Σοβαρά προβλήματα από το 2023 δημιουργεί η μεταβατική διάταξη για τον καθορισμό τύπων και τεχνικών προδιαγραφών των θερμοκηπίων.

Ο σχετικός νόμος του 2020, που είχε πάρει παράταση, από το 2023 θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται και ουσιαστικά βγάζει εκτός λειτουργίας μεγάλο αριθμό θερμοκηπίων της χώρας. 

Το πρόβλημα δημιουργήθηκε από την Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) 2243/333582/27-11-2020 (ΦΕΚ Β΄5432/09-12-2020), η οποία επανακαθόρισε τους τύπους και τις τεχνικές προδιαγραφές κατασκευής θερμοκηπίων, στο άρθρο 28 αναφέρει: «θερμοκήπια ή θάλαμοι καλλιέργειας μανιταριών, στα οποία είχαν δοθεί εγκρίσεις τύπου είτε από την τέως Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος είτε από το ΥπΑΑΤ και έχουν εγκατασταθεί πριν από την έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης υποχρεούνται εντός τριών ετών από την έναρξη ισχύος της, να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις της παρούσας απόφασης και να αιτηθούν νέας έγκρισης εφόσον πληρούν τον ευρωκώδικα ΕΝ13031.01 και 02. Σε αντίθετη περίπτωση παύουν να ισχύουν από την εφαρμογή της παρούσας απόφασης και απαιτείται να αιτηθούν νέας έγκρισης εντός 6 μηνών».

Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό από την ανωτέρω μεταβατική διάταξη, η οποία προβλέπει ότι οι εγκρίσεις τύπου που είχαν δοθεί παύουν να ισχύουν από την εφαρμογή της ΥΑ, ουσιαστικά καταδικάζεται ένας μεγάλος αριθμός θερμοκηπίων να στερηθεί την έγκριση τύπου και συνεπώς, να μην μπορεί πλέον να μεταβιβασθεί ή να ηλεκτροδοτηθεί ή να αρδευτεί κινδυνεύοντας και με πρόστιμο αυθαίρετης κατασκευής. Κι αυτό γιατί σε μια θερμοκηπιακή κατασκευή ετών, δεν μπορεί να προσαρμοστεί ο σκελετός του θερμοκηπίου σε νέες προδιαγραφές διαστάσεων, ενώ κοστίζει λιγότερο να κατασκευάσεις ένα νέο θερμοκήπιο παρά να ανακατασκευάσεις εκ θεμελίων το υπάρχον. 

Το πρόβλημα δεν θα προκύψει μόνο στην περίπτωση της μεταβίβασης ή της τροποποίησης της ηλεκτροδότησης των παλαιών θερμοκηπίων. Η έγκριση τύπου έχει την θέση της αδειοδότησης του θερμοκηπίου από την Πολεοδομία. Σε περίπτωση καταγγελίας κάποιου τρίτου, εφόσον δεν μπορεί να εκδοθεί σήμερα έγκριση τύπου, κινδυνεύει ο ιδιοκτήτης του θερμοκηπίου με δυσβάστακτο κόστος αυθαίρετης κατασκευής.

Είχε δημιουργηθεί μια Ομάδα Εργασίας στο ΥπΑΑΤ αλλά ακόμη περιμένουμε να μας ανακοινώσουν τι αποφάσεις πήρε.

Διαβάστε την σχετική επιστολή που είχε στείλει το 2021 η ΔΑΟΚ Τριφυλίας στην Περιφέρεια Πελοποννήσου για το συγκεκριμένο πρόβλημα (πατήστε εδώ)

Το 2022 ήταν μια δύσκολη χρονιά για τις θερμοκηπιακές μονάδες υδροπονικής καλλιέργειας ντομάτας που λειτουργούν με φυσικό αέριο στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα.

Παρόλα αυτά κατάφεραν να ξεπεράσουν τα μεγάλα προβλήματα και το 2023 φαίνεται να ανοίγονται πιο θετικές προοπτικές για τον κλάδο λόγω της διόρθωσης προς τα κάτω των τιμών ενέργειας.

Οι Κήποι Καρδίτσας είναι μια υπερσύγχρονη θερμοκηπιακή μονάδα υδροπονικής καλλιέργειας ντομάτας που λειτουργεί από το 2020. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο βασικός µέτοχος και διευθύνων σύµβουλος της «Κήποι Καρδίτσας», Αργύρης Παπαργυρόπουλος, «εστιάζουμε στην ποιότητα, την καινοτομία και την αειφορία. Στο πλαίσιο αυτό έχουν επιλεγεί ποιοτικές ποικιλίες σπόρων ντοµάτας τύπου beef, από πιστοποιηµένους οίκους παραγωγής σπόρων.

Καλλιεργούμε 50 στρέμματα με ντομάτες. Υπάρχουν δύο σταθμούς Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ ή CHP) που λειτουργούν με φυσικό αέριο και παράγουν ταυτόχρονα 4 MW ηλεκτρικής και 5 MW θερμικής ενέργειας την ώρα. Η ηλεκτρική ενέργεια διοχετεύεται στο δίκτυο της ΔΕΔΔΗΕ μέσης τάσης, ενώ η θερμική χρησιμοποιείται για τη θέρμανση του θερμοκηπίου. Στις εγκαταστάσεις λειτουργούν ψυκτικοί θάλαμοι και μονάδες διαλογής και συσκευασίας. 

Το φυσικό αέριο το 2022 είχε φτάσει να είναι 20 φορές πιο ακριβό σε σχέση με την τιμή που είχε πριν ξεκινήσει ο πόλεμος της Ουκρανίας. Τώρα έχει κάπως μειωθεί η τιμή του αλλά παραμένει ακόμη σε υψηλά επίπεδα (είναι τριπλάσια σε σχέση με το 2020). Επίσης στα είδη συσκευασίας και στο εργατικό είχαμε αύξηση του κόστους.

Φυτεύσεις της ντομάτας γίνονται από τα μέσα Δεκεμβρίου μέχρι μέσα Μαρτίου και όλο τον υπόλλοιπο χρόνο είμαστε στην αγορά με ντομάτες τύπου beef. Την παραγωγή μας την πουλάμε στην Ελλάδα. Εδώ και μια εβδομάδα έχουμε βγει στην αγορά. Σίγουρα οι καταναλωτές έχουν μειώσει τις αγορές τους. Για αυτό σκεφτόμαστε να ξεκινήσουμε εξαγωγές. Πέρασε μια δύσκολη χρονιά το 2022 η υδροπονική καλλιέργεια ντομάτας αλλά καταφέραμε να κρατηθούμε».

Από την πλευρά του ο κ. Γιώργος Στασινόπουλος, Εμπορικός Διευθυντής της επιχείρησης, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «παρά τα προβλήματα το 2022 βγήκαμε στην αγορά με την μικρόκαρπη κερασοντομάτα (Cherry) σε συσκευασία 500 γραμμαρίων (κούπα). Είναι ένα προϊόν που έχει μεγαλύτερο κόστος παραγωγής και εργατικών. Καλλιεργήσαμε το 10% της έκτασης με τα ντοματίνια. Είναι ένα προϊόν πιο γκουρμέ και δεν πωλείται χύμα, οπότε έχει πιο υψηλή τιμή σε σχέση με την μεγαλόκαρπη».

Τα θερμοκήπια Σαββίδη - DRAMELLO FRESH, έχουν κατασκευαστεί το 2014 στη Δράμα και ειδικεύονται στην υδροπονική καλλιέργεια τομάτας, κάνοντας χρήση ΣΗΘΥΑ (CHP). Η παραχθείσα θερμική ενέργεια, χρησιμοποιείται στο θερμοκήπιο για θέρμανση, ενώ η παραχθείσα ηλεκτρική ενέργεια πωλείται στον Δημόσιο Φορέα Ηλεκτροδότησης. 

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιάννης Καδόγλου, Γεωπόνος και Διευθυντής Παραγωγής στα Θερμοκήπια Σαββίδη Α.Ε. «από το 2006, με μεγάλη καθυστέρηση, σε σχέση με την Ευρώπη, λειτουργούν και στην Ελλάδα θερμοκήπια που χρησιμοποιούν συμπαραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας. Είχα την τύχη να εργαστώ ως γεωπόνος στην πρώτη μεγάλη θερμοκηπιακή μονάδα «εκτός εδάφους» που λειτουργούσε με φυσικό αέριο. Από την πρώτη στιγμή φάνηκε ότι η χώρα μας δεν είχε συγκεκριμένη πολιτική για αυτόν τον κλάδο. 

Σε αντίθεση με άλλες χώρες, η τιμή του ρεύματος που απολάμβαναν οι παραγωγοί, πουλώντας το προϊόν αυτό, δεν συνδέονταν με την τιμή του φυσικού αερίου. Στο εξωτερικό, επίσης, οι παραγωγοί μπορούν να συνάψουν μακροπρόθεσμα συμβόλαια, σταθερής τιμής του φυσικού αερίου με τους παρόχους, κάτι που δεν συμβαίνει στην χώρα μας.   

Μετά τους περιορισμούς της Ρωσίας στη διάθεση του φυσικού αερίου, σαν αποτέλεσμα των κυρώσεων που της επέβαλε η Δύση, η τιμή του φυσικού αερίου έφτασε και σε 20πλάσια επίπεδα, στην Ευρώπη. Αυτό δημιούργησε μεγάλες αναταράξεις και στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες. 

Σαν πρώτη αντίδραση, είχαμε ακυρώσεις παραγγελιών στα φυτώρια, από τους παραγωγούς, μη μπορώντας να ανταποκριθούν στο ενεργειακό κόστος, μεταθέτοντας τις νέες φυτεύσεις τους για το τέλος του χειμώνα, χρησιμοποιώντας, μάλιστα, επιπρόσθετη, πρόχειρη, αντισταγονική θερμοκουρτίνα στο θερμοκήπιο, για να μειώσουν τον όγκο που έπρεπε να θερμάνουν. 

Στην Ελλάδα είχαμε μετάθεση ημερομηνίας μεταφύτευσης, αποφεύγοντας το χειμώνα, ενώ κάποιοι παραγωγοί έριξαν τις θερμοκρασίες μέσα στο θερμοκήπιο (με μείωση εως και 50% της θερμικής ενέργειας), κάτι που είχε κόστος στην συνολική παραγωγή. 

Η αύξηση της τιμής πώλησης του γεωργικού προϊόντος ήταν πολύ μικρή για να καλύψει τις αυξήσεις στο κόστος παραγωγής. Είχαμε και συνακόλουθες αυξήσεις στα λιπάσματα 20 - 500%, ενώ στο φυσικό αέριο, είδαμε την τιμή να αυξάνει έως και 1.700%.

Μέσα σε λίγες βδομάδες συντελέστηκαν κοσμογονικές αλλαγές στο θερμοκηπιακό τομέα. Θερμοκήπια στην Αγγλία με αγγούρι εγκαταλείφτηκαν εντελώς. Παραγωγοί από την Ολλανδία (τα θερμοκήπια εκεί καταναλώνουν το 9% του φυσικού αερίου  της χώρας), έγιναν ξαφνικά πωλητές ενέργειας, αφού τα χαμηλά συμβόλαια στο φυσικό αέριο που είχαν προσυπογράψει, τους επέτρεπαν να κάνουν περιουσίες, μεταπουλώντας το αέριο σε άλλες επιχειρήσεις. Το ίδιο έκαναν και όσοι είχαν μεγάλες δεξαμενές αποθήκευσης αερίου, «εγκαταλείποντας» έτσι την γεωργική παραγωγή. 

Το ρευστό αυτό ενεργειακό περιβάλλον συνέβαλλε, δυστυχώς και στο «πάγωμα» μεγάλων επενδύσεων που είχαν προγραμματιστεί να γίνουν στη χώρα μας. 

Οι αρχικές εκτιμήσεις, έκαναν λόγο για μεταφορά μεγάλου όγκου της παραγωγής σε χώρες της Αφρικής, όπως η Κένυα και το Μαρόκο. 
Φαίνεται όμως πως το 2023 η εικόνα αυτή αρχίζει να αντιστρέφεται. Η τιμή του φυσικου αερίου είναι μόλις τρεις φορές επάνω σε σχέση με αυτήν που είχαμε πριν λίγα χρόνια και οι παραγωγοί στην Ελλάδα άρχισαν να «ξαναζεσταίνουν» τις μηχανές τους. 

Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με φυσικό αέριο είναι από τις πιο καθαρές από τις συμβατικές μορφές ορυκτών καυσίμων. Μόνο στο νομό Δράμας η ικανότητα παραγωγής ρεύματος με μονάδες ΣΗΘ (Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και Θερμότητας) είναι της τάξεως των 20 ΜW, ενώ στα θερμοκήπια του νομού απασχολούνται πάνω από 300 άτομα. Πρέπει, λοιπόν η Πολιτεία να ασχοληθεί με τα προβλήματα αυτών των μονάδων, να απορροφά τους έντονους κραδασμούς που  προκαλούνται στην παγκόσμια, προσφέροντας σταθερότητα και αίσθημα εμπιστοσύνης σε νυν και εν δυνάμει επενδυτές».

Το Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ θα πραγματοποιηθεί, στις 20 Μαρτίου 2023, στις Βρυξέλλες. Στη συνεδρίαση θα προεδρεύσει ο Σουηδός Υπουργός Αγροτικών Υποθέσεων κ. Peter Kullgren.

