Το μέλλον του παραδοσιακού ελαιώνα ήταν το κύριο θέμα του διαδραστικού συμποσίου Oliday που πραγματοποιήθηκε, για δεύτερη συνεχή χρονιά, στις 27 και 28 Σεπτεμβρίου, στη Χώρα της Μεσσηνίας.

Τη διοργάνωση της ημερίδας έκανε ο ΑΕΣ - ΟΠ Νηλέας. Ο ΑγροΤύπος έκανε αισθητή την παρουσία του και ήταν χορηγός επικοινωνίας της εκδήλωσης.

Η πρώτη ημέρα, Παρασκευή (27 Σεπτεμβρίου), περιλάμβανε ξενάγηση των μαθητών στον ελαιώνα και γευσιγνωσία ελαιολάδου.

Τη δεύτερη μέρα, Σάββατο (28 Σεπτεμβρίου), πραγματοποιήθηκε διάλογος για το μέλλον του παραδοσιακού ελαιώνα. Εισηγητές από όλη την Ελλάδα θα κατέθεσαν τις απόψεις τους για τη θέση του ελληνικού ελαιώνα στον παγκόσμιο ελαιοκομικό χάρτη και αναφέρθηκαν στις προκλήσεις, τις απειλές και τις ευκαιρίες που έχει ο παραδοσιακός ελαιώνας.

Κατά την ομιλία του ο πρόεδρος του ΑΕΣ-ΟΠ Νηλέας κ. Γιώργος Κόκκινος, στην ομιλία του αναφέρθηκε στην εξάπλωση σε παγκόσμιο επίπεδο των συστημάτων καλλιέργειας πυκνής φύτευσης εις βάρος των παραδοσιακών ελαιώνων.

«Το 2050 προβλέπεται ότι το 77% της παγκόσμιας παραγωγής ελαιολάδου θα παράγεται από εντατικούς ελαιώνες. Αυτή είναι η μια πτυχή του προβλήματος. Η άλλη είναι η κλιματική κρίση που απειλεί το μέλλον μας. Οι συνάδελφοι το γνωρίζουν πολύ καλά. Οι πρόσφατες βροχοπτώσεις δεν ήταν σε όλη την περιοχή. Οι ζημιές του ελαιοκάρπου από τις μετρήσεις που κάναμε φτάνουν στο 80% στις περιοχές που δεν έχει βρέξει και σε πολλές περιπτώσεις οι ελαιοπαραγωγοί δεν θα κάνουν καν συγκομιδή», ανέφερε ο κ. Κόκκινος.

Και πρόσθεσε: Δεν θέλουμε να κάνουμε διαπιστώσεις του προβλήματος αλλά το ζητούμενο είναι τι κάνουμε για την λύση του προβλήματος. Ο συνεταιρισμός έχει νέα μέλη και θα είναι καταστροφικό να αναγκαστούν αυτοί οι άνθρωποι να εγκαταλείψουν την ύπαιθρο. Έχουμε όλοι μια τεράστια ευθύνη να μην αφήσουμε τους νέους ανθρώπους να εγκαταλείψουν την γεωργία. Πολλοί διαμαρτύρονται για τις υψηλές τιμές ελαιολάδου. Κανένας ελαιοπαραγωγός δεν έβαλε χρήματα στην τσέπη του από αυτή την αύξηση της τιμής. Αντίθετα είχαμε μια αύξηση του κόστους καλλιέργειας και θα το δούμε μπροστά μας αυτό. Αρχές Ιουλίου είχαμε μια εποικοδομητική συζήτηση με τον Περιφερειάρχη και καταθέσαμε τις προτάσεις μας. Πιστεύω ότι σε κάθε πρόβλημα υπάρχουν λύσεις αρκεί να κάτσουμε όλοι μαζί για να τις βρούμε».

Από την πλευρά του ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου, Δημήτρης Πτωχός, αναφέρθηκε στην ανάγκη δημιουργίας ενός ισχυρού brand name στο ελαιόλαδο της Πελοποννήσου. «Η ποιότητα του ελαιολάδου της περιφέρειας μας είναι γνωστή σε όλο τον κόσμο. Δεν αρκεί αυτό αλλά θα πρέπει να ενσωματώσουμε την καινοτομία σε κάθε στάδιο της παραγωγής του. Θα πρέπει να συνδέσουμε την παραγωγή με τον τουρισμό και της πολιτισμικής μας ταυτότητας. Οι τουρίστες να έρχονται όχι μόνο για να απολαύσουν το ελαιόλαδό μας αλλά για να ζήσουν μια εμπειρία ζωής. Πρέπει να προχωρήσουμε στην παραγωγή βιώσιμων πρακτικών ελαιοκαλλιέργειας ακολουθώντας παραδείγματα και πρακτικές από άλλες χώρες που τα έχουν καταφέρει (π.χ. Ιταλία). Πρέπει να επενδύσουμε σε καμπάνιες προώθησης. Μπορούμε να χτίσουμε ένα πρότυπο βιολογικής καλλιέργειας που να σέβεται το περιβάλλον και την βιοποικιλότητα του τόπου μας. Η αειφορία είναι μια ανάγκη. Για να γίνουν όλα αυτά όμως θα πρέπει να στηρίξουμε τους ελαιοπαραγωγούς και να ενισχύσουμε τις υποδομές. Όμως στην προσπάθεια για τη δημιουργία ενός Place Brand δεν έχουμε ακόμη τον αριθμό των παραγωγών που θα θέλαμε να συμμετέχουν με τις δικές τους προτάσεις και ιδέες. Για αυτό σας καλώ να συμμετέχετε προκειμένου να σας ακούσουμε και να ενσωματώσουμε τις προτάσεις σας στην στρατηγική μας».

Η κα Χριστίνα Στριμπάκου, συνιδρύτρια της εταιρείας παραγωγή εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου LIA Cultivators, ενός προϊόντος υψηλής ποιότητας που προέρχεται από τους οικογενειακούς ελαιώνες στα Φιλιατρά, αναφέρθηκε στην προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα σύγχρονο μοντέλο βιώσιμης μικρής παραγωγικής μονάδας στην σημερινή εποχή και στις δυσκολίες που υπάρχουν. Στην συνέχεια αναφέρθηκε στην σημασία της ορολογίας παραδοσιακός ελαιώνας. Στην χώρα μας επίσημα αναγνωρισμένος είναι ο παραδοσιακός ελαιώνας της Άμφισσας που έχει δέντρα ηλικίας τριών χιλιάδων χρόνων και της Μαρώνειας στους πρόποδες του Ισμάρου. Στην Μεσσηνία έχουμε αναφορές στις μοναδικές αιωνόβιες ελιές αλλά μπορεί να αποφασίσουμε ότι είναι ένας παραδοσιακός ελαιώνας και να ενταχθεί στην UNESCO. Το ηλικιακό πρόβλημα είναι σημαντικό, αφού στην χώρα μας οι αγρότες που είναι μικρότεροι των 35 ετών με πλήρη γεωργικά εκπαιδευση αποτελούν μόλις 2,9%, έναντι 21,7% στην ΕΕ. Η ελαιοκαλλιέργεια αντί να θεωρείται σαν μια επιχειρηματική ευκαιρία εκλαμβάνεται σαν μια κατώτερη αγροτική εργασία. Τα ελαιοτριβεία από την άλλη θα πρέπει να στραφούν στην παραγωγή ενός ποιοτικού προϊόντος και όχι να ρίχνουν βάρος μόνο στην ποσότητα. Δεν θα πρέπει να θεωρείται επιτυχία όταν ελαιοτριβεία και ομάδες παραγωγών διαθέτουν μεγάλες ποσότητες χύμα ελαιολάδου (βυτίο) στους Ιταλούς και να πουλάνε κάποια λεπτά παραπάνω το προϊόν. Το να πουλάς ένα επώνυμο προϊόν είναι δύσκολο και θα πρέπει να λειτουργούμε σαν ομάδα. Κάποιος να αναλάβει την παραγωγή του και κάποιος την πώλησή του.

Ο κ. Φώτης Μαθιός, ελαιοπαραγωγός και μέλος του ΔΣ του ΑΕΣ - ΟΠ Νηλέας, αναφέρθηκε στις δυσκολίες που έχει ένας ελαιοπαραγωγός που μάλιστα ασχολείται με την βιολογική καλλιέργεια. Τόνισε ότι οι συνεταιρισμοί είναι η μόνη λύση για να καταφέρει να αποκτήσει ένα προϊόν την υπεραξία που του αρμόζει. Σε λίγες ημέρες θα ξεκινήσει η νέα συγκομιδή αλλά πολλοί παραγωγοί δεν θα καταφέρουν να την κάνουν λόγω της ξηρασίας. Αυτοί που θα καταφέρουν να την κάνουν θα έχουν πρόβλημα με την έλλειψη εργατικού δυναμικού. Υπάρχουν ελαιώνες που η διαδικασία της ελαιοσυλλογής γίνεται χειρωνακτικά και αυτοί οι ελαιώνες κινδυνεύουν σήμερα με εγκατάλειψη λόγω του αυξημένου κόστους καλλιέργειας. Για να είναι βιώσιμη η παραδοσιακή ελαιοκαλλιέργεια θα πρέπει να αξιοποιήσουμε τα ύδατα. Επίσης οι παραγωγοί θα πρέπει να έχουν εύκολη πρόσβαση σε οικονομικά εργαλεία για να μπορούν να κάνουν επενδύσεις.

Η κα Sheila Darmos, συνιδρύτρια του αγροκτήματος Νότιο Σέλας (Southern Lights) στην Λακωνία, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός εκπαίδευσης και διαχείρισης της γης, που έχει ως σκοπό την ενεργή αναγέννηση των οικοσυστημάτων. Μίλησε για την αναγεννητική γεωργία και την αγροδασοπονία. Όπως ανέφερε η αγροοικολογία αποτελεί την μετάβαση προς μια βιώσιμη, φιλική για το κλίμα και τα οικοσυστήματα γεωργία. Παρατήρησε με τα χρόνια ότι με αυτή τη νέα μέθοδο καλλιέργειας ο ελαιώνας γίνεται πιο ανθεκτικός σε ξηρασία και σε απειλές από έντομα. «Είμαστε ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που ξεκινήσαμε από το 2021 το πρόγραμμα διάδοσης της αναγεννητικής γεωργίας, έχουμε μεταφράσει ενημερωτικό υλικό και δημιουργούμε πιλοτικά αγροκτήματα», τόνισε.

Ο Δρ. Θεόδωρος Ζαχαριάδης, Καθηγητής και Πρόεδρος στο Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης, Αγροδιατροφής και Διαχείρισης Φυσικών Πόρων στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, αναφέρθηκε στα προβλήματα μη σωστής άρδευσης και στους υπέρμετρους ψεκασμούς. Μόνο στην Πελοπόννησο έχουμε μείωση 36% της καλλιεργήσιμης έκτασης. Ακόμη αναφέρθηκε στα προβλήματα της μειωμένης παραγωγικότητας στην χώρα μας που οφείλονται στις μειωμένες επενδύσεις που γίνονται στον αγροτικό τομέα της χώρας μας. Η γεωργία ακριβείας βοηθά την μείωση των εκροών και την βελτίωση της απόδοσης. Επίσης με νέες τεχνολογίες κάνουμε ορθολογική άρδευση και μπορούμε να έχουμε σημαντικά οφέλη στο κόστος αλλά και να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή.

Η αναγεννητική γεωργία είναι σίγουρο ότι θα μας απασχολήσει στο μέλλον και εντάχθηκε στην ΚΑΠ. Μίλησε επίσης για ελαιοτριβεία που με τις νέες τεχνολογίες θα είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες που υπάρχουν με στόχο την καλύτερη ποιότητα του ελαιολάδου που θα παράγουν. Η νέα τεχνολογία μπορεί να προσαρμοστεί στον παραδοσιακό ελαιώνα και να δώσει πολλά θετικά αποτελέσματα.

Ο Δρ. Βασίλειος Γκισάκης, ερευνητής στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ στην Καλαμάτα, ανέφερε την ανάγκη για πιστοποιημένο προβασικό υλικό που δίνει πιστοποιημένες ελιές. Ακλόμη ανέφερε ότι ο ελαιώνας θα πρέπει να δίνει έμφαση στις φιλοπεριβαλλοντικές δράσεις αλλά θα πρέπει να είναι και βιώσιμος. Τόνισε την προστιθέμενη αξία που έχει ο παραδοσιακός ελαιώνας, που έχει να κάνει με το περιβάλλον αλλά και την ποιότητα του ελαιολάδου που παράγει. Η αγροοικολογία δεν αφορά μόνο τα λιγότερα εφόδια (π.χ.λιπάσματα κ.α.) αλλά είναι μια διαφορετική προσέγγιση στην καλλιέργεια.

Μια βασική αρχή που θα πρέπει να γνωρίζουν οι παραγωγοί είναι ότι η μείωση της βιοποικιλότητας μειώνει την παραγωγικότητα. Ακόμη ανέφερε ότι «ο παραγωγός θα πρέπει να έχει δίπλα του τον ερευνητή και μαζί να δουλεύουν στο πεδίο. Έτσι θα μπορέσουμε να έχουμε καλά αποτελέσματα στην έρευνα».

