Από τον περασμένο Φεβρουάριο άρχισε η κατηφόρα στις τιμές του ελαιολάδου. Όσοι δεν θέλησαν να πουλήσουν τον Ιανουάριο του 2024, που ήταν οι τιμές στο τοπ, φαίνεται ότι θα αναγκαστούν να πουλήσουν σε χαμηλότερες τιμές.

Οι τιμές ήταν σε υψηλά επίπεδα και είναι φυσικό να πέσουν αλλά και η ζήτηση μειώθηκε και έχουμε στροφή των καταναλωτών σε πιο φτηνά λάδια (επανήλθε στα φυσιολογικά επίπεδα τιμών το ηλιέλαιο από Ουκρανία).

Αυτή την εποχή οι τιμές παραγωγού για τα καλής ποιότητας ελαιόλαδα στην Λακωνία είναι στα 8 ευρώ το κιλό και στην Μεσσηνία είναι στα 7 - 7,20 ευρώ το κιλό.

Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα και τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν η ανθοφορία φαίνεται να εξελίχθηκε ομαλά σε Ελλάδα και Ισπανία. Αυτό σημαίνει ότι αναμένεται μια κανονική παραγωγή το 2024.

Τις προηγούμενες ημέρες η εταιρεία Χελιώτης αγόρασε από Αγροτικούς Συνεταιρισμούς της Λακωνίας περίπου 300 τόνους έξτρα παρθένου ελαιολάδου σε τιμή 8 ευρώ το κιλό.

Ο ιδιοκτήτης της εταιρείας κ. Γεώργιος Χελιώτης δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «η τιμή 8 ευρώ το κιλό είναι αυτή την στιγμή η μεγαλύτερη στην Ελλάδα. Και είναι πολύ υψηλή αν σκεφτούμε ότι πέρυσι αυτή την περίοδο (αρχές Απριλίου 2023) η εταιρείας μας αγόραζε τα καλής ποιότητας ελαιόλαδα στα 5,10 - 5,20 ευρώ το κιλό.

Αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι ότι στην Λακωνία ακόμη έχουμε υψηλά αποθέματα, παρά την μειωμένη παραγωγή και τις υψηλές τιμές.

Η Λακωνία δίνει υψηλές τιμές όχι μόνο επειδή έχει καλής ποιότητας ελαιόλαδα αλλά και σωστό τρόπο διακίνησης. Υπάρχουν συνεταιρισμοί και μπορείς να συγκεντρώσεις τουλάχιστον ένα βυτίο ελαιολάδου, κάτι που δεν είναι εύκολο να γίνει σε άλλες περιοχές. Εμείς σαν εταιρεία αλλά και οι Ιταλοί έμποροι θα αγοράσουν ελάχιστη ποσότητα 28 τόνους καλής ποιότητας και ομογενοποιημένο ελαιολάδου. Στην Λακωνία είναι εύκολο να το βρούμε αυτό.

Όσον αφορά την ερχόμενη παραγωγή, η ανθοφορία δείχνει να έχει πάει καλά στην Λακωνία και - με την βοήθεια των καιρικών συνθηκών - αναμένεται να έχει μια καλή παραγωγή. Οπότε οι ελπίδες κάποιων ότι θα επανέλθουν οι τιμές στα επίπεδα των 10 ευρώ δεν είναι εφικτές».

Ισπανία
Η Ισπανική Υπηρεσία Πληροφοριών και Ελέγχου Τροφίμων (AICA) αναφέρει ότι τον Μάρτιο είχαμε μια παραγωγή της τάξης των 70.000 τόνων ελαιολάδου, ενώ σε αυτή την ποσότητα πρέπει να προστεθούν ακόμη 15.000 τόνοι από εισαγωγές. Η περσινή παραγωγή ανέρχεται στους 845.000 τόνους, ενώ τα ισπανικά αποθέματα ανέρχονται αυτή την στιγμή στους 658.796 τόνους, από τα οποία οι 470.913 τόνοι βρίσκονται στα ελαιοτριβεία, 184.382 τόνοι σε συσκευαστήρια και 3.501 τόνοι είναι τα κοινοτικά αποθέματα.

Σε θετικό κλίμα πραγματοποιήθηκε η συνάντηση του προεδρείου του Συνδέσμου Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών (ΣΕΚΛΑ) με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρη Αυγενάκη.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο πρόεδρος και τα μέλη του ΣΕΚΛΑ ενημέρωσαν τον υπουργό για την ποιότητα των αγροτικών προϊόντων, την επάρκεια ενόψει της περιόδου του Πάσχα και της τουριστικής σεζόν, για την εξέλιξη των τιμών, καθώς και τη σπουδαιότητα της αγοράς, η οποία διασυνδέει αγρότες-παραγωγούς κηπευτικών και φρούτων με τους καταναλωτές σε όλη την χώρα.

Παρέδωσαν γραπτό υπόμνημα με τις θέσεις του Συνδέσμου αλλά και τις προτάσεις ώστε να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο η λειτουργία της αγοράς.

«Η αγορά αυτή την περίοδο λειτουργεί ομαλά καθώς λόγω των ευνοϊκών καιρικών συνθηκών υπάρχει πληθώρα ποιοτικών αγαθών, σε τιμές ανταγωνιστικές. Σε κάθε περίπτωση τα προϊόντα φτάνουν στους καταναλωτές, ικανοποιώντας παράλληλα τους αγρότες μας, με τιμές οι οποίες ανταποκρίνονται στο κόστος παραγωγής», δήλωσε κατά την συνάντηση, ο πρόεδρος του ΣΕΚΛΑ, Νίκος Καλόγρης.

Από το ΣΕΚΛΑ, συμμετείχε ακόμα ο αντιπρόεδρος, Θανάσης Ισσαρης, καθώς και τα μέλη, Μανώλης Χριστόπουλος, Νίκος Κουράτορας και Χρήστος Κογκάκης. Παρέδωσαν, μάλιστα, στον υπουργό τιμητική πλακέτα, ως επισφράγισμα της αγαστής τους συνεργασίας.

Το μήνυμα για μηδενική ανοχή σε φαινόμενα ελληνοποιήσεων και σε παραπλανητικές πρακτικές στην αγορά, έστειλε ο Γενικός Γραμματέας του ΥπΑΑΤ, Γιώργος Στρατάκος.

Ωστόσο σε δελτίο τύπου, που εξέδωσε ο Γενικός Γραμματέας, στις 4 Απριλίου 2024, ανέφερε ότι «στα οπωροκηπευτικά, από 1/1/2024, έχουν επιβληθεί συνολικά πρόστιμα ύψους 170.000 ευρώ σε 16 επιχειρήσεις.

Έχουν διαπιστωθεί 3 μη συμμορφώσεις και έχουν επιδοθεί 57 συστάσεις - κυρίως για σημάνσεις και συσκευασίες - σε επιχειρήσεις εμπορίας νωπών οπωροκηπευτικών, ενώ άνω των 300 συστάσεων έχουν αποσταλεί και παραληφθεί, εντός του 2024, σε εμπόρους, χονδρεμπόρους και εξαγωγείς αγροτικών προϊόντων για συμμόρφωσή τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΥπΑΑΤ Μητρώο Εμπόρων Νωπών Οπωροκηπευτικών, (Μ.Ε.Ν.Ο.)».

Απαντώντας στο σχετικό δελτίο τύπου ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, τονίζει στον ΑγροΤύπο τα εξής:

«Εκφράζουμε την απορία μας γιατί η ποινή για τις «ελληνοποιήσεις» ήταν οι «συστάσεις» και όχι η επιβολή κύρωσης για παραπλάνηση του καταναλωτή ή της φήμης του προϊόντος αν αφορά «ελληνοποίηση» για εξαγωγή.

Εντύπωση επίσης προκαλεί και η αποστολή 300 συστάσεων για μη συμμόρφωση στο ΜΕΝΟ.

Υποψία εκφράζουμε αν αφορά μη αναγγελίες για εξαγωγή (προκειμένου να μην τύχουν ελέγχου τα φορτία τους) που είχαμε εγγράφως αποστείλει Πίνακες που συνέκριναν αναγγελίες ΜΕΝΟ με εξαγωγές ΕΛΣΤΑΤ. Αν ναι τότε κρίνουμε ότι η σύσταση είναι εξαιρετικά ήπια.

Αναμένουμε διευκρινήσεις και εντατικοποίηση των ελέγχων για αποφυγή αθέμιτου ανταγωνισμού στην εμπορία νωπών οπωροκηπευτικών και διαφύλαξη της φήμης των ελληνικών φρούτων και λαχανικών».

Παγωμένη είναι αυτή την εποχή η εγχώρια αγορά ελαιολάδου στην χώρα μας, ενώ αν και δεν γίνονται αγοραπωλησίες οι προσφερόμενες τιμές έχουν μειωθεί σε σχέση με αυτές που ήταν το προηγούμενο διάστημα.

Όπως δηλώνουν στον ΑγροΤύπο εκπρόσωποι των συνεταιρισμών, δεν υπάρχει ούτε πρόθεση αγοράς και υπογραφή συμβολαίων από μεγάλους αγοραστές του εξωτερικού, αλλά ούτε και διάθεση, προσώρας, από τους παραγωγούς για να κάνουν πώληση. Οι πρώτοι περιμένουν τις προβλέψεις για την φετινή ισπανική παραγωγοί για να δουν πως θα κινηθεί η αγορά, ενώ οι δεύτεροι αναμένουν να υπάρξει νέα αύξηση τιμών.

Ένα μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι συνεταιριστικές οργανώσεις στην χώρα μας είναι ότι υπάρχει δυσκολία στην συγκέντρωση του ελαιολάδου για να προχωρήσει η πώληση. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιάννης Λάγγης, πρόεδρος στον Ελαιουργικό Αγροτικό Συνεταιρισμό Μεταμόρφωσης Λακωνίας, «όταν τον περαμένο Ιανουάριο βρήκαμε αγοραστή, που έδινε τιμή στα 9,53 ευρώ το κιλό, δεν μπορούσαμε να συγκεντρώσουμε ούτε ένα βυτίο. Αυτό γινόταν γιατί τότε οι παραγωγοί περίμεναν ότι θα έχουμε ακόμη μεγαλύτερη τιμή. Έτσι όμως δεν μπορεί να λειτουργήσει το εμπόριο».

Ισπανία

Στο μεταξύ ανακοίνωσε το Ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων (MAPA), τα επίσημα στοιχεία για την παραγωγή ελαιολάδου, πυρηνέλαιου και επιτραπέζιων ελιών, της περιόδου 2023/2024.

Σύμφωνα με αυτά η περσινή ισπανική παραγωγή ελαιολάδου ανέρχεται σε 845.000 τόνους. Οι συνολικές εισαγωγές ελαιολάδου ανήλθαν σε 215.000 τόνους, από τους οποίους οι 115.455 τόνοι προέρχονται από χώρες της ΕΕ και οι 99.545 τόνοι από τρίτες χώρες. Αν προστεθούν τα αρχικά αποθέματα που ήταν στους 248.172 τόνους, τότε η ισπανική παραγωγή ήταν της τάξης των 1.308.172 τόνων ελαιολάδου.