Οι υπουργοί θα ανταλλάξουν απόψεις για την τρέχουσα κατάσταση της αγοράς αγροτικών προϊόντων. Η συζήτηση θα επικεντρωθεί στις σχέσεις με βασικούς εμπορικούς εταίρους, στις εμπορικές διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη και στις προκλήσεις λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Βασική προτεραιότητα για τις χώρες της ΕΕ όσον αφορά την αντιμετώπιση της αυξανόμενης επισιτιστικής ανασφάλειας είναι να βοηθήσει την Ουκρανία να εξαγάγει την αγροδιατροφική της παραγωγή. Στις 13 Μαρτίου, η Ρωσία πρότεινε την παράταση της συμφωνίας για άλλες 60 ημέρες, αντί για την παράταση 120 ημερών που προβλέπεται στη συμφωνία.

Όπως επισημαίνει η Κομισιόν, οι υψηλές τιμές στις γεωργικές «εισροές», όπως η ενέργεια, ζωοτροφές και λιπάσματα, αποτελούν πρόκληση για τους αγρότες σε ολόκληρη την ΕΕ, αν και το κόστος των εισροών έχει σταθεροποιηθεί τους τελευταίους μήνες. Οι τομείς που επηρεάζονται περισσότερο περιλαμβάνουν το κρέας (ιδιαίτερα τα πουλερικά), το κρασί, τα φρούτα και λαχανικά. Η γαλακτοβιομηχανία έχει επίσης επηρεαστεί από την πτώση των τιμών, ιδιαίτερα στις χώρες της Βαλτικής.

Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία της ΕΕ, μεταξύ Ιανουαρίου και Νοεμβρίου 2022:

• η συνολική αξία του εμπορίου αγροτικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ αυξήθηκε, κατά 23%, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2021. 
• οι ουκρανικές εισαγωγές στην ΕΕ αυξήθηκαν, κατά 90%, κυρίως ως αποτέλεσμα των δημητριακών και εισαγωγές ελαιούχων σπόρων
• οι εξαγωγές στη Ρωσία μειώθηκαν, ιδίως για κηπευτικά προϊόντα, δημητριακά και ελαιούχους σπόρους και ζωικά προϊόντα
• οι εξαγωγές στην Κίνα παρουσίασαν επίσης μείωση λόγω χαμηλότερων εξαγωγών χοιρινού κρέατος, δημητριακών και φυτικών ελαίων, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 66%
• το εμπόριο με το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκε: οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 15% και οι εισαγωγές κατά 30%
• το εμπόριο με τις Ηνωμένες Πολιτείες επίσης αυξήθηκε, με τις εξαγωγές της ΕΕ να αυξάνονται κατά 20% και τις εισαγωγές κατά 36%.

Επίσης η Κομισιόν θα ενημερώσει τους υπουργούς σχετικά με την έκθεση που εκπόνησε η Ευρωπαϊκή Ομάδα Χοιρινού Κρέατος. Θα εξεταστεί από κοινού η κατάσταση της αγοράς με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας του χοιρινού κρέατος της ΕΕ. Τα βασικά προβλήματα είναι οι μειωμένες εξαγωγές στην Κίνα, η αφρικανική πανώλη των χοίρων και το αυξανόμενο κόστος των εισροών.

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η γαλακτοπαραγωγή στην ΕΕ θα συζητηθούν στο Συμβούλιο, μετά από εισήγηση των αντιπροσωπειών της Λετονίας και Λιθουανίας, με την υποστήριξη της βουλγαρικής αντιπροσωπείας.  

Επίσης θα γινει αναφορά στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η γαλακτοκομική βιομηχανία στην ΕΕ. Οι κυβερνήσεις της Λετονίας και της Λιθουανίας, με την υποστήριξη της βουλγαρικής αντιπροσωπείας, θα ενημερώσουν το Συμβούλιο για την κατάσταση της γαλακτοβιομηχανίας στις χώρες τους. Θα εξεταστεί από κοινού η κατάσταση της αγοράς. Οι κτηνοτρόφοι σε Λετονία και Λιθουανία αντιμετωπίζουν αυξημένο κόστος εισροών. Ενώ το κόστος ενέργειας και ζωοτροφών έχει αυξηθεί, η τιμή αγοράς του νωπού γάλακτος μειώνεται συνεχώς. Οι αντιπροσωπίες καλούν την Κομισιόν να εισαγάγει μέτρα, που προβλέπονται στο πλαίσιο της Κοινής Οργάνωσης Αγοράς, για την στήριξη του γαλακτοκομικού τομέα, παρέχοντας οικονομική ενίσχυση στους αγελαδοτρόφους.

Συνάντηση είχαν, την Τρίτη (14/3), οι Αγροτικοί Σύλλογοι Γαργαλιάνων και Φιλιατρών με την ηγεσία του ΥπΑΑΤ, παρουσία του βουλευτής Μεσσηνίας της ΝΔ, Περικλή Μαντά.

Ο ΑγροΤύπος ήταν εκεί και συνομίλησε με τους εκπροσώπους των αγροτών μετά την συνάντηση.

Όπως δήλωσαν οι κ.κ. Άγγελος Κοροβίλας και Ασημάκης Ντεμερούκας, πρόεδροι Αγροτικών Συλλόγων Φιλιατρών και Γαργιαλιάνων αντίστοιχα, «ο υπουργός κ. Γεωργαντάς μας τόνισε ότι μέχρι το τέλος της εβδομάδας θα έχει υπογραφεί η ΚΥΑ για τον καθορισμό ανώτατου ορίου θέσεων εργασίας ανά Περιφέρεια και Νομό, για απασχόληση Πολιτών Τρίτων Χωρών (ΠΤΧ) στον πρωτογενή τομέα.

Στην περιοχή της Τριφυλίας υπάρχει ανάγκη τουλάχιστον 4.500 εργατών γης για την κάλυψη των αναγκών των κηπευτικών καλλιεργειών με προσαύξηση τουλάχιστον 1.000 ακόμα στην συγκομιδή της ελιάς.

Ζητήσαμε ακόμη εκτός των Σχεδίων Βελτίωσης να υπάρξει και άλλο επενδυτικό πρόγραμμα για την επιχορήγηση στέγασης εργατών γης και αγοράς ISOBOX (προκάτ οικίσκων εργατών γης), το οποίο βλέπει θετικά ο υπουργός.

Επίσης ο κ. Γεωργαντάς δεσμεύτηκε ότι η πληρωμή της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) πετρελαίου στους αγρότες θα γίνει άμεσα.

Ζητήσαμε από τον κ. Γεωργαντά η επιστροφή του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο να γίνει με την θέσπιση ειδικού πίνακα που δεν θα λειτουργεί μόνο προς των συμφέρων των μεγάλων καλλιεργειών αλλα αναγνωρίζοντας και την εντατική εργασία που χρειάζεται κάθε καλλιέργεια. Μας ανέφερε ότι δεν υπάρχει χρόνος για αλλαγή των σχετικών πινάκων απασχόλησης εργατών και η πληρωμή θα γίνει με βάση όσα έγιναν στην προηγούμενη.

Ο υπουργός ΑΑΤ μας ανέφερε ότι βλέπει θετικά την ενίσχυση μέσω de minimis της καλλιέργειας ντομάτας επειδή αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια σοβαρά προβλήματα φυτοπροστασίας με αποτέλεσμα την μείωση της παραγωγής και την απώλεια εισοδήματος των παραγωγών. Για να γίνει αυτό όμως θα πρέπει να καταθέσει σχετικό φάκελο η τοπική ΔΑΟΚ.

Δεν θα υπάρξει καμιά αλλαγή στην πρόσκληση των Σχεδίων Βελτίωσης, τόνισε από την πλευρά του ο κ. Ευθύμιος Τσιατούρας, Προϊστάμενος της Μονάδας Επενδύσεων στις Γεωργικές Εκμεταλλεύσεις στην Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής Παρεμβάσεων Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΥΕ ΠΑΑ).

Εμείς ζητήσαμε αλλαγή των ποσών χρηματοδότησης στα Σχέδια βελτίωσης και στόχευση ανάλογα με την επένδυση. Η πρόσκληση αφήνει φωτογραφικά εκτός τα θερμοκήπια. Επενδύσεις σε θερμοκήπια, κτηνοτροφία και γεωργία ακριβείας θα πρέπει να μπορούν να συντάξουν φάκελο 250.000 ευρώ. Επίσης το πλαίσιο που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ, στις 9/3/2023, συνδέει την μέγιστη χρηματοδότηση (250.000 ευρώ) με το μέγεθος της επιχείρησης μέσω του ΟΣΔΕ 2022 αφήνοντας εκτός μεγάλης χρηματοδότησης σχεδόν κάθε νέο αγρότη».

Σημαντικό πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι εξαγωγές νωπών και ευαλλοίωτων αγροτικών προϊόντων προς τρίτες χώρες εξαιτίας του αναχρονιστικού πλαισίου αμοιβής των ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελέγχων εκτός κανονικού ωραρίου. 

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο Δρ. Αναστάσιος Γεωργιάδης, Γεωπόνος εκπρόσωπος των ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελεγκτών του δημοσίου, «το προσωπικό των ΔΑΟΚ και του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Θεσσαλονίκης πραγματοποιούν τους ελέγχους στις εισαγωγές  και εξαγωγές νωπών προϊόντων από και προς τρίτες χώρες. Στο εξαγωγικό εμπόριο το Σάββατο και η Κυριακή έχουν παγιωθεί σαν εργάσιμη ημέρα. Οι έλεγχοι στα νωπά οπωροκηπευτικά θα πρέπει να γίνουν την στιγμή της φόρτωσης και πολλές φορές πρέπει να γίνουν εκτός ωραρίου εργασίας. Ειδικά οι υπερατλαντικές εξαγωγές γίνονται συνήθως Κυριακές επειδή θα πρέπει να φτάνουν στο σωστό timing στις ξένες αγορές. Μόνο από τη ΔΑΟΚ Θεσσαλονίκης έχουμε 600 ελέγχους φορτίων ετησίως που θα πρέπει να γίνουν τις Κυριακές για εξαγωγές που πάνε κυρίως προς χώρες των Βαλκανίων.

Με το νόμο 3460 του 2006 (τροποποιήθηκε με το νόμο 3698 του 2008) και την ΚΥΑ του 2016 μπήκε πλαφόν στην αποζημιώση που θα πάρει ο ελεγκτής. Μάλιστα φτάνει τα 5 ευρώ την ώρα (τα χρήματα τα πληρώνουν οι ιδιώτες και είναι ανταποδοτικά λέει η νομοθεσία). Θα πρέπει να σας επισημάνω ότι οι αντίστοιχοι ελεγκτές σε Ρουμανία και Βουλγαρία αμοίβονται με 20 και 25 ευρώ την ώρα. Επίσης η πληρωμή των ελεγκτών γίνεται με καθυστέρηση δύο ετών.

Έχουμε ενημερώσει τον Υπουργό κ. Γεωργαντά για το πρόβλημα και μας είχε υποσχεθεί ότι θα καταθέσει τροπολογία στη Βουλή, κάτι που ακόμη δεν έχει γίνει. Η νομοθετική ρύθμιση θα βοηθήσει εκτός από την πραγματοποίηση περισσότερων ελέγχω εκτός ωραρίου και στην αντιμετώπιση της διαφθοράς στις πύλες και τα λιμάνια της χώρας και αυτό θα πρέπει να το προσέξει η κυβέρνηση.  

Στον κλάδο των αγροτικών προϊόντων περίοπτη θέση εμφανίζεται να έχουν οι εξαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών προς τις διεθνείς αγορές, παρά το γεγονός ότι η ενεργειακή κρίση και το επακόλουθο πληθωριστικό κύμα οδήγησαν σε τεκτονικές αλλαγές στην κατανάλωση νωπών οπωρ/κών το τελευταίο διάστημα.

Με λύπη, όμως, διαπιστώνουμε από την άλλη ότι η πολιτική ηγεσία και ειδικότερα ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων κ .Γεωργαντάς, δεν έχει προβεί σε καμία ενέργεια μέχρι σήμερα, σχετικά με τις δεσμεύσεις που έδωσε κατά τη συνάντηση της Θέρμης (Θεσσαλονίκη) με αντιπροσώπους του γεωπονικού ελεγκτικού προσωπικού των ΔΑΟΚ & Π.Κ.Π.Φ.Π.&Φ.Ε, τον Σεπτέμβριο του 2022, αναφορικά με τον εκσυγχρονισμό και την αναδιοργάνωση, σε νέα βάση, του καθεστώτος της ανταποδοτικής εργασίας εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών, για τη διενέργεια ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελέγχων σε φορτία τροφίμων φυτικής προέλευσης από γεωπόνους κρατικούς υπαλλήλους, αφενός για τις ανάγκες στήριξης του εξαγωγικού εμπορίου και της ελληνικής εξωστρέφειας αλλά και, εν μέρει, για τη διεκπεραίωση των εισαγωγών σε περιόδους όπου η εγχώρια αγορά παρουσιάζει ελλείψεις σε βασικά επισιτιστικά είδη νωπών οπωρ/κών. 

