΕΣΥΔ, με εταιρεία ταχυμεταφορών, καταγγελίες για εταιρείες που έδιναν αθρόες πιστοποίησεις, σε πυκνότητα και χρόνους που είναι αδύνατο να υπάρξουν.  

Πέραν της διαβίβασης των καταγγελιών στη Δικαιοσύνη το ΕΣΥΔ διεξάγει από τον Ιούνιο εντατικούς ελέγχους στο σύνολο των εταιρειών που έχουν διαπιστευθεί και εκδίδουν τα σχετικά πιστοποιητικά.

Η Ένωση Κονσερβοποιών Ελλάδος (ΕΚΕ) κάνει λόγο για ισχυρό πλήγμα στις εξαγωγές ελληνικής κομπόστας από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει μια εμπορική συμφωνία της ΕΕ με τις ΗΠΑ.

Οι Βρυξέλλες θέλουν να λύσουν σταδιακά τα τεχνικά προβλήματα της συμφωνίας. Από την άλλη οι ΗΠΑ θέλουν εδώ και τώρα να λύσουν όλα τα θέματα.

Οι Αμερικάνοι θεωρούν σίγουρο το δασμό 10% και τώρα μιλάνε για 30% δασμό στις εισαγωγές προϊόντων από την ΕΕ.

Από την άλλη η ελληνική κυβέρνηση δεν φαίνεται να δείχνει ενδιαφέρον για τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν από τους δασμούς των ΗΠΑ στις εξαγωγές ελληνικών αγροτικών προϊόντων. Έχει εγκαταλείψει τη διαπραγμάτευση στα χέρια των Βρυξελλών.

Ο κ. Κώστας Αποστόλου, πρόεδρος της Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδος (ΕΚΕ), δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι φέτος έχουμε μια μείωση της παραγωγής περίπου στο 30% χωρίς να γνωρίζουμε ακόμη τις ποσότητες των παραμορφωμένων ροδάκινων. Σε μια κανονική χρονιά δεν θα υπήρχε πρόβλημα απορρόφησης της παραγωγής συμπύρηνων. Όμως φέτος με δασμούς υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα. Οι εξαγωγές κομπόστας που κάνουμε στις ΗΠΑ γίνονται με συγκεκριμένες συσκευασίες. Αν δεν πουληθούν στην Αμερικάνικη αγορά πολύ δύσκολα να πάνε εξαχθούν σε άλλη. Επίσης υπάρχουν περσινά αποθέματα κομπόστας και χυμού στα εργοστάσια. Ακόμη καθυστερούν να εφαρμοστούς οι εμπορικές συμφωνίες με Mercosur και Μεξικό. Στο Μεξικό έκαναν ήδη την εμφανισή τους οι Κινέζοι. Αναμένεται να είναι πολύ επιφυλακτικά τα εργοστάσια φέτος στην παραλαβή  συμπύρηνων ροδάκινων.   

Η ανακοίνωση της ΕΚΕ αναφέρει τα εξής:

Δύο εβδομάδες μένουν μέχρι την 1η Αυγούστου οπότε και θα εφαρμοστούν οι δασμοί 47% στις εξαγωγές ελληνικής κομπόστας στις ΗΠΑ.

Μια αγορά που απορροφά το 20% των εξαγωγών μας και η αξία τους ξεπερνά τα 100.000.000 ευρώ.
Βρισκόμαστε στην κορύφωση της παραγωγικής περιόδου και μπροστά σε έντονα αδιέξοδα για το αν και ποια ποσότητα ροδακίνου μπορούμε να μεταποιήσουμε για τις Η.Π.Α. που αγοράζουν μεγάλες ποσότητες ειδικών συσκευασιών.

Νοιώθουμε ανυπεράσπιστοι τόσο από την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και από την Ελληνική Πολιτεία.

Οι διαπραγματευτές Ε.Ε./Η.Π.Α. επικεντρώνονται στα αυτοκίνητα, τα φάρμακα, τα τεχνολογικά προϊόντα και καθόλου στα «ταπεινά» αγροτικά προϊόντα, πόσο μάλλον στις κομπόστες ροδακίνου.

Όμως πίσω από την παραγωγή μας βρίσκονται δεκάδες χιλιάδες οικογένειες αγροτών, εργαζομένων κλπ.

Καλούμε την Κυβέρνηση, τα Κόμματα, τους Βουλευτές και τους Ευρωβουλευτές μας, να εργαστούν για την αποτροπή αυτών των εξελίξεων.

Την ίδια ώρα θα πρέπει επιτέλους να μπουν σε εφαρμογή οι εμπορικές συμφωνίες με Μεξικό και χώρες Mercosur αλλά και να υπάρξουν αντίστοιχες συμφωνίες με την Ινδία που θα μπορούσαν να δώσουν κάποια λύση.

Ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος, έχει ανακοινώσει τη δημιουργία της νέας Αρχής για τον έλεγχο και την εποπτεία της αγοράς.

Η νέα Αρχή θα προκύψει από τη συνένωση του Συνηγόρου του Καταναλωτή, της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου Αγοράς (ΔΙΜΕΑ) και υπηρεσιακών μονάδων της γενικής γραμματείας Εμπορίου που αφορούν την προστασία του καταναλωτή.

Η ΠΟΓΕΔΥ διαφωνούν με την συγκεκριμένη απόφαση και σε ανακοίνωσή τους αναφέρουν τα εξής

Σε λίγο καιρό θα μπει σε εφαρμογή μια νέα υπηρεσία ελέγχου της αγοράς. Ποιος ο λόγος όταν υπάρχουν ήδη αρκετές; Μήπως πρέπει να έρθουν όλες κάτω από την ίδια στέγη;

Η ελεύθερη κυκλοφορία ασφαλών και υγιεινών τροφίμων είναι θεμελιώδης πτυχή της εσωτερικής αγοράς και συμβάλλει σημαντικά στην υγεία και την ευημερία των πολιτών και διασφαλίζει τα κοινωνικά και οικονομικά τους συμφέροντα. Το κράτος πρέπει να εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης ζωής και υγείας κατά την άσκηση των κοινοτικών πολιτικών.

Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και οι γεωτεχνικές υπηρεσίες των Περιφερειών και των Περιφερειακών Ενοτήτων έχουν ως αρμοδιότητα τον έλεγχο των τροφίμων που εκτείνεται από την παραγωγή μέχρι το στάδιο πώλησης στο τελικό καταναλωτή.

Οι έλεγχοι γίνονται για την ποιότητα, την ασφάλεια, την υγιεινή και την επάρκεια των τροφίμων.  