Την Πέμπτη (26/9/2024) πραγματοποιήθηκε εσπερίδα, την οποία διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποίησης Ελαιολάδου – ΣΕΒΙΤΕΛ με θέμα «Το ελαιόλαδο και η Βιομηχανία Τυποποίησής του, προβλήματα και προοπτικές», στην οποία συμμετείχαν άνθρωποι της αγοράς ελαιολάδου και εκπρόσωποι του ΥπΑΑΤ.

Σε μια προσπάθεια το ελληνικό κράτος να αποκτήσει μια εικόνα της παραγωγής ελαιολάδου σε ετήσια βάση (όπως γίνεται στις ανταγωνίστριες χώρες της Ισπανία και της Ιταλία) ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Στρατάκος, ανακοίνωσε ότι το επόμενο διάστημα έρχεται ψηφιακό σύστημα στο οποίο οι ελαιοπαραγωγοί θα κάνουν δηλώσεις συγκομιδής. Παράλληλα θα γίνεται ψηφιακή δήλωση της παραγωγής ελαιολάδου από τα ελαιοτριβεία και τα τυποποιητήρια. Τα συγκεκριμένα μέτρα θα ξεκινήσουν να εφαρμόζονται από την επόμενη ελαιοκομική περίοδο.

Ακόμη ο κ. Στρατάκος έκανε αναφορά στην ΚΑΠ και στα προγράμματα που στηρίζουν την ελαιοκομία, όπως τα ΟΕΦ (απάντησε σε ερώτηση του ΑγροΤύπου ότι οι προκαταβολές θα καταβληθούν μέσα Οκτωβρίου). Ακόμη αναφέρθηκε στα προγράμματα προβολής και προώθησης που εφαρμόζει η ΕΕ στην εσωτερική αγορά της Ένωσης αλλά και σε τρίτες χώρες, τα οποία χαρακτήρισε ένα σημαντικό εργαλείο για τον τομέα του ελαιολάδου. Βέβαια στην συνέχεια αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι αυτή την στιγμή τρέχουν μόλις 4 προγράμματα προώθησης που έχουν προϋπολογισμό γύρω στα 6,5 εκ. ευρώ. Επίσης υπάρχει και το πρόγραμμα Μεταποίησης 4.2 στο οποίο την προηγούμενη περίοδο είχαν ενταχθεί 36 επιχειρήσεις ελαιολάδου. Ακόμη έκανε αναφορά στα Οικολογικά Σχήματα της ΚΑΠ τα οποία αφορούν όλους τους αγρότες και τους ελαιοπαραγωγούς, στους οποίους καταβάλουν 62 εκ. ευρώ.

Πάντως στα θετικά είναι ότι οι εξαγωγές ελαιολάδου είναι στο 17,9% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών αγροτικών προϊόντων.

Από τα 119 προϊόντα με γεωγραφικές ενδείξεις (ΠΟΠ - ΠΓΕ) που έχει η χώρα μας τα 32 αφορούν ελαιόλαδα. Η κατοχύρωση αυτών των προϊόντων θα γίνει με το νέο νομοσχέδιο που κατέθεσαι το ΥπΑΑΤ στην Βουλή.

Αναφορά έκανε επίσης ο Γραμματέας του ΥπΑΑΤ και στους ελέγχους στα ελαιόλαδα και τόνισε ότι την περίοσο 2023 - 2024 υπήρξαν πρόστιμα συνολικού ύψους 63.000 ευρώ. Στο σημείο αυτό έκανε παρέμβαση ο γενικός Διευθυντής του ΣΕΒΙΤΕΛ, Γιώργος Οικονόμου, ο οποίος ζήτησε να γίνονται έλεγχοι και στη διακίνηση χύμα ελαιολάδου και όχι μόνο στην τυποποίηση (όπως γίνεται σήμερα).

Πάντως όλοι οι ομιλητές αναφέρθηκαν στην προσπάθεια επαναλειτουργίας της Διεπαγγελματικής Ελαιολάδου.

Επίσης τονίστηκε η αποτυχία του συστήματος σήμανσης Nutri-Score που έβαζε το ελαιόλαδο στην ίδια διατροφική αξίμα με το κέτσαπ.

Από την πλευρά του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, στον χαιρετισμό του ανέφερε ότι υπάρχουν θετικές επιδόσεις στον κλάδο του ελαιολάδου, που οφείλονται στην ποιότητα του προϊόντος αλλά και στις επενδύσεις που έχουν γίνει. Πρέπει όμως να γίνουν περισσότερα βήματα με στοχο να δοθεί υπεραξία στο προϊόν με ένα νέο rebranding (ο κατεξοχήν σκοπός του rebranding είναι να επανατοποθετήσει το brand στην αγορά και να επανεγκαταστήσει νέα εικόνα στη συνείδηση του κοινού του) στην παραγωγή του.

Στη διεθνοποίηση των ελληνικών ελαιοκομικών επιχειρήσεων», αναφέρθηκε ο Γιάννης Ρέτσας, Γενικός Δντής ανάπτυξης εξωτερικού εμπορίου του ENTERPRISE GREECE, ενώ ο Πρόεδρος του ΠΣΕ & ΣΕΚ κ. Αλκιβιάδης Καλαμπόκης περιέργραψε τρόπους και διαδικασίες με την εισήγησή του «Βελτιώνοντας την εξωστρέφεια του ελληνικού ελαιολάδου» και τόνισε την ανάγκη για αύξηση των εξαγωγών τυποποιημένου ελαιολάδου.

Υπήρξε επίσης προβληματισμός για το γεγονός ότι η χώρα μας εξάγει μόλις το 12% της ελληνικής παραγωγής ελαιολάδου ενώ το υπόλοιπο εξάγεται χύμα. Ακόμη πρέπει να υπάρξει βελτίωση στο έργο της δακοκτονίας, ειδικά στην Κρήτη που υπάρχει πρόβλημα με απώλεια παραγωγής.

Στην συνέχεια έγινε βράβευση του κ. Γρηγόρη Αντωνιάδη, για τα 20 χρόνια παρουσίας στην προεδρία του ΣΕΒΙΤΕΛ και 26 χρόνια αδιάληπτης παρουσίας του στο Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου. Την βράβευση έκανε ο επί 41 χρόνια γενικός Διευθυντής του ΣΕΒΙΤΕΛ, Γιώργος Οικονόμου. Όπως δήλωσε ο κ. Αντωνιάδης, ο κλάδος δεν έχει παραγωγικές επενδύσεις αλλά μέχρι σήμερα έχουμε κυρίως χρηματηστηριακές επενδύσεις και αυτό θα πρέπει να αλλάξει.

Όλοι οι ομιλητές τόνισαν προς την πολιτική ηγεσία του ΥπΑΑΤ την ανάγκη να καταρτιστεί ένα σχέδιο ανάπτυξης του ελληνικού ελαιολάδου.

Ανακοινώθηκαν οι τιμοκατάλογοι για την ποικιλία της πράσινης ελιάς Χαλκιδικής μετά από 15 περίπου ημέρες που ξεκίνησε η συγκομιδή του προϊόντος και έφεραν μεγάλη απογοήτευση στους παραγωγούς.

Όλες οι τιμές παραγωγού που ανακοινώθηκαν μέχρι σήμερα δίνουν για τα μεγάλα μεγέθη ελιάς (έως 110 τεμάχια το κιλό) τιμή παραγωγού 1,50 ευρώ.

Οι παραγωγοί πάντως θα πρέπει να προσέχουν τα «ψιλά γράμματα» των τιμοκαταλόγων για να μην βρεθούν προ δυσάρεστων εκπλήξεων.

Γενικά δεν υπάρχουν αποκλίσεις προς τα πάνω, εκτός από έναν κατάλογο που έδωσε 1,55 ευρώ το κιλό. Παρατηρήθηκαν μικρές διαφορές κυρίως στην 3η και 4η κατηγορία, καθώς και στα μικρότερα κομμάτια.

Ορισμένοι κατάλογοι επιβάλλουν περιορισμό για παράδοση άνω των 200 τεμαχίων. Όλοι οι μεταποιητές ζητούν την άριστη ποιότητα των προϊόντων κατά την παραλαβή.

Υπάρχει κατάλογος που αναφέρει σαφέστατα ότι θα αφαιρούνται κιλά «φύρα» για τις αδιαλόγιστες (πάει για μείωση τιμής).

Επίσης υπάρχει αναφορά οποιοδήποτε λάθος γίνει στον τεμαχισμό στο χωράφι θα μπορεί να διορθωθεί στο εργοστάσιο (πάει και αυτό για μείωση τιμής).

Ο ελαιοπαραγωγός και πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Βιολογικής Ελιάς Ολύνθου (Biolivia), Δημήτρης Ευαγγελινός, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «η μεταποίηση ακολουθεί συγκεκριμένη στρατηγική απέναντι στον παραγωγό. Στην αρχή λέει ότι θα πάει καλά η τιμή για να γίνουν οι απαραίτητες καλλιεργητικές φροντίδες. Μετά κάνει λόγο για μείωση της τιμής και έτσι οι ελαιοπαραγωγοί είναι «ικανοποιημένοι» με τα 1,50 ευρώ το κιλό.

Με την εικόνα της φετινής παραγωγής αυτή η τιμή για τα μεγάλα τεμάχια δίνει στον παραγωγό επιτραπέζιας ελιάς ποικιλίας Χαλκιδικής μια μέση τιμή στα 1 - 1,10 ευρώ το κιλό.

Και αυτή η τιμή έρχεται να καλύψει ένα υψηλό κόστος καλλιέργειας με αυξημένα ποτίσματα και υψηλά εργατικά, που στην πράξη δεν αφήνουν κανένα εισόδημα στον παραγωγό.

Η συγκομιδή εκτιμώ ότι θα ολοκληρωθεί σε ένα μήνα και ελπίζω να έχουμε μια αναπροσαρμογή προς τα πάνω αυτών των τιμών. Υπάρχει φέτος μεγάλη δυσαρέσκεια από την πλευρά των ελαιοπαραγωγών από αυτές τις χαμηλές τιμές.

Όλα τα αγροτικά προϊόντα πιέζονται σε επίπεδο τιμών παραγωγού αλλά είμαστε όλοι καταναλωτές και βλέπουμε ότι δεν μειώνονται οι τιμές στο ράφι. Αν υπάρχει σε κάποιο στάδιο της εφοδιαστικής αλυσίδας αισχροκέρδεια είναι δουλειά του κράτους να το βρει.

Υπάρχει πρόβλημα στην χώρα μας από τις συνεταιριστικές οργανώσεις που δεν μπορούν να κάνουν παρέμβαση στην αγορά (όπως κάνουν άλλα κράτη της ΕΕ). Αυτό που έχω πει εδώ και καιρό είναι ότι για να λειτουργήσει ένας συνεταιρισμός και να δημιουργήσει ένα brand name στην αγορά θα πρέπει να υπάρξει εξειδικευμένο προσωπικό και αυτό το προσωπικό θα πρέπει να έχει μια αμοιβή. Έτσι θα καταφέρουν τα μέλη της οργάνωσης να έχουν προστιθέμενη αξία από το προϊόν που παράγουν».

Ανακοίνωση συνεταιρισμών

Με αφορμή την ανακοίνωση τιμών για ποικιλίες πράσινης ελιάς Χαλκιδικής και Κονσερβοελιάς, η Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ) ανακοινώνει τα εξής:

«Τελικά ανακοινώθηκαν τιμές από διάφορες μεταποιητικές εταιρείες. Δυστυχώς οι παραγωγοί είναι πολύ δυσαρεστημένοι από τις χαμηλές τιμές που είναι σχεδόν τιμές κόστους.

Τις τιμές επιτραπέζιας Ελιάς της βγάζουν μόνοι τους οι μεταποιητές. Γιατί; Οι παραγωγοί δεν έχουν λόγο; Παραγωγοί και μεταποιητές δεν είναι στην ίδια αλυσίδα του προϊόντος;

Πότε επιτέλους θα καθίσουμε στο ίδιο τραπέζι να συζητήσουμε για αρκετά προβλήματα που απασχολούν την επιτραπέζια ελιά και να βρούμε μία λογική τιμή παραγωγού, να μπορεί να ζήσει την οικογένεια του αξιοπρεπώς και να έχει την οικονομική άνεση να καλλιεργήσει την επόμενη χρονιά για να έχουμε ένα ποιοτικό προϊόν.

Η Επιτραπέζια ελιά το πρώτο εξαγώγιμο αγροτικό προϊόν της χώρας μας με αυξητικές τάσεις σε ποσότητα και σε συνάλλαγμα. Είναι δυνατόν οι παραγωγοί να είναι δυσαρεστημένοι. Γιατί δεν έχουν λογικό κέρδος;

Κύριοι της μεταποίησης συνεργάτες των παραγωγών σας ενημερώνουμε ότι ο πρωτογενής τομέας της επιτραπέζιας Ελιάς δεν θέλουμε να γίνουμε πλούσιοι από τη δουλειά μας. Απαιτούμε όμως να ζήσουμε αξιοπρεπώς τις οικογένειες μας να μπορούμε να πληρώνουμε τις υποχρεώσεις μας και όχι να δουλεύουμε και να έχουμε χρέη.

Η επιτραπέζια ελιά έχει προοπτική και μέλλον και για τους παραγωγούς και για το εμπόριο - μεταποίηση αρκεί να συνεννοηθούμε.