Αλλά ακόμη και αν η ριζική αυτή μεταρρύθμιση, η οποία κρίνεται επιβεβλημένη στις μέρες μας, φαντάζει για τον κ. Υπουργό «Γολγοθάς», γιατί δεν έχει προβλεφθεί μέχρι σήμερα, έστω μια βελτίωση του υφιστάμενου αναχρονιστικού νομοθετικού πλαισίου της ανταποδοτικής εργασίας η οποία, αποδεδειγμένα, αποσκοπεί στην ενίσχυση της πίστης του ελληνικού εξαγωγικού εμπορίου; Διότι με όλα τα "βαρίδια" και τις "στρεβλώσεις" που έχει κληρονομήσει από το 2006 που θεσπίστηκε και έπειτα, τα οποία κορυφώθηκαν στα μαύρα χρόνια των μνημονίων, ο χρήσιμος αυτός θεσμός απασχόλησης των δημοσίων λειτουργών τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα και όλες τις αργίες του χρόνου, προς όφελος πάντα των εξαγωγέων, για τους υπαλλήλους που τον υπηρετούν θα μπορούσε να εκληφθεί μόνο ως παραλογισμός και ειρωνεία, ασχέτως αν συνεισφέρει δυναμικά και έμπρακτα στην ανύψωση της ελληνικής οικονομίας.

Δεν μπορεί, λοιπόν, ένας γεωπόνος-ελεγκτής, δημόσιος λειτουργός, ημέρα Κυριακή να πραγματοποιεί ελέγχους σε 30 αυτοκίνητα φορτηγά (φορτία) με διάφορα είδη νωπών οπωρ/κών προέλευσης απ΄όλη την Ελλάδα και για ένα συνολικό διακινούμενο όγκο προϊόντων (tonnage) κοντά στους 660 tn φρούτων και λαχανικών προς εξαγωγή, αλλά να δικαιούται πρόσθετη αμοιβή για την παρασχεθείσα εργασία του μόνο για τα 18 αυτοκίνητα! Θα πρέπει επιτέλους να παύσει να ισχύει αυτή η αντιπαραγωγική δέσμευση του ισχύοντος νόμου.

Σχετικά με το αναδειχθέν θέμα, τέλος, τα αιτήματα των γεωπόνων ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελεγκτών που συμμετέχουν διαχρονικά στην υπερεργασιακή ανταποδοτική απασχόληση για τους απαραίτητους ελέγχους εκτός κανονικού ωραρίου, συνοψίζονται όπως παρακάτω:
1. αλλαγή του τρόπου καταβολής των αποζημιώσεων με νομοθετική ρύθμιση και θέσπιση σε νέα βάση με χρήση της διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων (άμεση εκταμίευση αντί της διετίας που ισχύει σήμερα) 
2. αναπροσαρμογή του ύψους της ωριαίας αποζημίωσης για εργασία εκτός ωραρίου, από 5 € που ισχύει σήμερα στα 15 € και απόδοση του συνόλου των ανταποδοτικών τελών στον απασχολούμενο ελεγκτή 
3. κατάργηση της αντιπαραγωγικής (μνημονιακής) πολιτικής της επιβολής ανώτατου ορίου (πλαφόν) 300 € μεικτά (200 € καθαρά) στη μηνιαία αποζημίωση των ελεγκτών από ανταποδοτικά τέλη
4. αναπροσαρμογή της χιλιομετρικής αποζημίωσης (πληρώνεται από τους ιδιώτες και όχι από το κράτος) σε τουλάχιστον 0,40/χλμ προκειμένου να μπορέσουμε να μετακινηθούμε με τα αυτοκίνητα μας».

Ελέγχους ζητούν και οι εξαγωγείς
Στην ανάγκη διεξαγωγής ελέγχων και εκτός ωραρίου αναφέρονται και οι εξαγωγείς οπωροκηπευτικών. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «διανύοντας την εμπορική περίοδο της εξαγωγής των χειμερινών φρούτων και λαχανικών (εσπεριδοειδών, ακτινιδίων, μήλων αχλαδιών, φράουλας, αγγουριών, τοματών κ.α), η οποία ανέκαμψε μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων και λόγω της φύσης των προϊόντων (ευάλωτα και ευπαθή) και της βελτίωσης συγχρόνως της τιμής τους μετά από μια δύσκολη και για ορισμένα προϊόντα καταστροφικής χρονιάς, οι έλεγχοι από τις αρμόδιες αρχές πρέπει να γίνονται και εκτός του κανονικού ωραρίου των υπηρεσιών όπως επίσης και κατά τα Σάββατα και Κυριακές.

Δεν είναι δυνατόν να διεκπεραιώνεται η διαδικασία παραγωγής των εξαγομένων προϊόντων εντός του ωραρίου εργασίας των δημοσίων υπηρεσιών. Κατά συνέπεια καλούμε:

• αφενός τους γεωπόνους να μην οδηγήσουν στην καταστροφή τις επιχειρήσεις εξαγωγής και τους παραγωγούς οπωροκηπευτικών προϊόντων της χώρας μας και
• τέλος το ΥπΑΑΤ να ικανοποιήσει τα δίκαια εκ των αιτημάτων τους και να φροντίσει για την  καταβολή των καθυστερούμενων οφειλών και να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα (χρηματοδότηση πολύ περισσότερο που τα κονδύλια προέρχονται από «ανταποδοτικά τέλη», καταβαλλόμενα από τους ελεγχόμενους και μάλιστα υπέρμετρα) για την απρόσκοπτη διεξαγωγή των ελέγχων».  

Επανέρχονται σταδιακά οι ροές των εξαγωγών τούρκικης και μαροκινής ντομάτας στην ΕΕ.

Το τουρκικό Υπουργείο Γεωργίας και Δασών ανακοίνωσε ότι ο περιορισμός στις εξαγωγές ντομάτας, που είχε θεσπισθεί στις 2 Μαρτίου και είχε προαναγγελθεί ότι θα διαρκέσει έως τις 14 Απριλίου, έχει αρθεί από τις 7 Μαρτίου. 

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, δηλώνει ότι «η απαγόρευση αποφασίστηκε για να διασφαλιστεί η διαθεσιμότητα του εφοδιασμού στην εγχώρια αγορά και να αποτραπεί η αύξηση των τιμών της τομάτας. Ωστόσο, η απαγόρευση επικρίθηκε έντονα από τους καλλιεργητές, καθώς η ντομάτα παραμένει το κύριο εξαγωγικό προϊόν νωπών προϊόντων για την Τουρκία. Οι Τουρκία εξάγει κάθε χρόνο περίπου 600.000 τόνους ντομάτας».

Σε αύξηση των εξαγωγών ντομάτας θα προχωρήσουν και οι Μαροκινοί. Τις προηγούμενες ημέρες σε μια προσπάθεια να μειώσουν τις τιμές στην εγχώρια αγορά είχαν προχωρήσει σε περιορισμούς των εξαγωγών ντομάτας. Το Μαρόκο είναι μεγάλος προμηθευτής ντομάτας στις αγορές της Ευρώπης (ΕΕ και Ηνωμένο Βασίλειο). Οι εισαγωγές στην ΕΕ ντομάτας από το Μαρόκο ξεπερνούν τους 300.000 τόνους ετησίως. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τις προηγούμενες ημέρες να αδειάσουν τα ράφια των σούπερ μάρκετ του Ηνωμένου Βασιλείου και να βάζουν στους πελάτες τους όριο των τριών τεμαχίων.

Οι εισαγωγές φρέσκιας ντομάτας στην ΕΕ, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Κομισιόν, θα συνεχίσουν την ανοδική τάση των τελευταίων ετών. Το 2022 είχαν μια αύξηση, κατά 3%, φτάνοντας στους 730.000 τόνους.

Θετικό το πρόσημο για τους Έλληνες παραγωγούς, παρά τις ανατιμήσεις.

Υποθήκες για ακόμα καλύτερη παρουσία στο μέλλον έβαλε φέτος η ντομάτα βελανίδι, καθώς κατά κοινή ομολογία, καταφέρνει παρά τα υψηλά κοστολόγια, να φέρνει κερδοφορία στους περισσότερους παραγωγούς. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι τάσεις της αγοράς, που όσον αφορά στο εσωτερικό, δείχνει να προτιμά τα πιο γευστικά προϊόντα.

Η Ελληνική αγορά προτιμά τα πιο γλυκά, τα πιο γευστικά προϊόντα

Ο κ. Φώντας Δουλούμης, ταμίας στον Συνεταιρισμό Ανατολή τόνισε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «στην Ελλάδα έχουμε γύρω στα 45.000 στρέμματα με θερμοκηπιακές καλλιέργειες, εκ των οποίων η Κρήτη έχει γύρω στα 23.000 στρέμματα. Η Κρήτη λόγω της θέσης της έχει τη δυνατότητα να έχει προϊόν μέσα στο χειμώνα και το Μάιο, όταν αρχίζουν οι άλλες περιοχές, εμείς τελειώνουμε. Όσον αφορά στη ντομάτα βελανίδι κατά προσέγγιση οι εκτάσεις καλλιέργειας στην Κρήτη είναι γύρω στα 2.000 στρέμματα αυτή την περίοδο. Σήμερα που μιλάμε το 80% της παραγωγής σε βελανίδι αφορά Κρητικό προϊόν. Οι τιμές παραγωγού την περασμένη εβδομάδα ανέβηκαν και πάνω από 3 ευρώ το κιλό, ενώ σήμερα είναι γύρω στα 2,70. Η τιμή είναι ικανοποιητική για τον παραγωγό. Όταν η τιμή για τον παραγωγό πέσει κοντά στο 1 ευρώ το κιλό, τότε δεν υπάρχει περιθώριο κέρδους. Ένα κόστος καλλιέργειας γενικά στη ντομάτα είναι τα 5.000 ευρώ το στρέμμα. Στο βελανίδι η διαφορά είναι ότι έχει ακριβότερα εργατικά, γιατί πολύ απλά μαζεύεται με το χέρι και μιλάμε για λεπτο-δουλειά. Η ντομάτα βελανίδι έχει διαφορά από τη ντομάτα beef, την μεγαλόκαρπη, γιατί συλλέγεται επί τόπου συνήθως από τους παραγωγούς και συσκευάζεται σε κεσεδάκια για να φύγει για την αγορά. Το περισσότερο Ελληνικό βελανίδι καταναλώνεται στην εσωτερική αγορά, αλλά γίνονται και εξαγωγές. Προβλήματα γενικώς δεν υπάρχουν, παρά μόνον αν ο χειμώνας είναι βαρύς, κάτι που φέτος δεν ισχύει. Στην καλλιέργεια της ντομάτας γενικώς έχει κάνει μεγάλη ζημιά η Tuta και ο ιός της καστανής ρυτίδωσης. Όλα αυτά είναι σε έξαρση κυρίως μετά το Μάρτιο. Από υβρίδια θεωρώ τα Lobello, πολύ καλά γιατί υπερέχουν σε γεύση».

Ο κ. Νεκτάριος Παπαδάκης, είναι πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Παραγωγών Κηπευτικών Δήμου Ιεράπετρας Κάμιρος με την διακρική επωνυμία Κρητικό Περβόλι και όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο: «την τρέχουσα σεζόν υπερδιπλασιάσαμε τις εκτάσεις με ντομάτα βελανίδι, το οποίο διαθέτουμε στην εσωτερική αγορά, έχοντας συνεργασία με μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ. Έχουμε όμως και άλλες συνεργασίες. Από υβρίδια προτιμάμε το Lobello, γιατί έχουν καλή γεύση και τα ζητάει η αγορά περισσότερο. Στις συσκευασίες των 500 γραμμαρίων η ντομάτα μπαίνει με το κοτσάνι, ενώ στις συσκευασίες των 250 γραμμαρίων (ποτήρι) μπαίνει χωρίς κοτσάνι. Οι ποιότητες σε ένα θερμοκήπιο δεν είναι πάντα ίδιες. Για να έχεις ενα καλό κέρδος, με το σημερινό κόστος παραγωγής, πρέπει να έχεις μια απόδοση στους 15 με 20 τόνους ανά στρέμμα. Το κόστος παραγωγής έχει ξεπεράσει τα 6.000 ευρώ το στρέμμα λόγω των ανατιμήσεων στις εισροές, ενώ και τα εργατικά είναι πλέον στα 35-40 ευρώ αντί 30 που ήταν μέχρι πέρσι».

Έτοιμος να βάλει ντομάτα βελανίδι εμφανίζεται και ο κ. Θανάσης Παλούκης, που καλλιεργεί κηπευτικά θερμοκηπίου, αλλά και υπαίθρια στην περιοχή της Βόνιτσας στην Αιτωλοακαρνανία και τα οποία εμπορεύεται στη λαϊκή αγορά του νομού, της Λευκάδας κ.λπ. Όπως μας λέει ο κ. Παλούκης: «κλίνω να να βάλω ντομάτα βελανίδι Lobello σε ένα μήνα περίπου από σήμερα, ώστε να κάνω συγκομιδή και να έχω παραγωγή μέσα στο καλοκαίρι και ειδικά κατά την τουριστική περίοδο, που έχουν ζήτηση τα προϊόντα. Γενικά η ντομάτα βελανίδι είναι ελεγχόμενη ως προς τα κόστη καλλιέργειας θεωρώ και έχει και περιθώριο κέρδους, ειδικά αν πουλάς το καλοκαίρι».