Οι έλεγχοι αυτοί πρέπει να γίνονται από εξειδικευμένο προσωπικό, από τις εισαγωγές τροφίμων έως τον τελικό καταναλωτή και όχι αποσπασματικά όπως θα ήθελαν μερικοί, μόνο και μόνο για να ανακοινώνουν επιτυχίες χωρίς πραγματικούς ελέγχους.

Οι υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και των γεωτεχνικών υπηρεσιών των Περιφερειών κάθε χρόνο πραγματοποιούν χιλιάδες ελέγχους και επιβάλουν πρόστιμα εκατομμυρίων ευρώ, χωρίς να ανακοινώνουν επιτυχίες κάθε τρις και λίγο.

Αυτό εξάλλου τονίστηκε και στη συνάντηση που είχαν οι παραγωγικοί φορείς στο Υπουργείο Ανάπτυξης, σημειώνοντας ότι η μεταφορά αρμοδιοτήτων από υπουργείο σε υπουργείο έχει καταλήξει στη μη άσκηση των αρμοδιοτήτων από κανένα υπουργείο (δική μας επισήμανση το παράδειγμα των αρμοδιοτήτων για τα ζώα συντροφιάς). Εκτός εάν αυτή είναι η στόχευση, δηλαδή να μην πραγματοποιούνται πραγματικοί έλεγχοι.

Η Ομοσπονδία σε καμία περίπτωση δεν θα επιτρέψει να στηθεί ένας νέος ΟΠΕΚΕΠΕ στον έλεγχο των τροφίμων. 

Τη σημασία της σύνδεσης της πανεπιστημιακής γνώσης με την καθημερινή ζωή και ειδικά με την παραγωγική δυνατότητα κάθε περιοχής, ανέδειξε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστας Τσιάρας, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης για την παρουσίαση δύο νέων Τμημάτων του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης στη Δράμα – του Τμήματος «Αμπελουργίας και Οινολογίας» και του Τμήματος «Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Ανθεκτικότητας».

«Όταν κανείς σκέφτεται το καλό κρασί, αυθόρμητα έρχεται στο μυαλό ο δικός σας τόπος. Η Δράμα έχει αναδειχθεί σε σημείο αναφοράς για την αμπελοκαλλιέργεια και την οινοποιία, και αυτό δίνει σημαντικές αναπτυξιακές δυνατότητες στην περιοχή. Μέσα από τη λειτουργία των νέων Τμημάτων, η πανεπιστημιακή γνώση μετουσιώνεται σε ουσιαστικό εργαλείο για τη ζωή και την τοπική πραγματικότητα. Είναι ένα σημαντικό βήμα, όχι μόνο για τη Δράμα, αλλά και για το ίδιο το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο», τόνισε ο Υπουργός.

Αναφερόμενος στις προκλήσεις που προκαλεί η κλιματική κρίση στον πρωτογενή τομέα, σημείωσε ότι μειώνονται τόσο η παραγωγή όσο και τα καλλιεργούμενα στρέμματα. Τόνισε πως το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έχει θέσει ως προτεραιότητα την ανθεκτικότητα της παραγωγής – κάτι που μπορεί να επιτευχθεί όχι μόνο με νέες ποικιλίες, αλλά και με στοχευμένες πολιτικές για τη σωστή διαχείριση των υδάτινων πόρων.

Ο κ. Τσιάρας αναφέρθηκε στα εξής:
Το πρόγραμμα «ΥΔΩΡ 2.0», συνολικού ύψους 4 δισ. ευρώ,
Το επικείμενο πρόγραμμα μεγάλων αρδευτικών έργων στις Περιφέρειες ύψους 600 εκατ. ευρώ,
Το πρόγραμμα μικρών εγγειοβελτιωτικών έργων στους Δήμους, που θα ανακοινωθεί το φθινόπωρο,
Το πρόγραμμα για θερμοκηπιακές καλλιέργειες, ύψους επίσης 600 εκατ. ευρώ,
Τη σημασία μεταφοράς της τεχνολογικής γνώσης στο χωράφι, μέσω προγραμμάτων ευφυούς γεωργίας και καινοτομίας.

«Ο μικρός κλήρος και το ανάγλυφο της πατρίδας μας αποτελούν διαχρονικά εμπόδια για την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων. Το πρόβλημα αυτό μπορούμε να το υπερβούμε επενδύοντας στην ποιότητα», επισήμανε. «Αν θέλουμε να χαράξουμε στρατηγική για τον πρωτογενή τομέα, αυτή είναι η ποιοτική παραγωγή. Γιατί η Ελλάδα παράγει μοναδικά προϊόντα, υψηλής προστιθέμενης αξίας, που αναζητά η ευρωπαϊκή και η διεθνής αγορά».

Καταλήγοντας, ο Υπουργός τόνισε:«Είμαστε εδώ για να αποδείξουμε ότι με συστηματική προσπάθεια, σοβαρό σχεδιασμό και – κυρίως – εφαρμόσιμες πολιτικές, αξιοποιώντας τους πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της ΚΑΠ και με στοχευμένη στήριξη προς τον παραγωγικό κόσμο, μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα μοντέλο ανθεκτικού πρωτογενούς τομέα. Ένα μοντέλο που στηρίζει την ελληνική κοινωνία, συμβάλλει στην κοινωνική συνοχή και επιτρέπει στους ανθρώπους της παραγωγής να επιβιώνουν με αξιοπρέπεια. Παράλληλα, τους δίνει τη δυνατότητα να γίνουν πρεσβευτές της υψηλής προστιθέμενης αξίας των ελληνικών προϊόντων, σε ολόκληρο τον κόσμο».

Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της «Δραμοινογνωσίας», ο κ. Τσιάρας επισκέφθηκε οινοποιεία της περιοχής και συνομίλησε με παραγωγούς για τις δυνατότητες ανάπτυξης της αμπελουργίας και την ανοδική πορεία της ελληνικής οινοποιίας στις διεθνείς αγορές.

Πριν από την αναχώρησή του από την Καβάλα, ο Υπουργός συναντήθηκε με εκπροσώπους γεωργικών και κτηνοτροφικών συλλόγων, με τους οποίους συζήτησε τα προβλήματα άρδευσης και τις επιπτώσεις των ζωονόσων στην κτηνοτροφία.

Η Αναπτυξιακή Πάρνωνα Α.Ε., ως συντονιστής του προγράμματος, σας προσκαλεί στο πρώτο Σαββατοκύριακο των εκδηλώσεων «PLATO’S PLATE: Το Πιάτο του Πλάτωνα», το οποίο εγκαινιάζει με γεύσεις, αρώματα και παραδόσεις από τη Νότια Ελλάδα, το μεγάλο γαστρονομικό μήνα του Μαΐου στην Κεντρική Αγορά Αθηνών.