Φίλοι συνεργάτες μεταποιητές αλλάξτε τις τιμές προς τα πάνω. Αυτές οι τιμές που ανακοινώθηκαν είναι ντροπή και για εσάς που διακινείται ένα προϊόν σημαία για την Ελληνική αγροτιά. Μην μας θεωρείται εργάτες κατώτερης νοημοσύνης.

Ο ευχαριστημένος ελαιοπαραγωγός θα είναι και δικό σας όφελος. Εάν συνεχίσουν αυτές οι τιμές ετοιμαστείτε να αλλάξετε μηχανήματα θα μεταπιείτε άλλα προϊόντα γιατί ελιές δεν θα βρίσκεται και αν βρίσκεται θα είναι υποβαθμισμένες. Περιμένουν όλοι οι παραγωγοί διόρθωση των τιμών ΑΜΕΣΑ.

Υ.Γ. Ξέρετε ότι υπάρχει και η λύση του ελαιολάδου».

Συνεχίζεται η συγκομιδή της πράσινης Κονσερβολιάς (ελιά Αμφίσσης) με τα περισσότερα μεγέθη στις ελιές που δεν είχαν καλή άρδευση να είναι μικρά.

Ο κ. Χρήστος Καραδήμος, Διευθυντής στον Αγροτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Στυλίδας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «σε σχέση με πέρυσι που είχαμε σχεδόν μηδενική παραγωγή φέτος έχουμε μια μέτρια παραγωγή επιτραπέζιας ποικιλίας Κονσερβολίας.

Οι καιρικές συνθήκες και οι υψηλές θερμοκρασίες είχαν σαν αποτέλεσμα οι ξηρικοί ελαιώνες να μην δώσουν παραγωγή και όσα ελαιόδεντρα δεν είχαν καλή άρδευση να έχουν μικρά μεγέθη.

Η συγκομιδή έχει ξεκινήσει από 3 Σεπτεμβρίου και ο συνεταιρισμός μας έβγαλε τιμοκατάλογο την Πέμπτη (19/9). Το 200άρι στην πράσινη Κονσερβολιά έχει τιμή παραγωγού στα 90 λεπτά».

Αξίζει ακόμη να αναφέρουμε ότι ο συνεταιρισμός ανακοίνωσε τιμοκατάλογο και για τις άλλες ποικιλίες εσοδείας 2024, ενώ για την ποικιλία Χαλκιδικής θα παραλαμβάνει και μικρά μεγέθη (300 τεμάχια).

Ο τιμοκατάλογος για την πράσινη Κονσερβολία (ελιά Αμφίσσης) που ανακοινώθηκε από Αγροτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Στυλίδας, αναφέρει τις εξής τιμές ανά τεμαχισμό:
για μεγάλα μεγέθη έως 110 τεμάχια το κιλό τιμή παραγωγού 1,60 ευρώ
για τεμάχια 111-120 το κιλό τιμή παραγωγού 1,50 ευρώ
για τεμάχια 121-130 το κιλό τιμή παραγωγού 1,40 ευρώ
για τεμάχια 131-140 το κιλό τιμή παραγωγού 1,30 ευρώ
για τεμάχια 141-150 το κιλό τιμή παραγωγού 1,15 ευρώ
για τεμάχια 151-160 το κιλό τιμή παραγωγού 1,05 ευρώ
για τεμάχια 161-170 το κιλό τιμή παραγωγού 1,00 ευρώ
για τεμάχια 171-180 το κιλό τιμή παραγωγού 0,95 ευρώ
για τεμάχια 181-200 το κιλό τιμή παραγωγού 0,90 ευρώ
για τεμάχια 201-220 το κιλό τιμή παραγωγού 0,80 ευρώ
για τεμάχια 221-240 το κιλό τιμή παραγωγού 0,70 ευρώ
για τεμάχια 241-260 το κιλό τιμή παραγωγού 0,60 ευρώ
για τεμάχια 261-280 το κιλό τιμή παραγωγού 0,55 ευρώ
για τεμάχια 281-300 το κιλό τιμή παραγωγού 0,50 ευρώ

Ο τιμοκατάλογος για την πράσινη ποικιλία Χαλκιδικής που ανακοινώθηκε από Αγροτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Στυλίδας, αναφέρει τις εξής τιμές ανά τεμαχισμό:
για μεγάλα μεγέθη έως 110 τεμάχια το κιλό τιμή παραγωγού 1,50 ευρώ
για τεμάχια 111-120 το κιλό τιμή παραγωγού 1,40 ευρώ
για τεμάχια 121-130 το κιλό τιμή παραγωγού 1,30 ευρώ
για τεμάχια 131-140 το κιλό τιμή παραγωγού 1,20 ευρώ
για τεμάχια 141-150 το κιλό τιμή παραγωγού 1,10 ευρώ
για τεμάχια 151-160 το κιλό τιμή παραγωγού 1,00 ευρώ
για τεμάχια 161-170 το κιλό τιμή παραγωγού 0,90 ευρώ
για τεμάχια 171-180 το κιλό τιμή παραγωγού 0,80 ευρώ
για τεμάχια 181-200 το κιλό τιμή παραγωγού 0,75 ευρώ
για τεμάχια 201-220 το κιλό τιμή παραγωγού 0,70 ευρώ
για τεμάχια 221-240 το κιλό τιμή παραγωγού 0,60 ευρώ
για τεμάχια 241-260 το κιλό τιμή παραγωγού 0,55 ευρώ
για τεμάχια 261-280 το κιλό τιμή παραγωγού 0,50 ευρώ
για τεμάχια 281-300 το κιλό τιμή παραγωγού 0,40 ευρώ

Για τις ελιές Μεγάρων:
Σκούπα όλα τα μεγέθη στα 80 λεπτά το κιλό

Για τις Κόκκινες ελιές:
τα μεγάλα τεμάχια (110) 1,00 ευρώ το κιλό
τα μεσαία τεμάχια (160) 0,50 ευρώ το κιλό

Ανακοινώθηκε ο πρώτος τιμοκατάλογος για τη νωπή επιτραπέζια πράσινη ελιά ποικιλίας Χαλκιδικής εσοδείας 2024.

Ο τιμοκατάλογος που ανακοινώθηκε από εταιρεία μεταποίησης της Χαλκιδικής από την περιοχή Ορμύλια, αναφέρει τις εξής τιμές ανά τεμαχισμό:
για μεγάλα μεγέθη έως 110 τεμάχια το κιλό τιμή παραγωγού 1,50 ευρώ
για τεμάχια 111-120 το κιλό τιμή παραγωγού 1,40 ευρώ
για τεμάχια 121-130 το κιλό τιμή παραγωγού 1,30 ευρώ
για τεμάχια 131-140 το κιλό τιμή παραγωγού 1,20 ευρώ
για τεμάχια 141-150 το κιλό τιμή παραγωγού 1,10 ευρώ
για τεμάχια 151-160 το κιλό τιμή παραγωγού 1,00 ευρώ
για τεμάχια 161-170 το κιλό τιμή παραγωγού 0,90 ευρώ
για τεμάχια 171-180 το κιλό τιμή παραγωγού 0,80 ευρώ
για τεμάχια 181-200 το κιλό τιμή παραγωγού 0,75 ευρώ

Το εξοργιστικό είναι ότι σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου αυτές οι τιμές διαμορφώθηκαν το απόγευμα της Τρίτης (17/9), ενώ το κλίμα της αγοράς ήθελε να δώσει τιμή για τα μεγάλα μεγέθη στα 1,20 ευρώ.

Με τα νέα δεδομένα του τιμοκαταλόγου και με την εικόνα της φετινής παραγωγής στην Χαλκιδική ο μέσος όρος της παραλαβής αφορά 150άρια και επειδή οι ψιλές ελιές δεν έχουν βάρος ο έμπορας θα παραλάβει με κιλά και όχι με μεγέθη άρα χαμένος ο παραγωγός.

Ένα μικρό ποσοστό γύρω στο 17% αφορά τα μεγάλα μεγέθη που θα πάρουν τιμή στα 1,50 ευρώ. Το 50 - 60% της φετινής παραγωγής αφορά 200άρια και το υπόλοιπο ποσοστό αφορά τις ψιλές ελιές.

Ακόμη θα πρέπει να επισημάνουμε ότι σύμφωνα με τον τιμοκατάλογο παραλαβές γίνονται μέχρι τα 200 τεμάχια αλλά φέτος έχουμε πολλά ψιλά ακόμη και 220 τεμάχια που δεν θα τα παραλάβουν οι έμποροι.

Αυτά θα πάνε για ελαιοποίηση επειδή όμως έχουμε πρωίμιση παραγωγής και οι ψιλές ελιές θα έχουν μειωμένες αποδόσεις, με 15 κιλά καρπού να δίνουν μόλις 1 κιλό ελαιολάδου.

Ουσιαστικά φέτος οι ελαιοπαραγωγοί έχουν ζημιά με βάση το κόστος καλλιέργειας και συγκομιδής. Είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που δεν θα φέρει εισόδημα στους παραγωγούς επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής.

Σε εξέλιξη βρίσκεται η συγκομιδή της πράσινης επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής αν και οι παραγωγοί μέχρι αυτή την στιγμή την παραδίνουν με ανοικτή τιμή στην μεταποίηση.

Μετά την περσινή ακαρπία τα δέντρα έχουν παραγωγή αλλά σε μεγάλο ποσοστό ο καρπός είναι μικρός σαν αποτέλεσμα της ξηρασίας και των υψηλών θερμοκρασιών.

Η αγορά μέχρι στιγμής δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά της αλλά οι παραγωγοί ζητούν η τιμή να κυμανθεί στα περσινά επίπεδα για να είναι βιώσιμη η καλλιέργεια και να έχουν ένα εισόδημα.

Όπως τονίζουν στον ΑγροΤύπο η τιμή δεν πρέπει να πέσει κάτω από τα 2 ευρώ για τα μεγάλα μεγέθη (110 τεμάχια το κιλό) που είναι λίγα, ώστε να βγει μια καλή μέση τιμή.

Τιμές στα 1,30 και 1,40 ευρώ το κιλό είναι «καταστροφικές» για την καλλιέργεια και θα φέρουν μεγάλες αντιδράσεις από τους παραγωγούς, σε μια δύσκολη χρονιά που υπάρχουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα.

Ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών της Χαλκιδικής, στον ΑγροΤύπο ότι «εδώ και 2,5 εβδομάδες έχει ξεκινήσει η συγκομιδή στην Χαλκιδική και σε κάποια χωριά στα Μουδανιά είμαστε στο 60% της συγκομιδής ακόμη δεν έχει ανακοινωθεί τιμή παραγωγού για την πράσινη επιτραπέζια ελιά.

Το κόστος είναι στα 1 ευρώ το κιλό και ζητάμε να μας δώσουν τιμές που θα μας αφήσουν κάποιο εισόδημα για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε την ελαιοκαλλιέργεια.

Η περσινή ακαρπία έφερε δύο μεγάλα προβλήματα στην ελιά Χαλκιδικής.

Το πρώτο είναι ότι δεν υπήρχε παραγωγή και δεν κατάφεραμε να έχουμε εισόδημα από την καλλιέργεια.

Το δεύτερο είναι ότι οι μεταποιητές για να καλύψουν τους πελάτες τους στο εξωτερικό έκαναν εισαγωγές από τρίτες χώρες (μεσαία και μικρά μεγέθη) που βοηθάνε την συσκευασία.

Πρέπει κάποια στιγμή το κράτος να αποφασίσει να κάνει σοβαρούς ελέγχους στις εισαγωγές.

Οι παραγωγοί φέτος ζητούν καλές τιμές στα λίγα μεγάλα μεγέθη που υπάρχουν για να βγάλουν μια μέση τιμή που αν τους αφήσει ένα εισόδημα».

Ο κ. Γρηγόρης Γρουζίδης, παραγωγός και πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Παγγαίου στην Καβάλα, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «εδώ και 10 ημέρες έχουμε ξεκινήσει την συγκομιδή της ποικιλίας πράσινης επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής και ακόμη δεν μας έχουν ανακοινώσει τιμές. Η ποιότητα των ελιών είναι καλή αλλά υπάρχουν λίγα μεγάλα μεγέθη.

Αυτό που συμβαίνει στην χώρα μας είναι εξοργιστικό, η συγκομιδή στην πράσινη ελιά Χαλκιδικής κρατάει ένα μήνα έχουμε τόσες ημέρες ξεκινήσει και ακόμη δεν έχουν ανακοινωθεί τιμές.

Γνωρίζει η μεταποίηση ότι δεν μπορούμε να κρατήσουμε τις ελιές για μεγάλο διάστημα και μας εκβιάζει να την παραλάβει με ανοικτή τιμή.

Το κόστος καλλιέργειας και συγκομιδής είναι στο 1 ευρώ το κιλό αν έχουμε μια μέση τιμή σε αυτά τα επίπεδα θα είναι οικονομική καταστροφή για τους παραγωγούς και αυτό θα πρέπει να το καταλάβει η μεταποίηση».

Στις 27 και 28 Σεπτεμβρίου 2024 θα πραγματοποιηθεί το «2ο Oliday: Διαδραστικό Συμπόσιο», στη Χώρα της Μεσσηνίας. Το Oliday είναι μια ετήσια συνάντηση των ανθρώπων του μεσογειακού ελαιώνα και κυρίως μια πλατφόρμα αλληλεπίδρασης, που διοργανώνει ο ΑΕΣ Νηλέας.

