Το Εργαστήριο Γενικής και Ειδικής Ζωοτεχνίας του Τμήματος Γεωπονίας του ΑΠΘ διοργανώνει εκδήλωση με τίτλο: «Εφαρμογή καινοτόμων τεχνολογιών και μεθοδολογία για την εκτίμηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών παραγομένων προϊόντων από εκστατικά και εντατικά συστήματα εκτροφής αιγών και πουλερικών.» και αφορά την παρουσίαση αποτελεσμάτων στα πλαίσια του ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος Code-ReFarm, HORIZON 2020.
Η εκδήλωση θα γίνει στο Αγρόκτημα του Πανεπιστημίου τη Πέμπτη 12 Δεκεμβρίου 2024 στις 11:00 στα Πέτρινα κτήρια (Συντεταγμένες 40.536522, 22.988971).
Όσοι γεωπόνοι, παραγωγοί ή άλλοι ενδιαφερόμενοι επιθυμούν να την παρακολουθήσουν θα πρέπει να στείλουν email στο [email protected]

Στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος με ακρωνύμιο PRIMESOFT (www.prime-soft.eu), πραγματοποιήθηκε το διάστημα 4-5 Νοεμβρίου διεθνές workshop σχετικά με τις προκλήσεις στην καλλιέργεια μαλακών καρπών (φράουλα, σμέουρο, βατόμουρο, μύρτιλο).

Ο Δρ. Γεώργιος Μαγγανάρης, Καθηγητής στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου ήταν ο διοργανωτής του συνεδρίου το οποίο ήταν κλειστού τύπου και το παρακολούθησαν πλέον των 80 ατόμων με ισότιμη συμμετοχή από Πανεπιστημιακά ιδρύματα/ερευνητικούς φορείς και ιδιωτικές εταιρείες.

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιελάβανε 34 προφορικές παρουσιάσεις, κατανεμημένες σε επτά θεματικές ενότητες.
Θεματικές ενότητες:

1.Τεχνολογίες έναυσης για την αντιμετώπιση αβιοτικών συνθηκών καταπόνσης
2.Στρατηγικές γενετικής βελτίωσης και προώθηση νέων ποικιλιών προσαρμοσμένες στην κλιματική αλλαγή
3.Καθορισμός ποιοτικών και φυτοχημικών ιδιοτήτων μαλακών καρπών
4.Μοντέλα παραγωγής και καλλιεργητικές πρακτικές
5.Βιώσιμες λύσεις για την αειφορική παραγωγή μούρων
6.Προκλήσεις στον κλάδο παραγωγής μαλακών φρούτων σε διαφορετικές κλιματικές συνθήκες
7.Τεχνολογικές καινοτομίες στον κλάδο παραγωγής μαλακών φρούτων

Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν δύο συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης στο τέλος κάθε ημέρας του Συνεδρίου που αφορούσαν
(1) την προώθηση ερευνητικών δραστηριοτήτων και υπηρεσιών
(2) και τι αναζητούν οι εταιρείες από τον ακαδημαϊκό χώρο σε επίπεδο βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας.
Τέλος, η Δρ. Sonja Bergner παρουσίασε χρηματοδοτικά εργαλεία για την υποβολή προτάσεων καινοτομίας (Innovation Actions) και έρευνας και καινοτομίας (Research & Innovation Actions) στα πλαίσια του Ορίζοντα 2021-2027.

Ομιλίες συνεδρίου:
Το πρόγραμμα του συνεδρίου και οι περιλήψεις των παρουσιάσεων είναι ηλεκτρονικά διαθέσιμες μέσω του συνδέσμου:
https://www.prime-soft.eu/assets/files/Primesoft_Soft_Fruits_Workshop1.pdf

Σχετικά με το πρόγραμμα PRIMESOFT

Το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου συντονίζει το Ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα με το ακρωνύμιο PRIMESOFT σε συνεργασία με 4 εταίρους (Katholieke Universiteit Leuven, The Spanish National Research Council, The University of Potsdam, the National Technical University of Athens) που αφορά την εφαρμογή παραγόντων έναυσης σε νωπούς καρπούς υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως η φράουλα και τα σμέουρα. Σε επίπεδο εφαρμοσμένης έρευνας επιχειρείται η βελτιστοποίηση πρωτοκόλλων παραγωγής με έξυπνες γεωργικές πρακτικές και η διερεύνηση εμπορικής εφαρμογής νέων παραγόντων έναυσης ως μέρος αυτών των πρωτοκόλλων. Σε επίπεδο βασικής έρευνας, το πρόγραμμα PRIMESOFT διερευνά τον τρόπο δράσης των παραγόντων έναυσης μέσω της χρήσης μοντέλων, την ανάλυση του κόστους κύκλου ζωής, καθώς και την εφαρμογή μεταγραφωματικών και μεταβολομικών προσεγγίσεων.
Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγητής Γιώργος Μαγγανάρης
Website: www.prime-soft.eu

Με επίκεντρο την κλιματική αλλαγή και την αειφόρο ανάπτυξη, το 2ο Διεθνές Συνέδριο OpenEARTH 2024 θα πραγματοποιηθεί, στο Ρέθυμνο, από τις 26 έως τις 28 Νοεμβρίου, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, και της Περιφέρειας Κρήτης.

Το συνέδριο χρηματοδοτείται από το έργο LIFE ClimaMED: «Καινοτόμες Τεχνολογίες για το μετριασμό της κλιματικής αλλαγής στο αγροτικό τομέα της Μεσογείου» και διοργανώνεται υπό τον συντονισμό του Μπενακείου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), το Πολυτεχνείο Κρήτης, καθώς και άλλους φορείς από την Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιταλία και την Κύπρο.

Το συνέδριο συγκεντρώνει στην Κρήτη κορυφαίους επιστήμονες, εκπροσώπους φορέων, και ειδικούς από τον αγροτικό τομέα, με στόχο την ανταλλαγή γνώσης, την ανάδειξη καινοτόμων λύσεων και εργαλείων για την προσαρμογή του αγροτικού τομέα στην κλιματική κρίση και την ενίσχυση της αειφορίας του αγροτικού περιβάλλοντος.

Παράλληλες εκδηλώσεις με κοινωνικό προσανατολισμό

Το συνέδριο OpenEARTH συνδυάζει την επιστημονική έρευνα με δράσεις που αφορούν την τοπική κοινωνία, και γι’ αυτόν τον λόγο έχει σχεδιάσει και περιλαμβάνει εργαστήρια χρήσης ψηφιακών εργαλείων για τη διαχείριση της αγροτικής παραγωγής και την προστασία του αγροτικού περιβάλλοντος, καθώς και δράσεις δημιουργίας σχολικών και αστικών κήπων (πράσινες στέγες).

Στις 27 Νοεμβρίου, μαθητές από την Κρήτη θα συμμετάσχουν στον διαγωνισμό αφίσας με θέμα «ΕΔΑΦΟΣ: Καλλιεργώ με σεβασμό - Προστατεύω με πάθος».

Το συνέδριο OpenEARTH 2024 αναδεικνύει τη συμβολή της γεωργίας στην κλιματική ανθεκτικότητα και ενισχύει τη συνεργασία ανάμεσα στην επιστημονική κοινότητα, τους φορείς, και την τοπική κοινωνία.

Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ η απόφαση για την υπαγωγή του Τμήματος Γεωπονίας της Σχολής Γεωπονίας, του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, εντάσσεται στα πανεπιστημιακά τμήματα μεταπτυχιακού επιπέδου (integrated master 7).

Όπως αναφέρει η σχετική απόφαση, την οποία υπογράφει ο υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Κυριάκος Πιερρακάκης, η επιτυχής ολοκλήρωση του προγράμματος σπουδών πρώτου κύκλου του Τμήματος Γεωπονίας της Σχολής Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, οδηγεί στην απονομή ενιαίου και αδιάσπαστου τίτλου σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου (integrated master) στην ειδικότητα του Τμήματος και ο τίτλος σπουδών αντιστοιχεί σε επίπεδο 7 του Εθνικού και Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων. Επομένως οι απόφοιτοι αυτού του τμήματος με την απόκτηση πτυχίου έχουν και master γεωπονίας.

Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)

Παγκοσμίως, τα γεωργικά συστήματα έχουν καταστεί ιδιαίτερα ευάλωτα κυρίως λόγω της κλιματικής αλλαγής που έχει μετατρέψει πρώην γόνιμα εδάφη και υγιή περιβάλλοντα σε άγονες εκτάσεις, καθώς και σε διάφορες διαταραχές σε όλη την αλυσίδα αξίας της αγροδιατροφής, οι οποίες είναι αποτέλεσμα της αύξησης των τιμών της ενέργειας και των πρώτων υλών. Τις τελευταίες δεκαετίες, ο κόσμος μας έχει έρθει αντιμέτωπος με μια δραματική αύξηση των φυτών εισβολέων, την αστάθεια της αγοράς, την απώλεια υπηρεσιών οικοσυστήματος και βιοποικιλότητας, την υποβάθμιση των οικοτόπων, προβλήματα ανθρώπινης υγείας ως παρενέργεια λανθασμένων γεωργικών πρακτικών και των νέων προτύπων κατανάλωσης τροφίμων, καθώς και ασθενειών των ζώων. Ο ελληνικός και ο ευρωπαϊκός γεωργικός τομέας έχουν ακόμη την υποχρέωση να κινηθούν προς την κατεύθυνση της Πράσινης Συμφωνίας (Green Deal) της ΕΕ, να αντιληφθούν την ανάγκη υιοθέτησης βιώσιμων εναλλακτικών πλαισίων διαχείρισης καλλιεργειών, ζιζανίων και άλλων επιβλαβών οργανισμών συμβάλλοντας παράλληλα στην αύξηση της παραγωγικότητας των αγροοικοσυστημάτων και σε ένα ευρύ μετασχηματισμό του ελληνικού αγροδιατροφικού τομέα.

Το έργο ONE GREEN είναι ένα έργο διάρκειας 24 μηνών που χρηματοδοτείται στο πλαίσιο της δράσης του ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. «Χρηματοδότηση της Βασικής Έρευνας (Οριζόντια υποστήριξη όλων των Επιστημών)» του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU. Το έργο στοχεύει να δημιουργήσει ένα Ελληνικό Αγροοικολογικό Δίκτυο (Greek Agroecological Network) με 6 Living Labs, με στόχο τη συν-δημιουργία (co-creation) γνώσης, τη βελτίωση της λήψης αποφάσεων (decision making) από τους αγρότες και την αποδοχή των αγροοικολογικών προϊόντων από τους τελικούς χρήστες, καθώς και την τροφική ασφάλεια. Τα Living Labs του έργου ONE GREEN είναι οικοσυστήματα ανοικτής καινοτομίας που σε συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους φορείς αποσκοπούν στην ανάπτυξη και αξιολόγηση αγροοικολογικών πρακτικών, συστημάτων και πρωτοκόλλων, για να αποδείξουν, σε πραγματικές συνθήκες εκμετάλλευσης, πώς η υιοθέτηση αυτών των στρατηγικών μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την υγεία του ανθρώπου και των ζώων, να μειώσει τη χρήση χημικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων, να ενισχύσει τη βιωσιμότητα, την παραγωγικότητα και την ανθεκτικότητα των καλλιεργητικών συστημάτων.

Τα Living Labs του έργου ONE GREEN είναι κατανεμημένα σε όλη τη χώρα και αφορούν σημαντικές καλλιέργειες όπως το σιτάρι (Λάρισα), το αμπέλι (Κορινθία), η ελιά (Ηλεία), το ρύζι (Αιτωλοακαρνανία), τα κτηνοτροφικά φυτά (Ιωάννινα) τα κηπευτικά και τα ψυχανθή (Βοιωτία). Πιο συγκεκριμένα, ορισμένες από τις αγροοικολογικές πρακτικές που αξιολογούνται σε πειράματα αγρού είναι η ψευδοσπορά (false/stale seedbed) στην καλλιέργεια του σιταριού (Εικόνα 1), η χρήση καλλιεργειών κάλυψης (cover crops) σε καλλιέργεια ελιάς είτε ως μονοκαλλιέργειες είτε ως μείγματα (Εικόνα 2), η στελεχοκοπή και η επίστρωση, η συγκαλλιέργεια κ.ά.

Ακόμη στα πλαίσια του έργου αναπτύσσεται ένα εύχρηστο Σύστημα Υποστήριξης Αποφάσεων (Decision Support System), το οποίο στοχεύει στο να βοηθήσει τους παραγωγούς στη λήψη αποφάσεων για τη διαχείριση των καλλιεργειών και των ζιζανίων με τη χρήση αγροοικολογικών στρατηγικών (μεμονωμένων ή σε συνδυασμό). Το Σύστημα Υποστήριξης Αποφάσεων θα είναι σύντομα διαθέσιμο δωρεάν σε όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς μέσω της ιστοσελίδας του έργου (https://www.onegreen.gr/).

