«Όποιος παρανομήσει θα το πληρώσει ακριβά», τόνισε ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, στην συνέντευξη τύπου που έδωσε παρουσιάζοντας τα νέα μέτρα για την προστασία των καταναλωτών.

Και πρόσθεσε: «Η ακρίβεια είναι αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ελληνική οικογένεια. Ένα πρόβλημα παγκόσμιο και πανευρωπαϊκό απέναντι στο οποίο, η μάχη θα είναι συνεχής και σκληρή μέχρι να αντιμετωπισθεί». 

Τα νέα μέτρα που ανέφερε ο υπουργός είναι τα εξής:

Μέτρο 1ο: Εξασφαλίζουμε μόνιμη μείωση τιμής στο ράφι με ειδική σήμανση
Με ειδική πινακίδα αναδεικνύουμε στο ράφι των σούπερ μάρκετ τα προϊόντα, στα οποία οι προμηθευτές θα προχωρούν σε μείωση κατά τουλάχιστον 5% στην τιμή, για χρονικό διάστημα κατ’ ελάχιστον 6 μηνών. 
Η μείωση τιμής θα είναι πάνω και πέρα των όποιων ειδικών προωθητικών προσφορών κάνουν ήδη.
Ως τιμή αναφοράς για τον υπολογισμό της μείωσης θα λαμβάνεται η τιμή ραφιού πριν της 20/9/23 όπου ανακοινώνονται τα μέτρα.
Σε περίπτωση που κάποια εταιρεία δηλώσει ψευδώς ότι προχώρησε σε μείωση, θα επιβάλλεται πρόστιμο τουλάχιστον 20.000 ευρώ/κωδικό προϊόντος.
Στόχος μας είναι σε βασικά προϊόντα για τη διαβίωση του νοικοκυριού:

• η μόνιμη και ορατή μείωση τιμής στο ράφι
• και η τόνωση του ανταγωνισμού.

Μέτρο 2ο: Ελέγχουμε αυστηρά τους προμηθευτές, όπως και όλη την εφοδιαστική αλυσίδα.
Από την ψήφιση της αντίστοιχης διάταξης τα σούπερ μάρκετ, με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 90.000.000 ευρώ, υποχρεούνται να κοινοποιούν στο Υπουργείο Ανάπτυξης τους τιμοκαταλόγους των προμηθευτών τους και τις μεταβολές αυτών, προκειμένου να εντοπίζονται αμέσως τα προϊόντα στα οποία προωθούνται αυξήσεις και να διενεργούνται άμεσοι και εστιασμένοι έλεγχοι από τη ΔΙΜΕΑ για πιθανή παραβίαση του νόμου για την αισχροκέρδεια.

Μέτρο 3ο: Διαφάνεια στις τιμές για τα οπωροκηπευτικά 
Τα σούπερ μάρκετ με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 90.000.000 ευρώ υποχρεούνται να κοινοποιούν στο Υπουργείο Ανάπτυξης τις τιμές λιανικής στα βασικότερα φρούτα και λαχανικά. 
Οι τιμές θα αναρτώνται στον ιστότοπο e-katanalotis και θα δημοσιοποιούνται από το Υπουργείο Ανάπτυξης για την ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τις επικρατούσες τιμές στα οπωροκηπευτικά.  
Στόχος μας είναι:

• η τόνωση του ανταγωνισμού
• και η ενίσχυση της διαφάνειας στις τιμές των οπωροκηπευτικών

Μέτρο 4ο: Αποφασιστική ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών - ο καταναλωτής σύμμαχος στη μάχη κατά της ακρίβειας
Ενδυναμώνουμε τον καταναλωτή και τον καθιστούμε σύμμαχό μας στη μάχη κατά της ακρίβειας.
Αναβαθμίζουμε το σύστημα υποβολής και διαχείρισης καταγγελιών όσον αφορά: 

• τόσο την τηλεφωνική γραμμή 1520 
• όσο και τον ειδικό ιστότοπο για τις καταγγελίες.

Σχεδιάζουμε και ενεργοποιούμε ειδική εφαρμογή (app) για την υποβολή καταγγελιών και μέσω κινητού τηλεφώνου.

Η άνοδος των τιμών οφείλεται στην αύξηση του κόστους παραγωγής υποστηρίζει η Πανελλαδική Ομοσπονδία Συλλόγων Παραγωγών Αγροτικών Προϊόντων Λαϊκών Αγoρών.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας κ. Παντελής Μόσχος, «μετά τις καταστροφικές πλημμύρες, με κλειστή την Εθνική Οδό σε Τέμπη - Λάρισα, για 7 ημέρες, με αυξημένο κατά πολύ το κόστος Μεταφοράς στην Τροφοδοσία, ο Νομός Αττικής τροφοδοτείται κανονικά, από τις παραγωγικές περιοχές των Μεγάρων και Μαραθώνα και παρά το αυξημένο Κόστος Παραγωγής σε καύσιμα, ενέργεια, ρεύμα, αγροεφόδια και σοβαρή έλλειψη έμπειρων Εργατών Γης, στις Λαϊκές Αγορές Αττικής υπάρχει επάρκεια προϊόντων, δεν παρατηρούνται φαινόμενα αισχροκέρδειας και είμαστε φθηνότεροι από το στεγασμένο εμπόριο από 30%-50%. Η άνοδος των τιμών οφείλεται στην αύξηση του κόστους παραγωγής. Επίσης θα πρέπει να φτιάξουν τους δρόμους για την ομαλή τροφοδοσία των αγορών με προϊόντα αλλιώς θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο οι τιμές στις λαϊκές». 

Οι τιμές των προϊόντων στις Λαϊκές Αγορές Αττικής έχουν ως εξής: 
Μελιτζάνες: 1,50 € 
Κολοκυθάκια: 2,30 € 
Πατάτες: 0,80 – 1,20 € 
Αγγουράκια: 1,50 – 2,00 € 
Ντομάτες: 1,00 – 2,00 € Κρεμμύδια : 1,50 € 
Βλήτα: 1,50 € 
Σπανάκι: 1,80 – 2,50 € 
Λάχανο: 1,50 € 
Χόρτα Ιταλικά: 1,50 – 2,00 € 
Μαρούλια: 0,50 – 0,70 € 
Ματσάκια (Άνιθο, Μαϊντανός, Ρόκα): 0,50 – 0,70 € 
Παντζάρια: 1,50 € 
Άγρια Ραδίκια: 2,00 – 3,00 € 
Νεκταρίνια: 1,50 € 
Ροδάκινα: 1,50 € 
Σταφύλια: 1,70 € 
Καρότα: 1,50 € 
Πιπεριές: 2,00 € 
Μήλα: 1,00 – 1,50 € 

«Τα φαινόμενα αισχροκέρδειας στις Λαϊκές Αγορές της Αττικής και στις άλλες πλημμυρισμένες πόλεις της Θεσσαλίας είναι καταδικαστέες και απαράδεκτες από όλον τον αγροτικό κόσμο της χώρας. Πάντως σήμερα οι αγορές έχουν επάρκεια και λειτουργούν κανονικά», τονίζει.

Και προσθέτει: «Ζητάμε έκτακτη συνάντηση με τον Υπουργό Ανάπτυξης κ. Κώστα Σκρέκα και τον Υπουργό ΑΑΤ κ. Λευτέρη Αυγενάκη, ώστε να βρεθούν μαζί μας, τρόποι για άμεσες αποζημιώσεις και ιδιαίτερα των κτηνοτρόφων και μείωση του κόστους παραγωγής, για να μπορούν οι αγρότες και κτηνοτρόφοι, να συνεχίσουν την δραστηριότητα τους, για να υπάρχει επάρκεια αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, για να αποφευχθεί η επισιτιστική κρίση και τα φαινόμενα αισχροκέρδειας».

Καλά εξελίχθηκε φέτος η καλλιέργεια θερμοκηπιακού αγγουριού στην χώρα μας.

Φέτος οι παραγωγοί της Τριφυλίας έκαναν διαδοχικές φυτεύσεις επειδή τον χειμώνα έπιασαν καλές τιμές τα αγγούρια. Επίσης πολλοί παραγωγοί εγκατέλειψαν την καλλιέργεια ντομάτας λόγω φυτοπροστατευτικών προβλημάτων και τιμής και στράφηκαν στο αγγούρι.

Ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, γεωπόνος και παραγωγός θερμοκηπιακών καλλιεργειών από τα Φιλιατρά Μεσσηνίας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «μέχρι τις 15 Αυγούστου λόγω ζήτησης στις τουριστικές περιοχές η τιμή παραγωγού ήταν στα 80 λεπτά το ζευγάρι.

Μετά τους καύσωνες και την πτώση της θερμοκρασίας άρχισαν τα φυτά να έχουν αυξημένες αποδόσεις και οι ποσότητες αγγουριών αυξήθηκαν με αποτέλεσμα να έχουμε πτώση τιμών που έφτασαν στα 30 λεπτά το ζευγάρι.

Από σήμερα Πέμπτη (7/9) άρχισαν να μειώνονται οι ποσότητες αγγουριών στην Τριφυλία και μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου που θα ξεκινήσουν οι κοπές στην Κρήτη αναμένεται να αρχίσει η ανοδική πορεία των τιμών. Εκτιμάται ότι η τιμή παραγωγού αυτό το διάστημα μπορεί να ξεπεράσει το 1 ευρώ το ζεύγος».

Με οδηγό τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας, η ΜΠΑΡΜΠΑ ΣΤΑΘΗΣ επενδύει διαρκώς σε τεχνολογία αιχμής και πράσινες πρακτικές που στόχο έχουν να μειώσουν το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα. Σε αυτό το πλαίσιο, η εταιρεία επενδύει στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μέσα από την ολοκλήρωση της εγκατάστασης  φωτοβολταϊκού σταθμού στις εγκαταστάσεις της μονάδας παραγωγής φρέσκων σαλατών και την ταυτόχρονη επέκταση του αντίστοιχου έργου στη μονάδα καταψυγμένων λαχανικών στη ΒΙ.ΠΕ.Θ. στη Σίνδο.  Με την ολοκλήρωση αυτού του σημαντικού περιβαλλοντικού έργου, η συνολική ισχύς και των δύο σταθμών υπολογίζεται αθροιστικά στα 2.926 kW, με την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια να ανέρχεται ετησίως στα 3.800 MWh, επιτυγχάνοντας μείωση εκπομπών  CO2  ίση με 2.693 τόνους ετησίως.

Η ΜΠΑΡΜΠΑ ΣΤΑΘΗΣ συνεχίζει με αμείωτη ένταση να ηγείται της προσπάθειας για την προστασία του πλανήτη από τις επιπτώσεις της κλιματική αλλαγής μέσα από ποικίλες δράσεις. Η αξιοποίηση του φωτοβολταϊκού σταθμού έρχεται να ενδυναμώσει περαιτέρω την προσπάθεια της εταιρείας για διαρκή εκσυγχρονισμό στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εταιρεία την τελευταία τριετία (2019-2022) έχει πετύχει ισοδύναμη μείωση της συνολικής κατανάλωσης  ηλεκτρικής ενέργειας κατά 32%, της θερμικής ενέργειας κατά 37%, καθώς και σημαντική μείωση στην κατανάλωση νερού κατά 42%, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Αυτή την εποχή γίνονται οι φυτεύσεις μελιτζάνας σε θερμοκήπια. Το προηγούμενο διάστημα είχαμε μια καλή πορεία των τιμών για τις υπαίθριες μελιτζάνες λόγω καλής ζήτησης, κυρίως στα νησία εξαιτίας της τουριστικής περιόδου.

Ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, γεωπόνος και παραγωγός θερμοκηπιακών καλλιεργειών από τα Φιλιατρά Μεσσηνίας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «λόγω των υψηλών θερμοκρασιών από τα μέσα Ιουλίου είχαμε μειωμένες αποδόσεις και ποσότητες για τις υπαίθριες μελιτζάνες. Αποτέλεσμα να έχουμε αυξημένη ζήτηση και μειωμένη προσφορά και οι τιμές παραγωγού να κυμαίνονται στο 1 ευρώ το κιλό. Μέχρι να ξεκινήσει η συγκομιδή στα θερμοκήπια αναμένεται να υπάρχει αυτή η εικόνα των τιμών.

Οι πιπεριές Φλωρίνης το καλοκαίρι είχαν μειωμένες τιμές που κυμαίνονταν στα 80 λεπτά το κιλό. Μέχρι τέλη Ιουλίου είχαμε μεγάλες ποσότητες στην αγορά λόγω των συγκομιδών της Κρήτης. Στη συνέχεια είχαμε μείωση των ποσοτήτων, ενώ εδώ και 15 ημέρες ξεκίνησε η ανοδική πορεία των τιμών για τις υπαίθριες.