Ο ΑγροΤύπος θα παρευρεθεί στην ημερίδα, στις 28 Σεπτεμβρίου - στο κτήριο Rex, με τον δημοσιογράφο κ. Σταύρο Παϊσιάδη, που θα συντονίζει την ενότητα «Παραδοσιακός ελαιώνας: Προκλήσεις, απειλές και ευκαιρίες».

Ανακοίνωση του ΑΕΣ Νηλέας αναφέρει τα εξής:

Με αφετηρία τη ρήση του Πλάτωνα «η αρχή είναι το ήμισυ του παντός» («αρχή ήμισυ παντός»), το 2023, ο ΑΕΣ Νηλέας εγκαινίασε το «Oliday: Διαδραστικό Συμπόσιο», δικαιώνοντας τις προσδοκίες και θέτοντας το πρώτο λιθαράκι για το μεγάλο όραμα.

Το «2ο Oliday: Διαδραστικό Συμπόσιο» είναι ένα επόμενο σημαντικό βήμα.

Η πρώτη ημέρα, Παρασκευή (27 Σεπτεμβρίου), δικαιωματικά θα ανήκει πάντα στη νέα γενιά, στους μικρούς μαθητές που έχουμε χρέος να μπολιάσουμε με τις διαχρονικές και ανυπέρβλητες αξίες της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και του διατροφικού μας πολιτισμού.

Τη δεύτερη μέρα, Σάββατο (28 Σεπτεμβρίου), αποφασίσαμε να ανοίξουμε έναν διάλογο για το μέλλον του παραδοσιακού ελαιώνα. Σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει με καταιγιστικό ρυθμό, με προκλήσεις και απειλές που ήδη βιώνουμε, αλλά και με ορατές ευκαιρίες που μπορούμε να αξιοποιήσουμε, πιστεύουμε ότι επιβάλλεται να επαναπροσδιορίσουμε τη θέση μας στον παγκόσμιο ελαιοκομικό χάρτη.

Για να γίνει αυτό πρέπει να δούμε που βρισκόμαστε αλλά και που θέλουμε να πάμε, να εντοπίσουμε τις αδυναμίες αλλά και τα δυνατά μας σημεία, αυτά που πρέπει να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Εισηγητές από όλη την Ελλάδα θα καταθέσουν τις απόψεις τους συνθέτοντας τη θέση του ελληνικού ελαιώνα στον παγκόσμιο ελαιοκομικό χάρτη και απαντώντας στο εύλογο ερώτημα αν έχει μέλλον ο παραδοσιακός ελαιώνας.

Ο δημιουργικός διάλογος ενέχει αντιρρήσεις, αλλά και κριτική. Μέσω της διάδρασης, θέλουμε να βελτιώσουμε αδυναμίες και να αξιοποιήσουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα, τα οποία είναι πολλά και μεγάλα. Και το πιο σημαντικό είναι ότι αυτά βρίσκονται δίπλα μας, είναι η κληρονομιά μας, είναι το πανέμορφο περιβάλλον που ζούμε, ο τοπικός πολιτισμός και το ελληνικό φως.

Ο μεσογειακός παραδοσιακός ελαιώνας, άρρηκτα συνδεδεμένος με το τοπίο από την εμφάνιση του ανθρώπινου πολιτισμού, με την ανυπέρβλητη αισθητική και ανεκτίμητη πολιτιστική, περιβαλλοντική και οικονομική αξία, απειλείται και μαζί με αυτόν ο κοινωνικός και ο οικονομικός ιστός της υπαίθρου.

Η ευθύνη μας απέναντι στις γενιές που έρχονται είναι να παραδώσουμε τη μεγάλη εντολή να μας ξεπεράσουν. Ένας τόπος ευλογημένος σαν τον δικό μας, «ηλιοστάλακτος», αγκαλιασμένος από θάλασσα και με γη σχεδόν αμόλυντη, θα πρέπει επιτέλους να σταματήσει τις διαπιστώσεις, πρακτική κοινότυπη και κοινόχρηστη, και να δημιουργήσει τη γέφυρα μεταξύ του χθες, του σήμερα και του αύριο. Διότι το μέλλον ανήκει σε αυτούς που ξέρουν να το σχεδιάζουν και ακόμα περισσότερο σε αυτούς που μπορούν να το ονειρευτούν.

Δείτε το πρόγραμμα (εδώ)

Την Τετάρτη (11/09/2024) πραγματοποιήθηκε η Γενική Συνέλευση της Πανελλήνιας Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ) και συζητήθηκαν τα τρέχοντα θέματα που αφορούν την επιτραπέζια ελιά.

Όπως επισημαίνουν το κύριο θέμα ήταν οι πράσινες ελιές που σε πολλές περιοχές άρχισαν να συγκομίζονται.

Η φετινή χρονιά για τις πράσινες ελιές ξεκίνησε ιδανικά αλλά μετά τον Μάιο 2024 παρατηρήθηκαν προβλήματα που σχετίζονται με την κλιματική κρίση όπως ανομβρία και υψηλές θερμοκρασίες. Τα προηγούμενα χρόνια ο παραγωγός άρδευε τον ελαιώνα του για να αυξήσει το μέγεθος του καρπού ενώ φέτος άρδευε έως και δύο φορές την εβδομάδα για να μπορέσει να κρατήσει τον καρπό στα δέντρα του, ανεξαρτήτως μεγέθους. Το αποτέλεσμα είναι σε ξερικούς ελαιώνες ο καρπός να είναι πάνω από 260 τεμάχια το κιλό, μην μπορεί να πάει στο εμπόριο και να οδηγείτε προς ελαιοποίηση ενώ στους αρδευόμενους ελαιώνες η μισή παραγωγή να είναι εμπορεύσιμη αλλά η άλλη μισή να οδηγείτε στην ελαιοποίηση.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η ΠΕΑΣΟΕΠΕ η παραγωγή ελιών ποικιλίας Χαλκιδικής αναμένεται να φτάσει περίπου τους 200.000 τόνους.
Περίπου το 40% της ποσότητας θα οδηγηθεί στην ελαιοποίηση καθώς είναι πάνω από τα 200 τεμάχια ανά κιλό και το υπόλοιπο θα οδηγηθεί στο εμπόριο.
Από τις ποσότητες που θα οδηγηθούν στο εμπόριο το 25% αφορά κομμάτια μέχρι 130, το 40% τα κομμάτια μέχρι 160 και 35% είναι μέχρι 200 κομμάτια.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο παραγωγός της πράσινης ελιάς έρχεται από μια χρονιά ακαρπίας 80% σε ελιές Χαλκιδικής και 90% ακαρπίας σε άλλες ποικιλίες. Το κόστος παραγωγής φέτος λόγω της κλιματικής κρίσης εκτοξεύτηκε ενώ η ποσότητα που θα οδηγηθεί στην ελαιοποίηση είναι κοντά στο 50%.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, που δημοσιοποίησε και η ΠΕΜΕΤΕ, η αξία εξαγωγών του 2023 ξεπέρασε τα 640 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 ξεπέρασε τα 400 εκατομμύρια ευρώ.

Η μέση τιμή πώλησης στο εξωτερικό ανέρχεται σε 2,93 ευρώ το κιλό για όλες τις επιτραπέζιες ελιές.

Η ΠΕΑΣΟΕΠΕ αντιλαμβανόμενη την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί με τις πράσινες ελιές στηρίζει απόλυτα την πρόταση των Αγροτικών Συνεταιρισμών και των παραγωγών για τιμή εκκίνησης για τις πράσινες ελιές:

• 2,00 ευρώ ανά κιλό για τα 110-130 τεμάχια.
• 1,80 ευρώ ανά κιλό για τα 130-160 τεμάχια.
• 1,50 ευρώ ανά κιλό για τα 160-200 τεμάχια.

Για τις κονσερβοελιές ο εμπορικός τεμαχισμός είναι μέχρι 320-340 τεμάχια. Για τον τεμαχισμό αυτό δεν μπορεί να δοθεί τιμή κάτω του κόστους παραγωγής. Δεν νοείται παραγωγός να πουλάει την παραγωγή του κάτω του κόστους παραγωγής ούτε μεταποιητής - εξαγωγέας να αγοράζει την παραγωγή κάτω του κόστους παραγωγής. Ιστορικά όποτε συμβαίνει αυτό την επόμενη ελαιοκομική χρονιά υπάρχει μείωση της ποσότητας και ποιοτική υποβάθμιση της παραγωγής καθώς ο παραγωγός δεν έχει τα απαραίτητα κεφάλαια να καλλιεργήσει. Αποτέλεσμα είναι να ζημιώνεται ολόκληρος ο κλάδος της επιτραπέζιας ελιάς.

Ο αγροτικός τομέας στηρίζει διαχρονικά την κοινωνία και την οικονομία παράγοντας ποιοτικά αγροτικά προϊόντα τα οποία παραλαμβάνει η μεταποίηση και εξάγει. Η μεταποίηση έχει επενδύσει σε εξοπλισμό, τεχνολογία και ανθρώπινο δυναμικό και έχει κάνει γνωστή την Ελληνική επιτραπέζια ελιά σε όλο τον κόσμο. Ο κλάδος της επιτραπέζιας ελιάς με την συνεργασία παραγωγών και μεταποιητών καταγράφει κάθε χρόνο ρεκόρ εξαγωγών. Ευχόμαστε να συνεχίσουμε έτσι σαν κλάδος. Όμως να μην ξεχνάμε ότι χωρίς παραγωγή δεν θα υπάρχει μεταποίηση και εξαγωγή, αλλά και χωρίς μεταποίηση και εξαγωγή δεν θα υπάρχει αγροτική παραγωγή. Αυτό οφείλουμε να το αντιληφθούμε όλοι μας.

«Δύο πέτρες αν δε μονοιάσουν, αλεύρι δεν βγάζουν», τονίζει η ΠΕΑΣΟΕΠΕ.

Ξεκίνησε, με μικρές ποσότητες αλλά θα αυξηθούν τις επόμενες ημέρες, η συγκομιδή της επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής.

Φέτος αναμένεται μια καλή παραγωγή στην Χαλκιδική και στην Καβάλα. Όμως δεν θα υπάρχουν πολλά μεγάλα μεγέθη καρπού λόγω της ξηρασίας.

Οι παραγωγοί περιμένουν με αγωνία να ανακοινωθούν οι τιμές από την μεταποίηση πριν ξεκινήσει η συγκομιδή.

Κάποτε θα πρέπει η κυβέρνηση να ασχοληθεί σοβαρά με αυτό το πρόβλημα που ακολουθούν οι μεταποιητές να μην ανακοινώνουν τιμή παραγωγού πριν την συγκομιδή. Θα πρέπει να ξεκαθαρίσει το ΥπΑΑΤ αν είναι αυτό νόμιμο σύμφωνα με τις εθνικές και κοινοτικές νομοθεσίες και να πάψει να πετά χαρταετό, αδιαφορώντας για το εισόδημα των παραγωγών. Οι παραγωγοί γνωρίζουν ότι αν φύγει το προϊόν από τα χέρια τους δεν μπορούν αν διαπραγματευτούν την τιμή.

Ο κ. Γρηγόρης Γρουζίδης, πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Παγγαίου, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος έχουμε μια καλή παραγωγή με υψηλή ποιότητα. Όμως δεν υπάρχουν μεγάλα μεγέθη λόγω των καιρικών συνθηκών.

Ξεκίνησαν να συγκομίζουν κάποιοι παραγωγοί και ζητάμε να μας που τιμές οι μεταποιητές. Δεν μπορεί να παραδίνουμε τις ελιές μας και να μην γνωρίζουμε την τιμή παραγωγού.

Για αυτό θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη των ελαιοπαραγωγών επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής των μελών του Α.Σ. Παγγαίου, σήμερα Πέμπτη (12/9) το απόγευμα, στην πλατεία στο Ποδοχώρι.

Πέρυσι που ήταν μια καταστροφική χρονιά με μειωμένη παραγωγή οι έμποροι έδωσαν τιμή σκούπα στα 2 έως 2,5 ευρώ το κιλό.

Φέτος ζητάμε μια καλή τιμή για τα μεγάλα μεγέθη που να καλύπτει το κόστος παραγωγής της ελιάς. Το κόστος εκτός της συγκομιδής ανέρχεται σε 94 έως 98 λεπτά το κιλό.

Οι εργάτες για την συγκομιδή πληρώνονται στα 3 έως 3,5 ευρώ το τελάρο. Οι παραγωγοί ζητούν μια τιμή που να τους αφήνει εισόδημα για να συνεχίσουν να καλλιεργούν τις ελιές τους».

Ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών Χαλκιδικής, τονίζει από την πλευρά του στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος η μεγάλη πλειοψηφία των παραγωγών έχει καλλιεργήσει με δανεισμό λόγω της απώλειας εισοδήματος που είχε από την περσινή ακαρπία. Το κόστος συγκομιδής είναι υψηλό και στην περιοχή ανέρχεται στα 3,5 έως 4 ευρώ το τελάρο. Πρέπει άμεσα να ανακοινωθούν τιμές από την μεταποίηση για να δουν οι παραγωγοί τι θα κάνουν το προϊόν τους».

Από την πλευρά μας θα αναφέρουμε τα στοιχεία της ΠΕΜΕΤΕ που λένε για τις επιτραπέζιες ελιές ότι «το 2023 έγιναν εξαγωγές που ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση, κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ). Η εκτίμηση είναι ότι για το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών».