Στις 22 Οκτωβρίου 2024, το έργο ONE GREEN διοργάνωσε ημερίδα στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών με θέμα τις «Αγροοικολογικές προσεγγίσεις στη διαχείριση καλλιεργειών και ζιζανίων» και workshops για τα Living Labs του έργου. Στην εκδήλωση συμμετείχαν περισσότεροι από 50 ειδικοί, ερευνητές, γεωπόνοι, παραγωγοί, καταναλωτές και ενδιαφερόμενοι φορείς για να συζητήσουν καινοτόμες και βιώσιμες αγροοικολογικές πρακτικές (Εικόνα 3).
Επιστημονικός Υπεύθυνος του έργου είναι ο Αναπ. Καθηγητής Γεωργίας & Ζιζανιολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ) κ. Ηλίας Τραυλός ενώ εκτός από το ΓΠΑ, στο έργο συμμετέχει ως εταίρος και το Πανεπιστήμιο Πατρών. Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το έργο στην ιστοσελίδα (https://www.onegreen.gr/) και στο λογαριασμό του έργου στο LinkedIn (https://gr.linkedin.com/company/one-green-project).

Δημοσιεύθηκε στη Διαύγεια η σύσταση Ομάδας Εργασίας με αντικείμενο την αποτύπωση και ανάλυση του τρόπου εισόδου και διάδοσης της νόσου της πανώλης μικρών μηρυκαστικών στη χώρα.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την απόφαση, η Ομάδα Εργασίας συγκροτείται από τους:

α) Μαρία Γιαννιού, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών, ειδικότητας ΠΕ Κτηνιάτρων, με βαθμό Α ́, προϊσταμένη κατ’ αναπλήρωση της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως Συντονίστρια.

β) Γεώργιο Κόμητα, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών, ειδικότητας ΠΕ Κτηνιάτρων, με βαθμό Α ́, προϊστάμενο κατ’ αναπλήρωση του Τμήματος Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως τακτικό μέλος.

γ) Χρήστο Γούλα, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών, ειδικότητας ΠΕ Γεωπόνων, με βαθμό Α ́, προϊστάμενο της Διεύθυνσης Ζωοτροφών και Βοσκήσιμων Γαιών της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως τακτικό μέλος.

δ) Σμαράγδα Σωτηράκη, Ερευνήτρια βαθμίδας Α ́- Διευθύντρια Ερευνών του Ινστιτούτου Κτηνιατρικών Ερευνών του ΕΛΓΟ «Δήμητρα» με γνωστικό αντικείμενο «Κτηνιατρική Παρασιτολογία», ως τακτικό μέλος.

ε) Ηλία Μπουζαλά, Ερευνητής βαθμίδας Β ́- Κύριος Ερευνητής του ίδιου Ινστιτούτου και Οργανισμού, με γνωστικό αντικείμενο «Μικροβιολογία και Λοιμώδη Νοσήματα Παραγωγικών Ζώων», ως τακτικό μέλος.

στ) Γεώργιο Αρσένο, Καθηγητή του Τμήματος Κτηνιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Διευθυντή του Εργαστηρίου Ζωοτεχνίας, με γνωστικό αντικείμενο «Ζωική Παραγωγή, Ευζωία και Ηθολογία των Ζώων».

ζ) Εμμανουήλ Καλαϊτζάκη, Αναπληρωτή Καθηγητή του Τμήματος Κτηνιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με γνωστικό αντικείμενο «Παθολογία Μηρυκαστικών», ως τακτικό μέλος.

η) Μαρία Ελένη Φιλιππιτζή, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Κτηνιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με γνωστικό αντικείμενο «Κτηνιατρική Επιδημιολογία» ως τακτικό μέλος.

θ) Αθανάσιο Γελασάκη, Αναπληρωτή Καθηγητή του Τμήματος Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής της Σχολής Επιστημών των Ζώων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, με γνωστικό αντικείμενο «Νοσήματα Παραγωγικών Ζώων» ως τακτικό μέλος.

ι) Σωτηρία Βουράκη, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Γεωπονίας της Σχολής Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με γνωστικό αντικείμενο «Ζωοτεχνία και Γενετική Βελτίωση Μικρών Μηρυκαστικών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ως τακτικό μέλος.

ια) Γεώργιο Βαλιάκο, Αναπληρωτή Καθηγητή του Τμήματος Κτηνιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με γνωστικό αντικείμενο «Βακτηριολογία και Βακτηριακά Νοσήματα», ως τακτικό μέλος.

ιβ) Δημήτριο Μπαλούκα, εκπρόσωπο της Ομοσπονδίας Κτηνοτρόφων και Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας, ως τακτικό μέλος.

Συντονίστρια της Ομάδας Εργασίας Μαρία Γιαννιού, όταν απουσιάζει ή κωλύεται, θα αναπληρώνει το τακτικό μέλος Γεώργιος Κόμητας.

Στην Ομάδα Εργασίας θα μπορούν να συμμετέχουν, χωρίς δικαίωμα ψήφου, μετά από πρόσκληση της Συντονίστριας και εκπρόσωποι από τις Περιφέρειες της χώρας, για να παρέχουν πληροφορίες σχετικές με τα συζητούμενα θέματα.

Η Ομάδα Εργασίας είναι μη αμειβόμενη.

Αντίθετοι με το κλείσιμο των σφαγείων για τον έλεγχο της ευλογιάς των μηρυκαστικών, δηλώνουν δύο καθηγητές Κτηνιατρικής, σε επιστολή τους στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα.

Οι καθηγητές Κτηνιατρικής Θεσσαλονίκης και Αθήνας κ.κ. Γιώργος Αρσένος και Θανάσης Γελασάκης καταθέτουν την δική τους επιστημονική άποψη για την αντιμετώπιση των ζωονόσων.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο Δρ. Γεώργιος Αρσένος, «τι θα πετύχουμε με το να κλείσουμε για δέκα ημέρες τα σφαγεία. Όταν θα τα ανοίξουμε ξανά θα έχει λυθεί το πρόβλημα; Ζητάμε να υπάρξουν ρεαλιστικά μέτρα για έλεγχο επιζωοτιών στη χώρα. Εμείς ζητάμε να υπάρξει μια μακροχρόνια στρατηγική για την αντιμετώπισή τους. Καταθέσαμε την επιστημονική μας άποψη, που είναι ανοικτή σε κριτική. Αυτό που θέλουμε είναι να μην καταστραφούν οικονομικά οι κτηνοτρόφοι».

Πιο αναλυτικά στην επιστολή τους οι επιστήμονες αναφέρουν τα εξής:

1. Συνιστάται η απαγόρευση των αγοραπωλησιών και μετακινήσεων ζώων για αναπαραγωγή σε όλη την επικράτεια για το επόμενο εξάμηνο και επανεξέταση του μέτρου στο τέλος του διαστήματος αυτού

2. Το κλείσιμο των σφαγείων για τα αιγοπρόβατα είναι λάθος μέτρο χωρίς κανένα πρακτικό αποτέλεσμα. Αυτό που χρειάζεται είναι έλεγχος, επιτήρηση και κανονισμός αυστηρής λειτουργίας συγκεκριμένων σφαγείων εντός κάθε περιφέρειας όπου θα γίνεται η σφαγή των ζώων ως εξής. Στο σφαγείο δημιουργείται υποδομή αποτελεσματικής απολύμανσης οχημάτων μεταφοράς ζώων και το σφαγείο νοικιάζει 2, 3, 4, 5 οχήματα, που τηρούν τις προϋποθέσεις μεταφοράς. Τα οχήματα αυτά βρίσκονται εντός του σφαγείου και απολυμαίνονται με την άφιξή τους και πριν την αναχώρησή τους. Σε κάθε όχημα εγκαθίσταται συσκευή γεωεντοπισμού (gps tracker) σε σημείο που σφραγίζει και κλειδώνεται για την αποτύπωση της πορείας του οχήματος σε πραγματικό χρόνο. Το σφαγείο έχει την αποκλειστική ευθύνη για τη μεταφορά ζώων για σφαγή με τα δικά του οχήματα. Για κάθε μετακίνηση υποβάλει στη Κτηνιατρική υπηρεσία της περιφέρειας το δρομολόγιο που θα ακολουθηθεί και η επαλήθευση γίνεται με το ηλεκτρονικό ίχνος του οχήματος. Το όχημα απολυμαίνεται στο σφαγείο πηγαίνει ΠΑΝΤΑ μόνο σε μία εκτροφή – φορτώνει ζώα για σφαγή – επιστρέφει στο σφαγείο και απολυμαίνεται ξανά πριν πάει νέο δρομολόγιο. Όλα τα παραπάνω είναι υπό τον εποπτικό μηχανισμό συγκεκριμένου/ων υπαλλήλων της περιφέρειας που τους ανατίθεται το έργο αυτό.

3. Το σύστημα με τον γεωεντοπισμό των οχημάτων να εφαρμόζεται ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ σε όλα τα οχήματα τα οποία εμπλέκονται στις κτηνοτροφικές μονάδες (φορτηγά για συλλογή γάλακτος, φορτηγά για ζωοτροφές κτλ.)

4. Συντήρηση, λειτουργία και αναβάθμιση μονάδων αποτέφρωσης στα σφαγεία που θα επιλεγούν.

5. Το ΥΠΑΑΤ σε συνεργασία με κάθε περιφέρεια ξεχωριστά δημιουργεί ένα task force με αποκλειστικό σκοπό την δυναμική ενεργητική επιτήρηση στις εκτροφές στη διάρκεια του έτους. Δημιουργείται δηλαδή μια νέα υπηρεσία υπό τη διεύθυνση κτηνιατρικής που αποκλειστικό σκοπό σε επίπεδο περιφέρειας έχει το συνεχή έλεγχος του ζωικού κεφαλαίου των εκτροφών και τη διενέργεια δειγματοληψιών που θα γίνεται με βάση πίνακες που θα καταρτίσουμε (power analysis) για ορθή επιδημιολογική μελέτη πριν ξεσπάσουν τα προβλήματα. Οι ομάδες αυτές θα πρέπει να εξοπλιστούν και να εκπαιδευτούν κατάλληλα και να συνεργάζονται στενά με τα 3 πλέον εργαστήρια αναφοράς που θα πρέπει να λειτουργούν στη χώρα.

Υπάρχουν και άλλα ειδικότερα μέτρα αλλά αυτή τη στιγμή το επείγον είναι να περιοριστεί το πρόβλημα χωρίς να καταστραφούν και οι μονάδες οικονομικά.

Η Ελληνική Ζωοτεχνική Εταιρεία (Ε.Ζ.Ε.) πραγματοποίησε με επιτυχία τις εργασίες του 38ου Ετήσιου Επιστημονικού της Συνεδρίου, στις 2 – 4 Οκτωβρίου 2024, στο Συνεδριακό Κέντρο του Δήμου Καρπενησίου.

Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στην όμορφη πόλη του Καρπενησίου, συνδιοργανώθηκε με την Περιφερειακή Ενότητα Ευρυτανίας και το Δήμο Καρπενησίου, και ήταν υπό την αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Σκοπός του Συνεδρίου ήταν η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της δραστηριότητας της ερευνητικής κοινότητας στον τομέα της ζωικής παραγωγής και η σχετική ενημέρωση του επιστημονικού γεωτεχνικού δυναμικού της Χώρας και κάθε ενδιαφερομένου ως προς τις τελευταίες επιστημονικές εξελίξεις που μπορεί να συμβάλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του πρωτογενή τομέα.

Την πρώτη ημέρα, έγιναν έξι εισηγήσεις από διακεκριμένους ομιλητές και εκπροσώπους τοπικών φορέων σχετικές με την ιστορία και την υφιστάμενη κατάσταση της κτηνοτροφίας στην Ευρυτανία, καθώς και με επίκαιρα θέματα για τη διατροφή, την ασφάλεια των ζωικών προϊόντων και την προστασία από φαινόμενα παραπληροφόρησης.

Στη συνέχεια, τη δεύτερη και τρίτη ημέρα του συνεδρίου, παρουσιάστηκαν 45 πρωτότυπες επιστημονικές ανακοινώσεις από νέους, κυρίως, επιστήμονες-ερευνητές, στις θεματικές ενότητες: Εκτροφή, Γενετική – Περιβάλλον – Ευζωία, Διατροφή και Ποιότητα προϊόντων.

Επίσης, το απόγευμα της δεύτερης ημέρας του συνεδρίου, πραγματοποιήθηκε επίσκεψη των συνέδρων σε εκτροφείο πέστροφας και την Ιερά Μονή Προυσού.

