Το γλοιοσπόριο αποτελεί μία από τις σημαντικότερες μυκητολογικές ασθένειες της ελιάς, καθώς μπορεί να προκαλέσει ποικιλία συμπτωμάτων σε ελαιοποιήσιμες και επιτραπέζιες ποικιλίες. Αποτέλεσμα των προσβολών είναι σημαντική ποσοτική και ποιοτική υποβάθμιση της παραγωγής.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο προϊστάμενος της ΔΑΟΚ Τριφυλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, «η περιοδική έξαρση της ασθένειας που παρατηρείται στα τελευταία χρόνια, φαίνεται να είναι στενά συνδεδεμένη με την αλλαγή των κλιματικών συνθηκών, όπως για παράδειγμα τα υψηλά επίπεδα σχετικής υγρασίας. Τα τελευταία χρόνια η προσβολή και η μόλυνση έχει επεκταθεί σε όλη τη δυτική Ελλάδα. Το παθογόνο προσβάλλει κυρίως τους καρπούς, προκαλώντας ποικίλα συμπτώματα, ενώ προσβολές παρατηρούνται στα άνθη και στα φύλλα.
Από τον Νοέμβριο μέχρι τον Δεκέμβριο οι καιρικές συνθήκες ευνόησαν σε μεγάλο βαθμό την μόλυνση από τον συγκεκριμένο μύκητα. Θα πρέπει οι ελαιοκαλλιεργητές της περιοχής να προχωρήσουν στις κατάλληλες καλλιεργητικές επεμβάσεις το επόμενο χρονικό διάστημα για να μην έχουν πρόβλημα στην ερχόμενη παραγωγή. Η ανθοφορία είναι το πιο κρίσιμο στάδιο για την εγκατάσταση του μύκητα. Σε αυτό το στάδιο συμβαίνουν οι πρωτογενείς μολύνσεις. Αν δεν νεκρωθούν τα άνθη και παραμείνει ο μύκητας στο δέντρο τότε υπάρχουν κίνδυνοι για περαιτέρω μολύνσεις και εξέλιξη της ασθένειας. Οι προσβολές στους καρπούς παρατηρούνται από τα αρχικά στάδια ανάπτυξης προκαλώντας σε περιπτώσεις έντονων προσβολών την πρόωρη πτώση τους.
Πρέπει οι παραγωγοί να κάνουν τις κατάλληλες καλλιεργητικές επεμβάσεις (κλάδεμα και αφαίρεση των αφυδατωμένων καρπών που παραμένουν πάνω στο δένδρο από την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο για να μειωθούν οι εστίες μόλυνσης). Όσον αφορά τη χημική αντιμετώπιση, κρίσιμη επέμβαση αποτελεί ο ψεκασμός με εγκεκριμένα μυκητοκτόνα κατά του κρόκιασμα των ταξιανθιών (μόνο το 3% - 5% των ανθέων έχουν ανοίξει). Στην περιοχή γίνονται οι επεμβάσεις από τα τέλη Μαρτίου. Αν διαπιστώσουμε μόλυνση συνίσταται και μια δεύτερη επέμβαση μετά την καρπόδεση. Οι εγκεκριμένες δραστικές ανήκουν στις ομάδες των γουανιδικών, διθειακαρβαμιδικών, στρομπιλουρινών, τριαζολών και χαλκούχων».
Ο πρόεδρος στον Αγροτικό Ελαιοπαραγωγικό Συνεταιρισμό Νηλέας, Γιώργος Κόκκινος, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «το γλοιοσπόριο μαζί με τον δάκο είναι οι σοβαρότερες ασθένειες στην ελαιοκαλλιέργεια. Για την αντιμετώπισή τους χρειάζονται ψεκασμοί που σημαίνει αυξημένο κόστος για τον παραγωγό. Εγώ πέρυσι αναγκάστηκα να κάνω 9 ψεκασμούς για να μπορέσω να έχω παραγωγή. Το 2016 εμφανίστηκαν για πρώτη φορά συστηματικά προβλήματα από το γλοιοσπόριο. Από τότε τα καιρικά φαινόμενα βοηθούν στην εξάπλωση των μολυσμάτων. Την φετινή περίοδο από τα μέσα Δεκεμβρίου και μετά είχαμε μολύνσεις λόγω της υψηλής θερμοκρασίας σε συνδιασμό με τα υψηλά επίπεδα υγρασίας.
Ένας ακόμη παράγοντας είναι η ελλειψη εργατών γης. Για να μην έχεις πρόβλημα από το γλοιοσπόριο θα πρέπει να ξεκινάς γρήγορα την συγκομιδή και να την έχεις ολοκληρώσεις μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου. Αν δεν βρίσκεις εργάτες τότε αναγκαστικά θα καθυστερήσει η συγκομιδή και οι χειμώνες είναι απρόβλεπτοι τα τελευταία χρόνια.
Αν εμφανιστεί η ασθένεια είναι αργά. Πρέπει ο παραγωγός να κάνει έναν προληπτικό ψεκασμό όταν ξεκινούν τα άνθη (κρόκιασμα) και είναι πολύ βασικός για την αντιμετώπιση του μύκητα. Επίσης η εμπειρία μου λέει ότι αν έχουμε βροχές στις αρχές του καλοκαιριού πρέπει να γίνει ακόμη ένας ψεκασμός. Από τον Σεπτέμβριο που θα ξεκινήσουν οι υγρασίες και οι βροχές θα πρέπει να επαναληφθούν. Χρειάζονται σχολαστικοί ψεκασμοί με πολύ καλή διαβροχή των δένδρων (περίπου 150 λίτρα το στρέμμα). Κάθε ψεκασμός πρέπει να γίνεται με τις εγκεκριμένες δραστικές και προστατεύει για περίπου 20 ημέρες. Τα σκευάσματα πρέπει να χρησιμοποιούνται με μεγάλη προσοχή και με την βοήθεια των γεωπόνων για να μην υπάρξει πρόβλημα με υπολείμματα».
Ο γεωπόνος και παραγωγός από τους Γαργαλιάνους κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου «τρέχει» ένα τριετές ερευνητικό πρόγραμμα σχετικά με τα προβλήματα από το γλοιοσπόριο σε Μεσσηνία, Λακωνία και Αρκαδία. Το γλοιοσπόριο μπορεί να προσβάλλει τα φύλλα, τα άνθη, τους καρπούς, ενώ επηρεάζει σημαντικά και το παραγόμενο ελαιόλαδο, μέσω της προσβολής των καρπών. Τα τελευταία χρόνια έχει αναδειχθεί σε σημαντικό πρόβλημα για την ελαιοκαλλιέργεια της περιοχής η προσβολή του ελαιόκαρπου από το γλοιοσπόριο ή πιο δόκιμα, η ανθράκωση της ελιάς.
Η έρευνα έδειξε ότι οι προσβολές γίνονται στο ανθικό στάδιο την Άνοιξη. Ο μύκητας παραμένει στο δέντρο και κάνει την εμφάνισή του το Φθινόπωρο, την περίοδο Νοεμβρίου - Δεκεμβρίου, σε καρπούς που πλησιάζουν την ωρίμανση. Στα καλλιεργητικά μέτρα εντάσσονται μέτρα μείωσης των μολυσμάτων, π.χ. αφαίρεση και απομάκρυνση μουμιοποιημένων καρπών. Ένα καλό κλάδεμα βοηθά στο σωστό αερισμό της κόμης των δένδρων και την καλύτερη διείσδυση του φωτός του ηλίου, μειώνοντας έτσι την υγρασία. Επίσης συνίστανται ψεκασμοί με εγκεκριμένα μυκητοκτόνα λίγο πριν την πλήρη άνθιση (κατά το κρόκιασμα). Η έρευνα έδειξε ότι η στρομπιλουρίνη έχει φέρει καλά αποτελέσματα».
«Στην Λακωνία το γλοιοσπόριο έπληξε τις περιοχές γύρω από την Σπάρτη και τον Ευρώτα», τονίζει στον ΑγροΤύπο ο έμπειρος ελαιοπαραγωγός και πρόεδρος της ΕΑΣ κ. Νίκος Προκοβάκης. «Είναι μια ασθένεια που μπορεί να αντιμετωπιστεί θα πρέπει όμως και οι παραγωγοί να πάρουν τα κατάλληλα μέτρα. Χρονιές με υψηλές θερμοκρασίες θα πρέπει να γίνουν δύο ψεκασμοί την Άνοιξη, μια πριν και μια μετά την ανθοφορία. Επίσης αν διαπιστώσουμε μόλυνση θα πρέπει να γίνει ένας ακόμη ψεκασμός τουλάχιστον ένα μήνα πριν την συγκομιδή. Θα πρέπει οι παραγωγοί να κοιτάζουν πρώτα την ποσότητα και την ποιότητα και μετά την τιμή του ελαιοκάρπου».
Σημαντικά προβλήματα έχουν δημιουργήσει οι βροχοπτώσεις που είχαμε την προηγούμενη εβδομάδα στην καλλιέργεια πατάτας στο Οροπέδιο του Λασιθίου.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Χαριτάκης, γεωπόνος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Οροπεδίου Λασιθίου, «στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας (Πέμπτη και Παρασκευή) είχαμε συνεχόμενες βροχοπτώσεις που δημιούργησαν προβλήματα και ζημιές στην παραγωγή πατάτας της περιοχής.
Όμως εκτός από τις ζημιές στην παραγωγή οι αυξημένες υγρασίες αναμένεται να ευνοήσουν προσβολές από τον περονόσπορο. Ήδη έχουν καταγραφεί προσβολές σε κάποια αγροτεμάχια. Το φαινόμενο πάντως είναι σε εξέλιξη και το επόμενο χρονικό διάστημα θα φανεί το μέγεθος του προβλήματος».
Αναφορά στον κίνδυνο για περονόσπορο στην πατάτα έκανε και το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου. Όπως αναφέρει στο οροπέδιο Λασιθίου το βλαστικό στάδιο που επικρατεί στην καλλιέργεια της πατάτας ποικίλλει ανάλογα με την εποχή φύτευσης. Υπάρχουν καλλιέργειες που βρίσκονται στο στάδιο του φυτρώματος και άλλες λίγο πριν το κλείσιμο.
Την τελευταία εβδομάδα του Μαΐου και στο πρώτο διήμερο του μήνα επικράτησαν ευνοϊκές συνθήκες για προσβολές από περονόσπορο (βροχοπτώσεις αθροιστικού ύψους 55 mm και μέχρι 80 συνεχόμενες ώρες, με μέση σχετική υγρασία 89,5% και μέση θερμοκρασία 14,2 βαθμούς Κελσίου) και συμπτώματα της προσβολής του μύκητα εμφανίζονται τις τελευταίες ημέρες.
Καλλιέργειες με προχωρημένο βλαστικό στάδιο να προστατευτούν το συντομότερο δυνατό. Οι υπόλοιπες καλλιέργειες να ελέγχονται και όπου εμφανίζονται συμπτώματα να γίνεται άμεσα αντιμετώπιση. Στις καλλιέργειες με συμπτώματα πρέπει να συνεχίζεται η προστασία σε περιόδους που επικρατούν συνθήκες αυξημένης υγρασίας ή που προβλέπονται βροχές.
Κινητικότητα υπάρχει το τελευταίο διάστημα για τα φετινά προβλήματα της ακαρπίας που υπάρχουν στην επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής.
Η μείωση της παραγωγής προβλέπεται να είναι μεγάλη και για αυτό όλοι οι πρόεδροι των συνεταιρισμών ζήτησαν από το υποκατάστημα του ΕΛΓΑ στην Θεσσαλονίκη αλλά και το Τμήμα Γεωπονίας του Α.Π.Θ. να κάνουν έρευνα για τον λόγο που η συγκεκριμένη ποικιλία έχει πληγεί σε τέτοιο βαθμό από την ακαρπία.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών, «ζητάμε από τον ΕΛΓΑ και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.) να κάνουν μελέτη στην οποία να αναφέρουν το αίτιο για το πρόβλημα της ακαρπίας. Με αυτά τα έγγραφα και σε συνεργασία με τη νέα ηγεσία του ΥπΑΑΤ που θα υπάρξει μετά τις εκλογές θέλουμε να καταθέσουμε αίτημα στην ΕΕ για να υπάρξει στήριξη της απώλειας εισοδήματος των παραγωγών. Το κόστος καλλιέργειας ξεπερνά τα 700 ευρώ και μια ενίσχυση de minimis ύψους 80 ευρώ το στρέμμα δεν δίνει καμιά βοήθεια στους παραγωγούς. Στήριξη σοβαρή για τα προβλήματα της κλιματικής αλλαγής κατάφεραν να πάρουν οι άλλες χώρες της ΕΕ. Γιατί να μην το καταφέρουμε και εμείς».