Οι πράσινες πιπεριές είχαν ένα καλό ξεκίνημα και στα μέσα Ιουνίου έπιασαν τιμή παραγωγού έως και 2 ευρώ το κιλό. Στη συνέχεια με την αύξηση των ποσοτήτων είχαμε μια πτώση της τιμής η οποία όμως λόγω της ζήτησης κρατήθηκε μέχρι 10 Αυγούστου σε επίπεδα πάνω από 1 ευρώ το κιλό. Μετά από το 15 Αύγουστο υπήρξε μια πτώση τιμών που έφτασαν και στα 50 - 60 λεπτά. Τις τελευταίες 10 ημέρες είχαμε μια διόρθωση προς τα πάνω των τιμών λόγω ζήτησης και έφτασαν στο 1 ευρώ το κιλό».

Αύξηση είχαμε στις εισαγωγές τομάτας στην χώρα μας το πρώτο οκτάμηνο 2023 σε σχέση με πέρσι. Εισήχθησαν 13.866 τόνοι τομάτες, έναντι 10.993 τόνων το 2022 (αύξηση κατά 26,1%).

Όπως επισήμανε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «οι ντομάτες, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου, σε ποσοστό 23,7% προέρχονταν από Αλβανία και ακολουθούν Τουρκία και Ολλανδία.

Μόνο τον Αύγουστο του 2023 εισάγαμε από Τουρκία 3.500 τόνους τομάτας. Ο μέσος όρος αξίας των τομάτων που εισήγαγε η χώρα μας ήταν στα 1,96 ευρώ το κιλό.

Όμως οι εισαγωγές της Ελλάδας δεν περιορίστηκαν μόνο στις τομάτες. Εισήχθησαν από Ιράν 119 τόνοι ακτινίδια με μέση τιμή 0,13 ευρώ/κιλό και 241 τόνοι καρπούζια με 0,14 ευρώ/κιλό.

Το πρώτο οκτάμηνο 2023 έχουν εισαχθεί συνολικά 455,1 χιλιάδες τόνοι φρούτα και λαχανικά, έναντι 402,1 χιλιάδων τόνων το αντίστοιχο διάστημα 2022. Οι εισαγωγές είναι αυξημένες κατά 13,2% και προερχόμενες κατά 74,4% από τρίτες χώρες εκτός ΕΕ. 

Αναλυτικά, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία του Συνδέσμου, στα κυριότερα προϊόντα οι εισαγωγές αφορούσαν:  
α) 174.004 τόνοι πατάτες έναντι 148.456 το 2022, αύξηση +17,2% (χωρίς ουσιαστικές εισαγωγές τον Αύγουστο) προερχόμενες (βάσει στοιχείων ΕΛΣΤΑΤ) κατά 82% από Αίγυπτο και ακολουθούν Κύπρος και Γαλλία.

β) 154.979 τόνοι μπανάνες έναντι 138.303 τόνων το 2022, αύξηση + 12,6%, προερχόμενες κατά 92% από Ισημεριινό και ακολουθούν Κόστα Ρίκα και Γουατεμάλα

γ) 23.688.τόνοι  κρεμμύδια, έναντι 6.313 τόνων πέρσι + 275,2% (χωρίς ουσιαστικές εισαγωγές τον Αύγουστο) προερχόμενα κατά 41% από Ινδία και ακολουθούν Αίγυπτος και Αυστρία

δ) 2.828.τόνοι πιπεριές γλυκοπιπεριές έναντι 3.233 τόνων το 2022, μειωμένες -12,5%, προερχόμενες κατά 29,8% από Ιορδανία και ακολουθούν Ισραήλ και Ολλανδία

ε) 19.162 τόνοι λεμονιών έναντι 22,341 τόνων το 2022, μειωμένες -14,2%, προερχόμενα κατά 35,7% από Αργεντινή και ακολουθούν Νοτ. Αφρική  και Αίγυπτος 

στ) 5.023 τόνοι μήλων έναντι 8.260 πέρσι μειωμένες -39,2% (χωρίς ουσιαστικές εισαγωγές τον Αύγουστο) προερχόμενα κατά 38,5% από Ιταλία και ακολουθούν Πολωνία και Γερμανία, με την μέση τιμή αυξημένη κατά 32% και 

ζ) 4.242 τόνοι αβοκάντο έναντι 5.276 πέρσι μειωμένες -19,6% προερχόμενα κατά 45,2 % από Ολλανδία και ακολουθούν Ισπανία και Γαλλία 
η) 1.386 τόνοι ακτινίδια έναντι 918 πέρσι αυξημένες +51%, προερχόμενα κατά 23,7% από Ιταλία και ακολουθούν Ισπανία και Ολλανδία.

Η εισαγωγή νωπών φρούτων και λαχανικών δείχνει τη συνεχή ανάπτυξη του ξένου ανταγωνισμού, τόσο στην χώρα μας όσο και στις λοιπές κοινοτικές αγορές και οφείλεται σε λιγότερο απαιτητικούς κανονισμούς στους τόπους παραγωγής, σε διάφορους τομείς, όπως ο φυτοϋγειονομικός και ο περιβαλλοντολογικός, καθιστώντας το κοινοτικό μοντέλο παραγωγής στις καταναλωτικές αγορές όλο και λιγότερο ανταγωνιστικό.

Ζητείται η ευρωπαϊκή παραγωγή να έχει την ίδια μεταχείριση που έχουν οι τρίτες χώρες από την ΕΕ. Είναι απαραίτητο τα τρόφιμα που προέρχονται από τρίτες χώρες να πληρούν τις ίδιες ποιοτικές προδιαγραφές που απαιτούνται για τους παραγωγούς (γεωργούς και κτηνοτρόφους) της ΕΕ, με ίσες συνθήκες εργασίας και ίδια χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων.

Επίσης να  επιδιωχθεί όπως οι ελληνικές ελεγκτικές αρχές ξεκινήσουν αυστηρούς ελέγχους στα εισαγόμενα προϊόντα για ύπαρξη υπολειμμάτων στην ελληνική αγορά, με διασφάλιση της μη ελληνοποίησης των εισαγομένων αλλά και στα εξαγόμενα οπωροκηπευτικά προϊόντα, προς διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας που θα συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών τους».

Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί κηπευτικών θερμοκηπιακών καλλιεργειών της Μεσσηνίας λόγω της έλλειψης εργατών γης.

Ο κ. Άγγελος Κοροβίλας, παραγωγός θερμοκηπιακών καλλιεργειών, πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Φιλιατρών και υποψήφιος περιφερειακός σύμβουλος Πελοποννήσου, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «υπάρχει έλλειψη στην αγορά επειδή δεν μπορούμε να κάνουμε φυτεύσεις αν δεν έχουμε εργάτες γης. Αυτή την χρονιά στην περιοχή έχουμε μια μείωση των εργατών γης κατά 50%, το 2021 ε3ίχαμε περίπου 6.000 εργάτες και φέτος 3.000. Ίδια προβλήματα υπάρχουν και στις άλλες περιοχές με θερμοκήπια. Η έλλειψη εργατών έχει φέρει αύξηση στα ημερομίσθια και αυτό σε συνδιασμό με την αύξηση του κόστους καλλιέργειας έχει φέρει σοβαρά προβλήματα στην βιωσιμότητα των θερμοκηπίων. Αυξήθηκε το ηλεκτρικό ρεύμα, τα καύσιμα έχουν ξαναπάρει την ανηφόρα και έχουμε και το εργατικό. Είχαμε καταθέσει τις προτάσεις μας στον προηγούμενο υπουργό ΑΑΤ κ. Γεωργαντά αλλά δεν είδαμε καμιά προσπάθεια για επίλυση του προβλήματος. Θέλουμε να απασχολούμε νόμιμα τους εργάτες γης και να μπορούμε να κάνουμε φυτεύσεις. Τα θερμοκήπια έχουν μειώσει την παραγωγή γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε μια επένδυση αν δεν είμαστε σίγουροι ότι θα καταφέρουμε να κάνουμε συγκομιδή. Τελικά θέλουν να λύσουν το πρόβλημα με εργάτες γης ή όχι».

Ο κ. Αντώνης Γκόνης, από τους Γαργαλιάνους, που ασχολείται είκοσι χρόνια με την καλλιέργεια του πεπονιού, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «προσπαθούμε να παράγουμε ένα ποιοτικό προϊόν, αγωνιζόμαστε να πουλήσουμε στην αγορά την παραγωγή μας και ξαφνικά πριν ξεκινήσει η συγκομιδή οι εργάτες μας ενημερώνουν ότι θα φύγουν από την χώρα. Υπάρχουν κυκλώματα που τους λένε ότι θα τους πάνε σε άλλη χώρα και θα μπορέσουν να βγάλουν νόμιμα έγγραφα για να μπορούν να επιστρέψουν στην χώρα τους. Πάνε εκεί και εγκλωβίζονται και δεν μπορούν να φύγουν. Πρέπει να λυθεί το πρόβλημα πριν είναι αργά».  

Η βρετανική κυβέρνηση ανέβαλε εκ νέου τους συνοριακούς ελέγχους στα ζωικά και φυτικά προϊόντα που εισάγονται από την ΕΕ. 

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Σύνδεσμου Incofruit - Hellas, «οι Ευρωπαίοι εξαγωγείς μπορούν να συνεχίσουν να στέλνουν τα προϊόντα τους στο Ηνωμένο Βασίλειο ανεμπόδιστα για αρκετούς μήνες μετά τον Οκτώβριο. Είναι η πέμπτη φορά που οι Βρετανοί αναβάλλουν τους ελέγχους του Brexit. Αυτή τη φορά είναι μια σχετικά μικρή καθυστέρηση. Οι πρώτες νέες διατυπώσεις στα σύνορα θα εισαχθούν στις 31 Ιανουαρίου 2024.

Στο πλαίσιο αυτό, δημοσιεύτηκε το οριστικό Μοντέλο Επιχειρήσεων Συνόρων της Μεγάλης Βρετανίας. Αυτό το μοντέλο περιγράφει τους ελέγχους ασφαλείας που θα εφαρμόζονται σε όλες τις εισαγωγές και τους υγειονομικούς και φυτοϋγειονομικούς ελέγχους φυτών και φυτικών προϊόντων στα σύνορα. Περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο θα απλοποιηθούν και θα ψηφιοποιηθούν οι έλεγχοι και για τη νέα ενιαία εμπορική θυρίδα του Ηνωμένου Βασιλείου που θα τεθεί σταδιακά από τα τέλη Ιανουαρίου 2024.

Ελπίζοντας ότι δεν θα υπάρξει περαιτέρω καθυστέρηση, οι Ευρωπαίοι εξαγωγείς θα πρέπει να φροντίζουν ότι τα αποστελλόμενα φορτία, από τις 31 Ιανουαρίου 2024, θα συνοδεύονται από υγειονομικά πιστοποιητικά. Οι φυσικοί έλεγχοι θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από τις 30 Απριλίου 2024 και τέλος υποχρεωτικές δηλώσεις ασφαλείας στις 31 Οκτωβρίου 2024. 

Ωστόσο, μέχρι τον Ιανουάριο 2024 οι κοινοτικοί εξαγωγείς θα πρέπει να συνεχίσουν να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις εισαγωγής που έχει ήδη επιβάλει το Ηνωμένο Βασίλειο μετά την αποχώρησή του από την ΕΕ και οι οποίες, έχουν οδηγήσει σε υψηλότερο διοικητικό κόστος διαχείρισης αποστολών αλλά και περισσότερες διατυπώσεις τεκμηρίωσης. Υπό αυτή την έννοια, τα περισσότερα φρέσκα φρούτα και λαχανικά πρέπει να συνεχίσουν να υποβάλλουν την τελωνειακή διασάφηση (DUA) και το πιστοποιητικό συμμόρφωσης εμπορικών προδιαγραφών (ποιότητος). Και οι δύο προϋποθέσεις είναι υποχρεωτικές από τον Ιανουάριο του 2021». 

Σε εξέλιξη βρίσκεται η συγκομιδή καλοκαιρινού ξερού κρεμμυδιού στην χώρα μας με προβλήματα στην παραγωγή και ελλείψης στην αγορά λόγω καιρικών συνθηκών.

Την ίδια στιγμή η Ινδία, που αποτελεί μια μεγάλη χώρα προμηθευτή ξηρού κρεμμυδιού της ελληνικής αγοράς, επέβαλλε εξαγωγικό δασμό 40% για να μειώσει τις εξαγωγές και να κρατήσει σε χαμηλά επίπεδα τις τιμές τους.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Ηλίας Χατζηδούρος, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Θήβας, «φέτος από την συγκομιδή του ανοιξιάτικου πρώιμου ξερού κρεμμυδιού είχαμε προβλήματα στην παραγωγή. Αυτά συνεχίζονται και στην συγκομιδή του καλοκαιρινού κρεμμυδιού που βρίσκεται σε εξέλιξη. 

Οι συνεχόμενες βροχοπτώσεις δημιούργησαν μεγάλα προβλήματα από τον περονόσπορο. Το κόστος φυτοπροστασίας αυξήθηκε σε μεγάλο βαθμό λόγω του μεγάλου αριθμού των ψεκασμών. Η παραγωγή είναι μειωμένη και οι αποδόσεις είναι μικρές. Επίσης μεγάλο πρόβλημα έχουμε με την έλελιψη εργατών γης που η πολιτείας δεν θέλει να λύσει. Η έλλειψη στην αγορά έχει φέρει μια αύξηση της τιμής παραγωγού που αυτή την περίοδο κυμαίνεται από 60 - 70 λεπτά το κιλό. 