Συνολικά, η συμμετοχή στο συνέδριο ήταν μεγάλη καθώς το παρακολούθησαν περισσότεροι από 270 σύνεδροι, εκ των οποίων το ήμισυ περίπου ήταν προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές, κυρίως από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (Άρτα), το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (Λάρισα), το Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδας (Θεσσαλονίκη) και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ), με αντικείμενο σπουδών τους την Επιστήμη της Ζωικής Παραγωγής.

Στο πλαίσιο του συνεδρίου οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν επιστημονικές απόψεις και να διερευνήσουν δυνατότητες συνεργασιών αλλά και γενικότερη κοινωνική επικοινωνία.

Η ΕΖΕ εκφράζει θερμές ευχαριστίες στην οργανωτική επιτροπή του συνεδρίου, στους συνδιοργανωτές και τους χορηγούς του συνεδρίου, η στήριξη των οποίων ήταν καθοριστική για την επιτυχή διεξαγωγή του Συνεδρίου στη φιλόξενη πόλη του Καρπενησίου.

Οι επιπτώσεις στη ροδακινοκαλλιέργεια από την ασθένεια που παραμορφώνει τους καρπούς συζητήθηκαν σε πρόσφατη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στην Π.Ε. Πέλλας, παρουσία κλιμακίου του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου.

Ακολούθησε δεύτερη συνάντηση των ερευνητών του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου με την ομάδα εργασίας των γεωπόνων στην Π.Ε. Πέλλας. Πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι έγινε δειγματοληψία στην περιοχή και θα ακολουθήσει νέα δειγματοληψία την Άνοιξη.

Και στις δύο συναντήσεις πάντως δεν έγινε καμιά αναφορά για τις αποζημιώσεις των παραγωγών που έπαθαν ζημιά και για την αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος.

Αυτή την στιγμή οι ροδακινοπαραγωγοί είναι ξεκρέμαστοι και δεν γνωρίζουν αν παρά τους ψεκασμούς κατά των ακάρεων και τις καλλιεργητικές φροντίδες και έξοδα που θα κάνουν όλο τον χρόνο τι θα γίνει με την επερχόμενη παραγωγή τους.

Επίσης δεν έχουν κάποια επίσημη ενημέρωση αν θα πρέπει να προχωρήσουν σε εκριζώσεις των χωραφιών που υπάρχει πρόβλημα και αλλαγή καλλιέργειας.

Μιλάμε για παραγωγούς πυρηνόκαρπων που έχουν μείνει χωρίς εισόδημα και δεν ξέρουν τι θα κάνουν στο μέλλον.

Από την πλευρά του ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και βουλευτής Πέλλας, Διονύσης Σταμενίτης, κατά την συνάντηση που είχε ανέφερε ότι σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες, τις Αντιπεριφέρειες και το Μπενάκειο, έχει εκπονηθεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που περιλαμβάνει:

Α. Την αναλυτική εξέταση της ασθένειας με σκοπό να εντοπιστούν με ακρίβεια τα παθογόνα αίτια που προκαλούν την παραμόρφωση των καρπών (ροδακίνων), και

Β. Την έκδοση οδηγού συμβουλών προς τους παραγωγούς για υιοθέτηση καλλιεργητικών πρακτικών.

Υπενθυμίζεται ότι μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί δύο αποφάσεις:

1. «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ιώσεων και ιοειδών στα πυρηνόκαρπα», Α.Π. 4894/123121/26-04-2024

2. «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ακάρεων του γένους Eriophyes sp. σε καλλιέργειες πυρηνοκάρπων», Α.Π. 10086/278395/17-09-2024

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης τονίστηκε η ανάγκη της συνδυαστικής εφαρμογής των ορθών καλλιεργητικών πρακτικών, όπως αυτές περιγράφονται στις παραπάνω οδηγίες, γεγονός που αναμένεται, σύμφωνα με την εκτίμηση των επιστημόνων, να συμβάλλει στον περιορισμό του φαινομένου.

Παράλληλα, ήδη το κλιμάκιο του Μπενακείου βρίσκεται στη περιοχή, με σκοπό την ολοκληρωμένη συλλογή δειγμάτων, ώστε να προχωρήσει η έρευνα του φαινομένου, την οποία έχει ζητήσει και χρηματοδοτεί το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Σύμφωνα με το επιστημονικό προσωπικό η συλλογή των δειγμάτων από τους ίδιους είναι απαραίτητη, καθώς θα γίνει με τον προβλεπόμενο τρόπο (ποσότητα, περιοχές συλλογής, τμήματα του δέντρου).

Μέτρα που πρέπει να ληφθούν

Η ΠΕ Πέλλας σε ανακοίνωσή της αναφέρει τα άμεσα μέτρα, που πρέπει να ληφθούν κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο (Σεπτέμβριος –Οκτώβριος), περιλαμβάνουν:

α) Την απομάκρυνση από τους οπωρώνες και την καταστροφή (με θάψιμο), των καρπών που έχουν πέσει στο έδαφος ή παραμένουν πάνω στα δέντρα, και

β) Τον ψεκασμό των οπωρώνων ροδάκινων/νεκταρινιών, μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα (Σεπτέμβριος – Οκτώβριος) με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα για να αντιμετωπισθούν οι διαχειμάζοντες πληθυσμοί του ακάρεως (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση του ΥπΑΑΤ).

Μέτρα που πρέπει να ληφθούν κατά την επερχόμενη καλλιεργητική περίοδο, προκειμένου να υπάρξει περαιτέρω μείωση των πληθυσμών του ακάρεως, τα οποία περιλαμβάνουν:

α) Μετά το κλάδεμα καρποφορίας, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή των αφαιρούμενων κατά το κλάδεμα φυτικών ιστών, και

β) Τον ψεκασμό με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα στο φούσκωμα των οφθαλμών.

Μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, τα οποία περιλαμβάνουν:

α) Μετά τα οποιαδήποτε τύπου κλαδέματα/κλαδοκάθαρο, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή, του αφαιρούμενου φυτικού υλικού, και

β) Αποφυγή μετακίνησης οποιουδήποτε φυτικού υλικού (π.χ. εμβόλια) μεταξύ περιοχών/οπωρώνων.

Τονίζεται ότι οι καλλιεργητές ροδάκινων / νεκταρινιών πρέπει, παράλληλα να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την διαχείριση των ιολογικών προσβολών στους οπωρώνες τους, όπως αυτά περιγράφονται στο έγγραφο της υπηρεσίας μας με Α.Π.: 4894/123121/26-04-2024 και τίτλο: «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ιώσεων και ιοειδών στα πυρηνόκαρπα».

Σημειώνεται ότι, μετά και την εξέταση των δειγμάτων καρπών, που ακολούθησε της εξέτασης των δειγμάτων φύλλων, πέραν της ιογενούς προσβολής, εντοπίστηκε και ύπαρξη ακάρεων. Για τον λόγο αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό οι παραγωγοί να ακολουθήσουν τις οδηγίες που έχουν εκδοθεί στο σύνολο τους και όχι αποσπασματικά.

Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή του Αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Πέλλας, Δάνη Τζαμτζή, του Προϊσταμένου της ΔΑΟΚ Γιώργου Γαϊτάνη, του Προϊσταμένου του Τμήματος Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της ΔΑΟΚ Συμεών Μαρνασίδη, της Διευθύντριας του Τμήματος Φυτοπαθολογίας του Μπενάκειου Χριστίνα Βαρβέρη και της Γεωπόνου-Ακαρολόγου του Μπενακείου Ελευθερίας Καπαξίδη.

Το Τμήμα Αγροτικής Παραγωγής του Δήμου Βέροιας, το Κέντρο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ Μακροχωρίου, ο Σύλλογος Γεωπόνων Ν. Ημαθίας, ο Αγροτικός Σύλλογος Γεωργών Βεροίας και ο Αγροτικός Σύλλογος Ημαθίας, διοργανώνουν ανοιχτή για το κοινό, ενημερωτική εκδήλωση - εσπερίδα, με θέμα: «Οπωροφόρα Δέντρα - Ευκαιρίες και προκλήσεις στην σύγχρονη εποχή».

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στις εγκαταστάσεις του Κέντρου ΔΗΜΗΤΡΑ Μακροχωρίου, Αριστοτέλους 2, Μακροχώρι Ημαθίας (έναντι ΕΑΚ ΒΕΡΟΙΑΣ), στις 4 Οκτωβρίου 2024, ημέρα Παρασκευή και ώρα 18:00.

Αναλυτικά το πρόγραμμα της εσπερίδας έχει ως εξής:

18:00 Προσέλευση και εγγραφή συμμετεχόντων.
18:30 Έναρξη και Χαιρετισμοί.
19:00 Εισήγηση του κ. ΒΑΪΔΗ ΙΩΑΝΝΗ, πρόεδρο του Συλλόγου Γεωπόνων Ν. Ημαθίας, με θέμα: «Επιδοτούμενα Προγράμματα Αγροτών και Ομάδων Παραγωγών μέσω του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης».
19:10 Εισήγηση της Δρ. ΠΑΥΛΙΝΑΣ ΔΡΟΓΟΥΔΗ, Διευθύντρια Ερευνών του Τμήματος Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δέντρων Νάουσας με θέμα: «Η χρονική εξέλιξη του "χειμερινού ψύχους” στη Νάουσα, οι επιπτώσεις του στα οπωροφόρα δένδρα και μέτρα αντιμετώπισης».
19:25 Εισήγηση του Δρ. ΠΑΝΤΕΛΙΔΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ, Εντεταλμένος Ερευνητής του Τμήματος Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δέντρων Νάουσας «Μέθοδοι υπολογισμού της συσσώρευσης του χειμερινού ψύχους- απαιτήσεις ποικιλιών σε ψύχος».
19:40 Εισήγηση του κ. ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗ ΧΡΗΣΤΟΥ, Αντιπρόεδρο ΕΘΕΑΣ με θέμα: «Επικαιροποίηση του Κανονισμού Ασφάλισης του ΕΛΓΑ και αποτελέσματα της καταγραφής των παραμορφωμένων πυρηνοκάρπων».
19:50 Συζήτηση και ερωτήσεις επί των τοποθετήσεων – Λήξη Ημερίδας.

Συνάντηση με τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ, κ. Α. Λυκουρέντζο, πραγματοποίησε ο Βουλευτής Ημαθίας, Τάσος Μπαρτζώκας, από κοινού με τον Βουλευτή Πέλλας, Λάκη Βασιλειάδη.

Η συζήτηση επικεντρώθηκε στα ζητήματα που αφορούν τις δύο περιοχές σε σχέση με τις αποζημιώσεις των αγροτών και των παραγωγών από τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές που υπέστησαν ενώ η παραγωγή τους βρίσκονταν σε φάση συγκομιδής ή λίγο πριν από αυτή.

Συγκεκριμένα, οι δύο Βουλευτές έθεσαν στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ τα προβλήματα που έχουν ανακύψει μετά τις άκαιρες βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν μέσα στον Αύγουστο και είχαν ως αποτέλεσμα εκτεταμένες ζημιές κυρίως σε πυρηνόκαρπα -και άλλα προϊόντα-, που βρίσκονταν στο στάδιο της συγκομιδής ή λίγο πριν από αυτό.

Όπως τόνισαν οι Βουλευτές, είναι επιτακτική ανάγκη να αναγνωριστεί το ζημιογόνο αίτιο και να προχωρήσει τελικά η διαδικασία με τις σχετικές αναγγελίες μέσω ΕΛΓΑ, ώστε να αποζημιωθούν οι παραγωγοί.

Επίσης, θα πρέπει να εξασφαλισθεί η ένταξη στον νέο κανονισμό του ΕΛΓΑ της ζημίας από έντονες και ακραίες βροχοπτώσεις, ώστε να αποφεύγεται η ταλαιπωρία για τους παραγωγούς που σημειώνεται τα τελευταία χρόνια λόγω των ακραίων καιρικών αυτών φαινομένων.

Επιπλέον, ο Τάσος Μπαρτζώκας έθεσε στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ την ανάγκη ενίσχυσης σε προσωπικό του Υποκαταστήματος του ΕΛΓΑ Ημαθίας - Πέλλας, αίτημα στο οποίο ο κ. Λυκουρέντζος ανταποκρίθηκε θετικά, ενημερώνοντας πως στο εγγύς μέλλον θα υπάρξει πρόσληψη επιπλέον προσωπικού με τριετείς συμβάσεις και δυνατότητα ανανέωσης για ακόμα τρία έτη.

Ο Τάσος Μπαρτζώκας επεσήμανε για ακόμη μια φορά το σύνολο των ζημιών που έχουν υποστεί οι αγρότες της Ημαθίας εξαιτίας καιρικών φαινομένων, όπως οι έντονες βροχοπτώσεις στα τέλη Μαρτίου 2024, αλλά και η καταστροφική ανεμοθύελλα στις αρχές Ιουνίου 2024, και τόνισε ότι για όλα τα περιστατικά θα πρέπει να υπάρξει επίσπευση στην έκδοση των πορισμάτων και τελικά στις αποζημιώσεις.