Αφού έχετε κέρδη δώστε τιμή στους ελαιοπαραγωγούς. Θα πρέπει ακόμη να επισημάνουμε ότι αν δεν δώσουν καλή τιμή στα μεγάλα μεγέθη και έχουμε φέτος μέσες τιμές των 70 και 80 λεπτών το κιλό, αυτό θα είναι καταστροφικό για την επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής.

Θυμίζουμε πέρυσι είναι δεδομένο ότι είχαμε ακαρπία στις ελιές. Φέτος έχει καλή παραγωγή με μικρά μεγέθη. Του χρόνου θα έχουμε δεδομένη ακαρπία λόγω της υπερβολικής φετινής καρποφορίας.

Άρα η φετινή τιμή που θα πάρουν οι ελαιοπαραγωγοί θα διαιρεθεί δια τρία έτη. Ήδη πολλοί παραγωγοί είναι με την πλάτη στον τοίχο από τα χρέη, αν δεν τους στηρίξουν οι φέτος μεταποιητές τελειώνει η καλλιέργεια στην χώρα μας.

Στην Ελλάδα φέτος οι παραγωγοί «κλαίνε» για την ξηρασία που έχει πλήξει τα ελαιόδεντρα. Αντίθετα στην Τυνησία, με βάση τον σχεδιασμό που έχουν κάνει, αυξάνουν σε ετήσια βάση τους αρδευόμενους ελαιώνες τους, με στόχο να αυξήσουν την παραγωγή τυνησιακού ελαιολάδου.

Η Τυνησία είναι μια χώρα στην βόρεια Αφρική δίπλα στην έρημο Σαχάρα. Παρόλα αυτά έχει στρατηγική στον ελαιοκομικό τομέα την οποία ακολουθεί κατά γράμμα.

Το Υπουργείο Γεωργίας της Τυνησίας τα τελευταία χρόνια προωθεί και ενισχύει με συγκεκριμένα προγράμματα τις αρδευόμενες ελαιοκαλλιέργειες, που μπορούν να προσφέρουν σταθερή παραγωγή, όποιες κι αν είναι οι κλιματικές συνθήκες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου, οι αρδευόμενες ελαιοκαλλιέργειες έχουν αυξηθεί μέσα στην τελευταία δεκαετία στην Τυνησία, από 400.000 στρέμματα σε 1.000.000 στρέμματα, από τα οποία παράγουν μεταξύ 80.000 και 100.000 τόνους ελαιολάδου κάθε χρόνο.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις της κυβέρνησης, οι αρδευόμενες φυτείες θα μπορούσαν να παρέχουν σχεδόν το 80% της ελαιοκομίας στην χώρα.

Η σημασία της ελαιοπαραγωγής για την Τυνησία τονίζεται με κάθε τρόπο και υπάρχει ισχυρή κρατική και επιστημονική φροντίδα, καθώς και προωθητικές ενέργειες για το τυνησιακό ελαιόλαδο στην παγκόσμια αγορά.

Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του Τυνησιακού Οργανισμού Ελαιολάδου, οι μεγαλύτερες ποσότητες εξάγονται κυρίως στον Καναδά, τη Σαουδική Αραβία και τις ΗΠΑ.

Αντίθετα στην χώρα μας εδώ και χρόνια οι Ιταλοί αποτελούν τον αποκλειστικό προμηθευτή του ελληνικού ελαιολάδου, κάτι που κανένας δεν ενδιαφέρεται να αλλάξει.

Γενικότερα, το ελαιόλαδο αποτελεί ένας από τους κύριους πυλώνες της τυνησιακής οικονομίας, καθώς παρέχει εισόδημα σε ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Επίσης αποτελεί το κύριο εξαγώγιμο γεωργικό προϊόν, και πολύτιμη πηγή συναλλάγματος.

Στόχος του τυνησιακού Υπουργείου Γεωργίας είναι η αύξηση της παραγωγικότητας και της επιστημονικής έρευνας για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του τυνησιακού ελαιολάδου στις ξένες αγορές, η κατάκτηση νέων αγορών, η αύξηση της προστιθέμενης αξίας του, η προώθηση του βιολογικού ελαιολάδου κ.α.

Σύμφωνα με το κυβερνητικό σχεδιασμό, η αύξηση των εκτάσεων ελαιοκαλλιέργειας (με νέες γραμμικές φυτεύσεις και σύγχρονα αρδευτικά συστήματα) φθάνει τα 22 χιλιάδες εκτάρια ετησίως.

Στην Ελλάδα προτιμούμε να «φυτεύουμε» φωτοβολταϊκά ή αιολικά πάρκα. Υπάρχει διαφορά στρατηγικής μεταξύ των δύο χωρών, το μέλλον θα δείξει ποια πλευρά βρίσκεται προς την σωστή κατεύθυνση.

Συνεχόμενα ρεκόρ στις εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών έχουμε τα τελευταία χρόνια.

Συγκεκριμένα το 2023 έγιναν εξαγωγές που ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ).

Η εκτίμηση είναι ότι για το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών.

Αυτά τονίστηκαν στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των μελών της ΠΕΜΕΤΕ (Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών και Εξαγωγέων Επιτραπέζιας Ελιάς), που έγινε στις 7 Σεπτεμβρίου 2024, στην Λάρισα.

Ο Πρόεδρος της ΠΕΜΕΤΕ, Κώστας Ζούκας, αναφερόμενος στην χρονιά που πέρασε, αλλά και στην τρέχουσα περίοδο τόνισε τις ιδιαίτερες οικονομικές, περιβαλλοντολογικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν τόσο στη χώρα μας, όσο και στην παγκόσμια κοινότητα. Η κλιματική αλλαγή και ιδιαίτερα το φαινόμενο της λειψυδρίας επηρεάζουν τόσο τον όγκο, όσο και την ποιότητα της αγροτικής παραγωγής, επομένως και του ελαιοκομικού κλάδου και από κοινού με τις συνέπειες των πολεμικών συρράξεων (κόστος ενέργειας και πρώτων υλών) και την έλλειψη εργατικού δυναμικού συνιστούν παράγοντες:

• αυξητικούς του κόστους των προϊόντων και
• μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών.

Ιδιαίτερη αναφορά έγινε:
για το ζήτημα της από την δεκαετία του ’60 συνεχούς/επταήμερης λειτουργίας των μεταποιητικών μονάδων κατά την περίοδο της συλλογής του ελαιόκαρπου από τους παραγωγούς και την ολιγωρία της Δι οίκησης για την εναρμόνιση της εργατικής νομοθεσίας για την ομαλή απορρόφηση του πρωτογενούς προϊόντος από τις μεταποιητικές/εξαγωγικές επιχειρήσεις αγροτικών προϊόντων, και των επιτραπέζιων ελιών, και την έλλειψη προσοχής της Διοίκησης για την σύσταση «Μητρώου Συσκευαστηρίων Επιτραπέζιων Ελιών» - πάγιο αίτημα της ΠΕΜΕΤΕ από το 2010 - όπως συμβαίνει και σε άλλα αγροτικά προϊόντα, για να εξασφαλισθούν:

• η διακίνηση ασφαλών και ποιοτικών τελικών προϊόντων επιτραπέζιας ελιάς,
• η διαφάνεια κατά την εμπορική διακίνηση του προϊόντος και καταπολέμηση αδήλωτων συναλλαγών,
• η βιώσιμη επιχειρηματικότητα και ο υγιής ανταγωνισμός,
• η προστασία του εισοδήματος των Ελλήνων ελαιοπαραγωγών και καταναλωτών περιορίζοντας την διαφορά της τιμής από το «χωράφι στο ράφι».

Ο Πρόεδρος επισήμανε επίσης, ότι παρά το προαναφερθέν δυσμενές περιβάλλον η πορεία των εξαγωγών του προϊόντος κρίνεται ιδιαίτερα ικανοποιητική, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το 2023 οι εξαγωγές του ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, παρά τον μικρό όγκο της πρωτογενούς παραγωγής της ελαιοκομικής περιόδου 2023/2024, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ).

Εκτιμάται δε, ότι το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών συμβάλλοντας τα μέγιστα στην επίτευξη των μακροοικονομικών στόχων της χώρας!

Επισημάνθηκε ωστόσο ότι η μέχρι τώρα ανοδική πορεία των εξαγωγών δεν διασφαλίζεται και για το μέλλον, αν δεν ρυθμιστούν σοβαρά διαρθρωτικά θέματα του κλάδου (όπως τα προαναφερόμενα) και δεν γίνει η απαραίτητη προσαρμογή στα νέα δεδομένα και τις προκλήσεις των καιρών.

Ειδική μνεία έγινε στην Απόφαση του ΣτΕ που έκρινε πλέον οριστικά, ότι η ονομασία "KALAMATA OLIVES" που έγινε παγκοσμίως γνωστή χάρη στις προσπάθειες των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων και συνδέεται άρρηκτα με την Ελλάδα, νόμιμα και μόνιμα καταχωρίστηκε ως συνώνυμο της ποικιλίας ΚΑΛΑΜΩΝ" και δικαιώνει την ισχύουσα πλέον "Απόφαση Γεωργαντά" που προβλέπει και την παράλληλη κυκλοφορία του προϊόντος ΠΟΠ "Ελιά Καλαμάτας"/PDO "Elia Kalamatas" και αποκαθιστά την ομαλότητα:

• για το 98% των ελαιοπαραγωγών εκτός της γεωγραφικής ζώνης ΠΟΠ που καλλιεργούν την επιτραπέζια ποικιλία ελιάς "ΚΑΛΑΜΩΝ/ΚΑΛΑΜΑΤΑ" και βρίσκονταν σε καθεστώς αβεβαιότητας μέχρι την εν λόγω Απόφαση του ΣτΕ και
• για τις εξαγωγές του προϊόντος που η αξία τους ξεπερνά πλέον τα 280 εκατ. ευρώ ετησίως και διενεργείται από το σύνολο των μεταποιητικών - τυποποιητικών - εξαγωγικών επιχειρήσεων της χώρας που εξάγουν με την ονομασία "KALAMATA OLIVES" από τις αρχές του 20ου αιώνα.

Στην συνέχεια τον λόγο πήρε ο Πρόεδρος της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ (Διεπαγγελματική Οργάνωση. Επιτραπέζιας Ελιάς), Γιώργος Ντούτσιας, ο οποίος αναφέρθηκε σε σοβαρά θέματα που αποτελούν πάγια αιτήματα της Οργάνωσης από την ίδρυση της:

• στην έλλειψη διαχειριστικών στοιχείων για τις επιτραπέζιες ελιές και συνεργασίας από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και των κατά τόπους ΔΑΟΚ,
• στην ανάγκη υπολογισμού αντικειμενικού κόστους παραγωγής του πρωτογενούς τομέα του προϊόντος σύμφωνα με την γεωργική λογιστική και
• στην ανάγκη αναδιάρθρωσης του ελληνικού ελαιώνα, η επίτευξη του οποίου απαιτεί πολιτική βούληση και εθνικό σχεδιασμό σε συνδυασμό με επιστημονική έρευνα και μόνιμη συνεργασία με την Οργάνωση.

Για την τρέχουσα ελαιοκομική περίοδο 2024/2025 από την συζήτηση προέκυψε ότι ο όγκος της πρωτογενούς παραγωγής προβλέπεται ικανοποιητικός για τις βασικές επιτραπέζιες ποικιλίες ελιάς και εκτιμάται ότι θα καλύψει τις εξαγωγικές ανάγκες της χώρας, στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης αγοράς που θα εξασφαλίζει μεν το αγροτικό εισόδημα, αλλά δεν θα εντείνει τις πληθωριστικές πιέσεις και δεν θα περιορίσει την ανταγωνιστικότητα του προϊόντος στις αγορές του εξωτερικού.

Yψηλή αναμένεται να είναι η ζήτηση για τη φετινή πράσινη επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής. Η μειωμένη έως και 90% περσινή παραγωγή έχει φέρει μηδενικά αποθέματα και οι παραγωγοί ελπίζουν σε μια καλή φετινή τιμή.

Ωστόσο η ξηρασία έχει φέρει μικρά μεγέθη στην φετινή παραγωγή. Μόνο όσες ελιές είχαν καλή άρδευση θα έχουν τα μεγάλα μεγέθη.

Πάντως οι παραγωγοί είναι αποφασισμένοι ότι σε περίπτωση που οι έμποροι δεν πληρώσουν «σε ικανοποιητικά επίπεδα» την επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής, ένα μέρος της παραγωγής να πάει για παραγωγή ελαιολάδου.

Ο πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Βιολογικής Ελιάς Ολύνθου (Biolivia), Δημήτρης Ευαγγελινός, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «από τα τέλη της εβδομάδας με αρχές της επόμενης αναμένεται να ξεκινήσει η φετινή συγκομιδή της πράσινης επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής.

Φέτος αναμένεται μια καλή παραγωγή, που δεν θα έχει σχέση με την περσινή καταστροφική χρονιά. Όμως δεν θα υπάρχουν πολλά μεγάλα μεγέθη καρπού λόγω της ξηρασίας, εκτός από τα χωράφια που είχαν καλή άρδευση.