Η ισπανική παραγωγή πυρηνέλαιου το 2023/2024 ανήλθε στους 81.000 τόνους. Οι συνολικές εισαγωγές έφτασαν στους 75.000 τόνους, από τους οποίους οι 51.000 τόνοι από χώρες της ΕΕ και οι 24.000 από τρίτες χώρες. Τα αρχικά αποθέματα ήταν στους 57.063 τόνους και έφτασαν σε μια συνολική παραγωγή 213.000 τόνων.

Η ισπανική παραγωγή επιτραπέζιων ελιών το 2023/2024 ανήλθε 408.720 τόνοι. Μαζί με τα αρχικά αποθέματα 323.588 τόνους και τις εισαγωγές 45.000 τόνων έφτασε στους 777.308 τόνους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Γεωργίας και Αναδασμού της Αιγύπτου, οι αγροτικές εξαγωγές της χώρας στην ΕΕ σημειώνουν εντυπωσιακή αύξηση το 2024.

Συγκεκριμένα οι εξαγωγές αυξήθηκαν στα 1,5 δις δολάρια κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024, σημειώνοντας μια αύξηση κατά 300 εκ. δολάρια σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023.

Όπως δήλωσε ο Υπουργός Γεωργίας της Αιγύπτου, Sayed Qusier, η συγκεκριμένη αύξηση οφείλεται στο πλεόνασμα της φετινής αιγυπτιακής παραγωγής και στον μεγάλο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που έχουν τα βασικά προϊόντα της χώρας στην ΕΕ, όπως τα πορτοκάλια, οι φράουλες και οι πατάτες.

Στο μεταξύ μετά από έρευνα της ισπανικής κυβέρνησης δεν αναφέρθηκαν παραβάσεις στις σήμανση των φορτίων με αιγυπτιακά πορτοκάλια που αφίχθησαν στο λιμάνι του Castellon.

Αξίζει να επισημάνουμε ότι οι εξαγωγές Αιγυπτιακών πορτοκαλιών στην Ισπανία έφτασαν τους 3.000 τόνους στις αρχές Ιανουαρίου του 2024, κάτι που είχε σαν αποτέλεσμα να υπάρξει κάθετη πτώση των τιμών για τους Ισπανούς παραγωγούς εσπεριδοειδών λόγω αύξησης της προσφοράς στην αγορά.

Πριν λίγες ημέρες ο Υπουργός Γεωργίας και Αναδασμού είχε συνάντηση με τους εκπροσώπους του Συμβουλίου Αγροτικών Εξαγωγών, με θέμα την αύξηση των εξαγωγών της αιγυπτιακής πατάτας. Όπως τόνισε ο κ. Sayed Qusier, η αύξηση έγινε εφικτή μετά την συνεργασία που υπήρξε μεταξύ των εξαγωγέων, του υπουργείου και των εμπορικών ακολούθων της χώρας στα κράτη μέλη της ΕΕ.

Κατά την συνάντηση τόνισε την ανάγκη για αύξηση της εγχώριας παραγωγής πατάτας με παράλληλη αύξηση της προστιθέμενης αξίας του προϊόντος. Ανέφερε ακόμη την σημασία τήρησης των διεθνών προτύπων για τη διατήρηση της αξιοπιστίας των προϊόντων της χώρας.

Να αναφέρουμε ακόμη ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να ενισχύσει την οικονομία της Αιγύπτου με ένα πακέτο στήριξης 7,4 δις ευρώ (8 δις δολάρια) για να μετριάσει τις οικονομικές επιπτώσεις που αντιμετωπίζει η χώρα από τις πολεμικές συγκρούσεις στη Γάζα και το Σουδάν. Περίπου το 1 δις ευρώ αυτού του πακέτου θα δοθεί σαν άμεση βοήθεια.

Η οικονομική στήριξη από την ΕΕ συμφωνήθηκε στο πλαίσιο της επίσκεψης στην Αίγυπτο της προέδρου της Επιτροπής κ. Ursula von der Leyen και των πρωθυπουργών της Ελλάδας, Ιταλίας και Βελγίου

Το Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ελαιολάδου & Ελιάς στην Καλαμάτα έχει καθιερωθεί πια ως ένα από τα σημαντικότερα ετήσια φόρουμ ελαιοκομίας στην Ελλάδα.

Η 10η διοργάνωση του Φεστιβάλ θα πραγματοποιηθεί, στις 20-21 Απριλίου 2024, στο Elysian Luxury Hotel and Spa στη Καλαμάτα.

Για το παρόν και το μέλλον της ελαιοκομίας και όχι μόνο θα παρέμβουν πολύ σημαντικοί επιστήμονες, πανεπιστημιακοί και τεχνοκράτες από την Μεσσηνία αλλά και από άλλα μέρη της Ελλάδας.

Επιπρόσθετα θα παρουσιαστούν καινοτόμα προϊόντα νέας τεχνολογίας από εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο τομέα της Γεωργίας.

Επίσης ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Καλαμάτας θα παρουσιάσει τα επιστημονικά προγράμματα που συμμετέχει και όλα τα οικολογικά.

Οι 4 θεματικές ενότητες του συνεδρίου θα είναι οι παρακάτω :

Θεματική ενότητα Α:
Καινοτόμες δράσεις για την αξιοποίηση των αποβλήτων
Κλιματικά ουδέτερα ελαιοτριβεία.
Περιβαλλοντικό αποτύπωμα ελαιοτριβείων και ελαιοκαλλιέργειας.
Υδατικοί πόροι στην άρδευση της ελαιοκαλλιέργειας.

Θεματική ενότητα Β:
Βιοποικιλότητα. Αλλαγή χρήσεων γης, ενίσχυση της για αντιμετώπιση ασθενειών. Υγεία του εδάφους

Θεματική ενότητα Γ:
Αγροτικοί Συνεταιρισμοί. Σύγχρονα μοντέλα διοίκησης. Θεσμικές αλλαγές. Μεσσηνία. Συνεργατικά σχήματα του Αγροτοδιατροφικού κλάδου. Εξελίξεις Νέας ΚΑΠ.

Θεματική ενότητα Δ:
Αγροτουρισμός - Επισκέψιμα ελαιοτριβεία και παραδοσιακά ελαιοπερίβολα. Πολυλειτουργικά αγροκτήματα.

Παράλληλα θα διεξαχθεί και το 1ο Αγροτοοικονομικό Φόρουμ, με αντικείμενο τα πορτοκάλια, την πατάτα και το λάδι, με συναντήσεις παραγωγών με τις αντίστοιχες εταιρείες για να το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Στο τέλος των εργασιών θα διεξαχθεί ο διαγωνισμός ελαιολάδου, όπου η επιτροπή γευσιγνωσίας των διαγωνιζόμενων ελαιολάδων θα απαρτίζεται από γευσιγνώστες ελαιολάδου, παραγωγούς, επισκέπτες και εκπρόσωπους φορέων - ΜΜΕ κ.λ.π.

Το πλήρες πρόγραμμα του Φεστιβάλ θα ανακοινωθεί τις επόμενες μέρες.

Το ΥΠΑΑΤ ανακοίνωσε ότι εξετάζει επισταμένως το αίτημα για αποζημίωση των αγροτοπαραγωγών εξαγωγέων μήλων, λόγω των ζημιών που υφίστανται από το κλείσιμο της εμπορικής διόδου από τη Διώρυγα του Σουέζ.

Αυτό επισημαίνει σε απάντησή του σε αναφορά που κατέθεσε ο Βουλευτής Λαρίσης του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Βασίλης Κόκκαλης και Ερώτηση που κατέθεσε ο Βουλευτής Β1 Αθηνών της Ελληνικής Λύσης, κ. Βασίλης Βιλιάρδος, σχετικά με το συγκεκριμένο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί, με τη δράση των ανταρτών Χούθι.

Συγκεκριμένα στην απάντηση του ΥπΑΑΤ αναφέρονται τα εξής:
«Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι αγροτοπαραγωγοί εξαγωγείς μήλων εξαιτίας της παρεμπόδισης της εμπορικής ναυσιπλοΐας από τους αντάρτες Χούθι της Υεμένης, είναι κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Αναφορικά με το αίτημα αποζημίωσης που θίγεται στην εν λόγω Ερώτηση, διευκρινίζεται ότι εξετάζεται επισταμένως σε πρώτη φάση από την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΑΑΤ.

Επιπλέον, τονίζεται ότι ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Αυγενάκης, στο πλαίσιο του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας & Αλιείας, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, στις 26 Μαρτίου 2024, επεσήμανε τον αρνητικό αντίκτυπο που έχει επιφέρει στον τομέα των οπωροκηπευτικών η πρόσφατη κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα με το κλείσιμο της εμπορικής διόδου από τη διώρυγα του Σουέζ.

Αυτό έχει ως συνέπεια το αυξημένο κόστους μεταφοράς αλλά και τη μεγάλη καθυστέρηση των παραδόσεων κατά σχεδόν 10-12 ημέρες.

Επιπρόσθετα, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) στηρίζει και προωθεί την άσκηση πολιτικής στον τομέα των οπωροκηπευτικών και των μήλων μέσω των Οργανώσεων Παραγωγών με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τομέα, της ελκυστικότητας των Οργανώσεων Παραγωγών και του ειδικού στόχου της διατήρησης και προστασίας του περιβάλλοντος. Οι Οργανώσεις Παραγωγών μέσα από τα επιχειρησιακά τους προγράμματα μπορούν να υλοποιούν δράσεις που αφορούν την προώθηση των προϊόντων τους, τη βελτίωση εμπορίας των προϊόντων τους και την απόσυρση προϊόντων από την αγορά μέσω της δωρεάν διανομής σύμφωνα με τον Καν. 1308/2013, Καν 891/2017, Καν. 892/2017, την αριθ. 1400/395263/22-12-2023 (ΦΕΚ Β 7430 της 29-12-2023) απόφαση του Υπουργού και Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, όπως ισχύουν.

Επισημαίνεται από το ΥπΑΑΤ ότι, σύμφωνα με το ΕΜΑΣ (2023), στη χώρα μας υπάρχουν - 11 - Οργανώσεις Παραγωγών που περιλαμβάνουν το μήλο μεταξύ των αναγνωρισμένων προϊόντων τους:

• ΑΣ ΠΕΛΛΑΣ
• Ο.Π. ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΣΥΝ/ΣΜΟΥ ΑΜΜΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ «ΝΕΟΣ ΑΛΙΑΚΜΩΝ»
• ΑΕΣ ΚΟΜΕΞ ΑΕ
• ΑΕΣ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΣ Α.Ε.
• ΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΙΟΥ
• ΑΣΕΠΑ
• Α.Σ. ΜΑΚΡΟΧΩΡΙΟΥ «Ο ΕΡΜΗΣ»
• Α.Σ. ΦΡΟΥΤΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΠΩΡΟΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ ΒΕΛΙΝΑΣ ΚΟΡ/ΝΘΙΑΣ - ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
• Ο.Π Α.Σ «Η ΟΜΟΝΟΙΑ»
• Α.Σ. ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ-ΕΜΠΟΡΙΑΣ-ΜΕΤ/ΣΗΣ ΦΡΟΥΤΩΝ & ΚΑΣΤΑΝΩΝ ΜΕΛΙΒΟΙΑΣ «ΑΘΑΝΑΤΗ» Ο.Π.