Την Τρίτη (6 Ιουνίου 2023) η αντιπεριφερειάρχης Χαλκιδικής, Κατερίνα Ζωγράφου, συμμετείχε σε σύσκεψη στα γραφεία του ΕΛΓΑ Θεσσαλονίκης για το θέμα της ακαρπίας της βρώσιμης ελιάς. Στόχος της σύσκεψης ήταν η προετοιμασία συγκέντρωσης παραγωγικών στοιχείων για τη διαφαινόμενη ακαρπία της ελιάς το προσεχές φθινόπωρο και η επιστημονική τεκμηρίωση αυτής, ώστε να εμπλουτισθεί η εργαλειοθήκη με την οποία θα διεκδικήσουμε τις τυχόν απαιτούμενες αποζημιώσεις. Στη συνέχεια η κ. Ζωγράφου επισκέφθηκε τον Πρόεδρο της Γεωπονικής Σχολής του Α.Π.Θ. κ. Κουνδουρά, σε συνέχεια τηλεφωνικών επαφών, με σκοπό τη σύναψη άμεσα Πρωτοκόλλου Συνεργασίας του Τμήματος Γεωπονίας του Α.Π.Θ. και της Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής.
Για την ακαρπία στην βρώσιμη ελιά Χαλκιδικής κάνει λόγο και ο δήμαρχος Νέας Προποντίδας κ. Εμμανουήλ Καρράς. Σε επιστολή που έστειλε προς τον ΕΛΓΑ αναφέρει ότι θα πρέπει να υπάρξει παρακολούθησει του φαινομένου και καταγραφή της απώλειας παραγωγής.
«Οι περισσότεροι κάτοικοι του δήμου μας ασχολούνται με τον πρωτογενή τομέα και κυρίως με την καλλιέργεια βρώσιμης ελιάς Χαλκιδικής. Το προϊόν κατά κύριο λόγο εξάγεται σε χώρες του εξωτερικού, ενώ είναι χαρακτηρισμένο και ως Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης.
Επίσης, πρόκειται για μία ιδιαιτέρως απαιτητική καλλιέργεια σε έξοδα, όπως: λίπανση, φυτοπροστασία, ενεργειακό κόστος (μεγάλες ανάγκες σε άρδευση), εργατικά κλαδέματος/συγκομιδής. Αν σε αυτά προστεθούν οι συνεχείς ανατιμήσεις, είναι εύκολα αντιληπτό το μεγάλο κόστος που επιβαρύνονται οι παραγωγοί, χωρίς όμως να υπάρχουν τα αντίστοιχα έσοδα.
Αντιθέτως, οι παραγωγές στον δήμο μας επλήγησαν από θεομηνία το 2019 και ακολούθησαν χρονιές παγετού/ακαρπίας που δεν αποζημιώθηκαν. Σε αυτά τα δύσκολα χρόνια, επίσης, ακόμη και η λιγοστή παραγωγή πουλήθηκε με μειωμένη τιμή λόγω και του πολέμου στην Ουκρανία που δυσκόλεψε τις εξαγωγές.
Φέτος όλα δείχνουν οτι παραγωγή θα είναι μειωμένη σε ποσοστό που θα αγγίζει το 90%.
Σωρευτικά όλα τα παραπάνω έχουν οδηγήσει σε απελπιστική οικονομική κατάσταση τους ελαιοκαλλιεργητές. Γνωρίζετε κι εσείς πολύ καλά ότι όλες αυτές τις χρονιές τα έξοδα έγιναν από τη μεριά των παραγωγών, χωρίς πάρουν τα ανάλογα έσοδα. Επίσης, οι υποχρεώσεις «τρέχουν» (έξοδα, δάνεια κτλ) οδηγώντας τους σε δεινή θέση. Με δεδομένο ότι η συγκεκριμένη καλλιέργεια είναι βασική οικονομική δραστηριότητα (περισσότερο κι από τα έσοδα του τουρισμού) καταλαβαίνετε ότι πλήττονται συνακόλουθα κι όλοι οι υπόλοιποι επαγγελματική κλάδοι.
Καταλήγοντας, θα παρακαλέσω οι υπηρεσίες σας να παρακολουθήσουν την πορεία του φαινομένου, ώστε στη συνέχεια να ζητηθούν από την κεντρική διοίκηση μέτρα στήριξης των παραγωγών».
Στις πολύ πρώιμες παραλιακές και στις πρώιμες περιοχές της Κρήτης ολοκληρώνεται η καρπόδεση ελιάς και οι καρποί αποκτούν μέγεθος κόκκου σταριού για την ποικιλία Κορωνέικη.
Σε αυτή τη ζώνη καλλιέργειας παρατηρείται κατά περιοχές μειωμένη, ανομοιόμορφη καρπόδεση και σχινοκαρπικά φαινόμενα.
Όπως επισημαίνει το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου, παρότι δεν αναμενόταν ικανοποιητική καρποφορία «βεντέμα» στις περισσότερες περιοχές, ωστόσο τόσο η παραγωγικότητα όσο και η δυναμική των ελαιοδέντρων έχει διαταραχτεί σε όλες τις ζώνες καλλιέργειας κυρίως σε μη ποτιστικούς ελαιώνες. Συστήνονται μέτρα προστασίας που συνεισφέρουν στην ανάκαμψη της βλαστικής και υγιεινής κατάσταση των δένδρων.
Στο δίκτυο παγίδευσης πρώιμων περιοχών οι συλλήψεις των ακμαίων της καρπόβιας γενιάς του πυρηνοτρήτη ξεκίνησαν λίγο πριν τα μέσα Μαΐου. Παρατηρούνται οι πρώτες ωοτοκίες στους μικρούς καρπούς. Οι προνύμφες εκκολάπτονται πάνω στον κάλυκα των καρπών και αμέσως εισέρχονται και αναπτύσσονται στον πυρήνα. Η ζημιά γίνεται κατά την έξοδο των προνυμφών λόγω τραυματισμού του ποδίσκου και προκαλεί καρπόπτωση συνήθως στα τέλη του καλοκαιριού. Οι περισσότεροι προσβεβλημένοι καρποί ξηραίνονται, μαυρίζουν και πέφτουν πρόωρα πριν τους εγκαταλείψουν οι προνύμφες.
Στους ελαιώνες παραλιακών και πρώιμων περιοχών συστήνεται επέμβαση κατά των νεαρών προνυμφών με εγκεκριμένα εντομοκτόνα στο διάστημα 3 έως 5 Ιουνίου. Ελαιώνες με μικρή ή μέτρια καρποφορία έχουν μεγαλύτερη ανάγκη προστασίας. Μπορεί να γίνει συνδυασμένη αντιμετώπιση πυρηνοτρήτη με τον ρυγχίτη.
Παραμένει ίδια η θέση της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ) για το θέμα του ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας.
Αυτό ανέφερε ο πρόεδρος της ΔΟΕΠΕΛ κ. Γ. Ντούτσιας, κατά την εισήγησή του στο Συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια του 8ου Φεστιβάλ Ελαιολάδου και Ελιάς (που πραγματοποιήθηκε στις 26, 27 και 28 Μαΐου 2023) στην πόλη της Αμαλιάδας. Φέτος το Φεστιβάλ είχε τιμώμενο προορισμό το Νομό Λακωνίας.
Θυμίζουμε ότι είμαστε σε αναμονή της απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για την προσφυγή του ΣΥΜΕΠΟΠ (Σύλλογος Υπέρ των Μεσσηνιακών Ελαιοκομικών Προϊόντων Προστατευτόμενης Ονομασίας Προέλευσης) και άλλων φορέων της Μεσσηνίας, κατά της πρόσφατης απόφασης του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργος Γεωργαντά, για το ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας.
Ο πρόεδρος της ΔΟΕΠΕΛ κ. Ντούτσιας, στην εισήγηση του, μεταξύ άλλων ανέλυσε τους λόγους για τους οποίους είναι αυτονόητο να διασφαλιστούν οι εξαγωγές των επιτραπέζιων ελιών της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα (73.000 τόνοι, αξίας πάνω από 230 εκατ. ευρώ σήμερα). «Δυστυχώς, η Δημόσια Διοίκηση είναι η αιτία της σύγχυσης, όταν μετά την αναγνώριση της ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας/PDO Elia Kalamatas, το 1996, απαίτησε από τους εξαγωγείς να αλλάξουν μια παγκόσμια ελληνική ονομασία, «Kalamata olives», που προϋπήρχε από 60ηκονταετίας (1930)», τόνισε.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ. Ντούτσιας, «ευτυχώς και οι δύο κυβερνήσεις των τελευταίων χρόνων με υπουργικές αποφάσεις προσπαθούν να διορθώσουν το λάθος της Δημόσιας Διοίκησης, κατανοώντας το τεράστιο πρόβλημα της σύγχυσης που συμβάλει στην οικονομική καταστροφή ενός εθνικού προϊόντος, συμπαρασύροντας τους ελαιοπαραγωγούς, τις μεταποιητικές εξαγωγικές επιχειρήσεις και τελικά την εθνική οικονομία. Σήμερα τα τρία μεγαλύτερα κόμματα του δημοκρατικού τόξου είναι σύμφωνα με την εθνική λύση που δίνει η Απόφαση Γεωργαντά. Οι προσφεύγοντες στο ΣτΕ εκπρόσωποι της Μεσσηνίας δείχνουν αλαζονική στάση απέναντι στους παραγωγούς, μεταποιητές και εξαγωγείς του εθνικού προϊόντος της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα που στην αγορά αντιπροσωπεύει το 99,7% του συνολικού ελληνικού προϊόντος της ποικιλίας».
Ο κ. Κ. Ζούκας (πρόεδρος της ΠΕΜΕΤΕ), στην εισήγηση του για τις «Εξαγωγές Επιτραπέζιων Ελιών: Μια Εκπληκτική Πορεία σε καμπή;», παρουσίασε την σημαντική εξαγωγική δυναμική του προϊόντος την τελευταία 15ετία, αναφερόμενος στον υπερδιπλασιασμό της αξίας των εξαγωγών του, που το 2022 ξεπερνούν τα 650 εκ. ευρώ. Αναφέρθηκε στην διαχείριση των συνθηκών υπερεσοδείας που έχουν οδηγήσει στην πτώση των τιμών, τόσο στην εξαγωγή, όσο και στον ελαιοπαραγωγό. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε «Μετά την μακροχρόνια υγειονομική κρίση, η ενεργειακή κρίση ως απόρροια του συνεχιζόμενου πολέμου Ρωσίας - Ουκρανίας, έχει εκτοξεύσει το κόστος παραγωγής και παρασκευής του προϊόντος και το κόστος ενέργειας που σε συνδυασμό με την αύξηση του πληθωρισμού έχει περιορίσει το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών σε παγκόσμιο επίπεδο. Αποτέλεσμα είναι ο περιορισμός της αγοραστικής δυνατότητας των νοικοκυριών ακόμη και για τα τρόφιμα, ιδιαίτερα αυτών που δεν είναι πρώτης ανάγκης όπως είναι οι ελιές. Η σταδιακή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού αποτελεί ενθαρρυντικό σημάδι για το μέλλον».
Μεταξύ των συμμετεχόντων παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του πρωτογενή τομέα που καλλιεργούν επιτραπέζιες και ελαιοποιήσιμες ποικιλίες ελιάς, μονάδες μεταποίησης, τυποποίησης και εμπορίας επιτραπέζιας ελιάς και ελαιολάδου, φυτωριακές επιχειρήσεις, μεγάλες εταιρίες παραγωγής και αντιπροσώπευσης ελαιουργικών μηχανημάτων, εκπρόσωποι Πανεπιστημίων, Επιμελητηρίων και της Διοίκησης.
Οι επισκέπτες του 8ου Φεστιβάλ είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν και να δοκιμάζουν εκλεκτά εδέσματα με βάση τα διαφορετικά είδη ελαιολάδου και επιτραπέζιων ελιών.
Ερευνητές από το πανεπιστήμιο Θεσσαλίας «χτίζουν» το νέο πλαίσιο για την έγκριση των βιολογικών γεωργικών φαρμάκων στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα.
Η ταχεία ανάπτυξη των βιολογικών φυτοφαρμάκων από τη βιομηχανία βρήκε ανέτοιμους τους μηχανισμούς έγκρισής τους στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, με αποτέλεσμα αυτά τα νέα και καινοτόμα φυτοφάρμακα να αξιολογούνται με βάση το πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί για τα συνθετικά χημικά φυτοφάρμακα. Αυτό επιβραδύνει την είσοδο των βιολογικών φυτοφαρμάκων στην ευρωπαϊκή αγορά θέτοντας σε κίνδυνο την επίτευξη του στόχου της «Πράσινης Συμφωνίας» για μείωση της χρήση συνθετικών χημικών φυτοφαρμάκων κατά 50% ως το 2030, αλλά και γενικότερα την προστασία των καλλιεργειών, αφού ένας μεγάλος αριθμός συνθετικών χημικών φυτοφαρμάκων αποσύρονται από την αγορά.