Από τις 3 έως τις 4 Μαΐου 2025, ο χώρος του Open Farm Agora, στην Πτέρυγα Καταναλωτή της Λαχαναγοράς Ρέντη, μετατρέπεται σε σταυροδρόμι ελληνικής γαστρονομίας και πολιτισμού.

Οκτώ Αναπτυξιακές Εταιρείες της Νότιας Ελλάδας (Αναπτυξιακή Πάρνωνα - συντονιστής, Δίκτυο Συνεργασίας Ζακύνθου, Δίκτυο Δήμων ΠΕ Νήσων Αττικής, Αναπτυξιακή Αχαΐα, Δίκτυο Συνεργασίας Κεφαλλονιάς και Ιθάκης, Αναπτυξιακή Ολυμπίας, Αναπτυξιακή Μεσσηνίας, Αναπτυξιακή Β. Πελ/σου), συμμετέχουν δυναμικά, εκπροσωπώντας συνολικά 23 περιοχές LEADER, σε ένα γαστρονομικό πανόραμα που ενώνει παραγωγούς, επιχειρηματίες του τουρισμού και της εστίασης, πολιτιστικούς φορείς και το κοινό.

Μετά το ολοκληρωτικό λουκέτο στα εργοστάσια της ΕΒΖ και την εγκατάλειψη της τευτλοκαλλιέργειας τώρα η κυβέρνηση αποφάσισε να ασχοληθεί ξανά με την παραγωγή ζάχαρης.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της κυβέρνησης, το 2022 είχαμε 722 στρέμματα με καλλιέργεια τεύτλων και το 2023 είχαμε 328 στρέμματα. Και τις δύο χρονιές τα τεύτλα δεν πήγαν για παραγωγή ζάχαρης αλλά για ζωοτροφή.

Όλα αυτά τα χρόνια με εισαγωγές κάλυπτε τις ανάγκες για ζάχαρη η χώρα μας.

Τελικά αποφάσισε η κυβέρνηση να ενταχθεί και η ζάχαρη στο πρόγραμμα μεταποίησης, εμπορίας και ανάπτυξης γεωργικών προϊόντων της ΚΑΠ.

Συγκεκκριμένα μπήκαν και τα προϊόντα ζάχαρης, μεταξύ άλλων τροποποιήσεων, στο πρόγραμμα της Παρέμβασης Π3-73-2.3 που αφορά «Στήριξη για επενδύσεις στη μεταποίηση/εμπορία και/ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων του Στρατηγικού Σχεδίου για την Κοινή Αγροτική Πολιτική της Ελλάδας (Σ.Σ. Κ.Α.Π.) 2023-2027».

Στη νέα παρ. 5 προστίθεται περ. ιβ ως εξής:
«ιβ) η μεταποίηση/εμπορία/συσκευασία και/ή ανάπτυξη προϊόντων ζάχαρης».

Επίσης έχουμε νέες τροποποιήσεις στις περ. β) και γ) της παρ. 5 του άρθρου 7 αντικαθίστανται ως εξής:
«β) Περιφέρειες Ιονίου, Κρήτης, Θεσσαλίας, Δυτικής Μακεδονίας και ηπειρωτικές περιοχές που συμπεριλαμβάνονται στα Εδαφικά Σχέδια Δίκαιης Μετάβασης (ΕΣΔΙΜ): 65%,
γ) Περιφέρειες Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας, Ηπείρου, Κεντρικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης: 50%, εκτός των ηπειρωτικών περιοχών που συμπεριλαμβάνονται στα Εδαφικά Σχέδια Δίκαιης Μετάβασης (ΕΣΔΙΜ)».

Κατά τα λοιπά ισχύει η υπ' αρ. 47699/19.2.2025 απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Καθορισμός λεπτομερειών λειτουργίας και εφαρμογής της Παρέμβασης Π3-73-2.3 «Στήριξη για επενδύσεις στη μεταποίηση/εμπορία και/ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων του Στρατηγικού Σχεδίου για την Κοινή Αγροτική Πολιτική της Ελλάδας (ΣΣ ΚΑΠ) 2023-2027"» (Β' 805 και διόρθωση σφάλματος Β' 1716).

Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)

Άγριοι δασμοί στις εξαγωγές ελληνικής κομπόστας ροδακίνου στις ΗΠΑ, τονίζει η Ένωση Κονσερβοποιών Ελλάδος (ΕΚΕ).

Μεγάλο χτύπημα δέχονται οι εξαγωγές της ελληνικής κομπόστας ροδακίνου (αλλά και φρουτοσαλάτας όπως και συνολικά τα κατεψυγμένα φρούτα) από τους δασμούς που ανακοινώθηκαν, το βράδυ της Τετάρτης (2/4), από τον Πρόεδρο Τραμπ.

Ο κ. Κώστας Αποστόλου, πρόεδρος της Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδος (ΕΚΕ), δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι υπήρχε ήδη δασμός 17% και προστέθηκε ένας νέος 20%. Άρα η ελληνική κομπόστα θα έχει συνολικό δασμό 37%.

Είναι οριζόντια μέτρα οπότε δεν φαίνεται να υπάρχει δυνατότητα εξαίρεσης κάποιων προϊόντων.

Οι ανταγωνιστές μας Κινέζοι θα έχουν δασμούς που θα φτάνουν στο 96% (17% αρχικός + 25% στην προηγούμενη θητεία + 20% στην αρχή της νέας θητείας + 34%) ωστόσο προβλέπω ότι θα συνεχίσουν να εξάγουν στις ΗΠΑ γιατί έχουν τρόπους να μειώνουν το κόστος εξαγωγής.

Οι ΗΠΑ είναι από τους σημαντικότερους πελάτες για τις εξαγωγές μας αφού εκεί εξάγεται περισσότερο από το 20% των προϊόντων μας, αξίας 100.000.000 €.

Θυμίζουμε ότι οι συνολικές εξαγωγές του κλάδου ανέρχονται σε 500.000.000 € περίπου, και εξάγουμε σε όλες τις πιθανές χώρες του κόσμου. Δεν υπάρχει δηλαδή η δυνατότητα αντικατάστασης αυτής της αγοράς.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη θέση μεταξύ των χωρών που εξάγουν τα μεταποιημένα ροδάκινά τους στις ΗΠΑ.

Η ισχυρή αυτή θέση δε μας χαρίστηκε αλλά είναι προϊόν στρατηγικής, καινοτομίας, επενδύσεων και πολύ κόπου. Διαβεβαιώνουμε τους συνεργάτες μας ότι οι προσπάθειές μας στο νέο δυσμενές και εχθρικό περιβάλλον θα ενταθούν για να διατηρήσουμε το δυνατόν μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς των ΗΠΑ, περιμένοντας τη λήξη αυτού του άδικου εμπορικού πολέμου.