Ο στόχος της επίσκεψης αλλά και της όλης προσπάθειας από πλευράς των δύο Βουλευτών όλο αυτό το διάστημα από τις αρχές του καλοκαιριού είναι αφενός να εξασφαλιστεί η αποζημίωση των πληγέντων παραγωγών από τις καταστροφές που τους οδήγησαν σε απώλεια της παραγωγής και του εισοδήματός τους, και αφετέρου, να γίνει πράξη η ένταξη της αιτίας αυτής ξεκάθαρα στον νέο κανονισμό του ΕΛΓΑ, ώστε να αποφεύγεται η ταλαιπωρία της διεκδίκησης των αποζημιώσεων από τους αγρότες και οι μεγάλες καθυστερήσεις που παρατηρούνται τώρα.

Η ανάγκη να δημιουργηθεί το πλαίσιο αυτό είναι επιτακτική δεδομένου πως τα φαινόμενα αυτά έχουν παγιωθεί και γίνονται όλο και συχνότερα.

Με απόλυτη επιτυχία ολοκληρώθηκε η παρουσίαση των καινοτόμων συστημάτων γεωργίας ακριβείας της Raven από την P.J. Condellis S.A., επίσημο αντιπρόσωπο της Raven στην Ελλάδα, την Τρίτη, 17 Σεπτεμβρίου 2024, στο αμφιθέατρο «Aliki Perroti Educational Center» της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής.

Η εκδήλωση προσέλκυσε επαγγελματίες από τον αγροτικό τομέα, εκπροσώπους των μέσων ενημέρωσης καθώς και στελέχη αλλά και εκπαιδευτικό προσωπικό με τους μαθητές της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής.

Η ημερίδα ξεκίνησε με χαιρετισμό και εισαγωγικές ομιλίες, που ανέδειξαν τη στρατηγική συνεργασία της Raven με τη CNH Industrial και την P.J. Condellis S.A. για την ανάπτυξη και προώθηση τεχνολογιών γεωργίας ακριβείας.

Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα των αυτόνομων συστημάτων και της ψηφιακής γεωργίας, καθώς και για το πώς οι λύσεις της Raven βελτιώνουν την παραγωγικότητα των αγροτών σε παγκόσμιο επίπεδο.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, παρουσιάστηκαν οι κύριες τεχνολογικές λύσεις της Raven, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων σποράς και φύτευσης, προστασίας καλλιεργειών, συγκομιδής και διαχείρισης εδάφους.

Ομιλητές από την P.J. Condellis S.A. και τη Raven ανέλυσαν τον τρόπο με τον οποίο οι τεχνολογίες αυτές προσφέρουν ακρίβεια και αποδοτικότητα, βοηθώντας τους αγρότες να μειώσουν τα κόστη και να αυξήσουν την παραγωγή τους.

Η εκδήλωση κορυφώθηκε με μια ζωντανή επίδειξη στο χωράφι, όπου οι παρευρισκόμενοι είχαν την ευκαιρία να δουν σε πραγματικές συνθήκες την εφαρμογή των συστημάτων της Raven.

Οι τεχνολογίες αυτοματισμού, αυτόματης καθοδήγησης και γεωργίας ακριβείας εντυπωσίασαν τους παρευρισκόμενους με την αποτελεσματικότητά τους, ενώ αναδείχθηκε η συμβολή τους στην προστασία του περιβάλλοντος μέσω της ορθολογικής χρήσης πόρων.

Η P.J. Condellis S.A. εξέφρασε την ικανοποίησή της για τη νέα συνεργασία και την ανταπόκριση και τόνισε τη δέσμευσή της να συνεχίσει να προωθεί λύσεις που προάγουν τη βιώσιμη και αποδοτική γεωργία, με την υποστήριξη των καινοτόμων προϊόντων της Raven.

Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ακάρεων του γένους Eriophyes sp. που βρέθηκαν στις καλλιέργειες παραμορφωμένων πυρηνόκαρπων.

Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae είναι αποκλειστικά φυτοφάγα είδη, που απαντώνται τόσο σε καλλιεργούμενα όσο και σε αυτοφυή φυτά.

Στην πλειονότητα τους είναι εξειδικευμένα όσον αφορά τον ξενιστή τους, τρεφόμενα σε συγκεκριμένα φυτικά είδη ή μικρό αριθμό συγγενών μεταξύ τους ειδών, συχνά προκαλώντας εντυπωσιακά συμπτώματα. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες.

Όπως τονίζει η Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, επειδή κατά την εξέταση παραμορφωμένων καρπών ροδάκινων και νεκταρινιών από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο (ΜΦΙ), οι οποίοι προέρχονταν από οπωρώνες περιοχών της Λάρισας, Ημαθίας και Πέλλας, έχουν βρεθεί ακάρεα του γένους Eriophyes sp., τα οποία υπάρχει πιθανότητα να προκαλούν ή να συμβάλλουν στην εμφάνιση παραμορφώσεων των καρπών των πυρηνοκάρπων (ροδάκινα), προτείνονται προληπτικά μέτρα φυτοπροστασίας (καλλιεργητικά και χημική αντιμετώπιση) και προτείνει τα εξής:

1. Άμεσα μέτρα, που πρέπει να ληφθούν κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο (Σεπτέμβριος –Οκτώβριος), τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Την απομάκρυνση από τους οπωρώνες και την καταστροφή (με θάψιμο), των καρπών που έχουν πέσει στο έδαφος ή παραμένουν πάνω στα δέντρα, και
β) Τον ψεκασμό των οπωρώνων ροδάκινων/νεκταρινιών, μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα (Σεπτέμβριος – Οκτώβριος) με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα για να αντιμετωπισθούν οι διαχειμάζοντες πληθυσμοί του ακάρεως (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://1click.minagric.gr/oneClickUI/frmFytoPro.zul του ΥπΑΑΤ.

2. Μέτρα που πρέπει να ληφθούν κατά την επερχόμενη καλλιεργητική περίοδο, προκειμένου να υπάρξει περαιτέρω μείωση των πληθυσμών του ακάρεως, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά το κλάδεμα καρποφορίας, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή των αφαιρούμενων κατά το κλάδεμα φυτικών ιστών, και
β) Τον ψεκασμό με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα στο φούσκωμα των οφθαλμών.

3. Μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά τα οποιαδήποτε τύπου κλαδέματα/κλαδοκάθαρο, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή, του αφαιρούμενου φυτικού υλικού, και
β) Αποφυγή μετακίνησης οποιουδήποτε φυτικού υλικού (πχ εμβόλια) μεταξύ περιοχών / οπωρώνων. Τονίζεται ότι οι καλλιεργητές ροδάκινων / νεκταρινιών πρέπει, παράλληλα να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την διαχείριση των ιολογικών προσβολών στους οπωρώνες τους, όπως αυτά περιγράφονται στο έγγραφο της υπηρεσίας μας με Α.Π.: 4894/123121/26-04-2024 και τίτλο: «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ιώσεων και ιοειδών στα πυρηνόκαρπα».

Παρατηρήσεις

α) Κατά την εφαρμογή φυτοπροστατευτικών προϊόντων πρέπει να ακολουθούνται πάντα οι οδηγίες της εγκεκριμένης ετικέτας από το Υπ.Α.Α.Τ., οι οποίες αναγράφονται στην συσκευασία και να τηρούνται όλοι οι κανόνες προφυλάξεως για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.
β) Σε κάθε περίπτωση εμφάνισης συμπτωματολογίας στα δέντρα του οπωρώνα, παρόλο που ελήφθησαν όλα τα αναγκαία μέτρα, οι καλλιεργητές πυρηνοκάρπων πρέπει άμεσα να ενημερώνουν την ΔΑΟΚ ΠΕ Πέλλας.

Νομικά αναμένεται να κινηθούν οι Συνεταιριστικοί και Συνδικαλιστικοί φορείς των ροδακινοπαραγωγών για να απαιτήσουν την πληρωμή αποζημιώσεων για τις ζημιές από τις βροχοπτώσεις στις 18 και 20 Αυγούστου.

Όπως είχε αναφέρει από την πρώτη στιγμή ο ΑγροΤύπος, ο ΕΛΓΑ, συνεχίζοντας την θέση που έχει εδώ και χρόνια, αρνείται να ικανοποιήσει την αξίωση των πληγέντων παραγωγών να υπάρξει ασφαλιστική κάλυψη για τις ζημίες που υπέστησαν, επικαλούμενος την απόφαση του 2017 (παρά την τότε αντίθετη άποψη που είχε ανακοινώσει η σχετική επιτροπή).

Να θυμίσουμε ότι τον περασμένο Αύγουστο είχε κατατεθεί στο ΥπΑΑΤ αίτημα σύστασης επιστημονικής επιτροπής για τις ζημίες στα πυρηνόκαρπα, έτσι ώστε να εφαρμοστεί ο νόμος 3877/2010 και να αποζημιωθούν οι ζημιές των αγροτών από τις άκαιρες βροχοπτώσεις των τελευταίων ημερών, από την Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ).

Έρχεται σήμερα ο κ. Χρήστος Γιαννακάκης, Αντιπρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, σε επιστολή του προς τους συνεταιρισμούς των ροδακινοπαραγωγών αναφέρει τα κάτωθι στοιχεία, τα οποία αποτελούν τεκμηρίωση για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων από τους ζημιωθέντες παραγωγούς μέλη των Συνεταιρισμών:

«Στοιχείο 1ο
Ο νόμος 3877/2010, ΦΕΚ 160 Α’, 20-9- 2010, στο άρθρο 5, προσδιορίζει τους ασφαλιζόμενους από τον ΕΛΓΑ φυσικούς κινδύνους και στην παράγραφο 1 ζ), αναφέρει ως άμεση ζημιά στη φυτική παραγωγή και επομένως καλυπτόμενη, τη ζημιά που προκαλείται από υπερβολική και άκαιρη βροχόπτωση.

Στοιχείο 2ο
Ο κανονισμός ασφάλισης φυτικής παραγωγής του ΕΛΓΑ, αριθμός 157502/ΦΕΚ 1668 Β΄ 27-7-2011 στο άρθρο 2 παράγραφο α), αναφέρει ότι υπάγεται στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΕΛΓΑ το ζημιογόνο αίτιο των υπερβολικών και άκαιρων βροχοπτώσεων.
Επίσης στον ίδιο κανονισμό στους εννοιολογικούς προσδιορισμούς στο άρθρο 3 παράγραφο 8, ορίζεται ότι τα ζημιογόνα αίτια που καλύπτει η ασφάλιση του ΕΛΓΑ, είναι μεταξύ των άλλων, οι υπερβολικές και άκαιρες βροχοπτώσεις.
Στο ίδιο άρθρο, παράγραφο 8 στ ), προσδιορίζεται και η έννοια του εν λόγω φαινομένου, αναφέροντας ότι «υπερβολικές και άκαιρες βροχοπτώσεις θεωρείται η πτώση βροχής, η οποία λόγω έντασης και ύψους ή παρατεταμένης διάρκειας και ύψους, ή παρατεταμένης διάρκειας και εποχής που συμβαίνει, προκαλεί ζημιές στη φυτική παραγωγή».
Στο άρθρο 4, του ίδιου κανονισμού, παράγραφο 1, αναφέρεται ότι καλύπτονται ασφαλιστικά και αποζημιώνονται μόνο οι άμεσεςζημιές που αποδεδειγμένα προκαλούνται από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια και που προσδιορίζονται στο άρθρο3 του κανονισμού που προαναφέραμε.

Στοιχείο 3ο
Στο εγχειρίδιο εκτιμητικής του ΕΛΓΑ, στο ειδικό κεφάλαιο που αναφέρεται στην ζημιές στα ροδάκινα οι οποίες προκαλούνται από υπερβολικές και αρκετές βροχοπτώσεις,στην παράγραφο 2,1,α), προσδιορίζεται ότι η καρπόπτωσηείναι μία από τις καλυπτόμενες ζημίες (σελίδα 93).

Στοιχείο 4ο
Με βάση τα στοιχεία της μετεωρολογικής υπηρεσίας που έχουμε, στην περιοχή της Βέροιας ενώ όλες τις ημέρες του μήνα Αυγούστου το ύψος της βροχόπτωσης ήταν μηδενικό, στις ημερομηνίες 18 Αυγούστου και 20 Αυγούστου, το ύψος βροχής ανήλθε στα 60,8 και 20,8 χιλιοστά αντίστοιχα και στην περιοχή της Αριδαίας στις 20 Αυγούστου στα 42,8 χιλιοστά. Στις εν λόγω ημερομηνίες είχαμε και τις ζημίες της καρπόπτωσης.