Ανασταλτικός παράγοντας οι μεγάλες ανάγκες σε εργατικά χέρια

Ο κ. Αντώνης Πλεξουσάκης, παραγωγός ντομάτας θερμοκηπίου, από την περιοχή της Ιεράπετρας τόνισε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «αυτή την περίοδο υπάρχει παραγωγή σε ντομάτα βελανίδι και οι αποδόσεις είναι σχετικά καλές. Τα πολλά κρύα δεν κάνουν καλό στην καλλιέργεια, όπως και οι πρώιμες ζέστες, καθώς φέρνουν την παραγωγή νωρίτερα από το κανονικό και μαζεμένη. Γενικά χρειάζεται μια ισορροπία. Αυτή την περίοδο βγάζουμε γύρω στα 500 κιλά τη βδομάδα. Οι τιμές τις τελευταίες ημέρες έχουν ανεβεί, αλλά πιστεύω ότι αυτό οφείλεται σε κάμψη αποδόσεων ανά περίπτωση. Στη ντομάτα βελανίδι το βασικό πρόβλημα έχει να κάνει με το εργατικό κόστος, καθώς μαζεύονται ένα-ένα με το χέρι. Το κόστος παραγωγής με τα σημερινά δεδομένα ξεκινά από τα 2.500 - 3.000 ευρώ και μπορεί να ανέλθει και στα 5.000 ευρώ το στρέμμα. Από υβρίδια κάνουμε δοκιμές συνεχώς σε καινούργια και μελετάμε τις συμπεριφορές τους τις καλλιεργητικές, στην προσπάθεια που καταβάλλουμε για λιγότερες απώλειες από Tuta και τον ιό της καστανής ρυτίδωσης. Ένα από αυτά που δοκιμάζουμε τελευταία είναι το Solemio».

«Προσωπικά έχω τέσσερα χρόνια να βάλω ντομάτα βελανίδι. Βασικός λόγος εγκατάλειψης και στροφής σε άλλα προϊόντα είναι οι μεγάλες απαιτήσεις σε εργατικά χέρια, καθώς μιλάμε για προϊόν, που μαζεύεται ένα-ένα. Με την έλλειψη εργατών λοιπόν, αναγκαστικά, πρέπει να πάμε σε άλλα προϊόντα. Φέτος η σεζόν στη ντομάτα βελανίδι δεν ξεκίνησε και τόσο καλά, από άποψη τιμών και εμπορίου, όμως τώρα τελευταία έχεια ανεβεί η τιμή παραγωγού και με 2 και 2,5 ευρώ ανά κιλό, μένει καλό κέρδος. Η καλλιέργεια ως καλλιέργεια έχει μεγάλα κόστη, αλλά καλλιεργητικά και από άποψη ψεκασμών, έχει λιγότερες θα έλεγα απαιτήσεις από άλλα κηπευτικά. Το θετικό επίσης στη ντομάτα βελανίδι είναι πως έχει δυνατό φυτό με επίσης δυνατό ριζικό σύστημα και δεν υπάρχουν ιδιαίτερα προβλήματα από Tuta και ιό καστανής ρυτίδωσης. Γενικά είναι ελεγχόμενα τα πράγματα», μας ανέφερε από την πλευρά του ο κ. Μιχάλης Μαντζαράκης, παραγωγός προϊόντων θερμοκηπίου από την περιοχή της Ιεράπετρας.

Τέλος, ο κ. Γιάννης Ρουμελιώτης, παραγωγός από το νομό Ηρακλείου και υπεύθυνος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Παραγωγών Κηπευτικών Άρβης ανέφερε μιλώντας στον ΑγροΤύπο τα εξής: «εμείς εδώ στον Συνεταιρισμό ασχολούμαστε κυρίως με το αγγούρι και δεν έχουμε βάλει ντομάτα βελανίδι. Αποτρεπτικός παράγοντας γι' αυτό είναι χαμηλή-όλο το προηγούμενο διάστημα-τιμή παραγωγού, που ήταν γύρω στο 1 ευρώ το κιλό. Με τέτοια τιμή στη ντομάτα βελανίδι, δεν βγαίνει ούτε το κόστος καν, πόσο μάλλον κέρδος. Κατ' επέκταση, βελανίδι ντομάτα βάζουν σε άλλες περιοχές της Κρήτης και ιδίως στην Ιεράπετρα. Βέβαια, πρέπει να σημειώσουμε ότι τελευταία έχει σημειώσει αύξηση η τιμή παραγωγού».

Μείωση αναμένεται να έχουμε φέτος στις καλλιεργούμενες εκτάσεις πρώιμου υπαίθριου καρπουζιού στην Τριφυλλία, η οποία όμως διαφοροποιείται ανά περιοχή.

Πάντως οι παραγωγοί ελπίζουν να βοηθήσουν οι καιρικές συνθήκες την καλλιέργεια αλλά και την κατανάλωση για να έχουμε μια συνέχιση της καλής πορείας των τιμών όπως και πέρυσι.

Το υψηλό κόστος καλλιέργειας σε συνδιασμό με την έλλειψη εργατών γης ανάγκασε πολλούς παραγωγούς να μην παράγουν τις ίδιες ποσότητες σε σχέση με πέρσι. Το 2022 η παραγωγή καρπουζιού στην περιοχή κυμάνθηκε σε περίπου 38.000 τόνους.

Ο κ. Θεόδωρος Μπούσουλας, παραγωγός καρπουζιών από το Καλό Νερό, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «με μια μικρή καθυστέρηση ξεκίνησαν φέτος οι φυτεύσεις, οι οποίες αυτή την εποχή έχουν ολοκληρωθεί. Εκτιμώ ότι υπάρχει μια μείωση των στρεμμάτων λόγω του αυξημένου κόστους καλλιέργειας.

Οι καιρικές συνθήκες πάντως μέχρι στιγμής δεν δημιούργησαν κάποιο πρόβλημα στην καλλιέργεια, παρά μόνο μια καθυστέρηση λίγων ημερών στις φυτεύσεις. Αν συνεχίσουν να είναι καλές προβλέπω ότι από τέλος Μαρτίου με αρχές Απριλίου θα γίνει το ξεσκέπασμα και τον Μάιο θα ξεκινήσει η συγκομιδή». 

Ο κ. Κώστας Μαλάμος, καλλιεργητής καρπουζιών από την περιοχή των Φιλιατρών Μεσσηνίας, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «ολοκληρώθηκαν οι φυτεύσεις πρώιμου καρπουζιού χαμηλής κάλυψης στην περιοχή. Φέτος λόγω καιρικών συνθηκών καθυστέρησαν να ξεκινήσουν. 

Το υψηλό κόστος καλλιέργειας (εφόδια, πετρέλαια κ.α.) και τα προβλήματα με τους εργάτες γης έφεραν μια μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας, που σε κάποιες περιοχές ξεκινά από 5% και σε άλλες φτάνει μέχρι και 10%. Λένε ότι έχουμε μια αποκλιμάκωση του κόστους στα λιπάσματα αλλά ακόμη δεν έχει αρχίσει να φαίνεται στην αγορά. Επίσης φέτος δεν είχαμε αύξηση της τιμής στα νάιλον.

Αν οι καιρικές συθήκες είναι ευνοϊκές και γίνουν κανονικά τα ξεσκεπάσματα η συγκομιδή φέτος στις πρώιμες περιοχές του Αγρίλη (που είναι πρώιμη περιοχή) αναμένεται να ξεκινήσει από τα μέσα Μαΐου». 

Ο κ. Άγγελος Κοροβίλας, παραγωγός από τα Φιλιατρά, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «ολοκληρώνονται οι φυτεύσεις καρπουζιού. Υπάρχουν πολλά προβλήματα στα θερμοκήπια με κόστος και έλλειχη εργατών. Φέτος οι εκτάσεις εκτιμώ ότι είναι μειωμένες κατά 20 % σε σχέση με πέρσι».

Το καρπούζι της Τριφυλίας πάει κυρίως προς εξαγωγή και μικρές ποσότητες πάνε στην εγχώρια αγορά. Πέρσι οι συνολικές εξαγωγές καρπουζιού που έκανε η χώρα ανήλθαν σε 191.670 τόνους, μειωμένους σε σχέση με το 2021 που έφταναν τους 208.970 τόνους. Είχαμε δηλαδή το 2022 μια μείωση των ποσοτήτων κατά 6,7% αλλά είχαμε μια αύξηση της μέσης τιμής παραγωγού κατά 28,9%.
 

Ολοκληρώνονται τις επόμενες ημέρες οι φυτεύσεις της ντομάτας θερμοκηπίου στην περιοχή της Τριφυλίας. 

Οι παραγωγοί φαίνεται να έχουν μειώση τις εκτάσεις και σε πολλές περιπτώσεις στράφηκαν σε άλλες καλλιέργειες μειωμένου κόστους. Σοβαρό πρόβλημα αντιμετωπίζει η ντομάτα και στην φυτοπροστασία με αποτέλεσμα να υπάρχει απώλεια παραγωγής.

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, γεωπόνος και παραγωγός από τους Γαργιαλιάνους, «ολοκληρώνονται αυτή την εποχή οι φυτεύσεις θερμοκηπιακής ντομάτας στην Τριφυλία. Οι παραγωγοί είναι επιφυλακτικοί και αναμένεται να είναι μειωμένα τα στρέμματα καλλιέργειας. Σίγουρα θα υπάρχει μειωμένη παραγωγή. Οι ντομάτες δεν πάνε τόσο πολύ για εξαγωγή, όπως τα αγγούρια της περιοχής, με αποτέλεσμα να μην έχουν υψηλές τιμές.

Από την άλλη το κόστος είναι πολύ αυξημένο κόστος στις συσκευασίες (νάιλον), στην λίπανση αλλά και στην φυτοπροστασία. Ειδικά η ντομάτα έχει προβλήματα με την φυτοπροστασία, όπως είναι ο ιός της καστανής ρυτίδωσης και η τούτα (Tuta absoluta). Οι κοπές αναμένεται να ξεκινήσουν τις ημέρες του Πάσχα όπου ελπίζουμε ότι θα υπάρχει αυξημένη ζήτηση στην εγχώρια αγορά».

Ο κ. Άγγελος Κοροβίλας, παραγωγός από τα Φιλιατρά, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «ολοκληρώνονται αυτές τις ημέρες οι φυτεύσεις θερμοκηπιακής ντομάτας. Η προσβολή από την καστανή ρυτίδωση έχει σαν αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια να υπάρχει μείωση της παραγωγής, κατά 50% - 60% αλλά και ποιοτική υποβάθμιση του προΐόντος. Το πρόβλημα θα συνεχιστεί και φέτος, αφού δεν υπάρχει τρόπος αντιμετώπισής της. 

Επίσης ένα μεγάλο ποσοστό παραγωγών θερμοκηπίων έχει στραφεί προς καλλιέργειες μειωμένου κόστους (πιπεριές, φασολάκια κ.α.) και έχει εγκαταλείψει την ντομάτα. Και φέτος πολλά θερμοκήπια θα υπολειτουργήσουν λόγω έλλειψης εργατών και η παραγωγή ντομάτας αναμένεται να είναι μειωμένη. Πολύ λίγες ποσότητες ντομάτας πάνε για εξαγωγή. Ειδικά φέτος όμως η παραγωγή θα είναι τόσο μειωμένη που δύσκολα αναμένεται να καλύψει την εγχώρια ζήτηση».

Στους 208.104 τόνους εκτοξεύτηκαν οι εισαγωγές πατάτας για το 2022 (κυρίως από Αίγυπτο). Σε υψηλά επίπεδα ήταν επίσης οι εισαγωγές λεμονιών με 26.870 τόνους (από Αργεντινή και Τουρκία) και ντομάτας με 15.729 τόνους (από Αίγυπτο και Τουρκία).

Οι συνολικές εισαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών, το 2022, αυξήθηκαν κατά 2,9% σε όγκο και κατά 15% σε αξία σε σύγκριση με το 2021 (6% και 23,2% αντίστοιχα σε σχέση με το 2020). Συνολικά εισάγαμε 729,4 χιλιάδες τόνους και αξίας 714,1 εκατομμύρια ευρώ, επανερχόμενες στην ανοδική τάση των προ του 2020 ετών. 

Η εισαγωγή λαχανικών ήταν αυτή που αυξήθηκε περισσότερο το 2022, η οποία ποσοτικά έφτασε στους 387 χιλιάδες τόνους (+11,3%) και αξίας 306,03 εκατ. ευρώ (+29,9%), ενώ το 2021 ήταν 347 χιλιάδες τόνους και αξίας 235 εκατ. ευρώ.

Οι εισαγωγές πατάτας αντιπροσώπευαν το 52,9% του συνόλου των λαχανικών που αγοράζονται στο εξωτερικό.

Πολύ πίσω από την πατάτα, το δεύτερο πιο εισαγόμενο λαχανικό είναι η ντομάτα με 15.729 τόνους και αξία 16,38 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία του ΕΛΣΤΑΤ που επεξεργάσθηκαν από τον Incofruit-Hellas.

Όσον αφορά τις εισαγωγές φρούτων το 2022, ανήλθαν συνολικά σε 342,4 χιλιάδες τόνοι (-5,2%) και ήταν αξίας 385,3 εκατ. ευρώ (+5,9%). 