Στο μεταξύ, ζητάμε από την Ελληνική Κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την άμεση κύρωση και έναρξη ισχύος των υπό έγκριση συμφωνιών με το Μεξικό και τις χώρες MERCOSUR που θα δώσει ζωτικό χώρο στις ελληνικές εξαγωγές μεταποιημένων φρούτων.

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε, το Σάββατο (8 Μαρτίου 2025), εκδήλωση με τίτλο «Make Tomato Great Again», στο πλαίσιο της έκθεσης AGROTHESSALY 2025.

Η εκδήλωση διεξήχθη στο Συνεδριακό Κέντρο της έκθεσης και συγκέντρωσε σημαντικούς εκπροσώπους από τον τομέα της μεταποίησης, της πρωτογενούς παραγωγής, του τραπεζικού κλάδου καθώς και της έρευνας.

Η οργάνωση πραγματοποιήθηκε από την εταιρεία Δ. Σάνδρος ΑΕ με χορηγό επικοινωνίας την εταιρεία ΑγροΤύπος ΑΕ.

Στην εκδήλωση συμμετείχαν καταξιωμένοι ομιλητές από διαφορετικούς τομείς, οι οποίοι αντάλλαξαν απόψεις και ιδέες για τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται για την βιομηχανική τομάτα στην Ελλάδα.

Ουσιαστική ήταν και η παρουσία του υφυπουργού ΥΠΑΑΤ, κ. Χρήστου Κέλλα, ο οποίος επεσήμανε το σημαντικό αποτύπωμα της καλλιέργειας στον πρωτογενή τομέα καθώς και την ανάγκη περαιτέρω στήριξης του προϊόντος. Την εκδήλωση άνοιξε με χαιρετισμό του ο Διευθύνων Σύμβουλος της Δ. Σάνδρος ΑΕ, κ. Γεώργιος Σάνδρος, ο οποίος τόνισε την ανάγκη πραγμάτωσης της δυναμικής της καλλιέργειας, σε έναν κόσμο που αλλάζει.

Ο κ. Δημήτρης Νομικός, Προέδρος της ΑΒΕΚ Δ. Νομικός καθώς και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Κονσερβοποιών, ανέπτυξε τις σύγχρονες τάσεις και προοπτικές της βιομηχανικής τομάτας στο πλαίσιο της επεξεργασίας και της παραγωγής προϊόντων αξίας. Τόνισε ότι πρέπει να υπάρξει ρεαλισμός ως προς τον στρεμματικό στόχο που θέτουμε, μιας και θα πρέπει να επιδιώκουμε ανάπτυξη σε προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, και ότι πρέπει να επενδύσουμε στην δημιουργία μεγάλων πρωτογενών παραγωγικών μονάδων. Προσέδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ποιότητα σε όλα τα στάδια.

Ο κ. Χρήστος Σουλιώτης, πρόεδρος της ΘΕΣΤΟ και εκπρόσωπος της πρωτογενούς παραγωγής, παρουσίασε τις προκλήσεις και τις ανάγκες του τομέα παραγωγής βιομηχανικής τομάτας, ενώ παράλληλα αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα για επενδύσεις και εκσυγχρονισμό των καλλιεργητικών πρακτικών ώστε να κατεβάσουμε το υψηλό κόστος παραγωγής, καθώς και στην αναγκαιότητα των παραγωγών στην προσήλωση και εξειδίκευση στην καλλιέργεια. Κάλεσε τους συμμετέχοντες σε μια εθνική συνεννόηση για να διατηρήσουν το προϊόν ισχυρό και ανταγωνιστικό.

Ο κ. Δημήτρης Γιούδης, στέλεχος Επιχειρηματικού Κέντρου Αγροτικού Τομέα Κεντροδυτικής Ελλάδος της Τράπεζας Πειραιώς παρουσίασε χρηματοδοτικά εργαλεία και στρατηγικές στήριξης των παραγωγών που δραστηριοποιούνται στον τομέα της βιομηχανικής τομάτας κι όχι μόνο. «Η πρόσβαση των παραγωγών στα χρηματοδοτικά προϊόντα της Πειραιώς πραγματοποιείται μέσα από μια πληθώρα εξειδικευμένων λύσεων που προσαρμόζονται ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες τους. Μόνο το 2024 εκταμιεύτηκαν νέες χρηματοδοτήσεις άνω των 400 εκατ. €. Συνεχίζουμε τη χρηματοδότηση των βιώσιμων επενδύσεων σε όλο τον κλάδο της αγροδιατροφής».

Τέλος ο κ. Διονύσιος Μπόχτης, διευθυντής του Ινστιτούτου Βιο-οικονομίας και Αγροτεχνολογίας (iBo), περιέγραψε την σημασία των νέων τεχνολογιών στην βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα της πρωτογενούς παραγωγής αλλά με γνώμονα την γνωσιακή επάρκεια των εμπλεκομένων και την λειτουργία ενός σαφούς κανονιστικού πλαισίου. Ανθρακοδεσμευτική γεωργία, ψηφιακές τεχνολογίες, συμπόρευση των ιδιωτών όλων των κλάδων: «οι αναδυόμενες ψηφιακές τεχνολογίες, μπορούν και πρέπει να προσφέρουν την απαιτούμενη διαφάνεια και να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη μεταξύ των εμπλεκομένων. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της καλλιέργειας και μεταποίησης της βιομηχανικής τομάτας, όπου η βιο-παραγωγή συνδέεται άρρηκτα με τη βιομηχανική παραγωγή. Εδώ παρουσιάζεται μια εξαιρετική ευκαιρία δημιουργίας ενός πρότυπου παραδείγματος ιδιωτικής πρωτοβουλίας από τους πρωτοπόρους σε κάθε κρίκο της αλυσίδας παραγωγής βιομηχανικής τομάτας. Διότι οι πρωτοπόροι είναι αυτοί που χαράσσουν τη διαδρομή».

Οι ομιλητές ανέδειξαν τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ των διαφορετικών κλάδων και την ανάγκη για στρατηγικές επενδύσεις, τεχνολογική καινοτομία και χρηματοδοτική στήριξη, ώστε να ενισχυθεί ο τομέας της βιομηχανικής τομάτας και να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις του μέλλοντος.

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την υπόσχεση για περαιτέρω συνεργασίες και δράσεις που θα συμβάλλουν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας της βιομηχανικής τομάτας στην Ελλάδα.