Πληροφοριακά αναφέρεται ότι, οι καλλιέργειες μήλων στη χώρα μας σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΣΔΕ 2023, αφορούν σε έκταση 9.004,29 ha (εκτάρια).

Τέλος, για την καλλιέργεια των μήλων έχει εκδοθεί από την αρμόδια Διεύθυνση Συστημάτων Καλλιέργειας και Προϊόντων Φυτικής Παραγωγής του ΥΠΑΑΤ η υπ΄ αριθμ.957/275382/07.09.2023 (B’ 5534 - ΑΔΑ: 9ΡΙΟ4653ΠΓ-3ΦΒ) Υπουργική Απόφαση με τίτλο: «Καθορισμός λεπτομερειών χορήγησης της συνδεδεμένης εισοδηματικής στήριξης στην καλλιέργεια των μήλων - Κωδικός Παρέμβασης - Π1-32.1 Στήριξη Συνδεδεμένου Εισοδήματος - Φυτική Παραγωγή Εκτός Πρωτεϊνούχων Καλλιεργειών, σε εκτέλεση του άρθρου 32 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2115 και του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2116 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου στα πλαίσια του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) 2023-2027».

Αμέσως μετά την ετήσια Γενική Συνέλευση του ΣΕΔΗΚ, που έγινε στις 26 Μαρτίου, στο Ρέθυμνο, οι 13 εκλεγέντες από την Γενική Συνέλευση Εκπρόσωποι Δήμων, ως Μέλη για το επόμενο ΔΣ, συνήλθαν σε ειδική συνεδρίαση για κατανομή αξιωμάτων.

Κατά την συνεδρίαση αυτή ομόφωνα αναδείχτηκε ως Πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ ο Γιάννης Μαλανδράκης, Δήμαρχος Πλατανιά, τον οποίο είχε ήδη προτείνει ως διάδοχο του στη ΓΣ ο απερχόμενος Πρόεδρος Γιώργος Μαρινάκης.

Τα αξιώματα του ΔΣ ομόφωνα κατανεμήθηκαν μεταξύ των εκλεγέντων ως εξής.

ΤΑΚΤΙΚΑ ΜΕΛΗ:
Πρόεδρος ΣΕΔΗΚ: Μαλανδράκης Ιωάννης, Δήμαρχος Δήμου Πλατανιά
Αντιπρόεδρος ΠΕ Ρεθύμνου: Μαρινάκης Γεώργιος, Δήμαρχος Δήμου Ρεθύμνου
Αντιπρόεδρος ΠΕ Ηρακλείου: Μποκέας Μενέλαος, Δήμαρχος Δήμου Μαλεβιζίου
Αντιπρόεδρος ΠΕ Λασιθίου: Φυγετάκης Νικόλαος, Αντιδήμαρχος Δήμου Σητείας
Γραμματέας Διοικητικών: Νικηφοράκης Ιωάννης, Αντιδήμαρχος Δήμου Χανίων
Γραμματέας Οικονομικών (Ταμίας): Σταυρουλάκης Σταύρος, Αντιδ. Δήμου Αποκορώνου
Γραμματέας Διάθεσης - Αφορδακός Κωνσταντίνος, Δημ. Σύμβουλος Δήμου Αγ. Νικολάου
Γραμματέας Παραγωγής - Κλάδος Βασίλειος, Αντιδήμαρχος Δήμου Αμαρίου
Γραμματέας Προγραμμάτων - Χαιρέτης Εμμανουήλ, Αντιδήμαρχος Δήμου Ηρακλείου

ΑΝΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΜΕΛΗ
Ατσαλάκης Στερεός, Αντιδήμαρχος Δήμου Αγίου Νικολάου
Βαβουράκης Εμμανουήλ, Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Αγίου Βασιλείου
Μαυροφοράκης Ιωάννης, Εντεταλμένος Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Χερσονήσου
Παυλάκης Εμμανουήλ, Εντεταλμένος Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Ρεθύμνου

Παράλληλα, ως Επιστημονικός Συμβουλος του ΣΕΔΗΚ, μετά από πρόταση του ΔΣ, εξακολουθεί να παραμένει ο Δρ. Γεωπόνος Νίκος Μιχελάκης, ο οποίος διαθέτει σημαντική εμπειρία, αφού υποστηρίζει όλες τις λειτουργίες και δράσεις του ΣΕΔΗΚ επί 23 χρονιά, από την ίδρυση του μέχρι σήμερα.

Όπως δήλωσε ο νέος Πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ κ. Μαλανδρακης, «η σφραγίδα και η παρακαταθήκη της προηγούμενης διοίκησης, είναι ο οδηγός του νέου ΔΣ του ΣΕΔΗΚ.
Το αποτύπωμα που αφήνει πίσω της, με την υποστήριξη του άμεσου επιστημονικού συνεργάτη, Νίκου Μιχελάκη, αλλά και όλων των μελών του Συμβουλίου είναι σημαντικό εφαλτήριο για την επόμενη μέρα του ΣΕΔΗΚ και θα πρέπει να τον βρει με προγραμματικές συνεργασίες και στρατηγικό σχεδιασμό με την Περιφέρεια Κρήτης και με τα επιστημονικά και ερευνητικά ιδρύματα και τους επιστημονικούς φορείς του νησιού, όπως το ΓΕΩΤΕΕ.

Παράλληλα, τόνισε ότι «πρέπει να υπάρξει μία πρόταση προς το Υπουργείο, αναφορικά με τις δενδρώδεις καλλιέργειες, την οποία θα πρέπει να την ενστερνιστεί κατ’ αρχήν το ιδιο και στη συνέχεια να την προτείνει σαν εθνική πολιτική σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Πριν απ’ αυτά, διευκρίνισε ο ίδιος, «απαιτείται η σύζευξη των δυνάμεων του Συνδέσμου με τους επιστημονικούς φορείς, ώστε η Κρήτη να έχει μία ενιαία θέση στον τρόπο με τον οποίο θα διεκδικήσει αναθεώρηση της ΚΑΠ για τις δενδρώδεις καλλιέργειες».

Με νέο ρεκόρ έκλεισε το 2023 για τις εξαγωγές της Κρήτης, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. που επεξεργάστηκε ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης.

Οι κρητικές εξαγωγές, μη συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, έφτασαν το ποσό των 885,60 εκ. ευρώ και τους 471.143 τόνους, έναντι των 688,30 εκ. ευρώ και τους 422.220 τόνους το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, παρουσιάζοντας αύξηση ίση με 28,7% σε αξία και 11,6% σε ποσότητα και καταρρίπτοντας το περσινό ρεκόρ.

Στον αγροδιατροφικό τομέα, το Ελαιόλαδο έφτασε τα 466,3 εκ. ευρώ, καταλαμβάνοντας το 52,7% του συνόλου των κρητικών εξαγόμενων προϊόντων και το 76% στην κατηγορία των Τροφίμων & Ποτών, με αύξηση 69,5% σε σχέση με το περυσινό αντίστοιχο διάστημα.

Τα Κηπευτικά ακολουθούν και έφτασαν τα 89,6 εκ. ευρώ με αύξηση 18,5%, τα Φρούτα τα 13,9 εκ. ευρώ και αύξηση 3%.

Με μικρότερα ποσοστά ακολουθούν τα Ψάρια & Θαλασσινά, η κατηγορία των Νερών – Αναψυκτικών – Χυμών, τα Γαλακτοκομικά, το Κρασί, το Μέλι και το Κρέας και Παρασκευάσματά του.

Σχετικά με τις αγορές, οι κυριότεροι αγοραστές των Κρητικών προϊόντων είναι η Ιταλία (332,4 εκ. ευρώ και μερίδιο 37,5%), η Γερμανία (108,6 εκ. ευρώ και μερίδιο 12,3%), η Ισπανία (20,3 εκ. ευρώ, μερίδιο 5,7%), οι Η.Π.Α. (40,4 εκ. ευρώ, μερίδιο 4,6%) και η Γαλλία (39,2 εκ. ευρώ και μερίδιο 4,4%). Τη δεκάδα των κυριότερων αγοραστών κλείνουν η Ολλανδία, η Πολωνία, η Ρουμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τουρκία.

Στις αγορές του κρητικού ελαιολάδου πρώτη έρχεται η Ιταλία με 311,8 εκ. ευρώ, δεύτερη η Γερμανία με 47,3 εκ. ευρώ και ακολουθούν η Ισπανία, οι ΗΠΑ και η Γαλλία.

Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος του ΣΕΚ, κ. Αλκιβιάδης Καλαμπόκης: «Η ικανοποίηση για τα εντυπωσιακά αποτελέσματα του 2023 συνοδεύονται από έντονο προβληματισμό για το 2024. Όσο το ελαιόλαδο αποτελεί το 50% και πλέον των Κρητικών εξαγωγών, οποιαδήποτε αυξομείωση της παραγωγής του θα οδηγεί σε τεράστιες αυξομειώσεις του συνόλου των εξαγωγών μας.

Η ιδιαίτερα περιορισμένη παραγωγή ελαιολάδου κατά την περασμένη ελαιοκομική περίοδο και το μικρό απόθεμα που διατηρείται για επίτευξη υψηλότερης τιμής, είχαν σαν αποτέλεσμα το προϊόν να βρεθεί στο ράφι με δραματικά υψηλή τιμή και ίσως με ελλείψεις, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις αντικατάστασης του ελαιολάδου με άλλου τύπου έλαια χαμηλότερης τιμής. Το τελευταίο εγκυμονεί κινδύνους για την απομάκρυνση καταναλωτών από το ελαιόλαδο σε αγορές που έχουν ήδη κατακτηθεί με σημαντικές προσπάθειες των εξαγωγέων και των φορέων που στηρίζουν την εξωστρέφεια.

Ήδη σε επίπεδο χώρας ο Ιανουάριος έκλεισε με μείωση στις εξαγωγές του ελαιολάδου κατά 50%. Όλοι αναμένουν την επόμενη ελαιοκομική περίοδο, για την οποία οι ενδείξεις δεν είναι ιδιαίτερα καλές, με τις καιρικές συνθήκες να μην ευνοούν καθόλου. Αν η ελληνική παραγωγή συνεχίσει να είναι μειωμένη και τα αποθέματα δεν αναπληρωθούν, τότε οι εκτιμήσεις για το 2024 μάλλον είναι δυσοίωνες και θεωρούμε ότι η ομαλοποίηση δυστυχώς θα έρθει το 2025».

Πιο ώριμη από ποτέ αλλά ταυτόχρονα επίκαιρη όσο ποτέ άλλοτε εμφανίζεται να είναι η μεταρυθμιστική πρόταση για αναμόρφωση του καθεστώτος της «εκτός του κανονικού ωραρίου ανταποδοτικής εργασίας» των Γεωπόνων και Κτηνιάτρων Δημοσίων Υπαλλήλων, για την κάλυψη των αναγκών του εξαγωγικού – εισαγωγικού εμπορίου των ελληνικών επιχειρήσεων.

