Ο συνιδρυτής της προσπάθειας, κ. Λάμπης Κώτσου μίλησε στον ΑγροΤύπο για την πορεία των προϊόντων της Μάρκας του Καταναλωτή.
Τους πρώτους καρπούς της προσπάθειας φαίνεται πως δρέπει αυτή την περίοδο μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε στους κόλπους των ελλήνων καταναλωτών και πρωταρχικό στόχο έχει τη βιώσιμη ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα της χώρας μας. Αντίστοιχες πρωτοβουλίες υπάρχουν και σε άλλες χώρες της ΕΕ, με χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Γαλλίας.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Την πρωτοβουλία πρωτο-έλαβαν δυο καταναλωτές, ο Λάμπης Κώτσου και η Αγγελική Ζάγγα. Έφτιαξαν μια σελίδα στο facebook και προσκάλεσαν κι άλλους καταναλωτές μέσω μιας ιστοσελίδας σε ένα μέτωπο μέσω ερωτηματολογίων σε σχέση με τα προϊόντα διατροφής, στα πρότυπα άλλων χωρών της ΕΕ. Ένα μέτωπο το οποίο, ακούγοντας τις ανάγκες και τα... θέλω του καταναλωτικού κοινού, ως σκοπό έχει να προωθήσει το ράφι προϊόντα που παράγονται στην Ελλάδα, αφενός ανταμείβοντας τον παραγωγό με υψηλές τιμές, αφετέρου, δίνοντας στον τελικό καταναλωτή, προϊόν ελεγμένο υψηλής ποιοτικά στάθμης και συγκεκριμένων προδιαγραφών.
Όπως μας εξηγεί ο κ. Κώτσου, η προσπάθεια δεν ήταν εύκολη, καθώς έπρεπε να βρεθούν και παραγωγοί ντόπιοι (οι οποίοι ήταν και δύσπιστοι στην αρχή) να στηρίξουν την προσπάθεια, αλλά βιομηχανίες/τυποποιητικές που θα αναλάβουν να κάνουν τα τελικά προϊόντα.
Σύμφωνα με τον κ. Κώτσου, η αρχή έγινε με το αγελαδινό γάλα, που βρέθηκε πρώτο πρώτο με το brand Μάρκα του Καταναλωτή, στα ψυγεία του ΑΒ Βασιλόπουλος. Λίγους μήνες μετά, το αγελαδινό γάλα που προέρχεται από φάρμες της Θεσσαλίας, έχει ήδη πουλήσει περί τις 180.000 συσκευασίες και μάλιστα εν μέσω κορονοϊού. Σημειωτέον ότι ο παραγωγός που δίνει το αγελαδινό γάλα στην συγκεκριμένη προσπάθεια, εισπράττει σήμερα σχεδόν 47,5 λεπτά το κιλό, ενώ το προϊόν φθάνει στο ράφι στην τιμή των 1,53 ευρώ το λίτρο. Όπως μας εξήγησε ο κ. Κώτσου, οι παραγωγοί υπογράφουν μια δέσμευση με την Μάρκα του Καταναλωτή, που αποτελεί Αστικό Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό. Ο Οργανισμός αυτός έχει συμβληθεί με εργοστάσιο, το οποίο ελέγχει στην πορεία σε σχέση με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του προϊόντος που παράγει, τις αμοιβές των παραγωγών κ.λπ. Αντίστοιχη προσπάθεια έχει γίνει και με το γιαούρτι, όπου βάσει συμφωνιών οι παραγωγοί εισπράττουν για το γάλα που παραδίδουν έως και 48 λεπτά ανά κιλό. Εδώ υπολογίζεται ότι ήδη έχουν πουληθεί πάνω από 30.000 συσκευασίες γιαουρτιού.
Επόμενο προϊόν που προέκυψε βάσει των αναγκών του Συνεταιρισμού αυτού των καταναλωτών είναι το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Εδώ, συνεχίζει ο κ. Κώτσου, έχουν γίνει συμφωνίες με παραγωγούς από Στερεά Ελλάδα και Αιτωλοακαρνανία, με τις συμβάσεις να προβλέπουν τιμή παραγωγού 3,24 ευρώ το κιλό για τον παραγωγό συμβατικού έξτρα παρθένου και 4,24 ευρώ το κιλό για το αντίστοιχο βιολογικό.
Σχέδιο για νέα προϊόντα και συνεργασίες
Στις προθέσεις της πρωτοβουλίας είναι η επέκταση σε νέους κωδικούς προϊόντων, όπως για παράδειγμα η Φέτα, το μέλι, οι ελιές Καλαμών κ.λπ. ενώ όπως αποκάλυψε ο κ. Κώτσου καταλήγοντας στον ΑγροΤύπο, επίκειται συμφωνία με μια ακόμα μεγάλη αλυσίδα για την διάθεση των προϊόντων αλλά και άλλες μικρότερες συμφωνίες (π.χ. ειδικά για τη διανομή γιαουρτιού).
To 9ο Ελληνογερμανικό Φόρουμ Τροφίμων, με τίτλο «Νέοι εξαγωγικοί ορίζοντες για την αγροδιατροφή – Προϊόντα της Δ. Μακεδονίας στη γερμανική αγορά», πραγματοποιήθηκε, στην Φλώρινα, από το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο, την BASF ΕΛΛΑΣ ΑΒΕΕ, την Πρεσβεία της Ελλάδος στο Βερολίνο, την Enterprise Greece Invest & Trade και το Επιμελητήριο Φλώρινας, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με χρυσό χορηγό την Τράπεζα Πειραιώς.
Ο κ. Βασίλειος Γούναρης, Πρόεδρος του Ελληνογερμανικού Επιμελητηρίου & Διευθύνων Σύμβουλος της BASF ΕΛΛΑΣ ΑΒΕΕ, χαιρετίζοντας την εκδήλωση υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ότι ο σωστός συνδυασμός «έξυπνων» εργαλείων χρηματοδότησης με ευέλικτες στρατηγικές εξωστρέφειας, είναι αυτό που οδηγεί τον παραγωγό στην επιτυχία. Περιγράφοντας τη δυναμική του αγροδιατροφικού τομέα, επισήμανε ότι η αξία της αγροτικής παραγωγής υπολογίζεται σε 11 δισ. ευρώ, το 23,3% αυτής προέρχεται από τη ζωική παραγωγή και το 74,1% από τη φυτική παραγωγή, η χώρα διαθέτει 685.000 γεωργικές εκμεταλλεύσεις, που αντιστοιχούν στο 6,7% του συνόλου των ευρωπαϊκών εκμεταλλεύσεων, με τον κλάδο να απασχολεί 1,1 εκατ. εργαζόμενους. Πάντως ο κ. Γούναρης στάθηκε και στις προκλήσεις της αγοράς, που δεν είναι άλλες, όπως είπε, από την ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση, την κάλυψη χιλιάδων κενών θέσεων εργασίας, την οργάνωσή της σε μεγαλύτερες οντότητες και την ενίσχυση της τυποποίησης.
Ο κ. Νικόλαος Γρηγοριάδης, Αντιδήμαρχος Φλώρινας, και η κα Ελένη Γυρίκη, Αντιδήμαρχος Αμυνταίου, χαιρετίζοντας την εκδήλωση στάθηκαν από κοινού στη δυναμική της Δυτικής Μακεδονίας στην αγροτική οικονομία και ιδιαίτερα στις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, όπου η περιοχή της Φλώρινας παρουσιάζει εντυπωσιακές επιδόσεις, ενώ υπογράμμισαν την ανάγκη στήριξης του κλάδου μέσω των κοινοτικών προγραμμάτων χρηματοδότησης νέων επενδύσεων.
Ο κ. Σάββας Σαπαλίδης, Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Φλώρινας και των Επιμελητηρίων Δυτικής Μακεδονίας, σχολίασε ως πάγιες προτεραιότητες του Επιμελητηρίου Φλώρινας την ενίσχυση της εξωστρέφειας και την προώθηση της διεθνοποίησης των επιχειρήσεων – μελών του, ώστε να μπορέσουν να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν συγκεκριμένες στρατηγικής ανοίγματος τους στις διεθνείς αγορές με κύριους στόχους την υλοποίηση διεθνών άμεσων επενδύσεων, την ανάπτυξη εμπορικών συναλλαγών (εξαγωγών και εισαγωγών) και τη δημιουργία συνεργατικών εμπορικών σχέσεων.
Από την πλευρά του, ο κ. Ιωάννης Χανιωτάκης, Senior Director της Αγροτικής Τραπεζικής, του Ομίλου Τράπεζα Πειραιώς, μιλώντας για τις επενδύσεις στον αγροτικό κλάδο μέσα από σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία τόνισε ότι «η τεχνολογία, με τους εκθετικούς ρυθμούς ανάπτυξής της, προσφέρει σήμερα λύσεις στις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο αγροτικός τομέας, όπως η διαχείριση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης, η επάρκεια τροφίμων, οι ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό. Οι απαραίτητες ιδιωτικές επενδύσεις επιχορηγούνται με σημαντικούς ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους συνολικού ύψους 1,9 δις από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, το Ταμείο Ανάκαμψης και τον Αναπτυξιακό Νόμο. Η Τράπεζα Πειραιώς», όπως είπε, «επιδιώκει να στηρίξει χρηματοδοτικά τον τομέα με στόχο την έξυπνη, πράσινη και συνολικά βιώσιμη ανάπτυξή του. Στο πλαίσιο αυτό έχει διαμορφώσει τα κατάλληλα χρηματοδοτικά σχήματα για την αξιοποίηση των επιχορηγούμενων προγραμμάτων από τους παραγωγούς και εμπλουτίζει συνεχώς τα προσφερόμενα εξειδικευμένα χρηματοδοτικά της εργαλεία για την υλοποίηση κάθε υγιούς επενδυτικού σχεδίου. Παράλληλα, η Τράπεζα Πειραιώς έχοντας ως στρατηγική επιλογή της τη στήριξη του αγροτικού τομέα διατήρησε σταθερό το βασικό επιτόκιο δανεισμού των αγροτών καθ΄ όλη τη διάρκεια των τελευταίων ετών, παρά την αύξηση των παρεμβατικών επιτοκίων».
Ο Δρ. Κώστας Μπαγινέτας, εκπροσωπώντας τον Υπουργό, κ. Λευτέρη Αυγενάκη, στην εναρκτήρια ομιλία του, αφού υπογράμμισε ότι Ελλάδα και Γερμανία έχοντας υιοθετήσει πλήρως τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική και την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία με τις επιμέρους στρατηγικές της για τη γεωργία «Farm to Fork» και τη «Βιοποικιλότητα», ως κεντρική επιλογή για την αγροτική ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος, εστιάζουν σε πέντε τομείς:
- Στην ενημέρωση, διαβούλευση και ευαισθητοποίηση των παραγωγών και του πληθυσμού στις αγροτικές περιοχές, για τις ευκαιρίες και τα οφέλη της μετάβασης σε οικονομικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικό επίπεδο, καθώς και για τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν.
- Στην προσέλκυση νέων στον πρωτογενή τομέα και ενθάρρυνση των start-ups με τη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών απασχόλησης στην ύπαιθρο.
- Στην ενθάρρυνση υγιών συλλογικών γεωργικών προγραμμάτων σε συνδυασμό με συμβουλευτικές υπηρεσίες για τη στήριξη της βιωσιμότητας, τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και τον εκσυγχρονισμό των γεωργικών εκμεταλλεύσεων.
- Στην ανάπτυξη υποδομών εκπαίδευσης και κατάρτισης σε αγροτικές περιοχές για την υποστήριξη της υιοθέτησης νέων δεξιοτήτων και γνώσεων σε βιώσιμες, πράσινες και ψηφιακές τεχνολογίες.
- Στην παροχή κινήτρων για την προώθηση βιώσιμων δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων στην καινοτομία και τις νέες «πράσινες και ψηφιακές» τεχνολογίες, αξιοποιώντας ταυτόχρονα σύγχρονα χρηματοδοτικά μέσα για την προστασία του εισοδήματος των παραγωγών από έντονες διακυμάνσεις σε περιόδους κρίσης.
Συνεχίζουν οι ελαιουργικοί συνεταιρισμοί της Λακωνίας να προχωρούν σε εμπορικές συμφωνίες πώλησης ελαιολάδου σε υψηλές τιμές.
Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Αγίων Αποστόλων ανακοίνωσε την Τετάρτη (6/12) ότι προχώρησε στην πώληση 2 βυτίων εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου, εσοδείας 2023-2024, στην εταιρεία ALTA MAREMMA, στην τιμή των 9,05 ευρώ το κιλό.
Επίσης ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Ασωπού έκανε πώληση, την Τρίτη (5/12) ,10 τόνων εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου, εσοδείας 2023-2024, στην εταιρεία Χελιώτης, στην τιμή των 9 ευρώ το κιλό.
Είχε προηγηθεί πώληση από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Βλαχιώτη, 1 βυτίου (27 τόνους) έξτρα παρθένου ελαιολάδου, εσοδείας 2023-2024 και οξύτητας 0,4, στην τιμή των 8,80 ευρώ το κιλό.
Επίσης είχαμε την πώληση του Αγροτικού Συνεταιρισμού Φοινικίου, 1 βυτίου έξτρα παρθένου ελαιολάδου στην εταιρεία Χελιώτης, εσοδείας 2023-2024, οξύτητας 0,35, στην τιμή των 8,65 ευρώ το κιλό.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού τονίζει ότι η νομοθεσία αναγνωρίζει τον ιδιαίτερο ρόλο που διαδραματίζουν οι Οργανώσεις Παραγωγών (ΟΠ).