Στόχος είναι να αποτελέσει η διοργάνωση αυτή την απαρχή για την δημιουργία ενός σύγχρονου think tank για την βιομηχανική τομάτα.
Κύρια Φωτογραφία άρθρου: Από αριστερά - Δημήτρης Νομικός, Χρήστος Σουλιώτης, Γεώργιος και Δημήτρης Σάνδρος, Δημήτρης Γιούδης, Διονύσιος Μπόχτης.

Η Περιφέρεια ξεκίνησε νέα διαδικασία διαβούλευσης για τη διεύρυνση της λίστας των προϊόντων για πιστοποίηση προϊόντων ως Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ και ΠΓΕ) με την υποβολή φακέλων για 8 νέα προϊόντα.

Μετά την κατάθεση φακέλων για 12 προϊόντα τον προηγούμενο Σεπτέμβριο, η Περιφέρεια με νέα προγραμματική σύμβαση με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, και με επικεφαλής τον Καθηγητή κ. Σέρκο Χαρουτουνιάν, βρίσκεται σε διαδικασία διερεύνησης για την υποβολή φακέλων για 8 νέα προϊόντα τα οποία είναι τα εξής:

• Τόνος Αλοννήσου
• Βαμβάκι Θεσσαλίας
• Αγουρέλαιο Πτελεού
• Μαρκάτι (γιαούρτι)
• Χαλβάς Φαρσάλων
• Τσάι Ολύμπου
• Χυλοπίτες Θεσσαλίας
• Σκοπελίτικη τυρόπιτα

Παράλληλα άνοιξε εκ νέου τη διαδικασία διαβούλευσης με παραγωγικούς φορείς, ζητώντας να προσέλθουν με νέες προτάσεις προκειμένου να διευρυνθεί η λίστα των προϊόντων που θα αποκτήσουν τη συγκεκριμένη πιστοποίηση.

Στο πλαίσιο αυτό, πραγματοποιήθηκε ειδική εκδήλωση με θέμα: «Πιστοποίηση Γεωγραφικής Προέλευσης Αγροτικών Προϊόντων και Τροφίμων (ΠΟΠ/ΠΓΕ/ΕΠΙΠ): Διαδικασία, Οφέλη, Υποχρεώσεις και Προοπτικές», στην αίθουσα του Περιφερειακού Συμβουλίου Θεσσαλίας.

Κατά την έναρξη της εκδήλωσης, ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Δημήτρης Κουρέτας, τόνισε τη σημασία αυτής της στρατηγικής επιλογής για την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά ότι «η προστιθέμενη αξία των προϊόντων που θα αποκτήσουν την ονομασία προέλευσης αντιστοιχεί στον ΕΝΦΙΑ ολόκληρης της Θεσσαλίας». Υπενθύμισε ότι ανάλογη προσπάθεια είχε γίνει το 2007, κατά τη διάρκεια της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, για την κατοχύρωση του κατσικιού Ελασσόνας και του φιρικιού Πηλίου ως ΠΟΠ. Παράλληλα, κάλεσε τους παραγωγούς να αξιοποιήσουν αυτή την ευκαιρία, θέτοντας ως στόχο την ένταξη τουλάχιστον 25 προϊόντων στη λίστα των ΠΟΠ μέσα στην επόμενη πενταετία.

Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο Καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Σέρκος Α. Χαρουτουνιάν, Αντιπρόεδρος του Εκτελεστικού Συμβουλίου του FAO (Food and Agriculture Organization) και πρώην Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ. Ο κ. Χαρουτουνιάν παρουσίασε αναλυτικά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των αγροτικών προϊόντων που δύνανται να αποκτήσουν την ένδειξη ΠΟΠ, τη διαδικασία υποβολής και αξιολόγησης των φακέλων και τα πλεονεκτήματα της πιστοποίησης ΠΟΠ για τους παραγωγούς και την αγορά.

Ο Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικού Τομέα, Δημήτρης Τσέτσιλας, υπογράμμισε ότι η διαδικασία πιστοποίησης ενός προϊόντος ως ΠΟΠ είναι απαιτητική και χρονοβόρα , καθώς περιλαμβάνει αυστηρούς ελέγχους και τήρηση συγκεκριμένων προδιαγραφών. Ωστόσο, σημείωσε ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας θα παρέχουν ουσιαστική στήριξη στους παραγωγούς καθ’όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, προκειμένου να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Από την πλευρά του και ο Γενικός διευθυντής της ΔΑΟΚ, Δημήτρης Σταυρίδης, σημείωσε ότι με πρωτοβουλία του Περιφερειάρχη κ. Κουρέτα έχει δημιουργηθεί και νέο τμήμα στη Διεύθυνση, το οποίο θα ασχολείται με τα ζητήματα αυτά και θα παρέχει πληροφορίες και ενημέρωση σε όλους τους ενδιαφερόμενους.

ΥπΑΑΤ: Ενστάσεις σε εθνικό επίπεδο

Στο μεταξύ ενστάσεις για Προϊόντα ΠΟΠ - ΠΓΕ - ΕΠΙΠ σε Εθνικό Επίπεδο ανακοίνωσε το ΥπΑΑΤ. Οι ενστάσεις αφορούν:

«Γαρίδα Αμβρακικού / Garida Amvrakikou / Γάμπαρη Αμβρακικού / Gampari Amvrakikou» (ΠΓΕ) - (ημερομηνία υποβολής ενστάσεων έως και την 25/04/2025)

«Σαρδέλα Amvrakikou / Sardela Amvrakikou» (ΠΓΕ) - (ημερομηνία υποβολής ενστάσεων έως και την 25/04/2025)

«Λαδοτύρι Μυτιλήνης (LADOTYRI MYTILINIS)» ΠΟΠ - (ημερομηνία υποβολής ενστάσεων έως και την 22/04/2025)

«Κασέρι (KASSERI)» ΠΟΠ - (ημερομηνία υποβολής ενστάσεων έως και την 22/04/2025)

Αλλαγές στο εμπόριο αγροδιατροφικών προϊόντων στην ΕΕ υπόσχεται ο «οδικός χάρτης» που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η Κομισιόν μιλά τώρα για διαμόρφωση κόστους και των περιθωρίων κέρδους στις τιμές από το χωράφι στο ράφι

Όπως παραδέχεται η Επιτροπή το χαμηλό εισόδημα και η μείωση της κερδοφορίας επιβαρύνει περαιτέρω την ανθεκτικότητα του αγροτοκτηνοτροφικού κλάδου.