Το κόστος όμως είναι υψηλό λόγω της άρδευσης αλλά και των εργατικών. Θα θέλαμε να γνωρίζουμε πριν την συγκομιδή την τιμή παραγωγής για να δούμε τι θα γίνει με τους εργάτες γης. Σήμερα ο εργάτης για την συγκομιδή πληρώνεται στα 50 - 60 ευρώ μεροκάματο. Για να πληρωθούν πρέπει να γνωρίζουμε ότι θα πουλήσουμε την σοδειά μας σε τιμή που να μας φέρει εισόδημα. Για αυτό προτείνουμε φέτος οι παραγωγοί να δώσουν εργατικά για τις ελιές τους στα 3 έως 3,5 ευρώ, πλέον του εργοσήμου».

Ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών Χαλκιδικής, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος η μεγάλη πλειοψηφία των παραγωγών έχει καλλιεργήσει με δανεισμό λόγω της απώλειας εισοδήματος που είχε από την περσινή ακαρπία. Οι παραγωγοί περιμένουν με αγωνία φέτος τις τιμές που θα ανακοινώσουν οι έμποροι, που θα πρέπει να καλύπτουν το κόστος καλλιέργειας και εργατικών. Εκτιμώ ότι η αρχική τιμή θα πρέπει να ξεκινήσει από τα περσινά επίπεδα (2 ευρώ το κιλό) που λόγω τεμαχισμού θα καταλήξει σε μια μέση τιμή της τάξης των 1,5 ευρώ το κιλό».

Ανακοίνωση - Πρόταση συνεταιρισμών Χαλκιδικής

Ο Αγροτικός Ελαιοκομικός Συνεταιρισμός Καλυβών Χαλκιδικής και η Ομάδα Παραγωγών και η Ομάδα Παραγωγών Biolivia Ολύνθου Χαλκιδικής, ανακοινώνουν από κοινού τα κάτωθι:

Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα δεδομένα της φετινής καλλιεργητικής περιόδου, ανακοινώνει - προτείνει τιμή κόστους συγκομιδής της Επιτραπέζιας Ελιάς Χαλκιδικής ανά κλούβα, πόσο που θα κυμαίνεται μεταξύ 3 έως 3,5 ευρώ, πλέον του εργοσήμου. Παρακαλούνται όλοι οι ελαιοπαραγωγοί, συνέταιροι και μη, όπως ακολουθήσουν την παραπάνω προτεινόμενη τιμή.

Συνεχίζεται η εμπορία ελαιολάδου στην Ισπανία, σε αντίθεση με την Ιταλία που έχουν παγώσει οι αγοραπωλησίες λόγω αδειών Αυγούστου.

Έτσι στην Ισπανία, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, από τις 19 έως τις 25 Αυγούστου, η μέση τιμή παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν 7,05 ευρώ το κιλό, το παρθένο ελαιόλαδο 6,73 ευρώ και το λαμπάντε 6,42 ευρώ.

Όσον αφορά τις μέσες τιμές παραγωγού που αφορούν την πρώιμη ποικιλία Picual (Χαέν), στις 26 Αυγούστου, είχαν ως εξής: το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είναι στα 7,09 ευρώ το κιλό, το παρθένο στα 6,73 ευρώ και το λαμπάντε στα 6,59 ευρώ.

Στο μεταξύ, μετά από μεγάλο διάστημα ξηρασίας, άρχισαν να δημιουργούν προβλήματα στην ελαιοκαλλιέργεια της Ισπανίας και οι χαλαζοπτώσεις.

Σε ενημέρωση του ΑγροΤύπου από την Ισπανία μας ανέφεραν ότι η πρώτη χαλαζόπτωση, που έγινε στις 21 ​​Αυγούστου, έπληξε αρκετά μεγάλες περιοχές της επαρχίας Χαέν (στις δημοτικές περιφέρειες Pegalajar, Cambil, Cárcheles, Ibros, Ubeda, Torreperogil, Sabiote, Canena, Peal de Cercero).

Ακολούθησε νέα χαλαζόπτωση, στις 23 Αυγούστου, που έπληξε κυρίως την περιοχή Beas de Segura.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει οι αγροτοσυνδικαλιστικές οργανώσεις της περιοχής, το ποσοστό ζημιάς κυμαίνεται από 20% έως και 90% σε κάποιες περιοχές.

Ο Πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ (Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης), Γιάννης Μαλανδράκης, σε υπόμνημά του, το οποίο υποβάλλεται στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ και συγχρόνως κοινοποιείται στους Βουλευτές και τοπικούς φορείς της Κρήτης, ζητά αποζημιώσεις για τις ζημίες της ελαιοπαραγωγής, από την ανομβρία και ξηρασία.

Ειδικότερα στο υπόμνημα αναφέρονται τα εξής:

«Έχοντας υπόψη τις πρόσφατες σημαντικές ζημίες που προκλήθηκαν στην περσινή και ερχόμενη ελαιοπαραγωγή από ανομβρία (μειωμένες βροχοπτώσεις) και ασυνήθιστους καύσωνες που έπληξαν την Κρήτη κατά την περίοδο της άνθησης –καρπόδεσης της ελιάς καθώς και την «Διαβούλευση για το νέο Θεσμικό Πλαίσιο Ασφαλίσεων ΕΛΓΑ» που έχει ανοίξει, το ΔΣ του ΣΕΔΗΚ στην συνεδρίαση του 2-7-2024 αποφάσισε ομόφωνα να θέσει υπόψη σας τα παρακάτω, με την παράκληση να τα εξετάσετε με την δέουσα προσοχή.

H ελαιοκαλλιέργεια στην Κρήτη, που αποτελούσε διαχρονικά έναν από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας και απασχόλησης του νησιού, δέχεται τα τελευταία χρόνια αλλεπάλληλα ισχυρά πλήγματα από διάφορες ακραίες καιρικές και αγρονομικές συνθήκες, με συνέπεια να οδεύει σε μη αντιστρεπτή κατάρρευση.

Είναι γνωστές οι απώλειες της τάξεως του 40% σε σχέση με τον μέσο όρο που προκλήθηκαν στην περσινή ελαιοπαραγωγή αλλά και οι απώλειες παρόμοιου ύψους, που έχει ήδη δεχτεί η ερχόμενη ελαιοπαραγωγή, λόγω συνθηκών ακραίας ανομβρίας και παρατεταμένων καυσώνων, που επεκράτησαν κατά την κρίσιμη περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης

Ωστόσο, ενώ αποζημιώσεις από ΕΛΓΑ για τις περσινές ζημίες 2023-2024 δεν δόθηκαν, όπως έγινε και για τις παρόμοιες ζημίες του 2013/14 και 2016/17 για τις οποίες έγιναν υπομνήματα μας, το ίδιο φαίνεται θα ισχύσει και για τις ζημίες τις φετινής περιόδου.

Όμως, όλες οι ζημιές αυτές, που μάλλον λανθασμένα ονομάζονται από διάφορους «ακαρπία», πρόεκυψαν από ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και χαμηλές βροχοπτώσεις (ανομβρία), κατά την κρίσιμη για την ελαιοπαραγωγή περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης και σύμφωνα με τις ερμηνείες που κατά καιρούς δίδονται από τον ΕΛΓΑ, «πριν από το δέσιμο του καρπού» οπότε δεν είναι αποζημιώσιμες.

Πράγματι, ο Κανονισμός ΕΛΓΑ (Απ.157502/27-7-2011) στο άρθρο 6, παρ.4. αναφέρει ότι δεν αποζημιώνονται «ζημιές που προξενούνται από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια πριν από το δέσιμο του καρπού, εκτός του παγετού στα καρποφόρα δέντρα»,

Όμως κ. Υπουργέ και κ. Πρόεδρε του ΕΛΓΑ, όπως και με παλαιότερα υπομνήματα του ΣΕΔΗΚ (αρ.πρ.34/15-07-2013, αρ.27/27-7-2020), έχουμε τεκμηριώσει η πρόβλεψη αυτή δεν έχει ούτε επιστημονική, ούτε λογική, ούτε ηθική βάση.

Και δεν έχει επιστημονική βάση γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι, τα άνθη η και οι νεοδημιουργηθέντες μικροί καρποί, δεν αποτελούν μέρος και μάλιστα βασικό της ερχομένης παραγωγής και επομένως η καταστροφή τους από καιρικά αίτια ανομβρία η και ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, αποτελεί στάδιο που πρέπει να υπαχθεί στα μη αποζημιώσιμα αίτια!

Όμως δεν έχει ούτε λογική βάση, αφού ζημιές στα ίδια βλαστικά στάδια (προ της καρπόδεσης) όταν προκαλούνται από παγετό καλύπτονται ασφαλιστικά! Επομένως υπάρχει λογική αντίφαση ως προς την αξιολόγηση των αιτίων.

Αλλά δεν έχει ούτε ηθική βάση όταν είναι γνωστό ότι οι ελαιοκαλλιεργητές, ενώ με τις εισφορές που καταβάλλουν ανελλιπώς μέσω των επιδοτήσεων, καλύπτουν ένα σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού του ΕΛΓΑ, σχεδόν ποτέ δεν τυγχάνουν αποζημιώσεων.

Ανάγκη αποζημιώσεων και τροποιήσεων του Κανονισμού

Με βάση τα προαναφερθέντα, είναι φανερό ότι πρέπει να δρομολογηθούν τα έξης:

α) Άμεση έναρξη διαδικασιών χορήγησης αποζημιώσεων για τις ζημιές που προκλήθηκαν στην περσινή και φετινή ελαιοπαραγωγή της Κρήτης από ακραίες συνθήκες ανομβρίας η υψηλών θερμοκρασιών που επεκράτησαν κατά την περσινή και φετινή περίοδο άνθησης - καρπόδεσης.
Οι αποζημιώσεις αυτές μπορούν να χορηγηθούν είτε με άμεση τροποποίηση του Κανονισμού ΕΛΓΑ, είτε από πιστώσεις «de minimiς», η σε έσχατη περίπτωση από Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις (ΠΣΕΑ).

β) Τροποποίηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να καλύπτει όλες τις ζημιές που μπορούν να προκληθούν στην ελαιοπαραγωγή από ακραία και ασυνήθιστα καιρικά αίτια, τα οποία δεν μπορούν να προληφθούν ή αποτραπούν από τους παραγωγούς.

Ειδικότερα, για τις ζημιές από καύσωνες πρέπει να ισχύουν ότι και για τις ζημιές από παγετούς με σχετική τροποποίηση του Κανονισμού στο άρθρο 6 παρ. 4 .

Επίσης, στο άρθρο 3, παρ. 8 ε, θα πρέπει να απαλειφθεί η προϋπόθεση του χαρακτηρισμού ως ζημιών απο καύσωνες εκείνων που συμβαίνουν «από καταγεγραμμένες θερμοκρασίες άνω 40 βαθμών». Και αυτό γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι ζημιές από καύσωνες συμβαίνουν μονο υπό θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών, αφού είναι γνωστό ότι ζημιές απο αφυδάτωση ανθέων η καρπών μπορούν να συμβούν και υπό χαμηλότερες θερμοκρασίες εάν αυτές συνοδεύονται απο ξηρούς θερμούς ανέμους».

Μειωμένη παραγωγή για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά θα έχει ο ελαιώνας της Σητείας λόγω κλιματολογικών συνθηκών.

Η μείωση διαπιστώθηκε και στην διάρκεια των επιτόπιων ελέγχων που έγιναν την Τετάρτη, 26 Ιουνίου από τον ΕΛΓΑ Κρήτης.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της Ένωσης Σητείας, Μανώλης Μαυροματάκης, «σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις η ακαρπία και η σχινοκαρπία στην περιοχή είναι πάνω από 65% και σε ορισμένες περιοχές ανέρχεται στο 90%.

Είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που υπάρχει πρόβλημα ακαρπίας στο δήμο Σητείας.

Φέτος είχαμε μια πολύ καλή ανθοφορία πάνω από τον μέσο όρο των προηγούμενων ετών. Όμως τα άνθη έπεσαν και δεν είχαμε καλή καρποφορία. Και όσα δέντρα γονιμοποιήθηκαν παρουσίασαν σχινοκαρπία.

Εκτιμώ ότι το πρόβλημα οφείλεται στον ήπιο χειμώνα και στις λίγες βροχοπτώσεις που είχε φέτος η περιοχή.

Στην περιοχή όταν έχουμε μια καλή παραγωγή βγάζουμε περίπου 16.000 τόνους ελαιολάδου. Με την εικόνα της φετινής ανθοφορίας αναμέναμε μια παραγωγή της τάξης των 12.000 έως 13.000 τόνους. Τελικά μετά την καρπόδεση προβλέπεται μια παραγωγής της τάξης των 3.500 τόνων.

Ο ΕΛΓΑ δεν καλύπτει τις ζημιές οι οποίες προέρχονται στο προανθικό στάδιο ή στην σχοινοκαρπία. Για αυτό θα πρέπει να κατατεθεί φάκελος στην ΕΕ για οικονομική στήριξη των ελαιοπαραγωγών από την ακαρπία.

Δεδομένου ότι η καλλιέργεια της ελιάς αποτελεί την κύρια πηγή εσόδων στην περιοχή και επειδή υπήρξε μειωμένη παραγωγή και τα προηγούμενα χρόνια, οι ελαιοπαραγωγοί βρίσκονται σε απόγνωση και δεν έχουν ρευστότητα για να συνεχίσουν την καλλιέργεια.