Έτσι μπορούν να συνάψουν συμφωνίες με μεταποιητές και εμπόρους σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα («από το χωράφι στο πιάτο») ώστε να διασφαλίσουν την πρόσβαση των προϊόντων στην αγορά, την προσιτή τιμή στα προϊόντα τους, την ποιότητα και τη συνεχή βελτίωση των προϊόντων, την ενημέρωση για τις τρέχουσες εξελίξεις στην αγροτική παραγωγή και εμπορία, στην ανακύκλωση και τη βιώσιμη ανάπτυξη, αλλά και να συνεργαστούν με τις τοπικές αρχές για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αγροτικές περιοχές. Οι ΟΠ μπορούν να λάβουν διαφορετικές νομικές μορφές, συμπεριλαμβανομένων των γεωργικών συνεταιρισμών.
Οι αναγνωρισμένες ΟΠ επωφελούνται από:
- εξαιρέσεις από τους κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ για ορισμένες δραστηριότητες, όπως οι συλλογικές διαπραγματεύσεις για λογαριασμό των μελών τους, ο σχεδιασμός της παραγωγής ή ορισμένα μέτρα διαχείρισης προσφοράς,
- πρόσβαση στη χρηματοδότηση της ΕΕ στο πλαίσιο «επιχειρησιακών προγραμμάτων» στον τομέα των οπωροκηπευτικών, όπως εκείνα για τη στήριξη συλλογικών επενδύσεων στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας προς όφελος των μελών τους.
Εξαιρέσεις για οργανώσεις παραγωγών, ενώσεις γεωργών και γεωργούς
- Οι αναγνωρισμένες ΟΠ μπορούν, κατά παρέκκλιση των κανόνων ανταγωνισμού, να προγραμματίζουν την παραγωγή, να βελτιστοποιούν το κόστος παραγωγής, να διαθέτουν στην αγορά και να διαπραγματεύονται συμβάσεις για την προμήθεια γεωργικών προϊόντων, για λογαριασμό των μελών της για το σύνολο ή μέρος της συνολικής παραγωγής τους.
- Σε περιόδους σοβαρών ανισορροπιών στις αγορές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να εκδίδει ειδικές εκτελεστικές πράξεις παρέκκλισης των κανόνων ανταγωνισμού για συμφωνίες ή αποφάσεις αναγνωρισμένων ΟΠ που αφορούν, μεταξύ άλλων, απόσυρση από την αγορά ή δωρεάν διανομή προϊόντων, κοινά μέτρα προώθησης, κοινή αγορά εισροών, προσωρινό προγραμματισμό παραγωγής και αποσκοπούν αποκλειστικά στη σταθεροποίηση του οικείου τομέα χωρίς να υπονομεύουν την ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς
- Η δυνατότητα συνεργασίας, π.χ. για την παραγωγή ή την πώληση γεωργικών προϊόντων, κατά παρέκκλιση των κανόνων ανταγωνισμού επεκτείνεται σε όλους τους γεωργούς ή τις ενώσεις γεωργών με την προϋπόθεση τα συμβαλλόμενα μέρη να ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να γνωμοδοτήσει σχετικά με τη συμβατότητα των συμφωνιών τους.
Επίσης οι συμφωνίες, οι αποφάσεις και οι πρακτικές διεπαγγελματικών οργανώσεων δύναται να εξαιρεθούν από τους κανόνες ανταγωνισμού, αφού πρώτα κοινοποιηθούν και λάβουν έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ειδικές εξαιρέσεις ανά τομέα:
- Υπάρχουν ειδικοί κανόνες για τις συμβατικές διαπραγματεύσεις από αναγνωρισμένες οργανώσεις παραγωγών στον τομέα του γάλακτος (άρθ. 149 Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013).
- Καθορίζονται όροι υπό τους οποίους οι οργανώσεις παραγωγών ή οι διεπαγγελματικές οργανώσεις μπορούν να διαχειρίζονται την προσφορά τυριού προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης ή προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης (άρθ. 150 Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013).
- Υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες εμπορίας για τη βελτίωση και τη σταθεροποίηση της λειτουργίας της κοινής αγοράς οίνου (άρθ. 167 Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013).
- Καθορίζονται όροι υπό τους οποίους οι οργανώσεις παραγωγών ή οι διεπαγγελματικές οργανώσεις μπορούν να διαχειρίζονται την προσφορά χοιρομεριού προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης ή προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης (άρθ. 172 Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013).
Αστυνομικοί του Τμήματος Προστασίας Περιουσιακών Δικαιωμάτων της Διεύθυνσης Ασφάλειας Θεσσαλονίκης εντόπισαν και συνέλαβαν, στο πλαίσιο συντονισμένης επιχείρησης, δύο άτομα, τα οποία ενέχονται σε υπόθεση παρασκευής και διάθεσης νοθευμένου ελαιόλαδου.
Πρόκειται για ημεδαπούς ηλικίας 36 και 80 ετών (συγγενικά πρόσωπα), σε βάρος των οποίων σχηματίσθηκε δικογραφία για παράβαση των Ν. 4235/2014 «Ποινικές κυρώσεις επί μη συμμόρφωσης στους τομείς των τροφίμων, των ζωοτροφών, της υγείας και προστασίας ζώων και της διαχείρισης ΖΥΠ και ΠΠ» και Ν. 4177/2013 «Ρυθμίσεις για την αγορά προϊόντων και την παροχή υπηρεσιών».
Όπως προέκυψε από την αστυνομική έρευνα, οι ανωτέρω δημιούργησαν κατάλληλη και οργανωμένη υποδομή για την παράνομη παρασκευή και συσκευασία ελαιολάδου, το οποίο παράγεται από την επεξεργασία ηλιελαίου με πρόσμιξη κατάλληλων χρωστικών ουσιών, καθώς και τη συσκευασία και τη διάθεσή του στη αγορά, ως εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο.
Η πρώτη ύλη (ηλιέλαιο) εισαγόταν από τη Βουλγαρία και στη συνέχεια με τη χρήση των κατάλληλων χρωστικών ουσιών πωλούνταν ως «εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο» με διάφορες ετικέτες περιοχών της Ελλάδος και διοχετευόταν στην αγορά της Βουλγαρίας και της χώρας μας.
Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις 01/12/2023 σε αποθήκη εταιρείας που δραστηριοποιείται στο χονδρικό εμπόριο ειδών διατροφής και βρίσκεται σε περιοχή του Δήμου Δέλτα, με τη συνδρομή ειδικού κλιμακίου του Ε.Φ.Ε.Τ./ Περιφερειακής Διεύθυνσης Κεντρικής Μακεδονίας / Τμήμα Ελέγχου για την Προστασία των Καταναλωτών, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν συνολικά:
- 6.644 λίτρα νοθευμένο ελαιόλαδο, το οποίο ήταν σε δοχεία των 5 και 3 λίτρων με ετικέτες «εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο» διαφόρων εταιρειών,
- 6.500 λίτρα ηλιέλαιο εντός επτά (7) πλαστικών δεξαμενών,
- Πληθώρα ετικετών που ανέγραφαν «Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο»,
- Μία (1) πλήρης και λειτουργική εγκατάσταση πλήρωσης και τυποποίησης ελαίων αποτελούμενη από σωληνώσεις και δεξαμενές περιέχουσες υγρό αγνώστου χημικής σύστασης και αμφιβόλου ποιότητας,
- 9.035 κενές μεταλλικές συσκευασίες αποθήκευσης ελαίου (δοχεία),
- 358 κενές πλαστικές συσκευασίες και αποθήκευσης ελαίου (δοχεία),
- 5 τιμολόγια παρελθόντων ετών και
- 1 Ι.Χ. Φορτηγό.
Οι συλληφθέντες, με τη δικογραφία που σχηματίστηκε σε βάρος τους, θα οδηγηθούν στις αρμόδιες δικαστικές αρχές, ενώ ελήφθησαν δείγματα από τα κατασχεθέντα συσκευασμένα προϊόντα νοθευμένου ελαιόλαδου, τα οποία θα αποσταλούν στο Γενικό Χημείο του Κράτους.
Μέτρα κατά της νοθείας ζητά ο ΣΕΒΙΤΕΛ
Σε περιπέτειες εισέρχεται συνολικά ο ελαιοκομικός τομέας της χώρας μας από την κυκλοφορία στην ελληνική αγορά, μειγμάτων ελαιολάδου με άλλα φυτικά έλαια/σπορέλαια, παραγόμενα σε άλλες χώρες της Ε.Ε και εισαγόμενα στην χώρα μας.
Όπως τονίζει ο ΣΕΒΙΤΕΛ, ενώ η ενωσιακή νομοθεσία δίνει την δυνατότητα στα κράτη μέλη να απαγορεύσουν την παραγωγή τέτοιων μειγμάτων στην επικράτεια τους για διακίνηση στην εσωτερική τους αγορά, πράγμα που ισχύει και στην Ελλάδα, δεν μπορούν να απαγορεύσουν την εμπορία των μειγμάτων αυτών στην εσωτερική τους αγορά μέσω εισαγωγών από άλλες χώρες. Εύκολα μπορεί κανείς να αντιληφθεί τους κινδύνους εξαπάτησης του καταναλωτή από την κυκλοφορία μειγμάτων στην χώρα μας, είτε με αντικανονικές ονομασίες είτε και με απεικονίσεις ελιάς στις ετικέτες που παραπέμπουν σε ελαιόλαδα .
Όπως σημειώνει ο Πρόεδρος του ΣΕΒΙΤΕΛ, Κωσταντίνος Κουτσιούμπης, «σε μια περίοδο έντονα ανταγωνιστική σε παγκόσμιο επίπεδο και με μειωμένη την διαθεσιμότητα του ελαιολάδου, είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν από τα αρμόδια Υπουργεία και τους ελεγκτικούς φορείς, προστατευτικές δικλείδες ασφαλείας, πριν προκληθούν σημαντικά προβλήματα στον ελαιοκομικό τομέα, ένα τομέα που αναζητά επί δεκαετίες την προστιθέμενη αξία που του ανήκει στην εγχώρια αλλά και τις διεθνείς αγορές».
Στις κάλπες προσήλθαν μαζικά την Κυριακή (3 Δεκεμβρίου) οι κτηνοτρόφοι της Θεσσαλίας για να εκλέξουν τη νέα διοίκηση της Ομοσπονδίας Κτηνοτρόφων Θεσσαλίας για τα επόμενα χρόνια.
Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο Νίκος Παλάσκας, «χαρακτηριστικό της διαδικασίας ήταν η μεγάλη συμμετοχή αφού περισσότεροι από 460 κτηνοτρόφοι προσήλθαν στον Τύρναβο για να ψηφίσουν. Επίσης αυτό που που προκάλεσε ευχάριστη έκπληξη ήταν το γεγονός ότι υπήρξαν πολλά νέα άτομα που ήλθαν να ψηφίσουν ενώ αρκετοί ήταν και οι νέοι σε ηλικία υποψήφιοι για τα όργανα της ομοσπονδίας.
Στο νέο διοικητικό συμβούλιο εκλέγονται οι:
Τζιωρτζιώτη Νικολέτα (Τρίκαλα) 227 ψήφοι
Παλάσκας Νίκος (Λάρισα) 219
Παρλίτσης Ζήσης (Λάρισα) 218
Μπαλούκας Δημήτρης (Λάρισα) 218
Κουκόλης Ιωάννης (Λάρισα) 217
Καλόγηρος Κωνσταντίνος (Μαγνησία) 205
Βέρρας Αθανάσιος (Λάρισα) 205
Βραζιτίκος Χαράλαμπος (Λάρισα) 198
Αντωνίου Αναστάσιος (Λάρισα) 195
Ζιώζιας Νικόλαος (Λάρισα)194
Μπαρδανίκας Ιωάννης (Λάρισα) 193
Σπανογιάννης Στέλιος (Λάρισα) 186
Πατούνης Φώτης (Καρδίτσα) 28 (εκλέγεται λόγω ποσόστωσης).
Την επόμενη Παρασκευή (8/12/2023) θα συγκροτηθεί σε σώμα το νέο διοικητικό συμβούλιο και θα εκλεγεί ο νέος πρόεδρος».
Χωρίς διοίκηση ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ δεν γίνονται έλεγχοι
Ο Σύλλογος Εργαζόμενων και ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ) καταγγέλλουν την απαράδεκτη κατάσταση που επικρατεί εδώ και ένα σχεδόν μήνα στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ.
Όπως αναφέρουν σε κοινή ανακοίνωσή τους, εξαιτίας της απουσίας Διοίκησης στο φορέα για ένα σχεδόν μήνα οι έλεγχοι στην αγορά γάλακτος και κρέατος στη χώρα είναι ανύπαρκτοι. Παρά το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι στον ΕΛΓΟ αλλά και οι Έλληνες κτηνοτρόφοι έχουν επανειλημμένα ζητήσει το αυτονόητο δηλαδή το διορισμό διοίκησης.
Παρά επίσης τις συνεχείς οχλήσεις στο γραφείο του Υπουργού, καμία εξέλιξη δεν έχει προκύψει, γεγονός που οδήγησε σε παντελή ασυδοσία στην αγορά των γαλακτοκομικών προϊόντων και την εμπορία του κρέατος κατά το τελευταίο διάστημα με ανυπολόγιστες συνέπειες για τους Έλληνες καταναλωτές. Κατά τ’ άλλα το επιτελικό κράτος, για το οποίο τόσο πολύ κομπάζει η κυβέρνηση λειτουργεί άψογα.