Η τιμή της λιανικής είναι διπλάσια και αυτό είναι περίεργο γιατί το προϊόν το παραδίδει συσκευασμένο ο παραγωγός στο σούπερ μάρκετ και έτοιμο να τοποθετηθεί στο ράφι.

Από την άλλη το κόστος ασφαλιστικής εισφοράς στον ΕΛΓΑ είναι περίπου στα 40 ευρώ το στρέμμα, χρήματα που δεν είναι ανταποδοτικά στον παραγωγό, αφού στα 12 χρόνια καλλιέργειας μια φορά - και μετά από ένσταση - έχω αποζημιωθεί από τον Οργανισμό για ζημιά στην παραγωγή.

Από τον Οκτώβριο αναμένεται να ξεκινήσουν οι νέες σπορές (χειμωνιάτικα)».

Στο μεταξύ η κυβέρνηση της Ινδίας ανακοίνωσε ότι επέβαλε δασμό 40% στις εξαγωγές κρεμμυδιών με στόχο να συγκρατήσει σε χαμηλά επίπεδα τις τιμές στην εγχώρια αγορά. Ο εξαγωγικός δασμός, που τέθηκε σε ισχύ το Σάββατο (19 Αυγούστου), θα ισχύει έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023.

Ο Ινδός Υπουργός Καταναλωτών, Rohit Kumar Singh, δήλωσε ότι το μέτρο πάρθηκε για να βελτιωθεί η εγχώρια διαθεσιμότητα κρεμμυδιών και να περιοριστεί η άνοδος των τιμών. Επίσης έχει προχωρύησει και σε αποθεματοποίηση κρεμμυδιών επειδή υπάρχουν φόβοι ότι οι καιρικές συνθήκες θα φέρουν απώλειες στην παραγωγή.

Η μέση χονδρική τιμή κρεμμυδιού στις αγορές της χώρας έχει εκτιναχθεί σχεδόν 20% από τον Ιούλιο έως τον Αύγουστο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που εξέδωσε το Υπουργείο Καταναλωτών, σχεδόν 975.000 τόνοι κρεμμυδιών έχουν εξαχθεί από τη χώρα, μεταξύ 1ης Απριλίου και 4ης Αυγούστου του 2023. Οι τρεις πρώτες χώρες σε όρους αξίας που εισάγουν ινδικά κρεμμύδια είναι το Μπαγκλαντές, η Μαλαισία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Θυμίζουμε ότι η ινδική κυβέρνηση έχει ήδη θέσει περιορισμούς στις εξαγωγές ρυζιού.

Σε υψηλά επίπεδα βρίσκονται οι τιμές των κηπευτικών λόγω της αυξημένης ζήτηση αλλά και της μειωμένης εγχώριας παραγωγής. Όμως και τα εισαγόμενα κηπευτικά έχουν τιμές που είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο παραγωγός κηπευτικών από τα Μέγαρα κ. Γιώργος Παπαβασίλης , «στα κηπευτικά έχουμε υψηλό κόστος καλλιέργειας αλλά και μεγάλο πρόβλημα με τους εργάτες γης. Οι φυτεύσεις έχουν μειωθεί και κανείς δεν φαίνεται να θέλει να λύσει τα προβλήματα. Οι δημόσιες υπηρεσίες δεν ενδιαφέρονται να υπογράψουν χαρτιά για να μπορούν νόμιμα εργάτες να δουλέψουν στα χωράφια. Αλλά και πολλοί μετανάστες με τα επιδόματα που εισπράττουν δεν ενδιαφέρονται να εργαστούν στα χωράφια. Η κατάσταση είναι δύσκολη και δεν φαίνεται κανένα μέλλον. Αποτέλεσμα να μειώνονται οι καλλιέργειες και να αυξάνουν οι τιμές. Αυτή την εποχή στην Λαχαναγορά στη χονδρική να πωλείται στα 90 λεπτά το κιλό ο άνιθος, στα 3 ευρώ το εισαγόμενο σπανάκι και πάνω από 1,20 ευρώ τα ραδίκια».

Από την πλευρά του ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, γεωπόνος και παραγωγός θερμοκηπιακών καλλιεργειών από τα Φιλιατρά Μεσσηνίας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «αυτή την εποχή υπάρχει έλλειψη στην αγορά για ντομάτες. Για την καλής ποιότητας μεγαλόκαρπη ντομάτα η τιμή παραγωγού είναι στα 1,5 ευρώ το κιλό και για τα ντοματίνια στα 3 ευρώ το κιλό. Φυτεύτηκαν λίγα στρέμματα υπαίθριας ντομάτας και η παραγωγή είχε προβλήματα από τους καύσωνες. Στα θερμοκήπια της Τριφυλίας οι φυτεύσεις ντομάτας έχουν ξεκινήσει από αρχές Αυγούστου αλλά έχουμε μειωμένα στρέμματα καλλιέργειας. Στην Κρήτη οι φυτεύσεις θα ξεκινήσουν από τέλη Σεπτεμβρίου. 

Οι παραγωγοί φοβούνται να αναλάβουν το ρίσκο της καλλιέργειας γιατί το κόστος είναι υψηλό και από την άλλη δεν υπάρχουν εργάτες γης. Επίσης το ΥπΑΑΤ αν και υποσχέθηκε τελικά δεν έδωσε αποζημιώσεις για τις ζημιές από την καστανή ρυτίδωση. Αν και υπάρχει ζήτηση από την αγορά είναι δύσκολο να προχωρήσεις σε μια επένδυση για καλλιέργεια και στην συγκομιδή να μην βρίσκεις εργάτες γης. Τα ντοματίνια που δίνουν υψηλές τιμές παραγωγού έχουν και υψηλό κόστος εργατικών. Η μεγαλόκαρπη ντομάτα θέλει για ένα στρέμμα ένα εργάτη γης ενώ τα ντοματίνια θέλουν δύο. Άρα έχουμε διπλάσιο εργατικό κόστος αλλά και δεν είναι σίγουρο ότι θα βρούμε εργάτη».

Από την 1η Σεπτεμβρίου 2023 θα είναι σε ισχύ ο Εκτελεστικός Κανονισμός (ΕΕ) 2023/1032 για την πρόληψη της εισαγωγής και της διασποράς του ιού της καστανής ρυτίδωσης των καρπών της τομάτας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Ο συγκεκριμένος ιός, διαπιστώθηκε για πρώτη φορά στη χώρα μας το 2019 και έχει εντοπιστεί σε αρκετές περιοχές.

Ο ιός της καστανής ρυτίδωσης των καρπών της τομάτας μεταδίδεται με επαφή (μέσω των εργαλείων, των υλικών, των ρούχων, των υποδημάτων ή των χεριών κατά τις καλλιεργητικές εργασίες), μέσω μολυσμένου πολλαπλασιαστικού υλικού και μολυσμένου σπόρου. Βασική εστία μόλυνσης αποτελεί και το έδαφος, στο οποίο ο ιός, αν υπάρχουν μολυσμένα φυτικά υπολείμματα, μπορεί να επιβιώσει τουλάχιστον για έξι μήνες.

Μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο προϊστάμενος της ΔΑΟΚ Τριφυλλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, επισημαίνει ότι «στην περιοχή καλλιεργούνται συνολικά 3.000 στρέμματα με ντομάτα θερμοκηπίου. Γίνονται δύο καλλιέργειες η πρώτη από Δεκέμβριο έως Ιούλιο και η δεύτερη από Αύγουστο μέχρι Νοέμβριο.

Τα πρώτα χρόνια ιός της καστανής ρυτίδωσης δημιούργησε πρόβλημα στην καλλιέργεια στη συνέχεια όμως οι παραγωγοί έμαθαν να παίρνουν τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα και το πρόβλημα μειώθηκε. Αυτό που μάθαμε για τον συγκεκριμένο ιό είναι ότι τα μέτρα πρόσληψης αποδίδουν.

Να θυμίσουμε ότι για την πρόληψη τού συγκεκριμένου ιού και για τον περιορισμό της εξάπλωσής του όταν εμφανίζεται, προτείνεται η λήψη των ακόλουθων μέτρων: 
α) Χρησιμοποίηση υγιούς πολλαπλασιαστικού υλικού (απόκτηση φυτών προς φύτευση μόνο με τη συνοδεία φυτοϋγειονομικού διαβατηρίου). 
β) Έλεγχο, σε τακτά χρονικά διαστήματα, των φυτών και ασφαλή απομάκρυνση και καταστροφή αυτών που εμφανίζουν ιολογικά συμπτώματα. Η απομάκρυνση των φυτών από το θερμοκήπιο πρέπει να γίνεται με προσοχή, χρησιμοποιώντας μεγάλες πλαστικές σακούλες εντός των οποίων θα τοποθετούνται τα συμπτωματικά φυτά, καθώς και τα γειτονικά προς αυτά φυτά. Η καταστροφή αυτών συνιστάται να γίνεται με ταφή σε βάθος σε ακαλλιέργητο σημείο της εκμετάλλευσης. 
γ) Απολύμανση των εργαλείων με εμβάπτιση σε διάλυμα χλωρίνης εμπορίου 10% ή Virkon S. 
δ) Καλό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι πριν από κάθε χειρισμό των φυτών. 
ε) Κάλυψη των παπουτσιών και χρησιμοποίηση γαντιών μιας χρήσης από τους εργαζόμενους, καθώς και αλλαγή ρούχων κατά τις μετακινήσεις μεταξύ διαφορετικών εγκαταστάσεων. Αποφυγή επαφής των υγιών φυτών με χέρια τα οποία έχουν έρθει σε επαφή με μολυσμένα φυτά κατά τις διάφορες εργασίες, εκτός αν προηγουμένως τα χέρια έχουν πλυθεί καλά. 
στ) Καλό πλύσιμο όλων των επιφανειών, δίσκων κλπ. εντός των θερμοκηπίων κατά τη διαδικασία της μεταφύτευσης ή της φύτευσης. 
ζ) Μείωση όσο είναι δυνατόν της μετακίνησης των εργατών μεταξύ των διαφόρων τομέων της επιχείρησης. 
η) Αφαίρεση των ζιζανίων στους χώρους γύρω από το θερμοκήπιο. 
θ) Απομάκρυνση και καταστροφή των υπολειμμάτων της καλλιέργειας μετά το τέλος αυτής, καθώς και απολύμανση των χώρων τού θερμοκηπίου 
ι) Αποφυγή δανεισμού κυψελών με βομβίνους από ή προς άλλους καλλιεργητές και 
ια) τοποθέτηση τάπητα με απολυμαντικό (χλωρίνη) στην είσοδο του θερμοκηπίου».

Διαβάστε τον Κανονισμό (εδώ)

Εντυπωσιακή είναι η απότομη αύξηση των γερμανικών εισαγωγών ντομάτας από το Μαρόκο. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε ο Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, η Γερμανία από 27.000 τόνους ντομάτας που έκανε εισαγωγή από το Μαρόκο, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021, έφτασε σε 40.000 τόνους πέρυσι και σε 43.000 τόνους το πρώτο εξάμηνο του 2023.

Για να καταλάβουμε το μέγεθος των μαροκινών εξαγωγών ντομάτας αρκεί να αναφέρουμε ότι οι συνολικές ελληνικές εξαγωγές ντομάτας το πρώτο εξάμηνο του 2023 ανήλθαν σε 32.500 τόνους, από τους οποίους μόλις 209 τόνοι εξήχθησαν στην γερμανική αγορά.  

Στο μεταξύ η δημοσιευθείσα έκθεση της Γερμανικής Στατιστικής Υπηρεσίας SBA (Statistisches Bundesambt) αναφέρει ότι οι γερμανικές εισαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών συνέχισαν να μειώνονται και στο πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους. 

Όμως, μετά την απότομη μείωση των τελευταίων ετών, η πτώση περιορίστηκε περίπου στο 3%. 

Ποσοτικά, η Γερμανία εισήγαγε 650.000 τόνους λιγότερα φρέσκα φρούτα και λαχανικά το πρώτο εξάμηνο του 2023. Αυτό θα διαμορφωθεί σε επίπεδο έτους 1,2 εκατομμύρια τόνους λιγότερες εισαγωγές για το 2023 (συνολικά 4,2 εκατομμύρια τόνους).

Η εικόνα της αξίας των εισαγωγών όμως είναι διαφορετική. Τους πρώτους έξι μήνες του 2023, οι εισαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών στη Γερμανία ανήλθαν σε αξία 7,34 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτό είναι 8% περισσότερο από τα δύο προηγούμενα χρόνια. Η μέση τιμή το πρώτο εξάμηνο του 2023 ήταν, επομένως, πάνω από δέκα τοις εκατό υψηλότερη από την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Ιδιαίτερα οι πιπεριές και τα πορτοκάλια, είχαν πολύ υψηλότερες τιμές.