Οι μπανάνες είναι τα πιο εισαγόμενα φρούτα, με 204.859 τόνους ποσότητα και αξία 141,5 εκατ. ευρώ και ακολουθούν τα λεμόνια με 26.870 τόνους και αξία 27,63 εκατ. ευρώ (-2%). Την τρίτη θέση καταλαμβάνουν οι ανανάδες με 18.192 τόνους και αξία 13,57 εκατ. ευρώ και τέταρτη τα μήλα με 12.942 τόνους και αξία 6,65 εκατ. ευρώ.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «η εισαγωγή νωπών φρούτων και λαχανικών δείχνει τη συνεχή ανάπτυξη του ξένου ανταγωνισμού τόσο στην χώρα μας όσο και στις κοινοτικές αγορές και οφείλεται σε λιγότερο απαιτητικούς κανονισμούς στους τόπους παραγωγής (φυτοϋγειονομικός, περιβαλλοντολογικός κ.α.).

Πρέπει να γίνει λεπτομερή ανάλυση της ελληνικής αγοράς και των καταναλωτικών τάσεων που έχουν προκαλέσει την αύξηση των εισαγωγών, κυρίως από τρίτες χώρες, γεγονός που δείχνει ότι για την πλειοψηφία των Ελλήνων καταναλωτών δεν καθορίζει την προτίμησή τους η προέλευση των τροφίμων που αγοράζουν. Απαιτείται η χάραξη στρατηγικής πολιτικής υποκατάστασης των εισαγομένων φρούτων και λαχανικών από ομοειδή παραγόμενα στην χώρα μας.

Θα πρέπει να επιδιωχθεί όπως οι ελληνικές ελεγκτικές αρχές να επιτηρούν την αυστηρή τήρηση των εμπορικών προδιαγραφών - ποιότητας για τα εισαγόμενα και τα διακινούμενα εγχώριας παραγωγής προϊόντα στην ελληνική αγορά αλλά και για τα εξαγόμενα οπωροκηπευτικά προϊόντα, προς διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας που θα συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών τους».

Τα ραπανάκια έχουν την τιμητική τους στο νηστίσιμο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας. Αυτές τις ημέρες όμως δεν μπορείς να βρεις στην λιανική αγορά ραπανάκι.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο παραγωγός κηπευτικών από τα Μέγαρα κ. Γιώργος Παπαβασίλης, «ημέρες Καθαρής Δευτέρας και δεν μπορείς να βρεις ραπανάκια στην αγορά ούτε ντόπια ούτε εισαγωγής. Υπήρχε παράδοση αυτές τις ημέρες να τρώνε οι καταναλωτές ραπανάκια αλλά δεν μπορούν να βρουν φέτος ούτε για δείγμα. Οι Ιταλοί είχαν ζημιές και δεν μπορούν να γίνουν εισαγωγές. Αυτά να τα βλέπουν οι πολιτικοί που δεν μπορούν να καταλάβουν ότι με τόσο υψηλό κόστος παραγωγής δεν συμφέρει να καλλιεργείς».

Ο έμπειρος παραγωγός από τον Μαραθώνα, κ. Στέφανος Οικονομίδης, που καλλιεργεί 12 χρόνια 15 στρέμματα με θερμοκήπια στον Μαραθώνα, είναι ο μοναδικός Έλληνας παραγωγός που συσκευάζει το ραπανάκι σε τριγωνική νάιλον συσκευασία. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο «το κόστος από καύσιμα και λιπάσματα έχει κάνει ασύμφορες πολλές καλλιέργειες κηπευτικών. 

Αρκεί να σας αναφέρω ότι το νάιλον που χρησιμοποιούμε στα θερμοκήπια έχει ΦΠΑ 24% λες και είναι καλλυντικά και η τιμή του είναι στα 5 ευρώ.

Τα σούπερ μάρκετ ήθελαν να αγοράζουν σαλάτες στα 30 λεπτά και παντζάρια στα 50 λεπτά. Με αυτές τις τιμές και τα αυξημένα κοστολόγια δεν βγαίνω οικονομικά και αναγκάστηκα μετά από πολλά χρόνια να σταματήσω αυτές τις καλλιέργειες επειδή είναι ασύμφορες.

Αυτές τις ημέρες πάντα υπάρχει πολύ αυξημένη ζήτηση για τα ραπανάκια. Όσα πουλούσα μέσα σε αυτό το τριήμερο τα πουλούσα σε ένα μήνα. Φέτος όμως λόγω των καιρικών συνθηκών καθυστέρησα να κάνω τις φυτεύσεις με αποτέλεσμα να μην είναι ακόμη έτοιμα για συγκομιδή. Εγχώρια ραπανάκια δεν βρίσκεις στην αγορά. Εισαγωγές δεν έγιναν γιατί σύμφωνα με πληροφορίες μου οι τιμές στα εισαγόμενα φτάνουν στα 4,20 ευρώ το κιλό. Οι Ιταλοί είχαν ζημιές στην παραγωγή τους λόγω καιρικών συνθηκών.

Πρέπει να καταλάβουν όλοι ότι θέλει στήριξη ο αγροτικός τομέας για να συνεχίσει να παράγει ποσότητες που θα μπορούν να καλύπτουν την ζήτηση. Έτσι μόνο θα μειωθεί η ακρίβεια στα τρόφιμα».

Παραμένει σε καλά επίπεδα η τιμή των αγγουριών κυρίως επειδή υπάρχει αυξημένη ζήτηση για εξαγωγές στις αγορές της Ευρώπης.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Αλεξανδρόπουλος, πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών «Φιλιατρών Γαία», αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «έχει ξεκινήσει στην περιοχή μας η συγκομιδή αγγουριών με μικρές ποσότητες αυτή την εποχή, ενώ και στην Κρήτη είναι προς το τέλος οι κοπές. Από τα μέσα Μαρτίου στην Τριφυλία θα έχουμε το τοπ της συγκομιδής.

Οι φυτεύσεις έχουν μειωθεί λόγω αύξησης του κόστους (κατά 70% σε σχέση με πέρυσι) και έχουν πάει πίσω λόγω αύξησης της ενέργειας και πυρηνόξυλου (έφτασε φέτος στα 1,60 έως 1,70 ευρώ ο τόνος, μια αύξηση κατά 100% σε σχέση με πέρυσι). Η εικόνα αυτή έχει αναγκάσει πολλούς παραγωγούς να στραφούν σε καλλιέργειες κηπευτικών μειωμένου κόστους, όπως είναι τα φασόλια, κολοκυθάκια, πιπεριές κ.α.

Ο κύριος όγκος της παραγωγής μας εξάγεται γιατί η εγχώρια ζήτηση είναι πολύ μειωμένη. Οι αγορές Γερμανίας και Ολλανδίας ζητάνε μεγάλα μεγέθη αγγουριών τα οποία προμηθεύονται κυρίως από την Ισπανία. Τα δικά μας αυτή την εποχή λόγω πρωιμότητας είναι μικρά μεγέθη και πάνε κυρίως προς Βουλγαρία και Ρουμανία. Την εποχή αυτή η τιμή παραγωγού είναι στα 1,80 ευρώ το κιλό».

Όπως ανέφερε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, γεωπόνος, παραγωγός και πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Γαργαλιάνων, «αυτή την εποχή έχουν ολοκληρωθεί οι σπορές και έχουμε συγκομιδές για τα αγγούρια. Πάντα τα αγγούρια πήγαιναν για εξαγωγή αλλά αυτή την περίοδο υπάρχει αυξημένη ζήτηση από τις αγορές του εξωτερικού. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να παραμένουν σε καλά επίπεδα οι τιμές παραγωγού που κυμαίνονται από 70 έως 90 λεπτά το τεμάχιο».

Ο κ. Σωτήρης Κούρτης, παραγωγός από τους Γαργαλιάνους, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «οι βόρειες χώρες της Ευρώπης έχουν μειώσει τις φυτεύσεις λόγω αυξημένου κόστους στο φυσικό αέριο. Η Ισπανία έχει προβλήματα με την ξηρασία και το αγγούρι είναι μια καλλιέργεια που θέλει πολύ νερό. Η ζήτηση για εξαγωγές είναι αυξημένη και αυτό κρατά σε καλά επίπεδα τις τιμές. Πριν 5 ημέρες είχαμε τιμή παραγωγού στα 2,80 ευρώ το κιλό. Στην συνέχεια είχαμε μια διόρθωση προς τα κάτω αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τις επόμενες ημέρες δεν θα έχουμε ξανά μια αύξηση της τιμής. Το κόστος της καλλιέργειας έχει αυξηθεί σε σχέση με πέρσι και στα εφόδια και στην ενέργεια. Αυτό θα έχει αρνητικές συνέπειες στις αποδόσεις και μειωμένες παραγωγές». 

Αυξημένη είναι η ζήτηση στις διεθνείς αγορές για τις ελληνικές φράουλες τα τελευταία χρόνια.

Στην αύξηση της ζήτησης βοήθησε σε μεγάλο βαθμό και η αλλαγή ποικιλιών που έκαναν οι μεγάλοι φραουλοπαραγωγοί της χώρας, κάτι που έκανε την ελληνική φράουλα να κερδίσει νέες και πιο απαιτητικές αγορές. 

Ένας από τους πρώτους που προχώρησαν στην αλλαγή ποικιλιών είναι ο κ. Γιάννης Αρβανιτάκης, έμπειρος παραγωγός και εξαγωγέας φράουλας στη Νέα Μανωλάδα της Ηλείας, ο οποίος καλλιεργεί 400 στρέμματα με θερμοκήπια.

Πείτε μας μια εικόνα της καλλιέργειας στην χώρα μας

Η φράουλα καλλιεργείται κυρίως στα θερμοκήπια και σε πολύ μικρό ποσοστό υπαίθρια. Η συγκομιδή ξεκινά από τα μέσα Νοεμβρίου και ολοκληρώνεται στα τέλη Ιουνίου (οι υπαίθριες συγκομίζονται Απρίλιο - Μάιο). Είναι μια μονοετής καλλιέργεια που στο θερμοκήπιο έχει μια μέση απόδοση γύρω στους 5 τόνους το στρέμμα.
Καλλιεργούνται στην χώρα μας περίπου 20.000 στρέμματα με μια ετήσια παραγωγή που φτάνει περίπου τους 100.000 τόνους.
Το 99% της ετήσιας παραγωγής βγαίνει στην ευρύτερη περιοχή της Βορειοδυτικής Πελοποννήσου (Ηλεία και Αχαΐα). Σίγουρα οι κλιματικές συνθήκες και το μικροκλίμα της περιοχής ευνοούν την καλλιέργεια της φράουλας σε αυτές τις περιοχές. 
Η φράουλα είναι κατά εξοχήν εξαγώγιμο προϊόν. Μόλις το 5% της εγχώριας παραγωγής παραμένει στην Ελλάδα και το υπόλοιπο εξάγεται κατά βάση σε ευρωπαϊκές αγορές.
Φυτεύονται περίπου 10 ποικιλίες, οι περισσότερες από τις οποίες είναι μεσοπρώιμες εκτός από την ποικιλία Fortuna. Οι φυτεύσεις για τις μεσοπρώιμες ποικιλίες γίνονται με γυμνόριζα φυτά και για την Fortuna χρησιμοποιούνται ανεπτυγμένα φυτάρια.
Είναι πλήρως ελεγχόμενη καλλιέργεια όπου ασθένειες και εχθροί αντιμετωπίζονται άμεσα, με εγκεκριμένα σκευάσματα τα οποία χρησιμοποιούνται με ορθολογικό τρόπο.

Τι άλλαξε το ρώσικο εμπάργκο στην καλλιέργεια φράουλας;

Μέχρι το 2014 οι εξαγωγές της ελληνικής φράουλας πήγαιναν κυρίως στις αγορές της Ανατολικής Ευρώπης και Ρωσίας. Οι συγκεκριμένες αγορές είχαν μεγάλη ζήτηση για την ποικιλία Camarosa, που ήταν τότε πολύ διαδεδομένη στην χώρα μας. 
Για να κερδίσουμε νέες αγορές στην κεντρική και δυτική Ευρώπη θα έπρεπε να δοκιμάζαμε ποικιλίες που ήθελαν οι καταναλωτές σε αυτές τις αγορές.
Έτσι ξεκίνησα από το 2016 να κάνω δοκιμαστικές καλλιέργειες στην ποικιλία Victory, που είναι μια πολύ ανθεκτική ποικιλία. Έκανα τρια χρόνια δοκιμές και στη συνέχεια ξεκίνησα κανονικά την παραγωγή της. Είναι μια ανθεκτική ποικιλία που ξεχωρίζει κυρίως για τη μετασυλλεκτική αντοχή των καρπών της, ασύγκριτη με οποιαδήποτε άλλη ποικιλία. Μετά από μένα ξεκίνησαν να την καλλιεργούν και να συνεργάζονται μεζί μου οι υπόλοιποι μεγαλοπαραγωγοί της περιοχής. Αυτό βοήθησε να κάνουμε αισθητή την παρουσία μας στις αγορές της δυτικής Ευρώπης. Σήμερα η Camarosa έχει περιοριστεί περίπου στο 5% της ελληνικής παραγωγής και η Victory έχει φτάσει το 60%. Τώρα εξάγουμε σε όλη την Ευρώπη, στις Βαλκανικές χώρες μέχρι και στην Μέση Ανατολή (Κουβέιτ και χώρες του Κόλπου). Μιλάμε για τεράστια αγορά και υπάρχει αυξητική τάση.