Ήδη κατά τη θητεία της προηγούμενης πολιτικής ηγεσίας στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, είχε αναγνωρισθεί από τον πρώην Υπουργό κ.Γεωργαντά η ανάγκη για τη δημιουργία ενός νέου και σύγχρονου «Συστήματος Ελέγχων» εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών για τους Γεωτεχνικούς του Δημοσίου.

Είχε προηγηθεί μια συνάντηση, στην Θέρμη Θεσσαλονίκης, μεταξύ του πρώην Υπουργού και αντιπροσωπείας των ελεγκτών, υπό την αιγίδα της ΠΕΓΔΥ και με ενέργειες του Προέδρου της, ενώ είχαν αποφασισθεί και τα πρώτα βήματα που έπρεπε να γίνουν ζητώντας, μάλιστα, και τη βοήθεια της ομάδας τεχνοκρατών του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με τους οποίους συναντήθηκε αντιπροσωπεία γεωπόνων για να παρουσιάσει τα αναλυτικά βήματα της διαδικασίας, από την αρχική υποβολή της αίτησης του αιτούντος ελέγχου εκτός ωραρίου μέχρι και την ολοκλήρωση της πληρωμής των δεδουλευμένων.

Λίγο, όμως, η προκύρηξη των βουλευτικών εκλογών που συνέπεσε την περίοδο εκείνη καθώς και η προτεραιότητα που δόθηκε από την πολιτική ηγεσία στην επείγουσα ανασύνταξη του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ μέσω της έκδοσης ενός νέου νομοθετικού πλαισίου για τον εν λόγω οργανισμό, είχαν σαν αποτέλεσμα να μείνει πίσω το νομοπαρασκευαστικό έργο για τη διευθέτηση της εκτός ωραρίου εργασίας των Γεωπόνων και Κτηνιάτρων του Δημόσιου τομέα.

Ταυτόχρονα με την καθυστέρηση που αποδόθηκε στους παραπάνω λόγους, παρατηρήθηκε στους κύκλους του Υπ.ΑΑΤ και μια αδράνεια στη σύνταξη του πολυαναμενόμενου νομοθετήματος για τους ελέγχους που διενεργούνται τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες. Κάποιους μήνες αργότερα μαθεύτηκε ότι η αδράνεια αυτή ήταν αποτέλεσμα της αδυναμίας παροχής (την περίοδο εκείνη) «ουσιαστικών νομοπαρασκευαστικών υπηρεσιών» στο αρμόδιο Υπουργείο. Δηλαδή, δεν μπόρεσε να βρεθεί ένας «νομοτέχνης», ένα «ειδικό μάτι» για να προχωρήσει τη νομοθετική πρωτοβουλία για ριζική αλλαγή του «καθεστώτος της πρόσθετης-ανταποδοτικής εργασίας εκτός ωραρίου» των γεωπόνων και κτηνιάτρων.

Σήμερα, αντιθέτως, υπάρχει μια συγκεκριμένη ουσιαστική νομοθετική πρόταση η οποία αφήνει πίσω όλα τα αναχρονιστικά – παρωχημένα χαρακτηριστικά του ισχύοντος, δυστυχώς ακόμη και σήμερα, νομοθετικού πλαισίου που θεσμοθετήθηκε το 2006 (άρθρο 14 ν.3460) και 2008 (άρθρο 27 ν.3698) αντίστοιχα, όταν δηλαδή συνέτρεχαν εντελώς διαφορετικές κοινωνικοοικονομικές συνθήκες στη Χώρα. Τα μεταρυθμιστικά στοιχεία και οι καινοτόμες αλλαγές που φέρνει η νέα νομοθετική πρωτοβουλία απαριθμούνται, για 1η φορά, όπως παρακάτω:

1. Εισάγονται νέα οικονομικά δεδομένα αναφορικά με το ύψος του καταβαλλόμενου, από τον ιδιώτη, πρόσθετου ανταποδοτικού τέλους και κατά συνέπεια ως προς την ανταπόδοση των τελών στους ελεγκτές (αμοιβή αποζημίωσης) αλλά και το μερίδιο υπέρ του Κράτους (μερίδιο ανταποδοτικότητας).

2. Έχουμε οριστική αποδέσμευση από τον, ας μας επιτραπεί η έκφραση, «μπακαλίστικο» τρόπο της 24ωρης αποτίμησης των ελέγχων σε ώρες απασχόλησης και γίνεται μετάβαση σε μια απλοποιημένη μέθοδο υπολογισμού των πρόσθετων τελών ανά ελεγχόμενο φορτίο-παρτίδα και ανά πλήθος εκδοθέντων πιστοποιητικών εξαγωγής-εισαγωγής (σε πλήρη ευθυγράμμιση με τον πραγματικό όγκο διακίνησης), όπως ισχύει δηλαδή στα περισσότερα ευνομούμενα ΚΜ της ΕΕ αλλά και διεθνώς.

3. Αίρεται η κατάφωρη αδικία της παροχής «δωρεάν εργασίας» από πλευράς ελεγκτών – δημοσίων λειτουργών λόγω υπέρβασης του πλαφόν (ανώτατου ορίου ελεγκτικής αμοιβής ανά μήνα), από την πρώτη κιόλας εβδομάδα του μήνα σε περιοχές με μεγάλο όγκο διακίνησης φορτίων εκτός ωραρίου, είτε με κατάργηση του αντιπαραγωγικού αυτού μέτρου είτε με αναπροσαρμογή του ισχύοντος σήμερα ορίου των 37,5 πληρωτέων ωρών ανά μήνα και ανά ελεγκτή, σε επίπεδα τέτοια που να παρέχουν τη δυνατότητα πραγματοποίησης τουλάχιστον διπλάσιων σε αριθμό πληρωτέων ελέγχων για κάθε επιθεωρητή-ελεγκτή (αναλόγως του όγκου διακίνησης), σε φορτία-εμπορεύματα που διακινούνται εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών.

4. Εισάγεται το μέτρο της χρέωσης ποινής καθυστέρησης στον αιτούντα τον έλεγχο εκτός ωραρίου όταν σημειώνεται καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των προβλεπόμενων ελέγχων στις εγκαταστάσεις του λόγω δικής του υπαιτιότητας (πχ. καθυστέρηση φόρτωσης, αργοπωρημένη άφιξη, ανέτοιμο φορτίο, ελλειπή συνοδευτικά έγγραφα, μη πλήρωση των ελάχιστων απαιτήσεων θερμοκρασίας κατά τη διενέργεια ψυχρής μεταχείρισης σε φρούτα προς εξαγωγή, προβληματικό μέσο μεταφοράς κλπ.) Μια άλλη καινοτομία που έχει σχεδιαστεί αφορά στις αποζημιώσεις μετακίνησης (τέλη μετακίνησης για ελέγχους διευρημένου ωραρίου) οι οποίες θα υπάγονται σε διαβαθμισμένες χρεώσεις (πχ. 10, 20, 30 €) βάσει κλιμακωτών κατηγοριών με ξεχωριστό όριο ημερήσιας συνολικής διανυθείσας χιλιομετρικής αποστάσης για καθεμιά.

5. Για πρώτη φορά, παρέχεται η δυνατότητα στους συναλλασσόμενους εξαγωγείς - εισαγωγείς - διακινητές εμπορευμάτων, υποβολής έκτακτου ηλεκτρονικού αιτήματος πρότερης κοινοποίησης για φόρτωση ή άφιξη ή διέλευση φορτίου κυριότητάς τους την τελευταία στιγμή (last minute prior e-notification) που θα ισοδυναμεί με αίτημα γνωστοποίησης της ετοιμότητας για έλεγχο από τις αρχές ελέγχου, υπό τον όρο όμως να υφίσταται, αφενός ένα λειτουργικό πληροφοριακό σύστημα αναγγελίας διακίνησης (πχ. Traces, ΜΕΝΟ, Πληροφοριακό σύστημα φυτοϋγείας) που να μπορεί να υποστηρίξει την on-line ενημέρωση των ελεγκτικών αρχών στα σημεία εισόδου και εξόδου, και αφετέρου το αίτημα να υποβάλλεται τουλάχιστον 30 λεπτά πριν την φυσική αναχώρηση ή άφιξη ή διέλευση των φορτίων.

6. Μια άλλη αξιοσημείωτη πτυχή της πρότασης νόμου για τους ελέγχους εκτός ωραρίου αρμοδιότητας του Υπ.ΑΑΤ η οποία προτάθηκε από μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΠΕΓΔΥ, αφορά στην επέκταση των «ελέγχων διευρημένου ωραρίου» σε όλους τους τομείς ενδιαφέροντος του εν λόγω Υπουργείου, δηλαδή να μπορούν να γίνουν όχι μόνο στα τρόφιμα αλλά και στα αγροεφόδια (ζωοτροφές, λιπάσματα και πολλαπλασιαστικό υλικό), εφόσον για εμπορικούς πάντα λόγους υπάρχει η ανάγκη, προϊόντα της κατηγορίας αυτής, να διακινηθούν και εκτός του κανονικού ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών.

7. Δεν θα μπορούσε, τέλος, να γίνεται μνεία σε μια μεταρυθμιστική πρόταση νόμου στηριζόμενη στην καινοτομία εφόσον παραμείνει, ως διαδικασία, η σύνταξη ονομαστικών και συγκεντρωτικών καταστάσεων σε φύλλα excel όπως και η αποστολή τους μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σε κάποια επισπεύδουσα υπηρεσία, ως σημείο εκκίνησης για την άκρως χρονοβόρα καταβολή των δεδουλευμένων στους δικαιούχους γεωπόνους-κτηνιάτρους ελεγκτές. Διότι στην πράξη έχει αποδειχθεί ότι η σύνταξη των ανωτέρω καταστάσεων θα πρέπει να συνοδεύεται ταυτόχρονα και από «αιτήσεις περί μή παραγραφής» των αποζημιώσεων μιας και αυτές καταβάλλονται σε χρονικό ορίζοντα που κατά κανόνα ξεπερνά τη διετία. Από τη στιγμή, όμως, που ο νομοθέτης δεν έχει προβλέψει την εκταμίευση χρηματικού ποσού σε φυσικά πρόσωπα μέσω του e-παραβόλου, ίσως θα πρέπει να οδηγηθούμε σε ένα μοντέλο πληρωμών μέσω της υποβολής όλων των απαραίτητων οικονομικών στοιχείων και τεκμηρίων ελέγχου, σε ένα είδος διαδικτυακής φόρμας που θα υποστηρίζεται από κάποια δημόσια Βάση Δεδομένων της ΑΑΔΕ ή του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους ή του Υπουργείου Οικονομικών. Κάθε ελεγκτής γεωπόνος ή κτηνίατρος, θα συμπληρώνει την εν λόγω φόρμα μια φορά το μήνα, μέσω της διαλειτουργικότητας θα μεταφέρονται τα προαπαιτούμενα στοιχεία στον Φορέα και θα γίνεται η εκκαθάριση με επακόλουθη μεταφορά των χρηματικών ποσών αποζημίωσης (ελεγκτικής και μετακίνησης) στους τραπεζικούς λογαριασμούς.