Η ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου Βιοτεχνολογίας Φυτών και Περιβάλλοντος, στο Τμήμα Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στην Λάρισα, ως επικεφαλής του ερευνητικού έργου RATION (Risk AssessmentT InnOvatioN), που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με 7 εκ. ευρώ, ανέλαβε να δώσει λύση στην είσοδο των βιολογικών φυτοφαρμάκων στην αγορά.
Στο έργο συμμετέχει ένα δίκτυο με 21 ερευνητικούς φορείς συμπεριλαμβανομένων πανεπιστημίων, ερευνητικών ιδρυμάτων, βιομηχανιών-κολοσσών όπως η SYNGENTA και η BAYER, Ρυθμιστικών Αρχών από 11 χώρες - μέλη, αλλά και χωρών εκτός ΕΕ όπως το Ισραήλ και η Κορέα.
«Στο πλαίσιο του RATION θα αναπτύξουμε όλα τα εργαλεία που θα υποστηρίξουν ένα νέο πλαίσιο αξιολόγησης της επικινδυνότητας (risk assessment) των βιολογικών φυτοφαρμάκων, παράγοντας όλη την απαραίτητη γνώση ώστε να μπορούμε να αποφασίσουμε εάν ένα βιολογικό φυτοφάρμακο είναι αποτελεσματικό αλλά και ασφαλές για την υγεία μας και το περιβάλλον. Οι νέες αυτές διαδικασίες θα αφορούν σε όλες τις κατηγορίες βιολογικών φυτοφαρμάκων που ήδη υπάρχουν στην Ευρωπαϊκή αγορά, σε νέα βιολογικά φυτοφάρμακα όπως τα ds-RNA και σε καινοτόμα μικροβιακά με υψηλή εξειδίκευση στην δράση τους όπως βακτηριοφάγους αλλά και σε κοινοπραξίες μικροοργανισμών για τα οποία δεν υπάρχει κανένα πλαίσιο αξιολόγησης και τα οποία αποτελούν το next big thing στην αγορά των βιολογικών φυτοφαρμάκων», εξηγεί ο Καθηγητής Περιβαλλοντικής Μικροβιολογίας & Βιοτεχνολογίας, Δημήτρης Καρπούζας, ο οποίος συντονίζει το έργο.
Σήμερα στην Ευρώπη έχουν εγκριθεί 74 μικροβιακά φυτοφάρμακα ενώ ακόμη 25 βρίσκονται σε στάδιο αξιολόγησης, μεταξύ αυτών και το πρώτο προϊόν που περιέχει βακτηριοφάγους για την καταπολέμηση βακτηρίων που προσβάλουν και καταστρέφουν την πατάτα.
«Στις ΗΠΑ έχουν ήδη αδειοδοτηθεί σκευάσματα που περιέχουν ds-RNA (που αντί για χημικές ενώσεις ή μικροοργανισμούς περιέχουν δίκλωνο RNA σχεδιασμένο ώστε να εισέρχεται εξειδικευμένα σε βλαβερά έντομα και να τα σκοτώνει αναστέλλοντας την δράση βασικών συστημάτων των εντόμων-στόχων), αλλά δυστυχώς στην Ευρώπη ήμασταν απροετοίμαστοι για τέτοια προϊόντα. Η Ευρώπη πρόσφατα διαμόρφωσε το πρώτο κείμενο – οδηγία για την αξιολόγηση της επικινδυνότητας των μικροβιακών φυτοφαρμάκων. Πιστεύουμε ότι με την ολοκλήρωση του RATIΟΝ θα παρέχουμε όλα εκείνα τα εργαλεία που θα ανοίξουν τον δρόμο για την ταχεία και ασφαλή εισροή νέων και καινοτόμων βιολογικών φυτοφαρμάκων που θα διαμορφώσουν μια νέα πιο «πράσινη» και ασφαλή γεωργία, αλλά και πιο ασφαλή γεωργικά προϊόντα για τους καταναλωτές», προσθέτει ο καθηγητής κ. Καρπούζας.
Μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο του έργου θα δημιουργηθεί και μια εφαρμογή για smart phone μέσω της οποίας οι παραγωγοί και οι γεωπόνοι θα μπορούν να ενημερώνονται σε πραγματικό χρόνο για τις εγκρίσεις, χρήσεις, δράσεις και εφαρμογές βιολογικών φυτοφαρμάκων τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όσο και στην χώρα τους.
Οι ασυνήθιστες για την Κρήτη καιρικές συνθήκες που επικρατούν ευνοούν σοβαρές προσβολές στα σταφύλια από τον περονόσπορο και σε δεύτερο βαθμό προσβολές από τον βοτρύτη στα αμπέλια που βρίσκονται στο τέλος της άνθησης.
Ο κ. Πρίαμος Ιερωνυμάκης, πρόεδρος της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοπαραγωγών Κρήτης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «υπάρχει σοβαρό πρόβλημα λόγω της υγρασίας και όσο περνά ο καιρός αυξάνει. Προσπαθούμε να κάνουμε ψεκασμούς αλλά δεν είναι εύκολο με τις συνεχόμενες βροχοπτώσεις. Επίσης αυτή την εποχή έχει γίνει η ράγα και θα πρέπει να μην χρησιμοποιούμε δυνατές δραστικές για να μην έχουμε υπολείμματα. Είναι πρωτόγνωρο αυτό που γίνεται τέτοια εποχή στην Κρήτη».
Όπως επισημαίνει το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου, «η καιρική αστάθεια των ημερών παραμένει και υπάρχει πρόβλεψη για νέες βροχοπτώσεις.
Οδηγίες:
1. Περονόσπορος - Υπενθύμιση: Όλα τα αμπέλια την περίοδο αυτή πρέπει να είναι προστατευμένα. Να προτιμούνται διασυστηματικά σκευάσματα.
2. Βοτρύτης: Συνιστάται προστασία στα αμπέλια που βρίσκονται στο τέλος της άνθησης επειδή η καιρική αστάθεια παραμένει και σημειώθηκαν ευνοϊκές καιρικές συνθήκες για τον μύκητα (διυγράνσεις ή υψηλή σχετική υγρασία με διάρκεια άνω των 15 ωρών).
Καλλιεργητικά μέτρα:
Η πυκνή - πολύ ζωηρή βλάστηση είναι στοιχείο επιβαρυντικό για την καλλιέργεια. Ευνοεί την ανεξέλεγκτη εγκατάσταση φυτοπαρασίτων (εντόμων – μυκήτων) και κάνει δυσκολότερη την αντιμετώπισή τους. Γενικά η βλάστηση πρέπει να ελέγχεται με χλωρά κλαδέματα (βλαστολογήματα, κορυφολογήματα, ξεφυλλίσματα) ώστε το εσωτερικό του πρέμνου να αερίζεται και να διατηρεί χαμηλή υγρασία. Η υγρασία είναι βασικός παράγοντας της εξάπλωσης των φυτοπαρασίτων».
Το Σάββατο και την Κυριακή, 27 και 28 Μαΐου 2023, θα πραγματοποιηθεί το «9ο Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ελαιολάδου και Επιτραπέζιας Ελιάς Καλαμάτας».
Το Φεστιβάλ θα λάβει χώρα στο συνεδριακό κέντρο του Elite City Resort, στην παραλία της πόλης. Το συνδιοργανώνουν ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Καλαμάτας, η Περιφέρεια Πελοποννήσου, οι δήμοι Καλαμάτας, Πύλου - Νέστορος και Τριφυλίας, το Επιμελητήριο Μεσσηνίας και το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.
Παράλληλα θα διεξαχθεί ο διαγωνισμός ελαιολάδου όπου επιτροπή γευσιγνωσίας των διαγωνιζόμενων ελαιολάδων θα απαρτίζεται από γευσιγνώστες ελαιολάδου, παραγωγούς, επισκέπτες και από εκπρόσωπους φορέων.
Ο ΑγροΤύπος είναι χορηγός επικοινωνίας του 9ου Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ελαιολάδου και Επιτραπέζιας Ελιάς Καλαμάτας.
Ο κ. Μιχάλης Αντωνόπουλος, πρόεδρος Αγροτικού Ελαιουργικού Συνεταιρισμού (ΑΕΣ) Καλαμάτας, που είναι ο συνδιοργανωτής της εκδήλωσης, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «Θα πραγματοποιηθούν σημαντικές παρουσιάσεις και ομιλίες που αφορούν το παρόν και το μέλλον της ελαιοπαραγωγής.
Οι βασικοί άξονες των ομιλητών θα αφορούν:
- Αθροιστική συσσώρευση Φυτοφαρμάκων στις τροφές και ελαιόλαδο
- Κλιματική αλλαγή και προσαρμογή στην ελαιοκαλλιέργεια του 2030
- Σύγχρονοι τρόποι ελαιοσυγκομιδής, ελαιοποίησης κόστος καλλιέργειας ανά εδαφικές ενότητες και ζώνες.
- Επισκέψεις στα ελαιοτριβεία με την καινούργια νομοθεσία
- Νομοθετικές αλλαγές στη λειτουργία των ελαιοτριβείων και στην ελαιοκομία
Σημαντική ομιλία θα κάνει ο κ. Roberto Garcia Ruiz, Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Xαέν (Ισπανία), στην οποία θα παρουσιάσει την έρευνα που έχει κάνει, με τη βοήθεια του προγράμματος Sunstolive, για την ελαιοκαλλιέργεια της Ισπανίας και το πως έχει επηρεαστεί από την κλιματική αλλαγή.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει το θέμα που θα αναφερθεί ο κ. Χριστοφόρου Ευάγγελος, Διευθυντής Εργαστηρίου Ηλεκτρονικών Αισθητηρίων του ΕΜΠ, ο οποίος με την βοήθεια της τεχνολογίας κατάφερε να κάνει καταγραφεί του DNA του ελαιολάδου. Ουσιαστικά μιλάμε για την ιχνηλασιμότητα του ελαιολάδου με τεχνικές φθορισμού. Με αυτό τον τρόπο θα γνωρίζουμε από που προέρχεται το ελαιόλαδο που καταναλώνουμε.
Όλες τις εξελίξεις και τα νέα δεδομένα για την άρδευση αλλά και την μέτρηση των υπόγειων υδάτων θα αναφέρει ο κ. Κώστας Χαρτζουλάκης, Γεωπόνος ερευνητής και πρώην διευθυντής του Ινστιτούτου ελιάς και υποτροπικών φυτών. Έχει μεγάλη σημασία να γνωρίζουμε τα αποθέματα των υδάτων που έχουμε γιατί έτσι μπορούμε να κάνουμε μια πιο ορθολογική χρήση τους.
Θα υπάρχει επίσης ομιλία και για τα επισκέψιμα ελαιοτριβεία, τις προδιαγραφές και παρεχόμενες υπηρεσίες που αναφέρει η ελληνική νομοθεσία. Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από τα ελαιοτριβεία της περιοχής να πάρουν την πιστοποίηση και να γίνουν επισκέψιμα.
Ένα ακόμη θέμα που θα παρουσιαστεί είναι η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το ανθρακικό αποτύπωμα στην καλλιέργεια και πώς μπορούν να επωφεληθούν οι Έλληνες ελαιοπαραγωγοί. Ο ΑΕΣ Καλαμάτας έχει ήδη ξεκινήσει την σχετική διαδικασία και αναμένεται σε περίπου ένα έτος να έχει πάρει την σχετική πιστοποίηση».
Η Μύγα της Ασίας (Drosophila suzukii Matsumura, Diptera: Drosophilidae) έχει δημιουργήσει πρόβλημα στις καλλιέργειες κερασιών στις πεδινές ποικιλίες.
Ο κ. Κώστας Καζαντζής, γεωπόνος από το Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Νάουσας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «μέχρι σήμερα η Μύγα της Ασίας (Drosophila suzukii Matsumura, Diptera: Drosophilidae) δημιουργούσε προβλήματα στις όψιμες ποικιλίες κερασιών στις ορεινές περιοχές. Φέτος, λόγω ίσως του ήπιου χειμώνα, έχει χτυπήσει και σε μεσοπρώιμες ποικιλίες στις πεδινές περιοχές.
Από τα ευρήματα της 22/5/2023 σε μεσοπρώιμες ποικιλίες στις συλλογές του Τμήματος Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων στη Νάουσα (145 μέτρα υψόμετρο), φαίνεται ότι η Μύγας της Ασίας δεν είναι πρόβλημα μόνο των ορεινών περιοχών καλλιέργειας κερασιάς.
Θα πρέπει οι κερασοπαραγωγοί να ελέγχουν σχολαστικά τους αγρούς σας, ειδικά στις περιπτώσεις που έχετε όγκο παραγωγής που μπορεί να εμπορευτεί και έχετε αποφύγει τις ζημίες από σχίσιμο ή μονίλια λόγω των συνεχόμενων βροχοπτώσεων.
Συστήνεται άμεση επέμβαση όπου διαπιστωθεί η παρουσία του εντόμου. Επίσης θα πρέπει να προσέξουν οι ροδακινοπαραγωγοί μην περάσει στις καλλιέργειές τους γιατί θα υπάρξουν μεγάλες ζημιές.