Η αύξηση του κόστους έπληξε και αυτήν την καλλιέργεια;

Tο κόστος καλλιέργειας ήταν μεγάλο και τον τελευταίο χρόνο - με την αύξηση στην ενέργεια στα εφόδια και στα καύσιμα - έγινε ακόμη μεγαλύτερο. Επίσης πρόβλημα είναι η έλλειψη εργατικού δυναμικού. Σήμερα το κόστος καλλιέργειας ανέρχεται σε περίπου στα 7.500 ευρώ το στρέμμα από 6.000 ευρώ που ήταν πέρσι. Καταφέραμε να κρατήσουμε τις τιμές παραγωγού σε σταθερά επίπεδα σε μια προσπάθεια να είμαστε ανταγωνιστικοί στις διεθνείς αγορές. Όμως η αγωνία των παραγωγών είναι πως θα κλείσει η φετινή εμπορική περίοδος. Αν τέλος της χρονιάς η τιμή παραγωγού στην φράουλα παραμείνει στα ίδια με τα περσινά επίπεδα τότε θα υπάρχει πρόβλημα στον κλάδο. Φέτος είναι μια κρίσιμη χρονιά για την καλλιέργεια. Θα συνεχίσει η χώρα μας να παράγει φράουλες αλλά θα πρέπει να μειωθεί το κόστος.

Ποιοι είναι οι μεγάλοι ανταγωνιστές μας στις διεθνείς αγορές;

Οι Ισπανοί που βέβαια και αυτοί αντυιμετωπίζουν τα ίδια περίπου προβλήματα με εμάς. Κάποιες χρονιές που έχουν μειωμένη παραγωγή κερδίζουμε εμείς νέες αγορές αλλά μπορεί να συμβαίνει και το αντίθετο. Εκείνοι έχουν μειωμένα μεταφορικά στις αγορές της δυτικής Ευρώπης αλλά εμείς είμαστε σε πιο πλεονεκτική θέση στα Βαλκάνια, στην Ανατολική Ευρώπη και στη Μέση Ανατολή. Πάντως παντού οι καταναλωτές έχουν οικονομικά προβλήματα λόγω της αύξησης του κόστους διαβίωσης και δυσκολεύονται να κάνουν αγορές.

Τι πρέπει να προσέξουμε μετασυλλεκτικά για να έχουμε καλή ποιότητα;

Οι φράουλες μετά την συγκομιδή τους πρέπει να τυποποιηθούν και να μεταφερθούν σε ψυκτικό θάλαμο για κάποιες ώρες στους 2 βαθμούς Κελσίου και μετά θα πάνε στην αγορά. Η διαδικασία αυτή είναι γνωστή σαν πρόψυξη και γίνεται προκειμένου να μην μαλακώσουν οι καρποί και να μειωθούν οι πιθανότητες προσβολής από μύκητες και βακτήρια. Μετά έχουν χρονικό περιθώριο από 5 έως 10 ημέρες, ανάλογα την ποικιλία, για να πωληθούν στην λιανική αγορά.

Πραγματοποιήθηκε, στις 14 Φεβρουαρίου, στην Ισπανία, η συνεδρίαση της «ομάδας φράουλας της ΕΕ». Στην συνεδρίαση συμμετείχαν εκπροσώποι από φορείς των κυριότερων χωρών παραγωγής φράουλας στην ΕΕ, όπως της Γαλλίας, Ιταλίας, Ισπανίας και Πορτογαλίας, με τους επικεφαλής των αντίστοιχων διοικήσεων.

Οι Ευρωπαίοι φραουλοπαραγωγοί συμφώνησαν να απαιτήσουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση να πάρει μέτρα με στόχο την προώθηση της πρόσβασης των προϊόντων τους στις ευρωπαϊκές αγορές με τους ίδιους όρους με αυτούς που ισχύουν για τις φράουλες από τις τρίτες χώρες.

Επίσης ζήτησαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέτρα αυστηρής επιτήρησης στις εισαγωγές φράουλας από τις τρίτες χώρες και φυτοϋγειονομικά μέτρα να είναι τα ίδια με αυτά που απαιτεί από τους Ευρωπαίους παραγωγούς. 

Ακόμη συμφώνησαν να στείλουν πρόσκληση στην Ελλάδα για να ενταχθεί και να γίνει μέρος αυτής της ομάδας, καθώς έγινε σαφές ότι μια από τις συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία ήταν ότι η ελληνική φράουλα, μετά την έξοδό της από την ρωσική αγορά, άρχισε να έχει σημαντική παρουσία στις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης και έντονο ανταγωνισμό με τις άλλες χώρες παραγωγής της ΕΕ, όπως η Πορτογαλία ή η Ιταλία.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «πρόκειται για ένα θετικό γεγονός που δείχνει οτι έχει γίνει πιο ισχυρή η ελληνική παρουσία μας στις αγορές της Ευρώπης. Στην συγκεκριμένη ομάδα εργασίας συμμετέχουν μικτές αντιπροσωπείες, που αποτελούνται από εκπροσώπους της παραγωγής και του εξαγωγικού εμπορίου από τον κλάδο της φράουλας κάθε κράτους». 

Στο μεταξύ συνεχίσθηκαν με αυξημένους ρυθμούς οι εξαγωγές φράουλας της χώρας μας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Incofruit - Hellas, από τις αρχές του έτους μέχρι σήμερα Παρασκευή (17/2/2023) οι εξαγωγές φράουλας ανήλθαν στους 7.191 τόνους, έναντι 6.079 τόνων το αντίστοιχο διάστημα του 2022.

Ο κ. Γιάννης Αρβανιτάκης, έμπειρος παραγωγός και εξαγωγέας φράουλας από τη Νέα Μανωλάδα της Ηλείας, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «υπάρχει φέτος αυξημένη ζήτηση για εξαγωγές. Αυτό δεν οφείλεται στο ότι οι καταναλωτές στην Ευρώπη αγοράζουν περισσότερες φράουλες αλλά επειδή οι Ισπανοί έχουν προβλήματα και μειωμένη παραγωγή και δεν μπορούν να καλύψουν την ζήτηση. Επίσης η έλλειψη παραγωγής έχει ανεβάσει τις τιμές».

Η αύξηση του κόστους παραγωγής στα σκόρδα της Νέας Βύσσας είχε σαν αποτέλεσμα την μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας. Αν συνεχιστεί αυτή η εικόνα και τα επόμενα χρόνια σύντομα θα οδηγηθεί σε απαξίωση η καλλιέργεια και η ζήτηση θα καλύπτεται μόνο από τις εισαγωγές.

Ο κ. Γιάννης Μαργαριτίδης, παραγωγός σκόρδων πρόεδρος του Aγροτικού Συλλόγου Βύσσας και μέλος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγής Επεξεργασίας Εμπορίας (Α.Σ.Π.Ε.Ε.), αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «οι φυτεύσεις στα σκόρδα ολοκληρώθηκαν τον Οκτώβριο με τα στρέμματα να παρουσιάζουν μεγάλη μείωση, κατά 50%, λόγω της αύξησης του κόστους καλλιέργειας.

Η Νέα Βύσσα είναι η μοναδική περιοχή της βόρειας Ελλάδας που παράγει ξερά σκόρδα. Η καλλιέργεια είναι πολύ απαιτητική, αρκεί να σας αναφέρουμε ότι χρειάζονται 13 ραντίσματα με μυκητοκτόνα ετησίως. Η ΕΕ περιορίζει κάθε χρόνο τα φυτοπροστατευτικά και αυξάνει η τιμή τους. Από την άλλη τα κινέζικα σκόρδα που εισάγονται στην χώρα μας μπορούν να χρησιμοποιούν φυτοπροστατευτικά που έχουν καταργηθεί στην ΕΕ και έλεγχοι δεν υπάρχουν για την προστασία των καταναλωτών. Επίσης η καλλιέργεια χρειάζεται πολλά ποτίσματα. Μπορεί να φτάσουμε μέχρι και 10 αρδεύσεις κάθε χρόνο, ανάλογα τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν με το αγροτικό ρεύμα να είναι αυξημένο και να επιβαρύνει επιπλέον το κόστος. Επίσης έχουμε υψηλό κόστος λόγω των καυσίμων για αυτό ζητάμε αφορολόγητο πετρέλαιο.  

Το 2022 είχαμε ζημιές στην παραγωγή λόγω των βροχοπτώσεων που υπήρξαν τον Ιούνιο που είναι η περίοδος της συγκομιδής. Μετά την συγκομιδή ακολουθεί η ξήρανση και από αρχές Αυγούστου τα ξερά σκόρδα θα βγουν στην ελληνική αγορά. Πέρσι οι μέσες τιμές παραγωγού κυμάνθηκαν από 17 έως 18 λεπτά το τεμάχιο. Αυτή η τιμή μπορεί να είναι λίγο αυξημένη σε σχέση με το παρελθόν αλλά δεν μπορεί να καλύψει την άνοδο του κόστους καλλιέργειας. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα να μειωθεί η εγχώρια παραγωγή σκόρδων και να εγκαταλείπεται η καλλιέργεια στην περιοχή. Χρειάζεται μέτρα στήριξης για τους σκορδοπαραγωγούς του ακριτικού Έβρου».

Η επιστολή που έστειλε στο ΥπΑΑΤ ο πρόεδρος του Aγροτικού Συλλόγου Βύσσας αναφέρει τα εξής:     

«Άλλη μια παραδοσιακή και δυναμική καλλιέργεια της περιοχής μας, αυτή του σκόρδου, εγκαταλείπεται από τους ντόπιους παραγωγούς. Τη φετινή χρονιά μειώθηκαν κατά 50% οι εκτάσεις που καλλιεργούνται σκόρδα σε σύγκριση με πέρυσι. Τα στρέμματα από 3.000 στην περιοχή πλέον είναι λιγότερα από 1.500. Και όλα αυτά λόγω της εκτίναξης του κόστους παραγωγής και τη διατήρηση χαμηλών τιμών .

Συγκεκριμένα ενώ η τιμή του σκόρδου αυξήθηκε μόνο κατά 5% σε σχέση με πέρυσι, το κόστος παραγωγής αυξήθηκε κατά 40%. Αποτέλεσμα η καλλιέργεια εγκαταλείπεται ως ασύμφορη. Έτσι ενώ πριν λίγα χρόνια η παραγωγή κάλυπτε ένα πολύ μεγάλο μέρος της εγχώριας ζήτησης, τώρα δεν καλύπτει ούτε το 50%.

Η κοροϊδία είναι απίστευτη καθώς από τη μια πλήττεται το αγροτικό εισόδημα, ενώ από την άλλη εισάγονται σκόρδα από τρίτες χώρες, στις οποίες μάλιστα γίνετε χρήση φυτοφαρμάκων που στην χώρα μας έχουν απαγορευτεί εδώ και δεκαετίες. Παράλληλα η Κομισιόν θεσπίζει ακόμα πιο αυστηρά όρια στα κατάλοιπα φυτοφαρμάκων των εγχώριων παραγόμενων προϊόντων.

Αυτή είναι η πολιτική της ΚΑΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης που με ευλάβεια εφαρμόζουν διαχρονικά όλες οι κυβερνήσεις. Μια πολιτική που υπηρετεί τα κέρδη των μεγάλων ομίλων και των εμποροβιομηχάνων. Είναι η ίδια πολιτική που κατέστρεψε την καλλιέργεια του τεύτλου, του καπνού, του σπαραγγιού.

Για άλλη μια φορά καλούμε το Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης να πάρει τώρα, αύριο θα είναι αργά, μέτρα στήριξης των σκορδοπαραγωγών για να μπορέσουν να συνεχίσουν την καλλιέργεια και να υπάρχει στην αγορά ελληνικό σκόρδο.

Είναι επιτακτική η ανάγκη:
• Να μειωθεί το κόστος παραγωγής με αφορολόγητο πετρέλαιο, μείωση της τιμής του ρεύματος και επιδότηση των αγροεφοδίων.
• Να εξασφαλιστούν εγγυημένες τιμές στους παραγωγούς σκόρδου που θα καλύπτουν το κόστος και θα αφήνουν ένα λογικό κέρδος».

Σύμφωνα με απάντηση του Eπίτροπου Γεωργίας κ. Janusz Wojciechowski, που κατατέθηκε, στις 26/10/2022, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η ΕΕ έχει προβλέψει, από τον Μάρτιο του 2022, ειδικό ταμείο ενίσχυσης της πρωτογενούς παραγωγής λόγω της κρίσης του πολέμου στην Ουκρανία.

Μάλιστα έχει δώσει το πράσινο φως στα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν τα κονδύλια του αποθεματικού κρίσης για στήριξη των αγροτών, ενώ αναφέρει ότι ήδη η Ελλάδα έχει χρησιμοποιήσει κονδύλι 26 εκατ. ευρώ με στόχο να στηρίξει του κλάδο των οπωροκηπευτικών.

Επιπλέον υπάρχουν τα τομεακά επιχειρησιακά προγράμματα και τα Προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης της νέας ΚΑΠ που μπορεί να χρησιμοποιηθούν από αρχές του 2023.

Ακόμη στο πλαίσιο του μέσου «Next Generation EU» έχουμε τον Μηχανισμό Ανάκαμψη που φέρνει επιπλέον 7,5 δισεκατομμύρια ευρώ στα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης.