Είναι γεγονός ότι στις μέρες μας βρίσκεται σε εξέλιξη μια εκστρατεία ενημέρωσης, επί του θέματος, τόσο της πολιτικής ηγεσίας του ΥπΑΑΤ όσο και υπηρεσιακών (Επισπεύδουσα Δ/νση) αλλά και λοιπών κυβερνητικών παραγόντων, με πρωτοβουλίες ενημέρωσης σε πολλαπλά μέτωπα. Αυτή τη φορά, βέβαια, σύσσωμος ο κλάδος των Γεωτεχνικών της Χώρας ευελπιστεί ότι η προτεινόμενη μεταρύθμιση που την έχει τόσο πολύ ανάγκη το Ελληνικό Κρατικό Ελεγκτικό Σύστημα, δεν θα παραμείνει απλά μια ψευδαίσθηση αλλά θα μετουσιωθεί επιτέλους σε νόμο του Κράτους. Μιλάμε για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο ελέγχων που δεν θα σταματούν καθόλου, προς όφελος της Εθνικής Οικονομίας.

Για να σταματήσει, επιτέλους, η χώρα μας να γίνεται αποδέκτης ρηματικών διακοινώσεων (verbal notes) από άλλες χώρες λόγω καθυστερήσεων στα υπό διαμετακόμιση φορτία (transit) που προορίζονται για αυτές αλλά θα πρέπει να ελεγχθούν υποχρεωτικά σε κάποιο από τα σημεία εισόδου της Ελλάδας που είναι και σημείο εισόδου της ΕΕ ή προώθησης προς τρίτες χώρες. Καθυστερήσεις που οφείλονται σε λειτουργικά κενά από την επιβολή πλαφόν στην αμοιβή από ελέγχους εκτός ωραρίου η οποία οδηγεί, μαθηματικά, σε παροχή δωρεάν εργασίας από τους ήδη ταλαιπωρημένους ελεγκτές, ή ακόμη στην απροθυμία νέων συναδέλφων να συμμετάσχουν σε ένα ασύμφορο σύστημα ελέγχων που λειτουργεί σε «μέρες και ώρες δύσκολες» και με τέτοια πενιχρή αμοιβή που είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κυμαίνεται στα 5 €/ ώρα!!!!!! Ένα δίκαιο σύστημα ελέγχων προφάνως και χρειάζεται την στήριξη της πολιτείας.

Για να δούμε, επιτέλους, και τις ελεγκτικές υπηρεσίες της Κρήτης που χρόνια τώρα απέχουν από ελέγχους εκτός ωραρίου (όχι αδικαιολόγητα), να δραστηριοποιούνται εκ νέου με σκοπό την περαιτέρω στήριξη του εξαγωγικού εμπορίου του γνωστού «Κρητικού θησαυρού» που φέρει το όνομα κρητικά νωπά οπωρ/κά. Ή ακόμη τις αντίστοιχες της μεγαλύτερης πληθυσμιακά Περιφέρειας της Χώρας, της Αττικής η οποία με τόσα σημαντικά σημεία εισόδου που διαθέτει (Λιμάνι Πειραιά, Λαυρίου, Αερολιμένα Ε. Βενιζέλος κλπ), μόνο θετικά οφέλη θα έχει να προσφέρει σε καίρια ζητήματα όπως η ομαλή τροφοδοσία της Χώρας, η συγκράτηση των τιμών μέσω της εγγυημένης πληρότητας ροής βασικών επισιτιστικών αγαθών αλλά και η εν γένει αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων και του κύματος ακρίβειας, απλά και μόνο με την αλλαγή στρατηγικής των ελεγκτικών υπηρεσιών της και τη συμμετοχή τους σε ελέγχους διευρυμένου ωραρίου.

Θα μιλάμε πλέον για νέες προοπτικές από την πρόσθετη ώθηση που προσδίδουν οι επιπλέον ελέγχοι στην εθνική μας οικονομία καθώς όσο περισσότερα φορτία διακινούνται υπό κρατικό έλεγχο στα στάδια της εξαγωγής και εισαγωγής, τόσο περισσότερα βασικά και πρόσθετα τέλη ελέγχου θα εισπράττονται και θα καταλήγουν στα ταμεία του Κράτους. Κατά συνέπεια, είναι προς το δημόσιο συμφέρον η βελτίωση του οικονομικού αποτελέσματος του κύκλου εργασιών από την πραγματοποίηση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού γεωπονικών και κτηνιατρικών ελέγχων σε φορτία τροφίμων και αγροεφοδίων (αρμοδιότητας ΥπΑΑΤ), τόσο εντός όσο και εκτός ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων ελεγκτικών υπηρεσιών.

Εν αναμονή, λοιπών, των εξελίξεων για το θέμα του εκσυγχρονισμού του συστήματος των ανταποδοτικών ελέγχων εκτός ωραρίου, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε ειδικά τον Αγρότυπο ΑΕ και τα στελέχη του, για τη διαρκή στήριξή τους στην ανάδειξη της θέσης των Γεωτεχνικών για δημιουργία ενός σύγχρονου μοντέλου ελέγχων εκτός ωραρίου.

Αναστάσιος Γεωργιάδης
Δρ. Γεωπόνος
ΔΑΟΑ ΜΕ Θεσσαλονίκης
Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου
Γραφείο Ελέγχου εξαγωγών

Με την αναθεώρηση της πρότασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον Κανονισμό Συσκευασιών και Απορριμμάτων Συσκευασίας (PPWR), υπάρχει απογοήτευση του εμπορίου νωπών οπωροκηπευτικών από την κλιμάκωση των αντιφάσεων και των διακρίσεων έναντι του κλάδου.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι το τελευταίο συμβιβαστικό κείμενο για τον PPWR μας επιφύλαξε μεγάλη έκπληξη και ανησυχία.

Υπήρχε μια ευκαιρία να αποτραπεί ο απειλούμενος κατακερματισμός των απαιτήσεων συσκευασίας στα κράτη μέλη με την εναρμόνιση των κανόνων σε επίπεδο ΕΕ.

Ο τομέας των νωπών προϊόντων εκφράζει φόβο ότι τώρα η εσωτερική αγορά της Ε.Ε. θα είναι ακόμη πιο ανομοιογενής, διότι παρά το ότι το συμβιβαστικό κείμενο επιτρέπει εξαιρέσεις στον περιορισμό των πλαστικών συσκευασιών για φρούτα και λαχανικά, είναι τα ίδια τα κράτη μέλη που έχουν την εξουσία - στα πλαίσια «επικουρικότητας» - να καταρτίζουν εξαιρέσεις του Κανονισμού, χωρίς καμία λίστα να είναι ίδια με την άλλη, λόγω διαφορών στα διατροφικά πρότυπα, τις απαιτήσεις προϊόντων και τα πρότυπα εμπορίου.

Ο ευρωπαϊκός συμβιβασμός για τον PPWR κάνει διακρίσεις σε βάρος των φρέσκων φρούτων και λαχανικών, διατηρώντας την έννοια του περιορισμού της συσκευασίας έως το 2030, αν και οι περιορισμοί αφορούν μόνο τις πλαστικές συσκευασίες.

Ο συμβιβασμός έρχεται σε αντίθεση με τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για άρση αυτής της διάκρισης.

Καμία άλλη κατηγορία τροφίμων δεν υπόκειται σε παρόμοιους περιορισμούς.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να υπάρξει μείωση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών με την εφαρμογή της υπό ψήφιση νομοθεσίας της ΕΕ».

Την παράταση, για ένα χρόνο, στις εισαγωγές χωρίς δασμούς από Ουκρανία και Μολδαβία στην αγορά της ΕΕ, αποφάσισαν οι Ευρωβουλευτές.

Η τρέχουσα αναστολή δασμών έληγε στις 5 Ιουνίου 2024 για την Ουκρανία και στις 24 Ιουλίου 2024 για τη Μολδαβία. Ουσιαστικά οι Ευρωβουλευτές έδωσαν παράταση για να ... προλάβουν τις Ευρωεκλογές.

Συγκεκριμένα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε, με 347 ψήφους υπέρ, 117 κατά και 99 αποχές, την τροποποίηση της πρότασης της Επιτροπής για αναστολή των εισαγωγικών δασμών και ποσοστώσεων στις ουκρανικές εξαγωγές γεωργικών προϊόντων στην ΕΕ για ένα ακόμη έτος, από τις 6 Ιουνίου 2024 έως τις 5 Ιουνίου 2025.

Μάλιστα ψήφισαν την τροποποίηση της πρότασης της Επιτροπής, ώστε να συμπεριληφθούν περισσότερα προϊόντα και ποσότητες. Οι ευρωβουλευτές παρέπεμψαν το κείμενο στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου για να αρχίσει διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο (δεν αναμένεται να μην περάσει η απόφαση).

Πάντως το ψήφισμα αναφέρει ότι τα συγκεκριμένα μέτρα θα εξαρτώνται από τον σεβασμό της Ουκρανίας για τις δημοκρατικές αρχές, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος δικαίου και τις συνεχείς προσπάθειές της για την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος.

Στήριξη της Μολδαβίας

Σε ξεχωριστή ψηφοφορία την Τετάρτη (13/3), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμφώνησε, με 459 ψήφους υπέρ, 65 κατά και 57 αποχές ότι όλοι οι δασμοί στις εισαγωγές προϊόντων από τη Μολδαβία στην ΕΕ θα πρέπει να ανασταλούν για ένα ακόμη έτος.

Όπως αναφέρουν στο ψήφισμά τους οι Ευρωβουλευτές, η επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει επίσης πλήξει τη Δημοκρατία της Μολδαβίας, καθώς βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις ουκρανικές διαδρομές διέλευσης και υποδομές (δρόμους και λιμάνια) για τις δικές της εξαγωγές.

Πάντως οι περισσότερες εξαγωγές της Μολδαβίας στην αγορά της ΕΕ είναι χωρίς δασμούς, στο πλαίσιο της Συμφωνίας Σύνδεσης που έχει υπογράψει η χώρα με τις Βρυξέλλες.

Όσον αφορά την Μολδαβία, τα μέτρα θα πρέπει τώρα να εγκριθούν επίσημα από τις κυβερνήσεις της ΕΕ.

Άγονος ήταν ο διαγωνισμός που έκανε ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Μαλλών Ιεράπετρας για διάθεση 20 τόνων έξτρα παρθένου ελαιολάδου εσοδείας 2023-2024 και οξύτητας 0,5.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Νικόλαος Φραγκιαδάκης, πρόεδρος στον Αγροτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Μαλλών, «την περασμένη Παρασκευή (15/3) πραγματοποιήσαμε διαγωνισμός πώλησης 20 τόνων έξτρα παρθένου ελαιολάδου.

Δεν υπήρχε κάποιο εμπορικό ενδιαφέρον και θα επαναλάβουμε τη διαδικασία. Το εμπόριο ελαιολάδου πάντως αυτή την περίοδο φαίνεται να είναι «παγωμένο» και όλοι περιμένουν τις επίσημες προβλέψεις για την επερχόμενη παραγωγή σε Ισπανία και Ιταλία».

Στο μεταξύ η Ισπανική Υπηρεσία Πληροφοριών και Ελέγχου Τροφίμων (AICA) έδωσε στη δημοσιότητα τα στοιχεία της παραγωγής ελαιολάδου της χώρας μέχρι τέλος Φεβρουαρίου του 2024.