Καλούμε για μια ακόμη φορά την κυβέρνηση και το ΥπΑΑΤ να πράξουν το αυτονόητο (δηλαδή να διορίσουν διοίκηση στον ΕΛΓΟ), ώστε να ξεκινήσουν και πάλι οι έλεγχοι στην αγορά των γαλακτοκομικών και του κρέατος στη χώρα.
Οι υψηλές τιμές λιανικής στο ελαιόλαδο αναμένεται να μεταβάλλουν έως έναν βαθμό τη ζήτηση στην Ισπανία, ωστόσο η μείωση αυτή δεν αναμένεται να είναι μεγάλη.
Σύμφωνα με μελέτη που έκανε το Γραφείο ΟΕΥ της Ελληνικής Πρεσβείας στη Μαδρίτη, παρά την αύξηση των τιμών λιανικής που έχουμε το τελευταίο διάστημα στο ελαιόλαδο οι Ισπανοί καταναλωτές συνεχίζουν να το προτιμούν.
Ήδη, μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, η αύξηση των τιμών έκανε τα νοικοκυριά να μειώσουν την κατανάλωση, όχι όμως σε ανησυχητικό επίπεδο.
Παρατηρήθηκε μία μικρή αύξηση της χρήσης εναλλακτικών ελαίων όπως πυρηνέλαιο, σογιέλαιο και διάφορα σπορέλαια, σε συγκριτικά μικρότερες ωστόσο ποσότητες σε σχέση με τη συνολική ζήτηση για ελαιόλαδο.
Γεγονός είναι πάντως ότι κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών διεξάγεται μεγάλη συζήτηση και υπάρχει αρκετός προβληματισμός στην Ισπανία αναφορικά με το - απαράδεκτα όπως χαρακτηρίζεται - υψηλό επίπεδο των τιμών του ελαιολάδου, το οποίο μάλιστα επιδεινώνεται διαρκώς και με ιδιαίτερα ταχείς ρυθμούς το τελευταίο διάστημα.
Το 2024 εξαιτίας του πληθωρισμού, της μείωσης της καταναλωτικής εμπιστοσύνης και της μείωσης της προσφοράς, θεωρείται βέβαιο ότι οι αγορές ελαιολάδου θα μειωθούν, σε σύγκριση με το 2023.
Ωστόσο, παρατηρείται ότι τα νοικοκυριά δαπανούν 23,9% περισσότερο για την αγορά αυτού του προϊόντος από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια. Δαπανούν, δηλαδή, το 2,41% του προϋπολογισμού τους για την αγορά ελαιόλαδου, ποσοστό που έχει αυξηθεί το τελευταίο έτος, πράγμα που σημαίνει ότι τα νοικοκυριά αναγκάστηκαν να αυξήσουν τον προϋπολογισμό που διατίθεται για την αγορά ελαιολάδου προκειμένου να αποκτήσουν την ίδια ποσότητα.
Δεδομένης της σημασίας του προϊόντος στην ισπανική κουζίνα, δεν αναμένεται ιδιαίτερα μεγάλη μείωση στην κατανάλωση.
Πάντως για να καλύψουν την ζήτηση οι Ισπανοί κάνουν εισαγωγές ελαιολάδου και από την χώρα μας.
Στο επτάμηνο του 2023 η αξία των ελληνικών εξαγωγών ανήλθε στα 96,91 εκατ. ευρώ ( 7,3 εκατ. ευρώ έκαναν το 2019), γεγονός βέβαια που λογικά οφείλεται όχι τόσο στις αυξημένες ποσότητες όσο στην σημαντική αύξηση των τιμών του ελαιολάδου κατά το τρέχον έτος.
Νέο ρεκόρ πώλησης ελαιολάδου είχαμε σήμερα Πέμπτη (30/11) από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Βλαχιώτη στην Λακωνία.
Ο κ. Παναγιώτης Βαρελάς, πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Βλαχιώτη, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «συμφωνήσαμε στην πώληση 1 βυτίου (27 τόνους) έξτρα παρθένου ελαιολάδου, εσοδείας 2023-2024 και οξύτητας 0,4, στην τιμή των 8,80 ευρώ το κιλό.
Το ελαιόλαδο το αγόρασε ντόπιος τυποποιητής. Αυτή την εποχή υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από την εγχώρια αγορά αλλά οι παραγωγοί φαίνονται διστακτικοί στο να πωλήσουν για φορολογικούς λόγους. Πάντως η περιοχή μας είναι όψιμη και αναμένεται να συνεχιστεί και μετά τις γιορτές η συγκομιδή».
Να θυμίσουμε ότι νωρίτερα, επίσης στην Λακωνία, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Φοινικίου συμφώνησε στην πώληση ενός βυτίου έξτρα παρθένου ελαιολάδου, εσοδείας 2023-2024, οξύτητας 0,35, στην τιμή των 8,65 ευρώ το κιλό.
Συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις κτηνοτρόφων μεταποιητών για την τιμή αιγοπρόβειου γάλακτος τη νέα γαλακτοκομική περίοδο.
Φτάσαμε τέλη Νοεμβρίου και ακόμη δεν έχουν επίσημες συμφωνίες κτηνοτρόφων με γαλακτοβιομηχανίες.
Ωστόσο μετά το πρώτο δεκαήμερο κάθε μήνα οι γαλακτοβιομηχανίες τιμολογούν το γάλα και δίνουν τιμές.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, το πρόβειο γάλα που παραδόθηκε τον Οκτώβριο είχε τιμή στα 1,56 ευρώ το κιλό.
Στο 10ήμερο του Δεκεμβρίου αναμένεται να βγουν τα τιμολόγια για το Νοέμβριο. Θυμίζουμε πέρυσι το γάλα του Νοεμβρίου είχε τιμή παραγωγού στα 1,60 ευρώ το κιλό.
Οι γαλακτοβιομηχανίες με αφορμή την ανάγκη για μείωση της τιμής των γαλακτοκομικών προϊόντων στο ράφι κάνουν προσπάθεια να μειώσουν τις τιμές κατά 10 λεπτά.
Σε αυτό βέβαια αντιδρούν οι κτηνοτρόφοι που υποστηρίζουν ότι η διαφορά της τιμής παραγωγού με την τιμή στο ράφι είναι μεγάλη, ενώ στο γάλα δεν υπάρχουν μεσάζοντες. Επίσης αναφέρουν ότι υπάρχει μεγάλη αύξηση τα τελευταία χρόνια στις τιμές ζωοτροφών και ενέργειας. Δεν γίνονται έλεγχοι από τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και θα πρέπει η κυβέρνηση να πάρει μέτρα, τονίζουν.
Στις 9 Δεκεμβρίου θα πραγματοποιηθεί συνάντηση των μεγάλων συνεταιριστικών οργανώσεων και αιγοπροβαοτρόφων, στην Λάρισα, για να συζητηθεί η προσπάθεια μείωσης των τιμών που θέλουν να κάνουν οι γαλακτοβιομηχανίες και οι τρόποι αντίδρασης από την πλευρά των παραγωγών.
Νέα πώληση ελαιολάδου φετινής εσοδείας είχαμε στην Λακωνία.
Ο διαχειριστής του Αγροτικού Συνεταιρισμού Φοινικίου της Λακωνίας κ. Γιώργος Κρητικός, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «ο συνεταιρισμός συμφώνησε για την πώληση ενός βυτίου έξτρα παρθένου ελαιολάδου, εσοδείας 2023-2024, με την εταιρεία Χελιώτης. Το έξτρα αυτό παρθένο ελαιόλαδο που ήταν οξύτητας 0,35 έπιασε τιμή 8,65 ευρώ το κιλό.
Πάντως η φετινή παραγωγή είναι αισθητά μειωμένη και η ζήτηση έχει ζεσταθεί τις τελευταίες ημέρες. Από την πλευρά τους οι παραγωγοί φαίνονται διστακτικοί στο να πουλήσουν για φορολογικούς λόγους. Μεγάλα προβλήματα από τον δάκο δεν έχει η περιοχή. Οι ισχυροί άνεμοι όμως που είχαμε τις προηγούμενες ημέρες έχουν ρίξει κάποιες ελιές».
Ιταλία
Στο μεταξύ η ιταλική οργάνωση αγροτών Coldiretti, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ελιάς (World Olive Tree Day), που γιορτάζεται με πρωτοβουλία της UNESCO στις 26 Νοεμβρίου, επισημαίνει ότι η κλιματική αλλαγή επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την ελαιοκαλλιέργεια.
Η μείωση της παγκόσμιας παραγωγής έχει προκαλέσει αύξηση τιμών. Στην Ιταλία η αύξηση της τιμής του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ξεπερνά το 50%, σύμφωνα με τα στοιχεία του Οκτωβρίου της Ιταλικής Στατιστικής Υπηρεσίας (Istat).
Η παραγωγή ιταλικού έξτρα παρθένου ελαιολάδου φέτος υπολογίζεται σε περίπου 290 χιλιάδες τόνους, κάτω από τον μέσο όρο των τελευταίων τεσσάρων ετών. Ευτυχώς που οι περιοχές του νότου εμφανίζουν μια αύξηση της παραγωγής κατά 34% σε σχέση με πέρυσι και αντισταθμίζουν τις απώλειες της παραγωγής στο βορά.
Πάντως η ιταλική παραγωγή, επισημαίνει η Coldiretti, δεν επαρκεί για να ικανοποιήσει τη ζήτηση για κατανάλωση και εξαγωγές.
Τρεις στις τέσσερις φιάλες ελαιολάδου που καταναλώνονται στην Ιταλία είναι εισαγόμενες (κυρίως από Ελάδα). Οι ιταλικές εισαγωγές ελαιολάδου σημείωσαν το «ρεκόρ αιώνα» το 2022, με αξία πάνω από 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ είχαμε επίσης μεγάλη αύξηση, κατά 20%, το πρώτο εξάμηνο του 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία του Istat.
Συνεδρίασε, την Πέμπτη (23/11/2023), το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ) με θέματα που απασχολούν τον κλάδο της κτηνοτροφίας. Στην ημερήσια διάταξη συμπεριλαμβάνονται θέματα όπως:
1. Η κατάσταση της κτηνοτροφίας σήμερα, ιδιαίτερα μετά τις πυρκαγιές σε Έβρο, Φθιώτιδα κ.α. και τις πλημμύρες στη Θεσσαλία.
Παρουσιάστηκαν τα σημαντικότερα χρόνια προβλήματα του κλάδου, όπως η υπεροφορολόγηση, η υπερχρέωση, η έλλειψη ρευστότητας, το υψηλό κόστος παραγωγής, η έλλειψη εργατών, το τεράστιο πρόβλημα της επάρκειας και του κόστους των ζωοτροφών και της ενέργειας, που οξύνεται συνεχώς και σε συνδυασμό με την απειλή των τραπεζικών χρεών που δημιουργήθηκαν ή επιδεινώθηκαν στην περίοδο της κρίσης, δημιουργείται κατάσταση ασφυξίας σε όλο τον πρωτογενή τομέα.
Το ΔΣ του ΣΕΚ ζητά ουσιαστική στήριξη για τους πληγέντες κτηνοτρόφους, σύμφωνα με τα μέτρα που έχει προτείνει στα αρμόδια υπουργεία και στην πολιτική ηγεσία.
Τονίζεται ότι, είναι θέμα επιβίωσης πλέον, όταν δεν έχουν αποδοθεί, σε όλους τους δικαιούχους κτηνοτρόφους, οι προκαταβολές των αποζημιώσεων, καθώς και η ενίσχυση των 6.000 € για την κύρια κατοικία (επισκευή ή αντικατάσταση οικοσκευής) και κάλυψης των πρώτων αναγκών (600 ευρώ).
Για την κατασκευή των στάβλων στις πληγείσες περιοχές και την αντικατάσταση του ζωικού κεφαλαίου, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις που έγιναν από το ΥπΑΑΤ, προβλέπεται να χρηματοδοτηθούν από το Μέτρο 5.2 προϋπολογισμού 45 εκατ. ευρώ, χωρίς ωστόσο να γνωρίζουμε πότε το συγκεκριμένο μέτρο θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται.
Θυμίζουμε ότι ο ΣΕΚ ζητάει οι αποζημιώσεις για τα απωλεσθέντα ζώα να είναι τέτοιες που να μπορούν οι συνάδελφοί μας που έχασαν τα ζώα τους να αποζημιωθούν τουλάχιστον με:
- 250 ευρώ, ανά αρσενικό & θηλυκό αιγοπρόβατο άνω του έτους και 120 ευρώ για κάτω του έτους.
- Για τα απολεσθέντα χοιρινά, για τις χοιρομητέρες 500 ευρώ (minimum), για τα χοιρίδια 200 ευρώ (Μ.Ο. μικρά και μεγάλα) και για τους κάπρους 3.500 ευρώ ανά κάπρο.
- Για τα απολεσθέντα βοοειδή, 1.500 ευρώ (Μ.Ο.) ανά βοοειδές.
2. Οι τιμές του αιγοπρόβειου και αγελαδινού γάλακτος στη νέα σεζόν
Εκφράσθηκε έντονος προβληματισμός για:
- την τακτική πίεσης των βιομηχανιών μείωσης των τιμών παραγωγού στο αιγοπρόβειο γάλα και καθυστέρησης των διαπραγματεύσεων για την υπογραφή συμβολαίων για τη νέα σεζόν. Οι βιομηχανίες προμηθεύονται γάλα δίχως να γνωρίζει ο κτηνοτρόφος την τιμή με την οποία θα πληρωθεί.