Κύκλοι της αγοράς οπωροκηπευτικών αναφέρουν στον ΑγροΤύπο ότι όπως φαίνεται στις τελευταίες ανακοινώσεις του ΥπΑΑΤ δεν γίνεται λόγος πια για ενισχύσεις de minimis. Μιλάνε για αποζημιώσεις που δεν θα είναι οριζόντιες αλλά θα αφορούν συγκεκριμένες ποικιλίες και περιοχές. Τα κριτήρια δεν μπορεί να αφορούν μόνο τις τιμές παραγωγού και την πορεία των εξαγωγών. Το πρόβλημα είναι ότι η τιμές παραγωγού μπορεί να αυξήθηκαν αλλά η αύξηση αυτή δεν είναι δυνατόν να καλύψει την αύξηση του κόστους καλλιέργειας που είχαν οι παραγωγοί λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Δηλαδή το κόστος εισροών σε σχέση με το κόστος εκροών είναι ελλειματικό και υπάρχει απώλεια εισοδήματος στον παραγωγό για αυτό θέλει οικονομική στήριξη. Εκεί θα πρέπει να στηριχθεί η οποιαδήποτε ενίσχυση από το ΥπΑΑΤ.

Αυτό που αξίζει να αναφέρουμε είναι ότι στην απάντηση του Επιτρόπου τονίζεται ακόμη ότι τα κράτη μέλη έχουν την αρμοδιότητα για τον καθορισμό των επιπέδων φορολόγησης και των απαλλαγών στους αγρότες που έχουν πληγεί από την κρίση. Εκεί πάνω στηρίχθηκαν και οι Ισπανοί για να προχωρήσουν σε μηδενισμό ή μείωση του ΦΠΑ στα κάποια τρόφιμα.

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Θωμάς Μόσχος, κτηνοτρόφος και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Καστοριάς Μακεδνός, «η ελληνική κυβέρνηση έχει όχι μόνο άδεια από την ΕΕ για μείωση φορολογίας αλλά έχει και πρόταση για ευρωπαϊκή χρηματοδότηση του αγροτικού κλάδου. Τι ακριβώς από αυτά έπραξε για να στηρίξει την πρωτογενή παραγωγή αλλά και τις τελικές τιμές στο ράφι όλο αυτό το διάστημα; Τίποτα. Περίμεναν τις αγροτικές κινητοποιήσεις για να δώσουν κάποια χρήματα και να δούμε τον τρόπο που θα τα χορηγήσουν τελικά».

Δείτε το κείμενο της απάντησης του Επιτρόπου που κατατέθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στα αγγλικά (εδώ)

Ανοίγει ο δρόμος για την εξαγωγή ελληνικών ακτινιδίων στην αγορά του Ισραήλ μετά την ολοκλήρωση της συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «σύμφωνα με το αριθ. 1423/38767/8.02.2023 έγγραφο της Δ/νσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥπΑΑΤ, οι Έλληνες εξαγωγείς έχουν την δυνατότητα να εξάγουν φρέσκους καρπούς ακτινιδίου (βοτανικά είδη: Actinidia chinensis και Actinidia deliciosa) στο Ισραήλ, από την λήψη του εγγράφου, σύμφωνα με τις επίσημες φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις της χώρας. Χαιρετίζουμε την ολοκλήρωση της διμερούς συμφωνίας Ελλάδος - Ισραήλ».

Παράλληλα, όπως επισημαίνει ο κ. Πολυχρονάκης, στο RASFF (σύστημα ταχείας ειδοποίησης για τρόφιμα και ζωοτροφές της ΕΕ) καταγράφηκε, στις 7 και 8 Φεβρουαρίου 2023, ανίχνευση υψηλής περιεκτικότητας σε υπολείμματα φυτοφαρμάκων σε μανταρίνια από την Τουρκία, σε πιπεριές και πορτοκάλια από την Αίγυπτο, όπως και η παρουσία του Norovirus GII σε μαρούλια από την Ισπανία. Εφιστάται η προσοχή των ελεγκτικών αρχών για τον φυτουγειονομικό έλεγχο των αφικνούμενων αλλά και διερχομένων με προορισμό τις χώρες της ΕΕ φορτίων φρούτων και λαχανικών ως προς τις απαιτήσεις της Ενωσιακής Νομοθεσίας.

Όπως έγκυρα και έγκαιρα είχαμε καταγράψει προ ημερών, συνεχίζεται η κούρσα των τιμών στο αγγούρι, ενώ ψηλά είναι και η μελιτζάνα.

Συνεχίζει την... κούρσα τιμών το εγχωρίως παραγόμενο αγγούρι. Ήδη, στις δημοπρασίες της Κρήτης, φλερτάρει από την Πέμπτη με τα 2,5 ευρώ το κιλό, ενώ δεν επηρεάστηκε καθόλου η αγορά του, από την 48ωρη απεργία της ΠΝΟ, που σημειωτέον έληξε το πρωί της Παρασκευής 10 Φεβρουαρίου 2023.

Όπως υπογράμμισε, μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Νικήτας Παπαδάκης, από την Ιεράπετρα και τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Κουτσουρά Φοίνικας: «όλα πάνε πολύ καλά για την παραγωγή μας στο αγγούρι, καθώς οι τιμές έφτασαν τα 2,50 ευρώ το κιλό. Το προϊόν είναι λίγο και εξάγεται. Λίγο είναι το προϊόν και στην Ισπανία, γι' αυτό και εκεί οι τιμές παραγωγού είναι επίσης στα 2,50 ευρώ το κιλό. Εκτιμώ πως η τάση αυτή στις τιμές θα συνεχιστεί κι άλλο ακόμα, γιατί λόγω καλοκαιρίας έχουν βγει πολλά αγγούρια το προηγούμενο διάστημα και τώρα υπάρχει κενό στην αγορά».

Ψηλά και οι μελιτζάνες

Σύμφωνα τέλος με όσα δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Ιωάννης Ρουμελιώτης, πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Παραγωγών Άρβης Ηρακλείου Κρήτης: «η τιμή στο αγγούρι έχει σταθεροποιηθεί ψηλά τις τελευταίες ημέρες και αυτό έχει να κάνει με τη μικρή παραγωγή-προσφορά. Προβλήματα δεν υπάρχουν και ούτε αντιμετωπίσαμε με την απεργία της ΠΝΟ. Σύμφωνα με χθεσινή δημοπρασία, η τιμή στο αγγούρι έφτασε τα 2,45 ευρώ το κιλό. Ψηλά είναι και οι τιμές στη μελιτζάνα και συγκεκριμένα στα 2,54 ευρώ το κιλό. Βέβαια, μελιτζάνα δεν έχουμε εδώ».

Λύση στο πρόβλημα της κορινθιακής σταφίδας και τις χαμηλές τιμές παραγωγού ζητούν με κοινή τους παρέμβαση τέσσερεις βουλευτές της ΝΔ, προτείνοντας την συμπερίληψη του προϊόντος στο πρόγραμμα ανθρωπιστικής βοήθειας της χώρας μας προς τη Τουρκία και τη Συρία, οι οποίες δοκιμάζονται από τις επιπτώσεις του πρόσφατου καταστροφικού σεισμού των 7,8 ρίχτερ, αλλά και την Ουκρανία που συνεχίζει να βρίσκεται αντιμέτωπη με τα αποτελέσματα της ρωσικής εισβολής.

Όπως σημειώνουν στην ερώτησή τους οι βουλευτές Μεσσηνίας κ. Περικλής Μαντάς, Ηλείας κ. Ανδρέας Νικολακόπουλος, Αχαΐας κ. Ιάσονας Φωτήλας και Κορινθίας κ. Κωνσταντίνος Κόλλιας η αγορά της κορινθιακής σταφίδας βρίσκεται σε συνθήκες «γενικευμένης απορρύθμισης» εξαιτίας των αδιάθετων αποθεμάτων που έχουν συσσωρευτεί από σοδειές προηγούμενων ετών, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την χωρίς προηγούμενο κατάρρευση των τιμών του παραγωγού. Σύμφωνα με τους βουλευτές, η κατάσταση έχει επιβαρυνθεί ιδιαίτερα κυρίως λόγω των περιορισμών της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία που οδήγησαν σε πολύ χαμηλή ζήτηση για το προϊόν για παρατεταμένο διάστημα, αλλά και εξαιτίας των καλών παραγωγικά ετών που ακολούθησαν, γεγονός που εκτόξευσε ακόμα περισσότερο την προσφορά.

Οι βουλευτές επίσης αναφέρονται στις προσπάθειες που δρομολογήθηκαν τους προηγούμενους μήνες για να λυθεί το πρόβλημα, πραγματοποιώντας ειδική αναφορά στην επίτευξη αρχικής συμφωνίας στα τέλη του 2021 μεταξύ του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και της πλειοψηφίας των παραγωγών, συνεταιριστών και μεταποιητών του κλάδου, ώστε να υλοποιηθεί πρόγραμμα απορρόφησης των αποθεμάτων. Ωστόσο όπως σημειώνουν οι κυβερνητικοί βουλευτές, «η συμφωνία αυτή ποτέ δεν υλοποιήθηκε με αποτελεσματικό τρόπο» ο οποίος να οδηγεί σε ουσιαστική και οριστική λύση του προβλήματος.

Κατά τους τέσσερεις βουλευτές, η απορρόφηση των αποθεμάτων αποτελεί μονόδρομο και «καταλυτικό σημείο» για την επιστροφή της αγοράς σε συνθήκες ομαλότητας και προτείνουν οι αδιάθετες ποσότητες να συμπεριληφθούν σε πρόγραμμα παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας προς του λαούς της Τουρκίας και της Συρίας που επλήγησαν από τον πρόσφατο καταστροφικό σεισμό, καθώς και της Ουκρανίας που συνεχίζει να αντιμετωπίζει τις επιπτώσεις από τη ρωσική εισβολή του περασμένου Φεβρουαρίου. Με τον τρόπο αυτό, σημειώνουν, η χώρα μας θα μπορούσε αφενός «να δείξει έμπρακτη αλληλεγγύη» στους λαούς αυτούς, αφετέρου «να επιλύσει ένα σημαντικό πρόβλημα» της αγοράς κορινθιακής σταφίδας, ώστε αυτό να πάψει να μετακυλύεται από χρονιά σε χρονιά, επιβαρύνοντας διαρκώς τους Έλληνες παραγωγούς.

Όπως τονίζει με δηλώσεις του στον ΑγροΤύπο ο γενικός διευθυντής της ΠΕΣ, Μίλτος Σταυρόπουλος, «εδώ και δύο χρόνια συνεχώς πέφτει η τιμή παραγωγού της κορινθιακής σταφίδας. Αυτό οφείλεται στο απόθεμα των περίπου 5.000 τόνων που «μεταφέρεται» από τον ένα έτος στο επόμενο και δεν μπορεί να λειτουργήσει η αγορά. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η τιμή παραγωγού από τα 2 ευρώ το κιλό να πέσει σήμερα κάτω από 70 λεπτά το κιλό. Έδωσαν ένα de minimis αλλά δεν έλυσε ούτε το πρόβλημα της αγοράς ούτε το πρόβλημα των σταφιδοπαραγωγών γιατί ήταν μικρό το ποσό. Τα αποθέματα σταφίδας έχουν ελεγχθεί από το ΥπΑΑΤ και είναι καλής ποιότητας και για ανθρώπινη κατανάλωση. Εμείς συμφωνούμε με την πρόταση των βουλευτών της ΝΔ και ελπίζουμε να γίνει αποδεκτή από την κυβέρνηση». 
 

Η Διευθυντή Τροχαίας Αττικής απαγόρευσε, από το Σάββατο (4/2/2023), την κυκλοφορία παντός είδους βαρέως οχήματος μέγιστου επιτρεπόμενου βάρους άνω των 3,5 τόνων.

Επίσης λόγω της κακοκαιρίας κλειστές είναι οι Λαϊκές Αγορές σε όλους τους Δήμους της Αττικής αύριο Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου, με απόφαση της Περιφέρειας Αττικής. όπως αναφέρει η Περιφέρεια με στόχο την προστασία των Πωλητών Λαϊκών Αγορών αλλά και των καταναλωτών και με αφορμή τις μετεωρολογικές προβλέψεις για ραγδαία επιδείνωση των καιρικών φαινομένων το επόμενο 24ωρο, με απόφαση της Περιφέρειας και κατόπιν σχετικής σύστασης από το Υπ. Πολιτικής Προστασίας, κλειστές θα είναι την Δευτέρα (6 Φεβρουαρίου), οι Λαϊκές Αγορές σε όλους τους Δήμους της Αττικής. Με νεότερη ανακοίνωση και αφού αξιολογηθούν τα νέα μετεωρολογικά δεδομένα, θα υπάρξει ενημέρωση σχετικά  με τη λειτουργία των Λαϊκών Αγορών στην Αττική, την Τρίτη (7 Φεβρουαρίου).

Όπως όμως καταγγέλλουν στον ΑγροΤύπο οι παραγωγοί, οι αρμόδιες αρχές δεν απαγόρευσαν τις παραλαβές των αγροτικών προϊόντων από τα σούπερ μάρκετ. Αυτό έχει φέρει αναστάτωση, από το πρωί της Δευτέρας, στο εμπόριο και «πιέσεις» στους παραγωγούς που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στους πελάτες τους. 