Σύμφωνα με αυτά η συνολική φετινή ισπανική παραγωγή ανέρχεται σε 829.516 τόνους.

Από αυτή την ποσότητα οι 203.102 τόνοι έχουν παραχθεί στην επαρχία της Jaén (μειωμένη σε σχέση με αρχικές προβλέψεις που έκαναν λόγο για μια παραγωγή της τάξης των 215.000 τόνων).

Η παραγωγή ισπανικού κατά τον μήνα Φεβρουάριο έφτασε στους 53.445 τόνους.

Τα συνολικά αποθέματα ισπανικού ελαιολάδου, στα τέλη του Φεβρουαρίου, ανέρχονταν σε 712.376 τόνους, εκ των οποίων 522.058 τόνοι βρίσκονται στα ελαιοτριβεία, 185.956 τόνοι σε συσκευαστήρια και 4.362 τόνοι είναι τα κοινοτικά αποθέματα.

Όπως αναφέραμε σε σχετικό άρθρο του ΑγροΤύπου, η Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της ΕΕ και οι εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με πρόταση κανονισμού για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας.

Σύμφωνα με τη συμφωνία, μια σειρά από διαφορετικές μορφές πλαστικής συσκευασίας μιας χρήσης, συμπεριλαμβανομένων των συσκευασιών για μη επεξεργασμένα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, θα απαγορευθούν από την 1η Ιανουαρίου 2030.

Αυτό που κάνει εντύπωση όμως είναι ότι ο περιορισμός που βάζει στην εμπορία φρούτων και λαχανικών σε παρτίδες (μονάδες) κάτω του 1,5 κιλού σε κάθε τύπο συσκευασίας μιας χρήσης.

Όλα τα προηγούμενα χρόνια στην ΕΕ συζητούσαν για αύξηση της τυποποίησης της ιχηλασιμότητας και της σήμανσης στις συσκευασίες για να γνωρίζει ο καταναλωτής από που προέρχεται το προϊόν που αγοράζει.

Έρχεται τώρα ένας Κανονισμός και με αφορμή την προστασία του περιβάλλοντος φέρνει τα πάνω κάτω και ουσιασικά ανοίγει παράθυρο για νοθεία στα προϊόντα, αφού ζητά να πωλούνται χύμα.

Η συμφωνία, την οποία το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πρέπει να εγκρίνουν επίσημα προτού τεθεί σε ισχύ, θέτει στόχους μείωσης των συσκευασιών κατά 5% έως το 2030, 10% έως το 2035 και 15% έως το 2040.

Επίσης, απαιτεί από τις χώρες της ΕΕ να μειώσουν, ιδίως, η ποσότητα των απορριμμάτων πλαστικών συσκευασιών.

Σύμφωνα με τη συμφωνία, μια σειρά από διαφορετικές μορφές πλαστικής συσκευασίας μιας χρήσης, συμπεριλαμβανομένων των συσκευασιών για μη επεξεργασμένα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, θα απαγορευθούν από την 1η Ιανουαρίου 2030.

Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «δεν βλέπουμε κανένα λόγο να απαγορεύσουμε τις συσκευασίες για φρούτα και λαχανικά, ειδικά όχι τις πλαστικές συσκευασίες για φρούτα και λαχανικά.

Επίσης δεν υπάρχει κάποια μελέτη για την εκτίμηση επιπτώσεων από τις συγκεκριμένες αποφάσεις.

Απορριπτέο είναι κυρίως ένα από τα σημεία που περιλαμβάνονται στον προτεινόμενο συμβιβασμό και αυτό είναι ο περιορισμός στην εμπορία φρούτων και λαχανικών σε παρτίδες (μονάδες) κάτω του 1,5 κιλού σε κάθε τύπο συσκευασίας μιας χρήσης.

Θεωρείται ότι αυτό θα βλάψει τη στρατηγική της διαφοροποίησης ανά καταγωγή και ποιότητα, γεγονός που θα οδηγούσε σε απώλεια προστιθέμενης αξίας στις κοινοτικές παραγωγές».

H Ευρώπη συνάπτει συμφωνία για να καταστήσουν τις συσκευασίες πιο βιώσιμες και να μειώσουν τα απορρίμματα συσκευασίας στην ΕΕ. Η συμφωνία αναμένεται να επηρεάσει όλους τους κλάδους των τροφίμων.

Συγκεκριμένα η Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και οι εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με πρόταση κανονισμού για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας. Στόχος είναι να αντιμετωπιστεί η αύξηση των απορριμμάτων συσκευασίας που παράγονται στην ΕΕ, εναρμονίζοντας παράλληλα την εσωτερική αγορά συσκευασίας και ενισχύοντας την κυκλική οικονομία.

Η πρόταση εξετάζει τον πλήρη κύκλο ζωής της συσκευασίας. Θεσπίζει απαιτήσεις που διασφαλίζουν ότι η συσκευασία είναι ασφαλής και βιώσιμη, απαιτώντας όλες οι συσκευασίες να είναι ανακυκλώσιμες και να ελαχιστοποιείται η παρουσία επικίνδυνων ουσιών. Καθορίζει επίσης απαιτήσεις εναρμόνισης της επισήμανσης για τη βελτίωση της ενημέρωσης των καταναλωτών.

Σύμφωνα με την ιεραρχία των αποβλήτων, η πρόταση αποσκοπεί στη σημαντική μείωση της παραγωγής απορριμμάτων συσκευασίας θέτοντας δεσμευτικούς στόχους επαναχρησιμοποίησης, περιορίζοντας ορισμένους τύπους συσκευασιών μίας χρήσης και απαιτώντας από τους οικονομικούς φορείς να ελαχιστοποιήσουν τη χρησιμοποιούμενη συσκευασία.

Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, έως το 2029, τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν τη χωριστή συλλογή τουλάχιστον 90% ετησίως πλαστικών μπουκαλιών μιας χρήσης και μεταλλικών δοχείων ποτών. Το κείμενο θέτει νέους δεσμευτικούς στόχους επαναχρησιμοποίησης για το 2030 και ενδεικτικούς στόχους για το 2040.

Η Επιτροπή θα πρέπει να επανεξετάσει την υλοποίηση των στόχων του 2030 και να αξιολογήσει τη σκοπιμότητα των στόχων του 2040.

Οι στόχοι ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο συσκευασίας που χρησιμοποιούν οι φορείς εκμετάλλευσης.

Η συμφωνία καλεί επίσης την Επιτροπή να αξιολογήσει, τρία χρόνια μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού, την κατάσταση της τεχνολογικής ανάπτυξης των πλαστικών συσκευασιών με βιολογική βάση και, βάσει αυτής της αξιολόγησης, να καθορίσει απαιτήσεις βιωσιμότητας για βιολογικά προϊόντα περιεχόμενο σε πλαστική συσκευασία.

Στα ελληνικά καταστήματα τροφίμων αυξάνονται τα εισαγόμενα οπωροκηπευτικά, όπως δείχνουν τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas.

Τα στοιχεία δικαιώνουν τους αγρότες σε όλη την ΕΕ που κατηγορούν την πολιτική της Κομισιόν, η οποία δίνει το «πράσινο φως» για αθρόες εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τρίτες χώρες και την ίδια στιγμή τα ευρωπαϊκά μένουν απούλητα ή πωλούνται σε τιμές κάτω του κόστους.

Έτσι βλέπουμε να συνεχίζεται η εισαγωγή αυξημένων ποσοτήτων φρούτων και λαχανικών και το πρώτο δίμηνο του 2024 (κατά +20,19% σε σχέση με το αντίστοιχο του 2023).

Συγκεκριμένα σύμφωνα με βάση τα προσωρινά στοιχεία τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 2024 η Ελλάδα έκανε εισαγωγές οπωροκηπευτικών ύψους 128.964 τόνους, έναντι 107.302 τόνων το αντίστοιχο δίμηνο του 2023.

Οι κυριότερες εισαγωγές αφορούσαν:
α) 63.467 τόνοι πατάτες, έναντι 53.644 το 2023 (+18,31%), προερχόμενες από Αίγυπτο και ακολουθούν Κύπρος και Γαλλία (βάσει επίσημων στοιχείων 11μηνου)
β) 40.348 τόνοι μπανάνες έναντι 37.834 το 2023 (+6,6%), προερχόμενες από Ισημερινό και ακολουθούν Κόστα Ρίκα και Γουατεμάλα
γ) 4.421 τόνοι κρεμμύδια, έναντι 2.629 πέρσι (+68,16%), προερχόμενα από Αίγυπτο και ακολουθούν Ινδία και Αυστρία
δ) 3.888 τόνοι μήλων, έναντι 1.157 πέρσι (ρεκόρ αύξησης +236,04%) προερχόμενα από Β. Μακεδονία και ακολουθούν Πολωνία και Σερβία
ε) 2.112 τόνοι μανιτάρια, έναντι 1.940 πέρσι (+8,87%), προερχόμενα από Πολωνία και ακολουθούν Ρουμανία και Ιταλία
στ) 1.015 τόνοι ακτινίδια, έναντι 96 τόνων το 2023 (ρεκόρ αύξησης +957,3%), προερχόμενα από Τουρκία, Iράν, και Ιταλία
ζ) 905 τόνοι πιπεριές - γλυκοπιπεριές, έναντι 649 τόνων το 2023 (+39,5%), από Ολλανδία και ακολουθούν Τουρκία, και Β. Μακεδονία
η) 632 τόνοι τομάτες, έναντι 206 τόνων το 2023 (+206,8%), προερχόμενες κυρίως από Τουρκία.
Εκτός των παραπάνω εισήχθησαν και άλλα φρούτα και λαχανικά, όπως π.χ. αβοκάντο, κολοκυθάκια, λαχανικά κ.α

Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «η εισαγωγή νωπών φρούτων και λαχανικών δείχνει συνεχή ανάπτυξη του ξένου ανταγωνισμού, τόσο στην χώρα μας όσο και στις λοιπές κοινοτικές αγορές. Σημειώνεται ότι οι κοινοτικές εισαγωγές του 2023 εκτιμώνται - βάσει Eurostat - από τρίτες χώρες να έχουν εκτοξευθεί, κατά +32,9% σε όγκο, σε σχέση με το 2022, ανερχόμενες σε 16,289 εκατ. τόνους. Την ίδια στιγμή βλέπουμε αυτές του ενδοκοινοτικού εμπορίου να μειώνονται, κατά -5,5%, σε 28,112 εκατ. τόνους.

Κυριότερες προμηθεύτριες τρίτες χώρες είναι κατά σειρά Κόστα Ρίκα, Ισημερινός, Αίγυπτος, Ν. Αφρική, Μαρόκο κ.α

Οι αυξημένες εισαγωγές της ΕΕ από τρίτες χώρες οφείλονται στη υφιστάμενη απόκλιση σε εργασιακά, κοινωνικά, περιβαλλοντικά θέματα, που υπάρχει μεταξύ κοινοτικών και μη κοινοτικών παραγωγών, η οποία προκαλεί συνεχή ανάπτυξη των εισαγωγών τόσο στην αγορά της ΕΕ όσο και στην Ελληνική.