Σε επιστολή, που έστειλε ο συνεταιρισμός, την Τετάρτη (3/7/2024), στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ, ενημερώνουμε για τη μεγάλη καταστροφή που αντιμετωπίζει κατά τη φετινή καλλιεργητική περίοδο ο ελαιώνας της περιοχής.

Η ηγεσία του ΕΛΓΑ θα πρέπει να δώσει εντολή για να γίνουν οι εκτιμήσεις ζημιάς και μετά από πολιτική απόφαση να κατατεθεί φάκελος στην ΕΕ για οικονομική στήριξη των ελαιοπαραγωγών λόγω απώλειας εισοδήματος εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής».

Χαλαζόπτωση σημειώθηκε το πρωί της Πέμπτης (4 Ιουλίου), σε αγροτικές περιοχές της Νέας Φώκαιας, της Νέας Ποτίδαιας και των Βραστάμων της Χαλκιδικής, στη διάρκεια της κακοκαιρίας που έπληξε τον νομό.

Από το χαλάζι προκλήθηκαν ζημιές σε ελαιοκαλλιέργειες και από τη Δευτέρα (8 Ιουλίου) αναμένεται στην περιοχή κλιμάκιο του ΕΛΓΑ, προκειμένου να προχωρήσει σε μια πρώτη απογραφή και προεκτίμηση των καταστροφών.

Ο πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Βιολογικής Ελιάς Ολύνθου (Biolivia), Δημήτρης Ευαγγελινός, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «το χαλαζι χτύπησε συγκεκριμένες περιοχές κυρίως με ελαιόδεντρα.

Όμως σε άλλες περιοχές της Χαλκιδιικής δεν έριξε ούτε μια σταγόνα βροχής.

Φέτος η Χαλκιδική έχει ξεκινήσει ποτίσματα από τον Απρίλιο και Μάιο έγιναν πιο εντατικά λόγω των υψηλών θερμοκρασίων και της ξηρασίας.

Άλλες χρονιές ξεκινούσαμε από τα τέλη Μαΐου και αν είχε κάποια βροχή Ιούνιο πηγαίναμε από Ιούλιο.

Όπως όλα δείχνουν φέτος μας περιμένει ένα δύσκολο καλοκαίρι.

Το πρόβλημα με τις γεωτρήσεις είναι μεγάλο και θα πρέπει τα επόμενα χρόνια να σχεδιαστούν αρδευτικά έργα στην χώρα μας για την αντιμετώπιση της ανομβρίας».

Οι ελαιοπαραγωγοί φέτος με τις υψηλές τιμές στο ελαιόλαδο δίνουν μεγάλη βαρύτητα στην ποσότητα και την ποιότητα του προϊόντος.

Ωστόσο οι καιρικές συνθήκες (αυξημένη υγρασία) αρχίζουν να δημιουργούν προβλήματα με τους πληθυσμούς του δάκου κάτι που θα πρέπει να το λάβουν υπόψιν τους οι ελαιοπαραγωγοί, ενώ καμιά επίσημη ενημέρωση δεν έχουν για το Οικολογικό Σχήμα της ιδιωτικής δακοκτονίας με δακοπαγίδες.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Ευρικλής Φιτσάκης, γεωπόνος και ιδιοκτήτης της εταιρείας Δακοφάκα, «οι ελαιοπαραγωγοί γνωρίζουν ότι οι υψηλές θερμοκρασίες δεν ευνοούν το δάκο. Όπως λέει η βιβλιογραφία σε υψηλές θερμοκρασίες δεν έχουμε πρόβλημα με το δάκο. Αυτή όμως δεν είναι όλη η αλήθεια γιατί η σχετική υγρασία δημιουργεί το πρόβλημα.

Η εναλλαγή θερμοκρασιών και η υγρασία τις πρωινές ή βραδυνές ώρες βοηθά στην αύξηση του πληθυσμού του δάκου.

Έχω πρόσφατο παράδειγμα από την Κύπρο που με θερμοκρασίες 43 βαθμούς Κελσίου να γεννά ο δάκος.

Την περσινή χρονιά, που είχαμε παρόμοιες καιρικές συνθήκες, είδαμε σε περιοχές κοντά σε ποτάμια και με αυξημένη υγρασία, υψηλό αριθμό γεννήσεων του εντόμου. Και ενώ όλο το καλοκαίρι είμαστε όλοι εφησυχασμένοι έρχεται ο Σεπτέμβριος και βλέπουμε μεγάλους πληθυσμούς δάκου, που μπορεί να μεταναστεύσουν με την βοήθεια του ανέμου. Ήδη έχουμε πληροφορίες ότι έχουμε αυξημένους πληθυσμούς σε Πελοπόννησο και Κρήτη.

Για αυτό οι ελαιοπαραγωγοί θα πρέπει να κάνουν έλεγχο του δάκου ακόμη και όταν έχουμε υψηλές θερμοκρασίες.

Δεν μιλάμε για τις έντονα ξηροθερμικές περιοχές (όπως π.χ. η πεδιάδα της Μεσσαράς) που δεν υπάρχει πρόβλημα αλλά σε περιοχές που έχουν αυξημένη υγρασία (π.χ. παραθαλάσσιες κ.α.).

Επίσης θα πρέπει να υπάρχει μέτρο στην άρδευση της ελιάς και ας έχουμε υψηλές θερμοκρασίες για να μην έχουμε υγρασίες.

Στις ξηροθερμικές περιοχές οι παγίδες του δάκου θα πρέπει να τοποθετηθούν από 20 έως 25 Αυγούστου. Στις άλλες περιοχές καλό είναι να τοποθετηθούν από τώρα για να έχουμε εικόνα του πληθυσμού».

Οικολογικό Σχήμα

Στη νέα ΚΑΠ έχουμε το Οικολογικό Σχήμα Π1-31.6 – «Ενίσχυση παραγωγών για την εφαρμογή φιλικών για το περιβάλλον πρακτικών διαχείρισης, με τη χρήση ψηφιακής εφαρμογής διαχείρισης εισροών και παρακολούθησης περιβαλλοντικών παραμέτρων», στο οποίο περιλαμβάνεται και η Δράση 31.6-ΙΓ «Εφαρμογή εθελοντικών οδηγιών ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας».

Η δράση συνίσταται στην εφαρμογή της μεθόδου της μαζικής παγίδευσης (mass trapping) του δάκου (Βactocera oleae) στην ελαιοκαλλιέργεια.

Το Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ έκανε λόγο για ενίσχυση σε όσους παραγωγούς είχαν ενταχθεί στο μέτρο στα 35 ευρώ ανά στρέμμα για ελαιώνες αλλά τελικά όσοι εντάχθηκαν το 2023 πληρώθηκαν ενίσχυση στα 26 ευρώ ανά στρέμμα.

Όμως δεν υπάρχει κάποια γενικότερη ενημέρωση στους ελαιοπαραγωγούς για το συγκεκριμένο Οικολογικό Σχήμα και πολλοί είναι διστακτικοί στο να αγοράσουν δακοπαγίδες.

Ο κ. Ευρικλής Φιτσάκης τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «οι ελαιοπαραγωγοί περιμένουν να ανοίξει το ΟΣΔΕ και να ενημερωθούν τι θα πρέπει να κάνουν φέτος με τα Οικολογικά Σχήματα.

Δεν έχουν κάποια πληροφόρηση από τον ΟΠΕΚΕΠΕ αν μπορούν από τώρα να προχωρήσουν στην αγορά των δακοπαγίδων και τι θα γίνει με την ένταξή τους στην συγκεκριμένη δράση.

Οι ελαιοπαραγωγοί είναι υποχρεωμένοι να διατηρούν ηρτημένες στα δέντρα, τις παγίδες μαζικής σύλληψης (mass trapping) καθώς και τις παγίδες παρακολούθησης (monitoring).

Πρέπει να υπάρξει επίσημη ενημέρωση αν τα τιμολόγια αγοράς που κάνουν αυτή την εποχή θα μπορούν να τα περάσουν στην σχετική πλατφόρμα».

Προβλέψεις παραγωγής

Όσον αφορά την πρόβλεψη για τη νέα παραγωγή ελαιολάδου ο κ. Φιτσάκης τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «θα πρέπει να φύγουμε από την λογική της ποσότητας ελαιολάδου που θα παράγουμε και τι παιχνίδια θα γίνουν με την τιμή του παραγωγού. Πρέπει να εστιάσουμε σε ένα πιο μεγάλο πρόβλημα που είναι η κατανάλωση του ελαιολάδου.

Θα μπορεί ο καταναλωτής να αγοράσει το προϊόν ή θα στραφεί σε άλλα λάδια που θα είναι πιο φτηνά είναι το ερώτημα που θα πρέπει να μας απασχολήσει. Θα γίνει στο μέλλον το ελαιόλαδο τρόφιμο για μια οικονομική ελίτ που θα μπορεί να το πληρώνει;

Με τα μέχρι στιγμής στοιχεία η παγκόσμια παραγωγή δεν φαίνεται να δείχνει μια ανάκαμψη στα φυσιολογικά επίπεδα.

Στην χώρα μας πέρσι είχαμε μια καταστροφική χρονιά για την παραγωγή. Φέτος θα είμαστε λίγο καλύτερα αλλά σε καμιά περίπτωση δεν αναμένονται οι μεγάλες παραγωγές των προηγούμενων ετών.

Στην Ιταλία είχαμε βροχοπτώσεις τον χειμώνα αλλά δεν φαίνεται να έχουν επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την καλλιέργεια, οπότε δεν περιμένουμε και εκεί μια θεαματική παραγωγή.

Στην Ισπανία έχουμε βροχοπτώσεις αλλά δεν γνωρίζουμε τις αποδόσεις που θα έχουν οι πυκνές φυτεύσεις. Τα δέντρα φαίνεται να έχουν κόπωση από την συνεχόμενη ξηρασία και δεν είναι εύκολο να επανέλθουν.

Για αυτό θα πρέπει η χώρα μας να αναλάβει μέτρα για την στήριξη της κατανάλωσης στην εγχώρια αγορά αλλά παράλληλα και δράσεις προώθησης του ελληνικού ελαιολάδου στις αγορές του εξωτερικού».

Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Κέρκυρας ενημερώνει τους ελαιοπαραγωγούς ότι μέχρι και σήμερα δεν έχει διαπιστωθεί οποιαδήποτε μόλυνση από το παθογόνο βακτήριο Xylella fastidiosa στον Κερκυραϊκό ελαιώνα.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Νικόλαος Σουπιώνης, Αναπληρωτής Προϊστάμενος Τμ. Φυτικής-Ζωικής Παραγωγής & Ποιοτικού Ελέγχου Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, μετά την ανησυχία που προκλήθηκε από διάφορα δημοσιεύματα λόγω της εμφάνισης ξεραμένων κλαδίσκων σε ελαιόδεντρα του νησιού, η Υπηρεσία πραγματοποίησε επιτόπιες αυτοψίες και έστειλε σχετικά δείγματα σε διαπιστευμένο από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, αναμένοντας τα αποτελέσματα των εξετάσεων.

Σύμφωνα με την μακροσκοπική εκτίμηση των γεωπόνων της υπηρεσίας, η ξήρανση των συγκεκριμένων κλαδίσκων οφείλεται στην δράση ξυλοφάγων εντόμων.

Ωστόσο, ο κίνδυνος εισόδου του παθογόνου Xylella fastidiosa στο νομό μας παραμένει και για τον λόγο αυτό πρέπει να αποφεύγεται η οποιαδήποτε εισαγωγή μη πιστοποιημένου φυτικού υλικού».

Παρά τις φήμες που κυκλοφόρησαν τις τελευταίες ημέρες καμιά ενίσχυση για την ακαρπία του 2023 δεν πήραν οι ελαιοκαλλιεργητές της Χαλκιδικής.

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Θανάσης Χαλάτης, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών, «οι λαδοελιές που είναι ξηρικές έχουν μεγάλο πρόβλημα όχι μόνο στην Χαλκιδική αλλά εκτιμώ σε όλη την χώρα.

Αντίθετα στις αρδευόμενες επιτραπέζιες Χαλκιδικής φαίνεται ότι φέτος τα πράγματα είναι καλύτερα. Δεν περιμένουμε μια υπερπαραγωγή αλλά είναι μια κακλή χρονιά και σίγουρα είναι καλύτερη σε σχέση με την περσινή.

Το πρόβλημα είναι με το υψηλό κόστος του ρεύματος και πρέπει άμεσα να προσπαθήσουν οι παραγωγοί να κάνουν αίτηση για το φτηνό τιμολόγιο ΓΑΙΑ γιατί προβλέπεται δύσκολο καλοκαίρι.

Είμαστε Ιούνιο και έχουμε θερμοκρασίες 35 βαθμών Κελσίου. Πώς θα κρατήσουν οι γεωτρήσεις τον Αύγουστο, με τον τόσο μεγάλο ρυθμό ποτισμάτων, που αυξάνουν σημαντικά το κόστος παραγωγής και μειώνουν την στάθμη των υπόγειων υδάτων.

Επίσης υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στην περιοχή με τους εργάτες γης. Η Χαλκιδική είναι από τις πιο τουριστικές περιοχές και οι περισσότεροι μετανάστες προτιμούν να πηγαίνουν σε τουριστικές επιχειρήσεις.