- τη συνεχιζόμενη τάση μείωσης των τιμών παραγωγού αγελαδινού γάλακτος, ενώ αντίθετα συνεχίζεται η αύξηση της τιμής που αυτό διατίθεται στο «ράφι» των Σούπερ Μάρκετ.
Επισημαίνεται από το Δ.Σ. ότι αν δεν υπάρξουν ικανοποιητικές, βιώσιμες συμφωνίες, κρούομε τον κώδωνα του κινδύνου αφανισμού της ελληνικής κτηνοτροφίας, με μείωση του ζωικού κεφαλαίου και παύση δραστηριότητας.
Διεκδικούμε οι τιμές πώλησης για την περίοδο 2023-2024 να είναι: για το πρόβειο γάλα 1,70 €/κιλό τουλάχιστον, για το γίδινο γάλα 1,15 €/κιλό τουλάχιστον και για το αγελαδινό γάλα 0,60 € /κιλό τουλάχιστον.
3. Η εφαρμογή της νέας ΚΑΠ 2023-2027, όπως οι νέες συνδεδεμένες ενισχύσεις στην κτηνοτροφία.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχουν ενημερωθεί έγκαιρα οι κτηνοτρόφοι και δεν έχει ολοκληρωθεί η έκδοση όλων των απαραίτητων αποφάσεων και εφαρμοστικών οδηγιών, έχουμε προτείνει έγκαιρα, από τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους, το έτος 2023 να είναι μεταβατικός χρόνος και να λάβουν οι κτηνοτρόφοι τις επιδοτήσεις που έπαιρναν τα προηγούμενα χρόνια.
Για τη Συνδεδεμένη Ενίσχυση προτείνουμε:
Για τον τομέα της αιγοπροβατοτροφίας τα ποσά ενίσχυσης ανά επιλέξιμο ζώο να διαμορφωθούν:
- για την Κρήτη - νησιά : 30€/θηλυκό ζώο,
- για τις ορεινές, μειονεκτικές περιοχές :25€/θηλυκό ζώο,
- για τις υπόλοιπες περιοχές: 20€/θηλυκό ζώο,
- για τις αρνάδες αναπαραγωγής: 10 €/αρνάδα.
Για τον τομέα της βοοτροφίας τα ποσά ενίσχυσης ανά επιλέξιμο ζώο να διαμορφωθούν:
- για τις αγελάδες: 200€ /ζώο.
- για τα μοσχάρια ηλικίας έως 14 μηνών: 100€/ζώο.
- για τα μοσχάρια ηλικίας 14 έως 24 μηνών 150€ /ζώο.
- για τις μοσχίδες αναπαραγωγής: 500€ /ζώο.
4. Για τα δάνεια των κτηνοτροφικών - πτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων ζητάμε:
α) Νομοθέτηση προστασίας της πρώτης κατοικίας και σταβλικών εγκαταστάσεων των πτηνοκτηνοτρόφων.
β) ειδική ρύθμιση όσον αφορά τα κόκκινα δάνεια των κτηνοτρόφων ώστε να αποπληρώνονται με βάση τη δυνατότητα που έχει ο κάθε κτηνοτρόφος, αφού γίνει διαγραφή όλων των τόκων και μέρους του κεφαλαίου και το υπόλοιπο να αποπληρώνεται σε δέκα χρόνια.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε νέους ευρωπαϊκούς κανόνες για τις συσκευασίες με στόχο την αύξηση της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης.
Οι ευρωβουλευτές υπερψήφισαν την έκθεση, η οποία αποτελεί την εντολή του Κοινοβουλίου για διαπραγματεύσεις με τις κυβερνήσεις των κρατών μελών, με 426 ψήφους υπέρ, 125 κατά και 74 αποχές.
Η νέα νομοθεσία θα απαιτεί όλες οι συσκευασίες να είναι ανακυκλώσιμες και να πληρούν αυστηρά κριτήρια που θα καθοριστούν μέσω των επακόλουθων κανόνων για την εφαρμογή της. Προβλέπονται ορισμένες προσωρινές εξαιρέσεις, για παράδειγμα για ξύλινες συσκευασίες τροφίμων.
Οι ευρωβουλευτές θέλουν οι χώρες της ΕΕ να διασφαλίσουν ότι το 90% των υλικών που περιέχονται στις συσκευασίες (πλαστικά, ξύλο, σιδηρούχα μέταλλα, αλουμίνιο, γυαλί, χαρτί και χαρτόνι) συλλέγονται ξεχωριστά έως το 2029.
Η εισηγήτρια Ευρωβουλευτής, Frédérique Ries (Βέλγιο), δήλωσε: «Το Κοινοβούλιο στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα υπέρ της πλήρους μεταρρύθμισης της αγοράς συσκευασιών και απορριμμάτων συσκευασίας στην ΕΕ. Η νομοθεσία αυτή είναι απαραίτητη για την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα και καινοτομία και ευθυγραμμίζει τις περιβαλλοντικές φιλοδοξίες με τη βιομηχανική πραγματικότητα. Σε συνδυασμό με αποτελεσματικές πολιτικές επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης, διασφαλίζουμε ότι οι συσκευασίες είναι ασφαλείς για τους καταναλωτές, προσθέτοντας την απαγόρευση των επιβλαβών χημικών ουσιών στις συσκευασίες τροφίμων, ιδίως των PFAS».
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι έτοιμο να αρχίσει συνομιλίες με τις εθνικές κυβερνήσεις σχετικά με την τελική μορφή της νομοθεσίας, μόλις το Συμβούλιο εγκρίνει τη θέση του. Θυμίζουμε την ίδια ημέρα οι Ευρωβουλευτές απέρριψαν ουσιαστικά την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μείωση της χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απέρριψε την πρόταση της Επιτροπής για την δραστική μείωση χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων και ενέκρινε την πρόταση σχετικά με νέους κανόνες σε επίπεδο ΕΕ για τις συσκευασίες.
Την Τετάρτη (22 Νοεμβρίου), πραγματοποιήθηκε, στο Στρασβούργο, η δεύτερη σύνοδος ολομέλειας του Νοεμβρίου με σημαντικές ψηφοφορίες για δύο σημαντικά θέματα για τον τομέα των οπωροκηπευτικών. Η πρόταση για την δραστική μείωση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων απορρίφθηκε από το Κοινοβούλιο. Από την άλλη, το Κοινοβούλιο ενέκρινε την θέση του σχετικά με την πρόταση της νομοθεσία της ΕΕ για τις συσκευασίες, με σχετικές βελτιώσεις για τον τομέα μας, όπως η απαγόρευση των περιττών συσκευασιών και οι στόχοι επαναχρησιμοποίησης.
Χαιρετίζουμε την έγκριση του σχεδίου κανονισμού για τη συσκευασία χωρίς τους περιορισμούς που είχαν αρχικά προγραμματιστεί για τον τομέα των οπωροκηπευτικών. Το Κοινοβούλιο διάγραψε το παράρτημα V σημείο 2 σχετικά με τις συσκευασίες μίας χρήσης για νωπά οπωροκηπευτικά βάρους μικροτέρου του 1,5 κιλών.
Είμαστε πραγματικά ικανοποιημένοι με αυτήν την ψηφοφορία.
Τώρα έχουμε έναν μη δεσμευτικό ευρωπαϊκό κανονισμό που θα επιτρέψει την επίτευξη συγκεκριμένων και σημαντικών έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των απορριμμάτων συσκευασίας και συσκευασίας, χωρίς ανεπιθύμητες παρενέργειες στα απορρίμματα τροφίμων και στην ασφάλεια των προϊόντων. Οι εξαγωγείς μας θα μπορούν να λειτουργούν με σαφείς κανόνες, κάτι που είναι πολύ σημαντικό.
Η συσκευασία, παρέχει θετικά χαρακτηριστικά στα φρέσκα φρούτα και λαχανικά που κυκλοφορούν, όπως ασφάλεια, ιχνηλασιμότητα, ποιότητα, διατροφικές πληροφορίες, προέλευση, πληροφορίες για τη μέθοδο παραγωγής και διαφοροποίηση από τον ανταγωνισμό.
Παράλληλα η Ευρωβουλή απέρριψε το σχέδιο κανονισμού για τη βιώσιμη χρήση φυτοϋγειονομικών προϊόντων, που πρότεινε δραστική μείωση της χρήσης τους στην ΕΕ, είναι ένα γεγονός που δείχνει, την ρεαλιστική αντιμετώπιση της υφιστάμενης πραγματικότητας της παραγωγής των αγροδιατροφικών προϊόντων μεταξύ των οποίων και των φρούτων και λαχανικών. Η πρόταση κανονισμού για τη βιώσιμη χρήση φυτοϋγειονομικών προϊόντων, η οποία απορρίφθηκε από τους ευρωπαίους βουλευτές , αποτελούσε πολύ σοβαρή απειλή για την παραγωγή στην ΕΕ, για τον Σύνδεσμό μας στην αντιμετώπιση παρασίτων και φυτικών ασθενειών, χωρίς αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις, που θα εξασφαλίζουν ότι όλοι οι άνθρωποι θα έχουν πρόσβαση σε επαρκή προμήθεια υγιεινών τροφίμων σε προσιτές τιμές».
Η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) και ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Εξαγωγέων Incofruit - Hellas σε κοινή τους επιστολή καταθέτουν τις απόψεις τους, τόσο για την έκθεση του σχεδίου κανονισμού μείωση χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων όσο και για την έκθεση για συσκευασίες και απορρίμματα συσκευασίας.
Η επιστολή αναφέρει τα εξής:
«Η ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που πραγματοποιείται από τη Δευτέρα 20/11 έως και την Πέμπτη 23/11/2023, στο Στρασβούργο, θα συζητήσει και θα ψηφίσει την έκθεση του σχεδίου κανονισμού για τη μείωση χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων και θα συζητήσει την έκθεση για συσκευασίες και απορρίμματα συσκευασίας.
Τα εν λόγω σχέδια έχουν επικριθεί έντονα από πολλούς φορείς παραγωγής και εμπορίου διαφορετικών κρατών μελών, θεωρώντας ότι δεν λαμβάνουν υπόψη την πραγματικότητα της παραγωγής και εμπορίας φρούτων και λαχανικών. Εντούτοις, προωθούνται για τελική ψήφιση.
Την Τρίτη, 21 Νοεμβρίου, θα συζητηθεί η έκθεση σχετικά με το σχέδιο κανονισμού για την βιώσιμη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, που εκπονήθηκε από την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και προβλέπεται να ψηφισθεί την επομένη ημέρα 22/11/2023 Οι στόχοι μείωσης της χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων σύμφωνα με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG SANTE) για κανονισμό σχετικά με την βιώσιμη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων απειλούν την κοινοτική παραγωγή, με κίνδυνο να καταβαραθρωθεί ποσοτικά και να υποβαθμισθεί ποιοτικά, επειδή ρυθμίζεται η εξάλειψη των χημικών εργαλείων φυτοπροστασίας στην ΕΕ, χωρίς να υπάρχουν αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις για την αντικατάστασή τους. Οι γεωργικοί τομείς των κρατών μελών της ΕΕ πλήττονται επίσης, επειδή οι περιορισμοί επηρεάζουν την κοινοτική παραγωγή, αλλά όχι την παραγωγή σε τρίτες χώρες που θα συνεχίσουν να παράγουν ανταγωνιστικότερα.
Όσον αφορά την πρόταση κανονισμού για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας, η έκθεση του Κοινοβουλίου έχει επίσης προετοιμαστεί από την ίδια Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και θα συζητηθεί κι αυτή την ίδια μέρα 21/11/2023.
Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Επιχειρήσεων «Incofruit - Hellas» και η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών «ΈΘΕΑΣ» απορρίπτουμε κυρίως ένα από τα σημεία που περιλαμβάνονται στον προτεινόμενο κανονισμό και στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και αυτό είναι ο περιορισμός στην εμπορία φρούτων και λαχανικών σε παρτίδες (μονάδες) κάτω του 1,5 κιλού, σε κάθε τύπο συσκευασίας μιας χρήσης.
Θεωρείται ότι αυτό θα βλάψει τη στρατηγική της διαφοροποίησης ανά καταγωγή και ποιότητα, γεγονός που θα οδηγούσε σε απώλεια προστιθέμενης αξίας στις κοινοτικές παραγωγές.
Ζητείται από τους Έλληνες Ευρωβουλευτές:
α) για τον Κανονισμό η διάταξη για τη μείωση χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων η εφαρμογή της να περιλαμβάνει υποχρεωτικά περίοδο προσαρμογής (adaptation) να αρχίσει να ισχύει μετά την εξεύρεση εναλλακτικών αποτελεσματικών και οικονομικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων και
β) για δε τον Κανονισμό συσκευασιών να απαλειφθεί η διάταξη της κατάργησης της κυκλοφορίας κάτω του 1,5 κιλού χύμα, χωρίς ταυτοποίηση των πωλούμενων προϊόντων».
Συνελήφθησαν, την Πέμπτη (16/11), σε περιοχή της Δυτικής Αχαΐας, από αστυνομικούς του Τμήματος Ασφάλειας Δυτικής Αχαίας, τρεις ημεδαποί άνδρες, σε βάρος των οποίων, σχηματίστηκε δικογραφία, για κλοπή κατά συναυτουργία.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει η αστυνομία οι τρεις κατηγορούμενοι, από την 15/11/2023 έως την 16/11/2023, ενεργώντας από κοινού με ακόμα πέντε άγνωστους συνεργούς τους, προέβησαν στην συγκομιδή (10) τόνων και (500) κιλών ελαιοκάρπου, από αγροτεμάχια ιδιοκτησίας δυο ημεδαπών, σε περιοχή της Δυτικής Αχαίας.