Επομένως στοιχειοθετείται και από επίσημα στοιχεία, το ύψος της βροχόπτωσης για τις συγκεκριμένες ημερομηνίες, το οποίο είναι υψηλό. Επίσης πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το γεγονός της καρπόπτωσης σημειώθηκε αμέσως μετά τη βροχόπτωση, άρα είναι εμφανές ότι αυτό ήταν το ζημιογόνο αίτιο.

Τέλος, επισημαίνουμε ότιη βροχόπτωση δεν προκάλεσε την καθυστέρηση της συγκομιδής, για να θεωρηθεί ότι αυτή αποτέλεσε το αίτιο της ζημιάς, διότι η καρπόπτωση επισυνέβη αμέσως μετά τη βροχόπτωση και μάλιστα σε όλες τις ποικιλίες επιτραπέζιων, νεκταρινιών και συμπύρηνων ροδακίνων.

Κατόπιν τούτου, καλούνται όλοι οι Συνεταιριστικοί και Συνδικαλιστικοί φορείς των Ροδακινοπαραγωγών, να απαιτήσουν την άμεση εφαρμογή του νόμου και του κανονισμού του ΕΛΓΑ, προασπίζοντας τα νόμιμα συμφέρονται των αγροτών και των μελών τους».

Για το θέμα κατέθεσε ερώτηση στην Βουλή ο Βουλευτής Πέλλας της Νέας Δημοκρατίας, Λάκης Βασιλειάδης.

Τη Δευτέρα (9 Σεπτεμβρίου 2024), ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διονύσης Σταμενίτης, απάντησε στη Βουλή σε επίκαιρη ερώτηση της βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Θεοδώρας Τζάκρη, σχετικά με την ασθένεια παραμόρφωσης των καρπών που απειλεί τα ροδάκινα και νεκταρίνια.

Στην ερώτησή της η κα Τζάκρη αναφέρθηκε στο ιστορικό της νέας ασθένειας η οποία πρωτοεμφανίστηκε το 2021 στο χωριό Αμπελιές των Γιαννιτσών σε κτήματα περίπου 10 στρέμματα με ροδακινιές.

Τόνισε ακόμη τη γρήγορη διασπορά της ασθένειας και το σοβαρό κίνδυνο που ελλοχεύει να καταστραφεί μεγάλο ποσοστό της καλλιέργειας της ροδακινιάς στην Πέλλα και στην Ημαθία, γεγονός που σημαίνει ότι στην πράξη θα απειληθεί η εγχώρια παραγωγή ροδάκινων και η οικονομία αυτών των δυο περιοχών που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την καλλιέργεια της ροδακινιάς πρωτίστως αλλά και των λοιπών πυρηνοκάρπων.

Και πρόσθεσε: «Οι παραγωγοί είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι και προβληματισμένοι ιδιαίτερα φέτος που η εμπορική διαχείριση του συμπύρηνου ροδάκινου δεν εξελίχθηκε ιδιαίτερα καλά (χαμηλή τιμή, παραγωγή που δεν απορροφήθηκε, κλαρίσιος χυμός, κλπ) και ζήτησε να ληφθούν πιο αποτελεσματικά μέτρα τόσο για την οικονομική ενίσχυση των παραγωγών όσο και τον περιορισμό της ασθένειας που περιλαμβάνουν άμεσες αποζημιώσεις και ένα σωστό πρόγραμμα αναδιάρθρωσης που να περιλαμβάνει ενισχύσεις για την εκρίζωση, τις νέες φυτεύσεις και την απώλεια εισοδήματος που θα προκύψει από αυτή τη διαδικασία».

Απάντηση ΥπΑΑΤ

Από την πλευρά του ΥπΑΑΤ, ο Υφυπουργός κ. Σταμενίτης, αναφέρθηκε σε μια σειρά ενεργειών αλλά και σε δυο μελέτες που είναι σε εξέλιξη προκειμένου το Υπουργείο να καταλήξει στον τρόπο αντιμετώπισης της ασθένειας.

Επισήμανε τη συνεχή και άμεση επιστημονική καθοδήγηση και σε μια σειρά οδηγιών που θα δοθούν το επόμενο διάστημα στους παραγωγούς σχετικές με την φυτοπροστασία-εύρεση των ακάρεων, όπως ψεκασμοί και διαχείριση υπολειμμάτων καρπών και κλαδέματος.

Αν και τόνισε ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να σταθεί στο πλευρό των παραγωγών δεν έκανε καμία αναφορά σε αποζημιώσεις των παραγωγών ή σε ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, προκειμένου να εκριζωθούν τα κτήματα που έχουν πληγεί ώστε να περιοριστεί η ασθένεια.

Ειδικότερα, ο υφυπουργός σημείωσε ότι το σχέδιο του ΥπΑΑΤ βασίζεται σε τρία σημεία: Πρώτον, στην ενδελεχή έρευνα των αιτιών του φαινομένου, που είναι αυτή που θα οδηγήσει στην οριστική αντιμετώπιση του. Δεύτερον, στην επιστημονική καθοδήγηση των παραγωγών με στόχο των περιορισμό εξάπλωσης του φαινομένου. Και τρίτον, στη διερεύνηση και εξεύρεση χρηματοδοτικού εργαλείου για τη στήριξη των παραγωγών που έχουν υποστεί μεγάλη ή μικρή απώλεια εισοδήματος αλλά και στην αξιοποίηση των εργαλείων της νέας ΚΑΠ για χρηματοδότηση αναδιάρθρωσης καλλιεργειών.

Για το πεδίο της έρευνας, ο κ. Σταμενίτης περιέγραψε το πλήθος ενεργειών στις οποίες προχώρησε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Με πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει ο ίδιος ως αρμόδιος Υφυπουργός, αμέσως μετά την ενημέρωση που έγινε στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου αλλά και μετά τη σχετική ενημέρωση από το Μπενάκειο για τα αποτελέσματα που είχαν προκύψει από τη μελέτη των δειγμάτων (φύλλα), που εντόπιζαν ιολογική προσβολή.

Συγκεκριμένα:

• Διοργανώθηκε σύσκεψη με τη συμμετοχή αρμοδίων φορέων του ΥπΑΑΤ και της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, επιστημόνων του Μπενάκειου και γεωπόνων της πληγείσας περιοχής όπου αποφασίστηκαν συγκεκριμένες ενέργειες.
• Από τη Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥπΑΑΤ, εκδόθηκε οδηγός καλλιεργητικών πρακτικών, με στόχο τον περιορισμό εξάπλωσης του φαινομένου, και απεστάλη στις ΔΑΟΚ, οι οποίες το γνωστοποίησαν στους παραγωγούς.
• Συστάθηκε ομάδα εργασίας αποτελούμενη από τις Αντιπεριφέρειες που εκδηλώθηκε το πρόβλημα, την ΕΘΕΑΣ, την υπό σύσταση Διεπαγγελματική Πυρηνόκαρπων, την ΕΚΕ και εκπροσώπους των παραγωγών και γεωτεχνικών των περιοχών αυτών.

Ωστόσο, στο πλαίσιο της διερεύνησης του φαινομένου, την Άνοιξη του 2024, εστάλησαν στο Μπενάκειο και δείγματα από καρπούς, με τα αποτελέσματα των αναλύσεων στους καρπούς να εμφανίζουν την ύπαρξη ακάρεων. Με τα νέα δεδομένα, το Υπουργείο προχώρησε σε μια σειρά νέων ενεργειών που συνοψίζονται ως εξής:

1. Το ΥπΑΑΤ χρηματοδότησε ερευνητικό πρόγραμμα του Μπενακείου Ινστιτούτου για τις αιτίες και τους τρόπους αντιμετώπισης

2. Συστάθηκε επιστημονική επιτροπή από προσωπικό του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης για παράλληλη διερεύνηση αιτιών και τρόπων αντιμετώπισης με χρηματοδότηση της EKE.

Αναπτύχθηκε πλατφόρμα για την καταχώριση των προσβεβλημένων τεμαχίων, με χρηματοδότηση της υπό σύσταση Εθνικής Διεπαγγελματικής Πυρηνοκάρπων.

Για το πεδίο της επιστημονικής καθοδήγησης, ο Υφυπουργός σημείωσε ότι, αυτό το διάστημα η έρευνα διεξάγεται σε επίπεδο ιολογικό, ακαρεολογικό και μη παρασιτικών ασθενειών, για την επίδραση των περιβαλλοντικών συνθηκών, όπως έχουν αυτές διαμορφωθεί τελευταία.

Ενώ, με βάση τα στοιχεία ποιοτικά και ποσοτικά, που έχουν προκύψει από την πλατφόρμα και προκειμένου να υπάρξει σχετική καθοδήγηση των παραγωγών ήδη καταρτίζεται νέος οδηγός, που θα συμπληρώνει τον υπάρχοντα και βασίζεται στα ως τώρα ευρήματα της έρευνας και θα επικαιροποιείται όσο αυτή εξελίσσεται και εξάγονται νέα συμπεράσματα.

Όπως ανακοίνωσε ο Υφυπουργός, ο επικαιροποιημένος οδηγός, θα δοθεί τις επόμενες εβδομάδες στους παραγωγούς και θα περιλαμβάνει οδηγίες σχετικές με τη φυτοπροστασία, δεδομένης της εύρεσης των ακάρεων, όπως ψεκασμοί, διαχείριση υπολειμμάτων καρπών και κλαδέματος.

Όσον αφορά τη στήριξη των παραγωγών, ο Υφυπουργός σημείωσε πως αναγνωρίζοντας τη μεγαλύτερη ή μικρότερη απώλεια εισοδήματος των πληγέντων παραγωγών, διερευνώνται όλα τα πιθανά χρηματοδοτικά εργαλεία.

Για την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, σημείωσε ότι έχουν ήδη γίνει οι απαραίτητες κινήσεις από την αρμόδια Γενική Γραμματεία του Υπουργείου ώστε να υπάρχουν έτοιμα εργαλεία από την εργαλειοθήκη της νέας ΚΑΠ για χρηματοδότηση.

Το ερώτημα του ΑγροΤύπου προς το ΥπΑΑΤ είναι τι φταίνε οι παραγωγοί για μια ασθένεια που δεν υπήρχε στο παρελθόν και τους έφερε μια απώλεια εισοδήματος σε μια δύσκολη χρονιά για τα πυρηνόκαρπα και αν άμεσα θα βρεθεί κάποιος τρόπος να το αναπληρώσουν για να συνεχίσουν να καλλιεργούν.

Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (ΠΘ) συμμετέχει ενεργά στην ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση μίας νέας ηλεκτρονικής παγίδας στα πλαίσια του προγράμματος LIFE eGymer. Οι ερευνητικές ομάδες του εργαστηρίου Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας του Τμήματος Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος υπό τον καθηγητή Χρήστο Αθανασίου και του εργαστηρίου Δικτύων και Τηλεπικοινωνιών του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών υπό τον καθηγητή Αθανάσιο Κοράκη συνεργάζονται με Πανεπιστήμια και εταιρείες από την Ισπανία και την Σλοβενία για την υλοποίηση καινοτόμων τεχνολογιών και μεθόδων παρακολούθησης του εντόμου, Lymantria dispar σε αστικά και περιαστικά περιβάλλοντα, συμβάλλοντας στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ακρίβειας των μέτρων διαχείρισης και στην προαγωγή της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.