Η Επιτροπή έχει στόχο να βελτιώσει το εισόδημα των παραγωγών και να αυξήσει τους ελέγχους στις εισαγωγές

Οι αγρότες πρέπει να έχουν καλύτερα έσοδα από την πώληση των προϊόντων τους, που θα τους δίνουν τη δυνατότητα να κάνουν τις απαραίτητες επενδύσεις για να καταστήσουν τις εκμεταλλεύσεις τους πιο ανθεκτικές. Προϋπόθεση για αυτό είναι να διορθωθούν οι τρέχουσες ανισορροπίες στην τροφική αλυσίδα.

Η μεταποίηση πρέπει να βάλει το χέρι στην τσέπη

Έχουν ήδη γίνει τα πρώτα βήματα για την εξισορρόπηση των θέσεων και τη διευκόλυνση της ορθής επιβολής των κανόνων για την αντιμετώπιση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών. Οι στοχευμένες τροποποιήσεις στον κανονισμό για την κοινή οργάνωση αγοράς (ΚΟΑ) και οι αυστηρότεροι κανόνες για τη διασυνοριακή επιβολή της οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (UTP) αναμένεται να προσφέρουν μεγαλύτερη διαφάνεια και να διευκολύνουν τη συνεργασία μεταξύ των αγροτών, με στόχο πιο δίκαιες τιμές για τους παραγωγούς.

Στο επόμενο βήμα ο οδικός χάρτης αναφέρει ότι οι «αθέμιτες εμπορικές πρακτικές» θα διερευνηθούν περαιτέρω, μαζί με ανάλυση των εθνικών κανονισμών, σχετικά με την πώληση κάτω του κόστους παραγωγής, η οποία θα ενημερώσει το έργο της Επιτροπής για την αναθεώρηση των κανόνων αθέμιτων εμπορικών πρακτικών.

Ένα ακόμη βασικό στοιχείο για την τόνωση της «δικαιοσύνης» στις τιμές τροφίμων είναι η διαφάνεια σχετικά με τον τρόπο διαμόρφωσης και κατανομής του κόστους και των περιθωρίων κέρδους στην τροφική αλυσίδα.

Η Επιτροπή θα ενισχύσει περαιτέρω τη διαφάνεια κατά μήκος της τροφικής αλυσίδας, μέσω του νέου Παρατηρητηρίου Αγροδιατροφικής Αλυσίδας (AFCO). Αυτό θα καταρτίσει και θα δημοσιεύσει δείκτες που σχετίζονται με τη διαμόρφωση των τιμών στην τροφική αλυσίδα.

Παράλληλα Επιτροπή θα θεσπίσει µια αρχή σύµφωνα µε την οποία τα πιο επικίνδυνα φυτοφάρµακα που απαγορεύονται στην ΕΕ για λόγους υγείας και περιβάλλοντος δεν επιτρέπεται να επιστρέφουν στην ΕΕ µέσω εισαγόµενων προϊόντων.

Για να προχωρήσει σε αυτό, η Επιτροπή θα ξεκινήσει το 2025 την εκτίµηση επιπτώσεων που θα εξετάσει τις επιπτώσεις στην ανταγωνιστική θέση της ΕΕ και τις διεθνείς επιπτώσεις και, εάν χρειάζεται, θα προτείνει τροποποιήσεις στο ισχύον νοµικό πλαίσιο.

Στην Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τοποθετήθηκε ο Ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Σάκης Αρναούτογλου, κατά τη συζήτηση με τον Επίτροπο Γεωργίας, Christophe Hansen, για τις νέες προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την ενίσχυση της θέσης των αγροτών στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων και τη διασυνοριακή επιβολή των κανόνων της ΕΕ για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.

Ο κ. Αρναούτογλου τόνισε ότι οι Ευρωπαίοι αγρότες εξακολουθούν να βρίσκονται σε μειονεκτική θέση και ότι οι προτεινόμενες ρυθμίσεις, αν και θετικές, δεν αρκούν για να αλλάξουν την κατάσταση. «Χωρίς δίκαιους όρους για τους Αγρότες, το τραπέζι της Ευρώπης μένει άδειο και κινδυνεύουμε να γίνουμε delivery άλλων Ηπείρων» σημείωσε χαρακτηριστικά.

Ο Ευρωβουλευτής έθεσε τρία κρίσιμα ερωτήματα προς τον Επίτροπο Hansen:

• Πώς θα διασφαλιστούν δίκαιοι όροι για τους μικρομεσαίους αγρότες που πιέζονται από τις μεγάλες διατροφικές αλυσίδες;
• Πώς θα εφαρμοστούν οι κανόνες για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, ώστε να μην καταστρατηγούνται μέσω διασυνοριακών συναλλαγών;
• Πώς θα εξασφαλιστεί μια πιο δίκαιη κατανομή των κερδών στην αλυσίδα εφοδιασμού, ώστε οι αγρότες να λαμβάνουν το μερίδιο που τους αναλογεί;

«Το ερώτημα είναι: Θέλουμε μια Ευρώπη που παράγει ή μια Ευρώπη που εισάγει;» διερωτήθηκε ο κ. Αρναούτογλου.

Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του, υπογράμμισε, όπως του μετέφεραν αγρότες από την Κεντρική Μακεδονία, ότι «αν συνεχίσουμε έτσι, η Ευρώπη θα εισάγει και το ψωμί και το τυρί, ενώ οι αγρότες μας θα μείνουν με τις … τρύπες του κασεριού».

Από τις 11 Φεβρουαρίου θα ξεκινήσει η κατάθεση των αιτήσεων υποψηφίων για τα βιολογικά βραβεία της ΕΕ του 2025.

Ο διαφωνισμός περιλαμβάνει 7 βραβεία σε 6 διαφορετικές κατηγορίες. Συγκεκριμένα αφορά:

• Καλύτερο βιοκαλλιεργητή (άντρα και γυναίκα)
• Καλύτερη βιολογική περιοχή
• Καλύτερη οργανική πόλη
• Καλύτερη ΜΜΕ επεξεργασίας βιολογικών τροφίμων
• Καλύτερο λιανοπωλητή βιολογικών τροφίμων
• Καλύτερο βιολογικό εστιατόριο

Οι αιτήσεις των υποψηφίων θα ολοκληρωθούν στις 27 Απριλίου 2025.

Η αξιολόγηση των βραβείων θα γίνει τον Ιούνιο και η τελετή απονομής στις 23 Σεπτεμβρίου 2025.

Για περισσότερες πληροφορίες (εδώ)

Επίσης ο Επίτροπος Γεωργίας και Τροφίμων της ΕΕ, Christophe Hansen, θα επισκεφθεί την Ιαπωνία, στις 8-13 Ιουνίου 2025, συνοδευόμενος από επιχειρηματική αντιπροσωπεία ανώτερων εκπροσώπων από τον τομέα των αγροδιατροφών της ΕΕ.