Όλα τα κύρια προϊόντα εισαγωγής φρέσκων φρούτων και λαχανικών παρουσίασαν πτωτική τάση στη Γερμανία τα τελευταία χρόνια. Σταθερές παρέμειναν και οι εισαγωγές αγγουριού το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους.

Η Γερμανία εισήγαγε ακόμη λιγότερες ντομάτες το πρώτο εξάμηνο του 2023. Η πτώση 4% ωστόσο δεν είναι τόσο κακή σε σχέση με την μείωση κατά 14% και 9% στις εισαγωγές μήλων και πορτοκαλιών, αντίστοιχα. Οι εισαγωγές πιπεριάς μειώθηκαν επίσης απότομα κατά 12%. Ελάχιστα προϊόντα παρουσίασαν αυξημένες εισαγωγές, κυρίως αβοκάντο και μάνγκο.

Μεταξύ των μεγαλύτερων χωρών προμηθευτών οπωροκηπευτικών της Γερμανίας περιλαμβάνονται η Νότια Αφρική, το Μαρόκο και το Περού.

Το Συμβούλιο εξέδωσε κανονισμό ο οποίος ανανεώνει και επεκτείνει την προσωρινή αναστολή όλων των υφιστάμενων δασμών και του συστήματος τιμών εισόδου που εξακολουθούν να ισχύουν για επτά γεωργικά προϊόντα για ένα επιπλέον έτος, έως τις 24 Ιουλίου 2024.

Σύμφωνα με την Κομισιόν, σκοπός της ανανέωσης και της επέκτασης των μέτρων είναι να διασφαλίσουν ότι οι υφιστάμενες εμπορικές ροές, από τη Μολδαβία προς την ΕΕ, μπορούν να συνεχιστούν, κάτι που θα στηρίξει την οικονομία της Μολδαβίας. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, λόγω της συνεχιζόμενης στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και των συνεχιζόμενων επιπτώσεων στη Μολδαβία και λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Μολδαβία χορηγήθηκε καθεστώς υποψήφιας χώρας τον Ιούνιο του 2022.

Όπως δήλωσε ο κ. Héctor Gómez Hernández, υπουργός Βιομηχανίας, Εμπορίου και Τουρισμού της Ισπανίας, «τα μέτρα εξακολουθούν να καλύπτουν και τα επτά γεωργικά προϊόντα των οποίων οι εξαγωγές από τη Μολδαβία στην ΕΕ δεν έχουν ακόμη πλήρως ελευθερωθεί στο πλαίσιο της σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελεύθερων συναλλαγών, καθώς υπόκεινται σε ποσοστώσεις δασμολογικής ατέλειας: ντομάτες, σκόρδα, επιτραπέζια σταφύλια, μήλα, κεράσια, δαμάσκηνα και χυμούς σταφυλιών.

Η διαφορά στην κάλυψη, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, συνίσταται στην πλήρη ελευθέρωση των εισαγωγών στην ΕΕ, καθώς η ισχύουσα νομοθεσία αναστέλλει όλες τις δασμολογικές ποσοστώσεις που παρέμεναν σε ισχύ».

Ο κανονισμός περιλαμβάνει επίσης αυστηρότερες υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων της Επιτροπής και προβλέπει τη συμμετοχή της επιτροπής μέτρων διασφάλισης (αντί της επιτροπής τελωνειακού κώδικα) στην εφαρμογή του μηχανισμού διασφάλισης. Προτείνεται ένας ταχύτερος μηχανισμός διασφάλισης, ο οποίος αναμένεται να είναι αποτελεσματικότερος εάν οι εισαγωγές έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην αγορά της ΕΕ.

Όπως και πέρυσι, αναμένεται απώλεια τελωνειακών εσόδων της ΕΕ περίπου 0,3 εκατ. ευρώ ετησίως, με αποτέλεσμα ο αντίκτυπος στους ιδίους πόρους της ΕΕ να είναι πολύ περιορισμένος.

Αυτό όμως δεν ισχύει για τους Ευρωπαίους αλλά και Έλληνες αγρότες που καλούνται να ανταγωνιστούν τα προϊόντα της Μολδαβίας που έχουν χαμηλό κόστος καλλιέργειας αλλά και εργατικών. Αυτό όμως δεν ενδιαφέρει τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών.

Ισχυρό πλήγμα δέχθηκαν οι αγρότες του Δήμου Πηνειού της Ηλείας, εξαιτίας του παρατεταμένου καύσωνα και ειδικά το διάστημα από 22 έως και 24 Ιουλίου 2023, με κορύφωση την 23η Ιουλίου όπου επικράτησαν ακραίες θερμοκρασίες. 

Αγροτικές καλλιέργειες που βρίσκονταν στο τελικό στάδιο της συγκομιδής, όπως το καρπούζι, το πεπόνι, η τομάτα (βιομηχανική και επιτραπέζια), η μελιτζάνα, η πιπεριά και γενικά οπωροκηπευτικά ή στη φάση της καρποφορίας, όπως η ελιά, εκτέθηκαν σε ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες και καταστράφηκαν ολοκληρωτικά οδηγώντας σε απόγνωση τους παραγωγούς.

Ο Δήμος Πηνειού έκανε την σχετική αναγγελία στον ΕΛΓΑ. Ο Δήμαρχος κ. Ανδρέας Μαρίνος δήλωσε: «Είμαστε διαρκώς στο πλευρό των αγροτών μας. Η κλιματική αλλαγή προκαλεί αλυσιδωτές καταστροφές και ο πρωτογενής  τομέας δοκιμάζεται σκληρά. Απευθύνουμε έκκληση προς τον ΕΛΓΑ να επισπεύσει, τις διαδικασίες εκτίμησης των ζημιών και αποζημίωσης των παραγωγών, ώστε να καταφέρουν να σταθούν στα πόδια τους και να επιβιώσουν».

«Η Ηλεία ανήκει στις περιοχές που ήδη τις βιώνουν με τα ακραία καιρικά και φυσικά φαινόμενα και οφείλουμε να σχεδιάσουμε μέτρα για να την προστατεύσουμε στο άμεσο μέλλον», δήλωσε από την πλευρά του στον ΑγροΤύπο ο αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας.

Όσοι παραγωγοί του Δήμου Πηνειού έχουν υποστεί ζημιά από τις υψηλές θερμοκρασίες στη φυτική παραγωγή, καλούνται να ενημερώσουν άμεσα τους κατά τόπους αρμόδιους ανταποκριτές του ΕΛΓΑ.

Με αμοιβή 5 ευρώ την ώρα, χιλιομετρική αποζημίωση 15 λεπτά το χιλιόμετρο, πλαφόν 198 ευρώ το μήνα στο ποσό αποζημίωσης και καταβολή των δεδουλευμένων μετά από 2 χρόνια, είναι απαγορευτικές οι εισαγωγές - εξαγωγές από και προς τρίτες χώρες εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών.

Αυτό δηλώνει σε συνέντευξη τύπου στον ΑγροΤύπο ο κ. Αναστάσιος Γεωργιάδης, Γεωπόνος ΔΑΟΑ ΜΕ Θεσσαλονίκης, Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου, Γραφείο Ελέγχου εξαγωγών, στην οποία αναφέρεται στο αναχρονιστικό πλαίσιο αμοιβής των ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελεγκτών που παρέχουν πρόσθετη εργασία τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα, τις εξαιρέσιμες και τις αργίες.

Ερ. Παραμένει το πρόβλημα στο καθεστώς πρόσθετης ανταποδοτικής εργασίας για τις ανάγκες του εξαγωγικού-εισαγωγικού εμπορίου εξαιτίας του αναχρονιστικού πλαισίου αμοιβής των ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελέγχων εκτός κανονικού ωραρίου;

Απ. Μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης της Χώρας από την νέα κυβέρνηση που προέκυψε από τις εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023, επανέρχεται εκ νέου και πιο επίκαιρο από ποτέ το θέμα του επανακαθορισμού της αμοιβής απασχόλησης (οικονομικών απολαβών) των γεωπόνων ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελεγκτών από την πρόσθετη ανταποδοτική εργασία που προσφέρουν εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών, για τις ανάγκες κάλυψης, πρώτον, του κρίσιμου εξαγωγικού εμπορίου γεωργικών προϊόντων με τις τρίτες χώρες, δεύτερον, του ποιοτικού και φυτοϋγειονομικού ελέγχου εισαγωγών τροφίμων (βασικών επισιτιστικών αγαθών) για τη διατροφική επάρκεια, την ομαλή τροφοδοσία της αγοράς και τη συγκράτηση των τιμών, καθώς και για την προστασία της υγείας του Έλληνα και Ευρωπαίου καταναλωτή (υπολείμματα φυτοφαρμάκων, αφλατοξίνες κλπ) και την προστασία του φυτικού κεφαλαίου της Χώρας και της ΕΕ από την εισαγωγή επικίνδυνων επιβλαβών οργανισμών από τρίτες χώρες.
Αδιαμφησβήτητα, το συγκεκριμένο καθεστώς παρασχεθείσας δημόσιας υπηρεσίας αποτελεί για  πολλούς παράγοντες του γεωπονικού κλάδου, της αγοράς και του επιχειρηματικού κόσμου, μια από τις «διαχρονικές παθογένειες» της ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης ή καλύτερα «εστία αναχρονισμού και αναξιοκρατίας» καθώς τόσο το ύψος της αμοιβής της ωριαίας απασχόλησης ανά γεωπόνο ελεγκτή (περίπου 5 € καθαρά/ώρα) όσο και η επιβολή πλαφόν στην μηνιαία αποζημίωση ανά ελεγκτή (198 € καθαρά/μήνα/ελεγκτή), συμπεριλαμβανόμενης και της τεράστιας καθυστέρησης (που έχει παγιωθεί πια) για την καταβολή των δεδουλευμένων, με μέσο χρόνο αναμονής τα 2 χρόνια και άνω για την πληρωμή-εξόφληση των δικαιούχων, αποτελούν όλα μαζί σωρευτικά ένα σοβαρό αντικίνητρο για τη συμμετοχή των δημοσίων λειτουργών, σε μια τόσο σημαντική για την ελληνική οικονομία και την αγροδιατροφική επάρκεια, εργασία για ελέγχους ποιότητας και φυτοϋγείας πέραν του ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών.
Η στρέβλωση, όμως, είναι ακόμη μεγαλύτερη αν αναλογισθεί κανείς ότι τα ανταποδοτικά αυτά τέλη που προκαταβάλλονται από τους ιδιώτες συναλλασσόμενους προς εξυπηρέτηση των εισαγωγών-εξαγωγών, δεν βαρύνουν σε καμία περίπτωση τον κρατικό προϋπολογισμό και ενώ θα έπρεπε να καταλήγουν, βάσει νόμου, εξολοκλήρου στον δικαιούχο-υπάλληλο, με παρέμβαση-χειραγώγηση της ίδιας της πολιτείας αποφασίστηκε (με ΚΥΑ του 2016) να διανέμονται μεταξύ κράτους και ελεγκτή καταστρατηγώντας έτσι τη συνταγματική έννοια της ανταποδοτικότητας αλλά και τους κρατικούς νόμους θεμέλιο για τους ελέγχους εκτός ωραρίου οι οποίοι υπερισχύουν μιας ΚΥΑ (μεγαλύτερη νομική ισχύ).
Επιπρόσθετα, η επιβολή πλαφόν στο μηνιαίο ποσό αποζημίωσης μεταφράζεται επί της ουσίας σ'ένα ανώτατο επιτρεπόμενο όριο 37,5 πληρωτέων ωρών το μήνα για κάθε ελεγκτή, το οποίο σε περιοχές με μεγάλο όγκο διακίνησης φορτίων (είτε πρόκειται για εξαγωγές είτε για εισαγωγές) καλύπτεται ήδη από την 1η εβδομάδα του μήνα. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα, οι γεωπόνοι να εργάζονται άνευ αμοιβής τις εναπομείνασες 3 εβδομάδες του μήνα αφού, αφενός όλες οι ΔΑΟΚ της Χώρας είναι υποστελεχωμένες και δεν υπάρχει γεωπονικό προσωπικό για να καλύψει τις επιπλέον ώρες και αφετέρου, παρατηρείται μεγάλη απροθυμία από πολλούς συναδέλφους, και δικαιολογημένα, να εμπλακούν σε τέτοιου είδους ελέγχους και να «θυσιάσουν» τα Σαββατοκύριακα τους και τις αργίες για ένα παράσχουν πρόσθετη εργασία, για τις ανάγκες του Δημοσίου και των ιδιωτών, χωρίς να υπάρχει το ανάλογο οικονομικό αντίκρισμα ή για να καταλήξουν σε σημείο «να επιδοτούν τις εξαγωγές-εισαγωγές από την τσέπη τους» μιας και η καταβολή των αποζημιώσεων από την Ελληνική πολιτεία ολοκληρώνεται σταθερά με καθυστέρηση 2 χρόνων και άνω. Για να σημειώσω και κάτι άλλο: Για να οριστεί κάποιος "Επίσημος Υπάλληλος Φυτοϋγειονομικών Υπηρεσιών (ή φυτοϋγειονομικός ελεγκτής αλλιώς), θα πρέπει να πληροί κάποιες βασικές προϋποθέσεις ενώ ταυτόχρονα ο ορισμός του υπέχει και σημαντικές υποχρεώσεις για τον ίδιο ως προς την Κεντρική Αρχή (Συνεχή επιμόρφωση, πολύ καλή γνώση της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας σε διεθνές, ενωσιακό και εθνικό επίπεδο,κλπ). Άρα και από πλευράς πολιτείας, δεν είναι εύκολη η ανεύρεση τέτοιων στελεχών πλέον.