Στη συνέχεια οι κατηγορούμενοι μετέφεραν τον συγκεντρωμένο ελαιοκαρπό, με αυτοκίνητο ιδιοκτησίας του ενός κατηγορούμενου, σε δυο ελαιοτριβεία, όπου εξήγαγαν και πούλησαν στους ιδιοκτήτες των ελαιοτριβείων, 1.355 λίτρα ελαιολάδου, συνολικής αξίας 10.840 ευρώ, τα οποία αποκόμισαν ως παράνομο περιουσιακό όφελος.
Σε έρευνες που πραγματοποίησαν οι αστυνομικοί του Τμήματος Ασφάλειας Δυτικής Αχαίας στα ελαιοτριβεία βρήκαν και κατέσχεσαν συνολικά 652 λίτρα ελαιολάδου και 800 κιλά ελαιοκάρπου, τα οποία αποδόθηκαν στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους, ενώ κατασχέθηκε και το όχημα του ενός κατηγορούμενου ως μέσο τέλεσης αξιόποινης πράξης.
Οι συλληφθέντες οδηγήθηκαν στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Πατρών, ενώ συνεχίζονται οι έρευνες για να διαπιστωθεί τυχόν εμπλοκή τους και σε άλλες αξιόποινες πράξεις.
Στο μεταξύ, μετά από εμπεριστατωμένη και αναλυτική έρευνα των αστυνομικών του Τμήματος Ασφάλειας Πολυγύρου, σχηματίστηκε δικογραφία για τα αδικήματα της κακουργηματικής υπεξαίρεσης, της απάτης και παράβαση της νομοθεσίας για την προστασία του περιβάλλοντος, σε αγροτικό συνεταιρισμό σε περιοχή της Χαλκιδικής.
Ειδικότερα, τον Οκτώβριο του 2023, στο Τμήμα Ασφάλειας Πολυγύρου, καταγγέλθηκε κλοπή μεγάλης ποσότητας ελαιολάδου, από τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης του εν λόγω συνεταιρισμού.
Στο πλαίσιο διερεύνησης της καταγγελίας, δεν προέκυψε η τέλεση κλοπής, ωστόσο διαπιστώθηκαν τα ανωτέρω αδικήματα, με χρόνο τέλεσης που προσδιορίζεται από την Άνοιξη του 2022 έως το Καλοκαίρι του 2023, ενώ η έρευνα συνεχίζεται και για παρελθόντα έτη.
Η συνολική ποσότητα του ελαιολάδου, για το οποίο διερευνάται η αφαίρεσή του, υπερβαίνει τους 80 τόνους.
Επίσης διερευνάται η νόθευση και παράτυπη διάθεση ποσοτήτων ελαιολάδου.
Κατόπιν ενεργειών του Τμήματος Ασφάλειας Πολύγυρου, η μονάδα του Αγροτικού Συνεταιρισμού έχει σφραγισθεί από τις αρμόδιες Αρχές.
Η δικογραφία που σχηματίστηκε υποβλήθηκε στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Χαλκιδικής.
Ανακοινώθηκε η καταχώριση των εξαιρετικά παρθένων ελαιολάδων «ΠΟΠ Σητείας» και «ΠΟΠ Καλαμάτα» ως προϊόντα προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης στην Ινδία.
Όπως εξήγησε στον ΑγροΤύπο ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Ένωσης Μεσσηνίας κ. Γιάννης Πάζιος, «μετά την αποτυχημένη πρωτοβουλία της ΕΕ το 2018 ο συνεταιρισμός μας μαζί με την ΕΑΣ Σητείας προχωρήσαμε την όλη διαδικασία.
Στις 31 Οκτωβρίου 2023, δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα Γεωγραφικών Ενδείξεων της Κυβέρνησης της Ινδίας η καταχώριση της προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης.
Η Ινδία είναι η επόμενη μεγάλη αγορά στην οποία ο Αγροτικός Συνεταιρισμός «Ένωση Μεσσηνίας» κατάφερε, μετά από μια πολυετή και απαιτητική διαδικασία, το εξαιρετικό παρθένο Ελαιόλαδο ΠΟΠ Καλαμάτα να προστατεύεται έναντι απομιμήσεων και να απαιτούνται οι εγκεκριμένες προδιαγραφές που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων το όνομα (Καλαμάτα) και την περιοχή προέλευσης (Μεσσηνία).
Αυτή η προστασία έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς η Ινδική αγορά θα αποτελέσει στο μέλλον στόχο των ελληνικών εξαγωγών μιας και αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη χώρα παγκοσμίως σε πληθυσμό μετά την Κίνα, με 1,36 δισεκατομμύρια κατοίκους. Συνεπώς, είναι ένα παράθυρο στο μέλλον. Η Ινδία είναι μια δύσκολη αγορά που δεν γνωρίζει γαστρονομικά το προϊόν. Υπάρχει όμως ένας μεγάλος αριθμός πολιτών με μεγάλο εισόδημα που γνωρίζει την Μεσογειακή διατροφή και σε αυτόν θα πρέπει να στοχεύσουν οι Έλληνες εξαγωγείς.
Σειρά το επόμενο διάστημα έχει και η ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας» μετά από μια σειρά χωρών στις οποίες έχουμε πετύχει την προστασία της. Έχουμε καταφέρει ήδη να προστατέψουμε την ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας» στην Κίνα και την Ιαπωνία.
Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε για τον καταλυτικό τους ρόλο, την καθοδήγηση και την υποστήριξη, την Προϊσταμένη και τα στελέχη του Τμήματος ΠΟΠ-ΠΓΕ-ΕΠΙΠ του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τον Πρέσβη της Ελλάδας στο Νέο Δελχί και τα στελέχη του Γραφείου Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων της Ελληνικής Πρεσβείας, την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ινδία.
Έντονη ανησυχία υπάρχει για τα περιστατικά νοθείας ελαιολάδου, ενώ έχουν αυξηθεί οι αριθμοί των αναφορών και καταγγελιών που υποβάλλονται το τελευταίο διάστημα σύμφωνα με τον ΕΦΕΤ.
Συνελήφθη άτομο στην Πέλλα που διέθετε προς πώληση ελαιόλαδο αμφιβόλου ποιότητας από αστυνομικούς του Τμήματος Ασφάλειας Έδεσσας.
Ειδικότερα, χθες (9 Νοεμβρίου 2023) το πρωί σε περιοχή της Πέλλας, συνελήφθη ημεδαπή γυναίκα, η οποία διαπιστώθηκε να ασκεί υπαίθριο εμπόριο, διαθέτοντας προς πώληση 31 πλαστικά δοχεία χωρητικότητας 5 λίτρων το καθένα, που περιείχαν έλαιο αμφιβόλου ποιότητας και προελεύσεως, ως εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο και τα οποία απέκρυπτε σε όχημα ιδιοκτησίας της.
Σε έρευνα που ακολούθησε στην οικία της ημεδαπής, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν 668 πανομοιότυπα δοχεία των 5 λίτρων, που έφεραν ετικέτα με την ένδειξη «Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο» και περιείχαν έλαιο αμφιβόλου ποιότητας και προελεύσεως, για τα οποία δεν διέθετε τα νόμιμα παραστατικά έγγραφα.
Συνολικά κατασχέθηκαν 699 δοχεία που περιείχαν 3.495 λίτρα ελαίου, δείγμα των οποίων θα αποσταλεί στην αρμόδια Χημική Υπηρεσία για εργαστηριακή εξέταση. Επίσης κατασχέθηκε το όχημα που χρησιμοποιούσε.
Η συλληφθείσα, με τη δικογραφία που σχηματίστηκε σε βάρος της, θα οδηγηθεί στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Έδεσσας.
Οδηγίες ΕΦΕΤ για νοθεία στο ελαιόλαδο
Με αφορμή την έντονη ανησυχία για την εμφάνιση περιπτώσεων νοθείας του ελαιολάδου σε συνδυασμό με την αύξηση του αριθμού των αναφορών/καταγγελιών που υποβάλλονται τελευταία στον ΕΦΕΤ, επισημαίνεται ότι νοθεία του ελαιολάδου συνιστά απάτη που επιφέρει οικονομικές απώλειες στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις και ενδέχεται να εγκυμονεί κινδύνους για τη δημόσια υγεία.
Η απάτη κλονίζει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, απειλεί την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και έχει σοβαρές επιπτώσεις στο νόμιμο εμπόριο και τις νόμιμα λειτουργούσες επιχειρήσεις.
Οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις μπορούν να προστατευθούν από την απάτη ακολουθώντας τα εξής:
Να προμηθεύονται ελαιόλαδο μόνο από νόμιμα άρα και ελεγχόμενα σημεία πώλησης.
Να εξετάζουν με ιδιαίτερη προσοχή την ετικέτα του ελαιολάδου που πρόκειται να αγοράσουν η οποία πρέπει να περιέχει τουλάχιστον:την κατηγορία πώλησης του ελαιολάδου (ΕΞΤΡΑ ΠΑΡΘΈΝΟ, ΠΑΡΘΕΝΟ, ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ).
τον αλφαριθμητικό αριθμό έγκρισης της μονάδας τυποποίησης (EL-40-_ _ _).
τα στοιχεία του υπευθύνου της επιχείρησης.
Να αποφεύγουν την αγορά ελαιολάδου από πλανόδιους (χωρίς την απαραίτητη άδεια) και ανώνυμους πωλητές.
Να επιλέγουν με ιδιαίτερη προσοχή την προμήθεια ελαιολάδου μέσω του ηλεκτρονικού εμπορίου, από ιστοσελίδες παραγωγικών ή εμπορικών επιχειρήσεων που διαθέτουν όλες τις εγγυήσεις για την διάθεση επώνυμου ελαιολάδου.
Οι καταναλωτές να προμηθεύονται επώνυμο ελαιόλαδο σε προσυσκευασμένες συσκευασίες, μέγιστης χωρητικότητας 5 λίτρων.
Οι επιχειρήσεις (εστιατόρια, νοσοκομεία, καντίνες ή άλλες παρόμοιες εγκαταστάσεις) να προμηθεύονται επώνυμο ελαιόλαδο σε προσυσκευασμένες συσκευασίες των 5, 10, 20, 25, έως και 50 λίτρων. .
Να μεριμνούν ώστε με την παραλαβή του ελαιολάδου να παραλαμβάνουν τις νόμιμες φορολογικές αποδείξεις αγοράς του.
Να επιλέγουν με προσοχή τους προμηθευτές τους μεταξύ αυτών που διαθέτουν στοιχεία που εγγυόνται την αξιοπιστία τους (διεύθυνση επιχείρησης, εγκαταστάσεις παραγωγής, εγκυρότητα τιμολογίων και άλλων παραστατικών) και τη νομιμότητα της διαδικασίας αγοραπωλησίας.
Να επικοινωνούν άμεσα με τον ΕΦΕΤ στο τηλέφωνο 11717 ή μέσω της ιστοσελίδας του ΕΦΕΤ (εδώ)
Μετά από κάποιες ημέρες που είχαμε έλλειψη εμπορικού ενδιαφέροντος για το ελαιόλαδο έχουν αρχίσει οι έμποροι να δίνουν ξανά τιμές.
Στην Μεσσηνία το περσινό ελαιόλαδο πουλήθηκε πριν λίγες ημέρες στα 7,90 +ΦΠΑ ευρώ. Τα φετινά ελαιόλαδα ξεκίνησαν από τα 8 ευρώ το κιλό τιμή παραγωγού. Ακολούθησε μια παύση εμπορίου και εμφανίστηκαν ξανά με τιμή στα 7,20 ευρώ το κιλό.
Πολλοί παραγωγοί βέβαια δεν έχουν ελαιόλαδο και όσοι έχουν περιμένουν να δουν καλύτερες τιμές. Το πρόβλημα το έχουν όσοι έχουν οικονομικές υποχρεώσεις και πρέπει άμεσα να πουλήσουν. Στο μεταξύ συνεχίζεται ο βομβαρδισμός για το «ακριβό» για τους καταναλωτές ελαιόλαδο που δεν έχει καμιά σχέση με τους παραγωγούς.
Ο κ. Νικόλαος Αθανασόπουλος, πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Ελαιώνας από τους Γαργαλιάνους, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος είναι μειωμένη η παραγωγή στην χώρα μας. Σε ένα μήνα εκτιμώ ότι θα έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή.
Οι Ιταλοί αυτή την εποχή δεν αγοράζουν και προσπαθούν να δουν την δική τους παραγωγή. Από την άλλη η Ισπανία με τις βροχές που είχε τις προηγούμενες ημέρες περιμένει να δει πως θα εξελιχθεί η επόμενη παραγωγή, ενώ κοιτά να δει και πόσο θα μειωθεί η καταμάλωση. Σε περίπου 20 ημέρες αναμένεται να αλλάξει η εικόνα για την εγχώρια αγορά ελαιολάδου, αφού θα έχουμε εικόνα για τις φετινές ποσότητες ελαιολάδου.
Αυτό που θα ήθελα να επισημάνω είναι ότι τελευταία κάνουν λόγο πολλοί για ακριβές τιμές ελαιολάδου στον καταναλωτή. Έχουμε μια μέση ετήσια κατανάλωση στα 18 - 12 κιλά στην χώρα μας. Αν πούμε για τιμή λιανικής στα 15 ευρώ το λίτρο θα έχουμε στα 12 κιλά μια τιμή γύρω στα 180 ευρώ. Αυτό μας δείχνει ότι ο μέσος Έλληνας ξοδεύει για το ελαιόλαδο που θα καταναλώσει 50 λεπτά την ημέρα».