Εισαγωγικά στοιχεία

Η διαχείριση των πληθυσμών των εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον αποτελεί μια κρίσιμη πρόκληση για τις σύγχρονες πόλεις και κοινότητες. Οι έντονες αλλαγές στο κλίμα, η αυξημένη ανθρώπινη δραστηριότητα και η εξάπλωση νέων ειδών εντόμων, μέσω των παγκόσμιων δικτύων εμπορίου και μεταφορών, έχουν δημιουργήσει ένα σύνθετο και δυναμικά μεταβαλλόμενο πλαίσιο που απαιτεί καινοτόμες λύσεις για την προστασία της αστικής και περιαστικής χλωρίδας. Οι παραδοσιακές μέθοδοι παρακολούθησης και καταπολέμησης των εντόμων, αν και αποδοτικές σε πολλές περιπτώσεις, συχνά περιορίζονται από την ανάγκη για συνεχή ανθρώπινη παρουσία και την έλλειψη ακριβούς και έγκαιρης πληροφόρησης. Στο σύγχρονο τεχνολογικό τοπίο, η ανάγκη για πιο αποτελεσματικά, αποδοτικά και βιώσιμα μέσα παρακολούθησης γίνεται επιτακτική. Σε αυτό το πλαίσιο, οι ηλεκτρονικές παγίδες αναδεικνύονται ως μια επαναστατική προσέγγιση που συνδυάζει προηγμένες τεχνολογίες αισθητήρων, τεχνητή νοημοσύνη και δυνατότητες απομακρυσμένης παρακολούθησης. Αυτές οι συσκευές επιτρέπουν τη συνεχή και ακριβή καταγραφή της παρουσίας και της δραστηριότητας των εντόμων, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για την έγκαιρη λήψη αποφάσεων και τη στοχευμένη αντιμετώπιση των προβλημάτων. Η υιοθέτηση ηλεκτρονικών παγίδων για την παρακολούθηση εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον προσφέρει μια σειρά από πλεονεκτήματα, όπως η μείωση των απαιτούμενων ανθρωποωρών, η αυξημένη ακρίβεια στην αναγνώριση ειδών, η βελτίωση της αποτελεσματικότητας των μέτρων καταπολέμησης και η ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Επιπλέον, η χρήση αυτών των τεχνολογιών ενισχύει την κατανόηση της οικολογικής δυναμικής των αστικών οικοσυστημάτων, προσφέροντας πολύτιμα δεδομένα για την προαγωγή της βιώσιμης ανάπτυξης και της περιβαλλοντικής διαχείρισης. Η διασύνδεση των ηλεκτρονικών παγίδων με το διαδίκτυο των πραγμάτων (IoT) και η δυνατότητα άμεσης ανάλυσης των δεδομένων μέσω τεχνητής νοημοσύνης ανοίγουν νέους δρόμους για την απομακρυσμένη και σε πραγματικό χρόνο παρακολούθηση των πληθυσμών των εντόμων. Οι παραπάνω καινοτόμες προσεγγίσεις δεν είναι μόνο αποτελεσματικές αλλά και οικονομικά αποδοτικές, καθώς μειώνουν την ανάγκη για συνεχή επιθεώρηση και παρέχουν τη δυνατότητα για πιο στοχευμένες και στρατηγικές επεμβάσεις.
Γενικότερα, η χρήση ηλεκτρονικών παγίδων για την παρακολούθηση των εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της καινοτόμου και βιώσιμης διαχείρισης των οικοσυστημάτων μας. Καθώς οι τεχνολογίες αυτές συνεχίζουν να εξελίσσονται και να ενσωματώνονται σε ολοκληρωμένα προγράμματα διαχείρισης, αναμένεται να προσφέρουν ακόμα μεγαλύτερες δυνατότητες για την προστασία της χλωρίδας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις πόλεις μας.

Πλεονεκτήματα της χρήσης ηλεκτρονικών παγίδων στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον

Οι ηλεκτρονικές παγίδες για την παρακολούθηση εντόμων προσφέρουν μια σειρά από πλεονεκτήματα που τις καθιστούν ιδιαίτερα χρήσιμες για την προστασία και τη διαχείριση των δένδρων και της χλωρίδας στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον. Τα κυριότερα πλεονεκτήματά τους μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:

1. Συνεχής Παρακολούθηση

Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να λειτουργούν αδιάκοπα, παρέχοντας συνεχή παρακολούθηση των πληθυσμών των εντόμων. Αυτό σημαίνει ότι οι χειριστές έχουν μια συνεχή ροή δεδομένων και μπορούν να εντοπίσουν έγκαιρα τις αυξημένες συλλήψεις και να αντιδράσουν άμεσα με τα κατάλληλα μέτρα.

2. Ακρίβεια και Αξιοπιστία

Οι αισθητήρες και οι κάμερες υψηλής ανάλυσης παρέχουν ακριβή και αξιόπιστα δεδομένα. Η χρήση τεχνολογίας οπτικής αναγνώρισης επιτρέπει την ακριβή ταυτοποίηση των ειδών εντόμων, μειώνοντας τα σφάλματα που μπορεί να προκύψουν από χειροκίνητες καταγραφές.

3. Άμεση Ανάλυση και Αντίδραση

Τα δεδομένα που συλλέγονται από τις ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να αποστέλλονται σε πραγματικό χρόνο σε κεντρικούς διακομιστές για ανάλυση. Αυτό επιτρέπει την ταχεία αντίδραση σε ενδεχόμενες επιδημίες ή εξάρσεις πληθυσμών εντόμων, επιτρέποντας τη λήψη προληπτικών μέτρων πριν τα προβλήματα γίνουν ανεξέλεγκτα.

4. Μείωση Ανθρωποωρών και Κόστους

Οι ηλεκτρονικές παγίδες μειώνουν την ανάγκη για συχνές επισκέψεις και επιθεωρήσεις από ανθρώπινο προσωπικό στο πεδίο, εξοικονομώντας έτσι ανθρώπινο δυναμικό και οικονομικούς πόρους. Η αυτοματοποιημένη παρακολούθηση επιτρέπει στους χειριστές να επικεντρώνονται σε άλλες κρίσιμες εργασίες.

5. Εξοικονόμηση Πόρων

Η χρήση ηλεκτρονικών παγίδων μειώνει την ανάγκη για εκτεταμένες και συχνές επιθεωρήσεις, μειώνοντας έτσι τη χρήση καυσίμων και άλλων πόρων που θα απαιτούνταν για τις μετακινήσεις και τις χειροκίνητες επιθεωρήσεις.

6. Ολοκληρωμένη Διαχείριση Δεδομένων

Τα δεδομένα από τις ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να αποθηκεύονται και να αναλύονται συστηματικά, παρέχοντας ολοκληρωμένη εικόνα των πληθυσμών των εντόμων και των τάσεων τους με την πάροδο του χρόνου. Αυτό επιτρέπει τη λήψη πιο ενημερωμένων και στρατηγικών αποφάσεων.

7. Περιβαλλοντική Βιωσιμότητα

Η στοχευμένη και έγκαιρη αντιμετώπιση των εντομολογικών προβλημάτων συμβάλλει στη μείωση της χρήσης χημικών ουσιών και φυτοφαρμάκων, προωθώντας την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την υγεία των οικοσυστημάτων.

8. Εκπαίδευση και Ευαισθητοποίηση

Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να λειτουργήσουν και ως εκπαιδευτικά εργαλεία, παρέχοντας δεδομένα και πληροφορίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την προστασία της χλωρίδας και τη σημασία της διατήρησης των οικοσυστημάτων.

9. Ευκολία Ενσωμάτωσης σε Υφιστάμενα Συστήματα

Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να ενσωματωθούν εύκολα σε υφιστάμενα συστήματα διαχείρισης δασών και χώρων πρασίνου, προσφέροντας ένα επιπλέον εργαλείο για την ολοκληρωμένη διαχείριση των οικοσυστημάτων.

10. Βελτίωση της Δημόσιας Υγείας

Η αποδοτική διαχείριση των εντόμων-εχθρών μπορεί να μειώσει την εξάπλωση εντομομεταδιδόμενων ασθενειών, συμβάλλοντας στη βελτίωση της δημόσιας υγείας.

Το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE eGymer

Το πρόγραμμα LIFE eGymer LIFE20 ENV/GR/000801 είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Πράσινο Ταμείο. Το LIFE είναι το μοναδικό χρηματοδοτικό μέσο της ΕΕ αποκλειστικά αφιερωμένο στο περιβάλλον και την κλιματική δράση, στοχεύοντας στην ανάπτυξη και εφαρμογή καινοτόμων λύσεων για την προστασία του περιβάλλοντος, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών.
Ο κύριος στόχος του LIFE eGymer είναι να αποδείξει την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα ενός καινοτόμου συστήματος παγίδευσης και παρακολούθησης του Lymantria dispar, ενός Λεπιδοπτέρου που προκαλεί τεράστια περιβαλλοντικά προβλήματα τόσο σε φυσικούς οικοτόπους όσο και σε ημιαστικές και περιαστικές περιοχές των πόλεων. Είναι πολυφάγο είδος που προσβάλλει τα δάση της βελανιδιάς στην Κεντρική και Νότια Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική και τη Βόρεια Αμερική και αποτελεί σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβλημα καθώς μπορεί να καταστρέψει ολόκληρα δέντρα και να προκαλέσει προβλήματα υγείας σε ανθρώπους και ζώα (π.χ. αλλεργίες). Για την καταπολέμησή του έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορα εντομοκτόνα, όπως και αεροψεκασμοί, οι οποίοι επηρεάζουν αρνητικά τη βιοποικιλότητα. Το προτεινόμενο σύστημα του έργου συνδυάζει τις πλέον σύγχρονες λύσεις που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση του συγκεκριμένου εντόμου, αλλά ενσωματώνει επίσης σύγχρονες τεχνολογίες για τη συνεχή παρακολούθηση του πληθυσμού του είδους σε διάφορες χώρες και κλιματικές ζώνες της ΕΕ, όπου οι παραδοσιακές εφαρμογές είναι είτε ανέφικτες είτε/και οικονομικά μη βιώσιμες. Επιπλέον, στοχεύει στη μείωση των ποσοτήτων πλαστικού που σπαταλούνται στο πλαίσιο της παραγωγικής διαδικασίας με τη χρήση ανακυκλώσιμων υλικών, καθώς και στη μείωση του συνολικού κόστους τους.
Οι κύριες δραστηριότητες του προγράμματος περιλαμβάνουν την ανάπτυξη και εφαρμογή ηλεκτρονικής παγίδας για την παρακολούθηση του L. dispar σε δασώδεις και περιαστικές εκτάσεις, τη χρήση τεχνολογιών διαδικτύου των πραγμάτων (IoT) και τεχνητής νοημοσύνης για την παρακολούθηση και ανάλυση των δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, καθώς και την εφαρμογή βιώσιμων και φιλικών προς το περιβάλλον μεθόδων για την καταπολέμηση του συγκεκριμένου επιβλαβούς εντόμου, που περιλαμβάνουν την δημιουργία και αξιολόγηση νέων συσκευών παγίδων για τη σύλληψη τόσο των προνυμφών όσο και των ενηλίκων του εντόμου, οι οποίες θα βοηθήσουν στην μείωση του πληθυσμού τους καθώς και στην εφαρμογή και αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της μεθόδου παρεμπόδισης της σύζευξης των δύο φύλων (mating disruption), για τον αποτελεσματικό έλεγχο του L. dispar. Όλες οι παραπάνω τεχνικές εφαρμόζονται μεταξύ των ετών 2022-2024 σε περιοχές της Σλοβενίας, της Ισπανίας και της Ελλάδας. Τέλος, στο πλαίσιο του έργου LIFE eGymer αναπτύχθηκε εφαρμογή με την ονομασία του έργου, όπου οι χρήστες μπορούν ανά πάσα στιγμή με την είσοδο τους σε αυτή να ενημερώνονται για τις συλλήψεις του L. dispar σε Ελλάδα, Σλοβενία και Ισπανία. Συνολικά, τα αποτελέσματα του έργου θα αποτελέσουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα για την παρακολούθηση και τη διαχείριση του L. dispar.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα με Επιστημονικό Υπεύθυνο, τον Καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Χρήστο Αθανασίου υλοποιείται από έναν συνδυασμό πανεπιστημίων, όπως το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο της Λιουμπλιάνας στην Σλοβενία και το Πανεπιστήμιο της Λιέιδα στην Ισπανία, εταιρειών, όπως η AIMPLAS - Plastics Technology Centre και η PROBODELT, τοπικών αρχών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, οι οποίοι συνεργάζονται για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος. Μέσα από αυτή τη συνεργασία, το LIFE eGymer επιδιώκει να επιτύχει μια σειρά από οφέλη, όπως η μείωση της χρήσης χημικών ουσιών για την αντιμετώπιση του L. dispar, συμβάλλοντας έτσι στην προστασία του περιβάλλοντος, στη βελτίωση της υγείας των αστικών και περιαστικών οικοσυστημάτων, και στη παροχή πολύτιμων δεδομένων και γνώσεων για την περαιτέρω ανάπτυξη και εφαρμογή παρόμοιων προγραμμάτων αντιμετώπισης για άλλα έντομα-εχθρούς στο μέλλον.
Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο υποστηρίζει έργα που συμβάλλουν στην περιβαλλοντική και κλιματική δράση και το Πράσινο Ταμείο. Η σημασία του LIFE eGymer είναι πολλαπλή. Πρώτον, εισάγει νέες τεχνολογίες και μεθόδους για την περιβαλλοντική διαχείριση, προωθώντας την καινοτομία. Δεύτερον, προωθεί βιώσιμες πρακτικές και μειώνει την εξάρτηση από χημικές ουσίες, συμβάλλοντας στην περιβαλλοντική προστασία. Τρίτον, συμβάλλει στην εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση του κοινού και των ειδικών σχετικά με τις νέες τεχνολογίες και μεθόδους. Τέλος, με την προστασία της χλωρίδας και της πανίδας, το πρόγραμμα συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αστικές και περιαστικές περιοχές.
Συνοψίζοντας, το πρόγραμμα LIFE eGymer αποτελεί μια πρωτοβουλία που ενσωματώνει την τεχνολογία και την περιβαλλοντική διαχείριση για την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων, προσφέροντας λύσεις που βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα της παρακολούθησης και ελέγχου του L. dispar. Μέσω της χρήσης ηλεκτρονικών παγίδων και προηγμένων τεχνολογιών, όπως το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT) και η τεχνητή νοημοσύνη, το πρόγραμμα συμβάλλει στη μείωση της ανάγκης για χημικά προϊόντα, στην προώθηση βιώσιμων πρακτικών και στη βελτίωση της υγείας των αστικών και περιαστικών οικοσυστημάτων. Επιπλέον, ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ επιστημονικών ιδρυμάτων, τοπικών αρχών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, προωθώντας την ανταλλαγή γνώσεων και την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων που συμβάλλουν στη συνολική περιβαλλοντική προστασία και την ποιότητα ζωής στις πόλεις.
(Το έργο LIFE eGymer έχει συγχρηματοδοτηθεί από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης με κωδικό έργου LIFE20 ENV/GR/000801).