Ερ. Σε ποια σημεία έχουμε εξαγωγική δραστηριότητα ώστε είναι αναγκαίο να γίνονται έλεγχοι;

Απ. Από τις 69 ΔΑΟΚ ανά την επικράτεια, διαχρονικά μόνο στις 16 (23%) παρατηρείται εξαγωγική ή εισαγωγική δραστηριότητα τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα, τις εξαιρέσιμες και τις αργίες ενώ παρόμοια είναι η κατάσταση και στα Π.Κ.Π.Φ.Π. & Φ.Ε του ΥπΑΑΤ, όπου μόνο στα 2 από τα 8 καταγράφεται απασχόληση των ελεγκτών εκτός του κανονικού ωραρίου, και αυτό κυρίως για την κάλυψη εποχικών αναγκών εφοδιασμού της αγοράς με εισαγωγές συγκεκριμένων ειδών τροφίμων (πατάτες, λεμόνια από τρίτες χώρες).
Πάντως, ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το εξής παράδοξο ότι μέχρι και το 2010 (πριν τη θέσπιση του νόμου Σαχινίδη), οι πληρωμές των ελεγκτών με την απαρχαιωμένη διαδικασία των διπλοτύπων είσπραξης τύπου Β και της κατάθεσης των τελών με φυσική παρουσία στα Δημόσια Ταμεία της Χώρας, ολοκληρώνονταν στην ώρα τους (εντός διμήνου), σε εφαρμογή νόμου που ίσχυε από το 1981, ενώ από το 2010 και έπειτα αλλά πολύ περισσότερο σήμερα με τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους και την διασύνδεση των μητρώων, η αναμονή για καταβολή των δεδουλευμένων υπερβαίνει τα 2 χρόνια με ορατό τον κίνδυνο της παραγραφής πολλές φορές!

Ερ. Δηλαδή θεωρείται αναγκαίο να αλλάξει το νομοθετικό πλαίσιο για τους ελέγχους;

Απ.Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο (από το 2006 και 2008 αντίστοιχα) που διέπει τη διενέργεια των ελέγχων ποιότητας και φυτοϋγείας πέραν του κανονικού ωραρίου για εξυπηρέτηση των εμπορικών απαιτήσεων των εξαγωγικών και εισαγωγικών επιχειρήσεων, είναι αναχρονιστικό και δεν μπορεί πια να ανταποκριθεί στις σημερινές ανάγκες των δημοσίων υπαλλήλων όπως αυτές διαμορφώνονται μέσα σε ένα δυσμενές οικονομικό περιβάλλον από τις διαδοχικές κρίσεις (οικονομική, υγειονομική) αλλά και από την συνεχώς αυξανόμενη πίεση του πληθωριστικού κύματος ακρίβειας. Οι γεωπόνοι, όμως, του Δημοσίου και «πλάτη έβαλαν» στα δύσκολα χρόνια των μνημονίων όταν υπέστησαν κατακρεούργηση του εισοδήματος τους κατά 40% ή όταν παρέμειναν απλήρωτοι τέσσερα ολόκληρα χρόνια για αυτά τα ίδια ανταποδοτικά τέλη (2011-2014) σε μια πρωτοφανή στάση πληρωμών της πολιτείας, αλλά και συνεισφορά σημαντική είχαν στην ενδυνάμωση του εξαγωγικού εμπορίου και στη βελτίωση του εμπορικού ελλείμματος κατά τη διάρκεια της πανδημίας από τον covid-19, προσφέροντας τις υπηρεσίες τους αδιάλειπτα (σε οργανικές μονάδες πλήρους λειτουργίας) και επιδεικνύοντας με αυτόν τον τρόπο υψηλό αίσθημα ευθύνης.
Για να γίνει αντιληπτή η τάξη μεγέθους της αστοχίας (σφάλματα) της ισχύουσας νομοθεσίας, αρκεί να αναφερθεί ότι ο ελεγκτής, ενόσω δεν γνωρίζει ακόμη τον πραγματικό όγκο διακινούμενων φορτίων που θα κληθεί να διεκπεραιώσει την ημέρα της βάρδιάς του, συντάσσει εκ των προτέρων και με βάση τις υποβληθείσες αιτήσεις, ειδικό σημείωμα υπολογισμού των τελών για τους ελέγχους αυτούς (με στοιχεία για τις ώρες απασχόλησης, τα διανυθέντα χιλιόμετρα, τα προϊόντα και τις διακινηθείσες ποσότητες, τη δαπάνη σε € που βαρύνει τον συναλλασσόμενο) και μετά εκδίδεται από τον Προϊστάμενό του έγγραφη εντολή πραγματοποίησης του ελέγχου». Εκτός, βέβαια, αν διαθέτει μαντικές ικανότητες και γνωρίζει a  priori τον διακινούμενο όγκο φορτίων όποτε και εξηγούνται όλα.
Η στήριξη των ελληνικών εξαγωγών αποτελεί τη δεδομένη χρονική περίοδο, βασικό πυλώνα στήριξης της ελληνικής οικονομίας. Επίσης, όσον αφορά τις εισαγωγές, πολύ συχνά βρισκόμαστε στο μικροσκόπιο κλιμακίων ελέγχου της ΕΕ προκειμένου να εξακριβώνεται η τήρηση του Ενωσιακού Νομοθετικού Πλαισίου. Με τις υπάρχουσες, όμως, συνθήκες (πχ η χιλιομετρική αποζημίωση για τις μετακινήσεις των ελεγκτών η οποία βαρύνει τους ιδιώτες και όχι τον κρατικό προϋπολογισμό, ειδικά για τους ελέγχους εκτός ωραρίου, παραμένει «κολλημένη» στα 0,15 €/km εν αντιθέσει με την τρέχουσα τιμή της βενζίνης στη Χώρα μας που κατά καιρούς «φλερτάρει» με τα 2€/λίτρο) ο θεσμός της εκτός ωραρίου εργασίας για την κάλυψη των αναγκών του εξαγωγικού-εισαγωγικού εμπορίου, είναι «μεταξύ αυτών που μας κρατάνε πίσω», αν μας επιτραπεί η υιοθέτηση της συγκεκριμένης φράσης που ειπώθηκε προεκλογικά από τον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη. Ως εκ τούτου, η αναμόρφωση και ο εκσυγχρονισμός του καθεστώτος των ελέγχων αυτών αποτελεί από τη μια, ηθικό χρέος της πολιτείας και είναι μεταξύ «όσων πρέπει να γίνουν από εδώ και στο εξής» όπως επίσης ανέφερε χαρακτηριστικά ο Πρωθυπουργός για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και αλλαγές των διαδικασιών «που θα πάνε την Ελλάδα μπροστά». Από την άλλη, η οριστική διευθέτηση του ζητήματος δεν μπορεί να μην εκληφθεί και ως επιβεβαίωση των προσδοκιών της κοινωνικής κατηγορίας των δημοσίων υπαλλήλων, στο ευρύτερο πλαίσιο των εξαγγελιών της νέας κυβέρνησης, για ενίσχυση-βελτίωση του εισοδήματός τους μέσα στην επόμενη τετραετία.
Ωστόσο, για να πάει η Ελλάδα πιο μπροστά και πιο ψηλά, θα πρέπει σύσσωμη η πολιτική ηγεσία (ΥπΑΑΤ, Υπουργείο Οικονομικών, Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Περιφερειάρχες) να «σκύψει» πάνω από τέτοιου είδους προβληματικές διαδικασίες και να πατάξει, με την εφαρμογή κατάλληλων πολιτικών και ριζικών αλλαγών, τις εστίες αναχρονισμού και αναξιοκρατίας της Δημόσιας Διοίκησης. Για παράδειγμα, ακόμη και η ίδια η διαλειτουργικότητα εμφανίζεται να έχει επιλεκτική εφαρμογή στη Χώρα μας καθώς μπορεί να χρησιμοποιείται για την απευθείας καταβολή των τελών υπέρ του κράτους μέσω της ψηφιακής εφαρμογής του e-παραβόλου που πληρώνουν οι ιδιώτες, αλλά την ίδια στιγμή δεν έχει υπάρξει μέριμνα από πλευράς πολιτείας για μια αναλογική αντιμετώπιση των υπαλλήλων-ελεγκτών προκειμένου να μπορούν να αποζημιωθούν άμεσα και όχι μετά από βασανιστική καθυστέρηση, με χρήση των αναβαθμισμένων ψηφιακών υπηρεσιών και μητρώων του κράτους.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να σημειωθεί ότι και ο επιχειρηματικός κόσμος έχει σοβαρά παράπονα από την πολιτεία για την απαράδεκτη αυτή κατάσταση που τον υποχρέωνει να προπληρώνει τα τέλη προς το κράτος και τους ελεγκτές (οικονομικές υποχρεώσεις) αλλά, την ίδια στιγμή, οι επιχειρήσεις καταλήγουν να γίνονται μάρτυρες της δυσμενούς θέσης στην οποία βρίσκονται οι μόνιμα απλήρωτοι ελεγκτές (με τα επακόλουθα προβλήματα όπως η απουσία κινήτρου για εκτέλεση εργασίας εκτός ωραρίου, η δυσαρέσκεια από την πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση για τις μετακινήσεις από και προς τα σημεία εξαγωγής-εισαγωγής κλπ).

Ερ. Πάντως οι ελληνικές εξαγωγές συνεχίζουν να κρατούν τα σκήπτρα της αναπτυξιακής πορείας της χώρας;

Απ. Είναι γνωστό ότι η ανάπτυξη και η ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας οφείλονται, μεταξύ άλλων, στην εξωστρέφεια και στις επενδύσεις. Υπάρχουν εκτιμήσεις ότι οι εξαγωγές το 2023 μπορούν να φτάσουν τα 70 δισ.€ όταν ήδη το 2022 σημείωσαν νέο ιστορικό ρεκόρ, καθώς διαμορφώθηκαν σε 54,68 δισ.€ από 40 δισ. το 2021. Στον αγροτικό τομέα, μια ανάσα πριν το φράγμα των 10 δισ. € βρέθηκε η αξία των ελληνικών εξαγωγών αγροτικών προϊόντων το 2022. Βαρύ πυροβολικό για τον κλάδο αποτελούν οι εξαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών, οι οποίες πέρυσι (2022) αυξήθηκαν κατά 7,6% σε αξία και μαζί με τα μεταποιημένα προϊόντα έφτασαν στα 2,85 δισ.€.
Η Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, έχει εισέλθει σε μια δυναμική αναπτυξιακή πορεία. Η βελτίωση των προοπτικών της ελληνικής οικονομίας είναι δραστική με τη Χώρα να πετυχαίνει την μεγαλύτερη, πανευρωπαϊκή δημοσιονομική βελτίωση το 2022. Στο άκουσμα τέτοιων ευχάριστων οικονομικών αποτελεσμάτων, δεν μπορεί η πολιτεία να γυρίζει την πλάτη σε μια μερίδα σημαντικών συντελεστών της ενίσχυσης της πίστης του εξαγωγικού εμπορίου και της εξασφάλισης της εγχώριας αγροδιατροφικής επάρκειας που εργάζονται τις δύσκολες ώρες, συνεισφέροντας στην επίτευξη ολοένα και μεγαλύτερων επιδόσεων στις διεθνείς πωλήσεις της Χώρας, προς όφελος πάντα της εθνικής οικονομίας και της εξομάλυνσης των πιέσεων για ομαλή τροφοδοσία και λειτουργία της ελληνικής αγοράς.

Ερ. Ποιο το αποτύπωμα της Κεντρικής Μακεδονίας στις ελληνικές εξαγωγές τροφίμων;

Απ. Ακολουθώντας το συμπαθητικό μότο «η Κεντρική Μακεδονία παράγει και εξάγει», σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη Περιφέρεια καταγράφει υψηλές πτήσεις οι οποίες την κατατάσσουν ως την 2η πιο εξωστρεφή Περιφέρεια της χώρας. Αναφορικά με τα προϊόντα που εξάγει, τη μερίδα του λέοντος καταλαμβάνουν τα τρόφιμα με 32,1 % και μετά έρχονται οι υπόλοιπες κατηγορίες αγαθών (πετρελαιοειδή, πλαστικά, χημικά κλπ.). Στην παρούσα φάση, το 80 % του συνόλου των εξαγωγών μας γίνονται από το 20 % των ελληνικών επιχειρήσεων. Αν αποκτήσουν εξωστρέφεια και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τότε εκτιμάται ότι η ελληνική οικονομία θα εκτοξευτεί (πηγή ΣΕΒΕ). Αυτό είναι, επίσης, ένα από τα ενθαρρυντικά στοιχεία του τοπικού εξαγωγικού μοντέλου της ΠΚΜ όπου πολυάριθμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις τροφίμων έχουν καταφέρει να δώσουν μια ανοδική ώθηση στις ελληνικές εξαγωγές.