Σε αντίθεση με την κοινή δροσόφιλα το είδος Drosophila suzukii έχει την ικανότητα να εναποθέτει αυγά και να αναπτύσσεται σε υγιείς καρπούς κερασιάς λόγω του πριονωτού ωοθέτη που διαθέτει. Το έντομο έχει προκαλέσει στο παρελθόν σημαντικές προσβολές σε καρπούς κερασιάς. Η έγκαιρη διαπίστωση της προσβολής είναι απαραίτητη για την επιτυχή καταπολέμηση του εντόμου. Συστήνουμε ψεκασμούς στην αλλαγή χρωματισμού».
Φέτος υπάρχει μια ελαιοκομική χρονιά σχετικά όψιμη, λόγω των καιρικών συνθηκών που επικράτησαν το προηγούμενο χρονικό διάστημα.
Επίσης λόγω της μεγάλης περσινής παραγωγής ελαιολάδου στις περισσότερες περιοχές της χώρας αναμέναμε φέτος μικρότερη παραγωγή.
Όμως οι συνεχόμενες βροχοπτώσεις αρχίζουν να προβληματίζουν τους παραγωγούς σε θέματα φυτοπροσίας (μυκητολογικές και εντομολογικές ασθένειες).
Ο εκπρόσωπος της ΔΑΟΚ Λακωνίας, Ιωάννης Ράλλης, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «σε πολλά χωράφια της περιοχής είναι ορατός ο δάκος αν και ακόμη δεν έχουν τοποθετηθεί παγίδες. Οι καιρικές συνθήκες έχουν ευνοήσει τους πληθυσμούς. Θα πρέπει να υπάρξει προσοχή και συντονισμός φέτος στην δακοκτονία. Το θετικό είναι ότι έχουμε όψιμη ανθοφορία και καρπόδεση. Ελπίζουμε στα τέλη Ιουνίου που θα ξεκινήσουν οι ψεκασμοί από ΔΑΟΚ να υπάρχουν και καλές καιρικές συνθήκες για να καταφέρουμε να αντιμετωπίσουμε το δάκο και να μην δημιουργήσει προβλήματα στη νέα παραγωγή του ελαιολάδου».
Κάποιες περιοχές έχουν πρόβλημα με το δάκο, ενώ άλλες περιοχές με την ακαρπία. Μειωμένη αναμένεται να είναι η φετινή παραγωγή στις ελιές Χαλκιδικής σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις. Μιλάμε για άδεια δέντρα που δεν άνθισαν ούτε έχουν καρπίδιο.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της ΕΑΣ Πολυγύρου, Ευάγγελος Ευαγγελινός, «εξήντα χρόνια στην καλλιέργεια ελιάς δεν έχω ξαναδεί τέτοια εικόνα. Το 2021 είχαμε σοβαρά προβλήματα και οι παραγωγοί δεν πήραν καμιά ενίσχυση από το κράτος. Φέτος όμως η εικόνα στα δέντρα είναι ακόμη χειρότερη. Πολλές ελιές (επιτραπέζιες και ελαιοποιήσιμες) δεν άνθισαν και δεν πρόκειται να δώσουν καρπό. Θα είναι μια δύσκολη χρονιά για τους ελαιοπαραγωγούς της Χαλκιδικής».
Ο πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Βιολογικής Ελιάς Ολύνθου (Biolivia), Δημήτρης Ευαγγελινός, «ο ΕΛΓΑ δεν αποζημιώνει την ακαρπία. Περιμένουμε όμως ένα επίσημο έγγραφο από τον ΕΛΓΑ ότι έχουμε μείωση της παραγωγής λόγω ακαρπίας. Η προϊσταμένη του ΕΛΓΑ Θεσσαλονίκης έχει υποσχεθεί ότι μετά την καπρόδεση (μέσα Ιουνίου) θα πάνε εκτιμητές του Οργανισμού στα χωράφια να καταγράψουν το πρόβλημα. Επίσης έχει υποσχεθεί και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ότι θα πραγματοποιήσει μια έρευνα για το πρόβλημα στην περιοχή».
Έχοντας ήδη φθάσει στο μέσον της καλλιεργητικής περιόδου για το 2023 κρίνεται επιτακτικό να προχωρήσουν οι διαδικασίες την άμεση έκδοση του εθνικού εφαρμοστικού πλαισίου για τα προγράμματα του τομέα ελαιόλαδου και επιτραπέζιας ελιάς. Αυτό ζητά σε επιστολή της προς το ΥπΑΑΤ η ΕΘΕΑΣ.
Αναφέρεται ειδικά στις διαδικασίες επιλογής και εφαρμογής των υποχρεωτικών συλλογικών οικολογικών σχημάτων (που ακόμη δεν έχουν βγει οι Εφαρμοστικές) αλλά και στους όρους και τις προϋποθέσεις αναγνώρισης των Οργανώσεων Παραγωγών ως Οργανώσεις Ελαιουργικών Φορέων (Ο.Ε.Φ.).
Η επιστολή της ΕΘΕΑΣ αναφέρει τα εξής:
«Ως γνωστό σημαντική αλλαγή στη νέα ΚΑΠ 2023-27, αποτελούν τα τομεακά προγράμματα, ένα εκ των οποίων αποτελεί αυτό του Ελαιόλαδου και της Επιτραπέζιας Ελιάς.
Η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών - ΕΘΕΑΣ στην οποία μέλη της είναι οι σημαντικότερες οργανώσεις αγροτών που δραστηριοποιούνται στην ελαιοκαλλιέργεια ζήτησε με τα δύο έγγραφά της στις 7.7.2022 και 20.12.022 να συμμετέχει θεσμικά και ενεργά στις υπηρεσιακές ομάδες έργου, που προετοιμάζουν, τις εφαρμοστικές των νέων τομεακών προγραμμάτων της νέας ΚΑΠ 2023-202, προκειμένου αυτά να αξιοποιηθούν στο μέγιστο βαθμό για τους συνεταιρισμούς, τους παραγωγούς και την ίδια την καλλιέργεια.
Έχοντας ήδη φθάσει στο μέσον της καλλιεργητικής περιόδου για το 2023 κρίνεται επιτακτικό να προχωρήσουν οι διαδικασίες την άμεση έκδοση του εθνικού εφαρμοστικού πλαισίου για τα προγράμματα του τομέα ελαιόλαδου και επιτραπέζιας ελιάς, με το οποίο θα εξειδικευθούν όσα καταρχήν αναφέρονται στο κεφάλαιο του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου (Σ.Σ) “Ελαιόλαδο και επιτραπέζια ελιά” σελ. 663- 704 και ειδικότερα:
i. Τους όρους και τις προϋποθέσεις αναγνώρισης των Οργανώσεων Παραγωγών ως Οργανώσεις Ελαιουργικών Φορέων (Ο.Ε.Φ.) και μάλιστα με αυξημένο κύκλο εργασιών (μεγαλύτερο των 800.000€), όπως αναφέρεται στη σελίδα 672 του Σ.Σ. και
ii. Τις διαδικασίες επιλογής και εφαρμογής των υποχρεωτικών συλλογικών οικολογικών σχημάτων που αναφέρεται στη σελίδα 674 του Σ.Σ και μάλιστα με ποσοστό μεγαλύτερο ή ίσο του 45% του προϋπολογισμού του επιχειρησιακού σχεδίου.
Ζητούμε την άμεση σύγκλιση των ομάδων εργασίας προκειμένου να μη διακινδυνεύσουμε την απώλεια των σχετικών πόρων για τα νέα 5-ετή προγράμματα Ο.Ε.Φ., καθώς και τη συμμετοχή της ΕΘΕΑΣ κατά τη διαμόρφωση των σχεδίων, όπου έχουμε προετοιμασθεί για κατάθεση συγκεκριμένων προτάσεων, ώστε να αποφευχθούν προβλήματα εφαρμογής και απώλειας πόρων για την ελαιοκαλλιέργεια».
H FMC Χημικά Ελλάς ενημερώνει ότι το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων χορήγησε κατά παρέκκλιση άδεια διάθεσης στην αγορά για το εντομοκτόνο EXIREL® ΒΑΙΤ (δραστική ουσία: cyantraniliprole) για την αντιμετώπιση του δάκου της ελιάς με ψεκασμούς φυλλώματος.
Η απόφαση αφορά τις περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων Φθιώτιδας, Λασιθίου, Ηρακλείου, Χανίων, Ρεθύμνου, Αργολίδας, Αχαΐας, Ηλείας, Μεσσηνίας, Αρκαδίας, Λακωνίας, Κορινθίας, Βοιωτίας, Λαρίσης, Μαγνησίας, Χαλκιδικής, Ροδόπης, Καβάλας, Αιτωλοακαρνανίας, Σερρών και Δωδεκανήσου.
Η χρήση του με ψεκασμούς φυλλώματος επιτρέπεται για την περίοδο από 15/06/2023 έως 12/10/2023.
Το EXIREL® ΒΑΙΤ παρέχει ένα νέο τρόπο δράσης για τον έλεγχο του Δάκου της ελιάς (IRAC group 28) και αποτελεί ένα ιδιαίτερα αποτελεσματικό προϊόν για να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή προστασία της παραγωγής. Το cyazypyr® δρα μέσω της ενεργοποίησης των υποδοχέων ρυανοδίνης των εντόμων. Αυτή η ενεργοποίηση προκαλεί την απελευθέρωση ασβεστίου από τις εσωτερικές αποθήκες των μυών των εντόμων, με άμεσο αποτέλεσμα την μειωμένη μυϊκή λειτουργία, παράλυση και ακολούθως θανάτωση των εντόμων-στόχων.
O Δάκος, αποτελεί αυτή τη στιγμή τον με διαφορά πιο επικίνδυνο εντομολογικό εχθρό της ελιάς. Όχι μόνο μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ζημιά στην παραγωγή αλλά και να υποβαθμίσει δραματικά την ποιότητα της.
Μερικές φορές, τοπικές εξάρσεις στους πληθυσμούς του Δάκου, επιβάλλουν την επέμβαση του ελαιοπαραγωγού με επιπλέον ψεκασμούς, σε συνδυασμό με τα κρατικά προγράμματα δακοκτονίας. Το εντομοκτόνο EXIREL® ΒΑΙΤ εφαρμοζόμενο με ψεκασμούς καλύψεως, καλύπτει και αυτές τις περιπτώσεις και προσφέρει μια ιδιαίτερα αξιόπιστη λύση τη στιγμή που οι διαθέσιμες δραστικές ουσίες για τον έλεγχο του Δάκου είναι πια λιγοστές.
Η δόση εφαρμογής του εντομοκτόνου EXIREL® ΒΑΙΤ με ψεκασμό καλύψεως είναι 50-75 κ.εκ σκευάσματος ανά 100 λίτρα νερό, με όγκο ψεκαστικού υγρού 70-120 λίτρα/στρέμμα. Οι εφαρμογές αρχίζουν από την περίοδο που η ελιά έχει μέγεθος ίσο με το 20% του τελικού της μεγέθους, μέχρι την πλήρη ωρίμανση των καρπών.
Επιτρέπονται μέχρι δύο (2) εφαρμογές με 10-14 μέρες μεσοδιάστημα.
Μέγιστος αριθμός εφαρμογών του σκευάσματος ανά καλλιεργητική περίοδο και με τους δύο τρόπους εφαρμογής (δολωματικοί ψεκασμοί και ψεκασμοί κάλυψης): τρεις (3).
Τελευταία επέμβαση πριν τη συγκομιδή: 14 ημέρες
Στον συνεχώς εξελισσόμενο κλάδο της γεωργίας, οι καινοτόμες λύσεις και οι εξελίξεις στην έρευνα και ανάπτυξη (Ε&Α) είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι αγρότες σε όλο τον κόσμο. Η ελληνική εταιρεία PHYTORGAN, με εμπειρία 46 ετών στην παραγωγή προϊόντων φυτοπροστασίας και εξειδίκευση στα αναβράζοντα δισκία γιββεριλλικού οξέος, τα τελευταία χρόνια θέτει στο επίκεντρο των στρατηγικών της την καινοτομία, που θα μπορέσει να προσφέρει βιώσιμες λύσεις στη γεωργία του μέλλοντος. Με ισχυρή δέσμευση για αειφορία, η PHYTORGAN έχει επικεντρωθεί στην ανάπτυξη προϊόντων με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα που προωθούν πρακτικές βιώσιμης γεωργίας και ταυτόχρονα ενισχύουν την παραγωγικότητα.
Η ανάπτυξη καινοτόμων φυτοπροστατευτικών προϊόντων αποσκοπεί στη προστασία των καλλιεργειών και τη διασφάλιση βιώσιμης παραγωγής αγροτικών προϊόντων. Σε αυτό το πλαίσιο κινείται και η τεχνολογία NanoShield, ένα έργο που επαναπροσδιορίζει την φυτοπροστασία. Αυτή η οραματική πρωτοβουλία είναι αφιερωμένη στην ανάπτυξη νέας γενιάς ασφαλών νανοτεχνολογικών προϊόντων για την καταπολέμηση των ασθενειών και την ταυτόχρονη ενδυνάμωση των φυτών, προάγοντας παράλληλα πρακτικές φιλικές προς το περιβάλλον. H τεχνολογία NanoShield βασιζόμενη σε βιοσυμβατές πρώτες ύλες, αποσκοπεί στη στοχευμένη και αποτελεσματική φυτοπροστασία και θρέψη των φυτών, αποτελώντας έτσι έναν ισχυρό σύμμαχο στην Ολοκληρωμένη Διαχείριση Καλλιεργειών (ICM).