Συγγραφείς:
Λαμπίρη Ευαγγελία Υπ. Διδάκτορας ΠΘ, Αγραφιώτη Παρασκευή Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια ΠΘ, Αθανασίου Χρήστος Καθηγητής Εντομολογίας ΠΘ

Σφοδρή χαλαζόπτωση σημειώθηκε, στο Βελβεντό της Κοζάνης, το Σάββατο (7/9/2024) το απόγευμα.

Μέσα σε λίγα λεπτά οι ροδακινοπαραγωγοί είδαν να χάνεται ο κόπος μιας ολόκληρης χρονιάς.

Η περιοχή χτυπήθηκε ανελέητα από την κακοκαιρία, όπως περιγράφουν αγρότες της περιοχής, που κάνουν λόγο για «πρωτόγνωρες καταστάσεις».

Το χαλάζι, που έπεφτε για περίπου 15 λεπτά με σφοδρότητα, σε συνδυασμό με τη βροχή και τον αέρα, δημιούργησε συνθήκες «κόλασης», ήταν σαν να ήρθε ο χειμώνας, αναφέρει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Βελβεντού, Βασίλης Τζιούρας.

Για μια ακόμη φορά οι καιρικές συνθήκες δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα στην παραγωγή των αγροτών στην περιοχή. Είχαμε ζημιές εκτός από τα ροδάκινα σε μήλα και σταφύλια.

Οι παραγωγοί δεν μπορούν να μπορούν να πιστέψουν στην συνεχιζόμενη καταστροφή που για μια ακόμη φορά έχουν υποστεί από ακραία καιρικά φαινόμενα, τα προϊόντα που την περίοδο αυτή συγκομίζουν.

Οι ροδακινοπαραγωγοί αναφέρουν ότι στα χωράφια που χτύπησε το χαλάζι είχαμε ολική καταστροφή.

Νέα δεδομένα φέρνει η ανακοίνωση της ΠΕ Πέλλας στο πρόβλημα παραμόρφωσης που παρατηρείται σε ροδακινιές και νεκταρινιές μετά τις αναλύσεις των δειγμάτων.

Αναλυτική ενημέρωση σχετικά με τα αποτελέσματα εργαστηριακών ελέγχων του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι), αναφορικά με την ασθένεια παραμόρφωσης των καρπών ροδακίνων και νεκταρινιών στην Περιφερειακή Ενότητα (ΠΕ) Πέλλας και τα αποτελέσματα, μαζί με συγκεκριμένες οδηγίες αντιμετώπισης, κοινοποιήθηκαν στον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας κ. Ιορδάνη Τζαμτζή και στον Γενικό Διευθυντή Αγροτικής Οικονομίας της ΠΚΜ κ. Κωνσταντίνο Τερτιβανίδη, ενώ παράλληλα, παρουσιάστηκαν σε ειδική σύσκεψη με Ομάδα εργασίας Γεωπόνων που πραγματοποιήθηκε χθες (4/9/2024) στο Διοικητήριο.

Συγκεκριμένα, από το εργαστήριο Ιολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι.), πραγματοποιήθηκαν οι κάτωθι ιολογικές μοριακές αναλύσεις σε δείγματα που εστάλησαν από το Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας:

1) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1104/21-08-2023. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών Πέλλας: Στο δείγμα διαπιστώθηκε παρουσία των ιών plum pox virus (PPV), prunus necrotic ringspot virus (PNRSV), nectarine stem pitting associated virus (NSPaV), ti ringspot-associated virus (TiRSaV) και του ιοειδούς peach latent mosaic viroid (PLMVd). Οι δυο πρώτοι ιοί και το ιοειδές είναι γνωστά και σημαντικά παθογόνα της ροδακινιάς στην Ελλάδα και ευθύνονται για πληθώρα συμπτωμάτων. Συμπτώματα παραμορφώσεων ειδικά στους καρπούς προκαλούν ο PPV και το PLMVd. Στην περίπτωση των συμπτωμάτων στα ροδάκινα της περιοχής μας πιθανολογείται συνεργιστική δράση των δυο αυτών παθογόνων σε συνδυασμό με τις περιβαλλοντικές συνθήκες που επικράτησαν φέτος (παρατεταμένη άνοιξη). Ο ιός nectarine stem pitting associated virus αναφέρεται για πρώτη φορά στη χώρα μας και δεν θεωρείται να προκαλεί ιδιαίτερο πρόβλημα στη ροδακινιά, ενώ ο ti ringspot-associated virus που έχει περιγραφεί πολύ πρόσφατα στην Αμερική αναφέρεται για πρώτη φορά να προσβάλει τη ροδακινιά και δεν ήταν μέχρι τώρα γνωστή η παρουσία του στην Ευρώπη.

2) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1504/17-11-2023: Περιοχές λήψης δείγματος: Ν. Μυλότοπος και Άρνισσα Πέλλας. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Andross με κωδικό 1 που έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με HTS οι ιοί της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV), της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV), ο ιός της χλωρωτικής κηλίδωσης των φύλλων της μηλιάς (apple chlorotic leaf spot virus, ACLSV), o ιός της πράσινης δακτυλιοειδούς ποικιλοχλώρωσης της κερασιάς (cherry green ring mottle virus, και το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd). Με RT-qPCR επιβεβαιώθηκε η παρουσία των PPV, PNRSV και PLMVd. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Everts με κωδικό 2 που δεν έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με RT-qPCR οι ιοί PPV, PNRSV και το ιοειδές PLMVd. Mε RT-PCR και αλληλούχηση των προϊόντων της επιβεβαιώθηκε η παρουσία του PLMVd και έγινε η ταυτοποίησή του. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Αndross με κωδικό 3 που δεν έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με RT-qPCR ο ιός PPV και το ιοειδές PLMVd. Mε RT-PCR και αλληλούχηση των προϊόντων της επιβεβαιώθηκε η παρουσία το PLMVd και έγινε η ταυτοποίησή του. Οι τρεις απομονώσεις του PLMVd ανήκουν στην φυλλογενετική ομάδα των λανθανόντων στελεχών του ιοειδούς.

3) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1946/12-12-2023. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών Πέλλας: Στο δείγμα ροδακινιάς 9 ετών της ποικιλίας Everts από οπωρώνα της περιοχής Αμπελειές Γιαννιτσών που δεν παρουσίαζε χαρακτηριστικά συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών διαπιστώθηκε προσβολή από τον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV), τον ιό της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV) και από το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd).
Συνεπώς τα παρατηρηθέντα συμπτώματα παραμόρφωσης των καρπών σε γειτονικούς οπωρώνες της ίδιας ποικιλίας και ηλικίας δένδρων, δε μπορούν να συσχετισθούν άμεσα με το ιολογικό φορτίο τους, καθώς αυτό παρουσιάζεται ακριβώς το ίδιο ανεξάρτητα της εμφάνισης ή μη συμπτωμάτων στα φυτά.

4) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1925/12-12-2023: Περιοχή λήψης δείγματος: Νάουσα (μη συμπτωματικά δείγματα του Τ.Φ.Δ Νάουσας για σύγκριση). 1. Στα δείγματα ροδακινιάς 4 ετών με α/α 4 και α/α 6 των ποικιλιών Αndross και Α37, αντίστοιχα, της συλλογής του ΤΦΔ Νάουσας διαπιστώθηκε η παρουσία του ιοειδούς του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) και του ιού της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV) σε χαμηλή συγκέντρωση. 2. Στο δείγμα ροδακινιάς 4 ετών με α/α 5 της ποικιλίας Everts από τη συλλογή του ΤΦΔ Νάουσας καθώς και στο δείγμα 10 ετών με α/α 7 της ίδιας ποικιλίας από οπωρώνα της περιοχής Αμπελειές Γιαννιτσών που παρουσίαζε χαρακτηριστικά συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών διαπιστώθηκε η παρουσία του PLMVd, του PNRSV και του ιού της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV) σε παρόμοιες συγκεντρώσεις.
Συνεπώς δεν μπορεί να γίνει συσχέτιση των παρατηρηθέντων συμπτωμάτων παραμόρφωσης με την παρουσία κάποιου συγκεκριμένου ιού/ιοειδούς. Είναι πιθανότερος ο συνεργισμός των προαναφερθέντων παθογόνων σε συνδυασμό με τη φυσιολογική κατάσταση των δένδρων.

5) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1534/12-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών και Γιαννιτσά-Αρχοντικό Πέλλας. Διαπιστώθηκε σε όλα τα δείγματα προσβολή από:

α. Tον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) (plum pox virus, PPV), ο οποίος μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό και τις αφίδες,

β. Tο ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) που μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό, τη γύρη και μηχανικά (π.χ. εργαλεία κλαδέματος). Η ποσοτικοποίηση των παραπάνω παθογόνων σε μεμονωμένους συμπτωματικούς και ασυμπτωματικούς καρπούς ποικιλιών «Everts» και «Κατερίνα» (πέντε από κάθε ομάδα) έδειξε τα εξής:

• Για τον PPV, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε χαμηλό στους συμπτωματικούς καρπούς της ποικιλίας «Everts» και στους συμπτωματικούς και ασυμπτωματικούς καρπούς της ποικιλίας «Κατερίνα». Σχετικά υψηλότερο φορτίο έφεραν οι ασυμπτωματικοί καρποί της ποικιλίας «Everts».
• Για το PLMVd, οι συμπτωματικοί καρποί της ποικιλία «Everts» εμφάνιζαν υψηλότερο φορτίο σε σχέση με τους ασυμπτωματικούς της ίδιας ποικιλίας. Στην ποικιλία «Κατερίνα» παρατηρήθηκε γενικά υψηλότερο φορτίο του ιοειδούς σε σχέση με την ποικιλία «Everts». Σχετικά με την ποσοτικοποίηση του ιοειδούς στους καρπούς της ποικιλίας «Κατερίνα», δεν παρατηρήθηκε στατιστικώς σημαντική διαφορά μεταξύ συμπτωματικών και ασυμπτωματικών καρπών.

Συνεπώς οι μέχρι τώρα αναλύσεις δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων. Επίσης, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.

6) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1572/05-08-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Μηλιά Αλμωπίας Πέλλας. Διαπιστώθηκε προσβολή από:
α. Tον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) (plum pox virus, PPV), ο οποίος μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό και τις αφίδες,
β. Tο ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) που μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό, τη γύρη και μηχανικά (π.χ. εργαλεία κλαδέματος).
Η ανίχνευση των παραπάνω παθογόνων σε καρπούς και φύλλα έδειξε τα εξής:

• Για τον PPV, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε σχετικά χαμηλότερο από αυτό των φύλλων.
• Για το PLMVd, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε σχετικά υψηλότερο από αυτό των φύλλων. Οι μέχρι τώρα αναλύσεις δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων. Επίσης, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.