Ερ. Στις γειτονικές χώρες υπάρχουν παρόμοια προβλήματα;

Απ. Δεν δικαιολογείται χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ (Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Πολωνία) να έχουν προβεί σε ρύθμιση τέτοιων θεμάτων, με ευνοικές επιπτώσεις για τους δημοσίους υπαλλήλους τους (μπορούμε να σας παραθέσουμε στοιχεία), αναγνωρίζοντας το σημαντικό έργο που επιτελούν και η ελληνική πολιτεία, την ίδια στιγμή, να παραμένει αμέτοχη χωρίς κανένα αντανακλαστικό και χωρίς ουσιαστικές προτάσεις για την εξεύρεση μιας εποικοδομητικής και αμοιβαία επωφελούς λύσης για το ζήτημα της εκτός ωραρίου εργασίας. Μέχρι πότε, λοιπόν, θα διαιωνίζεται αυτή η κατάσταση; Ας ενδιαφερθεί επιτέλους κάποιος από την νέα πολιτική ηγεσία για το χτίσιμο μιας σύγχρονης Δημόσιας Διοίκησης σε ένα ευνομούμενο κράτος.

Ερ. Πείτε μας την θέση σας για την λύση του προβλήματος;

Απ. Η αποκατάσταση της απαξίωσης του θεσμού της πρόσθετης εργασίας των γεωπόνων - ελεγκτών του Δημοσίου μπορεί να επιτευχθεί με την ανάληψη δράσης από πλευράς πολιτείας και ειδικότερα με τις παρακάτω επείγουσες παρεμβάσεις:
1. Με τη λειτουργική αξιοποίηση των ψηφιακών υπηρεσιών, της διαλειτουργικότητας και την περαιτέρω χρήση των δεδομένων προκειμένου να θεσπιστεί, με νομοθετική ρύθμιση, ένας σύγχρονος τρόπος καταβολής των δεδουλευμένων στους δικαιούχους με άμεση εξόφλησή τους εντός διμήνου από την ημερομηνία υποβολής των δικαιολογητικών (καταστάσεων αποζημίωσης)
2. Αναπροσαρμογή του ύψους της ωριαίας αποζημίωσης/ελεγκτή στα 13,33€ ή και παραπάνω και απόδοση του συνόλου των ανταποδοτικών τελών υπέρ του απασχολούμενου ελεγκτή
3. Κατάργηση του ανώτατου ορίου των 300€ μεικτά (198€ καθαρά) στο μηνιαίο ποσό αποζημίωσης (πλαφόν) από πρόσθετη εργασία ή, στη χειρότερη περίπτωση, αύξηση του ορίου αμοιβής στα 500 € καθαρά
4. Αύξηση της χιλιομετρικής αποζημίωσης για τις μετακινήσεις των ελεγκτών για παροχή πρόσθετης εργασίας σε τουλάχιστον 0,40 €/Km η οποία, ούτως ή άλλως, βαρύνει τους ιδιώτες συναλλασσόμενους και όχι τον κρατικό προϋπολογισμό
5. Άμεση εξόφληση των υπαλλήλων - δικαιούχων για τα έτη 2020 και 2021 (ΔΑΟΚ Έβρου), για ολόκληρο το 2022 και για τους μήνες του τρέχοντος έτους.
Και κάτι τελευταίο αλλά πολύ σημαντικό: 
Όλα τα παραπάνω αιτήματα, δεν εντάσσονται στο συνολικό πλαίσιο της οικονομικής πολιτικής για τα επόμενα 4 χρόνια, κυρίως για τον απλούστατο λόγο ότι δεν χρειάζεται «δημοσιονομικός χώρος» για την κάλυψή τους και δεν επηρεάζουν τον κυβερνητικό στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 2% μιας και η συνολική δαπάνη προέρχεται από ανταποδοτικά τέλη που καταβάλουν οι ιδιώτες - επιχειρηματίες (εξαγωγείς - εισαγωγείς), δηλαδή μια πηγή εσόδων δεν μπορεί να προϋπολογιστεί υπό την έννοια ότι εξαρτάται από τον συνολικό διακινούμενο όγκο φορτίων ανά έτος.

Όσον αφορά τον αριθμό των γεωπόνων που κάνουν ελέγχους ο κ. Γεωργιάδης τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι δεν είναι εύκολο να υπολογιστεί διότι δεν έχουμε εικόνα για τον αριθμό των υπαλλήλων που ανήκουν στο Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου σε καθεμιά από τις 16 ΔΑΟΚ ή στα 2 Περιφερειακά Κέντρα (π.χ. στη Θεσσαλονίκη είμαστε 5, στην Ημαθία έχει εμπλακεί όλη η Υπηρεσία ανεξαρτήτως αν ανήκουν στο Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου ή στο Φυτικής & Ζωικής, στο Γραφείο της Σκύδρας 5, στο ΠΚΠΦΠ&ΦΕ Θεσσαλονίκης 5 κλπ). Αν βάζαμε έναν μέσο όρο εμπλεκόμενων υπαλλήλων 5, τότε θα είχαμε περίπου 90 ελεγκτές + 10 από τα 2 Περιφερειακά, άρα 100 άτομα.

Ερ. Περίπου σε πόσα φορτία καλείται ένας γεωπόνος-ελεγκτής, δημόσιος λειτουργός, την ημέρα Κυριακή να πραγματοποιεί ελέγχους

Απ. Με βάση την εικόνα από την Υπηρεσία μας, ένας γεωπόνος μπορεί να χρειαστεί να ελέγξει από ένα min 8-10 φορτίων μέχρι max 30 φορτία (για ένα συνολικό tonnage 600 περίπου tn), με νωπά οπωρ/κά από όλη την Ελλάδα (η Λαχαναγορά της Θεσσαλονίκης έχει εξελιχτεί στο σημαντικότερο διαμετακομιστικό κέντρο της Χώρας για τα φορτία νωπών οπωρ/κών). Το χειρότερο όμως είναι κάτι άλλο. Ότι δηλ. από τα 30 φορτία, στα οποία διενεργείται και ποιοτικός και φυτοϋγειονομικός έλεγχος, μόνο για τα 18 θα πληρωθεί διότι υπάρχει το πλαφόν των 37,5 ωρών το μήνα (300 € μεικτά / 8 €  που είναι η ωριαία αμοιβή χωρίς τις κρατήσεις = 37,5). Τα τέλη για τα υπόλοιπα 12 καταλήγουν στην "μαύρη τρύπα". Νομίζω ότι η περίπτωση αυτή προσομοιάζει σε κουμουνιστικού τύπου παραγωγικά μοντέλα και αυτό πρέπει να ακουστεί κ.Παϊσιάδη.

Ερ. Οι περισσότεροι έλεγχοι γίνονται σε φορτία που πάνε προς εξαγωγή ή που εισάγονται

Απ. Σίγουρα υπερτερούν αριθμητικά τα προς εξαγωγή φορτία. Σημαντικός όγκος εισαγόμενων φορτίων ελέγχεται εκτός του κανονικού ωραρίου στον Συνοριακό Σταθμό Ελέγχου των Κήπων (ΔΑΟΚ Έβρου) κάθε Σαββατοκύριακο και απογεύματα, καθώς και στις ΔΑΟΚ Πιερίας και Σκύδρας για τις οδικές εισαγωγές από τρίτες χώρες των Βαλκανίων. Μεγάλες ποσότητες πατάτας Αιγύπτου και λεμονιών Αργεντινής εκτελωνίζονται στο λιμάνι Θεσσαλονίκης, μετά από εποχιακούς ελέγχους εκτός ωραρίου του ΠΚΠΦΠ & ΦΕ Θεσσαλονίκης. Από την άλλη στον Πειραιά για παράδειγμα (το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας με COSCO κλπ), δεν είναι άξιο απορίας που οι συνάδελφοι του ΠΚΠΦΠ & ΦΕ Πειραιά δεν εργάζονται εκτός του κανονικού ωραρίου; Προσοχή δεν το λέω ως μομφή για τους συναδέλφους, προφανώς και έχουν καταλάβει εδώ και χρόνια ότι δεν αξίζει τον κόπο να κάνουν κάτι τέτοιο.

Πραγματοποιήθηκε, σήμερα Τρίτη (18/7), στην Βέροια, η συνάντηση μεταξύ Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδος (ΕΚΕ) και της Εθνικής Επιτροπής Συμπύρηνου Ροδάκινου ΕΘΕΑΣ, όπως είχε προαναγγείλει ο ΑγροΤύπος.

Στην συνάντηση παρευρέθηκε και ο αρμόδιος υφυπουργός Διονύσιος Σταμενίτης, ο οποίος φάνηκε να γνωρίζει τα θέματα μιας και είναι βουλευτής Πέλλας. Είναι η πρώτη φορά που κάθονται σε ένα τραπέζι συνεταιρισμοί και μεταποίηση κονσέρβας με παρουσία εκπροσώπου του ΥπΑΑΤ.

Στην συνάντηση αποφασίστηκε από κοινού ΕΚΕ και ΕΘΕΑΣ να προσφύγουν στην Επιτροπή Ανταγωνισμού για να αποφασίσει με ποιές προϋποθέσεις θα πρέπει να υπογράφονται οι συμβάσεις μεταξύ των παραγωγών και της μεταποίησης.

Η ΕΚΕ υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να αναφέρονται τιμές γιατί δεν θα λειτουργεί έτσι ο ανταγωνισμός.

Το θέμα είναι γιατί σε άλλα προϊόντα - όπως π.χ. η βιομηχαντική ντομάτα - υπογράφει η μεταποίηση συμβόλαια με τους παραγωγούς πριν την συγκομιδή με την αναγραφή τιμοκαταλόγων.

Ο πρόεδρος της Κοινοπραξίας Συνεταιρισμών Ομάδων Παραγωγών Ημαθίας, Χρήστος Γιαννακάκης, που παρευρέθηκε στην συνάντηση, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «ζητάμε από την Επιτροπή Ανταγωνισμού τις προϋποθέσεις με τις οποίες θα πρέπει να υπογράφονται συμβάσεις μεταξύ παραγωγών και μεταποίησης στα συμπύρηνα ροδάκινα.

Η θέση μας είναι ότι οι συμβάσεις θα πρέπει να υπογράφονται πριν την έναρξη της συγκομιδής και με προσδιορισμό τιμής παραγωγού.

Επίσης να καταγράψουμε το πλαίσιο των φορέων από το οποίο θα γίνεται η προμήθεια της πρώτης ύλης (συμπύρηνα ροδάκινα) από την βιομηχανία και να μην υπάρχουν ανεξέλεγκτα στέκια.

Οι τιμές παραγωγού παραμένουν καθηλωμένες επί σειρά ετών, ενώ το κόστος της πρωτογενούς παραγωγής εκτοξεύτηκε σε υψηλότατα επίπεδα, οδηγώντας σε αδιέξοδο τους αγρότες. Αντίστοιχα οι τιμές πώλησης της κομπόστας αυξήθηκαν χωρίς να ωφεληθεί ο παραγωγός».

Ο ΑγροΤύπος πάντως θέτει ερώτημα προς το Υπουργείο Οικονομικών, πως οι παραγωγοί συμπύρηνου ροδάκινου μπορούν να επωφεληθούν την μείωση φορολογίας λόγω συμβολαιακής αφού δεν υπογράφουν συμβόλαια με την μεταποίηση. Επίσης γίνεται να υπογράφονται συμβόλαια χωρίς τιμή και ποιοτικά χαρακτηριστικά του προϊόντος; Βέβαια αν υπάρξει λύση σε αυτά τα ερωτήματα τότε δεν θα έχουν λόγο ύπαρξης τα «στέκια». Στο θέμα θα πρέπει να πάρει θέση και η ΑΑΔΕ.

Έφυγε από την ζωή ο Ιωάννης Χριστοδούλου, τέως Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών & Χυμών Incofruit - Hellas. 

Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων, ο εκλιπών, ενενήντα επτά ετών, προσέφερε τα μέγιστα στην θεμελίωση και εξέλιξη της μεταποιητικής βιομηχανίας παραγωγής και εξαγωγής χυμών εσπεριδοειδών και συνέβαλε στην ανάπτυξη και βελτίωση της ανταγωνιστικότητος της ελληνικής γεωργίας με την  θετική πορεία της μεταποίησης των φρούτων της χώρας μας, δημιουργώντας δια της εταιρείας ΑΦΟΙ Χριστοδούλου Α.Ε σε πρώτη φάση και του Ομίλου Χριστοδούλου (CHB), με την απόκτηση και δευτέρου εργοστασίου της ΒΙΤΟΜ ΑΕ, την παραγωγή και εμπορία μιας ολοκληρωμένης γκάμας προϊόντων.

