Με τη συγκομιδή του ακτινιδίου να έχει ολοκληρωθεί ήδη σε αρκετές περιοχές της χώρας και να οδεύει προς το τέλος της σε άλλες, η προσοχή των παραγωγών στρέφεται στις εργασίες που ακολουθούν πριν και κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Η μετασυλλεκτική περίοδος θεωρείται καθοριστική για την υγεία του πρέμνου και την προετοιμασία της νέας βλαστικής περιόδου. Για τις απαραίτητες φροντίδες, τα σωστά στάδια και τα σημεία προσοχής, μιλά στον ΑγροΤύπο ο γεωπόνος κ. Παναγιώτης Δρούγας από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Νεάπολης Αγρινίου.
Μετασυλλεκτική λίπανση: αποθήκη θρεπτικών για την επόμενη χρονιά
Η πρώτη και σημαντικότερη εργασία μετά τη συγκομιδή είναι η μετασυλλεκτική λίπανση, η οποία πρέπει να γίνεται βάσει εδαφολογικής ανάλυσης και φυλλοδιαγνωστικής, ώστε να εντοπίζονται με ακρίβεια οι ελλείψεις του φυτού. Προστίθενται τόσο μακροστοιχεία όσο και ιχνοστοιχεία, ανάλογα πάντα με τις ανάγκες κάθε χωραφιού, αλλά και με το ιστορικό που μπορεί να διαθέτει ή να παρουσιάζει.
Όπως εξηγεί ο κ. Παναγιώτης, ανάλογα με τα αποτελέσματα της ανάλυσης γίνονται διαφυλλικές ή ριζικές επεμβάσεις, ώστε να δημιουργηθούν αποθέματα θρεπτικών στοιχείων που θα αξιοποιηθούν την άνοιξη, όταν το έδαφος παραμένει ακόμη ψυχρό και η απορρόφηση από τις ρίζες είναι περιορισμένη. «Όσο καλύτερη αποθήκη έχουμε, τόσο καλύτερη βλάστηση θα έχουμε», υπογραμμίζει χαρακτηριστικά.
Κλάδεμα: μόνο όταν πέσει ο λήθαργος
Το κλάδεμα αποτελεί τη δεύτερη βασική εργασία μετά τη συγκομιδή και απαιτεί σωστό χρονισμό και υπομονή.
Όπως εξηγεί ο κ. Δρούγας, το κλάδεμα πρέπει να πραγματοποιείται μόνο όταν το φυτό έχει μπει σε λήθαργο, καθώς «δεν γίνεται να πάμε να κλαδέψουμε πράσινα δέντρα». Σύμφωνα με τον γεωπόνο, η κλιματική αστάθεια καθιστά τον σωστό χρόνο ακόμη πιο κρίσιμο, αφού μια ζεστή εβδομάδα μέσα στον χειμώνα μπορεί να προκαλέσει νέα βλάστηση και να μειώσει την παραγωγή.
Η τήρηση του σωστού χρόνου κλαδέματος είναι καθοριστική για την ομαλή είσοδο του φυτού στη νέα βλαστική περίοδο και την αποφυγή απωλειών στην παραγωγή, ενώ ο ακριβής χρονισμός διαφέρει ανά περιοχή· στο Αγρίνιο, για παράδειγμα, γίνεται τον Ιανουάριο, ενώ σε πιο ψυχρές περιοχές, όπως η Κατερίνη, τέλος Νοεμβρίου, μετά τη φυλλόπτωση.
Φυτοπροστασία: όλο το χρόνο, όχι στο τέλος
Η φυτοπροστασία στο ακτινίδιο δεν είναι μια εργασία που γίνεται μόνο τον χειμώνα, αλλά μια διαρκής διαδικασία που απαιτεί συνέπεια και προγραμματισμό. Η πρόληψη παίζει καθοριστικό ρόλο, καθώς όταν εμφανιστεί ένα πρόβλημα – όπως βακτηριώσεις, αλτερνάρια ή κοκκοειδή – η αντιμετώπισή του γίνεται πολύ πιο δύσκολη.