Οι εμπλεκόμενοι στον τομέα των οπωροκηπευτικών της Ε.Ε. λειτουργούν σε μια απορυθμισμένη αγορά που εισάγει αγροτικά προϊόντα από τρίτες χώρες σε χαμηλές τιμές, γεγονός που ασκεί πτωτική πίεση τιμών στα αντίστοιχα παραγόμενα προϊόντα στην ΕΕ συμπεριλαμβανομένων και των παραγομένων στην Ελλάδα. Θα πρέπει επίσης να επισημάνουμε ότι αυτές οι παραγωγές στις τρίτες χώρες δεν συμμορφώνονται με τους εσωτερικούς κανονισμούς της ΕΕ και παρουσιάζεται μια αντίφαση και υποκρισία στην πολιτική δράση της ΕΕ, μεταξύ της εμπορικής πολιτικής και της κοινής αγροτικής πολιτικής της. Είναι ένας αθέμιτος ανταγωνισμός που υποσκάπτει τη βιωσιμότητα χιλιάδων αγροκτημάτων στην χώρα μας και την Ευρώπη.

Η ΕΕ συνεχίζει να συνάπτει περισσότερες συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών με τρίτες χώρες, οι οποίες επιδεινώνουν τα προβλήματα της γεωργίας σε ολόκληρη την ΕΕ.
Ζητείται «το πάγωμα» των διαπραγματεύσεων συμφωνιών με τρίτες χώρες, όπως η MERCOSUR, την μη επικύρωση της συμφωνίας με τη Νέα Ζηλανδία και «το πάγωμα» των διαπραγματεύσεων με την Χιλή, την Κένυα, το Μεξικό, την Ινδία και την Αυστραλία.

Προτείνεται όπως η ΕΕ να υιοθετήσει την αρχή ότι οι εμπορικές συμφωνίες που θα συζητούνται στο μέλλον θα πρέπει να ενσωματώνουν «κατοπτρικές ρήτρες», κατ' εφαρμογή της αρχής της αμοιβαιότητας για την αποφυγή αθέμιτου ανταγωνισμού.

Είναι απαραίτητο τα φρούτα και λαχανικά που προέρχονται από τρίτες χώρες να πληρούν τις ίδιες ποιοτικές προδιαγραφές που απαιτούνται για τους παραγωγούς (γεωργούς και κτηνοτρόφους) της ΕΕ, με ίσες συνθήκες εργασίας και ίδια χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, καθώς και να επιδιωχθεί όπως οι ελληνικές ελεγκτικές αρχές διενεργούν αυστηρούς ελέγχους για τήρηση των εμπορικών προδιαγραφών ποιότητος και μη ύπαρξης υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων στα εισαγόμενα προϊόντα στην ελληνική αγορά με παράλληλη διασφάλιση της μη ελληνοποίησης τους. Επίσης παρεμφερείς έλεγχοι πρέπει να διενεργούνται και στα αποστελλόμενα - εξαγόμενα οπωροκηπευτικά προϊόντα προς διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας που θα συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών τους.

Είναι ζωτικής σημασίας να ανακτήσουν τα ευρωπαϊκά αγροτικά προϊόντα την βασική αρχή της ίδρυσης της ΕΕ την προτίμηση των ενωσιακών καταναλωτών για ανάκαμψη και βιωσιμότητα των καλλιεργουμένων εκτάσεων που εγγυάται την επισιτιστική κυριαρχία τους. Η έμφαση στην εγχώρια παραγωγή, η δημιουργία προστιθέμενης αξίας και η ιδιαιτερότητα της ποιότητος είναι η σωστή ελληνική εθνική στρατηγική».

Πάνω από 50% αυξήθηκε η τιμή του ελαιόλαδου στην ΕΕ μέσα σε ένα χρόνο, μεταξύ Ιανουαρίου 2023 και Ιανουαρίου 2024, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat.

Η τιμή του ελαιολάδου εκτοξεύτηκε στα ύψη το δεύτερο εξάμηνο του 2023 με αύξηση 37% τον Αύγουστο (σε σύγκριση με τον Αύγουστο του 2022). Η τάση αυτή επιταχύνθηκε τον Σεπτέμβριο (+44%) και τον Οκτώβριο (+50%). Η κορύφωση του ετήσιου ρυθμού μεταβολής σημειώθηκε τον Νοέμβριο του 2023 (+51% σε σύγκριση με τον Νοέμβριο του 2022).

Το Δεκέμβριο σημειώθηκε μικρή επιβράδυνση, καθώς οι τιμές ήταν 47% υψηλότερες (σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2022).
Τον Ιανουάριο του 2024, όλες οι χώρες της ΕΕ ανέφεραν αύξηση του ετήσιου πληθωρισμού του ελαιολάδου.

Η υψηλότερη αύξηση καταγράφηκε στην Πορτογαλία (+69% σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2023), ακολουθούμενη από την Ελλάδα (+67%) και την Ισπανία (+63%).

Αντίθετα, οι μικρότερες αυξήσεις τιμών καταγράφηκαν στη Ρουμανία (+13%), στην Ιρλανδία (+16%) και στην Ολλανδία (+18%).

Πάντως, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου, παρά την ελαφρά ανάκαμψη σε Ισπανία και αύξηση στην Ιταλία, παραμένει σε χαμηλά επίπεδα.

Η παγκόσμια διαθεσιμότητα δεν φαίνεται να ξεπερνά τους 2,4 εκατομμύρια τόνους, κάτι που κρατάει υψηλά και τις τιμές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ismea, στην Ιταλία μόνο τον περασμένο Νοέμβριο είχαμε μια σταθεροποίηση των τιμών παραγωγού που κράτησε μόλις για ένα μήνα και ήταν αναμενόμενη λόγω της εξέλιξης της συγκομιδής. Από το Δεκέμβριο άρχισε πάλι η ανάκαμψη τιμών.

Τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2024, ο μέσος όρος τιμών ξεπέρασε τα 9,55 ευρώ το κιλό στην Απουλία και έφτασε στα 9,70 ευρώ στην Καλαβρία.

Ακόμη παρατηρήθηκε μείωση στη διαφορά τιμών μεταξύ του συμβατικού ελαιολάδου και των βιολογικών ή ΠΟΠ ελαιολάδων στην ίδια περιοχή της χώρας.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί τους αγρότες και όλους τους φορείς στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων να μοιραστούν τις απόψεις τους σχετικά με τις εμπειρίες τους από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.

Μετά από τις δυναμικές αντιδράσεις των αγροτών η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να τροποποιήσει την ΚΑΠ και τώρα ξεκινά έρευνα για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.

Τα αποτελέσματα της έρευνας θα χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση των ισχυόντων κανόνων που καλείται να εφαρμόσει η Επιτροπή έως την 1η Νοεμβρίου 2025.

Επίσης για να ενισχύσει τη θέση των αγροτών στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, η Επιτροπή θα παρουσιάσει, μέσα στον Μάρτιο, στα κράτη μέλη διάφορες ενέργειες που ενδέχεται να καλύπτουν ζητήματα, όπως η διαφάνεια της αγοράς στην αλυσίδα αξίας, η εφαρμογή της οδηγίας κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και η επιβολή της, το κόστος για την παραγωγή και τον έλεγχο στους υφιστάμενους κανόνες στα εισαγόμενα γεωργικά προϊόντα.

Για να απαντήσετε στο ερωτηματολόγιο προς τους προμηθευτές της αλυσίδας εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων όσον αφορά τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (πατήστε εδώ)

Σύμφωνο μετανάστευσης και κινητικότητας που θα φέρει χιλιάδες εργάτες γης από την Ινδία στην Ελλάδα, με νόμιμο και συντεταγμένο τρόπο, για να καλύψουν τα τεράστια κενά σε χέρια που έχει ο πρωτογενής τομέας της χώρας μας, κλειδώνει στο ταξίδι του πρωθυπουργού στην Ινδία.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψής του στην Ινδία, συναντήθηκε με τον ομόλογό του, Narendra Modi. Οι δύο ηγέτες συζήτησαν για τον στόχο διπλασιασμού των διμερών εμπορικών συναλλαγών μέχρι το 2030 και την πιο συστηματοποιημένη επαφή και διασύνδεση ανάμεσα σε ελληνικές και ινδικές επιχειρήσεις. Συζητήθηκαν επίσης πιθανότητες συνεργειών στην «πράσινη» ενέργεια και στον αγροτικό τομέα, ενώ οι δύο ηγέτες εξέφρασαν τη βούλησή τους για την ολοκλήρωση της διμερούς Συμφωνίας για την Κινητικότητα το επόμενο διάστημα.

«Το διμερές μας εμπόριο είναι σε ανοδική τροχιά αλλά έχουμε συμφωνήσει με τον πρωθυπουργό Modi ότι χρειάζεται να κάνουμε πολύ περισσότερα. Χρειάζεται να θέσουμε στόχο τον διπλασιασμό του έως το 2030, υπάρχουν μεγάλα περιθώρια για μελλοντική ανάπτυξη.

Αυτό το ταξίδι ήταν για εμένα μια ευκαιρία να μιλήσω λίγο περισσότερο για την πρόοδο που έχει σημειώσει η Ελλάδα και γιατί η Ελλάδα θα πρέπει να είναι ελκυστικός επενδυτικός προορισμός για τις ινδικές εταιρείες. Και βέβαια, ένα από τα κυριότερα καθήκοντα που έχουμε κάθε φορά που επισκεπτόμαστε μια ξένη χώρα είναι να εξηγήσουμε ότι η Ελλάδα που θυμούνται, η Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, η Ελλάδα που γινόταν πρωτοσέλιδο για όλους τους λάθος λόγους, αποτελεί παρελθόν.

Έχουμε ένα ακόμη κοινό σημείο: αγροτικές κινητοποιήσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και την Ινδία. Το πρώτο μπορεί να το περιμένατε, αλλά το δεύτερο, εμένα τουλάχιστον, με εξέπληξε. Ωστόσο, το μέλλον της γεωργίας σε έναν κόσμο όπου χρειάζεται να επιτύχουμε μεγάλη αύξηση της παραγωγικότητας ευρύτερα, θεωρώ ότι είναι ένας ακόμη τομέας μεγάλου ενδιαφέροντος».

Ο Έλληνας πρωθυπουργός απηύθυνε ένα ακόμη κάλεσμα στους Ινδούς επιχειρηματίες να επενδύσουν στη χώρα μας, λέγοντας ότι είναι καθήκον του να ενημερώσει την ινδική επιχειρηματική κοινότητα για τις ευκαιρίες που υπάρχουν στην Ελλάδα και για την πρόοδο που έχουμε σημειώσει. «Διότι πολλοί άνθρωποι μπορεί να εξακολουθούν να θεωρούν την Ελλάδα ως μια χώρα με μια προβληματική οικονομία. Αυτό ίσχυε, ίσως πριν από πέντε χρόνια. Τώρα, όμως, η ελληνική οικονομία αναπτύσσεται με διπλάσιο ρυθμό από τον μέσο όρο της ευρωζώνης.