Σύμφωνα με τις οδηγίες του Μ.Φ.Ι., στη γεωργική πράξη δεν υπάρχει κανένα θεραπευτικό μέτρο κατά των ιώσεων και η αντιμετώπισή τους βασίζεται στην εφαρμογή των πιο κάτω προληπτικών μέτρων:

• Χρησιμοποίηση υγιούς/πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού για την εγκατάσταση
• Χρησιμοποίηση ανθεκτικών-ανεκτικών ποικιλιών και υποκειμένων στις περιπτώσεις που υπάρχουν και έχουν εμπορική αξία
• Αποφυγή εγκατάστασης του οπωρώνα σε περιοχή όπου ενδημεί η ασθένεια. Εγκατάσταση σε απομακρυσμένες περιοχές όπου υπάρχει εναλλαγή με άλλα είδη μη ή λιγότερο ευπαθή
• Χειρισμοί των φυτών με ορυκτέλαια για τα 3 πρώτα χρόνια
• Λήψη μέτρων απολύμανσης κλαδευτικών και λοιπών εργαλείων για αποφυγή μετάδοσης με μηχανικά μέσα. Χρήση κατάλληλων απολυμαντικών (π.χ. διάλυμα χλωρίνης περιεκτικότητας 0,5% NaOCl για 1΄)
• Καταστροφή των λαίμαργων βλαστών γιατί προτιμώνται από τις αφίδες
• Αποφυγή επανεμβολιασμού προσβεβλημένων δένδρων
• Αποφυγή χρήσης εμβολίων από δένδρα που δεν είναι ελεγμένα και μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί φορείς ιώσεων
• Όταν δένδρα ευαίσθητων ποικιλιών βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές συνιστάται η παρακολούθησή τους για συμπτώματα και η εκρίζωση των μολυσμένων για μείωση της πίεσης του μολύσματος.

Από το εργαστήριο εντομολογίας-ακαρεολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι.)., πραγματοποιήθηκαν οι κάτωθι έλεγχοι σε δείγματα που εστάλησαν από το Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας:

1) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1535/08-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών και Γιαννιτσά-Αρχοντικό Πέλλας. Όσον αφορά το δείγμα Δ1Α, βρέθηκαν στο μεγαλύτερο ποσοστό των καρπών (8/10 καρπούς) 1-3 άτομα από είδος ακάρεως του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae). Στο δείγμα Δ2Α βρέθηκαν άτομα (1 έως 3 ανά καρπό) σε 4 από τους καρπούς. Υπήρχαν καρποί με συμπτώματα στους οποίους δεν βρέθηκαν άτομα του ακάρεως. Στα δείγματα Δ1Β και Δ2Β δεν βρέθηκαν καθόλου ακάρεα Eriophyes sp. Ο μικρός αριθμός ατόμων που βρέθηκε στα δείγματα Δ1Α και Δ2Α, υπάρχει πιθανότητα να οφείλεται στην αύξηση της θερμοκρασίας που συμβαίνει κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες. Η προσβολή στους ανθοφόρους οφθαλμούς και τα εκπτυσσόμενα άνθη και κατόπιν τους μικρούς καρπούς, δεν είναι δυνατόν να την παρατηρηθεί αυτή την εποχή. Θα ήταν σκόπιμο, την επόμενη καλλιεργητική περίοδο να σταλθούν δείγματα των εκπτυσσόμενων ανθοφόρων οφθαλμών, ανθέων καθώς και των μικρών υπό ανάπτυξη καρπών μετέπειτα.

2) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1571/18-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Μηλιά Αλμωπίας Πέλλας. Στο δείγμα βρέθηκαν στο μεγαλύτερο ποσοστό των καρπών (σχεδόν στο 100%) άτομα από είδος ακάρεως του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae). Ο αριθμός των ατόμων που βρέθηκαν κυμάνθηκε από 3 -20 άτομα ανά καρπό. Επίσης βρέθηκαν άτομα Eriophyes sp. κατά την εξέταση των οφθαλμών της βλάστησης αυτού του έτους, στον ακραίο οφθαλμό και σε αυτούς στις μασχάλες των φύλλων. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες. Κατά την διάρκεια των υψηλών θερμοκρασιών του καλοκαιριού πολλά είδη δημιουργούν ανθεκτικές μορφές, τα λεγόμενα δευτερόγυνα άτομα, τα οποία μπορεί να είναι διαφορετικής μορφολογίας του είδους. Η προσβολή στους ανθοφόρους οφθαλμούς και τα εκπτυσσόμενα άνθη και κατόπιν τους μικρούς καρπούς, δεν είναι δυνατόν να την παρατηρηθεί αυτή την εποχή. Θα ήταν σκόπιμο, την επόμενη καλλιεργητική περίοδο να σταλθούν δείγματα των εκπτυσσόμενων ανθοφόρων οφθαλμών, ανθέων καθώς και των μικρών υπό ανάπτυξη καρπών μετέπειτα.

Σύμφωνα με τις οδηγίες του Μ.Φ.Ι., για την αντιμετώπιση της προσβολής και μείωση του πληθυσμού των ακάρεων κατά την επόμενη καλλιεργητική περίοδο, προτείνεται ψεκασμός το επόμενο έτος νωρίς την άνοιξη, με την έκπτυξη των οφθαλμών και την δημιουργία καινούργιας βλάστησης, με φυτοπροστατευτικό σκεύασμα δραστικής ουσίας fatty acids c7-c18 and c18 unsaturated potassium salts ή paraffin oil / (cas 8042-47-5) ή paraffin oil / (cas 64742-46-7), (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση εδώ).

Επίσης προληπτικά προτείνεται μετά το κλάδεμα των δένδρων, τα κομμένα κλαδιά να μην παραμένουν στον αγρό ή σε παρακείμενους αγρούς με ροδακινιές και ή δυνατόν να καταστρέφονται, ώστε να μην υπάρχει πιθανότητα μεταφοράς / διασποράς του ακάρεως μέσω αυτών.

Η ΠΕ Πέλλας θα συνεχίσει να εργάζεται για την επίλυση του προβλήματος της παραμόρφωσης των ροδάκινων.

Σε 5.094 αγροτεμάχια και σχεδόν 25.000 στρέμματα εντοπίστηκαν οι παραμορφωμένοι καρποί ροδάκινων και νεκταρινιών, ενώ οι πληγέντες είναι συνολικά 1.762 παραγωγοί.

Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στα ροδάκινα και στα νεκταρίνια, με επίκεντρο το νομό Πέλλας, όπου βρίσκονται το 80% των κτημάτων με προσβολές και ακολουθούν η Ημαθία, η Λάρισα, η Πιερία και το Κιλκίς. Δηλώσεις προσβολών υπάρχουν και για περιβόλια με βερίκοκα και με δαμάσκηνα, αλλά πρόκειται για μικρές εκτάσεις.

Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από τις δηλώσεις παραγωγών που έγιναν στην ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα που δημιουργήθηκε για το σκοπό αυτό από Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Πυρηνοκάρπων, μέχρι και το απόγευμα της Δευτέρας (2 Σεπτεμβρίου), οπότε και εξέπνευσε η σχετική προθεσμία που είχε δοθεί.

Τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από την Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Πυρηνοκάρπων θα διαβιβαστούν στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, προκειμένου εκείνο με τη σειρά του να προχωρήσει στις απαραίτητες ενέργειες, εδώ και στις Βρυξέλες, ώστε να βρεθούν κονδύλια να τρέξει ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης για τους πληγέντες. Οι παραγωγοί περιμένουν να αποζημιωθούν γιατί έχουν μια δύσκολη φετινή χρονιά.

Υπογράφηκε από το ΥπΑΑΤ η σχετική απόφαση για την χρηματοδότηση υλοποίησης ερευνητικού έργου διερεύνησης της αιτιολογίας της ασθένειας της παραμόρφωσης των καρπών ροδακινιάς στην Π.Ε. Πέλλας.

Το ποσό θα ανέλθει για το έτος 2024 στα 40.480 ευρώ.

Επίσης για την επόμενη τριετία θα καταβληθούν συνολικά 54.280 ευρώ (για τα έτη 2025, 2026 και 2027), αναλυτικά ως εξής:

• ποσού 34.730 ευρώ για το έτος 2025,
• ποσού 9.775 ευρώ για το έτος 2026 και
• ποσού 9.775 ευρώ για το έτος 2027.

Διαβάστε την σχετική απόφαση (εδώ)

Φέτος είναι μια δύσκολη χρονιά με πολλά οικονομικά για τους παραγωγούς συμπύρηνου ροδάκινου.

Πρώτα έχουν να κάνουν με τις τιμές που κυμαίνονται στα 34 λεπτά το κιλό (αφαιρούνται 3 λεπτά κρατήσεις μένουν 31 λεπτά στον παραγωγό), ενώ τα κλαρίσια είναι ακόμη πιο μειωμένη και κάτω του κόστους.

Επίσης, τα προηγούμενα χρόνια η μεταποίηση έδινε αύξηση τιμών στις όψιμες ποικιλίες, όμως φέτος κάποια εργοστάσια σταμάτησαν τις παραλαβές γιατί έπιασαν το τονάζ που ήθελαν.

Και ενώ συμβαίνουν αυτά έχουμε και τις βροχοπτώσεις που είχαν σαν αποτέλεσμα μεγάλο μέρος της παραγωγής να πέσει στο έδαφος (ολική ζημιά για όψιμες επιτραπέζιες).

Οι ζημιές από τις βροχοπτώσεις - όπως γνωρίζουμε από το παρελθόν - δεν τις αποζημιώσει ο ΕΛΓΑ και δεν έχει ανακοινώσει κάτι άλλο για φέτος.

Παράλληλα εξαπλώνεται σε όλη την χώρα η παραμόρφωση στα νεκταρίνια και κυρίως στα ροδάκινα. Όταν αυτή η παραμόρφωση εντοπίστηκε πριν από περίπου τρία χρόνια σε ένα αγρόκτημα στις Αμπελειές Πέλλας, κανείς δεν έδωσε ιδιαίτερη σημασία. Σύντομα όμως το φαινόμενο άρχισε να εξαπλώνεται. Πλέον, οι παραμορφώσεις αυτών των φρούτων εντοπίζονται σε τουλάχιστον φέτος σε αρκετούς νομούς της χώρας.

Τα 5 στρέμματα με παραμόρφωση καρπών που είχαμε το 2021, έγιναν 50 στρέμματα το 2022 και 500 στρέμματα το 2023. Από τα στοιχεία της καταγραφής που γίνεται δείχνει ότι το 2024 το πρόβλημα ξεπερνά τα 10.000 στρέμματα αγροκτημάτων. Αν κοιτάξουμε την μέχρι σήμερα εξάπλωση είναι πολύ πιθανόν το 2025 το πρόβλημα με την παραμόρφωση να φτάσει στα 60.000 στρέμματα.

Επιστήμονες από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο και το εργαστήριο Φυτοπαθολογίας του ΑΠΘ προσπαθούν να βρουν το αίτιο του φαινομένου, αλλά μέχρι στιγμής χωρίς αποτέλεσμα. Ζητούνε χρήματα από την πολιτεία για να κάνουν έρευνα.

Το πρόβλημα πάντως φαίνεται να είναι πολύπλοκο και όπως φαίνεται από τις αναλύσεις απομακρύνεται το ιολογικό αίτιο.

Κανείς δεν ξέρει τι φταίει αλλά οι παραγωγοί έμειναν όλοι με ελάχιστο ή καθόλου εισόδημα.

Το πρόβλημα είναι γνωστό στην κυβέρνηση εδώ και πολύ καιρό αλλά ακόμη δεν έχει επίσημα ανακοινώσει κάποιο είδος αποζημίωσης στους παραγωγούς που έχουν πληγεί και δεν γνωρίζουμε τι περιμένει για να το κάνει.

Οι παραγωγοί φέτος έχουν μια άσχημη χρονιά με πολλά οικονομικά προβλήματα. Γιατί δεν ενεργοποιείται η Αρωγή ή κάποιος μηχανισμός αποζημίωσης όπως έγινε με τις θεομηνίες;

Οι δηλώσεις που έχουν κατατεθεί και αφορούν το πρόβλημα της παραμόρφωσης των καρπών αποτυπώνουν μέχρι στιγμής μια κατάσταση στην οποία περισσότερα από 10.000 στρέμματα αγροκτημάτων φαίνεται να πλήττονται.

Η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Πυρηνοκάρπων καλεί όλους τους παραγωγούς ροδακίνων και νεκταρινιών που διαπιστώνουν πρόβλημα παραμόρφωσης των καρπών να προχωρήσουν σε δήλωση μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που δημιούργησε για τον σκοπό αυτό.

Υπενθυμίζει ακόμη ότι οι δηλώσεις γίνονται μέσω του ΚΥΔ όπου ο κάθε παραγωγός έχει υποβάλλει τη δήλωση ΟΣΔΕ του 2023.

Οι έλεγχοι από την πλευρά της Πολιτείας στα ήδη δηλωμένα ως πληττόμενα αγροκτήματα αναμένεται να ξεκινήσουν άμεσα, ωστόσο ο προγραμματισμός των επόμενων κινήσεων και ενεργειών προϋποθέτει την ολοκλήρωση της διαδικασίας.

Σαν τελευταία ημέρα κατά την οποία θα γίνονται δεκτές δηλώσεις παραμόρφωσης των καρπών ορίζεται η 2α Σεπτεμβρίου, ημέρα Δευτέρα, ώστε να δρομολογηθεί και η διαδικασία καταβολής των απαιτούμενων αποζημιώσεων.