Η προσοχή ξεκινά από την άνοιξη, με στόχο να διατηρείται καθαρός ο ακτινιδιώνας σε όλη τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου και να συνεχίζεται η φροντίδα ακόμη και μετά το κλάδεμα. Οι ψεκασμοί σε φύλλωμα και ξύλο, αποτελούν βασικά μέτρα πρόληψης για την αποφυγή εστιών μόλυνσης, κατά τη διάρκεια και έπειτα από τη συγκομιδή, με κατάλληλα εγκεκριμένα σκευάσματα. Όπως επισημαίνει ο γεωπόνος, «όταν δημιουργούνται πληγές και δεν ψεκάζουμε χαλκό ή κάποιο μυκητοκτόνο, ανοίγουμε την πόρτα στη μόλυνση».
Παγετός: δύσκολος αντίπαλος
Η προστασία από τον παγετό παραμένει ένα από τα πιο απαιτητικά ζητήματα για τους καλλιεργητές ακτινιδίου, καθώς οι χαμηλές θερμοκρασίες μπορούν να προκαλέσουν σημαντικές ζημιές στους οφθαλμούς και στους νεαρούς βλαστούς. Όπως αναφέρει ο κ. Δρούγας, «στην Ευρώπη, και ιδιαίτερα στην Ιταλία, χρησιμοποιούν εστίες φωτιάς, ανεμομίκτες και τεχνητή ομίχλη. Υπάρχουν και σκευάσματα που βοηθούν, αλλά μόνο μέχρι τους -2°C – πιο κάτω δεν προστατεύουν». Πέρα από τα διαθέσιμα μέσα, η αντιμετώπιση του παγετού απαιτεί οργάνωση, επένδυση και εμπιστοσύνη του ίδιου του παραγωγού. «Όλα αυτά χρειάζονται κεφάλαιο και απόφαση από τον παραγωγό», επισημαίνει ο ίδιος.
Πολλοί παράγοντες – μία αρχή: συνέπεια
Ακόμα κι όταν όλες οι φροντίδες εφαρμοστούν σωστά, η παραγωγή του ακτινιδίου εξαρτάται από πολλούς εξωτερικούς παράγοντες — από τις καιρικές συνθήκες έως την καλλιεργητική διαχείριση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η φετινή χρονιά, όπως μας λέει ο γεωπόνος, όπου σε περιοχές όπως η Καβάλα, οι ισχυροί άνεμοι κατά την ανθοφορία προκάλεσαν μικροκαρπία, παρά τη σωστή προετοιμασία των φυτών.
Σε τέτοιες περιπτώσεις, ορισμένοι παραγωγοί επιλέγουν να αφήσουν περισσότερο καρπό πάνω στο φυτό, προσπαθώντας να “ισοφαρίσουν” τις απώλειες. Ωστόσο, αυτή η πρακτική οδηγεί συχνά σε υποβαθμισμένο προϊόν, καθώς οι μικροί καρποί κάτω των 65–70 γραμμαρίων δεν διαθέτουν εμπορική αξία.
Η εμπειρία δείχνει πως η επιτυχία του ακτινιδιώνα δεν τελειώνει με τη συγκομιδή, αλλά απαιτεί συνεχή φροντίδα όλο το έτος και σωστές αποφάσεις σε κάθε στάδιο. Όπως τονίζει ο κ. Δρούγας, «η καλλιέργεια χρειάζεται συνέπεια και προγραμματισμό, όχι κινήσεις της τελευταίας στιγμής».
Ένα “ήσυχο” φυτό με ανάγκη για συνεχή φροντίδα
Το ακτινίδιο μπορεί να φαίνεται αδρανές τον χειμώνα, όμως η ζωή μέσα του συνεχίζεται. Κάτω από τον φλοιό, το φυτό αποθηκεύει ενέργεια και προετοιμάζεται για την επόμενη βλαστική περίοδο. Αυτή η φάση δεν είναι περίοδος ξεκούρασης για τον παραγωγό, αλλά ευκαιρία για σωστή φροντίδα και πρόληψη. Η ισορροπημένη λίπανση, το κλάδεμα τη σωστή στιγμή, η προληπτική προστασία από ασθένειες και η προσοχή στις καιρικές συνθήκες είναι τα στοιχεία που καθορίζουν την επιτυχία της επόμενης χρονιάς. Το ακτινίδιο είναι ένα “ήσυχο” φυτό, αλλά ζητά σταθερότητα, συνέπεια και μάτι πάνω του όλο τον χρόνο. Όποιος το προσέχει, θα το δει να τον ανταμείβει.