Για την μεγάλη μείωση της φετινής παραγωγής αναφέρεται στον ΑγροΤύπο ο κ. Βασίλειος Κατσάς, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Γλυφάδας στην Πύλο. Όπως τονίζει «η ποσότητα φέτος είναι μειωμένη κατά 80% σε σχέση με πέρυσι. Αρχή του συνεταιρισμού μας είναι να πουλάμε το ελαιόλαδο με δημοπρασίες. Όμως με τόσο μικρές ποσότητες φέτος είναι δύσκολο να γίνει δημοπρασία».
Ο κ. Σωτήρης Κρητικός, πρόεδρος στον Αγροτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Αγίου Δημητρίου Μονεμβασίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «η ποικιλία Αθηνολιά έχει φέτος μεγάλη μείωση παραγωγής. Επίσης μεγάλο είναι και το πρόβλημα με το δάκο. Κάποιοι παραγωγοί που δεν έχουν οικονομικό πρόβλημα έχουν κρατήσει περυσινά ελαιόλαδα και περιμένουν αύξηση της τιμής. Για φετινό ελαιόλαδο οι έμποροι προσφέρουν αυτή την περίοδο 7,5 έως 8 ευρώ το κιλό αλλά οι ελαιοπαραγωγοί δεν δέχονται να πουλήσουν σε αυτή την τιμή».
Για την εφαρμογή διαχείρισης τυροκομείων «Πολύφημος» μίλησε στον ΑγροΤύπο ο κ. Παντελής Βακάκης, από την εταιρεία Nanosoft.
Η NanoSoft είναι μια σύγχρονη επιχείρηση η οποία δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη εφαρμογών, παρέχοντας αποτελεσματικές και ολοκληρωμένες μηχανογραφικές υπηρεσίες για μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις.
Ο «Πολύφημος» είναι ένα πρόγραμμα μηχανογράφησης, ένα είδος εξειδικευμένου λογισμικού που αφορά τα τυροκομεία, από την παραλαβή του γάλακτος μέχρι και την πώληση των προϊόντων. Διαθέτει μεγάλο βαθμό προσαρμοστικότητας και μπορεί να συνδέει τα παραστατικά εμπορίας με το myDATA της ΑΑΔΕ. Η εφαρμογή είναι γραμμένη ειδικά για τυροκομεία και δεν αποτελεί προσαρμογή κάποιου άλλου προγράμματος. Οι δυνατότητες του προγράμματος αφορούν:
Πλήρη παρακολούθηση κτηνοτρόφων
Το πρώτο που μπορεί να κάνει το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι η καταχώρηση των κτηνοτρόφων που παραδίδουν το γάλα τους στο τυροκομείο. Εκτός από τα βασικά στοιχεία (όνομα κ.α.) το πρόγραμμα μπορεί να αποθηκεύει και κάποια πρόσθετα σύνθετα στοιχεία (εμβολιασμός ζώων, έλεγχοι κ.α.).
Επίσης με την βοήθεια ενός αρχείου (Excel) μπορεί να περνά τα στοιχεία μέσα στη βάση του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ (Άρτεμις).
Ο «Πολύφημος» μπορεί να καταγράψει αν ο κτηνοτρόφος που παραδίδει γάλα είναι κανονικού ή ειδικού καθεστώτος βγάζοντας και τα αντίστοιχα παραστατικά.
Το λογισμικό μπορεί να καταγράψει 4 διαφορετικά είδη γάλακτος.
Αν θέλει ο τυροκόμος μπορεί να καταχωρήσει και τις εμπορικές συμφωνίες για το γάλα ανάλογα τις λιποπρωτεΐνες τους.
Καταγράφει τις ποσότητες και τις τιμές του γάλακτος που παραδίδει ο κάθε κτηνοτρόφος (στατιστική και ποιοτική παρακολούθηση).
Επίσης καταγράφει τον «συγκεντρωτή γάλακτος» που έχει ρόλο να συγκεντρώνει το γάλα από τις εκτροφές για να το στείλει στο τυροκομείο και παράλληλα κάνει τον επιμερισμό των ποσοτήτων ξεχωριστά για τον κάθε κτηνοτρόφο.
Παραλαβές γάλακτος από τα τυροκομεία
Έχουμε δύο τρόπους παράδοσης του γάλακτος είτε από τον ίδιο τον κτηνοτρόφο είτε με φορτηγό από το τυροκομείο.
Όταν ο κτηνοτρόφος πάει στο τυροκομείο γίνεται επί τόπου άμεση παραλαβή γάλακτος στο τυροκομείο.
Όταν το τυροκομείο συγκεντρώνει το γάλα από τον στάβλο τότε καταγράφονται οι διαδρομές που κάνει το φορτηγό.
Επίσης το πρόγραμμα μπορεί να καταγραφεί οποιαδήποτε αλλαγή έχουμε στη διαδρομή. Κάνει ακόμη ενημέρωση κεντρικής βάσης δεδομένων όταν το όχημα επιστρέψει.
Μπορεί να κάνει τη διαδικασία της αυτοτιμολόγησης και να εκδόσει αυτοτιμολόγιο.
Παρακολούθηση παραγωγής τυροκομικών προϊόντων
Υπάρχει ειδική φόρμα τυροκόμησης. Το πρόγραμμα δείχνει τις διαθέσιμες ποσότητες γάλακτος.
Η καταγραφή γίνεται με Lot Number κάτι που βοηθά στην ιχνηλασιμότητα κάθε παρτίδας που παράγεται.
Επίσης περνά στην αποθήκη κάθε προϊόν που παράγεται από το τυροκομείο (π.χ. μπορεί να είναι κάποιο τυρί ΠΟΠ κ.α.).
Γίνεται καταγραφή των τυριών που παράγει το τυροκομείο και των παραπροϊόντων του. Επίσης παρακολουθείται η παραγωγή των τυριών αν γίνεται σε κιλά ή σε όποια άλλη εμπορική μορφή έχουν (κεφάλη, βαρέλι, φέτες κ.α.). Επίσης γίνεται:
- Αυτόματος υπολογισμός ορού (όπου υπάρχει).
- Αυτόματη προσθήκη των παραγομένων προϊόντων στην αποθήκη.
- Παραγωγή ενδιάμεσων προϊόντων τα οποία θα συσκευαστούν.
- Παρακολούθηση βοηθητικών πρώτων υλών (π.χ. ρύζι, ζάχαρη)
Πλήρες κύκλωμα εμπορίας προϊόντων γαλακτοκομίας
Καταγράφει και εκτυπώνει όλα τα παραστατικά πώλησης. Έκδοση κάθε είδους παραστατικού χονδρική και λιανική.
Επίσης υπάρχει δυνατότητα δημιουργίας «γέφυρας» με την εφαρμογή Γενικής Λογιστικής του λογιστηρίου και κάνει ηλεκτρονική τιμολόγηση.
Καταγράφει όλους τους σειριακούς αριθμούς της κάθε πώλησης.
Παρακολουθούνται οι καρτέλες των πελατών, όπως γίνεται σε όλα τα προγράμματα πώλησης.
Γίνεται πλήρης ιχμηλασιμότητα από στάβλο μέχρι τον αγοραστή για την καθε παρτίδα του προϊόντος.
Να δοθεί η δυνατότητα να ξαναπάρουν την άδειά τους οι 300 και πλέον παραγωγοί και πωλητές, που διαγράφηκαν και απώλεσαν τις άδειες τους λόγω οφειλής δύο μηνών Ημερησίου Δικαιώματος.
Αυτό ζητά με ανακοίνωσή της η Πανελλαδική Ομοσπονδία Συλλόγων Παραγωγών Αγροτικών Προϊόντων Πωλητών Λαϊκών Αγoρών.
Όπως επισημαίνει η Ομοσπονδία «να τους δοθεί η δυνατότητα εξοφλώντας όλη την οφειλή τους να επανέρχονται σε ισχύ οι Άδειες τους, για να ζήσουν τις οικογένειες τους, ασκώντας το επάγγελμα που κάνουν τόσα χρόνια. Πουθενά στον κόσμο και σε κανένα άλλο κλάδο εργασίας δεν αφαιρείται η άδεια άσκησης Επαγγέλματος για χρηματική οφειλή. Οι οφειλές κυμαίνονται από 80 έως 150 ευρώ ως επί το πλείστον, και οι περισσότερες οφείλονται στην δυσλειτουργία του συστήματος».
Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας, Παντελής Μόσχος, «είχαμε από την πρώτη στιγμή δηλώσει την αντίθεσή μας στο Νόμο 4849/2021 γιατί περιέχει εξοντωτικές ποινές σε παραγωγούς και πωλητές λαϊκών αγορών που οδηγούν σε απώλειες αδειών. Επίσης ζητάμε την απρόσκοπτη είσοδο νέων παραγωγών στις λαϊκές αγορές της χώρας».
ΣΥΡΙΖΑ
Στη δέσμευση πως ο ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία θα φέρει τροπολογία για να αλλάξει το εξοντωτικό και άδικο πλαίσιο σε βάρος των παραγωγών και πωλητών στις λαϊκές αγορές, προχωρά με δήλωσή του, ο τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και βουλευτής Λάρισας κ. Βασίλης Κόκκαλης.
Αναλυτικότερα η δήλωση του κ. Κόκκαλη: «Το 2021 η Κυβέρνηση ψήφισε το ν. 4849/2021, επιχειρώντας τότε, σύμφωνα με τις εξαγγελίες της, την πλήρη αναμόρφωση και εκσυγχρονισμό του ρυθμιστικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας του υπαίθριου εμπορίου (λαϊκές αγορές, εμποροπανηγύρεις, στάσιμο και πλανόδιο εμπόριο, άλλες υπαίθριες αγορές).
Η αξιωματική αντιπολίτευση από την πρώτη στιγμή ανέδειξε επί του συγκεκριμένου νομοσχεδίου τον αληθινό σκοπό της Κυβέρνησης, που δεν ήταν ο δήθεν εκσυγχρονισμός του πλαισίου λειτουργίας των λαϊκών αγορών, αλλά ο αφανισμός του κοινωνικού χαρακτήρα των λαϊκών αγορών, μέσω της διαδικασίας απόδοσης θέσεων στις αγορές, και περαιτέρω μέσω των εξοντωτικών κυρώσεων που προβλέπει ο νόμος, ώστε σε περίπτωση παραβάσεων εύκολα και γρήγορα να οδηγείται ο παραγωγός σε απώλεια των αδειών θέσεων.
Δύο χρόνια μετά, αποδεικνύεται η αλήθεια, αδιάψευστος μάρτυρας της οποίας, είναι ο αριθμός των 300 και πλέον παραγωγών και πωλητών, που μέσα σε λίγο διάστημα διαγράφηκαν και απώλεσαν τις άδειες τους, εξαιτίας οφειλής μόλις 2 μηνών ημερησίου Δικαιώματος, το ύψος των οποίων (οφειλών) των διαγραφέντων πωλητών κυμαίνονται στο πενιχρό ποσό των 80 έως 150 ευρώ.
Σε ποιο κράτος δικαίου, σε ποια κοινωνία και δη εν μέσω μιας μακράς κρίσης ακρίβειας και αισχροκέρδειας, 300 οικογένειες μένουν χωρίς εισόδημα, 300 άνθρωποι χάνουν την εργασία τους, επειδή οφείλουν 80, 100 ή 150 ευρώ.
Άμεσα θα προτείνουμε τροπολογία, ώστε το Υπουργείο Ανάπτυξης, αφενός να επαναφέρει το δικαίωμα θέσεως στους διαγραφέντες, εφόσον εξοφληθεί η ελάχιστη οφειλή τους, αφετέρου, να τροποποιηθεί το ρυθμιστικό πλαίσιο εξοντωτικών κυρώσεων του άρθρου 21. 4849/2021, κατά τρόπο δίκαιο που θα υπάρχει αναλογία των παραβάσεων και των αντίστοιχων κυρώσεων», καταλήγει ο κ. Κόκκαλης.
Είναι αλήθεια ότι η ποιότητα του ελαιολάδου είναι άμεσα συνδεδεμένη με:
- Την ποικιλία
- Τις εδαφο-κλιματικές συνθήκες
- Τις καλλιεργητικές πρακτικές (κλάδεμα, λίπανση, άρδευση)
- Την ορθή εφαρμογή της φυτοπροστασίας (για να μην υπάρχουν υπολείμματα φυτοφαρμάκων)
- Το βαθμό ωριμότητας του καρπού (όταν η επιδερμίδα αλλάζει χρώμα από πρασινο-κίτρινο σε μελανο-ϊώδες).
- Τον τρόπο συγκομιδής (να αποφεύγεται ο τραυματισμός του καρπού)
- Το χρόνο μεταξύ της συγκομιδής και της έκθλιψης (ελαχιστοποίηση του χρόνου μεταφορά και η έκθλιψη να γίνεται μέσα σε 12 ώρες)
- Τη σωστή λειτουργία του ελαιουργείου (συνθήκες HACCP και ποιότητας ISO, θερμοκρασία < 28 βαθμούς C, χρόνος μάλαξης όχι πάνω από 30-40 λεπτά για Κορωνέϊκη.
Είναι μύθος ότι η ελαιοπεριεκτικότητα του ελαιοκάρπου αυξάνεται σημαντικά μέχρι και το Δεκέμβριο.