Η δημοσιονομική μας θέση είναι πολύ ισχυρή. Έχουμε σημαντικούς ευρωπαϊκούς πόρους που κατευθύνονται προς την Ελλάδα για να συμπληρώσουν τις ιδιωτικές επενδύσεις. Έχουμε εξορθολογήσει τις διαδικασίες μας και έχουμε καταστήσει το κανονιστικό πλαίσιο πολύ πιο φιλικό για τους ξένους επιχειρηματίες. Και ήδη έχουμε ινδικές εταιρείες στην Ελλάδα. Ένας από τους κορυφαίους φορείς διαχείρισης αεροδρομίων της χώρας σας κατασκευάζει το νέο αεροδρόμιο στην ιδιαίτερη πατρίδα μου, την Κρήτη. Έχουμε επενδύσεις στην αγροδιατροφική βιομηχανία, στα φαρμακευτικά προϊόντα και πιστεύω ότι αυτό είναι μόνο η αρχή», είπε ο κ.Μητσοτάκης.

Ο πρωθυπουργός επισήμανε ακόμη ότι η Ελλάδα είναι δημοφιλής για γάμους, σε νησιά όπως η Σαντορίνη, και τόνισε ότι «προσπαθούμε να ενθαρρύνουμε την κινηματογραφική σας βιομηχανία να γυρίζει περισσότερες ταινίες στην Ελλάδα, για να κάνουμε την Ελλάδα πιο αναγνωρίσιμη. Οι δυνατότητες για τους Ινδούς να ανακαλύψουν την Ελλάδα σε αυτό το συγκεκριμένο πλαίσιο είναι τεράστιες».

Σταθεροποιήθηκαν οι τιμές του ελαιολάδου στην Ιταλία, μετά από τις δύο πρώτες εβδομάδες του Φεβρουαρίου που είχαμε μια ελαφρά πτώση.

Σύμφωνα με το Ismea (Ινστιτούτο Ενημέρωσης Αγροδιατροφικού Εμπορίου), αυτή την εβδομάδα η μέση τιμή στην Ιταλία του έξτρα παρθένου ελαιολάδου διαμορφώνεται στα στα 9,55 ευρώ το κιλό.

Το βιολογικό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, διαπραγματευόταν στην τιμή των 10,50 ευρώ το κιλό, η οποία παραμένει σταθερή μετά από τις 9 Ιανουαρίου.

Σταθερότητα στις τιμές δείχνουν, στις 20 Φεβρουαρίου 2024, τα χρηματιστήρια εμπορευμάτων του Μπάρι και του Μιλάνου.

Τα αποθέματα ιταλικού ελαιολάδου στις 31 Ιανουαρίου 2024 ανέρχονταν σε 203.554 τόνους, μειωμένα σε σύγκριση με τους 236.496 τόνους που ήταν στις 31 Ιανουαρίου 2023 (κατά -13,9%). Η ιταλική παραγωγή σύμφωνα με το Ismea στα τέλη του Ιανουαρίου ανερχόταν στους 152.517 τόνους.

Στο μεταξύ η Συνεταιρική Οργάνωση «Italia Olivicola», σε έρευνα που έκανε έδειξε ότι η ιταλική παραγωγή ελαιολάδου μειώνεται επικίνδυνα, χρόνο με το χρόνο, κάτι που είναι αποτέλεσμα της εγκατάλειψης ελαιώνων στην χώρα.

Σήμερα στην Ιταλία τουλάχιστον 2.000.000 στρέμματα ελαιώνων βρίσκονται σε κατάσταση ολικής εγκατάλειψης και πάνω από 3.000.000 διαχειρίζονται με καθαρές πρακτικές συντήρησης και έτσι εξασφαλίζεται πολύ χαμηλή παραγωγή.

«Είναι αδιανόητο να μην αξιοποιούνται πλήρως οι παραγωγικοί πόροι της χώρας μας. Αυτό συμβαίνει λόγω της αδιαφορίας της εθνικής πολιτικής στην Ιταλία και της ΕΕ, που για πολλά χρόνια ήταν πεπεισμένη ότι η παραγωγή της Ευρώπης ήταν σε μεγάλο βαθμό πλεονασματική. Όμως οι δύο τελευταίες χρονιές, με την παραγωγή ελαιολάδου μειωμένη στο ήμιση σε σχέση με τις προσδοκίες, είναι ένα ξαφνικό ξύπνημα. Η κλιματική αλλαγή επιβάλλει μια αλλαγή αυτής της πολιτικής για το καλό των καταναλωτών και της εθνικής οικονομίας», δηλώνει ο κ. Gennaro Sicolo, πρόεδρος της Italia Olivicola.

Οι Πολωνοί αγρότες ανακοίνωσαν δυναμικές κινητοποιήσεις για τις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τη γειτονική Ουκρανία.

Από την περασμένη Παρασκευή (9/2) και για ένα μήνα ανακοίνωσαν ότι θα κλείνουν δρόμους και μεθοριακές διαβάσεις με την Ουκρανία.

Σε πλήρη αποκλεισμό όλων των συνοριακών περασμάτων με την Ουκρανία θα προχωρήσουν στις 20 Φεβρουαρίου. «Την 20η Φεβρουαρίου, στο πλαίσιο της 30ήμερης γενικής απεργίας των αγροτών, ανακοινώνουμε ότι όλες οι κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας θα επικεντρωθούν στον πλήρη αποκλεισμό όλων των συνόρων μεταξύ της Πολωνίας και της Ουκρανίας και σε διαδηλώσεις στο πεδίο», ανακοίνωσε το συνδικάτο Αλληλεγγύη. «Δεν θα αποκλειστούν μονάχα συνοριακά σημεία διέλευσης, αλλά επίσης επικοινωνιακοί κόμβοι και είσοδοι σε σιδηροδρομικούς σταθμούς μεταφόρτωσης και λιμάνια».

Την ίδια ημέρα, αγρότες θα συρρεύσουν στη Βαρσοβία από κάθε κατεύθυνση.

Από την πλευρά της η Πολωνική κυβέρνηση δηλώνει ότι γίνεται διάλογος με το υπουργείο Γεωργίας της Ουκρανίας ώστε να περιοριστούν οι εισαγωγές. Επίσης ζητά οι έλεγχοι ποιότητας στα ουκρανικά σιτηρά να γίνονται στην Πολωνία. Όπως τονίζει ο Πολωνός Υπουργός Γεωργίας, Czeslaw Siekierski, «όταν σιτηρά της Ουκρανίας φτάνουν στη Γερμανία και μετά τον έλεγχο αποδεικνύεται ότι έχουν ποιοτικά προβλήματα, επιστρέφουν στην Πολωνία ως ευρωπαϊκά σιτηρά και δεν πάνε στην Ουκρανία».

Καταλαβαίνουμε δηλαδή που θα διακινηθούν στην συνέχεια. Ένα πραγματικό μπάχαλο έχει καταντήσει η αγορά στην ΕΕ.

Εν τω μεταξύ, η ζήτηση για πολωνική ζάχαρη, γάλα και κρέας έχει μειωθεί με αποτέλεσμα οι αγρότες να μην θέλουν να κάνουν πωλήσεις λόγω χαμηλών τιμών. Ανησυχούν επίσης ότι η «Πράσινη Συμφωνία» της ΕΕ θα οδηγήσει σε μείωση της παραγωγής και του εισοδήματος. Οι Πολωνοί αγρότες δηλώνουν ότι θα συνεχίσουν τις κινητοποιήσεις τους μέχρι τις 10 Μαρτίου.

Στο μεταξύ το υπουργείο Γεωργίας της Ουκρανίας ανακοίνωσε ότι η χώρα εξήγαγε το 2024 σχεδόν 2,4 εκατομμύρια τόνους σιτηρών μέχρι στιγμής αυτόν τον μήνα, ελαφρώς χαμηλότερα από τα 2,7 εκατομμύρια τόνους που εξήχθησαν την ίδια περίοδο το 2023.

Κατά το πρώρο 10ήμερο του Φεβρουαρίου 2024 περίπου 1,6 εκατομμύρια τόνοι ουκρανικών αγροτικών προϊόντων (σιτηρά, φρούτα κ.α.) είχαν εξαχθεί ή δηλωθεί για μελλοντικές εξαγωγές από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας και του Δούναβη της Ουκρανίας. Από αυτή την ποσότητα οι 116.000 τόνοι μεταφέρθηκαν μέσω των λιμανιών του Δούναβη και 1,5 εκατομμύριο τόνοι μέσω των λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας.

Πάντως οι έμποροι φαίνεται το τελευταίο διάστημα να επιβραδύνουν την εξαγωγική δραστηριότητα των ουκρανικών προϊόντων λόγω της συνεχιζόμενης πτώσης των παγκόσμιων τιμών.

Η Ισπανική Υπηρεσία Πληροφοριών και Ελέγχου Τροφίμων (AICA) έδωσε στη δημοσιότητα τα στοιχεία της παραγωγής ελαιολάδου μέχρι τέλος Ιανουαρίου 2024.

Σύμφωνα με αυτά η συνολική φετινή ισπανική παραγωγή ανέρχεται σε 774.653 τόνους, ενώ από αυτή την ποσότητα οι 190.410 τόνοι έχουν παραχθεί στην επαρχία της Jaén.

Η παραγωγή ισπανικού κατά τον μήνα Ιανουάριο έφτασε στους 185.019 τόνους.

Τα συνολικά αποθέματα ισπανικού ελαιολάδου, στις 31 Ιανουαρίου 2024, ανέρχονταν σε 735.144 τόνους, εκ των οποίων 547.310 τόνοι βρίσκονται στα ελαιοτριβεία, 184.000 τόνοι σε συσκευαστήρια και 3.834 τόνοι είναι τα κοινοτικά αποθέματα.

Τα στοιχεία της AICA δείχνουν σημαντική αύξηση στις εξαγωγές να έχουν καταγραφεί αυτόν τον τελευταίο μήνα.

Ο γενικός γραμματέας της Ένωσης Μικρών Αγροτών (UPA) στην Ανδαλουσία και επικεφαλής του Τομέα Ελαιολάδου της Οργάνωσης, Cristóbal Cano, τόνισε ότι «ο τέταρτος μήνας της περιόδου 2023/2024 ελαιολάδου έχει τα καλύτερα στοιχεία πωλήσεων.

Ο Ιανουάριος είναι ο πιο καλός μήνας μέχρι σήμερα, γιατί είναι ξεκάθαρο ότι ο Ισπανός καταναλωτής παραμένει πιστός στην χρήση ελαιολάδου στη διατροφή του.

Παρόλα αυτά οι ελαιοπαραγωγοί βρισκόμαστε σε μια δύσκολη κατάσταση, γιατί αν και έχουμε υψηλές τιμές δεν έχουμε παραγωγή για να πουλήσουμε.

Αντιμετωπίζουμε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά μια μειωμένη παραγωγή ελαιολάδου. Έτσι οι καλές τιμές που έχουμε δεν φέρνουν ένα καλό εισόδημα στους παραγωγούς και κερδοφορία στις επιχειρήσεις τους».

Και πρόσθεσε ότι «ο Ιανουάριος τελειώνει με 185.000 τόνους παραγωγής ελαιολάδου, που σημαίνει ότι θα μπορούσαμε να φτάσουμε στους 800.000 τόνους παραγωγή σε εθνικό επίπεδο, ένας αριθμός που απέχει πολύ από μια μεσαία σοδειά στην χώρα».