Ο Ιωάννης Χριστοδούλου διετέλεσε με συνέπεια επί σειρά ετών Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου μας. 

Η εξόδιος ακολουθία του Ιωάννη Χριστοδούλου θα γίνει την Τετάρτη (19/7/2023) και ώρα 11:00 πρωινή, στον Ιερό Ναό Αγία Τριάδας στην Αγία Τριάδα Αργολίδος. 

Το Δ.Σ. του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών Incofruit - Hellas και τα μέλη του  εκφράζουν στους οικείους του τα συλλυπητήριά τους για τον χαμό του Ι. Χριστοδούλου.

Δύσκολο είναι να εξηγηθεί η μεγάλη αύξηση της τιμής του σκόρδου από το χωράφι στο ράφι.

Η φετινή συγκομιδή των σκόρδων στην περιοχή του Πλατυκάμπου στην Λάρισα ξεκίνησε από 15 - 20 Μαΐου και ολοκληρώθηκε στις 15 Ιουνίου. 

Σύμφωνα όσα ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Πλατυκάμπου, Γιάννης Κουκούτσης, «μετά την ολοκλήρωση της συγκομιδής τα σκόρδα οδηγούνται για ξήρανση και μετά από ένα περίπου μήνα είναι έτοιμα να βγουν στην αγορά.

Αυτή την περίοδο τα σκόρδα Πλατυκάμπου της τοπικής ποικιλίας «eNtopio» έκαναν την εμφάνισή τους στην αγορά. Η ζήτηση φέτος για σκόρδα είναι αυξημένη και αυτό οφείλεται στα προβλήματα που υπήρξαν στις παραγωγικές περιοχές, την Εύβοια και τον Έβρο.

Το σκόρδο θέλει βαρύ χειμώνα αλλά φέτος είχαμε ήπιες θερμοκρασίες. Αυτό επηρέασε την παραγωγή και υπάρχουν απώλειες αλλά και μικρά μεγέθη. Το θετικό είναι ότι δεν είχαμε βροχοπτώσεις την περίοδο της συγκομιδής γιατί ότι ζημιές θα υπήρχαν δεν θα καλύπτονταν ασφαλιστικά από τον ΕΛΓΑ.

Η παραγωγή σκόρδου στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια μειώνεται λόγω της μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας. Αυτό οφείλεται στο υψηλό κόστος παραγωγής που φτάνει μέχρι 1.200 έως 1.300 ευρώ το στρέμμα αλλά και στην έλλειψη εργατικών χεριών. Η λύση είναι να γίνει εκμηχάνιση της καλλιέργειας αλλά αυτό θέλει επενδύσεις. Προσπαθούμε αυτό να το κάνουμε μέσω του συνεταιρισμού και με την βοήθεια επενδυτικών προγραμμάτων.

Ο συνεταιρισμός δίνει φέτος τιμή παραγωγού για την πρώτη ποιότητα στα 20 λεπτά το τεμάχιο (αυξημένη σε σχέση με πέρσι που ήταν στα 18 λεπτά). Στη δεύτερη ποιότητα δίνει 16 λεπτά και για την τρίτη στα 12 λεπτά. Πάντως και αυτή η μικρή αύξηση δεν μπορεί να καλύψει το μεγάλο κόστος καλλιέργειας.

Αυτό όμως που μας προβληματίζει σαν συνεταιρισμός είναι η μεγάλη ψαλίδα της τιμής του σκόρδου από το χωράφι στο ράφι. Πέρσι το σκόρδο είχε τιμή στον συνεταιρισμό στα 18 λεπτά το τεμάχιο και στο ράφι του σούπερ μάρκετ έφτανε στα 70 λεπτά. Και δεν υπήρχε κόστος μεταποίησης γιατί την ξήρανση την κάνει ο συνεταιρισμός. Δεν είναι κατανοητό γιατί υπάρχει τόσο μεγάλη αύξηση της τιμής του προϊόντος.

Στο μεταξύ συνεχίζεται το ενδιαφέρον του ιαπωνικού φαμρμακευτικός κολοσσός «Wakunaga» για το σκόρδο του Πλατυκάμπου. Αυτό μας ανέφεραν στην τελευταία συνάντηση που είχαμε τον περασμένο Μάιο. Οι Ιάπωνες, για τρία συναπτά έτη, από το 2020, έπαιρναν δείγματα από τα σκόρδα της περιοχής και ανέλυαν τα συστατικά του εκχυλίσματος. Το παλαιώνουν για τρία έτη και μετά το δοκιμάζουν στα σκευάσματα που παράγουν. Μας ανέφεραν ότι θα χρειαστεί ακόμη ένα έτος δοκιμής πριν υπογραφούν οι εμπορικές συμφωνίες. Μάλιστα έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να ιδρύσουν βιομηχανική μονάδα στην περιοχή μας από την οποία θα εξάγουν τα προϊόντα τους στην Ευρώπη.

Επίσης το σκόρδο eNtopio Platikampou είναι στην τελική φάση για να ενταχθεί στον κατάλογο προϊόντων ΠΟΠ της ΕΕ. Με την βοήθεια της Περιφέρειας Θεσσαλίας έχει συνταχθεί ο σχετικός φάκελος και είναι έτοιμος να κατατεθεί στην ΕΕ, ώστε το σκόρδο να λάβει επιτέλους την αντίστοιχη σήμανση».

Εν όψει της έναρξης συγκομιδής και εξαγωγής ελληνικών μήλων, που το 57% εξάγεται προς την Αίγυπτο, χρειάζεται η παρέμβαση της Ελληνικής Πολιτείας στις Αιγυπτιακές Αρχές για την εξαίρεση, τουλάχιστον των μήλων, από το νέο φόρο (10% της αξίας του τιμολογίου). Αυτό αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas.

Θυμίζουμε ότι στις 28 Μαΐου 2023 το κοινοβούλιο της Αιγύπτου ενέκρινε νέους φόρους, μεταξύ των οποίων και τέλος 10% της αξίας του τιμολογίου - επιπλέον του τελωνειακού φόρου - για τα ακόλουθα εισαγόμενα υλικά: ψάρι σολομού, φιλέτα σολομού, γαρίδες, αστακός, τυριά, γαύρος, χαβιάρι, φρέσκα ή αποξηραμένα φρούτα, καβουρδισμένος καφές, σοκολάτα, μύλοι, μπλέντερ, ηλεκτρικά μηχανήματα ξυρίσματος, πιστολάκια για τα μαλλιά, καφετιέρες και τσαγιέρες, τοστιέρες για οικιακή χρήση, ακουστικά, ακουστικά, ρολόγια καρπού και τσέπης, τρίκυκλα, σκούτερ, πεντάλ καροτσιών, και αναπτήρες.

Σημειώνεται ότι από 1/1 μέχρι 14/7, βάσει επισήμων στοιχείων ΕΛΣΤΑΤ και προσωρινών ΜΕΝΟ, οι εξαγωγές ελληνικών φρούτων και λαχανικών προς την Αίγυπτο ανέρχονται σε 17.910 τόνους, εκ των οποίων 14.153 τόνους είναι τα μήλα. Από την άλλη οι εισαγωγές της Ελλάδας από την Αίγυπτο, για το ίδιο διάστημα, ανέρχονται σε 154.416 τόνους, με κυριότερα εισαγόμενα προϊόντα πατάτες 138.098 τόνους, κρεμμύδια 8.122 τόνους, μαρούλια 1.244 τόνους και πορτοκάλια 1.496 τόνους.

Στο μεταξύ επανήλθε το θετικό πρόσημο στο εμπορικό ισοζύγιο της εξαγωγής – εισαγωγής των αγροτικών μας προϊόντων.

Όπως τονίζει ο κ. Πολυχρονάκης, «είναι γνωστό ότι το 2020  το πλεόνασμα του ισοζυγίου αγροτικών προϊόντων διαμορφώθηκε στα 510,953 εκατ. ευρώ, με κυρίαρχη την συμμετοχή του τομέα μας (φρούτων λαχανικών και παρασκευασμάτων τους) στην διαμόρφωσή του (1,608 δις ευρώ). Αυτά τα χαρακτηριστικά του πλεονασματικού ισοζυγίου διατηρήθηκαν και το 2021. Όμως αντεστράφησαν σε αρνητικό ισοζύγιο το 2022 με έλλειμμα που έφτασε τα 330,61 εκατ. ευρώ. 

Όμως κατά το πρώτο πεντάμηνο του 2023 επανήλθε το θετικό πρόσημο, με ένα πλεόνασμα ύψους +604,462 εκατ. ευρώ έναντι ελλείμματος -45,681 εκ ευρώ του αντίστοιχου πενταμήνου του 2022 (κυρίαρχη και πάλι συμμετοχή του τομέα φρούτων και λαχανικών). Οι εναπομείναντες μήνες του 2023 είναι μεν οι κύριοι μήνες εισαγωγής στην χώρα μας (και λόγω τουρισμού), προβλέπεται όμως ότι δεν θα εξαλειφτεί το δημιουργηθέν πλεόνασμα, παρά το ότι οι εισαγωγές τον Ιούνιο εκτιμώνται ότι είναι αυξημένες, κατά 40%, σε σχέση με τον Ιούνιο 2022».

Προς το τέλος τους βρίσκονται οι κοπές ντομάτας θερμοκηπίου στην Τριφυλλία και θα ακολουθήσει η υπόλοιπη χώρα.

Ο κ. Άγγελος Κοροβίλας, παραγωγός από την περιοχή Φιλιατρών, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «είμαστε προς την ολοκλήρωση της συγκομιδής ντομάτας θερμοκηπιού στην Τριφυλλία. Αν και μέχρι την προηγούμενη εβδομάδα οι τιμές ήταν σε καλά επίπεδα, κυμαίνονταν από 1,20 έως 1,30 ευρώ το κιλό, στην συνέχεια είχαμε απότομη πτώση της τιμής, η οποία αυτή την εποχή κυμαίνεται από 90 λεπτά μέχρι και 1 ευρώ το κιλό».

Ο ΑγροΤύπος έκανε ρεπορτάζ αγοράς και σε επικοινωνία που είχε με τον κ. Γεώργιο Πολυχρονάκη, Ειδικό Σύμβουλο του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, μας ανέφερε ότι «από την 1η Ιουλίου 2023 (δηλαδή μέσα σε 1 εβδομάδα) οι εισαγωγές ντομάτας στην χώρα ανήλθαν στους 1.350 τόνους».

Πάντως η ζήτηση για ντομάτα είναι καλή και η ροή των εξαγωγών ομαλή. Σύμφωνα με τα στιχεία του ΥπΑΑΤ, που επεξεργάστηκε ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, οι εξαγωγές ντομάτας από 1/1/2023 μέχρι 6/7/2023 ανήλθαν στους 30.718 τόνους, έναντι 24.472 τόνων το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Έχουμε μια αύξηση κατά +25,5% και κινούνται με ρυθμούς ρεκόρ.

«Η πώληση και η κατανάλωση ντομάτας πηγαίνουν καλά λόγω του ζεστού καιρού. Αυτές οι συνθήκες διασφαλίζουν επίσης ότι θα υπάρξουν και θα διατεθούν μεγάλες ποσότητες το επόμενο διάστημα στις αγορές», τονίζει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης.

Άρα έχουμε καλή ζήτηση και την στιγμή που οι παραγωγοί θα απολάμβαναν κάποιες ικανοποιητικές τιμές και εισόδημα έπεσαν οι εισαγωγές και είχαμε κάθετη πτώση των τιμών. Μια από τα ίδια συμβαίνει σε όλα τα προϊόντα. 

Ευθύνη των εθνικών αρχών είναι ο έλεγχος των παράνομων εισαγωγών εσπεριδοειδών και υπόλοιπων οπωροκηπευτικών. 

Αυτό αναφέρει η κοινοτική νομοθεσία, ενώ από την πλευρά της η Κομισιόν έχει ειδική πλατφόρμα (Ευρωπαϊκή Πύλη Έγκαιρης Ειδοποίησης για τα Τρόφιμα - RASFF) και ανακοινώνει τα φορτία, με το είδος και την χώρα προέλευσης, που δεσμεύονται στις χώρες της ΕΕ, επειδή έχουν υψηλά υπολείμματα φυτοφαρμάκων, τα οποία είναι επικίνδυνα για την υγεία. 

Έχουμε αναφέρει επανειλημμένως στον ΑγροΤύπο για τούρκικα φορτία που έχουν πιαστεί από γειτονικές χώρες (π.χ. Βουλγαρία) λόγω υπολειμμάτων. Η κυβέρνηση της Σόφιας έχει επενδύσει (από ευρωπαϊκά κυρίως κεφάλαια) σε μηχανολογικό εξοπλισμό και έχει δημιουργήσει ένα αποτελεσματικό σύστημα ελέγχων για αγροτικά προϊόντα που εισάγονται από τρίτες χώρες στην ΕΕ.