Με τη δέσμευσή του για ελαχιστοποίηση της χρήσης των συμβατικών αγροχημικών και κατ’ επέκταση για μια βιώσιμη και ασφαλή γεωργία, η τεχνολογία NanoShield αποσκοπεί να προσφέρει ένα πολύτιμο εναλλακτικό και οικονομικά προσιτό μέσο προστασίας των καλλιεργειών, που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην συμβατική και τη γεωργία χαμηλών χημικών εισροών. Έχοντας ολοκληρώσει τα πρώτα στάδια των πειραματικών δοκιμών των προϊόντων σε ελεγχόμενες συνθήκες αλλά και στον αγρό, και έχοντας προχωρήσει στην καταχώρηση της τεχνολογίας για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, η εταιρεία είναι πλέον ένα βήμα πιο κοντά στο να κυκλοφορήσει τα νέα σκευάσματα στην τοπική και διεθνή αγορά.
Αναγνωρίζοντας τη σημασία της ανταλλαγής γνώσεων, της συνεχούς μάθησης και της ενίσχυσης της τεχνογνωσίας, η PHYTORGAN έχει συνάψει συνεργασίες με ερευνητικά ιδρύματα, πανεπιστήμια, διακεκριμένους επιστήμονες και άλλες εταιρείες. Συντάσσοντας τις δυνάμεις με τους συνεργάτες της, η PHYTORGAN προσεγγίζει την καινοτομία με εξειδίκευση και διαφοροποίηση, αναπτύσσοντας λύσεις προσαρμοσμένες στις τοπικές, και όχι μόνο, ανάγκες και προκλήσεις. Η PHYTORGAN, καθοδηγούμενη από τη δύναμη της καινοτομίας και της έρευνας στη διαμόρφωση ενός βιώσιμου και ευημερούντος μέλλοντος για τη γεωργία, λειτουργεί ως πηγή έμπνευσης για τις εταιρείες του κλάδου της γεωργίας.
Για περισσότερες πληροφορίες, κλικ στο https://phytorgan.gr
Σοβαρά προβλήματα με τους ψεκασμούς για την φυτοπροστασία αντιμετωπίζουν οι κερασοπαραγωγοί λόγω των συνεχόμενων βροχοπτώσεων.
Μιλάμε για τις μεσοπρώιμες και όψιμες ποικιλίες στις πεδινές και ημιορεινές περιοχές γιατί οι πρώιμες στις πεδινές περιοχές έχουν ήδη πάθει ζημιά από τις βροχοπτώσεις και πολλές ποσότητες είναι μη εμπορεύσιμες.
Ο κ. Νίκος Δημητριάδης, παραγωγός και μέλος του Αγροτικού Συλλόγου Σκύδρας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «τα περισσότερα ραντίσματα για την φυτοπροστασία στην καλλιέργεια κερασιού γίνονται αυτή την περίοδο. Το πρόβλημα είναι ότι οι βροχοπτώσεις το τελευταίο διάστημα αυξάνουν τον αριθμό των ψεκασμών και παράλληλα το κόστος καλλιέργειας».
Όπως επισημαίνει το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Θεσσαλονίκης, οι παραγωγοί κερασιών σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές θα πρέπει να κάνουν επεμβάσεις για για Ραγολέτιδα, Μύγα της Ασίας και Μονίλια.
Σκουλίκι των κερασιών - Ραγολέτιδα (Rhagoletis cerasi Loew, Diptera: Tephritidae)
Ξεκίνησε η πτήση του εντόμου με σημαντικές συλλήψεις στο δίκτυο των παγίδων στις περισσότερες περιοχές.
Συνιστάται επέμβαση μόλις ξεκινήσει η αλλαγή χρώματος στον καρπό από πράσινο σε υποκίτρινο.
Στις ποικιλίες που συγκομίζονται ήδη η επέμβαση μπορεί να αποφευχθεί ή να γίνει χρήση βιολογικού σκευάσματος.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στο διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής.
Μύγα της Ασίας (Drosophila suzukii Matsumura, Diptera: Drosophilidae)
Σε αντίθεση με την κοινή δροσόφιλα το είδος Drosophila suzukii έχει την ικανότητα να εναποθέτει αυγά και να αναπτύσσεται σε υγιείς καρπούς κερασιάς λόγω του πριονωτού ωοθέτη που διαθέτει.
Το έντομο έχει προκαλέσει στο παρελθόν σημαντικές προσβολές σε καρπούς κερασιάς. Η έγκαιρη διαπίστωση της προσβολής είναι απαραίτητη για την επιτυχή καταπολέμηση του εντόμου.
Συστήνεται άμεση επέμβαση όπου διαπιστωθεί η παρουσία του εντόμου. Υπάρχει η δυνατότητα
συνδυασμένης καταπολέμησης με τη ραγολέτιδα.
Για την ανίχνευση προνυμφών εντός των καρπών, όταν η προσβολή δεν είναι ευδιάκριτη (αρχικά στάδια), συλλέγονται τυχαία 50 με 80 φρούτα και τα τοποθετούμε σε πλαστική τσάντα που διαθέτει σύστημα κλεισίματος. Τα φρούτα συνθλίβονται ελαφρά και προστίθεται ένα φλιτζάνι υδατικό διάλυμα ζάχαρης (1/4 φλιτζάνι ζάχαρη και 4 φλιτζάνια νερό). Μετά από μικρό χρονικό διάστημα εάν στους καρπούς υπάρχουν προνύμφες αυτές θα πλέουν στην επιφάνεια ενώ τα φρούτα θα καθίσουν στον πυθμένα.
Η μέθοδος δείχνει την παρουσία προνυμφών εντόμων στα φρούτα, δεν καθορίζει όμως σε καμία περίπτωση ότι πρόκειται για το συγκεκριμένο έντομο. Στην περίπτωση που βρεθούν προνύμφες στα δείγματα των καρπών θα πρέπει να ακολουθήσει εντατικότερη παρακολούθηση του οπωρώνα (τοποθέτηση παγίδων, συλλογή και επώαση καρπών για την εμφάνιση νυμφών και ενηλίκων) ώστε να διαπιστωθεί εάν πρόκειται για το συγκεκριμένο είδος.
Μονίλια κερασιάς (Monilinia fructicοla, Monilinia laxa, Monilinia fructigena)
Οι καιρικές συνθήκες των τελευταίων ημερών ευνοούν την ανάπτυξη μολύνσεων. Προτείνεται η προστασία των καρπών που η συγκομιδή ξεκινάει από 1-10 ημέρες. Διευκρινίζεται ότι η προστασία των καρπών πριν την συγκομιδή μειώνει τις μετασυλεκτικές σήψεις.
Κατά την επιλογή του Φυτοπροστατευτικού Προϊόντος, να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στον τρόπο και χρόνο εφαρμογής και στον αριθμό ημερών έως την συγκομιδή.
Πάντως υπάρχει απογοήτευση από την πλευρά των κερασοπαραγωγών επειδή έμειναν εκτός πακέτων ενίσχυσης de minimis. Μόνο προφορικές υποσχέσεις πήραν τελικά από το ΥπΑΑΤ για πληρωμή ενισχύσεων λόγω των περυσινών ζημιών και της απώλειας εισοδήματος που είχαν. Ωστόσο δεν το βάζουν κάτω και μετά τις εκλογές οι κερασοπαραγωγοί της Πέλλας θα καταθέσουν νέο φάκελο προς τη νέα ηγεσία του ΥπΑΑΤ για την στήριξη της καλλιέργειας.
Ο φυλλορύκτης της τομάτας Tuta absoluta αποτελεί τον πιο σοβαρό εντομολογικό εχθρό στις κηπευτικές καλλιέργειες, απειλώντας ακόμα και με ολική καταστροφή, πολλές φορές, την παραγωγή της τομάτας.
Μελετώντας τα τελευταία χρόνια κάποιες περιπτώσεις διαπιστώνουμε ότι λάθος πρακτικές παρακολούθησης και αντιμετώπισης του εχθρού ίσως να έπαιξαν τον πιο καθοριστικό ρόλο. Όμως σε πανελλαδικό επίπεδο, οι πρακτικές αυτές δεν έχουν ποτέ καταγραφεί. Τι πιστεύουν οι καλλιεργητές για την υφιστάμενη κατάσταση φυτοπροστασίας του Τ. absoluta; Το διαφορετικό επίπεδο κατάρτισης των παραγωγών και των γεωπόνων παίζουν καθοριστικό ρόλο τελικά στη λήψη αποφάσεων; Σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα δεν υπάρχει σαφής απάντηση.
Το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο (ΕΛΜΕΠΑ) - Τμήμα Γεωπονίας έχοντας διαπιστώσει τα παραπάνω, θα προσπαθήσει να αποτυπώσει τον τρόπο που οι καλλιεργητές αντιμετωπίζουν το πρόβλημα με ένα σύντομο και απλό ερωτηματολόγιο.
Ερωτηματολόγιο
Παραγωγοί και γεωπόνοι μπορούν να μας βοηθήσουν να εντοπίσουμε τις παθογένειες στην φυτοπροστασίας της τομάτας, αφιερώνοντας 5 λεπτά από τον χρόνο τους, απαντώντας στο ανώνυμο ερωτηματολόγιο, εδώ
Η Green Land Co-farming καταγράφει μια μακρά πορεία επιτυχημένης δραστηριοποίησης στον τομέα της παραγωγής και της πώλησης ελαιοκομικών προϊόντων.
Τα αδέλφια της οικογένειας Ξηρογιάννη συσπειρώθηκαν το 2013, έπειτα από την επίπονη περίοδο της οικονομικής κρίσης, και δημιούργησαν την άνω ομάδα, η οποία αποτελείται από νέους αγρότες και τεχνολόγους τροφίμων, με έδρα την Στέρνα Μεσσηνίας.
Κατά την προσπάθεια εκκίνησης του άνω επιχειρηματικού εγχειρήματος ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Στέρνας Μεσσηνίας, όπως σημειώνει η παραγωγός Ιουλία Ξηρόγιαννη, υπήρξε αρωγός, καθώς τους παρείχε τις απαραίτητες εγκαταστάσεις και μηχανήματα με τη μορφή παροχής υπηρεσιών. Σήμερα, η Green Land Co-farming καλλιεργεί ένα μεγάλο αριθμό ελαιοδέντρων, που εκτείνονται σε χίλια στρέμματα γης. Παράλληλα, φροντίζει κάθε χρόνο να αυξάνει την παραγωγή της με την φύτευση νέων δένδρων ελιάς είτε σε νέες εκτάσεις, τις οποίες αγοράζουν, είτε σε εκτάσεις που ήδη κατέχουν. Βέβαια, όπως εξηγεί η κ. Ιουλία Ξηρόγιαννη, η αύξηση στην απόδοσης της ετήσιας παραγωγής με την φύτευση νέων ελαιοδένδρων είναι μικρή αλλά σταθερή, καθώς «τα ελαιόδεντρα τα οποία έχουν φυτευτεί την τελευταία τριετία, έχουν μικρότερη παραγωγικότητα».
Ελιές Καλαμών και η παραδοσιακή συνταγή του χαράγματος και του ξεπρικρίσματος
Δύο χρόνια έπειτα από το ξεκίνημα της, η Green Land Co-farming επέκτεινε την ενασχόληση της και στην παραγωγή της ελιάς Καλαμών. Έχοντας ως στόχο, μάλιστα, να διαφοροποιηθούν από την αγορά, ώστε να μπορέσουν να ανταγωνιστούν την παραγωγική δυναμικότητα των διάφορων άλλων εταιρειών στον χώρο των ελαιοκομικών προϊόντων, η οικογένεια Ξηρόγιαννη «επέστεψε» στην παραδοσιακή συνταγή του χαράγματος και του ξεπρικρίσματος της ελιάς. Η απόφαση τους αυτή όχι μόνο τους βοήθησε στο να διακριθούν από την υπόλοιπη αγορά αλλά και στο να κερδίσουν μια πληθώρα βραβείων σε διαγωνισμούς ποιότητας. Μέσα στην επόμενη διετία από την σύλληψη της άνω ιδέας δημιούργησαν και το πρώτο τους τυποποιητήριο ελιάς.