Σκοπός αυτής της επίσκεψης είναι να διευκολύνει τις εξαγωγές ευρωπαϊκών γεωργικών τροφίμων και ποτών στην Ιαπωνία και να επεκτείνει την παρουσία τους στην αγορά αυτή.

Η Επιτροπή καλεί ιδίως τους ενδιαφερόμενους εκπροσώπους των ακόλουθων τομέων που θέλουν να συμμετάσχουν στο ταξίδι να υποβάλουν αίτηση:

• κρέας (μοσχάρι, χοιρινό και πουλερικά),
• μεταποιημένα αγροτικά προϊόντα, γαλακτοκομικά (με έμφαση στα τυριά),
• κρασί, μπύρα και οινοπνευματώδη ποτά, ελαιόλαδο, φρούτα και λαχανικά.

Για κατάθεση αίτησης πατήστε (εδώ)

Κατηγορούμενη είναι η Ελλάδα για καθυστέρηση εφαρμογής δύο Οδηγιών που αφορούν στη μείωση του ΦΠΑ σε σειρά αγαθών και υπηρεσιών πρώτης ανάγκης, καθώς και στην απαλλαγή των μικρών επιχειρήσεων και επαγγελματιών (αγροτών) από τον ΦΠΑ.

Η ελληνική κυβέρνηση είναι γνωστό ότι επιμένει να έχει υψηλό ΦΠΑ στα τρόφιμα για να εισπράττει φόρους, κάτι που έχει αρνητικές επιπτώσεις στην εγχώρια κατανάλωση αλλά και στις τιμές παραγωγού. Δεν υπάρχουν αντιδράσεις από τους Έλληνες καταναλωτές και παραγωγούς δεν αλλάζει αυτή η πολιτική και γεμίζει τα κρατικά ταμεία.

Επίσης για να μην χάσει φόρους το κράτος δεν προχωρά στην απαλλαγή από τον ΦΠΑ των μικρών επιχειρήσεων στην χώρα μας, με ετήσιο κύκλο εργασιών εντός του κράτους μέλους έως 85.000 ευρώ.

Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει διαδικασίες «επί παραβάσει» με την αποστολή προειδοποιητικών επιστολών στην Ελλάδα. Η χώρα μας έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να ολοκληρώσει τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο, καθώς και να κοινοποιήσει τα μέτρα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Οδηγία για τους συντελεστές ΦΠΑ

Η πρώτη Οδηγία που δεν ενσωμάτωσε στο εθνικό δίκαιο η ελληνική κυβέρνηση, αφορά στην (ΕΕ) 2022/542, η οποία επιτρέπει την ευρύτερη χρήση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ από τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης μηδενικών συντελεστών για βασικά προϊόντα, αποστέλλοντας προειδοποιητική επιστολή σε 7 κράτη μέλη (Βέλγιο, Βουλγαρία, Ελλάδα, Ισπανία, Λιθουανία, Πορτογαλία και Ρουμανία).

Τα κράτη μέλη έπρεπε να κοινοποιήσουν την πλήρη μεταφορά της παρούσας οδηγίας στο εθνικό δίκαιο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024.

Η οδηγία για τους συντελεστές ΦΠΑ επιτρέπει την ευρύτερη χρήση από τα κράτη μέλη μειωμένων συντελεστών, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης μηδενικών συντελεστών για βασικά προϊόντα όπως τα τρόφιμα, φαρμακευτικά προϊόντα και προϊόντα που προορίζονται για ιατρική χρήση. Ακόμη αφορά ποτά εκτός των αλκοολούχων, ζωοτροφές, σπόρους, φυτά και πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται στην παρασκευή τροφίμων, καθώς και η διανομή νερού.

Καθεστώς ΦΠΑ για μικρές επιχειρήσεις

Η δεύτερη Οδηγία, που δεν ενσωμάτωσε στο εθνικό δίκαιο η ελληνική κυβέρνηση, αφορά στην (ΕΕ) 2020/285, με την οποία αυξάνει σημαντικά το όριο του ετήσιου τζίρου, μέχρι το οποίο επιτρέπεται στις μικρές επιχειρήσεις να πωλούν αγαθά και υπηρεσίες χωρίς να επιβάλλουν ΦΠΑ, αποστέλλοντας προειδοποιητική επιστολή σε 8 κράτη μέλη (Βουλγαρία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Ισπανία, Κύπρος, Λιθουανία, Πορτογαλία και Ρουμανία) επειδή δεν μετέφεραν στο εθνικό τους δίκαιο την Οδηγία για το ειδικό καθεστώς ΦΠΑ στις μικρές επιχειρήσεις, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024.

Η Οδηγία δίνει τη δυνατότητα απαλλαγής από τον ΦΠΑ των μικρών επιχειρήσεων με ετήσιο τζίρο έως και 85.000 ευρώ. Σήμερα, στην Ελλάδα το όριο του τζίρου για την απαλλαγή από τον ΦΠΑ είναι το ποσό των 10.000 ευρώ.

Δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ ο Κανονισμός (ΕΕ) 2025/40 για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας, ο οποίος περιλαμβάνει, μεταξύ των βασικών νέων υποχρεώσεων τη μη χρήση πλαστικών συσκευασιών για λιανική πώληση.

Ο νέος Κανονισμός καταργεί την προηγούμενη Οδηγία 94/62/ΕΚ και τροποποιεί την Οδηγία 2019/904 και τον Κανονισμό (ΕΕ) 2019/1020 και μεταξύ των βασικών καινοτομιών περιορίζει ορισμένες μορφές συσκευασίας, όπως πλαστικό μιας χρήσης, για φρούτα και λαχανικά που διατίθεται στο εμπόριο σε μορφές κάτω του 1,5 κιλού.

Αυτός ο περιορισμός θα ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2030 και θα επηρεάσει γενικά όλα τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, με ορισμένες εξαιρέσεις. Ο κατάλογος των εξαιρέσεων θα αναπτυχθεί σύντομα.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «ζητάμε την τροπολογία του Κανονισμού για την εξαίρεση των οπωροκηπευτικών ή ακόμη και να πάρει παράταση η εφαρμογή του. Αναμένεται να δημιουργήσει προβλήματα ειδικά στην αγορά έτοιμης συσκευασμένης σαλάτας. Θα αυξήσει το κόστος συσκευασίας λόγω των νέων υλικών.

Συμφωνούμε ότι η μείωση της παραγωγής απορριμμάτων συσκευασίας αποτελεί προτεραιότητα ωστόσο δεν λήφθηκαν υπόψη οι ιδιαιτερότητες των φρέσκων προϊόντων όπως τα φρούτα και τα λαχανικά, τα οποία, όντας πολύ ευπαθή, απαιτούν τη χρήση συσκευασίας που εγγυάται ασφάλεια, ποιότητα και επαρκή μεταφορά.