την ποικιλία ελιάς Χαλκιδικής η συγκομιδή ξεκινά πιο νωρίς από όλες τις άλλες ποικιλίες στις 10 Σεπτεμβρίου και διαρκεί περίπου 40 ημέρες. Γίνεται συγκομιδή με τα χέρια για αυτό είναι σε υψηλά επίπεδα τα μεροκάματα. Αλλά χωρίς εργάτες δεν μπορεί να γίνει συγκομιδή και οι ελιές μαυρίζουν».

Πάντως οι ελαιοπαραγωγοί έρχονται μετά από ένα καταστροφικό 2023, που ήταν η χειρότερη χρονιά όλων των εποχών - πιο κακή και από το 2013 - όταν οι ελαιοπαραγωγοί του νομού Χαλκιδικής είδαν τους κόπους τους να χάνονται, με μια μείωση άνω του 90% στην παραγωγή πράσινης ελιάς, λόγω ακαρπίας.

Μικρή μείωση της τιμής του έξτρα παρθένου και παρθένου ελαιολάδου είχαμε στην Ισπανία τις τελευταίες ημέρες. Αντίθετα το lampante (μειονεκτικό) εμφάνισε μικρή αύξηση.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, η τιμή παραγωγού για το έξτρα παρθένου ελαιολάδου στα τέλη Μαΐου έφτασε στα 7,987 ευρώ/κιλό, το παρθένου ελαιόλαδο στα 7,588 ευρώ/κιλό και το lampante στα 7,134 ευρώ/κιλό.

Οι προηγούμενες τιμές παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν 8,076 ευρώ/κιλό, του παρθένου 7,631 ευρώ/κιλό και του lampante στα 7,006 ευρώ/κιλό.

Στο μεταξύ, στις 5 Ιουνίου 2024, το ισπανικό απόθεμα νερού άρδευσης στους ταμιευτήρες βρίσκεται στο 65,7% της συνολικής χωρητικότητάς του.

Οι ταμιευτήρες αποθηκεύουν αυτή τη στιγμή 36.829 κυβικά εκατόμετρα (hm³) νερού, σημειώνοντας μείωση την τελευταία εβδομάδα κατά 305 hm³ (0,5% της τρέχουσας συνολικής χωρητικότητας των ταμιευτήρων).

Οι τελευταίες βροχοπτώσεις έφεραν θετικά αποτελέσματα στις περιοχές της χώρας που βρέχονται από την Μεσόγειο, ενώ ήταν σπάνιες στις περιοχές του Ατλαντικού.

Την άμεση και επιτακτική ανάγκη να καταρτισθεί ένας κοινά αποδεκτός οδικός χάρτης για την επιτραπέζια ελιά Καλαμών και την ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας, με τον οποίο να θωρακίζονται οριστικά και αποτελεσματικά τα συμφέροντα των Ελλήνων παραγωγών, ανέδειξε ο βουλευτής Μεσσηνίας, Περικλής Μαντάς, από το βήμα της εκδήλωσης-συζήτησης που πραγματοποιήθηκε στο Γύθειο το απόγευμα του Σαββάτου και συνδιοργάνωσαν τα Επιμελητήρια Αιτωλοακαρνανίας, Λακωνίας, Μεσσηνίας και Φθιώτιδας.

Κατά τη τοποθέτησή του ο κ. Μαντάς τόνισε ότι ο βασικός λόγος που το ζήτημα της ονομασίας συνεχίζει να αποτελεί σημείο έντονου προβληματισμού είναι το γεγονός ότι παρά τις υπουργικές αποφάσεις Αποστόλου και Γεωργαντά που διαχειρίστηκαν το θέμα της ονομασίας, επιτρέποντας τη χρήση του όρου «Καλαμάτα» από κάθε προϊόν της ποικιλίας ελιάς Καλαμών, καθώς και παρά την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή της μεσσηνιακής πλευράς κατά της απόφασης Γεωργαντά, οι Έλληνες παραγωγοί δεν είναι σε θέση να κάνουν αποκλειστική χρήση της ονομασίας «Καλαμάτα», αλλά αντίθετα ο όρος είναι διαθέσιμος προς χρήση από κάθε παραγωγό Καλαμών σε οποιαδήποτε χώρα του πλανήτη. Για τον λόγο αυτό το ζήτημα παραμένει ανοικτό, αφού οι Έλληνες παραγωγοί συνεχίζουν να μένουν εκτεθειμένοι χωρίς να είναι σε θέση να εκμεταλλευτούν τη φήμη της ονομασίας, ούτε να ανταγωνιστούν επί ίσοις όροις παραγωγούς και τυποποιητές από χώρες εκτός Ευρώπης με πολύ χαμηλά κόστη παραγωγής.

Παράλληλα ο Μεσσήνιος βουλευτής τόνισε ότι τα τελευταία οκτώ χρόνια καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της υπόθεσης, η μεσσηνιακή πλευρά πάντα προσπαθούσε να αναδείξει τη διάσταση αυτή, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «εμείς λέγαμε ότι είτε κερδίσουμε είτε χάσουμε στο ΣτΕ, το πρόβλημα δεν λύνεται». Ταυτόχρονα σημείωσε ότι ο ίδιος κατέθεσε σε τρεις διαφορετικούς υπουργούς τις μεσσηνιακές προτάσεις για μια ολοκληρωμένη διαμόρφωση εθνικού οδικού χάρτη για το προϊόν, χωρίς όμως ποτέ να υπάρξει πεδίο ουσιαστικής διαβούλευσης, ενώ η μόνιμη επωδός ήταν ότι το ζήτημα λύνεται μέσα από τη διευθέτηση του συνωνύμου. «Για να μη γελιόμαστε, αυτό που κάναμε επί τοις ουσίας ήταν ότι νομιμοποιήσαμε αυτό που γινόταν όλα αυτά τα χρόνια. Βεβαίως οι Έλληνες να χρησιμοποιούν το όνομα «Καλαμάτα», αλλά με τις αποφάσεις αυτές το ίδιο κάνει και όλος ο πλανήτης και αυτό είναι κάτι που πρέπει να το παραδεχθούμε», τόνισε χαρακτηριστικά, ενώ σημείωσε ότι «ερχόμαστε σήμερα, στο «και πέντε» να φτιάξουμε έναν οδικό χάρτη».

Κλείνοντας ο κ. Μαντάς σημείωσε ότι είναι ξεκάθαρο από όλα τα παραπάνω ότι ο ίδιος προφανώς θα είναι παρών στη δημιουργία μιας εθνικής στρατηγικής υπέρ των Ελλήνων παραγωγών και των τοπικών επιχειρήσεων, στηρίζοντας πολιτικά τις αποφάσεις που θα ληφθούν. Τόνισε ωστόσο ότι θα πρέπει να υπάρξουν δεσμεύσεις και διασφαλίσεις για την πορεία της διαδικασίας, αναφέρθηκε σε ένα «αίτημα κατάργησης του ΠΟΠ που υπάρχει στα συρτάρια του υπουργείου από το 2013» και το οποίο σαφέστατα δεν πρέπει να προχωρήσει, ενώ υπογράμμισε ότι «σε κάθε λύση η οποία θα είναι προς όφελος των παραγωγών και του προϊόντος, θα μας βρείτε αρωγούς και συμπαραστάτες».

Σε ένα παραθαλάσσιο χωριό της Χαλκιδικής, τη Νέα Ποτίδαια, βρίσκεται η έδρα της εταιρείας Yanni's Olive Grove, που παράγει μια σειρά ποιοτικών και ιδιαίτερα καινοτόμων προϊόντων, όπως ΠΟΠ ελαιόλαδο Χαλκιδικής πρώιμης σοδείας (αγουρέλαιο) και ΠΟΠ ελιά Χαλκιδικής.

Μιλάμε για μια οικογενειακή καθετοποιημένη επιχείρηση, που ασχολείται με την παραγωγή ελιάς, την μεταποίηση και την εμπορία, με ιδιοκτήτη τον κ. Γιάννη Προδρόμου, ο οποίος κληρονόμησε τις ελιές από τον πατέρα του, ενώ τώρα ετοιμάζεται να μπει στο επάγγελμα και ο γιος του Νίκος.

Ο ΑγροΤύπος μίλησε με την κα Εύη Προδρόμου, σύζυγο και υπεύθυνη εμπορίας της εταιρείας, η οποία μας ανέφερε ότι «όλα τα προϊόντα που παράγουμε προέρχονται από τους δικούς μας ελαιώνες μας. Έχουμε περίπου 10.000 ελαιόδεντρα σε 215 στρέμματα. Τα δέντρα είναι σε γραμμική ημίπυκνη φύτευση (6,5Χ3).

Παράγουμε βρώσιμες ελιές Χαλκιδικής ΠΟΠ, εκλεκτό ελαιόλαδο (προϊόν ΠΟΠ) αλλά και αποξηραμένες ελιές σνακ. Όλα τα προϊόντα μας πηγαίνουν για εξαγωγή. Από φέτος πάντως σκεφτόμαστε να στραφούμε και στην εγχώρια τουριστική αγορά, σε μια προσπάθεια να γνωρίσουν τα προϊόντα μας οι τουρίστες που επισκέφτονται την χώρα μας.

Η επιτραπέζια ελιά στην χώρα μας συντηρείται με αλάτι. Το 2016 είχαμε μια συνεργασία με επιστήμονες για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελαιολάδου μας και σκεφτήκαμε να αφαιρέσουμε το αλάτι από τις ελιές για να κάνουμε ένα πιο υγιεινό προϊόν.

Μετά από έρευνα καταλήξαμε σε μια νέα φόρμουλα συντήρησης του προϊόντος. Επειδή εξάγουμε κυρίως στην αγορά των ΗΠΑ σκεφτήκαμε ότι γνωρίζουν το κράνμπερι και τις ιδιότητές του. Επίσης γνωρίζουμε στην χώρα μας γνωρίζουμε καλά την κορινθιακή σταφίδα και τον τρόπο που συντηρείται. Βρήκαμε ένα τρόπο να αναμειγνύουμε ελιές Χαλκιδικής με κράνμπερι και σταφίδα. Έτσι έχουμε δύο γλυκά προϊόντα με ένα άγλυκο. Τα βάζουμε σε μια ειδική συσκευασία με ειδικό αέριο (άζωτο). Οι ελιές είναι αφυδατωμένες αλλά έχουν κάποια υγρασία. Καταφέραμε το προϊόν να έχει ημερομηνία λήξης 18 μηνών, με προοπτική να αυξηθεί περαιτέρω το επόμενο διάστημα.

Στην αρχή θέλαμε το προϊόν να το καταναλώνουν άνθρωποι που δεν μπορούν να φάνε ελιές και αλάτι. Στην συνέχεια όμως είδαμε ότι έγινε ένα πολύ δημοφιλή προϊόν στις ΗΠΑ. Τρως ένα σνακ που έχει μια υπέροχη υπόγλυκη γεύση. Δεν έχει καθόλου θερμίδες και μπορείς να το φας σκέτο ή ακόμη να το βάλεις σε παγωτό βανίλια. Οι μεγαλύτερες πωλήσεις του σνακ γίνονται στην Φλόριντα επειδή εκεί ζουν άτομα που γνωρίζουν να καταναλώνουν ελιές. Το προτιμούν γυναίκες που δεν θέλουν να πάρουν βάρος.

Η συσκευασία είναι 30 γραμμαρίων και έχει τιμή από 3 έως 4 δολάρια (2,77 έως 3,70 ευρώ).

Το προϊόν εμφανίστηκε σε εμπορική έκθεση στην αγορά των ΗΠΑ από το 2019. Στην συνέχεια λόγω της πανδημίας είχαμε προβλήματα αλλά το 2022 και 2023 βγήκαμε ξανά δυναμικά στην Αμερικάνικη αγορά.

Εκτός όμως από το σνακ παράγουμε και εξαιρετικό ελαιόλαδο. Από το 2012 αποφασίσαμε να κρατάμε τα μεγάλα μεγέθη ελιάς για να τις πουλάμε βρώσιμες και τα μικρά μεγέθη να τα πηγαίνουμε για ελαιοποίηση.

Το 2013 έγινε ΠΟΠ το ελαιόλαδο πρώιμης συγκομιδής (αγουρέλαιο) Χαλκιδικής. Από τότε μπήκαμε δυναμικά στην παραγωγή του. Η συγκομιδή της ελιάς γίνεται πρόωρα από τις 15 Σεπτεμβρίου. Κατά μέσο όρο από 10 - 12 κιλά ελιάς παράγουμε 1 κιλό ελαιόλαδου.

Το συσκευάζουμε και το εξάγουμε στην Μεγάλη Βρετανία (τιμή πώλησης 13 - 15 στερλίνες ή 15,28 - 17,63 ευρώ τα 500 ml) και στις ΗΠΑ (τιμή πώλησης 20 - 25 δολάρια ή 18,50 - 23,11 ευρώ τα 500 ml).

Κλινικές δοκιμές που έγιναν έδειξαν ότι το ελαιόλαδο πρώιμης εσοδείας περιέχει πολυφαινόλες με αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Από αυτό παράγεται το MICOIL που είναι ένα φυσικό προϊόν που βοηθά προληπτικά την «Ήπια Γνωστική Διαταραχή» (ΗΓΔ) που είναι ένα πρόδρομο στάδιο της άνοιας ή της νόσου Alzheimer».