Η λανθασμένη εντύπωση προέρχεται από το γεγονός ότι η απόδοση (ελαιοππεριεκτικότητα) στο ελαιουργείο υπολογίζεται επί νωπού βάρους και συνήθως ο ελαιόκαρπος λόγω καιρικών συνθηκών χάνει μέρος της υγρασίας.
Η αλήθεια είναι ότι η μέγιστη περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι (επί ξηρού βάρους) επιτυγχάνεται σε 170-185 μέρες μετά την καρπόδεση και για την Κορωνέϊκη και παραμένει σταθερή.
Είναι μύθος ότι η καθυστέρηση της συγκομιδής δεν επηρεάζει την ποιότητα του ελαιολάδου;
Ναι. η αλήθεια είναι ότι επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα, αφού η συγκέντρωση πολυφαινολών (αντιοξειδωτικών) μειώνεται σημαντικά με την αλλαγή του χρώματος σε μώβ.
Είναι αλήθεια ή μύθος ότι η καθυστερημένη συγκομιδή επηρεάζει την παραγωγή του επόμενου έτους;
Είναι αλήθεια ότι επηρεάζεται η παραγωγή της επόμενης χρονιά, που μπορεί να φτάσει και μέχρι και 80%, αν η καθυστέρηση είναι 11 εβδομάδες μετά την επίτευξη της μέγιστης ελαιοπεριεκτικότητας,
Κ. Χαρτζουλάκης,
Γεωπόνος-Ερευνητής
Ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Incofruit - Hellas κοινοποίησε έγγραφο της ΔΑΟΚ Αργολίδας με θέμα: «Προδιαγραφές εσπεριδοειδών». Το έγγραφο περιγράφει σαφώς ότι:
1) Απαγορεύεται η διακίνηση εσπεριδοειδών προς τις αγορές απευθείας απ’ το χωράφι, χωρίς να έχουν υποστεί τυποποίηση και συσκευασία. Έλεγχοι θα γίνονται από τις Αρμόδιες αρχές σε όλα τα στάδια διακίνησης και θα επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις.
2) Πριν την έναρξη της συγκομιδής, οι ενδιαφερόμενοι έμποροι θα πρέπει να αποστείλουν αντιπροσωπευτικά δείγματα εσπεριδοειδών στο ΠΚΠΦ&ΠΕ Ναυπλίου και να λάβουν θετική απάντηση την οποία θα επιδεικνύουν στον αρμόδιο ελεγκτή της Υπηρεσίας μας.
3) Για τα εσπεριδοειδή που θα υποστούν την τεχνική του αποπρασινισμού θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή…
4) Απαγορεύεται η χρήση χρωστικών ουσιών ή άλλων ουσιών που μπορούν να αλλάξουν το χρώμα των καρπών είτε ξεχωριστά, είτε σε μίγμα με το κερί. Οι καρποί εσπεριδοειδών που θα έχουν πρόσθετες χρωστικές ουσίες θα αντιμετωπίζονται ως νοθευμένα τρόφιμα, θα δεσμεύονται και θα επιβάλλονται διοικητικές (πρόστιμο 500-30.000 ευρώ) και ποινικές κυρώσεις (φυλάκιση τουλάχιστον 3 μηνών), σύμφωνα με το νόμο 4235/2014
5) Διευκρινίζεται ότι, η διακίνηση εσπεριδοειδών με φύλλα και ποδίσκους, χωρίς συνοδεία Φυτοϋγειονομικού Διαβατηρίου, αποτελεί παράβαση της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας και τα φορτία που θα εντοπίζονται, θα δεσμεύονται και θα επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, δηλώνει ότι «χαιρετίζουμε αυτή την πρωτοβουλία με σαφείς οδηγίες για την διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας ως και την προσαρμογή του εμπορίου στις προδιαγραφές εμπορίας. Συνιστούμε την πιστή εφαρμογή των συγκεκριμένων οδηγιών που προβλέπονται από την Ενωσιακή και Εθνική Νομοθεσία και για τυχόν παραβιάσεις που θα υποπέσουν στην αντίληψή σας απευθυνθείτε στα Γραφεία του Συνδέσμου».
Διαβάστε το έγγραφο (εδώ)
Οι παραγωγοί ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι ζητούν να εφαρμοστεί και στην χώρα μας η ισπανική νομοθεσία που απαγορεύει τις τιμές παραγωγού κάτω του κόστους.
Στο μεταξύ συνεχίζεται η συγκομιδή ελιάς Καλαμών με τους εμπόρους να φαίνονται διστακτικοί να ανακοινώσουν επίσημα τιμές παραγωγού για τις επιτραπέζιες ελιές Καλαμών εσοδείας 2023/2024. Βέβαια οι τιμές θα εξαρτηθούν και από την ποιότητα και το μέγεθος.
Για το κόστος καλλιέργειας ο κ. Γιάννης Ξαγοράκης, παραγωγός και αυτός ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι τα τελευταία χρόνια το κόστος καλλιέργειας είναι τουλάχιστον 1 ευρώ. Φέτος που έχουμε μειωμένη παραγωγή είναι ακόμη πιο αυξημένο. Μόνο για την συγκομιδή και διαλογή του καρπού το κόστος είναι στα 30 λεπτά το κιλό».
Σε δηλώσεις που έκαναν στον ΑγροΤύπο οι παραγωγοί ζήτησαν να γίνει νόμος και στην χώρα μας ότι έκανε, από το 2020, η Ισπανία.
Με την ισπανική νομοθεσία εισάγεται το κόστος παραγωγής στην τιµή ως «ελάχιστο στοιχείο» (ρήτρα) στις συµβάσεις αγρότη και µεταποιητή.
Για να εξασφαλιστεί η «αντικειµενικότητα» του µέτρου, το πρότυπο σύµβασης περιλαµβάνει έναν «ενδεικτικό κατάλογο στοιχείων» που πρέπει να λαµβάνονται υπόψη όπως λιπάσµατα, φυτοπροστατευτικά, ενέργεια και µηχανήµατα.
Απαιτείται από κάθε επιχειρηµατία που εµπλέκεται στην αλυσίδα γεωργικών προϊόντων διατροφής να καταβάλλει «τιµή ίση ή µεγαλύτερη από το κόστος παραγωγής» του προηγούµενου κρίκου, ώστε να µην µπορεί να διατεθεί στο εµπόριο το προϊόν σε εξευτελιστικές τιµές
Απαγορεύεται στον τελικό λιανοπωλητή να «µεταβιβάζει σε όποιον από τους προηγούµενους κρίκους τον επιχειρηµατικό κίνδυνο» που απορρέει από την εµπορική τους πολιτική για τις τιµές που προσφέρει στο κοινό.
Περιορίζονται οι προωθητικές δραστηριότητες (συνήθεις σε σούπερ µάρκετ και µεγάλη διανοµή), υποχρεώνοντας τον λιανοπωλητή να προσδιορίζει «σαφώς» την τιµή στις διαφηµιστικές πληροφορίες, στις αφίσες και στις αποδείξεις, ώστε ο καταναλωτής να έχει «ακριβή γνώση του πεδίου διαφηµιστικής εκστρατείας».
Οι λιανοπωλητές και οι χονδρέμποροι που πωλούν γεωργικά προϊόντα σε τιμές κάτω του κόστους θα αντιμετωπίσουν πρόστιμα ύψους έως 1 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με το σχετικό Βασιλικό Διάταγμα.
O προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) Τριφυλλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, εν όψει της επικείμενης έναρξης συγκομιδής του ελαιόκαρπου στην περιοχή και προκειμένου να διασφαλιστεί η άριστη ποιότητα του ελαιόλαδου, ενημερώνει του ελαιοκαλλιεργητές και τους ελαιοτριβείς για τα παρακάτω:
«Οι ελαιοκαλλιεργητές, καθώς και τα ελαιοτριβεία που έχουν ήδη ή προτίθενται να ενταχθούν στο Σύστημα Ελέγχου και Πιστοποίησης του AGROCERT για την παραγωγή «εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου «ΚΑΛΑΜΑΤΑ» - ΠΟΠ» θα πρέπει να τηρούν με προσοχή τις προϋποθέσεις, σε όλα τα στάδια παραγωγής, ώστε να εξασφαλίζονται οι προδιαγραφές του παραγόμενου προϊόντος.
Για την παραγωγή συμβατικού, εξαιρετικά παρθένου ελαιόλαδου θα πρέπει:
Στον Αγρό
1. Εφόσον απαιτηθεί χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, με σκοπό την αποφυγή παρουσίας υπολειμμάτων στο παραγόμενο ελαιόλαδο, οι ελαιοκαλλιεργητές θα πρέπει να χρησιμοποιούν εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα κατά τις επεμβάσεις και να τηρούν με ακρίβεια τα οριζόμενα στην ετικέτα ή τη συσκευασία αυτών, όσον αφορά στη δόση, στο χρόνο εφαρμογής, στο χρονικό διάστημα μεταξύ της τελευταίας επέμβασης και της συγκομιδής, κ.α.
2.Η ελαιοσυλλογή θα πρέπει να προγραμματίζεται να γίνεται στο κατάλληλο στάδιο ωριμότητας του καρπού της κάθε ποικιλίας, έτσι ώστε να εξασφαλίζονται οι βέλτιστες συνθήκες ποιότητας (οργανοληπτικά και άλλα ποιοτικά χαρακτηριστικά) και απόδοσης ελαιολάδου.
3. Να αποφεύγεται κάθε είδους τραυματισμός του καρπού (χτυπήματα, πατήματα) και οι επιμολύνσεις από το έδαφος κατά τη συγκομιδή.
4. Κατά τη συγκομιδή να χρησιμοποιούνται δίχτυα συλλογής, ελαιόπανα και πλαστικά εξαρτήματα των ελαιοραβδιστικών που πληρούν τα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία όρια για τα υλικά σε επαφή με τρόφιμα, ιδιαίτερα σε ότι αφορά τους πλαστικοποιητές (φθαλικοί εστέρες).
5. Να δίνεται προσοχή στην απομάκρυνση πλαστικών εξαρτημάτων ή τμημάτων αυτών (π.χ. δακτύλιοι) των ελαιοραβδιστικών, από τον ελαιόκαρπο, ενώ στα ελαιοτριβεία να τοποθετείται κατάλληλη σίτα μετά το πλυντήριο και πριν τον σπαστήρα ώστε αυτά να «παγιδεύονται».
6. ΠΡΟΣΟΧΗ! Τα αλυσοπρίονα και οι ελαιοσυλλεκτικές μηχανές πρέπει να λιπαίνονται με κατάλληλα λιπαντικά φυτικής προέλευσης (food grade). Τα συμβατικά λιπαντικά ορυκτέλαια πετρελαίου είναι πιθανό να επιμολύνουν τον ελαιόκαρπο με υδρογονάνθρακες ορυκτελαίων (MOSH-MOAH) και να καταστήσουν το παραγόμενο ελαιόλαδο ακατάλληλο προς βρώση. Επίσης, θα πρέπει να αποφεύγεται διαρροή λιπαντικών και πιθανή επαφή τους με τον ελαιόκαρπο, τα δίχτυα ελαιοσυλλογής και τα σακιά.
7. Μετά τη συγκομιδή, ο ελαιόκαρπος πρέπει να τοποθετείται σε καθαρά διάτρητα πλαστικά τελάρα, στα οποία δεν τραυματίζεται, ενώ παράλληλα διευκολύνεται ο αερισμός του και αποφεύγεται η αύξηση της θερμοκρασίας. Εάν χρησιμοποιούνται σακιά, να είναι πλεκτά, αεροπερατά και κατάλληλα για επαφή με τρόφιμα.
Συνιστάται η αποφυγή χρήσης σακιών καθόσον ο ελαιόκαρπος δεν αερίζεται και υφίσταται επιβλαβείς για την ποιότητα του ελαιόλαδου ζυμώσεις με αποτέλεσμα την υποβάθμιση της ποιότητας του, γεγονός που επιδεινώνεται και με το στοίβαγμα των σακιών αυτών στο χωράφι και κατά τη μεταφορά.
8. Η μεταφορά του ελαιόκαρπου από το χωράφι στο ελαιουργείο πρέπει να γίνεται το συντομότερο δυνατό, διότι η παραμονή του σε θερμό και υγρό περιβάλλον για μεγάλο χρονικό διάστημα προκαλεί σημαντική υποβάθμιση του ελαιόλαδου. Τα οχήματα μεταφοράς (π.χ. αυτοκίνητα, τρακτέρ) πρέπει να είναι καθαρά και απαλλαγμένα από υπολείμματα λιπασμάτων ή γεωργικών φαρμάκων.
9. Να αποφεύγεται το κάψιμο των ελαιοκλαδεμάτων εντός των ελαιώνων. Στην περίπτωση που δεν μπορεί να αποφευχθεί (καταπολέμηση εχθρών και ασθενειών ελιάς), να πραγματοποιείται όταν τα δέντρα δεν έχουν καρπό.
Στο Ελαιουργείο
Διαδικασία Εξαγωγής Ελαιολάδου από Ελαιόκαρπο
Οι εγκαταστάσεις και οι πρακτικές που εφαρμόζονται από το προσωπικό στο ελαιουργείο επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελαιόλαδου.
Α. Κατά την παραλαβή συνιστάται:
1. Η παραλαβή του ελαιόκαρπου να γίνεται εκτός του χώρου του ελαιουργείου. Τα οχήματα μεταφοράς ελαιόκαρπου να μην προσεγγίζουν το χώρο παραγωγής ελαιολάδου, διότι τα καυσαέριά τους περιέχουν ουσίες που απορροφώνται από το ελαιόλαδο και το επιμολύνουν.
2. Ο χώρος παραμονής του ελαιόκαρπου να είναι καθαρός, ψυχρός, ξηρός και αεριζόμενος. Ο ελαιόκαρπος να μην έρχεται σε επαφή με οξειδωμένα μεταλλικά σκεύη ή τμήματα μηχανημάτων, ούτε με γράσα ή ορυκτέλαια μηχανής, διότι το παραγόμενο ελαιόλαδο επιμολύνεται.
3. Η παρτίδα κάθε παραγωγού θα πρέπει να καταγράφεται στο Ημερολόγιο Παραλαβής Ελαιοκάρπου, να σημαίνεται και να τοποθετείται ξεχωριστά. Τυχόν σακιά να τοποθετούνται πάνω σε ξύλινες παλέτες, όχι περισσότερα από τρία καθ΄ ύψος. Η παραμονή του ελαιόκαρπου μέχρι την έκθλιψη δεν πρέπει να υπερβαίνει τη μία ημέρα.
4. Η τροφοδοσία του ελαιόκαρπου, στη γραμμή παραγωγής, να γίνεται με τη χρήση μεταφορικής ταινίας για την αποφυγή τραυματισμών.
5. Για τον έλεγχο της ποιότητας του ελαιόκαρπου, να γίνεται προσεκτική επιλογή διαδοχής των παρτίδων ελαιόκαρπου προς έκθλιψη, ώστε να διαδέχονται στα ίδια μηχανήματα παρόμοιες ποιότητες.
6. Το πλύσιμο του ελαιόκαρπου να γίνεται με άφθονο, πόσιμο νερό, το οποίο να αλλάζει τακτικά.
Β. Κατά την άλεση του ελαιοκάρπου συνιστάται:
1. Προσθήκη πόσιμου νερού.
2. Καθαρισμός του εξοπλισμού σε περίπτωση που έχει διακοπεί η λειτουργία του για περισσότερο από 4 ώρες και πριν την έναρξη παραγωγής.
Γ. Κατά τη μάλαξη συνιστάται:
1. Χρήση πόσιμου νερού και έλεγχος της θερμοκρασίας στη μάζα η οποία ποτέ δε θα πρέπει να ξεπερνάει τους 35°C.
2. Κατά τη διαδικασία έκθλιψης, θα πρέπει η θερμοκρασία στα επί μέρους στάδια, να διατηρείται στο κατάλληλο επίπεδο. Επισημαίνεται ότι υψηλές θερμοκρασίες υποβαθμίζουν την ποιότητα του ελαιολάδου.
3. Η θερμοκρασία της ελαιοζύμης κατά την μάλαξη να μην ξεπερνά τους 27ο C γιατί καταστρέφονται τα πτητικά χαρακτηριστικά του ελαιολάδου στα οποία οφείλεται το χαρακτηριστικό του άρωμα και αυξάνεται η περιεκτικότητά του σε κηρούς. Οι υψηλές θερμοκρασίες και ο πλημμελής καθαρισμός του διαχωριστήρα οδηγούν στην υποβάθμιση της ποιότητας του ελαιολάδου.
4. Η θερμοκρασία περιβάλλοντος των χώρων αποθήκευσης ελαιολάδου πάντα εντός ανοξείδωτων περιεκτών, δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 24ο C.
5. Η διάρκεια της μάλαξης να μην ξεπερνά τα 30 λεπτά.
6. Η ταχύτητα περιστροφής των πτερυγίων του μαλακτήρα να είναι μικρότερη από 19 στροφές το λεπτό γιατί στις υψηλές στροφές υποβαθμίζεται η ποιότητα.
7. Να πραγματοποιείται έλεγχος της θερμοκρασίας, τουλάχιστον 2 φορές την ημέρα και διόρθωση της θερμοκρασίας στην περίπτωση που υπερβαίνει την επιθυμητή τιμή.
8. Στα κλασσικά (πιεστικά) ελαιουργεία η κατανομή της ελαιοζύμης να είναι ομοιόμορφη για ομοιόμορφη εξάντληση της μάζας. Οι ελαιοσπυρίδες ή τα ελαιόπανα να τυχαίνουν ιδιαίτερης φροντίδας και καθαρισμού, διαφορετικά προσδίδονται στο παραγόμενο ελαιόλαδο δυσάρεστοι οργανοληπτικοί χαρακτήρες.
Δ. Στον διαχωριστήρα συνιστάται:
Απομάκρυνση του ελαιοπυρήνα και της πάστας που παραμένουν μετά τη συμπίεση και καθημερινός διεξοδικός καθαρισμός ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε ζύμωση.
Οι υψηλές θερμοκρασίες και ο πλημμελής καθαρισμός του διαχωριστήρα οδηγούν στην υποβάθμιση της ποιότητας του ελαιόλαδου.
Αποθήκευση
1. Να απομακρύνεται η μούργα με μετάγγιση και φιλτράρισμα.
2. Κατά τη μετάγγιση, το ελαιόλαδο να προφυλάσσεται από το φως και τον αέρα και να αποφεύγεται η χρησιμοποίηση αντλιών που ενσωματώνουν αέρα στη μάζα του ελαιόλαδου και σχηματίζουν γαλακτώματα. Η μούργα να αφαιρείται με μία στρόφιγγα από τον πυθμένα του δοχείου ή της δεξαμενής και η εκροή του ελαιόλαδου να γίνεται από τον πυθμένα της καθαρής δεξαμενής και όχι από πάνω.
3. Ο χώρος αποθήκευσης να έχει θερμοκρασία χαμηλότερη των 20°C, να είναι σκιερός, καθαρός, απαλλαγμένος από οσμές, έντομα και τρωκτικά.
4. Οι δεξαμενές αποθήκευσης πρέπει να είναι ανοξείδωτες και κλειστές. Στον κενό χώρο που δημιουργείται κατά το γέμισμα η άδειασμά τους, πρέπει να διοχετεύεται αδρανές αέριο (άζωτο), ώστε να προστατεύεται το ελαιόλαδο από την οξειδωτική αλλοίωση, που οφείλεται στο οξυγόνο του αέρα.
Γενικές Απαιτήσεις για το Ελαιουργείο
1. Το ελαιόλαδο πολύ εύκολα απορροφά και κατακρατεί δύσοσμες ουσίες που αναδύονται στο χώρο και για το λόγο αυτό πρέπει να διατηρούνται όλοι οι χώροι καθαροί με σχολαστικότητα και αυστηρότητα.
2. Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο χώρο της παραγωγής, παρά μόνο στο προσωπικό της επιχείρησης.
3. Υλικά (π.χ λιπαντικά, πλαστικά) που δε χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία θα πρέπει να απομακρύνονται από τον χώρο της παραγωγής και να τοποθετούνται σε ξεχωριστό χώρο.
4. Να υπάρχει και να τηρείται πρόγραμμα Μυοκτονίας – Εντομοκτονίας.
5. Να υπάρχει και να τηρείται πρόγραμμα Καθαρισμού και Απολύμανσης. Τα σκευάσματα (για καθαρισμό/απολύμανση) που χρησιμοποιούνται θα πρέπει να είναι σύμφωνα με την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.
6. Το νερό που χρησιμοποιείται στα ελαιουργεία πρέπει να είναι πόσιμο, εκτός των περιπτώσεων που χρησιμοποιείται για άλλους σκοπούς (π.χ. λέβητες). Όταν υπάρχει νερό από ιδιωτική ύδρευση (γεώτρηση, πηγάδι), θα πρέπει να ελέγχεται ως προς την ποιότητα και την υγιεινή του.
7. Οι καυστήρες για την παραγωγή ζεστού νερού να βρίσκονται σε κλειστό και απομακρυσμένο χώρο, μακριά από τον χώρο παραγωγής του ελαιόλαδου και με την καπνοδόχο όσο το δυνατό ψηλότερα και σε τέτοια θέση ώστε η κατεύθυνση των επικρατέστερων τοπικών ανέμων κατά το χειμώνα να οδηγούν τους καπνούς μακριά από το χώρο ελαιοποίησης.
8. Η δεξαμενή συλλογής των απόνερων να διαχωρίζεται από τον χώρο παραγωγής.
9. Τα λιπαντικά του μηχανολογικού εξοπλισμού πρέπει να είναι κατάλληλα για επιχειρήσεις τροφίμων (food grade).
10. Να μην επιτρέπονται κράματα χαλκού σε τμήματα του μηχανολογικού εξοπλισμού, σε διάφορες θέσεις της παραγωγικής διαδικασίας και της διαδικασίας του φιλτραρίσματος του ελαιόλαδου (π.χ. σύνδεσμοι αντλιών, σύνδεσμοι των σωλήνων μεταφοράς ελαιόλαδου).
11. Να μην επιτρέπεται η είσοδος πετρελαιοκίνητων κλάρκ, το κάπνισμα και εστίες καύσης (π.χ. τζάκι) εντός του ελαιουργείου.
12. Να λαμβάνεται μέριμνα για την προστασία του ελαιοπυρήνα από φυσικούς κινδύνους και οποιαδήποτε χημική επιμόλυνση κατά τη συγκέντρωσή του, εφόσον αποτελέσει πρώτη ύλη για την παραγωγή πυρηνέλαιου.
13. Συμμόρφωση με την υφιστάμενη νομοθεσία αναφορικά με τα υλικά και αντικείμενα σε επαφή με τρόφιμα. Αυτό αφορά:
α) Στα πλαστικά, με κυριότερο κίνδυνο τη μετανάστευση των φθαλικών εστέρων στο ελαιόλαδο. Όταν χρησιμοποιούνται εύκαμπτοι σωλήνες μεταφοράς ελαιόλαδου, περιέκτες (βαρέλια, δοχεία) και υλικά συσκευασίας-παρεμβύσματα από πλαστικά, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να κατέχουν τις σχετικές δηλώσεις συμμόρφωσης.
β) Στα δοχεία και στις δεξαμενές, οι οποίες κατά προτίμηση θα πρέπει να είναι από ανοξείδωτο χάλυβα για να προφυλάσσεται το ελαιόλαδο από το φως και τον αέρα.
14. Εκπαίδευση προσωπικού: Το προσωπικό, αν και εποχιακό, θα πρέπει να εκπαιδεύεται σε θέματα υγιεινής (κατάλληλος ιματισμός, πλύσιμο χεριών, χειρισμοί που διενεργεί στο χώρο παραγωγής) και ασφάλειας στην εργασία.
15. Η τήρηση αρχείου εισροών- εκροών (ημερομηνία, στοιχεία παραγωγών, ποσότητες εισερχόμενου ελαιόκαρπου και στοιχεία αποδεκτών και ποσοτήτων παραγόμενου ελαιόλαδου) είναι υποχρεωτική και απαραίτητη για τον εντοπισμό μιας παρτίδας που τυχόν προκάλεσε πρόβλημα.
Ξεκίνησε η συγκομιδή ελιάς Καλαμών με την παραγωγή φέτος να είναι μειωμένη, ενώ άρχισαν και οι «ελαιοποιήσεις» λόγω υψηλών τιμών ελαιολάδου.
Ο κ. Κώστας Τσιριμώκος, παραγωγός ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι, που έχει 10.000 ρίζες ελαιόδεντρα, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος όλη η περιοχή έχει μειωμένη παραγωγή στις ελιές Καλαμών. Υπάρχουν ελαιοχώραφα που δεν έχουν καθόλου ελιά.
Η δική μου παραγωγή φέτος είναι μειωμένη κατά 60% σε σχέση με πέρυσι. Επίσης έχουμε μεγάλα προβλήματα με το δάκο που έχει «τσακίσει» τις λίγες ελιές που υπάρχουν.
Αυτό οφείλεται στις καιρικές συνθήκες αλλά και στην μειωμένη παραγωγή, ενώ είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστεί.
Πριν 3 - 4 ημέρες ξεκίνησα να συγκομίζω τις ελιές. Σε 5 ημέρες οι Καλαμών θα μαυρίσουν και θα είναι έτοιμες για συγκομιδή αλλά τιμή δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί από τους έμπορους της περιοχής. Εγώ δεν μπορώ να περιμένω και ήδη έχω πάει δύο φορτία στο ελαιοτριβείο. Το πρώτο έδωσε ελαιοποίηση 16% και το δεύτερο 17%. Η τιμή παραγωγού αυτή την εποχή είναι στα 7,5 έως 8 ευρώ το κιλό».
Από την πλευρά του ο Γιάννης Ξαγοράκης, παραγωγός και αυτός ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «είναι δύσκολο για έναν παραγωγό να πηγαίνει 130άρι μέγεθος ελιάς στο ελαιοτριβείο. Σήμερα Τετάρτη (25/10) ξεκίνησα την συγκομιδή Καλαμών και τις πήγα απευθείας για ελαιοποίηση, με τιμή 8 ευρώ το κιλό. Μιλάμε «σκούπα» όλα τα μεγέθη, μαύρες και πράσινες ελιές. Φέτος επειδή έχουμε λίγες ποσότητες οι ελιές είναι κυρίως μεγάλα μεγέθη».
Θυμίζουμε ότι η συγκομιδή ελιάς για ελαιοποίηση δεν έχει διαλογή και αυτό σημαίνει χαμηλότερο κόστος. Πάντως οι πρώτες ανεπίσημες τιμές που κυκλοφόρησαν στην περιοχή κάνουν λόγο για το 200άρι στα 1,60 ευρώ το κιλό. Αυτή την τιμή έδιναν και την περίοδο 2018/2019 για μια κανονική όμως παραγωγή (199 χιλιάδες τόνους) και δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτή από τους παραγωγούς.