Θέλουμε να πιστεύουμε ότι με τους εφαρμοστικούς Κανονισμούς θα εξαιρεθούν τα νωπά φρούτα και λαχανικά από τις θεσπεσθείσες υποχρεώσεις, πολύ περισσότερο που η διακίνηση και εμπορία τους διέπεται από εξειδικευμένους Κανονισμούς εμπορικών προδιαγραφών, που εξασφαλίζουν την υγιεινή των καταναλωτών και ότι τα χρησιμοποιούμενα υλικά συσκευασίας είναι πλήρως ανακυκλώσιμα».

Την Πέμπτη, 16 Ιανουαρίου 2025, πραγματοποιήθηκε συνάντηση του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διονύση Σταμενίτη, με στελέχη του ΥΠΑΑΤ και του ΕΛΓΟ - ΔΗΜΗΤΡΑ, καθώς και με εκπροσώπους των Οργανισμών Ελέγχου και Πιστοποίησης, κατά τη διάρκεια της οποίας διεξήχθη συζήτηση για την ανάπτυξη και ενίσχυση του τομέα της βιολογικής γεωργίας στην Ελλάδα.

Η συνάντηση επικεντρώθηκε σε θέματα πιστοποίησης και ελέγχου των βιολογικών προϊόντων, με στόχο την ενίσχυση των διαδικασιών διασφάλισης ποιότητας και την καλύτερη υποστήριξη των παραγωγών που ακολουθούν τις βιολογικές μεθόδους καλλιέργειας. Όπως τονίστηκε στη συνάντηση από όλους τους συμμετέχοντες, η βιολογική γεωργία αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες της βιώσιμης ανάπτυξης και της προώθησης των ελληνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές.

Ο Υφυπουργός κ. Σταμενίτης αναφέρθηκε στη σημασία της συνεργασίας με τους Οργανισμούς Ελέγχου και Πιστοποίησης για την επίτευξη υψηλών προτύπων και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στις βιολογικές παραγωγές.

Συζητήθηκαν επίσης, πρωτοβουλίες για την ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου, ώστε να διασφαλίζεται η προστασία των Ελλήνων παραγωγών και των καταναλωτών.

«Η βιολογική γεωργία είναι ένα στρατηγικό πεδίο για την ανάπτυξη της ελληνικής γεωργίας, και είναι επιτακτική η ανάγκη να διασφαλίσουμε την πιστοποίηση και την ποιότητα των προϊόντων μας, μέσα από την αναβάθμιση των διαδικασιών του συστήματος ελέγχου», δήλωσε ο Υφυπουργός μετά τη συνάντηση. Ενώ συμπλήρωσε ότι: «Με τη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων φορέων, μπορούμε να διασφαλίσουμε την πρόοδο του τομέα».

«Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, υπό τον Υπουργό κ. Τσιάρα, έχει στραμμένο το βλέμμα στην ενίσχυση της βιολογικής γεωργίας με συγκεκριμένες πολιτικές και πρωτοβουλίες ώστε οι Έλληνες παραγωγοί βιολογικών προϊόντων αλλά και τα ίδια τα προϊόντα να πρωταγωνιστήσουν σε εθνικό και διεθνές επίπεδο», σημείωσε ο Διονύσης Σταμενίτης.

Από την πλευρά τους οι συμμετέχοντες υπογράμμισαν τη σημασία της διαρκούς επιμόρφωσης και της συνεχούς επικαιροποίησης των διαδικασιών ελέγχου και πιστοποίησης, προκειμένου να ανταποκριθούν στις αυξανόμενες απαιτήσεις των καταναλωτών και των αγορών. Ενώ έθεσαν και ζητήματα ενίσχυσης του θεσμικού πλαισίου, καθώς και περαιτέρω ανάδειξης των προϊόντων.

Η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα διαθέσει 132 εκ. ευρώ, το 2025, για τη συγχρηματοδότηση δραστηριοτήτων προώθησης βιώσιμων και υψηλής ποιότητας γεωργικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ στην ευρωπαϊκή αγορά και παγκοσμίως.

Τα ποσά που διατίθενται για τα προγράμματα που θα επιλεγούν κατανέμονται μεταξύ προώθησης σε τρίτες χώρες και στην εσωτερική αγορά της ΕΕ, με 63,4 εκατ. ευρώ και 58,6 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.

Το πρόγραμμα για τρίτες χώρες αφορά κύριες αγορές-στόχους προώθησης με υψηλό αναπτυξιακό δυναμικό. Αυτές περιλαμβάνουν την Κίνα, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, τη Σιγκαπούρη και τη Βόρεια Αμερική.

Το Ηνωμένο Βασίλειο παραμένει μία από τις κύριες εξαγωγικές αγορές για τα αγροδιατροφικά προϊόντα της ΕΕ, απορροφώντας πάνω από το 20 % των εξαγωγών γεωργικών ειδών διατροφής.

Ο προϋπολογισμός για την εσωτερική αγορά της ΕΕ κατανέμεται ως εξής:

• Οι εκστρατείες που στοχεύουν στην εσωτερική αγορά θα περιλαμβάνουν μέτρα ενημέρωσης και προώθησης που εστιάζονται στα συστήματα ποιότητας της ΕΕ, ιδίως στις γεωγραφικές ενδείξεις, Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ), Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ) και Εγγυημένα Παραδοσιακά Ιδιότυπα Προϊόντα (ΕΠΙΠ), με ειδικό προϋπολογισμό 17,1 εκατ. ευρώ.
• Προϋπολογισμός ύψους 28,8 εκατ. ευρώ διατίθεται σε προγράμματα που αποσκοπούν στην αύξηση της ευαισθητοποίησης ή σε προϊόντα που εκτρέφονται βιολογικά και βιώσιμα, μεταξύ άλλων με υψηλότερα πρότυπα καλής μεταχείρισης των ζώων.
• 12,7 εκατ. ευρώ προορίζονται για την τόνωση της κατανάλωσης νωπών οπωροκηπευτικών στο πλαίσιο της ισορροπημένης διατροφής.

Επιπλέον 10 εκατ. ευρώ διατίθενται για δράσεις σε περίπτωση σοβαρής διατάραξης της αγοράς, απώλειας της εμπιστοσύνης των καταναλωτών ή άλλων προβλημάτων. Ο προϋπολογισμός αυτός ανακατανέμεται σε προγράμματα σε τρίτες χώρες εάν δεν χρησιμοποιηθεί.