Από την πλευρά της η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων ενημερώνει το καταναλωτικό κοινό ότι, σε ολόκληρη τη βόρεια και βορειοανατολική Αττική, συμπεριλαμβανόμενων των βορείων προαστίων της Αθήνας,  τα εμπορικά καταστήματα θα παραμείνουν κλειστά τη Δευτέρα (6 Φεβρουαρίου 2023), λόγω των ισχυρών χιονοπτώσεων. Αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση άμεσων και επειγουσών αναγκών του καταναλωτικού κοινού κατ’ εξαίρεση θα μπορούν να λειτουργούν μέχρι ώρα 18.00 της Δευτέρας: τα φαρμακεία, τα καταστήματα τροφίμων και supermarket, τα πρατήρια καυσίμων και τα καταστήματα πώλησης εργαλείων και αλυσίδων χιονιού για τα οχήματα. Το ερώτημα είναι με τι θα εφοδιαστούν τα καταστήματα τροφίμων και supermarket. 

Η ανακοίνωση της Ελληνικής Αστυνομίας, που εκδόθηκε στις 5/2/2023, διευκρινίζε ότι δεν επιτρέπεται η κυκλοφορία των οχημάτων (Ι.Χ.Ε., λεωφορείων καθώς και λοιπών οχημάτων) μέγιστου επιτρεπόμενου βάρους κάτω των 3,5 τόνων στη Ν.Ε.Ο. Αθηνών - Λαμίας, ως ακολούθως:
Από τη 121,250 χ/θ έως 261,280 χ/θ, στο ρεύμα κυκλοφορίας προς Αθήνα και
από τη 56,728 χ/θ έως 121,250 χ/θ, στο ρεύμα κυκλοφορίας προς Θεσσαλονίκη.
Διευκρινίζεται ότι, η απαγόρευση κυκλοφορίας παντός είδους βαρέως οχήματος μέγιστου επιτρεπόμενου βάρους άνω των 3,5 τόνων, ανεξαρτήτως χρήσεως αντιολισθητικών αλυσίδων εξακολουθεί να ισχύει.

Νεότερη ωστόσο ανακοίνωση, που εξέδωσε η Ελληνική Αστυνομία το πρωί της Δευτέρας (6/2/2023) αναφέρει ότι επιτρέπεται η κίνηση παντός είδος βαρέως οχημάτων:
1) Στη Ν.Ε.Ο. Αθηνών - Λαμίας, από το ύψος της διασταύρωσης Καλυφτάκη μέχρι τα όρια του νομού Αττικής
2) Καθόλο το μήκος της Αττικής Οδού, της Δυτικής Αττικής, Περιφερειακής Υμητού και Περιφερειακής Αιγαλέω καθώς και στο παράπλευρο αυτών οδικό δίκτυο.

Όπως δήλωσε ο κ. Απόστολος Κενανίδης, προέδρος της Ομοσπονδίας Φορτηγών Αυτοκινήτων Ελλάδος (ΟΦΑΕ), «είμαστε η μόνη χώρα στην Ευρώπη που όταν υπάρξει πρόβλεψη από την Μετεωρολογική Υπηρεσία ότι θα έχουμε χιονόπτωση αμέσως σταματά η κυκλοφορία των βαρέων οχημάτων. Και σήμερα μας ανακοινώθηκε ότι εξετάζεται ξανά να κλείσουν οι δρόμοι για τα φορτηγά από τις απογευματινές ώρες. Δηλαδή ανοίγουν και κλείνουν οι δρόμοι ανάλογα με τις προβλέψεις της ΕΜΥ.

Στο εξωτερικό όταν έχουμε χιονόπτωση αφήνουν τα φορτηγά να κινούνται και βοηθούν έτσι στο να κρατάνε ανοικτούς τους δρόμους. Στην χώρα μας η κυβέρνηση επειδή φοβάται μην γίνουν ατυχήματα σταματά την κυκλοφορία. Δεν μας απαντούν για ποιον λόγο δεν αφήνουν να κυκλοφορούν τα φορτηγά. Χτες το βράδυ προσωπικά δεν με άφησαν να πάω από Αθήνα στην Θεσαλονίκη αν και πάνω από την Αταλάντη ο δρόμος δεν είχε καθόλου χιόνι. Αυτό που κάνουν είναι να γίνονται ουρές χιλιομέτρων με φορτηγά (ακόμη και στην αριστερή λωρίδα του δρόμου) και οι οδηγοί να είναι αναγκασμένοι να μένουν στο φορτηγό πολλές φορές χωρίς τρόφιμα».   

Απότομη άνοδος τιμών σήμερα στα δημοπρατήρια της Κρήτης για το αγγούρι, ενώ ανεβαίνει και η ντομάτα.

Η ισχυρή ζήτηση από το εξωτερικό, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι έφυγαν αρκετές ποσότητες νωρίτερα λόγω καλοκαιρίας, ανεβάζουν το αγγούρι. Στη ντομάτα τα πράγματα είναι πιο δύσκολα, όμως, παρατηρείται και εκεί μια ανοδική τάση τις τελευταίες ημέρες.

Ο κ. Φώντας Δουλούμης, ταμίας στον Συνεταιρισμό Ανατολή τόνισε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «στην εσωτερική αγορά υπάρχει πρόβλημα και εκτιμώ ότι αυτό οφείλεται στη μείωση των διαθέσιμων εισοδημάτων λόγω ενεργειακής κρίσης. Το καλό είναι όμως πως η εξαγωγή πάει πολύ δυναμικά. Αυτό φαίνεται ήδη στο αγγούρι, όπου οι τιμές του έφτασαν σήμερα στο δημοπρατήριό μας ακόμα και στα επίπεδα των 1,85 με 1,90 ευρώ το κιλό, ενώ έως την προηγούμενη εβδομάδα δεν περνούσαν τα 1,20 ευρώ το κιλό. Υπάρχει ζήτηση έντονη και η παραγωγή είναι μικρή. Η δυναμική του αγγουριού της Ιεράπετρας έχει παρασύρει προς τα πάνω και το Ισπανικό αγγούρι. Όμως γενικά σε Ελλάδα και Ευρώπη, οι στρεμματικές αποδόσεις είναι μειωμένες. Φανταστείτε ότι σήμερα και κάθε μέρα την τελευταία εβδομάδα δεν περνάμε τις 600 με 700 κλούβες. Καθεμιά κλούβα έχει 20 κιλά αγγούρι. Οι ποιότητες είναι πολύ καλές. Μας έχει ευνοήσει η συγκυρία η διεθνής. Αγγούρι βγάζουμε τώρα κυρίως εμείς στην Ιεράπετρα και λιγότερο σε Χανιά και Τυμπάκι».

Ο κ. Γιάννης Ρουμελιώτης, παραγωγός αγγουριού από το νομό Ηρακλείου και υπεύθυνος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Παραγωγών Κηπευτικών Άρβης ανέφερε μιλώντας στον ΑγροΤύπο τα εξής: «πέρσι ήταν μια καλή χρονιά για το αγγούρι. Οι τιμές ήταν πάνω από 1,50 ευρώ το κιλό για ενάμιση μήνα και... πλέον. Ελπίζουμε να γίνει και φέτος αυτό. Σήμερα η τιμή για πρώτη φορά έπιασε τα 1,80 ευρώ το κιλό, γιατί υπάρχει μεγάλη ζήτηση για εξαγωγή. Το κακό είναι πως το κόστος της φετινής παραγωγής ήταν αυξημένο κατά 70%. Λόγω καλού καιρού το προηγούμενο διάστημα, καταγράφηκαν μεγάλες αποδόσεις στο αγγούρι και πωλήθηκαν αρκετές ποσότητες. Γι' αυτό τώρα οι ποσότητες είναι πεσμένες κάτω από το μισό. Δηλαδή αν πέρσι τέτοια εποχή είχαμε 2.000 κλούβες τη μέρα, τώρα έχουμε 1.000. Αυτό έχει επιδράσει στις τιμές. Αγγούρι τώρα γενικά έχει μόνο η Κρήτη αυτή την περίοδο». Συνολικά, ο Συνεταιρισμός έχει 43 μέλη - παραγωγούς, οι οποίοι καλλιεργούν 330 στρέμματα.

Πού κυμαίνεται η ντομάτα

«Όσον αφορά στη ντομάτα η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική. Οι τιμές σήμερα είναι στα 85 με 90 λεπτά το κιλό, πριν πέντε ημέρες όμως ήταν μόλις στα 60 λεπτά και την ίδια ώρα μεγάλες ποσότητες ήταν ακόμα και στα αζήτητα. Εκτιμώ όμως ότι θα υπάρξει εσωτερική ζήτηση όσο πλησιάζουμε προς τη Σαρακοστή», εκτιμά ο κ., Φώντας Δουλούμης, μιλώντας στον ΑγροΤύπο.

Ικανοποίηση επικρατεί στις τάξεις των παραγωγών γενικότερα.

Σε επανάληψη της περσινής καλής χρονιάς όσον αφορά στις τιμές του προϊόντος τους, ευελπιστούν οι παραγωγοί φράουλας. Παρότι τα κόστη έχουν ανεβεί, οι καλές εξαγωγές, αλλά και η πορεία του προϊόντος στην εγχώρια αγορά, δημιουργεί προσδοκίες και για τους επόμενους μήνες.

Υψηλές προσδοκίες στην Αχαΐα, καλά πάει η ζήτηση

Ο κ. Βασίλης Κατσίκης καλλιεργεί εδώ και μια δεκαπενταετία φράουλες, στην αρχή βιολογικής καλλιέργειας, αλλά σήμερα ολοκληρωμένης διαχείρισης στην περιοχή των Σαγέικων Αχαΐας. Διαθέτει το προϊόν του με το brand Virginia, στην κεντρική λαχαναγορά στην Αθήνα, ενώ έχει και 7 καταστήματα μαναβικής στην περιοχή της Πάτρας. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, μιλώντας στον ΑγροΤύπο: «ξεκινήσαμε πριν από 15 χρόνια περίπου με βιολογικό προϊόν αποκλειστικά, αλλά πλέον κάνουμε φράουλες Camarossa και Victory, ολοκληρωμένης διαχείρισης. Η ζήτηση είναι καλή, δεν υπάρχει μεγάλη ποσότητα στην αγορά και το προϊόν πάει καλά, όπως και πέρσι και έχει προοπτικές. Στα βιολογικά οι αποδόσεις είναι μικρές, της τάξης των 2 τόνων το στρέμμα, ενώ στα συμβατικά φθάνουν στους 5 τόνους το στρέμμα. Την περσινή χρονιά η μέση τιμή ήταν στα 1,5 ευρώ το κιλό, καθώς φτάσαμε να πουλάμε και 2,5 ευρώ το κιλό. Πιστεύω ότι αυτό θα συνεχιστεί και φέτος, ειδικά για το πολύ ποιοτικό προϊόν, δηλαδή θα πάει πολύ καλά εμπορικά. Σ' αυτό συντελούν και οι πολλές εξαγωγές. Αυτή την περίοδο κόβουμε Camarossa, αλλά και Victory. Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον στην περιοχή μας για την καλλιέργεια, αλλά για κάποιον νέο, που θέλει να ξεκινήσει από την αρχή, πρέπει να επενδύσει ένα ποσό της τάξης των 8.000 ευρώ ανά στρέμμα, καθώς τα κόστη παραγωγής και υλικών έχουν ανεβεί πολύ ψηλά».

Βιολογική φράουλα Λακωνίας με 6 ευρώ στη λαϊκή αγορά

Ο κ. Στράτος Σαραντάκος, παραγωγός θερμοκηπιακών κηπευτικών από την περιοχή της Λακωνίας με 50 στρέμματα καλλιέργεια στο σύνολο μαζί με τα δενδρώδη που έχει τόνισε στον ΑγροΤύπο σε σχέση με τις φράουλες τα εξής: «εμείς έχουμε μικρή έκταση με θερμοκήπιο, συν κάποια στρέμματα με δενδρώδεις καλλιέργειες, ώστε να έχουμε παραγωγή σε πολλά είδη, κηπευτικά, φρούτα κ.λπ. και να τα εμπορευόμαστε μόνοι μας στη λαϊκή. Όλα μας τα είδη είναι βιολογικά. Όσον αφορά στην φράουλα, έχουμε ξεκινήσει να κόβουμε από την προηγούμενη εβδομάδα, είναι ποικιλίας Camarossa και είναι πιστοποιημένη βιολογική. Αυτή την περίοδο δεν είναι πολλές οι παραγόμενες ποσότητες, αλλά και γενικότερα, γι' αυτό και έχουν πάρει την ανιούσα και οι τιμές. Ο καταναλωτής ψάχνεται γενικώς. Πουλάμε στην λαϊκή της Σπάρτης, η οποία είναι πεσμένη γενικά. Εμείς έχουμε καταφέρει και πάμε καλά, παρά το γεγονός ότι τα κόστη παραγωγής και των υλικών που χρησιμοποιούμε είναι ανεβασμένα 20 με 30%. Πουλάμε φράουλα βιολογική 6 ευρώ το κιλό και ο καταναλωτής μας προτιμά. Οι αποδόσεις είναι στους 2 τόνους ανά στρέμμα, αλλά υπάρχουν περιοχές με μεγαλύτερες αποδόσεις. Γενικά στην περιοχή μας είναι μειωμένες οι παραγωγές. Φράουλα είναι η τρίτη χρονιά που δίνουμε και πάμε πολύ καλά με καλή ποιότητα. Προβλήματα άλλα, δεν έχουμε. Φυτεύσεις κάναμε στις 15 Οκτωβρίου και θα έχουμε προϊόν όλους τους επόμενους μήνες. Ευτυχώς υπάρχει ζήτηση».