Η συγκομιδή των ελαιοδένδρων
Η διαδικασία της συγκομιδής έχει άμεση επίπτωση τόσο στην ποιότητα όσο και στην ποσότητα της παραγωγής των ελαιοκομικών προϊόντων, είτε πρόκειται για ελαιόλαδο είτε για βρώσιμες ελιές. Μάλιστα, η παραγωγός Ιουλία Ξηρόγιαννη τόνισε ότι «η διαδικασία της συγκομιδής είναι αυτή που θα καθορίσει την ποιότητα της Κορωνέικης ποικιλίας, την οποία και παράγουμε, όσο και της ελιάς Καλαμών, η οποία, μάλιστα, είναι αρκετά ευαίσθητη».
Στην Green Land Co-farming κατά την συγκομηδή «ντύνουν» το κάτω μέρος της ελιάς με μεγάλα πανιά, ώστε η χρήση των μηχανημάτων, τα οποία έχουν τη μορφή «χτένας» με δόνηση, να μην «τραυματίζουν» το δένδρο. Εν συνεχεία, οι ελιές τοποθετούνται σε τελάρα χωρητικότητας 300 κιλών αντί των σακιών, καθώς, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η παραγωγός «οι ελιές στα σακιά συμπιέζονται, πατώντας η μια την άλλη». Την ίδια κιόλας ημέρα της συγκομιδής προχωρούν στην διαδικασία της ελαιοποίησης και έως τις 21:00 το βράδυ, η ποσότητα των ελαιοποιήσιμων ελιών μετατρέπεται σε λάδι, το οποίο μπαίνει σε ανοξείδωτες δεξαμενές, συνδυασμένες με συμπλήρωμα αδρανούς αζώτου.
Πιστοποιημένη βιολογική καλλιέργεια
Η Green Land Co-farming, επιλέγοντας ορθές πρακτικές καλλιέργειας με φιλικές προς το περιβάλλον διαδικασίες, έχει λάβει πιστοποίηση για την βιολογική της καλλιέργεια, με την κα Ξηρόγιαννη να σημειώνει ότι «προσπαθούμε όσο το δυνατόν να μην επεμβαίνουμε στη φυσική χλωρίδα και πανίδα των εκτάσεων που έχουμε τις καλλιέργειες μας». Συγκεκριμένα:
- Τα ξερά χορτάρια, που συλλέγονται κατά το «καθάρισμα» των εκτάσεων, χρησιμοποιούνται ως λίπασμα για τα δέντρα.
- Επιλέγεται βιολογικό ράντισμα και όχι χρήση ισχυρών φαρμάκων.
- Δεν οργώνουν το έδαφος, παρά μόνο όταν κάνουν χρήση γραβάλου, το οποίο δεν ανακατεύει το χώμα.
- Προσεκτικό κλάδεμα και μόνο όταν αυτό κριθεί απαραίτητο.
Αναφορικά με το κλάδεμα η παραγωγός Ιουλία Ξηρόγιαννη εκμυστηρεύτηκε στον ΑγροΤύπο, ότι μπορεί να αφήσουν να περάσει ένα διάστημα 3 χρόνων προτού κλαδέψουν τις ελιές και μόνο, μάλιστα, όταν οι παραγωγοί κρίνουν ότι χρειάζεται να «καθαρίσουν» εσωτερικά τα δέντρα από ξηρά κλαριά και φύλλα.
Ωστόσο, παρά τις εργασίες, στις οποίες επιδίδονται, για μια φιλική προς το περιβάλλον καλλιέργεια, όπως η ίδια τονίζει, φέτος σε μέρος της καλλιέργειας τους ανιχνεύθηκαν στοιχεία φυτοφαρμάκων, γεγονός, το οποίο η παραγωγός αποδίδει στις ανελλιπείς μελέτες και στον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται η περιφέρεια τον ψεκασμό για τον δάκο, επηρεάζοντας έτσι την ποιότητα της ελιάς και του ελαιόλαδου των καλλιεργητών, που επιθυμούν οι καλλιέργειες τους να λάβουν βιολογική πιστοποίηση. Εντούτοις, το βιολογικό λάδι διατηρεί την τιμή πώλησης σε ικανοποιητικά επίπεδα, γεγονός που αποζημιώνει την σκληρή δουλειά για την εξασφάλιση της βιολογικής καλλιέργειας.
Εξαγωγή στο εξωτερικό και το πρότζεκτ Fruits of solidarity
Ήδη κατά το ξεκίνημα του άνω εγχειρήματος των αδερφών Ξηρόγιαννη η τύχη ήταν με το μέρος τους, καθώς η ποιότητα του λαδιού που παρήγαγαν ήταν πολύ καλή και αυτό τους οδήγησε στην απόφαση να στείλουν δείγματα σε αρκετούς διεθνείς διαγωνισμούς. Παράλληλα, στην εξαγωγή των ελαιοκομικών προϊόντων τους, συνέβαλε και το γεγονός, ότι αρκετοί φίλοι τους, που διέμεναν εκτός χώρας, λειτούργησαν ως δίαυλο επικοινωνίας με την αγορά στο εξωτερικό.
Η Green Land Co-farming έχει καταφέρει μέσω του πρότζεκτ Fruits of solidarity, το οποίο αποτελείται από τρείς συνεταιρισμούς, με έναν εξ αυτών να είναι της οικογένειας Ξηρόγιαννη, να πουλά τα προϊόντα της κατευθείαν στους τελικούς καταναλωτές. Πιο συγκεκριμένα, σε συνεργασία με ορισμένους ΜΚΟ της Γερμανίας και της Αυστρίας διοργανώνεται μια φορά το χρόνο μια καμπάνια με online καταστήματα, από τα οποία παρέχεται η δυνατότητα σε κάποιον καταναλωτή των άνωθεν χωρών να παραγγείλει ένα προϊόν από την ηλεκτρονική πλατφόρμα και να το παραλάβει από ένα κεντρικό σημείο της χώρας του. Το 80% των πωλήσεων της Green Land Co-farming γίνεται με αυτόν τον τρόπο, ενώ αξίζει να σημειωθεί, ότι με το 10% από τα κέρδη υποστηρίζουν συλλόγους και δράσεις της χώρας μας με κοινωνικό ή περιβαλλοντολογικό περιεχόμενο.
Καινοτομίες, βραβεία και αγροτουρισμός
Η Green Land Co-farming έχει αποσπάσει μια πληθώρα βραβείων ποιότητας από τις συμμετοχές της σε διεθνείς διαγωνισμούς, οι οποίοι έχουν πραγματοποιηθεί στην Ιταλία, το Λονδίνο, το Λος Άντζελες και το Τόκυο. Ιδιαίτερη θέση, ωστόσο, κατέχει το τελευταίο βραβείο που κατέκτησε στο Παρίσι, το οποίο μάλιστα αποτελεί βραβείο καινοτομίας, όπου διαγωνίστηκαν με τις «Kalamata baked olives», ένα υγιεινό σνακ ψημένων ελιών.
Επιπροσθέτως, με αφορμή το φόρουμ που διοργανώθηκε από το σύλλογο εστίασης Μεσσηνίας με θέμα την ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας σε όλους τους τομείς που συνδέονται με την εστίαση, τα ξενοδοχεία και τις τοπικές εμπορικές επιχειρήσεις, η Green Land Co-farming παρουσίασε το «Μix ξηρών καρπών», με πρωταγωνιστή στη γεύση την ελιά «Kalamata baked olive», το αράπικο φιστίκι και τη σταφίδα.
Αναμφισβήτητα, τα αδέλφια της οικογένειας Ξηρόγιαννη γνωρίζουν να τολμούν και ως αποτέλεσμα αυτού διακρίνονται και επεκτείνονται. Μάλιστα, ήδη από το 2019 έχουν στρέψει το βλέμμα τους προς τον αγροτουρισμό, όπου μέσω της πλατφόρμας Open Farms ομάδες ατόμων από διάφορα μέρη του κόσμου έρχονται στα κτήματα τους στη Στέρνα Μεσσηνίας με σκοπό να ζήσουν την εμπειρία της αγροτικής ζωής, καθώς και να μάθουν και να συμβάλλουν στην καλλιέργεια της ελιάς.
Οι ελαιοπαραγωγοί της Σάμου ζητούν να τους καταβληθούν αποζημιώσεις για ακαρπία την περίοδο 2020-2021, όπως έδωσαν στη Λέσβο.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιώργος Λάφης, αγρότης και πρόεδρος Πανσαμιακός Αγροτικός Σύλλογος, «οι αγρότες στη Μυτιλήνη αποζημιώθηκαν για την ακαρπία στα ελαιόδεντρα για την ελαιοκομική περίοδο 2020-2021, με 21 ευρώ ανά στρέμμα. Αυτό σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση de minimis στους ελαιοκαλλιεργητές της Λέσβου που είχε δημοσιευτεί σε ΦΕΚ τον περασμένο Δεκέμβριο.
Στο νησί της Σάμου είχαμε το ίδιο πρόβλημα της ακαρπίας με αυτό της Λέσβου και την ίδια χρονική περίοδο. Κάναμε συζητήσεις με τοπικούς φορείς αλλά το μόνο που εισπράξαμε ήταν υποσχέσεις.
Το ΔΣ του Πανσαμιακού Αγροτικού Συλλόγου ήρθε σε επικοινωνία με εκπρόσωπο της Ομοσπονδίας των Αγροτικών Συλλόγων στη Μυτιλήνη, ο οποίος επιβεβαίωσε την πίστωση στους λογαριασμούς τους, τονίζοντας ότι δε σταμάτησαν να διεκδικούν και να καλούν τους αγρότες να συσπειρωθούν στους Συλλόγους τους για να ικανοποιηθεί τα συγκεκριμένο αίτημα καθώς και άλλα.
Και ρωτάμε εμείς; Οι αγρότες στη Σάμο, ίδιας περιφέρειας με το νησί της Λέσβου, είναι δεύτερης κατηγορίας αγρότες; Καλώς αποζημιώθηκαν οι συνάδελφοί μας και πίεσαν τους αρμόδιους προς αυτή την κατεύθυνση. Εμείς εδώ στη Σάμο τα τελευταία χρόνια έχουμε έρθει αντιμέτωποι με καύσωνες, λειψυδρία, καταστροφή από δάκο. Είναι ώρα να μας λάβουν κι εμάς υπ’ όψιν. Πόσο μάλλον όταν την τελευταία χρονιά ήρθαμε αντιμέτωποι και με αύξηση του εκθλιπτικού δικαιώματος στα λιοτρίβια από 14% στο 18% και παρά τις παρεμβάσεις μας στους ελαιοτριβείς, σε βουλευτή, Περιφέρεια και Δήμους, απάντηση ακόμα δεν έχουμε λάβει.
Επιπλέον, ενώ ήταν να πληρωθούμε την επιδότηση για τις συνδεδεμένες (διατήρηση παραδοσιακής ελιάς στα νησιά του Αιγαίου κ.α.) που πληρωνόμασταν μέχρι τέλη Μαρτίου, ακόμα δεν έχει μπει στους λογαριασμούς μας τίποτα.
Με βάση τα παραπάνω ζητάμε την άμεση ενίσχυση - αποζημίωσή μας για την ακαρπία των ελαιώνων μας για τη χρονική περίοδο 2020-2021, όπως στο νησί της Μυτιλήνης, ενώ δε σταματάμε να διεκδικούμε: μείωση του κόστους παραγωγής, κατώτατες εγγυημένες τιμές, την αναπλήρωση του εισοδήματός μας, αλλαγή κανονισμού του ΕΛΓΑ για προστασία από κάθε φυσική καταστροφή και νόσο, τη μη περικοπή των επιδοτήσεών μας, τη μη περικοπή των βασικών ενισχύσεων, τη μη κατάργηση του πρασινίσματος, τη μη περικοπή των συνδεδεμένων ενισχύσεων σε προϊόντα, και γενικότερα στήριξη των βιοπαλαιστών αγροτών και του πρωτογενούς τομέα.
Συνεχίζουμε με συντονισμό της δράσης μας με τους αγροτικούς Συλλόγους ειδικά στην Περιφέρειά μας».
Θυμίζουμε ότι και οι ελαιοπαραγωγοί της Χαλκιδικής ζητούν αποζημιώσεις για την ακαρπία για το ίδιο χρονικό διάστημα.
Από την Υποδιεύθυνση Οικονομικής Αστυνομίας Βορείου Ελλάδος εξαρθρώθηκε κύκλωμα που διακινούσε μη εγκεκριμένα και με πλαστές ετικέτες επώνυμων εταιρειών γεωργικά φάρμακα
Συνελήφθησαν 3 άτομα και κατασχέθηκαν, μεταξύ άλλων, 511 συσκευασίες που περιείχαν πάνω από 461 λίτρα παράνομων σκευασμάτων γεωργικών φαρμάκων από τις οποίες οι 241 συσκευασίες έφεραν πλαστές ετικέτες επώνυμων εταιρειών.
Από την Υποδιεύθυνση Οικονομικής Αστυνομίας Βορείου Ελλάδος εξαρθρώθηκε κύκλωμα, που δραστηριοποιούταν στην εισαγωγή, αποθήκευση και διακίνηση μη εγκεκριμένων για χρήση στην Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς και με πλαστές ετικέτες επώνυμων εταιρειών γεωργικών φαρμάκων.
Στο πλαίσιο συντονισμένης αστυνομικής επιχείρησης σε περιοχή της Θεσσαλονίκης, απογευματινές ώρες χθες, Τρίτη, 9 Μαΐου 2023, συνελήφθησαν 3 άτομα και σε βάρος τους σχηματίσθηκε δικογραφία για παραβάσεις του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα και της νομοθεσίας για τη διάθεση γεωργικών φαρμάκων, καθώς και για πλαστογραφία.
Όπως προέκυψε από την έρευνα, οι συλληφθέντες, προέβαιναν αρχικά στην εισαγωγή των παράνομων σκευασμάτων, στην αποθήκευση σε χώρους στη Θεσσαλονίκη και εν συνεχεία στην πώλησή τους σε αγρότες σε περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας, σε τιμές χαμηλότερες των αντίστοιχων νομίμων, επωφελούμενοι από τη διαφορά της τιμής.
Στις έρευνες που πραγματοποιήθηκαν σε οικία, 3 αυτοκίνητα και 3 αποθηκευτικούς χώρους, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν:
- 511 συσκευασίες που περιείχαν 461 λίτρα και 5 κιλά παράνομων σκευασμάτων γεωργικών φαρμάκων, από τις οποίες οι 241 συσκευασίες έφεραν πλαστές ετικέτες επώνυμων εταιρειών,
- 27.450 ευρώ,
- αυτοκίνητο και
- πλήθος χειρόγραφων σημειώσεων που σχετίζονται με την υπόθεση.
Σημειώνεται ότι το συνολικό ύψος της ζημίας που προκλήθηκε από την παράνομη δραστηριότητα του κυκλώματος υπερβαίνει τα 91.000 ευρώ.
Οι διαφυγόντες δασμοί θα προσδιοριστούν από την αρμόδια τελωνειακή Αρχή, από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων θα επιβληθούν οι προβλεπόμενες διοικητικές κυρώσεις, ενώ παράλληλα θα διενεργηθεί εργαστηριακή ανάλυση των σκευασμάτων για τον προσδιορισμό των επιπτώσεών τους στη δημόσια υγεία.
Οι συλληφθέντες, με τη δικογραφία που σχηματίστηκε σε βάρος τους, οδηγήθηκαν στην αρμόδια εισαγγελική Αρχή.
Η Οικονομική Αστυνομία ζητά από τους πολίτες να καταγγέλλουν παράνομες και επίμεμπτες ενέργειες ή δραστηριότητες. Πληροφορίες του ΑγροΤύπου όμως αναφέρουν ότι γίνονται πολλές καταγγελλίες από αγρότες που κυριολεκτικά χάνουν τα χρήματά τους αγοράζοντας μη αποτελεσματικά φυτοφάρμακα. Το ερώτημα είναι τι κάνει το ΥπΑΑΤ και οι άλλοι αρμόδιοι κλαδικοί φορείς και αν υπάρχει συνεργασία με τις διωκτικές αρχές της χώρας. Επίσης ένα ακόμη ερώτημα είναι γιατί πάνω στις συσκευασίες των προϊόντων δεν αναγράφονται οι τιμές πώλησης.
Μειωμένη αναμένεται να είναι η φετινή παραγωγή στις ελιές Χαλκιδικής σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις. Όπως φαίνεται θα υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να επαναληφθεί το φαινόμενο της ακαρπίας που είχαμε το 2021 και δημιούργησε πολλά προβλήματα στους παραγωγούς.
Ο πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Βιολογικής Ελιάς Ολύνθου (Biolivia), Δημήτρης Ευαγγελινός, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «τα δέντρα αυτή την εποχή είναι σε ταξιανθίες αλλά βλέπουμε παντού άδεια χωράφια. Οι γεωπόνοι στην περιοχή εκτιμούν ότι τα δέντρα θα ανθίσουν 15 - 20 Ιουνίου. Όμως ακόμη δεν έχουμε ταξιανθίες και είμαστε μήνα Μάιο. Έχω επισκεφτεί μεγάλο αριθμό χωραφιών και βλέπω παντού αυτή την εικόνα.
Πρέπει να μας προβληματίσει το φαινόμενο της ακαρπίας. Το 2021 είχαμε σοβαρά προβλήματα και οι παραγωγοί δεν πήραν καμιά ενίσχυση από το κράτος. Οι καιρικές συνθήκες φαίνεται ότι έχουν δημιουργήσει στρες στα δέντρα. Επίσης υπάρχουν και ποιλλές μυκητολογικές ασθένειες.
Εκτιμώ ότι υπάρχει πρόβλημα με θερμοκρασίες και ακραία καιρικά φαινόμενα. Τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου είχαμε ποιλύ χαμηλές θερμοκρασίες που επηρέασαν τα δέντρα. Πάντως σε αντίθεση με τις βρώσιμες ελιές οι λαδοελίες έχουν καλύτερη εικόνα και μιλάμε για δέντρα που είναι στο ίδιο χωράφι. Βλέπουμε ότι η βρώσιμη ελιά Χαλκιδικής βάλλεται πρώτη από όλες τις ποικιλίες από την κλιματική αλλαγή.
Το 2022 είχαμε μια καλή χρονιά όσον αφορά την παραγωγή ελιάς Χαλκιδικής αλλά υπήρξε ανομοιογένεια στις αποδόσεις ανάλογα την κάθε περιοχή. Είχαμε μια παραγωγή γύρω στους 150.000 τόνους. Φέτος αναμένεται μια μείωση της παραγωγής και δεν είναι μόνο η παρενιαυτοφορία. Θα είμαστε πολύ τυχεροί αν δούμε την παραγωγή να φτάσει τους 40.000 τόνους.
Οι παραγωγοί είναι προβληματισμένοι από την εικόνα των δέντρων. Πρόσφατα είχα ταξιδέψει στην Ιταλία και με ενημέρωσαν ότι η Κομισιόν διαθέτει ένα «ταμείο» με κονδύλια για τους παραγωγούς που έχουν προβλήματα στο εισόδημά τους εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Αυτό όμως σημαίνει ότι θα πρέπει να αλλάξουμε και τις καλλιεργητικές φροντίδες και να προσαρμοστούμε και εμείς οι παραγωγοί στα νέα δεδομένα. Θα πρέπει οι ελαιοπαραγωγοί πάντως να προετοιμαστούμε για μια δύσκολη χρονιά που έρχεται».
Ξεκίνησαν τα εντομολογικά προβλήματα για τους ροδακινοπαραγωγούς σε Πέλλα, Ημαθία και Πιερία.
Όπως επισημαίνει το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Θεσσαλονίκης, η εμφάνιση των εντόμων αφορά τις πεδινές και πρώιμες περιοχές των συγκεκριμένων νομών. Συγκεκριμένα:
Φυλλοδέτης Ροδακινιάς (Adoxophyes orana Fischer von Rosslerstamm, Lepidoptera: Gelechiidae)
Από τα δεδομένα του δικτύου των παγίδων στις περιοχές της Ημαθίας, της Πέλλας και της Πιερίας εκτιμάται ότι ξεκίνησε η 1η πτήση του εντόμου το χρονικό διάστημα 30 Απριλίου - 2 Μαΐου.
Με βάση τις θερμοκρασίες που καταγράφονται από τους μετεωρολογικούς σταθμούς της Ημαθίας, της Πέλλας και της Πιερίας έγιναν οι υπολογισμοί της έναρξης των ωοτοκιών και των εκκολάψεων των αυγών.
Η έναρξη των ωοτοκιών υπολογίζεται το χρονικό διάστημα 4 - 6 Μαΐου.
Οι πρώτες εκκολάψεις υπολογίζονται το χρονικό διάστημα 9 - 12 Μαΐου.
Ανάρσια Ροδακινιάς (Anarsia lineatella Zeller, Lepidoptera: Gelechiidae)
Από τα δεδομένα του δικτύου των παγίδων, στις περιοχές της Ημαθίας, της Πέλλας και της Πιερίας, η πτήση του εντόμου εμφανίζει σημαντική αύξηση, το χρονικό διάστημα 28 Απριλίου - 1 Μαΐου.
Με βάση τις θερμοκρασίες που καταγράφονται από τους μετεωρολογικούς σταθμούς της Ημαθίας, της Πέλλας και της Πιερίας υπολογίζεται ότι το χρονικό διάστημα 5-7 Μαΐου θα υπάρχουν συνεχόμενες ωοτοκίες και αντίστοιχα το χρονικό διάστημα 11 - 13 Μαΐου θα υπάρχουν συνεχόμενες εκκολάψεις των νεαρών προνυμφών.
Οι προβλεπόμενες ημερομηνίες ωοτοκιών και εκκολάψεων του Φυλλοδέτη συμπίπτουν κατά πολύ με αυτές της Ανάρσιας.
Ενδεικτικός χρόνος ταυτόχρονης επέμβασης και για τα δύο έντομα ανάλογα με τον τρόπο δράσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων:
- 6-8 Μαΐου για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα με εφαρμογή κατά την εναπόθεση των ωών
- 10-13 Μαΐου για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα που στοχεύουν στις νεαρές προνύμφες
Βαμβακάδα ροδακινιάς (Pseudaulacaspis pentagona Targioni, Homoptera: Diaspididae)
Η πλήρης ωοτοκία παρατηρήθηκε το χρονικό διάστημα 21 - 24 Απριλίου.
Η εμφάνιση των κινητών προνυμφών (έρπουσες) ξεκίνησε από τις 26 - 28 Απριλίου.
Το μέγιστο της εμφάνισης των κινητών προνυμφών υπολογίζεται το χρονικό διάστημα 6 - 11 Μαΐου (συμπίπτει με την επέμβαση για τα άλλα δύο ανωτέρω λεπιδόπτερα).
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο παραγωγός ροδακινιών από τη Νάουσα κ. Μάκης Αντωνιάδης, «οι παγίδες της περιοχής μας δείχνουν τους πληθυσμούς των εντόμων και ανάλογα προχωράμε σε ψεκασμούς.
Η Ανάρσια είναι ένα έντομο που πηγαίνει στην βάση του καρπού. Βγάζει την φλούδα και σαπίζει το ροδάκινο. Ήδη έχει γίνει ένας ψεκασμός. Η καταπολέμησή της περιλαμβάνεται στο Κομφούζιο.
Η Βαμβακάδα δημιουργεί κόκκινα στίγματα στον καρπό και τον κάνει μη εμπορεύσιμο.
Ο Φυλλοδέτης ξεκινά από τα φύλλα και στη συνέχεια σαπίζει τον καρπό αλλά και χάνει την μετασυλλεκτική αντοχή. Ψεκασμούς κατά του Φυλλοδέτη κάνουμε μαζί με την Ανάρσια. Αντιμετωπίζεται και αυτό το έντομο με το Κομφούζιο.
Βλέπουμε πόσο σημαντικό είναι για τη φυτοπροστασία της ροδακινιάς (αλλά και των υπόλοιπων καλλιεργειών που περιλαμβάνει) η δράση του Κομφούζιο. Όμως οι πληρωμές του προγράμματος έχουν «βαλτώσει» αν και τα έξοδα για την εφαρμογή του τα έχουν πληρώσει οι παραγωγοί. Συγκεκριμένα οι ενταγμένοι της 1ης πρόσκλησης (που είναι η μεγάλη πλειοψηφία των παραγωγών) δεν έχουν καμιά πληρωμή. Οι ενταγμένοι στη 2η και 3η πρόσκληση έχουν πληρωθεί μόνο την προκαταβολή και αναμένουν την εξόφληση».
Εκδήλωση για την καταπολέμηση της ευδεμίδας και την αξία της ένταξης των αμπελοκαλλιεργητών της περιοχής στη δράση «Κομφούζιο», διοργάνωσε, στις 27/4/2023, ο Αγροτικός Οινοποιητικός Συνεταιρισμός Τυρνάβου με τη στήριξη της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
Εισηγητές ήταν:
- Δημήτριος Σταυρίδης, Προϊστάμενος Τμ. Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου, Αν. Δντής Αγροτικής Οικονομίας ΠΕ Λάρισας Περιφέρεια Θεσσαλίας
- Δρ Παναγιώτης Μυλωνάς, Αν. Διευθυντής, Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο.
- Γεωργία Γεωργιάδου, Υπάλληλος Τμήμα φυτικής Παραγωγής Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε. Λάρισας
- Δημήτριος Γρουζίδης, Γεωπόνος NOVACERT.
Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Δημήτριος Σταυρίδης, «συζητήθηκαν όλοι οι εναλλακτικοί τρόποι αντιμετώπισης της ευδεμίδας. Σήμερα η δράση «Κομφούζιο» είναι μονόδρομος για την καταπολέμηση της ευδεμίδας στην αμπελοκαλλιέργεια.
Θα πρέπει όλοι οι αμπελοκαλλιεργητές του δήμου Τυρνάβου να ενταχθούν στο σύνολό τους στη δράση, λαμβάνοντας υπόψη ότι πλέον η χημική καταπολέμηση της ευδεμίδας δεν είναι τόσο αποτελεσματική τόσο λόγω της μείωσης της αποτελεσματικότητας των σκευασμάτων.
Στην Ισπανία εφαρμόζουν καθολικά το Κομφούζιο στην αμπελοκαλλιέργεια και έχουν καταφέρει να μην έχουν κανένα πρόβλημα. Για αυτό όλοι συμφώνησαν στην ημερίδα ότι θα πρέπει να αυξηθούν τα επιλέξιμα στρέμματα της δράσης».
Νέα πώληση ελαιολάδου είχαμε στην Λακωνία στην τιμή των 5,70 ευρώ το κιλό. Η πώληση του ελαιολάδου έγινε από το ελαιοτριβείο Κολοκούρης - Βλάχος που είναι στην περιοχή Βλαχιώτη.
Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Βλάχος, ιδιοκτήτης του ελαιοτριβείου, «την Τετάρτη (26/4) έγινε εμπορική συμφωνία για πώληση δύο βυτίων έξτρα παρθένου ελαιολάδου, οξύτητας 0,25, το οποίο είχε παραχθεί τον Οκτώβριο του 2022. Η τιμή πώλήσης ανήλθε στα 5,70 ευρώ το κιλό. Πάντως υπάρχουν ακόμη αρκετά αποθέματα ελαιολάδου στην περιοχή γιατί οι παραγωγοί δεν φαίνεται να βιάζονται να πουλήσουν».
Προβλήματα στην Ισπανία
Στο μεταξύ στην Ισπανία υπάρχουν σοβαρά προβλήματα στον ελαιοκομικό κλάδο που απειλούν την βιωσιμότητά του, τονίστηκε σε συνέδριο για την καινοτομία που διοργανώθηκε από την ισπανική Ένωση Νέων Αγροτών (Asociación Agraria jovenes Agricultores - ASAJA) της Σεβίλλης.
Όπως τονίστηκε μεταξύ άλλων η αύξηση του κόστους, η μείωση της στήριξης από την ΚΑΠ και η ξηρασία απειλούν την επιβίωση των ελαιοκαλλιεργειών στην χώρα.
«Για την μείωση του κόστους καλλιέργειας και την προσαρμογή τους στις νέες συνθήκες της αγοράς οι ελαιοπαραγωγοί θα πρέπει να στραφούν σε νέες ποικιλίες (ανθεκτικές στην ξηρασία) που θα πρέπει γίνουν σε πυκνές φυτεύσεις», ανέφεραν οι ομιλητές.
Πάντως ο ελαιοκομικός κλάδος της χώρας συμφωνεί ότι η νέα ΚΑΠ αφήνει μεγάλο αριθμό ελαιοκαλλιεργητών, που είναι ετεροεπαγγελματίες, εκτός ενισχύσεων, κάτι που μειώνει την ανταγωνιστικότητά τους και επιβαρύνει το κόστος παραγωγής.
Σοβαρά προβλήματα αναμένεται να αντιμετωπίσει τα επόμενα χρόνια η παραγωγή κάστανου από την από την «φαιά σήψη» και την σφήκα της καστανιάς (Dryocosmus kuriphilus). Για αυτό θα πρέπει το κράτος να αναλάβει δράσεις για την στήριξη της παραγωγής και του εισοδήματος των καστανοπαραγωγών.
Αυτό τονίστηκε κατά την ημερίδα με θέμα: «Η Καλλιέργεια της καστανιάς στο όρος Πάικο», η οποία πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή (21 Απριλίου 2023), στο Πολιτιστικό Κέντρο Γουμένισσας.
Τα θέματα που συζητήθηκαν ήταν:
- «ΠΓΕ Κάστανο Πάικου (Οφέλη και Προοπτικές για την Ευρύτερη Περιοχή)» με ομιλητή τον κ. Δημήτριο Μίσκο, MSc γεωπόνος - καστανοπαραγωγός
- «Μυκητολογικές Ασθένειες της Καστανιάς», από την Δρ. Ελένη Τοπαλίδου, Φυτοπαραγωγός - Εντεταλμένη Ερευνήτρια του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών- ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ
- «Έντομα Εχθροί της Καστανιάς και Ολοκληρωμένη Αντιμετώπισή τους» από τον Δρ. Διονύσιος Περδίκης, Αν. Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών- Εργαστήριο Γεωργικής Ζωολογίας και Εντομολογίας
- «Ομάδες Παραγωγών (Σύσταση και Οφέλη)» από την κ. Παρθένα Παμπουκίδου, Εισηγήτρια- Τμήμα Φυτικής και Ζωικής Παραγωγής- ΔΑΟΚ Κιλκίς
Ο κ. Δημήτριος Μίσκος ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «πέρυσι υπήρξε έξαρση της φαιάς σήψης στην περιοχή της Λάρισας και δημιούργησε σοβαρά προβλήματα στην παραγωγή. Η συγκεκριμένη μυκητολογική ασθένεια εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην χώρα μας το 2015 και μετά 5 χρόνια έκανε την εμφάνισή της και στην περιοχή του Πάικου (Γρίβα και Καστανερή). Μεγάλο ρόλο για την διάδοση της ασθένειας παίζει το μικροκλίμα της περιοχής και για αυτό δεν είχαμε μεγάλη έξαρση στο Πάικο μέχρι σήμερα. Πάντως η υγρασία σε συνδιασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες (που έχουμε αυτή την περίοδο στην χώρα μας) ευνοούν την ασθένεια. Θα πρέπει να σας επισημάνω ότι στις περιοχές που πέρυσι υπήρχαν πρόβλημα λόγω της «φαιάς σήψης» και φέτος θα υπάρξει πρόβλημα στην παραγωγή κάστανου.
Σημαντικότερος εντομολογικός εχθρός στην καστανοκαλλιέργεια είναι η καρπόκαψα. Θα πρέπει να γίνονται οι σωστοί ψεκασμοί από τους καστανοπαραγωγούς για την αντιμετώπισή της. Επίσης θα πρέπει να τοποθετηθούν παγίδες κατά την περίοδο της ανθοφορίας (τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου).
Η σφήκα της καστανιάς είναι ακόμη ένας σοβαρός εντομολογικός εχθρός. Στην Ιταλία που υπήρξε μεγάλο πρόβλημα κατάφεραν το 2022 να επαναφέρουν την παραγωγή τους μετά από την εφαρμογή μακροχρόνιων προγραμμάτων αντιμετώπισης. Στην περιοχή μας έχουν εγκαταλειφθεί αρκετοί καστανεώνες. Αποτέλεσμα να γίνουν δάση που δεν είναι εύκολη η πρόσβαση και τα δέντρα να είναι υψηλά. Αυτό κάνει δύσκολη την έρευνα και την αντιμετώπισή της. Εκτιμώ ότι τα επόμενα χρόνια θα αυξηθεί ο πληθυσμός και θα χρειαστούν χρόνια για να αντιμετωπίσουμε την ασθένεια.
Όσον αφορά τις τιμές παραγωγού ήταν πέρυσι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Οι τιμές για τα extra (καλής ποιότητας) ξεκίνησαν από τα 2,80 ευρώ το κιλό (την προηγούμενη χρονιά ξεκίνησαν από 3,80) και στη συνέχεια έπεσαν στα 1,80 ευρώ. Τα μικρά μεγέθη τα έδιναν οι παραγωγοί στα 20 λεπτά. Στην περιοχή μας τα κάστανα εξάγονται στην Ιταλία.
Οι παραγωγοί θα πρέπει να οργανωθούν σε Ομάδες και Συνεταιρισμούς και να προχωρήσουν στην μεταποίηση του προϊόντος όπως κάνουν στο εξωτερικό. Επίσης ο χαρακτηρισμός ΠΟΠ, ΠΓΕ θα βοηθήσει την εμπορία του προϊόντος. Επίσης υπάρχει η δυνατότητα το κάστανο να χαρακτηριστεί σαν «ορεινό προϊόν», που είναι στην περιοχή και είναι εύκολο να γίνει αίτηση στην ΕΕ».
Συνεχίζονται οι αντιδράσεις των αγροτών στην Ανατολική Ευρώπη κατά των εισαγωγών ουκρανικών σιτηρών και αλεύρων.
Οι έμποροι τα αγοράζουν με χαμηλές τιμές και με αυτόν τον τρόπο παραμένουν στα αζήτητα τα ευρωπαϊκά προϊόντα, ενώ τα αποθέματα (οι αποθήκες των παραγωγών είναι γεμάτες) αναμένεται να δημιουργήσουν προβλήματα ενόψει του αλωνισμού της νέας σοδειάς.
Όμως εκτός από τις χαμηλές τιμές υπάρχουν και προβλήματα ποιότητας στα ουκρανικά σιτηρά, ενώ δεν γνωρίζουμε αν γίνονται καθόλου έλεγχοι.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο Δρ. Σταμάτης Σεκλιζιώτης, Γεωπόνος και πρώην Β' Ακόλουθος Γεωργικών υποθέσεων Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA), «η ΕΕ για μια ακόμη φορά για χάρη της «γεωπολιτικής» δεν φαίνεται να ακούει τον αγροτικό κόσμο της Ευρώπης.
Οι χώρες της ανατολικής ΕΕ καλλιεργούν σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι και ηλίανθο - ότι ακριβώς η Ουκρανία - αλλά με κανόνες καλλιέργειας, φυτοπροστασίας, περιβαλλοντικής προστασίας, εμπορίας, ελέγχων ασφάλειας τροφίμων, που επιβάλλονται από την ΕΕ και τους σχετικούς Κανονισμούς της.
Τα ουκρανικά σιτήρα, επειδή είναι κλειστά τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, έρχονται με φορτηγά και τρένα στην ΕΕ. Οι συνθήκες αποθήκευσης δεν είναι σωστές και δημιουργούν προβλήματα μυκητολογικά προβλήματα λόγω της υγρασίας.
Εκτός από τις μυκητιάσεις έχουμε και την χρήση απαγορευμένων φυτοπροστατευτικών στην ΕΕ (ζιζανιοκτόνων κ.α.) που ήδη έχουν αρχίσει ανιχνεύονται σε κάποιες χώρες.
Επιπλέον θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι και οι επιμολύνσεις των νερών, εδάφους και καλλιεργειών, στην Ουκρανία, είναι κατά πολύ χειρότερες σε σχέση με αυτές στην ΕΕ, αν ληφθούν υπόψη οι επί πλέον ρύπανση από τις πολεμικές επιχειρήσεις (μιλάνε κάποιοι και για χρήση όπλων με εμπλουτισμένο ουράνιο).
Δεν γνωρίζουμε αν γίνονται έλεγχοι σε αυτά τα εισαγόμενα προϊόντα και αν έχουμε μίξη ουκρανικών σιτηρών με ευρωπαϊκά.
Σε όλη αυτή την υπόθεση «διάχυσης» σιτηρών από την Ουκρανία προς χώρες της ΕΕ, θα ήταν χρήσιμο να διερευνηθεί εάν γίνονται κάποιες εισαγωγές και στη χώρα μας (ίσως ελάχιστες ή καθόλου, αλλά σπάνια δημοσιοποιούνται την ώρα συμβαίνουν, από την ΕΛΣΤΑΤ) και εάν συνοδεύονται από τα κατάλληλα πιστοποιητικά.
Την εποχή του Τσερνόμπιλ, το 1986, γίνονταν αυστηροί έλεγχοι σε όλα τα αγροτικά προϊόντα που εισάγονταν από την Ουκρανία.
Υπάρχουν δύο είδη πιστοποιητικών στις εισαγωγές από τρίτες χώρες, το ένα είναι φυτοϋγείας και το άλλο δημόσιας υγείας. Έχουν τα ουκρανικά σιτηρά αυτά τα πιστοποιητικά; Παίρνονται δείγματα στα σημεία εισόδου στη χώρα από Γεωπόνους των Τελωνείων και στέλνονται για ανάλυση; Οι δειγματοληψίες γίνονται συχνά ή αραιά και τυχαία (randomly);
Αυτό που γνωρίζουμε σίγουρα είναι ότι αν έχουμε ανάμιξη σιτηρών της Ευρώπης με της Ουκρανίας και «βαφτίσια» τότε μπορούν να διακινηθούν ελεύθερα σε όλη την ΕΕ. Οι αλευροβιομήχανοι της χώρας μας ή οι έμποροι ζωοτροφών μπορούν να γνωρίζουν την πραγματική προέλευση των σιτηρών που έρχονται από τις χώρες της Ευρώπης.
Το γεγονός ότι έχει επιβληθεί στην ΕΕ μια «προτίμηση» σε οτιδήποτε ουκρανικό, και με δεδομένο ότι αυτό επεκτείνεται σε ζητήματα αγροτικών προϊόντων της χώρας αυτής - με τα σιτηρά στην πρώτη γραμμή προστασίας και ανοχής - εγείρουν ζητήματα δημόσιας υγείας για τα οποία δεν φαίνεται να κινητοποιούνται οι μηχανισμοί στην ΕΕ».