Ο Ευρωβουλευτής της Ελληνικής Λύσης και μέλος της πολιτικής ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR), Εμμανουήλ Φράγκος «Φραγκούλης», έλαβε την απάντηση του Επιτρόπου Γεωργίας, κ. Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, σχετικά με την ερώτηση που είχε καταθέσει στην Επιτροπή για τη στήριξη της ελληνικής λεμονοπαραγωγής και τον έλεγχο των εισαγωγών από αγορές τρίτων χωρών, δηλαδή εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η απάντηση του Επιτρόπου Γεωργίας της ΕΕ αναφέρει τα εξής:
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί στενά την αγορά εσπεριδοειδών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των λεμονιών, και ιδίως την παραγωγή, τις εξαγωγές και τις εισαγωγές τους στην ΕΕ από τρίτες χώρες. Οι εισαγωγές στην ΕΕ πρέπει να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις της ΕΕ και οι επιθεωρήσεις πρέπει να διενεργούνται από τις αρμόδιες εθνικές αρχές στα σημεία εισόδου. 

Ο κανονισμός για τους επίσημους ελέγχους προβλέπει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίζουν τη διάθεση επαρκών χρηματοδοτικών πόρων, ώστε να έχουν οι αρμόδιες αρχές το προσωπικό και τους λοιπούς πόρους που απαιτούνται για τη διενέργεια των επίσημων ελέγχων και άλλων επίσημων δραστηριοτήτων. Επιπλέον, τα κράτη μέλη εισπράττουν τέλη για τους επίσημους ελέγχους. Ο κανονισμός αυτός εφαρμόζεται επίσης στους ελέγχους του άρθρου 89 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/20133 , εάν κατά τους εν λόγω ελέγχους εντοπίζονται πιθανές δόλιες ή παραπλανητικές πρακτικές όσον αφορά τα πρότυπα εμπορίας που αναφέρονται στα άρθρα 73 έως 91 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/20134 . 

Για να στηρίξει τους Έλληνες παραγωγούς λεμονιών καθώς και τους άλλους γεωργούς, η Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ) προβλέπει μέσα για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής εσπεριδοειδών. Οι αναγνωρισμένες οργανώσεις παραγωγών στον τομέα των οπωροκηπευτικών, συμπεριλαμβανομένων των λεμονιών, λαμβάνουν στήριξη για την ανάπτυξη επιχειρησιακών προγραμμάτων με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητάς τους και τη βελτίωση της θέσης των παραγωγών στην αλυσίδα εφοδιασμού. Η εν λόγω στήριξη, καθώς και τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης, μπορούν να περιλαμβάνουν επενδύσεις για την αύξηση της προστιθέμενης αξίας της παραγωγής τους. Η Ελλάδα μπορεί να κάνει χρήση των μέσων αυτών για τον προγραμματισμό των σχετικών τύπων παρεμβάσεων στο στρατηγικό σχέδιο της ΚΓΠ».  

Όπως γίνεται σαφές στην απάντηση του Επιτρόπου, η Ελλάδα λαμβάνει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για να πραγματοποιεί ελέγχους σχετικά με την παράνομη εισαγωγή εσπεριδοειδών. Οι εθνικές αρχές των κρατών μελών είναι υποχρεωμένες να εντοπίζουν τις παραβάσεις και να επιβάλλουν κυρώσεις, βάσει του Ευρωπαϊκού Κανονισμού. Επίσης φαίνεται πως η Ελλάδα μπορεί να αιτηθεί επιπλέον στήριξης σε περίπτωση που τα υπάρχοντα μέσα δεν αρκούν για να πραγματοποιούνται άρτιοι έλεγχοι. Κάθε ολιγωρία ή αδιαφορία της ελληνικής κυβέρνησης οδηγεί σε δύσκολη θέση τον ελληνικό πρωτογενή τομέα.

Συνεχίζεται η συγκομιδή και εμπορία του καρπουζιού, με τις εξαγωγές να είναι μειωμένες σε σχέση με πέρυσι. Σε όσες περιοχές υπάρχουν μειωμένες αποδόσεις οι παραγωγοί έχουν πρόβλημα με μείωση εισοδήματος σε σχέση με πέρυσι.

Ειδικότερα, από την αρχή της εμπορικής περιόδου, μέχρι τις 30/6/2023, οι ποσότητες καρπουζιών που έχουν εξαχθεί ανέρχονται σε 101.867 τόνους, έναντι 122.384 τόνων που είχαμε το αντίστοιχο περσινό διάστημα (εμφανίζοντας μια μείωση κατά -16,8%). 

«Η μείωση των ποσοτήτων οφείλεται επειδή είχαμε φέτος λιγότερα στρέμματα καλλιέργειας. Επίσης σε κάποιες περιοχές λόγω των καιρικών συνθηκών είχαμε μειωμένες αποδόσεις. Έτσι έχουμε ποσοτικά μειωμένη παραγωγή αλλά παράλληλα μείωση των εξαγωγών. Τις επόμενες δύο εβδομάδες η εμπορική περίοδος καρπουζιών θα φτάσει στο αποκορύφωμά της και αν παραμείνει ζεστός ο καιρός, η κατανάλωση θα παραμείνει υψηλή και οι τιμές σταθερές. Ωστόσο, σύντομα θα δούμε τις τιμές να μειώνονται ελαφρώς, κάτι που συμβαίνει κάθε χρόνο», δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιώργος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος στον Σύνδεσμο Εξαγωγέων Φρούτων, Λαχανικών και Χυμών (Incofruit Hellas).

Στο μεταξύ συμβουλές για την αποφυγή των  ποιοτικών προβλημάτων με τα καρπούζια που προωθούνται στην αγορά έδωσε η Διεύθυνση  Αγροτικής Οικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας, μετά την συνάντηση που είχε ο Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, Θεόδωρος Βασιλόπουλος, με τον Δντή της υπηρεσίας, Γιώργο Μικέογλου. «Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην αναγραφή της εμπορικής ποικιλίας. Προσπαθούμε να βάλουμε μια τάξη στην αγορά», ανέφερε ο κ. Βασιλόπουλος στον ΑγροΤύπο.

Η σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε η  Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας, αναφέρει τα εξής:
«Με δεδομένο ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η εμπορία του καρπουζιού και με απώτερο στόχο την αποφυγή ποιοτικών προβλημάτων (άκαιρη συγκομιδή κ.λ.π.) που επηρεάζουν αρνητικά τη ζήτηση του προϊόντος στις αγορές, αλλά και την αποφυγή φαινομένων παραπλάνησης του καταναλωτή, κρίνουμε σκόπιμη την παροχή χρήσιμων πληροφοριών. Παρακαλούνται οι παραγωγοί, συσκευαστές, τυποποιητές και διακινητές καρπουζιού να τηρούν κατά τη συγκομιδή, συσκευασία τυποποίηση, και μεταφορά τις παρακάτω οδηγίες, ώστε το προς εμπορία προϊόν να ικανοποιεί τις απαιτήσεις των προδιαγραφών ποιότητας. 

Συγκομιδή προϊόντος 
Δεν πρέπει να γίνεται συγκομιδή του προϊόντος πριν τα καρπούζια φθάσουν στο στάδιο ωρίμανσης. 

Ελάχιστα ποιοτικά χαρακτηριστικά 
Τα καρπούζια πρέπει να είναι: 
Ακέραια και να μην παρουσιάζουν ρωγμές.
Υγιή, αποκλείονται αυτά που έχουν προσβληθεί από σήψη ή αλλοιώσεις που τα καθιστούν ακατάλληλα για κατανάλωση.
Καθαρά, απαλλαγμένα από ξένες ύλες και υπολείμματα φυτοφαρμάκων.
Απαλλαγμένα από μη φυσιολογική εξωτερική υγρασία.
Απαλλαγμένα από ξένες οσμές και γεύσεις.
Απαλλαγμένα από επιβλαβείς οργανισμούς και από φθορές οι οποίες προκαλούνται από αυτούς που προσβάλλουν τη σάρκα.
Επαρκώς αναπτυγμένα και ώριμα, ώστε να αντέχουν στη μεταφορά και μεταχείριση για να φθάσουν στον τόπο προορισμού σε ικανοποιητική κατάσταση.
Χωρίς εμφανή ελαττώματα. 
Ομοιογενή όσον αφορά την ποιοτική κατηγορία και την καταγωγή.
Ο δείκτης διαθλασιμέτρου που μετριέται στο μέσο της σάρκας του καρπού στην ισημερινή τομή, πρέπει ενδεικτικά να είναι ίσος ή μεγαλύτερος από 8ο Brix.

Συσκευασία – Μεταφορά 
Η συσκευασία- τυποποίηση και μεταφορά των φρούτων μπορεί να γίνει με τους εξής τρόπους: 
Σε παλετοκιβώτια ξύλινα ή πλαστικά, σε αυτοκίνητα κοινά (Α/Κ) ή αυτοκίνητα ψυγεία (Α/Ψ), τρόπος που είναι και ο πλέον ενδεδειγμένος. 
Χύμα εντός του μεταφορικού μέσου. 
Τα καρπούζια που μεταφέρονται χύμα σε αυτοκίνητα κοινά πρέπει να απομονώνονται από το δάπεδο και τις πλευρές των μεταφορικών μέσων, με κατάλληλα υλικά προστασίας (π.χ. ειδικό χαρτί γκοφρέ κλπ και ποτέ άχυρο). Τα υλικά αυτά πρέπει να έχουν ικανό πάχος για την αποφυγή μωλωπισμών, να είναι καινούρια, καθαρά και τέτοια ώστε να μη μεταδίδουν στα καρπούζια δυσάρεστη και μη φυσιολογική οσμή. 
Η φόρτωση χύμα σε αυτοκίνητα ψυγεία επιτρέπεται μόνο με κενό δαπέδου (διαμορφωμένο δάπεδο ή τοποθέτηση παλετών δαπέδου). 
Σε χαρτοκιβώτια, όπου η κατασκευή τους πρέπει να είναι τέτοια ώστε τα πλευρικά τοιχώματα να είναι συνεκτικά και ανθεκτικά, για να μην τραυματίζονται οι καρποί κατά τη τοποθέτησή τους. Επιβάλλεται να υπάρχουν χωρίσματα (χονδρά χαρτόνια) όπου εκεί θα τοποθετούνται οι καρποί (ανάλογα ανά 4 ή 6). Η τοποθέτηση των καρπών στα χαρτοκιβώτια πρέπει να γίνεται με μεγάλη προσοχή. 
Όταν η μεταφορά γίνεται με Α/Ψ η θερμοκρασία πρέπει να είναι +10οC έως +15οC και η μείωση από τη θερμοκρασία αγρού να γίνεται σταδιακά. 
Σε κάθε περίπτωση να αποφεύγεται η υπερφόρτωση. 

Σήμανση του φορτίου 
Η σήμανση του φορτίου είναι υποχρεωτική. 
Στο συσκευασμένο φορτίο η σήμανση πρέπει να γίνεται σε κάθε μέσο συσκευασίας, όπως παλετοκιβώτιο, χαρτοκιβώτιο κλπ. με επικόλληση ετικέτας. 
Για τα καρπούζια που αποστέλλονται χύμα, φορτωμένα απευθείας στο μεταφορικό μέσο, οι ενδείξεις της σήμανσης πρέπει να αναγράφονται σε έγγραφο που συνοδεύει το εμπόρευμα ή σε δελτίο το οποίο τοποθετείται ευκρινώς στο εσωτερικό του μεταφορικού μέσου και θα αναπαράγεται σε τόσα έντυπα όσα τυχόν θα είναι και τα μερίδια που θα διασπάται το φορτίο κατά την παράδοσή του.
Η σήμανση πρέπει να περιλαμβάνει υποχρεωτικά τα εξής: 
Τα στοιχεία του εξαγωγέα και του συσκευαστή, με τον αριθμό εγγραφής στο Μητρώο Εμπόρων Νωπών Οπωροκηπευτικών (ΜΕΝΟ).
Τη χώρα καταγωγής και ενδεχομένως την περιοχή παραγωγής.
Το είδος του προϊόντος.
Την ποιοτική κατηγορία, στην περίπτωση που εφαρμοστούν οι προδιαγραφές της UNECE.
Προαιρετικά μπορεί να αναφέρονται: 
Η ποικιλία.
Το μέγεθος των καρπών σε βάρος.
Καθαρό βάρος μονάδας συσκευασίας ή αριθμός τεμαχίων. 
Αριθμός παρτίδας 

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην ορθή αναγραφή της εμπορικής ποικιλίας καθώς φαινόμενα ανακριβούς-παραπλανητικής ένδειξης επί των εμπορικών συσκευασιών όπως και του βιβλίου ιχνηλασιμότητας ή και των παραστατικών διακίνησης οδηγούν σε ενδεχόμενο αποτέλεσμα επιβολής κυρώσεων. 

Υποβολή αναγγελιών
Όποιοι διακινούν καρπούζια προς χώρες της Ε.Ε. ή εξάγουν προς Τρίτες χώρες, πρέπει να υποβάλουν υποχρεωτικά ψηφιακή αναγγελία διακίνησης – εξαγωγής, εγκαίρως στην ειδική εφαρμογή του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων».